หนังสือ-บทเรียนและสภาพปัญหาเกี่ยวกับเสรีภาพในการชุมนุม - อ.สมชาย

200 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบัญญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 4.3 การชมุ นมุ ผิดกฎหมาย เน่ืองจากความเ นท่ีแตกตางกัน นเร่ืองที่วาการกร ทา แบบ ด จ ถือวาเปนการชุมนุมสาธารณ ซ่งทา ตองมีการแจง การชุมนุมตาม พ.ร.บ. การชุมนุมฯ ทังนี กรณีของการบังคับ ช ก มายภาย ตพร ราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณ สวน ญ เปน กรณขี องการชมุ นมุ ผดิ ก มาย เนอื่ งจากการ มแ จง การชมุ นมุ การ ยิบยกขอก มาย นเร่ืองนีมาเปนปร เดนการดาเนินคดี แล การยุติการชุมนุมมากท่ีสุด น ลายกรณีมีการเปรียบเทียบ ปรับแล การยุติคดี ป รือการสั่ง มฟอง นชันอัยการดังนันคดีที่ ขนสูการพิจารณาคดี นชันตุลาการจงมีเพียงคดีที่สาคัญ มก่ีคดี นท่ีนี ด ยิบยกขนมาสองกรณี ดแก กรณีการชุมนุมเท จ เทพา ที่จงั วัดสงขลา แล การชมุ นุมของคนอยากเลอื กตงั คดี เท จ เ ทพา ทศ่ี าลจงั วดั สงขลา เมอ่ื วนั ที่ 27 ธนั วาคม 2561 เปน กรณที ช่ี าวบา นทากจิ กรรมเดนิ เทา จากอาเภอเทพา จงั วดั สงขลา เพื่อ ปย่ืน นังสือคัดคานการกอสรางโรง ฟฟาเม่ือวันท่ี 28 พ ศจกิ ายน 2560 มีการตังขอ าวาเปน การชมุ นุมผดิ ก มาย แล มกี ารตอ สขู ดั ขวางการจบั กมุ ของเจา นา ที่ มกี ารแจง ขอ กลา ว า ทงั สนิ 4 ปร เดนคอื รว มกนั เดนิ ขบวน อนั เปน การกดี ขวางการจราจร ปดกนั ทาง ลวง ปดกนั ยานพา น รอื บคุ คล รว มกนั ทงั แต 3 คน ขน ป ตอ สู รอื ขดั ขวางเจา พนกั งาน นการป บิ ตั ิ นา ทโี่ ดย ชก าลงั ปร ทษุ รา ย แล รว มกนั ทารา ยรา งกายเจา พนกั งาน แล พกพาอาวธุ ซ่ง มายถง มคันธงปลายแ ลม เขา ป นเมือง มูบาน แล ทาง สาธารณ โดย มม ีเ ตุอนั ควร211 211 , 7 เรื่องตองรูกอนฟงคาพิพากษา คดีเท จ เทพา, เผยแพรวันที่

201 นการดาเนนิ คดี มกี ารฟองผูช ุมนมุ ตอศาลจงั วัดสงขลา เรยี กวา คดเี ท จ เ ทพา 1 แล ศาลจงั วดั นาทวี คดเี ท จ เ ทพา 2 ผลของคาพิพากษา นคดีแรก ศาลจัง วัดสงขลา ดยกฟองผูชุมนุม แตล งโทษปรบั ผจู ดั การชมุ นมุ 2 คน คนล 5,000 บาท นความผดิ ฐาน มแจงการชุมนุม212 นขณ ท่ีศาลจัง วัดนาทวี มีคาพิพากษา ผูชุมนมุ 4 คน วา มีความผิดตาม พ.ร.บ. การชุมนมุ ฯ มาตรา 10 จดั การชมุ นมุ โดย ม ดแ จง ตอ ผรู บั แจง กอ นเรมิ่ การชมุ นมุ มน อ ยกวา 24 ช่ัวโมง แล มาตรา 17 เดินขบวน รือเคลื่อนยายผูชุมนุม โดย มแจงตอ ัว นาสถานีตารวจ โดยปรับ น 2 ขอ า ขอ าล 10,000 บาท รวมปรับคนล 20,000 บาท213 ขอ สงั เกตจากทงั สองคดนี เี ปน เ ตเุ ดยี วกนั แล เคยดาเนนิ คดนี แี ลว นความผดิ ตาม พ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ โดยศาลจงั วดั สงขลา ยกฟองชาวบาน จานวน 17 คน แล พิพากษา ปรับผูจัดการ การชุมนุม คนล 5,000 บาท นขณ ท่ีมีการดาเนินคดีกับกลุม ผูชุมนุมกลุมเดียวกัน ณ จุดเร่ิมตนของการชุมนุมท่ีอาเภอเทพา ศาลจัง วัดนาทวี สานักงานตารวจภูธรอาเภอเทพา ฟองเรื่อง เดยี วกนั โดยอา งวา ชาวบา นเรม่ิ ชมุ นมุ กนั เมอ่ื วนั ท่ี 24 พ ศจกิ ายน 25 ธันวาคม 2561, สืบคนวันท่ี 14 ตุลาคม 2562, // .l . . / l /7-เร่อื งตอ งรูกอนฟงคาพิพากษา-คดเี ท จ เ ทพา 212 มติชนออน ลน, ชาวบา นปร กาศชยั ชน ศาลจงั วดั สงขลายกฟอง คดีเท จ เ ทพา, เผยแพรว นั ที่ 27 ธนั วาคม 2561, สบื คน วนั ที่ 14 ตลุ าคม 2562, // . . . / / 1291797 213 ผูจัดการออน ลน, ศาลส่ังปรับ 4 ผูตอง า เทพา 2 คนล 2 ม่ืน เคลอ่ื นขบวน มแ จง ลว ง นา จอ ลา ชอ่ื ชงสภา มแ ก พ.ร.บ.ชมุ นมุ , เผยแพรว นั ที่ 17 พ ษภาคม 2562, สบื คน วนั ที่ 14 ตลุ าคม 2562, // l . / / l/9620000047397

202 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 2560 นพืนท่ีอาเภอเทพา ซ่งอยู นเขตอานาจศาลจัง วัดนาทวี แตศาลจัง วัดนาทวี วินิจ ัยวาเปนเรื่องท่ีเกิดกันคนล พืนท่ีแล คนล เวลากัน โดยที่จัง วดั สงขลา คือวันที่ 27 พ ศจิกายน 2560 แตท ศ่ี าลจงั วดั นาทวคี อื วนั ที่ 24 25 พ ศจกิ ายน 2560 จง ดส งั่ ลงโทษตาม พ.ร.บ. การชุมนุมฯ นอีกกรณีตัวอยางของคาพิพากษาคดีคนอยากเลือกตัง ที่ถนนราชดาเนิน รือท่ีเรียกวา 50 ซ่งมีการแยกพิจารณา เปน สองกลมุ คอื นคดขี องผจู ดั การชมุ นมุ แล คดขี องผชู มุ นมุ จาก เ ตุการณของการจัดชุมนุมของกลุมฟนฟูปร ชาธิป ตยเมื่อวันท่ี 10 กุมภาพันธ 2561 ณ บริเวณถนนราชดาเนินเพ่ือเรียกรองการ จดั การเลอื กตงั ภาย นป 2561 ภาย ตช อ่ื กจิ กรรมวา ยดุ ยอื เลอื กตงั ยุดสืบทอดอานาจ โดยมีผูเขารวมกิจกรรมปร มาณ 300 ถง 500 คน214 ภาย ลงั จากการชมุ นมุ เจา นา ทตี่ ารวจออก มายเรยี ก ผูเขารวมกิจกรรมรวม 49 คนมารับทราบขอกลาว าความผิดฐาน ชุมนุมทางการเมือง า นคาส่ัง ัว นาคสช. บับท่ี 3/2558 น จานวนผูตอง า 49 คน มีการดาเนนิ คดกี บั แกนนา 7 คน นฐาน ผูจัดการชุมนุมแล มีรวมปราศรัยปลุกร ดมปร ชาชน จงถูกตัง ขอ กลา ว ายยุ งปลกุ ปนตามปร มวลก มายอาญามาตรา 116 ดว ย นคดขี องผจู ดั การชมุ นมุ เปน คดขี นสศู าลอาญา ศาลชนั ตน อานคาพิพากษาวันที่ 20 กันยายน 2562 วินิจ ัยวากอนวัน เกดิ เ ตุการณชมุ นุม มีการปร กาศการชุมนุมผา นทางเฟซบุก แล 214 , ฐานขอมูลคดี การชุมนุมของกลุมคนอยากเลือกตังที่ถนนราชดาเนิน 50 คดีผูจัดการชุมนุม , สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . l . . / /826

203 กอ นการชมุ นมุ ผจู ดั การชมุ นมุ มี นงั สอื แจง การชมุ นมุ ตอ สถานตี ารวจ สาราญราษ ร แจง วา ปร สงคจ จดั กจิ กรรม นวนั ท่ี 10 กมุ ภาพนั ธ 2561 เวลา 16.00-20.00 น. เพื่อเรียกรอง คสช.จัดการเลือกตัง ภาย นเดือนพ ศจิกายน 2561 เปนการ ชสิทธิเสรีภาพที ดรับการ คมุ ครองตามรฐั ธรรมนญู 2560 ตอ มาผกู ากบั การสน.สาราญราษ ร ดทา นังสือตอบกลับการชุมนุม แจง นาที่ นการดูแลการชุมนุม สาธารณ แ กผ จู ดั การชมุ นมุ นขณ มกี ารชมุ นมุ เปน ปโดยเปดเผย ม ชเ ปน มอบจดั ตงั เกณ ค นมารว มเพอื่ วงั ผลทางการเมอื ง พเิ ครา  แลว วา เทา ทผี่ จู ดั การชมุ นมุ ทา ป นคดนี ี ม ดเ ปน ปเพอื่ เ กดิ ความ ยยุ งปลกุ ปน เ กดิ ความปนปวน รอื กร ดา งกร เดอื่ ง น มปู ร ชาชน ถงขนาดทจ่ี กอ ความ มส งบขน นราชอาณาจกั ร แมบ างถอ ยคา ม เ มา สม กาเกนิ ปบา ง แตเ มอ่ื พจิ ารณาสภาพการณ การกร ทาของ จาเลยเปนการติชมตาม ลักปร ชาธิป ตย มผิดฐานยุยงปลุกปน ตามปร มวลก มายอาญามาตรา 116 ยกฟองจาเลยทงั ก215 นสว นของคดสี า รบั ผชู มุ นมุ เมอื่ วนั ท่ี 23 กรก าคม 2562 อยั การ ดย น่ื คารอ งขอถอนฟอง เนอ่ื งจาก มคี าสง่ั วั นา คสช. บบั ท่ี 21/2561 เร่ืองการ ปร ชาชนแล พรรคการเมืองดาเนินกิจกรรม ทางการเมอื ง ซง่ กา นด ย กเลกิ คาสง่ั วั นา คสช.ท่ี 3/2558 เรอ่ื ง การรกั ษาความสงบเรยี บรอยแล ความมน่ั คงของชาติ ขอ 12 า ม ชมุ นมุ เกนิ า คน ซง่ เปน ความผดิ ทโ่ี จทกย น่ื ฟองจาเลยทงั มด นคดนี ี กรณีนีจงเปนกรณีท่ีก มาย มยกเลิกความผิดตามก มายเดิม 215 ศูนยทนายความเพ่ือสิทธิมนุษยชน, ยกฟอง 6 แกนนา 50 ศาลชี ม ด ยุยงปลุกปนแล เปน ปตามความมุง มายของรธน., เผยแพรวันท่ี 20 กันยายน 2562, สบื คน วนั ที่ 14 ตุลาคม 2562, // . l 2014. / 13798

204 บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ียวกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 สิทธิ นการนาคดีอาญามาฟองจงร งับ ปตามปร มวลก มาย พิจารณาความอาญามาตรา 39 5 216 นกรณขี องการชมุ นมุ ของคนอยากเลอื กตงั นอกี คดสี าคญั คือการชุมนุมของกลุมคนอยากเลือกตังที่ อศิลปกรุงเทพฯ คดีท่ี เรยี กวา 39 ทีม่ ีลักษณ คลา ยคลงกนั กับคดี 50 ที่มกี าร ดาเนนิ คดกี บั ผจู ดั การชมุ นมุ แล ผชู มุ นมุ โดยมกี าร ชล กั ษณ ความผดิ นมาตรา 116 แล คาสงั่ วั นา คสช. ที่ 3/2558 มาดาเนนิ คดกี บั ผูจัดการชุมนุมดวย แล มีการพิจารณาคดีแยกศาลกัน นสวนของ ผูจัดการชุมนุมสงฟองที่ศาลอาญา นขณ ที่ผูชุมนุมเปนคดี น ศาลแขวง จากขอ เทจจรงิ ของกรณี 39 กลมุ ปร ชาชนรวมตวั กนั ชมุ นมุ ทลี่ านสกายวอลก นา อศลิ ปกรงุ เทพฯ นวนั ท่ี 27 มกราคม 2561 เพอื่ ปร ทว งกรณที เ่ี ลอ่ื นการเลอื กตงั ร วา งการชมุ นมุ เจา นา ท่ี ม ด ชกาลังยุติการชุมนุมแต นเวลาตอมามีการตังขอกลาว ากับ บคุ คลเกา คนทเ่ี จา นา ทเี่ ชอ่ื วา เปน ผจู ดั การชมุ นมุ รวมสามขอ กลา ว า ดแ กข อ ายยุ งปลกุ ปนตามปร มวลก มายอาญามาตรา 116 ขอ าชุมนุมทางการเมืองตังแต าคนขน ปขัดคาสั่ง ัว นา คสช. บับที่ 3/2558 แล ขอ าชุมนุม นสถานท่ี วง ามตามมาตรา 7 ของ พ.ร.บ. การชุมนมุ สาฯ 216 , ฐานขอมูลคดี การชุมนุมของกลุมคนอยากเลือกตังที่ถนนราชดาเนิน 50 คดผี ูชมุ นมุ , สบื คน วนั ที่ 14 ตลุ าคม 2562, // . l . . / /822

