8357_คู่มือเตรียมสอบ ศน. สมบูรณ์

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 288 จ. วาระแหง ชาตดิ านการศึกษา วาระแหง ชาติดา นการศึกษาท่ีสําคญั ท่ีเปนมติคณะรฐั มนตรี ทสี่ ําคญั มดี ังตอไปน้ี 1. ยุทธศาสตรก ารพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาไทย ขณะนคี้ ณุ ภาพการศกึ ษาของไทยตกตาํ่ ลงทกุ ระดบั และทกุ ประเภท ไดจัดใหม ีการประชมุ สมัชชาการศึกษาคร้งั ใหญ โดยเชิญนกั การศึกษาและหนว ยงาน ผูเกยี่ วขอ งจํานวนมาก มาระดมความคดิ และกอบกบู ูรณาการแนวทางเพือ่ แกป ญหาคณุ ภาพการศกึ ษาไทยให ชดั เจนโดยไดก ําหนดเปนวาระแหงชาตดิ า นยุทธศาสตรพ ัฒนาคุณภาพการศกึ ษา 2. ยทุ ธศาสตรการพฒั นาโรงเรยี นขนาดเลก็ ซงึ่ จะไมใ ชเ พียงมาตรการยบุ เลิก ยุบรวมอยา งเดยี ว แต จะมแี นวทางพฒั นาโดยยดึ \"ระบบกลมุ โรงเรยี นเปน ฐาน (School System Based Management)\" โดยไมไ ด ยึดโรงเรียนเปน ฐาน (School Based Management หรอื SBM) ซ่งึ อาจนําตัวอยา งของรปู แบบวธิ ีการจดั การศกึ ษาโรงเรียนขนาดเล็กทป่ี ระสบความสาํ เรจ็ มาปรับใช เชน แบบรวมชว งชนั้ โรงเรยี นขนาดเลก็ ที่ บรษิ ัท CP ไปชว ยพฒั นา หรอื รปู แบบอื่นๆ ดังนน้ั การทุมเทพฒั นาโรงเรียนขนาดเลก็ จึงจะชว ยยกระดับ คณุ ภาพการศกึ ษาใหใกลเ คียงกนั และยงั เปนการฉดุ ผลการประเมินสถานศกึ ษาโดยรวมขนึ้ มาดว ย 3. ยทุ ธศาสตรก ารแกป ญ หาการศึกษาในจังหวดั ชายแดนภาคใต ใน ๔ จังหวัดชายแดนภาคใต คือ ยะลา ปตตานี นราธิวาส และบางสวนของสงขลา เน่อื งจากทกุ คนตงั้ ความหวังวา การพัฒนาที่ยั่งยนื ตอ งอาศยั การศึกษาเปน ตัวนํา แตแ นวทางจดั การศึกษาในปจ จุบนั ยังไมช ดั เจนตอ การพฒั นาในพืน้ ท่ที ีม่ ีความ หลากหลาย เพราะฉะนนั้ จึงตอ งจดั ทาํ ยทุ ธศาสตรก ารศกึ ษาในพน้ื ท่ีนีเ้ ปนการเฉพาะ ซ่งึ จะเนน การแกป ญหา หลายดาน โดยเฉพาะเร่ือง \"ความเปนไทย\" เพราะหากคนไทยใชภ าษาไทยสื่อสารกนั ไมไดจ ะเกิดปญ หา ความไมเ ขา ใจ โดยจะมรี ะบบการสอน ๒ ภาษา นอกจากน้ียังมเี รอ่ื ง \"ไทยคดีศกึ ษา\" ซ่ึงตองจัดกันใหมใ น สวนของสาระวิชาหนาทพี่ ลเมอื ง และศีลธรรม รวมทั้ง \"การใชวชิ าสามญั อาชีพ สอนควบคูกับศาสนา\" ใน สว นของ \"การพัฒนาครผู ูส อนศาสนา\" กย็ ิง่ เปน เรอื่ งสําคญั ท่ตี อ งทํา เพราะหากมีการสอนผดิ ๆ ถูกๆ ย่งิ อันตรายมากตอ การเปน เคร่ืองมอื ช้ีนาํ ไมใ หเ กิดความสันตสิ ขุ ในพื้นที่ ซ่ึงวาระแหงชาติดา นการศกึ ษามีสาระสาํ คัญในแตละเรื่อง ดงั นี้ 1. ยุทธศาสตรการพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา : วาระแหงชาติ การพัฒนาคุณภาพการศึกษา เปนนโยบายสําคัญท่ีตองเรงดําเนินการ และไดมีความพยายามท่ีจะ พัฒนามาอยางตอเนื่อง จากการประเมินสมรรถนะการศึกษาไทยกับนานาประเทศของ International Institute for Management Development (IMD) ท่ีใชเกณฑประเมินใน ๑๐ ดัชนีหลัก ประกอบดวย อัตราสวนนักเรียน/ครูประถมศึกษา อัตราสวนนักเรียน/ครูมัธยมศึกษา อัตราการเขาเรียนมัธยมศึกษา อัตราการ ไมรูหนังสือ การลงทุน การศึกษา ผลสัมฤทธิ์อุดมศึกษา การถายโอนความรูระหวางภาคธุรกิจกับ คมู อื เตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 289 มหาวิทยาลัย การตอบสนองความสามารถในการแขงขันของระบบการศึกษา การตอบสนองความสามารถ ในการแขง ขันระดับอุดมศึกษา และทักษะดานภาษาที่ตอบสนองตอความตองการของผูประกอบการ พบวา สมรรถนะดานการศกึ ษาของไทยคอนขางตกตํา่ นอกจากนี้ จากผลการทดสอบระดับชาติของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๓ และ ๖ ก็พบวา ความสามารถทางภาษา การคดิ คาํ นวณ และเชิงวิเคราะห มีภาพรวมคะแนนเฉล่ยี ตาํ่ กวา รอยละ ๕๐ ศธ.ไดจัดการประชุมแบบเขมรวมกับทุกฝายท่ีเก่ียวของ เพื่อพิจารณายุทธศาสตรการพัฒนาคุณภาพ การศึกษา ที่ จ.ฉะเชิงเทรา ระหวางวันท่ี ๙-๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ โดยไดมีการพิจารณารายงานท่ี สกศ. เสนอ และไดมีขอสรุปวา ปจจัยที่มีผลโดยตรงตอคุณภาพการศึกษามี ๖ ประการ คือ นักเรียน ครูและ บุคลากรทางการศึกษา เทคโนโลยสี ารสนเทศ (ICT) ระบบการศกึ ษา ความเขม แขง็ ของสถานศกึ ษา และการ มีสวนรวมของเอกชน ชมุ ชน องคกรปกครองสวนทอ งถิน่ (อปท.) ซึ่งท่ีประชุมไดพิจารณาปจจัยท่ีมีผลกระทบ ตอ คุณภาพการศกึ ษา ดงั นี้ ผเู รยี นหรอื นักเรียน ศธ. ยังไมไ ดส งเสรมิ ใหเ ดก็ มีพฒั นาการรอบดานอยา งเพียงพอกอ นการ เขาเรยี น เชน IQ ตํา่ หรอื ลดลง มปี ญ หาดานพฒั นาการทางดานรางกาย จิตใจ สังคม ยงั ไมเ ต็มท่ี รวมท้ังการ เตรียมผูเรยี นกอ นจะเขาเรียน เปนตน  ครูและบคุ ลากรทางการศึกษา พบวา มีปญ หาการขาดแคลนครู และปญหาคณุ ภาพของครู โดย มีขอเสนอใหพ ัฒนาครูประจําการ ใหท บทวนระบบการพฒั นาครู  ดานเทคโนโลยสี ารสนเทศ ICT ในปจจุบันควรจะนําเทคโนโลยีเขา มาเปน ตวั ชว ยในฐานะ เคร่ืองมือของครู และเคร่ืองมอื ของเดก็ จงึ จะทาํ ใหก ารพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาไดเ ตม็ ที่ ดา นระบบการศึกษา การศกึ ษาข้นั พื้นฐานใชระบบหนว ยกติ มาเปน เวลานาน แตย ังไมส ะทอน ความเปนหนว ยกิต จงึ ควรจะใชร ะบบหนว ยกติ ใหเต็มท่ี มิใชใ ชเพยี งครึ่งๆ กลางๆ อยางทเ่ี ปน อยใู นขณะน้ี โดย ศธ.จะสรา งความพรอมใหกับโรงเรียน คดิ ระบบใหด ี มีการเตรยี มการใหก บั โรงเรยี น ซ่งึ อาจจะใชเ วลา ระยะหน่ึง ๓-๕ ป และมีหลายเรือ่ งทเ่ี ช่ือมโยงกับความออ นแอทางการศกึ ษา เชน การใชร ะบบชั้นเรยี น การ ตกหรือซาํ้ ช้นั การเลอ่ื นช้ันอตั โนมตั ิ การวดั ผลทไ่ี มเ ขม ขน มีการกําหนดไวเ พยี งเกรดเฉลี่ย ๑.๐๐ หรอื ไมถ ึง ๑.๐๐ กเ็ ล่อื นชัน้ ได จงึ ไดเ สนอใหมกี ารทบทวนการจดั ระบบการศึกษาใหเหมาะสมยงิ่ ขึน้  การสรา งความเขมแข็งใหสถานศกึ ษา ผลการเรยี นเกดิ ทีส่ ถานศึกษา สถานศกึ ษาจึงตอ งมคี วาม เขมแข็ง ซงึ่ หมายถึงระบบกระจายอํานาจทเ่ี บด็ เสร็จและส้นิ สดุ ทีส่ ถานศึกษา ระบบการเตรยี มความพรอม ใหกบั ผบู ริหาร ครู คณาจารย เพอื่ ใหส ามารถบรหิ ารจัดการไดใ นระดบั สถานศึกษา รวมทั้ง ระบบการชวย สนบั สนุนใหส ถานศกึ ษาสามารถดําเนินการไดอยา งเขมแข็ง คูมอื เตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 290  การมสี วนรวมของเอกชน ชมุ ชน ทอ งถน่ิ ซึ่งไดแก การรว มจัด ไมว าจะเปน เอกชน ทอ งถน่ิ รฐั บาล หรือบคุ คลจดั ควรจะมีการกําหนดสดั สว นการรบั ผิดชอบ เชน ทอ งถนิ่ ควรเนนการศึกษาของเดก็ เล็ก และการศึกษาภาคบงั คบั เอกชนควรเพมิ่ ความรบั ผิดชอบจาก ๑๘% เปน ๒๕% หรอื ไม ในการมสี ว นรวม ที่จะเขา มาสนบั สนนุ รฐั โดยสว นน้ีจะเนน ไปทอี่ งคก รปกครองสว นทอ งถ่นิ ซง่ึ มที รัพยากรสามารถ สนับสนุนได ศธ.ไดเ สนอวา การจะให อปท.เขา มารวมรับภาระเปน เรื่องทส่ี ําคัญ หากมกี ฎ ระเบยี บ หรือ ขอบังคบั ท่เี ปน อุปสรรค คณะกรรมการกระจายอาํ นาจใหแ กองคก รปกครองสว นทอ งถิ่นควรจะดแู ลแกไ ข เพ่ือใหท องถ่นิ มีสว นรว มในการจัดการศกึ ษาอยางเต็มท่ี ขอเสนอการพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาโดยกระทรวงศกึ ษาธกิ าร จากขอสรุปพบวา ปญ หาการศึกษามสี าเหตจุ ากปจ จยั สําคัญ 6 ประการ คือ 1. คุณภาพผูเรยี นตกต่ํา 2. ขาดแคลนครูและบุคลากรทางการศกึ ษา 3. ยงั ไมใ ชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศเพ่อื สรางการเรียนรู 4. ระบบการศึกษาท่ีสง ผลรา ยตอคณุ ภาพการศกึ ษา เชน การเล่ือนชนั้ อตั โนมตั ขิ องนกั เรยี น ข้นั พื้นฐาน ระบบเดก็ ฝาก 5 โรงเรียนขนาดเลก็ 1ใน 3 ออนลา และ 6. ขาดสวนรว มจากทกุ ภาคสว นของสังคม ดังนนั้ จึงตอ งแกไ ขใหถกู จุดดว ยยทุ ธศาสตรหรือแนวทางตางๆ อันตอ งประกาศใหคนท่ัวไปไดรบั รู เพือ่ หาทางชว ยเหลือ สนบั สนุน ซึ่งเรยี กวา ยทุ ธศาสตรก ารพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา : วาระแหงชาติ (เปนมติคณะรฐั มนตร)ี ประกอบดว ยยุทธศาสตรหลกั 6 ประการ ดังนี้ 1) ยทุ ธศาสตรการพัฒนาคณุ ภาพผเู รียน เชน เดก็ ปฐมวยั ทุกคนไดร ับการเตรยี มความพรอมอยา ง นอ ย 1 ป กอ นเขา ป.1 ทบทวนเกณฑ/ ปรับปรงุ วธิ ีการวัดและประเมนิ ผลผเู รียน เรงทบทวนเกณฑก ารจบ หลกั สตู รแตล ะชวงชน้ั และระบบการเรียนแบบหนว ยกติ จดั ใหม รี ะบบแนะแนวใหผูเรยี นรจู กั ตนเองและ สาขาอาชพี ตา งๆ จัดใหม ศี นู ยข อมูลกําลงั คนอาชวี ศกึ ษา จดั ใหม รี ะบบฐานขอ มูลสาธารณะอุดมศกึ ษา และ จดั การสงเสริมการอานใหเ ปน ระเบียบวาระแหง ชาติ 2) ยุทธศาสตรก ารพฒั นาคุณภาพครู คณาจารย และบคุ ลากรทางการศกึ ษา โดยขอคนื อัตราเกษียณ และเกษียณกอ นกําหนด และวงเงนิ คืน 100% ยกเลิกระบบครอู ัตราจาง จัดใหมีระบบคัดสรรครทู ีม่ ีคณุ ภาพ ปรบั เกณฑก าํ หนดอตั ราครดู วยภาระงานใหชัดเจน และมบี คุ ลากรสายสนบั สนนุ ใหเ หมาะสมพอเพียง และ จัดใหมีสถาบันเฉพาะทางดา นการผลิตและพัฒนาครเู ปน ลกั ษณะสถาบันระดบั ชาติ (National Institute of Education) คูมอื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 291 3) ยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาเทคโนโลยีเพ่อื การศึกษา จดั ทําแผนกลยุทธการใช ICTปรบั คุณภาพการ สอน ชว ยแกป ญ หาขาดครโู ดยครูสอนนักเรยี นจํานวนมากขน้ึ ใชก ารสรางคลังขอมลู จากโรงเรียนชน้ั นาํ ใหน กั เรียนสรางนวัตกรรมจาก ICT และใหเขาถงึ แหลงเรยี นรูด ว ยตนเอง จะเช่อื มโยงคอมพิวเตอรN ational Education Network เรง จัดตั้งสถาบันเทคโนโลยีเพื่อการศึกษา และระดมบริษทั เอกชนระดบั โลกมารวม พฒั นา เชน Intel ® Education Initiative Activities, Microsoft : Partnership in Learning, Google Apps 4) ยทุ ธศาสตรก ารจดั ระบบการศึกษาทสี่ ง ผลตอคณุ ภาพการศึกษา สง เสริมสถานศึกษา พฒั นา ระบบประกนั คณุ ภาพภายใน โดยนาํ ผลคะแนนวดั ประเมินผลระดับชาติและผลคะแนนทดสอบทาง การศึกษาแหงชาตขิ ั้นพนื้ ฐาน (O-NET) มาประกอบ พัฒนาระบบประกันคุณภาพภายในสถาบนั อดุ มศึกษา ที่เชื่อมโยงกับการประเมนิ คณุ ภาพภายนอก จดั ระบบคูปองเพ่ือสง เสริมการเรียนรูตลอดชีวิตสาํ หรบั ผดู อยโอกาส ขจัดระบบฝากนกั เรยี นและเกบ็ เงนิ บรจิ าค ยกเลกิ ระบบสอบผา นโดยใหซ อ มเสริมโดยเด็กออ น มากใหซํา้ ช้ัน ระบบการสอนแบบทองจําและสอบปรนัย และ ทบทวนระบบการรบั นกั เรยี นทวั่ ไป นักเรยี น เกง พิเศษ นักเรียนพกิ ารและนักเรยี นดอยโอกาส 5) ยทุ ธศาสตรส รา งความเขม แข็งของสถานศกึ ษาเพื่อพฒั นาคณุ ภาพ กระจายอํานาจทั้งดา น วิชาการ บคุ ลากร งบประมาณและบรหิ ารท่วั ไป สงเสริมสถานศกึ ษาท่มี คี วามพรอมพฒั นาเปนองคการ มหาชน สง เสริมธรรมาภบิ าลในสถาบนั อดุ มศกึ ษา และการพัฒนาบทบาทนายกสภามหาวทิ ยาลยั กรรมการ สภามหาวทิ ยาลยั ใหมีบทบาทในการบรหิ ารและจดั การศึกษา 6) ยทุ ธศาสตรก ารสงเสริมการมีสว นรวมเพือ่ การพฒั นาคณุ ภาพ ใหร ัฐกาํ หนดนโยบายและ เปาหมายทช่ี ดั เจนในการสนบั สนุนเอกชน ชมุ ชน ฯลฯ เขา มารว มจัดการศึกษา มีกลไกสง เสรมิ สนบั สนนุ และสรางแรงจงู ใจใหเอกชนเขา มามีสว นรว มจัดการศกึ ษามากขึน้ เชน ลดหยอ นภาษี พัฒนา ทบทวนกลไก การมีสว นรวมบรหิ ารจดั การ โดยองคค ณะบคุ คลทง้ั ระดับชาติ และระดบั สถานศกึ ษา และชวยเหลือ โรงเรยี นขนาดเล็ก พฒั นา\"ระบบกลุมโรงเรียนเปน ฐาน (School System Based Management)\" 7) ยุทธศาสตรก ารจัดการศึกษาอยางมสี วนรวม ใชก ารศกึ ษาสรา งสังคมแหง การเรยี นรู สราง โอกาสแหงการเรียนรู สรา งบทบาทประชาสงั คม ผปู กครองและชมุ ชนรวมสนบั สนนุ และตรวจสอบ สง เสริมสอ่ื เพื่อการศึกษา สง เสริมบทบาทธรุ กิจในการศกึ ษา และระดมความชวยเหลอื 2. ยุทธศาสตรก ารพฒั นาโรงเรยี นขนาดเล็ก ความเปน มา โรงเรียนขนาดเล็กสังกัด สพฐ.ปจจุบัน มีจํานวน 12,828 แหง (ท่ีมีจํานวนนักเรียนนอยกวา 120 คน) หรือ คิดเปนรอยละ 40 ของจํานวนโรงเรียนประถมศึกษาและมัธยมศึกษา สังกัดสํานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขั้น พ้ืนฐาน (สพฐ.) จากผลการประเมินคุณภาพ พบวาโรงเรียนขนาดเล็กมีปญหาดานคุณภาพ การศกึ ษามาก ทั้งน้ีเปนเพราะดวยสาเหตุ ปจ จยั สําคญั ดงั นี้ คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 292 1) การบรหิ ารจดั การตา่ํ กวา มาตรฐาน 2) โรงเรียนหางไกลย่ิงยบุ เขา ไปไมไดเ พราะถา ยบุ โรงเรยี นน้นั แลว ก็ไมม โี รงเรยี น 3) อีกทง้ั เรือ่ งทกั ษะการเรียนการสอน ไมม เี ทคโนโลยี 4) งบประมาณท่จี าํ กดั ชมุ ชนอยากจน ดังน้ันกระทรวงศกึ ษาธิการจึงไดเสนอยทุ ธศาสตรเพ่ือแกปญหาคณุ ภาพการศกึ ษาของโรงเรยี นขนาด เลก็ เรียนวา ยทุ ธศาสตรก ารพัฒนาโรงเรยี นขนาดเลก็ (เปน มตคิ ณะรัฐมนตร)ี ประกอบดว ยยทุ ธศาสตรการ พฒั นาโรงเรยี นขนาดเล็ก 4 ประการ คือ 1) ยทุ ธศาสตรท่ี 1 พฒั นาระบบวางแผนและการบริหารจดั การ ประกอบดวย การพฒั นาระบบวางแผนการจดั ตัง้ และพฒั นาโรงเรยี นในแตละ สพท. การพฒั นาระบบขอมลู และสารสนเทศเพอื่ การบริหารจดั การ การพัฒนาระบบบริหารจดั การสําหรับโรงเรยี นขนาดเลก็ ท่ีอยูในพ้ืนทใี่ กลเคียงกัน การสรางแรงจงู ใจแกผ ูบรหิ ารและครใู นโรงเรียนขนาดเลก็ 2) ยทุ ธศาสตรที่ 2 พฒั นาระบบการเรยี นการสอนและการประกนั คณุ ภาพ ประกอบดว ย - การพฒั นาหลกั สูตรและการเรยี นการสอนสาํ หรบั โรงเรยี นขนาดเล็ก - การพัฒนาผบู ริหารโรงเรยี นและครผู ูสอน - การผลติ และใชเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สารเพ่ือการเรยี นการสอน - การนิเทศ ติดตาม กํากับ และการวจิ ัยและพฒั นาสอ่ื 3) ยทุ ธศาสตรท ี่ 3 เสริมสรา งความพรอ มและความเขม แขง็ ของโรงเรียน ประกอบดวย - การจัดทํามาตรฐานโรงเรยี นขนาดเลก็ - การปรับปรุงและพฒั นาสถานทีเ่ รยี น สภาพแวดลอ มทเี่ อ้ือตอการเรียนรู - การจดั อัตรากําลังครู การพัฒนาผูบ ริหารโรงเรียนและครผู ูส อน - การพัฒนาระบบดแู ลชว ยเหลือนกั เรยี น - และสนบั สนุนงบประมาณ วัสดุ ครภุ ัณฑท จ่ี ําเปน 4) ยุทธศาสตรท่ี 4 สงเสริมการมีสว นรวมจากทุกภาคสวนในการจดั การศกึ ษา ประกอบดว ย - การพฒั นาคณะกรรมการสถานศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน - การสรางและพฒั นาเครือขายผูปกครองใหเขม แข็ง - การสง เสรมิ ใหอ งคก รปกครองสวนทอ งถ่นิ เขา มามสี วนรวม - การเตรยี มความพรอ มในการมีสวนรวม - การจัดใหมีระบบและกลไกในการระดมทรัพยากร - การวิจยั และพฒั นารูปแบบการมสี วนรวมทเี่ หมาะสม คมู อื เตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 293 เปา หมาย ยทุ ธศาสตรก ารพฒั นาโรงเรยี นขนาดเลก็ (ระยะ 3 ปง บประมาณ 50-52) 1. ระยะท่ี ๑ (ตุลาคม ๒๕๕๐-กนั ยายน ๒๕๕๑) จะพัฒนาระบบวางแผน ระบบการเรียนการสอน และทําความตกลงกบั หนว ยงานทีเ่ กย่ี วของในเร่ืองมาตรฐาน หลกั เกณฑ ระเบียบและ แนวทางปฏบิ ัติ โดยจะ นํารอ งตามรปู แบบการพัฒนาโรงเรยี นขนาดเลก็ ที่มปี ระสทิ ธิภาพใน ๑๗๕ สพท. (ยกเวน กทม.) จาํ นวน ๘๐๐ โรง ( สพท.ละ ๑-๓ ตําบล) 2. ระยะที่ ๒ (ตลุ าคม ๒๕๕๑-กันยายน ๒๕๕๒) จะนาํ รองตามรปู แบบการพฒั นาโรงเรียนขนาดเลก็ ท่มี ีประสทิ ธิภาพใน ๑๗๕ สพท.(ยกเวน กทม.) จาํ นวน ๑,๗๕๐ โรง (สพท.ละ ๑๐ โรง) 3.ระยะท่ี ๓ (ตลุ าคม ๒๕๕๒-กันยายน ๒๕๕๓) จะขยายผลไปยัง ๑๗๕ สพท. ๆ ละ ๑ อําเภอ คาดวา จะมีโรงเรยี นขนาดเล็กเขา รว มโครงการ ๔,๐๐๐ โรง จากน้ันจะประมวลผลการดาํ เนินงานเพอื่ ปรบั ยุทธศาสตรแ ละเสนอแผนดําเนินการสําหรบั โรงเรยี นท่ีเหลอื เพ่ือเสนอรฐั บาลตอไป ตวั อยา งนวัตกรรมการพฒั นาคณุ ภาพการบรหิ ารจัดการโรงเรยี นขนาดเล็ก สรปุ มาเปน ๗ รูปแบบ ไดแก รปู แบบที่ ๑ การจดั การเรียนรแู บบรวมช้ันเรียน ประกอบดว ยการจดั การเรยี นรู แบบชว งชน้ั และการ เรียนรูแบบคละชน้ั โดยวิธีการยุบชั้นเรยี น ใหโรงเรยี นทมี่ คี รูไมครบชนั้ สามารถจัดการเรียนการสอนไดโ ดย ไมท ง้ิ หอ งเรียน ซง่ึ โรงเรยี นสามารถปรับใชในการจดั การเรียนรใู หสอดคลอง และเหมาะสมกับบรบิ ทของ โรงเรียน รูปแบบที่ ๒ การบรู ณาการหลักสตู ร เปนการนาํ ความรมู ารวบรวมประมวลไวใ นหนว ยเดียวกัน สําหรบั โรงเรียนที่มคี รไู มค รบช้ันมคี วามจาํ เปนที่จะตอ งพฒั นาหลักสตู รใหส อดคลองกับสภาพปญ หาที่ เปน อยู รวมทั้งการนําหลกั สตู รไปใชใ หบ งั เกดิ ผลตามที่ตอ งการ สาํ หรับการบรู ณาการเน้อื หารายวชิ า สามารถดําเนนิ การไดโดยศกึ ษาและวเิ คราะหห ลกั สูตร จากน้นั นาํ วัตถปุ ระสงคต ลอดจนเนื้อหาการเรียนรู ในแตล ะกลมุ วิชาทส่ี อดคลอ งกนั มาเช่ือมโยง สกู ารจดั ทาํ หนว ยการเรยี นรูแบบบรู ณา แลวนาํ มากาํ หนด กิจกรรม เพ่อื ใหส ามารถจดั การเรียนรู ไดคร้ังเดยี วพรอมกันในแตละชว งชน้ั รปู แบบที่ ๓ ความรวมมอื จากชุมชน เพอ่ื แกป ญหาทส่ี าํ คัญและเรงดว นของทกุ สพท. ในเรอ่ื งการ ขาดแคลนครู งบประมาณไมเ พียงพอ และขาดส่ือเทคโนโลยี โดยการมีสวนรว มของชุมชนผูปกครอง กรรมการสถานศึกษา องคก รทองถน่ิ เครือขา ยสถานศึกษา ตลอดจนผมู สี วนเกย่ี วของทุกฝา ย ซึ่งเปน แรง สนบั สนุนใหโรงเรยี นขนาดเล็กไดรบั การพฒั นาตอ ยอดทง้ั ในดานการบริหารจดั การ งบประมาณ ตลอดจน ทรพั ยากรตา งๆ อยางมีประสทิ ธิภาพ รปู แบบที่ ๔ การใช ICT ในการพัฒนาคณุ ภาพ โดย สพท. หลายแหง ไดนําเทคโนโลยีมาใชอ ยา ง หลากหลาย เชน รถคอมพวิ เตอรเคล่อื นท่ี (Mobile unit) เพื่อใหบริการนักเรียนในโรงเรยี นขนาดเล็กท่ีอยู คมู ือเตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 294 หา งไกล การสงเสริมการเรียนการสอนดว ยการรับสญั ญาณ การสอนทางไกลจากโรงเรียนไกลกงั วลหวั หนิ เปนตน รูปแบบท่ี ๕ รปู แบบโรงเรยี นเครอื ขาย เปนการรวมมือกนั ระหวา งโรงเรยี นหลัก และโรงเรียน เครอื ขาย ในการวางแผนการจดั การศึกษา ตลอดจนผบู รหิ ารและครูไดร ับ การพฒั นาจนสามารถปฏิบตั งิ าน ไดอยา งมปี ระสิทธภิ าพ รปู แบบที่ ๖ ผสมผสานดวยวธิ กี ารหลากหลาย สพท. เปนการผสมผสานรปู แบบ ที่ ๑-๕ ดังกลา ว ขางตน มาดาํ เนินงาน นบั วาเปน รูปแบบทที่ าํ ใหโ รงเรยี นจํานวนมาก ประสบผลสําเร็จ รปู แบบที่ ๗ การบรหิ ารจัดการท่ีมปี ระสิทธภิ าพ เปน รูปแบบทมี่ ีผบู ริหารใชค วามรคู วามสามารถ ในการบรหิ ารจัดการสถานศกึ ษา มวี ิสยั ทัศน ภาวะผูน าํ การเปลีย่ นแปลง มคี วามเปน ประชาธิปไตยยึด หลักการบริหารแบบมสี ว นรว ม มีคุณธรรมจรยิ ธรรม เปน ท่ียอมรบั ของทงั้ ภายในและภายนอกสถานศึกษา ตลอดจนมุงมนั่ สรางเครอื ขายการทํางาน โดยใชห ลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 3. ยุทธศาสตรการจดั การศกึ ษาภาคใต คณะรฐั มนตรไี ดอนมุ ตั ิแผนยทุ ธศาสตรการจัดการศึกษาภาคใตเพ่ือพัฒนาการศกึ ษา นาํ มาซง่ึ ความสงบสุข มสี าระสําคญั สรปุ ไดด ํางนี้ 1) เปน แผนพัฒนายทุ ธศาสตรร ะยะ 4 ป พ.