2782) การสอนของวิทยากร ท้ังน้เี พ่อื ใหก ารฝกอบรมมีประสิทธผิ ลย่ิงขนึ้ ภายหลังการปรับปรุงแกไ ขตามขอ เสนอแนะ ผูวิจยั ไดน าํ หลักสตู รฝก อบรมทม่ี คี วามเหมาะสมพรอ มทีจ่ ะนําไปใชในข้นั การนาํหลักสูตรไปใชจ รงิ (Implementation) ตามจดุ มุงหมายตอ ไป กลา วโดยสรปุ จากผลจากการนําหลกั สูตรไปทดลองใช (Try-out) ทําใหไ ดผลวา หลกั สตู รฝก อบรมครูเพื่อการสอนวิชาชีพดว ยรปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานทีพ่ ัฒนาขนึ้ มปี ระสทิ ธิภาพและเมอื่ นําไปใชฝ ก อบรมครซู ่ึงทําหนา ทส่ี อนวิชาชพี (ชา งอุตสาหกรรม) ในสถานศกึ ษาสังกัดสํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ทาํ ใหส ามารถจดั การเรยี นการสอนแบบโครงงานไดอ ยางมีคุณภาพตามสมมติฐานทีต่ งั้ ไว โดยการพิจารณาจากผลการทดลอง ดงั น้ี 1. ดานหลกั สูตร พิจารณาจาก ผลการประเมินความเหมาะสมของหลกั สูตรฝก อบรมจากผูเชยี่ วชาญ มคี วามเหมาะสมในระดบั มากท่สี ดุ โดยมีคะแนนเฉล่ยี 4.60 และคะแนนความเหมาะสมของสวนประกอบจาํ นวน15 ประเดน็ ตา งมคี าเฉลีย่ 3.80-5.00 ซง่ึ สงู กวา เกณฑที่กาํ หนดไวค อื 3.51 ผลการประเมินความสอดคลอ งของหลกั สูตรฝก อบรมและสว นประกอบจากผูเชยี่ วชาญ มีคาดชั นคี วามสอดคลอ ง 0.99-1.00 ซง่ึ สูงกวา เกณฑทก่ี าํ หนดไวคอื ไมต ํ่ากวา 0.50 ผลการประเมนิ ผลการฝกอบรมในภาพรวม มีความเหมาะสมในระดบั มาก โดยมีคาเฉลี่ย4.17 และคะแนนความเหมาะสมของรายการประเมนิ จาํ นวน 16 ประเดน็ ตางมคี าเฉลีย่ 3.86-4.29ซึ่งสงู กวาเกณฑท กี่ ําหนดไว คอื 3.51 ผลการหาคา ประสทิ ธภิ าพของหลักสตู รฝกอบรม ดานทฤษฎจี ากการทาํ แบบฝก หดั และแบบทดสอบมคี ะแนนเฉลย่ี 81.50 / 80.68 ซึง่ สูงกวา เกณฑท ่ีกาํ หนดไวค อื รอ ยละ 80/80 และดา นปฏิบัตจิ ากการทาํ แผนการสอนระหวา งการฝกอบรม มีคะแนนเฉล่ยี 79.26 ซ่งึ สูงกวา เกณฑท ี่กาํ หนดไว คือ ไมนอ ยกวา รอ ยละ 75 ผลการหาคาความเช่ือมนั่ ของแบบฝก หดั และแบบทดสอบ ตางมคี า ความเชอื่ ม่ันในภาพรวมอยใู นระดบั คอ นขา งสงู ท้ัง 2 ฉบับ คือ α = 0.799 และ 0.783 ซ่ึงสงู กวาเกณฑทกี่ าํ หนดคอื มากกวา0.70 2. ดา นผสู อน พิจารณาจาก ผลการนิเทศของวทิ ยากรท่มี ตี อ การทาํ แผนการสอน และพฤติกรรมการสอนของครทู ผี่ านการฝกอบรม มคี ะแนนเฉลย่ี 82.86 และ 84.01 ตามลาํ ดับ ซึง่ สงู กวา เกณฑท ก่ี ําหนดคอื ไมน อยกวารอ ยละ 75
279 ผลการแสดงความคิดเหน็ ของผูบังคบั บญั ชาทม่ี ีตอการนําความรู และทกั ษะทไี่ ดจากการฝกอบรมไปใชใ นการจดั การเรยี นการสอนของครทู ี่ผา นการฝกอบรมในภาพรวม มีความเหมาะสมในระดบั มาก โดยมคี ะแนนเฉลีย่ 4.23, S.D. = 0.24 ซงึ่ สงู กวา เกณฑท่กี าํ หนดไวค ือ 3.51 ผลการแสดงความคิดเหน็ ของนกั ศกึ ษาทีม่ ตี อการนําความรู และทักษะทไ่ี ดจ ากการฝกอบรมไปใชในการจดั การเรียนการสอนของครูท่ีผา นการฝก อบรม ในภาพรวม มีความเหมาะสมในระดับมาก โดยมีคะแนนเฉลีย่ 4.27, S.D. = 0.04 ซงึ่ สงู กวา เกณฑท ่ีกาํ หนดไว คอื 3.51 3. ดานผูเรียน พิจารณาจาก ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียน โดยนํามาจากผลการเรียนดานทฤษฎีจากการทาํ แบบทดสอบ โดยมีคะแนนเฉล่ีย 82.18 ซ่ึงสูงกวา เกณฑทกี่ ําหนดไวคอื รอ ยละ 80 และดา นปฏบิ ตั ิมคี ะแนนเฉล่ยี 79.10ซ่งึ สงู กวาเกณฑท่กี ําหนดไว คือ ไมน อ ยกวา รอ ยละ 75 ผลการสังเกตพฤติกรรมในดา นการคดิ การทาํ งาน และการแกปญหาของนักศกึ ษาระหวางการเรยี นการสอน และการทาํ ช้ินงาน/โครงงาน ในภาพรวม มคี วามเหมาะสมอยใู นระดับมาก โดยมีคา เฉลี่ยเทา กบั 3.64, S.D. = 0.36 ซึง่ สูงกวาเกณฑท ีก่ าํ หนดไว คือ 3.51 2. ขั้นตอนการพฒั นา 2.1 การประเมนิ กระบวนการ (Process Evaluation : P) การประเมนิ กระบวนการ เปนขัน้ ตอนของการประเมินวธิ ีดาํ เนนิ การระหวา งการนําหลกั สตู รฝก อบรมครเู พ่ือการสอนวิชาชพี ดวยรปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานท่พี ฒั นาขนึ้ ไปใชจริง(Implementation) กับกลุมเปา หมายคอื ครชู างอตุ สาหกรรม (สอนระดบั ปวส.) ซ่ึงมปี ระสบการณ/กําลงั สอนรายวิชาโครงการ/โครงงานไมต่ํากวา 1 ป จาก 7 สาขาวชิ า จํานวน 13 คน และนักศึกษาชา งอุตสาหกรรม (ระดบั ปวส.) ซึ่งสอนโดยครูกลมุ เปา หมายจาก 7 สาขาวิชา จาํ นวน 216 คนทวี่ ทิ ยาลัยเทคนิคบุรีรัมย ซ่งึ มผี ลดงั ตอ ไปนี้ 2.1.1 ผลการหาคาประสิทธภิ าพของหลกั สตู รฝกอบรม พบวา ครชู างอุตสาหกรรม (สอนระดบั ปวส.) ทเี่ ขารับการฝกอบรมจาํ นวน 13 คน มีคะแนนเฉลยี่ จากการทําแบบฝกหดั และแบบทดสอบเทา กับ 82.35 / 81.71 ซ่งึ สูงกวา เกณฑท ี่กาํ หนดคือ รอ ยละ 80/80 และมคี ะแนนเฉลี่ยจากการปฏบิ ัตคิ อื ทําแผนการสอนระหวางการฝกอบรมเทา กบั 80.38 ซ่ึงสูงกวาเกณฑที่กาํ หนดคอื ไมน อยกวา รอ ยละ 75 2.1.2 ผลการประเมนิ ผลการฝก อบรม พบวา ครูชา งอตุ สาหกรรมทเี่ ขา รับการฝกอบรม มคี วามคิดเห็นตอการฝก อบรมในภาพรวมวา มีความเหมาะสมอยใู นระดบั มาก โดยมีคาเฉล่ีย = 4.29, S.D. = 0.34 และเมอื่ พจิ ารณารายขอ พบวา ครทู ่เี ขา รบั การฝกอบรมมีความคิดเหน็ตรงกนั อยใู นระดับมาก ทุกรายการ โดยรายการทมี่ คี าเฉลีย่ มากท่ีสดุ คอื 4.46 มีจาํ นวน 1 รายการ คอื
280หลังจากไดรับการฝกอบรมสามารถนําความรู และทักษะไปใชในการจดั การเรยี นการสอนวชิ าชีพดวยรูปแบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานที่พฒั นาขนึ้ ไดจริง สว นรายการที่มคี า เฉล่ยี นอ ยท่สี ดุ คอื4.15 แตสูงกวา เกณฑทีก่ ําหนดไวค ือ 3.51 มีจํานวน 2 รายการ ไดแ ก สภาพของหองท่ีใชฝ ก อบรมมีความเหมาะสม และโสตทศั นปู กรณมคี วามครบถว น สมบูรณใชง านไดดี 2.2 การประเมินผลผลติ (Product Evaluation : P) การประเมินผลผลติ เปน ขั้นตอนการประเมินผลการปฏบิ ัตงิ านของครูชางอุตสาหกรรม(สอนระดับ ปวส.) ภายหลังการฝก อบรม รวมท้งั การตดิ ตามผลการเขา ฝกอบรมโดยผูบังคับบัญชาและผูเรยี น ตลอดจนการประเมินผลการเรยี นรขู องผเู รียนท่ไี ดรับการสอนจากครชู างอุตสาหกรรมท่ีผานการฝก อบรม ซ่ึงมผี ลดังตอ ไปน้ี 2.2.1 การติดตามและประเมนิ ผลดา นการสอนของครูชางอตุ สาหกรรมทผ่ี า นการฝกอบรมโดยวทิ ยากรมีผลดังน้ี ผลการติดตามและประเมนิ ผลดา นการสอนของครชู า งอุตสาหกรรมที่ผานการฝก อบรมจํานวน 13 คน โดยวิทยากร พบวา ครทู ผ่ี านการฝก อบรมสามารถนําเอาความรู และทักษะทีไ่ ดจากการฝก อบรมไปใชทําแผนการสอน และสอนจริง โดยมีคะแนนเฉลีย่ เทากบั 83.72 / 85.16ซงึ่ สูงกวา เกณฑท่กี าํ หนดคือ ไมน อยกวา รอ ยละ 75 และเมือ่ นาํ มาแปลผลเปรียบเทียบคาเปอรเ ซน็ ตเปน ดัชนี พบวา ระดับคณุ ภาพผลงานอยใู นระดับดี (B) ทั้งหมด 2.2.2 การติดตามผลการเขา ฝก อบรมหลกั สูตรฝกอบรมครเู พ่อื การสอนวชิ าชพีดว ยรูปแบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานที่พัฒนาขนึ้ มผี ลดงั น้ี ผลการติดตามผลการเขาฝก อบรมของครูชางอตุ สาหกรรมทผ่ี านการฝก อบรมโดยผบู งั คับบัญชาพบวา ผูบงั คับบัญชามีความคดิ เหน็ ตอ การนําความรแู ละทกั ษะท่ีไดร บั จากการฝกอบรมไปใชในการจัดการเรยี นการสอนในภาพรวมวา มคี วามเหมาะสมอยใู นระดับมาก โดยมคี า เฉล่ีย = 4.26, S.D.