ผลงานนำเสนอใน PULINET 9th ที่น่าสนใจ

1. โครงการจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัยอเิ ล็กทรอนิกส์ในระบบห้องสมุดอตั ิโนมตั ิ เป็นกำรจดั เกบ็ และสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยท่ผี ำ่ นกำรคดั เลือกแลว้ วำ่ มี ควำมสำคัญและมีควำมตอ้ งกำรใช้งำนค่อนขำ้ งสูง อำทิ เอกสำรควำมเปน็ มำในกำรก่อต้ังมหำวิทยำลัย เอกสำรกำรประชุมผูบ้ ริหำรมหำวทิ ยำลยั ในสมัยแรก โครงกำรจดั ตัง้ หนว่ ยงำนในสงั กัดมหำวิทยำลยั และภำพถ่ำยในอดตี เปน็ ตน้ โดยกำรสร้ำงระเบยี นท่เี ป็นตวั แทนเอกสำร สำมำรถสืบค้นแบบออนไลน์ ผำ่ นโอแพ็ก (OPAC) ในระบบหอ้ งสมดุ อตั ิโนมตั ิ Matrix ของสำนกั บรรณสำรสนเทศ กำรวเิ ครำะห์ และทำรำยกำรเอกสำรจดหมำยเหตใุ นรปู แบบกำรลงรำยกำรที่เครื่องคอมพวิ เตอร์อำ่ นได้ (MARC format) โดยนำมำตรฐำนกำรจัดทำคำอธบิ ำยจดหมำยเหตุระหว่ำงประเทศ (ISAD (G): General International Standard Archival Description) โดยเลอื กใช้มำตรฐำนบำงรำยกำรมำกำหนด โครงสรำ้ งของข้อมลู และใช้หลกั เกณฑก์ ำรลงรำยกำรแบบแองโกลอเมรกิ ัน ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 แก้ไข เพิ่มเติม (AACR2R) เลือกกลุ่มเขตข้อมลู และเลอื กประเภทของระเบียน (Type of record) เป็นวสั ดุ ผสมหลำยรูปแบบ (Mixed materials-(MX)) รวมท้งั เลอื กกำรนำเสนอหรือเผยแพรเ่ น้ือหำในลักษณะ ของกำรรวมกลมุ่ เอกสำร (Collection) (มหำวทิ ยำลัยสโุ ขทยั ธรรมำธิรำช สำนกั บรรณสำรสนเทศ และสำนกั งำนพัฒนำวทิ ยำศำสตรแ์ ละเทคโนโลยแี ห่งชำติ ฝำ่ ยบริกำรควำมรู้ทำงวทิ ยำศำสตรแ์ ละ เทคโนโลยี, 2561, หนำ้ 64) ผใู้ ชส้ ำมำรถสืบคน้ และเขำ้ ถึงจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยอิเลก็ ทรอนิกสใ์ น ระบบห้องสมุดอตั ิโนมัติได้ทำงเวบ็ หอ้ งสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ ตำมข้ันตอนดังต่อไปน้ี 1.1 เขำ้ ไปทีเ่ ว็บห้องสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ พิมพ์คำค้นในชอ่ ง “คน้ หำ สื่อกำรศึกษำในหอ้ งสมุด มสธ.” คลกิ ปมุ่ “Search” ดำ้ นขวำมอื ภำพท่ี 1 เมนสู บื คน้ “จดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลยั อิเล็กทรอนิกสใ์ นระบบห้องสมุดอัตโิ นมัติ” 1.2 ผลกำรสบื ค้นเอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยใหร้ ำยละเอียดทำงบรรณำนุกรม ได้แก่ เลขหมู่ ประเภทของทรัพยำกร ข้อมูลกำรพิมพ์ รำยละเอยี ดตวั เล่มและหัวเร่ือง สำมำรถเรียกดู

ขอ้ มลู ในรูปแบบ MARC View และรปู แบบคำอธิบำยรำยกำรบรรณำนกุ รม (ISBD view) ได้ รวมถงึ กำรเก็บผลกำรสืบคน้ เพ่ือเรยี กดูข้อมูลในภำยหลังได้ นอกจำกนีผ้ ้ใู ช้ยงั สำมำรถแบง่ ปนั ข้อมูลทไี่ ดจ้ ำก กำรสืบค้นผ่ำนทำงสื่อสังคมออนไลน์ ซง่ึ เป็นกำรขยำยกลุ่มผู้ใช้เอกสำรจดหมำยเหตุให้กว้ำงขึน้ และ ประหยดั เวลำในกำรสบื ค้นใหม่ ภำพที่ 2 ผลกำรสืบค้นในรปู แบบ “MARC View” 2. ระบบลงทะเบยี นและสืบคน้ สารสนเทศจดหมายเหตุมหาวทิ ยาลัย เป็นฐำนขอ้ มลู สำหรับใช้ในกำรลงทะเบยี นและสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช ซึ่งผ้ใู ช้สำมำรถสืบค้นข้อมูลผ่ำนทำงเว็บห้องสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ และสำมำรถอ่ำนเอกสำรฉบบั เตม็ (Full text) ได้ดว้ ยตนเอง ข้อมลู ท่ีได้จำกกำรสบื ค้น อำทิ ชือ่ เอกสำร ชือ่ กลุ่มย่อยเอกสำร คำอธบิ ำยเอกสำร สภำพเอกสำร เงือ่ นไข กำรเข้ำถงึ เลขทะเบยี น ปเี กิดของเอกสำร เอกสำรฉบับเตม็ และแหล่งจดั เก็บอ่นื เปน็ ตน้ ในกำร จัดกำรฐำนข้อมลู มขี นั้ ตอนทส่ี ำคญั คือ กำรเตรียมเอกสำรต้นฉบบั ท่ีเปน็ กระดำษ เพื่อแปลงให้เป็น เอกสำรอิเล็กทรอนกิ สแ์ ละเป็นจดหมำยเหตดุ ิจทิ ัลซง่ึ ค่อนข้ำงซับซอ้ น เริ่มตง้ั แต่กำรแบง่ กล่มุ เอกสำร คดั เลอื กเอกสำร กำหนดรหสั เอกสำร แปลงเอกสำรให้เปน็ ไฟล์ดิจทิ ัล ตรวจสอบควำมถกู ตอ้ งของไฟล์ ดิจิทัล จัดเตรยี มข้อมลู ตำมเขตข้อมูลเพ่ือบนั ทึกลงในระบบ อัพโหลดไฟล์ขน้ึ ระบบ ตรวจสอบและ แก้ไขข้อมูลในระบบใหถ้ ูกต้องอยู่เสมอ หำกพบปัญหำในกำรอพั โหลดไฟลข์ ึ้นระบบไมไ่ ดต้ ้องหำสำเหตุ และทำกำรแก้ไข เช่น กำรลดขนำดไฟล์ให้เล็กลง เพื่อให้อัพโหลดไฟลไ์ ด้ และกำรแบ่งไฟล์เพอ่ื ให้มี ขนำดเล็กลงจนกว่ำจะสำมำรถอัพโหลดไฟล์ข้ึนระบบได้ เทคโนโลยสี ำรสนเทศท่นี ำมำใชใ้ นกำรจดั กำร ฐำนขอ้ มูลน้คี ือ โปรแกรม MySQL ใชใ้ นกำรบริหำรจัดกำรระบบ และใช้ภำษำ PHP ในกำรกำกับ กำรทำงำนของคำส่งั ต่ำง ๆ (วรี ญำ สุตริ ำช และวรำภรณ์ ยงบรรทม, 2559, หน้ำ 385) ส่วนโปรแกรมที่ใชใ้ นกำรบีบอัดไฟล์เพื่อให้ไฟล์มีขนำดเลก็ ลงคอื โปรแกรม Free PDF compressor และโปรแกรมที่ใชใ้ นกำรแบง่ ไฟล์เพ่ือให้ไฟลม์ ีขนำดเลก็ ลงคือ โปรแกรม PDFill FREE PDF Tools ผลลัพธ์ทไ่ี ด้จำกกำรใชร้ ะบบลงทะเบียนและสบื คน้ สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั คอื ทำให้ผูใ้ ช้ เขำ้ ถึงเอกสำรอเิ ล็กทรอนิกส์ฉบับเต็มผำ่ นทำงอินเทอร์เนต็ และสัง่ พมิ พเ์ อกสำรไปใช้งำนได้ โดยไม่ จำเป็นต้องมำใช้บริกำรท่ีแหล่งจัดเกบ็ เอกสำร ทำใหส้ ะดวกและประหยัดเวลำในกำรเขำ้ ถึงขอ้ มลู

นอกจำกนย้ี งั เป็นกำรสงวนรกั ษำเอกสำรตน้ ฉบับท่ีมคี ุณค่ำไม่ใหถ้ ูกทำลำยในระหวำ่ งกำรหยิบจบั เอกสำร ผใู้ ช้สำมำรถสืบคน้ และเข้ำถึงข้อมลู จดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยไดท้ ำงเวบ็ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ ตำมขน้ั ตอน ดังต่อไปนี้ 2.1 เขำ้ ไปทเี่ วบ็ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ เลอ่ื นเมำสล์ งมำด้ำน ล่ำงสุด ดูที่เมนูดำ้ นขวำมือชื่อ “คลงั สำรสนเทศดิจทิ ลั ” คลิกเลือกหวั ข้อ “ทะเบียนจดหมำยเหตุ มหำวิทยำลยั ” 2.2 หนำ้ จอจะแสดงผลรูปแบบระบบลงทะเบียนและสืบค้นเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลยั เพ่ือเข้ำไปสูก่ ำรสบื ค้นซึง่ มวี ธิ กี ำรสืบค้น 2 วธิ ีคือ สืบค้นดว้ ยช่อื เอกสำรและสืบค้น ด้วยปขี องเอกสำร ภำพท่ี 3 รปู แบบกำรสบื คน้ ด้วย “ระบบลงทะเบยี นและสืบคน้ เอกสำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัย” 2.3 ผลลัพธท์ ่ไี ดจ้ ำกกำรสืบค้นคือ ข้อมลู เกยี่ วกบั ปเี กิดของเอกสำร ชือ่ เอกสำร คำอธบิ ำยเอกสำรหรือสำระสังเขป ตำแหน่งท่จี ดั เก็บ ประวัตกิ ำรรับมอบ เงือ่ นไขกำรใช้และเอกสำร ฉบับเต็ม ภำพท่ี 4 ผลกำรสบื ค้นด้วย “ชอ่ื เอกสำร”

3. คลังสารสนเทศดิจทิ ัล ศ.ดร.วจิ ิตร ศรสี อา้ น เป็นแหลง่ รวบรวม จดั เกบ็ และเผยแพร่ผลงำน วิชำกำรของ ศ.ดร.วจิ ติ ร ศรสี อำ้ น ซ่ึงเป็น ผู้ก่อตง้ั และอธิกำรบดคี นแรกของมหำวิทยำลยั สโุ ขทยั ธรรมำธริ ำช ท่ำนเป็นนกั กำรศึกษำและเป็น ผบู้ ริหำรสถำนศึกษำในระดับอุดมศึกษำที่มผี ลงำนเป็นท่ปี ระจักษ์ทง้ั ในประเทศและต่ำงประเทศ รวมทงั้ เป็นผู้มีคุณปู กำรต่อกำรศกึ ษำระดบั อุดมศกึ ษำของไทย ผลงำนที่เผยแพร่ในคลงั สำรสนเทศ ดจิ ทิ ลั ศ.ดร.วิจติ ร ศรีสอำ้ น มีหลำยประเภท ได้แก่ ตำรำ บทควำม เอกสำรบรรยำย ปำฐกถำ บท สัมภำษณ์และเอกสำรนำเสนอ ซ่ึงล้วนมีคณุ ค่ำและให้แง่คิดที่เป็นประโยชน์ตอ่ กำรศึกษำ ค้นควำ้ และ วจิ ยั รวมทัง้ สะท้อนภำพกำรศึกษำของไทยไดเ้ ปน็ อย่ำงดี (วรำภรณ์ ยงบรรทม, 2561, หนำ้ 353) คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ศ.ดร.วจิ ิตร ศรสี อำ้ น ดำเนนิ กำรภำยใตโ้ ครงกำรพฒั นำห้องสมดุ ดิจิทลั ผลงำน บคุ คลสำคัญดำ้ นอุดมศกึ ษำไทย สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลัยสโุ ขทัยธรรมำธิรำช รูปแบบและวธิ กี ำรจดั ทำคลงั สำรสนเทศดจิ ทิ ัล ศ.ดร.วิจติ ร ศรสี อ้ำนคือ กำรแปลง สำรสนเทศต้นฉบับให้เป็นไฟลด์ จิ ทิ ลั เพื่อนำมำวิเครำะหแ์ ละทำระเบยี นเมตำดำตำเชิงพรรณนำ (MODS) แล้วนำไฟล์ MODS มำทำเป็นระเบยี นเมตำดำตำในรปู METS Document (ยวญิ ฐำกรณ์ ทองแขก, 2556, หน้ำ 164) และ upload สำรสนเทศดจิ ิทลั ข้ึนระบบ DSpace เพอื่ เข้ำสู่คลัง ทรัพยำกรกำรเรียนร้นู ำนำชำติ ในโครงกำรมหำวิทยำลัยไซเบอรไ์ ทย (TCU GLOBE) ภำยใตก้ ำรกำกับ ดแู ลโครงกำรโดยสำนักงำนคณะกรรมกำรอดุ มศกึ ษำ กำรสบื คน้ และเขำ้ ถงึ สำรสนเทศดิจทิ ลั ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอำ้ น สำมำรถสืบคน้ ผำ่ นทำงเว็บ ห้องสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ มวี ิธกี ำรสืบคน้ และแสดงผลกำรสบื ค้นดงั นี้ 3.1 เขำ้ ไปท่ีเว็บหอ้ งสมุด มสธ. http://library.stou.ac.th/ เลือ่ นเมำส์ลงมำดำ้ น ล่ำงสดุ ดูที่เมนูด้ำนขวำมอื ชอ่ื “คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ” แล้วคลิกเลือกหัวข้อ “คลังสำรสนเทศดิจทิ ลั ” 3.2 หน้ำจอแสดงผลช่ือ “คลังสำรสนเทศดิจิทัล มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำช (STOU Digital Repository) เลือกกลุ่มข้อมลู ในคลงั ทรัพยำกรชอื่ “คลังสำรสนเทศดิจทิ ัล ศ.ดร.วิจิตร ศรีสอ้ำน” พมิ พค์ ำคน้ ใส่ในชอ่ งคำค้น แล้วกดปุ่มคน้ หำ ทง้ั นี้สำมำรถเรียกดูข้อมลู ใน คลงั สำรสนเทศดิจทิ ลั ได้หลำยแบบ อำทิ รปู แบบระเบียนเมตำดำตำท้งั แบบยอ่ และแบบเตม็ รปู สำมำรถเรียกดูไฟลเ์ อกสำร PDF ฉบับเต็มพร้อมทงั้ ดำวน์โหลดไฟล์และสง่ั พิมพ์ได้ ภำพท่ี 5 หนำ้ จอสืบค้นคลังสำรสนเทศดจิ ิทลั มหำวิทยำลยั สโุ ขทัยธรรมำธริ ำช