ศ. 2551 - 2554 แผนนใี้ ชช ือ่ วาแผนยทุ ธศาสตรก ารศึกษา เพอื่ ความอยูเ ย็นเปนสุข หรือในภาษามลายวู า Pendidikan Demi Keameanan Dan Kevahagiaan โดยให การศึกษาเปน ปจ จยั ในการสรา งความอยูเยน็ เปนสขุ ของคนในพน้ื ท่ี 2) คณะกรรมการยุทธศาสตรการพัฒนาการศกึ ษาในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกจิ จังหวัดชายแดนภาคใต ทีม่ รี ฐั มนตรีวา การกระทรวงศกึ ษาธิการ (ศธ.) เปนประธาน 3) หลกั แนวคิด \"การศกึ ษาเพ่อื ความอยเู ยน็ เปน สุข\" 4) แผนยทุ ธศาสตรการพัฒนาการศกึ ษาในเขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกจิ จงั หวัดชายแดนภาคใต ประกอบดว ยยทุ ธศาสตรก ารพฒั นา 7 ดาน ดงั น้ี 1) ดานครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษา 2) ดา นคุณภาพสถานศึกษา 3) ดา นคุณภาพการศกึ ษา 4) ดานโอกาสทางศึกษาและการเรยี นรตู ลอดชวี ติ 5) ดา นศาสนศึกษาและการเสรมิ สรา งสมานฉันทบ นความหลากหลายทางวฒั นธรรม 6) ดานการศึกษาเพอื่ อาชพี และการมงี านทาํ 7) ดา นประสทิ ธิภาพการบริหารจดั การและการมีสว นรวม คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 295 2. สภาพสงั คมและเศรษฐกิจไทยในปจจุบัน ก. รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย 1. รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทยฉบบั แรกจนถึงปจจบุ นั ๑. พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผน ดนิ สยามชั่วคราว พุทธศักราช ๒๔๗๕ ๒. รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรสยาม พุทธศกั ราช ๒๔๗๕ ๓. รฐั ธรรมนญู แกไ ขเพมิ่ เตมิ วาดว ยนามประเทศ พุทธศกั ราช ๒๔๘๒ ๔. รฐั ธรรมนญู แกไขเพมิ่ เติมวาดว ยบทเฉพาะกาล พุทธศกั ราช ๒๔๘๓ ๕. รถั ธัมนูญแกไขเพมิ่ เติมวาดว ยการเลอื กตงั้ สมาชกิ สภาผแู ทนราสดร พุทธศกั ราช 2485 ๖. รัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช ๒๔๘๙ ๗. รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย (ฉะบับชั่วคราว) พุทธศกั ราช ๒๔๙๐ ๘. รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย (ฉะบับชั่วคราว) แกไขเพ่ิมเติม พทุ ธศกั ราช ๒๔๙๐ ๙. รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย (ฉะบบั ชั่วคราว) แกไขเพ่ิมเติม (ฉะบบั ท่ี ๒) พุทธศกั ราช ๒๔๙๑ ๑๐. รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย (ฉบบั ชั่วคราว) แกไขเพิม่ เติม (ฉะบบั ที่ ๓) พทุ ธศักราช ๒๔๙๑ ๑๑. รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย พุทธศกั ราช ๒๔๙๒ [15 ธันวาคม 2549 ผูอา น : 386] ๑๒. ประกาศพระบรมราชโองการใหใ ชรฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช ๒๔๙๔ ๑๓. รัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช ๒๔๗๕ แกไ ขเพิม่ เตมิ พทุ ธศักราช ๒๔๙๕ ๑๔. ประกาศพระบรมราชโองการเร่ืองการใชรฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ลงวนั ที่ ๑๘ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๐๐ ๑๕. ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พทุ ธศกั ราช ๒๕๐๒ ๑๖. รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช ๒๕๑๑ ๑๗. ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจกั ร พุทธศักราช ๒๕๑๕ 9] ๑๘. รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช ๒๕๑๗ ๑๙. รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย แกไขเพ่มิ เติม พุทธศกั ราช ๒๕๑๘ ๒๐. รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช ๒๕๑๙ ๒๑. ธรรมนญู การปกครองราชอาณาจักร พทุ ธศักราช ๒๕๒๐ คมู อื เตรยี มสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 296 ๒๒. รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช ๒๕๒๑ ๒๓. รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย แกไ ขเพ่ิมเติม พุทธศักราช ๒๕๒๘ ๒๔. รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย แกไขเพ่ิมเตมิ (ฉบับท่ี ๒) พุทธศกั ราช ๒๕๓๒ ๒๕. ธรรมนญู การปกครองราชอาณาจกั ร พทุ ธศกั ราช ๒๕๓๔ ๒๖. รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช ๒๕๓๔ ๒๗. รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย แกไ ขเพ่ิมเตมิ (ฉบับที่ ๑) พุทธศกั ราช ๒๕๓๕ ๒๘. รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย แกไ ขเพ่ิมเตมิ (ฉบับท่ี ๒) พุทธศกั ราช ๒๕๓๕ ๒๙. รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย แกไขเพมิ่ เตมิ (ฉบบั ท่ี ๓) พทุ ธศักราช ๒๕๓๕ ๓๐. รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย แกไ ขเพิม่ เตมิ (ฉบับที่ ๔) พุทธศกั ราช ๒๕๓๕ ๓๑. รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย แกไขเพิม่ เติม (ฉบบั ท่ี ๕) พุทธศกั ราช ๒๕๓๘ ๓๒. รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจักรไทย แกไ ขเพิ่มเติม (ฉบบั ท่ี ๖) พทุ ธศกั ราช ๒๕๓๙ ๓๓. รัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศักราช ๒๕๔๐ ๓๔. รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย แกไขเพมิ่ เตมิ (ฉบบั ที่ ๑) พุทธศักราช ๒๕๔๘ ๓๕. รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย (ฉบับช่ัวคราว) พุทธศักราช ๒๕๔๙ ๓๖. รัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ 2. รฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช 2550 2.1 หลักการ เจตนารมณของรัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศกั ราช 2550 รฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. 2550 ไดถกู รา งข้ึนบนสถานการณที่จะตองนาํ พาประเทศ ไปสูการปกครองระบอบประชาธิปไตยท่สี มบูรณ จดั ใหม กี ารเลือกต้ังภายในป พ.ศ. 2550 แกปญหาของ รฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย พ.ศ. 2540 ที่กอใหเกิดการผกู ขาดอาํ นาจรฐั และการใชอ าํ นาจอยา งไม เปนธรรม การดําเนินการทางการเมืองทีข่ าดความโปรง ใส ไมม ีคณุ ธรรมและจรยิ ธรรม ระบบการตรวจสอบ การใชอํานาจรัฐท่ีลม เหลวและการใชสทิ ธิ เสรภี าพของประชาชนยังไมไ ดร บั การคุมครองและสงเสรมิ อยาง เต็มท่ี รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย พ.ศ.2550 จงึ มีสาระสาํ คัญทม่ี งุ จะแกไขปญ หาดงั กลาว โดย ดําเนินการใน 4 แนวทางดวยกัน คือ คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 297 1) การคุมครอง สงเสริม และการขยายสทิ ธแิ ละเสรภี าพของประชาชนอยา งเตม็ ที่ 2) การลดการผกู ขาดอาํ นาจรัฐและขจดั การใชอ าํ นาจอยางไมเปน ธรรม 3) การทําใหก ารเมอื งมคี วามโปรงใส มีคณุ ธรรมและจริยธรรม 4) การทําใหระบบตรวจสอบมีความเขมแขง็ และทํางานไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพ 1. การคมุ ครอง สงเสริม และการขยายสิทธแิ ละเสรีภาพของประชาชนอยา งเตม็ ที่ รฐั ธรรมนญู จะตอ งไมใชรฐั ธรรมนูญของคนเพียงหยบิ มือเดยี วคือนักการเมืองเทาน้ัน แตรัฐธรรมนูญ ตองเปน รัฐธรรมนญู ของประชาชน รัฐธรรมนูญที่ประชาชนมพี น้ื ท่ี รฐั ธรรมนญู ทป่ี ระชาชนมีสวนรวมใน การกําหนดชะตาชีวิตของตนเองได โดยดาํ เนนิ การดงั น้ี 1.1 เพิ่มประเภทสิทธแิ ละเสรภี าพใหมากขน้ึ กวาเดมิ มากกวา รฐั ธรรมนูญ พ.ศ. 2540 สิทธแิ ละเสรภี าพ ทเ่ี พ่มิ ขึ้น ไดแก 1) การใหส ทิ ธิและเสรีภาพตามพันธกรณีระหวางประเทศทป่ี ระเทศไทยรบั รอง มผี ลผกู พนั เชน เดียวกบั สทิ ธแิ ละเสรีภาพท่บี ัญญัตไิ วใ นรัฐธรรมนูญ 2) การคมุ ครองขอมลู สวนบคุ คลไมใ หถูกละเมดิ 3) เพมิ่ สทิ ธิในกระบวนการยตุ ิธรรม โดยการปฏริ ปู กระบวนการยตุ ิธรรมใหป ระชาชนเขาถงึ กระบวน การยตุ ิธรรมไดโ ดยงา ย สะดวก รวดเร็ว ท่วั ถึง และเสียคา ใชจา ยตามควร โดยเด็ก เยาวชน สตรี คนพิการและ ทพุ พลภาพไดรับการคมุ ครองในการดําเนนิ กระบวนพิจารณาคดอี ยางเหมาะสม และท่สี าํ คญั คือประชาชนมี สทิ ธฟิ องศาลรัฐธรรมนญู ดว ยตนเองไดเปน ครั้งแรก 4) สิทธดิ า นแรงงานที่ไดรบั หลกั ประกนั ความปลอดภัยและสวัสดภิ าพในการทาํ งาน รวมทง้ั หลักประกนั ในการดํารงชีพทั้งในระหวา งการทาํ งานและเมือ่ พนภาวะการทาํ งาน ไดร ับการบัญญตั ิไวเปนครัง้ แรก 5) สิทธแิ ละเสรภี าพของสื่อมวลชนไดรบั การคุม ครองอยา งไมเคยมมี ากอน ไมเ พยี งแตหา มปดกิจการส่อื มวลชนเทานน้ั ยงั หา มแทรกแซงสือ่ มวลชนในการเสนอขา วสารและหากมีการดาํ เนินการดงั กลา วไมวา ทาง ตรงหรือทางออ ม กถ็ อื เปน การจงใจใชอํานาจหนาทโ่ี ดยมชิ อบ รวมทง้ั หา มผูด ํารงตาํ แหนง ทางการเมอื งเปน เจา ของกิจการหรือถือหุนในกจิ การสอ่ื สารมวลชนดว ย เพือ่ ปองกันการใชสือ่ สารมวลชนเพื่อประโยชนของ ตนเอง 6) ประชาชนยังไดรบั การศึกษาฟรี 12 ป โดยเพมิ่ ใหผ ยู ากไร ผพู ิการหรือทพุ พลภาพ หรอื ผูอยใู นสภาวะ ยากลําบาก ตอ งไดรับการสนับสนนุ ใหไ ดรับการศึกษาโดยทัดเทยี มกบั บคุ คลอื่น นอกจากนก้ี ารจดั การศกึ ษา อบรมขององคกรวิชาชีพหรือเอกชน การศึกษาทางเลอื กของประชาชน การเรยี นรูดว ยตนเองและการเรียนรู ตลอดชีวติ กไ็ ดร ับความคุมครองและสง เสริมจากรฐั เชน กัน 7) เดก็ เยาวชน และบุคคลในครอบครวั ไดรบั สทิ ธเิ พมิ่ ขึน้ ในการพฒั นาดา นรางกาย จิตใจ และสติปญ ญา ตามศกั ยภาพและสภาพแวดลอมทีเ่ หมาะสม 8) บุคคลที่ไรท อี่ ยอู าศัยและไมมีรายไดเ พยี งพอ มสี ิทธไิ ดรับการชว ยเหลือจากรฐั เปน ครัง้ แรก คมู อื เตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 298 9) ขยายสิทธิชมุ ชน โดยการเพิม่ สิทธิของชมุ ชน และชมุ ชนทอ งถิน่ เพอื่ ใหค รอบคลมุ ถึงกรณีการรวมตัว กนั ของบคุ คลขึน้ เปน ชุมชนโดยไมจ ําเปน ตองเปนการรวมตวั กนั มาเปน เวลานานจนถอื วาเปน ชมุ ชนทอ งถน่ิ ดั้งเดมิ นอกจากนี้ การดําเนินโครงการหรอื กิจกรรมทอ่ี าจกอใหเกิดผลกระทบอยางรุนแรงตอคุณภาพสงิ่ แวดลอ มหรอื ทรพั ยากรธรรมชาติ จะตองจดั ใหมกี ระบวนการรับฟงความคดิ เห็นของประชาชนและผูม สี ว น ไดเสียกอ น โดยชุมชนมีสทิ ธทิ ีจ่ ะฟองหนวยราชการ หนวยงานของรฐั รฐั วสิ าหกิจ ราชการสว นทองถิน่ หรือองคกรอ่ืนของรฐั ที่เปนนิตบิ คุ คลเพ่อื ใหปฏบิ ตั หิ นาทต่ี ามที่กฎหมายบัญญัติรับรองสิทธิชุมชนไว 10) ประชาชนมีสิทธิตดิ ตามและรอ งขอใหม ีการตรวจสอบการปฏิบัตหิ นาท่ขี องผดู ํารงตําแหนง ทางการ เมืองและเจาหนา ท่ขี องรัฐ เปน คร้งั แรก รวมทั้งมสี ทิ ธเิ ขาถึงรายละเอียดของราง พระราชบญั ญตั ทิ ่เี สนอ เขา สูก ารพจิ ารณาของรฐั สภา นอกเหนือจากสิทธิในการเขา ถงึ ขอ มูลขา วสารของราชการ 11) ในการทําสนธสิ ัญญาหรือขอตกลงระหวา งประเทศทั้งหลายท่มี ผี ลกระทบตอประชาชน รัฐจะตอ ง จดั ใหมกี ารรับฟง ความคดิ เหน็ ของประชาชนกอน และเมื่อมกี ารลงนามแลว จะตองใหประชาชนเขาถึงราย ละเอยี ดของสนธสิ ัญญา รวมทง้ั ตองแกไขหรือเยยี วยาผูไดร ับผลกระทบจากการลงนามในสนธสิ ญั ญา อยาง รวดเร็ว เหมาะสม และเปน ธรรมดว ย 1.2 ทาํ ใหการใชสิทธิและเสรีภาพงายขึน้ กวา เดิม โดยมมี าตรการ ดังนี้ 1) แบงหมวดหมขู องสิทธแิ ละเสรีภาพใหชัดเจน เพ่ือใหประชาชนอา นและเขาถึงรฐั ธรรมนญู ไดโดยงาย โดยแบงหมวดสิทธแิ ละเสรภี าพของชนชาวไทยออกเปนสวนๆ ไดแ ก สิทธแิ ละเสรภี าพสวนบุคคล สิทธิ ในกระบวนการยุตธิ รรม สิทธิในขอ มูลขาวสารและการรองเรียน สิทธชิ ุมชน สทิ ธิพทิ กั ษรัฐธรรมนูญ 2) สิทธแิ ละเสรภี าพท่ีรัฐธรรมนูญไดรับรองและคุม ครองไว แมย งั ไมม กี ฎหมายลูกตราขนึ้ ประชาชน กส็ ามารถใชส ิทธแิ ละเสรภี าพเหลา นั้นไดทนั ที โดยการรอ งขอตอศาล 3) กําหนดใหร ฐั ตอ งสงเสริม สนับสนนุ และชว ยเหลือประชาชนในการใชสิทธแิ ละเสรภี าพตาม รัฐ ธรรมนญู 1.3 ทําใหการใชสิทธแิ ละเสรภี าพมปี ระสิทธภิ าพและมมี าตรการคุม ครองอยางชดั เจน โดยไดมีการ บญั ญตั ใิ ห 1) ตัดคาํ วา “ท้ังนี้ตามทีก่ ฎหมายบญั ญตั ิ” ออกจากทา ยบทบัญญตั ิทีเ่ ก่ยี วกับสิทธิและเสรีภาพท้งั หลาย เพื่อสงสัญญาณวา สิทธิและเสรภี าพของประชาชนเกิดขึน้ ทนั ทตี ามรฐั ธรรมนญู ไมใ ชต ามกฎหมาย 2) กําหนดระยะเวลาในการตรากฎหมายลูกทเี่ กย่ี วกับสิทธิและเสรภี าพของประชาชนใหชดั เจน (สว นใหญประมาณ 1 ป) เพอื่ มิใหผ มู ีอํานาจถว งเวลาในการตรากฎหมายลกู อนั เปนการลดิ รอนสทิ ธิและ เสรภี าพของประชาชน 3) ใหประชาชนมีสทิ ธฟิ อ งศาลรฐั ธรรมนญู ไดโดยตรงในกรณีท่มี กี ารละเมิดสทิ ธแิ ละเสรภี าพทีบ่ ัญญตั ิ ไวใ นรฐั ธรรมนูญ 4) ใหช มุ ชนมีสทิ ธฟิ อ งศาลไดใ นกรณีทีม่ ีการละเมดิ สทิ ธิของชมุ ชน 5) ใหคณะกรรมการสทิ ธมิ นษุ ยชนแหง ชาติฟอ งศาลรฐั ธรรมนูญและศาลปกครองได ในกรณีท่ีกฎหมาย คมู ือเตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 299 กฎ คาํ สัง่ หรอื การกระทําใดขดั ตอ รฐั ธรรมนูญ และเปน ผเู สียหายแทนประชาชนเพ่อื ฟองศาลไดใ นกรณที ี่มี การละเมดิ สทิ ธมิ นษุ ยชน 1.4 ทําใหแนวนโยบายพืน้ ฐานแหง รัฐมีความชดั เจน รอบดานและผูกพนั รัฐมากกวาเดิม โดยการบญั ญัตใิ ห 1) มีการแยกแยะหมวดแนวนโยบายพนื้ ฐานแหง รัฐใหครอบคลมุ ทกุ ดา นอยา งชดั เจน ไมว า จะเปนดา น ความม่ันคง ดานศาสนา สังคม การศกึ ษาและวฒั นธรรม ดานกฎหมายและการยุตธิ รรม ดา นการตางประเทศ ดานเศรษฐกจิ ดานทีด่ นิ ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอม ดานวทิ ยาศาสตร ทรพั ยส นิ ทางปญ ญาและ พลังงาน และดา นการมสี วนรว มของประชาชน 2) กาํ หนดแนวนโยบายพืน้ ฐานแหง รฐั ในเรื่องท่สี ําคญั เพมิ่ ขน้ึ เชน รฐั ตอ งพฒั นาระบบงานภาครัฐโดย มงุ เนน การพฒั นาคุณภาพ คณุ ธรรมและจริยธรรมของเจาหนา ทีข่ องรัฐ และสงเสรมิ ใหหนว ยงานของรัฐ ใชหลกั การบรหิ ารกิจการบานเมอื งท่ดี ีเปนแนวทางในการปฏิบตั ริ าชการ จัดใหม ีการปฏิรปู กฎหมายและ กระบวนการยุตธิ รรม สง เสริมและสนนั สนนุ ใหม ีการดาํ เนนิ การตามแนวปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ปรับปรงุ ระบบการจัดเกบ็ ภาษอี ากรใหม ีความเปน ธรรม คมุ ครองและรกั ษาผลประโยชนข องเกษตรกรในการผลิต และการตลาดสินคา เกษตร จดั ใหมีสาธารณูปโภคขน้ั พน้ื ฐานอันจําเปนตอการดาํ รงชีวติ ของประชาชนและ ตอ งระมดั ระวงั ในการกระทําใดอันทําใหสาธารณูปโภคดงั กลาวตกอยใู นความผูกขาดของเอกชน กาํ หนด หลักเกณฑการใชทด่ี นิ ตามหลักวิชาใหครอบคลมุ ทัง้ ผืนดินผืนนา้ํ ทั่วประเทศ ดาํ เนินการใหเกษตรกรมีสิทธิ ในทดี่ ินอยางทว่ั ถงึ ฯลฯ 3) กาํ หนดใหรฐั บาลท่ีจะเขาบรหิ ารราชการแผนดนิ ตองแถลงนโยบายตอ รฐั สภาใหสอดคลองกับแนว นโยบายพื้นฐานแหง รัฐ โดยตองระบใุ หชดั เจนวา จะดําเนนิ การใด ในระยะเวลาใด และตอ งจัดทํารายงาน แสดงผลการดําเนินการ วามีปญหาและอุปสรรคอยางไรบา ง เสนอตอรฐั สภาปละ 1 ครง้ั 1.5 ใหป ระชาชนมสี วนรวมในการบรหิ ารงานของทองถนิ่ และกระจายอาํ นาจใหแกอ งคก รปกครองสวน ทอ งถ่ินเพมิ่ ขนึ้ เพือ่ เปน ฐานของการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยระดับประเทศ โดยการกําหนดให 1) องคกรปกครองสวนทอ งถนิ่ มอี สิ ระอยา งเต็มท่ใี นการบรหิ ารงานของตนเองในทุกดาน การจัดทํา บรกิ ารสาธารณะท่ีมคี วามหลากหลาย การจัดโครงสรางทคี่ ลอ งตวั 2) ปฏริ ูประบบการบรหิ ารงานบคุ คลขององคกรปกครองสว นทองถน่ิ โดยใหบุคลากรขององคก ร ปกครองสวนทองถน่ิ มีสถานะเปนขาราชการเชน เดยี วกับขา ราชการพลเรอื นระดับประเทศ มคี ณะกรรมการ ขา ราชการสว นทอ งถนิ่ เปนของตนเอง ทอี่ สิ ระจากสวนกลาง โดยใหสามารถโอนยา ยขาราชการระหวาง องคก รปกครองสวนทอ งถ่นิ ไดร วมท้งั การใหมีคณะกรรมการพทิ ักษระบบคุณธรรมระดบั ทอ งถนิ่ ดว ย 3) เพิม่ การมีสวนรว มของประชาชนในระดบั ทอ งถ่ิน ใหป ระชาชนในทอ งถ่นิ สามารถลงประชามติใน เร่อื งทเ่ี กยี่ วกับทอ งถ่ินของตนเองได ลดจาํ นวนประชาชนทจี่ ะเขา ชื่อถอดถอนนักการเมืองทอ งถิน่ และการ เสนอรางขอ บญั ญตั ิทองถ่ิน รวมทัง้ การใหอ งคกรปกครองสว นทอ งถ่ินจะตองรายงานการดําเนนิ งานตอ ประชาชน ในเรือ่ งการจัดทํางบประมาณ การใชจา ย และผลการดําเนินงานในรอบป เพื่อใหประชาชนมี สว นรว มในการตรวจสอบกํากบั การบริหารจดั การ คูมอื เตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 300 4) ปรับปรุงระบบการกํากบั ดแู ลองคกรปกครองสว นทอ งถิ่นใหมีประสทิ ธภิ าพ โดยใหม มี าตรฐานกลาง ในการดําเนินงาน เพอ่ื ใหองคกรปกครองสวนทองถ่นิ ปฏิบัตไิ ดเอง โดยคาํ นึงถึงความเหมาะสมและความ แตกตางของการพฒั นาและการบริหารงานขององคก รปกครองสว นทองถ่ิน รวมทั้งการจดั ใหมีกลไกการ ตรวจสอบการดาํ เนินงานขององคกรปกครองสวนทอ งถน่ิ โดยประชาชน 2. การลดการผูกขาดอาํ นาจรฐั และขจัดการใชอํานาจอยา งไมเปน ธรรม รฐั ธรรมนูญ พ.ศ. 2540 มงุ เนนใหม ีรฐั บาลท่ีเขม แข็งมปี ระสิทธภิ าพ ซ่งึ เปน ส่งิ ที่ถกู ตอง แตค วามเขม แข็ง และมปี ระสทิ ธิภาพตองไมใชก ารผูกขาดอาํ นาจแตเพยี งผูเ ดียว จนนําไปสกู ารใชอํานาจอยางไมเปนธรรม จาํ เปนอยา งยง่ิ ทรี่ า งรัฐธรรมนูญฉบับใหมจะตอ งลดการผกู ขาดอาํ นาจและสรางดลุ ยภาพของอํานาจในทาง การเมืองขน้ึ โดยมีมาตรการ ดังน้ี 2.1 เสรมิ สรา งอาํ นาจทางการเมอื งใหแกป ระชาชน เพอ่ื ใหประชาชนเปน “ผูเลน ” มิใช “ผูดู” ทางการ เมืองอกี ตอไป ซ่ึงมมี าตรการมากมายดงั ท่ไี ดก ลา วไวแลว ในขอ 1 เชน 1) การใหประชาชนมสี ว นรว มทางการเมอื งในทกุ ดาน ไมวา จะเปน เร่อื งการดําเนินงานตา งๆ ของภาครัฐ การทําสนธสิ ัญญา (การลงประชามติในเรอ่ื งท่สี ําคญั และมีผลผกู พันการตดั สินใจของรฐั บาล และการแกไข เพ่ิมเติมรฐั ธรรมนูญ 2) ใหประชาชนและชมุ ชนมีอาํ นาจในการฟองรองรัฐทใ่ี ชอ ํานาจไมเปนธรรมได 3) ใหประชาชนใชส ิทธทิ างการเมอื งไดงายข้นึ เชน การลดจํานวนประชาชนในการเขา ชื่อถอดถอน นักการเมอื งและการเสนอกฎหมาย ทัง้ ในระดับประเทศและในระดับทองถน่ิ 2.2 จํากดั การผูกขาดและการใชอ าํ นาจทีไ่ มเปนธรรมของรฐั บาล โดยมีมาตรการ ดงั นี้ 1) ใหน ายกรัฐมนตรอี ยไู ดไมเกนิ 2 สมัย หรอื 8 ป 2) การตราพระราชกาํ หนดของรัฐบาลจะตองถูกตรวจสอบโดยเครงครัดจากศาลรฐั ธรรมนูญ มิใชต าม อําเภอใจของรฐั บาลอกี ตอ ไป รฐั บาลจะตราพระราชกาํ หนดไดก็ตอ เม่อื เปน กรณีฉกุ เฉินทมี่ คี วามจาํ เปนรีบ ดวนอันมอิ าจหลีกเลี่ยงได มใิ ชเ ปน กรณีท่ีรฐั บาลตราพระราชกาํ หนดเพอื่ หลกี เล่ียงการตรวจสอบของรฐั สภา 3) ใหมีหมวดการเงิน การคลงั และงบประมาณขน้ึ เปนครัง้ แรกในประเทศไทย เพื่อมใิ หรัฐบาลใชจายเงนิ อยา งไมมีวินยั ทางการเงินและงบประมาณ อันจะกอใหเ กิดภาระทางการเงนิ การคลงั ของประเทศ โดยจะตอ ง มกี ารกําหนดวตั ถปุ ระสงค กิจกรรม แผนงาน และโครงการใหชดั เจน รายจา ยงบกลางตองมจี ํานวนจาํ กดั และ ตองแสดงเหตุผลและความจาํ เปน ดว ย 4) ใหร ัฐสภา ศาล และองคก รอิสระตามรัฐธรรมนญู สามารถขอแปรญตั ติตอ คณะกรรมาธิการของสภา ไดโ ดยตรง เพ่ือมใิ หรฐั บาลใชการจดั สรรงบประมาณเปน เคร่อื งมอื ตอรองการทําหนาท่ีขององคก รเหลาน้ี เชนเดียวกับการใหองคก รตามรฐั ธรรมนูญสามารถเสนอแกไขกฎหมายของตนไปยงั รฐั สภาไดโ ดยไมถูก รัฐบาลขัดขวาง 5) ใหองคกรอัยการเปน อิสระจากรัฐบาล เพ่ือทาํ หนาทต่ี รวจสอบการใชอ าํ นาจรฐั ไดอยา งเต็มท่ี โดย เฉพาะอยางย่งิ การดาํ เนนิ คดอี าญาของผดู าํ รงตําแหนง ทางการเมือง คูมอื เตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 301 6) กําหนดขอบเขตภาระหนา ทขี่ องรฐั บาลรกั ษาการอยา งชดั เจน เพือ่ มิใหร ัฐบาลรกั ษาการแทรกแซง การทาํ งานของฝายประจํา และใชก ลไกของรฐั ไปสนับสนนุ พรรคการเมืองและผสู มคั รฝา ยตนในการเลอื กตัง้ 7) หามควบรวมพรรคการเมอื งทมี่ สี มาชกิ สภาผูแทนราษฎรในสภา ในระหวา งอายุของสภา เพอ่ื ปองกนั การเกิดเสียงขางมากอยา งผิดปรกติในสภา 2.3 ใหค นดีมีความสามารถเปน สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎร และเปน อสิ ระจากการครอบงําของพรรค การเมอื ง เพอ่ื ทําหนา ท่ผี ูแทนประชาชนอยางเตม็ ที่ โดยบัญญัติอยา งชัดเจนวา 1) ปรบั ปรุงระบบการเลอื กตง้ั สมาชิกสภาผูแ ทนราษฎรใหม ใหส มาชกิ สภาผูแทนราษฎรทม่ี าจากเขต เลอื กต้ังเปนผูแทนราษฎรในเขตการเลอื กต้ังทีใ่ หญข น้ึ เพอื่ ใหค นดมี ีความสามารถสามารถแขงขนั กบั คนที่ ใชเ งนิ ได ปรับปรุงระบบสมาชิกสภาผแู ทนราษฎรแบบบัญชรี ายชือ่ เปน ระบบการเลอื กตง้ั แบบสดั สว นทีม่ ี การแบง เปนกลุม จงั หวดั เพื่อมิใหม กี ารกระจุกตัวผแู ทนราษฎรแตใ นสว นกลาง และยกเลิกสดั สว น 5% เพือ่ ใหพรรคเล็กมีทน่ี ง่ั ในสภาเพ่อื ใหเ กดิ ความหลากหลายในความคิดทางการเมอื ง 2) สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรมีอิสระจากมติพรรคการเมอื งในการตัง้ กระทูถ าม การอภปิ ราย และการลง มตใิ นการอภิปรายไมไ ววางใจ 3) สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรสามารถเสนอรา งกฎหมายไดโดยไมต องขออนุญาตจากพรรคการเมืองของ ตนอกี ตอ ไป 2.4 ใหส มาชิกวฒุ ิสภาปลอดจากอทิ ธิพลของพรรคการเมอื งอยา งแทจรงิ ดว ยการกําหนดใหการไดม าซึง่ สมาชกิ วุฒิสภาเปนระบบสรรหาทม่ี าจากจงั หวัดและกลมุ วชิ าชีพ แทนท่รี ะบบการเลอื กตั้งซึง่ ถูกแทรกแซง โดยงายจากพรรคการเมือง ระบบการสรรหาจะทาํ ใหก ารเมืองของประเทศไมเ ปน การเมืองของนักการเมอื ง ทม่ี าจากการเลอื กตงั้ เทานั้น แตเ ปน การเมอื งของประชาชนทค่ี วามหลากหลายทัง้ ทางพ้นื ท่ี วิชาชพี และเพศ ในขณะเดียวกนั ก็เปด โอกาสใหแ กผ ดู อ ยโอกาสทางสงั คมดว ย 2.5 หา มสมาชิกสภาผูแทนราษฎรและสมาชิกวฒุ ิสภาแทรกแซงขาราชการประจาํ โดยการกาํ หนดหาม กา วกายหรอื แทรกแซงเพ่ือประโยชนของตนและพรรคการเมอื ง ท้ังทางตรงและทางออ ม ในการปฏิบัติ ราชการหรือการดาํ เนนิ งานในหนา ทีป่ ระจํา การบรรจุ แตง ต้งั ยา ย โอน เลือ่ นตําแหนง หรือเงินเดอื น 3. การทําใหการเมืองมีความโปรง ใส มีคุณธรรมและจรยิ ธรรม ความโปรง ใส มคี ุณธรรมและจริยธรรมของนักการเมืองคอื สง่ิ ทขี่ าดหายไปในรฐั ธรรมนูญ พ.ศ. 2540 นกั การเมอื งจาํ นวนมากไมต ระหนกั ถึงส่งิ เหลาน้ี อาศัยศรีธนญชยั ทางการเมืองหลบเล่ียงกฎหมาย สรางผล ประโยชนทับซอ น ร่าํ รวยบนความทุกขยากของชาตบิ านเมืองและประชาชน มาตรการท่ีจะนําประเทศไทย ไปสูประชาธิปไตยอยางแทจ ริงในทางเนอื้ หา มใิ ชป ระชาธิปไตยในทางรูปแบบ จึงไดแก 3.1 บญั ญตั ิหมวดคณุ ธรรมและจริยธรรมของผดู าํ รงตาํ แหนงทางการเมืองและเจาหนาท่ีของรัฐเอาไว 1) จริยธรรมของผดู ํารงตําแหนงทางการเมืองและเจา หนา ทข่ี องรัฐจะตองมมี าตรฐานทีช่ ดั เจน โดยมี กลไกและระบบในการดําเนนิ งานท่มี ปี ระสิทธภิ าพ รวมทัง้ กาํ หนดขัน้ ตอนการลงโทษตามความรา ยแรง แหงการละเมิด คูมอื เตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 302 2) การฝาฝนมาตรฐานจรยิ ธรรมท่รี ายแรงของผดู ํารงตาํ แหนงทางการเมอื งนาํ ไปสูก ารถอดถอนออก จากตําแหนง 3.2 กาํ หนดมาตรการเพ่ือไมใ หม ผี ลประโยชนท ับซอนทางการเมอื ง โดยการบัญญตั ิ 1) หามมิใหส มาชกิ สภาผแู ทนราษฎรและสมาชิกวฒุ ิสภา ดาํ รงตาํ แหนง หรอื หนา ท่ใี ดในหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ หรือรฐั วิสาหกิจ หรือตาํ แหนง สมาชิกสภาทอ งถิ่น ผบู รหิ ารทอ งถิน่ หรือขา ราชการสว น ทองถนิ่ หามมใิ หร บั หรือแทรกแซงหรือกาวกา ยการเขา รับสัมปทานจากรฐั หนว ยราชการ หนว ยงานของรฐั หรือรฐั วิสาหกิจ หรอื เขาเปน คสู ัญญากบั รฐั หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ หรือรฐั วิสาหกิจ อนั มลี ักษณะ เปนการผกู ขาดตัดตอน หรอื เปน หุนสว นหรอื ผูถอื หุนในหางหนุ สวนหรอื บรษิ ทั ท่ีรับสัมปทานหรอื เขาเปน คูสัญญาในลกั ษณะดังกลา ว ทัง้ น้ี ไมวาโดยทางตรงหรอื ทางออม หา มมิใหรบั เงินหรอื ประโยชนใดๆ จาก หนวยราชการ หนวยงานของรฐั หรอื รัฐวสิ าหกจิ เปนพิเศษนอกเหนอื ไปจากทีห่ นว ยราชการ หนว ยงานของ รัฐ หรอื รฐั วสิ าหกิจ ปฏิบตั กิ ับบคุ คลอนื่ ๆ ในธุรกจิ การงานตามปกติ รวมทง้ั หา มมิใหเปน หนุ สว นหรอื ผู ถือหนุ ในหา งหุนสวนหรือบริษทั ทด่ี ําเนินกจิ การเก่ยี วกบั การสือ่ สารมวลชน หรอื เขา เปน คสู ญั ญากับหา งหนุ สวนหรอื บริษัทดังกลา ว 2) นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี คสู มรสและบตุ รท่ียังไมบ รรลุนติ ิภาวะ ตอ งไมเปน หุน สว นหรอื ผูถอื หุน ใน หา งหนุ สวนหรอื บริษทั หรอื ไมค งไวซ่งึ ความเปนหุนสวนหรอื ผถู ือหนุ ในหางหุน สว นหรือบริษัทตอไป ท้ังน้ี ตามจาํ นวนท่ีกฎหมายบญั ญตั ิ ในกรณที ่นี ายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรผี ใู ดประสงคจะไดร ับประโยชนจ าก กรณดี ังกลาวตอไป ใหนายกรฐั มนตรหี รอื รฐั มนตรี ผนู ้ันแจงใหป ระธานกรรมการปองกนั และปราบปราม การทจุ รติ แหง ชาติทราบภายในสามสิบวันนบั แตวนั ท่ีไดร บั แตง ต้ัง และใหน ายกรฐั มนตรีหรือรัฐมนตรผี นู ้ัน โอนหุนใน หา งหุนสวนหรือบริษทั ดงั กลาวใหนิตบิ คุ คลซงึ่ จัดการทรัพยสนิ เพือ่ ประโยชนของผอู ืน่ ท้ังน้ีตาม ท่กี ฎหมายบญั ญตั ิ รวมทั้งหา มมิใหน ายกรฐั มนตรแี ละรัฐมนตรีผูนนั้ กระทาํ การใดอันมีลักษณะเปน การเขา ไปบรหิ ารหรือจัดการใดๆ เก่ยี วกับหนุ หรือกิจการของหา งหุน สว นหรือบริษทั ดังกลาว 3.3 การแสดงทรัพยส ินและหน้สี นิ ของผูดาํ รงตาํ แหนง ทางการเมอื งมคี วามเขมขนข้นึ คอื นอกจากจะ ตองแสดงของตน ของคสู มรส และบตุ รท่ยี งั ไมบ รรลนุ ิติภาวะแลว ยงั ขยายไปถงึ ทรัพยสนิ ทีอ่ ยใู นความ ครอบครองหรอื ดแู ลของบคุ คลอน่ื ไมว าทางตรงหรอื ทางออมดว ย นอกจากน้กี ารแสดงทรพั ยสนิ และหนสี้ นิ ของสมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรและสมาชิกวฒุ ิสภาจะตอ งเปดเผยใหแ กส าธารณชน เชนเดยี วกับของรัฐมนตรี 3.4 ใหสมาชิกสภาผแู ทนราษฎร สมาชิกวุฒสิ ภา นายกรฐั มนตรแี ละรฐั มนตรี พน จากตําแหนงในกรณี ท่ศี าลมีคาํ พิพากษาไดงา ยขึน้ 1) กรณสี มาชกิ สภาผแู ทนราษฎรและสมาชกิ วุฒสิ ภา เม่ือมคี ําพพิ ากษาถงึ ทส่ี ดุ ใหจ ําคุก แมจะมีการรอ การลงโทษก็พนจากตําแหนง เวนแตค วามผิดท่กี ระทําโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ 2) กรณีนายกรัฐมนตรแี ละรฐั มนตรี เมอื่ ตองคําพิพากษาใหจาํ คุก แมคดจี ะยังไมถ ึงทสี่ ดุ หรือมกี ารรอ การลงโทษก็ตามกพ็ นจากตาํ แหนง เวนแตความผิดอนั ไดก ระทาํ โดยประมาทหรือความผดิ ลหโุ ทษหรอื ความ ผิดฐานหมิ่นประมาท คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 303 3.5 หามประธานสภา รองประธานสภา นายกรฐั มนตรแี ละรฐั มนตรีดาํ เนินการในลกั ษณะทม่ี ีผล ประโยชนท ับซอน 1) กรณปี ระธานสภาและรองประธานสภาผูแทนราษฎร ในระหวา งการดาํ รงตําแหนง จะเปน กรรมการ บริหารหรอื ดํารงตําแหนงใดในพรรคการเมอื งในขณะเดยี วกนั มิได 2) กรณีนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี หามมใิ หออกเสียงลงคะแนนในเรือ่ งท่เี กีย่ วกับการดาํ รงตาํ แหนง การปฏบิ ัตหิ นาท่ี หรอื การมีสวนไดเ สียในเรือ่ งนน้ั 4. การทาํ ใหอ งคกรตรวจสอบมคี วามอสิ ระ เขมแขง็ และทํางานไดอยา งมีประสิทธภิ าพ องคก รตรวจสอบและองคกรอิสระตามรัฐธรรมนูญตามรฐั ธรรมนญู พ.ศ. 2540 ซึง่ เปน ความหวงั ของ ประชาชนในการตรวจสอบการใชอ ํานาจรฐั ถกู แทรกแซงและลมเหลวในการทาํ งาน การปรับปรงุ ระบบ ตรวจสอบทง้ั ระบบจึงจําเปนตอ งเกิดข้ึน 4.1 ปรบั ปรงุ ระบบการสรรหาองคก รตรวจสอบ เพอ่ื ใหไดค นทีม่ ีความเปนอิสระอยางแทจรงิ โดยการ กาํ หนดใหป ระธานศาลรฐั ธรรมนูญ ประธานศาลฎกี า ประธานศาลปกครองสูงสดุ ประธานสภาผแู ทน ราษฎร และผนู ําฝา ยคานในสภาผแู ทนราษฎร เปน คณะบคุ คลสรรหาองคกรอิสระตามรัฐธรรมนญู 4.2 ปรับปรงุ อาํ นาจหนา ทีแ่ ละระบบการทาํ งานขององคกรตรวจสอบใหดยี ิ่งขน้ึ 1) ใหศ าลรัฐธรรมนญู มอี ํานาจรับฟอ งเร่ืองทปี่ ระชาชนถกู ละเมิดสทิ ธแิ ละเสรีภาพไดโ ดยตรง 2) ใหศาลฎีกาแผนกคดอี าญาของผดู าํ รงตําแหนง ทางการเมอื งเปนผูพ จิ ารณาคดที ี่มีการฟองวานักการ เมืองไมแ สดงทรพั ยสินหรอื หนส้ี นิ หรอื แสดงทรพั ยสินหรือหนี้สนิ เปนเทจ็ ดว ย 3) ใหคณะกรรมการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ แหงชาติดูแลเฉพาะผดู ํารงตําแหนงทางการเมือง และขา ราชการประจําระดบั สูงเทา นน้ั เพอ่ื ใหท าํ งานไดอ ยา งมีประสทิ ธิภาพเพมิ่ ขนึ้ 4) ใหผ ตู รวจการแผน ดินของรฐั สภาสามารถหยิบยกเรือ่ งที่เกดิ ความเสียหายตอ ประชาชนโดยสว นรวม หรือเพ่ือคุมครองประโยชนส าธารณะขึ้นไดเ อง โดยไมจ ําตอ งมีการรอ งเรียนได 5) เพิ่มอํานาจคณะกรรมการสทิ ธมิ นษุ ยชนแหง ชาติโดยใหคณะกรรมการสทิ ธมิ นุษยชนแหง ชาติฟอง ศาลรฐั ธรรมนูญและศาลปกครองได ในกรณที ่ีกฎหมาย กฎ คําสงั่ หรือการกระทาํ ใดขัดตอ รฐั ธรรมนญู และ เปนผูเสยี หายแทนประชาชนเพื่อฟอ งศาลไดใ นกรณที ่ีมีการละเมิดสทิ ธิมนษุ ยชน 6) ใหสภาทปี่ รกึ ษาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติมอี าํ นาจเพิม่ ขึน้ ในการใหความเห็นเกี่ยวกบั รา งกฎหมาย ทง้ั หลายท่เี กย่ี วกับเศรษฐกจิ และสังคมดวย 7) ใหองคกรอสิ ระตามรัฐธรรมนูญ รฐั สภา และศาล สามารถแปรญัตตงิ บประมาณไดโ ดยตรงกบั กรรมา ธกิ ารของสภา 8) ใหสมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรสามารถอภปิ รายนายกรฐั มนตรไี ดงายข้นึ โดยใชเ สียงเพียง 1/4 นอกจาก นยี้ งั กาํ หนดใหส ามารถอภิปรายไมไ ววางใจรฐั มนตรีทีห่ ลบการอภิปรายไมไ วว างใจโดยไปดํารงตาํ แหนงรัฐ มนตรอี ืน่ ได เชนเดียวกับการกําหนดใหนายกรัฐมนตรีและรฐั มนตรตี องมาตอบกระทถู ามและชแ้ี จงกบั สภา ดวยตนเอง คมู อื เตรียมสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 304 9) แยกองคกรอัยการออกมาเปน อสิ ระจากรัฐบาลเพือ่ ใหองคกรอยั การทาํ งานไดอยางอิสระในการตรวจ สอบการใชอาํ นาจของรัฐบาล 4.3 จดั ใหม ีระบบการตรวจสอบการทาํ งานขององคก รอิสระตามรฐั ธรรมนูญ 1) การใหใ บเหลอื ง ใบแดง ของคณะกรรมการการเลือกตงั้ สามารถอุทธรณต อศาลฎกี าได สวนการเลือก ต้งั ระดับทอ งถ่ิน สามารถอุทธรณค าํ สง่ั คณะกรรมการการเลอื กตัง้ ที่ศาลอุทธรณได 2) กฎ คําส่งั หรือการกระทาํ อนื่ ใดขององคก รตามรัฐธรรมนูญอันเนื่องมาจากการใชอ ํานาจตามกฎหมาย หรือเน่ืองมาจากการดาํ เนินกจิ การทางปกครอง สามารถถกู ตรวจสอบโดยศาลปกครองได 3) ผูต รวจการแผนดนิ ของรฐั สภามอี ํานาจตรวจสอบการละเลยการปฏิบัตหิ นา ที่ หรือการปฏิบตั หิ นาที่ โดยไมชอบดวยกฎหมายขององคกรตามรฐั ธรรมนูญรอื องคก รในกระบวนการยุติธรรม 2.2 รฐั ธรรมนูญ 2550 ในสวนท่ีเกีย่ วขอ งกบั การศกึ ษา ในรฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศกั ราช 2550 ไดบญั ญัติสาระเกยี่ วกับการจัดการศึกษา ไว หลายหมวด หลายมาตรา ดงั นี้ หมวดท่ี ๓ สิทธแิ ละเสรีภาพชนชาวไทย สว นที่ ๗ เสรีภาพในการแสดงความคดิ เหน็ ของบคุ คลและสอ่ื มวลชน มาตรา ๔๗ คล่นื ความถ่ที ่ีใชในการสงวทิ ยกุ ระจายเสยี ง วทิ ยุโทรทัศนแ ละโทรคมนาคม เปน ทรัพยากรส่อื สารของชาตเิ พ่อื ประโยชนสาธารณะ ใหม อี งคกรของรฐั ทีเ่ ปนอิสระองคกรหนงึ่ ทําหนา ท่ีจดั สรรคลน่ื ความถตี่ ามวรรคหน่ึงและกาํ กับการ ประกอบกิจการวิทยุกระจายเสยี ง วทิ ยโุ ทรทัศน และกิจการโทรคมนาคม การดาํ เนินการตามวรรคสองตองคํานงึ ถงึ ประโยชนส ูงสุดของประชาชนในระดับชาติและระดบั ทอ งถ่นิ ทัง้ ในดานการศกึ ษา วัฒนธรรม ความมนั่ คงของรัฐ และประโยชนสาธารณะอื่นรวมทงั้ การแขงขนั โดยเสรีอยางเปนธรรม รวมทงั้ ตอ งจัดใหภาคประชาชนมีสวนรวมในการดาํ เนนิ การสอ่ื มวลชนสาธารณะ การกาํ กับการประกอบกจิ การตามวรรคสองตองมีมาตรการเพอ่ื ปอ งกนั การควบรวมหรอื การครอบ งาํ ระหวา งสอื่ มวลชนดว ยกนั เองหรอื โดยบคุ คลอนื่ ใด ซึง่ จะมีผลเปนการขัดขวางเสรีภาพในการรบั รูข อมูล ขา วสารหรอื ปด ก้นั การไดร บั ขอ มลู ขา วสารท่หี ลากหลาย ผดู ํารงตาํ แหนงทางการเมอื งจะเปน เจาของกิจการหรอื ถือหุนในกิจการหนงั สอื พมิ พว ิทยกุ ระจาย เสียง วิทยโุ ทรทัศน หรอื โทรคมนาคมมิได ไมวาในนามของตนเองหรอื ใหผ ูอืน่ เปนเจาของกิจการหรอื ถอื หุน แทน หรอื จะดําเนินการโดยวธิ ีการอ่นื ไมว า โดยทางตรงหรือทางออ มทส่ี ามารถบรหิ ารกิจการดังกลา วไดใน ทํานองเดียวกับการเปน เจาของกจิ การหรือถอื หุนในกิจการดังกลา วมไิ ด สว นที่ ๘ สทิ ธิและเสรีภาพในการศกึ ษา มาตรา ๔๙ บุคคลยอมมีสทิ ธเิ สมอกนั ในการรบั การศึกษาข้ันพืน้ ฐานไมน อยกวาสิบสองปท รี่ ัฐจะ ตองจัดใหอยางท่วั ถงึ และมีคณุ ภาพ โดยไมเกบ็ คาใชจ าย คมู ือเตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 305 ผยู ากไร ผูพ ิการหรอื ทุพพลภาพ หรือผอู ยูในสภาวะยากลําบาก ตองไดร บั การสนบั สนุนจากรัฐเพอ่ื ใหไดรบั การศกึ ษาโดยทัดเทียมกบั บคุ คลอนื่ การจัดการศกึ ษาอบรมขององคกรวิชาชพี หรอื เอกชน การศกึ ษาทางเลอื กของประชาชน การเรยี นรู ดวยตนเอง และการเรยี นรูต ลอดชีวติ ยอมไดร ับความคมุ ครองและสงเสรมิ จากรัฐ มาตรา ๕๐ บุคคลยอ มมเี สรีภาพในทางวิชาการ การศึกษาอบรม การเรียนการสอน การวจิ ยั และการเผยแพรง านวจิ ัยตามหลักวิชาการยอ มไดร ับ ความคุม ครอง ท้ังน้ี เทา ท่ีไมขัดตอหนาทข่ี องพลเมอื งหรอื ศีลธรรมอนั ดขี องประชาชน สวนที่ ๙ สทิ ธใิ นการไดร บั บรกิ ารสาธารณสุขและสวัสดิการจากรฐั มาตรา ๕๒ เด็ก เยาวชน และบคุ คลในครอบครวั มสี ิทธไิ ดร ับความคุม ครองจากรฐั จากการใชความ รุนแรงและการปฏบิ ัติอนั ไมเ ปน ธรรม รวมท้ังมสี ิทธิในการอยรู อดและไดร บั การพัฒนาดานรางกาย จติ ใจ และสติปญญาตามศักยภาพในสภาพแวดลอ มท่เี หมาะสม การแทรกแซงและการจํากดั สทิ ธขิ องเด็ก เยาวชน และบคุ คลในครอบครวั จะกระทํามิได เวนแตโดย อาศยั อํานาจตามบทบญั ญตั แิ หงกฎหมายเฉพาะเพอ่ื สงวนและรกั ษาไวซ่งึ สถานะของครอบครวั หรอื ประโยชนสงู สุดของบคุ คลน้ัน เด็กและเยาวชนซึง่ ไมมผี ูดูแลมสี ทิ ธิไดร บั การเล้ยี งดูและการศกึ ษาอบรมจากรฐั หมวด ๔ หนา ทขี่ องชนชาวไทย มาตรา ๗๓ บคุ คลมีหนา ท่รี บั ราชการทหาร ชวยเหลอื ในการปองกนั และบรรเทาภัยพบิ ตั สิ าธารณะ เสยี ภาษีอากร ชวยเหลอื ราชการ รับการศึกษาอบรม พิทกั ษ ปกปอ ง และสืบสานศิลปวฒั นธรรมของชาติและ ภมู ปิ ญญาทอ งถิ่น และอนรุ ักษท รัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ มทงั้ นี้ ตามทก่ี ฎหมายบัญญตั ิ หมวด ๕ แนวนโยบายพืน้ ฐานแหงรัฐ สว นท่ี ๔ แนวนโยบายดา นศาสนา สังคม การศึกษา และวัฒนธรรม มาตรา ๘๐ รฐั ตองดําเนนิ การตามแนวนโยบายดา นสงั คม การศึกษา และวฒั นธรรมดังตอ ไปน้ี ๑) คมุ ครองและพฒั นาเด็กและเยาวชน สงเสริมความเสมอภาคของหญิงและชายเสริมสรา งและ พฒั นาความเปน ปกแผนของสถาบนั ครอบครวั รวมท้งั ตองสงเคราะหแ ละจัดสวัสดิการใหแกคนชรา ผยู ากไร ผพู กิ ารหรอื ทพุ พลภาพ และผอู ยูในสภาวะยากลาํ บากใหม คี ณุ ภาพชวี ิตทด่ี ีข้นึ และพึง่ พาตนเองได ๒) สงเสริม สนบั สนนุ และพฒั นาการสรางเสริมสุขภาพ อันนาํ ไปสูสุขภาวะทีย่ งั่ ยนื ของประชาชน รวมท้งั จดั และสง เสรมิ ใหป ระชาชนไดร ับบรกิ ารสาธารณสขุ ท่มี มี าตรฐาน อยา งท่วั ถึง และมีประสทิ ธภิ าพ และสงเสริมใหอ งคก รปกครองสวนทองถน่ิ และเอกชนมีสว นรวมในการจดั บริการสาธารณสขุ ๓) พัฒนาคณุ ภาพและมาตรฐานการศกึ ษาใหส อดคลอ งกบั ความเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจและ สงั คม สนับสนุนใหผเู รียนมีความคดิ สรา งสรรค สรา งเสรมิ และปลูกฝงความรแู ละจิตสาํ นึกที่ถกู ตองเกี่ยวกับ คุณธรรม จรยิ ธรรม แนวปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งความรรู กั สามคั คี ความมีระเบยี บวนิ ัย พฒั นาคุณภาพ ผปู ระกอบวชิ าชีพครบู คุ ลากรการศึกษาและจดั สรรงบประมาณเพอ่ื การศึกษาอยางเหมาะสมและเพยี งพอ คมู ือเตรยี มสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 306 ๔) สงเสรมิ และสนับสนนุ การกระจายอํานาจการจัดการศกึ ษาเพอ่ื ใหองคกรปกครองสว นทองถ่ิน ชมุ ชน องคการทางศาสนา และเอกชน จดั และมีสว นรวมในการจัดการศกึ ษาเพอ่ื พฒั นามาตรฐานและ คณุ ภาพการศึกษาใหเทา เทยี มและสอดคลอ งกบั ความตอ งการในแตล ะพ้นื ท่ี ๕) สงเสรมิ และสนบั สนุนการศกึ ษาวจิ ยั ในศิลปวทิ ยาการแขนงตา ง ๆ และเผยแพรข อมลู ผลการ ศึกษาวจิ ยั ทีไ่ ดร ับทุนสนบั สนุนการศึกษาวิจยั จากรัฐ รวมทง้ั เปด โอกาสใหประชาชนเขาถงึ ขอ มลู ดังกลาวได ๖) อนุรักษ ฟนฟู ปกปอง และเผยแพรศ ิลปวฒั นธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณขี องชาติ คานิยม อันดีงามและภูมปิ ญ ญาทองถน่ิ และตองปลูกฝงและสงเสรมิ ใหป ระชาชนมจี ิตสํานึกในเรือ่ งดงั กลา ว หมวด ๑๔ การปกครองสวนทอ งถิ่น มาตรา ๒๘๙ องคกรปกครองสว นทอ งถนิ่ ยอ มมีหนา ทบี่ าํ รุงรกั ษาศลิ ปะจารีตประเพณี ภูมิปญ ญา ทองถิ่น หรอื วฒั นธรรมอันดีของทองถนิ่ องคก รปกครองสวนทอ งถิ่นยอ มมสี ิทธทิ ี่จะจดั การศกึ ษาอบรม และการฝก อาชพี ตามความเหมาะสม และความตองการภายในทอ งถิ่นน้นั และเขาไปมีสวนรวมในการจดั การศึกษาอบรมของรัฐ โดยคํานึงถึง ความสอดคลอ งกบั มาตรฐานและระบบการศกึ ษาของชาติ การจัดการศกึ ษาอบรมภายในทองถิ่นตามวรรคสอง องคกรปกครองสว นทอ งถิ่นตองคาํ นึงถึงการ บาํ รุงรกั ษาศิลปะ จารตี ประเพณี ภูมิปญ ญาทอ งถ่นิ และวัฒนธรรมอันดีของทองถ่นิ ดวย 2.3 สรปุ สาระสําคญั ของรฐั ธรรมนูญแหงราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช 2550 1. ตราไว ณ วันที่ 24 สิงหาคม พุทธศักราช 2550 เปน ปท ่ี 62 ในรัชกาลปจ จุบนั 2. มที ้ังหมด 15 หมวด บทเฉพาะกาล 309 มาตรา 3. ผูรับสนองพระบรมราชโองการคอื ประธานสภานติ ิบัญญัตแิ หง ชาติ(นายมีชยั ฤชพุ ันธ) 4. ขัน้ ตอนสุดทายกอ นประกาศใชร ัฐธรรมนูญฉบับนี้คือ การลงประชามติ 5. หมวดท่ี 1 บทท่วั ไป(มาตรา1-7) วาดวยประเทศไทยและการปกครองและรฐั ธรรมนญู เปนกฎหมายสูงสุด 6. หมวดที่ 2 พระมหากษัตรยิ  มีสาระสําคญั ดังน้ี - พระมหากษัตริยเ ปนพุทธมามกะ เปน อคั รศาสนปู ถมั ภก เปนจอมทัพไทย - คณะองคมนตรี มี 19 คน (ประธานองคมนตรีและองคมนตรีไมเกิน 18 คน) - การแตง ตง้ั พน ตาํ แหนง องคมนตรี ขาราชการในพระองค และสมหุ ราชองครกั ษ เปน ไปตาม พระราชอธั ยาศยั - กลา วถงึ การแตง ต้งั ผสู ําเรจ็ ราชการแทนพระมหากษตั ริยแ ละผูสืบราชสนั ตตวิ งศ 7.หมวดที่ 3 สทิ ธิและเสรภี าพของชนชาวไทย มสี าระสาํ คัญ ดังน้ี 7.1 สว นท่ี 1 บททว่ั ไป - การใชอ าํ นาจโดยองคกรของรฐั ตองคาํ นงึ ถึงศักดศิ์ รีความเปนมนษุ ย สทิ ธิ และเสรีภาพ - บุคคลยอมสามารถใชส ิทธทิ างศาล คมู อื เตรยี มสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 307 - การจํากดั สทิ ธแิ ละเสรีภาพของบคุ คลไมไ ด เวน แตใ ชอาํ นาจตามกฎหมาย 7.2 สวนที่ 2 ความเสมอภาค - บุคคลยอมเสมอกนั ในกฎหมายและไดรบั ความคุม ครองตามกฎหมาย - การเลือกปฏิบัติโดยไมเ ปนธรรมตอ บุคคลจะกระทําไมไ ด - ขา ราชการ เจาหนาที่อ่ืนของรัฐมสี ทิ ธิและเสรภี าพเชน เดียวกบั บคุ คลทวั่ ไป 7.3 สวนที่ 3 สทิ ธิและเสรภี าพสวนบคุ คล - บคุ คลยอมมสี ทิ ธแิ ละเสรภี าพในชีวิตและรางกาย - บคุ คลยอมมเี สรภี าพในเคหสถาน - บคุ คลยอมมเี สรภี าพในการเดินทางและมีเสรภี าพในการเลือกถิน่ ทีอ่ ยอู าศยั - บคุ คลยอ มมีสิทธิไดรับความคุมครอง - บุคคลยอมมเี สรีภาพในการสื่อสารถงึ กันโดยทางท่ีชอบดวยกฎหมาย - บุคคลยอ มมเี สรีภาพบริบรู ณในการนบั ถือศาสนา 7.4 สว นท่ี 4 สิทธใิ นกระบวนการยุตธิ รรม - ในคดอี าญา ตองสนั นษิ ฐานไวก อนวาผูต อ งหาหรือจาํ เลยไมมีความผดิ - บคุ คลยอ มมีสิทธใิ นกระบวนการยตุ ิธรรม 7.5 สว นท่ี 5 สทิ ธิในทรพั ยสิน - สิทธิของบุคคลในทรพั ยส นิ ยอ มไดร บั ความคุมครอง - การเวนคนื อสังหารมิ ทรพั ยจะกระทํามิได เวนแตโดยอาศยั อํานาจตามกฎหมาย 7.6 สว นที่ 6 สิทธิและเสรีภาพในการประกอบอาชพี - บคุ คลยอมมเี สรีภาพในการประกอบกจิ การหรือประกอบอาชีพ - บคุ คลยอ มมสี ทิ ธไิ ดรบั หลกั ประกันความปลอดภัยและสวสั ดภิ าพในการทาํ งาน 7.7 สว นที่ 7 เสรภี าพในการแสดงความคดิ เห็นของบคุ คลและสอ่ื มวลชน - บุคคลยอ มมเี สรภี าพในการแสดงความคดิ เหน็ การพดู การเขยี น การพิมพก ารโฆษณา และการ ส่อื ความหมายโดยวธิ ีอ่ืน - พนกั งานหรอื ลกู จา งของเอกชนที่ประกอบกจิ การหนงั สอื พิมพ วทิ ยกุ ระจายเสียง วทิ ยุ โทรทัศน หรอื สื่อมวลชนอนื่ ยอมมีเสรีภาพในการเสนอขาวและแสดงความคิดเห็นภายใตขอจาํ กดั ตามรฐั ธรรมนูญ - คลื่นความถท่ี ่ีใชใ นการสง วิทยุกระจายเสียง วิทยโุ ทรทศั น และโทรคมนาคม เปน ทรัพยากรสื่อสาร ของชาติเพื่อประโยชนสาธารณะ 7.8 สวนท่ี 8 สิทธแิ ละเสรีภาพในการศกึ ษา - บคุ คลยอ มมีสทิ ธิเสมอกันในการรบั การศกึ ษาไมน อ ยกวาสบิ สองปท่ี รัฐจะตองจดั ใหอยา งทั่วถงึ และมีคณุ ภาพ โดยไมเ ก็บคาใชจา ย คมู ือเตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 308 - ผูย ากไร ผูพิการหรอื ทพุ พลภาพ หรือผูอ ยใู นสภาวะยากลําบาก ตองไดรบั สิทธิตามวรรคหน่ึง และ การสนับสนนุ จากรฐั เพอื่ ใหไ ดรบั การศึกษาโดยทัดเทยี มกบั บคุ คลอ่ืน - การจดั การศกึ ษาอบรมขององคกรวิชาชีพหรอื เอกชน การศกึ ษาทางเลือกของประชาชน การเรยี นรู ดวยตนเอง และการเรยี นรตู ลอดชีวติ ยอมไดรับความคมุ ครองและสงเสริมทเ่ี หมาะสมจากรฐั - บุคคลยอมมีเสรีภาพในทางวิชาการ 7.9 สวนที่ 9 สทิ ธใิ นการไดรบั บรกิ ารสาธารณสุขและสวสั ดิการจากรฐั - บคุ คลยอมมสี ทิ ธเิ สมอกันในการรับบรกิ ารทางสาธารณสขุ ท่ีเหมาะสมและไดมาตรฐาน - เด็กและเยาวชนมสี ิทธใิ นการอยรู อดและไดรบั การพฒั นา - บุคคลซึง่ มีอายุเกนิ หกสิบปบ ริบรู ณมีสิทธิไดรบั สวัสดกิ าร สิง่ อํานวยความสะดวกอันเปน สาธารณะ และความชว ยเหลือท่ีเหมาะสมจากรฐั - บุคคลซง่ึ พิการหรือทุพพลภาพ บุคคลซง่ึ ไรทีอ่ ยูอาศัยและไมมรี ายไดเพียงพอแกการยังชพี ยอมมี สิทธไิ ดรับความชวยเหลือท่ีเหมาะสมจากรัฐ 7.10 สว นท่ี 10 สิทธิในขอ มลู ขาวสารและการรอ งเรยี น - บคุ คลยอ มมีสทิ ธิไดรับทราบและเขาถงึ ขอมูลหรือขา วสารสาธารณะ ไดร ับขอมลู คําช้ีแจงจากรัฐ - บุคคลยอมมีสทิ ธิเสนอเร่อื งราวรอ งทุกขฟองหนว ยราชการ หนว ยงานของรัฐ รฐั วสิ าหกจิ ราชการสวนทอ งถ่ิน อนั เน่ืองจากการกระทาํ หรอื การละเวน การกระทํา 7.11 สวนท่ี 11 เสรภี าพในการชุมนุมและการสมาคม - บคุ คลยอมมีเสรีภาพในการชมุ นมุ การรวมกนั เปน สมาคมฯ จัดตัง้ พรรคการเมือง 7.12 สิทธิชุมชน - บคุ คลซ่ึงรวมกันเปนชมุ ชน ชมุ ชนทองถน่ิ หรอื ชุมชนทอ งถิ่นดงั้ เดมิ - สทิ ธิของบุคคลท่ีจะมีสว นรว มกบั รฐั และชมุ ชนในการอนุรกั ษ บํารงุ รกั ษา การไดป ระโยชน จากทรัพยากรธรรมชาติ ความหลากหลายทางชวี ภาพ 7.13 สิทธิพิทกั ษรฐั ธรรมนญู - บคุ คลจะใชส ิทธแิ ละเสรภี าพตามรัฐธรรมนญู ลม ลา งการปกครองไมได 8.หมวดที่ 4 หนาท่ีชนชาวไทย ชนชาวไทยมหี นาทดี่ งั นี้ - พทิ ักษร กั ษาไวซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ  และการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยฯ - ปองกนั ประเทศ รักษาผลประโยชนข องชาติ และปฏิบัติตามกฎหมาย - ไปใชสิทธิเลือกตั้ง รับราชการทหาร ชวยเหลือในการปองกันและบรรเทาภัยพิบตั ิสาธารณะ - เสยี ภาษอี ากร ชว ยเหลอื ราชการ รับการศกึ ษาอบรม - พิทกั ษ ปกปอง และสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาตแิ ละภมู ิปญญาทองถิ่น สิ่งแวดลอม คูมอื เตรยี มสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 309 - ขา ราชการดําเนนิ การใหเปน ไปตามกฎหมายเพอ่ื รักษาประโยชนสว นรวม อาํ นวยความ สะดวกแกป ระชาชนหลักธรรมาภบิ าลของการบริหารกิจการบา นเมืองทดี่ ี วางตวั เปนกลางทางการเมอื ง 9. หมวดที่ 5 แนวนโยบายพ้ืนฐานแหงรฐั 9.1 สวนท่ี 1 บทท่ัวไป - ครม.จะเขา บริหารราชการแผน ดินตอ งแถลงชี้แจงนโยบายบรหิ ารราชการตอรฐั สภากอ น - ครม.ตองทาํ แผนการบรหิ ารราชการแผนดินใหส อดคลอ งกบั แนวนโยบายพ้นื ฐานแหง รฐั - ครม.ตองจดั ใหมีแผนการตรากฎหมายทีจ่ าํ เปน ตอ การดําเนินการตามนโยบายท่ีแถลง 9.2 สว นที่ 2 แนวนโยบายดานความมน่ั คงของรฐั - รัฐตองพิทกั ษรกั ษาไวซง่ึ สถาบนั พระมหากษตั รยิ  เอกราช อธปิ ไตย บรู ณภาพแหงเขตอาํ นาจรฐั 9.3 สวนที่ 3 แนวนโยบายดานการบรหิ ารราชการแผน ดนิ - ใหเปนไปเพอื่ การพัฒนาสงั คม เศรษฐกิจ และความมน่ั คงของประเทศอยางย่งั ยนื - จดั ระบบการบริหารราชการสว นกลาง สวนภมู ภิ าค และสวนทองถนิ่ - กระจายอํานาจใหองคก รปกครองสวนทองถิ่น - พฒั นาระบบงานภาครฐั โดยมุงเนน การพัฒนาคุณภาพ คณุ ธรรม และจรยิ ธรรมของเจาหนาท่ี - จดั ระบบงานราชการและงานของรัฐใหบรกิ ารรวดเรว็ มีประสทิ ธิภาพ โปรงใส ตรวจสอบได - ดาํ เนนิ การใหม หี นว ยงานทางกฎหมาย และจดั ใหม ีแผนพัฒนาการเมือง - ใหขาราชการและเจาหนา ทีข่ องรฐั ไดร ับสทิ ธปิ ระโยชนอยา งเหมาะสม 9.4 สวนที่ 4 แนวนโยบายดา นศาสนา สงั คม การสาธารณสุข การศึกษา และวฒั นธรรม - คุมครองและพัฒนาเด็กและเยาวชน สนับสนุนการอบรมเลย้ี งดแู ละใหการศึกษาปฐมวยั - สง เสริม สนับสนุน และพฒั นาระบบสุขภาพ - พฒั นาคุณภาพและมาตรฐานการจดั การศกึ ษาในทุกระดับและทุกรูปแบบ - จดั ใหม แี ผนการศกึ ษาแหง ชาติ กฎหมายเพอื่ พฒั นาการศึกษาของชาติ - จดั ใหม กี ารพฒั นาคณุ ภาพครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษา - ปลกู ฝง ใหผเู รยี นมจี ิตสํานกึ ของความเปน ไทย มีระเบียบวินยั ยดึ มน่ั ระบอบประชาธิปไตย - สง เสรมิ และสนับสนนุ การกระจายอํานาจเพื่อใหองคก รปกครองสว นทอ งถ่นิ ชุมชน องคการศาสนา เอกชนจดั และมสี ว นรวมในการจัดการศกึ ษา - สงเสริมและสนับสนนุ การศกึ ษาวิจัยในศิลปวิทยาการแขนงตาง ๆ - สง เสรมิ และสนบั สนนุ ความรูรักสามคั คีและการเรียนรู 9.5 สว นท่ี 5 แนวนโยบายดา นกฎหมายและการยุติธรรม - จดั ใหมกี ฎหมายเพ่ือจัดต้ังองคก รเพอื่ การปฏิรูปกฎหมาย กระบวนการยตุ ิธรรม - ดแู ลใหม กี ารปฏบิ ตั แิ ละบังคบั ตามกฎหมาย คมุ ครองสทิ ธิเสรภี าพของบุคคลจากการละเมิด คูมอื เตรยี มสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 310 9.6 สวนที่ 6 แนวนโยบายดานการตางประเทศ - รฐั ตองสง เสริมสมั พันธไมตรแี ละความรว มมอื กบั นานาประเทศ - รัฐตองปฏิบตั ิตามสนธสิ ัญญาดา นสิทธิมนุษยชนท่ีประเทศไทยเปน ภาคี - รัฐตอ งสงเสริมการคา การลงทุน และการทอ งเท่ียวกับนานาประเทศ 9.7 สว นที่ 7 แนวนโยบายดา นเศรษฐกิจ - รัฐตองสงเสรมิ และสนับสนนุ ใหม กี ารดําเนนิ การตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง - สนบั สนนุ ระบบเศรษฐกิจแบบเสรแี ละเปนธรรมโดยอาศัยกลไกตลาด - ควบคุมใหมีการรักษาวินัยการเงนิ การคลัง - จัดใหมีการออมเพ่ือการดํารงชีพในยามชราแกป ระชาชนและเจา หนา ทข่ี องรัฐ - ดําเนินการใหม ีการกระจายรายไดอ ยางเปน ธรรม - คมุ ครองและรกั ษาผลประโยชนของเกษตรกรในการผลิตและการตลาด - สง เสริม สนับสนนุ และคุมครองระบบสหกรณใ หเ ปน อิสระ - สงเสรมิ และสนับสนุน กิจการพาณิชยนาวี การขนสงทางราง - สง เสรมิ อุตสาหกรรมแปรรูปผลผลติ ทางการเกษตร 9.8 สว นท่ี 8 แนวนโยบายดานท่ดี ิน ทรพั ยากรธรรมชาติ และสิง่ แวดลอม - กําหนดหลกั เกณฑก ารใชท ่ีดินใหค รอบคลมุ ทว่ั ประเทศ - กระจายการถอื ครองท่ดี นิ อยา งเปนธรรมและใหเ กษตรกรมีกรรมสิทธิห์ รอื สทิ ธใิ นทีด่ นิ - จดั ใหมแี ผนการบรหิ ารจัดการทรัพยากรนํา้ และทรัพยากรธรรมชาตอิ ่นื 9.9 สว นที่ 9 แนวนโยบายดา นวิทยาศาสตร ทรัพยสนิ ทางปญญา และพลังงาน - สง เสริมใหมกี ารพัฒนาดา นวิทยาศาสตร เทคโนโลยี และนวตั กรรมดานตา ง ๆ - สง เสรมิ การประดิษฐหรอื การคน คิดเพ่อื ใหเ กดิ ความรูใหม - สงเสรมิ และสนบั สนนุ การวจิ ยั พัฒนา และใชประโยชนจากพลังงานทดแทน 9.10 สว นท่ี 10 แนวนโยบายดานการมีสว นรวมของประชาชน - ใหมีสว นรวมกําหนดนโยบายและวางแผนพฒั นาสังคม เศรษฐกิจระดบั ชาติและระดับทอ งถิ่น - ใหม สี วนรว มในการตัดสนิ ใจทางการเมือง พัฒนาเศรษฐกิจ สงั คม ทําบรกิ ารสาธารณะ - ใหม สี วนรว มในการตรวจสอบการใชอ าํ นาจรัฐทกุ ระดับ - สงเสริมใหประชาชนมคี วามเขมแข็งในทางการเมอื ง สง เสริมความรดู า นการเมือง 10. หมวดท่ี 6 รฐั สภา 10. 1 สว นที่ 1 บทท่ัวไป - รฐั สภาประกอบดวยสภาผูแทนราษฎรและวฒุ ิสภา(สมาชกิ 480 และ 150 ตามลําดับ) - ประธานสภาผูแทนราษฎรเปนประธานรฐั สภา ประธานวฒุ ิสภาเปน รองประธานรฐั สภา - รางพระราชบญั ญัตปิ ระกอบรฐั ธรรมนูญและรางพระราชบัญญตั ิจะตราขนึ้ เปนกฎหมาย คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 311 ตอ งไดรบั คาํ แนะนาํ และยินยอมของรัฐสภา เมอ่ื พระมหากษตั ริยไ ดทรงลงพระปรมาภไิ ธย ใหประกาศใน ราชกจิ จานุเบกษา บังคบั ใชเ ปนกฎหมายตอไป - 1ใน 10 ของสส. หรือ สว. เขาชอ่ื เสนอประธานสภาของตนพจิ ารณาการส้นิ สุดสมาชกิ ภาพได 10.2 สวนที่ 2 สภาผูแ ทนราษฎร(สส.) - สภาผแู ทนราษฎรประกอบดว ย สส. 480คน โดยเปนสส.จากการเลอื กตง้ั แบบแบง เขต 400 คน และ สส. เลือกต้งั แบบสัดสวน จาํ นวน 80 คน - กําหนดใหม ี สส.รอยละ95(จํานวน 456 คน) ถงึ ประกอบเปนสภาผแู ทนราษฎรได - อายขุ องสภาผูแทนราษฎรมีกําหนดคราวละสป่ี  สมาชิกภาพของสส.เริ่มต้ังแตว ันเลือกต้งั จน กระทง่ั หมดวาระ หรอื ยุบสภา หรือตาย หรือลาออก หรอื ขาดคุณสมบตั ิ - หากหมดวาระใหเลือกต้ังใหมภ ายใน 45 วนั หากกรณยี บุ สภาเลือกตง้ั ใหมภ ายใน 45-60 วนั 10.3 สวนท่ี 3 วุฒิสภา (สว.) - สมาชิกวุฒิสภาประกอบดว ย สว.150 คน ซง่ึ มาจากการเลอื กตง้ั ในแตล ะจังหวัด 76 คน และ มาจากการสรรหาเทากบั จาํ นวนรวมขา งตน หกั ดวยจํานวนสมาชิกวุฒิสภาท่มี าจากการเลอื กตั้ง(คือ 74 คน) - กําหนดใหม ี สว.รอ ยละ95 ( จํานวน 143 คน) ถงึ ประกอบกนั เปน วุฒิสภาได - สมาชิกภาพของ สว.มีกําหนดคราวละหกปนับแตวนั เลือกต้งั หรือวันทไ่ี ดร ับการสรรหา - วาระ สว.ซ่งึ มาจากการเลือกตั้งสนิ้ สดุ ลงใหเ ลือกตง้ั ใหมภ ายใน 30วัน สว. สรรหาภายใน 60วนั 10.4 สวนท่ี 4 บททใี่ ชแ กสภาท้ังสอง - สมาชกิ สภาผแู ทนราษฎรและสมาชกิ วุฒสิ ภายอมเปนผแู ทนปวงชนชาวไทย - กอนเขา รับหนาที่ สส. สว.ตองปฏิญาณตนในทป่ี ระชมุ แหง สภาทต่ี นเปน สมาชกิ - แตล ะสภาใหมปี ระธานสภาคนหนงึ่ และรองประธานคนหนึ่งหรือสองคน - การประชมุ แตล ะสภาตอ งมสี มาชิกมาประชุมไมน อยกวากึ่งหน่ึง จงึ จะเปนองคป ระชุม - ในปหนง่ึ ใหมีสมยั ประชมุ สามัญทว่ั ไป และสมัยประชมุ สามัญนติ ิบัญญัติ 10.5 สว นท่ี 5 การประชุมรว มกนั ของรฐั สภา - การประชุมรว มกันของรฐั สภาใหใชข อบังคับการประชมุ รฐั สภา - กรณที ่ตี อ งประชุมรว มกนั เชน การแกไ ขเพิ่มเตมิ รัฐธรรมนญู การเปด อภปิ รายทัว่ ไป การแถลง นโยบาย การใหความเหน็ ชอบใหพิจารณารา งรัฐธรรมนูญ รา งพระราชบญั ญตั ิ กาํ หมายประกอบรฐั ธรรมนญู การเปด ปดประชุมรฐั สภา การพจิ ารณา มมี ติ หรือใหค วามเหน็ ชอบเร่อื งแตง ตง้ั ผูสําเรจ็ ราชการ การสืบราช- สันตวิ งศ หรือการสบื ราชสมบตั ิของสถาบนั พระมหากษัตรยิ  เปน ตน 10.6 สวนที่ 6 การตราพระราชบญั ญตั ปิ ระกอบรัฐธรรมนูญ - พระราชบญั ญตั ิประกอบรฐั ธรรมนูญที่ตรามี 9 รายการ ไดแ ก พรบ.วาดว ยการเลือกตัง้ สรรหา สส. สว. วาดวยคณะกรรมการการเลือกตั้ง วาดว ยพรรคการเมอื ง วาดว ยการออกเสียงประชามติ วา ดว ยวิธี พจิ ารณาของศาลรฐั ธรรมนูญ วาดวยวิธพี ิจารณาคดีอาญาของผูดํารงตาํ แหนง ทางการเมือง วาดว ยผตู รวจการ คูมือเตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 312 แผน ดิน วาดวยการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต และวา ดว ยการตรวจเงนิ แผน ดิน - ผมู สี ิทธิเสนอรา งพระราชบญั ญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ไดแ ก ครม. สมาชิก1ใน10 ของสส.หรอื สว. ประธานของศาลรัฐธรรมนูญ ศาลฎกี า หรอื องคก รอิสระตามรฐั ธรรมนูญ - การพิจารณาราง พรบ.ประกอบรฐั ธรรมนญู ของทงั้ สองสภาใหก ระทาํ เปน สามวาระ ไดแ ก วาระที1่ ขั้นรับหลกั การ วาระท่ี 2 พจิ ารณาเรียงลําดับมาตรา(ใชเสยี งขางมาก) และวาระที่ 3 ใหค วามเห็นชอบ(กงึ่ หนึง่ ) 10.7 สว นที่ 7 การตราพระราชบญั ญตั ิ - ผมู ีสทิ ธเิ สนอรางพระราชบญั ญตั ิ ไดแ ก ครม. สส. 20 คน ศาลหรือองคกรอสิ ระตามรัฐธรรมนูญ ประชาชนผมู สี ทิ ธ์ิเลอื กตั้ง ไมนอ ยกวา หนึ่งหมื่นคน หากเปนกฏหมายการเงนิ ตอ งใหนายกรัฐมนตรีรบั รอง - รา งพระราชบัญญัตใิ หเ สนอตอสภาผูแ ทนราษฎรกอ นแลว จงึ เสนอวฒุ สิ ภา - ใหพ ิจารณา 3 วาระ หากเห็นชอบ นายกรฐั มนตรีเสนอพระมหากษตั รยิ ไดท รงลงพระปรมาภไิ ธย ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา และใหบ งั คบั ใชเ ปน กฎหมายตอไป 10.8 สวนท่ี 8 การควบคุมการตรากฎหมายทีข่ ดั หรือแยงตอ รัฐธรรมนูญ - หากเหน็ วารา งพระราชบญั ญตั ิใดขดั หรอื แยง กับรัฐธรรมนญู ใหสง ไปยังศาลรฐั ธรรมนญู เพอื่ วนิ ิจฉยั ระหวางน้ันใหร ะงบั การประกาศใชไวกอน 10.9 สวนที่ 9 การควบคุมการบรหิ ารราชการแผน ดิน โดย - สส.สว.มสี ิทธิต้งั กระทถู ามรฐั มนตรีในเร่อื งใดเกี่ยวกับงานในหนาทีไ่ ด - ถามนายกรฐั มนตรหี รอื รฐั มนตรีผูรับผิดชอบในการบริหารราชการแผนดินเรอ่ื งนน้ั - สส.ไมนอยกวา หนงึ่ ในหา ของจํานวนสมาชกิ ท้ังหมดเทาที่มอี ยขู องสภาผูแ ทนราษฎร มีสทิ ธิ เขา ชือ่ เสนอญัตตขิ อเปด อภิปรายทัว่ ไปเพือ่ ลงมติไมไววางใจนายกรฐั มนตรี - สส.ไมน อยกวาหนึง่ ในหกของจํานวนสมาชกิ ทัง้ หมดเทา ที่มอี ยูของสภาผแู ทนราษฎร มสี ิทธิ เขาช่อื เสนอญตั ตขิ อเปด อภปิ รายท่วั ไปเพื่อลงมติไมไวว างใจรฐั มนตรีเปน รายบคุ คล - สว.ไมน อ ยกวา หน่งึ ในสามของจาํ นวนสมาชกิ ทงั้ หมดเทาท่มี อี ยขู องวุฒิสภา มสี ทิ ธิเขา ช่ือขอ เปด อภิปรายทัว่ ไปในวฒุ ิสภาเพือ่ ใหค ณะรัฐมนตรีแถลงขอเทจ็ จริงหรอื ชี้แจงปญ หาสาํ คญั เกย่ี วกบั การบริหาร ราชการแผน ดิน (โดยไมมีการลงมติ) 11. หมวดท่ี 7 การมสี ว นรวมทางการเมอื งโดยตรงของประชาชน โดย - ประชาชนผูม สี ทิ ธิเลือกต้ังไมน อยกวา หนงึ่ หมืน่ คน มีสทิ ธเิ ขาชอ่ื รอ งขอตอ ประธานรฐั สภา เพ่ือใหร ัฐสภาพิจารณารางพระราชบญั ญตั (ิ เสนอกําหมาย) - ประชาชนผูม สี ทิ ธเิ ลอื กตัง้ จาํ นวนไมน อยกวาสองหม่ืนคน มสี ิทธิเขาชอื่ รอ งขอตอ ประธาน วุฒิสภาเพ่อื ใหว ุฒิสภามีมติใหถ อดถอนบุคคลออกจากตําแหนง เหตุเพราะกระทาํ ความผดิ - ประชาชนผูม สี ิทธิเลอื กตัง้ ยอ มมสี ิทธอิ อกเสียงประชามติในเรอื่ งใดเรื่องหนึง่ คมู อื เตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 313 12. หมวดที่ 8 การเงิน การคลัง และงบประมาณ - งบประมาณรายจา ยของแผนดนิ ใหท ําเปนพระราชบัญญตั ิ ออกไมทนั ใช พรบ.ของปกอ น - ราง พรบ.งบประมาณรายจา ยประจาํ ป รา ง พรบ.งบประมาณรายจายเพิ่มเตมิ และรา ง พรบ.โอน งบประมาณรายจาย สภาผูแทนราษฎรจะตอ งวิเคราะหและพิจารณาใหแลว เสร็จภายในหนง่ึ รอ ยหา วนั - การจายเงินแผน ดนิ จะกระทํา ไดก ็เฉพาะท่ไี ดอ นญุ าตไวในกฎหมาย - เงินรายไดของหนว ยงานของรัฐใดทไ่ี มตองนําสง เปนรายไดแผน ดินใหห นว ยงานของรฐั นั้น ทํารายงานการรับและการใชจ ายเงินดังกลา ว เสนอตอ คณะรัฐมนตรีเมอ่ื สน้ิ ปง บประมาณทกุ ป การใชจา ยเงนิ ตองอยภู ายใตกรอบวนิ ัยการเงนิ การคลงั ดวย 13. หมวดที่ 9 คณะรัฐมนตร(ี ครม.) - คณะรัฐมนตรปี ระกอบดว ยนายกรฐั มนตรคี นหนึง่ และรฐั มนตรีอื่นอีกไมเกินสามสิบหา คน - นายกรัฐมนตรีตองเปนสมาชกิ สภาผแู ทนราษฎร ประธานสภาผแู ทนเปนผเู สนอแตง ตั้ง ภายใน 30 วนั นบั แตประชมุ รฐั สภาครั้งแรก - กอ นเขา รบั หนาที่ รฐั มนตรตี องถวายสัตยปฏิญาณตอ พระมหากษัตริย และตอ งแถลงนโยบาย ตอ รัฐสภาภายใน 15 วันตงั้ แตแตงต้งั และตอ จดั ทาํ แผนการบรหิ ารราชการแผนดิน เพอื่ กําหนดแนวทางการ ปฏิบัตริ าชการแตล ะป - พระมหากษัตริยทรงไวซ ง่ึ พระราชอํานาจในการตราพระราชกฤษฎกี า การประกาศใชและ เลกิ ใชก ฎอัยการศกึ การประกาศสงคราม การทาํ หนงั สอื สัญญาสันตภิ าพ สญั ญาสงบศกึ หรือสัญญาอื่น พระราชทานอภัยโทษ ถอดถอนฐานนั ดรศักดแ์ิ ละเรยี กคืนเครื่องราชอิสรยิ าภรณ แตงต้งั ขาราชการฝายทหาร และฝา ยพลเรอื นตง้ั อธิบดหี รือเทียบเทาขึน้ ไป(กรณีตําแหนง โปรดเกลาฯ) 14. หมวดท่ี 10 ศาล 14.1 ศาลรัฐธรรมนญู - ศาลรฐั ธรรมนญู ประกอบดว ยประธานศาลรฐั ธรรมนูญคนหนงึ่ และตุลาการศาลรัฐธรรมนญู อืน่ อีกแปดคน ซึ่งพระมหากษตั ริยทรงแตง ต้ังตามคาํ แนะนําของวุฒสิ ภา(ประธานวฒุ สิ ภาเปนผลู งนามสนองฯ) - ประธานศาลรฐั ธรรมนูญและตลุ าการศาลรัฐธรรมนูญมวี าระการดํารงตําแหนงเกาปนบั แตวนั ท่ี พระมหากษัตริยท รงแตงตง้ั และใหด ํารงตําแหนง ไดเ พียงวาระเดยี ว - องคค ณะของตลุ าการศาลรฐั ธรรมนูญในการนงั่ พจิ ารณาและในการทาํ คาํ วินิจฉยั ตองประกอบ ดว ยตุลาการศาลรัฐธรรมนญู ไมนอ ยกวาหาคน คําวนิ ิจฉัยของศาลรฐั ธรรมนูญใหถือเสยี งขา งมาก - ศาลรัฐธรรมนญู มหี นา ท่ีพิจารณาขอพิพาทของกฎหมายและขอ พิพาทในหนาท่ีขององคกรรัฐ 14.2 ศาลยตุ ธิ รรม - ศาลยุตธิ รรมมสี ามชน้ั คอื ศาลช้นั ตน ศาลอทุ ธรณ และศาลฎกี า มีหนาท่ีพจิ ารณาคดีทวั่ ไป - ศาลฎกี ามอี ํานาจพจิ ารณาพพิ ากษาคดที ี่รัฐธรรมนญู หรือกฎหมายบัญญัตใิ หเ สนอตอศาลฎกี า คมู ือเตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 314 ไดโ ดยตรง ศาลฎกี ามีอาํ นาจพิจารณาและวินิจฉัยคดีที่เก่ยี วกับการเลอื กต้ังและการเพิกถอนสทิ ธเิ ลือกตั้ง สส. และสว. สวนใหศ าลอทุ ธรณม ีอาํ นาจพิจารณาและวินิจฉยั คดที ่ีเก่ียวกับการเลอื กตงั้ และการเพกิ ถอนสิทธิ เลือกต้งั ในการเลอื กต้งั สมาชิกสภาทอ งถ่นิ และผูบรหิ ารทอ งถ่นิ - ใหม แี ผนกคดีอาญาของผดู ํารงตาํ แหนง ทางการเมอื งในศาลฎีกา 14.3 ศาลปกครอง - ศาลปกครองมหี นาท่ีพิจารณาคดที างการปกครอง - ใหมีศาลปกครองสูงสุดและศาลปกครองชัน้ ตน และจะมศี าลปกครองชนั้ อทุ ธรณดว ยก็ได - มีคณะกรรมการตลุ าการศาลปกครองเปน องคค ณะบริหาร 14.4 ศาลทหาร - ศาลทหารมอี าํ นาจพจิ ารณาพพิ ากษาคดอี าญาซึ่งผกู ระทําผิดเปนบุคคลทีอ่ ยูในอํานาจศาลทหาร และคดอี ืน่ ทง้ั น้ี ตามทก่ี ฎหมายบัญญัติ 15. หมวดที่ 11 องคกรตามรฐั ธรรมนูญ 15.1 สวนที่ 1 องคกรอิสระตามรัฐธรรมนูญ 15.1.1 คณะกรรมการการเลอื กตัง้ (กกต.) - คณะกรรมการการเลอื กตั้ง ประกอบดว ย ประธานกรรมการคนหนึ่งและกรรมการอืน่ อีกสี่คน ซ่ึงพระมหากษตั ริยทรงแตงตั้งตามคําแนะนาํ ของวุฒิสภา - กรรมการการเลือกตงั้ มีวาระการดาํ รงตาํ แหนง เจด็ ป เปนไดว าระเดยี ว - คณะกรรมการการเลือกตง้ั เปน ผูควบคมุ และดาํ เนนิ การจดั หรือจดั ใหม กี ารเลือกตัง้ หรอื การสรรหาสมาชกิ สภาผูแทนราษฎร สมาชกิ วุฒสิ ภา สมาชิกสภาทองถิน่ และผูบรหิ ารทอ งถน่ิ แลว แตก รณี รวมท้งั การออกเสียงประชามติ ใหเปนไปโดยสุจรติ และเที่ยงธรรม 15.1.2 ผูตรวจการแผน ดนิ - ผตู รวจการแผนดินมีจาํ นวนสามคน ซงึ่ พระมหากษัตริยท รงแตง ต้ังตามคาํ แนะนําของวฒุ ิสภา - ผตู รวจการแผนดนิ มีวาระการดาํ รงตําแหนงหกป เปน ไดว าระเดียว - มีหนาทีพ่ ิจารณาและสอบสวนหาขอ เทจ็ จริงตามคํารองเรียนในกรณี การไมปฏิบัตติ ามกฎหมาย หรอื ปฏิบตั นิ อกเหนืออํานาจหนาท่ีตามกฎหมาย การปฏบิ ัติหรือละเลยไมปฏบิ ัติหนาทข่ี องขา ราชการ พนักงาน หรือลูกจางของหนวยราชการ หนว ยงานของรฐั หรอื รฐั วสิ าหกจิ หรอื ราชการสวนทอ งถิ่น และองคกรตาม รฐั ธรรมนญู และองคกรในกระบวนการยตุ ิธรรม(ไมรวมถึงการพจิ ารณาพพิ ากษาอรรถคดขี องศาล) 15.1.3 คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทจุ ริตแหงชาต(ิ ปปช.) - คณะกรรมการปอ งกนั และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ ประกอบดวยประธานกรรมการ คนหนง่ึ และกรรมการอ่ืนอกี แปดคน ซ่ึงพระมหากษัตริยท รงแตงต้งั ตามคําแนะนําของวุฒิสภา - ใหม ปี ปช.ประจําจงั หวัดตามกฎหมาย ปปช. มวี าระการดาํ รงตําแหนงเกา ป เปน ไดวาระเดียว คูม ือเตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 315 - ปปช.มหี นาที่ ไตส วนขอ เท็จจริงและสรุปสํานวนพรอ มทง้ั ทําความเหน็ เกย่ี วกบั การถอดถอน นกั การเมอื ง การดาํ เนนิ คดอี าญาของผูด าํ รงตําแหนง ทางการเมือง หรอื ไตส วนวนิ ิจฉยั บรหิ ารระดับสงู หรอื ขาราชการซ่งึ ดํารงตําแหนง ต้ังแตผอู ํานวยการกองหรอื เทียบเทา ขึ้นไปรา่ํ รวยผดิ ปกติ กระทาํ ความผดิ ฐาน ทจุ ริตตอ หนา ท่ี หรอื กระทําความผดิ ตอ ตําแหนงหนาท่รี าชการ การตรวจสอบทรพั ยส นิ หนส้ี ินผูดํารงตําแหนง ทางการเมือง รวมถึงการกํากับดูแลคุณธรรมและจริยธรรมของผูดาํ รงตาํ แหนงทางการเมือง 15.1.4 คณะกรรมการตรวจเงนิ แผน ดนิ (คตง.) - คณะกรรมการตรวจเงินแผนดิน ประกอบดว ย ประธานกรรมการคนหนึ่งและกรรมการอ่ืน อกี หกคน ซ่ึงพระมหากษัตริยท รงแตง ตง้ั ประธานวุฒสิ ภาเปนผูลงนามรบั สนองพระบรมราชโองการแตง ตัง้ - กรรมการตรวจเงนิ แผน ดินมีวาระการดาํ รงตาํ แหนงหกป เปน ไดว าระเดยี ว - คณะกรรมการตรวจเงินแผนดนิ มีอาํ นาจหนา ที่กําหนดหลักเกณฑม าตรฐานเกย่ี วกบั การตรวจ เงนิ แผน ดนิ ใหคาํ ปรกึ ษา แนะนาํ และเสนอแนะใหมกี ารแกไขขอ บกพรอ งเก่ยี วกบั การตรวจเงินแผนดิน - การตรวจเงินแผนดินใหกระทําโดยคณะกรรมการตรวจเงินแผน ดินท่เี ปนอสิ ระและเปนกลาง - ใหผ วู าการตรวจเงนิ แผนดนิ มอี ํานาจหนาที่เกีย่ วกับการตรวจเงนิ แผนดนิ ทเ่ี ปน อิสระและเปนกลาง 15.2 สวนท่ี 2 องคกรอนื่ ตามรฐั ธรรมนูญ 15.2.1 องคก รอยั การ - พนกั งานอยั การมีอิสระในการพิจารณาสง่ั คดแี ละการปฏิบตั หิ นาทใี่ หเ ปนไปโดยเทย่ี งธรรม - การแตงตงั้ และการใหอ ยั การสงู สุดพน จากตําแหนงตองเปนไปตามมตขิ องคณะกรรมการ อัยการ และไดรบั ความเหน็ ชอบจากวฒุ ิสภา - ใหป ระธานวฒุ ิสภาเปน ผูลงนามรับสนองพระบรมราชโองการแตง ตัง้ อัยการสงู สุด 15.2.2 คณะกรรมการสทิ ธมิ นุษยชนแหงชาติ - คณะกรรมการสิทธมิ นษุ ยชนแหง ชาติ ประกอบดว ย ประธานกรรมการคนหน่ึงและกรรมการ อน่ื อกี หกคน ซง่ึ พระมหากษตั ริยทรงแตงตัง้ ตามคําแนะนาํ ของวุฒิสภา - กรรมการสิทธิมนษุ ยชนแหง ชาตมิ วี าระการดาํ รงตาํ แหนง หกป เปน ไดวาระเดยี ว - คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาตมิ อี าํ นาจหนา ท่ใี นการตรวจสอบและรายงานการกระทาํ หรือการละเลยการกระทํา อนั เปน การละเมดิ สทิ ธิมนุษยชน เสนอความเห็นแกห นว ยงานทเี่ ก่ียวของเก่ียวกบั เร่ืองสทิ ธิมนษยชน หรืออนื่ ๆ ตามกฎหมายกําหนด 15.2.3 สภาท่ปี รกึ ษาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติ(สศช.) - องคประกอบ ที่มา อํานาจหนา ที่ และการดําเนนิ งานของสภาทป่ี รึกษาเศรษฐกิจและสงั คมแหงชาติ ใหเปน ไปตามทก่ี ฎหมายบญั ญัติ - สภาทป่ี รกึ ษาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาตมิ ีหนาทีใ่ หคํา ปรกึ ษาและขอ เสนอแนะตอคณะรัฐมนตรี ในปญหาตา ง ๆ ทเ่ี กยี่ วกับเศรษฐกิจและสงั คม คูมอื เตรียมสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 316 16. หมวดที่ 12 การตรวจสอบการใชอ ํานาจรัฐ 16.1 สว นท่ี 1 การตรวจสอบทรพั ยสิน - นายกรฐั มนตรี รฐั มนตรี สส. สว. ขาราชการการเมืองอน่ื ผบู ริหารทอ งถิ่นและสมาชกิ สภาทองถนิ่ ตามทีก่ ฎหมายบญั ญัติ มหี นาทยี่ ่นื บัญชแี สดงรายการทรัพยสนิ และหนี้สนิ ของตน คูส มรส และบุตรทย่ี งั ไม บรรลุนติ ภิ าวะตอ ปปช.ทกุ ครงั้ ทีเ่ ขา รบั ตาํ แหนงหรอื พนจากตําแหนง(ทง้ั นีภ้ ายในสามสิบวนั ) - ผใู ดจงใจไมยน่ื ย่ืนเทจ็ ปกปด ปปช. เสนอเรื่องใหศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผูด ํารงตาํ แหนงทาง การเมืองวินิจฉัย ซง่ึ หากผิดจริงตองพน ตาํ แหนง ถกู ตัดสิทธท์ิ างการเมือง มกี าํ หนด 5 ป 16.2 สวนท่ี 2 การกระทาํ ทเ่ี ปน การขดั กนั แหง ผลประโยชน - หา ม สส. สว.ไปดาํ รงตําแหนงหนาทอ่ี ื่นในหนวยงานราชการ หนว ยรัฐวิสาหกิจ ทองถน่ิ - หา ม สส. สว.กาวกายสัมปทาน เขา เปน คสู ัญญากับรฐั ฯ เปน หุนสว นบรษิ ัทที่สาํ สัญญากับรฐั ฯ - หา ม สส. สว.รบั เงิน หรอื ผลประโยชนอ ่ืนเปน พเิ ศษจากหนวยงานรฐั - หามใชตําแหนง หนาที่แทรกแซง กาวกายเพ่ือผลประโยชนตนเอง ผอู น่ื พรรคการเมือง (ในการ ปฏบิ ตั งิ าน บรรจุ แตงตัง้ ยายโอน เลือ่ นตําแหนง เงนิ เดือนขาราชการประจาํ ) เวนแตด าํ เนินตามนโยบาย - นายกรัฐมนตรแี ละรัฐมนตรีตอ งไมเ ปนหุน สวนหรือผูถ อื หนุ ในหางหนุ สว นหรอื บรษิ ทั หรอื เขาไปบริหารหรือจัดการหนุ สวนน้นั 16.3 สว นท่ี 3 การถอดถอนจากตําแหนง - นายกรฐั มนตรี รัฐมนตรี สมาชิกสภาผูแทนราษฎร สมาชกิ วุฒสิ ภา ประธานศาลฎกี า ประธานศาล รัฐธรรมนูญ ประธานศาลปกครองสงู สดุ หรอื อยั การสงู สดุ มพี ฤติการณรํ่ารวยผิดปกติ สอไปในทางทุจรติ ตอหนาที่ สอ วา กระทาํ ผดิ ตอ ตาํ แหนง หนาที่ราชการ สอ วากระทําผิดตอตาํ แหนงหนา ท่ใี นการยตุ ิธรรม สอ วา จงใจใชอ ํานาจหนา ท่ีขัดตอ บทบญั ญตั แิ หง รฐั ธรรมนญู หรอื กฎหมาย หรอื ฝา ฝน หรือไมป ฏิบัตติ ามมาตรฐาน ทางจรยิ ธรรมอยา งรายแรง วฒุ สิ ภามอี าํ นาจถอดถอนผนู นั้ ออกจากตาํ แหนง - ผมู สี ิทธิย์ ่นื เร่อื งตอ วฒุ สิ ภาคอื สส. สว. จํานวน 1 ใน 4 ของสภา ประชาชนผูมีสิทธิเลือกตงั้ จํานวนไมนอยกวา สองหม่นื คน 16.4 สว นท่ี 4 การดาํ เนินคดอี าญาผูดํารงตาํ แหนง ทางการเมอื ง - นายกรฐั มนตรี รฐั มนตรี สส. สว. หรอื ขา ราชการการเมอื ง ถกู กลาวหาวารํ่ารวยผิดปกติ กระทํา ความผิดตอตาํ แหนง หนาท่ีราชการ หรือกระทําความผดิ ตอ ตาํ แหนง หนา ทหี่ รือทุจริตตอ หนา ที่ตามกฎหมายอน่ื ใหศาลฎีกาแผนกคดอี าญาของผูดํารงตําแหนงทางการเมือง มีอาํ นาจพจิ ารณาพพิ ากษา (รวมถงึ บคุ คลอืน่ เปน ตวั การ ผใู ช หรอื ผูสนับสนุน รวมทัง้ ผใู ห ผขู อให หรอื รบั วา จะใหท รัพยสินหรอื ประโยชนอ ืน่ ใดดวย) - การย่ืนใหย ื่นตอ ปปช.เม่อื ปปช.พิจารณาแลว สง ใหศาลฎกี าแผนกคดีอาญาของผดู าํ รงตาํ แหนง ทางการเมืองพจิ ารณาวนิ จิ ฉยั (โดยเสียงขา งมากและเปนท่ีสนิ้ สดุ ) คมู ือเตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 317 17. หมวดที่ 13 จริยธรรมของผูดาํ รงตําแหนง ทางการเมืองและเจาหนาทขี่ องรฐั - ใหมปี ระมวลจริยธรรมซงึ่ กําหนดเปน มาตรฐานทางจริยธรรมของผดู าํ รงตําแหนงทางการเมอื ง ขาราชการหรอื เจาหนา ท่ขี องรฐั แตละประเภท - หากขาราชการฝาฝนหรอื ไมป ฏบิ ตั ติ ามเปน ความผิดวินัย หากเปน ผดู ํารงตาํ แหนงทาการเมือง ฝา ฝน หรอื ไมปฏิบตั ติ าม ใหผ ูต รวจการแผน ดนิ รายงานตอ รฐั สภา คณะรฐั มนตรี หรือสภาทอ งถน่ิ แลวแตก รณี หากเปน การกระทาํ ผดิ รา ยแรง ใหส ง เรอ่ื งให ปปช. พิจารณา โดยใหถ อื เปน เหตทุ จ่ี ะถกู ถอดถอนจากตาํ แหนง - ใหผ ตู รวจการแผนดนิ มีอาํ นาจหนาทเี่ สนอแนะใหค าํ แนะนําในการจดั ทําหรอื ปรบั ปรุงประมวล จรยิ ธรรม สง เสริมใหผ ูดํารงตาํ แหนง ทางการเมอื ง ขาราชการและเจาหนา ท่ขี องรัฐ มีจิตสาํ นึกในดานจริยธรรม 18. หมวดที่ 14 การปกครองสวนทอ งถ่ิน - รฐั จะตอ งใหความเปนอสิ ระแกองคก รปกครองสวนทองถ่ิน(การกาํ กบั ดแู ลเทาทีจ่ าํ เปน) - องคกรปกครองสว นทองถ่นิ ยอมมอี าํ นาจหนาท่ีโดยทัว่ ไปในการดูแลและจัดทาํ บริการสาธารณะ เพอื่ ประโยชนของประชาชนในทอ งถนิ่ และยอ มมคี วามเปน อสิ ระในการกําหนดนโยบาย การบรหิ าร การจดั บรกิ ารสาธารณะ การบริหารงานบคุ คล การเงนิ และการคลงั และมีอํานาจหนาที่ของตนเองโดยเฉพาะ - ใหม ีกฎหมายกาํ หนดแผนและขัน้ ตอนการกระจายอํานาจ เพื่อกาํ หนดการแบง อํานาจหนาทแ่ี ละ จัดสรรรายไดร ะหวา งราชการสว นกลางและราชการสวนภมู ภิ าคกับองคกรปกครองสวนทองถิ่น - องคก รปกครองสว นทองถิ่นตอ งมสี ภาทอ งถิ่นและคณะผบู ริหารทองถนิ่ หรอื ผบู รหิ ารทองถน่ิ สมาชกิ สภาทอ งถ่ินตอ งมาจากการเลือกตง้ั (วาระ4 ป) ประชาชนมีสทิ ธลิ์ งคะแนนสียงถอดถอนได - องคก รปกครองสว นทองถนิ่ ยอมมสี ิทธทิ ่ีจะจัดการศกึ ษาอบรม และการฝก อาชีพตามความ เหมาะสมและความตองการภายในทองถ่ินนั้น และเขาไปมสี วนรว มในการจัดการศึกษาอบรมของรัฐโดย คํานึงถงึ ความสอดคลอ งกบั มาตรฐานและระบบการศึกษาของชาติ 19. หมวดที่ 15 การแกไ ขเพ่ิมเติมรัฐธรรมนญู - ครม. สส.ไมนอ ยกวาหน่ึงในหา สว.ไมน อยกวา หนงึ่ ในหา หรอื ประชาชนผมู สี ทิ ธิเลอื กต้ังจาํ นวน ไมน อยกวาหา หมนื่ คน มสี ทิ ธิ์ขอแกไ ขเพมิ่ เติมรัฐธรรมนูญ - ขอแกไขเพ่มิ เติมเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยหรือเปลย่ี นแปลงรูปของรัฐไมไ ด 20. บทเฉพาะกาล - ใหอ งคมนตรี ผตู รวจการแผน ดนิ ของรัฐสภา กรรมการการเลอื กต้ัง กรรมการปองกนั และ ปราบปรามการทจุ รติ แหงชาติ และสมาชกิ สภาท่ปี รึกษาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ กรรมการสทิ ธมิ นุษยชน แหง ชาตเิ ปน ตอไป สภานติ บิ ัญญัติแหงชาติทําหนา ที่จนกวา จะมีวุฒิสภา - วาระเร่ิมแรก ใหสมาชิกวุฒิสภาทมี่ าจากการสรรหามวี าระแคสามป - ครม.(สรุ ยุทธ) ทําหนาที่จนกวาจะไดค รม.ชดุ ใหม( สมัคร)และใหคมช. พน ตามครม. (สุรยุทธ) - ใหด ําเนินการสรรหาคณะกรรมการตรวจเงินแผนดนิ และผูว า การตรวจเงนิ แผน ดินภายใน คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 318 หน่งึ รอ ยยส่ี ิบวันนบั แตวันที่มกี ารแตง ตงั้ ประธานสภาผแู ทนราษฎรและผนู ําฝา ยคานในสภาผแู ทนราษฎร - ใหค รม. ดําเนนิ การจดั ทําหรือปรบั ปรงุ กฎหมายเพอื่ การพฒั นาการศกึ ษาของชาติ โดยสง เสริม การศึกษาในระบบการศึกษานอกโรงเรียน การศึกษาตามอัธยาศยั การเรียนรดู ว ยตนเอง การเรยี นรตู ลอดชวี ิต วทิ ยาลยั ชุมชน หรือรปู แบบอืน่ รวมทัง้ ปรบั ปรงุ กฎหมายเพอ่ื กําหนดหนวยงานรบั ผดิ ชอบการจดั การศึกษา ท่ีเหมาะสม และสอดคลอ งกับระบบการศกึ ษาทกุ ระดบั ของการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน ภายในหนึง่ ปนบั แตวนั ท่ี แถลงนโยบายตอรัฐสภา - ใหค รม.ดําเนนิ การจัดทําหรอื ปรบั ปรงุ กฎหมายวา ดว ยการกาํ หนดแผนและข้ันตอนการกระจาย อาํ นาจใหแ กองคกรปกครองสวนทองถน่ิ กฎหมายรายไดท องถิ่น กฎหมายจัดตั้งองคก รปกครองสวนทอ งถ่นิ กฎหมายเกี่ยวกับขาราชการสว นทอ งถ่ิน และกฎหมายอ่ืน ภายในสองปน ับแตว ันที่แถลงนโยบายตอรฐั สภา - ใหแตง ตง้ั คณะกรรมการปฏิรูปกฎหมายที่มกี ารดาํ เนนิ การที่เปนอิสระภายในเกาสิบวันนบั แต วนั ประกาศใชร ฐั ธรรมนูญนี้ โดยมหี นาทศ่ี ึกษาและเสนอแนะการจัดทํากฎหมายท่ีจาํ เปนตอ งตราขนึ้ เพื่ออนุวตั ิ การตามบทบญั ญตั แิ หง รัฐธรรมนูญ และใหจดั ทํากฎหมายเพือ่ จดั ต้งั องคกรเพื่อการปฏริ ูปกฎหมายใหแลวเสร็จ ภายในหนงึ่ ปน บั แตว ันประกาศใชรัฐธรรมนญู นี้ - บรรดาการใด ๆ ทไ่ี ดรับรองไวในรฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย (ฉบับช่วั คราว 2549 ) ถอื วาเปน การชอบดว ยกฎหมายและรฐั ธรรมนญู รวมทั้งการกระทําทีเ่ กีย่ วเนอ่ื งกับกรณดี ังกลาวไมวากอ น หรือหลังวนั ประกาศใชรฐั ธรรมนญู นี้ ใหถอื วา การนน้ั และการกระทําน้ันชอบดว ยรฐั ธรรมนูญ โดยสรุป รฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พ.ศ.2550 มี หมวด 15 และบทเฉพาะกาล รวมทัง้ หมด 309 มาตรา ดงั นี้ หมวด 1 บทท่วั ไป หมวด 2 พระมหากษตั รยิ  หมวด 3 สทิ ธิและเสรีภาพของชนชาวไทย หมวด 4 หนา ท่ขี องชนชาวไทย หมวด 5 แนวนโยบายพื้นฐานแหง รฐั หมวด 6 รัฐสภา หมวด 7 การมสี ว น รว มทางการเมอื งโดยตรงของประชาชน หมวด 8 การเงนิ การคลัง และงบประมาณ หมวด 9 คณะรัฐมนตรี หมวด10 ศาล หมวด 11 องคก รตามรฐั ธรรมนูญ หมวด 12 การตรวจสอบการใชอ ํานาจรัฐ หมวด 13 จริยธรรมของผูดาํ รงตําแหนงทางการเมอื งและเจา หนา ท่ีของรฐั หมวด 14 การปกครองสว นทองถิน่ หมวด 15 การแกไ ขเพมิ่ เตมิ รฐั ธรรมนูญ และบทเฉพาะกาล ข. แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติ 1. ลักษณะและจุดเนน ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแหง ชาติ ลักษณะแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติ 1) เปนแผนระยะปานกลาง (3-5 ป) ชวงเวลาเปน ปง บประมาณ 2) เปน เคร่ืองมือในการบริหารประเทศ (ของทกุ ภาคสวน) ตางกับแผนบรหิ ารราชการแผน ดนิ (เปนเครือ่ งมอื รฐั ) 3) แตล ะแผนมีจดุ เนน ทีแ่ ตกตางกัน 4) เปน แผนยุทธศาสตรห ลักในเชิงวสิ ัยทศั นและพนั ธกจิ ในการพัฒนาประเทศ คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 319 จดุ เนนของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติแตล ะฉบบั ท่ผี านมา 1) ฉบับที่ 1 (2504-2509) เปน แผน 6 ป เนน เฉพาะดานเศรษฐกจิ 2) ฉบับท่ี 2 (2510-2514) ใหค วามสาํ คญั ดา นเศรษฐกิจ 3) ฉบับที่ 3 (2515-2519) พูดเรือ่ งสังคม ประชากร 4) ฉบับที่ 4 (2520-2524) พูดเร่ืองทรัพยากรธรรมชาติ สวล. 5) ฉบับที่ 5 (2525-2529) มีนโยบายพฒั นาประเทศแนวใหม . 6) ฉบับท่ี 6 (2530-2534) ใหค วามสาํ คัญการวางแผนลางขึ้นบน. 7) ฉบับท่ี 7 (2535-2539) ใหค วามสาํ คัญเร่อื งการพัฒนาทย่ี ่งั ยืน 8) ฉบบั ท่ี 8 (2540-2544) คนเปน ศนู ยก ลางพัฒนา พัฒนาสมดลุ 9) ฉบับที่ 9 (2545-2549) ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง พัฒนาคน สมดุล 2. สรุปสาระแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติ ฉบบั ท่ี 10 (พ.ศ. 2550-2554) 1.วสิ ยั ทศั นประเทศไทย มงุ พฒั นาสู สังคมอยเู ย็นเปน สุขรว มกนั (Green and Happiness Society)คนไทยมคี ุณธรรมนําความ รอบรู รูเ ทา ทันโลก ครอบครวั อบอุน ชุมชน เขมแขง็ สังคมสันตสิ ุข เศรษฐกจิ มีคณุ ภาพ เสถียรภาพ และ เปนธรรม สง่ิ แวดลอ มมีคุณภาพและทรัพยากรธรรมชาติทย่ี ่ังยนื อยภู ายใตร ะบบบริหารจดั การประเทศ ทม่ี ี ธรรมาภบิ าล ดาํ รงไวซ่งึ ระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตริยทรงเปน ประมขุ และอยใู นประชาคม โลกไดอ ยา งมีศกั ดศิ์ รี 2.พันธกจิ เพือ่ ใหก ารพฒั นาประเทศในระยะแผนพัฒนาฯ ฉบบั ที่ 10 มุง สู “สงั คมอยูเยน็ เปนสขุ รว มกัน” ภายใต แนวปฏบิ ัติของ “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง” เหน็ ควรกาํ หนดพนั ธกจิ ของการพัฒนาประเทศ ดงั น้ี 1) พัฒนาคนใหมคี ณุ ภาพ คุณธรรมนาํ ความรอบรูอยางเทา ทนั 2) เสริมสรา งเศรษฐกิจใหม ีคุณภาพ เสถยี รภาพ และเปน ธรรม 3) ดาํ รงความหลากหลายทางชวี ภาพ และสรางความมน่ั คงของฐานทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละคณุ ภาพ ส่ิงแวดลอ ม 4) พัฒนาระบบบริหารจดั การประเทศใหเ กิดธรรมาภิบาลภายใตระบอบประชาธปิ ไตย อันมีพระมหา กษตั รยิ ท รงเปนประมขุ 3.วตั ถปุ ระสงค 1) เพื่อสรา งโอกาสการเรียนรูคูคณุ ธรรม 2) เพือ่ เพมิ่ ศักยภาพของชมุ ชน 3) เพอื่ ปรับโครงสรา งการผลิตสกู ารเพิ่มคุณคาของสนิ คา และบริการบนฐานความรูแ ละนวตั กรรม คูมือเตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 320 4) เพอื่ สรา งภมู ิคุมกัน และระบบบรหิ ารความเสี่ยงใหกับภาคการเงนิ การคลงั พลงั งาน ตลาดปจ จยั การผลิต ตลาดแรงงาน และการลงทุน 5) เพื่อสรา งระบบการแขง ขนั ดานการคาและ การลงทนุ ใหเปนธรรม และคาํ นงึ ถงึ ผลประโยชนของ ประเทศ 6) เพอ่ื เสริมสรางความอุดมสมบรู ณของทรัพยากรธรรมชาติและคณุ คา ความหลากหลายทางชีวภาพ 7) เพือ่ เสรมิ สรา งธรรมาภบิ าลในการบริหารจดั การประเทศสภู าครฐั ภาคธุรกจิ เอกชน และภาค ประชาชน 4.เปา หมาย 1) เปาหมายการพฒั นาคุณภาพคนและความ เขมแขง็ ของชุมชน 1.1) การพัฒนาคน 1) คนไทยทุกคนไดร บั การพัฒนาใหม ีความพรอ มท้ังดานรา งกาย สติปญญา คุณธรรม จริยธรรม อารมณ มคี วามสามารถในการแกปญ หา มีทักษะในการประกอบอาชพี มีความมั่นคงในการดาํ รงชวี ิตอยาง มศี กั ดิ์ศรี และอยูรว มกันอยางสงบสขุ 2) เพิม่ จํานวนปก ารศึกษาเฉลี่ยของคนไทยเปน 10 ป พัฒนากาํ ลังแรงงานระดบั กลางทม่ี คี ณุ ภาพเพิม่ เปน60% ของกําลงั แรงงานท้งั หมด และเพิ่มสดั สว นบุคลากรดา นการวิจัยและพฒั นาเปน 10 คน ตอประชากร 10,000 คน 3) อายคุ าดหมายเฉล่ยี ของคนไทยสงู ข้ึนเปน 80 ป ควบคกู บั การลดอัตราเพิ่มของการเจ็บปว ยดวย โรคทป่ี อ งกนั ไดใ น 5 อันดบั แรก คือ หัวใจ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน หลอดเลอื ดสมอง และมะเร็ง นําไป สกู ารเพ่ิมผลติ ภาพแรงงาน และลดรายจายดานสขุ ภาพของบุคคลลงในระยะยาว 1.2) การพัฒนาชุมชนและแกป ญหาความยากจน ทุกชุมชนมแี ผนชมุ ชนแบบมสี ว นรว ม และองคก ร ปกครองสว นทอ งถ่นิ นําแผนชุมชนไปใชป ระกอบการจัดสรรงบประมาณเพิ่มกจิ กรรมสรางสรรคสังคมและ บรรเทาปญหาอาชญากรรม ยาเสพตดิ และขยายโอกาสการเขา ถึงแหลงทนุ การมสี ว นรว มในการตดั สนิ ใจ และลดสัดสวนผอู ยใู ตเ สน ความยากจนลงเหลือรอ ยละ 4 ภายในป 2554 2) เปาหมายดา นเศรษฐกิจ 2.1) โครงสรา งเศรษฐกจิ สดั สวนภาคเศรษฐกิจ ในประเทศตอ ภาคการคา ระหวา งประเทศ เพมิ่ ขึ้นเปน 75% ภายในป 2554 และสัดสวนภาคการผลติ เกษตรและอุตสาหกรรมเกษตรเพ่ิมขึ้นเปน 15% ภายในป 2554 2.2) เสถียรภาพเศรษฐกจิ อัตราเงินเฟอ ทว่ั ไปเฉล่ยี 3.0-3.5% ตอ ป สัดสวนหน้สี าธารณะตอผลิตภณั ฑ มวลรวมในประเทศ ไมเ กนิ 50% และความยืดหยุนการใชพลงั งานเฉล่ียไมเ กิน 1:1 ในระยะของแผนฯ 10 2.3) ความเปนธรรมทางเศรษฐกิจ สดั สวนรายไดข องกลุมท่ีมีรายไดสูงสดุ 20% แรก ตอรายไดข อง กลมุ ที่มรี ายไดตาํ่ สดุ 20% ไมเ กิน 10 เทา ภายในป 2554 และสดั สว นผลผลิตของวสิ าหกิจขนาดกลางและ ขนาดยอมตอผลิตภัณฑม วลรวมในประเทศ ไมตา่ํ กวา 40% ในระยะของแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 10 คมู ือเตรยี มสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 321 3) เปา หมายการสรา งความมั่นคงของฐานทรพั ยากรและส่งิ แวดลอ ม 3.1) รกั ษาความสมบรู ณข องฐานทรัพยากรและความหลากหลายทางชีวภาพ ใหมีพื้นทป่ี า ไมไ วไ มน อ ย กวา 33% และตองเปน พ้นื ที่ปาอนรุ ักษไมน อ ยกวา 18% ของพื้นทปี่ ระเทศ รวมทั้งรกั ษาพืน้ ที่ทาํ การเกษตร ในเขตชลประทานไวไ มน อยกวา 31 ลานไร 3.2) รกั ษาคณุ ภาพสิง่ แวดลอมใหอยใู นระดับที่เหมาะสมตอการดาํ รงคุณภาพชวี ติ ทด่ี แี ละไมเ ปนภยั คุกคามตอ ระบบนเิ วศ ตลอดจนคณุ ภาพชวี ติ ของคนไทย 4) เปา หมายดานธรรมาภิบาล 4.1) มงุ ใหธ รรมาภบิ าลของประเทศดขี นึ้ มีคะแนนภาพลกั ษณข องความโปรง ใสอยูที่ 5.0 ภายในป 2554 ระบบราชการมขี นาดทีเ่ หมาะสม และมกี ารดําเนนิ งาน ทค่ี มุ คา เพ่ิมข้ึน ลดกําลังคนภาคราชการใหไ ด 10% ภายในป 2554 4.2) สรางองคค วามรเู ก่ยี วกับประชาธิปไตยและธรรมาภบิ าลในบรบิ ทไทย ใหม กี ารศึกษาวิจยั พัฒนา องคค วามรูในดา นวฒั นธรรมประชาธปิ ไตย วัฒนธรรมธรรมาภบิ าล และวฒั นธรรมสันติวธิ เี พ่ิมขน้ึ ในระยะ ของแผนพฒั นาฯ ฉบบั ที่ 10 5.ยุทธศาสตรการพัฒนาประเทศ ยทุ ธศาสตรการพฒั นาประเทศ ภายใตบริบทการเปลีย่ นแปลงในกระแสโลกาภวิ ฒั นท ่ปี รบั เปล่ยี นเรว็ และสลับซับซอ นมากย่งิ ข้ึน จําเปน ตอ งกําหนดยทุ ธศาสตรการพฒั นาประเทศทเ่ี หมาะสม ดังน้ี 1)ยุทธศาสตรการพฒั นาคณุ ภาพคนและสังคมไทยสูงสงั คมแหงภมู ปิ ญญาและการเรยี นรู 2) ยุทธศาสตรการสรางความเขม แขง็ ของชมุ ชนและสงั คมใหเปนรากฐานทม่ี นั่ คงของประเทศ 3) ยทุ ธศาสตรก ารปรบั โครงสรา งการผลิตใหสมดุลและยั่งยืน ใหความสาํ คญั กับการปรับโครงสราง เพ่ือสรา งความเขมแขง็ ของภาคการผลิตและบรกิ าร บนฐานการเพ่ิมคุณคาสนิ คา และบริการจากองคค วามรู สมัยใหมภ ูมปิ ญญาทอ งถิน่ และนวตั กรรม และการบรหิ ารจัดการท่ีดี รวมทั้งสรางบรรยากาศการลงทุนทด่ี ี ดว ยการพัฒนาโครงสรางพน้ื ฐานและระบบโลจิสตกิ ส 4) ยุทธศาสตรการพฒั นาบนฐานความหลากหลายทางชวี ภาพและการสรา งความมัน่ คงของฐาน ทรพั ยากรและส่ิงแวดลอม 5) ยทุ ธศาสตรการเสริมสรา งธรรมาภิบาลในการบรหิ ารจดั การประเทศ มงุ เสริมสรางความเปนธรรม ในสงั คมอยางย่ังยนื 6.การขบั เคล่ือนยุทธศาสตรส ูการ ปฏบิ ตั ิและการตดิ ตามประเมนิ ผล การขบั เคล่อื นยทุ ธศาสตรแ ผนพฒั นาฯ ฉบบั ท่ี 10 สูการปฏิบัติ ตองใหภาคพี ฒั นาทกุ ภาคสว นมี สวนรว มในการขับเคล่ือน 1) เสริมสรา งบทบาทการมีสวนรว มของภาคีพัฒนาจดั ทําแผนปฏิบตั ิการในระดบั ตา งๆ 2) กาํ หนดแนวทางการลงทนุ ทสี่ าํ คญั ตามยุทธศาสตรการพฒั นาในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 10 3) เรง ปรบั ปรงุ และพัฒนากฎหมายเพอื่ สนบั สนุนการขบั เคล่อื นยทุ ธศาสตรใ หบงั เกิดผลในทางปฏบิ ัติ คูม อื เตรยี มสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 322 อยางมีประสิทธภิ าพ ประสิทธิผล 4) ศกึ ษาวิจัยสรา งองคค วามรูแ ละกระบวนการเรยี นรูเ พ่ือหนุนเสรมิ การขับเคลอ่ื นยทุ ธศาสตรแผน พัฒนาฯ ฉบับที่ 10 สกู ารปฏบิ ตั ิ 5) พัฒนาระบบการติดตามประเมินผลและสรา งดชั นีความสําเร็จของการพัฒนาในทุกระดบั 6) สนับสนุนการพัฒนาระบบฐานขอ มูลในทกุ ระดบั และการเชื่อมโยงโครงขายขอ มูลขาวสาร ระหวางหนวยงานกลางระดบั นโยบาย ตลอดจนระดบั พืน้ ที่และทองถ่นิ ค. ทศิ ทางการพัฒนาการศกึ ษาตามแผนการศึกษาแหง ชาติ กรอบทิศทางการพฒั นาการศกึ ษาตามแผนการศึกษาแหง ชาติ ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แหง ชาติ ฉบบั ที่ 10 (พ.ศ. 2550-2554) สรุปสาระสําคัญ ไดด ังนี้ 1. กรอบนโยบายและแนวคิดเกยี่ วกับการพัฒนาการศกึ ษา - การจัดการศึกษาจะกอใหเกดิ ผลตอ งมกี ารดําเนินการและมีการจดั ทําแผนทต่ี อ เนื่อง - การทาํ แผนพฒั นาการศกึ ษาฯ เปนการจดั ทําแผนเพื่อใหสมั พันธแ ละสอดคลอ งกับแผนฯ ๑๐ ในชวงระยะเวลา ๕ ป ปจ จบุ นั เรามแี ผนการศึกษา ๑๕ ป ซง่ึ ควรสอดคลอ งกับแผนการศกึ ษา ๑๕ ป แตทผ่ี า นมายังมปี ญหาในเรอื่ งการดาํ เนินการท่ีไมตอ เน่ือง - ประเด็นและขอคิดเหน็ ประกอบการพิจารณาในการจดั ทาํ แผน ก. กรอบแนวทางการจดั ทาํ แผนพัฒนาการศกึ ษาฯ ตอ งสะทอ น ๒ มิติ ดังน้ี - บทบาทของการศึกษา ไมใชเฉพาะพฒั นาคน ตอ งรวมถึงการพฒั นาองคค วามรู เสริมสรา งนวัตกรรม เพือ่ เพมิ่ ขดี ความสามารถของประเทศ - การศกึ ษาควรจะมีบทบาทท่เี ปนทง้ั ผูน ําและผูตามในสังคม โดยจะตอ งกลาชี้ กลาคดิ และตองมีการดําเนินการอยางตอเน่อื ง สาํ หรบั การผลิตคนระดับอาชีวศึกษาและอุดมศกึ ษาตอ งผลิตให ตรงกับตามความตอ งการของสงั คม ข. ผลการวิเคราะหต อ งสะทอ นถึงปญหาใหครบถวน และเจาะลกึ ถึงรากเหงา ของปญหา ใหสามารถเช่ือมโยงไปสปู ระเดน็ ยทุ ธศาสตร กรอบแนวทาง เพือ่ ใหก ารพฒั นาการศึกษาเปน ไปตามเปา ประสงค และแนวทางในการแกปญ หาทถี่ กู ตอง เชน ๑) การแกปญ หาขาดแคลนครู คือ ตอ งไมเ พิ่มครู ควรใหครู ๕ ป ท่ีตองปฏบิ ัตงิ านสอน ๑ ป ไปปฏิบัติงานสอนในโรงเรียนท่ขี าดแคลนครู การจัดการเรยี น การสอนในบางระดบั อาจจะสอนเปน รายวิชา บางวชิ าเรยี นรวมกนั ในหองใหญ โดยครูไมตอ งสอนซ้ําใน เน้อื หาเดยี วกนั หลายหอง ซง่ึ จะลดภาระของครไู ด และเนน ใหผูเรยี นสามารถเรียนรดู ว ยตนเอง เปน การเพิม่ ทกั ษะใหแกผูเ รียน และยงั เปนการเรียนรตู ลอดชีวติ โดยการพฒั นาสอ่ื คน ควา และทดลองดวยตนเอง รวมทงั้ ครปู ระจาํ การท่ไี มมวี ุฒิตามทกี่ าํ หนด ควรได รบั การอบรมหรอื เรียนเพิ่ม เพ่อื เปนการเพ่ิมมาตรฐาน คณุ ภาพใหค รูอีกดวย ๒) การกระจายอาํ นาจไปสูทอ งถนิ่ อยใู นข้ันตอนของกฎหมายโดยอาจยกเลิก หรือ คูมอื เตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 323 ดาํ เนนิ การตอ ตามความสมคั รใจ และความพรอมในการถายโอน ๓) ตามกฎหมาย อปท. สามารถจดั การ ศึกษาไดต ามความตองการของทองถ่ิน จัดตง้ั โรงเรยี นของตนเองได หรือจดั เพ่มิ เตมิ ในส่งิ ท่ีรัฐจัดไมเ พียง พอ หรือดําเนินการในรูปแบบสหกจิ และ ๔) กระทรวงศกึ ษาธกิ ารและกรุงเทพมหานครรวมกันจัดการ ศึกษา โดยใหโรงเรียนรฐั ทีม่ ชี อ่ื เสียงเปนพ่เี ล้ียง เพ่อื ใหสังคมเกิดความเชื่อถอื และยอมรบั คุณภาพ และมี การใชช ื่อ โรงเรียนพเี่ ลย้ี งรว มดวย 2. ทศิ ทางการพฒั นาการศึกษาไทยในอนาคต - การศกึ ษาไทยควรมภี มู คิ มุ กนั ตนเองกอน และมีจตสุ ดมภ (๔ เสาหลักในการเรยี นรู) Learning to know, Learning to do, Learning to live together และ Learning to be โดยจะตอ งเปนการศกึ ษา ทมี่ คี ณุ ภาพและใหท กุ คนมีสว นรว ม เพอ่ื เปน การลดตน ทุน - การขับเคลอื่ นนโยบาย ควรยดึ ๓ ประเดน็ หลัก ไดแ ก ๑) กระแสโลกาภิวัฒน ๒) สังคมฐานความรู ๓) สงั คมผูส ูงอายุ การจัดการศกึ ษาควรมเี ปา หมายในการผลติ คนเพอื่ นาํ ไปสกู ารแขง ขัน การวิจยั และพฒั นา ควรจดั ใหม ีในทกุ ระดบั การศกึ ษา เพอื่ ใหสามารถทาํ วิจัยและพัฒนาได และควรจัด ระบบการศกึ ษาใหช ดั เจน เพื่อสนับสนุนงบประมาณ และการกูยมื ไดอ ยา งชดั เจน - ปจจัยสําคญั ท่ีเกีย่ วขอ งกับการกาํ หนดทศิ ทางการศกึ ษา คือ พลังการเปล่ยี นแปลง ไดแ ก ๑) โครงสรางประชากร ประเทศไทยกําลังกาวสสู งั คมผูสงู อายุ การวางแผนการศึกษาตอ งใหค วามสาํ คัญ กับการศึกษาตอ เน่ืองตลอดชีวิต อยา งจริงจงั ๒) ทรัพยากรและส่งิ แวดลอม ตองคาํ นึงถึงการจดั ระเบยี บโลก ใหม (New World Order) ซง่ึ จะเปน ตวั กาํ หนดตวั หนง่ึ ในการจดั การศกึ ษา ๓) การเงินและการคลงั ๔) เทคโนโลยี และ ๕) การปกครอง สงั คม คือ การมีหลกั ธรรมาภิบาล ประชาธิปไตย โปรงใส ตรวจสอบได ซง่ึ การศึกษาในอนาคต จะเปล่ียนแปลงแนวการสอนจากทส่ี อนพนื้ ฐาน เปน การเนน ทกั ษะเฉพาะโดยการ ฝก อบรมใหกับกลมุ วยั แรงงาน และกลมุ ผสู งู อายุท่มี จี าํ นวนมากข้ึน - การจัดการศึกษาตอ งหาหุนสวนทางการศึกษากบั ประเทศเพ่ือนบาน อาจจะพัฒนาหลกั สตู ร แบบตา งประเทศ โดยวธิ กี าร “สอนโดยไทยใชหลักสูตรนอก” หรอื การจางผูเ ช่ียวชาญจากตางประเทศมาเปน ทป่ี รึกษา ปรับเปลีย่ นสถานศึกษาอาชีวศกึ ษาใหเ ปนศูนยพัฒนาอาชีพ และสรา งความรวมมือระหวา งภาครฐั และภาคเอกชนในการจัดการศกึ ษา รวมทัง้ การจดั การศึกษาตอ งเนน พัฒนาคนไทยใหม ีคุณภาพ จริงจัง จรงิ ใจในการปฏิบตั ิงาน ไมเ หน็ แกตัวและไมล มื ตวั - การจดั การศกึ ษาควรเนน ใหค นเปน คนดแี ละคนเกงเทา ๆ กนั (๕๐:๕๐) ควรต้ังเปา หมาย ของผูจบการศกึ ษาในแตละระดบั ใหช ัดเจน และตองมีการปฏริ ปู การเงินเพอื่ การศกึ ษาแหง ชาติ เพอ่ื ใหก าร จัดสรรงบประมาณของชาตมิ ีประสทิ ธภิ าพมากข้ึน - ตอ งปรบั เปล่ยี นทัศนคตขิ องผูบ ริหาร ครู โดยเฉพาะการศึกษาในระดบั อาชีวศึกษาและอุดม ศกึ ษา เนน การสรา งคณุ ภาพ การใชทรพั ยากรใหคุม คา และใหภาคเอกชนเขา มามีสวนรว มเปนคณะกรรมการ เพ่ือ ใหก ารสนับสนนุ ทรัพยากรทางการศกึ ษา ผสู ําเร็จการศึกษาดานอาชีวศกึ ษาไดรบั คา ตอบแทนทส่ี อดคลอง คมู อื เตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 324 กบั ทกั ษะความสามารถ นอกจากน้ี ผูบ ริหาร ครู คณาจารย และบคุ ลากรทางการศกึ ษามีความรูความเขาใจ เกย่ี วกับปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงทไี่ มถกู ตอ ง และกระทรวงไมควรยดึ ติดกับระยะเวลาหรือชว งชนั้ การเรยี น ควรมีความยดื หยนุ ใหก บั ผเู รียนทม่ี ีศักยภาพใหส ามารถจบไดก อน ๑๒ ป หรอื ถาไมมศี กั ยภาพ กค็ วรมีการ ซา้ํ ชนั้ - การศกึ ษาไทยควรเนนความสามารถของผูเ รียนมากกวา ปริญญาบตั ร และตองมีเจาภาพรับผดิ ชอบดานการปฏิรูปการศึกษาท่จี รงิ จงั และตอเน่ือง 3. สาระสําคัญ 1) โอกาสและความเสมอภาคทางการศึกษา การเพิ่มโอกาสทางการศึกษาเพอื่ ใหค นไทยมีการศกึ ษาเฉลย่ี ๑๐ ป - ใหมหี นวยงานรับผดิ ชอบ ติดตามเด็กท่ีไมไดเ รียนใหเขา เรยี น - ควรมีมาตรการทีเ่ ปนคุณเชงิ บังคบั ทจ่ี ะชว ยเหลอื ใหเ ด็กทกุ คนไดเ ขา เรียน - การจัดระบบเรียนรว ม รฐั บาลจัดสอื่ สิ่งอํานวยความสะดวก และบรกิ ารท่ีจาํ เปน สาํ หรบั เด็ก พิการจะเอ้อื ใหเดก็ พกิ ารสามารถเรียนตอ ไดเพิม่ ขึ้น - ควรชว ยเหลือเด็กดอ ยโอกาสและพกิ ารไดเ ขา เรียน - ไมค วรมกี ารสอบเขาสาํ หรับเด็กภาคบงั คับ การขยายโอกาสทางการศึกษาระดับอุดมศกึ ษา - ควรจัดทุนและเงินกูส าํ หรบั ใหผ มู ีฐานะยากจนเขาเรียนได การกูร ะบบใหมไมคอยเปน ธรรม กับผูด อยโอกาส - รฐั ควรจดั ส่อื สิ่งอาํ นวยความสะดวกใหม หาวิทยาลยั ตา ง ๆ เพอ่ื เออ้ื ใหผูพิการสามารถ เขา เรียนไดมากขนึ้ การเรียนรตู ลอดชวี ิต /แหลงเรียนรู - การศึกษานอกโรงเรียนควรจดั ใหมีคุณภาพ เนนสอนใหเ ดก็ รูจ กั วิธีเรยี น รวู าแหลงเรียนรู มีอะไรอยูท่ีไหน รวู ิธีการใชห องสมุด ตองไมห วงหองสมดุ เปด โอกาสใหเขา ไปใชไ ดส ะดวก - การศึกษาตลอดชวี ติ ตอ งใหค วามสําคัญกบั หอ งสมุดและการพัฒนาบคุ ลากรหอ งสมดุ ตอง สง เสริมใหเกิดแหลง เรยี นรชู ุมชน สงเสรมิ ใหเ ด็กและคนท่วั ไปอานหนงั สอื ใหเปน นิสัย การจัดการศกึ ษาสําหรบั ผดู อ ยโอกาสและประชากรวัยแรงงาน - รัฐควรมีนโยบายทจี่ ะจัดการศกึ ษาตามความตองการของผูเรยี นใหกวา งขวางย่งิ ขนึ้ - การจงู ใจใหสถานประกอบการเขามาจดั การศึกษา หรอื พฒั นาแรงงาน เชน มาตรการทางภาษี - สงเสรมิ ใหช มุ ชน องคก รปกครองสว นทองถ่นิ มีสวนรว มจดั การศึกษาใหม ากขึน้ 2) คุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษาและการเพม่ิ ศักยภาพการแขง ขันของประเทศ การพัฒนาคุณธรรมนาํ ความรู ความสมานฉันท สันตวิ ิธี วิถีประชาธปิ ไตย บนพนื้ ฐานปรชั ญา เศรษฐกิจพอเพยี ง คูมือเตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 325 - ควรสงเสรมิ สนับสนนุ การพัฒนาคุณธรรมนาํ ความรใู หเปนรูปธรรมทปี่ ฏิบตั ิไดใ นทกุ ระดับ และมีรปู แบบทีเ่ ปน ระดับชาติ - ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง เนนการพ่งึ ตนเอง ภูมคิ มุ กัน และสามารถปอ งกนั ตนเองได มีความ เขม แข็ง เพอ่ื ใชเ ปน ทนุ ที่จะสามารถแขง ขนั กับนานาประเทศได - การพฒั นาคุณธรรมนาํ ความรู ตองสรา งภูมคิ มุ กนั ภายในกอน และตอ งปลูกฝง คณุ ธรรมตัง้ แต ปฐมวัย- มหาวิทยาลัย เริม่ ที่การสรางความเชื่อ ศรัทธา และการเสรมิ สรา ง โดยการบรู ณาการรว มกับหนว ย งานทางศาสนา - คณุ ธรรมนําความรู ยดึ หลกั 3 ประการ ไดแก ๑) รวมมอื กนั ในทกุ ระดบั ต้ังแตร ฐั บาล หนว ย งานท่ีเก่ียวขอ ง และระหวา ง บา น วดั โรงเรียน เพือ่ ปลูกจิตสาํ นึกในดา นคณุ ธรรม ๒) รว มมอื กันผนกึ กาํ ลงั ดานคณุ ธรรมนาํ ความรใู หเ ขม แข็ง ๓) ปลกู จติ สาํ นกึ ใหแ กน ักเรยี น นกั ศกึ ษาระดบั อาชวี ศกึ ษาและอดุ ม ศึกษาใหมคี ุณธรรมและความรู โดยความรว มมือตั้งแตระดับรากหญา ลักษณะ (บ ว ร) - สอดแทรกเร่อื งคุณธรรมบรรจใุ สไวใ นเนือ้ หาสาระทุกรายวิชาทุกระดับการศึกษา - ควรมีความสมานฉันทท ้งั ดา นวัฒนธรรม สังคม และการเมือง ตองยอมรบั ความแตกตางทาง ความคดิ โดยมีวฒั นธรรม คา นยิ มรวมกนั บนพ้นื ฐานของความเปน ไทย การพฒั นาหลกั สูตรและการเรียนการสอน การวิจยั และพฒั นา - รปู แบบการจัดการศกึ ษาของวทิ ยาลยั ชุมชน ตองเนนการพัฒนาวิชาชีพของกําลังแรงงาน เพ่ือ เปน การสรา งศกั ยภาพหรือความเปนมืออาชพี ไมใชเนน การศกึ ษาเพื่อใหไดร ับปรญิ ญาบตั ร - สงเสริม สนบั สนุนการพัฒนาหลกั สตู รในทุกระดับท้ังของรฐั และเอกชน - เรงดาํ เนนิ การจดั ทาํ กรอบมาตรฐานวิชาชีพในทกุ ระดบั ทกุ หลกั สตู ร เพอื่ เปน การยกระดับคุณ ภาพสสู ากล โดยใหทุกภาคสวนเขามามสี ว นรว ม - ควรมีการสง เสรมิ ความรพู น้ื ฐาน และเพม่ิ ความรูดา นทกั ษะและเชื่อมโยงกับการใชเครื่องมอื โดยอาจมีการเรยี นรกู ับผูมีประสบการณห รือมที กั ษะในการปฏบิ ัติงานจริง - ตองมเี กณฑมาตรฐานหรอื สถาบันดูแลครู ไมใ ชเฉพาะครใู นระบบอยางเดยี ว ควรพจิ ารณา บคุ คลทป่ี ระสบความสําเร็จและทส่ี ามารถเพม่ิ GDP ใหกบั ประเทศประกอบดว ย - จัดทําสาระของหลกั สตู รเชงิ สากล เพื่อใหเ กิดทกั ษะ โดยเนน การเรียนการสอนท่ใี ชท ักษะ เปนฐาน - สงเสริม สนบั สนนุ การวิจยั และพัฒนา เพอื่ เปนการสรา งองคค วามรู นวตั กรรม และส่งิ ประดิษฐใหม ๆ ข้ึนมา - การพัฒนากาํ ลงั คนระดับกลาง กระทรวงและสถานประกอบการตอ งรวมกันกาํ หนด สมรรถนะวิชาชีพ แลวนาํ สมรรถนะมาพัฒนาหลกั สูตร เพอื่ การแขง ขนั และตรงกบั ความตอ งการของชุมชน ทอ งถิ่น - แผนการศกึ ษาตอ งใหความสําคัญในเรื่องของสิง่ แวดลอม คมู ือเตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 326 - การจัดทําหลักสตู รตอ งคาํ นึงความสอดคลองกับวถิ ชี ีวติ วฒั นธรรมทองถิน่ ใหคขู นานกัน และ ตองมีความยดื หยุน อาจใชภ าษาแมส ่อื สารในเบอ้ื งตน และภาษาไทยเปนภาษาท่ี ๒ นําสกู ารเรียนรอู ่นื ๆ การผลิตและพัฒนาครู คณาจารยและบคุ ลากรทางการศึกษา -ระบบการผลติ ครตู องใหความสนใจกระบวนการบมเพาะใหม ีความลมุ ลกึ ในวิชาชพี ปลูกฝง คณุ ลักษณะพงึ ประสงค คณุ ธรรมและคานิยมไทย - ควรมีหนว ยงานหรอื สถาบนั จดั ทําเกณฑเพอ่ื เทียบโอนประสบการณใหแ กผทู ่ีมีความเชย่ี วชาญ ในหลากหลายอาชพี เชน พอ คา นักธุรกจิ ใหส ามารถเปนครสู อนในโรงเรยี น เปน การเช่อื มโยงความรู การ ศกึ ษาเพอื่ ชวี ติ สูสถานศึกษา - ใหค วามสาํ คญั กบั การผลติ ครูระดบั ปฐมวยั พัฒนาครูใหม ีศกั ยภาพในการอบรมบม เพาะเด็ก ใหม ีคณุ ลกั ษณะพงึ ประสงคต ง้ั แตว ัยเยาว - นโยบายการผลิตครแู ละแนวปฏบิ ตั ติ อ งสอดคลอ งกัน ผลติ ครมู ากแตจบแลว ไมมีงานทาํ - หนว ยงานผลติ ครตู อ งเปน ผูนาํ ในการพัฒนาเทคนิคการเรียนการสอนท่ีทนั สมยั - ยกระดบั สถานภาพทางเศรษฐกจิ และสังคมของครู พัฒนาครใู หมีความกา วหนา มีความ ภาคภูมิใจในวชิ าชพี การประเมนิ และการประกนั ภายใน – ภายนอก - บรู ณาการการประเมินใหเปนสวนหน่ึงของการปฏิบตั งิ าน ไมท าํ ใหเ ปน ภาระสวนเกนิ ของครู - KPI ท่ีใชใ นการประเมนิ คณุ ภาพ ควรกําหนดเปนชดุ เดยี วกนั จะลดภาระงานครูไดม าก - เกณฑประเมินกลมุ โรงเรยี น อาจมคี วามแตกตางกนั ไดต ามสภาพแวดลอม แลว จึงนําสู เกณฑกลางทที่ ุกสวนยอมรับได การเปดเสรที างการคาและบรกิ าร (FTA) ดานการศกึ ษา - การเปด FTA ดานการศกึ ษาจะทําใหน ักเรยี นไทยเขา เรยี นโรงเรียนนานาชาตมิ ากข้ึน ตอ งเรง สรา งภูมคิ มุ กนั ระบบการศึกษาไทย เตรียมคนไทยใหพ รอ มรบั กระแสการเปลี่ยนแปลง และคุมครองผู ประกอบการสถานศกึ ษาเอกชนที่เปน คนไทย - ระบบการศึกษาไทยตองสอนใหผเู รยี นรูจกั แขงขันกับตนเอง รวู ิธที ี่จะปกปอ งตนเอง เรียนรูวา จะรวมมอื และแขงขนั กบั คนอนื่ อยา งไร - หลกั สตู รท่ีจะแขงขนั กับนานาชาติได ตอ งมีสาระทเ่ี ปน สากล ใหผ เู รยี นมที กั ษะ รูจักคน ควา หา ความรูนอกหอ งเรยี น รวมท้ังตองพฒั นาความรดู า นภาษาทงั้ ไทยและองั กฤษ - ควรเผยแพรสาระที่ประเทศไทยทาํ FTA ดา นการศึกษากับประเทศตา ง ๆ และเตรยี มความ พรอมใหก ับหนวยงานดา นการศึกษาของไทย การผลติ กําลังคนท้ังเชิงปรมิ าณและคุณภาพ - การสงเสริมใหค นเรยี นอาชวี ศึกษา ตองมีแรงจงู ใจดานความกา วหนา ของวชิ าชีพและผลตอบ แทนท่ไี ดรบั โดยมกี ารประเมินตามมาตรฐานสมรรถนะอาชพี คมู อื เตรียมสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 327 3)การบรหิ ารและการจัดการศกึ ษา การกระจายอํานาจ - สง เสริมใหผบู รหิ ารทัง้ ในสว นกลาง เขตพืน้ ที่ สถานศึกษา และกรรมการสถานศกึ ษามีความ ชัดเจนในเรื่องของการกระจายอํานาจ - การกระจายอํานาจใหองคกรปกครองสว นทอ งถน่ิ ตองมกี ารศกึ ษาใหชัดเจนและกระจายให ตามความพรอมของแตล ะ อปท. ทจ่ี ะเปน ผจู ดั ผรู ว มจดั หรอื สนบั สนุนสถาบันการศกึ ษาในกํากับ - สงเสรมิ ใหมหาวทิ ยาลัยดาํ เนนิ การตาม พรบ.