CHINA MIEVILLE - Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ

1 0 4 China Mieville πρέπει να τους δίνει κρυφά Ροϋπνόλ, που προκαλεί επιλεκτική αμνη­ σία, σε εκείνα τα πάρτι που οργανώνει.» «Τυπικές κουβέντες ηττοπαθούς κατοίκου της Μπες, αστυφύλακα. Αυτό είναι που δεν αφήνει τη χώρα μας να ορθοποδήσει. Οι αντιπρό­ σωποι Μπουριτς, Νισέμου και Σιέντρ κάνουν ακριβώς τη δουλειά που τους έχουμε εμπιστευτεί.» Για τους Μπουριτς και Νισέμου ήταν λογι­ κό. Ή ταν όμως παράλογο να ανακατεύεται ο Σιέντρ στην οργάνωση των εμπορικών εκθέσεων. Μάλλον εκμεταλλεύτηκε κάποια χάρη που του χρωστούσαν. Το γεγονός ότι υπήρχαν έστω και κάποιες μικρές επιτυχίες, όπως έδειχνε η παρουσία των ξένων επισκεπτών, φάνταζε για αυτόν το λόγο ακόμα πιο εντυπωσιακό. «Βέβαια» είπε ειρωνικά η Κόργουι. «Σοβαρά τώρα, παρατήρησε αυτους τους τόπους όταν βγουν έξω - θα μπορούσα να ορκιστώ ότι αυτή η έκιρραση στα μάτια τους είναι πανικός. Έ χεις δει τα αυτοκί­ νητα που τους πηγαινοφέρνουν μέσα στην πόλη, σε τουριστικά μέρη, σε αλληλοπλεγμένα μέρη και λοιπά; Υποτίθεται πως “βλέπουν αξιο­ θέατα”. Βέβαια. Στην πραγματικότητα ψάχνουν να βρουν έναν τρόπο να ξεφόγουν από δω.» Έδειξα μια οθόνη πληροφοριών. Το αεροπλά­ νο είχε προσγειωθεί. «Μίλησες τελικά με την επιτηρήτρια της Μαχάλια;» ρώτησα την Κόργουι. «Προσπάθησα να την πάρα) τηλέφωνο μια-δυο φορές, αλλά δεν μπορούσα να συνδεθώ, και δεν μου δίνουν το κινητό της.» «Όχι για πολλή ώρα» είπε εκείνη. «Την πέτυχα στο κέντρο. Υπάρ­ χει κάτι σαν ερευνητικό κέντρο που εντάσσεται στην ανασκαφή της Ουλ Κόμα. Η καθηγήτρια Νάνοι είναι από τα μεγάλα κεφάλια εκεί, έχει μια μεγάλη ομάδα φοιτητών. Τέλος πάντων, της τηλεφώνησα και επιβεβαίωσα ότι η Μαχάλια ήταν στην ομάδα της, ότι τώρα τελευταία δεν την είχε δει κανείς, και τα λοιπά και τα λοιπά. Της είπα πως είχα­ με λόγους να πιστεύουμε ότι είχε δολοφονηθεί. Έστειλα και μια φω­ τογραφία. Συγκλονίστηκε.» «Ναι;» «Ναι. Ή ταν... μου έλεγε συνέχεια πόσο καλή φοιτήτρια ήταν η Μαχάλια, πως δεν μπορούσε να το πιστέψει ότι συνέβη κάτι τέτοιο,

Η ΠΟΛΗ & H ΠΟΛΗ 105 και τα λοιπά. Έ χεις πάει οτο Βερολίνο λοιπόν. Μιλάς καθόλου γερ­ μανικά;» «Παλιότερα μιλούσα» είπα. «Άιν μηίσεν*.» «Γιατί είχες πάει;» «Ήμουν νέος. Είχε ένα συνέδριο. “Αστυνόμευση Διαιρεμένων Πό­ λεων.” Είχαν ομιλίες για τη Βουδαπέστη, την Ιερουσαλήμ, το Βερολί­ νο και για την Μπεσέλ και την Ουλ Κόμα.» «Σκατά!» «Ξέρω, ξέρω. Αυτό είχαμε πει και εμείς τότε. Τελείως εκτός θέματος.» «Διαιρεμένων πόλεων; Εκπλήσσομαι που η ακαδημία σε άφησε να πας.» «Ξέρω, μπορούσα σχεδόν να αισθανθώ το δωρεάν εισιτήριό μου να εξατμίζεται από τον πατριωτισμό κάποιων ανθρώπων.» Ο επιτηρητής μου είπε πως δεν ήταν απλώς μια παρανόηση της κατάστασής μας, ήταν μια προσβολή προς τ ψ Μπεσέλ. Υποθέτω πως δεν είχε άδικο. Ή ταν όμως ένα επιδοτούμενο ταξίδι στο εξωτερικό, μπορούσα να πω όχι; Έ πρεπε να τον πείσω. Τουλάχιστον κατάφερα για πρώτη φορά να συναντήσω κατοίκους από την Ουλ Κόμα, οι οποίοι προφανώς εί­ χαν επίσης καταφέρει να ξεπεράσουν και τη δική τους προσβολή. Μια συγκεκριμένη γνωριμία θυμάμαι να την έκανα στην ντίσκο του συνεδρίου. Βάλαμε κι εμείς ένα λιθαράκι να κατευνάσουμε τις διε­ θνείς εντάσεις υπό τη μελωδία του “99 Λουφτμπαλονς**”.» Η Κόργουι ξεφυσηξε, αλλά οι επιβάτες είχαν ήδη αρχίσει να βγαίνουν και σοβα- ρέψαμε, για να έχουμε ευπρεπή έκφραση όταν θα αντικρίζαμε τους γονείς της Μαχάλια. Ο υπάλληλος του τμήματος αλλοδαπών που τους συνόδευε μας είδε και τους έκανε ευγενικά νόημα να έρθουν προς το μέρος μας. Μπορούσαμε να τους αναγνωρίσουμε από φωτογραφίες που μας είχαν στείλει οι Αμερικανοί ομόλογοί μας, όμως θα τους κα­ ταλάβαινα και χωρίς αυτές. Είχαν την έκφραση που έχω δει μόνο σε γονείς που έχουν χάσει το παιδί τους. Τα πρόσωπά τους έμοιαζαν με * Γερμανικά: λίγο. (Σ.τ.Μ.). ** 99 Luftballons: Γερμανικό τραγούδι κοινωνικής διαμαρτυρίας του 1982 (Σ.τ.Μ.).

1 0 6 China Mieville πήλινες μάσκες, πρησμένα από την εξάντληση και τον πόνο. Προχώ­ ρησαν προς την αίθουσα αναμονής σέρνοντας τα πόδια τους, σαν να ήταν δεκαπέντε ή είκοσι χρόνια μεγαλύτεροι απ’ όσο ήταν. «Ο κύριος και η κυρία Γκίαρι;» Είχα εξασκήσει τα αγγλικά μου. «Ω» είπε η γυναίκα. Έτεινε το χέρι της. «Ω ναι, και εσείς, εσείς είστε ο κύριος Κόργουι, έτσι δεν είναι; Είναι-» «Όχι, κυρία μου. Είμαι ο επιθεωρητής Μπόρλου από τη ΜΕΕ της Μπεσέλ.» Έσφιξα το χέρι της και το χέρι του συζύγου της. «Από δω η αστυφύλακας Κόργουι. Κύριε και κυρία Γκίαρι, λυπάμαι, λυπόμαστε βαθύτατα για την απώλειά σας.» Ανοιγόκλεισαν και οι δυο τα μάτια τους όπως κάνουν τα ζώα, ένευ- σαν και άνοιξαν το στόμα, αλλά δεν είπαν τίποτα. Ο πόνος τους έκανε να δείχνουν σαν χαζοί. Ή ταν απάνθρωπο. «Μπορώ) να σας πάω στο ξενοδοχείο σας;» «Όχι, ευχαριστούμε, επιθεωρητή» είπε η κυρία Γκίαρι. Έ ριξα μια ματιά στην Κόργουι, αλλά καταλάβαινε πάνω-κάτω τι λέγαμε. Είχε καλή αντίληψη. «Θα θέλαμε να... θα θέλαμε να κάνουμε αυτό για το οποίο ήρθαμε.» Η κυρία Γκίαρι έσφιγγε και ξέσφιγγε την τσάντα της. «Θα θέλαμε να τη δούμε.» «Φυσικά. Παρακαλώ, περάστε.» Τους οδήγησα στο αυτοκίνητο. «Θα δούμε και την καθηγήτρια Νάνοι;» Ρώτησε ο κύριος Γκίαρι ενώ η Κόργουι οδηγούσε. «Και τους φίλους τής Μέις;» «Όχι, κύριε Γκίαρι» είπα. «Φοβάμαι πως δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Δεν βρίσκονται στην Μπεσέλ. Βρίσκονται στην Ουλ Κόμα.» «Αφού το ξέρεις, Μάικλ, ξέρεις πώς λειτουργούν τα πράγματα εδώ» είπε η γυναίκα του. «Εντάξει, εντάξει» μου είπε σαν να ήμουν εγώ αυτός που του είχε μιλήσει. «Εντάξει, συγγνώμη, αφήστε με... απλά θέλω να μιλήσω στους φίλους της.» «Αυτό μπορεί να κανονιστεί, κύριε Γκίαρι, κυρία Γκίαρι» τους είπα. «Θα δούμε αν μπορείτε να τους μιλήσετε τηλεφωνικώς. Και...» Σκε­ φτόμουν για άδειες εισόδου στο Μέγαρο Ζεύξης. «Θα σας περάσουμε

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 107 με συνοδεία στην Ουλ Κόμα. Αφού τελειώσουμε με όσα πρέπει να γίνουν εδώ.» Η κυρία Γκίαρι κοίταξε το σύζυγό της. Εκείνος ατένιζε έξω, τα σπίτια και τους δρόμους γύρω μας. Κάποιες από τις διαβάσεις που πλησιάζαμε βρίσκονταν στην Ουλ Κόμα, όμως ήμουν σίγουρος ότι δεν θα απέφευγε να τις κοιτάξει. Δεν θα τον ένοιαζε ακόμα κι αν το ήξερε. Μια αθέμιτη, καθ’ οδόν παραβίαση, η θέαση μιας φανταχτε- ρής Ζώνης Οικονομικής Δραστηριότητας της Ουλ Κόμα γεμάτη φρι­ χτά αλλά μεγάλα, δημόσια έργα τέχνης. Οι γονείς της Γκίαρι φορούσαν τα διακριτικά των επισκεπτών στα χρώματα της Μπεσέλ, αλλά δεδομένων των ιδιαίτερων συνθηκών, τους είχαν παραχωρηθεί χαριστικά οι άδειες εισόδου, δεν είχαν πε­ ράσει από τουριστική εκπαίδευση και δεν καταλάβαιναν την έννοια που είχαν τα σύνορα στα μέρη μας. Έτσι κι αλλιώς, δεν θα έδιναν σημασία, λόγω της απώλειάς τους. Ο κίνδυνος παραβίασης ήταν με­ γάλος. Έ πρεπε να τους προστατεύσουμε από αθέλητες ενέργειες που θα τους οδηγούσαν τουλάχιστον σε απέλαση. Μέχρι να ανατεθεί επί­ σημα η υπόθεση στην Παράβαση, είχαμε αναλάβει καθήκοντα ντα­ ντάδων. Δεν θα τους αφήναμε από τα μάτια μας όσο ήταν ξύπνιοι. Η Κόργουι δεν με κοίταζε. Θα έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί. Αν οι γονείς της Μαχάλια ήταν κανονικοί τουρίστες, θα έπρεπε να περάσουν από υποχρεωτική εκπαίδευση προκειμένου να δώσουν αυστηρότατες εξετάσεις εισόδου, θεωρητικές και πρακτικές, που περιλάμβαναν την υιοθέτηση υποθετικών ρόλων, για να τους χορηγηθούν βίζες. Θα μάθαι­ ναν να ξεχωρίζουν, σε γενικές γραμμές τουλάχιστον, τις βασικές διαφο­ ρές αρχιτεκτονικής, ρουχισμού, αλφαβήτων και τρόπων συμπεριφοράς, τα απαγορευμένα χρώματα και χειρονομίες και, ανάλογα με το δάσκα­ λό τους, τις υποτιθέμενες φυσιογνωμικές διαφορές των δύο εθνικοτή­ των. Όλες εκείνες τις υποχρεωτικές λεπτομέρειες που διαφοροποιούσαν την Μπεσέλ από την Ουλ Κόμα και ξεχώριζαν τους κατοίκους τους. Θα μάθαιναν κάποια ελάχιστα πράγματα για την Παράβαση (όχι ότι οι ντόπιοι ήξεραν περισσότερα). Ουσιαστικά θα γνώριζαν όσα έπρεπε ώστε να αποφεύγουν τη διάπραξη προφανών παραβιάσεων.

1 0 8 China Mieville Μετά από μια σειρά μαθημάτων που διαρκούσαν δυο εβδομάδες ή κάπου τόσο, κανένας δεν πίστευε ότι οι επισκέπτες θα μπορούσαν να αναπτυξουν εκείνο το βαθιά καλλιεργημένο ένστικτο αναγνώρισης συνόρων που διέθεταν οι κάτοικοι της Μπες και της Ουλ Κόμα, ότι θα εξοικειώνονταν πραγματικά με τους στοιχειώδεις κανόνες παράβλε­ ψης. Επιμέναμε όμως ότι έπρεπε να συμπεριφέρονται σαν να γνώρι­ ζαν. Οι αρχές της Ουλ Κόμα και εμείς περιμέναμε αυστηρή συμμόρ­ φωση και κανενός είδους αλληλεπίδραση ή έστω έκδηλη ένδειξη αντίληψης της γειτονικής πόλης-κράτους. Καθώς οι κυρώσεις παραβίασης είναι σκληρές (οι δυο πόλεις εξαρ- τώνται από αυτό), η κάθε περίπτωση παραβίασης πρέπει να είναι αδι­ αμφισβήτητη. Όλοι υποψιαζόμαστε ότι ενώ εμείς είμαστε εντελώς εξοι­ κειωμένοι στο να μην τη βλέπουμε, οι τουρίστες που βρίσκονται στο γκέτο της Παλιάς Μπεσέλ παρατηρούν στα κρυφά τη γυάλινη πρόσοψη της εισόδου της γέφυρας Γιαλ Ιράν της Ουλ Κόμα, η οποία από άποψη κυριολεκτικής τοπολογίας συνορεύει με το γκέτο. Κοιτάζοντας τα μπα­ λόνια που έφευγαν ψηλά με τις κορδέλες τους να κυματίζουν στην πα­ ρέλαση για τη Μέρα του Ανέμου της Μπεσέλ, αναμφίβολα δεν θα μπο­ ρούσαν να μην προσέξουν (όπως κάναμε εμείς) τους υπερυψωμένους πύργους με τις σταγονοειδής κορυφές στην περιοχή που ήταν το παλά­ τι, η οποία βρισκόταν δίπλα τους, αλλά ταυτόχρονα τόσο μακριά όσο μια άλλη χώρα. Ό σο δεν έδειχναν με τα χέρια τους και δεν έβγαζαν επιφωνήματα (που είναι και ο λόγος απαγόρευσης εισόδου στους πε­ ρισσότερους ξένους κάτω των δεκαοκτώ), όλοι οι εμπλεκόμενοι μπο­ ρούσαν να εφησυχάσουν θεωρώντας ότι δεν υπήρχε παραβίαση. Τέ­ τοιους περιορισμούς διδάσκει η εκπαίδευση πριν τη χορήγηση βίζας, και όχι τους αυστηρούς κανόνες παράβλεψης που εφαρμόζει ένας ντό­ πιος, και οι περισσότεροι εκπαιδευόμενοι έχουν το μυαλό να το κατα­ λάβουν αυτό. Όλοι μας, μαζί και η Παράβαση, δίνουμε ένα περιθώριο ελαστικότητας στους επισκέπτες, όποτε είναι δυνατό κάτι τέτοιο. Από τον καθρέφτη του αυτοκινήτου είδα τον κύριο Γκίαρι να πα­ ρατηρεί ένα διερχόμενο φορτηγό. Εγώ το αγνόησα, γιατί βρισκόταν στην Ουλ Κόμα.

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 109 Εκείνος και η σύζυγός του μουρμούριζαν περιστασιακά ο ένας στον άλλο - ή τα αγγλικά μου δεν ήταν πολύ καλά ή η ακοή μου, για­ τί δεν μπορούσα να καταλάβω τι έλεγαν. Την περισσότερη ώρα κάθο­ νταν σιωπηλοί, ο καθένας μόνος του, κοιτάζοντας έξω από το παρά­ θυρο που ήταν από τη δική του πλευρά. Ο Σούκμαν δεν βρισκόταν στο εργαστήριό του. Ίσως να ήξερε κα­ λά τον εαυτό του και την εντύπωση που προκαλούσε σε όσους επισκέ­ πτονταν τους νεκρούς. Δεν θα ήθελα να τον συναντήσουμε υπό αυτές τις συνθήκες. Ο Χαμζίνις μας οδήγησε στο χώρο εναπόθεσης. Οι γο­ νείς της αναστέναξαν ταυτόχρονα με πόνο όταν μπήκαν μέσα και αντίκρισαν το σκεπασμένο με σεντόνι σώμα. Ο Χαμζίνις περίμενε σιωπηλά, με σεβασμό, όσο εκείνοι προετοιμάζονταν ψυχολογικά, κι όταν η μητέρα της του έκανε ένα καταφατικό νεύμα, εκείνος αποκά­ λυψε το πρόσωπο της Μαχάλια. Οι γονείς της βόγκηξαν ξανά. Από- μειναν να την κοιτάζουν και μετά από μερικά ατέλειωτα δευτερόλε­ πτα, η μητέρα της την άγγιξε στο πρόσωπο. «Ω, ω ναι, αυτή είναι» είπε ο κύριος Γκίαρι. Φώναξε. «Αυτή είναι, ναι, αυτή είναι η κόρη μου» σαν να περιμέναμε την επίσημη αναγνώ­ ριση από κείνον, κάτι το οποίο δεν ίσχυε. Εκείνοι ήθελαν να τη δουν. Ένευσα σαν να του έδειχνα ότι αυτό ήταν κάτι χρήσιμο για μας και έριξα μια ματιά στον Χαμζίνις, ο οποίος επανέφερε το σεντόνι στη θέση του και άρχισε να ασχολείται με κάτι, καθώς εμείς οδηγούσαμε έξω τους γονείς της Μαχάλια. «ΤΟ ΘΕΛΩ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ, θέλω να πάω στην Ουλ Κόμα» είπε ο κύριος Γκίαρι. Είχα συνηθίσει να ακούω αυτή τη μικρή έμφαση στο ρήμα από τους ξένους. Αισθανόταν περίεργα χρησιμοποιώντας το. «Με συγ- χωρείτε, ξέρω ότι μάλλον είναι... είναι δύσκολο να το κανονίσετε, όμως θέλω να δω το μέρος που...» «Φυσικά» είπα. «Φυσικά» είπε η Κόργουι. Καταλάβαινε το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης και πού και πού έλεγε κάτι. Γευματίζαμε με τους γονείς της Μαχάλια στο «Κουίν Σεζίλ», ένα αρκετά άνετο ξενοδοχείο με το οποίο