ภำพท่ี 6 ผลระเบยี นเมตำดำตำแบบเต็มรูป 4. จดหมายเหตุมหาวิทยาลัยออนไลน์ รายเดือน เป็นกำรเผยแพร่และประชำสมั พนั ธ์สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ในรปู แบบใหม่ มีลกั ษณะเป็นวำรสำรขนำดเล็กในรูปแบบหนงั สืออิเล็กทรอนกิ ส์ (e-Book) เผยแพรเ่ ป็นรำยเดอื น หลักกำรสำคญั ในกำรจดั ทำจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยออนไลน์คอื กำรสร้ำงจดหมำยเหตุดจิ ิทัลต้ังแต่ ตน้ กำเนดิ (Born digital) เพ่อื เพิ่มควำมสะดวกในกำรเข้ำถงึ ข้อมูลผำ่ นสือ่ สงั คมออนไลน์ ซ่งึ จะ แสดงผลในรปู Mini e-Magazine เป็นกำรแชรข์ อ้ มลู เพื่อสง่ เสริมกำรใช้เอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลัยให้กวำ้ งขวำงยิ่งขน้ึ มีข้ันตอนในกำรจดั ทำ โดยเริ่มตงั้ แต่กำรคดั เลือกเร่ืองที่จะนำเสนอ ซึง่ เปน็ เรือ่ งหรือกิจกรรมทเี่ ด่น ๆ เกย่ี วข้องกับภำรกิจหลกั ของมหำวทิ ยำลัยและคนสว่ นใหญ่ให้ ควำมสนใจ กำรออกแบบกำรนำเสนอให้น่ำสนใจ จัดทำเน้ือหำพรอ้ มสื่อประกอบ อัพโหลดไฟล์ PDF ที่จดั ทำเนื้อหำเสรจ็ สมบูรณ์แลว้ ข้ึนเว็บไซต์ https://issuu.com/ ซึง่ เป็นเวบ็ ไซตส์ ำหรบั นำเสนอหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (e-Book) ทผ่ี ู้ใช้งำนสำมำรถสมัครสมำชิกฟรีและเข้ำชม e-Book ผ่ำนทำงเวบ็ ไซตน์ ี้ โดยมีวธิ ีกำรสบื ค้นและเข้ำชมจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลยั ออนไลน์ รำยเดือน ตำมขัน้ ตอนดงั ต่อไปนี้ 4.1 เขำ้ ไปที่เว็บไซต์ https://issuu.com/ พิมพค์ ำค้นใสใ่ นช่องคำคน้ กดปมุ่ Enter จะปรำกฎหน้ำปกของจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์ ซ่ึงจะระบชุ ่ือหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ ชอื่ ผู้นำเสนอ ระยะเวลำทน่ี ำเสนอและจำนวนหนำ้ ของหนังสือ ภำพที่ 7 ผลกำรสืบค้น “จดหมำยเหตมุ หำวิทยำลัยออนไลน์”

4.2 ผูเ้ ข้ำชมเวบ็ ไซต์สำมำรถเปดิ อำ่ นเอกสำรไดท้ ีละหน้ำทัง้ แบบยอ่ และขยำยเต็ม หน้ำจอ เพม่ิ ควำมสะดวกในกำรแชรข์ ้อมลู ให้คนอน่ื และ Save ข้อมูลไว้ใช้งำนได้ ภำพท่ี 8 วธิ ีกำรเข้ำชม “จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์” 4.3 นอกจำกนย้ี ังมีกำรนำเสนอจดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์ ผ่ำนทำงเว็บไซต์ หอ้ งสมดุ มสธ. http://library.stou.ac.th/ โดยคลกิ ทร่ี ูปเมนู “จดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลัยออนไลน์” ด้ำนขวำมอื ตำมภำพที่ 9 ภำพท่ี 9 วิธกี ำรเขำ้ ชม “จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยออนไลน์” ผ่ำนเวบ็ ไซตห์ ้องสมดุ มสธ.

สรปุ ผล อภิปรายผล ขอ้ เสนอแนะและการนาไปใช้ประโยชน์ กำรบรกิ ำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลท้งั 4 รปู แบบ เป็นกำรพฒั นำงำนบรกิ ำรของหน่วยจดหมำย เหตมุ หำวทิ ยำลัยสุโขทยั ธรรมำธิรำช โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์หลักคอื เพิม่ ควำมสะดวก รวดเร็วในกำร เขำ้ ถึงข้อมูลและกำรนำข้อมูลไปใชป้ ระโยชน์รว่ มกันในรปู แบบทเี่ หมำะสมกบั ยุคสมยั เป็นกำรส่งเสริม กำรใชเ้ อกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยให้กวำ้ งขวำงยิ่งขึ้น ได้ขอ้ มลู ครอบคลุมเอกสำรจดหมำยเหตุ ทกุ กลุ่มซึ่งนำไปส่กู ำรตดั สนิ ใจเลอื กข้อมลู ท่ีตรงกับควำมต้องกำร ดงั นัน้ กำรเข้ำถึงขอ้ มลู จดหมำยเหตุ ดิจทิ ลั จึงเปน็ กำรเพ่ิมประสิทธภิ ำพในกำรให้บริกำรสำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลยั ได้ดยี ่งิ ขึ้น ทำให้ประหยัดเวลำในกำรสืบค้นและเลย่ี งกำรหยิบจับเอกสำรต้นฉบับ ซง่ึ เป็นปจั จัยหนึ่งท่ีทำให้ เอกสำรเกิดกำรชำรดุ หรือเสือ่ มสภำพ วัตถุประสงคร์ องคือ เพื่อกำรอนรุ ักษ์และสงวนรกั ษำเอกสำร จดหมำยเหตุตน้ ฉบับให้มีอำยุยนื ยำว โดยกำรนำเทคโนโลยดี ิจิทัลมำใช้ในกำรแปลงเอกสำร (Digitization) ใหเ้ ป็นไฟลด์ จิ ิทลั หรอื กำรย้ำยขอ้ มูลจำกวสั ดุเดิมไปบันทกึ ในวัสดรุ ปู แบบใหม่ (Migration) ขอ้ เสนอแนะ กำรบริกำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลเป็นรูปแบบใหมใ่ นกำรจดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตุ ทผ่ี ใู้ หบ้ รกิ ำรควรมีกำรตรวจสอบและพิจำรณำควำมเหมำะสมของเนื้อหำหรือข้อมลู ก่อนทจ่ี ะนำมำ เผยแพร่ผ่ำนสอื่ สงั คมออนไลน์ เนอ่ื งจำกในปัจจบุ ันมกี ำรบังคบั ใชก้ ฏหมำยท่ีเก่ยี วข้องกบั กำรบริหำร จดั กำรเอกสำรจดหมำยเหตุหลำยฉบบั อำทิ พระรำชบัญญัตจิ ดหมำยเหตุแหง่ ชำติ พ.ศ. 2556 พระรำชบัญญัติข้อมลู ขำ่ วสำรของรำชกำร พ.ศ. 2540 ระเบียบวำ่ ดว้ ยกำรรกั ษำควำมลับของทำง รำชกำร พ.ศ. 2544และกฎหมำยลขิ สทิ ธ์ิ เปน็ ต้น ทง้ั นเี้ พอ่ื ปอ้ งกนั กำรเกิดผลกระทบท่ีอำจจะเกดิ ขึน้ ทั้งตอ่ ผ้ปู ฏบิ ตั งิ ำน และผรู้ ับบรกิ ำรจดหมำยเหตุดจิ ิทัล ซง่ึ หน่วยจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย สำนัก บรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำชได้ตระหนักถึงผลกระทบดังกล่ำวอยเู่ สมอ รวมถึง กำรพจิ ำรณำถึงข้อดี/ ขอ้ เสียของกำรใหบ้ รกิ ำรจดหมำยเหตุดิจิทัล เพ่ือนำมำปรับปรุงและพัฒนำกำร จัดกำรจดหมำยเหตุมหำวิทยำลยั ให้มีประสทิ ธภิ ำพมำกยิ่งขนึ้ การนาไปใชป้ ระโยชน์ในงานหอ้ งสมุด กำรบริกำรจดหมำยเหตุดจิ ทิ ัลเป็นกำรปรับปรงุ กระบวนงำนบริกำรเอกสำรจดหมำยเหตุ มหำวทิ ยำลยั เพ่อื อำนวยควำมสะดวกในกำรนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบท่ีเหมำะสมกับยคุ สมยั ถือเปน็ กำรบรกิ ำรวชิ ำกำรแก่สังคมและสนับสนุนงำนดำ้ นบรหิ ำรของมหำวิทยำลยั รวมทั้งกำรศึกษำ คน้ คว้ำวิจยั ทำใหห้ น่วยจดหมำยเหตมุ หำวทิ ยำลยั สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทัย ธรรมำธริ ำช มีระบบกำรให้บริกำรเอกสำรจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัยโดยใชเ้ ทคโลยีดิจิทลั ท่ที นั สมัย สำมำรถตอบโจทย์ควำมต้องกำรของผู้ใช้เอกสำรจดหมำยเหตใุ นยุคประเทศไทย 4.0 ซง่ึ จะสง่ ผล ให้กำรบรหิ ำรงำนห้องสมดุ มีประสิทธิภำพและประสิทธิผลมำกยิง่ ขึน้ รวมทั้งเปน็ กำรเสรมิ สรำ้ ง ภำพลกั ษณ์ทดี่ ตี ่องำนบริกำรจดหมำยเหตมุ หำวิทยำลยั สุโขทัยธรมำธิรำชอกี ทำงหนึ่ง

รายการอ้างอิง มหำวทิ ยำลัยสุโขทัยธรรมำธิรำช สำนกั บรรณสำรสนเทศ และสำนกั งำนพฒั นำวิทยำศำสตร์และ เทคโนโลยแี หง่ ชำติ ฝำ่ ยบริกำรควำมร้ทู ำงวทิ ยำศำสตรแ์ ละเทคโนโลยี. (2561). หลกั และแนวปฏิบตั กิ ารจัดการจดหมายเหตุดจิ ิทัล. กรุงเทพฯ: อมรนิ ทรพ์ ริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชง่ิ . ยวญิ ฐำกรณ์ ทองแขก. (2556). ห้องสมุดดิจทิ ัลชีวประวตั ิและผลงำนบุคคลสำคัญ: กรณศี ึกษำ ศ.ดร.วจิ ติ ร ศรสี อ้ำน (Digital Library of Biographies and Bibliography: A Case Study of Professor Dr.Wichit Srisa-an). ใน การสัมมนา PULINET วชิ าการ คร้งั ท่ี 3 บทบาท PULINET ในการเตรียมการห้องสมดุ มหาวิทยาลยั เข้าสูป่ ระชาคมอาเซยี น (หน้ำ 161-166). นครศรธี รรมรำช: ศนู ย์บรรณสำรและสอื่ กำรศึกษำ มหำวทิ ยำลัย วลัยลกั ษณ์. วรำภรณ์ ยงบรรทม. (2561). กำรเผยแพรแ่ ละบริกำรออนไลน์สำรสนเทศจดหมำยเหตุมหำวทิ ยำลัย สุโขทยั ธรรมำธริ ำช (Sukhothai Thammatirat Open University Archival Information Online Publishing and Service). ใน การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET วชิ าการ คร้งั ท่ี 8 Library of Things วนั ท่ี 9-10 มกราคม 2561 ณ โรงแรมฟอร์จนู ริเวอรว์ วิ นครพนม (หนำ้ 346-357). นครพนม: สำนกั วิทยบริกำร มหำวทิ ยำลยั นครพนม. วรี ญำ สตุ ิรำช และ วรำภรณ์ ยงบรรทม. (2559). ระบบลงทะเบียนและสืบค้นสำรสนเทศ จดหมำยเหตุมหำวิทยำลัยสุโขทัยธรรมำธริ ำช (SUkhothai Thammatirat Open University Archival Information Registration and Retrieval System). ใน การประชุมวชิ าการระดับชาติ PULINET วชิ าการ ครง้ั ที่ 6 Growing Green Library for All (Growing GLA)” วนั ที่ 16-17 กุมภาพันธ์ 2559 ณ โรงแรมลีการ์เดนส์พลาซา่ จังหวดั สงขลา (หนำ้ 380-389). สงขลำ: มหำวทิ ยำลัยสงขลำนครินทร์.

Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library สุภาวดี เพชรชื่นสกลุ , ฉลิมเกียรติ ดีสม สำนกั หอสมดุ มหำวิทยำลยั บูรพำ e-mail: [email protected] บทคัดยอ่ สำนักหอสมุด มหำวทิ ยำลัยบรู พำ ได้ดำเนินกำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library โดยมีวัตถปุ ระสงค์ 1. เพื่อจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรูปแบบ e-shelf และในรปู แบบ E-Book Station 2. เพื่ออำนวยควำมสะดวก ให้กับนิสติ และบุคลำกรมหำวิทยำลัยบูรพำที่ตอ้ งกำรอ่ำนหนงั สอื ผ่ำนอปุ กรณ์พกพำขณะรอ รถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย และ 3. เพื่อเปน็ กำรส่งเสริมกำรอ่ำนและประชำสัมพันธก์ ำรให้บริกำร ของสำนักหอสมุด มหำวทิ ยำลยั บรู พำ โดยมีข้นั ตอนกำรดำเนินกำร 1. ศกึ ษำโปรแกรมสำหรบั กำรจดั ทำช้นั หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกสอ์ อนไลน์ 2. จดั หำและคดั เลอื กหนังสอื อเิ ลก็ ทรอนิกส์ท่นี ่ำสนใจ และถูกลิขสิทธ์ิ 3. สำรวจสถำนท่ี (ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย) ท่ีเหมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ออกใหบ้ ริกำร 4. ออกแบบและดำเนนิ กำร ตดิ ตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวสั ดิกำรมหำวทิ ยำลัย 5. ประชำสมั พนั ธ์กำรให้บริกำร และ 6. ติดตำมและประเมนิ ผลกำรดำเนินงำน จำกกำรดำเนนิ งำน พบวำ่ 1) สำนกั หอสมดุ ได้ดำเนนิ งำนจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf โดยใหบ้ ริกำรทเ่ี วบ็ ไซตส์ ำนกั หอสมุด มหำวทิ ยำลัยบูรพำ และติดต้งั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลัย จำนวน 3 ปำ้ ย ได้แก่ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรอำคำรเรยี นรวม QS (หอสมดุ ) ป้ำยรอรถสวัสดกิ ำรหอพักเทำ-ทอง 2 และป้ำยรอรถสวสั ดิกำรหอพักเทำ-ทอง 4 และ 2) นิสิตและบุคลำกรมหำวิทยำลยั บูรพำสำมำรถ อำ่ นหนังสือผ่ำนอปุ กรณพ์ กพำขณะรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลยั บูรพำได้ คาสาคญั : หนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์, กำรส่งเสรมิ กำรอ่ำน, กำรประชำสมั พนั ธ์, ป้ำยรถสวัสดกิ ำร มหำวิทยำลัย Abstract Burapha University Library has conducted Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library. The purposes of this project were as follows: 1. to conduct Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library in e-shelf and E-Book Station formats;

