✍️สวดมนต์ฉบับหลวง ฉบับสมเด็จพระสังฆราช (ปุสฺสเทว)

ปฐมภาณวาเร ตงขฺ ณิกปฺปจฺจเวกขฺ ณปาโฐ ๑๑๕ ปฏสิ งขฺ า โยนิโส ปิณฺฑปาต ปฏเิ สวามิ เนว ทวาย น มทาย น มณฺฑนาย น วิภูสนาย. ยาวเทว อมิ สสฺ กายสฺส ฐิติยา ยาปนาย วิหึสุปรติยา พฺรหฺมจรยิ านคุ คฺ หาย อิติ ปรุ าณญจฺ เวทน ปฏหิ งฺขามิ นวญฺจ เวทน น อุปปฺ าเทสสฺ ามิ ยาตฺรา จ เม ภวสิ ฺสติ อนวชชฺ ตา จ ผาสุวิหาโร จาติ. ปฏิสงฺขา โยนโิ ส เสนาสน ปฏเิ สวามิ ยาวเทว สีตสฺส ปฏฆิ าตาย อุณหฺ สฺส ปฏฆิ าตาย ฑสมกสวาตาตปสิรึสปสมผฺ สฺสาน ปฏฆิ าตาย ยาวเทว อตุ ปุ ริสสฺ ยวิโนทน ปฏิสลลฺ านารามตฺถ. ปฏสิ งฺขา โยนโิ ส คิลานปจฺจยเภสชชฺ ปรกิ ฺขาร ปฏเิ สวามิ ยาวเทว อุปปฺ นนฺ าน เวยยฺ าพาธกิ าน เวทนาน ปฏฆิ าตาย อพฺยาปชฌฺ ปรมตายาติ. ตงฺขณกิ ปปฺ จฺจเวกฺขณปาโฐ นิฏฺฐโิ ต. ---------- ธมมฺ สฺสามี ชโิ น สตฺถา ปพพฺ ชิตานมุตฺตโม ปพฺพชติ าน สาธนู อภิณหฺ ปจจฺ เวกฺขติ ุไ ทส ธมเฺ ม อเทเสสิ ปพพฺ ชติ านรุ ูปเก อปฺปมาทวหิ ารตฺถ ต สตุ ตฺ นฺต ภณาม เส. บทขัดนแ้ี ตง่ ใหม่ ของเก่าไมม่ ี. ----------

ปฐมภาณวาเร ทสธมฺมสุตตฺ ปาโฐ ๑๑๖ ท่ี ๖ ทสธมมฺ สตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ิย วิหรติ, เชตวเน อนาถปณิ ฑฺ ิกสฺส, อาราเม. ตตฺร โข ภควา ภกิ ขฺ ู อามนเฺ ตสิ ภกิ ขฺ โวติ. ภทนฺเตติ เต ภกิ ฺขู ภควโต ปจจฺ สโฺ สสุไ. ภควา เอตทโวจ. ทส อเิ ม ภกิ ฺขเว ธมฺมา ปพฺพชเิ ตน อภณิ หฺ ปจฺจเวกฺขิตพพฺ า. กตเม ทส. เววณณฺ ิยมหฺ ิ อชฺฌูปคโตต,ิ ปพฺพชิเตน อภิณหฺ ปจจฺ เวกฺขติ พพฺ . ปรปฏพิ ทธฺ า เม ชวี ิกาติ, ปพฺพชเิ ตน อภิณฺห ปจจฺ เวกฺขติ พฺพ. อญโฺ ญ เม อากปโฺ ป กรณีโยติ, ปพพฺ ชิเตน อภิณหฺ ปจจฺ เวกขฺ ติ พฺพ. กจจฺ ิ นุ โข เม อตตฺ า สีลโต น อุปวทตีต,ิ ปพพฺ ชิเตน อภณิ ฺห ปจฺจเวกขฺ ิตพฺพ. กจจฺ ิ นุ โข ม อนุวิจฺจ วิญฺญู สพฺรหฺมจารี สลี โต น อปุ วทนตฺ ีติ, ปพพฺ ชเิ ตน อภณิ หฺ ปจฺจเวกฺขติ พฺพ. สพฺเพหิ เม ปิเยหิ มนาเปหิ นานาภาโว วินาภาโวติ, ปพพฺ ชเิ ตน อภิณฺห ปจฺจเวกฺขิตพฺพ. กมมฺ สฺสโกมฺหิ กมฺมทายาโท กมฺมโยนิ กมฺมพนธฺ ุ กมฺม- ปฏิสรโณ, ย กมฺม กรสิ ฺสามิ กลฺยาณ วา ปาปก วา ตสฺส ๑. องฺ. ทสก. ๒๔/๙๑.

ปฐมภาณวาเร มงฺคลสุตฺตปาโฐ ๑๑๗ ทายาโท ภวิสฺสามีติ, ปพฺพชเิ ตน อภิณฺห ปจฺจเวกฺขิตพพฺ . กถมภฺ ตู สฺส เม รตฺตินฺทวิ า วตี ิปตนฺตตี ิ, ปพพฺ ชเิ ตน อภิณหฺ ปจฺจเวกขฺ ิตพพฺ . กจฺจิ นุ โขห สุญญฺ าคาเร อภริ มามีติ, ปพพฺ ชเิ ตน อภิณฺห ปจฺจเวกขฺ ิตพพฺ . อตฺถิ นุ โข เม อุตฺตรมิ นุสฺสธมมฺ า อลมรยิ ญาณทสสฺ นวิเสโส อธคิ โต, โสห ปจฺฉิเม กาเล สพรฺ หมฺ จารหี ิ ปุฏฺโฐ น มงฺกุ ภวสิ สฺ ามีต,ิ ปพพฺ ชิเตน อภิณฺห ปจจฺ เวกขฺ ติ พพฺ . อิเม โข ภกิ ขฺ เว ทส ธมมฺ า ปพพฺ ชเิ ตน อภิณฺห ปจจฺ เวกฺขติ พฺพาติ. อทิ มโวจ ภควา, อตฺตมนา เต ภกิ ขฺ ู ภควโต ภาสติ , อภนิ นฺทุนตฺ .ิ ทสธมมฺ สุตฺตปาโฐ นฏิ ฺฐิโต. ---------- ท่ี ๗ มงคฺ ลสุตตฺ ปาโฐ เอวมเฺ ม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ยิ วหิ รต,ิ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสสฺ , อาราเม. ฯ เป ฯ ( เหมอื นในหน้า ๖ ถึงหน้า ๗ ) สพพฺ ตฺถ โสตฺถึ คจฺฉนฺติ ตนฺเตส มงฺคลมุตฺตมนตฺ .ิ มงฺคลสุตฺตปาโฐ นฏิ ฺฐิโต. ----------

ปฐมภาณวาเร รตนสตุ ตฺ -กรณียเมตฺตสตุ ฺต-อหริ าชสุตตฺ ปาโฐ ๑๑๘ ท่ี ๘ รตนสตุ ฺตปาโฐ ยานธี ภตู านิ สมาคตานิ ฯ เป ฯ ( เหมือนในหน้า ๘ ถงึ หนา้ ๑๒ ) สงฺฆ นมสสฺ าม สุวตฺถิ โหตุ. รตนสตุ ฺตปาโฐ นฏิ ฐฺ ิโต. ---------- ท่ี ๙ กรณยี เมตตฺ สตุ ตฺ ปาโฐ กรณยี มตฺถกสุ เลน ยนตฺ สนฺต ปท อภิสเมจจฺ ฯ เป ฯ ( เหมอื นในหน้า ๑๓ ถงึ หนา้ ๑๔ ) กาเมสุ วเิ นยฺย เคธ น หิ ชาตุ คพฺภเสยยฺ ปนุ เรตีติ. กรณียเมตฺตสุตตฺ ปาโฐ นฏิ ฐฺ ิโต. ---------- ท่ี ๑๐ อหริ าชสตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ิย วิหรติ, เชตวเน อนาถปณิ ฑฺ กิ สสฺ , อาราเม. เตน โข ปน สมเยน, สาวตถฺ ิย อญญฺ ตโร ภิกฺขุ อหินา ทฏฺโฐ กาลกโต โหติ. อถโข สมพฺ หลุ า ภิกขฺ ู เยน ภควา เตนุปสงฺกมึสุ. อุปสงกฺ มติ วฺ า ภควนตฺ อภิวาเทตวฺ า เอกมนฺต นิสที ึสุ. เอกมนตฺ นิสินนฺ า โข เต ภิกฺขู ภควนตฺ เอตทโวจุ,ไ อิธ ภนฺเต สาวตถฺ ยิ อญฺญตโร ภิกขฺ ุ อหนิ า ทฏฺโฐ กาลกโตติ. นห๒ นนู โส ภกิ ฺขเว ภกิ ฺขุ ๑. อง.ฺ จตกุ ฺก. ๒๑/๙๔. ๒. ม. นห.ิ

ปฐมภาณวาเร เมตฺตานสิ สสุตฺตปาโฐ ๑๑๙ จตตฺ าริ อหิราชกุลานิ เมตเฺ ตน จิตฺเตน ผริ. สเจ หิ โส ภกิ ขฺ เว ภิกขฺ ุ จตฺตาริ อหริ าชกุลานิ เมตฺเตน จิตฺเตน ผเรยฺย. น หิ โส ภิกฺขเว ภิกขฺ ุ อหนิ า ทฏโฺ ฐ กาล กเรยยฺ . กตมานิ จตฺตาร,ิ วิรูปกขฺ อหิราชกุล, เอราปถ อหิราชกลุ , ฉพยฺ าปุตตฺ อหริ าชกลุ , กณหฺ าโคตมก อหริ าชกุล. นห๑ นูน โส ภิกขฺ เว ภิกฺขุ อมิ านิ จตตฺ าริ อหิราชกุลานิ เมตเฺ ตน จิตฺเตน ผริ. สเจ หิ โส ภิกฺขเว ภิกขฺ ุ อิมานิ จตตฺ าริ อหริ าชกลุ านิ เมตเฺ ตน จติ ฺเตน ผเรยยฺ , น หิ โส ภกิ ขฺ เว ภิกขฺ ุ อหนิ า ทฏฺโฐ กาล กเรยยฺ . อนุชานามิ ภกิ ฺขเว อิมานิ จตฺตาริ อหริ าชกุลานิ เมตฺเตน จติ เฺ ตน ผริต,ไุ อตฺตคุตฺติยา อตฺตรกขฺ าย อตฺตปริตฺตายาติ. อทิ มโวจ ภควา, อิท วตฺวาน สคุ โต, อถาปร เอตทโวจ สตฺถา, วิรูปกฺเขหิ เม เมตฺต เมตฺต เอราปเถหิ เม ฯ เป ฯ ( เหมือนในหน้า ๑๔ ถงึ หนา้ ๑๕ ) โสห นโม ภควโต, นโม สตฺตนนฺ สมฺมาสมพฺ ทุ ธฺ านนฺต.ิ อหิราชสตุ ฺตปาโฐ นฏิ ฺฐิโต. ---------- ที่ ๑๑ เมตฺตานสิ สสตุ ตฺ ปาโฐ๒ เอวมเฺ ม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ิย วหิ รติ, เชตวเน อนาถปิณฺฑกิ สฺส, อาราเม. ตตรฺ โข ภควา ภกิ ขฺ ู อามนฺเตสิ ภกิ ฺขโวต.ิ ภทนฺเตติ เต ภิกขฺ ู ภควโต ปจจฺ สโฺ สสไุ. ภควา ๑. ม. นห.ิ ๒. อง.ฺ เอกาทสก. ๒๔/๓๗๐.

ปฐมภาณวาเร เมตฺตานสิ สคาถาปาโฐ ๑๒๐ เอตทโวจ. เมตตฺ าย ภกิ ขฺ เว เจโตวมิ ุตตฺ ยิ า อาเสวิตาย ภาวติ าย พหุลีกตาย, ยานีกตาย วตฺถกุ ตาย อนุฏฺฐิตาย ปริจิตาย สุสมารทธฺ าย, เอกาทสานิสสา ปาฏกิ งขฺ า. กตเม เอกาทส. ๑. สุข สปุ ต.ิ ๒. สขุ ปฏพิ ชุ ฌฺ ติ. ๓. น ปาปก สุปิน ปสฺสติ. ๔. มนุสฺสาน ปิโย โหติ. ๕. อมนสุ ฺสาน ปโิ ย โหต.ิ ๖. เทวตา รกขฺ นตฺ .ิ ๗. นาสสฺ อคคฺ ิ วา วสิ วา สตฺถ วา กมติ. ๘. ตุวฏ จิตฺต สมาธยิ ติ. ๙. มุขวณฺโณ วิปฺปสีทติ. ๑๐. อสมฺมุโฬหฺ กาล กโรติ. ๑๑. อุตตฺ รึ อปฺปฏวิ ิชฌฺ นฺโต พฺรหมฺ โลกูปโค โหต.ิ เมตตฺ าย ภิกฺขเว เจโตวมิ ุตตฺ ยิ า อาเสวิตาย ภาวติ าย พหุลีกตาย, ยานีกตาย วตถฺ ุกตาย อนุฏฺฐิตาย ปรจิ ิตาย สุสมารทธฺ าย, อิเม เอกาทสานสิ สา ปาฏิกงขฺ าต.ิ อิทมโวจ ภควา. อตตฺ มนา เต ภกิ ขฺ ู ภควโต ภาสติ , อภินนฺทุนฺติ. เมตตฺ านสิ สสตุ ตฺ ปาโฐ นฏิ ฐฺ ิโต. ---------- ท่ี ๑๒ เมตตฺ านสิ สคาถาปาโฐ๑ พหตุ พฺภกโฺ ข ภวติ วปิ ปฺ วุตโฺ ถ สก ฆรา พหู น อปุ ชวี นฺติ โย มติ ตฺ าน น ทุพภฺ ติ ย ย ชนปท ยาติ นิคเม ราชธานโิ ย สพฺพตถฺ ปชู ิโต โหติ โย มิตฺตาน น ทุพฺภต.ิ ๑. ขุ. ชา. มหา. ๒๘/๑๕๔.

