หลกั สตู รการจดั การศึกษาอาชีพ (กลม่ ุ สนใจ) ปี งบประมาณ 2562 ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอสามพราน สานกั งานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั จงั หวดั นสคานรกปั งฐามนส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อสธัานยากั ศงยาั นปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ
คำนำ การจัดการศกึ ษาเพ่อื ตอบสนองนโยบายของกระทรวงศึกษาธกิ าร มุ่งเน้นการพัฒนา เพ่อื เพิ่ม ศักยภาพและความสามารถของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย ให้สามารถต่อยอด และพัฒนาอาชีพ เพื่อ สร้างรายได้สาหรับตนเอง และครอบครัว โดยสถานศึกษาประชาสัมพันธ์ สอบถามความต้องการ ความสนใจของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย และวิเคราะห์ข้อมูลพ้ืนท่ี นาไปสู่การกาหนดหลักสูตรเพื่อ พัฒนาอาชีพของสถานศึกษาท่ีใช้ในการจัดการเรียนการสอน การจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ เน้น การปฏิบัติจริง ผู้สอนเป็นวิทยากรท่ีมีความรู้ ความสามารถ และเป็นผู้ประกอบการในอาชีพนั้น ๆ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพรานจึงได้จัดทาหลักสูตร การศึกษาอาชีพ (กลุ่มสนใจ) โดยได้ปรับปรุง แก้ไข และพัฒนาหลักสูตรให้มีความทันสมัย ทันต่อ การเปลี่ยนแปลงในปัจจุบัน เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้เรียนหรือกลุ่มเป้าหมายประชาชนที่เรียนจบหลักสูตร มี ความรู้ ความเข้าใจ และทักษะไปต่อยอด และพัฒนาอาชีพ เพ่ือสร้างรายได้สาหรับตนเอง และ ครอบครัว โดยได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีย่ิงจาก ครู กศน.ตาบล วิทยากร ภูมิปัญญา และผู้ที่ เก่ียวข้อง มาร่วมพิจารณาและตรวจสอบความถูกต้อง จึงทาให้การดาเนินการจัดทาหลักสูตรในคร้ังน้ี เสร็จสิ้นไปดว้ ยดี ขอขอบคุณทุกทา่ น มา ณ โอกาสนี้ (นายสมมาตร คงชน่ื สนิ ) ผ้อู านวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอสามพราน
ประกาศศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน เรอ่ื ง อนมุ ัติใช้หลกั สูตรการศึกษาอาชีพ (กล่มุ สนใจ) ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน ดาเนินงานการจดั การศึกษาต่อเนื่อง ตามความต้องการและความสนใจของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย และเมื่อจบ หลักสูตร มีความรู้ ความเข้าใจ เกิดทักษะนาไปต่อยอด พัฒนาอาชีพ และสามารถนาไปประกอบ อาชีพ สร้างรายได้สาหรับตนเอง และครอบครัวได้ จึงได้นาหลักสูตรอาชีพ มาทาการปรับปรุง แก้ไข และพัฒนาให้มีความทันสมัย ทันต่อการเปล่ียนแปลงในปัจจุบัน และคณะกรรมการสถานศึกษาได้ให้ ความเหน็ ชอบแล้ว ดังนั้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม จึงไดอ้ นุมัตใิ ช้หลักสูตรนี้ เพอ่ื ให้ประชาชนกลมุ่ เป้าหมาย บรรลจุ ุดมงุ่ หมายของหลักสูตร ประกาศ ณ วนั ที่ 20 เดอื น มกราคม พ.ศ 2563 (นายสมมาตร คงชื่นสิน) ผู้อานวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อาเภอสามพราน
ความเหน็ ชอบของคณะกรรมการสถานศกึ ษา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอสามพรานดาเนินงาน การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ ตามความต้องการและความสนใจของประชาชนกลุ่มเป้าหมาย เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้เรียนท่ีเรียนจบหลักสตู ร มีความรู้ ความเข้าใจ และทักษะไปต่อยอด และพัฒนาอาชพี เพื่อสร้างรายได้สาหรับตนเอง และครอบครัว ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อาเภอสามพราน จึงได้ปรับปรุง แก้ไข และพัฒนาหลักสูตรการศึกษาอาชีพ (กลุ่มสนใจ) ให้มี ความทันสมัย ทนั ต่อการเปลี่ยนแปลงในปจั จุบัน เพ่ือให้การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ (กลุ่มสนใจ) เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และ เกิดประสิทธิผล ให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพร่วมมือกันจัดการศึกษา ใหก้ บั ประชาชนกลุ่มเปา้ หมาย ใหบ้ รรลุจุดมุ่งหมายของหลกั สตู ร ทั้งน้ี ตง้ั แตว่ ันที่ 13 เดือน มกราคม พ.ศ. 2563 พระเทพศาสนาภิบาล เจ้าอาวาสวดั ไร่ขงิ พระอารามหลวง รองเจา้ คณะจงั หวัดนครปฐม ประธานคณะกรรมการสถานศกึ ษา
สารบญั หนา้ คานา 1-3 ประกาศอนุมัตใิ ช้หลักสูตรการศกึ ษาอาชีพ (กลมุ่ สนใจ) 4-7 ความเห็นชอบของคณะกรรมการสถานศึกษา 8-10 สารบญั 11-13 กลุ่มอาชีพดา้ นอุตสาหกรรมหรอื หัตถกรรม 14-18 19-22 หลักสูตรการทานามนั สมนุ ไพร 23-27 หลกั สตู รการทาผลิตภณั ฑจ์ ากฟักข้าว หลกั สูตรนามนั นวด 28-31 หลกั สูตรการทาสมนุ ไพรไล่ยุง 32-50 หลักสตู รผ้าด้นมือ (กระเป๋าป่ินโต) 51-58 หลกั สตู รการทาลูกประคบ 59-63 หลกั สตู รการแปรรปู ผลไม้ กลุ่มอาชีพดา้ นพาณชิ ยกรรมและบรกิ าร 64-66 หลกั สตู รการทาก๋วยเต๋ยี วลุยสวน 67-71 หลักสตู รการทาขนมไทย 72-98 หลักสูตรการทาอาหาร-ขนม 99-102 หลกั สูตรอาหารและขนมไทย (ขนมปั้นสิบ,ขนมช่อมว่ ง,ขนม 103-105 กุยช่าย) 106-108 หลกั สูตรการทาขนมจบี 109-111 หลกั สตู รอาหารเพ่อื สขุ ภาพ 112-114 หลักสูตรการทาอาหารวา่ ง 115-117 หลักสตู รอาหารว่าง (ไกท่ อดสมุนไพร แซนวิชจิ๋ว) 118-120 หลักสูตรอาหารว่าง (แซนวชิ ปอเปย๊ี ะทอด) 121-124 หลกั สตู รช่างตกแต่งคิวสวย 125-127 หลกั สตู รการทาครองแครง 128-134 หลกั สูตรการทาเผือกกวน 135-139 หลกั สูตรการทาวนุ้ หน้า 140-142 หลักสูตรการทาสาคูไส้หมู 143-147 หลักสตู รการทาแซนด์วิช 148-152 หลกั สตู รแซนวิช หลกั สูตรขนมหวาน หลกั สูตรการทาขนมหวาน หลักสตู รการทานาสมุนไพรเพื่อสุขภาพ หลกั สูตรนาสมนุ ไพรเพื่อสขุ ภาพ หลักสตู รอาหารไทย
สารบัญ (ตอ่ ) หนา้ หลกั สตู รการทาขนมกลว้ ยปงิ้ 153-156 หลกั สตู รการทาสลดั โรล 157-160 หลักสตู รการทาเค้กกลว้ ยหอม 161-163 หลักสตู รการทานายาใต้ 164-166 หลักสตู รการนวดฝา่ เทา้ 167-169 หลกั สตู รการทานาเต้าหปู้ ลาทอ่ งโก๋ 170-172 หลกั สูตรอาหารวา่ ง (กว๋ ยเตีย๋ วหลอด) 173-176 หลักสูตรการทาก๋วยเตี๋ยวลยุ สวน 177-179 หลักสตู รการทาบวั ลอยทรงเครอ่ื ง 180-183 หลกั สูตรอาหารจานเดียว (ข้าวคลุกกะปิ ข้าวหลนปลาทนู า่ ) 184-187 หลักสูตรการทากลว้ ยทอด 188-190 หลกั สตู รการทาขนมชัน 191-193 หลกั สตู รการทาวนุ้ กะทิ 194-196 หลักสตู รไอศครีมโบราณ 197-198 หลักสูตรการจัดดอกไม้พนื ฐาน 199-203 หลักสูตรการจัดสวนหย่อม 204-207 กลมุ่ อาชีพด้านสรา้ งสรรค์ หลักสตู รการพับเหรยี ญโปรยทาน 208-220 หลักสูตรการสานตะกรา้ จากทางมะพรา้ ว 221-223 หลกั สูตรการสานใบมะพร้าว 224-228 หลกั สูตรการทาหมอนเพ่อื สขุ ภาพ 229-231 หลักสูตรการทามะกรูดใบเตย 232-234 หลักสูตรการจัดสวนในขวดแกว้ 235-237 หลกั สตู รการแกะสลกั 238-241 หลักสูตรการแกะสลกั ผักผลไม้ 242-249 หลักสตู รการประดิษฐ์พวงมาลยั จากธนบตั ร 250-252 หลักสูตรการประดิษฐ์ดอกไม้จากหลอดพลาสตกิ 253-255 หลกั สูตรการทาจานรองแกว้ จากเศษวัสดุ 256-258 หลกั สตู รการทาพวงกญุ แจ 259-263 หลักสูตรการทาของชารว่ ย 264-268 หลักสูตรการประดิษฐ์ของชารว่ ย 269-272 หลกั สตู รการทาพวงมะโหด 273-275 หลักสูตรการทาไมแ้ ขวน 276-278 หลักสตู รการประดิษฐด์ อกไม้จากกระดาษ 279-281 หลักสูตรการปลูกไม้แขวน 282-285
สารบญั (ตอ่ ) หน้า หลกั สตู รการจบั จบี ผา้ ปโู ตะ๊ 286-289 หลกั สตู รการทารบิ บนิ 290-294 หลักสูตรเครือ่ งแขวนตาขา่ ยหน้าช้าง 295-299 หลกั สตู รพับผา้ เช็ดหน้า 300-304 หลกั สูตรตกแตง่ กระเป๋าผ้า 305-308 หลักสูตรการทากระถางต้นไม้จากผา้ ขนหนู 309-311 หลักสูตรกระเปา๋ เสือผา้ มือสอง D.I.Y. 312-315 หลกั สตู รผ้ามัดยอ้ ม 316-318 หลกั สูตรการพับดอกบวั จากสลากกินแบ่ง 319-321 ภาคผนวก ประกาศแตง่ ตังทีป่ รกึ ษาจดั ทาหลักสูตรการศึกษาอาชีพ (กลุ่มสนใจ) 322 คาส่ังแตง่ ตงั คณะกรรมการจัดทาหลกั สูตรการศึกษาอาชีพ (กลุ่มสนใจ) 323-325 326-327
1 หลักสูตรการทา้ น้ามันสมุนไพร จา้ นวน 6 ช่วั โมง กล่มุ อาชีพด้านอตุ สาหกรรมหรอื หัตถกรรม ความเปน็ มา การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศ ใหม้ คี วามรู้ ความสามารถ และทกั ษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแกป้ ัญหาการวา่ งงาน และ ส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจ สานักงาน กศน. จึงได้กาหนดหลักการในการจัดทาแผนพัฒนา การศึกษาอาชีพ เพ่ือการมีงานทา ไว้ว่า ต้องเป็นการดาเนินงานที่มีความยืดหยุ่นด้านหลักสูตร การจัด กระบวนการเรียนรู้ การวัดและประเมินผล รวมทั้งเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ กศน.อาเภอสามพราน ในฐานะท่ีเป็นหน่วยงานสนับสนุนด้านการจัดการศึกษาให้กับกลุ่มเป้าหมาย คือ ผู้ไม่มีอาชีพ หรือผู้มีอาชีพ และต้องการพัฒนาอาชีพของตนให้มีความมั่นคง จึงได้จัดทาหลักสูตร การประกอบอาชีพการทาน้ามันสมุนไพรข้ึน เพื่อเป็นช่องทางหน่ึงในการลดรายจ่ายในครอบครัว และ สามารถนาความรู้ไปประกอบอาชีพเสริมสร้างรายได้ให้กับครอบครัว โดยเน้นให้กลุ่มเป้าหมาย ประชาชนในพ้ืนที่ตาบลคลองจนิ ดา หลกั การของหลักสตู ร 1. เปน็ หลักสตู รทีเ่ น้นการบรู ณาการเน้ือหาสาระภาคทฤษฎีควบคไู่ ปกบั การฝึกปฏิบัติจริง ผู้เรียนสามารถนาความรแู้ ละทักษะไปประกอบอาชพี ได้จริงอย่างมีคุณภาพและมีคุณธรรมจรยิ ธรรม 2. เป็นหลกั สูตรทย่ี ดื หยุ่น ท้ังเน้ือหา ระยะเวลาเรียน และการจดั กระบวนการเรียนรู้ 3. เปน็ หลกั สูตรทเ่ี น้นการใช้ศกั ยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชีพ ไดแ้ ก่ ศักยภาพดา้ น ทรัพยากร ภมู ิอากาศ ภูมิประเทศและทาเลทีต่ ้ัง ศลิ ปวฒั นธรรมประเพณีและวิถีชวี ิตและดา้ นทรัพยากร มนุษย์ จดุ มุ่งหมาย 1. เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้ประชาชนในท้องถ่ินมีความรู้และทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถสรา้ งรายไดใ้ ห้กบั ตนเองและครอบครวั 2. กลุ่มเป้าหมายสามารถตดั สนิ ใจประกอบอาชพี ให้สอดคลอ้ งกบั ศกั ยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และส่ิงแวดลอ้ มอย่างมีคณุ ธรรมจริยธรรม 3. มเี จตคตทิ ีด่ ีในการประกอบอาชพี กลมุ่ เปา้ หมาย กล่มุ เป้าหมาย คอื ประชาชนทวั่ ไป 1. ผูท้ ่ีไม่มีอาชพี 2. ผูท้ มี่ ีอาชพี และต้องการทาอาชีพเสรมิ
