2.ตำราฝังเข็มรมยา เล่ม 2

Page 300 290 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2 - ไฟตบั และถงุ นา้ํ ดีทม่ี ากเกนิ ไปเพ่ิมจุด XingJian (LR2), QiuXu (GB40), ZuLinQi (GB41) - เสมหะและไฟ เพิม่ จุด FengLong (ST40), NeiTing (ST44), - มา มและกระเพาะอาหารพรอง เพ่มิ จดุ QiHai (CV6), ZuSanLi (ST36), PiShu (BL20) - สารจาํ เปนของไตพรอ ง เพิ่มจุด ShenShu (BL23), TaiXi (KI3), GuanYuan (CV4) 2. การฝง เขม็ หู จดุ ทใ่ี ช Kidney, Liver, Gall bladder, Triple Energizer, Internal Ear, External Ear, Temporal, Subcortex 3. การฉดี ยาเขา จุดฝง เข็ม จดุ ท่ีใช : TingGong (SI19), YiFeng (TE17), ShenShu (BL23), WanGu (GB 12), YangLingQuan (GB34) 4. การฝง เขม็ ศรี ษะ เลอื กใชบ รเิ วณ vertigo and hearing areas ทงั้ สองขา ง กระตุน เข็มเปนครงั้ คราว คาเข็ม ไว 30 นาที ทาํ เชนนี้วันเวนวัน วธิ ีน้ใี ชส าํ หรับสาเหตทุ ี่เกิดจาก หูหนวกจากเสน ประสาทหเู สอ่ื ม

บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค Page 301 291 หูอื้อ และหูหนวก

Page 302 292 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2 ความผดิ ปกติของขอ ตอกระดูกขากรรไกร (Temporomandibular Joint Dysfunction) ความผิดปกติของขอตอกระดูกขากรรไกร ทําใหเกิดอาการปวดของขอตอกระดูกขากรรไกร เกิดข้ึนไดทั้งขางเดียวและสองขาง อาการปวดมากขึ้นในขณะเคี้ยวอาหารหรืออาปากกวาง อาจมีเสียงดัง การเคลื่อนไหวกรามติดขัด ผิวหนังภายนอกไมมีการบวม อาการจะเปนๆหายๆ อยูหลายคร้ัง หลาย เดือนถึงหลายป มักพบในกลุมอายุ 20 – 40 ป โดยมีสาเหตุมาจากลมเย็นภายนอกเขากระทําตอเสน ลมปราณ ทําใหเ กดิ การอดุ ตัน หรือเกดิ จากการอุดตันของช่ีและเลือด จากการไดรับอุบตั เิ หตุ สาเหตุการเกดิ โรค 1. ความเย็นชนื้ ภายนอก ความเยน็ ทาํ ใหเกดิ การหดรัง้ ของเสน เอ็น สง ผลตอการไหลเวียนของ เลือดลม ในบรเิ วณนัน้ 2. การอดุ ตนั ของชแ่ี ละเลอื ด เกดิ จากการบาดเจ็บบริเวณขอ ตอ จากอบุ ตั เิ หตภุ ายนอก หรือการ ใชงานมากเกนิ ไป เชน การเคย้ี วอาหารท่ีแขง็ หรอื เหนียวหรอื นานเกินไป การอาปากกวา งเกนิ ปกติ 3.ความผดิ ปกตแิ ตก าํ เนิดของขอกระดกู ขากรรไกร ชไี่ ตบกพรองทําใหก ารพฒั นาการกระดูก และโครงสรา งผดิ ปกติ หลกั การรักษา 1. การฝง เข็ม จดุ หลัก: XiaGuan (ST7) TingGong (SI19) HeGu (LI4) JiaChe (ST6) จุดเสรมิ : - ปวดบริเวณหู เพ่มิ จดุ YiFeng (TE17) - หูออ้ื เพิม่ จุด ErMen (TE21) - ปวดศรี ษะ เพิม่ จุด TaiYang (EX-HN5) FengChi (GB20) - เวยี นศรี ษะ เพิม่ จดุ FengChi (GB20)

บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค Page 303 หมายเหตุ: การรมยาท่จี ดุ XiaGuan (ST7) จะชวยขับไลค วามเยน็ ช้นื 293 ความผิดปกติของขอตอ กระดกู ขากรรไกร

Page 304 294 การฝงเขม็ -รมยา เลม 2 9. โรคระบบตอ มไรท อ โรคอว น (Obesity) โรคอวน หมายถึง ภาวะไมส มดุลย มีการสะสมไขมันมากเกิน หรอื ไปอยทู ่ใี ดท่หี น่งึ มากเกนิ ไป โรคอวนแบง ได 2 ชนิด ไดแ ก 1. อว นแบบธรรมดา 2. อว นแบบทุติยภูมิ โรคอว นวนิ ิจฉยั ไดโดยใช 1. ดัชนี นาํ้ หนกั โดยใช BMI = น้ําหนกั (kg) / ความสูง (m2) คาปกติ 25 ≥ 25 – 28 ถอื วาเกนิ พิกัด มากกวา 28 ถือวา เปนโรคอวน 2. นํ้าหนกั มากกวา นาํ้ หนักปกติ 20 – 30 ﹪ 3. รอบเอวผหู ญิงมกกวา 85 เซนติเมตร รอบเอวผูช ายมกกวา 80 เซนตเิ มตร ช้ันไขมัน มากกวา 2.5 เซนตเิ มตร อวนแบบธรรมดาพบไดรอยละ 90 ของคนไขโรคอว น สาเหตุเกิดจากรปู แบบวถิ กี ารใชช วี ติ เชน การบรโิ ภคมากขนึ้ ไมออกกําลงั กาย ชอบนงั่ นอน อยูเฉยๆ ไมเคลอื่ นไหว มักพบรวมกบั โรคเร้ือรัง หรอื นําไปสูโ รคเรอ้ื รังอ่ืน เชน เบาหวาน ความดนั โรคเกีย่ วกับหลอดเลอื ด ไมปรากฏวา มคี วามผดิ ปกติ ของตอ มไรท อ หรอื ขั้นตอนของขบวนการเคมี เชน การขับเกลือโซเดยี มที่ตกคางผดิ ปกติ เกดิ นาํ้ ตกคาง ในรา งกายทําใหน าํ้ หนกั ตวั เพ่ิมขึ้นหรอื การใชย าฮอรโมนไดผลดี หรือผลจากหลงั อุบัติเหตทุ างสมอง ผล จากกรรมพันธุ เหลานจี้ ดั เปนการอวนแบบทตุ ิยภมู ซิ ง่ึ การฝงเข็มจะไมไ ดผ ลดี การวินิจฉัยแยกกลุมอาการโรค ทางการแพทยจ นี โรคอวนมีความสัมพันธกับมาม ตบั ไต กระเพาะ ลาํ ไสใ หญ ถงุ นาํ้ ดี สว น ใหญแบงการวนิ จิ ฉยั ได ดงั น้ี 1. เสมหะชืน้ ปด ก้นั มีลกั ษณะ หนา คอ อวน ตัว หวั หนกั ๆ แนน หนาอก แนน บริเวณ กระเพาะใจส่ันหายใจสั้น ชอบนอน นา้ํ ลายเหนียว อุจจาระเหนยี วหรือเละๆ

Page 305 บทที่ 4 การรักษาอาการโรค 295 ลน้ิ อว น ซีด มรี อยฟน ฝาเหนียว ชีพจร ลน่ื หรอื หว น ไมม ีแรง (Hua or Huan Mai 滑或缓脉.) 2. กระเพาะลาํ ไสใหญร อน มีลกั ษณะอว นท้งั ชวงบนชว งลางของตวั กินเกง ปากแหงชอบ ดื่ม นา้ํ เย็น ไมช อบรอน เหงอื่ ออกมาก หงุดหงดิ ขี้โมโห อุจจาระผกู ปสสาวะสน้ั เหลอื ง ลน้ิ แดง ฝาเหลืองเหนยี ว ชีพจร ลืน่ เร็ว (Hua Shu Mai 滑数脉) 3. ช่ีตับตดิ ขัด มอี าการแนนหนาอกและชายโครง แนนบรเิ วณเตา นมหรอื บริเวณทองชว งบน หรอื ปอด ไมมตี ําแหนงแนน อนเคลือ่ นไปมาเปล่ียนท่ไี ด สัมพันธก บั การเปล่ยี น แปลงของอารมณ ชอบ ถอนหายใจหรอื เลอ หรอื ผายลมจะสบายขึน้ ล้ิน ฝา ขาวบาง ชีพจร ตึง ( Xian Mai 弦脉) 4. มามและไตหยางพรอ ง มอี าการปสสาวะบอย ปสสาวะครงั้ ละมากๆ ไมคอ ยมแี รง ปวด เอว เมื่อยขา หนาขาบวม ทองอืด เบื่ออาหาร อุจจาระเหลว ลนิ้ ซดี ฝาขาว ชพี จร จมเลก็ ไมมีแรง (Chen Xi Mai .沉细脉) หลกั การรกั ษา - ถา เกดิ จากความชน้ื เสมหะปด กนั้ ใชวิธีบํารุงมา มกระเพาะ สลายเสมหะความชืน้ - ถาเกิดจากกระเพาะลําไสรอ น ใชว ธิ รี ะบายไฟกระเพาะและระบายลําไสใ หญ - ถาเกดิ จากตับแกรงชต่ี ิดขดั ใชว ธิ ี สลายชีต่ ิดขดั บาํ รงุ มามกระเพาะ - ถาเกิดจากหยาง มา มไตพรอ ง ใชวธิ บี าํ รุงหยางมามไต เสน ลมปราณทใ่ี ชส วนใหญ ไดแ ก เญิ่นมา ย ไทอินเทา หยางหมิงแขน-ขา ไทหยางขา ซานเจยี วมือ เปนตน

Page 306 296 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 จุดฝงเขม็ ที่ใช ไดแ ก ZhongWan (CV12) ShuiFen (CV9) GuanYuan (CV4) TianZhu (BL10) DaHeng (SP15) ChiZe (LU5) ZhiGou (TE6) WeiTing (Si44) FengLong (ST40) ShangJuXu (ST37) SanYinJiao (SP6) YinLinQuan (SP9) QiHai (CV6) ZuSanLi (ST36) GeShu (BL17) PiShu (BL20) GanShu (BL18) TaiChong (LR3) NeiGuan (PL6) ShenShu (BL23) โรคอวน