= 0.29 ซง่ึ สูงกวาเกณฑที่กาํ หนดคือ 3.51 และเม่ือพจิ ารณารายขอ พบวา ผูบังคบั บญั ชามีความคิดเห็นตรงกนั อยูในระดับมากทุกรายการ โดยรายการทม่ี ีคาเฉล่ียมากที่สดุ คือ 4.46 มจี าํ นวน 2 รายการไดแก มกี ารบูรณาการเนอื้ หาสาระภายใน/ระหวา งวชิ ามากขึ้น และภาพรวมหลังจากผานการฝกอบรมทาํ ใหม ปี ระสิทธภิ าพและคุณภาพในการปฏิบัติหนาท่ดี ขี น้ึ สวนรายการทีม่ คี า เฉลี่ยนอยทีส่ ดุคือ 4.00 มจี าํ นวน 1 รายการไดแก การจดั เตรียมวัสดอุ ุปกรณต าง ๆ ท่ใี ชใ นการสอน ผลการตดิ ตามผลการเขาฝก อบรมของครูชางอตุ สาหกรรมทผี่ านการฝกอบรมโดยผเู รยี นจาํ นวน 216 คนพบวา ผเู รียนมีความคิดเห็นตอการจัดการเรียนการสอนในภาพรวมวา มีความเหมาะสมอยใู นระดบั มาก โดยมีคา เฉลย่ี = 4.29, S.D. = 0.07 ซ่ึงสงู กวา เกณฑท กี่ ําหนดคอื 3.51 และเม่อื พจิ ารณารายขอ พบวา ผูเ รยี นมีความคิดเหน็ ตรงกันอยใู นระดับมากทุกรายการ โดยรายการทมี่ ี
281คา เฉลย่ี สงู ท่ีสดุ คอื 4.46 มีจํานวน 1 รายการคือ ผสู อนเปด โอกาสใหผ ูเรยี นมสี ว นรว มในกจิ กรรมการเรยี นการสอน เชน การแสดงความคดิ เหน็ การถาม-ตอบ สว นรายการท่มี ีคาเฉลีย่ นอยที่สดุ คอื4.03 มีจาํ นวน 1 รายการ ไดแก ผสู อนมกี ารสรา งความสนใจ / กระตนุ ใหผเู รยี นคดิ ดว ยคําถามตลอดเวลา 2.2.3 การติดตามผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นของผูเรียนท่ไี ดร บั การสอนจากครชู างอตุ สาหกรรมท่ผี า นการฝกอบรม มผี ลดังนี้ ผลการประเมนิ ผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนของผูเรียน นํามาจากผลการเรยี นในภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติของนักศกึ ษาชา งอุตสาหกรรม (ระดับ ปวส.) จากแตละสาขาวิชา จาํ นวน 216 คนซงึ่ ไดร บั การสอนจากครสู อนวชิ าชพี ชา งอตุ สาหกรรมทผ่ี า นการฝก อบรม โดยนักศกึ ษามคี ะแนนเฉล่ียจากการเรยี นดา นทฤษฎี และจากการฝก ปฏบิ ตั ิ เมอ่ื เทยี บเปนคารอยละเทากบั 82.43 / 80.11ซง่ึ สงู กวาเกณฑท่ีกาํ หนดไวค ือ ดานทฤษฎไี มน อ ยกวา รอ ยละ 80 สวนดา นปฏิบัตไิ มน อยกวารอ ยละ 75 ผลการประเมนิ ผลทกั ษะการเรียนรูของผเู รยี น ซึ่งเปนการประเมนิ ผลเกย่ี วกบั ทักษะดานการคดิการทาํ งาน และการแกไ ขปญ หาของนกั ศกึ ษาชา งอุตสาหกรรม (ระดบั ปวส.) จาํ นวน 216 คน จากการสังเกตพฤตกิ รรมของครชู างอุตสาหกรรมท่ีผานการฝก อบรม พบวา ทักษะการเรียนรูข องนักศึกษาในภาพรวม มคี วามเหมาะสมอยใู นระดบั มาก โดยมีคาเฉลย่ี = 3.68, S.D. = 0.34 ซึง่ สงู กวาเกณฑทกี่ ําหนดคอื 3.51 เม่อื พจิ ารณาแตละดาน พบวา ดา นการทํางานมีความเหมาะสมอยใู นระดบัมาก สว นดา นการคิด และดานการแกปญ หามีความเหมาะสมอยูในระดบั ปานกลาง5.2 อภิปรายผล การวจิ ยั ครง้ั น้ีเปน การวจิ ยั เพอื่ พัฒนาหลักสตู รฝก อบรมครเู พื่อการสอนวิชาชพี ดว ยรปู แบบการเรียนการสอนแบบโครงงานทพี่ ัฒนาขน้ึ ซึ่งเปน การพฒั นาหลักสตู รตามระเบยี บวิธกี ารวิจยั และพฒั นา (Research and Development) โดยครูชางอุตสาหกรรม (สอนระดับ ปวส.) ท่ีเขา รับการฝก อบรม สามารถนําความรแู ละทกั ษะท่ีไดรบั จากการฝกอบรมไปจัดการเรียนการสอนไดอยางมีคณุ ภาพ จึงมปี ระเด็นทสี่ ามารถนํามาอภิปรายผล ดังตอไปนี้ 5.2.1 การศกึ ษาความตองการจําเปน (Needs Assessment) การศกึ ษาในขน้ั ตอนนี้ มจี ดุ ประสงคส าํ คญั เพ่ือรวบรวมขอมลู ท่เี ปนประโยชนตอ การพฒั นารปู แบบการเรยี นการสอนวชิ าชีพแบบโครงงาน และการพัฒนาหลกั สูตรฝก อบรมครเู พอื่ การสอนวชิ าชีพดว ยรูปแบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานทพี่ ัฒนาขนึ้ ใหส อดคลองกบั สภาพปญหาและความตองการที่แทจ ริงในการจัดการเรยี นการสอนวิชาชพี ในขณะเดยี วกันสามารถตอบสนอง
282นโยบายปฏริ ปู การเรยี นการสอนของสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา และการมงุ เนน ใหนกั ศกึ ษาคดิ เปน ทําเปน แกปญหาเปน ไดดว ย โดยการศกึ ษาและวเิ คราะหข อมลู จากเอกสารตาํ รา งานวจิ ยั ตาง ๆ ท่ีเก่ยี วขอ งกับการจดั การเรียนการสอนวิชาชีพท่ีเนน การเรยี นเปน เรือ่ ง / งานเปน ชน้ิ งาน เปนโครงการ การจัดการเรยี นการสอนแบบโครงงาน และการจดั การเรียนรูทีเ่ กยี่ วขอ งจากนั้นสํารวจความตองการท่ีมีตอ การจัดการเรยี นการสอนของครูชา งอตุ สาหกรรม (สอนระดบัปวส.) จากผูบริหาร/หวั หนา สาขาวิชาชีพชางอุตสาหกรรม จํานวน 51 คน ครูชางอตุ สาหกรรม(สอนระดบั ปวส.) จํานวน 169 คน และนักศกึ ษาชา งอตุ สาหกรรม (ระดบั ปวส.) จํานวน 189 คนจากสถานศกึ ษาในสงั กดั สํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา 6 แหงใน 6 ภาค โดยพบวาสภาพเปน จริงของการจัดการเรียนการสอนวชิ าชีพยังไมส อดคลอ งกับการจัดการเรยี นการสอนท่ีเนน ผเู รยี นเปน สาํ คัญตามพระราชบญั ญัติการศกึ ษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไ ขเพม่ิ เติม (ฉบับท่ี2) พ.