หลักสูตรการฝึกอบรมผู้กำกับลูกเสือสำรอง_ขั้นความรู้ชั้นสูง

144 4. อธิบายใหก้ รรมการทราบถึงวธิ ีจดั หนงั สือในห้องสมุด และวธิ ีที่หาหนงั สือใน หอ้ งสมุด และวธิ ีท่ีจะหาหนงั สือเล่มหน่ึงตามที่กาหนดใหจ้ ากหอ้ งสมุด 4. นกั ถ่ายภาพ 1. ถ่ายภาพ 12 ภาพ หรือถ่ายภาพยนตร์มีความยาว 2 ½ นาที บนั ทึกเหตุการณ์หรือ การออกนอกสถานที่ ภาพเหล่าน้ีควรเป็ นภาพแสดงเร่ืองต่าง ๆ (เช่น ภูมิประเทศ บุคคลและพฤติการณ์) และอาจเป็นภาพสีหรือภาพขาวดา ส่วนการลา้ งฟิ ลม์ และ อดั ภาพน้นั จะจดั ทาท่ีบา้ นหรือจา้ งผอู้ ื่นกไ็ ดภ้ าพท้งั 12 ภาพ หรือภาพยนตร์น้นั ไม่ จาเป็นตอ้ งถ่ายในโอกาสเดียวกนั 2. รู้จกั ส่วนประกอบที่สาคญั ของกลอ้ งถ่ายรูป (คือความเร็วของเคร่ือง ปิ ดเปิ ดหนา้ กลอ้ งถ่ายรูปการเลื่อนเลนส์ และหนา้ กลอ้ งใหร้ ูปชดั ) และฟิ ลม์ ถ่ายรูป อธิบายถึง วธิ ีใชก้ ลอ้ งถ่ายรูปหรือกลอ้ งถ่ายภาพยนตร์เพื่อใหไ้ ดผ้ ลดีทางเทคนิค 3. ทากรอบภาพ หรือฉายภาพเคลื่อน เพ่ือบรรยายถึงเหตุการณ์หรือการออกนอก สถานท่ีดงั กล่าวในขอ้ 1 ใหล้ ูกเสือสารองอื่นฟัง 5. งานอดิเรก แสดงความสนใจต่อเนื่องกนั ในงานอดิเรกอยา่ งหน่ึง เป็ นระยะเวลาอยา่ งนอ้ ย 3 เดือน สามารถสาธิตและสนทนากบั กรรมการในเรื่องงานอดิเรกน้นั ดว้ ย 6. การช่วยเหลืองานบา้ น 1. ตม้ ขา้ วตม้ หุงขา้ วหรือน่ึงขา้ ว ตม้ หรือทอดไข่ ทากบั ขา้ วอยา่ งอื่นอยา่ งนอ้ ง 1 อยา่ ง 2. จดั ท่ีรับประทานอาหารและเล้ียงอาหารอยา่ งนอ้ ย 3 คน (อาจทาพร้อมกบั ขอ้ 1 ขา้ งตน้ ) 3. ทาความสะอาดถว้ ยชามภายหลงั การรับประทานอาหาร และแสดงวิธีจดั การกบั ภาชนะหุงตม้ มีด ถว้ ยแกว้ ฯลฯ 4. ซกั และรีดผา้ ผกู คอลูกเสือของตน 5. ติดกระดุมหรือเคร่ืองหมายลูกเสือกบั เส้ือเคร่ืองแบบ 6. จดั ปูและเก็บที่นอน 7. ทาความสะอาดหนา้ ตา่ งและเคร่ืองใชท้ ่ีเป็ นโลหะ 8. ทาความสะอาดและจดั หอ้ งใหเ้ รียบร้อย ประเภทพลำนำมัย 1. นกั กรีฑา เคร่ืองหมายน้ีมี 3 ช้นั

145 เมื่อทาไดถ้ ึงมาตรฐานดงั ท่ีกาหนดไวส้ าหรับช้นั ใดช้นั หน่ึง จะไดร้ ับเครื่องหมายวชิ า พเิ ศษ ดงั น้ี ช้นั ตน้ – พ้นื สีแดง ช้นั กลาง – พ้ืนสีเหลือง ช้นั สูง – พ้นื สีเขียว การประดบั เครื่องหมายน้ีใหป้ ระดบั ไดเ้ พียงอยา่ งเดียว ทุกคนตอ้ งกระทาท้งั 4 ประเภท ผทู้ ี่ไดค้ ะแนนรวม 24-29 คะแนน ถือวา่ ไดช้ ้นั ตน้ ไดค้ ะแนน รวม 30-33 คะแนน ถือ วา่ ไดช้ ้นั กลาง ไดค้ ะแนน 34-40 คะแนน ถือวา่ ไดช้ ้นั สูง 1. วงิ่ 50 เมตร 5 คะแนน 7 คะแนน 10 คะแนน 11 วนิ าที 10 วนิ าที 9 วนิ าที 2. ขวา้ งลูกเทนนิส 4 คะแนน 7 คะแนน 10 คะแนน 18 เมตร 24 เมตร 30 เมตร 3. กระโดดสูง 5 คะแนน 7 คะแนน 10 คะแนน 0.76 เมตร 0.86 เมตร 0.96 เมตร 4. กระโดดไกล 5 คะแนน 7 คะแนน 10 คะแนน 2. นกั กีฬา 1. มีความรู้อยา่ งกวา้ งขวางเกี่ยวกบั กีฬา 2 ชนิด เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล ยโู ด ตะกร้อ แบดมินตนั ปิ งปอง เป็นตน้ 2. แสดงสมรรถภาพพอสมควรในการเล่นกีฬา และเล่นกีฬาประเภทหน่ึงประเภทใด อยา่ งหน่ึงสม่าเสมอ 3. แสดงวา่ รู้จกั วธิ ีดูแลรักษาอุปกรณ์และเครื่องแต่งกายที่จาเป็นสาหรับเล่นกีฬาที่เลือก ตาม ขอ้ 2 เช่น สูบลมลูกฟุตบอลและดูแลรักษารองเทา้ ฟุตบอลของตน 4. แสดงน้าใจนกั กีฬาที่ดีในการเล่นเกมและกิจกรรมต่าง ๆ ของลูกเสือสารอง 5. รู้จกั ความสาคญั ของการอาบน้าภายหลงั การเล่นกีฬา ถา้ สามารถทาไดห้ รืออยา่ งนอ้ ย ท่ีสุดรู้จกั เปลี่ยนเส้ือผา้ ที่สวมใส่ในการเล่นกีฬา กบั รู้จกั ความสาคญั ของการรักษาเทา้ ใหส้ ะอาด หมายเหตุ สาหรับการทดสอบขอ้ 2 ตอ้ งมีใบรับรองจากผกู้ ากบั ลูกเสือสารอง หรือครู และสาหรับการ ทดสอบขอ้ 4 ตอ้ งมีใบรับรองจากผกู้ ากบั ลูกเสือสารอง 3. นกั วา่ ยน้า เคร่ืองหมายน้ีมี 3 ข้นั

146 เมื่อผา่ นการทดสอบข้นั ตน้ จะไดร้ ับเครื่องหมายพ้ืนสีแดง เม่ือผา่ นการทดสอบข้นั ตน้ และข้นั กลาง จะไดร้ ับเคร่ืองหมายพ้ืนสีเหลือง เม่ือผา่ นการทดสอบข้นั ตน้ ข้ีนกลาง และข้นั สูง จะไดร้ ับเคร่ืองหมายพ้ืนสีเขียว การประดบั เคร่ืองหมายน้ีใหป้ ระดบั ไดเ้ พียงอยา่ งเดียว ข้นั ตน้ ปฏิบตั ิดงั ต่อไปน้ี 1. กระโดดหรือพุง่ ตวั จากขอบสระ 2. การบริหารร่างกายเพ่ือช่วยการหายใจ 3. วา่ ยน้าระยะทาง 25 เมตร ข้นั กลาง ปฏิบตั ิดงั ตอ่ ไปน้ี 1. วา่ ยน้าระยะทาง 25 เมตร โดยมีเส้ือเชิ้ตและกางเกงขาส้นั ตลอดทางไมห่ ยดุ เลย และใช้ วธิ ีวา่ ยน้าแบบเดียวไปโดยตลอด กบั ลอยคอในน้าเป็นเวลา 1 นาที 2. พงุ่ ตวั จากที่สูงประมาณ 1.25 เมตร (4 ฟุต) โดยมีเส้ือเชิ้ตและกางเกงขาส้ัน แลว้ ถอด เครื่องแต่งกายในน้าโดยร่างกายไม่จดพ้ืนหรือขอบสระ 3. เริ่มการแข่งวา่ ยน้าระยะทาง 25 เมตร โดยพุง่ ตวั ลงแลว้ วา่ ยแบบฟรีสไตล์ กรรเชียง กบ หรือผเี ส้ือ ข้นั สูง ปฏิบตั ิดงั ต่อไปน้ีตามลาดบั โดยไมห่ ยดุ พกั 1. แต่งกายดว้ ยกางเกงขาส้ัน เส้ือเชิ้ต หรือกางเกงนอน (ก)กระโดดจากที่สูงไม่นอ้ ยกวา่ 2 เมตร (6 ฟุต) (ข)ลอยคออยใู่ นน้า ตวั ต้งั ตรงเป็นเวลา 3 นาที (ค)ถอดเคร่ืองแต่งกายในน้า 2. วา่ ยน้าระยะทาง 400 เมตร ในระหวา่ งทางให้ดาน้าคร้ังหน่ึง และใหว้ า่ ยน้าใตพ้ ้นื น้า ระยะทาง อยา่ งนอ้ ย 5 เมตร 3. ข้ึนจากน้าโดยไมม่ ีการช่วยเหลือใดๆ เช่น ข้นั บนั ได ฯลฯ 4. ผชู้ ่วยคนตกน้า 1. ไดร้ ับเครื่องหมายนกั วา่ ยน้า (ข้นั สูง) 2. วา่ ยน้าแบบนอนหงายระยะทาง 40 เมตร โดยมีเส้ือเชิ้ตและกางเกงขาส้นั 3. สาธิตในน้าถึงวธิ ีช่วยคนตกน้า 1 วธิ ี และวธิ ีแกไ้ ขตนเองใหพ้ น้ อนั ตรายจากการเขา้ ช่วย 1 วธิ ีโดยผตู้ กน้ามีขนาดเดียวกบั ผเู้ ขา้ ช่วย 4. รู้จกั ทฤษฎีและสามารถสาธิตวธิ ีช่วยคนตกน้าใหห้ ายใจ ค. ประเภทส่ิงแวดลอ้ ม

147 1. อธิบายใหก้ รรมการทราบถึงการเตรียมงานท่ีจาเป็นสาหรับการเดินทางไปสารวจในชนบท เป็นเวลา 1 วนั เช่น ค่าใชจ้ า่ ยในการเดินทาง เส้ือผา้ ที่เหมาะสม รองเทา้ เครื่องใชใ้ นการปฐม พยาบาล และอาหาร 2. เขา้ ร่วมในการเดินทางไปสารวจของกองลูกเสือสารอง 2 คร้ัง ซ่ึงคร้ังหน่ึงตอ้ งเป็นการ เดินทางไปสารวจนอกสถานที่โดยตลอด 3. สร้างที่พกั อยา่ งง่ายๆ 1 หลงั โดยใชว้ สั ดุธรรมชาติ 4. ก่อไฟกลางแจง้ และใชก้ าหรือหมอ้ ตม้ น้าร้อน 5. หาทางไปยงั สถานท่ีแห่งหน่ึงในเมืองหรือชนบทไกล 1 กม. โดยปฏิบตั ิตามคาช้ีแจงที่ กรรมการกาหนดให้ (ดว้ ยการบอกทิศทางตามเขม็ ทิศ เคร่ืองหมายบนพ้ืนดิน หรือขา้ งทาง วตั ถุอนั เป็นท่ีหมาย หรือส่ิงต่างๆเหล่าน้ีรวมกนั ) 2. นกั ธรรมชาติศึกษา เลือกทาเพยี ง 2 ขอ้ ตอ่ ไปน้ี 1. (ก) ศึกษาและทาสมุดบนั ทึกระยะเวลาอยา่ งนอ้ ย 1 เดือน เก่ียวกบั สิ่งต่างๆ ต่อไปน้ี 3 อยา่ ง ตน้ ไมแ้ ละไมพ้ มุ่ ส่ิงที่เป็นประโยชน์และศตั รูของสวน ดอกไมป้ ่ า ตน้ เฟิ ร์นหรือหญา้ หรือพชื อยา่ งอื่น ชีวติ นก ชีวติ ตามชายทะเล ในสระหรือแม่น้า ผเี ส้ือ หรือแมลง หินหรือซากสัตวแ์ ละตน้ ไมท้ ี่เหลืออยใู่ นหิน สตั วป์ ่ า (พ้นื เมือง) หรือ (ข) เขา้ ร่วมในการเดินทางไปสารวนเก่ียวกบั การศึกษาธรรมชาติ 2 คร้ัง และมีสมุดบนั ทึก เกี่ยวกบั การสารวจแตล่ ะคร้ังดว้ ย 2. (ก) มีสมุดบนั ทึกเก่ียวกบั สตั วใ์ นสวนสตั ว์ 6 ชนิด ท่ีไมใ่ ช่สัตวพ์ ้ืนเมือง รู้จกั ถ่ิน กาเนิดและรายละเอียดเก่ียวกบั การเล้ียงสัตวเ์ หล่าน้นั ท่ีจาเป็นตอ้ งเอาใจใส่เป็ นพเิ ศษ หรือ (ข) ไปเยอื นสวนสัตว์ หรือไปเห็นภาพยนตร์เก่ียวกบั สัตวป์ ่ า แลว้ เล่าใหก้ รรมการฟัง โดยตลอด 3. มีสัตวเ์ ล้ียง 1 ตวั และดูแลมนั เป็นเวลาอยา่ งนอ้ ย 3 เดือน มีสุดบนั ทึกเก่ียวกบั การใหอ้ าหาร และวธิ ีดูสัตวเ์ ล้ียง รู้จกั โรคธรรมดาท่ีเกิดแก่สตั วเ์ ล้ียงน้นั ตลอดจนวธิ ีดดูแลเป็นพเิ ศษก่อน และภายหลงั ท่ีสัตวน์ ้นั เกิด 4. ดูแลรักษาส่วนหน่ึงของสวนเป็นเวลาอยา่ งนอ้ ย 3 เดือน รู้จกั เคร่ืองมือที่จาเป็นตอ้ งใช้ ตลอดจนวธิ ีใชแ้ ละการดูแลรักษาเครื่องมือเหล่าน้นั ทาการเพาะปลูกพืชบางอยา่ งในสวนให้ เหมาะสมแก่ฤดูกาล 3. นกั อ่านแผนที่

148 1. รู้จกั เคร่ืองหมายสาคญั ต่างๆ ที่ใชใ้ นการทาแผนท่ีทอ้ งถ่ิน สามารถช้ีแผนท่ีวา่ บา้ นของ ตนและท่ีต้งั กองลูกเสืออยทู่ ่ีไหน อธิบายถึงความสาคญั ของสถานท่ีต่างๆ ในทอ้ งถิ่นที่ ปรากฏในแผนที่ 2. ทาหุ่นจาลองตามมาตราส่วนเนินเขาสูง 85 เมตร (250 ฟุต) โดยเสดงความสูงต่าของ แผน่ ดินเป็นช้นั ๆ ช้นั ละ 17 เมตร (50 ฟุต) 3. เขา้ ใจทุกสิ่งทุกอยา่ งใจขอ้ 1 และขอ้ 2 สามารถอธิบายใหก้ รรมการเขา้ ใจเห็นอะไรบา้ ง ตามถนนระยะทาง 5 กม. (3 ไมล)์ โดยดูจากแผนท่ีสงั เขป 4. รู้จกั วางแผนที่ใหถ้ ูกทิศและรู้วธิ ีใชเ้ ขม็ ทิศ 5. อ่านแผนท่ีประเทศไทย รู้จกั ท่ีต้งั ของจงั หวดั ตา่ งๆ ตลอดจนช่ือของแม่น้าและภูเขาท่ี สาคญั 4. นกั วทิ ยาศาสตร์ 1. สาธิตการทดลองอยา่ งง่ายๆ 2 อยา่ ง ตามแต่จะเลือก อธิบายใหก้ รรมการเขา้ ใจวา่ ไดท้ าอะไร และพิสูจนอ์ ะไร (การทดลองจะเป็นเรื่องอะไรกไ็ ดท้ ี่สนใจและควรจะมีพ้นื ฐานอยทู่ ่ีการคน้ พบ ของตนเอง) 2. เลือกทาการทดลองตอ่ ไปน้ี 2 อยา่ ง ใหเ้ ป็นผลสาเร็จ (ก) ทาหุ่นจาลอง (บา้ น เวทีละคร กระโจมไฟ ฯลฯ) เป็นสายไฟฟ้าและโคมไฟฟ้าและโคมไฟ โดยไมม่ ีแบตเตอรี่และสวติ ซ์ดว้ ย (ข) ทาเคร่ืองร่อนจากกระดาษแขง็ ทดสอบดูวา่ ทาอยา่ งไรจึงจะไดผ้ ลดีท่ีสุด คืออยใู่ นอากาศ ไดน้ านท่ีสุดบินไดไ้ กลที่สุด ควบคุมใหห้ มุนและทาเป็นวงไดง้ ่ายที่สุด อภิปรายผลงานกบั กรรมการ (ค) แสดงวา่ แสงสีขาวเกิดข้ึนจากสีหลายสี (ง) ทากลอ้ งเพริสโคพ (Periscope) คือ กลอ้ งหกั สายตาใหเ้ ป็ นมุมฉาก หรือกลอ้ งจุลทรรศน์ (Microscope)เล่าใหก้ รรมการทราบถึงการปฏิบตั ิงานของกลอ้ งเช่นวา่ น้ี (จ) ทาเคร่ืองมือท่ีตอ้ งการและบนั ทึกสถิติไวใ้ นเวลาเดียวกนั แตล่ ะวนั เป็นเวลา 1 สัปดาห์ เกี่ยวกบั ทิศทางและความเร็วของลม ทศั นวสิ ัยของอากาศ ปริมาณน้าฝน ความช้ืน เมฆ และอุณหภูมิ อภิปรายสิ่งที่ไดค้ น้ พบ (ฉ) คน้ หาอะไรเกิดข้ึนเมื่อพืชขาดแสงสวา่ งและน้า อภิปรายกบั กรรมการถึงส่ิงที่ไดค้ น้ พบ (ช) ทาน้ายาเคมีอยา่ งขน้ อยา่ งหน่ึงอยา่ งใดใหเ้ กิดเป็นผลึก (ซ) ทาการทดลองซ่ึงพิสูจน์วา่ โลหะขยายตวั เมื่อถูกความร้อน (ญ) ทาทาน้าหมึกที่เขียนแลว้ มองไม่เห็นแสดงใหเ้ ห็นประโยชน์ และอธิบายถึงการปฏิบตั ิงานของ น้าหมึกชนิดน้ี