2 วตั ถุประสงค์ 1. เพอ่ื ให้ผเู้ รยี นมีความรู้ ความเขา้ ใจ และทักษะการทานา้ มนั สมุนไพรได้ถกู ต้อง 2. เพอ่ื ใหผ้ ูเ้ รียนสามารถทาน้ามนั สมุนไพรได้ ระยะเวลาเรียน 6 ชวั่ โมง ทงั้ หมด 2 ช่วั โมง ภาคทฤษฎี 4 ชั่วโมง ภาคปฏบิ ัติ โครงสรา้ งหลกั สูตร จานวน 2 ชว่ั โมง เรือ่ งที่ 1 ชอ่ งทางการประกอบอาชีพการทาน้ามนั สมนุ ไพร จานวน 4 ชั่วโมง 1.1 ความสาคัญในการทาน้ามนั สมนุ ไพร 1.2 แหล่งเรียนรเู้ กีย่ วกบั การทาน้ามนั สมุนไพร 1.3 รูปแบบ วิธกี ารประกอบอาชีพการทานา้ มันสมนุ ไพร เรอ่ื งที่ 2 ทักษะการประกอบอาชพี การทาน้ามนั สมุนไพร 2.1 วสั ดแุ ละอปุ กรณใ์ นการทาน้ามันสมนุ ไพร 2.2 การเตรยี มวสั ดุ อปุ กรณ์ 2.3 ฝกึ ปฏิบัตกิ ารทานา้ มันสมนุ ไพร การจดั กระบวนการเรยี นรู้ 1. ช่องทางการประกอบอาชีพ 1.1 วทิ ยากรให้ความร้ถู ึงความสาคัญและความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบอาชีพ 1.2 ศึกษาข้อมลู จากแหลง่ เรียนรู้ ภูมปิ ญั ญา สอ่ื อเิ ล็กทรอนกิ ส์ เอกสาร 1.3 รปู แบบ วิธกี ารประกอบอาชีพการทานา้ มันสมนุ ไพร 1.4 สรปุ ความรู้ทไ่ี ดจ้ ากการศกึ ษาจากแหลง่ เรยี นรู้ ภูมิปัญญา 2. ทกั ษะการประกอบอาชีพ 2.1 การบรรยาย 2.2 การสาธิต 2.3 การฝึกปฏบิ ัติการทานา้ มันสมนุ ไพร 2.4 การแลกเปลี่ยนเรยี นร้รู ะหว่างผเู้ รยี นและวทิ ยากรประเมินผลการเรยี นรู้ สอ่ื การเรียนรู้ 1. ศกึ ษาเอกสาร / ใบความรู้ 2. ศึกษาจากแหล่งเรียนรใู้ นชุมชน /วิทยากร /ภมู ิปัญญาท้องถนิ่
3 การวดั และประเมินผล 1. การประเมินความรู้ภาคทฤษฎรี ะหวา่ งเรยี น 2. การประเมินผลงานการปฏบิ ัติระหว่างเรียนความสาเร็จของการปฏิบัติ การจบหลักสตู ร 1. มเี วลาเรียน ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 2. มผี ลการประเมินตลอดหลกั สูตร ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 60 เอกสารหลักฐานการศึกษา หลกั ฐานการประเมินผลงานตามหลักการของหลักสูตร การเทยี บโอน ผู้เรียนทจ่ี บหลักสตู รนสี้ ามารถนาไปเทยี บโอนผลการเรียนร้กู ับหลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบ ระดับการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกทส่ี ถานศึกษาได้ จดั ทาขึ้น
4 หลักสูตรการท้าผลิตภัณฑจ์ ากฟกั ข้าว จา้ นวน 15 ชั่วโมง กล่มุ อาชพี ด้านอตุ สาหกรรมหรอื หตั ถกรรม ความเปน็ มา การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้ มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดยุทธศาสตร์ท่ีจะ พัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รเู้ รา เท่าทัน เพอื่ แข่งขันได้ในเวทโี ลก” ตลอดจนกาหนดภารกจิ ทีจ่ ะยกระดับการจดั การศึกษา เพื่อเพิ่มศักยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ ท่ีมั่นคง โดยเน้น การบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพ่ือพัฒนา อาชีพและการมีงานทาอย่างมีคุณภาพทั่วถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้ม่ันคง มั่งคั่ง และมี งานทาอย่างย่ังยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันท้ังในระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซึ่งจะ เปน็ การจดั การศกึ ษาตลอดชีวติ ในรูปแบบใหมท่ ี่สรา้ งความม่ันคงให้แกป่ ระชาชนและประเทศชาติ ดังนั้นสถานศึกษาจึงได้เห็นความสาคัญในเร่ืองการนาวัตถุดิบในชุมชนมาแปรรูปอาหารเป็น การทาผลิตภัณฑ์จากฟักข้าวประเภทต่าง ๆเพื่อบริโภคในครัวเรือน และจาหน่ายในชุมชน และเพ่ิม มูลค่าของผลิตภัณฑ์ สร้างรายได้ต่อไป จึงสนับสนุนและส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายให้มีความรู้เร่ือง การแปรรูปอาหารประเภทต่าง ๆ จากวัตถุดิบท่ีมีในชุมชน โดยการพัฒนาหลักสูตร ให้ผู้เรียนได้มี ความรเู้ รือ่ งการปรุงอาหาร การแปรรูปอาหาร การทาผลิตภัณฑ์จากฟักขา้ ว เพอื่ เพิ่มมลู คา่ ใหก้ บั สินค้า และเพม่ิ ความสามารถในการแข่งขนั ทางธุรกจิ การผลิตสนิ ค้า หลกั การของหลักสูตร หลกั สูตรการประกอบอาชีพ การทาผลติ ภณั ฑ์จากฟักขา้ ว มีหลกั การ ดงั นี้ 1. เปน็ หลกั สูตรอาชพี ทีส่ ่งเสริม และอนรุ ักษ์ความรู้ของภมู ิปญั ญาท้องถน่ิ 2. เปน็ หลกั สตู รอาชีพท่ีเนน้ การนาวสั ดุธรรมชาติทมี่ มี ากและเหลือใชใ้ นท้องถ่นิ มาสรา้ ง มูลค่าเพ่ิมเพ่ือใหป้ ระชาชนเกิดรายได้ 3. เป็นหลักสูตรการศกึ ษาอาชพี เพ่ือการมีงานทาของประชาชน 4. เป็นหลกั สูตรการศึกษาอาชพี ทสี่ ามารถเทียบโอนผลการเรยี นเขา้ สหู่ ลักสตู รการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี รายวชิ าเลือกได้ จดุ มงุ่ หมาย หลกั สตู รการประกอบอาชพี การทาผลิตภัณฑ์จากฟักข้าว มจี ุดหมาย ดังน้ี 1. เพอื่ ใหผ้ เู้ รยี นมีความรู้และทักษะในการทาการทาผลิตภัณฑจ์ ากฟักขา้ ว 2. เพื่อใหผ้ ู้เรียนสามารถนาความรูท้ ่ีได้ไปสร้างรายได้
5 กลุ่มเปา้ หมาย เพ่ือให้ประชาชนกลุ่มผู้สนใจมีความรู้และทักษะเรื่องการนาสมุนไพรและวัตถุดิบทาง ธรรมชาติมาสร้างผลิตภัณฑ์การทาผลิตภัณฑ์จากฟักข้าวท่ีสร้างสรรค์และสอดคล้องกับสังคมใน ปัจจุบัน สามารถนาความร้แู ละวธิ ีการไปปฏิบัตใิ ชใ้ นครอบครวั ตนเอง สามารถเผยแพรใ่ หแ้ กผ่ ู้อ่นื และ นาไปประกอบอาชีพ เพื่อการมงี านทาได้ ระยะเวลา จานวน 15 ช่ัวโมง 1. ภาคทฤษฎี 3 ช่ัวโมง 2. ภาคปฏบิ ตั ิ 12 ชวั่ โมง โครงสร้างหลกั สูตร 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชพี จานวน 1 ช่ัวโมง 1.1 ความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชีพ จานวน 15 นาที 1.2 ความสาคญั ในการทาการทาผลิตภัณฑจ์ ากฟักข้าว จานวน 15 นาที 1.3 แหลง่ เรียนรู้เกยี่ วกบั การทาการทาผลติ ภณั ฑ์จากฟกั ขา้ ว จานวน 15 นาที 1.4 แหล่งจาหน่ายการทาผลิตภัณฑ์จากฟกั ขา้ ว จานวน 15 นาที 2. ทกั ษะอาชีพ จานวน 12 ชั่วโมง 2.1 ขนั้ ตอนในการทาการทาผลิตภณั ฑจ์ ากฟักข้าว จานวน 12 ชวั่ โมง 2.1.1 วัสดุ อปุ กรณ์ 2.1.2 การคดั เลอื กส่วนตา่ ง ๆ ของวตั ถดุ ิบ 2.1.3 การหาวตั ถดุ ิบ 2.1.4 การทาการทาผลิตภัณฑจ์ ากฟักข้าว 2.1.5 การฝึกปฏิบตั ิการทาการทาผลิตภณั ฑ์จากฟกั ขา้ ว - การทาสบฟู่ ักข้าว - การทานา้ พริกฟักข้าว - การทาน้าสมนุ ไพรจากฟักข้าว 3. การบรหิ ารจัดการอาชีพ จานวน 1 ช่ัวโมง 3.1 การผลิต 3.2 การควบคุมคุณภาพ 3.3 การตลาด 4. โครงการประกอบอาชีพ การทาผลิตภัณฑจ์ ากฟักขา้ ว จานวน 1 ชวั่ โมง 4.1 ความสาคญั ของโครงการอาชีพ การทาผลติ ภัณฑ์จากฟกั ข้าว 4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชพี การทาผลติ ภณั ฑจ์ ากฟกั ขา้ ว 4.3 องคป์ ระกอบของโครงการอาชพี การทาผลติ ภัณฑจ์ ากฟักขา้ ว 4.4 การเขยี นโครงการอาชีพ การทาผลติ ภัณฑจ์ ากฟักขา้ ว 4.5 การประเมินความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชีพ การทาผลติ ภณั ฑ์จากฟักขา้ ว
6 วธิ กี ารจดั กระบวนการเรยี นรู้ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ 1.1 วิทยากรใหค้ วามรถู้ ึงความสาคัญและความเป็นไปได้ในการประกอบอาชพี การทา ผลติ ภัณฑจ์ ากฟักขา้ ว 1.2 แหล่งเรียนรูเ้ กย่ี วกบั การทาผลติ ภณั ฑ์จากฟักขา้ ว 1.3 ศึกษาข้อมลู จากแหลง่ เรียนรู้ ภูมิปัญญา สื่ออเิ ล็กทรอนิกส์ เอกสาร สถาน ประกอบการ สถานท่จี ดั จาหนา่ ย 1.4 สรปุ ความรู้ท่ไี ดจ้ ากการศกึ ษาดูงานจากแหล่งเรียนรู้ ภูมิปัญญา 2. ทกั ษะอาชีพ 2.1 วทิ ยากรบรรยายข้ันตอนการทาการทาผลิตภณั ฑ์จากฟักข้าว 2.2 วทิ ยากรทาการสาธิตวธิ ีการทาการทาผลิตภณั ฑ์จากฟักข้าว 2.3 วิทยากรร่วมกับผ้เู รียนในการการออกแบบผลติ ภณั ฑ์การทาผลติ ภณั ฑจ์ ากฟักขา้ ว 2.4 การฝกึ ปฏบิ ัตสิ ร้างสรรค์ชน้ิ งานแบบตา่ ง ๆ 2.5 การแลกเปลย่ี นเรียนรู้ระหวา่ งผู้เรียนด้วยกนั 2.6 ศกึ ษาดงู านจากแหลง่ เรียนรู้ในชุมชนและชอ่ งทางออนไลน์ เวบ็ ไซดต์ ่างๆ 3. การบริหารจัดการอาชพี 3.1 การผลิต 3.1.1 สารวจแหล่งทนุ 3.1.2 สารวจแหลง่ วสั ดุ วัตถุดิบในท้องถิน่ 3.2 การควบคมุ คุณภาพ 3.2.1 กาหนดมาตรฐาน คุณภาพของช้นิ งาน ความสวยงาม ความทนทาน แขง็ แรง 3.3 การตลาด 3.3.1 ศึกษาข้อมูลการตลาด วิเคราะหค์ วามต้องการของตลาด - ศนู ย์ OTOP - ศนู ย์ฝึกอาชพี ชมุ ชน - แหลง่ ทอ่ งเที่ยว 3.3.2 การโฆษณาประชาสมั พันธ์ เชน่ - เวบ็ ไซดอ์ าเภอ จงั หวัด - แผ่นพับโฆษณา 3.3.3 การทาบัญชี - การคิดราคาต้นทุนกาไร - บญั ชีรายรบั -รายจา่ ย
7 สื่อการเรยี นรู้ 1. ใบความรู/้ ใบงาน 2. ภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ /วทิ ยากร 3. ตวั อย่างชิน้ งาน 4. วัสดุ อปุ กรณ์ ทใี่ ช้ในการฝกึ ปฏบิ ัติ 5. แหล่งเรยี นรู้ ที่ศึกษาดูงาน การวดั และประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความร้ภู าคทฤษฎีระหว่างเรยี นและจบหลกั สตู ร 2. การประเมนิ ผลระหว่างเรียนจากการปฏบิ ัตงิ านทมี่ ีคุณภาพเพียงพอ สามารถสร้างรายได้ ให้กับตนเองความสาเรจ็ ของการปฏิบตั ิและจบหลกั สตู ร การจบหลกั สตู ร 1. มีเวลาเรยี นไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 2. ผา่ นการประเมินผลทัง้ ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบตั ิไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 60 3. ผู้เรยี นสามารถเขียนโครงการอาชพี ของตนเองได้ อย่างน้อย 1 โครงการ เอกสารหลักฐานการศกึ ษา 1. หลกั ฐานแสดงผลการเรียน 2. วฒุ บิ ตั ร ออกโดยสถานศกึ ษาในสังกัดสานกั งาน กศน. 3. ทะเบยี นคุมวุฒบิ ตั รทสี่ ถานศึกษาออกใหก้ บั ผเู้ รียนทจี่ บหลักสตู ร การเทยี บโอน ผู้เรียนที่จบหลักสูตรน้ีสามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้หลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพเลือกที่สถานศึกษา ได้จดั ทาขึน้ ได้