n o China Mieville η αστυνομία είχε μακρόχρονη συνεργασία. Το προσωπικό του είχε εμπειρία στο να νταντεύει και να τοποθετεί τα απαραίτητα αόρατα δεσμό σε επισκέπτες που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις. Ο Τζέιμς Θάκερ, ένας εικοσιοκτάχρονος υπάλληλος μεσαίας βαθ­ μίδας της πρεσβείας των ΗΠΑ, καθόταν μαζί μας. Μιλούσε περιστα- σιακά στην Κόργουι σε άπταιστα Μπες. Το εστιατόριο του ξενοδοχεί­ ου είχε θέα στο βόρειο άκρο του νησιού Χοϋσταβ Άιλ. Ποταμόπλοια και από τις δυο πόλεις το επισκέπτονταν. Ο κύριος και η κυρία Γκία- ρι τσιμπολογοϋσαν ανόρεχτα ψάρι με μαύρο πιπέρι. «Υποθέσαμε ότι θα θέλετε να επισκεφτείτε το μέρ,ος που εργαζόταν η κόρη σας» είπα. «Έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις με τον κύριο Θάκερ και τους ομόλογους του στην Ουλ Κόμα σχετικά με τη γραφειοκρατία που χρειάζεται για να σας περάσουμε από το Μέγαρο Ζεύξης. Μια- δυο μέρες πιστεύω είναι αρκετές.» Δεν υπήρχε φυσικά πρεσβεία στην Ουλ Κόμα, μόνο μια σκυθρωπή υπηρεσία προάσπισης αμερικανικών συμφερόντων. «Και... είπατε ότι αυτό το έχει επιληφθεί η Παράβαση τώρα;» είπε η κυρία Γκίαρι. «Είπατε ότι δεν έχει αναλάβει η Ουλ Κόμα τις έρευ­ νες, αλλά αυτή η Παράβαση, σωστά;» Με κοίταξε με τρομερή δυσπι­ στία. «Και πότε θα μιλήσουμε μαζί τους;» Έ ριξα μια ματιά στον Θάκερ. «Αυτό δεν μπορεί να γίνει» είπα. «Η Παράβαση δεν είναι σαν εμάς.» Η κυρία Γκίαρι στύλωσε τα μάτια της πάνω μου. «“Εμάς”... εννο­ είτε την ηολισζάι; Την αστυνομία της Μπεσέλ;» ρώτησε. 'Οταν είπα το «εμάς» περιλάμβανα και την ίδια. «Ναι, μεταξύ άλλων. Δεν... δεν είναι σαν την αστυνομία της Μπεσέλ ούτε της Ουλ Κόμα.» «Δεν μπορώ να-» «Επιθεωρητή Μπόρλου, αφήστε με να το εξηγήσω εγώ» είπε ο Θάκερ. Δίστασε. Ή θελε να φϋγω. Κάθε εξήγηση που θα δινόταν παρουσία μου θα έπρεπε να είναι σχετικά ευγενική. Αν ήταν μόνος του με άλ­ λους Αμερικανούς θα μπορούσε να τους τονίσει πόσο γελοίες και δύ­ σκολες είναι αυτές οι πόλεις, πόσο πολϋ λυπάται εκείνος και οι συνά­

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 111 δελφοί του για τις τόσες πρόσθετες δυσκολίες ενός εγκλήματος που έγινε στην Μπεσέλ και τα λοιπά. Θα μπορούσε να υπαινιχθεί διάφο­ ρα. Ή ταν δύσκολο, ανταγωνιστικό, να προσπαθείς να εξηγήσεις μια διιστάμενη δύναμη όπως η Παράβαση. «Δεν ξέρω πόσα γνωρίζετε για την Παράβαση, κύριε και κυρία Γκίαρι, όμως είναι... δεν είναι σαν άλλες δυνάμεις. Έ χεις κάποια αί­ σθηση των... των δυνατοτήτων της. Η Παράβαση είναι... έχει μοναδι­ κές δυνάμεις. Και είναι, χμ, τρομερά μυστικοπαθής. Εμείς, ως πρε­ σβεία, δεν έχουμε καμία επικοινωνία με... με κάποιον αντιπρόσωπο της Παράβασης. Καταλαβαίνω πόσο παράξενο πρέπει να ακούγεται, όμως... μπορώ να σας βεβαιώσω ότι οι ικανότητες της Παράβασης στην καταδίωξη εγκληματιών είναι, χμ, τερατώδεις. Εντυπωσιακές. Θα ενημερωθούμε για τις προόδους της και για οποιαδήποτε δράση αναλάβει ενάντια σε όποιον θεωρήσει υπεύθυνο.» «Αυτό σημαίνει ότι...» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Εφαρμόζεται η θανα­ τική ποινή εδώ, έτσι δεν είναι;» «Και στην Ουλ Κόμα;» ρώτησε η γυναίκα του. «Βεβαίως» είπε ο Θάκερ. «Αυτό όμως δεν έχει σημασία. Κύριε και κυρία Γκίαρι, οι φίλοι μας στην Μπεσέλ και την Ουλ Κόμα ετοιμάζο­ νται να κάνουν επίκληση στην Παράβαση για να αναλάβει το θάνατο της κόρης σας. Αυτό σημαίνει ότι οι νόμοι της Μπες και της Ουλ Κό­ μα παύουν να έχουν και τόση σημασία. Οι, χμ, κυρώσεις που μπορεί να επιβληθούν από την Παράβαση είναι σχεδόν απεριόριστες.» «Επίκληση;» είπε η κυρία Γκίαρι. «Υπάρχουν πρωτόκολλα» είπα. «Που πρέπει να εφαρμοστούν. Πριν εμφανιστεί η Παράβαση για να τακτοποιήσει την υπόθεση> «Και η δίκη;» ρώτησε ο κύριος Γκίαρι. «Αυτό θα γίνει εν κρυπτά» απάντησα. «Οι... δίκες της Παράβασης» σκέφτηκα να χρησιμοποιήσω αποφάσεις ή ενέργειες «είναι μυστικές.» «Εμείς δεν θα καταθέσουμε; Δεν θα παραστούμε;» Ο κύριος Γκίαρι ήταν κατάπληκτος. Ό λα αυτά υπό κανονικές συνθήκες θα τους τα εί­ χαν εξηγήσει νωρίτερα. Η κυρία Γκίαρι κουνούσε το κεφάλι της θυμω­ μένα.

112 China Mieville «Φοβάμαι πως όχι» είπε ο Θάκερ. «Η κατάσταση εδώ είναι πολύ ιδιαίτερη. Μπορώ όμως να σας εγγυηθώ, με μεγάλη βεβαιότητα, ότι αυτός που το έκανε όχι μόνο θα συλληφθεί, αλλά, χμ, θα τιμωρηθεί πολύ σκληρά.» Κάποιος άλλος στη θέση μου μπορεί και να λυπόταν το δολοφόνο της Μαχάλια Γκίαρι. Εγώ όχι. «Μα αυτό είναι...» «Ξέρω, κυρία Γκίαρι, και λυπάμαι πολύ. Δυστυχώς έτσι είναι τα πράγματα. Η Ουλ Κόμα, η Μπεσέλ και η Παράβαση... Οι συνθήκες είναι πολύ ιδιαίτερες.» «Ω, Θεέ μου. Ξέρετε, αυτά είναι... είναι όλα τιχ πράγματα με τα οποία ανακατευόταν η Μαχάλια» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Η πόλη, η πόλη, η άλλη πόλη. Η Μπεσέλ» -το πρόφερε Μηεζέλ- «και η Ουλ Κόμα. Και οι ώρες είναι.» Το τελευταίο δεν το κατάλαβα. «O-pm'-νι» είπε η κυρία Γκίαρι. Σήκωσα το βλέμμα μου. «Δεν λέγε­ ται Ορεσίνε, αγάπη μου, λέγεται Ορσίνι.» Ο Θάκερ σούφρωσε τα χείλη του ευγενικά, δείχνοντας ότι δεν κα­ ταλάβαινε, και κούνησε ερωτηματικά το κεφάλι του. «Τι είναι αυτό, κυρία Γκίαρι;» ρώτησα. Έσφιξε νευρικά την τσάντα της. Η Κόργουι έβγαλε αθόρυβα ένα σημειωματάριο. «Είναι όλα αυτά με τα οποία ασχολούνταν η Μαχάλια» είπε η κυ­ ρία Γκίαρι. «Είναι αυτό που μελετούσε. Θα γινόταν διδάκτορας με αυτή τη μελέτη.» Ο κύριος Γκίαρι σχημάτισε ένα πονεμένο χαμόγελο ικανοποίησης, υπερηφάνειας, σύγχυσης. «Τα πήγαινε πολύ καλά. Μας είχε πει μερικά πράγματα για όλα αυτά. Απ’ ό,τι φαίνεται, η Ορσίνι είναι κάτι σαν την Παράβαση.» «Από τότε που πρωτοήρθε εδώ» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Αυτό είναι που ήθελε να κάνει.» «Σωστά, ήρθε πρώτα εδώ. Εννοώ... εδώ που είμαστε, στην Μπεσέλ, σωστά; Ή ρθε πρώτα εδώ, αλλά μετά είπε πως έπρεπε να πάει στην Ουλ Κόμα. Θα είμαι ειλικρινής μαζί σου, επιθεωρητή, πίστευα πως στην ουσία ήταν το ίδιο μέρος. Ξέρω ότι αυτό ήταν λάθος. Έ πρεπε να της χορηγήσουν ειδική άδεια για να πάει εκεί, αλλά επειδή είναι, ήταν, φοιτήτρια, έμεινε εκεί για να τελειώσει τις σπουδές της.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 113 «Η Ορσίνι... είναι ένα είδος θρύλου» είπα στον Θάκερ. Η μητέρα της Μαχάλια κούνησε το κεφάλι της καταφατικά, ο πατέρας της έστρεψε το βλέμμα του αλλού. «Δεν μοιάζει και τόσο με την Παράβα­ ση, κυρία Γκίαρι. Η Παράβαση είναι αληθινή. Μια δύναμη. Η Ορσί­ νι είναι...» δίστασα. «Η τρίτη πόλη» είπε η Κόργουι στον Θάκερ, που εξακολουθούσε να είναι συνοφρυωμένος. Όταν έδειξε να μην καταλαβαίνει, εκείνη του εί­ πε: «Είναι ένα μυστικό. Ένα παραμύθι. Βρίσκεται ανάμεσα στις άλλες δυο.» Κούνησε το κεφάλι του προσποιούμενος ότι ενδιαφέρεται, Αλήθεια; «Το αγαπούσε αυτό το μέρος» είπε η κυρία Γκίαρι. Έδειχνε να αναπολεί. «Εννοώ, με συγχωρείτε, εννοώ την Ουλ Κόμα. Είμαστε κο­ ντά στο μέρος όπου έμενε;» Από άποψη καθαρά τεχνική, γεωπροσδιοριστικά, για να χρησιμο­ ποιήσω τον όρο που απαντάται μόνο στην Μπεσέλ και την Ουλ Κόμα, γιατί οπουδήποτε αλλού δεν έχει χρησιμότητα, ήμασταν. Δεν απαντή­ σαμε ούτε εγώ ούτε η Κόργουι, καθώς η ερώτηση ήταν πολύπλοκη. «Τα μελετούσε όλα αυτά για χρόνια, από τότε που διάβασε ένα βιβλίο για τις πόλεις. Οι καθηγητές της πάντα έλεγαν ότι τα πήγαινε άριστα στις σπουδές της.» «Τους συμπαθούσατε τους καθηγητές της;» είπα. «Ω, δεν έτυχε να τους γνωρίσω. Μου είχε δείξει όμως κάποια από τα πράγματα που έκαναν, μου είχε δείξει έναν ιστοχώρο για το πρό­ γραμμα, και το μέρος όπου δούλευε.» «Η καθηγήτρια Νάνοι;» «Ναι, αυτή ήταν η επιτηρήτριά της. Η Μαχάλια τη συμπαθούσε.» «Δούλευαν καλά μαζί;» Η Κόργουι με παρακολουθούσε όταν έκανα την ερώτηση. «Ω, δεν είμαι σίγουρη.» Η κυρία Γκίαρι γέλασε. «Η Μαχάλια τσα­ κωνόταν μαζί της όλη την ώρα. Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν συμφωνούσαν σε πολλά πράγματα, όμως όταν τη ρώτησα “Και τότε πώς δουλεύετε μαζί;” μου είπε ότι δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα. Μου είπε ότι τους άρεσε να διαφωνούν. Η Μαχάλια είπε ότι μάθαινε περισσότερα με αυτό τον τρόπο.»

1 1 4 China Mieville «Γνωρίζατε λεπτομέρειες για την εργασία της κόρης σας;» ρώτησα. «Διαβάζατε τις εκθέσεις της; Σας έλεγε για τους φίλους που είχε κάνει στην Ουλ Κόμα;» Η Κόργουι μετακινήθηκε στη θέση της. Η κυρία Γκίαρι κούνησε το κεφάλι της. «Ω, όχι» είπε. «Επιθεωρητή» είπε ο Θάκερ. «Τα πράγματα με τα οποία ασχολούνταν δεν ήταν κάτι που θα μπορούσα... δεν ήταν κάτι που μ’ ενδιέφερε πραγματικά, κύριε Μπόρλου. Εννοώ ότι από τότε που ήρθε εδώ, δίναμε περισσότερη προσοχή στα άρθρα των εφημερίδων που αφορούσαν την Ουλ Κόμα, και σίγουρα τα διάβαζα. Αλλά όσο ήταν η Μαχάλια ευτυχισμένη ήμουν... ήμασταν και εμείς ευτυχισμένοι. Ευτυχισμένοι για εκείνη που τα πήγαινε καλά μ’ αυτό που της άρεσε, καταλαβαίνετε.» «Επιθεωρητή, πότε πιστεύετε ότι θα έχετε έτοιμα τα χαρτιά μετά­ βασης στην Ουλ Κόμα;» «Πιστεύω σύντομα. Και ήταν όντως; Ευτυχισμένη;» «Ω, πιστεύω πως...» είπε η κυρία Γκίαρι. «Πάντα υπήρχαν κάποιες δραματικές καταστάσεις, ξέρετε.» «Ναι» είπε ο πατέρας της. «Κοιτάξτε» είπε η κυρία Γκίαρι. «Δηλαδή;» είπα εγώ. «Κοιτάξτε, δεν ήταν... απλά είχε αγχωθεί λιγάκι τώρα τελευταία, καταλαβαίνετε. Της είπα ότι αυτό που χρειαζόταν ήταν να έρθει σπί­ τι για διακοπές. Ξέρω, το να πας στο σπίτι σου δεν θεωρείται ακριβώς διακοπές, αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Αλλά εκείνη μου είπε ότι έκανε μεγάλη πρόοδο, κάτι σαν μια μεγάλη ανακάλυψη στη δου­ λειά της.» «Κι αυτό είχε εξοργίσει κάποιους» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Σε παρακαλώ, αγάπη μου.» «Είναι αλήθεια. Μας το είχε πει.» Η Κόργουι με κοίταξε απορημένη. «Κύριε και κυρία Γκίαρι...» Ενώ ο Θάκερ μιλούσε, εξήγησα γρήγορα στην Κόργουι στα Μπες ότι η λέξη που είχε χρησιμοποιήσει ο κύριος Γκίαρι σήμαινε στα αμερι­

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 115 κανικά «θυμώσει» και όχι «μεθύσει», όπως εκείνη ήξερε στα αγγλικά*. «Ποιοι είχαν εξοργιστεί;» τον ρώτησα «Οι καθηγητές της;» «Όχι» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Να πάρει ο διάολος, ποιος νομίζετε ότι το έκανε αυτό;» «Τζον, σε παρακαλώ, σε παρακαλώ...» «Που να πάρει ο διάολος, ποια είναι η γαμημε'νη η Πρώτη Κόμα;» είπε ο κύριος Γκίαρι. «Ούτε καν μας ρωτήσατε ποιοι πιστεύουμε πως το έκαναν. Ούτε καν μας ρωτήσατε. Νομίζετε πως δεν ξέρουμε;» «Τι σας είπε;» ρώτησα. Ο Θάκερ είχε σηκωθεί όρθιος και κουνούσε τα χέρια του στον αέρα καθησυχαστικά, ηρεμήστε όλοι σας. «Κάποιος παλιομπάσταρδος σε ένα συνέδριο της είπε πως η δου­ λειά της είναι προδοσία. Κάποιος την είχε βάλει στο στόχαστρο από την πρώτη φορά που ήρθε εδώ.» «Τζον, σταμάτα, τα μπερδεύεις. Την πρώτη φορά, όταν εκείνος ο άντρας τής είπε αυτό το πράγμα, η Μαχάλια ήταν εδώ. Εδώ εδώ. Εδώ στην Μπεσέλ, όχι στην Ουλ Κόμα, και δεν ήταν η Πρώτη Κόμα, ήταν οι άλλοι, εδώ, οι εθνικιστές ή Αληθινοί Πολίτες, κάπως έτσι, θυμάσαι...» «Μια στιγμή, τι είπατε;» είπα. «Πρώτη Κόμα; Και κάποιος της είπε κάτι όταν εκείνη βρισκόταν στην Μπεσέλ; Πότε έγινε αυτό;» «Περίμενε, αφεντικό, δεν είναι πια...» Η Κόργουι μίλησε γρήγορα στα Μπες. «Μάλλον πρέπει όλοι να ηρεμήσουμε λιγάκι» είπε ο Θάκερ. Αντιμετώπισε τους γονείς της Μαχάλια σαν να είχαν αδικηθεί, και τους ζήτησα συγγνώμη σαν να ήμουν εγώ αυτός που τους είχε αδική­ σει. Ή ξεραν πως δεν έπρεπε να φύγουν από το ξενοδοχείο τους. Εί­ χαμε τοποθετήσει δυο αστυνομικούς στην είσοδο για να είμαστε σί­ γουροι ότι θα υπακούσουν. Τους είπαμε ότι θα τους ειδοποιούσαμε όταν θα ήταν έτοιμα τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα, και ότι θα τους βλέπαμε ξανά την επόμενη μέρα. Αν στο μεταξύ χρειάζονταν κάτι, κάποια πληροφορία, τους είχα αφήσει το τηλέφωνό μου. * Λογοπαίγνιο του συγγραφέα με τη φράση piss off. Στην αμερικανική γλώσσα έχει την έννοια εξοργίζω, ενώ στην αγγλική μεθάω (Σ.τ.Μ.).