149 (ฎ) แสดงวา่ เสียงเดินทางได้ 5. การอนุรักษ์ ปฏิบตั ิตามโครงการเหล่าน้ีในฐานะที่เป็ นสมาชิกของกลุ่ม และมิใช่กระทาโดยตนเองลาพงั กลุ่มน้ีจะเป็น กองหรือหมูล่ ูกเสือของตนก็ได้ 1. ช่วยกลุ่มปฏิบตั ิงานตอ่ ไปน้ี 2 โครงการ เช่น (ก) ทาความสะอาด ดูแลสระหรือหว้ ย (ข) ทา จดั ต้งั และดูแลรักษาท่ีเล้ียงนก และใหท้ ี่นกนอน (ค) ทาแปลงเพาะปลูกและดูแลรักษาสวนผกั จดั ทาป๋ ุยหมกั (ง) การสารวจธรรมชาติ (จ) แผนการรณรงคก์ าจดั ขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกลู (ฉ) ปลูกตน้ พทุ ธรักษา หรือไมด้ อกแปลงหน่ึง และจดสถิติผทู้ ่ีไปชม โครงการอ่ืนอาจจดั ทาไดโ้ ดยทาความตกลงกบั ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือสารอง 2. เดินทางไปสารวจในชนบทกบั กลุ่ม และ (ก) หาตวั อยา่ ง 2- 3 อยา่ ง ท่ีแสดงวา่ คนไดท้ าลายธรรมชาติและตวั อยา่ งที่แสดงวา่ คนได้ ปรับปรุงธรรมชาติใหด้ ีข้ึน (ข) รู้จกั ระเบียบของทอ้ งถ่ินและเหตุผลตา่ งๆ ที่ก่อให้เกิดระเบียบกบั แสดงวา่ ตนไดป้ ฏิบตั ิตาม ระเบียบน้นั อยา่ งดีท่ีสุด 3. ปฏิบตั ิเร่ืองต่อไปน้ี (ก) คน้ หาสาเหตุเก่ียวกบั สัตว์ นก พืช ปลา ฯลฯ ภายในแระเทศ ซ่ึงตกอยใู่ นอนั ตรายท่ีจะ สูญพนั ธุ์ หาวธิ ีแกไ้ ขเพื่อช่วยชีวติ สิ่งน้นั ๆ และถา้ สามารถทาไดใ้ หข้ อคาแนะนาจากผูเ้ ชี่ยวชาญในเรื่องน้ีดว้ ย (ข) คน้ หาสาเหตุวา่ สตั วแ์ ละพืชอะไรในโลก ซ่ึงตกอยใู่ นอนั ตรายที่จะสูญพนั ธุ์ กบั ให้ศึกษา ดว้ ยวา่ ไดม้ ีการแกไ้ ขปัญหาน้ีอยา่ งไร (ค) ช้ีแจงใหผ้ อู้ ่ืนเขา้ ใจในเร่ืองการอนุรักษธ์ รรมชาติ 1. โดยทาป้ายแสดงหรือโฆษณา 2. โดยการพดู กบั เด็กและผใู้ หญ่ในโอกาสอนั ควร 4. คน้ หาร่วมกบั กลุ่ม เกี่ยวกบั วถิ ีของธรรมชาติในเร่ืองต่อไปน้ี 1 เร่ือง เช่น (ก) สงั เกตวา่ ตน้ ไม้ ผเี ส้ือ กบ หรือสิ่งมีชีวิตอยา่ งอ่ืนเจริญเติบโตข้ึนไดอ้ ยา่ งไร ทารายงาน ขอ้ สงั เกตโดยใชแ้ ผนภูมิ สมุดบนั ทึก ภาพถ่าย หรือภาพเขียน (ข) ไปเยอื นสวนสตั ว์ และทาสมุดบนั ทึกเกี่ยวกบั นิสัยในการกินอาหารสัตว์ หรือนกชนิดใด ชนิดหน่ึง (ค) ทาการทดลองอยา่ งหน่ึงซ่ึงแสดงถึงผลร้ายต่างๆ ของสิ่งเป็นพษิ ในน้าหรือในอากาศกบั ทา

150 แผนภูมิแสดงผลการคน้ ควา้ ดว้ ย (ง) สงั เกตและบนั ทึกผลการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติ ณ ชายทะเลแห่งหน่ึง โครงการอื่น อาจจดั ทาโดยทาความตกลงกบั ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือสารอง 5. ปรับปรุงบริเวณส่ิงแวดลอ้ มของตนใหด้ ีข้ึน โดย (ก) ปลูกตน้ ไมห้ รือไมพ้ มุ่ (ข) ปลูกหญา้ ในบริเวณท่ีไม่มีพชื ปกคลุม หรือ (ค) ปลูกพชื ในกระถางภายในอาคาร หมำยเหตุ เมื่อลูกเสือสารองไดร้ ับการส่งเสริมใหป้ ฏิบตั ิงานตามโครงการใกลน้ ้า เช่น ทาความสะอาด คูหรือสระ ผกู้ ากบั ลูกเสือตอ้ งจดั ใหม้ ีการควบคุมดูแลความปลอดภยั ของลูกเสือสารองในการปฏิบตั ิ งานตามโครงการน้นั ๆ ง. ประเภทควำมปลอดภยั 1. นักปฐมพยำบำล 1. รู้จกั ขอบเขตของการปฐมพยาบาล และความจาเป็นที่จะตอ้ งขอความช่วยเหลือจาก ผใู้ หญ่ 2. รู้จกั วธิ ีหา้ มโลหิตโดยใชน้ ิ้วมือกดลงบนบาดแผล 3. รู้จกั ความสาคญั ของการรักษาความสะอาด และสาธิตวธิ ีแตง่ แผลท่ีถูกของมีคมบาด เล็กนอ้ ยและแผลถลอก โดยใชผ้ า้ กอ๊ ซและผา้ พนั แผลชนิดมว้ น รู้จกั ใชแ้ ละเอาผา้ ยา ปิ ดแผลออก 4. สาธิตวธิ ีใชผ้ า้ สามเหลี่ยมสาหรับคลอ้ งแขน และพนั แผลท่ีหวั เขา่ 5. สาธิตวธิ ีทาใหค้ นไขร้ ู้สึกสบาย 6. รู้จกั สาเหตุธรรมดาท่ีทาใหเ้ กิดไฟลวก น้าร้อนลวก และวธิ ีป้องกนั รู้จกั วธิ ีดบั ไฟที่ ไหมผ้ า้ ตลอดจนวธิ ีรักษาบาดแผลท่ีเกิดจากไฟลวกและน้าร้อนลวกอยา่ งง่าย 2. นักจักรยำนสองล้อ 1. เป็นเจา้ ของหรือมีจกั รยานสองลอ้ คนั หน่ึงขนาดพอเหมาะสมสาหรับใชป้ ระจา 2. สามารถข้ึนลงรถจกั รยานไดอ้ ยา่ งเรียบร้อย 3. สามารถ ทาความสะอาด หยอดน้ามนั เคร่ือง และสูบลมยางรถจกั รยาน 4. เขา้ ใจความจาเป็นในการรักษารถจกั รยานให้อยใู่ นสภาพอนั ดีสาหรับการขบั ขี่ไปตามถนน 5. เขา้ ใจความจาเป็นในการใส่กุญแจรถจกั รยานเม่ือปล่อยทิ้งไวโ้ ดยไมม่ ีผดู้ ูแล 6. เขา้ ใจวธิ ีปะยางที่มีรูรั่วและสามารถช่วยผอู้ ื่นได้ 7. ภายใตก้ ารควบคุมขี่จกั รยานไปตามระยะทางท่ีกาหนดและแสดงวา่ มีความรู้ในการ

151 ใชส้ ญั ญาณต่างๆ กบั ปฏิบตั ิตามกฎจราจรไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง (ระยะทางท่ีกาหนดน้นั ถา้ สามารถทาไดค้ วรประกอบดว้ ยทางส่ีแยกทางคนเดินเทา้ ขา้ มถนน การเล้ียวขวา และ การเล้ียวกลบั หลงั ) 3. นักสำรพดั ช่ำง 1. รู้จกั วธิ ีปฏิบตั ิเม่ือท่อน้าประปาแตก หรือท่อแก๊สรั่ว กบั รู้จกั วธิ ีปฏิบตั ิเมื่อตอ้ งมีการตดั กระแสไฟฟ้า และรู้จกั วธิ ีปิ ดสวติ ชร์ วมสายไฟฟ้าในบา้ น 2. รู้จกั วธิ ีปฏิบตั ิเมื่อเกิดไฟไหม้ 3. ประดิษฐส์ ่ิงของท่ีมีประโยชน์สาหรับใชใ้ นคูหาลูกเสือสารองหรือท่ีบา้ น 4. สาธิตการใชแ้ ละวธิ ีรักษาเครื่องมือต่อไปน้ี คือ คอ้ น เลื่อย ไขควง ประแจปากตาย คีม ปากคีบ 5. ทากรงเล้ียงนก หรือทาท่ีใหอ้ าหารนกแลว้ วางไวใ้ นท่ีอนั เหมาะสม 6. สาธิตวธิ ีเตรียมและทาสีผนงั กบั ทาความสะอาดแปรงทาสีที่ใชแ้ ลว้ จ. เคร่ืองหมำยลูกเสือสัมพนั ธ์ ลกั ษณะ เป็นรูปลูกเสือกระโดดขา้ มห่วงสีทองสามห่วง บนพ้ืนสีเขียว ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือสารองเป็นผรู้ ับผดิ ชอบในการใหเ้ ครื่องหมายน้ี และควรหาทางส่งเสริมให้ ลูกเสือสารองทุกคนปฏิบตั ิงานเพ่ือให้เขา้ เกณฑท์ ี่จะรับเครื่องหมายน้ี 1. สอบไดด้ าวดวงที่ 3 แลว้ 2. ทาความคุน้ เคยกบั ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือสามญั และผทู้ ่ีกาลงั เป็นลูกเสือสามญั ก่อนท่ีตนเอง จะเขา้ เป็นลูกเสือสามญั 3. เขา้ ร่วมในกิจกรรมกลางแจง้ ของลูกเสือสามญั อยา่ งนอ้ ยหน่ึงคร้ัง 4. มีความรู้ทวั่ ไปเกี่ยวกบั ขบวนการลูกเสือ และพฒั นาการของกิจการลูกเสือโลก 5. รู้จกั คาปฏิญาณและกฎของลูกเสือสามญั กำรดำเนินกำรสอบกจิ กรรมเครื่องหมำยวชิ ำพเิ ศษลกู เสือสำรอง การทดสอบกิจกรรมเคร่ืองหมายวชิ าพิเศษลูกเสือสารอง ของกองลูกเสือสารอง ทางกองลูกเสือ สารองตอ้ งดาเนินการดงั ต่อไปน้ี 1. ใหห้ วั หนา้ สถานศึกษาแต่งต้งั กรรมการผทู้ รงคุณวฒุ ิเพ่อื ดาเนินการสอบ 2. เม่ือทาการสอบแลว้ ใหร้ ายงานเลขาธิการคณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ หรือ ผอู้ านวยการลูกเสือจงั หวดั หรือผอู้ านวยการลูกเสืออาเภอแลว้ แตก่ รณีเพ่ือพจิ ารณาอนุมตั ิผล การสอบและประดบั เครื่องหมายน้นั ๆ ได้ โดยมีเอกสารหลกั ฐาน ดงั ต่อไปน้ี 2.1 หนงั สือขออนุมตั ิผลการสอบประดบั เคร่ืองหมายวชิ าพเิ ศษ 2.2 คาส่งั แต่งต้งั กรรมการผทู้ รงคุณวฒุ ิ

152 2.3 บญั ชีรายชื่อลูกเสือท่ีสอบไดพ้ ร้อมกบั ชื่อวชิ าท่ีสอบได้ 2.4 ขอ้ สอบภาคทฤษฎีและปฏิบตั ิของแต่ละวชิ า 3. เม่ือไดร้ ับหนงั สือตอบอนุมตั ิผลการสอบและใหป้ ระดบั เครื่องหมายวชิ าพเิ ศษแลว้ ใหน้ าไป เป็นหลกั ฐานในการซ้ือเคร่ืองหมายวชิ าพิเศษตามท่ีสอบได้ 4. ทาพธิ ีประดบั เครื่องหมายวชิ าพเิ ศษใหล้ ูกเสือเกิดความภาคภูมิใจ (ถา้ มีเอกสารหลกั ฐานก็จดั แสดงเป็นนิทรรศการใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมไดเ้ ห็นเป็นตวั อยา่ ง) กำรจัดกลุ่มเฉพำะกจิ ในภำคปฏบิ ตั ิ วทิ ยากรผรู้ ับผิดชอบวชิ าน้ีจะตอ้ งจดั ทาตารางบญั ชีเฉพาะกิจตามที่ผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรมสนใจ ปิ ดประกาศไวก้ ่อนหนา้ ที่จะทาการสอน 1 วนั โดยใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมเลือกไดค้ นละ 2 กลุ่ม ตาราง บญั ชีวชิ าพเิ ศษควรประกอบดว้ ยวชิ าตอ่ ไปน้ี 1. นกั ปฐมพยาบาล 2. นกั จกั รยาน 2 ลอ้ 3. การช่วยเหลืองานบา้ น 4. นกั วทิ ยาศาสตร์

153 ตัวอย่ำงตำรำงบญั ชีพเิ ศษ ลำดับ ช่ือ – สกลุ หมู่สี รวม .....................คน วทิ ยากรประจาวชิ าจะตอ้ งจดั เตรียมวทิ ยากรที่จะทาหนา้ ที่ในกลุ่มเฉพาะกิจแตล่ ะกลุ่มไวล้ ่วงหนา้ เพ่อื ท่ีเขาจะไดเ้ ตรียมตวั เลือกเน้ือหาที่จะสอนหรือสาธิตใหเ้ หมาะสมกบั เวลาเตรียมอุปกรณ์ใหเ้ หมาะสม และเตรียมสถานที่ไวใ้ หพ้ ร้อม การเตรียมเน้ือหา วธิ ีสอนและอุปกรณ์การสอนที่ดีน้นั วทิ ยากรประจากลุ่มเฉพาะกิจตอ้ งเลือก จากรายละเอียดของหลกั สูตร เฉพาะท่ีจาเป็นและเหมาะสมกบั เวลา และจดั ข้นั ตอนของการสอนไวใ้ ห้ รวบรัดและไดผ้ ลอยา่ งมาก ภำคเครื่องหมำยวชิ ำพเิ ศษ ต่อไปน้ีเป็นขอ้ เสนอแนะวธิ ีหน่ึง ซ่ึงอาจนาไปใชอ้ ยา่ ไดผ้ ลในการฝึกอบรมเพื่อรับเครื่องหมายวชิ า พิเศษแต่ละวชิ า ตามวธิ ีการฝึ กอบรมแบบจดั “กลุ่มเฉพาะกิจ” ผกู้ ากบั ลูกเสืออาจมีวธิ ีอ่ืนอีกกไ็ ด้ จะนามา กล่าวเพื่อเป็น ตวั อยา่ งเพียง 3 วธิ ี คือ 1. นกั จกั รยาน 2 ลอ้ 2. นกั ปฐมพยาบาล 3. การช่วยเหลืองานบา้ น 4. นกั วทิ ยาศาสตร์ 1. นักจักรยำน 2 ล้อ (1) อำรัมภบท ควรจะไดด้ าเนินการตามลาดบั ต่อไปน้ี ถา้ ลูกเสือมีรถจกั รยาน อาจใหแ้ นะนาเกี่ยวกบั การใชใ้ หถ้ ูกและการบารุงรักษา และใหก้ ารฝึกเพื่อ ความปลอดภยั ของผขู้ บั ข่ี ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือพร้อมกบั กองลูกเสือในบงั คบั บญั ชาควนจะร่วมกนั พจิ ารณาก่อนท่ีจะนาวชิ าพิเศษน้ีเขา้ มาฝึกหดั อบรมใหก้ องของตน วา่ จะเป็นการถูกและสมควรหรือไม่

154 ในการที่จะส่งเสริมใหล้ ูกเสือขี่จกั รยานไปบนถนนท่ีจอแจ และมีอนั ตรายควรจะไดน้ าเอาปัญหาน้ีไป อภิปรายในที่ประชุมผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือในกลุ่มเสียก่อนหรืออาจจะสอบถามถึงปฏิกิริยาของพอ่ แมข่ อง เดก็ เหล่าน้นั และตารวจในทอ้ งถ่ินเพือ่ ขอความเห็น ในทางตรงขา้ มในส่วนภูมิภาคที่การจราจรไม่จอแจ นกั การใชจ้ กั รยานเป็นพาหนะไปโรงเรียนทุกวนั หรือไปเที่ยวท่ีอ่ืนก็อาจทาไดด้ งั น้นั ส่ิงแรกที่จะทาคือ ตอ้ งพิจารณาสถานการณ์ของทอ้ งถ่ินน้นั ๆ ดว้ ย (2) อภิปรำยโดยย่อเกยี่ วกบั หลกั สูตร วา่ “ทาไมเราจึงตอ้ งใชจ้ กั รยานท่ีขนาดเฉพาะบุคคล?” “ก่อนใชจ้ กั รยานที่ทา่ นทิ้งมนั ไวน้ าน ๆ ทา่ นจะมีวิธีตรวจสอบเพ่อื ความปลอดภยั อยา่ งไร” (3) สำธิตในเคร่ืองต่อไปนี้ - วธิ ีทาความสะอาด - วธิ ีสูบลมยางรถจกั รยาน - วธิ ีปะยาง โดยใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมช่วย และควรมีแผนภูมิแสดงวธิ ีท่ีถูกตอ้ ง ใชว้ ธิ ีการถ่ายทอดความรู้ดว้ ยวธิ ี การสอนที่จะเป็ นตวั อยา่ งที่ดีกวา่ “จะเรียนรู้วธิ ีการเหล่าน้นั ไดอ้ ยา่ งไร” (4) โครงกำร ใหห้ าจกั รยานที่ชารุดพอที่จะซ่อมแซมได้ มีเบรคเก่าๆ โซ่หลุด ลอ้ หลงั หลุด ฯลฯ เป็นตน้ แลว้ มอบให้ ลูกเสือช่วยกนั ซ่อมจุดที่ชารุด โดยผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือเป็ นผแู้ นะนา และควรจะมีอุปกรณ์ไวใ้ หพ้ ร้อมดว้ ย (5) โครงกำรต่อไป พาลูกเสือออกไปวางเครื่องจราจร ณ สถานท่ีใดท่ีหน่ึง เพอ่ื เด็กจะไดอ้ อกไปทดสอบเพ่ือรับ เคร่ืองหมายขบั ขี่จกั ยาน 2 ลอ้ และจดั วางเครื่องหมายจราจรแทนเครื่องหมายบนทอ้ งถนน อาจจะทาเป็น ไฟเขียวไฟแดง และเคร่ืองหมายจราจรอ่ืนๆ ผกู ติดกบั ไมไ้ ผแ่ ทนแลว้ ใหล้ ูกเสือ 2 หรือ 3 คนขบั ข่ี จกั รยานลองดู หรือใหน้ ายหมู่เองขบั ข่ีจกั รยานไปขบั ข่ีจกั รยานไปรอบๆ และแสดงเป็ นคนเดินเทา้ เป็นตารวจ หรือเป็ นตารวจจราจร แลว้ ทดสอบดูวา่ ทุกคนรู้จกั วธิ ีข้ึน-ลงจกั รยานดว้ ยวธิ ีที่ถูกตอ้ งหรือไม่ (6) กำรประเมิน พยายามประเมินผลวา่ สิ่งท่ีทาไปแลว้ ไดผ้ ลแค่ไหน โดยอา้ งถึงหนงั สือคู่มือโครงการฝึ กอบรมเพื่อ รับเครื่องหมายวชิ าพิเศษ สาหรับความคิดท่ีจะนาเอาแนวการฝึกอบรมเพ่อื รับเคร่ืองหมายวชิ าพเิ ศษ ใน กองลูกเสือสารองบวกกบั แนวความคิดของผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือและแนวความคิดของผดู้ าเนินการ ฝึกอบรม ใชโ้ สตทศั นอุปกรณ์ที่สามารถจะช่วยไดใ้ นโครงการฝึกอบรมน้ี และอาจจะขอความช่วยเหลือ ในการฝึ กอบรมเรื่ องน้ีจากหน่วยบรรเทาสาธารณภยั

155 2. นักปฐมพยำบำล (1) อำรมภบท บทเรียนน้ีมีแนวความคิดที่จะฝึกวชิ าปฐมพยาบาลในระดบั ลูกเสือสารอง ไมม่ ีจุดมุ่งหมายที่จะฝึก ผใู้ หญ่เพื่อที่จะใหท้ าหนา้ ที่เป็ นผกู้ ากบั ลูกเสือโดยเฉพะ เพราะตอ้ งใชเ้ วลานาน และในการฝึกอบรมน้นั ตอ้ งกระทาโดยสภากาชาดไทยและเจา้ หนา้ ที่ฝ่ ายบรรเทาสาธารณภยั โดยเฉพาะ การฝึกอบรมวชิ าปฐมพยาบาลในระดบั ลูกเสือสารอง เป็นพ้นื ฐานซ่ึงจะนาไปสู่เป็นลูกเสือ สามญั รุ่นใหญ่ และลูกเสือวิสามญั ในอนาคต เจตคติท่ีถูกตอ้ งในวชิ าปฐมพยาบาลน้นั ควรจะนามา ฝึกอบรมเด็กในวนั น้ีส่วนความรู้และทกั ษะท่ีตอ้ งการ จะตอ้ งไปเรียนเพม่ิ เติมไดโ้ ดยสมบูรณ์ในภายหลงั (2) กำรอภิปรำย บางทีความสามารถของลูกเสือสารองกม็ ีจากดั ดงั น้นั จึงจาเป็นตอ้ งไดร้ ับความช่วยเหลือจากผใู้ หญ่ โดยไม่ชกั ชา้ บางคนอาจขาหกั ตอนออกเดินทางสะกดรอย เขากช็ อบที่จะใหล้ ูกเสือคนหน่ึงคนใดวง่ิ ไป ขอความช่วยเหลือจากผูอ้ ื่นมากกวา่ ท่ีจะใหเ้ ด็กลูกเสือสารองรักษาดว้ ยตนเอง ปฐมพยาบาล หมายถึงการใหค้ วามช่วยเหลือข้นั แรกเท่าท่ีจะทาใหแ้ ก่ผปู้ ่ วยหรือ ผไู้ ดร้ ับบาดเจบ็ จนกวา่ จะไดร้ ับการรักษาพยาบาลที่ถูกตอ้ ง ไมใ่ ช่ความพยายามที่จะรักษาผปู้ ่ วยหรือ ผบู้ าดเจบ็ เสียเอง เพราะนนั่ เป็ นหนา้ ที่ของแพทย์ เวลาฝึกอบรมเดก็ พวกน้ี ควรจะใหเ้ ขาไดท้ าแผลเล็กๆ และแผลเกิดจากรอยขีดข่วน ซ่ึงเกิดข้ึน ในระหวา่ งการประชุมกอง แตต่ อ้ งทาภายใตค้ วามดูแลของผใู้ หญ่ เพื่อวา่ เด็กๆ พวกน้ีจะไดไ้ มเ่ กิดความ เชื่อมน่ั จนเกินเหตุไป ก่อนใหล้ ูกเสือรู้จกั ทา่ ทางของคนไขใ้ หอ้ ยใู่ นท่าสบาย และใหเ้ ขารู้วา่ เขาจะไปขอความ ช่วยเหลือไดท้ ี่ไหน เช่น เมื่อไปตลาดกบั เพอื่ น แลว้ เพือ่ นของเขาเกิดตกจกั ยาน เป็ นตน้ ควรฝึกหดั ใหเ้ ด็ก รู้จกั การท่ีจะช่วยเหลือคนทุกเพศ ทุกวยั ทุกระดบั อายุ ใหอ้ ภิปรายถึงวธิ ีทีจะช่วยใหเ้ ด็กชายเหล่าน้นั ไปขอความช่วยเหลือไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว พยายามให้ มน่ั ใจวา่ เด็กพวกน้ีจะจาสถานท่ีท่ีเกิดอุบตั ิเหตุได้ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ในสถานท่ี เช่น ในป่ า สืบหาบา้ น พร้อมกบั โทรศพั ท์ โดยติดตามสายโทรศพั ทท์ ่ีอยเู่ หนือศีรษะเราไปตามทอ้ งถนน หรือตามสายเคเบิ้ลท่ีอยู่ ใตด้ ิน เพื่อใหถ้ ึงท่ีท่ีมีโทรศพั ทร์ ้านขายของมกั จะมีโทรศพั ทม์ ากกวา่ ตามบา้ นส่วนตวั (3) กำรสำธิตและกำรปฏบิ ัติ ลูกเสือสามารถที่จะทาแผลใหต้ นเองและคนอ่ืน ๆ ได้ แต่ขาดในเร่ืองของการรักษาความสะอาด จึงจาเป็นตอ้ งสอนใหร้ ู้จาการลา้ งมือ เครื่องใชใ้ นการปฐมพยาบาล ควรเก็บในสถานท่ีสะอาด เช่น ผา้ พนั แผล ควรไดร้ ับการซกั บ่อย ๆ ตวั อยา่ งที่พบเห็นเป็ นสิ่งสาคญั ในการอบรม แสดงวธิ ีตกแต่งบาดแผลใหถ้ ูกตอ้ ง ทาความสะอาดบาดแผลเล็กนอ้ ย และรู้จกั วธิ ีพนั แผลโดย ยอมเสียเวลาในการฝึ กอบรม

156 ฝึกหดั พนั แผลโดยใชผ้ า้ สามเหลี่ยม บี.-พ.ี แนะนาวา่ ผา้ ผกู คอน้นั สามารถนามาใชเ้ ป็นผา้ พนั แผล สามเหลี่ยมไดใ้ นกรณีฉุกเฉิน ควรอธิบายถึงความแตกต่างของแผลไฟลวก หรือน้าร้อนลวก กบั แผล พพุ อง ใหบ้ รรยายถึงสาเหตุทวั่ ไป ที่ทาใหเ้ กิดกรณีต่าง ๆ ภายในบา้ น และวธิ ีป้องกนั (4) กำรสำธิตและกำรปฏิบตั ิ (ตอ่ ) บางกรณีมีอาการหนกั มาก จนกระทง่ั ไม่มีเวลาไปขอความช่วยเหลือ นอกจากเป็นสถานที่ใกล้ ๆ ดงั น้นั ลูกเสือตอ้ งหาผใู้ หญ่มาช่วยโดยด่วน ถา้ กรณีน้นั จะมีอนั ตรายถึงชีวติ การขอความช่วยเหลือ หรือโดยรีบด่วนเทา่ น้นั ท่ีอาจจะช่วยชีวติ เอาไวไ้ ด้ ตวั อยา่ ง 3 ประการ ท่ีอาจทาใหค้ นไขต้ ายคือ คนไขห้ มดลมหายใจ เส้ือผา้ ติดไฟ และคนไขเ้ ลือดออกไม่หยดุ สาธิตการดบั เส้ือผา้ ติดไฟ การหา้ มเลือดโดยการกดที่บาดแผลโดยตรง และการช่วยหายใจโดย การเป่ าลมเขา้ ไปในปาก (ใชห้ ุ่นจาลองในการสาธิตเกี่ยวกบั เรื่องน้ีโดยเฉพาะ) ควรกาหนดเวลาใหพ้ อเพยี งเพ่ือผกู ทกั ษะในเร่ืองเหล่าน้ีโดยมีผทู้ รงคุณวุฒิควบคุม ใหอ้ ภิปรายถึงความลาบากท่ีเดก็ เล็กจะดาเนินการช่วยเหลือในกรณีท้งั สามอยา่ งน้นั และ อภิปรายถึงวธิ ีท่ีจะฝึกเด็กใหม้ ีความสามารถท่ีจะขอความช่วยเหลือไดโ้ ดยทนั ท่วงที ในกรณีดงั กล่าว (5) กำรประเมนิ ผล ประเมินผลงานที่ไดป้ ฏิบตั ิในระหวา่ งการฝึกอบรม พิจารณาถึงการที่จะนาเอาวชิ าปฐมพยาบาล เขา้ มาใชใ้ นการฝึกอบรมลูกเสือในกองไดอ้ ยา่ งไร หาหนงั สือท่ีเกี่ยวกบั วชิ าน้ีเขา้ มาใชโ้ ดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ หนงั สือที่เหมาะสาหรับเด็กชายวยั 8 – 11 ขวบ หมำยเหตุ นกั ปฐมพยาบาลท่ีมีประสบการณ์ จะตอ้ งระมดั ระวงั เก่ียวกบั การรู้จกั ยน่ ระยะเวลาของ บทเรียนใหพ้ อเหมาะ พยายามหลีกเลี่ยงไม่ตอบคาถามหรือปัญหา ที่ออกนอกไปจากขอบเขตข่ายของ ลูกเสือสารองซ่ึงวธิ ีน้ีอาจทาไดห้ ลงั ชว่ั โมงเรียนแลว้ ถา้ จาเป็น หรืออาจจะหาคู่มือวชิ าปฐมพยาบาล สาหรับลูกเสือสารองนามาช่วยในการฝึกอบรม และควรอธิบายถึงแนวการฝึก ในเร่ืองของลูกเสือสารอง วา่ เกี่ยวขอ้ งกบั ลูกเสือประเภทอ่ืนอยา่ งไร 3. วชิ ำงำนบ้ำน (1) อารัมภบท วชิ าน้ีจะช่วยพฒั นาเก่ียวกบั ความสนใจหลายดา้ น และใหค้ วามรู้เก่ียวกบั กฎความปลอดภยั ใน บา้ นเริ่มต้งั แต่หลกั สูตร ดาวดวงที่ 1 และดาวดวงที่ 2 แลว้ ฝึกใหม้ ีความชานาญทางการใชม้ ือประดิษฐ์ สิ่งต่าง ๆ และฝึกใหร้ ูจกั ช่วยคนอื่น ๆ ชกั ชวนผปู้ กครองเดก็ ๆ ใหม้ าร่วมกิจกรรมอนั น้ี ซ่ึงส่วนใหญก่ ็ เป็นกิจกรรมในบา้ น

157 (2) สาธิตในศูนยฝ์ ึกอบรมที่ต้งั กองลูกเสือ หรือบา้ นใกลเ้ คียง ซ่ึงอาจนาลูกเสือไปฝึกไดถ้ ึง วธิ ีการเปิ ด – ปิ ด ไฟฟ้า น้า แก็ส อภิปรายถึงวา่ ลูกเสือสารองควรที่จะทาอยา่ งไรเม่ือเกิดเหตุฉุกเฉิน ให้ รู้จกั ตรวจไฟฟ้า เพ่ือตดั ไฟ ควรรู้ดว้ ยวา่ สญั ญาณไฟฉุกเฉินดว้ ยวา่ สญั ญาณไฟฉุกเฉินอยทู่ ่ีไหนในบา้ น (3) แยกลูกเสืออกเป็นคู่ ๆ และทาแผนภูมิ แสดงใหเ้ ห็นวา่ ควรจะทาอยา่ งไรในกรณีท่ีเกิดไฟ ไหมโ้ ดยมีกากบั เป็นผใู้ หค้ าเสนอแนะ (4) สาธิตการเกบ็ รักษาส่ิงต่อไปน้ี คือ คอ้ น เล่ือย สวา่ น กุญแจปากตาย หรือกุญแจเล่ือน และคีมถอนตะปู กลอน เป็ นตน้ เป็นอุปกรณ์ประกอบซ่ึงผกู้ ากบั ลูกเสือสามารถท่ีจะมาฝึกอบรมไดโ้ ดย ทนั ท่วงทีแบง่ กนั ทางานเป็นกลุ่ม ๆ ละ 1 – 3 คน ทากรงนกหรือใหอ้ าหารนก ขนาดตา่ ง ๆ กนั ตามแต่ที่ จะกาหนดให้ หรือจะใหเ้ ด็กออกแบบเอง แลว้ ช่วยกนั ทาข้ึนมา ถา้ จะใหด้ ีผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสืออาจจะ กาหนดใหเ้ ดก็ ไปทาในสวนหรือบริเวณหน่ึง เม่ือเสร็จแลว้ เดก็ จะรู้สึกต่ืนเตน้ ในผลงานของตวั เองเป็น อยา่ งยงิ่ (5) ใหล้ ูกเสือสารองนาสิ่งตา่ ง ๆ ท่ีไดท้ าไวแ้ ลว้ มาแสดง แลว้ ใหช้ ้ีแจงถึงประโยชน์ของส่ิงของ ต่าง ๆ ที่เด็กทาข้ึน เช่น จะนาไปใชใ้ นคูหาของลูกเสือสารองหรือทาไปใชท้ ่ีบา้ น โดยผูก้ ากบั ลูกเสืออาจ กาหนดใหเ้ ด็กทารายการท่ีจะนาไปใชส้ อยใหเ้ ป็นประโยชน์วา่ มีอะไรบา้ ง (6) ใหท้ าสีประตูหรือโตะ๊ ซ่ึงมีพ้ืนราบในลกั ษณะอยา่ งเดียวกบั ประตูบา้ น ใหผ้ กู้ ากบั ลูกเสือ ช่วยเลก็ นอ้ ย เพือ่ เด็ก ๆ จะไดท้ ราบวา่ ทาอยา่ งไร แลว้ จึงใหล้ ูกเสือลงมือทาจนกวา่ จะเสร็จ จนกวา่ จะจบ กระบวนการทางาน คือใหล้ ูกเสือรู้จกั ลา้ งทาความสะอาดแปรงเมื่อเสร็จงาน 4. วชิ ำนักวทิ ยำศำสตร์ ก. มีตวั อยา่ ง แลว้ วธิ ีทาเกี่ยวกบั 1. การทากลอ้ งเฟริสโคป(Periscope) 2. แสดงวา่ เสียงเดินทางได้ โดยการทาเป็นโทรศพั ท์ 3. ทาหมึกวทิ ยาศาสตร์ท่ีเขียนแลว้ มองไม่เห็นตอ้ งเอาไปลนไฟแลว้ จะเห็นอ่านได้ (น้า มะนาว ,หวั น้าหอม,โคคาโคล่า) 4. ทาเครื่องร่อนแบบง่าย ๆ โดยใชก้ ระดาษแขง็ หรือไมท้ ี่มีน้าหนกั เบา 5. แผน่ สีหมุนแสดงวา่ แสงสีขาวเกิดจากการรวมตวั ของสี 7 สี มว่ ง,คราม,น้าเงิน,เขียว, เหลือง,แสด,และแดง เป็นตน้ ข. ใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมไดฝ้ ึกภาคปฏิบตั ิตามท่ีสนใจ

