คู่มือครูสังคม ม.2

แผนการจัด ส่อื ท่ีใช้ จุดประสงค์ วธิ สี อน ประเมนิ ทกั ษะท่ีได้ คณุ ลักษณะ การเรยี นรู้ อนั พึงประสงค์ แผนฯ ที่ 7 ปญั หา - หนังสอื เรยี น 1. อธิบายลกั ษณะทาง กระบวนการ - ตรวจแบบทดสอบกอ่ นเรียน - การสงั เกต 1. มีวนิ ยั ทรัพยากร สังคมศกึ ษาฯ ม.2 กายภาพของทวปี ยุโรป ทางภมู ศิ าสตร์ - ตรวจการท�ำแบบฝกึ - การแปลความ 2. ใฝเ่ รยี นรู้ ธรรมชาติและ - แบบฝึกสมรรถนะ ท่ีส่งผลตอ่ การเกิด (Geographic สมรรถนะและการคิด ขอ้ มลู ทาง 3. มุ่งมน่ั ในการ สิ่งแวดลอ้ ม และการคดิ ปญั หาทรัพยากร Inquiry ภมู ิศาสตร์ ม.2 ภูมศิ าสตร์ ทำ� งาน และแนวทาง ภมู ิศาสตร์ ม.2 ธรรมชาตแิ ละ Process) - ตรวจใบงานท่ี 12.7 - การใชเ้ ทคนคิ การจดั การ - แบบทดสอบหลังเรียน ส่งิ แวดล้อมได้ (K) - ประเมินการนำ� เสนอผลงาน และเครอ่ื งมอื ของทวีปยุโรป - PowerPoint 2. วิเคราะหส์ าเหตุของ - สังเกตพฤตกิ รรม ทางภมู ศิ าสตร์ - ใบงานท่ี 12.7 ปัญหาทรพั ยากร การท�ำงานรายบุคคล - การคดิ เชงิ พื้นที่ 3 - เครอื่ งมอื ทาง ธรรมชาตแิ ละ - สงั เกตพฤตกิ รรม - การคิดแบบ ภมู ศิ าสตร์ เช่น สง่ิ แวดลอ้ ม การท�ำงานกล่มุ องค์รวม ช่ัวโมง แผนที่ เขม็ ทศิ ในทวีปยุโรปได้ (K) - ประเมินคุณลักษณะ - การใช้เทคโนโลยี รปู ถ่ายทางอากาศ ภาพจากดาวเทยี ม 3. วเิ คราะห์แนวทางการ อนั พึงประสงค์ - การใชส้ ถติ พิ นื้ ฐาน จดั การปัญหาทรพั ยากร - ตรวจแบบทดสอบ ธรรมชาติและ หลงั เรยี น ส่งิ แวดล้อมที่เกิดข้นึ ในทวปี ยุโรปได้ (K) 4. ใช้เครือ่ งมอื ทาง ภูมิศาสตร์สืบค้นขอ้ มูล เกยี่ วกับปัญหา ทรพั ยากรธรรมชาต ิ และสิ่งแวดลอ้ ม ของทวปี ยโุ รปได้ (P) 5. เห็นคณุ คา่ ของการ ศกึ ษาเกี่ยวกับปัญหา ทรพั ยากรธรรมชาต ิ และสิ่งแวดล้อมของ ทวีปยุโรปเพ่มิ มากขึ้น (A) T236

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๑๒ ทวปี ยโุ รปหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ÅѡɳÐà´‹¹·Ò§ ขนั้ นาํ (Geographic Inquiry Process) ¡ÒÂÀÒ¾¢Í§·ÇÕ»ÂØâû ໚¹Í‹ҧäà áÅШҡ 1. ครูแจงใหนักเรียนทราบถึงวิธีสอน ชื่อเร่ือง Åѡɳзҧ¡ÒÂÀÒ¾¹Õé ท่ีจะเรียนรู จุดประสงคการเรียนรู และผล Ê‹§¼Å´Õµ‹Í·ÇÕ»ÂØâû การเรียนรู ?Í‹ҧäúŒÒ§ 2. ครใู หน กั เรียนทาํ แบบทดสอบกอนเรยี น หนว ยการเรียนรูที่ 12 เรอื่ ง ทวีปยโุ รป ทวปี ยโุ รปมขี นาดเลก็ พน้ื ทส่ี ว่ นใหญม่ ภี มู อิ ากาศแบบอบอนุ่ ไมม่ เี ขตภมู อิ ากาศรอ้ นหรอื แหง้ แลง้ แบบทะเลทรายเหมอื นทวปี อน่ื ๆ จงึ เหมาะสมในการตง้ั ถนิ่ ฐานของประชากร นอกจากน ้ี 3. ครูใช PPT กระตุนความสนใจของนักเรียน ยงั มที รพั ยากรธรรมชาตอิ ดุ มสมบรู ณ ์ ประชากรมคี ณุ ภาพ ซง่ึ มสี ว่ นสา� คญั ในการสง่ เสรมิ ใหป้ ระเทศ ในการเรยี นรเู กยี่ วกบั ทวปี ยโุ รป เพอ่ื ใหน กั เรยี น สว่ นใหญใ่ นทวปี ยโุ รปมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ ทางดา้ นเศรษฐกจิ สงั คม และวฒั นธรรม แตท่ วปี ยโุ รป ไดเห็นถึงภาพรวมและความนาสนใจของ ประสบปญั หาภยั พบิ ตั ิ สงิ่ แวดลอ้ ม และทรพั ยากรลดนอ้ ยลง ประเทศตา่ ง ๆ จงึ มแี นวทางการจดั การ ทวีปยโุ รป ภยั พบิ ตั ิ ทรพั ยากรธรรมชาต ิ และสงิ่ แวดลอ้ ม เพอ่ื ใหเ้ กดิ ความยงั่ ยนื 4. ครูใหนักเรียนตอบคําถามกระตุนความคิด ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง เก่ียวกับทวีปยุโรป จากหนังสือเรียน สังคม ศึกษาฯ ม.2 แลวรว มกนั อภปิ รายเพม่ิ เติม ส ๕.๑ ม.๒/๑ วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป • ที่ตง้ั ขนาด และอาณาเขตของทวีปยโุ รป และทวีปแอฟริกา และทวปี แอฟรกิ า โดยใชเ้ ครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตรส์ บื คน้ ขอ้ มลู • ก ารใช้เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์ เช่น แผนท่ี รูปถ่ายทาง ขนั้ สอน ส ๕.๑ ม.๒/๓ วเิ คราะหส์ าเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ตั แิ ละผลกระทบ อากาศ ภาพจากดาวเทียมในการสืบค้น ลักษณะทาง ในทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า กายภาพของทวีปยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า ขั้นท่ี 1 การตั้งคําถามเชิงภูมศิ าสตร ส ๕.๒ ม.๒/๑ ส�ารวจและระบุท�าเลที่ตั้งของกิจกรรมทาง • สาเหตกุ ารเกดิ ภยั พบิ ตั แิ ละผลกระทบในทวปี ยโุ รป และทวปี เศรษฐกจิ และสังคมในทวีปยโุ รป และทวีปแอฟริกา แอฟรกิ า 1. นกั เรยี นดแู ผนทโี่ ลก แลว ใหอ าสาสมคั ร 4-5 คน ส ๕.๒ ม.๒/๒ วเิ คราะหป์ จั จยั ทางกายภาพและปจั จยั ทางสงั คม • ท�าเลท่ตี ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสังคม เชน่ พ้นื ที่ ออกมาชต้ี าํ แหนง ทต่ี งั้ ของทวปี ตา งๆ บนแผนท่ี ท่ีส่งผลต่อท�าเลท่ีต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมใน เพาะปลกู และเลย้ี งสตั ว ์ แหลง่ ประมง การกระจายของภาษา ทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟริกา และศาสนาในทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า 2. ครนู าํ แผนท่ที วีปยุโรปมาใหน กั เรียนดู แลวให ส ๕.๒ ม.๒/๓ สบื คน้ อภปิ รายประเดน็ ปญั หาจากปฏสิ มั พนั ธ์ • ปัจจัยทางกายภาพและปัจจัยทางสังคมที่ส่งผลต่อการ อาสาสมัครออกมาชท้ี าํ เลทีต่ ง้ั และอาณาเขต ระหว่างสิ่งแวดล้อมทางกายภาพกับมนุษย์ท่ีเกิดข้ึนในทวีป เปลยี่ นแปลงโครงสรา้ งทางประชากร สงิ่ แวดลอ้ ม เศรษฐกจิ ยุโรป และทวีปแอฟรกิ า สงั คมและวัฒนธรรมในทวีปยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า 3. นักเรียนทุกคนชวยกันบอก หรือเลาความรู ส ๕.๒ ม.๒/๔ วเิ คราะหแ์ นวทางการจดั การภยั พบิ ตั แิ ละการจดั • ป ระเด็นปัญหาจากปฏิสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมทาง เดมิ เกยี่ วกับทวีปยุโรป แลว ใหเขยี นขอ มลู ของ การทรพั ยากรและส่ิงแวดลอ้ มในทวปี ยโุ รป และทวปี แอฟรกิ า กายภาพกบั มนษุ ยท์ เ่ี กิดข้นึ ในทวปี ยุโรป และทวีปแอฟริกา ตนเองบนกระดาน เชน ทําเลที่ตงั้ อาณาเขต ทย่ี ่ังยนื แหลงทองเที่ยว สิ่งที่เปนที่สุดในโลก ช่ือ • สแ ่งินแววทดาลงอ้กมารในจัทดกวีปารยภโุ รัยปพ ิบแลัตะิแทลวะปีกแารอจฟัดรกกิ าารทท่ยี รัง่ ัพยืนยากรแ๒ละ๑๑ ประเทศ ทรัพยากรธรรมชาติ เกร็ดแนะครู ครคู วรจดั กจิ กรรมการเรยี นรแู บบเนน ทกั ษะ กระบวนการ เพอ่ื ใหน กั เรยี นวเิ คราะหล กั ษณะทางกายภาพของทวปี ยโุ รป สาํ รวจและระบทุ าํ เลทตี่ ง้ั ของกจิ กรรม ทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปยุโรป วิเคราะหปจจัยทางกายภาพและปจจัยทางสังคมที่สงผลตอทําเลท่ีต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปยุโรป สืบคนอภิปรายประเด็นปญหาจากปฏิสัมพันธระหวางส่ิงแวดลอมทางกายภาพกับมนุษยท่ีเกิดขึ้นในทวีปยุโรป และวิเคราะหแนวทางการจัดการภัยพิบัติและ การจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ มในทวีปยุโรป ซึ่งครคู วรจดั การเรยี นการสอน ดังนี้ • ใชเคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร เพื่อศกึ ษาลกั ษณะทางกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดลอม • สบื คน ขอมลู จากแหลงการเรยี นรตู างๆ เชน เวบ็ ไซตทางอินเทอรเ น็ต หนังสอื ในหอ งสมุด • แบง กลมุ เพ่อื จัดทํารายงานและนําเสนอรายงานในชั้นเรยี น • ตัง้ ประเด็นใหน ักเรยี นรวมกนั อภปิ รายและแสดงความคดิ เห็น T237

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน แผนท่แี สดงที่ตงั้ และอาณาเขตของประเทศในทวปี ยโุ รป 40 ํN 30 ํN ขน้ั ที่ 1 การตั้งคาํ ถามเชงิ ภูมศิ าสตร 80 ํE แค COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd 4. ครใู หน กั เรยี นดแู ผนทแ่ี สดงทต่ี งั้ และอาณาเขต น ตดิ ตอ ของทวปี ยโุ รป หรอื ใช PPT ทแี่ สดงขอ มลู เกยี่ วกบั ทาํ เลทตี่ ง้ั และอาณาเขตของทวปี ยโุ รป คำอ ิธบาย ัสญ ัลกษณ และรวมกนั แสดงความคดิ เหน็ เ ืมองหลวง ทาง ้นำ 5. ครตู ้ังคําถามนกั เรยี นเพิ่มเตมิ เชน แห ลง ้นำ • ปจ จยั สาํ คญั ดา นใดทที่ าํ ใหท วปี ยโุ รปมคี วาม เ ทื อ ก เ ข า อู รั ล ส เ ป ย เหมาะสมในการตง้ั ถิ่นฐาน ทะเ (แนวตอบ เชน ตาํ แหนงทตี่ ง้ั เนอ่ื งจากเปน ล ปจจัยหลักท่ีสงผลตอสภาพภูมิอากาศ ส ความอุดมสมบูรณของพื้นท่ีและทรัพยากร ธรรมชาติ ซึ่งเปนปจจัยที่ทําใหทวีปยุโรป 70 ํE ัซ มีความเหมาะสมตอการต้ังถิ่นฐานเปน อยา งมาก กลา วคอื ทวปี ยโุ รปมพี น้ื ทที่ งั้ หมด ค อยูในซีกโลกเหนือ มีทะเลลอมเกือบรอบ จงึ ทาํ ใหไ ดร บั อทิ ธพิ ลของความชน้ื จากทะเล ย เปน อยางมาก ซ่ึงสงผลใหสภาพภูมอิ ากาศ มีความเหมาะสม ทรัพยากรและพืชพรรณ ัร ส เ ซี ย ท. ค อ เ ธรรมชาตมิ คี วามอุดมสมบรู ณ) • นกั เรยี นคดิ วา ปจ จยั ทางดา นใดบา งทที่ าํ ให มอสโก เ อ เ ีช ทวีปยุโรปมีความม่ันคงทางเศรษฐกิจและ มีความเจริญกาวหนาทางดานวิทยาศาสตร 60 ํE ป และเทคโนโลยี (แนวตอบ เชน ทาํ เลที่ตง้ั อาณาเขต สภาพ า ภมู อิ ากาศ ความอดุ มสมบรู ณข องทรพั ยากร ธรรมชาติ ประชากรมีคุณภาพ) วี 0 ํ 10 ํE 20 ํE 30 ํE 40 ํE 50 ํE อทะะซเอลฟ ม ห า ส ุม ท ร อ า ร ก ิต ก ล ํด ล.นอ รทเคป ท ะ เ ล แ บ เ ร็ น ต ส ท น เ ร 30 ํE ะ ไ อ ซ แ ล น ด ท ะ เ ล น อ ร วี เ ีจ ย น ทะเลขาว เคียฟก น ูย เ ค ท ิวลนี ัอสุยโรปตะ ัวนมินสกออ ส ีวเดน ฟนแลนด เอาฮเวลอฟซิงนสโแกิทลาตเนล ดิล ีนนย น ัล ต เ ีว ย สศวิตสเโเซบิมอรนรนาแโ ิลกลซากนเน ดตมอินา ีรสอโไตลูนตอบโาิลนรสยสมาเโีลเนวีลายโตวียเนคเติรีรบฮีนนกเออาซยมรยอสาพเเเเอซอซนีกาชีนโ ัฮด็รแรเยกยิตากอบแตีวสบเรงเอลโลรนายรีะเนโาานลโกตวบาิตเเกวซเสาบูราาซบีนลเดพคลยอรีาเริาอสีกเรโวกสมซเรโายากปีตอเดซิสนีบวปโารตอยยดโเซมีนเย ับฟาบูยคลเามเแรอนีกสลเตีคโยรีชีเดยนวาา ทะเลอเี จยี นก รี ซ อ า ว บ อ ท เ ีน ย รีกา วอรซอ เ บ ล า รุ ส ทะเลไอโอเนยี น ิล ทั ว เ ีน ย โ ป แ ล น ด เอเธน ส ล บ อ ล ติ ก 20 ํE ร เ ทก.ะเีนคลรีคต ีรตย สตอกโฮลม ทะเ ปราก เ สาธารณรัฐเ ็ชก นอรเว ย ออสโล อัมสเตอร ัดม เบอร ิลนเ ย อ ร ม นี ทะเลเอเดรี ทะเลติรเรเนียน เวลส ัองกฤษยุโรปเนเธอ รแลน ดตะ ัว ุยโนรตปกใ ต สกอตแลน ด ุยโรปเหนือ ปา ีรส ลักเซมเ ิบรก เ วัลเลตตตมาอลอตา ร ไไออร รแแลเ ัดลบนบลนดลิ ฟเดนสหตสนือหรเาอชิดนอบาะระณาทจัะกเรลเหนือโเคเดปนนเมฮาเรกกน ิด 10 ํE ํW บ ัรสเซลส 10 เบลเยียม ทะเลเม ํN ท วี ป แ อ ฟ ริ ก า 70 อาว ิบสเค ย ฝ ั่ร ง เ 1 : 350,00000,070500 1,000 กม. 30 ํW เ สนอารก ิตกเซอ2ร0เ ํ ิคลW ลอนดอน ัอนดอ รราลาเวลลาอันดอ รรา เรคยา ิวก ม ห า ส มุ ท ร แ อ ต แ ล น ติ ก เปน มาด ิรด ส ส โ ป ร ตุ เ ก ลิสบอน ยิชบอรงอแลคตบา ร ม0าตรา สวน 60 ํN 40 ํW 250 N ๒๑๒ 50 ํN 40 ํN 30 ํN เกร็ดแนะครู กจิ กรรม สรางเสรมิ ครูอาจนําแผนท่ีแสดงที่ตั้งและอาณาเขตของประเทศในทวีปยุโรป จาก ครนู าํ แผนทโี่ ครงรา งทวปี ยโุ รปมาใหน กั เรยี นเขยี นขอ มลู ตา งๆ หนงั สอื เรียน หนา 212 หรือแผนที่โครงรางทวีปยโุ รปขนาดใหญมาใหนกั เรียน ลงในแผนที่ เชน ชอื่ ประเทศในแตละภูมิภาค เมืองหลวง ทะเล ศึกษาขอมูลตางๆ ในแผนที่ เชน ช่ือประเทศ เมืองหลวง ทะเล มหาสมุทร มหาสมทุ ร เกาะ พรอ มระบายสใี หส วยงามนาํ สง ครผู สู อน อาณาเขตติดตอ แลวสุม นักเรียนออกมาชต้ี าํ แหนง บนแผนทห่ี นาชั้นเรียน กจิ กรรม ทา ทาย ส่ือ Digital ใหน กั เรยี นสบื คน แผนทแ่ี สดงทต่ี งั้ และอาณาเขตของทวปี ยโุ รป ศึกษาคนควาขอมูลเพ่ิมเติมเก่ียวกับทวีปยุโรป ไดที่ http://www.mfa. จากเว็บไซตท่ีเผยแพรขอมูลเกี่ยวกับแผนที่ หรือจากโปรแกรม go.th/europetouch/ กรมยโุ รป กระทรวงการตางประเทศ Google Earth จากนนั้ ใสร ายละเอยี ดเกยี่ วกบั ชอื่ ภมู ภิ าค ประเทศ เมืองหลวง ทะเล มหาสมุทร อา ว และเกาะ นาํ สงครูผูสอน T238

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ñ. ลกั ษณะทÒงกÒยÀÒ¾ของทวีปยุโรป ขนั้ สอน ติดต่อกทับวทีปวยีปโุ รเอปเมชพี ีย้ืน ทแลีท่ ะ้งั มหีทมะดเอลยลใู่้อนมซรีกอโบล1ก เทห�านใหอื ้ทควอ่ ีปนยไุโปรทปาไงดข้รั้วับโอลิทกธเหิพนลือค วมาีพม้ืนชแื้นผจน่ าดกินทบะเาลงมส่วากน ข้ันที่ 1 การตง้ั คาํ ถามเชงิ ภมู ศิ าสตร สภาพโดยรวมของพนื้ ที่มคี วามอุดมสมบรู ณ์ของทรพั ยากรธรรมชาต ิ นอกจากนี้ ยงั มีประชากรที่ มคี ณุ ภาพ และไดร้ บั การศกึ ษาสงู สง่ ผลใหย้ โุ รปมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ สงู ทง้ั ดา้ นการเมอื ง เศรษฐกจิ 6. ครูใหนักเรียนชวยกันต้ังประเด็นคําถามทาง สงั คม และเทคโนโลยีทีท่ นั สมยั ภูมิศาสตรเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของ ทวปี ยุโรป เพือ่ คนหาคําตอบ เชน ๑.๑ ทตี่ งั้ และอาณาเขต • ทําเลที่ต้ังของทวีปยุโรปมีความเหมาะสม อยางไร เพราะเหตใุ ด ทวปี ยโุ รปมดี นิ แดนต่อเนื่องกับทวปี เอเชีย เรยี กว่า “ยเู รเชีย” ทวีปยุโรปตั้งอยคู่ อ่ นไปทาง • ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี ยโุ รปมลี กั ษณะ อขงวั้ ศโลากตเะหวนันอือ อรกะห วมา่ จี งดุ ลเะหตนจิ อืดู ส ๓ดุ ๖อ ยถทู่ งึ ่ีแ ๗ห๑ล มอนงศอารเ์ทหเนคอืป แปลระะรเะทหศวนา่ งอลรอ์เวงยจ์ จิ แดู ล ๙ะ จอดุ งใศตาส้ ตุดะอวยนั ทู่ตเ่ีกก าถะงึ ค ๖รตี๖2 อยางไร ประเทศกรีซ พนื้ ทส่ี ่วนใหญ่ของทวีปอยตู่ ดิ ทะเล ยกเว้นดา้ นตะวันออกท่ีเปน็ ผนื แผน่ ดินตดิ ตอ่ กบั • ลักษณะภูมิประเทศท่ีแตกตางกันของทวีป ทวีปเอเชยี อาณาเขตตดิ ต่อของทวปี ยุโรป มดี งั น้ ี ยุโรปสงผลตอสงิ่ ใดบา ง • ปจ จยั ใดทที่ าํ ใหล กั ษณะทว่ั ไปของทวปี ยโุ รป ทศิ เหนอื จดมหาสมุทรอารก์ ตกิ แตละพ้ืนทมี่ ีความแตกตางกัน • ทวีปยุโรปมีลักษณะภูมิประเทศที่โดดเดน แตกตา งจากทวีปอ่นื อยางไร ทิศตะวันออก แตลิดะตทอ่ ะกเับลทแควปีสเเปอเยี ชนยี3เ ป(ม็นีเแทนอื วกกเนั้ขอาาอณรู ลั า เเขทตือ)กเขาคอเคซสั ทิศตะวันตก จดมหาสมทุ รแอตแลนตกิ ทศิ ใต้ จดทะเลเมดเิ ตอร์เรเนียน  ภาพจากดาวเทียม แสดงใหเ้ ห็นพ้นื ท่ีโดยรวมของทวปี ยุโรป ๒๑๓ ขอ สอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู ขอ ใดกลา วถกู ตอ งเกีย่ วกบั ทําเลทต่ี ั้งของทวปี ยุโรป 1 มีทะเลลอมรอบ ทวีปยุโรปเปนทวีปแหงคาบสมุทร เน่ืองจากมีลักษณะ 1. ทางตอนใตของทวปี ยุโรปติดกบั ทะเลบอลตกิ เปนแผนดินที่ลอมรอบดวยทะเลและมหาสมุทรตางๆ เกือบทุกดาน ไดแก 2. เปน ทวปี ทตี่ อเนื่องเปนผืนแผน ดินเดียวกับทวีปแอฟริกา ทะเลเมดิเตอรเรเนียนทางทิศใต มหาสมุทรแอตแลนติกทางทิศตะวันตก 3. จุดใตส ดุ ของทวปี ยโุ รปอยูใตเสนทรอปกออฟแคนเซอร ทะเลเหนือ ทะเลนอรวเี จียน และมหาสมุทรอารกติกทางทิศเหนอื 4. บรเิ วณใตส ดุ ของทวปี ยโุ รปอยแู นวเดยี วกนั กบั ตอนกลางของจนี 2 เกาะครีต เปนเกาะในประเทศกรีซ มีขนาดพื้นท่ีใหญเปนอันดับที่ 5 ใน ทะเลเมดเิ ตอรเ รเนยี น เปน ศนู ยก ลางของแหลง อารยธรรมมโิ นน (2,700-1,420 ป (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 4. เนอื่ งจากบรเิ วณใตส ดุ ของทวปี ยโุ รป กอนคริสตศักราช) ซ่ึงสันนิษฐานวาเกาแกที่สุดในทวีปยุโรป และเปนรากฐาน ต้ังอยูท่ีละติจูด 71 องศาเหนือ ซึ่งอยูในแนวเดียวกันกับบริเวณ ของอารยธรรมกรีกในเวลาตอมา ตอนกลางของประเทศจีน สวนตัวเลือกขออื่นๆ ไมถูกตอง 3 ทะเลแคสเปยน ทะเลสาบนํ้าเค็ม เปนทะเลปด มีพ้ืนท่ี 371,795 ตาราง เน่ืองจากทวีปยุโรปเปนทวีปที่ตอเนื่องเปนผืนแผนดินเดียวกันกับ กโิ ลเมตร มแี นวชายฝง ยาวประมาณ 70,000 กโิ ลเมตร จดุ ทลี่ กึ ทส่ี ดุ ลกึ 980 เมตร ทวปี เอเชยี เทา นนั้ สาํ หรบั บรเิ วณตอนใตข องทวปี ยโุ รปมอี าณาเขต มีลักษณะรวมเปนท้ังทะเลและทะเลสาบ บางคร้ังจึงถูกจัดใหเปนทะเลสาบ ติดตอกับทะเลตางๆ มากมาย ยกเวนทะเลบอลติก และยังไมมี ที่ใหญทสี่ ดุ ในโลก ดินแดนสว นใดของทวีปยโุ รปท่อี ยูใตเ สน ทรอปกออฟแคนเซอร) T239

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๑.๒ ลักษณะท่ัวไป ข้ันที่ 2 การรวบรวมขอมูล ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ ๖ ของโลก โดยมีเนื้อที่ท้ังหมดประมาณ ๑๐.๓๕ ลา้ นตารางกโิ ลเมตร แบง่ ออกเปน็ ๔ ภูมิภาค ไดแ้ ก่ ภูมภิ าคยุโรปเหนือ ยุโรปตะวนั ออก 1. ครูแบงนักเรียนเปนกลุม เพ่ือสืบคนขอมูล ยุโรปตะวันตก และยุโรปใต้ ประกอบด้วย ๔๕ ประเทศ และมีจ�านวนประชากรประมาณ เกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป ๗๔๕ ล้านคน (พ.ศ. ๒๕๖๐) จากหนงั สอื เรยี น สังคมศกึ ษาฯ ม.2 หรอื จาก แหลง การเรียนรูอื่นๆ เชน หนังสอื ในหอ งสมุด ยโุ รปเหนอื ประเทศ เนอ้ื ท่*ี ประชากร** เมืองหลวง เว็บไซตในอินเทอรเน็ต เพ่ือนํามาอภิปรายใน โคเปนเฮเกน ชน้ั เรยี น ตามประเด็น ดงั น้ี 60 ํN เดนมาร์ก (ตร.กม.) (ลา้ นคน) เฮลซงิ กิ • ทําเลทตี่ ้งั และอาณาเขต 50 Nํ ฟไไออินรซแ์แ์แลลลนนนดดด์์1์ 2 เรคยาวกิ • ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ ๔๓,๐๙๔ ๕.๘ ดบั ลิน นอร์เวย์ ๓๓๘,๑๔๕ ๕.๕ ออสโล 2. สมาชกิ แตล ะกลมุ จบั คูกันเปน 2 คู แบงหนา ที่ 40 Nํ สวีเดน ๑๐๓,๐๐๐ ๐.๓ สตอกโฮลม์ กนั สบื คน ขอ มลู โดยใชเ ครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร เอสโตเนีย ๗๐,๒๘๐ ๔.๘ ทาลลนิ น์ เชน แผนที่ ลกู โลก รปู ถา ยทางอากาศ ภาพ ลตั เวยี ๓๒๓,๘๐๒ ๕.๓ รีกา จากดาวเทยี ม ตามประเดน็ ทกี่ าํ หนด ดงั น้ี 30 Nํ N 0 1,00ก0ม. ลิทัวเนยี ๔๕๐,๒๙๕ ๑๐.๑ วิลนอี ัส • คทู ี่ 1 เร่ือง ทาํ เลท่ีตัง้ และอาณาเขต 0ํ 10 ํE 20 Eํ ๔๕,๒๒๘ ๑.๓ ลอนดอน • คูท ่ี 2 เร่อื ง ลักษณะภมู ปิ ระเทศ ๖๔,๕๘๙ ๑.๙ 30 Eํ 40 Eํ ๖๕,๓๐๐ ๒.๘ ๒๔๔,๘๒๐ ๖๖.๒ สหราชอาณาจกั ร ยุโรปตะวันออก เบลารสุ ๒๗๐,๖๐๐ ๙.๕ มินสก์ 60 Nํ บัลแกเรีย ๑๑๐,๙๑๐ ๗.๑ โซเฟีย สาธารณรัฐเช็ก ๗๘,๘๖๗ ๑๐.๖ ปราก ฮังการี ๙๓,๐๓๐ ๙.๘ บดู าเปสต์ 50 ํN มอลโดวา ๓๓,๘๕๑ ๓.๖ คชี ีเนา 40 ํN โปแลนด์ ๓๑๒,๖๘๕ ๓๘.๔ วอร์ซอ โรมาเนยี ๒๓๘,๓๙๑ ๑๙.๖ บูคาเรสต์ 30 ํN N 0 1,00ก0ม. 30 Eํ 40 ํE รัสเซยี ๑๗,๐๗๕,๓๘๓ ๑๔๖.๘ มอสโก 0ํ 10 Eํ 20 Eํ สโลวาเกีย ๔๙,๐๓๕ ๕.๔ บราตสิ ลาวา ยูเครน ๖๐๓,๗๐๐ ๔๒.๓ เคียฟ หมายเหตุ : รสั เชยี ส่วนทอ่ี ยู่ในทวีปยโุ รปมีเนอื้ ที่ประมาณ ๓.๙๖ ล้านตารางกิโลเมตร ๒๑4 นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคิด 1 ไอซแลนด (Iceland) เปนประเทศท่ีมีลักษณะเปนเกาะ ตั้งอยูระหวาง ประเทศใดตอ ไปนี้ไมไดม ีทําเลที่ตั้งอยูในภูมภิ าคเดยี วกนั มหาสมุทรแอตแลนติกตอนเหนือกับมหาสมุทรอารกติก มีภูเขาไฟมากกวา 1. เดนมารก สวเี ดน รอยแหง ซึ่งหลายแหง ยงั คงคุกรุนอยู เชน ภเู ขาไฟเฮกลา (Hekla) นอกจากน้ี 2. สโลวาเกยี ฮังการี ยงั มีแหลง พุนํ้ารอ นจํานวนมาก โดยพุน้ํารอนท่มี ชี ่อื เสียงมากที่สุด คอื พุนาํ้ รอ น 3. โครเอเชยี ลักเซมเบริ ก กยี เ ซอร (Geysir) ซง่ึ เปน พนุ า้ํ รอ นทพ่ี งุ ขนึ้ สงู มาก จงึ เปน ทม่ี าของคาํ วา “กยี เ ซอร” 4. แอลเบเนยี มอนเตเนโกร (geyser) ทใ่ี ชกนั ท่ัวโลก 2 ไอรแลนด (Ireland) เปนประเทศที่มีลักษณะเปนเกาะ ต้ังอยูทางทิศ (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 3. เน่ืองจากประเทศโครเอเชียตัง้ อยู ตะวนั ตกเฉยี งเหนอื ของทวปี ยโุ รป เปน ประเทศทมี่ กี ารเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าคยโุ รปใต สว นประเทศลกั เซมเบริ ก ตงั้ อยใู นภมู ภิ าคยโุ รป อยางรวดเร็ว จากการพึ่งพาเกษตรกรรมมาเปนการพัฒนาเทคโนโลยีขั้นสูง ตะวนั ตก) ปจจุบนั มีอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกจิ สงู ท่ีสดุ ประเทศหนง่ึ ในทวปี ยุโรป T240

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ยุโรปตะวันตก ประเทศ เนอ้ื ท*่ี ประชากร** เมอื งหลวง ขนั้ สอน ออสเตรยี 60 ํN เบลเยียม (ตร.กม.) (ล้านคน) ขนั้ ท่ี 2 การรวบรวมขอ มลู ฝร่งั เศส 50 ํN เยอรมนี ๘๓,๘๗๑ ๘.๘ เวยี นนา 3. ครอู าจใหน กั เรยี นศกึ ษาตารางแสดงชอ่ื ประเทศ ลิกเตนสไตน์ ๓๐,๕๒๘ ๑๑.๓ บรัสเซลส์ เมืองหลวง เน้ือท่ี และจํานวนประชากรของ 40 Nํ ลักเซมเบิร์ก ๖๔๓,๘๐๑ ๖๕.๐ ปารสี ทวปี ยุโรป จากหนงั สือเรียน สังคมศกึ ษาฯ ม.2 โมนาโก ๓๕๗,๐๒๒ ๘๓.๑ เบอรล์ นิ ประกอบการรวบรวมขอมูลเก่ียวกับลักษณะ 30 ํN N 0 1,00ก0ม. เนเธอรแ์ ลนด์ ทางกายภาพของทวีปยุโรปเพิม่ เตมิ สวิตเซอรแ์ ลนด์ ๑๖๐ ๐.๐๔ วาดุซ 0 ํ 10 ํE 20 Eํ 30 ํE 40 Eํ ๒,๕๘๖ ๐.๖ ลกั เซมเบิร์ก 4. ครูแนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศที่นาเช่ือถือ ใหกบั นกั เรียนเพ่มิ เตมิ ๒ ๐.๐๔ โมนาโก ๔๑,๕๔๓ ๑๗.๑ อมั สเตอรด์ ัม ขั้นท่ี 3 การจัดการขอมลู ๔๑,๒๙๐ ๘.๕ เบิร์น 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลท่ีตนไดจาก ยุโรปใต้ อแนัอลดเอบรเร์ นายี 1 ๒๘,๗๔๘ ๒.๙ ตริ านา การรวบรวม มาอธิบายแลกเปล่ียนความรู ๔๖๘ ๐.๐๘ อนั เดอรร์ า ระหวา งกัน 60 ํN บอสเนยี และเฮอรเ์ ซโกวนี า ๕๑,๒๐๙ ลาเวลลา 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทนี่ าํ เสนอ โครเอเชยี ๓.๕ ซาราเยโว เพือ่ ใหไ ดข อ มลู ท่ีถูกตอ ง กรซี 50 Nํ อิตาลี ๕๖,๕๙๔ ๔.๑ ซาเกร็บ มาซิโดเนีย ๑๓๑,๙๕๗ ๑๐.๗ เอเธนส์ 40 Nํ มอลตา ๓๐๑,๓๔๐ ๖๐.๕ โรม มอนเตเนโกร ๒๕,๗๑๓ ๒.๑ สโกเปยี 30 ํN N 0 1,00ก0ม. โปรตเุ กส ๐.๔ วัลเลตตา ซานมารโี น ๓๑๖ ๐.๖ พอดกอรตี ซา 0 ํ 10 Eํ 20 ํE 30 Eํ 40 Eํ เซอร์เบยี ๑๔,๐๒๖ ๑๐.๓ ลิสบอน สโลวีเนีย ๙๒,๓๙๑ ๐.๐๓ ซานมารีโน ๗.๐ เบลเกรด นสเคปรนรฐั วาตกิ นั 2 ๖๑ ๒.๑ ลูบลยิ านา ๗๗,๔๗๔ ๔๖.๖ มาดริด คอซอวอ ๒๐,๒๗๓ ๐.๐๐๐๘ วาติกนั ๕๐๕,๓๗๐ ๑.๘ พริสตีนา ๐.๔๔ ๑๐,๘๘๗ ที่มา : *The World Almanac and Book of Facts, 2018 ๒๑5 **www.prb.org (2017 World Population Data Sheet) กจิ กรรม สรางเสรมิ เกร็ดแนะครู ใหน กั เรยี นสบื คน ขอ มลู ประเทศในทวปี ยโุ รปทต่ี นเองสนใจมา ครแู นะนาํ แหลง ทอ งเทย่ี วทมี่ ชี อื่ เสยี งของทวปี ยโุ รป เชน กรงุ วอรซ อ เมอื งหลวง 3 ประเทศ ในประเดน็ ชอ่ื ประเทศ เมอื งหลวง จาํ นวนประชากร ของประเทศโปแลนด ทก่ี ลายเปน ตลาดการทอ งเทย่ี ว เนอ่ื งจากมปี จ จยั หลายอยา ง เศรษฐกจิ การเมอื ง สงั คมและวฒั นธรรม จดั ทาํ เปน แผน พบั ตกแตง ทด่ี งึ ดดู ผคู นทวั่ โลกใหเ ขา ไปทอ งเทย่ี ว เชน ความสวยงามของสถานทต่ี า งๆ หรอื ใหส วยงาม แลว นาํ เสนอหนา ชนั้ เรยี น วัฒนธรรมแบบผสมผสาน กิจกรรม ทา ทาย นักเรียนควรรู ใหนักเรียนสืบคนขอมูลสถิติจํานวนประชากรของประเทศ 1 อันดอรรา เปนประเทศที่ไมมีทางออกสูทะเล มีขนาดเล็ก ปจจุบันเปน ในภูมิภาคตางๆ ของทวีปยุโรปท่ีตนเองสนใจ ภูมิภาคละ 1-2 ประเทศทมี่ คี วามมั่งค่งั และมีรายไดห ลักมาจากการทองเทีย่ ว ประเทศ ยอ นหลงั เปน เวลา 10 ป จากนน้ั เลอื กประเทศของแตล ะ 2 นครรัฐวาติกัน ต้ังอยูในกรุงโรมของประเทศอิตาลี เปนที่ประทับของ ภูมิภาคที่มีความแตกตางของขอมูลประชากรอยางชัดเจน เชน สนั ตะปาปา ประมขุ ท่มี อี าํ นาจเดด็ ขาดในดา นบริหาร นติ ิบัญญตั ิ และตลุ าการ มแี นวโนม เพมิ่ สงู ขนึ้ หรอื ลดตาํ่ ลงทกุ ป แลว นาํ ไปเขยี นบทวเิ คราะห และบาทหลวงในครสิ ตศ าสนานกิ ายโรมนั คาทอลกิ โดยมฐี านะเปน ประเทศอสิ ระ สถานการณป ระชากรของประเทศดงั กลา ว นาํ สง ครผู สู อน ทีม่ ขี นาดเลก็ ทสี่ ุดในโลก T241

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 40 ํN 30 ํN ขน้ั สอน แผนท่แี สดงลกั ษณะภูมปิ ระเทศของทวปี ยุโรป ขั้นที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมลู แผนทีแ่ สดงลกั ษณะภมู ิประเทศของทวปี ยโุ รป 1. ครูใหสมาชิกแตละกลุมนําขอมูลที่รวบรวม 80 ํE COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd มาไดทําการวิเคราะหรวมกัน เพ่ืออธิบาย คาํ ตอบ ส เ ป ย น ทะเ 2. สมาชิกแตละกลุมรวมกันตรวจสอบความ ออ็ บ เ ทื อ กน.คเามาข า อู รั ล น.วอลกา แ ค ส เ ป ย น ค ท วี ป เ อ เ ีช ย .ไทกริส ถูกตองของขอ มลู แ 3. ครใู หน กั เรยี นดแู ผนทแ่ี สดงลกั ษณะภมู ปิ ระเทศ ของทวีปยุโรป จากหนังสือเรยี น สังคมศึกษาฯ ยามา1นเ63ทา8 ล น ม.2 หรอื ใช PPT ทแ่ี สดงขอ มลู เกย่ี วกบั ลกั ษณะ น. ูอรัล ส ภูมิประเทศของทวีปยุโรป เพ่ือประกอบการ วิเคราะหข อมลู 70 ํE แ อ ง ท ะ เ ล ัซ น. 4. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานหนาช้ันเรียน ค น.ยูเฟรทีส สมาชิกกลุมอื่นผลัดกันใหขอคิดเห็น หรือขอ 1น8า9โ5รดนายา เสนอแนะ เ 60 ํE น.วอลกา ี่ทดอนวอลกา เอลท.บ ูรสค564อ2 น.ดอน อทะะซเอลฟ คาบส ุมทรอานาโตเลีย 50 ํE ืน อ อคา ทดี่ อนรัสเซยี ตอนกลาง น.นีเปอร ท ะ เ ล ํด า ก.ไซปรัส ก.คอลกูยอฟ น.ไรน ส น.โ ต 30 ํE 40 ํE ส.โอเนกา โดกา ห น แ บ เ ร็ น ทะเลขาว ส.ลา ล บก.อกอลต ัลติน ดก อาว ฟนแลน ด ก ตอนเ :เเ ีซ3ีซท.ย5่ีท0ยแ,รร0รคร0ราอต0านาเูม0เอาบโทลรน0ทเมเวาสู,ทเเรบงเ2บ0ราซิบเ6ีรด70เดนน4ยีวมสาา5ซ80เเ3นะ ร04เซค7รปปตโโ7 ยกาด3เ14ดร,เม0แทอ.40ปุกา.เยพิ0เเแนอ0ดโรบตอ ีน ีลกลี่ซส1ฟแอม8ร.งอ8 ีซ5ิรา ิรกเบกกบ.าูสคทง4มอมกะต8ง.เรร0บลาซ7ซิล็ลิาลกอกูอรางเดิรีิด2กเมย7อเนี0นนน9ยเน.ท.ทโข.ตะเดเโปซิแาลากน ูนรอตโิเเท่ีสบรวแตเ1รสซูตก3รเ2.ากกเอ78ีว. ิซล็91ยบนีมิซอ8สยลนอสลีูกเลนงอเนโ3ตปยออ3าติบรต2ก2นฮีาาเรริมีเกยกแรโลเ2บอาโ6คล5บ2อ5ต5ปฟ2อท2ทก..รฟายดัคุกทคทากนรท.มส.าีราอร รนบล2โเเ2อซิด5อ9อโน4อพล1ิลเ.เเ37วีมลดวดทเกยป.ะาเนีขูนพีสคีนนูยลรีาบคนต ีรแนตอลปยที ย น ทะเลอเี จยี น ท. ไทดะเนลเพอเนดรไี น ท. พิ นทะมเลกไอ.โไออเนโยีอนเนี เล 30 ํE ป ร ก ิต ทะ 10 ํE 20 ํE กนดิเนเวีทย. ร ีน ย ห า ส ุม ท ร อ า น เ ท อ บ ว ทะเ ท 20 ํE มก.โลโฟเตน เ2ค12บเ3นไคเซล เ อ ช า อ บ ยุ โ เ ืทมา ีซฟซ ี่ทอรงา ฝ ่ัร ง เ เ 2ก4อ62กล94เลิ7ฮต2เอตพีอกเรกิตนน ดค.สแ ี่ทราบ ัฮง เ ิน รน ม โยตันเฮเมน น.เรอลเบอา ส.แว น 0ํ เสลนอนา รอกติ รกเซวีอเรเ ิค ีจลย ก.ฟ รีเ ีชยน กก.เชตแลน ด ทะเลเหนือ ่ีทม 10 ํE กก.ออรก ีน ย ํW ศส 10 เ ํN 70 ทะ ก.เกรตบริเตน น.เทม ส  20 ํW เอยาฟยาตลาเยอ1คุ6ต7ล5 มก. บ ิร ิตชไอล ส บารดาร ุบงกก.าไ2อ00ซ0แล เน2อ1ดอ1ไ9รฟาเยอ ุคตเอิล ก ติ รแลน ด น.เอโบ ํN 30 ํW น ล ตแ Projection: Europe Albers Equal Area Conic แฟโร ก.ไอ อ 60 แ 1 40 ํW ระ ัดบความสูง (เมตร) ร ท มุ ยิชบอรงอแลคตบา ร คำอธิบายสัญลักษณ 132,,,0240000000000000 ส า ห ม0าตราสวน ภูเขา ภูเขาไฟ ม 250 ทางน้ำ แหลงน้ำ N ๒๑6 50 ํN 40 ํN 30 ํN เกร็ดแนะครู ขอ สอบเนน การคิด จากลักษณะภูมิประเทศของทวีปยุโรป สามารถจําแนกอยาง ครคู วรใหน กั เรยี นฝก การอา นแผนทแ่ี สดงลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี ยโุ รป กวา งๆ ไดเ ปน อะไรบา ง ในหนังสือเรียน หนา 216 หรือจากส่ือการเรียนรูอื่นๆ เชน แอตลาส เพื่อให นักเรยี นมที กั ษะในการอานและแปลความแผนท่เี พมิ่ มากขน้ึ (แนวตอบ ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี ยโุ รปมที งั้ ทร่ี าบ ทรี่ าบสงู เทือกเขาและเขา เกาะและหมูเกาะ โดยท่ีราบ จะอยูไมสูงจาก ส่ือ Digital ระดับทะเลปานกลางมากนัก และเปนบริเวณท่ีมีประชากรอาศัย อยูอยางหนาแนน ทีร่ าบสําคญั เชน ทร่ี าบลุม แมนา้ํ ดานูบ ทร่ี าบ ศึกษาคนควาขอมูลเพ่ิมเติมเก่ียวกับแผนท่ีภูมิประเทศของประเทศตางๆ ฝร่ังเศส ท่ีราบในเนเธอรแลนดท่ีอยูต่ํากวาระดับทะเลปานกลาง ในทวปี ยโุ รป ไดท ่ี http://www.worldmapfifinder.com/Th/Europe/ เรียกวา โพลเดอร ท่ีราบสูง ซึ่งอยูสูงจากระดับทะเลปานกลาง ไมเกิน 1,500 เมตร เชน ท่ีราบสูงมาซีฟซองตราลในฝรั่งเศส T242 ทีร่ าบสงู เมเซตาในสเปน เทอื กเขาและเขา มคี วามสงู ชนั แตกตา ง กันไป แลว แตล ักษณะภูมปิ ระเทศในแตละเขต โดยเฉพาะบริเวณ ที่เปนเขตหินใหมมีเทือกเขาเกิดขึ้นมาก เชน เทือกเขาแอลป เทอื กเขาพเิ รนสี เกาะและหมเู กาะ เชน หมเู กาะไอโอเนยี น เกาะครตี เกาะมอลตาในทะเลเมดเิ ตอรเรเนยี น)

