หนังสือ-บทเรียนและสภาพปัญหาเกี่ยวกับเสรีภาพในการชุมนุม - อ.สมชาย

150 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบญั ญตั ิการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 ดทราบวา ากมีเ ตุการณ ุกเ ิน จ ตองติดตอปร สานงานกับ เจา พนกั งานผดู ูแลฯ อยาง ร การขา วแล การปร ชาสมั พนั ธถ งเ ตกุ ารณช มุ นมุ แล การ ปร ชาสัมพันธ ปร ชาชน ดทราบถงการชุมนุม เปนขอสาคัญ น การดแู ลการชมุ นมุ กอ น ร วา ง แล ภาย ลงั การชมุ นมุ สาธารณ ส านกั งานตารวจแ ง ชาตแิ ล นว ยงานปร ชาสมั พนั ธข องรฐั จดั รอื ปร สาน ม กี ารปร ชาสมั พนั ธเ ปน ร ย เพอื่ ป ร ชาชนทราบถง สถานท่ีท่ี ช นการชุมนุมแล ชวงเวลาที่มีการชุมนุม ตลอดจน คาแน นาเกยี่ วกบั เสน ทางการจราจร รอื ร บบการขนสง สาธารณ เพอื่ ป ร ชาชน ดร บั ผลกร ทบจากการชมุ นมุ นอ ยทสี่ ดุ 173 นทาง ป บิ ตั ิ สานกั งานตารวจแ ง ชาตกิ า นด เ จา พนกั งานผดู แู ลการชมุ นมุ ปร สานงานกบั กองสารนเิ ทศ แล นว ยงานปร ชาสมั พนั ธข องรฐั เพ่ือแจงขา วความคืบ นาเก่ียวกับการชมุ นุม จากการพิจารณาถงภาพรวมของมาตรา 19 ท่ีกา นด เจาพนักงานดูแลฯ มีอานาจ นการอานวยความส ดวกแล ดูแลความปลอดภัย ทังแกปร ชาชนผู ชท่ีสาธารณ ผูที่อยู กล บริเวณที่ชุมนุมแล ผูชุมนุม เปนปร การสาคัญ นการดาเนินการ ตา ง ของเจา พนกั งาน อยา ง รกดี เมอื่ พจิ ารณาถงแผนการจดั การกบั การชมุ นุมสาธารณ มแี นวโนม คอนขาง ป นทางการปราบจลาจล เสียมากกวา 173 พร ราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณ พ.ศ. 2558, มาตรา 20.

151 ากนามาพจิ ารณาปร กอบกบั กรณที เี่ กดิ ขน นทางป บิ ตั ิ ของบทบญั ญตั กิ ารทา นา ทข่ี องเจา พนกั งานผดู แู ลฯ เชน กรณขี อง การชุมนุมเดินขบวนเพ่ือย่ืนรายชื่อเพ่ือยกเลิกปร กาศแล คาสั่ง ของคสช. 35 บบั ทโ่ี ครงการอินเทอรเ นตเพื่อก มายปร ชาชน รวมกับ 23 เครือขายภาคปร ชาสงั คม เปนกิจกรรมเดินเทา เพอื่ นารายชอ่ื ของปร ชาชนกวา 13,409 รายชอ่ื ปยนื่ ตอ สานกั งาน เลขาธกิ ารสภาผแู ทนราษ ร เมอ่ื วนั ที่ 24 มถิ นุ ายน 2562174 จากกรณี ท่ีมีการย่ืน นังสือแจงการชุมนุม ลวง นา แล อธิบายถงลักษณ ของกิจกรรมที่จ ทา นชวงท่ีชุมนุมแล เดินขบวน เจา นาที่ผูรับ แจง ชขออางตามมาตรา 7 วาจุดที่จ จัดกิจกรรมอยู กลบริเวณ พืนท่ี ามชุมนุม นรัศมี 150 เมตร แมวาพืนที่จัดกิจกรรมจ อยู า งจากเขตพร ราชฐานเกนิ กวา ทกี่ มายกา นด ว แตเ จา นา ท่ี มักจ ม จ ัดกจิ กรรม นบริเวณ กลเ คยี งอยดู ี ลังจากท่ีผูรับแจงบายเบี่ยงแล แน นา  ปยื่นแจงการ ชมุ นมุ นอกี เขตพนื ทอี่ นื่ อาจทา ผ แู จง การชมุ นมุ ตอ งเรมิ่ กร บวนการ มอีกครัง น่ง นขณ ที่ร ย เวลาของการจัดกิจกรรม กลเขามา การเจรจาตอ รองแล การรอผมู อี านาจตดั สนิ จ นสว นของผรู บั แจง การชมุ นมุ เปน สว นสาคญั ทท่ี า ก ารแจง การชมุ นมุ เปน ปอยา งลา ชา แล มอี ปุ สรรค 174 , อุปสรรคของการ ชเสรีภาพตามพ.ร.บ.ชุมนุมฯ ตารวจพยายามเตมท่ี ม ย่ืน 13,409 รายชื่อ ปลดอาวุธ คสช., เผยแพรวันท่ี 26 มิถุนายน 2562, สบื คน วนั ท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // . l . . / l /13409 l

บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนุม 152 เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญตั ิการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 นอกจากนีการกา นดเสนทางของการเดินขบวนที่มีการ เจรจาเพ่ือ ยกเลิกการเดินขบวนแล ทา การเดินขบวนสันท่ีสุด นขณ ท่ี งผูจัดการชุมนุมตองมีการปร ชาสัมพันธถงกิจกรรม รณรงคด ังกลาว ทา มคี วาม มแนน อน นการจัดกจิ กรรม แล กอ เกิดความกังวลตอผูแจงแล ผูรับแจงจนตองทบทวนกิจกรรมกัน กลบั ปกลบั มา จนทา ยทส่ี ดุ ณ เวลาทกี่ จิ กรรมเรม่ิ จงเปน ชว งตอ รอง จนวินาทสี ุดทาย จากตัวอยางท่ีกลาวมาส ทอน เ นถงความพยายาม นการควบคมุ การชมุ นมุ แล การจดั กจิ กรรมทสี่ บื เนอ่ื งกบั การชมุ นมุ ป นทางท่ีอาจกอ เกิดการเลือกป ิบตั ิ โดยอาศยั เ ตตุ าง เชน พนื ที่ นการชมุ นมุ ลกั ษณ ของกจิ กรรม เชน การกดี ขวาง การ ชเ สยี ง ซง่ ความจรงิ แลว มเ กย่ี วขอ งกบั การ ชอ านาจตามมาตรา 19 ทพี่ นื ฐาน ตองเปนการอานวยความส ดวก แกปร ชาชนแล คุมครองการ ชมุ นมุ กลบั ทา เ ปน อปุ สรรค แ กผ จู ดั การชมุ นมุ 175 จนเปน การสรา ง ความยงุ ยาก แ กก าร ชส ทิ ธเิ สรภี าพ มากกวา จ เปน การดแู ลอานวย ความส ดวก 175 มูลนิธินิติธรรมส่ิงแวดลอม บก , เอกสารปร กอบ เวทีเสวนาส ทอนปญ า การตคี วามบงั คบั ชก มายการชมุ นมุ สาธารณ กบั การจากดั เสรภี าพของปร ชาชน, 12. , มาตรา 19 5 พ.ร.บ.ชมุ นมุ มาตรการสยบ การชมุ นมุ โดยสงบ, เผยแพรว นั ที่ 25 มิถนุ ายน 2562, สืบคนวันท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // l . . / /5303

153 3.5 สภาพบงั คบั การสั่งหา้ มการชมุ นมุ และบทกา� หนดโทษ เมอ่ื มกี ารกา นดขอบเขต กร บวนการ นการจดั การชมุ นมุ สาธารณ รวมถงสิทธิแล นาท่ีของผูเก่ียวของ นับตังแตผูจัดการ ชมุ นมุ ผชู มุ นมุ เจา พนกั งานผดู แู ลฯ สงิ่ สาคญั ตอ จากนนั คอื การกา นด สภาพบงั คบั รอื บทกา นดโทษ ากมกี าร า นเพอ่ื ก าร ชก มาย เปน ปอยา งมปี ร สทิ ธภิ าพ นทางกลบั กนั ากการ ชบ งั คบั ก มาย เปน ปเพื่อจ สรางภาร รือกีดกัน ม มีผูมา ชสิทธิ นเรื่องนัน นับ ดวาเปนการ ชบังคับก มาย ป นทางจากัดตัดทอนสิทธินัน เสียเอง ดังนันเพียงแคพิจารณาแตตัวบทบัญญัติทางก มายเปน สวน น่งวามีการกา นดโทษ วอยางสมควรกับเจตนารมณของ ก มาย รือ ม นขณ ท่ีตองพิจารณาถงการบังคับ ชบทบัญญัติ นันดวย วามีภาพส ทอนการบังคับ ชท่ีสอดคลองกับวัตถุปร สงค ของบทบัญญตั ินัน รอื ม นสวนของสภาพบังคับนีมีการแบงออกเปน 4 สวน คือ สวนท่ีกา นดอานาจ นาที่ของเจาพนักงานดูแลฯ สวนที่กา นด สิทธิแล นาท่ีของผูชุมนุม สวนท่ีเปนกร บวนการ นการจัดการ แล สวนสุดทา ยคอื โทษ นกรณมี ีการ า นก มายเกดิ ขน

บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนุม 154 เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 3.5.1 อา� นาจหน้าท่ขี องเจา้ พนกั งานดแู ลการชมุ นุม อา� นาจหนา้ ทข่ี องพนักงานดูแลการชุมนมุ ตามมาตรา 21 การชุมนุม การชมุ นมุ การชมุ นุม การเดนิ ขบวน รือ มช อบดว ย ท่ี มยกเลกิ มป บิ ัตติ าม เคลือ่ นการชมุ นุม ก มาย ตามกา นด ก มาย โดย มแ จง ลวง นา ม.7, 8, 15, 16 ม.14 ม.18 ม.17 ส่ังห้ามการชมุ นุม ประกาศใหแ้ ก้ไข - ปร กาศ เ ลกิ การชุมนุม ในเวลาทีก่ า� หนด นเวลาทีก่ า นด เลิก มเลกิ มแก ข แก ข ชุมนมุ ตาม การชุมนมุ ชมุ นมุ ก มาย เจาพนกั งานดูแลการชมุ นมุ ยื่นคารองตอศาล เพอ่ื มีคาส่งั ผ ชู มุ นุมเลกิ การชมุ นมุ

155 นมาตรา 21แ ง พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ กา นดอานาจ นา ที่ แกเ จา พนกั งานดแู ลการชมุ นมุ เมอื่ เกดิ เ ตกุ ารณช มุ นมุ สาธารณ ขน น 4 กรณี ดังตอ ปนี 1 การชมุ นมุ ท่ี มช อบดว ยก มาย ตามมาตรา 14 ดแ ก - การชุมนมุ ท่ี มเ ปน ปโดยสงบแล ปราศจากอาวธุ - การชุมนมุ ที่ มแ จงการชมุ นมุ - การชมุ นุมที่ มป ิบตั ติ ามคาส่งั ของผูร บั แจง - การชุมนุมที่จัดขนภาย ลังจากที่ผูรับคาขอผอนผัน มี นังสือแจงวา มม เี ตุผลอนั สมควร ผ อนผนั การแจง การชมุ นุม 2 การชุมนุมท่ีผูจัดการชุมนุม รือผูชุมนุม มป ิบัติตาม ก มาย นเรือ่ งตอ ปนี - การชุมนุม นพนื ท่ี ามชมุ นุม ตามมาตรา 7 - การชุมนมุ ทกี่ ดี ขวางทางเขา ออก รบกวนการป บิ ัติงาน รือการ ชส ถานท่นี ัน ตามมาตรา 8 - ผจู ดั การชมุ นมุ ที่ มท าตาม นา ที่ นการ ก ารชมุ นมุ เปน ปโดยสงบ ปราศจากอาวธุ การ ชเ ครอื่ งเสยี ง ฯลฯ ตามมาตรา 15 - ผชู มุ นมุ ที่ มท าตาม นา ที่ เชน ปดบงั อาพรางตวั พกพา อาวธุ บกุ รกุ ทา เ สยี าย นทรพั ยส นิ ของผอู น่ื ชก าลงั ปร ทษุ รา ย ฯลฯ ตามมาตรา 16

156 บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ียวกบั เสรีภาพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบัญญตั กิ ารชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 3 การเดินขบวน รือเคล่ือนยายผูชุมนุมโดย ม ดแจง ลวง นา ตามมาตรา 17 4 การชมุ นมุ ที่ ม ดเ ลกิ ชมุ นมุ ภาย นร ย เวลาทแี่ จง ว รอื ม ดข อขายเวลาการชมุ นมุ แกผ รู ับแจง 24 ช่ัวโมงกอนทีร่ ย เวลา การชมุ นมุ จ สนิ สดุ ลง ตามมาตรา 18 กรณีที่ส่ังห้ามการชุมนุม เจาพนักงานดูแลฯ มีอานาจ นการปร กาศ ผ ชู มุ นมุ เลกิ การชมุ นมุ นร ย เวลาทก่ี า นด เมอ่ื เปน กรณกี ารชมุ นมุ ท่ี า นมาตรา 14 รอื การชมุ นมุ ที่ มเ ลกิ ภาย น ร ย เวลาท่ีกา นด ตามมาตรา 18 กรณใี หแ้ กไ้ ขการชมุ นมุ ากเปน การชมุ นมุ นกรณที ่ี า น เรอื่ งสถานที่ า มชมุ นมุ รอื การกดี ขวาง นทส่ี าธารณ รอื การ ม ทาตาม นาท่ีของผูจัดการชุมนุม รือผูชุมนุม รือการเดินขบวน เคล่ือนยายผูชุมนุมโดย ม ดแจง เจาพนักงานผูดูแลฯ สามารถ ปร กาศ ผชู ุมนมุ แก ขภาย นร ย เวลาท่กี า นด ด ากผูชุมนุม มป ิบัติตามปร กาศที่ กา นด วทังสอง กรณีขางตน เจาพนักงานผูดูแลฯ สามารถรองขอตอศาลแพง รือ ศาลจัง วัดท่ีมีเขตอานาจเ นือสถานที่มีการชุมนุม เพ่ือมีคาส่ัง  ผชู ุมนุมเลกิ การชุมนมุ ด1 76 176 พร ราชบญั ญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณ พ.ศ. 2558, มาตรา 21 วรรค 2.