158 5. จิตรกร 1. อารัมภบท จิตรกรเป็ นวชิ าพิเศษท่ีจดั อยใู่ นประเภทศิลปะ บทเรียนน้ีเป็นบทเรียนที่จะฝึกอบรมให้ลูกเสือ สารองเป็ นผทู้ ่ีรู้จกั การใชเ้ วลาวา่ งใหเ้ ป็นประโยชน์ โดยหลกั สูตรไดก้ าหนดงานศิลปะไวถ้ ึง 5 อยา่ ง แต่ ใหล้ ูกเสือเลือกปฏิบตั ิเพยี ง 3 อยา่ ง 2. ตวั อยา่ งงานในหลกั สูตร วทิ ยากรประจาฐานน้ีจะตอ้ งมีตวั อยา่ งงานทางศิลปะตามที่หลกั สูตรกาหนดไว้ แสดงใหผ้ เู้ ขา้ รับ การฝึกอบรมไดเ้ ห็น และการใชก้ ารอภิปรายประกอบตวั อยา่ งแต่ละชิ้น 3. การฝึกปฏิบตั ิ วทิ ยากรประจาฐานตอ้ งเตรียมอุปกรณ์ตา่ ง ๆ ในการใชฝ้ ึ กภาคปฏิบตั ิ ไวใ้ หผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมอยา่ ง เพียงพอ และใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมไดฝ้ ึกปฏิบตั ิภายในเวลาที่กาหนด 4. การประเมินผล วทิ ยากรประจาฐานประเมินผลจากผลงานของผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรม ไดป้ ฏิบตั ิเสร็จเรียบร้อยแลว้

กำรเปิ ด – ปิ ดประชุมกองลูกเสือสำรอง คร้ังท่ี 4 159 เวลำ 90 นำที 1. พธิ ีเปิ ด แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธง สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจแยก 10 นาที 2. เล่นเกม “เกมเขม็ ทิศ” 5 นาที 3. สอนตำมหลกั สูตร วชิ านกั อ่านแผนที่ 60 นาที ฐานที่ 1 ทิศท้งั 8 5 นาที ฐานท่ี 2 วางแผนท่ีใหถ้ ูกทิศ 10 นาที ฐานท่ี 3 เครื่องหมายแผนที่ ฐานท่ี 4 การบอกท่ีต้งั ฐานที่ 5 การหาเส้นทาง 3. ผู้กำกบั ลกู เสือเล่ำเรื่องส้ัน 4. พธิ ีปิ ด นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธง เลิก คาอธิบาย เขม็ ทิศ 1. รูปแถว ใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมทุกคนยนื จบั มือกนั เป็ นวงกลมเดียว ใหผ้ นู้ าเกมยนื กางแขนอยตู่ รง กลางกาหนดใหผ้ เู้ ขา้ อบรมที่อยตู่ รงกบั แขนซา้ ยเป็นทิศเหนือ และผเู้ ขา้ อบรมที่อยตู่ รงกบั แขนขวา เป็ นทิศใต้ 2. กตกิ ำ เม่ือผนู้ าเกมหมุนตวั อยกู่ บั ที่ไปทางใด ทุกคนตอ้ งพยายามระวงั ใหค้ นที่เป็นทิศ เหนือและทิศ ใตอ้ ยตู่ รงกบั ปลายแขน ซา้ ย – ขวา ของผนู้ าเกมเสมอ

160 วชิ ำนักอ่ำนแผนที่ ฐำนที่ 1 ทิศท้งั 8 อุดร คือทิศเหนือ อีสาน คือทิศตะวนั ออกเฉียงเหนือ บูรพา คือทิศตะวนั ออก อาคเนย์ คือทิศตะวนั ออกเฉียงใต้ ทกั ษิณ คือทิศใต้ หรดี คือทิศตะวนั ตกเฉียงใต้ ประจิม คือทิศตะวนั ตก พายพั คือทิศตะวนั ตกเฉียงเหนือ เพลงทิศท้งั แปด ทิศท้งั แปดทิศ ขอใหค้ ิดจาไวใ้ หเ้ คยชิน อุดรตรงขา้ มทกั ษิณ บูรพา ประจิมจาไว้ อีสานตรงหรดี ท่องอีกทีจาใหข้ ้ึนใจ พายพั น้นั อยทู่ างไหน (ซ้า) ตรงขา้ มไปคืออาคเนย์ (ซ้า) แบบฝึ กหดั

161 คำส่ัง 1. จากจุดเริ่มตน้ ใหล้ ากเส้นตรงไปทางทิศตะวนนออก ยาว 2 นิ้ว 2. ต่อจากน้นั ใหล้ ากเส้นตรงต่อออกไปทางทิศตะวนั ออกเฉียงเหนือ ยาว 1 นิ้ว 3. ตอ่ จากน้นั ใหล้ ากเส้นตรงต่อออกไปทางทิศตะวนั ตกเฉียงเหนือ ยาว 1 นิ้ว 4. ตอ่ จากน้นั ใหล้ ากเส้นตรงต่อออกไปทางทิศตะวนั ตกยาว 2 นิ้ว 5. ตอ่ จากน้นั ใหล้ ากเส้นตรงต่อออกไปทางทิศตะวนั ตกเฉียงใต้ ยาว 1 นิ้ว 6. ตอ่ จากน้นั ใหล้ ากเส้นตรงต่อออกไปทางทิศตะวนั ออกเฉียงใต้ ยาว 1 นิ้ว เฉลย 1\" 1\" 1\" 1\" ฐำน2 วำงแผนทใี่ ห้ถูกทศิ ก. พิจารณาจากแผนที่ โดยปกติดา้ นบนของแผนท่ีจะเป็นทิศเหนือเสมอ ดงั น้นั ใหว้ างดา้ นบน ของแผนที่ไปทางทิศเหนือของภูมิประเทศจริง

162 ข. พจิ ารณาจากลกั ษณะภูมิประเทศ โดยพยายามจดั ใหร้ ายละเอียดในแผนท่ีใหต้ รงกบั รายละเอียดของภูมิประเทศจริง รายละเอียดเหล่าน้ี ไดแ้ ก่ แนวถนน แนวรถไฟ แนวภูเขา แนวร้ัว เป็นตน้ และควรใชแ้ นวเหล่าน้ีต้งั แต่ 2 แนวข้ึนไป ค. พจิ ารณาจากแนวทิศเหนือแม่เหลก็ ในแผน่ จะมีแผนผงั มุมเย้อื งแสดงทิศเหนือ 3 ชนิด คือ 1. ทิศเหนือจริงหรือทิศเหนือภูมิศาสตร์ 2. ทิศเหนือกริด

163 3. ทิศเหนือแมเ่ หล็ก ดงั น้นั ก.ใหจ้ ดั วางแผนท่ีลงบนพ้นื ราบ แลว้ นาเขม็ ทิศวางลงบนแผงผงั มุมเย้อื งในแผนท่ี (บนแนวทิศ เหนือแมเ่ หลก็ 1) ข. หมุนเฉพาะแผน่ แผนท่ีไปจนกวา่ อกั ษร บนหนา้ ปัดเขม็ ทิศอยตู่ รงกบั ปลายเขม็ แม่เหล็กสีแดง ฐำนที่ 3 เครื่องหมำยแผนท่ี เครื่องหมายแผนที่จะบอกใหท้ ราบถึงรายละเอียดท่ีปรากฏอยวู่ า่ เป็นอะไร เครื่องหมายท่ีใชแ้ ทน

164 รายละเอียดในภูมิประเทศของแผนท่ีน้ีมีชื่อเรียกวา่ “สญั ลกั ษณ์แผนที่” สัญลกั ษณ์น้ีแตล่ ะประเทศหรือ หน่วยงานทาแผนที่อาจกาหนดข้ึนไมเ่ หมือนกนั แต่ตอ้ งออกแบบให้เหมือนของจริงซ่ึงดูแลว้ เขา้ ใจไดท้ นั ที สัญลกั ษณ์ท่ีใชใ้ นแผนท่ีแยกเป็น 3 ชนิด คือ 1. สญั ลกั ษณ์ท่ีเป็นจุด เช่น ที่ต้งั จงั หวดั อาเภอ ตาบล อาคาร บา้ นเรือน 2. สญั ลกั ษณ์ที่เป็นเส้น เช่น ถนน ทางรถไฟ ทางน้า แนวแบ่งอาณาเขต 3. สัญลกั ษณ์ที่เป็นพ้ืนที่ เช่น บริเวณป่ า สวน ไร่ ทุ่งนา แบบฝึ กหัด ( ) 1. ก. โบสถค์ ริสตศ์ าสนา ( ) 2. ข. ท่ีต้งั อาเภอ ( ) 3. ค. โบสถม์ ุสลิม ( ) 4. ง. วดั ไม่มีโบสถ์ ( ) 5. จ. ท่ีต้งั จงั หวดั ( ) 6. ฉ. โรงเรียน ( ) 7. ช. วดั มีโบสถ์ สัญลกั ษณ์ทเ่ี ป็ นเส้น ช. ทางคนเดิน ( ) 8. ซ. แนวพรมแดนระหวา่ งประเทศ ( ) 9. ฌ. แนวแบง่ เขตจงั หวดั ญ. ถนนพ้นื แขง็ ( ) 10. ฎ. ถนนพ้ืนอ่อน ( ) 11. ฐ. สะพาน ( ) 12. ฒ. ทางรถไฟ ( ) 13. ( ) 14.

สัญลกั ษณ์ทเ่ี ป็ นพืน้ ที่ 165 ( ) 15. ( ) 16. ด. พ้ืนดินท่ีน้าท่วม ( ) 17. ต. หนองหรือทะเลสาบมีน้าตลอดปี ( ) 18. ถ. หนองหรือทะเลสาบมีน้าไมต่ ลอดปี ( ) 19. ท. ทุ่งนา ( ) 20. ธ. ป่ าจาก ( ) 21. น. ป่ าเลนน้าเคม็ บ. สวนหรือไร่ 1. ข 2. จ 7. ฉ 8. ญ เฉลย 13. ฒ 14.ฌ 3. ฉ 4. ก 5. ง 6. ค 19. ถ 20. ธ 9. ฎ 10. ช 11. ฐ 12. ซ 15. ท 16. ด 17. บ 18. ต 21. น

166 ฐำนท่ี 4 กำรบอกต้งั การบอกที่ต้งั จงั หวดั ของลูกเสือสารอง มี 2 วธิ ี 1. การบอกแบบสมั พนั ธ์ เป็นการบอกท่ีต้งั ของจงั หวดั วา่ อยภู่ าคใดของประเทศ และมีจงั หวดั ใด อยใู่ กลเ้ คียงเช่น จงั หวดั ขอนแก่น อยใู่ นภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ทิศเหนือของจงั หวดั ขอนแก่น ติดต่อกบั จงั หวดั อุดรธานี ทิศใต้ \" \" ชยั ภูมิ ทิศตะวนั ออก \" \" มหาสารคาม ทิศตะวนั ตก \" \" เพชรบูรณ์ หมำยเหตุ ฐำนนี้ ควรมีแผนท่ีประเทศไทย แสดงอาณาเขตแบง่ เป็นภาคและจงั หวดั ทุกจงั หวดั ของ ประเทศและใหผ้ เู้ ขา้ อบรมบอกที่ต้งั ของจงั หวดั ตา่ งๆ แบบสมั พนั ธ์ 2. การบอกที่ต้งั เฉพาะ หรือบอกโดยอาศยั พิกดั ทางภูมิศาสตร์ เป็นการบอกค่าของเส้นละติจูด และลองจิจูด ตดั กนั เช่น กรุงเทพฯ ต้งั อยทู่ ่ีละติจูดประมาณ 13 องศาเหนือ และลองจิจูดประมาณ 100 องศาตะวนั ออก (ใหผ้ เู้ ขา้ อบรมบอกที่ต้งั ของจงั หวดั ตา่ งๆ โดยอาศยั พิกดั ทางภูมิศาสตร์) 1. จงั หวดั ชยั นาท ตัวอย่ำง ลองจิจูดประมาณ 100 องศา 2. จงั หวดั ตาก ท่ีอยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 15 องศา ลองจิจูดประมาณ 99 องศา 3. จงั หวดั แม่ฮ่องสอน ท่ีอยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 17 องศา ลองจิจูดประมาณ 90 องศา 4. จงั หวดั แพร่ ท่ีอยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 19 องศา ลองจิจูดประมาณ 100 องศา 5. จงั หวดั บุรีรัมย์ ท่ีอยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 18 องศา ลองจิจูดประมาณ 103 องศา 6. จงั หวดั ฉะเชิงเทรา ที่อยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 15 องศา ลองจิจูดประมาณ 101 องศา 7. จงั หวดั จนั ทบุรี ท่ีอยทู่ ี่ละติจูดประมาณ 14 องศา ลองจิจูดประมาณ 102 องศา 8. จงั หวดั ภูเก็ต ที่อยทู่ ่ีละติจูดประมาณ 12 องศา ลองจิจูดประมาณ 98 องศา 9. จงั หวดั สงขลา ที่อยทู่ ่ีละติจูดประมาณ 8 องศา ลองจิจูดประมาณ 100 องศา ท่ีอยทู่ ่ีละติจูดประมาณ 7 องศา

167 ฐำนที่ 5 กำรหำเส้นทำง แบบฝึ กหัด 1

168 1. จากจุดเริ่มตน้ ระยะทาง 500 เมตร ไปลาคลอง ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 2. จากจุดเร่ิมตน้ ระยะทาง 300 เมตร ไปโรงเรียน ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 3. จากจุดเร่ิมตน้ ระยะทาง 250 เมตร ไปบ่อน้า ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 4. จากจุดเร่ิมตน้ ระยะทาง 350 เมตร ไปบา้ น ทิศทางใด ….….….….….….…......…. 5. จากจุดเริ่มตน้ ระยะทาง 300 เมตร ไปตน้ ไมใ้ หญ่ ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 6. จากจุดเริ่มตน้ ระยะทาง 400 เมตร ไปตูโ้ ทรศพั ท์ ทิศทางใด ….….….….….….….…..… 7. จากจุดเริ่มตน้ ระยะทาง 350 เมตร ไปวดั ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 8. จากจุดเริ่มตน้ ระยะทาง 600 เมตร ไปเจดีย์ ทิศทางใด ….….….….….….….….…. 1. ทิศตะวนั ออกเฉียงใต้ คำตอบ 2. ทิศเหนือ 5. ทิศตะวนั ตก 3. ทิศตะวนั ตกเฉียงใต้ 6. ทิศตะวนั ออกเฉียงเหนือ 4. ทิศตะวนั ตกเฉียงเหนือ 7. ทิศตะวนั ออก 8. ทิศใต้ แบบฝึ กหัด 2 ทดสอบในภาคสนาม ใหน้ าสิ่งของไปวางไว้ ณ จุดตา่ งๆ ในสนาม จานวน 8 ทิศทาง และใหผ้ เู้ ขา้ อบรมทุกคนยนื ณ จุดก่ึงกลาง แจกคาส่ังที่บอกระยะทางและทิศทางเพ่ือไปหาส่ิงของท่ีวางไว้ ณ จุดต่างๆ 8 จุด

169 คาสง่ั คนท่ี 1 ทิศเหนือ ระยะทาง เมตร จะพบมา้ หินอ่อน คาสง่ั คนท่ี 2 ทิศตะวนั ออกเฉียงเหนือ ระยะทาง เมตร จะพบกระติกน้า คาสั่งคนที่ 3 ทิศตะวนั ออก ระยะทาง เมตร จะพบหีบอุปกรณ์ประจาหมู่ คาสั่งคนท่ี 4 ทิศตะวนั ออกเฉียงใต้ ระยะทาง เมตร จะพบตุก๊ ตาหมี คาส่ังคนท่ี 5 ทิศใต้ ระยะทาง เมตร จะพบสมุดปกแดง คาสง่ั คนท่ี 6 ทิศตะวนั ตกเฉียงใต้ ระยะทาง เมตร จะพบป่ิ นโต คาสั่งคนที่ 7 ทิศตะวนั ตก ระยะทาง เมตร จะพบถุงใส่ขนม คาสั่งคนท่ี 8 ทิศตะวนั ตกเฉียงเหนือ ระยะทาง เมตร จะพบรถจกั รยาน ผู้กำกบั ลกู เสือเล่ำเรื่องส้ัน เร่ือง “สถานที่สาคญั ” ลูกเสือสารองควรจะไดร้ ู้จกั สถานท่ีสาคญั ตา่ งๆ ซ่ึงต้งั อยบู่ ริเวณรอบๆ ท่ีต้งั กองลูกเสือของเรา หรือบา้ ของลูกเสือ และสามารถบอกทิศทางระยะทางโดยประมาณ หรือสามารถนาบุคคลอ่ืนไปยงั สถานท่ีน้นั ๆ ได้ อาทิเช่น สถานีตารวจ โรงพยาบาลหรือสาธารณสุข สถานีดบั เพลิง ที่ทาการไปรษณีย์ โทรเลข โทรศพั ทส์ าธารณะ สถานีรถไฟ ร้านจาหน่ายยา ร้านของเบด็ เตลด็ ตลาด โรงซ่อมรถยนต์ จกั รยานยนต์ ประปา ไฟฟ้า ร้านอาหาร สถานีขนส่ง บา้ นกานนั บา้ นผใู้ หญ่บา้ น บา้ นครูอาจารย์ เทศบาล ถา้ สามารถทราบหมายเลขโทรศพั ทด์ ว้ ย จะดียงิ่ ขอใหล้ ูกเสือสารองทุกคนกระทาตนใหม้ ีความรู้ ความสามารถยง่ิ ๆ ข้ึนไป จนกวา่ จะไปสู่การเป็ น ลูกเสือสามญั ในอนาคตขา้ งหนา้

เรื่อง กำรเล่นเกม 170 ขอบข่ำยวชิ ำ บทเรียนที่ 13 1. ความสาคญั และประโยชน์การเล่มเกม เวลำ 90 นำที 2. ประเภทของการเล่นเกม 3. ขอ้ ควรคานึงในการสอนเกม 5 นาที 15 นาที จุดหมำย 15 นาที เพ่ือสาธิตและเลือกเกมใหเ้ หมาะสมกบั ลูกเสือสารอง 50 นาที 5 นาที วตั ถุประสงค์ เมื่อจบบทเรียนน้ีแลว้ ผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรมควรจะสามารถ 1. บรรยายถึงความสาคญั และประโยชน์ของการเล่มเกมได้ 2. อธิบายประเภทของเกมได้ 3. ระบุขอ้ ควรคานึงในการสอนเกมได้ 4. เลือก, สาธิตและเป็นผนู้ าในการเล่นเกมได้ วธิ ีสอน/กจิ กรรม 1. ใหเ้ ล่นเกมเร็วใหม่ ๆ 2. บรรยายตามขอบขา่ ยขอ้ 1-2-3 3. ใหห้ มู่ไปคิดเกมชนิดตา่ ง ๆ 4. นาผลงานมาสาธิตการเล่น 5. ซกั ถามและสาธิต สื่อกำรสอน 1. อุปกรณ์การเล่นเกมแตล่ ะชนิด นกหวดี สนาม 2. แผนภูมิ หรือแผน่ ใส 3. เอกสารประความรู้เก่ียวกบั การเล่นเกม

171 ประเมินผล 1. สงั เกต พฤติกรรม 2. ดูจากผลงานการสาธิตและปฏิบตั ิ 3. ซกั ถาม เนื้อหำวชิ ำ ก. เล่นเกมเร็ว ควรเป็นเกมใหมส่ าหรับผเู้ ขา้ รับการอบรม เพอ่ื ดึงความสนใจ ข. กล่าวส้ัน ๆ ของการเล่นเกม เป็นวธิ ีการที่ดีในการพฒั นาทกั ษะความสามารถทางกาย ลกั ษณะนิสัย การเช่ือฟัง เคารพกติกา ความมีน้าใจนกั กีฬา ตลอดจนใชเ้ กมเป็นเครื่องบง่ บอกถึงอุปนิสัย พ้ืนฐานและความสามารถของเดก็ แต่ละคน ความแตกตา่ งของวตั ถุประสงคข์ องชนิดการเล่มเกมแบบต่าง ๆ และแนวทางสาหรับ การนาเล่นเกมใหส้ นุกสนานมีระเบียบวนิ ยั ค. โครงการ มอบใหแ้ ต่ละหมู่ไปคิดเกมการเล่นโดยกาหนดใหห้ มูล่ ะชนิด ๆ ละ 2-3 เกม โดยมีวธิ ี เล่นโดยละเอียดพร้อมท่ีจะสาธิต ง. การสาธิต ใหแ้ ต่ละหมู่ไปคิดเกมการเล่นที่เขาคิดข้ึนมานาเสนอแก่ผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรมท้งั หมด หมูล่ ะ 1 เกมก่อน หากมีเวลาพอใหเ้ วยี นมาสาธิตเกมท่ีเหลือตอ่ ๆ ไป หลงั จากน้นั กจ็ ะมีการประเมินผลและซกั ถาม เช่น - ลูกเสือสารองไดร้ ับความสนุกสนานหรือไม่ - วธิ ีเล่นชดั เจน เด็กทาถูกกติกาหรือไม่ - ตอ้ งการเวลาเล่นเทา่ ใด - ประสบความสาเร็จตามความประสงคห์ รือไม่ ตัวอย่ำงโครงกำรเล่นในบทเรียน 1. ท่านวางแผนการประชุมกองกลางแจง้ ตอนบา่ ยในเดือนมิถุนายนในสนามติดกบั ป่ าเลก็ ๆ ขอใหท้ ่านคิดการเล่น 3 อยา่ งข้ึนมา และเตรียมการสาธิตเกมหน่ึงเกม และอธิบายเกมอ่ืนอีก 2 เกม เกมดงั กล่าวน้ีใหเ้ ป็นประโยชนใ์ นการเล่มเกมกลางแจง้ แทนท่ีจากดั ขอบเขตในบริเวณท่ีต้งั กองลูกเสือ ของท่าน จงเตรียมพร้อมที่จะอธิบายอีก 2 เกม หากมีผขู้ อร้อง ตัวอย่ำง - การเล่นในที่กวา้ งโดยอาศยั เร่ืองนิทานเป็ นรากฐานและใหร้ วมวชิ าสะกดรอยเขา้ ไวด้ ว้ ย - เกมธรรมชาติ

172 เนื้อหำวชิ ำ ก. เริ่มตน้ ดว้ ยเกมเร็ว 2 เกมท่ีแตกตา่ ง เป็ นเกมที่เล่นท้งั กองและอีกเกมหน่ึงควรเป็นเกม แข่งขนั ระหวา่ งหมู่ - ระมดั ระวงั การเล่นอยา่ ใหย้ ากเทา่ เดก็ โต อยา่ เล่นเกมที่ทาใหเ้ กิดปัญหายงุ่ ยากซบั ซอ้ นจน เดก็ บางคนไมส่ ามารถเล่นได้ - จงอยา่ ทาใหผ้ เู้ ขา้ รับการฝึกอบรมที่ไม่สามารถเล่นเกมได้ เกิดความอบั อาย ผสู้ อนควรทา ตวั เป็นกนั เองกบั ผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรม ในการสอนบางคร้ังผสู้ อนอาจเลือกเอาเดก็ มาสาธิตการเล่นเกมให้ ดูกท็ าได้ เกมที่จะนามาสอนในตอนเริ่มตน้ อาจเลือกเกมเหล่าน้ีกไ็ ด้ เกมแตะสับสน (เกมเล่นท้งั กอง) ใหล้ ูกเสือมายนื รวมกนั เม่ือไดย้ นิ เสียงนกหวดี ใหว้ งิ่ ไปแตะตน้ ไมค้ นละ 10 ตน้ แลว้ วง่ิ กลบั มา รวมที่เดิม เกมวง่ิ เปรี้ยววงกลม (เกมแขง่ ขนั ระหวา่ งหมู่) ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวหมู่รูปรัศมีวงกลม คนหลงั สุดรองนายหมู่ถอดผา้ ผกู คอมาถือไว้ เม่ือไดย้ นิ เสียง นกหวดี เริ่มเล่นใหค้ นหลงั สุดท่ีถือผา้ ออกวงิ่ ออ้ มเป็ นวงกลม จนมาถึงท่ีเดิมหมูข่ องตวั เองแลว้ ส่งผา้ ใหค้ น ถดั ไปรับแลว้ วง่ิ ต่อไปรอบวงกลมเหมือนคนแรก ส่วนคนท่ีวงิ่ แลว้ เม่ือส่งผา้ ใหผ้ ูอ้ ื่นแลว้ ใหไ้ ปซอ้ นคน หนา้ สุด ทาเช่นน้ีไปเร่ือย ๆ จนหมูใ่ ดเสร็จก่อนแลว้ รีบนงั่ ลง เป็นหมู่ชนะ ข. บรรยำยอย่ำงย่อเก่ยี วกบั ควำมสำคัญและประโยชน์ของกำรเล่มเกม ควำมสำคัญของกำรเล่น ชีวติ เด็กส่วนใหญช่ อบแตก่ ารเล่นเกมอะไรท่ีจะเป็ นประโยชน์ แก่เดก็ เดก็ จะไม่เรียกร้องขอเป็นโน่นเป็นน้ี เขาถูกกาหนดตวั ใหม้ ีตาแหน่งในการเล่นและหลุดพน้ จาก ความหลอกลวง ถา้ เดก็ โตข้ึนหากใหเ้ ขาเล่นเกมเบา ๆ เขาจะไมพ่ อใจและหยดุ เล่นทนั ที่ก่อนท่ีเกมจะยตุ ิลง หรือแสดงทา่ ทีไม่สนใจ ไม่รักษากติกาโลกของการเล่นเป็ นโลกแห่งความจริงสาหรับเด็ก ในการเล่นน้ี เด็กจะไดเ้ รียนรู้และทดสอบความสามารถของตนเองจนเกิดความชานาญและความเคยชินต้งั แต่เลก็ จนโต สิ่งเหล่าน้ีทาใหเ้ ดก็ รู้จกั การใหแ้ ละการรับ การรู้แพร้ ู้ชนะสามารถร่วมงานกบั บุคคลอ่ืนไดโ้ ดยราบร่ืน ซ่ึงผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือจะตอ้ งพยายามปลูกฝังส่ิงเหล่าน้ีใหแ้ ก่เด็กเสียแต่เยาวว์ ยั ค. ประโยชน์ของกำรเล่นเกม ลูกเสือชอบการเล่นท่ีสนุก ทาใหใ้ จคอเบิกบาน การท่ีเล่นประกอบดว้ ยการวง่ิ การกระโดด การไล่จบั กนั ส่ิงเหล่าน้ีช่วยการพฒั นาทางร่างกาย – การรู้จกั บงั คบั แขน ขา เพ่ิมความเจริญเติบโตใหแ้ ก่ ร่างกายโดยทว่ั ไป การเล่นบางอยา่ งช่วยใหม้ ีการพกั ผอ่ นทางสมอง บางอยา่ งฝึกใหส้ มองตอ้ งใชค้ วามคิด อยา่ งฉบั ไว

173 การเล่นบางอยา่ ง โดยเฉพาะการเล่นท่ีเกี่ยวขอ้ งกบั โครงการฝึกกา้ วหนา้ และเครื่องหมาย วชิ าพเิ ศษอาจนามาใชป้ ระกอบการฝึกอบรมได้ – ประเภทส่งเสริมการเรียนรู้ กำรเล่นสำหรับลูกเสือ ช่วยใหล้ ูกเสือแตล่ ะคนทางานเป็นส่วนหน่ึงของชุด โดยเฉพาะเม่ือแข่งขนั กบั ชุดอ่ืน น่ีก็เป็น ประโยชนแ์ ก่ลูกเสือเป็นรายคน แต่ผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือคงเห็นวา่ ควรจะพฒั นาการเล่นท่ีใหเ้ ก่ียวพนั กบั การส่งเสริมใหล้ ูกเสือรู้จกั ร่วมกนั ทางานเป็นคณะยงิ่ กวา่ การแข่งขนั กนั เพราะในชีวิตประจาวนั น้นั ความสาเร็จในธุรกิจการงานจะมีข้ึนดว้ ยการทางานร่วมกบั กลุ่มอ่ืนมากกวา่ การท่ีทางานโดยเป็นปฏิปักษต์ อ่ กนั การเล่นสาหรับหมู่ลูกเสือช่วยใหล้ ูกเสือแต่ละคนสร้างตนเองเป็ นสมาชิกของกลุ่มเล็ก – เพอ่ื ทา การช่วยเหลือและหวงั วา่ คงจะไดย้ กยอ่ งนบั ถือจากกลุ่มเลก็ น้นั ในผลงานที่ตนทา น่ีก็เป็นเร่ืองทกั ษะของ การรู้จกั ทางานร่วมกบั ผูอ้ ื่น อนั จะเป็ นทกั ษะท่ีเป็นประโยชนแ์ ก่ลูกเสือแตล่ ะคน ฉะน้นั จึงกล่าวไดว้ า่ เป็ นภาระของผกู้ ากบั ลูกเสือลูกเสือท่ีจะเลือกการเล่นอยา่ งระมดั ระวงั มี จุดประสงคอ์ ยใู่ นสมองทากาหนดการใหม้ ีการเล่นแต่ละอยา่ ง ไดส้ ัดส่วนกนั ไมใ่ ช่เอาการเล่นมาใช้ เพือ่ เป็นเคร่ือง “ฆา่ เวลา” เพ่ือท่ีจะใหไ้ ดค้ ุณคา่ เตม็ ที่ การเล่นตอ้ งใหม้ ีความเพลิดเพลินสนุกสนาน กติกา ขอ้ บงั คบั และ วนิ ยั ของผเู้ ล่นแต่ละคนเป็ นของจาเป็ น ความสาคญั ของความยตุ ิธรรม ความไม่เห็นแก่ตวั และการช่วยเหลือผทู้ ี่เล็กกวา่ อ่อนแอกวา่ บางทีผพู้ ิการเหล่าน้ีจะปรากฏแก่เด็ก และเด็กจะมีความประทบั ใจ จ. เรำจะให้เด็กเล่นเกมเมื่อใด เล่มเกมทุกคร้ังท่ีเปิ ดประชุมกอง หรือตอ้ งการทดสอบลูกเสือสารองสนุกสนานกบั การเล่น เพราะเขาสนุกสนานกบั การจา ร่าเริงกบั การวงิ่ การกระโดด การไล่จบั หลายเกมท่ีจดั วา่ เป็นการเล่นที่ ผอ่ นคลายทางสมองตลอดจนทางกาย การฝึกอบรมลูกเสือสารองอยา่ จดั กิจกรรมท่ีทาใหส้ มองตึงเครียด จดั กิจกรรมใหส้ ร้างเสริมการเรียนโดยตรง ก่อนหนา้ น้ีผกู้ ากบั ลูกเสือมีความลาบากใจท่ีจะเลือกเกมท่ีตรงกบั ความจริง และทาโครงการซ่ึง สมดุลกบั จานวนผเู้ ล่นและเวลาอนั จากดั เป็ นเกมที่ไดป้ ระโยชนส์ นุกสนาน เกมท่ีเกะกะมีคุณค่านอ้ ย เกม ที่รุนแรงเดก็ จะจาไดร้ วดเร็วถา้ เกมน้นั ทาใหท้ ุกคนสนุกสนาน บางกติกาการรับผดิ ชอบตนเองเป็นเร่ือง จาเป็น ความสาคญั ของการเล่นที่ยตุ ิธรรมไม่เห็นแก่ตวั ช่วยเหลือผทู้ ี่เลก็ กวา่ อ่อนแอกวา่ หรือร่างกาย พกิ าร จะทาใหเ้ ดก็ เกิดความรู้สึกภูมิใจตนเอง ฉ. ข้อคำนึงในกำรเตรียมกำรเล่มเกม 1. ความรุนแรงในชนิดของเกมท่ีเลือก จะตอ้ งไม่เป็ นเกมที่เล่นเป็ นทีมหรือเกมไล่จบั ทุกเกม และไม่เล่นซ้าซากเกินไป

174 2. มีเคร่ืองมือก่อนการเล่น อุปกรณ์การเล่นแตล่ ะเกมตอ้ งเตรียมไวพ้ ร้อม เรียงลาดบั การใช้ ก่อนหลงั 3. กติกาตอ้ งง่ายอธิบายชดั เจน เด็กจะลืมกติกาท่ีสับสน เมื่อต่ืนเตน้ กบั การเล่นเด็กจะผดิ กติกาและการเล่นจะลม้ เหลว 4. ถา้ เกมดาเนินผิดพลาดหรือผดิ กติกา ทางท่ีดีท่ีสุดให้หยดุ การเล่นก่อนโดยทนั ทีและอธิบาย ใหมพ่ จิ ารณาถึงความยตุ ิธรรม มิใหเ้ ด็กเอาเปรียบกนั ได้ 5. ใหเ้ ด็กอยใู่ นความสงบเรียบร้อยขณะอธิบายการเล่น ทางท่ีดีควรใหน้ ง่ั ลงฟังคาอธิบายเด็ก จะกระวนกระวายนอ้ ยกวา่ ยนื ฟัง การท่ีทา่ นยนื สูงกวา่ เดก็ เป็ นการสะดวกแก่การสอดส่องบงั คบั บญั ชา 6. หลีกเลี่ยงการเขา้ ใจผดิ อธิบายและสาธิตใหท้ ุกคนเขา้ ใจตรงกนั พยายามสอนเกม ใหม่ ๆ เขาจะไดร้ ับความสนุกสนานกบั การทดลองการเล่นใหม่ ๆ ที่ลูกเสือในกองยงั ไมไ่ ดเ้ ล่น 7. การเล่นแพค้ ดั ออกเป็ นการเล่นที่เด็กไมพ่ งึ ปรารถนา ถา้ เขาถูกแยกคดั ออกไปเขากจ็ ะเร่ิม เล่นของเขาเองก่อความไม่สงบข้ึน 8. อยา่ ใหเ้ ล่นนานเกินไป การสนุกสนานทาใหเ้ ด็กหมดแรง ไมจ่ าเป็นเสมอไปท่ีจะใหท้ ุกคน เล่นเกม ช. คู่มือกำรเล่นเกมเป็ นส่วนสำคญั ทผี่ ู้กำกบั ลกู เสือต้องมีไว้ คูม่ ือเป็นอุปกรณ์ส่วนสาคญั ชิ้นหน่ึง ชนิดของการเล่นเกมแบ่งออกไดเ้ ป็น 1. การเล่นท้งั กอง (Pack Games) เป็นเกมทว่ั ไปเล่นเบา ๆ สนุกสนาน 2. การเล่นแบบวง่ิ ผลดั (Relay Games) เป็นการเล่นท่ีส่งต่อ แขง่ ขนั เป็นหมู่ 3. การเล่นเป็ นชุด (Team Games) แข่งขนั เป็ นชุดหรือทีม 4. การเล่นเพ่ือทดสอบ (Star Test Games or Test Games) เป็นการเล่นเพื่อทดสอบ ความรู้ความเขา้ ใจและทกั ษะจากบทเรียนท่ีผา่ นมา 5. การเล่นเพื่อฝึกประสาท (Sense Training Games) เป็นการเล่นที่ฝึกประสาทให้ วอ่ งไวในการฟังคาสงั่ การปฏิบตั ิตาม ทาใหเ้ กิดไหวพริบดี 6. การเล่นเงียบ ๆ (Quiet Games) การเล่นที่ไมต่ อ้ งใชเ้ สียง การใชค้ วามคิดในกิจกรรม ท่ีตอ้ งการบรรยากาศสงบเงียบ 7. การแสดงบทบาท (Acting Games) เป็นการแสดงท่าทางสวมบทบาทตวั ละคร แสดงบทบาทลอ้ เขียนแบบต่าง ๆ 8. การเล่นในที่กวา้ ง (Wide Games) เป็นการเล่นกลางแจง้ ในท่ีกวา้ ง เช่น การเล่น ซ่อนหาไล่จบั และสะกดรอย