205 นการแจง ขอ กลา ว า มที งั มด 34 คน ซง่ 29 คน ถกู กลา ว า วาเปนผูเขารวมการชุมนุมที่ผิดก มาย นสองขอ คือ สนับสนุน การชมุ นมุ นบรเิ วณที่ า งจากพร ราชวงั ของเจา นายชนั สมเดจเจา ฟา มถง 150 เมตร ตาม พ.ร.บ. การชุมนุมสาธารณ มาตรา 7 แล ขอ ามวั่ สมุ ชมุ นมุ ทางการเมอื งตงั แต า คนขน ป โดย ม ดร บั อนญุ าต ตามคาส่ัง ัว นา คสช. บับท่ี 3/2558 ขอ 12 สวนอีก 5 คน ถูกกลาว าวาเปนผูจัดการชุมนุม นอกเ นือจากสองขอ าขางตน แลว ยังมี เพ่มิ อกี น่งขอ าคอื ยยุ งปลุกปน ตามปร มวลก มาย อาญามาตรา 116 เปนขอนาสังเกตวา นจานวนนี รวมถงการแจง ขอ กลาว ากับผูสอ่ื ขาวทีเ่ ขา ปทาขา วดว ย นสวนของผูส่ือขาวนี การรับสารภาพวาเขารวม น เ ตุการณ ซ่งศาลพิพากษาวาศาลแขวงปทุมวันพิพากษาวาเขามี ความผิดฐาน า นคาส่ัง ัว นาคสช. บับที่ 3/2558 ขอ 12 เรื่อง า มชมุ นมุ ทางการเมอื งตงั แต า คนขน ป แล ความผดิ ตามมาตรา 7 ของพ.ร.บ. การชมุ นมุ ฯ เนอ่ื งจาก ชมุ นมุ นร ย า ง มถ ง 50 เมตร จากเขตพร ราชฐาน เปน การกร ทากรรมเดยี วผดิ ก มาย ลายบท ลงโทษตามคาสั่ง ัว นาคสช. บับท่ี 3/2558 ซ่งเปนบท นัก ลงโทษจาคุกเปน เวลา 12 วัน แล ปรับเปน เงนิ 6,000 บาท จาเลย ก ารรบั สารภาพลดโทษ ก ง่ นง่ คงจาคกุ 6 วนั ปรบั 3,000 บาท เนื่องจากจาเลย มเคยตองโทษจาคุกมากอนโทษจาคุกจง รอลง อาญา วม กี า นด นง่ ป217 217 , ฐานขอมูลคดี การชุมนุมของกลุมคนอยากเลือกตังท่ี อศิลปกรุงเทพ 39 คดผี รู วมชมุ นุม , สืบคน วนั ที่ 14 ตุลาคม 2562, // . l . . / /817

206 บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 แตส า รบั คดขี องผชู มุ นมุ คนอนื่ นวนั ที่ 9 มนี าคม 2561 อยั การเจา ของสานวนมคี วามเ นสงั่ มฟ องคดเี นอ่ื งจากเ นวา การ ฟองคดีนีจ มเกิดปร โยชนตอสาธารณ อยาง รกดี นปจจุบัน ยังรอคาส่ังของอัยการสูงสุด ซ่งลาสุดจากที่เล่ือนการอาจคาสั่งมา โดยตลอด มีการกา นดวันนดั ฟงคาส่ัง นวนั ที่ 24 ธนั วาคม 2562 นสว นคดขี องผจู ดั การชมุ นมุ ยงั อยู นกร บวนการพจิ ารณา คดขี องศาล218 อยา ง รกดี นสว นของการดาเนนิ คดขี องกลมุ คนอยาก เลือกตัง นที่ตาง มีการยุติการดาเนินคดี นฐานขอกลาว าของ คาสง่ั วั นา คสช. ท่ี 3/2558 เปน สว น ญ เนอื่ งจากมกี ารยกเลกิ ขอ 12 ของคาสงั่ ดงั กลา ว ปแลว มขี อ สงั เกตสา รบั การพจิ ารณาคดี ของศาล ลักษณ การดาเนินคดีสวน ญท่ีเกิดขน เปนการชุมนุม ผดิ ก มาย นขอ าที่ มแ จง การชมุ นมุ ซง่ มโี ทษเปน เพยี งการปรบั มเกิน 10,000 บาท ซ่งศาลอาจลงโทษนอยกวานัน แต นขอ าท่ี มีโทษ นักขน เชน การชมุ นุม นพืนที่ ามการชมุ นุม นร ย 150 เมตร รือ 50 เมตร ยังคงเปนปร เดนสาคัญที่ถูกนามา ช นการ ดาเนินคดีกับผูจัดการชุมนุม แล กรณีของการเคลื่อนยายผูชุมนุม แล การ า นปร กาศ แ ก ขการชมุ นมุ ยงั เปน กรณที ตี่ อ งถกเถยี ง กนั ตอ ปวา ตอ งตงั อยบู นพนื ฐานของการอานวยความส ดวก แ ก ผู ชสถานทส่ี าธารณ แล การคุม ครองผูชุมนุม 218 , ฐานขอมูลคดี การชุมนุมของกลุมคนอยากเลือกตังที่ อศิลปกรุงเทพ 39 คดีผูจัดการชุมนุม , สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . l . . / /815

207 บทท่ี 5 กฎหมำยกำรชุมนุมสำธำรณะ ของต่ำงประเทศ (ฝรั่งเศส เยอรมนี สหรฐั อเมริกำและเกำหลีใต้)

208 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558

209 การศกษาถงก มายที่เก่ียวของกับการชุมนุมสาธารณ นบทนจี พจิ ารณา นภาพรวมวา นแตล ปร เทศมกี มาย นการ กา นด จัดการ รือควบคุมการชุมนุมสาธารณ อยาง รบาง โดย เลือกศกษาเปรียบเทียบจากสามปร เทศ ดแก ร่ังเศส เยอรมนี ส รฐั อเมรกิ าแล สาธารรฐั เกา ลี เกา ลี ต ซง่ นบั ดว า เปน ปร เทศ ท่ีมีการชุมนุมสาธารณ อยางแพร ลาย แล มีก มายที่กา นด กร บวนการ รือเง่อื น ข นการชุมนุมมอยา งมขี อบเขตท่ชี ัดเจน นการวเิ ครา ถ งก มาย นการจดั การชมุ นมุ สาธารณ ของตางปร เทศ งานวิจัยนีมุงศกษาถงปร เดนที่เกิดปญ า นการ ตีความบทบัญญัติแล การบังคับ ชจากพร ราชบัญญัติการชุมนุม สาธารณ พ.ศ. 2558 ของ ทยที่เกิดขน จงมีการจัดปร เดน นการ วิเครา เปนลาดับ ดแก ความ มายแล ขอบเขตของการชุมนุม สถานท่ี นการชมุ นมุ การอานวยการแล การจดั การชมุ นมุ แล สภาพ บงั คบั ของการล เมดิ ก มายการจัดการชมุ นุมสาธารณ 5.1 กฎหมายการชมุ นุมของสาธารณรฐั ฝร่งั เศส สาธารณรฐั รงั่ เศส รอื รงั่ เศสเปน ปร เทศ นง่ นยโุ รป ทม่ี แี นวคดิ ทสี่ ง เสรมิ สทิ ธแิ ล เสรภี าพของปร ชาชนอยา งกวา งขวาง219 219 , l ll - 2014, l 14 2019, // .l . , l- l / . /l / l /

210 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญัติการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 จากอทิ ธพิ ลของคาปร กาศสทิ ธมิ นษุ ยชนแล พลเมอื ง l 1789 ซง่ นคาปร กาศฯ นี มีขอความท่ีรับรองถงสิทธิท่ีนามาเปนพืนฐานตอสิทธิแล เสรีภาพ ของปร ชาชน ซง่ รวมถงสิทธิ นการชุมนุมดวย220 นมาตรา 4 เสรภี าพ ดแ ก ความสามารถ ของบคุ คล ทจี่ กร ทาการ ด ดโดย มกออันตรายเสีย ายแกผูอ่ืน ดวยเ ตุนีการ ชสิทธิตาม ธรรมชาติของมนุษยแตล คนนันยอมถูกจากัดลง ดแตเ พา ที่จ การปร กันแกผูเปนสมาชิกคนอื่น นสังคมเพื่อท่ีจ สามารถ ชสิทธิอยางเดียวกันนัน ดดวยขอจากัดทัง ลาย นการ ชสิทธิ เ ลา นีจ กร ทา ดก แตโ ดยอาศยั บทก มายเทา นนั 221 สถาน ทางก มายของคาปร กาศสิทธิมนุษยชนแล พลเมืองเทียบเทากับรัฐธรรมนูญของปร เทศ นการรับรองสิทธิ แล เสรีภาพของปร ชาชน แล ผูกพันทุกสถาบันของรัฐ มวาจ เปนนิติบัญญัติ บริ าร แล ตุลาการ เพื่อ เคารพสิทธิแล นาที่ ของพลเมือง อยาง รกตาม รัฐอาจออกก มายที่จากัดสิทธิของ ปร ชาชน ด เทาทก่ี าร ชสิทธนิ นั จ กอ เ กิดอันตรายแกสังคม222 220 - , LegislationOnLine l l // .l l l . / / /5628 221 ค�าประกาศว่าด้วยสิทธิมนุษยชนและพลเมือง ค.ศ. 1789 แปลโดย ฐาปนนั ท นพิ ิ ฐกลุ น มลู นธิ อิ าสาสมคั รเพอื่ สงั คม // . l . / คาปร กาศวาดวยสิทธ/ิ สบื คน เมือ่ 6 มิถนุ ายน 2562 222 เรือ่ งเดยี วกัน, ขอ 5 .

211 บทบัญญัติทางก มายท่ี ชบังคับอยู นปจจุบัน ที่วาง รากฐานเกยี่ วกบั สทิ ธแิ ล เสรภี าพของ รง่ั เศส นปจจบุ นั คอื รฐั ธรรมนญู นยคุ สาธารณรฐั ที่ 5 ค.ศ. 1958 จนถงปจจบุ นั ซง่ เกดิ ขน นภาว ทีต่ อ งการรัฐท่ีมีเสถยี รภาพแล ความมน่ั คง223 ภาย ต ลักการควบคุมมิ ก มายขัดรัฐธรรมนูญ โดยเ พา อยางยิ่ง นสวนที่รัฐธรรมนูญเปน ลักปร กันสิทธิแล เสรีภาพของปร ชาชน รัฐธรรมนูญ รั่งเศส มาตรา 62 กา นดวา บทบญั ญตั ิ ดทคี่ ณ ตลุ าการรฐั ธรรมนญู วนิ จิ ยั วา ขดั ตอ รฐั ธรรมนญู ยอ ม มส ามารถปร กาศ ชเ ปน ก มายแล มอ าจมผี ลบงั คบั ด 224 รวมถง นวรรค 2 กา นดวา คาวนิ จิ ยั ของคณ ตลุ าการรฐั ธรรมนญู เปน ทส่ี ดุ แล มผี ลผกู พนั สถาบนั ทางการเมอื ง เจา นา ท่ี ายปกครอง แล ศาลดวย225 223 อษุ ณยี  เอมศริ านนท, เสรภี าพ นการชมุ นมุ ของปร เทศ รง่ั เศส, 52-149, น สมชาย ปรชี าศลิ ปกลุ แล คณ , โครงการศกษาวจิ ยั เรอื่ ง เสรภี าพในการชมุ นมุ โดย สงบและปราศจากอาวุธตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย กรุงเทพฯ สานักงานศาล รฐั ธรรมนูญ, 2558 , 64. 224 The French Constitution, 28 1958 l 4 1958. 225 นการ ชร ฐั ธรรมนญู ผเู ขยี นมขี อ สงั เกตวา การรบั รองสทิ ธเิ สรภี าพของปร ชาชน จ มี ลักการพืนฐานอยู นคาปร กาศวาดวยสิทธิมนุษยชนแล พลเมือง 1789 ถือเปน ลักการสาคัญท่ีรับรองสิทธิแล เสรีภาพเสมือนเปน ลักการพืนฐานของ ร่งั เศสเทยี บเทารัฐธรรมนญู อยาง รกดี มีขอสังเกตเกี่ยวกับการรับรองสิทธิแล เสรีภาพ นการชุมนุม วโดยเจา จง นรัฐธรรมนูญ เคยมีการรับรอง ว นรัฐธรรมนูญ นสมัยสาธารณรัฐ ท่ี 3, ดู อุษณยี  เอมศิรานนท, เสรภี าพ นการชุมนุมของปร เทศ ร่ังเศส, 55.

บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชมุ นมุ 212 เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญัตกิ ารชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 การรบั รองสทิ ธแิ ล เสรภี าพ นการชมุ นมุ แล ปร ทว งของ รงั่ เศส จากการวาง ลกั เกณ  นรฐั บญั ญตั ิ บบั วนั ที่ 30 มถิ นุ ายน ค.ศ.1881 แล ตอ มามกี ารแก ขเพ่มิ เติม นวนั ที่ 30 มิถนุ ายน ค.ศ. 1907 นขณ ที่ ลกั เกณ ส า รบั การปร ทว ง มกี ารบญั ญตั คิ รงั แรก เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม ค.ศ. 1935 โดยภาย ลังมีการรับรองภาย ต มาตรา 431-1 แ งปร มวลก มายอาญา บับ ม ท่ีมีผล ช บงั คับเม่ือวนั ท่ี 1 มนี าคม ค.ศ. 1994226 5.1.1 ความหมายและขอบเขตของการชุมนุม จากการทร่ี ฐั ธรรมนญู ทคี่ มุ ครองสทิ ธแิ ล เสรภี าพเปน การ ทว่ั ปแลว ทรี่ ฐั จ มส ามารถจากดั เสรภี าพของปร ชาชนดงั เชน เสรภี าพ นการชมุ นมุ เปน การทวั่ ป ปร เทศ รงั่ เศสยงั มกี มายเ พา นการ กา นดเงอื่ น ขเกยี่ วกบั การชมุ นมุ สาธารณ นปร มวลก มายวา ดว ยความมนั่ คงภาย น227 การชมุ นมุ มายถง การรวมตวั ของบคุ คล นชว งร ย เวลา นง่ เพอื่ รบั ฟงแลกเปลย่ี นความคดิ เ น รอื เพอ่ื ปกปองปร โยชนร ว มกนั นขณ เดยี วกนั มกี ารบญั ญตั ถิ ง การปร ทว งดว ย วา การปร ทว ง มายถง การรวมตวั ของบคุ คล นชว งร ย เวลา นง่ บนทางสาธารณ ทงั แบบเคลอ่ื นท่ี รอื อยกู บั ท่ี เพอื่ แสดงออกซง่ ความคดิ เ น รอื ขอ เรยี กรอ งโดยสงบ 226 อษุ ณีย เอมศริ านนท, เสรภี าพ นการชมุ นุมของปร เทศ รัง่ เศส, 96. 227 Internal Security Code, l l 2016 .

