Sach cac-hung-than-len-con-khat-thuvienPDF.com

CÁC HUNG THẦN LÊN CƠN KHÁT Anatole France Trần Mai Châu dịch Nhà xuất bản Văn học - 2015 —★— Scan & PDF: Nga Hoang Soát một: daohaine Soát hai & tạo ebook: Caruri Điều phối: Trúc Quỳnh Đặng http://tve-4u.org / VCTVEGROUP

L N ẦU Anatole France 144-124 là một nhà văn v ại ca nc Pháp thành vi n Vin Hàn lâm và nh n giải thng Nobel Văn học năm 121. S nghip văn chng ca ng thc ộ và mang dấu ấn nhng uan im ca ng trong tng thi kỳ. hi c n tr vi các tác ph m “Sách của bạn tôi”, “Tội ác của Sylvestre Bonnard”, “Bông huệ đỏ”, “Khu vườn của Epicure”,… Anatole France n i ti ng là một ngh n thuần một nhà nhân văn cá nhân ch ngha t uan tâm n cuộc i. Nhng khi ng tu i ng b t ầu chú n nhng vấn ề thi ại nhng n i băn khoăn lo l ng ca con ngi. n g tham gia bảo v Dre u một uan Pháp bị k t án oan về tội làm gián ip. Trong ố các tác ph m ng vi t trong thi kỳ nà ta c th k: “Chiếc vòng thạch anh xanh”, “Ông Bergerer ở Paris”,… Đặc bit trong các cuốn “Thiên thần nổi loạn” và “Các hung thần lên cơn khát” ng tố cáo bạo lc và chu n ch phản ối nhng hành ộng uá kh ch phát inh t cách mạng. u n lu n tranh ấu cho một x hội c ng b ng và nhân ạo Anatole France ng vào hàng ng các chi n cc tả. ng uan nim t do là tài ản u nhất ca con ngi nhng kh ng th c t do khi một giai cấp c n bị một giai cấp khác n dịch.

ng m c một nhà nc thc dân ch kh ng vi phạm uền ca m i c ng dân và bảo ảm hạnh phúc cho tn g cá nhân trong x hội. à ngi v thần ng phản ối cả cu ng t nt n giáo l n cu ng t nch nhtrị là ngh ng lu n lu n l ng m nhrung ộng xen l n x t xa trc nhng niềm vui mong manh giúp ta trong giâ phút u n i n i au n ca thân ph n con ngi. Tiu thu t “Các hung thần lên cơn khát” 112 là một trong nhng tác ph m hàng ầu ca Anatole France. Câu chun xả ra trong thi kỳ th ba ca Cuộc cách mạng 1 Pháp Thi kỳ chu n ch nh acobin b t ầu t tháng áu năm 1 n ht tháng bả năm 14. Đ là thi kỳ cuộc cách mạng n m trong t nh th th trong giặc ngoài cc kỳ him ngh o. Đ ối ph một mặt Quốc c tung uân chống ngoại xâm d p bạo loạn trong nc mặt khác b n cạnh nhng bin pháp nh m n ịnh i ống dng T a án Cách mạng làm c ng c thc hin uốc ách khng bố các phe phái cá nhân chống ối. Và v bản thân phái ac obin cng phân h a kh ng bố lan tràn vào nga nội bộ nhng ngi cách mạng trung ki n nhất. Đ là thi kỳ rối ren nhất m máu nhất trong cuộc Cách mạng 1. C th gọi “Các hung thần lên cơn khát” là một tiu thu t lịch : Một loạt kin c m tả khá ầ ch nh xác n tng ngà nhiều nhân v t lịch c nh c n trong một ố l nh ạo v ại ca Cách mạng nh Robepierre nh Marat c phác

họa b ng ng i bút tài t nh khi n ngi ọc c th h nh dung c cả h nh dáng l n tâm h n họ. Trong bối cảnh lịch ấ Anatole France a l n ân khấu cả một ám thị dân Pari b nh thng cho họ inh hoạt u ng chi bi h vọng au kh cả bọn c nc b o c thi nào cng c . hi n i n nhng con ngi b nhthng t nhhoài nghi cố hu ca ng thn g k t hp vi cảm th ng âu c vi n i au nhân th . Và m i lần nh v bút pháp b nh dị ca ng t nhi n ống ộng ấm áp h n l n. Đ là n i kh au triền mi n ca bà c Gamelin ống gia ngi con trai mất t nhngi và ngi con gái tội l i ang l n trốn bà c tng ti ng ộng nh v ịa vị thấp k m coi h n nhát là một ngha v. Chúng ta phải bu n ci vi c lod ie a t nhu t tâm i na u ng ng hoặc hn na chinh phc ng i u. Đ m tả tâm h n trong tr ng ca một c gái i m tác giả cho mặt trăng l n cao rọi vào gian ph ng át mái một tia bạc làm bng áng m t c b ng bềnh tng chi c mi vàng cái mi thanh tú cái ming tr n và ca Ath na ang ng ngon giấc hai bàn ta n m chặt. ng dng nhng li l thc trang trọng ầ xúc ộng khi n i n Fortun Trubert ngi chi n c giao trọng trách kh ng hề cảm thấ nh b ca các phng tin n c v i ống ca anh h a nh p vi i ống ca một dân tộc v ại. Nhng ng dành nhiều trang nhất din tả hai nhân v t trung tâm hai con ngi c cá t nhthc ặc bit. Một ngi là họa

varite Gamelin ngi con hi u thảo hội th m T a án Cách mạng. Anh là một c ng dân nhit t nh u nc một chi n tut ối trung thành vi cách mạng. V ch ộ Cộng h a anh h inh kh ng hối ti c bao nhi u inh mạng k cả bạn b n u cần cả em gái m nh làm l dâng l n bàn th T uốc. Anh ngh ma mai tha làm th mai â mọi ngi Pháp m h n nhau trong hạnh phúc. Ngi kia là ng già rotteaux ngu n là nhà u tộc u thi n nhi n lu n lu n xúc ộng tr c cảnh p m n ca picure. Tác giả ặt ng vào bao nhi u t nh huống cho ng gặp bao nhi u con ngi ng c dịp n u l n nhng ngh nhng t nh cảm ca m nh ca một ngi v thần nhng kh ng cu ng t n chống mọi h nhthc chu n ch ha bạo lc. Nhng ngh nhng t nhcảm c bộc lộ i khi m mộng thng thng nh nhàng châm bi m c lúc lố bịch che giấu một tấm l ng cc kỳ nhân h u nhạ cảm vị tha. Th là r Anatole France gián ti p n u l n uan im ca m nh.Đ là một uan im và c n c nhng uan im khác: bao nhi u gia và nhà nghi n cu vi t và c n vi t án h giá cuộc cách mạng Pháp. Gii thiu vi bạn ọc cuốn tiu thu t nà chúng t i cng mong g p phần nh b k nim một cuộc cách mạng v ại mà nhng l tng v n lu n lu n th i thúc loài ngi. Ngi dịch

TC

Sáng m h m varite Gamelin họa học tr ca David thành vi n phân khu Cầu mi trc â là phân khu Henri V n nhà th d ng arnabite. T ngà 21 tháng 5 năm 10 cách â ba năm nhà th nà c dng làm tr các ại hội ca phân khu. N vn cao tr n một uảng trng h p và tối gần hàng rào T a án. Mặt tiền nhà th c hai câ cột ki n trúc c in vi nhng c ng-x n ảo ngc và b nhla chá dầu d i vi th i gian và bị con ng i xúc phạm. Ngi ta lấ búa p các biu tng t n giáo và tha b ng nhng châm ng n Cộng h a vi d ng ch en t m tr n ca ch nh: T do nh ng ác ái ha là Ch t. varite Gamelin bc vào gian gia: các v m nhà th trc kia bao lần vang l n li ca ca các tu b n áo thng tr ng thuộc giáo oàn Saint Paul th na chng ki n các c ng dân u nc ội m chp hội họp bầu các th m phán ca thành phố và thảo lu n về c ng vic ca phân khu. Các vị thánh bị l i ra kh i b tha vào là tng bán thân ca rutu ean-acue và e Peltier. ản Tu n ng n Nhân uền ặt ng ng tr n bàn th trống. acue-oui David 14-125: là họa thi cách mạng Pháp ng ầu trng phái Tân c in. Ch nhtại gian gia nà m i tuần hai lần t năm gi chiều n mi một gi m ti n hành các hội nghị c ng khai. Giảng ài c trang tr một lá uốc k c dng làm din àn k u gọi uần chúng. Đối din vi giảng à i là một chi c bc ài làm b ng g

th dành làm ch ng cho àn bà tr con thng n khá ng d các bu i họp. Sáng h m ấ ng trc một chi c bàn k nga chân giảng ài là c ng dân Dupont-anh m nhmặc áo v t ng n ầu ội m chp làm nghề th mộc uảng trng Thionville hin là một trong mi hai vi n ca ban Giám át. Tr n bàn c bà một cái chai mấ cái l một hộp bút và một un v trong vi t n một ki n nghị i Hội ng Quốc c trc xuất hai mi hai ại biu bất xng. Hội ng Quốc c: là nghị vin cách mạng tha th Quốc hội l p pháp t ngà 21--12 và cai trị nc Pháp cho n ngà 2-10-15. varite Gamelin cầm bút k. T i bi t ch c c ng dân Gamelin c u th nào cng k - ng vi n ki m th th c ng n i. - C u là một phần t trung ki n. Nhng dân â kh ng nhit t nh lại thi u ạo c. T i ề nghị ban Thanh tra kh ng cấp chng ch ái uốc cho nhng ngi kh ng k. T i n àng dng máu ca m nhk vào ki n nghị ặt ra ngoài v ng pháp lu t bọn phản u ốc theo ch ngha li n bang . Họ muốn Marat ch t th ch nh họ phải bị ti u dit. Trong thi cách mạng Pháp â là nhng ngi chống lại nhng k th ca t do. ean-Paul Marat 14 -1 : ại biu phái Montagne trong Hội ng Quốc c kịch lit l n án và i ch m ầu oui V bị một ph n là Charlotte Corda ám át năm 1 .

