จิตวิทยาแนะแนวและการให้คำปรึกษา

427 บทบาทหน้าที่ แนวทางการดาเนินงาน 3. จดั กิจกรรมป้องกนั แก้ไข - ให้คาปรกึ ษา ช่วยเหลือ - ให้ความชว่ ยเหลอื - ประสานความร่วมมือกบั ครูประจาชน้ั ครูทป่ี รึกษา 4. สง่ ต่อ ผู้ปกครอง และผ้เู กยี่ วขอ้ ง - อื่นๆ - สง่ ตอ่ ผูเ้ ช่ยี วชาญภายนอก หมายเหต:ุ โรงเรยี นใดทไ่ี ม่มคี รูแนะแนว ให้ครูทท่ี าหนา้ ทค่ี รูประจาชั้น/ครูทปี่ รกึ ษาปฏบิ ตั ิตาม บทบาทหนา้ ทข่ี องครูแนะแนว 3.5 ครหู วั หนา้ ระดบั ชนั้ บทบาทหนา้ ท่ี แนวทางการดาเนนิ งาน 1. ติดตาม กากบั การดแู ล - วางแผนการกากับ ตดิ ตาม การทางานของครูประจา ช่วยเหลอื นักเรยี นของครปู ระจาช้ัน/ ช้นั /ครูทปี่ รกึ ษา ใหช้ ัดเจนและรบั รโู้ ดยท่วั กนั ครูทป่ี รึกษา - อานวยความสะดวกแก่ครูประจาชั้น/ครูทป่ี รกึ ษาในการ ดาเนนิ งานระบบการดแู ลช่วยเหลอื นักเรียน 2. ประสานงานผเู้ กยี่ วข้องในการ - บนั ทกึ หลกั ฐานการปฏิบัตงิ าน และจัดทารายงาน ดูแลช่วยเหลอื นักเรยี น ประเมนิ ผลระบบ ส่งผู้บรหิ าร - จดั ประชุมครใู นระบบ เพ่อื เพมิ่ ประสทิ ธภิ าพในการดูแล ชว่ ยเหลอื นกั เรยี น - จัดประชุมกลุ่มเพอ่ื ปรึกษาปญั หารายกรณี - ใหค้ าแนะนาปรึกษาแก่ครูประจาชน้ั /ครทู ป่ี รึกษา - ติดตอ่ ประสานงานกับเครือขา่ ยทงั้ ภายในและภายนอก สถานศึกษา 3.6 นกั เรยี น นกั เรียน เป็นบุคคลท่ีมีบทบาทสาคัญในระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรยี น ทง้ั เป็น ผู้รับการช่วยเหลือ และให้ความช่วยเหลือแก่สถานศึกษา เพื่อให้การดาเนินงานระบบการดูแล ชว่ ยเหลอื นกั เรยี นเป็นไปอย่างมีประสทิ ธิภาพ จึงมีบทบาทหนา้ ท่ีและแนวทางดาเนนิ งานดังน้ี

428 บทบาทหน้าท่ี แนวทางการดาเนนิ งาน มีบทบาทหน้าที่ของนักเรยี นและ - ใหค้ วามรว่ มมอื กับคณะกรรมการนกั เรยี น สนบั สนุนการดาเนินงานระบบการ - ใหค้ วามร่วมมือในการสอดสอ่ งพฤตกิ รรมของนกั เรยี นใน ดแู ลช่วยเหลอื นกั เรียน สถานศกึ ษา - ปฏิบตั ติ นเป็นแบบอยา่ งทดี่ ี - สร้างเครอื ขา่ ยเพือ่ นชว่ ยเพอื่ น พช่ี ว่ ยน้อง - เขา้ ร่วมกจิ กรรมของสถานศึกษา - ประสานสัมพนั ธร์ ะหว่างสถานศึกษากับบา้ น 3.7 คณะกรรมการสถานศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพนื้ ฐาน เปน็ องคค์ ณะบุคคลที่ประกอบด้วยตัวแทน หนว่ ยงาน ซง่ึ มีสว่ นในการพฒั นาการศกึ ษา จงึ ควรมบี ทบาทหนา้ ที่และแนวทางดาเนินงานดงั นี้ บทบาทหนา้ ท่ี แนวทางการดาเนนิ งาน ให้การสนับสนนุ ด้านการดูแล - ใหค้ าปรกึ ษาในการดาเนนิ งานระบบการดูแลชว่ ยเหลอื ช่วยเหลือนักเรียน นักเรยี น - เสนอแนะแนวทางในการส่งเสรมิ พฒั นา แก้ไขนกั เรียน - ตดิ ตอ่ ขอความร่วมมือกบั หนว่ ยงาน องค์กรต่างๆ ใน การสง่ เสรมิ พัฒนา แกไ้ ข - อานวยความสะดวกในการประสานงาน เม่อื สถานศกึ ษา ตอ้ งการช่วยเหลอื 4. บทบาทหนา้ ทขี่ องผู้ปกครองและชมุ ชน ผู้ปกครองและชมุ ชน เปน็ บุคคลและกลมุ่ บุคคลทอ่ี ยูใ่ กลช้ ดิ กับนกั เรียนในพ้นื ทีม่ ากที่สุด ท่ีจะทาให้การเอาใจใส่ดูแลนักเรียนได้อย่างดี ซึ่งประกอบไปด้วยผู้ปกครอง เครือข่ายผู้ปกครอง/ ชมรม/สมาคมผปู้ กครอง และบุคคลในชุมชน 4.1 ผ้ปู กครอง/เครอื ข่ายผูป้ กครอง ผ้ปู กครอง/เครือข่ายผู้ปกครอง เปน็ บุคคลและคณะบุคคลท่ีอยู่ใกล้ชิดกับนักเรียน จงึ ควรมีบทบาทหน้าทีแ่ ละแนวทางดาเนนิ งานดังน้ี

429 บทบาทหน้าท่ี แนวทางการดาเนินงาน 1. อบรมดแู ลและเปน็ แบบอย่างทีด่ ี - จดั สภาพแวดลอ้ ม ประสบการณ์ ให้นกั เรียนได้สมั ผสั ในการดารงชวี ติ ครอบครวั มีความ กับตัวอยา่ งทด่ี ี รัก ความเขา้ ใจ และใหค้ วามอบอุน่ - สนับสนุนสง่ เสริมใหก้ าลังใจนกั เรยี น ในการเขา้ ร่วม กิจกรรมต่างๆ ตามความสนใจ และศักยภาพของตนเอง - ใชห้ ลกั จติ วทิ ยาในการเล้ยี งดบู ุตรหลาน 2. สนับสนุนให้ความร่วมมอื - เขา้ ร่วมประชุม วางแผน หาแนวทาง การดาเนินงาน วางแผน รว่ มกบั สถานศกึ ษาในการ - ให้ขอ้ มูลที่เปน็ ประโยชน์ตอ่ การส่งเสรมิ พฒั นา แลกเปล่ียน ข้อมลู ทเี่ ปน็ ประโยชนต์ อ่ ป้องกัน และแกไ้ ขปญั หานกั เรยี น การสง่ เสรมิ พฒั นา ปอ้ งกัน และ แก้ไขปญั หานักเรียน 3. เป็นทป่ี รกึ ษาหรือแนะแนว - ให้คาปรกึ ษา คาแนะนาที่ดแี กน่ กั เรยี น ทางการดาเนินชวี ิตที่ดแี ก่นักเรยี น - เสนอแนะแนวทางในการดาเนินชีวติ ทด่ี ีใหน้ ักเรียน 4.2 ชมุ ชน ชุมชน เป็นสังคมท่ีมีอิทธิพลต่อค่านิยมและพฤติกรรมของเด็ก บุคคลทุกคนใน ชุมชนมสี ว่ นร่วมในการดูแลชว่ ยเหลือ สง่ เสรมิ ให้นักเรียนได้พัฒนาตนในแนวทางทเ่ี หมาะสม จึงควรมี บทบาทหนา้ ทแ่ี ละแนวทางการดาเนนิ งานดงั น้ี บทบาทหน้าท่ี แนวทางการดาเนินงาน สนับสนุนการดาเนินงานระบบการ - จัดสภาพแวดลอ้ มของชมุ ชนทเี่ อือ้ ตอ่ การพฒั นานักเรยี น ดแู ลช่วยเหลอื นักเรียน - ชว่ ยสอดสอ่ งดูแลนกั เรียน - เปน็ แหลง่ การเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาศกั ยภาพนกั เรยี น - สรา้ งความสัมพันธ์ระหวา่ งสถานศกึ ษากบั ชมุ ชน - ให้ข้อมลู ขา่ วสารพฤตกิ รรมของนักเรยี นกับสถานศกึ ษา - เขา้ ร่วมกจิ กรรมของสถานศึกษา 5. บทบาทหน้าที่ของหนว่ ยงานท่ีเก่ียวขอ้ งกับการดูแลช่วยเหลอื นกั เรยี น การดาเนินงานการดูแลชว่ ยเหลือนักเรียนใหค้ รอบคลุมทกุ กลุ่มเป้าหมายและบรรลุผล จาเป็นยิ่งที่จะต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกคนในสังคม และเพ่ือให้เกิดความชัดเจนในการ ปฏิบัติงานให้สอดคล้องไปในทิศทางเดียวกันอย่างมีคุณภาพ การประสานงานและการสร้างความ

430 ร่วมมือร่วมใจในการดูแลช่วยเหลือนักเรียนจึงเป็นส่ิงสาคัญ ซึ่งสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษา สถานศึกษา ควรประสานความร่วมมือทั้งภาครฐั และเอกชน เช่น กรมสขุ ภาพจิต ศูนย์อนามัยเขตฯ สาธารณสุขจังหวดั สาธารณสุขอาเภอ โรงพยาบาล องค์การบริหารส่วนท้องถ่ิน การปกครองพเิ ศษ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม ส่ือมวลชน สานกั งาน ตารวจแห่งชาติ องค์กรเอกชน และองค์กรอิสระ ซึ่งมีความสามารถให้การสนับสนุนและให้ความ รว่ มมอื ได้ดงั น้ี - ใหค้ าปรกึ ษาแนะนาเก่ยี วกบั พฤติกรรมและพฒั นาการของเด็กวัยตา่ งๆ - สอดส่องดูแลให้ความช่วยเหลือเด็กและเยาวชนท้ังด้านความปลอดภัยและการ แก้ปญั หาพฤตกิ รรม - ร่วมมือกับสถานศึกษาจัดกิจกรรมส่งเสริมนักเรียนให้ได้รบั การพัฒนาตามศักยภาพ ของแตล่ ะบุคคล - เป็นแหล่งการเรียนรู้และฝึกงาน และเพิ่มพูนประสบการณ์แก่นักเรียนตามความรู้ ความสามารถ ความสนใจ และความถนัด - ติดตามผล สะท้อนปญั หา และแสดงความคิดเห็นทีเ่ ป็นประโยชน์ต่อการดาเนนิ การ ดแู ลช่วยเหลือนกั เรียน - ให้ความร่วมมือและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เผยแพร่ข้อมูล ข่าวสาร สารสนเทศที่เป็น ประโยชนแ์ ละน่าสนใจ - ให้การสนับสนุนและเป็นเครือข่ายในการพัฒนาและขยายผลการดาเนินงานดูแล ช่วยเหลือนกั เรยี นอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง ปัจจยั สาคญั ตอ่ ประสทิ ธภิ าพของระบบการดแู ลชว่ ยเหลือนักเรียน การดาเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือผู้เรียนจะประสบความสาเร็จและมีประสิทธิภาพ มากน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับปัจจัยสาคัญ ดังน้ี (สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน, 2547, น. 6) 1. ผู้บรหิ ารสถานศึกษา กรรมการสถานศึกษา ผู้ช่วยผูบ้ ริหารทุกฝ่าย รวมท้งั หวั หน้ากลุ่ม สาระการเรียนรู้ หัวหน้างานต่างๆ ตระหนักถึงความสาคัญของระบบการดูแลชว่ ยเหลือผู้เรียน และ ใหก้ ารสนับสนนุ การดาเนินงานหรือร่วมกจิ กรรมตามความเหมาะสมอย่างสมา่ เสมอ 2. ครูทุกคน และผู้เก่ียวข้องมีความตระหนักในความสาคัญของระบบการดูแลช่วยเหลือ ผเู้ รยี น มีทศั นคตทิ ่ีดีตอ่ ผ้เู รียน และมีความสุขท่ีจะพฒั นาผู้เรยี นในทุกดา้ น

431 3. คณะกรรมการหรือคณะทางานทกุ คณะ ตอ้ งมกี ารประสานงานอย่างใกล้ชดิ และมีการ ประชุมในแตล่ ะคณะอยา่ งสม่าเสมอตามทีก่ าหนด 4. ครทู ี่ปรึกษาเป็นบุคลากรหลักสาคญั ในการดาเนินงาน โดยต้องได้รับความร่วมมือจาก ผ้เู ก่ยี วข้องทกุ ฝ่าย รวมท้งั การสนบั สนนุ ในเรอ่ื งต่างๆ จากสถานศึกษา 5. สถานศึกษาควรจดั การอบรมให้ความร้แู ละทักษะ รวมทง้ั การเผยแพร่ข้อมลู ความร้แู ก่ ครูที่ปรึกษาหรือผู้เกี่ยวข้องในเร่ืองท่ีเอื้อประโยชน์ต่อการดูแลช่วยเหลือผู้เรียนในสิ่งที่จาเป็น โดยเฉพาะเร่ืองทักษะการให้คาปรึกษาเบื้องต้น และแนวทางการแก้ไขปัญหาต่างๆ ของผู้เรียน ซ่ึง สถานศึกษาควรดาเนนิ การอยา่ งตอ่ เน่ืองและสมา่ เสมอ 6. ผู้ปกครองและเครือข่ายร่วมกันพัฒนาในทุกส่วนของสังคม มีความมุ่งมั่นในการ ดาเนนิ การดแู ลช่วยเหลอื นกั เรยี นและเยาวชนในเชงิ บรู ณาการอย่างเข้มแข็งจรงิ จัง ประโยชนแ์ ละคณุ คา่ ของระบบการดแู ลช่วยเหลือนกั เรยี น สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน (2547, น. 8) กลา่ วถึงประโยชน์ของระบบ การดูแลช่วยเหลือนักเรียนน้ัน มีความครอบคลุมในหลายฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นในฝ่ายท่ีเก่ียวข้องหรือ ไมเ่ ก่ียวข้องกบั ระบบการดแู ลชว่ ยเหลือนกั เรยี นก็ตาม ซ่ึงสามารถกล่าวได้วา่ มีประโยชนต์ อ่ หลายฝ่าย ดงั น้ี 1. ประโยชน์ตอ่ นกั เรยี น นักเรียนได้รับการดูแลช่วยเหลือ พัฒนาด้านสุขภาพกาย สุขภาพจิต รวมถึง สภาพแวดล้อมทางสังคมอย่างท่ัวถึง รวมถึงการส่งเสริม พัฒนา ป้องกัน แก้ไขปัญหาท้ังด้านการ เรยี นรู้ และความสามารถพิเศษ ทั้งยังได้รู้จักตนเอง สามารถปรับตัว มีทักษะทางสังคม ใช้ชีวิตอยใู่ น สังคมไดอ้ ย่างมคี วามสุข มีทกั ษะชีวติ และมสี ัมพันธภาพท่ีดีกับเพ่ือน ครู และผปู้ กครอง 2. ประโยชน์ตอ่ ครู ครูได้ตระหนักและเห็นความสาคัญในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน สร้างเจตคติที่ดีต่อ นักเรียนท่ีตนดูแล อีกท้ังยังเป็นการสร้างผลงานให้สอดคล้องกับมาตรฐานการประเมินคุณภาพ การศกึ ษา และยังทาให้ครูเกดิ ความรัก ความศรทั ธาในวชิ าชีพครอู กี ด้วย 3. ประโยชน์ตอ่ ผู้บรหิ าร ผูบ้ รหิ ารได้รศู้ ักยภาพของครูในการขับเคล่ือนให้เกิดการปฏิรูปการเรียนรู้ ปฏิรูปการ เรียนการสอน รู้ขอ้ มูลพ้ืนฐานของนกั เรยี น และใชใ้ นการกาหนดแนวทางในการพัฒนานักเรยี น พัฒนา หลักสูตร และพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา อีกท้ังผู้บริหารยังได้ใช้รูปแบบกระบวนการพัฒนา เชงิ ระบบ ภายใต้การมสี ว่ นร่วมของทุกฝา่ ย

432 4. ประโยชน์ต่อสถานศึกษา การพัฒนาคุณภาพนักเรียนด้วยระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน จะส่งผลให้ สถานศึกษามีผลการดาเนินงานตามมาตรฐานการศึกษา ท้ังยังไดร้ ับการยอมรับ การสนับสนุน และ ความร่วมมือจากชุมชน บคุ ลากร องค์กรท่ีเกียวขอ้ ง นอกจากนี้สถานศกึ ษามีการพัฒนาใหเ้ ป็นสังคม แห่งการเรียนร้แู ละเอื้ออาทร 5. ประโยชน์ตอ่ ผูป้ กครองและชุมชน ผู้ปกครองและชุมชน ตระหนักในการมีส่วนร่วมกับสถานศึกษาในการทากิจกรรม เกี่ยวกับระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมประชุมผู้ปกครอง หรือกิจกรรม เย่ียมบ้านนักเรียน เป็นต้น ทาให้ผู้ปกครองและชุมชน เข้าใจถึงวิธีการอบรมสั่งสอนบุตรหลาน เกิดสัมพันธภาพที่ดีกับบุตรหลาน เป็นครอบครัว ชุมชนที่เข้มแข็ง และยังเป็นตัวอย่างท่ีดีแก่บุตร หลานและบคุ คลภายในชมุ ชน 6. ประโยชนต์ ่อเขตพื้นที่การศกึ ษา เขตพ้ืนที่การศึกษามีการพัฒนานวัตกรรมในการพัฒนานักเรียน องค์ความรเู้ กี่ยวกับ การทางานนเิ ทศติดตามผลประเมินผล และการศึกษาวจิ ัยเก่ียวกับระบบการดูแลช่วยเหลอื นักเรียน นอกจากนี้เขตพ้ืนท่ีการศึกษายังได้รบั ข้อมูลสารสนเทศทั้งข้อมูลระดบั บุคคล และระดับสถานศกึ ษา เพื่อการพัฒนางานในดา้ นน้ีต่อไป 7. ประโยชนต์ ่อประเทศชาติ ผลจากการที่สถานศึกษามกี ารใชร้ ะบบการดูแลชว่ ยเหลือนกั เรยี น เพ่ือพฒั นาคุณภาพ ของนักเรียน ทาให้นักเรียนมีคุณภาพดี มีปญั ญา และมีความสุข เกิดการเชื่อมโยงขอ้ มลู ของเยาวชน ทกุ ระดับ ช่วยลดปัญหาท่ีสง่ ผลต่อเด็กและเยาวชน รวมถึงลดค่าใช้จ่ายของหน่วยงานในระดับต่างๆ และยังทาให้เด็กและเยาวชนท่ีเป็นอนาคตของชาตใิ ห้เปน็ ประชาชนที่มีคุณภาพ ซ่ึงถอื เปน็ กาลังสาคัญ ในการพัฒนาประเทศตอ่ ไป สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน (2552, น. 1-3) กลา่ วว่าประโยชนข์ องระบบ ดูการแลช่วยเหลือนักเรียน คือ การพัฒนานักเรียนให้มีความสมบูรณ์พร้อมทั้ งร่างกาย จิตใจ สติปญั ญา ความรู้ คุณธรรมและจรยิ ธรรม และการดารงชพี อย่างมีความสุขในสังคม ซึ่งสอดคลอ้ งกับ พระราชบัญญัติการศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 กล่าวคือ ให้นักเรียนเป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข ดว้ ยความร่วมมือของทุกหนว่ ยงานที่เกียวข้อง ไม่ว่าจะเป็นสถานศึกษา ชมุ ชน สังคม และครอบครัว ของนักเรียนเอง ด้วยสภาพสังคมและเศรษฐกิจในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก มีผลกระทบต่อ วิถีการดารงชีวติ ของคน ซ่ึงมีความซับซอ้ นมากข้ึน หลายครอบครัวมีเวลาและใกล้ชิดเพื่อดูแลอบรม สั่งสอนลูกหลานลดน้อยลง นักเรียนเองซึ่งเป็นเยาวชนท่ีมีประสบการณ์ในชีวิตไม่มากนัก ความรูเ้ ท่าไม่ถึงการณ์จึงทาให้เกิดปัญหากับตนเองและสังคมได้ง่าย ดังนั้นความจาเป็นในการสร้าง

433 ระบบภูมิคุ้มกันท่ีเข้มแข็ง การมีระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่ ชัดเจนจึงเป็นส่ิงสาคัญ โดยดาเนนิ การควบคไู่ ปกบั ระบบการจดั การเรียนการสอน นอกจากนี้ จุติกรณ์ นิสสัย (2558, น. 21) กล่าวถึง ประโยชน์ของการดาเนินงานระบบ ดแู ลช่วยหลอื นกั เรียนไว้ ดงั นี้ 1. นักเรียนมีการสง่ เสริมและพฒั นาอยา่ งต่อเน่ือง ได้รบั การป้องกันและแก้ไขปัญหาอยา่ ง ทั่วถงึ 2. ครูรับรู้ข้อมูลพ้ืนฐานของนักเรียน โดยนาข้อมูลน้ันมากาหนดเป็นแนวทางเพื่อ การส่งเสรมิ และพฒั นานกั เรียน 3. ผปู้ กครองและครมู ีการร่วมมอื กันในการส่งเสรมิ และพัฒนานกั เรยี น ปรึกษาและรว่ มกัน หาแนวทางการป้องกนั และแก้ไขปญั หานกั เรยี น เกดิ สมั พนั ธภาพที่ดีตอ่ กัน 4. ผ้บู รหิ ารสามารถใชร้ ะบบการดแู ลชว่ ยเหลอื นักเรียนในการปฏิรูปการเรียนรเู้ พอื่ พัฒนา หลกั สตู ร สรปุ ได้ว่า ประโยชน์และคุณค่าของระบบการดูแลชว่ ยหลือนักเรียน คอื นักเรยี นไดร้ ับการ ดูแลช่วยเหลือตรงกับสภาพปัญหาของแต่ละบุคคล เพ่ือใหน้ ักเรียนมีการพัฒนาทั้งทางรา่ งกาย จติ ใจ และอารมณอ์ ยา่ งเหมาะสม โดยการได้รับการช่วยเหลอื จากครปู ระจาช้นั หรอื ผู้ทมี่ สี ว่ นเก่ยี วข้อง บทสรปุ ระบบการดูแลช่วยเหลอื นักเรียน เปน็ กระบวนการดูแลชว่ ยเหลอื นกั เรียนอยา่ งเปน็ ขั้นตอน ในด้านการส่งเสริม ป้องกัน และแก้ไขปัญหา โดยการมีส่วนร่วมจากบุคลากรท่ีเกี่ยวข้องทุกฝ่ายให้ เปน็ ไปในทิศทางเดยี วกัน เพอื่ ให้ผูเ้ รียนเป็นคนดี คนเก่ง และมคี วามสุข ตลอดจนอยู่ในสังคมได้อยา่ ง เข้มแข็งและปลอดภัย โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือการดาเนินการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างมี ข้ันตอน มีระบบ สามารถบรรลุวัตถุประสงค์ได้ตรงตามเป้าหมายท่ีกาหนดไว้ โดยมีบุคลากรที่ เกี่ยวข้องเข้ามาวางแผนการดาเนินงาน ซึ่งหลักการของระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ควรประกอบด้วย การบริหารคุณภาพเชิงระบบตามแนวคิดของเดมมิ่ง (PDCA) การทางานเป็นทีม การแลกเปลีย่ นเรียนรู้ และการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผล กฎหมายท่ีเกี่ยวข้องกับระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ประกอบด้วย พระราชบัญญัติ การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2553 พระราชบัญญตั ิคมุ้ ครองเดก็ พ.ศ. 2546 พระราชบญั ญัตริ ะเบยี บขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการ ศึกษา พ.ศ. 2547 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551 และ (ฉบับท่ี 3) พ.ศ. 2553 และ พระราชบัญญัติการปอ้ งกันและแก้ไขปัญหาการตัง้ ครรภใ์ นวัยรนุ่ พ.ศ. 2559

434 กระบวนการและขั้นตอนของระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน มีองคป์ ระกอบ 5 ประการ คือ การรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล การคัดกรองนักเรียน การส่งเสริมและพัฒนานักเรียน การป้องกันและแกไ้ ขปัญหานักเรยี น และการส่งต่อ โดยมีหน่วยงานและบคุ ลากรท่เี ก่ียวขอ้ งในระบบ การดูแลชว่ ยเหลือนกั เรยี น ไดแ้ ก่ สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน (สพฐ.) สานกั งานเขต พ้นื ท่ีการศกึ ษา ผูบ้ รหิ ารสถานศึกษา ครปู ระจาช้ัน/ครูที่ปรึกษา ครปู ระจาวิชา/ครูทั่วไป ครูแนะแนว ครูหัวหน้าระดับช้ัน นักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพ้ืนฐาน และผู้ปกครอง/เครือข่าย ผู้ปกครอง ส่วนประโยชน์และคณุ คา่ ของระบบการดแู ลช่วยหลือนักเรียน คือ นักเรียนได้รับการดูแล ชว่ ยเหลือตรงกบั สภาพปัญหาของแต่ละบุคคล เพอื่ ใหน้ ักเรียนมีการพัฒนาท้งั ทางร่างกาย จิตใจ และ อารมณอ์ ยา่ งเหมาะสม โดยการได้รบั การชว่ ยเหลอื จากครปู ระจาชนั้ หรือผู้ทมี่ ีส่วนเก่ยี วข้อง

435 ใบกิจกรรมที่ 8.1 คาชี้แจง จากที่นักศกึ ษาดูคลิปวิดีโอกรณีศึกษา “เด็กหญิงเรยา” ให้นักศึกษาแบ่งกลุ่ม แล้วร่วมระดมสมอง อภิปราย และเสนอความคิดเห็น เพ่ือหา “แนวทางการช่วยเหลือและแก้ไข ปญั หาเดก็ หญงิ เรยา” โดยใช้บริการแนะแนว 5 บรกิ าร และระบบดแู ลชว่ ยเหลอื นกั เรียน เสรจ็ แลว้ ให้ แต่ละกลุ่มสรุปลงบนกระดานฟลิปชาร์ทท่ีแจกให้ พร้อมส่งตัวแทนมานาเสนอหน้าชั้นเรียน ต่อกลุ่มใหญ่ “แนวทางการช่วยเหลอื และแกไ้ ขปญั หาเดก็ หญงิ เรยา” ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..……………………………. ………………………………………………………………………………………………………………..…………………………….

436 คาถามท้ายบท จงตอบคาถามต่อไปนี้ โดยอธบิ ายพรอ้ มยกตวั อย่างประกอบ 1. จงอธิบายความหมายของระบบการดูแลช่วยเหลอื นกั เรยี น 2. ระบบการดแู ลช่วยเหลือนกั เรียนมคี วามสาคญั และความจาเป็นตอ่ นักเรียน และงาน แนะแนวอยา่ งไร 3. ระบจุ ดุ มงุ่ หมายทส่ี าคญั ของระบบการดแู ลช่วยเหลือนักเรียน มา 3 ขอ้ 4. จงอธบิ ายหลักการของระบบการดแู ลชว่ ยเหลือนักเรยี น 5. กฎหมายท่เี กยี่ วขอ้ งกบั ระบบการดูแลช่วยเหลอื นักเรยี นประกอบดว้ ยกฎหมายใดบา้ ง 6. กระบวนการและขั้นตอนของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ประกอบด้วยกี่ขั้นตอน อะไรบา้ ง 7. จงอธิบายบทบาทหน้าท่ขี องหน่วยงานและบุคลากรท่เี กย่ี วขอ้ งในระบบการดูแล ชว่ ยเหลอื นกั เรยี น 8. ทา่ นคดิ วา่ มีปัจจัยใดบ้างท่ีสง่ ผลตอ่ ประสทิ ธภิ าพของระบบการดแู ลช่วยเหลือนกั เรียน 9. ระบบการดแู ลช่วยเหลอื นกั เรียนมปี ระโยชนแ์ ละคณุ คา่ ตอ่ ผู้เรยี นและงานแนะแนว อย่างไร 10. หากท่านเป็นครูแนะแนว แล้วมีผู้เรยี นประสบปญั หาติดยาเสพติด ทา่ นจะมีแนวทางใน การดูแลช่วยเหลือนกั เรียนอยา่ งไร

437 เอกสารอ้างอิง กรมสขุ ภาพจติ . (2544). คู่มือครูทีป่ รกึ ษาระบบการดแู ลชว่ ยเหลือนกั เรียน. กรงุ เทพฯ: ยูเรนสั อมิ เมจกรุ๊ป. ________. (2546ข). คู่มอื วทิ ยากร ระบบการดูแลชว่ ยเหลอื นักเรยี น ช่วงชน้ั ที่ 3 – ชว่ งชน้ั ท่ี 4 (ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 – 6). กรงุ เทพฯ: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศกึ . กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). คมู่ ือครทู ่ปี รึกษาระบบการดูแลช่วยเหลอื นักเรียน. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพ์การศาสนา. จตุ ิกรณ์ นิสสยั . (2558). การศึกษาการดาเนนิ งานระบบการดแู ลช่วยเหลอื นักเรยี นของโรงเรียน บ้านหนองปรอื สังกัดสานกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาชลบรุ ีเขต 3. วทิ ยานพิ นธ์ ปรญิ ญามหาบณั ฑติ . ชลบุรี: มหาวิทยาลยั บูรพา. ประนอม แกว้ สวสั ด์ิ. (2556). สภาพและปัญหาการดาเนนิ การระบบดูแลชว่ ยเหลือนกั เรียนใน โรงเรียนสังกัดสานักงานเขตพ้นื ทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษามัธยมศึกษาเขต 18. วทิ ยานิพนธ์ ปรญิ ญามหาบณั ฑิต. จันทบุรี: มหาวทิ ยาลัยราชภัฏราไพพรรณี. พชิ ญม์ ณฑน์ ลีกาเนิดไทย. (2544). รายงานการจัดระบบดูแลช่วยเหลอื นักเรียนในโรงเรียนสังกัดกรม สามญั ศกึ ษา. กรุงเทพฯ: อมรการพมิ พ.์ มธุริน แผลงจันทกึ . (2554). การศึกษาปัญหาการดาเนนิ งานระบบดแู ลช่วยเหลือนกั เรียนของโรงเรียน ในสังกัดสานักงานเขตพนื ทีการศกึ ษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต 5. วทิ ยานิพนธ์ ครุศาสตรมหาบัณฑติ (การบรหิ ารการศกึ ษา) ชัยภูมิ: มหาวทิ ยาลัยราชภัฏชัยภูมิ. สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน. (2547). คู่มือวทิ ยากรเครือขา่ ยระบบการดูแล ช่วยเหลือนกั เรยี น. กรุงเทพฯ: กระทรวงศกึ ษาธิการ. ________. (2552). กลยุทธส์ านกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ องค์การรับส่งสนิ ค้าและพสั ดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.).

บรรณานุกรม

440 บรรณานุกรม กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. (2532). ค่มู อื ปฏบิ ตั งิ านแนะแนวในโรงเรียนประถมศึกษา. กรุงเทพฯ: กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. ________. (2546). แนวทางการจดั กจิ กรรมพฒั นาผูเ้ รยี น ตามหลกั สูตรการศึกษาขนั้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพค์ ุรุสภาลาดพรา้ ว. กรมสุขภาพจิต. (2544). คู่มือครูทีป่ รกึ ษาระบบการดแู ลช่วยเหลอื นักเรียน. กรงุ เทพฯ: ยเู รนัส อมิ เมจกรุ๊ป. ________. (2546ก). คู่มอื การใหก้ ารปรึกษาขน้ั พื้นฐาน. กรงุ เทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ ทหารผา่ นศึก. ________. (2546ข). คมู่ อื วทิ ยากร ระบบการดแู ลช่วยเหลือนกั เรยี น ชว่ งช้นั ท่ี 3 – ช่วงชั้นที่ 4 (ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 1 – 6). กรงุ เทพฯ: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศกึ . ________. (2547). คมู่ อื การจัดกิจกรรมโฮมรูมเพ่อื สง่ เสริมสขุ ภาพจิตนักเรียน ระดับมัธยมศกึ ษา สาหรบั ครทู ี่ปรกึ ษา ชดุ “ปรับตัว...ปรับใจ ตามวยั ...สดใส”. กรงุ เทพฯ: สถาบัน สุขภาพจิตเดก็ และวยั รนุ่ ราชนครินทร์ กรมสุขภาพจติ . กระทรวงศกึ ษาธิการ. (2551). หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ชุมนุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย. ________. (2553). คมู่ ือครทู ีป่ รกึ ษาระบบการดแู ลช่วยเหลือนกั เรียน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ การศาสนา. คณะครศุ าสตร์ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย. (2555). ชุดฝึกอบรมแนะแนว. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ แห่งจุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั . คณะอนุกรรมการพัฒนาคุณภาพวิชาการ กลมุ่ กจิ กรรมพฒั นาผเู้ รียน. (2546). แนวทางการจัด กิจกรรมพฒั นาผ้เู รียนตามหลกั สูตรการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2544. กรงุ เทพฯ: กรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธิการ. คมเพชร ฉัตรศุภกุล. (2521). บรกิ ารสนเทศ. กรงุ เทพฯ: ภาควิชาการแนะแนวและจิตวิทยาการศกึ ษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ศรีนครินทรวิโรฒ. ________. (2547). ทฤษฎกี ารใหค้ าปรึกษา. กรงุ เทพฯ: สถาบันพฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ. จตรุ พร ลิ้มมั่นจริง. (2554). วิธกี ารสอนวชิ าแนะแนว. กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัย รามคาแหง.

441 จริยกลุ ตรีสุวรรณ. (2542). การศึกษาเอกลกั ษณแ์ หง่ ตนของนักเรยี นวัยรนุ่ ตอนปลาย โรงเรยี น มธั ยมศกึ ษาสังกดั กรมสามญั ศกึ ษา กรงุ เทพมหานคร. ปรญิ ญานพิ นธ์การศึกษา มหาบัณฑติ . กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลยั ศรีนครทิ รวิโรฒ. จารุวรรณ แสงด้วง. (2557). ผลการใช้ชดุ กิจกรรมแนะแนวเพ่อื พัฒนาจติ วิทยาเชิงบวกของนักเรียน ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 โรงเรยี นผดงุ ปัญญา จังหวัดตาก. วทิ ยานิพนธศ์ ึกษาศาสตร มหาบัณฑิต (สาขาการแนะแนวและการปรึกษาเชงิ จติ วทิ ยา). นนทบุรี: มหาวทิ ยาลัยสุโขทยั ธรรมาธริ าช. จาเนียร ชว่ งโชติ. (2547). เทคนิคการแนะแนว. พิมพค์ รงั้ ที่ 7. กรงุ เทพฯ: สานกั พิมพ์มหาวทิ ยาลยั รามคาแหง. จิตรอารี เนตรหนิ . (2554). “บรกิ ารศกึ ษาข้อมูลเกีย่ วกับนกั เรียนในงานแนะแนวระดับมธั ยมศกึ ษา หนว่ ยที่ 5” ในเอกสารการสอนชุดวชิ าการแนะแนวในระดับมธั ยมศกึ ษา หนว่ ยท่ี 1-7. (ฉบบั ปรบั ปรงุ ครั้งที่ 1). นนทบุรี: สานกั พมิ พ์มหาวทิ ยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช. จิตตินนั ท์ บญุ สถริ กุล. (2549). หลกั การแนะแนว. กรุงเทพฯ: คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัย เกษตรศาสตร์. จีน แบรี.่ (2549). การให้การปรึกษา. (พมิ พค์ รัง้ ที่ 5). กรงุ เทพฯ: เจริญวทิ ย์การพมิ พ์. จตุ ิกรณ์ นิสสยั . (2558). การศกึ ษาการดาเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนกั เรียนของโรงเรียน บา้ นหนองปรอื สังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ เี ขต 3. วทิ ยานพิ นธ์ ปริญญามหาบัณฑิต. ชลบุรี: มหาวทิ ยาลยั บรู พา. เจษฎา บญุ มาโฮม. (2558). หลกั การแนะแนวและการพฒั นาผเู้ รยี น. พิมพ์ครงั้ ท่ี 4. นครปฐม: สไมล์ พริน้ ตงิ้ & กราฟกิ ดไี ซน.์ เจียรนยั ทรงชัยกุล. (2553). “บรกิ ารสนเทศในงานแนะแนวระดับมัธยมศึกษา” ใน เอกสารการสอน ชุดวิชาการแนะแนวในระดบั มธั ยมศกึ ษา หนว่ ยที่ 7 – 11. พิมพค์ รงั้ ที่ 8 นนทบุรี: สานกั พมิ พ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. _________. (2544). “หลกั การและแนวคดิ เกยี่ วกบั บริการสนเทศ” ใน ประมวลสาระชุดวชิ า หลกั การและแนวคดิ ทางการแนะแนว หนว่ ยที่ 7 – 11. นนทบุรี: สานักพมิ พ์ มหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช. ดวงมณี จงรกั ษ์. (2549). ทฤษฎกี ารให้การปรกึ ษาและจติ บาบดั เบ้ืองต้น. กรงุ เทพฯ: สมาคมส่งเสริม เทคโนโลยี (ไทย-ญ่ีปุน่ ). ทศวร มณศี รีขา. (2543). การเก็บข้อมูลเป็นรายบุคคล. กรุงเทพฯ: ภาควิชาการแนะแนวและ จติ วทิ ยาการศึกษา คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

442 นงลกั ษณ์ ประเสรฐิ และจรนิ ทร วนิ ทะวิไชย์. (2548). หลักการแนะแนว. กรุงเทพฯ: คณะครศุ าสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . นภาพร ปรีชามารถ. (2544). หลกั การแนะแนว. กรงุ เทพฯ: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัย เกษตรศาสตร.์ นิภา พงศว์ ริ ตั น.์ (2552). “การจัดระบบบริหารและการวางแผนงานแนะแนว” ใน เอกสารการสอน ชดุ วชิ าประสบการณว์ ิชาชพี การแนะแนว หน่วยท่ี 8 – 15. พิมพค์ รง้ั ท่ี 4. นนทบุรี: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช. นิรันดร์ จลุ ทรพั ย์. (2554). การแนะแนวเบ้ืองต้น. พิมพค์ ร้ังที่ 4. สงขลา : บรษิ ทั นาศิลปโ์ ฆษณา. _________. (2558). การแนะแนวเพอื่ พัฒนาผเู้ รียน. สงขลา : บริษัทนาศิลป์โฆษณา. นชุ ลี อปุ ภัย. (2543). การแนะแนวเบอื้ งต้น. กรุงเทพฯ: สานกั พิมพฟ์ สิ กิ ส์เซน็ เตอร์. บวั ทอง สวา่ งโสภากลุ . (2547). เอกสารคาสอนรายวชิ าการแนะแนว. (พมิ พค์ รง้ั ที่ 3). กรงุ เทพฯ: ภาคจติ วทิ ยา คณะสงั คมศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร.์ บญุ ชม ศรสี ะอาด. (2540). การวจิ ยั ทางการวดั ผลและประเมินผล. กรงุ เทพฯ: สุวรี ิยาสาสน์ . ปนัดดา กรมี ละ. (2547). การศึกษารายกรณนี ักเรียนท่มี ีพฤติกรรมก่อกวนในชน้ั เรียน. สารนพิ นธ์ การศกึ ษามหาบณั ฑติ (จติ วิทยาการแนะแนว). กรงุ เทพฯ: มหาวทิ ยาลัยศรีนคริทรวิโรฒ. ปรัชญา ปยิ ะมโนธรรม. (2549). จิตวิทยาการให้คาปรกึ ษาเพือ่ พัฒนาคุณภาพชวี ิตพนักงาน. กรุงเทพฯ: สานกั พิมพ์มหาวทิ ยาลยั รามคาแหง. ปรชี า เนาวเ์ ยน็ ผล. (2536). การวจิ ยั เชิงทดลอง ในประมวลสาระชดุ วิชา การวิจัยหลักสูตรและ กระบวนการเรยี นการสอน. นนทบรุ ี: มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช. ประนอม แก้วสวัสดิ์. (2556). สภาพและปัญหาการดาเนนิ การระบบดแู ลช่วยเหลอื นักเรยี นใน โรงเรยี นสังกดั สานกั งานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษาประถมศกึ ษามัธยมศึกษาเขต 18. วิทยานพิ นธ์ ปริญญามหาบัณฑิต. จันทบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏราไพพรรณี. ประสาน ทรพั ย์ธารา. (2532). การแนะแนวเบือ้ งตน้ . กรุงเทพฯ: พทิ ักษ์อกั ษร. ประหยดั ลักษณะงาม. (2524). จิตวิทยาการแนะแนว. มหาสารคาม: วิทยาลัยครูมหาสารคาม. ผอ่ งพรรณ เกดิ พทิ ักษ์. (2552). “การใหก้ ารปรึกษาและแนะแนว” ใน สารานุกรมวิชาชีพครูเฉลมิ พระเกยี รตพิ ระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั เน่ืองในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา. กรงุ เทพฯ: สานกั งานเลขาธิการครุ ุสภา. _________. (2549). “การใหบ้ ริการปรกึ ษาในองค์กร” ใน ประมวลสาระชดุ วิชาการแนะแนวใน องคก์ ร หนว่ ยท่ี 8-15. นนทบรุ ี: มหาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธิราช. ผ่องพรรณ เกดิ พิทกั ษ์ และคมเพชร ฉัตรศุภกุล. (2543). “ยทุ ธวิธกี ารเรียนและการศกึ ษาของนกั เรยี น วยั รุ่น”. รายงานการวิจยั . กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลยั ศรนี คริทรวิโรฒ ประสานมติ ร.

443 พนม ล้ิมอารีย.์ (2548). การแนะแนวเบ้อื งตน้ . พมิ พค์ รงั้ ที่ 2. กรงุ เทพฯ: โอเดียนสโตร์. พระราชบัญญตั ิคุม้ ครองเด็ก พ.ศ. 2546. (2549). ราชกจิ จานุเบกษา. 24(9): 1-29. พวงรัตน์ ทวรี ตั น.์ (2550). วิธกี ารวิจยั ทางพฤตกิ รรมศาสตรแ์ ละสงั คมศาสตร.์ กรุงเทพฯ: มหาวทิ ยาลยั ศรีนคริทรวโิ รฒ ประสานมติ ร. พชั รนิ ทร์ พนู เพช็ รพันธุ์. (2545). การแนะแนว. เพชรบุรี: สถาบันราชภฎั เพชรบุรี. พิชญม์ ณฑน์ ลกี าเนดิ ไทย. (2544). รายงานการจดั ระบบดูแลช่วยเหลือนกั เรยี นในโรงเรยี นสงั กดั กรม สามญั ศึกษา. กรงุ เทพฯ: อมรการพมิ พ.์ มธรุ นิ แผลงจนั ทกึ . (2554). การศกึ ษาปัญหาการดาเนินงานระบบดแู ลช่วยเหลอื นกั เรียนของโรงเรียน ในสงั กัดสานักงานเขตพนื ทกี ารศึกษาประถมศกึ ษานครราชสมี า เขต 5. วิทยานิพนธ์ ครุศาสตรมหาบณั ฑติ (การบริหารการศึกษา) ชยั ภมู ิ: มหาวทิ ยาลัยราชภฏั ชยั ภมู ิ. มัลลวรี ์ อดลุ วัฒนศริ ิ. (2554). เทคนคิ การใหค้ าปรึกษา: การนาไปใช.้ ขอนแก่น: โรงพมิ พ์คลัง นานาวิทยา. มลู นิธิสถาบนั วจิ ัยและพฒั นาการเรียนรู้. (2551). หลกั สตู รพัฒนาครูจติ วิทยาแนะแนวโมดลู 4 บริการ แนะแนวและเคร่ืองมือทางจิตวทิ ยา. กรุงเทพฯ: เจเอ็นที. รตั นาภรณ์ รยิ ะป่า. (2550). การศึกษาเจตคตติ อ่ การเรียนกลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์ของ นกั เรยี นช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 2 ท่ีมีระดับผลการเรยี นตา่ งกนั . ลาพูน: โรงเรยี นเทศบาล จามเทวี สงั กดั กองการศกึ ษา เทศบาลเมืองลาพูน. เรยี ม ศรีทอง. (2559). หลกั การบริการแนะแนวและการปรกึ ษาเชงิ จติ วทิ ยาเบ้ืองตน้ สาหรับครูและ ผ้บู รหิ ารการศึกษา. กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จากดั . ลักขณา สริวฒั น์. (2551). การแนะแนวเบอื้ งต้น. พมิ พค์ ร้ังที่ 2. กรงุ เทพฯ: โอเดียนสโตร์. _________. (2548). การศึกษารายกรณี. กรุงเทพฯ: โอเดยี นสโตร์. วงพกั ตร์ ภพู่ นั ธศ์ รี และศริ นิ ันท์ ดารงผล. (2549). จิตวิทยาพัฒนาการประยกุ ต์ทางการศกึ ษา. พมิ พค์ รง้ั ที่ 11. กรงุ เทพฯ: สานักพมิ พม์ หาวทิ ยาลัยรามคาแหง. วรรณพร อินทมุสิก. (2560). การศกึ ษาพฤตกิ รรมการใช้และผลที่ไดร้ บั ตอ่ ชวี ิตและจติ ใจจาก แอพพลิเคชนั ไลน์ของกลุ่มผูส้ ูงอายสุ มาคมบา้ นปันรกั . ปริญญานิเทศศาสตรมหาบณั ฑิต กรงุ เทพฯ: มหาวิทยาลยั กรุงเทพ. วัชรี ทรัพย์มี. (2550). กระบวนการปรกึ ษา ข้ันตอน สัมพันธภาพ ทกั ษะ. กรุงเทพฯ: จฬุ าลงกรณ์ มหาวทิ ยาลัย. _________. (2531). การแนะแนวในโรงเรยี น. พมิ พ์ครั้งที่ 3. กรงุ เทพฯ: บริษทั สานักพิมพ์ ไทยวัฒนาพานชิ จากัด. _________. (2556). ทฤษฎีใหก้ ารปรึกษา. (พมิ พ์ครง้ั ที่ 7). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย.

444 _________. (2553). “บริการจัดวางตัวบคุ คลในงานแนะแนว ระดบั มธั ยมศึกษา” ใน เอกสารการ สอนชุดวิชาการแนะแนวในระดบั มัธยมศกึ ษา หนว่ ยที่ 8 – 15. นนทบรุ ี: สานักพิมพ์ มหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช. วลั นิกา ฉลากบาง. (2535). จิตวิทยาและการแนะแนวเดก็ ประถมศกึ ษา. กรงุ เทพฯ: โอ.เอส. พรนิ้ ต้งิ เฮา้ ส์. ศาลินา บุญเก้ือ. (2539). การศึกษาปฏิสมั พนั ธร์ ะหว่างครู เดก็ เร่รอ่ น และเด็กปกตใิ นโรงเรียน ประถมศกึ ษา. วทิ ยานพิ นธค์ รุศาสตรมหาบณั ฑติ (ประถมศึกษา). กรงุ เทพฯ: จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั . ศรวี รรณ จันทรวงศ์. (2548). จติ วิทยาและการแนะแนวเด็กวยั รุน่ . อดุ รธานี: คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏอุดรธานี. ศุภลกั ษณ์ สตั ยเ์ พรศิ พลาย. (2550). จิตวทิ ยาการแนะแนวและการใหค้ าปรึกษา. กาญจนบุร:ี คณะครศุ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั กาญจนบรุ .ี ศภุ วดี บุญญวงศ.์ (2555). การป้องกนั และแทรกแซงเส้นทางเขา้ สู่พฤติกรรมเส่ยี งของเดก็ และเยาวชน: ฐานคดิ สาหรบั การแนะแนวและการให้คาปรกึ ษา. สงขลา : คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ทักษิณ. ศริ ิบรู ณ์ สายโกสมุ . (2533). บทบาทและคุณลักษณะนกั แนะแนวยคุ ไฮเทค. กรงุ เทพฯ: ทบวงมหาวิทยาลยั . สมบูรณ์ ตนั ยะ. (2545). การประเมินทางการศกึ ษา. กรงุ เทพฯ: สวุ ีริยาสาสน์ . สมศกั ดิ์ สินชุระเวชญ.์ (2542). มงุ่ สคู่ ณุ ภาพการศกึ ษา. กรุงเทพฯ: วัฒนาพานชิ . สมร ทองดี. (2544). “หลักการและแนวคดิ เก่ยี วกบั บริการติดตามและประเมนิ ผล” ใน ประมวล สาระชดุ วิชาหลักการและแนวคดิ ทางการแนะแนว หนว่ ยท่ี 7-11. นนทบุรี: สานักพิมพ์ มหาวิทยาลัยสโุ ขทัยธรรมาธริ าช. สมาคมแนะแนวแหง่ ประเทศไทย. (2557). ระบบการแนะแนวในโรงเรยี น. กรงุ เทพฯ: สมาคม แนะแนวแหง่ ประเทศไทย. _________. (2552). เอกสารรายงานการประชุมใหญ่สามญั ประจาปี 2551 เร่ือง “31 ปี สนนท. : กลั ยาณมิตรทางปัญญาคุณคา่ แหง่ การพฒั นาเยาวชน”. กรงุ เทพฯ: สมาคมแนะแนว แหง่ ประเทศไทย. วันท่ี 28-29 มกราคม 2552 ณ มหาวิทยาลยั ธรุ กิจบณั ฑติ ย์. สุนิสา วงศ์อารยี ์. (2559). หลกั การแนะแนว. อดุ รธานี: คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภัฏอดุ รธาน.ี สุภางค์ จนั ทวานิช. (2536). การวิจัยเชิงคุณภาพ ในประมวลสาระชดุ วชิ าการวจิ ยั หลกั สูตรและ กระบวนการเรยี นการสอน. นนทบรุ ี: มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช.

445 ________. (2554). การวเิ คราะห์ขอ้ มลู ในการวิจยั เชงิ คุณภาพ. กรงุ เทพฯ : สานกั พมิ พ์แหง่ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั . สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน. (2547). ค่มู ือวทิ ยากรเครือข่ายระบบการดูแล ชว่ ยเหลือนักเรยี น. กรงุ เทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ. ________. (2552). กลยทุ ธ์สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ องคก์ ารรับส่งสนิ ค้าและพสั ดภุ ณั ฑ์ (ร.ส.พ.). ________. (2555). แผนการจดั กจิ กรรมแนะแนวตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศักราช 2551 ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตร แหง่ ประเทศไทย จากัด. สานักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา. (2550). การศึกษานักเรยี นเปน็ รายกรณี. กรงุ เทพฯ: สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. _________. (2555). แผนพัฒนาการแนะแนวระดบั การศกึ ษาขั้นพ้นื ฐานในช่วงแผนพัฒนา เศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 11 (พ.ศ.2555-2559). กรงุ เทพฯ: สานกั งาน คณะกรรมการการศึกษาขนั้ พื้นฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ. สานกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2554). แนวทางการจดั กจิ กรรมแนะแนว ระดบั ประถมศึกษา. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ชุมนุมสหกรณ์ การเกษตรแหง่ ประเทศไทย. อาภา จนั ทรสกุล. (2545). ทฤษฎีและเทคนิคในการใหค้ าปรกึ ษา. กรงุ เทพฯ: ภาควชิ าจติ วิทยา การศึกษาและการแนะแนว คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร์. อัชรา เอิบสุขสริ .ิ (2556). จิตวทิ ยาสาหรับครู. กรุงเทพฯ : สานกั พิมพแ์ ห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย. อุษณีย์ เยน็ สบาย. (2548). จิตวิทยาแนะแนว. กรงุ เทพฯ: โอเดียนสโตร.์ Anastasy, Anne. (1976). Psychological Testing. New York: Macmillan Publishing Co., Inc. Ary, D., Jacobs, L.C., Razavich, A. (1985). Introduction to Research in Education. New York: Holt Rinehart and Winston. Blanchard, Howard L. (1974). Organization and Administation of Pupil Personnel Services. Springfield: Charles C Thomas Publisher. Brown, Douglas T., and Prout, H. Thompson. Eds. (1995). Counseling & Psychotherapy With Children & Adolescents: Theory and Practice for School and Clinic Settings. 2nd ed. Brandon Vermont: Clinical Psychology Publishing Co. Inc.

446 Burks, Herbert M. Jr. and Stefflre, Buford. (1979). Theories of Counseling. 3rd ed. New York: McGraw-Hill Book Co. Champey. (1970). A Comprehensive Dictionary of Psychological and Psychoanalytical Terms. London: Green and Co. Clifford D. Frochich, (1958). Guidance Service in School. New York: Mc Graw – Hill. Corey, Gerald. (1986). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy. 3th ed. New York: Brook/Cole Publishing Co. Dinkmeyer, Don C. and Muro, James J. (1971). Group Counseling: Theory and Practice. 2nd ed. Itasca, Illinois: F.E. Peacock Publishing, Inc. Downing, Lester N. (1968). Guidance and Counseling Services : An Introduction. New York: McGraw-Hill Book Co. English, Horace B. and English, Ava Frederick, C.T. (1949). “Directive Psychotherapy : VII Imparting Psychological Infor Mation”. Journal Of Clinical Psychology. Freedman, Marcia. (1996). “Self-Efficacy and Learning Strategy Use in A Computer – Based Instructional Setting.” Dissertation Abstracts International. 57(01) : p. 99. Frochlich, Clifford P. (1958). Guidance Service in School. New York: Mc Graw-Hill. Gay, L.R. (1987). Educational Research: Competencies for Analysis and Application. Ohio: Merrill Publishing Company. George, R.L. and Cristrani, T.S. (1995). Counseling: Theory and practice. 4th ed. Boston: Allyn and Bacon. Gibson. L.R. & Mitchell, H.M. (2008). Introduction to Counseling and Guidance. (7th ed.). New Jersey: Merrill Prentice Hall. Gladding, S.T. (1996). Counseling: A Comprehensive Profession. 3rd ed. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice-Hall. Hardley, Robert G. and Mitchell, Lynda K. (1995). Counseling Research and Program Evaluation. New York: Brooks/ Cole Publishing Company. Hill, George E. (1965). Management and Improvement of Guidance. New York: Meredith Publishing Company. Hollis, J.W. and Hollis, L.U. (1965). Organizing for Effective Guidance. Second ed. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice Hall Inc.

447 Kochhar, S.K. (1984). Educational and Vocational Guidance in Secondary. New Delhi: Sterling Publishers Private Limited. Lewis, Edwin C. (1970). The Psychology of Counseling. New York: Holt Rinehart and Winston, Inc. Miller, Carroll H. (1976). Foundation of Guidance. New York: Harper and Row Publishers. Miller, Frank W. (1968). Guidance: Principles and Services. Second ed. Columbus, Ohio: Charles E. Merrill Publishing Co. Norrir, Willa and Other. (1972). The Information Service in Guidance. 3 rd.ed. Chicago: Rang McNally College Publishing Company. Ohlsen, Merle M. (1970). Group Counseling. New York: Holt Rinchard and Winston Inc. Pearson, Judy C. (1989). Communication in the Family: Seeking Satisfaction in Changing Times. New York: Harper and Row. Pietrofesa, John J., Hoff-man, Alan., and Splete, Howard H. (1984). Counseling: An Introduction. Boston: Houghton Mifflin Co. Pine, Gerald. (1976). “Collaborative Action Research in School Counseling: The Integrated of Research and Practice.” Personnel and Guidance Journal. 3(4) April. Roces Montero, Cristina. “Learning Strategies and Motivation in the University,” Dissertation Abstracts International. 58 (02), Summer. Sandra Lee, Frucht. “Family Interaction, Ethnic Identity and Ego Identity: A Study of Mexican – American Adolescent,” Dissertation Abstracts International. 56 (6): 3343. Shertzer, Bruce and Stone, Shelley C. (1980). Fundamentals of Guidance. Third ed. Boston: Houghton Mifflin Co. _________. (1968). “Group Counseling” in Fundamentals of Conseling. Boston: Houghton Mifflin Co. Thoresen, C.E. (1966). “Behavioral Counseling: An Introduction” School Counselor. 14 (9): 13-21.

448 Tyler, Leona E. (1969). The Work of the Counselor. 3rd ed. New York: Meredith Corporation. Willey, Andrew. (1965). Modermethods and Techniques in Guidance. New York: Harper and Erothers.