157 นร วางที่รอคาส่ังศาล เจาพนักงานดูแลฯ มีอานาจ กร ทาการเทา ทจ่ี าเปน ตามแผน รอื แนวทาง นการดแู ลการชมุ นมุ ทคี่ ณ รฐั มนตรี ค วามเ นชอบตามขอ เสนอของสานกั งานตารวจ แ ง ชาติ ทงั นี เพอื่ คมุ ครองความส ดวกของปร ชาชนแล คมุ ครอง การชมุ นมุ สาธารณ 177 จากขอ ความดงั กลา วชี เ นวา บทบญั ญตั ิ มงุ จ เ จา พนกั งานดแู ลฯ กร ทาการเทา ทจี่ าเปน แล ตอ งเปน ป เพ่ือความส ดวกของปร ชาชน แล เพื่อคุมครองการชุมนุมดวย โดยแผน รือแนวทางนัน ตองกา นด เจาพนักงาน ลีกเลี่ยง การ ชกาลัง นกรณีที่ มอาจ ลีกเล่ียงการ ชกาลัง ด  ชกาลัง แล เครือ่ งมอื ควบคมุ งู ชนเพียงเทา ที่จาเปน 178 ลงั จากทศ่ี าล ดร บั คาขอ ม คี าสงั่ ผ ชู มุ นมุ เลกิ การชมุ นมุ ตามมาตรา 21 ศ าลพจิ ารณาคาขอนนั เปน การดว น179 แล นการ พจิ ารณานนั ากปราก แกศ าลวา ผชู มุ นมุ มป บิ ตั ติ ามปร กาศของ เจา พนักงานดแู ลการชุมนุม ตามมาตรา 21 ศ าลมีคาสงั่ โดยออก คาบงั คบั ผ ชู มุ นมุ เลกิ การชมุ นมุ สาธารณ ภาย นร ย เวลาทศี่ าล กา นด180 คาสั่งศาลตามวรรคสอง อุทธรณตอศาลอุทธรณ รือ ศาลอทุ ธรณภ าค คาสงั่ ศาลอทุ ธรณ รอื ศาลอทุ ธรณภ าค เ ปน ทสี่ ดุ 181 177 เร่อื งเดยี วกนั . 178 เร่ืองเดยี วกัน, มาตรา 21 วรรค 3. 179 เรือ่ งเดียวกนั , มาตรา 22. 180 เรื่องเดยี วกนั , มาตรา 22 วรรค 2. 181 เรอ่ื งเดยี วกนั , มาตรา 22 วรรค 3.

158 บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญัติการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 เจา พนกั งานบงั คบั คดตี อ งปดปร กาศคาสง่ั ศาลตามมาตรา นี ว นที่แลเ น ดงาย ณ บริเวณที่มีการชุมนุมสาธารณ นัน แล ปร กาศโดยวิธีการ ด เพ่ือ ผูชุมนุมแล ปร ชาชนท่ัว ป ด รบั ทราบคาส่ังศาลดงั กลา วดว ย182 182 เรอื่ งเดียวกนั , มาตรา 22 วรรคทา ย.

159 กระบวนการทศี่ าลมีคา� สั่งเก่ยี วกับการชุมนุม � ตามมาตรา 21 - 25 � � จพน.�ระกาศใหเ้ ลกิ การชุมนุม�ม.���ว.������� การชมุ นมุ ไม่ชอบ� จพน.�ระกาศใหแ้ กไ้ ขการชุมนมุ �ม.���ว.������� � ดว้ ยก�หมาย��ม.���� แก้ไข� ชมุ นมุ ตามกม.� � ไมเ่ ลกิ ชุมนมุ � ไม่แกไ้ ข� � เลิกชุมนมุ � �� การชุมนุมมีลกั ษณะรุนแรง � และอาจเกดิ อันตราย� จพน.รอ้ งขอต่อศาลแพ่ง�ศาลจังหวดั �เพอ� มีคาํ ส�งั ใหเ้ ลิกการชุมนมุ ��ม.���� จพน.ส�งั ให้ยตุ กิ ารกระทาํ น�ัน� ศาลพิจาร�าคาํ ร้อง�อง��จพน.��ม.���� � � �ม.����� � ผูช้ ุมนุมมสี ทิ ธิยน� คาํ รอ้ ง ในระหวา่ งท�ศี าลพิจารณา�อาจมกี ระบวนการเหลา่ นีไ� ด�้ � ตอ่ ศาล�เพ�อพิจารณา� จพน.กระทาํ การเทา่ ท�จี าํ เ��น�ตามแผนดูแลการชุมนุม� � �ายใน����วนั � หากมีผชู้ มุ นุมไม�่ �ิบตั ติ าม�ระกาศของจพน.ศาลมคี าํ ส�งั �โดยออกคาํ � บงั คบั ใหผ้ ชู้ มุ นุมเลิกชมุ นมุ ใน� ระยะเวลาท�ศี าลกาํ หนด� � นบั แต่วนั ออกคาํ ส�งั � � ศาลมีคาํ สง�ั ยตุ ิการชุมนมุ �� � � � อทุ ธรณค์ าํ ส�ังศาลนี�� ผชู้ มุ นุมมีสิทธิเขา้ ร่วมการไต่สวนคาํ รอ้ ง� อทุ ธรณค์ าํ ส�ังนขี� องศาลได้ � ไ�ที�ศาลอทุ ธรณ�์ เพอ� คดั คา้ นคาํ รอ้ งได�้ ต่อศาลอทุ ธรณ์� � คาํ ส�งั ศาลอุทธรณ์ถ�อเ��นที�สดุ � � ชุมนมุ ตามกม.� ศาลยกคาํ รอ้ ง�� ให้ถ�อวา่ คาํ สง�ั ศาลอุทธรณ์ ถอ� เ��นทส�ี ดุ � � � ศาลมีคําส�ังใหเ้ ลิกการชุมนุม� จพน.-�รายงานใหศ้ าลทราบ� � ผชู้ ุมนมุ ไมเ่ ลิกชุมนมุ ตาม� -��ระกาศใหบ้ ริเวณนัน� เ��นพ�นที�ควบคมุ � � เวลาทศ�ี าลกาํ หนด� -��ระกาศใหผ้ ชู้ ุมนมุ ออกจากพ�นท�ี� ายในเวลาท�ีกาํ หนด� �ม.���� -�หา้ มไมใ่ หผ้ ใู้ ดเขา้ มาในพน� ที�ควบคุมโดยไมไ่ ดร้ บั อน�ุ าต� � � -�รายงานใหร้ ฐั มนตรีทราบ� � ใหผ้ บู้ ั�ชาการตาํ รวจนครบาล�ผวู้ ่าราชการ��เ��นผคู้ วบคุมสถานการณ์ � � เมื�อพ้นระยะเวลาประกาศใหผ้ ูช้ มุ นุมออกจากพืน� ทีค� วบคมุ ��ม.���� � -�หากมีผชู้ มุ นุมเขา้ ไ��อยใู่ นพ�นทีค� วบคมุ �โดยไม่ไดร้ บั อน�ุ าตจาก�จพน.�ถอ� วา่ กระทาํ ความผิด��งหนา้ � � -�ผคู้ วบคุมสถานการณ์��ผูท้ ี�ไดร้ บั มอบหมาย�สามารถ�จบั ผอู้ ยู่ในพน� ทีชุมนมุ โดยไม่ไดร้ บั อน�ุ าตจาก�จพง.��ย�ด��คน้ ��ร�อถอน�� � กระทาํ การอนั จาํ เ��นตามแผนการดแู ลการชมุ นุม�มคี าํ ส�งั หา้ มกระทาํ การใดใด�เพ�อ�ระโยชนใ์ นการดาํ เนินการใหเ้ ลิกการชุมนุม�� *จพน.���เจา้ พนกั งานผูด้ ูแลการชุมนุม� � � �

160 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบัญญัตกิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 เมือ่ พิจารณาจากภาพรวมของการ อ านาจเจา พนักงาน ดูแลฯ เพื่ออานวยความส ดวกแล ปลอดภัย แกปร ชาชน ผู ชสถานที่สาธารณ แล ผูชุมนุม ภาย ต ลักการพืนฐานท่ีวา ทังนี เพ่ือคุมครองความส ดวกของปร ชาชนแล คุมครอง การชุมนุมสาธารณ ดังนันการป ิบัติการทัง มดของการดูแล การชุมนมุ ตองรกั ษาสมดลุ ของทางสองดานนี ด ีทส่ี ุด กรณีท่ีเกิดขน นทางป ิบัติที่เจาพนักงานดูแลฯ มีการ ช อานาจตามมาตรา 21 เชน กรณีการชุมนุมของชาวบานท่ีตาบล วานรนวิ าส จงั วดั สกลนคร ทช่ี มุ นมุ เพอื่ คดั คา นการขนยา ยอปุ กรณ ขุดเจา สารวจโปแตช เพื่อ ม นาอุปกรณเขา ป นเขตตาบล วานรนิวาส นกรณีสืบเน่ืองจากที่ชาวบาน นพืนท่ีดังกลาวคัดคาน การทาเ มืองแรโปแตซ กลชุมชนของตนเอง จากกรณีที่เกิดขน ชาวบาน ม ดแจงการชุมนุม เน่ืองจากเปนเ ตุการณที่เกิดขนแบบ บั พลนั กบั ทจ่ี มกี ารเคลอ่ื นยา ยอปุ กรณข ดุ สารวจโปแตช มม กี ารคดิ วก อ นวา จ เปน การชมุ นมุ ดงั นนั จง ม ดแ จง การชมุ นมุ การชมุ นมุ ท่ี เกดิ ขนจงเปน การชมุ นมุ ทขี่ ดั ตอ มาตรา 10 การชมุ นมุ นเี รมิ่ เมอ่ื วนั ที่ 9 พ ษภาคม 2561 เจา นาท่ีตารวจนาปร กาศ เลิกชุมนุม สาธารณ มาติด วบริเวณท่ีมีการชุมนุม เม่ือวันท่ี 14 พ ษภาคม เวลา 8.00 น. นปร กาศร บุ ผ ชู มุ นมุ เลกิ การชมุ นมุ นเวลา 12.00 น. ของวันที่ 15 พ ษภาคม 2561183 ลังจากนัน เจา นาที่ตารวจ 183 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, ตร.ติดปร กาศ เลิกชุมนุมเที่ยงพรุงนี กลุมคานโปแตซวานรฯ ยืนยันปก ลักตอ, เผยแพรวันที่ 14 พ ษภาคม 2561, สบื คน วนั ที 18 กันยายน 2562, // . l 2014. / 7193

161 ทาความเ นส่ังฟองชาวบานทังเกาคน นที่ชุมนุม นการล เมิด พ.ร.บ. การชุมนุมฯ รวมกับอีกกลาว าเร่ืองขมขืน จผูอื่น ก ร ทาการ รอื มก ร ทาการ นกรณกี ารปดกนั ม เ คลอ่ื นยา ย อุปกรณขุดเจา สารวจโปแตซของบริษัทเอกชนดวย184 กรณีนีมี การตัดสิน นศาลชันตนเม่ือวันที่ 31 กรก าคม 2562 มีปร เดนที่ สืบเน่ืองจากการชีวาผู ดเปนผูจัดการชุมนุม นเ ตุการณที่เกิดขน ซง่ นขอ เทจจรงิ ทจ่ี ชวี า เปน ผจู ดั การชมุ นมุ ทา ส ง ผลตอ ความรบั ผดิ นการจา ยคา เสยี าย ากเกดิ ขนจากการชมุ นมุ ตอ ปดว ย ซง่ คดนี บั วา ยัง มสินสุดแล จ มีการอุทธรณ นเรื่องนีตอ ป185 กรณีท่ียกมาเปนขอเทจจริงจากการ ชอานาจของ เจาพนักงานดูแลฯ นสวนของการ ชอานาจตามมาตรา 21 เพื่อ ปร กาศที่เกี่ยวของกับการชุมนุม เลิกการชุมนุม รือเพื่อ  แก ขการชุมนุม เชน นกรณีท่ีเคยยกตัวอยางมาแลว นขางตน ขอ 3.2.4 จากกรณกี ารชมุ นมุ ของกลมุ คนรกั ลกั ปร กันสุขภาพที่ ชมุ นมุ เมอ่ื วนั ที่ 6 มถิ นุ ายน 2560 ทมี่ กี ารแจง การชมุ นมุ ตามก มาย นวันที่ 2 มิถุนายน แตผูรับแจงมี นังสือตอบกลับมาเมื่อวันที่ 184 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, ตร.สั่งฟอง 9 ชาวบานคัดคานโปแตซ วานร-คดีขมขืน จผูอ่ืน, เผยแพรวันที่ 14 พ ศจิกายน 2561, สืบคนวันท่ี 18 กันยายน 2562, // . l 2014. / 9629 l 185 ทยพบี เี อส, ศาลสง่ั 9 แกนนาตา นเ มอื งแรโ ปแตซชดเชยเงนิ 1.5 ลา นบาท, เผยแพรว นั ท่ี 31 กรก าคม 2562, สบื คน 14 ตลุ าคม 2562, // . . . / /282238 คมชดั ลก, ศาลตดั สนิ แกนนาตา นโปแตซ 9 คน จา ย 1.5 ลา น, เผยแพรวันท่ี 31 กรก าคม 2562, สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . . / /15226