Page 307 บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค 297 โรคเบาหวาน (Diabetes) เบาหวาน ปจ จบุ ันถอื เปนโรคที่พบบอ ย มอี าการ 3 มากและ 1 นอ ย คอื หวิ นํา้ -ดื่มนํ้ามาก กิน จุมาก ปส สาวะมาก และกลา มเนอื้ ผายผอม ทางการแพทยแ ผนตะวันตกแบงเบาหวานเปน 2 แบบไดแ ก เบาหวานแบบปฐมภมู ิ ซ่งึ ประกอบดวย เบาหวานแบบที่หน่งึ และเบาหวานแบบทสี่ อง สวนเบาหวานแบบ ทตุ ิยภูมพิ บไดน อย รายละเอียดทางคลนิ ิกของโรคเบาหวานตามแนวคิดของการแพทยแ ผนตะวนั ตก สามารถหาอา นไดท ่วั ไป สาเหตแุ ละกลไกการเกิดโรค ในทัศนะของศาสตรก ารแพทยแ ผนจนี ไดร วบรวมวิเคราะหว า กลไกของโลกมีรอ นแหง เปยว (标) และอนิ พรอ ง เปน(本) สาเหตุของโรคมีการบันทึกในคัมภรี  «หลงิ ซู(.灵 枢 » กลาวถงึ “อวัยวะอจู งั้ ท้ังหาท่อี อ นแอ เชน โรค เซียวตนั (.消 瘅........)งาย”(เซียวตนั เปน ชื่อโรคในสมยั โบราณทีเ่ ก่ยี วกบั การกนิ กลาวคือเมือ่ กนิ เขา ไปแลว ก็หายไปไมร สู กึ อ่ิม เหมอื นกบั ความหายของโรค เชยี่ วเคอะ)“อารมณโ กรธทําใหช ่พี ุง ขึ้นบน มีการไหลเวียนค่ังคางในทรวงอก เลอื ดลมสวนกระแสและ ตกคา งตามผวิ หนังและกลามเน้ือ เลือดทีไ่ มเ คล่อื นไปจะกลายสภาพเปนความรอ น เมื่อรอ นมาก กลา มเน้อื จะสลายไปเปนโรค เรียกวา “เซยี วตัน”ในคมั ภีร «ซูเ วย (.素 问........)» กลา ววา “ผทู ช่ี อบกนิ อาหารหวานและมนั มันจะทําใหเกิดความรอนภายใน หวานจะทาํ ใหอ ม่ิ งาย เปนเหตใุ ห ช่ที ี่เกดิ ขน้ึ มาทนั กลายเปน โรคเรยี กวา เชยี่ วเคอะ(.消渴..........)” สรปุ สาเหตขุ องโรคทางศาสตรก ารแพทยแ ผนจนี ถอื วา เกิดจากการกนิ อาหารไมถ ูกสขุ ลักษณะ คอื กินมัน หวานจดั มากเกินไป ทาํ ใหการลําเลียงของมามและกระเพาะเสียไป เกิดความรอ นสะสมขน้ึ ภายใน จนทาํ ลาย อินความรอนในกระเพาะจะลอยขนึ้ บนไปทาํ ลายจนิ อินของปอด ทําใหเ กดิ ภาวะกนิ จุ หิวนา้ํ ดื่มนํ้ามาก สาํ หรับสาเหตุจากอารมณ อธบิ ายวา อารมณท ําใหช ีต่ ับติดขดั นานเขา เกิดเปน ไฟ ไฟจะ ทาํ ลายจนิ และอนิ ของกระเพาะและปอด เกิดภาวะเชย่ี วเคอะไดเ หมอื นกนั การทาํ งานมากไปหรือขาดการ พักผอนหรอื มีเพศสัมพันธมากไปทําใหห นาทีไ่ ตลดลงเกดิ ไฟ ไฟน้จี ะไปทําลายจนิ อินของปอดและกระเพาะ เปน เหตุใหเกดิ เชย่ี วเคอะไดเ ชน เดียวกนั สาํ หรบั อาการไตพรอ งทําใหไมสามารถดึงร้งั ปส สาวะปสสาวะจงึ

Page 308 298 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 มมี ากและมสี ีเปน ขุนครมี จะเหน็ ไดว าเบาหวานสามารถกระทบไดถ ึง ซานเจียว ซ่ึงเปนทอ่ี ยูโ รค ปอด กระเพาะ มาม ไตและตับ การวินจิ ฉัยแยกกลุม อาการโรค 1. ซา งเซยี ว มีอาการดืม่ นาํ้ มาก หงดุ หงิด กระหายนา้ํ ปากแหง ปสสาวะบอ ยปริมาณมาก ล้นิ ปลายล้นิ แดง ฝาเหลืองบาง ชพี จร แรงเร็ว (Su Mai 数脉) 2. จงเซยี ว กนิ เกง ปากมกี ลิน่ เหงอื กบวม คล่นื ไสอาเจยี น ไมสบายรอ นบริเวณลน้ิ ป รูปรางผอม อจุ จาระผกู ล้นิ แดง ฝาเหลืองแหง ชพี จร ลนื่ เร็ว (.Hua Su Mai 滑数脉) 3. เซี่ยเซยี ว 3.1 อนิ ของไตไมพอ ปส สาวะบอยและปริมาณมาก ลักษณะขุนคลา ยครีม หรอื ปส สาวะมรี ส หวาน ปากแหง ดม่ื นํ้ามาก เวยี นหัวมีเสียงดังในหู นอนไมห ลับข้ีลมื หงุดหงิด ฝนมาก ปวดเอวเมือ่ ย นอ ง ปวดชาแขนขาหรอื มีอาการนาํ้ กามเคลื่อน ผวิ หนังแหง ลนิ้ แดง ฝา นอ ย ชพี จร จมเล็กเร็ว (Chen Xi Su Mai 沉细数脉) 3.2 อนิ และหยางพรอ ง ปสสาวะจะบอ ย ลกั ษณะขุนคลา ยครีม หนา สจี ะดํา ใบหูจะแหงคลํา้ ปวดเม่ือยเอวเขา ปวดเม่ือยฝา เทา กลวั หนาวปลาย แขนขาเย็น แขนขาไมม แี รง สมรรถภาพทางเพศ ลดลง รอบเดือนผิดปกติ ล้ิน ซดี ฝาขาว ชพี จร จมเล็กไมมแี รง (.Chen Ruo Mai 沉弱脉) หลักการรกั ษา ระบายรอ นขจดั แหง เพ่ิมอินบํารงุ จงิ จุดฝงเขม็ ทใ่ี ช :

Page 309 บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค 299 อซี๋ ู (อยรู ะหวาง BL17-BL18) FeiShu (BL13) PiShu (BL20) WeiShu (BL21) SanJiaoShu (BL22) ZuSanLi (ST36) SanYinJiao (SP6) TaiXi (KI3) HeGuu(LI4) ShenShu(BL23) จุดเสริม - ถา เปนซา งเซยี ว เพม่ิ จดุ TaiYuan (LU93), YuJi (LU10), ShaoShang (LU11), JinJin (EX-HN12), YuYe (EX-HN13) - ถา เปนจงเซียว เพ่มิ จุด ZhongWan (CV12) TianShu (ST25) QuChi (LI11) NeiTing(ST44) - สาํ หรับเซ่ียเจียว - ถาเปน อินไตพรอง เพมิ่ จดุ GanShu (BL18) GuanYuan (CV4) FuLiu (KI7) ZhaoHai (KI6) - ถา เปน อินและหยางพรอ ง เพม่ิ จุด MingMen (GV4), GuanYuan (CV4), QiHai (CV6) - ถา กระทบตอ เสน ประสาทแขน เพ่ิมจุด QuChi (LI11), ShouSanLi (LI10), BaXie (EX-UE9) - ถา กระทบตอ เสนประสาทขา เพ่ิมจุด HuanTiao (GB30) YangLingQuan (GB34) ZuSanLi (ST36) XuanZhong (GB39) KunLun (BL60) BaFeng(EX-LE10)

Page 310 300 การฝงเขม็ -รมยา เลม 2 โรคเบาหวาน

Page 311 บทท่ี 4 การรักษาอาการโรค 301 ภาวะการทาํ งานของตอมไทรอยดมากเกนิ ไป (Hyperthyroidism) ภาวะการทาํ งานของตอมไทรอยดม ากเกนิ ไปหรือไทรอยดเปน พิษ เปนโรคของตอ ม ไทรอยด ซึ่งเกดิ จากการทาํ งานของเซลลในรา งกายทีต่ อบสนองตอฮอรโมนทห่ี ลั่งผดิ ปกติ อาจพบคอโต ตาโปน สาเหตแุ ละกลไกการเกิดโรค สาเหตุของการเกดิ โรคมคี วามสมั พันธกับการเปลย่ี นแปลงทางอารมณ ไตอินพรอง การทาํ งาน มากเกนิ ไป หรือเกยี่ วกบั กรรมพนั ธุ และสาเหตุทพ่ี บบอ ยมักเกดิ จากอารมณท ่มี ีผลกระทบตอ ชี่ตบั ทําให ตดิ ขดั จนกระทัง่ เกดิ ไฟไปทาํ ลายอิน ตอ มาอินของตบั จะลดลงพรอ มกับเกิดไฟพรอง มีผลทาํ ใหเ กดิ ไฟ หัวใจเพ่ิมข้นึ อนิ หวั ใจจึงลดลง มผี ลใหอนิ ไตลดลงดวย ทําใหไ ตและหวั ใจทาํ งานไมส มดุล นานวนั เขา ทํา ใหอ ินตบั พรอ งไปดว ย เปนผลใหอ าการรนุ แรงข้นึ อกี ขณะเดียวกนั ช่ีตับตดิ ขัดทาํ ใหต บั และมามทํางานไม สมดุล ทําใหห นาทข่ี องมามดอ ยประสทิ ธิภาพ จงึ ทาํ ใหเกดิ เสมหะ เสมหะจะรวมกบั ช่เี คลือ่ นไปทคี่ อ ทาํ ใหเกิดตอมไทรอยดโ ต เรยี กวา “อิงจง(瘿肿)” ถาเสมหะไปอยูท่ีตาทําใหตาโปน การวนิ ิจฉัยแยกกลมุ อาการโรค 1.ชตี่ ิดขัดเสมหะคา ง อาการ มกี อนทค่ี อ กลืนไมสะดวกรสู ึกเหมอื นมีเม็ดบวยติดคอ จติ ใจหดหู หงุดหงิด โกรธงาย แนน หนา อก เจ็บชายโครง นอนไมห ลับ ลิน้ แดงมดื ฝาเหนยี วบาง ชีพจร ตึงลืน่ (.Xian Hua Mai 弦滑脉) 2.ไฟตบั ลามกระเพาะ อาการ มกี อนท่ีคอ ตาโปน ตาแดงมองไมช ดั โกรธหงุดหงดิ งาย หนาแดง เหงือ่ ออกมากไมช อบ รอน ปวดศีรษะ มนึ งง ปากแหง กระหายนํ้า หิวบอย ลน้ิ แดง ฝาเหลืองบาง

