แผนการจัดการเรียนรู้สังคมป2

คำนำ แผนการจดั การเรยี นรู้รายวชิ าสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 2 เลม่ น้ี จดั ทำ ขึ้นตามพันธกิจและพัฒนาให้สอดคล้องกับ ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแ้ กนกลาง กลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคม ศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยมุ่งหวังให้ ครูผู้สอนนำไปใช้ประกอบการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ควบคู่กับการใช้ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 เพื่อให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะ ที่จำเป็นสำหรับการเรียนรู้ใน ศตวรรษท่ี 21 และประยกุ ต์ ใช้ความร้แู ละทกั ษะต่าง ๆ เพ่ือคุณภาพการศึกษาตอ่ ไป ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า แผนการจัดการเรียนรู้รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ที่ สง่ เสรมิ ทักษะการคิด เข้าใจความหลายหลายทางวัฒนธรรม เล่มนี้ จะเปน็ สว่ นสำคญั และเป็นประโยชน์ในการ พัฒนาคุณภาพและมาตรฐานการศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ขอขอบพระคุณผู้เชี่ยวชาญ ผู้บริหาร คณะครูและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านที่คอย ให้คำปรึกษาและให้ความ อนุเคราะหจ์ นประสบผลสำเร็จไดด้ ว้ ยดี

สารบัญ เรอื่ ง หนา้ คำอธบิ ายรายวชิ า ก โครงสร้างรายวิชา ข แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 1 พระพุทธศาสนาเปน็ เอกลกั ษณข์ องชาตไิ ทย 1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ศาสนาในประเทศไทย (พระพุทธศาสนา) 8 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 3 ศาสนาในประเทศไทย (ศาสนาอื่นๆ) 13 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 4 หลักธรรมนำความสขุ : การไมท่ ำความชวั่ 20 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 5 หลักธรรมนำความสขุ : การทำความดี 26 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 6 หลกั ธรรมนำความสขุ : กตัญญูและมงคล 38 35 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 หลักธรรมนำความสุข : การทำจิตใจให้ ผอ่ งใสบริสทุ ธ์ิ 42 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 8 หลักธรรมนำความสขุ : ศรทั ธาในพระรตั นตรัย 47 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 9 หลักธรรมนำความสุข : พุทธศาสนสภุ าษิต 53 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 10 แบบอย่างของการทำความดี (ประวัตพิ ทุ ธสาวก) 59 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 11 แบบอยา่ งของการทำความดี (ชาดก) 66 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 12 แบบอยา่ งของการทำความด:ี ชาวพทุ ธตวั อยา่ ง 73 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 13 การทำความดีของตนเอง บุคคลในครอบครัว และบคุ คลในโรงเรียน 80 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 14 การฝกึ ปฏบิ ัติตาม มารยาทชาวพทุ ธ 87 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 15 การปฏบิ ัติตนในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรม และวนั สำคญั ทางศาสนา 93 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 16 การฝกึ สตแิ ละสมาธิ 99 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 17 กฏของการอยูร่ ่วมกนั : ข้อตกลงของครอบครวั 105 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 18 กฎระเบยี บในโรงเรยี น 110 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 19 กฎระเบียบในการใชส้ ถานท่สี าธารณะ 119

สารบญั (ต่อ) หน้า เรื่อง 127 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 20 หนา้ ทท่ี ต่ี ้องปฏบิ ตั ิในชวี ติ ประจำวัน 133 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 21 สิทธิและเสรภี าพของตนเองและผู้อืน่ 142 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 22 การยอมรับความแตกตา่ งของคนในสงั คม 149 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 23 การแสดงความเคารพ 154 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 24 การยืน การเดิน การน่ัง การทักทาย และการพดู 159 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 25 การแตง่ กาย 165 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 26 ชุมชนและการมีส่วนรว่ ม 174 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 27 การมีส่วนรว่ มในชมุ ชนของฉัน 181 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 28 ผู้มบี ทบาท อำนาจในการตดั สินใจในโรงเรยี น 187 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 29 ผู้มีบทบาทอำนาจในการตดั สินใจในชุมชน 193 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 30 ทรัพยากรทน่ี ำมาผลิตสนิ คา้ และบรกิ ารในชีวติ ประจำวนั 203 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 31 ผลของการใช้ทรัพยากรในการผลิตทห่ี ลากหลาย 210 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 32 การประกอบอาชีพทสี่ ุจริตของครอบครัว 217 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 33 รายได้และรายจ่ายของครอบครวั และตนเอง 223 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 34 การใชจ้ ่ายท่เี หมาะสมและไม่เหมาะสม 236 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 35 การทำบญั ชีรายรบั และรายจ่ายของตนเอง 243 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 36 การออมเงนิ 251 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 37 การแลกเปล่ียนสนิ คา้ และบริการไมใ่ ช้เงนิ เปน็ ส่ือกลาง 258 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 38 การแลกเปล่ียนสินค้าและบรกิ ารใช้เงินเปน็ สอื่ กลาง 265 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 39 ผ้ซู อ้ื กบั ผู้ขาย 272 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 40 ความสัมพนั ธร์ ะหว่างผู้ซ้ือกับผู้ขาย

สารบญั (ต่อ) หนา้ เรือ่ ง 280 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 41 สง่ิ แวดล้อมซึ่งปรากฏระหวา่ งบ้านกับโรงเรียน 286 แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 42 ความสำคญั ของสง่ิ แวดลอ้ มตอ่ การดำเนินชวี ติ 294 แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 43 ทรพั ยากรธรรมชาติ 301 แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 44 การมีส่วนรว่ มจดั การสิ่งแวดลอ้ มในโรงเรยี น 308 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 45 เครอ่ื งมือทางภมู ศิ าสตร์ : แผนผงั 315 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 46 เครอื่ งมือทางภูมิศาสตร์ : ลูกโลก แผนท่ี และรปู ถ่าย แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 47 ความสมั พนั ธร์ ะหว่างโลก ดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์ 323 329 กับปรากฏการณท์ างธรรมชาติ แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 48 ความสมั พนั ธ์ระหว่างฤดกู าลกับการดำเนนิ ชวี ติ ของมนุษย์

ก คำอธบิ ายรายวชิ า รายวชิ าพนื้ ฐาน สังคมศกึ ษาฯ กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 2 เวลา 80 ชว่ั โมง/ปี ศึกษา ความหมาย ความสำคัญของพระพุทธศาสนา ศาสดา คัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือ เคารพในพระ รัตนตรัยและปฏิบัติตนตามหลักธรรมของศาสนา มรรยาทของชาวพุทธ ศาสนพิธี พิธีกรรมและวันสำคัญทางศาสนา ชื่นชมการทำความดีของตนเอง บุคคลในครอบครัว และในโรงเรียนตามหลักศาสนา รวมทั้งเห็นคุณค่าของการสวด มนต์แผเ่ มตตา พัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาทต่ี นนบั ถือ ปฏิบตั ติ นตามขอ้ ตกลง กตกิ า กฎ ระเบยี บ และหน้าท่ีท่ี ต้องปฏบิ ตั ิในชวี ิตประจำวนั มารยาทไทย ยอมรับความคิด ความเช่ือ การปฏิบตั ิของผูอ้ ื่นท่แี ตกต่างโดยปราศจากอคคิ เคารพในสิทธิเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น ศึกษาความสัมพันธ์ของตนเองละสมาชิกในครอบคัวในฐานะเปน็ ส่วนหนง่ึ ของชุมชน บทบาท อำนาจในการตัดสินใจในโรงเรียนและชุมชน ทรัพยากรที่นำมาผลิตสินค้าและบริการที่ใช้ใน ชีวิตประจำวัน ที่มาของรายได้และรายจ่ายของตนเองและครอบครัว การแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการโดยวิธีต่างๆ ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย บันทึกรายรบั รายจ่ายของตนเอง รวมทั้งสรุปผลดีของการใช้จ่ายท่ีเหมาะสมกับ รายได้และการออม ระบุสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ตำแหน่งและลักษณะทางกายภาพของส่ิง ต่างๆ สังเกตและแสดงความสัมพันธ์ระหว่างโลก ดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์ที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์ อธิบาย ความสำคัญของสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติและที่มนุษย์สร้างขึ้น ความสัมพันธ์ระหว่างฤดูกาลกับการดำรงชีวิตของ มนุษย์ มีส่วนรว่ มในการจัดการสิง่ แวดล้อมในโรงเรียน พร้อมทั้งจำแนกและใช้ทรัพยากรธรรมชาติทีใ่ ช้แล้วไม่หมดไป ทใ่ี ชแ้ ล้วหมดไปและสร้างทดแทนข้ึนใหมไ่ ด้อย่างคุ้มคา่ โดยใชก้ ระบวนการคิด กระบวนการสืบคน้ ข้อมลู กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการทางสงั คม กระบวนการกลุ่ม กระบวนการแก้ปญั หา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ และใช้เครื่องมือทางภูมิศษสตร์ในการสืบคน้ และสรุปข้อมลู ตามกระบวนการทางภมู ิศาสตร์ เพอื่ ให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนำไปปฏบิ ตั ิในการดำเนินชวี ิต มคี วามสามารถทางภูมศิ าสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ ทักษะทางภูมศิ าสตร์ ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 คุณธรรมจริยธรรม คุณลักษณะอันพึง ประสงคใ์ นดา้ นรักชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ ์ มหี ลักธรรมในการดำเนนิ ชีวติ รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ และ สามารถดำเนนิ ชีวติ ในสงั คมไดอ้ ย่างสนั ติสุข ตัวชว้ี ัด ส 1.1 ป.2/1 ป.2/2 ป.2/3 ป.2/4 ป.2/5 ป.2/6 ป.2/7 ส 1.2 ป.2/1 ป.2/2 ส 2.1 ป.2/1 ป.2/2 ป.2/3 ป.2/4 ส 2.2 ป.2/1 ป.2/2 ส 3.1 ป.2/1 ป.2/2 ป.2/3 ป.2/4 ส 3.2 ป.2/1 ป.2/2 ส 5.1 ป.2/1 ป.2/2 ป.2/3 ส 5.2 ป.2/1 ป.2/2 ป.2/3 ป.2/4 รวม 28 ตัวช้ีวดั

