หลักสูตรสถานศึกษา รวม ไฟล์ 2565

349 ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ม.๓ ๑. อธิบายกลไกราคาในระบบเศรษฐกิจ  ความหมายและประเภทของตลาด  ความหมายและตัวอย่างของอปุ สงคแ์ ละอปุ ทาน  ความหมายและความสาคญั ของกลไกราคา และการกาหนดราคาในระบบเศรษฐกิจ  หลักการปรับและเปลี่ยนแปลงราคาสนิ ค้า และบรกิ าร ๒. มีส่วนร่วมในการแกไ้ ขป๎ญหาและ  สารวจสภาพปจ๎ จบุ นั ป๎ญหาทอ้ งถิ่นท้ัง พฒั นาท้องถ่นิ ตามปรชั ญาของเศรษฐกิจ ทางด้านสงั คม เศรษฐกิจและสง่ิ แวดล้อม พอเพยี ง  วิเคราะหป์ ญ๎ หาของท้องถน่ิ โดยใช้ปรัชญา ของเศรษฐกจิ พอเพียง  แนวทางการแก้ไขและพัฒนาท้องถ่นิ ตาม ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ๓. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหวา่ งแนวคิด  แนวคิดของเศรษฐกิจพอเพียงกบั การพัฒนาใน เศรษฐกจิ พอเพยี งกับระบบสหกรณ์ ระดับต่าง ๆ  หลกั การสาคัญของระบบสหกรณ์  ความสัมพนั ธร์ ะหว่างแนวคิดเศรษฐกิ พอเพียงกบั หลกั การและระบบของสหกรณ์เพ่ือ ประยกุ ตใ์ ช้ในการพฒั นาเศรษฐกิจชมุ ชน สาระท่ี ๓ เศรษฐศาสตร์ มาตรฐาน ส ๓.๒ เข้าใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกิจตา่ ง ๆ ความสมั พนั ธท์ างเศรษฐกิจและความ จาเป็นของการรว่ มมือกันทางเศรษฐกจิ ในสังคมโลก ชน้ั ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ป.๑ ๑. อธิบายเหตผุ ลความจาเป็นทค่ี นตอ้ ง  ความหมาย ประเภทและความสาคัญของ ทางานอย่างสจุ ริต การทางาน  เหตุผลของการทางาน  ผลของการทางานประเภทตา่ ง ๆ ทีม่ ตี ่อ ครอบครวั และสังคม  การทางานอย่างสจุ ริตทาใหส้ งั คมสงบสุข

350 ชน้ั ตัวช้วี ัด สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ป.๒ ๑. อธิบายการแลกเปล่ียนสนิ ค้าและ  ความหมายและความสาคญั ของการ บริการโดยวธิ ตี า่ ง ๆ แลกเปล่ียนสินค้าและบรกิ าร  ลกั ษณะของการแลกเปลย่ี นสนิ ค้าและ บรกิ ารโดยไมใ่ ชเ้ งนิ รวมทั้ง การแบ่งป๎น การช่วยเหลอื  ลกั ษณะการแลกเปลี่ยนสนิ คา้ และบรกิ าร โดยการใช้เงิน ๒. บอกความสมั พนั ธ์ระหวา่ งผ้ซู อ้ื และ  ความหมายและบทบาทของผูซ้ ื้อและ ผู้ขาย ผู้ขาย ผู้ผลิตและผบู้ ริโภคพอสงั เขป  ความสัมพันธร์ ะหวา่ งผู้ซ้ือและผู้ขายใน การกาหนดราคาสนิ ค้าและบรกิ าร  ความสัมพันธ์ระหว่างผซู้ ้ือและผูข้ าย ทาให้สงั คมสงบสุข และประเทศมนั่ คง ป.๓ ๑. บอกสินค้าและบรกิ ารที่รัฐจัดหาและ  สินค้าและบริการทภ่ี าครฐั ทุกระดบั จดั หา ใหบ้ ริการแก่ประชาชน และให้บรกิ ารแก่ประชาชน เชน่ ถนน โรงเรียน สวนสาธารณะ การสาธารณสุข การบรรเทาสาธารณภัย ๒. บอกความสาคัญของภาษีและบทบาท  ความหมายและความสาคัญของภาษีที่รฐั ของประชาชนในการเสยี ภาษี นามาสรา้ งความเจรญิ และให้บรกิ ารแก่ ประชาชน  ตัวอย่างของภาษี เชน่ ภาษรี ายไดบ้ ุคคล ธรรมดา ภาษมี ูลคา่ เพิม่ ฯลฯ  บทบาทหน้าทข่ี องประชาชนในการเสยี ภาษี ๓. อธบิ ายเหตุผลการแขง่ ขันทางการค้า ท่ี  ความสาคัญและผลกระทบของการแข่งขัน มีผลทาให้ราคาสินค้าลดลง ทางการคา้ ท่ีมีผลทาใหร้ าคาสินค้าลดลง ป.๔ ๑. อธบิ ายความสัมพันธ์ทางเศรษฐกจิ ของ  อาชพี สนิ ค้าและบริการตา่ ง ๆ ทีผ่ ลติ คนในชมุ ชน ในชมุ ชน  การพ่งึ พาอาศยั กันภายในชมุ ชนทาง ดา้ นเศรษฐกจิ เช่น ความสัมพันธ์ระหว่าง ผซู้ ้ือ ผู้ขาย การกูห้ นี้ยืมสนิ  การสร้างความเขม้ แข็งใหช้ มุ ชนดว้ ย การใชส้ ิง่ ของทผ่ี ลิตในชุมชน

351 ชน้ั ตัวชว้ี ัด สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ๒. อธบิ ายหน้าที่เบ้ืองต้นของเงิน  ความหมายและประเภทของเงิน  หนา้ ทเ่ี บอื้ งต้นของเงินในระบบเศรษฐกิจ  สกลุ เงนิ สาคัญท่ีใช้ในการซื้อขาย แลกเปลี่ยนระหว่างประเทศ ป.๕ ๑. อธบิ ายบทบาทหนา้ ทเ่ี บื้องต้นของ  บทบาทหน้าทีข่ องธนาคารโดยสงั เขป ธนาคาร  ดอกเบี้ยเงินฝาก และดอกเบ้ียกูย้ มื  การฝากเงิน / การถอนเงิน ๒. จาแนกผลดีและผลเสียของการกู้ยืม  ผลดแี ละผลเสียของการกู้ยืมเงินทั้งนอก ระบบและในระบบท่ีมีต่อระบบเศรษฐกจิ เชน่ การเสียดอกเบี้ย การลงทนุ การซ้ือของอุปโภคเพ่ิมขึน้ ทนี่ าไปส่คู วามฟุูงเฟูอ ฟุมเฟือย เป็นตน้ ป.๖ ๑. อธิบายความสัมพันธร์ ะหว่างผู้ผลติ  ความสมั พันธร์ ะหวา่ งผู้ผลิต ผบู้ รโิ ภค ผู้บริโภค ธนาคาร และรัฐบาล ธนาคาร และรัฐบาล ท่มี ีต่อระบบ เศรษฐกิจอยา่ งสังเขป เช่นการแลก เปลย่ี นสินคา้ และบริการ รายไดแ้ ละ รายจา่ ย การออมกับธนาคาร การลงทุน  แผนผงั แสดงความสัมพันธข์ อง หน่วยเศรษฐกจิ  ภาษแี ละหน่วยงานที่จดั เก็บภาษี  สิทธขิ องผู้บรโิ ภค และสทิ ธิของผู้ใช้ แรงงานในประเทศไทย  การหารายได้ รายจา่ ย การออม การลงทุน ซง่ึ แสดง ความสมั พันธ์ระหวา่ ง ผู้ผลติ ผบู้ ริโภค และรัฐบาล ๒. ยกตวั อยา่ งการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ  การรวมกลุม่ เชงิ เศรษฐกิจเพ่ือประสาน ภายในท้องถ่นิ ประโยชนใ์ นท้องถิ่น เชน่ กลมุ่ ออมทรัพย์ กลุ่มแม่บ้าน กองทุนหมบู่ ้าน

352 ชนั้ ตัวชี้วดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ม.๑ ๑. วเิ คราะห์บทบาทหน้าที่และความ  ความหมาย ประเภท และความสาคัญ แตกต่างของสถาบนั การเงนิ แตล่ ะประเภท ของสถาบันการเงินที่มีต่อระบบเศรษฐกจิ และธนาคารกลาง  บทบาทหนา้ ท่แี ละความสาคัญของ ธนาคารกลาง  การหารายได้ รายจ่าย การออม การ ลงทุน ซ่ึงแสดงความสัมพนั ธ์ระหว่างผู้ผลติ ผบู้ ริโภค และสถาบนั การเงิน ๒. ยกตัวอย่างที่สะทอ้ นใหเ้ ห็นการพ่งึ พา  ยกตวั อย่างทส่ี ะท้อนใหเ้ ห็นการพ่ึงพา อาศัยกนั และการแข่งขันกนั ทางเศรษฐกิจ อาศัยกันและกนั การแข่งขนั กันทาง ในประเทศ เศรษฐกิจในประเทศ  ป๎ญหาเศรษฐกิจในชุมชน ประเทศ และ เสนอแนวทางแกไ้ ข ๓. ระบุป๎จจยั ท่ีมอี ิทธิพลตอ่ การกาหนด อุป  ความหมายและกฎอุปสงค์ อุปทาน สงคแ์ ละอปุ ทาน  ป๎จจยั ท่ีมีอิทธิพลต่อการกาหนดอปุ สงค์ และอปุ ทาน ๔. อภปิ รายผลของการมีกฎหมายเกี่ยวกบั  ความหมายและความสาคัญของทรัพย์สนิ ทรพั ยส์ นิ ทางป๎ญญา ทางป๎ญญา  กฎหมายท่เี ก่ียวกบั การคุ้มครองทรพั ยส์ ิน ทางปญ๎ ญาพอสังเขป  ตัวอยา่ งการละเมดิ แห่งทรพั ยส์ นิ ทาง ปญ๎ ญาแตล่ ะประเภท ม.๒ ๑. อภปิ รายระบบเศรษฐกจิ แบบต่างๆ  ระบบเศรษฐกจิ แบบตา่ งๆ ๒. ยกตวั อยา่ งทส่ี ะท้อนใหเ้ ห็น  หลกั การและผลกระทบการพงึ่ พาอาศัย การพึ่งพาอาศัยกัน และการแขง่ ขันกนั กัน และการแข่งขันกันทางเศรษฐกจิ ใน ทางเศรษฐกจิ ในภูมิภาคเอเชีย ภูมิภาคเอเชีย ๓. วเิ คราะห์การกระจายของทรัพยากร  การกระจายของทรพั ยากรในโลกทีส่ ่งผล ในโลกท่สี ่งผลต่อความสัมพันธท์ าง ต่อความสัมพนั ธท์ างเศรษฐกิจระหว่าง เศรษฐกิจระหว่างประเทศ ประเทศ เช่น น้ามนั ปาุ ไม้ ทองคา ถา่ นหิน แร่ เปน็ ตน้

353 ชัน้ ตัวชี้วดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ๔. วิเคราะหก์ ารแข่งขันทางการคา้  การแข่งขนั ทางการคา้ ในประเทศและ ในประเทศและตา่ งประเทศส่งผลตอ่ ตา่ งประเทศ คุณภาพสนิ ค้า ปริมาณการผลิต และ ราคาสนิ คา้ ม.๓ ๑. อธิบายบทบาทหน้าท่ีของรัฐบาลใน  บทบาทหน้าทข่ี องรฐั บาลในการพัฒนา ระบบเศรษฐกจิ ประเทศในดา้ นต่าง ๆ  บทบาทและกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ ของ รัฐบาล เชน่ การผลิตสนิ คา้ และบรกิ าร สาธารณะที่เอกชนไม่ดาเนนิ การ เชน่ ไฟฟูา ถนน โรงเรยี น - บทบาทการเกบ็ ภาษีเพอ่ื พัฒนา ประเทศ ของรัฐในระดบั ต่าง ๆ - บทบาทการแทรกแซงราคาและ การควบคุมราคาเพอ่ื การแจกจา่ ยและ การจดั สรรในทางเศรษฐกิจ  บทบาทอน่ื ของรัฐบาลในระบบเศรษฐกจิ ในสังคมไทย ๒. แสดงความคดิ เหน็ ต่อนโยบาย และ  นโยบาย และกจิ กรรมทางเศรษฐกิจของ กจิ กรรมทาง เศรษฐกจิ ของรฐั บาลทีม่ ีต่อ รัฐบาล บุคคล กลุ่มคน และประเทศชาติ ๓. อภปิ รายบทบาทความสาคัญของ  บทบาทความสาคัญของการรวมกลมุ่ ทาง การรวมกลุม่ ทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ เศรษฐกิจระหวา่ งประเทศ  ลักษณะของการรวมกล่มุ ทางเศรษฐกิจ  กลุ่มทางเศรษฐกจิ ในภูมิภาคตา่ งๆ ๔. อภิปรายผลกระทบที่เกดิ จากภาวะ  ผลกระทบท่เี กดิ จากภาวะเงนิ เฟอู เงินฝืด เงินเฟูอ เงนิ ฝืด ความหมายสาเหตุและแนวทางแกไ้ ข ภาวะเงนิ เฟูอ เงนิ ฝดื ๕. วิเคราะหผ์ ลเสยี จากการว่างงาน และ  สภาพและสาเหตปุ ๎ญหาการว่างงาน แนวทางแก้ป๎ญหา  ผลกระทบจากป๎ญหาการวา่ งงาน  แนวทางการแก้ไขป๎ญหาการว่างงาน ๖. วิเคราะหส์ าเหตุและวิธกี ารกีดกันทาง  การค้าและการลงทุนระหวา่ งประเทศ การคา้ ในการคา้ ระหว่างประเทศ  สาเหตุและวิธกี ารกดี กนั ทางการคา้ ใน การคา้ ระหวา่ งประเทศ

354 สาระท่ี ๔ ประวตั ิศาสตร์ มาตรฐาน ส ๔.๑ เข้าใจความหมาย ความสาคญั ของเวลา และยุคสมยั ทางประวตั ิศาสตร์ สามารถใช้ วิธีการทางประวัติศาสตรม์ าวเิ คราะหเ์ หตุการณต์ ่าง ๆ อย่างเปน็ ระบบ ชั้น ตวั ชวี้ ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ป.๑ ๑.บอกวัน เดอื น ปี และการนับช่วงเวลา  ช่อื วนั เดอื น ปี ตามระบบสรุ ิยคติท่ปี รากฏ ตามปฏทิ ินทใี่ ช้ในชวี ิตประจาวนั ในปฏิทิน  ช่ือ วัน เดือน ปี ตามระบบจนั ทรคตใิ น ปฏทิ ิน  ชว่ งเวลาทใ่ี ชใ้ นชีวิตประจาวนั เช่น เชา้ วนั นี้ ตอนเยน็ ๒. เรียงลาดบั เหตกุ ารณใ์ นชีวติ ประจาวัน  เหตุการณท์ ่เี กดิ ข้ึนในชวี ิตประจาวันของ ตามวันเวลาที่เกดิ ขึ้น นักเรยี น เช่น รับประทานอาหาร ต่นื นอน เข้านอน เรียนหนังสือ เลน่ กีฬา ฯลฯ  ใช้คาบอกช่วงเวลา แสดงลาดบั เหตุการณ์ ที่เกดิ ขึ้นได้ ๓. บอกประวตั ิความเปน็ มาของตนเองและ  วิธกี ารสบื ค้นประวตั คิ วามเปน็ มาของตนเอง ครอบครัวโดยสอบถามผู้เกี่ยวข้อง และครอบครัวอย่างงา่ ย ๆ  การบอกเล่าประวัติความเป็นมาของตนเอง และครอบครวั อย่างสนั้ ๆ ป.๒ ๑. ใชค้ าระบุเวลาทีแ่ สดงเหตุการณ์ในอดตี  คาทแ่ี สดงชว่ งเวลาในอดีต ป๎จจุบัน และ ป๎จจุบัน และอนาคต อนาคต เชน่ วันน้ี เมื่อวานน้ี พรงุ่ น้ี เดอื นน้ี เดือนหน้า เดอื นกอ่ น  วนั สาคญั ทปี่ รากฏในปฏิทินที่แสดง เหตกุ ารณ์สาคัญในอดีตและป๎จจุบนั  ใชค้ าบอกช่วงเวลา อดตี ปจ๎ จบุ ัน อนาคต แสดงเหตกุ ารณ์ได้ ๒. ลาดบั เหตุการณท์ ี่เกิดขน้ึ ในครอบครวั  วธิ ีการสบื ค้นเหตุการณ์ที่ผ่านมาแลว้ หรือในชวี ติ ของตนเองโดยใช้หลักฐาน ทเี่ กิดข้ึนกบั ตนเองและครอบครัว ทีเ่ กยี่ วข้อง โดยใชห้ ลกั ฐานทเ่ี ก่ียวขอ้ ง เช่น ภาพถา่ ย  สตู ิบตั ร ทะเบยี นบา้ น  ใชค้ าทบ่ี อกช่วงเวลาแสดงเหตุการณ์ ท่เี กดิ ขึน้ ในครอบครัวหรือในชีวิตตนเอง

355 ชนั้ ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรแู้ กนกลาง  ใช้เส้นเวลา (Time Line) ลาดับเหตุการณ์ ทเ่ี กดิ ขึน้ ได้ ป.๓ ๑. เทียบศักราชทส่ี าคัญตามปฏทิ ินทใี่ ช้ใน  ที่มาของศักราชทป่ี รากฏในปฏิทนิ เชน่ ชวี ติ ประจาวัน พุทธศักราช ครสิ ตศ์ ักราชอยา่ งสงั เขป (ถ้าเป็นมสุ ลิมควรเรยี นฮจิ เราะห์ศักราชด้วย )  วิธีการเทยี บ พ.ศ. เป็น ค.ศ. หรือ ค.ศ. เปน็ พ.ศ.  ตวั อย่างการเทียบศักราช ในเหตุการณ์ ทเ่ี กี่ยวข้องกับนักเรียน เช่น ปเี กดิ ของ นักเรยี น เปน็ ต้น ๒. แสดงลาดบั เหตุการณ์สาคัญของโรงเรียน  วธิ ีการสบื ค้นเหตกุ ารณ์สาคัญของโรงเรียน และชมุ ชนโดยระบหุ ลักฐานและแหลง่ ข้อมลู และชุมชนโดยใช้หลักฐาน และ ที่เกี่ยวข้อง แหล่งขอ้ มูล ทเี่ กี่ยวข้อง  ใชเ้ สน้ เวลา (Time Line) ลาดับเหตกุ ารณ์ ท่ีเกดิ ข้ึนในโรงเรยี นและชุมชน ป.๔ ๑. นับชว่ ง เวลา เปน็ ทศวรรษ ศตวรรษ  ความหมายและช่วงเวลาของทศวรรษ และสหสั วรรษ ศตวรรษ และสหสั วรรษ  การใช้ทศวรรษ ศตวรรษ และสหสั วรรษ เพอื่ ทาความเขา้ ใจช่วงเวลาในเอกสารเชน่ หนังสือพมิ พ์ ๒. อธบิ ายยคุ สมยั ในการศกึ ษาประวัติของ  เกณฑ์การแบง่ ยุคสมยั ในการศึกษา มนุษยชาตโิ ดยสงั เขป ประวัติศาสตรท์ แ่ี บ่งเปน็ ยคุ ก่อน ประวตั ิศาสตร์และยุคประวัติศาสตร์  ยคุ สมยั ท่ีใช้ในการศึกษาประวัตศิ าสตรไ์ ทย เช่นสมยั ก่อนสุโขทัย สมัยสโุ ขทยั สมัย อยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสนิ ทร์ ๓. แยกแยะประเภทหลักฐานที่ใชใ้ น  ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ ที่ การศึกษาความเป็นมาของทอ้ งถ่ิน แบง่ เป็นหลกั ฐานชัน้ ต้น และหลักฐานชั้น รอง  ตัวอยา่ งหลกั ฐานที่ใชใ้ นการศึกษา ความเป็นมาของท้องถิ่นของตน  การจาแนกหลักฐานของท้องถ่นิ เป็น หลกั ฐานช้ันต้นและหลกั ฐานชน้ั รอง

356 ชน้ั ตัวชีว้ ัด สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ป.๕ ๑. สบื ค้นความเปน็ มาของท้องถ่นิ โดยใช้  วิธกี ารสืบคน้ ความเปน็ มาของทอ้ งถน่ิ หลักฐานท่หี ลากหลาย  หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ท่ีมอี ยู่ในทอ้ งถ่ิน ทเี่ กดิ ขึ้นตามชว่ งเวลาตา่ งๆ เช่น เครอ่ื งมือ เครอ่ื งใช้ อาวุธ โบราณสถาน โบราณวตั ถุ  การนาเสนอความเป็นมาของทอ้ งถนิ่ โดย อา้ งอิงหลักฐานที่หลากหลายด้วยวธิ กี ารตา่ ง ๆ เชน่ การเลา่ เร่ืองการเขยี นอยา่ งง่าย ๆ การจัดนทิ รรศการ ๒. รวบรวมขอ้ มูลจากแหล่งต่าง ๆ เพ่ือ  การตัง้ คาถามทางประวัติศาสตร์เกีย่ วกับ ตอบคาถามทางประวตั ิศาสตร์ อย่างมี ความเป็นมาของท้องถิน่ เชน่ มเี หตกุ ารณ์ เหตผุ ล ใดเกิดข้นึ ในชว่ งเวลาใด เพราะสาเหตใุ ด และมีผลกระทบอยา่ งไร  แหลง่ ข้อมูลและหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ในท้องถน่ิ เพื่อตอบคาถามดังกล่าว เช่น เอกสาร เรอ่ื งเลา่ ตานานท้องถน่ิ โบราณสถาน โบราณวัตถุ ฯลฯ  การใช้ขอ้ มลู ที่พบเพ่ือตอบคาถามไดอ้ ย่างมี เหตผุ ล ๓. อธิบายความแตกต่างระหวา่ ง  ตัวอยา่ งเรื่องราวจากเอกสารตา่ งๆ ที่ ความจรงิ กับขอ้ เทจ็ จรงิ เกย่ี วกับเร่ืองราว สามารถแสดงนัยของความคดิ เห็นกบั ข้อมูล ในทอ้ งถนิ่ เชน่ หนังสือพิมพ์ บทความจากเอกสารตา่ ง ๆ เป็นต้น  ตัวอยา่ งข้อมลู จากหลักฐานทาง ประวตั ิศาสตร์ ในท้องถ่ินทแี่ สดงความจริง กบั ข้อเท็จจรงิ  สรปุ ประเด็นสาคัญเก่ียวกบั ข้อมูลในท้องถน่ิ ป.๖ ๑. อธิบายความสาคญั ของวิธกี ารทาง  ความหมายและความสาคัญของวิธกี ารทาง ประวตั ศิ าสตร์ในการศึกษาเรื่องราวทาง ประวัตศิ าสตร์อย่างงา่ ย ๆ ทเี่ หมาะสมกับ ประวัตศิ าสตร์อย่างงา่ ย ๆ นกั เรียน  การนาวิธีการทางประวัติศาสตร์ไปใชศ้ กึ ษา เร่ืองราวในท้องถิน่ เช่น ความเป็นมาของ ภูมนิ ามของสถานที่ในท้องถิ่น ๒. นาเสนอขอ้ มลู จากหลักฐานทห่ี ลากหลาย  ตวั อยา่ งหลักฐานทเ่ี หมาะสมกับนักเรียนที่ ในการทาความเขา้ ใจเร่อื งราวสาคญั ในอดตี นามาใช้ในการศึกษาเหตกุ ารณส์ าคัญใน ประวัติศาสตรไ์ ทย สมยั รตั นโกสนิ ทร์ เช่น พระราชหตั ถเลขาของรัชกาลที่ ๔ หรือ รชั กาลท่ี ๕ กฎหมายสาคญั ฯลฯ

357 ชั้น ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ( เชื่อมโยงกับ มฐ. ส ๔.๓ )  สรปุ ขอ้ มูลที่ไดจ้ ากหลักฐานท้ังความจรงิ และข้อเทจ็ จริง  การนาเสนอข้อมลู ท่ไี ด้จากหลักฐาน ทางประวัติศาสตรด์ ้วยวธิ ีการต่าง ๆ เชน่ การเลา่ เรอ่ื ง การจัดนิทรรศการ การเขยี น รายงาน ม.๑ ๑. วเิ คราะหค์ วามสาคญั ของเวลาใน  ตวั อย่างการใช้เวลา ช่วงเวลาและยุคสมยั การศกึ ษาประวัติศาสตร์ ทป่ี รากฏในเอกสารประวตั ิศาสตร์ไทย  ความสาคัญของเวลา และชว่ งเวลาสาหรับ การศึกษาประวตั ศิ าสตร์  ความสมั พนั ธแ์ ละความสาคัญของอดตี ท่ีมี ตอ่ ปจ๎ จุบันและอนาคต ๒. เทยี บศักราชตามระบบต่างๆทใี่ ชศ้ ึกษา  ท่มี าของศกั ราชทปี่ รากฏในเอกสาร ประวตั ศิ าสตร์ ประวตั ิศาสตร์ไทย ไดแ้ ก่ จ.ศ. / ม.ศ. /ร. ศ./ พ.ศ. / ค.ศ. และ ฮ.ศ.  วิธกี ารเทยี บศกั ราชต่างๆ และตวั อย่าง การเทียบ  ตวั อย่างการใช้ศักราชต่าง ๆ ท่ีปรากฏใน เอกสารประวตั ิศาสตรไ์ ทย ๓. นาวิธีการทางประวตั ศิ าสตรม์ าใชศ้ กึ ษา  ความหมายและความสาคญั ของประวตั ิศาสตร์ เหตุการณ์ทางประวตั ิศาสตร์ และวิธีการทางประวัตศิ าสตร์ทีม่ ีความ สัมพนั ธเ์ ช่ือมโยงกนั  ตวั อย่างหลักฐานในการศึกษาประวัตศิ าสตร์ ไทยสมยั สโุ ขทยั ท้ังหลกั ฐานชน้ั ต้น และ หลกั ฐานช้ันรอง ( เชื่อมโยงกับ มฐ. ส ๔.๓) เชน่ ขอ้ ความ ในศิลาจารึก สมยั สโุ ขทยั เปน็ ตน้  นาวธิ ีการทางประวัตศิ าสตร์ไปใช้ศกึ ษา เรอ่ื งราวของประวัติศาสตร์ไทยทม่ี อี ยู่ใน ทอ้ งถิน่ ตนเองในสมัยใดกไ็ ด้ (สมัยก่อน ประวัติศาสตร์ สมยั กอ่ นสุโขทัย สมัยสโุ ขทยั สมัยอยธุ ยา สมยั ธนบรุ ี สมยั รตั นโกสนิ ทร์ ) และเหตุการณส์ าคัญใน สมัยสโุ ขทัย

358 ชน้ั ตัวชวี้ ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.๒ ๑. ประเมินความนา่ เชอ่ื ถอื ของหลกั ฐาน  วิธีการประเมินความน่าเชอ่ื ถอื ของ ทางประวัตศิ าสตรใ์ นลักษณะต่าง ๆ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในลกั ษณะ ต่าง ๆ อย่างงา่ ย ๆ เช่น การศึกษาภูมิหลงั ของ ผทู้ า หรอื ผ้เู กยี่ วข้อง สาเหตุ ชว่ งระยะเวลา รปู ลักษณ์ของหลกั ฐานทาง ประวตั ิศาสตร์ เป็นตน้  ตวั อย่างการประเมนิ ความน่าเช่ือถือของ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ไทยทอ่ี ยู่ ในทอ้ งถน่ิ ของตนเอง หรือหลักฐาน สมัยอยุธยา ( เชอื่ มโยงกับ มฐ. ส ๔.๓ ) ๒. วเิ คราะห์ความแตกต่างระหวา่ งความจรงิ  ตวั อยา่ งการวเิ คราะหข์ ้อมลู จากเอกสาร กับข้อเท็จจริงของเหตุการณ์ทาง ตา่ ง ๆ ในสมัยอยุธยา และธนบรุ ี ประวตั ิศาสตร์ ( เชอ่ื มโยงกับ มฐ. ส ๔.๓ ) เช่น ขอ้ ความ ๓. เหน็ ความสาคัญของการตีความหลักฐาน บางตอน ในพระราชพงศาวดารอยุธยา / ทางประวัตศิ าสตรท์ ีน่ ่าเชอ่ื ถอื จดหมายเหตุชาวต่างชาติ  ตัวอยา่ งการตคี วามข้อมูลจากหลักฐานท่ี แสดงเหตกุ ารณ์สาคญั ในสมัยอยธุ ยาและ ธนบุรี  การแยกแยะระหวา่ งข้อมูลกับความคิดเห็น รวมทั้งความจริงกบั ข้อเทจ็ จริงจากหลกั ฐาน ทางประวตั ศิ าสตร์  ความสาคญั ของการวเิ คราะห์ข้อมลู และ การตคี วามทางประวัติศาสตร์ ม.๓ ๑. วเิ คราะห์เรื่องราวเหตกุ ารณ์สาคญั ทาง  ข้ันตอนของวธิ ีการทางประวัตศิ าสตร์ ประวตั ิศาสตรไ์ ด้อย่างมเี หตุผลตามวิธกี าร สาหรับการศกึ ษาเหตกุ ารณท์ าง ทางประวตั ศิ าสตร์ ประวตั ิศาสตร์ทเ่ี กิดข้ึนในท้องถน่ิ ตนเอง ๒. ใช้วิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์ในการศึกษา  วเิ คราะหเ์ หตกุ ารณส์ าคัญในสมัย เรอื่ งราวตา่ ง ๆ ทีต่ นสนใจ รัตนโกสนิ ทร์ โดยใชว้ ิธีการทาง ประวัติศาสตร์  นาวธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตร์มาใชใ้ น การศึกษาเร่ืองราวที่เกีย่ วข้องกับตนเอง ครอบครวั และทอ้ งถ่นิ ของตน

359 สาระท่ี ๔ ประวัตศิ าสตร์ มาตรฐาน ส ๔.๒ เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาตจิ ากอดตี จนถึงป๎จจบุ นั ในด้านความสัมพนั ธแ์ ละ การเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเน่ือง ตระหนักถงึ ความสาคญั และสามารถ วิเคราะหผ์ ลกระทบทีเ่ กดิ ขึน้ ช้นั ตวั ชีว้ ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ป.๑ ๑. บอกความเปลี่ยนแปลงของสภาพ  ความเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอ้ ม แวดลอ้ ม ส่งิ ของ เครื่องใช้ หรือการดาเนนิ สง่ิ ของ เครื่องใช้ หรือการดาเนินชวี ิตของ ชวี ิตของตนเองกบั สมัยของพ่อแม่ ปุูยา่ อดีตกับป๎จจุบันท่ีเป็นรูปธรรมและใกล้ ตายาย ตัวเด็ก เชน่ การใชค้ วาย ไถนา รถไถนา เตารดี ถนน เกวยี น – รถอีแตน๋  สาเหตุและผลของการเปล่ยี นแปลงของสิ่ง ต่างๆ ตามกาลเวลา ๒. บอกเหตกุ ารณ์ท่เี กิดขน้ึ ในอดตี  เหตุการณ์สาคญั ท่ีเกิดขึ้นในครอบครัว ทีม่ ผี ลกระทบต่อตนเองในปจ๎ จุบนั เช่น การย้ายบ้าน การหยา่ ร้าง การสูญเสยี บุคคลในครอบครัว ป.๒ ๑. สบื ค้นถึงการเปลีย่ นแปลง  วิธีการสืบค้นขอ้ มูลอยา่ งง่าย ๆ เชน่ ในวถิ ชี วี ิตประจาวันของคนในชมุ ชน ของ การสอบถามพ่อแม่ ผู้รู้ ตนจากอดีตถงึ ป๎จจุบนั  วิถชี ีวติ ของคนในชุมชน เช่น การประกอบอาชพี การแตง่ กาย การสอื่ สาร ประเพณีใน ชุมชนจากอดตี ถึงปจ๎ จบุ ัน  สาเหตุของการเปลย่ี นแปลงวถิ ชี ีวิตของคน ในชุมชน ๒. อธิบายผลกระทบของการเปลย่ี นแปลง  การเปล่ียนแปลงของวิถชี วี ติ ของคนใน ทม่ี ตี อ่ วถิ ชี วี ติ ของคน ชุมชนทางดา้ นต่าง ๆ ในชุมชน  ผลกระทบของการเปลยี่ นแปลงท่ีมีต่อ วถิ ีชีวติ ของคนในชมุ ชน ป.๓ ๑. ระบปุ จ๎ จยั ท่มี ีอทิ ธิพลต่อการต้งั ถ่นิ ฐาน  ป๎จจยั การต้งั ถ่นิ ฐานของชุมชนซึง่ ข้นึ อยู่กบั และพฒั นาการของชมุ ชน ปจ๎ จยั ทางภมู ิศาสตรแ์ ละป๎จจัยทางสงั คม เช่น ความเจริญทางเทคโนโลยี การคมนาคม ความปลอดภัย  ป๎จจัยท่มี อี ทิ ธิพลต่อพัฒนาการของชุมชน ท้งั ป๎จจยั ทางภมู ิศาสตร์ และป๎จจัยทาง สงั คม

360 ชนั้ ตวั ชว้ี ดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ๒. สรปุ ลกั ษณะที่สาคัญของ  ขนบธรรมเนยี ม ประเพณีและวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี และวฒั นธรรม ชมุ ชนของตนท่เี กิดจากปจ๎ จยั ทาง ของชุมชน ภมู ศิ าสตรแ์ ละป๎จจัยทางสงั คม ๓. เปรยี บเทียบความเหมือนและความ  ขนบธรรมเนยี มประเพณี และวัฒนธรรม ต่างทางวฒั นธรรมของชมุ ชนตนเองกับ ของชุมชน อ่ืน ๆ ที่มีความเหมือนและ ชุมชนอื่น ๆ ความต่างกับชุมชนของตนเอง ป. ๔ ๑. อธบิ ายการตงั้ หลกั แหล่งและ  พัฒนาการของมนุษยย์ ุคก่อน พัฒนาการของมนุษยย์ ุคก่อน ประวตั ศิ าสตร์และยคุ ประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตรแ์ ละยุคประวัตศิ าสตร์ ในดินแดนไทย โดยสงั เขป โดยสงั เขป  หลกั ฐานการตัง้ หลกั แหลง่ ของมนษุ ย์ ยคุ กอ่ นประวัตศิ าสตรใ์ นดินแดนไทย ๒. ยกตัวอย่างหลกั ฐานทาง โดยสังเขป ประวตั ิศาสตรท์ ี่พบในท้องถนิ่ ทีแ่ สดง  หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตรท์ ่ีพบใน พฒั นาการของมนษุ ยชาติ ทอ้ งถ่ินท่ีแสดงพฒั นาการของมนุษยชาติ ในดนิ แดนไทยโดยสงั เขป ป.๕ ๑. อธบิ ายอิทธพิ ลของอารยธรรมอินเดีย  การเข้ามาของอารยธรรมอินเดียและจนี ใน และจนี ทม่ี ตี ่อไทย และเอเชยี ตะวนั ออก ดินแดนไทยและภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออก เฉียงใต้ โดยสังเขป เฉยี งใตโ้ ดยสังเขป  อิทธพิ ลของอารยธรรมอินเดยี และจีน ท่มี ตี อ่ ไทย และคนในภมู ภิ าคเอเชีย ตะวนั ออกเฉยี งใต้ เชน่ ศาสนาและความ เช่ือ ภาษา การแตง่ กาย อาหาร ๒. อภิปรายอิทธิพลของวฒั นธรรม  การเข้ามาของวัฒนธรรมตา่ งชาตใิ น ตา่ งชาตทิ ีม่ ตี ่อสังคมไทยปจ๎ จุบัน สงั คมไทย เชน่ อาหาร ภาษา การแตง่ กาย โดยสังเขป ดนตรี โดยระบุลักษณะ สาเหตุและผล  อิทธิพลที่หลากหลายในกระแสของ วฒั นธรรมตา่ งชาตติ ่อสงั คมไทยในป๎จจุบัน

361 ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง ป.๖ ๑. อธบิ ายสภาพสงั คม เศรษฐกจิ และ  ใช้แผนทีแ่ สดงทต่ี ัง้ และอาณาเขตของ การเมืองของประเทศเพ่ือนบ้านในป๎จจบุ นั ประเทศต่าง ๆ ในภูมภิ าคเอเชยี ตะวนั ออก เฉยี งใต้  สภาพสังคม เศรษฐกจิ และการเมืองของ ประเทศเพื่อนบา้ นของไทยโดยสังเขป  ตัวอยา่ งความเหมือนและ ความตา่ ง ระหวา่ งไทยกับประเทศเพ่ือนบ้าน เช่น ภาษา ศาสนา การปกครอง ๒. บอกความสมั พันธข์ องกลุ่มอาเซียน  ความเปน็ มาของกลุ่มอาเซียนโดยสงั เขป โดยสังเขป  สมาชกิ ของอาเซียนในปจ๎ จบุ ัน  ความสัมพนั ธข์ องกลมุ่ อาเซยี นทาง เศรษฐกจิ และสังคมในปจ๎ จบุ ันโดยสังเขป ม.๑ ๑. อธิบายพัฒนาการทางสงั คม เศรษฐกิจ  ที่ตั้งและสภาพทางภมู ิศาสตรข์ องประเทศ และการเมอื งของประเทศต่าง ๆ ใน ตา่ ง ๆ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต้ ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่มีผลต่อพฒั นาการทางดา้ นต่างๆ  พัฒนาการทางสงั คม เศรษฐกิจ และ การเมืองของประเทศต่าง ๆ ในภมู ภิ าค เอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ ๒. ระบุความสาคญั ของแหล่งอารยธรรม  ที่ตง้ั และความสาคัญของแหล่งอารยธรรม ในภมู ภิ าคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ ในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวนั ออกเฉียงใต้ เช่น แหลง่ มรดกโลกในประเทศต่าง ๆของ เอเชียตะวันออกเฉยี งใต้  อิทธพิ ลของอารยธรรมโบราณในดินแดน ไทยที่มตี อ่ พัฒนาการของสังคมไทยใน ปจ๎ จบุ ัน ม.๒ ๑. อธิบายพัฒนาการทางสงั คม เศรษฐกิจ  ท่ีตัง้ และสภาพทางภมู ศิ าสตร์ของภูมิภาค และการเมอื งของภมู ภิ าคเอเชยี ตา่ งๆในทวปี เอเชยี (ยกเวน้ เอเชยี ตะวนั ออกเฉยี งใต)้ ทม่ี ีผลต่อพัฒนาการ โดยสงั เขป  พัฒนาการทางสงั คม เศรษฐกิจ และ การเมืองของภูมิภาคเอเชีย (ยกเว้นเอเชีย ตะวันออกเฉยี งใต้)