8 หลักสูตรน้ามนั นวด จ้านวน 5 ชวั่ โมง กลุ่มอาชพี ด้านอุตสาหกรรมหรือหตั ถกรรม ความเป็นมา การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้มีความรู้ความสามารถและมีทักษะในการประกอบอาชีพอิสระ เป็นการแก้ปัญหาการ วา่ งงานและสง่ เสริมความเข้มแขง็ ใหแ้ ก่เศรษฐกิจชุมชน สานกั งาน กศน. จึงได้กาหนดหลักการในการ จัดแผนพัฒนาการศึกษาอาชีพไว้ว่า หลักสูตรต้องมีความยืดหยุ่น การจัดกระบวนการเรียนรู้เน้น การบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ การวัดและการประเมินผลต้องเป็นไปตาม หลกั สตู รกาหนดไว้ กศน. อาเภอสามพราน ได้ตระหนักถึงความสาคัญของการประกอบอาชีพ การพ่ึงพาตนเอง อันเป็นการลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ของประชาชน และในฐานะท่ีเป็นหน่วยงานในการสนับสนุนด้าน การจัดการศึกษาให้กับประชาชน จึงได้ร่วมกับ ครู กศน.ตาบล ดาเนินการจัดทาและพัฒนาหลักสูตร ตา่ ง ๆ ข้นึ เพือ่ ใช้ในการจดั การศึกษาอาชพี ได้อยา่ งหลากหลายและตรงกบั ความต้องการของประชาชน กศน. อาเภอสามพรานร่วมกับภูมิปัญญา ครู กศน.ตาบล จัดทาหลักสูตรน้ามันนวด จานวน 5 ช่ัวโมงขึ้น เพ่ือให้ผู้เรียนนาผลิตภัณฑ์ไปใช้เอง อันเป็นการลดรายจ่าย หรือทาขาย เพื่อเพิ่มรายได้ ของตนเอง หลกั การของหลักสตู ร หลกั สตู รการประกอบอาชพี นา้ มันนวด มีหลักการ ดังน้ี 1. เปน็ หลักสูตรอาชพี ท่สี ง่ เสรมิ และอนุรักษ์ความรขู้ องภูมิปญั ญาท้องถนิ่ 2. เปน็ หลกั สูตรการศกึ ษาอาชพี เพื่อการมีงานทาของประชาชน 3. เปน็ หลกั สตู รการศึกษาอาชพี ทีส่ ามารถเทียบโอนผลการเรียนเข้าส่หู ลักสูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี รายวชิ าเลือกได้ จุดมงุ่ หมาย เพือ่ ใหผ้ ู้เรียนมีคุณลักษณะ ดงั นี้ 1. มคี วามรู้ ความสามารถและทกั ษะในการทาน้ามนั นวดจากไพล 2. ตัดสินใจประกอบอาชีพให้สอดคล้องกับศักยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และ สง่ิ แวดลอ้ ม อยา่ งมีคุณธรรม จรยิ ธรรม 3. มีเจตคติท่ีดีในการประกอบอาชพี กลมุ่ เปา้ หมาย ประชาชนทัว่ ไป
9 ระยะเวลา จานวน 5 ช่วั โมง ภาคทฤษฎี 1 ช่วั โมง ภาคปฏบิ ัติ 4 ช่ัวโมง โครงสรา้ งหลักสูตร 1. ทักษะในการประกอบอาชีพ - วัตถุดบิ อปุ กรณ์ ทใ่ี ช้ในการทาน้ามันนวด - ข้ันตอนการทานา้ มนั นวด - บรรจุภณั ฑน์ า้ มันนวด 2. การบริหารจดั การในการประกอบอาชพี - การบริหารจดั การด้านการผลติ - การบรหิ ารจัดการดา้ นการตลาด วธิ กี ารจดั กระบวนการเรียนรู้ ทกั ษะในการประกอบอาชีพ 1. วิทยากรบรรยายเก่ยี วกบั วัตถดุ ิบ อุปกรณ์ ขัน้ ตอนการใช้ทานา้ มนั นวด 2. วิทยากรสาธติ การทาน้ามันนวด 3. ผูเ้ รยี นฝึกปฏิบตั กิ ารทาน้ามันนวด การบรหิ ารจัดการในการประกอบอาชพี 1. วทิ ยากรและผเู้ รยี นร่วมกันวางแผนการผลิต 2. วทิ ยากรให้ความร้ดู ้านการหาลูกค้าและต้นทนุ การผลิต การจัดกระบวนการเรียนรู้ 1. การบรรยายพรอ้ มการสาธติ 2. การฝกึ ปฏบิ ตั ิ 3. การประเมินผล สือ่ การเรยี นรู้ 1. ใบความรู้/ วีดีทัศน์/ You-tube 2. วทิ ยากร/ภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ 3. ตวั อย่างผลงาน 4. แหล่งเรยี นรู้/ห้องสมุด/เอกสารทางวชิ าการ
10 การวดั และประเมินผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎแี ละปฏบิ ัติระหวา่ งการเรยี น 2. การประเมนิ ผลหลงั เรียน เพ่ือจบหลักสูตร การจบหลักสูตร 1. มีเวลาเรียน ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 2. มผี ลงานทม่ี คี ุณภาพ
11 หลกั สูตรการทา้ สมุนไพรไลย่ ุง จา้ นวน 4 ชัว่ โมง กลุ่มอาชพี ด้านอุตสาหกรรมหรอื หัตถกรรม ความเปน็ มา จากนโยบายและจุดเน้นในการดาเนินงานประจาปีงบประมาณ 2555 ของ กระทรวงศึกษาธิการ และสานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย ท่ีมุ่งเน้นการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทาใน 5 กลุ่มอาชีพ ประกอบด้วย กลุ่มอาชีพด้าน เกษตรกรรม ด้านอุตสาหกรรม ด้านพาณิชยกรรม ด้านความคิดสร้างสรรค์ และด้านอานวยการและ อาชีพเฉพาะทาง ซึ่งเป็นการจัดการศึกษาอาชีพที่มุ่งพัฒนาประชากรของประเทศให้มีความรู้ ความสามารถ และทกั ษะในการประกอบอาชีพ เนน้ การบูรณาการให้สอดคลอ้ งกบั ศักยภาพด้านต่าง ๆ ซ่ึงเป็นการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ท่ีสร้างความม่ันคงให้แก่ประชาชนและ ประเทศชาติ ตลอดจนสามารถแก้ปัญหาการว่างงานและสง่ เสริมความเขม้ แข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน สานกั งาน กศน. ในฐานะท่เี ป็นหน่วยงานสนบั สนุนด้านการจัดการศกึ ษาให้กับกลุ่มเป้าหมาย คือ ผู้ไม่มีอาชีพ หรือผู้มีอาชีพ และต้องการพัฒนาอาชีพของตนให้มีความม่ันคง จึงได้จัดทาหลักสตู ร การประกอบอาชีพการทาสมุนไพรไล่ยุงข้ึน ซ่ึงเป็นผลิตภัณฑ์ไล่ยุงจากสมุนไพรไทยท่ีมีอยู่ในท้องถิ่น สามารถใช้ไล่ยุงได้จริง ปลอดภัยจากสารเคมี และสามารถนาความรู้ไปประกอบอาชีพเสริมสร้าง รายได้ให้กบั ครอบครวั โดยเนน้ ให้กล่มุ เป้าหมายประชาชนในพ้ืนที่ตาบลบางชา้ ง หลักการของหลักสตู ร 1. เป็นหลักสูตรท่เี น้นการจดั การศกึ ษาอาชพี เพื่อการมงี านทา ผูเ้ รียนสามารถนาความร้แู ละ ทกั ษะไปประกอบอาชีพไดจ้ รงิ อย่างมีคุณภาพและมีคุณธรรมจริยธรรม 2. เป็นหลักสูตรที่เน้นการดาเนินงานร่วมกบั เครือขา่ ย สถานประกอบการ เพ่ือประโยชน์ใน การประกอบอาชพี 3. เป็นหลักสูตรที่ผเู้ รียนสามารถนาผลการเรียนรู้ไปเทียบโอนเข้าส่หู ลักสูตรการศึกษานอก ระบบระดับการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในรายวิชาเลือกของสาระการประกอบอาชีพ 4. เป็นหลักสูตรท่ีเน้นการใช้ศักยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชีพ ได้แก่ ศักยภาพของ ทรัพยากรธรรมชาติในเขตพื้นที่ให้บริการ ศักยภาพของพื้นที่ตามลักษณะภูมิอากาศ ศักยภาพของ ภูมิประเทศและทาเลที่ต้ัง ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิต ศักยภาพของ ทรพั ยากรมนุษย์ในเขตพื้นท่ี จุดมุ่งหมาย 1. เพ่อื ให้ผ้เู รยี นมีความรูค้ วามเขา้ ใจ และทกั ษะเก่ยี วกับการทาสมุนไพรไลย่ งุ ได้ 2. เพื่อใหผ้ ู้เรยี นนาความรู้เกย่ี วกับการทาสมุนไพรไล่ยุงไปประกอบอาชพี สร้างรายไดใ้ ห้กับ ตนเองและครอบครวั ได้อยา่ งมคี ุณธรรมและมนั่ คง
12 กลุ่มเป้าหมาย กลมุ่ เป้าหมาย คือ ประชาชนทัว่ ไป 1. ผทู้ ีไ่ ม่มีอาชีพ 2. ผทู้ ่มี ีอาชพี และตอ้ งการพฒั นาอาชีพ ระยะเวลา 4 ชั่วโมง จานวน 1 ชัว่ โมง ภาคทฤษฎี 3 ชว่ั โมง ภาคปฏบิ ตั ิ โครงสรา้ งหลกั สตู ร จานวน 1 ชั่วโมง 1. ช่องทางการประกอบอาชพี การทาสมนุ ไพรไลย่ ุง จานวน 3 ชว่ั โมง 1.1 ความสาคัญในการประกอบอาชีพ 1.2 แหลง่ เรยี นรู้และภูมปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ 1.3 แหล่งจดั จาหนา่ ย 2. ทกั ษะการประกอบอาชพี การทาสมุนไพรไล่ยุง 2.1 การเตรียมวัสดอุ ุปกรณ์ที่ใช้ในการทาสมุนไพรไล่ยุง 2.2 การทาสมนุ ไพรไล่ยงุ วิธกี ารจัดกระบวนการเรยี นรู้ 1. ช่องทางการประกอบอาชีพการทาสมนุ ไพรไลย่ งุ 1.1 วิทยากรบรรยายความสาคญั ในการประกอบอาชพี การทาสมนุ ไพรไลย่ ุง 1.2 ศึกษาข้อมูลจากแหลง่ เรียนรู้และภูมิปญั ญาท้องถ่ิน สถานประกอบการ สถานท่ีจดั จาหน่าย 2. ทกั ษะการประกอบอาชีพการทาสมุนไพรไลย่ งุ 2.1 วิทยากรบรรยายขั้นตอนการทาสมนุ ไพรไล่ยงุ 2.2 วิทยากรทาการสาธติ วธิ ีการทาสมุนไพรไล่ยุง 2.3 ผู้เรียนฝึกปฏิบัตกิ ารทาสมุนไพรไลย่ งุ สอื่ การเรียนรู้ 1. เอกสารประกอบการเรียนรู้ / ใบงาน / ใบความรู้ 2. แหล่งเรยี นร้ใู นชุมชน / วิทยากร / ภูมิปัญญาทอ้ งถ่นิ การวดั และประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎีระหว่างเรียน 2. การประเมินผลงานการปฏบิ ตั ริ ะหว่างเรยี นความสาเรจ็ ของการปฏิบตั ิ
13 การจบหลกั สูตร 1. มเี วลาเรยี น ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 2. มีผลการประเมนิ ตลอดหลักสตู ร ไมน่ อ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 60 3. มผี ลงานทีม่ คี ณุ ภาพ ตรงตามหลักการของหลกั สตู ร เอกสารหลักฐานการศึกษา 1. หลกั ฐานการประเมนิ ผล 2. ทะเบียนคุมวฒุ บิ ัตร 3. วุฒบิ ัตรการศกึ ษา ออกโดยสถานศึกษา การเทยี บโอน ผู้เรยี นท่จี บหลกั สูตรนีส้ ามารถนาไปเทยี บโอนผลการเรียนรู้กับหลกั สูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกท่ีสถานศึกษาได้ จัดทาข้ึน