ข โครงสรา้ งรายวิชา สังคมศกึ ษาฯ ป.2 ลำดับ ชื่อหน่วยการเรยี นรู้/ มาตรฐานการ สาระสำคญั เวลา ท่ี บทท่ี เรียนรู้ / ตัวช้ีวัด (ชวั่ โมง) 1 ศาสนาของเรา ส 1.1 ป.2/1 ศาสนาทุกศาสนาล้วนแต่มีความสำคญั 3 8 บทท่ี 1 เรียนรู้ ป.2/2 และเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจให้ 4 5 ศาสนา กระทำความดี ซึ่งศาสนิกชนทุกคนพึง 8 ป.2/7 ศึกษาประวัติศาสดาของศาสนาที่ตน นับถือและนำแบบอย่างที่ดีไปเป็นแนว ปฏิบตั ติ น 2 ศาสนาของเรา ส 1.1 ป.2/4 การเคารพพระรัตนตรยั ปฏบิ ัติตาม บทท่ี 2 หลกั ธรรมนำ หลกั ธรรมโอวาท 3 ด้วยการไมท่ ำช่วั ความสุข ทำความดี ทำจติ ใจใหผ้ อ่ งใสบรสิ ุทธ์ิ ย่อมทำใหผ้ ้ปู ฏิบตั ดิ ำเนนิ ชวี ิตไปในทาง ท่ีถกู ต้อง 3 ศาสนาของเรา ส 1.1 ป.2/3 การปฏิบัติตนตามหลักธรรมคำสอน บทที่ 3 เราทำความดี ป.2/5 ของศาสนาที่ตนนับถือ และการศึกษา การทำความดีของบุคคลจากตัวอย่าง ต่างๆ รวมทั้งเห็นคุณค่าของการทำ ความดีเหล่านั้น ช่วยให้พัฒนาตนเพื่อ การอยรู่ ว่ มกันไดอ้ ยา่ งสงบสขุ ในสงั คม 4 ศาสนาของเรา ส 1.1 ป.2/6 ชาวพุทธที่ดีพึงปฏิบัติตนตามมรรยาท บทที่ 4 ชาวพทุ ธท่ีดี ส 1.2 ป.2/1 ชาวพุทธ ศาสนพิธี พีธีกรรม และวัน ป.2/2 สำคัญทางศาสนาได้ถูกต้อง และสวด- มนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของ สมาธิ 5 คนดีของชมุ ชน ส 2.1 ป.2/1 ข้อตกลง กฎระเบียบ กฎหมาย เป็นสิ่ง บทที่ 1 กฎของการ ป.2/3 ที่กำหนดขึ้นเป็นข้อปฏิบัติหรือ อยู่รว่ มกนั ป.2/4 ข้อบังคับในการอยู่ร่วมกัน เพื่อให้คน จำนวนมากสามารถอยู่ร่วมกันได้โดย ไม่ขัดแย้งกัน โดยจะต้องยอมรับ ความคิด ความเชือ่ และการปฏบิ ัติของ

ค 6 คนดขี องชุมชน ส 2.1 ป.2/2 บุคคลอื่นที่แตกต่างกันโดยปราศจาก 6 บทท่ี 2 เด็กดีมี อคติ ตลอดทั้งต้องเคารพในสิทธิ 6 มรรยาท เสรีภาพของตนเองและผู้อ่ืน 14 7 คนดีของชุมชน ส 2.2 ป.2/1 การปฏบิ ตั ิตนตามมรรยาทไทยเก่ียวกับ 6 ความเคารพ การยืน การเดิน การฟัง 8 บทที่ 3 ชมุ ชนของ ป.2/2 การทักทาย การพูด การแต่งกายอย่าง เหมาะสม ย่อมทำให้เป็นผู้ที่มีบุคลิก- เรา ภาพที่ดี เป็นท่ียอมรับของสังคม สมาชิกทุกคนในชุมชนมีความสัมพันธ์ 8 เศรษฐศาสตร์น่ารู้ ส 3.1 ป.2/1 ที่ดีต่อกัน มีการช่วยเหลือในกิจกรรม ของชุมชน การดำเนินงานในโรงเรียน บทที่ 1 สินค้าและ ป.2/2 และชุมชนจะเป็นไปอย่างมีประสิทธิ- ภาพ โดยผู้มีอำนาจในการตดั สินใจ บริการกับการใชจ้ ่าย ป.2/3 สนิ ค้าและบริการล้วนมาจากทรัพยากร จึงควรใช้ให้เกิดประโยชน์ที่คุ้มค่ามาก อย่างเหมาะสม ป.2/4 ที่สุด การรู้ที่มาของรายได้และรู้จัก บันทึกรายรับและรายจ่ายของ 9 เศรษฐศาสตร์น่ารู้ ส 3.2 ป.2/1 ครอบครัว ทำให้วางแผนการใช้จ่ายได้ อย่างเหมาะสมกับรายได้ รวมทั้ง บทท่ี 2 การ ป.2/2 สามารถเก็บออมเงินเพื่อใช้จ่ายในยาม จำเป็น แลกเปลย่ี นสนิ คา้ การแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ สามารถทำได้ทั้งใช้เงินเป็นสื่อกลาง และบรกิ าร และไม่ใช้เงิน ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายต่างกม็ ี บทบาทสำคญั และมคี วามสัมพันธ์กัน 10 รอบรูภ้ ูมศิ าสตร์ ส 5.1 ป.2/1 สิ่งแวดล้อมระหว่างบ้านกับโรงเรียน ประกอบด้วย สิ่งแวดล้อมทาง บทท่ี 1 ส่ิงแวดล้อม ส 5.2 ป.2/1 ธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มทีม่ นุษย์สร้าง ขึ้น สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติและ รอบตวั ป.2/2 สิ่งแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้นมีผลต่อ การดำเนินชีวติ ของมนุษย์ ป.2/4

ง 11 รอบรูภ้ ูมศิ าสตร์ ส 5.1 ป.2/2 มนุษย์ต้องการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ 6 บทท่ี 2 เครื่องมือทาง อยา่ งคมุ้ ค่า เนอ่ื งจากมอี ยู่อย่างจำกดั 6 ภูมศิ าสตร์ การมีส่วนร่วมในการจัดการ สิ่งแวดล้อมในโรงเรียนเป็นหน้าที่ของ 12 รอบรภู้ มู ิศาสตร์ ส 5.1 ป.2/3 ทกุ คน บทที่ 3 ความสัมพันธ์ ส 5.2 ป.2/3 ลูกโลก แผนผัง แผนที่ และรูปถ่าย ระหวา่ งโลก ดวง สามารถใช้แสดงตำแหน่งและลักษณะ อาทิตย์ และ ทางกายภาพของสิ่งตา่ งๆ ได้ ดวงจนั ทร์ โลก ดวงอาทติ ย์ และดวงจนั ทร์มคี วาม สัมพนั ธก์ ันทำใหเ้ กิดปรากฏการณ์ทาง ธรรมชาติตา่ งๆ เช่น กลางวัน-กลางคนื ขา้ งข้ึน-ขา้ งแรม น้ำข้ึน-น้ำลง ฤดูกาล เปน็ ตน้ ซ่งึ ปรากฏการณด์ ังกลา่ วลว้ นมี ผลตอ่ การดำเนินชวี ิตของมนุษย์

1 แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี 1 ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 2 กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษาศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านนาวัง รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม (ส12101) จำนวน 20 ช่วั โมง เวลา 1 ชั่วโมง หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 1 : ศาสนาของเรา ผสู้ อนนางสาววรรณภา หงษ์แกว้ เร่อื ง : พระพุทธศาสนาเป็นเอกลักษณ์ของชาติไทย สอนวนั ท่ี ........ เดอื น ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวัติ ความสำคญั ศาสดา หลกั ธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตน นบั ถือและศาสนาอน่ื มีศรทั ธาท่ถี กู ต้อง ยึดมัน่ และปฏบิ ัตติ ามหลักธรรมเพื่ออยู่ร่วมกันอย่างสนั ตสิ ุข ตวั ชว้ี ดั ป.2/1 บอกความสำคัญของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาท่ตี นนับถอื สาระสำคญั พระพุทธศาสนามีความสำคัญทกี่ ่อให้เกิดเอกลกั ษณ์ของชาติไทยในหลายด้าน สาระการเรยี นรู้ พระพุทธศาสนาเปน็ เอกลักษณข์ องชาตไิ ทย จุดประสงค์การเรยี นรู้ 1. บอกความสำคญั ของพระพุทธศาสนาทก่ี ่อให้เกดิ เอกลกั ษณ์ของชาติไทยได้ (K) 2. วิเคราะหค์ วามสำคัญของพระพทุ ธศาสนาทีเ่ ปน็ เอกลกั ษณ์ของชาติไทยได้ (P) 3. เห็นคุณคา่ และความสำคัญของพระพุทธศาสนาในสังคมไทย (A)