362 ชนั้ ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ๒. ระบคุ วามสาคญั ของแหลง่ อารยธรรม  ทต่ี งั้ และความสาคญั ของแหลง่ อารยธรรม โบราณในภมู ภิ าคเอเชีย โบราณในภมู ภิ าคเอเชยี เชน่ แหล่งมรดก โลกในประเทศตา่ งๆ ในภมู ภิ าคเอเชยี  อทิ ธิพลของอารยธรรมโบราณที่มตี ่อ ภมู ิภาคเอเชียในป๎จจุบัน ม.๓ ๑. อธบิ ายพัฒนาการทางสงั คม เศรษฐกิจ  ทต่ี ้ังและสภาพทางภูมิศาสตร์ของภมู ิภาค และการเมืองของภูมิภาคต่างๆ ในโลก ตา่ งๆของโลก (ยกเวน้ เอเชีย) ทม่ี ีผลต่อ โดยสังเขป พฒั นาการโดยสงั เขป ๒. วิเคราะหผ์ ลของการเปลีย่ นแปลงที่  พัฒนาการทางสังคม เศรษฐกจิ และ นาไปสคู่ วามร่วมมือ และความขัดแย้ง ใน ครสิ ตศ์ ตวรรษที่ ๒๐ ตลอดจนความ การเมืองของภมู ิภาคต่างๆของโลก พยายามในการขจัดป๎ญหาความขดั แย้ง (ยกเว้นเอเชีย)โดยสังเขป  อิทธพิ ลของอารยธรรมตะวันตกทมี่ ผี ลตอ่ พฒั นาการและการเปลยี่ นแปลงของสงั คม โลก  ความร่วมมอื และความขัดแย้งใน คริสตศ์ ตวรรษที่ ๒๐ เชน่ สงครามโลกคร้งั ที่ ๑ คร้ังที่ ๒ สงครามเยน็ องค์การ ความร่วมมือระหว่างประเทศ

363 สาระท่ี ๔ ประวตั ิศาสตร์ มาตรฐาน ส ๔.๓ เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วฒั นธรรม ภูมิป๎ญญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและ ธารงความเปน็ ไทย ชั้น ตัวชว้ี ัด สาระการเรยี นรู้แกนกลาง ป.๑ ๑. อธบิ ายความหมายและความสาคญั  ความหมายและความสาคัญของ ของสัญลักษณ์สาคญั ของชาติไทย และ สญั ลกั ษณ์ท่ีสาคญั ของชาติไทย ได้แก่ ปฏบิ ตั ิตนไดถ้ ูกต้อง ชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ ์ (ธงชาติ เพลงชาติ พระพุทธรูป พระบรมฉายาลักษณ์)  การเคารพธงชาติ การร้องเพลงชาติ และเพลงสรรเสรญิ พระบารมี เคารพ ศาสนวตั ถุ ศาสนสถาน  เอกลักษณอ์ ่นื ๆ เช่น แผนท่ีประเทศไทย ประเพณีไทย อาหารไทย (อาหารไทย ทีต่ า่ งชาตยิ กย่อง เช่น ต้มยากุ้ง ผัดไทย) ทม่ี คี วามภาคภูมิใจ และมีส่วนรว่ ม ที่จะอนุรักษ์ไว้ ๒. บอกสถานทส่ี าคัญซ่ึงเปน็ แหล่ง  ตวั อยา่ งของแหล่งวฒั นธรรมในชุมชน วัฒนธรรมในชมุ ชน ทใี่ กลต้ วั นักเรียน เช่น วัด ตลาด พพิ ธิ ภณั ฑ์ มัสยิด โบสถค์ ริสต์ โบราณสถาน โบราณวัตถุ  คณุ คา่ และความสาคญั ของแหลง่ วฒั นธรรมในชมุ ชนในด้านตา่ งๆ เช่น เป็น แหล่งทอ่ งเทย่ี ว เปน็ แหลง่ เรยี นรู้ ๓. ระบุส่ิงทีต่ นรกั และภาคภูมิใจใน  ตัวอย่างสิ่งท่ีเป็นความภาคภมู ิใจใน ท้องถ่นิ ท้องถน่ิ เช่น สง่ิ ของ สถานท่ี ภาษาถน่ิ ประเพณี และวฒั นธรรม ฯลฯ ที่เป็น สิง่ ที่ใกลต้ วั นักเรยี น และเป็นรูปธรรม ชดั เจน  คณุ ค่าและประโยชนข์ องสง่ิ ตา่ งๆเหลา่ นั้น ป.๒ ๑. ระบุบุคคลทท่ี าประโยชน์ต่อท้องถน่ิ  บุคคลในท้องถิน่ ท่ีทาคุณประโยชนต์ อ่ การ หรอื ประเทศชาติ สรา้ งสรรคว์ ัฒนธรรม และความม่นั คง ของท้องถ่นิ และประเทศชาติ ในอดีต ทค่ี วรนาเปน็ แบบอย่าง  ผลงานของบุคคลในทอ้ งถิ่นทีน่ า่ ภาคภมู ิใจ

364 ชน้ั ตวั ชวี้ ดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ๒. ยกตวั อยา่ งวฒั นธรรม ประเพณี และ  ตวั อยา่ งของวัฒนธรรมประเพณไี ทย ภูมปิ ญ๎ ญาไทยท่ีภาคภมู ิใจและควร เช่น การทาความเคารพ อาหารไทย อนุรักษ์ไว้ ภาษาไทย ประเพณสี งกรานต์ ฯลฯ  คณุ ค่าของวัฒนธรรม และประเพณีไทย ที่มตี อ่ สงั คมไทย  ภูมิปญ๎ ญาของคนไทยในทอ้ งถ่ินของ นกั เรียน ป.๓ ๑. ระบพุ ระนามและพระราชกรณยี กิจ  พระราชประวตั ิ พระราชกรณยี กจิ โดยสงั เขปของพระมหากษัตริยไ์ ทยที่ โดยสงั เขปของพ่อขนุ ศรีอินทราทิตย์ เปน็ ผูส้ ถาปนาอาณาจักรไทย สมเดจ็ พระรามาธิบดีที่ ๑ (พระเจา้ อู่ทอง) สมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช และ พระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟาู จฬุ าโลก มหาราช ผูส้ ถาปนาอาณาจักรไทย สโุ ขทยั อยุธยา ธนบรุ ี และรัตนโกสนิ ทร์ ตามลาดบั  อาณาจักรไทยอนื่ ๆท่ีผนวกรวมเขา้ เป็น สว่ นหนง่ึ ของชาตไิ ทย เชน่ ล้านนา นครศรีธรรมราช ๒. อธิบายพระราชประวัติและพระราช  พระราชประวตั แิ ละพระราชกรณียกิจ กรณียกิจของพระมหากษัตรยิ ์ ในรชั กาล ของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หวั ป๎จจบุ นั โดยสงั เขป ภูมิพลอดลุ ยเดช และสมเด็จ พระบรมราชนิ นี าถโดยสงั เขป ๓. เลา่ วีรกรรมของบรรพบุรุษไทย  วรี กรรมของบรรพบุรุษไทยทีม่ ีส่วน ท่มี สี ว่ นปกปอู งประเทศชาติ ปกปอู งประเทศชาติ เช่น ทา้ วเทพสตรี ทา้ วศรีสุนทร ชาวบ้านบางระจัน พระยาพิชัยดาบหัก สมเด็จพระนเรศวร มหาราช สมเดจ็ พระเจ้าตากสินมหาราช ป.๔ ๑. อธิบายพัฒนาการของอาณาจกั ร  การสถาปนาอาณาจักรสุโขทยั โดยสังเขป สโุ ขทยั โดยสงั เขป  พฒั นาการของอาณาจักรสุโขทยั ทางดา้ น การเมืองการปกครอง และเศรษฐกจิ โดยสังเขป ๒. บอกประวัตแิ ละผลงานของบคุ คล  ประวัติ และผลงานของบุคคลสาคญั สาคญั สมัยสุโขทัย สมยั สุโขทัย เช่น พอ่ ขนุ ศรีอนิ ทราทติ ย์ พ่อขุนรามคาแหงมหาราช

365 ชนั้ ตวั ชวี้ ดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง พระมหาธรรมราชา ที่ ๑ (พระยาลิไทยโดยสงั เขป) ๓. อธบิ ายภมู ปิ ญ๎ ญาไทยที่สาคัญ  ภูมิปญ๎ ญาไทยในสมยั สโุ ขทัย เชน่ สมยั สโุ ขทยั ทน่ี า่ ภาคภูมิใจ และควรคา่ ภาษาไทย ศิลปกรรมสุโขทัยท่ีไดร้ ับ แก่การอนรุ กั ษ์ การยกย่องเปน็ มรดกโลก เคร่ือง สังคมโลก  คณุ ค่าของภูมปิ ๎ญญาไทยทีส่ ืบตอ่ ถึง ปจ๎ จบุ นั ท่นี า่ ภาคภูมิใจและควรค่า แก่การอนุรักษ์ ป.๕ ๑. อธบิ ายพัฒนาการของอาณาจกั ร  การสถาปนาอาณาจักรอยุธยา โดยสังเขป อยธุ ยาและธนบุรีโดยสังเขป  ปจ๎ จยั ทีส่ ่งเสริมความเจรญิ ร่งุ เรืองทาง ๒. อธิบายป๎จจยั ที่สง่ เสรมิ ความเจริญ เศรษฐกจิ และการปกครองของ อาณาจักรอยธุ ยา รุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง  พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาการดา้ น ของอาณาจักรอยธุ ยา การเมือง การปกครอง และเศรษฐกจิ ๓. บอกประวัตแิ ละผลงานของบคุ คล โดยสังเขป สาคญั สมยั อยุธยาและธนบรุ ที ี่นา่  ผลงานของบุคคลสาคญั ในสมยั อยธุ ยา เช่น ภาคภมู ิใจ สมเดจ็ พระรามาธิบดีที่ ๑ สมเด็จ พระบรม ไตรโลกนาถ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ๔. อธบิ ายภมู ปิ ญ๎ ญาไทยทสี่ าคัญ สมเดจ็ พระนารายณ์มหาราช ชาวบ้าน สมยั อยุธยาและธนบุรที ีน่ า่ ภาคภูมใิ จ และควรคา่ แก่การอนรุ ักษ์ไว้ บางระจนั เป็นตน้  ภมู ิปญ๎ ญาไทยสมยั อยธุ ยาโดยสังเขป เชน่ ศลิ ปกรรม การคา้ วรรณกรรม  การกอบกเู้ อกราชและการสถาปนา อาณาจักรธนบุรีโดยสังเขป  พระราชประวัติ และผลงานของ พระเจ้าตากสนิ มหาราชโดยสงั เขป  ภมู ิป๎ญญาไทยสมยั ธนบรุ ีโดยสงั เขป เช่น ศลิ ปกรรม การคา้ วรรณกรรม ป.๖ ๑. อธบิ ายพฒั นาการของไทยสมยั  การสถาปนาอาณาจักรรัตนโกสินทร์ รตั นโกสนิ ทร์ โดยสงั เขป ๒. อธบิ ายป๎จจัยที่ส่งเสรมิ ความ โดยสังเขป เจริญร่งุ เรอื งทางเศรษฐกจิ และการ  ปจ๎ จยั ทีส่ ง่ เสริมความเจริญรุ่งเรอื งทาง ปกครองของไทยสมยั รตั นโกสินทร์ ๓. ยกตัวอยา่ งผลงานของบคุ คลสาคญั เศรษฐกิจและการปกครองของไทย ในสมยั รตั นโกสินทร์ ดา้ นต่างๆสมัยรัตนโกสินทร์  พฒั นาการของไทยสมัยรัตนโกสนิ ทร์

366 ชนั้ ตัวช้วี ดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง ๔. อธบิ ายภูมปิ ๎ญญาไทยท่สี าคัญสมยั โดยสังเขป ตามช่วงเวลาต่างๆ เช่น รตั นโกสนิ ทรท์ ีน่ ่าภาคภูมิใจ และควรคา่ สมยั รัตนโกสินทร์ตอนตน้ สมัยปฏริ ูป แก่การอนุรกั ษ์ไว้ ประเทศ และสมัยประชาธิปไตย  ผลงานของบุคคลสาคัญทางดา้ นตา่ งๆ ใน สมัยรตั นโกสนิ ทร์ เชน่ พระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟาู - จฬุ าโลกมหาราช สมเดจ็ พระบวรราชเจ้ามหาสุรสงิ หนาท พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจ้าอย่หู วั ฯลฯ  ภูมิป๎ญญาไทยสมัยรัตนโกสินทร์ เช่น ศิลปกรรม วรรณกรรม ม.๑ ๑. อธิบายเรอ่ื งราวทางประวตั ศิ าสตร์  สมยั ก่อนประวัตศิ าสตรใ์ นดินแดนไทย สมัยก่อนสโุ ขทยั ในดนิ แดนไทย โดยสังเขป โดยสังเขป  รฐั โบราณในดนิ แดนไทย เช่น ศรีวชิ ัยตาม พรลิงค์ ทวารวดี เปน็ ต้น ๒. วเิ คราะห์พฒั นาการของอาณาจักร  รฐั ไทย ในดนิ แดนไทย เชน่ ล้านนา สโุ ขทยั ในด้านตา่ ง ๆ นครศรีธรรมราช สุพรรณภมู ิ เป็นตน้ ๓. วิเคราะห์อทิ ธพิ ลของวฒั นธรรม และ  การสถาปนาอาณาจกั รสุโขทัย และ ภูมปิ ญ๎ ญาไทยสมยั สุโขทยั และสงั คมไทย ป๎จจัยทเ่ี กยี่ วขอ้ ง (ปจ๎ จัยภายในและ ในป๎จจุบนั ป๎จจัยภายนอก )  พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทยั ในด้าน การเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สงั คม และความสัมพันธร์ ะหว่างประเทศ  วัฒนธรรมสมยั สโุ ขทัย เชน่ ภาษาไทย วรรณกรรม ประเพณีสาคัญ ศิลปกรรม ไทย  ภมู ปิ ๎ญญาไทยในสมยั สโุ ขทัย เชน่ การชลประทาน เครื่องสงั คมโลก  ความเส่ือมของอาณาจักรสโุ ขทยั ม.๒ ๑. วเิ คราะห์พัฒนาการของอาณาจกั ร  การสถาปนาอาณาจกั รอยธุ ยา อยธุ ยา และธนบรุ ีในดา้ นต่างๆ  ปจ๎ จัยท่สี ่งผลต่อความเจริญรงุ่ เรืองของ ๒. วิเคราะหป์ ๎จจัยทีส่ ่งผลต่อความม่นั คง อาณาจักรอยุธยา และความเจรญิ รุ่งเรอื งของอาณาจกั ร  พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาในดา้ น อยธุ ยา การเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกจิ ๓. ระบุภมู ปิ ญ๎ ญาและวฒั นธรรมไทย และความสมั พันธ์ระหว่างประเทศ

367 ชั้น ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนร้แู กนกลาง สมยั อยุธยาและธนบุรี และอิทธิพลของ  การเสียกรงุ ศรอี ยุธยาครั้งที่ ๑ และ ภมู ปิ ๎ญญาดงั กล่าว ตอ่ การพัฒนาชาติ การกู้เอกราช ไทยในยุคต่อมา  ภมู ปิ ๎ญญาและวฒั นธรรมไทยสมยั อยธุ ยา เช่น การควบคุมกาลงั คน และ ศลิ ปวัฒนธรรม  การเสยี กรุงศรีอยธุ ยาคร้ังท่ี ๒ การกู้ เอกราช และการสถาปนาอาณาจกั ร ธนบุรี  ภูมิป๎ญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยธนบรุ ี  วีรกรรมของบรรพบรุ ุษไทย ผลงาน ของบุคคลสาคญั ของไทยและต่างชาติ ทม่ี สี ่วนสร้างสรรค์ชาติไทย ม.๓ ๑. วิเคราะห์พฒั นาการของไทย  การสถาปนากรงุ เทพมหานครเป็น สมยั รตั นโกสินทรใ์ นด้านต่างๆ ราชธานขี องไทย ๒. วิเคราะห์ปจ๎ จัยท่ีส่งผลต่อความ  ปจ๎ จยั ท่ีส่งผลตอ่ ความม่นั คงและ มัน่ คงและความเจริญรุ่งเรืองของไทยใน ความเจรญิ รุ่งเรืองของไทยในสมยั สมยั รัตนโกสินทร์ รัตนโกสินทร์ ๓.วเิ คราะห์ภมู ิป๎ญญาและวฒั นธรรม  บทบาทของพระมหากษัตรยิ ไ์ ทยใน ไทยสมัยรัตนโกสนิ ทร์ และอิทธิพลตอ่ ราชวงศจ์ ักรใี นการสรา้ งสรรค์ความเจรญิ การพฒั นาชาติไทย และความมัน่ คงของชาติ ๔.วเิ คราะหบ์ ทบาทของไทยในสมยั  พฒั นาการของไทยในสมัยรตั นโกสนิ ทร์ ประชาธิปไตย ทางดา้ นการเมอื ง การปกครอง สังคม เศรษฐกจิ และความสัมพันธร์ ะหวา่ ง ประเทศตามชว่ งสมยั ตา่ งๆ  เหตกุ ารณ์สาคัญสมยั รัตนโกสนิ ทรท์ ี่มี ผลตอ่ การพฒั นาชาตไิ ทย เช่น การทา สนธิสญั ญาเบาวร์ ิงในสมยั รชั กาลท่ี ๔ การปฏริ ูปประเทศในสมัยรชั กาลที่ ๕ การเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ ๑ และครงั้ ที่ ๒ โดยวิเคราะห์สาเหตปุ ๎จจัย และผล ของเหตุการณ์ต่าง ๆ  ภมู ิป๎ญญาและวฒั นธรรมไทยในสมัย รัตนโกสนิ ทร์  บทบาทของไทยตั้งแตเ่ ปลีย่ นแปลง การปกครองจนถึงป๎จจบุ ันในสังคมโลก

368 สาระท่ี ๕ ภูมศิ าสตร์ มาตรฐาน ส ๕.๑ เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพ และความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งซึ่งมีผลต่อกัน และกนั ในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนทแ่ี ละเครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการคน้ หา วเิ คราะห์ สรปุ และใช้ข้อมลู ภูมิสารสนเทศอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ ช้นั ตัวช้วี ดั สาระการเรียนรู้แกนกลาง ป.๑ ๑. แยกแยะสงิ่ ต่างๆ รอบตวั ที่เกดิ ข้ึนเอง  สงิ่ ต่าง ๆ รอบตัว ท่เี กดิ ข้ึนเองตาม ตามธรรมชาติและท่ีมนุษย์สร้างขึ้น ธรรมชาติและทม่ี นุษยส์ ร้างข้ึน ๒. ระบคุ วามสัมพนั ธข์ องตาแหนง่  ความสัมพนั ธข์ องตาแหน่ง ระยะ ระยะ ทิศของสง่ิ ตา่ งๆ รอบตัว ทศิ ของสงิ่ ต่างๆ รอบตวั เช่น ทอ่ี ย่อู าศยั บ้าน เพ่ือนบา้ น ตน้ ไม้ ถนน ทงุ่ นา ไร่ สวน ท่รี าบ ภูเขา แหล่งนา้ ๓. ใช้แผนผงั ง่าย ๆ ในการแสดง  แผนผังแสดงตาแหนง่ สง่ิ ตา่ งๆใน ตาแหนง่ ของสงิ่ ตา่ งๆในห้องเรียน หอ้ งเรยี น ๔. สงั เกตและบอกการเปลี่ยนแปลงของ  การเปลยี่ นแปลงของสภาพอากาศในรอบ สภาพอากาศในรอบวนั วนั เช่น กลางวัน กลางคืน ความร้อนของ อากาศ ฝน - เมฆ - ลม ป.๒ ๑. ระบุสิ่งต่างๆ ท่ีเปน็ ธรรมชาตกิ ับที่  สิ่งต่างๆ ทีเ่ ป็นธรรมชาติกับทมี่ นุษยส์ รา้ ง มนษุ ยส์ รา้ งขน้ึ ซ่ึงปรากฏระหว่าง ข้นึ ซ่ึงปรากฏระหว่างโรงเรียนกบั บา้ น โรงเรยี นกบั บ้าน ๒. ระบตุ าแหน่งอยา่ งง่ายและลกั ษณะทาง  ตาแหนง่ อย่างง่ายและลักษณะทางกายภาพของ กายภาพของสิง่ ต่างๆทป่ี รากฏในลกู โลก แผน ส่ิงต่างๆทปี่ รากฏในลกู โลก แผนที่ แผนผัง ที่ แผนผงั และภาพถ่าย และภาพถ่ายเชน่ ภูเขา ทีร่ าบ แมน่ ้า ตน้ ไม้ อากาศ ทะเล ๓. อธบิ ายความสัมพันธ์ของ  ความสัมพันธข์ องปรากฏการณ์ระหว่าง ปรากฏการณ์ระหว่างโลก ดวงอาทติ ย์ โลก ดวงอาทติ ยแ์ ละดวงจันทร์เชน่ และดวงจันทร์ ข้างขึ้น ข้างแรม ฤดกู าลตา่ งๆ ป.๓ ๑. ใช้แผนที่ แผนผัง และภาพถ่ายใน  แผนที่ แผนผัง และภาพถ่าย การหาข้อมลู ทางภมู ิศาสตร์ในชมุ ชนได้  ความสัมพนั ธ์ของตาแหน่ง ระยะ ทิศทาง อยา่ งมีประสทิ ธิภาพ ๒. วาดแผนผงั เพอื่ แสดงตาแหนง่ ทีต่ งั้  ตาแหน่งทีต่ ั้งสัมพันธข์ องสถานทสี่ าคญั ใน ของสถานที่สาคญั ในบรเิ วณโรงเรียน บริเวณโรงเรียนและชุมชน เชน่ สถานท่ี และชมุ ชน ราชการ อาเภอ ตลาด โรงพยาบาล ไปรษณีย์ ฯลฯ

369 ชน้ั ตวั ช้ีวดั สาระการเรยี นรูแ้ กนกลาง ป.๔ ๑. ใช้แผนท่ี ภาพถ่าย ระบุลักษณะ  แผนท่ี/ภาพถ่าย ลักษณะทางกายภาพ สาคญั ทางกายภาพของจังหวัดตนเอง ของจังหวัดตนเอง ๒. ระบุแหล่งทรัพยากรและสถานท่ี  ตาแหนง่ ระยะทางและทิศของ สาคัญในจงั หวัดของตนด้วยแผนที่และ ทรัพยากรและส่งิ ต่างๆ ในจังหวดั ของ รูปถ่าย ตนเอง ๓. อธิบายลักษณะทางกายภาพทส่ี ง่ ผล  แผนท่แี สดงความสมั พันธ์ของส่ิงตา่ งๆ ท่ี ต่อแหล่งทรัพยากรและสถานทส่ี าคัญใน มีอยใู่ นจังหวัด จงั หวัด  ลกั ษณะทางกายภาพ (ภูมิลักษณ์หรือ ภมู ปิ ระเทศและภูมิอากาศ) ท่ีมีผลตอ่ สภาพสังคมของจงั หวดั ป.๕ ๑. รตู้ าแหนง่ (พกิ ัดภมู ิศาสตร์ ละติจูด  ตาแหนง่ (พกิ ดั ภูมิศาสตร์ ละตจิ ูด ลองจิจดู ) ระยะ ทศิ ทางของภูมภิ าค ลองจจิ ูด) ระยะ ทิศทาง ของภมู ิภาค ของตนเอง ของตนเอง ๒. ระบลุ ักษณะภูมิลักษณ์ท่สี าคญั ใน  ภูมิลกั ษณท์ ส่ี าคญั ในภูมิภาคของตนเอง ภมู ภิ าคของตนเองในแผนท่ี เช่น แมน่ ้า ภเู ขา ปาุ ไม้ ๓. อธิบายความสัมพันธ์ของลักษณะทาง  ความสมั พนั ธ์ของลักษณะทางกายภาพ กายภาพกับลกั ษณะทางสงั คมในภูมิภาค (ภมู ิลกั ษณ์และภมู ิอากาศ) และลกั ษณะ ของตนเอง ทางสังคม (ภมู สิ งั คม)ในภูมิภาคของ ตนเอง ป.๖ ๑. สืบค้นและอธบิ ายข้อมูลลักษณะทาง  เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร์ (แผนท่ี ภาพถา่ ย กายภาพของประเทศไทยด้วยแผนที่ รูป ชนดิ ต่าง ๆ ) ท่แี สดงลกั ษณะทางกายภาพ ถา่ ยทางอากาศและภาพจากดาวเทยี ม ของประเทศ ๒. อธิบายความสัมพนั ธ์ระหว่าง  ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งลักษณะทาง ลักษณะทางกายภาพกับปรากฏการณ์ กายภาพกับปรากฏการณท์ างธรรมชาติ ทางธรรมชาติของประเทศ ของประเทศ เชน่ อทุ กภยั แผน่ ดนิ ไหว วาตภยั  ภมู ิลักษณ์ท่มี ีตอ่ ภมู สิ ังคมของประเทศไทย ม.๑ ๑. เลอื กใชเ้ ครอื่ งมอื ทางภูมิศาสตร์  เคร่อื งมือทางภูมิศาสตร์ (ลูกโลก แผนที่ (ลกู โลก แผนที่ กราฟ แผนภมู ิ) ในการ กราฟ แผนภูมิ ฯลฯ) ทีแ่ สดงลกั ษณะ สบื คน้ ข้อมูล เพื่อวิเคราะหล์ ักษณะทาง ทางกายภาพ และสงั คมของประเทศไทย กายภาพและสงั คมของประเทศไทยและ และทวีปเอเชีย ออสเตรเลยี และ ทวปี เอเชยี ออสเตรเลียและ โอเชยี เนีย โอเชยี เนยี

370 ๒. อธบิ ายเสน้ แบ่งเวลา และ  เสน้ แบ่งเวลาของประเทศไทยกับทวปี ต่าง เปรยี บเทียบวัน เวลาของประเทศไทย ๆ กบั ทวปี ตา่ ง ๆ  ความแตกตา่ งของเวลา มาตรฐานกบั ๓. วเิ คราะห์สาเหตุการเกดิ ภัยพิบตั แิ ละ เวลาทอ้ งถิน่ ผลกระทบในทวีปเอเชีย ทวีป ออสเตรเลีย และโอเชียเนยี  ภัยธรรมชาติและการระวังภยั ทเ่ี กิดข้นึ ใน ประเทศไทยและทวีปเอเชีย ออสเตรเลยี โอเชียเนีย ม.๒ ๑. ใช้เครื่องมอื ทางภมู ศิ าสตรใ์ นการ  เครื่องมอื ทางภูมิศาสตร์ท่แี สดงลกั ษณะ รวบรวม วเิ คราะห์ และนาเสนอข้อมลู ทางกายภาพและสังคมของทวีปยุโรป เกยี่ วกบั ลักษณะทางกายภาพและสงั คม และแอฟริกา ของทวปี ยโุ รป และแอฟรกิ า ๒. วเิ คราะห์ความสมั พนั ธร์ ะหว่าง  ลกั ษณะทางกายภาพและสงั คมของทวีป ลกั ษณะทางกายภาพและสงั คมของทวีป ยุโรปและแอฟรกิ า ยโุ รปและแอฟริกา ชน้ั ตวั ช้ีวดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ม.๓ ๑. ใช้เครือ่ งมอื ทางภมู ิศาสตรใ์ นการ  เครอื่ งมอื ทางภมู ิศาสตร์ท่แี สดงลกั ษณะ รวบรวม วิเคราะห์ และนาเสนอข้อมลู ทางกายภาพและสงั คมของทวปี อเมรกิ า เก่ยี วกบั ลกั ษณะทางกายภาพและสงั คม เหนอื และอเมรกิ าใต้ ของทวปี อเมริกาเหนือ และอเมรกิ าใต้ ๒.วเิ คราะห์สาเหตุการเกิดภยั พบิ ัติและ  ลกั ษณะทางกายภาพและสังคมของทวีป ผลกระทบในทวปี อเมริกาเหนือและทวีป อเมริกาเหนือ และอเมริกาใต้ อเมรกิ าใต้

371 สาระท่ี ๕ ภมู ิศาสตร์ มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสมั พันธ์ระหวา่ งมนุษยก์ บั สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพที่ก่อให้เกิด การสรา้ งสรรค์วัฒนธรรม มจี ติ สานกึ และมีสว่ นร่วมในการอนรุ ักษ์ทรพั ยากร และสิง่ แวดลอ้ ม เพื่อการพัฒนาทย่ี ง่ั ยนื ช้ัน ตวั ชีว้ ัด สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง ป.๑ ๑. บอกสง่ิ ตา่ ง ๆ ทีเ่ กิดตามธรรมชาติที่  ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ ภมู อิ ากาศมผี ลตอ่ ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์ ความเป็นอยู่ของมนุษย์ เช่น ท่อี ยู่อาศยั เคร่ืองแตง่ กายและอาหาร ๒. สังเกตและ เปรียบเทยี บการเปล่ยี น  การเปล่ยี นแปลงของสภาพแวดลอ้ มท่อี ยรู่ อบตวั แปลงของสิ่งแวดล้อมเพือ่ การปฏบิ ัตติ นอยา่ ง เหมาะสม ๓. มีสว่ นรว่ มในการจัดระเบียบ  การรู้เท่าทนั สงิ่ แวดลอ้ มและปรบั ตัวเขา้ กบั ส่งิ แวดล้อมที่บ้านและชน้ั เรียน ส่ิงแวดล้อม ป.๒ ๑. อธบิ ายความสาคัญและคุณคา่  คุณคา่ ของส่งิ แวดล้อมทางธรรมชาติ เช่น ของสง่ิ แวดล้อมทางธรรมชาติและ ในการประกอบอาชีพ ทางสังคม  คุณค่าของสิ่งแวดลอ้ มทางสังคม เชน่ ส่งิ ปลกู สร้างเพื่อการดารงชีพ ๒. แยกแยะและใชท้ รัพยากรธรรมชาติที่  ความหมายของทรัพยากรธรรมชาติ ใช้แลว้ ไมห่ มดไปและที่ใชแ้ ล้วหมดไปได้  ประเภททรัพยากรธรรมชาติ อยา่ งคุ้มคา่ -ใชแ้ ล้วหมดไป เชน่ แร่ - ใชแ้ ล้วไมห่ มด เชน่ บรรยากาศ นา้ - ใชแ้ ล้วมีการเกดิ ข้ึนมา ทดแทนหรือรกั ษา ไวไ้ ด้ เชน่ ดนิ ปุาไม้ สตั ว์ปุา - วธิ ีใช้ทรพั ยากรอย่างคมุ้ ค่า ๓. อธบิ ายความสัมพนั ธข์ องฤดูกาลกับ  ความสัมพนั ธ์ของฤดูกาลกับการดาเนิน การดาเนนิ ชวี ติ ของมนุษย์ ชวี ิตของมนุษย์ ๔. มีส่วนร่วมในการฟืน้ ฟูปรับปรงุ  การเปล่ียนแปลงของสง่ิ แวดล้อม สิ่งแวดลอ้ มในโรงเรียนและชมุ ชน  การรกั ษาและฟืน้ ฟูส่งิ แวดลอ้ ม ป.๓ ๑. เปรียบเทยี บการเปลยี่ นแปลง  สภาพแวดล้อมในชมุ ชนในอดีตและ สภาพแวดล้อมในชมุ ชนจากอดตี ถึง ปจ๎ จบุ ัน ปจ๎ จุบัน

372 ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ๒. อธิบายการพึ่งพาสงิ่ แวดล้อม  การพ่ึงพาสงิ่ แวดลอ้ ม ในการดารงชีวติ ของ และทรัพยากรธรรมชาติในการสนอง มนุษย์ เชน่ การคมนาคม บา้ นเรือน ความต้องการพน้ื ฐานของมนุษย์ และการประกอบอาชพี ในชมุ ชน และการประกอบอาชพี  การประกอบอาชีพที่เป็นผลมาจาก สภาพแวดลอ้ มทางธรรมชาตใิ นชุมชน ๓. อธิบายสาเหตทุ ่ีทาใหเ้ กิดมลพิษ  มลพษิ ที่เกิดจากการกระทาของมนุษย์ โดยมนุษย์ ๔. อธบิ ายความแตกตา่ งของเมืองและ  ลกั ษณะของเมอื งและชนบท ชนบท ๕. อธบิ ายความสัมพนั ธ์ของลักษณะทาง  การดาเนนิ ชีวติ ของคนในชุมชนมี กายภาพกับการดาเนินชีวติ ของคนใน ความสมั พนั ธ์กับลักษณะทางกายภาพ ชมุ ชน ๖. มีสว่ นร่วมในการจดั การส่งิ แวดล้อม  การเพม่ิ และสูญเสียสง่ิ แวดล้อมทาให้ ในชมุ ชน ชุมชนเปลยี่ นแปลง ป.๔ ๑. วิเคราะห์ส่งิ แวดล้อมทางกายภาพที่  สภาพ แวดลอ้ มทางกายภาพของชุมชนที่ ส่งผลตอ่ การดาเนินชวี ิตของคนใน สง่ ผลตอ่ การดาเนนิ ชีวิตของคนในจังหวัด จังหวัด เชน่ ลักษณะบ้าน อาหาร ๒. อธิบายการเปลีย่ นแปลงสภาพ  การเปลีย่ นแปลงสภาพแวดลอ้ มในจงั หวดั แวดล้อมในจงั หวดั และผลทเี่ กิดจากการ และผลทีเ่ กิดจากการเปล่ียนแปลง เชน่ เปลย่ี นแปลงนั้น การตั้งถ่ินฐาน การยา้ ยถิน่ ๓. นาเสนอแนวทางการจัดการ  การอนุรักษส์ ิ่งแวดล้อมและ ส่งิ แวดล้อมในจงั หวดั ทรัพยากรธรรมชาติในจงั หวดั ป.๕ ๑. วเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มทางกายภาพ  สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพทีม่ ีอทิ ธิพลตอ่ ท่ีมอี ิทธพิ ลต่อลักษณะการตั้งถิน่ ฐาน ลักษณะการต้ังถ่ินฐานและการย้ายถิ่นของ และการยา้ ยถ่นิ ของประชากร ประชากรในภูมภิ าค ในภมู ิภาค ๒. อธิบายอิทธิพลของสิ่งแวดล้อมทาง  อิทธพิ ลของสงิ่ แวดล้อมทางธรรมชาตทิ ่ี ธรรมชาติทีก่ ่อให้เกิดวถิ ชี วี ติ และการ ก่อให้เกิดวถิ ีชวี ิตและการสรา้ งสรรค์ สรา้ งสรรค์วัฒนธรรมในภมู ภิ าค วฒั นธรรมในภูมภิ าค ๓. นาเสนอตัวอย่างที่สะท้อนใหเ้ หน็ ผล  ผลจากการรักษาและการทาลาย จากการรกั ษาและการทาลาย สภาพแวดล้อม สภาพแวดลอ้ ม และเสนอแนวคดิ  แนวทางการอนุรักษ์และรักษา ในการรักษาสภาพแวดลอ้ มในภูมิภาค สภาพแวดลอ้ มในภมู ิภาค ป.๖ ๑. วเิ คราะหค์ วามสัมพันธ์ระหวา่ ง  สง่ิ แวดล้อมทางธรรมชาติ กับส่ิงแวดล้อม สิ่งแวดลอ้ มทางธรรมชาติกบั สิ่งแวดลอ้ ม ทางสังคมในประเทศ ทางสงั คมในประเทศ  ความสัมพนั ธแ์ ละผลกระทบ

373 ชนั้ ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง ๒. อธิบายการแปลงสภาพธรรมชาตใิ น  ผลท่ีเกิดจากการปรับเปลีย่ น หรอื ดัดแปลง ประเทศไทยจากอดตี ถึงป๎จจุบัน และผล สภาพธรรมชาตใิ นประเทศจากอดีต ถงึ ทีเ่ กิดขนึ้ จากการเปล่ยี นแปลงนน้ั ปจ๎ จุบนั และผลทีเ่ กิดขึน้ (ประชากร เศรษฐกิจ สังคม อาชพี และวฒั นธรรม) ๓. นาเสนอตัวอยา่ งท่ีสะท้อนใหเ้ ห็นผล  แนวทางการใชท้ รัพยากรของคนในชมุ ชน จากการรักษาและทาลายทรัพยากรและ ให้ใชไ้ ด้นานขึน้ โดยมจี ิตสานึกรคู้ ณุ ค่าของ สง่ิ แวดล้อม และเสนอแนวทางในการ ทรัพยากร จดั การอยา่ งย่งั ยืนในประเทศไทย แผนอนรุ กั ษ์ทรยั ากรในชุมชน หรอื แผน อนรุ กั ษ์ ม.๑ ๑. สบื คน้ อภิปรายประเด็นป๎ญหาจาก  การเปล่ียนแปลงประชากร เศรษฐกจิ ปฏิสมั พันธ์ระหวา่ งส่ิงแวดลอ้ มทาง สงั คม และวัฒนธรรมในทวีปเอเชยี กายภาพกับมนษุ ย์ท่เี กดิ ขนึ้ ในทวีปเอเชยี ออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย ทวปี ออสเตรเลีย และเชยี เนีย  การกอ่ เกดิ สง่ิ แวดล้อมใหม่ทางสังคม  แนวทางการใชท้ รพั ยากรของคนในชุมชน ให้ใชไ้ ด้นานข้ึน โดยมจี ติ สานึกรู้คุณคา่ ของ ทรพั ยากร  แผนอนุรักษท์ รัยากรในทวีปเอเชยี ๒. วเิ คราะหค์ วามรว่ มมือของประเทศ  ความรว่ มมอื ระหว่างประเทศในทวีปเอเชีย ตา่ ง ๆทมี่ ผี ลตอ่ สิ่งแวดลอ้ มทาง ออสเตรเลยี โอเชียเนยี ท่ีมีผลต่อ ธรรมชาตขิ องทวปี เอเชยี ออสเตรเลยี สิง่ แวดลอ้ มทางธรรมชาติ และโอเชยี เนีย ๓. สารวจ และอธบิ ายทาเลท่ีตงั้  ทาเลที่ตงั้ กจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสงั คม กิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสงั คมในทวปี ในทวปี เอเชีย ออสเตรเลยี และโอเชียเนยี เอเชีย ออสเตรเลยี และโอเชียเนยี โดย เช่น ศูนยก์ ลางการคมนาคม ใช้แหลง่ ข้อมลู ทีห่ ลากหลาย ๔. วิเคราะห์ป๎จจัยทางกายภาพและ  ป๎จจยั ทางกายภาพและสังคมที่มผี ลต่อ สงั คมที่มีผลต่อการเลื่อนไหลของ การเลอื่ นไหลของความคิด เทคโนโลยี ความคิด เทคโนโลยี สินคา้ และ สินคา้ และประชากรในทวปี เอเชีย ประชากรในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย ออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี และโอเชยี เนยี ม.๒ ๑. วเิ คราะห์การก่อเกิดส่งิ แวดล้อมใหม่  การเปลี่ยนแปลงประชากร เศรษฐกจิ ทางสังคม อนั เป็นผลจากการ สงั คม และวัฒนธรรมของทวีปยุโรป เปล่ยี นแปลงทางธรรมชาติและทางสงั คม และแอฟริกา ของทวีปยุโรป และแอฟริกา ๒. ระบแุ นวทางการอนุรกั ษ์  การอนรุ ักษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม สง่ิ แวดลอ้ มในทวปี ยโุ รป และแอฟริกา ในทวีปยโุ รป และแอฟรกิ า