213 การชมุ นมุ แล ปร ทว งภาย ตก มายของ รง่ั เศส มกี าร กา นดเงอ่ื น ขของการชมุ นมุ อยภู าย ตส ถานการณ 2 ลกั ษณ คอื นภาว ปกติ แล นสถานการณพ เิ ศษ การชมุ นมุ ภายใตภ้ าวการณป์ กต ิ การชมุ นมุ จ อยภู าย ต การดแู ลของเจา นา ทร่ี ฐั นดา นการรกั ษาความเรยี บรอ ยแล ความ ปลอดภยั สาธารณ ดแ ก ผบู ญั ชาการตารวจกรงุ ปารสี นกรณกี าร ชุมนุม นเขตกรุงปารีส แล ผูวาราชการจัง วัด นกรณีการชุมนุม นบรเิ วณรอบนอกรงุ ปารสี แล ากเปน การชมุ นมุ นร ดบั ทอ งถนิ่ ทจี่ ัดขนภาย นเทศบาล เ ปนอานาจ นา ท่ขี องนายกเทศมนตรี ลักการสาคัญสา รับการคุมครองเสรีภาพ นการชุมนุม แล ปร ทวงภาวการณปกติ คือปร ชาชนสามารถกร ทาการ ด ที่ มเปน การรบกวนผอู ืน่ โดยกา นด มี ายทต่ี อ งดูแลอยู 3 าย คอื ผรู บั ผดิ ชอบ นการชมุ นมุ แล เดนิ ขบวน อนั ปร กอบดว ยตวั แทน จากผชู มุ นุมอยางนอ ย 3 คน ท่จี คอยดูแลการชมุ นุมนัน เปน ป โดยเรียบรอย ายที่สองคือ ผูชุมนุม รือผูเดินขบวน โดยมากเปน ผูท่ีเขารวม มมีการกา นดขอบเขต รือขอจากัด ด ายที่ 3 คือ เจา นาท่ีของรัฐท่ีรับผิดชอบ นการชุมนุม รือเดินขบวน ดแก เจา นาทีต่ ารวจ แล เจา นา ท่ี ายปกครอง228 228 วารุณี วั นปร ดิษฐ, เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ, วิทยานิพนธน ติ ศิ าสตรม าบณั ิต ม าวิทยาลยั ธรรมศาสตร, 2551, 36-38.

บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นุม 214 เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั กิ ารชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 การชุมนุมในสภาวการณ์ไม่ปกติ ซ่ง นบทบัญญัติของ ก มาย รั่งเศส มีการกา นดสถานการณ มปกติ น 2 กรณีคือ การปร กาศสถานการณ ุกเ นิ แล การปร กาศก อัยการศก นกรณมี กี ารปร กาศสถานการณ กุ เ นิ 229 ก มายบญั ญตั ิ วาการปร กาศสถานการณ ุกเ ินจ กร ทา ด เม่ือมีเ ตุการณ กร ทบตอความสงบเรียบรอยของบานเมือง รือเปนภัยพิบัติตอ สาธารณ เมอ่ื มกี ารปร กาศสถานการณ กุ เ นิ แลว จ มกี ารสง่ั ปด สถานทช่ี มุ นมุ รวมถง า มเปน การทวั่ ป ม ม กี ารชมุ นมุ สาธารณ ทอ่ี าจกอ เ กดิ ความวนุ วาย โดยมบี ทลงโทษผทู ี่ า น เปน โทษปรบั มเกนิ 3,750 ยโู ร รือจาคกุ มเ กิน 2 เดือน นกรณีการปร กาศ ชก อัยการศก230 การกอจลาจล น บทบญั ญตั ิ นรฐั ธรรมนญู อ านาจแกป ร ธานาธบิ ดี นการสงั่ การ รอื กร ทาการอนั จาเปน ตอ สถานการณ ซง่ ตอ ง ดร บั ความเ นชอบจาก คณ รฐั มนตรี โดย ป ร กาศเปน รฐั ก ษ กี า แล การขยายเวลาการ ปร กาศ ชก อยั การศกทเ่ี กนิ กวา 12 วนั ตอง ดร ับความเ นชอบ จากรัฐสภาเสียกอน การจัดชุมนุมสาธารณ ภาย ตการปร กาศ ก อัยการศก ตองอยูภาย ตร บบแจงลวง นา โดยตองแจง  เจา นา ทที่ ราบถงสถานท่ี วนั แล เวลา นการจดั ชมุ นมุ สาธารณ นนั ยกเวน การชมุ นมุ ทเ่ี กยี่ วกบั พธิ กิ รรมทางศาสนา การ าเสยี งเลอื กตงั แล กี า ที่เปนยกเวน มอยภู าย ตก ารควบคมุ ดังกลา ว 229 รฐั บญั ญตั วิ า ดว ยสถานการณ กุ เ นิ ลงวนั ที่ 3 เมษายน ค.ศ. 1955 ดู อษุ ณยี  เอมศิรานนท, เสรีภาพ นการชมุ นมุ ของปร เทศ รัง่ เศส, 105. 230 รฐั ธรรมนญู รงั่ เศส ค.ศ. 1958, มาตรา 36 ดู อษุ ณยี  เอมศริ านนท, เสรภี าพ นการชมุ นุมของปร เทศ ร่งั เศส, 106.

215 5.1.2 ข้อก�าหนดเกีย่ วกบั สถานทีใ่ นการชมุ นุม การชุมนุมท่ีอยูภาย ตการควบคุมตามก มายขอบังคับ นรัฐบัญญัติวันที่ 30 มิถุนายน ค.ศ. 1881 มีเพียงการชุมนุม นที่ สาธารณ เทานัน สวนการชุมนุม นพืนท่ีสวนบุคคล ตามก มาย ร่ังเศสแลวถือเปนเสรีภาพของบุคคล ท่ี มกร ทบตอความสงบ เรยี บรอ ยสาธารณ จง มอ ยภู าย ตข อ บงั คบั นรฐั บญั ญตั ิ ค.ศ. 1881 นี อยา ง รกดี นการจดั ชมุ นุม นสถานทสี่ ว นบุคคลนันมีขอ กา นดวา ากมกี ารจดั ชมุ นมุ นสถานทพี่ กั อาศยั สว นบคุ คล ถ อื วา เปน การ ชมุ นมุ สว นบคุ คล แตก ารกา นดขอบเขตเชน นนั กอ เ กดิ ปญ า น ทางป ิบัติ จงมีการเพ่ิมเติม ลักเกณ วา มีการเจา จงผูเขารวม ชุมนุมดวย กลาวคือ ผูเขารวมตอง ดรับเชิญเปนการเ พา ตัว เปนการเจา จงตัว ด แล มีการตรวจวา ชบุคคลผูเขารวมนันจริง ณ บรเิ วณทางเขา ม ชเ ปน การชมุ นมุ ที่ ครก ดส ามารถเขา รว ม แล ผูเขารวมนันตองมีความรูจัก รือสามารถอธิบาย ดวาเก่ียวของ สัมพันธกับผูจัดการชุมนุมอยาง ร ตอมาขยายมาถงการจัดชุมนุม สวนบุคคลนี เมื่อมีการเจา จงตัวบุคคลเขารวมชุมนุมแลว สถานท่ี นการจดั อาจเปน ทสี่ าธารณ รอื อาจเปน สถานทส่ี ว นบคุ คลก ด231 อยาง รกดี ากมีการจัดการชุมนุมสาธารณ แบบแอบแ ง รือ การชุมนุมที่อาจนา ปสูความวุนวาย การชุมนุมนันตองอยูภาย ต รฐั บัญญัติ บบั วนั ท่ี 30 มถิ ุนายน ค.ศ. 1881 นอกี ชนั น่ง 231 วารณุ ี วั นปร ดษิ ฐ, เสรีภาพในการชุมนุมโดยสงบและปราศจากอาวุธ, 37.

216 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบัญญตั กิ ารชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 นขอกา นดเก่ียวกับสถานที่232 เนื่องจากการแบงสิทธิ นที่นีเปนเสรีภาพ นการชุมนุม ll แล เสรภี าพ นการแสดงออก ทา การคุมครองเสรีภาพ นทังสองปร การนี ออกมา นรูปของ กจิ กรรมรณรงค ชมุ นมุ เดินขบวนแล การปร ทว ง นรปู แบบตาง นสว นของการชมุ นมุ réunion publique มเี งอ่ื น ขสา รบั สถานทว่ี า การชมุ นมุ สาธารณ มส ามารถกร ทาบนทางสาธารณ ท่ี ชส า รบั สัญจร ปมา ด2 33 l 211-1 ในการเดนิ ขบวน และการชมุ นมุ ของบคุ คลทเ่ี ปน็ เหตกุ ารณ์ สาธารณะ โดยท่ัวไปแล้ว มหี นา้ ที่ต้องแจง้ การชุมนุมก่อน การแจง้ การชมุ นมุ ตามขา้ งตน้ ใหย้ กเวน้ การแจง้ การชมุ นมุ สา� หรบั การทา� กจิ กรรมบนทอ้ งถนนทเ่ี ปน็ ประเพณปี ฏบิ ตั ขิ องทอ้ งถน่ิ การชมุ นมุ สาธารณะ ใหอ้ ยภู่ ายใต้ มาตรา 6 แหง่ รฐั บญั ญตั ิ วนั ท่ี 30 มิถนุ ายน ค.ศ. 1881 234 232 l l , The Right to Freedom of Assembly A Comparative Study l , 2015 , 18-19. 233 l 211-1 l ll l ll ,l l , , l, ll 234 สรุปความโดยผูเขียน,. l , l 211-1, Order No. 2012-351 12 2012, l 14 2019, // .l . .

217 l6 หา้ มมใิ หช้ มุ นมุ บนถนนสาธารณะ และหา้ มจดั การชมุ นมุ หลงั จากเวลา 23.00 น. แตห่ ากเวลาปดิ ทา� การของทอ้ งทน่ี น้ั เกนิ กวา่ เวลา 23.00 น. กใ็ ห้ขยายเวลาในการชุมนุมไปเท่าท่ีเวลาปิดท�าการ ของสถานทน่ี น้ั 235 โดยนัยย ของก มายปร สงคจ บังคับ ชเกี่ยวกับ การชุมนุมที่อยูกับที่ เมื่อเปรียบเทียบกับบทก มายท่ีเกี่ยวของ กบั การปร ทว ง manifestation โดยนยั ย ของก มายปร สงคจ บงั คบั ชก บั การเดนิ ขบวน รอื การชมุ นมุ ทมี่ กี ารเคลอื่ นท่ี ซง่ ก มายกา นดวา จ ตอ งจดั กจิ กรรมนบี นทางสาธารณ นขณ ท่ี ก มาย ร่ังเศส ม ด ามจัดการชุมนุมบนทางสาธารณ 236 แต ทงั มดนตี อ งเปน การแสดงออกทสี่ งบแล ปราศจากความรนุ แรง237 5.1.3 การอ�านวยการและการจัดการชุมนมุ ก มายเก่ียวกับการชุมนุมสาธารณ ของ รั่งเศส ชวิธี ของการควบคุมกอนมีการชุมนุมสาธารณ คือร บบของการแจง การชุมนุมเ มือนอยาง น ลายปร เทศ โดยกา นด เง่ือน ขของ 235 สรุปความโดยผูเขียน,. 30 1881 l, Law 1881-06-30 Law Gazette 12 ., . 644, . 10927, l 6, l 14 2019, // .l .. 236 l 6 de la loi du 30 juin 1881 sur la liberté de réunion: Les réunions ne peuvent être tenues sur la voie publique ดู อษุ ณยี  เอมศริ านนท, เสรภี าพ นการชุมนมุ ของปร เทศ รัง่ เศส, 104. 237 อษุ ณยี  เอมศิรานนท, เสรภี าพ นการชุมนมุ ของปร เทศ รงั่ เศส, 111-112.

218 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 การแจง การชมุ นมุ คอื ตอ งมี นงั สอื แจง แกเ จา นา ที่ รอื นว ยงาน ของรัฐท่ีรับผิดชอบ นแตล พืนที่ดังท่ีกลาว ปขางตน น นังสือ แจงการชุมนุม มีการร บุถงชื่อแล ที่อยุของผูจัดการชุมนุม รือ เดินขบวน เรื่องที่ตองการเรียกรองแล วัตถุปร สงคของการชุมนุม มกี ารกา นดวนั เวลา แล สถานที่ นการชมุ นมุ รวมถง นกรณขี อง การเดินขบวน ตองบอกถงเสนทางที่จ เดินขบวนผาน จานวนของ ผชู ุมนมุ โดยปร มาณ238 ร ย เวลาสา รบั แจง การชมุ นมุ คอื มน อ ยกวา 3 วนั แล มเกิน 15 วัน กอ นท่จี มกี ารชมุ นมุ รอื เดนิ ขบวนนนั นมาตรา 211-2 ท่กี า นดวา การเดนิ ขบวน การชมุ นมุ ของบุคคล โดยท่ัว ป อันเปนการชุมนุมสาธารณ อยูภาย ต ขอ บงั คบั วา ตอ งมกี ารแจง ลว ง นา 239 ก มายดงั กลา ว กา นดเงอื่ น ข สาคัญเกี่ยวกับการชุมนมุ สาธารณ วอ ยางนอย 3 ดาน กลาวคอื ดา นเวลา โดยการ า มชมุ นุม ลังจาก 23.00 น. ดานสถานที่ า มชมุ นุมบททางสาธารณ ดา นกร บวนการ ตอ งมกี ารตงั บคุ คล อยา งนอ ย 3 คน เพอ่ื ทา นา ทปี่ ร สานงานแล ควบคมุ การชมุ นมุ เพอื่ ก ารชมุ นมุ เปน ปโดยเรยี บรอ ย แล เปน ผรู บั ผดิ ชอบ ากมคี วามเสีย ายเกดิ ขน 238 วารุณี วั นปร ดิษฐ, เสรภี าพในการชมุ นมุ โดยสงบและปราศจากอาวุธ, 39. 239 ขอบังคับ ท่ีออกภาย ตอานาจของมาตรา 6 ของปร มวลก มายวาดวย ก มายความมัน่ คงภาย น 30 มถิ นุ ายน 1881