1 1 6 China Mieville «Θα βρεθεί» τους είπε η Κόργουι καθώς ετοιμαζόμασταν να φύ­ γουμε. «Η Παράβαση θα βρει αυτόν που το έκανε. Αυτό σας το υπό­ σχομαι.» Ό ταν βγήκαμε έξω, μου είπε: «Με την ευκαιρία, λέγεται Πρώτα η Κόμα, όχι Πρώτη Κόμα. Είναι σαν τους Αληθινούς Πολί­ τες, μόνο που ανήκουν στην Ουλ Κόμα. Είναι τόσο ευχάριστοι όσο και οι δικοί μας, αλλά πολύ πιο μυστικοπαθείς και ευτυχώς δεν είναι δικός μας μπελάς.» Η οργάνωση Αληθινοί Πολίτες έτρεφε αγάπη για την Μπεσέλ πιο ακραία ακόμα και από αυτή του Εθνικού Συνασπισμού του Σιέντρ. Τα μέλη της πραγματοποιούσαν παρελάσεις φορώντας στρατιωτικές στολές και εκφωνούσαν τρομακτικές ομιλίες. Ή ταν νόμιμη, αλλά όχι και τόσο. Δεν είχαμε καταφέρει να αποδείξουμε την εμπλοκή της σε επιθέσεις στη μικρή Ουλ Κόμα της Μπεσέλ, στην πρεσβεία της Ουλ Κόμα, σε τζαμιά, συναγωγές και βιβλιοπωλεία της αριστερός, και στους λίγους μετανάστες που είχαμε. Εμείς -εννοώ εμάς φυσικά, την ηολισζάι- είχαμε εντοπίσει σε περισσότερες από μία περιπτώσεις τους υπαίτιους και είχαμε ανακαλύψει ότι ανήκαν στους ΑΠ, όμως η ίδια η οργάνωση στρεφόταν κατά των επιθέσεων, για να μη δίνει αφορμές, και έτσι κανένας δικαστής δεν την είχε θέσει ακόμα εκτός νόμου. «Και η Μαχάλια ενοχλούσε και τις δυο ομάδες.» «Έτσι λέει ο πατέρας της. Δεν ξέρει...» «Ξέρουμε σίγουρα ότι, πριν από χρόνια, κατάφερε να εξοργίσει τους δικούς μας ενωτικους. Και μετά έκανε το ίδιο και στους εθνικι- στές της άλλης πλευράς; Έ χει μείνει καμία εξτρεμιστική ομάδα που να μην την έχει εκνευρίσει;» Οδηγούσα. «Ξέρεις» είπα «εκείνη η συ­ νάντηση της Επιτροπής Επίβλεψης... ήταν πολύ παράξενη. Κάποια από τα πράγματα που έλεγαν διάφοροι...» «Ο Σιέντρ;» «Ο Σιέντρ σίγουρα, μεταξύ άλλων. Κάποια από τα πράγματα που έλεγαν δεν φαίνονταν καθόλου λογικά τότε. Ίσω ς αν παρακο­ λουθούσα περισσότερο την πολιτική... Ίσ ω ς να το κάνω.» Μετά από μια παύση είπα: «Ίσως θα έπρεπε να κάνουμε μερικές ερωτή­ σεις τριγύρω.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 117 «Τι διάολο, αφεντικό;» Η Κόργουι μετακινήθηκε στο κάθισμά της. Δεν έδειχνε θυμωμένη, αλλά μπερδεμένη. «Και γιατί τους έκανες ολό­ κληρη ανάκριση πριν; Οι μεγάλοι και τρανοί θα κάνουν επίκληση στη γαμημένη την Παράβαοη σε μια-δυο μέρες για να αναλάβει όλες αυτές τις μαλακίες και αλίμονο σ’ αυτόν που καθάρισε τη Μαχάλια. Κατα­ λαβαίνεις τι λέω; Ακόμα κι αν βρούμε κάποιες άκρες τώρα, από στιγ­ μή σε στιγμή θα μας αποσύρουν απ’την υπόθεση. Το μόνο που έχου­ με να κάνουμε είναι να περιμένουμε τις εξελίξεις.» «Ναι» είπα. Λοξοδρόμησα λίγο για να αποφυγω ένα ταξί της Ουλ Κόμα, αποφευγοντας όσο μπορούσα να το δω. «Ναι. Ό μως όπως και να ’χει, κάποιος που μπορεί να εξοργίσει τόσους πολλούς τρελάρες δεν παύει να με εντυπωσιάζει. Και όλοι αυτοί, έτσι κι αλλιώς, κάθο­ νται ο ένας στο λαιμό του άλλου. Εθνικοί της Μπεσέλ, εθνικοί της Ουλ Κόμα, αντι-εθνικοί...» «Άσε την Παράβαση να τα κανονίσει. Είχες δίκιο. Ό πω ς είπες κι εσυ, αφεντικό, της αξίζει η Παράβαση. Της αξίζουν αυτά που μπορεί να κάνει.» «Πράγματι της αξίζει. Και θα την έχει» συμπλήρωσα και συνέχισα να οδηγώ. «Αβάντι. Για το λίγο ακόμα που μας έχει στη διάθεσή της.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΚΤΩ Είτ ε ο Κ ο μ ισ ά ρ ιο ς Γκ α ν τλ εμ δ ιε θ ε τ ε κ α π ο ια υπερφυσική αίσθη­ ση συγχρονισμού, είτε είχε βάλει κάποιον τεχνικό να του εγκαταστή- σει κάποιο προγραμματάκι παράκαμψης στο σύστημά του, γιατί κά­ θε φορά που πήγαινα στο γραφείο τα ι-μέιλ του εμφανίζονταν πάντα πρώτα στον υπολογιστή μου. Ωραία, έλεγε το τελευταίο που μου είχε στείλει, Υποθέτω ότι ο κος & η κα Γχίαρι βρίσκονται ασφαλείς στο ξενοδοχείο τους. Δεν θέλω να πνιγείς για μέρες σττι γραφειοκρατία (είμαι σίγουρος ότι θα συμφωνήσεις), γι’αυτό σε παρακαλώ μόνο ευγενική συνοδεία και τίποτα άλλο μέχρι να ολοκληρω­ θούν τα τυπικά. Η δουλειά μας έχει τελειώσει. Όταν θα ερχόταν η ώρα, θα έπρεπε να παραδώσω όσες πληροφο­ ρίες είχαμε. Ο Γκάντλεμ έλεγε ότι δεν υπήρχε νόημα να φορτώνομαι με δουλειά, ούτε να στερώ από την υπηρεσία το χρόνο μου, γι’ αυτό έπρεπε να σταματήσω να ασχολούμαι με την υπόθεση. Έγραφα και στη συνέχεια διάβαζα παρατηρήσεις οι οποίες ήταν δυσανάγνωστες για όλους τους άλλους, και θα ήταν ακόμα και για μένα τον ίδιο ύστε­ ρα από μια ώρα, παρ’ όλα αυτά τις κρατούσα και τις αρχειοθετούσα προσεκτικά. Ή ταν η τυπική μεθοδολογία που ακολουθούσα. Ξανα­ διάβασα αρκετές φορές το μήνυμα του Γκάντλεμ δυσανασχετώντας. Μάλλον μουρμούρισα και κάτι φωναχτά στον εαυτό μου. Πέρασα αρκετό χρόνο ψάχνοντας κάποια τηλέφωνα -μέσω διαδι­ κτύου και με τη βοήθεια ενός κανονικού τηλεφωνητή στην άλλη άκρη της γραμμής- και έκανα ένα τηλεφώνημα. Η γραμμή έκανε παράσιτα

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 119 καθώς περνούσε από διάφορα διεθνή τηλεφωνικά κέντρα. «Γραφεία Μπολ Γι’αν.» Τους είχα ξανακαλέσει άλλες δυο φορές αλλά και τις δύο είχα συνδεθεί με κάποιον αυτόματο τηλεφωνητή. Ή ταν η πρώτη φορά που κάποιος απαντούσε. Μιλούσε καλά τα Ίλιταν, όμως η προ­ φορά του ήταν βορειοαμερικανική, κι έτσι του απάντησα στα αγγλι­ κά. «Καλησπέρα, προσπαθώ να βρω την καθηγήτρια Νάνοι. Της έχω αφήσει ηχογραφημένα μηνύματα αλλά...» «Ποιος τη ζητεί παρακαλώ;» «Είμαι ο επιθεωρητής Τίαντορ Μπόρλου από τη Μονάδα Ειδε­ χθών Εγκλημάτων της Μπεσέλ.» «Αα. Αα.» Η φωνή του ήταν λίγο διαφορετική τώρα. «Πρόκειται για τη Μαχάλια, έτσι δεν είναι; Επιθεωρητή, είμαι... περιμένετε μισό λε­ πτό, θα προσπαθήσω να βρω την Τζι.» Μια μεγάλη παύση ακολου­ θούμενη από υπόκωφο θόρυβο. «Εδώ Ισαμπέλε Νάνοι.» Η φωνή της ακουγόταν αγχωμένη, θα υπέθετα ότι είναι Αμερικανίδα αν δεν ήξερα ότι είναι από το Τορόντο. Δεν έμοιαζε με την ηχογραφημένη φωνή στον τηλεφωνητή της. «Καθηγήτρια Νάνοι, είμαι ο Τίαντορ Μπόρλου από την ηολισζάι της Μπεσέλ. Πιστεύω πως έχετε μιλήσει με τη συνάδελφό μου, την αστυφύλακα Κόργουι. Λάβατε μήπως τα μηνύματά μου;» «Ναι, επιθεωρητή, είμαι... παρακαλώ δεχτείτε τη συγγνώμη μου, ήθελα να σας πάρω αλλά ήταν, όλα έγιναν... λυπάμαι πολύ...» Μετα­ πηδούσε συνέχεια από αγγλικά σε καλά Μπες και το αντίστροφο. «Σας καταλαβαίνω. Λυπάμαι κι εγώ για τη δεσποινίδα Γκίαρι. Κα­ ταλαβαίνω ότι είναι μια άσχημη στιγμή για εσάς και τους συναδέλ­ φους σας.» «Είμαι, είμαστε όλοι σοκαρισμένοι, επιθεωρητή. Συγκλονισμέ­ νοι. Δεν ξέρω τι να σας πω. Η Μαχάλια ήταν μια εξαιρετική νέα γυναίκα και-» «Καταλαβαίνω.» «Πού βρίσκεστε; Βρίσκεστε... εδώ; Θέλετε να συναντηθούμε;» «Δυστυχώς σας τηλεφωνώ από το εξωτερικό. Είμαι ακόμα στην Μπεσέλ.»

120 China Mieville «Κατάλαβα. Οπότε... πώς μπορώ να σας βοηθήσω, επιθεωρητή; Υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Εννοώ κάποιο πρόβλημα πέρα από όλη αυτή την κατάσταση; Αυτό εννοώ...» Ακόυσα την αναπνοή της. «Περι­ μένω τους γονείς της κάποια από αυτές τις μέρες.» «Ναι, μόλις πριν από λίγο ήμουν μαζί τους» είπα. «Η πρεσβεία τους ετοιμάζει όλα τα απαραίτητα χαρτιά και θα σας επισκεφτουν σύντομα. Δεν σας παίρνω όμως γι’ αυτό, θα ήθελα να μάθω περισσό­ τερα για τη Μαχάλια και τη δουλειά της.» «Συγχωρήστε με, επιθεωρητή Μπόρλου, όμως είχα την εντύπωση πως... ένα τέτοιο έγκλημα... δεν θα κάνετε επίκληση στην Παράβαση; Νόμιζα...» Είχε ηρεμήσει και μιλούσε μόνο στα Μπες πια, οπότε τι να έκανα, παράτησα κι εγώ τα αγγλικά μου, που δεν ήταν καλύτερα από τα Μπες της. «Ναι. Η Επιτροπή Επιτήρησης. Με συγχωρείτε, καθηγήτρια, δεν ξέρω πόσα πράγματα γνωρίζετε για το πώς λειτουργούν αυτά τα θέ­ ματα. Ό μω ς ναι, η ευθύνη για αυτό το συμβάν θα μεταβιβαστεί στην Παράβαση. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό;» «Έτσι νομίζω.» «Εντάξει. Απλά κάνω μια τελευταία έρευνα. Πιο πολύ από περιέρ­ γεια. Ακούμε διάφορα εν δ^ιέρ ο ν τα για τη Μαχάλια. Θα ήθελα να ρωτήσω κάποια πράγματα για τη δουλειά της. Μπορείτε να με βοη­ θήσετε; Ή σασταν η επιτηρήτριά της, έτσι δεν είναι; Έχετε λίγα λεπτά να μιλήσουμε γι' αυτό το θέμα;» «Βεβαίως, επιθεωρητή, αρκετά σας έκανα να περιμένετε. Δεν ξέρω τι ακριβώς-» «Θέλω να μάθω πάνω σε τι εργαζόταν. Και το ιστορικό, πώς γνώ­ ρισε εσάς και πώς εντάχθηκε στο πρόγραμμα. Και επίσης για το Μπολ Γι’αν. Απ’ ό,τι ξέρω, μελετούσε την Ορσίνι.» «Ορίστε;» Η Ισαμπέλε Νάνοι είχε σοκαριστεί. «Ορσίνι; Και βέβαια όχι. Εδώ είμαστε τμήμα αρχαιολογίας.» «Με συγχωρείτε, είχα την εντύπωση... τι εννοείτε λέγοντας ότι είστε τμήμα αρχαιολογίας;» «Εννοώ ότι αν μελετούσε την Ορσίνι, και θα μπορούσαν να υπάρ­

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 121 χουν σπουδαίοι λόγοι για να κάνει κάτι τέτοιο, θα έκανε το διδακτο­ ρικό της στη Λαογραφία ή την Ανθρωπολογία, ή ακόμα στη Συγκρι­ τική Λογοτεχνία. Τα όρια των πανεπιστημιακών κλάδων είναι αρκετά ασαφή. Αυτό επίσης θα σήμαινε ότι η Μαχάλια ανήκε σε κείνη την ομάδα νέων αρχαιολόγων που ενδιαφέρονται πιο πολύ για τον Φουκό και τον Μποντριγιάρ παρά για τον Γκόρντον Τσάιλντ και το σκάψιμο με την αξίνα.» Δεν ακουγόταν θυμωμένη αλλά λυπημένη, και σαν να το διασκέδαζε. «Όμως δεν θα την είχαμε δεχτεί αν το θέμα του διδα­ κτορικού της δεν ήταν πραγματική αρχαιολογία.» «Και τι ήταν λοιπόν;» «Η παλιά ανασκαφή στο Μπολ Γι’αν, επιθεωρητή.» «Πείτε μου, σας παρακαλώ.» «Είμαι σίγουρη πως γνωρίζετε για την αντίφαση που υπάρχει σχε­ τικά με τα πρώιμα τεχνουργήματα εκείνης της περιοχής, επιθεωρητή. Το έδαφος του Μπολ Γι’αν αποκαλύπτει κομμάτια που είναι σίγουρα ηλικίας δυο χιλιάδων ετών. Ό ποια θεωρία κι αν ασπάζεσαι για το Σχίσμα, διαχωρισμός ή σύγκλιση, αυτά που αναζητούμε εμείς προη­ γούνται εκείνης της εποχής. Προηγούνται της Ουλ Κόμα και της Μπεσέλ. Είναι οι ρίζες.» «Πρέπει να είναι εντυπωσιακά.» «Είναι. Και σχεδόν ανεξήγητα. Καταλαβαίνετε ότι δεν ξέρουμε σχεδόν τίποτα για τον πολιτισμό που τα δημιούργησε όλα αυτά;» «Έτσι νομίζω. Έτσι εξηγείται και όλο το ενδιαφέρον, σωστά;» «Βασικά... ναι. Αυτός είναι ο ένας λόγος. Ο άλλος είναι το είδος των αντικειμένων που έχετε εδώ. Αυτό που έκανε η Μαχάλια ήταν, όπως έλεγε και ο τίτλος του διδακτορικού της, “Ερμηνευτική της Ταυτότη­ τας” - η προσπάθεια να τα αποκωδικοποιήσει μελετώντας τον τρόπο σχεδιασμού των γραναζιών και τα λοιπά.» «Δεν είμαι σίγουρος ότι καταλαβαίνω.» «Αυτό σημαίνει ότι έκανε καλή δουλειά. Ο σκοπός ενός διδακτορι­ κού είναι να επιβεβαιώσει ότι κανένας, συμπεριλαμβανομένου του επιτηρητή σου, δεν καταλαβαίνει τι κάνεις μετά από τα πρώτα ένα- δυο χρόνια. Αστειεύομαι φυσικά. Αυτό που έκανε θα επηρέαζε τις

122 China Mieville θεωρίες των δυο πόλεων. Από που προήλθαν και τα λοιπά. Έπαιζε με τα χαρτιά της κλειστά και δεν ήμουν ποτέ σίγουρη από μήνα σε μήνα ποια ήταν ακριβώς η θέση της πάνω στο θέμα, αλλά είχε ακόμα ένα- δυο χρόνια για να πάρει τις αποφάσεις της. Ή να επινοήσει κάτι.» «Άρα βοηθούσε και στην ανασκαφή.» «Βεβαίως. Οι περισσότεροι από τους ερευνητικούς φοιτητές μας βοηθουν. Κάποιοι ως πρωτογενή έρευνα, κάποιοι ως μέρος της οικο­ νομικής συμφωνίας που έχουν κάνει, κάποιοι λίγο κι από τα δυο και κάποιοι για να μας καλοπιάσουν. Η Μαχάλια λάμβανε μια μικρή αμοιβή, αλλά κυρίως την ενδιέφερε να ασχοληθεί από κοντά με τα τεχνουργήματα για τη δουλειά της.» «Κατάλαβα. Με συγχωρείτε, καθηγήτρια Νάνσι, είχα την εντύπω­ ση ότι δουλευε πάνω στην Ορσίνι...» «Κάποτε την ενδιέφερε αυτό το θέμα. Πρώτα πήγε σε ένα συνέδριο στην Μπεσέλ, πριν από χρόνια.» «Ναι, νομίζω πως έχω ακούσει γι’ αυτό.» «Ακριβώς. Είχε προκληθεί κάποιος σάλος τότε, καθώς εκείνη την εποχή η Μαχάλια ασχολούνταν πολύ με την Ορσίνι, ολοκληρωτικά θα έλεγα. Ή ταν μποντενική και η εργασία που παρέδωσε δεν έτυχε κα­ λής αποδοχής. Είχα θαυμάσει τα κότσια της, αλλά ο δρόμος που ακο­ λουθούσε οδηγούσε σε αδιέξοδο. Ό ταν μου υπέβαλε την αίτηση για το διδακτορικό της -για να είμαι ειλικρινής είχα εκπλαγεί που είχε επιλέξει εμένα- έπρεπε να βεβαιωθώ πως ήξερε τι θα γινόταν αποδε­ κτό και τι όχι. Όμως... εννοώ δεν ξέρω τι διάβαζε στον ελεύθερό της χρόνο, όταν όμως έγραφε, όταν μου έστελνε τις ενημερώσεις του δι­ δακτορικού της, ήταν, ήταν όλες καλές.» «Απλά καλές;» είπα. «Δεν ακουγεστε και πολύ...» Δίστασε να απαντήσει. «Κοιτάξτε... για να είμαι ειλικρινής, ήμουν λιγάκι απογοητευμένη. Ή ταν έξυπνη. Το ξέρω ότι ήταν έξυπνη, γιατί σε σεμινάρια και λοιπά ήταν φοβερή. Καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Και δουλευε πάρα πολύ σκληρά. Ή ταν “φυτό”, έτσι λέγαμε, γιατί περνούσε ατέλειωτες ώρες στη βιβλιοθήκη. Ό μω ς η ανάπτυξη του διδακτορικού της...»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 123 «Δεν ήταν καλή.» «Καλή ήταν. Αλήθεια, ήταν μια χαρά. Θα το έπαιρνε χωρίς κανένα πρόβλημα, αλλά δεν θα τάραζε τα νερά. Ή ταν κάπως κοινότοπο, κα­ ταλαβαίνετε; Και δεδομένων των ωρών που δούλευε, ήταν σχετικά μικρό. Παραπομπές και λοιπά. Της είχα μιλήσει γι’ αυτό το θέμα και μου είχε υποσχεθεί ότι, ξέρετε, θα το βελτίωνε.» «Θα μπορούσα να το δω;» «Φυσικά.» Είχε ξαφνιαστεί. «Έτσι πιστεύω τουλάχιστον. Δεν είμαι σίγουρη. Πρέπει να δω αν επιτρέπεται από πλευράς πνευματικών δι­ καιωμάτων. Έχω όσα κεφάλαια μου είχε δώσει, αλλά είναι ημιτελή. Σκόπευε να τα δουλέψει κι άλλο. Αν το είχε τελειώσει και το είχε κοι­ νοποιήσει, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα, όμως όπως είναι τώρα... Μπορώ να το ψάξω λίγο και να σας πω αργότερα; Κανονικά έπρεπε να δημοσιεύει σε επιστημονικά περιοδικά τμήματα του διδακτορικού που ήταν ολοκληρωμένα, όμως δεν το έκανε. Είχαμε μιλήσει και γι’ αυτό. Είχε πει ότι θα το φρόντιζε.» «Τι σημαίνει μποντενική, καθηγήτρια;» «Ω.» Γέλασε. «Με συγχωρείτε. Είναι η πηγή όλης αυτής της ιστορίας για την Ορσίνι. Ο κακόμοιρος ο Ντέιβιντ δεν θα χαιρόταν αν με άκου- γε να χρησιμοποιώ αυτό τον όρο. Αναφέρεται σε κάποιον που έχει εμπνευστεί από το έργο του Ντέιβιντ Μποντέν. Γνωρίζετε το έργο του;» «...Όχι.» «Έγραψε ένα βιβλίο, πριν από χρόνια. Λεγόταν Ανάμεσα στην Πόλη και την Πόλη. Σας θυμίζει τίποτα; Ή ταν κάτι πολύ σπουδαίο για τα μετέπειτα παιδιά των λουλουδιών. Ή ταν η πρώτη φορά στη διάρκεια μιας ολόκληρης γενιάς που κάποιος έπαιρνε την Ορσίνι στα σοβαρά. Δεν με εκπλήσσει που δεν το γνωρίζετε, γιατί εξακολουθεί να είναι παράνομο. Στην Μπεσέλ και την Ουλ Κόμα. Δεν θα το βρείτε ούτε στη βιβλιοθήκη του πανεπιστήμιου. Από μια άποψη ήταν ένα ευφυές έργο. Ο Ντέιβιντ έκανε κάποιες εκτεταμένες αρχειακές έρευνες και εντόπι­ σε αντιστοιχίες και διασυνδέσεις που εξακολουθούν να είναι... εντυ­ πωσιακές. Σε μεγάλο όμως βαθμό, ήταν παράλογες ασυναρτησίες.» «Πώς κι έτσι;»