14 หลักสตู รผา้ ด้นมือ (กระเป๋าป่นิ โต) จา้ นวน 30 ช่ัวโมง กล่มุ อาชพี ดา้ นอตุ สาหกรรมหรอื หตั ถกรรม ความเป็นมา สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยเป็นหน่วยงานภาครัฐท่ีมี หน้าท่ีจัดการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยให้กับประชาชนท่ีพลาดโอกาสทาง การศึกษาไดม้ องเหน็ ความสาคัญและช่องทางในการขยายอาชีพผ้าด้นมือ ใหก้ บั ประชาชนท่ีต้องการมี รายได้ ประกอบกบั ทางกระทรวงศึกษาธิการ ได้กาหนดนโยบายการจดั การศึกษาอาชพี เพ่ือการมีงาน ทา ให้สถานศึกษาได้จัดการเรียนการสอนให้กับประชาชน เพื่อเป็นทางเลือกอีกทางหนึ่งสาหรับ ประชาชนให้สามารถนาไปปฏิบัติได้จริงและนาไปเป็นอาชีพเพ่ิมรายได้ให้กับครอบครัวและชุมชนได้ สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจงึ มีแนวคิดจัดกระบวนการ พัฒนา หลักสตู รผ้าดน้ มอื ใหเ้ ป็นองค์ความรู้ แนวทาง ทีเ่ ป็นกลางในการจัดการศึกษาตามนโยบาย ผ้าด้นมือเป็นงานท่ีเย็บปักด้วยมือ สมัยก่อนจะมีการเย็บผ้าห่มนวมไว้ใชเ้ องในครัวเรือน ฝีมือ ในการเย็บจะไม่ปราณีตและไม่เรยี บร้อย เพราะทาไว้ใช้กันเอง ในครัวเรือนและเป็นของฝากกับผู้ทมี่ า เยี่ยมเยือน ปัจจุบันได้มีการพัฒนารูปแบบการเย็บปัก ลายเส้น ลวดลาย สีสัน เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย ใช้เป็นผ้าคลุมเตียงและผ้าห่มได้ แต่ยังไม่ท้ิงภูมิปัญญาท้องถ่ิน มีการเย็บปักด้วยมือ ลายเส้นและ ลวดลาย มีลักษณะท่ีบ่งบอกถึงวัฒนธรรมของภูมิปัญญาท้องถิ่น จึงกลายเป็นผ้าด้นมือในรูปแบบใหม่ ที่มิใช่เพียงแค่การเนาผ้าห่มที่ใช้ในครัวเรือนที่เย็บ จากฝ้ายหรือนุ่นใช้ภายในครอบครัวเรือนอยู่แล้ว ความรู้ประสบการณ์การทาผ้าด้นมือ มาประยุกต์ดัดแปลง เดิมทาเป็นงานด้นมือช้ินเล็ก ๆ และได้ พัฒนาชิ้นงานใหญ่ขึ้น เช่น ผ้าห่ม ผ้าคลุมเตียง ผ้าปูโต๊ะ ปลอกหมอน และในปัจจุบันแนวโน้มความ ต้องการผลิตภณั ฑท์ ี่ทาด้วยมอื หรอื งาน “Handmade” นน้ั มีแนวโนม้ ท่สี งู ขึ้นเร่ือยๆ กศน. อาเภอสามพราน จึงเห็นความสาคัญ ในการพัฒนาหลักสูตรผ้าด้นมือและช่องทางใน การขยายอาชพี เพื่อมงุ่ พัฒนาคน ให้ไดร้ บั การศึกษา เพ่อื พฒั นาอาชพี และ การมีงานทา สามารถสร้าง รายได้อาชพี ใหม้ คี วามมนั่ คง สามารถทางานร่วมกับภาคเี ครือขา่ ย และนาเอาความร้มู าเทยี บโอนเข้าสู่ หลักสตู รการศึกษานอกระบบระดบั การศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 ใหส้ อดคลอ้ งกบั ศักยภาพ พัฒนาตนเอง สังคม ชุมชน และส่ิงแวดล้อมและมีความพร้อมที่จะสามารถทางานได้อย่างมี ประสิทธิภาพดงั กล่าวต่อไป
15 หลักการของหลักสูตร 1. เป็นหลกั สูตรที่เนน้ การบรู ณาการใหส้ อดคล้องกบั ศกั ยภาพดา้ นต่าง ๆ 5 ดา้ น ไดแ้ ก่ ศกั ยภาพของทรพั ยากรธรรมชาติในแตล่ ะพน้ื ที่ ศักยภาพของพ้ืนทตี่ ามลักษณะภูมิอากาศ ศกั ยภาพ ภมู ิประเทศและทาเลทต่ี งั้ ของแต่ละประเทศ ศักยภาพของศิลปะ วัฒนะธรรม ประเพณี และวถิ ีชวี ติ ของแต่ละพน้ื ทแ่ี ละศักยภาพของทรัพยากรมนุษย์ในแตล่ ะพน้ื ท่ี 2. ม่งุ พัฒนาคนไทยให้ได้รับการศกึ ษาเพ่ือพฒั นาอาชพี และการมงี านทาอย่างมคี ุณภาพ ท่วั ถึงและ เท่าเทียมกนั สามารถสร้างรายไดท้ ่ีมัน่ คง และเป็นบคุ คลทมี่ วี นิ ยั เปี่ยมไปดว้ ยคุณธรรม จรยิ ธรรม มีจติ สานกึ ความรบั ผิดชอบต่อตนเอง ผู้อ่ืน และสังคม 3. สง่ เสรมิ ใหม้ ีความร่วมมือในการดาเนนิ งานการจดั การศึกษาอาชีพเพือ่ การมงี านทา รว่ มกับภาคีเครือข่าย 4. เนน้ การฝึกปฏิบัตจิ รงิ เพ่ือใหผ้ เู้ รยี นเกิดความรู้ ความเข้าใจ และสามารถนาไปประกอบ อาชพี ได้ ใหเ้ กดิ รายไดท้ ี่มนั่ คง ม่ังคงั่ และยั่งยนื ในอาชพี 5. ส่งเสริมใหม้ ีการเทียบโอนความร้แู ละประสบการณเ์ ข้าสู่หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบ ระดับ การศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน พทุ ธศักราช 2551 จุดมงุ่ หมาย 1. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ และฝกึ ทักษะผ้าดน้ มอื พร้อมท้งั วิธกี ารออกแบบ ผลติ ภัณฑผ์ ้าด้นมอื สร้างมูลค่าเพมิ่ 2. เพอื่ ใหผ้ ู้เรียนสามารถจัดทาโครงการประกอบอาชีพ ซ่งึ สง่ ผลใหม้ องเห็นช่องทางและ ตัดสนิ ใจประกอบอาชีพ พัฒนาผ้าดน้ มือ ท่ีสอดคล้องกบั ศักยภาพตนเอง ชุมชน และสิง่ แวดล้อม จน สามารถสร้างรายไดท้ ่มี นั่ คงได้ 3. เพอื่ ใหผ้ ู้เรียนมีคณุ ธรรม จรยิ ธรรม และจติ สานกึ ความรับผิดชอบตอ่ ตนเอง ชุมชนและ สังคม กลุ่มเป้าหมาย กลุ่มเป้าหมาย คือ ประชาชนกล่มุ เป้าหมายนอกระบบโรงเรียน 1. ผทู้ ไ่ี ม่มีอาชีพ 2. ผู้ท่มี อี าชพี และต้องการพัฒนาอาชพี ระยะเวลา 30 ชว่ั โมง จานวน 5 ชัว่ โมง ภาคทฤษฎี 25 ชัว่ โมง ภาคปฏบิ ตั ิ
16 โครงสรา้ งหลักสูตร 1. ช่องทางการประกอบอาชีพผ้าดน้ มือ จานวน 2 ชว่ั โมง 1.1 ความสาคัญของการประกอบอาชีพผ้าด้นมอื 1.2 ความรเู้ บื้องต้นในการประกอบอาชีพผ้าด้นมือ 1.2.1 ข้อมลู ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั อาชพี จากผู้รู้ ผูป้ ระกอบการในชุมชน 1.2.2 ความตอ้ งการของตลาด 1.2.3 การลงทุน 1.2.4 กระบวนการผลติ การจัดหาวสั ดุ อุปกรณ์และวัตถดุ ิบ 1.3 แหลง่ เรยี นรู้/ภูมปิ ญั ญาในทอ้ งถ่นิ ผ้าด้นมือ 1.4 บอกทิศทางการประกอบอาชพี 1.4.1 เป็นผู้ประกอบการ 1.4.2 ผคู้ ้าส่ง 2. ทกั ษะการประกอบอาชีพผ้าด้นมือ จานวน 25 ชวั่ โมง 2.1 ข้ันตอนการเตรียมการก่อนการประกอบอาชีพ 2.1.1 สถานท่ี 2.1.2 จดั สร้างอปุ กรณ์ผ้าดน้ มอื ได้แก่ แบบพิมพล์ ายด้น แบบพิมพ์ลายตัด 2.1.3 การเตรียมอุปกรณ์ผ้าด้นมอื 2.2 ขน้ั ตอนการทาผ้าดน้ มือ 2.2.1 ตดั ผ้าตามลายทต่ี อ้ งการ 2.2.2 วางใยสังเคราะห์ 2.2.3 วางทาบบนผ้าพนื้ แล้วทาการเนา วาดลายดว้ ยดินสอ ตามแบบพิมพ์และทา การด้น 3. การบรหิ ารจัดการในการประกอบอาชีพผ้าดน้ มือ จานวน 3 ชว่ั โมง 3.1 การบรหิ ารจัดการการผลิตและพัฒนารูปแบบผลิตภณั ฑผ์ ้าดน้ มือ 3.1.1 การควบคมุ ปริมาณ คุณภาพการผลติ และพัฒนารปู แบบผลิตภัณฑ์ 3.1.2 การลดต้นทุน 3.1.3 การวางแผนการผลิตการใชน้ วตั กรรม และเทคโนโลยีในการออกแบบช้นิ งาน 3.2 การจดั การการตลาด 3.2.1 การทาฐานข้อมูลลกู ค้า 3.2.2 การประชาสมั พนั ธ์ สร้างแบรนดโ์ ลโกเ้ พ่ือเพมิ่ มูลค่า 3.2.3 การนาสนิ คา้ เขา้ สู่กระบวนการมาตรฐานสนิ ค้า 3.2.4 การจาหน่ายผลติ ภัณฑ์ 3.2.5 การทาบญั ชี รายรับ – รายจ่าย 3.2.6 การวางแผนการตลาด 3.2.7 การเขา้ สกู่ ารตลาดในระดับประเทศและตลาดต่างประเทศ
17 3.3 การจัดการความเสี่ยง 3.3.1 การวเิ คราะห์และควบคุมความเสีย่ ง 1) ระยะเวลาการผลิตกับการจาหน่าย 2) ราคาขาย 3) คู่แขง่ ขนั การจัดกระบวนการเรยี นรู้ หลกั สูตรผ้าดน้ มอื เปน็ หลักสูตรที่เนน้ ให้ผ้เู รียนได้เรยี นรจู้ ากประสบการณ์ตรงด้วยการปฏิบัติ จริง โดยมีวิทยากรอาชีพเป็นผู้ช้ีแนะและจัดกระบวนการเรียนรู้พร้อมกับครูผู้สอน โดยมีการจัด กระบวนการเรยี นรู้ดังนี้ 1. การศึกษาดงู านจากสถานที่จรงิ บรรยาย และสาธติ อาชีพ 2. การฝึกปฏิบตั ริ ่วมกับวทิ ยากร และใหผ้ เู้ รยี นฝึกฝนด้วยตนเองจนเกิดทกั ษะ 3. ทดสอบทกั ษะที่ไดร้ ับการฝึกฝน สอ่ื การเรียนรู้ 1. สื่อเอกสารใบความรู้ในการบรรยายและสาธิตอาชีพและการฝึกปฎิบตั จิ ริง 2. ส่ืออิเลก็ ทรอนิกส์ Power Point,ภาพผ้าด้นมือ (ผ้าคลุมเตียง หมอน หมอนอิง หมอนหนุน หมอนขา้ ง กระเป๋า ผ้าปูโต๊ะ ผ้าแขวนฝาผนงั ) 3. ผูร้ ู้/ภมู ิปญั ญา ท่ีชานาญการ 4. วัตถุดบิ อปุ กรณ์ในอาชีพที่มีการใชจ้ ริง จดั สร้างโครงการเพอ่ื ต่อยอดอาชีพ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชพี การทาผา้ ด้นมือ (กระเป๋าป่ินโต) 1.1 ใหผ้ เู้ รียนศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ เรือ่ งความสาคญั ในการประกอบอาชีพ 1.2 ผูเ้ รยี นและวิทยากรรว่ มสนทนาแลกเปลี่ยนข้อมูลความคิดเห็น 1.3 ผเู้ รียนสรุปความรู้ 2. ทกั ษะการประกอบอาชีพการทาผา้ ดน้ มือ (กระเป๋าป่นิ โต) 2.1 ให้ผู้เรยี นศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ เรื่องประโยชนข์ องกระเป๋าปิ่นโตท่ีใชใ้ นการ ทาผา้ ด้นมอื (กระเป๋าปน่ิ โต) 2.2 วทิ ยากรอธบิ ายและสาธิตเกยี่ วกบั วธิ กี ารทา 2.3 ผเู้ รียนและวิทยากรร่วมสนทนาแลกเปลยี่ นข้อมลู ความคดิ เหน็ 2.4 ให้ผเู้ รยี นศึกษาเน้ือหาจากใบความรู้ เร่ือง การทาผา้ ด้นมอื (กระเป๋าปน่ิ โต) 2.5 วทิ ยากรบรรยายวัสดุอปุ กรณ์ และข้ันตอนการทาผ้าด้นมือ (กระเป๋าปน่ิ โต) งบประมาณ การทาผา้ ด้นมือ (กระเป๋าป่ินโต) 2.6 ผ้เู รียนฝกึ ปฏิบัตกิ ารทาผ้าด้นมอื (กระเป๋าปิ่นโต) 2.7 วทิ ยากรประเมินผลการทาผ้าด้นมือ (กระเป๋าปิ่นโต) ของผเู้ รียน
18 การบรรจภุ ณั ฑแ์ ละการตกแตง่ ผ้าดน้ มอื (กระเป๋าปน่ิ โต) วทิ ยากรอธิบายและสาธิตเกี่ยวกับการบรรจภุ ณั ฑ์การทาผ้าด้นมอื (กระเปา๋ ปน่ิ โต) การบรหิ ารจดั การในการประกอบอาชพี 1. การคิดราคาต้นทุน ค่าวัสดุอุปกรณ์ผ้าด้นมือกระเป๋าป่ินโต ค่าวัสดุอุปกรณ์ผ้าด้นมือ (กระเป๋าปิ่นโต) ค่าแรง วิทยากรอธิบายและสาธิตให้คิดคานวณ ราคาต้นทุนและการวิเคราะห์ จุดค้มุ ทนุ 2. การทาบัญชี วทิ ยากรอธิบายการทาบัญชีและสาธติ การทาบัญชีอยา่ งง่าย การวัดและประเมินผล 1. การประเมินความรภู้ าคทฤษฎีระหว่างเรียนและจบหลกั สูตร 2. การประเมนิ ผลงานระหว่างเรยี นจาการปฏบิ ัตไิ ดผ้ ลงานทมี่ ีคุณภาพสามารถสร้างรายได้ และ จบหลักสตู ร การจบหลกั สูตร 1. มีเวลาเรียน ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 2. มีผลการประเมนิ ตลอดหลกั สูตร ไมน่ ้อยกว่าร้อยละ 60 3. มผี ลงานที่มคี ณุ ภาพ ตรงตามหลักการของหลักสูตร เอกสารหลกั ฐานการศกึ ษา 1. หลกั ฐานการประเมนิ ผล 2. ทะเบียนคมุ วฒุ ิบตั ร 3. วฒุ บิ ตั รการศกึ ษา ออกโดยสถานศึกษา การเทียบโอน ผู้เรียนท่ีจบหลักสูตรนสี้ ามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสตู รการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกที่สถานศึกษาได้ จัดทาข้ึน
19 หลักสูตรการท้าลูกประคบ จา้ นวน 10 ช่ัวโมง กลมุ่ อาชีพด้านอุตสาหกรรมหรอื หัตถกรรม ความเปน็ มา ลูกประคบสมุนไพร คือผลิตภัณฑ์ท่ีได้จากการนาสมุนไพรหลายชนดิ มาผา่ นกระบวนการทา ความสะอาดแล้ว นามาหั่นหรือสับให้เป็นช้ินตามขนาดท่ีต้องการตาพอแตก ใช้สดหรือทาให้แห้ง นามาห่อหรือบรรจุรวมกันในผ้าให้ได้ รูปทรงต่าง ๆ เช่น ทรงกลม หมอนสาหรับใช้ นาบ หรือ กด ประคบส่วนต่าง ๆ ของรา่ งกาย เพอ่ื ทาให้กล้ามเน้ือผ่อน คลาย ถา้ เป็นลูกประคบสมนุ ไพรแหง้ ก่อน ใช้ต้องนามาพรมน้าแล้วทาให้ร้อนโดยน่ึง ลักษณะท่ัวไปของลูกประคบสมุนไพร ลูกประคบสมุนไพร ต้องห่อผ้าปิดสนิทรูปทรงต่าง ๆ ภายในบรรจุสมุนไพรสดหรือแห้งหลายชนิด รวมกัน กรณี ทาเป็น รูปทรงกลมปลายผ้าต้องรวมแล้วมัดให้แน่น ทาเป็นด้ามจับ ต้องมีกลิ่นหอมของน้ามันหอมระเหย ของสมุนไพรทใ่ี ช้ หลกั การของหลักสตู ร 1. เป็นหลักสูตรทเี่ น้นการบรู ณาการเนื้อหาสาระภาคทฤษฎีควบคู่ไปกับการฝกึ ปฏบิ ตั ิจริง ผเู้ รียนสามารถนาความรู้ และประสบการณ์ทไ่ี ด้รับไปประยุกตใ์ ชใ้ นการประกอบอาชีพได้อย่างมี คณุ ภาพและมีคุณธรรมจริยธรรม 2. เป็นหลกั สูตรท่ียดื หยนุ่ ท้ังเนอ้ื หา ระยะเวลาเรยี น และการจัดกระบวนการเรียนรู้ 3. เปน็ การสง่ เสรมิ ให้เกดิ ความคิดสรา้ งสรรค์มกี ารนาเอาวัสดุท่มี ใี นท้องถ่นิ มาใชใ้ หเ้ กดิ ประโยชนม์ ากทีส่ ุด จุดมุง่ หมาย 1. เพือ่ ให้ผเู้ รยี นมีความรู้ ความเข้าใจ ถึงวธิ ีการและขน้ั ตอนการทาและการใช้ลูกประคบ สมุนไพร 2. เพ่ือให้ผ้เู รยี นเกดิ ทกั ษะในการทาและการใช้ลกู ประคบสมนุ ไพร 3. เพือ่ ให้ผู้เรียนสามารถน้าความรทู้ ีไ่ ด้ไปประกอบเปน็ อาชีพเสริม สรา้ งรายได้ให้ตนเอง และครอบครวั กล่มุ เปา้ หมาย กลมุ่ เปา้ หมาย คอื ประชาชนท่วั ไป 1. ผทู้ ่ีไมม่ อี าชีพ 2. ผ้ทู ่มี ีอาชีพและตอ้ งการทาอาชีพเสริม