Page 312 302 การฝงเขม็ -รมยา เลม 2 ชีพจร ตงึ เรว็ (.Xian Su Mai 弦数脉.) 3.มา มพรอ งและเสมหะช้นื อาการ มกี อ นที่คอ คลาํ ดจู ะนุมๆ ตาทั้งสองขา งโปน ผอมแหงไมม ีแรง อจุ จาระปนเหลว แนน ทอ ง โดยเฉพาะหลังอาหาร คลื่นไสอาเจยี น บวมและชาตามตัว ล้นิ ซดี มรี อยฟน ฝาบางๆ ชพี จร ลนื่ มาก (.Hua Mai 滑脉.) 4.อินพรองเกดิ ไฟลกุ โชน อาการ มกี อ นท่ีคอ ตาโปน อารมณอ อนไหว เวียนศีรษะ ตาลาย ใจส่ัน หายใจไมเต็มอิม่ รูสกึ รอ นท่ีบรเิ วณฝา มอื ฝาเทา และกลางทรวงอก(รอนทงั้ หา ) นอนไมห ลับ เหงือ่ ออกมาก กระหายนา้ํ หิวบอย หนา แดง ผอมบาง มอื ส่ัน ลิ้น แดง ฝานอย ชีพจร เล็กเร็ว (Xi Su Mai 细数脉) 5.อินและช่พี รอ ง อาการ มีกอนทีค่ อเปน เวลานาน และมีขนาดโตมากขน้ึ ออ นเปลยี้ เพลยี แรง แนน อก หายใจไม เตม็ อ่ิม ไมค ลอ ง เสยี งแหบแหง ลิ้น ฝาบางเหนียว ชีพจร ตงึ เลก็ (弦细脉 Xian Xi Mai) หลกั การรกั ษา ปรับใหชี่เดนิ กาํ จดั เสมหะ ระบายไฟตับ เสรมิ อนิ ไต จดุ ฝงเขม็ : จุดหลกั ShenMen (HI7) ZuSanLi (ST36) FuLiu (KI7) ShaoHai (HT3) NeiGuan (PL6) TaiChong (LR3) GuanYuan(CV4) SanYinJiao (SP6) FengChi (GB20) TaiXi (KI3) TianTu (CV22)

Page 313 บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค 303 จุดเสรมิ : - ตาโปนมาก เพ่มิ จดุ YinBai (SP1) ZanZhu (BL2) SiZhuKong (TE23) ZhengYing (GB17) - มองไมชดั เพมิ่ จุด ZhengYing (GB17), GuangMing (GB37) - มือสั่น เพมิ่ จดุ ChiZe (LU5), HeGu (LI4) - ถา เกิดจาก ชต่ี ดิ ขัดเสมหะคาง เพม่ิ จดุ GanShu (BL18) PiShu (BL20) FengLong(ST40) - ถาเกิดจาก ไฟตับลามกระเพาะ เพิ่มจดุ NeiTing (ST44) HeGu (LI4) YangLingQuan (GB34) GanShu (BL18) - ถา เกิดจากมามพรอ งและเสมหะชนื้ เพมิ่ จุด PiShu (BL20) WeiShu (BL21) ZhangWan (CV12) QiHai (CV6) FengLong (ST40) - ถา เกิดจาก อนิ พรอ งเกดิ ไฟลกุ โชน เพมิ่ จดุ GanShu (BL18) ShenShu (BL23) JianShi (PC5) DaLing (PC7) - ถา เกิดจาก อินและชพี่ รอ ง เพม่ิ จุด GuanYuan(CV4) ZhaoHai(KI6) - ถา เสียงแหบ เพมิ่ จุด LianQuan(CV23) FuTu (LI18)

Page 314 304 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 ภาวะการทาํ งานของตอ มไทรอยดมากเกนิ ไป

Page 315 บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค 305 ภาวะการณทํางานของตอ มไทรอยดน อ ยเกินไป (Hypothyroidism) Hypothyroidism เกดิ จากการสรางฮอรโ มนลดลงทาํ ใหตอมทํางานนอยลง สาเหตุและกลไกการเกดิ โรค การแพทยจนี ถอื วา เกดิ ไดจากพนั ธุกรรม การทํางานหนกั เกินไป การบริโภคอาหารไมถกู ตอ ง หรือปว ยหนักหลังจากนัน้ เกดิ ความไมสมดลุ ไตเปนทุนกอนกาํ เนิดมีหนา ทเี่ ก่ียวกับการสรางสารจงิ ควบคมุ น้ํา สรางไขกระดกู ถา ทนุ กอ นเกิดไมพอทาํ ใหจิงไตไมพอ การตรากตราํ เกินไป การแตง งานมี บุตรตั้งแตอ ายุนอ ย เหลานี้เปนเหตใุ หไฟมิง่ เหมนิ ลดลง ทําใหเกดิ ภาวะหยางพรอง มีอาการกลวั หนาว มือเยน็ ตวั บวม มดลกู เยน็ มีบุตรยาก ถาไขกระดูกสรา งไมพ อทาํ ใหเกิดอาการเวียนศีรษะ มีเสียงในหู ปวดเอว เขาออน หรอื หลงลมื งาย ถาทนุ หลังกําเนิดไมด ี หรอื กนิ อาหารไมถูกตอ ง มา มจะขับเคลื่อน ลาํ เลยี งอาหารและนํ้าไมดี ทาํ ใหเกดิ ภาวะมามชืน้ ได สําหรับผูปวยหลังจากปวยหนกั เลอื ดลมจะลดลง เพราะมามกระเพาะออนแอ ใบหนา จะซีด ไมม ีแรง ไมช อบพดู จา ไอแหง แขนขาชา การวินจิ ฉัยแยกกลุมอาการโรค ลักษณะทพ่ี บมากก็คอื หยางมา มไตพรอ งและชี่เลอื ดพรอ ง ซง่ึ จะพบลกั ษณะอาการแนนทอ ง เบ่ืออาหาร ตัวหนัก ชอบนอน จติ ใจหอ เห่ียว ไมม ีแรง พูดนอ ย ใจสน่ั หายใจไมเตม็ อิ่ม เวยี นศีรษะ ตาลาย หนาซีดอมเหลือง ผอม ขนแหงรวงงา ย ผวิ แหง แขนขาชา ปวดเอวเขาออ น เวยี นศีรษะ มีเสยี ง ในหู ตัวบวมโดยเฉพาะขา กลวั หนาว รอบเดอื นนอ ย สมรรถภาพทางเพศลดลง ลนิ้ โต ซีด ฝาบาง ชีพจร เลก็ ออ นแรง (Chen Ruo Mai 沉弱脉) หลกั การรักษา เพิ่มชี่ อนุ หยาง เสน ลมปราณหลักทีใ่ ช คือ ตมู า ย เญ่นิ มาย หยางหมิงขา เปนหลกั เพ่มิ การรมยา

Page 316 306 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 จุดหลัก : DaZhui (GV14) MingMen (GV4) JiZhong (GV6) PiShu (BL20) ShenShu (Bl2) QiHai (CV6) GuanYuan (CV4) ZuSanLi (ST3) จุดเสริม : - ถา แนนทอง เพมิ่ จดุ ZhongWan (CV12), TianShu (ST25), WeiShu (BL21) - ถา บวม เพ่ิมจุด YinLingQuan (SP9), SanYinJiao (SP6), SanJiaoShu (BL22) ShuiDao (ST28), ShuiFen(CV9) - ถาความจาํ ไมดี เพิม่ จดุ SiShenCong (EX-HN1), BaiHui (GV20), XinShu (BL15) - ถา มปี ญ หาการพดู เพมิ่ จุด LianQuan(CV23), TongLi (HT5) ภาวะการทาํ งานของตอมไทรอยดนอยเกนิ ไป

Page 317 บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค 307 10. โรคติดเช้ือ ตบั อกั เสบจากไวรัส (Viral Hepatitis) ตบั อกั เสบจากไวรสั เปนโรคติดเชื้อทางเดินอาหารชนิดหนึง่ เกดิ จากการติดเชือ้ ไวรัสตบั อกั เสบ ลักษณะทางคลนิ กิ แบง ไดเ ปน 2 ชนิด คือ ไวรัสตับอักเสบ A และไวรสั ตับอกั เสบ B มี อาการเบอื่ อาหาร ปวดบริเวณตบั หรอื ชายโครงดานขวา ตรวจพบความผิดปกตกิ ารทาํ งานของตับ ตาม ศาสตรก ารแพทยแ ผนจีนจดั อยใู นกลมุ เจบ็ หรือปวดขายโครง, ดซี าน ฯลฯ การวินจิ ฉัยแยกกลุม อาการของโรค 1.ดีซา นจากสาเหตรุ อ นชน้ื อาการ ใบหนา ผปู วยออกเหลืองคลา ยผลสม สดใส อดึ อัดแนน ใตล ิ้นป เบ่อื อาหาร อาเจยี น ขมปากและปากแหง ปวดชายโครง ทอ งอดื แนน ออ นเพลยี ไมมีเร่ียวแรง หรือคนั ตามผวิ หนงั ปส สาวะสีเขม ทองผกู หรือถา ยเหลว ลิ้น มฝี า เหลอื งเหนียว ชีพจร เร็ว (Su Hua Mai 滑数) หรอื ลอยออน เร็ว (Ru Su Mai 濡数) 2. ชตี่ บั ติดขดั อาการ ปวดแนน ชายโครง ปวดใตลิ้นป ทอ งอดื คลื่นไสและเรอ เบื่ออาหาร ลนิ้ แดง ฝา ขาวบาง ชีพจร ฝด (Se Mai 涩脉) 3.ขัดขวางการทาํ งานของมา มจากความช้ืน อาการ จุกแนนใตล้ินป ทองอืด หรือปวดชายโครง คลื่นไส อาเจียน เบื่ออาหาร ไม กระหายน้ํา รสู กึ หนักๆตามแขนขา ถา ยเหลว ลิ้น มฝี าขาวเหนยี ว ชพี จร ลอยออน (Ru Mai 濡脉)

