ผลงานนำเสนอใน PULINET 9th ที่น่าสนใจ

1.4 รายงาน (Report) สาหรบั ผดู้ ูแลระบบเข้ามาเรียกรายงานต่าง ๆ ของระบบ ภาพท่ี 4 หน้าจอรายงานต่าง ๆ 1.5 ประวตั ิ (History) สาหรบั ผูด้ ูแลระบบเขา้ มาเรยี กดูประวตั ิการเพิม่ ลบ แก้ไข ของตนเอง ภาพท่ี 5 หนา้ จอประวตั กิ ารเพ่ิมลบแก้ไข

2. ส่วนของผู้ใช้งาน แยกเป็น 3 สว่ นดังน้ี 2.1 การคน้ หาข้อมูลภาคนิพนธ์ สามารถสบื ค้นได้ 2 แบบ คอื การค้นแบบทวั่ ไป สามารถสบื คน้ ไดจ้ ากทางเลอื กตา่ ง ๆ จานวน 6 ทางเลือก ได้แก่ ช่อื เร่ือง ชื่อผแู้ ตง่ ช่ืออาจารย์ ที่ปรกึ ษา เนื้อหาบทคัดย่อ และทุกฟิลด์ และการสบื คน้ จากชือ่ คณะและสาขาวชิ า ภาพที่ 6 หนา้ จอรายการสาหรับค้นหาขอ้ มลู 2.2 การแสดงข้อมูลผลของการคน้ หา ส่วนนี้จะแสดงผลจากการค้นหาขอ้ มูล ออกมาเป็นรปู แบบตาราง และสามารถกดเข้าไปดรู ายละเอียดได้ ภาพที่ 7 หนา้ จอผลการคน้ หาข้อมลู

2.3 การรายละเอยี ดของข้อมูล สว่ นน้ีจะแสดงรายละเอียดของขอ้ มูล ออกมาเป็น รปู แบบ Meta data และสามารถดาวน์โหลดไฟล์ได้ ภาพที่ 8 หนา้ จอรายละเอียดข้อมลู การประเมินความพึงพอใจของผใู้ ช้คลังข้อมูลภาคนพิ นธ์ระดบั ปริญญาตรี มหาวทิ ยาลยั พะเยา พบว่า ผ้ตู อบแบบสอบถามส่วนใหญเ่ ปน็ เพศหญิง คิดเปน็ รอ้ ยละ 65 เพศชาย คิดเป็นร้อยละ 35 โดยรวมผตู้ อบแบบสอบถามมคี วามพงึ พอใจอยูใ่ นระดับมาก ( x = 4.07) ในส่วนที่ 1 การออกแบบ และการใชง้ านสูงสุดในดา้ นข้อความมีขนาดและรูปแบบตัวอกั ษรท่เี หมาะสม อยู่ในระดับมาก ( x = 4.41) และตา่ สุดในดา้ นความสวยงามของเวบ็ ไซต์ อย่ใู นระดับมาก ( x = 3.98) สว่ นท่ี 2 ความถูกตอ้ งของเนื้อหาและประสิทธิภาพในการแสดงผลข้อมลู สูงสุดในด้านเปน็ แหลง่ เรียนรูเ้ พ่ือใช้ ในการศึกษา อยใู่ นระดับมาก ( x = 4.17) และต่าสดุ ในด้านความรวดเร็วในการแสดงผลเว็บไซต์ อยใู่ นระดบั มาก ( x = 3.74) ดังตารางท่ี 1

ตารางท่ี 1 ระดับความพึงพอใจของผู้ใช้คลังข้อมูลภาคนิพนธร์ ะดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยพะเยา รายการ ระดับความพึงพอใจ x SD แปลผล สว่ นที่ 1 การออกแบบและการใชง้ าน 1. Banner มคี วามเหมาะสมและสอ่ื ความหมายต่อระบบงาน 4.00 .752 มาก 2. การจดั วางเคร่อื งมอื ปมุ่ คาสั่ง และเมนกู ารทางาน 4.04 .618 มาก 3. ขอ้ ความมีขนาดและรปู แบบตวั อกั ษรทีเ่ หมาะสม 4.41 .605 มาก 4. องค์ประกอบของสที ี่ใชใ้ นการแสดงผล 4.05 .672 มาก 5. การจัดวางรปู แบบการแสดงผล เขา้ ใจงา่ ย ไมซ่ บั ซ้อน 4.26 .676 มาก 6. ความสวยงามของเว็บไซต์ 3.98 .681 มาก 7. มกี ารแจง้ ข้อความช่วยเหลือในการใชง้ านจากระบบ 4.20 .696 มาก 8. ระบบใชง้ านง่ายและสะดวกตอ่ การใช้งาน 4.11 .723 มาก ส่วนท่ี 2 ความถูกตอ้ งของเนอื้ หาและประสิทธภิ าพในการแสดงผลขอ้ มลู 1. การสบื คน้ ขอ้ มูลทาได้สะดวก 3.99 .541 มาก 2. รายละเอยี ดของเนื้อหาถูกต้อง สมบรู ณ์ ชัดเจน 4.03 .577 มาก 3. ความรวดเร็วในการแสดงผลเว็บไซต์ 3.74 .691 มาก 4. สารสนเทศตรงต่อความตอ้ งการ 3.90 .718 มาก 5. เปน็ แหลง่ เรียนรเู้ พ่ือใชใ้ นการศกึ ษา 4.17 .680 มาก รวม 4.07 .664 มาก ในส่วนข้อเสนอแนะ ควรมีการพัฒนาฐานขอ้ มูลทจี่ ดั เกบ็ ทรัพยากรสารสนเทศประเภท อื่น ๆ ของมหาวิทยาลัยพะเยา ในลักษณะเอกสารอเิ ล็กทรอนกิ ส์ฉบบั เต็ม การนาไปใช้ประโยชน์ในงานหอ้ งสมดุ ให้บริการเอกสารฉบบั เต็มในรูปแบบอเิ ล็กทรอนิกส์ สาหรับสนบั สนุนการศกึ ษา การค้นคว้า วจิ ยั และการเผยแพร่ผลงานของนสิ ิตระดบั ปริญญาตรี มหาวทิ ยาลยั พะเยา รายการอ้างอิง รัตนาภรณ์ กาศโอสถ และปรัชญนันท์ นลิ สุข. (2552). การพัฒนาระบบฐานข้อมลู วทิ ยานิพนธ์ ฉบบั เตม็ สาหรบั ห้องสมดุ อิเลก็ ทรอนิกส์ มหาวทิ ยาลัยรงั สิต. รังสติ สารสนเทศ, 15(1), 1-30. วิทยา เรอื งพรวสิ ทุ ธ. (2539). คู่มอื การเข้าสู่อนิ เทอร์เน็ตสาหรับผู้เร่มิ ตน้ . กรงุ เทพฯ: ซเี อ็ดยูเคช่นั .

การจัดการสารสนเทศทอ้ งถ่ินจังหวัดพะเยา Phayao Province Local Information Management สพุ ร ทิพยจ์ ักร์ ศนู ยบรรณสารและส่ือการศกึ ษา์มหาวิทยาลยั พะเยา e-mail: [email protected] บทคัดย่อ การวิจยั ในครง้ั น้ีมีวัตถุประสงค์เพือ่ จัดเก็บและรวบรวมสารสนเทศทอ้ งถนิ่ จังหวัดพะเยา ไว้อยา่ งเปน็ ระบบ์และเพื่อประเมินผลการใชง้ านฐานข้อมูลท้องถิน่ ของจังหวดั พะเยา์โดยใช้โปรแกรม MySQL และ PHP ในการพัฒนาระบบ์สาหรบั ประชากรท่ใี ช้ในการวจิ ัยในครั้งนี้์ไดแ้ ก่์บุคลากร ศูนยบรรณสารและส่ือการศึกษา มหาวิทยาลัยพะเยา จานวน์18์คน์เครอื่ งมือท่ใี ชใ้ นการวิจัยเป็น แบบสอบถามแบบมาตราสว่ นประมาณค่า์5์ระดับ์สถติ ทิ ่ใี ช้ในการวิเคราะหขอ้ มูล์ได้แก่์ค่ารอ้ ยละ คา่ เฉลยี่ ์(ˉx)์และสว่ นเบี่ยงเบนมาตรฐาน์(SD) ผลการวจิ ยั พบวา่ ์ศูนยบรรณสารและสื่อการศกึ ษา์ได้ดาเนินการ์จัดเกบ็ และรวบรวม สารสนเทศท้องถนิ่ จังหวดั พะเยา์ไวอ้ ยา่ งเปน็ ระบบเสร็จเรยี บรอ้ ย์จานวน์99์รายการ์การประเมนิ ระบบฐานข้อมลู มีความเหมาะสมทุกระบบ ในสว่ นของลักษณะโดยทัว่ ไปของฐานข้อมลู ์รปู แบบ ตัวอกั ษรมีความเหมาะสม์มีการจดั วางข้อมลู เปน็ หมวดหมู่์มีเอกลักษณในการนาเสนอ สีที่ใช้มี ความเหมาะสมสบายตา ด้านประสิทธิภาพ์ข้อมูลท่ีนาออกมาใชม้ ีความถูกต้อง การดาวนโหลดขอ้ มลู มคี วามรวดเรว็ ์ปรับเปลี่ยนข้อมลู ได้์การแสดงผลลพั ธทนั ต่อความต้องการ์มคี วามถูกต้องในการ เชอ่ื มโยงขอ้ มูล์เนือ้ หามคี วามสมบูรณ์เหมาะสม์ถูกต้องตรงกับความต้องการ์สามารถค้นหาไดท้ ุกท่ี ทกุ เวลา ผ่านทางเว็บไซต์http://www.clm.up.ac.th/project/local_database/ คาสาคัญ: การจัดการสารสนเทศ,์ท้องถ่ิน,์จงั หวดั พะเยา Abstract The purposes of this research were to collecting and storing local information in Phayao province. and evaluate the usage of Phayao local database. Using a database management system by MySQL and PHP program to develop data archives. The population of this research include personnel of The Library Resources and Educational Media Center University of Phayao. The questionnaires rating 5

scales and the statistical analysis of data including percentage, mean (ˉx) and standard deviation (SD). The์research results์showed that,์The Library Resources and Education Media Center์were collecting and storing the local information of Phayao province amount 99 records that completely.์The evaluation were satisfied absolutely, readable, classification, identity, and vibrancy. The performance aspect of data were accuracy, quickly download, able to improve data, currency, Can find anywhere anytime via the website. http://www.clm.up.ac.th/project/local_database/ Keyword: Information Management, Local, Phayao province. บทนา การจัดการสารสนเทศภมู ิปญั ญาท้องถิน่ ์เป็นการจดั เกบ็ ์รวบรวมข้อมูลจากชาวบ้านใน ชุมชนมาเปน็ สารสนเทศท้องถิ่นทีม่ ีการจัดระบบ์เป็นการให้ความสาคญั ในการถา่ ยทอดและเผยแพร่ ความร้โู ดยมเี นอ้ื หาสารสนเทศทอ้ งถ่นิ เปน็ ตัวเชอ่ื มโยงให้เข้าใจชวี ิตความเปน็ อยู่และความนกึ คดิ ของ คนในแต่ละชุมชนมากข้ึน์ความก้าวหนา้ ทางเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สารชว่ ยให้เกดิ การ จัดการระบบสารสนเทศท้องถิ่นในรปู ฐานขอ้ มูลสารสนเทศดจิ ิทัลเพ่อื ประโยชนในการจัดเกบ็ และ การเขา้ ถึงสารสนเทศได้อย่างรวดเรว็ ์รวมถึงเปน็ ประโยชนในการอนุรักษและเผยแพร่สารสนเทศ ภูมิปญั ญาท้องถน่ิ ผา่ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ ศูนยบรรณสารและสื่อการศกึ ษา์มหาวทิ ยาลยั พะเยา์มีพันธะกจิ สาคัญในด้านการทานุ บารุงศิลปวฒั นธรรมและบรกิ ารวชิ าการแกช่ มุ ชนทอ้ งถ่ิน์เปน็ แหลง่ รวบรวม์จัดเก็บและอนรุ ักษ ทรัพยากรสารสนเทศ์สนบั สนุนการเรยี นการสอน์การวจิ ยั ์เพื่อพัฒนาองคความรแู้ ละถ่ายทอด เทคโนโลยีแกช่ มุ ชนท้องถิ่น์ซ่ึงสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนามหาวทิ ยาลยั ตามปณธิ าน์ “ปญั ญาเพื่อความเข้มแขง็ ของชมุ ชน”์ทผ่ี า่ นมา์ศนู ยบรรณสารและสือ่ การศึกษา์มหาวทิ ยาลัยพะเยา์ ยงั ไมส่ ามารถรวบรวมสารสนเทศและจัดระบบฐานข้อมลู ทอ้ งถน่ิ ได้อย่างเป็นรูปธรรม์ทาให้ไม่มี แหล่งอา้ งองิ หรือแหล่งศึกษาคน้ ควา้ ด้านศิลปวฒั นธรรมท้องถิน่ ์สง่ ผลใหก้ ารอนุรักษและทานุบารงุ ด้านศลิ ปวัฒนธรรมของทอ้ งถ่ินทาได้อย่างไม่เต็มประสิทธภิ าพ์และ์ในฐานะท่ีศูนยบรรณสารและ สื่อการศึกษา์มหาวิทยาลัยพะเยา์เป็นหน่วยงานหลกั ในการดาเนนิ พันธะกจิ ดา้ นการทานบุ ารงุ ศลิ ปวฒั นธรรมของมหาวิทยาลัย์จงึ ตระหนกั ถงึ ความสาคัญในการรวบรวมสารสนเทศ์และการ จัดระบบฐานข้อมลู ท้องถนิ่ ์จึงไดด้ าเนินการจัดเกบ็ ์รวบรวมสารสนเทศ์และการจัดระบบฐานข้อมูล สารสนเทศทอ้ งถ่ิน์เพอ่ื ใชเ้ ป็นแหลง่ ในการศึกษา์คน้ ควา้ ด้านศิลปวัฒนธรรมของท้องถน่ิ ์การรวบรวม องคความรเู้ พื่อการวจิ ัยและพัฒนาท้องถิน่ ์ทง้ั ยังเป็นการอนุรักษ์ทานุบารงุ ์และเผยแพร่มรดก ดา้ นศิลปวฒั นธรรมของทอ้ งถ่ิน์ไว้อกี ทางหนึง่ ดว้ ย