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๑.๓ ลกั ษณะภูมิประเทศ ขนั้ สอน ลักษณะภูมิประเทศของทวีปยุโรปในแตละพ้ืนที่มีความแตกตางกันไมมากนักเน่ืองจาก ขน้ั ท่ี 4 การวเิ คราะหแ ละแปลผลขอมูล พนื้ แผน ดนิ สวนใหญม ีความสูงไมม าก โดยสามารถแบง ออกไดเ ปน ๖ ลกั ษณะ ดังนี้ 5. ครูและนักเรียนรวมกันวิเคราะหและแปลผล ทเขี่สตงูหชินาเกยาฝปง รตะกะอวบนั ดตวกยที่สูงและภูเขาท่ีถูกธารน้ําแข็งกัดเซาะ1จนสึกกรอนมานานจนมีระดับ ขอมูลเก่ียวกับทําเลท่ีตั้ง อาณาเขต และ ลกั ษณะภมู ิประเทศของทวีปยโุ รป โดยการใช ตาํ่ ลง ทาํ ใหเ กดิ ภมู ปิ ระเทศตา ง ๆ ดงั นี้ คาํ ถามเพิม่ เติม เชน ๑. บรเิ วณทสี่ งู เนอ่ื งจากเคยถกู ปกคลมุ ดว ยนาํ้ แขง็ มากอ น ทาํ ใหส ภาพพน้ื ทถี่ กู ธารนา้ํ แขง็ กดั เซาะ • เขตเทอื กเขาหนิ เกา ทางตะวนั ตกเฉยี งเหนอื มีลักษณะและความสาํ คัญอยางไร รนุ แรง จนมลี กั ษณะเปน ทร่ี าบสงู เตยี้ ๆ ขรขุ ระ บางบรเิ วณเปน แอง ทะเลสาบขนาดเลก็ กระจายอยทู ว่ั ไป (แนวตอบ เขตเทอื กเขาหนิ เกา ทางตะวันตก- เฉียงเหนอื ประกอบดว ยเทอื กเขาสูงในคาบ ทเชวิ น เขทาส่ีเชงู อแเลลปนปในท คางาตบอสนมเทุ หรนสอืแขกอนงดปเิ นระเวเทยี 2ศแนลอะรคเ าวบยส สมวทุ เี ดรบนรฟติ นานแใีลนนปดร ะทเสท่ี งูศแฝลระง่ั ทเศวิ สเขาในหมเู กาะบรติ ชิ ไอลส สมุทรสแกนดิเนเวีย เปนเขตท่ีมีอายุเกาแก ที่สุดในทวีปยุโรป คือ มีอายุมากกวา 400 ๒. บริเวณชายฝงทะเล ไดรับผลจากการเคลื่อนตัวของธารน้ําแข็ง ลา นปข น้ึ ไป และมคี วามสาํ คญั คอื เปน บรเิ วณ ทําใหเกิดอาวเล็ก ๆ แคบและยาวเวาลึกเขาไปในแผนดินอยูระหวางท่ีสูง ทีอ่ ุดมไปดว ยแรท ี่มีคุณภาพดี เชน แรเ หลก็ มลี กั ษณะเปน หนา ผาสงู ชนั หรอื หบุ เขารปู ตวั ยู เรยี กวา “ฟยอรด ” หรอื ประชากรประกอบอาชีพการทําเหมืองแร “ฟอ อรด ” เชน พนื้ ทช่ี ายฝง ของประเทศนอรเ วย การทําประมง การทําปาไม การทําฟารม โคนม) ฟอ อรด ในประเทศนอรเวย เปนสถานท่ีที่มีภูมทิ ัศนส วยงาม เกดิ จาก  • ภมู ิประเทศแบบฟออรด หรอื ฟยอรด การกัดเซาะของธารนํ้าแข็ง เปนแหลงทองเทีย่ วสําคัญแหงหนง่ึ มคี วามสาํ คญั อยางไร (แนวตอบ เปนภูมิประเทศที่มีความสวยงาม หนิ ฐานทวปี สแกนดิเนเวีย แปลกตา ดังน้นั จงึ เหมาะท่ีจะเปน สถานที่ ลักษณะภูมิประเทศท่ีอยูบริเวณสแกนดิเนเวียทางทิศตะวันออก เกดิ จาก ทองเที่ยวทางธรรมชาติ เชน ฟออรดท่ี การถูกธารนํ้าแข็งปกคลุมและเคลื่อนตัวสูพื้นท่ีประเทศสวีเดน ฟนแลนด ประเทศนอรเ วย ซง่ึ มขี นาดใหญแ ละมคี วาม รวมถึงทางดานทิศตะวันตกเฉียงเหนือของรัสเซีย เกิดเปนท่ีลาดเชิงเขา สวยงามแปลกตามากที่สุด จนไดรับการ เนนิ สงู และทรี่ าบตอนลา ง พนื้ ทบ่ี รเิ วณนเี้ ปน แหลง กกั เกบ็ นา้ํ ทลี่ ะลายจาก ขนานนามวา “ราชนิ แี หง ฟอ อรด ” นอกจากนี้ ธารน้ําแข็ง คือ ทะเลสาบโดยทวั่ ไป พบมากในประเทศฟนแลนด และได ยังมีการใชประโยชนจากฟออรด โดยใช สมญาวา “ดินแดนหมน่ื ทะเลสาบ” (The land of ten thousand lakes) เปนอา วจอดเรืออกี ดว ย) ทะเลสาบในสแกนดเิ วยี เปน พน้ื ทท่ี ม่ี อี ากาศหนาวเยน็ และมหี มิ ะปกคลมุ ชว งฤดหู นาว  ๒๑๗ ขอสอบเนน การคดิ เกร็ดแนะครู “ดนิ แดนหมน่ื ทะเลสาบ” (The land of ten thousand lakes) ครูใหขอคิดในการเลือกท่ีตั้งถิ่นฐานท่ีมีความเหมาะสมตอการประกอบ เปน สมญานามของประเทศใด และเกดิ จากปจ จยั ใด อาชีพเกษตรกรรม โดยตองคํานึงถึงความอุดมสมบูรณของพื้นที่เปนหลัก เชน มดี นิ ท่อี ุดมสมบรู ณ และมแี หลงนา้ํ เพยี งพอตอ การดํารงชีวติ (แนวตอบ ดินแดนหมื่นทะเลสาบเปนสมญานามของประเทศ ฟนแลนด เกิดจากธารน้ําแข็งปกคลุมพ้ืนท่ีบริเวณที่ลาดเชิงเขา นักเรียนควรรู เนินเขา เม่ือน้ําแข็งเริ่มละลายไดไหลลงที่ลาดและครูดถูพื้นผิว ทาํ ใหพ นื้ ทบ่ี รเิ วณนถ้ี กู นา้ํ แขง็ กดั เซาะลกึ ลงกลายเปน แอง ทะเลสาบ 1 ธารนํ้าแข็งกัดเซาะ ธารนํ้าแข็งมีการเลื่อนไหลไปตามความลาดชันใน ซึง่ กระจายอยเู ปน บรเิ วณกวาง) หบุ เขา จึงมกี ารครูดถูหนิ และดินในดานลา งและดา นขา งของหบุ เขา ทําใหเกดิ เปนแนวหรือเปนรอยการเลื่อนไหลท่ีชัดเจนเม่ือน้ําแข็งละลาย เชน ตอนเหนือ ของแคนาดา ชายฝง ของฟน แลนด 2 คาบสมุทรสแกนดิเนเวีย เปนท่ีตั้งของประเทศสวีเดน นอรเวย ฟนแลนด และบางสวนของเดนมารก ประชากรสวนใหญมีเชื้อชาตินอรดิก จึงเรียก อีกชือ่ หนึ่งไดวา “กลมุ ประเทศนอรดกิ ” T243

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ทร่ี าบ ภมู ปิ ระเทศแบบทรี่ าบในทวปี ยโุ รปมลี กั ษณะแตกตา่ งกนั ดงั น้ี ขนั้ ท่ี 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอมูล ๑. ที่ราบตอนเหนอื นับจากตอนใต้ของทะเลบอลติกข้ึนไปทะเลขาวและทะเลแบเร็นตส์ ที่ราบ มีระดบั ความสูงจากระดับทะเลปานกลางนอ้ ยกวา่ ๓๐๐ เมตร มีตน้ ก�าเนิดจากการเคล่ือนของธารน�า้ แขง็ • เพราะเหตใุ ด เขตทรี่ าบใหญต อนกลางของทวปี ท่ีปกคลุมพื้นท่ี ซ่ึงยังพบตะกอนธารน้�าแข็งปรากฏอยู่เป็นเศษหินละเอียดและหยาบ ตะกอนธารน้�าแข็ง ยุโรปจึงมีความสําคญั ทางดา นเศรษฐกจิ ที่ยังเหลอื อยเู่ ป็นทดี่ อนเนินสงู คือ ท่ดี อนรัสเซยี ตอนกลางและทด่ี อนวอลกา (แนวตอบ เพราะเปนแหลงเกษตรกรรมท่ี ๒. ที่ราบชายฝังทะเล เป็นท่ีราบเกิดจากส่ิงทับถมที่คล่ืนพัดพาตะกอนกรวดทราย รวมท้ัง สาํ คญั ของทวปี เนอื่ งจากมคี วามอดุ มสมบรู ณ ซากหอยและอนื่ ๆ เขา้ มาภายในแผน่ ดนิ มแี มน่ า้� และลา� ธารสาขาจา� นวนมากไหลลงสทู่ ะเล จงึ เกดิ ตะกอน ของพนื้ ทมี่ ากทส่ี ดุ มสี ภาพอากาศเหมาะสม น�้าจืดไปผสมกับตะกอนน้�าเค็ม ได้แก่ ที่ราบชายฝั่งทะเลประเทศฝร่ังเศสไปทางทะเลเหนือจนถึง มีแมน้ําหลายสายไหลผานเมืองสําคัญๆ ประเทศเยอรมนี หลายเมือง เชน แมน้ําไรน แมน ้ําแซน) ๓. ที่ราบตะกอนน้�าพา เกิดจากแม่น�้าและล�าธารของแม่น�้าพัดพาตะกอนไปทับถมพ้ืนท่ี โดยมี อทิ ธิพลจากตะกอนทะเลนอ้ ยหรือไม่มีเลย ได้แก ่ ทรี่ าบแม่น้�าโป และท่รี าบแม่น�้าดานบู • หากนักเรียนตองการอยูอาศยั บรเิ วณ ๔. ที่ราบพืน้ ท่ีตา่� กวา่ ระดบั ทะเลปานกลาง ประกอบดว้ ย ทีร่ าบใหญต อนกลางของทวปี ยโุ รป นักเรียนจะเลือกประกอบอาชพี อะไร • ทอี่รันาเบนแ่ือองม่งาทจะาเกลพแค้ืนสทเี่ทปะียเลนไใดน้รดับินนแ้�าดจานกปแรมะ่นเท้�าวศอรลัสกเซา1 ียแซม่ึงอ่นย�้าอู่ตูร�่าัลก วแ่ามร่นะด้�าัเบตทเระกเล ปแาลนะแกมล่นา�้าง เพราะเหตใุ ด (แนวตอบ เชน ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ครู าที่ไหลลงทะเลแคสเปยี นน้อยกว่าอัตราการระเหย จงึ มพี ื้นทร่ี าบขยายตวั ขึ้น เพราะมีสภาพอากาศเหมาะสม มีดิน • ที่ราบในประเทศเนเธอร์แลนด์ บริเวณพื้นดินต่�า เรียกว่า “โพลเดอร์” อุดมสมบูรณ มีแมนํ้าไหลผานหลายสาย (polder) เป็นบริเวณพื้นดินท่ีอยู่ต่�ากว่าระดับทะเลปานกลาง แต่ได้ มีเมอื งสาํ คญั อยูหลายเมือง) ระบายนา้� ออกโดยมคี ันดินกัน้ น้า� ทา� ให้เปน็ ทีร่ าบกวา้ งใหญ่ • เพราะเหตุใด เขตท่ีราบสูงตอนกลางจึงมี  พ้ืนท่ีในประเทศเนเธอร์แลนด์มีการพัฒนาระบบบริหารจัดการน�้าอย่างมี เทอื กเขาทมี่ คี วามสงู ไมม ากกระจายอยู ประสทิ ธภิ าพเพอ่ื ปอ้ งกนั นา�้ ทว่ ม (แนวตอบ เน่ืองจากเปนเขตหินเกาที่มีอายุ ประมาณ 200 ลานป ผานการสึกกรอน ที่ราบสูงและหบุ เขา มานานจากปจจัยทางธรรมชาติ เชน การ บริเวณท่ีสูงซ่ึงประกอบด้วยท่ีราบสูงและภูเขาต่อเน่ืองกันเป็นพืด และมีหุบเขา กัดเซาะของนํ้าหรือลม จึงทําใหพื้นที่มี ลักษณะเปนท่ีราบสูง และมีเทือกเขาที่มี เปพน็ ้ืนขทอบ่ตี สา�่ รงู ะ เหปวน็ า่ ผงลทขร่ี าอบงกสางู รไดก้ชดั ัดกเรจอ่ นน ใเนชช่นว่ ทงเ่ีรวาลบาสยูงามวานซาีฟนซ ทอา� งใตหรเ้ าหลน็ 2 ล(Mกั aษsณsiะf ความสูงไมม ากกระจายอยูทัว่ ไป) Central) ในประเทศฝร่ังเศส ท่ีราบสูงโบฮีเมียในสาธารณรัฐเช็ก และ 6. สมาชิกแตละกลุมรวมกันทําใบงานที่ 12.1 ที่ราบสูงเมเซตาในประเทศสเปน เรื่อง ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี ยุโรป และ รวมกนั เฉลยคําตอบ โดยครแู นะนําเพ่ิมเตมิ  ทร่ี าบสงู มาซฟี ซองตราลตั้งอย่ใู นบรเิ วณตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส ๒๑8 นักเรียนควรรู กิจกรรม Geo - Literacy 1 แมน าํ้ วอลกา เปน แมน าํ้ ในประเทศรสั เซยี สว นทอ่ี ยใู นทวปี ยโุ รป มคี วามยาว ครใู หน กั เรยี นใชเ ครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร เชน แผนท่ี คลปิ สารคดี 3,689 กิโลเมตร จึงเปนแมน้ํายาวท่ีสุดในทวีปยุโรป มีพื้นที่ลุมน้ํา 1,380,000 สบื คน ขอ มูลลักษณะภูมิประเทศท่ีโดดเดน ของทวีปยุโรป เชน ตารางกโิ ลเมตร ใชเ ดนิ เรอื ไดเ กอื บตลอดสาย แตใ นบางชว งมนี า้ํ ตนื้ เกนิ ไปสาํ หรบั เรอื ขนาดใหญ พน้ื ทล่ี มุ ของแมน าํ้ วอลกาเปน ทอ่ี ยอู าศยั ของประชากรจาํ นวนมาก • Norway Fjord ประเทศนอรเวย โดยเฉพาะบริเวณดินดอนสามเหลี่ยมปากแมนาํ้ • Black Forest ประเทศเยอรมนี 2 ที่ราบสูงมาซีฟซองตราล อยูทางตอนกลางคอนไปทางตะวันออกเฉียงใต • เทือกเขาแอลป ประเทศสวติ เซอรแลนด ของประเทศฝรงั่ เศส มเี น้ือที่ 85,000 ตารางกิโลเมตร จดุ สูงสดุ คอื ปุยเดอซองซี • แมนา้ํ แซน ประเทศฝร่งั เศส สูง 1,885 เมตร อยูในทวิ เขามงตดอร มีศูนยกลางในจงั หวัดกงตาล โอต-ลัวร สบื คนในประเดน็ ลักษณะภูมปิ ระเทศสาํ คญั ลกั ษณะภูมิอากาศ และอาวรี ง เปนตน นํ้าของธารนํา้ หลายสาย โดยเฉพาะแมน ้าํ ลัวร อลั ลเี ย แชร พืชพรรณธรรมชาติ สัตวปา การตั้งถ่ินฐานของประชากรและ และเกริส การดาํ รงชีวติ จากน้นั สรปุ ขอ มูลนําเสนอในช้ันเรียน T244

นาํ สอน สรปุ ประเมิน เทอื กเขาและภเู ขา ขน้ั สอน การเคลื่อนท่ีของแผ่นแอฟริกากับแผ่นยูเรเชียเม่ือ ๖๕ ล้านปีที่ผ่านมา ท�าให้เกิดภูเขาที่เกิด จากการคดโค้งโก่งงอขนาดใหญ่ของช้ันหิน มีการยกตัวสูงข้ึนบริเวณตอนใต้ ขัน้ ท่ี 5 การสรุปเพอื่ ตอบคําถาม ของทวีปเกิดเป็นเทือกเขาแอลป์ เทือกเขาพิเรนีส เทือกเขาแอเพนไนน์ เทือกเขาไดนาริกแอลป์ เทือกเขาคาร์เพเทียน และเทือกเขาคอเคซัส 1. นกั เรยี นในชน้ั เรียนรว มกนั สรปุ เกีย่ วกับการใช บรเิ วณดงั กลา่ วนย้ี งั เกดิ การเลอ่ื นตวั ของแผน่ เปลอื กโลก ดงั นนั้ จงึ อาจพบ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร และเคร่ืองมือดาน ปรากฏการณแ์ ผน่ ดนิ ไหวได้ เทคโนโลยีในการสืบคนลักษณะทางกายภาพ ของทวีปยุโรป ที่ประกอบไปดวยทําเลท่ีต้ัง เทือกเขาแอลป์ เป็นเทอื กเขาขนาดใหญค่ รอบคลมุ พ้นื ทหี่ ลายประเทศในทวปี ยโุ รป  อาณาเขต และลกั ษณะภูมปิ ระเทศ เกาะและหมูเ่ กาะ 2. แตละกลุมชวยกันสรุปสาระสําคัญเพื่อตอบ เกาะและหมเู่ กาะในทวปี ยโุ รป มดี ังนี้ คําถามเชงิ ภูมศิ าสตร ๑. เกาะไอซ์แลนด์ของประเทศไอซ์แลนด์ เป็นเกาะท่ีเป็นท่ีราบสูงมีทุ่งหิมะปกคลุม ชายฝั่งทะเล 3. ครูอธิบายเพ่ิมเติมใหสมบูรณ โดยใชคําถาม มีภูมิประเทศแบบฟีออร์ด แต่เน่ืองจากตัวเกาะตั้งอยู่ในแนวของแผ่นเปลือกโลกเกยชนกันอยู่จึงมี ปลายเปด เพ่อื กระตนุ ความคิดตอยอด เชน ภเู ขาไฟมากกวา่ ๑๐๐ ลกู มกั เกิดแผน่ ดนิ ไหวและภูเขาไฟปะทรุ นุ แรง • ทําเลที่ต้ังของทวีปยุโรปเหมาะสมตอสิ่งใด ๒. ห มู่เกาะในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ได้แก่ หมู่เกาะแบลีแอริก หมู่เกาะไอโอเนียน ส่วนเกาะในทะเล บา ง เมดเิ ตอร์เรเนียน ได้แก่ เกาะคอร์ซกิ า เกาะซารด์ เิ นยี เกาะครตี เกาะมอลตา และเกาะซซิ ิลี เกาะนีม้ ีภูเขาไฟที่เคยปะทุรุนแรงชอื่ “ภูเขาไฟเอตนา” 4. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.2 ๓. เกาะและหมเู่ กาะในบรเิ วณทะเลเหนอื อา่ วบอทเนยี อา่ วฟนิ แลนด ์ และ เร่ือง ลกั ษณะทางกายภาพของทวปี ยุโรป ทะเลบอลตกิ เปน็ เกาะทม่ี โี ครงสรา้ งหนิ ฐานทวปี จงึ ไมม่ ปี รากฏการณ์ แผ่นดินไหวและภเู ขาไฟปะทุ ขน้ั สรปุ เกาะซซิ ลิ ี ประเทศอติ าลี เป็นเกาะท่ีต้งั อยู่ในทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนียน  ครูและนักเรียนรวมกันสรุปความรูเก่ียวกับ ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป ตลอดจน Queeostion ความสําคัญท่ีมีอิทธิพลตอการดําเนินชีวิตของ ประชากร หรอื ใช PPT สรปุ สาระสาํ คญั ของเนอ้ื หา หากนักเรียนต้องการเลอื กท�าเลที่ตง้ั ส�าหรับการอยู่อาศัยจะเลอื กพนื้ ทบ่ี ริเวณใดในทวีปยโุ รป เพราะเหตใุ ด ขน้ั ประเมนิ 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และการนาํ เสนอผลงาน 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.2 219 ขอสอบเนน การคิด แนวทางการวัดและประเมินผล เพราะเหตุใดเขตเทอื กเขาและเกาะและหมูเกาะในทวปี ยโุ รป ครสู ามารถวดั และประเมินความเขาใจเน้ือหา เร่อื ง ลกั ษณะทางกายภาพ จึงเปนบริเวณท่ีมกั เกิดแผนดนิ ไหวและภเู ขาไฟปะทุ ของทวีปยุโรป ไดจากการตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และการนําเสนอ ผลงานหนาชั้นเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมิน 1. ต้งั อยูใ นแนววงแหวนแหง ไฟ การนําเสนอผลงานท่ีแนบมาทายแผนการจัดการเรียนรูหนวยที่ 12 เร่ือง 2. เปน เขตเปลอื กโลกท่ีออนนุม ทวปี ยุโรป 3. เปนแหลง อตุ สาหกรรมสําคญั ของทวปี 4. เปน เขตเทอื กเขาหนิ ใหมต ามแนวรอยตอ ของแผน เปลอื กโลก แบบประเมินการนาเสนอผลงาน (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 4. เขตเทอื กเขาและเกาะและหมเู กาะ ของทวีปยุโรปเปนเขตเทือกเขาหินใหมท่ีเปนแนวรอยตอของ คาช้ีแจง : ให้ผู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แลว้ ขดี ลงในช่องที่ แผนเปลือกโลก มกี ารเปล่ียนแปลงขยับอยตู ลอดเวลา จงึ มักเกิด ตรงกบั ระดับคะแนน แผน ดินไหวและภูเขาไฟปะทเุ ปนคร้ังคราว) ลาดบั ที่ รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถกู ตอ้ งของเนอ้ื หา 2 การลาดบั ขนั้ ตอนของเรื่อง 3 วธิ ีการนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใชเ้ ทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมสี ว่ นรว่ มของสมาชิกในกลมุ่ รวม ลงชอ่ื ...................................................ผ้ปู ระเมิน ............/................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณ์ชัดเจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ เป็นสว่ นใหญ่ ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมินบางสว่ น เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ตา่ กวา่ 8 ปรับปรุง T245

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) ๑.4 ลกั ษณะภมู ิอากาศและพชื พรรณธรรมชาติ 1. นกั เรยี นดแู ผนทโ่ี ลก แลว ใหอ าสาสมคั ร 3-4 คน ทวีปยุโรปมีลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นท ่ี ออกมาชี้เสนสมมติละติจูดหลักท่ีปรากฏอยู ซ่ึงมีปัจจัยส�าคญั ต่าง ๆ ที่ส่งผลให้เกดิ ลักษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณธรรมชาตทิ แ่ี ตกต่างกนั ในแผนที่ ๑) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภูมิอากาศ ลักษณะภูมิอากาศของทวีปยุโรปมีความ 2. นักเรียนดูแผนทท่ี วีปยุโรป แลวออกมาช้ีทาํ เล ท่ีต้ังของทวีปยุโรปตามระยะละติจูด แตกตา่ งกนั ในแตล่ ะภมู ภิ าค ซง่ึ เปน็ ผลมาจากปจั จยั ดังน้ี ๑.๑) ตา� แหนง่ ทตี่ ง้ั ตามละตจิ ดู มผี ลตอ่ การรบั รงั สคี วามรอ้ นจากดวงอาทติ ยม์ าก 3. ครูต้ังคําถามเพื่อเปนการกระตุนความสนใจ นอ้ ยแตกตา่ งกนั ทวปี ยโุ รปตงั้ อยใู่ นเขตอบอนุ่ ถงึ เขตหนาวระหวา่ ง ๓๖-๗๑ องศาเหนอื มชี ว่ งเวลา ของนักเรยี น เชน ได้รับความรอ้ นจากรังสีดวงอาทิตย์ตา่ งกนั ตามละติจูด • นอกจากตําแหนงที่ต้ังตามละติจูดแลว ๑.๒) ทศิ ทางลมประจา� ป ี มผี ลต่ออากาศโดยตรง เม่ือลมพัดจะพาความช้ืนและ ปจจัยใดบางท่ีสงผลใหลักษณะภูมิอากาศ อณุ หภมู ทิ พ่ี ดั ผา่ นจากทห่ี นงึ่ สอู่ กี ทห่ี นงึ่ โดยทวปี ยโุ รปไดร้ บั อทิ ธพิ ลจากลมประจา� ตะวนั ตกเฉยี งใต้ ของทวปี ยุโรปมคี วามแตกตา งกัน ทพี่ ดั จากมหาสมทุ รแอตแลนติก ทะเลเหนอื และอา่ วบสิ เคย ์ นา� ความชนื้ เขา้ สู่ตอนกลางของทวีป (แนวตอบ เชน ความสงู ของพนื้ ท่ี ความใกลไ กล ท�าให้มคี วามชื้นโดยทัว่ ไป จากทะเล ทิศทางของลม การวางตัวของ ๑.๓) ลักษณะภูมิประเทศ ได้แก่ ความสูง-ต�่าของแผ่นดินและการวางตัวของ เทอื กเขา กระแสนาํ้ ในมหาสมทุ ร พายตุ า งๆ) เทือกเขา อุณหภมู ขิ องอากาศจะลดลง ๖.๔ องศาเซลเซยี ส ตามความสงู ทีเ่ พิม่ ข้ึน ๑,๐๐๐ เมตร • พืชพรรณธรรมชาติของทวีปยุโรปมีความ บริเวณที่ราบสูงและเทือกเขาจึงมีอุณหภูมิต่�ากว่าพ้ืนที่ราบต่�า โดยทวีปยุโรปส่วนใหญ่เป็นที่ราบ แตกตา งกนั ไปตามเขตภมู อิ ากาศ และปจ จยั ท�าให้มีอุณหภูมิไม่สูงมาก อีกท้ังลมและความชื้นในอากาศสามารถพัดเข้ามาถึงตอนกลางของ ควบคุมอื่นๆ นักเรียนคิดวา ปจจัยใดบาง ทวีปได้ ส่วนเทือกเขาสูงตอนใต้ของทวีปเป็นแนวกั้นลมหนาวเย็นจากทางเหนือไม่ให้ผ่านเข้าสู่ ทสี่ ง ผลใหพ ชื พรรณธรรมชาตขิ องทวปี ยโุ รป ภมู ภิ าคยโุ รปใตไ้ ด้ มีความแตกตา งกัน หา่ งไกลจากทะเล ๑โด.๔ย)ท วคปี วยาโุมรใปกมลคี-้ ไากบลสทมะทุ เลรมาพก้ืน อทกี ่ีทท่ีใกงั้ ภลมู้ทปิะเรละจเทะไศดแ้รบับบคฟวอีามอรชด์้ืน1 มแบากบกอวา่ ่าวพ แื้นลทะแ่ีทบี่อบย ู่ (แนวตอบ เชน อณุ หภูมิ ความชืน้ ความสงู ทะเลภายในตอ่ เนอื่ งกบั มหาสมทุ ร ทา� ใหท้ วปี ยโุ รปสว่ นใหญไ่ ดร้ บั ความชนื้ ในอากาศคอ่ นขา้ งสงู ตํ่าของพน้ื ท่ี การรับแสงอาทิตย) ๑.๕) กระแสนา้� ในมหาสมทุ ร บรเิ วณทไ่ี ดร้ บั อทิ ธพิ ลจากกระแสนา้� อนุ่ มคี วามชน้ื มากกว่าบริเวณที่ได้รับอิทธิพลจากกระแสน�้าเย็น โดยทวีปยุโรปได้รับอิทธิพลจากกระแสน�้าอุ่น ขน้ั สอน กัลฟ์สตรีมและกระแสน�้าอุ่นแอตแลนติกเหนือไหลผ่านทะเลต่าง ๆ ด้านทิศตะวันตกของทวีป สง่ ผลให้น่านนา�้ ดังกล่าวไมเ่ ป็นน�้าแขง็ ตลอดปีแม้ในฤดหู นาว ข้ันที่ 1 การตัง้ คําถามเชิงภูมศิ าสตร ๑.๖) อทิ ธพิ ลจากพายหุ มนุ เมอื่ เกดิ พายมุ กั นา� ความชนื้ และฝนเขา้ สแู่ ผน่ ดนิ โดย ทวีปยุโรปได้รับอิทธิพลจากพายุหมุนที่เกิดจากกระแสอากาศเย็นจัดพัดจากขั้วโลกแถบมหาสมุทร 1. ครนู ําภาพมาใหน ักเรียนพิจารณา เชน อารก์ ตกิ ปะทะกบั กระแสอากาศรอ้ นชนื้ ทพี่ ดั จากเขตรอ้ น ทา� ใหเ้ กดิ พายลุ มแรงและมฝี นตกบรเิ วณ • ภาพภมู อิ ากาศแบบทนุ ดรา กลางทวีป • ภาพภูมิอากาศแบบกึง่ อารกตกิ • ภาพภมู ิอากาศแบบชืน้ ภาคพืน้ ทวีป ๒๒0 เกร็ดแนะครู ขอ สอบเนน การคดิ ครูอาจนาํ ลกู โลกจาํ ลองมาใหน กั เรยี นดู แลวอธบิ ายเพ่มิ เตมิ เกีย่ วกับปจจัย ภูมปิ ระเทศแบบฟอ อรดเกดิ จากการกัดเซาะของตวั การในขอ ใด ทมี่ อี ทิ ธพิ ลตอ สภาพภมู อิ ากาศดา นทาํ เลทต่ี งั้ ของทวปี วา ทวปี ยโุ รปตง้ั อยใู นเขต 1. กระแสลม ละติจูดกลางจนถึงเขตละติจูดสูงใกลเขตข้ัวโลกเหนือ จึงมีสภาพอากาศอบอุน 2. ธารนํ้าแข็ง ไปจนถึงอากาศหนาว ไมม ีพน้ื ท่ีใดอยูในเขตละตจิ ดู ตา่ํ ใกลเสน ศนู ยส ูตร ดังนนั้ 3. กระแสคล่ืน ทวปี ยโุ รปจึงไมม เี ขตอากาศรอนเหมือนกบั ทวปี อน่ื ๆ 4. แมน้าํ ลําธาร นักเรียนควรรู (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 2. เน่ืองจากฟออรดเปนอาวเล็กๆ ทม่ี ีลักษณะแคบและยาว เวา ลกึ เขา ไปในฝงระหวางแผนดนิ สูงชัน 1 ฟออรด (fiord) หรือฟยอรด (fjord) เปน อา วเล็กๆ ทีม่ ีลกั ษณะแคบและ หรือระหวางหนาผาสูงชันตามเชิงเขา ซึ่งเกิดจากธารน้ําแข็งไหล ยาวเวาลึกเขาไปในฝงระหวางแผนดินสูงชัน หรือระหวางหนาผาสูงชันตาม เซาะกรอ นเปนรอ งลึกลงสทู ะเล) เชิงเขา ซ่ึงเกิดจากธารน้ําแข็งไหลเซาะกรอนเปนรองลึกลงสูทะเล ลักษณะ ภูมิประเทศแบบฟออรดสามารถพบไดบริเวณคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย รวมถึง บางประเทศทีม่ ีอากาศหนาวจดั เชน แคนาดา นวิ ซีแลนด T246

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ แผนทแี่ สดงลกั ษณะภูมิอากาศของทวีปยโุ รป 40 ํN 30 ํN ขนั้ สอน 80 ํE เ ทื อ ก เ ข า อู รั ล ทวีปเอเ ีชย แบบเมดิเตอรเรเ �นยนแบบ ึ�กงทะเลทรายเขตอบ ุอน กระแส ้นำเ ็ยน ข้ันที่ 1 การตงั้ คําถามเชงิ ภมู ศิ าสตร ส เ ป ยน COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd 2. นักเรียนดูแผนที่แสดงลักษณะภูมิอากาศของ ทะเ ทวปี ยุโรป จากหนงั สือเรียน สังคมศกึ ษาฯ ม.2 ค แบบ ่ีทสูง และรว มกนั แสดงความคดิ เหน็ ตามประเดน็ เชน • ในการศกึ ษาลกั ษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณ แ ธรรมชาตขิ องทวปี ยโุ รป สามารถใชเ ครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตรใดไดบ าง ล (แนวตอบ เนื่องจากขอมูลทางภูมิศาสตร ส มีหลากหลายมิติ จึงตองใชเครื่องมือทาง ภูมิศาสตรที่มีลักษณะตรงตามประเภทของ 70 ํE แบบ ึ�กองทะะซเทอละฟเลทรายเขตอบ ุอน เขต ูภ ิมอากาศ แบบช้ืนภาค ื้พนสมุทรชายฝงตะวันตก ขอมูล โดยเฉพาะการศึกษาลักษณะภูมิ- อากาศและพชื พรรณธรรมชาติ ควรใชแ ผนที่ 60 ํE ท ะ เ ล ํด า ท. ค อ เ ค ัซ แบบชื้นภาค ้ืพนทวีป ภาพจากดาวเทียม หรือรูปถายทางอากาศ เนื่องจากทําใหทราบขอมูลลักษณะของ 30บบํE ุทนแดบร40บาํEึ�กงอา รก50ตํEิก อาว ฟนแลน ด แบบทุนดรา แบบก�ึงอา รก ิตก กระแส ้นำ ุอน ภมู อิ ากาศไดอยางชัดเจน) ท ะ เ ล แ บ เ ร็ น ต ส แบบช้ืนภาคพื้นท ีวป 30 ํE 3. ครูใหนักเรียนชวยกันต้ังประเด็นคําถามทาง ทะเลขาว ภมู ิศาสตร เชน 2ที ย น ทะเลอเี จยี น • ปจจัยสําคัญใดบางที่กอใหเกิดลักษณะ ท. ค า ร เ พ เ ทะเลค ีรต ภูมอิ ากาศทห่ี ลากหลายของทวีปยุโรป ปท.ททรท..ารนบอซิอโลเลดวเนีขพียานแนอลป • เขตภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ น รูปแบบใดท่ีมีพ้ืนท่ีมากท่ีสุดในยุโรป และมี สาเหตุมาจากปจจัยใด 20 ํE แ อ า ว บ อ ท เ ีน ย ดั ส • ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ของทวีปยุโรปสงผลตอการดํารงชีวิตของ ีน ย คนในทวปี อยา งไร ล บ อ ล ติ ก ท. พิ น 10 ํE 20 ํE ท. เ ช อ เ ล น ทะเลไอโอเนยี น ล ทะเลเหนือ อ เ ทะเ แ กง แบบ ้ชืนภาค ื้พนส ุมทรชายฝงตะ ัวนตก าี่ส ริ ู ร ท. ไทดะเนลเพอเนดรไี น 0 ํ 10 ํE ปบท ทะเลติรเรเนียน ยติก ต อ ร เ ลนบ น แส ้นเำสนุอทอนาะ รแกเติอกลเตซแอน รลเอิคนล รติกวีเเห ีจนือย น อ�ยแ โยตันเฮเมน ารแเน แอเ ขรเ ท. กอ เ อเต เ เ ืท ํW อาวบิสเค ย แบบเม ิด เเ ีซีซยย ร รรราาเโนมเบราดนาา 10 1 ท ะ เ ล เ ม ิด ํN ท ีว ป แ อ ฟ ิร ก า 70 ม0าตราสวน 1 : 350,00000,070500 1,000 กม. 20 ํW กระ ท.พิเร ีนส ํW ท.แคนเทเบ ีรยน 30 40 ํW ม ห า ส ุม ท ร N 250 แ อ ต แ ล น ติ ก ํNกระแสน้ำเ ็ยนก ีรนแลน ด กระแส ้นำ ุอนกัลฟสตรีม 60 50 ํN 40 ํN ๒๒๑ 30 ํN กจิ กรรม สรางเสริม นักเรียนควรรู ใหนักเรียนฝกอานแผนที่แสดงลักษณะภูมิอากาศของทวีป 1 ท.พิเรนีส เปนเทือกเขาในทวีปยุโรปทอดตัวยาวตามแนวเขตแดนประเทศ ยุโรปในแตละเขต แลวอภิปรายรวมกันในชั้นเรียนถึงปจจัยที่ ฝรงั่ เศสกบั ประเทศสเปน ตง้ั แตอ า วบสิ เคยไ ปจนถงึ ชายฝง ดา นตะวนั ตกเฉยี งใต สงผลตอ ภูมอิ ากาศ จากนั้นสรุปสาระสาํ คญั ลงสมดุ สง ครูผสู อน ของอาวลียง ยาวประมาณ 435 กิโลเมตร ยอดเขาสูงสุดชื่อ ปโกเดอาเนโต สงู 3,404 เมตร กิจกรรม ทา ทาย 2 ท.คารเพเทียน เปนเทือกเขาในทวีปยุโรปดานตะวันออก บริเวณเขตแดน ระหวางประเทศสโลวาเกียกับประเทศโปแลนด และตอเน่ืองเขาไปยังประเทศ ใหน ักเรยี นเลือกศกึ ษาลักษณะภูมอิ ากาศ 1 เขต ในประเด็น ยูเครนและทางตะวันออกของประเทศโรมาเนีย กวางที่สุด 290 กิโลเมตร ตัวอยางตอ ไปนี้ แลวบนั ทกึ ผลการคน ควา ยอดสูงสุดช่ือ เกรลาคอฟกา สงู 2,655 เมตร • ลักษณะภมู ิอากาศสาํ คัญ T247 • ลักษณะพชื พรรณธรรมชาตแิ ละสัตวป า • การดําเนินชีวิตของประชากร ครตู ง้ั ประเดน็ อภปิ ราย หากนกั เรยี นตอ งการไปสมั ผสั อากาศ ทศ่ี กึ ษาคน ควา “จะเลอื กไปทใ่ี ด ชว งเวลาใด” ใหน กั เรยี นสมมตวิ า ตนเองไดไปสัมผัสบรรยากาศนั้นจริงๆ แลวถายทอดใหเพื่อนใน ช้นั เรยี นฟง