Page 318 308 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 หลกั การรักษา 1. การฝง เขม็ ระบบเสน ลมปราณ จดุ หลัก ZhiYang (GV9), GanShu (BL18), DanShu(BL19), YangLingQuan (GB34), ZuSanLi (ST36) จุดเสริม - ดีซานจากสาเหตุรอนชนื้ เพ่ิมจดุ DaZhui (GV14), QuChi (LI11), WaiGuan (TE5) - ช่ีตับตดิ ขดั เพิ่มจุด QiMen (LR14) ZhiGou (TE6) NeiGuan (PC6) - ขัดขวางการทาํ งานของมามจากความช้นื เพ่ิมจุด YinLingQuan (SP9), SanYinJiao (SP6), ZhongWan(CV12) วิธี ปกเข็มแบบระบาย 2. การฝงเขม็ หู จุดหลัก ตบั ถงุ นํา้ ดี มา ม ซานเจียว กระเพาะอาหาร Subcortex และ Shenmen เทคนิค เลอื ก 3 -4 จุด ในการรกั ษาแตละครง้ั ปก โดยใชเข็มขนาดยาว 5 feng ปน เขม็ จน กระท่งั หรู ูสกึ อุน ทาํ ทกุ วนั จนครบ 10 คร้งั เปน 1 รอบการรกั ษา ติดหูดว ยเมด็ แมงลัด หรือเม็ด ผักกาด หรือเม็ดแมเหล็ก

บทท่ี 4 การรักษาอาการโรค Page 319 309 ตับอักเสบจากไวรัส

Page 320 310 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 ไขห วัดใหญ (Influenza) ไขห วัดใหญ เปนการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจเฉยี บพลันเนอ่ื งจากไวรสั ‘Influenza’ ซง่ึ มี ลักษณะอาการทางคลนิ กิ คอื ไขสงู เฉียบพลนั ปวดศีรษะ ปวดเมอ่ื ยตามตัว เบอ่ื อาหาร ฯลฯ อาจมี อาการคดั จมกู นา้ํ มูกไหล ไอ เจบ็ คอ ฯลฯ รวมดวย ไขหวดั ใหญมักเกดิ ในชวงฤดใู บไมร ว งและฤดู หนาว ตามศาสตรก ารแพทยแ ผนจีน เรียกโรคนี้วา “ Shixing gammao ” การวนิ จิ ฉยั แยกกลุมอาการโรค 1.แบบลมเย็น อาการ กลวั หนาวมาก ไขเลก็ นอ ย ปวดศีรษะ ไมมเี หงื่อ คัดจมกู นา้ํ มกู ไหล ปวดเมื่อยตามแขนขา ลน้ิ มฝี าขาวบาง ชพี จร ลอยตึงแนน (Fu Jin Mai 浮紧脉) 2.แบบลมรอน อาการ ไขสงู กลวั หนาวเลก็ นอ ย ปวดศีรษะ ไอ เสมหะเหลืองขน เลอื ดกําเดาออก เปนบางคร้ัง กระหายน้าํ เจบ็ คอ ลนิ้ แดง ฝา เหลืองบาง ชพี จร ลอย เร็ว (Fu Su Mai 浮数脉) 3.แบบหยางหมิงกระเพาะลาํ ไส อาการ ปวดศรี ษะ เปน ไข คลื่นไส อาเจียน ปวดแนน ทอง ทอ งเสยี อดึ อัดแนน หนาอก ลน้ิ มฝี า ขาวเหนียว ชีพจร ลอยออนเร็ว หรือลอยล่ืน(Ru Shou Mai 濡数; Fu Hua Mai 浮滑脉) หลักการรกั ษา 1. การฝงเขม็ ระบบเสนลมปราณ จุดหลัก : DaZhui (GV14) HeGu (LI4) TaiYang (LU9 ) ZuSanLi (ST36 )

Page 321 บทที่ 4 การรักษาอาการโรค 311 จุดเสรมิ : - แบบลมเยน็ เพิ่มจดุ FengChi (GB20) - แบบลมรอน เพ่ิมจุด QuChi (LI11), ShaoShang (LU11) - แบบกระเพาะลาํ ไส เพิ่มจุด ZhongWan (CV12), NeiGuan (PC6) TianShu (ST25) วธิ กี าร ปก เข็มแบบระบาย ShaoShang (LI1) เจาะปลอยเลือด 2. การฝง เขม็ หู จุดหลัก ปอด จมูก (Internal nose) หลอดลม(Trachea) ซานเจียว กระเพาะอาหาร ยอดใบหู วิธีการ เลือก 2 - 3 จุด หูทั้งสองขาง ในการรักษาแตละคร้ัง ปกเข็มกระตุนแรงๆ คาเข็ม 10 นาที ไขห วัดใหญ

Page 322 312 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2 คางทมู (Mumps) คางทมู เปนอาการอักเสบของตอ มพาโรตดิ จากไวรสั แบบเฉยี บพลัน พบไดบอยในชว งฤดู ใบไมผลแิ ละฤดหู นาว ซ่ึงมลี ักษณะอาการทางคลนิ กิ แบบเฉียบพลัน ไดแ ก เปนไข บวมและปวดขาง แกม (Parotid region) ขางเดยี วหรอื สองขา ง รวมทั้งท่ีหขู อบเขตไมชดั เจน กลืนและสมั ผัสจะรูสกึ เจ็บ เล็กนอย อาการจะคอย ๆ หายไปภายหลัง 4 – 5 วัน ภาวะแทรกซอ นอื่น ๆ เชน เย่ือหุมสมองอักเสบ การวินิจฉัยแยกกลุมอาการโรค อาการไมร นุ แรง ปวดและบวมขางแกม ใตใบหู เคย้ี วลาํ บาก รว มกับอาการกลวั หนาว ไข ปวดเมอื่ ยลาทงั้ ตัว ล้ิน มฝี า เหลอื งบาง ชีพจร ลอยเรว็ (Fu Su Mai 浮数) อาการรุนแรง ปวด บวมแดงขา งแกม เค้ยี วลาํ บาก ไขส งู ปวดศีรษะ หงดุ หงิด กระหายนา้ํ ทองผกู ปสสาวะนอยสีเขม บางครัง้ มอี าเจยี น ปวดและบวมลูกอณั ฑะ หมดสติและชกั ล้นิ มีฝาเหลือง ชพี จร ล่ืนเร็ว ( 滑数 Hua Mai , Shou Mai) การรักษา 1. การฝง เขม็ ระบบเสน ลมปราณ จุดหลัก ShuaiGu (GB8), YiFeng (TE17), JiaChe (ST6), HeGu (LI4) จุดเสริม - อาการรุนแรง : เพ่ิมจดุ QuChi (LI11), WaiGuan (TE5) - ลูกอณั ฑะบวม : เพิม่ จดุ TaiChong (LR3), QuQuan ( LR8) วิธฝี ง เขม็ ปกเข็มแบบระบาย จดุ ShuaiGu (GB8) ปก ลกึ 1.5 ชุน ปลายเขม็ ชไ้ี ปยอดใบหู ปนเขม็ จนความรสู ึกของเขม็ ไปยังบรเิ วณท่ีมพี ยาธสิ ภาพ คาเข็ม 30 นาที ทาํ วันละครงั้

Page 323 บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค 313 2. การฝง เข็มหู จุดหลัก Antitragic Apex , Cheek and Subcortex วธิ กี าร กระตุนแรงๆ คาเขม็ ไว 20 นาที วันละคร้ัง ติดหูดว ยเม็ดแมงลัด หรือเมด็ ผกั กาด หรือเมด็ แมเ หลก็ 3. รมยารว มกบั Rush pith ( Medulla Funci ) จุดหลกั Jiaosun (TE20) วิธกี าร นํา Rush pith ท่แี ชในนาํ้ มันพชื หรอื น้าํ มนั งา มาจุกไฟ แลว เอาไปวางไวท ่จี ุด JiaoSun (TE20) และเอาออกทันทที ่ไี ดย ินเสียงไหมบรเิ วณผิวหนัง โดยปกติอาการบวมจะหายไปหลังทําเพยี ง คร้งั เดียว อาจทาํ ซํ้าไดใ นวนั รุง ขนึ้ ถา อาการบวมยังไมห มดไป คางทมู