219 นปร มวลก มายวาดวยความม่ันคงภาย น มาตรา 211-2 กา นดวธิ กี ารแจง การชมุ นมุ ลว ง นา วา ตอ งร บรุ ายล เอยี ด เกยี่ วกบั ชอื่ ทอ่ี ยู อาชพี ของผจู ดั การชมุ นมุ ตอ งมกี ารลงลายมอื ชอื่ ของผูจัดการอยางนอย 3 คน ท่ีตองมีภูมิลาเนาอยู นทองที่ท่ีจ มี การจดั การการชุมนมุ นังสอื ตอ งร บุวัตถปุ ร สงค เร่ืองทีจ่ แสดง ความคิดเ น รือเรียกรองตอรัฐบาล โดยตองกา นดวัน เวลา สถานที่ท่ีจ จัดการชุมนุม ากเปน นกรณีการเดินขบวน ตองร บุ เสนทางการเดินขบวน รวมถงลักษณ แล วิธีการ นการเดินขบวน จานวนของผเู ดินขบวนโดยปร มาณ การบงั คบั ชก มายเกย่ี วกบั การชมุ นมุ สาธารณ นทน่ี ี นาคาพพิ ากษาของศาลปกครอง รงั่ เศส นกรณกี ารโตแ ยง คาสง่ั ของ รฐั เกย่ี วกบั การชมุ นมุ สาธารณ เชน การฟองศาลขอ เ พกิ ถอนคาสงั่ า มการชมุ นมุ แล การออกมาตรการชวั่ คราว นการคมุ ครองสทิ ธิ 5.1.4 สภาพบงั คบั ของการละเมดิ กฎหมายการจดั การ ชุมนุมสาธารณะ สา รบั บทบญั ญตั ทิ กี่ า นดสภาพบงั คบั เปน โทษทางอาญา นความผิดที่เกี่ยวของกับการชุมนุมนัน ดแก ปร มวลก มาย อาญา240 นบรรพ 4 อาชญากรรมแล การกร ทาผดิ ตอ ชาต,ิ รฐั แล ความสงบสาธารณ นมาตรา 431-1 ท่ีก มายจากดั ป ิบตั กิ าร เกย่ี วกบั เสรภี าพ นการแสดงออก การทางาน การสมาคม การปร ชมุ แล ปร ทว ง รอื การขดั ขวางโดยการโตเ ถยี ง รอื พ ตกิ รรมทเี่ ปน การ 240 Criminal Code, l l 2016 .

220 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 ขมขู นสถานที่แสดงดนตรี นที่ปร ชุมของรัฐสภา รือ นท่ีปร ชุม อภปิ รายขององคก รปกครองทอ งถนิ่ รวมถง นมาตรา 431-3 ทกี่ า นด วา การชมุ นมุ บนถนน ลวง รอื พนื ทส่ี าธารณ ทจี่ เปน การรบกวน ความเรยี บรอ ย อาจถกู สลายการชมุ นมุ ด แล ภาย ตภ าย ตป ร มวล ก มายอาญานีกา นดโทษทางอาญา วเก่ียวกับการชุมนุมวา ากมผี ู า นคาสงั่ า มการชมุ นมุ ของเจา นา ทร่ี ฐั โดยการเขา รว ม การชมุ นมุ ทถ่ี กู สงั่ า มนนั อาจมคี วามผดิ ล โุ ทษ เปน โทษปรบั มเ กนิ 38 ยโู ร241 แล ากผเู ขา รว มชมุ นมุ มกี ารพกพาอาวธุ ดว ย มโี ทษจาคกุ 3 ป แล โทษปรบั 45,000 ยโู ร242 ากเปน คนตา งดา ว ากกร ทาผดิ ดังกลาว อาจถกู เนรเทศจากปร เทศ รัง่ เศสเปน การถาวร รือเปน เวลาอยางนอ ย 10 ป243 การบงั คบั ชก มายเกยี่ วกบั การชมุ นมุ ของปร เทศ รงั่ เศส นปจจบุ นั มกี าร ชก มาย นสองร ดบั คอื นร ดบั ภาย นปร เทศ แล นร ดับส ภาพยโุ รป เม่ือพิจารณาจากร ดับส ภาพยุโรป ที่มีอนุสัญญายุโรป วาดวยสิทธิมนุษยชน244 การรับรองสิทธิ นการชุมนุมโดยสงบ แล สทิ ธิ นการรวมกลมุ เปน สมาคม นมาตรา 11 บญั ญตั วิ า ทกุ คน 241 เร่อื งเดียวกนั , มาตรา 610-5. l 1950 242 เรื่องเดยี วกนั , มาตรา 431-10. 243 เรอ่ื งเดยี วกนั , มาตรา 431-12. 244 European Convention on Human Rights 4 3 1953 .

221 มเี สรภี าพ นการชมุ นมุ โดยสงบ แล มเี สรภี าพ นการรวมตวั กนั เปน สมาคม แล นวรรค 2 บัญญัติวา รัฐ มสามารถจากัดการ ชสิทธิ ดงั กลา ว เวน แตโ ดยอาศยั อานาจตามบทบญั ญตั แิ ง ก มาย นกรณี ทจี่ าเปน ตอ สงั คมปร ชาธปิ ตย เ พา เพอื่ รกั ษาความมนั่ คงของรฐั เพือ่ รกั ษาความสงบเรยี บรอ ย รอื ศลี ธรรมอนั ดขี องปร ชาชน เพ่ือ ปองกันการกออาชญากรรม เพื่อรักษาสวัสดิภาพของปร ชาชน รอื เพอ่ื คมุ ครองการ ชส ทิ ธแิ ล เสรภี าพของบคุ คลอน่ื บทบญั ญตั นิ ี ม า มการจากดั สทิ ธแิ ล เสรภี าพโดยชอบธรรมโดยเจา นา ทที่ าร ตารวจ รอื เจา นา ท่ี ายปกครอง จากบทบัญญัติดังกลาว ก มายที่จ สามารถกา นด เงื่อน ข นการชุมนุม ด จ ตองเปนก มายร ดับของรัฐบัญญัติ แล ตอ งมเี ปา มายเพอื่ ความมน่ั คงของรฐั ความสงบเรยี บรอ ย แล ศลี ธรรมอนั ดเี พอ่ื ปองกนั การกออาชญากรรม เพื่อรักษาสวัสดิภาพ ของปร ชาชน รอื เพอ่ื คมุ ครองการ ชส ทิ ธแิ ล เสรภี าพของบคุ คลอนื่ แล ตอ งเปน มาตรการทีจ่ าเปน สา รับสังคมปร ชาธปิ ตย นการบังคับ ชอนุสัญญายุโรปวาดวยสิทธิมนุษยชนนัน คดีจ มกี ารพิจารณาโดยศาลสิทธิมนุษยชนยโุ รป ภาย ตม าตรา 11 เสรีภาพ นการชุมนุมแล สมาคม ท่ีศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปมีการ ตดั สนิ วางบรรทดั ฐาน ว แมว า จ เปน คดที อ่ี ยนู อกปร เทศ รง่ั เศส แตผ ลของการตดั สนิ กสามารถนามาเปน กรณศี กษา เพอื่ อธบิ ายถง การ ชบ งั คบั ก มายเกย่ี วกบั การชมุ นมุ ด ดงั กรณตี วั อยา งดงั ตอ ปนี

222 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญตั ิการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 กรณี . l 245 การทนี่ ายกเทศมนตรสี งั่ า ม การเดนิ ขบวน เพอื่ ตอ ตา นการเลอื กป บิ ตั ติ อ คนบางกลมุ จากเ ตทุ าง เพศ สญั ชาติ เชอื ชาติ แล ศาสนา โดย นกรณนี ที างการ อา งเ ตทุ ่ี ผจู ัดการชมุ นุม ม ดยน่ื เสน ทางของการเดินขบวน ซง่ อาจทา เกดิ การป ท กนั กบั ผทู ่ี มเ นดว ยกบั การเดนิ ขบวนนี ศาลสทิ ธมิ นษุ ยชน ยโุ รป ดต ดั สนิ คดนี วี า การแจง แผนทเี่ สน ทางเดนิ ขบวนนี มจ าเปน แล เปน นาท่ีของตารวจท่ีจ รักษาความสงบเรียบรอย นร วาง การเดินขบวน นอกจากนียังชีวา ลักษณ ของการเดินขบวนนี มิ ดมีลักษณ อันจ ทา เกิดความวุนวายแตอยาง ด นอกจากนี ศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปยังเ นวารัฐควรมีบทบาทเพื่ออานวยการ การคุมครองสิทธิแล เสรีภาพ ภาย ตอนุสัญญาของปร ชาชน เปน ปอยา งมปี ร สทิ ธภิ าพ มาตรการทร่ี ฐั ช ตอ งมคี วามเ มา สม แล มีเ ตผุ ล เพ่อื ก ารชุมนุมดาเนิน ปอยางราบรนื่ นอกจากกรณี . l แลว ยงั มกี รณศี กษา ท่ีเก่ียวของกับปร เทศ รั่งเศส ท่ีขนศาลสิทธิมนุษยชนยุโรป ดแก . 246 ซ่งเปนกรณีเก่ียวกับกลุมของคนตางดาวท่ี มมี บอนุญาต พานัก รวมตัวกันเพื่อแสดงถงสภาพปญ าท่ีกลุม คนตางดาว ดเผชิญอยู น รั่งเศส ซ่งการชุมนุมของคนตางดาว ปร มาณ 200 คน ณ โบสถ นชวงเดือนมิถุนายน ถงสิง าคม ค.ศ. 1996 เจา นาท่ีตารวจ ดมีคาส่ัง ยายผูชุมนุม 245 , . l , . 35127/08, 3 2007 . 246 , . , . 51346/99 9 2002 .

223 ออกจากโบสถแ งนัน ดวยเ ตุผลวาการชุมนุม ม ดเก่ียวของกับ กจิ กรรมของโบสถแ ตอ ยา ง ด ปร กอบกบั การชมุ นมุ นกี อ เ กดิ สภาพ อนั มถ กู สขุ ลกั ษณ กร ทบตอ ปญ าดา นสาธารณสขุ แล ความสงบ เรียบรอย ศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปตัดสินวาคาส่ังยายผูชุมนุมออก จากโบสถด งั กลา ว มถ อื เปน การล เมดิ ตอ มาตรา 11 ของอนสุ ญั ญา ยโุ รปวาดวยสิทธิมนุษยชน กรณศี กษาอกี ตวั อยา ง นง่ จากการชมุ นมุ ลา สดุ ทเ่ี กดิ ขน น รัง่ เศส ทเี่ รียกวาขบวนการเสือกักเ ลือง Mouvement des gilets jaunes นบั เปน เ ตกุ ารณเ ดนิ ขบวนครงั ญแ ล รนุ แรง นทศวรรษนี ของ รั่งเศส เ ตกุ ารณเรม่ิ ขนเมอ่ื วันที่ 17 20 พ ศจิกายน ค.ศ. 2018 เปน การชมุ นมุ เพอื่ ตอ ตา นนโยบายขนภาษนี ามนั ของรฐั บาล ที่ พยายามจ เปลยี่ นร บบการผลติ มาเปน พลงั งานส อาด มผี รู ว มชมุ นมุ เกอื บ 300,000 คน จากการปร ทว งมผี เู สยี ชวี ติ 10 คน247 จากการ ปร ทว งแล ความรนุ แรงทเ่ี กดิ ขน สง ผลกร ทบทงั ทางเศรษฐกจิ แล ความเสีย ายทางกายภาพอยางมาก สถานที่สาคัญถกู ปดเปน การ ชั่วคราว สถานปร กอบการ ดร บั ผลกร ทบ มกี ารจับกุมผปู ร ทวง พันกวา คน มกี ารปลดผบู ัญชาการตารวจปารสี 248 247 , ll , l 22 2018, l 14 2019, // . . / / l - -46660194. 248 มติชนออน ลน, รั่งเศสปลดผบ.ตร.ปารีส เซนปร ทวงเสือกักเ ลือลาม, เผยแพรวันท่ี 19 มีนาคม 2562, สืบคนวันที่ 14 ตุลาคม 2562, // . . . / / 1413149.

224 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกบั เสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรงุ พระราชบญั ญัติการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 สถานการณค วามรนุ แรงทเ่ี กดิ จากการเดนิ ขบวนแล ปร ทว ง น ร่ังเศส ลายครัง อาจสงผล มีการออกก มายปองกันผูกอ ความวนุ วาย249 - รอื Loi anti-casseurs เมอ่ื วนั ท่ี 12 มีนาคม ค.ศ. 2019 สภาสูง ของ รั่งเศส ดผานราง ก มาย โดยมเี จตนารมณเ พอื่ คมุ ครองผชู มุ นมุ จากผกู อ ความวนุ วาย โดยจ มกี ารกา นดก เกณ ท เ่ี ขม งวดขน ซง่ ความจรงิ แลว เปน การ ตอบโตต อการปร ทว งท่ีนามาสเู ตจุ ลาจล250 จากการศกษาถงก มายทเี่ กย่ี วขอ งกบั การชมุ นมุ สาธารณ ของปร เทศ รั่งเศส เปนการกา นดเงื่อน ขวาผูจัดการชุมนุมตอง แจงถงการชุมนุม แล รายล เอียดตาง ทราบลวง นา กอนท่ี จ มกี ารชมุ นมุ นขณ ทรี่ ฐั ผมู ี นา ทด่ี แู ลความเรยี บรอ ย มว า จ เปน นายกเทศมนตรี รอื ผวู า การรฐั รวมถงตารวจ นทอ งทนี่ นั มดี ลุ พนิ จิ นการพจิ ารณาวา การชมุ นมุ นนั กอ เ กดิ ปญ าเชน มผี เู นตา งกบั ผชู มุ นมุ อนั อาจนา ปสคู วามรนุ แรง รอื การชมุ นมุ ทยี่ ดื เยอื มกี ารยด สถานที่ เจา นาที่ผูรับผิดชอบอาจมีคาส่ัง ยกเลิกการชุมนุม ด นขณ ที่ก มาย น ร่ังเศสมีทังสองร ดับ คือ นร ดับชาติ ที่มี ก มายวา ดว ยความสงบเรยี บรอ ยภาย น แล ก มายอาญา นร ดบั 249 l , l 14 2019, l l, 19 l 2019, l // . l . / l / l - - ll - - - - l l- -l / --- 250 , - l, 13 2019, l 14 2019, - - - -l - - / // . /