Điều ngu him ối vi ta ch nhlà ch ngha bàng uan. Phân khu nà g m ch ntrăm c ng dân c uền b phi u nhng cha ti năm mi ngi i họp. H m ua lại ch c hai mi tám ngi. V phải b t họ n n u kh ng th nộp phạt. Nà nà - anh th mộc nh umà áp - nhng n u họ n cả c ng dân u nc chúng ta bị thiu ố C ng dân Gamelin c u c muốn làm một ch n ru chúc mng nhng ngi cách mạng chân ch nh kh ng Tr n tng nhà th ph a b n Phúc âm c nhng d ng ch au â k m theo h nhmột bàn ta màu en ng n tr ch ng ra hành lang: ban dân ban thanh tra ban cu tr. Đi ua vài b c là ca một ph ng trc â c n là gian nhà áo tr n c ghi: ban uân . Gamelin ca và thấ anh th k ban thanh tra ang ng i vi t tr c một chi c bàn ba bộn ách v giấ t th i th p v ạn và nhng m u ất cha di m ti u. C t de vangile: Ph a b n Phúc âm. Ph a b n trái bàn th ối vi vị ch t . Nhà áo: là ni các linh mc chu n bị trc khi làm l. C ng dân T rubert chào c u. C u kh e kh ng M nh ấ à M nh rất kh e Fortun Robert trả li nhng ai uan tâm n c kh e ca m nhb ng một câu bất di bất dịch muốn cho ngi ta bi t về t nh trạng c a m nhth t mà muốn c t t câu chun về ề tài th nhiều. Anh ta mi hai mi tám tu i mà da kh t c tha g má

lng c ng. àm nghề bán k nh b n im hoàn anh là ch nhân một tim c t lâu i nhng năm 11 anh nhng lại cho một vi n thầ k già c th toàn tâm làm nhim v ca anh trong thành phố. M anh một ph n du n dáng ch t lúc hai mi tu i mà các c già trong khu phố v n c n nh lại nhng k nim xúc ộng lại cho anh i m t dịu dàng m uối n c da xanh xao t nh t nhrt r nhút nhát. C n t nhch nhxác cần c th anh k tha ca cha anh k uang học ngi cung cấp v t dng cho hoàng gia ua i cng một căn bnh khi cha ầ ba mi tu i. V n ti p tc làm vic anh h i: C n c u c ng dân c u th nào T kh e. C g mi kh ng c u h ng kh ng c g mi. C u thấ ấ: â tất cả ều n tnh. Th c n t nh h nh T nh h nh v n th . T nh h nh thc khng khi p. Đạo uân tinh nhu nhất ca nền Cộng h a phải a vào cố th Maence Valencienne bị bao vâ dân Vend e chi m Fontena on làm loạn C venne n i d bi n gi i vi Tâ an Nha b trống hai phần ba các u n bị xâm lăng ha n i d c n Pari kh ng tiền bạc thi u cả bánh m th n m trong tầm ại bác ca bọn o.

Một ố dân vng Vend e và nhng ni khác chống lại cách mạng v ch nh ách dân h a Giáo hội và b t l nh hàng loạt ca ch nh uền cách mạng. Fortun Trubert v n n lặng ng i vi t chi u theo u t ịnh ca C ng x giao cho các phân khu trách nhim ộng vi n mi hai ngh nngi cu vin Vend e anh ang thảo các ch thị về vic tun uân và cung cấp v kh thuộc phạm vi phân khu Cầu Mi. Tất cả úng trng c giao cho nhng ngi c trng dng. Đội V uốc ca phân khu ch c n úng ăn và giáo mác. C ng x : là ch nhuền thành phố Pari thi kỳ Cách mạng. T ngà 10-- 12 c ng x áp dng ch nh ách khng bố. Gamelin n i: M nh mang lại cho c u báo cáo về t nh trạng các uả chu ng phải gi i uxembourg úc ại bác. Mặc dầu kh ng c một xu trong túi varite Gamelin v n c ghi vào danh ách nhng thành vi n t chcc ca phân khu: lu t ch ban ặc uền cho các c ng dân tng ối giàu ng g p ố tiền b ng ba ngà lao ộng và muốn là ng c vi n th phải ng g p mi ngà . Nhng muốn phát hu uền b nh ng và gi vng t nht trị phân khu Cầu Mi cho ph p các c ng dân nào chịu b tiền túi m ng phc V uốc c uền bầu c và ng c. Đ là trng hp Gamelin c ng dân t ch cc thành vi n ban uân . Trubert ặt bút xuống n i:

C ng dân va rite c u h ua b n Quốc c ề nghị họ gi cho chúng ta ch thị ào xi các hang ộng lọc ất á ản xuất di m ti u. C ại bác âu c n cần thuốc úng na. Một chàng g b nh bút gi t tai ta cầm giấ t bc vào. Đ là c ng dân eauviage trong ban Thanh tra. Anh ta n i: Nà các c ng dân chúng ta va nh n c tin xấu. Cutine rút kh i andau. Cutine là t n phản bội Gamelin th t l n. Phải ch m c h n eauviage n i. ng một giọng hi h n hn T rubert b nh tnh phát biu: Quốc c â u c thành l p ban cu uốc chi. Hành ộng ca Cutine c em ra x t x. ất lc ha phản bội cng phải tha b ng một vị tng c u t tâm chi n th ng. R i n cả th i Anh l t các giấ t và ọc lt b ng cặp m t mt m i: Muốn cho binh ca ta hoàn thành nhim v kh ng rối loạn kh ng chn bc cần làm cho anh em hiu r ng i ống nhng ngi thân ca họ c bảo ảm. N u c u ng c ng dân Gamelin trong phi n họp ti c u cng m nhề nghị ban cu tr phối hp vi b n uân giúp nhng gia nh kh khăn c con em tại ng. Anh mm ci và ngân nga:

S n cả n cả Nh v là làm vic t mi hai n mi bốn gi m i ngà trc một chi c bàn mộc bảo v T uốc lâm ngu vi n th k tầm thng ca một ban trong phân khu kh ng hề cảm thấ ch nh lch gia mc ộ to ln ca nhim v và nh b ca phng tin: anh cảm thấ c m nhh a vi n lc chung ca các c ng dân u nc anh và ất nc là một i ống c a anh h a nh p vào i ống ca một dân tộc v ại. Anh thuộc hạng ngi nhit t nhvà ki n nh n au m i thất bại lại chu n bị cho chi n th ng dng nh kh ng th c c nhng lại ch c ch n v cng. Họ phải th ng Nhng con ngi ch ng là g cả nhng ngi ạp vng uền cái anh Trubert k uang học tầm thng cái anh Gamelin họa v danh kh ng th ch i khoan dung ca k th. Họ ch c th la chọn gia chi n th ng và ch t. Do họ ầ nhit t nh và cng v cng thanh thản.

Ra kh i nhà th d ng arnab ite varite Gamelin i về hng uảng trng Dauphine na i t n là uảng trng Thionville t n vinh một thị trấn nh b bất khuất. ọt trong một u n c ng ngi ua lại nhất Pari t gần một th k na uảng trng mất i cảnh tr p ban ầu. Nhng t a nhà xâ tr n ba mặt uảng trng vào thi vua Henri V thuần b ng gạch k t hp á phi n tr ng ni c ng ca các vị th m phán a ng trọng mất i nhng chi c mái en u phái nh n lấ hai ba tầng lầu c xâ th m b ng th ngu n liu mạt hạng. C ch nhà c lại c a n b ng n mặt ất và mọc l n nhng căn hộ u t v i nham nh. â gi th toàn khu mặt tiền l x ngh o nàn b n thu vi nhng ca k chc kh ng ều h p nhiều v k c trang tr ch u hoa l ng chim và cả uần áo phi ầ tr n dâ . Đ n â c kh ng bi t c man nào th th c ng các loại th kim hoàn th chạm a ng h bán k nh c ng nhân in các bà khâu vá bán m ph n th giặt và cả mấ ng già tng là lu t gia nhng kh ng bị cn lốc cuốn i cng vi nền c ng l vng triều. â gi là một bu i áng ma xuân. Nhng tia n ng ầ u ma a a nh ru ngọt ci vui tr n các mảng tng r i chả vào nhng gian ph ng át mái. Các cánh ca c nâng l n lộ mái t c b x ca nhng bà nội tr. Vi n lc ca t a án cách

mạng bc ra kh i nhà i n nhim va i va v nh l n má các tr em ang chi a di b ng câ . T Cầu Mi c nhiều ti ng ngi k u la phản ối phản bội ca t n khốn ki p Dumourie . Nhà varite Gamelin b n Cột Đ ng H . Ng i nhà xâ t thi vua Henri V c ng c th khang trang n u ngi ta kh ng ci th m một bu ng kho nh di mái ng i vào thi gian trc khi t n bạo chúa cuối cng l n ng i. Đ ng i nhà trc kia ca một ngu n l o nghị th chhp vi inh hoạt ca mấ gia nh t ản và th c ng rất nhiều vách ngăn ph ng nh c xâ th m. Nh c ng dân Remacle gác ca ki m th ma ống một gác lng tầng trt thấp lại h p. Qua ca k nh ngi ta thấ ng ng i x p b ng tr n ang ma bộ ng phc cho một v binh trong khi v ng c m cúi nấu ăn. p kh ng c ống kh i n n cầu thang mặc c a bi và mi xào nấu ầu ộc cả bầu kh ng kh trong nhà. ngng ca cháu o phin e con gái họ p nh n ng mai mặt mi d nh ầ m t ang chi vi con ch ca bác th mộc. Charle Fran oi Dumourie 1 -12 : là một ại tng ánh th ng Quốc c cách nhiều tr n. Năm 1 thua tr n Neerinden bị Hội ng chc ng chạ ang hàng ng ịch. N c ng dân Remacle c tấm l ng ầ ặn nh ngc và m ng bà d lu n cho là bà lu n ban ặc ân cho bác láng giềng là c ng dân Dupont-anh một trong mi hai vi n ca ban Thanh tra. ng ch ng ch c là bi t chun n n ch ng mấ ngà ngi ta kh ng thấ họ h t c i cọ lại làm lành.

Mấ lầu tr n ều c ngi nh c ng dân Chaperon th kim hoàn c tim b n Cột Đ ng H một uan uân một lu t gia một th dát vàng và một ố nhân vi n T a án. varite Gamelin leo một cầu thang c l l n lầu t và cng là tầng thng. anh c một xng v và một ph ng ri ng cho m . Ch nà h t các b c thang g c n gạch vu ng ti p nối nhng b c thang ln b ng á ca các tầng di. Một chi c thang nh áp tng d n l n gian kho. Nga lúc một ngi àn ng to ln c tu i khu n mặt p h ng hào ti vui ang xuống thang lúng túng vi một chi c bọc ln nặng nhng v n hát khe kh : Ta mất g ngi hầu. Ngng hát ng nh nhặn chào Gamelin. Anh cng thân ái chào lại và giúp ng mang bọc xuống thang làm ng cảm n rối r t. T rong nà c nhng con rối - ng va n i va m lấ chi c bọc nặng. - T i em i giao cho một ng bán chi phố u t Pháp. C loại ngi do t i tạo ra: t i cho chúng một h nhhài c th tàn tạ chúng kh ng bi t vui mng au kh . T i kh ng cho chúng t du v t i là một Thng tốt bng. ng già là c ng dân Maurice rotteaux ngu n c ng chc ngành thu và cng tng là nhà u tộc: cha ng làm giàu nh bu n bán mua c tc vị. Vào thi vàng on rotteaux c n c gọi là ngài de lette thng t chc tại t dinh phố Hàng Gh nhng ba tối ngon lành nhng ba ăn c phu nhân de Rochemaure v một ng chng l làm bng áng v cặp m t rạng

r ca bà. à de Rochemaure úng là một ph n m u mc ch c ch n c n chung th vi ng rotteaux n u Cách mạng kh ng tc i ca ng chc v li tc t dinh ất ai và t n tu i. T ng in h ống b ng mọi nghề: v chân dung di các c ng t v làm bánh x o bánh rán tại b n Thuộc Da áng tác nhng bài din văn cho các vị ại biu nhân dân và dạ khi u v cho n c ng dân tr tu i. Gi â ph ng ng muốn ng th phải lom khom muốn l n th phải leo một chi c thang h p. Tài ản ch c n một lọ h một b dâ một hộp bột màu nc và vài m u giấ rotteaux tạo ra nhng con rối em bán cho các nhà bu n chi. Họ bán lại cho nhng ngi bán rong nghu nghn vác nhng v t nho nh lấp lánh ầu các con ào tr n ại lộ Champ-l e trong n i hân hoan ca bầ tr nh . Gia cn h n loạn x hội và n i bất hạnh ln lao mà bản thân ng phải chịu ng ng v n gi một tâm h n thanh thản và thng t ộng vi n b ng cách ọc ucr ce t p th lúc nào ng cng trong cái túi há ming ca chi c áo u i t m màu nâu . varite Gamelin ca vào ph ng. Nhà ngh o anh kh ng phải lo n vi c mua kh a. Nhng khi bà m tin ta cài chốt anh ều n i: Cài làm g m Ngi ta âu c lấ trộm mấ bc tranh ch nhn giăng. Tranh ca con cng ch ng hn g . Trong ph ng v nh ng bc tranh anh v lúc mi ra trng chất ống di lp bi dà ha ặt úp vào tng. H i theo thi thn g anh v nhng cảnh t nh t a ngọn bút rt r phác họa tranh e Caruoi pui nhng cánh chim ba nhng tr chi ngu him

và nh ng giấc m hạnh phúc nhng nàng chăn ng ng ang v n vá nhng c chăn cu tr n ngc c che mấ b ng h ng. e Caruoi pui : t n một bc tranh n i ti ng ca Pierre Antoine audouin 12 -1 - họa ngi Pháp. Nhng cách v kh ng hp vi t nh t nh thanh cao ca anh. Các bc họa ều kh ng c h n Gamelin kh ng th nào tr thành một họa khi u dâm. â gi mặc d cha n ba mi anh thấ nhng ch ề dng nh c t thi tiền . Chúng biu lộ a ọa ca ch ộ uân ch và cảnh h h a nhc nh ca các vng triều. Anh t l n án m nh nhúng ta vào một loại h nhd dá cho tinh thần n l làm m n m i tài năng. Ngà na là c ng dân một nc t do anh dng màu en mạnh m v l n nhng T do Nhân uền Hi n pháp Pháp uốc Đạo c Cộng h a nhng chàng Hercule nhân dân u t ng thần chu n ch là con M ng xà bả ầu và anh ặt vào nhng bc họa tất cả tấm l ng u nc n ng nàn. Hi i Anh âu c v th mà ki m ống. Thi gian nà kh ng th ch hp vi các ngh . Ch c ch n l i kh ng Hội ng Quốc c ang b n lo tung ra bốn phng các ạo uân chống lại bọn vua chúa các nc. Quốc c ki u h nh thản nhi n ang ki n u t chống lại một u châu a ng toa r p vi nhau h ng ti u dit nền Cộng h a non tr Quốc c u ut và tàn ác vi ch nhm nh ang t xâu x m nh va ban hành ch nhách kh ng bố l p một t a án hà kh c trng trị nội phản k cả các ại biu Hội ng. Nhng Quốc c cng

b nhtnh u t bi t k t bạn vi khoa học và m thu t cải cách lịch thành l p nhng trng ặc bit ra c lnh t chc các cuộc thi hội họa i u kh c ặt giải thng khu n kh chcác ngh hàng năm m các ph ng trin l m l p vin bảo tàng và theo gng Ath ne và Rome t chc th t hu hoàng các hội h l tang c ng cộng. Nhng lúc nà nền ngh thu t Pháp trc â tng n i ti ng Anh Đ c Nga a an kh ng c n ki m c thị trn g nc ngoài. Các nhà u tầm tranh nhng k muốn t m hi u về ngh thu t các l nh chúa và nhà tài ch nh ều khánh kit lu vong ha ang l n trốn. Nhng k làm giàu nh cách mạng nhng n ng dân c hu các tài ản uốc gia bọn bu n chng khoán cung cấp nhu u ph m cho uân ội nhng ta h l ng bạc khu Palai Roal cha dám ph trng giàu ang ca m nh. Vả lại họ âu c uan tâm n hội họa Muốn bán c tranh phải c t n tu i ca R gnault ha tài kh o ca chàng tr tu i G rard. Greue Fragonard Houin ang lâm vào cảnh khốn cng Prudhon ch t v t l m mi nu i n i v con b ng cách v các ch ề Copia kh c chấm. Các họa u nc nh Henneuin icar Topino-ebrun ang v cng i r t. C n Gamelin v kh ng tiền thu ngi m u th m ch thi u cả tiền mua màu phải d dang bc họa ln ạo chúa bị N Thần Phc H n u i theo Địa ngc.

c họa chi m một na xng v vi nhng h nh cha hoàn chnh gh gm ln hn h nhthc c v vàn con r n lc con nào cng th ra hai cái li nhọn và cong. hàng ầu ph atrái là h nh một Charon gầ guộc và hung d ang ng trong thuề n. Đúng là một b c phác p bút pháp mạnh m nhng v n c n mang t nh cách học tr . Họa t tài năng và t nhi n hn trong một bc nh hn nhiều cn g cha hoàn thành treo ch áng a nhất trong ph ng. c tranh tả một Orete au kh n m tr n ging ang c c em gái nàng lectre nâng d . ng một c ch th t xúc ộng thi u n gạt làn t c rối che m t anh. Gng mặt p và bi thảm ca ngi trong tranh hao hao giống mặt nhà họa . Nhiều lúc Gamelin ng i ng m bc họa vi cặp m t u bu n c khi anh run r a ta l n khu n mặt lectre phác thảo d dang ịnh v ti p nhng lại bu ng ta xuống bất lc. ng ngh tràn ầ cảm hng và tâm h n anh hng về bao chun ln lao. Nhng vic thc hin một cách xoàng xnh nhng tác ph m theo n ặt hàng làm anh kit c. Anh phải th a m n nhng thị hi u tầm thn g và kh ng th in n i l n nhng vic nh nhặt dấu ấn ca thi n tài. Anh v nhng bc họa phúng d nh Demahi bạn anh kh c lại khá kh o l o r i t en ha màu em bán r cho c ng dân lai e một nhà bu n tranh in ta phố Honor . Nhng vic bu n bán loại tranh nà ngà một xuống dốc và t lâu na ng ta kh ng muốn mua g na.

Tu nhi n lần nà cảnh thi u thốn khi n Gamelin nả ra một áng ki n. Anh h nhdung một phát minh tài ch nhmi m mà anh tin là làm giàu cho cả nhà bu n ngi khác l n bản thân m nh. Đ là một c bài trong các uân tâ uân ầm uân b i ca ch ộ c c tha b ng uân Thần uân T do uân nh ng. Anh phác họa các h nh hoàn chnh một ố và ang n n n ng trao cho Demahi nhng h nhc th kh c nga . c h nhanh thấ ạt u cầu nhất là h nh một chi n t nh ngun ội m ba múi áo xanh c lai ta uần ng n vàng ght en ang ng i tr n một chi c thng chân gác l n một ch ng ạn ại bác kh u úng trng ặt gia hai chân. Đ là c n g dân c tha uân b i c. T hn áu tháng na Gamelin lu n lu n v các chi n t nh ngun vi t nh u thng dào dạt và cng bán c vài bc. Nhiều bc c n treo trong xng v năm áu bc v b ng thuốc nc bột h hoặc v ch c n n m rải rác tr n bàn tr n gh . Suốt tháng bả năm 12 trong khi tại các uảng trng Pari ngi ta dng n n nhng bc tun uân tại các uán ru trang hoàng hoa lá vang l n nhng ti ng h Quốc gia mu n năm T do ha là ch t Gamelin cha khi nào bc ua Cầu Mi ha trc T a Thị ch nh mà tấm l ng kh ng rộn ràng hng về chi c lều treo c ni các th m phán mặc áo th t ai ch o ghi t n nhng ngi t nh ngun trong ti ng nhạc ca bài Mareillaie. Nhng n u anh t ng uân th m già lấ g mà ăn M h i nh nhại mặt ga bà uả ph Gamelin h n hn bc vào x ng ph hiu tam tài eo tr tr n chi c m chp p a rt

xuống ất. à ặt chi c gi xuống gh và ng th ng ng i cho d th r i than th về chun thc ph m t . Cng nh ngi ch ng uá cố bà làm nghề bán dao k o tim Thành phố Châtellerault phố Grenelle-Saint-Germain và bâ gi nội tr ngh o túng bà lui về ống ua ngà nhà chàng họa con bà. Anh là con ầu. Con gái bà c ulie trc kia bán uần áo phố Honor nhng bâ gi tốt nhất là kh ng n n bi t ra ao v chun c vt bi n vi một t n u tộc n i ra thc ch ng ha ho g . T ri ất - à n c ng dân va th dài va a con xem một khúc bánh m va cng va xám thc kh ng c giá nào na mà c phải là bột m thc cho cam Ngoài ch kh ng trng kh ng rau kh ng ph mát. n m i hạt d r i bi n thành hạt d mất Ngng một lúc lâu bà lại n i ti p: Ngoài phố c bao nhi u là ph n kh ng bi t lấ g nu i con. Ngi kh càng kh . Và c n nh th n u t nh h nh kh ng n ịnh. M ạ - Gamelin cau mà áp - i k m là do bọn v t hàng bọn ầu c. Chúng muốn dân i chúng cấu k t vi k th b n ngoài nhân dân chán gh t nền Cộng h a và h dit t do ca chúng ta. Đ là h u uả gâ ra do âm mu ca bọn riot do phản bội ca b l P tion và Roland . C ng c n ma mà bọn theo ch ngha li n bang cha mang v kh n Pari tàn át các c ng dân

u nc nhng ngi cha bị nạn i ti u dit. h ng th ch m tr: phải ánh thu bột m và chặt ầu bất kỳ k nào ầ u c thc ph m gâ rối ha câu k t vi nc ngoài. Hội ng Quốc c va thành l p một t a án bất th ng x t x bọn mu phản. T a án g m toàn c ng dân u n c nhng kh ng hiu họ c nghị lc bảo v T uốc chống lại mọi k th kh ng. Ta c h vọng vào Robepierre . ng là ng i ạo c. Ta phải tin tng Marat. ng ta u nhân dân hiu r âu là uền li thc ca nhân dân và phc v các uền li . úc nào ng cng là ngi ầu ti n vạch mặt k th làm thất bại mọi âm mu ca chúng. h ng ai mua chuộc c ng và ng kh ng bi t . ng là ngi du nhất c khả năng cu nền Cộng h a ang lâm ngu . acue Pierre riot 154-1 : nhà báo ại biu nhân dân trong Hội ng Quốc c một trong nhng l nh t ca phái Girondin bị T a án Cách mạng x t x và bị ch t ch m. r me P tion de Villeneuve: ch nhtrị gia thị trng Pari năm 11. ị k t tội là theo phái Girondin ng t t năm 14. ean-Marie Roland de la Plati re: ch nhtrị gia bộ trng nội v năm 12 rất thân thi t vi phái Girondin. ng t t năm 1 au khi v ng bị x t. Maximilien de Robepierre 15-14: ch nh trị gia. Đng ầu nh m Montagne trong Hội ng Quốc c ng ánh nh m Girondin. ng ch xng ch nh ách khng bố. ị l t và ch t ch m ngà 2-0-14. Nhng n c ng dân Gamelin v n l c ầu làm tuột kh i m chi c ph hiu gi t c u thả.

Th i i vari te. Marat ca con cng ch là một ngi nh bao ngi khác và ng ta cng kh ng hn g bọn họ. Con c n tr con c nhiều ảo tng. Điều h m na con n i về Marat th tr c â con n i về Mirabeau về a Faette P tion riot. Honore Mirabeau 14-11: ại biu gii t ản trong Hội ng t vấn au Cách mạng 1 c i thành Hội nghị l p hi n. ng c tài hng bin ch trng ch ộ uân ch l p hi n. ị k t án là phản bội và ch t năm 11. Hầu tc de a Faette 15- 1 4: ại tng và ch nh trị gia phái bảo hoàng nhng c ầu c t do tham gia chi n tranh giành ộc l p M Cách mạng 1 và 1 0 Pháp. Đâu c Gamelin k u l n. Anh thc t nh u n chun c. Sau khi thu dọn một phần chi c bàn g tạp bề bộn giấ t ách v bàn chải bút ch bà m ặt l n lin úp ành hai cái t b ng thi c hai na t mi ng bánh m nâu và b nh ru pi-k t. Hai m con n lặng ăn úp r i ăn ti p m i ngi một mi ng thịt m nh . à m ặt thc ăn l n bánh m r i dng mi dao a tng mi ng nh vào ming rng h t răng và nhai t tốn trân trọng nhng th bà phải b ra bao nhi u tiền mi mua n i. à lại tr n a phần ngon nhất cho con trong khi anh chàng ng tr ang mải u t. Chốc chốc bà lại n i: n i ăn i con. Và li n i mang v trang trọng ca một châm ng n t n giáo.

à tr lại than phiền về i ống t và Gamelin một lần na n u l n vic cần ánh thu coi nh liều thuốc du nhất cha lành mọi au kh . Nhng bà lại n i ti p: T a âu c n tiền na. ọn l u vong cu m i tất cả. ng tin cạn. Ch ng c n h vọng vào âu c. Đng n i na m ng n i na - Gamelin k u ln. - Nhng thi u thốn au kh nhất thi ca chúng ta c g áng k Cách mạng mang lại cho loài ngi hạnh phúc i i. à già nhúng mi ng bánh m vào ru. Tr c bà tr n n minh m n hn và bà mm ci va ngh n thi on tr khi bà nhả múa tr n b i c vào Nhà Vua. à cng nh n ngà oeph Gamelin anh th làm dao h i bà làm v. M bà n i: Sa oạn uần áo i con. M con m nhra uảng trng Gr ve vào tim kim hoàn ca ng ierai xem ngi ta x xác t n Damien. h khăn l m hai m con mi lách ua c ám ng nhng ngi t m . Trong tim c gái gặp oeph Gamelin trong bộ phc màu h ng và oán ra nga mọi chun. Suốt thi gian c n g b n ca xem k gi t vua bị tng x o nc ch nấu chả l n ngi bốn nga phanh thâ r i u ăng vào la anh ng au c kh ng ngt khen nc da chi c n n c ội và thân h nh p ca c . à uống cạn l ru và ti p tc nh lại.

varite ạ m inh con âu c ngà tháng. H m m uá v ut bị x ng tr n Cầu Mi ng ngh t nhng ngi x i xem hành h nhl o de all . Con ra i nh t x u nh n n i thầ thuốc tng con kh ng ống n i. Nhng Thng thng m gi con cho m . M nu i con kh n ln kh ng ti c tiền cng kh ng ti c c. C ng b ng mà n i th con lúc nào cng t ra bi t n và nga t tấm b con lu n lu n t mcách làm vui l ng m . ản t nhcon th t dịu dàng áng u. Em con cng kh ng xấu nhng n chk hung h n. Con bi t thng ngi hn n . hi bọn tr ngoài phố t mc t chim tr n câ con cố g ng gi ng lại mấ con chim con trả lại m chúng và ch chịu thua khi bị l tr gi m ạp l n ngi ánh con tàn nh n. Năm l n bả tha v gâ g vi bọn xấu khi ra ng con n lặng l m nh m ọc kinh r i c gặp ai ngh o kh con lại a về nhà giúp n n i m phải uất vào m ng con cha. Thấ ai au kh con cng kh c. hi trng thành con rất p trai. M rất lạ v h nhnh con kh ng bi t iều con th t khác vi các c u con trai th ch làm m và ki u h nh v bộ mặt ca m nh. M già n i ún g. tu i hai mi varite c nhng n t ca n thần Minerve: hu n mặt nghi m trang và p một v p th t kh c kh nhng cng rất du n dáng. Gi â cặp m t u tối i má nht nhạt ca anh biu lộ một tâm h n u ầu và m nh lit. Nhng khi ua ang m anh lại c cái nh n dịu dàng ca thi trai tr . à li n tc:

ra con c th li dng các u im ca con chạ theo mấ c gái nhng con th ch ca tim gần m . Đ i khi m phải nh c con ng lúc nào cng bám lấ vá m con i chi vi bạn b cho bạo dạn con ngi. R i â trc khi nh m m t m phải chng thc một iều là varite con ca m là a con ngoan. ố mất i con d ng cảm nh n gánh nặng nu i m . Mặc d ch ng ki m c bao nhi u kh ng bao gi con m thi u và n u bâ gi m con ta c cc m kh ng th trách con: l i là Cách mạng. Anh ịnh phản ối nhng bà nhún vai n i ti p: M kh ng phải là u tộc. M bi t nhiều ng ln khi họ c n uền th phải n i r ng họ rất th c uền. M tr ng thấ bố con bị l ầ t ca C ng tc de Canaleille dng g ánh v ng kh ng kịp tránh ng khi l o i ua. M cng ch ng a g con m ngi o : m ki u h nh uá hoang ph uá. C n nhà vua trc â m tng ng rất tốt nhng m tha i ki n au khi ng bị k t án. N i cho cng m âu c a g ch ộ c mặc dầu di ch ộ ấ i m cng c vài lúc vui ti. Con n g n i Cách mạng em lại b nh ng cho con ngi v con ngi kh ng bao gi b nh ng iều kh ng th c và d ngi ta c xáo trộn ất nc n âu i na th bao gi cng c k ln ngi nh k b o ngi gầ . Ch hoàng h u Marie-Antoinette inh Vienne o năm 155 lấ vua oui V năm 10 bị ch t ch m năm 1 .

à va n i va thu dọn ch n a. Họa kh ng nghe m n i na. Anh ang b n t m h nh một chi n t nh ngun uần ng n áo v t ng n m chp chi c h nh tha uân b i p ch bị anh loại b trong c bài. C ai g nh ca r i một c gái một c gái u xuất hin. C gái to ngang t c chân kho o một b n k nhche m t trái c n m t phải xanh nhạt nhạt n mc gần nh tr ng m i dà răng v u. Chị h i Gamelin c phải là họa kh ng anh c th v chân dung Ferrand chi n t nh ngun uân oàn Ardenne ch ng cha c i ca chị kh ng. Gamelin trả li anh n àng v khi ngi chi n dng cảm tr về. C gái dịu dàng nhng hấp tấp cho bi t là chị cần nga . Họa cố nhịn cng phải mm ci anh tu n bố kh ng th làm g c n u kh ng c ngi th t làm m u. h ng ng lại gặp kh khăn nh th c gái ch ng bi t trả li ra ao. Chị ng i n bất ộng ầu hi nghi ng ang vai phải hai ta ch p tr c ngc v mặt bu n thiu. Họa cảm ộng nhng cng thấ vui vui v t nh t nh uá n giản ca c gái làm nh n i bu n ca chị anh ặt vào ta chị một bc tranh màu nc v một anh l nht nhngun và h i ngi ch ng cha ci ca chị c giống th kh ng. Chị nh nbc tranh b ng cặp m t bu n b cặp m t dần dần linh hoạt l n r i lấp lánh và rc áng khu n mặt to b ca chị rạng r

một n ci ti r i. R i ột nhi n chị reo l n: Đúng là anh ấ ch thc nh th úng là Ferrand b ng xng b ng thịt anh Ferrand kh ng l n vi ai c. Trc khi họa ngh n vic g ta c gái lấ lại bc tranh th chị c n th n g p n lại b ng nhng ng n ta to và g p m i thành h nhvu ng b t ặt n vào ngc gia lần áo l t và chi c mi ấn vào ta họa t t nphi u năm livre chào mọi ngi r i t p tnh nhng nh nh m bc ra ca.

u i chiều cng ngà varite n nhà c ng dân ean laie nhà bu n tranh in ta nhng cng bán th m các th hộp các v t dng b ng b acác t ng và loại bài. Tim T nh u họa phố Honor ối din nhà th Oratoire gần h ng V n tải. N chi m cả tầng trt một ng i nhà xâ t áu mi năm trc. Phi n á tr n v m ca c kh c h nhmột chi c mặt nạ c ng. nga v m c một bc tranh n dầu v C hàng Sicile ha T nh u họa c ng thân inh ra laie treo l n t năm 10. c tranh m ph ng một bc họa ca oucher n na n t v phai m gần h t ua thi gian và ma n ng. hai b n ca ch nh c ca tng t nhng phi n á tr n nh v m lại kh c h nhầu một n thần. n trong ca c ặt nhng t k nh cc ln ph bà trc m t ngi ua ng nhng bc tranh in ta ang c a chuộng nhng tranh kh c màu mi nhất. H m na trong t k nh c trng bà nhng bc tranh m tả nhng cảnh t nh t ài học về t nh ch ng v và háng c dịu dàng c oill minh họa vi n t bút hi kh khan. Phái acobin v cng ph n nộ và nhng ngi cách mạng trung ki n tố cáo vic trng bà nhng tranh dâm nà vi Hội ngh thu t. Ngoài ra ngi ta c n thấ bc Cuộc dạo chi ca Debucourt v một c u ch uần ng n màu hoàng n c ặt n m tr n ba chi c gh nhng con nga ca Carle Vernet nhng uả kh cầu bc V irginie t m và nhng h nh v theo lối c .

acobin t ch thành vi n một t chc Cộng h a thi cách mạng Pháp c tr một tu vin ng Saint-acue. T nà cng ch ngi nhit lit tranh ấu cho nền dân ch. Trong ố các c ng dân l l t i ua tim ch c nhng k khố rách áo m mi dng lại lâu trc hai t k nh giải tr cặp m t c t n hn g nhng lạc thú tr n i họ a a chi m ngng các h nh ảnh ming há hốc trong khi nhng ngi u tộc ch li c ua nh u mà r i i th ng. T th t xa va rite ngc m t nh nl n một trong hai ca m rộng ph a tr n tim tranh khung ca b n trái ni c một ch u hoa c m chng ặt au ban c ng b ng th p uốn h nh v ốc. Trong ca là ph ng lodie c cng cha là ng ean laie nhà bu n tranh ống lầu một ng i nhà . varite dng lại một lúc nh lấ lại c trc khi bc vào tim T nh u họa . Anh xoa uả ấm h nh m vịt m ca và tr ng thấ n c ng dân lodie va bán xong mấ bc tranh ang c n th n xem lại trc khi cất vào k t nhng t nphi u chị va nh n ca khách hàng. Đng ch c nhiều ánh áng chị gi ng i m t p nh n nhng ọc ngang ọc ọc nhng h nhin b ng v mặt lo âu v trong thành phố ang lu hành cả tiền th t l n tiền giả ố lng ch c cng ngang nhau một iều v cng tai hại cho các ngi bu n bán. Cng nh nhng k giả mạo ch k nhà vua trc kia bọn in tiền giả ều bị k t án t h nh. Dầu v ngi ta t m thấ nhng bản kh c t n phi u giả trong rất nhiều căn hầm bọn

Th S a l u vào trong nc hàng triu t n phi u giả bọn Anh ngà nào cng thả tr i vào b bin tng ba l nh m làm cho dân chúng h t tin tng nền Cộng h a và khi n các c ng dân u nc lâm vào cảnh khốn cn g. lodie nh n phải tiền giả và c n ti u tiền hn v nh th bị coi nh ng l a v i Pitt . D ao chị v n tin vào v n ma và ngh là thoát him n u gặp chun kh ng ha . illiam Pitt tr 15-10: th tng Anh t năm 1 n 1 01 th gh t cách mạng t m mọi cách chống lại nc Pháp. varite nh nchị một cái nh nbiu lộ t nh u r hn mọi n ci. Và chị nh n lại hi bu m i ch giu làm nhăn cặp m t en. Chị bi t m nhc u kh ng bc tc về chun chị làm nh v tr u tc ngi u khi n anh ta phải th than phải th lộ n u cha th lộ. Và là trng hp varite. Sau khi cất t n phi u vào k t chị l i ra kh i gi khâu một chi c khăn uàng tr ng th u d và b t ầu chăm ch làm vic. Theo bản năng chị coi th u tha nh một cách làm dáng và chị cng muốn làm vui l ng ngi ti thăm chị. Cách th u ca chị tha i t ối tng: u oải vi nhng ngi chị muốn bà t một t nh cảm ầu muộn loăng uăng nhả nh t vi nhng k chị muốn phải tnhiều thất vọng. Ri ng ối vi varite chị th u c n th n v muốn du tr vi anh một t nh cảm nghi m chnh. lodie kh ng c n tr và cng kh ng p l m. Thoạt nh nc th cho là chị c n xấu na. N c da nâu hi tái di chi c khăn tr ng

uấn h hng uanh ầu x a ra ngoài nhng lọn t c uăn xanh i m t en lu n lu n rc la. Nh nbộ mặt tr n ti t n g má th t cao m i hi t t u ma và u d t họa nh thấ lại cái ầu ca vị thần th n d trong in orgh e c cái v tinh nghịch thoát phàm làm anh m n mộ. Một vt ria m p l m in tr n i m i n ng nhit. Ngc chị ph p ph ng tràn ầ u thng làm nhấp nh chi c khăn uấn ch o theo cách ăn mặc ang thịnh hành. Thân h nh d o dai i chân nhanh nh n chị c ộng vi v th t un chun hoang dại. Cách nh n hi th nhng rung ộng tr n da thịt chị tất cả ều nh i h i và ha h n u ng. Đng au uầ hàng chị làm ta ngh n một bc tranh ca họa Chardin m tả một n thần nhả múa một c ng t ru nhà Hát nhạc kịch trút b lốt da linh mi u n núp di cái v ngoài b nh dị ca ngi nội tr. Cha em kh ng c nhà nhng về nga th i - chị n i vi họa - xin ng i một lát Nhng bàn ta lại thoăn tho t a kim tr n mi ng vải m ng. ng c thấ cái h nh nà hp kh ng ng Gamelin Gamelin kh ng bi t n i dối t nh u khi n anh bạo dạn anh bộc trc n i: C th u kh o ấ n c ng dân nhng phải n i thc là h nhv ca c kh ng n giản dị c n chịu ảnh hng ca thị hi u kiu cách ng trị uá lâu i nc Pháp trong ngành trang tr vải v c ạc trần nhà. V n c n nhng cái nút nhng v ng hoa

làm ta nh lại phong cách nh b tn mn c a chuộng di thi t n bạo chúa. Thi n hạ b t ầu bi t thng thc c iều là trc â chúng ta i u á xa. T thi t n vua oui V khốn ki p cách trang tr c v Tàu. Ngi ta ng nhng t com-mốt vi cái bng tr n to nhng ta n m uốn cong kiu cách thc ch áng v t vào l la i ấm các c ng dân u nc ch c n giản là p ta cần tr lại ngh thu t c . Họa David ang áng ch các kiu gin g và gh bành da theo các b nhc Etrurie và nhng bc họa ca Herculanum. Em thấ nhng ging nhng gh . Đ p th t ấ . R i ra kh ng ai th chcác kiu khác. Cng nh ng em rất th chngh thu t c . N u v n u c trang tr chi c khăn nà b ng một ng ch trin nhng lá thng xuân nhng con r n ha nhng mi t n an ch o n xng vi một c gái Sparte và vi c hn. Tu nhi n c v n c th gi lại m u nà ch cần n giản h a tr lại các ng th ng. Chị h i anh cần b nhng phần nào. Anh cúi xuống chi c khăn: t c anh lt nh mái t c c gái ta họ chạm nhau tr n mi ng vải hi th họ un vào nhau. Trong khoảnh kh c anh thấ niềm vui tràn ng p nhng khi cảm thấ m i m nh gần m i lodie anh xúc phạm nàng và ột ngột li ra.

laie cng u Gamelin. Chị thấ anh p tut vi vi i m t to n ng nàn khu n mặt trái xoan nc da xanh xao mái t c r m và en r trc trán và chả xuống i vai dáng iu nghi m trang lanh l cách ti p xúc cng nghị li n i r n r i kh ng a dua nịnh b. T nh u khi n chị nh n thấ anh thi n tài ca một ngh một ngà kia t n anh n i nh c n và chị lại càng u anh hn. laie kh ng tán thng t nhnhút nhát ca phái nam chị kh ng cảm thấ bị xúc phạm n u c một ngi àn ng kh ng kiềm ch n i t nham m thị hi u dc vọng ca m nh chị u v arite một con ng i trong tr ng tất nhi n kh ng phải ch v anh trong tr ng nhng iều cng uan trọng v chị ch ng phải ghen tu ng ng vc ch ng c ai là t nh ịch. D ao vào lúc nà chị thấ anh d dặt uá. N u nàng Aricie trong bi kịch ca Racine u Hippolte ca ngi ạo c m nh lit ca vị anh hng ch nhlà v nàng h vọng chi n th ng ạ o c nhng r i nàng phải than kh c v chàng âu c v nàng mà t mcách vt ua phong tc kh t khe. Theo gng nàng Aricie mềm m ng laie cng uan nim là về t nh u ph n cần i trc một bc. Chị t nh: nhng ngi a m nhất ch nhlà nhng ngi rt r nhất cần giúp khu n kh chhọ. Họ ngâ th n n ph n phải i trc na oạn n g hoặc hn na mà kh ng họ bi t làm họ tng ch nh họ tấn c ng dng m nh và chi n th ng vinh uang. Chị tin tng ạt c k t uả v chị bi t tr c khi Cách mạng bi n Gamelin thành anh hng th anh u u nh mọi

ngi một ph n ch ng c g là ặc bit c gác c ng Vin Hàn lâm. lodie âu c kh khạo chị hiu t nh u c năm bả ng. T nh cảm varite gâ cho chị âu c chị ngh n chun trao thân gi ph n cho anh. Nhng chị cha chị kh ng ng a con gái du nhất ca m nh g n b vi một ngh v danh ngh o kh . Gamelin hoàn toàn ta tr ng trong khi nhà bu n tranh giàu nt ố vách. i tc do tim T nh u họa em lại ln các khoản tiền chi t khấu và hoa h ng c n nhiều hn na . ng c n li n k t vi một nhà thầu cung cấp c và n mạch t cho ội k binh Cộng h a na. Sau h t con trai ng th làm dao phố Saint- Dominiue ch là một nhân v t uá nh b b n cạnh nhà xuất bản tranh in ta c cả châu u bi t ti ng c uan h vi laiot aan Didot và thng lui ti nhà các c ng dân Saint-Pierre và Florian. h ng phải v hi u thảo mà chị thấ cần cha ng thu n l p gia nh. Cha chị g a v t m tham lam nh dạ hám gái th chtiền thc ra cha bao gi chăm c khu n răn chị mặc chị ống t do kh ng cần bi t chị ăn ra ao. Quá hiu bi t ph n ng án h giá cao t nhhăng a và nhng cách u n r ca con gái mà ng bi t mạnh hn một khu n mặt xinh p nhiều. à một c gái uá ph ng khoáng ch ng cần gi g n uá th ng minh kh ng th lầm lạc kh n ngoan khi a m chị kh ng cho t nhham th ch u ng a ra kh i phong tc t p uán ng thi. Cha chị rất hài l ng về kh n ngoan ca con và v chị tha hng ng năng khi u bu n bán t nh ham th ch kinh doanh n n ng ch ng

uan tâm n chun con gái ln mà cha lấ ch ng v n muốn nhà. Chị nhà th cng c vic ngang một uản gia và bốn thầ k. tu i hăm bả chị thấ m nh tr kh n kinh nghim t l p kh ng cần ai khu n bảo ha phải chiều một ng bố c n tr d d i và ham chi. Nhng muốn k t h n vi Gamelin phải làm th nào ng laie gâ dng cho chàng r ngh o a anh vào tim bảo ảm c ng vic cho anh nh ng tng làm vi nhiều ngh n i t m lại b ng cách nà ha cách khác tạo iều kin cho anh ki m ra tiền. Nhng thc kh c chun một b n trao một b n nh n v hai ngi c rất t thi n cảm vi nhau. Càng ngh c lodie dịu hiền và kh n ngoan lại càng thấ lúng túng. Chị t nh n chun c b m t k t h n vi chàng và Thng chng giám l ng thành ca họ. Chị cho r ng làm nh v cng d dàng cng kh ng ai ch trách c v chị ống ộc l p mà varite lại là một ngi th t thà ạo c. Nhng varite ang gặp bao nhi u kh khăn mi nu i n i m nhvà m trong cuộc ống eo h p nh th dng nh kh ng c n ch ng cho một mối t nh d n giản n âu i na. Vả lại anh cng cha t lộ t nh cảm cha ả ộng g n d ịnh ca m nh. N c ng dân laie h vọng m buộc c anh làm vic . Chị ngng u ngh và chi c kim cng ngng hoạt ộng chị n i: C ng dân va rite em cng nh anh ch ng th chg chi c khăn nà . Anh làm n ngh gim em một m u khác. Trong khi anh v em