1 2 4 China Mieviele «Γιατί τα πίστευε πραγματικά! Αντιπαρέβαλε όλες αυτές τις αναφο­ ρές, βρήκε καινούριες, τις συνταίριαξε όλες μαζί συνθέτοντας έναν αστικό μύθο τον οποίο μετά ερμήνευσε ως ένα συγκαλυμμένο μυστικό. Ο Ντέιβιντ... Πρέπει να είμαι λίγο προσεκτική εδώ, επιθεωρητή, γιατί ποτέ δεν πίστεψα, εννοώ δεν πίστεψα πραγματικά, ότι όντως πίστευε όσα έλεγε. Πάντα θεωρούσα ότι ήταν κάτι σαν παιχνίδι, όμως το βιβλίο έλε­ γε ότι εκείνος τα πίστευε. Ή ρθε στην Ουλ Κόμα, από δω πέρασε στην Μπεσέλ, και με κάποιον τρόπο που δεν γνωρίζω -όμως σίγουρα νόμι­ μο- κατάφερε να μετακινείται ανάμεσα στις δυο πόλεις αρκετές φορές, και ισχυρίστηκε ότι είχε βρει ίχνη της ίδιας της Ορσίνι. Και προχώρησε ακόμα παραπέρα, λέγοντας ότι η Ορσίνι δεν είχε απλά υπάρξει σε κά­ ποιο σημείο ανάμεσα στα κενά της δημιουργίας, της συνένωσης ή του διαχωρισμού της Μπεσέλ και της Ουλ Κόμα - δεν θυμάμαι ποια ήταν η θέση του στο θέμα του Σχίσματος. Έλεγε ότι υπάρχει ακόμα.» «Η Ορσίνι;» «Ακριβώς. Μια μυστική αποικία. Μια πόλη ανάμεσα στις πόλεις, με κατοίκους που κυκλοφορούσαν σε κοινή θέα.» «Τι; Κάνοντας τι; Πώς;» «Αόρατοι. Ό πω ς είναι οι κάτοικοι της Ουλ Κόμα για τους κατοί­ κους της Μπες και το αντίστροφο. Κυκλοφορουν στους δρόμους χω­ ρίς να τους βλέπει κανείς, εποπτεύοντας και τις δυο πλευρές. Πιο πάνω κι από την Παράβαση. Και τι κάνουν; Ποιος ξέρει. Έχουν κά­ ποια μυστική ατζέντα. Είμαι σίγουρη πως υπάρχουν ακόμα διαμάχες γι’ αυτό το θέμα στους διάφορους ιστοχώρους για θεωρίες συνωμοσί­ ας. Ο Ντέιβιντ είχε πει ότι θα πάει εκεί και θα εξαφανιστεί.» «Απίστευτο.» «Ακριβώς, απίστευτο. “Απίστευτο” είναι η σωστή λέξη. Είναι ένα διαβόητο βιβλίο. Ψάξτε στο γκουγκλ και θα δείτε. Ό πω ς και να ’χει, όταν πρωτοείδαμε τη Μαχάλια ήταν αρκετά οπισθοδρομική. Μου άρεσε επειδή ήταν θαρραλέα και επειδή, παρότι ήταν μποντενική, είχε αυτοπεποίθηση και εξυπνάδα. Ή ταν όμως ένα παραμύθι, κατα­ λαβαίνετε; Αναρωτιόμουν αν το ήξερε, αν απλά αστειευόταν με τον εαυτό της.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 125 «Είχε όμως σταματήσει να ασχολείται με αυτό το θέμα, έτσι δεν είναι;» «Κανένας ευυπόληπτος καθηγητής δεν θα δεχόταν να επιτηρήσει ένα μποντενικό διδακτορικό. Της το είχα πει ξεκάθαρα όταν γράφτη­ κε, αλλά εκείνη είχε βάλει τα γέλια. Μου είπε ότι δεν ασχολείται πια μ’ αυτά τα πράγματα. Ό πω ς είπα, είχα εκπλαγεί που είχε έρθει σε μένα. Η δουλειά μου δεν είναι τόσο πρωτοποριακή όσο η δική της.» «Οι Φουκό και Ζιζιέκ δεν είναι στον τομέα σας;» «Τους σέβομαι βέβαια, όμως-» «Δεν υπήρχε κάποιος, πώς να το πω, περισσότερο θεωρητικός κα­ θηγητής για να επιλέξει;» «Ασφαλώς, αλλά μου είπε ότι έπρεπε να ασχοληθεί με τα ίδια τα αντικείμενα. Εγώ έχω εξειδίκευση σε τεχνουργήματα. Οι πιο φιλοσο­ φικού αντικειμένου συνεργάτες μου θα... πολλούς δεν θα τους εμπι­ στευόμουν ούτε να καθαρίσουν έναν αμφορέα από τα χώματα.» Γέλα­ σα. «Άρα (μανιάζομαι, ήταν λογικό για κείνη. Είχε επιμείνει πολύ στο να μάθει πώς να κάνει τέτοιου είδους πράγματα. Μου είχε προκαλέ- σει έκπληξη, αλλά και ικανοποίηση. Καταλαβαίνετε, επιθεωρητή, ότι αυτά τα αντικείμενα είναι μοναδικά;» «Έτσι νομίζω. Έχω φυσικά ακούσει και όλες τις φήμες.» «Εννοείτε για τις μαγικές δυνάμεις τους; Πολύ θα ήθελα να ήταν αλήθεια. Έστω κι έτσι όμως, παραμένουν ασύγκριτα. Αυτός ο υλικός πολιτισμός δεν έχει καμία λογική. Σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δεν ξεθάβεις πράγματα που μοιάζουν με ό,τι πιο προηγμένο έχει να δείξει η ύστερη αρχαιότητα, πανέμορφα και πολύπλοκα αντικείμενα από χαλκό, ανακατεμένα με αντικείμενα που ανήκουν ολοφάνερα στη νεολιθική εποχή. Η επιστήμη της στρωματογραφίας πάει περίπατο με αυτές τις ανακαλύψεις. Αυτό το γεγονός χρησιμοποιήθηκε ως από­ δειξη ενάντια στη στρωματογραφική συσχέτιση μέσω διαγραμματικης απεικόνισης - κακώς βέβαια, αλλά μπορείτε να καταλάβετε γιατί. Αυ­ τός είναι ο λόγος που κάνει αυτά τα ευρήματα τόσο δημοφιλή μεταξύ των νέων αρχαιολόγων. Κι αυτό, χωρίς καν να υπολογίσουμε όλες τις ιστορίες που λέγονται, και οι οποίες είναι μόνο ιστορίες, αλλά αυτό

126 China Mieville δεν εμποδίζει τους επίδοξους ερευνητές να λαχταρούν μια ευκαιρία να ρίξουν μια ματιά στα ευρήματα. Ό πω ς και να ’χει, θα περίμενα η Μαχάλια να προσπαθήσει να πάει στον Ντέιβ, αν και δεν θα στεκόταν και πολύ τυχερή.» «Ντέιβ; Ο Μποντέν; Ζει; Διδάσκει;» «Και βέβαια ζει. Αλλά ακόμα και τότε που η Μαχάλια ασχολούνταν πιο σοβαρά με αυτά τα πράγματα, δεν θα είχε καταφέρει να τον έχει επιτηρητή της. Βάζω στοίχημα ότι ήρθε σε επικοινωνία μαζί του όταν πρωτοξεκίνησε τις έρευνές της. Και βάζω επίσης στοίχημα ότι την απέρριψε με συνοπτικές διαδικασίες. Τα έχει απαρνηθεί όλα αυτά εδώ και χρόνια. Αυτά κατέστρεψαν τη ζωή του. Ρωτήστε τον. Ένα εφηβικό ξέσπασμα που δεν μπόρεσε ποτέ του να αποτινάξει. Ποτέ δεν ξαναδημοσίευσε κάτι που να αξίζει - στιγματίστηκε σαν “ο άν­ θρωπος της Ορσίνι” για την υπόλοιπη καριέρα του. Θα σας τα πει και ο ίδιος, αν τον ρωτήσετε.» «Μπορεί και να το κάνω. Τον γνωρίζετε;» «Είναι συνάδελφος. Ο χώρος της προ-Σχίσματος αρχαιολογίας εί­ ναι μικρός. Είναι κι αυτός στο Πρινς οφ Γουέιλς, τουλάχιστον περι- στασιακά. Ζει εδώ, στην Ουλ Κόμα.» Η Ισαμπέλε Νάνοι περνούσε αρκετούς μήνες το χρόνο σε διαμερί­ σματα της Ουλ Κόμα στην περιοχή που βρισκόταν το πανεπιστήμιο, όπου το Πρινς οφ Γουέιλς και άλλα καναδικά ιδρύματα εκμεταλλεύ­ ονταν με χαρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ μποϋκόταραν την Ουλ Κόμα. Ο Καναδάς, από την άλλη, σύναπτε πρόθυμα ισχυρούς ακαδημαϊκούς και οικονομικούς δεσμούς με ιδρύματα της Ουλ Κόμα. Η Μπεσέλ, φυσικά, διατηρούσε φιλικές σχέσεις και με τον Καναδά και με τις ΗΠΑ, αλλά ο ενθουσιασμός με τον οποίο οι δυο χώρες συν­ δέθηκαν με την εξασθενημένη αγορά μας δεν ήταν τίποτα μπροστά στον ενθουσιασμό με τον οποίο προσέγγισε ο Καναδάς αυτό που απο- καλούσαν οικονομία του Νέου Λύκου. Ή μασταν ένα κοπρόσκυλο του δρόμου, ένας κοκαλιάρης αρουραίος. Τα περισσότερα παρασιτικά ζώα ζουν κάπου στο ενδιάμεσο. Είναι πολύ δύσκολο να αποδείξεις ότι οι φοβιτσιάρες σαύρες που εμφανίζονται μόνο όταν έχει κρύο και κα­

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 127 τοικούν σε ρωγμές στους τοίχους της Μπες μπορούν να ζήσουν μόνο στην Μπες, όπως πολλοί ισχυρίζονται. Φυσικά και πεθαίνουν αν μετα­ φερθούν στην Ουλ Κόμα (έστω κι αν η μεταχείρισή τους είναι καλύτε­ ρη από εκείνη που τους επιφυλάσσουν τα παιδιά), όμως ακόμα και στην Μπεσέλ πεθαίνουν στην αιχμαλωσία. Περιστέρια, ποντίκια, λύ­ κοι, νυχτερίδες ζουν και στις δυο πόλεις, είναι αλληλοπλεγμένα ζώα. Όμως η άγραφη παράδοση, η γενική αν και κάπως ομιχλώδης παρα­ δοχή, λέει ότι η πλειονότητα των ντόπιων λύκων -μοχθηρά, κοκαλιά- ρικα πλάσματα που έχουν από καιρό προσαρμοστεί στην πόλη και ζουν από τα σκουπίδια- ανήκουν στην Μπες. Μόνο εκείνοι οι λίγοι που είναι αρκετά μεγαλόσωμοι και με πλουσιότερο τρίχωμα θεωρείται ότι ανήκουν στην Ουλ Κόμα. Πολλοί πολίτες της Μπεσέλ αποφεύγουν να παραβαίνουν αυτό το -παντελώς άχρηστο και επινοημένο- σύνορο κατηγοριοποίησης με το να μην αναφέρονται καθόλου στους λύκους. Κάποτε είχα διώξει ένα ζευγάρι λύκων τρομάζοντάς τους ενώ έψαχναν για τροφή στα σκουπίδια σιην αυλή του κτιρίου μου. Τους είχα πετάξει κάτι. Ή ταν σε ασυνήθιστα καλή κατάσταση και κάποιοι από τους γείτο- νές μου είχαν μείνει κατάπληκτοι λες και είχα κάνει παραβίαση. Οι περισσότεροι από τους Ουλκομανιστές, όπως χαρακτήριζε και η Νάνοι τον εαυτό της, ζούσαν σε δυο μέρη ταυτόχρονα - μου το εξή­ γησε με κάποια ενοχή στη φωνή της, αναφέροντας συνεχώς ότι κά­ ποια παραξενιά της ιστορίας είχε τοποθετήσει τις πιο αρχαιολογικά γόνιμες περιοχές σε εδάφη που ήταν αποκλειστικά της Ουλ Κόμα ή που ήταν αλληλοπλεγμένα αλλά που η Ουλ Κόμα είχε μεγαλύτερη επιρροή απ’ ό,τι η Μπες. Το πανεπιστήμιο Πρινς οφ Γουέιλς έχει κάνει συμφωνίες συνεργασίας με αρκετές ακαδημίες της Ουλ Κόμα. Ο Ντέιβιντ Μποντέν ζούσε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου στην Ουλ Κόμα και λιγότερο στην πατρίδα του, τον Καναδά. Τώρα βρισκόταν στην Ουλ Κόμα. Ό πω ς με πληροφόρησε η Νάνοι, είχε μερικούς φοι­ τητές και όχι ιδιαίτερο εκπαιδευτικό φόρτο, και πάλι, όμως, δεν μπο­ ρούσα να τον βρω στο τηλέφωνο που μου είχε δώσει. Λίγο ψάξιμο στο διαδίκτυο. Δεν ήταν δύσκολο να επιβεβαιώσω τα περισσότερα απ’όσα μου είχε πει η Ισαμπέλε Νάνοι. Βρήκα μια ιστό-

1 2 8 China Mieville σελίδα που ανέγραφε τον τίτλο του διδακτορικού της Μαχάλια (δεν είχαν κατεβάσει ακόμα τις όποιες αναφορές στο όνομά της, ούτε είχαν ανεβάσει κάποια τιμητική αναφορά, κάτι που ήμουν σίγουρος ότι ετοί­ μαζαν). Βρήκα τη λίστα δημοσιεύσεων της Νάνοι και του Ντέιβιντ Μποντέν. Η δική του περιείχε και το βιβλίο που είχε αναφέρει η Νάνοι, γραμμένο το 1975, δυο άρθρα από την ίδια περίπου περίοδο, ένα ακό­ μα μια δεκαετία αργότερα, και από κει και πέρα κυρίως αποσπάσματα σε περιοδικά, κάποια από τα οποία ήταν συγκεντρωμένα σε έναν τόμο. Βρήκα το fracturedcity.org, τον κυριότερο ιστοχώρο συζήτησης για τα παράδοξα της παρα-αστικολογίας, για την εμμονή με την Ουλ Κόμα και την Μπεσέλ (η προσέγγιση του ιστοχώρου που συνένωνε τις δυο πόλεις σε ένα αντικείμενο έρευνας θα προκαλουσε την οργή της κοινής γνώμης και στις δυο πόλεις, αλλά κρίνοντας από τα σχόλια οτο φόρουμ, το επισκέπτονταν συχνά, αν και ελαφρώς παράνομα, και οι δυο πλευρές). Από εκεί μια σειρά υπερσυνδέομων (προφανώς είχαν εμπιστοσύνη στην ανοχή ή την ανικανότητα των λογοκριτών, καθώς πολλές από τις διευθύνσεις των διακομιστών είχαν κατάληξη .πη και .zb, ενδεικτικές της Ουλ Κόμα και της Μπεσέλ) με οδήγησαν σε μερι­ κές παραγράφους αντιγραμμένες από το Ανάμεσα στην Πόλη και την Πόλη. Έλεγαν ό,τι μου είχε πει η Νάνοι. Ο ήχος του τηλεφώνου μου με ξάφνιασε. Συνειδητοποίησα ότι είχε σκοτεινιάσει, ήταν περασμένες εφτά. «Μπόρλου» είπα, ακουμπώντας την πλάτη μου πίσω στην καρέκλα. «Επιθεωρητή; Σκατά, έχουμε πρόβλημα. Είμαι ο Σιζόρια.» Ο Αγκίμ Σιζόρια ήταν ένας από τους αστυνομικούς που είχαν τοποθετηθεί στο ξενοδοχείο για να προσέχουν τους γονείς της Μαχάλια. Έτριψα τα μάτια μου και έλεγξα τα ι-μέιλ μου για να δω μήπως είχα παραλείψει να δια­ βάσω κάποιο εισερχόμενο μήνυμα. Ακουγόταν φασαρία πίσω του, σαν από οχλαγωγία. «Επιθεωρητή, ο κύριος Γκίαρι... ήταν Α/Α*. Έκανε... παραβίαση.» «Τι;» Αδικαιολονήτως Απών.