วัตถุประสงค์ 1.์์เพื่อรวบรวมสารสนเทศท้องถน่ิ ของจังหวดั พะเยา์ไวอ้ ย่างเป็นระบบ 2.์์เพอื่ ประเมนิ ผลการใช้งานฐานขอ้ มูลท้องถิ่นของจงั หวดั พะเยา์และนาผลการประเมิน มาปรับปรุง์พัฒนาฐานข้อมลู ท้องถนิ่ ของจังหวดั พะเยาให้ทันสมยั ์สาหรบั ให้บริการ การศกึ ษา์คน้ ควา้ ์และการวิจัย์ของนิสติ ์บคุ ลากร์และบุคคลท่ัวไป์และใช้ประโยชนในทางวชิ าการ ข้นั ตอนและวิธกี ารดาเนินงาน วธิ ีการดาเนนิ งานสารสนเทศท้องถ่นิ จังหวัดพะเยา์ทจี่ ดั เก็บ์โดยการสารวจ์คดั เลือก สมั ภาษณ และจดั กลุ่มข้อมูลสารสนเทศ์การพัฒนาเนื้อหาสารสนเทศเพื่อ์จดั ทาเป็นดจิ ิทลั เก็บไวใ้ น ฐานขอ้ มูลทองถนิ่ ์จงั หวัดพะเยา์กาหนดกระบวนการทางานข้ันตอนและวิธกี ารดาเนนิ งาน 6 ข้ันตอน ดงั นี้ 1.์์ขนั้ ตอนการวางแผนการดาเนนิ งาน 1.1 กาหนดขอบเขตของเนื้อหาสารสนเทศทีจ่ ัดเก็บ์ในพนื้ ทีจ่ ังหวดั พะเยา 1.2 ์สารวจขอ้ มลู ทอ้ งถิน่ จังหวัดพะเยาเบื้องต้น์โดยศึกษาจากเอกสารและการสารวจ จากแหลง่ ข้อมูลตา่ ง์ๆ์ในจังหวดั พะเยา 1.3 รวบรวมและจดั เก็บสารสนเทศ์พร้อมรปู ภาพ์จากแหล่งต่าง์ๆ์ดงั นี์้ จากส่อื สงิ่ พมิ พ์ส่อื อิเล็กทรอนกิ ส์ฐานขอ้ มลู ์เว็บไซต์บุคคล แหลง่ สารสนเทศ์และการลงพ้ืนท่ีเก็บข้อมูล 1.4 ์กาหนดขอบเขตของการดาเนนิ งาน์ระบปุ ระเภทของทรัพยากร์จานวน ทรัพยากร์รปู แบบเน้ือหา์วิธีการดาเนนิ งาน์และการใหบ้ ริการ์สารสนเทศทจ่ี ัดเก็บและรวบรวม ประกอบด้วยข้อมลู ด้านตา่ ง์ๆ์ดังนี้์ข้อมูลจงั หวดั พะเยาสถานทส่ี าคัญในจังหวดั พะเยาบุคคลสาคัญ วถิ ชี ีวติ คนพะเยา์ภมู ิปญั ญาท้องถิน่ ของดที ้องถ่นิ 1.4.1 ข้อมูลจังหวัดพะเยา์ได้รวบรวมและจัดเกบ็ ข้อมลู ท้องถิน่ ของจังหวดั พะเยาประกอบดว้ ย์สัญลักษณจังหวัดพะเยา์คาขวญั ประจาจังหวดั พะเยา์ความเปน็ มาของจงั หวัด พะเยา์ต้นไม้ประจาจังหวัดพะเยา์แผนทจ่ี ังหวดั พะเยา์สภาพทัว่ ไปของจงั หวัดพะเยา 1.4.2์์สถานที่สาคัญในจังหวัดพะเยา ไดร้ วบรวมและจดั เก็บข้อมูลทอ้ งถิน่ ของจงั หวัดพะเยาประกอบดว้ ย์แหล่งโบรณคดขี องจังหวัดพะเยา์เชน่ ์พิพิธภัณฑ์โบราณสถาน์ โบราณวัตถุ์สถานทส่ี าคญั ทางศาสนา์เชน่ ์วัดของจงั หวดั พะเยา์สถานที่สาคัญทางประวัตศิ าสตร เชน่ ์อนุสรณสถาน์อนสุ าวรีย์แหลง่ ทอ่ งเที่ยวของจังหวดั พะเยา 1.4.3์์บุคคลสาคัญ์ไดร้ วบรวมและจัดเก็บข้อมลู ท้องถน่ิ ของจงั หวดั พะเยา ประกอบด้วย์พระมหากษัตริย์ผนู้ าทางศาสนา 1.4.4์์วถิ ีชวี ิตคนพะเยา์ไดร้ วบรวมและจดั เกบ็ ข้อมลู ทอ้ งถน่ิ ของจงั หวดั พะเยา ประกอบดว้ ย์ประเพณที ้องถิ่น์พิธกี รรม์กล่มุ ชาติพันธ 1.4.5์์ภมู ปิ ัญญาท้องถิ่น์ไดร้ วบรวมและจัดเกบ็ ข้อมูลทอ้ งถนิ่ ของจังหวัดพะเยา ประกอบด้วย์ภูมปิ ัญญาท้องถิน่ ด้านสุขภาพอนามยั ์ดา้ นเทคโนโลยชี าวบา้ น

1.4.6์์ของดีท้องถ่นิ ์ไดร้ วบรวมและจัดเก็บข้อมูลท้องถ่นิ ของจังหวดั พะเยา ประกอบด้วย์อาหาร์เคร่ืองนุ่งห่ม์หตั ถกรรม์ 2. ขั้นตอนดาเนนิ งาน 2.1์์แปลงเนื้อหาทรัพยากรสารสนเทศให้เปน็ ดจิ ิทลั ์และดาเนินการตกแตง่ ์แกไ้ ขไฟล ดจิ ิทลั ให้มีความสวยงามเรียบรอ้ ย 2.2์์จัดเก็บไฟลดจิ ิทลั ลงในระบบจดั เกบ็ เปน็ แหล่งข้อมลู ถาวรในฐานขอ้ มูลท้องถนิ่ จังหวดั พะเยา 2.3.์์ลงรายละเอยี ดทางบรรณานุกรมองิ หลักเกณฑการลงรายการตาม มาตรฐานดับลนิ คอรเมตาดาตา์ 3.์์ขัน้ ตอนดาเนินงานด้านเทคนคิ จัดเก็บไฟลดจิ ิทลั ไว้ในฐานขอ้ มูลสารสนเทศท้องถ่นิ จังหวัดพะเยา์เพอ่ื ใหบ้ ริการกับ ผ้ใู ชบ้ รกิ ารตอ่ ไป์โดยสามารถคน้ หาไดท้ ุกท่ีทกุ เวลา ทง้ั บนอุปกรณมือถือและแทบเล็ต์สบื คน้ ได้ ทางเวบ็ ไซต์http://www.clm.up.ac.th/project/local_database/ 4. สรา้ งรายละเอยี ดทางบรรณานุกรมโดยหลกั เกณฑมาตรฐานการลงรายการ แบบดบั ลินคอร์เมตาดาตา์ 5.์์พฒั นาฐานข้อมลู ์จัดระบบการเขา้ ถึงสาหรบั ให้ผู้ใชส้ ามารถเข้าถึงได้ผา่ นเครอื ข่าย ภายในและเครือขา่ ยภายนอก์ 6.์์ประเมินผลการดาเนินงานและนาออกใหบ้ รกิ าร ภาพท่ี์1์์หนา้ เวบ็ ไซตขอ้ มูลทอ้ งถน่ิ จังหวัดพะเยา

ภาพท์ี่ 2์์แสดงรายละเอียดบนฐานขอ้ มูลท้องถ่นิ จงั หวดั พะเยา ภาพที่์3์์แสดงหนา้ จอระบบจัดการฐานข้อมูลท้องถน่ิ จงั หวดั พะเยา

สรปุ ผล อภปิ รายผล ข้อเสนอแนะและการนาไปใชป้ ระโยชน์ การดาเนนิ งานสารสนเทศท้องถิ่นจังหวดั พะเยา์เรมิ่ ต้งั แต่ปีงบประมาณ์2560-2561์ มบี ทความท่ีเกี่ยวกบั การจดั การสารสนเทศท้องถิน่ จังหวดั พะเยา์และได้จัดทาเป็นไฟลดจิ ิทลั แล้ว ทง้ั หมด์จานวน์99์ชอ่ื เร่ือง์ดงั นี้ ตารางที่์1์์สารสนเทศท้องถิ่นจังหวดั พะเยา์ท่ีได้ดาเนินการจัดทาเน้อื หาเปน็ ไฟลดิจิทัลแลว้ รายการ จานวน 1. ขอ้ มลู จงั หวดั พะเยา 6์ชอ่ื เร่ือง 2. ์สถานท่ีสาคญั ในจังหวัดพะเยา 29์ชื่อเรอ่ื ง 3. บุคคลสาคัญ 24์ชอ่ื เรอ่ื ง 4. วถิ ชี วี ิตคนพะเยา 6์ช่อื เรอ่ื ง 5. ภมู ิปญั ญาท้องถน่ิ 6์ชอ่ื เรื่อง 6. ของดีทอ้ งถน่ิ 28์ชอ่ื เร่อื ง รวม 99์ชือ่ เรอื่ ง ผลการสารวจความพึงพอใจของผ้ใู ชง้ านฐานข้อมลู ท้องถ่ินจังหวดั พะเยา์โดยกลุ่มตวั อย่าง ท่ีใชศ้ กึ ษาในครง้ั น้ีไดแ้ ก์่ บรรณารกั ษ์นักเอกสารสนเทศ์เจ้าหน้าที่ทีป่ ฏิบตั ิงานในศูนยบรรณสารและ สอ่ื การศึกษา์มหาวิทยาลัยพะเยา์จานวน์18์คน์เครื่องมือที่ใช้ในการวจิ ยั เป็นแบบสอบถามแบบ มาตราสว่ นประมาณค่า์5์ระดบั ์สถติ ทิ ี่ใชใ้ นการวเิ คราะหข้อมูล์ไดแ้ ก์่ ค่าร้อยละ์ค่าเฉล่ีย์และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน์พบว่า์ผ้ทู ดสอบและประเมินผลฐานข้อมูลมีความพึงพอใจโดยรวมเกีย่ วกับ ระบบฐานข้อมลู ท้องถน่ิ จงั หวัดพะเยา์ในระดบั มาก์กลา่ วคือ์รปู แบบตวั อักษรมีความเหมาะสม์อย่ใู น ระดบั มาก์(คา่ เฉล่ีย์= 4.11)์มีการจัดวางข้อมูลเป็นหมวดหม์ู่ อยู่ในระดับมาก์(ค่าเฉลีย่ ์= 4.28) มี เอกลักษณในการนาเสนอ อยู่ในระดับมาก์(ค่าเฉล่ยี ์= 4.22) สีท่ีใชม้ ีความเหมาะสมสบายตา อยูใ่ น ระดับมาก์(คา่ เฉลี่ย์= 4.11) ดา้ นความพึงพอใจด้านเนื้อหาและวธิ ีการใชง้ าน อย่ใู นระดับมาก์คือ ขอ้ มลู ท่ีนาออกมาใช้มีความถูกต้อง์อยูใ่ นระดับมาก์(ค่าเฉล่ีย์= 4.22) การดาวนโหลดขอ้ มลู มี ความรวดเร็ว์อยู่ในระดบั มาก์(ค่าเฉล่ีย์= 4.22) มีการปรับเปลย่ี นขอ้ มูลได์้ อยใู่ นระดบั มาก (ค่าเฉลี่ย์= 4.17) การแสดงผลลพั ธทนั ตอ่ ความต้องการ์อยู่ในระดบั มาก์(ค่าเฉลี่ย์= 4.06) มี ความถูกตอ้ งในการเชื่อมโยงข้อมูล์อยูใ่ นระดบั มาก์(คา่ เฉล่ีย์= 4.06) เนื้อหามีความสมบรู ณ เหมาะสม์ถูกต้องตรงกับความต้องการ์อยใู่ นระดบั มาก์(ค่าเฉลย่ี ์= 4.11) สามารถค้นหาได้ ทุกท่ที ุกเวลา จงึ ทาใหผ้ ใู้ ชม้ ีความพงึ พอใจอยู่ในระดับมาก

ตารางที์่ 2์์ความพงึ พอใจต่อการพฒั นาระบบฐานข้อมูลท้องถน่ิ จังหวัดพะเยา ์ด้านการใชง้ านและการออกแบบ รายการประเมิน คา่ เฉล่ยี การแปลผล 1.์์ความพงึ พอใจด้านการออกแบบ 4.11 มาก ์์์์์2.1์์รปู แบบตัวอักษรมคี วามเหมาะสม 4.28 มาก ์์์์์2.2์์มีการจดั วางข้อมูลเปน็ หมวดหมู่ 4.22 มาก ์์์์์2.3์์มีเอกลักษณในการนาเสนอ 4.11 มาก ์์์์์2.4์์สที ีใ่ ชม้ ีความเหมาะสมสบายตา มาก รวม 4.22 4.17 มาก 2.์์ความพึงพอใจด้านเนื้อหาและวิธกี ารใชง้ าน 4.17 มาก ์์์์์2.1์์ข้อมูลที่นาออกมาใชม้ คี วามถูกต้อง 4.06 มาก ์์์์์2.2์์การดาวนโหลดข้อมูลมีความรวดเร็ว์ 4.06 มาก ์์์์์2.3์์มกี ารปรับเปลย่ี นข้อมูลได้ 4.11 มาก ์์์์์2.4์์การแสดงผลลัพธทนั ต่อความต้องการ มาก ์์์์์2.5์์มคี วามถูกต้องในการเช่ือมโยงขอ้ มลู ์์์์์2.6์์เนอื้ หามคี วามสมบรู ณ์เหมาะสม์ถกู ต้องตรงกบั ความ ต้องการ รวม ปัญหาและอุปสรรค 1. ์ศูนยบรรณสารและสอื่ การศึกษา์มหาวิทยาลยั พะเยา์มนี ักวิชาการคอมพวิ เตอรที่มี ความชานาญในการจดั ทาฐานข้อมลู จานวนน้อย์ทาใหก้ ารแกไ้ ขข้อมูลด้านเทคนคิ เกิดการลา่ ช้า ไม่ทนั ต่อเหตุการณ์บรรณารักษ์หรือบุคลากรท่รี บั ผดิ ชอบไมส่ ามารถดาเนินการได้ดว้ ยตัวเอง 2.์์ปญั หาการขาดแคลน์ดา้ นบคุ ลากรทมี่ ีความความรคู้ วามชานาญเฉพาะทาง ด้านงบประมาณ์ดา้ นวสั ดอุ ปุ กรณ์และด้านการบรหิ ารจดั การ ข้อเสนอแนะ 1.์์มหาวิทยาลยั ควรเพมิ่ นักวิชาการคอมพวิ เตอรทมี่ ีความรู้์ความชานาญ์ในการดูแล ระบบต่าง์ๆ์ในหน่วยงาน์เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพการทางานใหถ้ ูกต้องและรวดเรว็ ์มปี ระสทิ ธิภาพ 2. ์มหาวทิ ยาลยั ควรมีการกาหนดนโยบายและแผนทชี่ ดั เจนในการดาเนนิ งาน สง่ เสรมิ และสนับสนุนด้านบคุ ลากร์ด้านงบประมาณ์ดา้ นวัสดอุ ุปกรณ์และดา้ นการบรหิ ารจัดการ อยา่ งเพยี งพอ การนาไปใชป้ ระโยชน์ 1.์์ศูนยบรรณสารและส่ือการศกึ ษา มีทรัพยากรสารสนเทศในรูปแบบดิจิทลั ทเ่ี กี่ยวกับ ข้อมูลท้องถิน่ จังหวัดพะเยา์ไวใ้ ห้บริการแก่์นิสิต์บุคลากร์และบคุ คลทวั่ ไปซ่ึงสามารถเข้าถึงได้ง่าย และสะดวกรวดเร็ว์

2.์์มหาวิทยาลัยพะเยา มฐี านข้อมูลท้องถิน่ เป็นแหล่งเผยแพร่องคความรู้์ขอ้ มลู ท้องถ่นิ ของจงั หวดั พะเยา์ทาใหเ้ ป็นทร่ี จู้ ักกนั ทวั่ ไป์ 3.์์เปน็ การปลูกฝังใหเ้ ยาวชน์นกั เรียน์นกั ศึกษาและประชาชนท่ัวไป์เกิดความสานึกรัก และหวงแหน์ในท้องถิน่ และวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถนิ่ ์จะไดช้ ว่ ยกนั อนรุ ักษ์รกั ษาภูมิปญั ญา ทอ้ งถนิ่ ์ใหส้ บื ทอดตลอดไป์ไมใ่ หส้ ญู หาย์ รายการอา้ งอิง จามจุรี์จิโนสวสั ดิ์์ และวรรษพร์อารยะพนั ธ.์(2561).์สภาพการจดั การสารสนเทศ ภูมปิ ัญญาท้องถนิ่ ลา้ นนาของมหาวทิ ยาลัยในประเทศไทย.์Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(1),์1906-3431. สมพร์พุทธาพิทักษผล.์(2553).์การจดั การสารสนเทศจากภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ ด้านนนทบรุ ีศึกษา เพ่อื สง่ เสรมิ บริการห้องสมดุ สู่ชมุ ชน.์นนทบรุ :ี ์สานกั บรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช. ศศิธร์ตณิ ะมาศ.์(2560).์การจดั การสารสนเทศดิจิทลั สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และข้อมูลพนื้ ถ่นิ พิษณุโลก. PULINET Journal, 4(2), 290-298.