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๒) เขตภูมิอากาศและลักษณะพืชพรรณธรรมชาติ ลักษณะภูมิอากาศของ ทวปี ยโุ รปสามารถแบง่ ออกไดเ้ ปน็ ๗ เขต ดงั น้ี ขนั้ ที่ 2 การรวบรวมขอมลู ค�าอธบิ ายสญั ลักษณ์ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมเลือกใชเครื่องมือทาง บ ริเวณทีพ่ บ ภมู ศิ าสตรเ พอื่ ศกึ ษาคน ควา ขอ มลู เรอื่ ง ลกั ษณะ ลกั ษณะภมู อิ ากาศ ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ เพ่ือนํามา ลกั ษณะพชื พรรณธรรมชาติ อภิปรายรว มกันในชนั้ เรยี น ๑  ภูมอิ ากาศแบบทนุ ดรา 1 ๒   ภมู อิ ากาศแบบกง่ึ อารก ตกิ ๓ ภมู อิ ากาศแบบชน้ื ภาคพนื้ ทวปี 2. ครูแนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศท่ีนาเชื่อถือ เพิ่มเติม หรือใหนักเรียนดู PPT แสดงเขต แถบข้วั โลกบรเิ วณ บ ริเวณประเทศนอรเ์ วย ์ ภ มู ภิ าคยุโรปตะวันออกและ ภมู อิ ากาศและลกั ษณะพชื พรรณธรรมชาตขิ อง ประเทศนอร์เวย ์ ฟนิ แลนด์ สวีเดน และตอน บางสว่ นของยุโรปใต ้ ทางดา้ น ทวปี ยุโรป เพอื่ เปนการรวบรวมขอ มูลเพ่ิมเติม ฟินแลนด์ ไอซแ์ ลนด์ เหนอื ของรัสเซยี คาบสมทุ รอิตาลีและคาบสมุทร และตอนเหนอื ของรัสเซีย ม ีอากาศหนาวเย็นตลอดปี บอลข่าน ขน้ั ท่ี 3 การจดั การขอมูล ม ีอากาศหนาวจัดตลอด ในเดือนท่ีร้อนท่ีสุดอุณหภูมิ ใ นฤดูหนาวมีอุณหภูมิระหว่าง ท้ังปี อุณหภูมิสูงท่ีสุด มากกวา่ ๑๐ องศาเซลเซยี ส -๓-๑๐ องศาเซลเซยี ส มหี มิ ะเปน็ 1. แตล ะคนในกลมุ นําขอมลู มาแลกเปล่ยี นกนั ตา่� กวา่ ๑๐ องศาเซลเซยี ส และชว่ งทหี่ นาวทสี่ ดุ อณุ หภมู ิ หยาดนา�้ ฟ้า ฤดรู ้อนมีอณุ หภูมิ 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทน่ี าํ เสนอ และใน ๑ ป ี มชี ว่ งทอ่ี ณุ หภมู ิ ต่�ากว่า -๓ องศาเซลเซียส ระหวา่ ง ๑๑-๒๒ องศาเซลเซยี ส ตา่� กวา่ ๐ องศาเซลเซียส ซง่ึ มเี วลาประมาณ ๗ เดือน และมฝี นตก เพ่ือใหไดขอมูลทถี่ กู ตอ ง ประมาณ ๘ เดอื น ไม่มีไม้ยืนต้น เนื่องจาก ปเรา่ ียสกนว ่าพ บ“ใไนทปกรา2ะ”เ ทไศมร้สัทเ่ีพซบีย ปา่ สนและปา่ ไมผ้ สมระหวา่ งปา่ ขน้ั ท่ี 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมูล อากาศหนาวจดั สว่ นมาก เช่น ตน้ สปรซู เฟอร์ ไพน ์ สนกบั ปา่ ไมผ้ ลดั ใบ พนื้ ทภี่ เู ขา มตี ะไครน่ า้� มอสส ์ ไลเคน เฮมลอ็ ก มตี น้ เฟอร ์ สปรซู ทรี่ าบมตี น้ โอก๊ 1. ครูใหสมาชิกแตละกลุมนําขอมูลที่รวบรวม เมเปิล ท่ีไกลจากทะเลปกคลุม มาไดท ําการวเิ คราะหร ว มกัน ดว้ ยหญา้ สงู 2. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานหนาช้ันเรียน สมาชกิ กลมุ อ่นื ผลัดกนั ใหขอคดิ เหน็ เพ่ิมเตมิ 3. สมาชกิ แตล ะกลมุ รว มกนั ทาํ ใบงานที่ 12.2 เรอ่ื ง ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ของทวีปยุโรป และรวมกันเฉลยคําตอบ โดย ครูแนะนาํ เพมิ่ เติม ๒๒๒ นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ อทิ ธพิ ลจากปจ จยั ในขอ ใดทสี่ ง ผลใหท วปี ยโุ รปสว นใหญม สี ภาพ 1 ภูมิอากาศแบบทุนดรา มีความหนาวเย็นเกือบตลอดทั้งป สงผลใหเปน อากาศหนาวเย็นและอบอนุ บริเวณที่มีประชากรอาศัยอยูเบาบางแหงหน่ึงของโลก นอกจากนี้ อากาศ หนาวเย็นยังเปนอุปสรรคตอการคมนาคมขนสงทางนํ้า เพราะน้ําในแมน้ําหรือ 1. กระแสนํ้าเย็น ทะเลสาบจะเปนน้ําแข็ง และการเกษตรก็ทําไดยาก กิจกรรมทางเศรษฐกิจ 2. ท่ตี งั้ ตามแนวละติจดู ทีส่ าํ คัญของบรเิ วณน้ี คือ การทําปา สน การทาํ ประมงนอกชายฝง 3. การวางตัวของเทือกเขา 2 ไทกา เปนปาเขตหนาว มีสนเปนไมเศรษฐกิจที่สําคัญ และเปนปาที่มี 4. อิทธิพลของลมมรสุมประจาํ ป ขนาดใหญท่สี ุดของโลก จดั เปน “สงั คมมชี ีวิตบนบก” ทีม่ ีขนาดกวางใหญทีส่ ุด (วิเคราะหค ําตอบ ตอบขอ 2. เนอื่ งจากพ้ืนทีข่ องทวีปยุโรปตงั้ อยู พบมากทางตอนเหนอื ของรัสเซยี แคนาดา สวีเดน ฟน แลนด นอรเ วย เดนมารก ระหวางละติจูดที่ 36-71 องศาเหนือ จึงสงผลใหพื้นท่ีสวนใหญ เปน ตน มีสภาพอากาศหนาวเย็นและอบอุน โดยพ้ืนท่ีตอนเหนือของทวีป อยูในบริเวณละติจูดสูงใกลขั้วโลก ทําใหมีอากาศหนาวเย็นและ T248 อณุ หภมู ติ า่ํ มาก ทางดา นทศิ ตะวนั ตกของทวปี และสว นทอ่ี ยลู ะตจิ ดู ต่ําลงมามีอากาศอบอนุ สว นดา นทิศตะวนั ออกไดร บั อิทธิพลจาก อากาศหนาวเย็นบริเวณขั้วโลก และดานทิศใตของทวีปไดรับ อทิ ธพิ ลจากทะเลเมดเิ ตอรเรเนียน จึงมีภมู ิอากาศแบบเฉพาะ)

นาํ สอน สรุป ประเมิน ๔   ภูมิอากาศแบบชน้ื ภาคพ้นื สมทุ รชายฝง   ๕ ภมู ิอากาศแบบเมดิเตอรเรเนยี น ขน้ั สอน ตะวันตก ภ มู ิภาคยโุ รปใต้ แถบทะเลเมดิเตอรเ์ รเนียน ข้นั ที่ 5 การสรปุ เพ่อื ตอบคําถาม มอี ากาศแบบก่ึงเขตรอ้ น ในฤดรู อ้ นอากาศ บรเิ วณภูมภิ าคยุโรปเหนอื ด้านทิศตะวันตก แห้งแล้ง และมีความช่มุ ชนื้ ในช่วงฤดหู นาว 1. นักเรียนในชน้ั เรยี นรวมกนั สรุปเกยี่ วกบั การใช และยโุ รปตะวันตก ตน้ ไม้พนั ธเุ์ ตยี้ มีใบเลก็ และเป็นไม้เน้ือแข็ง เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร และเคร่ืองมือดาน อากาศอบอ่นุ ชื้นตลอดปี มีความช้ืนใน เทคโนโลยีในการสืบคนและศึกษาเก่ียวกับ อากาศทั้งฤดูร้อนและฤดูหนาว มฝี นตก เช่น มะกอก สม้ ซีดาร ์ ไมห้ นาม ไมพ้ มุ่ แคระ ลกั ษณะภมู อิ ากาศและพชื พรรณธรรมชาตขิ อง ตลอดป ี โดยท่ัวไปอณุ หภูมิสูงกว่า ทวปี ยุโรป ๑๐ องศาเซลเซียส ป า่ ไมผ้ ลัดใบ เชน่ โอ๊ก เมเปิล และปา่ สน 2. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระ เชน่ ไพน์ เฟอร์ สําคัญเพื่อตอบคําถามเชิงภูมิศาสตร โดยครู แนะนาํ เพิม่ เตมิ ๖  ภมู อิ ากาศแบบกึ่งทะเลทรายเขตอบอนุ่ ๗  ภมู อิ ากาศแบบท่สี งู 3. นักเรียนทําแบบฝกสมรรถนะฯ ภูมิศาสตร พนื้ ท่บี รเิ วณตอนเหนอื ของทะเลดา� ต่อกบั บ รเิ วณเทือกเขาแอลป์ เทอื กเขาทรานซลิ - ม.2 เร่ือง ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณ ทิศตะวนั ตกของทะเลแคสเปยี น เวเนียนแอลป์ และเทือกเขาคารเ์ พเทยี น ธรรมชาตขิ องทวปี ยโุ รป มคี วามแหง้ แลง้ ปรมิ าณฝนเฉลยี่ อุณหภูมิของอากาศจะลดลงตามความสูง ต่า� กวา่ ๒๕๐ มิลลิเมตรตอ่ ป ี ในอตั รา ๖.๔ องศาเซลเซยี ส ตอ่ ความสูง ขนั้ สรปุ ท ุ่งหญา้ ต้นสั้นเตย้ี ชาวรัสเซยี เรียกว่า ๑,๐๐๐ เมตร “สเตปป์” พ ชื พรรณเปลยี่ นแปลงไปตามระดบั ความสูง ครแู ละนกั เรยี นรว มกนั สรปุ ความรู หรอื ใช PPT ของพืน้ ท ่ี เช่น ไมส้ นชนิดต่าง ๆ สรุปสาระสําคัญของเน้ือหา ๒๒๓ ขน้ั ประเมนิ 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม การรวมกนั ทํางาน และการนําเสนอผลงาน 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร ม.2 ขอสอบเนน การคิด แนวทางการวัดและประเมินผล เพราะเหตใุ ดเขตภมู อิ ากาศแบบเมดิเตอรเรเนยี นจึงมีฝนตกใน ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเนื้อหา เร่ือง ลักษณะภูมิอากาศ ฤดูหนาว และพืชพรรณธรรมชาติ ไดจากการตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และ การนําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผล 1. มมี รสมุ พดั ผา นเปนประจํา จากแบบประเมินการนําเสนอผลงานที่แนบมาทายแผนการจัดการเรียนรู 2. มีกระแสนา้ํ เย็นแลบราดอรไหลผาน หนว ยที่ 12 เรือ่ ง ทวปี ยุโรป 3. มมี วลอากาศรอ นปะทะกบั มวลอากาศเย็น 4. มีลมตะวนั ตกจากมหาสมุทรแอตแลนตกิ พัดเขา สูช ายฝง แบบประเมินการนาเสนอผลงาน (วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 4. เน่ืองจากเขตภูมิอากาศแบบ คาชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนประเมินผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แล้วขีด ลงในช่องท่ี เมดเิ ตอรเ รเนยี น มภี มู อิ ากาศอบอนุ มีอุณหภมู ิปานกลาง และมี ตรงกบั ระดบั คะแนน ลมตะวันตกจากมหาสมุทรแอตแลนติกพัดเขาสูชายฝงตะวันตก ซึง่ ทาํ ใหม ฝี นตกในชวงฤดูหนาวเปน ประจาํ ) ลาดบั ท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถกู ต้องของเน้อื หา 2 การลาดับขัน้ ตอนของเร่ือง 3 วิธีการนาเสนอผลงานอยา่ งสรา้ งสรรค์ 4 การใชเ้ ทคโนโลยใี นการนาเสนอ 5 การมสี ว่ นร่วมของสมาชิกในกลมุ่ รวม ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑก์ ารให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ สมบรู ณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ เปน็ สว่ นใหญ่ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางสว่ น เกณฑก์ ารตดั สินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ T249 ต่ากวา่ 8 ปรับปรงุ

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ นาํ (Geographic Inquiry Process) แผนที่แสดงระบบแมน ้ำของทวีปยุโรป 30 ํN2 1. ครนู าํ ภาพหรอื คลปิ วดิ โี อทเ่ี กยี่ วขอ งกบั ลกั ษณะ แผนท่แี สดงแหลง่ น้�าของทวีปยุโรป ทรัพยากรธรรมชาติที่แตกตางกันของทวีป 80 ํE ยโุ รปใหน กั เรยี นดู น.ว น.อ็อบ COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd 2. ครใู หน กั เรยี นดู PPT ทแี่ สดงลกั ษณะทรพั ยากร น.เคต ธรรมชาติของทวีปยุโรป เพื่อกระตุนความ น.อี ร ิตช สนใจ และเชอื่ มโยงเขาสเู นื้อหา ทะเลอา ัรล ขนั้ สอน 40 ํN ข้ันท่ี 1 การต้งั คําถามเชงิ ภมู ิศาสตร น ครูใหนักเรียนชวยกันตั้งประเด็นคําถามทาง าค น.อชี มิ ภมู ิศาสตร เพอ่ื คนหาคาํ ตอบ เชน น.โตบอล ส เ ป ย • ทรัพยากรธรรมชาติประเภทใดของทวีป 70 ํE1 ยา ทะเ ล แค ยโุ รปทสี่ ง ผลตอ การดาํ รงชวี ติ ของประชากร น. ในทวปี มากท่สี ดุ น. ูตราออ็ บ น.คามา น.วอลกา ท วี ป เ อ เ ีช ย น.เบลาโรชา • รายไดหลักของทวีปยุโรปมีความเก่ียวของ น. ูอรัลน. ูอซาน.เป น.เ ีวยตคา กบั ทรัพยากรธรรมชาตชิ นดิ ใด น.วอลกา 10 ํE 20 ํE 30 ํE 40 ํE 50 ํE 60 ํE น.ดอน น.โดเนต ส • ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปยุโรปมีความ ท ะ เ ล แ บ เ ร็ น ต ส น.เมเซน อางเก็บ ้นำรืยบินสค อทะะซเอลฟ น. ูค ับน ท ะ เ ล ํด า สัมพันธกับลักษณะทางกายภาพหรือไม นอรเทิ รนดวีนา น.โนแวต น.โวลคอฟา เพราะเหตใุ ด อคา คนา • หากในอนาคตทวีปยุโรปเกิดขาดแคลน น. น.เ ีวยตค น. ูซโ ทรัพยากรธรรมชาติ จะสงผลกระทบตอ ส.โอเนกา โดกา น.โ .เซาเ ิท ร น.นีเปอรนบกุ 30 ํE ส่ิงใดบาง อยา งไร า เดสนา ทะเลขาว น. ุอสต น.นารว า น.โอเ น. ิวส น.บุก น.ป ีรเ ปยต น. น ส.ลา ส. ิอลเมน น .ปรตุ น.ลน.ทอน. รเมาน ส. ีอนารี น.เอาลู อาว ฟนแสล.ไน ดปปส น.เน ัมน น.ด ีวนา น.นีสเตอ รน น.ออนลน.ูตโม รานวา.นว.าดรรดีนารน.ดา บ ทะเลอเี จยี น ทะเลค ีรต อ า ว บ อ ท เ ีน ย น.เค ีม ส.ปสคอฟ ตลู า น.มา ิรตสา ทะเลไอโอเนยี น วนโี อ เู ลนออ.เลซวล เล เออรมัน ดอร น.อา ดีเ ทะเลนเอ.ไเทดรเีบอร เ ีน ย น.นก.ลคอลมารา ล บ อ ล ติ ก น.เวเซอร า น.มูเรซ ร น.ไรน น.วัลตาวา น.อู ีมฟเต น.มาราวา น.ดรีนา 20 ํE น. ิทสซ ทะเ เ น.ออง เ ิน รน น.ดัล นน..ซดราาววาา ร น.น.ีอยูนสดั ันลน ยติก เ สนทอาะ รกเติกลเซอน รเอิคล ร วี เ ีจ ย น ส.แว น.เอลเบอ ทะเลติรเรเนียน 0ํ น.ไมน ิด เ ต น.ดาน ูน. ิอบน น อ ทะเลเหนือ น.โป จ น.เ ทรน ต น.โมแน.สเกลเตน.มา ร ซล น.โรน 10 ํE ส.เจนีวาน.โซน  น. ูดรองซ ทะเล ิล ูกเ ีรยน ํW ซน นน.แนซย.ยนอน ทะเลเม น.เวีย 10 ท วี ป แ อ ฟ ริ ก า ํN ม0าตรา สวน 1 : 350,00000,070500 1,000 กม. 70 น.เ ซเ ิว รนน.เทม ส  น.แ น.ลัวร น. ัอล ีลเ ็ลอกเนส ส น. น.ดน.อรตาดนรอนญ น.เซเกร 20 ํW ส. การอน อโบร ก ติ ตแ น.แ ช อาว ิบสเค ย น Projection: Europe Albers Equal Area Conic นนอน น.โดรู น.เ 40 ํW 30 ํW ล มหา .กวา ัดล ีก ีว ร คำอ ิธบาย ัสญ ัลกษณ อ แ ร น.เอสลาน.โดรู น น.กว ทางน้ำ น.เท ักส แห ลงน้ำ ท าเ ีดยนา ระ ัดบความ ูสง (เมตร) 60 ํN มุ ส 312,,,0040200000000000 N 250 ๒๒4 50 ํN 30 ํN 40 ํN นักเรียนควรรู กจิ กรรม สรา งเสรมิ 1 ทะเลเหนือ เปนสวนหน่ึงของมหาสมุทรแอตแลนติก อยูระหวางเกาะ ใหน กั เรยี นดแู ผนทแี่ สดงแหลง นาํ้ ของทวปี ยโุ รป จากหนงั สอื เรยี น เกรตบริเตนกบั ดา นตะวันตกของผนื แผน ดนิ ใหญท วปี ยโุ รป กวา ง 560 กโิ ลเมตร หนา 224 แลว วเิ คราะหใ นประเด็นสําคญั เชน ยาวประมาณ 970 กโิ ลเมตร มเี นอื้ ทป่ี ระมาณ 570,000 ตารางกโิ ลเมตร ลกึ เฉลยี่ 94 เมตร เปนแหลงประมงสําคัญและเปนที่ขุดเจาะนํ้ามันและแกสธรรมชาติ • บริเวณแหลงประมงสําคญั ที่กวา งใหญ • ปจ จัยสําคัญทที่ ําใหเปนแหลง ประมงสําคัญ 2 ทะเลเมดิเตอรเรเนียน เปนทะเลที่คั่นอยูระหวางทวีป โดยทวีปยุโรป • ตวั อยางสตั วน้ําเศรษฐกจิ ทีส่ ง ขายทวั่ โลก อยทู างเหนอื ทวปี แอฟริกาอยูทางใต และทวีปเอเชียอยูท างตะวันออก สําหรบั ตวั อยา งแหลงประมงสําคญั เชน เขตดอกเกอรแ บงกบ รเิ วณ ภูมิอากาศในบริเวณน้ีเปนแบบเมดิเตอรเรเนียน เนื่องจากไดรับอิทธิพลของ ทะเลเหนือ เพราะเปน แหลง ทีม่ ีอุณหภูมิเหมาะสม มีกระแสนํ้าอุน ลมตะวันตก ทําใหมีอากาศอบอุน มีฝนตกในฤดูหนาวและรอนจัดในฤดูรอน และกระแสนาํ้ เยน็ ไหลมาบรรจบกนั ปลาทข่ี นึ้ ชอื่ เชน ปลาซารด นี สง ผลดีตอ การปลกู ผลไม เชน ผลไมสกลุ สม ปลาสเตอรเจยี น T250

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 1.๕ ลกั ษณะทรพั ยากรธรรมชาติ ขน้ั สอน ทวีปยุโรปเป็นพ้ืนท่ีที่มีทรัพยากรธรรมชาติหลากหลายชนิด มีความอุดมสมบูรณ์ทั้ง ข้นั ท่ี 2 การรวบรวมขอ มลู แหล่งน้�า ดิน สัตวป์ ่า และป่าไม้ รวมถงึ แรห่ ลายชนิด ซึ่งเป็นปัจจัยพื้นฐานส�าคญั ในการพฒั นา ประเทศทง้ั ดา้ นเกษตรกรรมและอตุ สาหกรรม สง่ ผลใหท้ วปี ยโุ รปเปน็ ภมู ภิ าคทมี่ คี วามเจรญิ กา้ วหนา้ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมศึกษาขอมูล เร่ือง และมคี วามเข้มแขง็ ทางเศรษฐกิจ ลกั ษณะทรัพยากรธรรมชาตทิ ่ีส�าคญั ของทวปี ยุโรป มีดงั นี้ ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปยุโรป ประกอบการใชเ ครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร ๑) แหล่งน้�า ทวีปยุโรปมีแม่น้�า 2. ครูแนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศท่ีนาเชื่อถือ หลายสายกระจายอยู่ทั่วภูมิภาค ซึ่งถือเป็น เพม่ิ เติม แหลง่ นา�้ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนใ์ นดา้ นตา่ ง ๆ ไมว่ า่ จะเปน็ การบรโิ ภค การเพาะปลกู การคมนาคม ข้ันที่ 3 การจดั การขอ มลู ขนสง่ แมน่ า�้ สายหลกั ของทวปี ยโุ รปมหี ลายสาย วเชิส่นตูลแาม1แน่ มา�้ ไ่นรา�้ นน์ เีแปมอ่นร2า้�์ แซน แมน่ �้าดานูบ แม่นา�้ 1. สมาชิกแตละคนในกลุมนําขอมูลที่ตนไดจาก การรวบรวม มาอธิบายแลกเปลี่ยนความรู บริเวณตอนเหนือของทวีปยุโรป  แมน่ า�้ ไรน์ ถอื เปน็ แหลง่ นา�้ สา� คญั ของทวปี ยโุ รปทหี่ ลอ่ เลย้ี ง ระหวา งกัน ในเขตประเทศนอรเ์ วย์ ฟนิ แลนด์ ไปจนถงึ พน้ื ที่ ประชากรยโุ รป และเปน็ เส้นทางคมนาคมทางนา้� บางสว่ นของรสั เซยี มที ะเลสาบขนาดเลก็ กระจายอยทู่ ว่ั ไป สว่ นนา่ นนา้� ทางตอนบนเปน็ มหาสมทุ ร 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทน่ี าํ เสนอ อารก์ ตกิ ซง่ึ เชอื่ มโยงระหวา่ งทวปี เอเชยี ยโุ รป และอเมรกิ าเหนอื แตไ่ มน่ ยิ มใชเ้ ปน็ เสน้ ทางเดนิ เรอื เพอ่ื ใหไ ดขอ มูลท่ถี กู ตอง เนือ่ งจากมนี า้� แข็งปกคลมุ เกอื บตลอดทง้ั ปีทา� ใหก้ ารสญั จรทางน�้าไม่สะดวก ข้ันที่ 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอมูล สา� หรบั แหลง่ นา�้ อน่ื ๆ ทส่ี า� คญั ในทวปี ยโุ รป เชน่ ทะเลดา� ทะเลแคสเปยี น ซงึ่ เปน็ ทะเล ขนาดใหญข่ องทวปี ทะเลเหนือ ทะเลนอร์วเี จียน ซึง่ เป็นแหลง่ ทีม่ กี ารทา� ประมงมาก นอกจากนี้ 1. ครูใหสมาชิกแตละกลุมนําขอมูลท่ีรวบรวมได ยงั มที ะเลเอเดรยี ติก ทะเลเมดิเตอรเ์ รเนยี น และทะเลบอลติก มาวเิ คราะหร ว มกันเพ่อื อธิบายคาํ ตอบ ๒) ดิน ในทวีปยุโรปดินมีธาตุอาหารอุดมสมบูรณ์ เนื่องจากมีการจัดการดินท่ีดี 2. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน ประกอบการใชแผนที่ สมาชกิ กลุมอ่นื ผลัดกัน มีการดูแลฟื้นฟูสภาพดินอย่างสม่�าเสมอ รวมถึงได้รับความชุ่มชื้นมาก จึงท�าให้ดินมีคุณภาพดี ใหข อคดิ เหน็ หรือขอเสนอแนะเพ่ิมเตมิ เหมาะแก่การเพาะปลูกพืชหลากหลายชนิดและให้ผลผลิตจ�านวนมาก โดยดินท่ีมีความสมบูรณ์ ทส่ี ดุ คอื ดนิ ตะกอนบริเวณที่ราบลมุ่ นา�้ ชอื่ “ดนิ ฮสิ โทซอลส์” มีลกั ษณะสีดา� รว่ นซุย มีธาตุอาหาร 3. สมาชกิ แตล ะกลมุ นาํ ความรทู ไี่ ดจ ากการศกึ ษา ส�าคัญท่ีจา� เป็นต่อการเจริญเตบิ โตของพืช พบไดม้ ากในประเทศโปแลนด์ เยอรมนี และฝรงั่ เศส มาวิเคราะหและเรียบเรียงประเด็นสําคัญเพื่อ รว มกนั ทาํ ใบงานที่ 12.3 เรอื่ ง ลกั ษณะทรพั ยากร ๓) ปา่ ไมแ้ ละสตั วป์ า่ ปา่ ไมใ้ นทวปี ยโุ รปสว่ นใหญเ่ ปน็ ปา่ สน ซงึ่ เปน็ ไมเ้ นอื้ ออ่ น และ ธรรมชาตขิ องทวปี ยโุ รป และรว มกนั เฉลยคาํ ตอบ โดยครแู นะนาํ เพิ่มเติม มีพนั ธุ์ไมอ้ ่ืน ๆ เชน่ เฟอร์ สปรูซ ลาช ไพน์ แหล่งป่าไมส้ �าคัญอย่ใู นบรเิ วณภูมิภาคยุโรปเหนือแถบ คาบสมุทรสแกนดิเนเวีย รวมท้ังแถบยุโรปตะวันออกบริเวณพ้ืนท่ีด้านตะวันออกและเขตไซบีเรีย ของรัสเซยี พื้นท่ีท่มี ีป่าไม้หนาแนน่ ได้แก่ โรมาเนีย และบลั แกเรยี ปัจจุบนั ทวีปยโุ รปมีการจัดการ ดูแลพื้นที่ป่าไม้ และมกี ารบังคับใช้กฎหมายอยา่ งเข้มงวดในการใชป้ ระโยชนจ์ ากพนื้ ที่ปา่ ไม้ 22๕ ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู เพราะเหตใุ ดทวปี ยโุ รปจงึ นาํ ดนิ มาใชป ระโยชนใ นการเพาะปลกู 1 แมน้ําวิสตูลา แมน้ําในประเทศโปแลนด อยูทางตะวันตกเฉียงใตของ และเลยี้ งสตั วไ ดอยา งเต็มท่ี ประเทศ ตนน้ําอยูที่ลาดเชิงเขาดานเหนือของเทือกเขาคารเพเทียน ไหลเปน วงโคง ขนาดใหญไ ปทางตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ทางเหนอื และตะวนั ตกเฉยี งเหนอื 1. มที ่รี าบกวา งใหญทดี่ นิ อดุ มสมบรู ณ ผานกรุงวอรซอและเมืองทอรูน แลวไหลไปทางเหนือลงสูทะเลบอลติกที่เมือง 2. ไมมสี ารพษิ ตกคางปนเปอ นอยูในดนิ กดานสค ยาว 1,086 กิโลเมตร ใชเดนิ เรือไดเ กอื บตลอดสาย 3. ไมม ีภมู ิอากาศแหง แลง แบบทะเลทราย 2 แมนาํ้ นเี ปอร เรยี กชื่อเปนภาษารัสเซยี วา “ดเนปร” (Dnepr) ตนนํา้ อยใู น 4. เปน ดินตะกอนนาํ้ พาท่ีใชเ พาะปลกู ไดด ี ประเทศรสั เซีย เปนแมน้ําสายยาวอันดับ 3 ของทวปี ยโุ รปรองจากแมนา้ํ วอลกา และดานูบ มีพ้ืนท่ีรับนํ้า 502,999 ตารางกิโลเมตร มีความสําคัญตอการผลิต (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 3. เนื่องจากทวีปยุโรปไมมีอากาศ ไฟฟาพลงั น้าํ การเดินเรือ แหงแลงแบบทะเลทราย แมแตดินแดนที่อยูลึกเขาไปทางดาน ตะวันออกของทวีปยังมีความชุมชื้นอยู ดังน้ัน จึงทําใหมีการ นําดินมาใชประโยชนไดอยางเต็มที่ โดยเฉพาะนํามาใชในการ เพาะปลกู และเล้ียงสัตว) T251

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน สัตว์ป่าที่พบในทวีปยุโรปมีน้อยชนิด ส่วนใหญ่เป็นสัตว์ป่าขนาดกลาง บริเวณ ท่ีพบสัตว์ป่ามาก คือ ทางตอนเหนือ ตอนใต้ และตะวันออกของทวีป โดยทางตอนเหนือและ ข้ันท่ี 5 การสรปุ เพ่ือตอบคาํ ถาม ตะวันออกของทวีปพบสัตวป์ า่ เชน่ กวางเอลก์ กวางเรนเดยี ร์ สุนขั จิง้ จอก หมีขว้ั โลก แมวน้า� กระต่ายปา่ หา่ นป่า บีเวอร์ สว่ นบริเวณชายฝง่ั ทางตอนใต้ มกั พบเต่าทะเลและสัตว์น้า� เชน่ ก้งุ 1. นักเรยี นในชั้นเรยี นรวมกันสรปุ เก่ียวกับการใช ปู ปลา เครื่องมือทางภูมิศาสตร และเครื่องมือดาน เทคโนโลยีในการสืบคนและศึกษาเก่ียวกับ ๔) แร ่ ในทวีปยุโรปมที รัพยากรแร่หลากหลายชนิด กระจายอยูท่ ่วั บรเิ วณของทวปี ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปยุโรป ซึ่งเป็นปัจจัยส�าคญั ในการพัฒนาด้านอุตสาหกรรม แร่ส�าคัญของทวปี ยุโรป มีดังนี้ 2. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระ ๔.๑) เหลก็ เปน็ ทรพั ยากรที่มคี วามสา� คัญอยา่ งมากในภาคอุตสาหกรรม แหล่ง สําคญั เพ่ือตอบคาํ ถามเชิงภมู ศิ าสตร แร่เหล็กคุณภาพดีอยู่บริเวณตอนเหนือของสวีเดน ตอนกลางของเกาะเกรตบริเตน ตอนกลาง ของสเปน 3. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.2 ๔.๒) ปิโตรเลียม เป็นทรัพยากรส�าคัญที่ใช้เป็นเชื้อเพลิงส�าหรับเคร่ืองจักรกล เรื่อง ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีป และเครื่องยนต์ต่าง ๆ แหล่งน้�ามันดิบและแก๊สธรรมชาติของทวีปยุโรปอยู่บริเวณทะเลเหนือ ยโุ รปเพื่อทดสอบความรูที่ไดศ กึ ษามา ในเขตสหราชอาณาจักร เนเธอรแ์ ลนด์ เดนมาร์ก และนอร์เวย ์ นอกจากนี ้ ยังมแี หล่งน�า้ มนั ดบิ ในประเทศฝรงั่ เศส เยอรมน ี ฮังการ ี และโรมาเนยี ขน้ั สรปุ ๔.๓) ถ่านหนิ เป็นเชื้อเพลิงแทนน�้ามันใช้ในอุตสาหกรรมต่าง ๆ มีกระจายอยู่ ทั่วไป แหล่งใหญ่อยู่ในเกาะเกรตบริเตนของสหราชอาณาจักร ตอนเหนือของฝรั่งเศสติดต่อ ครูและนักเรียนรวมกันสรุปความรูเกี่ยวกับ ไปถึงเบลเยียม แคว้นรูร์ แคว้นแซกโซนีของเยอรมนี ตอนใต้ของโปแลนด์ ทางตะวันออกของ ลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปยุโรป สาธารณรัฐเช็ก เขตดอนบัสของรัสเซีย เป็นต้น ประเทศผู้ผลิตถ่านหินส�าคัญของทวีปยุโรป ตลอดจนความสาํ คญั ทมี่ อี ทิ ธพิ ลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ไดแ้ ก ่ รัสเซยี เยอรมนี และโปแลนด์ ของประชากร หรอื อาจใช PPT สรุปสาระสาํ คัญ ๔.๔) ทองแดง ใช้ท�าอปุ กรณ์ไฟฟ้า ชนิ้ ส่วนประกอบรถยนต์ พบมากในประเทศ ของเนอื้ หา สวีเดน รัสเซยี และโปแลนด์ ๔.๕) บอ็ กไซต ์ ใชใ้ นอุตสาหกรรมขดั เงา ขัดมัน และอตุ สาหกรรมเคม ี เปน็ แร่ ขนั้ ประเมนิ ทนี่ า� มาถลุงเพ่อื สกดั เอาอะลูมิเนียม แหลง่ ส�าคัญอย่ใู นประเทศรสั เซยี ฝร่ังเศส สเปน ออสเตรีย ฮงั การี บอสเนยี และเฮอรเ์ ซโกวนี า และกรซี 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม ๔.๖) ปรอท เป็นทรัพยากรที่น�าไปใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมหลายประเภท การรว มกันทาํ งาน และการนําเสนอผลงาน ไม่ว่าจะเป็นการผลิตอุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ เช่น เครื่องวัดความดันโลหิต เทอร์โมมิเตอร์ บารอมิเตอร์ ใชใ้ นอุสาหกรรมผลิตเครือ่ งใชไ้ ฟฟา้ เช่น สวิตชอ์ ตั โนมัตสิ �าหรับตูเ้ ย็น แหลง่ ท่พี บ 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก ปรอทมากอยู่ในบริเวณประเทศสเปนและยเู ครน สมรรถนะฯ ภูมิศาสตร ม.2 สา� หรบั แรท่ มี่ ปี รมิ าณรองลงมา ไดแ้ ก ่ แรใ่ ยหนิ แกรไฟต ์ ฟอสเฟต เงนิ ยเู รเนยี ม พลวง โครไมต ์ แมกนเี ซยี ม และนกิ เกลิ ซึง่ พบกระจายอยูท่ ่ัวทวปี ๒๒6 แนวทางการวัดและประเมินผล ขอสอบเนน การคดิ ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเน้ือหา เรื่อง ลักษณะทรัพยากร ขอ ใดตอ ไปนมี้ คี วามสัมพนั ธก นั ธรรมชาติ ไดจากการใชเครื่องมือทางภูมิศาสตรในการสืบคนและนําเสนอ 1. เหลก็ -ตะวันตกของนอรเ วย ผลงานหนาช้ันเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมิน 2. ปรอท-ตอนกลางของอังกฤษ การนาํ เสนอผลงานทแี่ นบมาทา ยแผนการจดั การเรยี นรหู นว ยท่ี 12 เรอื่ ง ทวปี ยโุ รป 3. ถานหนิ -ตอนเหนอื ของสวีเดน 4. ปโ ตรเลยี ม-ทะเลเหนอื เขตสหราชอาณาจกั ร แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 4. แหลงน้าํ มนั ดิบและแกส ธรรมชาติ คาชแี้ จง : ใหผ้ ู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการ แล้วขดี ลงในช่องที่ ของทวีปยุโรปพบมากบริเวณทะเลเหนือเขตสหราชอาณาจักร ตรงกบั ระดบั คะแนน นอรเ วย เดนมารก และเนเธอรแลนด สาํ หรับตัวเลอื กขอ 1, 2 และ 3 ไมม ีความสมั พนั ธกัน) ลาดับท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถูกตอ้ งของเนอื้ หา 2 การลาดับขั้นตอนของเร่ือง 3 วธิ ีการนาเสนอผลงานอย่างสรา้ งสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมสี ว่ นร่วมของสมาชกิ ในกลมุ่ รวม ลงช่ือ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบรู ณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเปน็ สว่ นใหญ่ ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางส่วน เกณฑ์การตดั สนิ คุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดบั คณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรบั ปรุง T252

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ò. ลกั ษณะประªÒกรของทวปี ยโุ รป ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) พ.ศ. ๒๕๖๐ ทวปี ยุโรปมีจา� นวนประชากร ประมาณ ๗๔๕ ล้านคน หรอื ประมาณร้อยละ ๑๐ ครูนําภาพหรือคลิปวิดีโอประชากรชนชาติ ของจา� นวนประชากรโลก (ประมาณ ๗,๕๓๖ ล้านคน) ซง่ึ มากเป็นอันดบั ๓ ของโลก เป็นทวปี ตางๆ ที่แตกตางกันของทวีปยุโรปใหนักเรียนดู ทีม่ ปี ระชากรค่อนขา้ งหนาแน่น คือ ประมาณ ๘๔ คน ตอ่ ตารางกโิ ลเมตร ประเทศท่ีมีประชากร ครูใหนักเรียนดู PPT ที่แสดงลักษณะประชากร มากทส่ี ดุ คอื รสั เซยี ประมาณ ๑๔๗ ลา้ นคน สว่ นประเทศทม่ี ปี ระชากรนอ้ ยทส่ี ดุ คอื นครรฐั วาตกิ นั สงั คมและวัฒนธรรมของทวีปยุโรป รวมถงึ ศึกษา ประมาณ ๘๐๐ คน แผนท่ีแสดงการกระจายของประชากรในทวีป ยุโรป จากหนังสือเรียน สังคมศึกษาฯ ม.2 เพื่อ ๒.๑ การตั้งถิน่ ฐานและการกระจายของประชากร กระตุนความสนใจและเช่ือมโยงเขาสูเนื้อหา โดยอาจถามคาํ ถาม เชน แผนท่แี สดงการกระจายของประชากรในทวีปยโุ รป • การตง้ั ถนิ่ ฐานและจาํ นวนประชากรในภมู ภิ าค 60 Nํ เสน อารก ตกิ เซอรเ คิล เ ทื อ ก เ ข า อู รั ล 60 Nํ ตางๆ ของทวีปยุโรป มีความแตกตางกัน ม ห า ส มุ ท ร ทะเลนอรวเี จยี น อยางไร แ อ ต แ ล น ติ ก (แนวตอบ ภูมิภาคยุโรปตะวันออกมีจํานวน ประชากรมากที่สุดของทวีป เนื่องจากมี 50 Nํ ทะเลเหนอื 50 ํN สภาพพื้นที่กวางใหญและเหมาะสมตอการ ตั้งถ่ินฐาน โดยมีท่ีราบขนาดใหญ และมี อาวบสิ เคย เทอื กเขาแอลป ท ะ เ ล ดํ า เทอื กเขาคอเคทซะสัเลแคส เปย น 40 Nํ แมน้ําสายสําคัญๆ ไหลผาน สวนภูมิภาค 40 ํN ยุโรปเหนือมีจํานวนประชากรนอยท่ีสุด ของทวีป เน่ืองจากเปนบริเวณท่ีมีอากาศ 30 Nํ N 0 500 1,000 กม. ทะเลเมดิเตอรเ รเนยี น ความหนาแนน ของประชากร (คน/ตร.กม.) หนาวเย็นเกือบตลอดป ไมสามารถทําการ 0 ํ 10 Eํ 20 Eํ 1 25 500 เกษตรได ดังน้ัน ประชาชนจึงไมนิยม ตั้งถ่ินฐานในบริเวณน้ี ซ่ึงสงผลใหเปนเขต 5 100 1,000 30 ํN ทม่ี ีประชากรเบาบางท่สี ดุ ในทวปี ) 30 ํE 40 Eํ เขตท่ปี ระชากรตัง้ ถน่ิ ฐานอยหู่ นาแน่น เขตที่ประชากรตงั้ ถิ่นฐานอยู่เบาบาง บรเิ วณภาคกลางและภาคใตข้ องสหราชอาณาจกั ร สแกนทดางิเนตอเวนียเ หเนขือตขไอซงบทีเวรีปีย2ยขุโอรงปร ัสบเซรเิียว ณเนคา่ือบงสจมากุทมรี ภาคเหนอื ของฝรงั่ เศส ภาคกลางของเยอรมน ี เบลเยยี ม อากาศหนาวเย็นเกือบตลอดปี มีหิมะและน�้าแข็ง เนเธอร์แลนด์ บางส่วนของยุโรปตะวันออก เช่น ปกคลมุ ไมส่ ามารถทา� การเกษตรได้ รวมถงึ บริเวณ โปแลนด์ สาธารณรัฐเช็ก และบริเวณท่ีราบชายฝั่ง ที่สูงและที่ราบสูง ซ่ึงเป็นพ้ืนที่ทุรกันดาร มีความ ลาดชัน จงึ ไม่เหมาะแก่การตงั้ ถิ่นฐาน ทคาะเบลสเมมดุทิเรตออิตราเ์ รลเ1ี นเยี นน่ือ งโจดายกเฉเปพ็นาะเขทตางอภุตาสคาเหหกนรือรขมอทงี่ ส�าคัญ และเป็นที่ตั้งของเมืองเศรษฐกิจที่ส�าคัญของ ทวปี ยุโรป ๒๒7 ขอสอบเนน การคิด นักเรียนควรรู เพราะเหตใุ ดประชากรสว นใหญข องทวปี ยโุ รปจงึ อาศยั อยบู รเิ วณ 1 คาบสมทุ รอติ าลี เปน คาบสมทุ รทต่ี ง้ั อยใู นภมู ภิ าคยโุ รปใต บรเิ วณตอนเหนอื ภาคกลางและภาคตะวนั ตกของทวปี มีที่ราบลุมแมน้ําโป ซ่ึงตั้งอยูระหวางเทือกเขาแอลปกับเทือกเขาแอเพนไนน ซ่ึงเปนที่ราบลุมอันอุดมสมบูรณและเปนที่ต้ังของเมืองสําคัญของประเทศอิตาลี (แนวตอบ เพราะภาคกลางและภาคตะวันตกของทวปี ยุโรปเปน เชน มลิ าน ตรู นิ เวนิส โบโลญญา บริเวณทีม่ ีความอุดมสมบรู ณม ากทส่ี ดุ แหง หนงึ่ มที รพั ยากรตา งๆ 2 ไซบีเรีย สันนิษฐานวามาจากภาษาเติรก แปลวา ดินแดนที่หลับใหล มากมาย นอกจากนี้ ภมู อิ ากาศในบรเิ วณดงั กลา วยงั เหมาะแกก าร เนอื่ งจากสภาพภมู อิ ากาศทหี่ นาวเยน็ และภมู ปิ ระเทศทที่ รุ กนั ดาร ทาํ ใหส ง่ิ มชี วี ติ ต้ังถิ่นฐานและทําเกษตรกรรม ดังนั้น ประชากรสวนใหญของ รวมทงั้ ผคู นเขา ไปอาศัยอยนู อ ย กิจกรรมตา งๆ มไี มม าก อุณหภมู เิ ฉลยี่ ประจาํ ป ทวีปยุโรปจึงเลือกอาศัยอยูในบริเวณภาคกลางและภาคตะวันตก ประมาณ -5 องศาเซลเซยี ส ของทวีป) T253