374 ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรแู้ กนกลาง ๓. สารวจ อภปิ รายประเด็นป๎ญหา  ปญ๎ หาเกี่ยวกบั สิ่งแวดลอ้ มทีเ่ กดิ ขึ้นในทวปี เกยี่ วกบั ส่งิ แวดลอ้ มท่ีเกิดขนึ้ ในทวีปยโุ รป ยุโรป และแอฟริกา และแอฟริกา ๔. วเิ คราะห์เหตแุ ละผลกระทบท่ปี ระเทศ  ผลกระทบจากการเปล่ยี นแปลงของ ไทยได้รับจากการเปลย่ี นแปลงของ สิ่งแวดลอ้ มในทวปี ยุโรป และแอฟริกา สิ่งแวดลอ้ มในทวปี ยโุ รป และ ตอ่ ประเทศไทย แอฟริกา ม.๓ ๑. วเิ คราะห์การก่อเกดิ สงิ่ แวดล้อมใหม่  การเปล่ียนแปลงประชากร เศรษฐกจิ ทางสงั คม อนั เปน็ ผลจากการ สังคม และวฒั นธรรมของทวีปอเมรกิ า เปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและ เหนอื และอเมริกาใต้ ทางสงั คมของทวปี อเมรกิ าเหนือและ อเมริกาใต้ ๒. ระบแุ นวทางการอนุรักษ์ทรพั ยากร  ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ มใน ธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมในทวปี ทวีป อเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ อเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ ๓. วิเคาะห์แนวทางการจัดการภยั พิบัติ  ป๎ญหาเก่ยี วกบั สิ่งแวดลอ้ มที่เกดิ ข้นึ ในทวปี และการจดั การทรัพยากรและ อเมริกาเหนอื และอเมริกาใต้ สิ่งแวดลอ้ มในทวปี อเมริกาเหนือและ ทวีปอเมริกาใต้อย่างย่งั ยนื ๔. วิเคราะห์เหตแุ ละผลกระทบตอ่ เนื่อง  ผลกระทบตอ่ เนื่องของส่ิงแวดล้อมในทวีป จากการเปลย่ี นแปลงของสิ่งแวดล้อมใน อเมรกิ าเหนือและอเมริกาใต้ ท่ีส่งผลตอ่ ทวีปอเมริกาเหนอื และอเมริกาใต้ ที่ ประเทศไทย ส่งผลตอ่ ประเทศไทย

375 คาอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระท่ี ๕ ภมู ิศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๑ รายวชิ าภูมิศาสตร์ เวลา ๑๕ ชั่วโมง ................................................................................................ ศกึ ษา สงั เกต เปรียบเทียบ จาแนก บอก อธบิ าย และระบุส่งิ ตา่ ง ๆ รอบตัวทเ่ี กิดข้ึนเองตาม ธรรมชาตแิ ละท่ีมนุษยส์ รา้ งข้ึน โดยใชแ้ ผนผังง่าย ๆ ในการแสดงตาแหน่งของส่งิ ต่าง ๆ ความสัมพันธ์ของ ตาแหน่ง ระยะ ทศิ ของสงิ่ ต่างๆในห้องเรยี น การเปลย่ี นแปลงของสภาพอากาศในรอบวนั ส่ิงตา่ งๆท่ีเกดิ ตาม ธรรมชาติท่ีสง่ ผลต่อความเปน็ อยู่ของมนุษยก์ ารเปลี่ยนแปลงของสง่ิ แวดลอ้ มทอี่ ยู่รอบตัวเพอ่ื ปฏิบัตติ นอยา่ งเหมาะสม ดูแลส่งิ แวดล้อม ทบี่ า้ นและชั้นเรียน เพอ่ื รแู้ ละเข้าใจลกั ษณะทางกายภาพของสงิ่ ตา่ ง ๆ รอบตวั ทเ่ี กดิ ขึน้ เองตามธรรมชาตแิ ละทมี่ นุษย์ สร้างข้ึนตามกระบวนการทางภมู ิศาสตร์ โดยใช้แผนผงั งา่ ย ๆ และดูแลสง่ิ แวดล้อมในชุมชนให้มีจิตสานกึ ใน การอนุรักษ์ สังเกต สอบถาม สมั ภาษณ์ ตรวจผลงานทดสอบ และประเมนิ พฤติกรรมการเรียนรู้ ตัวชว้ี ดั ส ๕.๑ ป.๑/๑ ป.๑/๒ ป.๑/๓ ส ๕.๒ ป.๑/๑ ป.๑/๒ ป.๑/๓

376 โครงสร้างรายวชิ า สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระท่ี ๕ ภูมิศาสตร์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระภมู ศิ าสตร์ ส ๑๑๑๐๑ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๑ เวลา ๑๕ ชวั่ โมง/ปี หน่วยท่ี ชอื่ หนว่ ยการเรียนรู้ มาตรฐานการ สาระการเรียนรู้ เวลา เรยี นร้/ู ตวั ชวี้ ดั (ชวั่ โมง) ๑ สง่ิ ตา่ ง ๆ รอบตัว ส่ิงต่าง ๆ รอบตัว ส ๕.๑ - สิ่งต่างๆรอบตวั ๒ ป.๑/๑ เกิดขน้ึ เองตาม ๒ ๒ ตาแหนง่ ระยะและทิศ ส ๕.๑ ธรรมชาติ ป.๑/๒ - สิ่งตา่ ง ๆ รอบตวั ๓ ที่มนุษยส์ ร้างข้ึน ๓ แผนผัง ส ๕.๑ ตาแหนง่ ระยะและ ป.๑/๓ ทิศ ป.๑/๔ - ตาแหน่ง ระยะ และทศิ ทีอ่ ยู่อาศยั บ้าน เพื่อนบ้าน - ตาแหนง่ ระยะ และทศิ ต้นไม้ ถนน ทุ่งนา ไร่ สวน ที่ราบ ภเู ขา แหล่งน้า แผนผัง - ใช้แผนผังงา่ ย ๆ ในการแสดง ตาแหน่งของสิ่ง ตา่ ง ๆ ใน ห้องเรยี น - การสงั เกตและ บอกการ เปลี่ยนแปลงของ สภาพอากาศใน รอบวัน

377 หน่วยท่ี ช่อื หนว่ ยการเรยี นรู้ มาตรฐานการ สาระการเรียนรู้ เวลา เรยี นรู/้ ตัวชว้ี ดั (ช่ัวโมง) ๔ ภูมิประเทศและ ภูมปิ ระเทศและ ส ๕.๒ ภมู อิ ากาศ ๔ ภมู ิอากาศ ป.๑/๑ - ลกั ษณะภมู ิ ประเทศมผี ลต่อ ๔ ๕ การเปลี่ยนแปลงและ ส ๕.๒ ความเปน็ อยู่ของ ป.๑/๒ มนุษย์ เชน่ ที่อยู่ การอนุรักษส์ ่งิ แวดลอ้ ม ป.๑/๓ อาศยั เคร่ืองแต่ง กายและอาหาร ภมู อิ ากาศมีผลตอ่ ความเป็นอยู่ของ มนุษย์ เช่น ทอี่ ยู่ อาศัย เครื่องแต่ง กายและอาหาร การเปล่ียนแปลง และการอนุรักษ์ ส่ิงแวดล้อม - การเปลยี่ นแปลงของ สิ่ง แวดล้อมทอี่ ยู่ รอบตวั เพ่อื ปฏบิ ตั ิ ตนอย่างเหมาะสม การมสี ่วนรว่ มในการ ดูแลและปรับตวั เข้า กับสิ่งแวดลอ้ ม

378 คาอธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน ส ๑๑๑๐๑ สังคมศึกษา ศาสนาฯ๑ กลุม่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๑ เวลา 65 ช่ัวโมง คาอธิบายรายวิชา สงั เกต ศึกษาคน้ ควา้ รวบรวมขอ้ มูล อภิปราย ความหมาย ความสาคัญ องค์ประกอบเบ้ืองต้นของ ศาสนา ประโยชน์ ประวัติ ศาสดาของศาสนา สรุปใจความสาคัญของคัมภีร์ ความคิดหลักของศาสนา สรุป หลักจริยธรรม การบาเพ็ญประโยชน์ วิธีปฏิบัติ การใช้ภาษาเกี่ยวกับศาสนพิธี พิธีกรรมในวันสาคัญ ฝึก ปฏิบัติการบริหารจิต การเจริญปัญญาเบ้ืองต้น เปรียบเทียบ การทาความดี ปฏิบัติตนตามคาแนะนา รวบรวมข้ันตอน ของศาสนพิธี คุณลักษณะของการเป็นพลเมืองดีในสังคมประชาธิปไตยมีความรับผิดชอบ ความซ่อื สัตย์ ความกล้าหาญ ความเสยี สละ การเคารพสิทธิและหน้าท่ี วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถ่ิน การ แก้ปัญหาความขัดแย้งในครอบครัว กฎ กติกา ความหมาย ความสาคัญของรัฐธรรมนูญ ประโยชน์ของ รายรับ-รายจ่าย ต้นทุนผลประโยชน์ที่ได้รับทรัพยากรในท้องถ่ิน ระบบเศรษฐกิจพอเพียง อาชีพของ ครอบครวั และชุมชน การซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าและบรกิ าร ในชีวติ ประจาวนั ลกั ษณะทางกายภาพของ บ้าน โรงเรียน และชุมชน องค์ประกอบของ แผนผัง การเขียนแผนที่เบ้ืองต้นอย่างง่าย ทรัพยากรธรรมชาติ การพ่ึงพาอาศัยซึ่งกันและกัน ผลเสียการทาลายทรัพยากรธรรมชาติ ส่ิงแวดล้อม ทางสังคม การสร้างสรรค์ สิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติ และทางสังคม โดยใช้ กระบวนการทางสงั คม กระบวนการสืบคน้ กระบวนการกลุม่ และกระบวนการแกป้ ัญหา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัติในการดาเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดาเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลก สามารถนาความรู้ไปใช้ให้เกิด ประโยชน์โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจาวันได้อย่าง ถกู ตอ้ งเหมาะสม มาตรฐาน/ตวั ชีว้ ดั ส ๑.๑ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ , ป.๑/๔ ส ๑.๒ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ ส ๒.๑ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ ส ๒.๒ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ ส ๓.๑ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ ส ๓.๒ ป.๑/๑ ส ๕.๑ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ , ป.๑/๔ , ป.๑/๕ ส ๕.๒ ป.๑/๑ , ป.๑/๒ , ป.๑/๓ รวม ๘ มาตรฐาน ๒๔ ตัวชี้วัด

379 คาอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน ส ๑๑๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ กลุ่มสาระการเรยี นร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๑ เวลา 40 ชั่วโมง คาอธบิ ายรายวิชา ศึกษาและใช้ปฏิทินในการบอกวัน เดือน ปี ที่ใช้ในชีวิตประจาวัน ซึ่งมีทั้งระบบสุริยคติและ จันทรคติ คาที่แสดงช่วงเวลาเพื่อใช้เล่าเหตุการณ์ป๎จจุบัน วันนี้ เดือนนี้ ตอนเช้า ตอนกลางวัน ตอนเย็น ตอนค่า และเรียงลาดับเหตุการณ์ในชีวิตประจาวันตามวันเวลาท่ีเกิดขึ้น โดยใช้ทักษะการสังเกต การบอก เล่า การเชื่อมโยง เพื่อให้สามารถใช้เวลาตามปฏิทินแสดงเหตุการณ์ในป๎จจุบันและใช้คาแสดงช่วงเวลา เรียงลาดับเหตกุ ารณ์ทเ่ี กิดขึน้ ได้ รวู้ ิธีสบื คน้ ประวัตคิ วามเป็นมาของตนเองและครอบครวั อยา่ งง่ายๆโดยสอบถามผู้เก่ียวข้องและการ บอกเล่าเรือ่ งราวท่ีสบื คน้ ได้ โดยใชท้ กั ษะการสอบถาม การรวบรวมข้อมูล การสรุปความ การเล่าเรื่อง เพื่อ ฝึกทักษะพ้ืนฐานของวิธีการทางประวัติศาสตร์ในการสืบค้นเร่ืองราวจากแหล่งข้อมูล(เช่นบุคคล)และบอก เล่า ข้อเท็จจรงิ ที่ค้นพบได้อย่างนา่ สนใจ ศึกษาการเปล่ียนแปลงของสภาพแวดล้อมสิ่งของเครื่องใช้หรือการดาเนินชีวิตของตนเองในสมัย ป๎จจุบนั กบั สมยั ของพ่อแม่ ปุูย่า ตายายท่ีเป็นรูปธรรมและใกล้ตัวผู้เรียน เตารีด (การรีดผ้าด้วยเตาถ่านกับ เตาไฟฟูา) หม้อหุงข้าว (การหุงข้าวที่เช็ดน้าด้วยฟืนหรือถ่านกับหม้อหุงข้าวไฟฟูา) เกวียนกับรถยนต์ (การ เดินทาง) ถนน บ้านเรือน การใช้ควายไถนากับรถไถนา รวมทั้งเหตุการณ์สาคัญของครอบครัวท่ีเกิดขึ้นใน อดีตทมี่ ีผลกระทบตอ่ ตนเองในปจ๎ จุบัน ( การยา้ ยบ้าน การย้ายโรงเรียน การเลื่อนช้ันเรียน การได้รับรางวัล การสูญเสียบุคคลสาคัญของครอบครัว) โดยใช้ทักษะการสังเกต การใช้เหตุผล การเปรียบเทียบ การ แยกแยะ การยกตัวอย่าง และการบอกเล่า เพอ่ื ใหเ้ ขา้ ใจการเปล่ียนแปลงตามกาลเวลาและความสาคัญของ อดีตท่ีมตี อ่ ป๎จจบุ ันและอนาคต สามารถปรบั ตัวให้เขา้ กบั วิถชี วี ติ ป๎จจุบันได้อยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ศึกษาความหมายและความสาคัญของสัญลักษณ์ของชาติไทย ได้แก่ ธงชาติ เพลงชาติ เพลง สรรเสริญพระบารมี ภาษาไทย อักษรไทย มารยาทไทย อาหารไทย การแต่งกายแบบไทย วัฒนธรรมและ ขนบธรรมเนียมประเพณีไทย และการปฏิบัติตนได้ถูกต้องตามกาลเทศะ รวมทั้งรู้จักสถานที่สาคัญซ่ึงเป็น แหล่งวัฒนธรรมในชุมชน ศาสนสถาน ตลาด พิพิธภัณฑ์ และสิ่งท่ีเป็นความภาคภูมิใจในท้องถิ่น ที่ใกล้ตัว ผเู้ รยี นและเห็นเปน็ รูปธรรม โดยใช้ทักษะการสังเกต การแสดงความคิดเห็นอย่างมีเหตุผล การอธิบาย การ ปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง เพ่ือก่อให้เกิดความรักและความภาคภูมิใจในความเป็นไทย ท้องถ่ิน และ ประเทศชาติ ภูมิใจในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ ตระหนักและเห็นคุณค่าท่ีจะธารงรักษา และสบื ทอดตอ่ ไป มาตรฐานการเรียนรู้/ระดบั ชนั้ /ตัวชี้วดั ส ๔.๑ ป ๑/๑ , ป ๑/๒ , ป ๑/๓ ส ๔.๒ ป ๑/๑ ,ป ๑/๒ ส ๔.๓ ป ๑/๑ , ป ๑/๒ , ป ๑/๓ รวม ๓ มาตรฐาน ๘ ตัวช้ีวัด

