นวัตกรรม..สร้างสรรค์คณิตศาสตร์ สวก.

นวัตกรรม... สรางสรรคคณิตศาสตร สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

นวตั กรรม...สรางสรรคค ณิตศาสตร ส�านักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

นวัตกรรม...สรา งสรรคค ณิตศาสตร ปท พ่ี มิ พ  พ.ศ. ๒๕๖๔ จา� นวนพมิ พ ๓๐,๐๐๐ เล่ม ผจู้ ัดพิมพ ส�านกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร พิมพท ่ี โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จ�ากดั ๗๙ ถนนงามวงศว์ าน แขวงลาดยาว เขตจตจุ กั ร กรงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐ โทร. ๐-๒๕๖๑-๔๕๖๗ โทรสาร ๐-๒๕๗๙-๕๑๐๑ นายโชคด ี ออสวุ รรณ ผู้พมิ พ์ผโู้ ฆษณา

คำ� นำ� “นวัตกรรม...สร้างสรรค์คณิตศาสตร์” เป็นผลงานของสถานศึกษาที่ส่งเสริม และพัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาประสบผลส�ำเร็จ กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ ประจ�ำปี พ.ศ. ๒๕๖๒ ซึ่งส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน มนี โยบายในการยกระดบั คณุ ภาพการเรยี นการสอนดา้ นคณติ ศาสตร์โดยไดค้ ดั เลอื กสถานศกึ ษา ทสี่ ง่ เสรมิ และพฒั นาคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษาประสบผลสำ� เรจ็ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ คณติ ศาสตร์ มาอย่างตอ่ เน่อื ง ต้งั แต่ปี พ.ศ. ๒๕๕๔ ส�ำนกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา ไดส้ ง่ เสรมิ สนบั สนนุ ใหค้ รกู ลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตรพ์ ฒั นานวตั กรรมการเรยี นการสอน โดยการน�ำวิจัยเชิงปฏิบัติการในชั้นเรียนมาเป็นแนวทางในการแก้ปัญหา และพัฒนา การเรียนการสอนคณิตศาสตร์ โดยมีกระบวนการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ เปน็ ปจั จัย สนับสนุน ซ่ึงเอกสารเล่มนี้จัดท�ำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือประกาศยกย่อง ให้ก�ำลังใจ แก่สถานศึกษาท่ีจัดกิจกรรมได้ดีเด่น เป็นแบบอย่างได้ มีผลงานปรากฏเป็นรูปธรรม คือ ผลการทดสอบ NT และ O-NET ของสถานศึกษากลุ่มนมี้ ีคะแนนเฉลย่ี สงู กวา่ ระดบั ประเทศ ไม่น้อยกว่า ๓ ปี ติดต่อกัน โดยมุ่งหวังให้เป็นต้นแบบนวัตกรรมแก่สถานศึกษา และผู้ทเ่ี กี่ยวข้องน�ำไปประยกุ ต์ใชเ้ พ่อื ยกระดบั คณุ ภาพการเรียนการสอนดา้ นคณิตศาสตร์ ส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน หวังเป็นอย่างย่ิงว่าผลงาน นวัตกรรมต้นแบบนี้จะเป็นประโยชน์และช่วยจุดประกายความคิด รวมทั้งต่อยอด ในการสร้างสรรค์ผลงานเพ่ือเป็นประโยชน์และพัฒนาผู้เรียนไปสู่การแข่งขันในระดับชาติ และนานาชาตติ อ่ ไป สำ� นักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พื้นฐาน



สารบัญ หนา้ ๑ คำ� น�ำ ๑๗ สารบญั ๒๖ ๑. โรงเรียนอนุบาลพบิ ลู เวศม์ ๓๗ สำ� นกั งานเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร ๕๑ ๒. โรงเรียนอนุบาลลำ� ปาง (เขลางคร์ ตั น์อนุสรณ์) ๖๕ สำ� นกั งานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาลำ� ปาง เขต ๑ ๗๔ ๓. โรงเรียนอนบุ าลสกลนคร ๘๔ ส�ำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต ๑ ๙๔ ๔. โรงเรยี นวเิ ชียรชม ๑๐๖ ส�ำนกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาสงขลา เขต ๑ ๕. โรงเรียนวดั เขาป้าเจ ้ ส�ำนกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาพัทลงุ เขต ๑ ๖. โรงเรยี นวดั เมธงั กราวาส (เทศรัฐราษฎรน์ กุ ลู ) สำ� นกั งานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต ๑ ๗. โรงเรยี นอนุบาลด่านช้าง สำ� นกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาสพุ รรณบุรี เขต ๓ ๘. โรงเรียนวดั พลบั พลาชัย สำ� นกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ๙. โรงเรยี นอนุบาลวดั อตู่ ะเภา ส�ำนกั งานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต ๑ ๑๐. โรงเรยี นอนบุ าลนนทบุรี สำ� นกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษานนทบุรี เขต ๑

สำรบญั หนา้ ๑๑๓ ๑๑. โรงเรยี นบา้ นหนองสะไนราษฎร์รงั สฤษฏ์ ๑๒๓ สา� นกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสกลนคร เขต ๑ ๑๓๒ ๑๒. โรงเรียนสรุ วทิ ยาคาร ๑๔๒ ส�านกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษามธั ยมศกึ ษาสุรินทร์ ๑๕๔ ๑๓. โรงเรียนสตรวี ดั อัปสรสวรรค ์ ๑๖๕ สา� นักงานเขตพื้นทก่ี ารศึกษามธั ยมศกึ ษากรุงเทพมหานคร เขต ๑ ๑๗๕ ๑๔. โรงเรียนสตรสี มุทรปราการ ๑๘๗ สา� นักงานเขตพน้ื ที่การศึกษามธั ยมศกึ ษาสมุทรปราการ ๒๐๐ ๑๕. โรงเรยี นอุทัยวทิ ยาคม ๒๑๐ ส�านกั งานเขตพ้ืนที่การศึกษามัธยมศึกษาอุทัยธานี ชัยนาท ๒๑๘ ๑๖. โรงเรียนสวนกหุ ลาบวิทยาลยั นนทบุรี ๒๒๙ ส�านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานนทบรุ ี ๒๔๑ ๑๗. โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลยั รังสติ ส�านกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษามัธยมศึกษาปทุมธานี ๑๗. โรงเรียนเบญจมราชูทิศ ราชบรุ ี สา� นักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษามัธยมศกึ ษาราชบุรี ๑๙. โรงเรียนวดั ราชบพธิ ส�านักงานเขตพ้ืนที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานคร เขต ๑ ๒๐. โรงเรยี นรอ้ ยเอ็ดวทิ ยาลัย สา� นกั งานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษามธั ยมศกึ ษาร้อยเอด็ ๒๑. โรงเรียนเชยี งค�าวิทยาคม ส�านกั งานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษามธั ยมศกึ ษาพะเยา ภาคผนวก คณะผู้จัดทา�

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ โรงเรยี นอนบุ ำลพบิ ลู เวศม สา� นักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร เกริน่ นาํ โรงเรยี นอนบุ าลพบิ ลู เวศม ์ เปน็ สถานศกึ ษาขนาดกลาง สงั กดั สา� นกั งานเขตพนื้ ท่ี การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ท่ีส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพและมาตรฐาน การศกึ ษาประสบผลสา� เรจ็ มผี ลงานดเี ดน่ เปน็ ทปี่ ระจกั ษใ์ นกลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ โดยมีความมุ่งมั่นบริหารจัดการศึกษาให้ผู้เรียนมีความเป็นเลิศในการจัดการเรียนรู้ คคู่ ณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค ์ดา� รงชวี ติ อยา่ งมคี วามสขุ ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งเคยี งคู่ ความเป็นไทย ก้าวไกลสู่มาตรฐานสากล ตามวิสัยทัศน์ของโรงเรียน ผู้เรียนส่วนใหญ่ มผี ลการประเมนิ มาตรฐานอยใู่ นเกณฑด์ ี และมพี ฒั นาการสงู ขนึ้ ตามลา� ดบั ครมู กี ารออกแบบสอื่ นวตั กรรมทส่ี ง่ เสรมิ ใหผ้ เู้ รยี นเกดิ การเรยี นรทู้ สี่ ง่ เสรมิ พฒั นาคณุ ภาพผเู้ รยี นกลมุ่ สาระการเรยี นรู้ คณติ ศาสตรอ์ ยา่ งตอ่ เนอื่ งและเปน็ ระบบ มกี ารจดั กจิ กรรมทสี่ ง่ เสรมิ ผเู้ รยี นดา้ นคณติ ศาสตร์ เพอื่ ยกระดบั ผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี นทง้ั ระบบ โดยไดร้ บั การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ จากภาคเี ครอื ขา่ ย องค์กรภายนอก สง่ ผลใหผ้ เู้ รียน ครู และโรงเรยี นประสบผลสา� เร็จดา้ นคุณภาพวิชาการ 1

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ สรา งสรรคน วตั กรรม นวัตกรรมดานการบริหาร : นวัตกรรม PBW-2MT Model รูปแบบการบริหารวิชาการ เพอ่ื พฒั นาคณิตศาสตร ความเปน มาและความส�าคัญ คณิตศาสตร์ เป็นวิชาท่ีมีลักษณะเป็นนามธรรม เนื้อหาส่วนใหญ่ ค่อนข้างซับซ้อน เรียนรู้ค่อนข้างยาก กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ มีเป้าหมายคือ ต้องการให้ผูเ้ รียน มคี วามรูค้ วามเข้าใจเก่ยี วกบั ความคิดรวบยอด แนวคดิ หลกั การ ทฤษฎ ี เพอ่ื เปน็ พนื้ ฐานสา� หรบั การประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ติ จรงิ คณติ ศาสตรม์ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ งกบั การดา� เนนิ ชวี ติ ของมนษุ ย์ในทุก ๆ เรอ่ื ง ฝก ใหค้ นมเี หตมุ ผี ล คดิ อย่างเป็นระบบ สามารถวิเคราะหป์ ัญหา และแกป้ ญั หาได ้คณติ ศาสตรย์ งั ชว่ ยในการพฒั นากระบวนการคดิ และการดา� เนนิ ชวี ติ ในทกุ ๆ ดา้ น ดงั นน้ั วชิ าคณติ ศาสตรจ์ งึ เปน็ วชิ าทผ่ี สู้ อนจะตอ้ งใหผ้ เู้รยี นมคี วามรอบคอบ และเกดิ การเรยี นรไู้ ดจ้ รงิ การเรียนรคู้ งทนเกดิ จากการฝกฝนบอ่ ย ๆ เกิดจากการวางแผนการด�าเนนิ การจดั การเรยี น การสอนท่ีเป็นระบบ ผู้เรียนจ�าเป็นต้องมีความรับผิดชอบในการท�างาน มีเจตคติท่ีดี ต่อวิชาคณิตศาสตร์ จะต้องมีการร่วมมือและช่วยเหลือกัน ไม่ว่าจะเป็นสถานศึกษา ครผู ู้สอน ผเู้ รียน และผ้ปู กครอง วธิ กี ารบรหิ ารทด่ี จี า� เปน็ ตอ้ งมกี ารวางแผนงานทเี่ ปน็ ระบบ มกี ระบวนการ ท�างาน มีบุคลากรและทรัพยากรท่ีดีและเพียงพอในการท�างาน มีการสร้างนวัตกรรม อปุ กรณก์ ารสอน การวดั และประเมนิ ผล มกี ารนเิ ทศ จดั แหลง่ เรยี นร ู้ เพอื่ ใหเ้ กดิ ความเขม้ แขง็ จากแนวความคิดดังกล่าว เพื่อท�าให้เกิดประสิทธิผลในการ บริหารวิชาการของกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โรงเรียนจึงจ�าเป็นต้องหารูปแบบ วิธีการบริหารเพื่อพัฒนาความรู้ความสามารถ และคุณภาพให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน เพื่อให้ผู้เรียนมีศักยภาพเป็นพลโลก โรงเรียนจึงได้พัฒนารูปแบบบริหารวิชาการกลุ่มสาระ การเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์ สูค่ วามเป็นเลิศและเทียบเคยี งกบั มาตรฐานสากล วัตถปุ ระสงค ๑. เพือ่ นา� นวัตกรรม PBW-2MT Model ไปใชใ้ นการบรหิ ารจดั การ ในกลุ่มสาระการเรยี นรูค้ ณิตศาสตร์ 2