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 129 «Βγήκε από το δωμάτιο, επιθεωρητή.» Πίσω του ακουγόταν μια γυναίκα που φώναζε δυνατά. «Τι διάολο έγινε;» «Δεν ξέρω πώς κατάφερε να μας περάσει, επιθεωρητή, δεν μπορώ να καταλάβω. Αλλά δεν έλειψε για πολύ.» «Πώς το ξέρεις; Πώς τον πιάσατε;» Βλαστήμησε ξανά. «Δεν τον πιάσαμε εμείς. Η Παράβαση τον έπιασε. Τηλεφωνώ από το αυτοκίνητο, επιθεωρητή, είμαστε καθ’ οδόν για το αεροδρόμιο. Η Παράβαση μας... μας συνοδεύει. Κάπου. Μας είπαν τι να κάνουμε. Οι φωνές που ακουτε είναι από την κυρία Γκίαρι. Ο σύζυγός της πρέπει να φύγει. Αμέσως.» Η ΚΟΡΓΟΥΙ ΕΙΧΕ ΦΥΓΕΙ και δεν απαντούσε το τηλέφωνό της. Πήρα ένα από τα αυτοκίνητά μας που δεν φέρουν τα διακριτικά της αστυνομίας, αλλά το οδήγησα με τις σειρήνες σε λειτουργία, να βγάζουν εκείνο τον υσιερικό ήχο, για να μπορώ να παραβαίνω τον κώδικα κυκλοφορίας. (Μόνο οι κανονισμοί της Μπεσέλ είχαν ισχύ πάνω μου και επομένως μπορούσα να τους αγνοήσω, όμως ο κώδικας κυκλοφορίας είναι ένα από τα σημεία συμβιβασμού και η Επιτροπή Επίβλεψης διασφαλίζει ελάχιστες αποκλίσεις μεταξύ των κωδίκων της Μπεσέλ και της Ουλ Κόμα. Αν και οι κυκλοφοριακές μας συνήθειες δεν είναι πανομοιότυ­ πες, για χάρη των πεζών και των αυτοκινήτων που έχουν να αντιμετω­ πίσουν -και να αγνοήσουν- πολλή ξένη κυκλοφορία, τα δικά μας και τα δικά τους οχήματα κινούνται με παρόμοιες ταχύτητες και παρόμοιο τρόπο. Μαθαίνουμε να αποφεύγουμε διακριτικά τα γειτονικά οχήμα­ τα έκτακτης ανάγκης, καθώς και τα δικά μας.) Δεν υπήρχαν πτήσεις προς το εξωτερικό για τις επόμενες δυο ώρες, γι’αυτό θα κρατούσαν σε απομόνωση τους γονείς της Μαχάλια και με κάποιον κρυφό τρόπο η Παράβαση θα τους παρακολουθούσε στο αεροπλάνο για να βεβαιωθεί ότι επιβιβάστηκαν και ότι βρίσκονταν στον αέρα. Η πρεσβεία μας στις ΗΠΑ θα πρέπει να είχε ήδη ενημε­ ρωθεί καθώς και οι αντιπρόσωποι στην Ουλ Κόμα, και η ένδειξη άρ­

1 3 0 China Mieville νηση βίζας θα έμπαινε δίπλα στα ονόματα τους στα συστήματα και των δυο πόλεων. Από τη στιγμή που θα έφευγαν δεν θα μπορούσαν να ξανάρθουν. Έτρεξα μέσα στο αεροδρόμιο προς τα γραφεία της ηολισ- ζάι και τους έδειξα το σήμα μου. «Που είναι ο κύριος και η κυρία Γκίαρι;» «Στο κρατητήριο, επιθεωρητή.» Ανάλογα με το τι θα αντίκριζα, ήμουν έτοιμος να πω ξέρετε τι έηαθαν αυτοί οι άνθρωποι, ό,τι κι αν έχουν κάνει, μόλις έχασαν μια κόρη, και τα λοι­ πά, όμως δεν χρειάστηκε. Τους είχαν δώσει φαγητό και νερό και τους είχαν φερθεί ευγενικά. Ο Σιζόρια ήταν μαζί τους στο δωματιάκι. Μουρ­ μούριζε κάτι στην κυρία Γκίαρι με τα στοιχειώδη αγγλικά που γνώριζε. Εκείνη με κοίταξε με δάκρυα στα μάτια. Για μια στιγμή μου πέρασε απ’το μυαλό ότι ο συζυγός της κοιμόταν στο κρεβάτι του κρατητηρίου. Μετά παρατήρησα ότι ήταν απόλυτα ακίνητος και άλλαξα γνώμη. «Επιθεωρητή» είπε ο Σιζόρια. «Τι του συνέβη;» «Είναι... η Παράβαση το έκανε, επιθεωρητή. Μάλλον δεν έχει πά- θει τίποτα και σε λίγο θα συνέλθει. Δεν ξέρω. Δεν ξέρω τι διάολο του έκαναν.» Η κυρία Γκίαρι είπε: «Δηλψτριάσατε το συζυγό μου...» «Σας παρακαλώ, κυρία Γκίαρι.» Ο Σιζόρια σηκώθηκε και πλησίασε προς το μέρος μου. Χαμήλωσε τη φωνή του, αν και μιλούσε πλέον στα Μπες. «Δεν ξέραμε τίποτα γι’ αυτό, επιθεωρητή. Ακούσαμε κάποια φασαρία απέξω και κάποιος μπήκε στο λόμπι όπου βρισκόμασταν.» Η κυρία Γκίαρι μιλούσε κλαίγοντας στον αναίσθητο συζυγό της. «Ο Γκίαρι μπαίνει μέσα παραπατώντας και πέφτει κάτω λιπόθυμος. Οι φυλακές από την ασφάλεια του ξενοδοχείου πηγαίνουν προς το μέρος του, βλέπουν μια μορφή να στέκεται πίσω από τον Γκίαρι στο διάδρο­ μο, σταματούν και περιμένουν. Ακούω μια φωνή να λέει: “Ξέρετε τι αντιπροσωπεύω. Ο κύριος Γκίαρι παραβίασε. Πάρτε τον.”» Ο Σιζόρια κούνησε ανήμπορα το κεφάλι του. «Μετά, και ενώ ακόμα δεν μπορού­ σα να δω καθαρά τι συνέβαινε, όποιος κι αν ήταν αυτός που μίλησε, είχε εξαφανιστεί.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 131 «Πώς...;» «Δεν ξέρω τι σκατά έγινε, επιθεωρητή. Αναλαμβάνω... αναλαμβά­ νω όλη την ευθυνη. Ο Γκίαρι κατάφερε να μας περάσει.» Τον κοίταξα διαπεραστικά. «Μήπως θες να σου δώσω και κανένα αναθεματισμένο κουλουράκι; Φυσικά και είναι δική σου η ευθυνη. Τι έκανε;» «Δεν ξέρω. Η Παράβαση είχε φύγει πριν προλάβω να αρθρώσω λέξη.» «Και όσον αφορά...» έκανα ένα νόημα προς τη μεριά της κυρίας Γκίαρι. «Εκείνη δεν είναι για απέλαση. Δεν έκανε τίποτα.» Ψιθύριζε. «Όταν όμως της είπα ότι έπρεπε να πάρουμε το συζυγό της, εκείνη είπε ότι θα πήγαινε μαζί του. Δεν θέλει να μείνει εδώ μόνη της.» «Επιθεωρητή Μπόρλου.» Η κυρία Γκίαρι προσπαθούσε να ακου­ στεί ψύχραιμη. «Αν μιλάτε για μένα, τότε θα έπρεπε να απευθύνεστε σε μένα. Είδατε τι έκαναν στο συζυγό μου;» «Κυρία Γκίαρι, λυπάμαι πολύ.» «Και καλά κάνετε...» «Κυρία Γκίαρι, δεν το έκανα εγώ. Ούτε ο Σιζόρια. Ούτε κάποιος άλλος από τους αστυνομικούς μου. Καταλαβαίνετε;» «Ω, Παράβαση, Παράβαση, Παράβαση...» «Κυρία Γκίαρι, ο σΰζυγός σας έκανε κάτι πολύ σοβαρό. Πολύ σο­ βαρό.» Ή ταν σιωπηλή αλλά η αναπνοή της ήταν βαριά. «Καταλαβαί­ νετε τι λέω; Μήπως έγινε κάποιο λάθος; Δεν σας εξηγήσαμε ξεκάθαρα το σύστημα ισορροπιών μεταξύ της Μπεσέλ και της Ουλ Κόμα; Κα­ ταλαβαίνετε ότι αυτή η απέλαση δεν έχει καμία σχέση με εμάς, αλλά είμαστε απολύτως ανίσχυροι να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, ότι ο σΰζυγός σας είναι, ακουστέ με, είναι απίστευτα τυχερός που αυτό είναι το μόνο που έπαθε;» Η κυρία Γκίαρι δεν είπε τίποτα. «Στο αυτοκίνητο, μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ο σΰζυγός σας δεν είχε πολυκαταλά- βει πώς λειτουργούν τα πράγματα εδώ, οπότε πείτε μου, κυρία Γκίαρι, πήγε κάτι λάθος; Παρεξήγησε τις... συμβουλές μας; Γιατί δεν τον εί­ δαν οι άντρες μου να φεύγει; Που ήθελε να πάει;»

1 3 2 China Mieville Εξακολουθούσε να δείχνει έτοιμη να βάλει τα κλάματα. Έ ριξε μια ματιά στον αναίσθητο σύζυγό της και η στάση της άλλαξε. Όρθωσε το σώμα της και ψιθύρισε στο σύζυγό της κάτι που δεν μπόρεσα να καταλάβω. Η κυρία Γκίαρι με κοίταξε. «Ήταν στην πολεμική αεροπορία» είπε. «Νομίζεις ότι αυτός που βλέ­ πεις είναι απλά ένας χοντρός ηλικιωμένος άντρας;» Τον άγγιξε. «Ποτέ δεν μας ρωτήσατε ποιος μπορεί να το έκανε αυτό, επιθεωρητή. Δεν ξέ­ ρω τι συμπέρασμα να βγάλω για σας. Αλήθεια δεν ξέρω. Όπως είπε και ο σύζυγός μου, νομίζετε πως δεν ξέρουμε ποιος το έκανε;» Από μια πλαϊνή θήκη της τσάντας της έβγαλε ένα χαρτάκι, το έσφιξε στην παλάμη της, το δίπλωσε και το ξεδίπλωσε χωρίς να το κοιτάζει, και το έβαλε πάλι μέσα. «Νομίζετε ότι η κόρη μας δεν μας μίλησε; Πρώτη Κόμα, Αληθινοί Πολίτες, Εθνικός Συνασπισμός... Η Μαχάλια φοβόταν, επιθεωρητή. »Δεν έχουμε ακόμα καταλάβει ποιος το έκανε, και δεν ξέρουμε γιατί, αλλά εσείς πού νομίζετε πως πήγαινε ο σύζυγός μου; Πήγαινε να μάθει. Του είπα ότι δεν θα κατάιρερνε τίποτα, γιατί δεν ήξερε ούτε να μιλάει ούτε να διαβάζει τη γλώσσα, όμως είχε τις διευθύνσεις που βρήκαμε στο διαδίκτυο και ένα λεξικό με τις βασικές φράσεις και, τι νομίζετε, ότι θα του έλεγα να μην πάει; Να μην πάει; Είμαι πολύ πε­ ρήφανη γι’ αυτόν. Αυτοί οι άνθρωποι μισούσαν τη Μαχάλια εδώ και χρόνια, από την πρώτη φορά που ήρθε εδώ.» «Τι βρήκατε στο διαδίκτυο;» «Κι όταν λέω εδώ, εννοώ εδώ, στην Μπεσέλ. Ό ταν ήρθε στο συνέ­ δριο. Και μετά τα ίδια, με άλλους στην Ουλ Κόμα. Μη μου πείτε ότι δεν συνδέονται τα περιστατικά. Ή ξερε ότι θα δημιουργούσε εχθρούς. Ό ταν άρχισε να ψάχνει για την Ορσίνι έκανε εχθρούς. Ό ταν άρχισε να ψάχνει πιο βαθιά έκανε κι άλλους. Ό λοι τους τη μισούσαν γι’ αυτό που έκανε. Γι’ αυτά που ήξερε.» «Ποιος τη μισούσε;» «Όλοι τους.» «Τι ήξερε;» Κούνησε το κεφάλι της και ανακάθισε. «Ο σύζυγός μου πήγαινε να ερευνήσει.»

Η ΠΟΛΗ & H ΠΟΛΗ 133 Είχε βγει από το ξενοδοχείο από το παράθυρο ενός μπάνιου που βρισκόταν στο ισόγειο, αποφευγοντας έτσι τους αστυνομικούς που είχα βάλει να φυλάνε. Έκανε μερικά μόνο βήματα στην άλλη μεριά του δρόμου, κάτι που θα ήταν απλά μια ανυπακοή στους κανόνες που του είχαμε θέσει, αν δεν είχε κάνει το λάθος να βγει από μια αλληλο- πλεγμένη περιοχή και να εισέλθει σε μια ξένη, σε ένα προαύλιο που υπήρχε μόνο στην Ουλ Κόμα. Η Παράβαση, η οποία πρέπει να τον παρακολουθούσε συνεχώς, είχε παρέμβει. Ή λπιζα να μην του έχουν κάνει κάτι πολύ σοβαρό. Αν του είχαν κάνει κάτι σοβαρό, ήμουν σί­ γουρος ότι κανένας γιατρός στην πατρίδα του δεν θα μπορούσε να διαγνώσει την αιτία της κατάστασής του. Τι μπορούσα να πω; «Λυπάμαι για ό,τι έγινε, κυρία Γκίαρι. Ο συζυγός σας δεν έπρεπε να προσπαθήσει να ξεγλιστρήσει από την Παράβαση. Είμαι... Είμα­ στε στην ίδια μεριά.» Με κοίταξε προσεκτικά. Μετά από λίγο μου ψιθύρισε: «Αφήστε μας να φυγουμε τότε. Εμπρός. Μπορούμε να επιστρέφουμε περπατώντας στην πόλη. Έχου­ με χρήματα. Εμείς... ο συζυγός μου θα τρελαθεί. Έ χει ανάγκη να ψά­ ξει. Θα επιστρέφει. Θα έρθουμε μέσω Ουγγαρίας ή μέσω Τουρκίας ή Αρμενίας. Υπάρχουν τρόποι να επιστρέφουμε, ξέρετε... Θα μάθουμε ποιος το έκανε...» «Κυρία Γκίαρι, η Παράβαση μας παρακολουθεί τώρα. Αυτή τη στιγμή.»Άνοιξα τα χέρια μου, τα σήκωσα αργά και τα γέμισα με αέρα. «Δεν θα κάνατε ούτε δέκα βήματα. Τι ακριβώς νομίζετε ότι μπορείτε να κάνετε; Δεν μιλάτε Μπες ούτε Τλιταν. Εγώ... Αφήστε εμένα, κυρία Γκίαρι. Αφήστε με να κάνω τη δουλειά μου για σας.» Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΙΑΡΙ ΗΤΑΝ ΑΚΟΜΑΑΝΑΙΣΘΗΤΟΣ όταν άρχισε η επιβίβαση στο αεροπλάνο. Η κυρία Γκίαρι με κοίταξε με απογοήτευση και ελπί­ δα, και προσπάθησα να της ξαναπώ ότι δεν μπορούσα να κάνω τίπο­ τα, ότι ο κύριος Γκίαρι το είχε προκαλέσει από μόνος του. Δεν υπήρ­ χαν πολλοί επιβάτες. Αναρωτήθηκα που να βρισκόταν η Παράβαση. Η αποστολή μας θα είχε τελειώσει όταν θα σφράγιζαν οι πόρτες του αεροπλάνου. Η κυρία Γκίαρι έβαλε ένα μαξιλάρι στο κεφάλι του συ­

1 3 4 ChinaMieville ζύγου της, καθώς τρανταζόταν στο φορείο με το οποίο τον μεταφέρα­ με. Στην πόρτα του αεροπλάνου, τη στιγμή που τους οδηγούσαν στις θέσεις τους, έδειξα το σήμα μου σε έναν από τους αεροσυνοδούς. «Φροντίστε τους.» «Τους απελασμένους;» «Ναι. Σοβαρολογώ.» Σήκωσε τα φρύδια του, αλλά ένευσε καταφα­ τικά. Πήγα στις θέσεις που κάθονταν οι γονείς της Μαχάλια. Η κυρία Γκίαρι με κοίταξε επίμονα. Έσκυψα. «Κυρία Γκίαρι, παρακαλώ, μεταβιβάστε τη συγγνώμη μου στο σύ­ ζυγό σας. Δεν έπρεπε να κάνει ό,τι έκανε, αλλά καταλαβαίνω το λόγο.» Δίστασα. «Ξέρετε... αν ήξερε καλύτερα την Μπεσέλ, θα είχε αποφύγει να μπει στην Ουλ Κόμα, και τότε η Παράβαση δεν θα μπορούσε να τον σταματήσει.» Εκείνη συνέχισε να με κοιτάζει. «Αφήστε με να σας βοηθήσω μ’ αυτό.» Σηκώθηκα όρθιος, πήρα την τσάντα της και την έβαλα στο ντουλάπι πάνω από τη θέση της. «Όταν φυσικά μάθουμε τι συμβαίνει, αν βρούμε κάποιες ενδείξεις ή πληροφορίες, θα σας ενημερώσω.» Πάλι δεν είπε τίποτα. Το στόμα της έτρεμε. Προσπα­ θούσε να αποφασίσει αν θα συμφωνούσε μαζί μου ή αν θα με κατη­ γορούσε για κάτι. Έκανα μια μικρή, παλιομοδίτικη υπόκλιση, γύρισα και κατέβηκα από το αεροπλάνο αφήνοντάς τους μόνους. Ό ταν επέστρεψα στο κτίριο του αεροδρομίου, έβγαλα το χαρτάκι που είχα πάρει από την πλαϊνή θήκη της τσάντας της και το κοίταξα. Το όνομα μιας οργάνωσης, Αληθινοί Πολίτες, αντιγραμμένο από το διαδίκτυο. Αυτοί έπρεπε να του είχε πει η κόρη του ότι τη μισούσαν, και κει πήγαινε ο κύριος Γκίαρι με τις προσωπικές έρευνές του. Μία διεύθυνση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΝΕΑ Η ΚΟΡΓΟΥΙ ΠΑΡΑΠΟΝΕΘΗΚΕ - περισσότερο γιατί έτσι οφείλε να κά­ νει, παρά γιατί το εννοούσε πραγματικά. «Γιατί όλα αυτά, αφεντικό; Δεν θα γίνει επίκληση στην Παράβαση από στιγμή σε στιγμή;» «Θα γίνει. Η αλήθεια είναι πως έχουν ήδη αργήσει. Δεν θα έπρεπε να την έχουν κάνει μέχρι τώρα; Δεν μπορώ να καταλάβω τι τους καθυστερεί.» «Άρα τι διάολο κάνουμε, αφεντικό; Γιατί βιαζόμαστε τόσο με όλα αυτά; Η Μαχάλια σύντομα θα έχει την ίδια την Παράβαση να κυνη­ γάει το δολοφόνο της.» Συνέχισα να οδηγώ. «Να πάρει, δεν θέλεις να την παραδώσεις την υπόθεση, έτσι δεν είναι;» «Και βέβαια θέλω.» «Τότε...;» «Απλά θέλω να ελέγξω κάποια πράγματα πρώτα, σε αυτό τον απρό­ σμενο αλλά λίγο χρόνο που έχουμε.» Σταμάτησε να με καρφώνει με το βλέμμα της όταν φτάσαμε στο αρχηγείο των Αληθινών Πολιτών. Είχα κάνει ένα τηλεφώνημα στα κεντρικά και είχα βάλει κάποιον να ελέγξει τη διεύθυνση. Ή ταν σω­ στή. Ό πω ς ήταν γραμμένη στο χαρτάκι της κυρίας Γκίαρι. Είχα προ­ σπαθήσει να βρω τον Σενβόι, το γνωστό που είχα στη μυστική αστυ­ νομία, αλλά δεν τα κατάφερα, κι έτσι βασίστηκα σε ό,τι γνώριζα και ό,τι είχα βιαστικά διαβάσει για τους ΑΠ. Η Κόργουι στεκόταν πίσω μου και την είδα να αγγίζει τη λαβή του όπλου της. Η πόρτα ήταν ενισχυμένη και τα παράθυρα σφραγισμένα, αλλά το ίδιο το οίκημα είτε ήταν κατοικία είτε είχε προοριστεί για κατοικία,