225 ส ภาพยุโรป ซ่งก มายแล คาพิพากษาของศาลสิทธิมนุษยชน ยุโรป กมีผลผูกพัน ตองป ิบัติตามเชนกัน ซ่งอาจกลาว ดวา รง่ั เศส มกี ล ก นการคมุ ครอง รอื จดั การการชมุ นมุ สาธารณ ทงั สอง ร ดับ ซ่งนับวาเปนการคุมครองเสรีภาพ นการชุมนุม ดถงสองชัน อยาง รกดี การมีแนวโนมของเ ตุการณรุนแรงที่มาจากการชุมนุม สาธารณ กลายเปนขออางที่รัฐบาลนามา ชเพื่อออกก มาย น การจดั การชมุ นมุ สาธารณ ทม่ี เี นอื าวา เปน ปเพอื่ คมุ ครองผชู มุ นมุ แตก ร บวนการทก่ี มาย ชอ าจทา ส รา งผลกร ทบตอ การชมุ นมุ โดยสงบแล ปราศจากอาวุธโดยท่ัว ป ด การออกแบบก มายจง จาเปนตองคานงถงภาร ที่จ เกิดขนแกสิทธิของปร ชาชน นภาพ รวมเปนสาคัญ 5.2 กฎหมายการชมุ นมุ ของสหพันธส์ าธารณรฐั เยอรมนี ปร เทศเยอรมนี รอื ส พนั ธส าธารณรฐั เยอรมนี นบั เปน ปร เทศทมี่ รี ากฐานทางท ษ กี มายทสี่ าคญั ปร เทศ นง่ ซง่ วาง มาตรฐานทางก มาย นเร่ืองสิทธิแล เสรีภาพมายาวนานเปน ปร เทศที่ ชร บบก มายลายลกั ษณอกั ษรทสี่ าคญั อกี นง่ ก มาย เก่ียวกบั การชมุ นุมสาธารณ มกี ารรับรองถงการชมุ นมุ สาธารณ ว นก มายพืนฐาน 251 251 นรินทร อิธิสาร, เสรีภาพ นการชุมนุม l , เครือขาย ก มายม าชน ทย, เผยแพรวันที่ 1 กุมภาพันธ 2552, สืบคนวันท่ี 14 ตุลาคม 2562, . l -l . / l / l. 1326

226 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชุมนุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญัติการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 5.2.1 ความหมายและขอบเขตของการชุมนมุ ก มายพืนฐาน รือ กลาว ดวาเปนรัฐธรรมนูญ ของปร เทศเยอรมนี ซ่งตอ ปจ กลาววา รัฐธรรมนูญแ งส พันธ สาธารณรฐั เยอรมนี นมาตรา 8 รฐั ธรรมนญู แ ง ส พนั ธส าธารณรฐั เยอรมนี ความวา “พลเมืองชาวเยอรมนั มสี ิทธิในการชุมนุม โดยไมต่ อ้ งแจง้ หรอื ไดร้ บั อนุญาต โดยสงบและปราศจากอาวธุ สิทธิการชุมนุมในสถานที่โล่งแจ้ง อาจถูกจ�ากัดโดย บทบญั ญตั ขิ องกฎหมายหรอื โดยเหตจุ ากบทบญั ญตั ขิ องกฎหมาย”252 กลาวคือ าก ม ชการชุมนุม นท่ีโลงแจงแลว พลเมือง เยอรมนั มสี ทิ ธิ นการชมุ นมุ โดยสงบแล ปราศจากอาวธุ โดย มต อ ง แจง รอื ดร บั อนญุ าตการชมุ นมุ ซง่ นอกจากการรบั รองดงั กลา วแลว ยงั รวม ปถงการรบั รองการตดั สนิ จเกย่ี วกบั สถานท่ี เวลา เนอื าของ การชุมนุม ทังขันของการตร เตรียมการชุมนุม การปร ชาสัมพันธ การชุมนุม ปจนถงมกี ารชุมนมุ การชมุ นมุ นความ มายของ มาตรา 8 รฐั ธรรมนญู แ ง ส พนั ธส าธารณรฐั เยอรมนี ปร กอบดว ยองคป ร กอบสองปร การ กลา วคือ 252 มาตรา 8 ของก มายพนื ฐานแ ง ส พนั ธสาธารณรฐั เยอรมนี แปลโดย วรนารี สงิ โต น วรนารี สงิ โต, ก มายเกย่ี วกบั การชมุ นมุ แล การเดนิ ขบวน แล การบังคับทางปกครองตามคาส่ังสลายการชุมนุมแล การเดินขบวน นร บบ ก มายเยอรมัน วารสารก มายปกครอง 27 .1 2553 , 106-129.

227 1. องคปร กอบภายนอก เปนการรวมตัวของบุคคล มากกวา 1 คน 2. องคปร กอบภาย น การรวมตัวของบุคคลเ ลานัน ตองมวี ตั ถุปร สงคร วมกัน ทงั นี แมผ ทู ม่ี ารวมตวั กนั มากกวา นง่ คน แล บคุ คลเ ลา นนั จ มีวัตถุปร สงค นการชุมนุมเ มือนกัน แต าก มมีวัตถุปร สงค รวมกัน นการชุมนุม ก มนับวาเปนการชุมนุมที่ถูกรับรองตาม รฐั ธรรมนญู แ ง ส พนั ธส าธารณรฐั เยอรมนี เชน การมงุ ดเู ตกุ ารณ นอกจากนี การชมุ นมุ ตามรฐั ธรรมนญู แหง่ สหพนั ธส์ าธารณรฐั เยอรมนี ยงั ไมจ่ า� กดั เฉพาะการชมุ นมุ ทมี่ วี ตั ถปุ ระสงคเ์ กย่ี วกบั เรอ่ื งสาธารณะ เท่านั้น แมจ เปนการชุมนุมเพื่อวัตถุปร สงคอื่นเร่ืองสาธารณ เปนตนวา การชุมนุมเพื่อความบันเทิง นงานคอนเสิรต รือ l - กเปนการชมุ นุมท่ีคอนเสิรต รับรองสิทธิ การรับรองสิทธิการชุมนุมสาธารณ ตาม รัฐบัญญัติวา ดวยการชุมนุมแล การเดินขบวนแ งส พันธรัฐ Gesetz über Versammlungen und Aufzüge-Versammlungsgesetz นอกจากรัฐธรรมนูญแ งส พันธสาธารณรัฐเยอรมนี มีก มายลาดับรองท่ีรับรองสิทธิ การชุมนุมสาธารณ แล การเดินขบวน เปนการเ พา นรัฐบัญญัติวาดวยการชุมนุมแล การเดนิ ขบวนแ ง ส พนั ธรัฐ Gesetz über Versammlungen und Aufzüge-Versammlungsgesetz

228 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรีภาพในการชุมนุม เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบญั ญตั ิการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ก มาย นามาบงั คบั ชก บั การชมุ นมุ สาธารณ - การชมุ นมุ ทบี่ คุ คลทว่ั ปสามารถเขา รว มการชมุ นมุ นนั ด มจ ากดั วา สถานทจ่ี ดั จ มลี กั ษณ เปน ทีโ่ ลง รอื มิดชดิ - โดยสังเขป ก มาย กลา วถงบทบญั ญตั ทิ วั่ ปการชมุ นมุ สาธารณ แล การเดนิ ขบวน การชุมนุมสาธารณ นสถานที่มิดชิด การชุมนุมสาธารณ นท่ีโลง แล การเดนิ ขบวน แล บทกา นดโทษ ตามก มาย การชุมนุม นสถานที่มิดชิด มายความวา การชมุ นมุ ทีจ่ ัดขน นสถานท่ีมดิ ชิด ผรู ว มการชุมนมุ สารถเขา ออกจากสถานทน่ี นั ตามจดุ ทผี่ จู ดั การชมุ นมุ กา นด วเ ทา นนั สวนการชุมนุม นที่โลง เปนชุมนุม นสถานที่ มปดมิด มมีการกัน รอื ปดกรอบสถานทช่ี มุ นมุ ซง่ ความแตกตา งของปร เภทการชมุ นมุ ท่ี ชส ถานทจี่ ดั เปน ตวั แบง นี จ กอ เ กดิ ผล น การจากดั สทิ ธิ นการ ชุมนุมสาธารณ ซง่ จ ดก ลา วถงตอ ป การชุมนุมโดยสงบ และ ปราศจากอาวธุ ทังการชุมนุมอันเปนสิทธิตามรัฐธรรมนูญแ งส พันธ สาธารณรฐั เยอรมนี แล การชมุ นมุ สาธารณ ตาม ก มาย จ ดร บั รองสทิ ธติ ามก มาย ทงั จากรฐั ธรรมนญู รอื รฐั บญั ญตั ิ ตา ง กตอ งเปน การชมุ นมุ ที่ สงบและปราศจากอาวธุ ซง่ การชมุ นมุ โดยสงบ มายถง การชมุ นมุ ทป่ี ราศจากการตอ ตา นอานาจรฐั ตามก มาย รอื การ ชก าลงั ซง่ การ ชก าลงั ชก าลงั พจิ ารณาตามมาตรา 5 แ ง มายถงกร ทาตอ ตอ บคุ คล รอื ทรพั ยส นิ ทงั นี ากพจิ ารณา น ทางตรงกนั ขา ม การชมุ นมุ ท่ี มส งบสงบ จงมคี วาม มายวา การชมุ นมุ

229 ตอตานอานาจรัฐตามก มาย รือมีการกร ทาที่กาวราวรุนแรง อยาง รกตาม ศาลรัฐธรรมนูญแ งส พันธสาธารณรัฐเยอรมนี ด วนิ ิจ ัยวา การชมุ นมุ ที่มผี ชู ุมนมุ โดย มส งบบางสว น สิทธิ นการ ชุมนุมของผูชุมนุมบางสวนนัน มด ป มกร ทบกร เทือนการ ช สทิ ธิชุมนุมโดยสงบของผูช มุ นุมท่ีเ ลือ นขณ ทก่ี ารชมุ นมุ ท่ี มส งบ มายความรวม ปถงการชมุ นมุ ท่ีมีความเปน ป ดวาเกิดการ ชกาลังแล รือมีการตอตานเกิดขน ทงั นี ตอ งมี ลกั ฐานยนื ยนั ปร กอบโดยจ ชเ พยี งขอ สนั นษิ ฐาน ม ด ส่วนการชมุ นุมโดยปราศจากอาวธุ มายอาวุธโดยสภาพ แล รวมถงสง่ิ ทกี่ อ เ กดิ อนั ตราย ด ากสงิ่ เ ลา นนั ถกู ชอ ยา งอาวธุ การจา� กดั สิทธใิ นการชุมนมุ แมว า ตาม มาตรา 8 รัฐธรรมนญู แ งส พนั ธสาธารณรัฐ เยอรมนี จ บัญญัติ ววา ...สิทธิการชุมนุม นสถานท่ีโลงแจง อาจ ถูกจากัด... ทังนี ม ด มายความวาการชุมนุม นที่มิดชิดจ มมี ขอ จากดั สทิ ธิ ด ภาย ต ลกั การการขดั กนั ของสทิ ธติ ามรฐั ธรรมนญู kollidierendes verfassungsrecht กลา วคอื การขดั กนั ของสทิ ธขิ อง บุคคลท่ีสามแล ผู ชสิทธิตามรัฐธรรมนูญ ผูทรงสิทธิตอง ม ชสิทธิ ของตนเกินสวน จน ปล เมิดสิทธิพืนฐานของบุคคลอื่น นกรณีนี จง มายความวา การชุมนุม นที่มิดชิดของบุคคล รือนิติบุคคล อาจถูกจากัดสิทธิลง ด เพื่อการคุมครองแล ปกปองสิทธิพืนฐาน ภาย ตรฐั ธรรมนูญแ ง ส พนั ธส าธารณรัฐเยอรมนี

230 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกบั เสรภี าพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบัญญัติการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ก มาย ถูกบัญญัติเพ่ือรองรับการจากัดสิทธิ ดังกลาว โดย ถือ ก มาย เปนฐานแ งสิทธิที่จ จากัด สทิ ธกิ ารชมุ นมุ สาธารณ ทงั นทโ่ี ลง แล มดิ ชดิ ด ซง่ จ มก ลบั ป ช มาตราการ รอื ก มายพนื ฐานเปน ตน วา ก มายจราจร มาตรการ ทางตารวจแล การรกั ษาความสงบ ซง่ การจากดั สทิ ธกิ ารชมุ นมุ ตาม รัฐธรรมนูญแ งส พันธสาธารณรัฐเยอรมนี ปร กอบกับก มาย มีดังตอ ปนี การแจ้งการชุมนมุ สาธารณะ ตามมาตรา 14 VersG มวี ตั ถปุ ร สงคเ พอ่ื เ จา นา ท่ี ดม มี าตรการคมุ ครองแล อานวยการชุมนุมสาธารณ ทังการจราจรแล ความปลอดภัยแล ความเรยี บรอ ยสาธารณ 5.2.2 ข้อกา� หนดเกยี่ วกบั สถานที่ในการชมุ นมุ กรณกี ารชมุ นมุ นทโ่ี ลง กา นด ผ จู ดั การชมุ นมุ สาธารณ แจง การชมุ นมุ ตอ เจา นา ทผ่ี มู มอี านาจอยา งชา 48 ชว่ั โมงกอ นมกี าร ชุมนุม มจาเปนตองแจงการชุมนุมเปนลายลักษณ อักษรเทานัน อาจแจงการชุมนุมผานทางโทรศัพท โทรสาร รือทางอีเมล ทังนี เปน เพยี งการ แจง ม ชก ารขออนญุ าตการชมุ นมุ การ า น มแ จง การชมุ นมุ ทา ก ารชมุ นมุ สารณ ดงั กลา วเปน การชมุ นมุ ท่ี ม ดแ จง การชุมนุม เจา นาทอ่ี าจส่งั สลายการชุมนมุ ด ทวา การสลายการ ชุมนุม ม ดมีผลเปนอัตโนมัติเม่ือ มมีการแจงการชุมนุม แล ม ด สลายการชุมนุมเพรา มีการชุมนุมท่ี ม ดแจงการชุมนุม แตสลาย