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ การดา� เนินงาน กรอบแนวคิดการออกแบบนวัตกรรม โรงเรยี นพฒั นานวตั กรรม PBW-2MT Model เปน็ เครอ่ื งมอื ในการพฒั นา งานวิชาการกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โดยน�ารูปแบบ PBW-2MT มาประยุกต์ใช้ ในการก�าหนดเป้าหมายคุณภาพผู้เรียนด้านคณิตศาสตร์ และด�าเนินการบริหารจัดการ ให้สอดคล้องกบั วสิ ยั ทัศน์ พันธกิจของโรงเรียน P-Planning หมายถึง มกี ารวางแผนการทา� งานอย่างมีระบบ B-Best Practice หมายถงึ มีกระบวนการหรือวธิ กี ารทไ่ี ดพ้ สิ จู นว์ า่ ทา� แลว้ ไดผ้ ลลพั ธท์ ดี่ ี ทส่ี ามารถนา� มาประยกุ ตใ์ ชก้ บั อกี สถานการณอ์ นื่ ได ้ คอื กจิ กรรมเวศมค์ ณติ เปน็ กจิ กรรมทส่ี ง่ เสรมิ พฒั นาการคดิ ใหแ้ กผ่ เู้ รยี น พฒั นาความสามารถผเู้ รยี นดา้ นคณติ ศาสตร์ รวมถงึ เป็นกจิ กรรมทส่ี ร้างเจตคตทิ ี่ดีด้านการเรียนคณติ ศาสตรใ์ หแ้ กผ่ ู้เรยี น W-Workforceหมายถงึ กา� ลงั แรงงาน คอื กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ มคี รทู มี่ คี วามรคู้ วามสามารถ จบตรงสาขาคณติ ศาสตร ์ และมกี ารพฒั นาตนเองอยา่ งสมา่� เสมอ M1-Mathematics หมายถึง โรงเรียนมีการจัดการเรียนการสอน ทเ่ี นน้ วชิ าคณติ ศาสตร ์ จดั ชว่ั โมงคณติ ศาสตรต์ ามโครงสรา้ งหลกั สตู ร จดั ชว่ั โมงเพม่ิ เตมิ ในรายวชิ า คณิตศาสตรส์ รา้ งสรรค ์ จดั สอนเสรมิ แกผ่ ู้เรียนท่มี คี วามสามารถดา้ นคณิตศาสตรใ์ นชว่ งเช้า สง่ เสรมิ กจิ กรรมด้านคณิตศาสตรอ์ ยา่ งต่อเนื่อง M2-Management หมายถึง การบรหิ ารจัดการด้วยระบบคณุ ภาพ PDCA ในการด�าเนินงาน 3

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ T-Technology หมายถงึ มกี ารใชค้ วามร ู้ เครอ่ื งมอื ความคดิ เทคนคิ กระบวนการมาใชใ้ นการจดั การเรยี นการสอน เพ่อื ประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการจดั การเรยี นการสอน กรอบการด�าเนินการพฒั นานวัตกรรม การพัฒนานวัตกรรม PBW-2MT Model รูปแบบการพัฒนางาน บริหารวิชาการกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ เร่ิมด�าเนินการโดยส�ารวจสภาพปัจจุบัน ความต้องการของโรงเรียนโดยใช้ SWOT และน�าวงจรบริหารวงจรเดมมิ่ง PDCA มาใช้ในการด�าเนินการและสร้างความเข้าใจให้ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ผปู้ กครอง ผเู้ รยี น ไดร้ บั ความรเู้ กยี่ วกบั การบรหิ ารวชิ าการ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร ์ โดยใช้การประชุม ประชาสัมพันธ์ แต่งต้ังคณะกรรมการด�าเนินงานบริหารงานวิชาการ กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์ ดงั นี้ 4

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ผลสา� เร็จของการดา� เนินงาน หลงั จากทนี่ า� นวตั กรรม PBW-2MT Model รปู แบบการพฒั นางาน บริหารวิชาการกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ไปใช้ พบว่า โรงเรียนมีการจัดหลักสูตร สถานศกึ ษาทสี่ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของผเู้ รยี น ผปู้ กครอง ชมุ ชน มกี ารจดั การเรยี นการสอน โดยใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัย มีกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความสามารถ ด้านคณิตศาสตร์ ท�าให้การจัดการเรียนการสอนมีความคล่องตัวสูง โรงเรียนสนับสนุน งบประมาณ เพ่ือต่อยอดการพัฒนาผู้เรียนในทุก ๆ ด้าน ท�าให้การบริหารวิชาการ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ขับเคล่ือนด้วยความสะดวกรวดเร็ว และคล่องตัว ทา� ใหเ้ กดิ กระบวนการจดั การเรยี นรแู้ นวใหม ่ ผเู้ รยี นไดร้ บั การพฒั นาอยา่ งตอ่ เนอื่ งสมา�่ เสมอ สามารถน�าไปปรับใช้ในการด�ารงชีวิต ผู้เรียนเข้าร่วมการแข่งขันบนเวทีท้ังระดับเขตพื้นที่ การศึกษา ระดับจังหวัด และระดับประเทศ สร้างความพึงพอใจแก่ผู้ปกครอง ชุมชน และผทู้ มี่ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง สง่ ผลใหผ้ เู้ รยี น คร ู และบคุ ลากรทางการศกึ ษาประสบผลสา� เรจ็ ดงั นี้ ๑. ผูเ้ รยี นผ่านการประเมินคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค ์ รอ้ ยละ ๑๐๐ ๒. ผู้เรียนผ่านการประเมินการอ่าน คิดวิเคราะห์ และเขียน ส่ือความหมาย รอ้ ยละ ๑๐๐ 5

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ ๓. ครูและบุคลากรทางการศึกษาสามารถจัดการเรียนการสอน รายวิชาคณิตศาสตร์ จัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างเต็มศักยภาพ มีความคล่องตัวสูง ในการด�าเนินงาน ๔. สถานศึกษามีหลักสูตรสถานศึกษาท่ีสอดคล้องกับความต้องการ ของผเู้ รียน ผ้ปู กครอง ชุมชน และสภาพสงั คมปัจจบุ นั ๕. กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตรม์ สี อื่ แหลง่ เรยี นรแู้ ละเทคโนโลยี ทีต่ อบสนองตอ่ การจดั การเรยี นการสอน ๖. มงี บประมาณ แหลง่ เงนิ ทนุ สนบั สนนุ ทา� ให้กลุม่ สาระการเรยี นรู้ คณิตศาสตรเ์ กิดความคลอ่ งตัวและความรวดเรว็ ในการจัดการเรยี นการสอน ๗. ชุมชนมีความพึงพอใจและไว้วางใจในการร่วมมือพัฒนา สถานศกึ ษาอย่างตอ่ เน่อื ง การเผยแพรน วัตกรรม ๑. Facebook : โรงเรยี นอนบุ าลพบิ ลู เวศม์ ๒. Website : www.pbw.ac.th ๓. Youtube : PBW CHANNEL ๔. การนา� เสนอสถานศกึ ษาทม่ี วี ิธปี ฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) ท่สี า� นักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษากรุงเทพมหานคร ๕. คณะศกึ ษาดงู าน จากโรงเรยี นอนบุ าลลา� ปาง (เขลางคร์ ตั นอ์ นสุ รณ)์ คณะศึกษาดูงานรองผู้อ�านวยการสถานศึกษา จากส�านักงาน เขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร คณะศกึ ษาดงู านจาก สา� นกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาอยธุ ยา เขต ๑ คณะศกึ ษาดงู าน ผูบ้ รหิ ารสถานศึกษา จากส�านกั งานเขตพ้นื ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษานนทบรุ ี เขต ๑ 6

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ นวัตกรรมดานการพัฒนาการเรยี นการสอน : กิจกรรมเวศมคณิต กลุมสาระการเรียนรู คณติ ศาสตร ความเปน มาและความสา� คัญ เร่ืองของการคิดและการสอนเพ่ือพัฒนาการคิด จัดว่าเป็นเรื่อง ทม่ี คี วามสา� คญั เปน็ อยา่ งยง่ิ ในการจดั การศกึ ษา เพอ่ื พฒั นาผเู้ รยี นใหเ้ ปน็ พลเมอื งทมี่ คี ณุ ภาพ จะต้องพัฒนารอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาทางด้านสติปัญญา คุณธรรม และ การเปน็ พลเมืองท่ีดขี องประเทศ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ และหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ ไดก้ า� หนดสมรรถนะสา� คญั ของผเู้ รียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ โดยก�าหนดให้ผู้เรียนจะต้องเป็นผู้ที่มีความสามารถ ในการคดิ วเิ คราะห ์ การคดิ สงั เคราะห ์ การคดิ อยา่ งสรา้ งสรรค ์ การคดิ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ และ การคิดเป็นระบบ เพอื่ นา� ไปสู่การสรา้ งองคค์ วามรหู้ รอื สารสนเทศเพือ่ การตดั สินใจเกี่ยวกบั ตนเองและสังคมได้อย่างเหมาะสม โรงเรียนอนุบาลพิบูลเวศม์ได้เห็นความส�าคัญในการพัฒนาผู้เรียน ด้านทักษะการคิด เพื่อพัฒนาผู้เรียนสู่ศตวรรษท่ี ๒๑ จึงได้หาแนวทางการพัฒนา โดยค�านึงถึงสภาพปัญหาท่ีเกิดขึ้นกับผู้เรียน ซึ่งการพัฒนาผู้เรียนจะต้องเร่ิมต้น จากปัญหาที่พบ คือ ผู้เรียนไม่ค่อยชอบเรียนวิชาคณิตศาสตร์ ผู้เรียนในกลุ่มที่เรียนช้า เกิดความเบ่ือหน่ายต่อการเรียน ครูผู้สอนจึงได้ปรึกษาหารือกันเกี่ยวกับปัญหาท่ีพบ และคดิ หาวธิ ีการแกป้ ัญหา โดยแบง่ กลุม่ ผ้เู รียนออกเป็น ๓ กลุม่ คือ กล่มุ ไว้ใจ กล่มุ วางใจ และกลุ่มห่วงใย ผู้เรียนท้ัง ๓ กลุ่มนี้ โรงเรียนได้จัดท�าชุดฝกทักษะการคิด จ�านวน ๓ ชุด และออกแบบกิจกรรมตามความสนใจ และความถนัดของผู้เรียนแต่ละกลุ่ม เพ่ือให้ผู้เรียน เกิดความสนุกสนานในการคิด และฝกทักษะพื้นฐานการบวก ลบ คูณ หาร ท่ีจ�าเป็น ใหผ้ เู้ รยี นไดฝ้ ก ฝนเพอื่ ใหเ้ กดิ ความเคยชนิ อกี ทง้ั ยงั เปน็ การพฒั นาทกั ษะทางดา้ นคณติ ศาสตร์ โดยพัฒนาตามศักยภาพของผู้เรียน โดยเริ่มต้นจากพ้ืนฐาน จนถึงการพัฒนาทักษะการคิด ขน้ั สูง และนา� ไปส่กู ารคดิ เลขเปน็ คดิ เลขคลอ่ ง ต่อไป วตั ถปุ ระสงค เพอ่ื พฒั นาผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นคณติ ศาสตรข์ องผเู้ รยี น ชนั้ ประถม ศึกษาปีท่ี ๑ - ๖ 7

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ การดา� เนินงาน ขนั้ ที่ ๑ ประชมุ เพอ่ื วางแผนการดา� เนนิ งาน โดยมคี รผู สู้ อนคณติ ศาสตร์ เพอ่ื ศกึ ษาสภาพปญั หาการเรยี นการสอนของครู ผเู้ รยี น ขนั้ ที่ ๒ รว่ มกนั กา� หนดโครงสรา้ ง รปู แบบนวตั กรรม กจิ กรรมเวศมค์ ณติ ประกอบด้วย ๑. ตาราง ๙ ชอง ๑.๑ วัตถปุ ระสงค เพอ่ื ฝก ทกั ษะการใชส้ ตู รคณู ของผเู้ รยี น ตงั้ แตช่ น้ั อนบุ าลปที ่ี ๑ ถงึ ชน้ั ประถมศึกษาปีท ี่ ๖ ๑.๒ วิธกี ารฝก ๑) สรา้ งผเู้ รยี นเปน็ ผนู้ า� การเตน้ ตามจงั หวะการทอ่ งสตู รคณู โดยใช้ตาราง ๙ ช่อง ๒) จัดกิจกรรมให้กับผู้เรียนทุกวันในตอนเช้าหลังเคารพ ธงชาติ 8

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ ๒. ชดุ ฝกทกั ษะ มี ๓ ชดุ ๒.๑ ชุดฝกทักษะพน้ื ฐาน มีท้งั หมด ๖ Level (Level 1 - 6) จ�าแนกตามความสามารถของผู้เรียน เรียงล�าดับเน้ือหาจากง่ายไปยาก ใช้กับผู้เรียน ต้ังแตช่ ้ันประถมศึกษาปีที่ ๑ - ๖ ๒.๒ ชดุ ฝกทกั ษะการคิด ม ี ๒ ลกั ษณะ ลกั ษณะที่ ๑ ชดุ เทคนคิ การคิด มที ง้ั หมด ๑๐ ชุด เรยี งลา� ดับ จากง่ายไปยาก ใช้กับผู้เรียนท่ีได้รับการฝกทักษะพ้ืนฐานครบทั้ง ๖ Level แล้ว ดังนี ้ ชุดที่ ๑ เรื่อง การบวกเลขเรียงที่เริ่มต้นจาก ๑ ขึ้นไป ชุดท่ี ๒ เรื่อง การบวกเลขเรียง ทีไ่ ม่เรม่ิ ต้นจาก ๑ ขนึ้ ไป ชุดท ่ี ๓ เรือ่ ง การบวกคู่จ�านวน ชดุ ที่ ๔ เร่อื ง การบวกคจี่ �านวน ชดุ ท ่ี ๕ เรื่อง การคูณดว้ ย ๒๕ ชดุ ท่ ี ๖ เรื่อง การคูณดว้ ย ๑๑ ชดุ ที ่ ๗ เรื่อง การคูณด้วย ๙ ชดุ ที่ ๘ เรอ่ื ง การคณู ด้วย ๑๕ ชุดที ่ ๙ เรอ่ื ง การคณู ดว้ ย ๕ และชุดที ่ ๑๐ เรอื่ ง การคูณ เลข ๒ หลกั ท่ีจ�านวนหลังเทา่ กัน จ�านวนหนา้ บวกกนั ได้ ๑๐ 9

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ลักษณะท่ี ๒ จัดท�าชุดเทคนิคการคิดโดยใช้เกม จ�านวน ๑๒ ชดุ เรยี งจากง่ายไปยาก ใช้กบั ผูเ้ รยี นชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี ่ ๔ - ๖ ใช้ภายหลงั จากทผ่ี เู้ รยี น ได้ฝกทักษะชุดเทคนิคการคิด ครบ ๑๐ ชุดแล้ว ดังน้ี ชุดท่ี ๑ เกม ๒๔ ชุดท่ี ๒ เกม Random ชดุ ท ี่ ๓ เกมสามเหลย่ี มคา� นวณ ชดุ ท ี่ ๔ เกมสเ่ี หลยี่ มคา� นวณ ชดุ ท ่ี ๕ เหลยี่ มจตั รุ สั กล ชุดที ่ ๖ เกมชุดฝก ปริศนา ชุดที ่ ๗ เกมนา่ ลอง ชุดท่ ี ๘ เรขาคณติ พิศวง ชุดท่ ี ๙ Who am I ชดุ ท ่ี ๑๐ ฝก สมองประลองความคดิ ชดุ ท ี่ ๑๑ ทา้ ประลองตวั เลข และชดุ ท ่ี ๑๒ จา� นวนปรศิ นา ๓. กิจกรรมตามความสนใจ ตามความถนัดของผู้เรียน เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเลือกเรียนตามความถนัด ตามความสนใจ น�าไปใช้ จัดกิจกรรมในชั่วโมงกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน และชั่วโมงซ่อมเสริมศักยภาพ โดยมคี รคู ณิตศาสตร์เป็นแกนหลักในทุกกิจกรรม รว่ มกับครผู สู้ อน ๑ คน ซึง่ ประกอบด้วย ๑๐ กจิ กรรม ดังน้ี ๓.๑ กิจกรรมคิดเลขเร็วโดยใช้โปรแกรม GSP (THE GEOMETER'D SKETCHPAD) เป็นกิจกรรมท่ีจัดข้ึนในรูปแบบชุมนุมคณิตศาสตร์ ผู้เรียนสามารถเลอื กตามศักยภาพและความสนใจ ใช้เวลาในชว่ งพกั กลางวัน และยามว่าง 10

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ ๓.๒ กิจกรรมโครงงานคณิตศาสตร์ เป็นกิจกรรมท่ี ส่งเสริมทักษะกระบวนการคดิ การแก้ปญั หาอย่างเป็นระบบ โดยใชท้ กั ษะทางคณิตศาสตร ์ เปดโอกาสใหผ้ ู้เรยี นจัดท�าโครงงานตามความสนใจ ๓.๓ กิจกรรม BBL CUP SONG สูตรคูณ เป็นกิจกรรม เปดสมองพร้อมรับการเรียนรู้ ซ่ึงมีวัตถุประสงค์เพ่ือเปดสมอง และพัฒนาประสาทสัมผัส ท้ัง ๕ ตามหลักการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) โดยครปู ระจา� ชน้ั ทกุ ระดบั ชนั้ จดั กจิ กรรมใหผ้ เู้ รยี นกอ่ นกจิ กรรมโฮมรมู ทกุ วนั วนั ละ ๕ นาที ๓.๔ กิจกรรม A-Math เป็นกิจกรรมท่ีจัดขึ้นในรูปแบบ ชุมนุมคณิตศาสตร์ ผู้เรียนสามารถเลือกตามศักยภาพและความสนใจ ใช้เวลาในช่วง พักกลางวนั และยามว่าง 11

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ๓.๕ กิจกรรมคณิตสร้างสรรค์ด้วยโปรแกรม GSP เป็น กิจกรรมที่จัดข้ึนในรูปแบบชุมนุมคณิตศาสตร์ ผู้เรียนสามารถเลือกตามศักยภาพและ ความสนใจ ใช้เวลาในชว่ งพกั กลางวนั และยามว่าง ๓.๖ กิจกรรม SUDOKU เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นใน รูปแบบชุมนุมคณิตศาสตร์ ผู้เรียนสามารถเลือกตามศักยภาพและความสนใจ ใช้เวลา ในช่วงพกั กลางวนั และยามว่าง ๓.๗ กจิ กรรม BOARD GAME (BATTLE OF THE NUMBERS) เป็นกิจกรรมท่ีได้รับการสนับสนุนจากภาคีเครือข่าย ในการอบรมให้ความรู้แก่ครู ผู้เรียน ในการท�ากจิ กรรม โดยกจิ กรรม BOARD GAME เป็นกจิ กรรมท่ีมงุ่ พัฒนาผ้เู รยี นด้านการคิด การออกแบบ การวางแผน โดยใชห้ ลกั การบวก การลบ การคณู และการหาร 12

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ๓.๘ กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทางสะเต็มศึกษา เป็น กิจกรรมบูรณาการความรู้ โดยใช้ความรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และ การออกแบบเชงิ วศิ วกรรมศาสตร ์ เปน็ กจิ กรรมทมี่ งุ่ พฒั นาการทกั ษะการคดิ การลงมอื ปฏบิ ตั จิ รงิ ให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง ออกแบบช้ินงานตามความถนัดและความสนใจ โดยจดั กิจกรรมทุกระดับช้นั โดยมีครปู ระจา� ชัน้ ดแู ล ๓.๙ กิจกรรมการเรียนรู้ห้องปฏิบัติการคณิตศาสตร์ เปน็ กจิ กรรมทส่ี ง่ เสรมิ ทกั ษะการคดิ ใหก้ บั ผเู้ รยี นผา่ นสอ่ื การสอน เกมการเรยี นรทู้ ห่ี อ้ งปฏบิ ตั กิ าร โดยผู้เรียนสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง เน้นจัดกิจกรรมให้กับผู้เรียนช้ันประถมศึกษาปีท ่ี ๑ - ๓ เพ่อื ให้ผ้เู รยี นมเี จตคตทิ ี่ดตี ่อวชิ าคณิตศาสตร์ ๓.๑๐ กิจกรรมห้องเรียนรูปแบบใหม่แบบผสมผสาน ออนไลน์ วิทย์-คณิต Learn Room เป็นห้องเรียนท่ีได้รับการสนับสนุนจากภาคีเครือข่าย ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ออนไลน์กับสถาบันกวดวิชาที่มีช่ือเสียง โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ออนไลนเ์ ตม็ รูปแบบ ตามหลักสูตรรายวชิ าคณิตศาสตร ์ ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ ี ๕ - ๖ 13

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ ข้ันที่ ๓ ด�าเนินการสร้างชุดกิจกรรมตามโครงสร้างท่ีก�าหนดใน ขั้นท ่ี ๒ โดยมีผูส้ รา้ ง ได้แก่ ครผู ูส้ อนคณติ ศาสตรท์ ุกระดบั ชั้น ข้นั ท่ี ๔ น�าชุดฝก ไปใชก้ บั ผเู้ รียน โดยมีขน้ั ตอนดังนี้ ๑. สร้างความรู้ ความเข้าใจให้กับครูผู้สอนในการน�า ชดุ ฝก ทักษะไปใช้ ๒. ครูผู้สอนน�าชุดฝกทักษะไปใช้กับผู้เรียน ตามข้ันตอน และวิธีการท่ีก�าหนด โดยใช้ในกิจกรรมโฮมรูม ก่อนจัดกิจกรรมการเรียนการสอน หรือในชว่ั โมงสอนซ่อมเสรมิ ๓. นิเทศ ติดตามผลการน�าชุดฝกทักษะไปใช้ ภาคเรียนละ ๒ ครั้ง โดยการสงั เกตการสอน และประชุมสรา้ งความเขา้ ใจรว่ มกนั ข้ันที่ ๕ ติดตาม ตรวจสอบ วัดและประเมินผลตามสภาพจริง รวมทั้งมีการประเมินความพึงพอใจในการใช้นวัตกรรมเพ่ือการจัดการเรียนการสอน อย่างเป็นระบบ เพอื่ ให้เกิดประสทิ ธิภาพ ขน้ั ที่ ๖ หลงั จากการดา� เนนิ การใชน้ วตั กรรมทกุ ครง้ั จะมกี ารปรบั ปรงุ ทบทวน พัฒนา แก้ไขและหาข้อผิดพลาดของกิจกรรม และแบบฝกทักษะเพื่อปรับปรุง และพัฒนาให้เกดิ ประสิทธิภาพมากยงิ่ ขึน้ ผลสา� เร็จของการด�าเนินงาน หลังจากน�ากิจกรรมเวศม์คณิตมาใช้พบว่า ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ดีขึ้น จ�านวนผู้เรียนที่ได้ระดับ ๓ ข้ึนไป ทุกปีการศึกษาสูงกว่าร้อยละ ๙๐ ผู้เรียนมีผลการทดสอบความสามารถพ้ืนฐาน ของผเู้ รยี นระดบั ชาต ิ (O-NET) วชิ าคณติ ศาสตร ์ ดา้ นการคา� นวณ (NT) สงู กวา่ ระดบั ประเทศ ทุกปี ๕ ปีย้อนหลัง และผู้เรียนได้รับการพัฒนา ได้รับรางวัลจากการแข่งขันทางวิชาการ วชิ าคณิตศาสตร ์ กบั หนว่ ยงานภายนอก ในระดบั นานาชาติ ระดับชาต ิ ระดับภาค ระดับเขต พน้ื ท่กี ารศึกษา และระดบั โรงเรยี นมากมาย สง่ ผลให้น�ามาซงึ่ ชื่อเสยี งต่อตนเอง ครอบครัว และโรงเรยี น 14

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ผลการทดสอบความสามารถพ้ืนฐานของผูเ รียนระดับชาติ (NT) ชน้ั ประถมศึกษาปท่ี ๓ ความสามารถดานคํานวณ มีคะแนนเฉลยี่ สูงกวา ระดับประเทศ ไมนอ ยกวา ๕ ป ตดิ ตอ กัน ผลการทดสอบความสามารถพ้ืนฐานของผูเรียนระดับชาติ (O-NET) ช้ันประถมศึกษาปท่ี ๖ กลุม สาระการเรยี นรูคณติ ศาสตร มีคะแนนเฉลี่ยสงู กวาระดับประเทศ ไมน อยกวา ๕ ป ตดิ ตอ กัน 15