1 3 6 China Mieville κάτι το οποίο ίσχυε και για τα υπόλοιπα σπίτια του δρόμου. (Αναρω­ τήθηκα αν είχαν αποπειραθεί ποτέ να διαλύσουν τους ΑΓΊ λόγω πα­ ραβίασης οικιστικής ζώνης.) Ο δρόμος σχεδόν έμοιαζε αλληλοπλεγ- μένος λόγω της φαινομενικά τυχαίας εναλλαγής ανάμεσα σε μονοκα­ τοικίες και πολυκατοικίες, αλλά δεν ήταν, ήταν αποκλειστικός της Μπεσέλ και η εναλλαγή της τεχνοτροπίας ήταν απλά μια αρχιτεκτο­ νική ιδιοτροπία. Βρισκόταν όμως σε μικρή απόσταση από μια έντονα αλληλοπλεγμένη περιοχή. Είχα ακούσει να λέγεται από τους φιλελεύθερους ότι ήταν κάτι πα­ ραπάνω από ειρωνεία το γεγονός πως η εγγύτητα της Ουλ Κόμα έδινε στους ΑΠ την ευκαιρία να τρομοκρατούν τον εχθρό. Ό σο κι αν τους αγνοούσαν οι κάτοικοι της Ουλ Κόμα που ζοΰσαν εκεί κοντά, δεν μπορεί να μην είχαν αποτυπώσει σιο μυαλό τους τις παραστρατιωτι- κές στολές, τις επιγραφές που έγραφαν Πρώτα η Μπεσέλ. Θα μπορού­ σε κάποιος να ισχυριστεί ότι ήταν παραβίαση, αν και κάτι τέτοιο δεν ήταν αλήθεια. Καθώς πλησιάζαμε, τους είδαμε να χαλαρώνουν, καπνίζοντας, πί­ νοντας και γελώντας δυνατά. Η προσπάθειά τους να διεκδικήσουν το δρόμο ήταν τόσο φανερή που έβγαζε μάτι. Υπήρχε μόνο μία γυναίκα ανάμεσά τους. Μας κοίταξαν όλοι. Αντάλλαξαν κάποιες γρήγορες κουβέντες και οι περισσότεροι μπήκαν στο κτίριο, αφήνοντας μερι­ κούς δίπλα στην πόρτα. Άντρες που (ρορούσαν δερμάτινα και τζιν και ένας που, παρά το κρύο, φορούσε ένα αμάνικο μπλουζάκι αποκαλύ­ πτοντας τους δυνατούς μυς του- όλοι μάς κοίταζαν. Ένας μποντιμπίλ- ντερ, αρκετοί από τους υπόλοιπους με κοντοκουρεμένα μαλλιά, ενώ ένας τους είχε ένα παλιομοδίτικο κούρεμα της αριστοκρατίας της Μπες, με τα μαλλιά κομμένα κοντά γύρω και πάνω από το κεφάλι και αφημένα μακριά πίσω. Στηριζόταν σε ένα ρόπαλο του μπέιζμπολ. Το μπέιζμπολ δεν συγκαταλεγόταν στα αθλήματα της Μπες, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να τον κατηγορήσουν για Οπλοκατοχή με Πρό­ θεση. Ένας από τους άντρες μουρμούρισε κάτι στον Κουρεμένο, μί­ λησε γρήγορα σε ένα κινητό και το έκλεισε. Δεν υπήρχαν πολλοί πε­ ραστικοί. Ό σοι υπήρχαν, ανήκαν φυσικά στην Μπες, άρα μπορούσαν

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 137 να μας δουν και το έκαναν, αν και οι περισσότεροι όταν αντίκριζαν την ομάδα των ΑΠ απομάκρυναν το βλέμμα τους. «Είσαι έτοιμη;» «Γαμήσου, αφεντικό» απάντησε η Κόργουι μουρμουρίζοντας. Αυ­ τός που κρατούσε το ρόπαλο το κούνησε δήθεν αδιάφορα προς το μέρος μας. Λίγα μέτρα πριν φτάσουμε στην επιτροπή υποδοχής, είπα φωναχτά στον ασύρματο: «Φτάσαμε στο αρχηγείο των ΑΠ, Γκιένταρ Στρας τέσσερα-έντεκα, σύμφωνα με το σχέδιο. Επόμενη επικοινωνία σε μία ώρα. Κωδικός επιφυλακής. Οι ενισχύσεις σε ετοιμότητα.» Τρά­ βηξα γρήγορα τον αντίχειρά μου από τον ασύρματο πριν προλάβει να ακουστεί η απάντηση του τηλεφωνητή του κέντρου, που θα ήταν κάτι σαν Τι ναι αυτά που λες, Μηόρλον; «Μπορώ να βοηθήσω σε κάτι, αστυνομικέ;» είπε ο μεγαλόσωμος άντρας. Ένας από τους συντρόφους του κοίταξε την Κόργουι από πάνω μέχρι κάτω και έκανε ήχους φιλιών που έμοιαζαν με τιτίβιομα πουλιου. «Ναι, πηγαίνουμε μέσα για να κάνουμε κάποιες ερωτήσεις.» «Δεν το νομίζω.» Ο Κουρεμένος χαμογέλασε, αλλά αυτός που είχε μιλήσει ήταν ο Μπρατσαράς. «Θέλουμε απλά να κάνουμε κάποιες ερωτήσεις.» «Δύσκολο.» Αυτός ήταν ο άντρας που είχε κάνει το γρήγορο τηλε­ φώνημα, ένας ξανθός άντρας με σχεδόν ξυρισμένο κεφάλι που ξεπρό­ βαλε μπροστά από το μεγαλόσωμο φίλο του. «Έχετε ένταλμα Εισόδου και Έρευνας; Ό χι; Τότε δεν θα μπείτε μέσα.» Άλλαξα θέση. «Αν δεν έχετε κάτι να κρύψετε, γιατί δεν μας αφήνε­ τε να μπούμε;» είπε η Κόργουι. «Έχουμε μερικές ερωτήσεις...» Αλλά ο Μπρατσαράς και ο Κουρεμένος έβαλαν τα γέλια. «Σε παρακαλώ» είπε ο Κουρεμένος. Κούνησε το κεφάλι του. «Σε παρακαλώ. Σε ποιους νομίζεις ότι μιλάς;» Ο ξανθός άντρας του έκανε νόημα να το βουλώσει. «Η συζήτηση έχει τελειώσει» είπε. «Τι γνωρίζετε για την Μπιέλα Μαρ;» ρώτησα. Με κοίταζαν δίχως ίχνος αναγνώρισης ή αβεβαιότητας. «Μαχάλια Γκίαρι;» Αυτό το όνο­

1 3 8 China Mieville μα το ήξεραν. Αυτός που είχε κάνει το τηλεφώνημα έβγαλε ένα επι­ φώνημα α! και ο Κουρεμένος ψιθύρισε κάτι στο μεγαλόσωμο άντρα. «Η Γκίαρι» είπε ο μποντιμπίλντερ. «Διαβάσαμε τις εφημερίδες.» Ανασήκωσε τους ώμους του αδιάφορα σαν να έλεγε τα ’θελε και τα ’ιιαθε. «Ναι. Έ να μάθημα για τους κίνδυνους της επικίνδυνης συμπε­ ριφοράς.» «Πώς κι έτσι;» Στηρίχτηκα συντροφικά στον παραστάτη της πόρ­ τας αναγκάζοντας τον Κουρεμένο να οπισθοχωρήσει ένα-δυο βήματα. Μουρμούρισε πάλι στο φίλο του. Δεν μπόρεσα να ακούσω τι του είπε. «Κανένας δεν συγχωρεί τις επιθέσεις, αλλά η δεσποινίς Γκίαρι» -ο άντρας που έκανε το τηλεφώνημα είπε το όνομά της με υπερβολικά αμερικανική προφορά και προχώρησε για να σταθεί ανάμεσα σε μας και σε όλους τους υπόλοιπους- «είχε δημιουργήσει μια φήμη και ανά­ μεσα στους πατριώτες. Η αλήθεια είναι πως είχαμε καιρό να μάθουμε νέα της. Ελπίζαμε πως θα είχε καλύτερη προοπτική. Απ’ό,τι φαίνεται, κάναμε λάθος.» Ανασήκωσε τους ώμους του. «Αν δυσφημείς την Μπε- σέλ, θα γυρίσει και θα σε δαγκώσει.» «Ποια δυσφήμιση;» είπε η Κόργουι. «Τι ξέρετε για κείνη;» «Έλα τώρα, αστυφύλακα! Δες πάνω σε τι δούλευε! Δεν ήταν φίλη της Μπεσέλ.» «Εντάξει» είπε ο Ξανθομάλλης. «Ήταν ενωτική. Ή , στη χειρότερη, κατάσκοπος.» Κοίταξα την Κόργουι και κείνη κοίταξε εμένα. «Τι;» είπα. «Εσείς τι θα επιλέγατε;» «Δεν ήταν...» είπε η Κόργουι. Διστάσαμε και οι δυο. Οι άντρες παρέμειναν στην είσοδο της πόρτας και δεν ασχολού­ νταν πια μαζί μας. Ο Κουρεμένος έδειχνε έτοιμος να πει κάτι ως απά­ ντηση στην ερώτησή μου, αλλά ο Μπρατσαράς του είπε: «Άσ’το, Κά- ζος» και κείνος το βούλωσε, κι απλά συνέχισε να μας παρακολουθεί πίσω από την πλάτη του μεγαλόσωμου άντρα. Ο άλλος που είχε μιλή­ σει, συντάχθηκε ήσυχα μαζί τους και όλοι τους απομακρύνθηκαν με­ ρικά μέτρα, αλλά εξακολουθώντας να με παρακολουθούν. Προσπά­ θησα να πάρω τον Σενβόι, αλλά δεν απαντούσε στην ασφαλή γραμμή του. Ξαφνικά σκέφτηκα ότι θα μπορούσε (λίγοι γνώριζαν την αποστο­

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 139 λή του κι εγώ δεν ήμουν ένας από αυτους) να βρίσκεται μέσα στο κτίριο που ήταν μπροστά μου. «Επιθεωρητή Μπόρλου.» Η φωνή ακούστηκε από πίσω μας. Ένα κομψό μαύρο αυτοκίνητο είχε παρκάρει πίσω από το δικό μας και ένας άντρας περπατούσε προς το μέρος μας, έχοντας αφήσει ανοιχτή την πόρτα του οδηγού. Ή ταν λίγο μεγαλύτερος από πενήντα, θα έλε­ γα επιβλητικός, με αδρό, ρυτιδωμένο πρόσωπο. Φορούσε ένα σοβαρό σκούρο κοστούμι χωρίς γραβάτα. Ό σα μαλλιά δεν του είχαν πέσει, ήταν γκρίζα και κοντοκομμένα. «Επιθεωρητή» είπε ξανά. «Είναι ώρα να φύγετε.» Ανασήκωσα το φρύδι μου. «Φυσικά, φυσικά» είπα. «Με συγχωρείς, αλλά... ποιος στο όνομα της Παρθένου είσαι εσυ;» «Χάρκαρντ Γκοζ. Δικηγόρος των Αληθινών Πολιτών της Μπεσέλ.» Αρκετοί από την ομάδα των τραμπούκων έδειξαν να ξαφνιάζονται όταν το άκουσαν. «Α, τέλεια» ψιθύρισε η Κόργουι. Κοίταξα επιδεικτικά τον Γκοζ. Ή ταν ολοφάνερο πως ήταν από τους ακριβοπληρωμένους δικηγόρους. «Και απλά έτυχε να περνάς, έτσι δεν είναι;» είπα. «Ή μήπως έλαβες κάποιο τηλεφώνημα;» Έκλεισα το μάτι στον άντρα που κρατούσε το τηλέφωνο κι αυτός ανασήκωσε τους ώμους του. Αρκετά φιλικά. «Φα­ ντάζομαι πως δεν έχεις απευθείας γραμμή μ’αυτά τα φερέφωνα, άρα από ποιον ήταν; Μίλησαν στον Σιέντρ; Ποιος σε πήρε τηλέφωνο;» Σήκωσε το φρύδι του. «Άφησέ με να μαντέψω γιατί βρίσκεσαι εδώ, επιθεωρητή.» «Μια στιγμή, Γκοζ... πώς ξέρεις ποιος είμαι;» «Άφησέ με να μαντέψω - βρίσκεσαι εδώ κάνοντας ερωτήσεις για τη Μαχάλια Γκίαρι.» «Ακριβώς. Τα αγόρια σου εδώ δεν δείχνουν και πολύ στενοχωρη­ μένα με το θάνατό της. Δεν έχουν την παραμικρή ιδέα ποια ήταν η δουλειά της και την κατηγορουν έχοντας την ψευδαίσθηση ότι ήταν μια ενωτική, κάτι που θα έκανε τους ενωτικους να ξεσπάσουν σε άγρια γέλια. Έ χεις ακουστά την Ορσίνι; Και επαναλαμβάνω: Πώς ξέρεις τ’ όνομά μου;»

1 4 0 China Mieville «Επιθεωρητή, αλήθεια σκοπεύεις να σπαταλήσεις όλο μας το χρό­ νο; Ορσίνι; Ό πω ς κι αν ήθελε να το σερβίρει η Γκίαρι, ό,τι κι αν προσποιούνταν πως έκανε, ό,τι ανόητα σχόλια κι αν κολλούσε στα γραπτά της, όλα καταλήγουν στο ότι η δουλειά της ήταν να υπονομεύ­ σει την Μπεσέλ. Αυτό το έθνος δεν είναι παιχνιδάκι, επιθεωρητή. Με καταλαβαίνεις; Είτε η Γκίαρι ήταν ανόητη και σπαταλουσε το χρόνο της με τα παραμυθία των γιαγιάδων, που καταφέρνουν να είναι ανού­ σια και προσβλητικά ταυτόχρονα, είτε δεν ήταν καθόλου ανόητη και όλη αυτή η δουλειά σχετικά με την κρυφή πόλη που στερούσε τη δύ­ ναμη από την Μπεσέλ δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει κάποιον τελείως διαφορετικό σκοπό. Άλλωστε, απ’ ό,τι φαίνεται, αισθανόταν πιο άνετα στην Ουλ Κόμα, δεν συμφωνείς;» «Με κοροϊδεύεις; Τι θέλεις να πεις; Ό τι η Μαχάλια προσποιούνταν ότι δούλευε πάνω στην Ορσίνι; Ό τι ήταν εχθρός της Μπεσέλ; Ό τι ήταν τι; Μια πράκτορας της Ουλ Κόμα...;» Ο Γκοζ με πλησίασε. Έκανε νόημα στην ομάδα των ΑΠ κι εκείνοι μπήκαν στο οχυρωμένο σπίτι τους αφήνοντας την πόρτα μισάνοιχτη, περιμένοντας και παρακολουθώντας. «Επιθεωρητή, δεν έχεις ένταλμα Εισόδου και Έρευνας. Φύγε. Αν σκοπεύεις να επιμείνεις, είναι καθήκον μου να σου πω τα εξής: αν συνεχίσεις αυτή την προσέγγιση, θα παραπονεθώ στους ανωτέρους σου για παρενόχληση της καθ’ όλα νόμιμης, όπως γνωρίζεις, οργάνω­ σης των Αληθινών Πολιτών της Μπεσέλ.» Περίμενα για λίγο. Ή θελε να πει κι άλλα. «Και αναρωτήσου τι συμπέρασμα θα έβγαζες για κά­ ποιον ο οποίος έρχεται εδώ στην Μπεσέλ, ξεκινάει έρευνα πάνω σε ένα θέμα που εδώ και καιρό έχει δικαιολογημένα απαξιωθεί από επι­ φανείς μελετητές, που υποστηρίζει την αχρηστία και την αδυναμία της Μπεσέλ, που, ως ήταν αναμενόμενο, δημιουργεί παντού εχθρούς και στη συνέχεια φεύγει και πηγαίνει κατευθείαν στην Ουλ Κόμα. Και εκεί, κάτι που φαίνεται πως δεν γνωρίζεις, σιγά σιγά παρατάει αυτό το ακατάλληλο για έρευνα θέμα, και για χρόνια ολόκληρα σταματάει να ασχολείται με την Ορσίνι - είναι σαν να παραδέχεται ότι το όλο θέμα ήταν μπλόφα, για τ’ όνομα του Θεού! Δουλεύει σε μια από τις πιο

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 141 σπουδαίες νηέρ της Ουλ Κόμα ανασκαφές του τελευταίου αιώνα. Με ρωτάς αν υποπτεύομαι τα κίνητρά της; Τα υποπτεύομαι.» Η Κόργουι τον κοίταζε με το στόμα ανοιχτό. «Διάολε, είχες δίκιο, αφεντικό» είπε χωρίς να χαμηλώσει τη φωνή της. «Είναι πράγματι όλοι τους βαρεμένοι.» Ο Γκοζ την κοίταξε ψυχρά. «Πώς τα γνωρίζεις όλα αυτά, κύριε Γκοζ;» είπα. «Σχετικά με τη δουλειά της;» «Για την ερευνά της; Σε παρακαλώ. Ακόμα και χωρίς τις εφημερί­ δες να σκαλίζουν το παρελθόν της, οι τίτλοι των διδακτορικών και τα συνεδριακά έγγραφα δεν αποτελούν κρατικά μυστικά, Μπόρλου. Υπάρχει κάτι που λέγεται διαδίκτυο. Δοκίμασε το κάποια στιγμή.» «Και...» «Απλά φύγε» είπε. «Δώσε στον Γκάντλεμ τα χαιρετίσματά μου. Τη θέλεις τη δουλειά σου, επιθεωρητή; Ό χι, δεν είναι απειλή, απλά μια ερώτηση κάνω. Θα ήθελες να συνεχίσεις να δουλεύεις; Θα ήθελες να κρατήσεις τη δουλειά που έχεις; Είσαι σοβαρός, επιθεωρητή Πώς- Ξέρω-Το-Όνομά-Σου;» Έβαλε τα γέλια. «Νομίζεις πως εδώ» έδειξε προς το κτίριο «καταλήγουν όλα;» «Όχι, βέβαια» είπα. «Κάποιος σε πήρε τηλέφωνο.» «Ώρα να φεύγεις.» «Ποια εφημερίδα διάβασες;» είπα υφιόνοντας τη φωνή μου. Συνέ­ χισα να κοιτάζω τον Γκοζ, όμως έστριψα λίγο το κεφάλι μου ώστε να δείξω ότι απευθυνόμουν στους άντρες που βρίσκονταν στην είσοδο. «Μπρατσαρά; Κουρεμένε; Ποια εφημερίδα;» «Αρκετά» είπε ο κοντοκουρεμένος καθώς ο Μπρατσαράς μού απα­ ντούσε: «Τι;» «Είπατε ότι διαβάσατε στην εφημερίδα για τη Μαχάλια. Σε ποια εφημερίδα; Απ’όσο ξέρω καμία δεν έχει αναφέρει ακόμα το πραγμα­ τικό της όνομα. Ή ταν ακόμα Φουλάνα την τελευταία φορά που κοί­ ταξα. Προφανώς διαβάζω τις λάθος εφημερίδες. Τι θα έπρεπε να διαβάζω λοιπόν;» Μουρμουρητό και γέλιο. «Μαθαίνω διάφορα.» Ο Γκοζ δεν είπε σιον άντρα να το βουλώσει. «Ποιος ξέρει πού μπορεί να το άκουσα;» Δεν μπορούσα να βγάλω