2. to facilitate students and personnel of Burapha University who would like to read the book via a portable device while they are waiting for the welfare bus of the university; and 3. to promote reading and publicize services of Burapha University Library. The procedures of this project were as follows: 1. to study for digital bookshelf program online; 2. to provide and select interesting and copyrighted e-books; 3. to survey the locations (welfare bus stops of the university) where are suitable for setting up our Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library; 4. to design and set up for Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library at welfare bus stops of the university; 5. to publicize our Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library service; 6) to monitor and evaluate our overall result. The results of this project were as follows: 1) the library has conducted Smart Learning operation @ E-Book Station by BUU Library in e-shelf format by providing at the website of Burapha University Library and set up Smart Learning operation @ E-Book Station by BUU Library at three welfare bus stops of Burapha University include welfare bus stop at Qs1 building (opposite of the library), welfare bus stop at Tao-Tong 2 and Tao-Tong 4 dormitory and; 2) students and personnel of Burapha University are able to read the book via portable while they are waiting for the welfare bus of Burapha University. Keyword: Electronic book, Reading promotion, Publicize, Welfare bus of Burapha University บทนา จำกควำมก้ำวหน้ำทำงเทคโนโลยีสำรสนเทศ คอมพวิ เตอร์ อนิ เทอร์เนต็ รวมถงึ เครอื ข่ำย โทรคมนำคม ทำให้รปู แบบและพฤติกรรมผู้อำ่ นในปจั จบุ นั ในสงั คมดิจทิ ัลไดเ้ ปล่ยี นไปเป็นกำรอ่ำน หนงั สอื หรอื เอกสำรอเิ ล็กทรอนกิ ส์ท่สี ำมำรถอำ่ นผำ่ นอปุ กรณ์พกพำได้ สำนกั หอสมุด มหำวิทยำลัย บรู พำไดเ้ ล็งเห็นถงึ และตระหนกั ถึงควำมสำคัญของกำรอ่ำนและกำรเรียนร้ตู ลอดชีวิต โดยไม่จำกดั รูปแบบของสอ่ื สำรสนเทศ เวลำและสถำนที่ โดยเนน้ กำรจดั บรกิ ำรให้สอดคลอ้ งกบั พฤติกรรมของ ผอู้ ่ำนและพฒั นำกำรของเทคโนโลยสี ำรสนเทศในปัจจุบัน จงึ ได้จดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพ่ือใหน้ สิ ิตและบุคลำกรสำมำรถอ่ำนหนงั สือขณะรอรถสวสั ดิกำร มหำวทิ ยำลัยได้ เหตผุ ลทเี่ ลือกใชส้ ถำนท่ีป้ำยจอดรถสวสั ดิกำรมหำวิทยำลัย เนื่องจำกปัจจุบนั มหำวทิ ยำลยั บูรพำไดจ้ ัดใหม้ ีรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั เพื่อใหบ้ ริกำรรับสง่ นสิ ติ และบุคลำกรภำยใน มหำวทิ ยำลยั บรู พำและชว่ ยลดพน้ื ทใี่ นกำรจอดรถในมหำวิทยำลัย โดยมเี ส้นทำงกำรเดินรถ 2 สำย 26 ป้ำยบริกำรรบั สง่ เปิดใหบ้ ริกำรฟรี ตัง้ แต่เวลำ 7.00 น. ถงึ 22.00 น. ทำให้มีนสิ ิตและบุคลำกร มำใชบ้ รกิ ำรรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลัยเป็นจำนวนมำก

วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอ่ื จดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf และในรูปแบบ E-Book Station 2. เพ่ืออำนวยควำมสะดวกใหก้ ับนสิ ติ และบุคลำกรมหำวิทยำลัยบูรพำท่ีต้องกำรอ่ำน หนังสือผ่ำนอุปกรณ์พกพำขณะรอรถสวัสดกิ ำรมหำวิทยำลยั บรู พำ 3. เพ่ือเป็นกำรส่งเสริมกำรอ่ำนและประชำสมั พนั ธก์ ำรให้บรกิ ำรของสำนักหอสมดุ มหำวทิ ยำลัยบรู พำ ขัน้ ตอนและวิธีการดาเนนิ งาน 1. ศกึ ษำโปรแกรมกำรสรำ้ งหนงั สอื อเิ ล็กทรอนิกส์ (E-Book) ในรูปแบบ e-shelf 2. จดั หำและคดั เลอื กหนงั สืออเิ ล็กทรอนกิ ส์ท่นี ่ำสนใจและถูกลขิ สทิ ธิ์มำจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 3. สำรวจสถำนท่ี (ปำ้ ยรอรถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลยั ) ท่เี หมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @E-Book Station by BUU Library ออกใหบ้ ริกำร 4. ออกแบบ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพอ่ื ควำมสะดวก ในกำรติดตงั้ และเพื่อควำมสวยงำม 5. ประชำสัมพนั ธก์ ำรให้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 6. ตดิ ตำมและประเมนิ ผลกำรดำเนินงำน

ภำพที่ 1 ข้ันตอนและวธิ ีกำรดำเนินงำน ผลการศกึ ษา อภิปรายผล ข้อเสนอแนะและการนาไปใช้ประโยชน์ 1. ผลกำรศกึ ษำ 1.1 ศึกษำโปรแกรมกำรสร้ำงหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ (E-Book) ในรปู แบบ E-Shelf โดย เลือกใชโ้ ปรแกรม PUBHTML5 ซึง่ เป็นเคร่ืองมือสำหรับกำรสร้ำงหนังสืออิเล็กทรอนิกสใ์ นรูปแบบ สำมมติ ิ เชน่ แมกกำซนี ออนไลน์ อโี บรชัวร์ อีแคตตำลอ็ ค เป็นตน้ โดยมีระบบกำรทำงำนทุกอย่ำง

อย่บู นเว็บไซต์ สำมำรถสรำ้ งและเผยแพรข่ ้อมลู ในรูปแบบอีบคุ๊ ออนไลนผ์ ำ่ นระบบเครือข่ำย อินเทอร์เนต็ ได้ (โปรแกรม PUBHTML5, 2561) ภำพที่ 2 โปรแกรม PUBHTML5 หลังจำกได้คัดเลอื กโปรแกรมแล้ว สำนักหอสมดุ จึงไดด้ ำเนินกำรจดั โครงกำรฝึกอบรม เชิงปฏิบตั กิ ำรเร่ือง กำรสร้ำง E-Book ด้วยโปรแกรม PUBHTML5 ใหก้ บั บุคลำกรสำนักหอสมุด เพือ่ ให้บุคลำกรสำมำรถสรำ้ ง E-Book ไดแ้ ละนำควำมรทู้ ่ีได้ไปประยุกต์ใชก้ ับกำรปฏิบัตงิ ำนของ ตนเอง ภำพที่ 3 โครงกำรฝกึ อบรมเชงิ ปฏบิ ัตกิ ำรเร่อื ง กำรสรำ้ ง E-Book ดว้ ยโปรแกรม PUBHTML5

1.2 จดั หำและคัดเลือกหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ท่นี ำ่ สนใจและถกู ลิขสทิ ธิ์มำจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ดงั น้ี 1.2.1 ดำเนินกำรคัดเลือกหนังสอื อเิ ล็กทรอนิกส์ โดยนำเกณฑก์ ำรพจิ ำรณำคัดเลือก หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส์มำประกอบกำรคัดเลือก ดงั น้ี (Vasileiou, Rowley & Hartle, 2012 อ้ำงถงึ ใน ศวิ พร อโนทยั สินทวี, 2556) 1.2.1.1 ควำมน่ำเชือ่ ถือได้ พิจำรณำจำกควำมนำ่ เชือ่ ถอื ของผจู้ ัดทำว่ำมีชือ่ เสยี ง และเป็นทเี่ ชอื่ ถือหรอื ไม่และฐำนข้อมูลอเิ ลก็ ทรอนิกสน์ นั้ มีชอื่ เสียงเพียงใด 1.2.1.2 ขอบเขตเน้ือหำ พิจำรณำจำกสำขำวิชำและประเภทของ ทรพั ยำกรสำรนิเทศท่ีครอบคลุม คณุ ค่ำ ประโยชน์ต่อควำมตอ้ งกำรของผูใ้ ชแ้ ละควำมทันสมัยของ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส์ 1.2.1.3 กำรนำเสนอเน้ือหำ พจิ ำรณำควำมถูกต้องของสำรนเิ ทศ เชน่ กำรให้ ขอ้ มูลบรรณำนุกรมทถ่ี ูกต้อง กำรสะกดคำและกระบวนกำรควบคมุ คุณภำพในกำรจดั ทำ 1.2.1.4 ควำมเก่ยี วขอ้ งกบั งำนในลกั ษณะเดียวกัน พจิ ำรณำจำกชุดของ ฐำนข้อมลู หนังสืออิเล็กทรอนิกสว์ ำ่ มขี อ้ แตกต่ำงกนั อย่ำงไร เปรียบเทยี บกบั ฐำนข้อมลู หนังสือ อเิ ลก็ ทรอนิกส์อ่ืนทีเ่ ป็นไปในทำนองเดยี วกนั 1.2.1.5 รำคำและลกั ษณะพิเศษอ่ืน ๆ พจิ ำรณำจำกค่ำใชจ้ ำ่ ยในกำรเข้ำถึงและ ดำวนโ์ หลดหนังสืออิเลก็ ทรอนกิ ส์ และพิจำรณำลกั ษณะพเิ ศษอนื่ ๆ เช่น เครื่องมือกำรสบื ค้น ว่ำมี ประสิทธิผล ใช้งำนง่ำย มคี ุณคำ่ และสนองตอบต่อควำมต้องกำรของผใู้ ช้ เป็นต้น 1.2.2 สำรวจแหล่งข้อมลู ที่ให้บรกิ ำรหนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ฟรี เชน่ สำนักงำน กองทนุ สนบั สนุนกำรสรำ้ งเสริมสุขภำพ (สสส.) และคลงั ควำมรู้ของศนู ย์สรำ้ งสรรค์กำรออกแบบ (TCDC) เป็นต้น 1.2.3 คดั เลือกหนังสือทีม่ ีเน้ือหำเกีย่ วกับสุขภำพจำกสำนักงำนกองทุนสนับสนุน กำรสร้ำงเสริมสุขภำพ (สสส.) เนอ่ื งจำกกำรวจิ ยั พบว่ำ รปู แบบกำรใชช้ ีวิตของผู้บริโภคคนไทย จำก กลมุ่ ตัวอย่ำง 1,500 คน อำยุ 16 ปีขึ้นไปทีอ่ ำศยั อยใู่ นเมือง ส่วนใหญม่ ีเป้ำหมำยเรื่องสขุ ภำพ ต้องกำร มีคุณภำพชวี ิตทีด่ ีขน้ึ โดยท่ี 79% มคี วำมต้องกำรมีโภชนำกำรท่ดี ีขึ้น ในขณะท่ี 76% บอกวำ่ อยำกมี ชวี ติ สมดลุ และ 73% จะหนั มำออกกำลังกำยให้มำกขึ้น (จับ 3 เทรนดส์ ุขภำพของคนไทย ยคุ นีต้ อ้ ง อที คลนี กินมงั ฯ, 2561) 1.2.4 นำหนงั สอื ท่คี ดั เลือกมำจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในรปู แบบ e-shelf ใหบ้ ริกำรบนเว็บไซต์สำนักหอสมุด มหำวิทยำลยั บูรพำและสแกน ปกหนังสอื พร้อมท้ังตดิ ควิ อำร์โค้ด สำหรบั นำไปใส่ใน Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ท่ีจะนำไปติดต้ังป้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั ณ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำร โดยจะมกี ำรเปลยี่ น หนังสอื อเิ ล็กทรอนิกสท์ ่ใี ห้บริกำรเดอื นละ 1 คร้ัง เพ่ือให้นิสิตและบคุ ลำกรได้อำ่ นหนงั สือได้ หลำกหลำยมำกยงิ่ ขนึ้

ภำพท่ี 4 เวบ็ ไซตส์ ำนักหอสมุด มหำวิทยำลยั บูรพำ ภำพท่ี 5 หนำ้ ปกหนงั สือสำหรับจัดทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library 1.3 สำรวจสถำนท่ี (ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวทิ ยำลัย) ที่เหมำะสมสำหรับกำรนำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ออกให้บริกำร จำกกำรสำรวจพบวำ่ มหำวทิ ยำลยั บูรพำจดั ให้มีรถสวสั ดกิ ำร ซง่ึ ว่งิ ใหบ้ รกิ ำรผ้โู ดยสำรภำยในมหำวิทยำลยั เทำ่ นน้ั ประกอบดว้ ย สำยสีนำ้ เงนิ และสำยสีเขียว ให้บริกำรตัง้ แต่เวลำ 7.00 น. ถึง 22.00 น. โดยมีเส้นทำง กำรเดินรถ ดังนี้ (มหำวิทยำลัยบูรพำ, 2561)

ภำพท่ี 6 แผนท่ีเส้นทำงกำรเดินรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลยั บรู พำ ซึ่งจำกกำรสำรวจพบว่ำเสน้ ทำงทมี่ ีนสิ ิตมำใช้บริกำรรอรถสวสั ดกิ ำรมำกทสี่ ดุ 3 อันดบั แรก คือ ป้ำยอำคำรเรียนรวม QS (หอสมุด) ป้ำยหอพกั เทำ-ทอง 2 และปำ้ ยหอพกั เทำ-ทอง 4 จงึ ได้ ดำเนินกำรทำหนังสอื ขออนญุ ำตตดิ ตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ตำมปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรทง้ั 3 แห่งจำกกองอำคำรสถำนที่ มหำวทิ ยำลยั บูรพำ 1.4 สำนกั หอสมุดได้ออกแบบ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library เพ่ือควำมสะดวกในกำรติดต้ังและเพ่ือควำมสวยงำม ดงั น้ี 1.4.1 จัดทำปำ้ ยขนำด 126X109 เซนติเมตร ซึ่งเปน็ ขนำดเดยี วกับป้ำย ประชำสัมพันธเ์ ดิมทม่ี ีอยูต่ รงป้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลัย ทำให้สำมำรถตดิ ต้ังได้อย่ำงสะดวก และรวดเรว็ 1.4.2 เลอื กใช้อะครลิ ิกข่นุ (สำหรบั ทำป้ำยใหญ่) และอะคริลิกใส (สำหรับใส่หนำ้ ปก หนงั สอื ) เพรำะเป็นวัสดุที่มีควำมทนทำนแขง็ แรง สำมำรถทนต่อแรงกระแทกได้ดีกวำ่ กระจก 1.4.3 ดำเนนิ กำรตดิ ตั้ง Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ้ำยรอรถสวัสดิกำรมหำวทิ ยำลยั จำนวน 3 ป้ำยด้วยกัน คือ ปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรอำคำรเรยี นรวม QS (หอสมุด) ป้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรหอพกั เทำทอง 2 และปำ้ ยรอรถสวสั ดกิ ำรหอพกั เทำทอง 4

ภำพท่ี 7 กำรติดตั้ง Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ำ้ ยรอรถ สวัสดกิ ำรอำคำรเรียนรวม QS (หอสมุด) ภำพที่ 8 กำรตดิ ตงั้ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ้ำยรอรถ สวัสดกิ ำรหอพักเทำ-ทอง 2

ภำพที่ 9 กำรติดตง้ั Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทปี่ ำ้ ยรอรถ สวสั ดิกำรหอพักเทำ-ทอง 4 1.5 ประชำสมั พนั ธ์กำรให้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library โดยประชำสมั พันธผ์ ำ่ นชอ่ งทำงเว็บไซตส์ ำนกั หอสมุด (www.lib.buu.ac.th) เฟชบกุ๊ (https://www.facebook.com/BUULibraryFanpage) และ Line (@buulibrary) ซึ่งเป็นช่อง ทำงกำรประชำสมั พันธท์ ีส่ ะดวก รวดเรว็ และเข้ำถึงผใู้ ชบ้ รกิ ำรมำกทีส่ ุด ภำพที่ 10 กำรประชำสัมพนั ธบ์ นเวบ็ ไซตส์ ำนักหอสมดุ