ศ. 2545 หมวดที่ 4 แนวการจดั การศกึ ษาในมาตรา 22 ทีต่ อ งใหค วามสําคญั กบั ผูเรยี น พฒั นาผเู รยี นทกุ คนเตม็ ตามศกั ยภาพ และมาตรา 23 การเนนการบรู ณาการความรู รวมถึงมาตรา 24การเนนการจดั กระบวนการเรียนรูท ่ฝี กทกั ษะกระบวนการคิด และการประยุกตใ ชเ พือ่ การแกปญ หาตลอดจนการจดั กจิ กรรมใหผ เู รียนไดเ รียนรจู ากประสบการณจรงิ เทาท่คี วร ในขณะทค่ี วามตอ งการจาํ เปน ทมี่ ตี อ สภาพการจดั การเรียนการสอนวิชาชพี ทคี่ วรจะเปน ตา งมสี าระสําคัญที่สอดคลองกับมาตราดังกลา ว สอดคลอ งกบั สาํ นักงานรบั รองมาตรฐานและประเมินคณุ ภาพการศกึ ษา (2550: 45)ท่ีกลาวถงึ สภาพปญหาและขอ คนพบทีไ่ ดจ ากการประเมนิ คณุ ภาพภายนอกรอบแรกดานการอาชวี ศึกษาวา สถานศึกษายงั มคี วามเขาใจในการจดั การเรยี นการสอนท่เี นนผูเรยี นเปนสําคญั ไมต รงกนั และยงัมีความเขา ใจท่ีผดิ นอกจากนจ้ี ากการสาํ รวจยังพบวา การท่ีผบู รหิ าร และครผู สู อนขาดความรูความเขาใจ และการไมไ ดรบั การฝก ทกั ษะปฏบิ ตั ิเกีย่ วกับการสอน ตามนโยบายของสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา เปนปจจยั สําคัญทที่ ําใหก ารจัดการเรยี นการสอนวชิ าชีพไมเ ปน ไปตามนโยบายปฏิรปู การเรียนการสอนเชน เดยี วกับจรยิ า (2549: 2-3) ที่ไดเ สนอความคดิ เหน็ ไวสอดคลองกบั นักการศึกษาแบบมนุษยนยิ ม (สุรางค, 2550: 331) ทีก่ ลาววา องคการหรอื หนว ยงานมักจะสนใจแตผลผลติ ของงาน และประสทิ ธิภาพของการทํางานแตไ มส นใจ “มนษุ ย” ผทู าํ งานทาํ ใหผ ูทํางานขาดความสนใจในงานทีต่ นทาํ และสอดคลอ งกับกฎแหงการฝก หดั ของ EdwardThorndike (อา งถงึ ใน ทิศนา, 2548: 51) ทก่ี ลาววา สงิ่ ใดทีค่ นรู เขาใจ และมกี ารทํา หรอื ฝกฝนอยูเสมอจะทําใหเ กิดความรคู วามชํานาญเพิ่มขนึ้ ดังน้นั การพัฒนาบุคลากรใหมคี วามรู ความเขาใจมีเจตคติท่ดี ี และมคี วามสามารถใหเ ปน เอกลักษณตรงตามความตอ งการ หรอื นโยบายที่กําหนดขนึ้จึงนับไดว าเปน สิ่งทจี่ ําเปน
283 จากการศกึ ษาปญ หาและความตองการจําเปนโดยรวม สะทอนใหเ หน็ วา ในการจดั การเรยี นการสอนวิชาชพี เพื่อใหเ ปน ไปตามจุดประสงคของนโยบายของสํานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษาทเี่ นน การเรยี นเปน เร่อื ง/งาน เปนชน้ิ งาน เปนโครงการ และการมุงเนน ใหน กั ศกึ ษาคิดเปน ทาํ เปนแกป ญหาเปน น้ัน ควรมีการประยุกตใ ชแนวคิดหลกั ของการจัดการเรยี นการสอนตา ง ๆ บูรณาการเขา ดวยกัน เชน การจดั การเรียนการสอนแบบบรู ณาการ การจดั การเรยี นการสอนแบบโครงงานการเรยี นรแู บบรว มมือ การเรยี นรูแบบสบื สอบ และการเรียนรแู บบแกปญหา ฯลฯ โดยผวู จิ ัยไดน าํ แนวคดิ ดังกลา วมาใชใ นแตละข้ันตอนทเ่ี ก่ยี วขอ งของรูปแบบการเรียนการสอนแบบโครงงานท่ีพัฒนาข้นึ ในลําดบั ตอไป ทงั้ นี้มีจดุ เนน ทสี่ ําคัญคือ การยึดผเู รยี นเปน ศูนยก ลาง นอกจากนี้ จากผลการศึกษาทําใหไ ดขอสรุปของความตอ งการในการเขา รบั ฝกอบรม กรณีที่มโี ครงการฝก อบรมเพ่อื การสอนวิชาชพี (ไมใ ชร ายวชิ าโครงงาน) ซงึ่ สามารถชวยในเร่ืองของการจัดการเรียนการสอนใหส อดคลองกบั นโยบายของสํานักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา และการมงุ เนน ใหนกั ศึกษาคดิ เปน ทาํ เปน แกป ญหาเปน โดยพบวา ผูบรหิ ารในสถานศึกษา นกั ศกึ ษาตลอดจนตวั ผสู อนเอง ตา งมีความตองการทีส่ อดคลอ งกันคือ การใหผ ูสอนไดพ ัฒนาตนเองเพ่อื การเพิ่มพนู ความรูแ ละทกั ษะ เพ่อื การจดั การเรยี นการสอนใหส อดคลอ งกบั นโยบายปฏิรูปการเรยี นการสอน และการมงุ เนน ใหน ักศกึ ษาคิดเปน ทําเปน แกป ญหาเปน ซึ่งสอดคลองกบั สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาแหงชาติ (2545: 28-29) ที่ระบุวา บุคลากรของสถานศกึ ษาระหวางการดาํ เนนิ งานจาํ เปนตองมกี ารเรยี นรเู พ่มิ เตมิ ตลอดเวลา และควรมงุ เนน ประโยชนทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ กับผูเ รยี นเปนสาํ คญั และจากสํานกั งานรบั รองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (2550: 45) ท่ใี หขอเสนอแนะแกสถานศึกษาดานการอาชวี ศึกษาวา ควรมกี ารพัฒนาอาจารยใ นสถานศึกษาอยา งตอ เนอื่ ง โดยเฉพาะตองมีการ Update ความรตู ลอดเวลา เปด โอกาสใหหาความรเู พม่ิ เติมจากภาคธรุ กิจ ภาคอุตสาหกรรม หรืออบรมหลักสตู รพิเศษ หรอื เชญิ วทิ ยากรที่มปี ระสบการณจ ากภายนอกมาใหการอบรม จากผลการศึกษาขา งตน ทาํ ใหทราบถึงสภาพทเ่ี ปนจรงิ และความตอ งการของผเู ก่ยี วของทั้งโดยทางตรงและทางออ มในการจัดการเรียนการสอนของสถานศกึ ษาในสังกัดสาํ นกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา ซ่ึงเปนไปตามแนวคดิ ของการพฒั นาหลกั สตู ร และหลกั สูตรฝกอบรมของนกั การศึกษาหลายทา นทกี่ ําหนดองคป ระกอบของหลักสตู รเปน ไปในทิศทางเดยี วกนั คือ การพฒั นาหลกั สูตรจะตองเร่มิ จากการวเิ คราะหความตองการจําเปนเปนลําดบั แรก เพ่อื ใหไ ดห ลักสูตรทส่ี อดคลองกับความตอ งการของผูใชหลักสูตรมากทีส่ ุด
284 5.2.2 การพฒั นาหลักสูตรฝก อบรม (Training Course Design) ในขนั้ ตอนของการพัฒนาหลกั สตู รฝกอบรม ผวู ิจัยไดแ บง การดําเนนิ การออกเปน 2 ข้นั ตอนไดแก การพฒั นารูปแบบการเรียนการสอนวิชาชพี แบบโครงงาน กบั การพัฒนาหลกั สตู รฝกอบรมครเู พ่อื การสอนวชิ าชีพดวยรปู แบบการเรียนการสอนแบบโครงงานทีพ่ ัฒนาข้ึน ดังตอ ไปนี้ 5.2.2.1 การพฒั นารปู แบบการเรียนการสอนวชิ าชพี แบบโครงงาน ใชแ นวความคดิของทศิ นา (ม.ป.ป.) และจนั ทรเพ็ญ (2549) เปนพนื้ ฐานในการกาํ หนดองคป ระกอบของรปู แบบการเรยี นการสอน ขณะเดยี วกนั ใชแ นวคดิ การจดั การเรียนการสอนแบบโครงงานของนกั การศกึ ษาทั้งในและตางประเทศ ตลอดจนแนวคดิ ของเหตุการณหรอื เรือ่ งราวซ่งึ มขี ัน้ ตอนหลัก ๆ คือ ระยะเริม่ ตน ระยะดาํ เนนิ เร่อื ง และระยะสนิ้ สุด มาเปน แนวทางในการกาํ หนดขนั้ ตอนของกระบวนการเรยี นการสอนของรูปแบบการเรยี นการสอนวชิ าชีพแบบโครงงานทพี่ ัฒนาขน้ึ สําหรับรายละเอยี ดของกจิ กรรมการเรยี นรู ใชผ ลทไ่ี ดจากการศึกษา และวเิ คราะหจากข้ันตอนทแี่ ลว รวมท้ังการจดั การเรยี นรอู ่ืน ๆ ทเ่ี กี่ยวของ พรอมสอดแทรกเทคนิค/วธิ ีสอนตาง ๆ เพอ่ื ใหไ ดร ปู แบบการเรยี นการสอนวิชาชพี แบบโครงงานทีม่ งุ เนนผูเรียนเปนสําคญั และสอดคลอ งกับสภาพปญ หาและความตองการมากท่ีสดุ ซึ่งสอดคลองกับทิศนา (2542: 20) ที่กลา ววา ลักษณะการจัดการเรยี นการสอนอยา งเปนระบบนอกเหนือจากหลกั ปรัชญา ทฤษฎี หลกั การแนวคิด และความเช่อื ตา ง ๆ แลว จะตองอาศยัเทคนิควิธีการตาง ๆ เขา มาชว ย นอกจากนกี้ ารออกแบบกจิ กรรมการเรยี นรยู งั ไดคํานึงถึงเร่อื งปฏิสมั พันธเปน สาํ คัญ ทั้งน้เี พื่อการเรยี นรรู ว มกันดว ยการทํางานกลมุ ซ่งึ สอดคลองกบั Driscoll(2002: Online) ทก่ี ลา ววา การท่ผี ูเ รียนมีปฏิสมั พนั ธกบั ผูสอน หรอื กลุมผเู รยี นดว ยกนั เอง จะชว ยใหการจดั การเรยี นการสอนนา สนใจมากยงิ่ ขน้ึ ในรปู แบบการเรยี นการสอนวิชาชีพแบบโครงงานทพ่ี ฒั นาข้นึ เน้อื หาสาระทน่ี ํามาใชในการจัดการเรียนสอน มาจากการวิเคราะหเน้ือหาซ่ึงไดจ ากการวเิ คราะหคําอธบิ ายรายวชิ าแบบเนนสมรรถนะผเู รยี น แลว นาํ มาบรู ณาการภายในวชิ าเดยี วกนั หรือระหวา งวิชา ตามแนวคดิ ของ Fogarty(2002) ซ่ึงเปนขัน้ ตอนทสี่ าํ คัญ เพราะเนื้อหาทีเ่ หมาะสมจะทําใหก ารจัดกจิ กรรมการเรียนรดู ว ยรปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานมีประสทิ ธภิ าพ สอดคลอ งกับอรจรีย (2543 อา งถงึ ในอนริ ทุ ธ, 2550: 195) ท่ีกลาววา การวเิ คราะหเนื้อหาเปนวธิ กี ารแยกแยะเนื้อหาหรอื แนวคดิ ทป่ี รากฏในเอกสารตาง ๆ ทาํ ใหทราบโครงสรางของขอบเขตเนอ้ื หาอยา งละเอียด รวมท้ังทาํ ใหผ ูสอนเหน็การเปลย่ี นแปลงของเน้ือหาในแตล ะชวงเวลาทท่ี ําการวิเคราะหด ว ย โดยผสู อนตอ งทําความเขา ใจกบั เนือ้ หาสาระเพื่อกาํ หนดใหช ดั เจนวา จะใหผ เู รียน เรยี นเนื้อหาอะไรบาง เรียนอะไรกอ นอะไรหลงั ไมใ หส ิ่งทตี่ อ งเรียนนน้ั มากหรอื นอยไป ยากหรืองายเกนิ ไป