1 4 2 China Mieville ασφαλή συμπεράσματα από αυτό. Οι πληροφορίες διέρρεαν γρήγο­ ρα, ακόμα και από υποθετικά ασφαλείς επιτροπές, και ήταν πιθανό να είχε διαρρεύσει τ’ όνομά της ή ακόμα και να έχει δημοσιευτεί κά­ που, αν και δεν το είχε πάρει πουθενά το μάτι μου. Ακόμα κι αν δεν είχε γίνει, θα γινόταν σύντομα. «Και σχετικά με το τι θα έπρεπε να διαβάζεις, την Κραυγή του Αόρατος, φυσικά!» Κούνησε στον αέρα την εφημερίδα των ΑΠ. «Όλα αυτά είναι συναρπαστικά» είπα. «Είστε όλοι σας πολύ καλά πληροφορημένοι. Ενώ εγώ ο κακομοίρης... υποθέτω θα ανακουφιστώ όταν παραδώσω την υπόθεση. Αλλωστε δεν θα μπορούσα να την κρα­ τήσω. Ό πω ς είπες κι εσυ, δεν έχω τα κατάλληλα χαρτιά για να κάνω τις κατάλληλες ερωτήσεις. Φυσικά η Παράβαση δεν χρειάζεται χαρ­ τιά. Μπορούν να ρωτήσουν ό,τι θέλουν, όποιον θέλουν.» Αυτό τους έκανε να σωπάσουν. Τους κοίταξα -τον Μπρατσαρά, τον Κουρεμένο, τον τηλεφωνητή και το δικηγόρο- για λίγα μόνο δευτερό­ λεπτα, πριν αρχίσω να προχωρώ με την Κόργουι πίσω μου. «ΤΙ ΑΧΩΝΕΥΤΟΙ ΚΑΡΙΟΛΗΔΕΣ.» «Δεν πειράζει» είπα. «Έτσι κι αλλιώς, τους ψαρεύαμε. Κάπως πα­ ράτολμα. Αν και δεν περίμενα να μου τα ψάλλουν σαν να ήμουν ένα άτακτο παιδάκι.» «Τι ήταν όλα αυτά...; Πώς ήξερε ποιος είσαι; Και όλη αυτή η ιστο­ ρία με τις απειλές...» «Δεν ξέρω. Τσως να τις εννοούσε. Ίσω ς να μου έκανε τη ζωή δύ­ σκολη αν συνέχιζα να σκαλίζω. Δεν θα με απασχολεί για πολύ ακόμα.» «Έχω ακούσει κάποια πράγματα» είπε η Κόργουι. «Για διασυνδέ­ σεις, εννοώ. Ό λοι ξέρουν πως οι ΑΠ είναι ουσιαστικά οι στρατιώτες του Εθνικού Συνασπισμού, άρα ο δικηγόρος πρέπει να γνωρίζει τον Σιέντρ. Ό πω ς είπες κι εσυ, μάλλον κάπως έτσι έγιναν τα πράγματα: πήραν τηλέφωνο τον Σιέντρ και κείνος με τη σειρά του πήρε το δικη­ γόρο.» Δεν είπα τίποτα. «Μάλλον έτσι έγινε. Ίσω ς από κείνον να έμα­ θαν και για τη Μαχάλια. Είναι όμως ο Σιέντρ τόσο ηλίθιος ώστε να μας στείλει στους ΑΠ;»

H ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 143 «Το είπες κι εσύ η ίδια ότι είναι πολύ ηλίθιος.» «Ναι, εντάξει, γιατί όμως θα έκανε κάτι τέτοιο;» «Γιατί είναι τραμπούκος.» «Σωστό. Όλοι τους είναι - έτσι λειτουργεί η πολιτική, ξέρεις. Άρα ίσως, ναι, αυτό είναι, απλά θέλουν να σε φοβίσουν για να κάνεις πίσω.» «Να κάνω πίσω σε τι;» «Εννοώ απλά να σε φοβίσουν. Ό χι ότι υπάρχει κάτι για να κάνεις πίσω. Αυτοί οι τύποι είναι κακοποιοί από γεννησιμιού τους.» «Ποιος ξέρει; Ίσω ς να έχει κάποιο μυστικό που να θέλει να κρα­ τήσει για τον εαυτό του, ίσως και όχι. Παραδέχομαι ότι μου αρέσει η σκέψη της Παράβασης να καταδιώκει αυτόν και την ομάδα του. Ό ταν τελικά γίνει η επίκληση.» «Σίγουρα, απλά μου φάνηκε... ακόμα ψάχνουμε διάφορα, και ανα­ ρωτήθηκα μήπως προτιμούσες να συνεχίσεις... δεν περίμενα να ασχο­ ληθούμε κι άλλο με την υπόθεση. Εννοώ ότι απλά περιμένουμε την επιτροπή...» «Ναι» είπα. «Απλά, ξέρεις.» Την κοίταξα και μετά έστρεψα το βλέμμα μου μακριά. «Είναι καλό που την παραδίδουμε αυτή την υπό­ θεση. Η Μαχάλια χρειάζεται την Παράβαση. Όμως δεν έχουμε πα- ραδώσει ακόμα. Όσο περισσότερα στοιχεία τούς δώσουμε, τόσο το καλύτερο, υποθέτω...» Αυτό δεν ήταν και τόσο σίγουρο. Βαθιά εισπνοή, εκπνοή. Πριν πάμε πίσω στα κεντρικά, σταμάτησα και πήρα δυο καφέδες από ένα καινούριο μέρος. Οι καφέδες ήταν αμερικάνικοι, κάτι που έκανε την Κόργουι να αηδιάσει. «Νόμιζα πως σου άρεσε ο τούρκικος» μου είπε μυρίζοντας τον κα­ φέ της. «Είναι αλήθεια, όμως ακόμα περισσότερο απ’ όσο μ’ αρέσει ο τούρκικος, δεν με ενδιαφέρει τι καφές είναι.»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑ ΕΦΤΑΣΑ ΝΩΡΙΣ ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΠΡΩΙ, α λλ ά δ εν π ρ ό λ α ­ βα να πω ούτε καλημέρα. «Σε θέλει το μεγάλο αφ εντικό, Τίαντ» είπε η Τ σουρα τη στιγμή που έμπαινα. Εκτελουσε καθήκοντα γ ρ α φ ε ίο υ . «Σκατά» είπα. «Έχει έρθει κιόλας;» Κρύφτηκα πίσω από το χέρι μου και ψιθύρισα: «Κάνε πως δεν με είδες, Τσουρα, κάνε πως δεν με είδες. Είχες πάει στην τουαλέτα όταν ήρθα. Δεν με είδες.» «Άντε, πήγαινε, Τίαντ.» Μου έκανε νόημα να φύγω και κάλυψε τα μάτια της. Ό μω ς υπήρχε ένα σημείωμα στο γραφείο μου. Έλα να με δεις ΑΜΕΣΩΣ. Έκανα έναν μορφασμό απογοήτευσης. Έξυπνο. Αν μου το είχε στείλει με ι-μέιλ ή το είχε αφήσει σαν ηχητικό μήνυμα στον τηλεφωνητή μου, θα μπορούσα για μερικές ώρες να ισχυριστώ ότι δεν το είχα δει. Τώρα δεν μπορούσα να τον αποφΰγω. «Αρχηγέ;» Χτύπησα την πόρτα και πέρασα το κεφάλι μου στο άνοιγμα. Σκεφτόμουν τρόπους να του εξηγήσω την επίσκεψή μου σιους Αληθινούς Πολίτες. Ή λπιζα η Κόργουι να μην ήταν τόσο τυπι­ κή ή έντιμη και να τα έριχνε όλα σε μένα αν αντιμετώπιζε κι εκείνη προβλήματα λόγω της επίσκεψης. «Με ζήτησες;» Ο Γκάντλεμ με κοίταξε πάνω από το χείλος της κούπας του και μου έκανε νόημα να περάσω και να καθίσω. «Έμαθα για τους Γκίαρι» είπε. «Τι συνέβη;» «Ναι, αρχηγέ. Έγινε... έγινε μεγάλο λάθος.» Δεν είχα προσπαθήσει να επικοινωνήσω μαζί τους. Δεν ήξερα αν είχε καταλάβει η κυρία

H ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 145 Γκίαρι που είχε πάει το χαρτάκι της. «Πιστεύω πως λόγω της ψυχολο­ γικής τους κατάστασης έκαναν κάτι πολύ ανόητο...» «Κάτι ανόητο που το είχαν προσχεδιάσει καλά. Πρέπει να είναι η πιο οργανωμένη αυθόρμητη ανοησία που έχω ακούσει. Θα κάνουν κάποια επίσημη καταγγελία; Θα μου τα ψάλλει η πρεσβεία των ΗΠΑ;» «Δεν ξέρω. Θα ήταν λίγο υπερβολικό αν το έκαναν. Δεν θα είχαν κάπου να βασιστούν.» Είχαν κάνει παραβίαση. Ή ταν λυπηρό, αλλά ξεκάθαρο. Έγνεψε, έβγαλε έναν αναστεναγμό και μου πρότεινε τις σφιγμένες γροθιές του. «Θέλεις ν’ ακούσεις πρώτα τα καλά νέα ή τα άσχημα;» «Εε... τα άσχημα.» «Όχι, θα ακούσεις πρώτα τα καλά.» Ταρακουνησε το αριστερό του χέρι, το άνοιξε με δραματικό τρόπο και μίλησε σαν να είχε μόλις απελευθερώσει μια πρόταση. «Τα καλά νέα είναι ότι σόυ έχω μια απίστευτα ενδιαφέρουσα υπόθεση.» Περίμενα. «Και τώρα τα άσχημα νέα.» Άνοιξε το δεξί του χέρι και χτύπησε με δύναμη την παλάμη στο γραφείο του με πραγματικό θυμό. «Τα άσχημα νέα, επιθεωρητή Μπόρλου, είναι ότι πρόκειται για την ίδια υπόθεση πάνω στην οποία δουλεύεις.» «Αρχηγέ... Δεν καταλαβαίνω...» «Πώς να καταλάβεις, επιθεωρητή; Ποιος από όλους εμάς καταλα­ βαίνει; Σε ποιον από εμάς τους κοινούς θνητούς έχει δοθεί κατανόηση; Παραμένεις στην υπόθεση.» Ξεδίπλωσε ένα γράμμα και το κούνησε μπροστά μου. Είδα σφραγίδες και ανάγλυφα σχέδια πάνω από το κείμενο. «Νέα απάτην Επιτροπή Επιτήρησης. Η επίσημη απάντησή τους. Ή ταν απλά κάτι τυπικό, θυμάσαι; Δεν παραδίδουν την υπόθε­ ση της Μαχάλια Γκίαρι. Αρνουνται να κάνουν επίκληση στην Παρά­ βαση.» Τινάχτηκα πίσω. «Τι; Τι; Τ ι διάολο...;» Η φωνή του ήταν επίπεδη. «Ο Νισέμου μας ενημερώνει εκ μέρους της επιτροπής ότι εξέτασαν τις αποδείξεις και βρίσκουν πως τα στοι­ χεία είναι ανεπαρκή για να τεκμηριωθεί παραβίαση.»

1 4 6 Ch in a Mieville «Αυτά είναι μαλακίες.» Σηκώθηκα όρθιος. «Είδες το φάκελό μου, αρχηγέ, ξέρεις τι τους έδωσα, ξέρεις ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην είναι παραβίαση. Τι είπαν; Ποιοι ήταν οι λόγοι; Ξέρουμε ποιοι ψήφισαν υπέρ και ποιοι κατά; Ποιος υπογράφει το γράμμα;» «Δεν είναι υποχρεωμένοι να μας πουν τους λόγους.» Κούνησε το κεφάλι του και κοίταξε με αηδία το χαρτί που κρατούσε με τα ακρο­ δάχτυλά του. «Να πάρει ο διάοΧος. Κάποιος προσπαθεί να... Αρχηγέ, αυτό είναι γελοίο. Πρέπει να γίνει επίκληση στην Παράβαση. Είναι οι μόνοι που μπορούν να... Πώς υποτίθεται ότι θα ερευνήσω όλα αυτά τα σκατά; Είμαι απλά ένας μπάτσος της Μπεσέλ. Εδώ συμβαίνει κάτι πολύ πε­ ρίεργο.» «Αρκετά, Μπόρλου. Ό πω ς είπα, δεν είναι υποχρεωμένοι να μας εξηγήσουν τους λόγους, αλλά γνωρίζοντας ότι η απόφασή τους θα ήταν για μας μια ευχάριστη έκπληξη, συμπεριέλαβαν ένα σημείωμα και έναν φάκελο. Σύμφωνα μ’ αυτό το αυταρχικό σημείωμα, λοιπόν, ο λόγος της απόρριψης δεν ήταν η παρουσίασή σου. Μπορείς να ηρε­ μήσεις, γιατί όσο αδέξιος κι αν ήσουν, κατάφερες να τους πείσεις ότι ήταν υπόθεση παραβίασης. Αυτό που συνέβη, εξηγούν, είναι ότι ως μέρος των “ερευνών ρουτίνας που κάνουν”» τα δάχτυλά του έμοιαζαν με γαμψά νύχια πουλιών καθώς σχημάτιζε ομοιωματικά στον αέρα «ήρθαν στο φως περισσότερες πληροφορίες. Τουτέστιν.» Χτύπησε απαλά με το χέρι του έναν φάκελο πάνω στο γραφείο του, που μπορεί να ήταν αλληλογραφία ή άχρηστη χαρτουρα, και μου τον πέταξε. Μια βιντεοκασέτα. Μου έδειξε την τηλεόραση με το βίντεο στη γωνία του δωματίου. Η εικόνα που εμφανίστηκε ήταν σε φτωχές αποχρώσεις σέπιας και ήταν γεμάτη χιόνια. Ή χος δεν υπήρχε. Διάφο­ ρα αυτοκίνητα διέσχιζαν διαγώνια την οθόνη, η κυκλοφορία δεν ήταν έντονη, αλλά σταθερή. Στο πάνω μέρος, ανάμεσα στους στόλους και στους τοίχους των κτιρίων, υπήρχε καταγραφή ώρας και ημερομηνίας. «Τι βλέπουμε;» Δούλεψα στο μυαλό μου την ημερομηνία, ήταν πριν τα ξημερώματα δυο εβδομάδες νωρίτερα. Η νύχτα πριν βρεθεί το πτώμα της Μαχάλια Γκίαρι. «Τι βλέπουμε;»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 147 Τα λιγοστά οχήματα ανέπτυξαν ταχύτητα, κινήθηκαν σαν βιαστικά σκαθάρια με ξαφνικά και απότομα τινάγματα. Ο Γκάντλεμ προχωρού­ σε μπροστά την κασέτα κουνώντας νευρικά το χέρι του και κρατώντας το τηλεχειριστήριο σαν ραβδί. Πέρασε μερικά λεπτά εγγραφής. «Ποιο είναι το μέρος; Η εικόνα είναι σκατά.» «Είναι πολύ λιγότερο σκατά απ’ ό,τι θα ήταν αν ήταν από δική μας κάμερα, κι αυτό είναι το θέμα. Εδώ είμαστε» είπε. «Αργά μέσα στη νύχτα. Που είμαστε, Μπόρλου; Ερεύνησε, ερευνητή. Κοίτα στα δεξιά.» Πέρασε ένα κόκκινο αυτοκίνητο, ένα γκρίζο, ένα παλιό φορτηγό και μετά -«Καλάς το! Βουαλά!» φώναξε ο Γκάντλεμ- ένα βρόμικο λευ­ κό φορτηγάκι. Σύρθηκε από το κάτω δεξί μέρος της οθόνης στο πάνω αρισιερό, προς κάποια σήραγγα, σταμάτησε για λίγο, προφανώς σε κάποιο σήμα κυκλοφορίας που δεν ήταν ορατό, και στη συνέχεια χά­ θηκε από την οθόνη και από τα μάτια μας. Τον κοίταξα περιμένοντας κάποια εξήγηση. «Τώρα πρόσεξε» είπε. Προχώρησε πάλι γρήγορα την κασέτα κάνοντας τα αυτοκινητάκια να χορεύουν στην οθόνη. «Την έχουν κόψει λίγο. Μία ώρα και κάτι αρ­ γότερα. Καλάς το!» Πάτησε το κουμπί για να συνεχίσει κανονικά η κασέτα και ένα, δυο, τρία ακόμα οχήματα, και μετά το λευκό φορτη­ γάκι -πρέπει να ήταν το ίδιο- εμφανίστηκε ξανά στην οθόνη, κινού­ μενο στην αντίθετη κατεύθυνση απ’ ό,τι προηγουμένως, επιστρέφο- ντας εκεί απ’ όπου είχε έρθει. Λόγω καλύτερης γωνίας, αυτή τη φορά η μικρή κάμερα είχε καταγράψει τις μπροστινές του πινακίδες. Πέρασε πολύ γρήγορα και δεν πρόλαβα να τις δω. Χρησιμοποίησα τα κουμπιά που ήταν ενσωματωμένα στο βίντεο για να γυρίσω λίγο πίσω την κασέτα, φέρνοντας το φορτηγάκι στο οπτικό μου πεδίο, στη συνέχεια το προχώρησα λίγα μέτρα μπροστά και πάγωσα την κίνηση. Η παγωμένη εικόνα δεν είχε την ποιότητα ψηφιακής, ήταν ένα συνον­ θύλευμα από τρεμάμενες γραμμές και χιόνια, και το φορτηγάκι δεν ήταν πραγματικά ακίνητο, αλλά τρεμόπαιζε σαν ένα προβληματισμέ­ νο ηλεκτρόνιο που δεν ήξερε ποια κατεύθυνση να ακολουθήσει. Δεν μπορούσα να διακρίνω καθαρά τον αριθμό της πινακίδας, αλλά τα περισσότερα σύμβολα έδειχναν να είναι μεταξύ δυο επιλογών - ένα βι

1 4 8 China M ieville ή μηι, ένα ζεκ ή κο, ένα 7 ή 1 και ουτω καθεξής. Έβγαλα ίο σημειω­ ματάριό μου και άρχισα να το ξεφυλλίζω. «Νάτος» μουρμούρισε ο Γκάντλεμ. «Κάτι έχει μυριστεί. Κάτι έχει βρει, κυρίες και κύριοι.» Γυρνουσα τις σελίδες περνώντας τις μέρες προς τα πίσω. Ξαφνικά σταμάτησα. «Μια σκέψη, τη βλέπω, αρχίζει να υλοποιείται σιγά σιγά, για να ρίξει άπλετο φως στην όλη κατάσταση...» «Σκατά» είπα. «Πράγματι, σκατά.» «Αυτό είναι. Είναι το φορτηγάκι του Κουρους.» «Είναι πράγματι, όπως λες κι εσυ, το φορτηγάκι του Μίκιαελ Κού­ ρους.» Το όχημα με το οποίο είχε μεταφερθεί και στη συνέχεια πετα- χτεί το σώμα της Μαχάλια. Κοίταξα την ώρα στην παγωμένη εικόνα. Καθώς κοίταζα το φορτηγάκι στην οθόνη, ήμουν βέβαιος ότι μετέφε­ ρε τη νεκρή Μαχάλια. «Χριστέ μου. Ποιος μας το έστειλε; Τι είναι;» είπα. Ο Γκάντλεμ αναστέναξε και έτριψε τα μάτια του. «Μια στιγμή, μια στιγμή.» Σήκωσα το χέρι μου. Κοίταξα το γράμμα που είχε στείλει η Επιτροπή Επιτήρησης το οποίο ο Γκάντλεμ χρησιμοποιούσε για να κάνει αέρα στο πρόσωπό του. «Αυτή είναι η γωνία του Μεγάρου Ζεύ­ ξης» είπα. «Να πάρει ο διάολος. Αυτό είναι το Μέγαρο Ζεύξης. Και το φορτηγάκι του Κουρους βγαίνει από την Μπεσέλ, μπαίνει στην Ουλ Κόμα και μετά επιστρέφει πάλι πίσω. Νόμιμα.» «Μπινγκ» είπε ο Γκάντλεμ, αναπαριστώντας τον ήχο που ακουγεται σε τηλεπαιχνίδια όταν έχει δοθεί η σωστή απάντηση. «Μπινγκ μπινγκ, αναθεματισμένο μπινγκ.» ΜΑς ΕΙΠΑΝ ΟΤΙ ΩΣ ΜΕΡΟΣ των τυπικών ερευνών που διεξάγονται πριν την επίκληση της Παράβασης, είχαν ελεγχθεί οι καταγραφές που εί­ χαν γίνει από τις κάμερες κλειστού κυκλώματος την εν λόγω νύχτα. Αυτό δεν ακουγόταν καθόλου πειστικό. Η υπόθεση έδειχνε τόσο ξεκά­ θαρα ότι πρόκειται για περίπτωση παραβίασης, που δεν υπήρχε κανέ­ νας λόγος για κάποιον να ψάξει και να μελετήσει λεπτομερώς τις τόσες ώρες καταγραφής από τις κάμερες. Επίσης, οι παμπάλαιες κάμερες που βρίσκονταν στο Μέγαρο Ζεύξης από τη μεριά της Μπεσέλ δεν θα

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 149 έδιναν τόσο καθαρή εικόνα ώστε να αναγνωριστεί το όχημα. Η κατα­ γραφή είχε γίνει από άλλου, από το ιδιωτικό σύστημα ασφαλείας μιας τράπεζας, και η κασέτα είχε κατασχεθεί από κάποιον ανακριτή. «Με τη βοήθεια των φωτογραφιών που μας παρασχέθηκαν από τον επιθεωρητή Μπόρλου και την ομάδα του, επιβεβαιώθηκε το γεγονός ότι ένα εκ των οχημάτων που πέρασαν από επίσημο σημείο ελέγχου στο Μέγαρο Ζεύξης και εισήλθαν στην Ουλ Κόμα ήταν εκείνο με το οποίο είχε μεταφερθεί η νεκρή γυναίκα. Συνεπώς, και ενώ έχει δια- πραχθεί ένα αποτρόπαιο έγκλημα, το πέρασμα του σώματος από τον τόπο δολοφονίας, που κατά τα φαινόμενα είναι η Ουλ Κόμα, στο χώ­ ρο απόρριψης στην Μπεσέλ, δεν συνιστά παραβίαση. Η διέλευση από τη μια πόλη στην άλλη ήταν νόμιμη. Συνεπώς, δεν υπάρχει λόγος να γίνει επίκληση στην Παράβαση. Δεν υπήρξε παραβίαση.» Ό σοι ακοΰν τέτοιου είδους νομικές αποφάσεις αντιδρούν με ανα­ μενόμενη σύγχυση. Συχνά επιμένουν στο λαθρεμπόριο, για παράδειγ­ μα. Το λαθρεμπόριο συνιστά παραβίαση, έτσι δεν είναι; Είναι τυπικό παράδειγμα, σωστά; Όμως όχι. Η Παράβαση διαθέτει δυνάμεις που εμείς οι υπόλοιποι δεν μπο­ ρούμε καν να διανοηθουμε. Η επίκλησή της, όμως, γίνεται υπό πολύ συγκεκριμένες συνθήκες. Δεν είναι απλά η διέλευση από το ένα μέρος στο άλλο, ούτε καν όταν αυτή αφορά λαθρεμπόριο. Είναι ο τρόπος της διέλευσης. Αν πετάξεις φελντ ή κοκαΐνη ή όπλα από το πίσω πα­ ράθυρο ενός σπιτιού στην Μπες, πάνω από μια αλληλοπλεγμένη αυ­ λή, στον κήπο ενός σπιτιού στην Ουλ Κόμα για να τα παραλάβει ο σύνδεσμός σου, αυτό συνιστά παραβίαση και η Παράβαση θα σε πιά- σει. Θα εξακολουθούσε να είναι παραβίαση έστω κι αν πέταγες ένα κομμάτι ψωμί ή πούπουλα. Αν κλέψεις ένα πυρηνικό όπλο και το μεταφέρεις κρυφά μαζί σου μέσα από το Μέγαρο Ζεύξης, διασχίζοντας επίσημα τα σύνορα, περνώντας εκείνο το σημείο ελέγχου στο οποίο συ­ ναντιόνται οι δύο πόλεις, θα διέπραττες σωρεία αδικημάτων, κανένα τους όμως δεν θα ήταν παραβίαση. Η πράξη του λαθρεμπορίου δεν συνιστά παραβίαση, αν και οι πε­ ρισσότερες παραβιάσεις σημειώνονται λόγω λαθρεμπορίου. Αν οι

1 5 0 China Mihville έμποροι είναι έξυπνοι, επιλέγουν να περάσουν νόμιμα τα σύνορα δεί­ χνοντας το δέοντα σεβασμό στα όρια και στους κανονισμούς των πό­ λεων, έτσι ώστε αν πιαστούν, να έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τους νόμους της μιας πόλης ή και των δυο, αλλά όχι την Παράβαση. \"Ισως η Παράβαση να λαμβάνει υπόψη της τις λεπτομέρειες των εγκλημά­ των από τη στιγμή που έχει διαπραχθεί παραβίαση, όσες παρανομίες έλαβαν χώρα στην Ουλ Κόμα, την Μπεσέλ ή και στις δυο, αλλά αν αυτό ισχύει, τότε γίνεται επειδή αποτελούν προεκτάσεις παραβίασης. Η μόνη παρανομία που τιμωρεί η Παράβαση είναι η φυσική εκδήλω­ ση ασέβειας προς τα σύνορα μεταξύ της Ουλ Κόμα και της Μπεσέλ. Η κλοπή ενός οχήματος και η απόρριψη ενός πτώματος στην Μπε­ σέλ ήταν παράνομες ενέργειες. Το ίδιο και η διάπραξη μιας φριχτής δολοφονίας στην Ουλ Κόμα. Ό μω ς αυτό που είχαμε υποθέσει πως ήταν ο βασικός συνδετικός κρίκος μεταξύ των εγκληματικών γεγονό­ των δεν είχε λάβει χώρα ποτέ. Όλες οι διελεύσεις είχαν αποδειχθεί σχολαστικά νόμιμες, είχαν διεξαχθεί με επίσημο τρόπο και με τα κα­ τάλληλα έγγραφα. Ακόμα κι αν οι άδειες διέλευσης είχαν πλαστογρα- φηθεί, η διάσχιση των συνόρων μέσω του Μεγάρου Ζεύξης θα συνι- στουσε παράνομη είσοδο και όχι παραβίαση. Αυτή είναι μια παρανο­ μία που συμβαίνει σε όλες τις χώρες. Δεν είχε υπάρξει παραβίαση. «ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΜΑΛΑΚΙΕΣ.» Βημάτιζα μπρος-πίσω ανάμεσα στο γραφείο του Γκάντλεμ και την τηλεόραση με την παγωμένη εικόνα του αυτοκινήτου, του μέσου με το οποίο μεταφέρθηκε το θύμα. «Αυτά είναι μαλακίες. Μας την έφεραν.» «Μου λέει ότι είναι μαλακίες» είπε ο Γκάντλεμ μιλώντας στον αέρα. «Μου λέει ότι μας την έφεραν.» «Μας την έφεραν, αρχηγέ. Έχουμε ανάγκη την Παράβαση. Πώς διάολο υποτίθεται ότι θα λΰσουμε εμείς την υπόθεση; Κάποιος, κάπου, θέλει να παγώσει την υπόθεση εδώ που βρίσκεται αυτή τη στιγμή.» «Μου λέει ότι μας την έφεραν, και υπογραμμίζω ότι μου το λέει με τέτοιο τρόπο λες κι εγώ διαφωνώ μαζί του. Κάτι που δεν θυμάμαι να έκανα την τελευταία φορά που το σκέφτηκα.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 151 «Σοβαρά τώρα, τι...» «Η αλήθεια είναι πως θα μπορούσε να ειπωθεί ότι συμφωνώ μαζί του σε εντυπωσιακά μεγάλο βαθμό. Και βέβαια μας την έφεραν, Μπόρλου. Σταμάτα να στριφογυρνάς σαν μεθυσμένος σκύλος. Τι πε­ ριμένεις να πω; Ναι, ναι, ναι, αυτά είναι μαλακίες; Ναι, κάποιος μας το έκανε σκόπιμα. Τι θέλεις να κάνω;» «Κάτι! Κάτι πρέπει να υπάρχει που θα μπορούσαμε να κάνουμε. Θα μπορούσαμε να ασκήσουμε έφεση...» «Κοίτα, Τίαντορ.» Ένωσε τα δάχτυλα των χεριών του σχηματίζο­ ντας ένα τρίγωνο. «Συμφωνούμε και οι δυο στο τι έχει συμβεί. Είμαστε και οι δυο εξοργισμένοι που είσαι ακόμα σ’ αυτή την υπόθεση. Τσως για διαφορετικούς λόγους, αλλά-» κούνησε το χέρι του στον αέρα αφήνοντας το συλλογισμό του μισοτελειωμένο. «Αλλά αυτό που δεν βλέπεις είναι το εξής: παρότι ναι, συμφωνούμε και οι δυο ότι η απρό­ σμενη εμφάνιση αυτών των στοιχείων βρομάει από παντού, και ότι όπως φαίνεται είμαστε μαριονέτες κάποιου ύποπτου κυβερνητικού χειρισμού, ναι, ναι, σωστά όλα αυτά, όμως, Μπόρλου, με όποιον τρόπο κι αν ήρθαν στα χέρια τους αυτά τα στοιχεία, η ατιόψαση είναι σωπτρ.» «Το επαληθεύσαμε με τους συνοριοφύλακες;» «Ναι, και δεν βγήκε τίποτα. Περιμένεις όμως να κρατάνε τα στοι­ χεία όσων διέρχονται; Το μόνο που θέλουν να δουν είναι μια άδεια διέλευσης που να δείχνει κάπως νόμιμη. Δεν μπορείς να διαφωνήσεις μ’ αυτό.» Έδειξε με το χέρι του την τηλεόραση. Είχε δίκιο. Κούνησα το κεφάλι μου. «Όπως δείχνουν αυτά τα στοιχεία» είπε «το φορτηγάκι δεν παραβί­ ασε, επομένως τι έφεση θέλεις να κάνουμε; Δεν μπορούμε να κάνουμε επίκληση στην Παράβαση. Ό χ ι γι’ αυτό. Και για να είμαι ειλικρινής, δεν θα έπρεπε κιόλας.» «Και τώρα τι γίνεται;» «Αυτό που γίνεται είναι ότι συνεχίζεις την έρευνα. Ό πω ς την ξεκί­ νησες, έτσι θα την τελειώσεις.» «Μα είναι...» «...στην Ουλ Κόμα, ναι, το ξέρω. Θα πας εκεί.»

1 5 2 ChinaMieville «Τι;» «Η έρευνα είναι πλέον διεθνής. Οι μπάτσοι της Ουλ Κόρα δεν την πλησίαζαν όσο έμοιαζε με υπόθεση της Παράβασης, τώρα όμως είναι μια δική τους υπόθεση δολοφονίας, γιατί απ’ό,τι φαίνεται τα στοιχεία αποδεικνΰουν ότι συνέβη σε δικό τους έδαφος. Θα γευτείς την ευχα­ ρίστηση της διεθνούς συνεργασίας. Έχουν ζητήσει τη βοήθεια μας. Μας θέλουν εκεί. Θα πας στην Ουλ Κόμα ως προσκεκλημένος της μιλίτσια της Ουλ Κόμα, όπου θα συνεργαστείς με τους αστυνομικούς της Ομάδας Δολοφονιών. Κανένας δεν γνωρίζει την κατάσταση της έρευνας καλύτερα από σένα.» «Αυτό είναι γελοίο. Μπορώ απλά να τους στείλω μια αναφορά...» «Μη δυσανασχετείς, Μπόρλου. Η υπόθεση έχει ξεφυγει από τα σύνορά μας. Τι θα κάνει μια αναφορά; Χρειάζονται κάτι περισσότε­ ρο από ένα κομμάτι χαρτί. Η υπόθεση έχει ήδη αποδειχθεί πιο μπερ­ δεμένη κι από ένα κουβάρι, και εσύ βρίσκεσαι στο επίκεντρό της. Χρειάζεται συνεργασία. Απλά πήγαινε εκεί και συζήτα μαζί τους. Δες και τα αναθεματισμένα τα αξιοθέατα. Ό ταν βρουν κάποιον, θα θέ­ λουμε κι εμείς να του απαγγείλουμε κατηγορίες εδώ, για την κλοπή, την απόρριψη του πτώματος και τα λοιπά. Δεν ξέρεις ότι έχουμε μπει σε μια συναρπαστική νέα εποχή διασυνοριακής αστυνόμευσης;» Είχε χρησιμοποιήσει το σλόγκαν από ένα φυλλάδιο που μας είχε αποστα­ λεί όταν αναβαθμίσαμε τους υπολογιστές μας. «Οι πιθανότητες που είχαμε να βρούμε τον υπαίτιο μόλις έπεσαν κατακόρυφα. Χρειαζόμασταν την Παράβαση.» «Λες και δεν το ξέρω. Συμφωνώ. Πήγαινε λοιπόν να τις αυξήσεις λίγο.» «Για πόσο καιρό θα λείψω;» «Θα επικοινωνείς κάθε δυο μέρες μαζί μου. Θα δούμε πώς θα πάει. Αν τραβήξει παραπάνω από δυο εβδομάδες, θα επανεξετάσουμε την απόσπασή σου. Ή δ η μου κοστίζει το ότι θα σε χάσω γι’ αυτό το διά­ στημα.» «Μην το κάνεις λοιπόν.» Με κοίταξε με σαρδόνιο ύφος: Βλέπεις να έχω κάποια επιλογή; «Θα ήθελα να έρθει μαζί μου η Κόργουι.»

Η ΠΟΛΗ & Η ΠΟΛΗ 153 Έβγαλε έναν τραχύ ήχο. «Είμαι σίγουρος πως θα το ήθελες. Μην είσαι ανόητος.» Πέρασα τα δάχτυλα μέσα από τα μαλλιά μου. «Κομισάριε, χρειά­ ζομαι τη βοήθειά της. Αν μη τι άλλο γνωρίζει περισσότερα για την υπόθεση απ’ ό,τι εγώ. Ή ταν στις έρευνες από την αρχή. Αν πρόκειται να πάω την υπόθεση πέρα από τα σύνορα...» «Μπόρλου, δεν πρόκειται να περάσεις τίποτα από πουθενά. Είσαι προσκεκλημένος. Των γειτόνων μας. Θέλεις να εμφανιστείς εκεί με τον προσωπικό σου Γουάτσον; Θέλεις μήπως να σου παραχωρήσω και κανέναν άλλο; Καμιά μασέζ; Κανέναν εμπειρογνώμονα; Βάλε καλά στο μυαλό σου αυτό που θα σου πω: εκεί θα είσαι ο βοηθός. Χριστέ μου, λες και δεν είναι αρκετό που τη στρατολόγησες με το ζόρι. Με ποια δικαιοδοσία, παρακαλώ; Αντί να επικεντρώνεσαι σε κάτι που έχασες, θα πρότεινα να θυμάσαι τις ωραίες στιγμές που περάσατε μαζί.» «Αυτά είναι...» «Ναι, ναι. Μη μου το ξαναπείς. Θέλεις να σου πω ποιες είναι οι μαλακίες, επιθεωρητή;» Έτεινε το τηλεχειριστήριο προς το μέρος μου σαν να μπορούσε να με παγώσει ή να με γυρίσει πίσω. «Μαλακί­ ες είναι αυτά που κάνει ένας ανώτερος αξιωματικός της ΜΕΕ της Μπεσέλ, όταν παρέα με μια κατώτερη αστυνομικό την οποία έχει θέσει υπό τις διαταγές του, χωρίς να ενημερώσει κανέναν, λες και εί­ ναι ιδιοκτησία του, προβαίνει σε μια μη εξουσιοδοτημένη, μη απα­ ραίτητη, μη εξυπηρετική αντιπαράθεση με μια ομάδα τραμπούκων που έχουν φίλους σε υψηλές θέσεις.» «...Ωραία. Άρα έμαθες γι’ αυτό. Από το δικηγόρο;» «Για ποιον δικηγόρο μιλάς; Ο αντιπρόσωπος Σιέντρ ήταν αρκετά ευγενικός ώστε να μου τηλεφωνήσει σήμερα το πρωί.» «Σε πήρε ο ίδιος ο Σιέντρ; Διάολε. Συγγνώμη, αρχηγέ. Μου προκα- λεί έκπληξη. Και τι είπε; Να τους αφήσω στην ησυχία τους; Νόμιζα ότι μέρος της συμφωνίας που είχε κάνει είναι να μην παραδέχεται φανερά τη σύνδεσή του με τους ΑΠ. Γι’ αυτό και έστειλε εκείνο το δικηγόρο που έμοιαζε λίγο έξω απ’τα νερά του με κείνους τους σκλη­ ρούς τύπους.»