380 ส ๑๑2๓๑ หนา้ ทีพ่ ลเมือง คาอธบิ ายรายวชิ าเพิ่มเตมิ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ ๑ กลุ่มสาระการเรียนรูส้ งั คมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม เวลา 40 ช่วั โมง คาอธิบายรายวชิ า ปฏบิ ัติตนเปน็ ผู้มีมารยาทไทยในเร่ืองการแสดงความเคารพการรับประทานอาหารการทักทายด้วย วาจาและยิ้มแสดงออกถงึ ความกตัญํกู ตเวทีตอ่ พ่อแม่และญาติผู้ใหญ่เห็นความสาคัญของภาษาไทยปฏิบัติ ตนเปน็ ผมู้ ีวินยั ในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ีและ ยอมรับผลทเี่ กดิ จากการกระทาของตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมเก่ียวกับชาติศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเรื่องการออมและการประหยัดหลักการทรงงานในเร่ืองการประหยัดความเรียบง่ายได้ประโยชน์สูงสุด ความซื่อสัตย์สุจริตและจริงใจต่อกันและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเร่ืองความซ่อื สัตย์สุจรติ ขยันหมน่ั เพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลท่ีเกิดจากการ กระทาของตนเอง ปฏิบัติตนตามขอ้ ตกลงกตกิ าและหน้าทท่ี ตี่ อ้ งปฏิบัติในห้องเรียนในเรื่องการรักษาความสะอาดการ รักษาของใช้ร่วมกันและการส่งงานปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีในฐานะสมาชิกท่ีดีของครอบครัวและ ห้องเรียนในเรื่องการเชื่อฟ๎งคาส่ังสอนของพ่อแม่ญาติผู้ใหญ่และครูปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเร่ือง ความซอ่ื สัตยส์ ุจริตขยันหมั่นเพียรอดทนใฝุหาความรู้ต้ังใจปฏิบัติหน้าท่ีและยอมรับผลท่ีเกิดจากการกระทา ของตนเอง ยอมรบั ความเหมือนและความแตกต่างของตนเองและผู้อื่นในเร่ืองเช้ือชาติภาษาเพศสุขภาพความ พิการความสามารถถ่ินกาเนิดฯลฯยกตัวอย่างความขัดแย้งในห้องเรียนในกรณีความคิดเห็นไม่ตรงกันการ ละเมิดสิทธิของผู้อ่ืนและเสนอวิธีการแก้ป๎ญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความ ซอื่ สัตย์สุจริตอดทนและยอมรับผลท่ีเกิดจากการกระทาของตนเองโดยใช้กระบวนการคิดกระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบตั ิกระบวนการเผชิญสถานการณ์และกระบวนการแกป้ ๎ญหา เพอื่ ให้ผู้เรียนมลี ักษณะที่ดีของคนไทยภาคภมู ิใจและรักษาไว้ซ่ึงความเป็นไทยแสดงออกถึงความรัก ชาติยึดมั่นในศาสนาเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ดาเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่าง สันติสามารถจดั การความขดั แย้งดว้ ยสันตวิ ธิ แี ละมวี นิ ยั ในตนเอง ผลการเรยี นรู้ ๑. ปฏิบัตติ นเปน็ ผมู้ มี ารยาทไทย ๒. แสดงออกถงึ ความกตญั ํกู ตเวทตี อ่ บุคคลในครอบครัว ๓. เหน็ ความสาคัญของภาษาไทย ๔. เข้าร่วมกจิ กรรมเกีย่ วกบั ชาติศาสนาและสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์ ๕. ปฏิบตั ติ นตามพระบรมราโชวาทหลักการทรงงานและหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ๖. ปฏิบตั ติ นตามขอ้ ตกลงกติกาและหน้าทท่ี ่ีตอ้ งปฏบิ ัติในหอ้ งเรยี น ๗. ปฏบิ ตั ติ นตามบทบาทหน้าทใี่ นฐานะสมาชิกท่ดี ขี องครอบครวั และห้องเรยี น ๘. ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างของตนเองและผู้อ่ืน ๙. ยกตวั อย่างความขดั แยง้ ในหอ้ งเรยี นและเสนอวธิ ีการแกป้ ญ๎ หาโดยสนั ติวธิ ี ๑๐. ปฏิบตั ิตนเปน็ ผู้มีวนิ ัยในตนเอง

381 รวมทั้งหมด ๑๐ ผลการเรียนรู้ คาอธบิ ายรายวชิ าพนื้ ฐาน กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม ส ๑๒๑๐๑ สงั คมศึกษา ศาสนาฯ เวลา 80 ช่ัวโมง ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๒ คาอธบิ ายรายวชิ า สงั เกต ศกึ ษาค้นคว้า การรวบรวมข้อมูล อภิปราย ความหมาย ความสาคัญ องค์ประกอบเบ้ืองต้น ของศาสนา ประวัติศาสนา ศาสดาของศาสนา คัมภีร์ และการใช้ภาษาของศาสนา รวบรวมหลักจริยธรรม การบาเพ็ญประโยชน์ต่อครอบครัว โรงเรียน และชุมชน หลักปฏิบัติการอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข ศาสนพิธี และพิธีกรรมในวันสาคัญของศาสนา การบริหารจิต การเจริญป๎ญญาเบ้ืองต้น การทาความดีของบุคคลใน ครอบครัว และโรงเรียน การปฏิบัติตนตามคาแนะนาเกี่ยวกับศีลธรรม จริยธรรม ค่านิยมที่ดีงาม การเป็น พลเมืองดี ในสังคมประชาธิปไตย การยอมรับ การเคารพสิทธิ และหน้าที่ของตนเอง เป็นสมาชิกที่ดีของ ครอบครัว สิทธิของบุคคลที่พึงได้รับการคุ้มครอง การขัดเกลาของสังคม ค่านิยม ความเชื่อ ประเพณี วัฒนธรรม และภูมิป๎ญญาของท้องถิ่น ความสัมพันธ์ของสมาชิกในครอบครัว บทบาทหน้าท่ีของตนเอง การแก้ป๎ญหาความขัดแย้ง ข้อตกลง กฎ กติกา ระเบียบในโรงเรียน ความหมาย และความสาคัญของ รัฐธรรมนูญ ประโยชน์ของรายรับ–รายจ่ายของครอบครัว ตัดสินใจเลือกอย่างเหมาะสม เศรษฐกิจพอเพียง อาชีพของชุมชน การซื้อขาย แลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ ประโยชน์ของธนาคาร ภาษีที่เกี่ยวข้องใน ชีวิตประจาวันลักษณะทางกายภาพ องค์ประกอบของแผนผังแผนที่ ตาแหน่ง ระยะทิศทาง ทรพั ยากรธรรมชาติรู้คุณค่าของธรรมชาติ การสร้างสรรค์ส่ิงแวดล้อมทางสังคม การเปรียบเทียบประชากร กับสิ่งแวดล้อม การฝึกสังเกตสิ่งต่างๆรอบตัว โดยใช้กระบวนการสังคม กระบวนการสืบค้น กระบวนการ กลมุ่ กระบวนการแก้ปญ๎ หา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัติในการดาเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์ มีวินัย ใฝุเรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดาเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลกสามารถนาความรู้ไปใช้ให้เกิด ประโยชนโ์ ดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจาวันได้อย่าง ถูกต้องเหมาะสม มาตรฐาน/ตวั ชี้วัด ส ๑.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔, ป.๒/๕, ป.๒/๖, ป.๒/๗ ส ๑.๒ ป.๒/๑, ป.๒/๒ ส ๒.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔ ส ๒.๒ ป.๒/๑, ป.๒/๒ ส ๓.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔ ส ๓.๒ ป.๒/๑, ป.๒/๒ ส ๕.๑ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓ ส ๕.๒ ป.๒/๑, ป.๒/๒, ป.๒/๓, ป.๒/๔ รวม ๘ มาตรฐาน ๒๘ ตัวชีว้ ัด

382 ส ๑๒๑๐๒ ประวัติศาสตร์ คาอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี ๒ กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม เวลา 40 ชั่วโมง คาอธบิ ายรายวิชา รู้จักวันเวลาตามระบบสุริยคติและจันทรคติที่ปรากฏในปฏิทินที่แสดงเหตุการณ์สาคัญในอดีตและ ป๎จจุบัน รวมท้ัง การใช้คาที่แสดงช่วงเวลาในอดีต ป๎จจุบัน และอนาคต วันนี้ เม่ือวานน้ี พรุ่งนี้, เดือนนี้ เดือนก่อน เดือนหน้า, ปีน้ี ปีก่อน ปีหน้า ในการอธิบายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น โดยใช้ทักษะการสังเกต การ สอบถาม เชื่อมโยง เรียงลาดับ การเล่าเรื่อง การรวบรวมข้อมูล การอธิบาย เพ่ือให้สามารถใช้วันเวลา เรยี งลาดับเหตุการณ์สาคัญได้ถูกต้อง ว่าเหตกุ ารณ์ใดเกดิ ก่อน เหตกุ ารณใ์ ดเกิดหลงั รู้วิธีสืบค้นเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนในครอบครัวโดยใช้หลักฐานที่เก่ียวข้อง ได้แก่ ภาพถ่าย สูติบัตร ทะเบียนบา้ น เคร่ืองมือเคร่ืองใช้ มาอธิบายเร่ืองราวต่าง ๆ และวิธีสืบค้นข้อมูลในชุมชนอย่างง่าย ๆ ใน เร่ืองเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิตของคนในชุมชนในด้านต่างๆ จากอดีตถึงป๎จจุบัน ทางด้านการ ประกอบอาชีพ การแต่งกาย การสื่อสาร ขนบธรรมเนียมประเพณีในชุมชน เข้าใจสาเหตุและผลกระทบ ของการเปลี่ยนแปลงทีม่ ีตอ่ วถิ ีชีวิตของคนในชุมชน สามารถเรียงลาดบั เหตุการณ์ทีส่ ืบค้นได้โดยใช้เส้นเวลา ฝึกทักษะการสอบถาม การสังเกต การวิเคราะห์ การอธิบายอย่างมีเหตุมีผล ทาผังความคิดและการจัด นทิ รรศการ เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจวิธกี ารทางประวัติศาสตรใ์ น เรือ่ งเก่ยี วกบั การใช้หลกั ฐานทางประวัติศาสตร์สืบค้น เรื่องราวในอดตี และเขา้ ใจการเปลี่ยนแปลงท่ีเกิดข้ึนตามกาลเวลา อย่างต่อเนื่อง มีความเข้าใจชุมชนท่ีมี ความแตกต่างและสามารถปรับตัวอยใู่ นชวี ติ ประจาวนั ได้อย่างมีประสทิ ธิภาพ ศึกษา สืบค้นประวัติและผลงานของบุคคลท่ีทาประโยชน์ต่อท้องถิ่นหรือประเทศชาติ ในด้านการ สร้างสรรค์วัฒนธรรม /การสร้างความเจริญรุ่งเรืองและความมั่นคงโดยสังเขป รวมทั้งวัฒนธรรมไทย ประเพณีไทย และภูมิป๎ญญาไทยที่ภาคภูมิใจและควรอนุรักษ์ไว้ การทาความเคารพแบบไทย ประเพณี ไทย ศิลปะไทย ดนตรีไทย โดยใช้ทักษะการสืบค้นการสังเกต การอ่าน การรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ การใช้เหตุผล การอธิบาย และการนาเสนอ เพื่อให้เห็นคุณค่าและแบบอย่างการกระทาความดีของบรรพ บุรุษท่ีได้สร้างประโยชน์ให้ท้องถิ่นและประเทศ เกิดความรัก และความภาคภูมิใจในความเป็นไทย วัฒนธรรมไทย ภมู ิป๎ญญาไทย และธารงความเป็นไทย มาตรฐานการเรียนร้/ู ระดบั ช้ัน/ตวั ชี้วัด ส ๔.๑ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ ส ๔.๒ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ ส ๔.๓ ป ๒/๑ , ป ๒/๒ รวม ๓ มาตรฐาน ๖ ตัวชวี้ ัด

383 ส ๑2232 หน้าที่พลเมือง คาอธิบายรายวิชาเพิ่มเตมิ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๒ กล่มุ สาระการเรยี นรูส้ งั คมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม เวลา 40 ชัว่ โมง คาอธบิ ายรายวชิ า ปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในเร่ืองการพูดด้วยถ้อยคาไพเราะและการมีกิริยาสุภาพอ่อนน้อม แสดงออกถึงความกตัญํูกตเวทีต่อบุคคลในโรงเรียนเห็นประโยชน์ของการแต่งกายด้วยผ้าไทยปฏิบัติตน เป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ีและ ยอมรับผลทเี่ กิดจากการกระทาของตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับชาติศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเร่ืองความขยันและความอดทนหลักการทรงงานในเรื่องการพึ่งตนเองและรู้รักสามัคคีและหลั กปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซ่ือสัตย์สุจริตขยันหมั่นเพียรอดทนใฝุหา ความรตู้ ัง้ ใจปฏบิ ตั หิ น้าทีแ่ ละยอมรับผลทเ่ี กิดจากการกระทาของตนเอง ปฏิบัติตนตามกฎระเบียบและหน้าที่ท่ีต้องปฏิบัติในโรงเรียนในเร่ืองการแต่งกายการเข้าแถวกา ร ดูแลพื้นท่ีที่ได้รับมอบหมายปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีในฐานะสมาชิกที่ดีของห้องเรียนและโรงเรียนใน เรื่องการเป็นผู้นาและการเป็นสมาชิกที่ดีหน้าที่และความรับผิดชอบปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่อง ความซอื่ สตั ยส์ ุจริตขยนั หม่ันเพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ีและยอมรับผลท่ีเกิดจากการกระทา ของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกต่างของตนเองและผู้อ่ืนในเร่ืองเช้ือชาติภาษาเพศสุขภาพความพิการ ความสามารถถน่ิ กาเนิดฯลฯยกตัวอยา่ งความขัดแย้งในโรงเรียนในกรณีหน้าที่และความรับผิดชอบและการ ใช้ของส่วนรวมและเสนอวิธีการแก้ป๎ญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซ่ือสัตย์ สุจริตอดทนและยอมรับผลที่เกิดจากการกระทาของตนเองโดยใช้กระบวนการคิดกระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบตั ิกระบวนการเผชญิ สถานการณแ์ ละกระบวนการแก้ปญ๎ หา เพอื่ ใหผ้ ้เู รยี นมลี ักษณะที่ดขี องคนไทยภาคภมู ิใจและรักษาไว้ซ่ึงความเป็นไทยแสดงออกถึงความรัก ชาติยึดมั่นในศาสนาเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ดาเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่าง สนั ตสิ ามารถจัดการความขดั แยง้ ด้วยสนั ตวิ ิธแี ละมวี นิ ัยในตนเอง ผลการเรยี นรู้ ๑. ปฏบิ ตั ติ นเป็นผมู้ ีมารยาทไทย ๒. แสดงออกถึงความกตัญํูกตเวทตี ่อบุคคลในโรงเรยี น ๓. เห็นประโยชน์ของการแต่งกายดว้ ยผ้าไทย ๔. เขา้ ร่วมกิจกรรมเก่ียวกับชาตศิ าสนาและสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ ๕. ปฏิบัตติ นตามพระบรมราโชวาทหลักการทรงงานและหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ๖. ปฏิบัติตนตามกฎระเบยี บและหนา้ ที่ที่ต้องปฏบิ ตั ิในโรงเรยี น ๗. ปฏบิ ัติตนตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชิกทีด่ ขี องห้องเรยี นและโรงเรียน ๘. ยอมรบั ความเหมือนและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อ่ืน ๙. ยกตัวอยา่ งความขัดแยง้ ในโรงเรยี นและเสนอวิธีการแกป้ ๎ญหาโดยสันติวิธี ๑๐. ปฏบิ ตั ติ นเป็นผูม้ วี ินัยในตนเอง รวมทัง้ หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

384 คาอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน ส ๑๓๑๐๑ สังคมศกึ ษา ศาสนาฯ กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ เวลา 80 ช่วั โมง คาอธบิ ายรายวชิ า สงั เกต ศึกษาคน้ คว้า รวบรวมข้อมูล อภิปราย แสดงความคิดเหน็ สรุปใจความสาคญั ความหมาย ความสาคญั องค์ประกอบของศาสนา ประโยชน์ ประวตั ิศาสดาของศาสนา ภาษา ท่ีใช้ในคัมภีร์ของศาสนา ที่ตนนับถือ หลักจริยธรรมในการพัฒนาตน การบาเพ็ญประโยชน์ต่อครอบครัว โรงเรียน วิธีปฏิบัติ เกย่ี วกับ ศาสนพธิ ี พธิ ีกรรมในวนั สาคัญของศาสนา การบริหารจติ การเจริญป๎ญญา สติ สัมปชัญญะ ความ ราลึกได้ ความรตู้ ัว ช่ืนชมการทาความดขี องบุคคลในครอบครัว และโรงเรียน ศีลธรรม จริยธรรม ค่านิยม ท่ีดีงาม การเป็นพลเมืองดีในสังคม ประชาธิปไตย การเคารพสิทธิและหน้าที่ของ ตนเอง บทบาทสิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ สถานภาพ สิทธิของบุคคลที่พึงได้รับการคุ้มครอง การขัดเกลาของสังคม ค่านิยม ความ เช่ือ ประเพณี การอนุรักษ์วัฒนธรรม และภูมิป๎ญญา ของท้องถิ่น การสร้างความดี การแก้ป๎ญหาความ ขดั แยง้ กฎ กติกา ระเบยี บในชมุ ชน ความสาคัญของกฎหมายรัฐธรรมนูญ รายรับ–รายจ่าย ผลประโยชน์ ที่ผู้บริโภคได้รับการตัดสินใจเลือกอย่างเหมาะสม ระบบเศรษฐกิจพอเพียง อาชีพในชุมชนการ แลกเปลีย่ น สินค้าและบรกิ ารความสาคญั ของธนาคาร ภาษีท่ีเกีย่ วข้องในชีวิตประจาวนั องค์ประกอบทาง กายภาพ ลักษณะ ความเก่ียวข้องแผนผัง แผนที่ ตาแหน่ง ระยะทิศทาง เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ ทรพั ยากรธรรมชาติ การพึ่งพาอาศัยกนั ส่งิ แวดล้อมทางสังคม การอนุรักษ์ การใช้พลังงาน การดูแลรักษา สิ่งแวดล้อม การรู้จักสังเกตส่ิงต่างๆรอบตัว โดยใช้กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการกลุม่ กระบวนการเผชิญสถานการณ์และแกป้ ญ๎ หา เพ่อื ให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัติในการดาเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มีวินัย ใฝุเรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดาเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลกสามารถนาความรู้ไปใช้ให้เกิด ประโยชนโ์ ดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจาวันได้อย่าง ถกู ต้องเหมาะสม มาตรฐาน/ตวั ช้วี ดั ส ๑.๑ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ , ป.๓/๔ , ป.๓/๕ , ป.๓/๖ , ป.๓/๗ ส ๑.๒ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ ส ๒.๑ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ , ป.๓/๔ ส ๒.๒ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ ส ๓.๑ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ ส ๓.๒ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ ส ๕.๑ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ ส ๕.๒ ป.๓/๑ , ป.๓/๒ , ป.๓/๓ , ป.๓/๔ , ป.๓/๕, ป.๓/๖ รวม ๘ มาตรฐาน ๓๑ ตวั ช้วี ัด