Page 324 314 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 11. โรคและอาการโรคอื่น ๆ ลมพิษ (Urticaria) ลมพิษ เปนโรคทพี่ บไดบ อ ยในทางคลินิก โดยผิวหนังจะมลี ักษณะนูนขน้ึ มาเปนบรเิ วณกวา ง มากนอยตางกันไป อาจมีเพยี งจดุ เดียวหรือหลายจุดกระจายไปทัว่ รางกายกไ็ ด มักจะเกิดหลังจากสมั ผสั กบั ลม ดงั น้ันศาสตรก ารแพทยจ ีนจึงเรยี กวา ผ่ืนลม และจากลักษณะท่ีเปน ๆ หาย ๆ จงึ ไดมชี ื่อเรยี ก อีกวา ผน่ื ซอ นเรน ในบางรายอาจเกิดเปน ซาํ้ ไดหลายครั้ง หรือบางรายอาจไมม ีอาการเกิดซํ้านานเปน เดือนหรือเปนปกไ็ ด สาเหตแุ ละอาการแสดงของโรคนีไ้ ดอ ธบิ ายไวอ ยา งชดั เจน ในตาํ ราแพทยจ นี โบราณ เชน ตํารา Synopsized Prescriptions of Golden Chamber ไดก ลาววา “หากชี่ทก่ี อ โรคมากระทําท่ีเสน ลมปราณเมอื่ ใด ผน่ื ซอ นเรน และอาการคนั จะบงั เกิดข้ึน” สาเหตแุ ละกลไกการเกดิ โรค ก) เกิดจากการค่ังของความช้นื ที่ผวิ หนังและกลามเนอ้ื และถกู ลมรอ นหรอื ลมเย็นมารุกราน เพ่มิ เติม การตอสูระหวางความช้ืนทอี่ ยูระหวา งผวิ หนังกบั กลามเนอ้ื ท่ีเกดิ ข้นึ จึงเกิดผื่นลมนูนใหเ หน็ ข) เกิดจากการสะสมความรอ นในกระเพาะอาหารและลาํ ไส ซ่ึงตอ มาถกู รกุ รานจากลมกอโรค ทีไ่ มสามารถกําจดั ใหหมดไปทงั้ ที่เปนลมภายในหรือลมภายนอกกอ ใหเกิดลมรอ นสะสมอยูระหวา ง ผวิ หนงั และกลา มเนอื้ เกดิ ผื่นลมข้นึ มา ค) อีกสาเหตมุ าจากพยาธิในลาํ ไส เชน พยาธิไสเดือน หรือพยาธิชนิดตาง ๆ หรือเนือ่ งมาจาก การรบั ประทานปลา กงุ หรอื ปเู ปนเหตุใหเกิดความไมสมดลุ ของมามและกระเพาะอาหาร ทาํ ใหเกดิ การ สะสมความรอนชืน้ ขน้ึ และไปสะสมอยรู ะหวางผวิ หนังและกลามเน้ือ การวนิ ิจฉยั แยกกลมุ อาการโรค การเกดิ ผน่ื คนั นูนข้ึนมาในรูปรา งและขนาดตา งๆกนั บนผวิ หนัง อาจเปนมากข้ึนหรือนอ ยลงจาก

Page 325 บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค 315 สภาพอากาศท่ีเปล่ยี นแปลงไป ภาวะดังกลา วเกดิ ขน้ึ และหายไปอยางรวดเรว็ สามารถแบงออกเปน ชนิด ตางๆไดด ังตอ ไปน้ี 1. จากลมรอน 2. จากลมชืน้ 3. จากความรอนสะสมในกระเพาะอาหารและลาํ ไส จดุ บนเสนลมปราณมามและลําไสใหญเปนจุดหลกั ในการรกั ษา การเคาะบริเวณทีเ่ ปน ผน่ื ดว ย เขม็ เจด็ ดาวกเ็ ปนอกี วธิ ีหนงึ่ ในการรกั ษาโรค หลกั การรกั ษา 1. กาํ จดั ลมและความรอ น 2. กําจัดลมและความช้ืน 3. กําจดั ความรอ นในกระเพาะและลําไส จดุ หลกั : QuChi (LI11) HeGu (LI4) WeiZhong (BL40) XueHai (SP10) SanYinJiao (SP6) อธบิ าย : - QuChi (LI11) และ HeGu (LI4) ใชก ําจัดสงิ่ กอ โรคที่อยูบ ริเวณผิวหนงั และกลา มเน้ือ - XueHai (SP10) และ WeiZhong (BL40) ใชคูกบั สองจดุ ดังกลา วเพื่อระบายความรอ น จากเลือด - SanYinJiao (SP6) ใชร ะบายความช้ืน จดุ เสริม 1. จากลมรอ น อาการและการแสดงออก : ผนื่ แดงและคนั มาก ชีพจรตน้ื และเร็ว ซ่งึ ผนื่ มสี แี ดงหมายถึงความ รอน อาการคันเกิดจากลม สว นชีพจรตืน้ และเรว็ เปน ลกั ษณะของลมรอ น จดุ ทเ่ี ลือกใชเ พมิ่ เตมิ DaZhui (GV14) เปนจดุ ตดั ของเสน ลมปราณหยางทกุ เสน ผาน ใช ระบายความรอน

Page 326 316 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 2. จากลมช้ืน อาการและการแสดงออก : ผื่นสแี ดงจางๆหรอื ขาวรว มกบั อาการหนกั เม่ือยตามตัว สขี องผนื่ และอาการหนกั เมื่อยตามตวั นนั้ แสดงถงึ มีการติดขัดตกคางของลมชื้นท่ีผวิ หนังและกลามเนือ้ ฝา ขาว เหนียวท่ลี ิน้ และชีพจรตืน้ ชา เปน ลกั ษณะของลมช้นื จดุ ท่ีเลือกใชเพม่ิ เตมิ : YinLingQuan (SP9) กาํ จดั ความช้ืน 3. จากความรอ นสะสมในกระเพาะอาหารและลาํ ไส อาการและการแสดงออก : ผ่ืนแดงและมอี าการปวดทองหรือปวดแนนใตล้นิ ป ทอ งผกู หรอื ทอ งเดิน ฝาเหลืองบางชพี จรเร็ว สีแดงคือความรอ น อาการปวดใตล ิน้ ปแ ละปวดทอ งรว มกับทอ งผูกเปน อาการของการมีความรอ นสะสมในกระเพาะอาหารและลาํ ไส ทําใหเกิดการอุดกั้นของชใ่ี นอวยั วะกลวง ชีพจรเร็วและฝา เหลืองที่ลิ้นแสดงถงึ การมีความรอ นอยภู ายใน จดุ ทเี่ ลือกใชเพม่ิ เติม : TianShu (ST25) และ ZuSanLi (ST36) กาํ จัดความรอ นทสี่ ะสมอยใู น กระเพาะอาหารและลาํ ไส

บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค Page 327 317   ลมพิษ 

Page 328 318 การฝงเขม็ -รมยา เลม 2 สะอึก (Hiccup) อาการสะอึก เปน การเกรง็ กระตกุ ของกลอ งเสยี งและกระบังลมทีท่ ํางานไมป ระสานกันตามปกติ ทาํ ใหเ กดิ เสียงเฉพาะข้นึ มา บางครง้ั การสะอกึ เกิดข้ึนไมรุนแรงและหายไปโดยไมตอ งการการรกั ษาใด ๆ แตห ากอาการเปน อยนู านไมหาย ตองทาํ การรักษา อาการสะอกึ สว นมากเกิดจากอาหารทไ่ี มไ ดท านเปน ประจํา หรอื จากช่ตี ับติดขัด รวมทัง้ การมคี วามเยน็ สะสมอยูในกระเพาะอาหาร ทาํ ใหช่ีของกระเพาะ อาหารวง่ิ ขึน้ เบ้อื งบนแทนท่จี ะวิ่งลงเบอื้ งลา ง สาเหตแุ ละกลไกการเกิดโรค การรับประทานอาหารที่แตกตางจากอาหารท่ีรับประทานเปนประจํา ทาํ ใหช่ีของกระเพาะอาหาร ไหลเวยี นไมป กติ รวมทงั้ เกิดจากอารมณที่แปรปรวนทาํ ใหช ่ตี ับตดิ ขัด เหลา นี้เปน เหตใุ หช่ขี องกระเพาะ อาหารไหลยอ นขึน้ เบ้ืองบน การรกุ รานของความเยน็ ตอกระเพาะอาหาร การรับประทานอาหารที่เย็นและหยาบหรอื ดบิ หรือ รับประทานยาที่มีฤทธิ์เยน็ ทําใหชี่ของกระเพาะอาหารไมเ คลือ่ นลง เกิดการยอ นขน้ึ ของชี่ การวเิ คราะหฺแยกกลุมอาการโรค อาการสะอึกแบง ตามสาเหตุตางๆไดด งั น้ี 1. อาหารตกคางไมย อย 2. อาการช่ีติดขดั 3. มคี วามเย็นในกระเพาะอาหาร จดุ บนเสน ลมปราณกระเพาะอาหาร ตู และเญ่ินใชใ นการรกั ษา หลกั การรักษา 1. ชวยใหกระเพาะอาหารยอ ยและทํางานดีข้ึน 2. สงบตับ ควบคุมกระเพาะอาหาร 3. อนุ กระเพาะอาหาร ควบคมุ ช่ี

Page 329 บทที่ 4 การรักษาอาการโรค 319 จดุ ฝงเขม็ ทใ่ี ชใ นการรกั ษา - อาหารตกคา งไมย อ ย อาการและการแสดงออก : สะอกึ เสยี งดงั และใส ทองอืดแนน ปวดทอ ง เรอบอย มกี ลิ่นปาก เบื่ออาหาร ลิ้น มีฝาหนาเหนยี ว NeiTing (ST44) - ชพี จร ลนื่ มีแรง (Hua Suy Shou Ma 滑数有力) จุดหลกั : NeiGuan (PC6) - ZhongWan (CV12) - ZuSanLi (ST36) / GeShu (BL17) - อธบิ าย - ZhongWan (CV12) จุดมดู านหนา ของกระเพาะอาหาร และ ZuSanLi (ST36) จดุ เหอลางของกระเพาะอาหาร ชวยควบคมุ Middle-Jiao เพ่อื ใหเ กดิ การยอยอาหาร - NeiGuan (PC6) จดุ ลว่ั (Luo-Connecting Point)ของเสน ลมปราณมอื เจวย๋ี ยนิ มีแขนง เชอื่ มกบั ชองทรวงอกและทอ งทง้ั หมด(Triple Jiaos) และยังเชอื่ มกับเสนลมปราณอนิ เวยทม่ี ีหนาท่ี ควบคมุ ภายในของรา งกาย ควบคุมชี่ของทรวงอกและทอ งชว งกลาง และชว ยแกอ าการสะอกึ - GeShu (BL17) ควบคุมกระบังลมและคลายอาการหดเกรง็ ของกระบงั ลม - NeiTing (ST44) ชว ยกระเพาะอาหารขับเคลอ่ื นอาหารทไี่ มย อ ยใหอ อกจากกระเพาะอาหาร จุดเสริม : - ถามีอาการรุนแรง เพิ่มจุด JuQue (CV14) - - ถาทองผูกและอดื แนน ทอง เพม่ิ จุด TianShu (ST25) – - อาการชตี่ ดิ ขัด อาการและการแสดงออก : สะอกึ เปน ระยะเวลานานและตอเนื่อง และอาการเปน มากขนึ้ เมื่อ เกดิ อารมณเ สยี รูสกึ ปวดแนน ในชอ งทรวงอกและใตช ายโครง ลน้ิ มฝี าบาง ชีพจร แข็งเหมือนลวดและมแี รง (Xian Mai 弦有力) จดุ ท่ีเลือกใชและการกระตุนจดุ :

Page 330 320 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 จดุ หลัก : GeShu (BL17) / ZuSanLi (ST36) + TaiChong (LR3) - DanZhong (CV17) - ZhongWan (CV12) - NeiGuan (PC6) - อธิบาย : - TaiChong (LR3) และ NeiGuan (PC6) ชว ยสงบตบั และควบคมุ การไหลยอนของช่ี กระเพาะอาหาร - ZhongWan (CV12) จดุ มูดานหนา ของกระเพาะอาหาร และ ZuSanLi (ST36) จดุ เหอลา งของกระเพาะอาหาร ชวยควบคุม Middle-Jiao เพื่อใหเกิดการยอยอาหาร - DanZhong (CV17) และ Geshu (BL17) ควบคมุ กระบังลมและคลายการเกรง็ ตวั จุดเสริม : - มรี สขมในปาก เพมี่ จุด YangLingQuan (GB34) - - กรณีเร้ือรงั เพ่มิ จุด PiShu (BL20) / WeiShu (BL21) / - มคี วามเย็นในกระเพาะอาหาร อาการและการแสดงออก : อาการสะอกึ ที่ดีข้นึ ดวยความอนุ และเปนมากข้นึ จากความเย็น ลิ้น มีฝา ขาวเหนยี ว ชพี จร ชา (Chi Mai 迟脉) จุดทเี่ ลอื กใชแ ละการกระตุนจุด : จดุ หลัก : ZhongWan (CV12) + ^ NeiGuan (PC6) / ZuSanLi (ST36) + ^ GeShu (BL17) / ^ ShangWan (CV13) + ^ อธิบาย : - ZhongWan (CV12) จดุ มูดา นหนาของกระเพาะอาหาร และ ZuSanLi (ST36) จดุ เหอลา งของกระเพาะอาหาร ชว ยอนุ และบํารงุ Middle-Jiao - NeiGuan(PC6) จุดลว่ั (Luo-Connecting Point) ของเสนลมปราณมอื เจว๋ียอนิ มแี ขนง เชื่อมกับชองทรวงอกและทอ งทง้ั หมด (Triple Jiaos) และยงั เช่อื มกบั เสน ลมปราณอนิ เวย ทีม่ ีหนาทคี่ วบ คุมภายในของรา งกาย ควบคมุ ช่ีของทรวงอกและทอ งชวงกลาง และเปนกญุ แจดอกสาํ คญั ท่ีจะทําใหชี่ ของกระเพาะอาหารไหลเวยี นตามปกติ

บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค Page 331 จดุ เสริม : 321 - มีอาการรนุ แรง เพ่มิ จุด ShenMen (HT7) +   อาหารตกคา งไมยอย

Page 332 322 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2   อาการชี่ตดิ ขดั

บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค Page 333 323 มคี วามเยน็ ในกระเพาะอาหาร     

Page 334 324 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2 ไขสูง (High Fever) อณุ หภูมขิ องรา งกายท่ีสงู เกินกวา 39 องศาเซลเซยี สถือเปน ภาวะไขส งู มักพบในภาวะมกี ารติด เช้อื โรคติดเช้ือตาง ๆ และไขแ ดดที่มักมภี าวะหมดสติและเกร็งรวมดว ย สาเหตแุ ละกลไกการเกดิ โรค ในทางศาสตรก ารแพทยจีน ไขส ูงเกิดจากลมรอ นภายนอกทีก่ ระทาํ ตอปอดจนทําใหหนาทีข่ อง ปอดเสียไป ไมส ามารถกระจายชอ่ี อกไปได หรอื จากการตอ สูระหวางปจจัยกอ โรคและชป่ี กตขิ องรางกาย อนั เนือ่ งมาจากการรุกรานเขา ภายในรา งกายของปจจยั กอ โรคไขท่ไี มส ามารถกาํ จัดออกไปไดจนเขา ไปสู ระดับชี่ลงไปถึงเลอื ดและเย่ือหมุ หัวใจ การวิเคราะหแยกกลมุ อาการโรค เมื่อลมรอ นรกุ รานปอด เกิดความรอนขึน้ ในแตล ะระดบั ดงั นี้ 1. ความรอ นเขา ถึงระดับชี่ 2. ความรอ นรุกรานเขา ถงึ ระดับเลอื ด 3. ความรอ นของหนา รอนรกุ รานหัวใจ การรักษา จุดท่เี ลอื กใชและการกระตนุ จดุ : จดุ หลกั DaZhui (GV14) - QuChi (LI11) - จดุ เสรมิ : - ลมรอนรกุ รานปอด อาการและการแสดงออก : ไอ กลัวลมและความหนาวเล็กนอย เหงอ่ื ออก ปวดศรี ษะ เจ็บ คอ ปากแหง กระหายนาํ้ หรือมีอาเจยี นเปน น้ําสีเหลืองเหนยี ว ลน้ิ มฝี าบาง

Page 335 บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค 325 ชพี จร ลอยเรว็ (浮数脉 Fu su mai) จดุ ฝงเขม็ ท่ใี ช : ChiZe (LU5) - YuJi (LU10) - WaiGuan (TE15) - - ความรอนเขา ถงึ ระดบั ช่ี อาการและการแสดงออก : ไขส งู ไมก ลัวหนาวแตกลวั รอ น แกม แดง ตาแดง กระหายน้ําอยาก ดืม่ นน้ําเย็น ไอ เจ็บหนาอก หรือมที อ งผกู ทองอืดแนนกดไมได ลิ้น มีฝาเหลืองแหง ชพี จร เรว็ เต็ม (洪脉 Hong su mai) จดุ ฝงเข็มที่ใช : HeGu (LI4) - NeiTing (ST44) - เจาะปลอ ยเลอื ดจดุ GuanChong (TE1) - ความรอ นรกุ รานเขาถึงระดับเลือด อาการและการแสดงออก : ไขสงู อาการไขแ ยล งในชวงกลางคืน กระวนกระวาย หรือเพอ หลงลืม กระหายนํ้าแตไมอยากดมื่ นา้ํ หรอื มีผื่นแดง เลือดออก อาเจียนเปนเลือด ถายเปน เลือด ลน้ิ แดงจดั แหง ชีพจร เบาและเรว็ (细数脉 Xi su mai) จุดฝงเข็มทใี่ ช : QuZe (PC3) - LaoGong (PC8) - WeiZhong (BL40) - - ความรอ นของหนารอนรกุ รานหัวใจ อาการและการแสดงออก : ไขส ูง เสยี งแหบ กระหายนํา้ และดมื่ นาํ้ มาก ชองปากและริมฝป าก แหง รสู ึกแสบรอ นในกลา มเน้อื หลงลมื เปน บางคร้งั หรืออาจมีอาการหมดสตแิ ละเกรง็ ล้ิน แดงจดั แหง ชีพจร เตม็ และเร็ว (洪数 Hong su mai) จุดฝงเข็มทีใ่ ช : 12 Jing-well points blood letting

Page 336 326 การฝง เขม็ -รมยา เลม 2 อธบิ าย : จุดประสงคใ นการรักษาคอื กาํ จดั ลมและระบายความรอ น การกระตุนแบบระบายที่จุด DaZhui(GV14) QuChi(LI11) และ HeGu(LI4) จะเปน การลดไขไ ดด มี าก - DaZhui (GV14) ระบายความรอนและกระตนุ ชี่ เหมาะทีจ่ ะใชร ักษาความรอ นสงู และกลวั หนาว - QuChi (LI11) เปน จุดเหอของเสนลมปราณหยางหมิง ใชเพอ่ื ลดไขแ ละลดการกระหายน้ํา - HeGu (LI4) ใชร ะบายความรอนกาํ จดั ลมและดสี าํ หรับรกั ษาลมรอนของใบหนาและศีรษะ - 12 Jing-well points ใชระบายความรอนจากปอดทาํ ใหลาํ คอเปนปกติ   ความรอนเขาถึงระดบั ชี่

บทท่ี 4 การรกั ษาอาการโรค Page 337 327 ความรอ นรกุ รานเขา ถงึ ระดบั เลอื ด   

Page 338 328 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 พษิ สรุ าเรื้อรัง (Alcoholism) พิษสุราเรอื้ รงั เปน ปญ หาใหญท้งั ในทางสงั คมและทางการแพทย ผลของแอลกอฮอลต อรางกาย ในระยะยาวนั้นรุนแรงโดยเฉพาะกรณีท่ีด่มื มากหรอื ดื่มเปนเวลานาน แอลกอฮอลม ผี ลกระทบตอ สมอง และระบบประสาทท่คี วบคุมพฤติกรรมและหนา ท่ีของรางกาย ขณะเดยี วกนั กม็ ผี ลตอตับและตบั ออ น ไม มีสวนใดของรางกายทีไ่ มไดรับผลกระทบจากการดมื่ แอลกอฮอล การเตนผิดจงั หวะของหวั ใจ การ อักเสบของระบบปลายประสาททที่ ําใหเ กิดการมึนชา และการปวดกระเพาะอาหารจากการอกั เสบของผวิ กระเพาะอาหารเปน ส่ิงทพี่ บไดเ สมอ ภาวะเสอ่ื มสมรรถภาพทางเพศเปนเร่อื งทพ่ี บไดบ อ ย แอลกอฮอลย งั มีผลกระทบตอ ระบบภูมิคุมกันและลดความตา นทานตอโรค สาเหตุทแ่ี ทจ รงิ ของการติดสุราเรื้อรงั น้นั ยัง ไมทราบแนชัด แตการท่ีไมสามารถจัดการปญหาทางดานจิตใจและอารมณไ ดน ้ันมักกระตุนใหเกดิ การ ดมื่ สรุ า ดังน้นั การติดสุราเรือ้ รังมักเกิดข้ึนในชว งทช่ี วี ติ ประสพปญหาทางดานจิตใจและอารมณ หลักการรกั ษา สําหรบั ผทู ีต่ อ งการเลกิ การด่มื สรุ านน้ั สามารถเลือกใชว ธิ ีตา ง ๆ ไดดงั ตอ ไปน้ี 1. การฝงเขม็ ระบบเสน ลมปราณ ขอบงช้ี : ติดสุราเร้อื รงั และตั้งใจทจ่ี ะเลิกสุรา จดุ ทีเ่ ลอื กใช : SanYinJiao (SP6) FengLong(ST40) NeiTing (ST44) TaiChong (LR3) NeiGuan (PC6) YinLingQuan (SP9) ZhongWan (CV12) ShenMen (HT7) วิธีการการกระตนุ จุด : กระตุน เขม็ แบบระบาย ฝง เข็มวันละครง้ั ครบ 10 ครั้งเปน 1 การรักษา ปกตจิ ะทําการฝงเขม็ รวม 3 การรักษา - ฝง เข็มท่จี ุด Suliao (DU25) ขอบง ช้ี : เมาสุรา จดุ ท่ีเลือกใช : Suliao (DU25) วิธีการกระตุนจดุ : ใชเ ขม็ ยาว 0.5 น้วิ ปกลงทจ่ี ดุ ลกึ 0.2 นวิ้ ยกเขม็ ขึ้นและปก เขม็ ลงแลว

Page 339 บทท่ี 4 การรักษาอาการโรค 329 หมนุ ไปมาเบาๆ ทําตอ เน่ืองนาน 3 – 10 นาที 2. การฝงเขม็ หู ขอ บง ใช : ติดสรุ าเร้อื รังแตตอ งการเลกิ ดมื่ จดุ ใบหูท่ีเลอื กใช : Mouth, Stomach, SanJiao, Endocrine, ShenMen, Occiput, Subcortex, Apex วิธีการกระตุน : ใชการกระตุนจุดใบหตู ามมาตรฐานการกระตุนจุดบนใบหู ขอ คดิ เห็น : ผทู ี่ด่มื สุรามาเปนระยะเวลานานมกั จะมอี าการจากการติดสุราเรอื้ รงั เชน กระวนกระวาย หงดุ หงิด วติ กกงั วล รสู ึกวางเปลา ไมม ีความหมาย บางคร้ังรสู ึกตัวสั่น เหงื่อออก มภี าพหลอน หรือชกั กระตกุ เม่ือหยดุ ดื่มทันที การรักษาดว ยการฝงเขม็ แสดงใหเห็นถงึ การบรรเทาอาการตา ง ๆ เหลานอี้ ยาง ไดผ ล ดังนน้ั จงึ ชว ยใหน ักดม่ื สามารถเลกิ ด่ืมสรุ าได     พษิ สุราเรื้อรงั

Page 340 330 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 การติดสารเสพติด (Drug Addiction) การติดยาเสพติด เปนปญหาทางการแพทยแ ละสังคมทใี่ หญอ กี ปญหาหนึ่ง สําหรบั ผูท่ี ตอ งการเลกิ เสพยาเสพติด วธิ ีการฝงเข็มรักษาขา งลางนเ้ี ปน ประโยชนอยา งย่งิ การรักษา 1. การฝง เข็ม 1.1 ฝงเขม็ กลุม จดุ ดังตอ ไปนี้ ขอ บง ชี้ : ติดสารเสพติด จุดท่ีเลือกใชและการกระตุน จุด : ShenMen (HT7) / NeiGuan (PC6) / TaiChong (LR3) - FengLong (ST40) - HeGu (LI4) / ZuSanLi (ST36) / SanYinJiao (SP6) / หมายเหตุ : / กระตนุ จดุ แบบปกติ ไมกระตุนแบบบํารงุ หรือแบบระบาย กระตนุ จุดแบบระบาย 1.2 ฝง เขม็ ทจ่ี ุดพิเศษ TianWeiXue (EX-UE21) ขอบงช้ี : ตดิ สารเสพติด ตาํ แหนง ของจุด : จดุ พิเศษ TianWeiXue (EX-UE21) อยบู ริเวณขอมอื ตรงกลางระหวา งเสน ที่ลากจากจุด LieQue (LU7) และจดุ YangXi (LI5) การกระตนุ : ใชเ ข็มยาว 1 นิ้วปกต้ังฉากตรงจดุ น้ลี กึ 3 – 4 มม. ขณะท่ีกาํ ลังปก ลงไปน้ันใหผูปว ย หายใจเขา ดวย แลว เร่มิ หมนุ กระตนุ เขม็ ใหเ กิดความรูสึกชาและตงึ แนน บริเวณขอมือหรืออาจรสู กึ ข้นึ ไป ถึงแขน หรอื รสู กึ งวงซมึ หรือเกดิ ความสุข หรอื รูสกึ ถงึ รสของโลหะหรือรสชาตอิ นื่ ๆ ในปาก คาเข็มไว นาน 15 นาที ฝงเข็มวนั ละครั้ง และ 1- 2 ครงั้ กเ็ พียงพอทจ่ี ะชว ยใหผ ปู วยเลกิ สารเสพติดได

Page 341 บทที่ 4 การรักษาอาการโรค 331 2. การฝงเข็มหู ขอบง ชี้ : ติดสารเสพตดิ จดุ ใบหูทเ่ี ลือกใช : Lung, Large Intestine, Kidney, Stomach, Spleen, Subcortex, Forehead, Liver, Chest, Shenmen, Occiput วิธีการกระตุน : ใชการกระตนุ จดุ ใบหูตามมาตรฐานการกระตุนจุดบนใบหู ขอ คิดเห็น : อาการถอนยาเสพติดทเี่ กดิ ขึ้นทัง้ ทางรางกายและจติ ใจอันเปน ผลมาจากการใชสารเสพตดิ เชน เฮโรอิน หรอื อนุพันธข องเฮโรอนิ เชนยาแกป วด หรือกลุม ยาระงับการชกั หรอื ยากระตนุ ประสาท เชน ยามา เปนตน จะเกิดเมอื่ หยดุ การใชส ารเสพติดเหลาน้ี การรักษาดว ยการฝงเขม็ สามารถระงบั หรือ ลดอาการอยากยาไดใ นระหวางการเกดิ อาการถอนยา ในชวงการรกั ษาดว ยการฝงเข็มน้ัน ผูปว ยจะรูสึก งว งซึมนอยลง ใหค วามสนใจตอ สิ่งแวดลอมมากขึ้น ใสใจตอการสนทนาและการอา นเพ่มิ ขนึ้ การทาํ งาน ของลําไสด ีขนึ้ รสู ึกอยากอาหารเพ่มิ ขึ้น นอกจากน้ี อาการนํา้ ตาไหล นํ้ามูกไหล หายใจหอบ ปวดบิด กระเพาะอาหาร ปวดกระดูกและหนาวจะดขี ้ึน และหายไปหลงั จากกระตุนใบหไู ด 10 - 15 นาที   การตดิ ยาเสพตดิ

Page 342 332 การฝงเข็ม-รมยา เลม 2 การเสพติดบหุ รี่ (Tobacco Addiction) การเสพตดิ บุหรี่ เปนปญหาท่ีสําคัญทางสงั คมและการแพทย ซึ่งมีผลกระทบอยางรนุ แรงตอ มนษุ ย มสี ารพิษมากกวา100ชนดิ ท่ีเกดิ ขึ้นจากการสบู บุหรซ่ี ึ่งกอ ใหเ กดิ โรคความดนั โลหิตสูง โรคหลอด เลือดหัวใจ โรคปอดอกั เสบ ความพิการแตก าํ เนิด โรคมะเร็ง อายขุ ัยสั้นลง เกดิ ความพกิ ารของทารกใน ครรภ ฯลฯ สําหรบั ผูท ต่ี องการเลกิ เสพตดิ บุหรี่น้ัน จะใชว ิธกี ารรกั ษาดานลา งน้ี 1.การฝงเขม็ ท่ีจุดพิเศษ TianWeiXue (EX-UE21) ขอบงชี้ : เสพตดิ บุหร่แี ละตองการเลกิ ตาํ แหนง ของจดุ : จดุ พเิ ศษ TianWeiXue (Ex-UE21) อยูบรเิ วณขอ มอื ตรงกลางระหวางเสนที่ลาก จากจุด LieQue (LU7) และจดุ YangXi (LI5) การกระตนุ จุด : ใชเ ขม็ ยาว 1 นว้ิ ปก ตงั้ ฉากตรงจดุ นีล้ ึก 3 – 4 มม. ขณะทก่ี ําลงั ปกลงไปน้ันให ผปู วยหายใจเขาดวย แลว เรมิ่ หมนุ กระตนุ เข็มใหเกิดความรสู กึ ชาและตงึ แนนบริเวณขอมือหรืออาจรูส กึ ขึน้ ไปถึงแขน หรอื รสู ึกงว งซมึ หรือเกดิ ความสุข หรอื รูส กึ ถงึ รสของโลหะหรือรสชาติอน่ื ๆในปาก คาเขม็ ไว นาน 15 นาที ฝงเขม็ วนั ละคร้ัง และ 1 - 2 ครั้งก็เพยี งพอท่จี ะชว ยใหผปู ว ยเลิกเสพตดิ บุหรี่ได 2.การฝงเขม็ หู ขอบงช้ี : เสพติดบหุ รี่และตอ งการเลิก จุดใบหทู ี่เลือกใช : Mouth, Tongue, Lung, Liver, Chest, Subcortex, Shenmen, Occiput, Trachea วิธกี ารกระตุน : ใชการกระตนุ จุดใบหูตามมาตรฐานการกระตนุ จุดบนใบหู ขอ คดิ เห็น : อาการถอนยาจากการสูบบหุ รี่ทเ่ี กิดขึ้นท้ังทางรา งกายและจติ ใจอนั เปนผลมาจากการสูบบหุ รม่ี า นานจนเสพตดิ แลวนั้น เชน กระวนกระวาย หงดุ หงดิ วติ กกงั วล รูส ึกวางเปลา ไมมีความหมาย น้ําหนกั