20 ระยะเวลา 10 ชว่ั โมง จานวน 2 ชว่ั โมง ภาคทฤษฎี 8 ชัว่ โมง ภาคปฏิบัติ โครงสร้างหลกั สูตร 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ จานวน 1 ช่วั โมง 1.1 ความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบอาชีพ จานวน 15 นาที 1.2 ความสาคญั ในการทาลกู ประคบ จานวน 15 นาที 1.3 แหลง่ เรยี นรเู้ กย่ี วกับการทาลกู ประคบ จานวน 15 นาที 1.4 แหลง่ จาหนา่ ยผลติ ภัณฑก์ ารทาลูกประคบ จานวน 15 นาที 2. ทกั ษะอาชีพ 8 ชว่ั โมง 2.1 ขน้ั ตอนในการทาลกู ประคบ จานวน 8 ช่วั โมง 2.1.1 วสั ดุ อปุ กรณ์ 2.1.2 การคัดเลือกสว่ นต่าง ๆ ของลกั ษณะสี ขนาด 2.1.3 การหาวัสดุ 2.1.4 การทาลูกประคบ 2.1.5 การฝกึ ปฏบิ ตั ิการออกแบบและสรา้ งสรรค์ผลติ ภณั ฑ์จากการทาลกู ประคบ 3. การบรหิ ารจดั การอาชีพ จานวน 1 ชวั่ โมง 3.1 การผลิต 3.2 การควบคมุ คุณภาพ 3.3 การตลาด วิธกี ารจดั กระบวนการเรียนรู้ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชพี 1.1 วทิ ยากรให้ความรถู้ ึงความสาคัญและความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชีพ การทา ลกู ประคบ 1.2 แหล่งเรยี นรเู้ กี่ยวกับการทาลูกประคบ 1.3 ศกึ ษาขอ้ มลู จากแหลง่ เรียนรู้ ภูมปิ ัญญา สอ่ื อิเล็กทรอนิกส์ เอกสาร สถาน ประกอบการ สถานทจ่ี ัดจาหนา่ ย 1.4 สรปุ ความรูท้ ี่ไดจ้ ากการศึกษาดูงานจากแหลง่ เรยี นรู้ ภูมปิ ัญญา 2. ทกั ษะอาชพี 2.1 วิทยากรบรรยายข้นั ตอนการทาลกู ประคบ 2.2 วิทยากรทาการสาธติ วิธกี ารทาลูกประคบ 2.3 วิทยากรร่วมกับผเู้ รยี นในการการออกแบบผลติ ภณั ฑ์การทาลูกประคบ 2.4 การฝกึ ปฏบิ ัตสิ ร้างสรรค์ชิน้ งานแบบต่าง ๆ
21 2.5 การแลกเปล่ียนเรยี นร้รู ะหวา่ งผ้เู รียนดว้ ยกนั 2.6 ศกึ ษาดูงานจากแหลง่ เรียนรใู้ นชุมชนและชอ่ งทางออนไลน์ เว็บไซดต์ า่ ง ๆ 3. การบริหารจัดการอาชีพ 3.1 การผลิต 3.1.1 สารวจแหล่งทุน 3.1.2 สารวจแหลง่ วัสดุ วตั ถดุ บิ ในทอ้ งถิ่น 3.2 การควบคมุ คุณภาพ 3.2.1 กาหนดมาตรฐาน คณุ ภาพของช้ินงาน ความสวยงาม ความทนทาน แขง็ แรง 3.3 การตลาด 3.3.1 ศกึ ษาข้อมูลการตลาด วเิ คราะหค์ วามต้องการของตลาด - ศนู ย์ OTOP - ศนู ย์ฝกึ อาชีพชุมชน - แหล่งท่องเทยี่ ว 3.3.2 การโฆษณาประชาสมั พนั ธ์ เช่น - เว็บไซดอ์ าเภอ จังหวดั - แผน่ พบั โฆษณา 3.3.3 การทาบัญชี - การคิดราคาต้นทนุ กาไร - บัญชรี ายรบั -รายจา่ ย ส่ือการเรียนรู้ 1. ใบความรู้/ใบงาน 2. ภูมปิ ัญญาท้องถิ่น/วทิ ยากร 3. ตวั อย่างชนิ้ งาน 4. วัสดุ อุปกรณ์ ทใี่ ชใ้ นการฝึกปฏบิ ัติ 5. แหลง่ เรียนรทู้ ่ศี กึ ษาดงู าน การวัดและประเมินผล 1. การประเมนิ ความร้ภู าคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสูตร 2. การประเมินผลระหว่างเรียนจากการปฏบิ ตั งิ านทมี่ ีคณุ ภาพเพยี งพอ สามารถสรา้ งรายได้ ให้กบั ตนเองความสาเรจ็ ของการปฏิบัติและจบหลักสูตร การจบหลักสตู ร 1. มีเวลาเรียนไมน่ ้อยกว่าร้อยละ 80 2. ผ่านการประเมนิ ผลท้งั ภาคทฤษฎี และภาคปฏิบตั ิไมน่ อ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 60
22 เอกสารหลักฐานการศกึ ษา 1. หลักฐานแสดงผลการเรียน 2. วฒุ บิ ตั ร ออกโดยสถานศึกษาในสงั กัดสานักงาน กศน. 3. ทะเบยี นคุมวุฒิบัตรทสี่ ถานศึกษาออกให้กับผู้เรยี นทจี่ บหลักสูตร การเทยี บโอน ผ้เู รยี นที่จบหลักสตู รนี้ สามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรหู้ ลักสตู รการศกึ ษานอกระบบ ระดบั การศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพเลอื กทสี่ ถานศึกษา ได้จัดทา
23 หลักสตู รการแปรรูปผลไม้ จา้ นวน 10 ช่ัวโมง กลมุ่ อาชีพดา้ นอตุ สาหกรรมหรอื หตั ถกรรม ความเปน็ มา สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย เป็นหน่วยงานภาครัฐที่มี หน้าท่ีท่ีจัดการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยให้กับประชาชนท่ีพลาดโอกาสทาง การศึกษา ได้มองเห็นความสาคัญและช่องทางในการขยายอาชีพการแปรรูปผลไม้ให้กับประชาชนท่ี ต้องการมีรายได้ ประกอบกับทางกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดนโยบายการจัดการศึกษาอาชีพเพ่ือ การมีงานทาให้สถานศึกษาได้จัดการเรียนการสอนให้กับประชาชนเพ่ือเป็นแนวทางเลือกอีกทางหนึ่ง สาหรับประชาชนให้สามารถนาไปปฏิบัติได้จริงและนาไปเป็นอาชีพเสริมเพ่ิมรายได้ให้กับครอบครัว และชุมชนได้ สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจึงมีแนวคิดจัดกระ บวนการ พัฒนาหลักสูตรการแปรรูปผลไม้ให้เป็นองค์ความรู้ แนวทางที่เป็นกลางในการจัดการศึกษา ตามนโยบาย เพ่ือตอบสนองนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ สานักงาน กศน. ได้ปรับเปลี่ยนกานจัด การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ โดยจัดให้มีศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน กศน. เป็นฐานการจัดกรรมให้แก่ ประชาชนกลุ่มเป้าหมายในพื้นท่ีบริการ สานักงาน กศน. จังหวัด จัดทาเวทีประชาคมในระดับจงั หวัด เพื่อกาหนดกรอบอาชีพของจังหวัด จากน้ันสถานศึกษาจึงจัดทาเวทีประชาคมในระดับอาเภอ โดยการวิเคราะห์ศักยภาพของตนเองและพ้ืนท่ี นาข้อมูลความต้องการด้านอาชีพของทุกตาบลและ ภูมปิ ญั ญาทอ้ งถิ่น มาพิจารณาร่วมกบั รอบอาชพี ของจงั หวดั เพ่อื กาหนดเปน็ กรอบอาชีพของอาเภอ การพัฒนาหลักสูตรต้องสอดคล้องกับกลุ่มอาชีพใหม่ คือ หลักสูตรกลุ่มอาชีพเกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรมและบริหาร ความคิดสร้างสรรค์ และอาชีพเฉพาะทาง โดยการพัฒนา เน้ือหาสาระท่ีมีองค์ความรู้ครบวงจร ประกอบด้วย โครงสร้างของหลักสูตร 4 ตอน คือ ช่องทาง การประกอบอาชีพ ทักษะการประกอบอาชีพ การบริหารจัดการและการจัดทาโครงการประกอบ อาชีพ เพ่อื ให้ผเู้ รยี นมีความรูท้ กั ษะและมีความมัน่ ใจในการประกอบอาชีพ หลกั การของหลักสตู ร 1. เปน็ หลักสตู รที่มีความยดื หยุ่นในการจดั กระบวนการเรียนรู้ และการวดั ผลและ ประเมนิ ผล 2. ส่งเสรมิ ด้านการศึกษาอาชพี เพ่ือการมีงานทา 3. ส่งเสริมการพฒั นาด้าน หลักสูตรเกษตร วิชาการแปรรูปผลไม้
24 จดุ หมาย 1. เพ่อื ใหผ้ เู้ รยี นมที ักษะอาชพี ทสี่ ามารถสร้างรายไดท้ ่ีมน่ั คง 2. ผเู้ รียนได้นาความร้มู าพฒั นาและช่วยเสริมอาชีพเดิมให้มคี วามกา้ วหนา้ มั่นคงยง่ิ ขน้ึ 3. เพ่ือให้ผ้เู รยี นมีความรู้ ทักษะและประสบการณ์เก่ียวกบั การแปรรปู ผลไม้สู่อาชีพได้ 4. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้และทักษะในการประกอบอาชพี 5. เพ่อื ให้ผเู้ รยี นมีความรู้ ความเขา้ ใจในการวางแผนการดาเนินงาน และบริการจดั การ อาชพี ได้อย่างมคี ุณภาพ 6. เพื่อให้ผูเ้ รียนมีคณุ ธรรม จริยธรรม มีความรบั ผิดชอบต่อตนเองและสังคมสว่ นรวม กลุม่ เปา้ หมาย 1. กล่มุ เปา้ หมายคือประชาชนกลมุ่ เป้าหมายนอกระบบโรงเรียน 2. ผ้ทู ไี่ มม่ อี าชีพ 3. ผู้ทมี่ ีอาชีพและต้องการพัฒนาอาชีพ ระยะเวลา 10 ช่ัวโมง จานวน 2 ชั่วโมง ภาคทฤษฎี 8 ช่ัวโมง ภาคปฏิบตั ิ โครงสรา้ งหลกั สูตร จานวน 10 ช่วั โมง 1. การบริหารจดั การในการประกอบอาชีพ 1.1 การจดั การดา้ นการตลาด 1.1.1 ช่องทางการประกอบอาชีพการแปรรูปผลไม้ 1.2.2 ทักษะการประกอบอาชพี 1.2.3 ขน้ั ตอนการทาการแปรรปู ผลไม้ วิธีการจดั กระบวนการเรียนรู้ หลักสูตรการทาแปรรปู ผลไม้เปน็ หลักสูตรที่เน้นให้ผู้เรียนได้เรียนร้จู ากประสบการณ์ตรงดว้ ย การปฏบิ ัตจิ ริง โดยมีวทิ ยากรอาชีพเป็นผู้ชี้แนะและจัดกระบวนการเรยี นรู้พร้อมกนั กับครูผู้สอน โดยมี การจัดกระบวนการเรียนรูด้ งั นี้ 1. การศกึ ษาดูงานจากสถานที่จรงิ บรรยาย และสาธิตอาชีพ 2. การฝกึ ปฏบิ ัตริ ว่ มกับวิทยากร และใหผ้ ู้เรียนฝึกฝนดว้ ยตนเองจนเกดิ ทกั ษะ 3. ทดสอบทักษะทีไ่ ด้รบั การฝึกฝน ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ การแปรรปู ผลไม้ 1. อธบิ ายความสาคญั ของการประกอบอาชีพการแปรรูปผลไม้ 2. อธบิ ายความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชพี การแปรรูปผลไม้
25 3. บอกความสาคัญและประโยชนข์ องแหลง่ เรียนร้แู ละภมู ิปัญญาในท้องถน่ิ 4. สามารถบอกทศิ ทางการประกอบอาชีพได้ ขอ้ มูลท่ีเกี่ยวข้องกบั อาชพี จากผ้รู ู้ ผ้ปู ระกอบการในชุมชน 1. ความสาคญั ของการประกอบอาชีพการแปรรปู ผลไม้ 2. ความรูเ้ บ้อื งตน้ ในการประกอบอาชีพการแปรรปู ผลไม้ ความตอ้ งการตลาด 1. การลงทุน 2. กระบวนการผลิต การจัดหาวสั ดุ อปุ กรณแ์ ละวัตถดุ บิ 3. บอกความสาคญั และประโยชน์ของแหลง่ เรียนรู้และภูมิปัญญาในท้องถิน่ ทิศทางการเรยี นรู้ 1. วิทยากรบรรยายให้ความรู้ รู้เร่ืองความสาคัญของอาชีพการแปรรูปผลไม้ 2. ศึกษาความร้เู บ้ืองต้นในการประกอบอาชพี การแปรรปู ผลไม้ข้อมลู ทเี่ กี่ยวขอ้ งกบั อาชพี จากผู้รู้ ผปู้ ระกอบการในชุมชน ความต้องการของตลาด การลงทนุ และกระบวนการผลติ การจดั หาวสั ดุ อปุ กรณ์ และวัตถดุ ิบ 3. ศึกษาดูงานจากแหลง่ เรียนรู้/ภูมปิ ัญญาในท้องถิ่น ขนั้ ตอนการทา 1. เพอ่ื ใหร้ ้ขู ัน้ ตอนและวธิ ีการทา 2. เพื่อใหร้ ู้หลักการฝกึ ปฏบิ ตั ิทถ่ี กู วธิ ี 3. เพ่อื ให้รู้จกั การให้อุปกรณ์ที่ถูกต้อง เน้อื หา ประเทศไทยมีผลไม้ให้กินตลอดท้ังปีก็จริงอยู่ แต่ผลไม้แต่ละชนิดก็มีรอบฤดูกาล ไม่ได้มี ผลผลิตท้ังปีเสียหน่อยถ้าหากซ้ือนอกฤดูกาลราคาแพงลมแทบจับ ทาอย่างไรถึงจะเก็บผลไม้ที่ชอบไว้ กินได้ตลอดปีล่ะ กระปุกดอทคอมขอแนะนาวิธีทาผลไม้อบแห้ง เคล็ดลับถนอมอาหารง่าย ๆ เพ่ือให้ สามารถเกบ็ รักษาผลไม้ท่ชี นื่ ชอบไวไ้ ดน้ าน แค่มีเตาอบก็ทาได้แลว้ ไม่ตอ้ งเสยี เวลาหาแดดตากแห้งอีก ด้วยถา้ อย่างน้ันอย่ารอช้า เรามาดูวธิ ีทา วิธีการปฏิบัติ 1. ผลไม้ท่จี ะนาไปอบแห้งอาจเปน็ ผลไมท้ ี่สกุ หรือสกุ มากก็ได้ 2. นาผลไม้ไปล้างในนา้ เยน็ ทาความสะอาดเปลือกให้สะอาดเสียกอ่ น 3. หั่นผลไมเ้ ป็นชิ้น ๆ ทมี่ ขี นาดเทา่ ๆ กันเพือ่ ทเ่ี วลาอบออกมาจะได้แห้งพร้อมกนั 4. ผลไม้บางชนิดทต่ี อ้ งปอกเปลือกและเอาเม็ดออกเวลาทาน เช่น แอปเปิล ลูกพชื เป็น ตน้ ถา้ ต้องการนามาอบแห้งควรใชม้ ีดบง้ั ทาเป็นเคร่ืองหมายกากบาท (x) ด้านบน แลว้ ควา้ นเมด็ ออกมา เสร็จแล้วก็นาลงไปต้มในน้าเดือด ประมาณ 30 วนิ าที 5. นาผลไมไ้ ปแช่ในอา่ งน้าแข็งจะช่วยใหผ้ ิวของผลไมล้ นื่ หลดุ ออกมาได้งา่ ยโดยไม่ต้องใช้ มดี ปอกเปลอื ก
