เล่ม 11 (4) เรื่องที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้ว

๑๐๐  ความรวมมือของระหวางหนวยงานรัฐ : หนวยงานกลางที่ทํา หนาท่ีเปนผูกํากับดูแลและออกนโยบาย เชน สํานักงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร (สนข.) และสํานักงานตํารวจแหงชาติ เปนตน และหนว ยงานภาครัฐท่ีทาํ หนาท่ีในการดูแลการจราจรและขนสง เฉพาะโหมดการเดนิ ทางทางถนน เชน กรมทางหลวง และการทางพเิ ศษแหงประเทศไทย เปนตน  ความรวมมือของหนวยงานเอกชน : บริษัทเอกชนที่ทําหนาที่ ในการดําเนินกิจการโครงสรางพ้ืนฐานทางถนน เชน บริษัท ทางยกระดับดอนเมือง จํากัด (มหาชน) และบริษัท ทางดว นและรถไฟฟากรุงเทพ จาํ กดั (มหาชน) เปนตน  ความรวมมือของหน วยงานผูใหบริการเครือขายการสื่อสาร (Communication Service Provider) : บริษัทเอกชนท่ีทําหนาท่ีเปนผูใหบริการทางดานการส่ือสาร รวมถงึ ผูบริหารโครงขายทางการสอื่ สาร เชน เครือขาย CAT และ AIS เปน ตน 4.4.3.5 การพัฒนาเทคโนโลยีระบบดานเทคนิค (Technical Innovation Development) ในการพัฒนานวัตกรรม Big Data ซ่ึงเปนการพัฒนานวัตกรรม ทางระบบการจัดเก็บขอมูลขนาดใหญ ในระหวางทางของการดําเนินการพัฒนาผพู ัฒนาจะตองเตรียม มาตรการในการรองรับขอผิดพลาดทางดา นเทคนิค 4.5 ขอสงั เกตและขอเสนอแนะ นวัตกรรม Big Data Integration System for Traffic Forecasting จะเขามาแทนท่ี ระบบการจดั เก็บขอมูลแบบด้ังเดิมทีเ่ ก็บขอมูลไดจํานวนนอยและบางครั้งเปนขอมูลที่ไมถูกตอง อีกท้ัง ยังขาดความสามารถในความยืดหยุนตอสภาวะการเปล่ียนแปลงท่ีเกิดข้ึนตลอดเวลา ดังน้ันนวัตกรรมช้ินน้ี จงึ ถกู พัฒนาใหเ พ่ิมขีดความสามารถในการรองรับขอ มลู จากโครงขายขอ มูลทหี่ ลากหลาย จากการจัดเก็บ ขอ มลู ดังกลา วทาํ ให Big Data เปรยี บเสมอื นพ้นื ทจี่ ัดเกบ็ ขอ มูลขนาดใหญท ่ีมขี อ มลู หลากหลาย หลงั จาก นัน้ ขอ มูลท่อี ยูใน Big Data จะถูกนําไปวิเคราะหในระบบวิเคราะหฐานขอ มูลแบบองครวม (Integrated Analytics) ทําใหนักวิเคราะหสามารถเลือกใชขอมูลท่ีอยใู นระบบ Big Data เพื่อการวเิ คราะหขั้นตอไป ไดตามลาํ ดบั 4.5.1 การผลกั ดันใหเกดิ นวัตกรรมในภาพรวมแบงเปน ๓ ระยะ 1) ระยะส้ัน คือ การสรางใหเกิดกลุม ชุดขอ มูล ในระยะตง้ั ตนของการดําเนินโครงการพัฒนานวัตกรรมนัน้ จะถูกกําหนดให ดําเนินการในปที่ 1 - ปที่ 2 ของการพัฒนาโครงการมีระยะเวลาดําเนินการ 2 ป โดยในระยะนี้ มาตรฐานในการพัฒนาและเชื่อมโยงขอมูลท่ีมุงเนนใหเกิดการรวมกันของขอมูลภายในกระทรวงคมนาคม จะถูกพัฒนาข้ึนพรอมกับการตระหนักรูในความสําคัญของการแลกเปลี่ยนขอมูล (Data Sharing) โดยหนวยงานเจาของโครงการ กระบวนการจะเริ่มจากหนวยงานในสังกัดกระทรวงคมนาคมที่มีความพรอม ในขณะเดียวกันการดําเนินการเพ่ือจัดหาแหลงเงินทุนที่เหมาะสมกับนวัตกรรมจะถูกดําเนินการ แบบคขู นานกันไป

๑๐๑ 2) ระยะกลาง คือ ทาํ ใหเกิดองคป ระกอบกรรมวิธใี นการวเิ คราะหข อ มูล ระยะกลางของการพัฒนานวัตกรรมจะดําเนินการในปท่ี 3 - ปที่ 4 โดยมี ระยะเวลาดําเนินการ 2 ป ในการดําเนินการขั้นน้ีจะพัฒนาไปถึงการขยายวงความรวมมือใหกวางข้ึน โดยจะขยายจากเฉพาะความรว มมือระหวา งหนวยงานสังกัดกระทรวงคมนาคมไปยังหนว ยงานภายนอก กระทรวงคมนาคม เชน กรุงเทพมหานคร และในระยะน้ีจะมุงเนนไปยังการประยุกตใชขอมูลภายใน Data Pool การสนับสนุนการวิจัยท่ีเก่ียวของกับการจัดเก็บขอมูลในระบบ Big Data เพ่ือนําไปสู การสรางแบบจาํ ลองขอมูลที่หลากหลายรวมไปถึงการสราง Analytic Model และการสงเสริมการนํา ขอ มูลไปประยุกตใชในกจิ กรรมตาง ๆ ในขณะเดียวกันหนวยงานเจาสงั กัดและหนวยงานท่ีเก่ียวของเริ่ม ทําการศึกษาหา Model ท่ีจะสรางหนวยงานเฉพาะท่ีจะมีหนาทใี่ นการกํากับนวัตกรรมดงั กลา ว รวมถึง การพฒั นานวตั กรรมอืน่ โดยตรง 3) ระยะยาว คือ การวิเคราะหขอมูลใหเกิดการใชงานอยางย่ังยืนโดยผูใช ที่จะกําหนดโจทยและกําหนดใหมีการใชงานไดตรงกับชุดขอมูลมีการประมวลผลและพัฒนา อยา งตอ เนือ่ ง ในระยะนี้เปนระยะการสรา งสภาพแวดลอ มทีเ่ หมาะสมตอการพัฒนาและ ดูแลนวัตกรรมในระยะยาว (Long-Term Procurement) โดยจะดําเนินการในปที่ 4 ของการพัฒนา นวตั กรรมเปน ตน ไป หลงั จากที่หนวยงานเจา สังกัดและหนวยงานทเ่ี ก่ียวขอ งทาํ การศึกษารปู แบบองคก ร แลว จงึ ยน่ื ขออนมุ ตั กิ ารจดั ต้ังองคกรในรปู แบบตามผลการศึกษา 4.5.2 แนวทางการผลกั ดันนวัตกรรม 4.5.2.1 จัดหาแหลงเงินทุน (Source of Fund) 1) ปรับปรุงขอกําหนดกองทุนใหสามารถสงเสริมหนวยงาน เพ่ือรับเงนิ อุดหนุนในการปรับปรุงระบบดงั้ เดิมใหส ามารถเชอื่ มตอ กับระบบสว นกลางได ๒) ดําเนินการสืบหาแหลงทุนเพ่ิมเติม เชน สํานักงานกองทุน สนับสนุนสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) กองทุนพัฒนาดิจิทัลแหงชาติ กองทุนพลังงานหรือแหลงกองทุน ท่เี กย่ี วขอ งและสามารถดาํ เนนิ การได ๓) สงเสริมใหนวัตกรรมดานคมนาคมและความปลอดภัยทางถนน เปน Programme ของกองทุนตาง ๆ โดยกําหนดเปน Themetic Programme ท่ีเก่ียวของกับภารกิจ ของกองทุน 4.5.2.2 ผลักดันเพ่ือการสราง Data pool และการเชื่อมตอส่ือสาร : กําหนดมาตรฐานและพัฒนาการเชอื่ มโยงขอมลู 1) การกาํ หนดมาตรฐานในการพฒั นาและการบูรณาขอ มูล ในการจัดทําพื้นท่ีจัดเก็บขอมูล (Data Pool) องคประกอบหลัก ที่สําคัญคือการกําหนดมาตรฐานของชุดขอมูลท่ีจะนํามาจัดเก็บใน Data Pool เพื่อใหเปนมาตรฐานกลาง สําหรับหนวยงานตาง ๆ ซ่ึงจะนําไปสูขีดความสามารถในศึกษาและทําการเช่ือมตอเพ่ือรับและ สงขอมูลกับระบบไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยประเภทขอมูลสามารถจําแนกไดเปน 2 ประเภท คือ ขอมูลจากกลอง CCTV (CCTV Steaming Data) จากระบบ CCTV ของท้ังภาครัฐและภาคเอกชน และขอมูลดจิ ทิ ลั (Digital Data) อนั ประกอบไปดวย ขอมูลสถติ ิ (Stat Data) ขอ มูลจากระบบเครื่องรับรู

๑๐๒ (Sensing System Data) ขอมูลวิเคราะหจากระบบ CCTV (CCTV Analytics Data) ขอมูลระบบ สารสนเทศภูมศิ าสตร (Geographic Information System) ขอมูลจากโทรศัพทเคลื่อนท่ี (Cell Phone Data) และ ขอ มลู จากกลองตดิ รถยนต (In Vehicle Dash CAM) เปน ตน 2) การกําหนดขอตกลงในสวนโครงขายส่ือสารท่ีจําเปนในการ ดําเนินการ เน่ืองจากระบบส่ือสารระหวางอุปกรณ Sensor หรือระหวาง ระบบนน้ั เปนตนทุนหลกั ของการดาํ เนินการ ดังน้นั จงึ มีความจําเปน ตองมกี ารกําหนดขอตกลงหรือจัดทํา MOU รวมกัน ระหวางหนวยงานท่ีรับผิดชอบการพัฒนาระบบรวมกับผูใหบริการระบบส่ือสารเพ่ือ จัดการใหมีการเช่ือมตอ Lease Line หรือ 5G Network ใหก ับอุปกรณและระบบตาง ๆ ในโครงการให สามารถเชื่อมกนั ไดอยา งไรร อยตอและลดตนทนุ ในการดาํ เนนิ การใหต ํ่าลงอยางเหมาะสม 3) การไดมาซงึ่ ขอมลู เพือ่ ใชก ารบรู ณาการ สวนน้ีจะดําเนินการประสานหนวยงานท่ีเกี่ยวของเพื่อจัดทํา ขอตกลง (MOU) ในการแลกเปลี่ยนซ่ึงขอมลู รวมไปถงึ การใชร ะบบส่ือสารท่ีจําเปน โดยในระเบยี บวธิ ีการ คนหาท่ีมาของขอมูลสามารถแบงไดออกเปน 3 แหลงที่มา คือ 1) ขอมูลที่ไดจากหนวยงานนโยบาย และหนวยงานกลางของภาครฐั เชน สํานกั งานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร (สนข.) สาํ นกั งาน ตํารวจแหงชาติ กองบังคบั การตํารวจจราจร (บก.จร) และกรงุ เทพมหานคร เปนตน 2) ขอมูลที่ไดจาก หนวยงานที่ทําหนาที่เปน Operator หลักของโหมดการเดินทาง เชน กรมทางหลวง กรมทางหลวง ชนบท การทางพิเศษแหงประเทศไทย มูลนิธิศูนยข อมูลจราจรอัจฉริยะไทย หรือบริษัทเอกชนทด่ี ําเนิน กจิ การในโครงสรางพื้นฐาน เชน บริษัท ทางยกระดับดอนเมอื ง จาํ กดั (มหาชน) และบรษิ ัท ทางดว นและ รถไฟฟากรุงเทพ จํากัด (มหาชน) เปนตน และ 3) หนวยงานที่ทําหนาที่ผูใหบริการเครือขายและ สัญญาณทางการสื่อสาร (Communication Service Provider) เชน เครือขาย CAT และผูใหบริการ ISP เชน AIS Dtac และ True เปนตน เพื่อไดมาซ่ึงขอมูลท่ีหลากหลายแสดงใหเห็นถึงรูปแบบและ ลกั ษณะของประชากรไดอยางกวางขวางมากยิ่งข้นึ โดยขอ มูลที่ตองไดรบั การบรู ณาการ เชน Main Data Type ขอมลู CCTV Streaming Data : ระบบ CCTV ภาครัฐและภาคเอกชน ขอ มูล Data Collected from Sensing System ขอมลู Analysist Data from CCTV ขอ มูล Cell Phone Data เปน ตน 4) การผลักดันใหเกิดกลุมวิจัยเพ่ือพัฒนา Analytic model และใชงานขอมลู ใหเกดิ ประโยชนอ ยา งตอเนือ่ ง ทง้ั นี้ การพัฒนานวัตกรรม Big data เพ่อื แกไขปญหา จราจรและขนสง นอกเหนือจากการเขาถึงขอมูลที่หลากหลายไดแลวปจจัยท่ีสําคัญในการตอยอดการ พัฒนาคือการสราง Analytic Model เพื่อใชในการวิเคราะห โดยการสรางแบบจําลองหรือโมเดล ดงั กลาวจะเปนแบบจําลองท่ีตอบโจทยความตองการและบริบทของสังคม และทสี่ าํ คัญไปกวาน้ันระบบ จะตอ งมีความสามารถในการทําหนา ที่พฒั นาระบบวิเคราะหเพิ่มเตมิ ไดอ ยา งตอ เน่ืองใหตรงกบั โจทยของ หนวยงานและสังคมในแตละเวลาอีกดวย โดยในการพัฒนานวัตกรรมดังกลาว ผูพัฒนานวัตกรรมตอง คํานึงถึงการสงเสริมใหเกิดกลมุ วิจัยรวมระหวางหนวยงาน การแชรขอมูลและผลการวิจยั และการดูแล รกั ษาระบบใหสามารถทาํ งานไดอยา งมปี ระสทิ ธิภาพตอเนอ่ื ง  ระยะที่ ๑ สราง Analytic Model ตามโจทยความตองการ สําหรบั ใชภายในกระทรวงคมนาคมเพ่ือใหเกดิ การนําชดุ ขอ มูลไปใชงานอยา งเปนรูปธรรม

๑๐๓  ระยะท่ี ๒ พัฒนาตามโจทยความตองการสําหรับใชภายใน กระทรวงและหนวยงานท่ีเขารวม สงเสริมใหเกิดกลุมวิจัยรวมระหวางหนวยงานแชรขอมูลและ ผลการวิจัย  ระยะที่ ๓ พัฒนาระบบ วิเคราะหเพิ่มเติมอยางตอเนื่องให ตรงกบั โจทยข องหนว ยงานและสังคม ดแู ลรักษาระบบใหส ามารถทํางานไดอยางมปี ระสทิ ธิภาพตอ เน่ือง 5) การขอรบั การสนับสนุนจากภาครฐั ในการพฒั นาและผลักดันนวัตกรรมใหเกิดขึ้นจริงซ่ึงจะนําไปสู ผลสัมฤทธิ์อยางประจักษ หน่ึงในองคประกอบหลักคือข้ันตอนการขอพิจารณาไดรับการสนับสนุน จากภาครฐั โดยขนั้ ตอนดังกลาวสามารถแบงไดออกเปน 3 ระยะ ดังนี้  ระยะเบ้ืองตน : เน่ืองจากสํานักงานนโยบายและแผนการ ขนสงและจราจร (สนข.) เปนแมงานหลักของงานวิจัยเพ่ือการพัฒนานวัตกรรมเพ่ือแกไขปญหาจราจร และขนสง ดังนั้น สนข. จงึ ถกู จัดวาเปน หนวยงานเจา ภาพทีม่ ีอาํ นาจ (Legitimacy) ในการดาํ เนินการขอ ทุนวจิ ยั และการสนับสนุนจากภาครัฐ ในขน้ั ตอนตอไป สนข. จึงสามารถตดิ ตอ ประสานขอการเขาถึงของ ขอมลู ทางการจราจรจากกรมขนสงทางบก (ขบ.) เชน ขอ มูลจาก GPS เนื่องจาก ขบ. เปนหนวยงานทม่ี ี อาํ นาจตรงในการดูแลกจิ การทางถนนรวมไปถึงการจราจร โดยการดําเนินการในสว นน้ี สนข. และ ขบ. สามารถย่ืนเรอ่ื งขอดําเนนิ โครงการภายใตก องทนุ เพื่อความปลอดภัยทางถนน (กปถ.) ได  ระยะกลาง : การดําเนินการขอการสนับสนุนในระยะน้ี ทางเจาภาพหรือ สนข. สามารถทําเร่ืองไปยังหนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพิ่มความสามารถ ในการแขงขันของประเทศ หรือ บพข. เม่ือโครงการพัฒนานวัตกรรมไดเขาสูการกํากับดูแลของ บพข. แลว เจาของโครงการจะมีความสามารถในการขอจัดสรรเงินงบประมาณในการดําเนินการวิจัยในขั้นตอน ตอ ไปได อยางไรก็ตาม ในการไดรบั การสนับสนุนจาก บพข. หนวยงานเจาของจําเปนตองหาหนวยงาน เอกชนเขา มาเปน หนวยงานรวมในการผา นเกณฑก ารไดรบั การสนับสนุนจาก บพข.  ระยะยาว : การดําเนินการในข้ันตอนนี้หลงั จากการไดรับการ สนับสนุนทางดานเงินทุนวิจัยจาก บพข. แลว ถารัฐบาลและหนวยงานรัฐที่มีสวนไดสวนเสียในการ สนับสนุนช้ินนวัตกรรมเห็นความสําคัญของนวัตกรรมดังกลาว ในขั้นตอนถัดไป หนวยงานเจาของ จึงสามารถย่ืนความจํานงคขอต้ังศูนยวิจัยเปนของตนเอง โดยสามารถดําเนินการขอไดผา น สํานักงาน พัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช) เม่ือไดรับการอนุมัติแลวศูนยวิจัยดังกลาวจะถูก นับเปนหนวยงานของรัฐ ทาํ ใหเกิดความยืดหยุน ทางการเงนิ ทมี่ ากขึ้น กลาวคือศูนยว จิ ัยสามารถขอเงิน สนับสนุนในฐานะหนวยงานรัฐขั้นพนื้ ฐานได รวมถึงสามารถขอเงินสนับสนุนงานวิจัย และเงินเดือนของ นกั วิจัยภายในศูนยได ในทางกลับกันผลงานทผี่ ลิตออกมา เชน ขอมูลจากระบบ Big Data Integration System for Traffic Forecasting สามารถนําไปตอยอดไดโดยกระบวนการทํา Data Sharing และขายตอ แกบ รษิ ัทเอกชน เชน ITS และ Google ซึ่งนับวาเปนการแหลงเงนิ ท่ีจะนํามาคืนทนุ ได 5. นวตั กรรมอ่ืน ๆ คอื เทคโนโลยีดา นยานยนตขบั เคล่อื นอัตโนมัติ

๑๐๔ ระบบเทคโนโลยดี านยานยนตข ับเคลื่อนอัตโนมตั ิ สวนมากจะเปนทั้งเทคโนโลยรี ถยนตไ ฟฟา และยานยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติ มักจะไปดวยกันและเปนอีกหนึ่งนวัตกรรมที่กําลังไดรับความสนใจ จากท่ัวโลก สวนหน่ึงเปนผลมาจากปญหาดานพลังงานน้ํามัน และความตองการใชพลังงานสะอาด เปน มิตรตอ สง่ิ แวดลอมของผบู ริโภค รถยนตท ่ีขบั เคลอ่ื นดว ยพลงั งานไฟฟา หรือรถยนตไ ฟฟา (Electric Car) หมายถึง รถยนตท่ขี บั เคลื่อนดวยแรงบิดของมอเตอรไฟฟาโดยใชพลังงานไฟฟาทส่ี รางมาจากแบตเตอร่ี หรืออปุ กรณกกั เก็บพลงั งานไฟฟา รปู แบบอน่ื ๆ 5.1 นวัตกรรมดา นรถยนตไ ฟฟา เทคโนโลยีทท่ี ําใหเ กิดความแตกตางระหวางรถยนตไฟฟา และรถยนตที่ใชนํ้ามันท่ัวไป มอี ยู 2 สวน คือ (1) แบตเตอร่ี ซ่ึงเปน ตวั เก็บพลังงานของรถยนตไ ฟฟา ท่ปี จจุบันใชแ บบ Lithium-Ion ซึ่งเปนแบตเตอร่ีชนิดเดียวกับท่ีใชในโทรศัพทเคล่ือนท่ี ซ่ึงยังคงมีราคาสูงอยู และตองไดรับการพัฒนา อยางตอเนื่องเพ่ือรองรับการพฒั นารถยนตไฟฟา และ (2) ช้ินสวนในระบบสงกําลัง เชน มอเตอรไฟฟา ตัวแปลงกระแสไฟฟา ทั้งนี้ รถยนตไฟฟาสามารถแบง ไดเปน 3 ประเภท ไดแก 5.1.1 รถยนตไฮบริดพลังงานไฟฟาแบบชารจไมได (Hybrid-electric Vehicles หรือ HEV) เปนรถยนตประเภทที่มเี ครื่องยนตเหมือนกับที่ใชในรถยนตน้ํามันทั่วไป แตมีขนาดทเี่ ลก็ กวา และใชการผสมผสานการสรางพลังงานจากเคร่ืองยนตสันดาป หรือเครื่องยนตใชนํ้ามันและจากการ ชารจกระแสไฟฟา ในแบตเตอรไี่ ฟฟา 5.1.2 รถยนตไฮบริดพลังงานไฟฟาแบบชารจได (Plug-in Hybrid Electric Vehicles หรือ PHEV) เปนประเภทของรถยนตท่ีตางกับ HEV ทั่วไป เพราะมีการใสมอเตอรไฟฟาสําหรับ ชารจ กระแสไฟฟา เพม่ิ เขามาทํางานควบคไู ปกับเครอ่ื งยนตสนั ดาป 5.1.3 รถยนตพลังงานไฟฟาจากแบตเตอรี่โดยสมบูรณ (Battery Electric Vehicles หรือ BEV) เปนรถยนตประเภททีม่ ีแตมอเตอรไฟฟา ไมมีเครื่องยนตสันดาปภายใน ตัวมอเตอรจะชารจ พลังงานไฟฟา จากแบตเตอร่ีไฟฟา และสรา งแรงบิดใหรถยนตขบั เคลือ่ น ปจจุบันรถยนตไฟฟา เริ่มเปนท่ีนิยม และมีราคาหลากหลาย แมวาอาจยังมีราคาแพง กวารถยนตท ี่ใชน ้ํามัน ประกอบกับประสิทธิภาพของรถยนตไฟฟาเองก็ยงั ตาํ่ กวารถยนตท ี่ใชน ํ้ามันท่ัวไป แตดวยการลงทุนวิจัยและพัฒนาอยางตอเนื่องเกี่ยวกับเทคโนโลยีแบตเตอรี่ ที่ทําใหเก็บพลังงานไดมากขึ้น ตนทุนการผลิตลดลง และความตระหนักในเรื่องการลดมลภาวะโดยลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด ผบู ริโภคจงึ มแี นวโนมทจ่ี ะหนั มาใชร ถยนตไ ฟฟามากขน้ึ 5.2 ยานยนตขับเคล่ือนอัตโนมัติหรือรถยนตไรคนขับ (Autonomous Car หรือ Self-Driving Car) หรือรถยนตท ่ีสามารถขับเคลอ่ื นดวยตัวเองโดยไมตองอาศัยคนควบคมุ เปนเทคโนโลยี ดานยานยนตที่มีแนวโนมจะเขาในประเทศไทย เร็วกวาที่คาดการณ ซึ่งเทคโนโลยีท่ีเกี่ยวของนั้น เปนการทาํ งานรวมกนั ของเทคโนโลยีตาง ๆ 5.2.1 โดยเทคโนโลยีที่ใชในรถยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติจะประกอบไปดวย 4 สวน สาํ คญั คอื

๑๐๕ 5.2.1.1 สวนการตรวจสอบสภาพตางๆ เพื่อนําไปประมวลผล คือ เปนสวน ท่ีจะทําใหรถยนตสามารถรับรูถึงสภาพแวดลอมตาง ๆ ได โดยเทคโนโลยีท่ีใช คือ กลองถายภาพรอบ ทศิ ทาง การใชไ รดา โซนาร แสงเลเซอร เรดา เปน ตน 5.2.1.2 สวนการเรียนรูของระบบ (Deep Learning) เปนสวนสําคัญที่สุด ของรถยนตไรคนขับโดยจะนําเอาเทคโนโลยี AI มาใชในการเรียนรู วิเคราะหสภาพทองถนน รวมท้ังการ ตัดสินใจบังคับยวนยาน เมื่อเกดิ เหตุการณตาง ๆ เชน การเบรครถหรือชะลอความเร็วเม่ือรถคันขา งหนา ลดความเร็วหรือชดความเรว็ การควบคุมรถใหอยูในชองทาง การตรวจสอบปายจราจรรวมทั้งสญั ญาณ ไฟจราจร รวมทง้ั อื่น ๆ อกี ที่จะพฒั นาเพ่ิมเตมิ ใหย วดยานมคี วามเปน อัจฉริยะ 5.2.1.3 สว นประมวลผล และควบคุมระบบตางๆ เปนสวนที่รับคําสั่งที่ผาน การประมวลผลแลว เพื่อไปส่งั การหรอื ควบคุมรถใหเปน ไปตามที่โปรแกรมตอ งการ 5.2.1.4 ระบบแผนที่นําทาง เปนระบบนําทางโดยใชระบบนําทางของ ดาวเทียม เปนสวนหนึ่งในการวิเคราะหเสนทางหรือสภาพตางๆ เพอ่ื ประมวลผลและกําหนดทิศทางให รถยนต ซึ่งระบบนต้ี องมีความถกู ตองและแมน ยาํ 5.2.2 การทาํ งานของรถยนตไ รค นขับมีระดบั ของรถยนตไรคนขับ ท้งั หมด 6 ระดบั คอื 5.2.2.1 ระดับ 0 No Automation - รถยนตไมมีคุณสมบัติท่ีคอยอํานวย ความสะดวกสบายในการขับรถ อาจจะมีเพียงระบบที่คอยชวยเหลือคนขับในกรณีฉุกเฉิน เชน ระบบ ชวยเบรกฉกุ เฉินอตั โนมัติ ทจ่ี ะชวยเตือนการชนรถ สว นนจี้ ะพบไดใ นรถยนตทว่ั ไปที่มรี าคาสงู 5.2.2.2 ระดับ 1 Driver Assistance - รถยนตจะใชเซนเซอรและกลองใน การควบคุมความเร็วแบบรักษาระยะทางอัตโนมัติ (Adaptive Cruise Control) ควบคุมความเร็วรถ ไมใหใกลก ับคันกอนหนาจนเกินไป โดยจะพบไดในรถยนตของ Mercedes-Benz ในทศวรรษท่ี 1990 ภายหลังในทศวรรษที่ 2000 Honda ผูผลิตรถยนตสัญชาติญ่ีปุน ไดพัฒนาเทคโนโลยีควบคุมรถยนต ใหอยูใ นเลนถนน (Lane Keep Assistant) 5.2.2.3 ระดับ 2 Partial Automation - เปนขีดความสามารถที่ปรากฎอยู ในรถยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติยุคปจจุบัน มีเทคโนโลยีท่ีเรียกวา Advanced Driver Assistance Systems (ADAS) ซึ่งผสมผสานเทคโนโลยีระดับท่ี 1 เขาไวดวยกัน ท้ังควบคุมระยะทางอัตโนมัติ และ ควบคุมเสนทางการเดินของรถใหอยูในเลน ท้ังนี้ เทคโนโลยี ADAS จะพบไดในระบบ Autopilot ของ Tesla และ ระบบ Cadillac Cruise ของ General Motor 5.2.2.4 ระดับ 3 Conditional Automation - ครั้งนี้รถยนตเคล่ือนทเี่ องได ในระยะไกล สามารถควบคุมการเลี้ยว เรงความเรว็ และลดความเร็วไดต ามสถานการณ โดยอาศยั เรดาร เซนเซอร และขอ มูลจากสภาพแวดลอมภายนอกมาประมวลผลและตดั สินใจทันที แตถ าหากคนนง่ั เผชิญ เหตุการณท่ีซับซอนและเสี่ยงอันตราย ก็สามารถกลับมาควบคุมพวงมาลัยตามเดิมได บริษัทท่ีพัฒนา ประสิทธิภาพรถยนตใหไดระดับ 3 คือ Audi บริษัทรถยนตสัญชาติเยอรมัน ซึ่งปรากฏในรุน A8 (2018) Audi ไดเ ผยวา ใชหนว ยประมวลผลจาก Intel เพอื่ สรางระบบรถยนตท่มี คี วามปลอดภยั สงู 5.2.2.5 ระดับ 4 High Automation - รถยนตขับเคล่ือนเองไดอยางเต็ม ประสทิ ธภิ าพ สามารถควบคุมความเรว็ การเล้ยี วในทางที่คดเค้ยี วมากข้นึ เรงความเร็ว และสามารถรับรู เหตุการณไมปกติและปองกันไดอยางทันทวงที เชน มีคนเดินตัดหนารถ หรือมีรถคันอื่นว่ิงยอนศร

๑๐๖ อยา งไรก็ดี รถยนตร ะดับนีย้ ังทําไดในพ้ืนทท่ี ี่จาํ กัด เชนสภาพแวดลอ มในเมอื งท่ีกําหนดความเร็วสูงสดุ อยู ที่ 30 ไมลต อชัว่ โมง หรือประมาณ 48 กโิ ลเมตรตอ ช่ัวโมง บริษัทท่ีผลิตรถยนตร ะดบั ท่ี 4 จงึ เปน ไปเพอ่ื บรกิ ารรวมโดยสาร (Ridesharing) ตัวอยา งเชน Waymo บรษิ ัทพัฒนารถยนตไรคนขบั ภายใต Google และ Alphabet ไดเปด ตวั บริการรถแทก็ ซ่ไี รคนขับในรฐั แอรโิ ซนา สหรฐั อเมริกา และไมน านมานี้ Volvo ไดจับมือกับ Baidu เพื่อรวมลงทุนในการพัฒนาเทคโนโลยีไรคนขับระดับท่ี 4 มาใชในตลาดรถยนต แท็กซ่ไี รค นขบั ในจนี 5.2.2.6 ระดับ 5 Full Automation - รถยนตขับเคล่ือนเองอยางสมบูรณ หองโดยสารจะไมมีพวงมาลัยไวในการควบคุม ในสวนนี้ยังอยูในระหวางการพัฒนา คาดการณวาหาก บรษิ ทั สว นใหญพ ฒั นารถยนตไรคนขับระดับท่ี 4 ไดเ สรจ็ สมบรู ณเมือ่ ไร ระดับท่ี 5 ก็จะตามมาในไมน าน 5.2.3 ประโยชนข องรถยนตไ รค นขับ โดยผพู ฒั นารถยนตขับเคล่ือนอัตโนมตั ิหรอื ไรคนขบั ประโยชนสงู สุดของระบบ คือ สามารถลดอุบัติเหตุบนทอ งถนน ซ่ึงมักเกิดจากผูขับขี่ซึ่งเปนมนุษยได และเปนนวัตกรรมทสี่ ามารถ เปลยี่ นแปลงวิถีของโลกไดอ ยางสําคญั และท่ีผานมายังมีอปุ สรรคในการทดสอบและพัฒนามากมาย เชน ยงั คงเกิดอุบัติเหตุจากรถยนตท ี่ไรคนขับชนกับผูเ ดินเทา หรอื ชนกับส่ิงกดี ขวางอน่ื ๆ จงึ เกิดขอ สงสยั อยาง มากวา นวตั กรรมรถยนตไ รคนขับนี้จะเปนไปไดห รอื ไม และสามารถใชง านไดอยา งจริง ไมเ ปนเทคโนโลยี ทใี่ ชแลวเกิดปญหากับคนจริงหรือไม แตถึงอยางน้ัน ผพู ัฒนารถยนตไรคนขับ ก็ยงั คงยังยนื ยันวา ขอดี ของมันคือความปลอดภัย และสงผลใหเกิดอุบัติเหตุนอยกวาเม่ือเทียบกับรถยนตที่ควบคุมโดยมนุษย เพราะยานพาหนะเหลา นถ้ี ูกออกแบบใหขับตามกฎจราจรอยางเครง ครัด อีกทัง้ ความแมนยําของบรรดา เซนเซอรในรถจะสงผลใหมันหยุดรถทันทีเม่ือมีความเส่ียงการเกิดอุบัติเหตุ เพียงแตเรายังตองพัฒนา ระบบใหสมบูรณและปจจัยตางๆ ท่ีเกี่ยวของถูกพัฒนาไปพรอมๆ กัน ท้ัง ระบบตรวจสอบสภาพตางๆ ระบบการเรยี นรูข องระบบ (Deep Learning) ระบบประมวลผล และควบคุมระบบตางๆ เปนสว นทีร่ ับ คําส่ังที่ผานการประมวลผลแลว เพ่ือไปสั่งการหรือควบคุมรถใหเปนไปตามที่โปรแกรมตองการ และระบบแผนทนี่ ําทาง เปนระบบนําทางโดยใชระบบนาํ ทางของดาวเทียม เปนสว นหนง่ึ ในการวเิ คราะห เสนทางหรือสภาพแวดลอมเสร็จอยางสมบูรณแบบเสียกอน อยางไรก็ตาม เราคงตองตระหนักถึง ความจริงขอหนึ่งวาตอใหรถยนตไรคนขับจะออกแบบมาดีแคไหน ก็ไมสามารถยืนยันไดวาจะสามารถ หลกี เล่ียงอุบตั เิ หตไุ ดรอยละ 100 5.3 ขอเสนอแนะในการพัฒนานวัตกรรมดานยานยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติ ของประเทศไทย การพัฒนายานยนตหรือรถยนตขับเคล่ือนอัตโนมัติมีประโยชน ท้ังดานการบริหาร จัดการจราจรและดานความปลอดภัย คือ ลดอุบัติเหตุบนทองถนน ที่สวนมากเกิดจากคนขับภายใต ขอจํากัดตาง ๆ เชน อายุผูขับข่ี สมรรถนะขอจํากัดทางรางกาย รวมทั้งทําใหรถยนตขับเคลื่อนได ตามกฎหมายจราจร การจราจรไมติดขัด สําหรับประเทศ อาจมีความพรอมในดานตาง ๆ ไมเหมือนกับ บางประเทศที่มีความพรอมในดานตาง ๆ มากกวาประเทศไทย ซ่ึงรถยนตไรคนขับประกอบดวยเซนเซอร จาํ นวนมากท่ชี วยการวิเคราะหส ถานการณรอบ ๆ ขา ง สําหรับประเทศไทยเรม่ิ มีการพัฒนาเรื่องนี้บา งแลว ดังน้ันมคี วามจาํ เปน ตอ งมีการเตรียมความพรอมเพื่อกา วใหท นั เทคโนโลยนี ้ี ทสี่ าํ คญั คือ

๑๐๗ 5.3.1 ความพรอมดานสภาพแวดลอ ม โดนเฉพาะดานถนน ระบบปาย ซึ่งมีลักษณะ ท่ีแตกตางกันไปในแตละพื้นท่ี รวมถึงตองขับขี่บนสภาพถนนท่ีไมสมบูรณและปายจราจรที่ไมชัดเจน รวมถงึ สภาพแวดลอมอืน่ ๆ ท่ีอาจเกดิ ขนึ้ สําหรับประเทศไทย เชน พฤติกรรมการขับขข่ี องคนไทย วิถีชีวิต การใชถนนของคนไทย สภาพแวดลอมแบบนี้อาจทําใหรถยนตไรคนขับไมสามารถทํางานไดอยาง มีประสทิ ธิภาพ และนาํ ไปสกู ารเกดิ อุบตั ิเหตขุ ึ้นได 5.3.2 ความพรอมดา นกฎหมาย ตองมีการพิจารณาปรับปรุงกฎหมายใหร องรบั การใช ระบบรถยนตขับเคลอ่ื นอัตโนมัติ หรือไมมีผูขับข่ี ในกรณีตา งๆ เชน การใชย านยนต การเกิดอุบัติ ซ่ึงตอ งมี ผูรับผิดชอบที่ตองเปนเจาของรถน้ัน หรือเปนของผูผลิตรถยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติน้ัน เปนตน และตองมี กระบวนการสอบสวน และโทษอยางไร เปน ตน 5.3.3 ความพรอมดานงานวิจัย และนวัตกรรมเทคโนโลยีตางๆ ที่เกี่ยวของ ภายในประเทศ เพ่ือใหส ามารถมีการพัฒนาระบบนี้ รวมถงึ การซอ มบาํ รงุ ตางๆ สามารถทาํ ไดโดยคนไทย และ บรษิ ัทของประเทศไทย และควรตองสนับสนุนดานตางๆ ท่ีเกีย่ วขอ งกับการพัฒนา การจัดหาพ้ืนทีท่ ดสอบ การใชงานยานยนตขับเคล่ือนอัตโนมัติ เชน เมืองภูเก็ต ทําเปน Sandbox ท่ีสามารถใชทดสอบ fleet ของยานยนตขบั เคลื่อนอัตโนมัติ ได การใหหนวยงานทางดา นกระทรวง DE และ กสทช. สนบั สนุนเรอื่ ง การเชื่อมตอ สัญญาณ 5G แบบ Stand alone ในพืน้ ทท่ี ดสอบ 5.3.4 ใหหนวยงานท่ีเก่ียวของ เชน ในกระทรวงคมนาคม ขบ. ทําการศึกษาเรื่อง ระเบยี บ และ ขอบังคับ การใชง านยานยนตขับเคลอื่ นอัตโนมัติ ท่ีจะใชใ นการขอใบอนุญาตทดสอบ ทล. ทช. อนุญาตใหมีเลนพเิ ศษ สําหรับการทดลองใชงานจริง ให กระทรวง อว. หางบประมาณมาจดั การ แขงขนั งานวิจัย ยานยนตข ับเคลื่อนอัตโนมตั ิ ในระดบั มหาวิทยาลัย เพอื่ ปูทางการพฒั นาทนุ มนษุ ย 5.3.5. สภาสามารถชวยสนับสนุนผลักดัน เร่ืองการจัดสรรงบประมาณดําเนินการ เรอื่ งสนามทดสอบยานยนตขบั เคลื่อนอัตโนมัติ ที่ EECi และ สนามทดสอบยานยนตที่ ATTRIC เพิ่มเติม ในการกอสรา งทํามาตรฐานทาํ หองปฏิบตั ิการ เพ่อื รองรบั อุตสาหกรรมยานยนตส มัยใหม 6. การขบั เคลอ่ื นนวตั กรรม สํานักงานสภานโยบายการอดุ มศกึ ษา วทิ ยาศาสตร วิจยั และนวัตกรรมแหงชาติ (สอวช.) ได นําเสนอขอมูลตัวอยางและบทเรียนงานวิจัยซ่งึ สวทน. กับ วช. ไดรวมมือกันในการจดั ทําแผนงานวิจัย ขนาดใหญ (Spearhead) โดย สวทน. จะดูแลดานเศรษฐกิจ สวน วช. ดแู ลดานสงั คม โดยจะเหน็ วา การ จะพฒั นาผลงานวิจยั เพือ่ นําไปใชป ระโยชนไดจ ริง ตองผานการดําเนนิ การในเร่ืองใดบาง โดยเร่ิมตน จ า ก ก า ร ค น ค ว า วิ จั ย จ น ก ร ะ ท่ั ง ไ ด ต น แ บ บ ตั้ ง แ ต ใ น ร ะ ดั บ ป ฏิ บั ติ ก า ร จ น ถึ ง ก า ร นํ า ไ ป ใ ช ใ น สภาพแวดลอมจริงและนําไปสูการผลิต โดยจะตองผานมาตรฐานระดับสากล โดยกระบวนการจะมี ความซับซอนพอสมควร ทําใหเห็นวา การจะนําผลงานวิจัยมาใชประโยชนเชิงพาณิชยตองผาน ขั้นตอนเปนจํานวนมาก จึงเปนท่ีมาของการจัดทําแผนงาน (Spearhead) ดานเศรษฐกิจขึ้น โดยตั้ง กรอบใหมุงเนนใหการลงทุนวิจัยของประเทศเพิ่มมากข้ึนและลงทุนใหถูกท่ี จึงเปนที่มาของการ กาํ หนดลักษณะแผนงานวาจะตอ งดําเนินการอยา งไร เชน ความเปนไปไดทางการตลาด ความเปน ไปได ทางเทคโนโลยี รวมถึงจะตองมผี ูประกอบการทีพ่ รอ มจะลงทุน มีผลลพั ธข องการดําเนินการภายใน ๒ ป และมีแนวทางการพจิ ารณากล่นั กรอง ประกอบดวย ขอเสนอเชิงหลกั การ ขอเสนอขั้นตอนฉบับสมบูรณ

๑๐๘ ขอเสนอฉบับสมบูรณ และแผนงาน Spearhead ท่ีไดรับการจัดสรรงบประมาณ โดยแผนงาน (Spearhead) ดานเศรษฐกิจ จะประกอบดวย ๙ แผนงาน และในแผนงานมี ๑๘ แผนงานยอย โดยแนวคิดรูปแบบการบริหารจัดการแผนงาน Spearhead จะมีคณะกรรมการบริหารแผนงาน โดยมี ประธานและผูบริหารแผนงาน รวมถึงหนวยงานท่ีจะชวย สวทน. ในการจัดการทุน ไดแก สวป. สกว. และ สวทช. มาชวยในการบรหิ ารจดั การ ท้ังน้ี ผลงานวิจัยท่ีจะสัมฤทธิ์ผลจะตองผานขั้นตอนและกระบวนการ รวมถึงหนวยงาน ที่เกี่ยวของทั้งภาครัฐและภาคเอกชนผูประกอบการเปนจํานวนมาก ซ่ึงนวัตกรรมหลัก ๔ ประเด็น ท่ีคณะกรรมาธิการฯ สามารถนําบทเรียนในดานกระบวนการข้ันตอนในการวิจัยมาประกอบการพิจารณาได กลุมภารกิจการพัฒนา ววน. ดานความสามารถในการแขงขัน สํานักงานคณะกรรมการสงเสริม วทิ ยาศาสตร วิจยั และนวตั กรรม (สกสว.) ไดใ หขอ มลู ตอที่ประชมุ ดงั น้ี ภาพท่ี 60 โครงสรา งหนวยงานระบบวทิ ยาศาสตร วจิ ัยและนวัตกรรม 6.1 ระบบวิทยาศาสตร วจิ ยั และนวตั กรรม (ววน.) 6.1.1 หนวยงานระดับนโยบาย (Policy) คือ สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรมแหงชาติ ซึ่งมีสาํ นักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วจิ ัย และนวัตกรรมแหงชาติ เปนฝายเลขานุการ มีหนวยงานกําหนดนโยบายแนวทางในการเขียนคําขอ จัดสรรงบประมาณ (Policy Deployment & Budget Allocation) คือ คณะกรรมการสงเสริม วิทยาศาสตร วิจยั และนวัตกรรม ซึ่งมีสํานักงานคณะกรรมการสงเสริมวิทยาศาสตร วิจยั และนวัตกรรม เปนฝายเลขานุการ มีหนวยงานท่ีเก่ียวของเชื่อมตอในการใชเงินงบประมาณจากกองทุนประกอบกับ นโยบายจากสภานโยบายการอุดมศึกษาฯ (Funding) ประกอบดวย PMU ที่อยูใ นกํากับของกระทรวง การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ทั้งหมด ๙ แหง นอกจากน้ียังมีหนวยงานนอกกํากับ ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม อีก ๓ แหง และมีหนวยงานปฏิบัติ (Operation) ไดแก หนวยงานในระบบ ววน. สถาบันอุดมศึกษา หนวยงานราชการ และหนวยงาน ในระบบ ววน. โดยการออกแบบขอบเขตงานของหนวยบริหารและจดั การทุนวิจัยและนวัตกรรมแสดง

๑๐๙ ทั้งน้ี ความเชื่อมตอกันของท้ัง ๙ PMU มีหนวยงานตาง ๆ ท่ีเขามาเกี่ยวของ ท่ีสําคัญ คือ สกสว. เปน หนวยงานหลกั ในการเช่อื มตอ กนั ของทง้ั ๙ PMU ตามรูป ภาพที่ 61 ขอบเขตงานของหนว ยบรหิ ารและจัดการทุนวจิ ัยและนวตั กรรม สกสว. มีบทบาทในการ สง เสริม สนับสนุนและขับเคลื่อนระบบการวิจัยและ นวัตกรรมของประเทศดานวิทยาศาสตร เทคโนโลยี สังคมศาสตร มนุษยศาสตร และสหวิทยาการ ตามพระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรมแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๖๒ โดยหนาทีห่ ลัก คือ จัดทาํ แผนดาน ววน. จัดสรรงบประมาณจากกองทนุ ฯ เสรมิ พลงั และขบั เคลอ่ื นระบบ ววน. สรางระบบการนําผลงาน ววน. ไปใชประโยชน และประเมินผลการดําเนินงานของระบบ ววน. โดยหนึ่งในแผนงานท่ีดําเนินการ คือ แผนงานดานระบบโลจิสติกสข องประเทศ สําหรับความเกี่ยวของ กันของ สอวช. กบั สกสว. คือ ระดบั ของ สอวช. เปน หนวยงานระดบั นโยบาย โดย สกสว. จะมหี นา ทร่ี ับ นโยบายมากล่ันกรองและจัดทําการเสนอคําขอจัดสรรงบประมาณใหแกหนวยงานท่เี กี่ยวขอ ง โดยมแี ผน ดา น ววน. เปนหลกั ในการเชื่อมตอ ระหวา งกนั โดยงบประมาณท่ี สกสว. ไดจัดสรรจะจัดสรรใหพรอ มกบั เปาหมายใหแกหนวยงานตาง ๆ เพื่อดําเนินการใชงบประมาณตามเปาหมาย ท้ังน้ี สกสว. มิไดลงลึก ไปกาํ หนดในระดบั โครงการ แตจะกาํ หนดเปนเปา หมายในภาพกวา ง 6.1.2 แผนดานวทิ ยาศาสตร วิจยั และนวตั กรรม พ.ศ. ๒๕๖๖ – ๒๕๗๐ ตามรางกรอบแนวทางในการพัฒนาระบบอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัย และนวัตกรรมของประเทศใหมีการสอดคลองและเกิดการบูรณาการเพ่ือใหเกิดพลังในการขับเคล่ือน ประเทศไทยดวยวิสัยทัศน “เตรียมคนไทยแหงศตวรรษที่ 21 พัฒนาเศรษฐกิจท่ีกระจายโอกาส อยางท่ัวถึง สังคมท่ีมั่นคงและสิ่งแวดลอมที่ย่ังยืน โดยสรางความเขมแข็งทางนวัตกรรมระดับแนวหนา ในสากล นาํ พาประเทศไปสูประเทศท่พี ัฒนาแลว ” ท่ีผานมา ผูท่มี ีสวนเกย่ี วของจึงออกแบบนโยบายและ ยทุ ธศาสตร ใหสามารถขับเคล่อื นไดโดยอาศยั การดาํ เนนิ งานในลักษณะแพลตฟอรม (Platform) 4 ดา น คือ การพัฒนากําลังคนและสถาบันความรู การวิจยั และสรา งนวัตกรรมเพอื่ ตอบโจทยค วามทา ทายของ สังคม การวิจัยและนวัตกรรมเพ่ือเพิ่มขีดความสามารถการแขงขัน และการวิจยั และนวัตกรรมเพอ่ื การ พฒั นาเชงิ พ้นื ทแี่ ละลดความเหลอ่ื มลาํ้

๑๑๐ ภาพที่ 62 การปฏริ ูประบบการอุดมศกึ ษา วทิ ยาศาสตร วจิ ัยและนวตั กรรม 6.1.3 บทบาทดานการสนบั สนุนและบริหารจดั การทุนวิจัยของ ๙PMU โดยหนาที่และภารกิจของ PMU จะประกอบดวย การพัฒนาโจทยวิจัย การสนับสนุน งบประมาณโครงการ การติดตามประเมินผล ทั้งนี้ หนวยงาน บพข. บพท. และ บพค. เปนหนวยงานบริหาร จดั การทุนและผลกั ดนั การวิจัยใหเกิดประโยชนอยางเปนรูปธรรม ภาพท่ี 63 หนา ที่และภารกิจของ PMU ทง้ั นี้ ตามแผนดา นวิทยาศาสตร วจิ ัยและนวตั กรรม พ.ศ. ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ นั้น มีโปรแกรมที่สนับสนุนทุนวิจัยดานการจราจรและขนสงของ PMU อยูใน P๙ สังคมคุณภาพและความ มั่นคงของ วช. และ P๑๐ RDI for New Economy การสรา งธรุ กจิ ใหมข อง บพข.

๑๑๑ ภาพท่ี 64 โปรแกรมสนบั สนุนทนุ วิจัยดา นการจราจรและขนสงของ PMU 6.2 หนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพิ่มความสามารถในการแขงขัน ของประเทศ (บพข.) บพข. เปนหนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพิ่มความสามารถในการแขงขัน ของประเทศ ภายใตการกํากับของสํานักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและ นวัตกรรมแหงชาติ (สอวช.) มีภารกิจในการสนับสนนุ ทุนวิจยั เพอ่ื เพม่ิ ความสามารถทางการแขงขันของ ประเทศ โดยผลักดันใหเกิดการทํางานรวมกันระหวางภาครัฐและเอกชนท้ังในและตางประเทศ ทําใหงานวจิ ยั สามารถนําไปใชป ระโยชนไ ดจ รงิ ในเชิงพาณชิ ยใหขอมูลเกี่ยวกบั คณะอนกุ รรมการพจิ ารณา การใหทุนดานระบบคมนาคมแหงอนาคตของหนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพ่ิมความสามารถ ในการแขงขัน เทคโนโลยีทีเ่ ก่ียวของกับแผนงานกลุมดิจทิ ัล กลุมระบบคมนาคมแหงอนาคต และกลไก การขับเคลื่อน บพข. บพข. ทํางานสวนทีท่ าํ ใหง านวิจัยไทยไปใหถงึ การผลิตจรงิ ในระดับอุตสาหกรรม น่นั คือ การเขามาสนับสนุนทุนในการพัฒนาเทคโนโลยี ซ่ึงเปนการใหทุนวิจัยกับงานวิจัยที่อยูในกระบวนการ “Translational Research” หรือที่ภาคอุตสาหกรรมจะเรียกวาการ “Development” น่ีจึงเปนการ ทํางานวิจัยรวมกับเอกชน บพข. จะจับคูนักวิจัยและเอกชนใหเขามาทํางานรวมกันพัฒนาเทคโนโลยี รวมกันเพื่อนําเทคโนโลยีท่ีไดไปใชประโยชนจริงในอุตสาหกรรม ส่ิงท่ีเราไดมากกวาตัวเทคโนโลยี หรอื นวตั กรรมแลวนน่ั คอื การไดก ารเกิดการเรยี นรรู ว มระหวา งนกั วิจัยและเอกชน เราทาํ ใหน ักวิจยั รูวาถา จะทํางานวิจยั เพอ่ื ใชประโยชนจ รงิ ตอ งมีอะไรเพม่ิ เติมบางและเรากช็ ว ยใหเ อกชนรูวา กอ นท่จี ะนํางานวจิ ยั ไปใชประโยชนน้ันตองมีการพัฒนาเทคโนโลยีรวมกัน นอกจากน้ัน บพข.ยังสนับสนุนทุนในการสราง โครงสรา งพ้ืนฐาน เชน การสรางโรงงานตนแบบ (Pilot Plant) ใหกับมหาวิทยาลยั หรอื หนวยงานวิจัยให สามารถทดลองขยายงานวิจัยสูระดับอุตสาหกรรมท่ีจะสรางผลิตภัณฑและบริการท่ีมีมูลคาสูง อันจะ นาํ ไปสูการเสริมสรา งความสามารถในการแขง ขนั ทางเศรษฐกจิ ของประเทศไดใ นท่ีสุดถอื เปน ครงั้ แรกของ ประเทศไทยท่มี กี ารจัดสรรทนุ ในรูปแบบนี้

๑๑๒ ภาพที่ 65 กระบวนการของนวัตกรรม บพข. มงุ สนับสนุนทุนวิจยั ใน 7 กรอบอตุ สาหกรรม คอื 1. เกษตรและอาหารมูลคาสูง ท่ีสนับสนุนการพัฒนาผลิตภัณฑเชิงพาณิชยมูลคาสูง ไดแก สวนประกอบฟงกชัน (Functional ingredients)และสารสกัดจากธรรมชาติ ผลิตภัณฑอาหารสุขภาพ รวมท้ังการพัฒนาระบบและ มาตรฐานหวงโซความเย็น(Cold Chain) และเคร่ืองจักรกลเกษตรและอาหาร 2. ทองเท่ียวและ เศรษฐกิจสรางสรรค การจัดการทองเที่ยวและเศรษฐกิจสรางสรรค การทองเที่ยวเชิงสุขภาพ การจัดการมรดกทางวัฒนธรรม และมรดกทางธรรมชาติของประเทศไทยใหเปนทรัพยากรทางการ ทองเท่ียวตามแนวทางที่เปนสากล 3. พลังงานเคมีและวัสดุชีวภาพ เนนการพัฒนาพลังงานทดแทน เชือ้ เพลิงชีวภาพ พลาสติกชีวภาพและสารเคมชี ีวภาพ 4. ดิจิทัลแพลตฟอรม สนับสนุนแผนงานการตอ ยอดงานวิจัยและนวัตกรรมดานดิจิทัลและปญญาประดิษฐ เพ่ือกอใหเกิดเศรษฐกิจดิจิทัลที่เขมแข็ง 5. เศรษฐกิจหมุนเวียน สนับสนุนเทคโนโลยีและนวัตกรรมการพัฒนาธุรกิจรูปแบบความรวมมือใน Value Chain ท่ีเกี่ยวของและสนับสนุนเศรษฐกิจหมุนเวียน 6. ระบบคมนาคมแหงอนาคต อุตสาหกรรมหุนยนตและระบบอัตโนมตั ิ เนน การพัฒนาอุตสาหกรรมกลมุ ยานยนตไฟฟา ระบบราง การบิน หุนยนตและระบบอัตโนมัติ สุดทายคือ 7. สุขภาพและการแพทย อยางการพัฒนายา ชีววัตถุ เซลลบําบัด เคร่ืองมือและอุปกรณทางการแพทย รวมถึงระบบการผลิต ทดสอบมาตรฐานผลิตภัณฑ ทางการแพทย เพอื่ การขึน้ ทะเบยี น

๑๑๓ ภาพท่ี 66 กรอบการวิจัย 7 อตุ สาหกรรม บพข. ไดร ายงานผลการดําเนินงานของ บพข. ในรอบป 2563 - 2564 วา ไดท าํ ความรวมมอื กับภาคเอกชน ในสัดสวน 70 : 30 ผานการดําเนินโครงการในป 2563 จํานวน 92 โครงการ และป 2564 จํานวน 280 โครงการ โดยมีกรอบการวิจัยครอบคลุม เกษตรและอาหาร สุขภาพ และการแพทย พลังงานวัสดุชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน ทองเที่ยวและเศรษฐกิจสรางสรรค ดิจิทัล และระบบคมนาคม โดยสัดสว นการสนบั สนนุ งบประมาณออกเปน 3 หมวดหลกั ไดแ ก 6.2.1 เกษตรและอาหาร สัดสว นการจดั สรรงบประมาณ ป 2563 อยูท่จี ํานวน 347 ลานบาท ใน 40 โครงการ และป 2564 จาํ นวน 302 ลานบาท ใน 70 โครงการ 6.2.2 สุขภาพและการแพทย มีสดั สวนการจัดสรรงบประมาณป 2563 จํานวน 796 ลานบาท ใน 29 โครงการ และป 2564 จัดสรร 935 ลานบาท ใน 59 โครงการ 6.2.3 พลังงานเคมีและวัสดุชีวภาพ ไดจัดสรรงบประมาณในป 2563 จํานวน 95 ลานบาท ใน 42 โครงการ ป 2564 จํานวน 91 ลานบาท ใน 20 โครงการ 6.2.4 เศรษฐกิจหมุนเวียน มีสัดสวนการจัดสรรงบประมาณในป 2563 จํานวน 81 ลานบาท ใน 13 โครงการ และ ป 2564 จํานวน 142 ลานบาท ใน 35 โครงการ 6.2.5 ทองเท่ียวสรางสรรค โดยมีสัดสวนการจัดสรรงบประมาณในป 2563 จํานวน 297 ลา นบาท ใน 53 โครงการ ป 2564 จาํ นวน 256 ลา นบาท ใน 73 โครงการ 6.2.6 ดิจิทัลแพลตฟอรม ซึ่งมีสัดสวนการจัดสรรงบประมาณในป 2563 จํานวน 234 ลานบาท ใน 18 โครงการ และป 2564 จํานวน 284 ลานบาทใน 31 โครงการ ครอบคลุม เทคโนโลยีเอไอทางการแพทย เอไอดานการทองเท่ียวและเศรษฐกิจสรรค เอไอในเศรษฐกิจหมุนเวียน เอไอดานการเกษตรและอาหาร และเศรษฐกิจดิจิทัล โดยมีตัวอยางผลงาน เชน ระบบประมวล ภาษาธรรมชาติเพื่อการวิจัยทางการตลาด ปญญาประดิษฐเพื่อติดตามและแนะนําภาวะโภชนาการ สําหรับผูปวยกลุมอาการอวนลงพุง รวมถึงระบบจัดการผลิตไผแปลงใหญ เปนตน ซ่ึงขอมูลการวิจัย ท่เี กี่ยวของกับ 4 นวัตกรรมหลกั ของการศึกษา ยงั ไมอยใู นแผนงานทีส่ นับสนุนใหเ กิดการพฒั นาและนําไปใชง านจรงิ

๑๑๔ 6.2.7 ระบบคมนาคมแหงอนาคต มีสัดสวนการจัดสรรงบประมาณในป 2563 จํานวน 328 ลานบาท ใน 13 โครงการ ป 2564 จํานวน 454 ลานบาท ใน 39 โครงการ ครอบคลุม อุตสาหกรรมยานยนต ระบบราง หุนยนตและระบบควบคมุ อัตโนมัติ อตุ สาหกรรมการบินและโลจสิ ติกส เทคโนโลยียานยนตไ ฟฟา สวนประกอบยานยนตไฟฟา และรถยนตไฟฟา ดัดแปลง เชน การพัฒนารถไฟ โดยสารตนแบบ (รถไฟไทยทํา) ระบบการจัดการการขนสงและโลจิสติกสสําหรับอากาศยานไรคนขับ อัจฉริยะเพื่อการขนสงในเขตพ้ืนที่ชุมชน รวมถึงการจัดทํามาตรฐานและแพลตฟอรมการใหบริการ ภาคอุตสาหกรรม เปนตน ตวั อยางงานวิจยั กลุมแผนงานกลุมดจิ ิทัล ท่ีทาง บพข. แจง วา ใกลเคยี งกับ 4 นวัตกรรม หลกั ของคณะกรรมาธกิ าร เชน 1) กลุมนวัตกรรมท่ี ๑ เร่ือง Fixed Station Traffic and Surveillance Sensor (อุปกรณตรวจวัดสภาพจราจร) ขอมูลท่ีเกี่ยวของ คือ การตรวจตราและรักษาความปลอดภัยดวย Video Analytics ผาน PSU & IoT AI Platform ผนวกกับ 5G ทําใหวิเคราะหภาพและจําแนกวัตถุ ไดรวดเร็วและแมนยํารวมถึงการตรวจสอบสภาพผิวการจราจร การตรวจจับความหนาแนนของ ยานพาหนะโดยใชก ลอง/เซนเซอรตรวจจับความหนาแนนของรถในแตละเสนทาง ขอ มลู ความหนาแนน ท่ีไดใ นแตละพืน้ ที่เมือ่ นํามาประมวลผลรว มกันจะชวยแนะนําเสนทางท่เี หมาะสมได สามารถนําขอมูลมา วางแผนการบริหารจัดการรถแตละพ้ืนที่ได และการตรวจจับสิ่งกีดขวาง/นํ้าขังบนถนน โดยใชกลอง/ เซนเซอรตรวจจับน้ําขังหรือสิ่งกีดขวางหรือกาซอันตรายในอุโมงค เพ่ือนําขอมูลมาแจงเตือนกับผูใชรถใชถนน หมดชว ยปอ งกนั อันตรายและหลกี เลย่ี งอบุ ัตเิ หตุทอ่ี าจเกิดขึ้นได 2) กลุมนวัตกรรมท่ี ๒ Toll Tag (Vehicle Re-Identification) (อุปกรณบงช้ี ยานพาหนะ) เทคโนโลยีท่ีเก่ียวของคือเทคโนโลยีเกี่ยวกับทางดวนการระบุตัวตนของยานพาหนะ โดยทางดวนจะมีการเปดใหเขา - ออกพ้ืนท่ีดว ยไมก้ันอตั โนมัติ การตัดแตม/ตัดเงนิ เม่ือผา นจุดเขา-ออก พื้นท่ี การระบตุ วั ตนไดอยา งรวดเร็วแบบอัตโนมตั ิชว ยระบายรถไดอ ยางคลอ งตวั 3) กลุมนวัตกรรมท่ี ๔ Intersection Signal Control (ระบบจัดการสัญญาณไฟจราจร) เปนการจัดการไฟจราจรบริเวณแยกใชกลอง/เซนเซอรตรวจจับการฝาฝนกฎจราจร เชน การฝาฝน สัญญาณไฟ 4) กลุมนวัตกรรมที่ ๓ Big Data Integration System for Traffic Forecasting (ระบบฐานขอ มูลขนาดใหญเพ่ือการคาดการณสภาพจราจร) เปน การคาดการณการจราจรมีทง้ั Real Time License Plate Recognition, Real Time Classification Analytics มีขอมูลมายังหองวอรรูม เห็นเปนกราฟในหลายมิตเิ ปน Data ระบบ Cloud 6.3 การขับเคล่อื นผลกั ดันนวัตกรรมหลกั 4 ดา น 6.3.1 การผลกั ดันใหเกิดนวตั กรรมในภาพรวมแบง เปน ๓ ระยะ 6.3.1.1 ระยะสน้ั คอื การสรา งใหเ กิดกลมุ ชดุ ขอมลู 6.3.1.2 ระยะกลาง คอื ทําใหเ กิดองคป ระกอบกรรมวธิ ีในการวิเคราะหข อมูล 6.3.1.3 ระยะยาว คือ การวิเคราะหขอมูลใหเกิดการใชงานอยางยั่งยืน โดยผูใชที่จะกําหนดโจทยและกําหนดใหมีการใชงานไดตรงกับชุดขอมูลมีการประมวลผลและพัฒนา อยา งตอ เนื่อง

๑๑๕ 6.3.2 แนวทางการผลกั ดันนวตั กรรม 6.3.2.1 จดั หาแหลง เงนิ ทุน (Source of Fund) ๑) ปรับปรุงขอกําหนดกองทุนใหสามารถสงเสรมิ หนวยงานเพ่ือรับ เงินอุดหนุนในการปรบั ปรุงระบบด้งั เดมิ ใหส ามารถเช่อื มตอ กบั ระบบสวนกลางได ๒) ดําเนินการสืบหาแหลงทุนเพ่ิมเติม เชน สํานักงานกองทุน สนับสนุนสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) กองทุนพัฒนาดิจิทัลแหงชาติ กองทุนพลังงานหรือแหลงกองทุน ที่เก่ยี วของและสามารถดาํ เนนิ การได ๓) สงเสริมใหนวัตกรรมดานคมนาคมและความปลอดภัยทางถนน เปน Programme ของกองทุนตางๆโดยกําหนดเปน Themetic Programme ที่เก่ียวของกับภารกิจ ของกองทนุ 6.3.2.2 ผลักดันเพ่ือการสราง Data pool และการเชื่อมตอส่ือสาร : กําหนดมาตรฐานและพฒั นาการเชอ่ื มโยงขอมูล 1) Main Data Type - CCTV Streaming Data : ระบบ CCTV ภาครฐั และภาคเอกชน 2) Digital Data - Stat Data 3) Data Collected from Sensing System 4) Analysist Data from CCTV 5) Map / Geo Data - Cell Phone Data 6) In Vehicle Dash CAM – Etc 7) ทําขอตกลงในสวนโครงขายส่ือสารท่ีจําเปนในการดําเนินการ (Lease Line หรอื 5G Network) 6.3.2.3 การผลักดันใหเกิดกลุมวิจัยเพ่ือพัฒ นา Analytic model และใชง านขอ มูลใหเกดิ ประโยชนอยางตอ เนอื่ ง 1) ระยะท่ี ๑ สราง Analytic Model ตามโจทยความตองการ สําหรบั ใชภ ายในกระทรวงคมนาคมเพอ่ื ใหเกดิ การนําชดุ ขอ มูลไปใชง านอยา งเปนรูปธรรม 2) ระยะที่ ๒ พัฒนาตามโจทยความตองการสําหรับใชภายใน กระทรวงและหนวยงานที่เขารวม สงเสริมใหเกิดกลุมวิจัยรวมระหวางหนวยงานแชรขอมูลและ ผลการวิจยั 3) ระยะที่ ๓ พัฒนาระบบ วิเคราะหเพิ่มเติมอยางตอเนื่องใหตรง กับโจทยของหนวยงานและสงั คม ดแู ลรักษาระบบใหสามารถทาํ งานไดอ ยางมีประสทิ ธภิ าพตอ เน่อื ง 6.3.2.4 การจัดตั้งหนว ยงานเฉพาะทร่ี ับผดิ ชอบ การจัดตั้งหนวยงานเฉพาะท่ีรับผิดชอบพัฒนาระบบตอเน่ืองใหมี ความถูกตองทันสมัยตรงกับความตองการที่เปล่ียนไป สงเสริมใหเกิดความรวมมือระหวางหนวยงาน เพ่ือโครงขายขอ มูลและการนาํ ไปใชงานอยา งเปนรปู ธรรม จากการวิเคราะหอ ํานาจหนาท่ีของหนว ยงาน ที่เกี่ยวของกับการพัฒนานวัตกรรมในประเทศไทยพบวายังขาดหนวยงานเฉพาะทางท่ีมอี าํ นาจโดยตรง ในการสงเสริม กํากับดูแล และพัฒนาใหเกิดนวัตกรรมใหมในอนาคต ท่ีสําคัญไปกวานั้นหนวยงาน

๑๑๖ ที่พฒั นานวตั กรรมยังเปน หนวยงานทีพ่ ่ึงพาภาครัฐ กลา วคอื เปนหนวยงานที่ดําเนินการภายใตการกํากับ ของหนวยงานรัฐซ่ึงหนวยงานภาครัฐในประเทศไทยเปนหนวยงานท่ีมีภารกิจและความรับผิดชอบ คอนขางมาก ทําใหไมมีหนวยงานใดสามารถดูแลภารกิจเกี่ยวกับนวัตกรรมไดอยางเต็มรูปแบบ ดังน้ัน การจัดตง้ั ศนู ยนวตั กรรมจงึ เปน ทางแกปญหาทเี่ หมาะสม 1) กรณีศึกษาจากตางประเทศ เชน Transportation Research Laboratory (TRL), UK และ The Korea Transport Institute (KOTI), South Korea ทําใหเห็นวา การดําเนินการวิจัยภายใตศูนยนวัตกรรมซ่ึงมีอิสระจากหนวยงานของรัฐสามารถดําเนินการไดอยาง มปี ระสทิ ธภิ าพและรวดเรว็ กวา ดงั น้ัน ขอ เสนอในการจัดตง้ั ศูนยน วัตกรรมคอื การสรางศนู ยทส่ี ามารถทํา หนาท่ีเปนศูนยกลางของการพัฒนานวัตกรรมท่ีมีอํานาจหนาท่ีโดยตรงในการกํากับดูแลและดําเนิน โครงการการวิจัย โดยเสนอใหศูนยดําเนินการในลักษณะ Think Tank ซ่ึงประกอบไปดวยนักวิจัยท่ีมี ความรูและประสบการณ และหนวยงานจะตองถูกพัฒนาใหเพิ่มขีดความสามารถในการเช่ือมโยง กับผูใชงานจริงได และตองมีการผลักดันใหเกิดการพัฒนาระบบตอเนื่องใหมีความถูกตองทันสมัย ตรงกับความตองการที่เปล่ียนไป สงเสริมใหเกิดความรวมมือระหวางหนวยงานเพื่อโครงขายขอมูล และการนําไปใชงานอยางเปนรูปธรรม ศูนยวิจัยถูกจัดต้ังภายใตสํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร และเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช) โดยทําการรวมโครงการกับบริษัทเอกชนเพ่ือใหผานเกณฑ ของหนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพ่ิมความสามารถในการแขงขันของประเทศ หรือ บพข. (ใหกําหนดนโยบายดานดิจิตอล ในประเด็นการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมเพื่อแกไขปญหาจราจร และขนสง เพ่ิมเขาไปดวย) โดยมี คค. เปนผูรวบรวมความตองการในตลาดรวมถึงกําหนดแผนแมบท ใหโครงการ และใชเงินโดยหนวยงานวิจัยและนวัตกรรม (ววน.) โดยขอบเขตหนาที่สามารถแบงได ออกเปน 3 ภารกิจหลกั ดังตอ ไปน้ี 1.1) หนาท่ีในการพัฒนาระบบวิเคราะหเพ่ิมเติมอยางตอเนื่อง เพอ่ื การตอบโจทยห นว ยงานที่เก่ยี วของอยางทนั ถวงที ตอบโจทยกับบริบทของสังคม และความตอ งไดอยาง ทันเวลาและตอเน่อื ง 1.2) หนาท่ีในการดูแลรักษาระบบใหสามารถทํางานไดอยาง มปี ระสิทธิภาพและตอ เนอ่ื ง 1.3) หนาท่ีในการสงเสริมใหเกิดกลุมวิจยั รวมระหวางหนวยงาน ทเ่ี ก่ียวของไมว าจะเปนหนว ยงานภาครัฐหรือหนวยงานเอกชน และสนับสนุนการแชรขอมูลและผลการวจิ ัย ระหวา งหนวยงาน

๑๑๗ ภาพท่ี 67 ภาพแสดงผงั การจดั ตั้งศนู ยน วตั กรรม 2) กรณีตั้งหนวยงานใหม กรณีศึกษา สถาบันวิจัยระบบราง ลยุ พัฒนาระบบรางไทย ความจําเปนในการตั้ง สถาบันวิจัยระบบราง เกิดมาจากการ ที่รัฐบาลใหความสําคัญกับการขนสงทางราง เนื่องจากเปนระบบการขนสงท่ีมีประสิทธิภาพ มีความ ปลอดภัยสูง ประหยัดเวลาการเดินทาง ประหยัดพลังงาน เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม สวนที่สําคัญ เสนทาง รถไฟท่คี รอบคลุมไปยังพ้ืนที่ตา ง ๆ จะนําไปสูการพฒั นาเพิม่ ระดบั คุณภาพชีวิต สง เสรมิ และสนับสนนุ ระบบ ขนสง ของประเทศ ทําใหรฐั บาลมีแผนการลงทุนในโครงสรางพื้นฐานระบบรางระยะยาว คอื 20 ปข างหนา โดยการพฒั นาการขนสง ระบบรางใหเปนระบบหลกั ของประเทศ ทาํ ใหมแี ผนการลงทนุ ในโครงสรางพ้ืนฐาน ทางรางซ่ึงเปนการลงทุนขนาดใหญ มีมูลคามากกวา 2 ลานลานบาท ดังน้ัน นอกจากจะตองมีหนวยงาน รองรับในดา นนโยบายและการกํากับดูแลระบบรางแลว ยังมีความจําเปนตอ งมหี นวยงานดานการวิจัยและ พั ฒ น าให ทั น ต อ ก าร เป ล่ี ย น แ ป ล ง แ ล ะ ส าม าร ถ ร อ ง รั บ บ ริ บ ท ด าน ก าร ข น ส งท าง ร างได เป น อ ย า ง มีประสทิ ธิภาพ และปญหาของการขนสง ทางรางท่ีพบคือ การขาดหนวยงานกลางในการกํากับดูแลระบบราง ท้ังระบบ และการตองพ่ึงพาเทคโนโลยีจากตางประเทศ ทั้งองคความรู และบุคลากรผูเช่ียวชาญและ มีความรูความสามารถ ทําใหประเทศไทยตองพ่ึงพาประเทศเจาของเทคโนโลยี มีตนทุนการดําเนินงานสูง ขาดประสิทธิภาพเทา ท่ีควรเน่ืองจากตอ งพึ่งพาบคุ ลากรตา งชาติ การจัดการความเสย่ี งในสถานการณตา ง ๆ ยงั ไมสามารถทําไดต ามมาตรฐานสากล สง ผลตอ การใชบ ริการ และประโยชนส ขุ ของประชาชน ดังนั้น รัฐจึงควรมีหนวยงานรองรับเพ่ือเปนเจาภาพหลักในการ บรหิ ารจดั การดานการรับถา ยทอดเทคโนโลยี การตอ ยอดเทคโนโลยี การวจิ ยั และการสง เสริมอุตสาหกรรม ทางตนน้ํา กลางน้ํา และปลายน้ําในระบบการขนสงทางราง รวมถึงสงผลกระทบทางบวกตอการขยายตัว ทางดานเศรษฐกิจของประเทศ การจางงาน การพาณิชย และการพัฒนาคนไทยใหมีความรูดานราง เทยี บเทาประเทศทม่ี ีความเจริญกาวหนา ในระบบการขนสง ทางราง เชน เยอรมัน ญป่ี ุน จนี เกาหลี เปนตน และคณะรฐั มนตรีเมอื่ วันท่ี 11 กรกฎาคม 2560 มีคําส่ังใหกระทรวงคมนาคมและหนวยงานทเ่ี ก่ยี วของ รวมมือกับสถาบันการศึกษาและสถาบันวิจัยของภาครัฐและภาคเอกชนเพื่อจัดตั้งสถาบันวิจัยและพัฒนา

๑๑๘ เทคโนโลยีระบบราง ซึ่งจะทําหนาที่เปนหนวยงานกลางในการบริหารจัดการงานวิจัยและถายทอด เทคโนโลยเี พือ่ ดําเนินงานพัฒนาเทคโนโลยที ่ีเก่ียวของ และพัฒนาบุคลากรทง้ั ระดบั วิศวกรและชา งเทคนิค สาํ หรับรองรับการพัฒนาระบบขนสงทางรางตอไป ตอมาจึงไดมีการดําเนินการตั้งสถาบันวิจยั และพัฒนา เทคโนโลยีระบบราง (สทร.) ในป ตามพระราชกฤษฎีกาจัดต้ังสถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (องคการมหาชน) พ.ศ. ๒๕๖๔ ข้นึ มา สถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (สทร.) ถือเปน องคการมหาชนแรกภายใตสังกัดกระทรวงคมนาคม ขึ้นตรงตอรัฐมนตรีวาการกระทรวงคมนาคม โดยมี หนาที่สําคัญ คือ 1) จัดทํายุทธศาสตรดานเทคโนโลยีระบบรางของประเทศ 2) วิจัยและพัฒนา เทคโนโลยี 3) พฒั นามาตรฐานระบบทดสอบ 4) รวมมือกับองคกรทั้งในและตางประเทศในการพัฒนา เทคโนโลยีระบบราง 5) พฒั นาบุคลากรดา นระบบราง และ 6) จัดทาํ ฐานขอมลู ดา นเทคโนโลยีระบบราง ทัง้ น้ีคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันท่ี 5 เม.ย. 2565 มีมติเห็นชอบการแตงตั้งผอู ํานวยการสถาบันวิจัย และพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (สทร.) ตามที่คณะกรรมการพัฒนาและสงเสริมองคการมหาชนเสนอแลว มีเปาหมายในการดําเนินการ ไดแก การวิจัยช้ินสวนในระบบรางเพื่อใหสามารถผลิตรถไฟ ในประเทศ (Local Content) ไดตามนโยบาย Thai First รวมท้ังการวิจัยเพ่ือสรางรถไฟ EV มาใช ในประเทศไทย พรอมกับการรับการถายทอดเทคโนโลยีจากโครงการรถไฟความเร็วสูงไทย - จีน และโครงการรถไฟความเรว็ สงู เชอื่ มสามสนามบิน จดุ เร่ิมของสถาบนั วจิ ยั และพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (สทร.) ในอดีตงานการวิจัยตาง ๆ รวมถึงดานระบบรางน้ัน อยูภายใน สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงชาติ (สวทช.) และในป 53 มีแนวคิดจะต้ังศูนยวิจัย แหงชาติท่ีเก่ียวของกับระบบราง ตอมามีแนวคิดวา การดําเนินการวิจัยเทคโนโลยีระบบบรางจะอยูท่ี สวทช. หรือกระทรวงคมนาคม จนป 2560 ครม. มีมติเมอื่ ป 2560 มีคําสง่ั ใหกระทรวงคมนาคมและ หนวยงานที่เกี่ยวของรวมมือกับสถาบันการศึกษาและสถาบันวิจยั ของภาครัฐและภาคเอกชนเพ่ือจดั ต้ัง สถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง ซึ่งจะทําหนาท่ีเปนหนวยงานกลางในการบริหารจัดการ งานวจิ ัยและถายทอดเทคโนโลยเี พื่อดาํ เนนิ งานพฒั นาเทคโนโลยีทีเ่ กย่ี วขอ ง และพฒั นาบคุ ลากรท้งั ระดบั วิศวกรและชา งเทคนิคสําหรับรองรบั การพัฒนาระบบขนสงทางรางตอ ไป ตอ มาจึงไดม กี ารดําเนนิ การตงั้ สถาบันวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีระบบราง (สทร.) ในป พ.ศ. ๒๕๖๔ ตามพระราชกฤษฎีกาจัดต้ัง สถาบนั วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยรี ะบบราง (องคการมหาชน) พ.ศ. ๒๕๖๔ ข้ึนมา ในขณะท่ี สวทช. กย็ งั มีรูปแบบการต้ังหนว ยงาน ท่ีทําไดสะดวก โดย ผอ. สวทช. สามารถนําเร่ืองการตั้งหนว ยงานใหม เสนอเขา คณะกรรมการพฒั นาวิทยาศาสตรแ ละ เทคโนโลยแี หง ชาติ กจ็ ะสามารถตั้งในลกั ษณะคลา ยกับศนู ยว จิ ยั หนึง่ ใน สวทช. ได ตัวอยา งเชน ศูนยว จิ ยั วจิ ัยเทคโนโลยีระบบรางและการขนสงสมัยใหม (Rail and Modern Transports Research Center : RMT) เปนศูนยเฉพาะทาง ดําเนินการวิจัยและพัฒนาที่มีเปาหมายในการพัฒนาเทคโนโลยีที่มี ความพรอมสําหรับใชงานในภาคอุตสาหกรรมระบบรางและการขนสงสมัยใหม ตอบสนองนโยบาย การพฒั นาประเทศของภาครัฐ และเปนกลไกการขับเคลอื่ นใหเกิดการสรางอุตสาหกรรมใหมในประเทศ เชน พัฒนาเทคโนโลยีการซอมบํารุงเชิงคาดการณ พัฒนาเทคนิคการตรวจสอบแบบอัตโนมัติสําหรับ รถไฟ พัฒนาเทคโนโลยีการผลิตช้ินสวนทดแทนเพื่อการใชงานในรถไฟ และสรางฐานขอมูลเพ่ือการ

๑๑๙ วางแผนซอมบํารุงรถไฟ รวมถึงพัฒนาเทคโนโลยีการขนสงเชื่อมตอเพ่ืออํานวยความสะดวกใหกับ ผูโดยสารที่ตองการเขาสูการใชงานระบบขนสงทางรางหลัก โดยมีโครงสรางเปนทีมวิจัย 2 ทีม มบี คุ ลากรประมาณ 30 คน ไดร บั ไดร ับการจัดสรรงบประมาณ 30-40 ลาน โดยโครงสรา งที่เก่ยี วของ กับงานวิจัยเทคโนโลยีทางราง ในปจจุบันมีทั้งแบบเปนศูนยวิจัยเฉพาะทาง เชน ศูนย RMT หรือเปน องคก รมหาชน แบบ สทร. โดยมีโครงสรา งดังนี้ ศูนย RMT ภาพที่ 68 โครงสรางของ ศูนยว จิ ยั วจิ ัยเทคโนโลยีระบบรางและการขนสงสมัยใหม ภายใตส ํานักงานพัฒนาวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยีแหง ชาติ (สวทช.) (การบงั คบั บญั ชาขึ้นกบั ผอู ํานวยการ สวทช. โดยตรง)

๑๒๐ ภาพที่ 69 โครงสรางของ สถาบนั วจิ ัยและพฒั นาเทคโนโลยรี ะบบราง (สทร.) ภาพที่ 70 ขั้นตอน การขอจดั ตง้ั องคก รมหาชน ในกรณที ่จี ะมกี ารเสนอจดั ตง้ั องคก รใหมแ บบ สถาบนั วจิ ยั และพัฒนาเทคโนโลยรี ะบบราง (สทร.)

๑๒๑ 6.3.2.4 ขอ เสนอแนะจัดตง้ั หนว ยงานเจาภาพ ผลักดนั นวัตกรรมเพอื่ แกไ ข ปญ หาจราจรและขนสง เสนอใหมีการจัดตั้งศูนยดําเนินการในลักษณะ Think Tank ซึ่งประกอบไปดวยนักวิจัยท่ีมีความรูและประสบการณ และหนวยงานจะตองถูกพัฒนาใหเพิ่มขีด ความสามารถในการเชอ่ื มโยงกบั ผูใชง านจริงได และตองมกี ารผลกั ดันใหเกดิ การพฒั นาระบบตอเนือ่ งให มีความถูกตองทันสมัยตรงกับความตองการท่ีเปล่ียนไป สงเสริมใหเกิดความรวมมือระหวางหนวยงาน เพื่อโครงขายขอมูลและการนําไปใชงานอยางเปนรูปธรรม โดยเสนอใหมีการจัดต้ังเปน ศูนยวิจัย นวัตกรรมเพ่ือการจราจรและความปลอดภัย (TIRL) ใหจัดตั้งขึ้นภายใตสํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร และเทคโนโลยีแหง ชาติ (สวทช) หรอื กระทรวงคมนาคม หรือเปน ในลกั ษณะองคก ารมหาชนก็ได โดยทาํ การรวมโครงการกับบริษัทเอกชนเพื่อใหผานเกณฑของหนวยบริหารและจัดการทุนดานการเพิ่ม ความสามารถในการแขงขันของประเทศ หรือ บพข. โดยมี คค. เปนผูรวบรวมความตองการในตลาด รวมถึงกําหนดแผนแมบทใหโครงการ และใชเงินโดยหนวยงานวิจัยและนวัตกรรม (ววน.) โดย TIRL หากเกิดภายใต สวทช. ในเบ้ืองตนก็อาจทําใหเกิดโดยลักษณะเหมือนศูนยวจิ ัยวิจัยเทคโนโลยีระบบราง และการขนสงสมัยใหม (การต้ังทําไดโดย ผอ.สวทช. นําเร่ืองเขาคณะกรรมการพัฒนาวิทยาศาสตร และเทคโนโลยีแหงชาติ เพ่ือพิจารณาเห็นชอบ) ซ่ึงลักษณะความรับผิดชอบจะเปนงานวิจัยเฉพาะทาง และในอนาคตอาจปรับเพิ่มขึ้นหรือต้ังหนวยงานใหม เมื่อพรอมท้ังดานบุคลากรและงบประมาณ ต้ังเปนองคกรมหาชนเหมอื น สทร. (ภายใตกระทรวงคมนาคมไดในอนาคต) ภาพท่ี 71 ผงั เสนอการจดั ต้ังศูนยว ิจยั นวัตกรรมเพอื่ การจราจรและความปลอดภัย ทั้งนี้ปจจุบัน สํานักงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร (สนข.) อยูระหวางดําเนินการขับเคลื่อนการจัดตั้งศูนยบูรณาการ ITS (ITS Integrated Center) ซ่ึงเปน โครงการภายใตแผนแมบทการพัฒนาระบบการจราจรและขนสงอัจฉริยะในเขตกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล (ระยะ 10 ป พ.ศ. 2561 - 2570) (แผนแมบท ITS) ท่ีไดกําหนดใหมี “การจัดตั้ง

๑๒๒ ศนู ยบ ูรณาการ ITS” เพ่ือทําหนา ทีบ่ ูรณาการขอ มูลจราจร ขอมูลการขนสง และขอมูลอน่ื ๆ ที่เก่ียวของ รวมทั้งบูรณาการการดําเนินการ และการบํารุงรักษาที่เก่ียวของกับระบบ ITS โดยดําเนินการในพ้ืนที่ กรงุ เทพมหานครและปริมณฑลเปน ลําดบั แรก โดยสรปุ ผลการดําเนินการ ดังน้ี 1) การจัดทําขอเสนอแนวทางการดําเนินการจัดต้ังศูนยบูรณาการ ITS (ITS Integrated Center) ทไ่ี ดก าํ หนดกรอบแนวคดิ ศูนยบูรณาการ ITS คือ การศกึ ษาพฒั นาและ จัดต้ังศูนยบ ูรณาการ ITS ในพน้ื ที่กรุงเทพมหานคร เปนศนู ยย อยของศูนยบูรณาการขนสงตอ เน่อื งหลาย รูป แ บ บ แห งชาติ (National Multimodal Transport Integration Center : NMTIC) (ศู นย NMTIC) ของศูนยเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร สาํ นักงานปลดั กระทรวงคมนาคม (ศทส. สปค.) โดยเปน หนวยงานกลาง ที่ทําหนาที่บูรณาการขอมูลดานคมนาคมขนสงจากศูนย NMTIC และหนวยงาน ท่ีเก่ยี วของ รวมทง้ั แหลง ขอมูลตาง ๆ ภายในพื้นท่ีกรุงเทพมหานคร ประมวลผล วิเคราะห และเผยแพร ขอมลู สําหรบั นาํ ไปบริหารจัดการดา นคมนาคมขนสง รวมทัง้ บูรณาการการดําเนนิ งานท่ีเกย่ี วของกับ ระบบ ITS ไดแก การควบคุมจราจร การเผยแพร/นําเสนอขอมูลการเดินทางในชองทางตาง ๆ และการตรวจสอบการกระทาํ ผดิ กฎจราจร ท่มี ีความสอดคลองกันทัง้ ระบบในรูปแบบการส่ังการแบบเดีย่ ว (Single Command) และทันกาล (Real - Time) เบ็ดเสร็จภายในศูนยเดียว (One Stop Services) ภาพท่ี 72 กรอบแนวคดิ การจัดตง้ั ศูนยบ รู ณาการ ITS จากแนวคิดดังกลาวสามารถกําหนดเปนกรอบอํานาจหนาท่ี โครงสรา ง และกิจกรรมท่ีตองดําเนินการภายใตก ารจัดตง้ั ศูนยบ ูรณาการ ITS ดงั นี้ 1.1) อํานาจหนาท่ีของศูนยบูรณ าการ ITS โดยกําหนด กรอบอํานาจหนาที่ที่ครอบคลุมการดําเนินงานท้ัง 4 ดาน ไดแก (1) การเช่ือมโยง/บูรณาการขอมูล (2) การบูรณาการการดําเนินงาน (3) การบริหารจดั การจราจร และ (4) การเผยแพรขอมูล/นําเสนอ ขอ มลู

๑๒๓ ภาพท่ี 73 อาํ นาจหนาทศี่ นู ยบ รู ณาการ ITS 1.2) โครงสรางของศูนยบูรณาการ ITS จากกรอบอํานาจหนาที่ ดังกลาวขางตน สามารถกําหนดโครงสรางการดําเนินงาน/บริหารจัดการภายในศูนยบูรณาการ ITS ออกเปน 4 สว นงาน ดงั นี้ ภาพที่ 74 โครงสรางของศูนยบ รู ณาการ ITS 1.3) กิ จ ก ร ร ม ที่ ต อ งดํ า เนิ น ก า ร ภ า ย ใต ก ร อ บ แ น ว คิ ด “ศนู ยบูรณาการ ITS” โดยไดก าํ หนดกิจกรรมทตี่ อ งดาํ เนนิ การ ดังนี้ กิจกรรมทีต่ อ งดําเนินการ ภายใตแ นวคิด “ศนู ยบ ูรณาการ ITS” 1. ศกึ ษา “โครงการศกึ ษาพัฒนาจดั ตง้ั ศนู ยบ ูรณาการ ITS ในพื้นท่ีกรงุ เทพมหานคร” โดยมกี ิจกรรม ดงั น้ี 1.1 ศึกษา รวบรวม และวิเคราะหข อ มลู ดา นการพฒั นาระบบบรู ณาการขอ มลู รวมทั้งการบรู ณาการการดาํ เนินงาน ของศนู ยบ รู ณาการ ITS 1.2 การจัดทําสถาปตยกรรมองคกร และระบบของศนู ยบ รู ณาการ ITS (ITS Integrated Center Architecture) 1.3 การจัดทาํ และกําหนดมาตรฐานขอ มลู /การเชอ่ื มโยงขอมูล/ระบบการใหบริการของศนู ยบรู ณาการ ITS (ITS Integrated Center Standard Service) 1.4 กําหนดนโยบาย รวมทง้ั จัดทาํ MOU หรือ MOA รว มกันระหวางหนวยงานท่เี ก่ียวขอ งทั้งจากภาครัฐและเอกชน เกย่ี วกบั การบรู ณาการขอ มูล การเชอ่ื มโยง/แลกเปลี่ยนขอ มลู รวมทง้ั การบรู ณาการการดาํ เนินงาน 1.5 พฒั นาและสรางระบบของศูนยบ รู ณาการ ITS จํานวน 5 ระบบหลกั ไดแก

๑๒๔ กจิ กรรมท่ีตอ งดาํ เนินการ ภายใตแ นวคดิ “ศนู ยบูรณาการ ITS” - ระบบบูรณาการเชอ่ื มโยงแลกเปลี่ยนขอ มลู และจัดเก็บขอ มลู บนระบบ Cloud - ระบบบูรณาการและวิเคราะหข อ มลู เพือ่ ประเมนิ และคาดการณส ภาพการจราจร - ระบบบรู ณาการและวิเคราะหขอมลู เพ่ือการบรหิ ารจดั การควบคมุ จราจร - ระบบบูรณาการวิเคราะหขอมูลเพอื่ เพม่ิ ความปลอดภยั บนทองถนน - ระบบการรายงาน การแสดงผล นาํ เสนอขอ มลู และเผยแพรข อ มลู 1.6 บูรณาการ/เชือ่ มโยง/แลกเปลีย่ นขอมูลดา น ITS รวมทั้ง GPS และ Mobile Data 1.7 การเผยแพรขอมลู และเปด เผยขอ มลู (Open data) ตามแนวทางขอ มลู เปด ภาครฐั (Open Government Data) 1.8 กาํ หนดพืน้ ทน่ี ํารองในการดาํ เนินการ (1) ควบคุมจราจร (2) ตรวจสอบการกระทาํ ผดิ กฎจราจร และ (3) เผยแพร/ นาํ เสนอขอมูลการเดินทาง ในพ้ืนทน่ี าํ รอ ง 2. จัดตงั้ ศนู ยบรู ณาการ ITS ในพื้นทกี่ รุงเทพมหานคร (ดําเนินการในพืน้ ทน่ี าํ รอง) 3. ขยายผลไปยังพน้ื ทอ่ี นื่ ๆ ในพนื้ ที่กรงุ เทพมหานคร 2) การจดั ทําขอเสนอแนวทางเลือกรปู แบบหนว ยงานเพ่ือขับเคล่ือน การจัดต้ังศูนยบูรณาการ ITS (ITS Integrated Center) สนข. ไดนําเสนอขอเสนอแนวทาง ดาํ เนินการจัดตั้งศูนยบูรณาการ ITS (ITS Integrated Center) ตามขอ 1) ตอคณะกรรมการขับเคลื่อน แผนแมบทการพัฒนาระบบการจราจรและขนสงอัจฉริยะในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (Intelligent Transport System : ITS) (คณะกรรมการขับเคลื่อนแผนแมบท ITS) ในคราวประชุม ครั้งที่ 1/2564 เมื่อวันท่ี 25 มิถุนายน 2564 โดยท่ีประชุมมีมติเห็นชอบในหลักการและแนวคิด การจัดต้ังศูนยบรู ณาการ ITS ตามขอ เสนอแนวทางดําเนินการจัดตั้งศูนยบูรณาการ ITS และเห็นควรให ฝา ยเลขานุการฯ (สนข.) พจิ ารณาดาํ เนนิ การศกึ ษาทบทวนในประเด็นการจัดต้ังศูนยบ ูรณาการ ITS ดว ย การกอต้ังเปนองคกรหรือหนวยงานใหมแทนการมอบหมายหนวยงานใดหนวยงานหนึ่งเปนผูรับผิดชอบ หลัก สนข. จึงไดดําเนินการพิจารณาแนวทางเลือกรูปแบบหนวยงาน ดวยการจัดลําดับความสําคัญดวย วิธีการเปรียบเทียบ/วิธีวิเคราะหแบบหลายเกณฑ (Multi Criteria Analysis : MCA) ประกอบดวย (1) การใหคะแนนระดับความสําคัญ และ (2) การวิเคราะหสัดสวนคะแนนของแตละปจจัย จํานวน 3 ปจจัย ไดแ ก ความคลอ งตัวในการดําเนินงาน/บริหารจดั การหนว ยงาน ความสอดคลอ งกบั หลกั การและแนวคิด ของศูนยบูรณาการ ITS และการตอบสนองตอการดําเนินงาน/การบูรณาการการดําเนินงานดาน ITS รวมท้ังการนํากลยุทธการดําเนินงาน/การขับเคลื่อนการจัดตั้งศูนยบูรณาการ ITS มาใชประกอบ การพจิ ารณา โดยจากผลการวิเคราะหพบวารูปแบบหนวยงานทีม่ ีความเหมาะสมตอ การจัดตั้งศูนยบูรณาการ ITS ดวยการกอตั้งเปน องคก รหรอื หนวยงานใหม คือ องคก ารมหาชน ซึ่งเปน รูปแบบหนวยงานของรัฐ ท่ีมีความเช่ือมโยงสอดคลองกับยุทธศาสตรชาติ พ.ศ. 2561 - 2580 ดานการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครัฐ และแผนการปฏิรูปประเทศ (ฉบับปรบั ปรุง) ดานการบรหิ ารราชการแผนดิน ซึ่งจากสภาวการณทีเ่ ปล่ยี นแปลงไปในปจจุบัน ภาครัฐ จึงจําเปนตองปรับแนวทางการบริหารจัดการ/ปฏบิ ัติงานใหสามารถรองรับชีวิตวิถีใหม (New Normal)

๑๒๕ ดวยการเปนหนวยงาน/องคกรมีความยืดหยุน คลองตัว สามารถบริหารจัดการและบูรณาการ การดําเนินงาน เพอื่ ตอบสนองตอความตองการของประชาชน และบริบทการพัฒนาประเทศตอไป ท้งั นี้ หากจะฝากให สนข. ดําเนนิ การในลักษณะเปน เจาภาพในการพัฒนา นวัตกรรมเพื่อแกไขปญหาการจราจรและขนสง ก็สามารถทําไดแตอาจมีขอจํากัดทางดานบุคลากร เน่ืองจากตองเปนขา ราชการเดิมของ สนข. มาทําอีกหนาทหี่ นึ่ง ไมไดชํานาญในงานวิจัยเหมอื นกับ สวทช. หรือ บพข. จึงเห็นควรดําเนินการจัดต้ังศูนยบูรณาการ ITS ดวยการกอตั้งเปนองคกรหรือหนวยงานใหม แทนการมอบหมายหนวยงานใดหนว ยงานหนึ่งเปน ผรู บั ผดิ ชอบหลัก ตามขอ 2) ตอ ไป

บทที่ 4 ขอสังเกตและขอ เสนอแนะ คณะกรรมาธิการการคมนาคม สภาผูแทนราษฎร ไดดําเนินการรวบรวมขอเท็จจริง จากการเชิญหนวยงาน และบุคคลตาง ๆ ที่เกี่ยวของ เขารวมการประชุมเพื่อรับฟงความคิดเห็น ขอเสนอแนะและปญ หา ตลอดจนแตงตงั้ บุคคลจากผูแทนหนวยงานทเี่ กย่ี วขอ งเพือ่ รวบรวม ประมวลผล จดั ทํารายงานผลการพิจารณาศึกษาและวางแนวทางการพัฒนานวัตกรรมเพื่อแกไขปญหาการจราจร และขนสง โดยผลการพิจารณาศึกษา มีนวัตกรรมที่จะดําเนินการขับเคลื่อนใหเกิดข้ึนในประเทศไทย จํานวน ๔ นวัตกรรม คือ 1 ) Fixed Station Traffic and Surveillance Sensor ๒ ) Toll Tag (Vehicle Re-Identification) ๓ ) Intersection Signal Control แ ล ะ ๔ ) Big Data Integration System for Traffic Forecasting ซ่ึงนวัตกรรมท่ีกําหนดขึ้น เพ่ือการแกไขปญหาจราจรและขนสง สามารถขับเคลื่อนใหเกิดผลเปนรูปธรรม สามารถนําสูการแกปญหาดานจราจรและขนสงไดอยาง มปี ระสิทธภิ าพ จากขอมูลผลการพิจารณาศึกษา คณะกรรมาธิการมีขอสังเกต เรื่อง การวางแนวทาง การพัฒนานวัตกรรมเพื่อแกปญหาจราจรและขนสง ตามกรอบแนวทางการศึกษา และไดจัดทํา สรุปขอสังเกตและขอเสนอแนะ 6 ดาน ประกอบดวย ดานองคกรขับเคล่ือน ดานงบประมาณ และทุนวิจัย ดานบริหารจัดการ ดานนโยบายและกฎหมาย ดานการดําเนินงาน และดานการกําหนด มาตรฐานนวัตกรรม สรุปดังนี้ ๔. ขอสังเกตของคณะกรรมาธิการ ขอ สงั เกตและขอ เสนอแนะของคณะกรรมาธิการ 6 ดา น ดงั น้ี ดานที่ 1 องคก รขับเคลื่อน ลาํ ดบั หนว ยงาน รายละเอียด/การดาํ เนนิ งาน หมายเหตุ ท่รี บั ผิดชอบ 1 1. กระทรวงการ จัดใหมีหนวยงานตรงหรือบุคลากรที่มีหนาท่ี ภายใน 1-2 ป อดุ มศึกษา สนับสนุนสงเสริมหนวยงานภาครัฐในการใชสินคา วิทยาศาสตร วิจัย ในบัญชนี วัตกรรมไทย และนวตั กรรม (ตามประกาศของ สวทช. การข้ึนบัญชีนวัตกรรมไทย แลวมีสิทธิ (อว.) ประโยชนขอหน่ึง คือ สวนราชการ รัฐวิสาหกิจ หนวยงานตาม 2. สาํ นักงานพฒั นา กฎหมายวาดวยการบริหารราชการสวนทองถิ่น หนวยงานอื่นซึ่งมี วทิ ยาศาสตรแ ละ กฎหมายบัญญัติใหมีฐานะเปนราชการบริหารสวนทองถ่ิน หรือ เทคโนโลยี หนวยงานอนื่ ของรฐั สามารถจัดซ้ือจัดจางจากผูขายหรอื ผูใหบ ริการ แหงชาต(ิ สวทช.) ท่ีมีรายช่ือตามบัญชีนวัตกรรมไทย โดยวิธีเฉพาะเจาะจง หรือท่ี เรยี กชื่ออยา งอ่นื ซ่ึงมีวิธีการทํานองเดียวกันตามระเบียบวาดวยการ พัสดุที่หนวยงานนั้น ๆ ถือปฏิบัติ) (http://www.innovation.go.th/)

127 ลําดบั หนว ยงาน รายละเอียด/การดําเนนิ งาน หมายเหตุ ท่ีรบั ผิดชอบ 2 1. สํานกั งาน จัดใหมีหนวยงานเจาภาพหลัก ในการบูรณาการ ภายใน 1-2 ป ระหวางหนวยงานภาครัฐ กลุมธุรกิจเอกชน และ ปลัดกระทรวง กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและ นวัตกรรม อว. 2. สวทช. 3. หนวยบริหารและ (อํานาจหนาที่ สํานักงานปลัดกระทรวง อว. ขอ ๕. จัดทํา ขอเสนอ แนวทางการจัดตั้ง จัดโครงสราง การควบรวม จัดการทุนดาน ปรับปรุง ยุบ เลิก หรือการขยายขอบเขตภารกิจของ การเพม่ิ สถาบนั อดุ มศึกษาและสถาบันวิจัยตามสาขาความเช่ียวชาญ ท่ี ส อ ด ค ล อ ง กั บ ค ว า ม ต อ งก า ร แ ล ะ แ น ว ท าง ก า ร ป ฏิ รู ป ความสามารถใน ประเทศ) การแขง ขันของ ประเทศ (บพข.) (อาํ นาจหนาท่ี บพข. ขอ 7. ประสานงานและใหความรว มมือ กับสวนราชการ หนวยงานอ่ืนของรัฐ หนวยงานภาคเอกชน ทั้งในประเทศและตางประเทศท่ีเก่ียวของกับการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วจิ ยั และนวตั กรรม) 3 1. กระทรวง อว. กําหนดให มีหนวยงานกลางในการศึกษา วิจัย ภายใน 2-3 ป (สวทช.) นวัตกรรมจราจรกลาง กําหนดนวัตกรรม ตรวจสอบ 2. หนวยบริหาร นวัตกรรม รวมท้ังการรับรองมาตรฐานนวัตกรรม จดั การทนุ วิจยั เพ่ือการแกไขปญหาจราจรและขนสง รวมท้ังการ (Program เปนหนวยงานศูนยเ ชอ่ื มโยงและรวมขอมูลจราจร Management Unit: PMU) 4 กระทรวง อว. จดั ตั้งหนวยงานเฉพาะทางที่มีอํานาจโดยตรงในการ ภายใน 3-4 ป (ทนุ วิจยั ดาน สง เสรมิ กํากบั ดแู ล และพฒั นาใหเกิดนวัตกรรมใหม วิทยาศาสตร วิจยั ในอนาคต ซึ่งเปนหนวยงานที่ดําเนินการภายใตก าร และนวัตกรรม กํากับของหน วยงานรัฐ เชน การจัดต้ังศูน ย (ววน.)) นวตั กรรม (ระยะยาว) 5 1. สนข. เสนอใหสํานักงานนโยบายและแผนการขนสงและ ภายใน 3-4 ป 2. หนว ยงานทีม่ ี จราจร (สนข.) หรือหนวยงานท่ีมีความประสงคเปน ความประสงคเ ปน หนว ยงานหลักของงานวิจัยเพ่อื การพฒั นานวตั กรรม หนว ยงานหลัก เพื่อแกไขปญหาจราจรและขนสง สามารถดําเนินการ ของงานวจิ ัยเพ่ือ ขอทุนวิจยั และการสนับสนุนจากหนวยบริหารและ การพฒั นา จดั การทุนดานการเพ่ิมความสามารถในการแขงขัน นวัตกรรมเพอ่ื ของประเทศ (บพข.) และจัดหาภาคเอกชนเขามา

128 ลําดับ หนว ยงาน รายละเอยี ด/การดาํ เนนิ งาน หมายเหตุ ท่ีรับผดิ ชอบ แกไขปญ หา เปนหนวยงานรวม Matching ทงั้ นี้ หนวยงานเจา ของเรือ่ งสามารถยน่ื ความจํานงค จราจรและขนสง ขอต้ังศูน ยวิจัยเปน ของตน เอง โดยสามารถ ดําเนินการผาน สวทช. เม่ือไดรับการอนุมัติแลว 3. บพข. ศนู ยวจิ ัยดงั กลาวจะถูกนบั เปน หนวยงานของรัฐ 4. สวทช. ดําเนินการจัดต้ังกลุมวิจัย สนับสนุนการวิจัยเพื่อใช ภายใน 2-3 ป ในการสราง Analytic Models ใหตอบโจทยแผน 6 กระทรวงคมนาคม แมบ ทและความทาทายในบริบททางสังคม (สนข.) ดําเนินการจัดต้ังศูนยบูรณาการ ITS เพ่ือบูรณาการ ภายใน 2-3 ป 7 กระทรวงคมนาคม ขอมูลดานการขนสงและจราจรของประเทศตอ ไป (สนข.) ดา นที่ 2 งบประมาณและทนุ วจิ ัย ลําดับ หนวยงาน รายละเอียด/การดําเนินงาน หมายเหตุ ทรี่ บั ผิดชอบ 1 รัฐสภา สงเสริมการลงทุนวิจัยและพัฒนานวัตกรรม และ ภายใน 1-2 ป ผ ลั ก ดั น สู ก า ร ใช ป ร ะ โย ช น ใน เชิ ง พ า ณิ ช ย แ ล ะ 2 1. สวทช. เชิงสงั คม เพื่อการแกไ ขปญ หาการจราจรและขนสง 2. กระทรวง คมนาคม ใหมีการจัดต้ังศูนยดําเนินการในลักษณะ Think Tank ภายใน 2-3 ป เปนศูนยวิจัยนวัตกรรมเพ่ือการจราจรและความ 3 สวทช. และ ปลอดภัย (TIRL) ใหจัดตั้งขึ้นภายใต สวทช. หรือ หนว ยงาน กระทรวงคมนาคม หรอื เปนในลกั ษณะองคกรมหาชน ที่เกย่ี วของ สงเสริมการลงทุนวิจัยและพัฒนานวัตกรรม และ ภายใน 1-2 ป 4 หนวยงานภาครฐั ผ ลั ก ดั น สู ก า ร ใช ป ร ะ โย ช น ใน เชิ ง พ า ณิ ช ย แ ล ะ เชงิ สงั คม เพ่ือการแกไ ขปญหาการจราจรและขนสง 5 หนว ยงานภาครฐั การเสนอและจดั ต้ังงบประมาณดานการบํารุงรกั ษา ภายใน 1-2 ป 6 กระทรวง อว. อุปกรณนวัตกรรมในระยะยาว และ/หรือใชงานได (ววน.) หลังจากหมดอายุการประกนั สินคา ปรับปรุงขอกําหนดกองทุนตาง ๆ ใหสามารถสงเสริม ภายใน 1-2 ป หนวยงานเพื่อรับเงินอุดหนุนในการปรับปรุงระบบ ดัง้ เดมิ ใหสามารถเช่ือมตอกบั ระบบสวนกลางได หนวยงานใหทุนวิจัยอาจจําเปนตองออกแบบ ภายใน 1-2 ป กระบวนการใหทุนในรูปแบบใหมเพ่ือสงเสริมการ วจิ ยั และผลติ งานนวัตกรรม

129 ดานท่ี 3 การบรหิ ารจดั การ ลําดั หนว ยงาน รายละเอียด/การดําเนินงาน หมายเหตุ บ ทร่ี ับผดิ ชอบ 1 ทกุ สว นราชการ ใหขับเคล่ือนภารกิจที่รับผิดชอบ โดยใชประโยชน ภายใน 1-2 ป จากขอมูลขนาดใหญ (Big Data) ศูนยขอมูล (Data Center) และใชประโยชนจากระบบคลาวดกลาง ภาครัฐ (Cloud Computing) เพ่อื ใหส ามารถบูรณา การขอมูลระหวางหนวยงาน ปฏิบัติงานตอบสนอง ตอความตองการและคาดหวังของประชาชนไดอยาง มปี ระสิทธิภาพ และรวดเร็ว 2 ทกุ สวนราชการ ใหค วามสําคัญตอ การแกไขปญหาสิ่งแวดลอ มและลดการ ภายใน 1-2 ป ใชพลังงาน โดยเฉพาะการแกไขปญหาฝุนละอองขนาดเล็ก PM2.5 โดยลดการเกดิ ที่ตน ทาง เชน การแกไขปญ หา จราจรติดขัด การเรงรัดการกอสรางระบบรถไฟฟา ใหเปนไปตามแผนงาน และการเรงรัดจัดบริการระบบ ขนสงสาธารณะใหเปนระบบปอน Feeder รองรับ ระบบเดินทางหลัก สงเสริมการเดินทางโดยไมใช เคร่ืองยนตและระบบรถใชพลังงานท่ีเปนมิตรตอ สงิ่ แวดลอม 3 หนวยงานภาครฐั สรางนวัตกรรม ตองมีแนวคิดและกลไกภาครัฐ ภายใน 1-2 ป คอยขับเคล่ือน เชน ภาครัฐมีนโยบายจัดหา นวัตกรรมท่ีทําในประเทศห รือใชเทคโนโลยี ภายในประเทศ เปนการสราง Demand ใหกับ ผูวิจัยหรือพัฒนา หรือผูประกอบการ ใหเกิดความ เชื่อม่ัน พัฒนานวัตกรรมไปถึงขั้นท่ีพรอมใช สามารถ ทาํ ไดจ ริง ไมใ ชเปนเพียงตัวตน แบบ 4 กระทรวง อว. ใหกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและ ภายใน 1-2 ป นวัตกรรม (อว.) ดาํ เนินงานดานการวิจัยและพัฒนา นวัตกรรมเชิงรุก โดยเนนการสรางความสัมพันธ อันดีระหวางภาครัฐและเอกชน เพื่อรวมกันใหเกิด การวิจัย พัฒนา ตอยอด นวัตกรรมเพอื่ แกไขปญหา จราจรและขนสง โดยการสรางใหเกิดความเชื่อม่ัน ในการกลับเขามารวมสรางนวตั กรรมนี้

130 ลาํ ดั หนวยงาน รายละเอียด/การดําเนนิ งาน หมายเหตุ บ ทร่ี ับผดิ ชอบ 5 กระทรวง อว. ปรับปรุงภารกิจหนาท่ีของหนวยงานบริหารจัดการ ภายใน 1-2 ป (ววน.) ทุน (PMU) เพอ่ื สง เสริมใหการวิจยั นวตั กรรมมคี วาม หลากหลายและเพ่ิมมากขึ้น และกําหนดใหมี ประเด็นวิจัยและพัฒนานวัตกรรมเพ่ือแกไขปญหา จราจรและขนสง โดยเฉพาะนวัตกรรมห ลัก 4 นวัตกรรม และกําหนดใหผูขอรับทุนวิจัยตองมี เอกชนมา Matching ทุกครงั้ 6 กระทรวง อว. การกระตุนบรรยากาศการแขงขัน ลดอุปสรรคใน ภายใน 1-2 ป การเขาสูตลาดใหม ลดหยอนภาษีสําหรับบริษัท ทีพ่ ฒั นานวัตกรรม จดั หาเครื่องมือใหส าํ หรบั ข้ันตอน ตาง ๆ ในการพัฒนานวัตกรรม มุงเนนการสราง เค รื อ ข า ย ท่ี เข ม แ ข็ ง ร ะ ห ว า ง ส ถ า บั น ก า ร ศึ ก ษ า สถาบันวิจัย สวนราชการ หนวยงานของรัฐ และ เอกชน ตลอดจนพัฒนาและขยายความรวมมือกับ เครือขา ยวิจยั 7 หนวยบริหารจดั การ - ใหหนวยงานบริหารจัดการทุนวิจัยและนวัตกรรม ภายใน 1-2 ป ทุนวิจยั และ (Program Management Unit: PMU) 9 แหงประกอบดวย นวัตกรรม (PMU: สํานักงานการวิจัยแหงชาติ (วช.) สํานักงานนวัตกรรม Program แหงชาติ (สนช.) สํานักงานพฒั นาการวิจยั การเกษตร (สวก.) Management สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) หนวยบริหารและ Unit) 9 แหง จดั การทุนดานการพัฒนาระดบั พ้นื ที่ (บพท.) หนว ยบริหาร และจัดการทุนดานการพัฒนากําลังคน และทุนดานการ พัฒนาสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยและสรางนวัตกรรม (บพค.)หนว ยบริหารจดั การทุนดา นการเพิม่ ความสามารถใน การแขง ขันของประเทศ (บพข.) สถาบันวัคซีนแหงชาติ และ ศนู ยค วามเปนเลิศดา นชวี วทิ ยาศาสตร (ศลช.) - สงเสริมใหนวัตกรรมดานคมนาคมและความ ปลอดภัยทางถนนหลัก 4 นวตั กรรม โดยใหส รางความ เขมแข็งระบบนวัตกรรม สภาพแวดลอมที่เอื้อตอการ เปลี่ยนแปลงทางนวัตกรรม จัดเปน Programme ของกองทุนต าง ๆ โดยกําหนดเป น Themetic Programme ท่ีเกี่ยวของกับภารกิจของกองทุนใหมี ความตอเน่อื งทางดานเงนิ ทุน และการดาํ เนินการ

131 ลาํ ดั หนว ยงาน รายละเอียด/การดาํ เนนิ งาน หมายเหตุ บ ท่ีรบั ผิดชอบ 8 สาํ นกั งาน จดั ทาํ แผนและจัดสรรงบประมาณวิจัยของประเทศ ภายใน 1-2 ป คณะกรรมการ เพ่ือสนับสนุนการพัฒนาระบบนิเวศวิทยาศาสตร สง เสริมวิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรมดานคมนาคมและความปลอดภัย วิจยั และนวตั กรรม ทางถนนหลัก 4 นวัตกรรม ซึ่งรวมถึงระบบสงเสริม (สกสว.) การนาํ ผลงานวิจัยไปใชประโยชนของประเทศ และมี การประสานรับฟง ความคิดเหน็ อยางรอบดาน 9 BOI / กระทรวง การพิจารณาศักยภาพของประเทศไทยในการเปน ภายใน 2-3 ป อุตสาหกรรม (กรม ฐานการผลิตสินคานวัตกรรมหรืออุตสาหกรรม สง เสรมิ เกยี่ วเนอ่ื งกบั นวตั กรรมหรอื เทคโนโลยีขัน้ สงู อุตสาหกรรม) / กระทรวงพาณชิ ย (กรมพัฒนาธุรกจิ การคา ) 10 BOI / กระทรวง สนับสนุน ออกกฎระเบียบ เพื่อบังคับใหมีการใช ภายใน 2-3 ป อตุ สาหกรรม (กรม หรือติดต้ังระบบระบุตัวตน เพ่ือระบุตัวตนและ สง เสรมิ ควบคุมพาหนะ การวางแผนการขนสง ขยายผิว อุตสาหกรรม) / จราจร สรางโครงขายการเชื่อมโยงของถนน รวมทั้ง กระทรวงพาณชิ ย วางแผนควบคุมระบบการขนสงมวลชนทั้งระบบราง (กรมพฒั นาธรุ กจิ รถโดยสารประจําทาง รถรับจางสาธารณะ และ การคา ) การขนสงทางบกทัง้ หมด 11 BOI / กระทรวง การพิจารณาศักยภาพของประเทศไทยในการเปน ภายใน 1-2 ป อตุ สาหกรรม (กรม ฐานการผลิตสินคานวัตกรรมหรืออุตสาหกรรม สง เสริม เก่ียวเนื่องกับนวัตกรรมหรือเทคโนโลยีขั้นสูง เชน อตุ สาหกรรม) / รถไฟความเร็วสูง รวมท้ังการพิจารณาถึงความ กระทรวงพาณิชย ตองการภายในประเทศ (กรมพฒั นาธุรกจิ การคา ) 12 กระทรวง อว. / ผลิตและพัฒนาบุคลากร เพื่อรองรับการพัฒนา ภายใน 1-2 ป กระทรวงศึกษาธกิ าร นวัตกรรม รวมถึงการถายทอดองคความรูตาง ๆ ที่ เกี่ยวของใหกับบุคลากร การสงเสริมและผลักดันให เกิดองคความรู แนวความคิดและแนวทางการวิจัย รวมทั้งหองปฏิบัติการหรือสถานที่ในการจัดทํา ส่ิงประดิษฐห รอื นวัตกรรมที่มคี วามหลากหลาย

132 ลําดั หนว ยงาน รายละเอยี ด/การดาํ เนินงาน หมายเหตุ บ ทีร่ ับผิดชอบ 13 กระทรวงคมนาคม สงเสริม และสนบั สนุนการใชระบบควบคุมสญั ญาณ ภายใน 2-3 ป กระทรวงมหาดไทย ไฟจราจร สําหรับทอ งถิ่น หรือเทศบาล ในทางแยก องคการปกครองสว น ที่สําคัญ และทางแยกวัดใจ เพื่อลดปญหาจราจร ทอ งถิ่น และอุบัติเหตุได แบบทเ่ี หมาะสมกับทองถ่ิน คือ ราคา ไมสูง ติดตั้งไดสะดวกไมมีความซับซอนมาก จนเกินไป และมีประสิทธิภาพตามหลักวิชาการ รวมท้งั มคี วามยดื หยนุ ในการพัฒนาและสามารถเพ่มิ ประสิทธิภาพไดอยางตอเนื่อง (ใหเปนเทคโนโลยีของ ประเทศไทยเอง) ดานที่ 4 นโยบายและกฎหมาย ลาํ ดบั หนว ยงาน รายละเอยี ด หมายเหตุ ท่รี ับผิดชอบ 1 กระทรวงการคลัง สงเสริม หรือกําหนดมาตรการจูงใจใหหนวยงาน ภายใน 1-2 ป (สํานกั งบประมาณ/ ภาครัฐ รวมไปถึงองคกรปกครองสวนทองถิ่นตองใช กรมบัญชกี ลาง/ เทคโนโลยี หรือนวัตกรรม สินคาท่ีมีอยูในบัญชี สาํ นกั งานบรหิ ารหน้ี นวตั กรรมเปนลาํ ดบั แรกกอ น สาธารณะ (สบน.)) 2 กระทรวงการคลงั การปรับปรุงกฎหมาย/กระบวนการจัดซ้ือจัดจาง ภายใน 1-2 ป (สาํ นกั งบประมาณ/ Innovation Products/Solutions ข อ ง ภ า ค รั ฐ กรมบัญชกี ลาง/ ใหเปนกลไกท่ีผลักดันและสนับสนุนการนํานวัตกรรม สบน.) ไปใชไดจรงิ 3 กระทรวงการคลงั กําหนดมาตรฐานกลางของเกณฑการจัดซ้ือจัดจาง ภายใน 1-2 ป (สาํ นักงบประมาณ/ ภาครัฐ โดยใหการสนับสนุนสินคาที่อยูในบัญชี กรมบญั ชีกลาง/ นวัตกรรม รวม ไป ถึ งน วัต กรรม ท่ี พั ฒ น าขึ้ น สบน.) ในประเทศ 4 กระทรวงคมนาคม/ การผลักดันทางกฎหมายหรือสนับสนุนสิทธิ ภายใน 2-3 ป สํานกั งานตาํ รวจ ประโยชนทางภาษีใหประชาชนใชนวัตกรรม เชน แหง ชาติ (สตช.) ติดกลองบันทึกขอมูลบริเวณหนาบาน และรถสวน บุคคล เพ่อื สงขอมูลจากกลองเหลาน้ันใหหนวยงาน วจิ ยั กลางรวบรวม

133 ลําดับ หนวยงาน รายละเอยี ด หมายเหตุ ท่ีรับผดิ ชอบ 5 สาํ นักงาน การปรับปรุงกฎ ระเบียบ และการกําหนดมาตรฐาน ภายใน 2-3 ป คณะกรรมการ การเช่ือมตอและการเขาถึงขอมูลสวนบุคคลจากการ กจิ การกระจายเสยี ง ตดิ ต้ังอุปกรณเ พ่ือเกบ็ รวบรวมขอมูล กิจการโทรทศั นแ ละ กิจการโทรคมนาคม แหงชาต(ิ กสทช.) 6 กระทรวงการคลงั ภาครัฐควรออกกฎ ระเบียบ เพื่อบังคับใชนวัตกรรม ภายใน 1-2 ป (สํานักงบประมาณ/ ที่กอใหเกิดความปลอดภัยตอชีวิตจากการจราจร กรมบัญชกี ลาง/ และขนสง สบน.) 7 กระทรวงการคลงั การสนับสนุนมาตรการทางดานภาษี/ลดภาษี เพื่อ ภายใน 1-2 ป (สาํ นกั งบประมาณ/ สงเสรมิ ใหมกี ารใชสนิ คาจากบัญชีนวัตกรรม กรมบัญชีกลาง/ สบน.) 8 กระทรวงคมนาคม กําหนดแผนแมบทเก่ียวกับแผนการใชงานกลุม ภายใน 1-2 ป (สนข.) นวัตกรรมในงานดานการคมนาคมและขนสง เพื่อ การกําหนดนโยบายในชั้นปฏิบตั กิ าร 9 กระทรวงคมนาคม ตองเตรียมพรอมในการรองรับการนําระบบยานยนต ภายใน 2-3 ป (กรมการขนสงทาง ขับเคล่ือนอัตโนมัติมาใชในอนาคต เชน การจัดเตรียม บก(ขบ.)/กรมทาง โครงสรางพื้นฐาน ความพรอมดานสภาพแวดลอม หลวง (ทล.)/กรม โดยเฉพาะดานถนน ระบบปาย ความพรอมดาน ทางหลวงชนบท กฎหมาย ความพรอมดานงานวิจัย และนวัตกรรม (ทช.)) เทคโนโลยีต าง ๆ ท่ี เกี่ ยวข อง ภายในประเทศ ทําการศึกษาเร่ืองระเบียบ และ ขอบังคับ การใชงาน ย า น ย น ต ขั บ เค ล่ื อ น อั ต โน มั ติ ที่ จ ะ ใช ในการขอใบอนุญาตทดสอบ ทล. ทช. : อนุญาตใหมเี ลน พิเศษ สําหรับการทดลองใชง านจริง 10 กระทรวง อว. ตองเตรยี มพรอมในการรองรบั การนาํ ระบบยานยนต ภายใน 1-2 ป (สวทช./ววน.) ขับเคลื่อนอัตโนมัติมาใชในอนาคต โดยใหกระทรวง อว. หางบประมาณมาจัดการแขงขันงานวิจัย ยานยนตขับเคลื่อนอัตโนมัติ ในระดับมหาวิทยาลัย เพ่ือปทู างการพฒั นาทุนมนษุ ย

134 ดานท่ี 5 การดําเนนิ งาน ลาํ ดับ หนว ยงาน รายละเอียด หมายเหตุ ที่รับผดิ ชอบ 1 กระทรวง อว. สงเสริมนวัตกรรม Big Data ซ่ึงเปนระบบการ ภายใน 1-2 ป (สวทช./ววน./ จัดเก็บขอมูลขนาดใหญจากโครงขายขอมูลท่ี PMU) หลากหลาย ซง่ึ จะถูกนําไปวิเคราะหใ นระบบวเิ คราะห ฐานขอ มลู แบบองครวม (Integrated Analytics) ทาํ ให นกั วิเคราะหสามารถเลือกใชขอ มูลท่ีอยใู นระบบ Big Data เพ่ือการวิเคราะหและนําไปแกปญหาดาน จราจรและขนสงตอไป 2 กระทรวง อว. การกําหนดมาตรฐานของชุดขอมูลและแบบจําลองเปน ภายใน 1-2 ป มาตรฐานกลางสําหรับหนวยงานตาง ๆ สามารถนําไป พยากรณและออกแบบการศึกษาไดอยางเปนมาตรฐาน เดยี วกนั 3 ๑. กระทรวงคมนาคม การสนับสนุนสงเสริมใหใชรถไฟฟา (EV) เปนระบบ ภายใน 1-2 ป (สนข./องคการ ขนสงมวลชนรอง (Feeder) และพัฒนาเปนรถ ขนสง มวลชน ขับเคลื่อนอัตโนมัติในอนาคต เพ่ือลดปญ หา กรุงเทพ (ขสมก.)) ผลกระท บ ตอสิ่งแ วดลอม เชน การลด ภาษี สรรพสามติ ภาษีนาํ เขารถและชน้ิ สวนอปุ กรณ ๒. กระทรวงการคลัง (กรมศลุ กากร/ กรมสรรพสามติ ) 4 กระทรวงคมนาคม เรง รัดการพฒั นาระบบตัว๋ รว มใหสามารถเชอ่ื มตอกับ ภายใน 1 ป (สนข./การรถไฟฟา ระบบการคมนาคมขนสงที่หลากหลายใหแลวเสร็จ ขนสง มวลชนแหง โดยเร็ว เพ่ืออํานวยความสะดวก ลดภาระคาใชจา ย ประเทศไทย (รฟม.)) และสงเสริมการใชระบบขนสงสาธารณะในการ เดนิ ทางของประชาชน 5 หนวยงานภาครฐั กลุมผูใชนวัตกรรมและเทคโนโลยีทางดานการขนสง ภายใน 1-2 ป และจราจร ซึ่งเปนหนวยงานภาครัฐ ไดแก กทม. องคการปกครองสวนทองถ่ิน และกระทรวง คค. (ทล. และ ทช.) เปนตน จําเปนท่ีจะตองรวมมือกัน เพ่ื อ ช ว ย ผ ลั ก ดั น ให ก ร ะ บ ว น ก า ร จั ด ซื้ อ จั ด จ า ง นวัตกรรมของไทยสามารถบรรลถุ ึงเปาหมายที่วางไว ตอ จากการพยายามจดั ทาํ บัญชีนวัตกรรม

135 ลําดบั หนว ยงาน รายละเอยี ด หมายเหตุ ท่ีรับผดิ ชอบ 6 กระทรวงพาณชิ ย การขอรับการสนับสนุนรวมจากภาคธุรกิจและ ภายใน 1-2 ป (กรมพฒั นาธรุ กจิ เอกชนไทย (Matching Fund) นํานวัตกรรมและ การคา) เทคโนโลยีดานการขนสงและจราจรไปสูการใชงาน หรอื ตอยอดเชิงพานชิ ยเ พ่ือใหงานนวตั กรรมทเี่ กิดขน้ึ นําไปสูการใชง านไดจ ริงและมีความยง่ั ยนื 7 หนว ยงานภาครฐั การสงเสริม ให เกิด น วัต กรรม ภ ายใน องคกร ภายใน 1-2 ป ซ่ึงผูบริหารสูงสดุ ขององคกรจะตองเปนผูร ับผดิ ชอบ ต อ ก าร ทํ าให เกิ ด น วั ต ก ร ร ม ภ าย ใน อ งค ก ร ใหความสําคัญกับนวัตกรรม และผลักดันใหองคกร ของตนเองเปนองคกรแหงนวัตกรรมอยางแทจริง รวมท้ังการผลักดันใหบุคลากรในองคกรเห็นและให ความสําคัญตอนวัตกรรม สรางความตื่นตัวหรือทํา ใหบุคลากรเห็นถึงความจําเปนและเรงดวนในเรื่อง ของนวตั กรรม 8 กระทรวงคมนาคม ปฏิบัติงานโดยใชผลผลิตจากกลุมนวัตกรรม เชน ภายใน 1-2 ป (สนข./ขบ.) ใชคุณสมบัติการประมวลผลแบบทันทีทันใดจาก ระบบ Big Data ในการวิเคราะหพฤติกรรมผูใชงาน เพอื่ ใชในการแกไ ขปญหาการจราจรและขนสง 9 กระทรวงคมนาคม ศกึ ษาและจัดทําแผนแมบทในการพัฒนาและปรับใช ภายใน 1-2 ป (สนข.) นวัตกรรมใหเกิดประโยชนสูงสุด โดยแผนแมบทจะ ถูกพัฒ นาใหมีความสอดคลองกับแผนพัฒ นา นวัตกรรม



บรรณานุกรม กรมขนส่งทางบก. (2558). แผนยุทธศาสตร์กรมการขนส่งทางบก (2554 - 2558). กรุงเทพฯ : กลุ่มนโยบายและแผนกองแผนงาน. กรมควบคมุ มลพิษ. (2562). แผนปฏบิ ัตกิ ารขับเคลอื่ นวาระแห่งชาติ การแกไ้ ขปัญหามลพษิ ดา้ นฝนุ่ ละออง. กรงุ เทพฯ. กรมควบคมุ มลพษิ . (2564). สถานการณ์คุณภาพอากาศในปี 2564. กรงุ เทพฯ. กรมเจ้าท่า. (2563). สถิติจ้านวนผู้โดยสารเรือด่วนเลียบฝ่ังแม่น้าเจ้าพระยา. กลุ่มสถิติวิเคราะห์ ส้านกั แผนงาน. กรงุ เทพฯ. กรมเจ้าท่า. (2563). สถิติจ้านวนผู้โดยสารเรือคลองแสนแสบ. กลุ่มสถิติวิเคราะห์ ส้านักแผนงาน. กรงุ เทพฯ. สรวิศ นฤปิติ. (2543). ความรู้เร่ืองระบบขนส่งอัจฉริยะ (Intelligent Transportation Systems). กรงุ เทพฯ : ภาควิชาวศิ วกรรมโยธา คณะวศิ วกรรมศาสตร์ จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลยั . สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมแห่งชาติ. (2564). รายงานการพัฒนาการ อุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรมของประเทศ ปี 2564. กรุงเทพฯ. ส้านักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.). (2563). การศึกษาวิเคราะห์ ระบบนวัตกรรมไทย. กรุงเทพฯ. ส้านักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2547). การจัดการนวัตกรรมส้าหรับผู้บริหาร. กรุงเทพฯ: ส้านักงาน นวตั กรรมแห่งชาติ. ส้านักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแหง่ ชาติ (สวทช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (2565). 3 ทศวรรษ สวทช. กับการขับเคล่ือนประเทศด้วยวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี การเพ่ิมขีดความสามารถในการแข่งขัน. กรุงเทพฯ. ส้านักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2553). แผนแม่บทการพัฒนาระบบขนส่งมวลชน ทางรางในเขตกรงุ เทพมหานครและปริมณฑล (Mass Rapid Transit Master Plan in Bangkok Metropolitan Region: M-Map). กรงุ เทพฯ. ส้านักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2560).โครงการศึกษาส้ารวจความตองการการเดนิ ทาง (Travel Demand Survey) และปรับปรุงฐานขอมูลการเคล่อื นยายสนิ คา เพอื่ การวางแผนระบบ ขนสง ของประเทศ (TDS). กรงุ เทพฯ.

138 ส้านกั งานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2564). การศกึ ษาการพฒั นาโครงขา่ ยคมนาคมเช่อื มโยง รูปแบบการเดินทางเพื่อเขา้ ถึงสถานีรถไฟฟ้าและสนามบินในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล กรงุ เทพมหานคร. กรุงเทพฯ. ส้านักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร. (2564). โครงการศึกษาจัดท้าแผนการก้ากับการบริหาร จดั การระบบตวั๋ ร่วม. กรงุ เทพฯ. ส้านักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน. (2564). สถานการณ์การใช้น้ามันและไฟฟ้าของ ปี 2564. กรงุ เทพฯ. ส้านักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน. (2564). ปริมาณการใช้เชือเพลิงในภาคขนส่งทางบก. กรุงเทพฯ. ส้านักงานเลขาธกิ ารสภาผู้แทนราษฎร.(2559). รายงานของคณะกรรมาธิการวสิ ามัญขับเคลื่อนการปฏิรปู ระบบความปลอดภัยทางถนนสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ เรื่อง “การแก้ปัญหาการจราจร ในเมอื งใหญ่”. กรุงเทพฯ. ส้านักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สอวช.). (2565). การลงทุน ด้านการวจิ ัยและพฒั นาของประเทศไทย ปี 2545 – 2562. กรงุ เทพฯ. ศนู ย์สารสนเทศและการสอื่ สาร ส้านักงานปลัดกระทรวงคมนาคม. (2565). ระบบบญั ชีข้อมลู ดา้ นคมนาคม (MOT Data Catalog). https://datagov.mot.go.th/. สา้ นกั การจราจรและขนส่ง กรงุ เทพมหานคร. (2564). สถิตจิ ราจร ปี 2557 – 2563. กรุงเทพฯ. https://www.facebook.com/bangkokbusclubpage/posts/1940849256029966/ TOMTOM.COM. (5 มีนาคม 2565). Traffic Index 2019. https://www.tomtom.com/en_gb/ traffic-index/ranking/ J. Redmon and A. Farhadi, \"You only look once: Unified, real-time object detection.\" In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition, pp. 779-788. 2016. J. Redmon and A. Farhadi, \"YOLO9000: better, faster, stronger.\" In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition, pp. 7263-7271. 2017. J. Redmon and A. Farhadi, “Yolov3: An incremental improvement”, arXiv preprint arXiv:1804.02767. 2018 Apr 8. Bochkovskiy, A., Wang, C. Y., & Liao, H. Y. M. (2020). YOLOv4: Optimal Speed and Accuracy of Object Detection. arXiv preprint arXiv:2004.10934.

139 Yun, S., Han, D., Oh, S. J., Chun, S., Choe, J., & Yoo, Y. (2019). Cutmix: Regularization strategy to train strong classifiers with localizable features. In Proceedings of the IEEE International Conference on Computer Vision (pp. 6023-6032). Ghiasi, G., Lin, T. Y., & Le, Q. V. (2018). Dropblock: A regularization method for convolutional networks. In Advances in Neural Information Processing Systems (pp. 10727-10737). Misra, D. (2019). Mish: A self regularized non-monotonic neural activation function. arXiv preprint arXiv:1908.08681. Wang, C. Y., Mark Liao, H. Y., Wu, Y. H., Chen, P. Y., Hsieh, J. W., & Yeh, I. H. (2020). CSPNet: A new backbone that can enhance learning capability of cnn. In Proceedings of the IEEE/CVF Conference on Computer Vision and Pattern Recognition Workshops (pp. 390-391). Huang, Z., Wang, J., Fu, X., Yu, T., Guo, Y., & Wang, R. (2020). DC-SPP-YOLO: Dense connection and spatial pyramid pooling based YOLO for object detection. Information Sciences. Liu, S., Qi, L., Qin, H., Shi, J., & Jia, J. (2018). Path aggregation network for instance segmentation. In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition (pp. 8759- 8768). Woo, S., Park, J., Lee, J. Y., & So Kweon, I. (2018). Cbam: Convolutional block attention module. In Proceedings of the European conference on computer vision (ECCV) (pp. 3-19). Karim, N.T., Jain, S., Moonrinta, J., Dailey, M.N. and Ekpanyapong, M. (2018). Customer and target individual face analysis for retail analytics. In 2018 International Workshop on Advanced Image Technology (IWAIT) (pp. 1-4). IEEE. Szegedy, C., Liu, W., Jia, Y., Sermanet, P., Reed, S. E., Anguelov, D., et al. (2014). Going deeper with convolutions. Computing Research Repository. Eidinger, E., Enbar, R., & Hassner, T. (2014). Age and gender estimation of unfiltered faces. IEEE Transactions on Information Forensics and Security, 9(12), 2170-2179. Levi, G., & Hassncer, T. (2015). Age and gender classification using convolutional neural networks, IEEE Conference on Computer Vision and Pattern Recognition Workshops, 34–42. C. Szegedy, W. Liu, Y. Jia, P. Sermanet, S. Reed, D. Anguelov, D. Erhan, V. Vanhoucke, and A. Rabinovich, \"Going deeper with convolutions\", In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition, pp. 1-9. 2015.

140 M. Lin, Q. Chen, and S. Yan, \"Network in network\", arXiv preprint arXiv:1312.4400 (2013). K. He, X. Zhang, S. Ren, and J. Sun. “Deep residual learning for image recognition.” In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition (pp. 770-778). 2016. F. Schroff, D. Kalenichenko, and J. Philbin, “Facenet: A unified embedding for face recognition and clustering.” In Proceedings of the IEEE conference on computer vision and pattern recognition (pp. 815-823). 2015. K. Zhang, Z. Zhang, Z. Li and Y. Qiao, “Joint face detection and alignment using multitask cascaded convolutional networks.” IEEE Signal Processing Letters, 23(10), pp.1499-1503. 2016. N. T. Karim, S. Jain, J. Moonrinta, M. N. Dailey, and M. Ekpanyapong. “Customer and target individual face analysis for retail analytics.” In Advanced Image Technology (IWAIT), 2018 International Workshop on (pp. 1-4). IEEE. 2018 Goodfellow, I.J., Pouget-Abadie, J., Mirza, M., Xu, B., Warde-Farley, D., Ozair, S., Courville, A. and Bengio, Y., 2014. Generative adversarial networks. arXiv preprint arXiv:1406.2661. Artificial Intelligence for Europe, European Commission, April 2018. Boucher P., Why artificial intelligence matters, EPRS, March 2019. Fry H., Hello world. How to Be Human in the Age of the Machine, 2018. On the road to automated mobility: An EU strategy for mobility of the future, European Commission, May 2018. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2019/635609/EPRS_BRI(2019)635609_EN.pdf Forbs. https://www.forbes.com/sites/cognitiveworld/2019/07/26/how-ai-can-transform-the- transportation-industry/?sh=2c91300b4964

ภาคผนวก

รายงานของคณะกรรมาธิการวสิ ามญั ขับเคล่อื นการปฏิรปู ระบบความปลอดภัยทางถนน สภาขบั เคล่ือนการปฏิรูปประเทศ เรื่อง “การแกไ ขปญ หาจราจรในเมอื งใหญ”