การตรวจสอบคุณภาพรายการทรัพยากรสารสนเทศในฐานขอ้ มลู ระบบห้องสมดุ อตั โนมตั ิ สานกั วทิ ยบรกิ ารและเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภฏั พบิ ลู สงคราม Auditing Catalogue Quality the Bibliographic Database of the library, Academic Resource and Information Technology Center, Pibulsongkram Rajabhat University อจั ฉราพร แยม้ เหมน็ , จติ ราภรณ์ ไกรฤทธิ์ สำนกั วิทยบรกิ ำรและเทคโนโลยสี ำรสนเทศ มหำวิทยำลัยรำชภฏั พิบูลสงครำม Email: [email protected] บทคัดยอ่ กำรวจิ ัยครัง้ นี้ มีวัตถปุ ระสงค์เพอ่ื ตรวจสอบคุณภำพของรำยกำรหนงั สอื ใหม่ ในฐำนข้อมูล ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สำนักวิทยบรกิ ำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลยั รำชภัฏ พบิ ลู สงครำม ตำมมำตรฐำนกำรลงรำยกำรทรัพยำกรสำรสนเทศในรปู แบบ MARC 21 (Machine Readable Cataloging) และตำมมำตรฐำนกำรลงรำยกำรรูปแบบแองโกลอเมริกนั (Anglo- American Cataloging Rules, second edition: AACR2) ประชำกรทีใ่ ชใ้ นกำรศึกษำครงั้ น้ี ไดแ้ ก่ ระเบยี นบรรณำนุกรม จำนวน 7,585 ระเบียน ทำกำรเลือกกลมุ่ ตัวอย่ำงโดยใช้ตำรำงสำเรจ็ รปู ของเครซแ่ี ละมอร์แกน ทำใหไ้ ดก้ ล่มุ ตวั อยำ่ ง จำนวน 366 ระเบยี น เคร่ืองมือที่ใชใ้ นกำรวจิ ัย คือ แบบตรวจสอบกำรลงรำยกำรทรัพยำกรสำรสนเทศ ของสำนกั วิทยบรกิ ำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั รำชภัฏพบิ ูลสงครำม สถิตทิ ใ่ี ชว้ เิ ครำะหข์ ้อมูล คอื ค่ำร้อยละ ผลจำกกำรวจิ ัยพบว่ำ 1) กำรลงรำยกำรตำมรูปแบบ MARC 21 ในเขตข้อมลู ควำมยำวไมค่ งท่ี tag 0xx - 8xx นั้น มีกำรลงรำยกำรจำนวนท้งั ส้ิน 12,984 ข้อมลู และลงรำยกำรถกู ต้องตำมรปู แบบ MARC21 จำนวน 11,840 ข้อมลู คิดเป็นร้อยละ 97.42 ส่วนกำรลงรำยกำรไมถ่ กู ตอ้ งจำนวน 96 ข้อมูล คดิ เปน็ รอ้ ยละ 2.58 โดยขอ้ มูลทีล่ งรำยกำรไม่ถูกต้องมำกท่ีสุด คือ รำยกำรเพ่มิ หัวเรอื่ ง จำนวน 32 ขอ้ มูล รำยกำรช่อื เรื่องและกำรแจ้งควำมรับผิดชอบ จำนวน 27 ข้อมลู และรำยกำรเพิม่ ผู้แตง่ จำนวน 16 ข้อมูล ตำมลำดับ 2) กำรลงรำยกำรตำมหลักเกณฑ์แบบ AACR2 แก้ไขเพิ่มเติม ค.ศ. 1998 ทง้ั ส้นิ จำนวน 2,838 ขอ้ มูล และลงรำยกำรถกู ตอ้ งจำนวน 2,601 ข้อมูล คดิ เปน็ รอ้ ยละ 98.02 ลงรำยกำรไม่ถูกต้อง จำนวน 67 ขอ้ มูล คิดเปน็ รอ้ ยละ 2.24 ขอ้ มลู ทลี่ งรำยกำรผิดมำกทสี่ ุดคอื รำยกำรเพ่ิมหวั เร่ือง จำนวน 29 ขอ้ มูล รำยกำรเพิ่มผูแ้ ต่ง จำนวน 10 ขอ้ มูล และชื่อเรอื่ งและกำรแจ้ง ควำมรับผิดชอบ จำนวน 6 ข้อมูล ตำมลำดับ สว่ นกำรลงรำยกำรข้อมลู หนงั สือแต่ละเล่ม (Items) นัน้ มคี วำมถูกต้อง ร้อยละ 100 ของทุกระเบยี นที่มกี ำรตรวจสอบ3) กำรตรวจสอบกำรพิมพ์ ทง้ั ส้นิ

จำนวน 2,838 ข้อมูลมกี ำรพิมพ์ถูกต้องจำนวน 2,748 ข้อมูล คดิ เปน็ รอ้ ยละ 96.06 และพิมพ์ ไม่ถูกต้อง จำนวน 20 ข้อมูล คิดเปน็ ร้อยละ 3.94 รำยกำรทพี่ ิมพไ์ มถ่ ูกตอ้ งมำกท่สี ุดคือชื่อเรือ่ ง และกำรแจ้งควำมรับผดิ ชอบ จำนวน 7 ขอ้ มูล รำยกำรหลกั จำนวน 3 ขอ้ มูล และกำรจดั พมิ พ์ กำรเผยแพร่ จำนวน 3 ข้อมลู ตำมลำดับ คาสาคัญ: กำรตรวจสอบคุณภำพกำรลงรำยกำร, กำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมตำมหลกั เกณฑ์ AACR2, กำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมตำมหลกั เกณฑ์ MARC 21, ระบบห้องสมดุ อตั โนมัติ Abstract This research aims to examine the quality of entries new books in the automated library database system, Information and Technology Resource center, Pibulsongkram Rajabhat University. The lists of books were checked using the MARC 21 format (Machine-Readable Cataloging) and the Anglo-America listing standard (Anglo-America Cataloging Rules. Second Edition: AACR2). The population for this study consists of 7,585 records derived from Krejcie & Morgan table; there are 366 samples for educational purposes. The research tool was a checklist form of entries new book of information and Technology Resource center. Type statistics used to analyze the data in the form of percentages. The results found that 1) Listed by MARC 21 format in non-fixed length tag 0xx-8xx, the total numbers of data entries were as 12,984 items, including 11,840 items or represent 97.42% be accurate data in MARC 21 format and incorrect entry of 96 items, representing 2.58 percentages. The most incorrect entries data were as 32 items of subject heading, title and statement of responsibility were as 27 items and added entries authors were as 16 items, respectively. 2) The itemization by Anglo-America Cataloging Rules, Second Edition: AACR2 were as 2,838 items, there are entries of 2,601 items or represent 98.02% be accurate data, incorrectly listing of 67 items or represent 2.24 percentages. The most incorrect entry were as the subject heading at 29 items, the authors list were as 10 items and the title and statement of responsibility area as 6 items, respectively. In addition, itemizations of books detail are 100% accurate. 3) Checking print lists, there are 2,383 items of total number, be accurate data of 2,748 items or represent 96.06 % and 20 items or represent 3.94% incorrectly data entries. The most inaccurate entries were title and responsibility statement as 7 items, the main entry as 3 main items and 3 items of publications, respectively.

Keywords: Auditing Catalogue Quality the Bibliographic, AACR2, MARC 21, Automated Library System บทนา สำนักวิทยบริกำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศหรือห้องสมุด เป็นหนว่ ยงำนท่ีสนบั สนุนภำรกิจ ของมหำวิทยำลัย เป็นแหล่งจัดเกบ็ และรวบรวมทรัพยำกรสำรสนเทศประเภทต่ำง ๆ จึงจำเปน็ ต้องใช้ เทคโนโลยีเพอื่ เพิม่ ประสิทธภิ ำพในกำรดำเนินงำนของห้องสมุด และบรกิ ำรต่อผูใ้ ชใ้ ห้สำมำรถเขำ้ ถงึ สำรสนเทศได้จำกทุกท่ี ทกุ เวลำ หอ้ งสมดุ ได้นำระบบห้องสมุดอตั โนมัตเิ ขำ้ มำใช้งำน เพื่อใหบ้ รกิ ำร กับผใู้ ชบ้ ริกำรซึง่ ทรัพยำกรสำรสนเทศก่อนจะนำมำให้บริกำรได้น้นั ตอ้ งมกี ำรทำรำยกำร (Cataloging) วิเครำะห์และจัดหมวดหมู่ สร้ำงระเบียนรำยกำรทม่ี ีคุณภำพ มกี ำรดูแล บำรงุ รักษำ ให้ถกู ต้อง เพื่อให้ผใู้ ชบ้ ริกำรเข้ำถึงข้อมลู ได้ถูกต้อง โดยกำรสืบค้นขอ้ มูลผำ่ น Web OPAC ทรพั ยำกร สำรสนเทศของสำนกั วิทยบริกำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศมคี วำมหลำกหลำย กำรทจี่ ะลงรำยกำร ทำงบรรณำนุกรมไดอ้ ยำ่ งมีประสิทธภิ ำพ และเปน็ แบบแผนเดยี วกันตำมรปู แบบและหลกั เกณฑ์ กำรลงรำยกำรท่ีกำหนดเป็นมำตรฐำน เชน่ กำรลงรำยกำรตำมมำตรฐำนกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รม สง่ิ พิมพ์ โสตทัศนวสั ดุ เพอื่ ให้คอมพวิ เตอร์อำ่ นได้ (Machine Readable Cataloging: MARC21) กำรกำหนดหมวดหมลู่ ะหัวเร่ือง หลักเกณฑ์กำรลงรำยกำรแบบแองโกลอเมริกัน (Anglo-American Cataloging Rules, second edition: AACR2) คณุ ภำพของรำยกำรบรรณำนกุ รมในฐำนขอ้ มลู ระบบห้องสมดุ อัตโนมัติ มคี วำมสำคัญในกำรสืบคน้ ขอ้ มลู สำรสนเทศ เพรำะข้อมูลท่ีมีคณุ ภำพ จะส่งผลต่อกำรเขำ้ ถึงสำรสนเทศของผู้ใช้บรกิ ำร สำมำรถเข้ำถงึ รำยกำรได้อย่ำงรวดเรว็ ถูกต้อง เหมำะสม หำกมกี ำรลงรำยกำรผิด ไมค่ รบถว้ น จะทำให้เกดิ ปญั หำต่อผู้ใช้บรกิ ำรอำจจะสบื คน้ ไมพ่ บหรอื ไดร้ บั ข้อมลู ทผ่ี ิดพลำด รวมถึงกำรเผยแพรส่ ู่สำธำรณชนซงึ่ อำจมีกำรนำไปใชอ้ ำ้ งอิง หรือเป็นแบบอยำ่ งต่อหอ้ งสมุดอน่ื ๆ ในรำยกำรทรพั ยำกรสำรสนเทศเดยี วกัน จำกเหตุผลทก่ี ลำ่ วมำ ทำให้ผูว้ ิจัยสนใจท่ีจะศึกษำคุณภำพของรำยกำรทรัพยำกรสำรสนเทศ ในฐำนข้อมลู ระบบห้องสมุด สำนกั วทิ ยบริกำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยรำชภัฏพิบูลสงครำม เพื่อนำผลท่ไี ด้ไปใช้ ในกำรปรับปรงุ ข้อมลู ให้มคี วำมถกู ต้องและสมบูรณ์ย่ิงขึน้ วัตถปุ ระสงค์ 1. เพ่ือตรวจสอบคุณภำพควำมถูกต้องของรำยกำรหนงั สือใหม่ในฐำนข้อมูลระบบ หอ้ งสมดุ อตั โนมัติ สำนักวิทยบรกิ ำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศ ตำมมำตรฐำนกำรลงรำยกำรทรัพยำกร สำรสนเทศในรปู แบบ MARC 21 (Machine Readable Cataloging) 2. เพ่ือตรวจสอบคุณภำพควำมถกู ต้องของรำยกำรหนังสือใหม่ในฐำนข้อมูล ระบบหอ้ งสมดุ อตั โนมัติ สำนกั วทิ ยบริกำรและเทคโนโลยีสำรสนเทศ ตำมหลักเกณฑ์กำรลงรำยกำร แบบแองโกลอเมริกัน (Anglo-American Cataloging Rules, second edition: AACR2)

นวตั กรรมวสั ดุเหลอื ใช้ : สตดู ิโอเคลอ่ื นที่ถา่ ยภาพ 360 องศา สําหรับ พพิ ิธภัณฑ์ และหอจดหมายเหตุ DIY Portable Studio 360 ํ for Museum and Archive อาทติ ย์ ปทุมชัย, วนั ชาติ ภมู ี สาํ นํกหอสมํดํมหาวํทยาลํยขอนแกนํ email: [email protected] บทคัดยอ่ DIYํ Portableํ Studioํ 360 ํคอํ นวตํ กรรมวํสดเํหลอํ ใชํ ไดํแรงบนํ ดาลใจจากํํํํํํํํํํํํํํํํํ แผนยํทธศาสตรํ“Greenํ&ํSmartํCampus”ํของมหาวํทยาลยํ ขอนแกนํ ํเปํนสตํดโอเคล่อํ นทส่ี ําหรบํ บนํ ทกึ ภาพหรอวํดโี อํวํตถํพํพํธภณฑํจดหมายเหตํศลํ ปวตํ ถํในรํปแบบํ360ํ ใชํเกบํ ขํอมลํ วํตถํ ทไ่ี มสํ ามารถนําออกนอกสถานท่ีํไดํรองรํบวตํ ถไดหํ ลายขนาดํเปลีํ่ยนสีพํ น้ํ หลงํไดํปรบระดบแสงไดํ พรอํ มขาตง้ํกลํองทใี่ ชํไดํท้งกลํองดํจํทลํโทรศพํ ทมํอถํอํแทบเลตํ ํถาํ ยวดํ ีโอและบนํ ทกึ เปํนไฟลํGIF,ํ ไฟลํ3DํเผยแพรํทางํSocialํMediaํและฐานขํอมลํ ไดรวดเรวํ ํนาํ ไปประยํกตใํชงํานไดหํ ลากหลายํ เชนํ ํพํพธํ ภณฑํทองถ่ํนํภาพสนํ คาํ ผลตํ ภํณฑํภาพโมเดลทางการแพทยํ ผลการดาเนนํ งานพบวําํ ชํวยประหยดํ งบประมาณจดํ ซํ้ออํปกรณถํ ํายภาพท่ีํมีํราคาสํงํ สถํตกํ ารเขาํ ชมภาพและวํดโีํอทางํํํํํํํํํํํํํํํ ส่อํ ออนไลนํมีํจาํ นวนมากขํึ้นผลงานไดรํ บํ รางวลํ ชนะเลศดํานสนบํ สนํนการทานํบํารงํศํลปวํฒนธรรมจาก มหาวํทยาลยํ ขอนแกนํ ํในงานํKKUํShowํ&ํShareํ2018ํชมผลงานไดท่ี https://goo.gl/1o9c6J คาํ สําคญั : นวํตกรรมวสํ ดเํหลอํ ใช,ํสตํดโอเคลํ่อนท,ี่ ํพํพธํ ภํณฑํ,ํภาพ360องศา

Abstract DIYํPortableํStudioํ360ํisํinnovativeํfromํwasteํmaterials.ํInspiredํbyํtheํ strategicํplanํ\"Greenํ &ํ Smartํ Campus\"ํ ofํ Khonํ Kaenํ University.ํ Itํ isํ aํ mobileํ studioํ forํ objectํ ofํmuseum,ํarchive,ํarcheologyํinํ360ํํ.ํSupportํtoํmultipleํobjectsํandํ changeableํtheํbackgroundํ color.ํ Adjustableํ lightํ withํ aํ tripodํ canํ useํ bothํ digitalํ cameras,ํ mobileํphones,ํtablets.ํVideoํrecordableํandํexport toํGIF or 3D fileํformat.ํ Easilyํtoํdisplayํonํsocialํmediaํandํdatabase.ํAppliedํtoํaํvarietyํsuchํasํlocalํ museums,ํproductํphoto,ํmedicalํmodel.ํTheํresultsํfoundํthatํDIYํPortableํStudioํ saveํbudgetํforํhigh-pricedํimagingํequipmentํand haveํaํgrowingํnumber ofํonlineํ viewingํandํawarded ArtsํandํCultureํPreservationํinํKKUํShowํ&ํShareํ2018.ํForํmoreํ informationํvisitํatํhttps://goo.gl/1o9c6J Keywords: DIY,ํRecycle, Portable Studio, Museum, 360ํPํ hoto บทนาํ ปจั จบนภาพํ360ํํกาลงเปน็ ที่นยมแพรหลายํการถายภาพวตถท่มี ีคณภาพตอง นามาถายในสตดโอขนาดใหญใชอปกรณที่มรี าคาแพงํวตถพพธภณฑหรอศลปวตถสวนใหญ ไมสามารถนาออกนอกสถานทไ่ี ดํและเปน็ ภาพนง่ เหนรายละเอยี ดดานเดียวงายตอการแกไข ละเมดลขสทธ์ํทีมงานไดแรงบนดาลใจจากแผนยทธศาสตรํ“Green & Smart Campus” ของ มหาวทยาลยขอนแกนํและแนวคดการรกษาส่งแวดลอมํ3Rs (Reduce Reuse Recycle) จึงได สรางสตดโอเคล่อนที่ถายภาพํ360ํํจากเศษวสดเหลอใชํเพ่อบนทกึ ภาพวตถจดหมายเหตของ มหาวทยาลยแบบํ360ํแํ ละสามารถนาไปใชกบงานอ่นํๆํไดํเชนํพพธภณฑทองถ่นํศลปวตถํโมเดล ทางการแพทยํผลตภณฑํหรอช้นงานตางํๆ วัตถุประสงค์ เพอ่ นาวสดเหลอใชมาสรางสตดโอเคลอ่ นทีบ่ นทึกภาพํ360ํํของวตถพพธภณฑและ จดหมายเหต

ขน้ั ตอนและวธิ ีการดําเนินงาน สตดํโอจากฟํวเจอรํบอรดํ เกํา แทนหมนํ ํ360ํํจากไมโครเวฟ LEDํจากนํทรรศการ DIYํPortableํStudioํ360ํํ