162 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญัติการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 4 มิถนุ ายน ซง่ เกินกวา 24 ช่ัวโมงตามท่ีก มายกา นด186 การตอบกลบั มา น นงั สอื สรปุ สาร สาคญั มคี าสง่ั แ ก ข การชุมนุมดวยซ่งผูชุมนุม ดยายสถานที่ชุมนุม เน่ืองจากขอกังวล เร่ืองของการ กลพืนที่ชุมนุม นรัศมี 50 เมตร จากทาเนียบรัฐบาล แตผ ชู มุ นมุ ม ดย า ย ปชมุ นมุ ทส่ี นามมา นางเลงิ ดงั ที่ น นงั สอื แก ข การชุมนุมร บุ ว เน่ืองจาก มตรงตามวัตถุปร สงคของการชุมนุม ที่ตองการเรียกรอ งเพื่อ รัฐรับฟงปญ า สถานที่ นการชุมนุมจงมี ความสาคญั ทจ่ี ตอ ง ดร บั ความสน จจาก นว ยงานทเี่ กย่ี วขอ งแล เปนท่ีรับรูแกสาธารณ อีกปร การ น นังสือสรุปสาร สาคัญที่ ผรู บั แจง การชมุ นมุ แ ก ขโดยขอ ง ด ชเ ครอื่ งขยายเสยี ง เนอื่ งจาก จ เปน การรบกวนการป บิ ตั ิ นา ท่ี รอื การ บ รกิ ารปร ชาชนของ สานกั งานพั นาร บบราชการ เมื่อ ดรับคาสั่ง แก ขการชุมนุม ทางดานของผูชุมนุม เพอื่ ตอบสนองตอ คาสั่งนนั เทา ที่จ สามารถทา ด เชน ยา ยสถานท่ี ชมุ นมุ ขยบั ออกมาจากเขต 50 เมตร จากทาเนยี บรฐั บาล สว นการ กา นด นคาสั่งแก ขการชุมนุมเรื่องการ ม ชเคร่ืองขยายเสียงนัน แทบเปน ป ม ดสา รบั การจัดการชมุ นุมท่มี ผี ูเขา รวมจานวนมาก ดงั นนั นการป บิ ตั ติ ามคาสง่ั แ ก ขการชมุ นมุ มขี อ สงั เกต สาคัญวาการแก ขนันเปน ป ดแล สมเ ตุสมผลสา รับการชุมนุม สาธารณ เพยี ง ด แล การพยายามทจี่ แก ขเพอื่ ตอบสนองตอ ขอ กงั วล 187 ปร ชา ท, บนเสนทางก มายชุมนุมสาธารณ กรณีการชุมนุมย่ืน นังสือ คา นแกก มายบัตรทอง.

163 ของเจาพนักงานผูดูแลการชุมนุมเทาท่ีผูจัดการชุมนุมจ ทา ดเมื่อ พจิ ารณาจากกรอบเวลาทจ่ี ากดั กอ นการชมุ นมุ นกรณตี วั อยา งของ การชมุ นมุ ของคนรกั ลกั ปร กนั สขุ ภาพนี นทสี่ ดุ เจา พนกั งานดแู ลฯ ปร กาศ เลิกชุมนุม นร ย เวลาท่ีกา นด กลุมผูชุมนุมพยายาม ดาเนนิ การตามวตั ถปุ ร สงคข องการชมุ นมุ โดยการยน่ื นงั สอื เรยี กรอ ง แล จากัดการรบกวนตอสาธารณ เทาที่จ ทา ด เชน มกีดขวาง การจราจร แล ชเ ครือ่ งขยายเสียงเทาท่จี าเปน แล เลกิ การชุมนุม ลังจากนนั 3.5.2 สิทธิและหน้าท่ีของผู้ชุมนุม เม่ือมีค�าส่ังให้เลิก ชุมนุม เพื่อเปนการคานงถงสิทธิของผูชุมนุม ปพรอมกับ นาท่ี นการชุมนุมโดยสงบแล ปราศจากอาวุธ นมาตรา 22 เม่ือ เจาพนักงานดูแลฯ ดยื่นคาขอ ศาลพิจารณา นร วางนัน เจา พนกั งานดแู ลฯ สามารถปร กาศตามมาตรา 21 กลา วคอื การแก ข การชมุ นมุ เชน า มเขา มา นพนื ที่ วง า ม ม ก ดี ขวางทางจราจร รือปร กาศ เลิกการชุมนุมที่ มชอบดวยก มาย เชน มมีการ แจง การชุมนุม เมอื่ เกดิ เ ตกุ ารณท ผ่ี ชู มุ นมุ มป บิ ตั ติ ามปร กาศ นร วา ง ท่ีศาลกาลังพิจารณาคาขอของเจาพนักงานดูแลฯ มีคาส่ัง  ผูชุมนุมเลิกการชุมนุมนัน คาสั่งศาลตามาตรา 22 นี สิทธิแก ผูชุมนุม นการอุทธรณคาสั่งศาล ปท่ีศาลอุทธรณ แล คาสั่งของ ศาลอทุ ธรณ ถ อื เปน ที่สุด

164 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชุมนุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 กรณที เ่ี กดิ ขน เชน การจดั กจิ กรรม l เดนิ มติ รภาพ นร วา งวนั ที่ 19 มกราคม ถง 17 กมุ ภาพนั ธ 2561 เครอื ขา ยปร ชาชน l จัดกิจกรรมโดยเปนการเดินเทาร ย ทาง 450 กิโลเมตรจากปทุมธานถี งจงั วดั ขอนแกน เพอ่ื ยนื ยันสิทธขิ อง ปร ชาชน น 4 ปร เดน ลกั ภาย ลงั จากการแจง การชมุ นมุ เมอ่ื วนั ท่ี 17 มกราคม เวลา 16.05 น. ทางผรู บั แจง ฯ มี นงั สอื สรปุ สาร สาคญั การชุมนุมตอบกลับมาเมื่อวันที่ 19 มกราคม เวลา 12.03 น. โดย แน นา ผ จู ดั การชมุ นมุ ชย านพา น นการเดนิ ทางแทนการเดนิ เทา ผจู ดั กจิ กรรม ดท า นงั สอื ยนื ยนั เสรภี าพ นการชมุ นมุ แจง กลบั ปยงั ผรู บั แจง กจิ กรรมทเี่ รม่ิ จดั นวนั ท่ี 19 มกราคม นนั เปน กจิ กรรมทจี่ ดั นม าวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร ศนู ยร งั สติ จง มอ ยู นขา ยของ พ.ร.บ. การชุมนุมฯ ตอมาวันที่ 20 มกราคม เวลา 7.00 น. มีเจา นาท่ี ตารวจ 200 นาย ตงั แถวปดทางเขา ออกม าวทิ ยาลยั ปร ปร กาศ  ยุดการชมุ นมุ 187 จากชว งเวลา นขณ ทเี่ ตกุ ารณ l เดนิ มติ รภาพ เกิดขน คาสั่ง ัว นา คสช. ที่ 3/2558 ขอ 12 ยังมีผลบังคับ ชอยู เจา นา ทตี่ ารวจแล ท ารตา งเขา มาดาเนนิ การตรวจสอบกจิ กรรมนี อยา ง กลช ดิ เชน การขอตรวจแล ถา ยบตั รปร จาตวั แล ซกั ปร วตั ขิ อง ผเู ขา รว ม การเจรจากร วา งผจู ดั กจิ กรรมกบั เจา นา ที่ ซง่ ม ดจ ากดั อยเู พา ผรู บั แจง การชมุ นมุ เทา นนั แตร วม ปถง ายความมน่ั คงท่ี 187 ศูนยทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน, กวาจ เดินถงเสรีภาพ ปร มวลคดี l เดนิ มติ รภาพ, เผยแพรว นั ท่ี 14 สงิ าคม 2561, สบื คน วนั ที่ 14 ตลุ าคม 2562, // . l 2014. / 8453

165 เขา มาควบคมุ กจิ กรรม แล มกี ารกดดนั เครอื ขา ยแล ผปู ร สานงาน เชน ดานที่พัก การสกดั กนั ผทู ่จี เดนิ ทางเขามารวมกจิ กรรม มกี าร แจง ขอ ากับผรู วมชมุ นุม มกี ารนาตัวผรู วมชมุ นุม ป ากขังตอศาล จนกร ทง่ั นวนั ท่ี 22 มกราคม เวลา 14.00 น. ผจู ดั กจิ กรรม พรอมกับทนายเดินทาง ปยื่นคารองท่ีศาลปกครองกลาง เพ่ือฟอง สานกั งานตารวจแ ง ชาติ แล เจา นา ทตี่ ารวจทเ่ี กย่ี วขอ งซง่ ดาเนนิ การ ปดกนั การ ชเสรีภาพ นการชมุ นุมโดยสงบแล ปราศจากอาวุธตาม รฐั ธรรมนญู แล เพอ่ื ขอ ศ าลมคี าสงั่ บรรเทาทกุ ขช วั่ คราวเปน การ เรง ดว น เ จา นา ทย่ี ตุ กิ ารปดกนั ขดั ขวาง ขม ขู แล ทา  วาดกลวั จากการ ชเ สรภี าพ นการชมุ นมุ นสว นคาขอทา ยฟองแล นคารอ ง ขอบรรเทาทุกข ผูฟองคดี ดขอ ศาลปกครองมีคาส่ังบรรเทาทุกข ชวั่ คราวเปน การเรง ดว น ศาลปกครองมกี าร ตส วน นวนั ที่ 26 มกราคม แลวจงมีคาสั่งเมอื่ วันที่ 15 กุมภาพันธ กา นดวิธีการช่ัวคราวกอน การพพิ ากษา มิ ก ร ทาการ ด ทม่ี ลี กั ษณ เปน การปดกนั ขดั ขวาง นการ ชเ สรภี าพการชมุ นมุ ของผฟู องคดที งั 4 แล ผรู ว มชมุ นมุ ภาย ต ขอบเขตของก มาย แล ดาเนนิ การ ชอ านาจ นา ทต่ี ามมาตรา 19 วรรค 4 เพอื่ ปร โยชน นการคมุ ครองความส ดวกของปร ชาชน น การดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ แล การรกั ษาความสงบเรยี บรอ ย รอื ศลี ธรรมอนั ดขี องปร ชาชนโดยเครง ครัดจนถงวันที่ 17 กุมภาพนั ธ 2561 อันเปนวันสนิ สุดการชุมนุมสาธารณ 188 188 โพสตท เู ดย, ศาลปกครองสงุ สดุ มคี าสง่ั า มตารวจขวางกจิ กรรม เดนิ มติ รภาพ, เผยแพรวันท่ี 15 กุมภาพันธ 2561, สืบคนวันท่ี 14 ตุลาคม 2562, // . . / l / /540437

166 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญตั กิ ารชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 อกี กรณตี วั อยา งทม่ี กี าร ชส ทิ ธขิ องผชู มุ นมุ นการอทุ ธรณ คาส่งั แก ขการชมุ นมุ แล การย่ืนอุทธรณต อ ศาลตามมาตรา 22 นี คอื กรณกี ารชมุ นมุ ของเครอื ขา ยคนสงขลา-ปตตานี มเ อาโรง ฟฟา ถาน ิน แล เครือขายปกปองอันดามันจากถาน ินเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ 2561 ท่ีมีการชุมนุมท่ี นาตกองคการส ปร ชาชาติ ตรงบริเวณทางเดินเทาเกา กลางถนน ท่ีเจาพนักงานดูแลฯ มคี าส่งั แก ขการชมุ นมุ โดยอา งวามีการชุมนมุ โดย า น พ.ร.บ. การชุมนุมฯ มาตรา 16 1 เปนการกีดขวางแล กอ เกิดความ มส ดวกแกปร ชาชนที่ ชทางเทาแล ปร ชาชนผูท่ี ชรถ ชถนน บรเิ วณดงั กลา ว ทา  ดร บั ความเดอื ดรอ นเกนิ ทพ่ี งคาด มาย แล ยายสถานที่ ปชุมนุมอยูบริเวณทางเทามคลองผดุงกรุงเกษม ง นา วัดโสมนสั 189 ผชู มุ นมุ จงยน่ื อทุ ธรณต อ ผบู งั คบั การตารวจนครบาล นวนั ที่ 14 กมุ ภาพนั ธ 2561 ที่ มร บั อทุ ธรณข องผชู มุ นมุ โดยแจง วา ปร กาศ ของผูรับแจงฯ แก ขการชุมนุมสาธารณ นันออกโดยชอบแลว แต มมีการ เ ตุผลปร กอบการพิจารณา ด นขณ เดียวกัน เจาพนักงานดูแลกาฯ ดยื่นคารองตอศาลแพงเพ่ือขอ ศาล มีคาสั่ง เลิกกาชุมนุม โดยอางวาผูชุมนุม า นปร กาศของ เจาพนักงานดูแลฯ ท่ี ยายสถานที่การชุมนุม ศาลแพงนัด ตสวน คารอ ง โดยมผี ชู มุ นมุ ขนเบกิ ความยนื ยนั วา การชมุ นมุ เปน ปโดยสงบ แล ปราศจากอาวุธ มมีการรบกวนกีดขวางพืนผิวการจราจร รือ 189 มูลนิธินิติธรรมส่ิงแวดลอม, ยกคารองเลิกการชุมนุมคัดคานโรง ฟฟาถาน ิน กร บี่-เทพา ศาลชีชุมนุมชอบดวยก มาย, เผยแพรว ันที่ 24 กุมภาพันธ 2561, สืบคน วันท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // l . / / 4064