ภำพท่ี 11 กำรประชำสัมพนั ธ์บน facebook ภำพที่ 12 กำรประชำสมั พนั ธบ์ น Line@ 1.6 ตดิ ตำมและประเมินผลกำรดำเนนิ กำร สำนักหอสมดุ ได้ตดิ ตำมผลกำรดำเนินกำร โดยแบบสอบถำม กำรสัมภำษณผ์ ้ใู ชบ้ รกิ ำรและเกบ็ สถติ ิกำรเขำ้ ใช้หนงั สอื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ ที่ออกใหบ้ ริกำร เพ่อื นำข้อมูลทีไ่ ดม้ ำวเิ ครำะหแ์ ละประเมนิ ผลกำรดำเนนิ งำนในครั้งต่อไป 2. อภิปรำยผล สำนกั หอสมุดได้เรม่ิ ดำเนินกำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ในเดือนกันยำยน 2561 โดยไดร้ บั ควำมรว่ มมอื จำกบคุ ลำกรฝำ่ ยบริกำรสำรสนเทศและ

ฝ่ำยเทคโนโลยสี ำรสนเทศ ทำให้สำมำรถออกใหบ้ ริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทป่ี ้ำยรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลัยไดท้ ั้ง 3 ปำ้ ย ซ่งึ ถอื ว่ำเป็น 3 จุดนำร่องใน กำรสง่ เสรมิ กำรอ่ำนและอำนวยควำมสะดวกให้กับนสิ ติ และบคุ ลำกรมหำวทิ ยำลัยบูรพำทีต่ ้องกำร อ่ำนหนังสือบนอุปกรณพ์ กพำขณะรอรถสวสั ดกิ ำรมหำวิทยำลยั และพร้อมขยำยพน้ื ทีใ่ หบ้ รกิ ำรเพ่ิมขน้ึ เร่ือยๆ เพ่ือใหน้ ิสิตและบคุ ลำกรสำมำรถใช้บริกำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ได้ครอบคลุมท่ัวท้งั มหำวทิ ยำลัยบูรพำ 3. ขอ้ เสนอแนะ 3.1 กำรจดั ทำ Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ควรจัดหำ แหล่งหนงั สืออิเล็กทรอนิกสฟ์ รที ม่ี คี วำมหลำกหลำยและนำ่ สนใจให้มำกยง่ิ ข้นึ รวมทงั้ แนะนำหนงั สือ ใหม่ หนังสอื ที่ได้รบั รำงวัลท่ีมีให้บรกิ ำรในสำนักหอสมดุ มำจัดทำเปน็ Preview เพ่ือใหน้ ิสิตและ บคุ ลำกรท่ีสนใจสำมำรถเข้ำอ่ำนเพิ่มเติมได้ท่ีสำนกั หอสมดุ 3.2 จัดให้มกี จิ กรรมกำรสง่ เสรมิ กำรใช้บรกิ ำร Smart Learning @ E-Book Station by BUU Library ทหี่ ลำกหลำย เช่น กจิ กรรมตอบคำถำมชงิ รำงวลั จำกหนงั สืออเิ ล็กทรอนิกส์ที่ ออกใหบ้ รกิ ำร เปน็ ต้น 4. ประโยชน์ทีไ่ ด้รบั 4.1 สำหรบั ผู้ใชบ้ รกิ ำร สำมำรถอ่ำนหนังสือได้อย่ำงสะดวก รวดเรว็ ผ่ำนอปุ กรณพ์ กพำ เช่น Smart phone หรอื Tablet ในขณะนง่ั รอรถสวัสดกิ ำรมหำวทิ ยำลัยหรอื ดำวน์โหลดหนังสอื ทีส่ นใจเพื่อเกบ็ ไวอ้ ำ่ นต่อไปได้ 4.2 สำหรบั สำนกั หอสมุด เป็นกำรประชำสมั พันธก์ ำรให้บริกำรเชงิ รกุ ทสี่ ่งเสริม กำรอ่ำนและสนองควำมต้องกำรเรียนรู้ใหก้ บั ผใู้ ชบ้ รกิ ำรในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ รวมท้งั เป็น กำรพัฒนำบุคลำกรในด้ำนกำรเพ่ิมพนู ทักษะด้ำนเทคโนโลยี สำมำรถนำควำมรู้ท่ไี ด้จำกกำรฝึกอบรม มำใชใ้ นกำรจดั เก็บข้อมูลหรือเอกสำรของตนเองในรูปแบบอิเล็กทรอนกิ ส์ได้ 4.3 ส่งเสริมกำรทำงำนเปน็ ทีม กำรแลกเปลย่ี นเรยี นร้แู ละร่วมมอื กนั ระหวำ่ ง ฝ่ำยบรกิ ำรสำรสนเทศและฝ่ำยเทคโนโลยีสำรสนเทศในกำรพฒั นำนวตั กรรมกำรให้บริกำรสำรสนเทศ แก่ผู้ใชบ้ ริกำรทส่ี อดคล้องกับพฤติกรรมกำรอำ่ นและกำรเน้นผู้ใช้บรกิ ำรเปน็ สำคญั รายการอา้ งอิง จับ 3 เทรนด์สขุ ภาพของคนไทย ยุคนตี้ อ้ งอที คลีนกินมังฯ. (2561). เข้ำถงึ ไดจ้ ำก https://brandinside.asia/3-trends-lifestyle-healthy โปรแกรม PUBHTML5. (2561). เข้ำถึงได้จำก http://pubhtml5.com มหำวิทยำลัยบูรพำ. (2561). เส้นทางการเดินรถสวัสดิการ. เขำ้ ถึงไดจ้ ำก http://www.bbs.buu.ac.th/pages/currentStudent/bus.php ศวิ พร อโนทยั สินทวี. (2556). การจดั หาหนังสอื อิเลก็ ทรอนิกส์ในหอ้ งสมุดมหาวทิ ยาลยั . วทิ ยำนิพนธป์ ริญญำอกั ษรศำสตรมหำบณั ฑติ , สำขำวิชำบรรณำรกั ษศำสตร์ และสำรนเิ ทศศำสตร์, คณะอักษรศำสตร์, จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลยั .

ผลงานนาเสนอใน PULINET 9th เนื้อหาดา้ นพฒั นาและวิเคราะห์

การมสี ่วนรว่ มของอาจารยใ์ นการพฒั นาทรัพยากรสารสนเทศหอ้ งสมดุ มหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธิราช Participation in Collection Development of Instructor in Sukhothai Thammathirat Open University Library นิสากร อัครสวุ รรณกุล สำนกั บรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทัยธรรมำธิรำช e-mail: [email protected] บทคัดยอ่ สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทยั ธรรมำธริ ำช เปดิ โอกำสให้อำจำรย์มสี ่วนรว่ ม ในกำรพฒั นำทรพั ยำกรสำรสนเทศเข้ำห้องสมุด โดยเฉพำะกจิ กรรมกำรคัดเลือกห้องสมุดจัดขน้ึ ไดแ้ ก่ 1. เสนอจัดหำทรพั ยำกรสำรสนเทศดว้ ยตนเอง 2. เสนอจดั หำทรพั ยำกรผำ่ นเว็บไซตห์ ้องสมดุ 3. ร่วมคดั เลือกทรัพยำกรสำรสนเทศจำกกจิ กรรม Book Fair และ 4. คดั เลือกทรัพยำกรสำรสนเทศ จำกรำ้ นหนงั สือโดยตรง ผลกำรดำเนนิ งำนพบว่ำอำจำรย์มีสว่ นร่วมในกิจกรรมจำนวนน้อยไม่ถึง รอ้ ยละ 50 ของจำนวนอำจำรยท์ ั้งหมด โดยให้เหตุผลวำ่ หอ้ งสมดุ มีกำรประชำสัมพนั ธ์น้อย รปู แบบ ของกำรจัดกิจกรรมไม่น่ำสนใจ นอกจำกน้ียังพบว่ำอำจำรย์ท่เี ข้ำร่วมกิจกรรมจะเปน็ กลมุ่ เดิมที่เคยเขำ้ รว่ มกจิ กรรมมำแลว้ หอ้ งสมดุ จงึ ควรปรบั ปรงุ รูปแบบกจิ กรรมเพ่ือกำรพัฒนำทรัพยำกรสำรสนเทศ ห้องสมดุ ให้อำจำรยเ์ ข้ำมำมสี ่วนรว่ มมำกขนึ้ กวำ่ เดิม คาสาคญั : กำรพฒั นำทรพั ยำกรสำรสนเทศ, กำรคดั เลือกหนังสือ, อำจำรย์, กำรมีสว่ นรว่ ม Abstract The Office Documentation and Information, Sukhothai Thammathirat Open University provide the opportunity for the university’s instructors to participate the information resources development of the library, especially the book selection activities held by the Acquisition Unit: self-supplying of books, offering of the educational media via webpage selection forms, participating book selection in book fair organized by the library, choosing from the bookstore. Less than 50% of all teachers participate in activities. The reason is that the library has less publicity. The theme of the event is not interesting. In addition, the participants who

participated in the activity were former participants. The library should improve its activities to collection development for the instructors to participate more than ever. Keywords: Participation, Collection Development, Instructor, Book Selection บทนา กระบวนกำรพฒั นำทรัพยำกรสำรสนเทศเป็นกำรปฏิบตั ิงำนท่ีประกอบดว้ ย 6 กิจกรรรม หลัก คือ กำรศกึ ษำผใู้ ช้ กำรจัดทำนโยบำย กำรเลือก กำรจัดหำ กำรคดั ออก และกำรประเมนิ (ประยงคศ์ รี พัฒนกจิ จำรูญ. 2554, หนำ้ 4-6) กำรคดั เลอื กทรพั ยำกรสำรสนเทศเป็นหัวใจสำคัญ ของกระบวนกำรพฒั นำทรัพยำกรสำรสนเทศของห้องสมุด เพรำะทำให้หอ้ งสมุดมีหนงั สือท่มี คี ณุ ภำพ สำหรับใหบ้ รกิ ำรผูใ้ ช้ ดงั ที่ ดร. รังกำนำธำน บดิ ำแหง่ บรรณำรักษศำสตร์ชำวอินเดีย ได้กล่ำวถึง หลักกำรพน้ื ฐำนสำหรับกำรคัดเลอื กหนังสือคือ 1. หนงั สอื มีไวใ้ ช้ประโยชน์ (Book are for use) 2. ผู้อ่ำนแตล่ ะคนมหี นงั สือท่ีตนจะอ่ำน (Every reader his book) 3. หนังสอื ทุกเลม่ มีผ้อู ่ำน (Every book its reader) 4. ประหยัดเวลำผอู้ ่ำน และ 5. ห้องสมุดเปน็ สง่ิ ท่ีมชี วี ติ เตบิ โตได้ (Library is a growing organ) (Ranganathan, 1966, p. 88) สำนกั บรรณสำรสนเทศ เปน็ หนว่ ยงำนท่ีทำหน้ำท่ีใหบ้ ริกำรงำนหอ้ งสมดุ ของมหำวิทยำลยั สุโขทัยธรรมำธริ ำช จัดกิจกรรมกำรคดั เลือกหนังสอื เข้ำหอ้ งสมุด ซง่ึ เป็นภำรกิจสำคญั ลำดับแรกของ กำรจัดบรกิ ำร ซง่ึ ต้องดำเนนิ กำรด้วยกระบวนงำนจดั หำทรัพยำกรสำรสนเทศทม่ี ีประสิทธภิ ำพมำก ทส่ี ุด เพรำะทรัพยำกรสำรสนเทศเหลำ่ นีจ้ ะเป็นส่ือกำรศึกษำท่ีสนองตอบต่อกำรทำงำนด้ำนวิชำกำร และกำรวิจยั ของบุคลำกรมหำวทิ ยำลยั โดยเฉพำะอำจำรย์ในสำขำวิชำตำ่ ง ๆ ทม่ี หี นำ้ ทส่ี ำคัญใน กำรผลติ ชุดวิชำเพอ่ื กำรเรยี นกำรสอนและดำเนินกำรวิจยั ของมหำวทิ ยำลัย รวมทัง้ ห้องสมดุ ต้องจัดหำ ทรพั ยำกรต่ำง ๆ เขำ้ ห้องสมุดให้เป็นไปตำมงบประมำณที่ได้รบั จดั สรรในแต่ละปี และดำเนินกำรตำม เงอ่ื นไขและระเบยี บพัสดุของมหำวทิ ยำลัย สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทยั ธรรมำธริ ำชจัดกิจกรรมกำรคัดเลือกหนงั สือ เขำ้ ห้องสมุด โดยมผี ู้แทนอำจำรย์จำก 12 สำขำวิชำ (สำขำวชิ ำเทียบเท่ำกับคณะวิชำในมหำวิทยำลัย ปิด) ท่ีเปดิ สอน สำขำวชิ ำละ 1 คน เขำ้ มำมสี ว่ นรว่ มเป็นคณะทำงำนเลอื กสรรสือ่ กำรศึกษำ โดยดำรง ตำแหนง่ ครำวละ 2 ปี เพอ่ื ทำหนำ้ ท่ีให้คำแนะนำ เสนอแนะ ประสำนกำรเลอื กสรร คดั เลือกและ จัดหำสือ่ กำรศึกษำเพื่อให้ได้สือ่ กำรศึกษำท่มี ีคุณภำพ เหมำะสมตำมควำมต้องกำรของแต่ละสำขำวชิ ำ ซง่ึ เปน็ กำรทำงำนรว่ มกันระหวำ่ งอำจำรย์และบรรณำรักษ์และนกั เอกสำรสนเทศงำนจัดหำทรัพยำกร ฝำ่ ยเทคนคิ สำนกั บรรณสำรสนเทศ โดยหอ้ งสมุดมีชอ่ งทำงกำรคัดเลือกหนงั สือเข้ำห้องสมดุ ด้วย วธิ กี ำรต่ำง ๆ ทอ่ี ำนวยกำรควำมสะดวกให้แก่อำจำรย์ไดม้ สี ่วนรว่ มมำกทสี่ ุด ได้แก่ 1. เสนอจดั หำ ทรัพยำกรสำรสนเทศด้วยตนเอง 2. เสนอจดั หำทรัพยำกรสำรสนเทศผ่ำนเว็บไซต์ของห้องสมุด 3. ร่วมคดั เลอื กทรัพยำกรสำรสนเทศจำกกิจกรรมบรรณสำร Book Fair และ 4. คัดเลือกทรัพยำกร สำรสนเทศจำกร้ำนหนังสือโดยตรง