1. ข้ันตอนการสร้างกล่องสตดู ิโอ 360 1.1 ตดแผนฟิวเจอรบอรดที่ไดจากการร้อถอนนทรรศการํขนาดํ60x60ํเซนตเมตรํ จานวนํ7ํแผน 1.2 นา 5 แผนไปหมดานในดวยผาสีขาวหรอดาเพ่อเปน็ ฉากภายในลดแสงสะทอน 1.3 นา 2 แผนที่เหลอไปเจาะเป็นชองหนาตางและตดกระดาษสาสขี าวในกรณีท่ี ใชไฟสองดานขาง 1.4 ประกอบเปน็ รปกลองสตดโอโดยยึดดวยตีนตก๊ แก 1.5 ตดแถบไฟํLED ดานบนกลองํ 1.6 ตดตง้ แทนหมนวตถท่ที าจากฐานโคมไฟและมอเตอรจานหมนของไมโครเวฟํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํ ที่ชารดโดยทาออกมาํ2 แบบํคอํแบบํAuto ใชมอเตอรหมนํและแบบํManual ใชมอหมนดวย เสนเอนท่ีพนมวนรอบแทนวางํใชสาหรบวตถที่มีน้าหนกมาก ํํํฟวิ เจอรบอรดจากนทรรศการ ํํํํํํํํตดประกอบเป็นสตดโอ ํํํํํํํํํํฐานโคมไฟและมอเตอร ํ ํํํํํํํํํํของไมโครเวฟทช่ี ารด 2. วธิ ใี ช้งาน 2.1 ํนาวตถวางในสตดโอบนจานหมนํและเปดิ ไฟสองไปท่ีวตถ 2.2 ํตง้ กลองํหรอใช Smart phoneํปรบระยะถายและมมมองตามตองการํ 2.3 เปิดสวตชแทนหมนวตถํ(1ํรอบํ=ํ30ํวนาที) 2.4ํํบนทกึ วดีโอํหรอใชแอพพลเคชน่ ประเภทํ3DํPhotoํ 2.5 เช่อมตออนเทอรเนตจากมอถอเพ่อแชรวดโี อํหรอไฟลภาพํGIF ท่ีไดจาก แอพลเคชน่ ํหรอเวบไซตทีใ่ หบรการแปลงไฟลวดโี อเปน็ ํGIF และเผยแพรผานํSocial Media หรอ อพโหลดขนึ้ ฐานขอมลไดทนที

ํํํํํํํํํํํํํํํชมวดีโอสาธตข้นตอนการสรางและวธใี ชงานทีํ่ https://youtu.be/yFSEnBv4NoE 3. ขอ้ มลู ของไฟล์ท่ีไดแ้ ละการนําไปใชต้ ่อ ํ 3.1ํํVideo to 3D Modelํ ใชกลองดจทลหรอํSmart Phone บนทึกวดีโอํไฟลทไี่ ดเปน็ ํAVI, MP4 ความละเอยี ด ขึ้นอยกบคณภาพของมอถอํกลองํแสงสวางํความละเอียดท่ชี ดเจนสดคอํระดบํ4Kํขนาดของ ไฟลวดีโอจะใหญํและสามารถแปลงเป็นไฟลํ3D Model (Photogrammetry)ํดวยโปรแกรมํ3DF Zephyrํ(Free)ํนาไปตกแตงํแกไขํและเผยแพรไดํใชงานไดกบํ3D Printerํ ํ แปลงวดีโอ360ํเปน็ 3D Model (Photogrammetry)ํ เผยแพรผลงานทํี่ Sketchfab.com ดวยโปรแกรมํ3DF Zephyr ํํ https://sketchfab.com/kkuarchives/collections ํ 3.2ํํVideo to GIF 360 ํ ํ ใชํ3D Photo Applicationํบนทกึ ภาพํเชนํFyuse, Arqspin (Free) ภาพท่ีไดเป็น ไฟลํGIFํขนาดไฟลขนึ้ อยกบความละเอยี ดและความยาวของวดโี อํความละเอียดขึน้ อยกบคณภาพ ของมอถอํกลองํแสงสวางํและคณภาพของ Applicationํํํํ

ํํ ํํํ Fyuse on Android & IOS Arqspin on IOS สรุปผล อภิปรายผล ข้อเสนอแนะและการนําไปใช้ประโยชน์ หลงํจากประดํษฐํเสรํจํ ไดทดลองนําไปบํนทึกํ ขอํ มํลวํตถํจดหมายเหตขํ องมหาวทํ ยาลยํ ํ ํ วตํ ถโบราณของพํพธํ ภํณฑํทองถน่ํ วดํ จอมศรีํ และพํพธํ ภณํ ฑพระไมํ จ.ขอนแกนํ ํ โดยมีํผํทรงคณํ วํฒํ จากศํนยวฒํ นธรรมํ มหาวํทยาลํยขอนแกนํ ํ ใหคํ ําแนะนําปรึกํ ษาชวํ ยปรบปรงํการใชํงานใหํดีํยํงขํ้ึนํ ํ ํ เพ่ํอนําเขําฐานขํอมลํ จดหมายเหต,ํํฐานขอมลํ ํOERํและเผยแพรํในแฟนเพจหอจดหมายเหตํ ผลการดาํ เนนํ งานํพบวาํ ํสามารถบนํ ทกึ ภาพวตํ ถํทง้ แบบภาพนง่ํหรํอวํดีํโอํ360ํ ไดํรายละเอียํ ด ชํดเจนํเชนํ ํตราสํญลํกษณํรํปป้ํนํ วตํ ถโํบราณํ สํง่ ของเครอ่ํ งใชพํ ํน้ บํานํ ความคํดสรํางสรรคํจากวสํ ดํเหลํอใชชํ วํ ยลดปรํมาณขยะจากํการทาํ งานํชวํ ยองคํกร รํกษาส่ํงแวดลํอมํและสราํ งนวตํ กรรมแบบํDIYํตามนโยบายํGreenํ&ํSmartํCampusํผลงาน ไดนํ ําไปใชํอนรํ ํกษพํฒนาองคํความรํสราํ งแหลงํเรียํ นรํศํลปวฒํ นธรรมํภํมปํ ํญญาทํองถนํ่ ํรวมทง้ บรํ ณาการเขาํ กํบการเรียํ นการสอนํเชํนํวชํ าถาํยภาพํออกแบบผลตํ ภณํ ฑํฝึกํ งานจดหมายเหตํ การวเคราะหผลความพึงพอใจํพบวาํสถตการเขาชมผลงานทีเ่ ผยแพรทางแฟนเพจหอจดหมายเหต มจี านวนเพ่มขนึ้ อยางมีนยสาคญํํ ํ

Before 50,000-200,000 บาท/ํใหญํยากํเยอะํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํํภาพน่ง After 0ํบาท/ํเลกํ ํงํายํนํอย ภาพ,ํวดํ โํี อํ360ํองศา ความพึงพอใจและสถตการเขาชมผลงานทางแฟนเพจหอจดหมายเหตํมหาวทยาลยขอนแกน https://goo.gl/FmpDDb

รางวํลชนะเลศดาํ นสนํบสนนํ การทานํบาํรํงศลํ ปวํฒนธรรมจากมหาวทํ ยาลํยขอนแกนํ ํ KKUํShowํ&ํShareํ2018 ข้อเสนอแนะ 1. ํขยายผลนาํ ไปใชํกํบพํพธภํณฑทองถ่ํน 2. ํจดสทํ ธบํ ํตรและปรํบปรํงคํณภาพ 3. ํพฒนาซอฟทแวรหํ รํอแอปพลเํคชํนเช่อํ มตอํ การใชํงานแบบํIOT 4. ํใหํบรกํ ารยํม-เชาํ ํ3DํStudio,ํบรํการถาํ ยภาพํ3DํDelivery 5. ํขยายผลนาํ ไปใชกํ บํ เคร่องพํมพํ3ํมตํ ํเพอ่ํ สราํ งโมเดลและช้ํนงานใหม

รายการอา้ งอิง กระทรวงทรัพยากรฯัเปิดทัาประลองความคดั ัผลัตนวตั กรรมวสั ดัเหลัอใชั.ํ(2561).ํเขาถงึ ไดจาก: https://www.thairath.co.th/content/914422 พพํ ํธภณํ ฑสถานแหงํชาตํพระนคร.ํ(2561).ํโบราณวัตถั.ํเขาถงึ ไดจาก: http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/bangkoknationalmuseums/index.php/ th/hilight.html มข.ัจดัKKU SHOW and SHARE 8th ผลงานเจ๋งอดแนน่ !ักว่าั125ํผลงาน.ํ(2561). ํ เขาถงึ ไดจาก: https://www.kku.ac.th/news/v.php?q=0016315&l=th Allen,ํM.ํ(2016).ํTheัBeginner'sัGuideัtoั360ºัProductัPhotography.ัRetrievedํfrom https://www.ecwid.com/blog/guide-to-360-product-photography.html AmazonํInc.ํ(2018).ํLightัBoxัStudio.ํRetrievedํfromํ https://www.amazon.com/slp/light-ํbox-studio/e3ftgv53dd4v8du Arqball, LLC. (2018). 360 Degree product photography tutorial. Retrievedํfrom https://arqspin.com/360-photography-tutorial/ Kickstarter.ํ(2018).ํFoldioั360.ัRetrievedํfromํhttps://www.kickstarter.com/projects/ํ orangemonkie/foldio360-a-smart-turntable-to-create-stunning-360 Lievendag, N.ํ(2017).ํFree 3D scanning from video by using just a smartphone. Retrievedํfrom https://3dscanexpert.com/free-3d-scanning-video- smartphone/ Sketchfab. (2018). Cultural Heritage & History 3D model. Retrievedํfrom https://sketchfab.com/models/categories/cultural-heritage-history

บริการจดหมายเหตดุ ิจทิ ลั มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช Sukhothai Thammatirat Open University Digital Archiving Services วราภรณ์ ยงบรรทม สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลยั สุโขทยั ธรรมำธริ ำช e-mail: [email protected] บทคดั ยอ่ จดหมำยเหตุดิจทิ ัลคือรปู แบบใหมข่ องเอกสำรจดหมำยเหตุที่สรำ้ งข้นึ รวบรวมไว้ บันทึก และค้นหำข้อมูลโดยใช้เครื่องมือ อปุ กรณ์ และเทคโนโลยีดจิ ิทัลที่ทนั สมัย อำทิ คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ พกพำ แทปเลต กลอ้ งถำ่ ยภำพดจิ ิทัล โปรแกรมคอมพิวเตอร์และสอ่ื ออนไลน์ มำใช้ในกำรสือ่ สำร กำรปฏิบตั งิ ำนและกำรทำงำนรว่ มกนั ขอ้ มูลท่จี ดั เก็บจะอยู่ในรูปไฟล์เอกสำรซง่ึ มีหลำกหลำยชนดิ เช่น ตัวอักษร ภำพ เสยี งและส่อื มลั ตมิ ีเดีย เปน็ ตน้ โดยใชฮ้ ำร์ดแวรห์ รอื ซอฟต์แวร์ทเี่ หมำะสมสำหรบั จัดเกบ็ และบริหำรจัดกำรจดหมำยเหตดุ ิจทิ ลั เพอ่ื ให้สอดคล้องกับแผนยุทธศำสตร์ชำตติ ำม พระรำชบญั ญัติกำรพัฒนำดจิ ิทัลเพอ่ื เศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. 2560 กำรให้บริกำรเอกสำร จดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยจงึ ไดม้ กี ำรพฒั นำจำกเอกสำรในรูปกระดำษหรอื แอนะลอ็ กไปสู่รปู แบบ จดหมำยเหตุอิเล็กทรอนิกสแ์ ละจดหมำยเหตุดิจทิ ลั เพือ่ นำข้อมลู ไปใช้งำนได้อย่ำงเหมำะสมกบั ยุคสมยั ผใู้ ชส้ ำมำรถเข้ำถงึ และแบ่งปันข้อมลู ระหวำ่ งกันไดใ้ นเวลำอันรวดเร็ว อยำ่ งไรก็ตำม ทง้ั ผใู้ ห้บริกำรและผรู้ บั บริกำรควรคำนงึ ถึงข้อจำกดั ทำงด้ำนกฎหมำยและระเบยี บท่ีเกย่ี วข้องกับ กำรให้บรกิ ำรจดหมำยเหตดุ ิจิทัล ทงั้ นเ้ี พื่อปอ้ งกันปัญหำทีจ่ ะเปน็ ผลกระทบตำมมำในภำยหลงั คาสาคัญ: จดหมำยเหตอุ เิ ล็กทรอนิกส์, จดหมำยเหตดุ จิ ทิ ัล, คลงั สำรสนเทศดิจิทลั Abstract Digital archives are new forms of archival documents that are created, archived, save and search using advanced digital tools, devices and technologies such as computers, cell phones, tablets, digital cameras, computer programs and online media used in communication performance and collaboration. The stored data is in a variety of file formats, such as letters, images, sound and multimedia, using the appropriate hardware or software for storing and managing digital archives.

To comply with the National Strategic Plan under the Digital Development for Economic and Social Development Act, BE 2560 (1960), University archival services were developed from paper or analog documents into electronic archives and digital archives. To use the data appropriate to the era. Users can access and share information in a fast time. However, both providers and recipients should take into account the legal and regulatory limitations associated with digital archival services. In order to prevent problems that will be affected later. Keywords: Electronic Archives, Digital Archives, Digital Repository บทนา หนว่ ยจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัย สำนกั บรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยสโุ ขทัยธรรมำธิรำช เปน็ หน่วยงำนกลำงของมหำวิทยำลยั ทำหนำ้ ทีจ่ ัดหำ รวบรวม จดั ระบบมำตรฐำนกำรเก็บรกั ษำ อนรุ ักษ์ จัดทำเครื่องมือช่วยค้น ใหบ้ ริกำรและเผยแพร่สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย เพือ่ สนบั สนุนภำรกจิ ของมหำวิทยำลยั ด้ำนกำรบรกิ ำรวชิ ำกำรแกส่ ังคม ขอ้ มลู จำกจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลัยเปน็ ข้อมูลเชิงประวตั ศิ ำสตร์ บง่ ชีใ้ ห้เห็นอัตลกั ษณ์ขององค์กร ถือเปน็ ข้อมลู หรือ สำรสนเทศท่มี ีควำมสำคัญยง่ิ สมควรเก็บรกั ษำไว้ ปัจจุบนั หน่วยจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยไดต้ ระหนัก ถงึ ควำมสำคัญของเอกสำรจดหมำยเหตใุ นสงั คมยคุ ดจิ ิทลั ซ่ึงเปน็ กระแสสังคมในยุคที่มีกำรนำ เทคโนโลยดี ิจิทลั และส่ือสังคมออนไลนม์ ำใช้กันอยำ่ งแพร่หลำยในชวี ติ ประจำวัน ฉะนั้นหนว่ ย จดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยจงึ ได้มีกำรปรบั ปรุงและพฒั นำรูปแบบกำรจดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลัยให้ทันสมยั สะดวกและง่ำยต่อกำรใชง้ ำน โดยเน้นกำรเขำ้ ถงึ ข้อมลู ของผใู้ ช้บรกิ ำรและ กำรใช้ขอ้ มูลร่วมกันได้ ทั้งนเี้ พอื่ สนองตอบนโยบำยรฐั บำลยคุ ประเทศไทย 4.0 และใหส้ อดคล้องกับ แผนยทุ ธศำสตรช์ ำติตำมพระรำชบญั ญัติกำรพฒั นำดจิ ิทัลเพือ่ เศรษฐกิจและสงั คม พ.ศ. 2560 โดย กำรนำเทคโนโลยีสำรสนเทศดิจทิ ัลมำประยุกตใ์ ช้ให้เหมำะสมผนวกกบั หลักวิชำกำรดำ้ นจดหมำยเหตุ รวมถงึ กำรนำมำตรฐำนกำรจัดทำคำอธบิ ำยจดหมำยเหตรุ ะหว่ำงประเทศ (General International Standard Archival Description – ISAD(G) มำประยุกตใ์ ช้ในกระบวนกำรวิเครำะหแ์ ละทำรำยกำร เอกสำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ในขณะเดยี วกันก็ใหค้ วำมสำคัญกบั กำรอนรุ กั ษ์และสงวนรักษำ เอกสำรต้นฉบับ เพื่อป้องกันไมใ่ ห้เอกสำรสำคญั เกิดกำรชำรดุ สูญหำยหรือถูกทำลำยไป ดว้ ยเหตผุ ลดงั กล่ำวขำ้ งตน้ หนว่ ยจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช จึงได้มีกำรจัดทำโครงกำรจดหมำยเหตอุ ิเล็กทรอนิกสแ์ ละ จดหมำยเหตดุ จิ ทิ ัล มหำวิทยำลยั สโุ ขทัยธรรมำธิรำชซ่ึงมที ั้งหมด 4 รปู แบบ ได้แก่ โครงกำร จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยอเิ ล็กทรอนิกส์ในระบบห้องสมุดอัตโิ นมัติ ระบบลงทะเบียนและสบื ค้น สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัย คลังสำรสนเทศดจิ ทิ ัล ศ.ดร.วิจติ ร ศรสี อำ้ น และจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลยั ออนไลน์ รำยเดือน โดยเฉพำะรูปแบบสุดทำ้ ยคือ จดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ออนไลน์ รำยเดือน เป็นกำรพัฒนำงำนบรกิ ำรจดหมำยเหตุดิจิทลั ซึง่ เป็นกำรสรำ้ งเอกสำรดจิ ทิ ลั ต้งั แตต่ น้ กำเนดิ