231 การชุมนุมเพรา การชุมนุมสาธารณ ดังกลาวมีลักษณ ท่ีเสี่ยง อนั ตรายตอ สาธารณ ทงั นกี ารชมุ นมุ สาธารณ ทเี่ กดิ ขนอยา งเรง ดว น eilversammlung มอ าจแจง การชมุ นมุ ดต ามทก่ี มายกา นดร ย เวลา ว ศาลรฐั ธรรมนญู แ ง ส พนั ธส าธารณรฐั เยอรมนี ค วามเ น วา การชมุ นมุ เรง ดว นนี มต กอยภู าย ตข อ จากดั ของก มาย วาดวยร ย เวลาการแจงการชุมนุม เพรา มิเชนนัน การชุมนุม สาธารณ มม ที างเกดิ ขน ดจ รงิ เทา กบั สทิ ธขิ นั พนื ฐาน อยา ง รกตาม เ รง แจง การชมุ นมุ เรวทส่ี ดุ ทจ่ี เปน ป ด  ขณ ทก่ี รณกี าชมุ นมุ นท่ี มิดชิด มม ีการกา นด ตอ งมกี ารแจงการชมุ นุม 5.2.3 การอ�านวยการและการจดั การชมุ นุม การกา� หนดเง่อื นไขการชุมนุม ตามมาตรา 15 VersG เพอ่ื เ กดิ ความสมดลุ ร วา งการ ชส ทิ ธแิ ล การรกั ษาสทิ ธิ ของผทู รงสทิ ธกิ ารชมุ นมุ แล บคุ คลภายนอก เงอื่ น ขอาจเปน กรณที ่ี เจา นา ทกี่ า นดเสน ทาง รอื สถานท่ี นการชมุ นมุ ทวา เงอ่ื น ขมขี น เพอื่ ก ารชมุ นมุ สาธารณ ทจ่ี เกดิ ขน มเ ปน อนั ตรายตอ สาธารณ โดยเง่ือน ขตอการชุมนุมมีสถาน เปนคาส่ังทางปกครอง ปร การ สาคญั คือตอ งอยูภาย ต ลกั ความ ดสัดสวน กรณีการชุมนุม นท่ีโลง ก มาย อานาจเจา นาที่ มีเง่ือน ขการชุมนุมสาธารณ เพ่ือปองกันอัตรายที่จ เกิดกับ ความปลอดภยั แล ความสงบเรยี บรอ ยสาธารณ เชน า มพกอาวธุ 253 253 มาตรา 2

232 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ยี วกับเสรีภาพในการชุมนุม เพ่ือการปรบั ปรงุ พระราชบญั ญตั กิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 ามสวมเคร่ืองแบบ254 ามเดินขบวน นบริเวณอนุสาวรียร ลกถง เ ย่ือของลัทธิชาตินิยมนาซี ามปลุกร ดม เกิดความเกลียดชัง า มมสี ง่ิ ปองกนั แล อาพราง บ นา 255 ซง่ การออกเงอ่ื น ขการชมุ นมุ จ ตอ งชดั เจน มก ร ทบสาร สาคญั ของการชมุ นมุ นนั แล ตอ ง มพ น วสิ ยั ทจี่ ป บิ ตั ติ าม ด เชน การสง่ั า ม ชเ ครอื่ งขยายเสยี งยอ มขดั กบั สาร สาคัญของการชุมนุมเพรา นอกจากจ ทา ผูจัดการชุมนุม กร จายขอมลู ม ด ยังปดการส่อื สารตอสาธารณ ดวย เจา นา ทตี่ ารวจ รอื เจา นา ทอี่ นื่ มม อี านาจดาเนนิ การ ด กบั กลมุ ผชู มุ นมุ ตอ งแจง ตอ เจา นา ทที่ มี่ อี านาจตามก มาย เพื่อ อ อกเงือ่ น ขการชุมนุม โดยจ มีเงอื่ น ข ปยังผจู ดั การชุมนุม เพือ่  ปปร ชาสมั พันธต อผรู วมการชมุ นมุ ตอ ป กรณีการชุมนุม นที่มิดชิด มมีการกา นด อานาจ เจา นา ท่ี นการกา นดเงือ่ น ข การบันทึกภาพและเสียง ตามมาตรา 12a และ 19a VersG ก มายกา นด เจา นาที่สามารถทาการบันทกภาพ แล เสียงของการชุมนุม โดยสามารถทา ดทังกอนแล ขณ มีการ ชุมนุมสาธารณ ทัง นกรณีการชุมนุม นที่โลงแล การชุมนุม นที่ มิดชิด เพื่อปราบปรามการกอกวนการชุมนุม ดทันทวงที โดย  เจา นา ทต่ี ารวจมอี านาจกร ทา ด ากมขี อ เทจจรงิ ทเ่ี ปน รปู ธรรมวา จ มอี นั ตรายรา ยแรงตอ ความมนั่ คงสาธารณ ทวาการอา งเ ตทุ ว่ี า 254 มาตรา 3 255 มาตรา 17

233 เพอื่ ความสงบเรยี บรอ ย มเ พยี งพอ นการ ชอ านาจบนั ทกภาพแล เสยี งการชมุ นมุ สาธารณ โดยเ พา กรณกี ารชมุ นมุ นทมี่ ดิ ชดิ ทงั นี การบนั ทกภาพแล เสยี งของเจา นา ทตี่ ารวจ ตอ งกร ทาโดยเปดเผย เวนแตเปนชว งเตรยี มการชมุ นมุ แล กรณขี องการเดนิ ขบวน 5.2.4 สภาพบงั คบั ของการละเมดิ กฎหมายการจดั การ ชุมนุมสาธารณะ การหา้ มการชมุ นมุ การสงั่ สลายการชมุ นมุ ตามมาตรา 5, 13 และ 15 VersG พจิ ารณาตาม ลกั ความ ดส ดั สว น มสี ถาน เปน คาสงั่ ทาง ปกครองท่ัว ปท่ีออกถงผูจัดการชุมนุม โดยเจา นาที่ตามก มาย จ เปนผูแจงแล ยับยังการชุมนุมเอง ซ่งคาส่ังทางปกครอง ดังกลาวมีผลทันที ผูรับคาสั่งสามารถยื่นอุทธรณคาส่ังโดยตรงตอ ศาลปกครองเพอ่ื ขอ ก ารการทุเลาการบังคับคดี กรณกี ารชมุ นมุ นทโ่ี ลง เปน มาตรการสดุ ทา ยทจี่ าถกู นามา ช ตองเปนกรณีท่ีมีขอเทจจริงเปนรูปธรรมวาจ เกิดอันตรายรายแรง ตอ ความม่นั คงปลอดภัยสาธารณ โดยมาตรการอื่น มสารถรับมือ ดแลว เพียงผูชุมนุมบางรายกอเ ตุ มเปนเ ตุ  ามการชุมนุม กรณีการเดินขบวนขนาด ญ การแจงการ ามการชุมนุมตอง แล กา นดร ย เวลาอุทธรณ าก า นคาสั่งจนมีอันตรายตอ ความม่ันคงปลอดภัย รือความสงบเรียบรอยสาธารณ ภาย ตการ ตีความอยา งแคบ กเปนเ ตุ มกี ารสัง่ สลายการชุมนุม ด

234 บทเรียนและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญตั กิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 กรณีการชุมนุม นท่ีมิดชิด เปนการส่ัง ยุติการชุมนุม เนอ่ื งจากมกี าร ชเ สรภี าพ นทาง มช อบจ อา งเ ตปุ องกนั ความสงบ เรียบรอยของสาธารณ ม ด กลาวคือ มีการชุมนุม มสงบแล ปราศจากอาวธุ รวม ปถงการชมุ นมุ ทมี่ วี ตั ถปุ ร สงคเ พอ่ื ตอ ตา นการ กร ทาตามก มายของเจา นา ท่ีรฐั รือ การชุมนมุ แสดงออกวา ยอมรบั การกร ทาความผดิ ตามก มาย แล การมกี าร า นการกร ทา ตามขอ า ม พจิ ารณาตาม ลกั ความ ดส ดั สว นแล มม มี าตรการอน่ื จ เขาแทรกแซง ดแลวอาจเปนเ ตุ มีการส่ังสลายการชุมนุม ด อยาง รกตามความ มส งบนันเกิดจากบางคน รือสวนนอ ย กยัง ม สามารถสลายการชุมนุม ด ขอ้ จา� กดั สทิ ธอิ น่ื ๆ เชน อ านาจเจา นา ทตี่ ารวจเขา ปยงั สถานที่ชุมนุม แตเจา นาที่ตารวจตองแสดงตนอยางชัดเจนแล ตอ งอยู นทท่ี ่มี ีการจดั เตรยี ม ว ก รณกี ารชุมนมุ นท่ีมดิ ชิด การ  ผชู มุ นมุ ออกจากการชมุ นมุ เพรา ผรู ว มชมุ นมุ ดก อ กวนการชมุ นมุ ที่ เปน ปตามเงอ่ื น ขแล ก มาย โดย เ จา นา ทส่ี งั่ า มเขา บรเิ วณ ากยงั มกี าร า นก อ านาจเจา นา ทตี่ ารวจควบคมุ ตวั แล กกั ตวั บคุ คล เพือ่ ปองกนั อนั ตรายทอี่ าจเกดิ ขน กรณตี วั อยา งของการชมุ นมุ นปร เทศเยอรมนั ทจ่ี ยกมา เปน ตวั อยา ง มี 2 กรณ2ี 56 ดแ ก กรณขี องการชมุ นมุ ญเ พอื่ คดั คา น 257 l ll, ก มายการชมุ นมุ นทสี่ าธารณ ปร สบการณจ ากเยอรมนั , การสมั มนา จดั โดยสถาบนั นโยบายศกษา ณ สานกั งานคณ กรรมการสทิ ธมิ นษุ ยชน แ ง ชาติ 30 กันยายน 2554 , สบื คนวันที่ 20 ธันวาคม 2556, // . . ./ . l 1333513714. .

235 การสรา งโรง ฟฟานวิ เคลยี รท เ่ี มอื งบรอดอรฟ เมอ่ื วนั ท่ี 28 กมุ ภาพนั ธ ค.ศ. 1981 ที่มีการรวมกลุมของปร ชาชนปร มาณ 50,000 คน เจา นาท่ีตารวจเกรงวาจ มีการ ชความรุนแรง แล การทาลาย ทรัพยสินของบริเวณท่ีมีการชุมนุม กอนจ มีการชุมนุม เจา นาที่ จงมีคาส่ัง ามการชุมนุม เมื่อทางผูชุมนุมแจงการชุมนุม ผูรับแจง ป ิเสธ มรับแจง โดยอางวามีคาสั่ง ามการชุมนุมแลว ผูชุมนุมจง ยื่นคารองตอศาลปกครอง ซ่งศาลปกครองยกคารองของผูชุมนุม ผูชุมนุมจงนาคดีฟอง ปท่ีศาลรัฐธรรมนูญ เม่ือการชุมนุมเริ่มขน มกี ารปดทางเขา สถานทกี่ อ สรา งโรง ฟฟานี โดยศาลรฐั ธรรมนญู ยนื ยนั รับรองสิทธิภาย ตการชุมนุมสาธารณ ที่ดาเนินการอยางสงบแล ปราศจากอาวธุ การที่เจา นา ทตี่ ารวจรอ งคดั คา นตอศาล โดยการ คาดวา จ มกี าร ชค วามรนุ แรง ศาล เ ตผุ ลวา เพยี งการคาดวา จ เกิดความรุนแรง แตเพียงอยางเดียวนัน มเพียงพอที่จ าม การชมุ นุม ด ผลคือสามารถชมุ นมุ ด2 57 กรณที สี่ อง เปน การนง่ั ปดกนั ทางเขา ออก ท่ี นา คา ยท าร อเมริกัน นเยอรมัน เพ่ือคัดคานการนาเขาอาวุธนิวเคลียรเขามา นปร เทศ เจา นาท่ีของรัฐ ดย่ืนคารองตอศาลเพื่อ มีคาสั่งเลิก การชุมนุม เนื่องจากปดกันทางเขาออก ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินวา มส ามารถสงั่ า มการชมุ นมุ รอื สลายการชมุ นมุ ด แมว า มกี ารปดกนั ทางเขา ออก แตย งั สามารถเขา ออกทางปร ตอู น่ื ด นอกจากนี นการ 258 l l 20 1985 , 14 1985, 1 233, 341/81. 2019, // .l l l . / / /16269.

236 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกบั เสรีภาพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ชมุ นมุ มกี ารฟองผชู มุ นมุ บางคน วา ชค วามรนุ แรง ศาลพจิ ารณาจาก พ ตกิ รรมของการชมุ นมุ ทนี่ งั่ เ ย วา มถ อื เปน การ ชค วามรนุ แรง แล มส ามารถปรบั ผชู มุ นมุ ด เพรา จ เปน การขดั ตอ รฐั ธรรมนญู 258 5.3 กฎหมายการชุมนุมของสหรัฐอเมรกิ า ส รฐั อเมรกิ าเปน อกี ปร เทศ นง่ ท่ี ดช อื่ วา มรี ฐั ธรรมนญู แล ลกั ปร กนั การคมุ ครองสทิ ธแิ ล เสรภี าพของปร ชาชน รวมถง ศาลยุติธรรม ท่ีมีการเคารพสิทธิแล เสรีภาพของปร ชาชนอยางมี ปร สิทธิภาพสูง นขณ ที่การเคลื่อน วแล การชุมนุมสาธารณ กเกดิ ขนอยา งกวา งขวาง นบางครงั การจดั การกบั การชมุ นมุ สาธารณ ของเจา นาท่ีรัฐ ยังคงมีการกร ทบกร ท่ังแล มีผูเสีย ายจาก การชมุ นมุ อยู ปร กอบกบั ความเปลยี่ นแปลงของสงั คมแล การเมอื ง ภาย นส รฐั ฯ ทมี่ อี ทิ ธพิ ลของกร แสอนรุ กั ษน ยิ มเพมิ่ มากขน การจดั การชมุ นมุ นส รฐั ฯ จงมีความนา สน จท่จี นามาศกษา 5.3.1 ความหมายและขอบเขตของการชุมนุม ก มาย ลกั ทก่ี ลา วถงเสรภี าพ นการชมุ นมุ คอื รฐั ธรรมนญู ของส รัฐฯ ปราก อยู น บทแก ขเพิ่มเติมครังที่ 1 ค.ศ. 1791 รอื ทถี่ กู เรยี กวา ll บทบญั ญตั ิ ท่ีรบั รองสิทธิ นการชุมนมุ คือ 259 l l l l 1992 , - 87, 399, 1 1992, 20 2019, // . / /16277. l l l. /

237 รัฐสภาจ ตอง มบัญญัติก มาย เพื่อสถาปนาศาสนา รอื า มการป บิ ตั ติ ามศาสนาโดยเสรี รอื จากดั เสรภี าพ นการพดู รอื การพมิ พ รอื สทิ ธขิ องปร ชาชน นการชมุ นมุ โดยสงบ แล สทิ ธิ ทจ่ี ยืน่ เร่ืองราวรองทกุ ขตอ รฐั บาล 259 บทแก ขเพมิ่ เตมิ ครงั ที่ 1 นี คอื เสรภี าพ นการแสดงออก ถอื เปน ลกั ปร กนั สทิ ธทิ สี่ าคญั ทถ่ี กู กา นด วอ ยู นกลมุ ของเสรภี าพของปร ชาชน โดยรวมสทิ ธิ นการพดู เขยี น พมิ พ อยา งเสรี แล เสรีภาพ นการแสดงออกนี รวมถงการชุมนุมโดยสงบ รือเสรีภาพ นการรวมตัวแล การยื่นขอเรียกรอง l อยาง รกดี นการที่จ แสดงออกแล การชุมนุม ผูชุมนุม ตอ งกร ทาโดยการเคารพตอ ก มายแล ดาเนนิ การอยา งรอบคอบ แล เคารพตอ สิทธขิ องผอู ื่นดวย260 รัฐธรรมนูญของส รัฐฯ การรับรอง วอยางกวางขวาง โดยถอื วา การคมุ ครองสทิ ธแิ ล เสรภี าพนี ผกู พนั ทกุ องคก ร มว า จ เปน องคก รนติ บิ ญั ญตั ิ รอื บริ าร รอื ตลุ าการ มว า จ นร ดบั ส พนั ธรฐั รอื มลรฐั ทตี่ อ ง มล เมดิ เสรภี าพดงั กลา ว รวมถงบคุ คลทว่ั ปกตอ ง เคารพเสรภี าพ นการแสดงออกของผูอื่นดวย261 259 . . . .. 260 ll , l 1791 , l , ll // ll . l 791 261 16 .. . 2014 .