วตั ถุประสงค์ 1. เพื่ออำนวยควำมสะดวกให้แกอ่ ำจำรย์ของมหำวิทยำลัยให้มีสว่ นรว่ มในกำรจัดหำ ทรพั ยำกรสำรสนเทศเข้ำห้องสมดุ สำหรับใชป้ ระกอบกำรเรียนกำรสอน กำรผลติ เอกสำรกำรสอน ชุดวิชำ กำรทำวจิ ยั และผลงำนทำงวชิ ำกำร 2. เพ่ือให้เกิดกำรพฒั นำทรัพยำกรสำรสนเทศของห้องสมดุ ได้ทรัพยำกรสำรสนเทศที่มี คุณภำพและประสิทธิภำพ ตรงกบั ควำมต้องกำรของสำขำวิชำและผ้ใู ชบ้ ริกำรทรัพยำกรสำรสนเทศ ของห้องสมุด ขัน้ ตอนและวิธีการดาเนินงาน 1. เสนอจัดหำทรพั ยำกรสำรสนเทศดว้ ยตนเอง อำจำรย์สำมำรถคัดเลือกหนังสือที่ตนเอง สนใจให้ห้องสมดุ จดั หำเพื่อนำมำให้บรกิ ำร โดยอำจำรย์สำมำรถมำติดต่อทเ่ี คำน์เตอรง์ ำนบรกิ ำร อำคำรบรรณสำร ช้นั 1 ไดโ้ ดยตรง หรอื ตดิ ต่อทำงโทรศัพท์ ซ่งึ หอ้ งสมดุ จะดำเนินกำรตรวจสอบขอ้ มลู ฉบบั ซ้ำกบั ฉบับท่ีมีกำรจดั หำเข้ำห้องสมุดเพ่ือใหบ้ ริกำรมำก่อนแล้ว หำกยงั ไม่มีใหบ้ ริกำรในห้องสมุด บรรณำรักษง์ ำนจัดหำทรัพยำกรจะดำเนินกำรจดั ซื้อใหแ้ ละแจ้งผลกำรจัดซอ้ื ใหอ้ ำจำรย์ไดร้ บั ทรำบ เมอ่ื ได้รับตัวเล่มหนังสอื เข้ำห้องสมดุ หำกอำจำรย์ประสงค์จะใช้หนังสืออย่ำงเรง่ ดว่ น บรรณำรกั ษ์ จะดำเนินกำรตำมควำมประสงคข์ องอำจำรย์ทันที 2. เสนอจัดหำทรพั ยำกรสำรสนเทศ ผ่ำนเว็บไซต์ห้องสมดุ โดยอำจำรย์สำมำรถเสนอ รำยชือ่ ทรพั ยำกรสำรสนเทศให้หอ้ งสมุดจัดหำผ่ำนแบบฟอร์มเสนอจัดหำทรัพยำกรสำรสนเทศบน หน้ำเว็บไซตข์ องสมุด โดยมีวิธีดำเนนิ กำร ดังน้ี 2.1 เข้ำเว็บไซต์ห้องสมดุ ที่ https://library.stou.ac.th ซง่ึ สำมำรถเข้ำถงึ ไดโ้ ดย อปุ กรณ์ Smart Device ทุกประเภท ภำยใต้หัวข้อ ส่ือกำรศึกษำ  หนังสอื  แบบฟอรม์ เสนอ จัดหำส่ือกำรศึกษำ 2.2 กรอกข้อมลู ลงในแบบฟอรม์ กำรจดั หำส่ือกำรศกึ ษำ โดยสำมำรถตรวจสอบรำยชื่อ สอื่ กำรศึกษำทห่ี อ้ งสมุดมใี ห้บรกิ ำรก่อนเสนอจัดหำท่ี https://library.stou.ac.th/library- services/stou-porsonnel/

ภำพที่ 1 ภำพกำรประชำสัมพันธ์เสนอจดั หำทรพั ยำกรสำรสนเทศผำ่ นเว็บไซต์ห้องสมดุ 3. ร่วมคัดเลอื กทรัพยำกรสำรสนเทศจำกกจิ กรรม Book Fair หรอื งำนเลือกสรรหนังสือ เป็นกิจกรรมทห่ี ้องสมุดจัดข้ึนเปน็ ประจำทุกปี ในช่วงเวลำไตรมำสแรกของงบประมำณประจำปี เพ่ือใหส้ อดคล้องกบั ระยะเวลำกำรใชง้ บประมำณและควำมทนั สมัยของส่อื กำรศึกษำท่บี ริษัท/ ร้ำนคำ้ มำจำหน่ำย ระยะเวลำในกำรจดั งำนเลอื กสรรหนังสือประมำณ 1-2 วัน โดยเชญิ รำ้ นค้ำท่ีเข้ำรว่ ม กิจกรรมจำนวนประมำณ 30-50 รำ้ น กลุ่มเป้ำหมำยท่ีจะมำร่วมเลือกสรรส่อื กำรศึกษำคืออำจำรย์ ของมหำวทิ ยำลัย จำนวน 402 คน โดยมีบุคลำกรของหนว่ ยจดั หำทรพั ยำกร ฝ่ำยเทคนิค สำนกั บรรณสำรสนเทศ เป็นผู้ดำเนนิ กำรจัดกจิ กรรม Book Fair ดังน้ี 3.1 กำรประชำสัมพนั ธ์ ห้องสมุดประชำสมั พนั ธ์เชญิ ชวนอำจำรย์ให้มำรว่ มงำน โดยกำรทำบนั ทึกเชญิ ชวนอำจำรย์ทกุ ท่ำนจำก 12 สำขำวิชำ รวมทัง้ บุคลำกรภำยในมหำวทิ ยำลัย มำรว่ มกจิ กรรม และประชำสมั พันธใ์ นช่องทำงต่ำง ๆ เช่น โปสเตอร์ เสียงตำมสำย กำรประชำสัมพันธ์ ผ่ำนหน้ำเวบ็ ไซต์และส่ือสงั คมออนไลน์ของห้องสมุด และส่ง SMS ถงึ ผู้ใช้บริกำรโดยตรง

ภำพท่ี 2 โปสเตอร์ประชำสมั พันธง์ ำนบรรณสำร Book Fair ปงี บประมำณ พ.ศ. 2561 3.2 กำรรว่ มกิจกรรม อำจำรย์ลงทะเบยี นหน้ำงำนโดยกรอกแบบฟอรม์ กำรลงทะเบียน ประกอบด้วยช่ือ-นำมสกุล หน่วยงำนทีส่ ังกดั e-mail และเบอรโ์ ทรศัพท์ และรับแบบฟอรม์ กำรคดั เลือกเพอ่ื เสนอจดั ซื้อจำนวน 1 ชุด ประกอบด้วยข้อมลู ช่ือ-นำมสกุลผูค้ ดั เลือก หมำยเลข ISBN ช่ือรำ้ นค้ำ และหมำยเลขบำรโ์ ค้ดที่ตรงกับเลขที่ในสมุดลงทะเบยี น ซึ่งห้องสมุดกำหนดให้อำจำรย์ สำมำรถคัดเลือกหนงั สือเพ่ือเสนอจัดซ้ือไดท้ ำ่ นละประมำณ 10-15 ชอื่ เรอ่ื ง ทง้ั นี้จะขน้ึ อยูจ่ ำนวน งบประมำณท่ีห้องสมุดได้รับจัดสรรในแตล่ ะปงี บประมำณ 3.3 กำรคัดเลือกหนงั สอื อำจำรย์รบั แบบฟอร์มกำรคดั เลือกจำกจุดลงทะเบียนและ กรอกแบบฟอรม์ กำรคัดเลอื กให้ตรงกบั รำยละเอยี ดของตวั เล่มหนังสือท่ตี ้องกำรจะเสนอใหห้ ้องสมดุ จัดซ้ือ จำกน้นั ให้ร้ำนคำ้ นำตัวเลม่ หนังสือให้หอ้ งสมดุ ทำกำรสแกนเลขบำรโ์ ค้ดและเลข ISBN เพ่ือเกบ็ เปน็ หลกั ฐำนใช้กำรตรวจสอบฉบับซ้ำกบั กำรใหบ้ ริกำรในห้องสมดุ ก่อนจะนำกลบั สง่ คนื รำ้ นคำ้ 3.4 กำรดำเนนิ กำรจัดซื้อหนังสอื โดยร้ำนคำ้ ส่งรำยช่ือหนังสอื ที่ไดร้ บั คัดเลอื กให้กบั หอ้ งสมุดเพอ่ื ทำกำรตรวจสอบฉบบั ซำ้ กับกำรใหบ้ ริกำร และพจิ ำรณำปีทจี่ ดั พมิ พ์ รำคำ และ ต้องไม่เกินงบประมำณของห้องสมุดที่ไดร้ บั จดั สรร ก่อนจะทำกำรยืนยันสั่งซื้อ 3.5 กำรแจง้ ผลกำรคดั เลือก หอ้ งสมุดจะแจง้ ผลกำรคดั เลือกให้อำจำรย์ทรำบ ทำงอเี มล์ หลงั จำกทำกำรยนื ยนั กำรสง่ั ซอื้ ไปยงั ร้ำนค้ำ

ภำพที่ 3 กจิ กรรมกำรเลือกสรรหนังสือในงำน Book Fair 4. คดั เลือกทรัพยำกรสำรสนเทศจำกรำ้ นหนังสือโดยตรง เปน็ โครงกำรทหี่ นว่ ยจัดหำ ทรพั ยำกรได้จดั ขึ้นเพ่ือเพิ่มช่องทำงให้อำจำรย์ไดร้ ่วมคัดเลอื กหนงั สอื จำกร้ำนจำหนำ่ ยหนังสอื ได้ โดยตรง มีรำ้ นจำหนำ่ ยหนังสือท่เี ข้ำรว่ มโครงกำร จำนวน 6 ร้ำน คอื 1. ศนู ย์หนงั สือจุฬำลงกรณ์ มหำวิทยำลยั 2. ศนู ย์หนังสือมหำวิทยำลยั เกษตรศำสตร์ 3. ศนู ยห์ นงั สือมหำวิทยำลยั ธรรมศำสตร์ สำขำท่ำพระจันทร์ และสำขำรงั สติ 4. ศนู ยห์ นังสือสือ่ ภำษำ สำขำเมอื งทองธำนี 5. รำ้ นหนงั สอื Kinokuniya สำขำสยำมพำรำกอน และสำขำเอ็มควอเทียร์ และ 6. รำ้ นหนงั สอื P.B. For Book (ปทุมธำน)ี โดยมวี ธิ ีดำเนินกำร ดงั น้ี 4.1 อำจำรย์คัดเลือกหนังสือท่มี จี ำหนำ่ ยในร้ำนคำ้ 6 แห่ง และแจ้งให้ผู้ขำย ทรำบว่ำ ประสงคจ์ ะคัดเลือกหนังสอื เขำ้ ห้องสมุด 4.2 อำจำรย์กรอกแบบฟอร์มกำรคดั เลือก ซง่ึ ขอรับได้จำกร้ำนค้ำโดยตรง 4.3 ร้ำนจำหนำ่ ยหนังสอื แจง้ รำยช่อื หนังสือท่ีอำจำรย์คัดเลือกใหห้ นว่ ยจดั หำทรัพยำกร ทรำบทำงอีเมล์ 4.4 หนว่ ยจัดหำทรัพยำกรตรวจสอบฉบับซ้ำกับฐำนขอ้ มูลทรัพยำกรห้องสมุด ในกรณี ที่มใี หบ้ รกิ ำรในหอ้ งสมดุ แลว้ จะแจ้งให้อำจำรย์ทรำบเพ่ือขอใหอ้ ำจำรย์มำใช้บริกำรที่ห้องสมดุ 4.5 ในกรณีเป็นหนังสือทยี่ ังไม่มใี ห้บรกิ ำรในห้องสมุด จะยืนยันส่ังซือ้ กับรำ้ นจำหนำ่ ย 4.6 หน่วยจดั หำทรัพยำกรแจง้ ผลกำรสั่งซ้ือให้อำจำรย์ทรำบ

ภำพท่ี 4 6 ขนั้ ตอนกำรคดั เลือกหนงั สือจำกรำ้ นจำหนำ่ ย สรุปผล อภิปรายผล ข้อเสนอแนะและการนาไปใชป้ ระโยชน์ กำรคดั เลือกหนงั สือเข้ำห้องสมุดเป็นภำรกจิ สำคญั ของหอ้ งสมุด หอ้ งสมดุ ไมส่ ำมำรถ ดำเนินกำรไดต้ ำมลำพงั ต้องอำศยั กำรมสี ว่ มร่วมจำกอำจำรย์ในสำขำวชิ ำต่ำง ๆ ของมหำวิทยำลยั เพรำะอำจำรย์เปน็ ผู้ใช้หนังสือสำหรบั จดั กำรเรยี นกำรสอน กำรทำวจิ ัย กำรบริกำรวิชำกำรแกส่ งั คม และทำนบุ ำรุงศลิ ปวัฒนธรรม เพรำะอำจำรย์เป็นผทู้ ่ีทรำบควำมต้องกำรดำ้ นเน้ือหำของหนังสอื ในสำขำวิชำและศำสตร์ท่ไี ด้ศึกษำมำเปน็ อย่ำงดี จำกกจิ กรรมกำรคดั เลือกหนงั สอื เขำ้ ห้องสมดุ ของอำจำรย์ หอ้ งสมดุ ยงั ไดร้ ับควำมร่วมมอื จำกอำจำรย์ค่อนข้ำงน้อยเกือบทุกกิจกรรม จำกสถติ กิ ำรเข้ำรว่ มกิจกรรม Book Fair ช่วงระหวำ่ ง ปีพ.ศ. 2560-2561 เปรยี บเทียบกับจำนวนอำจำรย์ในมหำวิทยำลัย พบวำ่ มอี ำจำรย์เขำ้ ร่วมกิจกรรม

ไม่ถึงร้อยละ 50 ของจำนวนอำจำรย์ทง้ั หมด โดยใหเ้ หตผุ ลว่ำหอ้ งสมุดมีกำรประชำสมั พันธน์ อ้ ย รูปแบบของกำรจัดกิจกรรมไม่น่ำสนใจ อำจำรย์/ บุคลำกรท่ีเขำ้ รว่ มกจิ กรรมจะเปน็ กลมุ่ เดิมทเ่ี คยเข้ำ ร่วมกจิ กรรมตลอด ตำรำงที่ 1 จำนวนผู้เข้ำรว่ มกิจกรรมบรรณสำร Book Fair ระหว่ำงปี พ.ศ. 2560-2561 จานวนอาจารยท์ ี่เขา้ ร่วม จานวนหนังสือที่ จานวนหนงั สอื ทจ่ี ดั ซ้ือ ปี พ.ศ. กิจกรรม (คน) คัดเลอื ก (เลม่ ) (เลม่ ) 2560 108 2,632 634 2561 คร้ังท่ี 1 98 1,212 2561 ครง้ั ที่ 2 134 2,792 644 922 ข้อเสนอแนะ จำกสถติ ิกำรเข้ำร่วมกจิ กรรมบรรณสำร Book Fair ชว่ งระหว่ำงปี พ.ศ. 2560-2561 ห้องสมุดควรศึกษำวจิ ยั กำรมีสว่ นร่วมของอำจำรย์ในกำรคัดเลือกหนังสือเขำ้ ห้องสมดุ ในโอกำสตอ่ ไป เพือ่ จะได้ทรำบปัญหำและสำเหตุทอ่ี ำจำรย์ให้ควำมร่วมมือในกำรคัดเลือกหนังสือนอ้ ย และห้องสมุด จะไดน้ ำไปปรบั ปรงุ กระบวนกำรจัดกิจกรรมเพอ่ื ส่งเสรมิ ให้อำจำรย์เขำ้ มำมสี ว่ นร่วมมำกขึ้นตอ่ ไป เช่น ห้องสมดุ จะมีกำรประชำสมั พันธใ์ หอ้ ำจำรย์มำร่วมกิจกรรมกำรคัดเลือกของทุกกจิ กรรมที่ห้องสมดุ จัด ใหม้ ำกขึน้ ปรับปรงุ กำรเสนอจดั หำทรัพยำกรสำรสนเทศผำ่ นเวบ็ ไซตข์ องห้องสมดุ ใหม้ ชี ่องทำงท่ี สะดวกแก่กำรเข้ำถึงได้ง่ำย เพิ่มกจิ กรรมกำรจัดงำน Book Fair ให้มีควำมน่ำสนใจ และอำนวย ควำมสะดวกกำรเดินทำงของอำจำรย์ไปเดินทำงคดั เลอื กหนังสอื จำกรำ้ นจำหน่ำยโดยตรง ภำพท่ี 5 ร้อยละผเู้ ขำ้ ร่วมงำนบรรณสำร Book Fair คร้ังท่ี 1 ปี 2561