167 บนถนน แล มกีดขวางทางเขาออก รือรบกวนการป ิบัติ นาที่ รือการ ชบริการสถานที่ทาการของ นวยงาน นบริเวณท่ีชุมนุม มม กี ารปดกันขวางทางเดนิ เทา ศาลมีคาสั่งยกคารองขอ เลิกการชุมนุม โดยมีเ ตุผล ปร กอบดงั นี พิเครา พยาน ลักฐานตามทาง ตสวนผูรองแล ผูคัดคานแลว เ นวา การชุมนุมของผูชุมนุมบริเวณ ทางเดินเทา เกา กลางถนนราชดาเนินนอก นาตก องคก ารส ปร ชาชาติ เปน ปตามทเี่ จา พนกั งาน ดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ จดั แล กา นดเงอื่ น ข นการ ชุมนุมตาม นังสือเรื่องสรุปสาร สาคัญการชุมนุม สาธารณ แล แผนท่ี ปร ชาชนที่ ชทางเดินเทาอาจ มส ดวกบา ง แต มถ งกบั ทา  ดร บั ความเดอื ดรอ นเกนิ ทพ่ี งคาด มาย ดว า เปน ปตามเ ตอุ นั ควร ทงั มป ราก วา ผชู มุ นมุ ขดั ขวาง รอื กร ทาการ ด อนั เปน อปุ สรรค ตอการป ิบัติ นาที่ของเจาพนักงานดูแลการชุมนุม สาธารณ นการคุมครองความส ดวกของปร ชาชน นการ ชท ส่ี าธารณ แล การดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ นนั ปร กอบกบั ผจู ดั การชมุ นมุ ดแู ลแล รบั ผดิ ชอบการ ชมุ นมุ สาธารณ เ ปน ปโดยสงบแล ปราศจากอาวธุ ภาย ตข อบเขตการ ชส ทิ ธแิ ล เสรภี าพตามบทบญั ญตั ิ แ งรัฐธรรมนูญ กรณีเปนการชุมนุมสาธารณ ท่ีชอบ ดว ยก มาย จง ยกคารอ ง 190 190 คาสงั่ ศาลแพง คดี มายเลขแดงที่ ชส 2/2561 ลงวนั ท่ี 20 กุมภาพนั ธ 2561

168 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบัญญตั กิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 นทางตรงขาม จากกรณีของการชุมนุมของเครือขาย คนสงขลา-ปตตานี มเ อาโรง ฟฟาถา น นิ ทจี่ ดั กจิ กรรมเดนิ เทา จาก อาเภอเทพาเพ่ือ ปย่ืน นังสือตอนายกรัฐมนตรี เม่ือวันท่ี 24-27 พ ศจิกายน 2560 ซง่ จ มีการปร ชมุ คณ รัฐมนตรสี ญั จรท่อี าเภอ เมอื งสงขลา จงั วดั สงขลา เพอื่ เรยี กรอ ง ย ตุ กิ ารกอ สรา งโรง ฟฟา ถา น นิ เทพา นความพยายามจ จัดกิจกรรมรณรงค เพอื่ แสดงถง ความคดิ เ นแล การมสี ว นรว ม นการจดั การภาย ตส ทิ ธแิ ล เสรภี าพ การ ชก มายการชมุ นมุ สาธารณ นกรณขี องกจิ กรรมของเครอื ขา ย คนสงขลา-ปตตานี มเ อาโรง ฟฟาถา น นิ มอี ปุ สรรค นการพยายาม ดาเนนิ ตามกรอบของการชมุ นมุ สาธารณ นบั ตงั แตจ ากเดมิ ทเ่ี ขา จวา การยน่ื นงั สอื ถงนายกรฐั มนตรี ม ชก ารชมุ นมุ สาธารณ แตเ กรงวา จ ขดั ตอ ก มาย จงมคี วามพยายามแจง การชมุ นมุ แตผ รู บั แจง มกี าร บายเบย่ี ง วากจิ กรรมจ เกดิ ขนแลวการยืน่ นัน นอยกวา 24 ชั่วโมง ย นื่ คาขอผอ นผนั การแจง ชมุ นมุ นอ ยกวา 24 ชวั่ โมงดว ย เมอ่ื ยน่ื ขอ ผอนผัน ป ผรู บั แจงกลบั มอนญุ าต ผ อนผัน เมอ่ื ผจู ดั กจิ กรรมตดั สนิ จเรมิ่ กจิ กรรมการเดนิ เพอื่ ยน่ื นงั สอื ตอ นายกรฐั มนตรี นบั จากเวลาทย่ี นื่ นครงั แรกเมอ่ื ครบกา นด 24 ชวั่ โมง จากการแจง การชมุ นมุ ครงั แรก กลบั ถกู ดาเนนิ คดี นความผดิ ฐานรว มกนั จดั ชมุ นมุ สาธารณ โดย มแ จง การชมุ นมุ แล เดนิ ขบวน เคลอ่ื นยา ย การชุมนุมโดย มแ จง ลว ง นา191 191 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธมิ นษุ ยชน, อยั การส่งั ฟอง 5 สมาชกิ เท จ เ ทพา ขอ า พ.ร.บ.ชมุ นมุ เพม่ิ อกี เปน คดที สี่ อง, เผยแพรว นั ท่ี 9 พ ศจกิ ายน 2561, สบื คน วันท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // . l 2014. / 9528

169 นกรณที ่ยี กมา นอกจากจ มีปร เดน นเร่ืองของการแจง การชมุ นมุ แลว ยงั มขี อ พจิ ารณาเกย่ี วกบั การดแู ลการชมุ นมุ ดว ย กลา วคอื เมื่อมีการเร่ิมออกเดิน เจาพนักงานผูดูแลการชุมนุม ดดาเนินการ เพื่อขอคาสง่ั ศาลมาเพื่อปร กาศ ผ ชู ุมนุมเลกิ การชุมนมุ โดยท่ียงั มมีการร บุวาการชุมนุมนันกีดขวางการ ชพืนที่สาธารณ อยาง ร แล เจาพนักงานดูแลการชุมนุมยัง ม ดทา นาท่ีตามมาตรา 14 เมื่อผูช มุ นมุ มป บิ ตั ติ าม เจาพนักงานผูดแู ลการชุมนมุ จงมีอานาจ ยื่นคารอ งขอ ศาลมีคาสั่ง เ ลิกการชมุ นมุ ด ทางผชู มุ นมุ ยน่ื คารอ งอทุ ธรณค าสง่ั ศาลจงั วดั สงขลาทสี่ งั่ วา การชุมนุมสาธารณ ของเครือขาย มชอบดวยก มาย เนื่องจาก นขณ ท่ีการมีคาสั่งของศาล นครังนัน มมีการเรียก ผูชุมนุม ป เบิกความ192 แตศาลอุทธรณภาค 9 แตศาลมีคาส่ังวาการชุมนุม ดเลิก ปแลว นร ย เวลาที่ศาลชันตนมีคาสั่ง จง มมีปร โยชน ทจ่ี พจิ ารณาตอ ป จงจา นา ยอทุ ธรณข องผจู ดั การชมุ นมุ ออกจาก สาร บบ193 192 ขา วสด, เครอื ขา ยคา นโรง ฟฟาเทพายนื่ อทุ ธรณค าสง่ั ศาลสงขลา ยนั ชมุ นมุ สงบ 114 นักวิชาการรวมสูกับชาวบาน, เผยแพรวันท่ี 22 ธันวาคม 2560, สืบคนวันท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // . . . / - l / 679565 193 เครอื ขา ยนกั สทิ ธ,ิ เสน ทาง เดนิ ..เท น เ ทพา ภาย ตก มายชมุ นมุ สาธารณ , เผยแพรวันที่ 31 สิง าคม 2561, สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . /2018/08/ l -4/

170 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญตั ิการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 3.5.3 กระบวนการในการยุติชุมนมุ กร บวนการขอคาสงั่ ศาล เ ลกิ การชมุ นมุ ภาย ตม าตรา 23 เมอื่ ผชู มุ นมุ มเ ลกิ การชมุ นมุ สาธารณ ตามคาสงั่ ศาลภาย นร ย เวลา ทศี่ าลกา นด เ จา พนกั งานดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ รายงาน ศ าล ทราบกบั ปร กาศกา นด พ นื ทบี่ รเิ วณทมี่ กี ารชมุ นมุ สาธารณ นนั แล ปริมณ ลของพืนที่นันตามควรแกกรณีเปนพืนที่ควบคุม แล ปร กาศ ผ ชู มุ นมุ ออกจากพนื ทค่ี วบคมุ ภาย นร ย เวลาทก่ี า นด แล ามบุคคล ดเขา ป นพืนท่ีควบคุมโดยมิ ดรับอนุญาตจาก เจาพนักงานดูแลฯ แล รายงานรัฐมนตรีเพ่ือทราบ194 เม่ือมี การปร กาศกา นดพืนท่ีควบคุมดังขางตน ผูบัญชาการตารวจ นครบาล นกรงุ เทพม านคร ผวู า ราชการจงั วดั นจงั วดั อนื่ รอื ผซู ง่ รฐั มนตรมี อบ มาย ร บั ผดิ ชอบเปน ผคู วบคมุ สถานการณเ พอ่ื มีการเลิกการชุมนุมสาธารณ ตามคาส่ังศาล แล นกรณีท่ีมี เ ตจุ าเปน รฐั มนตรอี าจมอบ มาย ผ อู น่ื รบั ผดิ ชอบเปน ผคู วบคมุ สถานการณเ พือ่ มีการเลิกการชุมนมุ สาธารณ ด1 95 นการบังคบั ชมาตรานี มีตัวอยา งจาก 2 กรณที กี่ ลาว ป แลว ขา งตน คอื กรณขี องการชมุ นมุ ของเครอื ขา ยคนสงขลา-ปตตานี มเ อาโรง ฟฟาถา น นิ ที่ นา สานกั งานคณ กรรมการพั นาร บบ ราชการ ก.พ.ร. เม่ือวันที่ 17 กุมภาพันธ 2560 ที่เจา นาที่ยื่น คารอง ขอ ศาลมีคาสั่งเลิกการชุมนุม โดยศาลมีการนัด ตสวน 194 พร ราชบญั ญตั กิ ารชมุ นุมสาธารณ พ.ศ. 2558, มาตรา 23. 195 เรือ่ งเดยี วกนั , มาตรา 23 วรรค 2 แล วรรค 3.

171 นวนั ท่ี 20 กมุ ภาพนั ธ 2560 ซง่ เปน วนั ทาการถดั ป แต นชว งร วา ง วันเสารอาทิตย เจา นาท่ีตารวจแล ท าร ดควบคุมตัวผูจัดการ ชมุ นมุ 3 คน เขา ปคมุ ตวั นคา ยมณ ลท ารบกที่ 11 แล ควบคมุ ตวั ผชู มุ นมุ อกี 11 คน ปทกี่ องกากบั การสายตรวจ 191 จากขอ เทจจรงิ ดังกลาว มีขอสังเกตเก่ียวกับการย่ืนอุทธรณตอศาลอาจติดขัด นชวงเวลาวัน ยุด นขณ ที่เจา นาท่ียังคงดาเนินการตอเน่ือง น การจัดการ ดแู ล การชุมนมุ อยางตอ เนื่อง ตัวอยางกรณีท่ีสองท่ี ดกลาว ปแลวขางตน คือกรณี การชุมนุมของเครือขายคนสงขลา-ปตตานี มเอาโรง ฟฟาถาน ิน เม่ือวนั ที่ 27 พ ศจกิ ายน 2560 ทีเ่ ดินเทาจากอาเภอเทพา จงั วดั สงขลา ปร เดนสืบเน่ือง น ัวขอนี คือ เมื่อเจาพนักงานดูแลฯ ดย่ืนขอ ศาลสังเลิกการชุมนุม เนื่องจากขัดตอมาตรา 10 ท่ี ม ดแจงการชมุ นมุ แตจ ากขอเทจจริง ศาล มม กี ารสง มาย รอื นดั ตส วน รอื ปดปร กาศ ด ผ ชู มุ นมุ ทราบถงการพจิ ารณาของศาล จงทา ผ ชู มุ นมุ เสยี สทิ ธิ นการโตแ ยง คดั คา น นชนั ตส วน ปราก วา มขี อ เทจจรงิ ทศี่ าล ดร บั ฟงคลาดเคลอื่ นจากชมุ นมุ แล เมอื่ ผชู มุ นมุ อทุ ธรณค าสง่ั ศาลอทุ ธรณ มร บั พจิ ารณาคาสง่ั เ ลกิ การชมุ นมุ ของ ศาลชันตน โดย เ ตผุ ลวาการชุมนุมสินสดุ ลงแลว แมวา พ.ร.บ. การชุมนุมฯ จ มีแนวทาง นการจัดการ สา รับสถานการณชุมนุมท่ีอาจลุกลาม ป เชนการกา นด เปน พนื ทคี่ วบคมุ ตามมาตรา 24 เมอื่ มกี ารปดปร กาศคาสงั่ ศาล เ ลกิ การชมุ นมุ แลว มกี ารกา นดเวลา ผ ชู มุ นมุ ออกจากพนื ทกี่ ารชมุ นมุ เม่ือพนร ย เวลาที่ปร กาศ ผูชุมนุมออกจากพืนท่ีควบคุม าก

บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนมุ 172 เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญตั กิ ารชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 มีผูชุมนุมอยู นพืนที่ควบคุม รือเขา ป นพืนที่ควบคุมโดยมิ ดรับ อนุญาตจากเจาพนักงานดูแลการชุมนุมสาธารณ ถือวาผูนัน กร ทาความผิดซ่ง นา แล ผูควบคุมสถานการณแล ผูซ่ง ดรับ มอบ มายจากผูควบคุมสถานการณดาเนินการ มีการเลิกการ ชุมนุมสาธารณ ตามคาสั่งศาล โดย ผูควบคุมสถานการณแล ผูซ่ง ดรบั มอบ มายจากผคู วบคุมสถานการณมอี านาจ ดงั ตอ ปนี 1 จบั ผซู ง่ อยู นพนื ทคี่ วบคมุ รอื ผซู ง่ เขา ป นพนื ทคี่ วบคมุ โดยมิ ดรบั อนญุ าตจากเจาพนักงานดูแลฯ 2 คน ยด อายดั รอื รอื ถอนทรพั ยส นิ ที่ ช รอื มี วเ พอ่ื ช นการชุมนุมสาธารณ นัน 3 กร ทาการท่ีจาเปนตามแผน รือแนวทางการดูแล การชุมนุมสาธารณ ตามมาตรา 21 4 มคี าสงั่ า มมิ ก ร ทาการ ด เพอื่ ปร โยชน นการ ดาเนนิ การ ม ีการเลิกการชมุ นุม196 นอกจากนียังมีการกา นดกรณีท่ีการชุมนุมอาจนา ปสู ความรุนแรงแล เปนอันตรายตอชีวิต รางกาย จิต จ รือทรัพยสิน เจา พนกั งานดแู ลฯ มอี านาจสงั่ ผชู ุมนมุ ยุติการกร ทานัน าก ผชู มุ นมุ มป บิ ตั ติ ามคาสง่ั ดงั กลา ว เ จา พนกั งานดแู ลฯ แล ผคู วบคมุ สถานการณแ ล ผซู ง่ ดร บั มอบ มายจากผคู วบคมุ สถานการณม อี านาจ ดาเนนิ การปร กาศเขตควบคมุ ตามมาตรา 23 แล ตามมาตรา 24 197 196 พร ราชบัญญตั ิการชุมนมุ สาธารณ พ.ศ. 2558, มาตรา 24. 197 เรื่องเดยี วกัน, มาตรา 25.

173 นกรณที ผี่ ชู มุ นมุ มเ นดว ยกบั คาสงั่ ตามวรรค นง่ ย น่ื คารอ งคดั คา นตอ ศาลแพง รอื ศาลจงั วดั ทม่ี เี ขตอานาจเ นอื สถานที่ ทมี่ กี ารชมุ นมุ สาธารณ เพอื่ พจิ ารณาภาย นเวลาสามสบิ วนั นบั แตว นั ท่ี มีคาสั่ง คาส่ังของศาลตามมาตรานี อุทธรณตอศาลอุทธรณ รือ ศาลอทุ ธรณภ าค คาสง่ั ศาลอทุ ธรณ รอื ศาลอทุ ธรณภ าค เ ปน ทสี่ ดุ 198 นอกจากนี นสว นของการควบคมุ สถานการณเ มอื่ การชมุ นมุ มคี วามรนุ แรง ภาย ตพ .ร.บ. การชมุ นมุ ฯ กา นด เ จา พนกั งานดแู ลฯ ผคู วบคมุ สถานการณ ผซู ง่ ดร บั มอบ มายจากผคู วบคมุ สถานการณ รอื ผซู ง่ ป บิ ตั ิ นา ที่ตามคาส่งั ของบคุ คลดงั กลาวเปน เจา พนกั งาน ตามปร มวลก มายอาญา แล เปนพนักงาน ายปกครอง รือ ตารวจตามปร มวลก มายวธิ พี จิ ารณาความอาญา199 ขอ สงั เกตสา รบั การจดั การกบั การชมุ นมุ ที่ ชค วามรนุ แรง มว า จ เปน ายของผชู มุ นมุ รอื ายของเจา นา ทร่ี ฐั มกั จ มกี าร ช ก มายอน่ื เขา มาปร กอบ เชน เดมิ มคี าสง่ั วั นา คสช.ท่ี 3/2558 รืออาจจ ชก มายอาญา นเรื่องอื่น เชน กรณีของการชุมนุม ของกลุมคนอยากเลือกตังท่ีมีการตังขอกลาว าทัง นความผิดตาม ปร มวลก มายอาญา มาตรา 116 ฐานความผดิ จงอาจมมี ากกวา ท่ีกา นด ว นพ.ร.บ. การชุมนมุ ฯ ดังที่จ กลา วตอ ปนี 198 เร่อื งเดยี วกนั , มาตรา 25 วรรค 2. 199 เรื่องเดยี วกัน, มาตรา 26.

บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชมุ นุม 174 เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบัญญตั กิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 3.5.4 สภาพบังคบั การกา นดโทษภาย ตพ .ร.บ. การชมุ นมุ ฯ นทนี่ จี เรยี งลาดบั จากการกา นดโทษเบืองตนที่เปนเพียงโทษปรับ เรียงลาดับขน ป ตามโทษท่เี พ่ิมมากขน พรอมกับความรนุ แรงของการกร ทา ปร การแรก โทษปรบั สา รบั การ มก ร ทาตามกร บวนการ ชมุ นุม ก) โทษปรบั ไมเ่ กนิ หนง่ึ หมน่ื บาท สา รบั กรณกี าร า น ขอกา นดตามก มาย นเรื่องตอ ปนี - โทษภาย ตม าตรา 28 1 การ มแจงการชุมนุมกอนการชุมนุม อยางนอย 24 ชวั่ โมง ตามมาตรา 10 2 การ มย่ืนขอผอนผัน นกรณีแจงการชุมนุม มถง 24 ชัว่ โมง ตามมาตรา 12 3 กรณผี จู ดั การชมุ นมุ มแ จง วา จ มกี ารเดนิ ขบวน รอื เคล่อื นยา ยการชมุ นุม ตามมาตรา 17 4 ผชู มุ นมุ ตอ งเลกิ การชมุ นมุ ภาย นร ย เวลาทแ่ี จง ว รือ ากจ ชุมนุมตอ ป ตองแจงขยายร ย เวลา ลว ง นา ตามมาตรา 18

175 - โทษภาย ตม าตรา 30 วรรค 1 1 ผูจัดการชุมนุมท่ี มป ิบัติตามมาตรา 15 นเรื่อง ดแู ลแล รบั ผดิ ชอบการชมุ นมุ สาธารณ เ ปน ปโดย สงบแล ปราศจากอาวุธ รือ ดูแลแล รับผิดชอบ การชมุ นมุ สาธารณ ม เ กดิ การขดั ขวางเกนิ สมควร ตอ ปร ชาชนทจ่ี ชท สี่ าธารณ รอื แจง ผ ชู มุ นมุ ทราบถง นาที่ของผูชุมนุมตามมาตรา 16 แล เงื่อน ข รือคาสั่งของเจาพนักงานดูแลการชุมนุม สาธารณ 2 ผชู มุ นมุ ที่ มป บิ ตั ติ ามมาตรา 16 นเรอื่ ง มก อ  เกดิ ความ มส ดวกแกป ร ชาชนทจี่ ชท สี่ าธารณ อนั เปน ทช่ี มุ นมุ รอื ทา ผ อู น่ื ดร บั ความเดอื ดรอ น เกนิ ทพ่ี งคาด มาย ดว า เปน ปตามเ ตอุ นั ควร รอื มป ดบงั รอื อาพรางตนโดยจง จมิ ม กี ารร บตุ วั บุคคล ดถูกตอง เวนแตเปนการแตงกายตามปกติ ปร เพณี - โทษภาย ตมาตรา 32 1 ผูอยู นสถานท่ีชุมนุม ท่ี ม ชผูจัดการชุมนุม รือ ผชู มุ นมุ แต มป บิ ตั ติ ามคาสง่ั รอื ปร กาศของเจา พนกั งานดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ ทก่ี า นดเงอ่ื น ข รือมีคาส่ัง ผูจัดการชุมนุม ผูชุมนุม รือผูอยู ภาย นสถานทชี่ ุมนมุ ตองป ิบตั ติ ามมาตรา 19 5 รอื มาตรา 23

บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนมุ 176 เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบัญญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ข) กรณโี ทษมที งั้ จา� คกุ ไมเ่ กนิ หกเดอื น หรอื ปรบั ไมเ่ กนิ หนึ่งหม่นื บาท รอื ทงั จาทงั ปรบั นการกร ทาตอ ปนี - โทษภาย ตมาตรา 27 1 การ า นการชมุ นมุ นบรเิ วณพนื ทจี่ ากดั การชมุ นมุ นรัศมี 150 เมตร รือ 50 เมตรจากพืนที่สาคัญ ตามมาตรา 7 2 การชมุ นมุ ทก่ี ดี ขวางทางเขา ออก รอื การป บิ ตั งิ าน รือ ชบ รกิ าร นสถานท่ีนนั นมาตรา 8 - โทษภาย ตมาตรา 29 3 การ า นคาส่ัง ามชุมนุม รือชุมนุมร วางท่ีมี การพจิ ารณาอทุ ธรณ ตามมาตรา 29 - โทษภาย ตม าตรา 31 4 ผูจัดการชุมนุม นกรณี ม ความรวมมือแก เจาพนักงานดูแลการชุมนุมสาธารณ นการดูแล การชุมนุม รือยุยงสงเสริม รือชักจูงผูชุมนุมเพ่ือ ผูชุมนุม มป ิบัติตาม นาท่ี นมาตรา 16 รือ ปราศรัย รือจัดกิจกรรม นการชุมนุมโดย ชเคร่ือง ขยายเสียง นร วางเวลา 24.00 6.00 น. ของ วันรุงขน รือ ชเครื่องขยายเสียงดวยกาลัง ฟฟา ทมี่ ขี นาด รอื ร ดบั เสยี งเกนิ กวา ทปี่ ร กาศกา นด

177 5 ผูชุมนุม นกรณี พาอาวุธ ดอก มเพลิง ส่ิงเทียม อาวธุ ปน รอื สง่ิ ทอี่ าจนามา ช ดอ ยา งอาวธุ เขา ป นทชี่ มุ นมุ มว า จ ดร บั อนญุ าต ม สี งิ่ นนั ตดิ ตวั รอื ม รอื บกุ รกุ รอื ทา เ สยี าย ทาลาย รอื ทาดว ย ปร การ ด  ชการ ม ดตามปกติซ่งทรัพยสิน ของผูอ่ืน รือทา ผูอ่ืนกลัววาจ เกิดอันตราย ตอชีวิต รางกาย ทรัพยสิน รือเสรีภาพ รือ ช กาลงั ปร ทษุ รา ย รอื ขเู ขญวา จ ชก าลงั ปร ทษุ รา ย ผเู ขา รว มชมุ นมุ รอื ผอู น่ื รอื ขดั ขวาง รอื กร ทาการ ด อันเปนอุปสรรคตอการป ิบัติ นาท่ีของ เจา พนกั งานดแู ลการชมุ นมุ สาธารณ นการคมุ ครอง ความส ดวกของปร ชาชน นการ ชท สี่ าธารณ รอื เดินขบวน รือเคล่ือนยายการชุมนุมร วางเวลา 18.00-6.00 น. ของวันรุงขน เวนแต ดรับอนุญาต จากเจา พนักงานดูแลการชุมนมุ ค) กรณโี ทษจา� คกุ ไมเ่ กนิ หนงึ่ ป ี หรอื ปรบั ไมเ่ กนิ สองหมนื่ บาท รอื ทังจาทังปรบั - โทษภาย ตมาตรา 32 1 ากผูจัดการชุมนุม รือผูชุมนุม มป ิบัติตาม คาส่ัง รือปร กาศของเจาพนักงานดูแลการชุมนุม สาธารณ ทก่ี า นดเงอ่ื น ข รอื มคี าสง่ั ผ จู ดั การ

178 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญตั กิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 ชมุ นมุ ผชู มุ นมุ รอื ผอู ยภู าย นสถานทชี่ มุ นมุ ตอ ง ป ิบัติตามมาตรา 19 5 รือมาตรา 23 ง) กรณีโทษจ�าคุกไม่เกินสามปี ปรับไม่เกินหกหมื่น บาท รือทงั จาทังปรับ - โทษภาย ตมาตรา 33 1 ผู ด มป ิบัติตามคาส่ังของผูควบคุมสถานการณ รอื ผซู ง่ ดร บั มอบ มายจากผคู วบคมุ สถานการณ ตามมาตรา 24 รอื มาตรา 25 - โทษภาย ตมาตรา 34 2 ผู ด ม ดรับมอบ มายจากเจาพนักงานดูแลการ ชุมนุมสาธารณ รือผูควบคุมสถานการณ รือ ผูซ่ง ดรับมอบ มายจากผูควบคุมสถานการณ  ป ิบัติ นาท่ีตามพร ราชบัญญัตินีพาอาวุธเขา ป นทช่ี มุ นมุ มว า จ ดร บั อนญุ าต ม อี าวธุ นนั ตดิ ตวั รอื ม จ) กรณโี ทษจา� คกุ ไมเ่ กนิ หา้ ป ี ปรบั ไมเ่ กนิ หนง่ึ แสนบาท รอื ทงั จาทงั ปรับ - โทษภาย ตมาตรา 34 วรรค 2 1 ผู ด ม ดรับมอบ มายจากเจาพนักงานดูแลการ ชมุ นมุ สาธารณ รอื ผคู วบคมุ สถานการณ รอื ผซู ง่