238 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญัตกิ ารชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 5.3.2 ขอ้ ก�าหนดเกย่ี วกับสถานทีใ่ นการชมุ นมุ เนอ่ื งจากส รฐั ฯ มรี ปู แบบการปกครองแบบรฐั รวม นอกจาก การพิจารณาภาย ตกรอบของก มายสูงสุดจากรัฐบาลกลางแลว ยงั ตอ งคานงถงก มายทกี่ า นดเกย่ี วกบั การชมุ นมุ ของแตล มลรฐั ดว ย อยา ง รกตาม ก มายของมลรฐั ตา ง มส ามารถขดั แยง จาก รัฐธรรมนูญอันเปน ก มายสงู สุด การกา นดรายล เอยี ดเกย่ี วกบั การชมุ นมุ นอกเ นอื ปจาก การเคารพสิทธิอันเปน ลักพืนฐานท่ัวปร เทศ นคาปร กาศสิทธิ แล เสรภี าพของปร ชาชนแลว นทางป บิ ตั ิ ขนอยกู บั แตล มลรฐั วา จ กา นด ว นรฐั ธรรมนญู ของมลรฐั เพม่ิ เตมิ เชน การกา นดวา บคุ คล ทว่ั ปตอ ง มก ร ทาการ ดทเ่ี ปน การล เมดิ เสรภี าพ นการแสดงออก เชน น แล มีการรับรอง นก มายวาบุคคล รอื กลมุ บคุ คลตอ ง มเ ขา ปแทรกแซงเสรภี าพ นการแสดงออกของ บคุ คลอน่ื 262 รอื ที่ มกี ารกา นด ร ฐั มี นา ทตี่ อ งรบั ผดิ ชอบ ตอการกร ทาของบุคคลท่ัว ป เพื่อปองกัน ม บุคคล ปล เมิด เสรภี าพ นการแสดงออกของผอู ่ืน ดงั นนั รัฐจงตองดาเนนิ การเพ่อื สง เสริม ม ีการเคารพสิทธิดงั กลา ว263 262 Ibid. 263 นตัวอยางที่ยกมาขางตน เชน , แล แสดงถง มลรฐั ท่ี ค วามสาคญั แกก ารคมุ ครองเสรภี าพ นการแสดงออกของบคุ คล นเชงิ รกุ แต นบางมลรัฐ เชน , l , , ll , ,, , แล มม กี ารบญั ญตั อิ ยู นรฐั ธรรมนญู ของมลรฐั ทกี่ า นด  บ คุ คลทวั่ ป า มแทรกแซงเสรภี าพ นการแสดงออกของผอู นื่

239 แมว า จ มกี ารรบั รองเสรภี าพ นการชมุ นมุ ภาย ตร ฐั ธรรมนญู แตบางครงั การ ชอานาจรัฐ นการดาเนินภารกิจ เชน การ บรกิ าร สาธารณ ดาเนินการสาธารณูปโภค การ สวัสดิการรวม ปถง การรักษาความสงบเรียบรอย แล ความม่ันคง ดมีการบัญญัติ ก มายตาง แล มีการกา นดขอ ามบางปร การซ่งอาจเปน ขอ จากัดตอเสรีภาพ นการชุมนมุ ด การ ชก มายเพื่อคุมครองแล จัดการเกี่ยวกับเสรีภาพ นการแสดงออก ซง่ เสรภี าพ นการชมุ นมุ กจดั อยู นกลมุ นี มปี ร เดน ขอ ถกเถยี งสาคญั นเรอ่ื งสาธารณ แล ชพ นื ที่ สถานทสี่ าธารณ นการ แสดงออก เชน สวนสาธารณ ทางสาธารณ รวม ปถงเวทสี าธารณ เชน สถานีโทรทัศน แล วิทยุสาธารณ เพ่ือเปนชองทางเผยแพร ขอมูลกร จาย ปยังสังคม นวงกวาง ากพิจารณา นทางกลับกัน การเขา ป ชพืนท่ีนอกเ นือจากพืนที่สาธารณ นท่ีนี ถือวายัง เปน พนื ทซี่ ง่ รฐั เปน เจา ของ แต ม ชพ นื ทสี่ า รบั สาธารณชนสามารถ เขา ป ช ด เชน สถานที่ ชเพอ่ื ทางราชการโดยเ พา ทต่ี องมกี าร ขออนุญาต มักจ มีขอพิจารณาวาจ เขา ชพืนที่เพ่ือวัตถุปร สงค อยาง รแล อาจมีการ มอนุญาต  ชพืนที่นัน ากการกร ทานัน นทน่ี ี มายถงทงั เสรภี าพ นการแสดงความคดิ เ น รวม ปถงเสรภี าพ นการชมุ นมุ ดว ย จ เปน การแทรกแซงการ ชพ นื ทโี่ ดยปกติ264 เชน การปด อ งเรยี น นม าวทิ ยาลยั รอื การนดั ยดุ งานของพนกั งาน การ ฟฟา รอื การรถ ฟ เปน ตน การอนุญาต รือ มอ นญุ าต  ช 264 16 . . . l 841 2014 .

240 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั ิการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 สถานท่ี นการแสดงออกถงเสรีภาพนี จงมีขอจากัดจากมิติของ การเขา ชสถานทด่ี ว ย รฐั มอี านาจ นการออกร เบยี บ นการ ชส ถานทส่ี าธารณ ด เชน การกา นดลกั ษณ กจิ กรรม แล เวลา นการเขา ชส ถานทเี่ พอ่ื เสรีการแสดงออก265 เชน รัฐสามารถออกเทศบัญญัติเพื่อกา นด ขออนุญาต ชสถานท่ีแล มีคาธรรมเนียม นการขอ ชสถานที่ สาธารณ เพ่ือจัดชุมนุม ถือวาเปนขอจากัดที่มีขนกอนการ ชสิทธิ ทสี่ ามารถกร ทา ด266 แต นการบงั คบั ชต อ งถอื วา เสรีภาพ นการแสดงออกเปน ลักทั่ว ปที่รัฐตอง ความคุมครอง สวนการออกขอจากัดกอนการ ชสิทธินัน แมวา โดยท่ัว ปจ ถือวาขัดตอรัฐธรรมนูญ แต ากมีเ ตุผลอันสมควร กสามารถออกขอจากัด ด โดยตองมีความชัดเจน แล มที างเลอื ก รอื ทางออกอ่ืน แ กป ร ชาชนดวย267 นกรณีของการแสดงความคิดเ น นสถานที่สวนบุคคล เชน โรงแรม อพัก รือสถานท่ี บริการของเอกชน เชน คลินิก รบั ทาแทง รฐั สามารถออกก มาย รอื ร เบยี บขนมาเพอื่ คมุ ครอง สิทธิสวนบุคคล ด โดยถือวาเปนขอจากัดกอนการ ชสิทธิ 265 16 . .. . l 842 2014 . . 1. . , 665 . 3 860 7 . 266 Ibid . . . . .. . l 843 2011 . 267 16 2014 .

241 ท่ี มข ดั ตอ รัฐธรรมนญู 268 สามารถทาออกร เบียบมา ด ขอ สงั เกตถงแนวทางการ ชก มาย นสว นทเ่ี กยี่ วขอ งกบั สถานที่ นการชมุ นมุ วา สถานท่ี นการชมุ นมุ อาจแบง เปน 3 ลกั ษณ คอื สถานทรี่ าชการ ซง่ นชว ง ลงั จากเ ตกุ ารณ 11 กนั ยายน ค.ศ. 2011 การชุมนุม นบรเิ วณสถานทร่ี าชการจ มีการออกก มายมาจากดั รปู แบบการชมุ นมุ มากขน ซง่ นกลมุ นกั เคลอื่ น วกจ มกี ารวพิ ากษ วิจารณอ ยูม าก สถานท่ีลกั ษณ ท่สี อง คือ สถานปร กอบการ เชน โรงงาน รอื รา นคา ซง่ ผชู มุ นมุ ปปดกนั แนวเขต เพอ่ื ม ม คี นเขา ป นสถานปร กอบการนนั เชน การปร ทว งปดโรงงาน การนดั ยดุ งาน ซ่งรัฐมักจ ชก มายอื่น นการเขามาจากัดเสรีภาพ นการชุมนุม เชน ก มายปองกนั การผกู ขาด รอื ก มายวา ดว ยการคา ร วา ง มลรฐั แล สถานท่ี นลกั ษณ ท่สี าม คือการเขา ปชมุ นมุ นเขตของ ที่อยูสวนบุคคล เชน การที่กลุมตอตานการทาแทง การชุมนุม นา คลนิ กิ รอื นา บา นของแพทยผ ทู างาน แ กผ ู ญงิ ทตี่ อ งการทาแทง 269 ลกั ษณ ทส่ี ามนเี ปน กรณที เี่ ปน การป ท กนั ร วา งเสรภี าพ นการ แสดงความคดิ เ นแล เสรภี าพ นการชมุ นมุ กบั สทิ ธิ นดา นอน่ื เชน สทิ ธิ นการเลอื กทจี่ ทาแทง ซง่ กถอื เปน สทิ ธติ ามรฐั ธรรมนญู ทศี่ าล 268 16 ll - ... l 845 2014 . -l l l 269 , // . . / / - MSNBC, l , - -l 26, 2014 - --

242 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรีภาพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญตั ิการชมุ นุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 เคยคุมครองมาตลอด270 จากกรณีตัวอยางนี แสดง เ นวาศาล มีแนวโนม นการ ความคุมครองตอเสรีภาพ นการแสดงออก นบทแก ขเพ่ิมเตมิ มาตรา 1 อยางกวางขวาง 5.3.3 การอ�านวยการและการจดั การชุมนมุ โดยทวั่ ป รฐั อาจจ ออกขอ กา นดบางอยา งทอ่ี าจเขา มา จากัดเสรีภาพ นการแสดงออก แตมักจ เปนการดาเนินการกอนท่ี จ มกี ารกร ทานนั เชน ออกร เบยี บวา ตอ งมกี าร ขออนญุ าตกอ นดาเนนิ การ รอื มกี ารกลน่ั กรอง มากกวา จ เปน การทป่ี ลอ ย ม กี ารกร ทาแลว คอ ยมายด รอื า ม รอื จบั กมุ ภาย ลงั 271 แมว า ขอ จากดั ลว ง นา นี มถ อื วา ขดั กบั รัฐธรรมนูญ นเร่ืองเสรีภาพ นการแสดงออกโดยตรงกตาม แตการ เปดโอกาส  ช ด นกรณที เี่ ปน พเิ ศษจรงิ 272 ากมกี ารยกขอ จากดั นี ขนมาเปนคดี ยื่นคารองตอศาล แล ศาลจ ทา นาที่ตรวจสอบ 270 . , 410 . . 113 1973 . รืออีกตัวอยาง น่ง ที่เปนการตัดสิน นกรณีเสรีภาพ นการแสดงออก แต ม ชเ ปน เสรภี าพ นการชมุ นมุ โดยตรง นกรณมี กี ารป ท กนั ร วา งเสรภี าพ น การแสดงออกกบั การลว งล เมดิ ทางเพศตอ เดก ทเ่ี คยมคี ดขี นสศู าลสงู ส รฐั อเมรกิ า ศาล นคดีนันตัดสินคุมครองเสรีภาพ นการแสดงออกมากกวา โดยการตัดสินวา ากการมรี ปู ภาพเดกท่ี มเ มา สม ถอื วา ผคู รอบครองภาพเดกนนั มเี สรภี าพ นการ แสดงออก ตราบเทาท่ี มมกี ารลวงล เมดิ ทางเพศตอ เดก นทางกายภาพ 271 16 . . . l 808 2014 . 272 16 . . . l 809 2014 .

243 อยางเขมงวด นการพิจารณาวาก มาย ร เบียบขอบังคับ รือ คาสั่งที่มีขนกอนนัน เปนการขัดรัฐธรรมนูญ เนื่องจากล เมิดสิทธิ เสรภี าพตามบทแก ขเพมิ่ เตมิ ครงั ที่ 1 นี รอื ม2 73 ขอสังเกตเพ่ิมเติม นกรณีท่ีเสรีภาพ นการแสดงออก อาจเขา ปกร ทบกับสิทธิ นความเปนอยูอยางสงบสุข เชน การ ช เคร่ืองขยายเสียง รัฐสามารถออกเทศบัญญัติเพ่ือจากัดการ ช เครอ่ื งขยายเสยี งทจี่ สง เสยี งดงั แล สรา งความราคาญแกบ คุ คลทวั่ ป โดยมีการจากดั เปน บางชวงเวลา รือ นบางสถานที่ ซง่ เทศบัญญัติ ทานองนี มถ อื วา เปน การจากดั เสรภี าพ นการแสดงออก แตต อ งเปน การ ชบ งั คบั ร เบยี บโดยทวั่ ปท่ี มเ ลอื กป บิ ตั เิ พา กลมุ ดกลมุ นง่ 274 5.3.4 สภาพบงั คบั ของการละเมดิ กฎหมายการจดั การ ชุมนมุ สาธารณะ จากการท่ีส รัฐเปนปร เทศที่ ชร บบ การพิจารณาถงก มายที่ ชจงจาเปนตองอาศัยการพิจารณาจาก คาพิพากษาของศาลเปน ลัก การพิจารณาถงการตีความแล ช บังคับก มายเกี่ยวกับเสรีภาพ นการชุมนุมโดยสงบ น ัวขอนี จ พจิ ารณาจากคาพพิ ากษาของศาลสงู ของส รฐั ฯ . . ซ่ง ดแยกกลุมของคาพิพากษา ซ่งเปนกรณีที่มี 273 16 . . . l 810 2014 . . . . l 846 274 16 2014 .