2 สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รียน 1. ความสามารถในการสอ่ื สาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์ 1. รักชาติ ศาสน์ กษตั รยิ ์ 2. ใฝ่เรียนรู้ การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรแู้ บบรว่ มมอื : เทคนิคเลา่ เรอื่ งรอบวง - นกั เรยี นสวดมนต์บูชาพระรตั นตรัยและทำสมาธกิ ่อนเรยี น - นักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี น หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 1 เร่อื ง เรียนรูศ้ าสนา ขนั้ นำ 1. ครใู หน้ ักเรยี นดภู าพกจิ กรรมตา่ งๆ ของชาวพุทธ แลว้ ชว่ ยกนั ตั้งชอ่ื ภาพที่แสดงถึงความเกีย่ วข้องกบั พระพทุ ธศาสนา 2. นกั เรียนร่วมกันแสดงความคดิ เห็นว่า ภาพดงั กลา่ วแสดงถงึ ความสำคัญของพระพุทธศาสนาอยา่ งไร 3. ครถู ามคำถามกระตุน้ ความคิด แลว้ ใหน้ ักเรียนร่วมกนั ตอบ - นกั เรียนคดิ วา่ ประเพณที างพระพุทธศาสนามผี ลต่อการดำเนนิ ชีวติ ของคนไทยอย่างไรบา้ ง อธบิ าย เหตผุ ล (พจิ ารณาตามคำตอบของนักเรยี น โดยให้อยใู่ นดุลยพินจิ ของครผู ู้สอน) ขน้ั สอน 1. ครูแบง่ นักเรยี นเปน็ กลุม่ กลมุ่ ละ 4 คน คละกนั ตามความสามารถ คือ เกง่ ปานกลางคอ่ นข้างเก่ง ปานกลางค่อนขา้ งอ่อน และอ่อน 2. ครูอธิบายใหน้ ักเรยี นเหน็ ความสำคญั ของการทำงานร่วมกนั โดยการปฏิบตั ติ ามกติกาของการเรียนรู้ แบบร่วมมือ ดงั น้ี 1) มีการช่วยเหลือกัน 2) ทกุ คนต้องมีความรับผดิ ชอบในภาระหรือหน้าท่ขี องตน 3) สมาชกิ ทุกคนมีบทบาทเทา่ เทียมกนั

3 4) สมาชกิ ทุกคนต้องมปี ฏิสมั พนั ธท์ ด่ี ตี ่อกนั อย่างต่อเน่อื ง 3. ครใู ห้นกั เรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกนั ศึกษาความร้เู รอ่ื ง พระพุทธศาสนาก่อใหเ้ กิดเอกลกั ษณข์ องชาตไิ ทย จากหนังสอื -เรยี นและแหล่งเรียนรอู้ ืน่ ๆ ท่ีเก่ียวข้อง เชน่ เวบ็ ไซต์ 4. สมาชิกแตล่ ะกลุ่มร่วมกันอภิปรายสาระสำคัญท่ีไดจ้ ากการศึกษาทลี ะคนแบบเลา่ เร่ืองรอบวง 5. สมาชกิ แตล่ ะคนในกลมุ่ ทำใบงานท่ี 1.1 เร่อื ง ความสำคัญของพระพทุ ธศาสนา และผลัดกนั อธบิ าย คำตอบในใบงานให้สมาชกิ คนอ่นื ในกลมุ่ ฟังทลี ะคนตามลำดับแบบเลา่ เร่ืองรอบวงและร่วมกันปรับปรุงใบงาน 6. ตวั แทนกลมุ่ ออกมานำเสนอใบงานท่ี 1.1 หน้าชั้นเรยี น ครูตรวจสอบความถูกต้องและให้ข้อเสนอแนะ เพิม่ เติม 7. ครถู ามคำถามกระตนุ้ ความคิด แลว้ ใหน้ กั เรียนรว่ มกนั ตอบ - เอกลักษณไ์ ทยอนั เกิดจากอิทธิพลของพระพุทธศาสนา ได้แกอ่ ะไรบ้าง (การมนี สิ ัยออ่ นโยน โอบอ้อมอารี และมีประเพณเี ก่ยี วกับพระพทุ ธศาสนา) ขั้นสรปุ ครแู ละนักเรียนรว่ มกันสรุปความสำคัญของพระพทุ ธศาสนาก่อใหเ้ กิดเอกลกั ษณ์ของชาติไทย แล้ว ช่วยกนั เสนอแนวทางการรว่ มมือกนั รักษาเอกลักษณข์ องชาติไทยท่เี ก่ียวข้องกบั พระพุทธศาสนา สื่อและแหล่งการเรียนรู้ 1) หนงั สือเรยี น สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ป.2 2) บตั รภาพ กิจกรรมตา่ งๆ ของชาวพุทธ 3) ใบงานที่ 1.1 เร่อื ง ความสำคัญของพระพุทธศาสนา การประเมินผลการเรียนรู้ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ชน้ิ งาน/การแสดงออก วธิ ีประเมนิ /เครอ่ื งมอื เกณฑ์การประเมนิ ของผ้เู รียน - ใบงานท่ี 1.1 - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ ดา้ นความรู้ (Knowledge) 1. บอกความสำคญั ของ อธบิ ายและตอบคำถาม พระพุทธศาสนาทก่ี ่อให้เกิด ความสำคญั ของ เอกลักษณ์ของชาติไทยได้ (K) พระพทุ ธศาสนาทีก่ ่อใหเ้ กิด เอกลักษณ์ของชาติไทยได้ ดา้ นกระบวนการ (Process) นำเสนอ ประเมินผลการนำเสนอ โดยผา่ นเกณฑร์ ะดบั ดี

4 2. วเิ คราะห์ความสำคัญของ พฤติกรรมการเป็นผู้มเี จตคติที่ สงั เกต-ประเมนิ พฤตกิ รรม นักเรยี นมีพฤติกรรมผา่ น พระพทุ ธศาสนาท่เี ปน็ เกณฑ์ระดบั ดี เอกลักษณ์ของชาติไทยได้ (P) ดตี ่อการเรียนวิชาสงั คมศึกษา การเป็นผมู้ เี จตคติทด่ี ีต่อ ด้านคณุ ลักษณะ (Attribute) ศาสนา และวัฒนธรรม การเรยี นวชิ าสังคมศึกษา 3. เหน็ คุณคา่ และความสำคญั ของพระพทุ ธศาสนาใน ศาสนา และวฒั นธรรม สงั คมไทย (A)

5 บตั รภาพ กิจกรรมต่างๆ ของชาวพทุ ธ  ภาพการฟังพระเทศน์ ภาพการทาบุญตกั บาตร ภาพพิธีเวียนเทียน ภาพการแห่เทียนพรรษา ภาพการถวายสงั ฆทาน ภาพการบวชพระ

6 ใบงานที่ 1.1 เร่อื ง ความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนา คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นเขยี นบรรยายภาพแสดงความสาคญั ของพระพทุ ธศาสนาทม่ี ตี ่อนิสยั และประเพณี ของคนไทย 1. 2. 3. 4. 5.

7 ข้อเสนอแนะของครูพี่เลยี้ ง ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ ...................................... (นางสาวลลิตญา บุณศรสี กุล) ตำแหนง่ ครพู เ่ี ลย้ี ง ขอ้ เสนอแนะของผู้บรหิ ารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................................. ลงชอ่ื ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหน่ง ผอู้ ำนวยการโรงเรียนบ้านนาวงั

8 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 2 กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษาศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรยี นบ้านนาวัง รายวชิ าสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม (ส12101) จำนวน 20 ช่ัวโมง เวลา 1 ชั่วโมง หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 1 : ศาสนาของเรา ผ้สู อนนางสาววรรณภา หงษแ์ กว้ เรอื่ ง : เรยี นรศู้ าสนา : ศาสนาในประเทศไทย (พระพทุ ธศาสนา) สอนวนั ท่ี ........ เดอื น ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรอื ศาสนาที่ตน นับถือและศาสนาอ่นื มีศรัทธาทีถ่ กู ต้อง ยึดม่นั และปฏบิ ัตติ ามหลกั ธรรมเพ่ืออยรู่ ่วมกนั อย่างสนั ติสุข ตัวชวี้ ดั ป.2/2 สรปุ พุทธประวัตติ ้งั แต่ประสตู จิ นถึงการออกผนวชหรอื ประวัตศิ าสดาที่ตนนับถือ สาระสำคญั การศึกษาพุทธประวตั ิตงั้ แต่ประสูติจนถึงการออกผนวช ย่อมทำให้ไดข้ ้อคิดและแบบอยา่ งที่ดไี ปเป็น แนวทางในการดำเนินชวี ติ สาระการเรยี นรู้ สรุปพทุ ธประวตั ิ - เหตุการณห์ ลงั ประสตู ิ - ประสตู ิ - การศึกษา - แรกนาขวญั - เทวทตู 4 - การอภเิ ษกสมรส - การออกผนวช จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. บอกชือ่ ศาสนา และศาสดาท่ีตนนบั ถือได้ (K) 2. สรปุ พทุ ธประวตั ติ ั้งแตป่ ระสูติจนถึงการออกผนวชได้ (P) 3. เห็นคณุ ค่าและความสำคัญของพระพุทธศาสนาในสงั คมไทย (A)

9 สมรรถนะสำคัญของผูเ้ รียน 1) ทักษะการสรุปยอ่ 2) ทักษะการสรปุ ลงความเห็น คุณลักษณะอันพงึ ประสงค์ 1. มีวนิ ยั 2. รกั ความเป็นไทย 3. มีจติ สาธารณะ การจดั กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนโดยการจัดการเรยี นร้แู บบรว่ มมอื : เทคนคิ คู่คิดส่สี หาย  นักเรียนสวดมนตบ์ ชู าพระรตั นตรัยและทำสมาธิกอ่ นเรยี น ข้ันนำ 1. ครูนำภาพยนตร์สัน้ หรอื ภาพพุทธประวัตติ อนประสตู ิ ตรัสรู้ และปรินิพพาน มาให้นักเรียนดู แล้ว รว่ มกันแสดงความคิดเห็นวา่ เร่อื งหรอื ภาพดังกล่าวคืออะไร และมคี วามสำคัญอยา่ งไร 2. ครอู ธบิ ายเช่อื มโยงให้นกั เรียนเหน็ ถงึ ความสำคัญของการศกึ ษาพทุ ธประวัติ 3. ครูถามคำถามกระตนุ้ ความคิด แล้วใหน้ กั เรียนรว่ มกนั ตอบคำถาม ⚫ การดภู าพพุทธประวตั ิประกอบการศึกษามีผลดีอย่างไร (ทำใหจ้ ำเหตุการณต์ ่างๆ ได้ง่ายและเรยี งลำดบั เหตุการณ์ได้ถกู ต้อง) ข้นั สอน 1. ครแู บ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ ร่วมกันศึกษาความรเู้ ร่ืองพระพุทธศาสนา ในหวั ขอ้ การประสตู ิ เหตุการณห์ ลงั ประสตู ิ พธิ ีแรกนาขวญั การศึกษา การอภิเษก-สมรส การพบเทวทูต 4 และการออกผนวช จากหนงั สอื เรียน และแหล่งเรยี นรอู้ ืน่ เช่น เวบ็ ไซต์ 2. สมาชิกแตล่ ะคนในกลุ่มผลดั กันอธิบายความร้ใู นประเด็นสำคญั 3. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มจบั คู่กนั แลว้ ใหแ้ ต่ละค่ทู ำใบงานท่ี 1.2 เรื่อง สรปุ พุทธประวัติ