(Born digital) เพ่อื เพมิ่ ควำมสะดวกในกำรเขำ้ ถงึ ข้อมลู จดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยผำ่ นส่ือหลำกหลำย ช่องทำง ซง่ึ จะแสดงผลในรปู e-Magazine หรอื หนงั สืออิเล็กทรอนิกส์ (e-Book) เปน็ กำรแชร์ขอ้ มูล เพื่อสง่ เสริมกำรใชเ้ อกสำรจดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลัยให้กวำ้ งขวำงยิ่งข้ึน งำนบริกำรจดหมำยเหตุ ดจิ ทิ ลั ทง้ั สร่ี ูปแบบให้ผลกำรสืบคน้ ที่แตกตำ่ งกัน ผู้ใชส้ ำมำรถเลอื กรปู แบบท่ีให้ขอ้ มูลเหมำะสม ตอ่ กำรนำไปใช้งำน ส่วนเทคนิคและวิธีกำรในกำรจดั กำรจดหมำยเหตดุ ิจทิ ัลทงั้ สร่ี ปู แบบจะมี ควำมแตกต่ำงและซับซ้อนกว่ำกำรจดั กำรจดหมำยเหตแุ บบดง้ั เดิมท่เี ปน็ กระดำษหรือแอนะลอ็ ก ท้งั นขี้ ึ้นอยู่กับซอฟตแ์ วร์ท่นี ำมำใช้และรูปแบบของเนอื้ หำทจี่ ะนำเสนอ จำกกำรพฒั นำกำรให้บรกิ ำร เอกสำรจดหมำยเหตุจำกรปู แบบดง้ั เดมิ ให้เป็นบริกำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ลั ของหน่วยจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลยั สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำช สง่ ผลให้เกิดกำรเปลย่ี นแปลง ในกำรรบั รู้สำรสนเทศจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยได้อยำ่ งมีประสทิ ธภิ ำพมำกขน้ึ ซึ่งจะเกิดประโยชน์ ตอ่ กำรบริหำรจัดกำรเอกสำรจดหมำยเหตดุ ิจิทลั ในอนำคต สำมำรถตอบโจทย์ควำมต้องกำรของ องค์กรและสังคมได้อย่ำงแท้จริง อยำ่ งไรก็ตำมกำรใหบ้ ริกำรสำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยภำยใต้ขอ้ จำกดั ใน ด้ำนกฎหมำยลขิ สทิ ธิ์และสิทธใ์ิ นกำรรับรขู้ ้อมูลขำ่ วสำรของประชำชน อำจจะส่งผลตอ่ กำรเข้ำถึง จดหมำยเหตดุ จิ ิทลั ท่ีเปน็ ข้อมูลลบั หำกนำข้อมลู ดงั กลำ่ วไปใช้งำนหรอื เผยแพรอ่ ำจจะส่งผลกระทบ ตอ่ สิทธ์ิส่วนบคุ คลหรือกระทบตอ่ ผลประโยชนข์ องภำครฐั ได้ ดังนั้นในกำรใหบ้ ริกำรจดหมำยเหตุ ดจิ ทิ ลั ของหนว่ ยจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยหรือหนว่ ยงำนจดหมำยเหตุประเภทอ่ืน ๆ กต็ ำม ควรพจิ ำรณำถงึ ผลกระทบทำงดำ้ นกฎหมำยที่เก่ียวข้องกับกำรให้บริกำรจดหมำยเหตุดจิ ิทลั ร่วมด้วย วตั ถุประสงค์ 1. เพอ่ื ปรบั ปรุงและพฒั นำระบบกำรจดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยใหท้ นั สมัย ซึ่งเอ้ือประโยชน์ตอ่ กำรนำข้อมูลไปใช้งำนในรปู แบบท่ีเหมำะสมกบั ยุคสมัย 2. เพ่ือพฒั นำคลงั ข้อมลู และฐำนข้อมลู ดิจิทลั จดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ใหเ้ ป็นแหลง่ บรกิ ำรข้อมลู ท่ีทนั สมยั เนน้ กำรเขำ้ ถงึ และกำรใช้ขอ้ มลู รว่ มกันได้ 3. เพอ่ื พัฒนำระบบมำตรฐำนกำรจัดเก็บ อนุรักษ์และสงวนรกั ษำเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลัย ป้องกันไม่ให้เอกสำรสำคญั ขององค์กรเกดิ กำรชำรุด สญู หำยหรือถูกทำลำย ขนั้ ตอนและวิธกิ ารดาเนินการ หน่วยจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลยั สำนกั บรรณสำรสนเทศได้ปรบั ปรงุ และพัฒนำรปู แบบ กำรให้บริกำรเอกสำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ใหท้ นั สมยั สะดวกและงำ่ ยตอ่ กำรใช้งำน รวมถึง กำรแบ่งปนั หรือใชข้ ้อมลู ร่วมกนั ได้ จงึ ได้นำเทคโนโลยดี ิจิทัลมำประยุกต์ใช้ในกระบวนกำรจดั ทำ จดหมำยเหตุดิจิทัล ซึ่งมีทงั้ หมด 4 รปู แบบ ได้แก่ 1) โครงกำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัย อิเลก็ ทรอนิกสใ์ นระบบห้องสมดุ อตั ิโนมตั ิ 2) ระบบลงทะเบียนและสืบค้นสำรสนเทศจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลยั 3) คลงั สำรสนเทศดิจทิ ัล ศ.ดร.วิจติ ร ศรสี อำ้ น และ 4) จดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ออนไลน์ รำยเดอื น

1. โครงการจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัยอเิ ล็กทรอนิกส์ในระบบห้องสมุดอตั ิโนมตั ิ เป็นกำรจดั เกบ็ และสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยท่ผี ำ่ นกำรคดั เลือกแลว้ วำ่ มี ควำมสำคัญและมีควำมตอ้ งกำรใช้งำนค่อนขำ้ งสูง อำทิ เอกสำรควำมเปน็ มำในกำรก่อต้ังมหำวิทยำลัย เอกสำรกำรประชุมผูบ้ ริหำรมหำวทิ ยำลยั ในสมัยแรก โครงกำรจดั ตัง้ หนว่ ยงำนในสงั กัดมหำวิทยำลยั และภำพถ่ำยในอดตี เปน็ ตน้ โดยกำรสร้ำงระเบยี นท่เี ป็นตวั แทนเอกสำร สำมำรถสืบค้นแบบออนไลน์ ผำ่ นโอแพ็ก (OPAC) ในระบบหอ้ งสมดุ อตั ิโนมตั ิ Matrix ของสำนกั บรรณสำรสนเทศ กำรวเิ ครำะห์ และทำรำยกำรเอกสำรจดหมำยเหตใุ นรปู แบบกำรลงรำยกำรที่เครื่องคอมพวิ เตอร์อำ่ นได้ (MARC format) โดยนำมำตรฐำนกำรจัดทำคำอธบิ ำยจดหมำยเหตุระหว่ำงประเทศ (ISAD (G): General International Standard Archival Description) โดยเลอื กใช้มำตรฐำนบำงรำยกำรมำกำหนด โครงสรำ้ งของข้อมลู และใช้หลกั เกณฑก์ ำรลงรำยกำรแบบแองโกลอเมรกิ ัน ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 แก้ไข เพิ่มเติม (AACR2R) เลือกกลุ่มเขตข้อมลู และเลอื กประเภทของระเบียน (Type of record) เป็นวสั ดุ ผสมหลำยรูปแบบ (Mixed materials-(MX)) รวมท้งั เลอื กกำรนำเสนอหรือเผยแพรเ่ น้ือหำในลักษณะ ของกำรรวมกลมุ่ เอกสำร (Collection) (มหำวทิ ยำลัยสโุ ขทยั ธรรมำธิรำช สำนกั บรรณสำรสนเทศ และสำนกั งำนพัฒนำวทิ ยำศำสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชำติ ฝำ่ ยบริกำรควำมรู้ทำงวทิ ยำศำสตรแ์ ละ เทคโนโลยี, 2561, หนำ้ 64) ผใู้ ชส้ ำมำรถสืบคน้ และเขำ้ ถึงจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยอิเลก็ ทรอนิกสใ์ น ระบบห้องสมุดอตั ิโนมัติได้ทำงเวบ็ หอ้ งสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ ตำมข้ันตอนดังต่อไปน้ี 1.1 เขำ้ ไปทีเ่ ว็บห้องสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ พิมพ์คำค้นในชอ่ ง “คน้ หำ สื่อกำรศึกษำในหอ้ งสมุด มสธ.” คลกิ ปมุ่ “Search” ดำ้ นขวำมอื ภำพท่ี 1 เมนสู บื คน้ “จดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลยั อิเล็กทรอนิกสใ์ นระบบห้องสมุดอัตโิ นมัติ” 1.2 ผลกำรสบื ค้นเอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยใหร้ ำยละเอียดทำงบรรณำนุกรม ได้แก่ เลขหมู่ ประเภทของทรัพยำกร ข้อมูลกำรพิมพ์ รำยละเอยี ดตวั เล่มและหัวเร่ือง สำมำรถเรียกดู

ขอ้ มลู ในรูปแบบ MARC View และรปู แบบคำอธิบำยรำยกำรบรรณำนกุ รม (ISBD view) ได้ รวมถงึ กำรเก็บผลกำรสืบคน้ เพ่ือเรยี กดูข้อมูลในภำยหลังได้ นอกจำกนีผ้ ้ใู ช้ยงั สำมำรถแบง่ ปนั ข้อมูลทไี่ ดจ้ ำก กำรสืบค้นผ่ำนทำงสื่อสังคมออนไลน์ ซง่ึ เป็นกำรขยำยกลุ่มผู้ใช้เอกสำรจดหมำยเหตุให้กว้ำงขึน้ และ ประหยดั เวลำในกำรสบื ค้นใหม่ ภำพที่ 2 ผลกำรสืบค้นในรปู แบบ “MARC View” 2. ระบบลงทะเบยี นและสืบคน้ สารสนเทศจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัย เป็นฐำนขอ้ มลู สำหรับใช้ในกำรลงทะเบยี นและสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช ซึ่งผ้ใู ช้สำมำรถสืบค้นข้อมูลผ่ำนทำงเว็บห้องสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ และสำมำรถอ่ำนเอกสำรฉบบั เตม็ (Full text) ได้ดว้ ยตนเอง ข้อมลู ท่ีได้จำกกำรสบื ค้น อำทิ ชือ่ เอกสำร ชือ่ กลุ่มย่อยเอกสำร คำอธบิ ำยเอกสำร สภำพเอกสำร เงือ่ นไข กำรเข้ำถงึ เลขทะเบยี น ปเี กิดของเอกสำร เอกสำรฉบับเตม็ และแหล่งจดั เก็บอ่นื เปน็ ตน้ ในกำร จัดกำรฐำนข้อมลู มขี นั้ ตอนทส่ี ำคญั คือ กำรเตรียมเอกสำรต้นฉบบั ท่ีเปน็ กระดำษ เพื่อแปลงให้เป็น เอกสำรอิเล็กทรอนกิ สแ์ ละเป็นจดหมำยเหตดุ ิจทิ ัลซง่ึ ค่อนข้ำงซับซอ้ น เริ่มตง้ั แต่กำรแบง่ กล่มุ เอกสำร คดั เลอื กเอกสำร กำหนดรหสั เอกสำร แปลงเอกสำรให้เปน็ ไฟล์ดิจทิ ัล ตรวจสอบควำมถกู ตอ้ งของไฟล์ ดิจิทัล จัดเตรยี มข้อมลู ตำมเขตข้อมูลเพ่ือบนั ทึกลงในระบบ อัพโหลดไฟล์ขน้ึ ระบบ ตรวจสอบและ แก้ไขข้อมูลในระบบใหถ้ ูกต้องอยู่เสมอ หำกพบปัญหำในกำรอพั โหลดไฟลข์ ึ้นระบบไมไ่ ดต้ ้องหำสำเหตุ และทำกำรแก้ไข เช่น กำรลดขนำดไฟล์ให้เล็กลง เพื่อให้อัพโหลดไฟลไ์ ด้ และกำรแบ่งไฟล์เพอ่ื ให้มี ขนำดเล็กลงจนกว่ำจะสำมำรถอัพโหลดไฟล์ข้ึนระบบได้ เทคโนโลยสี ำรสนเทศท่นี ำมำใชใ้ นกำรจดั กำร ฐำนขอ้ มูลน้คี ือ โปรแกรม MySQL ใชใ้ นกำรบริหำรจัดกำรระบบ และใช้ภำษำ PHP ในกำรกำกับ กำรทำงำนของคำส่งั ต่ำง ๆ (วรี ญำ สุตริ ำช และวรำภรณ์ ยงบรรทม, 2559, หน้ำ 385) ส่วนโปรแกรมที่ใชใ้ นกำรบีบอัดไฟล์เพื่อให้ไฟล์มีขนำดเลก็ ลงคอื โปรแกรม Free PDF compressor และโปรแกรมที่ใชใ้ นกำรแบง่ ไฟล์เพ่ือให้ไฟลม์ ีขนำดเลก็ ลงคือ โปรแกรม PDFill FREE PDF Tools ผลลัพธ์ทไ่ี ด้จำกกำรใชร้ ะบบลงทะเบียนและสบื คน้ สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั คอื ทำให้ผูใ้ ช้ เขำ้ ถึงเอกสำรอเิ ล็กทรอนิกส์ฉบับเต็มผำ่ นทำงอินเทอร์เนต็ และสัง่ พมิ พเ์ อกสำรไปใช้งำนได้ โดยไม่ จำเป็นต้องมำใช้บริกำรท่ีแหล่งจัดเกบ็ เอกสำร ทำใหส้ ะดวกและประหยัดเวลำในกำรเขำ้ ถึงขอ้ มลู

นอกจำกนย้ี งั เป็นกำรสงวนรกั ษำเอกสำรตน้ ฉบับท่ีมคี ุณค่ำไม่ใหถ้ ูกทำลำยในระหวำ่ งกำรหยิบจบั เอกสำร ผใู้ ช้สำมำรถสืบคน้ และเข้ำถึงข้อมลู จดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยไดท้ ำงเวบ็ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ ตำมขน้ั ตอน ดังต่อไปนี้ 2.1 เขำ้ ไปทเี่ วบ็ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ เลอ่ื นเมำสล์ งมำด้ำน ล่ำงสุด ดูที่เมนูดำ้ นขวำมือชื่อ “คลงั สำรสนเทศดิจทิ ลั ” คลิกเลือกหวั ข้อ “ทะเบียนจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลยั ” 2.2 หนำ้ จอจะแสดงผลรูปแบบระบบลงทะเบียนและสืบค้นเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลยั เพ่ือเข้ำไปสูก่ ำรสบื ค้นซึง่ มวี ธิ กี ำรสืบค้น 2 วธิ ีคือ สืบค้นดว้ ยช่อื เอกสำรและสืบค้น ด้วยปขี องเอกสำร ภำพท่ี 3 รปู แบบกำรสบื คน้ ด้วย “ระบบลงทะเบยี นและสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัย” 2.3 ผลลัพธท์ ่ไี ดจ้ ำกกำรสืบค้นคือ ข้อมลู เกยี่ วกบั ปเี กิดของเอกสำร ชือ่ เอกสำร คำอธบิ ำยเอกสำรหรือสำระสังเขป ตำแหน่งท่จี ดั เก็บ ประวัตกิ ำรรับมอบ เงือ่ นไขกำรใช้และเอกสำร ฉบับเต็ม ภำพท่ี 4 ผลกำรสบื ค้นด้วย “ชอ่ื เอกสำร”