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๒.๒ การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากร โครงสรแ้าตงล่ ทะาภงมู ปภิ ราะคชขาอกงรทตวาปีมยอโุ ารยปุแมลจี ะา� เนพวศนแปตรกะชตา่ากงรก ันอ ตั ซรา่ึงเพกีรดิ ะ มอตัิดรปารตะาชยา กทรแ่ี1จตะกแตสา่ ดงงกในั ห ้เสหง่ ็นผกลใาหร ้ ข้ันที่ 1 การตงั้ คาํ ถามเชงิ ภมู ิศาสตร เปล่ยี นแปลงโครงสร้างประชากรและสดั สว่ นประชากรในวัยพึ่งพิง คือ แรกเกิดถึง ๑๔ ปี และอาย ุ ๖๐ ปีขึ้นไป กับวัยท�างาน คอื อายุ ๑๕-๕๙ ปี 1. ครูใหนักเรียนดูการเปล่ียนแปลงโครงสราง อายุ อายุ พีระมิดประชากรทวปี ยโุ รป พ.ศ. ๒๕๖๐ ประชากรจากพีระมิดประชากรยุโรป จาก พรี ะมิดประชากรทวปี ยโุ รป พ.ศ. ๒๕๑๐ 100+ 0.0% 0.0% หนังสือเรียน สังคมศึกษาฯ ม.2 แลวรวมกัน 95-99 0.0% 0.1% แสดงความคดิ เหน็ ถงึ การเปลย่ี นแปลงดงั กลา ว 90-94 0.2% 0.5% ตามประเด็น เชน 85-89 0.5% 10.% • การท่ที วปี ยโุ รปมอี ตั ราการเพม่ิ ของ 80-84 1.0% 1.7% ประชากรต่าํ สง ผลตอทวีปยโุ รปอยางไร 80+ 0.5% 1.0% 75-79 1.4% 2.1% (แนวตอบ ทําใหท วีปยุโรปขาดแคลนแรงงาน 75-79 0.6% 1.2% 70-74 1.8% 2.3% ในบางสาขาอาชีพ จึงมีชาวแอฟริกัน ชาว 70-74 1.0% 1.7% 65-69 2.5% 3.0% เอเชยี ชาวลาตนิ อเมริกาเขา ไปเปนแรงงาน 65-69 1.5% 2.3% 60-64 3.0% 3.5% โดยเฉพาะงานทางดานอุตสาหกรรม การ 60-64 2.1% 2.8% 55-59 3.4% 3.7% บรกิ าร และภาคการเกษตร) 55-59 2.5% 3.2% 50-54 3.5% 3.7% • เพราะเหตุใดประเทศตางๆ ในทวีปยุโรป 50-54 2.3% 2.9% มอี ัตราการเพม่ิ ของประชากรตา่ํ 45-49 2.2% 2.8% 45-49 3.4% 3.5% (แนวตอบ เนื่องจากภาครัฐของประเทศ ตางๆ ในทวีปยุโรปมีนโยบายการวางแผน 40-44 3.2% 3.7% 40-44 3.5% 3.5% ครอบครวั นอกจากน้ี ประชากรภายในทวปี ยังมีทัศนคติท่ีไมนิยมมีบุตรจํานวนมาก 35-39 3.5% 3.6% 35-39 3.5% 3.5% อกี ดว ย ดงั นน้ั จงึ สง ผลใหป ระเทศตา งๆ ใน ทวปี ยโุ รปมีอตั ราการเพม่ิ ของประชากรตา่ํ ) 30-34 3.6% 3.6% 30-34 3.6% 3.5% 25-29 3.6% 3.6% 25-29 3.4% 3.2% 20-24 3.4% 20-24 2.8% 2.7% 15-19 4.2% 3.3% 15-19 2.6% 2.4% 4.0% 4.2% 10-14 2.6% 2.5% 10-14 4.4% 4.3% 5-9 2.8% 2.6% 5-9 4.5% 0-4 4.4% 4.2% 0-4 2.7% 2.6% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2% 4% 6% 8% 10% ทมี่ า : https://www.populationpyramid.net/europe/1967 ทม่ี า : https://www.populationpyramid.net/europe/2017 อายุ พีระมิดประชากรทวีปยโุ รป พ.ศ. ๒๖๑๐ จากพีระมิดประชากรทวีปยุโรป พ.ศ. ๒๕๑๐ มีลักษณะพีระมิดแบบคงท่ี บ่งบอกว่า 100+ 0.1% 0.2% 95-99 0.3% 0.7% 90-94 0.8% 1.4% 85-89 1.4% 2.1% 80-84 2.1% 2.7% ประชากรแต่ละช่วงอายุมีสัดส่วนใกล้เคียงกัน 75-79 2.4% 3.0% 70-74 2.5% 2.8% เนื่องจากอัตราเกิดต่�าและคงที่ เช่นเดียวกับ 65-69 2.6% 2.7% 60-64 2.8% 2.9% 55-59 3.1% 3.1% อตั ราตายต�า่ มากดว้ ยเช่นกนั พรี ะมดิ ประชากร 50-54 3.2% 3.1% 45-49 3.1% ทวีปยุโรป พ.ศ. ๒๕๖๐ มีลักษณะพีระมิด 40-44 2.9% 3.0% แบบฐานแคบ บง่ บอกวา่ อตั ราเกดิ และอตั ราตาย 2.8% 35-39 2.8% 2.7% 30-34 2.8% 2.7% 25-29 2.8% 2.7% 20-24 2.8% 2.7% ประชากรลดต�่าลงมาก ประชากรมีแนวโน้ม 15-19 2.7% 2.6% ลดลง และมสี ดั ส่วนประชากรผูส้ งู อายสุ งู แสดง 10-14 2.7% 2.5% 5-9 2.6% 2.4% 2.5% 2.4% 0-4 8% 6% 4% 2% 0% 2% 4% 6% 8% 10% ใหเ้ หน็ วา่ โครงสรา้ งของประชากรไดเ้ ปลยี่ นแปลง 10% ท่มี า : https://www.populationpyramid.net/europe/2067 เข้าสู่สงั คมผู้สูงอายุ การคาดการณ์พีระมิดประชากรทวีปยุโรป พ.ศ. ๒๖๑๐ มีลักษณะพีระมิดแบบฐานแคบ แสดงให้เห็นว่า มีอัตราเกิดประชากรต�่า ประชากรเพ่ิมช้า ประชากรกลุ่มอายุต่าง ๆ มีสัดส่วน ใกลเ้ คยี งกัน และกลุ่มประชากรอาย ุ ๖๐ ปีข้ึนไปมจี �านวนเพ่ิมข้นึ อยา่ งชดั เจน ๒๒8 นักเรียนควรรู กิจกรรม สรางเสรมิ 1 พรี ะมดิ ประชากร เปนกราฟแทง ประเภทหน่ึงทีใ่ ชแ สดงโครงสรางอายุและ ใหนักเรียนดูพีระมิดประชากร จากหนังสือเรียน หนา 228 เพศของประชากรในประเทศ เมอื ง หรอื พนื้ ทอ่ี น่ื ๆ โดยแกนนอนแบง เปน จาํ นวน แลว รว มกนั วเิ คราะหถ งึ แนวโนม ประชากรในอนาคตของทวปี ยโุ รป ประชากรหรือรอยละของประชากร สวนแกนต้ังแสดงชวงอายุของประชากรไว ตรงกลางของพรี ะมดิ (10 ป 5 ป หรอื แตล ะปก ไ็ ด) ปกติจะใชช ว ง 5 ป สวนลา ง กจิ กรรม ทา ทาย ของพีระมิด เรียกวา ฐาน ซึ่งแสดงประชากรวัยเด็กของพ้ืนท่ีน้ันๆ ขณะท่ี สวนยอดแสดงประชากรสูงวัย ซีกซายของพีระมิดแสดงประชากรเพศชาย ใหนักเรียนเลือกศึกษาพีระมิดประชากรของประเทศในทวีป สวนซีกขวาแสดงประชากรเพศหญิง ยุโรปท่ีนักเรียนรูจัก หรือช่ืนชอบมา 3 ประเทศ แลววิเคราะห เปรยี บเทยี บแนวโนมประชากรในอนาคต พรอมทัง้ ผลกระทบหาก ประเทศน้นั ๆ มปี ระชากรชว งอายใุ ดอายหุ น่งึ มากหรือนอ ยเกนิ ไป โดยจดั ทําขอ มูลในรปู แบบผงั มโนทัศนสง ครูผสู อน T254

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ตารางแสดงจ�านวนประชากร อัตราเกดิ และอัตราตายของประชากรในทวีปยุโรป ขน้ั สอน ภูมิภาค จ�านวนประชากร อัตราเกดิ อัตราตาย ขน้ั ที่ 1 การตัง้ คําถามเชิงภมู ิศาสตร (ลา้ นคน) (ต่อ ๑,๐๐๐ คน) (ต่อ ๑,๐๐๐ คน) ๑. ยโุ รปเหนอื 2. ครูใหนักเรียนรวมกันวิเคราะหตารางแสดง ๒. ยุโรปตะวนั ตก ๑๐๔ ๑๒ ๑๘ จํานวนประชากร อัตราเกิด และอัตราตาย ๓. ยโุ รปตะวันออก ๑๙๔ ๑๐ ๒๐ ของประชากรในทวีปยุโรป จากหนังสือเรียน ๕. ยโุ รปใต้ ๒๙๓* ๑๑ ๑๕ สังคมศึกษาฯ ม.2 แลวรวมกันแสดงความ ๑๕๓ ๑๐ ๒๐ คดิ เห็นเพ่มิ เตมิ เกีย่ วกับจํานวนประชากร ที่มา : www.prb.org (2017 World Population Data Sheet) 3. ครูใหนักเรียนชวยกันต้ังประเด็นคําถามทาง ภูมศิ าสตร เพอ่ื คนหาคาํ ตอบ เชน จากตารางแสดงใหเ้ ห็นวา่ ภมู ภิ าคยุโรปตะวนั ออกมีจ�านวนประชากรมากทีส่ ดุ และ • เพราะเหตุใดการเปลี่ยนแปลงโครงสราง ในภมู ภิ าคยโุ รปเหนอื มจี �านวนประชากรนอ้ ยทส่ี ดุ นอกจากน ี้ อตั ราเกดิ และอตั ราตายของประชากร ประชากรของทวปี ยโุ รปจงึ มกี ารเปลย่ี นแปลง ยุโรปในภาพรวมอยู่ในระดับใกล้เคียงกัน ส่งผลให้โครงสร้างประชากรของทวีปยุโรปมีการ จํานวนประชากรคอนขางนอย เปล่ยี นแปลงไปอยา่ งชา้ ๆ ซง่ึ เปน็ ผลมาจากปจั จัยตา่ ง ๆ ดังนี้ • ปจจัยทางกายภาพและปจจัยทางสังคมสง ๑) ปจั จยั ดา้ นกายภาพ ภมู ภิ าค ผลตอทําเลท่ีต้ังของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ยุโรปตะวันออกมีประชากรอาศัยอยู่มากท่ีสุด และสงั คมในทวปี ยุโรปอยางไร เนื่องจากเป็นภูมิภาคท่ีมีพื้นที่กว้างใหญ่ ม ี • หากในอนาคตทวปี ยโุ รปเขา สสู งั คมผสู งู อายุ ความอุดมสมบูรณ์ทั้งทรพั ยากรดนิ น้า� และแร ่ จะสง ผลกระทบตอ ส่งิ ใดบา ง อยา งไร รวมถึงมีภูมิอากาศท่ีเหมาะสม ไม่มีภูมิอากาศ แบบทะเลทรายเหมือนทวีปอื่น ๆ จึงท�าให้ ขัน้ ท่ี 2 การรวบรวมขอ มลู เหมาะสมต่อการต้ังถ่ินฐาน ในขณะเดียวกัน ความอุดสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติก็ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุมศึกษาขอมูล เรื่อง สง่ เสรมิ ใหห้ ลายประเทศพฒั นาจนเปน็ ศนู ยก์ ลาง  ทวีปยุโรปเป็นศูนย์กลางทางด้านอุตสาหกรรมท่ีส�าคัญ ลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรมของ ของโลก เป็นปัจจัยส�าคัญท่ีส่งผลให้มีประชากรอาศัย ทวีปยโุ รป ด้านอุตสาหกรรม เป็นแหล่งผลิตสินค้าและ อยู่ในทวีปนอ้ี ยา่ งหนาแน่น บริการต่าง ๆ เกิดการสร้างงานสร้างอาชีพและเป็นแหล่งการค้าการลงทุนที่ส�าคัญ ประเทศที่มี 2. ครูแนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศที่นาเช่ือถือ ใหก บั นกั เรยี นเพมิ่ เติม จา� นวนประชากรมาก เช่น โปแลนด ์ รัสเซยี ยเู ครน ส่วนในภมู ิภาคยุโรปเหนอื แถบสแกนดิเนเวยี เป็นพน้ื ท่ีทมี่ ีประชากรน้อยทสี่ ุด เน่ืองจากมสี ภาพภมู อิ ากาศทหี่ นาวเยน็ เกอื บตลอดป ี ๒) ปจั จยั ดา้ นสงั คม ทวปี ยโุ รปมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ ในวทิ ยาการดา้ นตา่ ง ๆ ประชากร สว่ นใหญม่ คี ณุ ภาพชวี ติ ทด่ี แี ละมกี ารศกึ ษาสงู ทศั นคตขิ องคนสว่ นใหญไ่ มน่ ยิ มมบี ุตรมาก รวมถึง นโยบายของรัฐที่ส่งเสริมการวางแผนครอบครัวท่ีมีประสิทธิภาพ จึงส่งผลให้มีอัตราเกิดต�่า โดย แต่ละภูมิภาคมีอัตราเกิดใกล้เคียงกัน ส่วนอัตราตายมีระดับต�่าเช่นกัน เน่ืองจากประชาชนม ี ความรู้ในการดูแลสุขภาพทีด่ ี มีวิทยาการดา้ นการแพทยแ์ ละสาธารณสขุ ที่เจรญิ ก้าวหนา้ *รวมประชากรรสั เซียส่วนท่ีอยู่ในทวปี เอเชยี ๒๒9 ขอ สอบเนน การคดิ บูรณาการอาเซียน นักเรียนคิดวาแนวโนมของประชากรทวีปยุโรปในอีก 50 ป เม่ือเปรียบเทียบขนาดหรือจํานวนประชากรในอาเซียนกับประชากรโลก ขา งหนา จะเปน อยา งไร เพราะเหตใุ ด พบวา ขนาดประชากรในอาเซยี นมเี พียงรอ ยละ 8.6 ของประชากรโลก แมวา ขนาดของประชากรอาเซยี นจะมสี ดั สว นเพยี งเลก็ นอ ย กลา วคอื ไมถ งึ รอ ยละ 10 (แนวตอบ แนวโนมของประชากรทวปี ยุโรปในอีก 50 ปข า งหนา ของประชากรโลก แตขนาดประชากรของอาเซียนใกลเคียงกับขนาดประชากร จะมีอตั ราเกดิ ตํ่า ประชากรเพ่มิ ชา เน่อื งจากประชากรสว นใหญม ี ในสหภาพยโุ รป (EU) ซึง่ มปี ระมาณรอยละ 7.2 ท้ังนี้ ในกลมุ ประเทศ EU ไดม ี คณุ ภาพชวี ติ ทด่ี ี ไมน ยิ มมบี ตุ รมาก รวมถงึ นโยบายของรฐั ทสี่ ง เสรมิ การพัฒนาในดา นตา งๆ เปน อยางมาก การวางแผนครอบครวั มีประสทิ ธิภาพ สว นกลมุ ประชากรทม่ี ีอายุ 60 ปขึ้นไปก็จะมีจํานวนเพิ่มขึ้น สวนอัตราตายก็อยูในระดับต่ํา เชนกัน เน่ืองจากประชาชนไดรับการดูแลสุขภาพท่ีดี วิทยาการ ดา นการแพทยแ ละสาธารณสุขมคี วามเจริญกา วหนา ) T255

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๓. ลักษณะสงั คมและวัฒนธรรมของทวีปยุโรป ขน้ั ที่ 3 การจัดการขอ มูล ทวีปยโุ รปเปน็ ทวปี ที่มคี วามเจริญก้าวหน้าสูง ไมว่ ่าจะเปน็ ด้านการเมือง เศรษฐกิจ สงั คม และวัฒนธรรม เป็นศูนย์กลางทางการค้า การลงทุน และเป็นแหล่งอุตสาหกรรมขนาดใหญ ่ 1. สมาชกิ ในกลุม นําขอมลู มาแลกเปลี่ยนกนั มส่งีกผาลรศใหกึ ้ทษวาีปสูงย ุโสรังปคมมีคทววาปีมยมโุ ั่งรคป่ังสแ่วลนะใคหวญาจ่มึงเมขลี้มักแษขณ็งทะาทงี่เเปศ็นรเษมฐอื กง1ิจมสาูงก กปวรา่ ะชชนาบกทร ส่วนใหญ่มีฐานะด ี 2. สมาชกิ ในกลุมชว ยกนั คัดเลอื กขอมลู ๓.๑ ลกั ษณะท่วั ไปทางสงั คมและวัฒนธรรม ข้นั ท่ี 4 การวิเคราะหแ ละแปลผลขอมลู ประชากรส่วนใหญ่ของทวีปยุโรปเป็นชนผิวขาว จมูกโด่ง รูปร่างสูงใหญ่ จัดอยู่ในกลุ่ม 1. แตละกลุมนําขอมูลท่ีรวบรวมมาไดทําการ ชาติพันธุ์คอเคซอยด์ ซึ่งเป็นชนด้ังเดิมของทวีปนี้ ประชากรในทวีปยุโรปมีลักษณะบางอย่าง วเิ คราะหร ว มกันเพอื่ อธิบายคาํ ตอบ แตกตา่ งกนั ในแตล่ ะพืน้ ท ี่ ดงั น้ี 2. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานประกอบการใช ๑) เชอ้ื ชาต ิ ประชากรในทวีปยุโรปสามารถแบง่ ออกเป็น ๓ กลุ่มใหญ่ ดังน้ี แผนที่ สมาชิกกลมุ อน่ื ผลัดกนั ใหข อคดิ เห็น กลุ่มนอรด์ กิ กลมุ่ แอลไพน์ กล่มุ เมดเิ ตอร์เรเนยี น 3. ครูและนักเรียนรวมกันวิเคราะหและแปลผล ขอมูลเกี่ยวกับลักษณะประชากร สังคมและ • มผี ิวขาว รูปรา่ งสูงใหญ่ • มีผวิ ขาว รปู ร่างสงู ปานกลาง • มผี วิ คล้า� รูปร่างสนั ทดั วัฒนธรรมของทวีปยุโรป โดยการใชคําถาม • ผมสีน้�าตาลหรอื สที อง • ผมสีน้า� ตาล • ผมสีน้�าตาล เพ่มิ เตมิ เชน • นัยน์ตาสฟี า้ • นัยน์ตาสีฟ้าหรอื สีนา้� ตาล • นยั น์ตาสีฟ้าหรอื สีน�า้ ตาล • ประชากรกลมุ เมดิเตอรเ รเนียนในทวีป • กะโหลกศีรษะยาวรี • กะโหลกศรี ษะกวา้ ง • กะโหลกศรี ษะยาว ยุโรปมลี กั ษณะเดน อยา งไร • อ าศัยอยใู่ นประเทศนอร์เวย ์ ค่อนขา้ งกลม • อ าศัยอย่ใู นประเทศสเปน (แนวตอบ รปู รา งสนั ทัด ผิวคลาํ้ ผมสดี าํ หรอื • อ าศยั อยทู่ างตอนใตข้ องประเทศ โปรตุเกส อติ าลี และกรซี สนี า้ํ ตาล นยั นต าสฟี า หรอื สนี าํ้ ตาล กะโหลก สวีเดน เดนมารก์ เยอรมนี ตอนกลางของฝร่งั เศส ศีรษะยาว อาศัยอยูบริเวณภาคใตของทวีป และไอซแ์ ลนด์ ตอนเหนือของอิตาลี และใน ยโุ รป) • ประชากรกลุมเมดิเตอรเ รเนียนและ สวติ เซอรแ์ ลนด ์ ออสเตรยี ฮงั การี กลมุ แอลไพน มลี กั ษณะเดนเหมือนกัน อยางไร (แนวตอบ เนอ่ื งจากประชากรกลมุ เมดิเตอร- เรเนียนมีผมสีนํ้าตาล และมีนัยนตาสีฟา หรือสีน้ําตาล ซ่ึงมีลักษณะท่ีเหมือนกับ ประชากรในกลุมแอลไพนท่ีมีผมสีน้ําตาล และมนี ยั นต าสฟี า หรอื สนี าํ้ ตาลเชน เดยี วกนั ) เบลารุส รัสเซีย ยูเครน และ สาธารณรัฐเช็ก ๒๓0 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 เมือง เปนบริเวณท่ีมีประชากรอาศัยอยูหนาแนน เปนศูนยกลางทางดาน ประชากรสว นใหญของทวีปยโุ รปเปน กลุม ชาตพิ นั ธใุ ด เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ทําใหมีการประกอบอาชีพที่หลากหลาย ทั้ง 1. นกิ รอยด พาณิชยกรรม อุตสาหกรรม และการบริการ ขณะทช่ี นบทมคี วามหนาแนนของ 2. คอเคซอยด ประชากรต่ํากวา คนในชนบทสวนใหญประกอบอาชีพเกษตรกรรม เลี้ยงสัตว 3. มองโกลอยด ตามทงุ หญา และทาํ ประมงบริเวณชายทะเล 4. เมลานีเซยี น (วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 2. กลุมชาติพนั ธุคอเคซอยดซ ึง่ เปน ชนด้ังเดมิ ของทวปี ยโุ รปเปนพวกผวิ ขาว มีรูปรางสงู ใหญ จมกู โดง ปลายจมูกแคบ รมิ ฝปากบาง ผมสีออ น เชน สที อง สนี าํ้ ตาล) T256

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๒) ภาษา1 ภาษาท่ีใช้ในทวีปยุโรปส่วนใหญ่เป็นภาษาในตระกูลอินโด-ยูโรเปียน ขนั้ สอน โดยแบ่งออกเปน็ ๓ กลุ่มใหญ ่ ดงั นี้ ขัน้ ท่ี 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอ มลู แผนทแ่ี สดงกลุ่มภาษาท่ีใช้ในทวีปยโุ รป 60 ํN • หากนักเรียนมีโอกาสไดเดินทางทองเที่ยว ไปยังยุโรปตะวันออก นักเรียนจะไดย นิ หรอื 60 ํN สมั ผัสกับกลุมภาษาใดบาง (แนวตอบ กลุมภาษาโรแมนซ เชน ภาษา กลุมภาษา ๓ กลมุ ใหญ อติ าเลยี น โปรตเุ กส ฝรงั่ แศส สเปน และกลมุ กลมุ ภาษาเยอรมัน ภาษาสลาฟ เชน ภาษาสลาฟ เชก็ โปลิช) กลมุ ภาษาโรแมนซ กลมุ ภาษาสลาฟ ฟนโน-ยูกริก กลมุ ภาษายอยอ่นื ๆ เยอรมนั สลาฟ กลมุ ภาษาเตอรกกิ เ ต อ รกิก กลมุ ภาษาแอลเบเนย� 50 Nํ 50 Nํ กลุม ภาษาฟน โน-ยกู ริก เยอรมัน บอลตกิ กลุมภาษาบาสก บาสก กลมุ ภาษาบอลตกิ เยอรมัน สลาฟ มองโกล 40 ํN กลมุ ภาษาเคลตกิ โรแมนซ อิหราน คอเคเซียน กลุมภาษากรีก เคลตกิ กลมุ ภาษาคอเคเซยี น สลาฟ โรแมนซ กลุมภาษาอหิ รา น แอลเบเน�ย กลมุ ภาษามองโกล 40 ํN โรแมนซ N มาตราสวน 1 : 42,000,000 กรีก 30 ํN 30 ํN 0 500 1,000 กม. 10 ํE 20 ํE 30 Eํ 40 ํE 50 ํE 10 Wํ 0ํ ท่มี า : DK Concise Word Atlas p.89 กลมุ่ ภาษาเยอรมัน กล่มุ ภาษาโรแมนซ กล่มุ ภาษาสลาฟ แบง่ เปน็ กลมุ่ ภาษาเยอรมนั เปน็ ภาษาที่ใชใ้ นบางประเทศ เปน็ ภาษาที่ใช้ส่วนใหญ่ ทางเหนอื เชน่ ภาษานอรเ์ วย ์ ในยโุ รปตะวนั ตก ยุโรปใต ้ ในยโุ รปกลางและยโุ รป เดนมาร์ก สวีเดน ไอซ์แลนด ์ และยุโรปตะวันออก เช่น ตะวนั ออก เช่น ภาษาที่ใช้ และกลุม่ ภาษาเยอรมนั ภาษาสเปน ฝรัง่ เศส ในโปแลนด ์ รัสเซีย ลัตเวยี ตะวนั ออก คือ ภาษากอทิก อิตาเลียน โปรตเุ กส ลทิ วั เนยี เบลารุส บลั แกเรีย กลมุ่ ภาษาเยอรมนั ตะวันตก ฮงั การี มอนเตเนโกร เชน่ ภาษาองั กฤษ เยอรมนั เซอรเ์ บยี นอกจากน้ี ในบางประเทศยังมีภาษาราชการหลายภาษา เช่น สวิตเซอร์แลนด์ มภี าษาราชการ ๔ ภาษา ไดแ้ ก่ ภาษาฝรง่ั เศส ภาษาเยอรมนั ภาษาโรแมนซ์ และภาษาอิตาเลยี น สว่ นเบลเยยี มมีภาษาราชการ ๓ ภาษา ไดแ้ ก่ ภาษาฝรั่งเศส ภาษาเยอรมนั และภาษาดัตช์ ๒๓๑ ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู ภาษาของประชากรยโุ รปในประเทศแถบสแกนดิเนเวีย 1 ภาษา เปน องคป ระกอบพน้ื ฐานของวฒั นธรรม เพราะภาษาเปน สอื่ กลางใน จดั อยใู นกลุมตระกลู ภาษาใด การตดิ ตอ สอ่ื สารของคนในสงั คม การเกบ็ บนั ทกึ เรอื่ งราวหรอื ขอ มลู ตา งๆ รวมทงั้ ถา ยทอดแนวคดิ ประสบการณข องคนในสงั คมจากคนรนุ หนงึ่ ไปสคู นอกี รนุ หนง่ึ 1. ภาษาละตนิ สงั คมแตล ะกลมุ หรอื แตล ะประเทศมภี าษาเปน ของตนเอง ภาษาทใ่ี ชก นั ในปจ จบุ นั 2. ภาษาสลาฟ จงึ มเี ปน จาํ นวนมาก 3. ภาษาเยอรมัน 4. ภาษาโรแมนซ (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 3. กลมุ ตระกลู ภาษาเยอรมนั แบง ยอ ย เปนกลุมภาษาเยอรมันทางเหนือ กลุมภาษาเยอรมันตะวันออก และกลมุ ภาษาเยอรมนั ตะวันตก ซ่งึ ประเทศในแถบสแกนดเิ นเวยี ใชกลุมภาษาเยอรมันทางเหนือ เชน ภาษานอรเวย เดนมารก สวีเดน) T257

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๓) ศาสนา ประชากรในทวีปยุโรปส่วนใหญ่นบั ถือคริสตศ์ าสนา แตก่ ็ยังมกี ารนับถอื ขน้ั ที่ 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอมลู ศาสนาอนื่ ๆ ด้วย ศาสนาในทวีปยุโรป มีดงั นี้ • หากนักเรียนมีโอกาสไดเดินทางทองเท่ียว สดั ส่วนการนบั ถือศาสนา ไปยงั ประเทศอติ าลี นกั เรยี นจะพบกบั ครสิ ต- ศาสนิกชนทน่ี บั ถือในนิกายใด ครสิ ตศาสนา ๖.๑ % ๑๕.๗% ๗๘.๒% (แนวตอบ นิกายโรมนั คาทอลิกเปนสว นใหญ ซ่ึงนิกายน้ีมีศูนยกลางอยูที่นครรัฐวาติกัน โแกรบรมีกง่ นัออคออากรทเ์ทปออน็ลดนกิ 1อกิ นกายิกซสา์ 3ยา� โคโดปญั ยร นเ๓ติก สนาแยกิ ตาโรนยม ตไัน์ ด2แแค้ ลกาะท ่ นนอิกกิ ลาาิกยย ประเทศท่ีนบั ถอื คริสตศ์ าสนา ซ่ึงตั้งอยูในกรุงโรม ประเทศอิตาลี โดย มีศูนย์กลางอยู่ท่ีนครรัฐวาติกัน ซึ่งต้ังอยู่ใน ประเทศทีน่ ับถอื ศาสนาอิสลาม ประเทศที่มีประชากรสวนใหญนับถือ เชน ใจกลางกรุงโรม ประเทศอิตาลี ประเทศท่ีมี ประเทศที่นบั ถือศาสนาอน่ื ๆ อิตาลี ฝรง่ั เศส โปรตุเกส สเปน) ประชากรส่วนใหญน่ ับถอื เช่น อติ าล ี ฝรงั่ เศส โปรตุเกส สเปน ส่วนนิกายโปรเตสแตนต ์ ศาสนาอสิ ลาม ประชากรส่วนใหญ่ที่นับถืออยู่ในประเทศ เบลเยียม สหราชอาณาจักร เยอรมนี และ ผู้ที่นับถือส่วนมากเป็นชนกลุ่มน้อยท่ีอาศัยอยู่ นิกายกรีกออร์ทอดอกซ์ ประชากรส่วนใหญ่ท่ี ทางตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปยุโรป เชน่ ใน นับถืออยู่ในประเทศโรมาเนีย ยูเครน รัสเซีย ประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา รัสเซีย เซอร์เบีย กรีซ และมาซโิ ดเนยี แอลเบเนีย  ก ารประกอบพิธกี รรมทางศาสนาภายในโบสถค์ ริสต์ ซึ่ง ศาสนาอ่ืน ๆ ชาวยุโรปส่วนใหญ่ท่ีเป็นคริสต์ศาสนิกชนจะเข้าร่วมใน กิจกรรมทางศาสนาตา่ ง ๆ อย่างสม่�าเสมอ เชน่ พระพทุ ธศาสนา ศาสนาพราหมณ์-ฮินด ู ทผ่ี นู้ บั ถอื เปน็ กลมุ่ ชาวตา่ งชาตทิ อ่ี พยพเขา้ มา ใหม่ เช่น ชาวอนิ เดีย ชาวจนี ๒๓๒ นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคิด 1 นิกายโรมันคาทอลิก มีศูนยกลางอํานาจอยูท่ีสันตะปาปา ท่ีสํานักวาติกัน การนับถอื ศาสนาของประชากรทวปี ยุโรปในภาพรวมเปน อยางไร (Vatican) กรุงโรม ใชภาษาละตินเปนภาษาทางศาสนา ประมุขสูงสุด คือ สันตะปาปา (แนวตอบ ในภาพรวมประชากรทวีปยุโรปนับถือศาสนาและ 2 นิกายโปรเตสแตนต เปนนิกายท่ีแยกตัวออกมาจากนิกายโรมันคาทอลิก ความเชอื่ แตกตา งกนั ไป โดยสว นใหญน บั ถอื ครสิ ตศ าสนาเปน หลกั โดยมีผูนํา คือ มารติน ลูเทอร และไดมีอิทธิพลตอนิกายโปรเตสแตนตอ่ืนๆ นับถือศาสนาอิสลามศาสนาและความเช่ืออื่นๆ เปนสวนนอย ในภายหลงั เชน นิกายกลั แวง (Calvinism) นกิ ายแองกลคิ ันหรอื นิกายอังกฤษ สําหรับคริสตศาสนาแบงยอยเปน 3 นิกาย ไดแก นิกาย (Church of England) โรมันคาทอลิก ประชากรสว นใหญทน่ี บั ถอื เชน ในอติ าลี ฝรัง่ เศส 3 นิกายกรีกออรทอดอกซ เปนนิกายท่ีแยกตัวออกมาเปนอิสระจากสํานัก โปรตุเกส สเปน นกิ ายโปรเตสแตนต ประชากรสว นใหญท ่ีนบั ถือ วาติกันท่ีกรุงโรม มีศูนยกลางอํานาจในแตละประเทศโดยเฉพาะและใหความ เชน ในเบลเยียม สหราชอาณาจักร เยอรมนี และนิกายกรีก- สําคัญตอประมุขนิกายซ่ึงอยูในประเทศตางๆ อยางเทาเทียมกัน โดยเรียกช่ือ ออรท อดอกซ ประชากรสว นใหญที่นับถอื เชน ในโรมาเนยี ยเู ครน ประมุขเหมือนกันหมดวา ปาตริอารช (Patriarch) และมีอารชบิชอบ (Arch- รสั เซีย กรีซ) bishop) และบิชอป (Bishop) เปนหัวหนาสงฆปกครองสังฆมณฑลแตละ Tจงั หวัดตามลาํ ดบั 258

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ Knowledge ขน้ั สอน นครรฐั วาตกิ นั ขน้ั ที่ 4 การวเิ คราะหแ ละแปลผลขอมูล นครรัฐวาติกัน ต้ังอยู่ในกรุงโรม ประเทศ 4. ครูใหนักเรียนศึกษา Geo Knowledge อิตาลี ถือเป็นสถานท่ีท่ีมีความส�าคัญทางศาสนา จากหนังสือเรียน สังคมศึกษาฯ ม.2 เรื่อง อแยล่าะงเมปา็นกท ี่ปเพรระาทะับเปข็นอศงูนสยม์กเลดา็จงพขอรงะคสรันิสตตะ์ศปาสาปนาา1 นครรัฐวาติกัน จากน้ันใหนักเรียนรวมกัน ประมขุ สูงสุดแหง่ คริสตจักรโรมันคาทอลิก ถือเปน็ วิเคราะหและแสดงความคิดเห็นเช่ือมโยง ประเทศทมี่ ขี นาดเลก็ ทส่ี ดุ ในโลกโดยมพี น้ื ทท่ี ง้ั หมด ขอมูลท่ีเก่ียวของกับลักษณะประชากร สังคม ประมาณ ๐.๔๔ ตารางกโิ ลเมตร และยงั เปน็ ประเทศ และวัฒนธรรมของทวปี ยโุ รปเพิ่มเติม ที่มีจ�านวนประชากรน้อยท่ีสุดในโลกอีกด้วย คือ ประมาณ ๘๐๐ คน 2  มหาวิหารเซนตป์ เี ตอร์ เนอ้ื ท ี่ ๐.๔๔ ตร.กม.  บริเวณอาณาเขตของนครรัฐวาติกนั ประชากร ประมาณ ๘๐๐ คน เมืองหลวง วาตกิ ันซติ ี นอกจากนี้ นครรัฐวาติกันยังเป็นแหล่งท่องเท่ียวส�าคัญ  รูปป้นั ปิเอตา แห่งหนึ่งที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว เน่ืองจากมีสถานที่ สา� คัญทางศาสนาทีส่ วยงาม คือ มหาวิหารเซนต์ปเี ตอร์ และยังมี รูปปั้น “ปเอตา” เป็นผลงานของมิเกลันเจโล ศิลปินเอกคนหน่ึง ของโลก ๒๓๓ กจิ กรรม สรางเสริม นักเรียนควรรู ใหนักเรียนรวมกันอภิปรายในช้ันเรียนเก่ียวกับศาสนาและ 1 สนั ตะปาปา (Pope) ตําแหนงประมุขสงู สุดของชาวคริสตห ลายกลมุ โดย ความเชื่อในทวีปยโุ รปในประเดน็ ท่ัวไปจะหมายถึงประมุขของชาวคริสตคาทอลิกโดยเฉพาะ เช่ือวาตําแหนง สนั ตะปาปาไดร บั การสถาปนาโดยพระเยซเู อง โดยไดแ ตง ตง้ั ใหป เ ตอรเ ปน ประมขุ • ศาสนาและความเช่ือในทวปี ยโุ รป องคแ รก และตาํ แหนง นไี้ ดส บื ตอมาจนถงึ ปจจบุ ัน ตําแหนง สันตะปาปามีมงกฎุ • ประเทศในทวปี ยโุ รปท่ีนับถอื 3 ชน้ั เปน สญั ลกั ษณ หมายถงึ เปน ประมขุ ของครสิ ตจกั รคาทอลกิ เปน บชิ อปของ • อทิ ธิพลทางศาสนาและความเช่อื ท่มี ีตอ วิถีการดําเนนิ ชีวติ กรุงโรม และเปน ประมขุ ของรฐั วาติกัน จากน้นั สรุปสาระสําคญั ลงสมดุ สงครูผสู อน 2 มหาวิหารเซนตปเตอร เปนส่ิงกอสรางที่ใหญและสําคัญท่ีสุดในนครรัฐ วาตกิ นั และเปน สถานทศี่ กั ดส์ิ ทิ ธข์ิ องครสิ ตจกั รโรมนั คาทอลกิ ทต่ี ง้ั ของมหาวหิ าร เชือ่ กันวา เปน ท่ีฝง รา งของนกั บญุ ปเตอร ซ่ึงเปน 1 ในสาวก 12 องคของพระเยซู และเปนบิชอปองคแรกของอันติออก (Antioch) ท่ีตอมาไดรับการสถาปนาขึ้น เปน สันตะปาปาองคแรกของโรม T259

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๓.๒ การเปลี่ยนแปลงทางสงั คมและวฒั นธรรม ขนั้ ที่ 4 การวเิ คราะหแ ละแปลผลขอมูล ประเทศส่วนใหญ่ในทวีปยุโรปเป็นประเทศท่ีพัฒนาแล้ว มีความเป็นประชาธิปไตยสูง ประชากรมีฐานะคอ่ นขา้ งดี มกี ารศึกษาสูง ยดึ ถอื เร่ืองระเบยี บวินยั เปน็ ส�าคญั ในแตล่ ะประเทศให้ 5. ครูยกตัวอยางสภาพสังคมและวัฒนธรรมท่ีมี ความสา� คญั กบั การอนรุ กั ษว์ ฒั นธรรมของตนเอง ซงึ่ ประเทศสว่ นใหญม่ วี ฒั นธรรมแบบครสิ ตศ์ าสนา การเปลี่ยนแปลงไปของคนในทวีปยุโรป แลว ท่คี ล้ายคลงึ กนั การเปลี่ยนแปลงทางสงั คมและวัฒนธรรมของทวีปยุโรปมีลักษณะ ดงั น้ี ใหนักเรียนรวมกันวิเคราะหและแสดงความ คดิ เหน็ ในประเดน็ การเปลยี่ นแปลงทางสงั คม ๑) การเปน็ เมอื ง ประเทศสว่ นใหญใ่ นทวปี ยโุ รปมลี กั ษณะทเ่ี ปน็ สงั คมเมอื งมากกวา่ และวัฒนธรรมของคนในทวีปยุโรป โดยอาจ ยกตัวอยางจากภาพยนตร สภาพบานเมือง สังคมชนบท เน่อื งจากมีความเจริญกา้ วหน้าสงู มีวิธคี ดิ รวมถงึ รูปแบบการดา� เนินชวี ิตทท่ี นั สมัย ที่ทันสมัยและเปนระเบียบ ความเจริญทาง แต่ก็จะมีกลุ่มประเทศในภมู ภิ าคยโุ รปใต้บรเิ วณคาบสมทุ รบอลข่าน ไดแ้ ก่ โครเอเชยี มาซโิ ดเนยี ดานเทคโนโลยี ความเจริญทางดานเศรษฐกจิ คอซอวอ สโลวีเนีย บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา เซอร์เบีย และแอลเบเนีย โดยแต่เดิมประเทศ และการคา จากน้นั ครตู งั้ ประเด็นคําถาม เชน เหล่านี้มีลักษณะเป็นสังคมชนบท แต่ก็ได้มีการพัฒนาเศรษฐกิจอย่างต่อเนื่อง ท�าให้ประเทศ • เพราะเหตุใดสังคมในทวีปยุโรปจึงมีความ เกดิ การพัฒนาทีท่ ันสมัย วถิ ีชีวิตของคนแตเ่ ดิมทน่ี ยิ มประกอบอาชีพเกษตรกร ทา� เหมอื งแร ่ กไ็ ด้ เปน ประชาธิปไตยสูงมาก ปรบั เปลย่ี นมาท�าอาชีพเชงิ อุตสาหกรรมมากข้ึน เช่น การใหบ้ ริการด้านการท่องเทีย่ ว หรือยา้ ยไป (แนวตอบ เนื่องจากประชากรของทวีปยุโรป เป็นแรงงานในโรงงานผลิตสินค้าในประเทศอิตาลีและประเทศในยุโรปตะวันตกที่มีความเจริญ มีการยอมรับในสิทธิและหนาที่ของตนเอง มากกว่า นอกจากนี้ ประเทศต่าง ๆ ที่ในอดีตเคยเป็นส่วนหน่ึงของสหภาพโซเวียต ซึ่งปกครอง และของผูอนื่ ทั้งยงั มีการเคารพกฎระเบยี บ ด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ เม่ือแยกประเทศออกมาเป็นเอกราชแล้ว ก็มีการเปิดรับวัฒนธรรมจาก หรอื กฎเกณฑข องสงั คม เพอ่ื ใหป ระชาชนใน ต่างชาติมากขึ้น ผู้คนได้รับวิธีคิดและรูปแบบการด�าเนินชีวิตจากยุโรปตะวันตกและสหรัฐอเมริกา สงั คมสามารถอยูรว มกนั ไดอ ยางสนั ติสขุ ) ประกอบกบั มนี กั ลงทนุ จากตา่ งชาตเิ ขา้ มาทา� ธรุ กจิ มากขนึ้ จงึ สง่ ผลใหป้ ระเทศเหล่านม้ี กี ารพฒั นา ในด้านต่าง ๆ และมีลักษณะทีเ่ ป็นสังคมเมืองมากขึน้  ลักษณะสังคมของประเทศในทวีปยุโรปส่วนใหญ่มีความเป็นเมืองสูง เนื่องจากมีความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยี และอุตสาหกรรม ประชากรจงึ มีรปู แบบการดา� เนนิ ชวี ิตทีท่ ันสมยั ๒๓4 เกร็ดแนะครู ขอ สอบเนน การคิด ครูอาจจัดกิจกรรมโตวาทีในญัตติ “สังคมเมืองกับสังคมชนบท สังคมใด สังคมของประเทศในทวีปยุโรปท่ีสวนใหญเปนประเทศพัฒนา นา อยกู วา กนั ” เพอื่ กระตนุ ใหน กั เรยี นสนใจใฝร ู มงุ มน่ั ในการทาํ งานดว ยการสบื คน แลว มลี กั ษณะอยา งไร ขอ มลู ทไ่ี ดร บั มอบหมายจากแหลง การเรยี นรตู า งๆ และรว มกนั แสดงความคดิ เหน็ ทห่ี ลากหลายในมมุ มองทแี่ ตกตา งกนั (แนวตอบ ประเทศในทวีปยุโรปสวนใหญมีลักษณะของสังคม เมอื งทม่ี คี วามเจรญิ กา วหนา ทางเทคโนโลยี เศรษฐกจิ และรปู แบบ การดําเนินชีวิตที่ทันสมัย ประชากรสวนใหญมีการศึกษาสูง มกี ารยึดถือระเบียบวินัย ใหความสาํ คญั กับระบอบประชาธิปไตย มวี ัฒนธรรมแบบครสิ ตศ าสนาทีค่ ลายคลงึ กัน เปน ตน) T260