ปฐมภาณวาเร โมรปริตตฺ ปาโฐ ๑๒๑ นาสฺส โจรา ปสหนตฺ ิ นาติมญฺเญติ ขตตฺ โิ ย สพเฺ พ อมติ ฺเต ตรติ โย มติ ฺตาน น ทุพฺภต.ิ อกทุ โฺ ธ สฆร เอติ สภาย ปฏินนฺทโิ ต ญาตีน อตุ ฺตโม โหติ โย มิตตฺ าน น ทุพฺภติ. สกฺกตฺวา สกกฺ โต โหติ ครุ โหติ สคารโว วณณฺ กติ ตฺ ิภโต โหติ โย มติ ตฺ าน น ทุพภฺ ต.ิ ปูชโก ลภเต ปูช วนฺทโก ปฏวิ นทฺ น ยโสกติ ตฺ ญิ จฺ ปปฺโปติ โย มิตตฺ าน น ทุพฺภต.ิ อคฺคิ ยถา ปชฺชลติ เทวตาว วโิ รจติ สิรยิ า อชชฺ หโิ ต โหติ โย มิตตฺ าน น ทุพภฺ ติ. คาโว ตสฺส ปชายนฺติ เขตฺเต วตุ ตฺ วิรหู ติ วุตฺตาน ผลมสฺนาติ โย มติ ตฺ าน น ทุพภฺ ติ. ทริโต ปพพฺ ตาโต วา รกุ ฺขโต ปตโิ ต นโร จโุ ต ปติฏฺฐ ลภติ โย มิตตฺ าน น ทุพภฺ ต.ิ วริ ฬุ หฺ มลู สนฺตาน นิโคฺรธมิว มาลุโต อมิตฺตา นปฺปสหนฺติ โย มิตฺตาน น ทุพฺภตีต.ิ เมตตฺ านสิ สคาถาปาโฐ นฏิ ฺฐิโต. ---------- ท่ี ๑๓ โมรปรติ ฺตปาโฐ อเุ ทตยญจฺ กขฺ ุมา เอกราชา

ปฐมภาณวาเร จนทฺ ปรติ ฺตปาโฐ ๑๒๒ ฯ เป ฯ ( เหมือนในหน้า ๑๕ ถึงหน้า ๑๖ ) อิม โส ปรติ ตฺ กตวฺ า โมโร วาสมกปฺปยีติ. โมรปรติ ตฺ ปาโฐ นิฏฺฐโิ ต. ---------- ท่ี ๑๔ จนทฺ ปรติ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ยิ วหิ รต,ิ เชตวเน อนาถปณิ ฺฑิกสสฺ , อาราเม. เตน โข ปน สมเยน จนทฺ มิ า เทวปตุ ฺโต ราหุนา อสรุ ินฺเทน คหโิ ต โหติ. อถโข จนฺทมิ า เทวปตุ โฺ ต ภควนฺต อนุสฺสรมาโน ตาย เวลาย อิม คาถ อภาสิ นโม เต พทุ ธฺ วรี ตถฺ ุ วิปปฺ มุตโฺ ตสิ สพฺพธิ สมพฺ าธปฏิปนโฺ นสฺมิ ตสสฺ เม สรณ ภวาต.ิ อถโข ภควา จนฺทมิ เทวปตุ ฺต อารพภฺ ราหไุ อสรุ ินฺท คาถาย อชฺฌภาสิ ตถาคต อรหนตฺ จนทฺ ิมา สรณ คโต ราหุ จนฺท ปมุญจฺ สสฺ ุ พทุ ธฺ า โลกานุกมฺปกาติ. อถโข ราหุ อสุรินฺโท จนฺทิม เทวปตุ ฺต มุญฺจติ ฺวา ตรมานรโู ป เยน เวปจติ ตฺ ิ อสรุ นิ โฺ ท เตนปุ สงกฺ มิ อปุ สงฺกมิตวฺ า สวิคฺโค โลมหฏฺฐชาโต เอกมนฺต อฏฺฐาสิ. เอกมนตฺ ฐิต โข ราหไุ อสรุ นิ ฺท เวปจติ ฺติ อสรุ นิ ฺโท คาถาย อชฺฌภาสิ กนิ ฺนุ สนฺตรมาโน ว ราหุ จนฺท ปมุญจฺ สิ สวิคฺครโู ป อาคมฺม กนิ ฺนุ ภโี ต ว ติฏฺฐสตี ิ. ๑. ส. ส. ๑๕/๖๙.

ปฐมภาณวาเร สรุ ิยปริตฺตปาโฐ ๑๒๓ สตฺตธา เม ผเล มทุ ฺธา ชีวนโฺ ต น สขุ ลเภ พุทฺธคาถาภคิ โี ตมฺหิ โน เจ มุญฺเจยฺย จนทฺ ิมนตฺ ิ. จนฺทปรติ ตฺ ปาโฐ นฏิ ฐฺ ิโต. ---------- ที่ ๑๕ สรุ ยิ ปรติ ฺตปาโฐ๑ เอวมเฺ ม สุต. เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ิย วหิ รติ, เชตวเน อนาถปณิ ฑฺ กิ สสฺ , อาราเม. เตน โข ปน สมเยน สรุ ิโย เทวปุตฺโต ราหนุ า อสุรนิ ฺเทน คหิโต โหติ. อถโข สุรโิ ย เทวปุตฺโต ภควนฺต อนสุ สฺ รมาโน ตาย เวลาย อมิ คาถ อภาสิ นโม เต พทุ ธฺ วีรตถฺ ุ วปิ ปฺ มุตฺโตสิ สพฺพธิ สมพฺ าธปฏปิ นฺโนสฺมิ ตสสฺ เม สรณ ภวาติ. อถโข ภควา สุริย เทวปุตตฺ อารพภฺ ราหไุ อสุรนิ ทฺ คาถาย อชฺฌภาสิ ตถาคต อรหนตฺ สุรโิ ย สรณ คโต ราหุ สรุ ิย ปมญุ ฺจสฺสุ พทุ ธฺ า โลกานุกมฺปกา. โย อนฺธกาเร ตมสี ปภงกฺ โร เวโรจโน มณฺฑลิ อคุ ฺคเตโช มา ราหุ คิลี จรมนฺตลิกฺเข ปช มม ราหุ ปมญุ จฺ สุริยนฺต.ิ อถโข ราหุ อสุรินฺโท สรุ ยิ เทวปตุ ฺต มุญฺจิตฺวา ตรมานรูโป เยน เวปจิตตฺ ิ อสุรินโฺ ท เตนุปสงกฺ มิ อุปสงกฺ มติ วฺ า สวิคโฺ ค ๑. ส. ส. ๑๕/๗๐.

ทตุ ิยภาณวาเร ธชคฺคสุตฺตปาโฐ มหากสสฺ ปโพชฺฌงคฺ สุตฺตปาโฐ ๑๒๔ โลมหฏฺฐชาโต เอกมนฺต อฏฺฐาสิ. เอกมนตฺ ฐิต โข ราหไุ อสุรนิ ฺท เวปจติ ตฺ ิ อสรุ ินฺโท คาถาย อชฺฌภาสิ กนิ ฺนุ สนฺตรมาโน ว ราหุ สุรยิ ปมญุ จฺ สิ สวคิ ฺครโู ป อาคมมฺ กนิ ฺนุ ภีโต ว ตฏิ ฺฐสีติ. สตตฺ ธา เม ผเล มทุ ธฺ า ชวี นโฺ ต น สุข ลเภ พทุ ฺธคาถาภิคีโตมฺหิ โน เจ มุญฺเจยฺย สรุ ยิ นฺต.ิ สรุ ยิ ปริตตฺ ปาโฐ นิฏฐฺ โิ ต. ---------- ท่ี ๑๖ ธชคคฺ สตุ ตฺ ปาโฐ เอวมเฺ ม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตถฺ ยิ วหิ รติ, เชตวเน อนาถปิณฑฺ ิกสฺส, อาราเม. ฯ เป ฯ ( เหมือนในหน้า ๑๗ ถงึ หน้า ๑๙ ) ภย วา ฉมฺภติ ตฺต วา โลมหโส น เหสฺสตตี ิ. ธชคฺคสุตฺตปาโฐ นิฏฐฺ โิ ต. โสฬสธมฺมปฺปเภทสงฺคห ปฐมภาณวาร นิฏฐฺ ิต. ภาณตน้ ๑๖ ธรรมประเภท จบ. ---------- ที่ ๑๗ มหากสสฺ ปโพชฌฺ งคฺ สตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมเฺ ม สตุ . เอก สมย ภควา, ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนทฺ กนิวาเป. เตน โข ปน สมเยน อายสมฺ า มหากสฺสโป ๑. ส. มหา. ๑๙/๑๑๓.

ทุติยภาณวาเร มหากสสฺ ปโพชฌฺ งคฺ สุตตฺ ปาโฐ ๑๒๕ ปิปผฺ ลคิ ุหาย วหิ รติ อาพาธิโก ทุกฺขิโต พาฬฺหคิลาโน. อถโข ภควา สายณฺหสมย ปฏสิ ลลฺ านา วฏุ ฺฐิโต เยนายสฺมา มหากสฺสโป เตนปุ สงกฺ มิ อปุ สงฺกมติ ฺวา ปญญฺ ตฺเต อาสเน นสิ ที ิ. นสิ ชชฺ โข ภควา อายสฺมนฺต มหากสฺสปํ เอตทโวจ กจฺจิ เต กสฺสป ขมนีย กจฺจิ ยาปนยี กจจฺ ิ ทุกฺขา เวทนา ปฏิกกฺ มนตฺ ิ โน อภกิ กฺ มนฺติ ปฏกิ ฺกโมสาน๑ ปญฺญายติ โน อภิกกฺ โมต.ิ น เม ภนเฺ ต ขมนีย น ยาปนีย พาฬฺหา เม ทุกฺขา เวทนา อภิกกฺ มนฺติ โน ปฏกิ ฺกมนตฺ ิ อภกิ ฺกโมสาน๒ ปญฺญายติ โน ปฏกิ ฺกโมติ. สตฺตเิ ม กสฺสป โพชฺฌงคฺ า มยา สมมฺ ทกขฺ าตา ภาวติ า พหลุ ีกตา อภญิ ฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตตฺ นฺติ. กตเม สตฺต. สติสมโฺ พชฌฺ งโฺ ค โข กสสฺ ป มยา สมฺมทกขฺ าโต ภาวโิ ต พหลุ ีกโต อภิญญฺ าย สมโฺ พธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. ธมมฺ วจิ ยสมโฺ พชฌฺ งฺโค โข กสฺสป มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวิโต พหุลีกโต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. วริ ยิ สมโฺ พชฺฌงฺโค โข กสฺสป มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวโิ ต พหุลกี โต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ. ปีติสมโฺ พชฌฺ งฺโค โข กสฺสป มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวโิ ต พหลุ กี โต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ. ปสฺสทธฺ ิสมฺโพชฺฌงฺโค โข กสสฺ ป มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวิโต ๑. เป็น ปฏิกกฺ โม สาน กม็ ี. ๒. เปน็ อภกิ กฺ โม สาน ก็มี.

ทตุ ยิ ภาณวาเร มหาโมคฺคลฺลานโพชฺฌงฺคสตุ ฺตปาโฐ ๑๒๖ พหลุ ีกโต อภญิ ฺญาย สมโฺ พธาย นิพพฺ านาย สวตตฺ ติ. สมาธสิ มฺโพชฺฌงโฺ ค โข กสฺสป มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวโิ ต พหุลกี โต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สวตตฺ ติ. อเุ ปกฺขาสมโฺ พชฌฺ งฺโค โข กสสฺ ป มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวิโต พหุลีกโต อภญิ ญฺ าย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ. อเิ ม โข กสฺสป สตฺต โพชฌฺ งฺคา มยา สมมฺ ทกฺขาตา ภาวติ า พหุลีกตา อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สวตฺตนฺตตี ิ. ตคฺฆ ภควา โพชฌฺ งฺคา ตคฆฺ สุคต โพชฺฌงฺคาติ. อทิ มโวจ ภควา. อตฺตมโน อายสฺมา มหากสสฺ โป ภควโต ภาสติ อภินนทฺ .ิ วุฏฐฺ หิ จายสฺมา มหากสฺสโป ตมหฺ า อาพาธา ตถาปหีโน จายสฺมโต มหากสฺสปสฺส โส อาพาโธ อโหสีติ. มหากสฺสปโพชฌฺ งคฺ สุตฺตปาโฐ นฏิ ฺฐิโต. ---------- ท่ี ๑๘ มหาโมคฺคลลฺ านโพชฌฺ งคฺ สตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สุต. เอก สมย ภควา, ราชคเห วหิ รติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป. เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน คิชฺฌกูเฏ ปพพฺ เต วหิ รติ อาพาธโิ ก ทกุ ฺขโิ ต พาฬหฺ คิลาโน. อถโข ภควา สายณฺหสมย ปฏิสลฺลานา วุฏฐฺ โิ ต เยนายสมฺ า มหาโมคฺคลฺลาโน เตนุปสงฺกมิ อุปสงกฺ มิตวฺ า ปญญฺ ตฺเต อาสเน นสิ ีทิ. นิสชฺช โข ภควา อายสมฺ นฺต มหาโมคคฺ ลฺลาน ๑. ส. มหา. ๑๙/๑๑๕.

ทตุ ยิ ภาณวาเร มหาโมคฺคลฺลานโพชฌฺ งฺคสุตฺตปาโฐ ๑๒๗ เอตทโวจ กจจฺ ิ เต โมคฺคลฺลาน ขมนยี กจฺจิ ยาปนยี กจจฺ ิ ทกุ ฺขา เวทนา ปฏิกกฺ มนฺติ โน อภิกกฺ มนฺติ ปฏกิ กฺ โมสาน ปญฺญายติ โน อภกิ กฺ โมต.ิ น เม ภนเฺ ต ขมนยี น ยาปนยี พาฬหฺ า เม ทกุ ฺขา เวทนา อภิกฺกมนฺติ โน ปฏกิ ฺกมนตฺ ิ อภิกฺกโมสาน ปญฺญายติ โน ปฏิกฺกโมติ. สตตฺ ิเม โมคฺคลฺลาน โพชฌฺ งฺคา มยา สมฺมทกขฺ าตา ภาวิตา พหุลกี ตา อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพพฺ านาย สวตฺตนตฺ ิ. กตเม สตตฺ . สตสิ มฺโพชฌฺ งฺโค โข โมคฺคลฺลาน มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวิโต พหุลีกโต อภิญญฺ าย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ. ธมมฺ วจิ ยสมฺโพชฺฌงฺโค โข โมคคฺ ลฺลาน มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวโิ ต พหลุ ีกโต อภิญญฺ าย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. วิริยสมฺโพชฌฺ งฺโค โข โมคคฺ ลฺลาน มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวิโต พหลุ ีกโต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตต.ิ ปตี สิ มโฺ พชฌฺ งฺโค โข โมคคฺ ลฺลาน มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวิโต พหุลีกโต อภญิ ฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ. ปสฺสทธฺ สิ มโฺ พชฺฌงฺโค โข โมคฺคลฺลาน มยา สมฺมทกฺขาโต ภาวิโต พหลุ ีกโต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพฺพานาย สวตฺตต.ิ สมาธสิ มโฺ พชฌฺ งโฺ ค โข โมคคฺ ลฺลาน มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวโิ ต พหุลีกโต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตติ.