285 หลังจากรา งรปู แบบการเรยี นการสอนวิชาชพี แบบโครงงานทพ่ี ัฒนาขน้ึ เรียบรอ ยแลว ผวู จิ ยัไดเ สนอใหผ เู ช่ยี วชาญ 5 ทาน ตรวจสอบความเหมาะสม ซึง่ ผลการประเมินความเหมาะสมของรูปแบบฯ ในภาพรวม มีความเหมาะสมอยใู นระดับมากทส่ี ุด ( X = 4.73, S.D. = 0.42) และเมือ่พิจารณาแตละดา น (ดา นเนอ้ื หา ดานกจิ กรรมการเรยี นการสอน และดา นการนําไปใช) พบวามคี าเฉลี่ยตั้งแต 4.70-4.75 และคา S.D. มคี า ตงั้ แต 0.42-0.43 แสดงวา ทุกองคป ระกอบของรปู แบบมีความเหมาะสมอยูในระดับมากทสี่ ดุ เหมาะสมเปน อยา งมากท่จี ะนาํ ไปใชพ ฒั นาหลักสูตรฝก อบรมตอไป ทัง้ นี้ การที่รปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานทีพ่ ฒั นาขน้ึ มีคาความเหมาะสมเชน น้ีอาจเน่อื งมาจากผวู จิ ยั ไดว ิเคราะหส ภาพปญ หาและความตอ งการหลาย ๆ ดาน ในการจัดการเรยี นการสอนมาประกอบในการพฒั นารูปแบบฯ เพื่อใหม ีความเหมาะสม และสอดคลอ งกับความเปนจรงิ ในการเรยี นการสอนมากท่ีสุด 5.2.2.2 การพฒั นาหลกั สูตรฝก อบรมครูเพือ่ การสอนวชิ าชีพดวยรูปแบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานท่พี ฒั นาขึ้น โดยหลักสูตรฝกอบรมสาํ หรบั การวิจยั ครั้งนม้ี โี ครงสรางหลกัซ่ึงประกอบดว ย ชดุ ฝกอบรม และคูมอื วทิ ยากร ในการดําเนินการพฒั นาหลักสูตรฝก อบรมไดใ ชแนวคดิ ของพสิ ิฐ (ม.ป.ป.) เปน พนื้ ฐาน โดยกาํ หนดเนือ้ หาสาระของหลกั สตู รจากการวเิ คราะหรปู แบบการเรยี นการสอนวชิ าชีพแบบโครงงานท่ีพัฒนาข้นึ ซงึ่ ผา นการตรวจสอบจากผูเชีย่ วชาญในข้นั ตอนทแ่ี ลว เพ่ือกําหนดหัวขอ เรอ่ื งหรอื หนว ยการฝก อบรม จากนนั้ วเิ คราะหหวั ขอเรื่อง(Topic Analysis) เพอื่ ใหไ ดความรูหลัก และความรูยอ ยเพื่อนาํ มากาํ หนดวตั ถปุ ระสงคเชิงพฤติกรรม แลว นํามาสรา งชดุ ฝก อบรม ซ่ึงประกอบดวย เนอื้ หา สือ่ ประกอบการฝก อบรมแบบฝก หดั แบบทดสอบ และกาํ หนดวธิ กี ารสอน ตามลาํ ดับ สอดคลอ งกบั The Colombo PlanStaff College for Technician Education (1989: 26-34) ทก่ี ลา ววา การวเิ คราะหงาน (Job Analysis)การวิเคราะหรายการความสามารถหรือภาระงาน (Task Analysis) เปนการสบื สอบเกย่ี วกบั การแสดงออกทางกาย และทางจิตใจในขณะทาํ งาน โดยการวิเคราะหรายการความสามารถจะทาํ ใหไ ดองคประกอบของภาระงาน (Task Elements) อันไดแ ก ความรู ทักษะ และเจตคติ ซึ่งถือเปนกระบวนการทาํ งานและข้นั ตอนท่ีเปน มาตรฐานซง่ึ จําเปนตอ งมีการฝกอบรมให เพื่อการพฒั นาและเพ่มิ สมรรถนะในการทํางาน นอกจากนหี้ ลักสตู รฝก อบรมทพ่ี ัฒนาข้ึนเปน หลักสูตรทม่ี รี ายละเอยี ดของการทําแผนจดั การเรยี นรู เพอ่ื การนําผเู ขา รบั การฝก อบรมสกู ารปฏิบัติ โดยผวู ิจยั พจิ ารณาวาหนว ยการฝกอบรมนีจ้ ะชว ยเพ่มิ ระดับความรู ความเขา ใจ และความสามารถในการจดั การเรยี นการสอนไดอยางสอดคลอ งกับจดุ มงุ หมายของหลักสูตรฝก อบรม จากนน้ั เขียนคูมอื วิทยากรเพ่ือการใชชุดฝกอบรมโดยศกึ ษาจากแหลงขอมูลตา ง ๆ ซง่ึ มีเน้อื หาประกอบดว ย 1) แนวทางการจัดฝก อบรม
286ของแตละหนว ยการเรียนรูต ามแนวคดิ ของกระบวนการเรียนรูของบุคคล (MIAP) และ 2) แนวทางการจัดการเรยี นการสอนตามรูปแบบการเรียนการสอนวชิ าชพี แบบโครงงานทพี่ ฒั นาขึ้น หลกั สตู รฝก อบรมท่ีผวู จิ ยั พฒั นาข้ึนนี้ เปน หลักสูตรทีด่ ําเนินการตามวธิ กี ารวจิ ยั และพัฒนา(Research and Development) อยา งเปน ขั้นตอนโดยสงัด (2528: 32) และ Tyler (1949: 395) ตา งมีความเหน็ วา ขนั้ ตอนในการสรา งหลกั สูตรเปนข้นั ตอนท่ีสาํ คญั ตอ งจดั องคป ระกอบตาง ๆ ของหลักสูตรใหค รบถว นมีความเหมาะสม และสอดคลอ งกัน เพอื่ ใหไ ดห ลักสตู รท่ีมีคุณภาพและประสิทธภิ าพตามเกณฑทต่ี อ งการ ซง่ึ จากการประเมินความเหมาะสมและความสอดคลอ งขององคป ระกอบของหลกั สตู รฝก อบรมที่พัฒนาข้นึ น้ี ผูเชย่ี วชาญทั้ง 5 ทาน มคี วามเหน็ วา หลักสตู รมีความเหมาะสมอยูในระดบั มากทสี่ ดุ ( X = 4.60, S.D. = 0.34) และแตละองคป ระกอบของหลักสตู รมีความสอดคลองกนั นอกจากนน้ั หัวขอ เร่ืองกบั วัตถปุ ระสงคเ ชงิ พฤตกิ รรม และวัตถุประสงคเชิงพฤตกิ รรมกับแบบทดสอบตางมคี วามสอดคลองเชนเดียวกัน ดา นคูมอื วิทยากรทัง้ ผูเชย่ี วชาญและวทิ ยากรตา งมคี วามเหน็ วา มีความเหมาะสมอยูใ นระดบั มากทส่ี ุด ทั้งน้ี อาจเนอื่ งมาจากมีการใหรายละเอียดเกยี่ วกบั การดาํ เนนิ การฝกอบรม ทําใหสะดวกตอการนําไปใช ดานแบบประเมนิ ตาง ๆมีความเท่ียงตรงเชงิ เน้อื หาทกุ ขอ ยกเวนแบบตดิ ตามผลการเขาฝกอบรมสาํ หรับผบู งั คับบญั ชาซึง่ พบวา มี 2 รายการที่ผเู ช่ียวชาญมคี วามเหน็ วา ไมสาํ คญั โดยผวู จิ ัยไดต ัด 2 รายการน้ีออกเมื่อมกี ารนาํ ไปใชจ รงิ อยางไรกต็ าม แมวาผูเ ช่ยี วชาญมีความเห็นวา ท้ังหลักสตู รฝก อบรม และคมู อื วิทยากรมีความเหมาะสม แตกย็ ังไดใ หขอแนะนาํ เพมิ่ เตมิ ในเรือ่ งระยะเวลาในการฝก อบรม เนอื้ หา และการเรยี งลาํ ดบั เนอื้ หาในคูม ือวิทยากร ผูวจิ ยั จงึ ไดน ําขอแนะนําดังกลาวมาปรับปรุง ทั้งน้เี พอื่ ใหห ลักสูตรมีคณุ ภาพและเกิดประโยชนแ กผ เู ขารบั การฝก อบรมมากที่สุด หลงั จากปรบั ปรุงหลักสูตรฝกอบรมเปน ทีเ่ รยี บรอยแลว ผูวิจยั ไดนําไปใชฝ ก อบรมใหแกวทิ ยากร ปรากฏวา วิทยากรมีความเหมาะสมทง้ั ในดา นทฤษฎแี ละดา นปฏิบตั ิ โดยมผี ลคะแนนสูงกวาเกณฑท ่กี าํ หนด ท้งั นอี้ าจเปนเพราะวิทยากรเปน ผูม คี วามรู ความเขา ใจ และประสบการณในการสอนแบบโครงงาน ตลอดจนการทําแผนจดั การเรียนรแู บบเนน สมรรถนะผเู รียน ดว ยความพรอมในคณุ สมบตั ิดงั กลาวจงึ เหมาะสมในการทําหนาท่เี ปน วิทยากรใหแ กก ลุมเปาหมายในข้ันทดลองใชหลักสตู ร (Try-out) และขัน้ การนาํ หลักสตู รไปใชจรงิ (Implementation) ตอไป เมื่อปรบั ปรงุ หลกั สูตรฝกอบรม และเตรยี มความพรอ มในดา นวิทยากรเปน ท่เี รียบรอ ยแลวจึงไดว างแผนการนําหลกั สตู รไปทดลองใช (Try-out) ทง้ั นี้ เพอื่ ใหแ นใ จวา หลกั สูตรฝก อบรมท่ีพฒั นาข้นึ สามารถนําไปใชไ ดใ นสถานการณจ ริง อีกท้งั เพือ่ ใหทราบวา การจดั การฝกอบรมสามารถบรรลุผลตามจุดมุง หมายทต่ี อ งการ ตลอดจนเพื่อการรวบรวมปญ หาและอปุ สรรคทีพ่ บระหวา งดาํ เนนิ การ ผูวิจัยไดน ําหลกั สูตรฝก อบรมไปทดลองใช (Try-out) กบั กลุมเปา หมายซง่ึ เปนครชู าง