b t chc P nelope tháo b nhng g c làm khi anh v ng mặt. Anh nhit thành trả li: T i xin làm nga n c ng dân. T i v cho c thanh gm ca Harmodiu thanh gm trong một v ng ngut u . R i rút câ bút ch anh phác họa nhng thanh gm và nhng b ng hoa theo một kiu giản dị n mà anh a th ch. Va v anh va tr nh bà uan im: Ngi Pháp h i inh phải t b mọi di ản ca thi kỳ n l: thị hi u h nhthc lối v tất cả ều xấu. atteau oucher Fragonard v phc v bọn bạo chúa và nhng ngi n l. Trong các tác ph m ca họ kh ng hề thấ một phong cách p nhng ng n t trong áng kh ng hề thấ thi n nhi n và chân l. Ch là nhng mặt nạ nhng con rối nhng gi rách nhng tr hề. H u th khinh b các áng tác hi ht ca họ. Một trăm năm na tranh ca atteau n m mc nát trong kho n năm 1 inh vi n trng M thu t b i l n tranh ca oucher phác họa nhng bc tranh ca họ. Họa David m ra con ng mi ng ti n gần ti ngh thu t c nhng ng v n cha n giản mạnh m trần tri. Ngh ca chúng ta c n phải học h i nhiều l m về các b u t trong nhng b c trang tr ca Herculanum các bc ph i u a M các b nh ca x Etrurie.

Anh n i nhiều về v p c ại r i anh tr lại Fragonard mà anh căm gh t n t n xng t . N c ng dân chị c bi t l o già kh ng lodie g t ầu. Ch c chị cng bi t Greue một th ng cha h t c lố lăng vi thanh ki m và bộ uần áo màu h ng iều. Nhng b n cạnh l o Fragonard th lại giống một nhà hiền tri t H ạp. Cách â tlâu t i gặp l o khốn nạn i lon ton di các v m ca Cung in nh Đ ng t c r c phấn v du n dáng nhả nh t nhả nht gh tm. Tr ng thấ t i ch mong c một ngi u th chngh thu t treo l n câ r i lột da nh Apollon lột da Mara làm gng cho các họa t i t. Mara là bạo chúa x Phrgie thi tài th i áo vi Apollon thần ánh áng ngh thu t. Thua cuộc bị Apollon lột da. lodie ăm ăm nh n anh vi i m t ti vui và ph ng ng. ng bi t gh t th t ấ ng Gamelin ch ng hiu ng c bi t u ng Gamelin ấ à Một giọng nam cao cất l n. C ng dân laie bc vào tim i ng lộp cộp các dâ eo chạm nhau k u lanh canh tà áo ba phấp phi. Tr n ầu ng ội một chi c m en ln ch m x a xuống t n vai. lodie mang gi i l n ph ng.

Th nào ng Gamelin - C ng dân laie h i - ng c g mi mang cho t i kh ng C th là mi â họa trả li. R i anh tr nh bà: Nhng bộ bài ca ta thc t ng phản vi phong tc t p uán hin na . Mấ cái t n uân b i uân vua xúc phạm các c ng dân u nc. T i ngh ra và v xong một bộ bài mi bộ bài cách mạng trong tha v uân vua uân ầm uân b i c các uân T do nh ng ác ái uân át c mấ chm lá bao uanh t i gọi là uân u t pháp Anh ánh uân T do - chu n nh ng - p ch ác ái - r u t pháp - c Nhng uân v khá p t i ịnh nh Demahi kh c lnh b ng áng ch . Ta thng gọi là uân tâ . Anh rút t chi c cặp b acn g ra mấ cái h nh v xong b ng thuốc nc a cho nhà bu n tranh xem. C ng dân laie kh ng cầm ng ua mặt i. Chú em h em ti Hội ng Quốc c anh c hng vinh d ca một bu i họp. Nhng ng h vọng ki m một xu nh nh phát minh mi mà ch ng c g gọi là mi ca anh cả. Anh d muộn uá ộ bài cách mạng ca anh là bộ th ba ngi ta mang n cho t i. Mi tuần trc ng Dugoure bạn anh gi t i một bộ bài pi-k c bốn uân Thần bốn T do bốn nh ng. Ngi ta cng ề nghị một bộ khác c ngi hiền ngi dng cảm c

Caton Roueau Annibal t i cng ch ng nh c n nhng ai na Các uân lại c u im o vi các uân ca anh là v ài và kh c b ng dao nh tr n g . Anh bi t uá t về con ngi n n mi tng bọn c bạc dng các uân bài v theo kiu David kh c theo lối artoloi Cng là một ảo tng kỳ lạ cái ngh phải làm nh v các bộ bài c t xa ph hp vi t tng hin tại. N u thấ n i nh c là thi u thc c ng dân th mấ anh cách mạng trung ki n t ộng a lại và h : T n bạo chúa ha n giản hn o ln . Ngi ta ti p tc dng các uân bài cáu b n ch kh ng i nào mua bộ khác. Đấ ngi ta mua bài nhiều nhất tại các ng bạc khu âu ài nh Đ ng t i khu n anh n gii thiu vi bọn h lỳ bọn c bạc các u ân T do nh ng uân anh n i g nh Quân Pháp lu t - c ca anh r i anh tr lại cho t i bi t họ ti p anh ra ao C ng dân lai e ng i l n uầ hàng búng ta gả các i thuốc lá tr n chi c uần ng n b ng vải Nam inh. Nh n Gamelin vi v thng hại ng n i ti p: Cho ph p t i khu n anh c ng dân họa : n u anh muốn ki m tiền anh h t b các uâ n bài ái uốc ái uần t b các biu tng cách mạng các thần Hercule m ng xà bả ầu các thần Căm gi n u i theo tội ác các thần T do. Anh h v cho t i nhng c gái p. Nhit t nh i mi ca các c ng dân nguội dần theo th i gian nhng àn ng th bao gi cng u àn bà. H v cho t i nhng c nàng thc h ng hào vi bàn chân nh bàn ta

thon. Anh cần nh là bâ gi ch ng ai uan tâm n Cách mạng ch ng ai muốn nghe n i g về Cách mạng na Nghe n â varite Gamelin nh ch m l n. Sao Ch ng ai muốn nghe n i g về Cách mạng na Nhng vic xâ p t do nhng chi n th ng ca uân ội ta vic trng phạt bọn bạo chúa ch ng phải là nhng kin khi n h u th phải i i thán phc Tại ao nhng iều lại kh ng p mạnh vào tr c chúng ta Sao Anh chàng cách mạng eu c n thành l p c một giáo phái k o dài gần mi tám th k vic phng th t do ch ng l cha ầ bốn năm lại bị ti u dit Nhng ean laie v n ngạo mạn: Anh a ng ốn g trong m c n t i ống trong cuộc i. H tin t i anh bạn. Cách mạng làm ngi ta chán ngán n k o dài uá. Năm năm nhit thành năm năm m h n tàn át din thu t hát Mareillaie rung chu ng báo ộng treo c u tộc l n cột n ầu lâu c m tr n ngọn giáo àn bà ci ại bác câ t do ội m chp nhng c gái ng già mặc áo tr ng c l i i trong nhng chi c xe hoa năm năm ngc t má ch m phân phối ịnh lng áp ph ch ph hiu chm l ng c m tr n ầu tr n m gm áo v t uá r i. â gi th ngi ta ch ng c n hiu g na. Đ c uá nhiều c ng dân v ại c các anh a l n ài vinh uang r i ch nhcác anh lại x xuống vc th m nh nhng t n tội phạm: Necker Mirabeau a Faette aill P tion Manuel và bao nhi u ngi khác. i t âu các anh lại kh ng dành cho các vị anh

hng mi ca các anh một ố ph n tng t Thc kh ng tài nào hiu n i. t n họ i c ng dân laie ng h n u t n nhng anh hng mà chúng t i chu n bị h inh Gamelin n i b ng một giọng khi n nhà bu n tranh phải th n trọng. T i th ch ch ộ Cộng h a t i cng u nc - ng áp lại bàn ta l n ngc. - T i c ng Cộng h a u nc nh anh c ng dân varite Gamelin. T i kh ng nghi ng l ng u n c ca anh và hoàn toàn kh ng ngh là anh na th nà mai th nọ. Nhng anh cng cần bi t r ng l ng t n t ối vi T uốc ối vi vic c ng ch ca t i c xác minh b ng nhiều hành ộng. Ngu n t c ca t i là: t n nhim bất kỳ ai c khả năng phc v uốc gia. Đng trc các vị c nhân dân giao cho một nhim v vinh uang mà cng cc kỳ ngu him là uền l p pháp nh Marat nh Robepierre t i xin cúi ầu t i n àng giúp các vị ấ b ng khả năng h n mọn ca t i b ng ng g p nh b ca một c ng dân tốt. Các ban c th xác nh n nhit t nhl ng t n t ca t i. Phối hp vi nhng c ng dân thc u nc t i cung cấp c kh và n mạch cho ội k binh dng cảm cung cấp già cho binh ca chúng ta. Ch nhh m na t Vernon t i gi áu chc con b cho ạo uân miền Nam ua một vng ầ giặc cp và bọn ip vi n ca Pitt ca Cond . T i kh ng n i t i hành ộng. oui V oeph de ourbon-Con d 1 -11: là một trong nhng nhà u tộc b ra nc ngoài m nhất 1. Năm 12 ng thành l p ạo uân