244 บทเรยี นและสภาพปัญหาเก่ียวกับเสรภี าพในการชมุ นุม เพ่ือการปรับปรุงพระราชบัญญตั ิการชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ปร เดนเกยี่ วขอ งกบั การชมุ นมุ แล ดแ ยกออกเปน สองกลมุ ดแ ก กลมุ ทมี่ คี าพพิ ากษา ป นทางทคี่ มุ ครองสทิ ธิ แล กลมุ ทมี่ กี าร ชแ ล ตีความ ป นทางที่จากดั สิทธิ แ คบลง นการตัดสินของศาลสูงส รัฐฯ เปนการวางบรรทัดฐาน แล ลักก มาย นการคุมครองสิทธิแล เสรีภาพ นการชุมนุม ทงั นการตดั สนิ วา ขอ จากดั ลว ง นา ทรี่ ฐั ดอ อกมา รวมถงการป ิบัติตอบุคคลท่ีเขามารวมชุมนุม เชน การเขาสลาย ผชู มุ นมุ รอื การจบั กมุ ผชู มุ นมุ เปน การร เบยี บ รอื การกร ทานนั เปนการขัดตอรัฐธรรมนูญ เชน นคดี ll . l 275 จากสภาพที่มีกลุมความขัดแยงสองกลุม ญ นส รัฐอเมริกา เก่ียวกับการทาแทง โดยที่กลุมผูคัดคานการทาแทงมักจ ปชุมนุม นบริเวณท่ีมีคลินิกทาแทง มีการปดกันทางที่จ เขาสูคลินิก มีการ แจก บปลิวตอตานการทาแทง ทา ผูมา ชบริการแล เจา นาที่ ของคลนิ กิ ทาแทง รสู กเ มอื นถกู ขม ขู จากสภาพเชน นี ก มายของ มลรฐั จงกา นด ก ลมุ ผชู มุ นมุ ปร ทว ง ตอ งอยู น ร ย า งจากคลนิ กิ ทาแทง เปน ร ย ปร มาณ 35 ฟตุ รอื ทเ่ี รยี กวา ศาลสงู ของส รฐั ฯ ตดั สนิ วา การออกก มายดงั กลา ว ถือวาเปน ก มายทีข่ ดั ตอ รัฐธรรมนญู โดยทว่ั ปลกั ษณ ของคาพพิ ากษาทคี่ มุ ครองเสรภี าพ นการ ชมุ นมุ เปน การพจิ ารณาวา คาสงั่ ของเจา นา ทรี่ ฐั นการ า ม ม ม ี 275 ll . l 573 . . 2014 .

245 การชมุ นมุ รอื การจบั กมุ ผชู มุ นมุ เปน การกร ทาทขี่ ดั ตอ รฐั ธรรมนญู นบทแก ขเพมิ่ เตมิ มาตรา 1 ยงิ่ ปกวา นนั ากมขี อ เทจจรงิ ปราก นการชมุ นมุ มแี นวโนม ทจ่ี นา ปสคู วามรนุ แรง เจา นา ทขี่ องรฐั ช อานาจเขา มาสลายการชมุ นมุ รอื การสงั่ า ม ม ม กี ารชมุ นมุ แล เมอื่ ผชู มุ นมุ มย อมป บิ ตั ติ ามกจ ถกู จบั ดาเนนิ คดี เชน คดี ll 276 เมอื่ ค.ศ. 2011ทศี่ าลมลรฐั นวิ ยอรก ตดั สนิ ค า ชดเชย แกผ ชู มุ นมุ ทถ่ี กู ตารวจสลายการชมุ นมุ กถอื เปน การคมุ ครองเสรภี าพ นการชุมนุมอยางกวา งขวางมาก อยาง รกดี นปจจุบันมีการบัญญัติก มายท่ีมีเนือ า จากดั เสรภี าพ นการชมุ นมุ แอบแ งอยู มว า จ โดยตงั จ รอื มก ตาม เชน ก มายปองกันการผูกขาด ก มายวาดวยการกอการราย ก มายอาญาวา ดว ยเรอื่ งการกอ ความ มส งบ กรณลี า สดุ ทรี่ ฐั บาล เสนอก มายทกี่ ร ทบตอ การเสรภี าพ นชมุ นมุ โดยสงบ คอื ก มาย เกย่ี วกบั การปองกนั การบกุ รกุ ll ทบ่ี ญั ญตั วิ า การกร ทา ท่ีเปนการรวบกวน รือการกร ทาที่กอความ มสงบแกกิจการ 276 l l ll 350 l 9, 2013 . l , l l // . ./ /2013/04/09/17677150- - l -l - - - ll- - - 350 l อยา ง รกตาม นขณ นันคดีอยู นศาลร ดบั มลรฐั โดยยงั ม ดเ ปนขอ พิพาท น ศาลสงู ซง่ จ มผี ลบงั คบั ทวั่ ปร เทศ แตอ ยา งนอ ยแนวโนม การตดั สนิ คดขี องศาล แล การ เ ตผุ ลทางก มาย นคดี สามารถนามาเปน ตวั อยา ง นการศกษา ดอ ยา งนา สน จ แล เปรียบเทียบกับแนวโนมการตัดสินคดีของศาล นสภาพสังคมปจจุบันท่ี รฐั บาลมแี นวโนม ภาย ตนโยบายอนรุ ักษนิยม

246 บทเรยี นและสภาพปญั หาเก่ยี วกับเสรภี าพในการชุมนมุ เพ่ือการปรับปรุงพระราชบญั ญตั ิการชุมนมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 ของรัฐบาล รือการทางานของเจา นาที่ ถือวาเปนความผิด แล นวยสืบราชการลับ สามารถเขา ปตรวจสอบ ผูสงสญั ญาณกร จายเสียง รือแพรภาพสสู าธารณ ด2 77 การออกก มายเพอื่ คมุ ครองสาธารณ จากการกอ ความ มสงบอาจเปนการจากัดเสรีภาพ นการชุมนุม ด รวม ปถงการ  อานาจแกเจา นาที่ นการปราบจลาจล เม่อื การชุมนุมโดยสงบนัน มักจ ถูกสลายการชมุ นุมดว ยความรุนแรง เชน การทาเกนิ กวา เ ตุ ของเจา นาท่ี รวมถงการ ชก มายอาญา นการจับกุมผูชุมนุม แล ชมาตรการทางแพง นการเรียกรองคาเสีย ายจากการชุมนุม ซง่ ถอื วา เปน ก มายทส่ี ามารถเขา มาจากดั เสรภี าพ นการชมุ นมุ ด การชมุ นมุ สาธารณ นส รฐั อเมรกิ ามขี นอยา งปร ปราย โดยเ พา นเมืองสาคัญเชน ท่ีกรุงวอชิงตัน นิวยอรค ชิคาโก ซานฟรานซิสโก การตอบโตจากเจา นาที่ นการดูแลการชุมนุม เชน นการเขา ป นสวนสาธารณ จ มีการเกบคาผานปร ตู เชน การขนราคาคาบริการ น l นกรุงวอชิงตัน ดี ซี นเดอื นสงิ าคม ค.ศ. 2018 เนอื่ งจากกลมุ ปร ชาสงั คมมกี ารวางแผน นดั ชมุ นมุ นชว งปลายป แตอ ยา ง รกดี การชมุ นมุ นป 2018 เ พา สถติ ิ นเดอื นมถิ นุ ายน มกี ารชมุ นมุ ทวั่ ปร เทศปร มาณ 1,700 ครงั โดยมีผูเขารวมชุมนุมโดยปร มาณ 4.6 ลานคน การจัดการชุมนุม 277 l ,- l , The Washington Times, , 1, 2012

247 โดยมากเปนกลุมสิทธิสตรี กลุมคนตางดาว แล การตอตานการยิง นโรงเรียน แตโดยมากแลวการชุมนุมเปน ปโดยราบร่ืน มมีการ ป ท กัน เทาท่ีมีลาสุดคือการชุมนุมที่เกิดการป ท กันร วาง ผูชุมนุม ที่มีการป ท กันกับผูตอตานการชุมนุม ที่เกิดขน นมลรัฐเวอรจเิ นยี นป ค.ศ. 2017278 5.4 กฎหมายการชมุ นมุ ของสาธารรฐั เกาหลี (เกาหลใี ต)้ เสรภี าพ นการชมุ นมุ ของสาธารณรฐั เกา ลมี กี ารรบั รอง ว นรัฐธรรมนูญแ งสาธารณรัฐเกา ลี โดยรัฐธรรมนูญ บับแรก ถูกปร กาศเมื่อวันที่ 17 กรก าคม ค.ศ. 1948 ภาย ลังจากการ กอ ตงั ปร เทศเปน สาธารณรฐั นปเดยี วกนั แล มกี ารแก ขมาทงั สนิ 9 ครัง โดยครังลาสุดเกิดขน นค.ศ. 1987 โดย นรัฐธรรมนูญแ ง สาธารณรัฐเกา ลีมีการบัญญัติถงการรับรองเสรีภาพ นการชุมนุม แล เดินขบวน โดยมีการบญั ญตั ิ วต งั แตรัฐธรรมนูญ บับแรก แล มีการแก ขบทบญั ญัติ นเร่อื งดังกลาวทัง มด 6 ครัง279 278 l ll, , 2019 , 20 2019, // . l. / /-. 279 ดรู ายล เอยี ดเพม่ิ เตมิ ดท ี่ นธิ ณิ ี ทองแท, เสรภี าพ นการชมุ นมุ ของสาธารณรฐั เกา ลี เกา ลี ต , วารสารนิติสังคมศาสตร์ 7, .2 กรก าคม-ธันวาคม 2557 85-127.

248 บทเรียนและสภาพปญั หาเก่ียวกับเสรภี าพในการชมุ นมุ เพ่ือการปรบั ปรุงพระราชบญั ญตั กิ ารชมุ นมุ สาธารณะ พ.ศ. 2558 5.4.1 ความหมายและขอบเขตของการชมุ นมุ บทบญั ญตั ทิ รี่ บั รองเสรภี าพ นการชมุ นมุ ตามรฐั ธรรมนญู บบั แรกแ ง สาธารณรฐั เกา ลี ถกู บญั ญตั ิ ว นมาตรา 13280 บญั ญตั วิ า “เสรภี าพของพลเมอื งในการพดู การพมิ พ์ การชมุ นมุ และ การสมาคม จะไมถ่ กู จา� กัด เว้นแต่กฎหมายจะบัญญตั ิไว”้ นับตังแตมีการรับรอง ว นรัฐธรรมนูญ นสวนท่ีเกี่ยวของ กบั เสรภี าพ นการชมุ นมุ มกี ารแก ข นชว งเวลาตา ง ทงั มดสค่ี รงั แล การแก ขรัฐธรรมนูญครังลาสุดคือ ค.ศ. 1987 29, 1987 โดยบญั ญตั ถิ งการรบั รองสทิ ธิ เสรภี าพ ของปร ชาชน นเรอื่ งการชมุ นมุ ว น มาตรา 21 ซง่ บญั ญตั ิ ว ดงั น2ี 81 280 l 13 , ,l ll l l . 281 l 21 1 ll ll , l. 2 ,l l ll . 3l ll . 4 ll l ll l .l l ,l l.

249 1 ปร ชาชนทกุ คนยอ มมเี สรภี าพ นการแสดงความคดิ เ น โดยการพดู แล การพมิ พ รวมทงั เสรภี าพ นการชมุ นมุ แล การสมาคม 2 การกา นด ข ออนญุ าต รอื น าขอ ความ รอื ขา ว ป เ จา นา ทต่ี รวจกอ นนา ปเผยแพร การกา นด  ขออนญุ าตรวมตวั ชมุ นมุ แล การสมาคมจ กร ทา ม ด ภาย ตร ฐั ธรรมนญู แ ง สาธารณรฐั เกา ลจี พบวา เสรภี าพ นการชมุ นมุ ของพลเมอื ง ม ชส ทิ ธเิ ดดขาด แตเ ปน เสรภี าพทอี่ าจถกู จากดั ดภ าย ตก ารบญั ญตั ขิ องก มาย แล มิ ดม กี ารจากดั ขอบเขต นการตราก มายเพอ่ื จากดั เสรภี าพ นการชมุ นมุ ของปร ชาชน ว ดังนัน สาธารณรัฐเกา ลีจงมีก มายท่ีออกมาเพื่อจากัดเสรีภาพ นการชุมนุม คือ รัฐบัญญัติวาดวย การชุมนุมแล การเดินขบวน สาธารณ ค.ศ. 1960 แก ขครังลาสุด ค.ศ. 2007 โดยรัฐบัญญัติ บบั นเี ปน ก มายทมี่ เี นอื า นการกา นดถงขอบเขตแล เสรภี าพ นการชุมนมุ แล เดินขบวนของปร ชาชน นอกจากทร่ี บั รองเสรภี าพ นการชมุ นมุ ว นรฐั ธรรมนญู แลว เกา ลียังมีการบัญญัติก มายเ พา สา รับคุมครองแล จัดการ เกยี่ วกบั การชมุ นมุ สาธารณ น รฐั บญั ญตั วิ า ดว ยการชมุ นมุ แล การ เดนิ ขบวน l 282 เปน ก มาย 282 แปลจากรัฐบัญญัตวิ าดว ยการชุมนุมแล การเดินขบวน ภาษาเกา ลี แปลโดย อาจารยนริศรา ตรบุตร ัว นาสาขาวิชาภาษาเกา ลี ภาควิชาภาษาต วันออก คณ มนษุ ยศาสตร ม าวทิ ยาลัยเชียง ม