385 ส ๑๓๑๐๒ ประวตั ิศาสตร์ คาอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เวลา 40 ชั่วโมง คาอธบิ ายรายวิชา ศึกษาความหมายและท่ีมาของศักราชท่ีปรากฏในปฏิทิน ได้แก่ พุทธศักราช คริสต์ศักราช (ถ้าเป็นชาวมุสลิมใหศ้ ึกษาฮิจเราะหศ์ ักราชด้วย) วธิ กี ารเทยี บคริสตศ์ กั ราชกบั พุทธศักราช และใช้ศักราชใน การบนั ทึกเหตกุ ารณส์ าคญั ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั ตนเองและครอบครัวปีเกิดของผู้เรียน เหตุการณ์สาคัญของตนเอง และครอบครัว โดยใช้ทักษะการเปรียบเทียบ การคานวณ การเช่ือมโยง การอธิบาย เพ่ือให้มีพื้นฐานใน การศึกษาเอกสารท่ีแสดงเหตุการณ์ตามกาลเวลา สามารถเรียง ลาดับเหตุการณ์ได้ถูกต้อง ว่าเหตุการณ์ใด เกิดก่อน เหตุการณ์ใดเกิดหลังอนั เป็นทกั ษะท่จี าเป็นในการศกึ ษาประวัติศาสตร์ รู้วิธีสืบค้นเหตุการณ์สาคัญของโรงเรียนและชุมชนโดยใช้หลักฐานและแหล่งข้อมูลท่ีเกี่ยวข้อง รูปภาพ แผนผังโรงเรียน แผนที่ชุมชน ห้องสมุดโรงเรียน แหล่งโบราณคดี – ประวัติศาสตร์ในท้องถ่ิน สามารถใช้เส้นเวลา (Timeline) ลาดับเหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้นในโรงเรียนและชุมชน โดยใช้ทักษะการสารวจ การสังเกต การสอบถาม การอ่าน การฟง๎ การเลา่ เรอ่ื ง การสรปุ ความ เพ่ือฝกึ ทักษะพ้ืนฐานของวิธีการ ทางประวัติศาสตร์ในการสืบคน้ เร่ืองราวรอบตัวอย่างง่าย ๆ โดยการใช้หลักฐานและแหล่งข้อมูลท่ีเกี่ยวข้อง สามารถนาเสนอเรื่องราวทค่ี ้นพบได้ตามลาดบั เวลา ศึกษาปจ๎ จยั ทม่ี ีอทิ ธพิ ลตอ่ การตั้งถน่ิ ฐานและพฒั นาการของชมุ ชน ป๎จจยั ท่ที าให้เกิดวัฒนธรรมและ ประเพณีในชุมชน ซึ่งประกอบด้วย ป๎จจัยทางภูมิศาสตร์( ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ทรัพยากร) และป๎จจัย ทางสังคม (ความเจริญทางเทคโนโลยี เชื้อชาติ ศาสนา ความเช่อื การคมนาคม ความปลอดภัย ) ศึกษาและ เปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่าง ของขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมของชุมชนตนเอง และชุมชนใกล้เคียง ในเร่ืองความเช่ือและการนับถือศาสนา อาหาร ภาษาถ่ิน การแต่งกาย โดยใช้ทักษะ การอ่าน การสอบถาม การสังเกต การสารวจ การฟ๎ง การสรุปความ เพื่อให้เกิดความเข้าใจและภูมิใจใน ชุมชนของตนเอง ยอมรับความแตกต่างทางวัฒนธรรม เข้าใจพัฒนาการของชุมชน สามารถดาเนินชีวิตอยู่ ร่วมกันในสงั คมไดอ้ ย่างสนั ตสิ ุข รว่ มอนุรกั ษ์สบื สานขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมไทย ศึกษาพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ โดยสังเขปของพระมหากษัตริย์ผู้สถาปนาอาณาจักร สโุ ขทัย อยธุ ยา ธนบรุ ี และรัตนโกสินทร์ ตามลาดบั ได้แก่ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สมเด็จพระรามาธิบดีท่ี ๑ (พระเจ้าอู่ทอง) สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟูาจุฬาโลกมหาราช ศกึ ษาพระราชประวตั แิ ละพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าหัวอยู่ภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จ พระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถโดยสังเขป และศึกษาวีรกรรมของบรรพบุรุษไทยท่ีมีส่วนปกปูอง ประเทศชาติ ได้แก่ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทา้ วเทพกระษตั รี – ท้าวศรสี นุ ทร ชาวบ้านบางระจัน พระ ยาพิชัยดาบหัก ท้าวสุรนารี เป็นต้น โดยใช้ทักษะการอ่าน และสอบถาม การฟ๎ง การสรุปความ การเขียน การเล่าเร่อื ง เพอ่ื ให้เขา้ ใจความเป็นมาของชาตไิ ทย เกิดความรกั ความภมู ใิ จและเห็นแบบอย่างการเสียสละ เพอ่ื ชาติ และธารงความเปน็ ไทย

386 มาตรฐานการเรียนรู/้ ระดบั ช้ัน/ตัวชี้วดั ส ๔.๑ ป ๓/๑, ป ๓/๒, ป ๓/๓ ส ๔.๒ ป ๓/๑, ป ๓/๒ ส ๔.๓ ป ๓/๑, ป ๓/๒, ป ๓/๓ รวม ๓ มาตรฐาน ๘ ตัวช้ีวดั

387 คาอธบิ ายรายวชิ าเพ่ิมเติม ส ๑3233 หนา้ ทพ่ี ลเมือง กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปที ่ี ๓ เวลา 40 ช่ัวโมง คาอธบิ ายรายวชิ า ปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในเร่ืองการต้อนรับผู้มาเยือนและการปฏิบัติตนตามกาลเทศะ แสดงออกถึงความกตัญํูกตเวทีต่อบุคคลในชุมชนเห็นคุณค่าของภูมิป๎ญญาท้องถ่ิน ในเรื่องต่างๆปฏิบัติตน เป็นผู้มีวินัยในตนเองในเร่ืองความซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทนและยอมรับผลที่เกิดจากการกระทา ของตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมเก่ียวกับชาติศาสนาและสถาบันพระมหากษัตริย์ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเรื่องความซื่อสัตย์และความเสียสละหลักการทรงงานในเรื่องการมีส่วนร่วมและความเพียรและหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเร่ืองความซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ั นเพียร อดทนใฝหุ าความรู้ต้ังใจปฏิบัติหนา้ ท่แี ละยอมรบั ผลทีเ่ กิดจากการกระทาของตนเอง ปฏิบัติตนตามข้อตกลงกติกากฎระเบียบและหน้าที่ท่ีต้องปฏิบัติในห้องเรียนและโรงเรียนในเร่ือง การใช้และการดูแลรักษาส่ิงของเคร่ืองใช้และสถานที่ของส่วนรวมปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีในฐาน ะ สมาชกิ ที่ดีของห้องเรยี นและโรงเรยี นในเร่อื งการใชส้ ทิ ธิและหนา้ ทแ่ี ละการใชเ้ สรภี าพอย่างรับผิดชอบมีส่วน ร่วมในกิจกรรมต่างๆของห้องเรียนและโรงเรียนปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเร่ืองความซ่ือสัตย์สุจริต ขยนั หมน่ั เพียรอดทนใฝหุ าความรตู้ งั้ ใจปฏิบตั หิ น้าทแ่ี ละยอมรับผลทเี่ กิดจากการกระทาของตนเอง ยอมรับความเหมอื นและความแตกต่างระหว่างบุคคลในเร่ืองเช้ือชาติภาษาเพศสุขภาพความพิการ ความสามารถถิ่นกาเนิดสถานะของบุคคลฯลฯอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่างสันติและพ่ึงพาซ่ึงกันและกันด้วยการไม่ รังแกไม่ทาร้ายไม่ล้อเลียนช่วยเหลือซ่ึงกันและกันและแบ่งป๎นยกตัวอย่างความขัดแย้งในชุมชนในกรณีการ ใช้สาธารณสมบัติและการรักษาสิ่งแวดล้อมและเสนอวิธีการป๎ญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยใน ตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริตอดทนและยอมรับผลที่เกิดจากการกระทาของตนเองโดยใช้กระบวนการ คดิ กระบวนการกล่มุ กระบวนการปฏบิ ัตกิ ระบวนการเผชญิ สถานการณแ์ ละกระบวนการแก้ป๎ญหา เพื่อใหผ้ เู้ รยี นมีลกั ษณะทีด่ ีของคนไทยภาคภูมิใจและรักษาไวซ้ ึ่งความเป็นไทยแสดงออกถึงความรัก ชาติยึดมั่นในศาสนาเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ดาเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่าง สันติสามารถจัดการความขดั แย้งดว้ ยสันตวิ ิธีและมีวินัยในตนเอง ผลการเรยี นรู้ ๑. ปฏิบัตติ นเปน็ ผ้มู ีมารยาทไทย ๒. แสดงออกถึงความกตัญํกู ตเวทีตอ่ บคุ คลในชมุ ชน ๓. เหน็ คุณคา่ ของภูมปิ ๎ญญาทอ้ งถิน่ ๔. เข้ารว่ มกิจกรรมเก่ียวกับชาตศิ าสนาและสถาบนั พระมหากษตั ริย์ ๕. ปฏิบัตติ นตามพระบรมราโชวาทหลกั การทรงงานและหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ๖. ปฏิบัติตนตามขอ้ ตกลงกตกิ ากฎระเบยี บและหนา้ ท่ีที่ต้องปฏบิ ัตใิ นห้องเรยี นและโรงเรยี น ๗. ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าทแี่ ละมีสว่ นร่วมในกิจกรรมตา่ งๆของหอ้ งเรยี นและโรงเรียน ๘. ยอมรบั และอยู่ร่วมกบั ผอู้ ่ืนอยา่ งสนั ติ ๙. ยกตัวอย่างความขดั แย้งในชมุ ชนและเสนอวธิ กี ารแกป้ ๎ญหาโดยสันตวิ ิธี ๑๐. ปฏิบัติตนเปน็ ผมู้ วี นิ ยั ในตนเอง รวมทงั้ หมด ๑๐ ผลการเรียนรู้

388 คาอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สาระท่ี ๕ภมู ศิ าสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี ๔ รายวชิ าภูมิศาสตร์ เวลา 15 ชั่วโมง ................................................................................................ ศึกษา สงั เกต สืบค้น อธิบาย วิเคราะห์ ระบุ และนาเสนอ ขอ้ มลู ลกั ษณะทางกายภาพของจังหวดั บุรรี ัมย์ แหลง่ ทรัพยากรและสถานท่สี าคญั ลักษณะทางกายภาพทสี่ ่งผลต่อแหลง่ ทรพั ยากรและสถานท่ี สาคัญในจังหวดั บรุ รี ัมย์ ดว้ ยแผนที่ และรปู ถ่าย สงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพท่ีส่งผลต่อการดาเนนิ ชีวิตองคนใน จังหวัด การเปล่ียนแปลงสิง่ แวดลอ้ มในจงั หวัด ผลทเ่ี กิดจากการเปลี่ยนแปลงนนั้ และแนวทางการจดั การ ส่ิงแวดล้อมในจงั หวดั เพอื่ รู้และเขา้ ใจลกั ษณะทางกายภาพการเปลี่ยนแปลงสงิ่ แวดล้อมแหลง่ ทรัพยากรและสถานที่ สาคัญของจังหวดั บรุ รี มั ย์ใชเ้ ครอื่ งมือทางภูมิศาสตรไ์ ด้และอนุรกั ษส์ ิ่งแวดล้อมดว้ ยจิตสานึกที่ดี สงั เกต สอบถาม สมั ภาษณ์ ตรวจผลงานและทดสอบ และประเมนิ พฤติกรรมการเรยี นรู้ ตัวชี้วัด ส ๕.๑ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ส ๕.๒ ป.๔/๑ ป.๔/๒ ป.๔/๓

389 โครงสรา้ งรายวิชา สังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระท่ี ๕ ภมู ศิ าสตร์ กลุม่ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม สาระภูมิศาสตร์ ส ๑๔๑๐๑ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๔ เวลา ๑๕ ชั่วโมง/ปี หน่วยท่ี ชอื่ หน่วยการเรยี นรู้ มาตรฐานการ สาระการเรียนรู้ เวลา เรยี นรู/้ ตวั ชีว้ ัด (ชั่วโมง) ๑ จังหวัดบุรรี ัมย์ จังหวดั บุรีรมั ย์ ส ๕.๑ - แผนท่ี/รูปถ่าย ๕ ๒ สง่ิ แวดล้อมในจังหวดั ป.๔/๑ ป.๔/๒ ลกั ษณะทางกายภาพ ๕ บรุ รี มั ย์ - การใช้แผนที่และรปู ส ๕.๒ ป.๔/๑ ถ่ายทรัพยากรและ ป.๔/๒ สถานที่สาคญั ลกั ษณะทางกายภาพที่ สง่ ผลต่อแหลง่ รูปถา่ ย ทรัพยากรและสถานท่ี สาคญั ในจังหวัด สง่ิ แวดล้อมในจังหวดั บุรรี ัมย์ - สิ่งแวดล้อมทาง กายภาพท่ีสง่ ผลต่อ การดาเนินชวี ิตของคน ในจงั หวดั เช่น ลกั ษณะ บ้าน อาหาร - การเปลีย่ นแปลง ส่ิงแวดล้อมในจังหวดั และผลท่เี กดิ จากการ เปล่ียนแปลงเชน่ การ ต้ังถนิ่ ฐาน การยา้ ย ถน่ิ ๓ รกั ษบ์ ุรรี มั ย์ ส ๕.๒ รักษบ์ รุ ีรัมย์ ๕ ป.๔/๓ - แนวทางการจัดการ สงิ่ แวดล้อมในจังหวัด

390 คาอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน ส ๑๔๑๐๑ สังคมศึกษา ศาสนาฯ๔ กลุ่มสาระการเรียนร้สู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๔ เวลา ๖๕ ชั่วโมง คาอธิบายรายวิชา สังเกต ศึกษาค้นคว้า อภิปราย ซักถาม แสดงความคิดเห็น รวบรวมข้อมูล สืบค้น ข้อมูลสรุป ใจความสาคัญเก่ียวกับความสาคัญทางศาสนา และศาสดาของศาสนาพุทธ คัมภีร์ทางศาสนาที่ตนนับถือ หลักธรรมของศาสนา การบริหารจิตและเจริญปัญญา ช่ืนชมการทาความดีของบุคลากรในสังคม แปล ความหมายในคัมภีร์ ศาสนาท่ีตนนับถือ เสนอแนวทางการกระทาของตนเองและผู้อ่ืนในฐานะพลเมืองดี ของสังคม สิทธิเด็ก เพื่อป้องกันตัวเองและสังคม เปรียบเทียบความแตกต่างของวัฒนธรรมในท้องถิ่นการ ยอมรับคุณค่าของกันและกัน การรวมกลุ่มทั้งภาครัฐและเอกชน ช่ืนชมการปกครองระบอบประชาธิปไตย อันมพี ระมหากษัตรยิ ์เป็นประมุข การรวมกล่มุ ภาครัฐและเอกชนเพื่อพัฒนาท้องถิ่น อานาจอธิปไตย ปฏิบัติ ตามกฎหมายในชีวิตประจาวัน วเิ คราะห์ ผู้ผลิต ผู้บริโภค วิธีการของเศรษฐกิจ การหารายได้ การออม การ ลงทุน ผลผลิตทางด้านเศรษฐกิจ การตลาด การธนาคาร สถาบันการเงินอ่ืน ๆ ภาษีที่เกี่ยวข้องใน ชีวิตประจาวัน การพึ่งพา การแข่งขันทางด้านเศรษฐกิจ ปรากฏการณ์ต่าง ๆ แผนท่ีและเคร่ืองมือทาง ภูมิศาสตร์ ความแตกต่างของสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ โดยใช้กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการคิด วเิ คราะห์ กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชิญสถานการณแ์ ละแก้ปัญหา เพ่ือให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัติในการดาเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดาเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลก สามารถนาความรู้ไปใช้ให้เกิด ประโยชนโ์ ดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจาวันได้อย่าง ถกู ตอ้ งเหมาะสม มาตรฐาน/ตวั ช้วี ดั ส ๑.๑ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ , ป.๔/๔ , ป.๔/๕ , ป.๔/๖ , ป.๔/๗, ป.๔/๘ ส ๑.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๒.๑ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ , ป.๔/๔ , ป.๔/๕ ส ๒.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๓.๑ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๓.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ ส ๕.๑ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ ส ๕.๒ ป.๔/๑ , ป.๔/๒ , ป.๔/๓ รวม ๘ มาตรฐาน ๓๐ ตัวช้วี ัด

391 ส ๑๔๑๐๒ ประวตั ศิ าสตร์ คาอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๔ กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม เวลา 40 ช่ัวโมง คาอธิบายรายวชิ า ศกึ ษาความหมาย วิธีการนับ และการใชช้ ว่ งเวลาเป็นทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ เกณฑ์ การแบ่งยุคสมัยในทางประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติท่ีแบ่งเป็นสมัยก่อนประวัติศาสตร์และสมัย ประวัติศาสตร์ รวมท้ังช่วงสมัยในการศึกษาประวัติศาสตร์ไทย สมัยก่อนสุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์ ตัวอย่างการใช้ช่วงเวลาในเอกสารต่าง ๆ โดยใช้ทักษะการอ่าน การ สารวจ การวิเคราะห์ การคานวณ เพื่อให้ใช้ช่วงเวลาในการบอกเล่าเร่ืองราวได้ถูกต้อง และเข้าใจ เหตกุ ารณท์ ี่เกดิ ขึน้ ตามชว่ งเวลาทีป่ รากฏในเอกสารทางประวัติศาสตร์ ศึกษาลักษณะสาคัญ และเกณฑ์การจาแนกหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ใช้ในการศึกษาความ เป็นมาของท้องถ่ิน อย่างง่าย ๆ ตัวอย่างของหลักฐานท่ีพบในท้องถิ่นท้ัง หลักฐานชั้นต้นกับชั้นรอง หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร กับไม่เป็น ลายลักษณ์อักษร โดยใช้ทักษะการสารวจ การวิเคราะห์ การ ตรวจสอบข้อมูล การจาแนก การตคี วาม เพ่ือฝกึ ทกั ษะการสืบคน้ ข้อมลู ดว้ ยวิธีการทางประวัติศาสตร์ ใช้หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาป๎จจัย การต้ังถ่ินฐานและพัฒนาการของมนุษยชาติใน สมัยก่อนประวัติศาสตร์ และสมัยประวัติศาสตร์ในดินแดนไทยโดยสังเขป การก่อต้ังอาณาจักรโบราณใน ดินแดนไทย ได้แก่ ทวารวดี ศรีวิชัย ตามพรลิงค์ เป็นต้น โดยใช้ทักษะการสารวจ การวิเคราะห์ การ ตีความ การสรุปความ เพ่ือให้เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องจากอดีต จนถงึ ปจ๎ จบุ ัน ศึกษาประวัติศาสตร์เป็นมาของชาติไทยในสมัยสุโขทัยโดยสังเขป ในเร่ืองเกี่ยวกับการสถาปนา อาณาจักร พัฒนาการทางการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ ประวัติและผลงานของบุคคลสาคัญ ได้แก่ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พ่อขุนรามคาแหงมหาราช พระมหาธรรมราชาที่ ๑ (พระยาลิไทย) และภูมิป๎ญญา ไทยในสมยั สุโขทัยที่น่าภาคภมู ใิ จ ซงึ่ เป็นผลให้อุทยานประวตั ิศาสตรใ์ นสุโขทยั และศรีสัชนาลัยได้รับการยก ย่องเป็นมรดกโลก โดยใช้ทักษะการอ่าน การสารวจ การสืบค้น การวิเคราะห์การตีความ เพ่ือเข้า ใจความเปน็ มาของชาติไทยในสมัยสุโขทัย รวมทั้งวฒั นธรรมไทย ภูมิป๎ญญาไทย และบุคคลสาคัญในสมัย สโุ ขทัย เกิดความรักและความภูมิใจในความเป็นไทย ตระหนักถึงความพากเพียรพยายามของบรรพบุรุษ ไทยท่ีได้ปกปอู ง และสร้างสรรค์ความเจรญิ ใหบ้ า้ นเมือง ตกทอดเปน็ มรดกทางวฒั นธรรมสบื ตอ่ ถึงป๎จจบุ นั มาตรฐานการเรยี นรู้/ระดบั ชั้น/ตัวชว้ี ัด ส ๔.๑ ป ๔/๑, ป ๔/๒,ป ๔/๓ ส ๔.๒ ป ๔/๑,ป ๔/๒ ส ๔.๓ ป ๔/๑,ป ๔/๒, ป ๔/๓ รวม ๓ มาตรฐาน ๘ ตวั ชีว้ ัด