phản cách mạng thng c gọi là ạo uân Cond . Gamelin lặng l x p nhng tranh bột nc vào chi c cặp b a cng buộc dâ r i c p vào nách. Mâu thu n kỳ cc - anh n i hai hàm răng x tvào nhau. - Một mặt giúp uân ội ta gieo r c t do kh p th gii mặt khác lại phản bội b ng cách gâ rối loạn lo âu trong tâm h n nhng ngi ang bảo v t do in chào c ng dân laie. Trc khi r vào cái ng h p b n h ng nhà th Oratoire Gamelin l ng nặng tru u thng và gi n d ua lại nh nnhng b ng c m chng th m n rộ b n lề một khung ca . Anh kh ng nghi ng chun T uốc vt ua c cn th thách. Anh chống lại nhng li l thi u thc ca lai e anh tin tng cách mạng nhng cng phải tha nh n r ng ki n ca l o nhà bu n cng c mặt úng nhân dân Pari uả kh ng c n uan tâm n các din bi n ang xả ra. u n tha Sau nhit t nh ban ầu úng là bâ gi mọi ngi t ra l nh ạm. h ng bao gi c th thấ lại uang cảnh nhng ám ng ngi một l ng một dạ năm tám mi ch n uang cảnh hàng triu ngi năm ch n mi chen chúc nhau b n bàn th bảo v t do. N u v các c ng dân t chcc phải cố g ng phải n lc gấp i phải thc tnh nhân dân b t ầu ng u n nh c nh họ phải la chọn gia t do và cái ch t. Gamelin u ngh mi n man và mối t nhối vi lodie lại nâng tinh thần cho anh.

hi anh n b ng mặt tri hạ xuống chân tri au nhng ám mâ nặng nề nh nhn g lp thạch phún chá rc các mái nhà t m trong ánh áng màu vàng nhng k nhca nh b n ra mu n vàn tia chp. Anh tng tng ra các thần Titan ang lấ các mảnh vn ca th gii c r n một thành phố b ng ng. h ng c n i một m u bánh m mang về cho m và cho m nh anh m màng thấ ang ng i b n một chi c bàn dài v t n c ch dành cho tất cả nhân loại phc inh. Trong khi ch i anh t thu t phc r ng T uốc nh bà m hiền nu i dng a con trung hi u. R i cng r n tr lại trc thái ộ ngạo mạn ca l o bu n tranh anh lại thấ uan im ca m nhvề bộ bài cách mạng là mi và úng và v i các tranh bột nc hoàn tất anh ang n m trong ta một tài ản ln. Dema hi kh c anh ngh. Ch nh ta t xuất bản bộ bài u nc ch c ch n ch một tháng bán c mi ngàn bộ giá hai mi xu một bộ. N ng l ng thc hin ịnh anh rảo bc n nhà bạn. Demahi c ng b n Hàng S t tr n lầu một tim bán k nh. V ng ch tim cho anh bi t c ng dân Demahi kh ng c nhà. Anh kh ng ngạc nhi n bi t bạn c t nh ha lang thang v ịnh. Nhiều khi anh cng th c m c kh ng hiu tại ao ngi ta c th kh c nhiều kh c p n th mà ch ng cần chăm ch chút nào. Anh u t ịnh i bạn. à ch nhà l i ra một chi c gh mi anh ng i r i vi v rầu r b t ầu than phiền về chun bu n bán m mặc dầu

c ngi n i bán k nh rất phát tài v Cách mạng p b kh ng bi t bao nhi u là ca . Tri tối dần. Đi m i kh ng c Gamelin t bit bà ch. Ra n Cầu Mi anh thấ t phố Mor ondu ra nhiều v binh uốc gia c i nga d p ngi ua lại. Họ mang theo nhng b uốc gm giáo loảng xoảng áp tải một chi c xe ang chầm ch m lăn ra pháp trng. e ch một ngi àn ng kh ng ai bi t t n ngi ầu ti n bị t a án mi thành l p x t x và k t tội. Nạn nhân n hin gia nhng chi c n n ca các v binh ng i ua về ph a au xe ta bị tr i uặt ra au lng cái ầu trần l c l kh ng ngt. T n ao ph ng gần lng da vào thành xe. Ngi ua ng xúm lại thản nhi n ng nh n bảo nhau ch c â là t n gâ ra nạn i. Gamelin ti n lại gần nh n ra trong ám ngi xem Demahi bạn anh an g cố lách ua ám ng ịnh băng ua oàn ngi nga ang ph a b n kia. Anh gọi và ặt ta l n vai bạn. Dem ahi ua ầu lại: là một thanh ni n p trai kh e mạnh. Trc â Vin Văn học - Ngh thu t ngi ta v n n i anh c cái ầu ca acchu và cái m nhca Hercule. Các bạn anh c n gọi anh là arbaroux v anh rất giống vị ại biu nhân dân c cái t n . ại â - Gamelin n i - m nhc vic uan trọng muốn bàn vi c u. Đ mặc m nh Demahi vội trả li. R i anh lầu bầu nhng li kh ng r ràng ch i dịp là lại x ng l n:

M nh ang u i theo một c gái một c ng nhân bán uần áo một nàng ti n ội n n c m t c vàng ng x a au lng. Cái xe b ch t tit tách m nhra kh i nàng. Nàng vt l n trc kia k a nàng ầu cầu. Gamelin ịnh n m áo gi bạn lại thề r ng chun anh p n i là uan trọng. Nhng Demahi băng ua ám ngi nga gm uốc u i theo c gái bán uần áo.

úc là mi gi áng. N ng tháng t phi phi tr n tng chi c lá xanh non. Cn gi ng ban m khi n kh ng kh nh nhàng d chịu. Chốc chốc lại c một k ph ng nga tr n phố Quả Ph phá tan bầu kh ng kh n tnh uạnh hiu. n lề con ng ầ b ng râm ua lng về ph a túp nhà tranh c t n là Ngi p thành ille va rite ng i i lodie tr n một chi c gh dài. T h m mấ ng n ta họ chạm nhau tr n chi c khăn th u hi th họ un vào nhau anh cha tr lại tim T nh u họa . T nhkh c k ki u h nh cng vi t nhrt r cố hu càng ngà càng th m uá u t khi n anh xa lánh lodie uố t một tuần. Anh vi t cho chị một bc th trang nghi m ảm ạm i n i anh n u ra các tội l i ca c ng dân la ie kh ng ả ộng n t nh u giấu k n n i au n ca m nh anh tu n bố kh ng bao gi tr lại tim bán tranh và t thái ộ ki n u t mà kh ng một ngi t nh nào c th chấp nh n. ản t nhlodie trái ngc v i anh mong muốn bảo v nhng g c chị ngh nga n vic gặp lại anh. Thoạt ti n chị t nh n nhà anh n xng v uảng trng Thionville. Nhng bi t l ng anh phiền muộn và ua bc th oán là anh ang tc gi n chị anh mối h n tr m l n cả con l n bố t mcách kh ng bao gi gặp lại chị. Theo chị cách tốt nhất là h n gặp anh một cuộc h n h l ng mạn mà anh kh ng th l n tránh chị c th gi làm anh vui và thu t phc anh. R i n i c n ng minh vi chị cám d chi n th ng anh.

H i tại các c ng vi n thi t k theo kiu Anh và tất cả các ni dạo chi thi thng nhng ki n trúc tài năng th ng dng l n nh ng mái nhà tranh áp ng t nh ham th ch cảnh th n ca dân thành thị. Ng i nhà Ngi p thành ille do một ch tim giải khát ph trách k t hp c cảnh ngh o nàn giả tạo vi nhng ph t chcng giả tạo ca một lâu ài c làm cho v p th n d hài h a vi cảnh i u tàn Đ làm xúc ộng nhng tâm h n a cảm ch tim c n dng b n cạnh câ liu một ng i mộ và một chi c cột tr n ặt một b nhdi cốt mang d ng ch: Cl onice gi ngi chung t nhAor. Nhà tranh ph t ch ng i mộ: trc khi u tàn giai cấp u tộc d ng trong các khu lâm vi n cha truền con nối nhng biu tng về bần cng h dit và t vong. Và bâ gi các thị dân u nc lại th ch ch ch n nhả múa u ng trong nhng ng i nhà tranh giả di b ng nhng tu vin giả gia nhng ng i mộ giả v tất cả ều coi thi n nhi n là bạn t nh ều là m n ca ean-acue ều c tấm l ng nhạ cảm và tinh thần tri t học. Đ n n i h n trc gi ị nh varite ng i i và giống nh uả l c ng h anh o th i gian b ng nhịp p ca trái tim. Một oàn tuần tra i ua d n theo t nhân. Mi phút au một ph n mặc toàn h ng ta cầm một b hoa theo mốt mi cng vi một chàng k binh m ba vành mặc trang phc áo v t và uần ng n c ọc i ti và l n nhanh vào n p nhà tranh. Tr ng họ giống ht nhng ngi t nhdi ch ộ c. Th t úng nh nh n x t ca c ng dân laie trong con ngi c nhng t nhchất mà các cuộc Cách mạng kh ng th tha i.