179 ดร บั มอบ มายจากผคู วบคมุ สถานการณ พาอาวธุ เขา ป นทชี่ มุ นมุ เปน อาวธุ ปน วตั ถรุ เบดิ รอื วตั ถุ อ่นื ดอันมีสภาพคลา ยคลงกนั ฉ) กรณโี ทษจา� คกุ ไมเ่ กนิ สบิ ป ี ปรบั ไมเ่ กนิ สองแสนบาท รอื ทังจาทงั ปรบั - โทษภาย ตม าตรา 31 1 ผูจัดการชุมนุม นกรณี ม ความรวมมือแก เจาพนักงานดูแลการชุมนุมสาธารณ นการดูแล การชุมนุม รือยุยงสงเสริม รือชักจูงผูชุมนุมเพื่อ ผูชุมนุม มป ิบัติตาม นาที่ นมาตรา 16 รือ ปราศรัย รือจัดกิจกรรม นการชุมนุมโดย ชเครื่อง ขยายเสยี ง นร วา งเวลา 24.00 6.00 น. ของวนั รงุ ขน รอื ชเ ครอื่ งขยายเสยี งดว ยกาลงั ฟฟาทม่ี ขี นาด รือร ดับเสียงเกินกวาท่ีปร กาศกา นด ถาการก ร ทาตามวรรค นง่ ทา ร บบการขนสง สาธารณ ร บบการส่ือสาร รือโทรคมนาคม ร บบผลิต รือ สง กร แส ฟฟา รอื ปร ปา รอื ร บบสาธารณปู โภค อนื่ ด ชก าร ม ด มว า จ เปน การชว่ั คราว รอื ถาวร จากการเรยี งลาดบั ของการกา นดโทษ จากเบา ปถง นกั จ เ น ดวา นเบืองตน พ.ร.บ. การชุมนุมฯ มุงเนน นเชิงการแจง

180 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบัญญตั ิการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 การชุมนุม แล การขอผอนผัน ตอมาเปนการดูแลจัดการ การ ชุมนุมเปน ปโดยสงบเรียบรอย มรบกวนปร ชาชนผู ชสถานท่ี สาธารณ นันดวย แตพอมาถงร ดับของความสงบเรียบรอยแล ปราศจากอาวุธ การ า นคาส่ังจ เร่ิมมีการกา นดโทษเพ่ิมขน จนกร ทงั่ โทษ นกั ทส่ี ดุ ภาย ตก มาย บบั นคี อื การชมุ นมุ ทส่ี ง ผล ตอ ร บบการสอ่ื สาร รอื โทรคมนาคม ร บบผลติ รอื สง กร แส ฟฟา รอื ปร ปา รอื ร บบสาธารณปู โภคอนื่ ด ชก าร ม ด มว า จ เปน การช่วั คราว รือถาวร นอกเ นอื จากบทบญั ญตั ขิ องก มายแล เจตนารมณท ี่ ด รา ง ว การบงั คบั ชก มายนเี ปน อกี สว นสาคญั ทจ่ี ส ทอ นการป บิ ตั ิ อยางเคารพสิทธิเสรีภาพ นการชุมนุม เชนตัวอยางของกรณีของ ณั ฐา ม ัทธนา ดรับ มายเรียก ลงวันที่ 16 มกราคม 2561 กรณีคนรุน มนนทบุรี จ จัดชุมนุมบริเวณทานานนทเพื่อคัดคาน การเล่ือนเลือกตังแล ดทา นังสือแจงการชุมนุมแลว ความเขา จ คลาดเคลอ่ื นของเจา นา ท่ตี ารวจวาการแจง การชุมนุม ม ชก ารขอ อนุญาต แตทางพนักงานสอบสวนยังยืนยันวาจ ตองดาเนินคดี แตเจา นาท่ีก มมีการแจงขอกลาว า200 เปนตัวอยางของการ ช บังคับก มายของเจา นาที่รัฐ201 ทังท่ีเปนเคร่ืองมือ นการปราม 200 กรุงเทพธุรกิจ, โบว ณั ฐา นาทีมบุกโรงพักนนทถามขอ า ลัง ดรับ มายเรียก กอนแจงความกลับ, เผยแพรวันที่ 21 มกราคม 2562, สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . . / / l/824749 201 รวมถงกรณี กรณนี สิ ติ ม าวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร จดั กจิ กรรม ปด นุ ปร ชาธปิ ตย ที่ถูกแจงความดาเนินคดีเนื่องจาก มแจงการชุมนุมแล นความผิดขอ า า น คาสั่ง วั นา คสช.ท่ี 3/2558 // . l . . / /612

181 การชุมนุม รวมถงการมีทัศนคติ นการ ชก มาย นกรณีการแจง การชุมนุม กลายเปนการขออนญุ าตชมุ นุม

182 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558

183 บทท่ี 4 คำ� พิพำกษำในกรณี กำรชุมนมุ สำธำรณะ

184 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558

185 นกรณีที่มีการดาเนินคดีเก่ียวกับการชุมนุมสาธารณ เจา นาที่มีการยุติการชุมนุม ดาเนินคดีกับผูจัดการชุมนุมโดยการ เปรียบเทียบปรับแล สินสุดคดี ป มีเพียงบางสวนเทานันที่มีการ ดาเนนิ คดี นชันศาล คดที รี่ วมรวมมา ดเพ่ือนามาวเิ ครา  พ.ร.บ. การชุมนุมฯ จาแนกการพิจารณาเปนปร เดนดังตอ ปนี กลุมแรก คดีที่เก่ียวของกับการ มแจงการชุมนุม ซ่งส ทอนถงขอบเขตแล ความ มายของการชุมนุมสาธารณ ดวย กลุมคดีท่ีสองคือ กรณีท่ี เปนการอุทธรณคาส่ัง ามการชุมนุม รือคาสั่ง แก ข กรณีท่ีสาม เปนกลมุ คดีทเี่ กยี่ วขอ งกับการชุมนมุ ผิดก มาย 4.1 การไม่แจ้งการชุมนุม – ขอบเขตและความหมาย ของการชมุ นมุ สาธารณะ กลุมของแนวทางการตีความวาการกร ทา ดบางท่ีอยู น ขอบเขตของการชมุ นุมสาธารณ ทต่ี อ งแจงการชุมนุม ซ่งเจา นาท่ี ดแจงความดาเนินคดี นขอ า า นมาตรา 10 กรณีแรกเปนกรณี ของกลมุ รกั ษบ า นเกดิ ซง่ ศาลตดั สนิ วา การเขา รว มปร ชมุ สภาอบต. ถือเปนการปร ชุมตามบทบัญญัติแ งก มาย มเขาขายของ การชมุ นมุ สาธารณ ตาม พ.ร.บ. การชมนุ มุ ฯ สว นอกี กรณี นง่ เปน กรณขี องกจิ กรรมทม่ี กี ารเผยแพร นสอ่ื โซเชยี ลมเี ดยี ซง่ ศาลตคี วาม

186 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 วาเปนการเชิญชวน มารวมชุมนุม มวากิจกรรมนันจ มีลักษณ อยา ง ร เชน การยนื เ ย รอื การแสดงกจิ กรรมเชงิ สญั ลกั ษณเ พยี ง สองคน กยังอยู นขอบเขตของการชุมนุมสาธารณ ที่ตองแจงการ ชมุ นุมกอ น 24 ชั่วโมง ดงั จ ดกลาวเปนลาดบั ตอ ปนี นกรณแี รกเปน กรณที มี่ กี ารรวมตวั กนั ของชาวบา น กลมุ รกั ษบ า นเกดิ ทคี่ ดั คา น นการปร ชมุ ขององคก ารบริ ารสว นตาบล เขา ลวง อาเภอวงั ส พงุ จงั วดั เลย นการพจิ ารณาตอ อายุ บอนญุ าต เพื่อขอ ชปร โยชน นเขาปาเพื่อทาเ มืองแรทองคา เมื่อวันที่ 16 พ ศจิกายน 2559202 ศาลมีคาพิพากษายกฟองทัง 2 ขอกลาว า โดยเ ตุผลทศ่ี าลยกฟองนนั เนอ่ื งจากศาลมองวา นวนั นันท่ี อบต. เขา ลวง จดั ม กี ารปร ชมุ สภาแล เชญิ ตวั แทนชาวบา นเขา รว มรบั ฟง จง ม ชเร่ืองท่ีจาเลยเปนผูจัดการชุมนุมขน แตเปนเรื่องของการ เขา ปรว มรบั ฟงการปร ชมุ ซง่ จดั ขนโดยทางราชการ โดยการปร ชมุ ของ อบต.นนั เปน การปร ชมุ ตามบทบญั ญตั แิ ง ก มาย เปน กรณี ตามขอยกเวน ม ชบังคับ ตามมาตรา 3 5 แ งพร ราชบัญญัติ การชุมนุมสาธารณ พ.ศ. 2558203 กรณีนีศาลชันตนยกฟอง ศาลอุทธรณย นื คดี มายเลขแดงท่ี 970/2562 202 , ตร.ชีปราศรัยคานการปร ชุม อบต.ผิด พ.ร.บ. ชุมนุมฯ, เผยแพรวัน ท่ี 3 กุมภาพันธ 2561, สืบคนวันท่ี 14 ตุลาคม 2562, // . l 2014. / 6212 203 ปร ชา ท, ยกฟอง 7 ญิงคานเ มืองแรทองคา จ.เลย ชีเปนสิทธิตาม ปร ชาธปิ ตย รฐั ธรรมนญู คมุ ครอง, เผยแพรว นั ที่ 19 เมษายน 2561, สบื คน วนั ท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // . / l/2018/04/76454

187 กรณตี อ ปนีที่ยกมาเปนกรณีทศี่ าลตดั สนิ ลงโทษ นขอ า า นมาตรา 10 ท่ี มม กี ารแจง การชมุ นมุ ลว ง นา ซง่ นรายล เอยี ด มขี อ พจิ ารณาเกยี่ วกบั กร บวนการดาเนนิ คดตี อ จาเลย นลกั ษณ ของ การดาเนนิ คดี นลกั ษณ ตอ งการ ย ตุ กิ ารดาเนนิ กจิ กรรมนนั เชน กรณีของอานนท นาพา ท่มี ีกรณขี องการยนื เ ย นสองคดี คือ การเรียกรอง ปลอยตัววั นา เมืองสุข เม่ือวันที่ 19 เมษายน 2559 ศาลตัดสินวาผิด มแจงการชุมนุม ตามพ ติกรรม ของจาเลยทโี่ พสตขอ ความชักชวน ปร ชาชนเขารว มการชมุ นุมท่ี อนเุ สาวรยี ช ยั สมรภมู ิ เปน การปร สงคท จี่ นดั ปร ชาชนมาชมุ นมุ น ทีส่ าธารณ จาเลยจงมี นา ที่ นการแจงการชมุ นมุ 204 ปร เดนสบื เนอื ง โจทกม อี านาจฟอง รอื ม จากพ ตกิ รรม นการจบั กมุ มม กี ารแจง ขอ กลา ว า ศาลพจิ ารณาจากบนั ทกแจง วา มมีการจับกุม แล ตามบันทกการแจงขอกลาว า มีกรณีนีจงอยู นบังคับของพ.ร.บ.จัดตังศาลแขวงฯ มาตรา 7 วรรค 2-4 ซ่งเปน กรณีที่พนักงานสอบสวน มมีการจับแตมีการแจงขอกลาวแลวแล มสามารถฟอง ดทันภาย น 48 ช่ัวโมง พนักงานสอบสวน รือ อัยการย่ืนผดั ฟอง ด คดอี านนทย นื เ ย เรยี กรอ ง ป ลอ ยตวั แอดมนิ แฟนเพจ เรารกั พล.อ.ปร ยทุ ธ เ ตเุ กดิ เมอื่ วนั ที่ 27 เมษายน 2559 ศาลพพิ ากษา วันท่ี 22 ธนั วาคม 2559 204 , ชื่อคดี อานนท ยืนเ ย คดีที น่ง, ฐานขอมูลคดี สืบคนวันท่ี 10 กรก าคม 2562, // . l . . / /715

188 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญัตกิ ารชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 เนือ าโดยสรปุ 205 คือ เมอื่ วันที่ 27 เมษายน 2559 กลุม พลเมืองโตกลับทากิจกรรม ยืนเ ย บริเวณอนุสาวรียชัยสมรภูมิ เพื่อเรียกรอง มีการปลอยตัวปร ชาชนที่ถูกจับกุมแล ควบคุมตัว โดยท ารทังท่ียัง มมีการแจงขอกลาว าแล มเปดเผยสถานที่ ควบคมุ ตวั เจา นา ท่ตี ารวจควบคมุ ผูท ากิจกรรม 16 ราย ตัว ปยัง สน.พญา ท เจา นา ทตี่ ารวจ ดแ จง ขอ กลา ว าเพยี ง อานนท นาภา ทนายความแล นักกิจกรรม นขอ า จัดการชุมนุม นท่ีสาธารณ โดย มแจงการชุมนุมตอผูรับแจงกอนเร่ิมการชุมนุม มนอยกวา ย่ีสิบส่ีชั่วโมง ความผิดตามพ.ร.บ.การชุมนุมฯ อัยการสั่งฟอง นายอานนทเ พยี งคนเดียวโดยเ นวา เปนผูจดั การชุมนมุ คาพพิ ากษาชนั ตน มปี ร เดนทพ่ี จิ ารณาสองปร เดน ดแ ก กร บวนการจบั กมุ แล อานาจฟองของโจทก ปร เดนทสี่ องคอื การ กร ทาเปนการชุมนุมสาธารณ ที่ตอ งแจง การชุมนุม รือ ม ปร เดนแรก อานาจฟอง ขอเทจจริงจงรับฟง ดวา ตาม ลกั ฐานโจทกว า ยงั มม กี ารจบั จาเลย นวนั เกดิ เ ตุ ทงั นตี ามบนั ทก การแจง ขอ กลา ว าปราก วา พนกั งานสอบสวน ดแ จง ขอ าจาเลย ตามฟองเม่ือวันท่ี 27 เมษายน 2559 กรณีนีจงอยู นบังคับของ พ.ร.บ.จดั ตงั ศาลแขวงฯ มาตรา 7 วรรค 2-4 ซง่ เปน กรณที พี่ นกั งาน สอบสวน มม กี ารจบั แตม กี ารแจง ขอ าแลว แล มส ามารถฟอง ดท นั 205 ศูนยทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน, ศาล ีกาพิพากษาปรับทนายอานนท พันบาท จาเลยตองฟองตารวจเองถาจับกุม มชอบดวยก มาย, เผยแพรวันท่ี 27 สงิ าคม 2562, สบื คน วนั ที่ 14 ตลุ าคม 2562, // . l 2014. / 13510