392 คาอธบิ ายรายวิชาเพิ่มเตมิ ส ๑4234 หน้าท่ีพลเมอื ง ๔ กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๔ เวลา 40 ช่ัวโมง คาอธิบายรายวิชา เห็นคุณคา่ และปฏบิ ตั ติ นเป็นผ้มู ีมารยาทไทยในพธิ ีการต่างๆในเร่ืองการกล่าวคาต้อนรับการแนะนา ตัวเองและแนะนาสถานท่ีแสดงออกถึงความกตัญํูกตเวทีต่อผู้ทาประโยชน์ในสังคมมีส่วนร่วมใน ขนบธรรมเนียมประเพณไี ทยในท้องถิ่นปฏิบัติตนเปน็ ผู้มีวินัยในตนเองในเร่ืองความซ่ือสัตย์สุจริตอดทนและ ยอมรับผลทเ่ี กิดจากการกระทาของตนเอง เหน็ ความสาคญั และแสดงออกถึงความรักชาติยึดม่ันในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ในเรอ่ื งการใช้สินค้าไทยดูแลรักษาโบราณสถานโบราณวัตถุและสาธารณสมบัติปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนท่ีดี ปฏบิ ตั ติ นตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวัตรปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาทในเรื่องการมีวินัยและการ ข่มใจหลักการทรงงานในเรื่องประโยชน์ส่วนรวมและพออยู่พอกินและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซ่ือสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติ หน้าทแี่ ละยอมรบั ผลท่เี กิดจากการกระทาของตนเอง มีส่วนร่วมในการสร้างและปฏิบัติตามข้อตกลงกติกาของห้องเรียนในเรื่องการรักษาความสะอาด การรักษาของใช้ร่วมกันและการส่งงานโดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการสร้างข้อตกลงกติกาด้วยหลัก เหตุผลและยึดถือประโยชน์ส่วนรวมปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีของการเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัวและ ห้องเรียนในเรื่องการเป็นผู้นาและการเป็นสมาชิกที่ดีการมีเหตุผลยอมรับฟ๎งความคิดเห็นของผู้อื่นและการ ปฏิบัติตามเสียงข้างมากและยอมรับเสียงข้างน้อยมีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของ ครอบครัวและห้องเรียนปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทน ใฝุหาความรตู้ ้ังใจปฏิบัตหิ น้าทีแ่ ละยอมรบั ผลท่เี กดิ จากการกระทาของตนเอง ยอมรบั ความเหมือนและความแตกตา่ งระหว่างบุคคลในเรื่องเช้ือชาติภาษาเพศสุขภาพความพิการ ความสามารถถน่ิ กาเนดิ สถานะของบุคคลฯลฯอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติและพ่ึงพาซ่ึงกันและกันในเรื่องการ ไม่รังแกไม่ทาร้ายไม่ล้อเลียนช่วยเหลือซึ่งกันและกันและแบ่งป๎นวิเคราะห์ป๎ญหาความขัดแย้งในท้องถ่ินใน กรณีการใช้สาธารณสมบัติและการรักษาส่ิงแวดล้อมและเสนอแนวทางการแก้ป๎ญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตน เป็นผมู้ วี นิ ัยในตนเองในเรื่องความซ่ือสตั ยส์ จุ รติ อดทนและยอมรับผลทเี่ กิดจากการกระทาของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิดกระบวนการกลุ่มกระบวนการปฏิบัติกระบวนการเผชิญสถานการณ์และ กระบวนการแก้ปญ๎ หา เพ่ือให้ผเู้ รียนมีลักษณะท่ดี ขี องคนไทยภาคภมู ิใจและรักษาไว้ซ่ึงความเป็นไทยแสดงออกถึงความรัก ชาติยึดม่ันในศาสนาเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ดาเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่าง สนั ติสามารถจดั การความขัดแย้งดว้ ยสันติวธิ แี ละมีวินัยในตนเอง ผลการเรยี นรู้ ๑. เหน็ คณุ ค่าและปฏบิ ัติตนเปน็ ผู้มีมารยาทไทย ๒. แสดงออกถงึ ความกตญั ํูกตเวทีตอ่ ผู้ทาประโยชน์ในสังคม ๓. มสี ่วนร่วมในขนบธรรมเนียมประเพณีไทย ๔. เหน็ ความสาคัญและแสดงออกถงึ ความรกั ชาติยดึ มน่ั ในศาสนาและเทิดทนู สถาบนั พระมหากษัตริย์ ๕. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาทหลกั การทรงงานและหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

393 ๖. มีสว่ นร่วมในการสร้างและปฏบิ ัติตามข้อตกลงกตกิ าของหอ้ งเรยี น ๗. ปฏบิ ตั ิตนตามบทบาทหนา้ ท่มี สี ว่ นรว่ มและรบั ผดิ ชอบในการตดั สนิ ใจในกิจกรรมของครอบครัว และหอ้ งเรยี น ๘. ยอมรบั และอย่รู ว่ มกับผูอ้ ื่นอย่างสันตแิ ละพ่ึงพาซ่ึงกนั และกัน ๙. วิเคราะหป์ ๎ญหาความขัดแย้งในท้องถน่ิ และเสนอแนวทางการแก้ปญ๎ หาโดยสันตวิ ิธี ๑๐. ปฏบิ ตั ติ นเป็นผ้มู ีวนิ ัยในตนเอง รวมท้ังหมด ๑๐ ผลการเรยี นรู้

394 คาอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน ส ๑๕๑๐๑ สังคมศึกษา ศาสนาฯ กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี ๕ เวลา 80 ช่ัวโมง คาอธบิ ายรายวิชา สงั เกต ศึกษาคน้ คว้า วิเคราะห์ อภปิ ราย สนทนาซกั ถาม แสดงความคิดเห็น รวบรวมข้อมูล สืบค้น ข้อมูล สรุปใจความสาคัญเกี่ยวกับเรื่องราวพื้นฐานเก่ียวกับประวัติศาสตร์ความสาคัญของศาสนา ศาสดา และคัมภีร์ทางศาสนาที่ตนนับถือ หลักธรรมของศาสนาท่ีตนนับถือ เพ่ือเข้าใจในการพัฒนาตนและ สังคม ความหมาย การบริหารจิต และเจริญป๎ญญา ชื่นชมการทาความดีของตนเองและบุคคลใน สงั คม และแนวปฏบิ ัติในการช่นื ชม การทาความดขี องบุคคลสาคัญกลุ่มเพื่อน ประโยชน์ของการบริหารจิต และเจริญป๎ญญาของศาสนาท่ีตนนับถือ กระบวนการประชาธิปไตยในการทางานร่วมกันในครอบครัว โรงเรียน ชุมชน การปฏิบัติตน ตามสิทธิ หน้าท่ี เสรีภาพในฐานะพลเมืองดีของประเทศ การดาเนิน ชีวิต ความแตกต่างของวัฒนธรรมในกลุ่มคนในภูมิภาค การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมี พระมหากษตั ริยเ์ ป็นประมุขโครงสร้างการปกครองประเทศ ซงึ่ มีทงั้ ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น เพื่อเช่ือมโยงความสัมพันธ์ระหว่าง คนกับการปกครองประเทศ ความสาคัญในกฎหมายในชีวิตประจาวัน หน้าท่ีของผู้ผลิต และผู้บริโภค ความหมายของระบบสินเช่ือ ผลดีผลเสียต่อภาวะ การเงิน การเลือกของ ผู้บริโภค ผลกระทบต่อทรัพยากรที่มีอยู่ ระบบสหกรณ์การบริหารทางด้านเศรษฐกิจ บทบาทการใช้เงินใน ท้องถิ่นการบริการต่างๆ ของธนาคารและสถาบันการเงินในต่างประเทศ ผู้บริโภค ผู้ยืมและนักธุรกิจ การ จัดหาแหล่งรายได้ของรัฐ ความเชี่ยวชาญ ชานาญด้านจานวนปริมาณสินค้ารวมทั้งท่ีผลิตการซ้ือมาทาง เศรษฐกิจ การใช้แผนท่ีในท้องถิ่นต่างๆ ลักษณะความแตกต่าง ผลกระทบของส่ิงแวดล้อมทาง สังคม วัฒนธรรม วิถีชีวิตในภูมิภาคต่าง ๆ ของไทยกับสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ ผลกระทบจากการ กระทาของมนุษย์ที่มีต่อส่ิงแวดล้อม การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และรักษาสมดุลในระบบนิเวศน์ โดยใช้กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการคิดวิเคราะห์ กระบวนการกลุ่ม กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และแก้ปญ๎ หา เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ สามารถนาไปปฏิบัติในการดาเนินชีวิต มีคุณธรรม จริยธรรม มี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ในด้านรักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซ่ือสัตย์ มีวินัย ใฝุเรียนรู้ รักความเป็นไทย มีจิต สาธารณะ สามารถดาเนินชีวิตอย่างสันติสุขในสังคมไทย และสังคมโลกสามารถนาความรู้ไปใช้ให้เกิด ประโยชน์โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถนาไปประยุกต์ใช้กับชีวิตประจาวันได้อย่าง ถูกตอ้ งเหมาะสม

395 มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด ส ๑.๑ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ , ป.๕/๔ , ป.๕/๕ , ป.๕/๖ , ป.๕/๗ ส ๑.๒ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ ส ๒.๑ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ , ป. ๕/๔ ส ๒.๒ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ ส.๓.๑ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ ส ๓.๒ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ ส ๕.๑ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ ส ๕.๒ ป.๕/๑ , ป.๕/๒ , ป.๕/๓ รวม ๘ มาตรฐาน ๒๘ ตัวช้ีวดั

396 ส ๑๕๑๐๒ ประวตั ศิ าสตร์ คาอธบิ ายรายวชิ าพื้นฐาน ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ ๕ กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม เวลา 40 ชั่วโมง สืบค้นความเป็นมาของท้องถ่ินโดยใช้หลักฐานหลากหลาย ด้วยการตั้งประเด็นคาถามทาง ประวัติศาสตร์ที่เก่ียวข้องกับท้องถิ่น ความเป็นมาของช่ือหมู่บ้าน ชื่อตาบล ชื่อถนน ความเป็นมาของ สถานท่ีสาคัญ ความเป็นมาของขนบธรรมเนียมประเพณีในท้องถ่ิน รู้จักแหล่งข้อมูลหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์ท่ีอยู่ในท้องถ่ิน สามารถรวบรวมข้อมูลจากหลักฐานท่ีเก่ียวข้อง รู้จักวิเคราะห์ตรวจสอบ ข้อมลู อยา่ งง่ายๆ เข้าใจความแตกต่างระหว่างความจริงกับข้อเท็จจริงท่ีปรากฏในข้อมูลจากหลักฐานต่าง ๆ แยกแยะความคิดเห็นกับข้อเท็จจริงที่อยู่ในข้อมูลได้ โดยใช้ทักษะการสังเกต การสอบถาม การสารวจ การเปรยี บเทียบ การวเิ คราะห์ การเชื่อมโยง และการสังเคราะห์อย่างง่าย ๆ เพ่ือฝึกฝนทักษะวิธีการทาง ประวัติศาสตร์วิเคราะห์เหตุการณ์ท่ีเกิดขึ้นในท้องถ่ินอย่างเป็นระบบ สามารถใช้ข้อมูลข่าวสารได้อย่างมี ประสิทธิภาพ ศึกษาการเข้ามาและอิทธิพลของอารยธรรมอินเดีย และจีน ในดินแดนไทยและภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้โดยสังเขป ได้แก่ การปกครอง การนับถือศาสนา ความเชื่อ วัฒนธรรม ประเพณี ภาษา อาหาร และการแต่งกาย ศกึ ษาอทิ ธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติ ท้ังตะวันตกและตะวันออกท่ีมีต่อ สังคมไทยในป๎จจุบันโดยสังเขป โดยใช้ทักษะการอ่าน การสืบค้นข้อมูล การสังเกต การเปรียบเทียบ การวเิ คราะห์ การเชอื่ มโยง เพ่ือให้เกิดความเข้าใจในวัฒนธรรมไทยในสังคมป๎จจุบัน และวัฒนธรรมของ ประเทศเพื่อนบ้านในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีทั้งความคล้ายคลึงและความแตกต่าง เพื่อให้เกิด การยอมรบั ในความแตกต่างทางวฒั นธรรมและอยูร่ ว่ มกันได้อยา่ งสนั ตสิ ขุ ศกึ ษาพัฒนาการของอาณาจักรอยุธยา และธนบรุ ี ในเร่ืองเกยี่ วกับการสถาปนาอาณาจักร ป๎จจัย ท่ีส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง พัฒนาการทางการเมืองการปกครอง และ เศรษฐกิจโดยสังเขป ประวัติและผลงานบุคคลสาคัญในสมัยอยุธยาและธนบุรี ได้แก่ สมเด็จพระ รามาธิบดีที่ ๑ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ชาวบ้านบางระจัน สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และภูมิป๎ญญาไทยในสมัยอยุธยา และธนบุรี ที่น่า ภาคภูมิใจ ควรค่าแก่การอนุรักษ์ไว้ ซ่ึงเป็นผลให้พระนครศรีอยุธยาได้รับการยกย่องเป็นมรดกโลก ได้แก่ ทางด้าน ศลิ ปกรรม วรรณกรรม และการคา้ โดยใช้ทักษะการอ่าน การสืบค้นข้อมูล การเช่ือมโยง การ วเิ คราะห์ การอธิบาย การสรุปความ การเรยี งความ เพ่ือให้เกิดความรักและภาคภูมิใจในความเป็นชาติไทย ตระหนกั และเหน็ ความสาคัญท่ีจะธารงรกั ษาความเป็นไทยสืบต่อไป มาตรฐานการเรยี นรู้/ระดับชน้ั /ตวั ช้วี ดั ส ๔.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓ ส ๔.๒ ป.๕/๑,ป.๕/๒ ส ๔.๓ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป ๕/๓,ป.๕/๔ รวม ๓ มาตรฐาน ๙ ตวั ช้วี ดั

397 คาอธบิ ายรายวชิ าเพ่ิมเตมิ ส ๑5235 หน้าทีพ่ ลเมือง ๕ กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๕ เวลา 40 ช่ัวโมง คาอธบิ ายรายวชิ า เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในการสนทนาการปฏิบัติตนตามกาลเทศะและการ ต้อนรับผู้มาเยือนรู้คุณค่าใช้อย่างประหยัดคุ้มค่าและบารุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมมีส่วน ร่วมในศิลปวัฒนธรรมไทยปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเร่ืองความซื่อสัตย์สุจริตต้ังใจปฏิบัติหน้าที่และ ยอมรับผลที่เกดิ จากการกระทาของตนเอง เห็นคุณค่าและแสดงออกถึงความรักชาติยึดม่ันในศาสนาและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ด้วย การใช้สินค้าไทยดูแลรักษาโบราณสถานโบราณวัตถุและสาธารณสมบัติปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนท่ีดีปฏิบัติ ตนตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวัตรปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาทในเร่ืองความเอ้ือเฟ้ือเผื่อแผ่และ ความสามัคคีหลักการทรงงานในเร่ืองการทาตามลาดับข้ันและทางานอย่างมีความสุขและหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซ่ือสัตย์สุจริตขยันหมั่นเพียรอดทนใฝุหา ความรู้ตงั้ ใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลทีเ่ กิดจากการกระทาของตนเอง มีส่วนร่วมในการสร้างและปฏิบัติตนตามกฎระเบียบของโรงเรียนในการรักษาความสะอาดการ รักษาของใช้ร่วมกันและการดูแลพื้นที่ท่ีได้รับมอบหมายโดยใช้กระบวนการมีส่วนร่วมในการสร้าง กฎระเบยี บดว้ ยหลักเหตุผลและยึดถือประโยชน์ส่วนรวมปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ของการเป็นสมาชิกท่ี ดีของห้องเรียนและโรงเรียนในเร่ืองการยึดถือหลักความจริงความดีงามความถูกต้องและหลักเหตุผลการ ยึดถือประโยชน์ของส่วนรวมเป็นสาคัญการยึดหลักความเสมอภาคและความยุติธรรมมีส่วนร่วมและ รบั ผิดชอบในการตัดสนิ ใจในกจิ กรรมของห้องเรยี นและโรงเรียนปฏิบตั ิตนเปน็ ผมู้ วี นิ ยั ในตนเองในเร่ืองความ ซื่อสัตย์สุจริตขยันหม่ันเพียรอดทนใฝุหาความรู้ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่และยอมรับผลท่ีเกิดจากการกระทาของ ตนเอง ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในท้องถ่ินในเรื่องวิถีชีวิตวัฒนธรรมศาสนาและ สิ่งแวดล้อมอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติและพึ่งพากันด้วยการเคารพซึ่งกันและกันไม่แสดงกิริยาวาจาดูหม่ิน ผู้อื่นช่วยเหลือซึ่งกันและกันและแบ่งป๎นวิเคราะห์ป๎ญหาความขัดแย้งในภูมิภาคของตนเองในเร่ืองการ จดั การทรัพยากรและการขัดแย้งทางความคิดและเสนอแนวทางการแก้ป๎ญหาโดยสันติวิธีปฏิบัติตนเป็นผู้มี วนิ ยั ในตนเองในเรอื่ งความซ่อื สัตยส์ ุจริตความอดทนและยอมรบั ผลที่เกดิ จากการกระทาของตนเอง โดยใช้กระบวนการคิดกระบวนการกลุ่มกระบวนการปฏิบัติกระบวนการเผชิญสถานการณ์และ กระบวนการแกป้ ๎ญหา เพอ่ื ให้ผ้เู รียนมีลักษณะทีด่ ีของคนไทยภาคภมู ใิ จและรักษาไว้ซ่ึงความเป็นไทยแสดงออกถึงความรัก ชาติยึดม่ันในศาสนาเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ดาเนินชีวิตตามวิถีประชาธิปไตยอยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่าง สันติสามารถจดั การความขัดแยง้ ดว้ ยสนั ตวิ ิธีและมีวนิ ัยในตนเอง ผลการเรียนรู้ ๑. เหน็ คุณคา่ และปฏิบตั ิตนเปน็ ผมู้ ีมารยาทไทย ๒. รคู้ ณุ คา่ และบารุงรักษาทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม ๓. มสี ่วนรว่ มในศิลปวฒั นธรรมไทย ๔. เห็นคณุ คา่ และแสดงออกถึงความรักชาตยิ ดึ มน่ั ในศาสนาและเทดิ ทูนสถาบันพระมหากษตั ริย์ ๕. ปฏบิ ัติตนตามพระบรมราโชวาทหลักการทรงงานและหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

398 ๖. มีสว่ นรว่ มในการสร้างและปฏบิ ตั ิตามกฎระเบยี บของโรงเรยี น ๗. ปฏิบัติตนตามบทบาทหนา้ ท่ีมีส่วนร่วมและรบั ผดิ ชอบในการตดั สินใจในกจิ กรรมของห้องเรยี น และโรงเรียน ๘. ยอมรับความหลากหลายทางสงั คมวัฒนธรรมในท้องถ่ินและอยรู่ ว่ มกบั ผ้อู นื่ อย่างสันติและพ่งึ พา ซ่งึ กันและกนั ๙. วเิ คราะห์ปญ๎ หาความขัดแย้งในภูมิภาคของตนเองและเสนอแนวทางการแก้ป๎ญหาโดยสันติวิธี ๑๐. ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง รวมทั้งหมด ๑๐ ผลการเรยี นรู้