10 4. สมาชิกแต่ละคู่ผลดั กนั อธบิ ายคำตอบในใบงานท่ี 1.2 ใหเ้ พื่อนสมาชิกอกี คู่หนึ่งภายในกลุ่มฟัง 5. ตัวแทนกลุ่มออกมานำเสนอใบงานที่ 1.2 หนา้ ช้ันเรยี น โดยครูตรวจสอบความถูกต้อง 6. นักเรยี นตอบคำถามกระตนุ้ ความคดิ ⚫ พุทธประวตั ิทำใหน้ ักเรียนได้ข้อคดิ และคตเิ ตอื นใจอยา่ งไร (พิจารณาตามคำตอบของนกั เรียน โดยให้อย่ใู นดลุ ยพินิจของครูผ้สู อน) ขนั้ สรุป ครูและนกั เรียนช่วยกนั สรุปพุทธประวตั แิ ละข้อคิดอันเป็นแนวทางในการดำเนินชีวติ สอ่ื และแหล่งการเรียนรู้ 1) หนงั สอื เรยี น สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.2 2) บตั รภาพ พทุ ธประวัติ 3) ใบงานท่ี 1.2 เร่ือง สรุปพุทธประวตั ิ 4) ภาพยนตร์ส้นั การประเมินผลการเรยี นรู้ จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ช้ินงาน/การแสดงออก วิธีประเมิน/เคร่อื งมอื เกณฑก์ ารประเมนิ ของผเู้ รียน - รอ้ ยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ ดา้ นความรู้ (Knowledge) -ตรวจใบงานที่ 1.2 - ใบงานที่ 1.2 - รอ้ ยละ 60 ผ่าน 1. บอกชื่อศาสนา และศาสดาที่ (K, P, A) เกณฑ์ ตนนับถือได้ (K) นักเรยี นมีพฤตกิ รรม ผา่ นเกณฑ์ระดบั ดี ด้านกระบวนการ (Process) -ตรวจใบงานที่ 1.2 - ใบงานที่ 1.2 2. สรุปพุทธประวัตติ ้งั แต่ประสตู ิ (K, P, A) จนถงึ การออกผนวชได้ (P ด้านคุณลกั ษณะ (Attribute) พฤติกรรมการเป็นผู้มี สังเกต-ประเมิน 3. เห็นคณุ คา่ และความสำคญั เจตคติทีด่ ตี ่อการเรียน พฤติกรรมการเป็นผมู้ ี ของพระพุทธศาสนาในสงั คมไทย วชิ าสังคมศึกษา เจตคตทิ ี่ดีต่อการเรยี น (A) ศาสนา และวฒั นธรรม วิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

11 บตั รภาพ พทุ ธประวตั ิ  ภาพประสตู ิ ภาพตรสั รู้ ภาพปรินิ พพาน

12 ขอ้ เสนอแนะของครูพเ่ี ลี้ยง ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ ...................................... (นางสาวลลติ ญา บุณศรสี กุล) ตำแหนง่ ครพู ่ีเลีย้ ง ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงช่ือ ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรยี นบา้ นนาวัง

13 แผนการจดั การเรยี นรู้ที่ 3 ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษาศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม โรงเรียนบา้ นนาวัง รายวิชาสังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม (ส12101) จำนวน 20 ช่วั โมง เวลา 1 ชวั่ โมง หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 1 : ศาสนาของเรา ผสู้ อนนางสาววรรณภา หงษแ์ กว้ เรื่อง : เรียนรศู้ าสนา : ศาสนาในประเทศไทย (ศาสนาอ่นื ๆ) สอนวนั ที่ ........ เดอื น ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรอื ศาสนาที่ตน นับถือและศาสนาอื่น มีศรัทธาทถ่ี กู ต้อง ยดึ มนั่ และปฏิบตั ติ ามหลกั ธรรมเพ่ืออยู่รว่ มกนั อย่างสนั ตสิ ขุ ตัวชว้ี ดั ป.2/7 บอกชื่อศาสนา ศาสดา และความสำคญั ของคัมภรี ์ของศาสนาทต่ี นนบั ถือและศาสนาอ่นื ๆ สาระสำคัญ ศาสนาทุกศาสนาย่อมมีศาสดาและคัมภรี ซ์ ่ึงเปน็ หลักคำสอนของศาสนาและเป็นแนวทางในการดำเนนิ ชีวติ ของศาสนิกชน สาระการเรียนรู้ ชื่อศาสนา ศาสดา และคมั ภรี ์ของศาสนาต่างๆ 1) พระพทุ ธศาสนา - ศาสดา : พระพทุ ธเจ้า - คมั ภรี ์ : พระไตรปฎิ ก - คมั ภรี ์ : อัลกรุ อาน 2) ศาสนาอสิ ลาม - ศาสดา : มฮุ ัมมดั - คมั ภรี ์ : ไบเบิล - คมั ภีร์ : พระเวท พราหมณะ 3) ศริสต์ศาสนา - ศาสดา : พระเยซู 4) ศาสนาฮินดู - ศาสดา : ไมม่ ศี าสดา อุปนิษทั อารณั ยกะ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) บอกช่อื ศาสนา ศาสดา และชือ่ คมั ภรี ข์ องศาสนาอ่ืนได้ (K) 2) แยก ศาสดา และชื่อคัมภรี ์ของศาสนาอน่ื ได้อย่างถูกต้อง (P)

14 3) เห็นความสำคัญของศาสดา และคมั ภรี ข์ องศาสนาได้ (A) สมรรถนะสำคัญของผู้เรยี น - ทักษะการทำใหก้ ระจา่ ง คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวนิ ัย 2. รักความเปน็ ไทย 3. มจี ิตสาธารณะ การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ วธิ สี อนโดยการจัดการเรยี นร้แู บบร่วมมอื : เทคนคิ ร่วมกันคดิ  นักเรียนสวดมนตบ์ ูชาพระรตั นตรัยและทำสมาธกิ อ่ นเรยี น ขั้นนำ 1. ครใู หน้ ักเรยี นดวู ดี ิทัศน์หรอื ภาพสญั ลกั ษณ์หรอื ภาพทส่ี อื่ ความหมายถงึ ศาสนาครสิ ต์ ศาสนาอสิ ลาม และศาสนาฮินดู 2. ครูใหน้ ักเรียนช่วยกนั แสดงความคดิ เหน็ ถึงความสำคัญของสัญลกั ษณห์ รือภาพดังกลา่ ว 3. ครถู ามคำถามกระตนุ้ ความคิด แล้วใหน้ ักเรียนร่วมกนั ตอบคำถาม ⚫ ศาสนามีความสำคัญอยา่ งไร (แนวคำตอบ : มีหลักคำสอนท่ีทำให้คนดำเนนิ ชีวติ ไปในทางที่ด)ี ขัน้ สอน 1. นักเรียนรวมกลมุ่ ตามความสนใจ จำนวนกลุ่มละเท่าๆ กัน แล้วรว่ มกันศึกษาความรู้เกี่ยวกับศาสนาอสิ ลาม ศาสนาคริสต์ ศาสนาฮินดู จากหนังสือเรียนหรือแหลง่ เรยี นรอู้ ื่น ๆ เช่น เอกสารท่ีเก่ียวข้อง, เว็บไซต์ จากน้ันครู อธิบายความรู้เพ่ิมเติม 2. สมาชกิ ทกุ คนในกลุ่มรว่ มกนั ทำใบงานที่ 1.3 เรื่อง ศาสนาอ่ืนๆ เมื่อทำใบงานเสร็จแลว้ ใหส้ มาชิกผลดั กันอธิบายคำตอบใหเ้ พ่ือนคนอ่นื ในกลุม่ มีความเข้าใจอยา่ งกระจ่างชัดเจน

15 3. ครสู มุ่ ตัวแทนของแตล่ ะกลุ่มออกมานำเสนอคำตอบในใบงานท่ี 1.3 หน้าช้ันเรียน โดยเรียงลำดับตง้ั แต่ ศาสนาอิสลาม ศาสนาครสิ ต์ ศาสนาฮนิ ดู 4. ครถู ามคำถามกระตุ้นความคิด แล้วให้นักเรียนร่วมกนั ตอบคำถาม ⚫ นักเรยี นรจู้ ักชื่อศาสดาและคมั ภรี ข์ องศาสนาใดบ้าง (พจิ ารณาตามคำตอบของนกั เรยี น โดยใหอ้ ยู่ในดุลยพินจิ ของครผู ู้สอน) ขั้นสรปุ นักเรยี นและครูชว่ ยกนั สรปุ สาระสำคัญเกี่ยวกับศาสดาของศาสนาอนื่ ๆ • ครูมอบหมายใหน้ กั เรยี นแต่ละคนทำสมดุ บันทกึ ความรเู้ รื่อง เรียนร้ศู าสนา โดยใหค้ รอบคลมุ ประเด็นตามท่ีกำหนด ดังนี้ 1) การบอกความสำคญั ของศาสนาท่ตี นนับถือ 2) การอธบิ ายประวตั ศิ าสดาของศาสนาทตี่ นนบั ถือ 3) การอธบิ ายความสำคญั ของคมั ภรี ์ของศาสนาที่ตนนับถือ ส่อื และแหล่งการเรยี นรู้ 1) หนังสือเรียน สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.2 2) บัตรภาพ สัญลักษณห์ รือสื่อความหมายถงึ ศาสนาตา่ งๆ 3) ใบงานที่ 1.3 เรื่อง ศาสดาของศาสนาอ่นื 4) วีดิทศั น์เกี่ยวกับศาสนาอ่นื ๆ ในประเทศไทย 5) เอกสารท่เี ก่ียวข้อง การประเมินผลการเรยี นรู้ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ชนิ้ งาน/การแสดงออก วิธปี ระเมนิ /เคร่ืองมอื เกณฑก์ ารประเมิน - ใบงานที่ 1.3 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ของผเู้ รียน ดา้ นความรู้ (Knowledge) -ตรวจใบงานที่ 1.3 1) บอกชือ่ ศาสนา ศาสดา (K, P, A) และช่อื คัมภีร์ของ ศาสนาอื่นได้ (K)

