(คู่มือ)หนังสือเรียนสสวท พื้นฐานวิทยาศาสตร์ ป.4 ล.2

คูมือครรู ายวิชาพนื้ ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 260 ดวยอะไรอีกบางและมีลักษณะอยางไร ตําแหนงของดาวเคราะหมีผลตอ ความรูเพม่ิ เติมสําหรับครู คาบการโคจรหรอื ระยะเวลาทีใ่ ชใ นการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ อยางไร ครูบันทึกคําตอบของนักเรียนบนกระดานโดยยังไมเฉลยคําตอบ แตช ักชวนใหน ักเรียนไปหาคําตอบจากการทํากิจกรรม ขอมูลเพ่มิ เตมิ เกี่ยวกับระบบสุริยะ จาก E- 9. ครูใหนักเรียน อานการผจญภัยของพิท แพทและปอกกี้ โดยครูแบงกลุม Book เร่ืองระบบสุริยะ โดยสถาบันวิจัยดารา นักเรยี นเพ่ือแสดงบทบาทสมมติเปนพิท แพท ปอกกี้ และดาวแตละดวง ศาสตรแ หง ชาติ แตล ะกลุมตอ งเลอื กหมายเลขดาวที่นักเรียนสนใจท่ีพิท แพทและ ปอก ก้ีจะเดินทางไป และเม่ือพิท แพทและปอกก้ีเดินทางมาถึงดาวหมายเลข http://primaryscience.ipst.ac.th/?p=1232 น้ัน ๆ ใหแตละกลุมแสดงบทบาทสมมติ แสดงทาทางท่ีบอกลักษณะของ หรอื จาก http://ipst.me/7847 ดาวดวงน้ัน แลวใหเพื่อนแขงกันทายวา ดาวหมายเลขดังกลาวเปนดาว อะไร เพื่อใหนักเรียนไดรวมกันรวบรวมขอมูลเก่ียวกับดวงอาทิตยและ ดาวเคราะหแ ตละดวงผา นการแสดงบทบาทสมมติ สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

261 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ แนวคาํ ตอบในแบบบันทึกกจิ กรรม ดาวเคราะหเปนดาวทไี่ มมีแสงในตวั เอง และโคจรรอบดวงอาทิตย สวนดวงอาทติ ยเปน ศูนยกลางของระบบสุรยิ ะ และเปน ดาวฤกษด วงเดียวในระบบและท่ีมแี สงในตัวเอง เน่ืองจากดาวเหลานี้มีขนาดใหญแ ละอยูใ กลโ ลกมาก ระยะเวลาทดี่ าวเคราะหใ ชในการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ  สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ 262 กิจกรรมที่ 1 ระบบสุริยะมลี ักษณะอยา งไร กิจกรรมนี้นักเรียนจะไดรวบรวมขอมูลเก่ียวกับ ทกั ษะแหงศตวรรษที่ 21 องคป ระกอบและลกั ษณะของระบบสรุ ิยะ เพื่อใชออกแบบ และสรางแบบจําลอง เพื่ออธิบายลักษณะของระบบสุริยะ C1 การคิดอยางสรา งสรรค และเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง C2 การคิดอยา งมวี จิ ารณญาณ C4 การสอื่ สาร เวลา 3 ชว่ั โมง C5 ความรว มมือ C6 การใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศ จดุ ประสงคการเรยี นรู สอ่ื การเรียนรูและแหลง เรียนรู 1. สรางแบบจําลองและอธิบายลักษณะของระบบ สุรยิ ะ 1. หนงั สือเรียน ป. 4 เลม 2 หนา 98-102 2. วเิ คราะหข อ มูลและเปรียบเทียบคาบการโคจรของ 2. แบบบนั ทึกกจิ กรรม ป. 4 เลม 2 หนา 92-97 ดาวเคราะหแตละดวงสงั เกต และจําแนกประเภท 3. ตวั อยา งวดี ทิ ศั นป ฏิบัติการวทิ ยาศาสตรเรอ่ื ง สง่ิ ของตามลกั ษณะทเี่ หมือนหรอื แตกตา งกนั ระบบสรุ ยิ ะมลี ักษณะอยางไร วสั ดุ อปุ กรณส ําหรับทํากจิ กรรม http://ipst.me/8051 สง่ิ ทนี่ ักเรยี นตองเตรยี ม/กลมุ 1. ดินนา้ํ มัน 2. กรรไกร 3. สเี มจิก 4. ไมบรรทัดหรือตลับเมตร 5. กระดาษสี กระดาษแข็ง หรือกระดาษลกู ฟกู กระดุมแบบตา ง ๆ ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร S3 การใชจํานวน S5 การหาความสมั พันธระหวางสเปซกับเวลา S13 การตคี วามหมายขอมลู และลงขอ สรปุ S14 การสรา งแบบจําลอง สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