นาํ สอน สรปุ ประเมิน ๒) การรองรับผู้อพยพย้ายถ่ิน ทวีปยุโรปเป็นทวีปท่ีมีความเจริญในด้านต่าง ๆ ขน้ั สอน อย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐกิจ เทคโนโลยี รวมถึงเป็นศูนย์กลางทางการค้าและการลงทุน ขนั้ ที่ 4 การวิเคราะหแ ละแปลผลขอมูล จงึ เปน็ แหลง่ ดงึ ดดู ผคู้ นจากภมู ภิ าคอนื่ ใหเ้ ขา้ มา ต้ังถิ่นฐานหรือประกอบอาชีพ ซึ่งกลายเป็น 6. ครูยกตัวอยางการพัฒนาของประเทศตางๆ ปญั หาสา� คญั อยา่ งหนง่ึ ของทวปี ยโุ รป เนอื่ งจาก ท่ีทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของประชากรใน ในแต่ละปีมีผู้อพยพพยายามลักลอบเข้ามา ทวีปยุโรปและประชากรโลก เชน การพัฒนา ทา� งานโดยผดิ กฎหมายและอยอู่ าศยั จา� นวนมาก ทางดา นเทคโนโลยี เศรษฐกจิ และการคา การไป แม้ว่าประเทศต่าง ๆ ในทวปี ยโุ รปจะมมี าตรการ ลงทุนและขยายกิจการเปนบรรษัทขามชาติ ป้องกันและปราบปรามท่ีมีประสิทธิภาพแล้ว ไปยังประเทศตางๆ ทวั่ โลก กต็ าม โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ในประเทศฝรงั่ เศสและ เยอรมนี อีกทั้งยังมีผู้ล้ีภัยจากทวีปแอฟริกา  ในแต่ละปีมีผู้ลักลอบอพยพเข้ามาในประเทศต่าง ๆ ของ 7. นกั เรยี นรว มกนั ทาํ ใบงานท่ี 12.4 เรอ่ื ง ลกั ษณะ ทวปี ยุโรปเป็นจ�านวนมาก ซง่ึ เปน็ ปัญหาสา� คญั อย่างหน่ึง ประชากร สังคมและวฒั นธรรมของทวปี ยโุ รป ภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ตกเฉยี งใต ้ และประเทศอน่ื ๆ ทีห่ ลายประเทศพยายามหามาตรการป้องกนั ในทวีปเอเชีย ส่งผลให้เกิดปัญหาในการดูแล ขน้ั ที่ 5 การสรุปเพื่อตอบคาํ ถาม การจัดหางานให้ท�า ซึ่งต้องใช้งบประมาณเป็น จา� นวนมาก 1. สมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระสําคัญ เพื่อตอบคําถามเชงิ ภูมศิ าสตร แผนภาพแสดงการอพยพของประชากรโลกเขา้ มาในทวปี ยโุ รป ระหวา่ ง พ.ศ. ๒๕๕๓-๒๕๕๘ 2. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร ม.2 ล๑า้ น.ค๑น ๐.๘ล้านคน ยโุ รป ล๑้าน.ค๑น เร่อื ง ลักษณะประชากร สังคมและวัฒนธรรม ของทวีปยุโรป อเมรกิ าเหนือ เอเชยี ขน้ั สรปุ ๐.๔ลาตนิ อเมริกา ล๐้าน.๗คน ครแู ละนกั เรยี นรว มกนั สรปุ ความรู หรอื ใช PPT และแคริบเบียน แอฟรกิ า สรุปสาระสาํ คัญของเนอ้ื หา ลา้ นคน ขนั้ ประเมนิ คา� อธิบายสญั ลกั ษณ์ ล๐้าน.๒คน ทวีปปลายทาง 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม ทวีปต้นทาง ออสเตรเลียและโอเชยี เนีย การรว มกันทํางาน และการนําเสนอผลงาน 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก สมรรถนะฯ ภูมิศาสตร ม.2 ทีม่ า : UNDESA World Population Division, International Migration Report, 2018 ๒๓5 กิจกรรม สรางเสริม แนวทางการวัดและประเมินผล ใหนักเรียนสืบคนขอมูลขาวสารเกี่ยวกับการอพยพล้ีภัยใน ครสู ามารถวดั และประเมนิ ความเขา ใจเนอื้ หา เรอ่ื ง ลกั ษณะประชากร สงั คม ทวีปยุโรปจากแหลงการเรยี นรตู า งๆ เชน หนงั สอื พิมพ โทรทัศน และวัฒนธรรม ไดจากการตอบคําถาม การรวมกันทํางาน และการนําเสนอ เว็บไซตทางอินเทอรเน็ต แลวนําขอมูลมาอภิปรายรวมกันใน ผลงานหนาช้ันเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมิน ชัน้ เรียนในประเด็น ดังนี้ การนําเสนอผลงานที่แนบมาทายแผนการจดั การเรยี นรหู นว ยที่ 12 เร่ือง ทวีป ยโุ รป • สาเหตุหรือปจ จัยทีท่ าํ ใหเ กิดการอพยพ • จาํ นวนผอู พยพ ประเทศปลายทางท่ผี อู พยพไป แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน • ผลทีป่ ระเทศปลายทางไดร บั จากการอพยพ • แนวทางหรอื มาตรการปองกนั การอพยพ คาชแ้ี จง : ใหผ้ ู้สอนประเมินผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แล้วขดี ลงในช่องท่ี ตรงกับระดับคะแนน ลาดับท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถกู ต้องของเนอ้ื หา 2 การลาดบั ข้ันตอนของเรื่อง 3 วิธีการนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมสี ่วนร่วมของสมาชกิ ในกลุม่ รวม ลงชื่อ...................................................ผูป้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบูรณ์ชัดเจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมินบางส่วน เกณฑ์การตดั สินคุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากวา่ 8 ปรับปรุง T261

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ นาํ (5Es Instructional Model) แผนนททแี่ แ่ี สสดดงแงกหลาร่งเใพชาทะ่ดีปินลูกแแลละะกเลายี้รกงสรตัะจวข์าอยงขทอวงปี เยกโุษรตปรกรรมในทวีปยโุ รป 30 ํN ขน้ั ท่ี 1 กระตนุ ความสนใจ ส เ ป ย หญาอาหาร ัสตว ืพด ้นำแข็ง ุสกร ทานตะวัน COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd ทะเ 1. ครแู จง ใหน กั เรยี นทราบถงึ วธิ สี อน ชอื่ เรอ่ื งทจี่ ะ 70 ํE 80 ํE อทะะซเอลฟ ล แ ค ท ะ เ ล ดํ า น คำอ ิธบาย ัสญ ัลกษณ แพะ ุกหลาบ ัสตวปก ฝาย แกะ ไ ม เรยี นรู จดุ ประสงคก ารเรยี นรู และผลการเรยี นรู เรนเ ีดย ร ยา ูสบ ทวีปเอเ ีชย 2. ครูนําขาวเก่ียวกับกิจกรรมทางเศรษฐกิจของ ประเทศในทวปี ยโุ รปมาสนทนากับนักเรยี น 60 ํE ื้พนท่ีเพาะป ูลก โค ิทวเขา ุทงเ ้ีลยง ัสตว 3. ครูใหนักเรียนรวมกันยกตัวอยางสินคาดาน 30 ํE 40 ํE 50 ํE ้ืพนท่ีปา ทุนดรา การเกษตรของประเทศในทวีปยุโรปท่ีมีขาย ท ะ เ ล แ บ เ ร็ น ต ส ในประเทศไทย ทะเลขาว 30 ํE 4. ครยู กตวั อยา งการทาํ การเกษตรของประเทศใน อาว ฟนแลน ด ทะเลอเี จยี น ทะเลค ีรต ทวีปยุโรป โดยการยกตัวอยางจากภาพยนตร ทะเ ทะเลไอโอเนยี น โฆษณา สารคดี ภาพประกอบ หรอื จากแผนที่ ยน แสดงแหลงเพาะปลูกและเล้ียงสัตวของทวีป ยุโรป จากน้ันครูตั้งคําถามเพื่อใหนักเรียน อ า ว บ อ ท เ ีน ย ล บ อ ล ติ ก ีน แสดงความคิดเหน็ เชน • การทําการเกษตรของชาวยุโรปเปนอยางไร 20 ํE เ 10 ํE 20 ํE • การเกษตรของทวปี ยโุ รปมลี กั ษณะเหมอื นหรอื แตกตา งกบั การทาํ การเกษตรในประเทศไทย ร หรอื ไม อยางไร • ผลผลติ ทางการเกษตรทส่ี าํ คญั ของทวปี ยโุ รป 0 ํ 10 ํE ทะเลเอเดรียติก ทะเลติรเรเนียน มีอะไรบาง เ สนทอาะ รกเติกลเซอน รเอิคล ร วี เ ีจ ย น ทะเลเหนือ เ ต อ ร เ ํW ิด 10 ทะเลเม ํN ท วี ป แ อ ฟ ิร ก า 70 ม0าตราสวน 1 : 350,00000,070500 1,000 กม. 20 ํW 60คํNำอธิ4บ0 ําWย ัสญ ัลกษณ 30 ํW อาวบิสเค ย Projection: Europe Albers Equal Area Conic สวนผลไมผลไ มส ุกล สมไ ้นรำอ ัมุงนนมะกอก1 2 สัต วน้ำมีเป ืลอก ม ห า ส มุ ท ร แ อ ต แ ล น ิต ก ธัญ ืพชขาวมันฝร�ัง ประมง N 250 พืช ัหว ๒๓6 50 ํN 40 ํN 30 ํN นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 น้ํามนั มะกอก เปนนาํ้ มันที่สกดั จากผลมะกอกโอลฟี มกี รดไขมนั ไมอม่ิ ตวั ถานักเรียนตองการปลูกองุนสําหรับผลิตไวนในทวีปยุโรป มีสีเหลืองหรือสีเขียว มีกล่ินหอมเฉพาะตัว มีถ่ินกําเนิดและปลูกไดดีในแถบ ควรปลูกที่บริเวณใดจงึ จะเหมาะสมท่สี ุด เมดเิ ตอรเ รเนยี น ซง่ึ เปน พน้ื ดนิ ทม่ี อี ากาศรอ นตามชายฝง ทะเล นยิ มปลกู มากใน หลายประเทศ มีหลายสายพนั ธุ น้าํ มันมะกอกมคี ุณประโยชนและสรรพคณุ ทาง 1. ยโุ รปใต ยาหลายอยาง นยิ มนาํ มาใชประกอบอาหาร หรือเปนสวนหนึง่ ในอุตสาหกรรม 2. ยุโรปเหนือ การผลติ หลากหลายรูปแบบ เชน สบู นา้ํ มันนวด 3. ยุโรปตะวนั ตก 2 พืชหัว พืชที่มีรากหรือลําตนใตดินที่ใชสะสมอาหารเพื่อการงอกและ 4. ยโุ รปตะวนั ออก การเจรญิ เติบโตเปน ตน ใหม มีลักษณะเปนหัวอยใู ตด นิ มีรูปรางตา งๆ เชน กลม กลมรี กลมยาว ชนดิ ของพืชหัว เชน มันฝรัง่ มันสําปะหลงั มนั เทศ ปลกู และ (วเิ คราะหค ําตอบ ตอบขอ 1. ภมู ภิ าคยโุ รปใตอ ยใู นเขตภมู อิ ากาศ เจริญเตบิ โตไดด ใี นพน้ื ที่ซงึ่ มีอากาศคอนขางรอ น ทนตอความแหงแลง ไดดี แบบเมดิเตอรเรเนียน ซ่ึงเหมาะแกการปลูกไรองุน เน่ืองจากมี อากาศอบอนุ จนถงึ รอ น มฝี นตกในฤดหู นาว โดยปลกู มากในพนื้ ที่ บางบริเวณของประเทศสเปน โปรตเุ กส อิตาลี กรซี เปนตน ) T262

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๔. ลักษณะเศรษฐกจิ ของทวปี ยุโรป ขน้ั สอน เศรษฐกิจของทวีปยุโรปมีความเจริญก้าวหน้าอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นด้านอุตสาหกรรม ขน้ั ที่ 2 สํารวจคน หา พาณิชยกรรม และเกษตรกรรม ซ่งึ เปน็ ผลจากปจั จัยเสริมด้านต่าง ๆ ทีช่ ว่ ยสนบั สนุนการพัฒนา เศรษฐกิจ เชน่ การมที รัพยากรแรอ่ ดุ มสมบูรณ ์ ท้ังแรเ่ หล็ก ถ่านหิน นา้� มนั ซง่ึ เป็นวัตถดุ บิ ส�าคัญ 1. ครูใหนักเรียนแบงกลุม สืบคนขอมูลเกี่ยวกับ ในด้านอุตสาหกรรม การมีทรัพยากรมนุษย์ท่ีมีคุณภาพ มีความรู้และทักษะความสามารถสูง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวปี ยโุ รป จากหนงั สอื เรยี น มีการศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาการผลิตสินค้าอย่างเป็นระบบ และมีการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ สงั คมศกึ ษาฯ ม.2 หรอื จากแหลง การเรยี นรอู น่ื ๆ จงึ ชว่ ยส่งเสรมิ ใหร้ ะบบเศรษฐกจิ ของทวปี ยโุ รปมคี วามเขม้ แขง็ อย่างมาก เชน หนงั สอื ในหอ งสมดุ เวบ็ ไซตใ นอนิ เทอรเ นต็ ในประเด็นตอไปน้ี 4.๑ ลกั ษณะทวั่ ไปทางเศรษฐกจิ • ลักษณะท่วั ไปทางเศรษฐกจิ • การเปลีย่ นแปลงทางเศรษฐกิจ ทวปี ยโุ รปมีความพรอ้ มทางด้านทรพั ยากรธรรมชาติ ท้งั แร ่ ดนิ น้า� ป่าไม ้ และพลังงาน ตา่ ง ๆ ซงึ่ เปน็ ปจั จยั สา� คญั ตอ่ การพฒั นาเศรษฐกจิ ใหม้ คี วามเจรญิ กา้ วหนา้ และเขม้ แขง็ ซงึ่ ลกั ษณะ 2. นกั เรยี นแตล ะกลมุ รว มกนั ศกึ ษาขอ มลู ในหวั ขอ เศรษฐกิจของทวีปยุโรปสามารถแบ่งออกเปน็ ด้านได้ ดงั น ี้ ที่รับผิดชอบ โดยนําความรูเก่ียวกับเครื่องมือ ทางภมู ศิ าสตรม าใชป ระกอบในการศึกษา ๑) เกษตรกรรม แม้ภาพรวมของเศรษฐกิจทวีปยุโรปจะอยู่ในภาคอุตสาหกรรม เป็นหลัก แต่เกษตรกรรมก็เป็นกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ส�าคัญซ่ึงสร้างรายได้มูลค่าสูง เนื่องจาก 3. ครูแนะนําแหลงขอมูลสารสนเทศที่นาเชื่อถือ มกี ารนา� เทคโนโลยเี ขา้ มาชว่ ย มเี ครอ่ื งมอื ทท่ี นั สมยั และมรี ะบบการบรหิ ารจดั การทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ ใหกับนักเรยี นเพ่ิมเตมิ จึงท�าใหผ้ ลผลิตทางการเกษตรมคี ุณภาพสงู เปน็ ทต่ี ้องการของตลาด ๑.๑) การเพาะปลูก แหล่งเพาะปลูกส�าคัญ ได้แก่ ท่ีราบในประเทศฝร่ังเศส ขัน้ ท่ี 3 อธบิ ายความรู ด้านเหนือของเยอรมนี ด้านตะวันออกของสหราชอาณาจักร ท่ีราบในคาบสมุทรอิตาลี และใน ประเทศยูเครน ซ่ึงพ้ืนท่ีดังกล่าวมีแหล่งน�้า 1. สมาชิกในกลมุ นําขอ มูลมาแลกเปลย่ี นกัน แพลืชะเศทรรษัพฐยกาิจกทรสี่ดา�ินคทัญี่เห ไมดา้แะกส่ มขตา้ ่อวกสาาลร1 เี พปาละกู ปมลาูกก 2. สมาชกิ ในกลมุ ชว ยกนั คดั เลอื กขอ มลู ทนี่ าํ เสนอ ทส่ี ดุ ในประเทศยเู ครน รองลงมา ได้แก่ ฝรงั่ เศส อิตาลี สเปน และเยอรมนี ส่วนพชื ชนดิ อนื่ ๆ เพอื่ ใหไดข อ มูลท่ถี ูกตอง 3. ครูใหตัวแทนนักเรียนจากกลุมตางๆ ออกมา นาํ เสนอขอ มลู ทไ่ี ดจ ากการศกึ ษาประกอบการ ใชเ ครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร โดยเรม่ิ นาํ เสนอจาก กลมุ ลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ : เกษตรกรรม เชน่ ถว่ั มนั ฝรงั่ ขา้ วโพด ขา้ วโอต๊ ขา้ วบารเ์ ลย์ มกี ารปลกู ท่วั ไปในทุกประเทศ นอกจากนี ้ ยงั มี การปลกู ผลไม ้ เชน่ แอปเปลิ สม้ มะกอก องนุ่ ซง่ึ ปลกู มากในเขตภมู อิ ากาศแบบเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น แไดล้แะฝกร่ ั่งปเศระสเ ทสศ่วอนิตพาืชลผี ักโปแลรตะดุเกอสก ไมก้นรีซาน าสชเปนนิด2  เกษตรกรส่วนใหญ่ในทวีปยุโรปรู้จักน�าเครื่องมือทันสมัย สามารถปลกู ได้ท่ัวทวปี ยโุ รป เข้ามาช่วยทนุ่ แรงในการเพาะปลูก ๒๓7 ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู เพราะเหตใุ ดบรเิ วณเขตภมู อิ ากาศแบบเมดเิ ตอรเ รเนยี น 1 ขาวสาลี เปนอาหารหลักของประชากรยุโรปสวนใหญ สามารถปลูกได จงึ เหมาะแกก ารปลกู ผลไม ท้ังในฤดูใบไมผลิและฤดูหนาว โดยเขตปลูกขาวสาลีมี 2 เขตสําคัญ คือ ระหวา งละติจดู ที่ 35-55 องศาเหนือ และ 30-40 องศาใต ซงึ่ มีสภาพแวดลอม (แนวตอบ การที่ผลไม เชน แอปเปล สม มะกอก องุน ปลูกไดด ี ที่เหมาะสม คือ มีอุณหภูมิอบอุนพอเหมาะ ประเทศท่ีปลูกมาก เชน ยูเครน ในเขตภมู อิ ากาศแบบเมดเิ ตอรเ รเนยี น เพราะมอี ากาศทเ่ี หมาะสม ซ่ึงเปน เขตทงุ หญา สเตปป มดี ินดาํ อดุ มสมบูรณ ตอการเจริญเติบโต กลาวคือ มีอากาศรอนคอนขางรอนแหง 2 ดอกไมนานาชนิด ทวีปยุโรปปลูกดอกไมหลากหลายชนิดจําหนายสู มแี สงแดดจัดในฤดรู อน สว นฤดูหนาวมีอากาศอบอนุ และมฝี นตก ตลาดโลก เชน กุหลาบ คารเนชัน ลิลลี แตที่รูจักกันมาก คือ ทิวลิป คอนขางชุก ดินแดนในแถบเมดิเตอรเรเนียนจึงไดชื่อวาเปน ปลูกมากแถบคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย หรือในประเทศเนเธอรแลนด จนเปน “ดนิ แดนสวนผลไมข องโลก”) ดอกไมส ญั ลกั ษณของประเทศนี้ T263

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๑.๒) การเลยี้ งสตั ว ์ ทวปี ยโุ รป มกี ารเลยี้ งสตั วเ์ พอื่ การคา้ แพรห่ ลายในเกอื บทกุ ข้ันท่ี 3 อธิบายความรู ประเทศ ชนดิ ของสตั วท์ เี่ ลยี้ งแตกตา่ งกนั ไปตาม ภูมิประเทศและภูมิอากาศของแต่ละพ้ืนที่ ใน 4. ครูตั้งคําถามเพ่ือใหน ักเรียนตอบ เชน เขตภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียนมีการเลี้ยง • เพราะเหตใุ ดทวีปยุโรปจงึ เปนทวีปทีม่ คี วาม โคเนื้อและแกะ เขตภูมิอากาศแบบชื้นภาคพื้น เจริญกา วหนาทางดานการเกษตร สมทุ รชายฝง่ั ตะวนั ตกมกี ารเลยี้ งโคนม สกุ ร และ (แนวตอบ เพราะมีการนําเคร่ืองจักรกลเขา สตั วป์ กี เขตภมู อิ ากาศแบบทนุ ดราทางตอนเหนอื มาใชแทนแรงงานคน และนําเทคโนโลยี มขอีกงาปรรเะลเี้ยทงศกนวอารงเ์ วเรยน ์ สเวดเี ียดรน์1 ฟแนิ ลแะลในนเดข ์ แตลทะุ่งรสหั เญซยี้า  การทา� ฟารม์ โคนมระบบปดิ ในยโุ รปที่ใชเ้ ทคโนโลยที นั สมยั สมัยใหมเขามาใชบริหารจัดการกับผลผลิต สเตปปบ์ รเิ วณตอนกลางของประเทศสเปน ฮงั การ ี เพ่อื ให้ไดผ้ ลผลิตคุณภาพสงู ทางการเกษตร) โรมาเนยี ยูเครน มีการเลย้ี งแพะ แกะ มา้ และ • การเลย้ี งสตั วใ นทวปี ยโุ รปมลี กั ษณะอยา งไร โคเนื้อ (แนวตอบ มีลักษณะเปนฟารมขนาดใหญ การเลยี้ งสตั วใ์ นทวปี ยโุ รปมกั ทา� เปน็ ฟารม์ ขนาดใหญท่ ที่ นั สมยั มรี ะบบการจดั การ แบบฟารมปด เพื่อควบคุมคุณภาพ บาง ที่ดี มีการวิจัยและพัฒนาสายพันธุ์ มีฟาร์มระบบปิดเพ่ือควบคุมคุณภาพ เกษตรกรในบางพื้นที่ สวนก็เลี้ยงควบคูไปกับการเพาะปลูกใน ท�าฟาร์มแบบผสม คือ มีการเล้ียงสัตว์ควบคู่กับการเพาะปลูกพืช เช่น การเล้ียงโคนม โคเนื้อ ลักษณะการเกษตรแบบผสมผสาน รวมท้ัง และปลูกขา้ วโพดซ่งึ ใช้เป็นอาหารควบคู่กันไป ยังมีการนําเทคโนโลยีสมัยใหมเขามาชวย ๑.๓) การทา� ประมง ทวปี ยโุ รปมีภูมิประเทศทเ่ี อ้ือตอ่ การท�าประมง คอื มชี ายฝ่ัง อีกดวย) ทะเลท่ีเว้าแหวง่ มแี หล่งปลาชกุ ชมุ บรเิ วณตอนกลางของทะเลเหนือ เรียกว่า ดอกเกอรแ์ บงก ์ เป็น บรเิ วณทก่ี ระแสนา้� อนุ่ แอตแลนตกิ เหนอื ไหลมาบรรจบกบั กระแสนา้� เยน็ กรนี แลนดต์ ะวนั ออก ทา� ให้ มแี พลงกต์ อนซ่งึ เป็นอาหารสัตวน์ �า้ อุดมสมบูรณ ์ ประเทศท่จี ับปลาไดม้ ากในเขตน้ี ได้แก่ นอรเ์ วย์ สหราชอาณาจักร เนเธอร์แลนด์ และไอซ์แลนด์ ปลาท่ีจับได้มาก เช่น ปลาแซมอน เฮร์ริง คอ็ ด แฮลิบัต สเตอรเ์ จียน นอกจากนี ้ ยังมีการประมงในแหลง่ น�า้ ภายในทส่ี �าคญั ได้แก ่ ทะเลด�า ทเศะรเษลแฐกคิจส เปคอืียน ป ลแาลสะเแตมอ่นรเ์้�าจวยี อนล 2กเาพ ื่อปนร�าะไเขทม่ ศาทท่จี �าบั คปาลเวาียไดร์ ้มจาัดกเใปนน็ เขสตินนค้ี า้ สค่งืออ อรกัสทเซส่ี ีย�า คปญั ลขาอสงา� รคสั ญั เซทียาง ปจั จุบันปรมิ าณสัตว์นา้� ในเขตพื้นทใ่ี กลช้ ายฝัง่ ทวีปยโุ รปลดจา� นวนลงมาก ท�าให้ ชาวประมงตอ้ งออกเรอื ไปเพอื่ จบั สตั วน์ า้� ในพนื้ ทหี่ า่ งไกลมากขน้ึ เชน่ กลางมหาสมทุ รแอตแลนตกิ ตอนเหนือของทะเลนอร์วีเจียน ชาวประมงต้องมีเรือขนาดใหญ่และมีเคร่ืองมือที่ทันสมัย เช่น เรดาร ์ โซนาร ์ โทรศพั ทผ์ ่านเครอื ข่ายดาวเทยี ม ชว่ ยให้จับปลาอยกู่ ลางทะเลได้นานขนึ้ ๒๓8 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 กวางเรนเดียร พบไดท่ัวไปในหลายพ้ืนที่แถบซีกโลกเหนือ ตั้งแตเขต เพราะเหตุใด ดอกเกอรแบงกจึงเปนแหลงท่ีมีปลาชุกชุมของ กรนี แลนด แคนาดา อะแลสกา ไปจนถงึ ทวีปเอเชยี ตอนบน เชน จนี ไซบีเรยี ทวปี ยุโรป และมองโกเลีย แตที่พบเห็นสวนใหญอาศัยอยูในทวีปยุโรป โดยเฉพาะในแถบ ประเทศสแกนดิเนเวยี กวางเรนเดยี รถือเปน สัตวส ารพัดประโยชน หนงั สามารถ 1. มอี ุณหภูมขิ องนา้ํ ท่พี อเหมาะ นํามาทําเปนเสอื้ กนั หนาว ผา หม หรือเตน็ ท เพราะใหความอบอนุ และทนพายุ 2. มแี พลงกต อนเปนจํานวนมาก ไดดี นมนํามาด่ืมได นอกจากน้ี ยังใชลากเลื่อนได เพราะแข็งแรงและชินกับ 3. ปลามกั มาวางไขใ นฤดผู สมพนั ธุ อากาศหนาว โดยสามารถลากเลอ่ื นทาํ ระยะทางไดถ งึ 160 กิโลเมตรในหนึ่งวัน 4. ปลอดจากการรุกรานของมนุษย 2 ปลาสเตอรเจยี น เปน ปลาที่อาศยั อยไู ดท้งั นา้ํ จดื นํ้ากรอย และทะเล เมอื่ ยังเล็กจะอาศัยอยูในแหลงนํ้าจืด ทะเลสาบ หรือตามปากแมน้ํา เม่ือโตข้ึน (วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 2. ดอกเกอรแบงกเปนบริเวณทีก่ ระแส จะวายอพยพลงสูทะเลใหญ และเมื่อถึงฤดูวางไขก็จะวายกลับมาวางไขใน น้ําอุนแอตแลนติกเหนือไหลมาบรรจบกับกระแสน้ําเย็นกรีนแลนด แหลงนา้ํ จดื ไขของปลาสเตอรเ จยี น เรยี กวา คาเวยี ร ซงึ่ มรี าคาแพง เพราะวา ตะวันออก ทาํ ใหมแี พลงกต อนซง่ึ เปนอาหารของสัตวน้ําอุดมสมบูรณ) หายาก เปนท่ีตองการของตลาดดวยรสชาติอรอย และยังมีขอกําหนดในการ จับปลาสเตอรเจียนดว ย ทาํ ใหไขปลามีจาํ นวนลดนอ ยลง T264

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๑.๔) การทา� ปา่ ไม ้ ป่าไม้ธรรมชาติในทวีปยุโรปลดลงมากและส่วนใหญ่เป็นป่า ขนั้ สอน อนรุ กั ษ ์ ป่าไม้ในปัจจุบันเป็นปา่ ทปี่ ลูกขึ้นใหม ่ สว่ นใหญเ่ ปน็ ปา่ สนซึง่ เป็นไมเ้ นอื้ ออ่ น แหลง่ สา� คัญ อยใู่ นประเทศนอร์เวย ์ สวเี ดน ฟนิ แลนด์ และรัสเซีย การท�าป่าไม้เน้นการปลกู ป่าแบบหมุนเวยี น ขน้ั ท่ี 3 อธิบายความรู เพอื่ นา� ไปทา� กระดาษ กอ่ สรา้ ง เครอื่ งเรอื น และผลติ ภณั ฑต์ า่ ง ๆ โรงงานแปรรปู ไมแ้ ละผลติ กระดาษ สว่ นใหญต่ งั้ อยบู่ รเิ วณปากแมน่ า�้ ตดิ กบั ชายฝง่ั ทะเล เชน่ บรเิ วณชายฝง่ั อา่ วบอทเนยี ประเทศสวเี ดน 5. ครูใหนักเรียนวิเคราะหความสัมพันธระหวาง และฟินแลนด์ ผลติ ภณั ฑจ์ ากไม้มีทัง้ ไมแ้ ผน่ เยอ่ื กระดาษ เฟอรน์ ิเจอร ์ และบา้ นส�าเรจ็ รูป ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรปกับการทํา ประเทศรสั เซียมพี นื้ ทป่ี า่ ไม้กวา้ งขวางมากทส่ี ุดแหง่ หน่งึ ของโลก ทางตอนเหนอื เกษตรกรรม จากนน้ั ครตู ้งั คําถาม เชน เป็นป่าสน ทางตอนใต้เป็นป่าผสมและป่าผลัดใบ ซึ่งถูกตัดไปเพื่อใช้พื้นที่ในการเพาะปลูก • เพราะเหตใุ ดการทําปาไมใ นประเทศรสั เซยี และน�าทรัพยากรจากป่าไม้ไปใช้ในเขตท่ีไม่มีป่าไม้ รัสเซียเป็นผู้น�าการผลิตไม้ที่ส�าคัญของโลก จงึ ยังไมแพรห ลาย แตส่ ่วนใหญใ่ ช้ภายในประเทศ มสี ง่ ไปประเทศใกลเ้ คียงเป็นส่วนน้อย แมจ้ ะมปี ่าไม้มากแต่รสั เซีย (แนวตอบ เนอื่ งจากเสน ทางการขนสง ลาํ เลยี ง ยังตอ้ งส่ังสินค้าเข้า คอื ไมเ้ นอ้ื แข็งจากเขตร้อน ไมค อนขางลําบากและมตี น ทนุ สูง) • เพราะเหตุใดโรงงานแปรรูปไมและผลิต ๒) การทา� เหมืองแร ่ ทวีปยโุ รปมีแร่ที่เปน็ วัตถุดบิ สา� คญั ในการพัฒนาอตุ สาหกรรม กระดาษสว นใหญจ งึ ตงั้ อยบู รเิ วณปากแมน า้ํ จา� นวนมาก แหลง่ ทม่ี กี ารทา� เหมอื งแรม่ ากอยใู่ นแควน้ ลอรเ์ รน (Lorraine) ใกลเ้ มอื งบรเิ ยร ์ (Briey) ติดตอ กบั ชายฝง ทะเล ในฝร่ังเศส บริเวณแควน้ รูรใ์ นเยอรมน ี บริเวณทางตะวนั ออกเฉยี งใตข้ องเบลเยียม เมืองบิลเบาใน (แนวตอบ เน่ืองจากความสะดวกในการ สโดเปยแนร ่ทเมีม่ ือคี งวคาีรมูนสาา� ใคนัญสวตีเอ่ ดกนา รนพอัฒกนจาาอกุตนสี้ ายหงั กมรีแรหมลขง่ อเหงทมวอื ปีงแยุโรรท่ ปส่ี า� ไคดญั้แกใน่ ถป่ารนะเหทินศ1แยลูเคะแรรน่เแหลละก็ ร ัสเซยี ขนสงซุงเพื่อนํามาแปรรูปเปนผลิตภัณฑ แหลง่ ถา่ นหนิ ทส่ี า� คญั ในทวปี ยโุ รป และเพอื่ ความสะดวกในการขนสง ผลติ ภณั ฑ ไดแ้ ก ่ บรเิ วณลมุ่ แมน่ า้� ซอมเบรอะ-เมสิ (Sambre- ที่แปรรูปสําเร็จแลวออกสูประเทศตางๆ Meuse) ในเบลเยียม แควน้ รรู ์ แคว้นซาร ์ เมือง ท้งั ในและนอกภมู ภิ าค) ไลพ์ซิกในเยอรมนี เมืองนอตทิงแฮม และ • เพราะเหตใุ ดปรมิ าณแรท ขี่ ดุ ไดใ นทวปี ยโุ รป เมอื งยอรก์ ทางตอนเหนอื ของสหราชอาณาจักร ยังไมเพียงพอตอความตองการใช ทั้งท่ีมี แหลง่ แรเ่ หลก็ ทส่ี า� คญั ในทวปี ยโุ รป การนําเทคโนโลยีเขามาชวยทําการขุดเจาะ เชน่ แควน้ ลอรเ์ รนทางตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของ และสํารวจสายแร ฝรง่ั เศส แหล่งเยลีวาร ์ (Gallivare) และแหลง่ (แนวตอบ เน่ืองจากประเทศตางๆ ในทวีป คีรูนาทางตอนเหนือของสวีเดน และแหล่ง ยุโรปมีการทําอุตสาหกรรมกันมาก และมี การขุดแรมาใชกันมากติดตอกันเปนระยะ เวลานาน จึงทําใหสินแรตางๆ ในทวีปมี เหลืออยูนอ ย) คววิ อยรอ็ กในยเู ครน นอกจากน้ ี ยงั มีแรอ่ ืน่ ๆ ทสี่ า� คญั เช่น ทองแดง บ็อกไซต์ กระจายอยู่ในหลาย  การท�าเหมืองถ่านหินในทวีปยุโรป ซึ่งต้องใช้เคร่ืองจักร ประเทศ โดยเฉพาะในยุโรปตะวันออก เช่น และเคร่อื งมือท่ที นั สมยั ในการขุดหาแร่ โปแลนด์ เบลารสุ สโลวเี นยี รสั เซีย ยูเครน ๒๓9 ขอ สอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู เพราะเหตุใดแหลงปาไมเ นือ้ ออน เชน ปาสนหรอื ไทกา จงึ พบ 1 ถานหิน เปนเช้ือเพลิงธรรมชาติ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติ เฉพาะในยโุ รปทางตอนเหนอื ของพชื พนั ธไุ มต า งๆ ทส่ี ลายตวั และสะสมอยใู นลมุ นา้ํ หรอื แอง นา้ํ ตา งๆ นบั เปน เวลาหลายรอยลานป เมอ่ื เกิดการเปลย่ี นแปลงของผิวโลก เชน เกิดแผนดนิ ไหว 1. ภูมอิ ากาศเหมาะสม ภูเขาไฟปะทุ หรือมีการทับถมของตะกอนมากข้ึน ทาํ ใหแหลง สะสมตัวนัน้ ไดร บั 2. ขนาดพน้ื ทกี่ วา งใหญ ความกดดนั และความรอ นทม่ี อี ยภู ายในโลกเพมิ่ ขน้ึ ซากพชื เหลา นนั้ กจ็ ะเกดิ การ 3. ดินมีแรธ าตอุ ุดมสมบรู ณ เปล่ียนแปลงกลายเปนถานหนิ ชนดิ ตา งๆ 4. มีแหลง นาํ้ เพยี งพอใชไ ดตลอดป สื่อ Digital (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 1. เน่ืองจากปาสนหรือไทกาเจริญ เติบโตไดดีในเขตภูมิอากาศที่มีอากาศหนาวเย็นมาก โดยเฉพาะ ศึกษาคนควาขอมูลเพ่ิมเติมเกี่ยวกับถานหิน ไดที่ https://dmf.go.th/ แบบก่ึงอารกติก ซึ่งพบไดในภูมิภาคยุโรปเหนือ เชน สวีเดน public/list/data/index/menu/630/mainmenu/630/ กรมเชอ้ื เพลิงธรรมชาติ นอรเวย ฟนแลนด รวมถึงรัสเซียทางตอนเหนือ นอกจากน้ี กระทรวงพลังงาน ยงั พบไดในบรเิ วณอืน่ เชน แคนาดา เอเชยี ทางตอนเหนือ) T265

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 30 ํN ขน้ั สอน 80 ํEแแผผนนททีแ่่ีแสสดดงงแเหขลตงออุตตุ สสาาหหกกรรรรมมขแอลงะทกวาปี รยกโุ รรปะจายของอตุ สาหกรรมในทวีปยุโรป เ ัดบบล ิลเฟนบสอตรลเลิ ิมเนลองวออนแองอรฮดตาก ูพมอินฟลลวนวาแครสามโสกนเเลีวปซิชลาลสรีเบอัสัรตทเมอสะแเรมสเเฟซตลรตซลเงอส กหเรฟดัโนืรคมอโตชเโลตุบคญทอเ ร ทไเปเฮักลกนดามเพนรร ูบฮซิอสเทเรเกอบกกดิสเอนนโยรลปอลิรมัตสนาลาเตกบมอกออรกคดีเโูวาทโีนชฮตยะล ีวเเมตเซวตูครรอาูกรคูซวิฟอลท ีนารีเัอลกฮสิลาลน ิซ นเงซมิ ิกนนเตสคี ป กเยตฟอ รดสีนเโ ิบป รรเกปยาตโรคุรีออสมสวฟคอาลัตูโสสฟลคนโาลโกวรีซาคโนาวโินรโจดรคิเเ ีนนฟนนตซอสฟคโซการวรอาอดลตโอคกาฟกซรซาาานดมารา อูฟา ทวีปเอเ ีชย COPYRIGHT © Aksorn CharoenTat ACT. Co.,Ltd ข้นั ที่ 3 อธิบายความรู ส เ ป ย ล แค ทะเ น 6. ครูใหตัวแทนนักเรียนจากกลุมที่ทําการศึกษา เรอื่ ง ลกั ษณะทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ : อตุ สาหกรรม 70 ํE ทะเลอเี จยี นแ อ ต แ ล น ติ ก เ ปยรม ออกมานาํ เสนอขอ มลู ทไ่ี ดจ ากการศกึ ษาบรเิ วณ ทะเลไอโอเนยี น หนาชั้นเรียน ประกอบการใชเคร่ืองมือทาง ทะเล30 ํE 40 ํE 50 ํE 60 ํE รอสตอฟ-ออน-ดอน ภมู ศิ าสตร เชน แผนทแ่ี สดงแหลง อตุ สาหกรรม ท ะ เ ล แ บ เ ร็ น ต ส อทะะซเอลฟ ของทวปี ยุโรป จากหนงั สือเรยี น สงั คมศกึ ษาฯ ม.2 ลูกโลก จากนน้ั ครตู ้ังคําถาม เชน มูรมันสค เ ล ํด า • อุตสาหกรรมตอเรือมีความสําคัญกับทวีป ทะเลขาว อา รคันเกลสค ยโุ รปอยางไร ค ีรวิ ิรก โพล ิอเูบอคสาโเตีดรเสดค ตสอซนาสตันชา 30 ํE (แนวตอบ อตุ สาหกรรมตอ เรอื ถอื เปน อกี หนง่ึ อตุ สาหกรรมหลกั ของหลายประเทศในทวปี วา รนา ท ะ น ยุโรปที่มีความเหมาะสมทางดานลักษณะ ภมู ปิ ระเทศ ตลอดจนเทคโนโลยีตางๆ เชน บราติสลาวา ซาเกร็บ ตารันโต เทสซาโล ีน ีก เอเธนส ทะเลค ีรต ประเทศโครเอเชีย สเปน เยอรมนี ทั้งนี้ ูบดาเปสต เบลเกรด การตอ เรอื เดนิ สมทุ รและเรอื รบของประเทศ เ ีน ย ในทวีปยุโรปมีศักยภาพ และไดรับการ เอเดรียติก โซเฟย ยอมรับในระดับโลก ซ่ึงมีประเทศตางๆ 20 ํE ล บ อ ล ติ ก อ า ว บ อ ท เ ีน ย ร 20 ํE ทว่ั โลกรวมถงึ ประเทศไทยไดว า จา งใหบ รษิ ทั ในทวีปยุโรปตอ เรือให) เ 0 ํ 10 ํE ิมวนิก เวียนนา ร ทรอนดเฮม ทะเลติรเรเนียน อ ตู ิรน มิลาน เว ินส ูต ูลส มา รแซ ย เจ ันว โบโลญญา ปาแลรโม เ สนทอาะ รกเติกลเซอน รเอิคล ร วี เ ีจ ย น นาโปลี ต เ ิด 10 ํE ํW สตราส ูบรก ทะเลเม 10 ลียง ท วี ป แ อ ฟ ิร ก า ํN ม0าตราสวน 1 : 350,00000,070500 1,000 กม. 70 บา รเซโลนา 20 ํW เรคยาวิก อากาศยาน ม ห า ส ุม ท ร ลาโค ูรอนาาวบิสเคบ ยอรโด 6ป0 ํรNะเภ40ท ํ ุอWตสาหกรรม1 30 ํW ิบลเบา Projection: Europe Albers Equal Area Conic มาดริด เมืองอุตสาหกรรม เซ ิวลล เขตอุตสาหกรรม เหล็ก ิอเ ็ลกทรอนิกส N 250 ยานยน ต ิวศวกรรม ตอเรือ การเงิน เคมี ัภณ ฑ เวช ัภณ ฑยา ิส�งทอ ไมแปรรูป อาหารแปรรูป เ ีบยร ไว น ถานหิน ปโตรเลียม โปร ูต ิลสบอน ๒๔๐ 50 ํN 30 ํN 40 ํN นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 ตอเรือ เปนอุตสาหกรรมเคร่ืองจักรกลท่ีสําคัญและขึ้นอยูกับแหลงผลิต เพราะเหตใุ ดทวปี ยโุ รปจงึ มคี วามโดดเดน ทางดา นอตุ สาหกรรม เหลก็ กลา เพราะตอ งใชเหลก็ เปนจาํ นวนมาก การสรา งเรือจึงตอ งอยูใ นบริเวณ ของโลก ปากนาํ้ กวา ง หรอื รมิ ฝง ทะเลทอ่ี ยใู กลแ หลง ผลติ เหลก็ กลา ประเทศในทวปี ยโุ รป ทมี่ กี ารตอเรอื มาก เชน สหราชอาณาจักรที่เมืองกลาสโกว มชี ื่อเสยี งในการตอ 1. มลี ักษณะภูมปิ ระเทศทีห่ ลากหลาย เรือโดยสาร เยอรมนี มกี ารตอ เรอื ทเี่ มืองฮัมบรู กซ่งึ อยบู รเิ วณปากแมนา้ํ เอลเบอ 2. เปน ทวีปแรกท่มี ีการปฏิวัติวฒั นธรรม และเมอื งเบรเมนิ ซ่ึงต้งั อยูปากแมนาํ้ เวเซอร 3. ไดรับการลงทนุ จากชาตติ างๆ ท่ัวโลก 4. ประชากรมีคณุ ภาพและทรัพยากรอุดมสมบูรณ T266 (วิเคราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 4. การท่ีอุตสาหกรรมของทวปี ยุโรป มีความโดดเดนและเจริญกาวหนามาจากหลายปจจัย เชน เปน ทวปี ทม่ี กี ารปฏวิ ตั อิ ตุ สาหกรรมเปน ครงั้ แรก มที รพั ยากรธรรมชาติ อุดมสมบูรณหลายชนิด มีลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศ ทเี่ หมาะสม รวมถงึ ประชากรมีคณุ ภาพ มกี ารศกึ ษาดี และมีความ สามารถ)