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ ตำรำงสรปุ ผลสัมฤทธ์ทิ ำงกำรเรยี น กลมุ สำระกำรเรยี นรูคณิตศำสตร ระดับช้นั ประถมศึกษำปท่ี ๑ - ๖ ปก ำรศึกษำ ๒๕๕๙ - ๒๕๖๒ ปก ารศึกษา จา� นวน ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ี่ ๑ - ๖ จา� นวน ร้อยละ ที่เขา้ สอบ จา� นวน นร.ทไี่ ด้ระดับ ๓ ข้นึ ไป จ�านวนนกั เรียน นกั เรยี น นกั เรยี น ๒๕๕๙ ทไี่ ด้ระดบั ทไ่ี ด้ระดับ ๒๕๖๐ ๑,๐๑๕ ที่มีผลการเรียนรู้ ๓ ขึ้นไป ๓ ข้นึ ไป ๒๕๖๑ ๑,๐๓๖ ๐ ๑ ๑.๕ ๒ ๒.๕ ๓ ๓.๕ ๔ ๒๕๖๒ ๑,๐๕๙ ๑๐๒๒ ๐ ๓ ๑๓ ๖๓ ๘๓ ๑๑๒ ๑๔๓ ๕๙๘ ๙๓๖ ๙๒.๒๒ ๐ ๓ ๑๕ ๕๒ ๖๓ ๑๔๒ ๑๕๑ ๖๑๐ ๙๖๖ ๙๓.๒๔ ๐ ๓ ๗ ๓๖ ๑๐๙ ๑๕๙ ๑๖๓ ๕๘๒ ๑,๐๑๓ ๙๕.๖๖ ๐ ๓ ๙ ๕๘ ๕๕ ๑๙๘ ๑๗๙ ๕๔๓ ๙๒๐ ๙๐.๑๒ การเผยแพรนวตั กรรม ๑. Facebook : โรงเรียนอนุบาลพิบูลเวศม์ ๒. Website : www.pbw.ac.th ๓. Youtube : PBW CHANNEL ๔. การน�าเสนอสถานศกึ ษาท่มี วี ิธปี ฏบิ ัตทิ เี่ ป็นเลิศ (Best Practice) ที่สา� นกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร ๕. คณะศึกษาดูงาน จากโรงเรียนอนุบาลล�าปาง (เขลางค์รัตน์ อนุสรณ์) คณะศึกษาดูงานรองผู้อ�านวยการสถานศึกษา จากส�านักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศกึ ษากรงุ เทพมหานคร คณะศกึ ษาดงู าน จากสา� นกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษา อยธุ ยา เขต ๑ คณะศกึ ษาดงู านผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา จากสา� นกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถม ศึกษานนทบรุ ี เขต ๑ 16

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ โรงเรยี นอนุบำลลำ� ปำง (เขลำงครัตนอนสุ รณ) ส�านักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาลา� ปาง เขต ๑ เกริ่นนํา โรงเรียนอนุบาลล�าปาง (เขลางค์รัตน์อนุสรณ์) เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษ สังกัดส�านักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาล�าปาง เขต ๑ ได้จัดการเรียนการสอน ต้งั แตร่ ะดับชั้นอนุบาลปีที ่ ๑ ถึงระดับชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๖ เปน็ โรงเรยี นมาตรฐานสากล (World-Class Standard School) ท่ีมีการจัดการเรียนการสอน ๔ หลักสูตร คือ หลักสตู รห้องเรียนพเิ ศษ Smart Science หอ้ งเรยี นพิเศษ Gifted Math ห้องเรียนพเิ ศษ Mini English Program และหอ้ งเรยี นปกต ิ มงุ่ มน่ั บรหิ ารจดั การศกึ ษาใหผ้ เู้ รยี นมคี วามเปน็ เลศิ ด้านวิชาการ น�าเทคโนโลยีมาใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้บนหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงตามวิสัยทัศน์ของโรงเรียน ส่งเสริมพัฒนาคุณภาพผู้เรียนกลุ่มสาระ การเรียนรู้คณิตศาสตร์อย่างต่อเน่ืองและเป็นระบบ ได้รับความร่วมมือของทุกฝาย ผู้ปกครองศรัทธาและพร้อมให้การสนับสนุนด้านการจัดการศึกษาอย่างเต็มที่ มีอาคารสถานท่ีเพียงพอต่อการจัดกิจกรรม มีแหล่งเรียนรู้มากมาย บุคลากรมีความรู้ ความสามารถตรงตามสายงานที่ปฏิบัติ โรงเรียนจัดกิจกรรมการเรียนที่หลากหลาย สนองตอบความสามารถและความต้องการของผู้เรียน มีเทคโนโลยีท่ีใช้ในการสนับสนุน การจัดการเรียนการสอนเพียงพอต่อความต้องการของเด็กและบุคลากร ส่งผลให้ผู้เรียน ครู และโรงเรียนประสบผลส�าเร็จ 17

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ สรา งสรรคนวัตกรรม นวัตกรรมดานการบริหาร : รูปแบบการบริหารกลุมสาระการเรียนรูคณิตศาสตร โดยใช LOTUS Model” ความเปน มาและความสา� คัญ ในปกี ารศกึ ษา ๒๕๕๘ - ๒๕๕๙ โรงเรยี นมผี ลการทดสอบทางการศกึ ษา ระดับชาติข้ันพ้ืนฐาน (O-NET) กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๖ ต�่าลง และมีคะแนนเฉล่ียผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ต่�ากว่า เป้าหมายที่กา� หนดไดท้ ่ีรอ้ ยละ ๘๐ ดังนั้น คณะครูกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์และผู้ท่ีเกี่ยวข้อง จึงได้ด�าเนินการจัดท�าการศึกษา “รูปแบบการบริหารกลุมสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร โดยใช้ LOTUS Model” เพ่ือส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพการศึกษาให้บรรลุผล ตามเปา้ หมายทก่ี �าหนดไว้ วัตถุประสงค ๑. เพอื่ พฒั นาดา้ นการบรหิ ารการจดั การศึกษาใหเ้ ป็นระบบ ๒. เพ่ือพัฒนาครูผู้สอน ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน คณติ ศาสตร์ให้มีประสทิ ธภิ าพ ๓. เพ่ือสง่ เสรมิ ให้ผ้เู รยี นมคี วามเป็นเลิศทางด้านคณติ ศาสตร ์ การด�าเนนิ งาน โรงเรยี นไดด้ า� เนนิ งานตามรปู แบบการพฒั นาคณุ ภาพการจดั การเรยี น การสอนคณติ ศาสตร ์ โดยใช้ LOTUS Model ดังแผนภาพ 18

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ๑. Leadership การกระจายอา� นาจการบรหิ ารจดั การจากผบู้ รหิ าร สู่คณะกรรมการบริหารโรงเรียน หัวหน้าระดับต่าง ๆ อาทิ หัวหน้าระดับประถมศึกษา หัวหน้าระดับอนุบาล หัวหน้าฝายงาน ประธานหลักสูตรห้องเรียนพิเศษ (Gifted Math, Smart Science และ Mini English Program) หวั หนา้ สายชน้ั หวั หนา้ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ ๒. Operate development การส่งครูเข้าร่วมประชุม อบรม สมั มนา และศกึ ษาดงู านโรงเรยี นทป่ี ระสบผลสา� เรจ็ รว่ มทา� MOU กบั หนว่ ยงานและสถาบนั การศกึ ษาตา่ ง ๆ ๓. Technical and Technology การใช้เทคนิคการสอน ท่ีหลากหลาย และการสง่ เสริมการใช้เทคโนโลยใี นการจัดการเรียนรู้ ๔. United การสรา้ งความเปน็ ปก แผน่ แลกเปลยี่ นเรยี นร ู้ แกป้ ญั หา ร่วมกันโดยใชก้ ระบวนการ PLC ๕. Supervisory มีการนิเทศ ติดตาม กิจกรรมการเรียนการสอน และงานด้านต่าง ๆ เพ่อื ทราบปัญหาและแกไ้ ขเพ่ือพัฒนาต่อไป 19

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ ผลสา� เรจ็ ของการด�าเนนิ งาน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์มีกระบวนการบริหารจัดการที่เป็น ระบบ ด้วยรปู แบบการบรหิ าร ดว้ ยการใช้ LOTUS Model มีผลการดา� เนนิ งาน ดงั น้ี ๑. สถานศึกษามีการด�าเนินงานตามรูปแบบการพัฒนาคุณภาพ การจดั การเรยี นการสอนกลมุ่ สาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร ์ ผ้บู รหิ ารมภี าวะผู้นา� ทางวชิ าการ มีการพัฒนาครูผู้สอน พัฒนาเครือข่ายความร่วมมือ การใช้เทคนิคการสอนที่หลากหลาย ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการจัดการเรียนรู้ แลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อแก้ปัญหา รวมท้ัง มีการติดตาม ประเมินผลการปฏิบตั งิ าน เพ่อื แกไ้ ขและพฒั นา ๒. ครผู สู้ อนคณติ ศาสตรไ์ ดร้ บั การพฒั นาศกั ยภาพในการจดั การเรยี น การสอนคณติ ศาสตร ์ และปฏบิ ตั งิ านอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ สามารถออกแบบหนว่ ยการเรยี นรู้ จัดท�าแผนการจัดการเรียนรู้ ด้วยวิธีการที่หลากหลาย น�าเทคนิคการจัดการเรียนการสอน ไปใช้กับผู้เรียนแตล่ ะกลมุ่ ได้อยา่ งเหมาะสม ๓. ผู้เรียนได้รับการพัฒนาศักยภาพได้สูงสุด มีผลงานดีเด่น มีความสามารถในการแข่งขันในทุกระดับ โดยได้รับรางวัลในระดับเขตพื้นท่ีการศึกษา ระดบั ภาค ระดับประเทศ และระดบั นานาชาติ การประชุม แลกเปลี่ยนเรยี นรู การสอนโดยใชน วัตกรรม Lesson Study and Open Approach 20

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ การเผยแพรน วตั กรรม จดั นทิ รรศการเผยแพรแ่ กน่ กั เรยี น คร ู ผปู้ กครองและโรงเรยี นเครอื ขา่ ย คณะศึกษาดงู านจากโรงเรยี นอนุบาลนครสวรรค คณะศกึ ษาดูงานจากโรงเรียนเมืองใหม (ชลอราษฎรรงั สฤษฏ) การประชาสัมพันธในรปู แบบของสารสัมพนั ธ การประชาสมั พันธผานปายประชาสมั พนั ธ ของโรงเรยี น การประชาสมั พันธผ านเวบ็ ไซตข องโรงเรยี น (www.anubanlampang.ac.th) การประชาสัมพนั ธผ า นส่ือสงั คมออนไลน (Facebook : anuban lampang) 21

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ การแจงคณะกรรมการสถานศึกษาในที่ประชุม การจัดกิจกรรมเปด ช้นั เรยี น (Open Class) เปดโอกาสใหผูท สี่ นใจเขารวมกจิ กรรม นวตั กรรมดา นการพฒั นาการเรียนการสอน : รูปแบบการพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียน การสอนคณิตศาสตร ดวย LAMPANG Model ภายใตวิสัยทัศนของกลุมสาระการเรียนรู คณติ ศาสตร “คณติ ศาสตรกาวลํา้ เทยี บเคยี งมาตรฐานสากล” ความเปนมาและความส�าคญั การจดั การเรยี นรคู้ ณติ ศาสตรท์ ผี่ า่ นมา พบวา่ นกั เรยี นจา� นวนไมน่ อ้ ย ประสบปัญหาในการเรียนรู้เกี่ยวกับการแกป้ ัญหา การแสดงหรอื อ้างอิงเหตผุ ล การสื่อสาร การนา� เสนอแนวคดิ ทางคณติ ศาสตร ์ การเชอื่ มโยงระหวา่ งเนอ้ื หาคณติ ศาสตรก์ บั สถานการณ์ ต่าง ๆ และความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ปัญหาเหล่านี้ท�าให้ผู้เรียนไม่สามารถน�าความรู้ คณติ ศาสตรไ์ ปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ติ ประจา� วนั และในการศกึ ษาตอ่ อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ (สสวท., ๒๕๕๐ หน้า ๑) ทางคณะครกู ลุม่ สาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร ์ จึงไดค้ ดิ รูปแบบการพฒั นา คณุ ภาพการจดั การเรยี นการสอนคณติ ศาสตรด์ ว้ ย LAMPANG Model ภายใตว้ สิ ยั ทศั นข์ อง กลุม่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์ “คณิตศาสตร์กา้ วล้�า เทียบเคยี งมาตรฐานสากล” วตั ถปุ ระสงค ๑. เพ่ือจัดท�าหน่วยการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้รายวิชา คณิตศาสตร์พื้นฐาน และรายวิชาคณิตศาสตร์ประยุกต์ ระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๑ - ๖ จดั ทา� สอื่ และนวตั กรรมทใ่ี ชใ้ นการพฒั นาการเรยี นการสอนกลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์ ๒. เพื่อพัฒนาการเรียนรู้คณิตศาสตร์ของผู้เรียนอย่างเต็มศักยภาพ พัฒนาผู้เรียนให้มีความสามารถในการแข่งขันในระดับโรงเรียน ระดับเครือข่าย ระดับ เขตพน้ื ท่กี ารศึกษา ระดับภาค ระดับชาต ิ และระดบั นานาชาติ ๓. เพอ่ื ยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นทงั้ ในระดบั โรงเรยี น และระดบั ชาติ 22

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ การดา� เนนิ งาน กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร ์ โรงเรยี นอนบุ าลลา� ปาง (เขลางคร์ ตั น์ อนสุ รณ)์ ไดด้ า� เนนิ งานตามรปู แบบการพฒั นาคณุ ภาพการจดั การเรยี นการสอนคณติ ศาสตร ์ ดว้ ย LAMPANG Model ดังแผนภาพ ๑. Learning Objective การวิเคราะหห์ ลกั สตู ร สาระการเรียนรู้ ตวั ช้วี ดั กา� หนดคา� อธบิ ายรายวชิ า และโครงสรา้ งรายวชิ า เพือ่ ใชเ้ ป็นแนวทางส�าหรบั การจัด กจิ กรรมการเรยี นการสอนทช่ี ว่ ยใหผ้ เู้ รยี นบรรลผุ ลการเรยี นรทู้ ก่ี า� หนดไวอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ๒. Awareness การสรา้ งความตระหนักใหค้ รูรจู้ ักนกั เรยี นเป็นราย บุคคล โดยการวนิ ิจฉัยผ้เู รียน ๓. Make Learning Unit การออกแบบจัดท�าหน่วยการเรียนรู้ ใหส้ อดคลอ้ งกับบรบิ ทของสถานศึกษา ท้องถน่ิ และเหมาะสมกับผเู้ รยี น ๔. Performance การจดั ทา� แผนการจดั การเรยี นร ู้ ตามกระบวนการ Active Learning ซ่ึงเน้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและมีปฏิสัมพันธ์กับกิจกรรมการเรียนรู้ ผา่ นการปฏบิ ตั ทิ ีห่ ลากหลายรปู แบบ ๕. Assessment การประเมนิ ผลการจดั การเรยี นร ู้ทา� วจิ ยั ในชน้ั เรยี น ให้ทราบจุดอ่อนจุดแข็งของผู้เรียน เพ่ือใช้ในการวางแผนแก้ปัญหา ปรับปรุง และพัฒนา การเรยี นการสอนตอ่ ไป 23

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ๖. Network การสรา้ งเครือขา่ ยแลกเปลีย่ นเรียนรู้ พูดคุย ปรกึ ษา และแกป้ ญั หารว่ มกนั ผ่านกจิ กรรม PLC ๗. Goal เปา้ หมาย การเสรมิ แรงทางบวก การเผยแพร ่ นา� เสนอผลงาน และความพึงพอใจ ผลส�าเร็จของการด�าเนนิ งาน ๑. ได้หน่วยการจัดการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา คณิตศาสตร์พ้ืนฐาน และรายวิชาเพ่ิมเติม (คณิตศาสตร์ประยุกต์) ระดับช้ันประถม ศึกษาปีที่ ๑ - ๖ ที่สามารถน�าไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนได้อย่างเหมาะสม มีสื่อและนวัตกรรมที่ใช้ในการพัฒนาการเรียนการสอนให้กับนักเรียนแต่ละกลุ่ม ตามความสามารถ ได้แก ่ การจัดกจิ กรรมการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร ์ ดว้ ยกระบวนการ Active Learning เทคนิคการคิดเลขเร็วแบบอินเดีย (เวทคณิต) การสอนแก้โจทย์ปัญหาโดยใช้ บารโ์ มเดล การแกป้ ญั หาทางคณติ ศาสตรด์ ว้ ยโปรแกรม The Geometer’s Sketchpad (GSP) การคิดเลขเร็วแบบสุ่ม การใช้แบบฝกเสริมทักษะการคิดเลขเป็น คิดเลขคล่อง การใช้เกม คณิตศาสตร์ช่วยในการเรียนรู้ ๒. นักเรียนได้เข้าร่วมการแข่งขันทางวิชาการ ได้รับรางวัลจากเวที การแขง่ ขันต่าง ๆ ในระดับโรงเรยี น กลุ่มเครอื ข่าย เขตพ้ืนท่กี ารศกึ ษา ระดบั ภาค ระดับชาติ และระดบั นานาชาติ ๓. ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ทุกระดับช้ันสูงขึ้นตามเป้าหมายที่ก�าหนด การทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ (NT) ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓ มีคะแนนเฉล่ียสูงขึ้นอย่างต่อเน่ือง และมีผลเฉลี่ยสูงกว่า ระดับประเทศทกุ ปีการศึกษา ผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติขัน้ พื้นฐาน (O-NET) ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ ๖ สูงข้นึ อยา่ งต่อเน่ือง และมีผลเฉลีย่ สูงกว่าระดบั ประเทศทกุ ปี การศึกษา จ�านวนนักเรียนที่มีผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพ้ืนฐาน (O-NET) ระดับช้ันประถมศึกษาปีท ่ี ๖ ในรายวิชาคณิตศาสตรม์ คี ะแนนเตม็ ๑๐๐ คะแนน มจี �านวน เพม่ิ ข้ึนทุกปีการศกึ ษา 24

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ การเผยแพรน วัตกรรม โรงเรียนได้จัดนิทรรศการเผยแพร่แก่นักเรียน ครู ผู้ปกครอง และโรงเรยี นเครือขา่ ย คณะศกึ ษาดูงานจากโรงเรยี นอนุบาลแมส รวย เชียงราย การแจงคณะกรรมการสถานศึกษาในท่ีประชุม การจดั กิจกรรมเปดชัน้ เรียนเปด โอกาสให ผทู ่สี นใจเขารวม 25

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ โรงเรยี นอนบุ ำลสกลนคร ส�านกั งานเขตพ้นื ทกี่ ารศึกษาประถมศกึ ษาสกลนคร เขต ๑ เกริ่นนาํ โรงเรยี นอนุบาลสกลนคร ต้ังอยเู ลขที่ ๒๒๖ ตา� บลธาตุเชิงชุม อ�าเภอเมอื งสกลนคร จังหวัดสกลนคร โทรศัพท ๐๔๒-๗๑๑-๒๘๓ โทรสาร ๐๔๒-๗๑๓-๐๙๔ Website http://www.abs.ac.th ปรชั ญา ทนฺโต เสฏโฐ มนสฺ เฺ สสุ มนษุ ยผ ู้ฝกตนดแี ล้ว เปนผ้ปู ระเสริฐทส่ี ดุ ค�าขวญั ความรู้ คูคณุ ธรรม น�าประชาธิปไตย สปี ระจ�าโรงเรียน ชมพ-ู กรมทา สัญลกั ษณโ รงเรยี น คา นยิ มของโรงเรียน เราชาวอนุบาลสกลนคร จะมงุ มัน่ สคู วามสา� เรจ็ อยางย่ังยนื วัฒนธรรมองคก ร บุคลากรมีความภาคภูมิใจในสถาบัน มีทักษะท่ีโดดเดน มุงงาน ด้านคุณภาพ พัฒนาตนเองอยางตอเน่ือง และมีความเช่ือม่ัน ในตนเองสูง โรงเรียนอนุบาลสกลนครจัดการศึกษาในระดับก่อนประถมศึกษาและระดับ ประถมศกึ ษา ตามหลกั สตู รกระทรวงศกึ ษาธิการ และเนน้ พัฒนาศกั ยภาพด้านคณิตศาสตร ์ วทิ ยาศาสตร ์ ภาษาอังกฤษ คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ และทักษะท่ีจา� เป็นต่อการดา� รงชวี ติ ของผูเ้ รยี นใหม้ คี ณุ ภาพเทยี บเคียงมาตรฐานสากล 26

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ สรางสรรคนวัตกรรม นวตั กรรมดา นการบริหาร : การบริหารแบบ “SAKOL Model” กบั การยกระดับผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนวิชาคณติ ศาสตร โรงเรยี นอนุบาลสกลนคร ความเปน มาและความสา� คัญ โรงเรียนอนุบาลสกลนคร เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่และยอดนิยม มาเป็นระยะเวลายาวนานด้วยระบบการบริหารจัดการท่ีมีคุณภาพ โดยใช้นวัตกรรม ทางการศึกษา “SAKOL Model” ส่งผลให้โรงเรียนมีความพร้อมในทุกด้าน เกิดการพัฒนาอย่างต่อเน่ืองและยั่งยืน โดยมีวิธีการด�าเนินการเพื่อให้ประสบผลส�าเร็จ ก�าหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายท่ีชัดเจน ตามแผนพัฒนาคุณภาพทางการศึกษา ทโ่ี รงเรยี นไดด้ า� เนนิ การจดั ทา� จงึ สง่ ผลใหโ้ รงเรยี นอนบุ าลสกลนครมคี วามเจรญิ เปน็ ทย่ี อมรบั ของผปู้ กครองและชุมชน รปู แบบการพฒั นาแบบองครวม “SAKOL Model” แนวคิด ๔ ร ซ่งึ ประกอบด้วย 27

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ร ท่ี ๑ รว มคิดวางแผนและสรา้ งสรรค ร ท่ี ๒ รวมท�างานตามแผนทร่ี ว มคดิ ร ท่ี ๓ รว มก�ากับ ติดตาม ประเมินผลอยางใกล้ชิด ร ที่ ๔ รวมชื่นชมผลผลิตท่ีรว มทา� ในการจดั การเรยี นการสอนวชิ าคณติ ศาสตร ์ เปน็ วชิ าทม่ี ลี กั ษณะเปน็ นามธรรม เน้ือหาค่อนข้างซับซ้อน เรียนรู้ค่อนข้างยาก ซึ่งหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ มีเป้าหมายที่ต้องการให้การจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอน ส่งผลให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเขา้ ใจเกย่ี วกบั ความคดิ รวบยอด แนวคดิ หลกั การ ทฤษฎที จี่ า� เปน็ ใหเ้ ปน็ ขอ้ มลู พนื้ ฐาน ในการน�าไปใช้คิดแก้ปัญหาในชีวิตประจ�าวันอย่างเป็นระบบ จากแนวความคิดดังกล่าว เพื่อให้เกิดประสิทธิผลในการบริหารวิชาการของกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ จงึ จา� เปน็ ตอ้ งหารปู แบบ วธิ กี ารบรหิ าร เพอ่ื พฒั นาความรคู้ วามสามารถของครผู สู้ อนและผเู้ รยี น โดยใชก้ ารบรหิ ารจดั การระบบคณุ ภาพ “SAKOL Model” ใหม้ ีประสิทธิภาพสู่ความเป็นเลศิ และเทียบเคยี งกับมาตรฐานสากล 28

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ วตั ถปุ ระสงค ๑. เพ่ือพัฒนาศักยภาพบุคลากรในโรงเรียนให้ยกระดับผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนวิชาคณิตศาสตร ์ ใหส้ ูงขึน้ และเทยี บเคียงมาตรฐานสากล ๒. เพอื่ พฒั นาระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นวชิ าคณติ ศาสตรข์ องผเู้ รยี น การด�าเนนิ งาน การพฒั นาบคุ ลากรสคู่ วามเปน็ ครผู สู้ อนมอื อาชพี ของโรงเรยี นอนบุ าล สกลนคร ได้น�าแนวคิดและหลักการแนวทางกระบวนการบริหารแบบ “SAKOL Model” มาก�าหนดเป็นข้นั ตอนในการพฒั นา ให้ครอบคลุมทัง้ ๔ ด้าน คือ การสร้างความตระหนกั ความพยายาม มผี ลแห่งความส�าเร็จ และยงั่ ยืน ภายใตแ้ นวคดิ “๔ ร” ร ท่ี ๑ รวมคิดวางแผนและสรา้ งสรรค - ศึกษาสภาพปัจจุบนั ปญั หาความตอ้ งการ ปัญหาของครผู ูส้ อน - การวางแผนดา� เนนิ การโดยการวเิ คราะหป์ ญั หา แนวทางการพฒั นา และทางเลือกในการพัฒนา ร ท่ี ๒ รวมท�างานตามแผนทร่ี ว มคดิ - การดา� เนินการพฒั นา ท�าโครงการพฒั นา ๔ โครงการ คือ อบรม สัมมนา การศกึ ษาดงู าน ประชุมเชงิ ปฏิบัติการ ฝกปฏิบตั ิ ซงึ่ มกี จิ กรรมมากมาย - กา� หนดทางเลอื กและวธิ กี ารดา� เนนิ การพฒั นาในลักษณะโครงการ อยา่ งต่อเน่อื ง - การนิเทศ ก�ากับ ติดตาม และประเมินการผลการด�าเนินงาน ตามโครงการ ร ท่ี ๓ รว มกา� กับ ตดิ ตาม ประเมินผลอยางใกลช้ ิด - ประเมินผลการพัฒนาแบบประเมินการน�าประโยชน์ไปใช้ใน การปฏิบตั ิงานของครผู ูส้ อน - ประเมินมาตรฐานการศึกษาขั้นพ้ืนฐานของโรงเรียน เพื่อประกัน คุณภาพภายในโรงเรียนโดยศกึ ษานเิ ทศก ์ ประธานกลมุ่ โรงเรียนธาตเุ ชงิ ชมุ ผู้บรหิ ารในศูนย์ เครือข่าย - ประเมนิ ความพึงพอใจ 29

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ร ท่ี ๔ รวมชืน่ ชมผลผลิตทร่ี วมท�า หลังจากใช้กระบวนการบริหารแบบ “SAKOL Model” รูปแบบ การพัฒนางานบริหารวิชาการ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ โรงเรียนอนุบาลสกลนคร ไปใชพ้ บว่า - โรงเรยี นมกี ารจดั หลกั สตู รสถานศกึ ษาทสี่ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการ ของผู้เรียน ผู้ปกครอง ชมุ ชน มีการจดั การเรยี นรเู้ กี่ยวกบั คณิตศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้ คณิตศาสตรม์ ีการจดั การเรยี นการสอนด้วยระบบอเิ ทอรเ์ นต็ เทคโนโลยีทที่ นั สมยั - มีกิจกรรมการเรียนรู้ด้านคณิตศาสตร์ที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนมี ความสามารถดา้ นคณติ ศาสตร์ ทา� ใหก้ ารจดั การศึกษามีความคลอ่ งตัวสงู - ผู้เรียนเข้าร่วมการแข่งขันบนเวทีทั้งระดับเขตพ้ืนที่ ระดับจังหวัด และระดับประเทศ ได้สร้างความพึงพอใจแก่ผู้ปกครอง ชุมชน และผู้ที่มี ส่วนเกย่ี วข้องกับองคก์ ร จนได้รบั รางวัลในระดบั เขตพนื้ ที่ ระดบั จังหวัด และระดบั ประเทศ ผลสา� เรจ็ ของการดา� เนนิ งาน ๑. ครผู สู้ อนและบคุ ลากรในกลมุ่ สาระการเรยี นรู้ คณิตศาสตร์ได้เข้ารับการอบรม พัฒนาแนวทาง การจดั กจิ กรรมเพอ่ื ยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น คณติ ศาสตรร์ อ้ ยละ ๘๕ ๒. ระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระ ก า ร เ รี ย น รู ้ ค ณิ ต ศ า ส ต ร ์ ข อ ง ทุ ก ร ะ ดั บ ช้ั น มีผลสัมฤทธิ์สูงกวา่ ร้อยละ ๗๕ การเผยแพรนวัตกรรม ๑. Website : http://www.abs.ac.th ๒. การนา� เสนอสถานศกึ ษาท่มี วี ิธปี ฏิบตั ทิ เ่ี ป็นเลศิ (Best Practice) ประจ�าปี พ.ศ. ๒๕๖๓ ท่สี า� นกั งานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษาสกลนคร เขต ๑ และ ส�านักเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศึกษาศรสี ะเกษ เขต ๑ ๓. คณะศึกษาดูงาน จากคณะโรงเรียนในศูนย์เครือข่ายธาตุเชิงชุม คณะรองผอู้ �านวยการโรงเรยี น ส�านักงานเขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสกลนคร เขต ๑ 30

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ นวตั กรรมดา นการพฒั นาการเรียนการสอน : กจิ กรรมพัฒนาและสง เสริมทกั ษะกระบวนการคดิ สูค วามเปนเลิศทางคณติ ศาสตร ความเปนมาและความส�าคญั ในการจัดการเรียนรู้วิชาคณิตศาสตร์ ซ่ึงเป็นทักษะเชิงสติปัญญา ต้องใช้กระบวนการทางสตปิ ัญญาสูงกว่าทักษะทางกายอ่นื ๆ เน้อื หาสาระทางคณติ ศาสตร์ เป็นประสบการณ์นามธรรม ส่ิงท่ีผู้เรียนได้พบเห็นส่วนใหญ่เป็นสัญลักษณ์แทนจ�านวน ผู้เรียนที่มีประสบการณ์น้อยจะมีปัญหาด้านนามธรรม การจัดการเรียนรู้ในกลุ่มสาระ การเรียนรู้คณิตศาสตร์จึงมุ่งไปท่ีการสร้างสภาพการณ์และประสบการณ์ที่เป็นรูปแบบ เพอื่ ชว่ ยใหผ้ เู้รยี นเขา้ ใจประสบการณน์ ามธรรมดขี นึ้ จากแนวความคดิ ดงั กลา่ ว กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ คณิตศาสตร์ จ�าเป็นต้องหารูปแบบ วิธีการจัดการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาและส่งเสริม กระบวนการคิดท่ีย่ังยืนและต่อยอด ท�าให้ผู้เรียนมีศักยภาพในการคิดวิเคราะห์เป็นระบบ น�าไปสู่การสรา้ งองค์ความร้ ู เพื่อใช้เปน็ แนวทางในการตัดสินใจแก้ปัญหาไดอ้ ยา่ งเปน็ ระบบ โดยใช้กิจกรรมพัฒนาและส่งเสริมทักษะกระบวนการคิดสู่ความเป็นเลิศทางคณิตศาสตร์ ในการจดั การเรียนรู้ วตั ถปุ ระสงค ๑. เพ่ือจัดกิจกรรมพัฒนาและส่งเสริมทักษะกระบวนการคิด ทางคณติ ศาสตร์ ๒. เพอื่ ยกระดบั ผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนวชิ าคณิตศาสตรใ์ ห้สูงข้นึ ๓. เพื่อให้ผู้เรียนน�าทักษะการคิดไปประยุกต์ใช้ในการแก้ปัญหา ในชวี ิตได้อยา่ งเหมาะสม การด�าเนนิ งาน การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มุ่งเน้นพัฒนาและส่งเสริมทักษะ กระบวนการคดิ สู่ความเป็นเลศิ ทางคณติ ศาสตรข์ องโรงเรียนอนบุ าลสกลนคร ได้น�าแนวคดิ และหลักการแนวทางกระบวนการบรหิ ารแบบ “SAKOL Model” มาก�าหนดเปน็ ขัน้ ตอน ในการพัฒนาให้ครอบคลุมท้ัง ๔ ด้าน คือ การสร้างความตระหนัก ความพยายาม มีผลแห่งความสา� เร็จ และยัง่ ยนื ภายใต้แนวคดิ “๔ ร” 31

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ร ที่ ๑ รวมคิดวางแผนและสรา้ งสรรค ๑. ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาความต้องการ เก็บข้อมูลพื้นฐานผู้เรียน และทดสอบทักษะ กระบวนการคิดพ้ืนฐาน ตามมาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชวี้ ัด ดว้ ยขอ้ สอบกลาง School Test ๒. การวางแผนด�าเนินการโดยการวิเคราะห์ปัญหา แนวทางการพัฒนาและทางเลอื กในการพัฒนา ร ท่ี ๒ รวมทา� งานตามแผนทรี่ วมคิด ๑. ป ร ะ ชุ ม ชี้ แจ ง ว า ง แ ผ น การดา� เนินงาน แตง่ ต้งั คา� สัง่ มอบหมายงาน ๒. จัดท�าโครงสร้างหลักสูตร ก�าหนดการเรียนตามตัวช้ีวัดและมาตรฐานการเรียนรู้ ก�าหนดโครงสร้างเวลาเรียน และกิจกรรมการเรียนรู ้ พรอ้ มท้ังออกแบบการจัดการเรียนรู้ ๓. กิจกรรมพัฒนาและส่งเสริม ทักษะกระบวนการคิดสู่ความเป็นเลิศทางคณิตศาสตร ์ ทุกระดับช้ัน โดยมีกิจกรรมท่ีหลากหลายและเหมาะสม กับศักยภาพของผู้เรยี น ดงั น้ี ๑) การจัดการเรียนรู้ในทุกระดับช้ัน มีการศึกษาเป็นราย บคุ คล เก็บขอ้ มลู พนื้ ฐานในการช่วยเหลอื ผเู้ รยี นรายบุคคล จดั กจิ กรรมการเรยี นรกู้ ล่มุ สาระ การเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร ์ โดยใชส้ อ่ื การเรยี นรทู้ ห่ี ลากหลายและดา� เนนิ การจดั ทา� วจิ ยั ในชนั้ เรยี น อย่างงา่ ย เพอ่ื แกป้ ัญหาการเรยี นรู้ของผู้เรียน ๒) กิจกรรมเปดสมอง ท่องสูตรคูณประกอบท่าเป็นกิจกรรม หน้าเสาธงทุกเช้า ก่อนขึ้นช้ันเรียน โดยทุกระดับช้ันจะท่องสูตรคูณประกอบท่า ซ่ึงมี วตั ถุประสงค์เพอื่ เปด สมอง และพฒั นาประสาทสัมผสั ท้ัง ๕ ตามหลักการจดั การเรยี นร้โู ดย ใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) ๓) กิจกรรมซูดูกุ (sudoku) ให้ผู้เรียนมีความสามารถ ในการคดิ อยา่ งเปน็ ระบบ ทกั ษะการสงั เกต การวางแผน คดิ สรา้ งสรรค ์ และคดิ อยา่ งเปน็ เหตุ เป็นผล ได้อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ 32

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ ๔) กิจกรรมคิดเลขเร็ว (เกม ๒๔) และการคิดเลขเร็วโดยใช้ โปรแกรม GSP ผู้เรยี นมคี วามสามารถฝกคิดเลขถูกต้อง ตามระบบการคิดทางคณติ ศาสตร์ การใช้เคร่ืองหมายการด�าเนินการ การค�านวณหาค�าตอบให้ได้อย่างรวดเร็ว โดยใช้ กระบวนการท�าซา้� บอ่ ย ๆ อย่างตอ่ เนือ่ ง ก่อนเรียนในรายวชิ าคณติ ศาสตรท์ ุกระดับช้ัน ๕) กิจกรรมเวทคณิต จัดกิจกรรมทุกระดับช้ัน สร้างทางเลือก ในการคิดค�านวณอย่างเป็นระบบ คดิ สรา้ งสรรค์ สร้างประสบการณ์ความร้ทู างคณิตศาสตร์ นอกเหนอื จากกิจกรรมในหอ้ งเรยี น มกี ระบวนการคิดอยา่ งเป็นระบบ และคดิ อย่างเป็นเหตุ เปน็ ผล ๖) กิจกรรมค่ายอัจฉริยภาพวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ ม ี๘ กจิ กรรม ประกอบดว้ ย คอ็ กเทลหลากส ีสนกุ กบั โรงงานชอ็ กโกแลต Power of rubber band คณติ ศาสตร์กบั การพบั กระดาษ ดวงดาวหรรษา รถพลงั ยาง ปริศนาน่าฉงน หอคอยฮานอย ๗) กิจกรรม A-Math เป็นกิจกรรมท่ีช่วยพัฒนาผู้เรียนให้มี กระบวนการคิดอย่างเป็นระบบ คิดสร้างสรรค์ และคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล และวางแผน การด�าเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกท้ังช่วยให้ผู้เรียนเป็นคนช่างสังเกต อดทน เคารพกฎ กตกิ าการแขง่ ขนั และควบคุมอารมณ์ตนเองได้ดีข้นึ ๘) กจิ กรรมโครงงานคณติ ศาสตร ์ เปน็ กจิ กรรมทส่ี ามารถสง่ เสรมิ การเรียนรู้ คิดแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ เป็นการส่งเสริมการเรียนรู้ท่ีสอดคล้อง หลกั ทฤษฎกี ารสรา้ งองคค์ วามรดู้ ว้ ยตนเอง และการเรยี นรแู้ บบรว่ มมอื นกั เรยี นทกุ ระดบั ชน้ั จัดท�าโครงงานทางคณิตศาสตรท์ ่ีองิ ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ ในการจัดท�า และมีการบูรณาการกบั รายวิชาอน่ื ๆ ๙) กิจกรรมคณิตศาสตร์สร้างสรรค์ด้วยโปรแกรม GSP (The Geometer’s Sketchpad) สร้างรปู เรขาคณิตพน้ื ฐาน สองมิติ และสามมติ ิได้ และการแก้ โจทย์ปัญหาทางเรขาคณิตได้อย่างเป็นระบบ พร้อมท้ังสามารถสร้างสรรค์ผลงานเก่ียวกับ เรขาคณติ ได ้ ๑๐) กจิ กรรมการเรยี นการสอนโดยใชส้ อ่ื มหศั จรรยก์ ารคณู เพม่ิ พนู ผลสัมฤทธ์ิพชิ ิตโจทย์ NT 33

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ ๑๑) กจิ กรรมแรลรวี่ ชิ าการ เปน็ กจิ กรรมทจ่ี ดั ขนึ้ โดยใชก้ จิ กรรม ฐานตามระดับชั้น เน้นให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะทางคณิตศาสตร์และสร้างองค์ความรู้ เก่ียวกบั กระบวนการคิด คิดวิเคราะห ์ คิดสรา้ งสรรค ์ ผเู้ รยี นไดเ้ รยี นร้จู ากประสบการณ์จรงิ ส่งเสริมและพัฒนาให้คดิ เปน็ ทา� เป็นและเกดิ การใฝร ้อู ยา่ งต่อเนอ่ื งต่อไป ดังนี้ ฐานประถมศึกษาปีท่ี ๑ วงล้อแสนสนุก ฐานประถม ศึกษาปีท่ี ๒ Bingo ฐานประถมศึกษาปีที่ ๓ รายรับรายจ่าย ฐานประถมศึกษาปีที่ ๔ รูปคล่ีเรขาคณิต ฐานประถมศึกษาปีที่ ๕ ตลาดนัดพอเพียงสู่เส้นทางเถ้าแก่น้อย ฐานประถมศกึ ษาปที ่ี ๖ ผา้ มดั ยอ้ มครามและการทา� ตงุ ๑๒) กจิ กรรมแหลง่ เรยี นรใู้ นการจดั การพฒั นาการเรยี นร ู้จดั กจิ กรรม ทกุ ระดบั ชนั้ ดงั นี้ ระดับช้ัน แหลงเรยี นรู้ กจิ กรรมเชือ่ มโยงเนอื้ หา คณติ ศาสตร ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ ี ๑ อาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอลท่าแร ่ จ�านวน เรขาคณติ จาก อา� เภอเมอื ง จังหวัดสกลนคร การสร้างรปู การทา� ดาว สัญลกั ษณ์วันคริสต์มาส ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี ่ ๒ ศูนย์ประมงนา�้ จดื อ�าเภอเมือง ระยะทาง เวลา การบวก ลบ จงั หวดั สกลนคร ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๓ พพิ ธิ ภณั ฑส์ ตั ว์น�า้ จงั หวดั นครพนม ชง่ั ตวง วัด จา� นวน ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔ พพิ ิธภณั ฑบ์ ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี เรขาคณิต จ�านวน เวลา ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ ๕ สวนสตั วข์ อนแกน่ อา� เภอเขาสวนกวาง สรา้ งโจทย์ปญั หาคณิตศาสตร์ จงั หวดั ขอนแกน่ จากสถานการณ์ ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๖ ค่ายพระยอดเมืองขวาง จงั หวดั ทฤษฎเี ศรษฐกจิ พอเพียง นครพนม ในการใชพ้ น้ื ท ี่ อตั ราส่วน ทิศ และแผนผงั ๑๓) กจิ กรรมการยกระดบั ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นวชิ าคณติ ศาสตร์ NT และ O-NET ดา� เนนิ การจดั การเรียนรู้พื้นฐานและวดั ความรู้พนื้ ฐาน จัดกลมุ่ ผ้เู รียนได ้ ๓ กลุ่ม คือ กลุ่มไว้ใจ(เก่ง) ห่วงใย(กลาง) ใกล้ชิด(อ่อน) จัดกิจกรรมการซ่อมเสริมผู้เรียน ตามกลุ่มศักยภาพ ด้วยชุดแบบฝกท่ีได้ด�าเนินการน�าแบบทดสอบแกนกลาง NT และ O-NET ย้อนหลังมาวิเคราะห์ และจ�าแนกตามตัวชี้วัด จัดเป็นชุดแบบฝก 34

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ท่ีมุ่งพัฒนาตามตัวช้ีวัด น�ามาสอนซ่อมเสริมตามกลุ่มผู้เรียน และใช้แบบทดสอบท่ีจัดท�า เทยี บเคยี งแบบทดสอบ NT และ O-NET มาวัดคุณภาพของผเู้ รียนเป็นระยะ เพื่อตดิ ตาม ประเมินผลการจัดกิจกรรม และสร้างเสริมแรงกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาของผู้เรียน ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓ และ ๖ ร ท่ี ๓ รวมก�ากับ ติดตาม ประเมินผลอยางใกล้ชดิ ๑. ประเมนิ ผลการจดั กจิ กรรมการจดั การเรยี นรู้ แ ล ะ กิ จ ก ร ร ม พั ฒ น า แ ล ะ ส ่ ง เ ส ริ ม ทั ก ษ ะ กระบวนการคิด เป็นรายกจิ กรรม ๒. ประเมินมาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐาน ของโรงเรียน ด้วยข้อสอบกลางมาตรฐานตาม ตัวชี้วัด School Test เพ่ือประกันคุณภาพ ภายในโรงเรยี นโดยศกึ ษานิเทศก์ ประธานกลมุ่ ผู้บรหิ าร ๓. ประเมินความพึงพอใจของผู้มีส่วนได้เสีย ผูเ้ รียน ครผู ู้สอน ผูป้ กครอง ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา และคณะกรรมการสถานศึกษา ร ท่ี ๔ รวมชื่นชมผลผลติ ท่รี ว มท�า จากการดา� เนนิ งานการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนวชิ าคณติ ศาสตร์ โดยการใชก้ ิจกรรมพฒั นาและสง่ เสริมกระบวนการคดิ พบวา่ ๑. ผู้เรียนมีความสามารถ ในการคิดพัฒนาขึ้นในช่วงเวลาระหว่างเรียน แสดงว่ารูปแบบนี้สามารถพัฒนาความสามารถ ในการคดิ ของนกั เรยี นได้ ๒. ผลคะแนนเฉล่ียร้อยละ NT และ/หรือ O-NET (กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณติ ศาสตร์) สงู กว่าระดับประเทศ ๓. ผู้เรียนน�าทักษะการคิด ไปประยุกต์ใช้ในการแก้ปัญหาในชีวิตได้อย่างเหมาะสม ไปสู่ความส�าเร็จได้รับการยกย่อง โดยเฉพาะในกลุม่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร ์ และรางวัลมากมาย 35

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³ÔµÈÒʵÏ ผลสา� เร็จของการด�าเนนิ งาน ๑. กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์จัดกิจกรรมการพัฒนาและ สง่ เสรมิ กระบวนการคิดคณติ ศาสตร์ส่คู วามเป็นเลศิ จา� นวน ๑๓ กิจกรรม ๒. ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตรท์ กุ ระดบั ชน้ั มีค่าเฉลีย่ สงู กว่าร้อยละ ๗๕ ๓. จากการน�ากิจกรรมไปใช้ ส่งผลให้ผู้เรียนสามารถคิดแก้ปัญหา สถานการณ์ ในชีวติ ประจ�าวนั ไดร้ ้อยละ ๘๐ การเผยแพรนวัตกรรม - Website : http://www.abs.ac.th 36

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ โรงเรียนวิเชียรชม สา� นักงานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาสงขลา เขต ๑ เกรนิ่ นํา โรงเรยี นวเิ ชยี รชมสงั กดั สา� นกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสงขลา เขต ๑ มุ่งพัฒนาคุณภาพผู้เรียนท้ังทางด้านวิชาการและคุณธรรม เพ่ือให้ผู้เรียนเป็นคนเก่ง คนดี มที กั ษะการคดิ และทกั ษะชวี ติ สามารถพฒั นาตนเองไดต้ ามความถนดั และเตม็ ตามศกั ยภาพ คณะครูและบุคลากรโรงเรียนวิเชียรชม ตลอดจนผู้มีส่วนเก่ียวข้องทุกฝายจึงร่วมกันคิด วางแผน และด�าเนินการโครงการ/กิจกรรมเพ่ือพัฒนาความสามารถทางด้านคณิตศาสตร์ ของผู้เรียนให้สอดคล้องและตอบสนองต่อวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย การพฒั นาคุณภาพของสถานศึกษา ซ่งึ ได้กา� หนดไวด้ งั น้ี ปรัชญา “โยคาเว ชายเตภรู ิ” ปญั ญายอ่ มเกิดข้นึ เพราะการฝก ฝน อตั ลักษณ คนรนุ่ ใหมท่ ท่ี ันสมยั และประสบความสา� เรจ็ เอกลักษณ คณุ ธรรมชเู ชดิ ล้า� เลศิ วิชาการ วสิ ยั ทศั น มงุ่ เนน้ พฒั นาผู้เรียนให้มคี ณุ ภาพตามมาตรฐานการศกึ ษา ส่งเสรมิ คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ดา� รงชวี ติ อยา่ งมคี วามสขุ ตามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง สคู่ วามเปน็ สากลพรอ้ มรับการเปล่ยี นแปลงของโลกศตวรรษที่ ๒๑ พนั ธกจิ โรงเรียนวิเชียรชม ได้ก�าหนดพันธกิจตามกรอบการจัดการศึกษาข้ันพื้นฐาน ระดับประถมศึกษา โดยเฉพาะอย่างย่ิงได้เน้นพันธกิจการพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรู้ ที่เกย่ี วข้องกบั กลุม่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตรไ์ ว้อย่างชัดเจน ไดแ้ ก่ ๑) จัดการศึกษาตามโครงการห้องเรียนที่จัดการเรียนการสอนส่งเสริม ความสามารถด้านวทิ ยาศาสตร์คณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท ่ี ๔ - ๖ 37

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ ๒) จัดแหล่งเรียนรู้ภายในสถานศึกษาให้เอื้อต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู ้ เพ่อื สง่ เสรมิ ให้ผูเ้ รยี นศึกษาคน้ ควา้ ดว้ ยตนเอง ๓) จัดการเรียนรู้บูรณาการวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณติ ศาสตร์ (STEM) โดยเน้นการน�าความรู้ไปใชใ้ นชวี ติ ประจ�าวนั ได้ ๔) พฒั นาหลกั สตู รสถานศกึ ษาตามโครงการหอ้ งเรยี นทจ่ี ดั การเรยี นการสอน สง่ เสริมความสามารถด้านวิทยาศาสตร ์ คณิตศาสตร ์ ช้นั ประถมศึกษาปีท ่ี ๔ - ๖ โรงเรียนวิเชียรชมได้วางแผนและด�าเนินโครงการ/กิจกรรมที่เก่ียวข้องกับ การพัฒนาวิชาการท่ีเน้นคุณภาพของผู้เรียนด้านคณิตศาสตร์อย่างเป็นระบบ โดยครูผู้สอน จะน�าผลการทดสอบในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ของผู้เรียนทุกคนมาวิเคราะห์ และจัดกลมุ่ โดยแบง่ เปน็ กลมุ่ เก่ง กลุ่มปานกลาง และกล่มุ อ่อน จากนน้ั จงึ นา� ผลมาวางแผน ด�าเนินโครงการ/กิจกรรมเพ่ือพัฒนาคุณภาพผู้เรียนแต่ละกลุ่ม โดยกลุ่มเก่งได้รับ การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ ใหเ้ ขา้ รว่ มการแขง่ ขนั ทกั ษะทางวชิ าการทจ่ี ดั โดยองคก์ รตา่ ง ๆ กลมุ่ ปานกลาง และกลุ่มอ่อนพัฒนาโดยการจัดกิจกรรมค่ายคณิตศาสตร์ การสอนซ่อมเสริม กิจกรรม เพื่อนช่วยเพ่ือน หลังเสร็จสิ้นการด�าเนินงานโครงการ/กิจกรรมจะสรุปผลการด�าเนินงาน วิเคราะห์ เปรียบเทียบ รวมท้ังหาแนวทางการปรับปรุงและพัฒนาเพ่ือเพ่ิมศักยภาพ ของผูเ้ รียนต่อไป มีการจัดสภาพแวดล้อมท่ีเอ้ือให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ โดยแบ่งเป็น สภาพแวดล้อมในห้องเรียน มีการจัดมุมคณิตศาสตร์ทุกห้องเรียน มีห้องเรียนท่ีมีสื่อ คณติ ศาสตรท์ ีจ่ ดั ซอ้ื จัดหา และจัดทา� เพอ่ื ให้ครผู ้สู อนนา� ไปใช้ประกอบในการจดั การเรียนรู้ สภาพแวดล้อมในโรงเรียน จัดกิจกรรมที่ส่งเสริมและสนับสนุนการเรียนรู้เพื่อสร้าง แรงจงู ใจและเจตคตทิ ดี่ ตี อ่ วชิ าคณติ ศาสตร ์ เชน่ การเปด เพลงสตู รคณู ในตอนเชา้ กอ่ นเขา้ แถว จัดท�าบอร์ดสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนทุกเดือน จัดสภาพแวดล้อม ในโรงเรียนให้เอ้ือต่อการจัดการเรียนรู้แบบ BBL จัดกิจกรรมซ้ือได้ขายเป็นทุกวันศุกร์ สดุ ทา้ ยของเดอื น เพอื่ เนน้ ใหผ้ เู้ รยี นไดเ้ รยี นรทู้ กั ษะชวี ติ โดยเฉพาะการนา� ความรจู้ ากการจดั การเรยี นรคู้ ณติ ศาสตรไ์ ปใชใ้ นการคดิ วเิ คราะหโ์ ดยใชเ้ หตแุ ละผลในการซอื้ สนิ คา้ การคา� นวณตน้ ทนุ ก�าไร และการวางแผนการใช้จ่ายให้เหมาะสม โดยความร่วมมือจากผู้เรียนและผู้ปกครอง ท้ังยังบูรณาการการเรียนรู้ไปทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ จัดค่ายคณิตศาสตร์เป็นประจ�าทุกปี 38