189 ภาย น 48 ช่ัวโมง พนักงานสอบสวน รืออัยการย่ืนผัดฟอง ศาล ผ ดั ฟอง ปเปน วนั ท่ี 28 พ ษภาคม 2559 โจทก ดย นื่ ฟอง น วันท่ี 27 พ กษาคม 2559 ซ่งยังอยู นกรอบเวลาที่ศาล ผัดฟอง โจทกจ งมีอานาจฟอง นคดนี ี ปร เดนท่ีสอง จาเลย ดกร ทาความผิดตามฟอง รือ ม โจทก ดน าสบื พนกั งานสอบสวน ดเ บกิ ความวา จาเลย ดโ พสตข อ ความ ชักชวน ปร ชาชนเขารวมการชุมนุม เพื่อแสดงความ มเ นดวย กบั การจบั กมุ นายวั นา เมอื งสขุ ศาลเ นวา การกร ทาของจาเลย เปนการปร สงคที่จ นัดปร ชาชนมาชุมนุม นที่สาธารณ จาเลย ม ดม กี ารแจง จดั การชมุ นมุ แล มข อผอ นผนั แมว า จาเลยแล พวก จ ยืน นบริเวณที่เกิดเ ตุโดย ม ดมีการกร ทาอื่น อีก กถือวา เปนการชุมนุมสาธารณ เน่ืองจากการกร ทาของจาเลยแล พวก เปนการแสดงออกอยาง ดอยาง น่งเพ่ือแสดงความคิดเ น รือ เรยี กรอ งคดั คา นโดยแสดงออกตอ ปร ชาชนทว่ั ป เ ขา รว มการชมุ นมุ นนั มว า จ มกี ารเดนิ ขบวน รอื ม ตาม พ.ร.บ.การชมุ นมุ ฯ การกร ทา ของจาเลยจงเปน การจดั การชมุ นมุ โดย มแ จง จดั การชมุ นมุ สาธารณ ศาลพพิ ากษาวา มคี วามผดิ ตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ มาตรา 10 วรรคสอง, มาตรา 12 แล มาตรา 28 ลงโทษปรบั 1,000 บาท นชันศาลอุทธรณ ปร เดนแรกการจับกุมโดยชอบ ศาล อทุ ธรณเ นดว ยวา ตามทพ่ี ยานตารวจผจู บั กมุ ด ก าร ว นศาลชนั ตน วา ดท าการจบั กมุ จาเลยเพรา เ นวา เปน ความผดิ ซง่ นา โดย ม ดม ี การปร กาศเตอื น เ ลกิ การชมุ นมุ แล ม ดย นื่ คารอ งตอ ศาลเพอื่ 

190 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญัติการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 ศาลมคี าสงั่ เลกิ การชมุ นมุ แล ม ดป ร กาศ พ นื ทเี่ กดิ เ ตเุ ปน พนื ที่ ควบคมุ กอ น จาเลยจงเ นวา การป บิ ตั งิ านของตารวจ ม ดเ ปน ปตาม พ.ร.บ. การชุมนุมฯ มาตรา 21, 23 แล 24 แล การแจงสทิ ธิแล ขอ กลา ว าแกจ าเลยยงั ทาที่ สน.พญา ท ลงั การจบั กมุ แลว จงเปน การป ิบัติที่ มชอบดวยปร มวลก มายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 83 วรรคสองอกี ดวย ปร เดนที่สองการตราพ.ร.บ. การชุมนุมฯ มชอบดวย รฐั ธรรมนญู จาเลย ดย น่ื ศ าลรฐั ธรรมนญู พจิ ารณาเนอื่ งจากเ นวา รฐั ธรรมนญู พ.ศ. 2557 เปน เพยี ง บบั ชว่ั คราว แล การจดั กจิ กรรม ของจาเลยเปน ปโดยสงบแล เปนการแสดงความคิดเ นที่ ดรับ การรับรองตามรัฐธรรมนูญแล กติการ วางปร เทศวาดวยสิทธิ พลเมืองแล สิทธิทางการเมือง แล พ.ร.บ. การชุมนุมฯ เปน ก มายทตี่ ราขนเพอื่ จากดั สทิ ธเิ สรภี าพ นการแสดงออก แล ช พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ ผดิ เจตนารมณข องก มาย นการเพอื่ ปร โยชน นการคมุ ครองความส ดวกแล รกั ษาความปลอดภยั ของปร ชาชน กลายเปนการมาเพ่อื จับกมุ จาเลย ม ชมุ นุม ศาลอทุ ธรณพ พิ ากษา ปร เดนแรก การกร ทาของจาเลย เปน ความผดิ ซง่ นา การจบั กมุ ของเจา นา ทจี่ งชอบดว ยก มายแลว ปร เดนท่ีสอง ากจาเลยเ นวาก มาย มชอบดวย รฐั ธรรมนญู กตอ ง ปรอ งตอ ศาลรฐั ธรรมนญู แตเ มอื่ ศาลรฐั ธรรมนญู ยงั ม ดว นิ จิ ยั วา ชอบดว ยรฐั ธรรมนญู รอื มแ ล ยงั มม กี ารเพกิ ถอน พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ จงยงั คงมผี ลบงั คบั ชอ ยู แล นการตรา พ.ร.บ.

191 การชมุ นมุ ฯ กออกมาโดยชอบแลว นสว นของปร เดนอนื่ ทจี่ าเลย อทุ ธรณเ ปน เพยี งรายล เอยี ดปลกี ม ดเ ปน สาร แกก ารเปลยี่ นแปลง คาพิพากษา ศาลอุทธรณจงพิจารณาพิพากษายืนตามศาลชนั ตน จาเลย ีกา ศาล ีกามีคาพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ ตามศาลอุทธรณ ปรับเงิน 1,000 บาท ศาลเ นวากิจกรรมท่ี ทนายอานนทซ่งเปนจาเลย นคดีนีจัดขนนันเปนการชุมนุมตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ โดยท่ี ม ดแ จง จดั การชมุ นมุ ตอ ตอ วั นา สถานี ตารวจพญา ทกอ นอยา งนอ ย 24 ชว่ั โมง แล มม กี ารยน่ื ขอผอ นผนั กรณีท่ีจาเลยเ นวาการจับกุมเปน ปโดยมิชอบเพรา มมี มายจับแล ม ชความผิดซ่ง นา ทังเจา นาที่ตารวจยัง มป ิบัติตาม พ.ร.บ. การชุมนุมฯ ศาลเ นวา ากจาเลยเ นวา การจับกุมเปน ปโดย มชอบดวยก มายกเปนเรื่องท่ีจาเลย จ ตองดาเนินคดีแกเจาพนักงานตารวจท่ีจับกุมดวยการรองทุกข ตอเจาพนักงาน รือฟองคดีตอศาลดวยตนเองตามขันตอนทาง ก มาย206 206 คาพิพากษาศาล ีกา ที่ 2816/2562 10 พ กษาคม 2562 // . l 2014. / l 109

192 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบญั ญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 อกี กรณเี ปน กจิ กรรมรณรงคข องกลมุ ทต่ี งั ชอื่ การเคลอ่ื น ว วา ปด ุนปร ชาธิป ตย 207 ท่ี ปทาความส อาดอนุสาวรียพิทักษ ปร ชาธปิ ตย แต นการดาเนนิ คดี ชข อ กลา ว าภาย ตค าสงั่ วั นา คสช.ที่ 3/2558 ปร กอบกบั ถูกแจงขอ าชุมนุมโดย มแ จง คดีนขี น ศาลท าร ซ่งศาล ด วางเงินปร กันคนล 10,000 บาท พรอม กา นดเงอ่ื น ข า มชมุ นมุ ทางการเมอื ง แล ยยุ งปลกุ ปนบคุ คลอนื่ ด เขา รวมชุมนมุ ทางการเมอื ง คดีพริษฐ ชิวารักษ -ธนวั น วงค ชย กรณีเปดเพลง นกั แผน ดนิ ถกู ดาเนนิ คดี นขอ าจดั การ ขอ าชมุ นมุ โดย มแ จง 208 เนอื าโดยสรุปคอื เมื่อวันท่ี 20 กมุ ภาพันธ 2562 พริษฐ ชวิ ารักษ นักศกษาคณ รัฐศาสตร ธรรมศาสตร แล ธนวั น วงค ชย แกน นากลุมส ภาพนักเรียน นิสิต นักศกษาแ ง ปร เทศ ทย สนท. ดเ ดนิ ทาง ปทก่ี องบญั ชาการกองทพั บก ถนนราชดาเนนิ เพอ่ื อา น แถลงการณ  พล.อ. อภริ ชั ต คงสมพงษ ผบ. ทบ. ยตุ กิ ารเปดเพลง 207 , อัยการท ารส่ังฟอง 6 นักกิจกรรม คดีปด ุนปร ชาธิป ตย แลว ศาล ปร กนั ตวั คนล 10,000 บาท กอนสง ปปลอยตัวที่เรือนจา, เผยแพรว ันที่ 7 พ ศจิกายน 2561, สบื คน วันท่ี 14 ตุลาคม 2562, // . l . . / 208 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, ดาเนินคดี มแจงชุมนุม 4 นศ.- นกั กจิ กรรม ลงั ทากจิ กรรมคา เปดเพลง นกั แผน ดนิ , เผยแพรว นั ที่ 20 กมุ ภาพนั ธ 2562, สืบคนวันที่ 14 ตลุ าคม 2562 // . l 2014. / 10999 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, ปรับเพนกวิน-บอล คนล 2,000 บาท เ ตุคานเปดเพลง นักแผนดิน นากองทัพบก, เผยแพรวันท่ี 28 ตุลาคม 2562, สืบคน วนั ท่ี 30 ตุลาคม 2562, // . l 2014. / 14226 l - 01 2 - 8 3 99 1 l3 3 97 0

193 นักแผนดิน น นวยท ารแล วิทยุท ารบก พริษฐแล เพื่อนถูก แจง ขอ กลา ว าชมุ นมุ โดย มแ จง การชมุ นมุ ตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ นการสบื พยานโจทก พยานทเ่ี ปน เจา นา ทตี่ ารวจ 3 นาย เบกิ ความคลา ยกนั วา จาเลยทงั สอง ม ดแ จง การชมุ นมุ กอ นจดั กจิ กรรม แล ขอ ความทจ่ี าเลยทงั สองโพสตก อ นจดั กจิ กรรม แม มม ขี อ ความ ด ที่เปนการชักชวน คนมาชุมนุมแล มมีปร ชาชนท่ัว ปเขารวม กจิ กรรม แตเ ปน การนดั ชมุ นมุ โดยปรยิ าย เนอ่ื งจาก นโพสตด งั กลา ว มวี นั เวลาแล สถานท่ที ชี่ ัดเจน สวนการสืบพยานจาเลยกับจาเลยทังสอง นฐาน พยาน พยานจาเลยนาสบื วา การจดั กจิ กรรมดงั กลา วเปน การ ค วามรกู บั ผบ.ทบ. ถงผลกร ทบของการเปดเพลง นกั แผนดนิ จง ม ชการ จดั การชมุ นมุ สาธารณ แล พยานจาเลยยนื ยนั ดว ยวา การจดั กจิ กรรม ดงั กลา วเปนสทิ ธิขนั พนื ฐานตามทร่ี ัฐธรรมนูญ ดร ับรอง ว สว นการ โพสตขอความ นเฟซบุกของจาเลยที่มีการร บุวัน เวลาที่ชัดเจน ทโ่ี จทกอ า งวา เปน การนดั ชมุ นมุ นนั จาเลยยนื ยนั วา เปน เพยี งการแจง เพือ่ ทราบแล เพอ่ื ปองกนั ตนเองจากการถูกอุม าย นคาพิพากษา ศาลเ นวาการยกเลิกกิจกรรมที่จ จัดขน นา ปร ตู 4 ทาเนยี บรฐั บาล แล ยา ย ปปร ตู 3 แมจ าเลยจ ตอ สวู า มม ีบุคคลอ่นื เขารวม โดยมีเพยี งเจา นาที่ตารวจแล ผสู ่อื ขา วเปน เพยี งความเขา จของจาเลยเอง จาเลยยงั ม ดก ดี กนั พนื ทเี่ พอ่ื ม  บคุ คลอื่นเขา รวมอยา งชัดเจน รวมถงยงั แจก บปลิว แ กเจา นาที่ ตารวจแล ผสู อื่ ขา ว เปน การเชญิ ชวน เ ขา รว มกจิ กรรม ถอื เปน การ