3. คลังสารสนเทศดิจทิ ัล ศ.ดร.วจิ ิตร ศรสี อา้ น เป็นแหลง่ รวบรวม จดั เกบ็ และเผยแพร่ผลงำน วิชำกำรของ ศ.ดร.วจิ ติ ร ศรสี อำ้ น ซ่ึงเป็น ผู้ก่อตง้ั และอธิกำรบดคี นแรกของมหำวิทยำลยั สโุ ขทยั ธรรมำธริ ำช ท่ำนเป็นนกั กำรศึกษำและเป็น ผบู้ ริหำรสถำนศึกษำในระดับอุดมศึกษำที่มผี ลงำนเป็นท่ปี ระจักษ์ทง้ั ในประเทศและต่ำงประเทศ รวมทงั้ เป็นผู้มีคุณปู กำรต่อกำรศกึ ษำระดบั อุดมศกึ ษำของไทย ผลงำนที่เผยแพร่ในคลงั สำรสนเทศ ดจิ ทิ ลั ศ.ดร.วิจติ ร ศรีสอำ้ น มีหลำยประเภท ได้แก่ ตำรำ บทควำม เอกสำรบรรยำย ปำฐกถำ บท สัมภำษณ์และเอกสำรนำเสนอ ซ่ึงล้วนมีคณุ ค่ำและให้แง่คิดที่เป็นประโยชน์ตอ่ กำรศึกษำ ค้นควำ้ และ วจิ ยั รวมทัง้ สะท้อนภำพกำรศึกษำของไทยไดเ้ ปน็ อย่ำงดี (วรำภรณ์ ยงบรรทม, 2561, หนำ้ 353) คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ศ.ดร.วจิ ิตร ศรสี อำ้ น ดำเนนิ กำรภำยใตโ้ ครงกำรพฒั นำห้องสมดุ ดิจิทลั ผลงำน บคุ คลสำคัญดำ้ นอุดมศกึ ษำไทย สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลัยสโุ ขทัยธรรมำธิรำช รูปแบบและวธิ กี ำรจดั ทำคลงั สำรสนเทศดจิ ทิ ัล ศ.ดร.วิจติ ร ศรสี อ้ำนคือ กำรแปลง สำรสนเทศต้นฉบับให้เป็นไฟลด์ จิ ทิ ลั เพื่อนำมำวิเครำะหแ์ ละทำระเบยี นเมตำดำตำเชิงพรรณนำ (MODS) แล้วนำไฟล์ MODS มำทำเป็นระเบยี นเมตำดำตำในรปู METS Document (ยวญิ ฐำกรณ์ ทองแขก, 2556, หน้ำ 164) และ upload สำรสนเทศดจิ ิทลั ข้ึนระบบ DSpace เพอื่ เข้ำสู่คลัง ทรัพยำกรกำรเรียนร้นู ำนำชำติ ในโครงกำรมหำวิทยำลัยไซเบอรไ์ ทย (TCU GLOBE) ภำยใตก้ ำรกำกับ ดแู ลโครงกำรโดยสำนักงำนคณะกรรมกำรอดุ มศกึ ษำ กำรสบื คน้ และเขำ้ ถงึ สำรสนเทศดิจทิ ลั ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอำ้ น สำมำรถสืบคน้ ผำ่ นทำงเว็บ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ มวี ิธกี ำรสืบคน้ และแสดงผลกำรสบื ค้นดงั นี้ 3.1 เขำ้ ไปท่ีเว็บหอ้ งสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ เลือ่ นเมำส์ลงมำดำ้ น ล่ำงสดุ ดูที่เมนูด้ำนขวำมอื ชอ่ื “คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ” แล้วคลิกเลือกหัวข้อ “คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ” 3.2 หน้ำจอแสดงผลช่ือ “คลังสำรสนเทศดิจิทัล มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำช (STOU Digital Repository) เลือกกลุ่มข้อมลู ในคลงั ทรัพยำกรชอื่ “คลังสำรสนเทศดิจทิ ัล ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอ้ำน” พมิ พค์ ำคน้ ใส่ในชอ่ งคำค้น แล้วกดปุ่มคน้ หำ ทง้ั นี้สำมำรถเรียกดูข้อมลู ใน คลงั สำรสนเทศดิจทิ ลั ได้หลำยแบบ อำทิ รปู แบบระเบียนเมตำดำตำท้งั แบบยอ่ และแบบเตม็ รปู สำมำรถเรียกดูไฟลเ์ อกสำร PDF ฉบับเต็มพร้อมทงั้ ดำวน์โหลดไฟล์และสง่ั พิมพ์ได้ ภำพท่ี 5 หนำ้ จอสืบค้นคลังสำรสนเทศดจิ ิทลั มหำวิทยำลยั สโุ ขทัยธรรมำธริ ำช

ภำพท่ี 6 ผลระเบยี นเมตำดำตำแบบเต็มรูป 4. จดหมายเหตุมหาวิทยาลัยออนไลน์ รายเดือน เป็นกำรเผยแพร่และประชำสมั พนั ธ์สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ในรปู แบบใหม่ มีลกั ษณะเป็นวำรสำรขนำดเล็กในรูปแบบหนงั สืออิเล็กทรอนกิ ส์ (e-Book) เผยแพรเ่ ป็นรำยเดอื น หลักกำรสำคญั ในกำรจดั ทำจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยออนไลน์คอื กำรสร้ำงจดหมำยเหตุดจิ ิทัลต้ังแต่ ตน้ กำเนดิ (Born digital) เพ่อื เพิ่มควำมสะดวกในกำรเข้ำถงึ ข้อมูลผำ่ นสือ่ สงั คมออนไลน์ ซ่งึ จะ แสดงผลในรปู Mini e-Magazine เป็นกำรแชรข์ อ้ มลู เพื่อสง่ เสริมกำรใช้เอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลัยให้กวำ้ งขวำงยิ่งขน้ึ มีข้ันตอนในกำรจดั ทำ โดยเริ่มตงั้ แต่กำรคดั เลือกเร่ืองที่จะนำเสนอ ซึง่ เปน็ เรือ่ งหรือกิจกรรมทเี่ ด่น ๆ เกย่ี วข้องกับภำรกิจหลกั ของมหำวทิ ยำลัยและคนสว่ นใหญ่ให้ ควำมสนใจ กำรออกแบบกำรนำเสนอให้น่ำสนใจ จัดทำเน้ือหำพรอ้ มสื่อประกอบ อัพโหลดไฟล์ PDF ที่จดั ทำเนื้อหำเสรจ็ สมบูรณ์แลว้ ข้ึนเว็บไซต์ https://issuu.com/ ซึง่ เป็นเวบ็ ไซตส์ ำหรบั นำเสนอหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (e-Book) ทผ่ี ู้ใช้งำนสำมำรถสมัครสมำชิกฟรีและเข้ำชม e-Book ผ่ำนทำงเวบ็ ไซตน์ ี้ โดยมีวธิ ีกำรสบื ค้นและเข้ำชมจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลยั ออนไลน์ รำยเดือน ตำมขัน้ ตอนดงั ต่อไปนี้ 4.1 เขำ้ ไปที่เว็บไซต์ https://issuu.com/ พิมพค์ ำค้นใสใ่ นช่องคำคน้ กดปมุ่ Enter จะปรำกฎหน้ำปกของจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์ ซ่ึงจะระบชุ ่ือหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ ชอื่ ผู้นำเสนอ ระยะเวลำทน่ี ำเสนอและจำนวนหนำ้ ของหนังสือ ภำพที่ 7 ผลกำรสืบค้น “จดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยออนไลน์”

4.2 ผูเ้ ข้ำชมเวบ็ ไซต์สำมำรถเปดิ อำ่ นเอกสำรไดท้ ีละหน้ำทัง้ แบบยอ่ และขยำยเต็ม หน้ำจอ เพม่ิ ควำมสะดวกในกำรแชรข์ ้อมลู ให้คนอน่ื และ Save ข้อมูลไว้ใช้งำนได้ ภำพท่ี 8 วธิ ีกำรเข้ำชม “จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์” 4.3 นอกจำกนย้ี ังมีกำรนำเสนอจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์ ผ่ำนทำงเว็บไซต์ หอ้ งสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ โดยคลกิ ทร่ี ูปเมนู “จดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลัยออนไลน์” ด้ำนขวำมอื ตำมภำพที่ 9 ภำพท่ี 9 วิธกี ำรเขำ้ ชม “จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์” ผ่ำนเวบ็ ไซตห์ ้องสมดุ มสธ.

สรปุ ผล อภิปรายผล ขอ้ เสนอแนะและการนาไปใช้ประโยชน์ กำรบรกิ ำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลท้งั 4 รปู แบบ เป็นกำรพฒั นำงำนบรกิ ำรของหน่วยจดหมำย เหตมุ หำวทิ ยำลัยสุโขทยั ธรรมำธิรำช โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์หลักคอื เพิม่ ควำมสะดวก รวดเร็วในกำร เขำ้ ถึงข้อมูลและกำรนำข้อมูลไปใชป้ ระโยชน์รว่ มกันในรปู แบบทเี่ หมำะสมกบั ยุคสมยั เป็นกำรส่งเสริม กำรใชเ้ อกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยให้กวำ้ งขวำงยิ่งขึ้น ได้ขอ้ มลู ครอบคลุมเอกสำรจดหมำยเหตุ ทกุ กลุ่มซึ่งนำไปส่กู ำรตดั สนิ ใจเลอื กข้อมลู ท่ีตรงกับควำมต้องกำร ดงั นัน้ กำรเข้ำถึงขอ้ มลู จดหมำยเหตุ ดิจทิ ลั จึงเปน็ กำรเพ่ิมประสิทธภิ ำพในกำรให้บริกำรสำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลยั ได้ดยี ่งิ ขึ้น ทำให้ประหยัดเวลำในกำรสืบค้นและเลย่ี งกำรหยิบจับเอกสำรต้นฉบับ ซง่ึ เป็นปจั จัยหนึ่งท่ีทำให้ เอกสำรเกิดกำรชำรดุ หรือเสือ่ มสภำพ วัตถุประสงคร์ องคือ เพื่อกำรอนรุ ักษ์และสงวนรกั ษำเอกสำร จดหมำยเหตุตน้ ฉบับให้มีอำยุยนื ยำว โดยกำรนำเทคโนโลยดี ิจิทัลมำใช้ในกำรแปลงเอกสำร (Digitization) ใหเ้ ป็นไฟลด์ จิ ิทลั หรอื กำรย้ำยขอ้ มูลจำกวสั ดุเดิมไปบันทกึ ในวัสดรุ ปู แบบใหม่ (Migration) ขอ้ เสนอแนะ กำรบริกำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลเป็นรูปแบบใหมใ่ นกำรจดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตุ ทผ่ี ใู้ หบ้ รกิ ำรควรมีกำรตรวจสอบและพิจำรณำควำมเหมำะสมของเนื้อหำหรือข้อมลู ก่อนทจ่ี ะนำมำ เผยแพร่ผ่ำนสอื่ สงั คมออนไลน์ เนอ่ื งจำกในปัจจบุ ันมกี ำรบังคบั ใชก้ ฏหมำยท่ีเก่ยี วข้องกบั กำรบริหำร จดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตุหลำยฉบบั อำทิ พระรำชบัญญัตจิ ดหมำยเหตุแหง่ ชำติ พ.ศ. 2556 พระรำชบัญญัติข้อมลู ขำ่ วสำรของรำชกำร พ.ศ. 2540 ระเบียบวำ่ ดว้ ยกำรรกั ษำควำมลับของทำง รำชกำร พ.ศ. 2544และกฎหมำยลขิ สทิ ธ์ิ เปน็ ต้น ทง้ั นเี้ พอ่ื ปอ้ งกนั กำรเกิดผลกระทบท่ีอำจจะเกดิ ขึน้ ทั้งตอ่ ผ้ปู ฏบิ ตั งิ ำน และผรู้ ับบรกิ ำรจดหมำยเหตุดจิ ิทัล ซง่ึ หน่วยจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย สำนัก บรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำชได้ตระหนักถึงผลกระทบดังกล่ำวอยเู่ สมอ รวมถึง กำรพจิ ำรณำถึงข้อดี/ ขอ้ เสียของกำรใหบ้ รกิ ำรจดหมำยเหตุดิจิทัล เพ่ือนำมำปรับปรุงและพัฒนำกำร จัดกำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ให้มีประสทิ ธภิ ำพมำกยิ่งขนึ้ การนาไปใชป้ ระโยชน์ในงานหอ้ งสมุด กำรบริกำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลเป็นกำรปรับปรงุ กระบวนงำนบริกำรเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลยั เพ่อื อำนวยควำมสะดวกในกำรนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบท่ีเหมำะสมกับยคุ สมยั ถือเปน็ กำรบรกิ ำรวชิ ำกำรแก่สังคมและสนับสนุนงำนดำ้ นบรหิ ำรของมหำวิทยำลยั รวมทั้งกำรศึกษำ คน้ คว้ำวิจยั ทำใหห้ น่วยจดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลยั สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทัย ธรรมำธริ ำช มีระบบกำรให้บริกำรเอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยโดยใชเ้ ทคโลยีดิจิทลั ท่ที นั สมัย สำมำรถตอบโจทย์ควำมต้องกำรของผู้ใช้เอกสำรจดหมำยเหตใุ นยุคประเทศไทย 4.0 ซง่ึ จะสง่ ผล ให้กำรบรหิ ำรงำนห้องสมดุ มีประสิทธิภำพและประสิทธิผลมำกยิง่ ขึน้ รวมทั้งเปน็ กำรเสรมิ สรำ้ ง ภำพลกั ษณ์ทดี่ ตี ่องำนบริกำรจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลยั สุโขทัยธรมำธิรำชอกี ทำงหนึ่ง

รายการอ้างอิง มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช สำนกั บรรณสำรสนเทศ และสำนกั งำนพฒั นำวิทยำศำสตร์และ เทคโนโลยแี หง่ ชำติ ฝำ่ ยบริกำรควำมร้ทู ำงวทิ ยำศำสตรแ์ ละเทคโนโลยี. (2561). หลกั และแนวปฏิบตั กิ ารจัดการจดหมายเหตุดจิ ิทัล. กรุงเทพฯ: อมรนิ ทรพ์ ริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชง่ิ . ยวญิ ฐำกรณ์ ทองแขก. (2556). ห้องสมุดดิจทิ ัลชีวประวตั ิและผลงำนบุคคลสำคัญ: กรณศี ึกษำ ศ.ดร.วจิ ติ ร ศรสี อ้ำน (Digital Library of Biographies and Bibliography: A Case Study of Professor Dr.Wichit Srisa-an). ใน การสัมมนา PULINET วชิ าการ คร้งั ท่ี 3 บทบาท PULINET ในการเตรียมการห้องสมดุ มหาวิทยาลยั เข้าสูป่ ระชาคมอาเซยี น (หน้ำ 161-166). นครศรธี รรมรำช: ศนู ย์บรรณสำรและสอื่ กำรศึกษำ มหำวทิ ยำลัย วลัยลกั ษณ์. วรำภรณ์ ยงบรรทม. (2561). กำรเผยแพรแ่ ละบริกำรออนไลน์สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย สุโขทยั ธรรมำธริ ำช (Sukhothai Thammatirat Open University Archival Information Online Publishing and Service). ใน การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET วชิ าการ คร้งั ท่ี 8 Library of Things วนั ท่ี 9-10 มกราคม 2561 ณ โรงแรมฟอร์จนู ริเวอรว์ วิ นครพนม (หนำ้ 346-357). นครพนม: สำนกั วิทยบริกำร มหำวทิ ยำลยั นครพนม. วรี ญำ สตุ ิรำช และ วรำภรณ์ ยงบรรทม. (2559). ระบบลงทะเบียนและสืบค้นสำรสนเทศ จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำช (SUkhothai Thammatirat Open University Archival Information Registration and Retrieval System). ใน การประชุมวชิ าการระดับชาติ PULINET วชิ าการ ครง้ั ที่ 6 Growing Green Library for All (Growing GLA)” วนั ที่ 16-17 กุมภาพันธ์ 2559 ณ โรงแรมลีการ์เดนส์พลาซา่ จังหวดั สงขลา (หนำ้ 380-389). สงขลำ: มหำวทิ ยำลัยสงขลำนครินทร์.

Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library สุภาวดี เพชรชื่นสกลุ , ฉลิมเกียรติ ดีสม สำนกั หอสมดุ มหำวิทยำลยั บูรพำ e-mail: [email protected] บทคัดยอ่ สำนักหอสมุด มหำวทิ ยำลัยบรู พำ ได้ดำเนินกำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library โดยมีวัตถปุ ระสงค์ 1. เพื่อจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรูปแบบ e-shelf และในรปู แบบ E-Book Station 2. เพื่ออำนวยควำมสะดวก ให้กับนิสติ และบุคลำกรมหำวิทยำลัยบูรพำที่ตอ้ งกำรอ่ำนหนงั สอื ผ่ำนอปุ กรณ์พกพำขณะรอ รถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย และ 3. เพื่อเปน็ กำรส่งเสริมกำรอ่ำนและประชำสัมพันธก์ ำรให้บริกำร ของสำนักหอสมุด มหำวทิ ยำลยั บรู พำ โดยมีข้นั ตอนกำรดำเนินกำร 1. ศกึ ษำโปรแกรมสำหรบั กำรจดั ทำช้นั หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกสอ์ อนไลน์ 2. จดั หำและคดั เลอื กหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนิกส์ท่นี ่ำสนใจ และถูกลิขสิทธ์ิ 3. สำรวจสถำนท่ี (ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย) ท่ีเหมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ออกใหบ้ ริกำร 4. ออกแบบและดำเนนิ กำร ตดิ ตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวสั ดิกำรมหำวทิ ยำลัย 5. ประชำสมั พนั ธ์กำรให้บริกำร และ 6. ติดตำมและประเมนิ ผลกำรดำเนินงำน จำกกำรดำเนนิ งำน พบวำ่ 1) สำนกั หอสมดุ ได้ดำเนนิ งำนจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf โดยใหบ้ ริกำรทเ่ี วบ็ ไซตส์ ำนกั หอสมุด มหำวทิ ยำลัยบูรพำ และติดต้งั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลัย จำนวน 3 ปำ้ ย ได้แก่ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรอำคำรเรยี นรวม QS (หอสมดุ ) ป้ำยรอรถสวัสดกิ ำรหอพักเทำ-ทอง 2 และป้ำยรอรถสวสั ดิกำรหอพักเทำ-ทอง 4 และ 2) นิสิตและบุคลำกรมหำวิทยำลยั บูรพำสำมำรถ อำ่ นหนังสือผ่ำนอปุ กรณพ์ กพำขณะรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลยั บูรพำได้ คาสาคญั : หนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์, กำรส่งเสรมิ กำรอ่ำน, กำรประชำสมั พนั ธ์, ป้ำยรถสวัสดกิ ำร มหำวิทยำลัย Abstract Burapha University Library has conducted Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library. The purposes of this project were as follows: 1. to conduct Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library in e-shelf and E-Book Station formats;

2. to facilitate students and personnel of Burapha University who would like to read the book via a portable device while they are waiting for the welfare bus of the university; and 3. to promote reading and publicize services of Burapha University Library. The procedures of this project were as follows: 1. to study for digital bookshelf program online; 2. to provide and select interesting and copyrighted e-books; 3. to survey the locations (welfare bus stops of the university) where are suitable for setting up our Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library; 4. to design and set up for Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library at welfare bus stops of the university; 5. to publicize our Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library service; 6) to monitor and evaluate our overall result. The results of this project were as follows: 1) the library has conducted Smart Learning operation @ E-Book Station by BUU Library in e-shelf format by providing at the website of Burapha University Library and set up Smart Learning operation @ E-Book Station by BUU Library at three welfare bus stops of Burapha University include welfare bus stop at Qs1 building (opposite of the library), welfare bus stop at Tao-Tong 2 and Tao-Tong 4 dormitory and; 2) students and personnel of Burapha University are able to read the book via portable while they are waiting for the welfare bus of Burapha University. Keyword: Electronic book, Reading promotion, Publicize, Welfare bus of Burapha University บทนา จำกควำมก้ำวหน้ำทำงเทคโนโลยีสำรสนเทศ คอมพวิ เตอร์ อนิ เทอร์เนต็ รวมถงึ เครอื ข่ำย โทรคมนำคม ทำให้รปู แบบและพฤติกรรมผู้อำ่ นในปจั จบุ นั ในสงั คมดิจทิ ัลไดเ้ ปล่ยี นไปเป็นกำรอ่ำน หนงั สอื หรอื เอกสำรอเิ ล็กทรอนกิ ส์ท่สี ำมำรถอำ่ นผำ่ นอปุ กรณ์พกพำได้ สำนกั หอสมุด มหำวิทยำลัย บรู พำไดเ้ ล็งเห็นถงึ และตระหนกั ถึงควำมสำคัญของกำรอ่ำนและกำรเรียนร้ตู ลอดชีวิต โดยไม่จำกดั รูปแบบของสอ่ื สำรสนเทศ เวลำและสถำนที่ โดยเนน้ กำรจดั บรกิ ำรให้สอดคลอ้ งกบั พฤติกรรมของ ผอู้ ่ำนและพฒั นำกำรของเทคโนโลยสี ำรสนเทศในปัจจุบัน จงึ ได้จดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพ่ือใหน้ สิ ิตและบุคลำกรสำมำรถอ่ำนหนงั สือขณะรอรถสวสั ดิกำร มหำวทิ ยำลัยได้ เหตผุ ลทเี่ ลือกใชส้ ถำนท่ีป้ำยจอดรถสวสั ดิกำรมหำวิทยำลัย เนื่องจำกปัจจุบนั มหำวทิ ยำลยั บูรพำไดจ้ ัดใหม้ ีรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั เพื่อใหบ้ ริกำรรับสง่ นสิ ติ และบุคลำกรภำยใน มหำวทิ ยำลยั บรู พำและชว่ ยลดพน้ื ทใี่ นกำรจอดรถในมหำวิทยำลัย โดยมเี ส้นทำงกำรเดินรถ 2 สำย 26 ป้ำยบริกำรรบั สง่ เปิดใหบ้ ริกำรฟรี ตัง้ แต่เวลำ 7.00 น. ถงึ 22.00 น. ทำให้มีนสิ ิตและบุคลำกร มำใชบ้ รกิ ำรรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลัยเป็นจำนวนมำก

วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื จดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf และในรูปแบบ E-Book Station 2. เพ่ืออำนวยควำมสะดวกใหก้ ับนสิ ติ และบุคลำกรมหำวิทยำลัยบูรพำท่ีต้องกำรอ่ำน หนังสือผ่ำนอุปกรณ์พกพำขณะรอรถสวัสดกิ ำรมหำวิทยำลยั บรู พำ 3. เพ่ือเป็นกำรส่งเสริมกำรอ่ำนและประชำสมั พนั ธก์ ำรให้บรกิ ำรของสำนักหอสมดุ มหำวทิ ยำลัยบรู พำ ขัน้ ตอนและวิธีการดาเนนิ งาน 1. ศกึ ษำโปรแกรมกำรสรำ้ งหนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส์ (E-Book) ในรูปแบบ e-shelf 2. จดั หำและคดั เลอื กหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ท่นี ่ำสนใจและถูกลขิ สทิ ธิ์มำจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 3. สำรวจสถำนท่ี (ปำ้ ยรอรถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลยั ) ท่เี หมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @E-Book Station by BUU Library ออกใหบ้ ริกำร 4. ออกแบบ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพอ่ื ควำมสะดวก ในกำรติดตงั้ และเพื่อควำมสวยงำม 5. ประชำสัมพนั ธก์ ำรให้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 6. ตดิ ตำมและประเมนิ ผลกำรดำเนินงำน

ภำพที่ 1 ข้ันตอนและวธิ ีกำรดำเนินงำน ผลการศกึ ษา อภิปรายผล ข้อเสนอแนะและการนาไปใช้ประโยชน์ 1. ผลกำรศกึ ษำ 1.1 ศึกษำโปรแกรมกำรสร้ำงหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ (E-Book) ในรปู แบบ E-Shelf โดย เลือกใชโ้ ปรแกรม PUBHTML5 ซึง่ เป็นเคร่ืองมือสำหรับกำรสร้ำงหนังสืออิเล็กทรอนิกสใ์ นรูปแบบ สำมมติ ิ เชน่ แมกกำซนี ออนไลน์ อโี บรชัวร์ อีแคตตำลอ็ ค เป็นตน้ โดยมีระบบกำรทำงำนทุกอย่ำง

อย่บู นเว็บไซต์ สำมำรถสรำ้ งและเผยแพรข่ ้อมลู ในรูปแบบอีบคุ๊ ออนไลนผ์ ำ่ นระบบเครือข่ำย อินเทอร์เนต็ ได้ (โปรแกรม PUBHTML5, 2561) ภำพที่ 2 โปรแกรม PUBHTML5 หลังจำกได้คัดเลอื กโปรแกรมแล้ว สำนักหอสมดุ จึงไดด้ ำเนินกำรจดั โครงกำรฝึกอบรม เชิงปฏิบตั กิ ำรเร่ือง กำรสร้ำง E-Book ด้วยโปรแกรม PUBHTML5 ใหก้ บั บุคลำกรสำนักหอสมุด เพือ่ ให้บุคลำกรสำมำรถสรำ้ ง E-Book ไดแ้ ละนำควำมรทู้ ่ีได้ไปประยุกต์ใชก้ ับกำรปฏิบัตงิ ำนของ ตนเอง ภำพที่ 3 โครงกำรฝกึ อบรมเชงิ ปฏบิ ัตกิ ำรเร่อื ง กำรสรำ้ ง E-Book ดว้ ยโปรแกรม PUBHTML5

1.2 จดั หำและคัดเลือกหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ท่นี ำ่ สนใจและถกู ลิขสทิ ธิ์มำจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ดงั น้ี 1.2.1 ดำเนินกำรคัดเลือกหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ โดยนำเกณฑก์ ำรพจิ ำรณำคัดเลือก หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส์มำประกอบกำรคัดเลือก ดงั น้ี (Vasileiou, Rowley & Hartle, 2012 อ้ำงถงึ ใน ศวิ พร อโนทยั สินทวี, 2556) 1.2.1.1 ควำมน่ำเชือ่ ถือได้ พิจำรณำจำกควำมนำ่ เชือ่ ถอื ของผจู้ ัดทำว่ำมีชือ่ เสยี ง และเป็นทเี่ ชอื่ ถือหรอื ไม่และฐำนข้อมูลอเิ ลก็ ทรอนิกสน์ นั้ มีชอื่ เสียงเพียงใด 1.2.1.2 ขอบเขตเน้ือหำ พิจำรณำจำกสำขำวิชำและประเภทของ ทรพั ยำกรสำรนิเทศท่ีครอบคลุม คณุ ค่ำ ประโยชน์ต่อควำมตอ้ งกำรของผูใ้ ชแ้ ละควำมทันสมัยของ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ 1.2.1.3 กำรนำเสนอเน้ือหำ พจิ ำรณำควำมถูกต้องของสำรนเิ ทศ เชน่ กำรให้ ขอ้ มูลบรรณำนุกรมทถ่ี ูกต้อง กำรสะกดคำและกระบวนกำรควบคมุ คุณภำพในกำรจดั ทำ 1.2.1.4 ควำมเก่ยี วขอ้ งกบั งำนในลกั ษณะเดียวกัน พจิ ำรณำจำกชุดของ ฐำนข้อมลู หนังสืออิเล็กทรอนิกสว์ ำ่ มขี อ้ แตกต่ำงกนั อย่ำงไร เปรียบเทยี บกบั ฐำนข้อมลู หนังสือ อเิ ลก็ ทรอนิกส์อ่ืนทีเ่ ป็นไปในทำนองเดยี วกนั 1.2.1.5 รำคำและลกั ษณะพิเศษอ่ืน ๆ พจิ ำรณำจำกค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรเข้ำถึงและ ดำวนโ์ หลดหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส์ และพิจำรณำลกั ษณะพเิ ศษอนื่ ๆ เช่น เครื่องมือกำรสบื ค้น ว่ำมี ประสิทธิผล ใช้งำนง่ำย มคี ุณคำ่ และสนองตอบต่อควำมต้องกำรของผใู้ ช้ เป็นต้น 1.2.2 สำรวจแหล่งข้อมลู ที่ให้บรกิ ำรหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ฟรี เชน่ สำนักงำน กองทนุ สนบั สนุนกำรสรำ้ งเสริมสุขภำพ (สสส.) และคลงั ควำมรู้ของศนู ย์สรำ้ งสรรค์กำรออกแบบ (TCDC) เป็นต้น 1.2.3 คดั เลือกหนังสือทีม่ ีเน้ือหำเกีย่ วกับสุขภำพจำกสำนักงำนกองทุนสนับสนุน กำรสร้ำงเสริมสุขภำพ (สสส.) เนอ่ื งจำกกำรวจิ ยั พบว่ำ รปู แบบกำรใชช้ ีวิตของผู้บริโภคคนไทย จำก กลมุ่ ตัวอย่ำง 1,500 คน อำยุ 16 ปีขึ้นไปทีอ่ ำศยั อยใู่ นเมือง ส่วนใหญม่ ีเป้ำหมำยเรื่องสขุ ภำพ ต้องกำร มีคุณภำพชวี ิตทีด่ ีขน้ึ โดยท่ี 79% มคี วำมต้องกำรมีโภชนำกำรท่ดี ีขึ้น ในขณะท่ี 76% บอกวำ่ อยำกมี ชวี ติ สมดลุ และ 73% จะหนั มำออกกำลังกำยให้มำกขึ้น (จับ 3 เทรนดส์ ุขภำพของคนไทย ยคุ นีต้ อ้ ง อที คลนี กินมงั ฯ, 2561) 1.2.4 นำหนงั สอื ท่คี ดั เลือกมำจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf ใหบ้ ริกำรบนเว็บไซต์สำนักหอสมุด มหำวิทยำลยั บูรพำและสแกน ปกหนังสอื พร้อมท้ังตดิ ควิ อำร์โค้ด สำหรบั นำไปใส่ใน Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ท่ีจะนำไปติดต้ังป้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั ณ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำร โดยจะมกี ำรเปลยี่ น หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสท์ ่ใี ห้บริกำรเดอื นละ 1 คร้ัง เพ่ือให้นิสิตและบคุ ลำกรได้อำ่ นหนงั สือได้ หลำกหลำยมำกยงิ่ ขนึ้

ภำพท่ี 4 เวบ็ ไซตส์ ำนักหอสมุด มหำวิทยำลยั บูรพำ ภำพท่ี 5 หนำ้ ปกหนงั สือสำหรับจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 1.3 สำรวจสถำนท่ี (ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย) ที่เหมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ออกให้บริกำร จำกกำรสำรวจพบวำ่ มหำวทิ ยำลยั บูรพำจดั ให้มีรถสวสั ดกิ ำร ซง่ึ ว่งิ ใหบ้ รกิ ำรผ้โู ดยสำรภำยในมหำวิทยำลยั เทำ่ นน้ั ประกอบดว้ ย สำยสีนำ้ เงนิ และสำยสีเขียว ให้บริกำรตัง้ แต่เวลำ 7.00 น. ถึง 22.00 น. โดยมีเส้นทำง กำรเดินรถ ดังนี้ (มหำวิทยำลัยบูรพำ, 2561)

ภำพท่ี 6 แผนท่ีเส้นทำงกำรเดินรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลยั บรู พำ ซึ่งจำกกำรสำรวจพบว่ำเสน้ ทำงทมี่ ีนสิ ิตมำใช้บริกำรรอรถสวสั ดกิ ำรมำกทสี่ ดุ 3 อันดบั แรก คือ ป้ำยอำคำรเรียนรวม QS (หอสมุด) ป้ำยหอพกั เทำ-ทอง 2 และปำ้ ยหอพกั เทำ-ทอง 4 จงึ ได้ ดำเนินกำรทำหนังสอื ขออนญุ ำตตดิ ตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ตำมปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรทง้ั 3 แห่งจำกกองอำคำรสถำนที่ มหำวทิ ยำลยั บูรพำ 1.4 สำนกั หอสมุดได้ออกแบบ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพ่ือควำมสะดวกในกำรติดต้ังและเพ่ือควำมสวยงำม ดงั น้ี 1.4.1 จัดทำปำ้ ยขนำด 126X109 เซนติเมตร ซึ่งเปน็ ขนำดเดยี วกับป้ำย ประชำสัมพันธเ์ ดิมทม่ี ีอยูต่ รงป้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลัย ทำให้สำมำรถตดิ ต้ังได้อย่ำงสะดวก และรวดเรว็ 1.4.2 เลอื กใช้อะครลิ ิกข่นุ (สำหรบั ทำป้ำยใหญ่) และอะคริลิกใส (สำหรับใส่หนำ้ ปก หนงั สอื ) เพรำะเป็นวัสดุที่มีควำมทนทำนแขง็ แรง สำมำรถทนต่อแรงกระแทกได้ดีกวำ่ กระจก 1.4.3 ดำเนนิ กำรตดิ ตั้ง Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั จำนวน 3 ป้ำยด้วยกัน คือ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรอำคำรเรยี นรวม QS (หอสมุด) ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรหอพกั เทำทอง 2 และปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรหอพกั เทำทอง 4

ภำพท่ี 7 กำรติดตั้ง Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ำ้ ยรอรถ สวัสดกิ ำรอำคำรเรียนรวม QS (หอสมุด) ภำพที่ 8 กำรตดิ ตงั้ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ้ำยรอรถ สวัสดกิ ำรหอพักเทำ-ทอง 2