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ โดยได้ความอนุเคราะห์จากสถาบันราชภัฏสงขลาเป็นผู้ด�าเนินกิจกรรม โรงเรียนเป็นศูนย์ อบรม STEM ศกึ ษาของสา� นกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสงขลา เขต ๑ จดั ตงั้ ชมุ นมุ ตา่ ง ๆ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั คณติ ศาสตรใ์ นทกุ ระดบั ชนั้ และสภาพแวดลอ้ มนอกโรงเรยี น จดั กจิ กรรม สง่ เสริมการเรียนรดู้ า้ นคณิตศาสตร์อยา่ งต่อเนื่อง เช่น การนา� ผูเ้ รยี นไปเขา้ ค่ายคณติ ศาสตร์ ทม่ี หาวทิ ยาลัยสงขลานครนิ ทร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา มหาวิทยาลยั เชยี งใหม ่ เป็นตน้ อีกทั้งยังได้น�าผู้เรียนและครูผู้สอนไปศึกษาดูงานและแลกเปล่ียนเรียนรู้กับโรงเรียนใน ต่างประเทศ เช่น มาเลเซีย สิงคโปร์ สาธารณรัฐเขตปกครองพิเศษฮ่องกง และญ่ีปุน ท�าให้ผู้เรียนเกิดทักษะการเรียนรู้และมีความสนใจในวิชาคณิตศาสตร์มากยิ่งข้ึน ครูผู้สอน ได้เรยี นรู้เทคนิค กระบวนการ และวิธกี ารใหม่ ๆ มาใชใ้ นการจัดการเรียนรู้ ในส่วนของครูผู้สอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ได้รับการส่งเสริม ให้เข้ารับการพัฒนาตนเองอยู่เสมอทั้งการเข้ารับการอบรมตามที่หน่วยงานต่าง ๆ จัดขึ้น และการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองผ่านทางสื่อออนไลน์ ส่งเสริมให้ครูผู้สอนจัดท�าวิจัย ในชน้ั เรยี นเพอ่ื นา� ผลจากการวจิ ยั มาใชพ้ ฒั นาคณุ ภาพการจดั การเรยี นรขู้ องตนเองและพฒั นา คุณภาพของผเู้ รยี น สภาพแวดลอ ม สอ่ื และกิจกรรมท่ีเอื้อตอ คายคณติ ศาสตร การเรียนรูแบบ Brain Based Learning (BBL) ณ มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม 39

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÌҧÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ สรางสรรคน วัตกรรม นวตั กรรมดา นการบรหิ าร : รปู แบบกระบวนการบรหิ ารจดั การแบบ 5S’s WCC Administrative Model บนพ้ืนฐานตามหลักการทรงงาน “เขาใจ เขาถึง พัฒนา” ผสานกับการบริหารจัดการ แบบโรงเรยี นเลก็ ในโรงเรียนใหญ (School in school) ความเปนมาและความส�าคัญ จากการวิเคราะห์บริบทสถานศึกษาของโรงเรียนวิเชียรชม ท�าให้พบปัญหาในด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านโครงสร้างการบริหาร ครูผู้สอนสอนไม่ตรงตาม วิชาเอก มีบุคลากรสายงานบริหารไม่ครบตามโครงสร้างจึงท�าให้ขาดการนิเทศติดตาม การปฏิบัติงานให้เป็นไปตามโครงสร้างการบริหาร ด้านบริการ ผู้เรียนบางส่วนต้องได้รับ การสง่ เสรมิ และพฒั นาทกั ษะดา้ นการคดิ วเิ คราะหแ์ ละเขยี นสอื่ ความ ดา้ นบคุ ลากร ครผู สู้ อน มีภาระงานนอกเหนือจากงานสอนปริมาณมากจึงส่งผลให้การปฏิบัติงานในหน้าท่ีได้ไม่เต็ม ศกั ยภาพ สัดสว่ นผู้เรียนต่อครสู งู กวา่ เกณฑ์ทสี่ า� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน ก�าหนด ส่งผลให้ครูผู้สอนดูแลผู้เรียนได้ไม่ทั่วถึง และขาดความต่อเนื่องในการนิเทศ ติดตามการปฏิบัติงานของบุคลากร ด้านการเงิน งบประมาณท่ีได้รับจัดสรรไม่เพียงพอต่อ การจดั กจิ กรรม/โครงการของโรงเรยี น และดา้ นวสั ดอุ ปุ กรณ ์ ระบบอนิ เทอรเ์ นต็ ขาดความเสถยี ร ไมส่ ามารถใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ อปุ กรณ์ดา้ นเทคโนโลยีไมเ่ พียงพอตอ่ การใชง้ าน ของครผู สู้ อนและผเู้ รยี น บคุ ลากรบางสว่ นขาดทกั ษะในการใชส้ อื่ เทคโนโลยแี ละการดแู ลบา� รงุ รกั ษาเบอื้ งตน้ นอกจากน ี้ ถา้ พจิ ารณาถงึ เรอ่ื งผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี นของผเู้ รยี นซง่ึ เปน็ ตวั บง่ ช้ี ทสี่ า� คญั ถงึ ความสา� เรจ็ ของโรงเรยี น พบวา่ ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ นั้ พน้ื ฐาน (O-NET) ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๖ ปีการศึกษา ๒๕๖๐ มีคะแนนเฉลี่ยลดลง จากปกี ารศึกษา ๒๕๕๙ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณติ ศาสตรแ์ ละวิทยาศาสตร์ จากปัญหาดังกล่าว การน�าองค์การถือว่าเป็นสิ่งส�าคัญท่ี ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษาจา� เปน็ ตอ้ งใชท้ งั้ ศาสตรแ์ ละศลิ ปใ นการบรหิ ารจดั การใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพ และประสบความส�าเร็จ จึงเป็นจุดเร่ิมต้นให้พัฒนาการบริหารสถานศึกษาภายใต้รูปแบบ กระบวนการบริหารจัดการแบบ 5S’s WCC Administrative Model บนพ้ืนฐานตาม หลักการทรงงาน “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” ผสานกับการบริหารจัดการแบบโรงเรียนเล็กใน โรงเรยี นใหญ ่ (School in school) ขน้ึ 40

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䏤³µÔ ÈÒʵÏ วัตถปุ ระสงค เพื่อส่งเสริมให้กลไกการด�าเนินงานทางด้านวิชาการของโรงเรียน เป็นไปอย่างมีระบบ เกิดการท�างานแบบมีส่วนร่วม และมีระบบการนิเทศการจัด การเรียนรู้ทมี่ ีประสิทธภิ าพ การด�าเนนิ งาน กา� หนดกรอบแนวคดิ รปู แบบการบรหิ ารจดั การของโรงเรยี นวเิ ชยี รชม จากการศึกษาแนวคิด ทฤษฎีหลักการบริหาร และการวิเคราะห์บริบทโรงเรียน สามารถสร้างรูปแบบ (Model) ต้ังต้นเป็นรูปแบบการบริหารจัดการแบบ 6S’s WCC Administrative Model ซึ่งผสมผสานกับการบริหารจัดการตามหลักการทรงงาน “เขา้ ใจ เขา้ ถงึ พัฒนา” ดงั นี้ ” จากนั้นจึงน�ารูปแบบท่ีพัฒนาข้ึนเสนอให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบ รูปแบบการบริหารจัดการ และด�าเนินการปรับแก้ตามค�าแนะน�าจากผู้เช่ียวชาญ เพ่ือให้มี ความเหมาะสมและผสานบริบทของโรงเรียนท่ีมีการบริหารจัดการแบบโรงเรียนเล็ก ในโรงเรียนใหญ่ (School in school) ท�าให้ได้รูปแบบกระบวนการบริหารจัดการแบบ 41

¹ÇµÑ ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³ÔµÈÒʵÏ 5S’s WCC Administrative Model บนพนื้ ฐานตามหลกั การทรงงาน “เขา้ ใจ เขา้ ถงึ พฒั นา” ผสานกับการบรหิ ารจัดการแบบโรงเรียนเลก็ ในโรงเรยี นใหญ ่ (School in school) ดังน้ี จากโมเดลสามารถอธบิ ายข้ันตอนการดา� เนินงานได ้ ดงั น้ี ๑. วิเคราะหสภาพบริบท (Scan) ได้แก่ ท�าการวิเคราะห์บริบท (SWOT) และท�าความเข้าใจ ตลอดจนศึกษาเอกสาร เพื่อก�าหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ เปา้ หมายในการดา� เนินการจดั ท�าแผนพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษา ๒. ก�าหนดกลยุทธและประชุมชี้แจง (Set Strategies) ก�าหนด กลยทุ ธเ์ พอื่ เปน็ แนวทางในการทา� งานใหบ้ รรลเุ ปา้ หมายทกี่ า� หนดไว ้ และชแ้ี จงทา� ความเขา้ ใจ ให้ผู้มสี ว่ นไดส้ ว่ นเสียเข้าใจตรงกนั ๓. รวมลงมอื ปฏิบัติ (Start to Implement) ในการลงมอื ปฏบิ ัติ น้นั จะตอ้ งมีขัน้ ตอนกระบวนการทช่ี ัดเจน ประกอบด้วย ข้ันท่ี ๑ ก่อการงานวิเคราะห์ จะต้องระดมสมอง วิเคราะห์ สภาพจริงของกจิ กรรมทที่ �าอยา่ งรอบด้านและเปน็ จริง ขั้นท่ี ๒ วางแผน บ่มเพาะ เสริมเพ่ิมพลัง ช่วยกันวางแผนงาน แต่งตงั้ คณะท�างาน ดา� เนินการตามแผนทีก่ �าหนด และให้ก�าลังใจทกุ ฝา ย 42

¹Çѵ¡ÃÃÁ...ÊÃÒŒ §ÊÃ䤏 ³µÔ ÈÒʵÏ ข้ันท่ี ๓ จริงจัง งานเกาะตดิ ติดตามปรบั ปรุงแก้ไขเปน็ ระยะ ข้ันที่ ๔ พิชิตผลเป็นเลิศ ประเมินผลอย่างรอบด้านขึ้นอยู่กับ ธรรมชาติของแต่ละกิจกรรม ๔. สนบั สนนุ (Support) ใหก้ ารสนบั สนนุ ดา้ นงบประมาณ บคุ ลากร การจัดการ และวัสดอุ ปุ กรณ ์ (4M) สรา้ งขวัญและก�าลงั ใจเพ่ือให้งานสา� เร็จตามเปา้ หมาย ๕. สรปุ ผลและชนื่ ชมความสา� เรจ็ รว มกนั (Summarize & Share the success) สรุปผล รายงานผลอย่างเป็นระบบ และน�าผลการด�าเนินงานเผยแพร่ ต่อสาธารณะ นอกจากนั้นยังใช้หลักการบริหารต่าง ๆ มาผสมประสาน การบรหิ ารจดั การ เพอื่ มาเปน็ แนวทางในการพฒั นาประสทิ ธภิ าพของงานเพอื่ ใหป้ ระสบผลสา� เรจ็ สงู สดุ คือ หลกั การทรงงาน “เข้าใจ เข้าถงึ พฒั นา” “เขา้ ใจ” หมายถงึ ความเขา้ ใจในประเด็น จดุ มุ่งหมายเร่อื งทท่ี า� ในทุก ๆ มิติ “เขา้ ถึง” หมายถงึ การเข้าถงึ ปจั จัย องคค์ วามร้ ู หลกั คิดทฤษฎ ี แนวทาง ทรพั ยากร การบริหารตา่ ง ๆ เพอื่ ให้น�าไปสู่การปฏบิ ตั ิ “พัฒนา” หมายถึง การลงมือกระท�า และหาทางต่อยอด องค์ความรู้เดิมให้ดีข้ึน และสร้างองค์ความรู้ใหม่ ที่เรียกว่า นวัตกรรม (Innovation) เกดิ วธิ คี ิดใหม ่ (Paradigm) ที่เปน็ ของตนเอง การบริหารจัดการโรงเรียนเล็กในโรงเรียนใหญ (School in school) เปน็ การแบง่ บรหิ ารจดั การโรงเรยี นเปน็ กลมุ่ สาระการเรยี นร/ู้ กลมุ่ ชน้ั เพอื่ ใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพสง่ ผลตอ่ การพฒั นาคณุ ภาพของผ้เู รียนอยา่ งสงู สดุ ผลส�าเร็จของการด�าเนนิ งาน การน�ารูปแบบกระบวนการบริหารจัดการท่ีพัฒนาข้ึนมาทดลอง และปรับปรุงใช้คู่ขนานไปกับการบริหารงาน โดยเฉพาะการบริหารงานวิชาการ สง่ ผลใหโ้ รงเรยี นมรี ะบบการทา� งานแบบมสี ว่ นรว่ มทผ่ี มู้ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง สว่ นไดส้ ว่ นเสยี มคี วามรู้ ความเข้าใจท่ีตรงกัน ร่วมกันปฏิบัติเพ่ือให้งานส�าเร็จตามวัตถุประสงค์ท่ีวางไว้ มีระบบ การนิเทศการจัดการเรียนรู้ท่ีเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ โดยมีหัวหน้างานวิชาการ 43