16 ดา้ นกระบวนการ (Process) -ตรวจใบงานที่ 1.3 - ใบงานที่ 1.3 - รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ 2) แยก ศาสดา และชื่อคัมภีร์ (K, P, A) ของศาสนาอน่ื ได้อยา่ งถูกต้อง สังเกต-ประเมินพฤตกิ รรม นกั เรยี นมพี ฤติกรรมผ่าน พฤติกรรมการเป็นผ้มู เี จตคติ การเป็นผู้มเี จตคติทีด่ ีต่อ เกณฑร์ ะดบั ดี (P) ทด่ี ีตอ่ การเรยี นวิชาสงั คม การเรียนวิชาสงั คมศึกษา ด้านคณุ ลกั ษณะ (Attribute) ศกึ ษา ศาสนา และ ศาสนา และวฒั นธรรม 3) เห็นความสำคัญของศาสดา วฒั นธรรม และคมั ภีรข์ องศาสนาได้ (A)

17 บตั รภาพ สญั ลกั ษณ์หรอื สื่อความหมายถึงศาสนาต่างๆ  ศาสนาคริสต์ ศาสนาอิสลาม ศาสนาฮินดู

18 ใบงานที่ 1.3 เรอ่ื ง ศาสนาอื่นๆ คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นเขยี นคาหรอื ขอ้ ความลงในกรอบของผงั มโนทศั น์ คมั ภรี ข์ องศาสนา คอื ศาสดาของศาสนา ชอ่ื เป็นชาว ศาสนาคริสต์ คมั ภรี ข์ องศาสนา คอื ศาสดาของศาสนาอื่น ศาสนาอิสลาม ศาสนาฮินดู ศาสดาของศาสนา ชอ่ื เป็นชาว คมั ภรี ข์ องศาสนา คอื เทพเจา้ สงู สดุ 3 พระองค์ คอื 1) 2) 3)

19 ขอ้ เสนอแนะของครูพีเ่ ลี้ยง ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชือ่ ...................................... (นางสาวลลติ ญา บณุ ศรสี กลุ ) ตำแหนง่ ครูพ่ีเล้ียง ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา .................................................................................................................................................................... .......... .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชอ่ื ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรยี นบา้ นนาวัง

20 แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 4 ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 2 กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศึกษาศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนบ้านนาวงั รายวิชาสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม (ส12101) จำนวน 20 ชั่วโมง เวลา 1 ช่ัวโมง หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 1 : ศาสนาของเรา ผสู้ อนนางสาววรรณภา หงษแ์ กว้ เรอ่ื ง : หลกั ธรรมนำความสขุ : การไม่ทำความช่ัว สอนวันที่ ........ เดือน ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคญั ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาท่ีตน นบั ถือและศาสนาอ่นื มศี รทั ธาท่ีถูกต้อง ยดึ มั่นและปฏบิ ตั ิตามหลักธรรมเพื่ออยรู่ ่วมกันอย่างสนั ติสุข ตัวชวี้ ดั ป.2/4 บอกความหมาย ความสำคญั และเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบตั ิตามหลกั ธรรมโอวาท 3 ใพระพุทธ ศาสนา หรอื หลกั ธรรมของศาสนาทต่ี นนบั ถือตามท่ีกำหนด สาระสำคญั การปฏบิ ัติตนตามหลกั โอวาท 3 โดยไมท่ ำความชวั่ ตามหลักเบญจศีล ย่อมทำให้ดำเนินชวี ติ ไปในทางที่ ถูกต้อง สาระการเรียนรู้ โอวาท 3 - การไมท่ ำความช่วั : เบญจศีล จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1) บอกหลักการปฏิบัตติ นตามหลกั ธรรมเบญจศลี และยกตัวอยา่ งประกอบได้ (K) 2) ปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ธรรมเบญจศีลได้ (P) 3) เหน็ คุณคา่ ในการปฏิบัตติ นตามหลักธรรมเบญจศลี (A)

21 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 1) ทกั ษะการตคี วาม 2) ทกั ษะการแปลความ คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์ 1. มวี นิ ัย 2. รกั ความเปน็ ไทย 3. มีจติ สาธารณะ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้  วธิ สี อนโดยเนน้ กระบวนการ : กระบวนการสรา้ งความตระหนกั  นักเรียนสวดมนต์บูชาพระรตั นตรยั และทำสมาธกิ อ่ นเรยี น ขน้ั นำ ข้ันท่ี 1 สังเกต 1. ครูให้นกั เรียนร่วมกนั ร้องเพลงทำดไี ด้ดี 2. นกั เรยี นร่วมกันแสดงความคิดเห็นและข้อคดิ ทไ่ี ดจ้ ากบทเพลง ชนั้ สอน ขน้ั ที่ 2 วิเคราะห์ วจิ ารณ์ 1. ครใู หน้ ักเรียนรวมกลุ่ม กลุม่ ละ 6 คน ตามความสมัครใจ แล้วช้ีแจงวิธกี ารทำงานกลุม่ รว่ มกนั ด้วยความ รบั ผิดชอบ และชว่ ยเหลือกนั 2. นักเรยี นแตล่ ะกลุม่ ร่วมกันศกึ ษาความรู้เรื่อง เบญจศีล ซึง่ เป็นโอวาท 3 ข้อท่ี 1 จากหนงั สือเรยี น เวบ็ ไซต์ เอกสาร จากนั้นครูอธบิ ายความรเู้ พม่ิ เตมิ 3. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มร่วมกันทำใบงานท่ี 1.4 เร่ือง การละเว้นความช่วั 4. ครเู ฉลยคำตอบในใบงานท่ี 1.4 โดยใหส้ มาชกิ แตล่ ะกลมุ่ ตรวจสอบความถูกต้องและแกไ้ ขในสว่ นที่ บกพร่อง 5. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด แล้วนกั เรียนร่วมกนั ตอบคำถาม

22 1) นกั เรียนสามารถหลกี เลยี่ งการกระทำที่ไม่ดีได้อย่างไร (พิจารณาตามคำตอบของนกั เรียน โดยใหอ้ ยู่ในดลุ ยพินิจของครูผู้สอน) 2) เบญจศลี ในข้อใด ที่นักเรียนสามารถปฏิบัตไิ ดง้ ่ายทสี่ ุด จงอธบิ ายเหตุผล (พิจารณาตามคำตอบของนกั เรยี น โดยใหอ้ ย่ใู นดลุ ยพนิ ิจของครผู สู้ อน) ข้นั สรุป ขั้นที่ 3 ข้ันสรุป ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันสรปุ แนวทางและคุณคา่ ของการปฏิบัติตนในการทำความดี ละเวน้ ความชว่ั แล้วให้ นกั เรียนนำไปปฏิบัตแิ ลว้ บันทึกความดใี นสมุด และนำสง่ ครู สอ่ื และแหล่งการเรียนรู้ 1) หนงั สือเรยี น สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.2 2) เพลง ทำดีได้ดี 3) ใบงานที่ 1.4 เรอื่ ง การละเวน้ ความช่ัว 4) เอกสารเก่ยี วกบั การละเวน้ ความชั่ว การประเมินผลการเรยี นรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ชนิ้ งาน/การแสดงออก วธิ ีประเมนิ /เครอื่ งมือ เกณฑ์การประเมนิ - ใบงานท่ี 1.4 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ของผ้เู รียน - ใบงานที่ 1.4 - รอ้ ยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ดา้ นความรู้ (Knowledge) -ตรวจใบงานที่ 1.4 สงั เกต-ประเมนิ พฤตกิ รรม นกั เรียนมพี ฤตกิ รรมผา่ น 1) บอกหลกั การปฏบิ ตั ิตนตาม (K, P, A) การเปน็ ผูม้ ีเจตคติทดี่ ีต่อ เกณฑ์ระดบั ดี การเรียนวชิ าสังคมศึกษา หลักธรรมเบญจศลี และ ศาสนา และวัฒนธรรม ยกตวั อยา่ งประกอบได้ (K) ด้านกระบวนการ (Process) -ตรวจใบงานท่ี 1.4 2) ปฏิบัติตนตามหลกั ธรรม (K, P, A) เบญจศลี ได้ (P) ด้านคณุ ลกั ษณะ (Attribute) พฤติกรรมการเป็นผมู้ เี จตคติ 3) เหน็ คณุ ค่าในการปฏบิ ัติตน ท่ดี ตี อ่ การเรยี นวชิ าสังคม ตามหลักธรรมเบญจศีล (A) ศกึ ษา ศาสนา และ วฒั นธรรม

23 เอกสารประกอบการสอน เพลง ทำดไี ดด้ ี คำร้อง ทำนอง ชนกิ กานต์ สริ ศิ รสี มั พนั ธ์ ขบั ร้อง ทำนอง เรียบเรยี งเสียงประสำน โดย ครรชติ สงิ หค์ า ** จะบอกเธอใหร้ ไู้ ว้ ทาอยา่ งไรกไ็ ดอ้ ยา่ งนนั้ ถา้ ทาดไี ดข้ น้ึ สวรรค์ สวรรคก์ ค็ อื สุขใจ จะบอกเธอใหร้ ไู้ ว้ ทาอยา่ งไรกไ็ ดอ้ ยา่ งนนั้ ทาไม่ดที ุกขใ์ จไปนาน ใครๆ เขากร็ งั เกยี จ ฉนั แบง่ ของเล่นใหเ้ พอ่ื น ดนี ะ ดนี ะ ดี ฉนั แยง่ ของเพอ่ื นมาเล่น ไม่ดี ไม่ดี อย่าทา ฉนั ช่วยเพอ่ื นทห่ี กลม้ ดนี ะ ดนี ะ ดี แตฉ่ นั หวั เราะเยาะเพอ่ื น ไม่ดี ไม่ดี อยา่ ทา นะ (ซ้า**) ฉนั ชอบพดู คาไพเราะ ดนี ะ ดนี ะ ดี ฉนั กพ็ ดู จากา้ วรา้ ว ไมด่ ี ไม่ดี อยา่ ทา ฉนั ชว่ ยพอ่ แม่ทางานบา้ น ดนี ะ ดนี ะ ดี บางทฉี นั รงั แกน้องไม่ดี ไม่ดี อย่าทา นะ (ซา้ **) ทาดกี จ็ ะไดด้ ี ทาดไี ดด้ แี น่นอน

24 ใบงานที่ 1.4 เร่อื ง การละเว้นความชวั่ คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นขดี ✓ ลงในช่อง ภาพทเ่ี ป็นพฤตกิ รรมทไ่ี มค่ วรปฏบิ ตั ิ พรอ้ มระบเุ หตผุ ล ประกอบ 1. 2. เพราะ เพราะ 3. 4. เพราะ เพราะ 5. 6. เพราะ เพราะ 7. 8. เพราะ เพราะ

25 ขอ้ เสนอแนะของครูพเ่ี ลี้ยง ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................................... ................... ............................................................................................................... ............................................................... ลงชอื่ ...................................... (นางสาวลลิตญา บุณศรีสกลุ ) ตำแหนง่ ครูพีเ่ ลีย้ ง ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชอื่ ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหนง่ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านนาวงั

26 แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 5 ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษาศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนบา้ นนาวงั รายวิชาสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม (ส12101) จำนวน 20 ช่วั โมง เวลา 2 ช่ัวโมง หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 1 : ศาสนาของเรา ผู้สอนนางสาววรรณภา หงษแ์ กว้ เรื่อง : หลักธรรมนำความสุข : การทำความดี สอนวันท่ี ........ เดอื น ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเขา้ ใจประวตั ิ ความสำคัญ ศาสดา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาท่ีตน นบั ถือและศาสนาอืน่ มีศรทั ธาทถ่ี กู ต้อง ยดึ มัน่ และปฏิบตั ิตามหลักธรรมเพ่ืออย่รู ว่ มกนั อย่างสนั ติสขุ ตัวช้ีวัด ป.2/4 บอกความหมาย ความสำคัญ และเคารพพระรตั นตรยั ปฏบิ ตั ิตามหลกั ธรรมโอวาท 3 ใพระพุทธ ศาสนา หรือหลกั ธรรมของศาสนาทต่ี นนบั ถือตามท่ีกำหนด สาระสำคัญ การปฏิบตั ิตามหลกั โอวาท 3 โดยทำความดีตามหลักเบญจธรรม หริ ิ-โอตตปั ปะ สังคหวัตถุ 4 ฆราวาส-ธรรม 4 ย่อมทำให้ผู้ปฏบิ ตั ดิ ำเนนิ ชีวติ ในทางที่ถูกต้อง และอย่รู ่วมกับผอู้ ืน่ ได้อย่างปกติสุข สาระการเรยี นรู้ โอวาท 3 - ทำความดี : เบญจธรรม หริ ิ-โอตตัปปะ สังคหวัตถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 จุดประสงค์การเรยี นรู้ 1. บอกผลการกระทำตามหลักเบญจธรรม หิริ-โอตตัปปะ สังคหวัตถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 (K) 2. นำหลักเบญจธรรม หริ ิ-โอตตัปปะ สงั คหวตั ถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 ไปปฏบิ ัตไิ ด้ ( P) 3. ภมู ิใจในการปฏิบตั ิดตี ามหลักธรรมทางศาสนา (A)

27 สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน 1) ทกั ษะการตีความ 2) ทกั ษะการแปลความ คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ 1. มวี นิ ัย 2. รักความเป็นไทย 3. มีจิตสาธารณะ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ วธิ ีสอนแบบธรรมสากจั ฉา  นกั เรียนสวดมนตบ์ ชู าพระรตั นตรัยและทำสมาธกิ อ่ นเรยี นทกุ ช่วั โมง ชั่วโมงที่ 1 ขน้ั นำ 1. นักเรยี นดภู าพยนตรส์ ั้นเกี่ยวกบั การทำความดีแลว้ รว่ มกันวิเคราะหผ์ ลท่เี กิดจากการทำดี 2. ครใู หน้ ักเรยี นผลดั กนั เลา่ ถงึ การทำความดีของตนเอง ซ่ึงนักเรียนสามารถตอบได้อยา่ งหลากหลาย 3. ครอู ธิบายเช่อื มโยงให้นักเรียนเข้าใจว่า การทำความดดี ังกล่าวน้ันสอดคล้องกบั หลักธรรมทาง พระพทุ ธศาสนา คือ โอวาท 3 4. ครถู ามคำถามกระตนุ้ ความคิด แล้วใหน้ ักเรียนรว่ มกนั ตอบคำถาม ⚫ นกั เรียนมคี วามภมู ิใจในการทำความดีของตนเองในเรอื่ งใดมากทส่ี ุด (พจิ ารณาตามคำตอบของนกั เรียน โดยให้อยใู่ นดุลยพินิจของครูผู้สอน) ข้ันสอน ขัน้ ที่ 1 แสวงหาความรู้

28 ครใู หน้ ักเรยี นรวมกลุ่มกลมุ่ ละเทา่ ๆ กัน แล้วให้แตล่ ะกลมุ่ ร่วมกนั ศกึ ษาความรูเ้ กี่ยวกบั หลักธรรมทาง พระพุทธศาสนาเร่ือง โอวาท 3 ข้อท่ี 2 การทำความดี จากหนังสือเรียน เว็บไซต์ เอกสาร ข่าวทำความดีจาก หนงั สือพมิ พใ์ นหัวข้อต่อไปนี้ 1) เบญจธรรม 2) หิริ- โอตตัปปะ 3) สังคหวัตถุ 4 4) ฆราวาสธรรม 4 ข้ันท่ี 2 คน้ พบความรู้/สนทนาแลกเปล่ยี นความรู้ 1) นกั เรียนแตล่ ะกลุม่ สนทนาแลกเปลี่ยนความร้เู ก่ยี วกับหลกั ธรรมทางพระพทุ ธศาสนา เรื่อง โอวาท 3 ข้อที่ 2 การทำความดี ในประเดน็ ดังน้ี 1) ความหมาย 2) ตวั อยา่ งการกระทำ 3) ผลของการปฏิบัติ 2) ครถู ามคำถามกระตุน้ ความคิด แลว้ ให้นกั เรียนร่วมกันตอบคำถาม ⚫ การทนี่ กั เรียนไมล่ อกการบา้ นเพ่ือนนน้ั แสดงวา่ ปฏบิ ัติตนตามหลกั ธรรมในขอ้ ใด (หริ ิ-โอตตปั ปะ) ชว่ั โมงท่ี 2 ข้ันที่ 3 วิเคราะหแ์ ละประเมินคา่ ความรู้ 1. สมาชิกแตล่ ะกลุม่ จับคู่กนั เปน็ 2 คู่ แลว้ รว่ มกนั ทำใบงานที่ 1.5 เรื่อง การทำความดี โดยแบ่งหน้าท่ี กันปฏิบตั ิ ดังนี้ - คทู่ ่ี1 ตอบคำถามในกรณีศกึ ษาท่ี 1 - คูท่ ่ี 2 ตอบคำถามในกรณศี ึกษาที่ 2 - คู่ท่ี3 ตอบคำถามในกรณีศึกษาท่ี 3 2. ครเู ฉลยคำตอบในใบงานท่ี 1.5 3. ครถู ามคำถามกระตนุ้ ความคิด แลว้ ใหน้ ักเรยี นร่วมกนั ตอบคำถาม ⚫ ถา้ นกั เรยี นต้องการเป็นท่ีรักของเพ่ือนๆ ควรปฏบิ ัติตามหลกั ธรรมในขอ้ ใด (สังคหวัตถุ 4) ขัน้ ท่ี 4 พิสูจนค์ วามรหู้ รือปฏบิ ตั ิ 1. ครูและนกั เรียนช่วยกนั วางแผนปฏิบตั ิการทำความดีจากใบงานที่ 1.5 และมอบหมายให้นกั เรยี น นำไปปฏิบัติและบนั ทกึ ผลการปฏบิ ตั ลิ งในสมุด เสรจ็ แล้วนำส่งครตู รวจ

29 2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด แลว้ ใหน้ ักเรียนร่วมกนั ตอบคำถาม ⚫ ปัจจบุ นั นีน้ ักเรยี นทำความดีอะไรบ้าง จงยกตัวอยา่ งประกอบ (พิจารณาตามคำตอบของนักเรยี น โดยให้อยใู่ น ดุลยพินจิ ของครูผสู้ อน) ข้นั สรปุ ครแู ละนกั เรียนชว่ ยกันสรปุ ผลของการทำความดี และการพฒั นาตนเองเพื่อเปน็ คนดี สือ่ และแหล่งการเรยี นรู้ 1) หนงั สอื เรียน สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.2 2) ใบงานท่ี 1.5 เรือ่ ง การทำความดี 3) เอกสารการทำความความดี 4) ขา่ วการทำความดใี นหนังสอื พมิ พ์ 5) ภาพยนตร์สั้น การประเมินผลการเรยี นรู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ชนิ้ งาน/การแสดงออก วิธปี ระเมิน/เครอื่ งมอื เกณฑก์ ารประเมนิ - ใบงานท่ี 1.5 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ของผเู้ รียน - ใบงานท่ี 1.5 - ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ ด้านความรู้ (Knowledge) - นักเรียนทำใบงานที่ 1.5 1.บอกผลการกระทำตามหลัก (K, P, A) เบญจธรรม หิริ-โอตตปั ปะ สังคหวัตถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 (K) ดา้ นกระบวนการ (Process) - นักเรียนทำใบงานที่ 1.5 2.นำหลกั เบญจธรรม หริ ิ- (K, P, A) โอตตปั ปะ สงั คหวัตถุ 4 ฆราวาสธรรม 4 ไปปฏิบัตไิ ด้ ( P)

30 ดา้ นคณุ ลกั ษณะ (Attribute) พฤติกรรมการเป็นผมู้ ีเจตคติ สังเกต-ประเมนิ พฤตกิ รรม นกั เรยี นมีพฤตกิ รรมผ่าน 3. ภมู ใิ จในการปฏิบัติดีตาม ท่ีดตี ่อการเรียนวิชาสงั คม การเป็นผมู้ ีเจตคตทิ ่ีดตี ่อ เกณฑร์ ะดับดี หลักธรรมทางศาสนา (A) ศึกษา ศาสนา และ การเรยี นวิชาสงั คมศึกษา วัฒนธรรม ศาสนา และวัฒนธรรม

31 ใบงานท่ี 1.5 เร่ือง การทาความดี คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นอ่านกรณศี กึ ษา แลว้ ตอบคาถาม กรณีศกึ ษาที่ 1 หนูนิดเรยี นอย่ชู นั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 เพ่อื นทุกคนในหอ้ งชอบหนูนิดมากเพราะหนูนิด เป็นคนพูดจาไพเราะ พดู แต่ความจรงิ ชอบช่วยเหลอื เพ่อื นเสมอ เพ่อื นบางคนมาขอใหช้ ่วยลกระ ดาน จดั ป้ายนิเทศ และอธบิ ายการบา้ น หนูนิดกจ็ ะช่วยเหลอื ดว้ ยความเตม็ ใจ หนูนิดตงั้ ใจเรยี นและ ทาการบา้ นดว้ ยตนเองไม่เคยลอกการบา้ นเพอ่ื น เวลาทาขอ้ สอบกต็ งั้ ใจทาอย่างมสี ตไิ ม่รบี รอ้ น เม่อื เพอ่ื นนาตกุ๊ ตาตวั ใหม่มาอวด หนูนิดกไ็ มเ่ คยคดิ แยง่ ชงิ ของเพอ่ื นมาเป็นของตน เพอ่ื นในหอ้ งบางคน ชอบวางกระเป๋ าสตางคไ์ วบ้ นโต๊ะ เม่อื หนูนิดเหน็ กจ็ ะคอยเตอื นและไม่คดิ ท่จี ะหยบิ เอาของเพ่อื นไป เพราะมคี วามละอายตอ่ บาป คาถาม  นกั เรยี นคดิ ว่า หนูนิดปฏบิ ตั ติ ามหลกั เบญจธรรมอย่างไรบา้ ง  นกั เรยี นคดิ ว่า หนูนดิ ปฏบิ ตั ติ ามหลกั หริ -ิ โอตตปั ปะอย่างไรบา้ ง

32 กรณีศกึ ษาท่ี 2 ครอบครวั ของตุ๊กตาเป็นครอบครวั ทอ่ี บอุ่น พ่อและแม่มคี วามซ่อื สตั ยต์ ่อกนั บางครงั้ เพ่อื น ของพอ่ จะชวนพอ่ ไปเลน่ การพนนั แตพ่ อ่ กไ็ ม่ไป สว่ นแมจ่ ะตอ้ งชว่ ยพอ่ หารายไดม้ าเลย้ี งครอบครวั ถงึ จะลาบากแม่กไ็ ม่เคยบ่น แลว้ ยงั บรจิ าคเงนิ ชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบภยั น้าทว่ มอกี ดว้ ย นอกจากน้ีพอ่ แม่ยงั ไปช่วยคนในชุมชนปลูกต้นไม้ในสวนสาธารณะเป็นประจา เพ่อื นบา้ นทุกคนชอบพ่อและแม่ ของตุ๊กตา เม่อื พบผใู้ หญ่สงู อายกุ วา่ พอ่ และแม่ของตุ๊กตาจะเป็นฝ่ายไหวก้ ่อนเสมอ ตุก๊ ตาจะทาตวั ตามแบบอยา่ งพอ่ และแม่ คาถาม  พอ่ และแม่ของต๊กุ ตาปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ฆราวาสธรรม 4 อยา่ งไรบา้ ง  พอ่ และแม่ของตุก๊ ตาปฏบิ ตั ติ นตามหลกั สงั คหวตั ถุ 4 อยา่ งไรบา้ ง

33 กรณีศกึ ษาที่ 3 แกว้ ตาเป็นนกั เรยี นชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 2 และไดร้ บั คดั เลอื กจากคณุ ครแู ละเพอ่ื นๆ ในชนั้ เรยี นใหเ้ ป็นเพอ่ื นทน่ี ่ารกั ประจาหอ้ ง เน่อื งจากคุณครแู ละเพอ่ื นๆ เหน็ ว่าแกว้ ตาเป็นผทู้ ม่ี คี วาม ประพฤตดิ ี มนี ้าใจ เออ้ื เฟ้ือเผ่อื แผ่พดู จาไพเราะกบั เพ่อื นๆ และครเู สมอ ทกุ เชา้ เธอจะกล่าวทกั ทาย พรอ้ มสวสั ดคี ุณครู และทกั ทายเพอ่ื นๆ พรอ้ มยม้ิ ใหเ้ สมอ เธอมกั แบง่ ปันขนมหรอื ของเลน่ ใหเ้ พอ่ื นๆ เลน่ ดว้ ย เมอ่ื เพอ่ื นๆ มคี วามทุกขใ์ จและขอคาแนะนาหรอื ความช่วยเหลอื จากแกว้ ตา เธอมกั จะใหค้ าแนะนาทด่ี หี รอื ชว่ ยเหลอื เพอ่ื นๆ อย่างจรงิ ใจและเป็นไปในทางทด่ี เี สมอ จนแกว้ ตากลายเป็นทร่ี กั ของเพอ่ื นๆ ในหอ้ ง ทกุ คน คาถาม  นกั เรยี นคดิ วา่ แกว้ ตามคี วามกตญั ญกู ตเวทตี อ่ ครู อาจารย์ และโรงเรยี น อยา่ งไรบา้ ง  นกั เรยี นสามารถปฏบิ ตั ติ นใหม้ คี วามกตญั ญกู ตเวทตี อ่ ครู อาจารย์ และโรงเรยี น ไดด้ งั น้ี

34 ขอ้ เสนอแนะของครพู ีเ่ ลย้ี ง ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................................... ................... ............................................................................................................... ............................................................... ลงช่ือ ...................................... (นางสาวลลติ ญา บุณศรีสกลุ ) ตำแหนง่ ครพู เ่ี ลย้ี ง ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................ .................................................. .......................................................................................................................................................................... .... ............................................................................................................................................................ .................. ลงชื่อ ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหน่ง ผูอ้ ำนวยการโรงเรียนบ้านนาวัง

35 แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 6 ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 2 กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ งั คมศึกษาศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนบา้ นนาวงั รายวชิ าสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม (ส12101) จำนวน 20 ช่วั โมง เวลา 2 ชวั่ โมง หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 : ศาสนาของเรา ผู้สอนนางสาววรรณภา หงษแ์ กว้ เรอ่ื ง : หลักธรรมนำความสขุ : กตัญญแู ละมงคล 38 สอนวันที่ ........ เดอื น ........................ พ.ศ. ......... สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 1.1 รู้ และเข้าใจประวัติ ความสำคญั ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรอื ศาสนาท่ีตน นับถือและศาสนาอืน่ มศี รัทธาทถ่ี ูกต้อง ยึดมัน่ และปฏบิ ัตติ ามหลักธรรมเพื่ออยู่รว่ มกันอย่างสันติสุข ตวั ชีว้ ดั ป.2/4 บอกความหมาย ความสำคัญ และเคารพพระรัตนตรยั ปฏิบตั ติ ามหลักธรรมโอวาท 3 ใพระพุทธ ศาสนา หรือหลักธรรมของศาสนาทต่ี นนับถือตามที่กำหนด สาระสำคญั การปฏบิ ตั ิตามหลักโอวาท 3 โดยมีความกตัญญูกตเวที และมงคล 38 ซ่งึ ความกตัญญูและสงเคราะห์ ญาติพีน่ ้อง ย่อมทำใหด้ ำเนินชวี ติ ไปในทางทถี่ ูกต้อง สาระการเรียนรู้ - กตญั ญู - กตญั ญูกตเวทีต่อครอู าจารย์และโรงเรียน - สงเคราะหญ์ าติพ่ีน้อง จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. บอกผลการกระทำทีแ่ สดงถงึ ความกตัญญูและสงเคราะห์ญาติได้ (K) 2. นำหลักความกตัญญูกตเวที และมงคล 38 ไปปฏบิ ัตไิ ด้ (P) 3. ภมู ิใจในการปฏบิ ตั ดิ ีตามหลกั ธรรมทางศาสนา (A)

36 สมรรถนะสำคญั ของผู้เรียน 1) ทักษะการตคี วาม 2) ทักษะการแปลความ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินยั 2. รกั ความเปน็ ไทย 3. มีจติ สาธารณะ การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ วธิ ีสอนแบบธรรมสากจั ฉา  นักเรยี นสวดมนต์บชู าพระรัตนตรยั และทำสมาธกิ อ่ นเรยี นทุกช่วั โมง ชั่วโมงท่ี 1 ขน้ั นำ 1. ครูเลา่ นทิ านทีม่ ีเรื่องราวแสดงถึงความกตญั ญใู หน้ ักเรียนฟัง เช่น นิทานเร่อื ง ราชสีหก์ บั หนู 2. ครใู ห้นักเรียนช่วยกนั วเิ คราะหข์ อ้ คดิ ที่ได้จากการฟังนิทานแล้วอธบิ ายเชือ่ มโยงให้นกั เรยี นเห็น ความสำคัญของความกตัญญู ขัน้ สอน ขนั้ ที่ 1 แสวงหาความรู้ 1. ครใู ห้นักเรียนรวมกลุ่มตามความสมคั รใจกล่มุ ละเทา่ ๆ กัน แลว้ ใหแ้ ต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาความร้ใู น หลักธรรมตอ่ ไปนี้ 1) กตัญญูกตเวทีตอ่ ครอู าจารย์ และโรงเรียน 2) มงคล 38

37 2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด แลว้ ใหน้ ักเรยี นรว่ มกันตอบคำถาม ⚫ นกั เรียนสามารถแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อครู อาจารย์ได้อยา่ งไรบ้าง (พจิ ารณาตามคำตอบของนกั เรียน โดยให้ อย่ใู นดลุ ยพินิจของครูผสู้ อน) ⚫ นกั เรียนสามารถแสดงความกตญั ญู กตเวทตี อ่ โรงเรยี นไดอ้ ย่างไรบ้าง (พจิ ารณาตามคำตอบของนักเรียน โดยให้ อยู่ในดลุ ยพินิจของครผู ู้สอน) ขั้นท่ี 2 ค้นพบความรู้/สนทนาแลกเปลย่ี นความรู้ 1. สมาชิกในแตล่ ะกลมุ่ นำความรู้ทีไ่ ดจ้ ากการศึกษามาสนทนากนั ในหัวขอ้ ตอ่ ไปน้ี 1) ความหมาย 2) ตัวอยา่ งการกระทำ 3) ผลท่ไี ด้รบั จากการปฏบิ ัติ ชวั่ โมงท่ี 2 ข้ันท่ี 3 วเิ คราะห์และประเมินค่าความรู้ 1. นักเรยี นแต่ละกลุ่มร่วมกนั วเิ คราะหก์ รณีศกึ ษาในใบงานท่ี 1.6 เรอื่ ง ความกตญั ญแู ละสงเคราะห์ ญาติ 2. ครูเฉลยคำตอบในใบงานที่ 1.6 โดยให้สมาชกิ แตล่ ะกลมุ่ ตรวจสอบความถูกต้องของใบงาน ขั้นที่ 4 พิสจู น์ความร้หู รือปฏิบตั ิ นกั เรยี นรว่ มกันเสนอแนวทางการปฏิบัติตนในเรื่อง ความกตัญญูตอ่ ครู อาจารย์ และโรงเรยี น ผู้มี พระคณุ และการสงเคราะหญ์ าติแลว้ นำไปฏบิ ัติ บนั ทึกผลการปฏบิ ตั สิ ง่ ครู ข้นั สรุป ครูและนักเรยี นชว่ ยกนั สรุปผลของการปฏบิ ัตติ นเป็นผู้ทีม่ ีความกตัญญู และการมสี ว่ นร่วมในการสงเคราะห์ ญาติ ส่ือและแหล่งการเรียนรู้ 1) หนังสอื เรียน สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ป.2 2) นิทานเร่ือง ราชสีหก์ ับหนู

38 3) ใบงานท่ี 1.6 เรื่อง ความกตญั ญูและสงเคราะห์ญาติ การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ จุดประสงค์การเรยี นรู้ ชน้ิ งาน/การแสดงออก วธิ ีประเมนิ /เคร่อื งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ - ใบงานท่ี 1.6 ของผูเ้ รียน - รอ้ ยละ 60 ผ่าน - ใบงานที่ 1.6 เกณฑ์ ด้านความรู้ (Knowledge) - นกั เรยี นทำใบงานที่ 1.6 - รอ้ ยละ 60 ผ่าน 1.บอกผลการกระทำท่แี สดงถึง (K, P, A) เกณฑ์ ความกตญั ญูและสงเคราะห์ ญาตไิ ด้ (K) ด้านกระบวนการ (Process) - นักเรยี นทำใบงานท่ี 1.6 2.นำหลักความกตัญญูกตเวที (K, P, A) และมงคล 38 ไปปฏิบตั ิได้ (P) ดา้ นคุณลกั ษณะ (Attribute) พฤติกรรมการเป็นผมู้ ีเจตคติ สังเกต-ประเมนิ พฤตกิ รรม นักเรยี นมี 3. ภูมใิ จในการปฏบิ ัติดตี าม ทีด่ ตี อ่ การเรียนวชิ าสงั คม การเป็นผู้มีเจตคตทิ ด่ี ตี ่อ พฤติกรรมผา่ น หลักธรรมทางศาสนา (A) ศึกษา ศาสนา และ การเรียนวชิ าสังคมศึกษา เกณฑร์ ะดับดี วฒั นธรรม ศาสนา และวฒั นธรรม

39 เอกสารประกอบการสอน นิทาน เรื่อง ราชสีหก์ บั หนู ราชสหี ต์ วั หน่ึงกาลงั นอนหลบั อย่างมคี วามสุข แต่ตอ้ งสะดุง้ ต่นื เพราะมหี นูตวั หน่ึงวง่ิ ข้นึ มา บนลาตวั ราชสหี ์ใช้อุ้งเท้าตะครุบหนูเอาไว้ด้วยความโกรธ ขณะจะลงมอื สงั หารก็ได้ยนิ เสยี งหนู กล่าวคาวงิ วอน “ท่านผู้เป็นราชาแห่งสตั วท์ งั้ ปวง โปรดไว้ชวี ติ ขา้ สกั ครงั้ หน่ึงเถดิ ขา้ ไต่ข้นึ มาโดย รเู้ ท่าไม่ถงึ การณ์ ไมม่ เี จตนารบกวนทา่ นแมแ้ ต่น้อย” ราชสหี ไ์ ม่อยากรงั แกผอู้ ่อนแอกว่าจงึ ยอมปล่อยหนูไป “บุญคุณครงั้ น้ีขา้ จะไม่ลมื เลย ขา้ ต้อง ตอบแทนท่านแน่ ถ้าท่านมเี ร่อื งเดือนร้อน โปรดส่งเสยี งคาราม ข้าจะรบี มาทนั ที” “ฮะ..ฮะ..ฮะ..” ราชสหี ห์ วั เราะดงั ลนั่ “สตั วต์ วั เลก็ ๆ อย่างเจา้ จะทาอะไรใหข้ า้ ได้” หลงั จากนนั้ ไม่นาน ราชสหี อ์ อกล่าเหย่อื และเกดิ พลาดไปตดิ บว่ งของนายพราน ยง่ิ ด้นิ บ่วงก็ ยงิ่ รดั แน่น ไม่ยอมหลุด ราชสหี เ์ จบ็ ปวดจงึ ส่งเสยี งรอ้ งลนั่ ป่า หนูจาเสยี งได้ กร็ บี มากดั บ่วงจนขาด ราชสหี จ์ งึ ไดเ้ ป็นอสิ ระอกี ครงั้

40 ใบงานที่ 1.6 เร่ือง ความกตญั ญแู ละสงเคราะหญ์ าติ คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นอา่ นกรณศี กึ ษา แลว้ ตอบคาถาม กรณีศกึ ษา โต้ง ฝน และจ๋า นัง่ คยุ กนั ที่บริเวณซุ้มต้นการเวกข้างโรงเรยี น โต้ง : เม่อื วานน้ีโตง้ ไปช่วยพวกรุ่นพเ่ี ขากวาดอาคารดา้ นหลงั โรงเรยี น เพราะสกปรกมาก พวกพเ่ี ขาชมโตง้ ดว้ ยว่าตวั เลก็ แตม่ นี ้าใจกตญั ญรู คู้ ุณโรงเรยี น ฝน : ฝนกช็ ่วยคุณครถู อื ของเป็นประจา คณุ ครกู ช็ มว่าเป็นเดก็ ดี จ๋า : จา๋ กเ็ คยช่วยคุณลุงขา้ งบา้ นรดน้าตน้ ไม้ คณุ ลุงเขาช่วยสอนการบา้ นจ๋าอยเู่ สมอ โต้ง : คณุ ครดู วงตาเคยสอนพวกเราจาไดไ้ หมว่า คนทม่ี คี วามกตญั ญนู นั้ จะนาความสขุ ความเจรญิ มาให้ ฝน : แมข่ องฝนเล่าใหฝ้ นฟังว่า แม่ของฝนมคี วามสุขใจเมอ่ื ช่วยใหค้ าปรกึ ษาแก่น้องทม่ี ปี ัญหาดา้ น การงาน จนพวกเขาสามารถแกป้ ัญหาได้ คาถาม  การสนทนาของโตง้ ฝน และจ๋า เกย่ี วกบั การแสดงความกตญั ญตู ่อใครบา้ ง  การสนทนาของโตง้ ฝน และจ๋า สอดคลอ้ งกบั มงคล 38 ในเรอ่ื งใด

41 ขอ้ เสนอแนะของครูพเี่ ลีย้ ง ............................................................................................................................. ................................................. ........................................................................................................................................................... ................... ............................................................................................................................. ................................................. ลงช่อื ...................................... (นางสาวลลิตญา บณุ ศรีสกลุ ) ตำแหน่ง ครพู เี่ ลี้ยง ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศกึ ษา ............................................................................................................................. ................................................. .......................................................................................................................................................................... .... .................................................................................................................................................................... .......... ลงชอ่ื ...................................... (นายแมนสรวง เมนะเนตร) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบา้ นนาวัง