26 6. ถ้าตอ้ งการให้ผลไม้สดที่ปอกเปลือกออกมาแล้วดูสวยและสไี ม่เปลย่ี น ควรแชไ่ วใ้ น นา้ เปลา่ ผสมนา้ มะนาว ประมาณ 10 นาที แลว้ นาข้ึนมาสะเด็ดนา้ และซบั นา้ ออกด้วยกระดาษ อเนกประสงค์ แนวทางประกอบอาชพี 1. บอกวธิ ีหาลูกคา้ แบบต่างๆได้ 2. สามารถกาหนดราคาและเทคนคิ การขายได้ 3. สามารถทาบญั ชีอย่างงา่ ยๆได้ 4. บอกคณุ ลักษณะของผปู้ ระกอบอาชีพได้ การจัดการบวนการเรยี นรู้ 1. การหาลกู ค้าและการบริการ 2. การกาหนดราคาขาย 3. การทาบัญชรี บั – จา่ ยอย่างงา่ ยๆ 4. คณุ ธรรมจรยิ ธรรมของผูป้ ระกอบอาชีพ - ความชือ่ สัตย์ - การตรงต่อเวลา - การให้ความสาคญั ตอ่ ลูกคา้ ฯ 5. แบ่งกลุม่ อภิปรายดา้ นการจดั การและคุณธรรมของผู้ประกอบการอาชพี - กลมุ่ ผู้บริหาร - กลุ่มผขู้ าย - กลุ่มผูผ้ ลติ - กลมุ่ ลกู คา้ สอื่ การเรียนรู้ 1. สอ่ื เอกสารใบความรู้ในการบรรยายและสาธิตอาชีพและการฝกึ ปฏิบัติจริง 2. ผรู้ ู้/ภมู ปิ ญั ญา ท่ีชานาญการ 3. วตั ถุดบิ อปุ กรณ์ในอาชีพท่ีมกี ารใชจ้ รงิ การวดั และประเมินผล 1. การประเมนิ ความรภู้ าคทฤษฏีระหวา่ งเรียนและจบหลกั สูตร 2. การประเมินผลงานระหว่างเรยี นจากการปฏบิ ัติ ได้ผลงานท่มี คี ุณภาพสามารถสร้างรายได้ และจบหลักสูตร การจบหลกั สตู ร 1. มีเวลาเรียน ไม่นอ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 2. มีผลการประเมินตลอดหลกั สูตร ไมน่ ้อยกว่ารอ้ ยละ 60 3. มีผลงานทมี่ ีคุณภาพ
27 เอกสารหลักฐานการศกึ ษา หลักฐานการประเมินผล การเทยี บโอน ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้สามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนร้กู ับหลักสตู รการศึกษานอกระบบ ระดับ การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกท่ีสถานศึกษาได้ จดั ทาข้ึน
28 หลกั สูตรก๋วยเตี๋ยวลุยสวน จำนวน 5 ช่ัวโมง กลมุ่ อำชพี พำณิชยกรรมและบริกำร ควำมเป็นมำ การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้ มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซ่ึงกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดยุทธศาสตร์ที่จะ พัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นท่ีใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เทา่ ทนั เพ่ือแข่งขันได้ในเวทโี ลก” ตลอดจนกาหนดภารกิจท่ีจะยกระดับการจัดการศึกษา เพื่อเพิ่มศักยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถสร้างรายได้ท่ีม่ันคง โดยเน้น การบูรณาการให้สอดคล้องกบั ศกั ยภาพด้านต่างๆ มงุ่ พฒั นาคนไทยใหไ้ ด้รับการศึกษาเพอื่ พัฒนาอาชีพ และการมีงานทาอย่างมีคุณภาพท่ัวถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้ม่ันคง มั่งคั่ง และมีงานทา อย่างยั่งยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันทั้งในระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซึ่งจะเป็น การจดั การศึกษาตลอดชวี ติ ในรปู แบบใหม่ทสี่ ร้างความมั่นคงให้แกป่ ระชาชนและประเทศชาติ ดังน้ันสถานศึกษาจึงได้เห็นความสาคัญในเรื่องการนาวัตถุดิบในชุมชนมาแปรรูปอาหารเป็น อาหารวา่ งประเภทต่าง ๆ เพือ่ บริโภคในครัวเรอื น และจาหนา่ ยในชุมชนและเพ่ิมมูลคา่ ของผลิตภัณฑ์ สร้างรายได้ต่อไป จึงสนับสนุนและส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายให้มีความรู้เร่ืองการแปรรูปอาหาร ประเภทต่าง ๆ จากวัตถุดิบที่มีในชุมชน โดยการพัฒนาหลักสูตรให้ผู้เรียนได้มีความรู้เรื่องอาหารว่าง ก๋วยเตี๋ยวลุยสวน เพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าและเพ่ิมความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจการผลิต สินคา้ หลกั กำรของหลักสตู ร หลกั สูตรการประกอบอาชพี ก๋วยเตย๋ี วลยุ สวน มีหลักการ ดงั นี้ 1. เป็นหลกั สตู รอาชพี ท่สี ง่ เสรมิ และอนรุ ักษค์ วามรู้ของภมู ิปญั ญาทอ้ งถิน่ 2. เป็นหลักสูตรอาชีพท่เี นน้ การนาวัสดุธรรมชาตทิ ่มี มี ากและเหลอื ใชใ้ นทอ้ งถนิ่ มาสร้าง มูลคา่ เพ่ิมเพ่ือใหป้ ระชาชนเกิดรายได้ 3. เปน็ หลักสตู รการศึกษาอาชพี เพอ่ื การมงี านทาของประชาชน 4. เป็นหลักสตู รการศึกษาอาชีพทสี่ ามารถเทียบโอนผลการเรียนเขา้ สู่หลกั สูตร การศกึ ษานอกระบบระดับการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี รายวิชาเลอื กได้ จดุ มงุ่ หมำย หลกั สตู รการประกอบอาชพี กว๋ ยเตย๋ี วลุยสวน มจี ุดมุ่งหมาย ดังน้ี 1. เพื่อให้ผู้เรียนมคี วามรู้และทักษะในการทาอาหารวา่ ง 2. เพอ่ื ให้ผู้เรยี นสามารถนาความรู้ท่ีได้ไปสร้างรายได้
29 กลมุ่ เปำ้ หมำย เพ่ื อ ให้ ป ร ะช า ช น ก ลุ่ ม ผู้ ส น ใจ มี ค ว า ม รู้แ ล ะทั ก ษ ะเรื่ อง ก าร น า ส มุ น ไพ ร แ ล ะ วั ต ถุดิ บ ท า ง ธรรมชาติมาสรา้ งผลิตภัณฑ์อาหารว่างก๋วยเต๋ยี วลุยสวน สร้างสรรค์และสอดคล้องกับสังคมในปัจจุบัน สามารถนาความรู้และวิธีการไปปฏิบัติใช้ในครอบครัวตนเอง สามารถเผยแพร่ให้แก่ผู้อ่ืน และนาไป ประกอบอาชีพเพื่อการมงี านทาได้ ระยะเวลำ 5 ช่ัวโมง จานวน 1 ช่วั โมง ภาคทฤษฎี 4 ชว่ั โมง ภาคปฏบิ ัติ โครงสรำ้ งหลกั สูตร จานวน 30 นาที 1. ช่องทางการประกอบอาชพี จานวน 4 ช่ัวโมง 1.1 ความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชีพ จานวน 30 นาที 1.2 ความสาคญั ในการทาก๋วยเต๋ียวลุยสวน 1.3 แหล่งเรยี นรเู้ ก่ยี วกบั การทาก๋วยเต๋ียวลุยสวน 1.4 แหล่งจาหน่ายการแปรรปู อาหาร 2. ทักษะอาชีพ 2.1 ขั้นตอนในการทากว๋ ยเตี๋ยวลุยสวน 2.1.1 วัสดุ อปุ กรณ์ 2.1.2 การคดั เลือกส่วนต่าง ๆ ของวัตถุดบิ 2.1.3 การหาวัตถดุ ิบ 2.1.4 การทาอาหารวา่ ง 2.1.5 การฝกึ ปฏิบัติการทาก๋วยเตีย๋ วลุยสวน 3. การบรหิ ารจัดการอาชีพ 3.1 การผลิต 3.2 การควบคุมคุณภาพ 3.3 การตลาด วธิ ีกำรจดั กระบวนกำรเรียนรู้ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ 1.1 วิทยากรใหค้ วามร้ถู ึงความสาคญั และความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชีพ กว๋ ยเต๋ียวลยุ สวน 1.2 แหล่งเรียนรเู้ กย่ี วกบั ก๋วยเต๋ยี วลุยสวน 1.3 ศกึ ษาข้อมลู จากแหล่งเรียนรู้ ภูมิปญั ญา สื่ออเิ ล็กทรอนิกส์ เอกสาร สถาน ประกอบการ สถานทจ่ี ดั จาหนา่ ย
30 1.4 สรุปความรูท้ ไี่ ดจ้ ากการศึกษาดูงานจากแหลง่ เรยี นรู้ ภูมปิ ัญญา 2. ทกั ษะอาชพี 2.1 วทิ ยากรบรรยายข้ันตอนการทาก๋วยเตีย๋ วลุยสวน 2.2 วิทยากรทาการสาธติ วธิ กี ารทา ก๋วยเต๋ยี วลุยสวน พรอ้ มให้ผ้เู รียนปฏิบตั ิจริงในการ ทากว๋ ยเตี๋ยวหลอด 2.3 วิทยากรรว่ มกับผู้เรยี นในการการออกแบบรปู แบบก๋วยเตี๋ยวลยุ สวน 2.4 การฝกึ ปฏิบตั สิ ร้างสรรค์ชนิ้ งานแบบตา่ ง ๆ 2.5 การแลกเปลยี่ นเรยี นร้รู ะหวา่ งผู้เรียนดว้ ยกนั 2.6 ศึกษาดงู านจากแหล่งเรียนรใู้ นชมุ ชนและชอ่ งทางออนไลน์ เวบ็ ไซด์ต่างๆ 3. การบริหารจดั การอาชีพ 3.1 การผลติ 3.1.1 สารวจแหลง่ ทุน 3.1.2 สารวจแหล่งวัสดุ วัตถุดบิ ในท้องถิ่น 3.2 การควบคมุ คุณภาพ 3.2.1 กาหนดมาตรฐาน คณุ ภาพของชน้ิ งาน ความสวยงาม ความทนทาน แขง็ แรง 3.3 การตลาด 3.3.1 ศึกษาข้อมูลการตลาด วเิ คราะห์ความต้องการของตลาด - ศูนย์ OTOP - ศูนย์ฝกึ อาชีพชุมชน - แหล่งทอ่ งเทยี่ ว 3.3.2 การโฆษณาประชาสมั พันธ์ เช่น - เวบ็ ไซดอ์ าเภอ จงั หวัด - แผน่ พบั โฆษณา 3.3.3 การทาบัญชี - การคดิ ราคาต้นทนุ กาไร - บัญชีรายรับ-รายจ่าย ส่อื กำรเรียนรู้ 1. ใบความรู้/ใบงาน 2. ภูมปิ ญั ญาท้องถิน่ /วิทยากร 3. ตวั อย่างชิ้นงาน 4. วสั ดุ อปุ กรณ์ ท่ใี ช้ในการฝึกปฏิบัติ 5. แหลง่ เรยี นรู้ ท่ศี กึ ษาดูงาน
31 กำรวดั และประเมินผล 1. การประเมินความรูภ้ าคทฤษฎีระหว่างเรียนและจบหลักสตู ร 2. การประเมนิ ผลระหวา่ งเรียนจากการปฏบิ ตั งิ านท่ีมคี ุณภาพเพยี งพอ สามารถสร้างรายได้ ให้กับตนเองความสาเรจ็ ของการปฏิบัตแิ ละจบหลักสตู ร กำรจบหลักสตู ร 1. มเี วลาเรียนไม่น้อยกว่ารอ้ ยละ 80 2. ผ่านการประเมินผลทง้ั ภาคทฤษฎี และภาคปฏบิ ตั ิไม่น้อยกวา่ รอ้ ยละ 60 3. ผูเ้ รยี นสามารถเขียนโครงการอาชพี ของตนเองได้ อยา่ งนอ้ ย 1 โครงการ เอกสำรหลักฐำนกำรศกึ ษำ 1. หลักฐานแสดงผลการเรียน 2. วฒุ ิบตั ร ออกโดยสถานศึกษาในสงั กัดสานักงาน กศน. 3. ทะเบียนคุมวุฒิบัตรท่ีสถานศึกษาออกใหก้ บั ผเู้ รยี นท่จี บหลักสูตร กำรเทียบโอน ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้สามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้หลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดบั การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี เลือกที่สถานศึกษาได้จดั ทา ข้นึ ได้