ทุตยิ ภาณวาเร มหาจุนฺทโพชฌฺ งฺคสตุ ตฺ ปาโฐ ๑๒๘ อเุ ปกฺขาสมฺโพชฺฌงโฺ ค โข โมคคฺ ลฺลาน มยา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวิโต พหลุ ีกโต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. อิเม โข โมคฺคลฺลาน สตฺต โพชฺฌงคฺ า มยา สมมฺ ทกฺขาตา ภาวติ า พหลุ ีกตา อภิญญฺ าย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตนตฺ ีติ. ตคฆฺ ภควา โพชฌฺ งฺคา ตคฆฺ สุคต โพชฺฌงคฺ าติ. อิทมโวจ ภควา. อตฺตมโน อายสฺมา มหาโมคคฺ ลฺลาโน ภควโต ภาสติ อภินนทฺ .ิ วฏุ ฐฺ หิ จายสมฺ า มหาโมคฺคลฺลาโน ตมหฺ า อาพาธา ตถาปหโี น จายสฺมโต มหาโมคคฺ ลฺลานสฺส โส อาพาโธ อโหสตี ิ. มหาโมคคฺ ลฺลานโพชฺฌงคฺ สุตตฺ ปาโฐ นฏิ ฐฺ โิ ต. ---------- ท่ี ๑๙ มหาจนุ ทฺ โพชฌฺ งฺคสตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สตุ . เอก สมย ภควา, ราชคเห วหิ รติ เวฬุวเน กลนทฺ กนวิ าเป. เตน โข ปน สมเยน ภควา อาพาธโิ ก โหติ ทกุ ฺขโิ ต พาฬฺหคลิ าโน. อถโข อายสมฺ า มหาจุนโฺ ท สายณหฺ สมย ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยน ภควา เตนปุ สงฺกมิ อปุ สงฺกมิตวฺ า ภควนฺต อภิวาเทตวฺ า เอกมนฺต นสิ ีทิ. เอกมนตฺ นสิ ินฺน โข อายสฺมนฺต มหาจนุ ทฺ ภควา เอตทโวจ ปฏิภนตฺ ุ ต จนุ ฺท โพชฺฌงฺคาติ. สตตฺ ิเม ภนฺเต โพชฺฌงฺคา ภควตา สมฺมทกฺขาตา ภาวติ า ๑. ส. มหา. ๑๙/๑๑๖.

ทุติยภาณวาเร มหาจุนทฺ โพชฌฺ งคฺ สุตฺตปาโฐ ๑๒๙ พหลุ ีกตา อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นพิ พฺ านาย สวตฺตนตฺ .ิ กตเม สตฺต. สติสมโฺ พชฺฌงโฺ ค โข ภนฺเต ภควตา สมฺมทกขฺ าโต ภาวิโต พหลุ กี โต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. ธมมฺ วิจยสมโฺ พชฌฺ งโฺ ค โข ภนเฺ ต ภควตา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวิโต พหุลีกโต อภิญญฺ าย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตต.ิ วริ ิยสมโฺ พชฌฺ งโฺ ค โข ภนฺเต ภควตา สมฺมทกขฺ าโต ภาวิโต พหลุ ีกโต อภญิ ญฺ าย สมฺโพธาย นพิ ฺพานาย สวตฺตติ. ปตี สิ มโฺ พชฌฺ งฺโค โข ภนฺเต ภควตา สมมฺ ทกขฺ าโต ภาวิโต พหลุ กี โต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. ปสสฺ ทฺธสิ มโฺ พชฺฌงฺโค โข ภนฺเต ภควตา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวโิ ต พหุลีกโต อภิญฺญาย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. สมาธสิ มฺโพชฌฺ งฺโค โข ภนเฺ ต ภควตา สมฺมทกฺขาโต ภาวิโต พหลุ กี โต อภญิ ญฺ าย สมฺโพธาย นิพพฺ านาย สวตตฺ ติ. อเุ ปกฺขาสมโฺ พชฌฺ งฺโค โข ภนฺเต ภควตา สมมฺ ทกฺขาโต ภาวโิ ต พหลุ ีกโต อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพพฺ านาย สวตฺตติ. อิเม โข ภนฺเต สตฺต โพชฺฌงคฺ า ภควตา สมมฺ ทกฺขาตา ภาวติ า พหุลกี ตา อภิญฺญาย สมโฺ พธาย นิพฺพานาย สวตฺตนตฺ ตี ิ. ตคฆฺ จุนทฺ โพชฌฺ งฺคา ตคฺฆ จนุ ฺท โพชฺฌงฺคาต.ิ อทิ มโวจายสฺมา มหาจุนฺโท. สมนญุ โฺ ญ สตฺถา อโหสิ. วุฏฐฺ หิ

ตติยภาณวาเร คริ ิมานนฺทสตุ ฺตปาโฐ ๑๓๐ จ ภควา ตมหฺ า อาพาธา, ตถาปหีโน จ ภควโต โส อาพาโธ อโหสตี ิ. มหาจนุ ฺทโพชฌฺ งฺคสตุ ตฺ ปาโฐ นฏิ ฐฺ ิโต. โพชฌฺ งฺคสตุ ฺตตตฺ ยสงฺคห ทุตยิ ภาณวาร นิฏฐฺ ติ . ทตุ ิยภาณวาร ๓ โพชฌังคสตู ร จบ. ---------- ที่ ๒๐ คริ มิ านนทฺ สตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมเฺ ม สตุ . เอก สมย ภควา, สาวตฺถยิ วิหรติ, เชตวเน อนาถปณิ ฑฺ ิกสฺส, อาราเม. เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา คิริมานนโฺ ท, อาพาธโิ ก โหติ ทุกฺขโิ ต พาฬหฺ คิลาโน. อถโข อายสฺมา อานนโฺ ท, เยน ภควา เตนปุ สงฺกมิ, อปุ สงกฺ มิตวฺ า ภควนฺต อภวิ าเทตวฺ า เอกมนตฺ นิสที ิ. เอกมนตฺ นสิ นิ โฺ น โข อายสฺมา อานนโฺ ท ภควนตฺ เอตทโวจ. อายสมฺ า ภนเฺ ต คิริมานนฺโท, อาพาธโิ ก โหติ ทุกฺขโิ ต พาฬหฺ คลิ าโน, สาธุ ภนเฺ ต ภควา, เยนายสฺมา คริ มิ านนโฺ ท เตนปุ สงกฺ มตุ, อนุกมฺปํ อุปาทายาติ. สเจ โข ตวฺ อานนทฺ , คริ มิ านนฺทสสฺ ภิกฺขโุ น อุปสงกฺ มิตฺวา ทส สญญฺ า ภาเสยฺยาส,ิ ฐาน โข ปเนต วชิ ชฺ ต,ิ ย คริ ิมานนทฺ สฺส ภิกฺขุโน ทส สญญฺ า สตุ วฺ า, โส อาพาโธ ฐานโส ปฏิปสฺสมฺเภยฺย. กตมา ทส. อนิจจฺ สญญฺ า อนตฺตสญญฺ า, อสุภสญฺญา อาทนี วสญฺญา, ปหานสญฺญา วริ าคสญญฺ า, ๑. องฺ. ทสก. ๒๔/๑๑๕.

ตตยิ ภาณวาเร คริ ิมานนฺทสุตฺตปาโฐ ๑๓๑ นโิ รธสญญฺ า สพพฺ โลเก อนภริ ตสญญฺ า, สพฺพสงฺขาเรสุ อนจิ จฺ สญญฺ า อานาปานสฺสต.ิ กตมา จานนทฺ อนิจจฺ สญญฺ า. อิธานนฺท ภกิ ฺขุ อรญฺญคโต วา รุกขฺ มลู คโต วา สญุ ฺญาคารคโต วา, อิติ ปฏสิ ญจฺ กิ ฺขติ. รปู ํ อนิจฺจ, เวทนา อนจิ ฺจา, สญฺญา อนิจฺจา, สงขฺ ารา อนจิ จฺ า, วิญฺญาณ อนจิ ฺจนฺติ. อติ ิ อิเมสุ ปญจฺ สุ อปุ าทานก-ฺ ขนฺเธส,ุ อนิจฺจานุปสฺสี วหิ รติ. อย วจุ จฺ ตานนทฺ อนิจฺจสญญฺ า. กตมา จานนทฺ อนตฺตสญญฺ า. อิธานนทฺ ภกิ ฺขุ อรญฺญคโต วา รุกฺขมูลคโต วา สุญญฺ าคารคโต วา, อิติ ปฏสิ ญฺจกิ ขฺ ติ. จกฺขไุ อนตตฺ า รปู า อนตตฺ า, โสต อนตตฺ า สทฺทา อนตตฺ า, ฆาน อนตฺตา คนธฺ า อนตฺตา, ชวิ หฺ า อนตฺตา รสา อนตตฺ า, กาโย อนตฺตา โผฏฐฺ พพฺ า อนตตฺ า, มโน อนตฺตา ธมฺมา อนตฺตาติ. อติ ิ อิเมสุ ฉสุ อชฺฌตฺติกพาหเิ รสุ อายตเนสุ, อนตฺตานุปสฺสี วิหรติ. อย วุจฺจตานนฺท อนตฺตสญฺญา. กตมา จานนฺท อสุภสญฺญา. อธิ านนฺท ภิกฺขุ อิมเมว กาย อทุ ฺธ ปาทตลา, อโธ เกสมตฺถกา, ตจปริยนตฺ , ปรู นฺนานป-ฺ ปการสสฺ อสุจิโน ปจฺจเวกขฺ ติ, อตถฺ ิ อมิ สฺมึ กาเย, เกสา โลมา นขา ทนฺตา ตโจ, มส นหารู อฏฐฺ ี อฏฺฐมิ ิญชฺ , วกกฺ หทย ยกน กโิ ลมก ปิหก ปปฺผาส, อนตฺ อนฺตคณุ อุทรยิ กรีส. ปิตฺต เสมฺห ปพุ ฺโพ โลหิต เสโท เมโท, อสสฺ ุ วสา

ตตยิ ภาณวาเร คิรมิ านนทฺ สตุ ฺตปาโฐ ๑๓๒ เขโฬ สงิ ฺฆาณิกา ลสิกา มุตฺตนตฺ ิ. อิติ อมิ สมฺ ึ กาเย, อสภุ านปุ สฺสี วหิ รติ. อย วุจจฺ ตานนฺท อสุภสญฺญา. กตมา จานนทฺ อาทนี วสญฺญา. อธิ านนฺท ภกิ ฺขุ อรญญฺ คโต วา รุกขฺ มลู คโต วา สุญฺญาคารคโต วา, อิติ ปฏสิ ญจฺ กิ ฺขติ. พหุทุกโฺ ข โข อย กาโย พหอุ าทนี โวติ. อิติ อิมสฺมึ กาเย, ววิ ธิ า อาพาธา อุปปฺ ชชฺ นตฺ ิ. เสยยฺ ถีท. จกฺขโุ รโค, โสตโรโค, ฆานโรโค, ชิวหฺ าโรโค, กายโรโค, สีสโรโค, กณณฺ โรโค, มุขโรโค, ทนฺตโรโค, กาโส สาโส ปนิ าโส, ฑโห ชโร กุจฺฉิโรโค, มุจฺฉา ปกฺขนฺทกิ า สุลา วสิ ูจิกา, กุฏฺฐ คณโฺ ฑ กลิ าโส, โสโส อปมาโร, ทนฺทุ กณฺฑุ กจฺฉุ, รขสา วติ จฉฺ ิกา, โลหิต ปิตฺต มธุเมโห, อสา ปิฬกา ภคณฺฑลา, ปิตตฺ สมฏุ ฺฐานา อาพาธา, เสมหฺ สมฏุ ฺฐานา อาพาธา, วาตสมฏุ ฺฐานา อาพาธา, สนนฺ ปิ าติกา อาพาธา, อตุ ุปรณิ ามชา อาพาธา, วิสมปรหิ ารชา อาพาธา, โอปกฺกมิกา อาพาธา, กมมฺ วปิ ากชา อาพาธา, สตี อุณฺห, ชิฆจฺฉา ปิปาสา, อุจจฺ าโร ปสฺสาโวต.ิ อติ ิ อิมสฺมึ กาเย, อาทนี วานปุ สสฺ ี วหิ รติ. อย วุจฺจตานนฺท อาทนี วสญญฺ า. กตมา จานนฺท ปหานสญญฺ า. อธิ านนฺท ภิกฺขุ อปุ ฺปนฺน กามวิตกกฺ นาธิวาเสติ, ปชหติ วิโนเทติ, พฺยนฺตกี โรติ อนภาว คเมติ, อปุ ปฺ นนฺ พฺยาปาทวิตกฺก นาธิวาเสต,ิ ปชหติ วโิ นเทติ, พยฺ นตฺ ีกโรติ อนภาว คเมติ, อปุ ฺปนนฺ วิหึสาวติ กกฺ นาธวิ าเสต,ิ

ตติยภาณวาเร คริ มิ านนทฺ สตุ ฺตปาโฐ ๑๓๓ ปชหติ วโิ นเทติ, พฺยนฺตกี โรติ อนภาว คเมติ, อปุ ปฺ นนฺ ปุ ฺปนฺเน ปาปเก อกุสเล ธมฺเม นาธวิ าเสติ, ปชหติ วโิ นเทติ, พฺยนฺตีกโรติ อนภาว คเมติ. อย วุจฺจตานนทฺ ปหานสญฺญา. กตมา จานนทฺ วริ าคสญญฺ า. อิธานนฺท ภิกขฺ ุ อรญญฺ คโต วา รุกฺขมลู คโต วา สญุ ฺญาคารคโต วา, อติ ิ ปฏสิ ญจฺ ิกฺขติ, เอต สนตฺ เอต ปณีต, ยททิ สพพฺ สงฺขารสมโถ, สพพฺ ูปธปิ ฏินิสฺสคฺโค, ตณหฺ กขฺ โย วิราโค นิพพฺ านนฺต.ิ อย วจุ จฺ ตานนทฺ วิราคสญญฺ า. กตมา จานนทฺ นโิ รธสญญฺ า. อธิ านนฺท ภกิ ฺขุ อรญญฺ คโต วา รุกขฺ มูลคโต วา สุญฺญาคารคโต วา, อิติ ปฏิสญจฺ กิ ขฺ ติ, เอต สนฺต เอต ปณตี , ยทิท สพฺพสงฺขารสมโถ, สพฺพูปธิปฏนิ ิสสฺ คฺโค, ตณหฺ กฺขโย นโิ รโธ นิพพฺ านนฺต.ิ อย วจุ จฺ ตานนฺท นโิ รธสญฺญา. กตมา จานนฺท สพพฺ โลเก อนภิรตสญฺญา. อิธานนทฺ ภกิ ฺขุ, เย โลเก อุปายปุ าทานา, เจตโส อธฏิ ฺฐานาภนิ ิเวสานุสยา, เต ปชหนฺโต วิรมติ น อปุ าทยิ นฺโต. อย วุจฺจตานนฺท สพฺพโลเก อนภิรตสญฺญา. กตมา จานนทฺ สพพฺ สงขฺ าเรสุ อนจิ ฺจสญญฺ า. อธิ านนฺท ภกิ ฺขุ สพพฺ สงขฺ าเรหิ อฏฏฺ ิยติ หรายติ ชิคจุ ฉฺ ติ. อย วจุ จฺ ตานนฺท สพพฺ สงขฺ าเรสุ อนิจจฺ สญฺญา. กตมา จานนทฺ อานาปานสฺสติ. อธิ านนทฺ ภกิ ฺขุ อรญฺญคโต วา รกุ ขฺ มลู คโต วา สญุ ญฺ าคารคโต วา, นสิ ีทติ ปลลฺ งกฺ อาภุชิตวฺ า