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๓) อตุ สาหกรรม ทวปี ยโุ รปเปน็ ภมู ภิ าคทบ่ี กุ เบกิ อตุ สาหกรรมมาตงั้ แตค่ รสิ ตศ์ ตวรรษ ขน้ั สอน ท่ี ๑๘ และมีการพัฒนาอย่างต่อเน่ืองจนกลายเป็นผู้น�าทางด้านอุตสาหกรรมจนถึงปัจจุบัน ขน้ั ท่ี 3 อธบิ ายความรู อตุ สาหกรรมในยโุ รปเปน็ อตุ สาหกรรมขนาดใหญ ่ มกี ารใชเ้ ทคโนโลยที ที่ นั สมยั แหลง่ อตุ สาหกรรม ที่เจริญก้าวหน้าสูงอยู่ในภูมิภาคยุโรปเหนือ ยุโรปใต้ และยุโรปตะวันตก ส่วนในภูมิภาคยุโรป 7. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายปจจัยที่สงผล ตะวนั ออกยงั มคี วามเจรญิ นอ้ ยกวา่ แตก่ ็มีการเร่งพัฒนาด้านอุตสาหกรรมอย่างต่อเนอ่ื ง ประเทศ ตอ ความเจรญิ กา วหนา ทางดา นอตุ สาหกรรม อตุ สาหกรรมทีส่ า� คญั ในทวปี ยุโรป มดี งั นี้ และความแพรหลายทางดานอุตสาหกรรม ทมี่ มี าตง้ั แตค รสิ ตศ ตวรรษที่ 18 ของทวปี ยโุ รป ประเทศ แหลง่ อุตสาหกรรม อตุ สาหกรรมส�าคัญ จากนนั้ ครูตงั้ คําถาม เชน • เพราะเหตใุ ดประเทศตา งๆ ในทวปี อน่ื จงึ มี ภาคเหนือและภาคกลาง เช่น เหล็กและเหล็กกลา้ เครื่องจักร ยานยนต ์ เคมภี ัณฑ ์ ความเชอื่ มน่ั ในการผลติ สนิ คา อตุ สาหกรรม สหราชอาณาจกั ร เมอื งเบอรม์ งิ แฮม แมนเชสเตอร ์ การตอ่ เรอื ของทวปี ยโุ รป (แนวตอบ เนอื่ งจากทวปี ยโุ รปมมี าตรฐานใน เชฟฟีลด ์ การผลิตสินคาที่มีคุณภาพสูง รวมท้ังยังมี เทคโนโลยสี มยั ใหมมาชว ยในการผลติ ) ฝรัง่ เศส แคว้นอัลซาซ แคว้นลอร์เรน เหลก็ และเหลก็ กลา้ การทอผา้ นา้� หอม เครอ่ื งแตง่ กาย (Lorraine) เมืองลยี ง กรงุ ปารีส รถยนต์ เครอื่ งบิน 8. ครใู หน กั เรยี นยกตวั อยา งอตุ สาหกรรมสาํ คญั และเช่ือมโยงถึงบริเวณที่เปนที่ต้ังของแหลง เยอรมนี บริเวณลุ่มแม่น้�าไรน์และแม่น�้า เหล็กและเหลก็ กล้า เครื่องจักร ยานยนต์ การต่อเรอื อุตสาหกรรม มรูริว์ นบิก1ร ิเแวลณะเกมรอื ุงงเบชอตรุท์ลทิน์ก าเรม์ทือ2ง การผลิตรถยนต์ เคร่ืองใช้ไฟฟ้า การแปรรูปผลผลิต ทางการเกษตร 9. ครูยกตัวอยางสินคาจากทวีปยุโรปที่มีการ จาํ หนา ยในประเทศไทย แลว สุมนักเรยี นเพอื่ บริเวณที่ราบลุม่ แมน่ า้� โป เหล็กและเหล็กกล้า การต่อเรอื เครอื่ งจักร อุปกรณ์ มาช้ีตําแหนงประเทศหรือแหลงผลิตตาม อิตาลี เมอื งเนเปิลส์ ส�าหรับการขนส่ง ยานยนต์ สิ่งทอ โรงกล่ันน�้ามัน แผนทแ่ี สดงแหลง อตุ สาหกรรมของทวปี ยโุ รป ผลิตชิ้นส่วนยานอวกาศ การต่อเรือ จากนนั้ วิเคราะหและอภิปรายขอ มูลรว มกนั รัสเซยี เมอื งเซนต์ปเี ตอร์สเบิรก์ น�้ามันและผลิตภณั ฑจ์ ากน�า้ มนั แกส๊ ธรรมชาติ เหล็ก 10. กลุมที่ทําการศึกษาเรื่อง ลักษณะท่ัวไปทาง เมืองนจิ นีย์นอฟโกรอด เคมีภณั ฑ ์ ยุทโธปกรณ ์ ไมแ้ ละผลติ ภัณฑท์ ท่ี า� จากไม้ เศรษฐกจิ : การบรกิ ารและการทอ งเทยี่ ว ออก มานําเสนอขอ มูล นอกจากอุตสาหกรรมการผลิตแล้ว ยุโรปยังมีอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวท่ีสร้าง รายไดม้ หาศาลในแตล่ ะป ี เนอื่ งจากมแี หลง่ ทอ่ งเทยี่ วทางธรรมชาตทิ ส่ี วยงาม มอี ากาศด ี มโี รงแรม 11. ครูยกตัวอยางเมืองศูนยกลางการทองเท่ียว ท่ีพัก และส่ิงอ�านวยความสะดวกมากมาย รวมถึงมีความปลอดภัยสูง จึงส่งผลให้นักท่องเที่ยว ในทวปี ยโุ รป แลว ใหน กั เรยี นบรรยายถงึ ความ ท่ัวโลกสนใจเข้ามาท่องเท่ียวในทวีปยุโรปเป็นจ�านวนมาก เมืองท่ีเป็นแหล่งท่องเที่ยวส�าคัญ สวยงามของเมืองตามความรจู ัก ในทวปี ยุโรป เชน่ กรุงเวยี นนา กรุงเอเธนส์ กรุงโรม กรงุ ลอนดอน กรงุ ปารีส 12. ครูสมมติสถานการณตาม Geo Question Queeostion จากหนังสือเรียน สังคมศกึ ษาฯ ม.2 โดยให นักเรยี นแสดงความคิดเห็นเพมิ่ เตมิ หากนักเรียนเปน็ ผ้ปู ระกอบการท่ตี อ้ งการลงทุนในทวปี ยโุ รป นักเรยี นจะเลอื กลงทุนในอุตสาหกรรม การผลติ สินคา้ ประเภทใด และมีหลกั การเลือกที่ตัง้ โรงงานอุตสาหกรรมอยา่ งไร ๒4๑ กิจกรรม สรา งเสริม นักเรียนควรรู ใหน กั เรยี นไปสบื คน ขอ มลู เกยี่ วกบั อตุ สาหกรรมของทวปี ยโุ รป 1 มิวนกิ เมอื งหลวงของรฐั บาวาเรยี ประเทศเยอรมนี ตัง้ อยูทางตอนใตข อง ในประเด็น ประเทศ บนฝง แมนํา้ อซี าร เปน ศูนยก ลางการคา วฒั นธรรม และอุตสาหกรรม เชน ยานยนต อุปกรณสอ งมอง เคมีภัณฑ บหุ ร่ี เบียร • อุตสาหกรรมท่ีสาํ คญั 2 ชตุททการท เมืองหลวงของรัฐบาเดิน-เวือรทเทมแบรก ประเทศเยอรมนี • แหลง ผลิต หรอื สถานที่ตัง้ ตั้งอยูบนฝงแมนํ้าเนกการ เปนเมืองอุตสาหกรรม ศูนยกลางการขนสง ผลิต • ประโยชนหรือความสาํ คญั ของอตุ สาหกรรม อุปกรณไฟฟา ยานยนต เครื่องจักร สิ่งทอ เคมีภัณฑ กระดาษ เคร่ืองดนตรี • ประเทศคูคา และเบียร จากนนั้ นาํ ขอ มลู มาสรปุ ลงในโปสเตอร พรอ มใสภ าพประกอบ ตกแตง ใหส วยงาม แลว นาํ เสนอในชนั้ เรยี น T267

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๔) พาณิชยกรรม ทวีปยุโรปเป็นศูนย์กลางทางการค้าท่ีมีความส�าคัญต้ังแต่ อดีตจนถึงปัจจบุ ัน ส่งผลให้ยโุ รปเป็นตลาดการค้าขนาดใหญ ่ การค้าทั้งภายในและภายนอกทวีปมี ขั้นท่ี 3 อธบิ ายความรู มลู คา่ สงู ทงั้ น ี้ เปน็ ผลมาจากการทปี่ ระเทศสว่ นใหญใ่ นยโุ รปมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ สงู จงึ ชว่ ยสง่ เสรมิ ให้การค้ามีเสถียรภาพ ซึ่งประเทศท่ีมีมูลค่าการค้าระหว่างประเทศสูง เช่น สหราชอาณาจักร 13. นกั เรยี นจากกลมุ ทที่ าํ การศกึ ษาเรอ่ื ง ลกั ษณะ เยอรมน ี ฝร่งั เศส อิตาลี เนเธอร์แลนด ์ โดยสินคา้ ส่งออกส�าคญั ของยโุ รป เชน่ เครือ่ งจักร รถยนต์ ทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ : พาณิชยกรรม ออกมา อากาศยาน ยาและเวชภัณฑ ์ โลหะ เหล็กและเหล็กกล้า สง่ิ ทอ สว่ นสนิ ค้าน�าเขา้ สา� คญั ของยโุ รป นําเสนอขอ มลู เ ชน่ อาหาร เนสอื้อกผจ้าา กธัญน ้ีพปชื ร ะนเท�้าศมตัน่าดงิบ ๆ ในยุโรปไดม้ ีการรวมกลุ่มทางเศรษฐกจิ คือ สหภาพยุโรป1 ซึ่งมีเป้าหมายเพ่ือเพ่ิมศักยภาพและความเข้มแข็งทางการค้า โดยการเป็นตลาดเดียวท่ีมีปัจจัย 14. ครแู ละนกั เรยี นรว มกนั อภปิ ราย จากนน้ั ครตู งั้ ด้านสนิ คา้ บริการ ทรพั ยากรมนุษย ์ และเงนิ ทนุ ท่เี คล่อื นยา้ ยได้อย่างเสรีในกลุ่มประเทศสมาชกิ ประเด็นใหน ักเรียนวเิ คราะหรวมกนั เชน โดยในปจั จุบันสนิ คา้ ทกี่ ลุ่มประเทศสหภาพยโุ รปผลติ ได ้ คดิ เปน็ รอ้ ยละ ๓๕ ของโลก • เพราะเหตุใดตลาดยโุ รปจึงเปนตลาดที่ นานาชาตมิ ุงที่จะทําการคาขายดว ย ๕) การคมนาคมขนส่ง การคมนาคมขนส่งในทวีปยุโรปมีการพัฒนาอย่าง (แนวตอบ เพราะเปนทวีปที่มีเศรษฐกิจดี เป็นระบบ และมีความทันสมัย ส่งผลให้การคมนาคมขนส่งในทวีปยุโรปมีความสะดวกรวดเร็ว ประชากรมีกําลังซอ้ื สงู ) ทงั้ ทางบก ทางน�้า และทางอากาศ • สินคาที่ประเทศในทวีปยุโรปตองนําเขา ๕.๑) ทางบก การคมนาคม มีอะไรบา ง ทางบกในยโุ รปมลี กั ษณะทเี่ ปน็ เครอื ขา่ ยเชอื่ มโยง (แนวตอบ เชน อาหาร น้ํามันเช้ือเพลิง ทว่ั ถงึ กนั ทกุ ภมู ภิ าคคลา้ ยใยแมงมมุ เสน้ ทางการ วัตถดุ ิบสาํ หรับปอนโรงงานอุตสาหกรรม) คมนาคมทางบกแบง่ ออกไดเ้ ปน็ ๒ ทาง คอื ทาง • สินคา สงออกที่สาํ คัญของทวปี ยโุ รปมี รถยนต์และทางรถไฟ โดยการคมนาคมทาง อะไรบา ง รถยนต์น้ัน มีถนนสายหลักซึ่งเป็นทางหลวง (แนวตอบ เชน เครื่องจกั รกล และผลผลิต ท่ีมีมาตรฐานสูง ขนาด ๔ และ ๘ ช่องทาง จากโรงงานอตุ สาหกรรม ซงึ่ สว นใหญผ ลิต เช่ือมโยงระหว่างเมืองกับประเทศ ซ่ึงเป็น จากประเทศเยอรมนี สหราชอาณาจักร มาตรฐานเดยี วกนั ถนนสายหลกั ทเ่ี ชอ่ื มระหวา่ ง ฝร่ังเศส เนเธอรแลนด สวีเดน เดนมารก ) 15. นกั เรยี นจากกลมุ ทที่ าํ การศกึ ษาเรอ่ื ง ลกั ษณะ ทว่ั ไปทางเศรษฐกจิ : การคมนาคมขนสง ออกมา นําเสนอขอ มลู ประเทศ เช่น จากฝร่ังเศสผ่านเบลเยียมไปถึง เยอรมนี ซ่ึงเส้นทางบางช่วงที่มีภูเขาสูงก้ัน ก็มีการขุดเจาะภูเขาเป็นอุโมงค์เพื่อสร้างถนน ลอดผ่าน เช่น อุโมงค์บล็องท่ีเชื่อมเส้นทาง ระหว่างฝรงั่ เศส สวิตเซอรแ์ ลนด์ และอติ าลี  ภาพจากกูเกิลเอิร์ท (Google Earth) เส้นทางคมนาคม เปน็ โครงขา่ ยคลา้ ยใยแมงมมุ ในกรงุ ปารสี ประเทศฝรงั่ เศส ๒4๒ นักเรียนควรรู กิจกรรม สรางเสรมิ 1 สหภาพยุโรป หรืออียู (EU) เปนการรวมกลุมระดับภูมิภาคท่ีใหญท่ีสุด ใหนักเรียนสืบคนขอมูลเก่ียวกับพาณิชยกรรมของทวีปยุโรป และกา วหนา ทสี่ ดุ ในโลก มบี ทบาทสาํ คญั ตอ ทศิ ทางทางการเมอื ง เศรษฐกจิ และ จากแหลงการเรียนรูตางๆ จากนั้นนําขอมูลท่ีไดมาอภิปราย สงั คมระดบั โลก โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ พอื่ เสรมิ สรา งสนั ตภิ าพเปน การถาวรระหวา ง รว มกันในชนั้ เรยี น ประเทศในภูมิภาคยโุ รปภายหลังสงครามโลกครัง้ ท่ี 2 รวมไปถงึ การเสรมิ สรา ง ความเขมแขง็ ทางเศรษฐกิจแกป ระเทศสมาชกิ และการมบี ทบาทนาํ ของ EU ใน กจิ กรรม ทาทาย ประชาคมโลก ใหนักเรียนสืบคนขอมูลทางเศรษฐกิจของสหภาพยุโรปใน บูรณาการอาเซียน ประเด็น สหภาพยุโรปเร่มิ ตนความสมั พนั ธก บั อาเซยี นมาตงั้ แต พ.ศ. 2515 และได • ผลติ ภณั ฑม วลรวมในประเทศ GDP เปนคูเจรจาอยา งเปน ทางการใน พ.ศ. 2520 ปจจบุ ันความสัมพนั ธอาเซียน-EU • ทรัพยากรสําคัญ มพี ฒั นาการมากขน้ึ ในมติ ติ า งๆ โดยดา นเศรษฐกจิ อยี เู ปน คคู า สาํ คญั อนั ดบั ที่ 2 • สนิ คา สงออกสําคญั สําหรบั อาเซยี น และการคาระหวา งสองภมู ิภาคคิดเปน มลู คา ถงึ 226.8 พันลา น • สนิ คานําเขา สําคัญ ยโู ร ในป 2560 เพมิ่ ข้ึนรอ ยละ 9.1 จากนนั้ นาํ ขอ มลู ทไ่ี ดม าวเิ คราะหเ ปรยี บเทยี บกบั กลมุ ประชาคม อาเซียนและการคาระหวา งสหภาพยโุ รปกับประเทศไทย T268

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ การคมนาคมขนสง่ ทางรถไฟในทวปี ยโุ รปกม็ ปี ระสทิ ธภิ าพสงู เชน่ กนั โดยมรี ะบบ ขนั้ สอน รางทเี่ ปน็ มาตรฐานเดยี วกนั ทงั้ ทวปี จงึ สามารถเชอ่ื มตอ่ เสน้ ทางระหวา่ งประเทศตา่ ง ๆ ไดส้ ะดวก เเสมน้อื ทงวาลงราถดไีวฟอรสะตหอวคา่ ใงนปรรสั ะเเซทียศ เแชลน่ ะ ใเสนน้ปทจั จางบุ สนั าหยลตาะยวนัปตระกเ-ทตศะใวนนั ทอวอีปกย จโุ ราปกกมรกี งุ าปราใชรสีร้ ถในไฝฟรคง่ั วเาศมสเ ไรปว็ สยูงงั 1 ข้นั ที่ 3 อธิบายความรู ซงึ่ ทา� ใหก้ ารเดนิ ทางถงึ ทหี่ มายไดอ้ ยา่ งสะดวกและรวดเรว็ มากขน้ึ นอกจากน้ี ทวีปยุโรปยังมีแผนการพัฒนาโครงข่ายคมนาคม TEN-T (Trans 16. ครูใหนักเรียนรวมกันศึกษา Google Earth European Network Program) ซงึ่ เปน็ โครงสรา้ งพน้ื ฐานทตี่ อ้ งไดร้ บั การพฒั นาภายใน ค.ศ. ๒๐๓๐ ถึงเสนทางการคมนาคมในเมืองใหญท่ีมี เพ่ือเช่ือมต่อการคมนาคมในสหภาพยุโรปให้มีความต่อเน่ือง โดยได้มีการจัดท�าแผนหลักในการ ความสําคัญทางเศรษฐกิจในทวีปยุโรป พฒั นาโครงขา่ ยการขนสง่ รปู แบบตา่ ง ๆ ทง้ั เสน้ ทางรถไฟ รถยนต ์ ทางนา�้ ทา่ เรอื ทา่ อากาศยาน เชน กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร เมือง และรปู แบบการเดนิ ทางอนื่ ๆ อยา่ งครอบคลมุ แฟรงกเฟรต เมืองมิวนิก ประเทศเยอรมนี แลว ใหน กั เรยี นรว มกนั วเิ คราะหค วามทนั สมยั แผนท่แี สดงเส้นทางโครงข่ายคมนาคม TEN-T ของเสน ทางการคมนาคม และปจ จยั สง เสริม ในการพัฒนาดานการคมนาคมขนสงและ 30 Wํ 20 Wํ 10 Wํ 0 ํ 10 Eํ 20 ํE 30 ํE 40 ํE 50 Eํ การพัฒนาดานเศรษฐกิจ ประกอบการ เช่ือมโยงจากแผนที่แสดงเสนทางโครงขาย โครงขายคมนาคมขามยุโรป คมนาคม TEN-T จากหนังสือเรียน สังคม (TEN-T) ศกึ ษาฯ ม.2 เพิ่มเติม 60 Nํ เรคยาวิก บอลตกิ -เอเดรยี ติก ทะเลเหน�อ-บอลตกิ ออสโล เฮลซงิ กิ เมดิเตอรเรเนย� น สตอกโฮลม ทาลลนิ น แอตแลนติก ทะเลเหน�อ-เมดเิ ตอรเ รเนย� น 50 ํN ดบั ลิน โคเปนเฮเกน วิลนอ� สั มอสโก ไรน- ดานูบ มินสก เคียฟ 40 Nํ ลอนดอน อัมสเตอรด มั เบอรล ิน ตะวันออกกลาง ลสิ บอน ปารสี ปราก วอรซอ สแกนดเิ นเวยี -เมดิเตอรเรเนย� น ไรน- แอลป เวียนนา บดู าเปสต คชี เี นา บูคาเรสต มาดรดิ โรม โซเฟย เอเธนส N ม0าตราสว น5010: 42,10,0000,000ก0ม. 0ํ 10 ํE 20 ํE 30 Eํ ที่มา : https://connecting-eu.onthemosway.eu จากแผนทแ่ี สดงใหเ้ หน็ ถงึ โครงขา่ ยการคมนาคมทเ่ี ชอื่ มโยงพนื้ ทต่ี า่ ง ๆ ของทวปี ยุโรป เช่น ทะเลบอลติก-ทะเลเอเดรียติก ทะเลเหนือ-ทะเลบอลติก และทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ซึ่งโครงการดังกล่าวมีความส�าคัญส�าหรับการเติบโต การสร้างงาน และการเพิ่มศักยภาพในการ แขง่ ขนั ของสหภาพยโุ รป โดยสหภาพยโุ รปใหง้ บประมาณสนบั สนนุ โครงการตา่ ง ๆ ๒4๓ ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู โครงขา ยคมนาคม TEN-T มีความสําคัญตอ การคมนาคมของ 1 รถไฟความเรว็ สูง ทีส่ ําคญั ในทวปี ยุโรป เชน ทวีปยโุ รปอยา งไร • TGV ว่ิงเขาสูใจกลางเมืองสําคัญๆ ของฝร่ังเศส รวมท้ังแหลงชุมชน (แนวตอบ เปนโครงสรา งพ้นื ฐานท่เี ชอ่ื มตอการคมนาคมในทวปี สําคญั ของเมอื งตางๆ ในทวีปยุโรป เชน เมอื งซรู กิ และเจนีวาในสวติ เซอรแ ลนด ยุโรปใหมีความตอเนื่อง ทั้งทางรถไฟ รถยนต ทางนํ้า ทาเรือ เมืองแฟรงกเฟรต ชตุททการท และมิวนิกในเยอรมนี ดวยความเร็วสูงถึง ทา อากาศยาน และอนื่ ๆ ทง้ั นี้ เพอื่ ชว ยเพม่ิ ศกั ยภาพทางการแขง ขนั 320 กม./ชม. จุดเดน ของรถไฟ TGV คอื ปราศจากมลพษิ ทางอากาศ เพราะ ของสหภาพยุโรป โดยสหภาพยุโรปไดใหงบประมาณสนับสนุน ใชพลังงานไฟฟาในการขบั เคล่ือน โครงการตางๆ) • ICE เปน รถไฟความเรว็ สงู ทว่ี ง่ิ ภายในเยอรมนี ครอบคลมุ รวมไปถงึ สถานี หลกั ในออสเตรยี และสวิตเซอรแลนด ดว ยความเรว็ สูงถงึ 280 กม./ชม. • EUROSTAR เปนรถไฟความเร็วสูงเช่ือมตอระหวางอังกฤษ ฝร่ังเศส และเบลเยยี ม ซง่ึ วง่ิ ลอดอโุ มงคใ ตท ะเลบรเิ วณชอ งแคบองั กฤษ ดว ยความเรว็ สงู ถงึ 300 กม./ชม. T269

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๕.๒) ทางนา้� การคมนาคมขนสง่ ทางนา�้ ภายในคบั คง่ั ในบรเิ วณแมน่ า้� สา� คญั เชน่ แม่น�้าไรน์ แม่น�้าดานูบ แม่น�้าสเกลด์ แม่น�้าแซน แม่น้�าเอลเบอ แม่น�้าวอลกา แม่น�้านีเปอร์ ข้ันท่ี 3 อธิบายความรู ประเทศทม่ี กี ารขนสง่ ทางนา้� มากทส่ี ดุ คอื ฟนิ แลนด ์ รองลงมา คอื เยอรมนแี ละโปแลนด ์ รวมทง้ั ยงั มกี ารขดุ คลองเชอ่ื มแมน่ า�้ สายตา่ ง ๆ เพอ่ื ใหส้ ามารถเดนิ เรอื ไดส้ ะดวกมากขนึ้ ประเทศทม่ี คี ลอง 17. ครใู หน กั เรยี นรว มกนั อภปิ รายถงึ การคมนาคม มากทส่ี ดุ คอื ฝรงั่ เศส รองลงมา คอื เนเธอรแ์ ลนดแ์ ละเยอรมน ี เชน่ คลองไรน-์ โรน ในฝรงั่ เศส ทางน้ําของทวีปยุโรป ประกอบการใชแผนที่ เชอื่ มแมน่ า้� ไรนก์ บั แมน่ า�้ โรน คลองเมนดานบู ในเยอรมน ี เชอื่ มแมน่ า�้ ไรนก์ บั แมน่ า้� ดานบู คลองคลี กายภาพของโลกและทวปี ยโุ รป โดยสง ตวั แทน ในเยอรมน ี เชอื่ มระหวา่ งทะเลเหนอื กบั ทะเลบอลตกิ ประเทศทม่ี ปี รมิ าณการขนสง่ สนิ คา้ มาก เชน่ ออกมาช้ตี าํ แหนงบนแผนท่แี ละอภิปรายผา น เนเธอรแ์ ลนด ์ เยอรมน ี เบลเยยี ม ฝรงั่ เศส ประเด็นคําถาม เชน นอกจากน ี้ ยงั มกี ารเดนิ เรอื พาณชิ ยเ์ ชอื่ มกบั ประเทศตา่ ง ๆ ทวั่ โลก เมอื งทา่ สา� คญั • แมน้ําใดเปนแมน้ําสายหลักท่ีไหลผานเขต เชน่ เมอื งรอตเทอรด์ าม ประเทศเนเธอรแ์ ลนด ์ เมอื งแอนตเ์ วริ ป์ ประเทศเบลเยยี ม เมอื งบอรโ์ ด อุตสาหกรรม และเขตพาณิชยกรรมของ และเมอื งมารแ์ ซย ์ ประเทศฝรง่ั เศส เมอื งฮมั บรู ก์ ประเทศเยอรมน ี กรงุ ลอนดอน สหราชอาณาจกั ร ทวปี ยุโรป เมอื งเจนวั ประเทศฝรง่ั เศส • คลองเมนดานูบอยูในประเทศอะไร และ ๕.๓) ทางอากาศ ทวีปยุโรปมีเส้นทางการคมนาคมขนส่งทางอากาศอย่าง เช่ือมระหวา งแมน ํ้าอะไรบา ง แพรห่ ลายทว่ั ทงั้ ทวปี เนอื่ งจากชาวยโุ รปมฐี านะทางเศรษฐกจิ ด ี รวมทง้ั มกี ารทา� ธรุ กจิ อยา่ งกวา้ ง เขพวอ่ืาปงใรนะแหตยล่ดั ะเวเมลือา งส ง่ ทผา�ลใใหห้กท้ าา่ รอเดากนิ าทศายงาภนาหยลในายทแวหีปง่ส ะเชดน่วก ท า่ คอนาสก่วานศใยหาญนชน่ าิยรมล์ เเดดินอทโกาลงลโด1ข์ ยอเงคปรรือ่ ะงเทบนิศ 18. ครูยกตัวอยางสายการบินจากประเทศไทย ฝรงั่ เศส ฮตี โทรวข์ องสหราชอาณาจกั ร มาดรดิ -บาราซสั ของประเทศสเปน มกี ารจราจรทางอากาศ ไปประเทศในทวปี ยโุ รป รวมถงึ ความทนั สมยั คับค่ังมาก เมืองที่เป็นศูนย์กลางการคมนาคมขนส่งทางอากาศ ได้แก่ กรุงลอนดอน กรุงปารีส ของทาอากาศยาน แลวใหนักเรียนรวมกัน กรงุ โคเปนเฮเกน กรงุ มอสโก กรงุ อมั สเตอรด์ มั กรงุ วอรซ์ อ กรงุ เบอรล์ นิ กรงุ มาดรดิ และเมอื ง อภิปรายความสําคัญเชิงพาณิชยกรรมของ มวิ นกิ การคมนาคมทางอากาศ และตอบคาํ ถามเพอื่ อธบิ ายความรูเพ่ิมเตมิ เชน ประเทศต่าง ๆ ในยุโรปมีสาย iepo • ปจ จยั ใดที่สงเสรมิ ใหท วปี ยุโรปมเี สนทาง การคมนาคมขนสง ทางอากาศอยาง การบินประจ�าชาติบินเช่ือมกับประเทศต่าง ๆ แพรห ลายทั่วท้งั ทวีป ทั้งภายในทวีปและนอกทวีปทั่วโลกอีกด้วย หากนักเรียนมีโอกาสเดินทางไปท่องเท่ียว (แนวตอบ เชน ทวปี ยุโรปมีความเจรญิ ทาง สายการบินของทวีปยุโรปที่มีชื่อเสียงเป็นทร่ี ู้จกั ประเทศในทวปี ยโุ รป ควรเตรียมตัวโดยการศึกษา ดานเศรษฐกิจ มีการทําการคากับหลาย กันดี เช่น แอร์ฟรานซ์ของประเทศฝร่ังเศส เส้นทางคมนาคมทั้งทางบก ทางเรือ และทาง ประเทศ ฐานะทางเศรษฐกจิ ของประชากรดี บรติ ชิ แอรเ์ วยข์ องสหราชอาณาจกั ร ลฟุ ตฮ์ นั ซา อากาศ ซง่ึ ปัจจุบันมแี หลง่ ขอ้ มลู ทางอนิ เทอรเ์ น็ต และผคู นนยิ มเดนิ ทางโดยเครอื่ งบนิ เพราะ ของประเทศเยอรมนี อาลีตาเลียของประเทศ มากมาย และควรเตรียมแผนที่ของเมืองท่ีจะไป สะดวกและประหยัดเวลา) อิตาลี และสแกนดิเนเวียนแอร์ไลน์ ซึ่งเป็น ก็จะช่วยให้เราสามารถท่องเท่ียวในทวีปยุโรปได้ สายการบินร่วมของประเทศสวีเดน นอร์เวย์ อยา่ งสะดวกมากขน้ึ และเดนมารก์ ๒44 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 ทาอากาศยานชารลเดอโกลล ตั้งอยูท่ีเขตรัวซี ชานกรุงปารีส จึงเปน แมน าํ้ ในขอ ใดมคี วามสาํ คญั ตอ การคมนาคมขนสง ภายในทวปี ที่รูจักกันในอีกชื่อวา “ทาอากาศยานรัวซี” (Roissy) หรือเรียกสั้นๆ วา ยุโรปมากท่ีสดุ “สนามบินปารีส-ซีดีจี” (Paris-CDG) เปนสนามบินหลักของกรุงปารีสและ ประเทศฝรง่ั เศส เปด ใหบ รกิ ารมาตงั้ แต พ.ศ. 2509 โดยตงั้ ชอื่ สนามบนิ ตามผนู าํ 1. แมน ํา้ ลัวร แมน า้ํ โป ขบวนการปลดปลอยฝร่งั เศส สามารถรองรบั ผโู ดยสารไดมากถึง 65.9 ลา นคน 2. แมน าํ้ ไรน แมน ้ําดานูบ ตอป (รวมท้ัง 3 อาคารผูโดยสาร) และมีเสนทางบินครอบคลุมท้ังในประเทศ 3. แมน ้ําเทมส แมน้าํ วอลกา เเละระหวา งประเทศมากกวา 120 จดุ หมายปลายทาง 4. แมนาํ้ วิสตูลา แมน้าํ นีเปอร (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 2. เนอื่ งจากแมน าํ้ ไรนแ ละแมน าํ้ ดานบู เปนเสนทางคมนาคมขนสงภายในทวีปท่ีมีปริมาณการเดินเรือ คบั คงั่ มากทสี่ ดุ ในทวปี ยโุ รป อกี ทงั้ ยงั เปน แมน าํ้ สายหลกั ทไ่ี หลผา น เขตอตุ สาหกรรมและเขตพาณิชยกรรมของทวปี ยโุ รป) T270

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ 4.๒ การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ ขน้ั สอน ทวีปยุโรปมีระบบเศรษฐกิจแบบเสรี ท�าให้มีสินค้าหลากหลายชนิด และผู้ผลิตต่างแข่งขัน ข้ันท่ี 3 อธิบายความรู กนั ผลติ สนิ คา้ ทมี่ คี ณุ ภาพสงู ในขณะเดยี วกนั ผบู้ รโิ ภคกม็ กี า� ลงั ซอ้ื สงู จงึ ทา� ใหเ้ ศรษฐกจิ ในภาพรวม มีการขับเคล่ือนและเติบโตอย่างต่อเนื่อง ซึ่งท่ีผ่านมาเศรษฐกิจของทวีปยุโรปมีการเปลี่ยนแปลง 19. นักเรียนจากกลุมที่ทําการศึกษาเรื่อง การ โดยแยกเปน็ ประเดน็ ได ้ ดงั นี้ เปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกจิ นําเสนอขอมูล ๑) การขยายตัวทางเศรษฐกิจ เศรษฐกิจของยุโรปมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง 20. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงการ เปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจของทวีปยุโรป เนอ่ื งจากยโุ รปเปน็ ทวปี ทมี่ คี วามเจรญิ และมศี กั ยภาพในการผลติ สนิ คา้ สงู การประกอบอตุ สาหกรรม ในรอบ 10 ปท่ีผานมาวา มีความม่ันคง จงึ เปน็ ท่ีแพร่หลาย โดยเฉพาะอยา่ งย่ิงการผลติ เครือ่ งจกั รกล ยานพาหนะ เคมภี ัณฑ์ เครอ่ื งมือ มากนอ ยเพียงใด และเพราะเหตใุ ด อเิ ลก็ ทรอนิกส ์ ซ่งึ เปน็ สนิ คา้ ท่ใี ช้เทคโนโลยีสงู และเปน็ ทต่ี อ้ งการของตลาดท้งั ภายในประเทศและ ตา่ งประเทศ สง่ ผลให้เกิดรายไดเ้ ป็นจา� นวนมาก 21. ครนู าํ สนทนาถงึ การรวมกลมุ ทางเศรษฐกจิ ของ ประเทศตางๆ ในทวีปยุโรปมาเปนสหภาพ ๒) การทา� เกษตรกรรมมแี นวโนม้ ลดลง เปน็ ผลมาจากหลายปจั จยั เชน่ แรงงาน ยโุ รป เกยี่ วกบั ทมี่ า วัตถปุ ระสงค พัฒนาการ ของการรวมกลมุ และผลจากการเปน สหภาพ ในภาคเกษตรกรรมหายาก ทด่ี นิ มรี าคาสงู ผลผลติ ทางการเกษตรภายในภมู ภิ าคมรี าคาสงู ซงึ่ การ ยุโรป จากน้ันครูตั้งประเด็นการวิเคราะห น�าเข้าสินค้าเกษตรจากต่างประเทศมีราคาถูกกว่า แนวโน้มการท�าเกษตรกรรมในยุโรปจึงลดลง วา การทปี่ ระเทศในทวปี ยโุ รปรวมตวั กันเปน แต่ในภูมิภาคยุโรปตะวันออกการท�าเกษตรกรรมมีแนวโน้มเพิ่มข้ึน เน่ืองจากมีแรงงานภาค สหภาพยโุ รป มผี ลดีอยางไร เกษตรกรรมมาก และยงั มที ่ดี นิ อย่มู าก (แนวตอบ ทาํ ใหห ลายประเทศทีเ่ ปน สมาชิกมี เสถียรภาพทางดานเศรษฐกิจมากข้ึน ทําให ๓) สนิ ค้าจากต่างประเทศเขา้ มาตีตลาดมากขนึ้ สินค้าจากจนี เกาหลใี ต ้ และ เปน กลมุ เศรษฐกิจทม่ี ีความเขม แขง็ ม่นั คง มี อํานาจตอรองทางการคาสูง ถึงแมวาในบาง ประเทศอนื่ ๆ มรี าคาตา�่ กวา่ สนิ คา้ ในยโุ รป โดยเฉพาะเครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ อปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ อาหาร ครั้งบางประเทศตองประสบกับปญหาทาง เครอื่ งน่งุ ห่ม ไดเ้ ขา้ มาตตี ลาดในยุโรปมากขน้ึ และดว้ ยมาตรการที่เขม้ งวดดา้ นส่ิงแวดล้อม ท�าให้ เศรษฐกิจ แตก็ยังมีประเทศในกลุมสมาชิก หลายบริษัทในยุโรปจ�าเป็นต้องย้ายฐานการผลิตไปตั้งโรงงานผลิตในทวีปเอเชีย อเมริกาใต้ และ ใหก ารชวยเหลือได) แอฟรกิ าแทน นอกจากน ้ี ยงั ตอ้ งอาศยั แรงงานทม่ี ที กั ษะความสามารถสงู พยายามสรา้ งสรรคส์ นิ คา้ และบรกิ ารท่เี พม่ิ มลู ค่าโดยใช้นวตั กรรมสมยั ใหมม่ ากข้นึ 22. ครูใหนักเรียนใชสมารตโฟนสองดู QR Code จากหนังสือเรียน สังคมศึกษาฯ ม.2 ๔) สหภาพยุโรปมีบทบาททางเศรษฐกิจโลกมากข้ึน การรวมตัวของประเทศ เรอื่ ง สหภาพยโุ รป เพ่ิมเตมิ ต่าง ๆ ในทวีปยุโรปเป็นสหภาพยุโรป กลายเป็นการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจท่ีเข้มแข็ง เนื่องจาก แต่ละประเทศต่างมฐี านะทางการเงินที่ด ี และมเี ศรษฐกิจท่เี จริญก้าวหนา้ ทา� ใหส้ หภาพยุโรปเป็น ตลาดสนิ คา้ ขนาดใหญท่ ม่ี สี นิ คา้ คณุ ภาพดจี า� นวนมาก และในขณะเดยี วกนั กเ็ ปน็ ตลาดรบั ซอื้ สนิ คา้ ททม่ีี่ก�ากี หา� ลนงัดกไาวร ้ ซมอื้คี สวงูา มมปอี ลา� นอาดจภกัยา รแตลอ่ ะรเอปง็นสมงู ิตโดรตยอ่สสนิ ง่ิคแา้ วทดย่ี ลโุ รอ้ ปมร1บั ซอ้ื นนั้ จะตอ้ งมคี ณุ ภาพตามมาตรฐาน สหภาพยุโรป ๒45 ขอสอบเนน การคิด นักเรียนควรรู การรวมกลุมทางเศรษฐกจิ ของสหภาพยุโรปสง ผลกระทบตอ 1 เปนมิตรตอส่ิงแวดลอม ปจจุบันผูบริโภคชาวยุโรปใหความสําคัญกับการ ประเทศไทยดา นใดมากทีส่ ุด อนุรักษส่ิงแวดลอมคอนขางมากและมีแนวโนมท่ีจะซื้อสินคาที่มีการติดฉลาก เพื่อการอนุรักษส่ิงแวดลอมของยุโรป (Eco-label) ดังนั้น สหภาพยุโรปจึงมี 1. ดา นการคาระหวางประเทศและการลงทนุ ขอ กาํ หนดสาํ หรบั ผลติ ภณั ฑห ลายชนดิ ใหม ฉี ลาก EU-Eco Label หรอื EU Flower 2. ดานเศรษฐกิจและวิชาการอยา งเปน รูปธรรม เพอ่ื บง บอกวา สนิ คา นน้ั ๆ เปน มติ รตอ สง่ิ แวดลอ ม นอกจากนี้ ยงั มฉี ลาก Nordic 3. ดา นการขยายตวั ของการลงทนุ จากตางประเทศ Ecolabel หรือ “Swan” ของกลุมประเทศนอรดิก ซ่ึงเปนที่ยอมรับในระดับ 4. ดานการยกเวนอัตราภาษีนําเขาและยกเลิกมาตรการที่มิใช นานาชาติ ภาษี T271 (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 3. เนอ่ื งจากสหภาพยโุ รปจดั ตงั้ ขนึ้ เพอ่ื สรา งเสถยี รภาพทางดา นการเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คม และสนั ตภิ าพ ในภูมิภาค เพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ใหความรวมมือ อยา งมปี ระสทิ ธภิ าพและเปน เอกภาพดว ยการเปน ตลาดเดยี ว สง ผล ใหประเทศไทยเกิดปญหาการขยายตัวของการลงทุนจากตาง ประเทศ โดยเฉพาะจากประเทศในกลุมสมาชิกของสหภาพยโุ รป)

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน 4.๓ ทา� เลทต่ี ้ังกจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสังคมของทวีปยโุ รป ทวีปยุโรปต้ังอยู่ในเขตที่มีภูมิอากาศแบบอบอุ่นถึงหนาวเย็น มีทรัพยากรธรรมชาติ ขัน้ ท่ี 3 อธิบายความรู อุดมสมบูรณ์ การคมนาคมสะดวก โดยเฉพาะบริเวณใกล้แม่น้�าและชายฝั่งทะเลเป็นท�าเลท่ี เหมาะสมในการตง้ั ถ่นิ ฐาน จงึ มปี ระชากรอาศัยอยูอ่ ยา่ งหนาแนน่ สง่ ผลให้เมอื งตา่ ง ๆ มศี ักยภาพ 23. ครใู หน กั เรยี นรว มกนั ศกึ ษาทาํ เลทต่ี งั้ กจิ กรรม ในการพัฒนาทางเศรษฐกิจ การค้า การลงทุน และเป็นแหล่งอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ จนท�าให้ ทางเศรษฐกิจและสังคมของทวีปยุโรป จาก หลายเมอื งกลายเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกจิ สงั คม และการคมนาคมของประเทศหรอื ของทวีป หนังสือเรยี น สังคมศกึ ษาฯ ม.2 ทา� เลทตี่ ้ังกจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสังคมของทวีปยุโรปมีกระจายตัวอยู่ทุกภมู ภิ าค ได้แก่ ภูมิภาคยุโรปเหนือ ในสหราชอาณาจักร นอร์เวย์ ฟินแลนด์ ภูมิภาคยุโรปตะวันตก ในฝร่ังเศส 24. ครูใหนักเรียนกลุมเดิม จับสลากเลือกเมือง เยอรมน ี เนเธอรแ์ ลนด ์ ภมู ภิ าคยโุ รปตะวนั ออก ในรสั เซยี โปแลนด ์ ภมู ภิ าคยโุ รปใต ้ ในอติ าล ี สเปน สําคัญในทวีปยุโรป แลวรวมกันวิเคราะหถึง เมอื งส�าคญั มีดังน ี้ ทําเลท่ีตั้งและปจจัยท่ีสงผลใหเมืองดังกลาว เปน เมอื งทม่ี คี วามสาํ คญั ทางเศรษฐกจิ ในทวปี ๑ รอตเทอรดาม ๒ ชตุททก ารท ยุโรป นาํ เสนอ และอภปิ รายรว มกนั ประเทศเนเธอรแลนด ประเทศเยอรมนี 25. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายเกี่ยวกับ ลกั ษณะทางเศรษฐกิจของทวีปยโุ รป จากนัน้ ๕๑ � ๕๕' เหนอื ๔๘ � ๔๗' เหนอื รวมกันอภิปรายถึงปจจัยท่ีสนับสนุนใหทวีป ๔ � ๓๐' ตะวนั ออก ๙ � ๑๑' ตะวนั ออก ยโุ รปมคี วามเจริญทางดา นเศรษฐกจิ (แนวตอบ เชน ความอุดมสมบูรณของ เนอ้ื ท่ ี ๓๒๕ ตร.กม. เนอ้ื ท ่ี ๒๐๗ ตร.กม. ทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถนํามาใชได ประชากร ๑.๐ ล้านคน ประชากร ๖.๓ แสนคน ท้ังดานเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ความ กาวหนาทางดานวิทยาการและเทคโนโลยี เป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับท่ี ๒ ของ ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและแหล่งอุตสาหกรรม การมปี ระชากรทม่ี คี ณุ ภาพและมกี ารศกึ ษาสงู เนเธอรแ์ ลนด์ ตง้ั อย่รู ิมฝ่ังแมน่ ้�ามาส ถอื เปน็ เมอื งทา่ ผลิตรถยนต์ขนาดใหญ่ โดยรถยนต์ช่ือดังหลายย่ีห้อ อกี ท้ังยงั เปน ตลาดการคา ขนาดใหญ มแี หลง ทม่ี คี วามสา� คญั แห่งหนงึ่ ของโลก เน่ืองจากเป็นแหลง่ ของเยอรมนีมีต้นก�าเนิดมาจากเมืองน้ี เป็นรถที่มี เงินทุนสํารองมาก และมีเสถียรภาพทาง ท่าเรือขนาดใหญ่ ซึ่งในแต่ละวันมีสินค้าเข้า-ออก สมรรถนะสงู และได้รับความนิยมจากผ้ใู ช้ทัว่ โลก การเมืองทีม่ ่ันคง) จา� นวนมากจากประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ๓ ตูลูส ๔ เฮลซงิ กิ ประเทศฝร่ังเศส ประเทศฟนแลนด ๔๓ � ๓๖' เหนอื ๖๐ � ๑๐' เหนอื ๑ � ๒๖' ตะวนั ออก ๒๔ � ๕๖' ตะวนั ออก เนอ้ื ที่ ๑๑๘ ตร.กม. เนอ้ื ท่ี ๖๗๒ ตร.กม. ประชากร ๙.๙ แสนคน ประชากร ๑.๓ แสนคน โ รงงศานนู แยอก์ รลบ์ าสัง1แ ซหงึ่ ง่เปอน็ตุ สผาผู้ หลกติ รเครรมอ่ื กงาบรนิบพนิ า ณเปชิ น็ ยทร์ าต่ี ยง้ั ใขหอญง่ เมืองท่ีมีขนาดใหญ่ที่สุดและเป็นเมืองหลวงของ ฟนิ แลนด ์ มคี วามสา� คญั ในการเปน็ แหลง่ อตุ สาหกรรม แหง่ หนงึ่ ของโลก นอกจากน ้ี ยงั เปน็ แหลง่ ผลติ รถไฟ ต่อเรือที่ใช้เทคโนโลยีสูง เรือท่ีผลิตส่วนใหญ่เป็นเรือ ความเรว็ สงู ของฝรง่ั เศสอกี ดว้ ย ขนสง่ สนิ คา้ หรอื เรอื โดยสารขนาดใหญเ่ พอื่ การพาณชิ ย์ ๒46 นักเรียนควรรู กจิ กรรม สรางเสรมิ 1 โรงงานแอรบัส เปนบริษัทผูผลิตเคร่ืองบินรายใหญของยุโรปและของโลก ใหนักเรียนสืบคนขอมูลเมืองท่ีเปนศูนยกลางกิจกรรมทาง มสี าํ นกั งานใหญอ ยทู เ่ี มอื งตลู สู ประเทศฝรงั่ เศส มศี นู ยช นิ้ สว นอะไหลอ ยใู นเมอื ง เศรษฐกิจและสังคมของทวีปยุโรปเพิ่มเติมจากหนังสือเรียน ฮัมบูรก แฟรงกเฟรต วอชิงตัน เปยจิง และสิงคโปร และมีฐานการผลิตยอย ในประเด็นช่ือเมือง ประเทศ ความสําคัญ ลกั ษณะทางเศรษฐกิจ หลายแหง ทงั้ ในฝรั่งเศส เยอรมนี สเปน และสหราชอาณาจกั ร โดยแตล ะแหง และจาํ นวนประชากร แลว สรปุ สาระสาํ คัญสง ครผู ูสอน จะผลิตชิ้นสวนของเคร่ืองบนิ ทเ่ี สรจ็ สมบูรณ จากนน้ั แตล ะช้ินสวนจะถูกขนยา ย ดว ยเครอ่ื งบนิ ลาํ ใหญช อ่ื วา เบลกู า (Beluga) มาสกู ารประกอบเครอ่ื งบนิ ขนั้ สดุ ทา ย ทีเ่ มืองตลู สู ในฝรั่งเศส เมอื งฮมั บูรก ในเยอรมนี T272