32 หลักสตู รขนมไทย จำนวน 15 ชั่วโมง กลุม่ อำชพี ดำ้ นพำณิชกรรมและบรกิ ำร ควำมเปน็ มำ การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้ มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซ่ึงกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดยุทธศาสตร์ท่ีจะ พัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทนั เพ่ือแข่งขันได้ในเวทโี ลก” ตลอดจนกาหนดภารกิจที่จะยกระดับการจัดการศึกษา เพื่อเพิ่มศักยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถสร้างรายได้ ท่ีม่ันคง โดยเน้น การบูรณาการให้สอดคล้องกับศกั ยภาพด้านต่างๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ไดร้ บั การศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพ และการมีงานทาอย่างมีคุณภาพทั่วถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้ม่ันคง ม่ังคั่ง และมีงานทา อย่างยั่งยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันทั้งในระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซ่ึงจะเป็น การจดั การศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ทส่ี รา้ งความมน่ั คงให้แก่ประชาชนและประเทศชาติ ดงั น้ันสถานศึกษาจึงได้เห็นความสาคัญในเรอื่ งการนาวัตถดุ ิบในชุมชนมาแปรรูปอาหาร ขนม ไทยประเภทต่างๆเพื่อบริโภคในครัวเรือน และจาหน่ายในชุมชนและเพ่ิมมูลค่าของผลิตภัณฑ์ สร้าง รายได้ต่อไป จึงสนับสนุนและส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายให้มีความรู้เรื่องการแปรรูปอาหารประเภท ต่าง ๆ จากวัตถุดิบท่ีมีในชุมชน โดยการพัฒนาหลักสูตร ให้ผู้เรียนได้มีความรู้เร่ืองการปรุงอาหาร การแปรรูปอาหารขนมไทย เพ่ือเพ่ิมมูลค่าให้กับสินค้าและเพ่ิมความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจ การผลติ สินคา้ หลักกำรของหลักสูตร หลกั สูตรการประกอบอาชีพ ขนมไทย มีหลักการ ดงั นี้ 1. เปน็ หลักสตู รอาชพี ที่ส่งเสริม และอนรุ ักษ์ความรขู้ องภมู ิปญั ญาท้องถ่นิ 2. เปน็ หลกั สูตรอาชีพทเี่ น้นการนาวสั ดธุ รรมชาติทม่ี มี ากและเหลอื ใชใ้ นท้องถน่ิ มาสรา้ ง มูลค่าเพ่ิมเพื่อให้ประชาชนเกิดรายได้ 3. เป็นหลักสตู รการศกึ ษาอาชพี เพื่อการมีงานทาของประชาชน 4. เป็นหลักสตู รการศกึ ษาอาชพี ทีส่ ามารถเทียบโอนผลการเรยี นเขา้ สู่หลักสตู รการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพรายวชิ าเลอื กได้ จุดมุ่งหมำย หลักสตู รการประกอบอาชพี ขนมไทย มีจุดหมาย ดงั นี้ 1. เพือ่ ใหผ้ ูเ้ รยี นมีความรู้และทกั ษะในการทาขนมไทย 2. เพ่ือให้ผ้เู รยี นสามารถนาความรูท้ ่ีได้ไปสร้างรายได้
33 กลุ่มเป้ำหมำย เพ่ือให้ประชาชนกลุ่มผู้สนใจมีความรู้และทักษะเร่ืองการนาสมุนไพรและวัตถุดิบทาง ธรรมชาติมาสร้างผลิตภัณฑ์อาหาร ขนมไทยท่ีสร้างสรรค์และสอดคล้องกับสังคมในปัจจุบัน สามารถ นาความรู้และวิธีการไปปฏิบัติใช้ในครอบครัวตนเอง สามารถเผยแพร่ให้แก่ผู้อ่ืน และนาไปประกอบ อาชีพเพือ่ การมงี านทาได้ ระยะเวลำ 15 ช่วั โมง จานวน 2 ชว่ั โมง ภาคทฤษฎี 13 ช่ัวโมง ภาคปฏบิ ตั ิ โครงสรำ้ งหลกั สตู ร จานวน 1 ชั่วโมง 1. ช่องทางการประกอบอาชพี จานวน 15 นาที 1.1 ความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชีพ จานวน 15 นาที 1.2 ความสาคัญในการทาขนมไทย จานวน 15 นาที 1.3 แหล่งเรียนรเู้ กี่ยวกบั การทาขนมไทย จานวน 15 นาที 1.4 แหล่งจาหนา่ ยผลิตภณั ฑ์ขนมไทย จานวน 13 ชว่ั โมง 2. ทกั ษะอาชีพ 2.1 ข้นั ตอนในการทาขนมไทย จานวน 30 นาที 2.1.1 วสั ดุ อุปกรณ์ 2.1.2 การคดั เลอื กสว่ นตา่ ง ๆ ของวตั ถุดบิ จานวน 30 นาที 2.1.3 การหาวัตถุดบิ 2.1.4 การทาขนมไทย 2.1.5 การฝึกปฏบิ ตั ิการทาขนมไทย - ลอดช่องไทยและลอดช่องสิงคโ์ ปร์ - ขนมหม้อแกง - ขนมทองหยอด 3. การบริหารจดั การอาชีพ 3.1 การผลิต 3.2 การควบคมุ คณุ ภาพ 3.3 การตลาด 4. โครงการประกอบอาชพี ขนมไทย 4.1 ความสาคญั ของโครงการอาชพี ขนมไทย 4.2 ประโยชนข์ องโครงการอาชีพ ขนมไทย 4.3 องค์ประกอบของโครงการอาชีพ ขนมไทย 4.4 การเขยี นโครงการอาชีพ ขนมไทย
34 4.5 การประเมนิ ความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชพี ขนมไทย วิธกี ำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ 1.1 วทิ ยากรให้ความร้ถู ึงความสาคัญและความเป็นไปไดใ้ นการประกอบอาชพี ขนมไทย 1.2 แหล่งเรียนรเู้ กีย่ วกับขนมไทย 1.3 ศกึ ษาข้อมลู จากแหลง่ เรียนรู้ ภูมปิ ญั ญา สื่ออิเล็กทรอนกิ ส์ เอกสาร สถาน ประกอบการ สถานท่จี ดั จาหนา่ ย 1.4 สรุปความรู้ทไี่ ด้จากการศกึ ษาดงู านจากแหลง่ เรียนรู้ ภูมปิ ัญญา 2. ทักษะอาชีพ 2.1 วิทยากรบรรยายข้ันตอนการทาขนมไทย 2.2 วทิ ยากรทาการสาธิตวิธีการทาขนมไทย 2.3 วทิ ยากรร่วมกบั ผ้เู รยี นในการการออกแบบผลติ ภัณฑ์ขนมไทย 2.4 การฝึกปฏบิ ตั สิ รา้ งสรรค์ช้นิ งานแบบต่าง ๆ 2.5 การแลกเปล่ยี นเรยี นรูร้ ะหว่างผู้เรียนด้วยกัน 2.6 ศกึ ษาดงู านจากแหล่งเรียนรู้ในชมุ ชนและชอ่ งทางออนไลน์ เวบ็ ไซด์ตา่ ง ๆ 3. การบริหารจัดการอาชีพ 3.1 การผลติ 3.1.1 สารวจแหลง่ ทุน 3.1.2 สารวจแหล่งวสั ดุ วัตถุดบิ ในท้องถนิ่ 3.2 การควบคมุ คณุ ภาพ 3.2.1 กาหนดมาตรฐาน คณุ ภาพของชิ้นงาน ความสวยงาม ความทนทาน แข็งแรง 3.3 การตลาด 3.3.1 ศึกษาข้อมลู การตลาด วเิ คราะหค์ วามต้องการของตลาด - ศนู ย์ OTOP - ศนู ยฝ์ ึกอาชีพชมุ ชน - แหล่งท่องเทยี่ ว 3.3.2 การโฆษณาประชาสมั พนั ธ์ เชน่ - เวบ็ ไซดอ์ าเภอ จงั หวัด - แผ่นพบั โฆษณา 3.3.3 การทาบญั ชี - การคิดราคาตน้ ทนุ กาไร - บญั ชีรายรับ-รายจ่าย
35 สือ่ กำรเรยี นรู้ 1. ใบความรู้/ใบงาน 2. ภูมปิ ญั ญาท้องถนิ่ /วิทยากร 3. ตัวอย่างชิ้นงาน 4. วัสดุ อปุ กรณ์ ที่ใชใ้ นการฝึกปฏิบตั ิ 5. แหล่งเรียนรู้ ท่ศี ึกษาดูงาน กำรวดั และประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎีระหว่างเรียนและจบหลกั สูตร 2. การประเมนิ ผลระหว่างเรียนจากการปฏิบตั ิงานท่มี ีคุณภาพเพยี งพอ สามารถสรา้ งรายได้ ให้กบั ตนเองความสาเร็จของการปฏบิ ตั ิและจบหลกั สูตร กำรจบหลกั สตู ร 1. มเี วลาเรยี นไมน่ อ้ ยกวา่ ร้อยละ 80 2. ผ่านการประเมินผลทั้งภาคทฤษฎี และภาคปฏบิ ัตไิ ม่นอ้ ยกว่ารอ้ ยละ 60 3. ผเู้ รยี นสามารถเขยี นโครงการอาชีพของตนเองได้ อยา่ งน้อย 1 โครงการ เอกสำรหลักฐำนกำรศึกษำ 1. หลกั ฐานแสดงผลการเรยี น 2. วุฒิบตั ร ออกโดยสถานศึกษาในสังกัดสานักงาน กศน. 3. ทะเบยี นคุมวุฒิบตั รท่สี ถานศกึ ษาออกให้กบั ผเู้ รยี นทจ่ี บหลักสตู ร กำรเทียบโอน ผเู้ รยี นทจ่ี บหลักสตู รนส้ี ามารถนาไปเทยี บโอนผลการเรยี นรหู้ ลกั สูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพเลอื กที่สถานศึกษาได้จดั ทา ขึน้ ได้
36 หลกั สตู รขนมไทย จำนวน 15 ชั่วโมง กลมุ่ อำชพี ดำ้ นพำนิชยกรรมและบรกิ ำร ควำมเป็นมำ การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้ มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซ่ึงกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดยุทธศาสตร์ที่จะ พัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รูเ้ ขา รู้เรา เทา่ ทัน เพ่ือแข่งขันได้ในเวทโี ลก” ตลอดจนกาหนดภารกิจท่ีจะยกระดบั การจัดการศึกษา เพ่ือเพ่ิมศักยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถสร้างรายได้ ที่มั่นคง โดยเน้น การบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพื่อพัฒนา อาชีพและการมีงานทาอย่างมีคุณภาพทั่วถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้ม่ันคง มั่งคั่ง และมี งานทาอย่างย่ังยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันท้ังในระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซึ่งจะ เป็นการจดั การศึกษาตลอดชีวติ ในรปู แบบใหมท่ ี่สรา้ งความมนั่ คงใหแ้ ก่ประชาชนและประเทศชาติ ดงั น้ันสถานศึกษาจึงได้เห็นความสาคัญในเร่อื งการนาวตั ถดุ ิบในชมุ ชนมาแปรรูปอาหาร ขนม ไทยประเภทต่างๆเพ่ือบริโภคในครัวเรือน และจาหน่ายในชุมชนและเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์ สร้าง รายได้ต่อไป จึงสนับสนุนและส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายให้มีความรู้เร่ืองการแปรรูปอาหารประเภท ต่างๆจากวัตถุดิบท่ีมีในชุมชน โดยการพัฒนาหลักสูตร ให้ผู้เรียนได้มีความรู้เรื่องการปรุงอาหาร การแปรรูปอาหาร ขนมไทย เพ่ือเพิ่มมูลคา่ ให้กับสินค้าและเพิ่มความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจ การผลติ สินค้า หลกั กำรของหลักสูตร หลกั สตู รการประกอบอาชีพ ขนมไทย มหี ลักการ ดงั นี้ 1. เป็นหลักสูตรอาชีพท่ีสง่ เสริม และอนรุ ักษ์ความรขู้ องภมู ิปญั ญาท้องถ่นิ 2. เปน็ หลักสตู รอาชีพที่เนน้ การนาวัสดธุ รรมชาตทิ ี่มมี ากและเหลือใชใ้ นท้องถน่ิ มาสร้าง มลู คา่ เพ่ิมเพื่อใหป้ ระชาชนเกิดรายได้ 3. เปน็ หลกั สตู รการศึกษาอาชีพเพ่ือการมีงานทาของประชาชน 4. เป็นหลักสูตรการศึกษาอาชีพทส่ี ามารถเทยี บโอนผลการเรียนเข้าสูห่ ลักสูตรการศึกษา นอกระบบระดับการศึกษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพี รายวชิ าเลอื กได้ จดุ มงุ่ หมำย หลกั สตู รการประกอบอาชพี ขนมไทย มจี ุดหมาย ดงั นี้ 1. เพ่ือให้ผู้เรยี นมีความรแู้ ละทักษะในการทาขนมไทย 2. เพ่ือใหผ้ เู้ รยี นสามารถนาความรู้ท่ีได้ไปสรา้ งรายได้
37 กลมุ่ เปำ้ หมำย เพื่อให้ประชาชนกลุ่มผู้สนใจมีความรู้และทักษะเร่ืองการนาสมุนไพรและวัตถุดิบทาง ธรรมชาติมาสร้างผลิตภัณฑ์อาหาร ขนมไทยที่สร้างสรรค์และสอดคล้องกับสังคมในปัจจุบัน สามารถ นาความรู้และวิธีการไปปฏิบัติใช้ในครอบครัวตนเอง สามารถเผยแพร่ให้แก่ผู้อื่น และนาไปประกอบ อาชพี เพ่อื การมงี านทาได้ ระยะเวลำ 15 ชวั่ โมง จานวน 2 ชว่ั โมง ภาคทฤษฎี 13 ชว่ั โมง ภาคปฏบิ ัติ โครงสรำ้ งหลักสตู ร จานวน 1 ชว่ั โมง 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชพี จานวน 13 ชว่ั โมง 1.1 ความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชีพ 1.2 ความสาคัญในการทาขนมไทย จานวน 30 นาที 1.3 แหลง่ เรยี นรู้เกี่ยวกับการทาขนมไทย จานวน 30 นาที 1.4 แหล่งจาหนา่ ยผลติ ภณั ฑ์ขนมไทย 2. ทักษะอาชีพ 2.1 ขน้ั ตอนในการทาขนมไทย 2.1.1 วสั ดุ อปุ กรณ์ 2.1.2 การคัดเลือกส่วนต่าง ๆ ของวตั ถุดิบ 2.1.3 การหาวตั ถุดบิ 2.1.4 การทาขนมไทย 2.1.5 การฝึกปฏิบัติการทาขนมไทย - ขนมลมื กลนื - ขนมเสน่หจ์ นั ทร์ - ขนมซาหริ่ม 3. การบริหารจดั การอาชีพ 3.1 การผลิต 3.2 การควบคุมคณุ ภาพ 3.3 การตลาด 4. โครงการประกอบอาชพี ขนมไทย 4.1 ความสาคัญของโครงการอาชีพ ขนมไทย 4.2 ประโยชน์ของโครงการอาชีพ ขนมไทย 4.3 องคป์ ระกอบของโครงการอาชีพ ขนมไทย 4.4 การเขียนโครงการอาชีพ ขนมไทย
38 4.5 การประเมินความเหมาะสมและสอดคลอ้ งของโครงการอาชพี ขนมไทย วธิ กี ำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ 1. ชอ่ งทางการประกอบอาชีพ 1.1 วทิ ยากรให้ความรถู้ ึงความสาคัญและความเปน็ ไปไดใ้ นการประกอบอาชพี ขนมไทย 1.2 แหล่งเรียนรเู้ กย่ี วกบั ขนมไทย 1.3 ศกึ ษาขอ้ มลู จากแหล่งเรียนรู้ ภมู ปิ ัญญา สื่ออิเล็กทรอนกิ ส์ เอกสาร สถาน ประกอบการ สถานทีจ่ ดั จาหน่าย 1.4 สรุปความรู้ท่ไี ดจ้ ากการศึกษาดงู านจากแหล่งเรยี นรู้ ภมู ิปญั ญา 2. ทักษะอาชพี 2.1 วิทยากรบรรยายข้ันตอนการทาขนมไทย 2.2 วิทยากรทาการสาธิตวธิ ีการทาขนมไทย 2.3 วิทยากรรว่ มกับผเู้ รยี นในการการออกแบบผลติ ภัณฑ์ขนมไทย 2.4 การฝกึ ปฏิบัตสิ ร้างสรรค์ชิน้ งานแบบต่าง ๆ 2.5 การแลกเปลยี่ นเรียนรู้ระหว่างผเู้ รยี นด้วยกนั 2.6 ศึกษาดูงานจากแหลง่ เรียนรู้ในชุมชนและช่องทางออนไลน์ เวบ็ ไซดต์ ่างๆ 3. การบรหิ ารจดั การอาชีพ 3.1 การผลติ 3.1.1 สารวจแหล่งทนุ 3.1.2 สารวจแหลง่ วสั ดุ วัตถดุ ิบในท้องถิ่น 3.2 การควบคุมคณุ ภาพ 3.2.1 กาหนดมาตรฐาน คณุ ภาพของชน้ิ งาน ความสวยงาม ความทนทาน แขง็ แรง 3.3 การตลาด 3.3.1 ศึกษาข้อมลู การตลาด วเิ คราะห์ความต้องการของตลาด - ศนู ย์ OTOP - ศูนยฝ์ ึกอาชีพชมุ ชน - แหล่งทอ่ งเทยี่ ว 3.3.2 การโฆษณาประชาสัมพันธ์ เชน่ - เว็บไซดอ์ าเภอ จงั หวัด - แผ่นพับโฆษณา 3.3.3 การทาบญั ชี - การคิดราคาตน้ ทุนกาไร - บัญชีรายรบั -รายจา่ ย
39 ส่อื กำรเรียนรู้ 1. ใบความรู้/ใบงาน 2. ภมู ปิ ญั ญาท้องถิ่น/วิทยากร 3. ตวั อย่างช้นิ งาน 4. วสั ดุ อปุ กรณ์ ท่ีใช้ในการฝกึ ปฏบิ ตั ิ 5. แหลง่ เรียนรู้ ทีศ่ ึกษาดูงาน กำรวดั และประเมนิ ผล 1. การประเมนิ ความรู้ภาคทฤษฎรี ะหว่างเรยี นและจบหลักสูตร 2. การประเมินผลระหวา่ งเรยี นจากการปฏบิ ตั งิ านที่มีคุณภาพเพียงพอ สามารถสรา้ งรายได้ ให้กับตนเองความสาเร็จของการปฏบิ ัตแิ ละจบหลักสตู ร กำรจบหลกั สูตร 1. มเี วลาเรยี นไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 80 2. ผา่ นการประเมนิ ผลทัง้ ภาคทฤษฎี และภาคปฏบิ ตั ิไมน่ ้อยกวา่ ร้อยละ 60 3. ผเู้ รียนสามารถเขียนโครงการอาชีพของตนเองได้ อย่างน้อย 1 โครงการ เอกสำรหลักฐำนกำรศกึ ษำ 1. หลกั ฐานแสดงผลการเรยี น 2. วฒุ บิ ัตร ออกโดยสถานศึกษาในสงั กดั สานักงาน กศน. 3. ทะเบยี นคุมวฒุ ิบตั รท่สี ถานศกึ ษาออกให้กบั ผเู้ รยี นทจ่ี บหลกั สตู ร กำรเทียบโอน ผู้เรยี นท่ีจบหลักสูตรน้ีสามารถนาไปเทียบโอนผลการเรียนรู้หลักสูตรการศกึ ษานอกระบบ ระดบั การศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพเลือกทส่ี ถานศึกษาได้จัดทา ข้นึ
40 หลกั สูตรขนมไทย จำนวน 10 ชว่ั โมง กลุ่มอำชพี ด้ำนพำณชิ ยกรรมและบรกิ ำร ควำมเป็นมำ การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสาคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของ ประเทศ ให้มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงาน และส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการได้กาหนดยุทธศาสตร์ 2555 ภายใต้กรอบเวลา 2 ปี ท่ีจะพัฒนา 5 ศกั ยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทัน เพื่อแข่งขันได้ในเวทีโลก” ตลอดจนกาหนดภารกิจท่ีจะ ยกระดับการจัดการศึกษาเพื่อเพ่ิมศักยภาพและขีดความ สามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพท่ีสามารถ สร้างรายได้ ที่ม่ันคง โดยเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ ไดร้ ับการศกึ ษาเพื่อพัฒนาอาชีพและการมีงานทาอยา่ งมี คุณภาพ ท่ัวถึงและเท่าเทียมกนั ประชาชนมี รายไดม้ ั่นคง มั่งค่งั และมงี านทาอยา่ งย่ังยืน มคี วามสามารถเชิงการแข่งขันทงั้ ในระดับภมู ภิ าคอาเซยี น และระดับสากล ซ่ึงจะเป็นการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ท่ีสร้างความม่ันคงให้แก่ ประชาชนและประเทศชาต.ิ สภาพสังคมปัจจุบันมนุษย์เราได้รับผลกระทบจากการเปล่ียนแปลงในด้านต่าง ๆ เช่น ด้าน เศรษฐกิจ การเมือง สังคมและสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก ประชากรมนุษย์เพิ่มขึ้นเร่ือย ๆ แต่ ทรัพยากรธรรมชาติถูกใช้ไปอย่างรวดเร็ว และไม่เพียงพอกับจานวนประชากรที่เพิ่มข้ึนทุกมุมโลก มนุษย์จึงประสบปัญหาต่าง ๆ ตามมามากมาย โดยเฉพาะด้านการดารงชีพและชีวิตความเป็นอยู่ของ ประชาชน นอกจากจะมีการประกอบอาชีพเพอื่ เป็นการเลี้ยงตัวเองและครอบครัวแล้ว ยังมีสิ่งท่ีถือว่า เป็นภาระหนกั คืออาหารเพือ่ บรโิ ภคประจาวัน จึงจาเปน็ อย่างยง่ิ ท่ีมนุษยเ์ ราจะต้องสร้างขึ้นหรือหามา ทดแทนโดยวิธีการต่างๆ เพื่อการอยูร่ อด ขนมหวานมีความละเอียดออ่ นประณีตในการเลือกสรรวัตถุดิบ วิธีการทาท่ีพิถีพิถนั รสชาติ อร่อยหอมหวาน สีสันสวยงาม รูปลักษณ์ชวนรับประทาน และเป็นขนมที่มีความเก่ียวข้องกับคนไทย มาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน การประกอบอาชีพขนมหวาน เป็นอาชีพอิสระในการทามาหากิน และสร้าง รายไดใ้ ห้กบั ตนเอง หลกั กำรของหลกั สูตร 1. เป็นหลักสูตรท่ีเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่าง ๆ 5 ด้าน ได้แก่ ศักยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในตาละพ้ืนที่ ศักยภาพของพ้ืนที่ตามลักษณะภูมิอากาศ ศักยภาพ ภูมิประเทศและทาเลที่ต้ังของแต่ละประเทศ ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิต ของแตล่ ะพ้นื ทแ่ี ละศกั ยภาพของทรัพยากรมนุษยใ์ นแตล่ ะพื้นท่ี 2. มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพและการมีงานทาอย่างมีคุณภาพ ท่ัวถึงและเท่าเทียมกัน สามารถสร้างรายได้ท่ีมั่นคงและเป็นบุคคลท่ีมีวินับเป่ียมไปด้วยคุณธรรม จริยธรรม มีจติ สานึกความรับผดิ ชอบต่อตนเอง ผู้อ่ืน และสงั คม
41 3. ส่งเสริมให้มีความร่วมมือในการดาเนินงานการจัดการศึกษาอาชีพเพ่ือการมีงานทา ร่วมกบั ภาคีเครือขา่ ย 4. เน้นการฝึกปฏิบัติจริงเพ่ือให้ผู้เรียนเกิดความรู้ ความเข้าใจ และสามารถนาไปประกอบ อาชีพได้ใหเ้ กดิ รายไดท้ ีม่ ่ันคง มัง่ คัง่ และยัง่ ยืนในอาชพี จดุ มงุ่ หมำย เพ่อื ใหผ้ เู้ รียนมีคณุ ลกั ษณะดงั น้ี 1. มีความร้แู ละทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถสรา้ งรายได้ทม่ี ัน่ คง มงั่ คง่ั 2. ตัดสินใจประกอบอาชีพให้สอดคล้องกับศักยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และ ส่ิงแวดล้อมอย่างมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรม 3. มีเจตคตทิ ี่ดีในการประกอบอาชีพ 4. มคี วามรคู้ วามเข้าใจและฝึกทักษะการบรหิ ารจดั การในอาชพี ได้อย่างมีประสทิ ธิภาพ 5. มโี ครงการประกอบอาชีพเพ่อื ใชเ้ ปน็ แนวทางในการพัฒนาอาชีพของตนเอง กลุ่มเป้ำหมำย กลุม่ เปา้ หมาย คอื ประชาชนกล่มุ เปา้ หมายนอกระบบโรงเรยี น 1. ผทู้ ไ่ี มม่ ีอาชพี 2. ผูม้ อี าชีพและต้องการพัฒนาอาชพี ระยะเวลำ 10 ช่ัวโมง จานวน 2 ช่วั โมง ภาคทฤษฎี 8 ชัว่ โมง ภาคปฏบิ ตั ิ โครงสร้ำงหลกั สูตร จานวน 1 ช่ัวโมง 1. ช่องทางการประกอบอาชพี ขนมหวาน จานวน 8 ช่ัวโมง 1.1 ความสาคัญในการประกอบอาชีพ จานวน 1 ช่ัวโมง 1.2 ความเปน็ ไปได้ในการประกอบอาชีพขนมหวาน 1.3 แหล่งเรยี นร้กู ารประกอบอาชีพขนมหวาน 1.4 การตัดสนิ ใจเลือกประกอบอาชีพขนมหวาน 2. ทักษะในการประกอบอาชพี ขนมหวาน 2.1 การเตรียมวัสดอุ ุปกรณท์ ใ่ี ชใ้ นการทาขนมหวาน 2.2 การทาขนมหวาน จานวน 4 ชนดิ 2.3 บรรจุภัณฑข์ นมหวาน 3. การบริหารจัดการในการประกอบอาชพี ขนมหวาน 3.1 การเลือกทาเลทต่ี ้ังรา้ น
42 3.2 การจดั และตกแตง่ หนา้ รา้ น 3.3 การคิดราคาต้นทนุ และการวเิ คราะหจ์ ดุ คุ้มทุน 3.4 การขาย 3.5 การสง่ เสรมิ การขาย 3.6 การทาบญั ชีรา้ นค้าอยา่ งงา่ ย กำรจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ 1. วิทยากรบรรยายให้ความรู้ เร่ืองความสาคัญของอาชีพการทาขนมไทย ความรู้เบ้ืองต้น ในการประกอบอาชีพขนมไทย ความต้องการของตลาด การลงทุน กระบวนการผลิต 2. การจดั หาวสั ด/ุ อุปกรณ์ และวตั ถดุ บิ 3. วทิ ยากรให้ความรู้ และฝกึ ปฏิบัติจริงใหเ้ กิดทักษะในการเตรียมวัสดุ และฝกึ ปฏิบตั ิจริงให้ เกิดทกั ษะจนเข้าใจเทคนคิ และวิธกี ารของการทาขนมไทย สือ่ กำรเรียนรู้ 1. สือ่ เอกสารใบความรใู้ นการบรรยายและสาธิตอาชีพ การฝกึ ปฏบิ ัตจิ รงิ 2. ผู้ร/ู้ ภูมปิ ัญญา ท่ชี านาญการ 3. ภาพขนมหวาน 4. วัตถุดบิ อปุ กรณ์ในอาชีพที่มีการใช้จริง กำรวดั และประเมนิ ผล 1. ประเมินความร้ภู าคทฤษฎีระหวา่ งเรียนและจบหลกั สูตร 2. การประเมินผลงานระหว่างเรียนจากการปฏิบัติ ได้ผลงานที่มีคุณภาพสามารถสร้าง รายไดแ้ ละจบหลกั สูตร กำรจบหลกั สตู ร 1. มเี วลาเรียน ไมน่ อ้ ยกว่ารอ้ ยละ 80 2. มผี ลการประเมินตลอดหลกั สตู ร ไมน่ ้อยกว่าร้อยละ 60 3. มผี ลงานที่มีคณุ ภาพ ตรงตามหลกั การของหลกั สตู ร เอกสำรหลกั ฐำนกำรศกึ ษำ 1. หลกั ฐานการประเมิน 2. ทะเบียนวุฒิบัตร 3. วุฒิบัตรการศกึ ษา ออกโดยสถานศึกษา
43 กำรเทยี บโอน ผเู้ รียนทีจ่ บหลักสูตรนี้สามารถนาไปเทียบโอนผลการเรยี นร้กู ับหลกั สูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกท่ีสถานศึกษาได้ จัดทาข้ึน
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344