287อุตสาหกรรม (สอนระดบั ปวส.) จํานวน 7 คน และนักศกึ ษาชางอุตสาหกรรม (ระดบั ปวส.)ซง่ึ สอนโดยครูกลุม เปา หมาย จาํ นวน 126 คน ท่วี ิทยาลยั เทคนิคบรุ ีรัมย เพือ่ หาคา ความเช่ือมนั่ และประสทิ ธภิ าพของหลักสูตร ปรากฏวา หลักสูตรฝกอบรมทพี่ ัฒนาขึน้ ในภาพรวม มคี าความเชอ่ื มน่ัอยใู นระดับคอ นขางสูง (α = 0.799 และ 0.783) เปนที่ยอมรับได ประสิทธภิ าพดา นทฤษฎสี งู กวาเกณฑที่กาํ หนดไว คอื 80/80 และประสทิ ธภิ าพดา นปฏบิ ัตสิ ูงกวาเกณฑท กี่ ําหนดไวค อื รอ ยละ 75ซ่ึงมผี ลตรงตามสมมตฐิ านท่ตี ง้ั ไว ดานการประเมินผลการฝก อบรม ผูเขา รบั การฝกอบรมมคี วามคดิ เห็นตอการจัดฝกอบรมในภาพรวมวา มคี วามเหมาะสมอยใู นระดบั มาก ( X = 4.17, S.D. = 0.35)เมอ่ื พิจารณารายขอ พบวา อยใู นระดบั มากทุกรายการ ทัง้ นห้ี ลักสูตรฝก อบรมมีประสิทธผิ ลอาจเกิดจากความตง้ั ใจและความสมัครใจของผเู ขา รับการฝก อบรมท่ีเหน็ ความสําคญั และความจาํ เปนท่ตี อ งพัฒนาตนเองใหมีความรู ความเขา ใจ นอกจากนผี้ ูวจิ ยั ไดด ําเนินการพัฒนาหลักสตู รอยางเปนระบบตามลักษณะของการวจิ ยั และพัฒนาท่ผี วู จิ ยั สวนมากใชเ ปนกรอบในการพฒั นาหลักสตู ร อีกทงั้หลกั สูตรฝก อบรมทพี่ ฒั นาขึ้นเปนเรื่องท่ีอยใู นความสนใจ และตรงกบั ความตอ งการทีไ่ ดจ ากการสํารวจ ขณะเดยี วกนั สรา งบนพืน้ ฐานความรเู บื้องตนทผ่ี ูเขารบั การฝกอบรมมอี ยู สอดคลองกบัจงกลนี (2542: 3) ทกี่ ลาววา ผูใ หญส ามารถเรียนรไู ดด ที ีส่ ุดเมื่อเนื้อหาเกี่ยวโยงกบั สิง่ ทเี่ คยรหู รอื มีประสบการณ ดา นกระบวนการฝกอบรมมกี ารวางแผนตามแนวคดิ ของกระบวนการเรียนรขู องบุคคล(MIAP) อนั จะทาํ ใหผ เู ขา รับการฝก อบรมเกดิ การเปลยี่ นแปลงพฤตกิ รรม และการที่ผูเขา รับการฝกอบรมมคี วามรู และทักษะที่สามารถปฏิบัติงานไดจ รงิ อาจเกิดจากการดําเนนิ การจัดกจิ กรรมในหนว ยฝก อบรมที่เนนใหผ เู ขา รบั การฝกอบรมลงมือปฏิบัตจิ รงิ โดยวทิ ยากรทีม่ ีความรู ทกั ษะและประสบการณใ นเรือ่ งท่ีฝก อบรม จงึ สามารถดําเนินการฝก ปฏิบตั ิใหเ ปน ไปตามกระบวนการไดอ ยา งมีประสิทธิภาพ สงผลใหผ เู ขารบั การฝกอบรมมคี วามรู ความเขา ใจ และความสามารถในการปฏิบตั ิงานอยางมปี ระสิทธิผลตามเกณฑ ซง่ึ สอดคลอ งกบั ทฤษฎขี อง Carl Rogers (1969 อางถงึ ในสุรางค, 2550: 335) และ Baldwin กบั William (1988 อา งถึงใน พนู สขู , 2546: 175) ที่กลาววาการเรียนรทู ีไ่ ดล งมือปฏบิ ตั จิ ริงเปน วธิ ีการเรยี นรทู ่สี าํ คญั และมปี ระสทิ ธิภาพ และ Wilson (1995:13) ทีว่ า ผใู หญสามารถเรียนรูไดด ีหากมสี วนรวม ดว ยการลงมือกระทํา ผลการประเมินจากการทดลองใชห ลกั สตู รฝกอบรม (Try-out) คร้ังนี้ ทําใหผ วู จิ ยั ไดท ราบถึงจุดบกพรอ งท่ีควรไดรบั การปรับปรุง ไดแ ก สอ่ื ประกอบการฝก อบรม และวิธีดาํ เนนิ การสอนของวิทยากร ซงึ่ ผวู จิ ยั ไดนํามาใชเปน ขอ มูลในการปรับปรงุ ใหการใชห ลกั สูตรฝกอบรมครัง้ ตอไปมคี วามสมบรู ณม ากข้นึ
288 5.2.3 การนาํ หลักสูตรฝก อบรมไปใชจ ริง (Implementation) หลงั จากผวู จิ ัยนําหลักสูตรฝกอบรมไปทดลองใช (Try-out) และปรับปรงุ จดุ บกพรอ งของส่อืประกอบการฝก อบรม และวธิ ีดาํ เนนิ การสอนของวทิ ยากรเปนทเี่ รยี บรอ ยแลว จึงนาํ หลักสูตรฝกอบรมไปใชจริง (Implementation) กับกลุมเปา หมายคอื ครชู างอุตสาหกรรม (สอนระดับ ปวส.)จาํ นวน 13 คน และนกั ศกึ ษาชางอุตสาหกรรมซงึ่ สอนโดยครกู ลมุ เปา หมาย จาํ นวน 216 คนท่วี ิทยาลัยเทคนิคบุรรี มั ย ปรากฏวา ประสทิ ธิภาพของหลกั สูตรฝกอบรมท้ังดา นทฤษฎแี ละดานปฏิบตั ิสงู กวา เกณฑท ก่ี าํ หนดไว และสงู กวาในขน้ั ทดลองใชห ลักสูตร (Try-out) สอดคลอ งกบั สวุ ัฒน(2547: 7) ท่ีกลา ววา การเรยี นรูในสถานการณหนึง่ ๆ อาจเกดิ ขน้ึ ไดมากกวา หรอื ดกี วาในอกี สถานการณหนึง่ ทัง้ นี้ อาจเกิดจากการปรับปรงุ หลักสูตร และวทิ ยากรไดมีการปรบั ปรงุ จุดบกพรอ งของตนเองนอกจากน้ีการฝก อบรมครงั้ นี้เปนการฝก อบรมซาํ้ จึงทําใหว ิทยากรมคี วามเขา ใจในเน้ือหาและกระบวนการฝก อบรมดขี ึ้น สอดคลอ งกับวรพจน (2539: 162) ทก่ี ลาววา วิทยากร และเทคนิคการฝก อบรม มีผลตอความเขาใจและเพม่ิ ความสนใจของผเู ขา รับการฝก อบรม จากผลการทดลองใชหลักสตู รฝกอบรม (Try-out) และการนําหลกั สตู รฝกอบรมไปใชจ รงิ (Implementation) สามารถสรุปไดตามที่กนก (2550: 159) ใหขอ คิดเหน็ วา หลกั สูตรฝก อบรมทม่ี ปี ระสิทธิภาพ ควรมีองคประกอบท่ีสําคญั ไดแ ก 1) กระบวนการพัฒนาหลกั สตู ร ท่จี ะตองดาํ เนินการอยางเปน ระบบมกี ารศึกษาขอมูลเบอ้ื งตน และการวเิ คราะหค วามตอ งการของกลุมเปา หมาย 2) เน้อื หา ควรเปนเน้ือหาทส่ี อดคลองหรอื ตรงกบั ความตองการของผูเขารบั การฝกอบรม 3) กระบวนการฝกอบรมควรมีการวางแผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรูท ่ีเอื้อตอ กระบวนการเรยี นรขู องผูเขา รบั การฝกอบรมและ 4) วทิ ยากร ควรเปน ผูท ี่มีความรู ความเชีย่ วชาญ และมีประสบการณในเน้ือหาท่ฝี ก อบรม ดานการประเมินผลการฝกอบรม ผูเขา รบั การฝก อบรมมีความคดิ เหน็ ตอการจดั ฝกอบรมในภาพรวมวา มคี วามเหมาะสมอยใู นระดบั มาก ( X = 4.29, S.D. = 0.34) และเม่ือพิจารณารายขอพบวา อยใู นระดับมากทกุ รายการ โดยรายการท่มี คี วามเหมาะสมในระดบั มากทส่ี ดุ ( X = 4.46)มีจาํ นวน 1 รายการคอื หลงั จากไดร ับการฝกอบรม สามารถนําความรู และทักษะไปใชใ นการจดั การเรียนการสอนวิชาชพี ดว ยรปู แบบการเรียนการสอนแบบโครงงานทีพ่ ฒั นาขนึ้ ไดจ รงิ ท้ังน้ีอาจเนอ่ื งมาจากความชดั เจนในการจดั หนว ยฝก อบรม และเอกสารประกอบการฝก อบรม กิจกรรมการฝกอบรมทจี่ ดั วางไวอยา งเปน ลําดับและมีขนั้ ตอนทตี่ อ เน่อื ง ทาํ ใหผูเขารับการฝกอบรมเกดิ การเรียนรอู ยา งมีความหมาย มคี วามเขา ใจในเน้อื หาทไี่ ดร บั และจากการถา ยทอดโดยวทิ ยากรทม่ี ีความรู ความสามารถ ตลอดจนการไดฝ กปฏิบัติจรงิ ซ่ึงเปน การชว ยเสริมสรางประสบการณใ หแ กผูเขารบั การฝก อบรม นอกจากนเ้ี นือ้ หาของหลกั สตู รยังมีความสอดคลองกบั ความตอ งการและเปนประโยชนโ ดยตรงกบั ผูเขารบั การฝกอบรม ซึ่งสอดคลองกบั จงกลนี (2542: 4) ทก่ี ลาววา ทุกส่ิง
289ทุกอยา งจะงา ยตอ การเรียนรแู ละการยอมรบั ของผใู หญ ถา หากการกระทาํ นน้ั ๆ มีสวนชว ยรกั ษาหรอื เสริมสรา งประสบการณภ ายในตัวเขา สวนรายการทมี่ ีคาเฉล่ียนอ ยทีส่ ุด ( X = 4.15) แตสูงกวาเกณฑท ่ีกําหนด ไดแ ก สภาพของหองท่ใี ชฝ กอบรม กับโสตทัศนปู กรณม ีความครบถว น สมบูรณใชงานไดด ี อาจเปน เพราะหอ งประชมุ ท่ใี ชฝ ก อบรม และอุปกรณต า ง ๆ ตลอดจนส่งิ แวดลอมทางกายภาพไมค อ ยเหมาะสม คอนขา งเกา ไมม ีผูรบั ผดิ ชอบเวลาเกดิ ปญ หาทางเทคนคิ ขณะดําเนนิ การฝก อบรม สอดคลองกบั ชูชยั (2549: 198) ทก่ี ลาววา การจัดการฝก อบรมทด่ี ีจะตองดําเนนิ การเกย่ี วกบั สถานที่ใหเรียบรอ ย ไมวา จะเปน ดานโตะ เกาอี้ อปุ กรณ สอื่ การสอนตา ง ๆ แสงสวางอณุ หภมู ิ อาหาร หรอื ที่พกั 5.2.4 การตดิ ตามผลและการประเมินผลการฝกอบรม (Evaluation) การตดิ ตามผลการฝก อบรม ดําเนนิ การภายหลงั การฝกอบรมครเู พือ่ การสอนวชิ าชีพดวยรปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานท่พี ัฒนาขน้ึ เสรจ็ สน้ิ ลง ซึ่งติดตามผลโดยการนเิ ทศการทําแผนการสอน และการสอนจรงิ ของครชู างอุตสาหกรรมทีผ่ านการฝกอบรม การสอบถามความคิดเห็นของผบู งั คบั บัญชา และความคดิ เหน็ ของผูเรยี นท่ีไดร บั การสอนจากครทู ผ่ี า นการฝกอบรมเก่ยี วกับการนาํ ความรู และทกั ษะทไี่ ดจากการเขา รับการฝก อบรมไปประยุกตใ ชใ นการจดั การเรยี นการสอนท่รี บั ผิดชอบ ตลอดจนการตดิ ตามผลสัมฤทธทิ์ างการเรียน และทักษะการเรยี นรขู องผเู รียนโดยการตดิ ตามผลและการประเมินผลการฝก อบรมน้ี เพ่ือเปน การยืนยันถึงประสิทธภิ าพของหลักสูตรฝก อบรมทีพ่ ัฒนาขึน้ และประสิทธผิ ลที่ไดรบั จากการฝก อบรมตามหลกั สตู รฝก อบรมฉบับน้ี ซ่ึงผูวจิ ยั ไดแบงออกเปน 2 ขัน้ ตอนคือ ขั้นตอนการวจิ ยั (Research) เปนการประเมนิ ผลในขนั้ ทดลองใชห ลกั สตู ร (Try-out) และขน้ั ตอนการพฒั นา (Development) เปนการประเมินผลในขนั้การนาํ หลักสตู รไปใชจรงิ (Implementation) โดยมีประเดน็ ที่สามารถนํามาอภิปรายผลไดด ังน้ี 5.2.4.1 การติดตามผลและประเมนิ ผลการทาํ แผนการสอน ดําเนนิ การนิเทศภายหลังการฝก อบรมเสร็จสน้ิ ลงประมาณ 1 เดือนท้ัง 2 ขน้ั ตอน โดยพบวา ครทู ีผ่ า นการฝกอบรมมผี ลการทาํ แผนการสอนอยูในระดบั ดี (B) โดยผลคะแนนเฉลยี่ เมอ่ื เทียบเปน คา รอยละ มีคา สงู กวาการทําแผนการสอนระหวา งฝก อบรมท้งั 2 ขั้นตอน ท้งั น้อี าจเกิดจากครูทผ่ี านการฝก อบรมไดปฏิบตั ใิ นสง่ิทีต่ นรู และเขา ใจ เน่ืองจากระหวางฝก อบรมในแตล ะขนั้ ตอน วทิ ยากรไดนําเสนอตวั อยา งพรอ มใหคาํ ช้ีแนะเปนรายบุคคล ทาํ ใหผูเขารบั การฝกอบรมมีความเขา ใจในจุดบกพรองของตนเอง สง ผลใหเมอ่ื ตองกลับไปจดั ทาํ เพือ่ การสอนจริง จงึ สามารถทําไดเปน อยางดี สอดคลองกบั ชัยวฒั น (2553:132) ทก่ี ลาววา ขณะท่ผี เู รยี นเรียนรนู น้ั อาจเปน แคก ารรบั รู แตยงั ไมเ ขา ใจ ความเขาใจอาจเกดิ ขน้ึภายหลังจากทผี่ เู รียนสามารถมองเหน็ ถงึ ความหมายและความเชอื่ มโยงสมั พันธกันถึงสงิ่ ตาง ๆ ท่ีตนเองรับรจู ากแหลงความรูท ีห่ ลากหลายในระดับทส่ี ามารถอธบิ ายได นอกจากน้ันระหวา งการ
290เตรียมการทําแผนการสอนในแตล ะขั้นตอน ไดมีการกาํ หนดการตรวจแผนเปน ระยะ โดยผูวจิ ยั ใหคาํ แนะนําเพ่ือการปรบั ปรุงใหเปนไปตามรปู แบบท่ีกําหนดและเพ่ือใหแ ผนการสอนมีความสมบูรณมากขึ้น สอดคลองกบั จงกลนี (2542: 4) ทกี่ ลา ววา การใหผใู หญเรยี นรูและรบั ผดิ ชอบดว ยตวั เองโดยมีผเู ช่ยี วชาญหรือผูร คู อยแนะนาํ จะทาํ ใหผ ูใหญเ รียนรไู ดดี และกระบวนการเรียนรขู องผูใหญจ ะไดผลดีมากทส่ี ุด เมื่อการเรยี นรนู น้ั ๆ สามารถนาํ ไปประยุกตใชใ นงานปจจบุ นั ได 5.2.4.2 การตดิ ตามผลและประเมนิ ผลการสอนจรงิ ดําเนินการภายหลงั การฝกอบรมเสรจ็ สิ้นลงประมาณ 2.5 เดอื นท้งั 2 ข้นั ตอน โดยพบวา ผลการสอนอยูในระดบั ดี (B) ทง้ั 2 ขนั้ ตอนเชนเดยี วกนั โดยครูท่ีผา นการฝกอบรมสามารถดําเนนิ การจดั กจิ กรรมการเรียนรไู ดต ามแผนที่ตนเองทํา ทง้ั นีอ้ าจเกดิ จาก ในเอกสารประกอบการฝกอบรมไดมกี ารใหแ นวทางในการจัดการเรยี นการสอนไวอยา งเปน ลาํ ดบั ขน้ั ตอน นอกจากน้ีครทู ่ีเขารบั การฝก อบรมตา งเปน ครทู ม่ี ปี ระสบการณในการสอนแบบโครงงาน จงึ มีทกั ษะและความคุนเคยกบั กระบวนการสอนเปน อยางดี การทผ่ี ลการประเมนิ ทงั้ การทําแผนการสอน และการสอนจรงิ ตา งสูงกวาเกณฑทกี่ าํ หนดในภาคปฏบิ ตั ิคอืรอ ยละ 75 นน้ั สอดคลองกบั พงศ (2539: 30) ท่ีกลาววา การฝก อบรมเปนกจิ กรรมการเรยี นรูเฉพาะบคุ คลซึง่ ชวยปรับปรุงและเพม่ิ พนู ความรู ทักษะ และทัศนคติอนั เหมาะสม จนสามารถกอใหเ กิดการเปลยี่ นแปลงในพฤตกิ รรม และสามารถนาํ ไปใชในการแกไ ขปญหาของงานท่ปี ฏบิ ตั ิอยูใหบรรลุความสาํ เร็จ และมปี ระสทิ ธิภาพสูงขึน้ ตามความตองการของหนว ยงาน และสอดคลอ งกับจงกลนี (2542: 2) ทกี่ ลาววา การฝกอบรมเปนการจดั กระบวนการเรยี นรใู นการปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรม อันเปนการเพมิ่ ความสามารถในการทาํ งานของคน ทง้ั ในเรอ่ื งของความรู ทกั ษะทศั นคติ ความชาํ นาญในการปฏบิ ัตงิ าน 5.2.4.3 การติดตามผลโดยการสอบถามความคิดเหน็ ของผบู งั คับบัญชาเกย่ี วกับการนาํ ความรู และทักษะท่ไี ดจากการเขารับฝก อบรมไปประยุกตใ ชในการจดั การเรียนการสอนของครูท่ผี านการฝก อบรม โดยผูบังคบั บญั ชาใน 2 ข้ันตอนคอื หวั หนา สาขาวชิ าของครชู างอตุ สาหกรรมท่ีผา นการฝก อบรม จากการสอบถามพบวา หัวหนา สาขาวิชามีความเหน็ ตอการจัดการเรยี นการสอนของครใู นภาพรวมวา มีความเหมาะสมอยใู นระดบั มากทง้ั 2 ขน้ั ตอน ( X = 4.23 และ 4.26ตามลาํ ดบั ) ทง้ั นอ้ี าจเกดิ จากหวั หนา สาขาวชิ าคิดเห็นวา การฝกอบรมชว ยใหครทู ผ่ี านการฝก อบรมทาํ งานไดด ขี นึ้ ชว ยแกป ญหาในการจดั การเรยี นการสอนได และเมือ่ พจิ ารณารายขอ พบวา มีความเหมาะสมอยใู นระดบั มากทกุ รายการทงั้ 2 ขนั้ ตอน นอกจากนยี้ งั พบวา ผลการประเมินของรายการที่มคี าเฉล่ยี สูงสุดของทัง้ 2 ขัน้ ตอน ( X = 4.57 และ 4.46 ตามลําดับ) ตา งสอดคลองกนั จาํ นวน 1รายการคือ ภาพรวมหลงั จากผา นการฝกอบรมทําใหม ปี ระสิทธิภาพ และคุณภาพในการปฏิบตั ิหนา ที่ดขี ้ึน สะทอนใหเ หน็ วา หวั หนา สาขาวิชาตางเห็นดว ยในการจดั การเรยี นการสอนโดยการนํา
291รูปแบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานทผี่ ูวจิ ยั พัฒนาขนึ้ มาใช เนือ่ งจากสงผลดีตอ การจัดการเรียนการสอนในสถานศึกษา ซง่ึ เปน การแสดงใหเหน็ วา มกี ารถายโอนความรูข องครทู ผี่ านการฝก อบรมไดอ ยางมปี ระสิทธภิ าพ เพราะครูท่ผี านการฝก อบรมสามารถนําความรูแ ละทกั ษะที่ไดรบั มาใชใ นการทาํ งานไดจ รงิ ท้งั นี้อาจเปน เพราะหลกั สตู รฝกอบรมท่ีไดพัฒนาขึ้น มกี ารสรางข้นึ อยา งเปนระบบ ผานการวเิ คราะห การสงั เคราะห การตรวจสอบ การทดลองใชเ พื่อนําขอ มลู มาปรับปรงุ และพัฒนา จงึ ทําใหเ ปนหลกั สตู รทีม่ คี ณุ ภาพ สอดคลองกับการศกึ ษาของไพโรจน (2547: 161) ทใี่ หขอ คดิ เหน็ วา ผผู านการฝกอบรมจากหลกั สูตรเทคนิคการสอนงานปฏิบัตทิ ่ีพฒั นาข้นึ สามารถนําความรู และทักษะทไี่ ดร บั ไปประยกุ ตใ ชในหนว ยงานไดในระดบั มากทกุ รายการตามความคดิ เหน็ของผบู ังคับบัญชา เนือ่ งจาก การพัฒนาหลกั สตู รฝกอบรม เชน เนอ้ื หา สอื่ การเรยี นการสอน การประเมินผล ตา งไดร ับการออกแบบอยางเปนระบบ แลวถกู ทดลองใชหลายครัง้ เพอื่ นาํ ขอ มลู มาพฒั นาตลอดเวลา นอกจากนน้ั ยงั ไดมีการประเมนิ ผลหลกั สตู รในขนั้ ตอนตา ง ๆ อยา งละเอยี ด 5.2.4.4 การติดตามผลโดยการสอบถามความคิดเหน็ ของนักศึกษาเกีย่ วกับการนําความรู และทกั ษะทไ่ี ดจากการเขา รบั การฝก อบรมไปประยกุ ตใชใ นการจัดการเรียนการสอนของครูชา งอุตสาหกรรมทผี่ า นการฝก อบรมโดยนกั ศึกษาใน 2 ขนั้ ตอนคือ นักศึกษาชางอุตสาหกรรม(ระดบั ปวส.) ทไี่ ดรับการสอนจากครูทผ่ี า นการฝกอบรมในแตล ะสาขาวิชา จากการสอบถามพบวานักศกึ ษามคี วามเหน็ ตอการจดั การเรียนการสอนของครูในภาพรวมวา มคี วามเหมาะสมอยูในระดบัมากทง้ั 2 ขน้ั ตอน ( X = 4.27 และ 4.29 ตามลําดบั ) ทัง้ น้ีอาจเกดิ จากการจดั การเรยี นการสอนมีลกั ษณะของการเรียนรคู ูปฏิบตั ิ เปนการเรยี นรจู ากสงิ่ แวดลอมทางการเรียนรู เชน จากเพอ่ื นในกลมุและจากครู ฯลฯ มีการเปด โอกาสใหน กั ศึกษาเปนผสู รา งความรโู ดยการลงมอื ปฏิบตั จิ รงิ ทาํ ใหนกั ศกึ ษาไดขยายความคิดในส่งิ ทเ่ี รยี นไดก วางขน้ึ และเมือ่ พจิ ารณารายขอพบวา มคี วามเหมาะสมอยูใ นระดบั มาก ทุกรายการท้งั 2 ข้ันตอน นอกจากนย้ี งั พบวา ผลการประเมินของรายการทีม่ ีคาเฉลย่ี สูงสุดของทงั้ 2 ขน้ั ตอน ( X = 4.42 และ 4.46 ตามลําดับ) ตางสอดคลอ งกันจํานวน 1รายการคือ ผูส อนเปดโอกาสใหผ ูเ รยี นมสี วนรว มในกจิ กรรมการเรียนการสอน เชน การแสดงความคดิ เหน็ การถาม-ตอบ ฯลฯ ทั้งนีอ้ าจเปน เพราะ ผเู รยี นในวยั น้ีมคี วามสามารถในการคดิ อยางนักวิทยาศาสตร รูจ ักคดิ หาเหตผุ ล การสอนแบบเดิมหรือเนน ครูเปนศูนยก ลางจงึ อาจไมเหมาะสมสอดคลองกับ Erik H. Erikson (อางถึงใน สุรางค, 2550: 43) ท่ีกลาววา การสอนผเู รยี นในวยั นี้ควรทา ทายใหร จู กั คิดและแกป ญ หา ซงึ่ กจิ กรรมการเรยี นรตู ามรปู แบบฯ ทพ่ี ัฒนาขึ้นน้ี มกี ารเปดโอกาสใหนกั ศึกษามสี ว นรวมท้ังการพูด การอภปิ ราย การแลกเปลีย่ นความรู ความคิดเหน็ ซึง่ กนั และกนัโดยครูเปน ผกู ระตนุ จากการสนทนา และการถาม-ตอบ ซ่งึ ทําใหมีการส่อื สารสองทางระหวา งครูกับนักศกึ ษา หรอื ระหวา งนกั ศึกษากบั นักศึกษาดว ยกนั ทําใหก ารเรยี นการสอนมคี วามนา สนใจขน้ึ
292และจากการทน่ี กั ศกึ ษามคี วามคิดเห็นตอการจดั การเรียนการสอนของครูวา มีความเหมาะสมนนั้เปน ส่งิ ที่ยนื ยนั ไดว า ครทู เี่ ขารับการฝก อบรมจากหลกั สูตรฝกอบรมทพ่ี ัฒนาข้ึน ไดเ รยี นรทู ั้งภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัตจิ รงิ จึงทําใหม ีความรู และทกั ษะในการจดั การเรียนการสอนไดอ ยา งแทจ ริง 5.2.4.5 การติดตามผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนของนักศกึ ษาที่ไดรับการสอนจากครูชางอตุ สาหกรรมทผ่ี า นการฝกอบรมแตละสาขาวชิ าทง้ั 2 ข้ันตอน พบวา นกั ศกึ ษามีผลคะแนนเฉลย่ีดา นทฤษฎี และดานปฏิบตั สิ งู กวา เกณฑท ก่ี าํ หนดไว ทง้ั นีอ้ าจเกดิ จาก ครมู ีการเตรียมตัวสําหรบั การสอนเปนอยางดี โดยมีการทาํ แผนการสอน เตรียมเอกสาร และส่อื ประกอบการสอน ตลอดจนอปุ กรณตาง ๆ รวมทั้งดําเนนิ การสอนตามกระบวนการเรยี นรู (MIAP) ท่กี ําหนดไว นอกจากนจี้ ากผลการสอบถามความคิดเหน็ ของนักศึกษาทีม่ ีตอ การจดั การเรยี นการสอนของครูในขอ 5.2.4.4 ซ่งึ มีคะแนนสงู เปน ลําดบั ท่ี 3-5 (รายละเอียดในภาคผนวก ซ หนา 689-690 และหนา 709-710) สามารถนํามาอภิปรายผลถงึ สาเหตุท่ที าํ ใหนกั ศึกษามผี ลสัมฤทธทิ์ างการเรียนเปน ไปตามเกณฑที่กาํ หนดไดเพ่ิมเตมิ วา อาจเกดิ จากครูมีเทคนิค / วิธีสอนทีช่ วยใหผเู รยี นมคี วามเขา ใจในสง่ิ ทเี่ รียนไดเปน อยางดีครูมกี ารใหค ําปรกึ ษา และแนะนํา ท้งั ในและนอกเวลาเรียนอยา งสมาํ่ เสมอ และครูตดิ ตามการปฏิบัตงิ านของผเู รยี นเสมอ ซ่งึ สอดคลองกบั ทศิ นา (2550: 8-10) ท่กี ลาววา การสอนทค่ี ํานงึ ถงึกระบวนการเรยี นรูข องผูเรยี น หากมกี ารใชเ ทคนิคการสอนเสรมิ จะชวยใหไ ดผลเพ่ิมข้นึ นอกจากน้ียังสอดคลองกับสุรางค (2550: 427) ทีว่ า การมีปฏสิ มั พันธก ับผูเรียน และการมคี วามจริงใจอยางสม่ําเสมอ รวมทง้ั การคอยใหความชว ยเหลือในฐานะครูเปน ผูทีใ่ หค วามหวังกับผูเ รยี น และตง้ั ความคาดหวังแกผ ูเ รียนนน้ั อยางนอยท่ีสุด ผูเรียนควรทจ่ี ะสามารถเปลี่ยนพฤติกรรมตามวตั ถุประสงคท่ตี ้งั ไวในแตล ะขน้ั ได ดงั นน้ั อาจสรปุ ไดว า ครเู ปนปจจยั สาํ คญั ในความสําเร็จของผเู รียน โดยเฉพาะอยางย่งิ หากครูตระหนกั ในหนาท่ีของตน มีความสนใจตอการพฒั นาการสอน รจู ักปรบั การสอนใหเขากับสถานการณ จัดหาประสบการณท ดี่ ีใหผ เู รยี นอยางตอ เนอื่ ง ยอ มทําใหผเู รียนประสบผล 5.2.4.6 การติดตามผลทักษะการเรยี นรูข องนกั ศกึ ษาทีไ่ ดรับการสอนจากครูชางอุตสาหกรรมที่ผานการฝก อบรมในแตละสาขาวชิ า พบวา ครมู คี วามคิดเห็นตอการแสดงพฤติกรรมดา นตาง ๆ ของนักศึกษาในภาพรวมวา มคี วามเหมาะสมอยูในระดบั มากท้งั 2 ข้นั ตอน ( X = 3.64และ 3.68 ตามลาํ ดบั ) เมอ่ื พจิ ารณาแตละดานปรากฏวา ครูมคี วามคดิ เหน็ สอดคลอ งกันวา พฤติกรรมดา นการทาํ งานของนักศกึ ษา มคี วามเหมาะสมอยใู นระดบั มากทง้ั 2 ขน้ั ตอน ( X = 4.00 และ 4.11ตามลาํ ดับ) ท้งั น้ี อาจเกดิ จากการเรยี นการสอนแบบโครงงาน เปน การจัดการเรยี นรูทเ่ี สริมสรา งศักยภาพการเรยี นรูของผูเรียน ไดเ รียนรูวธิ ีการเรยี นรู (Learn How to Learn) เพือ่ สามารถสรางองคความรูดว ยตนเอง และปลูกฝงใหม นี สิ ยั การเรยี นรู อนั จะนาํ ไปสูก ารเปนบคุ คลแหงการเรยี นรู