การนาไปใชป้ ระโยชน์ จำกกำรส่งเสริมให้อำจำรย์เข้ำมำมีส่วนรว่ มในกำรคดั เลือกหนังสอื เข้ำห้องสมุด จะเปน็ กำรสรำ้ งแรงจงู ใจให้อำจำรย์เขำ้ มำใชบ้ ริกำรหอ้ งสมุดมำกขึ้น ซ่งึ จะมีผลทำให้กำรบริกำรของห้องสมดุ มีประสิทธภิ ำพและคุ้มค่ำกบั กำรลงทุน เนอ่ื งจำก 1. กำรมีส่วนร่วมของอำจำรย์ในกำรคดั เลือกหนงั สือเขำ้ ห้องสมดุ ทำใหห้ อ้ งสมุดทรำบ ควำมตอ้ งกำรของอำจำรย์ สำมำรถจดั หำหนงั สือไดเ้ หมำะสม มคี ณุ ภำพและประสทิ ธิภำพมำกขนึ้ 2. ทำให้ห้องสมดุ มีหนังสอื ท่ีมเี นอ้ื หำทีเ่ หมำะสมและตรงกับควำมตอ้ งกำรของอำจำรย์ และสำขำวชิ ำทีม่ หำวทิ ยำลยั เปดิ สอนในทุกระดับกำรศึกษำ 3. อำจำรย์จะมคี วำมรูส้ ึกผูกพันและเหน็ ควำมสำคญั ของกำรคัดเลือกหนังสือเข้ำห้องสมุด 4. ชว่ ยให้เกิดควำมสมั พนั ธ์อันดี มคี วำมเปน็ มิตรกบั ห้องสมดุ ให้ควำมรว่ มมือซงึ่ กันและ กันระหวำ่ งอำจำรย์และบรรณำรกั ษ์ รายการอา้ งอิง Ranganathal, S.R. (1960). Library manual for library authorities, librarians, and honorary library worker. New York: Asia Pub. House. ดวงใจ กำญจนศิลป.์ (2555). ระบบการจดั การหนงั สือจากงาน SUT Book Fair = Book management system for books selected from the SUT Book Fair นครรำชสีมำ: ศูนยบ์ รรณสำรและส่ือกำรศึกษำ มหำวิทยำลัยเทคโนโลยีสุรนำรี. นิสำกร อคั รสุวรรณกุล. (2552). การมีสว่ นรว่ มและเจตคติต่อการคดั เลือกหนังสือเขา้ ห้องสมุดของ อาจารย์ในมหาวทิ ยาลยั ของรัฐ. วทิ ยำนิพนธ์ศลิ ปศำสตรม์ หำบณั ฑติ ,สำขำวิชำ บรรณรกั ษศำสตรและสำรสนเทศศำสตร์, บณั ฑติ วทิ ยำลัย, มหำวิทยำลัยศรีนครนิ ทรวิโรฒ. ประยงศรี พฒั นำกิจจำรญู . (2554). กระบวนการพฒั นาทรัพยากรสารสนเทศ: เอกสารการสอน ชดุ วิชาการพัฒนาทรพั ยากรสารสนเทศ หน่วยที่ 1-8. (ฉบับปรับปรงุ ครั้งท่ี 2). นนทบรุ ี: มหำวทิ ยำลยั สุโขทัยธรรมำธริ ำช.

แนวทางการลงรายการบรรณานุกรมตามมาตรฐาน RDA ของสานกั บรรณสารสนเทศ มสธ. Guidelines RDA to descriptions bibliographic resources of the office of documentation and information, Sukhothai Thammathirat Open University อรอนงค์ อุดมวงศ์ สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยสุโขทยั ธรรมำธริ ำช e-mail: [email protected] บทคัดย่อ สำนกั บรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลัยสโุ ขทัยธรรมำธริ ำชได้ดำเนนิ กำรจัดกำรควำมรู้ เพอื่ พัฒนำองค์กร พฒั นำศักยภำพของบคุ ลำกร และพฒั นำประสทิ ธภิ ำพของงำนเพ่ือสร้ำงนวัตกรรม ควำมรู้ทำงวิชำชีพบรรณำรักษศำสตรแ์ ละสำรสนเทศศำสตร์ในเรื่องของกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รม สอื่ สิง่ พิมพภ์ ำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA เพือ่ รองรบั สอ่ื สำรสนเทศใหม่ ๆ เช่น Digital content, Web resources, Integrating resources, Continuing resources ทจี่ ะนำมำให้บรกิ ำรในอนำคต โดยนำกระบวนกำรจดั กำรควำมรู้ 7 ขัน้ ตอน ประกอบด้วย 1) กำรสำรวจควำมร้หู รอื กำรค้นหำควำมรู้ 2) กำรสร้ำงและกำรแสวงหำควำมรู้ใหม่ 3) กำรจัดกำรควำมรู้ใหเ้ ปน็ ระบบ 4) กำรประมวลควำมรู้ และกล่นั กรองควำมรู้ 5) กำรเข้ำถึงควำมรู้ 6) กำรแบง่ ปนั แลกเปล่ียนเรียนรู้ และ 7) กำรเรยี นรู้ ผลจำกกำรดำเนินงำนตำมกระบวนกำรจัดกำรควำมรู้ ได้ดำเนนิ กำรสำรวจและค้นหำควำมรู้ ทจ่ี ำเป็นและควำมสอดคลอ้ งกับพนั ธกจิ ของสำนักฯ ในกำรจดั กำรทรพั ยำกรสำรสนเทศเพือ่ ให้บริกำร โดยแสวงหำควำมรู้จำกแหลง่ ต่ำง ๆ เช่น กำรอบรมภำยในและภำยนอก ตำรำ คู่มือ และเอกสำรอืน่ ๆ นำควำมรู้ท่ไี ดม้ ำจดั กำรอย่ำงเป็นระบบโดยแบ่งโครงสรำ้ งควำมรอู้ อกเป็นประเภทต่ำง ๆ เช่น ควำมรู้ทอ่ี ยูใ่ นตัวบุคคลและควำมรู้ท่ีอยู่ในแหล่งเรยี นรู้อ่ืน ดำเนินกำรประมวลและกลน่ั กรอง ควำมรู้ทไี่ ดโ้ ดยรวบรวมและปรับปรุงควำมรู้ที่อยูใ่ นเอกสำรกำรปฏบิ ตั ิให้เน้ือหำเป็นปัจจุบนั และเข้ำถงึ ได้งำ่ ย เผยแพร่ควำมรู้ผ่ำนกำรบรรยำยทำงวิชำกำรและผ่ำนบล็อกสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. เกดิ กำรแลกเปล่ยี นเรยี นรูด้ ว้ ยกำรนำข้อคดิ เหน็ ของกลมุ่ ผู้ปฏิบตั งิ ำนเก่ียวกบั กำรลงรำยกำร บรรรณำนกุ รม ผ้มู ีส่วนไดส้ ว่ นเสีย และผ้ใู หก้ ำรสนบั สนนุ ต่ำง ๆ จดั ทำข้อตกลงของกำรปฏิบตั ิงำน รว่ มกันภำยใตม้ ำตรฐำนที่กำหนดโดยนำควำมรูท้ ไี่ ด้ไปใชป้ ฏบิ ัติงำนและเผยแพรค่ วำมรสู้ ู่ชมุ ชน นกั ปฏิบัติ จดั ทำคู่มือแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมสื่อสิ่งพิมพ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. และนำไปประยุกตก์ บั กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมในสื่ออ่ืน ๆ ตอ่ ไป

คาสาคัญ: กำรจัดกำรควำมรู้, มำตรฐำน RDA, กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม Abstract The Office of Documentation and Information, Sukhothai Thammathirat Open University has implemented knowledge management for developing the library, personal potential, an efficiency of work to create innovative knowledge about RDA to bibliographic descriptions of Thai published to material. For the new type as digital content, Web resources, integrating resources, continuing resources, as well as Internet advances and web data access will be brought into service in the future. With KM process are knowledge Identification, knowledge creation and acquisition, knowledge organization, knowledge codification and refinement, knowledge access, knowledge sharing, and learning. The result of accordance with the mission of ODI, factual knowledge generally contained in textbooks, manuals, etc. categories of tacit knowledge and explicit knowledge, collected and develops documents and files, sharing academic lectures and library blog, suggestions of create records bibliographic descriptions, stakeholders and operating support and manual of guidelines RDA to Thai descriptions bibliographic resources of the Office of Documentation and Information, Sukhothai Thammathirat Open University, sharing knowledge to Corp and adopted to bibliography descriptive other media. Keywords: knowledge management, Resource Description Access (RDA), Descriptive cataloging บทนา ปจั จุบนั หน่วยงำนทัง้ ภำครัฐ ภำคเอกชน รวมทั้งมหำวทิ ยำลัยสุโขทยั ธรรมำธริ ำช ”สงั คมเศรษฐกิจฐำนควำมรู้“ กำลงั อยูใ่ นกระแสสงั คมทเ่ี รียกวำ่ (Knowledge-base Society and Economyเป็นสังคมทีม่ ีแนวคิดท่วี ำ่ ควำมรเู้ ปน็ ทรัพยำกรที่มคี ำ่ ยิง่ กำรพฒั นำควำมร้ใู หม่ ( ๆ เพือ่ กำรแข่งขันและเสริมสรำ้ งควำมเขม้ แขง็ จงึ เป็นฐำนสำคัญของกระบวนกำรพฒั นำประเทศ ในระบบเศรษฐกจิ จะใหค้ วำมสำคัญตอ่ กำรเปลยี่ นควำมรเู้ ป็นนวัตกรรม โดยอำศัยเทคโนโลยีระดับสงู กำรพัฒนำสังคมเศรษฐกิจฐำนควำมรู้ จะทำใหส้ ัดส่วนควำมร้ทู ีอ่ ยู่ภำยในกับภำยนอกตวั บุคคล

เปลย่ี นแปลงไป เนอื่ งจำกควำมจำเปน็ และควำมต้องกำรในกำรเปล่ยี นแปลงควำมรู้ทีอ่ ยู่ในตัวบคุ คล )Tacit knowledge) กลำยเป็นควำมรทู้ ่ปี รำกฏชดั เจน (Explicit knowledgeด้วยแนวคดิ ดังกล่ำว ( ทำให้สังคมไทยไมว่ ำ่ จะเป็นหนว่ ยงำนของภำครัฐ ภำคเอกชน หรอื แมก้ ระท่งั ส่วนทีเ่ กี่ยวข้องกบั ชมุ ชน ตำ่ งให้ควำมสำคญั กับ ในขณะที่แต่ละหนว่ ยงำนให้ควำมสำคัญและเร่งระดมกำร ”กำรจัดกำรควำมรู้“ ปรับเปล่ียนหนว่ ยงำนของตน กำรลดขนำดของหน่วยงำน กำรจำกดั อตั รำกำลงั คน ทำให้ควำมรู้และ ประสบกำรณส์ ว่ นหน่งึ ของหน่วยงำนขำดหำยไป บุคลำกรที่เหลืออยู่จำเปน็ ต้องรักษำและพัฒนำ ควำมรขู้ องหน่วยงำนต่อไป รวมทง้ั แสวงหำควำมรู้ใหม่ ๆ ในเวลำทนี่ ้อยลงและกำรปฏิบัติงำนใน ลักษณะใชค้ วำมรอบรู้มำกขึ้น กระแสของเปลย่ี นแปลงดังกล่ำวทีส่ ง่ ผลใหบ้ ุคลำกรตอ้ งเป็นผทู้ ่เี รยี นรู้ และพัฒนำตนเองอย่ำงต่อเนื่อง จำกเวบ็ ไซต์ของหอสมดุ รัฐสภำอเมริกนั ทไี่ ด้เริ่มทำกำรเผยแพร่กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ตำมมำตรฐำน RDA) Resource Description Access (สร้ำงจำกพ้นื ฐำนของหลักเกณฑ์กำรลง รำยกำรบรรณำนุกรมแบบ AACR2) Anglo-American Cataloguing Rules, 2nd edition ( บนส่ือออนไลน์ต้งั แต่ปี 2111เป็นตน้ มำ โดยมำตรฐำนใหม่ดังกล่ำวสร้ำงขึ้นเพ่อื กำรรองรับส่อื ดิจิทลั ที่มีจำนวนเพ่มิ มำกข้นึ ซง่ึ จะชว่ ยให้ผใู้ ช้มีวิธีเขำ้ ถงึ แหล่งข้อมูลได้ครอบคลมุ่ ทุกสือ่ สำรสนเทศ องค์ประกอบของกำรอธิบำยข้อมูลเกีย่ วกบั มำตรฐำน RDA จะขนึ้ อยู่กับลักษณะงำน กำรแยกแยะ หรือระบุควำมแตกตำ่ งของขอ้ มูลอื่น ๆ ท่เี หมือนหรือแตกต่ำงกัน ควำมเก่ียวขอ้ งของเอกลักษณ์ข้อมลู ทต่ี อ้ งกำรค้นหำได้อย่ำงชดั เจนขึ้น เช่น ชอื่ เตม็ ปีเกดิ ปีตำย-เพ่อื ชว่ ยให้ผ้คู น้ หำมีทำงเลอื กเพิม่ เตมิ มำกขึ้น ซ่ึงคุณลักษณะสำคัญของมำตรฐำน RDA คือควำมยดื หย่นุ ทก่ี ำหนดไว้เพ่ืออธิบำยแหล่งขอ้ มลู ทุกประเภท รวมไปถึงทรัพยำกรห้องสมุดแบบดั้งเดิมในทุกรูปแบบและกำรพฒั นำเพ่มิ ขึ้นในอนำคต เพื่อใหผ้ สู้ นใจได้ศึกษำมำตรฐำนกำรลงรำยกำรรูปแบบใหม่ไดส้ ะดวก ต่อมำในปี 2113ได้ประกำศใช้ กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมของทรัพยำกรสำรสนเทศตำมมำตรฐำน RDA อยำ่ งเป็นทำงกำรสำนัก บรรณสำรสนเทศ มหำวทิ ยำลัยสุโขทยั ธรรมำธริ ำช จงึ ไดศ้ กึ ษำกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำม มำตรฐำนดงั กล่ำว ทงั้ จำกเอกสำร ตำรำ คมู่ อื กำรอบรมควำมรู้จำกภำยในและภำยนอกหนว่ ยงำน และกำรศกึ ษำด้วยตนเองเพื่อเตรยี มพร้อมในกำรนำควำมรู้เกยี่ วกับมำตรฐำน RDA มำใช้สำหรบั กำรพฒั นำกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมทรัพยำกรสำรสนเทศของหนว่ ยงำน กำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมทรัพยำกรสำรสนเทศท้งั ภำษำอังกฤษและภำษำไทย แต่เดิม ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธไดใ้ ชห้ ลกั เกณฑ์ .ฯ AACR2 ตอ่ มำเม่ือมกี ำรพัฒนำมำตรฐำน กำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมรูปแบบใหม่ที่มกี ำรเปลยี่ นแปลงโครงสร้ำงรูปแบบกำรลงรำยกำร บรรณำนกุ รมทม่ี คี วำมสัมพันธก์ ันกบั มำตรฐำน MARC21 กำรคัดลอกระเบยี นบรรณำนุกรม ภำษำองั กฤษบำงสว่ น ซง่ึ เป็นตน้ แบบมำจำกฐำนขอ้ มูลอ่นื ทลี่ งรำยกำรด้วยมำตรฐำน RDA ทำให้ ระเบียนในฐำนข้อมูลบรรณำนกุ รมของห้องสมุดมหี ลำยรปู แบบ สง่ ผลกระทบต่อผู้ปฏิบตั ิงำนและ ผู้มสี ว่ นได้ส่วนเสยี เชน่ ผ้ปู ฏบิ ตั งิ ำนในกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ผใู้ หบ้ ริกำรและผ้ใู ช้บรกิ ำรทเ่ี ห็น ควำมแตกต่ำงระหวำ่ ง มำตรฐ 2ำนดงั กล่ำว อีกทั้งมีบคุ ลำกรบำงสว่ นของหนว่ ยงำนยงั ขำดควำมรู้ ควำมเข้ำใจเกย่ี วกบั มำตรฐำน RDA ทำให้สำนักฯ ได้ตระหนกั ถึงควำมสำคญั ของช่องว่ำงควำมรู้ จงึ ได้ กำหนดใหม้ ีกำรจัดกำรควำมรู้เรื่องกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA และให้ แลกเปลยี่ นเรียนรู้สบู่ คุ ลำกรของหนว่ ยงำนเพื่อประโยชน์ในกำรใหบ้ รกิ ำร ดงั น้ันกำหนดให้จดั กำร

ควำมรเู้ รือ่ งกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมส่ือสง่ิ พิมพ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA เพื่อใช้เป็น แนวทำงกำรดำเนินงำนของผู้ปฏบิ ัตงิ ำนและให้ผ้ใู ชบ้ รกิ ำรให้ได้รบั ข้อมูลทถ่ี ูกต้องและค้นหำทรพั ยำกร สำรสนเทศไดต้ ำมท่ีต้องกำร วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพ่ือกำหนดแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อสิ่งพมิ พ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. 2. เพอื่ สร้ำงชมุ ชนนักปฏบิ ัติงำนกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมตำมมำตรฐำน RDA 3. เพื่อเสริมสร้ำงรปู แบบกำรสื่อสำรด้ำนกำรสบื ค้นและกำรเขำ้ ถงึ แหลง่ ข้อมลู ระหว่ำง ห้องสมุดกับผใู้ ช้บริกำร ขัน้ ตอนและวธิ ีดาเนินงาน กำรดำเนนิ งำนกำรจัดกำรควำมรู้เพื่อพัฒนำหนว่ ยงำนสู่องค์กรกำรเรยี นรู้ รำยละเอียดดงั นี้ 1. กำรสำรวจควำมรู้หรอื กำรค้นหำควำมรทู้ ีส่ ำนักบรรณสำรสนเทศตอ้ งกำรโดยพจิ ำรณำ จำกวสิ ยั ทัศน์ พนั ธกจิ และค้นหำควำมรทู้ ่จี ำเปน็ ต่อกำรปฏบิ ัตงิ ำน โดยแตง่ ตัง้ คณะทำงำนกำรพฒั นำ หน่วยงำนสอู่ งค์กรกำรเรียนรู้ เพอ่ื กำหนดประเด็นควำมรู้ กำรวำงแผนกำรดำเนนิ งำน กำหนด กจิ กรรม เพอื่ ให้บรรลวุ ัตถุประสงค์ทตี่ ั้งไว้ 2. กำรสร้ำงและกำรแสวงหำควำมรูใ้ หม่ โดยกำรแสวงหำควำมรู้จำกภำยนอกและควำมรู้ เดิมของหน่วยงำน ได้แก่ กำรรวบรวมเอกสำรกำรปฏิบตั งิ ำนตำมมำตรฐำน RDA ซง่ึ ใชค้ ู่มอื กำรลง รำยกำร RDA Toolkit กำรศึกษำและรวบรวมนโยบำยของหอสมดุ รฐั สภำอเมริกัน (Library of Congress-Program for Cooperative Cataloging Policy Statements (LC-PCC PS)) ท่ีกำหนด นโยบำยในกำรลงรำยกำรตำมมำตรฐำน RDA และรปู แบบมำตรฐำน MARC21 เฉพำะเขตข้อมลู ท่ีมี กำรปรับปรุงและเพิ่มเตมิ ควำมรทู้ ่ีอยใู่ นตวั บุคคล ผลกำรดำเนินงำนคือ ไดแ้ หลง่ ข้อมูลในกำรเข้ำถงึ ควำมรู้ เอกสำรควำมรเู้ กี่ยวกับมำตรฐำน RDA ทม่ี ีกำรรวบรวมไว้เพื่อเตรียมควำมพร้อมในด้ำนเนอ้ื หำ 3. กำรจดั กำรควำมรู้ใหเ้ ปน็ ระบบ โดยกำรวำงโครงสรำ้ งควำมรเู้ พือ่ เตรยี มควำมพร้อม สำหรบั กำรจดั เกบ็ ควำมรใู้ หเ้ ปน็ ระบบและจัดแบ่งควำมรอู้ อกเปน็ ประเภทต่ำง ๆ เพื่อทำรปู แบบของ กจิ กรรม กำหนดรำยละเอียดในหัวขอ้ ทจี่ ัดบรรยำย 4. กำรประมวลควำมรูแ้ ละกลนั่ กรองควำมรู้ จำกผลในขนั้ ตอนที่ 2 และ 3 นำมำประมวล ควำมรแู้ ละกลน่ั กรองเพื่อให้เกิดเปน็ องคค์ วำมรู้เก่ียวกับกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA 5. กำรเข้ำถึงควำมรู้ โดยกำรกระจำยองค์ควำมรู้ที่ได้เพ่ือประโยชน์ในกำรปฏิบัตงิ ำน ผ่ำนบลอ็ กสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. 6. กำรแบ่งปันแลกเปลย่ี นควำมรู้ โดยกำรนำควำมรู้เรื่องกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ตำมมำตรฐำน RDA มำแบ่งปันและแลกเปล่ียนเรียนร้รู ว่ มกันในกลมุ่ ชุมชนนักปฏบิ ัติ ท้ังในรปู แบบ เอกสำร กำรประชมุ ย่อย นำข้อคิดเห็นท่ีเกีย่ วกบั กำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมกับมำตรฐำน RDA

ทีม่ ีกำรเปล่ียนแปลงจำกหลักเกณฑฯ์ AACR2 เพอื่ สร้ำงแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ส่อื สิง่ พมิ พภ์ ำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนกั บรรณสำรสนเทศ มสธ. 7. กำรเรยี นรู้ เพ่อื เป็นกำรเผยแพรอ่ งคค์ วำมร้ไู ปสู่บุคลำกรในหน่วยงำน เพ่อื ก่อใหเ้ กิด เปน็ องค์กรแห่งกำรเรียนรู้ในกำรพัฒนำศักยภำพของบุคลำกรและกำรปฏิบตั ิงำนได้อย่ำงมี ประสทิ ธิภำพ ผลการศึกษา อภปิ รายผลและข้อเสนอแนะ ผลการศกึ ษา กำรดำเนนิ งำนกำรจดั กำรควำมรู้เพื่อพฒั นำหนว่ ยงำนสู่องค์กรกำรเรียนรู้ มีผลกำรดำเนนิ งำนดังน้ี 1. กำรสำรวจควำมรแู้ ละกำรคน้ หำควำมรู้ ทำให้มีคณะทำงำนกำรพฒั นำหนว่ ยงำนสู่ องค์กรกำรเรยี นรู้ กำหนดประเดน็ ควำมรู้เร่ือง กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อสิง่ พิมพภ์ ำษำไทยตำม มำตรฐำน RDA ของสำนกั บรรณำสำรสนเทศ มสธ. ได้แผนกำรดำเนินงำน กำรกำหนดกิจกรรม เพือ่ ให้บรรลุวัตถปุ ระสงค์ของหนว่ ยงำนท่ีตั้งไว้ 2. กำรสรำ้ งและกำรแสวงหำควำมรู้ใหม่ จำกกำรศึกษำเอกสำร ตำรำ คมู่ ือและกำรรบั กำร อบรมจำกท้งั ภำยในและภำยนอกหนว่ ยงำน ทำให้มแี หลง่ ในกำรเขำ้ ถึงควำมรเู้ ก่ยี วกบั กำรลงรำยกำร บรรณำนกุ รมตำมมำตรฐำน RDA เพื่อจัดเตรียมข้อมูลในกำรดำเนนิ งำนในข้นั ตอนต่อไป 3. กำรจัดกำรควำมรู้ให้เปน็ ระบบ มีกำรจัดแบ่งควำมรู้ออกเป็นประเภทตำ่ ง ๆ เพ่ือคน้ หำ ไดอ้ ย่ำงรวดเรว็ โดยกำหนดรปู แบบของรำยละเอียดเนื้อหำของกิจกรรม กำหนดกลุ่มเป้ำหมำยที่เปน็ ผู้ ที่จะไดร้ ับกำรพฒั นำควำมรู้และทักษะเก่ียวกับมำตรฐำน RDA ซง่ึ มี 2 กลุ่ม คือ ผูเ้ ขำ้ รับฟังกำร บรรยำยและผเู้ ข้ำร่วมในกำรแลกเปลยี่ นเรียนรู้ 4. กำรประมวลควำมรูแ้ ละกล่ันกรองควำมรู้ จำกผ้มู ีประสบกำรณต์ รง (Tacit knowledge) ซึง่ เปน็ ผูเ้ ช่ียวชำญและมีควำมรใู้ นกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมและเผยแพร่ควำมรู้สู่ บุคลำกรภำยในหน่วยงำน และไดป้ ระเด็นสำคัญสำหรับหลักเกณฑก์ ำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมตำม มำตรฐำน RDA ของส่ือส่งิ พิมพภ์ ำษำไทย มีรำยละเอยี ดดังต่อไปนี้ 4.1. กำรดำเนนิ กำรตำมนโยบำยของหอสมุดรฐั สภำอเมริกนั เป็นหลกั แต่ส่ือส่ิงพมิ พ์ ภำษำไทยไม่สำมำรถดำเนินกำรตำมนโยบำยของหอสมุดรฐั สภำอเมรกิ นั ได้ทุกสว่ น จึงเลอื กใช้เฉพำะ นโยบำยท่ีใช้อยู่แตเ่ ดิมเช่น กำรลอกชื่อเรื่องของสื่อสิ่งพมิ พ์ภำษำอังกฤษโดยใช้ตวั ใหญต่ ำมแหลง่ ที่ ปรำกฎในกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อส่ิงพมิ พภ์ ำษำไทยทม่ี ีช่อื เรื่องเทียบเคียงเปน็ ภำษำอังกฤษให้ใช้ กำรลงรำยกำรตวั อกั ษรภำษำอังกฤษแบบตวั นำตัวตำม ยกเว้น คำเฉพำะ หรือ ช่ือหน่วยงำน ซง่ึ เปน็ แนวทำงเดิม 4.2 กำรเพ่มิ เขตข้อมลู ท่ีแสดงควำมเปน็ รำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA ทุกเขตขอ้ มูล เชน่ ป้ำยระเบยี น Leader เขตขอ้ มูล 141 ควำมสมั พนั ธ์ \\e ในเขตข้อมลู 1XX และ 7XX และ เขตข้อมลู 336, 337 และ 338

4.3 กำรลงรำยกำรข้อมูลผ้แู ต่งท่มี จี ำนวนมำกกว่ำ 3 คน ใหพ้ ิจำรณำกำรลงรำยกำร บรรณำนุกรมในเขตข้อมลู หลัก 111 หำกพบว่ำเปน็ ผมู้ ีควำมสำคัญจริงและให้เพิม่ รำยกำร ชอื่ ผู้แต่งร่วมในเขตข้อมลู 7XX หำกไมแ่ นใ่ จใหค้ งใชห้ ลกั เกณฑ์กำรเพ่มิ ชื่อผู้แตง่ เท่ำทป่ี รำกฏ 4.4 กำรลงรำยกำรเขตข้อมลู ชอ่ื เรื่องและผรู้ บั ผิดชอบ ในกรณีทผ่ี ้แู ต่งและมีชอื่ ตำแหนง่ หรือสถำนที่ทำงำน โดยใหค้ ัดลอกข้อควำมท้ังหมด เพ่ือนำข้อมูลดังกล่ำวไปสรำ้ งรำยกำรหลกั ฐำนช่ือ ผแู้ ต่ง 4.4.1 กำรลงรำยกำรชอ่ื ผแู้ ต่งที่มมี ำกกวำ่ 3 คน ใหล้ อกช่ือผ้แู ตง่ ทงั้ หมดในรำยกำร ผรู้ ับผิดชอบ หำกมีจำนวนมำกกวำ่ 5 คน ใหบ้ รรณำรักษ์เป็นผพู้ ิจำรณำในกำรลอก หรือ ใช้ขอ้ ควำม บ่งบอกจำนวนผแู้ ต่ง เช่น ถำ้ มีผ้แู ตง่ จำนวน 7 คน ใหล้ งรำยกำรผ้แู ตง่ คนแรกในเขตข้อมูลหลกั 100 และคัดลอกรำยกำรผ้แู ตง่ ต้ังแตค่ นท่ี 1 ถึง 5 ลงในเขตขอ้ มูล 245 “\\c” และระบจุ ำนวนผแู้ ต่งทเ่ี หลือ ในวงเล็บเหลย่ี ม “[และคนอ่ืน ๆ 2 คน]” และให้ทำรำยกำรเพ่มิ ใน 7XX ต้งั แตค่ นที่ 2 – 5 โดยไมต่ ้อง ระบรุ ำยชื่อผู้แตง่ คนทเี่ หลือ 4.5 กำรใชเ้ ครือ่ งหมำยวงเล็บเหลี่ยม และหลักเกณฑ์อื่น ๆ ในกำรทำลงรำยกำร ในเขตข้อมลู ตำมมำตรฐำน RDA 4.6 กำรใช้เครอ่ื งหมำย ปิดข้อควำม ในเขตข้อมูล ตำมนโยบำยของหอสมดุ รฐั สภำ อเมรกิ ัน 4.7 กำรกำหนดศัพท์ท่ีแสดงควำมสมั พันธร์ ะหว่ำงผ้รู บั ผดิ ชอบกับเนื้อหำในเขตข้อมลู 1XX, 7XX 5. กำรเขำ้ ถึงควำมรู้ โดยกำรเผยแพร่เอกสำรเรอ่ื ง “จำกมำตรฐำน AACR2 สู่ควำมเขำ้ ใจ พืน้ ฐำนมำตรฐำน RDA” และ “แนวปฏบิ ตั ิกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมสื่อส่ิงพิมพ์ภำษำไทยตำม มำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ.” และข้อสรปุ ในบลอ็ กสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. 6. กำรแบง่ ปนั แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ดำเนนิ กิจกรรมกำรแลกเปลย่ี นเรียนรู้จำกข้อกำหนดท่ี เป็นแนวปฏิบัตฯิ ภำยใต้ 1) มำตรฐำน RDA 2) ข้อกำหนดของ Library of Congress-Program for Cooperative Cataloging Policy Statements และ 3) แนวปฏบิ ัติกำรลงรำยกำรทำงบรรณำนุกรม เดมิ ทไี่ ด้ใช้ในสำนกั บรรณสำรสนเทศสำหรับสื่อสิ่งพิมพภ์ ำษำไทยที่ปฏิบตั ิอยู่มำถ่ำยทอดและ แลกเปล่ียนเรยี นรู้ระหวำ่ งกนั เพ่ือให้ไดแ้ นวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อส่ิงพิมพ์ภำษำไทยตำม มำตรฐำน RDA ของสำนกั บรรณสำรสนเทศ มสธ. โดยมีผเู้ ขำ้ รว่ มกจิ กรรมทัง้ หมดจำนวน 27 คน ซง่ึ ไดข้ ้อสรุปและข้อเสนอแนะกำรแลกเปลี่ยนเรียนรเู้ รื่อง “แนวปฏบิ ตั ิกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ส่ือส่งิ พมิ พ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ.” เผยแพร่บนบล็อกสำนกั บรรณสำรสนเทศ มสธ. 7. กำรเรยี นรู้ เพอ่ื นำควำมรู้ไปใชง้ ำนและเผยแพร่ไปสู่คนอื่น ๆ โดยกำรทำคู่มือ แนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อสิ่งพมิ พภ์ ำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนกั บรรณสำรสนเทศ มสธ. เพ่ือใชแ้ นวปฏิบัติในกำรทำงำน

อภิปรายผล 1. กำรกำหนดแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสื่อส่ิงพิมพ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. ปจั จบุ ันทรัพยำกรสำรสนเทศท่ีให้บริกำรในห้องสมุดมีกำรเปล่ียนแปลงประเภท/ รูปลักษณ์ ของสำรสนเทศเปน็ ดจิ ิทัลและสอื่ ผสมมำกขึ้น อีกทั้งหลักเกณฑ์กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมแบบ AACR2 ไม่สำมำรถรองรับกับกำรจัดเก็บรำยละเอียดข้อมูลทำงบรรณำนุกรมของส่ือดิจิทลั และส่ือผสม ได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ดังนั้นจึงมหี น่วยงำนกำหนดมำตรฐำนกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมรูปแบบใหม่ เรียกวำ่ มำตรฐำน RDA (Resource Description and Access) มำใชส้ ำหรับกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม กำรเปลย่ี นแปลงดังกล่ำวสง่ ผลใหส้ ำนักบรรณสำรสนเทศ ซ่ึงเป็นหน่วยงำนท่ีให้บริกำรทรัพยำกร สำรสนเทศ โดยพจิ ำรณำเลือกแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รมส่ือส่ิงพิมพ์ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. โดยเลือกเฉพำะเขตข้อมูลในมำตรฐำน MARC21 ทเ่ี ก่ยี วข้องกบั กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมที่มีกำรปรับปรงุ จำกหลักเกณฑ์ฯ AACR2 และเขตข้อมลู ท่ีเพิ่มข้ึนเพื่อรองรับ มำตรฐำน RDA เพื่อเป็นแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมสอื่ ส่ิงพิมพ์ภำษำไทย และช่วยใหบ้ รรณำรักษ์ นักเอกสำรสนเทศ รวมถึงตำแหนง่ อืน่ ทเ่ี กี่ยวข้องไดน้ ำไปศึกษำเพ่ิมเติมสำหรับกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรม ของส่ืออ่ืน ๆ ต่อไป 2. สรำ้ งชุมชนนักปฏบิ ัติงำนกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA กำรแบ่งปันแลกเปล่ียนควำมรู้ โดยกำรนำควำมรู้ท่ีได้จัดเกบ็ มำเผยแพร่แบง่ ปันและแลกเปล่ียน กัน โดยกำรจดั ทำเปน็ เอกสำร กำรประชุมย่อย กำรแลกเปลย่ี นเรียนรทู้ ั้งภำยในและภำยนอกหนว่ ยงำน กำรนำข้อคดิ เห็นของกลุ่มผทู้ ำงำนที่เกี่ยวกับกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมกับมำตรฐำน RDA ในส่วนทม่ี ี กำรเปล่ยี นแปลงจำกหลักเกณฑ์ฯ AACR2 เพ่ือสร้ำงแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมส่ือส่งิ พิมพ์ ภำษำไทยตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. โดยกำรจดั บรรยำยทำงวชิ ำกำรและ กำรแลกเปลี่ยนเรยี นรตู้ ำมประเด็นควำมร้ทู ่ีกำหนดมำถ่ำยทอดควำมรู้ไปสู่กำรปฏิบัติ ผำ่ นกิจกรรม กำรบรรยำยทำงวิชำกำรและกำรแลกเปลีย่ นเรียนรู้ระดบั กลุ่มย่อยและกลุ่มใหญ่และเกิดเป็นชมุ ชน นักปฏบิ ตั งิ ำนกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA 3. เพ่ือเสริมสรำ้ งรปู แบบกำรส่ือสำรดำ้ นกำรค้นและกำรเข้ำถึงเขตข้อมูลระหว่ำงห้องสมุด กับผู้ใชบ้ ริกำร กำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA ได้ชว่ ยให้ผู้ใช้มีวธิ ีกำรเข้ำถึงแหลง่ ข้อมลู ได้มำกขึ้น องค์ประกอบข้อมูลที่ใช้ในคำอธบิ ำย RDA จะขนึ้ อยกู่ ับลักษณะงำนซึ่งเป็นกำรค้นหำข้อมลู ของเอกลักษณ์และลักษณะของกลมุ่ ข้อมลู ท่ตี รงกัน กำรระบุข้อมูลท่ีต้องกำรคน้ หำ โดยกำรแยกแยะ หรอื ระบุควำมแตกต่ำงของข้อมลู อ่ืน ๆ ท่ีเหมือนหรือแตกต่ำงกัน ควำมเกยี่ วข้องของเอกลักษณ์ข้อมลู ทตี่ ้องกำรค้นหำได้อย่ำงชดั เจนขนึ้ กำรให้สำคญั กับควำมสัมพันธ์ของข้อมูลกับผูร้ บั ผิดชอบเน้ือหำ เพื่อช่วยให้ผู้คน้ หำมีทำงเลือกเพิม่ เติมมำกข้ึนมีกำรรวบรวมรุ่นและฉบบั ต่ำง ๆ ของงำนเดียวกัน เพ่ือให้มองเห็นถึงควำมแตกต่ำงระหว่ำงแหล่งข้อมูลท่ีคลำ้ ยคลงึ กนั ซึ่งคุณลักษณะสำคญั ของมำตรฐำน RDA คือควำมยืดหยุ่นที่กำหนดไว้เพื่ออธิบำยแหล่งข้อมูลทุกประเภทของทรัพยำกรห้องสมุดแบบดง้ั เดิม ในทุกรปู แบบและกำรพฒั นำเพ่ิมข้ึนในอนำคต

สรปุ กำรจัดทำกำรจดั กำรควำมร้เู รื่องแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. ซง่ึ ผู้ปฏิบัติงำนไดเ้ ห็นผลกระทบของคัดลอกระเบียนบรรณำนุกรม ภำษำอังกฤษท่เี ป็นระเบียนต้นแบบมำจำกฐำนข้อมลู อนื่ ควำมเปล่ยี นแปลงของส่ือท่ีเรม่ิ จำกเปลีย่ นเปน็ ดจิ ิทัลและสื่อผสมมำกขึ้น ควำมแตกต่ำงของกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมตำมมำตรฐำน RDA กับระเบียน ในฐำนข้อมูลบรรณำนุกรมของห้องสมุดแบบ AACR2 อกี ทงั้ ควำมไม่เข้ำใจเก่ียวกับกำรลงรำยกำรตำม มำตรฐำนแบบใหม่ของมำตรฐำน RDA รวมไปถึงกำรท่ีหน่วยงำนมีควำมต้องกำรกำรรวบรวมองค์ควำมรู้ ทอี่ ยู่ในตัวบุคคล (Tacit knowledge) ให้กลำยเปน็ ควำมรทู้ ปี่ รำกฏชัดเจน (Explicit knowledge) จำก กำรทบ่ี ุคลำกรในหน่วยงำนมีควำมรเู้ ก่ยี วกบั มำตรฐำน RDA เพ่ือให้เกิดกำรแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ เกิดเปน็ กลุ่มชุมชนนักปฏบิ ัติ เพ่ือกำรขยำยกำรพัฒนำควำมรู้ใหม่และเกิดเป็นแนวปฏิบตั ิจำกข้อตกลงเกี่ยวกับ กำรลงรำยกำรตำมมำตรฐำน RDA สำหรับส่ือสิ่งพมิ พ์ภำษำไทยร่วมกัน และเผยแพร่ควำมรู้ดังกล่ำวให้ ชุมชนผ่ำนเวบ็ ไซต์กำรจดั กำรควำมรขู้ องห้องสมดุ และบล็อกควำมรู้ เพื่อนำไปเป็นแนวทำงในกำร ปฏิบัติงำนและกำรประยุกต์ใช้กบั สื่ออืน่ ๆ ต่อไป ข้อเสนอแนะ ปจั จัยทน่ี ำควำมสำเร็จมำสู่กำรดำเนินงำนกำรพัฒนำหน่วยงำนสอู่ งคก์ รกำรเรียนรู้ของ สำนักบรรณสำรสนเทศ คือควำมรว่ มมือ ร่วมใจกันของบุคลำกรภำยในสำนักฯ ทีม่ ีสว่ นเกย่ี วข้อง ทกุ ภำคสว่ นของกำรดำเนนิ งำนตัง้ แต่ผูบ้ ริหำรหน่วยงำนทุกระดบั ผ้มู สี ว่ นรว่ มในกำรดำเนินงำน โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งคณะทำงำนกำรพฒั นำหน่วยงำนสู่องค์กรกำรเรยี นรู้ และคณะทำงำนดำเนินกำรตำมตัว บ่งช้ปี ระกันคุณภำพ 3 ตัวบ่งชี้ ซง่ึ เป็นผู้กำกับดูแลกำรพัฒนำหนว่ ยงำนสู่องค์กรกำรเรยี นรู้ และกำหนด ประเดน็ ควำมรู้ กำหนดแนวทำงกำรดำเนินงำนและกลุ่มเปำ้ หมำยบุคลำกรทจี่ ะรับกำรพัฒนำควำมรู้ ทักษะและเข้ำร่วมกิจกรรมกำรแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ กำรประมวลควำมรู้และกล่นั กรองควำมรู้ กำรแบ่งปัน แลกเปล่ยี นควำมรทู้ ี่อยู่ในตัวบุคคลกลำยเป็นควำมร้ทู ี่ปรำกฏชัดเจน และทุกคนสำมำรถเข้ำถงึ ควำมรู้ที่ได้ สกดั กลั่นกรองออกมำเป็นคูม่ ืแนวทำงกำรดำเนินกำรในกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมส่ือส่งิ พ์ภำษำไทย ตำมมำตรฐำน RDA ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. ให้สำเร็จลลุ ่วงไปได้ด้วยดี การนาไปใชป้ ระโยชน์ในงานหอ้ งสมุด สำนกั บรรณสำรสนเทศได้นำควำมรทู้ ่ีได้จำกกำรดำเนนิ งำนของคณะทำงำนกำรพัฒนำ หนว่ ยงำนสอู่ งค์กรกำรเรยี นรู้ จำกข้ันตอนกำรกำรสรำ้ งและแสวงหำควำมรู้ท่ีมีอยใู่ นเอกสำร และตัวบคุ คลในกำรนำควำมรู้มำแลกเปล่ียนแบ่งปนั เรยี นรู้โดยกำรบรรยำยใหท้ ำงวชิ ำกำร กำรสัมมนำแลกเปล่ยี นเรยี นรู้ระหว่ำงผ้ปู ฏบิ ัตงิ ำน นำควำมรู้ท่ไี ดม้ ำรวบรวมประมวลและกล่นั กรอง ควำมรู้ เพ่ือสรำ้ งกำรเรียนรู้ในกำรกำหนดแนวทำงกำรลงรำยกำรบรรณำนุกรมส่ือส่ิงพิมพ์ภำษำไทย ตำมมำตรฐำน RDA และกำหนดแนวปฏิบัตเิ พอ่ื นำมำใชก้ ับกำรลงรำยกำรบรรณำนกุ รม ของสำนักบรรณสำรสนเทศ มสธ. เพอื่ มำใช้เปน็ แบบอยำ่ งในกำรดำเนินงำนกำรลงรำยกำร บรรณำนุกรมกับสื่ออน่ื ๆ ซงึ่ กำรจดั กิจกรรมกำรแลกเปล่ยี นเรยี นรู้เหลำ่ นีจ้ ะชว่ ยขยำยผลของ กำรจดั กำรควำมรู้จำกระดับชุมชนในกลุ่มปฏบิ ตั งิ ำนเล็ก ๆ เฉพำะผูม้ ีหนำ้ ที่ทำรำยกำรบรรณำนกุ รม

ขยำยสู่องค์กรกำรเรยี นร้กู บั ผู้ใช้ระเบียนบรรณำนุกรม ได้แก่ บรรณำรักษง์ ำนบริกำร ผู้ใชบ้ รกิ ำร หอ้ งสมุด รายการอ้างอิง กมลำ ร่งุ อุทัย, บบุ ผำ เทวำหดุ ี, สุภำษติ โบสุวรรณ และสุภำภรณ์ สงั ขศ์ รี. (2534). หลกั เกณฑ์การลง รายการแบบแองโกลอเมรกิ ัน ฉบบั พิมพ์ ครงั้ ท่ี 2 (AACR2) สาหรับหนังสอื วิทยานิพนธแ์ ละ สง่ิ พมิ พต์ ่อเน่ือง. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พจ์ ฬุ ำลงกรณม์ หำวทิ ยำลยั . นนั ทพร ธนะกูลบริภณั ฑ์. (2548). MARC21 การลงรายการบรรณานกุ รมในรูปแบบท่ีคอมพิวเตอร์ อ่านได.้ นนทบรุ ี: สำนักบรรณสำรสนเทศ มหำวิทยำลยั สุโขทยั ธรรมำธริ ำช. นนั ทพร ธนะกูลบริภัณฑ.์ (2559). MARC21 การประยกุ ต์ใช้ RDA แทน AACR2 : ขอ้ เสนอแนะใน การทารายการ. ใน สมพร พุทธำพิทักษ์ผล โครงกำรสัมมนำเชิงปฏิบัติกำรเร่อื ง มำตรฐำน กำรพรรณนำและกำรเข้ำถงึ ทรัพยำกรสำรสนเทศจำก AACR2 สู่ RDA (หน้ำ1-23). นนทบุรี: แขนงวิชำสำรสนเทศศำสตร์ สำขำวชิ ำศลิ ปศำสตร์ มหำวทิ ยำลัยสโุ ขทยั ธรรมำธิรำช. ภำนดำ จนิ ตวงศ.์ (2559). คู่มือการลงรายการบรรณานุกรมแบบอารด์ ีเอ (RDA-Resource Description and Access). สงขลำ: สำนักทรัพยำกรกำรเรียนรู้คุณหญิงหลง อรรถกระวี สุนทร, มหำวทิ ยำลัยสงขลำนครินทร์ วทิ ยำเขตหำดใหญ่. มหำวทิ ยำลัยสุโขทยั ธรรมำธิรำช, สำนกั บรรณสำรสนเทศ. (2558). คู่มือการลงรายการทรพั ยากร สารสนเทศตามมาตรฐานอาร์ดีเอ (RDA). นนทบุร:ี มหำวิทยำลยั สุโขทัยธรรมำธิรำช. วรำวรรณ วรี ์วรวงศ.์ (2561). คมู่ อื การลงรายการทรพั ยากรสารสนเทศ RDA & MARC21. กรุงเทพฯ: ศนู ยพ์ ฒั นำและวเิ ครำะหท์ รพั ยำกรสำรสนเทศ สำนกั งำนวิทยทรพั ยำกร จฬุ ำลงกรณ์ มหำวทิ ยำลัย. MARC21 format for bibliographic data: including guidelines for content designation. (1999). Washington. DC: prepared by Network Development and MARC Standards Office, Library of Congress, in cooperation with Standards and Support, National Library of Canada. RDA Toolkit: Resource Description, & Access. (2111). Chicago: American Library Association. Retrieved from http://access.rdatoolkit.org/