Page 343 บทที่ 4 การรักษาอาการโรค 333 ตัวเพิ่มขึ้น จะเกิดเม่อื หยุดสูบบหุ รี่ การรักษาดวยการฝงเขม็ สามารถระงับหรือลดอาการถอนยาจากการ หยดุ สูบบุหร่ไี ด นอกจากนนั้ การรักษาดว ยการฝงเขม็ จะเปลยี่ นความรูสกึ ตอรสชาตขิ องบหุ รี่ทาํ ใหรูสกึ วา บหุ รี่ไมม รี สชาติอนั หอมหวนเชนเดิมและทาํ ใหหยดุ สูบไปในทส่ี ดุ การเสพติดบหุ ร่ี

Page 344 334 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 ปวดฟน (DENTAL PAIN) อาการปวดฟน ในการแพทยแ ผนปจ จบุ นั อาจมสี าเหตุมาจากความผิดปรกตติ างๆ ในชองปาก เชน Dental caries, Pulpitis. Apical periodontal inflammation, Pericoronitis และ Priodentitis ศาสตรก ารแพทยแผนจีน เรียกอาการน้วี า “ Ya Tong” สาเหตุและการแยกกลุมอาการของโรค 1. เหตจุ ากลมรอ น Wind-Fire อาการและอาการแสดง อาการปวดฟน เกดิ อยางเฉียบพลัน รุนแรง อาการกําเรบิ เม่ือกระทบรอน และทุเลาดวย ความเย็น มอี าการบวมแดงทีเ่ หงือก ลิน้ ตัวลนิ้ บาง แดง ฝา ล้นิ เหลอื ง ชีพจร ลอยเรว็ (Fou Su Mai 浮数脉) 2. เหตุจากไฟรอ นในกระเพาะอาหาร อาการและอาการแสดง อาการปวดฟน อยางรุนแรงรว มกบั เหงอื กแดง กาํ เริบโดยความรอน ทเุ ลาโดยความเยน็ คอแหง กล่นิ ปากเหมน็ ทอ งผกู ปสสาวะสเี ขม มาก ลนิ้ ตวั ลิน้ แดงและฝา ลน้ิ เหลอื ง ชีพจร เร็ว (Su Mai 数脉) 3. เหตุจากเกดิ ไฟลอยขน้ึ สงู จากอนิ พรอ ง อาการและอาการแสดง อาการปวดตื้อๆของฟนเปนพกั ๆ รว มกบั การฝอของเหงอื ก ฟนรว ง ปวดหลัง เขา ออ น ลน้ิ ตัวลนิ้ แดง ฝาล้นิ นอ ย ชีพจร เสนดายและเบา (Xi Su Mai 细数脉)

Page 345 บทที่ 4 การรกั ษาอาการโรค 335 หลกั การรกั ษาและจดุ ฝงเขม็ 1. ปวดฟน จากลมรอน หลักการรกั ษา ระบายลม สยบความรอน ลดอาการบวม และระงบั ปวด จุดหลัก Hegu (LI4) Θ Fengchi (GB20) Θ กระตุนแบบระบาย 3 นาที คาเข็ม 30นาที หากอาการปวดยังไมทเุ ลา ใหเพมิ่ จุดฝง เข็มรอง - Xiguan (ST7) สําหรบั อาการปวดฟน บน - Jiache (ST6) สาํ หรับอาการปวดฟนลา ง ระหวา งกระตนุ เขม็ แบบระบายแนะนาํ ใหคนไขกัดฟน ไปพรอ มกนั จนกวาจะหายปวด หลังจาก นั้นคาเขม็ 30 นาที อกี จดุ ท่ีใชไ ดผ ลดีคือ Dazhui (GV14) ใชเ มื่อมไี ขร ว มดว ย - Fengchi (GB20) เปน จดุ สําคญั ในการระบายลมและไฟ - Hegu (LI4) เปนจุดสาํ คัญมากในการลดอาการปวดตา งๆ และยาระบายลมและความรอ นได ดีดว ย 2. ปวดฟนจากความรอ นในกระเพาะอาหาร หลกั การรกั ษา ระบายไฟจากกระเพาะอาหาร ลดอาการบวม ทเุ ลาอาการปวด จุดหลกั Hegu (LI4) Θ Neting (ST44) Θ Jiache (ST7) Θ Xiguan (ST6) Θ - จดุ Hegu (LI4) อยูบนเสนลมปราณกระเพาะอาหารจะชว ยระบายความรอ นออกจากเสน ลมปราณหยางหมงิ ทะลวงเสนลวั่ l และลดอาการปวดท่ฟี น ได - Neting (ST44) ระบายความรอนออกจากกระเพาะโดยตรง - Xiaguan (ST6) , Jiache (ST7) เปน จดุ ใกลบริเวณทมี่ ปี ญ หาและเปนจุดบนเสน หยางหมงิ จะชวยทะลวงการเดินของช่ี และกระตุนเสน ลวั่ เพือ่ ลดอาการปวด จุดเสริม เมื่อมที อ งผกู รวมดว ย Zhigou (SJ6) Θ Chengshan (BL57) Θ

Page 346 336 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 3. ปวดฟน เพราะอินพรอ ง เกิดไฟลอยทะยานข้นึ สูง หลักการรกั ษา บาํ รุงอนิ บํารงุ ไต ลดไฟ บรรเทาปวด จดุ หลัก Jiache (ST6) Θ Rangu (KI2) ⊕ Hegu (LI4) Θ Taixi (KI3) ⊕ - Taixi (KI3) เปน จดุ Yuan ชว ยบํารงุ ไต บาํ รงุ อนิ - Rangu (KI2) เปนจุด Ying ชวยบาํ รงุ ไต สงบไฟ จดุ เสริม หากมอี าการปวดเอง ถามี Tinnitus หรือ Dizziness Shenshu (BL23) ⊕ Zhishi (BL52) ⊕ Shenshu (BL23) ⊕ Baihui (GV20) ⊕ การใชจ ุดฝง เขม็ บนใบหู จดุ หลัก Shenmen Cheek Apex of Antitragus Yatongding จดุ เสริม เหตจุ ากลมรอ น : Innerear , Ear Apex เหตุจากกระเพาะรอน : Stomach, Large intestine เหตุจากอินพรอ ง : Kidney

บทท่ี 4 การรักษาอาการโรค Page 347 337 ปวดฟนจากลมรอน ปวดฟน จากความรอ นในกระเพาะอาหาร

Page 348 338 การฝง เข็ม-รมยา เลม 2 ปวดฟน เพราะอนิ พรอ ง เกดิ ไฟลอยทะยานขึน้ สูง

Page 349 ภาคผนวกท่ี 1 ประวัติและการพัฒนาการของวิชาการแทงเขม็ รมยา 针灸学发展间史 (History and Development of Acupuncture and Moxibustion) “แพทยศาสตรแ ละเภสชั ศาสตรข องจีนเปน ทรพั ยสมบัติอันล้ําคาของชาติ ควรพยายาม คนควา และยกระดบั ใหส งู ข้นึ ” วิชาการแทงเข็มรมยากเ็ ปน สวนหนง่ึ ในทรพั ยสมบตั ิอันล้าํ คาเหลานี้ ความกาวหนาและผลสําเร็จทางวิทยาศาสตรทั้งหมดในปจจุบันเกิดข้ึนจากการยืนหยัดใช แรงงานและการปฏิบัติที่ตอเน่ืองกันเปนเวลาอันยาวนานในประวัติศาสตรของมนุษยและผลท้ังหมดจาก ขบวนการท่ีไมมีวันจบสิ้นของการพัฒนาการจากขอบเขตของความจําเปนไปสูความมีเสรีเงื่อนไขทาง สังคม เศรษฐกิจการเมือง และวัฒนธรรมมีอิทธิพลอยางมากตอความกาวหนาทางวิทยาศาสตร ประวัติการพัฒนาการของวิธีการรักษาโรคดวยการแทงเข็มรมยาเปนรูปธรรมของ สัจธรรมที่ไดกลาว มาแลวขางตนอยางไมมีเงื่อนไข การรักษาโรคดวยการรมยานี้เปนความสําเร็จของประชาชนจีนในการ ตอสูก ับโรคภยั ไขเจ็บมาเปนเวลานานนับพันๆ ป การแทงเข็มรมยาเปนวิธีการรักษาโรคท่ีแตกตางกันสอง วิธีซ่ึงไดถือกําเนิดขึ้นและพัฒนาไป โดยประชาชนผูใชแรงงานจีนเพื่อตอสูกับโรคภัยไขเจ็บ เปนวิธีการ รักษาโรคทไ่ี ดผานประวตั ิศาสตรอันยาวนานและมเี กียรติ สบื ทอดมาจนกระทง่ั ทุกวนั นี้ มนุษยในระยะแรกๆ สามารถปลดเปล้ืองความเจ็บปวดที่เกิดข้ึนและรักษาโรคหรือความไม สบายอยางอ่ืนไดโดยการ บีบ นวด หรือเคาะ ตรงตําแหนงท่ีเจ็บปวดหรือไมสบาย เมื่อมนุษยได รวบรวมประสบการณเหลานี้ขึ้นเปนระบบ ทําการคนควาและสรุปบทเรียนเปนเวลานาน วิธีการบีบ นวด หรือเคาะตําแหนงท่ีไมสบายนี้ก็คอยๆ พัฒนาเปนระบบของจุดแทงเข็ม ในยุคหิน มนุษยดํารงชีพดวย ธัญญาหารและผลไมที่เกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ พวกเขาไดรวมมือกันลาสัตวสําหรับใชเปนอาหารดวย เคร่ืองมือหินหยาบ เครื่องมือหินหยาบเหลาน้ีรวมถึงแผนหินเล็กๆ ท่ีมีคมที่ใชสําหรับแทงตื้นๆ หรือผา ผิวหนังเพ่ือเปนทางออกของหนองในแผล ในยุคหินขัด มนุษยไดรวมมือกันทําไรทํานา เล้ียงสัตว และ สรางท่ีอยูอาศัยท่ีเปนหลักแหลงข้ึน เครื่องมือในการทําการผลิตซ่ึงทําใหมีคมโดยการถูหรือลับกับหิน หยาบหรือทรายเปนเง่ือนไขทางวัตถุท่ีอํานวยใหใช เข็มหิน (“เปยน” ตามพจนานุกรมจีน คําวา “เปยน” หมายถึงการใชกอนหินในการรักษาโรค) ในการรักษาโรค จากบันทึกทางประวัติศาสตรเทาที่คนควาได