293และยงั สงเสรมิ ใหผ ูเรียนเกดิ ทกั ษะการทาํ งานรวมกับผอู น่ื เพราะผเู รียนจาํ เปน ตอ งใชท ักษะการวางแผนงาน การจดั ระบบงาน การประนีประนอม การใหค วามคดิ เห็น และการสรา งขอ ตกลงรวมกันเก่ียวกบั ประเดน็ ตาง ๆ (วมิ ลศรี, 2542 และนฤมล, 2543 อางถึงใน ลดั ดา, 2546: 65) ดังนนั้ผวู จิ ัยจึงไดใ หค วามสาํ คัญกบั 1 ใน 3 กจิ กรรมหลักของกิจกรรม CIP ในรปู แบบการเรยี นการสอนแบบโครงงานที่พัฒนาขึน้ คอื การรวมมือ (Cooperation) โดยนาํ เอาเทคนคิ การเรียนรูแบบรวมมอื(Cooperative Learning) มาใชในการจัดประสบการณก ารเรยี นรู สอดคลอ งกับทิศนา (2536:18-33) ท่ีกลา ววา กระบวนการกลุมสมั พันธเปน กระบวนการหรือปฏิสมั พันธต าง ๆ ทีเ่ กิดขนึ้ ในกลุม และชวยใหก ารดาํ เนนิ งานกลุมเปน ไปอยา งมีประสทิ ธิภาพสงผลดตี อ ประสิทธิภาพกลมุ และสอดคลองกบั สุทธวิ รรณ (2546: 130-131) ทใ่ี หข อ คดิ เหน็ วา การจดั ประสบการณแบบโครงการเปนการทํางานทง้ั แบบกลมุ เล็กและกลมุ ใหญ ในการทํางานเปน กระบวนการกลุม นน้ั ถาอยใู นบรรยากาศเดยี วกนั จะทาํ ใหผ เู รยี นชว ยกนั คดิ วางแผน วเิ คราะหข อ มูล หาวธิ ีการทจ่ี ะแกไขปญ หา จะทาํ ใหผูเ รยี นรสู ึกสนกุ กระตือรอื รน เตม็ ใจท่จี ะเรียนรู ประกอบกับบทบาทของครูทเี่ ปน ผสู นับสนนุ เปดโอกาสใหผ เู รยี นไดล งมอื ปฏบิ ตั ิ เพ่อื เปนการฝก ทักษะตา ง ๆ ผูเ รยี นจงึ รสู กึ สนุกทจ่ี ะเรียนรูในเร่ืองนั้น ๆ ในสวนของดา นการคดิ และดา นการแกป ญ หา ครูตางมีความคดิ เหน็ ทส่ี อดคลอ งกนั วานักศึกษาแสดงพฤติกรรมมคี วามเหมาะสมอยใู นระดับปานกลางท้ัง 2 ขน้ั ตอน ทั้งนี้อาจเน่อื งมาจากการคิด และการแกป ญหาเปน เร่ืองทมี่ ีความสัมพนั ธตอกนั โดยวัฒนา (2539: 127) กลา ววาการทํางานของการสอนแบบโครงงานเปน การทํางานเพอ่ื คน หาคาํ ตอบอยางเปนกระบวนการ และมีเปา หมายทแี่ นน อน ซึ่งผเู รียนจะไดความรมู าดวยตนเองจากกระบวนการคดิ และแกป ญ หาดว ยการลงมือปฏบิ ตั ิ จากการทีค่ รเู ปน ผกู ระตุน ใหผ เู รียนคิดและใชก ระบวนการแกปญ หา ซ่งึ อาจกลาวไดวาการจะชว ยใหผ ูเรยี นเกดิ การคดิ เพื่อนาํ ไปสกู ารแกป ญ หาน้นั ปจ จยั สาํ คัญคอื การไดแ รงกระตนุ จากครูน่นั เอง สอดคลองกับสรุ างค (2550: 318-320) ทก่ี ลาววา ครเู ปน ผูทมี่ ีบทบาทสาํ คญั ตอ การชวยใหผูเรยี นคิด โดยจะตองเปน ตน แบบของ “นักคดิ ” มีใจกวางรบั ฟงความคดิ เหน็ ของผเู รยี น สง เสริมใหผูเ รยี นกลา แสดงความคดิ เหน็ ใชค าํ ถามกระตุน ใหผ ูเรียนคิด และการใหข อ มลู ยอ นกลบั ฯลฯ และสอดคลองกบั สทุ ธิวรรณ (2546: 131) ที่กลา ววา การจัดประสบการณแบบโครงการเปดโอกาสใหผูเ รียนไดแ สดงออกอยางอิสระ ไดท ํากิจกรรมในสิ่งทีต่ นถนดั ไดม โี อกาสแลกเปลย่ี นความรูความคิดเหน็ ซงึ่ กันและกนั จากทีค่ รกู ระตนุ ความคิดโดยการสนทนา การถาม-ตอบ และยิ่งไดรับการกระตุนมากเทา ไรความคดิ จะเกดิ ข้ึนมากเพียงนั้น ซงึ่ สอดคลอ งกบั ผลการสอบถามความคดิ เหน็ของนักศกึ ษาที่มีตอ การจดั การเรียนการสอนของครูที่ผานการฝก อบรมในขอ 5.2.4.4 โดยเฉพาะรายการท่มี ีคา เฉลี่ยตา่ํ สดุ ของท้ังขั้นตอนการวจิ ยั และการพฒั นา (รายละเอยี ดในภาคผนวก ซ หนา
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 505
- 506
- 507
- 508
- 509
- 510
- 511
- 512
- 513
- 514
- 515
- 516
- 517
- 518
- 519
- 520
- 521
- 522
- 523
- 524
- 525
- 526
- 527
- 528
- 529
- 530
- 531
- 532
- 533
- 534
- 535
- 536
- 537
- 538
- 539
- 540
- 541
- 542
- 543
- 544
- 545
- 546
- 547
- 548
- 549
- 550
- 551
- 552
- 553
- 554
- 555
- 556
- 557
- 558
- 559
- 560
- 561
- 562
- 563
- 564
- 565
- 566
- 567
- 568
- 569
- 570
- 571
- 572
- 573
- 574
- 575
- 576
- 577
- 578
- 579
- 580
- 581
- 582
- 583
- 584
- 585
- 586
- 587
- 588
- 589
- 590
- 591
- 592
- 593
- 594
- 595
- 596
- 597
- 598
- 599
- 600
- 601
- 602
- 603
- 604
- 605
- 606
- 607
- 608
- 609
- 610
- 611
- 612
- 613
- 614
- 615
- 616
- 617
- 618
- 619
- 620
- 621
- 622
- 623
- 624
- 625
- 626
- 627
- 628
- 629
- 630
- 631
- 632
- 633
- 634
- 635
- 636
- 637
- 638
- 639
- 640
- 641
- 642
- 643
- 644
- 645
- 646
- 647
- 648
- 649
- 650
- 651
- 652
- 653
- 654
- 655
- 656
- 657
- 658
- 659
- 660
- 661
- 662
- 663
- 664
- 665
- 666
- 667
- 668
- 669
- 670
- 671
- 672
- 673
- 674
- 675
- 676
- 677
- 678
- 679
- 680
- 681
- 682
- 683
- 684
- 685
- 686
- 687
- 688
- 689
- 690
- 691
- 692
- 693
- 694
- 695
- 696
- 697
- 698
- 699
- 700
- 701
- 702
- 703
- 704
- 705
- 706
- 707
- 708
- 709
- 710
- 711
- 712
- 713
- 714
- 715
- 716
- 717
- 718
- 719
- 720
- 721
- 722
- 723
- 724
- 725
- 726
- 727
- 728
- 729
- 730
- 731
- 732
- 733
- 734
- 735
- 736
- 737
- 738
- 739
- 740
- 741
- 742
- 743
- 744
- 745
- 746
- 747
- 748
- 749
- 750
- 751
- 752
- 753
- 754
- 755
- 756
- 757
- 758
- 759
- 760
- 761
- 762
- 763
- 764
- 765
- 766
- 767
- 768
- 769
- 770
- 771
- 772
- 773
- 774
- 775
- 776
- 777
- 778
- 779
- 780
- 781
- 782
- 783
- 784
- 785
- 786
- 787
- 788
- 789
- 790
- 791
- 792
- 793
- 794
- 795
- 796
- 797
- 798
- 799
- 800
- 801
- 802
- 803
- 804
- 805
- 806
- 807
- 808
- 809
- 810
- 811
- 812
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 550
- 551 - 600
- 601 - 650
- 651 - 700
- 701 - 750
- 751 - 800
- 801 - 812
Pages: