เสรมิ ความแขง็ แกร่งใหแ้ ก่กลไกการดำ� เนินงาน 17 และฟ้ นื ฟูหนุ้ สว่ นความร่วมมือระดบั โลก เพื่ อการพั ฒนาท่ยี ง่ั ยืน SDG ท�ำใหเ้ กดิ การดำ� เนินการในเวลาท่เี หมาะสมในเรอื่ งการเขา้ ถงึ ตลาดปลอดภาษีและปลอดการจ�ำกดั ปริมาณในระยะยาวส�ำหรบั ประเทศพัฒนานอ้ ยที่สุด โดยใหส้ อดคล้องกับคำ� ตัดสินของ 17.12 องคก์ ารการคา้ โลก โดยรวมถึงการสรา้ งหลักประกนั วา่ กฎว่าดว้ ยแหล่งก�ำเนิดสินค้า ที่มีการให้สิทธิพิเศษทางการคา้ ที่ใช้กบั ประเทศพัฒนานอ้ ยทีส่ ุดจะมีความโปร่งใส เรยี บงา่ ย และมีส่วนชว่ ยอำ� นวยความสะดวกในการเขา้ ถึงตลาด นับตั้งแต่ประเทศไทยเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์การการค้าโลก (WTO) ได้มีการด�ำเนินการเจรจาเพื่ อส่งเสริม การเปิดเสรีการค้าระหว่างประเทศอย่างค่อยเป็นค่อยไปตามระดับความพร้อมและระดับการพั ฒนาของประเทศสมาชิก รวมถึงการก�ำหนดกฎกติกาต่าง ๆ ให้มีการปฏิบัติอย่างเป็นพิ เศษ (Special and Differential Treatment: S&D) แก่ประเทศก�ำลังพั ฒนา เพื่ อให้สามารถเข้าร่วมในระบบการค้าพหุภาคีได้1 ซ่ึงในระยะที่ผ่านมา ประเทศไทยได้ให้ ความช่วยเหลือแก่ประเทศพัฒนาน้อยที่สุด คือ การให้สิทธิประโยชน์ทางการค้าเป็นกรณีพิเศษ โดยการยกเลิกภาษีน�ำเข้า และโควตา (Duty Free Quota Free: DFQF) แก่สินค้าท่ีส่งมาจากประเทศพั ฒนาน้อยที่สุด แสดงให้เห็นว่าประเทศไทย ได้ปฏิบัติตามข้อผูกพันที่มีต่อองค์การระหว่างประเทศ และส่งเสริมความสัมพันธ์ทางการค้ากับประเทศพัฒนาน้อยที่สุด ในทวีปต่าง ๆ เพื่อให้สามารถแข่งขันในตลาดได้มากขึ้น สถานการณก์ ารบรรลุเป้าหมายยอ่ ย กา ร ให้สิท ธิพิ เศ ษแก่ป ระเทศพั ฒนาน้อยที่สุด โ ด ย การยกเลิกภาษีน�ำเข้าและโควตา (Duty Free Quota Free: DFQF) เร่ิมมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2558 ส�ำหรับสินค้า 6,997 รายการ คิดเป็นร้อยละ 73.21 จาก รายการสินค้าท้ังหมด 9,558 รายการ แบ่งออกเป็น (1) สินค้าเกษตร 1,226 รายการ คิดเป็นร้อยละ 76.98 ของรายการสินค้าเกษตรท้ังหมด 1,594 รายการ เ ช่ น สั ต ว์ มี ชี วิ ต เ น้ื อ สั ต ว์ ป ล า แ ช่ เ ย็ น พื ช มี ชี วิ ต ถ่ัวลิสง ไม้ไผ่ เมล็ดโกโก้ และ (2) สินค้าอุตสาหกรรม 5,771 รายการ คิดเป็นร้อยละ 72.46 ของรายการสินค้า อุตสาหกรรมท้ังหมด 7,964 รายการ เช่น สินแร่และ หัวแร่ดีบุก เคร่ืองจักรสาน กระดาษ ด้าย ฝ้าย ผ้าทอ เพชรไม่ได้ตกแต่ง นิกเกิล อลูมิเนียม ตะก่ัว สังกะสี โดยในปี 2561 มีมูลค่าการน�ำเข้าประมาณ 1.24 ล้านบาท และเป็นการน�ำเข้าจากเอธิโอเปียทั้งหมด ในกลุ่มสินค้า ได้แก่ เส้ือเช้ิตท่ีท�ำจากใยสังเคราะห์ ขณะที่ในปี 2562 ประเทศไทยมีมูลค่าการน�ำเข้าภายใต้โครงการ DFQF ประมาณ 39.36 ล้านบาท เป็นการน�ำเข้าจาก 2 ประเทศ ได้แก่ เอธิโอเปีย ส�ำหรับสินค้าเส้ือเช้ิตและสูท และ บังกลาเทศ ส�ำหรับสินค้า อาทิ เมล็ดงา ของใช้ในบ้าน ท่ีท�ำด้วยพลาสติกและด้าย2 1 https://www.mfa.go.th/th/content/5d5bcc2715e39c306000a368?cate=5d5bcb4e15e39c3060006872 2 https://api.dtn.go.th/files/v3/5e6aeb32ef4140d2973f1f49/download 450 รายงานความก้าวหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแขง็ แกรง่ ใหแ้ ก่กลไกการด�ำเนินงาน 17 และฟ้ นื ฟูห้นุ ส่วนความร่วมมือระดบั โลก เพ่ื อการพั ฒนาท่ยี ง่ั ยนื ทำ� ใหเ้ กดิ การดำ� เนนิ การในเวลาทเ่ี หมาะสมในเรอ่ื งการเขา้ ถงึ ตลาดปลอดภาษแี ละปลอดการจำ� กัด SDG ปริมาณในระยะยาวส�ำหรับประเทศพัฒนานอ้ ยที่สุด โดยใหส้ อดคล้องกบั ค�ำตัดสินของ องคก์ ารการคา้ โลก โดยรวมถึงการสรา้ งหลกั ประกนั วา่ กฎว่าดว้ ยแหลง่ ก�ำเนดิ สินค้า 17.12 ทมี่ กี ารใหส้ ิทธิพิเศษทางการคา้ ทีใ่ ชก้ บั ประเทศพัฒนานอ้ ยทีส่ ุดจะมีความโปรง่ ใส เรียบงา่ ย และมีส่วนชว่ ยอ�ำนวยความสะดวกในการเขา้ ถงึ ตลาด การด�ำเนนิ การที่ผา่ นมา ข้อเสนอแนะ กรมการค้าต่างประเทศรับผิดชอบโครงการ DFQF ก า ร ใ ห้ สิ ท ธิ พิ เ ศ ษ ใ น โ ค ร ง ก า ร D FQ F อ ยู่ ร ะ ห ว่ า ง ในส่วนท่ีเก่ียวข้องกับคณะกรรมการป้องกันผลกระทบ การพิ จารณาของหน่วยงานที่เก่ียวข้อง เพื่ อศึกษา อันเน่ืองจาก การให้สิทธิพิ เศษแก่ประเทศพั ฒนาน้อย ผลกระทบท่ีอาจเกิดข้ึนกับสินค้าบางรายการในประเทศ ท่ีสุด โดยการยกเลิกภาษีน�ำเข้าและโควตา ซึ่งมีหน้าที่ ซ่ึ ง จ ะ ต้ อ ง พิ จ า ร ณ า อ ย่ า ง ร อ บ ค อ บ แ ล ะ ค� ำ นึ ง ถึ ง ระงับสิทธิพิ เศษ และใช้มาตรการปกป้องต่าง ๆ หากมี ผลประโยชน์ของภาคเอกชนไทยเป็นส�ำคัญ เนื่องจาก ก า ร น� ำ เ ข้ า ภ า ย ใ ต้ D FQ F สู ง ข้ึ น ผิ ด ป ก ติ จ น ก ร ะ ท บ เ ป็ น ก า ร ใ ห้ สิ ท ธิ พิ เ ศ ษ แ ก่ ป ร ะ เ ท ศ พั ฒ น า น้ อ ย ท่ี สุ ด ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ใ น ป ร ะ เ ท ศ โ ด ย ท่ี ผ่ า น ม า ยั ง ไ ม่ มี ฝ่ายเดียวท้ังน้ี หากมีการต่ออายุการด�ำเนินโครงการ ก า ร ร้ อ ง เ รี ย น จ า ก ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ภ า ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ ว่ า มี DFQF ควรส่งเสริมประชาสัมพั นธ์โครงการให้เป็น การน�ำเข้าภายใต้สิทธิพิ เศษดังกล่าวจนเกิดผลกระทบ ท่ีรู้จักมากย่ิงข้ึน พร้อมกับช้ีแจงเง่ือนไขต่าง ๆ แก่ ต่ออุตสาหกรรมภายในประเทศ ภาคเอกชนเพ่ื อให้ใช้ประโยชน์จากโครงการน้ี รวมถึง จะเป็นการสร้างความสัมพั นธ์ทางการค้า และสร้าง ความท้าทาย ความเข้มแข็งแก่ประเทศพั ฒนาน้อยที่สุดได้ การน�ำเข้าสินค้าในโครงการ DFQF มีเงื่อนไขท่ีต้อง ผ่านเกณฑ์ถิ่นก�ำเนิดของสินค้าที่ไทยก�ำหนดไว้ คือ มี สัดส่วนมูลค่าเพิ่ มภายในประเทศไม่น้อยกว่าร้อยละ 50 ข อ ง ร า ค า สิ น ค้ า แ ล ะ มี ห นั ง สื อ รั บ ร อ ง ถ่ิ น ก� ำ เ นิ ด สิ น ค้ า (Form DFQF) ท่ีออกโดยหน่วยงานผู้มีอ�ำนาจของ ป ร ะ เ ท ศ ผู้ ส่ ง อ อ ก แ น บ ม า เ ป็ น ห ลั ก ฐ า น แ ล ะ ก่ อ น การเร่ิมต้นใช้สิทธิเป็นคร้ังแรกจ�ำเป็นต้องส่งลายมือช่ือ (specimen signature) ของผู้มีอ�ำนาจลงนามใน ห นั ง สื อ รั บ ร อ ง ถ่ิ น ก� ำ เ นิ ด สิ น ค้ า ม า ใ ห้ ก ร ม ศุ ล ก า ก ร เพื่ อเป็นข้อมูลประกอบการตรวจสอบความถูกต้องของ หนังสือรับรองถ่ินก�ำเนิดสินค้า ซ่ึงกรมศุลกากรได้รับ เอกสารลายมอื ชอื่ ฯ จากเพียง 3 ประเทศ ไดแ้ ก่ เอธโิ อเปีย บังกลาเทศ และเบนิน เท่านั้น และยังไม่รับเอกสาร ดังกล่าวจากประเทศอ่ืน ๆ ท�ำให้ยังไม่สามารถใช้สิทธิ ในโครงการ DFQF ไดอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ รายงานความก้าวหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 451 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสริมความแข็งแกร่งให้แกก่ ลไกการดำ� เนินงาน และฟ้ นื ฟูหุ้นส่วนความร่วมมือระดับโลก SDG เพื่ อการพั ฒนาท่ยี ง่ั ยนื 17.13 เพ่ิมเสถียรภาพของเศรษฐกิจมหภาคผา่ นการประสานนโยบาย การยกระดับการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจจ�ำเป็นต้องด�ำเนินการควบคู่กับการรักษาเสถียรภาพของเศรษฐกิจ มหภาคในทุกมิติ เพื่ อให้การขยายตัวทางเศรษฐกิจเกิดขึ้นบนพ้ื นฐานของความมั่นคงและย่ังยืน โดยกลไกส�ำคัญใน การรักษาเสถียรภาพของเศรษฐกิจ คือ การประสานงานด้านนโยบายเศรษฐกิจมหภาคระหว่างหน่วยงานท่เี กี่ยวข้อง อย่างมีเอกภาพ โดยประเทศไทยมีหน่วยงานภาครัฐที่ส�ำคัญประกอบด้วย กระทรวงการคลัง กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงแรงงาน ส�ำนักงานสภาพั ฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และธนาคารแห่งประเทศไทย ซึ่งจะร่วมกัน รับผิดชอบในประเด็นท่ีแตกต่างกันออกไปโดยมีการท�ำงานกันอย่างประสานใกล้ชิด สถานการณก์ ารบรรลุเป้าหมายยอ่ ย ตัวช้ีวัดด้านเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ ประเทศไทยสามารถรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจไว้ได้ ท่ีมา: ธนาคารแห่งประเทศไทย และส�ำนักงานสภาพั ฒนาการเศรษฐกิจ อย่างต่อเน่ือง ดังปรากฎตามตัวช้ีวัดด้านเสถียรภาพ และสังคมแห่งชาติ ทางเศรษฐกิจภายในประเทศท่ีส�ำคัญ ได้แก่ อัตรา เงินเฟอ้ ท่ัวไป อัตราการว่างงาน สัดส่วนหน้ีสาธารณะ ต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ สัดส่วนสินเช่ือที่ ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPLs) ต่อสินเช่ือรวม ตลอดจน ตัวชี้วัดด้านเสถียรภาพทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ อ า ทิ สั ด ส่ ว น ดุ ล บั ญ ชี เ ดิ น ส ะ พั ด ต่ อ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ มวลรวมในประเทศ สัดส่วนหนี้ต่างประเทศต่อผลิตภัณฑ์ มวลรวมในประเทศ และสัดส่วนทุนส�ำรองระหว่าง ประเทศต่อมูลค่าการน�ำเข้ารายเดือน ซ่ึงท้ังหมดอยู่ ในระดับท่ีเหมาะสม การดำ� เนนิ การทีผ่ า่ นมา ภาครัฐได้พั ฒนาระบบการบริหารจัดการเพื่ อการรักษา น อ ก จ า ก น้ี ยั ง ไ ด้ มี ก า ร ต ร า พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ติ วิ นั ย เ ส ถี ย ร ภ า พ ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ม า อ ย่ า ง ต่ อ เ น่ือ ง โ ด ย มี ก า ร เ งิ น ก า ร ค ลั ง ข อ ง รั ฐ พ . ศ . 2 5 6 1 ซ่ึ ง ไ ด้ ก� ำ ห น ด ความก้าวหน้าท่ีส�ำคัญ ได้แก่ ด้านการคลัง ในส่วนของ ใ ห้ มี ก า ร จั ด ท� ำ แ ผ น ก า ร ค ลั ง ร ะ ย ะ ป า น ก ล า ง ทุ ก 3 ปี นโยบายทางการคลังเพ่ื อสนับสนุนการขยายตัวทาง เพื่ อเป็นกรอบในการบริหารจัดการด้านการคลังและ เศรษฐกิจให้มีความต่อเน่ืองท่ีส�ำคัญ เช่น มาตรการ งบประมาณของรัฐบาล รวมถึงยังได้มีการก�ำหนด การคลังเพื่ อกระตุ้นเศรษฐกิจในระยะต่าง ๆ มาตรการ สั ด ส่ ว น ท า ง ก า ร ค ลั ง ที่ ส� ำ คั ญ เ พื่ อ ใ ห้ ก า ร ด� ำ เ นิ น ยกระดับรายได้เกษตรกร มาตรการภาษี เพื่ อสนับสนุน น โ ย บ า ย ข อ ง รั ฐ บ า ล ไ ม่ ส่ ง ผ ล ต่ อ เ ส ถี ย ร ภ า พ ท า ง ผู้ประกอบการในประเทศ โดยเฉพาะ SMEs และวิสาหกิจ การคลัง การปรับปรุงกฎหมายวิธีการงบประมาณ ชุมชน มาตรการสนับสนุนนโยบายพั ฒนาเขตเศรษฐกิจ เ พื่ อ ป รั บ ป รุ ง ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ก า ร จั ด ท� ำ ง บ ป ร ะ ม า ณ พิ เศษ รวมถึงการปรับปรุงพั ฒนากฎระเบียบเพ่ื อ ก า ร บ ริ ห า ร แ ล ะ ก า ร ค ว บ คุ ม ง บ ป ร ะ ม า ณ ร า ย จ่ า ย เพิ่ มศักยภาพการแข่งขันของภาคธุรกิจและการลงทุน ต ล อ ด จ น ก า ร ป ร ะ เ มิ น ผ ล ก า ร ใ ช้ จ่ า ย ง บ ป ร ะ ม า ณ ใ ห้ มี ในประเทศ และการด�ำเนินโครงการลงทุนในโครงสร้าง ประสิทธิภาพและเกิดความคุ้มค่าสูงสุด และการจัดท�ำ พื้ นฐานอย่างต่อเนื่อง กลยุทธ์การบริหารหน้ีสาธารณะระยะปานกลาง 5 ปี และกรอบการบริหารหนี้ (portfolio benchmark) 452 รายงานความกา้ วหน้าเปา้ หมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแข็งแกร่งให้แก่กลไกการด�ำเนนิ งาน 17 และฟ้ นื ฟูหุ้นสว่ นความรว่ มมอื ระดับโลก เพื่ อการพั ฒนาที่ยง่ั ยืน SDG เพิ่มเสถยี รภาพของเศรษฐกิจมหภาคผ่านการประสานนโยบาย 17.13 เ พื่ อ ใ ช้ ใ น ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ ต้ น ทุ น แ ล ะ ค ว า ม เ สี่ ย ง ใ น ความทา้ ทาย ก า ร บ ริ ห า ร ห นี้ ข อ ง รั ฐ บ า ล แ ล ะ ห นี้ ที่ เ ป็ น ภ า ร ะ ต่ อ งบประมาณตามกรอบวินัยการคลัง สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 อาจก่อให้ เกิดวิกฤตทางเศรษฐกิจอย่างรุนแรง ซ่ึงจะส่งผลต่อ ในด้านการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ก�ำหนด เสถียรภาพทางเศรษฐกิจได้ โดยเฉพาะอย่างย่ิง เม่ือมี เป้าหมายเงินเฟ้อทั่วไปส�ำหรับปี 2563 ที่ร้อยละ 1-3 การเพิ่ มขึ้นของระดับหน้ีสาธารณะอันเน่ืองมาจาก ซึ่ ง ส ะ ท้ อ น แ น ว โ น้ ม ร ะ ดั บ ร า ค า ที่ เ ป็ น ปั จ จุ บั น ม า ก ขึ้ น การใช้จ่ายท่เี พิ่มขึ้นของรัฐบาลในการรับมือกับสถานการณ์ นอกจากนี้ หน่วยงานก�ำกับดูแลภาคการเงินได้ก�ำหนด ดังกล่าว อาทิการช่วยเหลือ ฟ้ ืนฟู และเยียวยาผู้ที่ได้ ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ใ ห้ ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ ก า ร เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง เ ชิ ง รับผลกระทบ รวมท้ังแนวโน้มการเพ่ิ มขึ้นของสินเชื่อท่ี โครงสร้างของระบบการเงินและระบบเศรษฐกิจ อาทิ ไม่ก่อให้เกิดรายได้และอัตราการว่างงาน นอกจากนี้ ก า ร ป รั บ ป รุ ง ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ที่ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง เ พื่ อ ร อ ง รั บ หากการฟ้ นื ตัวทางเศรษฐกิจภายหลังการสิ้นสุดลงของ มาตรฐานรายงานทางการเงิน ฉบับท่ี 9 (Thai Financial การแพร่ระบาดดังกล่าวเป็นไปอย่างเช่ืองช้า ดุลบัญชี Reporting Standards : TFRS9) เพ่ื อให้งบการเงิน เดินสะพั ดท่ีลดลงจากการลดลงของมูลค่าการส่งออก ข อ ง ส ถ า บั น ก า ร เ งิ น ส ะ ท้ อ น ค ว า ม เ สี่ ย ง ด้ า น เ ค ร ดิ ต สินค้าและบริการจะเพิ่ มแรงกดดันด้านเสถียรภาพทาง ที่ แ ท้ จ ริ ง ก า ร ก� ำ ห น ด ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ก า ร ก� ำ กั บ ดู แ ล เศรษฐกจิ อกี ดว้ ย สิ น เ ชื่ อ เ พื่ อ ที่ อ ยู่ อ า ศั ย ( Lo a n To Va l u e : LT V ) เ พื่ อ ล ด ค ว า ม เ สี่ ย ง จ า ก ก า ร ก า ร เ ก็ ง ก� ำ ไ ร ใ น ต ล า ด ข้อเสนอแนะ อ สั ง ห า ริ ม ท รั พ ย์ ก า ร ก� ำ ห น ด ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ ที่ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง กับการก�ำกับดูแลความเสี่ยงของสหกรณ์ออมทรัพย์ ภ า ค รั ฐ จ� ำ เ ป็ น ที่ จ ะ ต้ อ ง ป ร ะ ส า น ก า ร ด� ำ เ นิ น น โ ย บ า ย แ ล ะ ส ห ก ร ณ์ เ ค ร ดิ ต ยู เ น่ี ย น เ พื่ อ ใ ห้ ส ห ก ร ณ์ ฯ มี ก า ร การเงินการคลังเพื่ อประคับประคองและลดผลกระทบ บ ริ ห า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง ด้ า น เ ค ร ดิ ต ด้ า น ส ภ า พ ค ล่ อ ง แ ล ะ จ า ก ก า ร ป รั บ ตั ว ล ด ล ง ข อ ง กิ จ ก ร ร ม ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ด้านธรรมาภิบาลท่ีเหมาะสมและออกหลักเกณฑ์เก่ียวกับ โดยการสร้างความม่ันใจว่ามาตรการเยียวยาท้ังทาง มาตรการด�ำเนินการ เม่ือมีเหตุการณ์ที่อาจมีผลกระทบ การคลังและการเงินสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายและ ต่อตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศ (market disruption) ตรงตามกลุ่มที่เดือดร้อนอย่างแท้จริง โดยเฉพาะ ร ว ม ถึ ง ก า ร ป รั บ ป รุ ง ห ลั ก เ ก ณ ฑ์ เ ก่ี ย ว กั บ ก า ร ห ยุ ด ท� ำ มาตรการสินเช่ือ นอกจากน้ี ยังต้องให้ความส�ำคัญ การซื้อขายหลักทรัพย์ (circuit breaker) เพื่ อให้ ต่ อ ก า ร ดู แ ล ค ว บ คุ ม แ ล ะ ป้ อ ง กั น ก า ร ลุ ก ล า ม ข อ ง การก�ำกับดูแลตลาดหลักทรัพย์ฯ มีความคล่องตัว ความเสียหายทางเศรษฐกิจที่เกิดในภาคเศรษฐกิจจริง สามารถด�ำเนินการเพ่ื อบรรเทาผลกระทบได้อย่างเหมาะสม ที่อาจส่งผลกระทบลุกลามไปยังภาคการเงินและภาค และทันต่อเหตุการณ์มากยิ่งข้ึน เป็นต้น ก า ร ค ลั ง ซ่ึ ง จ ะ ส่ ง ผ ล โ ด ย ต ร ง ต่ อ เ ส ถี ย ร ภ า พ ท า ง เศรษฐกิจ โดยจะต้องให้ความส�ำคัญเป็นกรณีพิ เศษ กับเคร่ืองชี้วัดที่สามารถสะท้อนผลกระทบทางเสถียร ภาพเศรษฐกิจ อาทิ อัตราการว่างงานหน้ีสินภาคธุรกิจ โดยเฉพาะหน้ีท่ีไม่ก่อให้เกิดรายได้ หน้ีสินภาคครัวเรือน และหนี้สาธารณะ รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 453 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสริมความแขง็ แกร่งใหแ้ กก่ ลไกการด�ำเนนิ งาน และฟ้ นื ฟูหุ้นส่วนความรว่ มมอื ระดบั โลก SDG เพื่ อการพั ฒนาทย่ี ง่ั ยนื 17.14 ยกระดับความสอดคลอ้ งเชิงนโยบายเพื่อการพัฒนาท่ยี ั่งยนื การยกระดับความสอดคล้องเชิงนโยบายเพื่ อการท�ำงานที่สอดประสานกันระหว่างภาครัฐในทุกระดับ ตลอดจน ภาคส่วนอ่ืน ๆ ที่เก่ียวข้อง จะน�ำไปสู่การบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม อย่างครอบคลุมและสมดุล โดยการสร้างความสอดคล้องเชิงนโยบายเป็นกลไกส�ำคัญในการท�ำให้นโยบายเพื่ อ การพั ฒนาในมิติต่าง ๆ ตั้งแต่ระดับชาติไปจนถึงระดับพื้ นที่ส่งเสริมซึ่งกันและกัน สามารถด�ำเนินการได้จริง และมี ประสิทธิภาพในระยะยาว สถานการณ์การบรรลุเป้าหมายย่อย การดำ� เนนิ การทผ่ี า่ นมา การด�ำเนินการยกระดับความสอดคล้องเชิงนโยบาย จากการประชุมคณะกรรมการเพ่ื อการพั ฒนาท่ีย่ังยืน ข อ ง ไ ท ย เ พ่ื อ ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั่ ง ยื น เ ห็ น ไ ด้ จ า ก ก า ร น� ำ ค ร้ั ง ท่ี 1 / 2 5 6 2 เ มื่ อ วั น ที่ 1 9 ธั น ว า ค ม 2 5 6 2 ไ ด้ มี ห ลั ก ก า ร ข อ ง เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า ที่ ยั่ ง ยื น เ ข้ า ม า การน�ำเสนอร่างแผนการขับเคลื่อนเป้าหมายการพั ฒนา ใ ช้เป็ น พื้ น ฐาน ในการจัดท�ำยุทธศาสตร์ชาติ 2 0 ปี ที่ ย่ั ง ยื น ส� ำ ห รั บ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ( T h a i l a n d ’s S DG s (พ.ศ. 2561 - 2580) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม Roadmap) เพื่ อให้มีกรอบแนวทางในการขับเคล่ือน แห่งชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560 - 2565) โดยหน่วยงาน เป้าหมายในการด�ำเนินการที่ชัดเจน น�ำไปสู่การปฏิบัติ ภาครัฐในทุกระดับได้ใช้เอกสารทั้งสองฉบับเป็นกรอบ ท่ี เ ป็ น รู ป ธ ร ร ม แ ล ะ ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ ก า ร พั ฒ น า ต า ม การก�ำหนดและด�ำเนินนโยบายในช่วงที่ผ่านมา ก่อให้เกิด ยุทธศาสตร์ชาติอย่างบูรณาการ โดยมีหลักการคือ ความสอดคล้องระหว่างนโยบายระดับชาติ ระดับจังหวัด ก า ร เ ชื่ อ ม โ ย ง เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า ที่ ยั่ ง ยื น กั บ แ ผ น และระดับพ้ื นท่ี นอกจากน้ี ในปี 2556 ได้มีการจัดท�ำ ทั้ ง 3 ระ ดั บขอ ง ประ เท ศ บู รณ าก ารก ารขั บเคล่ือ น ร ะ เ บี ย บ ส� ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ว่ า ด้ ว ย ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เป้าหมายการพั ฒนาท่ีย่ังยืนกับการจัดท�ำโครงการ/ เพื่ อการพั ฒนาท่ียั่งยืน พ.ศ. 2556 ซ่ึงได้ก�ำหนดให้มี ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น แ ล ะ ก า ร บู ร ณ า ก า ร ร ะ บ บ ข้ อ มู ล แ ล ะ การจัดต้ังคณะกรรมการเพ่ือการพั ฒนาท่ียั่งยืน (กพย.) การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล เป้าหมายการพั ฒนา ที่ มี น า ย ก รั ฐ ม น ต รี เ ป็ น ป ร ะ ธ า น เ พื่ อ เ ป็ น ก ล ไ ก ใ น ท่ี ย่ั ง ยื น ใ น ร ะ บ บ ติ ด ต า ม แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล แ ห่ ง ช า ติ การก�ำหนดนโยบายและยุทธศาสตร์การพั ฒนาท่ียั่งยืน ( e M E N SC R ) น อ ก จ า ก น้ี ไ ด้ มี ก า ร ด� ำ เ นิ น ก า ร เ พื่ อ ให้ครอบคลุมด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่าง เสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการพั ฒนาที่ บู ร ณ า ก า ร ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม ข้ อ ต ก ล ง ร ะ ห ว่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ยั่งยืนแก่บุคลากร ภาครัฐในระดับจังหวัดและองค์กร รวมถึงก�ำกับการด�ำเนินงานของหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง ปกครองส่วนท้องถ่ิน เพื่ อให้การก�ำหนดและด�ำเนิน ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม น โ ย บ า ย ที่ ไ ด้ ว า ง แ ผ น ไ ว้ โ ด ย ภ า ย ใ ต้ น โ ย บ า ย เ พ่ื อ บ ร ร ลุ เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า ที่ ยั่ ง ยื น คณะกรรมการเพ่ื อการพั ฒนาท่ีย่ังยืนประกอบด้วย 4 เ ป็ น ไ ป ใ น ทิ ศ ท า ง ท่ี ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ น โ ย บ า ย แ ล ะ แ ผ น คณะอนุกรรมการ ได้แก่ (1) คณะอนุกรรมการขับเคลื่อน ระดับชาติ เป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืน (2) คณะอนุกรรมการ ส่ ง เ ส ริ ม ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั่ ง ยื น ต า ม ห ลั ก ป รั ช ญ า ข อ ง เศรษฐกิจพอเพี ยง (3) คณะอนุกรรมการติดตามและ ประเมินผลการพั ฒนาท่ียั่งยืน และ (4) คณะอนุกรรมการ การประเมินส่ิงแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ 454 รายงานความก้าวหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยัง่ ยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแข็งแกร่งให้แกก่ ลไกการด�ำเนินงาน 17 และฟ้ นื ฟูหนุ้ ส่วนความรว่ มมือระดับโลก เพ่ื อการพั ฒนาท่ีย่งั ยืน SDG ยกระดับความสอดคลอ้ งเชงิ นโยบายเพื่อการพัฒนาทีย่ ัง่ ยืน 17.14 ความทา้ ทาย ข้อเสนอแนะ ก า ร เ ส ริ ม ส ร้ า ง ค ว า ม ส อ ด ค ล้ อ ง เ ชิ ง น โ ย บ า ย ใ น ร ะ ดั บ ควรมีการก�ำหนดตัวชี้วัดระดับประเทศ (national ต่าง ๆ เพื่ อบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาที่ยั่งยืนมีอุปสรรค indicators) ที่สอดคล้องกับบริบทของประเทศไทย ส� ำ คั ญ คื อ ก า ร ท่ี แ ต่ ล ะ จั ง ห วั ด แ ล ะ พ้ื น ท่ี มี บ ริ บ ท เ พื่ อ ใ ช้ ใ น ก า ร ติ ด ต า ม ค ว า ม ก้ า ว ห น้ า ก า ร ขั บ เ ค ล่ื อ น การพั ฒนาท่ีแตกต่างกันไป ท้ังในเชิงเศรษฐกิจ สังคม เป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืน รวมถึงส่งเสริมและเร่งรัด และสิ่งแวดล้อม ท�ำให้การก�ำหนดนโยบายการพั ฒนา ให้มีการขับเคลื่อนการพั ฒนาที่ยั่งยืนในระดับพื้ นท่ี ใ ห้ ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ แ ผ น ร ะ ดั บ ช า ติ อ า จ ไ ม่ ส า ม า ร ถ โดยการเพ่ิ มการมีส่วนร่วมของภาคส่วนต่าง ๆ ใน ตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนในพ้ื นที่ได้ สังคมเพื่ อให้นโยบาย/แนวทางน้ันสามารถตอบสนอง อย่างเต็มท่ี นอกจากน้ี การติดตามและประเมินผลการ ความต้องการของประชาชนในท้องถิ่นได้อย่างตรงจุด ด�ำเนินนโยบายเพื่ อการพั ฒนาที่ย่ังยืนยังประสบปัญหาใน ด้านการจัดเก็บข้อมูลทั้งในส่วนกลางและระดับพื้ นท่ี ท�ำให้การใช้ข้อมูลเพ่ื อประเมินผลและปรับปรุงแนวทาง การด�ำเนินงานในระยะต่อไปตามหลักการด�ำเนินนโยบาย ทม่ี หี ลกั ฐานรองรบั เปน็ ไปอยา่ งจำ� กดั รายงานความกา้ วหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 455 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสรมิ ความแขง็ แกรง่ ใหแ้ ก่กลไกการด�ำเนนิ งาน และฟ้ นื ฟูหนุ้ สว่ นความร่วมมอื ระดบั โลก SDG เพ่ื อการพั ฒนาท่ยี ง่ั ยนื 17.15 เคารพพ้ืนที่ทางนโยบายและความเป็นผ้นู �ำของแต่ละประเทศ ที่จะสร้างและดำ� เนินงานตามนโยบายเพื่อการขจดั ความยากจน และการพัฒนาทีย่ ่งั ยนื การให้ความช่วยเหลืออย่างเป็นทางการโดยภาครัฐและภาคีการพั ฒนาอื่น ๆ แก่ประเทศก�ำลังพั ฒนาจ�ำเป็นต้องค�ำนึง ประเทศผู้รับเป็นหลัก เน่ืองจากการด�ำเนินการเพ่ื อบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาท่ีย่ังยืนในแต่ละประเทศควรข้ึนอยู่กับ บริบทการพั ฒนาและประเด็นเร่งด่วนท่ีประเทศนั้น ๆ ให้ความส�ำคัญเพ่ื อให้ทิศทางการพั ฒนาสอดคล้องกับ ความต้องการของประชาชนมากที่สุด ดังนั้น ในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนนั้น ประเทศผู้รับจะต้อง ก�ำหนดและด�ำเนินนโยบายและยุทธศาสตร์การพัฒนาของตนเอง โดยมีประเทศผู้ให้หรือภาคีการพั ฒนาเป็นผู้สนับสนุน ความช่วยเหลือตามต้องการบนพื้นฐานความสอดคล้องกับนโยบายและยุทธศาสตร์การพั ฒนาของแต่ละประเทศ สถานการณ์การบรรลุเป้าหมายยอ่ ย มูลค่าความร่วมมือเพื่ อการพั ฒนาให้แก่ต่างประเทศ โดย TICA จ�ำแนกตามรายสาขาความร่วมมือ ในปี 2561 ประเทศไทยได้ด�ำเนินการให้ความร่วมมือเพื่ อการพั ฒนา แก่นานาประเทศ โดยเฉพาะกลุ่มประเทศ CLMV และ ที่มา: กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ (TICA) ประเทศก�ำลังพั ฒนาในภูมิภาคต่าง ๆ ผ่านโครงการ ความร่วมมือในลักษณะต่าง ๆ อาทิ การถ่ายทอด องคค์ วามรแู้ ละเทคโนโลยกี ารใหท้ นุ การศกึ ษาและการจดั สง่ ผู้เช่ียวชาญไปปฏิบัติงานในประเทศผู้รับ โดยค�ำนึงถึง ประสิทธิผลของความช่วยเหลือเพื่ อการพั ฒนา (aid effectiveness) และความต้องการของประเทศคู่ร่วมมือ เป็นหลัก ในปี 2561 มีมูลค่าความร่วมมือเพื่อการพั ฒนา 4,561.78 ล้านบาท1 หรือคิดเป็นร้อยละ 0.03 ของรายได้ มวลรวมประชาชาติ (Gross National Income: GNI) โดยแบ่งเป็น (1) เงินกู้ 477.01 ล้านบาท (ร้อยละ 9.8) (2) เงินให้เปล่าและความร่วมมือทางวิชาการ 1,662.45 ล้านบาท (ร้อยละ 36.44) และ (3) เงินบริจาคให้แก่ องค์การระหว่างประเทศ 2,452.32 ล้านบาท (ร้อยละ 53.76) ทั้งน้ี ในปี 2561 กระทรวงการต่างประเทศ ซึ่งถือ เ ป็ น ห น่ ว ย ง า น รั บ ผิ ด ช อ บ ใ น ก า ร ใ ห้ ค ว า ม ร่ ว ม มื อ เพ่ื อการพั ฒนาได้ด�ำเนินโครงการจ�ำนวน 87 โครงการ ใน 15 ประเทศ คิดเป็นมูลค่า 499.10 ล้านบาท2 ปัจจุบัน แ ม้ ว่ า ไ ท ย ยั ง ค ง ถู ก จั ด อ ยู่ ใ น ก ลุ่ ม ป ร ะ เ ท ศ ผู้ รั บ ใ น ก ลุ่ ม ประเทศที่มีรายได้ปานกลางในระดับสูงตามเกณฑ์ของ องค์การเพื่ อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพั ฒนา (OECD) 456 1 https://tica-thaigov.mfa.go.th/th/page/มูลค่าภาพรวม-oda-ประเทศไทย?menu=5f44fc12904e0523fc266684 2 https://tica-thaigov.mfa.go.th/th/page/มูลค่าภาพรวม-oda-ประจ�ำปี-2561-ผ่าน-tica?menu=5f36328ad68bca0d54302feb รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสรมิ ความแข็งแกรง่ ให้แกก่ ลไกการดำ� เนนิ งาน 17 และฟ้ นื ฟูหนุ้ สว่ นความรว่ มมอื ระดับโลก เพ่ื อการพั ฒนาทีย่ ง่ั ยืน SDG เคารพพ้ืนทีท่ างนโยบายและความเป็นผู้น�ำของแต่ละประเทศ 17.15 ทีจ่ ะสรา้ งและดำ� เนินงานตามนโยบายเพื่อการขจัดความยากจน และการพัฒนาทีย่ ่งั ยืน การด�ำเนนิ การท่ีผ่านมา ข้อเสนอแนะ ใ น ปี 2 5 6 3 ภ า ค รั ฐ มี ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น โ ค ร ง ก า ร ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ค ว ร มี ก า ร จั ด ท� ำ แ ผ น พั ฒ น า โ ค ร ง ก า ร ความร่วมมือเพ่ื อการพั ฒนาท่ีอยู่ระหว่างการด�ำเนิน ระยะยาว โดยมีระยะเวลาประมาณ 3-5 ปี เพื่ อให้สามารถ งานหรือมีแผนจะด�ำเนินงานท้ังหมด 148 โครงการ วั ด ผ ล สั ม ฤ ท ธ์ิ ข อ ง โ ค ร ง ก า ร ไ ด้ อ ย่ า ง เ ป็ น ร ะ บ บ แ ล ะ มี โดยแบ่งเป็นโครงการด้านเศรษฐกิจ 64 โครงการใน ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ท้ั ง ใ น มิ ติ เ ร่ื อ ง เ ว ล า แ ล ะ ท รั พ ย า ก ร 16 ประเทศ ประกอบด้วยโครงการด้านการเกษตร ผ่ า น ก า ร ว า ง แ ผ น โ ค ร ง ก า ร จ า ก ก า ร ส� ำ ร ว จ แ น ว ท า ง ทรัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดล้อม วิสาหกิจชุมชน นโยบายและความพร้อมในการด�ำเนินงาน พร้อมทั้ง อุ ต ส า ห ก ร ร ม ก า ร ค้ า ก า ร ล ง ทุ น แ ล ะ ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว จัดท�ำแผนงาน ก�ำหนดตัวช้ีวัดรวมและมอบหมาย และการพั ฒนาทักษะฝีมือแรงงาน ซึ่งส่วนมากด�ำเนิน ผู้รับผิดชอบงานในแต่ละส่วนให้ชัดเจน เพ่ื อให้เกิด การในเมียนมาและ สปป.ลาว และโครงการด้านสังคม ค ว า ม ส ะ ด ว ก ใ น ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น น อ ก จ า ก นี้ ค ว ร มี 84 โครงการใน 13 ประเทศ ประกอบด้วยโครงการ ก า ร ติ ด ต า ม ผ ล ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น ต า ม ตั ว ชี้ วั ด อ ย่ า ง ด้านสาธารณสุข การพั ฒนาการศึกษา และการพั ฒนา ส ม่� ำ เ ส ม อ เ พ่ื อ น� ำ ข้ อ มู ล ไ ป ป รั บ แ ก้ ใ ห้ โ ค ร ง ก า ร มี สังคมซ่ึงส่วนมากด�ำเนินการในกัมพู ชาและ สปป.ลาว ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ม า ก ย่ิ ง ขึ้ น โ ด ย อ า จ จั ด ท� ำ ใ น รู ป แ บ บ ท้ังน้ี แผนกิจกรรมท้ังหมดเป็นไปตามผลการประชุม รายงานประจ�ำปีหรือรายไตรมาส ท่ีเกี่ยวข้องและนโยบายหรือข้อเสนอของประเทศผู้รับ ความท้าทาย ประเทศผู้รับความช่วยเหลือเพื่ อการพั ฒนาจากไทย บ า ง ส่ ว น ยั ง มี ข้ อ จ� ำ กั ด ใ น ด้ า น ศั ก ย ภ า พ เ ชิ ง น โ ย บ า ย โดยเฉพาะอย่างย่ิงในการด�ำเนินนโยบายท่ีมีหลักฐาน ร อ ง รั บ ( ev i d e n c e - bas e d po l i cy ma k i n g ) ซึ่ ง อ า จ ส่ ง ผ ล ใ ห้ ก า ร ก� ำ ห น ด ส า ข า ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ห รื อ โครงการท่ีมีความจ�ำเป็นเร่งด่วนยังไม่มีประสิทธิภาพ เท่าท่ีควร นอกจากนี้ โครงการส่วนใหญ่ของไทยเน้น การด�ำเนินงานในระยะส้ันหรือประมาณ 1 ปี ท�ำให้ ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น เ ป็ น ไ ป อ ย่ า ง เ ร่ ง รั ด แ ล ะ ใ น บ า ง ค รั้ ง ขาดความเป็นระบบและยากต่อการประเมินผล รายงานความกา้ วหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 457 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสริมความแข็งแกร่งให้แกก่ ลไกการด�ำเนินงาน และฟ้ นื ฟูหุน้ สว่ นความร่วมมือระดบั โลก SDG เพ่ื อการพั ฒนาทย่ี ง่ั ยนื 17.16 ยกระดับหนุ้ ส่วนความร่วมมอื ระดบั โลกเพื่อการพัฒนาท่ยี ัง่ ยืน ผา่ นการเสรมิ สร้าง หนุ้ ส่วนความรว่ มมอื หลายภาคส่วนในการระดมและแบ่งปันความรู้ ความเชี่ยวชาญ เทคโนโลยี และทรัพยากรเงนิ เพื่อสนบั สนุนการบรรลเุ ป้าหมายการพัฒนา ท่ียงั่ ยืนในทกุ ประเทศโดยเฉพาะในประเทศกำ� ลงั พัฒนา การยกระดับหุ้นส่วนความร่วมมือระดับโลกเพ่ือการพั ฒนาที่ยั่งยืน เริ่มต้นที่การเสริมสร้างความเข้มแข็งในการท�ำงาน ร่วมกันอย่างเป็นเอกภาพระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ในประเทศ อาทิ ภาครัฐ ภาคเอกชน ภาควิชาการ และภาคประชาสังคม ในการระดมความรู้ ความเชี่ยวชาญ เทคโนโลยี และทรัพยากรทางการเงินเพื่ อใช้ประโยชน์ในการพั ฒนาทั้ง ด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม ดังนั้น การพั ฒนากลไกความร่วมมือหลายภาคส่วน ตลอดจนระบบการติดตาม ความก้าวหน้าของการด�ำเนินงานร่วมกัน จะมีส่วนช่วยให้ประเทศต่าง ๆ สามารถบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาท่ีย่ังยืน ได้ตามกรอบเวลาที่ก�ำหนด สถานการณก์ ารบรรลเุ ป้าหมายยอ่ ย การดำ� เนนิ การท่ีผ่านมา การมีส่วนร่วมของภาคส่วนต่าง ๆ ในการด�ำเนินงาน OEWG for SDGs ได้มีส่วนส�ำคัญในการเปิดโอกาส เพื่ อบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนของไทยสะท้อน การมีส่วนร่วมอย่างท่ัวถึง และเป็นเวทีในการหารือ ให้เห็นจากองค์ประกอบของคณะกรรมการเพ่ื อการพั ฒนา ในประเด็นท่ีเกี่ยวข้องกับเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืน ที่ย่ังยืน (กพย.) ตลอดจน 4 คณะอนุกรรมการภายใต้ ร ะ ห ว่ า ง ภ า ค รั ฐ แ ล ะ ภ า ค ป ร ะ ช า สั ง ค ม ต ล อ ด จ น ภ า ค ส่ ว น กพย. ในฐานะกลไกระดับชาติในการก�ำหนดนโยบาย อื่ น ๆ ที่ มี ค ว า ม ส น ใ จ โ ด ย ไ ด้ จั ด ป ร ะ ชุ ม แ ล ก เ ป ลี่ ย น แ ล ะ ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ ก า ร พั ฒ น า ท่ี ย่ั ง ยื น ใ ห้ ค ร อ บ ค ลุ ม ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ใ น ป ร ะ เ ด็ น ต่ า ง ๆ อ า ทิ บ ท บ า ท ข อ ง ด้านเศรษฐกิจ สังคม และส่ิงแวดล้อมอย่างบูรณาการ ส ต รี ใ น ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั่ ง ยื น ภ า ค ธุ ร กิ จ กั บ สิ ท ธิ ซ่ึงมีผู้แทนจากหลายภาคส่วน อาทิ (1) ภาคเอกชน ม นุ ษ ย ช น ก า ร ป ร ะ เ มิ น ผ ล ก ร ะ ท บ ท า ง สิ่ ง แ ว ด ล้ อ ม ได้แก่ ผู้แทนสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และผู้แทน ข อ ง โ ค ร ง ก า ร ข น า ด ใ ห ญ่ แ ล ะ ก า ร ร ะ ด ม ทุ น เ พ่ื อ สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (2) ภาควิชาการ การพั ฒนาที่ยั่งยืน อีกทั้งในปี 2563 ภาคเอกชนได้มี ไ ด้ แ ก่ ผู้ แ ท น ส ถ า บั น วิ จั ย จุ ฬ า ภ ร ณ์ แ ล ะ ผู้ แ ท น การจัดนิทรรศการ Thailand Sustainable Expo สถาบันวิจัยเพื่ อการพั ฒนาประเทศไทย และ (3) ภาค (TSX) ข้ึนเพื่ อสร้างความตระหนักรู้เรื่องเป้าหมาย ประชาสังคม ได้แก่ ผู้แทนมูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อม ก า ร พั ฒ น า ที่ ย่ั ง ยื น แ ก่ สั ง ค ม ใ น ว ง ก ว้ า ง แ ล ะ เ พื่ อ ไทยและผู้แทนสถาบันธรรมรัฐเพ่ื อการพั ฒนาสังคม แ ส ด ง บ ท บ า ท ใ น เ ชิ ง ส ร้ า ง ส ร ร ค์ ข อ ง ภ า ค เ อ ก ช น ใ น และส่ิงแวดล้อม นอกจากน้ี ในปี 2561 ได้มีการจัดต้ัง ช่วงที่ผ่านมา นอกจากน้ี ได้มีการจัดงาน Youth in ค ณ ะ ท� ำ ง า น ร่ ว ม ภ า ค ป ร ะ ช า สั ง ค ม แ ล ะ ภ า ค รั ฐ เ พื่ อ Charge Symposium โดยเกิดความร่วมมือระหว่าง ขับเคลื่อนเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืน (Open-ended หน่ ว ยง าน ทั้ ง ภาครั ฐ แ ล ะ เอ ก ช น เพื่ อ เปิ ด โ อ ก า ส ใ ห้ Working Group for SDGs: OEWG for SDGs) เ ย า ว ช น ไ ด้ ร่ ว ม กั น ห า รื อ แ ล ะ เ ส น อ ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ใ น เพ่ื อส่งเสริมบทบาทของภาคประชาสังคมในการด�ำเนิน ประเด็นทางสังคมและสิ่งแวดล้อม และจะมีการด�ำเนิน งานเพื่ อบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนของไทย กิจกรรมต่อเนื่อง เพื่ อเสริมสร้างบทบาทของเยาวชน อีกด้วย ในการบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืนต่อไป 458 รายงานความก้าวหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแข็งแกรง่ ให้แก่กลไกการดำ� เนนิ งาน 17 และฟ้ นื ฟูหุน้ สว่ นความรว่ มมือระดับโลก เพื่ อการพั ฒนาที่ย่งั ยืน SDG ยกระดับหุน้ ส่วนความร่วมมือระดบั โลกเพื่อการพัฒนาท่ยี งั่ ยนื ผ่านการเสรมิ สร้าง 17.16 หุ้นส่วนความรว่ มมือหลายภาคส่วนในการระดมและแบง่ ปันความรู้ ความเชี่ยวชาญ เทคโนโลยี และทรัพยากรเงนิ เพื่อสนบั สนุนการบรรลเุ ป้าหมายการพัฒนา ท่ยี ั่งยืนในทกุ ประเทศโดยเฉพาะในประเทศกำ� ลงั พัฒนา ความทา้ ทาย ข้อเสนอแนะ แม้ว่าภาคส่วนต่าง ๆ ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการขับเคล่อื น ค ว ร จั ด ท� ำ ร ะ บ บ ติ ด ต า ม แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล ก า ร ด� ำ เ นิ น เป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนอย่างต่อเนื่องผ่านเวทีและ โครงการและกิจกรรมเพ่ือขับเคล่ือนเป้าหมายการพั ฒนา กลไกที่ได้จัดตั้งขึ้น แต่การด�ำเนินงานเพื่ อยกระดับ ที่ยั่งยืนในรูปแบบหุ้นส่วนความร่วมมือหลายภาคส่วน หุ้ น ส่ ว น ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ห ล า ย ภ า ค ส่ ว น ข อ ง ไ ท ย ยั ง ไ ม่ มี เพ่ื อให้สามารถจัดเก็บข้อมูลการด�ำเนินงาน ตลอดจน ระบบติดตามและประเมินผลที่ชัดเจน ท�ำให้การติดตาม ความก้าวหน้าและอุปสรรคท่ีเกิดข้ึนได้อย่างเป็นรูปธรรม ค ว า ม ก้ า ว ห น้ า แ ล ะ ก า ร ร ะ บุ ป ร ะ เ ด็ น ค ว า ม ท้ า ท า ย ใ น ซึ่ ง ร ะ บ บ ดั ง ก ล่ า ว จ ะ ช่ ว ย ใ ห้ ล ด ค ว า ม ซ�้ ำ ซ้ อ น ข อ ง ด้านดังกล่าวยังไม่เป็นรูปธรรมเท่าท่ีควร นอกจากน้ี การท�ำงานระหว่างหน่วยงานพร้อมท้ังช้ีเป้าให้ทุกภาค การด�ำเนินโครงการและกิจกรรมเพ่ื อขับเคล่ือนเป้าหมาย ส่วนร่วมกันขับเคลื่อนประเทศสู่การพั ฒนาที่ยั่งยืน การพั ฒนาที่ย่ังยืนในรูปแบบหุ้นส่วน ความร่วมมือ ได้ภายในปี 2573 หลายภาคส่วนยังไม่เป็นเอกภาพ ซ่ึงอาจท�ำให้ขาด ความตอ่ เนอ่ื งในการดำ� เนนิ งานได้ รายงานความกา้ วหน้าเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 459 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสรมิ ความแขง็ แกร่งให้แก่กลไกการดำ� เนนิ งาน และฟ้ นื ฟูหนุ้ ส่วนความรว่ มมอื ระดบั โลก SDG เพ่ื อการพั ฒนาท่ยี ง่ั ยืน 17.17 สนบั สนุนและส่งเสริมหุน้ ส่วนความรว่ มมอื ระหวา่ งภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาสังคม โดยตอ่ ยอดจากประสบการณแ์ ละกลยทุ ธ์ ดา้ นจดั หาทรัพยากรของหุ้นส่วน การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคส่วนต่าง ๆ ในบริการสาธารณะมีความส�ำคัญต่อการปรับสมดุลภาครัฐ ซ่ึงมุ่งเน้น การสนับสนุนบทบาทของภาคเอกชนและประชาสังคม และลดขนาดภาครัฐให้มีบทบาทเป็นผู้สนับสนุนและอ�ำนวย ความสะดวกในการประกอบการ ผ่านการก�ำหนดกฎระเบียบท่ีไม่เป็นอุปสรรคต่อการด�ำเนินธุรกิจภาคเอกชนทุกขนาด และสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาประเทศในระยะยาว เพ่ือให้ประชาชนเข้าถึงการบริการต่าง ๆ ได้มากข้ึน มีทางเลือก ท่ีหลากหลาย และยังช่วยพัฒนาคุณภาพและประสิทธิภาพการบริการสาธารณะให้สูงขึ้นอีกด้วย สถานการณก์ ารบรรลุเป้าหมายยอ่ ย สัดส่วนการลงทุนภาคเอกชนต่อการลงทุนรวม ในการจัดการบริหารสาธารณะ บ ท บ า ท ข อ ง ภ า ค เ อ ก ช น ใ น ก า ร ร่ ว ม ล ง ทุ น ใ น บ ริ ก า ร ส า ธ า ร ณ ะ โ ด ย ภ า พ ร ว ม ก ร ะ จ า ย ตั ว อ ยู่ ใ น โ ค ร ง ก า ร ท่ี ที่มา: สศช., รายงานสรุปผลการด�ำเนินการตามยุทธศาสตร์ชาติปี 2562 เ ก่ี ย ว ข้ อ ง กั บ โ ค ร ง ส ร้ า ง พื้ น ฐ า น ท า ง ค ม น า ค ม การสื่อสารและโทรคมนาคม รวมถึงการศึกษาและ สาธารณสุข ท้ังนี้ เม่ือพิ จารณเทียบเคียงจากข้อมูล การลงทุนในบริการสาธารณะที่ภาคเอกชนร่วมลงทุน กับภาครัฐพบว่า ในปี 2560 มีสัดส่วนการลงทุนของ ภาคเอกชนต่อการลงทุนรวมในการจัดบริการสาธารณะ อยู่ท่ีร้อยละ 5.5 และเพ่ิ มข้ึนเป็นร้อยละ 22.7 ในปี 2561 และลดลงเป็นร้อยละ 9.1 ในปี 2562 โดยเฉลี่ยทั้ง 3 ปี อยู่ท่ีร้อยละ 12.5 อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยได้ก�ำหนด เกณฑ์เป้าหมายในการเปิดโอกาสให้ภาคส่วนต่าง ๆ มี ส่วน ร่วม ใน การจัดบริการสาธารณะและกิจ ก รรม ส า ธ า ร ณ ะ อ ย่ า ง เ ห ม า ะ ส ม ภ า ย ใ ต้ แ ผ น แ ม่ บ ท ภ า ย ใ ต้ ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ ช า ติ ป ร ะ เ ด็ น ก า ร บ ริ ก า ร ป ร ะ ช า ช น แ ล ะ ประสิทธิภาพภาครัฐไว้ท่ีไม่น้อยกว่าร้อยละ 20 ในช่วง ปี 2561-2565 ซึ่งถือว่าการด�ำเนินการของไทยดังกล่าว ยังอยู่ในระดับต่�ำกว่าค่าเป้าหมายดังกล่าว 460 รายงานความกา้ วหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแข็งแกรง่ ใหแ้ กก่ ลไกการดำ� เนินงาน 17 และฟ้ นื ฟูหุ้นสว่ นความรว่ มมอื ระดบั โลก เพ่ื อการพั ฒนาท่ยี ่งั ยนื SDG สนับสนุนและส่งเสริมหุ้นส่วนความร่วมมอื ระหวา่ งภาครฐั ภาคเอกชน 17.17 และประชาสังคม โดยตอ่ ยอดจากประสบการณ์และกลยทุ ธ์ ดา้ นจดั หาทรัพยากรของหุ้นส่วน การดำ� เนนิ การท่ีผ่านมา ความท้าทาย ส�ำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ กระทรวง ภ า ค ส่ ว น ที่ เ กี่ ย ว ข้ อ ง ยั ง เ ผ ชิ ญ กั บ ข้ อ จํ า กั ด ใ น การคลัง ได้จัดท�ำแผนยุทธศาสตร์การให้เอกชนร่วม การรับรู้เกี่ยวกับบทบาทความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ลงทุนในกิจการของรัฐ พ.ศ. 2558 – 2562 ซ่ึงได้ และเอกชน โดยเฉพาะในส่วนท้องถ่ินท่ียังมีกระบวนการ ก�ำหนดกิจการท่ี (1) ส่งเสริมให้เอกชนมีส่วนร่วมใน ความร่วมมือค่อนข้างน้อยซ่ึงอาจก่อให้เกิดผลประโยชน์ การลงทุน อาทิ ถนนท่ีมีการเก็บค่าผ่านทางระหว่าง เฉพาะกลุ่มได้ อีกทั้งยังขาดนโยบายที่ชัดเจนในการให้ เมือง สถานีขนส่งบรรจุแยกและกระจายสินค้า ระบบ เอกชนเข้าร่วมด�ำเนินการในบางด้าน อาทิ ด้านการศึกษา ตั๋วร่วม โครงสร้างพ้ื นฐานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสาธารณสุข เน่ืองจากโครงการร่วมทุนในประเทศไทย และนวัตกรรม ตลอดจนเศรษฐกิจดิจิทัล และ (2) สมควร ส่วนใหญ่เป็นโครงการลงทุนในโครงสร้างพื้ นฐาน ให้เอกชนมีส่วนร่วมในการลงทุน อาทิ ระบบขนส่ง ขนาดใหญ่ นอกจากน้ีกระบวนการด�ำเนินการท่ีค่อนข้าง ม ว ล ช น ท า ง ร า ง ใ น เ มื อ ง ร ะ บ บ ร ถ ไ ฟ ค ว า ม เ ร็ ว สู ง ซั บ ซ้ อ น ข อ ง ภ า ค รั ฐ ท� ำ ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม ล่ า ช้ า แ ล ะ ข า ด โครงข่ายโทรคมนาคม ระบบอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง ประสิทธิภาพในบางข้ันตอน อาทิ กระบวนการส�ำรวจ โดยมีประมาณการมูลค่าเงินลงทุนรวมทั้งสองประเภท และประกวดราคา การจัดสรรกรรมสิทธ์ิที่ดินเพ่ื อด�ำเนิน อ ยู่ ที่ 1 . 5 8 ล้ า น ล้ า น บ า ท ทั้ ง น้ี โ ค ร ง ก า ร ส� ำ คั ญ ที่ โครงการพั ฒนาโครงสร้างพ้ื นฐาน ตลอดจนอาจมี เอกชนร่วมลงทุน ซึ่งอยู่ระหว่างการด�ำเนินการ เช่น ความเป็นไปได้ที่ต้องลดทอนคุณภาพการให้บริการหรือ โครงการรถไฟฟา้ สายสีส้มช่วงศูนย์วัฒนธรรม–มีนบุรี อาจมีการผลักภาระต้นทุนไปสู่ประชาชน อันเน่ืองมาจาก ข อ ง ก า ร ร ถ ไ ฟ ฟ้า ข น ส่ ง ม ว ล ช น แ ห่ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ต้นทุนในการให้บริการที่สูงข้ึน แ ล ะ โ ค ร ง ก า ร ร ะ บ บ ข น ส่ ง ม ว ล ช น ท า ง ร า ง ใ น พ้ื น ท่ี กรุงเทพมหานครและปริมณฑล ช่วงบางซ่ือ – รังสิต ขอ้ เสนอแนะ ของกา ร รถไฟ แห่งประเทศไ ทย นอ กจากนี้ ยั ง ไ ด้ มี การด�ำเนินการด้านอื่น ๆ ที่มีส่วนช่วยในการขับเคลื่อน ภาครั ฐ คว รก� ำ หน ด น โ ยบายที่ ชั ด เจ น ใน ก ารมุ่ ง เ น้ น เป้าหมายที่ก�ำหนด อาทิ การมีส่วนร่วมของภาคประชาชน คุ ณ ภ า พ ก า ร บ ริ ก า ร แ ล ะ ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ ต่ อ ป ร ะ ช า ช น ใ น ก า ร จั ด ท� ำ แ ผ น พั ฒ น า ชุ ม ช น แ ล ะ ก า ร จั ด บ ริ ก า ร โดยเฉพาะการให้ความส�ำคัญในการก�ำกับดูแลเพื่ อ ด้านสาธารณสุขของภาคเอกชน คุ้มครองผู้ใช้บริการ นอกจากนี้ ควรสร้างความตระหนักรู้ และความเข้าใจท่ีถูกต้องเกี่ยวกับบทบาทความร่วมมือ ระหว่างภาครัฐและเอกชนอย่างทั่วถึง ทั้งในระดับ นโยบาย ส่วนกลาง ระดับปฏิบัติ และระดับท้องถิ่น เพ่ื อให้เกิดกระบวนการความร่วมมือมากย่ิงขึ้น ตลอดจน สนับสนุนการผลักดันรูปแบบการมีส่วนร่วมในการจัด บริการด้านอื่น ๆ ให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม อาทิ การสนับสนุนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชน ใ ห้ มี ส่ ว น ร่ ว ม ใ น ก า ร จั ด ก า ร ด้ า น ก า ร ศึ ก ษ า แ ล ะ บ ริ ก า ร สาธารณสุขในพ้ื นที่ รายงานความก้าวหน้าเป้าหมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 461 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสริมความแข็งแกรง่ ใหแ้ ก่กลไกการด�ำเนนิ งาน และฟ้ นื ฟูหนุ้ สว่ นความรว่ มมอื ระดบั โลก SDG เพื่ อการพั ฒนาทย่ี ่งั ยนื 17.18 ยกระดบั การสนบั สนนุ ด้านการเสริมสร้างขดี ความสามารถให้กับประเทศกำ� ลงั พัฒนา รวมถงึ ประเทศพัฒนาน้อยทีส่ ุดและรัฐกำ� ลงั พัฒนาที่เป็นเกาะขนาดเล็ก ใหเ้ พิ่มการ มอี ยู่ของขอ้ มูลทม่ี คี ุณภาพ ทันเวลาและเชื่อถอื ได้ จ�ำแนกตามรายได้ เพศ อายุ เชือ้ ชาติ ชาตพิ ันธุ์ สถานะการอพยพ ความพิการ ต�ำแหน่งทางภูมิศาสตร์ และคุณลกั ษณะอ่นื ๆ ท่เี กี่ยวข้องตามบริบทของประเทศ ภายในปี 2563 การมีฐานข้อมูลท่ีมีคุณภาพ มีความทันสมัย และเป็นปัจจุบัน มีความส�ำคัญอย่างย่ิงต่อการขับเคล่ือนเป้าหมาย การพัฒนาท่ีย่ังยืนของแต่ละประเทศ เนื่องจากข้อมูลเป็นองค์ประกอบหลักในการก�ำหนดนโยบายหรือมาตรการต่าง ๆ ที่มีหลักฐานรองรับ ตลอดจนการติดตามและประเมินผลการด�ำเนินนโยบายเพื่ อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ดังนั้น การสนับสนุนด้านขีดความสามารถในการจัดเก็บและน�ำข้อมูลไปใช้ได้ประโยชน์อย่างเหมาะสมให้กับประเทศต่าง ๆ โดยเฉพาะประเทศก�ำลังพัฒนา ประเทศพัฒนาน้อยที่สุด จึงเป็นสาขาความร่วมมือท่ีนานาประเทศควรให้ความส�ำคัญ สถานการณก์ ารบรรลเุ ป้าหมายย่อย เพิ่ มเติม (additional indicators) ท่ีสามารถสะท้อน ก า ร พั ฒ น า อ ย่ า ง ยั่ ง ยื น ท้ั ง ใ น ร ะ ดั บ ส า ก ล แ ล ะ ร ะ ดั บ ในช่วงที่ผ่านมา ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ (สสช.) ได้ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ไ ด้ อ ย่ า ง แ ท้ จ ริ ง ด� ำ เ นิ น ก า ร จั ด ท� ำ แ ผ น แ ม่ บ ท เ กี่ ย ว กั บ ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น ทางสถิติของหน่วยงานภาครัฐ ตามพระราชบัญญัติ น อ ก จ า ก น้ี ส ส ช . ยั ง มี ค ว า ม ร่ ว ม มื อ กั บ ธ น า ค า ร สถิติ พ.ศ. 2550 เพื่ อให้สอดคล้องกับนโยบายและ พั ฒนาเอเชีย (ADB) ในการศึกษาการใช้ประโยชน์ แ ผ น ก า ร พั ฒ น า ป ร ะ เ ท ศ โ ด ย ไ ด้ ร่ ว ม กั บ ห น่ ว ย ง า น ข้อมูลขนาดใหญ่ (big data) และองค์การทุนเพ่ื อ ร ะ ดั บ ก ร ะ ท ร ว ง ทุ ก แ ห่ ง จั ด ท� ำ แ ผ น แ ม่ บ ท ร ะ บ บ ส ถิ ติ เด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) ในการจัดท�ำแผน ประเทศไทยโดยเน้นกระบวนการหารือและการมีส่วนร่วม พั ฒ น า ข้ อ มู ล แ ล ะ เ ส ริ ม ส ร้ า ง ศั ก ย ภ า พ ท า ง ส ถิ ติ ข อ ง ห น่ ว ย ง า น ที่ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง แ ล ะ ผู้ มี ส่ ว น ไ ด้ ส่ ว น เ สี ย ร ะ ย ะ 5 ปี ( ค . ศ . 