นาํ สอน สรุป ประเมนิ แผนท่แี สดงทา� เลที่ต้งั กิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมของทวีปยุโรป ขน้ั สรปุ 10 Wํ 0 ํ 10 ํE 20 Eํ 30 Eํ 40 ํE 50 Eํ ขั้นท่ี 4 ขยายความเขาใจ N 1. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายและทบทวน ความรู โดยรว มกนั สรปุ สาระสาํ คญั หรอื ใช PPT 60 Nํ ออสโล สตอกโฮลม ๔ เฮลซิงกิ เซนตปเ ตอรส เบริ ก 60 ํN สรปุ สาระสําคญั ของเนอ้ื หาท่ีไดศึกษามา ทาลลนิ น 2. ครูใหน ักเรียนทําใบงานท่ี 12.5 เรื่อง ลกั ษณะ เบลฟส ต เอดินบะระ โคเปนเฮเกน รกี า มินสก ๖ มอสโก เศรษฐกิจของทวีปยโุ รป ดับลนิ ลอนดอน อัมสเตอรด มั เบอรลนิ วลิ นีอัส ๑ รอตเทอรด าม 3. ครูใหนักเรียนรวมกันทําแบบฝกสมรรถนะฯ วอรซ อ ภมู ศิ าสตร ม.2 เกยี่ วกบั เรอ่ื ง ลกั ษณะเศรษฐกจิ ของทวีปยุโรป 50 Nํ บรัสเซลส ชตทุ ทการท ปราก เคยี ฟ 50 Nํ ๒ บราติสลาวา ขน้ั ประเมนิ ปารีส เบิรเน จ๕นมมัวิลิวนาิกนเวยี นนซาาราเยบโดู วาเปเบสลตเกรด คีชเี นา ขนั้ ที่ 5 ตรวจสอบผล ๓ ตลู ูส มารแ ซย บูคาเรสต 1. ครูและนักเรียนรวมกันตรวจสอบผลจากการ 40 Nํ ลสิ บอน มาดรดิ บารเ ซโลนา โรม 40 ํN ตอบคาํ ถาม การทาํ ใบงาน และการทาํ แบบฝก เอเธนส สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร ม.2 ตลอดจนการใช คำอธบิ ายสญั ลักษณ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร และเครื่องมือดาน 1 : 50,000,000 0 500 1,00ก0ม. เมอื งหลวง ถนน เทคโนโลยีในการสืบคนเกี่ยวกับลักษณะ เมอื งสำคญั เสนทางเรือ เศรษฐกิจของทวปี ยโุ รป 10 ํW 0 ํ 10 Eํ 20 Eํ 30 ํE 40 ํE 50 Eํ 2. ครูประเมินผลเพิ่มเติม โดยสังเกตจากการ ตอบคาํ ถาม การรว มกนั ทาํ งาน และการนาํ เสนอ ๕ มลิ าน ๖ มอสโก ผลงานหนาชั้นเรียน ประเทศอิตาลี ประเทศรัสเซีย ๔๕ � ๒๘' เหนอื ๕๕ � ๔๕' เหนอื ๙ � ๑๑' ตะวนั ออก ๓๗ � ๓๗' ตะวันออก เนอ้ื ที ่ ๑๘๑ ตร.กม. เนอ้ื ท ี่ ๒,๕๑๑ ตร.กม. ประชากร ๓.๑ ลา้ นคน ประชากร ๑๒.๔ ลา้ นคน ศูนย์กลางทางการค้าและการลงทุนที่มีบริษัท เมอื งหลวงของรสั เซยี ท่ีมปี ระชากรอาศยั อยอู่ ยา่ ง หา้ งรา้ นทจี่ ดทะเบยี นการคา้ กวา่ ๔ แสนบรษิ ทั ถอื เปน็ หนาแน่น เป็นศูนย์กลางทางการเงิน อุตสาหกรรม เมืองมคี วามเจริญทางเศรษฐกจิ ท่สี ดุ เมอื งหนง่ึ การค้า การลงทุน และการศกึ ษา หมายเหต ุ : ข้อมลู ประชากรจาก https:worldpopulationreview.com/word-cities/ ๒47 กิจกรรม ทา ทาย แนวทางการวัดและประเมินผล ใหนักเรียนสืบคนขอมูลเก่ียวกับสินคาหรือผลิตภัณฑข้ึนช่ือ ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเน้ือหา เร่ือง ลักษณะเศรษฐกิจ จากประเทศตางๆ ในทวปี ยโุ รปวา มีสินคา อะไรบาง และสินคาน้ี ไดจ ากการตอบคาํ ถาม การรว มกนั ทาํ งาน และการนาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั เรยี น สรางมูลคาใหแกประเทศเทาใด โดยนําขอมูลมาเปรียบเทียบกับ โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจากแบบประเมินการนําเสนอผลงานท่ี สนิ คา ในอาเซยี น หรอื สนิ คา ในประเทศไทย เพอื่ ใหน กั เรยี นมคี วามรู แนบมาทา ยแผนการจดั การเรียนรูหนว ยท่ี 12 เรื่อง ทวปี ยุโรป ความเขา ใจเน้อื หาในหนงั สือเรยี นไดด ยี ่ิงขน้ึ แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน คาชแี้ จง : ใหผ้ ู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรียนตามรายการ แลว้ ขดี ลงในชอ่ งที่ ตรงกบั ระดบั คะแนน ลาดบั ท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถกู ตอ้ งของเนอื้ หา 2 การลาดับขัน้ ตอนของเรื่อง 3 วิธกี ารนาเสนอผลงานอย่างสร้างสรรค์ 4 การใชเ้ ทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมีส่วนร่วมของสมาชกิ ในกลมุ่ รวม ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมินบางส่วน เกณฑก์ ารตัดสินคณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากว่า 8 ปรบั ปรงุ T273

นาํ นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั นาํ (Geographic Inquiry Process) ๕. ภัยพบิ ัตแิ ละแนวทางการจัดการของทวีปยุโรป 1. นักเรียนดูภาพหรือคลิปวิดีโอเกี่ยวกับภัยพิบัติ แมว้ า่ ทวปี ยโุ รปจะมคี วามเจรญิ กา้ วหนา้ อยา่ งมาก แตก่ ย็ งั ตอ้ งประสบกบั ภยั พบิ ตั ธิ รรมชาติ ในทวปี ยุโรป หลากหลายรูปแบบ ท่ีอาจสร้างอันตรายและก่อให้เกิดความเสียหายให้แก่ชีวิตและทรัพย์สิน ซง่ึ หลายประเทศในยโุ รปไดม้ กี ารศกึ ษาวจิ ยั รวมถงึ ใชเ้ ทคโนโลยขี น้ั สงู เขา้ มาชว่ ยในการหาแนวทาง 2. ครูสรางบรรยากาศเพื่อเชื่อมโยงความรูดวย จดั การกบั ภยั พบิ ตั ติ า่ ง ๆ ซง่ึ ภัยพบิ ตั ิทางธรรมชาตทิ สี่ �าคญั และเกดิ ขน้ึ บ่อยครั้งในทวปี ยโุ รป มดี งั น้ี ประเด็นปญหากระตนุ ความคดิ เชน • สถานการณภัยพิบัติกอใหเกิดผลกระทบ 5.๑ ภยั พบิ ัตทิ ่สี า� คญั และความเสยี หายตอ ทวีปยุโรปอยา งไร ภัยพิบัติทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นในทวีปยุโรปมีหลายประเภท โดยภัยพิบัติทางธรรมชาต ิ ทสี่ �าคญั และเกดิ ขนึ้ บ่อยครงั้ ในทวีปยโุ รป มีดงั นี้ ขนั้ สอน ๑) อุทกภัย ประเทศในทวีปยุโรปเกิดอุทกภัยข้ึนทุกปี เน่ืองจากมีพายุและฝนตก ข้นั ที่ 1 การตั้งคาํ ถามเชงิ ภูมศิ าสตร หนักตลอดทั้งปี พ้ืนท่ีเสี่ยงต่อการเกิดอุทกภัย ดมปาาักกนอแูบยม3 ู่บน่ แรา้� มิเ ว่นเณช้�าน่เทอ ี่รลแาเมบบน่ ลอา�้ ุ่ มไรซแนึ่งม1 ์ส่นแร้�า้มาขง่นคนา�้ วาแาดซมในหเ 2สญแียมห่แ่นาลยา�้ะ 60 Nํ แผน30ทํWีแ่ ส2ด0 ํWงบ1ร0 เิํWวณ0 ํเสยี่ 10งEํ อุท20กํE ภ3ัย0 ํEในท40 วํE ปี ย50ุโํEรป 60 Nํ ครูใหนักเรียนชวยกันตั้งประเด็นคําถามทาง ต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้คนจ�านวนมาก ภมู ิศาสตร เพ่อื คนหาคาํ ตอบ เชน เหตกุ ารณอ์ ทุ กภยั ทส่ี า� คญั เชน่ ใน พ.ศ. ๒๕๕๔ ความรนุ แรงของ อทุ กภัย • ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป สงผล ตอ การเกดิ ภยั พบิ ตั แิ ละผลกระทบทแี่ ตกตา ง มนปนมาออาานกกยยทกมล่ีสาากดุ ง กันอยา งไร ไมมขี อมูล ขนั้ ที่ 2 การรวบรวมขอมูล เกดิ นา้� ทว่ มใหญใ่ นประเทศไอรแ์ ลนด ์ อติ าล ี และ 50 Nํ 50 Nํ นักเรียนแบงกลมุ คละตามความสามารถแลว ฝร่ังเศส เนื่องจากฝนตกหนักติดต่อกันเป็น รว มกนั ศกึ ษาและบนั ทกึ ขอ มลู ลงในใบงานที่ 12.6 เวลานาน ท�าให้มผี ู้เสยี ชวี ิต ๑๗ คน ใน พ.ศ. เร่ือง ภัยพิบัติและแนวทางการจัดการของทวีป ๒๕๕๕ เกดิ น้า� ทว่ มใหญ่ในรัสเซยี มผี เู้ สยี ชวี ิต 40 Nํ 40 Nํ ยุโรป โดยครแู นะนาํ เพ่ิมเตมิ ๑๗๒ คน N0 600กม. ขนั้ ท่ี 3 การจดั การขอ มลู 10 ํW 0ํ 10 Eํ 20 ํE 30 ํE 1. สมาชิกในกลมุ นาํ ขอ มลู มาแลกเปล่ยี นกนั 2. สมาชิกในกลุมชว ยกันคดั เลอื กขอ มูล สาเหตุ ผลกระทบ • ฝนตกในปริมาณมากกว่าปกติ และต่อเน่ืองเป็น • นา�้ ท่วมสรา้ งความเสยี หายต่อทรัพยากรธรรมชาต ิ ระยะเวลานาน ท�าใหเ้ กดิ นา้� ทว่ ม ท้ังพืชพรรณและสตั วป์ า่ นานาชนดิ • ทา� ใหเ้ กดิ ความสญู เสยี ตอ่ ชวี ติ และทรพั ยส์ นิ รวมถงึ • พื้นที่ส่วนใหญข่ องทวปี ยโุ รปเป็นที่ลุ่มต�า่ สาธารณสมบัติ เมอ่ื เกิดฝนตกหนกั จึงทา� ใหน้ ้�าทว่ มขงั ได้ง่าย • ส่งผลกระทบใหเ้ ศรษฐกิจหยุดชะงัก สญู เสยี โอกาส • การขยายตวั ของเมอื ง ซง่ึ บางครง้ั มกี ารสรา้ งอาคาร และรายไดจ้ ากการคา้ การลงทนุ • ส่งผลกระทบต่อการคมนาคมขนส่ง เน่ืองจาก บา้ นเรือนขวางทางน้�า ทา� ใหน้ ้า� ระบายไม่สะดวก เสน้ ทางสัญจรถูกตดั ขาด ๒48 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 แมน าํ้ ไรน ตน นาํ้ อยทู เี่ ทอื กเขาแอลปท างตอนใตข องประเทศสวติ เซอรแ ลนด พื้นท่บี ริเวณใดของทวปี ยโุ รปทเี่ ส่ยี งตอการเกิดอุทกภยั มากที่สดุ ไหลผานสวิตเซอรแลนดข้ึนไปทางเหนือ ผานประเทศฝรั่งเศส เยอรมนี 1. ที่ราบสงู เนเธอรแลนด ออกสูทะเลเหนือ ไดช อื่ วาเปน แมนา้ํ นานาชาติ มคี วามยาว 1,319 2. เกาะและหมูเ กาะ กโิ ลเมตร มคี วามสาํ คญั ในการขนสง สนิ คา ไดแ ก ถา นหนิ แรเ หลก็ และแปง สาลี 3. เทอื กเขาและภูเขา 2 แมนํ้าแซน อยูทางตอนเหนือของประเทศฝร่ังเศส ตนน้ําอยูในจังหวัด 4. ทีร่ าบลุมรมิ ฝง แมน า้ํ โกตดอรซ่ึงอยูทางตะวันออกของประเทศ ไหลไปทางตะวันตกเฉียงเหนือผาน กรงุ ปารีสลงสูชอ งแคบองั กฤษ ใกลเ มอื งเลออาฟวร มคี วามยาว 776 กิโลเมตร (วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 4. เน่ืองจากพื้นท่ีสวนใหญของทวีป ใชเ ดินเรอื ได 565 กโิ ลเมตร ยโุ รปเปน ทลี่ มุ ตา่ํ เมอ่ื เกดิ ฝนตกหนกั ตอ เนอื่ งจงึ ทาํ ใหเ กดิ นา้ํ ทว มขงั 3 แมน ํา้ ดานูบ อยทู างตอนกลางของยโุ รป ตนนา้ํ อยใู นบรเิ วณแบล็กฟอเรสต ไดงาย โดยเฉพาะพ้ืนท่ีบริเวณที่ราบลุมแมน้ําขนาดใหญและ รฐั บาเดนิ -เวอื รท เทมแบรก ประเทศเยอรมนี มคี วามยาว 2,850 กโิ ลเมตร นบั เปน ปากแมนํ้า เชน แมน ้าํ ไรน แมน ้าํ แซน แมน ้ําดานบู ) แมนํ้าสายยาวเปนอันดับ 2 ของทวีปยุโรป รองจากแมน้ําวอลกาเปนเสนทาง คาขายทสี่ ําคญั ระหวา งยุโรปกลางและยโุ รปตะวันออกมาต้ังแตอดีต T274

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ตวั อยา่ ง ขน้ั สอน อทุ กภัยในประเทศฝร่ังเศส ขน้ั ที่ 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอมูล ประเทศฝรั่งเศสต้องประสบอุทกภัยหนัก 1. แตละกลุมนําขอมูลที่รวบรวมมาไดทําการ ในช่วงเดอื นมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๙ โดยพน้ื ทห่ี ลาย วเิ คราะหรวมกนั เพื่ออธิบายคาํ ตอบ แห่งของกรุงปารีสมีน้�าท่วมสูง อันมีสาเหตุจาก ฝนที่ตกหนักอย่างต่อเนื่อง ทางการฝรั่งเศสส่ังปิด 2. ตัวแทนกลุมนําเสนอผลงานประกอบการใช พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ เพ่ือให้เจ้าหน้าท่ีได้ขนย้ายงาน แผนที่ สมาชิกกลมุ อืน่ ผลดั กันใหข อ คดิ เหน็ ศิลปะอันมีค่า ประชาชนหลายพันคนได้รับความ เดือดร้อนต้องติดอยู่ในบ้าน และยังพบผู้เสียชีวิต 3. ครูและนักเรียนรวมกันวิเคราะหและแปลผล จากเหตกุ ารณน์ ด้ี ว้ ย ขอ มลู เกยี่ วกบั ภยั พบิ ตั แิ ละแนวทางการจดั การ ของทวปี ยุโรปโดยการใชคาํ ถามเพิ่มเติม เชน ตัวอย่าง อุทกภัยในประเทศเยอรมนี • ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป เปน สาเหตุทท่ี าํ ใหเกิดอทุ กภยั ไดอ ยางไร (แนวตอบ พื้นท่ีสวนใหญของทวีปยุโรปมี ลักษณะเปนท่ีลุมต่ํา เม่ือเกิดฝนตกหนัก จึงทําใหเกิดนํ้าทวมขังไดงาย รวมถึงเมือง ตางๆ ในทวีปยุโรปมีการขยายตัวและการ กอสรางอาคารตางๆ ท่ีขวางเสนทางนํ้า สงผลใหเกิดปญหาในการระบายนํ้า และ เปนสาเหตุหนึ่งท่ีทําใหเกิดอุทกภัยในทวีป ยโุ รปไดเชนเดยี วกนั ) ช่วงปลายเดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ เกดิ ฝนตกหนกั อยา่ งตอ่ เนอื่ งและเกดิ นา้� ทว่ มฉบั พลนั ทางตะวันตกเฉียงใต้ของเยอรมนี ส่งผลให้ถนน หลายสายถูกตัดขาด รถยนต์จ�านวนมากถูกพัดพา และจมอยู่ใต้น�้า ส่ิงปลูกสร้าง อาคารบ้านเรือนพัง เสยี หายหลายแหง่ ประชาชนไดร้ บั ความเดอื ดรอ้ น หลายพนั คน และมีรายงานพบผเู้ สียชีวิต ๒49 กิจกรรม สรา งเสรมิ เกร็ดแนะครู ใหนักเรียนไปสืบคนขาวเก่ียวกับสถานการณน้ําทวมใน ครูอาจจัดกิจกรรมสมมติใหหมูบานของนักเรียนเกิดอุทกภัยหรือน้ําทวม ภูมิภาคตางๆ ของทวีปยุโรป จากนั้นวิเคราะหถึงสาเหตุการเกิด ทุกป แลว ใหนักเรยี นแบงกลุม แสดงความคดิ เห็นรวมกนั ในประเดน็ ภัยพิบัติ ผลกระทบ การปฏิบัติตน รวมถึงแนวทางปองกันหรือ ระวังภยั สรปุ สาระสําคญั สงครผู สู อน • หมูบานนา จะมีความเส่ยี งตอการเกิดภัยพบิ ัติธรรมชาตดิ งั กลา วอยางไร • คนกลุมใดมแี นวโนม ท่จี ะมีความเสีย่ งมากที่สดุ • คนในหมบู า นสามารถเตรยี มตวั รบั มอื ความเส่ยี งไดอยางไรบา ง • คนในหมูบานจะมีสวนรวมในการปองกันหรือบรรเทาผลกระทบจาก ภยั พิบัติธรรมชาตไิ ดอ ยางไร จากนั้นสรุปสาระสําคัญลงในกระดาษฟลิปชารต แลวสงตัวแทนออกมา นาํ เสนอหนาช้ันเรียน T275

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๒) แผ่นดินไหว1 แผ่นดินไหวใน แผนทแ่ี สดงบรเิ วณเสยี่ งแผน่ ดนิ ไหวในทวปี ยโุ รป ทวปี ยโุ รปพบไดท้ ว่ั ทกุ ภมู ภิ าค ซงึ่ หลายประเทศ ความรุนแรงของ ขั้นท่ี 4 การวเิ คราะหแ ละแปลผลขอมลู ในยุโรปต่างเคยประสบกับแผ่นดินไหวมาแล้ว แผน ดินไหว เช่น สวิตเซอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ สเปน 60 Nํ 4. ครูใหนักเรียนใชสมารตโฟนสืบคนเหตุการณ มมนปนาออาานกกยยทกมลส่ีาากุดง 60 ํN แผนดินไหวท่ีเคยเกิดข้ึนในทวีปยุโรป จาก เดนมาร์ก ซ่ึงมีความรุนแรงแตกต่างกันไป ไมมขี อ มลู อินเทอรเน็ต จากน้ันครูสุมนักเรียนใหออกมา เลาเหตุการณดังกลาวใหเพ่ือนฟงประกอบ แต่บริเวณท่ีเกิดแผ่นดินไหวค่อนข้างมากและ 50 Nํ การแสดงความคดิ เหน็ รว มกนั โดยใหน กั เรยี น รุนแรงขนาด ๖ ขึ้นไป ได้แก่ ประเทศอติ าล ี ซง่ึ 50 Nํ เชอ่ื มโยงถงึ สาเหตกุ ารเกดิ เหตกุ ารณ ผลกระทบ บางครง้ั ทางตอนใตข้ องประเทศจะมกี ารปะทขุ อง ตลอดจนแนวทางการจัดการ และอภิปราย ภเู ขาไฟดว้ ย นอกจากน ี้ แผน่ ดนิ ไหวขนาดใหญ่ 40 ํN ขอมูลรว มกนั ยงั เกิดในประเทศรัสเซีย เช่น ใน พ.ศ. ๒๕๔๖ 40 Nํ และ พ.ศ. ๒๕๔๙ เกดิ แผน่ ดนิ ไหวขนาด ๘.๓ N 0 600กม. ข้นึ ไป แต่ไมม่ ีรายงานผ้เู สียชวี ิต 10 Wํ 0ํ 10 ํE 20 Eํ 30 Eํ สาเหตุ ผลกระทบ • ก ารเคลอ่ื นทขี่ องแผน่ เปลอื กโลกบรเิ วณรอยตอ่ ของ • ท า� ใหเ้ กดิ ความสญู เสยี ตอ่ ชวี ติ และทรพั ยส์ นิ รวมถงึ แผน่ เปลอื กโลก ทา� ให้เกิดแผน่ ดินไหวรุนแรง สาธารณสมบัติ • ก ารเคลื่อนท่ีของแผ่นเปลือกโลกยูเรเชียกับแผ่น • ส่งผลกระทบต่อการคมนาคมขนส่ง เนื่องจาก เปลือกโลกแอฟริกา ท�าให้เกิดแผ่นดินไหวรุนแรง เสน้ ทางสญั จรถกู ตัดขาด ในอิตาลี • ท �าให้เกิดความเสียหายต่อระบบเศรษฐกิจ ตวั อยา่ ง แผ่นดินไหวในประเทศอติ าลี เม่ือเดือนสิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ ได้เกิด แผน่ ดนิ ไหวรนุ แรง ขนาด ๖.๒ บรเิ วณภาคกลางของ อิตาลี โดยศูนย์กลางแผ่นดินไหวอยู่ลึกลง2ไปใต้ พนื้ ดนิ ๑๐ กโิ ลเมตร และเกิดอาฟเตอร์ชอ็ กขนาด ๕.๔ ประชาชนไดร้ บั ความเดอื ดรอ้ น อาคารบา้ นเรอื น พงั เสียหาย มผี บู้ าดเจบ็ และเสียชีวติ จ�านวนมาก ๒50 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 แผนดินไหว เกิดจากการสั่นสะเทือนของเปลือกโลกในระดับขนาด ขอ ใดเปน สาเหตทุ ีท่ ําใหเกิดแผนดนิ ไหวรนุ แรงในประเทศอิตาลี แตกตา งกนั หากมีขนาดมากกวา 5 จะเปน การสนั่ สะเทอื นทีร่ ุนแรง ทําใหเ กดิ 1. การทดลองระเบดิ ปรมาณใู นทะเลเมดิเตอรเรเนียน การสูญเสียชีวิตและทรัพยส ินเปนจาํ นวนมาก 2. การเคลอ่ื นทข่ี องแผน เปลอื กโลกบรเิ วณมหาสมทุ รแอตแลนตกิ 2 อาฟเตอรช็อก หรือแผนดินไหวตาม เปนแผนดินไหวขนาดเล็กกวาที่เกิด 3. การเคล่ือนท่ีของแผนเปลือกโลกอาหรับกับแผนเปลือกโลก ข้ึนในบริเวณเดียวกันหรือใกลเคียง ซึ่งอาจเกิดตอเนื่องเปนระยะเวลานานนับ สัปดาห หรือเดือน หรืออาจนานเปนป เปนผลจากการปรับลดแรงเคนท่ียังคง อนิ เดีย คางเหลอื อยูจ ากเหตกุ ารณแ ผนดนิ ไหวหลัก 4. การเคลื่อนที่ของแผนเปลือกโลกยูเรเชียกับแผนเปลือกโลก แอฟรกิ า (วเิ คราะหค าํ ตอบ ตอบขอ 4. แผน ดนิ ไหวรนุ แรงในประเทศอติ าลี สว นใหญเกดิ จากการเคล่ือนท่ีของแผนเปลือกโลกยเู รเชียกับแผน เปลือกโลกแอฟรกิ าบรเิ วณรอยตอ ของแผนเปลือกโลกทั้งสอง) T276

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๓) คล่ืนความร้อน1 เกิดข้ึนได้ แผนท่แี สดงบริเวณทเ่ี กดิ คล่นื ความรอ้ นในทวปี ยุโรป ขน้ั สอน เกือบท่ัวทุกพื้นที่ของทวีปยุโรป แต่จะเกิด ความรนุ แรงของ รุนแรงในบริเวณภูมิภาคยุโรปเหนือและยุโรป คล่ืนความรอ น ขน้ั ที่ 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมลู ตะวันออก ส่วนในภูมิภาคยุโรปใต้และยุโรป 60 Nํ ตปสงูำ่านกลาง 60 Nํ 5. ครูใหนักเรียนวิเคราะหและแปลผลขอมูล ไมม ขี อ มลู โดยเช่ือมโยงถึงประเด็นที่วา “นักเรียนคิดวา ประเทศไทยมีโอกาสเกิดคลื่นความรอนแบบ ตะวันตกจะประสบภัยคล่ืนความร้อนในระดับ ในทวปี ยุโรปไดห รอื ไม เพราะเหตใุ ด” ปานกลาง ส่วนระดับน้อยพบได้ในพื้นท่ีทั่วไป (แนวตอบ ประเทศไทยแทบจะไมมีโอกาสเกิด ท้ังน้ี คล่ืนความร้อนเป็นภัยท่ีเกิดข้ึนในทวีป 50 ํN 50 ํN คลื่นความรอน เน่ืองจากไมไดตั้งอยูในพ้ืนที่ ท่ีมีมวลอากาศรอ นจดั และไมมีทะเลทราย) ยุโรปมากที่สุดเมื่อเทียบกับทวีปอ่ืน ๆ เช่น ในชว่ งเดอื นมถิ นุ ายน-สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ 40 ํN อณุ หภมู สิ งู สดุ ทวี่ ดั ได ้ สงู กวา่ ๔๐ องศาเซลเซยี ส 40 ํN และในปตี อ่ ๆ มา กย็ งั คงเกดิ ภยั คลนื่ ความรอ้ น N0 600กม. อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง เชน่ ใน พ.ศ. ๒๕๔๙ เกดิ อณุ หภมู ิ 10 ํW 0 ํ 10 Eํ 20 Eํ 30 Eํ สูงขึ้นผิดปกติ ท�าให้มีผู้เสียชีวิตในอิตาลีประมาณ ๒๐,๐๐๐ คน และในฝรั่งเศสประมาณ ๑๕,๐๐๐ คน สาเหตุ ผลกระทบ • ค ลื่นความร้อนเกิดจากการพัดพาความร้อนจาก • คลืน่ ความร้อนสง่ ผลให้มผี ู้เสยี ชวี ติ พ้ืนที่หน่ึงที่มอี ากาศร้อนจัด เชน่ ทะเลทรายไปยัง • ท�าใหเ้ กิดความสูญเสยี แก่ภาคเกษตรกรรม พนื้ ทที่ มี่ ีอากาศหนาวเยน็ ผลผลิตทางการเกษตรเสยี หาย • ทา� ใหส้ ้นิ เปลืองพลังงาน ไมว่ ่าจะเปน็ ไฟฟ้า • เมอ่ื อุณหภมู เิ พม่ิ สูงขึ้นกว่าคา่ เฉล่ีย ท�าให้เกดิ เป็น ประปา หรือน้า� มัน สภาพอากาศทรี่ ้อนจัด ตัวอยา่ ง คลน่ื ความรอ้ นในทวีปยุโรป เม่ือต้นเดือนสิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ คล่ืน ความร้อนจากแอฟริกาได้แผม่ าถึงทวีปยุโรป ท�าให้ หลายประเทศมีอากาศร้อนจัด โดยประเทศที่ได้รับ ผลกระทบมากท่ีสุด ได้แก่ สเปน และโปรตุเกส ซง่ึ วัดอุณหภมู ิไดส้ ูงกว่า ๔๐ องศาเซลเซยี ส และมี แนวโน้มจะท�าลายสถิตใิ นรอบ ๔๑ ปี ๒5๑ กิจกรรม เสริมสรา งคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค นักเรียนควรรู นักเรียนทํากิจกรรมกลุมรวมกัน โดยสาธิตการปฏิบัติตนและ 1 คล่ืนความรอน (Heat Wave) หรือฮีตเวฟ เปนปรากฏการณที่เกิดจาก การปองกันระวังภัยจากเหตุการณคลื่นความรอน โดยจําลองจาก อากาศรอนจัดสะสมอยูในบริเวณใดบริเวณหนึ่งในแผนดิน หรือพัดพามากับ สถานการณทเ่ี กิดขน้ึ ในดินแดนตางๆ ของโลก จากนั้นเปดโอกาส กระแสลมแรงจากทะเลทรายเกดิ เปน คลน่ื ความรอ น ทาํ ใหเ กดิ การแปรปรวนของ ใหเพื่อนสมาชิกกลุมอื่นๆ ไดรวมเสนอแนะ หรือซักถามขอสงสัย ความรอ นในอากาศ อณุ หภมู สิ งู ผดิ ปกตมิ ากกวา 35 องศาเซลเซยี ส เปน เวลานาน พรอมทั้งแสดงความคิดเห็นรวมกันในการเสนอแนวทางปองกัน หลายวนั หรอื หลายสปั ดาห คลน่ื ความรอ นสามารถแบง ออกเปน 2 ประเภท ดงั น้ี อยางสรา งสรรคและเปนรูปธรรม 1. แบบสะสมความรอน เกิดข้ึนในพื้นที่ซ่ึงสะสมความรอนเปนเวลานาน อากาศแหง ลมน่ิง เชน หากพ้ืนที่ใดมีอุณหภูมิ 38-41 องศาเซลเซียส แลวไมม ีลมพัดตอ เนอ่ื ง 3-6 วัน ไอรอ นจะสะสมจนเปน คล่นื ความรอ น มกั เกิดในอนิ เดีย แอฟรกิ า ออสเตรเลยี อเมริกาเหนือ 2. แบบพัดพาความรอน เกิดจากลมแรงหอบเอาความรอนจากทะเลทราย ขน้ึ ไปในเขตหนาว มักเกดิ ในยโุ รป อเมรกิ าเหนือ แคนาดาตอนใต T277

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขนั้ สอน ๔) ไฟปา่ บรเิ วณทเ่ี กดิ ไฟปา่ 1บอ่ ยครง้ั ในทวปี ยโุ รป ไดแ้ ก ่ พนื้ ทขี่ องประเทศฝรงั่ เศส โปรตเุ กส อติ าล ี กรซี มาซโิ ดเนยี บลั แกเรยี บอสเนียและเฮอรเ์ ซโกวนี า และรัสเซยี จากข้อมลู ขั้นท่ี 4 การวิเคราะหและแปลผลขอมูล ของศูนยว์ จิ ยั ระบบขอ้ มูลไฟป่าแหง่ ยุโรป พบว่า นับตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๔๐ เป็นตน้ มา ไฟปา่ ในทวปี ยุโรปมีจ�านวนครั้งลดลง แต่เม่ือเกิดข้ึนแล้วกลับขยายพ้ืนที่ออกไปกว้างมากข้ึนและมีระยะเวลา 6. ครนู าํ ขา วทเี่ กยี่ วขอ งกบั ตวั อยา งเหตกุ ารณก าร เพ่ิมมากขึ้น เพราะต้องใช้เวลานานในการดับ ซ่ึงไฟป่าเกิดมากในฤดูร้อน เนื่องจากทางตอนใต้ เกดิ ไฟปา ในทวปี ยโุ รปมาใหน กั เรยี นดู จากนน้ั ของทวีปยุโรปมีอากาศแห้งแล้งมาก บางปอี ุณหภูมิเฉลย่ี สูงกว่า ๔๐ องศาเซลเซียสในหลายพน้ื ท่ ี ใหนักเรียนแสดงความคิดเห็นรวมกัน โดยให นักเรียนเช่อื มโยงถึงสาเหตุการเกิด เหตุการณ ผลกระทบ ตลอดจนแนวทางการจัดการ และ อภปิ รายขอมลู รวมกัน ประกอบกับการมพี นื้ ทปี่ ่าขนาดใหญต่ ดิ ต่อกัน ส่งผลใหเ้ ม่ือเกิดไฟปา่ จึงมีความรุนแรงและลกุ ลาม แผนทีแ่ สดงบริเวณเส่ียงไฟปา่ ในทวีปยุโรป เปน็ บรเิ วณกวา้ ง ซงึ่ สรา้ งความเสยี หายอยา่ งมาก ความรนุ แรงของ ไฟปา่ ครง้ั รนุ แรง เชน่ ใน พ.ศ. ๒๕๖๐ เกดิ ไฟปา่ ไฟปา นมปมนาออาานกกยยทกมลีส่าากดุ ง 60 Nํ พื้นที่ทางตอนเหนือและตอนกลางของประเทศ 60 Nํ โปรตเุ กส เน่ืองจากภาวะคลื่นความรอ้ นรนุ แรง ไมมีขอ มูล ท�าให้อุณหภูมิสูงกว่า ๔๐ องศาเซลเซียส ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า ๖๔ คน และ 50 ํN 50 ํN บาดเจบ็ มากกวา่ ๒๕๐ คน ใน พ.ศ. ๒๕๖๑ เกดิ ไฟปา่ ครงั้ รนุ แรงทส่ี ดุ ในรอบ ๑๐ ป ี บรเิ วณพน้ื ที่ 40 Nํ 40 Nํ รอบกรุงเอเธนส ์ ประเทศกรีซ เนื่องจากวิกฤติ ภยั แลง้ ครง้ั รนุ แรง สง่ ผลใหม้ ผี เู้ สยี ชวี ติ มากกวา่ ๗๐ คน และบาดเจ็บมากกว่า ๑๗๐ คน N0 600กม. 10 ํW 0 ํ 10 ํE 20 Eํ 30 Eํ สาเหตุ ผลกระทบ • ไฟป่าเกิดจากอุณหภูมิในฤดูร้อนท่ีสูง และสภาพ • ไฟป่าท�าให้สูญเสียทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า อากาศทแี่ หง้ แลง้ เป็นจา� นวนมาก • กงิ่ ไมเ้ สยี ดสกี นั ในสภาพอากาศแหง้ แลง้ จนเกดิ เปน็ • ส ร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน เช่น เปลวไฟ อาคารบา้ นเรอื น สาธารณสมบัติ • ก ารเกดิ ฟ้าผา่ ลงในท่ีที่เป็นเช้ือไฟ เชน่ หญ้าแห้ง • ก ่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ เกิดควันไฟปกคลุม ทา� ให้เกิดไฟลุกลาม พืน้ ทบ่ี ริเวณกว้างเปน็ เวลานาน • ก ารจุดไฟจากมนุษย์ เช่น การเผาเพ่ือหาของป่า • ส ูญเสียงบประมาณในการดับไฟป่า การเยียวยา การจุดไฟขณะพักแรมในปา่ การจดุ ไฟไล่สตั ว์ ผู้ประสบภัย และการฟ้ืนฟูสภาพพ้นื ทปี่ ระสบภัย ๒5๒ นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคดิ 1 เกิดไฟปา การเกิดไฟปาเปนผลมาจากกระบวนการทางเคมี โดยเกิดจาก เพราะเหตุใดภูมิภาคยุโรปใตจึงไดรับผลกระทบจากไฟปา การรวมกนั ของปจ จัยทมี่ อี ยูตามธรรมชาติ 3 ปจจยั ไดแ ก เช้อื เพลงิ ออกซิเจน มากกวา ภมู ภิ าคอนื่ ๆ และความรอ น รวมเรยี กวา สามเหลยี่ มไฟ (firfi e triangle) (แนวตอบ เนอ่ื งจากภมู ภิ าคยโุ รปใตม พี นื้ ทป่ี า มาก เมอ่ื ถงึ ฤดรู อ น 1. เชอื้ เพลงิ ไดแ ก ตน ไม กงิ่ ไม ใบไมแ หง วชั พชื ดนิ อนิ ทรยี  และชน้ั ถา นหนิ อากาศแหง จงึ เสย่ี งตอ การเกดิ ไฟปา บอ ย และไฟปา ทเ่ี กดิ กม็ คี วาม ทีอ่ ยใู ตผิวดนิ รนุ แรงและลกุ ลามเปน บรเิ วณกวาง สรางความเสยี หายอยา งมาก สว นภมู ภิ าคอนื่ เปน ทร่ี าบ เปน เมอื ง ทางเหนอื เปน ปา สน ทงุ นา้ํ แขง็ 2. ออกซิเจน ในปาจะมีแกสออกซิเจนกระจายตัวในสัดสวนและปริมาณ โอกาสเกดิ ไฟปา จึงมนี อ ย) ท่แี ตกตา งกันตามความเรว็ และทศิ ทางของลม 3. ความรอ น เชน ฟา ผา การเสยี ดสีของกง่ิ ไม การจดุ ไฟในปา T278

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ตวั อย่าง ขนั้ สอน ไฟปา ในประเทศโปรตเุ กส ขัน้ ท่ี 5 การสรปุ เพื่อตอบคาํ ถาม กลางเดอื นสงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ ไดเ้ กิดไฟป่าครัง้ ร้ายแรงคร้ังหนง่ึ ขึ้นทางภาคกลางและภาคเหนอื 1. นักเรยี นในชน้ั เรยี นรว มกนั สรปุ เกยี่ วกบั การใช ของโปรตุเกส โดยไฟเผาผลาญพื้นท่ีป่าเป็นบริเวณกว้างและลุกลามเข้าสู่เขตชุมชน จนต้องมีการระดม เครื่องมือทางภูมิศาสตร และเคร่ืองมือดาน เจ้าหน้าที่ดับเพลิงกว่า ๒,๗๐๐ คน เข้าปฏิบัติการควบคุมไฟป่า เทคโนโลยีในการสืบคนภัยพิบัติและแนวทาง จากเหตกุ ารณน์ ที้ า� ใหม้ ผี เู้ สยี ชวี ติ หลายสบิ คน และมผี ไู้ ดร้ บั บาดเจบ็ การจัดการของทวีปยุโรป ท่ีประกอบไปดวย ท้งั ทเี่ ปน็ ชาวบา้ นและเจา้ หนา้ ท่ีดบั เพลิงจ�านวนมาก อทุ กภัย แผนดินไหว คล่นื ความรอน ไฟปา ความเสยี หาย ๕๐ คน 2. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมชวยกันสรุปสาระ ๖๐ คน สําคญั เพื่อตอบคําถามเชิงภูมิศาสตร ผูไดร ับบาดเจบ็ กวา ผเู สยี ชีวติ กวา 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมใหสมบูรณ โดยใชคําถาม ปลายเปดเพื่อกระตุนความคิดตอยอดของ สเปน นกั เรียน เชน • ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรปกอให  เกดิ มลภาวะทางอากาศ1 โปรตุเกส เกดิ ภยั พิบตั ิใดไดอีกบา ง • ภัยพิบัติท่ีเกิดข้ึนในทวีปยุโรปมีสาเหตุและ  บา้ นเรือนได้รับความเสียหาย สงผลกระทบทีแ่ ตกตา งกันอยา งไร • หากนกั เรยี นตอ งการตงั้ ถนิ่ ฐานในทวปี ยโุ รป  ประชาชนได้รบั ความเดือดร้อน จะเลือกตั้งถ่นิ ฐานบรเิ วณใด เพราะเหตุใด 4. ครูอาจเสริมความรูดวยการใหนักเรียนศึกษา PPT แสดงภยั พบิ ตั แิ ละแนวทางการจดั การของ ทวีปยุโรปเพ่มิ เติม 5. นกั เรยี นทาํ แบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ศิ าสตร ม.2 เรอ่ื ง ภยั พบิ ตั แิ ละแนวทางการจดั การของทวปี ยโุ รป ๒5๓ กจิ กรรม สรา งเสริม นักเรียนควรรู ใหนกั เรียนสืบคนขอ มูลเพมิ่ เติมเกย่ี วกบั สถานการณไ ฟปาใน 1 มลภาวะทางอากาศ หมอกควันท่ีเกิดจากไฟปาเกิดจากการสันดาปที่ไม ภูมิภาคอ่ืนๆ ของทวีปยุโรป แลววิเคราะหสถานการณ สาเหตุ สมบูรณ ซึง่ จะทําใหเ กดิ ควันไฟ ฝนุ ละออง หมอก ข้ีเถา และแกสพษิ ตางๆ เชน การเกิด ผลกระทบตอสิ่งแวดลอม ประชากร รวมถึงแนวทาง แกส คารบ อนมอนอกไซด (CO) แกส ไนโตรเจนไดออกไซด (NO2) แกส ซลั เฟอรไ ด ปองกนั และระวังภัย บันทึกสาระสําคัญลงสมดุ สงครูผสู อน ออกไซด (SO2) และแกส โอโซน (O3) โดยมลพิษพวกนี้จะปนเปอ นอยกู บั อนุภาค หมอกควนั ซึง่ พ้นื ทท่ี ี่อากาศแหง น่ิง และไมมลี มพดั มคี วามเสี่ยงที่จะไดรับสาร มลพิษมากกวาพ้ืนทอื่ ่นื ๆ T279

นาํ สอน สรุป ประเมิน ขน้ั สรปุ 5.๒ แนวทางการจดั การภัยพิบัติ ครูและนักเรียนรวมกันสรุปความรูเกี่ยวกับ ทวีปยุโรปต้องเผชิญกับภัยพิบัติทางธรรมชาติรูปแบบต่าง ๆ และเกิดครอบคลุมทุกพื้นท่ี ภัยพิบัติและแนวทางการจัดการของทวีปยุโรป โดยมีระดับความรุนแรงแตกต่างกันไป แต่ในภาพรวมทวีปยุโรปมีความเสี่ยงต่อภัยพิบัติทาง ตลอดจนความสาํ คญั ทมี่ อี ทิ ธพิ ลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ธรรมชาติในระดับต�่า เน่ืองจากหลายประเทศต่างมีแนวทางการจัดการเพ่ือป้องกันและรับมือ ของประชากร หรอื ใช PPT สรปุ สาระสาํ คัญของ กับภัยพิบัติทางธรรมชาติที่เกิดข้ึนได้อย่างมีประสิทธิภาพ การจัดการภัยพิบัติทางธรรมชาติ เนอื้ หา ในทวีปยุโรป มดี ังนี้ ขน้ั ประเมนิ การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื ภยั พบิ ตั อิ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม หลายประเทศในทวปี ยโุ รป มกี ารศกึ ษา วจิ ยั การเกดิ ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาตริ ปู แบบ การรวมกนั ทาํ งาน และการนาํ เสนอผลงาน ตา่ ง ๆ เพอ่ื วางแผนหาวธิ ปี อ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หา เชน่ ประเทศออสเตรยี ทเี่ ผชญิ ปญั หานา้� ทว่ มพน้ื ทบี่ รเิ วณแมน่ า้� ดานบู รฐั บาลจงึ ใชม้ าตรการตา่ ง ๆ รบั มอื ไม่ว่าจะ 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก เปน็ การวางระบบเมอื งใหม ่ การวางแนวกระสอบทรายอยา่ งเปน็ ระบบ การวางแผน สมรรถนะฯ ภูมศิ าสตร ม.2 ระบายน้�าออกนอกเมือง และการสร้างก�าแพงป้องกันน�้าท่วมเคล่ือนท่ี ท�าให้ ออสเตรียประสบความส�าเร็จอย่างมากในการป้องกนั ภยั นา้� ท่วม แนวทาง การคดิ คน้ พฒั นาเทคโนโลยใี หม ่ ๆ การจัดการภยั พิบตั ิ  การที่ทวีปยุโรปมีความเจริญทางเศรษฐกิจและเทคโนโลยีสูง ส่งผลดี ในทวีปยุโรป ตอ่ การปอ้ งกนั ภยั พบิ ตั ิ ในหลายประเทศนา� ความรดู้ า้ นเทคโนโลยขี น้ั สงู มาใชอ้ อกแบบระบบการจดั การหรอื สรา้ งนวตั กรรรมเพอื่ การปอ้ งกนั ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาต ิ เชน่ ประเทศเนเธอรแ์ ลนดท์ พ่ี น้ื ทร่ี อ้ ยละ ๕๐ ของ ประเทศอยู่ต่�ากว่าระดับทะเลปานกลาง รัฐบาลจึงใช้งบประมาณกว่า ๒.๔ แสนลา้ นบาท สรา้ ง Delta Works หรอื พนงั กนั้ นา�้ รวมถงึ ประตู ระบายนา�้ บรเิ วณปากอา่ ว เพอ่ื กนั ไมใ่ หน้ า�้ ทะเลไหลทะลกั เขา้ ในประเทศ การปฏบิ ตั ติ ามขอ้ ตกลงระหวา่ งประเทศ ประเทศตา่ ง ๆ ในทวปี ยโุ รปมกี ารรวมตวั กนั เพอ่ื สรา้ งความรว่ มมอื ในการแกป้ ญั หา ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม เชน่ สหภาพยโุ รปทมี่ กี ารกา� หนดเปา้ หมาย หลกั ๓ ประการ ได้แก ่ การลดปริมาณการบริโภคพลงั งานลงรอ้ ยละ ๒๐ เพ่มิ ประสทิ ธภิ าพในการใชพ้ ลงั งานรอ้ ยละ ๒๐ และลดปรมิ าณการปลอ่ ยแกส๊ เรอื นกระจก ลงร้อยละ ๒๐ จากข้อตกลงน้ีประเทศสมาชกิ ไดน้ �าไปปฏิบตั ใิ ห้เกิดผลอยา่ งดี ๒54 แนวทางการวัดและประเมินผล กจิ กรรม สรา งเสริม ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเนื้อหา เร่ือง ภัยพิบัติและแนวทาง ใหน กั เรยี นสบื คน ขอ มลู ประเทศในทวปี ยโุ รปทม่ี มี าตรการหรอื การจัดการของทวีปยุโรป ไดจากการใชเคร่ืองมือทางภูมิศาสตรในการสืบคน แนวทางการจดั การภยั พิบัติไดม ีประสทิ ธิภาพ แลว นาํ มาอภปิ ราย และนําเสนอผลงานหนาชั้นเรียน โดยศึกษาเกณฑการวัดและประเมินผลจาก รว มกันในชัน้ เรยี น แบบประเมินการนําเสนอผลงานทแ่ี นบมาทา ยแผนการจดั การเรยี นรหู นว ยท่ี 12 เรอ่ื ง ทวปี ยโุ รป กิจกรรม ทา ทาย แบบประเมินการนาเสนอผลงาน ใหนักเรียนเสนอแนวทางการจัดการภัยพิบัติของทวีปยุโรป ในระดับนานาชาติ แลววิเคราะหวาสามารถนํามาประยุกตใชใน คาชแ้ี จง : ใหผ้ ู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แล้วขีด ลงในช่องท่ี ประเทศไทยไดอยางไร แลวนักเรียนสามารถมีสวนรวมในการ ตรงกบั ระดับคะแนน จัดการภัยพิบัตไิ ดอ ยา งไรบา ง โดยสรปุ สาระสาํ คัญลงในกระดาษ ฟลิปชารตและนาํ เสนอหนาชน้ั เรียน ลาดบั ท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน 1 32 1 ความถกู ตอ้ งของเนือ้ หา 2 การลาดบั ขั้นตอนของเรื่อง 3 วิธีการนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใช้เทคโนโลยีในการนาเสนอ 5 การมีสว่ นร่วมของสมาชกิ ในกลุ่ม รวม ลงช่ือ...................................................ผู้ประเมิน ............/................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบรู ณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ เป็นส่วนใหญ่ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกบั รายการประเมนิ บางสว่ น เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ T280 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ากว่า 8 ปรบั ปรุง

นาํ นํา สอน สรปุ ประเมนิ ๖. ปแลญั ะหแานทวรทพั ายงากการรธจรดั รกมาชราขตอแิงทลวะสีป่งิยแโุ รวปดล้อม ขนั้ นาํ (Geographic Inquiry Process) ในภาพรวมทวีปยุโรปมีความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีท่ีทันสมัย รวมถึงมี 1. นักเรียนดูภาพหรือคลิปวิดีโอเก่ียวกับปญหา ทรพั ยากรธรรมชาตทิ อี่ ดุ มสมบูรณ์ แมจ้ ะเป็นทวีปท่มี ีความพรอ้ มในทุก ๆ ดา้ น แต่กย็ งั ประสบกับ ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอมในทวีป ปญั หาดา้ นสง่ิ แวดลอ้ มและทรพั ยากรธรรมชาติ ซง่ึ หลายประเทศตา่ งใหค้ วามสา� คญั และหาแนวทาง ยโุ รป จดั การอย่างมีประสทิ ธภิ าพ 2. ครยู กตวั อยา งสภาพอากาศทแ่ี ปรปรวนในทวปี ๖.1 ปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ มท่สี �าคญั ยุโรป เชน หิมะตกหนักมากเกินไป สภาพ อากาศที่หนาวมากเกินไป หรือในบางชวงท่ี ปญั หาทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมทส่ี า� คัญในทวปี ยโุ รป มีดงั น้ี อุณหภูมิเพ่ิมสูงข้ึน จนทําใหน้ําแข็งทางตอน เหนือของทวีปละลายมากจนผิดปกติ เพ่ือให ๑) ปญั หาทรพั ยากรนา�้ มสี าเหตมุ าจากหลายปจั จยั เชน่ ความเจรญิ กา้ วหนา้ ของ นกั เรยี นแสดงความคดิ เหน็ และตอบคาํ ถามใน อตุ สาหกรรม ท�าใหม้ กี ารขยายตวั ของภาคอตุ สาหกรรมอยา่ งตอ่ เนอ่ื งซง่ึ ตอ้ งใชน้ ้�าเปน็ จ�านวนมาก ประเด็นตา งๆ เชน ในกระบวนการผลิต และยังมีการปล่อยน้�าเสียที่ปนเปื้อนสารเคมีต่าง ๆ ลงสู่แหล่งน้�า เช่น • สภาพอากาศดงั กลา วมีสาเหตุมาจากอะไร แมน่ ้�าดานบู แมน่ ้า� ไรน์ ทยะเังลมเีแมหดลเิ ต่งอนร้�าเ์ สร�เานคียัญนหลายแห่งท่ีได้รับสารพิษจากปรากฏการณ์ฝนกรด1 • มผี ลกระทบตอ มนุษยหรือไม อยา งไร นอกจากน้ี • มวี ธิ ใี นการปอ งกนั และแกไ ขปญ หาไดอ ยา งไร เช่น ในทะเลสาบตอนใต้ของนอร์เวย์ ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบนเิ วศใตน้ ้า� ปรมิ าณสตั ว์นา้� ลดลง ปญั หาสา� คญั คอื การขาดแคลนน�้าซึ่งเกิดขึ้นในหลายประเทศ มสี าเหตมุ าจากภาวะ โลกร้อน ปริมาณฝนลดลง ส่งผลให้ปริมาณน้�าในแม่น�้าและทะเลสาบลดลง อีกท้ังในหลาย ประเทศมกี ารสบู นา้� ใตด้ นิ มาใชใ้ นภาคครวั เรอื นและภาคอตุ สาหกรรมมากถงึ รอ้ ยละ ๖๐ ของปรมิ าณ นา�้ ใตด้ นิ ทม่ี อี ยู่  แม่น้�าดานูบ เป็นแหล่งทรัพยากรน�้าที่ส�าคัญของทวีปยุโรป ซึ่งในปัจจุบันได้รับผลกระทบจากปัญหาการปนเปื้อนสารพิษ เนื่องจากการปล่อยน�้าเสียจากโรงงานอุตสาหกรรม 2๕๕ ขอ สอบเนน การคิด นักเรียนควรรู ปญหาทรัพยากรน้ําของทวีปยุโรปที่สําคัญมีอะไรบาง และมี 1 ปรากฏการณฝนกรด เปนปรากฏการณธรรมชาติอันเนื่องมาจากมลภาวะ สาเหตมุ าจากอะไร จงยกตวั อยา ง ทางอากาศ สวนใหญเกิดจากกระบวนการผลิตไฟฟาและอุตสาหกรรมท่ัวไป ของมนุษย โดยฝนกรดกอใหเกิดปญหาตางๆ ตอสภาพแวดลอมมากมาย (แนวตอบ ปญ หาทรัพยากรนํา้ ทสี่ าํ คญั ในทวปี ยโุ รป เชน ปญหา แพรขยายไปท่ัวอเมริกาเหนือ ยุโรป ญ่ีปุน จีน และเอเชียตะวันออกเฉียงใต แหลงนํ้าปนเปอนสารพิษ ซึ่งมีสาเหตุจากการขยายตัวของภาค ฝนกรดจะละลายปุยในดิน ทําใหพืชเติบโตชา เม่ือลงสูแหลงนํ้าก็จะทําให อตุ สาหกรรมและการปลอ ยนา้ํ เสยี ทป่ี นเปอ นสารเคมลี งสแู หลง นาํ้ แหลงนํ้านั้นๆ ไมเอ้ืออํานวยใหสิ่งมีชีวิตอาศัยอยูได หรือแมแตในเมือง ฝน เชน แมน้ําดานูบ แมนํ้าไรน ทําใหแหลงน้ําตางๆ ไดรับสารพิษ กรดเม่ือรวมกับหมอกกอใหเกิดหมอกควันพิษ (smog) ที่ทําอันตรายตอระบบ ไปดว ย หรือปญหาการขาดแคลนนาํ้ ซ่ึงมาจากหลายสาเหตุ เชน ทางเดินหายใจ และอาจรนุ แรงถึงชวี ติ ไดหากมีมากถึงระดบั หน่ึง ภาวะโลกรอ น ภาวะภยั แลง จากฝนทง้ิ ชว ง หรอื นา้ํ ฝนนอ ย การสบู นา้ํ ใตดินมาใชม ากเกินไป) T281

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน ๒) ปัญหาทรัพยากรดิน พ้ืนท่ี ส่วนใหญ่ของทวีปยุโรปมีทรัพยากรดินที่ค่อน ขั้นท่ี 1 การตัง้ คาํ ถามเชิงภูมิศาสตร ข้างอุดมสมบูรณ์ แต่ในบางพื้นท่ีก็ยังประสบ ปัญหาด้านทรพั ยากรดนิ อย่างมาก เชน่ ดนิ ใน 1. ครชู กั ชวนนกั เรยี นสนทนาถงึ สง่ิ ทไ่ี ดร บั ชมจาก ประเทศกลุ่มสแกนดิเนเวีย ประเทศที่ต้ังอยู่ การชมภาพ หรือคลิปวิดีโอเก่ียวกับปญหา บริเวณเทือกเขาแอลป์ รวมถึงพื้นท่ีแห้งแล้ง ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ มทเี่ กดิ ขึน้ ในโปรตุเกสและสเปน มักประสบกับปัญหา ดินถูกกัดกร่อนจากลมและธารน้�าแข็ง ท�าให้ 2. ครูใหนักเรียนชวยกันต้ังประเด็นคําถามทาง ดินเสื่อมสภาพ นอกจากน้ี ในประเทศท่ีท�า  บริเวณท่ีมีสภาพดินเสื่อมโทรม1 ซึ่งได้รับผลกระทบจาก ภูมิศาสตรเกี่ยวกับปญหาทรัพยากรธรรมชาติ อตุ สาหกรรมขนาดใหญม่ กี ารปลอ่ ยแกส๊ ซลั เฟอร-์ ฝนกรดในทวีปยุโรป และสิ่งแวดลอมและแนวทางการจัดการของ ไดออกไซด์และแก๊สพิษอื่น ๆ จากการเผาไหม้เช้ือเพลิง ผสมกับไอน�้าในอากาศและกลายเป็น ทวีปยุโรป เพื่อคน หาคําตอบ เชน ฝนกรดตกลงสูพ่ นื้ ดิน ท�าใหด้ ินสูญเสยี ธาตอุ าหารทสี่ �าคญั ตอ่ การเพาะปลกู พืช • ปญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ท่ีเกดิ ขน้ึ ในทวีปยโุ รปมีสาเหตุมาจากอะไร ๓) ปัญหาทรัพยากรป่าไม้ ในปัจจุบันพ้ืนท่ีป่าไม้ในทวีปยุโรปเหลืออยู่น้อย • สถานการณของการเกิดปญหาทรัพยากร เน่ืองจากการตัดไมเ้ พ่อื นา� ไปใช้ทา� เฟอร์นเิ จอร์และกอ่ สรา้ งบา้ น รวมถงึ การปรับเปลี่ยนพื้นทปี่ า่ ให้ ธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ มในทวปี ยโุ รปกอ ให กลายเปน็ พนื้ ทเ่ี กษตรกรรม อตุ สาหกรรม และทอ่ี ยอู่ าศยั พนื้ ทท่ี มี่ ปี ญั หาทรพั ยากรปา่ ไมอ้ ยา่ งมาก เกิดความเสียหายตอลักษณะทางกายภาพ อยูใ่ นภมู ิภาคยโุ รปตะวันออก เช่น สาธารณรัฐเชก็ โปแลนด์ โรมาเนีย ปา่ ไม้ถกู ตัดทา� ลายไปมาก อยางไร มีการน�าไม้ไปใช้ผลิตเป็นเช้ือเพลิงจ�าพวกถ่าน และมีการน�าพ้ืนที่ป่าไปใช้สร้างที่อยู่อาศัยและ • ประชากรในทวีปยุโรปไดรับผลกระทบจาก โรงงานอตุ สาหกรรม นอกจากนี ้ ฝนกรดในเขตอตุ สาหกรรมยงั สรา้ งความเสยี หายแกพ่ ืน้ ทป่ี ่าเป็น ปญหาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม บริเวณกว้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางตะวนั ออกและตอนกลางของทวปี ยุโรป อยา งไร • ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรปสงผล ตอ ปญ หาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม ท่ีแตกตางกันอยางไร • แนวทางการจดั การปญ หาทรพั ยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอมของทวีปยุโรปอยางย่ังยืน สามารถทาํ ไดอ ยางไร  พ ้ืนท่ปี ่าจา� นวนมากในทวปี ยโุ รปถูกปรับสภาพเพ่อื ใช้ประโยชน์ในดา้ นอุตสาหกรรม ส่งผลใหเ้ กิดปัญหาพนื้ ท่ีปา่ ลดลง ๒56 นักเรียนควรรู ขอ สอบเนน การคิด 1 ดินเส่ือมโทรม ดินท่ีมีสภาพแปรเปลี่ยนไปจากเดิม และอยูในสภาพที่ ขอใดไมส มั พนั ธกับผลกระทบจากการเกดิ ฝนกรด ไมเอ้ืออํานวยตอผลผลิตทางการเกษตร เน่ืองจากคุณสมบัติทางดานตางๆ 1. ปริมาณสตั วนา้ํ ลดลง ของดินไมเหมาะสมตอการเจริญเติบโตของพืช เชน สมบัติทางเคมีของดิน 2. ดนิ สญู เสยี ธาตอุ าหารทสี่ าํ คญั มีสภาพเปนกรดจัด เค็มจัด ทางดานกายภาพของดินสูญเสียโครงสราง 3. พชื และสตั วเ กดิ การกลายพนั ธุ ทําใหเกิดอัดตวั แนน ขาดความโปรง พรนุ ความอดุ มสมบูรณ หรือปริมาณธาตุ 4. ทําใหอาคารหรอื สิง่ กอสรา งผุพัง อาหารพชื ลดลงและอยใู นสภาวะไมส มดลุ สาเหตทุ ก่ี อ ใหเ กดิ สภาพดนิ เสอื่ มโทรม เกดิ จากการชะลา งพงั ทลายของดนิ การใชท ด่ี นิ โดยไมถ กู ตอ งและขาดการบาํ รงุ (วเิ คราะหคําตอบ ตอบขอ 3. ฝนกรดสง ผลกระทบหลายประการ รักษา เชน ปรมิ าณสตั วน า้ํ ลดลง ไมส ามารถมชี วี ติ อยไู ดจ ากการทแี่ หลง นา้ํ มีสภาพเปนกรด ดินสูญเสียธาตุอาหารท่ีสําคัญจากการท่ีดิน มีสภาพเปน กรด วัสดุหรืออาคารผุพังจากการถกู ฝนกรดกัดกรอน สงผลกระทบตอสุขอนามัยของมนุษย ซ่ึงขอ 3. ไมสัมพันธกับ ผลกระทบของฝนกรด) T282

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ๔) ปัญหาทรัพยากรสัตวป์ ่า จากการทพ่ี ื้นที่ป่าในทวีปยโุ รปถกู เปล่ียนสภาพเพ่ือ ขนั้ สอน สร้างที่อยู่อาศัยและโรงงานอุตสาหกรรม จึงส่งผลกระทบต่อสัตว์ป่าหลายชนิด เน่ืองจากแหล่ง ขนั้ ท่ี 2 การรวบรวมขอ มูล อาหารและที่อยู่อาศัยถูกทา� ลาย ท�าใหส้ ตั วป์ ่าหลายชนิดลดจา� นวนลง และบางชนิดมีแนวโน้มอาจ ภสูญาวพะันโลธกุ์ในรอ้อนน1าทคี่ทต�า ใเหช้น่น้�า แหขม็งสี ขนี ั้ว้�าโตลากลล ะไลบาซยนั ยยังโุ สร่ปงผ ลบตีเว่ออหรม์ยูเีขร้ัวเชโลียก ทลิง่ีอซา์สศเัยปอนย ู่บนนอพกจ้ืนานก�้านแี ้ ขป็งญั ตห้อาง 1. นกั เรยี นแบง กลมุ กลมุ ละ 4 คน คละกนั ตาม วา่ ยนา้� เปน็ ระยะทางไกลข้นึ เพ่ือหาอาหารหรอื ท่ีอยูอ่ าศยั แหง่ ใหม่ ความสามารถ ไดแ ก เกง ปานกลางคอ นขา งเกง ปานกลางคอ นขา งออ น และออ น โดยใหส มาชกิ ๕) ปญั หาทรพั ยากรแรแ่ ละแร่พลงั งาน ทวีปยุโรปมีทรพั ยากรแร่มากมายหลาย แตล ะคนในกลมุ เลน เกมจาํ นวนนบั 1-4 เพอ่ื ให นักเรียนแตละคนมีหมายเลขประจําตัว 1,2,3 ชนดิ ซง่ึ มีความส�าคัญต่อการพฒั นาอตุ สาหกรรม เชน่ ถา่ นหิน เหลก็ มกี ารพฒั นาอตุ สาหกรรม และ 4 โดยใหเรยี กกลุม น้ีวา กลมุ บา น อยา่ งตอ่ เนอ่ื งเปน็ ระยะเวลานาน สง่ ผลใหม้ กี ารนา� ทรพั ยากรแรแ่ ละแรพ่ ลงั งานมาใชอ้ ยา่ งมหาศาล ทา� ใหป้ จั จบุ ันแรช่ นิดตา่ ง ๆ ในทวีปยโุ รปมีปริมาณนอ้ ยลง จนต้องมกี ารนา� เขา้ แรแ่ ละแรพ่ ลังงาน 2. สมาชิกแตละคนในกลุมที่มีหมายเลขเดียวกัน จากต่างประเทศ และจากการน�าถ่านหินมาใช้เป็นเชื้อเพลิงหลักในการผลิตไฟฟ้า ยังก่อให้เกิด จากกลุมบานแยกยายกันไปรวมกลุมใหมตาม มลพษิ ทางอากาศซงึ่ เปน็ ปัจจัยส�าคญั อยา่ งหนึง่ ทีก่ ่อใหเ้ กดิ ภาวะโลกร้อน หมายเลขประจาํ ตวั เรยี กสมาชกิ กลมุ ใหมน ว้ี า กลุมผเู ช่ยี วชาญ แลวรว มกนั ศกึ ษาและสืบคน ๖) ปัญหาฝนกรด เกิดจากรถยนต์และโรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ ปล่อยแก๊ส จากหนงั สือเรียน สงั คมศกึ ษาฯ ม.2 หรอื จาก แหลง การเรยี นรอู น่ื ๆ เชน หนงั สอื ในหอ งสมดุ ซัลเฟอร์ไดออกไซด์และแก๊สไนโตรเจนออกไซด์ จากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล ได้แก่ เว็บไซตในอินเทอรเน็ต เพ่ือนํามาอภิปรายใน ถา่ นหนิ น้า� มัน และแกส๊ ธรรมชาติ เม่อื แก๊สเหลา่ น้ีลอยข้นึ สบู่ รรยากาศจะท�าปฏกิ ิริยากบั น�า้ และ ชัน้ เรยี นตามประเด็น ดังน้ี สารเคมีอื่น ๆ ก่อให้เกิดกรดซัลฟิวริก กรดไนตริก และสารพิษอื่น ๆ เมื่อมีฝนตกจึงเป็นฝนท่ีมี • หมายเลข 1 ปญ หาทรพั ยากรนา้ํ ความเปน็ กรดสงู ฝนกรดเหล่านไี้ หลลงส่พู ื้นดินและแหลง่ นา้� ต่าง ๆ ส่งผลกระทบตอ่ ส่ิงแวดล้อม • หมายเลข 2 ปญ หาทรัพยากรดิน ทวีปยุโรปประสบปัญหาฝนกรดมาตั้งแต่ทศวรรษท่ี ๑๙๗๐ เน่ืองจากมีการพัฒนา • หมายเลข 3 ปญ หาทรพั ยากรปา ไมแ ละสตั วป า อตุ สาหกรรมอยา่ งรวดเรว็ ทา� ใหม้ กี ารใชเ้ ชอื้ เพลงิ ในโรงงานอตุ สาหกรรมปรมิ าณมาก สง่ ผลใหเ้ กดิ • หมายเลข 4 ปญ หาทรพั ยากรแรแ ละแรพ ลงั งาน ปัญหามลภาวะทางอากาศ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากกระบวนการผลิตกระแสไฟฟ้าและอุตสาหกรรม โดยทว่ั ไป ฝนกรดส่งผลกระทบทสี่ �าคัญ เชน่ การกัดกร่อนอาคาร บ้านเรอื น และสิง่ กอ่ สรา้ งตา่ ง ๆ ขั้นท่ี 3 การจดั การขอมูล อาท ิ รูปปั้นทว่ี ิหารพารเ์ ธนอน ในกรุงเอเธนส์ ประเทศกรีซ เสาโทรจัน ในกรุงโรม ประเทศอติ าลี 1. สมาชกิ ในกลุมนําขอ มูลมาแลกเปลีย่ นกนั 2. สมาชิกในกลุมชวยกันคัดเลือกขอ มลู Aectoivity นักเรยี นเลอื กประเดน็ ปัญหาทรัพยากรธรรมชาตทิ ี่สา� คัญในทวีปยโุ รป ๑ ปัญหา แลว้ ศึกษาปญั หา โดยการสืบค้นจากแหล่งเรียนรตู้ า่ ง ๆ จากนนั้ นา� ความรทู้ ไี่ ด้มาเขยี นสรปุ ลงในสมุดบนั ทึก ๒57 ขอสอบเนน การคดิ นักเรียนควรรู “ปญหาโลกรอนเปนปญหาสําคัญที่ท่ัวโลกกําลังเผชิญอยูใน 1 ภาวะโลกรอ น (Global Warming) เกิดจากการท่อี ณุ หภูมเิ ฉล่ียของอากาศ ปจ จบุ นั รวมถงึ ทวปี ยโุ รป” จากขอ ความดงั กลา ว นกั เรยี นเหน็ ดว ย บนโลกสงู ขึ้น ไมวาจะเปน อากาศใกลผิวโลก หรอื นํา้ ในมหาสมุทร อันเปนเหตุ หรอื ไม เพราะเหตใุ ด ใหเกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมอิ ากาศ (Climate Change) ซง่ึ เปนผลมาจาก กจิ กรรมในการดาํ เนนิ ชวี ิตของมนุษยท่ที ําใหปรมิ าณแกส เรอื นกระจก (Green- (แนวตอบ เหน็ ดว ย เนอื่ งจากทวปี ยโุ รปกาํ ลงั เผชญิ กบั ผลกระทบ house Gases) ในชั้นบรรยากาศเพ่ิมสูงขึ้น จนกอใหเกิดภาวะเรือนกระจก จากภาวะโลกรอน ดังจะเห็นไดจากนํ้าแข็งบริเวณขั้วโลกเกิดการ (Greenhouse Effect) ซึง่ เปน สาเหตุสาํ คัญของวิกฤตการณโลกรอน ละลายเร็วข้ึนจากอุณหภูมิโลกท่ีสูงขึ้น ส่ิงมีชีวิต เชน หมีขั้วโลก ลดจํานวนลง จากการท่ีแผนนํ้าแข็งขั้วโลกซึ่งเปนแหลงอาศัย และแหลงหาอาหารละลาย หรือการเกิดภัยพิบัติรุนแรงบอยคร้ัง เชน ภัยแลง ไฟปา อทุ กภัย ซงึ่ สง ผลกระทบตอเศรษฐกจิ สงั คม ส่ิงแวดลอม และการทอ งเทยี่ วอยางมาก) T283

นาํ สอน สรปุ ประเมนิ ขน้ั สอน 6.๒ แนวทางการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ้ ม ข้ันที่ 4 การวเิ คราะหและแปลผลขอ มูล แนวทางการจดั การทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มในทวปี ยโุ รป มดี งั น้ ี 1. แตละกลมุ นาํ ขอ มลู มาวิเคราะหร วมกนั ๑) การออกระเบยี บและกฎหมายสง่ิ แวดลอ้ ม ประเทศในทวปี ยโุ รปตระหนกั และ 2. ตัวแทนกลมุ ออกมานาํ เสนอผลงาน 3. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงปญหา ให้ความส�าคัญต่อการจัดการทรัพยากรและส่ิงแวดล้อมอย่างมาก การออกระเบียบและกฎหมาย ส่ิงแวดล้อมคอื วธิ ีหนงึ่ ท่หี ลายประเทศน�ามาใช้ ซง่ึ ทวีปยโุ รปได้ออกระเบยี บและกฎหมายเกี่ยวกบั ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมของทวีป การรักษาทรัพยากรธรรมและส่ิงแวดล้อมมากท่ีสุดเม่ือเทียบกับทวีปอื่น ๆ เช่น ประเทศนอร์เวย์ ยโุ รป แลว รว มกนั วเิ คราะหถ งึ สาเหตุ ผลกระทบ มีการออกกฎหมายว่าด้วยเร่ืองการคุ้มครองส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติ ภูมิทัศน์และความ แนวทางการปองกัน มาตรการในการปองกัน หลากหลายทางชวี ภาพ สหภาพยโุ รปมีการออกกฎหมายและระเบียบต่าง ๆ เช่น ระเบยี บการตดิ และแกไ ขปญ หา ฉลากสิ่งแวดล้อมแห่งสหภาพยุโรป การก�าหนดมาตรฐานสินค้าและบริการที่เน้นการประหยัด 4. ครูใหนักเรียนรวมกันยกตัวอยางแนวทาง พลังงานและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ระเบียบว่าด้วยเศษซากผลิตภัณฑ์เคร่ืองใช้ไฟฟ้าและ การจัดการปญหาทรัพยากรธรรมชาติและ อิเล็กทรอนิกส์ การออกกฎหมายภาษีสิ่งแวดล้อม รวมถึงการจัดต้ังอุทยานแห่งชาติ วนอุทยาน สงิ่ แวดลอ มของทวปี ยโุ รป และแนวทางการนาํ และเขตรกั ษาพนั ธสุ์ ตั ว์ป่าในประเทศต่าง ๆ มาประยุกตใชกับประเทศไทยเพม่ิ เติม 5. ครูยกตัวอยางคานิยมของชาวยุโรปในการ ๒) การห้ามน�าเข้าสินค้าท�าลายสิ่งแวดล้อม สหภาพยุโรปมีกฎระเบียบห้าม จัดการกับปญหาทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดลอม และมาตรการในการลงโทษ น�าเข้าสินค้าจากต่างประเทศท่ีมีกระบวนการผลิตที่ท�าลายส่ิงแวดล้อมหรือทรัพยากรธรรมชาต ิ ผูฝา ฝน มขี น้ั ตอนการกา� จัดวัสดเุ หลอื ใช้ท�าไดย้ าก และก่อใหเ้ กดิ ผลเสียตอ่ สขุ ภาพ เชน่ เส้อื ผ้าท่ผี ลิตจาก (แนวตอบ เชน ผูนําเขาสินคาตองหามทําลาย ขนสัตวท์ ่กี ระบวนการผลิตมีการปล่อยมลพษิ สู่อากาศ นอกจากน ี้ ยังมีมาตรการเรยี กเก็บคา่ ปรับ ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม หากฝา ฝน สินคา้ ทส่ี ร้างความเสยี หายตอ่ สิง่ แวดล้อม ตอ งไดร บั โทษโดยจะตอ งเสยี คา ปรบั ตามความ เสียหาย) ๓) การสร้างความร่วมมือระหว่างภาครัฐและภาคประชาชน สหภาพยุโรปได้ 6. ครูนําสนทนาถึงบทบาทของหนวยงานหรือ องคกรตางๆ ในการจัดการปญหาทรัพยากร พยายามผลักดันให้รัฐบาลของประเทศต่าง ๆ ส่งเสริมให้ประชาชนเข้ามามีบทบาทในการจัดการ ธรรมชาติและส่ิงแวดลอม จากนั้นอภิปราย และการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมอย่างย่ังยืน การรณรงค์และการให้ความรู้ แสดงความคดิ เหน็ รว มกัน อสเรงิ่ยือแ่านวงดตกล่อรอ้ะเนมจื่อก ก1ง าทกร�าคาใวรหบป้ปครรมุับะ เชปปาอ้ ลชง่ียนกนนัสก ่วแนาลรใะหผบญลา� ิตบ่ใหแดั ้ลคมะวลกาพมาษิ รรจใ่วาชมก้สมกินือาครเปผ้าล็นทติอ่ีไอมยย่า่ทา่ง�างดถลี กูาเตยชอ้ท่นงร ัพกกายารราใลกชดพ้รกธลรางั รรงปมานลชท่อาดยตแแิแทกลน๊สะ2 7. ครูใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันทําใบงานท่ี นอกจากน ี้ สหภาพยุโรปยังใหเ้ งินทุนแก่โรงงานของหลายประเทศในยโุ รปตะวันออก 12.7 เร่ือง ปญหาทรัพยากรธรรมชาติและ เพ่ือเปลีย่ นเครอื่ งจกั รให้ทนั สมัย ส่งเสรมิ การลงทนุ สีเขยี ว เพอ่ื ลดปรมิ าณแกส๊ เรอื นกระจก เช่น ส่ิงแวดลอมและแนวทางการจัดการของทวีป ลงทนุ พฒั นาพลงั งานสะอาด การปลกู ปา่ เพอ่ื เพมิ่ พนื้ ทส่ี เี ขยี ว รวมทงั้ การจดั ตง้ั องคก์ ารสงิ่ แวดลอ้ ม ยุโรป โดยครแู นะนําเพม่ิ เตมิ แห่งสหภาพยุโรป เพื่อช่วยประสานงานให้การบริหารจัดการด้านส่ิงแวดล้อมของประเทศต่าง ๆ ในยุโรปดา� เนินไปอยา่ งมเี อกภาพ ๒58 นักเรียนควรรู ขอสอบเนน การคดิ 1 แกสเรือนกระจก สามารถแบงออกเปน 2 พวกตามอายุการสะสมอยูใน การออกระเบยี บและกฎหมายสง่ิ แวดลอมในทวปี ยุโรป ชนั้ บรรยากาศ คอื พวกที่มีอายุการสะสมอยใู นชนั้ บรรยากาศไมน าน เนอื่ งจาก เพอื่ จดุ ประสงคใ นขอ ใด แกส เหลา นส้ี ามารถทาํ ปฏกิ ริ ยิ าไดด กี บั ไอนาํ้ หรอื แกส อนื่ ๆ จงึ ทาํ ใหม อี ายสุ ะสม เฉล่ยี สน้ั สว นอกี พวกหนึ่งเปนแกส เรอื นกระจกซ่ึงมอี ายุสะสมเฉลีย่ นานหลายป 1. เพ่ือใหช าวยโุ รปเกิดความสามัคคี เชน แกสคารบอนไดออกไซด มีเทน ไนตรัสออกไซด และคลอโรฟลูออโร- 2. เพ่อื ใหประชากรใชช ีวติ อยางสะดวกสบาย คารบ อน แกส เหลา นนี้ บั เปน ตวั การหลกั ของการเกดิ ภาวะเรอื นกระจก เนอ่ื งจาก 3. เพอ่ื การอนุรกั ษแ ละพฒั นาสงิ่ แวดลอมอยางยั่งยนื มีอายุสะสมเฉลี่ยยาวนาน และสามารถดูดกลืนรังสีอินฟราเรดไดดีกวาแกส 4. เพื่อควบคุมพฤติกรรมการใชทรัพยากรของประชากรอยาง เรือนกระจกอื่นๆ ทัง้ ยงั สง ผลกระทบใหผ วิ โลกมอี ุณหภูมสิ ูงขึ้นทางออมไดด ว ย 2 พลงั งานทดแทน พลังงานทน่ี าํ มาใชแทนนา้ํ มนั เชื้อเพลิง สามารถแบงตาม ทัว่ ถึง แหลงท่ไี ดม าเปน 2 ประเภท ดงั นี้ (วิเคราะหคําตอบ ตอบขอ 3. การออกกฎระเบียบและบังคับใช 1. พลงั งานสน้ิ เปลอื ง เปน พลงั งานทใี่ ชแ ลว หมดไป ไมส ามารถเกดิ ทดแทนได กฎหมายสิ่งแวดลอมในทวีปยุโรป ก็เพื่อใหเกิดการอนุรักษ เชน ถานหนิ แกสธรรมชาติ นิวเคลียร หินนา้ํ มัน ทรายนํ้ามัน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม และใชทรัพยากรธรรมชาติ อยา งมีประสทิ ธภิ าพและยัง่ ยืน) 2. พลังงานหมุนเวียน เปนแหลงพลังงานท่ีใชแลวสามารถหมุนเวียนมาใช Tไดอ กี เชน แสงอาทิตย ลม ชวี มวล นาํ้ ไฮโดรเจน 284

นาํ สอน สรปุ ประเมิน ๔) การรว่ มมอื กบั องคก์ รสงิ่ แวดลอ้ มระหวา่ งประเทศ ทวปี ยโุ รปมบี ทบาทสา� คญั ขน้ั สอน ในการเป็นผู้น�าสร้างความร่วมมือกับนานาชาติเพื่อก�าหนดนโยบาย และข้อตกลงร่วมกันใน การแก้ปัญหาส่ิงแวดล้อมโลกที่ส�าคัญ เช่น ข้ันท่ี 5 การสรุปเพื่อตอบคาํ ถาม การผลักดันให้เกิดข้อตกลงในพิธีสารเกียวโต ซง่ึ เปน็ ขอ้ ตกลงทม่ี เี ปา้ หมายในการลดการปลอ่ ย 1. ครูและนักเรยี นอภปิ รายผลการทาํ ใบงาน แก๊สเรือนกระจก ซ่ึงมีผลบังคับใช้เม่ือ พ.ศ. 2. นักเรียนในชั้นเรียนรวมกันสรุปสาระสําคัญ ๒๕๔๘ การเปน็ เจา้ ภาพจดั ประชมุ รฐั ภาคกี รอบ อนสุ ญั ญาสหประชาชาตวิ า่ ดว้ ยการเปลยี่ นแปลง เพ่ือตอบคําถามเชงิ ภูมศิ าสตร สภาพภมู อิ ากาศ ครงั้ ท ่ี ๒๓ (COP 23) พรอ้ มทง้ั 3. ครูมอบหมายใหนักเรียนทําช้ินงาน/ภาระงาน การประชุมรัฐภาคีพิธีสารเกียวโต ครั้งท่ี ๑๓ (CMP 13) และความตกลงปารสี ณ เมอื งบอนน์ (รวบยอด) การออกแบบการนําเสนอเก่ียวกับ ประเทศเยอรมนี เม่ือ พ.ศ. ๒๕๖๐ เพื่อมุ่ง ทวปี ยโุ รป โดยครูแนะนําเพิม่ เตมิ แกป้ ญั หาการปลอ่ ยแกส๊ เรอื นกระจก นอกจากน ี้ 4. ครูใชคําถามปลายเปดเพ่ือกระตุนความคิด ยังมีความร่วมมือด้านส่ิงแวดล้อมอื่น ๆ เช่น ตอ ยอดของนักเรียน เชน อนสุ ญั ญาแรมซาร์ อนสุ ญั ญาไซเตส อนุสญั ญา  สหภาพยุโรปได้มีข้อตกลงร่วมกันยกเลิกการใช้หลอดไฟ • ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรปกอให ว่าด้วยความหลากหลายทางชวี ภาพ แบบไส ้ และใหห้ นั มาใชห้ ลอดไฟประหยดั พลงั งานแบบใหม ่ เพื่อลดการปลอ่ ยแก๊สเรอื นกระจก เกดิ ปญ หาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ ม ไดห รอื ไม อยา งไร กลา่ วโดยสรปุ ทวปี ยโุ รปเปน็ ภมู ภิ าคทมี่ คี วามอดุ มสมบรู ณ ์ มที ง้ั ทรพั ยากรธรรมชาติ 5. ครูใหนักเรียนทําแบบฝกสมรรถนะฯ และ แบบวัดฯ ภูมิศาสตร ม.2 เร่ือง ทวีปยุโรป ท่ีจ�าเป็นต่อการด�ารงชีวิตและการพัฒนาเศรษฐกิจ ประเทศส่วนใหญ่ในยุโรปมีความเจริญ เพอ่ื ทดสอบความรู ก้าวหน้าทางอุตสาหกรรม และมีความมั่งค่ังทางเศรษฐกิจ จึงส่งผลให้ประชากรในยุโรปมี ขน้ั สรปุ คุณภาพชีวติ ทด่ี ี มกี ารศึกษาสูง ส่งผลใหส้ งั คมสว่ นรวมมคี วามสงบและเปน็ ระเบยี บเรยี บร้อย ครแู ละนกั เรยี นรว มกนั สรปุ ความรู หรอื ใช PPT สรุปสาระสาํ คัญของเน้ือหา มกี ารเจริญเตบิ โตทางเศรษฐกจิ และอตุ สาหกรรมสงู จงึ ส่งผลกระทบตอ่ ทรัพยากรธรรมชาติ ขน้ั ประเมนิ และส่ิงแวดล้อมตามมา ซ่ึงประเทศในทวีปยุโรปให้ความส�าคัญในการแก้ไขปัญหาและ 1. ครูประเมินผลโดยสังเกตจากการตอบคําถาม หาแนวทางต่าง ๆ เพ่อื ป้องกนั และแก้ไขปญั หาอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ การรวมกันทํางาน และการนําเสนอผลงาน 2. ครตู รวจสอบผลจากการทาํ ใบงาน และแบบฝก สมรรถนะฯ ภมู ิศาสตร ม.2 3. ครูใหนกั เรยี นทําแบบทดสอบหลังเรยี น หนวยการเรยี นรูที่ 12 เร่ือง ทวปี ยุโรป ๒59 กิจกรรม 21st Century Skills แนวทางการวัดและประเมินผล ใหนักเรียนศึกษาคนควาเก่ียวกับภูมิภาคตางๆ ในทวีปยุโรป ครูสามารถวัดและประเมินความเขาใจเน้ือหา เรื่อง ปญหาทรัพยากร และสรปุ สาระสาํ คัญในประเด็น ดงั นี้ ธรรมชาติและส่ิงแวดลอม และแนวทางการจัดการของทวีปยุโรป ไดจากการ ตอบคาํ ถาม การรว มกนั ทาํ งาน และการนาํ เสนอผลงานหนา ชน้ั เรยี น โดยศกึ ษา • ลกั ษณะทางกายภาพทสี่ ง ผลตอ การดาํ เนนิ ชวี ติ ของประชากร เกณฑก ารวดั และประเมนิ ผลจากแบบประเมนิ การนาํ เสนอผลงานทแี่ นบมาทา ย • ลกั ษณะทางกายภาพทสี่ ง ผลตอ การเกดิ ภยั พบิ ตั ทิ างธรรมชาติ แผนการจดั การเรยี นรหู นวยที่ 12 เร่ือง ทวีปยโุ รป • ปฏสิ ัมพนั ธระหวางสิ่งแวดลอมทางกายภาพกบั มนุษย จากนน้ั ใหน กั เรยี นนาํ เสนอความรทู ไี่ ด โดยใชแ ผนทห่ี รอื เครอื่ งมอื แบบประเมนิ การนาเสนอผลงาน ทางภมู ิศาสตรอ น่ื ๆ ประกอบการนาํ เสนอหนา ชั้นเรยี น คาชแี้ จง : ใหผ้ ู้สอนประเมนิ ผลการนาเสนอผลงานของนักเรยี นตามรายการ แลว้ ขดี ลงในช่องที่ ตรงกับระดบั คะแนน ลาดบั ที่ รายการประเมิน ระดบั คะแนน 1 32 1 ความถูกตอ้ งของเนือ้ หา 2 การลาดับข้นั ตอนของเรื่อง 3 วธิ กี ารนาเสนอผลงานอยา่ งสร้างสรรค์ 4 การใชเ้ ทคโนโลยใี นการนาเสนอ 5 การมสี ว่ นรว่ มของสมาชิกในกล่มุ รวม ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ ............/................./................ เกณฑ์การใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ สมบรู ณช์ ดั เจน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤตกิ รรมสอดคล้องกบั รายการประเมินเป็นสว่ นใหญ่ ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ บางสว่ น เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดบั คุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ตา่ กวา่ 8 ปรับปรงุ T285