ภำพที่ 9 กำรติดตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ำ้ ยรอรถ สวสั ดิกำรหอพักเทำ-ทอง 4 1.5 ประชำสมั พนั ธ์กำรให้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library โดยประชำสมั พันธผ์ ำ่ นชอ่ งทำงเว็บไซตส์ ำนกั หอสมุด (www.lib.buu.ac.th) เฟชบกุ๊ (https://www.facebook.com/BUULibraryFanpage) และ Line (@buulibrary) ซึ่งเป็นช่อง ทำงกำรประชำสมั พันธท์ ีส่ ะดวก รวดเรว็ และเข้ำถึงผใู้ ชบ้ รกิ ำรมำกทีส่ ุด ภำพที่ 10 กำรประชำสัมพนั ธบ์ นเวบ็ ไซตส์ ำนักหอสมดุ

ภำพท่ี 11 กำรประชำสัมพนั ธ์บน facebook ภำพที่ 12 กำรประชำสมั พนั ธบ์ น Line@ 1.6 ตดิ ตำมและประเมินผลกำรดำเนนิ กำร สำนักหอสมดุ ได้ตดิ ตำมผลกำรดำเนินกำร โดยแบบสอบถำม กำรสัมภำษณผ์ ้ใู ชบ้ รกิ ำรและเกบ็ สถติ ิกำรเขำ้ ใช้หนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ ที่ออกใหบ้ ริกำร เพ่อื นำข้อมูลทีไ่ ดม้ ำวเิ ครำะหแ์ ละประเมนิ ผลกำรดำเนนิ งำนในครั้งต่อไป 2. อภิปรำยผล สำนกั หอสมุดได้เรม่ิ ดำเนินกำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในเดือนกันยำยน 2561 โดยไดร้ บั ควำมรว่ มมอื จำกบคุ ลำกรฝำ่ ยบริกำรสำรสนเทศและ

ฝ่ำยเทคโนโลยสี ำรสนเทศ ทำให้สำมำรถออกใหบ้ ริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลัยไดท้ ั้ง 3 ปำ้ ย ซ่งึ ถอื ว่ำเป็น 3 จุดนำร่องใน กำรสง่ เสรมิ กำรอ่ำนและอำนวยควำมสะดวกให้กับนสิ ติ และบคุ ลำกรมหำวทิ ยำลัยบูรพำทีต่ ้องกำร อ่ำนหนังสือบนอุปกรณพ์ กพำขณะรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลยั และพร้อมขยำยพน้ื ทีใ่ หบ้ รกิ ำรเพ่ิมขน้ึ เร่ือยๆ เพ่ือใหน้ ิสิตและบคุ ลำกรสำมำรถใช้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ได้ครอบคลุมท่ัวท้งั มหำวทิ ยำลัยบูรพำ 3. ขอ้ เสนอแนะ 3.1 กำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ควรจัดหำ แหล่งหนงั สืออิเล็กทรอนิกสฟ์ รที ม่ี คี วำมหลำกหลำยและนำ่ สนใจให้มำกยง่ิ ข้นึ รวมทงั้ แนะนำหนงั สือ ใหม่ หนังสอื ที่ได้รบั รำงวัลท่ีมีให้บรกิ ำรในสำนักหอสมดุ มำจัดทำเปน็ Preview เพ่ือใหน้ ิสิตและ บคุ ลำกรท่ีสนใจสำมำรถเข้ำอ่ำนเพิ่มเติมได้ท่ีสำนกั หอสมดุ 3.2 จัดให้มกี จิ กรรมกำรสง่ เสรมิ กำรใช้บรกิ ำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทหี่ ลำกหลำย เช่น กจิ กรรมตอบคำถำมชงิ รำงวลั จำกหนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส์ที่ ออกใหบ้ รกิ ำร เปน็ ต้น 4. ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั 4.1 สำหรบั ผู้ใชบ้ รกิ ำร สำมำรถอ่ำนหนังสือได้อย่ำงสะดวก รวดเรว็ ผ่ำนอปุ กรณพ์ กพำ เช่น Smart phone หรอื Tablet ในขณะนง่ั รอรถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลัยหรอื ดำวน์โหลดหนังสอื ทีส่ นใจเพื่อเกบ็ ไวอ้ ำ่ นต่อไปได้ 4.2 สำหรบั สำนกั หอสมุด เป็นกำรประชำสมั พันธก์ ำรให้บริกำรเชงิ รกุ ทสี่ ่งเสริม กำรอ่ำนและสนองควำมต้องกำรเรียนรู้ใหก้ บั ผใู้ ชบ้ รกิ ำรในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ รวมท้งั เป็น กำรพัฒนำบุคลำกรในด้ำนกำรเพ่ิมพนู ทักษะด้ำนเทคโนโลยี สำมำรถนำควำมรู้ท่ไี ด้จำกกำรฝึกอบรม มำใชใ้ นกำรจดั เก็บข้อมูลหรือเอกสำรของตนเองในรูปแบบอิเล็กทรอนกิ ส์ได้ 4.3 ส่งเสริมกำรทำงำนเปน็ ทีม กำรแลกเปลย่ี นเรยี นร้แู ละร่วมมอื กนั ระหวำ่ ง ฝ่ำยบรกิ ำรสำรสนเทศและฝ่ำยเทคโนโลยีสำรสนเทศในกำรพฒั นำนวตั กรรมกำรให้บริกำรสำรสนเทศ แก่ผู้ใชบ้ ริกำรทส่ี อดคล้องกับพฤติกรรมกำรอำ่ นและกำรเน้นผู้ใช้บรกิ ำรเปน็ สำคญั รายการอา้ งอิง จับ 3 เทรนด์สขุ ภาพของคนไทย ยุคนตี้ อ้ งอที คลีนกินมังฯ. (2561). เข้ำถงึ ไดจ้ ำก https://brandinside.asia/3-trends-lifestyle-healthy โปรแกรม PUBHTML5. (2561). เข้ำถึงได้จำก http://pubhtml5.com มหำวิทยำลัยบูรพำ. (2561). เส้นทางการเดินรถสวัสดิการ. เขำ้ ถึงไดจ้ ำก http://www.bbs.buu.ac.th/pages/currentStudent/bus.php ศวิ พร อโนทยั สินทวี. (2556). การจดั หาหนังสอื อิเลก็ ทรอนิกส์ในหอ้ งสมุดมหาวทิ ยาลยั . วทิ ยำนิพนธป์ ริญญำอกั ษรศำสตรมหำบณั ฑติ , สำขำวิชำบรรณำรกั ษศำสตร์ และสำรนเิ ทศศำสตร์, คณะอักษรศำสตร์, จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลยั .

users were concerning the locations of information resources in the library. The enquiries were usually submitted around 12.00 am and 4.00 pm. The response times of the librarian were within 0 to 5 minutes. The results of this study can be used to redefine communication plans and public relations services of the library, as well as to effectively design and develop its services given through Line@ to meet the needs of the library users and other related stakeholders. Keywords: Social Media, Communication and Public Relations, Line Application, Line@, Library Anywhere Anytimes, Thammasat University Library บทนา หอสมุดแหง่ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ เป็นหน่วยงานสนบั สนุนการเรียนการสอนและ การวจิ ยั แก่ประชาคมของมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ซึ่งประกอบด้วย นกั ศึกษา อาจารย์ นักวิจยั บคุ ลากร รวมท้ังบุคคลภายนอก มีภารกิจในการจดั หาทรพั ยากรสารสนเทศ สรา้ งเคร่ืองมอื ช่วย การค้นควา้ สงวนรักษาทรัพยากรสารสนเทศ โดยการนาเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการดาเนนิ งาน เพอ่ื เพ่มิ ประสิทธภิ าพในการใหบ้ ริการ รวมทั้งนาพาองคก์ รไปสูม่ าตรฐานระดับสากล เพื่อสามารถ ตอบสนองตอ่ พฤติกรรม ความตอ้ งการ และความคาดหวงั ของผู้รับบริการและผมู้ สี ว่ นได้สว่ นเสีย ทงั้ ยังสนบั สนนุ ต่อนโยบายและวสิ ยั ทศั น์ของมหาวิทยาลยั ธรรมศาสตรท์ ีว่ า่ ด้วย การสรา้ งผนู้ า ดว้ ยการศึกษาและการวิจยั ระดบั โลก (หอสมุดแห่งมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์, 2560) จากบริบทความเปลี่ยนแปลงดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศในปัจจบุ นั สง่ ผลกระทบต่อ ห้องสมุดอย่างมากในแงข่ องการปรบั รูปแบบบรกิ ารให้มคี วามสอดคล้องกับพฤตกิ รรมผรู้ ับบริการ ทีม่ แี นวโน้มใชอ้ ปุ กรณเ์ คล่ือนที่ (Smart devices) ในการเขา้ ถงึ บริการต่าง ๆ ของห้องสมดุ ไม่ว่า จะเป็นบริการสบื คน้ จองหนงั สอื ยมื ต่อ รวมถึงบรกิ ารตอบคาถามและชว่ ยการคน้ ควา้ ผา่ นเครือข่าย สงั คมออนไลน์ทีก่ ลายเปน็ ช่องทางหลักในการให้บริการออนไลนข์ องหอ้ งสมุดในระยะ 2-3 ปที ผ่ี า่ นมา ซ่งึ สอดคล้องกับรายงานผลการสารวจพฤติกรรมผูใ้ ช้อินเทอรเ์ น็ตของประเทศไทย ในปี พ.ศ. 2560 ที่พบวา่ จานวนช่ัวโมงการใชอ้ ินเทอร์เน็ตของคนไทยมีอตั ราสงู ข้นึ อยา่ งต่อเน่ือง (สานักงานพฒั นา ธรุ กรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์, 2560) ถือเป็นโอกาสและความท้าทายของห้องสมุดในการเปล่ยี นบทบาท จาก Library as place มาเป็น Library as platform เน่อื งจากการใหบ้ รกิ ารห้องสมุดในรูปแบบ ด้ังเดมิ (Traditional library services) ได้แก่ บริการตอบคาถามและช่วยค้นคว้า บริการแนะนา หนงั สือใหม่ บริการคมู่ ือช่วยการสบื ค้น รวมถึงการประชาสัมพนั ธข์ ้อมูลข่าวสารผา่ นโปสเตอร์ตาม พนื้ ทต่ี ่าง ๆ ไมส่ ามารถเขา้ ถึงกลุ่มเปา้ หมายเหมือนอยา่ งเดิม สอ่ื สงั คมออนไลนจ์ งึ กลายเป็นเครอ่ื งมือ ท่ที รงพลังท่ีได้รบั ความนิยมสาหรับห้องสมุด ในการนามาสนบั สนนุ ใหบ้ รรณารกั ษส์ ามารถเข้าถึง สร้างปฎิสมั พนั ธก์ ับผูใ้ ชบ้ ริการ สร้างความผูกพนั (Carr & Hayes, 2015) และร่วมสง่ ต่อคณุ ค่า ของสังคมแห่งการเรยี นรู้และแบ่งปัน (Shared economy)

ในสว่ นของหอสมุดแหง่ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ไดน้ าผลการสารวจพฤติกรรมผใู้ ช้ อนิ เทอร์เน็ตของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2560 ด้านประเภทสื่อสังคมออนไลนท์ ี่คนไทยใชม้ ากท่ีสุด ในลาดับท่ี 3 ได้แก่ Line (รอ้ ยละ 95.8) รองจาก Facebook (รอ้ ยละ 96.6) และ YouTube (ร้อยละ 97.1) (สานักงานพฒั นาธรุ กรรมทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์, 2560) มาประยกุ ต์ใช้กับการบริการห้องสมดุ แบบออนไลน์ ผา่ นแอปพลิเคชันไลน์แอด (Line@ application) ซึ่งเป็นแอปพลเิ คชันสาหรบั การสนทนาบนอปุ กรณ์การส่ือสารรูปแบบตา่ ง ๆ เชน่ สมารท์ โฟน คอมพวิ เตอร์ และแท็บเล็ต ลกั ษณะการใชง้ านคล้ายเฟซบุ๊กเพจ ห้องสมดุ สร้างช่อื บัญชีเพ่ือประชาสัมพันธบ์ ริการและขา่ วสาร ตา่ ง ๆ และดว้ ยคุณสมบัติทโี่ ดดเด่นของแอปพลิเคชนั ไลน์แอดที่ไม่วา่ ผู้ใช้บริการห้องสมุดจะอยูท่ ี่ไหน หรือทาอะไร เพยี งแค่กดตดิ ตามบญั ชีของหอ้ งสมดุ กส็ ามารถทราบข่าวสารและบรกิ ารต่าง ๆ ได้ทันที (Thaipradit & Treeratanaporn, 2016) วัตถุประสงค์ 1. เพือ่ ศึกษาการนาแอปพลเิ คชันไลนแ์ อดมาเป็นเคร่ืองมือในการให้บริการหอ้ งสมุด 2. เพอื่ ใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุงและพฒั นาการใหบ้ ริการหอ้ งสมุดผ่านแอปพลิเคชัน ไลน์แอด 3. เพื่อส่งเสริมภาพลักษณห์ ้องสมุดยคุ ใหม่ ขั้นตอนและวิธกี ารดาเนินงาน แนวคิด ไลนแ์ อด (Line@) เปน็ เวบ็ ประเภทเครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social networking) พัฒนาขึ้นเพอื่ ให้การประชาสมั พนั ธ์ ข่าวสาร กจิ กรรม สินค้าและบริการขององคก์ ร เข้าถึงผตู้ ดิ ตาม (Follow) บญั ชขี ององคก์ รได้ทนั ที การทห่ี ้องสมุดพจิ ารณานาไลนแ์ อดมาประยกุ ตใ์ ช้เพื่อพัฒนา บริการ เกดิ จากการประเมินสมรรถนะของแอปพลเิ คชนั ว่าสามารถตอบโจทย์การให้บริการห้องสมดุ ยคุ ใหม่ เพ่ิมประสิทธิภาพการรบั ร้บู รกิ ารห้องสมุด โดยเฉพาะบรกิ ารใหม่ ๆ ทตี่ ้องการเข้าถึงกล่มุ ผรู้ บั บรกิ ารอยา่ งเฉพาะเจาะจง ทันเวลา อีกทง้ั ช่วยประหยัดเวลาในการดาเนนิ กระบวนงาน เนือ่ งจาก 1. การสง่ ขอ้ ความ (Broadcast) ในแตล่ ะคร้ังสามารถเข้าถงึ ผ้รู ับบรกิ ารทุกคนท่ตี ิดตาม บัญชขี องห้องสมุด 2. สามารถตงั้ ระบบตอบกลับอัตโนมตั ิได้ โดยกาหนดคยี ์เวริ ด์ ของคาถามไว้ สอดคล้อง กับพฤติกรรมผ้รู บั บริการห้องสมดุ ทต่ี อ้ งการการตอบกลับในทนั ที ส่วนผใู้ หบ้ ริการก็ไมต่ ้องตอบคาถาม เดมิ ซา้ ๆ 3. ตงั้ เวลาส่งขอ้ ความได้ ผูใ้ ห้บริการมีความคล่องตวั ในการส่ือสารตามเวลาทต่ี ้องการได้ 4. ไลน์แอดเปน็ สือ่ สงั คมออนไลนท์ ไี่ ด้รับความนิยมในการใชง้ านสงู การดาเนินการ 1. ตดิ ต้งั โปรแกรม LINE@ บนอุปกรณ์บริการ ไดแ้ ก่ คอมพวิ เตอร์และสมารท์ โฟน 2. กาหนดเจ้าหน้าผูใ้ ห้บริการ 3. กาหนดแนวทางในการให้บริการตอบคาถามและชว่ ยค้นควา้

4. ประชาสัมพนั ธบ์ ริการ LINE@ ใหผ้ ใู้ ชก้ ดตดิ ตาม ผา่ นช่องทางตา่ ง ๆ เชน่ ปา้ ย เวบ็ ไซต์ อีเมล์ และ Facebook ภาพท่ี 1 ปา้ ยขอ้ ความประชาสมั พันธ์บรกิ าร การใช้งาน LINE@ กับการบริการของห้องสมุด 1. บริการตอบคาถามและช่วยการค้นคว้า บรกิ ารตอบคาถามและช่วยค้นคว้า เพ่ือให้ความช่วยเหลอื ผู้ใช้ในการคน้ คว้าคาตอบ ที่ตอ้ งการและชแี้ หลง่ ทรพั ยากรสารสนเทศทีห่ ้องสมุดมใี ห้นักศกึ ษาเขา้ ถึงไดอ้ ย่างถูกตอ้ งและรวดเร็ว โดยผู้ใช้บรกิ ารสามารถสอบถามไดโ้ ดยส่งข้อความผ่านแอปพลเิ คชนั ไลน์ ภาพท่ี 2 ตวั อย่างคาถาม