175 หีบอุปกรณ์สำหรับกองและหมู่ลกู เสือ เสนอแนะใหท้ ุกกองและหมู่ลูกเสือ ควรมีหีบอุปกรณ์การเล่น (หรือถุง) อุปกรณ์ในหีบยอ่ มจะมี แตกตา่ งกนั แต่ควรจะมีอุปกรณ์ตอ่ ไปน้ีรวมอยดู่ ว้ ย เช่น เชือก, ลูกบอลขนาดเล็ก, ถุงถว่ั , ชอลก์ , นกหวดี , ผา้ ปิ ดตา ฯลฯ และสอบถามผูเ้ ขา้ รับการฝึกอบรมวา่ อุปกรณ์อะไรใชป้ ระโยชน์ไดม้ ากที่สุด ควรใหน้ ามาไวใ้ นหีบอุปกรณ์ดว้ ย มกั จะมีแนวโนม้ อยวู่ า่ หีบอุปกรณ์การเล่นไดก้ ลายเป็นหีบทิ้งขยะ ฉะน้นั จึงควรมอบหมายให้ สมาชิกในหมูเ่ ป็นผดู้ ูแลรักษาใหอ้ ยใู่ นสภาพที่ดีอยเู่ สมอ สมุดบนั ทกึ กำรเล่นส่วนบุคคล มีประโยชน์ท่ีผกู้ ากบั ลูกเสือจะจดั ใหม้ ีสมุดบนั ทึกการเล่นส่วนบุคคลข้ึนไว้ เพ่อื บนั ทึกการเล่น ท่ีไดร้ ับการฝึกสอนไปใหม่พร้อมกบั วธิ ีการเล่นและอุปกรณ์การเล่น วนั ท่ีไดเ้ ล่มเกมน้ีคร้ังหลงั สุดก็ควร จดบนั ทึกไว้ เพื่อมิตอ้ งเล่นซ้าใหบ้ ่อยนกั ตวั อย่ำงสมุดบันทกึ เกมกำรเล่นโดยย่อ ตวั อย่ำงเช่น ชนิดของเกม วตั ถุประสงค์ ชื่อเกม กอง/หมู่ เป็นการแข่งขนั ฝึกน้าใจเป็น แขง่ เรือบด หมู่ แข่งขนั ระหวา่ งหมู่ นกั กีฬาและสนุกสนาน ทบทวนทกั ษะลูกเสือที่เรียน แข่งมา้ โรมนั กองและหมู่ เล่นเพือ่ การทดสอบ มาแลว้ หรือทบทวน

176 ขอ้ แนะนาในการจดั ทาคู่มือโดยละเอียดควรจะมี ช่ือเกม……………………………………………………………….. วนั เวลาท่ีเล่น วตั ถุประสงค…์ ……………………………………………………… อุปกรณ์……………………………………………………………… คาอธิบาย (วธิ ีการเล่นและกติกา) สรุป ผทู้ ี่จะเป็นผนู้ าในการเล่นเกมที่ไดด้ ี จะตอ้ งศึกษาทดลองใหเ้ กิดความแมน่ ยา สนุกสนาน ศึกษาหาเกมใหม่ ๆ ที่เหมาะสมกบั วยั มาเล่นเสมอ

ควำมรู้เกยี่ วกบั กำรเล่นเกม 177 เอกสำรประกอบบทเรียนที่ 12 ชนิดของกำรเล่นและตัวอย่ำง 1. การเล่นทว่ั ไป (Pack Games) เป็นเกมการเล่นเบา ๆ ทวั่ ไป เล่นท้งั กอง ไดแ้ ก่ กระรอกชิงรัง, กระต่าย-กระแต กระรอกชิงรัง วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวเป็ นรูปวกลมใหญ่ แลว้ ใหน้ บั 3 ใหล้ ูกเสือนบั 1 กา้ วไปขา้ งหนา้ ใน วงกลมคนละ 1 กา้ ว แลว้ กลบั หลงั หนั หนั หนา้ เขา้ หากนั เป็นคู่ ๆ จบั มือกนั ไวใ้ หค้ นที่นบั 3 ยนื ในวงแขน ของคนท่ีนบั 1-2 เป็นกระรอกที่อยใู่ นรัง เลือกเดก็ 2-3 คนยนื กลางวงเป็นกระรอกที่ไมม่ ีรัง เมื่อไดย้ นิ คาสัง่ วา่ เปลี่ยนรัง ใหก้ ระรอกทุกตวั วง่ิ ออกจากรังโดยเร็ว วงิ่ ไปเขา้ รังอ่ืนสลบั กนั ใน ขณะเดียวกนั ลูกเสือที่ยนื กลางวง (กระรอกท่ีไม่มีรัง) พยายามวง่ิ ไปแยง่ ท่ีรัง ซ่ึงวา่ งอยขู่ ณะสับเปลี่ยนให้ ได้ ผทู้ ี่แยง่ เขา้ รังไมไ่ ดต้ อ้ งมายนื กลางวง คอยฟังคาสัง่ เปล่ียนรังเพ่ือเขา้ แยง่ ต่อไป เม่ือเปลี่ยนไป 4-5 คร้ัง หรือมากกวา่ น้นั ผกู้ ากบั ลูกเสืออาจจะออกคาสั่งเปล่ียนแปลงคือใหผ้ ทู้ ่ี เป็นกระรอกเปลี่ยนมาเป็ นผจู้ บั มือเป็นรังแทนกไ็ ด้ กระต่ำย – กระแต วธิ ีเล่น แบง่ ลูกเสือออกเป็ น 2 พวก เท่า ๆ กนั ใหพ้ วกหน่ึงเป็นกระต่ายอีกพวกหน่ึงเป็ นกระแต ผกู้ ากบั ลูกเสือขานช่ือใดฝ่ ายน้นั จะเป็นฝ่ ายไล่ อีกฝ่ ายที่ไมไ่ ดข้ านชื่อเป็นฝ่ ายหนี เม่ือพน้ เขตที่กาหนดจึง ปลอดภยั แตถ่ า้ ขณะท่ีหนีฝ่ ายไล่แตะตวั ไดก้ ่อนถึงเขตปลอดภยั ผทู้ ี่โดนแตะจะตอ้ งกลบั มาเป็ นฝ่ ายตรง ขา้ ม เช่น ผกู้ ากบั ลูกเสือขานวา่ “กระต่าย” ฝ่ ายที่เป็นกระตา่ ยจะเป็นฝ่ ายไล่แตะ กระแตเป็นฝ่ ายหนี เป็ น ตน้ เมื่อเล่นพอสมควรแลว้ ใหห้ ยดุ ฝ่ ายใดมีมากกวา่ เป็นฝ่ ายชนะ 2. การเล่นแบบผลดั หรือส่งต่อ (Relay Games) เป็นการเล่นต่อแขง่ ขนั กนั เป็ นหมู่ เช่น เกมสวสั ดี เกมลอดถ้า เกมสวสั ดี วธิ ีเล่น ใหเ้ ขา้ แถวตอนหมู่ คนท่ี 1 กลบั หลงั หนั ไปทาวนั ทยหตั ถ์ และจบั มือคนท่ี 2 แลว้ กล่าว คาวา่ “สวสั ดี” แลว้ คนที่ 1 กลบั หลงั หนั มาอยทู่ ี่เดิมพร้อมกบั คนท่ี 2 กลบั หลงั หนั ไปทาวนั ทยหตั ถแ์ ละจบั มือคนที่ 3 พร้อมกบั กล่าวคาวา่ “สวสั ดี” ท้งั 2 คน เหมือนตอนแรก เมื่อทาไปจนถึงคนสุดทา้ ยใหว้ งิ่ ข้ึนมา ต่อขา้ งหนา้ หนั หนา้ สวสั ดีกบั คนแรกทาเรื่อย ๆ ไป จนคนสุดทา้ ยมาซอ้ นขา้ งหนา้ ทาสวสั ดีกบั หวั แถว ทาเหมือนกบั คนที่ 1 อยสู่ ุดทา้ ยเสร็จแลว้ วงิ่ มายนื ขา้ งหนา้ ในรูปเดิม หมูใ่ ดเสร็จก่อนให้รีบนงั่ ลง การเล่นเกมน้ีควรหารองผกู้ ากบั ลูกเสือช่วยดูดว้ ยเพอ่ื จะไดด้ ูวา่ หมูไ่ หนเสร็จเรียบร้อยก่อน เป็นผชู้ นะ

178 เกมลอดถำ้ วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวตอนหมู่ ยนื กางขา พอใหส้ ัญญาณเริ่มเล่นใหค้ นหลงั สุดคลานลอด ขาคนขา้ งหนา้ ข้ึนมาเรื่อย ๆ เม่ือสุดถึงหวั แถว ก็ยนื ข้ึนคนหลงั สุดก็จะคลานลอดตอ่ ๆ กนั มาจนหมดคน สุดทา้ ยแถว ยนื อยใู่ นรูปเดิมหมู่ใดเสร็จก่อนชนะ 3. การเล่นเป็ นชุด (Team Games) เกมจรำจร เตรียมกำร เอากระดาษแขง็ ที่ตดั เตรียมไวเ้ ป็นแผน่ กลม ๆ ขนาดเท่า ๆ กนั โตพอสมควรมีชุด ละ 3 สี คือ สีเขียว สีเหลือง สีแดง จะมีก่ีชุดกไ็ ด้ ตามจานวนทีมที่แข่งขนั แตจ่ านวนชุดควรจะเทา่ กบั จานวนของหมูล่ ูกเสือในกอง วธิ ีเล่น ใหก้ ระดาษสีชุดเหล่าน้ีไปวางควา่ ไวต้ รงหนา้ ห่างหมู่ลูกเสือ ซ่ึงเขา้ เป็นแถวตอนหมู่ พอสมควรถดั จากกองกระดาษน้ีมีเส้นผา่ นอีกเส้นหน่ึง เมื่อไดย้ นิ สัญญาณเร่ิมใหห้ วั แถว (นายหมู่) แตล่ ะ หมูว่ งิ่ ออกไปหยบิ แผน่ กระดาษหงายข้ึนแลว้ ชูใหเ้ พอ่ื นในหมูด่ ู ถา้ ไดส้ ีเขียวชูแลว้ รีบวางคว่าไวไ้ วต้ ามเดิม แลว้ รีบวง่ิ เลยผา่ นเส้นไปยนื หลงั เส้น คนท่ี 2 วงิ่ ไปเปิ ดอีกแผน่ ถา้ ไดส้ ีเหลืองกช็ ู ข้ึน หนั หนา้ ทางสีให้ เพ่อื นดู วางควา่ ไวต้ ามเดิม แลว้ ยนื อยกู่ บั ท่ี คนที่ 3 วง่ิ ไปเปิ ดอีกใบ ถา้ ไดส้ ีแดงกต็ อ้ งพาเพอื่ น (คนที่ 2) กลบั เขา้ ท่ีเดิม ถา้ ไดส้ ีเขียวกพ็ าคนท่ี 2 วง่ิ ผา่ นเส้นไปต่อทา้ ยรอ ทาเช่นน้ีจนกวา่ หมู่ใดผา่ นเส้นหมดก่อนชนะ เกมครอบครัวนก วธิ ีเล่น ใหแ้ บ่งลูกเสือออกเป็น 2 ทีม ๆ ละเท่ากนั ฝ่ ายหน่ึงเป็นนกเอ้ียง ฝ่ ายหน่ึงเป็ น นกขนุ ทองทาเคร่ืองหมายวงกลมไว้ 3 วง วงกลางใหญ่ ห่างจากอีก 2 วง เท่า ๆ กนั วงขา้ ง ๆ 2 วง เป็นรัง ของนกเอ้ียงและนกขนุ ทอง ขา้ งละวง เม่ือไดย้ นิ สญั ญาณเริ่มเล่นนกท้งั 2 จะเขา้ มารวมในวงกลมกลาง นกทุกตวั กระโดดอยตู่ ลอดเวลากระโดดดว้ ยเทา้ คู่ พอไดย้ ินสัญญาณวา่ กลบั รัง ใหน้ กท้งั 2 รีบกระโดดเขา้ รังของตวั เองดว้ ยเทา้ คู่ (หา้ มวงิ่ ) นาตวั ใดเขา้ รังหมดก่อนเป็นฝ่ ายชนะ 4. การเล่นเพ่ือทดสอบ (Test Games) เป็นการเล่นเพ่ือทดสอบความรู้ความเขา้ ใจ และทดสอบ ทกั ษะจากบทเรียนท่ีผา่ นมาเช่น เกมเงื่อน เกมทิศ เกมเงื่อน วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวตอนหมู่ มีเชือกคนละเส้น ขา้ งหนา้ มีราวไมห้ รือเชือกเส้นใหญ่ ขึงอยู่ หากไม่มีท้งั สองอยา่ ง ใหน้ ายหมูไ่ ปยนื หนั หนา้ มาทางหมู่ ห่างพอสมควรถือเชือกของตวั เองไว้ ผู้ กากบั ลูกเสือจะกาหนดใหว้ า่ เงื่อนแรกผกู เงื่อนอะไร และลงทา้ ยดว้ ยเง่ือนอะไร เม่ือไดย้ ินสญั ญาณเร่ิมเล่น ใหค้ นแรกของแต่ละหมูว่ ง่ิ ไปผกู เง่ือนแลว้ วงิ่ กลบั มาแตะคนที่ 2 คนที่ 2 วง่ิ ไปผกู ตอ่ กนั แลว้ กลบั มาแตะ คนตอ่ ๆ ไป จนหมด หมูใ่ ดเสร็จใหน้ ง่ั ลงหรือยกมือข้ึน ผกู้ ากบั ลูกเสือจะต้งั กรรมการไปตรวจวา่ หมู่ใด ผกู ถูกตอ้ งตามท่ีกาหนดไวแ้ ละเสร็จก่อนหมู่เป็นที่ชนะ

179 เกมทิศ เตรียมกำรตดั กระดาษแขง็ เป็นรูปส่ีเหลี่ยมจตั ุรัสแผน่ ใหญข่ นาดประมาณ 15x15นิ้วแผน่ ละ 1หมู่ ขีดเส้นเป็ น 8 (ไม่ตอ้ งเขียนทิศไว)้ และตดั กระดาษแขง็ เป็ นส่ีเหลี่ยมเล็ก 2 ½ x 2 ½ นิ้ว ชุดละ 8 แผน่ จานวนชุดเท่ากบั จานวนหมู่ เขียนช่ือทิศท้งั 8 ต้งั แตอ่ ุดร อีสาน บูรพา อาคเนย์ ทกั ษิณ หรดี ประจิม พายพั จดั เป็นชุด ๆ รวมไวก้ บั แผน่ ใหญ่เป็น 1 ชุด วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวตอนหมู่ นากระดาษแขง็ แผน่ ใหญว่ างขา้ งหนา้ ห่างแถวลูกเสือพอ สมควรจดั กระดาษชิ้นเล็กซอ้ นสลบั กนั ไวค้ วา่ บนแผน่ ใหญ่ตรงกลาง เมื่อไดย้ นิ สัญญาณเริ่มเล่น ให้ ลูกเสือคนท่ี 1 ทุกหมู่วง่ิ ไปเปิ ดกระดาษชิ้นเล็ก เมื่ออา่ นในแผน่ วา่ เป็ นทิศอะไรกใ็ หน้ าไปวางบนปลายเส้น ท่ีขีดไวบ้ นแผน่ ใหญใ่ หถ้ ูกทิศทางแลว้ วงิ่ กลบั ไปแตะคนที่ 2 คนที 2 จะวงิ่ มาเปิ ดกระดาษแผน่ ต่อไปอา่ น ทิศแลว้ วางใหถ้ ูกทิศแลว้ วงิ่ กลบั มาแตะคนตอ่ ไปคนสุดทา้ ยเปิ ดแลว้ วางใหถ้ ูกทิศ และเมื่อเห็นวา่ ของคน ก่อน ๆ วางไวไ้ มถ่ ูกทิศก็มีสิทธิแกไ้ ขได้ เม่ือเสร็จเรียบร้อยแลว้ วงิ่ กลบั มาเขา้ ที่เดิม หมู่ไหนเสร็จก่อนยก มือข้ึนหรือรีบนง่ั ลง ผกู้ ากบั ลูกเสือจะใหก้ รรมการไปตรวจวา่ หมูใ่ ดถูกตอ้ งและเสร็จก่อนเป็นหมูท่ ่ีชนะ 5. การเล่นเพื่อฝึกประสาท (Sence Training Games) เป็นการเล่นที่ฝึกประสาทใหว้ อ่ งไวหดั ฟังคาส่งั ปฏิบตั ิตามทาใหเ้ กิดไหวพริบ เช่น เกมบนบก บนน้า เกมบูซ เกมบนบก บนนำ้ วธิ ีเล่น ใหเ้ ขา้ แถวเป็นรูปวงกลม ผกู้ ากบั ลูกเสือยนื ตรงกลางวงเมื่อไดย้ นิ คาส่ังวา่ “บนบก” ใหล้ ูกเสือทุกคนกระโดดมาขา้ งหนา้ 1 กา้ ว และเมื่อไดย้ นิ คาสงั่ “บนน้า” ใหล้ ูกเสือกระโดดถอยหลงั 1 กา้ ว กลบั ท่ีเดิม ถา้ ใครกระโดดผดิ ผนู้ ้นั ตายตอ้ งมาอยกู่ ลางวงช่วยดูคนที่กระโดดผดิ ถา้ ผกู้ ากบั ลูกเสือ กล่าวส่ังซ้ากบั ที่กล่าวก่อน เช่น บนบก, บนบก ลูกเสือทุกคนตอ้ งยนื อยนู่ ่ิง ๆ จะกระโดดหรือขยบั ตวั ไมไ่ ดถ้ ือวา่ ตาย ตอ้ งเขา้ มาอยกู่ ลางวงช่วยดูผทู้ ี่ยงั ไมต่ ายตอ่ ไปทาเช่นน้ีจนกวา่ จะเหลือคนสุดทา้ ยเป็นผู้ ชนะถือวา่ ประสาทดี เกมบูซ (BUZZ) วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวเป็ นวงกลม แลว้ นง่ั ลงขดั สมาธิใหเ้ ร่ิมนบั ทีละคน วนไปทางขวา หรือซา้ ยกไ็ ด้ คือนบั 1-2-3-4-5-6 ฯลฯ ตามลาดบั แตเ่ ลขใดที่ลงทา้ ยดว้ ย 5-10-15-20-25 ฯลฯ ใหผ้ นู้ บั หมายเลขน้นั ออกเสียงบูซ (BUZZ) แทนคนใดท่ีไม่ร้องบูซใหอ้ อกมานง่ั กลางวง เล่นต่อไปตามสมควรก็ ไม่หยดุ แลว้ ใหผ้ ทู้ ่ีนงั่ กลางวงทากิจกรรมอยา่ งหน่ึงอยา่ งใดใหด้ ู เช่น ราวง เดินท่าทางต่าง ๆ ทาทา่ คน พิการ เป็นตน้ 6. การเล่นเงียบ ๆ (Quiet Games) เป็นการเล่นที่ไมใ่ ชเ้ สียง เช่น การวาดภาพ แขง่ ทาการฝีมือ เขียนหนงั สือและการแข่งขนั อ่ืน ๆ ที่ไมใ่ ช่เสียง เช่น เกมวาดเขียน

180 เกมวำดเขียน วธิ ีเล่น ใหเ้ ดก็ เขา้ แถวนง่ั เป็นรูปวงกลม หนั หนา้ เขา้ หากนั ผกู้ ากบั ลูกเสือแจกกระดาษวาดเขียน ดินสอสีหรือถ่านชาโคล ตามความตอ้ งการ เอาส่ิงที่จะใหล้ ูกเสือวาดไปวางตรงกลาง เช่น แจกนั หรือสิ่ง ใดท่ีเหมาะสมกาหนดเวลาให้ ใหล้ ูกเสือลงมือวาดโดยมิไดพ้ ดู คุยหรือถามกนั เม่ือหมดเวลาเก็บกระดาน มาส่งผกู้ ากบั ลูกเสือจะตดั สินของผใู้ ดดีที่สุดเป็นผชู้ นะ 7. การแสดงบทบาท (Acting Games) เป็นการเล่นแสดงทา่ ทางประกอบการแตง่ กายสวม บทบาทตวั ละครหรือแสดงลอ้ เลียนดว้ ยท่าทางท่ีแสดงออก ผแู้ สดงไม่มีการพดู ไมใ่ ชเ้ สียง แต่ผดู้ ูจะเป็น ผทู้ ายวา่ ผแู้ สดงน้นั แสดงบทบาทอะไร แสดงเป็ นตวั อะไร เช่น งิ้ว โขน คนบา้ นกั มวย ฯลฯ (ซ่ึงรายละเอียดอยใู่ นการแสดงเงียบแลว้ ) 8. การเล่นในท่ีกวา้ ง (Wide Games) การเล่นกลางแจง้ ในท่ีกวา้ งและในป่ า เช่น เล่นซ่อนหา สะกดรอย ไล่จบั เกม ใบไม้ ซ่ึงส่วนมากจะใหเ้ ดก็ เล่นเกมน้ีเม่ือไปอยคู่ ่ายพกั แรมซ่ึงมีท้งั กลางแจง้ ท่ีโล่ง และป่ า เกมใบไม้ ข้นั เตรียม ใหร้ องผกู้ ากบั ลูกเสือออกไปเกบ็ ใบไมร้ อบ ๆ คา่ ยพกั หลาย ๆ ชนิดมาไว้ วธิ ีเล่น ใหล้ ูกเสือเขา้ แถวตอนหมู่ แลว้ ผกู้ ากบั ลูกเสือแจกใบไมใ้ หท้ ุกหมู่ไดศ้ ึกษาสกั 3-5 นาที ขอคืน แลว้ ใหล้ ูกเสือออกไปหาใบไมร้ วบรวมมาเป็นหมู่ใหเ้ หมือนกบั ตวั อยา่ งใชเ้ วลา 5 นาที หมูใ่ ดได้ ครบถูกตอ้ งหมู่น้นั ชนะ

เร่ือง กำรลูกเสือนำนำชำติ 181 บทเรียนท่ี 14 เวลำ 90 นำที ขอบข่ำยวชิ ำ 1. กิจกรรมลูกเสือโลกโดยสังเขปและแนวทางการพฒั นา 2. แนวทางการดาเนินงานของลูกเสือนานาชาติ 3. กิจกรรมเสนอแนะเกี่ยวกบั การลูกเสือนานาชาติ จุดหมำย เพอื่ ทราบถึงกิจการและการพฒั นาของลูกเสือโลก วตั ถุประสงค์ เม่ือจบบทเรียนแลว้ ผเู้ ขา้ รับการฝึกอบรมควรจะสามารถ 1. อธิบายถึงกิจการลูกเสือโดยสงั เขปและแนวทางการพฒั นาของลูกเสือโลกได้ 2. ระบุแนวทางในการดาเนินงานของลูกเสือนานาชาติได้ 3. ระบุความสาคญั ในการส่งเสริมใหเ้ กิดความรู้สึกวา่ ลูกเสือสารองเป็นส่วนหน่ึงของขบวนการลูกเสือโลก วธิ ีสอน/กจิ กรรม 5 นาที 1. นาเขา้ สู่บทเรียน ฉายสไลดภ์ าพลอร์ด เบเดน โพเอลล์ 25 นาที ประมุขคณะลูกเสือแห่งโลก และหนงั สือ “การลูกเสือสาหรับเดก็ ชาย” 20 นาที 2. บรรยายกิจการลูกเสือโลกและแนวทางในการพฒั นา 30 นาที 3. ปฏิบตั ิงานกลุ่ม โดยมีวทิ ยากรประจาหมูใ่ หค้ าแนะนาใหร้ ายงานและ 10 นาที ประเมินผลในท่ีประชุม 4. เสนอผลงานต่อที่ประชุม 5. ซกั ถามและสรุป สื่อกำรสอน 1. สไลด์ กิจการลูกเสือของนานาประเทศ (ถา้ มี) 2. ภาพ ลอร์ด เบเดน โพเอลล์ 3. หนงั สือ “การลูกเสือสาหรับเดก็ ชาย” 4. จดั นิทรรศการ กิจการลูกเสือไทย และกิจการลูกเสือของนานาประเทศ

182 กำรประเมินผล 1. สงั เกตพฤติกรรม 2. ดูจากผลงาน 3. ซกั ถาม เนื้อหำ การลูกเสือเป็นขบวนการฝึกอบรมเดก็ ชายใหเ้ จริญเติบโตข้ึนสมกบั ที่เป็นเดก็ ชาย เพ่ือจะไดเ้ ป็น พลเมืองดีของชาติ และเป็นกาลงั คนช้นั ดีของประเทศต่อไป โรเบิร์ต สตีเฟนสนั สมิธ เบเดน โพเอลล์ หรือ ลอร์ด เบเดน โพเอลล์ (Robert Stephenson Smyth - Powell) ชาวองั กฤษไดเ้ ป็นผกู้ าเนิดลูกเสือข้ึน เมื่อ พ.ศ. 2450 (ค.ศ. 1907) เมื่อทา่ นไดร้ วบรวมเด็ก 20 คน ใหเ้ ป็นอยกู่ บั ท่านท่ีเกาะบราวน์ซี ในช่อง แคบองั กฤษ ซ่ึงนบั วา่ เป็นการอยคู่ า่ ยพกั แรมของลูกเสือคร้ังแรกของโลก และประสบความสาเร็จอยา่ ง งดงาม ต่อมาในปี พ.ศ. 2451 (1908) ลอร์ด เบเดน โพเอลล์ ไดจ้ ดั พมิ พห์ นงั สือคูม่ ือการฝึกอบรมข้ึน ชื่อวา่ “การลูกเสือสาหรับเด็กชาย” (Scouting For Boys) ซ่ึงเป็นทางนาไปสู่การขยายตวั หรือพฒั นา กิจการลูกเสือไปสู่นานาชาติ นอกจากน้ียงั ใชเ้ ป็ นคู่มือฝึกอบรมในหลายๆ ประเทศ ลอร์ด เบเดน โพเอลล์ มองเห็นความสาคญั ของการลูกเสือวา่ เป็นขบวนการเยาวชนประเภทหน่ึง ท่ีมีวตั ถุประสงคใ์ นการ ฝึกอบรมเพ่ือใหก้ ารศึกษาและพฒั นาเยาวชนให้เป็นพลเมืองดี มีความรับผดิ ชอบ การเขา้ เป็นสมาชิกโดย สมคั รใจ ไมค่ านึงเช้ือชาติ ศาสนา การลูกเสือมีคติพจนส์ าหรับลูกเสือแตล่ ะประเภท ไดย้ ดึ ถือเป็น อุดมการณ์ที่เหมาะสมกบั วยั ของเดก็ และเป็ นประโยชน์แก่สงั คมและชาติบา้ นเมืองโดยแท้ นอกจากน้ี การลูกเสือยงั เป็นกิจกรรมเยาวชนหน่วยหน่ึงท่ีมีจุดยนื ของตนเองมีเป้าหมายเป็นที่ยอมรับของมนุษยชาติ ทว่ั โลกในการสร้างเยาวชนใหเ้ ป็นคนดีมีความรับผดิ ชอบต่อตนเองและผอู้ ่ืน กจิ กำรลูกเสือนำนำชำติ องคก์ ารและโครงสร้างขององคก์ ารลูกเสือโลก องคก์ ารลูกเสือโลก จดั ต้งั ข้ึนเมื่อตน้ ศตวรรษที่ 20 โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พอ่ื ช่วยเหลือประเทศที่ เป็ นสมาชิกขององคก์ ารลูกเสือโลก เพ่อื ให้บริการและการศึกษาแก่เยาวชนทวั่ โลก โดยไม่คานึงถึงเช้ือชาติ ผวิ พรรณ ศาสนาหรือสภาพสงั คมจะเป็นอยา่ งไร องคก์ ารลูกเสือโลกจะยอมรับคณะลูกเสือแห่งชาติ เพียงคณะเดียวจากประเทศท่ีเป็นสมาชิกขององคก์ ารลูกเสือโลกในประเทศที่มีสมาคมลูกเสือมากกวา่ หน่ึงสมาคม ซ่ึงโดยปกติมกั จะเกินปัญหาทางศาสนาหรือภาษา ประเทศน้นั ก็จดั ต้งั เป็ นสหพนั ธ์การ ลูกเสือของประเทศน้นั ข้ึน

183 ในปี พ.ศ. 2528 (ค.ศ. 1985) องคก์ ารลูกเสือโลกมีประเทศสมาชิกอยู่ 119 ประเทศ มีสมาชิกท่ี เป็นลูกเสือประมาณกวา่ 16 ลา้ นคน เง่ือนไขสาคญั ของสถาบนั สมาชิกองค์การลูกเสือโลก คือการ ยอมรับและปฏิบตั ิตาม วตั ถุประสงค์ หลกั การ และวธิ ีการของลูกเสือ ตอ้ งเป็นหน่วยงานท่ีอิสระไม่ เกี่ยวขอ้ งกบั การเมือง สมชั ชาลูกเสือโลก เดิมเรียกวา่ สมชั ชานานาชาติ ไดต้ ้งั ข้ึนใน ค.ศ. 1922 เป็นคร้ังแรก มีหนา้ ท่ี กาหนดนโยบายการปฏิบตั ิงานขององคก์ รลูกเสือโลก ประกอบดว้ ยผแู้ ทนจากประเทศสมาชิกทุก ประเทศ ไม่วา่ ประเทศสมาชิกน้นั จะมีขนาดใหญ่เลก็ เพียงใดกต็ ามที ประเทศสมาชิกน้นั มีเสียงลงคะแนน ในการประชุมสมชั ชาไดห้ กเสียงเทา่ กนั ในการประชุมสมชั ชา ผสู้ ังเกตการณ์อาจเขา้ ร่วมประชุมไดด้ ว้ ย นอกจากผแู้ ทนประเทศแลว้ ภายใตบ้ ทบญั ญตั ิของธรรมนูญขององคก์ รลูกเสือโลก สมชั ชาประชุมกนั ทุกสองปี (เปล่ียนเป็นประชุมกนั ทุกสามปี ต้งั แต่ ค.ศ.1987 เป็นตน้ ไป) กรรมการลูกเสือโลก ซ่ึงต้งั แตข่ ้ึนแทนกรรมการนานาชาติเดิม มีหนา้ ที่รับผดิ ชอบท่ีจะดูแลให้ มติของการประชุมคณะกรรมการลูกเสือโลกประกอบดว้ ยสมาชิก 12 นาย จากประเทศสมาชิกตา่ งกนั สิบสองประเทศ ซ่ึงที่ประชุมสมชั ชาลูกเสือเป็นผเู้ ลือกต้งั กรรมการเหล่าน้ีมิไดท้ าหนา้ ที่เป็นผแู้ ทนของ ประเทศตนแต่ดูแลรับผิดชอบผลประโยชน์ของขบวนการลูกเสือท้งั หมด เลขาธิการขององคก์ รลูกเสือ โลก และเหรัญญิกกิตติมศกั ด์ิ เป็นกรรมการโดยตาแหน่งในคณะกรรมการประธานคณะกรรมการของ แต่ละเขตการลูกเสือเขา้ ร่วมในการประชุมกรรมการลูกเสือโลกในฐานะที่ปรึกษาได้ คณะกรรมการลูกเสือโลก ประชุมกนั อยา่ งนอ้ ยปี ละคร้ัง ยง่ิ ไปกวา่ น้นั คณะกรรมการลูกเสือ โลกยงั ไดท้ างานในหนา้ ท่ีท่ีเคยนิยมเรียกกนั วา่ “Steering Committee” คือ กรรมการจดั ระเบียบวาระ และวธิ ีดาเนินการของสมชั ชา นบั เป็นกรรมการขนาดเลก็ ของคณะกรรมการลูกเสือโลก คณะกรรมการ น้ีประชุมกนั ปี ละคร้ัง เพอ่ื ที่จะปฏิบตั ิภารกิจอนั มีจานวนมากมาย และแตกตา่ งกนั ใหล้ ุล่วงไปดว้ ยดี คณะกรรมการ ลูกเสือโลกไดร้ ับการสนบั สนุนช่วยเหลือจากหน่วยงานอนั ยงุ่ ยากสบั สนดงั ไดแ้ สดงไวใ้ นภาพ ดงั ที่ปรากฏในภาพ จะเห็นวา่ มีกลุ่มใหค้ าปรึกษาสาคญั แก่คณะกรรมการลูกเสืออยู่ 2 กลุ่ม ในการปฏิบตั ิภารกิจของคณะกรรมการ กล่าวคือ - กลุ่มวา่ ดว้ ยวธิ ีการของการศึกษา (The Educational Methods Group) รับผิดชอบในความ เช่ียวชาญเกี่ยวกบั การพฒั นาความคิดเห็น แนวคาแนะนาและส่ิงพมิ พต์ า่ งๆ - กลุ่มวา่ ดว้ ยการใหบ้ ริการสนบั สนุน (The Support Services Group) รับผดิ ชอบในเร่ือง การเสนอนโยบายและทบทวนผลของนโยบายน้นั เมื่อคณะกรรมการลูกเสือโลกไดอ้ นุมตั ิและไดใ้ ช้ ปฏิบตั ิแลว้ เก่ียวกบั การจดั หาและการใชป้ ระโยชนด์ ว้ ยวธิ ีการตา่ ง ๆ เทา่ ที่จาเป็นเพ่ือสนบั สนุนกิจกรรม ของขบวนการลูกเสือโลก ในแตล่ ะกลุ่มที่กล่าวขา้ งบนน้ีมีคณะกรรมการและกลุ่มปฏิบตั ิงาน (Task Forces) ของตนเองใน

184 หลกั การแต่ละกลุ่มประชุมกนั ปี ละคร้ัง ส่วนคณะกรรมการของกลุ่มน้นั ประชุมกนั ไมบ่ ่อยนกั ตามแต่ ความจาเป็นจะเกิดข้ึนกป็ ระชุมกนั ส่วนกลุ่มปฏิบตั ิงาน (Task Forces) น้นั ทาธุรกิจกนั ทางไปรษณียแ์ ละ ดว้ ยการติดต่อกนั เองระหวา่ งสมาชิก สานกั งานเลขาธิการลูกเสือโลก (The World Scout Bureau) ทาหนา้ ท่ีเลขาธิการประจาของ สมชั ชาและของคณะกรรมการลูกเสือโลก มีหนา้ ที่ใหก้ ารสนบั สนุนอนั เช่ียวชาญเป็นอาชีพท่ีจาเป็นเพ่ือ การปฏิบตั ิภารกิจของสมชั ชาและคณะกรรมการลูกเสือโลก สานกั งานน้ีไดต้ ้งั ข้ึนเป็นคร้ังแรกในนคร ลอนดอนเม่ือ ค.ศ. 1920 ต่อมาในปี 1950 ไดย้ า้ ยไปต้งั อยทู่ ่ีกรุงออ๊ ตตาวา และตอนสุดทา้ ยน้ีไดย้ า้ ยมา อยทู่ ่ีเมืองเจนีวา เม่ือ ปี 1968 สานกั งานน้ีในตอนแรกมีผอู้ านวยการ (Director) เป็นผรู้ ับผดิ ชอบบริหารงาน ปัจจุบนั น้ีเปลี่ยน เป็นเลขาธิการ (Secretary - General) เป็นผบู้ ริหารงาน เจา้ หนา้ ที่ของสานกั งานน้ีปฏิบตั ิงานอยใู่ นแหล่ง ต่างกนั หกแหล่ง กล่าวคือสานกั งานใหญ่ต้งั อยทู่ ่ีนครเจนีวา และมีสานกั งานเขตใน Kenya (สาหรับเขต แอฟริกา) ในอียปิ ต(์ สาหรับเขตอาหรับ) ในฟิ ลิปปิ นส์ (สาหรับเขตเอเชีย - แปซิฟิ ก) ในสวติ เซอร์แลนด์ (สาหรับเขตยโุ รป) และในคอสตาริกา (สาหรับเขตอินเตอร์อเมริกา)

185 คำอธิบำยรูป 1. คณะกรรมการลูกเสือโลก 2 .คณะกรรมการธรรมนูญ 3. มูลนิธิลูกเสือโลก 4.คณะกรรมการท่ีปรึ กษาการลูกเสือ / เนตรนารี 5. กลุ่มใหก้ ารสนบั สนุน 6. กลุ่มวา่ ดว้ ยวธิ ีการของการศึกษา 7. คณะกรรมการการพิจารณาเกียรติความดีและการใหร้ างวลั 8. เขตต่าง ๆ 9. คณะกรรมการงบประมาณและเหรัญญิก 10.คณะกรรมการประชาสัมพนั ธ์และการส่ือสาร 11. คณะกรรมการพฒั นากิจการลูกเสือโลก 12.คณะกรรมการลูกเสือโลกวา่ ดว้ ยกาหนดการ 13. คณะกรรมการลูกเสือโลกวา่ ดว้ ยการฝึกอบรม 14. แอฟริกา 15. อาหรับ 16. เอเชีย – แปซิฟิ ก 17. ยโุ รป 18. อินเตอร์อเมริกา 19.ยเู รเซีย สานกั งานเขตท้งั หา้ แห่งน้ี ทาหนา้ ที่เป็นสานกั งานเลขาธิการของเขตน้นั ๆ ดว้ ย เพราะวา่ แต่ละ เขตมีสมชั ชาของเขต และคณะกรรมการของเขตเองดว้ ย เขตท้งั หา้ น้ี บทบาทสาคญั ในงานขององคก์ ร ลูกเสือโลก เพราะเขตเหล่าน้ีไดท้ าหนา้ ที่ส่งเสริมหลกั การ (Spirit) เกี่ยวกบั ภราดรภาพ ความร่วมมือ และ การช่วยเหลือกนั ระหวา่ งองคก์ รลูกเสือในเขตน้นั ๆ กบั ท้งั ไดด้ ูและใหม้ ีการนาไปใชซ้ ่ึงมติและนโยบายที่ องคก์ รลูกเสือโลกไดก้ าหนดไว้ ซ่ึงเกี่ยวขอ้ งกบั เขตตา่ ง ๆ

186 การจดั รูปโครงสร้างของสานกั งานลูกเสือโลกไดแ้ สดงไวโ้ ดยสงั เขป ดงั ในรูป 1. เลขาธิการ 2. เลขาธิการมูลนิธิลูกเสือโลก 3. ผอู้ านวยการใหก้ ารสนบั สนุน 4. ผอู้ านวยการฝ่ ายการประชาสัมพนั ธ์และสื่อสาร 5. ผอู้ านวยการฝ่ ายบริหาร 6. ผชู้ ่วยอานวยการฝ่ ายการส่ือสาร 7. ศูนยก์ ารผลิตเอกสารวชิ าการ 8. ฝ่ ายจดั ส่งและใหก้ ารบริการ 9. เจา้ หนา้ ท่ีควบคุมโครงการ 10. ผอู้ านวยการฝ่ ายวธิ ีการของการศึกษา 11. ผอู้ านวยการฝ่ ายฝึกอบรม 12. ผอู้ านวยการฝ่ ายกาหนดการ 13. ผอู้ านวยการฝ่ ายการพฒั นาชุมชน 14. ผชู้ ่วยผอู้ านวยการฝ่ ายการพฒั นาชุมชน

187 15. ผตู้ รวจการฝ่ ายบริหารเขตตา่ ง ๆ 5 เขต 16. เจา้ หนา้ ท่ีโครงการ 17. ผบู้ ริหารฝ่ ายลูกเสือบริการ เส้นแสดงการรายงาน เส้นแสดงการปฏิบตั ิการ

188 กจิ กำรลูกเสือของนำนำประเทศ องั กฤษ - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 685,102 คน - ก่อต้งั ข้ึนเมื่อ พ.ศ. 2450 (ค.ศ.1907) - กาฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็น 4 ประเภท คือ (1) Beaver Scouts ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 6 – 8 ปี (2) Cub Scouts ฝึกอบรมท้งั เด็กชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 8-10.5 ปี (3) Scouts ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 10.5-15.5ปี (4) Venture Scouts ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 15.5-20 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” อเมริกา - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 4,561,719 คน - ก่อต้งั ข้ึนเม่ือ พ.ศ. 2465 (ค.ศ.1922) - การฝึกอบรมแบ่งเป็น 5 ประเภท คือ (1) Tiger Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายเม่ืออายรุ ะหวา่ ง 6-7 ปี (2) Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายเมื่ออายรุ ะหวา่ ง 7- 10 ปี (3) Scouts ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายเมื่ออายรุ ะหวา่ ง 11-18 ปี (4) Varsity Scouts ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายเมื่ออายรุ ะหวา่ ง 14-17 ปี (5) Explorers ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายเมื่ออายรุ ะหวา่ ง 14-21 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” แคนาดา - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 304,138 คน - ก่อต้งั ข้ึนเมื่อ พ.ศ. 2452 (ค.ศ.1909) - การฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็ น 5 ประเภท คือ (1) Beavers ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายมีอายรุ ะหวา่ ง 5 - 8 ปี (2) Wolf Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายมีอายรุ ะหวา่ ง 8 - 10 ปี (3) Scouts ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายมีอายรุ ะหวา่ ง 11 - 14 ปี (4) Ventures ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายมีอายรุ ะหวา่ ง 14 - 17 ปี (5) Rovers ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายมีอายรุ ะหวา่ ง 18 - 26 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” -

ออสเตรเลีย 189 - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 151,561 คน - ก่อต้งั เมื่อ พ.ศ. 2451 (ค.ศ.1908) - การฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 4 ประเภท คือ (1) Cub Scouts ฝึกอบรมท้งั เด็กชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 8-11 ปี (2) Scouts ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 11-15 ปี (3) Venturersฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 15-18 ปี (4) Roversฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 15-25 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” บรูไน - ปัจจุบนั มีสมาชิก 2239 คน - ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2476 (ค.ศ. 1933) การฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็ น 4 ประเภท (1) Cubs ฝึกอบรมอบรม เฉพาะเดก็ ชายที่มีอายรุ ะหวา่ ง 7 – 11 ปี (2) Scouts \" 12-16 ปี (3) Ventures ฝึกอบรมท้งั เด็กชายและหญิงอายรุ ะหวา่ ง 17-21 ปี (4) Rovers ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายมีอายรุ ะหวา่ ง 21-30 ปี -คติพจน์ “จงพร้อม” - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 312237 คน - ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2515 (ค.ศ. 1972๗ - การฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 3 ประเภท (1) Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายอายรุ ะหวา่ ง 6-11 ปี (2) Scouts \" 11-17 ปี (3)Rovers \" 17-25 ปี -คติพจน์ “ทาดีที่สุดและจงเตรียมพร้อมเพอื่ การบริการ”

190 - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 98032 คน - ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2480 (ค.ศ. 1937) - การฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 4 ประเภท คือ (1) Cub Scout ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายอายรุ ะหวา่ ง 4.5 – 12 ปี (2) Boy Scout \" 12 – 15 ปี (3) Senior Scout \" 15 – 18 ปี (4) Rover and Ranger ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและ หญิงระหวา่ ง 18- 24 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” -ปัจจุบนั มีสมาชิก 57644 คน -ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2454 (ค.ศ. 1911) -การฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็น 5 ประเภท คือ (1) Grasshopper Scouts ฝึกอบรมท้งั เด็กชาย หญิง มีอายุ ระหวา่ ง 6-8 ปี (2) Cub Scout \" 7.5 – 12 ปี (3) Scouts \" 11 – 16 ปี (4) Ventures Scouts \" 15 – 20 ปี (5) Rover Scouts \" 18 – 25 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” เป็ นประเทศหน่ึงที่มีจานวนลูกเสือมากที่สุดในโลก และพฒั นาไปอยา่ งรวดเร็วมาก โดยไม่คาน่ึงถึงเช้ือชาติ ศาสนา แต่สมาชิกส่วนใหญ่เป็นชาวมุสลิม ลูกเสือและ เนตรนารี จะแยกกนั ฝึกอบรม แตก่ ารปฏิบตั ิกิจกรรมจะรวมโครงการฝึกอบรม จะเนน้ หนกั ในการพฒั นาทอ้ งถ่ินของตน ตามสภาพแวดลอ้ ม - ปัจจุบนั มีสมาชิก 2077247 คน - ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2496 (ค.ศ. 1953 คน) - การฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 4ประเภท คือ (1) Siaga ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงที่มีอายรุ ะหวา่ ง 7-10 ปี (2)Penggalang \" 10-15 ปี (3) Penegak \" 15-20 ปี (4) Pendega \" 20-25 ปี คติพจน์

อินเดีย ปัจจุบนั มีสมาชิก 1300436 คน 191 อิสราเอล ญ่ีป่ ุน ก่อต้งั เม่ือ พ.ศ. 2481 (ค.ศ. 1938) 6-10 ปี 10-18 ปี การฝึกกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 3 ประเภท คือ 16-25 ปี (1)Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายท่ีมีอายรุ ะหวา่ ง (2)Scouts \" (3) Rovers \" - คติพจน์ Cubs “ทาดีท่ีสุด” Scouts “จงเตรียมพร้อม” Rovers “บริการ” - ปัจจุบนั มีสมาชิก 29600 คน - ก่อต้งั เมื่อ พ.ศ. 2463 (ค.ศ. 1920 ) - การฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็ น 4 ประเภท คือ 1) Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายท่ีมีอายรุ ะหวา่ ง 9- 11 ปี (2) Scouts “ 11- 15 ปี (3) Seniors ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 15- 19 ปี (4) Nahal ต้งั แต่ 19 ปี ข้ึนไป - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 273215 คน - ก่อต้งั ข้ึนเมื่อ พ.ศ. 2456 (ค.ศ. 1913) - การฝึกอบรมลูกเสือแบ่งเป็ น 5 ประเภท คือ (1) Beavers Scouts ฝึกอบรมท้งั เด็กชายท่ีมีอายรุ ะหวา่ ง 7- 8 ปี (2) Cub Scouts \" 8-11 ปี (3) Boy Scouts \" 11-14 ปี (4) Senior Scouts \" 14 -18 ปี (5) Rover Scouts ฝึกอบรมท้งั ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง 18 -24 ปี คติพจน์ Cubs “มีน้าใจสูงส่งสม่าเสมอ” Scouts “จงเตรียมพร้อม”

192 สาธารณรัฐเกาหลี - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 266,292 คน มาเลเซีย สิงคโปร์ - ก่อต้งั ข้ึนเมื่อ พ.ศ. 2465 (ค.ศ.) 1922) - การ ฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็น 4 ประเภท คือ (1) Cubs ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายท่ีมีอายรุ ะหวา่ ง 7- 11 ปี 12- 14 ปี (2) Scouts \"” 15- 17 ปี 18- 20 ปี (3) Seniors \" (4) Rovers ฝึกอบรมท้งั ชายและหญิงมีอายรุ ะหวา่ ง - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 87,848 คน - ก่อต้งั ข้ึนเม่ือ พ.ศ. 2454 (ค.ศ. 1911) - การฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็ น 4 ประเภท คือ (1) Pengakap Kanak-Kanakฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิง มีอายรุ ะหวา่ ง 8-12 ปี (2) Pengakap Muda ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิง มีอายรุ ะหวา่ ง 12.5- 15.5 ปี (3) Pengakap Remaja ฝึกอบรมท้งั เดก็ ชายและหญิง มีอายรุ ะหวา่ ง 15.5-17.5 ปี (4) Pengakap Kelama ฝึกอบรมท้งั เด็กชายและหญิง มีอายรุ ะหวา่ ง17.5 - 35 ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม” - ปัจจุบนั มีสมาชิกประมาณ 13,279 คน - ก่อต้งั ข้ึนเม่ือ พ.ศ. 2509 (ค.ศ. 1966) - การ ฝึกอบรมลูกเสือแบง่ เป็น 4 ประเภท คือ (1) Cadets ฝึกอบรมเฉพาะเด็กชายที่มีอายรุ ะหวา่ ง 7-11 ปี (2) Scouts ” 11-16 ปี (3) Ventureers ” 15-18 ปี (5) Rovers Cadets ฝึกอบรมเฉพาะเดก็ ชายที่มีอายรุ ะหวา่ ง 7 - 11ปี - คติพจน์ “จงเตรียมพร้อม”

193 ประเทศที่เคยมีกิจการลูกเสือ แต่ปัจจุบนั ไดเ้ ลิกกิจการลูกเสือไปแลว้ ไดแ้ ก่ 1. อฟั กานิสถาน เลิกกิจการลูกเสือเมื่อ พ.ศ. 2521 (ค.ศ. 1978) 2. อลั บาเนีย ” พ.ศ. 2480 (ค.ศ. 1937) 3. บุลกาเรีย ” พ.ศ. 2483 (ค.ศ. 1940) 4. พมา่ ” พ.ศ. 2507 (ค.ศ. 1964) 5. จีน ” พ.ศ. 2493 (ค.ศ. 1950) 6. คิวบา ” พ.ศ. 2504 (ค.ศ. 1961) 7. เชคโกสลาวาเกีย ” พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) 8. เอสโทเนีย ” พ.ศ. 2483 (ค.ศ. 1940) 9. ฮงั การี ” พ.ศ. 2491 (ค.ศ. 1948) 10. ลาว ” พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) 11. แลทเวยี (แควน้ หน่ึงของโซเวยี ตติดกบั ทางดา้ นยโุ รป) ” พ.ศ. 2483 (ค.ศ. 1940) 12. ลิทูเนีย ” พ.ศ. 2483 (ค.ศ. 1940) 13. โปแลนด์ ” พ.ศ. 2489 (ค.ศ. 1946) 14. รูมาเนีย ” พ.ศ. 2480 (ค.ศ. 1937) 15. รัสเซีย ” พ.ศ. 2488 (ค.ศ. 1945) 16. เวยี ตนาม ” พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) 17. ยโู กสลาเวยี ” พ.ศ. 2493 (ค.ศ. 1950) คำศัพท์ทใ่ี ช้ในกจิ กำรลูกเสือ Akela อาเคลา ชื่อของผกู้ ากบั ลูกเสือแพค็ ลูกเสือสารอง ยมื มาจากหนงั สือเรื่องป่ าดงพีซ่ึง Rudyard Kipling นกั เขียนผเู้ รืองนามชาวองั กฤษเป็นผปู้ ระพนั ธ์ นกั ประพนั ธ์ผนู้ ้ีไดร้ ับรางวลั โนเบิล สาขาอกั ษรศาสตร์ เมื่อปี ค.ศ. 1907 นิยายเรื่อง Mowgli วา่ ดว้ ยเดก็ ชายเลก็ ๆ คนหน่ึง หลงอยใู่ นป่ าฝงู หมาป่ านามาเล้ียงไว้ สัตวป์ ่ า เป็นผสู้ ่ังสอนใหก้ ารศึกษาแก่เดก็ น้นั บี-พี ไดใ้ ชน้ ิยายเร่ืองน้ีเป็นนิยายเปรียบเทียบ เพื่อเป็นขอบข่ายของ กิจกรรมต่าง ๆ ท่ีกิจการลูกเสือไดเ้ สนอใหแ้ ก่สมาชิกรุ่นเล็กที่สุดของขบวนการลูกเสือ ดว้ ยเหตุน้ีใน กิจการลูกเสือสารองจึงไดม้ ีการอา้ งถึงนิยายเรื่องน้ีกนั มาก เป็นตน้ วา่ Council Rock “เนินหินที่ประชุม” ใชเ้ ป็นท่ีประชุม อภิปราย และการวางแผน “Grand Howl” แกรนด์ฮาวล์ หรือการเคารพเป็นหมู่ แสดงถึงการเป็นพวกเดียวกนั และแสดงถึงจิตใจของหมู่คณะดว้ ย Bronze Wolf บรอนซวลู ฟ์ เป็นเคร่ืองหมายเกียรตินิยมเพียงชนิดเดียวของกิจการลูกเสือโลก ซ่ึงแสดงถึงคุณงามความดีพิเศษที่มีตอ่ กิจการลูกเสือโลก เป็นผพู้ จิ ารณาใหแ้ ก่สมาชิกผใู้ หก้ ารบริการแก่