ตตยิ ภาณวาเร คิริมานนทฺ สตุ ฺตปาโฐ ๑๓๔ อุชไุ กาย ปณิธาย, ปรมิ ขุ สตึ อุปฏฺฐเปตวฺ า. โส สโตว อสสฺ สติ สโต ปสสฺ สติ. ทีฆ วา อสฺสสนฺโต ทีฆ อสฺสสามตี ิ ปชานาต,ิ ทีฆ วา ปสสฺ สนโฺ ต ทีฆ ปสฺสสามตี ิ ปชานาต,ิ รสสฺ วา อสฺสสนฺโต รสฺส อสสฺ สามีติ ปชานาต,ิ รสฺส วา ปสฺสสนโฺ ต รสฺส ปสฺสสามีติ ปชานาติ, สพพฺ กายปฏิสเวที อสสฺ สสิ ฺสามตี ิ สิกฺขติ, สพพฺ กายปฏิสเวที ปสฺสสสิ สฺ ามีติ สกิ ฺขต,ิ ปสฺสมฺภย กายสงฺขาร อสฺสสสิ ฺสามตี ิ สิกขฺ ต,ิ ปสฺสมภฺ ย กาย- สงฺขาร ปสฺสสิสฺสามตี ิ สิกขฺ ติ, ปีตปิ ฏสิ เวที อสสฺ สิสฺสามตี ิ สิกฺขต,ิ ปีติปฏสิ เวที ปสสฺ สิสฺสามตี ิ สกิ ฺขต,ิ สุขปฏิสเวที อสสฺ สสิ ฺสามตี ิ สิกฺขต,ิ สุขปฏิสเวที ปสฺสสิสสฺ ามตี ิ สิกขฺ ต,ิ จติ ตฺ สงขฺ ารปฏสิ เวที อสฺสสสิ ฺสามตี ิ สกิ ฺขติ, จติ ตฺ สงขฺ ารปฏิสเวที ปสฺสสสิ ฺสามตี ิ สิกขฺ ติ, ปสฺสมฺภย จิตฺตสงฺขาร อสฺสสสิ ฺสามีติ สิกฺขติ, ปสฺสมฺภย จติ ตฺ สงขฺ าร ปสฺสสิสฺสามีติ สกิ ฺขติ, จติ ฺตปฏิสเวที อสสฺ สิสฺสามีติ สกิ ขฺ ต,ิ จิตตฺ ปฏสิ เวที ปสฺสสสิ ฺสามีติ สกิ ฺขต,ิ อภปิ ฺปโมทย จิตฺต อสฺสสสิ ฺสามีติ สิกฺขติ, อภิปปฺ โมทย จติ ฺต ปสฺสสสิ ฺสามตี ิ สกิ ฺขติ, สมาทห จิตฺต อสฺสสิสฺสามตี ิ สกิ ขฺ ติ, สมาทห จติ ฺต ปสฺสสิสฺสามตี ิ สิกขฺ ต,ิ วิโมจย จิตฺต อสฺสสสิ ฺสามตี ิ สกิ ฺขต,ิ วิโมจย จิตฺต ปสฺสสิสฺสามตี ิ สกิ ฺขต,ิ อนิจฺจานุปสสฺ ี อสฺสสิสฺสามตี ิ สิกขฺ ต,ิ อนจิ ฺจานุปสฺสี ปสสฺ สิสฺสามตี ิ สิกฺขต,ิ วิราคานปุ สฺสี อสสฺ สสิ ฺสามตี ิ สิกขฺ ติ, วิราคานุปสฺสี ปสฺสสสิ ฺสามีติ สิกขฺ ติ, นิโรธานุปสฺสี

ตตยิ ภาณวาเร คริ ิมานนฺทสุตตฺ ปาโฐ ๑๓๕ อสฺสสิสฺสามตี ิ สกิ ฺขติ, นโิ รธานุปสสฺ ี ปสฺสสสิ ฺสามตี ิ สิกขฺ ต,ิ ปฏนิ ิสฺสคฺคานปุ สสฺ ี อสสฺ สิสฺสามีติ สกิ ฺขต,ิ ปฏินิสฺสคฺคานุปสสฺ ี ปสฺสสสิ ฺสามตี ิ สกิ ขฺ ติ. อย วจุ ฺจตานนทฺ อานาปานสสฺ ติ. สเจ โข ตฺว อานนฺ ท, คิรมิ านนฺทสฺส ภิกฺขุโน อุปสงฺกมติ ฺวา อิมา ทส สญฺญา ภาเสยฺยาสิ, ฐาน โข ปเนต วิชชฺ ติ, ย คริ ิมานนฺทสฺส ภิกฺขโุ น อิมา ทส สญฺญา สตุ ฺวา, โส อาพาโธ ฐานโส ปฏปิ ฺปสฺสมฺเภยยฺ าต.ิ อถโข อายสมฺ า อานนฺโท, ภควโต สนตฺ ิเก อิมา ทส สญฺญา อุคคฺ เหตฺวา, เยนายสฺมา คิริมานนฺโท เตนุปสงกฺ ม,ิ อปุ สงกฺ มิตวฺ า อายสฺมโต คริ ิมานนฺทสฺส อิมา ทส สญญฺ า อภาส.ิ อถโข อายสฺมโต คิริมานนฺทสฺส อิมา ทส สญญฺ า สุตฺวา, โส อาพาโธ ฐานโส ปฏิปปฺ สฺสมฺภิ. วุฏฐฺ หิ จายสฺมา คิรมิ านนฺโท ตมฺหา อาพาธา, ตถาปหโี น จ ปนายสฺมโต คิรมิ านนฺทสฺส, โส อาพาโธ อโหสตี ิ. คริ ิมานนทฺ สุตฺตปาโฐ นิฏฺฐโิ ต. ---------- อมิ สฺมิญฺหิ สุตเฺ ต สพฺพสงฺขาเรสุ อนิจฺจสญญฺ าติ เอว อย โปตฺถเกสุ เลขากาเรน ทสฺสโิ ต ปโฐ ทสิ ฺสติ. สุขมุ ากาเรน, ปน อุปปรกิ ฺขต วญิ ญฺ นู อนิจฺฉสญญฺ าติ วา อนิฏฐฺ สญฺญาติ วา ปาเฐน ภวิตพฺพนตฺ ิ ปาฐนฺตรปริกปโฺ ป อปุ ปฺ นโฺ น. ยุตฺตตร

ตตยิ ภาณวาเร อิสคิ ิลิสตุ ตฺ ปาโฐ ๑๓๖ หิ อตฺถวณณฺ น ลภิตวฺ า อนจิ ฺฉสญฺญาติ วา อนฏิ ฐฺ สญฺญาติ วา ธาเรตไุ ยุชฺชติ. ชื่อสัญญาท่ีครบ ๙ วา่ สพพฺ สงขฺ าเรสุ อนิจจฺ สญฺญา ใน คริ มิ านนั ทสูตรน้ี เห็นอยู่ตามที่จารไว้ในใบลานทัง้ ฉบับอกั ษรขอม อกั ษรสหี ล เป็นอนิจฺจสญญฺ า ฉะนี้, ก็เมื่อไดท้ แี่ ก้ส่องความตามรปู พยัญชนะวา่ อนิจฉฺ สญฺญา หรือ อนฏิ ฺฐสญญฺ า เป็นแน่แลว้ จะทรง ไวต้ ามอรรถวรรณนานน้ั ก็ชอบ. ---------- ท่ี ๒๐ อสิ ิคลิ สิ ตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สุต. เอก สมย ภควา, ราชคเห วหิ รติ อสิ ิคิลสิ ฺมึ ปพฺพเต. ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนเฺ ตสิ ภกิ ฺขโวติ. ภทนเฺ ตติ เต ภิกขฺ ู ภควโต ปจฺจสฺโสสุไ. ภควา เอตทโวจ. ปสฺสถ โน ตุเมฺห ภิกฺขเว เอต เวภาร ปพพฺ ตนฺติ. เอวมภฺ นฺเต. เอตสฺส โข ภิกฺขเว เวภารสฺส ปพพฺ ตสฺส อญญฺ า ว สมญฺญา อโหสิ อญญฺ า ปญฺญตตฺ .ิ ปสสฺ ถ โน ตุเมฺห ภกิ ฺขเว เอต ปณฑฺ ว ปพพฺ ตนตฺ .ิ เอวมฺภนฺเต. เอตสฺสปิ โข ภิกฺขเว ปณฑฺ วสสฺ ปพฺพตสฺส อญญฺ า ว สมญฺญา อโหสิ อญญฺ า ปญญฺ ตตฺ ิ. ปสสฺ ถ โน ตเุ มฺห ภิกฺขเว เอต เวปลุ ลฺ ปพพฺ ตนตฺ .ิ เอวมฺภนฺเต. เอตสฺสปิ โข ภกิ ฺขเว เวปลุ ฺลสฺส ปพพฺ ตสฺส อญญฺ า ว สมญญฺ า อโหสิ อญฺญา ปญฺญตฺติ. ปสฺสถ โน ตุเมฺห ๑. ม. อุป. ๑๔/๑๗๕.

ตตยิ ภาณวาเร อิสิคลิ ิสตุ ตฺ ปาโฐ ๑๓๗ ภกิ ฺขเว เอต คิชฺฌกูฏ ปพพฺ ตนฺติ. เอวมฺภนฺเต. เอตสฺสปิ โข ภกิ ขฺ เว คชิ ฺฌกูฏสฺส ปพฺพตสฺส อญญฺ า ว สมญฺญา อโหสิ อญญฺ า ปญฺญตตฺ ิ. ปสฺสถ โน ตุเมฺห ภิกฺขเว อิม อสิ ิคิลึ ปพฺพตนตฺ ิ. เอวมฺภนฺเต. อมิ สฺส โข ปน ภิกฺขเว อสิ ิคิลิสสฺ ปพพฺ ตสสฺ เอสา ว สมญญฺ า อโหสิ เอสา ปญฺญตฺติ. ภูตปุพพฺ ภิกขฺ เว ปญจฺ ปจฺเจกพทุ ฺธสตานิ, อมิ สฺมึ อสิ คิ ิลสิ ฺมึ ปพฺพเต จริ นวิ าสโิ น อเหส.ไุ เต อิม ปพพฺ ต ปวิสนตฺ า ทิสสฺ นตฺ ิ ปวฏิ ฺฐา น ทิสสฺ นฺติ. ตเมน มนสุ ฺสา ทสิ ฺวา เอวมาหสุ, อย ปพฺพโต อเิ ม อิสี คลิ ตตี ิ. อสิ ิคิลิ อสิ คิ ิลีเตวฺว สมญญฺ า อทุ ปาท.ิ อาจิกขฺ ิสสฺ ามิ ภิกฺขเว ปจฺเจกพทุ ธฺ าน นามานิ, กติ ตฺ ยิสฺสามิ ภกิ ขฺ เว ปจฺเจกพทุ ธฺ าน นามานิ, เทสิสฺสามิ ภิกฺขเว ปจฺเจกพทุ ธฺ าน นามาน,ิ ต สุณาถ สาธุก มนสกิ โรถ ภาสิสฺสามตี ิ. เอวมฺภนฺเตติ โข เต ภกิ ฺขู ภควโต ปจฺจสโฺ สสุไ. ภควา เอตทโวจ. อริฏฺโฐ นาม ภิกฺขเว ปจเฺ จกสมพฺ ุทฺโธ, อมิ สมฺ ึ อิสิคลิ ิสฺมึ ปพพฺ เต จิรนวิ าสี อโหสิ. อุปริฏโฺ ฐ นาม ภิกฺขเว ปจฺเจกสมฺพุทโฺ ธ, อิมสมฺ ึ อิสคิ ลิ ิสฺมึ ปพพฺ เต จริ นิวาสี อโหสิ. ตครสิขี นาม ภิกขฺ เว ปจฺเจกสมพฺ ุทฺโธ, อิมสฺมึ อิสิคิลิสฺมึ ปพฺพเต จริ นิวาสี อโหสิ. ยสสสฺ ี นาม ภิกฺขเว ปจฺเจกสมพฺ ุทโฺ ธ, อิมสฺมึ อิสิคิลิสฺมึ ปพฺพเต จิรนวิ าสี อโหสิ. สุทสฺสโน นาม ภกิ ขฺ เว ปจเฺ จกสมพฺ ทุ โฺ ธ,

ตติยภาณวาเร อิสคิ ิลิสตุ ฺตปาโฐ ๑๓๘ อิมสมฺ ึ อสิ คิ ิลสิ ฺมึ ปพพฺ เต จิรนวิ าสี อโหสิ. ปิยทสสฺ ี นาม ภกิ ฺขเว ปจฺเจกสมฺพุทโฺ ธ, อิมสฺมึ อสิ ิคิลิสมฺ ึ ปพพฺ เต จิรนวิ าสี อโหสิ. คนฺธาโร นาม ภิกฺขเว ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ, อมิ สมฺ ึ อิสคิ ิลสิ ฺมึ ปพพฺ เต จิรนิวาสี อโหสิ. ปณิ โฺ ฑโล นาม ภกิ ฺขเว ปจฺเจกสมฺพทุ ฺโธ, อิมสฺมึ อิสิคิลสิ มฺ ึ ปพฺพเต จิรนวิ าสี อโหสิ. อปุ าสโภ นาม ภกิ ฺขเว ปจเฺ จกสมพฺ ุทโฺ ธ, อิมสฺมึ อิสคิ ลิ สิ มฺ ึ ปพฺพเต จริ นิวาสี อโหสิ. นิโถ นาม ภิกขฺ เว ปจฺเจกสมฺพทุ ฺโธ, อิมสมฺ ึ อสิ ิคิลสิ ฺมึ ปพพฺ เต จิรนิวาสี อโหสิ. ตโถ นาม ภกิ ฺขเว ปจฺเจกสมพฺ ทุ ฺโธ, อิมสฺมึ อสิ ิคลิ ิสฺมึ ปพฺพเต จริ นิวาสี อโหสิ. สุตวา นาม ภิกฺขเว ปจฺเจกสมฺพุทฺโธ, อิมสมฺ ึ อสิ คิ ลิ ิสมฺ ึ ปพฺพเต จิรนวิ าสี อโหสิ. ภาวติ ตโฺ ต นาม ภิกขฺ เว ปจเฺ จกสมฺพทุ โฺ ธ, อิมสฺมึ อสิ คิ ิลสิ มฺ ึ ปพฺพเต จริ นิวาสี อโหสิ. เย สตตฺ สารา อนิฆา นริ าสา ปจเฺ จกเมวชฺฌคมุไ สโุ พธึ เตส วิสลฺลาน นรตุ ฺตมาน นามานิ เม กติ ฺตยโต สณุ าถ. อริฏโฺ ฐ อปุ ริฏฺโฐ ตครสขิ ี ยสสสฺ ี สุทสฺสโน ปิยทสฺสี จ พทุ โฺ ธ คนธฺ าโร ปณิ โฺ ฑโล อุปาสโภ จ นโิ ถ ตโถ สุตวา ภาวิตตฺโต

ตติยภาณวาเร อิสคิ ิลิสุตตฺ ปาโฐ ๑๓๙ สมุ โฺ ภ สโุ ภ เมถโุ ล อฏฐฺ โม จ อถสสฺ ุเมโฆ อนิโฆ สุทาโฐ ปจฺเจกพุทฺธา ภวเนตฺติขณี า หงิ คฺ ู จ หงิ ฺโค จ มหานภุ าวา. เทฺว ชาลิโน มุนโิ น อฏฐฺ โก จ อถ โกสลฺโล พุทฺโธ อโถ สุพาหุ อปุ เนมิโส เนมโิ ส สนตฺ จติ ฺโต สจโฺ จ ตโถ วริ โช ปณฑฺ โิ ต จ. กาฬปู กาฬา วชิ โิ ต ชิโต จ องโฺ ค จ ปงฺโค จ คตุ จิ ฉฺ ิโต จ ปสสฺ ี ชหิ อุปธึ ทกุ ฺขมูล อปราชโิ ต มารพล อเชสิ. สตถฺ า ปวตตฺ า สรภงโฺ ค โลมหโส อจุ จฺ งคฺ มาโย อสโิ ต อนาสโว มโนมโย มานจฉฺ โิ ท จ พนฺธมุ า ตทาธิมตุ โฺ ต วิมโล จ เกตมุ า. เกตมุ ฺพราโค จ มาตงโฺ ค อริโย อถจฺจโุ ต อจจฺ ุตคามพฺยามโก สมุ งฺคโล ทพพฺ ิโล สุปตฏิ ฺฐโิ ต อสโยฺห เขมาภริ โต จ โสรโต

ตติยภาณวาเร อิสคิ ลิ ิสตุ ตฺ ปาโฐ ๑๔๐ ทรุ นนฺ โย สงฺโฆ อโถปิ อุชฺชโย อปโร มนุ ิสโยฺห อโนมนิกกฺ โม อานนฺทนนฺโท อปุ นนฺโท ทฺวาทส ภารทฺวาโช อนฺติมเทหธารี โพธิ มหานาโม อโถปิ อตุ ฺตโร เกสี สขิ ี สุนฺทโร ภารทฺวาโช ติสสฺ ูปตสิ สฺ า ภวพนธฺ นจฉฺ ทิ า อปุ สีทรี ตณหฺ จฺฉโิ ท จ สีทร.ี พทุ ฺโธ อหุ มงฺคโล วตี ราโค อสุ ภจฉฺ ิทา ชาลินึ ทุกฺขมูล สนตฺ ปท อชฌฺ คมู ปณโี ต อโุ ปสโถ สนุ ทฺ โร สจฺจนาโม เชโต ชยนฺโต ปทโุ ม อปุ ฺปโล จ ปทุมุตฺตโร รกขฺ ิโต ปพพฺ โต จ มานตถฺ ทโฺ ธ โสภิโต วตี ราโค กณโฺ ห จ พุทฺโธ สวุ ิมุตฺตจติ โฺ ต. เอเต จ อญฺเญ จ มหานุภาวา ปจฺเจกพทุ ธฺ า ภวเนตฺติขีณา เต สพฺพสงคฺ าธิคเต มเหสี

จตุตฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ตฺ ปาโฐ ๑๔๑ ปรินิพพฺ เุ ต วนทฺ ถ อปปฺ เมยฺเยติ. อสิ คิ ลิ ิสุตฺตปาโฐ นิฏฺฐิโต. ทฺวิสุตตฺ สงฺคห ตตยิ ภาณวาร นฏิ ฺฐติ . ตตยิ ภาณวาร ๒ พระสตู ร จบ. ---------- ท่ี ๒๒ อาฏานาฏยิ สตุ ตฺ ปาโฐ๑ เอวมฺเม สตุ . เอก สมย ภควา, ราชคเห วหิ รติ คิชฺฌกูเฏ ปพพฺ เต. อถโข จตฺตาโร มหาราชา, มหติยา จ ยกฺขเสนาย, มหตยิ า จ คนฺธพฺพเสนาย, มหติยา จ กุมฺภณฑฺ เสนาย, มหติยา จ นาคเสนาย, จตุทฺทสิ รกขฺ ฐเปตฺวา, จตทุ ทฺ ิส คุมพฺ ฐเปตวฺ า, จตทุ ทฺ ิส โอวรณ ฐเปตฺวา, อภกิ ฺกนตฺ าย รตฺตยิ า อภกิ กฺ นฺตวณฺณา เกวลกปปฺ ํ คชิ ฌฺ กฏู โอภาเสตฺวา, เยน ภควา เตนุปสงกฺ มสึ ุ, อุปสงกฺ มิตวฺ า ภควนฺต อภวิ าเทตวฺ า เอกมนตฺ นิสีทึสุ. เตปิ โข ยกฺขา, อปฺเปกจฺเจ ภควนตฺ อภิวาเทตฺวา เอกมนตฺ นิสที สึ ุ, อปเฺ ปกจฺเจ ภควตา สทฺธึ สมฺโมทึสุ, สมโฺ มทนยี กถ สาราณยี วีตสิ าเรตวฺ า เอกมนฺต นสิ ีทสึ ุ, อปฺเปกจฺเจ เยน ภควา เตนญฺชลิมฺปณาเมตวฺ า เอกมนฺต นิสที สึ ุ, อปเฺ ปกจฺเจ นามโคตตฺ สาเวตวฺ า เอกมนตฺ นสิ ีทึส,ุ อปฺเปกจฺเจ ตุณฺหภี ตู า เอกมนฺต นิสีทสึ .ุ เอกมนฺต นิสินฺโน โข เวสฺสวณโฺ ณ มหาราชา ภควนตฺ เอตทโวจ, สนตฺ ิ หิ ภนฺเต อฬุ ารา ยกฺขา ภควโต อปปฺ สนฺนา, ๑. ที. ปาฏิ. ๑๑/๒๐๘.

จตุตฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสุตฺตปาโฐ ๑๔๒ สนตฺ ิ หิ ภนเฺ ต อุฬารา ยกฺขา ภควโต ปสนนฺ า, สนฺติ หิ ภนฺเต มชฌฺ มิ า ยกฺขา ภควโต อปปฺ สนนฺ า, สนตฺ ิ หิ ภนเฺ ต มชฺฌิมา ยกฺขา ภควโต ปสนฺนา, สนฺติ หิ ภนฺเต นีจา ยกขฺ า ภควโต อปปฺ สนฺนา, สนฺติ หิ ภนฺเต นีจา ยกฺขา ภควโต ปสนนฺ า, เยภุยฺเยน โข ปน ภนเฺ ต ยกฺขา อปปฺ สนฺนาเยว ภควโต. ต กสิ สฺ เหตุ, ภควา หิ ภนฺเต ปาณาตปิ าตา เวรมณยิ า ธมมฺ เทเสติ, อทินฺนาทานา เวรมณิยา ธมฺม เทเสติ, กาเมสุ มิจฉฺ าจารา เวรมณยิ า ธมฺม เทเสติ, มสุ าวาทา เวรมณยิ า ธมฺม เทเสติ, สรุ าเมรยมชฺชปฺปมาทฏฺฐานา เวรมณยิ า ธมฺม เทเสติ, เยภุยเฺ ยน โข ปน ภนฺเต ยกฺขา อปฺปฏิวิรตาเยว ปาณาตปิ าตา, อปปฺ ฏวิ ิรตา อทนิ นฺ าทานา, อปฺปฏวิ ิรตา กาเมสุ มจิ ฺฉาจารา, อปฺปฏิวริ ตา มุสาวาทา, อปฺปฏวิ ริ ตา สรุ าเมรย- มชชฺ ปฺปมาทฏฺฐานา, เตสนฺต โหติ อปปฺ ิย อมนาปํ, สนฺติ หิ ภนฺเต ภควโต สาวกา, อรญฺเญ วนปตถฺ านิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวนตฺ ิ, อปฺปสทฺทานิ อปฺปนคิ โฺ ฆสานิ, วชิ นวาตานิ มนสุ ฺสราห- เสยฺยกานิ ปฏิสลฺลานสารปู าน,ิ ตตฺถ สนตฺ ิ อุฬารา ยกขฺ า นิวาสิโน, เย อมิ สมฺ ึ ภควโต ปาวจเน อปปฺ สนนฺ า เตสมฺปสาทาย, อคุ คฺ ณหฺ าตุ ภนฺเต ภควา อาฏานาฏยิ รกขฺ , ภิกขฺ ูน ภิกขฺ นุ นี อุปาสกาน อุปาสิกาน, คุตฺติยา รกฺขาย อวหิ ึสาย ผาสุวิหารายาติ. อธวิ าเสสิ ภควา ตุณหฺ ีภาเวน. อถโข เวสสฺ วณฺโณ มหาราชา

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตตฺ ปาโฐ ๑๔๓ ภควโต อธิวาสน วทิ ิตวฺ า, ตาย เวลาย อิม อาฏานาฏยิ รกฺข อภาส,ิ วิปสสฺ ิสฺส นมตถฺ ุ จกฺขุมนฺตสฺส สิรมี โต สิขสิ ฺสปิ นมตถฺ ุ สพฺพภตู านุกมฺปิโน เวสสฺ ภสุ ฺส นมตถฺ ุ นฺหาตกสฺส ตปสฺสโิ น นมตฺถุ กกสุ นฺธสฺส มารเสนปปฺ มทฺทิโน โกนาคมนสฺส นมตฺถุ พฺราหมฺ ณสฺส วสุ มี โต กสฺสปสฺส นมตถฺ ุ วปิ ฺปมตุ ฺตสสฺ สพพฺ ธิ องฺคีรสสฺส นมตถฺ ุ สกฺยปุตฺตสฺส สิรีมโต โย อิม ธมฺมมเทเสสิ สพฺพทุกขฺ าปนูทน เย จาปิ นิพพฺ ุตา โลเก ยถาภูต วปิ สสฺ สิ ไุ เต ชนา อปสิ ุณา มหนตฺ า วตี สารทา หิต เทวมนุสฺสาน ย นมสฺสนตฺ ิ โคตม วชิ ชฺ าจรณสมปฺ นฺน มหนฺต วีตสารท ยโต อุคฺคจฺฉติ สรุ โิ ย อาทิจฺโจ มณฺฑลี มหา ยสสฺ จคุ ฺคจฺฉมานสฺส สวรปี ิ นิรชุ ฺฌติ ยสฺส จุคคฺ เต สรุ ิเย ทิวโสติ ปวจุ จฺ ติ รหโทปิ ตตฺถ คมฺภีโร สมทุ โฺ ท สริโตทโก เอวนฺต ตตฺถ ชานนตฺ ิ สมทุ โฺ ท สรโิ ตทโก อโิ ต สา ปรุ มิ า ทสิ า อิติ น อาจกิ ฺขตี ชโน

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ฺตปาโฐ ๑๔๔ ย ทิส อภปิ าเลติ มหาราชา ยสสฺสิ โส คนธฺ พฺพาน อาธิปติ ธตรฏโฺ ฐติ นามโส รมตี นจฺจคีเตหิ คนฺธพเฺ พหิ ปุรกฺขโต ปุตฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสตี ิ ทส เอโก จ อินฺทนามา มหพฺพลา เต จาปิ พุทฺธ ทิสวฺ าน พุทธฺ อาทิจจฺ พนธฺ ุน ทูรโต ว นมสฺสนฺติ มหนตฺ วตี สารท นโม เต ปรุ สิ าชญญฺ นโม เต ปรุ สิ ตุ ตฺ ม กุสเลน สเมกฺขสิ อมนุสฺสาปิ ต วนทฺ นฺติ สุต เนต อภิณฺหโส ตสฺมา เอว วเทม เส ชนิ วนฺทถ โคตม ชนิ วนทฺ าม โคตม วชิ ชฺ าจรณสมฺปนนฺ พุทฺธ วนฺทาม โคตม. เยน เปตา ปวจุ ฺจนฺติ ปิสุณา ปิฏฐฺ ิมสิกา ปาณาติปาตโิ น ลุทฺทา โจรา เนกติกา ชนา อิโต สา ทกฺขณิ า ทสิ า อิติ น อาจกิ ฺขตี ชโน ย ทิส อภปิ าเลติ มหาราชา ยสสสฺ ิ โส กุมฺภณฑฺ าน อาธิปติ วริ ุโฬหฺ อติ ิ นามโส รมตี นจฺจคีเตหิ กมุ ฺภณเฺ ฑหิ ปุรกฺขโต ปุตฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสีติ ทส เอโก จ อินฺทนามา มหพพฺ ลา

จตุตฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ฺตสฺส ปพุ พฺ ภาโค ๑๔๕ เต จาปิ พทุ ธฺ ทิสฺวาน พุทฺธ อาทิจฺจพนธฺ ุน ทรู โต ว นมสฺสนฺติ มหนฺต วีตสารท นโม เต ปรุ สิ าชญญฺ นโม เต ปุริสตุ ฺตม กุสเลน สเมกขฺ สิ อมนสุ ฺสาปิ ต วนทฺ นฺติ สุต เนต อภณิ หฺ โส ตสมฺ า เอว วเทม เส ชนิ วนทฺ ถ โคตม ชิน วนฺทาม โคตม วชิ ฺชาจรณสมปฺ นนฺ พทุ ธฺ วนทฺ าม โคตม. ยตฺถ โจคคฺ จฺฉติ สุรโิ ย อาทิจโฺ จ มณฑฺ ลี มหา ยสฺส โจคฺคจฺฉมานสสฺ ทิวโสปิ นริ ุชฺฌติ ยสสฺ โจคฺคเต สุรเิ ย สวรีติ ปวุจฺจติ รหโทปิ ตตฺถ คมฺภีโร สมทุ โฺ ท สริโตทโก เอวนตฺ ตตฺถ ชานนตฺ ิ สมทุ ฺโท สรโิ ตทโก อิโต สา ปจฺฉมิ า ทสิ า อิติ น อาจิกฺขตี ชโน ย ทิส อภิปาเลติ มหาราชา ยสสฺสิ โส นาคาน อาธิปติ วิรปู กฺโขติ นามโส รมตี นจฺจคเี ตหิ นาเคหิ ปรุ กฺขโต ปุตฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสตี ิ ทส เอโก จ อินฺทนามา มหพพฺ ลา เต จาปิ พุทธฺ ทิสฺวาน พทุ ธฺ อาทจิ ฺจพนฺธนุ ทรู โต ว นมสฺสนฺติ มหนฺต วีตสารท

จตุตฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ตฺ สฺส ปพุ พฺ ภาโค ๑๔๖ นโม เต ปุริสาชญญฺ นโม เต ปุรสิ ตุ ฺตม กุสเลน สเมกขฺ สิ อมนสุ ฺสาปิ ต วนฺทนฺติ สุต เนต อภิณฺหโส ตสมฺ า เอว วเทม เส ชนิ วนทฺ ถ โคตม ชิน วนฺทาม โคตม วชิ ฺชาจรณสมฺปนนฺ พทุ ธฺ วนทฺ าม โคตม. เยน อุตฺตรกุรู รมฺมา มหาเนรุ สุทสฺสโน มนุสฺสา ตตถฺ ชายนตฺ ิ อมมา อปริคคฺ หา น เต พีช ปวปฺปนตฺ ิ นปิ นยี นตฺ ิ นงฺคลา อกฏฺฐปากมิ สาลึ ปริภุญฺชนฺติ มานุสา อกณ อถสุ สุทฺธ สุคนฺธ ตณฑฺ ลุ ปฺผล ตุณฑฺ ิกเิ ร ปจิตวฺ าน ตโต ภุญชฺ นฺติ โภชน. คาวึ เอกขุร กตวฺ า อนยุ นตฺ ิ ทโิ สทสิ ปสุไ เอกขุร กตฺวา อนุยนฺติ ทโิ สทสิ อิตฺถึ วาหน กตวฺ า อนยุ นฺติ ทโิ สทิส ปรุ สิ วาหน กตวฺ า อนุยนฺติ ทโิ สทิส กุมารึ วาหน กตฺวา อนยุ นฺติ ทโิ สทสิ กุมาร วาหน กตวฺ า อนุยนตฺ ิ ทิโสทสิ เต ยาเน อภริ หู ิตวฺ า สพฺพา ทิสา อนุปรยิ นตฺ ิ ปจารา ตสฺส ราชโิ น. หตฺถยิ าน อสฺสยาน ทพิ พฺ ยาน อุปฏฐฺ ิต

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตฺตสฺส ปพุ พฺ ภาโค ๑๔๗ ปาสาทา สิวกิ า เจว มหาราชสสฺ ยสสฺสิโน ตสสฺ จ นครา อหุ อนตฺ ลิกเฺ ขสุ มาปติ า อาฏานาฏา กุสินาฏา ปรกุสินาฏา นาฏปรยิ า ปรกสุ ติ นาฏา อุตตฺ เรน กปีวนโฺ ต ชโนฆมปเรน จ นวนวติโย อมฺพรอมพฺ รวติโย อาฬกมณฺฑา นาม ราชธานี กเุ วรสฺส โข ปน มาริส มหาราชสสฺ วสิ าณา นาม ราชธานี ตสมฺ า กุเวโร มหาราชา เวสสฺ วณโฺ ณติ ปวจุ ฺจติ ปจฺเจสนฺโต ปกาเสนตฺ ิ ตโตลา ตตตฺ ลา ตโตตลา โอชสี เตชสี ตโตชสี สุโรราชา อรฏิ โฺ ฐ เนมิ รหโทปิ ตตฺถ ธรณี นาม ยโต เมฆา ปวสฺสนฺติ วสฺสา ยโต ปตายนตฺ ิ. สภาปิ ตตฺถ ภคลวตี นาม ยตฺถ ยกฺขา ปยริ ุปาสนฺติ ตตถฺ นิจจฺ ผลา รุกขฺ า นานาทชิ คณายตุ า มยุรโกญจฺ าภริ ทุ า โกกลิ าภิหิ วคฺคภุ ิ ชวี ญชฺ วี กสทฺเทตฺถ อโถ โอฏฺฐวจิตตฺ กา กุกฺกฏุ ฐฺ กา กฬุ ีรกา วเน โปกฺขรสาตกา สุกสาลิกสทฺเทตฺถ ทณฺฑมาณวกานิ จ

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ตฺ สฺส ปพุ ฺพภาโค ๑๔๘ โสภติ สพฺพกาล สา กุเวรนฬนิ ี สทา. อิโต สา อตุ ฺตรา ทิสา อิติ น อาจิกฺขตี ชโน ย ทิส อภิปาเลติ มหาราชา ยสสสฺ ิ โส ยกขฺ าน อาธิปติ กุเวโร อิติ นามโส รมตี นจฺจคเี ตหิ ยกฺเขหิ ปุรกขฺ โต ปตุ ฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสตี ิ ทส เอโก จ อินฺทนามา มหพฺพลา เต จาปิ พทุ ฺธ ทิสฺวาน พทุ ธฺ อาทจิ ฺจพนฺธุน ทรู โต ว นมสฺสนฺติ มหนตฺ วตี สารท นโม เต ปรุ ิสาชญฺญ นโม เต ปรุ ิสตุ ตฺ ม กุสเลน สเมกฺขสิ อมนสุ ฺสาปิ ต วนฺทนฺติ สุต เนต อภณิ หฺ โส ตสฺมา เอว วเทม เส ชนิ วนทฺ ถ โคตม ชิน วนทฺ าม โคตม วชิ ฺชาจรณสมปฺ นฺน พุทฺธ วนทฺ าม โคตมนตฺ ิ. อย โข สา มาริส อาฏานาฏยิ า รกขฺ า ภกิ ฺขูน ภิกขฺ นุ ีน อุปาสกาน อุปาสกิ าน คุตฺตยิ า รกฺขาย อวหิ ึสาย ผาสวุ หิ ารายาต.ิ ยสฺส กสฺสจิ มารสิ ภกิ ขฺ ุสฺส วา ภิกฺขนุ ยิ า วา อปุ าสกสฺส วา อุปาสิกาย วา อย อาฏานาฏิยา รกขฺ า สุคฺคหติ า ภวสิ ฺสติ สมตตฺ า ปรยิ าปุตา ตญเฺ จ อมนสุ โฺ ส ยกโฺ ข วา ยกฺขินี วา ยกฺขโปตโก วา ยกฺขโปติกา วา ยกฺขมหามตโฺ ต วา ยกฺขปารสิ ชฺโช

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ตฺ สฺส ปุพฺพภาโค ๑๔๙ วา ยกฺขปจาโร วา คนธฺ พโฺ พ วา คนฺธพพฺ ี วา คนธฺ พฺพโปตโก วา คนฺธพฺพโปติกา วา คนธฺ พพฺ มหามตฺโต วา คนฺธพพฺ ปารสิ ชโฺ ช วา คนฺธพฺพปจาโร วา กมุ ภฺ ณฺโฑ วา กุมฺภณฺฑี วา กุมฺภณฺฑ- โปตโก วา กมุ ฺภณฺฑโปตกิ า วา กมุ ภฺ ณฺฑมหามตโฺ ต วา กุมฺภณฑฺ ปารสิ ชโฺ ช วา กุมฺภณฑฺ ปจาโร วา นาโค วา นาคนิ ี วา นาคโปตโก วา นาคโปตกิ า วา นาคมหามตฺโต วา นาคปาริสชฺโช วา นาคปจาโร วา ปทฏุ ฺฐจิตฺโต ภิกขฺ ุไ วา ภกิ ขฺ ุนึ วา อุปาสก วา อุปาสกิ วา คจฺฉนฺต วา อนุคจเฺ ฉยยฺ ฐติ วา อุปตฏิ เฺ ฐยฺย นสิ นิ ฺน วา อุปนสิ ีเทยยฺ นิปนนฺ วา อุปนิปชเฺ ชยฺย. น เม โส มาริส อมนสุ ฺโส ลเภยยฺ คาเมสุ วา นิคเมสุ วา สกฺการ วา ครุการ วา. น เม โส มาริส อมนสุ ฺโส ลเภยฺย อาฬก- มณฺฑาย นาม ราชธานยิ า วตฺถุไ วา วาส วา. น เม โส มารสิ อมนสุ โฺ ส ลเภยยฺ ยกฺขาน สมิตึ คนฺต.ุไ อปสิ สฺ ุ น มาริส อมนุสสฺ า อนวยฺหมฺปิ น กเรยฺยไุ อวิวยหฺ . อปิสฺสุ น มาริส อมนุสฺสา อตฺตาหิปิ ปรปิ ุณฺณาหิ ปริภาสาหิ ปรภิ าเสยยฺ ุไ. อปสิ ฺสุ น มารสิ อมนสุ สฺ า รติ ฺตมฺปิ ปตฺต สเี ส นกิ กฺ ุชฺเชยฺยุไ. อปิสฺสุ น มารสิ อมนสุ ฺสา สตตฺ ธาปสิ ฺส มทุ ฺธ ผาเลยฺยไุ. สนฺติ หิ มาริส อมนสุ ฺสา จณฑฺ า รุทธฺ า รภสา เต เนว มหาราชาน อาทิยนตฺ ิ น มหาราชาน ปุรสิ กาน อาทิยนตฺ ิ น มหาราชาน ปรุ ิสกาน ปรุ สิ กาน อาทิยนฺติ. เต โข เต มาริส อมนุสฺสา

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สตุ ตฺ สฺส ปพุ พฺ ภาโค ๑๕๐ มหาราชาน อวรุทธฺ า นาม วุจจฺ นฺติ. เสยยฺ ถาปิ มาริส รญโฺ ญ มาคธสฺส วชิ เิ ต โจรา เต เนว รญฺโญ มาคธสสฺ อาทิยนฺติ น รญโฺ ญ มาคธสฺส ปุริสกาน อาทิยนตฺ ิ น รญโฺ ญ มาคธสฺส ปุริสกาน ปุรสิ กาน อาทิยนฺติ เต โข เต มาริส มหาโจรา รญฺโญ มาคธสสฺ อวรุทฺธา นาม วจุ จฺ นฺติ เอวเมว โข มารสิ สนตฺ ิ หิ อมนสุ ฺสา จณฺฑา รทุ ธฺ า รภสา เต เนว มหาราชาน อาทิยนตฺ ิ น มหาราชาน ปุริสกาน อาทยิ นตฺ ิ น มหาราชาน ปรุ สิ กาน ปุรสิ กาน อาทยิ นฺติ. เต โข เต มาริส อมนสุ ฺสา มหาราชาน อวรทุ ฺธา นาม วจุ จฺ นตฺ ิ. โย หิ โกจิ มารสิ อมนุสโฺ ส ยกฺโข วา ยกขฺ ินี วา ยกขฺ โปตโก วา ยกขฺ โปติกา วา ยกฺขมหามตโฺ ต วา ยกฺขปาริสชฺโช วา ยกฺขปจาโร วา คนธฺ พฺโพ วา คนฺธพฺพี วา คนธฺ พฺพโปตโก วา คนฺธพฺพโปตกิ า วา คนฺธพพฺ มหามตฺโต วา คนฺธพฺพปาริสชโฺ ช วา คนฺธพฺพปจาโร วา กุมฺภณโฺ ฑ วา กมุ ภฺ ณฑฺ ี วา กุมฺภณฑฺ โปตโก วา กุมฺภณฺฑ- โปติกา วา กุมฺภณฺฑมหามตโฺ ต วา กุมฺภณฺฑปารสิ ชโฺ ช วา กมุ ภฺ ณฑฺ ปจาโร วา นาโค วา นาคินี วา นาคโปตโก วา นาคโปติกา วา นาคมหามตโฺ ต วา นาคปาริสชฺโช วา นาคปจาโร วา ปทุฏฺฐจิตฺโต ภกิ ฺขไุ วา ภกิ ฺขนุ ึ วา อปุ าสก วา อุปาสกิ วา คจฉฺ นตฺ วา อนุคจเฺ ฉยยฺ ฐิต วา อุปติฏเฺ ฐยฺย นิสนิ ฺน วา อุปนสิ เี ทยฺย นิปนนฺ วา อุปนิปชฺเชยฺย. อิเมส ยกขฺ าน

จตตุ ฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสุตตฺ สฺส ปพุ พฺ ภาโค ๑๕๑ มหายกฺขาน เสนาปตีน มหาเสนาปตนี อุชฺฌาเปตพพฺ วกิ กฺ นฺทติ พฺพ วริ วติ พพฺ อย ยกฺโข คณฺหาติ อย ยกโฺ ข อาวสี ติ อย ยกฺโข เหเฐติ อย ยกโฺ ข วิเหเฐติ อย ยกฺโข หึสติ อย ยกโฺ ข วหิ สึ ติ อย ยกโฺ ข น มุญจฺ ตตี .ิ กตเมส ยกฺขาน มหายกฺขาน เสนาปตีน มหาเสนาปตนี . อินโฺ ท โสโม วรโุ ณ จ ภารทวฺ าโช ปชาปติ จนฺทโน กามเสฏโฺ ฐ จ กนิ ฺนุฆณฺฑุ นิฆณฺฑุ จ ปนาโท โอปมญฺโญ จ เทวสโู ต จ มาตลิ จติ ตฺ เสโน จ คนธฺ พโฺ พ นโฬราชา ชโนสโภ สาตาคิโร เหมวโต ปุณณฺ โก กรตโิ ย คโุ ฬ สวิ โก มจุ ฺจลนิ ฺโท จ เวสสฺ ามติ ฺโต ยคุ นธฺ โร โคปาโล สปุ ฺปเคโธ จ หริ ิเนตฺติ จ มนทฺ ิโย ปญจฺ าลจนโฺ ท อาฬวโก ปชนุ ฺโน สุมโน สุมุโข ทธิมโุ ข มณิ มาณจิ โร ทโี ฆ อโถ เสรสิ โก สห. อิเมส ยกขฺ าน มหายกฺขาน เสนาปตนี มหาเสนาปตีน อุชฌฺ า- เปตพพฺ วิกกฺ นฺทติ พฺพ วริ วติ พพฺ อย ยกฺโข คณฺหาติ อย ยกโฺ ข อาวีสติ อย ยกฺโข เหเฐติ อย ยกโฺ ข วิเหเฐติ อย ยกฺโข หึสติ อย ยกฺโข วิหสึ ติ อย ยกโฺ ข น มญุ ฺจตีติ. อย โข สา มาริส อาฏานาฏิยา รกฺขา ภิกขฺ ูน ภิกขฺ ุนีน อุปาสกาน

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตตฺ สฺส ปจฉฺ มิ ภาโค ๑๕๒ อปุ าสิกาน คุตฺตยิ า รกขฺ าย อวิหสึ าย ผาสวุ ิหารายาติ. หนฺท จทานิ มย มารสิ คจฺฉาม พหกุ จิ ฺจา มย พหุกรณยี าติ. ยสสฺ ทานิ ตเุ มหฺ มหาราชาโน กาล มญญฺ ถาติ. อถโข จตฺตาโร มหาราชา อฏุ ฺฐายาสนา ภควนฺต อภิวาเทตฺวา ปทกฺขิณ กตฺวา ตตเฺ ถวนฺตรธายสึ .ุ เตปิ โข ยกฺขา อุฏฐฺ ายาสนา อปเฺ ปกจฺเจ ภควนฺต อภิวาเทตฺวา ปทกขฺ ณิ กตวฺ า ตตฺเถวนตฺ รธายสึ ุ. อปเฺ ปกจเฺ จ ภควตา สทธฺ ึ สมโฺ มทึสุ สมโฺ มทนยี กถ สาราณีย วีตสิ าเรตวฺ า ตตฺเถวนฺตรธายึสุ อปเฺ ปกจฺเจ เยน ภควา เตนญชฺ ลมิ ฺ- ปณาเมตวฺ า ตตฺเถวนฺตรธายสึ ุ อปฺเปกจฺเจ นามโคตตฺ สาเวตวฺ า ตตเฺ ถวนฺตรธายึสุ อปเฺ ปกจฺเจ ตุณฺหภี ูตา ตตฺเถวนตฺ รธายึส.ุ อาฏานาฏยิ สุตฺตสฺส ปุพฺพภาโค นิฏฺฐิโต. ---------- อาฏานาฏยิ สตุ ฺตสสฺ ปจฉฺ มิ ภาโค๑ อถโข ภควา ตสสฺ า รตฺติยา อจฺจเยน ภกิ ฺขู อามนฺเตสิ อิม ภิกขฺ เว รตฺตึ จตตฺ าโร มหาราชา, มหติยา จ ยกขฺ เสนาย, มหตยิ า จ คนฺธพพฺ เสนาย, มหติยา จ กุมภฺ ณฺฑเสนาย, มหติ าย จ นาคเสนาย, จตทุ ฺทสิ รกขฺ ฐเปตวฺ า, จตทุ ทฺ สิ คมุ ฺพ ฐเปตฺวา, จตทุ ทฺ สิ โอวรณ ฐเปตวฺ า, อภกิ ฺกนตฺ าย รตฺติยา อภิกกฺ นฺตวณฺณา เกวลกปปฺ ํ คชิ ฌฺ กูฏ โอภาเสตฺวา, เยนาห เตนุปสงฺกมสึ ,ุ อุปสงฺกมิตวฺ า ม อภิวาเทตฺวา เอกมนฺต นสิ ีทสึ ุ. เตปิ โข ๑. ท.ี ปาฏิ. ๑๑/๒๑๙.

จตตุ ฺถภาณวาเร อาฏานาฏิยสุตฺตสฺส ปจฉฺ มิ ภาโค ๑๕๓ ภิกขฺ เว ยกขฺ า, อปฺเปกจเฺ จ ม อภิวาเทตฺวา เอกมนตฺ นสิ ที สึ ,ุ อปเฺ ปกจฺเจ มยา สทฺธึ สมโฺ มทึสุ, สมโฺ มทนีย กถ สาราณยี วีติสาเรตวฺ า เอกมนฺต นิสที สึ ุ, อปฺเปกจฺเจ เยนาห เตนญฺ- ชลิมฺปณาเมตวฺ า เอกมนฺต นสิ ที ึส,ุ อปเฺ ปกจฺเจ นามโคตฺต สาเวตวฺ า เอกมนตฺ นสิ ีทสึ ,ุ อปเฺ ปกจฺเจ ตณุ ฺหภี ตู า เอกมนฺต นิสีทสึ ุ. เอกมนฺต นิสินฺโน โข ภิกขฺ เว เวสสฺ วณฺโณ มหาราชา ม เอตทโวจ, สนตฺ ิ หิ ภนฺเต อุฬารา ยกฺขา ภควโต อปฺปสนนฺ า, สนฺติ หิ ภนฺเต อุฬารา ยกฺขา ภควโต ปสนนฺ า, สนตฺ ิ หิ ภนเฺ ต มชฌฺ มิ า ยกฺขา ภควโต อปฺปสนฺนา, สนฺติ หิ ภนฺเต มชฺฌมิ า ยกฺขา ภควโต ปสนนฺ า, สนตฺ ิ หิ ภนฺเต นีจา ยกฺขา ภควโต อปปฺ สนฺนา, สนฺติ หิ ภนฺเต นีจา ยกฺขา ภควโต ปสนนฺ า, เยภยุ ฺเยน โข ปน ภนฺเต ยกฺขา อปปฺ สนฺนาเยว ภควโต. ต กสิ ฺส เหต.ุ ภควา หิ ภนฺเต ปาณาตปิ าตา เวรมณิยา ธมมฺ เทเสต,ิ อทินฺนาทานา เวรมณิยา ธมฺม เทเสต,ิ กาเมสุ มิจฉฺ าจารา เวรมณิยา ธมมฺ เทเสต,ิ มุสาวาทา เวรมณยิ า ธมฺม เทเสติ, สุราเมรยมชฺชปปฺ มาทฏฐฺ านา เวรมณิยา ธมมฺ เทเสติ. เยภุยเฺ ยน โข ปน ภนฺเต ยกขฺ า อปฺปฏวิ ิรตาเยว ปาณาติปาตา, อปฺปฏวิ ริ ตา อทินฺนาทานา, อปฺปฏิวิรตา กาเมสุ มิจฺฉาจารา, อปฺปฏวิ ริ ตา มุสาวาทา, อปฺปฏิวริ ตา สุราเมรย- มชชฺ ปปฺ มาทฏฺฐานา, เตสนฺต โหติ อปปฺ ยิ อมนาปํ, สนฺติ หิ

จตุตฺถภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตฺตสฺส ปจฉฺ ิมภาโค ๑๕๔ ภนฺเต ภควโต สาวกา, อรญฺเญ วนปตถฺ านิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฏิเสวนตฺ ิ, อปฺปสทฺทานิ อปฺปนคิ ฺโฆสานิ, วชิ นวาตานิ มนุสสฺ ราห- เสยฺยกานิ ปฏิสลลฺ านสารูปานิ, ตตฺถ สนตฺ ิ อฬุ ารา ยกขฺ า นิวาสิโน เย อิมสฺมึ ภควโต ปาวจเน อปฺปสนฺนา เตสมฺปสาทาย, อุคฺคณหฺ าตุ ภนเฺ ต ภควา อาฏานาฏิย รกฺข, ภิกฺขูน ภกิ ขฺ ุนนี อปุ าสกาน อปุ าสิกาน, คุตตฺ ิยา รกขฺ าย อวิหสึ าย ผาสุวิหารายาต.ิ อธิวาเสสึ โข อห ภิกฺขเว ตณุ ฺหีภาเวน. อถโข ภกิ ขฺ เว เวสสฺ วณฺโณ มหาราชา มม อธิวาสน วิทติ วฺ า ตาย เวลาย อมิ อาฏานาฏยิ รกขฺ อภาส.ิ วิปสสฺ ิสฺส นมตฺถุ จกฺขุมนตฺ สฺส สริ มี โต สิขสิ สฺ ปิ นมตฺถุ สพพฺ ภตู านกุ มฺปิโน เวสฺสภุสฺส นมตฺถุ นฺหาตกสฺส ตปสสฺ โิ น นมตฺถุ กกสุ นธฺ สฺส มารเสนปฺปมททฺ ิโน โกนาคมนสฺส นมตฺถุ พฺราหฺมณสสฺ วุสีมโต กสฺสปสฺส นมตฺถุ วิปปฺ มตุ ฺตสสฺ สพพฺ ธิ องฺครี สสสฺ นมตถฺ ุ สกฺยปุตตฺ สฺส สิรีมโต โย อมิ ธมฺมมเทเสสิ สพพฺ ทุกฺขาปนูทน เย จาปิ นพิ ฺพุตา โลเก ยถาภตู วิปสฺสสิ ไุ เต ชนา อปิสณุ า มหนฺตา วตี สารทา หติ เทวมนสุ ฺสาน ย นมสฺสนฺติ โคตม

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตฺตสฺส ปจฉฺ มิ ภาโค ๑๕๕ วิชฺชาจรณสมฺปนฺน มหนฺต วีตสารท. ยโต อุคฺคจฺฉติ สรุ โิ ย อาทิจฺโจ มณฑฺ ลี มหา ยสฺส จุคคฺ จฺฉมานสฺส สวรปี ิ นิรุชฺฌติ ยสฺส จุคฺคเต สรุ เิ ย ทวิ โสติ ปวจุ จฺ ติ รหโทปิ ตตฺถ คมฺภีโร สมุทฺโท สรโิ ตทโก เอวนฺต ตตถฺ ชานนตฺ ิ สมุทฺโท สริโตทโก อิโต สา ปรุ มิ า ทสิ า อิติ น อาจิกฺขตี ชโน ย ทิส อภปิ าเลติ มหาราชา ยสสสฺ ิ โส คนฺธพฺพาน อาธิปติ ธตรฏโฺ ฐติ นามโส รมตี นจฺจคีเตหิ คนธฺ พเฺ พหิ ปุรกขฺ โต ปตุ ฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสีติ ทส เอโก จ อินทฺ นามา มหพพฺ ลา เต จาปิ พทุ ธฺ ทิสฺวาน พุทธฺ อาทิจจฺ พนฺธนุ ทูรโต ว นมสฺสนฺติ มหนตฺ วีตสารท นโม เต ปรุ สิ าชญฺญ นโม เต ปรุ สิ ตุ ตฺ ม กุสเลน สเมกขฺ สิ อมนุสฺสาปิ ต วนฺทนตฺ ิ สุต เนต อภิณฺหโส ตสฺมา เอว วเทม เส ชิน วนทฺ ถ โคตม ชนิ วนทฺ าม โคตม วิชชฺ าจรณสมปฺ นนฺ พุทธฺ วนฺทาม โคตม. เยน เปตา ปวุจจฺ นฺติ ปสิ ณุ า ปิฏฺฐมิ สิกา

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตตฺ สฺส ปจฉฺ มิ ภาโค ๑๕๖ ปาณาติปาตโิ น ลุทฺทา โจรา เนกติกา ชนา อโิ ต สา ทกฺขณิ า ทสิ า อิติ น อาจิกฺขตี ชโน ย ทิส อภิปาเลติ มหาราชา ยสสฺสิ โส กมุ ฺภณฺฑาน อาธปิ ติ วริ โุ ฬฺห อติ ิ นามโส รมตี นจฺจคเี ตหิ กุมฺภณฺเฑหิ ปุรกขฺ โต ปุตฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสตี ิ ทส เอโก จ อินทฺ นามา มหพพฺ ลา เต จาปิ พทุ ธฺ ทิสวฺ าน พุทฺธ อาทิจจฺ พนฺธนุ ทูรโต ว นมสฺสนฺติ มหนฺต วีตสารท นโม เต ปรุ ิสาชญญฺ นโม เต ปุรสิ ุตฺตม กุสเลน สเมกฺขสิ อมนสุ ฺสาปิ ต วนฺทนตฺ ิ สุต เนต อภณิ ฺหโส ตสฺมา เอว วเทม เส ชิน วนฺทถ โคตม ชนิ วนฺทาม โคตม วชิ ชฺ าจรณสมฺปนนฺ พทุ ธฺ วนทฺ าม โคตม. ยตฺถ โจคคฺ จฉฺ ติ สุรโิ ย อาทจิ โฺ จ มณฑฺ ลี มหา ยสฺส โจคฺคจฺฉมานสฺส ทวิ โสปิ นริ ชุ ฌฺ ติ ยสฺส โจคฺคเต สุรเิ ย สวรตี ิ ปวุจฺจติ รหโทปิ ตตฺถ คมฺภโี ร สมุทฺโท สริโตทโก เอวนฺต ตตถฺ ชานนตฺ ิ สมทุ ฺโท สริโตทโก อโิ ต สา ปจฉฺ มิ า ทิสา อิติ น อาจกิ ฺขตี ชโน

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สตุ ตฺ สฺส ปจฺฉมิ ภาโค ๑๕๗ ย ทิส อภิปาเลติ มหาราชา ยสสฺสิ โส นาคาน อาธิปติ วิรปู กโฺ ขติ นามโส รมตี นจฺจคเี ตหิ นาเคหิ ปรุ กฺขโต ปตุ ฺตาปิ ตสฺส พหโว เอกนามาติ เม สุต อสีติ ทส เอโก จ อินทฺ นามา มหพฺพลา เต จาปิ พุทฺธ ทิสฺวาน พทุ ธฺ อาทิจจฺ พนธฺ ุน ทรู โต ว นมสฺสนฺติ มหนตฺ วตี สารท นโม เต ปรุ สิ าชญฺญ นโม เต ปรุ ิสตุ ฺตม กุสเลน สเมกฺขสิ อมนสุ ฺสาปิ ต วนทฺ นตฺ ิ สุต เนต อภณิ หฺ โส ตสมฺ า เอว วเทม เส ชนิ วนทฺ ถ โคตม ชนิ วนฺทาม โคตม วิชฺชาจรณสมฺปนฺน พุทธฺ วนทฺ าม โคตม. เยน อตุ ตฺ รกุรู รมมฺ า มหาเนรุ สุทสฺสโน มนสุ สฺ า ตตฺถ ชายนฺติ อมมา อปริคฺคหา น เต พีช ปวปฺปนฺติ นปิ นียนตฺ ิ นงฺคลา อกฏฺฐปากมิ สาลึ ปริภุญฺชนฺติ มานุสา อกณ อถุส สุทฺธ สุคนธฺ ตณฺฑุลปผฺ ล ตณุ ฺฑกิ เิ ร ปจิตฺวาน ตโต ภุญชฺ นฺติ โภชน. คาวึ เอกขุร กตฺวา อนุยนฺติ ทโิ สทิส ปสไุ เอกขรุ กตฺวา อนยุ นฺติ ทโิ สทิส

จตุตถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตฺตสฺส ปจฉฺ ิมภาโค ๑๕๘ อิตถฺ ึ วาหน กตฺวา อนยุ นตฺ ิ ทิโสทสิ ปุรสิ วาหน กตฺวา อนยุ นฺติ ทโิ สทิส กุมารึ วาหน กตวฺ า อนยุ นตฺ ิ ทิโสทิส กุมาร วาหน กตวฺ า อนุยนฺติ ทโิ สทิส เต ยาเน อภริ ูหติ ฺวา สพพฺ า ทิสา อนุปรยิ นตฺ ิ ปจารา ตสฺส ราชโิ น. หตฺถิยาน อสสฺ ยาน ทิพพฺ ยาน อุปฏฐฺ ิต ปาสาทา สวิ กิ า เจว มหาราชสฺส ยสสฺสิโน ตสสฺ จ นครา อหุ อนฺตลิกฺเขสุ มาปติ า อาฏานาฏา กสุ นิ าฏา ปรกุสินาฏา นาฏปรยิ า ปรกสุ ติ นาฏา อุตตฺ เรน กปวี นฺโต ชโนฆมปเรน จ นวนวตโิ ย อมฺพรอมฺพรวติโย อาฬกมณฑฺ า นาม ราชธานี กเุ วรสสฺ โข ปน มาริส มหาราชสฺส วสิ าณา นาม ราชธานี ตสฺมา กุเวโร มหาราชา เวสสฺ วณฺโณติ ปวจุ ฺจติ ปจฺเจสนโฺ ต ปกาเสนตฺ ิ ตโตลา ตตฺตลา ตโตตลา โอชสี เตชสี ตโตชสี สโุ รราชา อรฏิ ฺโฐ เนมิ รหโทปิ ตตฺถ ธรณี นาม ยโต เมฆา ปวสฺสนตฺ ิ

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สตุ ตฺ สฺส ปจฺฉมิ ภาโค ๑๕๙ วสฺสา ยโต ปตายนฺติ. ยตถฺ ยกฺขา ปยิรปุ าสนตฺ ิ สภาปิ ตตฺถ ภคลวตี นาม นานาทชิ คณายุตา ตตถฺ นิจจฺ ผลา รกุ ขฺ า โกกลิ าภิหิ วคฺคุภิ มยุรโกญฺจาภิรุทา อโถ โอฏฺฐวจิตฺตกา ชีวญชฺ วี กสทฺเทตถฺ วเน โปกฺขรสาตกา กุกฺกฏุ ฐฺ กา กุฬรี กา ทณฺฑมาณวกานิ จ สุกสาลิกสทฺเทตฺถ กุเวรนฬนิ ี สทา โสภติ สพฺพกาล สา อิติ น อาจกิ ฺขตี ชโน อิโต สา อตุ ฺตรา ทิสา มหาราชา ยสสสฺ ิ โส ย ทิส อภปิ าเลติ กุเวโร อิติ นามโส ยกขฺ าน อาธปิ ติ ยกเฺ ขหิ ปุรกขฺ โต รมตี นจฺจคเี ตหิ เอกนามาติ เม สุต ปุตฺตาปิ ตสฺส พหโว อินฺทนามา มหพฺพลา อสตี ิ ทส เอโก จ พทุ ฺธ อาทิจจฺ พนฺธุน เต จาปิ พุทฺธ ทิสวฺ าน มหนฺต วตี สารท ทูรโต ว นมสฺสนฺติ นโม เต ปุริสตุ ตฺ ม นโม เต ปรุ ิสาชญญฺ อมนุสฺสาปิ ต วนทฺ นตฺ ิ กุสเลน สเมกขฺ สิ ตสมฺ า เอว วเทม เส สุต เนต อภิณหฺ โส ชนิ วนฺทาม โคตม ชิน วนทฺ ถ โคตม

จตุตถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สตุ ฺตสฺส ปจฺฉิมภาโค ๑๖๐ วิชฺชาจรณสมปฺ นฺน พทุ ธฺ วนทฺ าม โคตมนฺติ. อย โข สา มารสิ อาฏานาฏยิ า รกขฺ า ภิกฺขนู ภกิ ฺขนุ นี อปุ าสกาน อุปาสิกาน คุตตฺ ยิ า รกฺขาย อวหิ ึสาย ผาสวุ หิ ารายาติ. ยสฺส กสฺสจิ มาริส ภกิ ฺขสุ ฺส วา ภิกขฺ นุ ิยา วา อุปาสกสฺส วา อุปาสกิ าย วา อย อาฏานาฏิยา รกฺขา สคุ ฺคหติ า ภวสิ สฺ ติ สมตฺตา ปริยาปตุ า ตญฺเจ อมนุสฺโส ยกโฺ ข วา ยกฺขินี วา ยกขฺ โปตโก วา ยกฺขโปตกิ า วา ยกฺขมหามตโฺ ต วา ยกขฺ ปาริสชฺโช วา ยกฺขปจาโร วา คนธฺ พโฺ พ วา คนธฺ พพฺ ี วา คนธฺ พพฺ โปตโก วา คนธฺ พพฺ โปติกา วา คนฺธพฺพมหามตฺโต วา คนฺธพพฺ ปารสิ ชโฺ ช วา คนธฺ พฺพปจาโร วา กุมฺภณฺโฑ วา กมุ ภฺ ณฑฺ ี วา กมุ ฺภณฺฑ- โปตโก วา กุมฺภณฑฺ โปติกา วา กุมภฺ ณฑฺ มหามตโฺ ต วา กุมภฺ ณฑฺ ปาริสชโฺ ช วา กุมฺภณฺฑปจาโร วา นาโค วา นาคินี วา นาคโปตโก วา นาคโปตกิ า วา นาคมหามตฺโต วา นาคปารสิ ชโฺ ช วา นาคปจาโร วา ปทฏุ ฺฐจิตฺโต ภิกขฺ ุไ วา ภิกฺขนุ ึ วา อปุ าสก วา อุปาสิก วา คจฉฺ นฺต วา อนคุ จฺเฉยฺย ฐติ วา อุปตฏิ ฺเฐยฺย นสิ ินฺน วา อุปนิสเี ทยฺย นิปนฺน วา อปุ นปิ ชเฺ ชยยฺ . น เม โส มารสิ อมนุสโฺ ส ลเภยฺย คาเมสุ วา นคิ เมสุ วา สกกฺ าร วา ครุการ วา. น เม โส มาริส อมนสุ โฺ ส ลเภยยฺ อาฬกมณฺฑาย นาม ราชธานยิ า วตฺถุไ วา วาส วา. น เม โส มารสิ อมนุสโฺ ส ลเภยฺย ยกฺขาน สมิตึ

จตตุ ถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ตฺ สฺส ปจฉฺ ิมภาโค ๑๖๑ คนฺต.ไุ อปสิ ฺสุ น มารสิ อมนุสฺสา อนวยหฺ มฺปิ น กเรยฺยุไ อวิวยหฺ . อปิสสฺ ุ น มารสิ อมนุสฺสา อตฺตาหปิ ิ ปรปิ ณุ ณฺ าหิ ปรภิ าสาหิ ปรภิ าเสยฺย.ไุ อปสิ สฺ ุ น มารสิ อมนสุ ฺสา รติ ฺตมปฺ ิ ปตฺต สเี ส นกิ กฺ ุชฺเชยฺย.ไุ อปิสฺสุ น มารสิ อมนุสฺสา สตฺตธาปิสสฺ มุทธฺ ผาเลยฺยุไ. สนฺติ หิ มาริส อมนุสฺสา จณฺฑา รุทฺธา รภสา เต เนว มหาราชาน อาทิยนฺติ น มหาราชาน ปุรสิ กาน อาทยิ นฺติ น มหาราชาน ปุรสิ กาน ปุรสิ กาน อาทยิ นตฺ ิ. เต โข เต มารสิ อมนุสฺสา มหาราชาน อวรทุ ฺธา นาม วุจฺจนตฺ .ิ เสยฺยถาปิ มารสิ รญฺโญ มาคธสฺส วิชิเต โจรา, เต เนว รญโฺ ญ มาคธสฺส อาทยิ นฺติ, น รญโฺ ญ มาคธสฺส ปุริสกาน อาทยิ นฺติ, น รญโฺ ญ มาคธสสฺ ปรุ ิสกาน ปุรสิ กาน อาทิยนตฺ ิ. เต โข เต มาริส มหาโจรา รญโฺ ญ มาคธสฺส อวรุทฺธา นาม วจุ จฺ นตฺ .ิ เอวเมว โข มาริส สนฺติ หิ อมนสุ สฺ า จณฑฺ า รุทฺธา รภสา เต เนว มหาราชาน อาทิยนฺต,ิ น มหาราชาน ปุริสกาน อาทยิ นตฺ ิ, น มหาราชาน ปุรสิ กาน ปุรสิ กาน อาทิยนตฺ ิ. เต โข เต มารสิ อมนสุ สฺ า มหาราชาน อวรุทฺธา นาม วุจฺจนฺต.ิ โย หิ โกจิ มาริส อมนุสฺโส ยกฺโข วา ยกฺขินี วา ยกขฺ โปตโก วา ยกขฺ โปติกา วา ยกฺขมหามตโฺ ต วา ยกฺขปาริสชฺโช วา ยกขฺ ปจาโร วา คนฺธพฺโพ วา คนฺธพพฺ ี วา คนฺธพฺพโปตโก วา คนธฺ พพฺ โปติกา วา คนธฺ พฺพมหามตฺโต วา คนฺธพพฺ ปาริสชโฺ ช

จตุตถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏิยสตุ ฺตสฺส ปจฺฉมิ ภาโค ๑๖๒ วา คนฺธพฺพปจาโร วา กมุ ภฺ ณฺโฑ วา กมุ ภฺ ณฺฑี วา กุมฺภณฺฑ- โปตโก วา กมุ ภฺ ณฑฺ โปติกา วา กุมฺภณฑฺ มหามตโฺ ต วา กมุ ฺภณฑฺ ปารสิ ชโฺ ช วา กมุ ฺภณฺฑปจาโร วา นาโค วา นาคนิ ี วา นาคโปตโก วา นาคโปตกิ า วา นาคมหามตฺโต วา นาค- ปารสิ ชฺโช วา นาคปจาโร วา ปทุฏฺฐจิตฺโต ภิกฺขุไ วา ภกิ ขฺ นุ ึ วา อุปาสก วา อุปาสกิ วา คจฺฉนตฺ วา อนคุ จเฺ ฉยฺย ฐิต วา อุปติฏเฺ ฐยยฺ นิสนิ นฺ วา อุปนิสเี ทยฺย นิปนฺน วา อุปนิปชฺเชยยฺ . อเิ มส ยกฺขาน มหายกฺขาน เสนาปตีน มหาเสนาปตีน อุชฺฌาเปตพพฺ วิกฺกนฺทติ พฺพ วริ วิตพพฺ อย ยกฺโข คณฺหาติ อย ยกโฺ ข อาวสี ติ อย ยกโฺ ข เหเฐติ อย ยกฺโข วิเหเฐติ อย ยกโฺ ข หึสติ อย ยกโฺ ข วหิ ึสติ อย ยกฺโข น มุญฺจตีต.ิ กตเมส ยกฺขาน มหายกขฺ าน เสนาปตนี มหาเสนาปตีน. อินโฺ ท โสโม วรุโณ จ ภารทวฺ าโช ปชาปติ จนทฺ โน กามเสฏโฺ ฐ จ กนิ ฺนฆุ ณฺฑุ นฆิ ณฑฺ ุ จ ปนาโท โอปมญฺโญ จ เทวสูโต จ มาตลิ จติ ตฺ เสโน จ คนฺธพฺโพ นโฬราชา ชโนสโภ สาตาคโิ ร เหมวโต ปุณฺณโก กรตโิ ย คโุ ฬ สิวโก มุจฺจลินโฺ ท จ เวสฺสามิตโฺ ต ยคุ นธฺ โร โคปาโล สุปฺปเคโธ จ หิรเิ นตฺติ จ มนฺทโิ ย ปญจฺ าลจนโฺ ท อาฬวโก ปชนุ ฺโน

จตตุ ฺถภาณวาเร อาฏานาฏยิ สุตตฺ สฺส ปจฺฉิมภาโค ๑๖๓ สมุ โน สมุ โุ ข ทธิมุโข มณิ มาณจิ โร ทโี ฆ อโถ เสรสิ โก สห. อเิ มส ยกฺขาน มหายกขฺ าน เสนาปตีน มหาเสนาปตนี อุชฺฌาเปตพฺพ วิกกฺ นฺทติ พฺพ วิรวติ พฺพ อย ยกโฺ ข คณฺหาติ อย ยกฺโข อาวีสติ อย ยกโฺ ข เหเฐติ อย ยกโฺ ข วเิ หเฐติ อย ยกฺโข หสึ ติ อย ยกโฺ ข วิหสึ ติ อย ยกฺโข น มญุ จฺ ตีติ. อย โข สา มารสิ อาฏานาฏยิ า รกฺขา ภกิ ขฺ นู ภกิ ขฺ นุ ีน อปุ าสกาน อปุ าสกิ าน คุตตฺ ิยา รกฺขาย อวหิ สึ าย ผาสุวหิ ารายาติ. หนฺท จทานิ มย มาริส คจฉฺ าม พหกุ จิ ฺจา มย พหุกรณียาต.ิ ยสสฺ ทานิ ตเุ มหฺ มหาราชาโน กาล มญญฺ ถาติ. อถโข ภกิ ฺขเว จตฺตาโร มหาราชา อุฏฐฺ ายาสนา ม อภวิ าเทตวฺ า ปทกฺขณิ กตวฺ า ตตฺเถ- วนฺตรธายึสุ. เตปิ โข ภกิ ขฺ เว ยกฺขา อฏุ ฐฺ ายาสนา อปฺเปกจฺเจ ม อภิวาเทตวฺ า ปทกขฺ ิณ กตวฺ า ตตฺเถวนตฺ รธายสึ ุ. อปเฺ ปกจฺเจ มม สทฺธึ สมโฺ มทึสุ สมโฺ มทนยี กถ สาราณยี วีตสิ าเรตวฺ า ตตเฺ ถวนฺตรธายสึ ุ อปฺเปกจฺเจ เยนาห เตนญชฺ ลมิ ฺปณาเมตวฺ า ตตเฺ ถวนฺตรธายึสุ อปเฺ ปกจเฺ จ นามโคตฺต สาเวตฺวา ตตฺเถวน-ฺ ตรธายสึ ุ อปฺเปกจฺเจ ตณุ ฺหีภตู า ตตฺเถวนฺตรธายสึ ุ. อคุ คฺ ณฺหาถ ภกิ ฺขเว อาฏานาฏิย รกฺข ปริยาปุณาถ ภิกฺขเว อาฏานาฏยิ รกขฺ ธาเรถ ภิกขฺ เว อาฏานาฏยิ รกฺข อตถฺ สญหฺ ิตา ภิกฺขเว อาฏานาฏยิ า รกขฺ า ภกิ ขฺ นู ภิกฺขนุ ีน อปุ าสกาน อุปาสิกาน คตุ ตฺ ิยา

จตุตถฺ ภาณวาเร อาฏานาฏยิ สตุ ฺตสฺส ปจฺฉมิ ภาโค ๑๖๔ รกฺขาย อวหิ สึ าย ผาสุวิหารายาต.ิ อทิ มโวจ ภควา. อตตฺ มนา เต ภกิ ฺขู ภควโต ภาสติ อภินนทฺ นุ ตฺ ิ. อาฏานาฏิยสุตฺตสสฺ ปจฺฉมิ ภาโค นฏิ ฺฐิโต. จตุตฺถภาณวารภูต ยกฺขภาควารพทุ ฺธภาควารวนตฺ อาฏานาฏิยสุตฺต นิฏฺฐิต. อติ ิ พาวีสตภิ าคโส ทสสฺ ิตา โปราเณหิ ต ต อตฺถวส อปทสิ ติ ฺวา วหิ ิตา จตพุ ภฺ าณวารนาเมน โวหริตา ธมมฺ ปปฺ เภทา สมตฺตา. ธรรมประเภท ๒๒ ภาค โบราณาจริยเจ้า จัดไวเ้ ปน็ ๔ ภาณวาร จบบรบิ รู ณเ์ ท่านี.้ ----------