194 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญัตกิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 กร ทาตามเจตนาเดมิ ทจ่ี จดั การชมุ นมุ สาธารณ มข าดตอน จาเลย ทังสองจงเปนผจู ัดการชมุ นุมสาธารณ ศาลแขวงดสุ ติ เ นวา มม กี ารปร กอบกจิ กรรมทางศาสนา รือวั นธรรมที่ ชพริกแ ง เกลือ แล เปนการกลาวอางลอย เกย่ี วกบั การ ชก ร เทยี มขบั ลส ง่ิ ชวั่ รา ย แล การทจี่ าเลยรว มกนั อา น จด มายเปดผนกแล แขวนพริกแ ง เกลือ กร เทยี มที่รวั ทาเนยี บ รฐั บาล จงยงั มเ ขา ขอ ยกเวน ตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ ศาลพพิ ากษา ปรบั คนล 2,000 บาท ของกลางคือพรกิ แ ง เกลอื แล กร เทยี ม รบิ เนือ่ งจาก มแจงการชมุ นมุ ตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ จากภาพรวมของการบงั คบั ชก มายโดยองคก รตลุ าการ นปร เดนขอบเขตแล ความ มายของการชมุ นมุ จ พบวา การกร ทา ตา ง มว า จ เปน เปน กจิ กรรมเชงิ สญั ลกั ษณ รอื การรณรงค เชน การยนื เ ย การแขวนพรกิ ก เทยี ม การเปดเพลง การยนื่ นงั สอื ท่ีมีการเผยแพรถงการจัดกิจกรรมดังกลาว ดถูกตีความวาเปน ผซู ง่ เชญิ ชวน รอื นดั ผ อู น่ื มารว มการชมุ นมุ สาธารณ โดยแสดงออก รือมีพ ติการณทา ผูอ่ืนเขา จวาตนเปนผูจัด รือรวมจัด มี การชุมนุมนัน นนิยามของผูจัดการชุมนุมภาย ตมาตรา 4 โดย พิจารณาจากการที่ มมีการปดกัน ม ผูอ่ืนเขารวมกิจกรรมนัน โดยกรณที ี่ มเ ขา ขา ยจ ตอ งเปน เ ตอุ นั ชดั เจนตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ ดังการเขา รว มปร ชมุ ตามบทบัญญตั แิ ง ก มาย

195 4.2 การอทุ ธรณ์คา� ส่ังห้ามหรือแก้ไขการชมุ นมุ นสว นของการ ชอ านาจตลุ าการ นการวนิ จิ ยั การตดั สนิ เกยี่ วกบั การอทุ ธรณค าสงั่ ของเจา พนกั งานดแู ลการชมุ นมุ รวมถงการ ชอ านาจตลุ าการ นการตรวจสอบถว งดลุ ตอ การ ชอ านาจรฐั มกี รณี ทเี่ ปน ตวั อยา งอยู สองคดี ดแ ก กรณขี องเครอื ขา ยคนสงขลา-ปตตานี มเ อาโรง ฟฟาถา น นิ ทช่ี มุ นมุ ณ กรงุ เทพฯ บรเิ วณ นา สานกั งาน องคก ารส ปร ชาชาติ แล กรณขี อง l เดนิ มติ รภาพ ซง่ ทงั สองกรณนี เี คยกลว ถง นมติ ขิ องบทบญั ญตั ทิ างก มาย นเรอ่ื งของ สทิ ธแิ ล นา ทข่ี องผชู มุ นมุ มาขา งตน แลว นทนี่ จี พจิ ารณา นสว น ของการทา นา ทข่ี ององคก รศาลเปน ลกั กรณีการชุมนุมของเครือขายคนสงขลา-ปตตานี มเอา โรง ฟฟาถาน ิน ที่ชุมนุม นา เมื่อ 12 กุมภาพันธ 2561 พ ติกรรม เจา นาท่ีนาปร กาศ เร่ืองการ แก ขการชุมนุม แล อางวาการชมุ นมุ า น ม. 16 ขอ แก ข แล ยายท่ชี มุ นุม ปอยู ริมคลองผดุงกรุงเกษม แตผูชุมนุมทา นังสือโตแยง อุทธรณคาส่ัง แก ข ผูบังคับการตารวจนครบาล ผูบังคับบัญชาขน ปอีกขัน น่ง เปน ผพู จิ ารณา สงั่ มร บั อทุ ธรณโ ดย ม ด เ ตผุ ลปร กอบ ตอ มา เจา นาที่ทาคารองตอศาล มีคาสั่ง เลิกการชุมนุม ศาลแพง นัด ตส วน ศาลพจิ ารณาแลว มีคาสง่ั วา ผูชมุ นมุ ดดาเนินการตาม เงอื่ น ขของชมุ นมุ ตาม นงั สอื สรปุ สาร สาคญั การชมุ นมุ ปร ชาชน อาจ มส ดวกบาง แต มถงกับทา  ดรับความเดือดรอนเกินที่พง คาด มาย ดวาจ เปน ปตามเ ตุอันควร ทัง มปราก วาผูชุมนุม

196 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญัติการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ขัดขวาง รอื กร ทาการ ดอันเปน อปุ สรรคตอ การป ิบตั ิ นาท่ขี อง เจาพนักงานดูแลฯ กรณีเปนการชุมนุมที่ชอบดวยก มายจงยก คารองของเจา นาทีต่ ารวจ จากกรณีของคาวินิจ ัยของศาลแพงที่ยกคารองของ เจา นา ทตี่ ารวจ แล วนิ จิ ยั วา การชมุ นมุ เปน ปโดยเรยี บรอ ย ม ด กดี ขวางการจราจรบนพนื ผวิ ถนน อกี ทงั มม กี ารกดี ขวางทางเขา ออก ของอาคารสานกั งาน นบั วา เปน การพิจารณาถงขอ เทจจรงิ ทังยังมี กร บวนการเปดโอกาส ทังสอง าย ด ขอมูล ถือเปนตัวอยาง ของการพิจารณาแล มคี าส่งั ทเ่ี ปน ตัวอยา งอนั ดขี องการตดั สินแล ชก มายอยางมีความเปนธรรมแล รักษาสมดุลร วางเสรีภาพ นการชมุ นมุ แล สทิ ธิของผู ชป ร โยชนจากสถานที่สาธารณ นัน นกรณีที่สองนี เปนกรณี l เดินมิตรภาพ ที่มี ลักษณ ของการ ชอานาจรัฐ นการสกัดกันกิจกรรมของการณรงค ครังนี ทางผูจัดการชมุ นมุ จง ชก ร บวนการทางศาล นการขอคาส่งั คมุ ครองชวั่ คราว ก ารจดั ชมุ นมุ เดนิ ขบวนนนั ดาเนนิ ป ด ภาย ต การ ชสิทธิเสรีภพาทางก มาย ชวงเวลาที่เกิดเ ตุการณกิจกรรมนีคือ ร วางวันที่ 19 มกราคม ถง 17 กมุ ภาพนั ธ 2561 ทมี่ กี ารรณรงคต อ เนอ่ื งเปน การ เดนิ นร ย ทาง 450 กโิ ลเมตร ตงั แตม าวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร รงั สติ ปทมุ ธานี ถงจัง วัดขอนแกน โดยมเี ครือขา ยของการจัดกิจกรรมนี น ลายปร เดน ทงั น ลกั ปร กนั สขุ ภาพ ความมนั่ คงทางอา าร สิทธิมนุษยชน-สิทธิชุมชน แล การมีสวนรวม นกร บวนการ

197 รฐั ธรรมนญู กจิ กรรมดงั กลา วมเี ครอื ขา ยทจี่ เขา รว มรณรงคท วั่ ปร เทศ จาก ลายจัง วัดท่ีจ เดินทางมาสบทบตามจุดตาง แตถูกกดดัน แล ขัดขวาง ม เขา รวม209 การจดั กจิ กรรมดงั กลว ถกู เจา นา ทข่ี องรฐั สกดั กนั นบั ตงั แต การรับแจงการชุมนุม การปดกัน ม ออกจากม าวิทยาลัย ธรรมศาสตร การดาเนนิ คดกี บั ผเู ดนิ ขบวนอยา งปร ปราย นขณ ที่ ผจู ดั การชมุ นมุ ทาคารอ งขอคมุ ครองชวั่ คราว นการชมุ นมุ อนั เนอื่ ง มาจากถกู ปดกนั ดงั กลา วตอ ศาลจงั วดั แตเ นอ่ื งจากวนั ดงั กลา วเปน วันเสาร จง มรับคารอง โดยเจา นาท่ีร บุวาศาลรับเ พา คารอง ขอ ากขัง นชวงคร่งเชาวันเสารเทานัน สวนการย่ืนเรื่องขอ ตสวน ุกเ นิ ม าดาเนินการ นวนั จนั ทรแทน กิจกรรมดังกลาวยังตองพิจารณาถงคาสั่ง ัว นา คสช. ที่ 3/2558 ซง่ เวลานนั ยงั มกี ารบงั คบั ชอ ยู โดย นขอ 12 า มมวั่ สมุ รอื ชมุ นมุ ทางการเมอื ง ณ ท่ี ด ทมี่ จี านวนตงั แต า คนขน ป ทาง ผชู มุ นมุ จงมกี ารแยกการเดนิ นอี อกเปน กลมุ ล 4 คน ตามจดุ ตา ง ท่ีเครือขายจ เขารวมการรณรงคนี ปราก วามีการดาเนินคดีกับ ผรู ว มรณรงค น ลายจัง วดั เชน เลย ศรีส เกษ พ เยา จนกร ทั่ง นวนั ที่ 22 มกราคม 2561 ตวั แทนของผจู ดั การชมุ นมุ แล ทนายความ ดย นื่ คารอ งทศี่ าลปกครองกลางเพอื่ ขอ ม คี าสงั่ บรรเทาทกุ ขช ว่ั คราว 209 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, กวาจ เดินถงเสรีภาพ ปร มวลคดี l เดนิ มติ รภาพ. เผยแพรว นั ที่ 14 สงิ าคม 2561, สบื คน วนั ท่ี 14 ตลุ าคม 2562, // . l 2014. / 8453

198 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบญั ญตั ิการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 เปน การเรง ดว น เ จา นา ทต่ี ารวจยตุ กิ ารปดกนั ขดั ขวาง ขม ขู แล ทา  วาดกลวั จากการ ชเ สรภี าพ นการชมุ นุม210 วันที่ 26 มกราคม 2561 ศาลปกครองพิจารณา ดนัด ตส วน กุ เ นิ แลว มคี าสงั่ กา นดวธิ กี ารชวั่ คราวกอนการพพิ ากษา โดย สานักงานตารวจแ งชาติ สั่งการ ผูบัญชาการสถานี ตารวจภูธรภาค 1 ผูบัญชาการตารวจภูธรภาค 3 แล ผูบัญชาการ ตารวจภูธรภาค 4 นฐาน เจาพนักงานดูแลฯ ตามมาตรา 19 วรรคสองแ ง พ.ร.บ. การชุมนุมฯ ตามมาตรา 19 วรรคสาม มิ กร ทาการ ด ที่มีลักษณ เปนการปดกัน ขัดขวาง นการ ช เสรีภาพการชุมนุมของผูจัดชุมนุม แล ผูรวมชุมนุมภาย ตขอบเขต ของก มาย แล ดาเนนิ การ ชอ านาจ นา ทตี่ ามมาตรา 19 วรรค 4 แ ง พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ เพอื่ ปร โยชน นการคมุ ครองความส ดวก ของปร ชาชน นการดูแลการชุมนุมสาธารณ แล การรักษาความ สงบเรียบรอย รือศีลธรรมอันดีของปร ชาชนโดยเครงครัดจนถง วนั ท่ี 17 กมุ ภาพันธ 2561 อันเปนวนั สนิ สุดการชุมนุมสาธารณ 210 ศูนยทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน. เปดคาฟองตอศาลปกครอง รองขอ  จนท.ยุติการปดกันคุกคามกิจกรรม เดินมิตรภาพ, เผยแพรวันท่ี 22 มกราคม 2561, สืบคน วันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . l 2014. / 6049

199 อยา ง รกดี นคาสงั่ กา นดวธิ กี ารชวั่ คราวกอ นการพพิ ากษานี มีขอบเขตสา รับการชุมนุมดวย วา ากขอเทจจริงปราก วา ผูจัดการชุมนุม แล ผูรวมชุมนุมกร ทาการ ดอันเปนการชุมนุม สาธารณ ที่ มช อบดว ยก มาย เจา พนกั งานดแู ลฯ รอื เจา พนกั งาน ตารวจกสามารถจ พจิ ารณากา นดเงอื่ น ข รอื มคี าสงั่ รอื ปร กาศ  ผชู มุ นมุ เลกิ การชมุ นมุ รอื แก ข รอื รอ งขอตอ ศาล ม คี าสงั่ เ ลกิ การชมุ นมุ รอื ดาเนนิ การอนื่ ดตามอานาจ นา ทเ่ี พอ่ื บงั คบั การ  เปน ปตามก มายวา ดว ยการชมุ นมุ สาธารณ รอื ก มายอนื่ ด แมวาทางสานักงานตารวจแ งชาติจ ยื่นอุทธรณคาส่ัง ดังกลา ว นวันท่ี 12 กุมภาพันธ 2561 แตศ าลปกครองสงู สุด ยืนยัน คาสงั่ ของศาลปกครองชนั ตน โดยมกี ารอา งถงเสรภี าพ นการชมุ นมุ ภาย ตร ฐั ธรรมนญู มาตรา 34 แล มาตรา 45 ตลอดถงการคมุ ครอง สิทธิ รือเสรีภาพของบุคคลอ่ืนซ่ง นกติการ วางปร เทศวาดวย สิทธิพลเมอื งแล สิทธิทางการเมือง อีกดว ย จากตัวอยางของทังสองคดี นการที่ผูจัดการชุมนุม ด ช สทิ ธทิ างศาลนบั เปน สองคดที มี่ กี ารยนื ยนั แล เคารพเสรภี าพ นการ ชมุ นมุ ซง่ นบั เปน คดตี วั อยา งทคี่ วรศกษา นรายล เอยี ดแล เ ตผุ ล ทางก มายอนั ควรเปน บรรทัดฐานตอ ป