2 0 1 7 - 2 0 2 1 ) โ ด ย เ น้ น ข้ อ มู ล เ พื่ อ โ ด ย ไ ด้ เ ร่ิ ม ใ ช้ แ ผ น แ ม่ บ ท ส ถิ ติ ฯ ฉ บั บ ท่ี 1 ร ะ ห ว่ า ง ส นั บ ส นุ น ก า ร ป ร ะ เ มิ น แ ล ะ ติ ด ต า ม น โ ย บ า ย ด้ า น ปี 2554 - 2558 และในปัจจุบันอยู่ระหว่างการประกาศ ความเท่าเทียมของเด็กซึ่งเป็นประชากรกลุ่มเปราะบาง ใช้แผนแม่บทระบบสถิติฯ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2559 - 2564) และประเทศไทยได้ตอบรับเข้าร่วมเป็น Pilot Country นอกจากน้ี ภาครัฐยังอยู่ระหว่างการด�ำเนินการจัดท�ำ โครงการ Civil Registration and Vital Statistics “หลักการพ้ื นฐานสถิติทางการ” เพ่ื อส่งเสริมให้ข้อมูล ภ า ย ใ ต้ ก า ร ส นั บ ส นุ น ข อ ง U N E SCA P เ พ่ื อ จั ด ท� ำ ตัวชี้วัดที่มีอยู่สามารถจัดจ�ำแนกย่อยในมิติต่าง ๆ อาทิ ร า ย ง า น ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ เ ชิ ง ลึ ก เ ก่ี ย ว กั บ ก า ร ป ร ะ เ มิ น เพศ อายุ และพื้ นท่ี ค ว า ม ค ร อ บ ค ลุ ม ข อ ง ก า ร จ ด ท ะ เ บี ย น ก า ร เ กิ ด แ ล ะ การจดทะเบียนการตาย นอกจากน้ี ยังได้มีการด�ำเนิน การด�ำเนนิ การทีผ่ า่ นมา การศึกษาการปรับปรุงพระราชบัญญัติสถิติฯ เพื่ อให้ ส า ม า ร ถ เ ข้ า ถึ ง แ ล ะ น� ำ ข้ อ มู ล จ า ก ร ะ บ บ ท ะ เ บี ย น ม า ใ ช้ ใ น ก า ร ด� ำ เ นิ น ก า ร เ พ่ื อ ใ ห้ ส อ ด ค ล้ อ ง กั บ ห ลั ก ส ถิ ติ เพ่ื องานด้านสถิติให้มากขึ้น ทางการ สสช. ได้ร่วมกับส�ำนักงานสภาพั ฒนาการ เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) และหน่วยงาน ท่ีเก่ียวข้อง ในการจัดท�ำตัวชี้วัดเป้าหมายการพั ฒนา ท่ีย่ังยืนในบริบทประเทศไทย (national indicators) ที่ ส อ ด ค ล้ อ ง เ ช่ื อ ม โ ย ง กั บ ยุ ท ธ ศ า ส ต ร์ ช า ติ 2 0 ปี แผนปฏิรูปประเทศ แผนพั ฒนาเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ และนโยบายรัฐบาล อันจะน�ำไปสู่ตัวช้ีวัด เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั่ ง ยื น ใ น บ ริ บ ท ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ซึ่งประกอบด้วย ตัวช้ีวัดสากล (global indicators) ตัวชี้วัดทดแทน (proxy indicators) และตัวชี้วัด 462 รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสรมิ ความแขง็ แกรง่ ใหแ้ ก่กลไกการดำ� เนินงาน 17 และฟ้ นื ฟูหุ้นสว่ นความร่วมมอื ระดบั โลก เพื่ อการพั ฒนาที่ย่งั ยืน SDG ยกระดบั การสนบั สนนุ ดา้ นการเสรมิ สร้างขดี ความสามารถใหก้ ับประเทศกำ� ลงั พัฒนา 17.18 รวมถึงประเทศพัฒนานอ้ ยทีส่ ุดและรฐั กำ� ลงั พัฒนาที่เป็นเกาะขนาดเลก็ ใหเ้ พิ่มการ มอี ยู่ของขอ้ มลู ทม่ี ีคุณภาพ ทันเวลาและเชอ่ื ถอื ได้ จำ� แนกตามรายได้ เพศ อายุ เชื้อชาติ ชาติพันธุ์ สถานะการอพยพ ความพิการ ตำ� แหน่งทางภูมศิ าสตร์ และคุณลักษณะอน่ื ๆ ท่เี กีย่ วขอ้ งตามบรบิ ทของประเทศ ภายในปี 2563 ความท้าทาย ข้อเสนอแนะ การด�ำเนินการให้เป็นตามหลักการพื้ นฐานสถิติทางการ ภาครัฐควรมีระบบการบริหารจัดการสถิติแบบรวมศูนย์ เพ่ื อให้สามารถจ�ำแนกข้อมูลตามรายได้ เพศ อายุ โดยควรมหี นว่ ยงานทร่ี บั ผดิ ชอบหลกั เรอ่ื งสถติ ขิ องประเทศ เชอื้ ชาติ ชาตพิ ันธ์ุ สถานะการอพยพ ความพิการ ตำ� แหนง่ (statistical gateway) เพื่ อให้สามารถบริหารจัดการ ทางภูมิศาสตร์ และคุณลักษณะอ่ืน ๆ เป็นความท้าทาย ข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซ่ึงหน่วยงานภาครัฐและ ที่ ส� ำ คั ญ ข อ ง ก า ร จั ด ก า ร ข้ อ มู ล ส ถิ ติ ร ะ ดั บ ป ร ะ เ ท ศ ภ า ค ส่ ว น ที่ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง จ ะ ต้ อ ง บู ร ณ า ก า ร ค ว า ม ร่ ว ม มื อ เ น่ื อ ง จ า ก จ ะ ต้ อ ง ร ว บ ร ว ม ข้ อ มู ล จ า ก ห น่ ว ย ง า น ที่ อย่างจริงจัง นอกจากนี้ ยังควรเร่งใช้ประโยชน์จาก เก่ียวข้องรวมทั้งอาจจะต้องก�ำหนดรูปแบบการส�ำรวจ ข้ อ มู ล เ ชิ ง ส ถิ ติ ใ น ก า ร ก� ำ ห น ด น โ ย บ า ย แ ล ะ ด� ำ เ นิ น หรือรวบรวมข้อมูลเชิงสถิติข้ึนใหม่ ท่ีจ�ำเป็นต้องอาศัย มาตรการเพื่ อส่งเสริมการพั ฒนาที่ยั่งยืนให้เกิดเป็น ค ว า ม ช� ำ น า ญ ข อ ง ผู้ เ ชี่ ย ว ช า ญ ท า ง ด้ า น ส ถิ ติ ศ า ส ต ร์ รูปธรรมโดยเร็ว แ ล ะ ค ว า ม ร่ ว ม มื อ จ า ก ภ า ค ส่ ว น ต่ า ง ๆ น อ ก จ า ก นี้ การปกป้องข้อมูลความเป็นส่วนตัว (data privacy) ท่ีมีความเข้มงวดมากเกินไป จนไม่สามารถน�ำข้อมูลมา วิเคราะห์และใช้ประโยชน์ได้ ยังนับเป็นความท้าทายที่ ส�ำคัญในการใช้ประโยชน์ของข้อมูลเพ่ื อขับเคลื่อน การพั ฒนาของประเทศ รายงานความก้าวหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 463 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
17 เสริมความแข็งแกรง่ ให้แก่กลไกการดำ� เนนิ งาน และฟ้ นื ฟูหุน้ ส่วนความร่วมมอื ระดับโลก SDG เพ่ื อการพั ฒนาทย่ี ง่ั ยืน 17.19 ตอ่ ยอดจากข้อรเิ ริม่ ท่มี ีอยู่แล้วในการพัฒนาตัวชีว้ ดั ความก้าวหน้า ของการพัฒนาทีย่ ง่ั ยืนท่นี อกเหนอื จากผลติ ภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ และสนบั สนนุ การสร้างขดี ความสามารถด้านสถิติ ในประเทศก�ำลังพัฒนา ภายในปี 2573 การติดตามและประเมินความก้าวหน้าของการด�ำเนินงานเพื่ อบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืน นอกเหนือจาก ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) แล้ว ยังจ�ำเป็นต้องอาศัยตัวช้ีวัดอ่ืน ๆ ท่ีครอบคลุมประเด็นการพั ฒนา ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยชุดข้อมูลที่ส�ำคัญจ�ำนวนมากต้องมาจากการท�ำส�ำมะโนประชากร และเคหะ ซ่ึงจะมีประโยชน์เป็นอย่างย่ิงในการวิเคราะห์ผลการขับเคล่ือนเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืนในประชากร กลุ่มต่าง ๆ โดยแยกตามเพศอายุ ระดับรายได้ และอื่น ๆ เพื่ อให้การด�ำเนินนโยบายและมาตรการเพื่ อบรรลุเป้าหมาย การพั ฒนาท่ียั่งยืนส่งผลกระทบในเชิงบวกแก่ทุกกลุ่มในสังคมอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม สถานการณ์การบรรลุเป้าหมายยอ่ ย อัตราการจดทะเบียนการเกิด/ตาย ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติได้เร่ิมจัดท�ำส�ำมะโนประชากร และเคหะเป็นคร้ังแรกเม่ือปี 2503 และได้มีการด�ำเนิน ก า ร ส� ำ ร ว จ แ ล ะ จั ด ท� ำ ข้ อ มู ล ดั ง ก ล่ า ว อ ย่ า ง ต่ อ เ นื่ อ ง ทุก 10 ปี โดยส�ำมะโนประชากรและเคหะฉบับล่าสุด ไ ด้ จั ด ท� ำ ใ น ปี 2 5 5 3 น อ ก จ า ก นี้ ไ ด้ มี ก า ร ส� ำ ร ว จ การเปล่ียนแปลงของประชากรทุก 10 ปี โดยข้อมูล ล่ า สุ ด จ า ก ร า ย ง า น ก า ร ส� ำ ร ว จ ก า ร เ ป ล่ี ย น แ ป ล ง ข อ ง ประชากร พ.ศ. 2558 - 2559 พบว่าอัตราการจดทะเบียน การเกิดของไทยอยู่ที่ร้อยละ 99.4 เพิ่ มข้ึนจากร้อยละ 96.4 ในปี 2548 - 2549 แต่ยังต่�ำกว่าค่าเป้าหมาย ข อ ง ส ห ป ร ะ ช า ช า ติ ซึ่ ง ก� ำ ห น ด ใ ห้ มี อั ต ร า ก า ร จ ด ทะเบียนการเกิดร้อยละ 100 ในขณะที่อัตราการจด ทะเบียนการตายอยู่ท่ีร้อยละ 99.3 เพ่ิ มข้ึนจากร้อยละ 95.2 ในปี 2548 – 2549 สูงกว่าค่าเป้าหมาย ซึ่งก�ำหนด ที่มา: ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติ ให้มีอัตราการจดทะเบียนการตายอยู่ท่ีร้อยละ 80 ของประชาคมอาเซียน (The ASEAN Community นอกจากนี้ ประเทศไทยมีการด�ำเนินการเพื่ อพั ฒนา Statistical System Committee) ตัวชี้วัดความก้าวหน้าการด�ำเนินการเพ่ื อบรรลุเป้าหมาย การพั ฒนาที่ยั่งยืนทั้งในระดับชาติและระดับท้องถิ่น ในขณะเดียวกัน ข้อมูลผลการจัดอันดับประเทศท่ีมี โดยปัจจุบัน ส�ำนักงานสภาพั ฒนาการเศรษฐกิจและ ความก้าวหน้าในการบรรลุเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืน สังคมแห่งชาติ (สศช.) ได้ร่วมหารือกับหน่วยงานที่ โดยเครือข่าย Sustainable Development Solutions เก่ียวข้องและภาคีการพั ฒนาทั้งในระดับประเทศ ระดับ N e t wo r k ( S DS N ) ซึ่ ง เ ป็ น เ ค รื อ ข่ า ย ขั บ เ ค ลื่ อ น ท้องถ่ินและภาคีการพั ฒนาระหว่างประเทศ อาทิ UNDP ก า ร ท� ำ ง า น ข อ ง ผู้ เ ช่ี ย ว ช า ญ อิ ส ร ะ ท้ั ง ภ า ค วิ ช า ก า ร และ OECD ในการพั ฒนาการติดตามความก้าวหน้า และภาคปฏิบัติระดับโลกปี 2562 ระบุว่า ประเทศไทย แ ล ะ วั ด ผ ล ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั่ ง ยื น อ ย่ า ง เ ป็ น ร ะ บ บ แ ล ะ มี ได้รับการจัดอันดับในอันดับที่ 41 จาก 166 ประเทศ มาตรฐาน โดยเฉพาะการยกระดับมาตรฐานทางสถิติ ลดลงมา 1 อันดับ จากปีก่อนหน้า อย่างไรก็ตาม ในการวัดผลความก้าวหน้าการขับเคลื่อนการพั ฒนา เมื่อพิ จารณาจากกลุ่มประเทศอาเซียน ประเทศไทย ของไทยในมิติต่าง ๆ รวมทั้งการให้การส่งเสริมการพัฒนา ยังคงถูกจัดอยู่ในอันดับที่ 1 ตามมาด้วยเวียดนามใน ขีดความสามารถทางสถิติของประเทศอาเซียน ผ่านกลไก อันดับที่ 2 (อันดับที่ 49 จาก 166 ประเทศ) 464 การท�ำงานของอาเซียน เช่น คณะกรรมการระบบสถิติ รายงานความกา้ วหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
เสริมความแข็งแกร่งให้แก่กลไกการดำ� เนนิ งาน 17 และฟ้ นื ฟูห้นุ สว่ นความร่วมมอื ระดบั โลก เพ่ื อการพั ฒนาที่ย่งั ยืน SDG ต่อยอดจากขอ้ ริเริ่มท่มี ีอยูแ่ ล้วในการพัฒนาตวั ชีว้ ดั ความก้าวหนา้ 17.19 ของการพัฒนาที่ยั่งยืนทน่ี อกเหนือจากผลิตภัณฑม์ วลรวมภายในประเทศ และสนับสนนุ การสรา้ งขดี ความสามารถดา้ นสถติ ิ ในประเทศกำ� ลังพัฒนา ภายในปี 2573 การด�ำเนนิ การที่ผา่ นมา ความท้าทาย ภาครัฐได้ด�ำเนินการยกระดับขีดความสามารถเชิงสถิติ การจัดท�ำข้อมูลตัวช้ีวัดท่ีเก่ียวข้องกับการพั ฒนาท่ี ข อ ง ภ า คี แ ล ะ ภ า ค ส่ ว น ที่ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง อ ย่ า ง ต่ อ เ นื่ อ ง ยั่งยืนหลายตัวมีความท้าทาย โดยเฉพาะในระดับจังหวัด โดยในปี 2562 ประเทศไทยในฐานะประธานอาเซียนได้ แ ล ะ ร ะ ดั บ พื้ น ท่ี เ นื่ อ ง จ า ก ก ร ะ บ ว น ก า ร จั ด เ ก็ บ แ ล ะ ผ ลั ก ดั น ก า ร จั ด ท� ำ ส ถิ ติ ด้ า น เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม การประมวลผลข้อมูลมีความละเอียดซับซ้อน รวมท้ัง ซ่ึงมุ่งเน้นการพั ฒนาและใช้งานนวัตกรรมในการเก็บ ต้องอาศัยงบประมาณเทคโนโลยีสารสนเทศและบุคลากร ร ว บ ร ว ม ต ล อ ด จ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร่ ข้ อ มู ล แ ล ะ ใ ห้ ที่มีความเชี่ยวชาญ นอกจากนี้ ยังมีความท้าทายจาก การสนับสนุนการต่อยอดความร่วมมือระหว่างประเทศ ระบบการจัดเก็บข้อมูลที่ยังไม่เป็นเอกภาพ และยังไม่มี เ พื่ อ ก า ร พั ฒ น า ท รั พ ย า ก ร ม นุ ษ ย์ ใ น ด้ า น ส ถิ ติ ข อ ง แพลตฟอร์มกลางในการบูรณาการข้อมูล ท�ำให้ยากต่อ อ า เ ซี ย น ผ่ า น โ ค ร ง ก า ร เ ส ริ ม ส ร้ า ง ศั ก ย ภ า พ ก า ร ฝึ ก การน�ำไปข้อมูลไปใช้ประโยชน์ อ บ ร ม เ ชิ ง ป ฏิ บั ติ ก า ร เ กี่ ย ว กั บ ก า ร ใ ห้ ค ว า ม ช่ ว ย เ ห ลื อ ทางเทคนิคด้านสถิติ นอกจากน้ี ในส่วนของการด�ำเนิน ขอ้ เสนอแนะ งานในประเทศ ส�ำนักงานสถิติแห่งชาติได้ก�ำหนดให้มี การจัดท�ำส�ำมะโนประชากรและเคหะฉบับใหม่ในปี 2563 ค ว ร เ ร่ ง รั ด ก า ร ตั้ ง เ ค รื อ ข่ า ย ก ล ไ ก ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ร่ ว ม โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ื อเก็บรวบรวมข้อมูลเก่ียวกับ ระดับชาติในการจัดท�ำข้อมูลการติดตามความก้าวหน้า จ� ำนวน และ ลักษณะพ้ื นฐานขอ งประชากรตามท่ีอยู่ ก า ร ขั บ เ ค ล่ื อ น ก า ร พั ฒ น า สู่ เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า ท่ี อาศัยจริงครอบคลุมทุกพื้ นที่ทั่วประเทศ ซึ่งเป็นข้อมูล ย่ังยืน โดยอาจพิ จารณาการบูรณาการการท�ำงาน ท่ี ส� ำ คั ญ แ ล ะ จ� ำ เ ป็ น ส� ำ ห รั บ ใ ช้ ใ น ก า ร ก� ำ ห น ด น โ ย บ า ย ร่ ว ม กั บ เ ค รื อ ข่ า ย ก า ร พั ฒ น า ข อ ง ภ า ค เ อ ก ช น แ ล ะ และวางแผนพั ฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ภาคประชาสังคมเพื่ อให้การรายงานและติดตามผล อ ย่ า ง ไ ร ก็ ดี จ า ก ส ถ า น ก า ร ณ์ ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด ข อ ง ก า ร ขั บ เ ค ล่ื อ น สู่ ก า ร พั ฒ น า ท่ี ยั ง ยื น เ ป็ น ไ ป อ ย่ า ง โรคโควิด-19 ท�ำให้ไม่สามารถด�ำเนินการจัดเก็บข้อมูล รอบด้านและเป็นข้อมูลที่มีเอกภาพ โ ด ย วิ ธี ก า ร สั ม ภ า ษ ณ์ จ า ก ป ร ะ ช า ช น ผู้ ใ ห้ ค� ำ ต อ บ โ ด ย ต ร ง ไ ด้ อี ก ทั้ ง ก า ร จั ด เ ก็ บ ข้ อ มู ล ใ น ช่ ว ง ที่ มี การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 อาจท�ำให้ได้ข้อมูล ส ถิ ติ ป ร ะ ช า ก ร ที่ มี ค ว า ม ค ล า ด เ ค ลื่ อ น ไ ด้ เ นื่ อ ง จ า ก ลั ก ษ ณ ะ ท า ง ป ร ะ ช า ก ร แ ล ะ ก า ร ย้ า ย ถ่ิ น ข อ ง ป ร ะ ช า ก ร มีความเปลี่ยนแปลงไปจากสถานการณ์ปกติ จึงมี ความจ�ำเป็นต้องเลื่อนการด�ำเนินการดังกล่าวออกไป จนกว่าสถานการณ์การระบาดจะส้ินสุด รายงานความกา้ วหน้าเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 465 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
466 รายงานความก้าวหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDG Progress Report 2016-2020
ประเด็นท้าทาย และการดำ� เนินการในระยะตอ่ ไป รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 467 Thailand’s SDG Progress Report 2016-2020