ของมหาวิทยาลยั และแกไ ขปญหาดา น งบประมาณ และบุคลากรของมหาวทิ ยาลัยราชภฏั การมีสวนรวมของเอกชน - ใหค วามสําคญั กับการกําหนดสัดสว นระหวางรัฐและเอกชน และหาแนวทางทจี่ ะนําไปสู การปฏบิ ัติ - หามาตรการในการสรา งความมั่นคงใหครเู อกชน - การจัดการศึกษาโดยครอบครัว ซงึ่ เปน การศึกษาทางเลอื กควรไดรับการสนบั สนนุ อยา ง ชัดเจน - สง เสริมใหผ เู รียนปรยิ ตั ธิ รรมแผนกสามญั มีเหมอื นนักเรียนปกติ ไมใชผูด อยโอกาส ทรพั ยากรและการลงทุน - รัฐตอ งสนับสนุนงบประมาณอยา งเพียงพอที่กอ ใหเกิดคุณภาพ - การอดุ หนุนคา ใชจ า ยยังไมเ พียงพอตอคา ใชจ ายทเี่ ปนจรงิ - สถานศกึ ษา ตองมีศักยภาพในการระดมทรพั ยากร - ภาคสว นตา ง ๆ ตอ งมสี วนชว ยสนบั สนนุ การศึกษา การพัฒนาการศึกษาในเขตพฒั นาพเิ ศษเฉพาะกจิ ภาคใต - ตอ งบูรณาการรว มกบั หนว ยงานอื่น ๆ ท่เี ก่ียวของ - ดาํ เนินการใหสอดคลองกบั วิถีชีวิต วฒั นธรรม - ประยุกต/เปรียบเทยี บ การดาํ เนินงานในพน้ื ทเ่ี ฉพาะอน่ื ๆ เชน ชายแดน กลุม ชาตพิ ันธุ - ใหค วามสําคญั และดูแลการศกึ ษาในพ้ืนทม่ี ากขน้ึ เชน ปอเนาะ ตาดีกา รวมทง้ั ควรมีมาตร การท่ีหลากหลายและจริงจัง การนาํ แผนไปสูก ารปฏบิ ัติ - มีการทาํ work shop และกําหนดเปาหมายเปนรายปท ช่ี ัดเจน เพ่ือการติดตามและประเมินผล - มีการกาํ กบั ดแู ลอยา งตอเนือ่ ง - จดั เตรยี มบคุ ลากร เพือ่ ทดแทนบุคลากรท่ีออกไป - จดั อนั ดับคณุ ภาพ (Ranking) สถาบนั การศกึ ษาเพ่ือการควบคมุ คณุ ภาพและการประกนั คุณภาพ คูม ือเตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 328 4. สรปุ เปาหมายการพัฒนาการศกึ ษาตามแผนการศกึ ษาแหง ชาติ เปาหมายการพัฒนาการศึกษาตามแผนการศึกษาแหง ชาติ ตามแผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแหง ชาติ ฉบบั ท่ี 10 (พ.ศ. 2550-2554) สรุปไดดงั นี้ - เมอื่ สิน้ สดุ แผนในป 2554 แลวประชากรไทยจะมีการศกึ ษาเฉลยี่ 10 ป - กําลังแรงงานจบการศึกษาระดับมธั ยมขน้ึ ไปเพมิ่ ขนึ้ เปนรอยละ 60 และมสี มรรถนะทางวชิ าชพี - เดก็ ดอ ยโอกาสและเด็กพกิ ารทุกคนมโี อกาสไดรบั การศึกษาท่มี คี ุณภาพอยา งตอ เน่อื งและทั่วถึง เพิม่ สดั สว นการจดั การศกึ ษาของรัฐ-เอกชนเปน 70:30\\ - สว นอาชีวศึกษานัน้ จะเพ่มิ จํานวนนกั ศกึ ษาระบบทวิภาคีและสหกจิ ศกึ ษา เปนรอ ยละ 20 และ 10 ของผเู รยี นอาชีวศกึ ษาและอดุ มศกึ ษา - ใหส ถานประกอบการรว มโครงการทวิภาคแี ละสหกจิ ศกึ ษาเปน รอยละ 30 - ใหอ งคก รปกครองสวนทองถ่นิ เขา รวมจัดการศึกษาในสดั สวนทสี่ ูงขึน้ - มกี ารกระจายอํานาจบริหารและการจดั การศึกษาใหแกสถานศกึ ษา และเขตพน้ื ทีก่ ารศึกษามากขน้ึ โดยสถานศึกษาขัน้ พืน้ ฐานรอยละ 70 มีความเขมแขง็ คลองตวั และมีประสิทธภิ าพในการบริหาร ง. ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 1. แนวคดิ การพัฒนาเศรษฐกิจพอเพยี ง ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง : แนวคดิ ใหมในการพฒั นาเศรษฐกิจ เปา หมายการพฒั นาเศรษฐกิจ โดยท่ัวไป ผบู รหิ ารเศรษฐกิจมเี ปาหมายทส่ี ําคญั สามประการคือ ก) ดา นประสทิ ธภิ าพ คือ การขยายตัวทางเศรษฐกิจ โดยมกั จะพจิ ารณาจากการขยายตัวของผลผลติ มวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestio Product) ซึ่งแสดงวา ในระยะเวลา 1 ป ประเทศผลิตสนิ คา และ บริการรวมแลวเปนมลู คาเทาใด ดังนั้น การท่ปี ระเทศมี GDP ขยายตวั จงึ หมายถึงวา สังคมมีการผลิตสินคา และบริการเพ่มิ ข้นึ เร่ือยๆอยางตอเน่อื ง มีทรพั ยากรมากข้ึน ประชาชนโดยรวมมีความมัง่ ค่ังมากขึ้น ซงึ่ การ ขยายตวั ไดดแี สดงวาระบบเศรษฐกิจมีประสิทธิภาพ มีการจัดสรรทรพั ยากรที่ดี ข) ดา นเสถียรภาพทางเศรษฐกจิ คอื การทตี่ วั แปรทางเศรษฐกจิ ที่สําคัญไมเ ปลยี่ นแปลงอยา งรวดเรว็ การไมม ี shock ในระบบเศรษฐกิจ ท้ังน้ี ประชาชนโดยท่ัวไปยอ มไมช อบการเปลีย่ นแปลงอยางรวดเร็วทําให ปรบั ตวั ไดย าก ในดา นเสถยี รภาพนม้ี ักจะมองไดห ลายมติ ิคือ การมีเสถียรภาพในระดบั ราคาของสนิ คา หมาย ถงึ การทร่ี ะดบั ราคาของสินคาไมเ ปล่ียนแปลงอยา งฉับพลัน ประชาชนสามารถคาดการณราคาสนิ คา และ บรกิ ารได การมีเสถียรภาพของการมงี านทาํ หมายถึง การทตี่ าํ แหนงงานมคี วามเพียงพอตอ ความตอ งการของ ตลาดแรงงาน การมีเสถยี รภาพของอตั ราแลกเปลย่ี นเงินตราตา งประเทศ หมายถงึ การทอี่ ตั ราแลกเปลี่ยนเงนิ ตราตา งประเทศไมมีการเปลี่ยนแปลงอยา งฉบั พลนั ซ่ึงจะมผี ลตอ เสถยี รภาพของราคาในประเทศ และทําให วางแผนการทาํ ธรุ กรรมระหวางประเทศมคี วามยุงยากมากขนึ้ คมู ือเตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 329 ค) ดา นความเทา เทียมกัน โดยทวั่ ไป หมายถงึ ความเทา เทยี มกันทางรายได เมื่อเศรษฐกจิ มีการเปล่ียน แปลงไปในทางท่ดี ีขึ้น แตป รากฏวา รายไดข องคนในประเทศมคี วามแตกตา งกนั มากข้นึ เรอื่ ยๆ แสดงใหเ ห็น วา มคี นเพียงกลมุ นอ ยไดประโยชนจากการขยายตัวของเศรษฐกิจ สถานการณจะเลวรายไปกวานีอ้ ีก หาก เศรษฐกจิ มกี ารเปล่ยี นแปลงไปในทางทดี่ ขี ึน้ แตปรากฏวา มคี นจนมากข้นึ เรอ่ื ยๆ 2 โครงสรางและเนอื้ หาปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยูหวั ทรงมกี ระแสพระราชดาํ รัสใหผบู รหิ ารประเทศและประชาชน เหน็ ถึง ความสาํ คัญของการพฒั นาทส่ี มดลุ มีการพฒั นาเปน ลําดบั ข้นั ไมเนนเพยี งการขยายตัวทางเศรษฐกิจอยา ง รวดเร็วมาเปนเวลานานแลว เชน พระบรมราโชวาทเมื่อวนั ที่ 19 กรกฎาคม 2517 ท่ีวา \"ในการพฒั นาประเทศน้ันจาํ เปน ตองทาํ ตามลําดับข้ัน เริม่ ดว ยการสรางพนื้ ฐาน คือความมกี นิ มีใชของ ประชาชนกอ น ดวยวธิ กี ารทปี่ ระหยัดระมดั ระวัง แตถ กู ตอ งตามหลักวชิ า เม่อื พืน้ ฐานเกิดขึน้ มั่นคงพอควร แลว การชวยเหลอื สนบั สนุนประชาชนในการประกอบอาชีพและต้งั ตวั ใหม ีความพอกินพอใชกอนอ่นื เปน พืน้ ฐานนน้ั เปน ส่งิ สาํ คญั อยางย่ิงยวด เพราะผูท่ีมีอาชีพและฐานะเพียงพอ ที่จะพงึ่ ตนเองยอมสามารถสรา ง ความเจรญิ กาวหนาระดบั ทสี่ ูงข้ึนตอไปไดโดยแนน อน สวนการถือหลักทจี่ ะสง เสรมิ ความเจรญิ ใหคอ ยเปน คอ ยไปตามลําดับดวยความรอบคอบระมัดระวงั และประหยัดนัน้ ก็เพอื่ ปอ งกันการผดิ พลาดลมเหลว\" และพระราชดาํ รสั เมือ่ วนั ท่ี 4 ธันวาคม 2517 \"...ใหเมืองไทยอยูแบบพออยูพอกิน ไมใ ชว าจะรงุ เรืองอยางยอด แตวามีความพออยพู อกิน มคี วามสงบ เปรยี บเทียบกบั ประเทศอื่นๆ ถา เรารกั ความพออยูพ อกนิ นี้ได เรากจ็ ะยอดย่งิ ยวด......\" วกิ ฤตเิ ศรษฐกจิ ในป 2540 แสดงใหเ ห็นปญหาในการแนวทางพฒั นาเศรษฐกจิ และการบรหิ ารเศรษฐกิจ ท้งั ภาครฐั และเอกชน ทีผ่ า นมายังไมมีความสมดุล ไมสอดคลองกับพระราชดาํ รัส จงึ ไดม กี ารประมวลพระ ราชดํารัสเกี่ยวกับการพฒั นาเศรษฐกิจ เพือ่ เปน แนวคิดใหมใ นการพฒั นาประเทศและไดสรุปเปนหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง และขอพระบรมราชานญุ าตใชเปน กรอบในการจดั ทําแผนพัฒนาเศรษฐกจิ และ สงั คมฉบบั ท่เี กา ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง เปน ปรชั ญาชีถ้ ึงแนวการดํารงอยแู ละปฏบิ ตั ติ นของประชาชนในทกุ ระดับ ต้ังแตระดบั ชุมชน จนถึงระดับรฐั ทง้ั ในการพฒั นาและบรหิ ารประเทศใหดําเนนิ ไปในทางสายกลาง โดย เฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจเพอื่ ใหกา วทนั ตอ โลกยคุ โลกาภวิ ฒั นความพอเพยี ง หมายถงึ ความพอประมาณ ความมีเหตผุ ล รวมถึงความจาํ เปน ท่จี ะตองมีระบบภูมิคุม กนั ในตัวท่ีดพี อสมควร ตอ การมผี ลกระทบใด ๆ อนั เกดิ จากการเปลย่ี นแปลงท้ังภายนอกและภายใน ท้ังน้ี จะตอ งอาศัยความรอบรู ความรอบคอบ และความ ระมดั ระวงั อยา งย่งิ ในการนาํ วิชาการตา งๆ มาใชในการวางแผนและการดําเนนิ การทุกขน้ั ตอน และขณะเดียว กันจะตองเสรมิ สรางพ้ืนฐานจิตใจของคนในชาติ โดยเฉพาะเจา หนาท่ขี องรัฐ นักทฤษฎี และนกั ธุรกิจใน ทกุ ระดบั ใหม ีสาํ นกึ ในคณุ ธรรมความซ่ือสัตยสจุ รติ และใหม คี วามรอบรูทเี่ หมาะสม ดําเนนิ ชวี ิตดว ยความ อดทน ความเพยี ร มีสติ ปญ ญาและความรอบคอบ เพื่อใหส มดุลและพรอมตอ การรองรับการเปลยี่ นแปลง คูมอื เตรียมสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 330 อยา งรวดเรว็ และกวางขวางทัง้ ดานวัตถุ สงั คม ส่ิงแวดลอมและวฒั นธรรมจากโลกภายนอกไดเ ปน อยา งดี จากปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งน้ี ไดม ีการศึกษาโครงสรา งและเนอ้ื หา โดยกลุมพฒั นากรอบแนวคดิ ทางเศรษฐศาสตรของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยจําแนกองคป ระกอบของปรชั ญาเปนกรอบความคดิ คณุ ลกั ษณะ คาํ นยิ าม เงอ่ื นไข และแนวทางปฏบิ ัติ/ผลทค่ี าดวา จะไดร บั คณะทาํ งานนส้ี รุปวา กรอบความคดิ ของปรัชญานี้ เปนการช้ีแนะแนวทางการดาํ รงอยูและปฏบิ ตั ติ น ทั้งแนวทางปฏบิ ตั ิและตัวอยางการประยกุ ตท เ่ี กดิ ขึน้ โดยปรัชญาใชไ ดทง้ั ระดบั ปจเจกชนครอบครวั ชมุ ชน ประเทศ ในท่นี ม้ี องในแงการบรหิ ารเศรษฐกจิ (ระดับประเทศ) เปนการมองโลกในลักษณะที่เปน พลวตั มกี ารเปลยี่ นแปลง มคี วามไมแ นน และมีความเชื่อมโยงกบั กระแสโลก คือไมใ ชป ดประเทศ แตในขณะเดียว กนั กไ็ มเปน เสรีเตม็ ทอ่ี ยางไมมกี ารควบคมุ ดแู ล ไมใชอ ยอู ยางโดดเดยี่ วหรืออยโู ดยพึง่ พิงภายนอกทั้งหมด คณุ ลักษณะเนนการกระทําท่พี อประมาณบนพน้ื ฐานของความมีเหตุมีผลและการสรางภูมิคมุ กนั เนือ้ หา ความพอเพียง คอื ความพอประมาณ ความมีเหตุมผี ล มรี ะบบภูมคิ ุมกนั ทด่ี ตี อผลกระทบของ การเปลย่ี นแปลง หากขาดองคป ระกอบใดก็ไมเ ปน ความพอเพียงทีส่ มบูรณ ความพอประมาณ คอื ความพอดี กลาวอยางงายๆวา เปน การยนื ไดโดยลาํ แขงของตนเอง โดยมีการ กระทําไมมากเกินไป ไมนอ ยเกินไปในมติ ติ างๆ เชน การบรโิ ภค การผลิตอยใู นระดับสมดลุ การใชจ า ย การออมอยใู นระดบั ทไ่ี มสรางความเดือดรอนใหก บั ตนเอง พรอมรับการเปลย่ี นแปลง ความมีเหตมุ ีผล หมายความวา การตดั สนิ ใจเก่ยี วกบั ระดับความพอประมาณ ในมิติตา งๆ จะตอ ง เปน ไปอยา งมเี หตุมีผล ตอ งเปนการมองระยะยาว คาํ นึงถึงความเสี่ยง มีการพจิ ารณาจากเหตปุ จ จัยและขอ มลู ที่เกย่ี วของ ตลอดจนคํานงึ ถึงผลที่คาดวา จะเกดิ การมภี ูมิคมุ กนั ในตัวดีพอสมควร พลวัตในมิติตา ง ๆ ทําใหมีการเปลี่ยนแปลงในสภาวะตางๆ อยา งรวดเรว็ ขน้ึ จงึ ตองมกี ารเตรียมตัวพรอมรบั ผลกระทบที่คาดวา จะเกิดขึ้นจากการเปล่ียนแปลงดานตา งๆ การกระทําที่เรยี กไดว าพอเพียงไมคํานงึ ถึงเหตุการณแ ละผลในปจ จุบนั แตจําเปนตอ งคํานงึ ถงึ ความเปน ไป ไดข องสถานการณต างๆทจ่ี ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต ภายใตข อ จํากดั ของขอ มลู ทม่ี ีอยู และสามารถสรางภูมิคมุ กัน พรอ มรบั การเปล่ยี นแปลง ท้ังน้ี เงื่อนไขการปฏิบัติ ตามปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงคือ การมคี วามรอบรู รอบคอบระมดั ระวงั มคี ุณธรรมความซอื่ สตั ยสจุ ริต ความรอบรู คือ มีความรเู กี่ยวกบั วชิ าการตางๆอยา งรอบดาน ในเรอ่ื งตา งๆท่เี ก่ยี วของ เพ่ือใชเปน ประโยชนพ ้ืนฐานเพอื่ นาํ ไปใชใ นการปฏิบตั ิอยา งพอเพียง การมีความรอบรูยอ มทําใหมกี ารตัดสินใจที่ ถกู ตอ ง ความรอบคอบ คือ มีการวางแผน โดยสามารถทจี่ ะนําความรูและหลกั วชิ าตา งๆมาพจิ ารณาเชื่อมโยง สัมพันธก นั ความระมดั ระวงั คอื ความมสี ติ ตระหนกั ถงึ การเปล่ียนแปลงที่เกดิ ขึ้นได ในการนําแผนปฏิบตั ทิ ่ีตงั้ อยบู นหลกั วชิ า เหลานั้นไปใชใ นทางปฏิบัติ โดยการระมดั ระวังใหร ูเทาทนั เหตกุ ารณท ี่เปลี่ยนแปลงไปดว ย คูม อื เตรยี มสอบศกึ ษานเิ ทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 331 ในสว นของคุณธรรม ความซอ่ื สตั ยสุจรติ ซ่ึงคลุมคนท้งั ชาติ รวมทั้งเจา หนา ที่ นกั วชิ าการ นักธุรกิจ มสี องดา นคือ ดานจติ ใจ/ปญญาและดา นกระทํา ในดานแรกเปน การเนนความรคู คู ณุ ธรรมตระหนกั ใน คุณธรรม มีความซอื่ สตั ยส ุจริต และมคี วามรอบรทู ี่เหมาะสม สวนดา นการกระทาํ หรอื แนวทางดําเนนิ ชวี ติ เนน ความอดทน ความเพยี ร สติ ปญ ญา และความรอบคอบ เงื่อนไขนีจ้ ะทําใหการปฏิบัติตามเนอื้ หาของ ความพอเพยี งเปน ไปได ปรัชญากลาวถงึ แนวทางปฏิบตั ิและผลทค่ี าดวา จะไดรบั ดว ย โดยความพอเพียงเปนทั้งวิธีการและผล (End and mean) จากการกระทาํ โดยจะทาํ ใหเ กิดวถิ ีการพัฒนาและผลของการพฒั นาที่สมดลุ และพรอมรับ การเปล่ียนแปลง ความสมดลุ และความพรอ มรบั การเปล่ียนแปลงหมายถงึ ความสมดุลในทกุ ดา น ทง้ั ดาน เศรษฐกิจ สงั คม สงิ่ แวดลอมและวัฒนธรรม ในขณะเดียวกัน ความสมดลุ ของการกระทาํ ทงั้ เหตุและผลจะ นําไปสู ความยั่งยนื ของการพฒั นา ภายใตพ ลวัตทงั้ ภายในและภายนอกประเทศ แนวทางการจดั การทางเศรษฐกิจและธุรกิจในอดีตมจี ุดออนหลายประการดงั กลา วแลว ซ่ึงนําไปสกู าร พฒั นาทีไ่ มส มดลุ จนเกดิ วกิ ฤติ ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งสามารถใชเปนแนวคดิ ใหม ในการบริหารเศรษฐกิจ ท่ที ําใหการพฒั นาเปนไปอยางย่งั ยืนตามวัตถปุ ระสงคได 3. ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี งกับการกําหนดนโยบายเศรษฐกิจ 1) นโยบายเศรษฐกิจที่สอดคลอ งกบั ปรัชญา ในสวนนี้เปน การวเิ คราะหวา จากคุณลกั ษณะและเน้ือหาของปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงแนวทางในการดําเนินนโยบายและการ บรหิ ารเศรษฐกิจควรจะเปนอยางไร เพอ่ื จะไดบ รรลุวตั ถปุ ระสงคดังกลา ว โดยพิจารณาจากโครงสรา งดา น คณุ ลกั ษณะ เน้อื หา และเงอื่ นไข จาก คุณลกั ษณะ ของปรชั ญานชี้ ใี้ หเหน็ วา การบริหารเศรษฐกจิ จะตองเปนทางสายกลาง รูเทาทนั เพ่ือการใชประโยชนจากกระแสโลกาวิวัฒน ดงั นน้ั นโยบายเศรษฐกจิ จะไมใ ชการปด ประเทศ ตองสงเสริม การคาและความสัมพนั ธทางเศรษฐกิจระหวา งประเทศ ณฏั ฐพงศ ทองภกั ดแี ละคณะ(2542) ช้วี า การใช ประโยชนจ ากกระแสโลกาภิวฒั นตามแนวนี้ จะสอดคลองกบั แนวคดิ ทางเศรษฐศาสตรเ รอ่ื งการผลิตและการ คาทาํ ตามความไดเปรียบโดยเปรียบเทียบของประเทศเปนหลกั การสาํ คัญ น่ันคอื การสรางความไดเ ปรยี บ อยา งแทจรงิ ของประเทศ นโยบายเศรษฐกิจจะตองสนับสนนุ การแขงขันทางการผลิตและการคา เพอื่ ใหส งั คม มปี ระสทิ ธภิ าพ และผบู ริโภคไดประโยชน ไมป กปองอุตสาหกรรมขนาดใหญ ไมมคี วามไดเ ปรยี บในการ ผลิตโดยตง้ั ภาษีนําเขา สงู ซ่งึ จะทาํ ใหไ มไ ดป ระโยชนจ ากการคาระหวา งประเทศ เพราะสนิ คานาํ เขาจะมรี าคา แพง ตนทนุ การผลิตในประเทศสงู ข้นึ การสงออกทําไดยากขน้ึ ในขณะเดียวกนั ตอ งมีนโยบายสาํ หรบั ผูเ ดือด รอนจากการกระแสโลกาภวิ ฒั นใหปรับตัวได สวน เนอ้ื หา ของปรัชญาทีก่ ลาวถงึ ความพอประมาณ ความมีเหตมุ ผี ล และมรี ะบบภูมิคุมกันแสดง วา นโยบายเศรษฐกิจตอ งมีความสมดลุ สามารถใหเหตุใหผลและชแี้ จงใหสาธารณชนเขา ใจได มีความ โปรงใส มีการคํานงึ ถงึ ความเสยี่ ง และตอ งมรี ะบบในการบรหิ ารความเสย่ี งเพื่อสรางภมู คิ ุม กัน คมู ือเตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 332 ความพอประมาณ คือ การอยไู ดโ ดยตนเอง ยืนโดยขาของตนเอง มกี ารคา การตดิ ตอกับสังคมอนื่ แตตนเองอยไู ด ไมพง่ึ พิงแตภ ายนอก ในดา นของนโยบายสามารถมองทง้ั ระดับปจ เจกชน ชุมชนและสังคม ในแงป จ เจกชน นโยบายตองชวยใหป จเจกชนยืนบนขาของตนเองได นน่ั คือ มิมาตรการใหโ อกาส ทางเศรษฐกิจตามศักยภาพของแตละคน มาตรการใหป ระชาชนสามารถเขาถึงการศึกษา การบรกิ ารของรัฐ สาธารณปู โภคพน้ื ฐานอยางท่ัวถงึ รวมท้ังการเขาถงึ แหลงเงินทนุ ในขณะเดยี วกนั ตอ งมมี าตรการไมใหมกี าร สรา งหนีส้ ินมากเกนิ ไปจนเกดิ ความไมพ อเพยี ง ในดานของชุมชน นโยบายเศรษฐกิจตอ งสรา งชมุ ชนใหม ีความเขม แขง็ เพ่ือชวยใหคนในชุมชนยนื ไดดว ยตนเอง ชมุ ชนแตละชุมชนยอ มมีความแตกตา งกัน ตามลักษณะของประชากร ทรัพยากร วัฒนธรรม ดงั น้นั นโยบายตองใหชุมชนพัฒนาความแตกตาง นโยบายกระจายอํานาจจากสวนกลางจะมีสวนสําคญั ใน การสรา งสาธารณูปโภคและบรกิ ารทส่ี นองตอบตอความตองการของชมุ ชนไดดกี วาการดาํ เนนิ งานจากสวน กลาง นอกจากนจ้ี ะตองสง เสริมการสรา งเครือขายของชุมชนดวย ในสว นของระดบั ประเทศ ความพอประมาณ คอื การทจี่ ะมนี โยบายใหความสําคญั แกวตั ถุประสงค ทั้งสามดานคือ การขยายตวั ทางเศรษฐกิจ เสถยี รภาพและความเทา เทยี มกนั โดยไมม งุ ใหมีการขยายตัวทาง เศรษฐกจิ มากไปจนไมพอประมาณ เกดิ ปญ หาดานเสถียรภาพ ในขณะเดียวกันกต็ อ งมกี ารขยายตวั ทาง เศรษฐกจิ ท่สี รา งความเปน อยทู ่ีดีแกประชาชน โดยมนี โยบายโครงสรางพืน้ ฐานท่ีเหมาะสม นโยบายการเงิน การคลังทกี่ ํากับ นโยบายเศรษฐกิจมหภาคของไทยควรเนน เร่อื งเสถยี รภาพ ซ่ึงในอดตี มาตรการการเงินของ ไทยประสบความสําเรจ็ ในการสรางเสถียรภาพ โดยในปจจบุ ันนโยบายการเงนิ แบบ Inflation targeting ก็ เนน เสถียรภาพดา นราคาเชน กัน (สายนโยบายการเงนิ ธนาคารแหงประเทศไทย 2542) นโยบายระดับ ประเทศตอ งมคี วามสมดลุ ดานการออมและการลงทนุ ท้งั ภาครฐั และเอกชน นโยบายการออมของประเทศมีความสาํ คัญมากข้นึ เมอ่ื สัดสวนผูสงู อายุตอประชากรมีแนวโนมจะ สงู ขน้ึ อยางตอ เน่ือง ท้ังนี้ การสาธารณสุขของประเทศดีขึ้น สุขภาพอนามัยของประชาชนจึงดีข้ึนดว ยทาํ ให คนมอี ายุขยั ที่ยาวนานข้ึน ดงั น้นั จงึ สงผลใหสัดสว นของผูสงู อายมุ ากขนึ้ เมือ่ เทียบกับสัดสว นของผทู ี่อยูใน วยั ทาํ งาน ดังน้นั ผูท อี่ ยวู ัยทํางานอาจจะรบั ภาระเลย้ี งทง้ั เดก็ และผูส งู อายไุ มไ หว รัฐบาลจงึ จาํ เปนตองมีการ ชวยเหลอื ใหประชาชนมกี ารออมในชวงทยี่ งั อยูในวยั ทํางานเพื่อจะไดน ําเงินทอ่ี อมนไ้ี ปใชจายเมอื่ ตนเอง เกษียณอายุไปแลว เพอื่ ลดภาระของผูทีท่ าํ งานในอนาคต เชน โครงการประกนั สงั คมเปนตน ในดานความมเี หตมุ ีผล ความรอบคอบ การกําหนดนโยบายและมาตรการทางเศรษฐกจิ ตอ งมี ความระมดั ระวัง พจิ ารณาเหตแุ ละผลของการกระทํา โดยคํานึงถงึ ผลระยะยาว และตระหนักถึงความเสย่ี งท้งั จากสภาพแวดลอมและจากมาตรการของรฐั การกําหนดนโยบายของรัฐมีพนื้ ฐานขอสมมุติในดา นดมี ากเกนิ ไป ตอ งวิเคราะหดวยวาหากส่ิงแวดลอ มเปลยี่ นในดา นราย ผลของนโยบายจะเปนอยางไร เปนท่นี าสงั เกตวา ภาวะฟองสบูเกดิ จากในระบบมาจากการท่มี องเศรษฐกิจในแงด เี กนิ ไป เชน เม่ือเศรษฐกิจขยายตวั อยา งรวด เรว็ กค็ าดวา จะขยายตัวเชนนต้ี ลอดไป จนมีมาตรการลงทุนขนาดใหญไมมกี ารเผอ่ื กรณีท่เี ศรษฐกิจไมเ ปนไป ตามคาด ซึง่ จะทําใหเ ปน วกิ ฤตเิ ศรษฐกจิ ได คูม อื เตรยี มสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 333 การลงทุนของรฐั บาลตองมเี หตผุ ล ความรอบคอบ จึงตองมีการวิเคราะหโครงการเพอ่ื ใหเหน็ ความคุมคา ของโครงการ ซึ่งจะตอ งพิจารณาทง้ั ทางดานเศรษฐกิจ การเงิน สังคม และสง่ิ แวดลอ มโครงการ ทีค่ วรลงทนุ จะมคี วามคมุ คา ตอสังคม แสดงถงึ ความพอเพยี ง การวเิ คราะหโ ครงการยังทําใหเห็นถึงความ สามารถในการชําระหนข้ี องโครงการรฐั บาลดว ย นโยบายรฐั ตองไมส รา งความไมร อบคอบใหแ กประชาชน ตัวอยา งเชน การประกนั ไมใ ห ธนาคารลม ก็อาจทาํ ใหม แี รงจงู ใจท่ีผบู รหิ ารธนาคารไมส นใจความเสยี่ งที่จะมผี ลตอการประกอบการของ ธนาคารได หรอื โครงการเกีย่ วกับการผอ นภาระหน้ขี องประชาชน ตองไมทาํ ใหประชาชนมีการกหู น้ที เ่ี กนิ ตัว โดยคาดวา จะไดร ับความชว ยเหลอื จากนโยบายรัฐ การมภี มู คิ มุ กันคอื นโยบายรัฐบาลตอ งคาํ นงึ ถึงผลของนโยบายในระยะยาวไมเ พยี งผลเฉพาะหนา มรี ะบบทด่ี ตี อการจดั การความเส่ยี ง เพอ่ื ปรับตัวจากการเปล่ียนแปลง เชน มาตรการเตอื นภัยลวงหนา เพื่อใหเตรยี มตวั รองรบั การเปลีย่ นแปลงหรือวิกฤตไิ ด ระบบเตือนภยั ลวงหนา ควรมที ้ังระดบั ประเทศ และระดบั ภูมิภาค เพราะความเช่อื มโยงทางเศรษฐกจิ ระหวา งประเทศ ทาํ ใหป ญหาในประเทศหนึ่งจะสามารถกระทบประเทศอ่นื ในภูมภิ าคได มาตรการสรา งระบบ Social safety net มกี ลไกสรางสวสั ดกิ ารหรอื เครอื ขา ยตางๆ เพอื่ ดแู ลผเู ดอื ด รอ น ไมว าจากการวางงาน ไฟไหม น้าํ ทวม หรืออบุ ตั เิ หตตุ างๆ เชน การประกนั การวางงาน ซึง่ จะสามารถ ชวยเหลอื คนที่อาจจะวางงานจากการทผ่ี ูผ ลิตตอ งปด กิจการลงเนอ่ื งจากผูผ ลติ ขาดความสามารถในการแขง ขัน เม่อื ประเทศเปด เสรีในการลงทุนมากขึน้ แตการประกนั การวางงานนี้ตอ งเปนการรับประกนั ในระยะสัน้ หรอื ชัว่ คราวเทา นัน้ มิฉะนนั้ อาจจะเปนสาเหตทุ ที่ ําใหคนไมทาํ งานกนั มากขนึ้ เพราะถงึ แมไ มมงี านทาํ แตก ็ ยังมีเงนิ ใชจากการทีร่ ฐั บาลชวยเหลือนัน่ เอง มาตรการรองรับผลของโลกาภวิ ัฒน ที่อาจจะทําใหม ผี ูผลิตทไ่ี มสามารถแขง ขันไดตอ งมกี ารปรับ เปล่ยี นกจิ การ เชน กองทุนเพ่อื การปรบั ตัวของผปู ระกอบการและแรงงานท่ีถกู กระทบ การมีเครอ่ื งมือปอ งกนั การผันผวนของระบบเศรษฐกิจ เชน มาตรการการคลงั หรอื การเงินกาํ กบั การ เคลอ่ื นยายของเงนิ ทนุ เครอ่ื งมือปองกันความเส่ียงจากความผันผวนของอตั ราแลกเปล่ยี น ความรวมมอื ระดบั ภูมภิ าคเพอ่ื ปอ งกันความผันผวนหรือวกิ ฤตเิ ศรษฐกจิของประเทศสมาชิก จะเห็นไดอ ยา งชัดเจนวา เนอ้ื หาปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียงยํ้าใหต ระหนกั ถงึ ความสําคญั ของการ มคี วามสมดุลและมคี วามรอบคอบระมดั ระวังในการดาํ เนินบริหารเศรษฐกิจ นโยบายทจี่ ะทาํ ใหม ีความรอบรรู อบคอบท่จี ะนาํ ไปสู ความระมดั ระวงั คือมมี าตรการท่ีทําใหม ี ระบบขอ มูลขาวสารท่ีดี ท่ีประชาชนเขาถงึ ได การบริหารเศรษฐกจิ ตองมีระบบขอมลู และการวิเคราะหข อมูล ที่ทันสมัย นโยบายรัฐตอ งสรา งสงั คมเปน สงั คมแหงความรู ประชาชนมกี ารศกึ ษาทด่ี ี จงึ ทาํ ใหมีความรคู วาม รอบคอบได การมีคณุ ธรรมและความซอ่ื สตั ย คือระบบสังคมตองมี ธรรมาภิบาลท้งั ภาครฐั และเอกชน คูม อื เตรยี มสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 334 ในดา นของธรรมาภบิ าลภาครฐั การบริหารเศรษฐกิจตอ งมีนโยบายลดการฉอราษฏรบงั หลวงซึง่ ทาํ ใหม ผี ลเสียตอ ทงั้ ดา นการขยายตัว ของระบบเศรษฐกจิ และความเทา เทยี มกนั เพราะเปนการใชท รัพยากรทไ่ี มม ีประสิทธิภาพ มตี น ทุนสงู เกิน ควร นอกจากน้ยี ังมงี านวจิ ัยชี้ใหเ ห็นวา คนจนจะถูกกระทบจากการฉอราษฏรบังหลวงมากกวา คนมีเงิน รฐั จะตอ งลดกฎระเบียบท่ไี มจาํ เปน ท่เี ปนโอกาสใหเจา หนา ท่ใี ชอ าํ นาจในทางมิชอบ มกี ารใชเ ทคโนโลยีสาร สนเทศใหม ากขน้ึ เพอื่ ใหมีความโปรงใส รวมทง้ั มมี าตรการใหภาคเอกชนใหบริการประชาชนแทนภาครัฐ นอกจากนีต้ อ งมมี าตรการลดแรงจูงใจในการฉอราษฤรบ งั หลวง โดยเพิม่ รายไดของขาราชการ แตเ พ่ิมโอกาส ในการถูกจับและลงโทษทีห่ นกั สําหรับผทู ที่ จุ ริต ในดานของภาคเอกชน การมบี รรษัทภบิ าลคือการทําใหผบู ริหารไมท จุ ริตและกระทาํ การโดยคําจึงถึงผลประโยชนต อ ผมู ี สว นไดสวนเสียตอ ธรุ กจิ การบรหิ ารเศรษฐกิจจะตอ งมโี ครงสรา งกฎหมายและสถาบนั ใหค ุมครองผถู อื หุน รายยอย มรี ะบบขา วสารขอมูลท่ีดแี กผูลงทุนเพื่อใหลงทุนในบริษัททมี่ ผี ลประกอบการทีด่ ี มบี รรษัทภบิ าล ทดี่ ี มรี ะบบการตรวจสอบภายในทด่ี ี ลงโทษผูบริหารทีฉ่ อโกง 2) การบรรลุเปา หมายทางเศรษฐกิจ หากมกี ารวางนโยบายและดาํ เนนิ มาตรการทางเศรษฐกจิ ตามปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามทไ่ี ด อภปิ รายขางตน สงั คมจะสามารถบรรลุเปาหมายทางเศรษฐกจิ ในดา นตางๆไดอยา งสมดลุ ดา นการขยายตัว เกิดขึ้นได โดยใชป ระโยชนจากกระแสโลกาภิวฒั น การผลติ มปี ระสทิ ธภิ าพจากระบบธรรมาภิบาลและ บรรษทั ภิบาลท่ดี ี การขยายตวั มคี วามพอประมาณ นน่ั คอื จะมีความยว่ั ยืนไมใชเ ฉพาะระยะสน้ั และมคี วาม สมดลุ จริ ายุ อศิ รางกรู ณ อยธุ ยา และกอบศกั ด์ิ ภตู ระกลู (2546) ชใ้ี หเห็นวา แนวทางพัฒนาตามพระราชดาํ ริ เปน \"การพัฒนาแบบ ลา งพรอมบน ชนบทพรอ มเมอื ง ซง่ึ จะชวยใหเกิดความสมดลุ ในระบบเศรษฐกจิ \"เพราะเปนการพัฒนาในทกุ สว นของสังคม\" ดานเสถียรภาพ คอนขางชดั เจนวา ความพอประมาณ ความมีเหตุมผี ล และการมีภูมิคุมกัน คือ การลด ความเสย่ี ง ความผันผวน ไมเปล่ยี นแปลงอยา งรวดเร็ว ทาํ ใหเศรษฐกจิ มีเสถยี รภาพ เพระหากวา มแี นวโนมที่ เศรษฐกิจจะมกี ารเปลี่ยนแปลงในทิศทางที่ไมพ งึ ประสงค ก็จะมีเครอื่ งมอื ที่จะหลีกเลย่ี ง รวมท้งั มกี ลไกใน การปรับตวั อยา งไรก็ตาม ตามหลกั ความสมดุล หากมีเสถียรภาพในปจ จุบนั แตส รา งความไมมีเสถยี รภาพใน ระยะยาว ก็จะมปี ญ หาเชน กนั ตัวอยา งเชน การมีอตั ราแลกเปล่ยี นเงินตราระหวางประเทศท่คี งที่ แตใหม ีการ ไหลเขา ของเงนิ ทนุ เปนไปอยา งเสรี ทาํ ใหมแี รงกดดันใหอ ตั ราแลกเปล่ยี นเงนิ ตราระหวางประเทศตองปรับ เปลย่ี นอยา งรนุ แรงได และเกดิ shock ขึน้ ไดใ นระบบเศรษฐกิจ แนวทางบรหิ ารเศรษฐกจิ ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง ทาํ ใหเ กดิ ความเทา เทียมกัน เพราะเปน แนว คิดทีค่ าํ นงึ ความสมดลุ ของคนในสงั คม ใหทุกสวนในสังคมมีความพอเพยี งยืนไดด วยตนเองผลจากการขยาย ตัวทางเศรษฐกจิ จะกระจายทวั่ ถึงกวา แนวคดิ ที่จะใหมีความเจริญจากสว นบนและหลงั่ ไหลลงสสู วนลา ง การ สรางภมู ิคุมกนั คือ การใหม ีกลไกการบรรเทาผูเดอื ดรอ น คือ การมี social safety net มรี ะบบสงั คมทเี่ อ้อื อาทร คูมอื เตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 335 มกี ารดูแลคนในสังคมทุกระดับ เงอื่ นไขทใี่ หค นมคี วามรอบรซู ื้อสัตยคอื การใหโอกาสทางการศกึ ษา การทํา ใหส ังคมมคี ุณธรรม เปน ธรรมแกค นทัว่ ไป โดยทัว่ ถึง 4. รฐั กบั เศรษฐกิจพอเพยี ง Adam Smith ผไู ดร ับการยกยองเปนบิดาแหง เศรษฐศาสตร เนนทใี่ หระบบตลาดทาํ งานอยางเสรี โดย จะมีมอื ทม่ี องไมเห็นนําไปสูก ารจดั สรรทรพั ยากรทมี่ ีประสทิ ธิภาพ โดยบทบาทรัฐท่สี ําคญั แบงเปน สามดา น (1) การปกปองการรุกรานจากตางประเทศ (2) การรักษาความสงบเรยี บรอ ยของสงั คม ดูแลเกยี่ วขอ งกับการ ปกปอง คุมครอง ประชาชนภายใตการปกครองของตนเอง (3) การสรา งสาธารณูปโภค ทเี่ อกชนไมสามารถ ทําได ดังนน้ั ในทศั นะนรี้ ัฐจะไมมีบทบาทมากนักท่เี กีย่ วกบั เศรษฐกิจ เศรษฐศาสตรใ นยคุ ใหม ใหความสําคญั ของบทบาทรฐั ในการบรหิ ารเศรษฐกิจมากข้นึ โดยภายใต ระบบกลไกตลาด รฐั จะมบี ทบาทในการสรางสถาบนั ตางๆ ทท่ี ําใหระบบตลาดทํางานไดดี เชนการกําหนด กรรมสทิ ธค์ิ วามเปนเจา ของ การออกกฏเกณฑกาํ กับดูแลตลาดและการแลกเปลี่ยน และเขา มาแทรกแซงเม่อื ตลาดมีความลมเหลวทาํ งานไมไดสมบูรณ (Stiglitz J. 2000 pp. 76-89 ) เชน การผูกขาดโดยธรรมชาติ (Natyral monopoly) การมผี ลกระทบภายนอก (Externality) นักเศรษฐศาสตรเ หน็ วาระบบตลาดในความเปน จริงจะไมเ กิดขึ้นอยางสมบรู ณ รัฐตอ งเขามามีบทบาทอยางเขม็ แขง็ เพอ่ื ใหมปี ระสิทธิภาพ เมอ่ื พจิ ารณาจากปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงกบั การจดั การเศรษฐกิจ ประกอบกบั แนวทฤษฏเี ศรษฐ- ศาสตร จะมีขอ สรปุ ไดว า การบริหารเศรษฐกจิ ไมส ามารถจะใชร ะบบกลไกตลาดเพยี งอยา งเดียวตองอาศัย ภาครฐั ทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ รัฐจะตอ งทําใหตลาดทํางานได และแกไขความลม เหลวของระบบตลาด นองจากน้ี ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ชใี้ หเห็นดว ยวา รัฐตองมีบทบาททางสงั คม ทีจ่ ะสรางใหคนในสังคมมคี วาม พอเพียง มีเหตมุ ผี ล และมภี มู ิคมุ กัน นนั้ คอื เปน บทบาททล่ี ึก ไปกวา การทําใหระบบตลาดทํางานตามแนวคดิ เศรษฐศาสตรก ระแสหลัก ซ่งึ หากจะมองในแตล ะดานทสี่ าํ คัญคือ รัฐตอ งสรา งความสมดลุ ในการจัดการเศรษฐกิจ ก) คาํ นงึ ถงึ เปาหมายทางเศรษฐกิจท้ังสามดาน ดังกลาวขา งตน ข) ขจัดความไมสมดลุ ในดานตา งๆในระบบเศรษฐกจิ ค) มีระบบทจี่ ะสรา งความพอ ประมาณ ความมเี หตมุ ผี ลของคนในสงั คม รัฐตองมรี ะบบการจัดการเศรษฐกจิ มหภาค ตองเนนเสถยี รภาพและการจัดการความเส่ยี ง โดยไม มองในแงด เี กนิ ไป เพอื่ ใหระบบเศรษฐกจิ สามารถรองรบั การเปล่ียนแปลงไดดี มคี วามยดื หยุนรองรบั ตอ ความเสีย่ งทจี่ ะเกดิ ข้นึ ในอนาคตได ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงชีใ้ หเ ห็นวา การดาํ เนินตามปรชั ญาน้ี เงือ่ นไขสาํ คญั คือ รัฐตองมีระบบ ธรรมาภิบาลทีด่ ี นนั่ คือ การสรางใหการบรหิ ารจัดการท้งั ภาครัฐมีประสิทธภิ าพ มคี วามรับผดิ รบั ชอบ ความ โปรงใส โดยประชาชนตองมสี ว นรวม รัฐเองตอ งมีความพอเพยี ง โครงการและมาตรการรัฐ ตองไมสรา งความไมพ อประมาณ ความไมม ี เหตมุ ผี ล การลงทนุ และการกอหน้ีของภาครัฐตองไมเกนิ ตัวและคาํ นงึ ถึงผลกระทบระยะยาว หากใหการตัด สนิ ใจของรัฐมีเหตมุ ผี ล รฐั จะตองมีขอมูลท่ดี ี มกี ารศึกษาเพ่ือวางแผนวางนโยบายทด่ี ี คนในรัฐบาลตอ งมกี าร คมู อื เตรียมสอบศกึ ษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 336 ศึกษา มคี วามรูความเขา ใจในปญ หาของประเทศอยา งแทจ ริง ซ่ึงโยงถึงการมีระบบการเมอื งท่ดี ีดว ย ความพอเพียงดังกลาวน้ี รวมถงึ การท่รี ฐั ตองมีความตระหนักถงึ ขอ จํากัดหรอื ความลมเหลวของรฐั ในการแทรกแซงตลาดเชนกนั เปน ธรรมชาตขิ องภาคราชการท่ีจะมปี ระสิทธภิ าพแตกตางจากภาคเอกชน นักการเมอื งมักจะไมเขาใจถงึ ปญ หาทเี่ กิดขนึ้ ไดจ ากขอจํากดั ดังน้ี และเขา แทรกแซงตลาดเกินความจําเปน ขอจํากัดของรฐั บาลมปี ระเด็นดังนี้ ขอจาํ กัดดานขอ มลู การท่ีรฐั เขาแทรกแซงตลาดตอ งมีขอมูล เชน การท่รี ฐั จะทาํ การผลติ หรือควบคุมการผลติ รัฐบาลตองรู ความพอใจและความตอ งการของผูบริโภค และตน ทนุ ของการผลติ ทั้งอุตสาหกรรมจึงจะกาํ หนดปริมาณและ ราคาทเ่ี หมาะสมได รัฐเองจงึ มตี นทุนทจ่ี ะตองหาขอมูลนัน้ การวางนโยบายกาํ กบั ดแู ลระบบตลาดกต็ อ งมีขอมูลที่ดี ตวั อยา งเชน การกําหนดปริมาณมลภาวะให โรงงานกําจัด หากจะมปี ระสทิ ธภิ าพตองรถู งึ ตนทนุ การกาํ จดั มลภาวะและผลกระทบของมลภาวะนน้ั จึงจะ สามารถกําหนดไดอยา งเหมาะสม หรอื การปลอ ยกขู องธนาคารรฐั ใหแ กชาวบา นแทนตลาดเงนิ กนู อกระบบ รฐั อาจจะมขี อมูลของผขู อกนู อยกวาผูใหกนู อกระบบ ซึง่ มคี วามคุนเคยกับผขู อกูม ากกวา สามารถประเมนิ ได วา จะสามารถใชหน้ไี ดหรอื ไม รวมท้ังมีวธิ ีตดิ ตามหน้ีทมี่ ีตน ทุนต่ํากวากรณีของรัฐ การปลอ ยกขู องรฐั อาจจะ มโี อกาสเปน หนีเ้ สยี มากข้ึน เปนลักษณะของความไมพอเพียงลกั ษณะหนง่ึ ขอ จาํ กัดของมาตรการตอ พฤติกรรมภาคเอกชน มาตรการรฐั หลายมาตรการจะมผี ลผานทางพฤติกรรมหรอื กิจกรรมของภาคเอกชน จึงตองดดู วยวา ตลาดหรือภาคเอกชนตอบสนองแคไ หน ถา ไมม ีการตอบสนอง มาตรการก็ไมม ผี ล ถึงมกี ารตอบสนองก็จะมี ความเฉือ่ ย (time lag) จึงเห็นผลงานชา การแกไ ขปญหาอาจไมทันการ เชน บางภาวะรัฐบาลดําเนินนโยบาย เรงการขยายตวั ทางเศรษฐกจิ โดยการมีนโยบายลดอตั ราดอกเบยี้ โดยหวังผลใหมกี ารขยายตวั ของการลงทุน ในภาคเอกชน อยางไรก็ตาม การดวู า จะมกี ารลงทนุ สูงขนึ้ หรือไมนัน้ ตอ งดสู ภาพหรอื สภาวะของภาคเอกชน ในชวงเวลานั้นดว ย คือ ข้นึ อยกู ับวา เอกชนจะมีการตอบสนองนโยบายลดอัตราดอกเบย้ี มากนอ ยหรอื ไมอยา ง ไร เพราะถาเอกชนไมมีการลงทุนเพิ่มข้นึ ผลลัพธจ ากการลดอตั ราดอกเบ้ียก็จะไมเ กิดขึ้นเชน กนั สรุปในกรณี น้ี คือ รฐั บาลควบคุมเคร่อื งมือไดแ ตต องอยภู ายใตพฤตกิ รรมของภาคเอกชนดว ย ขอ จํากดั ในการดาํ เนินการของขาราชการ รัฐบาลจะดาํ เนินการโดยการส่ังการผา นขาราชการ หากขาราชการมีเปา หมายตางจากรฐั เชน ตอ งการ หาผลประโยชนสวนตวั จากมาตรการรฐั หรือตอ งการอาํ นาจมากกวาการบริการประชาชนตามนโยบายของ รฐั รวมถงึ กลมุ ผลประโยชนก ็อาจมีอิทธพิ ลตอขาราชการ ลักษณะเชน นท้ี ําใหน โยบายรัฐไมมปี ระสิทธิภาพ ซง่ึ การมธี รรมาภิบาลที่ดจี ะลดปญ หานไ้ี ด อยางไรก็ตาม กฎเกณฑและวิธีปฏิบัติตามระเบียบราชการกจ็ ะมีผล ใหม าตรการของรฐั ขาดประสทิ ธภิ าพไดเ ชนกนั ขอจาํ กัดทางกระบวนการการเมอื ง นักการเมืองมีเปา หมายของตนเอง มผี ลประโยชนของตนเอง ซ่งึ อาจไมใชป ระโยชนต อประชาชน คมู อื เตรยี มสอบศึกษานเิ ทศก : บวร เทศารินทร

้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 337 การออกนโยบายแทนจะเปนตามเปา หมายเศรษฐกจิ กอ็ าจเปนเรื่องการออกนโยบายหรอื มาตรการตาม ประโยชนสว นตวั ซง่ึ อาจเรียกวา คอรัปชั่นทางนโยบายหรอื มาตรการรัฐได นอกจากนี้ กระบวนการทางการเมืองกม็ ีขอ จํากดั ในตวั เอง กฎหมายมีความลา ชาในการผา นสภา กลุมการเมอื งมีผลประโยชนท แ่ี ตกตางกนั การดาํ เนนิ มาตรการตา งๆจงึ มีความลาชา ขาดประสิทธิภาพ การเลือกต้ังทําใหเกดิ การใชจา ยทข่ี ดั กับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได มีปรากฏการณท ่ีเรยี กวาวงจร การเลือกต้ัง (Eiection cycle) เปน ลกั ษณะท่นี ักการเมืองมวี ตั ถุประสงคท ส่ี นองประโยชนข องตวั เอง นน่ั คอื การไดรับการเลอื กตั้งใหม ดังนัน้ เมื่อจะเลือกต้งั ก็จะมกี ารตั้งงบประมาณใชจ า ยมาก เพ่ือเปน การสรางความ นยิ มตอ ประชาชน งบประมาณมกั จะขาดดลุ ในชว งกอ นการเลอื กตั้ง ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ช้ีใหเห็นบทบาทของรัฐในการบรหิ ารเศรษฐกิจทก่ี วา งกวาแนวคิดเศรษฐ ศาสตรโ ดยทัว่ ไป โดยรัฐตองมกี ารดําเนนิ นโยบายเศรษฐกจิ ที่สงเสริมใหร ะบบตลาดทาํ งานไดด ีและแทรก แซงเม่อื ตลาดมคี วามไมสมบรู ณ และตอ งสรางความพอเพียงในระบบเศรษฐกจิ ทงั้ ระดับประชาชน ชมุ ชน และประเทศ ยงิ่ ไปกวาน้นั รฐั เองตอ งมีความพอเพียงโดยตวั เองอีกดวย 5. การประยกุ ตใชหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งกับการศกึ ษา นับตัง้ แตพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหวั ขนึ้ ครองราชย แรกมปี ฐมพระราชโองการในพระราชพิธบี รม ราชาภิเษก “เราจะปกครองแผนดินโดยธรรม เพ่อื ประโยชนส ขุ แกม หาชนชาวสยาม” เมื่อวันท่ี ๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๔๙๓ เปน ตนมา ไมเพยี งพสกนกิ รชาวไทยเทา นั้นแมแตช าวตางประเทศยอมไดเ ห็นและ รบั ทราบถึงการเสด็จฯออกเยยี่ มเยียนอาณาประชาราษฎรในทกุ เขตคามดว ยพระองคเ องตลอดมา ดว ยเหตุนี้ ทาํ ใหพ ระองคท รงพบวา ราษฎรไทย มีปญ หาอยา งมากไมว าในเรื่องดา นการพัฒนาแหลง นํา้ และชลประทาน ดานการพฒั นาท่ดี นิ ดา นเกษตรกรรม ดานการศึกษา ดา นงานวจิ ยั ดา นการแพทยแ ละ การ สาธารณสุข ดานการอนุรกั ษ ทรพั ยากรธรรมชาติ ดานอาชพี เสรมิ และอื่นๆ เหลา น้ี คือ ท่มี าของโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดาํ ริ ซึ่งปจจบุ ันมมี ากกวา 1000 โครงการ และ นบั วันกจ็ ะขยายกวางขวางออกไปตามลําดับ ดังน้ันการทจ่ี ะใหโ ครงการอนั เนื่องมาจากพระราชดําริ ตา งๆสาํ เร็จลุลวงไปไดดวยดี พระบาท สมเด็จพระเจา อยูหัว ทรงใหค วามสาํ คัญอยางมากกบั การสงเสริมการศกึ ษาแกป ระชาชนทุกกลมุ อยางทว่ั ถงึ ในฐานะท่ีเปน สว นสําคัญในการพัฒนาคน พัฒนางาน และพฒั นาประเทศ ใหเหมาะสมกับสภาพบรบิ ทสอด คลอ งกบั วถิ ีชวี ิตของสงั คมไทยและสากล ดงั พระราชดํารัสตอนหนึ่งที่วา “…งานดา นการศึกษาเปน งานท่ีสําคัญทีส่ ดุ อยางหน่งึ ของชาติ เพราะความเจริญและความเส่ือม ของชาตนิ ้นั ขน้ึ อยกู บั การศกึ ษาของชาติเปนขอใหญตามขอ เทจ็ จริงท่ีทราบกนั ดแี ลวระยะนบ้ี า นเมืองของเรา มีพลเมอื งเพมิ่ ขนึ้ อยางรวดเร็ว ท้งั มีสญั ญาณบางอยา งเกดิ ขนึ้ ดว ยวา พลเมอื งของเราบางสวนเส่อื มทรามลง ไปในความประพฤติและจิตใจ ซึ่งเปน อาการที่นาวิตก ถา หากยังคงเปนอยางนอี้ ยูตอไปเราจะเอาตวั ไมร อด คมู ือเตรียมสอบศึกษานิเทศก : บวร เทศารนิ ทร