263 คูม อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ แนวการจัดการเรยี นรู ค รู รั บ ฟ ง เ ห ตุ ผ ล ข อ ง นักเรียนเปนสําคัญ ครูยังไม 1. ครนู าํ รปู ทใ่ี ชนาํ เขาสูบทเรียน เร่ืองท่ี 1 ระบบสุริยะ มาใชตรวจสอบความรู เฉลยคําตอบใด ๆ แตชักชวนให เดมิ และทบทวนความรพู ้นื ฐานเก่ยี วกบั ระบบสรุ ิยะ โดยใชค ําถามดงั น้ี หาคาํ ตอบท่ีถูกตองจากกิจกรรม 1.1 ครนู าํ ภาพดาวฤกษ ดาวเคราะห ดาวหาง และดาวเคราะหนอยติดบน ตา ง ๆ ในบทเรียนี้ กระดาน จากนั้นใหนักเรียนระบุตําแหนงของดาวเหลานั้น (นักเรียน ตอบไดต ามความคิดของตนเอง โดยครูอาจบันทึกคําตอบของนักเรียน ไวบนกระดาน เชน ใหดวงอาทิตยเปนศูนยกลางของระบบสุริยะ ดาว พุธอยูถัดจากดวงอาทิตย ดาวเคราะหนอยอยูระหวางดาวอังคารและ ดาวพฤหัส เปน ตน ) 1.2 ระบบสุริยะยังมีองคประกอบอะไรอีกบาง (นักเรียนตอบไดตาม ความคิดของตนเอง เชน ดาวเคราะหนอย ดาวหาง) 1.3 คาบการโคจรของดาวเคราะหคืออะไร (นักเรียนตอบไดตามความคิด ของตนเอง) 1.4 ดาวเคราะหดวงใดนาจะใชเวลาในการโคจรรอบดวงอาทิตยใน 1 รอบ ยาวนานที่สุด หรือมีคาบการโคจรยาวนานท่ีสุด เพราะเหตุใด (นกั เรียนตอบไดต ามความคดิ ของตนเอง) 2. ครูกระตุนใหนักเรียนตอบคําถามขอ 1.1-1.4 แตยังไมเฉลยคําตอบ แต ชักชวนใหนักเรียนหาคําตอบจากการทํากิจกรรมท่ี 1 ระบบสุริยะมีลักษณะ อยางไร 3. นักเรียนอานชื่อกิจกรรม ระบบสุริยะมีลักษณะอยางไร และ ทําเปนคิดเปน โดยรวมกันอภิปรายทีละประเด็นเพื่อตรวจสอบความเขาใจเก่ียวกับ จุดประสงค ในการทาํ กจิ กรรมโดยใชคาํ ถามดังนี้ 3.1 กจิ กรรมนี้นักเรียนจะไดเ รยี นเรื่องอะไร (ลกั ษณะของระบบสรุ ยิ ะ) 3.2 นักเรียนจะไดเ รยี นรูเรอ่ื งนี้โดยวธิ ใี ด (สรางแบบจาํ ลอง) 3.3 เม่อื เรยี นแลวนักเรียนจะทําอะไรได (อธบิ ายลักษณะของระบบสุรยิ ะ) 4. นกั เรียนบันทึกจุดประสงคลงในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 92 แลว อานสิ่งท่ี ตองใชในการทํากิจกรรม ครูยังไมแจกวัสดุอุปกรณแกนักเรียน แตนําวัสดุอุ กรณท ี่ตอ งใชใ นการทาํ กิจกรรมมาแสดงใหนักเรียนดูทีละอยาง นักเรียนอาน ทําอยางไร ทีละขอแลวรวมกันอภิปรายเพ่ือสรุปลําดับข้ันตอนตาม ความเขาใจโดยครูอาจชวยเขียนสรุปสั้น ๆ บนกระดานและนําอภิปรายตามแนว คาํ ถามดังตอ ไปน้ี 4.1 นักเรียนตองรวบรวมขอมูลเกี่ยวกับสิ่งใด (องคประกอบและลักษณะของ ระบบสุริยะ)  สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพนื้ ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 264 4.2 นักเรียนสามารถรวบรวมขอมูลไดจากแหลงขอมูลใดบาง (จากการอาน เรอ่ื ง พิท แพท ผจญภยั และใบความรูเร่อื ง วตั ถุทอ งฟา) 4.3 นักเรียนตองทําอะไรอีกบาง (ออกแบบแบบจําลอง บันทึกผล จากน้ัน สรางแบบจําลอง) 4.4 นักเรยี นสามารถสรางแบบจําลองในรูปแบบใดไดบาง (นักเรียนตอบตาม ความคิดของกลมุ เชน สรา งแบบจําลองโดยการวาดรูป ปนดินน้ํามัน ปน กระดาษ หรือ ใชโปรแกรมคอมพิวเตอร เชน Paint หรือโปรแกรม ประยุกตอ ่ืน ๆ เชน Sketches ในการวาดภาพ 2 มติ ิ) 5. เมอ่ื นกั เรียนเขา ใจขน้ั ตอนการทํากจิ กรรม ครูใหนักเรียนบันทึกขอมูลท่ีไดจาก การสืบคนเกี่ยวกับองคประกอบและลักษณะของระบบสุริยะ โดยการวาดรูป หรือเขียนคําอธิบายลงในแบบบันทึกกิจกรรมหนา 92 จากนั้น วิเคราะห ขอ มูลเก่ยี วกบั ดวงอาทติ ยแ ละดาวเคราะหจากการสบื คนเรื่อง พิท แพท ผจญ ภัย แลวบันทึกลงในตาราง หนา 93 และคํานวณ (S3) ขนาดเสนผาน ศูนยกลางของดาวในแบบจําลอง ระยะทางจากดวงอาทิตยไปยังดาวเคราะห แตละดวงในแบบจําลองเมื่อเทียบกับโลก และบันทึกคาบการโคจรของดาว เคราะหแตละดวงลงในตาราง ครูอาจใหนักเรียนชวยกันวิเคราะหขอมูลโดย วิเคราะหขอความ จากเร่ืองพิท แพทผจญภัย จากน้ันตีความหมายเปนโจทย ทางคณิตศาสตร เพื่อคํานวณขนาดเสนผานศูนยกลางของดาวในแบบจําลอง ระยะทางจากดวงอาทิตยไปยังดาวเคราะหแตละดวงในแบบจําลองเม่ือเทียบ กับโลก ดังตัวอยาง จากตาราง ขนาดเสนผานศูนยกลางของดาวพฤหัสบดีมี ขนาดเปน 10 เทาขนาดเสนผานศูนยกลางของโลกในแบบจําลอง สามารถ คํานวณไดโดย นํา 10 คูณกับ 1 มิลลิเมตร ดังนั้น ขนาดเสนผานศูนยกลาง ของดาวพฤหสั บดใี นแบบจําลองมคี าเทากับ 10 มิลลิเมตร 6. ใหนักเรียนพิจารณาวา นักเรียนสามารถสรางแบบจําลองโดยใชขนาดและ ระยะทางท่ีคํานวณตามมาตราสวนไดหรือไม ควรสรางแบบจําลองบริเวณใด (นักเรียนสามารถตอบไดตามความคิดของตนเอง หากตอบวา ทําได แบบจําลองนี้ควรสรางในสนามของโรงเรียนซ่ึงมีขนาดใหญ แตหากตอบวา ไมสามารถทําได นกั เรยี นควรใหเ หตุผลไดวา ดาวพุธมีขนาดเล็กมากเกินไปไม สามารถสรางแบบจําลองได หองเรียนมีขนาดเล็กมากเกินไป ซึ่งครูอาจ เสนอแนะใหน กั เรยี นปรับมาตราสวนขนาดและระยะทางตามความเหมาะสม) 7. นกั เรียนแตละกลุมรวมกันออกแบบแบบจําลองระบบสุริยะ (C1) เพ่ืออธิบาย ลักษณะของระบบสุริยะ บันทึกผล จากนั้นเร่ิมสรางแบบจําลองระบบสุริยะ ตามที่ไดออกแบบไว ซ่ึงนักเรียนอาจสรางไดแตกตางกัน เชน สราง สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

265 คูมอื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ แบบจําลองโดยการวาดรูป ปนดินน้ํามัน ปนกระดาษ หรือ ใชโปรแกรม คอมพิวเตอรหรือโปรแกรมประยุกตอื่น ๆ เพ่ือสรางแบบจําลองเปนภาพ 2 มิติหรือ 3 มติ ิ (S14) (C5, C6) 8. ครูตรวจสอบ แบบจําลองของแตละกลุม แลวเลือกแบบจําลองท่ีมีแนวคิด แตกตา งกนั 2 – 3 กลมุ เพอื่ นําเสนอ (C4) 9. ครูกระตุนใหนักเรียนเปรียบเทียบแบบจําลองระบบสุริยะของตนเองกับ แบบจําลองระบบสุริยะจากแหลงเรียนรูอ่ืน ๆ (C2) เพ่ือปรับแบบจําลองของ ตนเองใหถ ูกตองสมบูรณย ิง่ ขน้ึ โดยครูอาจเนนย้าํ ใหนักเรียนพิจารณาประเด็น ตา ง ๆ รวมกนั ดงั นี้ 9.1 องคประกอบในระบบสุริยะ ซึ่งประกอบดวยดวงอาทิตย บริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง และองคประกอบอื่น ๆ ไดแก ดวงจันทรบริวารของ ขอเสนอแนะในการจัดการเรียนรูสาํ หรบั ดาวเคราะห ดาวเคราะหแ คระ ดาวเคราะหนอย และดาวหาง 9.2 ลักษณะของวงโคจรของดาวเคราะห มีลักษณะเปนวงรีท่ีเกือบกลม แต นกั เรยี นที่มสี มรรถนะแตกตางกนั ในแบบจําลองอาจไมแสดงเสนวงโคจร เนื่องจากในอวกาศก็ไมปรากฏ 1. นักเรียนที่มีสมรรถนะสูง ครูอาจให เสนดงั กลา ว เพราะเสนดงั กลา วเปนเพยี งเสนสมมติไมไ ดม ีอยูจรงิ 9.3 ตําแหนงขององคประกอบตาง ๆ ระบบสุริยะประกอบดวยดวงอาทิตย นักเรียนสบื คนขอมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาว เปนศูนยกลาง และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง โคจรรอบดวง ใ น ร ะ บ บ สุ ริ ย ะ จ า ก แ ห ล ง ข อ มู ล ที่ อาทิตย โดยดาวเคราะหแตละดวงมีวงโคจรของตัวเอง ดังนั้น ดาว เคราะหตาง ๆ จึงดูเหมือนกระจายอยูโดยรอบดวงอาทิตย บางดวงอยู นาเชื่อถือ เพ่ือปรับปรุงแบบจําลอง ใกล และบางดวงอยูไกลจากดวงอาทิตยมาก สวนดาวเคราะหนอย อธิบายลักษณะของระบบสุริยะ หรือให สว นมากจะโคจรอยูระหวางวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัส นักเรียนออกแบบและสรางแบบจําลอง 9.4 สี รปู ราง และขนาดของดาวตาง ๆ แตกตางกัน เชน ดาวเสารมีสีเหลือง ระบบสรุ ิยะ โดยใชโ ปรแกรมคอมพิวเตอร ขนาดใหญร องจากดาวพฤหสั และมวี งแหวนโดยรอบ หรอื โปรแกรมประยกุ ตอ ื่น 10. นักเรียนจัดแสดงแบบจําลอง และรวมกันอธิบายองคประกอบและลักษณะ 2. นักเรียนที่ตองการความชวยเหลือ ครู ของระบบสุริยะ รวมทั้งเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตละดวง อาจใหเวลาในการทํากิจกรรม และให (S5) (C4) ครูอาจใชค าํ ถาม เพื่อเปนแนวทางใหน กั เรียนนําเสนอ ดงั ตอ ไปนี้ จับคูกับนักเรียนที่สมรรถนะสูงในการ 10.1 จากแบบจาํ ลอง ระบบสุริยะมลี ักษณะอยางไร (ระบบสุริยะเปนระบบที่ มีดวงอาทติ ยเปนศนู ยก ลาง และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง โคจร คํานวณขนาดของดาวในแบบจําลอง รอบดวงอาทิตยโดยมีวงโคจรของตัวเอง ซ่ึงวงโคจรมีลักษณะเปนวงรีที่ ออกแบบ และสรา งแบบจําลอง เกือบกลม) 10.2 จากแบบจําลอง ระบบสุริยะมีองคประกอบอะไรบาง (ระบบสุริยะ ประกอบดวยดวงอาทิตย และมีบริวาร คือ ดาวเคราะห 8 ดวง  สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ 266 นอกจากนี้ยังมีองคประกอบอ่ืน ๆ ไดแก ดวงจันทรบริวารของดาว นักเรียนอาจไมสามารถตอบ เคราะห ดาวเคราะหแ คระ ดาวเคราะหน อย และดาวหาง) คําถามหรืออภิปรายไดตามแนว 10.3 แบบจําลองนี้เหมือนระบบสุริยะจริงอยางไร (นักเรียนตอบไดตาม คําตอบ ครูควรใหเวลานักเรียนคิด ความคิดของตนเอง เชน แบบจําลองมีองคประกอบครบถวนคลายระบบ อยางเหมาะสม รอคอยอยางอดทน สุรยิ ะจรงิ ) แ ล ะ รั บ ฟ ง แ น ว ค ว า ม คิ ด ข อ ง 10.4 แบบจําลองน้ีแตกตางจากระบบสุริยะจริงอยางไร (นักเรียนตอบไดตาม นกั เรยี น ความคิดของตนเอง เชน แบบจําลองมขี นาดท่ีแตกตางจากระบบสรุ ยิ ะจริง) 10.5 แบบจําลองนี้เหมือนหรือแตกตางจากท่ีนักเรียนวาดภาพในกิจกรรม สํารวจความรูกอนเรียนหรือไมอยางไร (นักเรียนตอบไดตามผลการทํา กจิ กรรม) 10.6 ดาวเคราะหดวงที่อยูไกลจากดวงอาทิตยมีคาบการโคจรของดาวเคราะห หรือเวลาที่ใชในการโคจรรอบดวงอาทิตยครบ 1 รอบ เหมือนหรือ แตกตางจากดาวเคราะหที่อยูใกลกวาหรือไม อยางไร (แตกตางกัน ดาว เคราะหท่ีมีระยะหางจากดวงอาทิตยยิ่งมากจะมีระยะเวลาในการโคจร รอบดวงอาทิตยหรือคาบการโคจรของดาวเคราะหมากกวา เชน โลก ซึ่ง อยูหางจากดวงอาทิตยมากกวาดาวพุธ จะมีคาบการโคจรยาวนานกวา ดาวพุธ) 11. ครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปรวมกันวา ระบบสุริยะของเรา ประกอบดวยดวงอาทติ ยเปนศูนยกลาง โดยมีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวารของ ดาวเคราะหโคจรอยูโดยรอบและวัตถุทองฟาอื่น ๆ กระจายอยูโดยรอบ ดาว เคราะหแตละดวงมีระยะทางเฉลี่ยที่หางจากดวงอาทิตยแตกตางกันเปนผลให ดาวเคราะหท่ีอยูหางจากดวงอาทิตยยิ่งมากจะมีคาบการโคจรหรือเวลาที่ใชใน การโคจรรอบดวงอาทิตยม ากกวา ดาวเคราะหดวงอนื่ ท่ีอยูใกลก วา (S13) 12. นักเรียนรวมกันอภิปรายคําตอบใน ฉันรูอะไร โดยครูอาจใชคําถามเพิ่มเติมใน การอภปิ รายเพ่ือใหไดแนวคําตอบท่ถี ูกตอง 13. ครใู หน กั เรยี นสรปุ สงิ่ ทไี่ ดเ รยี นรูในกิจกรรมนี้ จากน้ันครูใหนักเรียนอาน สิ่งท่ีได เรียนรู และเปรียบเทียบกับขอสรปุ ของตนเอง 14. ครูกระตุนใหนักเรียนฝกตั้งคําถามเกี่ยวกับเรื่องที่สงสัยหรืออยากรูเพิ่มเติมใน อยากรูอีกวา จากน้ันครูอาจสุมนักเรียน 2 -3 คน นําเสนอคําถามของตนเอง หนา ช้ันเรยี น และใหนักเรียนรว มกนั อภิปรายเกี่ยวกับคาํ ถามที่นําเสนอ 15. ครูนําอภิปรายใหนักเรียนทบทวนวาไดฝกทักษะกระบวนการทาง วิทยาศาสตรและทักษะแหงศตวรรษที่ 21 อะไรบางและในขั้นตอน ใดบา ง และใหบันทึกในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 97 สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

267 คูมอื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ แนวคําตอบในแบบบันทึกกิจกรรม สรางแบบจําลองและอธิบายลกั ษณะของระบบสรุ ิยะ และเปรียบเทียบคาบการโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง รปู ระบบสุริยะ ตามที่สบื คน ได นกั เรียนตอบไดต ามขอมลู ทนี่ ักเรียนสบื คน เชน ระบบสรุ ยิ ะเปน ระบบท่มี ี ดวงอาทิตย เปนศนู ยกลาง มีดาวเคราะห 8 ดวงโคจรโดยรอบ ตามลําดับดังน้ี ดาวพุธ ดาวศกุ ร โลก ดาวองั คาร ดาวพฤหสั บดี ดาวเสาร ดาวยูเรนัส ดาวเนปจนู ดาวเคราะหแ ตล ะดวงใช เวลาในการโคจรรอบดวงอาทติ ยครบ 1 รอบไมเทา กัน ดาวเคราะหต า ง ๆ จงึ กระจายอยู โดยรอบดวงอาทิตย นอกจากน้ยี งั มอี งคป ระกอบอน่ื ๆ ไดแ ก ดวงจนั ทรบ ริวารของดาว เคราะห ดาวเคราะหแคระ ดาวหาง และดาวเคราะหนอย  สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมอื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 268 3 243 วนั 41 5 0.5 687 วัน 6 10 50,000 12 ป 78 100,000 30 ป 83 200,000 84 ป 93 300,000 164 ป ขอมูลนเ้ี ปน ขนาดเสน ผา นศูนยก ลางของดาวและระยะทางโดยประมาณ เม่ือเทยี บเคยี งกบั ขอ มูลจริง โดยใชมาตรสว น 1 มลิ ลเิ มตร : 13,800 กิโลเมตร สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

269 คูม อื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ นักเรยี นวาดรปู ตามความคิดเหน็ ของกลุม เชน นักเรยี นบันทกึ ไดตามความคิดเห็นของกลุม  สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 270 ระบบสรุ ยิ ะเปน ระบบที่มดี วงอาทติ ยเปน ศูนยกลาง และมีบริวาร คอื ดาว เคราะห 8 ดวง โคจรรอบดวงอาทิตยโดยวงโคจรของดาวเคราะหแตล ะดวง อยหู างจากดวงอาทติ ยไมเทากัน และเปน วงรีทเี่ กือบกลม แตกตางกนั ดาวเคราะหท มี่ ีระยะหา งจากดวงอาทติ ยมากจะมรี ะยะเวลาในการ โคจรรอบดวงอาทติ ยหรือคาบการโคจรของดาวเคราะหมากกวา เชน โลก ซึง่ อยู หางจากดวงอาทิตยมากกวาดาวพธุ จะมีคาบการโคจรยาวนานกวา นกั เรยี นตอบไดต ามผลการทํากิจกรรมของกลุม เชน แบบจาํ ลองมอี งคประกอบ ครบถว นคลา ยระบบสุรยิ ะจริง แตแ บบจําลองมีขนาดทีแ่ ตกตา งจากระบบสรุ ิยะจริง นักเรียนตอบไดต ามผลการทํากจิ กรรมของกลุม เชน ปรับปรุงแบบจําลองโดยการ ปรบั ตาํ แหนงของดาวเคราะหแตล ะดวงใหกระจายโดยรอบดวงอาทติ ยหรือไมอยใู น แนวเสน ตรงเดยี วกัน ดวงจนั ทรบ ริวารของดาวเคราะห ดาวเคราะหแคระ ดาวเคราะหน อย ดาวหาง ดาวตกหรือผีพงุ ใต และอุกกาบาต สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

271 คูมอื ครรู ายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ ระบบสุรยิ ะของเราประกอบดวยดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง โดยมีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวาร ของดาวเคราะหโคจรอยูโดยรอบและวัตถุทองฟาอ่ืน ๆ กระจายอยูโดยรอบดาวเคราะหแตละ ดวงมีระยะทางเฉลี่ยที่หางจากดวงอาทิตยแตกตางกันเปนผลใหดาวเคราะหท่ีอยูไกลจากดวง อาทติ ยม คี าบการโคจรหรอื เวลาทใี่ ชในการโคจรรอบดวงอาทติ ยมากกวาดาวเคราะหดวงอ่ืน ระบบสุรยิ ะของเราประกอบดว ยดวงอาทิตยเปนศูนยกลางโดยมีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวารของดาวเคราะหโ คจรอยรู อบดวงอาทิตย และวตั ถุทองฟา อนื่ ๆ กระจายอยโู ดยรอบ ดาวเคราะหแ ตละดวงมีคาบการโคจรแตกตางกนั ดาวเคราะหที่อยไู กลจากดวงอาทติ ยมาก มคี าบการโคจรมาก  สถาบันสง เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 272 คําถามทนี่ กั เรยี นต้ังตามความอยากรขู อง ตนเอง          สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

273 คูมือครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ แนวการประเมินการเรียนรู การประเมนิ การเรียนรูของนกั เรยี นทาํ ได ดงั นี้ 1. ประเมินความรูเ ดิมจากการอภิปรายในชนั้ เรียน 2. ประเมินการเรยี นรูจากคําตอบของนักเรียนระหวา งการจดั การเรยี นรูและจากแบบบันทึกกิจกรรม 3. ประเมนิ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและทักษะแหง ศตวรรษที่ 21 จากการทาํ กจิ กรรมของนกั เรียน การประเมินจากการทาํ กจิ กรรมท่ี 1 ระบบสรุ ยิ ะมลี ักษณะเปน อยางไร ระดับคะแนน 2 คะแนน หมายถึง พอใช 1 คะแนน หมายถึง ควรปรับปรงุ 3 คะแนน หมายถึง ดี รหสั สง่ิ ท่ปี ระเมิน คะแนน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร S3 การใชจ าํ นวน S5 การหาความสัมพนั ธระหวางสเปซกับเวลา S13 การตคี วามหมายขอมูลและลงขอสรุป S14 การสรา งแบบจําลอง ทกั ษะแหงศตวรรษท่ี 21 C1 การคิดอยางสรางสรรค C2 การคิดอยางมวี จิ ารณญาณ C4 การส่ือสาร C5 ความรว มมือ C6 การใชเทคโนโลยสี ารสนเทศ รวมคะแนน  สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูมือครรู ายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ 274 ตาราง แสดงการวเิ คราะหท ักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรต ามระดับความสามารถของนกั เรยี น โดยอาจใชเ กณฑก ารประเมนิ ดงั นี้ ทกั ษะ ระดับความสามารถ กระบวนการทาง รายการประเมิน วิทยาศาสตร ดี (3) พอใช (2) ควรปรบั ปรงุ (1) S3 การใชจ าํ นวน การคาํ นวณ สามารถคํานวณขนาดเสน สามารถคํานวณขนาดเสนผาน ไมสามารถคาํ นวณขนาดเสน -ขนาดเสนผานศูนยกลาง ผาน ศูน ยกล าง ของ ดา ว ศูนยกลางของดาวเคราะหและ ผา น ศูน ย กล า งข อ งด า ว ของดาวเคราะหแตละดวง เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ร ะ ย ะ ท า ง ระยะทางระหวางดวงอาทิตย เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ร ะ ย ะ ท า ง เมื่อเทียบกับขนาดเสนผาน ระหวางดวงอาทิตยมายัง มายังดาวเคราะหแตละดวงเม่ือ ระหวางดวงอาทิตยมายัง ศนู ยกลางของโลก ดาวเคราะหแตละดวงเม่ือ เทียบกับโลกในแบบจําลองได ดาวเคราะหแตละดวงเมื่อ -ระ ย ะ ท า ง ร ะ ห ว า ง ด ว ง เทียบกับโลกในแบบจําลอง อยางถูกตอง โดยตองอาศัยจาก เทียบกับโลกในแบบจําลอง อาทิตยมายังดาวเคราะหแต ไดอยา งถกู ตองดว ยตนเอง การชแี้ นะของครหู รือผอู นื่ ได แมวาจะไดรับคําช้ีแนะ ละดวง เมื่อเทียบกับโลกใน จากครหู รือผูอ ่นื แบบจําลอง S5 ก า ร ห า ก า ร บ อ ก ค ว า ม สั ม พั น ธ สามารถบอกความสัมพันธ สามารถบอกความสัมพันธ ไ ม ส า ม า ร ถ บ อ ก ค ว า ม สั ม พั น ธ ระหวางตําแหนงของดาว ระหวางตําแหนงของดาว ระ ห ว า ง ตํ า แห น ง ข อง ด า ว ค ว า ม สั ม พั น ธ ร ะ ห ว า ง ระหวางสเปซกับ เคราะหแตละดวงกับคาบ เคราะหแตละดวงกับคาบ เคราะหแตละดวงกับคาบการ ตําแหนงของดาวเคราะหแต เวลา การโคจรของดาวเคราะห การโคจรของดาวเคราะหได โคจรของดาวเคราะหได โดย ละดวงกับคาบการโคจรของ หรือเวลาที่ดาวเคราะหใชใน ดวยตนเอง ตองอาศัยจากการช้ีแนะของครู ดาวเคราะห แมวาจะได การโคจรรอบดวงอาทิตย หรอื ผอู ืน่ รบั คาํ ชี้แนะจากครูหรอื ผูอ่ืน ครบ 1 รอบ S13 การ ตีความหมายขอมูลเก่ียวกับ สามารถตีความหมายขอมูล สามารถตีความหมายขอมูล ไมสามารถตีความหมาย ตคี วามหมายขอมูล ลักษณะและองคประกอบ เ ก่ี ย ว กั บ ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ เ กี่ ย ว กั บ ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ ขอมูลจากการสืบคนขอมูล และลงขอ สรุป ของระบบสุริยะจากการ องคประกอบของระบบ องคประกอบของระบบสุริยะ แล ะ ลง ข อส รุ ปเ ก่ี ยว กั บ สื บ ค น ข อ มู ล แ ล ะ ส ร า ง สุริยะจากการสืบคนขอมูล จากการสบื คน ขอ มูลและสราง ลักษณะและองคประกอบ แบบจาํ ลอง และสรา งแบบจําลองไดดวย แบบจําลองไดโดยตองอาศัย ของระบบสุริยะได แมจะ ตัวเอง การชแ้ี นะของครหู รอื ผอู ่นื ไดรับการชี้แนะจากครูหรือ ผูอ่ืน S1 4 ก า ร ส ร า ง อ ธิ บ า ย ลั ก ษ ณ ะ แ ล ะ สามารถอธิบายลักษณะ สามารถอธิบายลักษณะและ ไมสามารถอธิบายลักษณะ แบบจําลอง องคประกอบของระบบ แ ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ร ะ บ บ และองคประกอบของระบบ สุริยะโดยใชแบบจําลองท่ี ร ะ บ บ สุ ริ ย ะ โ ด ย ใ ช สุริยะ โดยใชแบบจําลองท่ี สุริยะ โดยใชแบบจําลองท่ี สรางขน้ึ แบบจําลองที่สรางข้ึนได สรางขึ้น ไดจากการช้ีแนะ สรางข้ึน แมวาจะไดรับการ ดวยตนเอง จากครูหรือผอู นื่ ชแ้ี นะจากครูหรือผูอ่ืน สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

275 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ ตาราง แสดงการวเิ คราะหทักษะแหง ศตวรรษท่ี 21 ตามระดบั ความสามารถของนกั เรียน โดยอาจใชเกณฑการประเมิน ดงั น้ี ทกั ษะแหง รายการประเมิน ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1) ศตวรรษที่ 21 สามารถออกแบบ และสรา ง พอใช (2) ไมส ามารถออกแบบ C1 การคิด ออกแบบ และสรา ง แบบจาํ ลองแสดงตําแหนงและ และสรางแบบจําลอง อยา ง แบบจาํ ลองแสดง องคป ระกอบตาง ๆ ของระบบ สามารถออกแบบ และสรา ง แสดงตําแหนง และ สรา งสรรค ตาํ แหนง และ สุริยะ ไดดว ยตนเอง แบบจาํ ลองแสดงตําแหนง องคป ระกอบตาง ๆ ของ องคป ระกอบตาง ๆ และองคประกอบตา ง ๆ ของ ระบบสรุ ยิ ะได แมว า จะ C2 การคิด ของระบบสุริยะ ระบบสุรยิ ะได โดยตอ งอาศยั ไดรับคาํ ชแ้ี นะจากครู อยา งมี การชีแ้ นะจากครูหรอื ผูอืน่ หรอื ผอู ่ืน วิจารณญาณ วิเคราะหแ ละเลือกใช ขอมูลจากการสืบคน สามารถวิเคราะหและเลือกใช สามารถวเิ คราะหและเลือกใช ไมส ามารถวเิ คราะหและ C4 การสื่อสาร แบบจําลองจากแหลง ขอ มลู จากการสบื คน ขอ มูลจากการสบื คน เลอื กใชข อมลู จากการ เรียนรูอ่ืน ๆ เพ่ือปรับ แบบจาํ ลองจากแหลง เรยี นรอู ่ืน แบบจําลองจากแหลง เรยี นรู สบื คน แบบจําลองจาก แบบจาํ ลองของตนเอง ๆ เพอ่ื ปรบั แบบจาํ ลองของ อ่นื ๆ เพ่ือปรบั แบบจาํ ลอง แหลง เรยี นรูอ่นื ๆ เพ่ือ ใหส มบูรณยงิ่ ข้ึน ตนเองใหส มบรู ณยงิ่ ขึ้นไดดว ย ของตนเองใหส มบรู ณย ิ่งขึน้ ได ปรับแบบจําลองของ ตนเอง โดยตองอาศัยการชีแ้ นะของ ตนเองใหส มบูรณยงิ่ ขนึ้ ได นาํ เสนอขอมลู จากการ ครูหรอื ผอู ืน่ แมวาจะไดร ับคําแนะนํา ออกแบบและสรา ง จากครหู รือผูอ่นื แบบจาํ ลอง มาอธบิ าย นาํ เสนอขอมลู จากการออกแบบ นําเสนอขอมูลจากการ ลักษณะของระบบ ไมสามารถนําเสนอ สุรยิ ะและบอก และสรา งแบบจาํ ลอง มา ออกแบบและสราง ขอ มูลจากการออกแบบ ความสัมพันธร ะหวาง และสรางแบบจาํ ลอง ตาํ แหนง ของดาว อธบิ ายลกั ษณะของระบบสรุ ยิ ะ แบบจาํ ลอง มาอธิบาย มาอธบิ ายลกั ษณะของ เคราะหแ ตละดวงกบั ระบบสุรยิ ะและบอก คาบการโคจรของดาว และบอกความสัมพันธร ะหวาง ลกั ษณะของระบบสุรยิ ะและ ความสัมพันธระหวาง เคราะห เพ่ือใหผูอ่ืน ตาํ แหนง ของดาวเคราะห เขา ใจ ตาํ แหนง ของดาวเคราะหแตละ บอกความสมั พันธร ะหวาง แตล ะดวงกับคาบการ โคจรของดาวเคราะห ดวงกับคาบการโคจรของดาว ตําแหนง ของดาวเคราะหแ ต เพ่อื ใหผ อู นื่ เขาใจได แมว า จะไดรบั คาํ ชแี้ นะ เคราะห เพ่อื ใหผูอ่นื เขาใจได ละดวงกับคาบการโคจรของ จากครหู รือผูอื่น อยางถูกตอง ครบถวน ดาวเคราะห เพื่อใหผ ูอื่นเขาใจ ได โดยอาศยั การชี้แนะจาก ครูหรือผูอ่ืน  สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี

คมู ือครรู ายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยท่ี 5 โลกและอวกาศ 276 ทกั ษะแหง รายการประเมนิ ดี (3) ระดบั ความสามารถ ควรปรบั ปรงุ (1) ศตวรรษท่ี 21 สามารถทํางานรว มกบั ผอู นื่ ใน พอใช (2) ไมสามารถทํางาน C5 ความ ทาํ งานรวมกับผูอนื่ ใน การอภปิ รายและสราง รว มกบั ผูอ นื่ ได รวมมือ การอภิปรายและสรา ง แบบจาํ ลอง เพื่ออธิบาย สามารถทํางานรว มกบั ผอู ่นื ใน ตลอดเวลาที่ทํากจิ กรรม แบบจําลอง เพ่ือ ลักษณะของระบบสุริยะ รวมทัง้ การอภปิ รายและสรา ง C6 การใช อธิบายลักษณะของ ยอมรับความคดิ เหน็ ของผูอนื่ แบบจาํ ลอง เพ่ืออธิบาย ไมสามารถสืบคนขอมูล เทคโนโลยี ระบบสรุ ยิ ะ รวมทงั้ ตั้งแตเ ร่ิมตนจนสําเร็จ ลักษณะของระบบสรุ ิยะ จากแหลง ขอมลู ท่ี สารสนเทศ ยอมรับความคดิ เห็น รวมท้งั ยอมรบั ความคิดเหน็ นา เชอื่ ถือทาง ของผูอืน่ สามารถสบื คนขอมูลจาก ของผูอน่ื บางชว งเวลาทีท่ ํา อินเทอรเน็ตและเลือกใช สืบคนขอ มูลทาง แหลง ขอ มูลที่นาเชอื่ ถือทาง กิจกรรม โปรแกรมคอมพิวเตอร อินเทอรเนต็ และ อนิ เทอรเ น็ตและเลือกใช หรอื โปรแกรมประยุกต เลอื กใชโ ปรแกรม โปรแกรมคอมพิวเตอร หรอื สามารถสืบคน ขอมูลจาก อน่ื ๆ ในการสรา ง คอมพิวเตอรห รือ โปรแกรมประยุกตอ ่ืน ๆ ในการ แหลง ขอ มูลทนี่ าเชอ่ื ถือทาง แบบจําลองได โปรแกรมประยุกตอ นื่ สรางแบบจาํ ลองไดดวยตนเอง อินเทอรเน็ตและเลือกใช ๆ ในการสรา ง โปรแกรมคอมพิวเตอร หรือ แบบจําลอง โปรแกรมประยุกตอ่นื ๆ ใน การสรา งแบบจําลองไดอยา ง ถกู ตอง แตไมค รบถวน สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี 

277 คูม อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ กิจกรรมทายบทที่ 2 ระบบสรุ ยิ ะของเรา (1 ชว่ั โมง) 1. ครูใหนกั เรียนวาดรูปหรือเขียนสรุปส่ิงที่ไดเรียนรูจากบทนี้ ในแบบบันทึก กิจกรรม หนา 98 2. นักเรียนตรวจสอบการสรุปสิ่งท่ีไดเรียนรูของตนเองโดยเปรียบเทียบกับ แผนภาพในหวั ขอ รูอ ะไรในบทนี้ ในหนังสอื เรยี น หนา 104 3. นักเรียนกลับไปตรวจสอบคําตอบของตนเองในสํารวจความรูกอนเรียน ในแบบบันทึกกิจกรรม หนา 90 อีกคร้ัง หากคําตอบของนักเรียนไม ถูกตอ งใหขีดเสน ทบั ขอความเหลาน้ัน แลวแกไขใหถูกตอง หรืออาจแกไข คําตอบดวยปากกาตางสี นอกจากนี้ครูอาจนําคําถาม ในหนังสือเรียน หนา 92 มารวมกันอภิปรายคําตอบกบั นกั เรยี นอีกครั้ง ดังนี้ “ระบบสุริยะ ของเรานั้นมีลักษณะเปนอยางไร กวางใหญขนาดไหน และนอกจากโลก แลวยังมีอะไรอีกบางในระบบสุริยะแหงน้ี” ครูและนักเรียนรวมกัน อภิปรายแนวทางการตอบคําถาม โดยนักเรียนควรตอบคําถามตามความ เขาใจ และโดยใชคําพูดของตนเอง เชน ระบบสุริยะของเราประกอบดวย ดวงอาทิตยเปนศูนยกลาง มีดาวเคราะห ดวงจันทรบริวารของดาว เคราะหโคจรอยูโดยรอบ ดาวเคราะหแตละดวงมีวงโคจรเปนของตัวเอง ลักษณะคลายวงรที เี่ กอื บกลม นอกจากน้นั ยงั มีวัตถุทองฟาอื่น ๆ กระจาย อยูโ ดยรอบ 4. นกั เรยี นทํา แบบฝกหัดทายบทท่ี 2 ระบบสุริยะของเรา จากน้ันนําเสนอ คําตอบหนาชั้นเรียน ถาคําตอบยังไมถูกตองครูนําอภิปรายหรือให สถานการณเ พมิ่ เติมเพอื่ แกไ ขแนวคิดคลาดเคลื่อนใหถูกตอ ง 5. นักเรียนรวมกันทํากิจกรรม รวมคิดรวมทํา โดยออกแบบยานอวกาศ เพื่อสํารวจดาวเคราะห โดยนักเรียนควรออกแบบยานอวกาศใหมี ลักษณะเฉพาะเพ่อื ลงจอดท่ีดาวเคราะหตามทีน่ กั เรยี นเลอื กได 6. นักเรียนรวมกันอานและอภิปรายเนื้อเร่ืองในหัวขอวิทยใกลตัว โดยครู กระตุนใหนักเรียนตอบคําถามวา เหตุใดเราจึงใหความสนใจกับ ดาวเคราะหนอกระบบสุริยะเหลานี้และการคนพบนี้เกี่ยวของกับเรา อยางไร  สถาบันสง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คูม อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานวิทยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยท่ี 5 โลกและอวกาศ 278 แนวคําตอบในสรปุ ผลการเรียนรขู องตนเอง ดาวเนปจนู ดาวเนปจูน ดาวเคราะหแ คระมีลักษณะคลา ยดาวเคราะห คอื คลายทรงกลม แตแตกตา ง จากดาวเคราะหต รงที่มีวงโคจรท่ไี มเ ปน อิสระ ซอ นทบั กบั ดาวดวงอืน่ สถาบนั สง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี 

279 คมู ือครูรายวิชาพื้นฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนว ยที่ 5 โลกและอวกาศ ดาวตกและอกุ กาบาตเหมือนกนั ตรงที่ เปน วัตถแุ ข็งจําพวกโลหะจากอวกาศทถ่ี ูกดงึ ดดู เขา สูช นั้ บรรยากาศโลก แตแตกตา งตรงที่ บริเวณที่พบ หากลกุ ไหมไมหมดและตกสูพ้นื โลก เรยี ก อุกกาบาต ดาวอังคาร เพราะ ดาวดวงน้มี ีนาํ้ ไหลอยูใ นบางพ้นื ท่ี จงึ มีความเปนไปไดท ่สี ่ิงมีชวี ิตจะ อาศยั อยูได เพราะ บริเวณพน้ื ผิวของดาวเสารเปนแกส ยานจงึ ไมสามารถลงจอดบนดาว เสารไ ด นักเรียนควรออกแบบยานอวกาศใหม ีลกั ษณะเฉพาะเพ่ือลงจอดท่ีดาวเคราะห ตามทีน่ ักเรียนเลือกได เชน ออกแบบยานเพื่อไปสํารวจดาวพธุ โดยเลอื กใช วัสดทุ ่ีทนความรอ นจดั เนอ่ื งจากดาวพธุ เปน ดาวท่มี ีอณุ หภูมิสูงมาก  สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี

คมู อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | หนวยที่ 5 โลกและอวกาศ 280 สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี 

281 คูมอื ครูรายวิชาพ้ืนฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 | บรรณานุกรม บรรณานุกรม ชินรัตน เชาวนวานิชย ลูกเทนนิส สืบคนเม่ือ 23 มีนาคม 2561 จาก http://mahidolrubber.org/files/ technicalsheet/technical_sheet_tennis%20ball.pdf ชินรัตน ลาภพูลธนะอนันต ลูกฟุตบอล สืบคนเมื่อ 23 มีนาคม 2561 จาก http://mahidolrubber.org/files/ technicalsheet/technical_sheet_football.pdf ภวู ดล วริ ยิ พนั ธ. (2559). การปลูกยางพารา พิมพครั้งท่ี 3 กรุงเทพฯ: เกษตรสยาม. ราชบัณฑติ ยสถาน. (2557). ทักษะแหงศตวรรษท่ี 21. สบื คน 30 เมษายน 2560, จาก http://www.royin.go.th สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. กระทรวงศึกษาธิการ.(2561). ตัวช้ีวัดและสาระการเรียนรู แกนกลาง กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง การศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551. โรงพมิ พชมุ ชนสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จาํ กดั . สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ. (11 มีนาคม 2558). การรูดิจิทัล (Digital literacy). สืบคนเม่ือ 30 เมษายน 2561, จาก https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/142- knowledges/2632. Fries-Gaither, J. (2009). Common misconceptions about biomes and ecosystems. สืบคนวันท่ี 7 มกราคม 2560. http://beyondpenguins.ehe.osu.edu/issue/tundra-life-in-the-polar- extremes/common-misconceptions-about-biomes-and-ecosystems Hapkiewicz, A. (1992). Finding a List of Science Misconceptions. MSTA Newsletter, 38, pp. 11-14. Hoang, C. & Dunford, B. (2018). Misconceptions about the Moon. Retrieved May 3, 2011, from https://moon.nasa.gov/about/misconceptions/ Missouri Department of Elementary and Secondary Education. (2005). Alerts to student difficulties and misconceptions in science, สืบคนวันที่ 7 มกราคม 2560. https://dese.mo.gov/ sites/ default/ files/alerts-to-student-difficulties-misconceptions-in-science.pdf Pine, K., Messer D., and John, K. (2010). Children’s misconceptions in primary science: A survey of teachers’ views. Research in Science & Technological Education. 19(1), 79-96. Wynn, A.N., Pan, I. L., Rueschhoff, E. E., Herman, M. A. B., Archer, K. (2017). Supplemental materials for student misconceptions about plant-a first step in building a teaching resource. Journal of Microbiology & Biology Education. 18(1): 18.1.11.  สถาบนั สง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี

คณะทํางาน | คูมือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร ป.4 เลม 2 282 คมู ือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานวิทยาศาสตร ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี ๔ เลม ๒ คณะทป่ี รึกษา ผูอาํ นวยการสถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและ เทคโนโลยี ศาสตราจารย ดร. ชกู ิจ ลิมปจาํ นงค ผชู วยผูอาํ นวยการสถาบนั สงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตร และเทคโนโลยี ดร. กศุ ลนิ มสุ กิ ุล สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี คณะผูจดั ทําคมู อื ครู สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ดร. กศุ ลิน มสุ กิ ลุ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี นางชตุ มิ า เตมยี สถิต สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางกงิ่ แกว คูอมรพฒั นะ สถาบนั สงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางสาวดวงกมล เหมะรัต สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี นางสาววราภรณ ถิรสิริ สถาบนั สง เสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางสาวลดั ดาวัลย แสงสาํ ลี สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ดร. เทพกัญญา พรหมขัติแกว สถาบนั สงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ดร. เบญ็ จวรรณ หาญพิพัฒน สถาบันสงเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ดร. พจนา ดอกตาลยงค สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี ดร. วันชยั นอ ยวงค สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ดร. ณัฐธดิ า พรหมยอด สถาบันสง เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี ดร. เสาวลักษณ บวั อนิ สถาบันสงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางสาวรตพร หลนิ สถาบันสง เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางสาวภคมน เนตรไสว สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี นางสาวลักษมี เปรมชยั พร นางสาวจีรนนั ท เพชรแกว ขาราชการบาํ นาญ นางสาวกมลลักษณ ถนัดกิจ ขาราชการบาํ นาญ ขาราชการบาํ นาญ คณะบรรณาธิการ ผชู วยศาสตราจารยรชั ดา สตุ รา นางณัฐสรวง ทพิ านุกะ หมอ มหลวงพิณทอง ทองแถม

สถาบนั สงเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท.) The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology (IPST) www.ipst.ac.th