ประเด็นท้าทาย และการด�ำเนินการในระยะต่อไป ความท้าทาย สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ตั้งแต่ช่วงปลายปี 2562 จนถึงปัจจุบัน ได้ส่งผลกระทบรุนแรง ทางเศรษฐกิจ สังคม และส่ิงแวดล้อมไปท่ัวโลก และมีแนวโน้มท่ีจะท�ำให้ความก้าวหน้าในการขับเคล่ือน SDGs ของประเทศไทยถดถอยลงในหลายด้าน โดยผลจากรายงานการประเมินผลกระทบรวมด้านเศรษฐกิจและสังคม จากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในประเทศไทย บ่งช้ีว่าการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 จะส่งผลกระทบ ต่อความคืบหน้าของประเทศไทยในการบรรลุ SDGs โดยเฉพาะในเป้าหมายท่ี 1 การขจัดความยากจน เป้าหมายท่ี 2 การขจัดความหิวโหย เป้าหมายที่ 3 สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี เป้าหมายที่ 4 การศึกษาท่ีมีคุณภาพ เป้าหมายที่ 5 ความเท่าเทียมทางเพศ เป้าหมายที่ 8 การจ้างงานท่ีมีคุณค่าและการเติบโตทางเศรษฐกิจ และเป้าหมายที่ 16 ความสงบสุข ยุติธรรม และสถาบันเข้มแข็ง นอกจากนี้ การติดตามและประเมินผลความก้าวหน้าในการบรรลุ SDGs ของประเทศไทย ยังคงมี ความท้าทายในด้านข้อมูลท่ีบางตัวช้ีวัดยังไม่สอดคล้องกับตัวช้ีวัดและระเบียบวิธีการท่ีก�ำหนดโดยสหประชาชาติ เนื่องจากประเทศไทยยังมีข้อจ�ำกัดในการจัดเก็บข้อมูลแบบจ�ำแนกแยกประเภท (disaggregated data) และข้อมูลสถิติสิ่งแวดล้อมซึ่งต้องใช้ความเชี่ยวชาญและแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย อาทิ ข้อมูลดาวเทียม ข้อมูลชีวกายภาพ และข้อมูลภูมิสารสนเทศ อีกทั้งบางตัวช้ีวัดท่ีก�ำหนดไม่สามารถสะท้อนบริบทการพั ฒนาของ ประเทศได้อย่างครบถ้วน และครอบคลุม แม้ว่าการขับเคลื่อน SDGs ของประเทศไทยในระยะ 5 ปีแรกของวาระการพั ฒนาที่ย่ังยืน ค.ศ. 2030 (พ.ศ. 2573) หรือในช่วงปี 2559 – 2563 จะมีความก้าวหน้าไปอย่างมีนัยส�ำคัญแล้วก็ตาม แต่พบว่ายังมีบางประเด็น ที่ต้องเร่งด�ำเนินการโดยผลการประเมินสถานะของเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืนช้ีให้เห็นว่า มี 9 เป้าหมายย่อยท่ีมี สถานการณ์อยู่ต่�ำกว่าร้อยละ 50 ของค่าเป้าหมายที่ก�ำหนด โดยมีรายละเอียด ดังนี ้ 1 รายงานการประเมินผลกระทบรวมด้านเศรษฐกิจและสังคมจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในประเทศไทย (Socio-Economic Impact Assessment of COVID-19 in Thailand) ซึ่งเผยแพร่ ในเดือนตุลาคม 2563 เป็นความร่วมมือระหว่างส�ำนักงานสภาพั ฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หน่วยงานสหประชาชาติในประเทศไทย น�ำโดยโครงการพั ฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) และองค์การทุนเพื่ อเด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) และธนาคารพั ฒนาเอเชีย (ADB) 468 รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ่ังยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นทา้ ทาย และการด�ำเนนิ การในระยะตอ่ ไป ประเดน็ ทา้ ทายท่คี วรเร่งดำ� เนินการ การยตุ ิความหวิ โหยและเสรมิ สรา้ งความมน่ั คงทางอาหารและโภชนาการ (เป้าหมายย่อยที่ 2.1) แม้ว่าในช่วงท่ีผ่านมาสถานการณ์การเข้าถึงอาหารของ เ น่ื อ ง จ า ก ปั ญ ห า ก า ร ข า ด ส า ร อ า ห า ร อั น เ น่ื อ ง ม า จ า ก คนไทยจะปรับตัวดีข้ึน โดยเห็นได้จากสัดส่วนคนยากจน ข้อจ�ำกัดในการเข้าถึงอาหารที่มีโภชนาการ มักเกิดขึ้น ด้านอาหารท่ีลดลง และดัชนีความม่ันคงทางอาหารโลก ใ น ก ลุ่ ม ค น ย า ก จ น แ ล ะ เ ป ร า ะ บ า ง ก า ร แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า ที่ไทยได้รับคะแนนสูงข้ึน แต่เม่ือพิ จารณาสัดส่วนความ ดังกล่าวจึงควรใช้เครื่องมือการด�ำเนินนโยบายแบบ ชุกของภาวะขาดสารอาหาร พบว่าในปี 2562 ไทยยัง เจาะจงกลุ่มเป้าหมาย (targeted policy instruments) มีสัดส่วนดังกล่าวสูงถึงร้อยละ 9.3 โดยเพิ่ มอย่าง เพ่ื อให้การด�ำเนินงานเกิดความแม่นย�ำและครอบคลุม ต่อเน่ืองจากร้อยละ 8.6 ในปี 2558 ทั้งน้ี จากการส�ำรวจ มากข้ึน โดยอาจพิ จารณาใช้ฐานข้อมูลท่ีมีอยู่แล้ว อาทิ สถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย (MICS) คร้ังท่ี 6 ฐานข้อมูลผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ควบคู่กับการ พบว่าเด็กที่อาศัยอยู่ในครัวเรือนยากจนมักขาดสารอาหาร ด�ำเนินการเชิงรุกผ่านกลไกต่าง ๆ เช่น เครือข่ายผู้น�ำ และมีภาวะเตี้ยแคระแกร็นมากกว่ากลุ่มอื่น ๆ สะท้อนให้เห็น ชุมชนและอาสาสมัครสาธารณสุขประจ�ำหมู่บ้าน ในการ ว่าการส่งเสริมให้ประชาชนเข้าถึงอาหารท่ีมีโภชนาการ ค้นหาและเข้าถึงกลุ่มคนยากจนและเปราะบาง เพื่ อให้ ในระดับที่เหมาะสม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มคนยากจน สามารถด�ำเนินการช่วยเหลือได้ต่อไป ท้ังน้ี รูปแบบการให้ และเปราะบางยังเป็นความท้าทายส�ำคัญของไทย ซ่ึงหาก ความช่วยเหลืออาจต้องพิ จารณาตามความเหมาะสม ไม่มีการเร่งรัดการด�ำเนินการ อาจส่งผลให้ไม่สามารถ ต้ังแต่การจ่ายเงินสวัสดิการแบบมีเง่ือนไข (conditional บรรลุเป้าหมายการยุติความหิวโหยได้ภายในปี 2573 cash transfer: CCT) ไปจนถึงการส่งเสริมการผลิต และกระจายอาหารผ่านธนาคารอาหารชุมชน รายงานความก้าวหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 469 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นทา้ ทาย และการดำ� เนินการในระยะต่อไป การยุตภิ าวะทพุ โภชนาการ (เป้าหมายยอ่ ยท่ี 2.2) ปัญหาภาวะทุพโภชนาการยังเป็นความท้าทายส�ำคัญ การด�ำเนินงานในระยะต่อไปเพ่ื อแก้ไขปัญหาภาวะ ในการด�ำเนินการเพ่ื อยุติความหิวโหยและการยกระดับ ทุพโภชนาการจากการได้รับสารอาหารไม่เพี ยงพอ โภชนาการของประเทศไทย เห็นได้จากสัดส่วนของเด็ก (ภาวะเต้ียแคระแกร็นและผอมแห้ง) ควรมุ่งเน้นการยก อายุต�่ำกว่า 5 ปีที่มีภาวะทุพโภชนาการทั้ง 3 รูปแบบ ระดับการเข้าถึงโครงการส่งเสริมสุขภาพด้านโภชนาการ ได้แก่ ภาวะเตี้ยแคระแกร็น ผอมแห้งและอ้วน ซ่ึงเพ่ิ ม ของรัฐในกลุ่มครัวเรือนยากจนและเปราะบางผ่านการ สูงข้ึนอย่างต่อเนื่องตลอดระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมา โดย บูรณาการการท�ำงานของหน่วยงานภาครัฐทุกระดับและ สัดส่วนของเด็กท่ีมีภาวะเต้ียในปี 2563 อยู่ท่ีร้อยละ การส่งเสริมบทบาทของหน่วยงานส่วนท้องถ่ิน รวมถึง 15.54 ในขณะท่ีสัดส่วนของเด็กท่ีมีภาวะผอมแห้ง เครือข่ายต่าง ๆ อาทิ เครือข่ายอาสาสมัครสาธารณสุข อ ยู่ ที่ ร้ อ ย ล ะ 6 . 1 3 แ ล ะ สั ด ส่ ว น ข อ ง เ ด็ ก ที่ มี ภ า ว ะ ประจําหมู่บ้าน ซ่ึงมีข้อได้เปรียบในด้านการเข้าถึงกลุ่ม น�้ำหนักเกินอยู่ท่ีร้อยละ 11.2 สูงกว่าค่าเป้าหมายที่ก�ำหนด เป้าหมายในการด�ำเนินการเชิงรุกเพ่ื อประชาสัมพั นธ์ให้ ให้สัดส่วนดังกล่าวอยู่ท่ีร้อยละ 8 ร้อยละ 5 และร้อยละ 8 ครัวเรือนท่ีต้องการความช่วยเหลือรับทราบถึงโครงการ ตามล�ำดับ โดยการเพิ่ มขึ้นของสัดส่วนเด็กที่มีภาวะ ต่าง ๆ ท่ีรัฐจัดข้ึนเพ่ื อส่งเสริมสุขภาพด้านโภชนาการ เ ต้ี ย แ ล ะ ผ อ ม แ ห้ ง แ ส ด ง ใ ห้ เ ห็ น ว่ า ยั ง มี บ า ง ค รั ว เ รื อ น ตามกลุ่มวัยและสนับสนุนให้ครัวเรือนเหล่าน้ีสามารถ โดยเฉพาะในกลุ่มยากจนและเปราะบาง ที่ยังไม่สามารถ เข้าถึงดังกล่าวได้มากข้ึน ทั้งนี้ ในส่วนของการแก้ไข เ ข้ า ถึ ง โ ค ร ง ก า ร ส่ ง เ ส ริ ม สุ ข ภ า พ ด้ า น โ ภ ช น า ก า ร ท่ี รั ฐ ปัญหาภาวะน�้ำหนักเกิน ควรมุ่งเน้นการส่งเสริมความรู้ จัดให้ ในขณะที่สัดส่วนเด็กที่มีภาวะอ้วนอาจเพิ่ มข้ึน ค ว า ม เ ข้ า ใ จ ที่ ถู ก ต้ อ ง ใ น ด้ า น โ ภ ช น า ก า ร แ ก่ ป ร ะ ช า ช น จากพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสม ท�ำให้เด็กได้รับ ทั้งในโรงเรียน สถานพยาบาล และในชุมชน เพื่ อให้ พลังงานมากจนเกินไป หรือได้รับสารอาหารหลักใน ประชาชนสามารถเลือกบริโภคอาหารที่มีประโยชน์ได้ใน สัดส่วนท่ีไม่สมดุล ปริมาณและสัดส่วนท่ีพอเหมาะ ควบคู่กับการใช้มาตรการ อ่ืน ๆ อาทิ ภาษีน�้ำตาล และภาษีเกลือและโซเดียม เพื่อลด การบริโภคอาหารและเคร่ืองด่ืมบางประเภท 470 รายงานความกา้ วหน้าเป้าหมายการพัฒนาที่ย่งั ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเดน็ ทา้ ทาย และการด�ำเนนิ การในระยะต่อไป ระบบเกษตรและอาหารที่ยั่งยนื (เป้าหมายย่อยที่ 2.4) การด�ำเนินการตามนโยบายส่งเสริมระบบเกษตรกรรม ยั่ ง ยื น ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ส่ ง ผ ล ใ ห้ พื้ น ที่ ใ น ร ะ บ บ เ ก ษ ต ร ก ร ร ม ยั่ ง ยื น เ พิ่ ม ขึ้ น จ า ก 1 . 0 8 ล้ า น ไ ร่ ใ น ปี 2560 เป็น 1.15 ล้านไร่ในปี 2563 แต่ยังคงต่�ำกว่า ค่าเป้าหมายของยุทธศาสตร์เกษตรและสหกรณ์ 20 ปี (พ.ศ. 2560 – 2579) ท่ีก�ำหนดให้มีพ้ื นที่เกษตรกรรม ยั่งยืน 7.5 ล้านไร่ และ 10 ล้านไร่ ภายในปี 2568 และ 2573 ตามล�ำดับอยู่มาก ท�ำให้มีแนวโน้มว่าอาจไม่ ส า ม า ร ถ บ ร ร ลุ เ ป้ า ห ม า ย ดั ง ก ล่ า ว ไ ด้ ต า ม ก ร อ บ เ ว ล า ที่ก�ำหนด โดยหนึ่งในปัจจัยหลักที่ท�ำให้เกษตรกรจ�ำนวนมากยัง ในระยะต่อไปภาครัฐควรร่วมมือกับภาคส่วนท่ีเก่ียวข้อง ไม่ปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตสู่ระบบเกษตรกรรมย่ังยืน โดยเฉพาะภาคเอกชนมีความพร้อมและเป็นผู้มีส่วนได้ คือ การขาดแรงจูงใจด้านรายได้ เน่ืองจากต้องใช้ต้นทุน ส่วนเสียโดยตรง ในการเร่งด�ำเนินการสร้างแรงจูงใจ และเวลาในระยะแรกของการเปล่ียนรูปแบบการผลิต แ ล ะ ล ด ต้ น ทุ น ข อ ง เ ก ษ ต ร ก ร ใ น ก า ร เ ป ลี่ ย น สู่ ร ะ บ บ ประกอบกับความไม่ม่ันใจในตลาดสินค้าเกษตรกรรม เกษตรกรรมยั่งยืน รวมทั้งสะท้อนให้เห็นถึงต้นทุนทาง ย่ังยืน ช่องทางการจ�ำหน่ายเฉพาะยังมีไม่มากนักและ สิ่งแวดล้อมและต้นทุนทางสุขภาพ อันเป็นผลจาก สินค้ามีราคาสูงกว่าสินค้าเกษตรท่ัวไป ท�ำให้ผู้บริโภค การท�ำเกษตรกรรมในรูปแบบดั้งเดิม โดยการก�ำหนด ในวงกว้างไม่สามารถเข้าถึงได้ อีกท้ังยังขาดข้อมูลการ มาตรการและน�ำใช้เครื่องมือทางเศรษฐศาสตร์ต่าง ๆ ประเมินมูลค่าทางเศรษฐศาสตร์ของผลประโยชน์ทางด้าน อาทิ การใช้มาตรการพักช�ำระหน้ี ตลอดจนการให้สินเช่ือ สุขภาพและสิ่งแวดล้อมในระยะยาว เพื่ อเปรียบเทียบ สีเขียวเพื่ อเป็นเงินทุนให้เกษตรกรใช้เป็นค่าใช้จ่าย ให้เห็นถึงความคุ้มค่าของการเปลี่ยนการผลิตสู่ระบบ หมุนเวียนในการท�ำเกษตรแบบย่ังยืนในอัตราดอกเบ้ียต่�ำ เกษตรกรรมย่ังยืน นอกจากน้ี ยังมีความท้าทายในการ การจัดเก็บภาษีสารเคมีทางการเกษตรและการควบคุม ใช้ประโยชน์จากข้อมูลและเทคโนโลยีท่จี ะช่วยเพ่ิมผลิตภาพ การใช้วัตถุอันตรายทางการเกษตรที่เข้มงวด การลด ใ น ก า ร ท� ำ เ ก ษ ต ร ก ร ร ม ยั่ ง ยื น แ ล ะ เ ก ษ ต ร ก ร ร ม ที่ มี ภู มิ ภ า ษี ใ ห้ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร ที่ ส นั บ ส นุ น สิ น ค้ า เ ก ษ ต ร ยั่ ง ยื น คุ้มกันต่อสภาพภูมิอากาศ ตลอดจนมาตรฐานทางการ ค ว บ คู่ กั บ ก า ร ใ ห้ ค ว า ม รู้ เ ก่ี ย ว กั บ ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง ก า ร เกษตรท่ีมีอยู่หลากหลาย ท้ังมาตรฐานการปฏิบัติทางการ ท�ำเกษตรกรรมย่ังยืน นอกจากน้ี ควรสนับสนุนการ เกษตรที่ดี (Good Agricultural Practices: GAP) ขยายช่องทางการจ�ำหน่วยสินค้าเกษตรย่ังยืนในประเทศ แ ล ะ ม า ต ร ฐ า น เ ก ษ ต ร อิ น ท รี ย์ ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย แ ล ะ และพั ฒนาระบบประเมินผลเกษตรกรรมย่ังยืนและ ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ร ว ม ทั้ ง แ น ว ท า ง ก า ร ป ร ะ เ มิ น ร ะ บ บ มาตรฐานการผลิตท่ีย่ังยืนของสินค้าเกษตรส่งออก เกษตรกรรมย่ังยืนของประเทศไทยท่ียังแตกต่างจาก ส�ำคัญของประเทศไทยให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล แนวทางสากลท�ำให้ขาดความชัดเจนในการน�ำไปปฏิบัติ อาทิ มาตรฐานการผลิตข้าวท่ีย่ังยืน และมาตรฐาน แ ล ะ อ า จ เ ป็ น อุ ป ส ร ร ค ต่ อ ก า ร แ ข่ ง ขั น ท า ง ก า ร ค้ า แ ล ะ การผลิตปาล์มน�้ำมันอยางยั่งยืนเพื่ อเสริมศักยภาพ การส่งออกผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรในอนาคต ในการส่งออกของสินค้าเกษตรไทย รายงานความก้าวหน้าเป้าหมายการพัฒนาทีย่ ั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 471 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นทา้ ทาย และการดำ� เนนิ การในระยะต่อไป การลดการเสียชวี ติ ดว้ ยโรคไม่ติดต่อ (เป้าหมายย่อยที่ 3.4) ก า ร เ สี ย ชี วิ ต ด้ ว ย โ ร ค ไ ม่ ติ ด ต่ อ เ ร้ื อ รั ง ท่ี ส� ำ คั ญ ใ น ดังน้ัน นโยบายและแนวทางส�ำคัญท่ีสนับสนุนการลด ประเทศไทยมีแนวโน้มเพิ่ มสูงข้ึน ไม่ว่าจะเป็นจาก อัตราการตายจากโรคไม่ติดต่อ ควรมุ่งเน้นการสร้าง โรคมะเร็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคความดัน ความรอบรู้และควบคุมปัจจัยเส่ียงต่อสุขภาวะท่ีน�ำไปสู่ โ ล หิ ต สู ง โ ร ค เ บ า ห ว า น แ ล ะ โ ร ค ท า ง เ ดิ น ห า ย ใ จ การเปลี่ยนแปลงเชิงพฤติกรรม รวมทั้งการพั ฒนา ซ่ึงโรคมะเร็งยังคงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่ง ภาคีเครือข่ายภาคประชาชนให้มีความสามารถในการ โดยมีอัตราการตายท่ี 120.3 ต่อประชากรแสนคน ป้องกันโรค การพั ฒนาระบบส่งต่อและการบูรณาการ ในปี 2561 เพิ่ มจาก 117.7 ในปี 2559 เช่นเดียวกับ ฐานข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังให้เชื่อมโยงระหว่างพื้ นท่ี อัตราการฆ่าตัวตายที่เพิ่ มขึ้นจาก 6.35 ต่อประชากร อย่างครอบคลุม เพื่ อตอบสนองนโยบายผู้เจ็บป่วย แสนคนในปี 2559 เป็น 6.64 ต่อประชากรแสนคน ฉุกเฉินวิกฤตมีสิทธ์ิทุกที่ (Universal Coverage for ในปี 2562 ซึ่งสถิติเหล่านี้สวนทางกับค่าเป้าหมายที่ Emergency Patients: UCEP) ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยี มุ่งลดอัตราการตายลงหน่ึงในสามภายในปี 2573 ทางการแพทย์ที่ทันสมัยในการรักษา เน้นใช้ประโยชน์ ทั้งน้ี สาเหตุส�ำคัญมาจากพฤติกรรมเสี่ยงทางสุขภาพ จากระบบการแพทย์ทางไกล (Telemedicine) เพ่ื อคง ภาวะเครียด สิ่งแวดล้อมในเมืองที่เส่ือมโทรม รวมทั้ง อัตราและขยายการเข้าถึงการรักษาผู้ป่วย โดยเฉพาะ ความท้าทายเชิงระบบสาธารณสุข อาทิ ข้อจ�ำกัดใน ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดฯ ให้ความส�ำคัญ ก า ร บู ร ณ า ก า ร ข้ อ มู ล ท า ง ส า ธ า ร ณ สุ ข ข อ ง ห น่ ว ย ที่ ต่อการพั ฒนาและกระจายบุคคลากรทางการแพทย์ท่ี เ ก่ี ย ว ข้ อ ง ท้ั ง ใ น ภ า ค รั ฐ แ ล ะ เ อ ก ช น เ พ่ื อ ก า ร รั ก ษ า เช่ียวชาญด้านสุขภาพจิตและสาขาโรคไม่ติดต่อเร้ือรัง อย่างเหมาะสมการส่งต่อผู้ป่วยไปยังสถานพยาบาล อื่น ๆ รวมทั้งการด�ำเนินงานในระดับพื้นที่เชิงรุกผ่านอาสา ขนาดใหญ่ท่ียังไม่มีความคล่องตัว การกระจุกตัว สมัครสาธารณสุขประจ�ำหมู่บ้าน เจ้าหน้าท่ีและแกนน�ำ ข อง บุคลากรและอุปกร ณ์ทา งสา ธา ร ณสุข ใ น พื้ น ที่ ชุมชน เพ่ื อเฝ้าระวังและคัดกรองสมาชิกในชุมชนที่มี เมือง นอกจากนี้ผลกระทบที่รุนแรงทางเศรษฐกิจ ความเส่ียงต่อโรคไม่ติดต่อต่าง ๆ ได้ครอบคลุมยิ่งข้ึน และสังคมอันเน่ืองมาจากสถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคโควิด-19 ท�ำให้ประชาชนจ�ำนวนมากเผชิญกับ ความเส่ียงทางสุขภาพจิตและมีข้อจ�ำกัดในด�ำเนินชีวิต ให้มีสุขภาพดี ซึ่งอาจส่งผลให้การเสียชีวิตด้วยโรค ไม่ติดต่อและการฆ่าตัวตายเพิ่ มสูงข้ึนในระยะต่อไป 472 รายงานความก้าวหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาที่ยงั่ ยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเดน็ ท้าทาย และการดำ� เนินการในระยะตอ่ ไป การลดการเสียชีวิตและการบาดเจ็บ จากอุบัตเิ หตทุ างถนน (เป้าหมายยอ่ ยท่ี 3.6) การบาดเจ็บและเสียชีวิตเนื่องจากอุบัติเหตุทางถนน เ พ่ื อ เ ร่ ง รั ด ก า ร ด� ำ เ นิ น ก า ร ล ด จ� ำ น ว น ก า ร ต า ย แ ล ะ ถื อ เ ป็ น ส า เ ห ตุ ส� ำ คั ญ ท่ี น� ำ ไ ป สู่ ก า ร สู ญ เ สี ย ท รั พ ย า ก ร บ า ด เ จ็ บ จ า ก อุ บั ติ เ ห ตุ จ า ก ก า ร จ ร า จ ร ท า ง ถ น น อ ย่ า ง ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ข อ ง ไ ท ย อ ย่ า ง มี นั ย ส� ำ คั ญ มีประสิทธิภาพ ภาครัฐควรร่วมมือกับทุกภาคส่วน ถึ ง แ ม้ จ� ำ น ว น ผู้ เ สี ย ชี วิ ต จ า ก อุ บั ติ เ ห ตุ ท า ง ถ น น จ ะ มี เ พื่ อ บ่ ม เ พ า ะ อ ง ค์ ค ว า ม รู้ ก า ร ใ ช้ ร ถ แ ล ะ ถ น น ส� ำ ห รั บ แนวโน้มลดลงอย่างต่อเน่ืองในช่วงปี 2559 - 2563 ผู้ขับข่ีทุกวัยอย่างต่อเน่ือง ตลอดจนให้ความส�ำคัญ แต่ก็ยังไม่สามารถบรรลุเป้าหมายท่ีก�ำหนดให้มีการลด กั บ ก า ร แ ก้ ไ ข ก ฎ ห ม า ย ก า ร อ อ ก ใ บ อ นุ ญ า ต ขั บ ข่ี ใ ห้ มี จ� ำ น ว น ก า ร เ สี ย ชี วิ ต แ ล ะ บ า ด เ จ็ บ จ า ก อุ บั ติ เ ห ตุ จ า ก ความเข้มงวดมากยิ่งขึ้น การบังคับใช้กฎหมายและแนว การจราจรทางถนนคร่ึงหน่ึงภายในปี 2563 ท้ังนี้ ปฏิบัติที่มีมาตรรฐานอย่างจริงจัง อาทิ การเชื่อมโยง ในปี 2563 มีผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนจ�ำนวน ค่าปรับกับการต่อภาษีประจ�ำปี การต่ออายุใบอนุญาต 17,831 คน ลดลงจาก 21,745 คน ในปี 2559 หรือลดลง ขับรถ รวมถึงการตัดคะแนนใบอนุญาตขับรถ พร้อมท้ัง เพี ยงร้อยละ 18 ทั้งนี้ สาเหตุส�ำคัญของการเสียชีวิต ยกระดับกลไกความร่วมมือเชิงบูรณาการระหว่างหน่วย ม า จ า ก ก า ร ขั บ ข่ี ย า น พ า ห น ะ โ ด ย มี ร ะ ดั บ แ อ ล ก อ ฮ อ ล์ งานท่ีเก่ียวข้องและเสริมสร้างประสิทธิภาพการด�ำเนินงาน เกินกว่าปริมาณท่ีก�ำหนด การขับข่ียานพาหนะเกิน ในระดับพ้ืนท่ี การปรับปรุงถนนและป้ายสัญญาณต่าง ๆ ความเร็วท่ีกฎหมายอนุญาต และการขาดความรู้และ ให้มีมาตรฐาน รวมท้ังน�ำเทคโนโลยีมาใช้เพ่ื อลดความ จิตส�ำนึกที่ดีในการใช้ท้องถนน นอกจากนี้ ปัญหา เส่ียงของอุบัติเหตุทางถนน ตลอดจนการพั ฒนาระบบ ทางกายภาพของโครงสร้างพื้ นฐานทางถนนเป็นหนึ่ง การขนส่งสาธารณะท่ีมีคุณภาพ เพ่ือสร้างทางเลือกการ ในสาเหตุส�ำคัญของอุบัติเหตุทางถนน รวมถึงหลักสูตร เดินทางท่ีปลอดภัยส�ำหรับประชาชนในอนาคต การศึกษาท่ียังไม่สามารถกระตุ้นให้เกิดการเปล่ียนแปลง เชิงพฤติกรรม ระบบการจัดการฐานข้อมูลอุบัติเหตุของ หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องยังขาดการบูรณาการอย่างเต็ม ประสิทธิภาพ ตลอดจนข้อจ�ำกัดในการบังคับใช้กฎหมาย ทั้งในด้านก�ำลังคนและเทคโนโลยี โดยเฉพาะในพื้ นท่ี ต่างจังหวัดและชุมชน รายงานความกา้ วหน้าเปา้ หมายการพัฒนาทีย่ ั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 473 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นท้าทาย และการด�ำเนินการในระยะต่อไป การลดการเสียชีวติ และการเจ็บป่วยจากสารเคมีอันตราย มลพิษ และการปนเป้ อื นทางอากาศ นำ้� และดิน (เป้าหมายย่อยท่ี 3.9) ปัญหามลพิ ษและการปนเป้ ือนทางอากาศ น�้ำ และดิน เป็นความท้าทายที่สะสมมาอย่างยาวนาน เนื่องจาก กิ จ ก ร ร ม ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ท้ั ง ใ น ภ า ค อุ ต ส า ห ก ร ร ม ภาคเกษตร ภาคบริการ รวมถึงครัวเรือน ก่อให้เกิด การปล่อยและการปนเป้ ือนของสารเคมีอันตรายต่อ ส่ิงแวดล้อมและมนุษย์ โดยรายงานสถานการณ์มลพิ ษ ของประเทศไทย ปี 2562 ระบุว่าปัญหาฝุ่นละอองขนาด เล็ก PM2.5 ทวีความรุนแรงข้ึนทุกปี และเกินค่ามาตรฐาน ใ น ห ล า ย พ้ื น ท่ี โ ด ย มี ค่ า เ ฉ ล่ี ย 2 4 ช่ั ว โ ม ง สู ง ก ว่ า ค่ามาตรฐานของประเทศที่ก�ำหนดไว้ 50 ไมโครกรัม ต่อลูกบาศก์เมตร ทั้งน้ี สาเหตุส�ำคัญของปัญหาฝุ่น ละอองขนาดเล็กมาจากการเผาในที่โล่ง การก่อสร้าง และการคมนาคม กอรปกับข้อจ�ำกัดของกลไกการด�ำเนิน ง า น ซ่ึ ง ยั ง ไ ม่ ส า ม า ร ถ ต อ บ ส น อ ง ต่ อ ก า ร แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า PM2.5 เชิงบูรณาการได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ขณะที่ สถานการณ์คุณภาพน�้ำก็มีทิศทางแย่ลงเช่นเดียวกัน โดยจ�ำนวนแม่น้�ำสายหลักและแหล่งน้�ำผิวดินได้รับการ เพ่ื อให้การแก้ปัญหาเกิดผลเป็นรูปธรรม ภาครัฐควร ประเมินให้อยู่ในเกณฑ์เส่ือมโทรมมากข้ึน นอกจากน้ี ก�ำหนดการแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองและมลภาวะทางน�้ำและ ผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาจากการได้รับสารเคมีก�ำจัด ดินเป็นวาระส�ำคัญของประเทศ โดยให้ความส�ำคัญต่อ ศัตรูพืชระหว่างปี 2559 – 2562 มีจ�ำนวน 17,595 ราย การด�ำเนินงานเชิงบูรณาการกับทุกภาคส่วนเพ่ื อน�ำไปสู่ ในจ�ำนวนดังกล่าวมีผู้เสียชีวิตมากถึง 2,193 ราย โดย การปฏิบัติจริงในทุกมิติ อาทิ การก�ำหนดมาตรการจูงใจ สาเหตุหลักมาจากการใช้สารเคมีในภาคเกษตรและ เพื่ อลดการเผาในท่ีโล่ง การสนับสนุนการใช้รถยนต์ไฟฟา้ ของเสียจากภาคการผลิตท่ีส่งผลกระทบต่อสุขภาพ การบังคับใช้กฎหมายและลงโทษผู้กระท�ำผิดอย่างจริงจัง โดยมีเกษตรกรจ�ำนวนมากท่ียังขาดความรู้และอุปกรณ์ การก�ำหนดมาตรการส�ำหรับภาคครัวเรือนและมาตรการ ในการป้องกันตนเองอย่างเพี ยงพอ ในขณะเดียวกัน ทางเศรษฐศาสตร์ที่สร้างสรรค์ เพื่ อให้ผู้ประกอบการมี ภ า ค อุ ต ส า ห ก ร ร ม ยั ง ค ง ป ล่ อ ย ข อ ง เ สี ย ท่ี ไ ม่ ไ ด้ รั บ การจัดการของเสียอย่างถูกต้องก่อนปล่อยสู่แหล่ง การบ�ำบัดอย่างถูกวิธีสู่แหล่งธรรมชาติ ส่งผลให้เกิด ธรรมชาติ การสนับสนุนการท�ำเกษตรปลอดภัยและ ผลกระทบทางส่ิงแวดล้อมและยังเป็นอันตรายต่อ เกษตรกรรมยั่งยืนให้เป็นที่แพร่หลาย รวมทั้งการรณรงค์ สุขภาพของประชาชนในชุมชนใกล้เคียง ใ ห้ เ ก ษ ต ร ก ร แ ล ะ ผู้ เ ก่ี ย ว ข้ อ ง รู้ จั ก ป้ อ ง กั น ต น เ อ ง จ า ก มลพิ ษและสามารถเข้าถึงการรักษาได้อย่างทันท่วงที ต ล อ ด จ น ก า ร ใ ช้ ก ล ไ ก ก า ร ค ว บ คุ ม วั ต ถุ อั น ต ร า ย ใ ห้ มีประสิทธิภาพ เป็นไปตามหลักวิชาการและหลักฐาน เชิงประจักษ์อย่างเข้มงวดและรอบด้านย่ิงขึ้น เพื่ อให้ 474 สามารถแก้ปัญหาดังกล่าวได้อย่างครบวงจร รายงานความกา้ วหน้าเปา้ หมายการพัฒนาที่ยั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเดน็ ทา้ ทาย และการด�ำเนินการในระยะตอ่ ไป การลดคา่ ธรรมเนยี มการโอนเงนิ ระหวา่ งประเทศ (เป้าหมายยอ่ ยที่ 10.c) การท�ำธุรกรรมระหว่างประเทศมีความส�ำคัญเป็นอย่าง ดังน้ัน ภาครัฐจึงควรด�ำเนินการพั ฒนาระบบโครงสร้าง ย่ิงในโลกยุคโลกาภิวัฒน์ที่มีการเติบโตของกระแสการ พื้ นฐานทางด้านการเงิน รวมท้ังร่วมมือกับภาคส่วนต่าง ๆ เคล่ือนย้ายถิ่นระหว่างประเทศและธุรกิจระหว่างประเทศ ในการส่งเสริมการพั ฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม ในปัจจุบัน มีแนวโน้มการเพิ่ มข้ึนของแรงงานย้ายถ่ิน ทางการเงินรูปแบบใหม่เพ่ื อรองรับการท�ำธุรกรรม อย่างต่อเนื่อง ประเทศไทยถือเป็นทั้งประเทศต้นทาง ทางการเงินในรูปแบบที่หลากหลาย ต้นทุนต�่ำ สะดวก และปลายทางท่ีส�ำคัญส�ำหรับการเคล่ือนย้ายแรงงาน รวดเร็ว มีประสิทธิภาพ และเข้าถึงง่าย นอกจากนี้ ดังกล่าว นอกจากน้ี ยังมีอัตราการเติบโตของบริษัท ส ถ า บั น ท า ง ก า ร เ งิ น ข อ ง ไ ท ย ยั ง ค ว ร ข ย า ย ค ว า ม ร่ ว ม รวมทั้งวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME) มือกับสถาบันการเงินในต่างประเทศเพื่ ออ�ำนวยความ ซึ่งท�ำการค้าระหว่างประเทศ อย่างไรก็ตาม ประเทศไทย สะดวกและลดค่าใช้จ่ายในการท�ำธุรกรรมการเงินระหว่าง ยงั คงมอี ตั ราคา่ ใชจ้ า่ ยในการทำ� ธรุ กรรมของการดำ� เนนิ การ ประเทศ ส่งเงินกลับประเทศของแรงงานย้ายถ่ินและการช�ำระเงิน ระหว่างประเทศท่ีอยู่ในระดับสูง โดยในปี 2561 มีอัตราค่า ใช้จ่ายส�ำหรับการส่งเงิน 500 ดอลลาร์สหรัฐฯ กลับต่าง ประเทศของแรงงานย้ายถ่ินเฉล่ียสูงกว่าร้อยละ 10 และ มีอัตราค่าใช้จ่ายส�ำหรับการช�ำระเงินระหว่างประเทศเฉลี่ย อยู่ท่ีร้อยละ 8.94 ซ่ึงเป็นอัตราที่สูงกว่าค่าเฉล่ียของโลก เนื่องจากมีกระบวนการ ข้ันตอน รวมถึงต้องการข้อมูล และเอกสารจ�ำนวนมาก ประเทศไทยจึงยังมีความท้าทาย ในการลดค่าใช้จ่ายดังกล่าวเพื่ ออ�ำนวยความสะดวกแก่ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและสนับสนุนให้การค้าระหว่างประเทศ มีประสิทธิภาพมากข้ึน อันจะเกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจ ของประเทศต้นทาง ประเทศปลายทาง และแรงงาน ย้ายถ่ิน/บริษัทต่าง ๆ รายงานความกา้ วหน้าเป้าหมายการพัฒนาทีย่ ั่งยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 475 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นทา้ ทาย และการดำ� เนินการในระยะตอ่ ไป การลดมลพิ ษทางทะเล (เป้าหมายย่อยที่ 14.1) ปัญหามลพิ ษทางทะเล ซ่ึงรวมถึงขยะทะเล สารเคมี การแก้ไขปัญหามลพิ ษทางทะเลให้เกิดผลเป็นรูปธรรม และมลพิ ษจากธาตุอาหาร อันเป็นผลจากการด�ำเนิน ต้องมีการบูรณาการระหว่างหน่วยงานที่เก่ียวข้อง ท้ังใน กิจกรรมทั้งบนบกและในทะเล ไม่ว่าจะเป็นการปล่อยน�้ำ การบริหารจัดการและควบคุมต้นก�ำเนิดมลพิ ษบนบกจาก เสียจากภาคอุตสาหกรรม การสะสมของสารเคมีจากภาค ภาคอุตสาหกรรม ภาคเกษตร การท่องเท่ียวและบริการ เกษตร การร่ัวไหลของน้�ำมัน และเศษซากขยะในทะเล โดย และภาคครัวเรือน รวมถึงการจัดการขยะและมลพิ ษที่เกิด เฉพาะขยะพลาสติก ส่งผลให้เกิดความเส่ือมโทรมของ ในทะเล โดยใช้มาตรการทางกฎหมายและเศรษฐศาสตร์ ระบบนิเวศทางทะเลและชายฝ่ ังที่มีความส�ำคัญต่อ เพ่ื อควบคุมผู้ก่อมลพิ ษอย่างจริงจังและให้เกิดการจัดการ ความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นแหล่งท่ีอยู่อาศัย ของเสียและมลพิ ษท่ีมีประสิทธิภาพมากข้ึน โดยพั ฒนา และแหล่งท�ำมาหากินของมนุษย์ และช่วยดูดซับก๊าซ และประยุกต์ใช้ข้อมูลและเทคโนโลยีในการติดตามและ คาร์บอนไดออกไซด์อันเป็นสาเหตุส�ำคัญของภาวะโลก ควบคุมการปล่อยของเสีย ตลอดจนการบริหารจัดการ ร้อน ซ่ึงแม้ว่าในระยะท่ีผ่านมาประเทศไทยได้ให้ความ แ ล ะ ก� ำ จั ด ข ย ะ อ ย่ า ง ถู ก วิ ธี แ ล ะ ส่ ง เ ส ริ ม ก า ร น� ำ ก ลั บ ม า ส�ำคัญและเร่งด�ำเนินการเพื่ อแก้ไขปัญหามลพิ ษทางทะเล ใช้ใหม่ นอกจากนี้ ควรเร่งรัดการด�ำเนินการตามแผนท่ี แต่เนื่องจากปัญหาดังกล่าวจ�ำเป็นต้องอาศัยการด�ำเนิน น�ำทางการจัดการขยะพลาสติก พ.ศ. 2561 – 2573 และ การจากทกุ ภาคสว่ นอยา่ งจรงิ จงั ตง้ั แตร่ ะดบั ปจั เจกบคุ คล แ ผ น ป ฏิ บั ติ ก า ร ท่ี เ ก่ี ย ว ข้ อ ง ใ ห้ เ กิ ด ผ ล เ ป็ น รู ป ธ ร ร ม ไปจนถึงการบูรณาการระหว่างทุกหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้อง โดยเร็ว รวมท้ังจัดท�ำข้อมูลด้านทรัพยากรทางทะเล ทั้งในระดับนโยบายและการปฏิบัติ รวมถึงความร่วมมือ และชายฝ่ ังที่ครอบคลุม เพื่ อใช้ในการติดตามและป้องกัน ระหว่างประเทศ จึงท�ำให้ผลลัพธ์ด้านการจัดการและลด การเส่ือมโทรมของมหาสมุทรและความหลากหลายทาง ขยะทะเลของประเทศไทยยังไม่ดีเท่าท่ีควร และมีแนวโน้ม ชีวภาพทางทะเล ที่จะไม่สามารถบรรลุเป้าหมายย่อยที่ 14.1 ภายในปี 2568 แ ล ะ เ ป้ า ห ม า ย ข อ ง ก ร ะ ท ร ว ง ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ แ ล ะ ส่ิงแวดล้อมท่ีมุ่งลดขยะในทะเลลงร้อยละ 50 ภายใน ปี 2570 โดยข้อมูลจาก UN Global SDG Database ประเมินว่าในปี 2561 ประเทศไทยมีปริมาณขยะทะเล (beachlitter) ประมาณ 804,727 ช้ินต่อตารางกิโลเมตร เพ่ิมข้ึนจาก 447,946 ชิ้นต่อตารางกิโลเมตร ในปี 2559 และมีความเข้มข้นของคลอโรฟิลล์-เอที่ผิดปกติจาก การส�ำรวจระยะไกล (Chlorophyll-a anomaly,remote sensing) อยู่ในระดับที่สูง โดยอยู่ท่ีร้อยละ 1.36 ในปี 2563 เพิ่ มข้ึนจากร้อยละ 0.57 ในปี 2561 โดย ระดับของคลอโรฟลิ ล์-เอดังกล่าวช่วยบ่งชี้สถานการณ์ การเกิดปรากฏการณ์ยูโทรฟเิ คช่ัน หรือสาหร่ายสะพร่ัง ซ่ึงเกิดในแหล่งน้�ำที่มีปริมาณธาตุอาหารพื ชเป็นจ�ำนวน มาก ท�ำให้เกิดมลพิษและท�ำลายระบบนิเวศ 476 รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาที่ยัง่ ยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นท้าทาย และการด�ำเนินการในระยะต่อไป การอนรุ กั ษ์พ้ืนท่ีทางทะเลและชายฝ่ ัง (เป้าหมายยอ่ ยท่ี 14.5) แม้ว่าประเทศไทยได้ประกาศพ้ื นที่อนุรักษ์และพ้ื นท่ี คุ้มครองที่ครอบคลุมพื้ นที่ทางทะเลและชายฝ่ ังเพิ่ มขึ้น อย่างต่อเน่ืองตามเง่ือนไขของกฎหมายท่ีเก่ียวข้อง เช่น พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพส่ิงแวดล้อม พ.ศ.2535 และพระราชบัญญัติส่งเสริมการบริหารจัดการ ทรัพยากรทางทะเลและชายฝ่ ัง พ.ศ. 2558 และพระราช บัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2562 รวมเป็นพื้ นที่ 15,336 ตารางกโิ ลเมตรหรอื คดิ เปน็ รอ้ ยละ 4.74 ของพื้นที่ ทางทะเลทั้งหมดของประเทศ อย่างไรก็ดี สัดส่วนรวม ของพ้ื นท่ีคุ้มครองทางทะเลและชายฝ่ ังท่ีมีการประกาศ ไปแล้วยังคงห่างจากค่าเป้าหมายท่ีร้อยละ 10 ค่อนข้าง มาก เนื่องจากยังมีข้อจ�ำกัดในการระบุพิ กัดและขนาดพื้ นที่ โบราณคดีใต้น�้ำ 46 แห่ง จึงยังไม่สามารถน�ำค�ำนวณรวม กับพื้นที่คุ้มครองทางทะเลและชายฝ่ ังท่ีประกาศไปแล้วได้ ในระยะต่อไปจึงควรให้ความส�ำคัญกับการประสานความ ร่วมมือระหว่างหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง ทั้งในมิติของ การปฏิบัติหน้าท่ีตามภารกิจท่ีหน่วยงานได้รับมอบหมาย และการบูรณาการการด�ำเนินงานระหว่างหน่วยงานให้ มีประสิทธิภาพ รวมทั้งน�ำใช้เทคโนโลยีท่ีทันสมัย อาทิ เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ เพ่ื อลดระยะเวลาการด�ำเนิน งานประกาศพื้ นที่คุ้มครองทางทะเล โดยที่ไม่ลดทอน ความรอบคอบในการพิ จารณาและระดับการมีส่วนร่วม อาทิ การด�ำเนินการรวบรวมข้อมูลในระดับพื้ นท่ีบน พ้ื นฐานของข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่ดีไปพร้อมกับ ก า ร ส ร้ า ง ก า ร มี ส่ ว น ร่ ว ม จ า ก ป ร ะ ช า ช น แ ล ะ ภ า ค ส่ ว น ในพื้ นที่ รายงานความก้าวหนา้ เป้าหมายการพัฒนาทีย่ ั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 477 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเด็นทา้ ทาย และการดำ� เนินการในระยะตอ่ ไป ขอ้ เสนอแนะการดำ� เนนิ การในระยะต่อไป ผลการประเมินความก้าวหน้าการขับเคล่ือนเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืนของประเทศไทยในช่วง 5 ปีแรก (พ.ศ. 2559 – 2563) ช้ีให้เห็นว่า ประเทศไทยได้ด�ำเนินการเพ่ื อให้เป็นไปตามวาระการพั ฒนาท่ียั่งยืน ค.ศ. 2030 (2030 Agenda for Sustainable Development) ท่ีสมาชิกสหประชาชาติร่วมกันรับรองไว้ ท้ังนี้ การขับเคล่ือนเป้าหมายการ พัฒนาท่ียั่งยืนในช่วง 10 ปีต่อจากน้ี ซึ่งสหประชาชาติได้ก�ำหนดให้เป็น “ทศวรรษแห่งการด�ำเนินการอย่างจริงจัง” หรือ “Decade of Action” จะต้องให้ความส�ำคัญในหลายประเด็น โดยมุ่งให้เกิดผลลัพธ์เชิงประจักษ์ อันจะเป็นประโยชน์ต่อ ประชาชนและประเทศชาติส่วนร่วม โดยมีข้อเสนอแนะการด�ำเนินการในระยะต่อไป ดังนี้ 1. เร่งด�ำเนินการเพ่ื อแก้ไขปัญหาและปรับปรุงสถานการณ์ในเป้าหมายย่อยที่มีสถานะต�่ำกว่าค่าเป้าหมาย ข้ันวิกฤต (สีแดง) รวมท้ังด�ำเนินการเพ่ื อปรับปรุงสถานการณ์ในเป้าหมายย่อยท่ีมีสถานะการด�ำเนินการต่�ำกว่าค่า เป้าหมายในระดับเส่ียง (สีส้ม) อาทิ การขจัดความยากจนในทุกมิติ การเข้าถึงความคุ้มครองทางสังคม ความรุนแรง โดยเฉพาะต่อเด็กและสตรี การค้ามนุษย์ การเข้าถึงน้�ำด่ืมที่สะอาดและปลอดภัย การจัดการขยะ การลักลอบเคล่ือน ย้ายอาวุธและเงินผิดกฎหมาย การเข้าถึงข้อมูลและการปกป้องเสรีภาพข้ันพื้นฐาน และการทุจริตคอร์รัปชัน 2. บูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่ อด�ำเนินมาตรการที่มีประสิทธิภาพและเกิดผลเป็นรูปธรรม ภายใต้งบประมาณและทรัพยากรท่ีจ�ำกัด โดยเฉพาะการขับเคล่ือนเป้าหมายย่อยท่ีเก้ือกูล (synergy) และเป็นแรง หนุนให้เป้าหมายย่อยอื่น ๆ สามารถประสบผลส�ำเร็จได้ในคราวเดียวกัน เช่น การแก้ไขปัญหาความยากจน (เป้าหมายที่ 1) จะเก้ือหนุนให้เกิดความก้าวหน้าในการขจัดความหิวโหยและภาวะทุพโภชนาการ (เป้าหมายที่ 2) ลดความเหลื่อมล�้ำ (เป้าหมายท่ี 10) ตลอดจนส่งเสริมการมีสุขภาพและความเป็นอยู่ท่ีดีของประชาชน (เป้าหมายที่ 3) และเพิ่ มศักยภาพในการเข้าถึงบริการสาธารณูปโภคขั้นพ้ื นฐาน (เป้าหมายที่ 6 7 และ 11) ที่จ�ำเป็นต่อการด�ำเนิน กิจกรรมทางเศรษฐกิจและการประกอบอาชีพ (เป้าหมายท่ี 8) 3. สร้างความตระหนักรู้เก่ียวกับการพั ฒนาท่ีย่ังยืนให้เกิดข้ึนในวงกว้าง ทุกภาคส่วนจะต้องร่วมกันสร้าง ทัศนคติและจิตส�ำนึกความย่ังยืนให้เกิดข้ึนในสังคม เนื่องจากการพั ฒนาท่ีย่ังยืนเป็นเร่ืองที่เกี่ยวข้องกับคนทุกคน ไม่ใช่หน้าที่ของภาคส่วนใดเป็นการเฉพาะ ดังนั้น หน่วยงานทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถาบันวิชาการ องค์กรอิสระ องค์กรไม่แสวงหาก�ำไร องค์กรระหว่างประเทศ หรือประชาชนท่ัวไป จะต้องมีจิตส�ำนึก ในการสร้างสังคมท่ีมีความย่ังยืนร่วมกัน เพ่ือมุ่งไปสู่จุดหมายปลายทางเดียวกัน 4. พั ฒนาระบบฐานข้อมูลกลางและระบบการติดตามประเมินผลให้มีมาตรฐานสากล โดยเฉพาะการจัดเก็บ ข้อมูลแบบจ�ำแนกแยกประเภท และข้อมูลท่ีสามารถสะท้อนบริบทการพั ฒนาของประเทศได้อย่างครอบคลุม โดยน�ำใช้ เทคโนโลยีการจัดเก็บข้อมูลในรูปแบบที่หลากหลายมากขึ้น รวมทั้งสนับสนุนการเชื่อมโยงฐานข้อมูลทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่ อสนับสนุนให้มีการออกแบบนโยบายและมาตรการที่เหมาะสมและบูรณาการบนพื้ นฐานของ ข้อมูลเชิงประจักษ์ ตลอดจนมีการติดตามและประเมินผลการด�ำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและทันต่อสถานการณ์ มากยิ่งข้ึน 5. เตรียมพร้อมรับมือกับทุกสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้น บทเรียนจากการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ท�ำให้เห็นถึงความไม่แน่นอนท่ีอาจเกิดข้ึนได้ทุกขณะ ผลกระทบท่ีเกิดข้ึนจากสถานการณ์ท่ีไม่คาดคิดได้ส่งผลต่อ การขับเคลื่อนเป้าหมายการพั ฒนาที่ย่ังยืนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้น การเตรียมความพร้อมเพื่ อรับมือกับ สถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต จะท�ำให้การขับเคลื่อนประเทศมีความมีความมั่นคงมากยิ่งข้ึน โดยใช้หลักการ “ล้มแล้ว ลุกไว” หรือ Resilience เพ่ือสร้างภูมิคุ้มกันให้กับการพั ฒนาประเทศในระยะต่อไป ท้ังนี้ การขับเคล่ือนประเทศไทยเพ่ื อให้บรรลุเป้าหมายการพั ฒนาท่ียั่งยืนจะเป็นเร่ืองท้าทาย หากปราศจาก ความร่วมมือของทุกภาคส่วนในสังคม ดังน้ัน ความร่วมมือจึงเป็นเร่ืองส�ำคัญในการสร้างความย่ังยืนให้เกิดข้ึน ซ่ึงทุกคนควรเข้ามามีบทบาทในการเป็นหุ้นส่วนการพั ฒนาท่ีมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันและลงมือท�ำทันที เพื่ อสร้าง ความเปล่ียนแปลงในเชิงสร้างสรรค์ให้กับประเทศไทยและกับโลกใบน้ี บนหลักการพั ฒนาท่ีครอบคลุม ยืดหยุ่น และย่ังยืน อย่างไม่ท้ิงใครไว้ข้างหลัง 478 รายงานความกา้ วหนา้ เปา้ หมายการพัฒนาทีย่ ั่งยนื ของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563 Thailand’s SDGs Report 2016-2020
ประเทศไทยกับการพั ฒนาที่ย่ังยืน sdgs.nesdc.go.th
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 482
Pages: