ประชมุ รว[ มวางแผนการจดั การความร&ู และแลกเปลยี่ นเรียนรู& การจัดการเรยี นการสอนออนไลนทQ ี่ส[งผลให&เกดิ ประสิทธภิ าพสงู สดุ 50 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีีการศึึกษา2563
ภาพกิจกรรมการแลกเปลย่ี นเรยี นรู& การจัดการเรียนการสอนออนไลนทQ ส่ี [งผลให&เกดิ ประสทิ ธิภาพสงู สดุ 51 แนวปฏิบิ ัตั ิิที่ด่� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้�้ ปีกี ารศึึกษา2563
บันทกึ แนวทางการปฏิบัติทดี่ ี ชอ่ื ผลงาน ข\"อสอบออนไลนโ) ดยใชโ\" ปรแกรม Microsoft Forms 1. เจ&าของผลงาน สาขาวิทยาศาสตร+ เชยี งใหม4 2. สังกดั คณะวทิ ยาศาสตร+และเทคโนโลยีการเกษตร 3. ชุมชนนักปฏบิ ัติ Rด?านการผลติ บัณฑติ £ ดา? นการวิจยั £ ด?านการพัฒนาสมรรถนะการปฏบิ ตั ิงาน 4. ประเด็นความรู& (สรุปลกั ษณะผลงานที่ประสบความสำเรจ็ ) • ออกแบบการสอนออนไลนต+ ามการพฒั นาผลการเรียนร?ูของนักศกึ ษา (มคอ.3) • การออกแบบข?อสอบออนไลนโ+ ดยใช?โปรแกรม Microsoft Forms • รูปแบบการวดั และประเมินผลแบบออนไลน+ 5. ความเปนL มา (ปญM หา วตั ถุประสงคQ เปาR หมาย) เนื่องด?วย สถานการณ+การแพร4ระบาดโรคไวรัสโคโรน4า (โควิด 19) ที่มีอยู4ในป`จจุบัน ทำให?ไม4สามารถ จัดการเรียนการสอนในห?องเรียนได? มหาวิทยาลัยจึงต?องปรับรูปแบบการจัดการเรียนการสอนในรูปแบบปกติ (On site) โดให?พิจารณาการจัดการเรียนการสอนรูปแบบอื่นแทน เพื่อเปfนการปgองกัน และลดความเสี่ยงต4อ การติดเช้ือไวรัสโคโรนา4 ดังนั้น สาขาวิทยาศาสตร+ คณะวิทยาศาสตร+และเทคโนโลยีการเกษตร ได?ตระหนักถึงความสำคัญของ ป`ญหาดังกล4าว จึงเห็นควรจัดโครงการจัดการองค+ความรู? (KM) ด?านผลิตบัณฑิตหัวข?อ “การสอนออนไลน+ อย4างไรให?ได?คุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค+” โดยเน?นการแลกเปลี่ยนองค+ความรู?ระหว4างบุคลากรภายใน หน4วยงาน เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพด?านการเรียนการสอนให?มีคุณภาพ ตรงกับคุณลักษณะบัณฑิตที่พงึ ประสงค+ ท่ีระบุไวใ? น มคอ.3 วตั ถุประสงค+ 1) เพ่ือแลกเปลยี่ นองคค+ วามร?ดู ?านการผลติ บัณฑิตและพัฒนาประสิทธิภาพดา? นการสอนออนไลน+ 2) เพอ่ื ส4งเสริมให?บุคลากรได?แลกเปลย่ี นเรียนรู?เกิดแนวปฏบิ ัติที่ดปี ระเดน็ องคค+ วามรูใ? นการพฒั นา สมรรถนะการปฏิบตั ิงานเพื่อตอบสนองยุทธศาสตรพ+ ันธกิจมหาวิทยาลัย เปาg หมาย เชิงปริมาณ - ได?แนวปฏบิ ัตทิ ่ีดีประเด็นองคค+ วามรด?ู า? นการผลติ บัณฑิต ในการพัฒนาสมรรถนะการปฏิบัติงานเพอื่ ตอบสนองยุทธศาสตรแ+ ละพันธกิจมหาวทิ ยาลยั เชงิ คุณภาพ - ได?ดำเนนิ การตามกระบวนการจดั การความร?ูครบ 7 ข้นั ตอน 52 แนวปฏิิบััติิที่่�ดีี(Good Practices)การจัดั การความรู้� ้ ปีีการศึกึ ษา2563
- การนำแนวปฏบิ ัติที่ดไี ปใชป? ระโยชน+ 6.แนวทางการปฏบิ ัตทิ ด่ี ี (วธิ กี าร กระบวนการ เครอื่ งมอื การจัดการความรู&ทีใ่ ช)& สาขาวิทยาศาสตร+ เชยี งใหม4 ได?ใช?วธิ กี ารจัดประชมุ แลกเปลีย่ นเรียนร?เู พอื่ คน? หาแนวทางการปฏบิ ัตทิ ี่ดีใน การสอนออนไลน+ และไดด? ำเนนิ การตามกระบวนการจัดการความรคู? รบ 7 ขั้นตอน ทร่ี ะบุไว?ในแผนงาน โดย เครือ่ งมอื การจดั การความรูท? ีใ่ ช?คือแหล4งผรู? ู?ในองคก+ ร โดยทีป่ ระชมุ ไดส? รุปประเดน็ การเรยี นร?ู จำนวน 3 ประเดน็ ได?แก4 1. การออกแบบการสอนออนไลนต+ ามการพฒั นาผลการเรยี นร?ขู องนักศึกษา (มคอ.3) 2. การออกแบบข?อสอบออนไลนโ+ ดยใช?โปรแกรม Microsoft Forms 3. รูปแบบการวัดและประเมนิ ผลแบบออนไลน+ ทั้งนี้ ที่ประชุมได?เลือกเอาประเด็นการออกแบบข?อสอบออนไลน+โดยใช?โปรแกรม Microsoft Forms เปfน แนวปฏิบัติที่ดี นำเสนอโดย อาจารย+กิตติศักดิ์ อำมา ซึ่งได?รวบรวมองค+ความรู?ที่มีจัดทำเปfน “คู4มือการสร?าง แบบทดสอบเพื่อใช?ในการประเมินผลการเรียนโดยใช? Microsoft Forms” ตามเอกสารแนบ เพื่อเปfนแนว ปฏิบัตทิ ีด่ ีในการสรา? งขอ? สอบออนไลน+ ภาพกิจกรรม 53 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด�่ ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีีการศึึกษา2563
7.ผลสมั ฤทธ์ิ (ผลสมั ฤทธิด์ า& นต\\าง ๆ ไดแ& ก\\ เชิงคุณภาพ เชิงปรมิ าณ รางวลั ทีไ่ ดร& ับ การเปLนแบบอย\\างทด่ี ี ให&กบั หน\\วยงานตา\\ ง ๆ ฯลฯ) ตัวชี้วดั แผน ผล เชิงปริมาณ - ได?แนวปฏบิ ัตทิ ่ีดีประเดน็ องค+ความรด?ู ?านผลติ บณั ฑิต ไม4นอ? ยกวา4 1 เรอ่ื ง 1 เร่ือง ในการพฒั นาสมรรถนะการปฏบิ ัติงานเพื่อตอบสนอง ยุทธศาสตรแ+ ละพันธกจิ มหาวิทยาลยั เชงิ คณุ ภาพ - ได?ดำเนนิ การตามกระบวนการจัดการความร?คู รบ ครบ 7 ขนั้ ตอน ครบ 7 ขนั้ ตอน 7 ข้ันตอน - การนำแนวปฏิบัตทิ ี่ดไี ปใชป? ระโยชน+ 3 คน 3 คน 8.ปจM จัยความสำเร็จ (สรุปเปนL ข&อๆ) มีคณาจารย+สาขาวิทยาศาสตร+ เชียงใหม4 จำนวน 3 ท4าน ได?แก4 อาจารย+ธนิษฐา เกษมุณี อาจารย+รดา สมเขื่อน และอาจารย+รัตนากาล คำสอน ได?นำแนวปฏิบัติที่ดี การสร?างข?อสอบออนไลน+โดยใช?โปรแกรม Microsoft Forms นำไปใช?ประโยชน+ โดยได?นำไปปรับใช?สำหรับการสอบเก็บคะแนนในรายวิชา ซึ่งผลการ นำไปปฏิบัติในภาพรวมพบว4า นักศึกษาสามารถทำข?อสอบออนไลน+ได?อย4างราบรื่น ส4วนใหญ4สามารถอัพโหลด ไฟล+วธิ ีทำในระบบได? สรปุ ได? ดงั นี้ • มีการปรับข?อสอบให?เปfนส4วน ๆ และตั้งค4าให?นักศึกษาทำข?อสอบทีละส4วน ซึ่งวิธีดังกล4าวนักศึกษาจะ เหน็ ขอ? สอบไดท? ีละสว4 น จะไมเ4 ห็นข?อสอบทั้งหมดในคราวแรก ชว4 ยปgองกนั การทุจรติ ไดร? ะดับหน่ึง • ข?อสอบออนไลน+แบบปรนัย แต4ละชุดสามารถสลับข?อคำตอบได? และระบบมีฟ`งก+ชั่นคณิตศาสตร+ รองรบั • ข?อสอบออนไลน+แบบอัตนัย เดิมจะพบป`ญหานักศึกษาไม4สามารถอัพโหลดไฟล+วิธีทำได? จึงปรับแก?ไข โดยการเลื่อนปุxมตั้งค4า จาก “จำเปfน” ให?เปfน “ไม4จำเปfน” นักศึกษาก็จะสามารถอัพโหลดไฟล+ลง ระบบได? • ส4วนวิธีการแชร+ข?อสอบลงระบบให?นักศึกษาในกรณีมีหลายชุด ให?ตั้งค4าในเมนูงานที่มอบหมาย เลือก กล4ุมนักศกึ ษาไวก? อ4 น แลว? แชรข+ ?อสอบให?นกั ศกึ ษาตามกลุ4มทกี่ ำหนด • เม่อื นกั ศกึ ษาทำขอ? สอบเสรจ็ เรียบร?อยแล?ว ระบบจะประมวลผลคะแนนตามเวลาท่ีนกั ศกึ ษากดส4ง ขอ? สอบ ไม4ได?เรยี งตามเลขท่นี ักศกึ ษา จงึ แกไ? ขโดยการเพ่ิมข?อในขอ? สอบ ให?นักศึกษากรอกเลขท่ี เพือ่ ช4วยในกรอกคะแนนไดง? 4าย ไมส4 บั สน 54 แนวปฏิิบััติิที่ด่� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
ภาพกจิ กรรม 9.ปMญหาอปุ สรรคและขอ& เสนอแนะ แนวทางการพัฒนาต\\อไป ข?อเสียจากการออกข?อสอบแบบปรนัยในระบบ อาจเกิดป`ญหาคำตอบรั่ว กรณีที่อาจมีนักศึกษา สามารถเข?าดูโค?ดคำตอบจากในระบบได? ดังนั้น จึงต?องเพิ่มความระมัดระวังในการออกข?อสอบส4วนปรนัย โดย การออกแบบข?อสอบต?องให?มีหลากหลาย และควรเพิ่มการสัมภาษณ+ทดสอบความรู?ความเข?าใจของนกั ศึกษา รายบคุ คล เพอ่ื ให?การวดั และประเมนิ ผลเปนf ไปอยา4 งมีประสทิ ธภิ าพ 55 แนวปฏิิบััติทิ ี่�ด่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ �้ ปีกี ารศึกึ ษา2563
บันทึกแนวทางการปฏิบตั ทิ ด่ี ี ชอื่ ผลงาน แนวปฏบิ ัติการเทียบโอนผลการเรยี นจากการศกึ ษานอกระบบหรือ การศกึ ษาตามอธั ยาศัยเขา@ สใูC นระบบ 1. เจา& ของผลงาน งานบรกิ ารการศึกษา คณะวิศวกรรมศาสตรH 2. สังกัด คณะวศิ วกรรมศาสตรH 3. ชมุ ชนนักปฏิบัติ Rด@านการผลิตบัณฑติ £ ดา@ นการวิจัย £ ด@านการพัฒนาสมรรถนะการปฏบิ ตั งิ าน 4. ประเดน็ ความรู& (สรุปลกั ษณะผลงานท่ีประสบความสำเร็จ) เพิ่มแนวปฏิบัติการเทียบโอนผลการเรียนจากการศึกษานอกระบบหรือการศึกษาตามอัธยาศัยเข@าสูCใน ระบบ สำหรับนักศึกษาในโครงการพิเศษภายใต@ความรCวมมือกับสถานประกอบการ เพื่อสCงเสริมการจัดการ เรียนการสอนในรูปแบบ WiL ให@เปTนไปอยCางมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยได@มีการกำหนดวิธีการและหลักเกณฑH ที่ใช@ในการประเมินการเทียบความรู@และโอนหนCวยกิตไว@อยCางชัดเจน สมเหตุสมผล และเชื่อถือได@ รวมทั้งทำให@ กระบวนการประเมินนั้นมีความโปรCงใส และสามารถประกันได@วCาผู@ขอเทียบโอนผลการเรียนทุกคนได@รับการ พิจารณาอยาC งถูกตอ@ ง ยตุ ิธรรม ดว@ ยบรรทัดฐานเดียวกนั 5. ความเปนL มา (ปMญหา วตั ถปุ ระสงคQ เปRาหมาย) หลักการและเหตผุ ล ตามที่คณะวิศวกรรมศาสตรHได@มีการจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทำงาน (Work-integrated Learning : WIL) ซึ่งเปTนการเรียนการสอนหนึ่งในการเรียนรู@เชิงประสบการณH โดยคณะหลักสูตรได@ทำความ รCวมมือกับสถานประกอบการจัดการศึกษารCวมกัน เพื่อสCงเสริมให@นักศึกษาได@มีโอกาสประยุกตHความรู@ ทักษะ การทำงานและทักษะเฉพาะที่สัมพันธHกับอาชีพ ให@เปTนบัณฑิตนักปฏิบัติอยCางแท@จริงนั้น ซึ่งคณะได@เริ่มต@น จัดการเรียนการสอนตามความรCวมมือดังกลCาวในปjการศึกษา2561 เปTนต@นมา และได@พัฒนารูปแบบการเรียน การสอนมาอยCางตCอเนื่องนั้นพบปoญหาเนื่องจากเกิดจากการเรียนซ้ำซ@อนของนักศึกษาซึ่งบางรายวิชานักศึกษา ได@เข@าไปฝrกฝนหรือปฏิบัติงานจริงซึ่งประสบการณHและความรู@ที่ได@จากการปฏิบัติงานจริงนั้นสามารถนำมา เทียบโอนรายวิชาได@โดยสามารถบริหารการจัดการเรียนการสอนที่จะสCงเสริมความรู@และทักษะเพื่อเพิ่ม ศักยภาพของนักศึกษาให@มากขึ้นได@ แตCที่ผCานมานั้นยังไมCมีการจัดทำแนวปฏิบัติในการเทียบโอนรายวิชานอก ระบบ เพื่อเปTนการสCงเสริมการจัดการเรียนการสอนในรูปแบบWiL ให@เปTนไปอยCางมีคุณภาพและเปTนมาตรฐาน เดยี วกนั น้ัน คณะวิศวกรรมศาสตรH จงึ ได@ระดมความคิดกับผป@ู ฏบิ ตั งิ านจรงิ เพ่ือจัดทำแนวปฏบิ ตั ิการเทยี บโอน หนวC ยกิตจากการศกึ ษานอกระบบหรอื การศกึ ษาตามอธั ยาศัยเข@าสCูการศึกษาในระบบสำหรบั นกั ศกึ ษาโครงการ พเิ ศษภายใตค@ วามรวC มมอื กับสถานประกอบการ เพอ่ื ใหม@ กี ระบวนการที่ชดั เจน โปรงC ใสแC ละเชอ่ื ถอื ไดเ@ ปนT บรรทัดฐานเดียวกัน 56 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่่�ดีี (Good Practices)การจัดั การความรู้� ้ ปีีการศึึกษา2563
วัตถปุ ระสงคQ 1. เพือ่ เปtดโอกาสนักศึกษาโครงการความรCวมมือกบั สถานประกอบการไดน@ ำองคHความรท@ู ่ีได@จากการ ฝกr ปฏบิ ตั ิงานจรงิ การทดสอบมาตรฐาน มาเทยี บโอนผลการเรียน 2. เพื่อสรา@ งแนวปฏิบตั ทิ ด่ี ีในการเทียบโอนผลการเรียนใหก@ ับนักศึกษาโครงการความรวC มมอื กับสถาน ประกอบการ ใหม@ ีขน้ั ตอนท่ีชดั เจน สมเหตสุ มผล และโปรงC ใสเชือ่ ถอื ได@ 3. เพอ่ื สงC เสรมิ การจดั การเรยี นการสอนของหลักสตู รในโครงการความรCวมมือสถานประกอบการชวC ย ลดเวลาเรยี นทซ่ี ้ำซอ@ น และสCงเสริมทักษะองคคH วามรู@ใหก@ บั นักศกึ ษาใหเ@ กดิ ความชำนาญมากยิ่งข้ึน เปาR หมาย นกั ศึกษาโครงการความรวC มมอื กบั สถานประกอบการ 6.แนวทางการปฏิบัตทิ ่ดี ี (วิธกี าร กระบวนการ เครอื่ งมอื การจดั การความร&ูทใี่ ช&) ลำดบั กิจกรรม ระยะเวลา ผลการดำเนนิ งาน 1 การบYงชี้ความรู& : ม.ค. – ก.พ. 64 ได@มกี ารแตCงตัง้ คณะกรรมการจัดการ - ตงั้ คณะกรรมการจดั การความร@ู (KM) ด@าน ความรู@ (KM) ด@านวิชาการ และประชุมเพื่อ การเรยี นการสอน ระดมความคิดเหน็ เพอ่ื สร@างองคคH วามรู@ - คณะกรรมการจดั การความรู@ (KM) ประชมุ ใหมหC รอื แนวปฏบิ ัติในการจดั การเรียนการ เพ่ือระดมความคดิ เหน็ เพอื่ สร@างองคคH วามร@ู สอนทีจ่ ะสCงเสริมและพฒั นานักศึกษาให@ ใหมCหรือแนวปฏิบตั ใิ นการจัดการเรียนการ เปนT บณั ฑติ นกั ปฏิบตั ทิ ม่ี ศี ักยภาพ โดยได@ สอนทีจ่ ะสCงเสรมิ และพัฒนานกั ศึกษาให@เปนT เลอื กประเด็นของการแนวปฏบิ ตั ใิ นการ บัณฑติ นักปฏบิ ัตทิ ่มี ีศกั ยภาพ เทียบโอนหนวC ยกติ จากการศกึ ษานอก ระบบหรอื การศกึ ษาตามอธั ยาศัยเข@าสูC การศึกษาตามอธั ยาศัยเข@าสCกู ารศกึ ษาใน ระบบ เนอื่ งจากทผ่ี าC นมาคณะได@มนี โยบาย ในการออกแบบการจดั การเรยี นการสอน รCวมกับสถานประกอบการหรอื ภาคอุตสาหกรรม โดยเนน@ การปรับเปลี่ยน เน้อื หาสาระ โครงสรา@ งหลักสูตร และ กระบวนการจดั การเรยี นการสอนสร@าง ประสบการณกH ารเรยี นรดู@ ว@ ยการปฏิบัติใน สภาพจรงิ เปนT สำคญั ด@วยองคHความรท@ู ี่ นักศกึ ษาได@รับจากการกระบวนการจดั การ เรยี นการสอนน้นั จะสามารถนำมาเทยี บ โอนรายวชิ าของนักศึกษาได@ แตCทผี่ าC นมา 57 แนวปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้้� ปีีการศึึกษา2563
น้ันยังไมมC ีแนวปฏบิ ัติการเทียบโอนท่ี ชัดเจนซึง่ จะสCงผลตอC คณุ ภาพและ มาตรฐานของการจดั การเรยี นการสอนได@ 2 การสรา& งและแสวงหาความรู& : มี.ค. – ก.ค. 64 ไดด@ ำเนินการประชุมแลกเปลย่ี นเรยี นร@ู - คณะกรรมการจัดการความรู@ (KM) ได@ และเลCาประสบการณทH ไี่ ดด@ ำเนนิ การ กำหนดกลุมC เปา{ หมายทีเ่ ขา@ มาแลกเปลย่ี น จัดการเรยี นการสอนรCวมกบั สถาน เรยี นร@แู ละเลาC ถึงประสบการณHจากการจดั การ ประกอบการมาโดยไดม@ ีการให@ข@อมลู และ เรยี นการสอนรวC มกับสถานประกอบการหรือ แลกเปลีย่ นความรข@ู องแตลC ะหลักสตู รท่ที ำ ภาคอตุ สาหกรรม โดยประกอบไปด@วยหวั หนา@ รวC มกบั สถานประกบการแตCละแหCง โดยได@ โครงการ หัวหนา@ หลกั สูตรที่นำไปใชจ@ ดั การ ใหข@ @อมลู ถงึ การจดั การเรียนการสอนท่ี เรียนการสอนรCวม ได@แกC หลกั สูตร วศ.บ. เชือ่ มโยงกบั การปฏิบตั งิ านจริงในสถาน วิศวกรรมเกษตรและชีวภาพ, วศ.บ.วศิ วกรรม ประกอบการด@วยผู@เช่ยี วชาญจาก อุตสาหการ และ หลกั สูตร วศ.บ.วศิ วกรรม ภาคอุตสาหกรรม อิเลก็ ทรอนิกสHและระบบควบคุมอัตโนมัติ - ประชุมแลกเปลยี่ นเรียนรูป@ ระสบการณH ผCาน ระบบออนไลนH Ms.Teams 3 การจดั ความรใู& หเ& ปLนระบบ : ม.ี ค. – ส.ค. 64 ทำการรวบรวมขอ@ มลู และสรปุ ประเด็นองคH - นำความร@ูที่ได@รับแลกเปลยี่ นเรยี นรูม@ าสรปุ ความร@ทู ีไ่ ด@ นำมาสังเคราะหแH บCงกลุมC / ประเดน็ รวบรวมข@อมลู โดยแบงC หวั ข@อและ ประเภท ขององคคH วามร@ู ทำการสรปุ ขอ@ มลู ประเด็นทบทวนเปTนองคคH วามรู@ และนำข@อมูลมาประชมุ ทบทวนเปนT องคH - นำความรท@ู ี่ไดจ@ ากการแลกเปลย่ี นเรยี นรมู@ า ความรอ@ู กี ครัง้ ปรบั ปรงุ ทบทวนให@เปTนองคคH วามรู@ 4 การประมวลและกล่นั กรองความร&ู : มี.ค. – ส.ค. 64 นำข@อมูลทีส่ ังเคราะได@มากลัน่ กรองเรียบ - นำองคHความร@ทู ไี่ ด@มากลน่ั กรองและเรียบ เรยี งเนือ้ หา นำมาจดั ทำประกาศแนว เรยี ง ปรบั ปรงุ เนื้อหาใหม@ ีคณุ ภาพ ปฏบิ ตั ิ ข้ันตอนการดำเนินงานอยาC งเปTน รปู ธรรม ตรวจสอบข@อมูลกCอนนำเสนอ คณะกรรมการประจำคณะ 58 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่�ด่ ีี(Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีกี ารศึกึ ษา2563
5 การเขา& ถงึ ความรู& : ม.ี ค. – ส.ค. 64 ได@มีการเสนอองคคH วามรู@แกCผูบ@ รหิ ารและ - เสนอองคHความรทู@ ี่ไดส@ งั เคราะหเH รียบรอ@ ย ประกาศแนวปฏิบัติในการเทียบโอน โดย แล@วแกCผบ@ู ริหารในการเขา@ ถงึ องคHความร@ู กำหนดวธิ กี ารเข@าถงึ องคHความร@ู 2 - คณะกรรมการกำหนดวิธเี ข@าถึงความร@ู 2 วธิ ี กลมุC เปา{ หมาย 1. การป{อนความรใ@ู ห@กบั บคุ ลากรท่ีได@ 1. อาจารยHหรือบุคลากรท่ไี ด@รบั ผดิ ชอบ รับผดิ ชอบมอบหมายงานใหมC เพือ่ สามารถ มอบหมายงานใหมC เพอ่ื ใหส@ ามารถเรยี นร@ู เรยี นรแู@ ละปฏิบัติงานไดด@ มี ากข้ึน แนวปฏิบัตเิ พอ่ื ให@มคี วามรค@ู วามเขา@ ใจ 2. เปนT แนวปฏิบตั ิใหก@ ับบคุ ลากรที่ปฏิบัติงาน สามารถปฏิบัติงานไดโ@ ดยการศึกษาคCมู อื อยแCู ล@วจะได@นำไปเปนT ใชเ@ ปTนแนวทางในการ 2. อาจารยHหรอื บุคลากรทีป่ ฏบิ ตั ิงานอยCู ปฏิบตั งิ านไดอ@ ยCางเรียบร@อยและมี แลว@ นำไปใชเ@ ปTนแนวทางในการปฏบิ ตั ิงาน ประสิทธิภาพมากยง่ิ ข้ึน ผCาน Website คณะ ได@อยCางมีประสิทธภิ าพ 6 การแบYงปMนแลกเปล่ียนเรยี นรู& : มี.ค. – ส.ค. 64 - นำประเดน็ ความรท@ู ไี่ ด@ เผยแพรผC Cาน สารสนเทศ ผาC น Website คณะ เพอื่ ให@มีสCวน เกย่ี วขอ@ งแสดงความคดิ เหน็ เพอ่ื แก@ไข ปรบั ปรงุ - คณะกรรมการแลกเปล่ียนเรยี นร@กู ับผท@ู ่ไี ดน@ ำ ความรูไ@ ปใช@ เพ่ือแกไ@ ขปรบั ปรงุ 7 การเรยี นรู& : ม.ี ค. – ส.ค. 64 - การนำความร@ูมาปรับใช@ในการปฏบิ ัติงาน - จดั ทำเปTนคCมู อื แนวปฏบิ ัติการเทยี บโอน หนวC ยกติ จากการศึกษานอกระบบหรอื การศึกษาตามอธั ยาศยั เข@าสูกC ารศกึ ษาใน ระบบ (นกั ศึกษาโครงการความรวC มมอื รวC มกบั สถานประกอบการ) - คณะกรรมการจัดการความรูไ@ ดเ@ สนอองคH ความรู@/แนวปฏิบตั ทิ ่ีดี ทไ่ี ด@จากการดำเนนิ การ เสนอผูบ@ ริหารเพ่ือประกาศให@บคุ ลากรทส่ี นใจ นำไปใชป@ ระโยชนH 59 แนวปฏิิบััติิที่�ด่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้� ้ ปีีการศึึกษา2563
7.ผลสัมฤทธ์ิ (ผลสัมฤทธ์ดิ &านตYาง ๆ ได&แกY เชิงคณุ ภาพ เชงิ ปรมิ าณ รางวัลท่ีไดร& ับ การเปLนแบบอยาY งที่ดี ใหก& ับหนYวยงานตYาง ๆ ฯลฯ) ได@แนวปฏิบัติที่ดีในการเทียบโอนผลการเรียนให@กับนักศึกษาโครงการความรCวมมือกับสถาน ประกอบการ ให@เกิดมีการนำไปใช@จริง โดยแนวปฏิบัติดังกลCาวจะนำไปใช@กับนักศึกษาโครงการความรCวมมือกับ สถานประกอบการกCอน ซึ่งปoจจุบัน คณะวิศวกรรมศาสตรH มีหลักสูตรที่จัดการศึกษารCวมกับสถานประกอบการ อยูC จำนวน 3 หลักสูตร คือ หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกสHและระบบ ควบคุมอัตโนมัติ หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมเกษตรและชีวภาพ และ หลักสูตร วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมอุตสาหการ โดยหากการดำเนินงานตามขั้นตอนเปTนไปด@วยความ เรียบรอ@ ย จะทำการขยายผลให@กับมหาวทิ ยาลัยฯ ในคณะอื่น ๆ ตCอไป 8.ปจM จยั ความสำเรจ็ (สรุปเปนL ข&อๆ) 1. ไดแ@ นวปฏบิ ตั ทิ ่ดี ใี นการเทียบโอนผลการเรยี นให@กับนักศึกษาในการจดั การศกึ ษานอกระบบหรือ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั 2. ผูเ@ รียนสามารถนำผลการเรียนรู@มาขอเทยี บกับเนอ้ื หาสาระสำคัญของรายวิชาตาC ง ๆ ของการเรยี นใน ระบบตามหลกั สูตรเพอื่ ใหไ@ ด@หนวC ยกติ โดยผ@เู รยี นสามารถแสดงได@วาC มีความรู@ ทกั ษะ และเจตคติของ ตนเอง พรอ@ มทงั้ มหี ลกั ฐานซง่ึ แสดงวาC ผู@เรยี นน้นั มีผลสมั ฤทธ์ิตรงตามจุดประสงคH หรือผลลพั ธHการ เรยี นรทู@ ี่กำหนดในรายวชิ าหรือกลุCมรายวิชาของหลักสูตรท่ผี เู@ รียนศึกษาอยูC 3. เพอื่ ใหน@ กั ศกึ ษาไมตC @องเสยี เวลาเรยี นในสิ่งทต่ี นเองมีความรู@หรอื มีทักษะอยCูแลว@ อีก 4. หลกั สูตรสามารถใชเ@ วลาเรียนในสวC นที่นกั ศกึ ษาเทียบโอนได@นน้ั ในการเพิ่มศกั ยภาพใหก@ ับนกั ศกึ ษา ไดม@ ากข้นึ โดยการจดั ฝrกอบรมเพ่ือเพม่ิ เตมิ ความร@แู ละทกั ษะใหก@ บั นักศกึ ษา 9.ปญM หาอุปสรรคและขอ& เสนอแนะ แนวทางการพัฒนาตYอไป เริ่มประกาศใช@เพือ่ เทียบโอนใหก@ ับนักศกึ ษากลุมC โครงการพิเศษ ในภาคการศกึ ษาที่ 2 ปjการศกึ ษา 2564 ซง่ึ งานบรกิ ารการศกึ ษาจะรวบรวมปญo หาและขอ@ เสนอแนะทเ่ี กดิ ขน้ึ จากการปฏบิ ัตงิ าน เพ่ือพัฒนาปรับปรงุ กระบวนการเปTนมปี ระสิทธภิ าพตอC ไป 60 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่�่ดีี(Good Practices)การจััดการความรู้ ้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
รูปภาพประกอบ 61 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่�ด่ ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ ้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
บันทกึ แนวทางการปฏิบตั ทิ ีด่ ี ชือ่ ผลงาน ทักษะการออกแบบส่ือสารสรรคส/ ำหรับการเรียนร7ูออนไลน/ 1. เจา& ของผลงาน คณะศลิ ปกรรมและสถาป/ตยกรรมศาสตร2 2. สงั กดั คณะศิลปกรรมและสถาป/ตยกรรมศาสตร2 มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล>านนา 3. ชมุ ชนนักปฏิบตั ิ Rดา> นการผลติ บณั ฑติ £ ดา> นการวจิ ยั £ ด>านการพฒั นาสมรรถนะการปฏบิ ตั ิงาน 4.ประเดน็ ความรู& (สรปุ ลกั ษณะผลงานทีป่ ระสบความสำเร็จ) รูปแบบการเรียนการสอนออนไลน2 มีหลายรูปแบบ ที่ได>รับการยอมรับอยKางกว>างขวางและมี การนำมาใช>ในการจัดการเรียนการสอนระดับอุดมศึกษา ในชKวงสถานการณ2การระบาดของโรค Covid 19 คณะศิลปกรรมและสถาป/ตยกรรมศาสตร2 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล>านนา ได>จัดการเรียนการ สอนออนไลน2ในหลายรูปแบบ โดยผKาน โปรแกรม Microsoft Team, Zoom, OBS, Facebook Live สด เปlน ต>น จากการสอนออนไลน2มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู>ในกลุKมอาจารย2พื้นฐานวิชาชีพ และวิชาชีพศิลปะและการ ออกแบบ ภายใต>ประเด็น “ทักษะการออกแบบสื่อสารสรรค2สำหรับการเรียนรู>ออนไลน2” เพื่อจัดการเรียนการ สอนอยKางตKอเนื่อง และบรรลุวัตถุประสงค2ของรายวิชาที่จัดการเรียนการสอน คณะกรรมการจัดการความรู>ได> ถอดบทเรียนการแลกเปลี่ยนเรียนรู> พบวKา การเรียนการสอนออนไลน2จะประสบความสำเร็จ ผู>สอนต>องมี บทบาทตามองค2ประกอบดังน้ี 1. ศาสตรLการสอน ความรค>ู วามชำนาญในเนอื้ หาท่ีสอน จะต>องวางแผนการสอน การออกแบบการเรยี น การสอนอยKางเปlนระบบ (Instructional Design) ออกแบบประมวลรายวิชาออนไลน2ที่มีประสิทธิภาพ และชัดเจน โดยชี้แจง กิจกรรมในรายวิชา ความรับผิดชอบและหน>าที่คาดหวังของผู>เรียน เกณฑ2การ ประเมินผล จัดหลักสูตรและกิจกรรมการเรียนรู>อยKางเปlนระบบ กำหนดวัตถุประสงค2ที่ชัดเจนและแจ>ง ให>ผูเ> รยี นทราบในการสอนทกุ คร้ัง 2. การจัดกิจกรรมการเรียนรู&ออนไลนL การจัดสภาพแวดล>อมในการเรียนออนไลน2 และ การสKงเสริมการ มีสKวนรKวมของผู>เรียน ชี้แจงแนวทางการจัดการเรียนการสอน การมอบหมายงานการเรียน กำหนดการ สKงงานอยKางชัดเจน เลือกใช>แหลKงการเรียนรู> ตัวอยKาง เครื่องมือ และกลยุทธ2ที่หลากหลายและ เหมาะสมกับผู>เรียนทั้งด>านความต>องการ ความสนใจ และประสบการณ2 สร>างแรงจูงใจในการเรียน ออนไลน2 เพ่ือกระตุ>นใหผ> เู> รยี นมสี KวนรKวมในการเรยี น 3. การแนะนำและการชPวยเหลือผเู& รียน ให>คำแนะนำการเรียนแตลK ะหัวขอ> การอภิปรายอยKางชัดเจน 62 แนวปฏิบิ ัตั ิิที่�่ดีี(Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีกี ารศึึกษา2563
5.ความเปTนมา (ปญU หา วัตถุประสงคL เปาX หมาย) การเรียนการสอนออนไลน2 (Online learning) จัดเปlนนวัตกรรมทางการศึกษาในอีกรูปแบบหน่ึง ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงวิธีเรียนในรูปแบบเดิมๆ ให>เปlนการเรียนใหมK ที่ใช>เทคโนโลยีเข>ามาชKวยทำการสอน นอกจากนี้ความหมายอีกในหนึ่งยังหมายถึง การเรียนทางไกล , การเรียนผKานเว็บไซต2 อีกด>วย การเรียนการ สอนแบบออนไลน2 (Online learning) จะเปlนเรียนทางผKานทางอินเทอร2เน็ต โดยอยูKในรูปแบบของ คอมพิวเตอร2 เปlนการใช>เทคโนโลยีสมัยใหมK บวกเข>ากับเครือขKายอินเทอร2เน็ต สร>างการศึกษาที่มีปฏิสัมพันธ2 คุณภาพสูง โดยไมKจำเปlนต>องเดินทาง เกิดความสะดวกและเข>าถึงได>อยKางรวดเร็ว ทุกสถานที่ ทุกเวลา เปlนการ สร>างการศึกษาตลอดชีวิต การเรียนการสอนแบบออนไลน2 เปlนการศึกษาผKานเครือขKายอินเทอร2เน็ต ด>วย ตนเอง ผู>เรียนสามารถเลือกเรียนตามความชอบของตนเอง ในสKวนของเนื้อหาของเรียน ประกอบด>วย ข>อความ , รูปภาพ , เสียง , VDO และMultimedia อื่นๆ สิ่งเหลKานี้จะถูกสKงตรงไปยังผู>เรียนผKาน Web Browser ท้ัง ผู>เรียน , ผู>สอน และเพื่อนรKวมชั้นทุกคน สามารถติดตKอ สื่อสาร ปรึกษา แลกเปลี่ยนความคิดเห็นแบบเดียวกับ การเรียนในชั้นเรียนทั่วไป โดยการใช> E-mail, Chat, Social Network เปlนต>น ด>วยเหตุนี้การเรียนรู>แบบ ออนไลน2 จงึ เปนl เหมาะสำหรับทกุ คน ,เรียนได>ทกุ เวลา การเรียนการสอนแบบออนไลน2มีความจำเปlนมากในป/จจุบัน เนื่องจากการเรียนร>ู ในศตวรรษที่ 21 ผู>เรียนจำเปlนต>องมีทักษะทางด>านการสื่อสาร การใช>คอมพิวเตอร2และเทคโนโลยีสารสนเทศ การรู>เทKาทันส่ือ เพื่อสKงเสริมให>เกิดการเรียนรู>ตลอดชีวิต4 รวมทั้งในสถานการณ2ป/จจุบันมีการแพรKระบาดของ โรคติดเชื้อไวรัส โคโรนา 2019 (Coronavirus Disease 2019-COVID-19) โดยองค2การอนามัยโลกได>ประกาศ เปlนภาวะ ฉุกเฉินทางด>านสาธารณสุข ทำให>สถาบันการศึกษาไมKสามารถจัดการเรียนการสอนได>ตามปกติ หนึ่งใน มาตรการเพื่อการควบคุมการแพรKกระจายเชื้อ COVID-19 ภายใต>สถานการณ2ภาวะฉุกเฉิน ด>านสาธารณสุขนั้น ได>แกK วิธีการเว>นระยะหKางทางสังคม (Social Distancing) เปlนการเว>นระยะหKางในการ ทำกิจกรรมตKางๆ ระหวKางบุคคล ทำให>เกิดกระแสของการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตการทำงานและการศึกษา จำนวนมาก โดยในสKวน ของการศึกษามีการปรับเปlนรูปแบบการสอนออนไลน2 เพื่อให>นักศึกษาได>เรียนรู>ด>วย ตนเองอยKางตKอเนื่อง บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค2เพื่อนำประสบการณ2ของคณะอาจารย2ซึ่งเปlนผู>สอนใน สถาบันการศึกษา ที่ได>ปรับ บทบาทการสอนตามผลกระทบจากสถานการณ2การแพรKระบาดของโรคติดเชื้อ COVID-19 เข>าสูKระบบการสอน ห>องเรียนออนไลน2ในประเด็นองค2ประกอบ รูปแบบ และการประยุกต2ใช>การ เรียนการสอนแบบออนไลน2 เพ่ือ เตรียมความพร>อมสำหรับผู>สอน และพัฒนาผลลัพธ2การเรียนรู> (Learning Outcomes) ของผู>เรียนให>เปlนไป ตามวัตถุประสงคข2 องการเรียนร>ูตKอไป กลุPมเปาX หมายผเ&ู ขา& รPวมโครงการ อาจารยแ2 ละเจ>าหน>าทค่ี ณะศิลปกรรมและสถาปต/ ยกรรมศาสตร2 จำนวน 15 คน ประกอบดว> ย อาจารย2ประจำหลกั สตู รสถาป/ตยกรรม อาจารยป2 ระจำหลกั สูตรสถาป/ตยกรรมภายใน อาจารยป2 ระจำหลกั สตู รทศั นศลิ ปé 63 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่�ด่ ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้� ้ ปีกี ารศึึกษา2563
อาจารยป2 ระจำหลกั สูตรออกแบบส่ือสาร อาจารย2ประจำหลกั สูตรออกแบบอุตสาหกรรม อาจารย2ประจำหลกั สตู รสิง่ ทอและเครอ่ื งประดบั อาจารย2ประจำหลกั สูตรเซรามิก อาจารยป2 ระจำหลกั สตู รเทคโนโลยีการพมิ พ2และบรรจุภัณฑ2 อาจารย2ประจำหลักสูตรศิลปะและการออกแบบสรา> งสรรค2 เจา> หนา> ท่ีงานด>านวิชาการ 6.แนวทางการปฏิบัตทิ ีด่ ี (วธิ ีการ กระบวนการ เคร่ืองมอื การจดั การความรทู& ใ่ี ช)& รปู แบบการสอนออนไลนทL ่อี าจารยใL นหลักสตู รใช&ในการเรยี นการสอน รูปแบบการเรียนการสอนออนไลน2ที่คณะและหลักสูตรเปlนรูปแบบที่การผสมผสานหลายรูปแบบ ขึ้นกับวัตถุประสงค2ในการจัดการเรียนการสอนในแตKละรายวิชาและหัวอข>อเรื่องในการการจัดการเรียนการ สอน ซึ่งระบบที่ทางหลักสูตรเลือกใช>มากที่สุด ได>แกK Zoom meeting, Facebook โดยการสตรีมมิ่งผKาน OBS studio streaming, Google classroom, โปรแกรม Loom, โปรแกรม Quizz เพราะเปlนชKองทางที่ เข>าถึงงKาย สามารถแชร2ไฟล2งาน ไฟล2เอกสารประกอบการสอน แชร2คลิปวีดิโอในการจัดการเรียนการสอนตKางๆ ให>ทุกคนดาวน2โหลดได> พร>อมมีรวมรวบไฟล2งานที่ได>รับมอบหมายอยKางเปlนระเบียบ มีระบบการแจ>งเตือนกKอน หมดเวลาสKงงานอยKางชัดเจน ตKอมามีการใช> Microsoft team เพิ่มขึ้นเนื่องจากระบบมีความเสถียร และเปlน รูปแบบที่มหาวิทยาลัยจัดซื้อ มีการอบรมให>อาจารย2ทั้งคณะฯได>มีทักษะการใช>โปรแกรม และใช> Google classroom, Google Meet ในการสอนนักศึกษามากขึ้นเนื่องจากเปlนระบบที่ใช>ได>งKาย ระบบที่อาจารย2ใช> น>อยลง คือโปรแกรม Zoom เนื่องจากมีการจำกัดเวลา และระบบไมKเสถียร สKวนโปรแกรม Loom น>อยลง เพราะการเรียนการสอนที่ใช>ระบบนี้ เปlนการสื่อสารทางเดียว ไมKเปlน Face to Face ไมKสามารถกำกับและ ตดิ ตามผ>ูเรียนในการเข>าเรยี นไดอ> ยKางแท>จรงิ • การวางแผนการเตรียมการสอนออนไลนL การออกแบบวิธีการสอนและกลยทุ ธLการสอน อาจารย2ในคณะฯได>มีการเตรียมการสอนออนไลน2ทันทีที่เกิดภาวะการระบาด ได>ให>นักศึกษากลับบ>านทุกคน และดำเนนิ การประชุมอาจารย2เปนl การดวK นเพือ่ ออกแบบการสอน กลยุทธก2 ารสอน ซงึ่ แบงK เปนl 3 ระยะดงั นี้ ระยะเตรยี ม Ø อาจารย2เตรียมความรู>เกี่ยวกับรูปแบบออนไลน2ที่จะใช>สอน วิธีการใช> เลือกให>เหมาะสมกับ ความสามารถของตนเองในการใช> IT Ø เตรียมความพร>อมของนักศึกษาในการเรียนแบบออนไลน2โดยแจ>งข>อมูลให>นักศึกษาได>ทราบ นัดหมาย เวลากับนักศึกษา ในกลุKม Line, Facebook กลุKมปîด , กิจกรรมในชั่วโมงการเรียนการสอนนั้นและการ ประเมินผล Ø เตรยี มเน้ือหาการสอนในรปู แบบ PowerPoint, pdf, วดี โี อ Ø เตรียมแบบฝòกหดั ภายหลงั การเรียน 64 แนวปฏิิบััติิที่ด่� ีี(Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีกี ารศึึกษา2563
Ø เตรียมขอ> สอบที่สอดคล>องกับวัตถปุ ระสงคใ2 นรายวิชา ทเี่ ปนl ลักษณะการนำไปใช> และสามารถใช>สอบใน รูปแบบข>อสอบออนไลน2 Google form ขณะสอน Ø เรม่ิ สอนตามเวลา ให>นกั ศกึ ษารายงานตวั บอกรหัสเพ่ือเปนl การเช็คช่อื Ø สอนตามเวลา ไมKยาวมากเปนl การสิ้นเปลืองอินเตอรเ2 นต็ นกั ศกึ ษา Ø ตดิ ตามการสอนออนไลน2โดยใชช> อK งทางการสอ่ื สารอื่นชKวยโดยเลือกชKองทางท่ีเข>าถงึ ไดง> าK ย เชKน Line chat เพอื่ ให>ผู>เรยี นสามารถปรึกษาผสู> อนไดต> ลอดเวลา Ø ใชก> ารตง้ั คำถามแทนการบรรยายอาจมเี กมส2 หรอื วิดโิ อ แทรกเพอื่ สKงเสริมการทำความเขา> ใจ Ø สอนผาK นโปรแกรม Facebook live (นำเสนอผาK นโปรแกรม OBS+ScreenStream) เปlนการ สอนแบบ real time และนำเสนอขนึ้ หน>าจอเพ่อื ใหผ> ูเ> รียนและผ>ูสอนมีการ Reflection ตKอกนั ตลอดเวลา เปlนการเรียนผาK นออนไลน2แบบ Active learning ผูส> อนจะมีการกระต>ุนพดู คุยถาม ตอบขณะสอนตลอดเวลา มเี พลงใหก> ำลงั ใจ Ø ขณะสอนจะทำการบันทกึ ไฟลก2 ารสอนเผ่ือมนี กั ศกึ ษาต>องการทบทวนซ้ำ Ø ขณะสอนจะมีการซักถาม หรือต้ังข>อคำถามชวนตอบ และมกี ารใหค> ะแนน Ø ใหร> างวัลชมเชยทุกครั้งทน่ี ักศึกษามีวินยั ในการเรยี น เพ่ือเปlนแรงจงู ใจในการเรยี น ระยะประเมินผล Ø สอบในรปู แบบขอ> สอบออนไลน2 Google form Ø แจง> เวลาในการสอบวดั และประเมินผลที่ชัดเจน ระบบที่ใช>ในการสอบ การเตรียมความพรอ> ม อนิ เตอรเ2 นต็ Ø การทำขอ> สอบเพอ่ื ทดสอบความเข>าใจของผ>ูเรียนตลอดการสอน Ø มีระบบการทดสอบ Online ให>นักศกึ ษาทบทวนอยKเู สมอ Ø การประเมินผลการเรียนในลักษณะการมอบหมายงานลKวงหน>าและจากการทดสอบยอK ยในระบบ การสอบออนไลน2 Ø ตดิ ตามการสอนออนไลน2โดยใชช> อK งทางการส่อื สารอ่ืนชKวยโดยเลือกชอK งทางทเ่ี ขา> ถึงได>งาK ย เชนK Line chat เพื่อใหผ> ูเ> รยี นสามารถปรกึ ษาผส>ู อนไดต> ลอดเวลา ทง้ั กอK นช่วั โมงเรยี น ขณะเรยี นแบบ สอนสดและหลังชว่ั โมงเรยี น 65 แนวปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด�่ ีี (Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีีการศึกึ ษา2563
7.ผลสมั ฤทธ์ิ (ผลสัมฤทธด์ิ า& นตPาง ๆ ได&แกP เชงิ คณุ ภาพ เชงิ ปรมิ าณ รางวลั ท่ีได&รับ การเปTนแบบอยPางทด่ี ี ใหก& บั หนวP ยงานตPาง ๆ ฯลฯ) ผูส> อนสามารถนำเสนอสอื่ การเรยี นการสอนในรปู แบบออนไลนไ2 ดอ> ยาK งมีประสิทธภิ าพ มีจำนวนผู>เข>า ชมและมตี ัวชวี ัดในการชมทเี่ ชือ่ ถือได> สามารถเปนl แบบอยKางในการผลติ สือ่ หรือการบูรณาการใหก> บั หนKวยงาน ตาK งๆ ในการสรา> งสรรคส2 ือ่ ออนไลนใ2 นลักษณะอืน่ ๆ - นักศึกษาสามารถใช>งานโปรแกรมได> โดยมีการสอบถามเพิ่มเติมเล็กน>อยในเรื่องที่นอกเหนือจาก คลิปวดิ โี อ - นกั ศกึ ษาสามารถกลับมาดูยอ> นหลังได> เม่อื ไมสK ามารถเข>าเรียนไดต> ามเวลา - ไมKมีข>อร>องเรียนเรื่องระดับคะแนน เนื่องจากนักศึกษาสามารถติดตามการสKงงาน และสอบถามข>อ สงสัยท่มี ีตอK ระดบั คะแนนได> - ข>อสอบออนไลน2 ทำให>สามารถสรปุ คะแนนไดอ> ยKางรวดเรว็ ชวK ยให>การทำระดบั คะแนนไดไ> วขนึ้ 8.ปUจจัยความสำเร็จ (สรุปเปTนขอ& ๆ) 1.การใช>ส่อื สามารถชวK ยแก>ป/ญหาท่ีเกิดข้นึ จากการเรียนออนไลน2บางอยKางได> 2.การปรับเปลยี่ นแนวทางในการเรียนการสอน ชKวยใหส> งK เสรมิ ผลการเรยี นรูใ> นด>านใหมKๆ 3.การเปîดเผยระดับคะแนนเปlนการชKวยตรวจสอบความถูกต>องของระดบั คะแนนได>อีกทางหนึง่ 4.เนื้อหาทีส่ อนผKานสอ่ื ออนไลน2สามารถเขา> ถึงผค>ู นไดง> าK ย ไมนK าK เบ่อื 5.มีตัวช้วี ดั การเขา> ชมที่ชัดเจน 6.ลดตน> ทุน หรอื คาK ใชจ> าK ยในการผลติ ผKาน youtube ทเ่ี ปนl สอ่ื ออนไลน2มาตรฐานสากล 7.ผู>ผลิตสื่อสามารถสร>างรายไดจ> ากการผลิตสือ่ ผาK น youbube ซงึ่ ถือวKาเปนl สิง่ ที่สามารถเขา> มาสนบั สนนุ ให>ผู>ผลิตไดส> ร>างรายไดแ> ละสามารถนำมาพฒั นาการสรา> งสรรค2ส่อื ของตนเองตอK ไป 9.ปญU หาอุปสรรคและขอ& เสนอแนะ แนวทางการพฒั นาตPอไป 1.ตอ> งใชเ> วลา และทำสอ่ื การสอนแตKละสKวนเพิม่ ขึน้ กวKาเดิม 2.นักศกึ ษาเรมิ่ ไมเK ห็นความสำคัญของการเข>าเรียนตามเวลา 3.การสงK งานออนไลนด2 >วย Google Classroom ไมสK ามารถปîดการสKงงานได> 4.ขอ> สอบออนไลน2ยังไมสK ามารถกันการโกงข>อสอบได> 5.การเปดî เผยคะแนนทำใหน> ักศึกษาบางคน เมอ่ื พอใจกบั ระดับคะแนนแลว> ไมKคิดจะสงK งานให>ครบ 66 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่�่ดีี (Good Practices)การจััดการความรู้้ � ปีีการศึึกษา2563
บันทึกแนวทางการปฏบิ ตั ิทีด่ ี ช่ือผลงาน การจัดการความรู+สำหรบั แนวทางการจัดการเรียนร+ู แบบผสมผสาน (Blended Learning) ในสถานการณHไมปJ กติ 1. เจ&าของผลงาน งานวชิ าการหลกั สูตร/งานดา1 นการจัดการองค5ความร1ู วทิ ยาลัยเทคโนโลยแี ละสห วิทยาการ 2. สงั กดั วทิ ยาลัยเทคโนโลยแี ละสหวทิ ยาการ 3. ชุมชนนกั ปฏบิ ตั ิ Rดา1 นการผลติ บัณฑติ £ ด1านการวจิ ยั £ ดา1 นการพัฒนาสมรรถนะการปฏบิ ัติงาน 4. ประเด็นความรู& เนื่องจากสถานการณ5การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVIC-19) ที่มีการแพรXระบาด สXงผลให1มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล1านนาประกาศให1มีการเรียนการสอนในรูปแบบออนไลน5 วิทยาลัย เทคโนโลยีและสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล1านนา เป[นสถาบันการศึกษาที่มีเป^าหมายใน การผลิตกำลังคนในแตXละสาขาวิชาให1ตรงตามความต1องการของตลาดแรงงาน ทั้งด1านปริมาณและคุณภาพ โดยมุXงพัฒนานักศึกษาให1มีคุณภาพ การจัดการเรียนการสอนเน1นการปฏิบัติจริง สามารถจัดการเรียนการสอน ได1หลากหลายรปู แบบ ด1วยสถานการณ5ไมXปกติ วิทยาลัยเทคโนโลยีและสหวิทยาการ จึงมีการจัดการเรียนการสอนแบบ ผสมผสาน (Blended Learning) ซึ่งเป[นลักษณะของการเรียนผXานระบบเครือขXายออนไลน5 (Online) รXวมกับ การเรียนแบบเผชิญหน1า (Face to Face or Onsite) เพื่อให1สอดคล1องกับลักษณะของรายวิชา และเพื่อให1 นักศึกษามีความรู1ความสามารถบรรลุตามตามผลลัพธ5การเรียนรู1ของผู1เรียนที่กำหนดในแตXละรายวิชาของ หลักสูตร โดยมีแนวทางในการปฏิบัติที่ดีออกเป[น 4 ขั้นตอนหลักๆคือ 1. ขั้นตอนการออกแบบการเรียนรู1แบบ ผสมผสาน (Pre-Analysis) 2. ขั้นตอนการออกแบบกิจกรรม ตลอดจนวัสดุการเรียนรู1 (Design of Activity and Resources) 3. ขั้นตอนการจัดการเรียนการสอน (Teaching and Learning) และ 4. ขั้นตอนการ ประเมนิ ผลการเรียนการสอน (Assessment) 5. ความเปDนมา การจัดการเรียนรู1แบบผสมผสาน (Blended learning) คือ กระบวนการเรียนรู1ที่มีการผสมผสาน รูปแบบการเรียนรู1ที่หลากหลาย ไมXวXาจะเป[นการเรียนรู1ที่เกิดขึ้นในห1องเรียน ผสมผสานกับการเรียนรู1นอก ห1องเรียนที่ผู1เรียนผู1สอนไมXเผชิญหน1ากัน หรือการใช1แหลXงเรียนรู1ที่มีอยXูหลากหลาย กระบวนการเรียนรู1และ กิจกรรมเกิดขึ้นจากยุทธวิธี การเรียนการสอนที่หลากรูปแบบ เป^าหมายอยูXที่การให1ผู1เรียนบรรลุเป^าหมายการ เรียนรู1เป[นสำคัญ จะเห็นได1วXาการจัดการเรียนการสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning) ซึ่งเป[นลักษณะ 67 แนวปฏิบิ ััติิที่่�ดีี(Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
ของการเรียนผXานระบบเครือขXายออนไลน5 (Online) รXวมกับการเรียนแบบเผชิญหน1า (Face to Face or Onsite) นั้นจะมีการจัดการเรียนการสอนเฉพาะของตัวเองมีรูปแบบ และการดำเนินการในรูปแบบที่ตXางกัน เพราะวXาตXางก็ใช1สื่อและเครื่องมือที่แตกตXางกัน และมีสถานที่ในการเรียนที่แตกตXางกันเพราะมีกลุXมผู1เรียนที่ ตXางกันด1วย แตXอยXางไรก็ตาม การจัดการศึกษาในปÖจจุบันได1มีการนำรูปแบบและเทคนิควิธีการสอนเพื่อให1 สนองตอบตXอการพัฒนาทรัพยากรมนุษย5และการแขXงขันของประเทศทั้งด1านความก1าวหน1าทางด1านเทคโนโลยี การปรับตัวตXอการกระจายความรู1 การเชื่อมโยงความรู1ด1านตXางๆ ที่เชื่อมถึงกันทั่วโลก อีกทั้งจากสถานการณ5 การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVIC-19) ตั้งแตXปลายปÜ พ.ศ. 2562 ทำให1รูปแบบการจัดการ เรยี นการสอนของผเู1 รยี นและผู1สอนต1องมกี ารปรับเปลยี่ นตามสถานการณแ5 ละมาตรการของประเทศนน้ั ๆ วิทยาลัยเทคโนโลยีและสหวิทยาการ ได1เล็งเห็นความสำคัญของการนำกระบวนการจัดการความรู1มา เป[นเครื่องมือในการหาแนวทางปฏิบัติที่ดีสำหรับการจัดการเรียนการสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning) ในสถานการ5ที่ไมXปกติ ซึ่งเป[นลักษณะของการเรียนผXานระบบเครือขXายออนไลน5 (Online) รXวมกับ การเรียนแบบเผชิญหน1า (Face to Face or Onsite) เพื่อเป[นแนวทางในการนำไปปฏิบัติใช1ในการจัดการ เรียนการสอนในสถานการณ5ที่ไมXปกติ รวมทั้งเพื่อให1การจัดการเรียนการสอนเป[นไปตามผลลัพธ5การเรียนรู1ของ ผูเ1 รยี นทีก่ ำหนดในแตXละหลกั สูตรไดอ1 ยXางมปี ระสิทธิภาพ 6. แนวทางการปฏบิ ัตทิ ่ดี ี วิทยาลัยได1มีการรวบรวม และสังเคราะห5ข1อมูลผXานการประชุมบุคลากรในแตXละหลักสูตร ตลอดจน การสืบค1นข1อมูลเพิ่มเติม เพื่อหาแนวทางการปฏิบัติที่ดีในกระบวนการจัดการเรียนแบบผสมผสาน (Blended Learning) ในชXวงสถานการณ5ที่ไมXปกติ โดยสามารถระบุแนวทางการดำเนินงานออกเป[น 4 ขั้นตอนหลักๆคือ 1. ขั้นตอนการออกแบบการเรียนรู1แบบผสมผสาน (Pre-Analysis) 2. ขั้นตอนการออกแบบกิจกรรม ตลอดจน วัสดุการเรียนรู1 (Design of Activity and Resources) 3. ขั้นตอนการจัดการเรียนการสอน (Teaching and Learning) และ 4. ขั้นตอนการประเมินผลการเรียนการสอน (Assessment) โดยมีรายละเอียดในแตXละ ขั้นตอนดังน้ี 1. ขั้นตอนการออกแบบการเรียนรู&แบบผสมผสาน (Pre-Analysis) ได1มีการพิจารณาข1อมูลทั่ว ๆ ไปของรายวิชาในแตXละหลักสูตร โดยในขั้นตอนนี้ได1มีการวิเคราะห5คุณสมบัติของผู1เรียน มีการกำหนดความรู1 ตามหนXวยการเรียนของรายวิชา ตลอดจนวัตถุประสงค5ในการเรียนร1ูในรายวิชา มีการปรับเนื้อหาและวิธีการ เรียนตามบริบทของรายวิชาในสXวนของทฤษฎีและปฏิบัติ โดยผลที่ได1จากการวิเคราะห5ในขั้นตอนแรก จะ นำไปสกูX ารขัน้ ตอนการออกแบบกจิ กรรมและวสั ดุในขั้นตอนตXอไป 2. ขั้นตอนการออกแบบกิจกรรม ตลอดจนวัสดุการเรียนรู& (Design of Activity and Resources) ในสXวนของการออกแบบกิจกรรม ได1มีการออกแบบภาพรวมของการเรียนรู1แบบผสมผสาน โดยมีการ ดำเนินงานดังน้ี 68 แนวปฏิิบัตั ิิที่ด่� ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้�้ ปีีการศึึกษา2563
2.1 กำหนดสัดสXวนของการจัดการเรียนการสอนแบบออนไลน5และแบบเรียนแบบเผชิญหน1า (50:50) สำหรับรายวิชาที่เป[นทฤษฎีล1วน และรายวิชาทฤษฎีควบคูXกับการปฏิบัติ ในสXวนของรายวิชาปฏิบัติล1วน ได1ยึด รปู แบบการเรียนการสอนแบบบล็อกคอรส5 (Block Course) แบบเรยี นแบบเผชญิ หน1า 100% 2.2 การออกแบบกิจกรรมแตXละหนXวยเรียนประกอบด1วย การกำหนดกิจกรรมที่จะเกิดขึ้นในแตXละ- กิจกรรมในแตXละวัตถุประสงค5ในขณะการเรียนแบบออนไลน5 และการเรียนแบบเรียนแบบเผชิญหน1า โดยมีการ จัดกลุXมของรูปแบบกิจกรรมตXางๆที่จะเกิดขึ้นในระหวXางการเรียนออนไลน5ของแตXละรายวิชา พร1อมทั้งการ ประเมินผลในแตXละหนวX ยเรยี น 2.3 การออกแบบและพัฒนาวัสดุการเรียนรู1 มีการออกแบบและประยุกต5ใช1สื่อการสอนเพื่อให1ผลลัพธ5 การเรียนรู1ของผู1เรียนเป[นไปตามที่กำหนด โดยคำนึงถึงความเหมาะสมของสื่อการสอนในแตXละแบบที่ตอบ โจทย5เนื้อหาสาระของแตXละหนXวยการเรียนรู1ที่กำหนดไว1ในรายวิชา (PowerPoint, Video, Flip classroom, Short note) การปรับปรุงหรือพัฒนาสื่อหากรูปแบบนั้นไมXตอบโจทย5การเรียนรู1ของผู1เรียน ตลอดจนชXองทาง การสื่อสารระหวXางผู1สอนและผู1เรียน (communication channels) กXอนคาบเรียน (LMS) ระหวXางคาบเรียน (online platform: Google classroom, MS team, Zoom) และหลงั คาบเรยี น (others: Line, Facebook, chatting room) 3. ขั้นตอนการจัดการเรียนการสอน (Teaching and Learning) ในการจัดการเรียนการสอนผXาน รูปแบบออนไลน5 มีการประยุกต5ใช1สื่อการสอนและชXองทางออนไลน5ตXางๆ ตามที่ได1มีการระบุไว1ในข1อที่ 2 และ ในสXวนของการสอนแบบเผชิญหน1า (onsite) เน1นการใช1อุปกรณ5ในห1องเรียนปกติ เชXน กระดานไวท5บอร5ด อุปกรณ5และเครื่องมือในห1องปฏิบัติการตXางๆ ตามรูปแบบรายวิชา โดยเน1นการเรียนการสอนตามวัตถุประสงค5 ที่กำหนดไว1ในแตXละสัปดาห5 และเน1นการทบทวนเนื้อหาในประเด็นการเรียนออนไลน5ที่ผXานมาเพิ่มเติม โดยใน การจัดการเรียนการสอนในรูปแบบออนไลน5 จะมีการบันทึกการสอนในระหวXางการเรียนผXานระบบออนไลน5ท่ี เลือกใช1 โดยนักศึกษาสามารถเข1าไปทบทวนได1ในห1องเรียนตามรายวิชาตXางๆ พร1อมทั้งมีการจัดทำสรุปข1อมูล ในการเรียนในแตXละสัปดาห5 (Pre and Post classroom materials) เฉลยแบบฝóกหัด และใบงาน เพื่อให1 นกั ศกึ ษาสามารถเข1าไปทบทวนหลังคาบเรียน 4. ขั้นตอนการประเมินผลการเรียนการสอน (Assessment) ในขั้นตอนสุดท1ายนี้ เป[นการวิเคราะห5 และแก1ไขปÖญหาที่เกิดขึ้นเพื่อให1การจัดการเรียนการสอนเป[นไปตามผลลัพธ5การเรียนรู1ของผู1เรียนที่กำหนดใน รายวิชา โดยจะมีการประเมินผลตามขั้นตอนการเรียนรู1แบบผสมผสาน การจัดการสอบตามผลลัพธ5การเรียนรู1 ของหลักสูตร โดยการประเมินผลกิจกรรมทั้งหมด ผลที่ได1จากขั้นตอนสุดท1าย จะนำไปพิจารณาตรวจปรับ กระบวนการออกแบบในแตXละขั้นที่ผXานมาทั้งหมด เพื่อให1การเรียนรู1แบบผสมผสานมีประสิทธิภาพและเกิด ประสทิ ธผิ ลกบั ผู1เรียนอยXางแทจ1 รงิ 69 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่�่ดีี(Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีกี ารศึึกษา2563
7. ผลสัมฤทธิ์ 7.1 ได1แนวทางการจดั การเรียนการสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning) ในสถานการท5 ไ่ี มXปกติ 7.2 วิทยาลัยฯมีอุปกรณ5ในการสนับสนุนให1บุคลากรมีการจัดการเรียนการผXานระบบเครือขXาย ออนไลน5 7.3 อาจารย5มีการปรับเปลี่ยนรู1แบบการสอนและใช1สื่อตXางๆเข1ามาชXวยเป[นสื่อการสอน เพื่อสร1าง ความเข1าใจใหก1 ับนกั ศกึ ษา 7.4 ให1นักศึกษานำความรู1ที่ได1จากการเรียนมาทำเป[นผลงานแบบกลุXม และสามารถปรับรูปแบบการ เรยี นรข1ู องตนเองตามสถานการณ5ในปจÖ จุบัน 8. ปจQ จัยความสำเร็จ 8.1 วทิ ยาลัยฯมีความพรอ1 มและมกี ารสนับสนุนให1บุคลากรในสงั กัดเขา1 อบรมหรอื เรยี นออนไลนใ5 น หลักสตู รตาX งๆ เพ่อื ศึกษาวธิ กี ารและนำมาประยุกตใ5 ชใ1 นจัดการเรียนการสอน 8.2 วิทยาลัยฯมแี นวทางการจดั การเรียนการสอนแบบผสมผสาน (Blended Learning) ในแตXละ หลักสูตร ตามลักษณะและความเหมาะสมของแตลX ะรายวิชา โดยไดม1 กี ารประเมินลักษณะรายวชิ าและวาง แผนการจัดตารางเรยี นใหม1 ีความเหมาะสมในชXวงการเรียนออนไลน5 และการเขา1 เรยี นในสภาวะปกติ 8.3 วิทยาลัยฯมีแนวทางในการจดั การเรียนการสอนท่เี นน1 ผูเ1 รียนเปน[ สำคญั และมีการสนับสนุนให1 ผูเ1 รยี นมกี ารนำความร1ูมาประยุกตใ5 ชใ1 นการปฏิบตั ิงานจริง 9.ปญQ หาอุปสรรคและข&อเสนอแนะ แนวทางการพัฒนาตXอไป 9.1 ความพร&อมดา& นตัวผ&เู รียน นักศึกษาไมXมีสมาธิทำให1ไมXเข1าใจทฤษฎีหรือเนื้อหาที่อาจารย5สอน วิธีแก&ไข อาจารย5ทำสรุปเนื้อหาท่ี จะสอนให1นกั ศกึ ษา และใหน1 ักศกึ ษาทำความเข1าใจแล1วจดเพ่ิมในบางสวX น นักศึกษาไมXมีสมาธิหรือหายไประหวXางเรียน เนื่องจากสภาพแวดล1อม อาจารย5จึงให1นักศึกษาทำ กิจกรรมแทนท่ีจะนั่งฟÖงอาจารย5สอน โดยการให1นักศึกษาแบXงกลุXมและเสนอความคิดเห็นกันในกลXุม อาจารย5จะสXมุ เข1าดแู ตXละกลมุX หรือให1นกั ศกึ ษาทำแบบทดสอบในระหวาX งการเรยี นโดยไมXแจ1งกอX น การสร1างความเข1าใจในเนื้อหารายวิชาให1กับผู1เรียน โดยให1นักศึกษานำความรู1ที่ได1จากการเรียนมาทำ เป[นผลงานแบบกลุXม โดยเน1นให1นักศึกษาเสนอแนวคิดหรือการออกแบบแล1วนำเสนอ เพื่อเป[นการ ตรวจสอบผลลัพธก5 ารเรยี นรู1อกี หนง่ึ ชXองทาง 9.2 ความพรอ& มดา& นอุปกรณ\\หรือสงิ่ สนบั สนนุ การเรียนรู& การใช1เครือขXาย หรือระบบอินเทอร5เน็ต เกิดปÖญหาด1านสัญญาณในระหวXางการเรียน ดังนั้นจึงควรมี การบันทึกในระหวXางการเรียนการสอนเพื่อให1นักศึกษาสามารถกลับมาทบทวนเนื้อหาในระหวXางเรียน ได1ในทุกรายวชิ า 70 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีกี ารศึกึ ษา2563
ในรายวิชาที่เป[นวิชาปฏิบัติหรือฝóกฝÜมือ นักศึกษาบางคนไมXคXอยเข1าใจ โดยเฉพาะนักศึกษาที่ไมXมี พื้นฐาน อาจารย5จะจัดสXงวัตถุ/ชิ้นงานจริง ที่จะใช1ประกอบการสอนให1กับนักศึกษา เพื่อให1นักศึกษามี ความเข1าใจเพ่ิมมากขนึ้ 9.3 ปQจจัยด&านอืน่ ๆ เชXน ลกั ษณะรายวชิ า ดา& นการบริหารงานของหลกั สูตร รูปแบบหรือแนวทางการประเมินผลการเรียนรทู1 ี่เหมาะสมกับผลลัพธ5การเรียนรู1ของรายวิชา จากการ ประเมินผลรูปแบบการเรียนรู1แบบเดิม จำเป[นต1องมีการปรับเปลี่ยนให1มีความหลากหลายรูปแบบ มากยิ่งขึ้น เนื่องจากนักศึกษาไมXสามารถปฏิบัติงานได1ตามจริงภายในระยะเวลาที่กำหนดด1วย ขอ1 จำกัดในด1านตXางๆ 71 แนวปฏิิบัตั ิิที่�ด่ ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ ้� ปีกี ารศึึกษา2563
บนั ทึกแนวทางการปฏิบตั ทิ ่ีดี ชอ่ื ผลงาน การบูรณาการการจดั การศึกษาระดบั บณั ฑิตศกึ ษา ต2อเนอื่ ง ป:ที่ 2 1. เจ&าของผลงาน สถาบันวิจัยเทคโนโลยเี กษตร มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา: นนา 2. สงั กดั สถาบนั วจิ ัยเทคโนโลยเี กษตร มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลลา: นนา 3. ชมุ ชนนกั ปฏิบตั ิ Rดา: นการผลติ บัณฑิต £ ดา: นการวิจัย £ ด:านการพฒั นาสมรรถนะการปฏิบตั งิ าน 4.ประเดน็ ความรู& (สรุปลกั ษณะผลงานทป่ี ระสบความสำเรจ็ ) 1. พฒั นาศกั ยภาพในการจัดการศกึ ษาด:านบัณฑติ ศึกษาใหส: อดคลอ: งการจดั การศึกษาในศตวรรษท่ี 21 2. หาแนวทางในการบูรณาการในดา: นการจัดการศกึ ษาให:สอดคล:องกับภารกิจของหนวO ยงาน 5.ความเปLนมา (ปญM หา วัตถปุ ระสงคQ เปาR หมาย) ตามที่ สถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร ไดร: Oวมสนับสนุนจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา (ปริญญาโท) หลักสูตรวิทยาศาตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพืชศาสตรV และสาขาเทคโนโลยีการเกษตร ภายใต:คณะวิทยาศาสตรV และเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล:านนา พื้นที่ลำปาง เพื่อให:การจัดการศึกษาใน ระดับบัณฑิตศึกษาเปYนไปอยOางมีประสิทธิภาพ และเปYนไปตามข:อกำหนดของการบริหารจัดการหลักสูตรวิทยา ศาตรVมหาบัณฑิต ทางหลักสูตรพืชศาสตรVจึงมีความประสงคVในการรOวมแลกเปลี่ยนเรียนรู:การดำเนินการของ คณาจารยVผู:สอน เพื่อเปYนการพัฒนาการจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาสถาบันวิจัยเทคโนโลยีเกษตร และ เปYนการวางแนวทางในการบูรณาการการพัฒนาการจัดการศึกษา เพื่อให:สอดคล:องกับการจัดการศึกษาใน ศตวรรษที่ 21 โดยในป[งบประมาณ พ.ศ. 2564 จะได:ดำเนินการจัดการแลกเปลี่ยนเรียนรู:การบูรณาการการจัด การศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เปYนป[ที่ 2 เพื่อให:ผลการดำเนินงานของหลักสูตรมีความตOอเนื่อง เกิดผลสัมฤทธิ์ ตOอนกั ศกึ ษาอยOางแท:จริง 6.แนวทางการปฏิบตั ิท่ดี ี (วิธกี าร กระบวนการ เคร่อื งมอื การจัดการความรู&ที่ใช)& มีการดำเนินการจัดการเรียนการสอนผOานทางระบบออนไลนVซึ่งสอดคล:องกับการจัดการศึกษาใน ศตวรรษที่ 21 และสามารถใช:แนวทางการบูรณาการสำหรับการจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกในการ เช่ือมโยงภารกจิ ของสถาบนั วิจัยเทคโนโลยีเกษตร 7.ผลสัมฤทธ์ิ (ผลสมั ฤทธิด์ &านต\\าง ๆ ไดแ& ก\\ เชงิ คุณภาพ เชงิ ปรมิ าณ รางวลั ท่ีไดร& ับ การเปนL แบบอยา\\ งทดี่ ี ให&กับหน\\วยงานต\\าง ๆ ฯลฯ) 1. มกี ารแลกเปลี่ยนเรียนรใ:ู นด:านการจดั การศกึ ษาโดยเนน: ในดา: นทกั ษะตOอเนื่องจาก ป[ 2563 2. ได:แนวทางการจัดการศึกษาด:านบัณฑิตศึกษาให:สอดคล:องการจัดการศึกษาในศตวรรษที่ 21 โดยเน:นการจัดการศึกษาโดยใช:ฐานจากโครงงาน และปeญหา และมีการใช:งานวิจัยรOวมกับการจัดการศึกษา และในการดำเนินการ โดยใช:วิธีการการบูรณาการในด:านการจัดการศึกษาให:สอดคล:องกับภารกิจของ 72 แนวปฏิิบัตั ิิที่่ด� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ �้ ปีีการศึึกษา2563
สถาบนั วิจัยเทคโนโลยีเกษตร ในการจัดการศึกษาให:มอี าจารยทV ี่ปรกึ ษาและอาจารยVผสู: อนได:วางแผนการศึกษา ดูงานให:สอดคล:องกับการวิจัย และบริการวิชาการ 8.ปMจจัยความสำเรจ็ (สรปุ เปนL ขอ& ๆ) 1. การนำเสนอกระบวนการจัดการศกึ ษาดา: นบณั ฑติ ศกึ ษาในรปู แบบการใชโ: ครงงาน 2. การบรู ณาการในดา: นการจดั การศึกษารOวมกบั งานวจิ ยั และบริการวชิ าการ 9.ปญM หาอปุ สรรคและขอ& เสนอแนะ แนวทางการพฒั นาตอ\\ ไป ปญM หา การจัดการศึกษาในป[การศึกษา 2563 – 2564 ได:รับผลกระทบจากการแพรOระบาดของเชื้อไวรัส โคโรนOา 2019 (COVID – 19) สOงผลให:การจัดการจัดการศึกษาในรูปแบบ On Site ไมOสามารถดำเนินการได: ต:องมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการจัดการศึกษาในรูปแบบออนไลนV ผOานโปรแกรม Microsoft Teams อยาO งเตม็ รปู แบบ ทำใหน: กั ศึกษาขาดทกั ษะการฝ~กปฏิบัตใิ นหอ: งปฏบิ ตั ิการ ภาพประกอบ 73 แนวปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีีการศึกึ ษา2563
องค%คอวงาค์มค์ รว+ใู นามกราู้ร้�ในสกBงเาสรรสิม่ง่เผเสยรแิิมพเรผผB ยลแงพานร่ว่ ิจัย ผผลลงงาานวนวชิิสิจาัรัยใกา+นผงาผรสรละลใรดงนรังาับรคานะช%นนบดาวสรับรติตั้ิกิ้ชแิกาาลารงตรระสวนมแิ ิราลแชิ รนะลาคนากะ์น์ชผาาวนาลรัตัตางิชาิกนารตบริรมกิ าแรละ
บนั ทกึ แนวทางการปฏิบตั ิที่ดี ช่ือผลงาน การสง% เสรมิ การเผยแพรผ% ลงานวิจัย ผลงานสร4างสรรค6นวตั กรรม และผลงานบริการในระดบั ชาติและนานาชาติ 1. เจ&าของผลงาน มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา3 นนา เชียงราย 2. สังกัด มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา3 นนา 3. ชมุ ชนนกั ปฏิบตั ิ ¨ ดา3 นการผลติ บณั ฑติ þ ดา3 นการวิจัย ¨ ด3านการพัฒนาสมรรถนะการปฏิบัตงิ าน 4. ประเดน็ ความร&ู (สรปุ ลกั ษณะผลงานท่ปี ระสบความสำเรจ็ ) 1. ด3านการสEงเสริมการเผยแพรEผลงานวิจัย ผลงานสร3างสรรคGนวัตกรรมและผลงานบริการ ในระดบั ชาติและนานาชาติ 2. ด3านการสรา3 งงานวจิ ัยและนำผลงานวจิ ยั ไปใช3ประโยชนG 5. ความเปLนมา (ปMญหา วตั ถปุ ระสงคQ เปRาหมาย) พระราชพระราชกฤษฎีกาวEาด3วยหลักเกณฑGและวิธีการบริหารกิจการบ3านเมืองที่ดี พ.ศ. 2546 มาตรา 11 กำหนดไว3วEา สEวนราชการมีหน3าที่พัฒนาความรู3ในสEวนราชการ เพื่อให3มีลักษณะเปXนองคGกรแหEงการ เรียนรู3อยEางสม่ำเสมอ โดยต3องรับรู3ข3อมูลขEาวสารและสามารถประมวลผลความรู3ในด3านตEาง ๆ เพื่อนำมาประยุกตGใช3ในการปฏิบัติราชการได3อยEางถูกต3อง รวดเร็ว เหมาะสมกับสถานการณG รวมท้ัง ต3องสEงเสริมและพัฒนาความรู3ความสามารถ สร3างวิสัยทัศนG และปรับเปลี่ยนทัศนคติของข3าราชการในสังกัด ใหเ3 ปนX บคุ ลากรทีม่ ปี ระสิทธภิ าพและมกี ารเรียนรรู3 Eวมกนั การจัดการความรู3 (Knowledge Management : KM) เปXนเครื่องมือหรือวิธีการในการพัฒนา ประสิทธิภาพในการทำงาน การพัฒนาบุคลากร เพื่อคนทำงานทั้งระดับปฏิบัติและบริหารที่ต3องการเรียนร3ู เรื่อง การจัดการความรู3 โดยเน3นมุมมองใกล3ตัวที่งEาย สั้น และกระชับ เปXนจุดเริ่มต3นสำหรับการศึกษา ให3กว3างขวางลึกซึ้งตEอไป ซึ่งผู3ที่ทำงานในองคGกรใด ไมEวEาจะเปXนผู3ปฏิบัติงานหรือผู3บริหารก็ต3องมีสEวนรEวม ในการจัดการความรู3 อาจจะอยูEในระดับที่เปXน เครื่องมือ หรือ ตัวชUวย ให3สามารถทำงานได3มากขึ้นและดีขึ้น โดยการสร3างความมั่นใจ สะดวก งEาย รวดเร็วมากยิ่งขึ้น ซึ่งผลที่ตามมาคือ องคQกรอยูUรอดและเติบโตอยUาง ยัง่ ยืน ในสถานการณGที่มีการแขEงขนั สงู อยาE งในปpจจบุ นั การวิจัยและบริการวิชาการแกEชุมชนเปXนกระบวนการศึกษา ค3นคว3า และวิเคราะหGจากข3อมูล และสถานการณGจริง เพื่อให3เกิดองคGความรู3เปXนแนวทางในการจัดการเรียนการสอนแกEนักศึกษา และนอกจากนั้นยังเปXนการพัฒนาทักษะอาจารยGผู3สอนให3มีความชำนาญ และมีองคGความรู3ในสายอาชีพ เฉพาะทาง ทั้งนี้นอกจากการศึกษา ค3นคว3าได3ผลการวิจัย เพื่อนำมาจัดการเรียนการสอนแกEนักศึกษา 75 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่ด�่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ �้ ปีกี ารศึึกษา2563
แล3วอาจารยGผู3สอนสามารถนำองคGความรู3เผยแพรEตEอสาธารณชนโดยการนำเสนองานวิจัยในงานประชุม วชิ าการระดับชาติ และนานาชาติ เพือ่ ขยายผลงานทางวิชาการของอาจารยGผ3สู อนตอE ไป มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล3านนา เปXนสถานศึกษาให3ความรู3ด3านวิชาการ และวิชาชีพ แกEนักศึกษา เปsดการเรียนการสอนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และระดับปริญญาตรี มุEงเน3น ให3นักศึกษามีความรอบรู3 มีความสามารถทั้งภาคทฤษฎี และภาคปฏิบัติ สามารถนำไปประยุกตG ใช3ได3อยEางเหมาะสม ทั้งนี้งานประกันคุณภาพการศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล3านนา เชียงราย จึงได3จัดโครงการสัมมนาเชิงปฏิบัติการการจัดการองคGความรู3ในการสEงเสริมการเผยแพรEผลงานวิจัย ผลงานสร3างสรรคG นวัตกรรมและผลงานบริการในระดับชาติและนานาชาติ เพื่อให3อาจารยGมหาวิทยาลัย เทคโนโลยีราชมงคลล3านนา เชียงราย ได3มีแนวปฏิบัติที่ดีในการเผยแพรEผลงานวิจัย ผลงานสร3างสรรคG นวัตกรรมและผลงานบริการในระดับชาติ และนานาชาติ และทำให3มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล3านนา เชียงราย ได3เปXนท่นี Eาเชื่อถอื มากย่ิงขึน้ 6. แนวทางการปฏิบตั ทิ ่ีดี (วิธกี าร กระบวนการ เคร่ืองมือการจดั การความรท&ู ่ใี ช&) ขน้ั ตอนกระบวนการดำเนนิ การ 1. การสร3างแรงจูงใจในการเขยี นบทความเพือ่ การนำเสนอหรือตพี ิมพG 2. มกี ารกำหนดหลักเกณฑGการนำเสนอผลการวิชาการท้งั ในระดับชาติและนานาชาติชัดเจน 3. flow chart การทำงานท่ีชดั เจนและกำหนดให3เปนX มาตรฐานเดียวกันทัง้ มหาวทิ ยาลยั 4. สามารถนำงานที่ทำไปเขียนเปXนบทความวิจัยและตีพิมพGเผยแพรEในวารสาร TCI 1 หรือ 2 เทEาน้ัน เพอ่ื จะไดน3 ำผลงานน้นั มาขอตำแหนงE ทางวิชาการได3 5. นกั วจิ ัยมงี านวจิ ัยที่อยูใE นขอบเขตของงานนนั้ เพ่อื จะได3นำไปใช3และตอE ยอดได3 6. การใช3ภาษาในการเขียนงานวิจัยในระดบั นานาชาติ ควรอยูใE นระดบั ท่ดี ี 7. นักวิจัยควรตรวจสอบวEางานวิจัยของตน ได3เข3ากับกรอบงานวิจัยของงานประชุมวิชาการนั้น ๆ และงานทE่กี ำลังจะนำเสนอความเปXนงานวิจยั ที่ใหมE หรอื มีการปรับปรุงให3ดีข้นึ กวาE เดิม 8. เทคนิคในการนำเสนองานวิจัยในการประชุมวิชาการระดับนานาชาติ “การปรับเปลี่ยนรูปแบบ การนำเสนอ” 9. ผู3วิจัยควรเขียนขอทุนลEวงหน3ากEอนเข3าปÇงบประมาณ และการเขียนขอทุนต3องเปXนไปตามยุทธศาสตรG การใหท3 นุ 10. แนวทางในการเผยแพรEผลงานวิจัย มีการจัดงานประชุมวิชาการเพื่อเปXนการสร3างเครือขEาย และความรEวมมือของนักวิจัยในการทำวิจัยในอนาคตทั้งในและนอกพื้นที่จังหวัดเชียงราย หรอื ตาE งสาขาวิชาเพ่อื เปXนการบรู ณาการข3ามศาสตรG 11. มหาวิทยาลัยควรมีการจัดทำวารสารงานวิจัยเพื่อการเผยแพรEงานวิจัยทั้งภายในและภายนอก มหาวทิ ยาลัย เพอื่ เปนX การยกระดบั เข3าฐาน TCI 76 แนวปฏิิบััติิที่�ด่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้้� ปีกี ารศึึกษา2563
12. มีการจัดโครงการเรื่อง แหลEงตีพิมพGเผยแพรEงานวิจัยที่มีคุณสมบัติ ด3วยการเชิญนักวิจัย ที่มีประสบการณGในการตีพิมพGเพื่อเผยแพรE มาให3แนวทางแลกเปลี่ยนเรียนรู3ทั้งเทคนิคการเขียน วิธีการเขียน แหลEงที่ตีพิมพGได3เร็วและมีคุณภาพทั้งทางด3านวิทยาศาสตรG วิศวกรรมศาสตรG และทางบริหารธุรกิจและศิลปศาสตรG เพื่อนักวิจัยที่มีความประสงคGจะตีพิมพGเผยแพรE จะไดไ3 มตE อ3 งเสียเวลานาน ๆ ในการตพี ิมพG 13. การจัดทำผลงานทางวิชาการด3านการวิจัย ผู3ที่ทำงานวิจัยต3องสร3างวิธีคิดที่ดีให3ตัวเองกEอน และต3องศึกษาให3ละเอียดถี่ถ3วนกEอนที่จะสEงไป เพราะถ3าทำไมEตรงกับ format กับที่วารสารกำหนดไว3 อาจจะไมไE ดร3 ับการตอบรับหรอื อาจจะตอ3 งมกี ารแก3ไขจนทำให3นักวจิ ยั ไมมE กี ำลังใจในการทำวิจัยได3 14. กEอนการเขยี นบทความวิจยั นกั วจิ ยั ควรศึกษางานวจิ ยั ท่เี ก่ยี วขอ3 งให3เข3าใจอยาE งลกึ ซงึ้ 15. ขั้นตอนในการเตรียมบทความวิจัย (manuscript) มีแนวทางการทำวิจัยจากการศึกษาบทความวิจัย และได3ทำวิจัยแล3ว นักวิจัยควรจะเขียนงานวิจัยออกมาเปXนของตัวเองเสียกEอน และจะต3องตรวจสอบ ความถูกต3องของงานในด3านองคGความรู3โดยทีมงานวิจัย หรืออาจจะขอความอนุเคราะหG จากผเู3 ชี่ยวชาญในด3านงานวจิ ัยชวE ยตรวจสอบ 16. งานประชุมวิชาการถือวEาเปXนหนึ่งชEองทางที่สามารถทำให3อาจารยGสามารถหาเครือขEายความรEวมมือ ทางด3านงานวจิ ัยรEวมกบั มหาวิทยาลยั และหนวE ยงานอ่นื ๆ 17. เทคนิคในการถEายทอดงานบริการทางวิชาการ ผู3ถEายทอดควรเรียบเรียงคำพูดและไฟลGในการเสนอ ออกมาในรูปแบบท่ีเขา3 ใจไดง3 Eายและนำไปใช3ได3จริง 18. การตีพิมพGในวารสารตEาง ๆ เราควรดูคEา factor ของแตEละปÇและระยะเวลาในการออกเผยแพรE ของวารสารทีจ่ ะต3องใช3ในการตพี ิมพG 19. ได3มีการจัดระบบพี่เลี้ยง (Mentor) ที่เปXนกัลยาณมิตรให3กับอาจารยGที่ไมEเคยมีประสบการณG ในการทำวิจัยหรือตีพิมพGเผยแพรEมากEอน เพื่อให3อาจารยGเหลEานั้นมีความมั่นใจในการทำวิจัย ผลติ ผลงานทางวิชาการหรอื ตพี มิ พGเผยแพรE 20. มีการจัดระบบในการสEงเสริมการตีพิมพG เชEน ชEวยปรับรูปแบบเอกสารสำหรับตีพิมพG ชEวยประสานงาน กับวารสารตาE ง ๆ และจัดหาแหลEงเผยแพรE 7. ผลสมั ฤทธ์ิ (ผลสัมฤทธิด์ &านตUาง ๆ ไดแ& กU เชิงคุณภาพ เชิงปรมิ าณ รางวัลทีไ่ ดร& บั การเปนL แบบอยาU งที่ดี ให&กบั หนวU ยงานตาU ง ๆ ฯลฯ) ผลสมั ฤทธิเ์ ชิงคณุ ภาพ 1. การเขยี นบทความวิจัยเพื่อสามารถตพี ิมพไG ดแ3 ละการหาแหลEงเผยแพรE 2. การสร3างแรงจงู ใจในการเขยี นบทความเพอ่ื การนำเสนอหรอื ตีพิมพG 3. การกำหนดหลกั เกณฑGการนำเสนอผลการวชิ าการทง้ั ในระดับชาติและนานาชาติชัดเจน 4. การทำงานท่ีชดั เจนและกำหนดให3เปนX มาตรฐานเดียวกนั ท้ังมหาวิทยาลัย 5. งานวิจยั ของนกั วิจัยต3องอยูEในขอบเขตของงานน้นั 77 แนวปฏิิบััติิที่ด่� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้้ � ปีกี ารศึกึ ษา2563
6. เทคนคิ การนำเสนองานในการประชมุ วชิ าการระดับนานาชาติ “การปรับเปล่ยี นรปู แบบการนำเสนอ” 7. มกี ารทำงานวิจัยอยาE งตอE เนือ่ งเพื่อใหม3 ฐี านข3อมูลสำหรับใชใ3 นการตีพิมพG 8. กำหนดเปâาหมายเกี่ยวกับการตีพิมพGไว3ในข3อเสนอโครงการวิจัย เพื่อเปXนการกระตุ3นให3เกิดการตีพิมพG ผลงานวจิ ยั ผลสัมฤทธเ์ิ ชิงปริมาณ 1. การเขยี นเปXนบทความวิจยั และตีพมิ พGเผยแพรใE นวารสาร TCI 1 หรือ 2 เทEานน้ั เพ่ือจะไดน3 ำผลงาน น้นั มาขอตำแหนงE ทางวชิ าการได3 2. การตีพิมพGในวารสารตEาง ๆ เราควรดูคEา factor ของแตEละปÇและระยะเวลาในการออกเผยแพรE ของวารสาร 3. จำนวนงานวิจัยทนี่ ักวจิ ัยเสนอมจี ำนวนมากขนึ้ 8. ปจM จยั ความสำเร็จ (สรปุ เปLนขอ& ๆ) 1. การสงE เสรมิ ใหบ3 คุ ลากรทำงานวิจัย และมกี ารเผยแพรมE ากขึน้ 2. กลุมE เปาâ หมายใหค3 วามรEวมมอื และได3รับความรวE มมอื เปนX อยEางดี 3. ได3รับการสนับสนุนจากหนEวยงานในมหาวทิ ยาลยั เปXนอยEางดแี ละมแี หลEงทุนใหก3 ารสนบั สนนุ งบประมาณ 4. ความพรอ3 มของเคร่ืองมือ อปุ กรณหG รอื แปลงทดลองทใ่ี ช3ในงานวิจยั 9. ปMญหาอปุ สรรคและข&อเสนอแนะ แนวทางการพัฒนาตUอไป ปญM หาอุปสรรค 1. งบประมาณมไี มเE พยี งพอ 2. การเสนอประเด็นความรด3ู 3านวจิ ัยท่ีไมตE รงกับประเดน็ ทตี่ งั้ ไว3 3. คณะกรรมการท่มี าถาE ยทอด ไมมE ีประสบการณใG นเรือ่ งที่จะแลกเปล่ียนเรยี นรู3แตลE ะประเด็นที่ตัง้ ไว3 ขอ& เสนอแนะแนวทางการพฒั นา 1. เสนอของบประมาณให3ทันตEอชวE งเวลา 2. ทำความเข3าใจกับคณะกรรมการที่มาถEายทอดองคGความรู3 และประเด็นเรื่องที่จะถEายทอดเพื่อให3 ได3หวั ขอ3 และองคคG วามร3ูใหมE ๆทจี่ ะเกดิ ขึ้น 3. การตั้งหัวข3อในแตEละประเด็น ควรนำผู3ที่มีประสบการณGมาถEายทอดองคGความรู3 เพื่อที่จะได3 องคGความรู3ทแี่ ทจ3 ริง 4. ควรมกี ารทำงานวจิ ัยอยEางตอE เนอื่ งเพ่ือใหม3 ฐี านขอ3 มูลสำหรบั ใช3ในการตีพิมพG 5. การทำงานวิจัยที่มีที่ปรึกษา ผู3รEวมวิจัยชาวตEางชาติ สามารถชEวยเรื่องภาษาหรือการตีพิมพG ในระดบั นานาชาตไิ ด3ดี 78 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่่�ดีี(Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีกี ารศึึกษา2563
บันทึกแนวทางการปฏบิ ตั ิทดี่ ี ชอื่ ผลงาน “เทคนิคการเขยี นโครงการวจิ ัยใหไ4 ดท4 นุ ” 1. เจ&าของผลงาน กองการศกึ ษาลำปาง 2. สังกัด มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา ลำปาง 3. ชุมชนนักปฏิบัติ ¨ ดา9 นการผลติ บณั ฑิต þ ด9านการวจิ ยั ¨ ดา9 นการพัฒนาสมรรถนะการปฏบิ ตั งิ าน 4. ประเดน็ ความร&ู (สรปุ ลกั ษณะผลงานทป่ี ระสบความสำเร็จ) 1. เทคนคิ การเขยี นโครงการวจิ ัยให9ไดท9 นุ 2. เทคนคิ การจดั ทำผลงานวิจัยเพื่อเผยแพรR 02 04 06 1.0 5. ความเปนL มา (ปญM หา วตั ถุประสงคQ เปRาหมาย) การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทสให9มีเสถียรภาพ จำเปXนต9องอาศัยความรู9และ ความก9าวหน9าในการวิจัยและนวตกรรมที่ต9องมีการสร9างและสะสมองคZความรู9ให9ทันสมัยตลอดเวลา เพื่อเปXน กลไกสำคัญในการนำพาประเทศหลุดพ9นจากกับดักประเทศรายได9ปานกลาง ซึ่งต9องขับเคลื่อนประเทศที่ใช9 แรงงานเข9มข9นไปเปXนประเทศที่ขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจด9วยฐานความรู9ด9านการวิจัยและนวัตกรรมอันเปXน การกระจายรายได9 การลดความเหลื่อมล้ำในสังคม การสร9างคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน การสร9าง ภูมิคุ9มกันและทำให9ประเทศสามารถปรับตัวรองรับผลกระทบที่เกิดชึ้นจากกระแสของการแขRงขันที่ เปลี่ยนแปลงอยRางรวดเร็ว ตลอดจนเพื่อสร9างความสามารถในการแขRงขันเพื่อให9ประเทศมีความมั่งคั่ง มั่นคง และยั่งยืน แผนด9านวิทยาศาสตรZ วิจัย และนวัตกรรม เพื่อสอดรับกับความท9าทายและโอกาส ในอนาคต นโยบายการวิจัยที่เปลี่ยนไปสRงผลให9การทำงานวิจัยเปลี่ยนไปตามยุทธศาสตรZของประเทศ รวมไปถึงหนRวยงาน รับผิดชอบงานวิจัยระดับประเทศที่มีการปรับเปลี่ยนไปด9วย นักวิจัยต9องปรับตัวเพื่อให9ทันกับนโยบาย ยุค สมยั การรับร9ูนโยบายดา9 นงานวจิ ยั ต9องรวดเรว็ และทันตRอเหตการณZ ตามที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา มีเป`าหมายในการพัฒนามหาวิทยาลัยไปสูRองคZกรแหRง การเรียนรู9 โดยมีนโยบายที่ผลักดันให9มีการจัดการความรู9ทั่วทั้งมหาวิทยาลัยที่ตอบวิสัยทัศนZและยุทธศาสตรZ ของ มหาวิทยาลัย โดยมีการรวบรวมความรู9ที่มีอยูRในมหาวิทยาลัย (Tacit Knowledge) ถRายทอดไปสูRบุคลากร และนำไป ปฏิบัติอยRางเปXนระบบ (Explicit Knowledge) จนเกิดเปXนแนวปฏิบัติให9เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนร9ู และถRายทอดความรู9 ภายในหนRวยงาน เปXนการสนับสนุนการปรับปรุงและพัฒนาการดำเนินงานที่เกิดจากการ จัดการความรู9ของหนRวยงาน เพื่อให9บุคลากรได9ตระหนัก และเข9าใจถึงความสำคัญและประโยชนZของการ จัดการความรู9มากขึ้น มีโอกาสแลกเปลี่ยน เรียนรู9 เกี่ยวกับวิธีการดำเนินการจัดการความรู9กับผู9เชี่ยวชาญ และ ระหวRางหนRวยงานตลอดจนสามารถนำความรู9ที่ ได9รับไปจัดการความรู9ในหนRวยงานได9อยRางเปXนรูปธรรม 79 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่ด�่ ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้ ้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
ชัดเจน ครอบคลุมทุกภารกิจของมหาวิทยาลัย โดยใช9เปXน เครื่องมือในการพัฒนางาน เพิ่มประสิทธิภาพให9มี ความก9าวหน9า นำพามหาวิทยาลยัไปสูRองคZกรแหRงการเรียนรู9ตRอไป ซึ่ง มหาวิทยาลัยฯ ได9เล็งเห็นความสำคัญ ของ การนำกระบวนการจัดการความรู9มาเปXนเครื่องมือในการพัฒนาคน พัฒนา งาน พัฒนาคุณภาพและ ประสิทธิภาพ และพัฒนาฐานความรู9ภายในหนRวยงานและพัฒนามหาวิทยาลัย ดังนั้น มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคลล9านนา ลำปาง ซึ่งเปXนสถานศึกษาที่มีภารกิจด9านงานวิจัย ผลงาน สร9างสรรคZนวัตกรรมและงาน บริการในระดับชาติและนานาชาติ จึงได9จัดทำโครงการ การจัดการองคZความรู9เรื่อง เทคนิคการเขียนวิจัยให9ได9 ทุน เพื่อให9อาจารยZมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา ลำปาง ได9มีแนวทางปฏิบัติที่ดี ในการเผยแพรR ผลงานวิจัยผลงานสร9างสรรคZนวัตกรรมและงานบริการในระดับชาติและนานาชาติ ให9มีประสิทธิภาพ มาก ยิ่งขึน้ วตั ถปุ ระสงคQ 1. เพื่อดำเนินการจัดการความรู9ด9านการวิจัย “เทคนิคการเขียนโครงการวิจัยให9ได9ทุน” ของคณาจารยZ และบคุ ลากรมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา9 นนา ลำปาง 2. เพื่อให9อาจารยZมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา ลำปาง ได9มีแนวทางปฏิบัติที่ดี ในการ เผยแพรผR ลงานวิจยั ผลงานสร9างสรรคZนวตั กรรมและงานบรกิ ารในระดบั ชาตแิ ละนานาชาติ เปRาหมาย 1. องคZความรู9ที่นำมาพัฒนาผลงานวิจัย งานสร9างสรรคZ เพื่อเพิ่มศักยภาพของบุคลากรในการผลิต ผลงานวิจยั 1 ประเดน็ 2. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา ลำปาง มีระบบการดำเนินการจัดการความรู9ด9านการ วจิ ัย และใช9ในการปรับปรงุ และพฒั นางานวจิ ยั ใหม9 ีประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธิผลมากยง่ิ ข้นึ 6.แนวทางการปฏิบัตทิ ี่ดี (วิธีการ กระบวนการ เครอื่ งมือการจัดการความร&ูที่ใช&) 1. แตRงตง้ั คณะกรรมการจัดการความร9ู โดยมีตวั แทนคณาจารยทZ ั้ง 3 คณะ เขา9 รRวม ดังนี้ 1 ผศ.วาR ที่รอ9 ยตรที นงศักดิ์ สสั ดแี พง ประธานกรรมการ 2 ผศ.พงศกร สรุ ินทรZ รองประธานกรรมการ 3 รศ. สมุ ติ รา สปุ นx ราช กรรมการ 4 นายณฐั อมร จวงเจิม กรรมการ 5 นางอรทัย บญุ ทะวงศZ กรรมการ 6 รศ.วันเพญ็ จิตรเจรญิ กรรมการ 7 ผศ.รงุR ทวิ า กองเงนิ กรรมการ 8 นางสาวลชนิ ี ปานใจ กรรมการ 9 นางปรัศนียZ กองวงศZ กรรมการ 80 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
10 นายสุพัฒนZ ใตเ9 วชศาสตรZ กรรมการ 11 รศ.สุนทร วิทยาคุณ กรรมการ 12 ผศ.วีระ อินทรนZ ารี กรรมการ 13 นางสาวเพชรนำ้ หนง่ึ เดชทพิ ยZพรพงศZ กรรมการ 14 ผศ.วรวธุ ชยั เนตร กรรมการ 15 นางสาวสภุ ทั รชา ธุระกจิ กรรมการ 16 นายสมเกยี รติ ตนั ตา กรรมการ 17 นายเรอื งพนั ธZุ ทรัพยมZ ี กรรมการ 18 นายจริ พนธZ ทาแกง กรรมการ 19 นายอนาวิล ทิพยZบญุ ราช กรรมการ 20 นางสาวอัจฉรา ไชยยา กรรมการ 21 นางสายนที ทรัพยมZ ี กรรมการ 22 นายไพโรจนZ ไชยเมอื งชื่น กรรมการ 23 นางสาวพิมเนตร เทพปญ~ ญา กรรมการ 24 นายธิติวัฒนZ ตาคำ กรรมการ 25 ผศ.กนกวรรณ เวชกามา กรรมการและเลขานกุ าร 26 นายกีรติ วฒุ จิ ารี กรรมการและผช9ู วR ยเลขานกุ าร 2. การกำหนดประเดน็ ความร9ดู า9 นวจิ ยั 2 ประเดน็ คณะกรรมการจัดการความรู9 (KM)ประเด็นยุทธศาสตรZ การพัฒนามหาวิทยาลัยเพื่อการเติบโตรRวมกับ การพัฒนาประเทศเข9ารRวมประชุมเพื่อปรึกษาหารือหาแนวทางในการจัดกิจกรรมตามประเด็นยุทธศาสตรZ ตRางๆ ในวันพุธ ที่ 5 พฤษภาคม 2564 เวลา 13.00 น. ณ ห9องประชุม 1 อาคารอำนวยการ กำหนด ประเด็น ประเด็นความรู9 1. เทคนคิ การเขยี นโครงการวจิ ัยให9ได9ทนุ 2. เทคนิคการจัดทำผลงานวิจยั เพอื่ เผยแพรR 0.2,0.4,0.6,1.0 3. กำหนดประเดน็ การแลกเปล่ยี นเรยี นรู9 เทคนคิ การเขยี นโครงการวจิ ยั ใหไ9 ด9ทุน และเทคนิคการจดั ทำ ผลงานวจิ ัยเพือ่ เผยแพรR 0.2,0.4,0.6,1.0 โดยมีกจิ กรรมการแลกเปลี่ยนเรยี นร9รู Rวมกัน จำนวน 2 ครง้ั 81 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่ด่� ีี(Good Practices)การจััดการความรู้�้ ปีีการศึึกษา2563
7.ผลสัมฤทธิ์ (ผลสัมฤทธด์ิ า9 นตาR ง ๆ ได9แกR เชงิ คณุ ภาพ เชงิ ปรมิ าณ รางวัลทไ่ี ดร9 ับ การเปXนแบบอยRางท่ีดีให9กับ หนRวยงานตาR ง ๆ ฯลฯ) ได9มีการประกาศผลการจัดอันดับเว็บไซตZมหาวิทยาลัยทั่วโลกจาก webbomatic 2021 (ประกาศเมื่อ มกราคม 2564 ) ในสRวนของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล9านนา อยูRในอันดับที่ 41 จากมหาวิทยาลัยท่ัว ประเทศจากทั้งหมด 50 มหาวิทยาลัย แตRในกลุRมของมหาวิทยาลัยด9านวิทยาศาสตรZ และเทคโนโลยีของ ประเทศ ปรากฏวRาอยูRในอันดับที่ 8 สาเหตุที่รRวงลงมากมีสาเหตุมากจาก ยอดเงินที่ได9จากงานวิจัย จำนวน นักศึกษา ผลงานตีพิมพZ จำนวนนักศึกษาที่จบการศึกษาไปแล9วได9งาน ลดอันดับลงไป ทำให9การจัดดับของ มหาวทิ ยาลัยลดลงไป เพื่อยกระดับมหาวิทยาลยั ให9ดีข้ึน เรอ่ื งยอดเงินทไ่ี ด9จากงานวิจยั จะพูดถึงแหลRงทนุ ท่เี กยี่ วขอ9 ง สำหรับอาจารยZที่จบมาใหมR แนะนำแหลRงทุนจาก 1. ทุน บพค. เปXนทุนพื้นฐานสามารถนำไปพัฒนาตนเอง หรอื พัฒนานกั ศึกษาได9 2. ทุน วช. ซง่ึ ปนX ทนุ พน้ื ฐาน และเปXนทนุ ทเี่ ปXนท่ีร9ูจกั ของนักวจิ ัย ทั้ง 2 ทุนนี้ จะเปXนทุนที่ทำแล9วต9องเกิดงานตีพิมพZงานวิจัย หรือถ9าทำแล9วได9เทคโนโลยีที่สำเร็จออกมา สามารถจดเปXนสิทธิบัตรได9 โดยการไปให9สวก. แล9วสามารถนำไปใช9ประโยชนZจริง จากแหลRงทุนการบริหารคน ก็ยกยอดมาเปXนการบริหารพื้นที่ ในสRวนที่สนใจคือ ทุน บพข. ซึ่งเปXนทุนเพื่อการแขRงขันระดับประเทศ เทคโนโลยีที่มีสิทธิบัตร สามารถเอามาขยาย scale ลงพื้นที่บางสRวนเพื่อให9มีผลการเปลี่ยนแปลงที่ดี หากได9 ผลประโยชนZจริงๆ ก็สามาถนำสิทธิบัตรไปใช9กับหนRวยงานอื่น จากนั้นหนRวยงาน NIS จะจับคูRกับบริษัทเอกชน ซ่ึงมี 2 แบบ คอื 1. สามารถ licensing ให9กับบริษทั 2. การขายฝากไวก9 ับ NIS ซึ่งการขายสทิ ธบิ ัตรกม็ ี 2 แบบ คือ ขายผRานทรัพยZสินทางป~ญญาให9กับมหาวิทยาลัย หรือจดทะเบียนเองที่กรมพาณิชยZของจังหวัดกรณีไมRได9รับ ทุนมหาวิทยาลัย กรณีไมRขายสิทธิบัตรสามารถทำให9เกิดมูลคRาได9มี 2 แบบ คือ สามารถขอคRา licen จากบริษัท ตามที่สามารถตกลงกนั ได9 หรือการขายขาดซึ่งจะไดร9 บั เงินเปXนก9อนมา การทำให9ผลิตภัณฑZเปXนรูปเปXนรRาง คือมากจากธนาคาร เชRน ออมสิน ธกส. VC BOI ทำให9เรามี ผลติ ภณั ฑZเปXนของตวั เอง มีบรษิ ทั เปXนของตวั เอง การเริ่มต9นสำหรับการหาแหลRงทุน สามารถเริ่มต9นจากการหาสาขาที่ใกล9เคียงกับเรื่องของตัวเอง เพ่ือ ขอใสชR ่ือเขา9 ไปเพ่ือเรยี นรกู9 ระบวนการ ซง่ึ สำหรบั การเร่ิมตน9 แนะนำแหลRงทุนจาก วช. ซ่ึงเปXนแหลงR ทนุ ท่ีดีทีส่ ุด การขอทุน บพข. ซึ่งเปxดรับสมัครจนถึงวันที่ 24 พ.ค. 2564 (มีเงื่อนไข 1 ข9อ คือมี บริษัทเอกชนเข9า มาเกี่ยวข9อง) มีกรอบงานวิจัยคือ ด9านการเกษตรและอาหาร ด9านสุขภาพและการแพทยZ ด9านทRองเที่ยวและ เศรษฐกิจสร9างสรรคZ ด9านพลังงานเคมี และวัสดุชีวภาพ ด9านดิจิทัลแพลตฟอรZม ด9านเศรษฐกิจหมุนเวียน ด9าน BCG เชงิ พน้ื ทเ่ี น9นการลดความเหลื่อมลำ้ และกระจายรายได9ภมู ิภาค 82 แนวปฏิิบัตั ิิที่่ด� ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้� ้ ปีีการศึกึ ษา2563
การขอทุนในชRวงเวลานี้ สามารถหาโจทยZได9จากความสามารถของเราเข9าไปประยุกตZกับ ภาคอุตสาหกรรม หรือนำความรู9ได9เผยแพรRกับประธานหอการค9า เพื่อหาหนRวยงานที่จะสามารถทำไปใช9ได9 รวมถึงต9องมี TRL ต่ำกวRา 4 คือยังไมRเคยมีผลการทดลอง หรือไมRเคยได9ลงมือทำมากRอน มีข9อควรระวังคือไมRให9 เปนX เทคโนโลยีทล่ี า9 สมัย ระดับความพร9อมมี 3 ระดับ 1. ระดบั ความพร9อมของความรูแ9 ละเทคโนโลยีทางด9านสังคม (Societal Readiness Level; SRL) 2. ระดบั ความพร9อมของเทคโนโลยี (Technology Readiness Level; TRL) 3. ระดับความพร9อมในการนำไปใช9ประโยชนZและพัฒนานวัตกรรม (Research & Innovation Readiness Level; IRL) ระดับความพร9อมด9านสงั คม มี 9 ระดบั 1. การวิเคราะหปZ ญ~ หา 2. การกำหนดปญ~ หา 3. ศึกษา วจิ ัย ทดสอบแนวทางการพฒั นาหรือแก9ปญ~ หา 4. ตรวจสอบแนวทางการแก9ปญ~ หา 5. แนวทางการแกป9 ~ญหาได9รบั การตรวจสอบ ถกู นำเสนอตอR ผม9ู สี Rวนได9สRวนเสียทเี่ กย่ี วขอ9 ง 6. นำไปประยุกตใZ ชใ9 นส่งิ แวดลอ9 ม 7. ปรบั ปรุงโครงการ/แนวทางการพัฒนา การแกป9 ~ญหา 8. ไดร9 บั การยอมรบั 9. นำไปประยุกตZใช9ไดก9 บั สิง่ แวดล9อมอื่นๆ ประชาสัมพันธZ การเข9ารRวมเทคนิคการเขียนงานวิจัยให9ได9ทุน กับ ผศ.ดร.ประทีป พืชทองหลาง วันท่ี 20-21 พฤษภาคม 2564 และวนั ที่ 1-2 มิถุนายน 2564 ผRานระบบออนไลนZ ระดบั คณุ ภาพผลงานวชิ าการ การประชมุ วชิ าการระดับชาติ คาR น้ำหนัก คอื 0.20 การประชุมวิชาการระดับนานาชาติ หรือที่ในวารสารวิชาการระดับชาติที่ไมRอยูRในฐานข9อมูล คRา น้ำหนัก 0.40 บทความวิจัยหรือบทความวิชาการที่ตีพิมพZในวารสารวิชาการที่ปรากฏในฐานข9อมูล TCI กลุRมที่ 2 คRา น้ำหนัก 0.60 บทความวิจัยหรือบทความวิชาการที่ตีพิมพZในวารสารวิชาการที่ปรากฏในฐานข9อมูล TCI กลุRมที่ 1 คRา นำ้ หนกั 0.80 83 แนวปฏิิบััติทิ ี่่�ดีี (Good Practices)การจััดการความรู้� ้ ปีกี ารศึึกษา2563
บทความวิจัยหรือบทความวิชาการที่ตีพิมพZในวารสารวิชาการที่ปรากฏในฐานข9อมูลระดับนานาชาติ ตามประกาศ ก.พ.อ. คRานำ้ หนัก 1.00 2. รายงานขอ9 มูลทุนวิจยั และการเผยแพรRผลงาน ย9อนหลงั 3 ปö ขอ9 มูลทุนวิจยั ปö 2561 - มีงบประมาณภายใน 35,555,306 บาท (99 %) มแี หลRงทุนจากมทร.ล9านนา มงี บประมาณภายนอก 470,000 (1 %) มีแหลงR ทนุ จาก วช. สป.วท. OTOP ข9อมลู ทนุ วจิ ัย ปö 2562 - มงี บประมาณภายใน 3,805,694 บาท (13 %) มแี หลRงทนุ จากมทร.ล9านนา - มีงบประมาณภายนอก 26,587ล642 (87 %) มแี หลRงทุนจาก วช. สวทช. สนง. ปลดั กระทรวงศึกษา คณะกรรมการอุดมศกึ ษา สกว. สถาบันวทิ ยาศาสตรZและเทคโนโลยปี ระเทศไทย กฟภ. ขอ9 มูลทุนวิจัย ปö 2563 - มงี บประมาณภายใน 14,775,000บาท (34 %) มีแหลงR ทนุ จากมทร.ล9านนา - มีงบประมาณภายนอก 26,587,462 บาท (66 %) มแี หลRงทนุ จาก วช. สวทช. สน. ปลดั กระทรวงศกึ ษา สมอ. สกว. สกอ. ข9อผลงานการเผยแพรRวิจัย ปö 2561 - 2563 ปö 2561 จำนวน 77 เรือ่ ง ปö 2562 จำนวน 47 เรอื่ ง ปö 2563 จำนวน 44 เรือ่ ง ประเด็นที่ 1 ประสบการณZในการขอทนุ วิจยั (ได9รับ/ไมไR ด9รบั เพราอะไร/แหลงR ทุนไหน สนใจเพราะอะไร) - การทำแบบชุดโครงการ ทลี่ งพ้นื ทไ่ี ปทำกบั ชมุ ชน ใสพR ละกำลงั ในการลงพืน้ ที่ ให9เปนX ประโยชนกZ ับ ชมุ ชน โดยอาศยั การทำงานแบบพีเ่ ลย้ี ง โดยจบั ประเด็น สรา9 งโจทยรZ วR มกับชุมชนใหต9 อบโจทยกZ ับชมุ ชน ซึ่งการ ทำงานกบั ชมุ ชนจะทำใหไ9 ดท9 นุ มากถงึ 80 % - เร่ิมจากการที่มที ีมวจิ ยั ทีเ่ ข9มแข็งกอR นเปนX อันดบั แรก และมีพเ่ี ล้ยี งทด่ี คี อยให9คำแนะนำทดี่ แี ละเปXน ประโยชนZ สามารถไปเปXน Co-research เพ่ือเรยี นรู9กระบวนการทำงาน - เข9าศึกษาดูจริงๆในพื้นที่ สิ่งสำคัญคือหาจุดโฟกัสของพื้นที่ หาความขาดแคลนหรือความจำเปXน และพยายามสร9างโจทยZทำให9เปXนประโยชนZกับพื้นที่ หาชRองทางที่จะบูรณาการตามหลักศาสตรZของของแตRละ 84 แนวปฏิบิ ััติิที่�ด่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
คนในทีมงานให9เชื่อมโยงกันให9ได9 แล9วหารือ ระดมสมองกับทีมงานแล9วกลั่นกรองโจทยZออกมา ทำวิจัยสRวน ใหญRจะทำในลกั ษณะของการทำงานเปนX ทีม - การขอทนุ คือจะมองไปยังพน้ื ทีห่ รือทอ9 งถนิ่ คดิ โจทยZท่ีจะสรา9 งประโยชนใZ ห9กบั ทอ9 งถนิ่ จากสิ่งทีม่ ี อยRู ดำเนนิ การโดยการสำรวจพน้ื ที่กRอน - เริ่มต9นจากการขอทุนวิจัยจากทุนเล็กๆ แล9วเริ่มพัฒนาไปสูRการขอทุนที่ใหญRขึ้น ซึ่งควรที่ทำงานวิจัย ตามแนวถนัดของตน พัฒนาตRอเนื่องและเติบโตขึ้นไปในสายงานของตน สามารถขอทุนที่ใหญRขึ้นโดยใช9ข9อมูล ฐานเดิมเพื่อสร9างชื่อเสียงให9กับตนเอง รวมไปถึงการขอตำแหนRงทางวิชาการก็สามารถใช9ข9อมูลฐานเดิมที่มี ทำงานวิจัย จะทำให9ผลงานออกมาเปXนแนวเดียวกัน ซึ่งจะแสดงให9เห็นวRาเปXนเรื่องที่เปXนความถนัดและความ เช่ียวชาญของเรา - การทำงานวจิ ยั ก็เร่ิมต9นมากจากการขอทนุ วจิ ยั หลักแสน มีวตั ถุประสงคแZ คRต9องการให9ฝùกทำงานวิจยั ให9เปXน ขอทุนตามความเชี่ยวชาญของตัวเอง เริ่มจากจำนวนเงินทุนน9อยๆ จนเริ่มมีการขอทุนและได9จำนวน มากขึ้นจนเปXนหลักล9าน การทำงานวิจัยมีหลักการคือ ทำไปเพื่ออะไร แก9ป~ญหาอะไร ศึกษางานที่สนใจวRามัน เกิดป~ญหาอะไร พยายามศึกษาเรียนรู9สิ่งใหมRๆ พยายามติดตRอสร9างความรRวมมือกับหนRวยงานภายนอก เมื่อมี โอกาสต9องคว9าไว9ไมRละทิ้งโอกาส รวมถึงต9องมีทีมงานที่แข็งแกรRง สามารถพากันไปได9 มีหัวใจที่แนRวแนR มีพลัง บวกด9วยกัน มีข9อแนะนำคือควรทำงานเชิงลึกให9ได9 พัฒนางานของเราให9อยูRกับเราไปนานๆ และมองเห็นการ เช่ือมโยงระหวาR งศาสตรZ - เริ่มต9นจากงานวิจัยชั้นเรียน และเริ่มขอทุนงานวิจัยของมหาวิทยาลัย และพยายามเข9าหานักวิจัยท่ี เกRงและเชี่ยวชาญ โดยการขอทำวิจัยรRวมกับนักวิจัยดังกลRาว เสนอในจุดที่โดดเดRนของตนเอง ทำความชัดเจน ในวิชาชีพของตน และหาอาR นขRาวหรืองานตีพมิ พZทท่ี ันสมยั - อยาR ท้งิ โอกาสของตน ได9มีโอกาสทำงานกบั พ้นื ทีห่ รือหนวR ยงานภายนอก โดยการถRายทอดความร9ูใน วชิ าชีพของตนที่มีใหก9 ับคนในชุมชน ประเดน็ ที่ 2 ประสบการณZการเผยแพรงR านวจิ ยั ประเภทใดบ9าง (ปญ~ หา/อุปสรรค) - เริ่มต9นการได9เข9ารRวมนำเสนอผลงานในงานประชุมวิชาการระดับชาติ และได9เริ่มเผยแพรRผลงานใน วารสารทั้งในฐานข9อมูล TCI กลุRม 1 และกลุRม 2 ปะปนกันไป ได9เผยแพรRในวารสารที่ไมRคRอยมีชื่อเสียง และได9 เริ่มกรองประเภทวารสารที่เปXนช้ันนำ เปXนที่รู9จัก เพื่อเปXนประโยชนZในการขอตำแหนRงทางวิชาการ นักวิจัยสRวน ใหญRจะเผยแพรRงานวิจัย แนะนำให9เผยแพรRผลงานเปXนบทความวิชาการด9วย ซึ่งสามารถตีพิมพZตาม วัตถปุ ระสงคZ ตามทฤษฎแี ละวรรณกรรมที่เกีย่ วข9อง ตามขั้นตอนการทำงานวจิ ัย ก็สามารถทำได9 - เลือกวัตถุประสงคจZ ากผลงานของเราใหต9 รงกับขอบเขตของวารสารที่ต9องการจะเผยแพรR มีปญ~ หา และอปุ สรรค คอื ระยะเวลาในการเขยี นบทความ การจัดรปู แบบตามแบบฟอรZมของวารสารที่กำหนด รวมถงึ การเลือกระดบั ฐานข9อมูล - ผลงานตีพิมพZในวารสารตRางประเทศ และมีทั้งยอมรับและไมRยอมรับ ได9ชี้แนะให9ดูเนื้อหา รายละเอียดของงานวิจัยเราเราวRาคุณภาพ และปริมาณงานที่เหมาะสมกับวารสารแบบไหนได9บ9าง ด9วยการ 85 แนวปฏิิบัตั ิิที่่ด� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีกี ารศึกึ ษา2563
ค9นหาข9อมูลโดยการพิมพZคำสำคัญเข9าไป ผลที่แสดงออกมาจะบอกวRาชื่อเรื่องของเราจะไปหาวารสารแบบไหน มกี ารเรยี งลำดับจากเปอรเZ ซน็ จากสูงไปต่ำท่ีมีโอกาสยอมรับงานตีพมิ พZของเรา - เป`าหมายแรกคอื ทำเพื่อขอตำแหนRงทางวิชาการ ควรตพี ิมพใZ นวารสารที่เปXนทย่ี อมรบั หรอื อาจจะ เปXนวารสารตRางประเทศ หรือฐาน scopus และควรเปXนงานวิจัยท่ีใหมR มปี ระโยชนZกับชมุ ชน เลือกวาสารที่ เกี่ยวข9องกับงานของเรา แตRเน่อื งจากวารสารที่ออกมามจี ำนวนน9อย ก็จะทำเปXนในสวR นของงานประชมุ วิชาการ ด9วย อยRางน9อย 1 เร่ือง ซง่ึ สามารถเปนX ประโยชนกZ ับตนเองและหลักสูตรดว9 ย - การตีพิมพZ Proceeding ก็เลือกวารสารที่อยูRใกล9ๆบ9าน เชRน มหาวิทยาลัยพะเยา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรZ ในสRวนของการขอผลงานทางวิชาการ สิ่งสำคัญมากคือดูชื่อวารสารเปXนอันดับแรก และอยRูในฐาน TCI กลมRุ 1 กอR น และได9แนะนำใหต9 ีพิมพZ Proceeding ตRางประเทศ ซงึ่ จะใหน9 ้ำหนกั ของคุณคาR วารสารท่มี ากกวาR ในประเทศ และเมือ่ ทำงานเสรจ็ ควรพจิ ารณาเร่ืองการสงR ผลงานไปประกวด ซ่ึงจะทำให9เปXนท่ี ยอมรับ ซึ่งสามารถใช9งบประมาณจากโครงการในการนำผลงานไปประกวดได9ไมRวRาจะทั้งในประเทศและ ตRางประเทศ สำหรับบุคคลที่จะขอตำแหนRงทางวิชาการระดับรองศาสตรZอาจารยZแนะนำให9ควรมีงานตีพิมพZ อยRางน9อย 6 เรือ่ ง - การเผยแพรRงานวจิ ยั สRวนใหญRจะเปXนลักษณะของงานประชุมวชิ าการ และเลอื กตีพิมพใZ นวารสารท่ี อยูใR นกลมRุ TCI กลRมุ 1 และเน9นเปXนเรอ่ื งท่ีเปนX แนวถนัดของตน - ได9รับทุนสนับสนนุ ท่ีบังคับให9ตีพมิ พใZ นวารสารระดับนานาชาตใิ นฐานข9อมลู ISI ในมมุ มองของการ เขยี นผลงานสามารถใชเ9 คร่ืองมือได9กบั ผลงานของเรา เชRน โปรแกรมตRางๆ ท่ีจัดคRวู ารสารใหเ9 หมาะกบั ผลงาน สำหรับวารสารนานาชาติ ในฝ~†งของยุโรป อเมริกา ผลงานทจี่ ะตพี มิ พZจะตอ9 งผาR นการตรวจสอบผลงานดว9 ย บรษิ ัทกอR นเนอื่ งจากไมRใชเR จ9าของภาษา - ได9ทำในสRวนของ Proceeding อยRางเดียว สRวนใหญRจะไปภาคอื่นๆจะได9เครือขRายคRอนข9างเยอะ ใน สRวนของการพิมพZในวารสารระดับนานาชาติได9ให9 ผศ.ทนงศักดิ์ สัสดีแพง เปXนที่ปรึกษา และแนะนำอยRาดูถูก ผลงานตวั เอง ควรสRงไป เพราะคนท่ีตดั สนิ ผลงานคอื Reviewer - ไดท9 ำในสวR นของ Proceeding ซ่งึ จะพยายามตพี มิ พใZ ห9ได9ทกุ ปö ละสามารถจะนำไปตRอยอดได9ใน การตพี มิ พใZ นวารสารตRอไป - ได9ตพี ิมพZแคR ปลö ะ 1 เรื่อง พบป~ญหาสRวนใหญRคอื การตีพมิ พผZ งงานมแี หลRงการตพี ิมพZทไ่ี มR เหมอื นกัน ควรหาแหลRงตีพมิ พZทต่ี รงกบั ผลงานของเรา เพอื่ ท่ีจะงRายตRอการยอมรับ - พยายามที่จะเข9ารRวมอบรม ศึกษาวิธีการเขียนจากรุRนพี่ ในสRวนวิธีของตนคือ จะต9องเขียน กระบวนการของตนเอง จะต9องได9สิ่งใหมRๆทุกครั้งจากงานวิจัย หากระบวนการใหมRออกมา และอ9างอิงทฤษฎี เดิม และการเลือกวารสาร จะเลือกกลุRม 1 เทRานั้น และพยายามตีพิมพZในวารสารระดับนานาชาติ และในสRวน ของ Proceeding สวR นใหญจR ะเปนX งานนักศึกษาซึ่งเหมือนกบั อาจารยZทRานอื่นๆ และใสRชื่อตนเปXนชือ่ ท9าย 86 แนวปฏิบิ ัตั ิิที่่�ดีี(Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีกี ารศึึกษา2563
8.ป~จจัยความสำเร็จ (สรุปเปนX ขอ9 ๆ) 1. การมสี วR นรวR มของอาจารยZท้งั 3 คณะ ในการแลกเปลีย่ นเรยี นร9ูรRวมกัน ทีม่ าจากหลายศาสตรZ และ ประสบการณใZ นการทำงานจนประสบความสำเร็จได9 2. การสงR เสรมิ ให9 คณาจารยZ บคุ ลากร ทำงานวิจัย และมีการเผยแพรRมากขึ้น 3. กลุมR เป`าหมายใหค9 วามรRวมมือ และได9รับความรวR มมือเปXนอยRางดี 9.ปญ~ หาอปุ สรรคและข9อเสนอแนะ แนวทางการพัฒนาตอR ไป ปญ~ หาอปุ สรรค 1. ไมมR ีงบประมาณสนับสนนุ 2. เน่ืองจากสถานการณZการแพรRระบาดของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ทีเ่ กิดข้ึนใน ประเทศไทย ทำใหไ9 มRสามารถจัดกจิ กรรมแลกเปลยี่ นเรียนรกู9 ันได9 ขอ& เสนอแนะแนวทางการพฒั นา 1. มหาวิทยาลยั จัดสรรงบประมาณในการดำเนนิ กิจกรรม 2. ปรบั เปลย่ี นรูปแบบในการจัดกจิ กรรมในรปู แบบออนไลนZ โดยการใช9 Microsoft Teams ภาพกิจกรรมการแลกเปลยี่ นเรยี นรู& ในวนั พฤหัสบดี ที่ 20 พฤษภาคม 2564 87 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด่� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ ้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
88 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่�ด่ ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
89 แนวปฏิบิ ััติทิ ี่�ด่ ีี (Good Practices)การจััดการความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
รายชื่อคณะกรรมการทีเ่ ขา& รว^ มประชุม ประเด็นยุทธศาสตรQ การพฒั นามหาวิทยาลัยเพือ่ การ เติบโตร^วมกบั การพฒั นาประเทศองคQความรใู& นการสง^ เสรมิ การเผยแพร^ผลงานวิจยั ผลงานสรา& งสรรคQ นวตั กรรมและผลงานบรกิ ารในระดบั ชาติ และนานาชาติ มดี ังนี้ “เทคนคิ การเขยี นโครงการวิจัยใหไ& ดท& นุ และเทคนคิ การจดั ทำผลงานวิจัยเพื่อเผยแพร^ 0.2,0.4,0.6,1.0” ในวันพฤหัสบดี ที่ 20 พฤษภาคม 2564 1 ผศ.ว&าทรี่ ,อยตรที นงศกั ด์ิ สสั ดีแพง 2 ผศ.พงศกร สรุ นิ ทร= 3 รศ. สุมติ รา สปุ Aนราช 4 นายณัฐอมร จวงเจิม 5 นางอรทัย บุญทะวงศ= 6 รศ.วันเพญ็ จิตรเจริญ 7 ผศ.รุ&งทิวา กองเงิน 8 นางสาวลชนิ ี ปานใจ 9 นางปรัศนยี = กองวงศ= 10 นายสพุ ฒั น= ใตเ, วชศาสตร= 11 นางสาวเพชรน้ำหน่งึ เดชทพิ ย=พรพงศ= 12 ผศ.วรวุธ ชัยเนตร 13 นางสาวสุภทั รชา ธรุ ะกจิ 14 นายสมเกียรติ ตันตา 15 นายจริ พนธ= ทาแกง 16 นายอนาวิล ทพิ ย=บุญราช 17 นางสาวอจั ฉรา ไชยยา 18 นางสายนที ทรพั ยม= ี 19 นายไพโรจน= ไชยเมอื งช่นื 20 นางสาวพมิ เนตร เทพป_ญญา 21 นางพวงทอง วงั ราษฏร= 22 นายคงศกั ด์ิ ตยุ, สบื 23 นายกร จันทรวิโรจน= 24 นางสาวแสงจันทร= วงค=ขัดนนท= 25 นางสาวณัฐพรรณ งามสม 26 นางสาวธนิณี นิติธรรมบณั ฑิต 27 นางธติ มิ า สมพงษ= 28 ผศ.กนกวรรณ เวชกามา 29 นายกรี ติ วุฒิจารี 90 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่ด�่ ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้ �้ ปีีการศึกึ ษา2563
บนั ทกึ แนวทางการปฏบิ ัตทิ ่ดี ี ช่อื ผลงาน รูปแบบ/กระบวนการถา- ยทอดความรจ4ู ากงานวจิ ยั สชู- มุ ชน 1. เจ&าของผลงาน อาจารย=คณะบริหารธุรกิจและศลิ ปศาสตร= อาจารย=คณะวศิ วกรรมศาสตร= อาจารยค= ณะวทิ ยาศาสตร=และเทคโนโลยีการเกษตร 2. สังกัด มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล4านนา น-าน 3. ชุมชนนักปฏิบัติ ¨ ดา4 นการผลิตบัณฑติ þ ดา4 นการวิจัย ¨ ด4านการพฒั นาสมรรถนะการปฏบิ ัติงาน 4. ประเดน็ ความร&ู (สรุปลักษณะผลงานท่ีประสบความสำเร็จ) เรื่อง รูปแบบ/กระบวนการถา- ยทอดองคค= วามร4ูจากงานวจิ ัยสูช- ุมชน ใช4วิธีเชิงระบบ (Systematic Approach) ในการสังเคราะห=รูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความรู4จาก งานวิจัยสู-ชุมชน ทำให4ได4องค=ประกอบของรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความรู4จากงานวิจัยสู-ชุมชน ดังนี้คือ ปLจจัยนำเข&า (Input) ได4แก- การกำหนดเปcาหมายในการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การวิเคราะห=ผู4รับการ ถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การออกแบบเนื้อหาที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การกำหนดกิจกรรมที่จะถ-ายทอดองค= ความรู4ฯ และการพัฒนาและเลือกทรัพยากรในถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ กระบวนการ (Process) ได4แก- การกำหนดบทบาทของวิทยากร/นักวิจัย การสร4างแรงจูงใจในการเรียนรู4 และการดำเนินกิจกรรมการถ-ายทอด องค=ความรู4ฯ ผลผลิต (Output) ได4แก- ประสิทธิผลของการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ประกอบด4วย ผลสัมฤทธ์ิ ทางการเรียนรู4ที่ได4รับจากการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ และ/หรือ ผลสัมฤทธิ์จากการลงมือปฏิบัติงานตามที่ได4รับ จากการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การควบคุม (Control) ได4แก- การตรวจสอบและควบคุมสถานการณ=ระหว-าง การถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ที่ไม-เปhนไปตามแผน และการตรวจสอบการเรียนรู4ของผู4รับการถ-ายทอดองค=ความร4ูฯ ระหว-างดำเนนิ กจิ กรรม และขอ& มลู ย&อนกลบั (Feedback) ได4แก- ขอ4 มูลย4อนกลับเพอ่ื ปรับปรุง 91 แนวปฏิบิ ัตั ิิที่�ด่ ีี(Good Practices)การจััดการความรู้ ้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
รูปแบบ/กระบวนการถdายทอดองคคe วามรจ&ู ากงานวจิ ัยสdชู มุ ชน “GIPF KM-MODEL” สังเคราะห=ขึ้นตามแนวคิดวิธีระบบ (Systematic Approach) ประกอบด4วยองค=ประกอบหลัก 5 องค=ประกอบ โดยมรี ายละเอยี ดของแต-ละองค=ประกอบหลกั ดังน้ี 1. ปmจจัยนำเข4า (Input) องค=ประกอบที่เปhนปmจจัยนำเข4าในรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความร4ู จากงานวิจัยสู-ชุมชน ได4แก- การกำหนดเปcาหมายในการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การวิเคราะห=ผู4รับการถ-ายทอดองค= ความรู4ฯ การออกแบบเนื้อหาที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ การกำหนดกิจกรรมที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ และการ พัฒนาและเลอื กทรัพยากรในถ-ายทอดองคค= วามรฯู4 โดยแต-ละองคป= ระกอบมีรายละเอยี ดดงั นี้ 1.1 การกำหนดเปcาหมายในการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ โดยมีการสำรวจความต4องการจำเปhน (Needs) ของกลุ-มเปcาหมายว-าต4องการองค=ความรู4ในด4านใด จากนั้นกำหนดจุดมุ-งหมายเพื่อให4ผู4เข4ารับการ ถ-ายทอดองค=ความรู4มีความรู4 ความเข4าใจ และการประยุกต=ใช4ความรู4ที่ได4จากการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ที่ สอดคล4องกับความต4องการของกลุ-มเปcาหมาย ซึ่งจะทำให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4เข4าใจปmญหาและ 92 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่่ด� ีี (Good Practices)การจััดการความรู้้ � ปีกี ารศึึกษา2563
สาเหตุของปmญหา สามารถเรียนรู4วิธีการแก4ไข ทำให4เกิดองค=ความรู4ใหม- ดังนั้นในการถ-ายทอดองค=ความร4ูฯ วิทยากร/นกั วิจัยจะตอ4 งจดั ให4ผ4เู รยี นไดร4 บั ท้งั ดา4 นความรู4 ทกั ษะ และเจตคตไิ ปพร4อม ๆ กนั 1.1.1 ด4านความรู4 (Cognitive Domain) มีจุดประสงค=ให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4 มีความรู4ความเข4าใจเกี่ยวกับองค=ความรู4ที่นำไปเผยแพร- การนำความรู4ไปใช4 การวิเคราะห=ปmญหา และ ความสามารถในการตัดสินใจเพือ่ แก4ปmญหางานไดด4 ว4 ยตนเอง 1.1.2 ด4านทักษะ (Psychomotor Domain) มีจุดประสงค=ให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค= ความรู4เกิดการเรียนรู4เพื่อความสามารถในการปฏิบัติงาน โดยผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4จะสามารถแสดง พฤติกรรมขั้นตอนต-างๆ ตั้งแต- ความสามารถในการรับรู4 การเตรียมความพร4อมในการทำงาน การปฏิบัติตาม แนวทางที่ชี้แนะให4 การปฏิบัติงานได4เอง การปฏิบัติงานด4วยความชำนาญ การปฏิบัติงานได4ตามเหตุการณ=หรือ สถานการณ= และการปฏิบตั งิ านทส่ี ร4างสรรคท= ักษะใหม- 1.1.3 ด4านเจตคติ (Affective Domain) มีจุดประสงค=ให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4 สามารถรับการเรียนรู4 มีการตอบสนอง เกิดค-านิยมสิ่งที่ได4เรียนรู4 สามารถจัดระบบค-านิยม และสร4างลักษณะ นิสยั ตามคา- นยิ มท่ยี ึดถอื ในการกำหนดเปcาหมายการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ นั้น วิทยากร/นักวิจัยจะกำหนดเปcาหมายหลัก (Goal) วัตถุประสงค=ของเนื้อหาที่จะการถ-ายทอดองค=ความรู4 การนำเสนอเนื้อหาที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4 กำหนดกิจกรรมให4สอดคล4องกับวัตถุประสงค= โดยกำหนดเปcาหมายหลักไว4และสอดแทรกเนื้อหาความรู4พื้นฐาน ที่จำเปhนเสริม (กรณีที่ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4มีพื้นฐานความรู4น4อย) เพื่อเปÅดโอกาสให4ผู4เข4ารับการ ถ-ายทอดองค=ความรู4สามารถบรรลุเปcาหมายตามที่วิทยากร/นักวิจัยกำหนดไว4 และผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค= ความร4ยู ังได4เรียนรใู4 นสิ่งตา- งๆ เพ่มิ เติมอีกด4วย 1.2 การวิเคราะห=ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4 ขั้นตอนนี้จะช-วยให4วิทยากร/นักวิจัยสามารถ กำหนดวัตถุประสงค=ของเนื้อหาที่จะการถ-ายทอดองค=ความรู4 กำหนดเนื้อหา การแบ-งกลุ-มผู4เข4ารับการถ-ายทอด องค=ความรู4 และทำให4วิทยากร/นักวิจัยรู4ว-าระหว-างในการดำเนินกิจกรรมผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4กลุ-ม ใดควรได4รับการช-วยเหลือเปhนพิเศษ ดังนั้นวิทยากร/นักวิจัยควรทราบพื้นฐานของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค= ความร4ดู ังน้ี คอื อายุ ความรู4พนื้ ฐานเดิม/วฒุ ิ เพราะผูเ4 ข4ารบั การถา- ยทอดองค=ความรแ4ู ต-ละคนจะมีความสามารถ ทางด4านสติปmญญาไม-เหมือนกัน วิทยากร/นักวิจัยจะทราบในประเด็นนี้โดยการสอบถาม หรือวิธีการอื่นๆ ตาม ความเหมาะสม เพื่อสำรวจดูว-ามีความรู4หรือทักษะเพียงพอหรือไม- หากไม-เพียงพอผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค= ความรู4ควรได4รับความรู4หรือทักษะพื้นฐานก-อนหรือระหว-างการดำเนินกิจกรรมเพิ่มเติม ซึ่งการวิเคราะห=ผู4เข4า รับการถ-ายทอดองค=ความรู4มีความสำคัญมากสำหรับการที่จะกำหนดวัตถุประสงค=ในการนำเสนอเนื้อหาแก- ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4 ดังนั้นวิทยากร/นักวิจัยต4องทราบพื้นฐานของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความร4ู ว-าเปhนอย-างไร เพื่อจะนำไปสู-การคัดเลือกความยากง-ายของเนื้อหา ตลอดจนการกำหนดกิจกรรมให4เหมาะสม กับความรู4 ความสามารถและความสนใจของผเู4 ขา4 รับการถ-ายทอดองคค= วามร4ูด4วย 93 แนวปฏิิบัตั ิิที่�่ดีี (Good Practices)การจััดการความรู้� ้ ปีกี ารศึึกษา2563
1.3 การออกแบบเนื้อหาที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ขั้นตอนนี้จะได4มาจากความต4องการจำเปhนของ กลุ-มเปcาหมายโดย วิทยากร/นักวิจัยจะนำมาย-อยเนื้อหา ออกเปhนด4านความรู4และทักษะที่ต4องลงมือปฏิบัติ ให4เหมาะสมกบั ความรเู4 ดมิ ของผเ4ู ขา4 รบั การถา- ยทอดองคค= วามร4ู 1.4 การกำหนดกิจกรรมที่จะถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ โดยวิทยากร/นักวิจัย จะเปhนผู4กำหนดกิจกรรม การถ-ายทอดองค=ความรู4โดยคำนึงถึงความรู4ที่จะถ-ายทอด และทักษะที่ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4จะต4อง ลงมือปฏบิ ัติ กับเวลาใชใ4 นการดำเนินกิจกรรมดงั กลา- วใหเ4 หมาะสม 1.5 การพัฒนาและเลือกทรัพยากรในถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ คือการเตรียมความพร4อมของ สภาพแวดล4อมให4เอื้ออำนวยต-อการดำเนินกิจกรรม ซึ่งได4แก- สื่อที่ใช4 เช-น PPT โปสเตอร= แผ-นพับ วิดีทัศน= หรือพื้นที่หรือผลสำเร็จของงานวิจัยที่ผ-านมา ฯลฯ วัสดุอุปกรณ=ช-วยสำหรับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ เช-น เครื่องฉายโปรเจคเตอร= คอมพิวเตอร= ฯลฯ และวิทยากร/นักวิจัยที่มีความน-าเช่ือถือในด4านที่จะถ-ายทอดองค= ความรนู4 นั้ ๆ 2. กระบวนการ (Process) องค=ประกอบของกระบวนการในรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความร4ู จากงานวิจัยสู-ชุมชน ได4แก- การกำหนดบทบาทวิทยากร/นักวิจัย การสร4างแรงจูงใจในการเรียนรู4 และการดำเนิน กจิ กรรมการถา- ยทอดองค=ความร4ฯู โดยแตล- ะองค=ประกอบมีรายละเอยี ดดงั น้ี 2.1 การกำหนดบทบาทวิทยากร/นักวิจัย ในกิจกรรมการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ นั้น วิทยากร/ นักวิจัยมีบทบาทเปhนผู4ให4ความรู4/ทักษะ และควบคุมกิจกรรมให4ดำเนินไปตามแผนคอยให4คำปรึกษา แนะนำ ช-วยเหลอื ในด4านตา- งๆ แก-ผเ4ู ขา4 รับการถ-ายทอดองค=ความรฯ4ู 2.2 การสร4างแรงจูงใจในการเรียนรู4 การสร4างแรงจูงใจในการเรียนรู4ให4เกิดขึ้นสามารถทำได4โดยการ ให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ได4รู4ถึงเปcาหมายของการเรียนรู4เพื่อให4ผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ เห็นภาพสุดท4ายความสำเร็จขององค=ความรู4หรืองานวิจัยที่จะนำมาเผยแพร- เช-น รายได4ที่จะเพิ่มขึ้น ผลผลิตท่ี เพิ่มขึ้น หรอื คุณภาพของผลติ ภณั ฑท= ่ีดีกว-าทเี่ คยทำมาแบบเดิมๆ เปนh ต4น 2.3 การดำเนนิ กิจกรรมการถ-ายทอดองค=ความรฯู4 มขี ้นั ตอนดงั น้ี กระบวนการกระบวนการถา- ยทอดองค=ความรูจ4 ากงานวิจัยส-ูชุมชน ประกอบด4วย 4 ขัน้ ตอนดังน้ี ขัน้ ตอนท่ี 1 ข้ันสร4างความสนใจ (Generate interest) - แบง- กลม-ุ (Group) - ละลายพฤติกรรม เพอ่ื ให4ทราบอายุ วุฒิ แนะนำตัว ฯลฯ - ถามความคาดหวังของผู4เข4ารบั การถ-ายทอดองคค= วามรู4 - ตอบคำถามเพื่อรับรางวัล สร4างแรงกระต4นุ ให4อยากเรยี นรู4 - ฯลฯ ขัน้ ตอนที่ 2 ข้ันสอดแทรกความร4ู (Interpolate knowledge) - บรรยาย - ถาม-ตอบ - สาธิต 94 แนวปฏิิบััติทิ ี่ด่� ีี(Good Practices)การจััดการความรู้้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
- บทบาทสมมตุ ิ - ฯลฯ ขนั้ ตอนที่ 3 ลงมือทำดู (Practice) - ปฏบิ ตั ิงานแบบลอกเลียนตามแบบ - ปฏิบตั ิตามที่มอบหมาย - แกป4 mญหาจากสถานการณท= ก่ี ำหนดให4 - ฯลฯ ข้นั ตอนที่ 4 ส-องดผู ลงาน (Follow up result) - เปนh การตรวจสอบ/ติดตามงานท่มี อบหมายใหท4 ำระหว-างดำเนินกิจกรรม - ฯลฯ 3.ผลผลิต (Output) ผลผลิตของรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความรู4จากงานวิจัยสู-ชุมชน ได4แก- ประสิทธิผลของการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ประกอบด4วย ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู4ที่ได4รับจากการถ-ายทอดองค= ความร4ูฯ และ/หรอื ผลสัมฤทธ์จิ ากการลงมอื ปฏบิ ตั ิงานตามทไี่ ดร4 บั จากการถา- ยทอดองค=ความรูฯ4 4.การควบคุม (Control) องค=ประกอบการควบคุมในรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความรู4จาก งานวิจัยสู-ชุมชน ได4แก- การตรวจสอบและควบคุมดำเนินกิจกรรมของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ ที่ไม-เปhนไป ตามแผน และการตรวจสอบความเข4าใจในเนอ้ื หาท่ีถ-ายทอดองคค= วามรู4ของผูเ4 ขา4 รบั การถา- ยทอดองค=ความร4ฯู ดังน้ี 4.1 มีการสอบถามเปhนระยะๆ ระหว-างดำเนินกิจกรรมเพื่อทวนสอบความเข4าใจในความรู4และทักษะที่ได4 จากถา- ยทอดองคค= วามร4ู 4.2 การติดตามความก4าวหน4าการดำเนินงานของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ กรณีมีการลงมือ ฝçกปฏิบัติงาน เพื่อเปhนการตรวจสอบและติดตามความก4าวหน4าในการดำเนินงานของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค= ความรู4ฯ เปhนต4น ทั้งในรูปแบบของการติดต-อผ-านทางโซเชียลมีเดีย หรือลงติดตามในสถานที่จริง ซึ่งจะทำให4 วิทยากร/นกั วจิ ยั สามารถใหค4 ำแนะนำแก-ผ4เู ขา4 รับการถ-ายทอดองคค= วามรู4ฯ ไดท4 ันทเี พื่อปรบั ปรุงแก4ไขตอ- ไป 5. ข4อมูลปcอนกลับ (Feedback) ข4อมูลปcอนกลับในรูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองค=ความรู4จาก งานวิจัยสู-ชุมชน คือ เปhนการนำข4อมูลจากความคิดเห็นของผู4เข4ารับการถ-ายทอดองค=ความรู4ฯ วิทยากร/นักวิจัย ผู4ใช4รูปแบบฯ รวมถึงผลผลิต (Output) มาวิเคราะห=หาความบกพร-องเพื่อปรับปรุงแก4ไขรูปแบบ/กระบวนการ ถ-ายทอดองค=ความรจ4ู ากงานวจิ ยั ส-ชู มุ ชนใหส4 มบรู ณย= ่ิงขึ้น วัตถุประสงค, เพอ่ื ส'งเสริมให.บุคลากรได.แลกเปลี่ยนเรยี นรู.เกดิ แนวปฏบิ ตั ทิ ่ดี ีประเดน็ องคคD วามรูใ. นการพัฒนาผลงานวจิ ยั ผลงานสร4างสรรค= การบรกิ ารวิชาการ นวตั กรรม และ กำลงั คน เพื่อเพม่ิ ขีดความสามารถในการแข-งขัน 95 แนวปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด่� ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้้� ปีกี ารศึกึ ษา2563
เปoาหมาย จำนวนองค=ความร4ทู ี่นำมาพฒั นาการปฏบิ ตั งิ านจรงิ ของหนว- ยงานอย-างเหน็ ผลเปนh รูปธรรม จำนวน 1 เรอ่ื ง 6.แนวทางการปฏิบัติท่ดี ี (วธิ ีการ กระบวนการ เครือ่ งมอื การจดั การความรูท& ่ใี ช&) มหาวิทยาลัยแตdงตั้งคณะกรรมการจดั การความร&ู โดยมีอาจารยทe ้งั 3 คณะ ใชก& ระบวนการ 7 ขั้นตอนของ กพร. ข้ันตอนที่ 1 การบงd ชค้ี วามรู& 1. ประชุมคณะกรรมการจดั การความร4ู เพ่อื เลือกประเดน็ และเขียนแผนการดำเนินงาน เลือกประเดน็ เขียนแผนการดำเนินงาน การบdงชีแ้ ละคดั เลือกความรู&ทต่ี อ& งจดั การ ขอบเขตของ KM ประจำปกx ารศกึ ษา 2563 คณะกรรมการบรหิ ารจดั การความร4ู ไดพ4 ิจารณาแลว4 เหน็ วา- ประเด็นยทุ ธศาสตรท= ี่ มหาวิทยาลยั จะนำการจดั การความร4ูไปประยุกต=ใช4 ไดแ4 ก- ยุทธศาสตรeท่ี 2 การพัฒนามหาวทิ ยาลัยเพ่อื การเจริญเติบโตรว- มกับการพฒั นา ประเทศ เปาo ประสงคe พฒั นาผลงานวจิ ัย ผลงานสรา4 งสรรค= การบรกิ ารวชิ าการ นวัตกรรม และ กำลังคน เพือ่ เพ่มิ ขีดความสามารถในการแขง- ขนั องคคe วามร&ูทีไ่ ด& : รปู แบบ/กระบวนการถา- ยทอดองคค= วามรจ4ู ากงานวิจัยสูช- ุมชน จัดประชุมระดมสมองในกล-มุ คณะกรรมการจดั การความรู4 เพอ่ื กำหนดประเด็นความรู4 คณะกรรมการไดแ4 ลกเปลย่ี นความคิดเห็น ประธานให4ทกุ คนร-วมกนั เสนอประเด็นในการแลกเปล่ยี นเรยี นรู4 ของปกè ารศึกษา 2563 96 แนวปฏิบิ ัตั ิทิ ี่ด�่ ีี(Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีกี ารศึกึ ษา2563
นำหวั ข4อมาพจิ ารณาคดั เลือก ใช4มติทีป่ ระชมุ เสียงส-วนใหญ- การตดั สนิ ใจเลือกเพราะ 1. สอดคลอ4 งกับเปcาหมาย พนั ธกจิ วสิ ัยทศั น= ประเดน็ ยทุ ธศาสตรข= อมหาวิทยาลยั 2. ปรบั ปรุงแลว4 เหน็ ไดช4 ัด (เปhนรูปธรรม) 3. ตอ4 งทำเพราะงานวจิ ยั ของคณาจารย= ที่จะตอ4 งนำองค=ความรู4ไปถา- ยทอดสูช- ุมชน 4. ผ4ูบริหารใหก4 ารสนบั สนุน 5. เปhนความร4ทู ่ตี อ4 งจดั การอย-างเร-งด-วน เพราะมักพบปญm หาในการดำเนนิ การต-าง ๆ บอ- ยครง้ั ขนั้ ตอนที่ 2 การสรา& งและแสวงหาความร&ู เครอ่ื งมอื การจัดการความรู&ท่ใี ช& : การเลา- เรือ่ ง คณะกรรมการจดั การความร4ูแลกเปลยี่ นเรยี นรู4 การจัดการข4อมลู ภายในองค=กรเพื่อการสบื คน4 ขอ4 มูล อย-างมปี ระสทิ ธิภาพ คนละ 3 นาที ใหค4 รบทกุ คน ผบ4ู นั ทึกจะตอ4 งบันทกึ คำพดู ท้งั หมดไว4 โดยยังไมต- อ4 งสรปุ ประเดน็ คณะกรรมการ km ไดม4 ีถ-ายทอด แลกเปลีย่ นความร4ูรว- มกนั จำนวน 6 ครงั้ ดงั น้ี ครัง้ ท่ี 1 วันพธุ ท่ี 23 ธนั วาคม 2563 จากทีค่ ณะกรรมการเลา- เรื่อง รปู แบบ/กระบวนการถ-ายทอดองคค= วามรู4 สรปุ ได4ดงั นี้ 1. ความร4พู น้ื ฐานเดิม หรอื การประเมินสถานการณ= กอ- นท่จี ะใหเ4 นอ้ื หาประมาณไหน 2. การสร4างแรงจงู ใจกอ- น ทำให4เขาอยากทำกอ- น แลว4 คอ- ยปcอนใหเ4 ขา 3. ถา4 เปนh นวตั กรรม (เคร่ืองจักร) ต4องไมซ- ับซ4อน สามารถทดลองได4 หยิบจับได4 จะทำให4เขามี ความเปhนกันเองกับนวัตกรรมและผ4สู อน ทำใหไ4 ด4รับความรไ4ู ดด4 ี 4. เชิงปฏิบัติการกับ Role play ในการอบรมควรจะมี 5. แผนการอบรมหรอื ตารางเวลาทชี่ ดั เจน 6. การยกตวั อย-างทใี่ กลต4 ัว ใหเ4 ห็นภาพชัดเจน 7. การมสี ว- นร-วมกับผ4เู ข4าอบรม 8. การแบ-งกลมุ- ควรปะปนกนั ใหม4 ีทั้งคนหน-มุ ผส4ู ูงอายุ เดก็ อย-ใู นแตล- ะกลม-ุ สดุ ท4ายเราจะมโี มเดลหนึง่ โมเดล ในเรือ่ ง รปู แบบ/กระบวนการถา- ยทอดองค=ความรส4ู ช-ู มุ ชน 97 แนวปฏิิบัตั ิทิ ี่�่ดีี(Good Practices)การจัดั การความรู้ ้� ปีีการศึกึ ษา2563
ครง้ั ที่ 2 วนั ศกุ รทe ่ี 22 มกราคม 2564 จากท่คี ณะกรรมการเล-าเรอ่ื ง รูปแบบ/กระบวนการถ-ายทอดองคค= วามร4ู สรุปความร4ทู ไ่ี ด4จากการ แลกเปลยี่ นเรียนรค4ู รั้งนี้ มีดังน้ี 1. ความน-าเชอ่ื ถือของนักวิจยั ซึง่ จะทำให4เกษตรกรมคี วามเชื่อมั่นวา- เราสามารถทำได4ตามทพ่ี ูด 2. สร4างแรงจงู ใจ โดยการให4ชมุ ชนเห็นผลกำไรท่ีจะไดจ4 ากการทำผลิตภณั ฑช= ้ินนัน้ 3. นกั วิจัยควรมีผลงานวจิ ัยท่ที ำไว4อยูแ- ลว4 หรอื ตน4 แบบ เพอ่ื สามารถใหเ4 กษตรกร หรอื ชุมชนเขา4 มาดู งานทท่ี ำไว4 เหน็ ผลทีเ่ กิดขึ้น และนกั วจิ ยั สามารถทจ่ี ะใหค4 ำแนะนำ ชว- ยเหลอื ได4อยา- งเตม็ ท่ี เกษตรกร/ชุมชนสนใจพรอ4 มท่ีจะรับฟmง รับข4อมูลจากองค=ความรู4ทเี่ ราถ-ายทอด 4. การถ-ายทอดองค=ความร4ู มอี บรมเพ่มิ ความรูก4 อ- น ในการอบรม จะมเี กษตรกรจำนวนมากเข4า รว- มอบรม จากน้ันหากจะลงพ้ืนท่ี เลอื กเพียง 1 ฟารม= เทา- นน้ั ทำใหส4 ำเร็จและเห็นผล เพียง 1 ฟาร=ม หลังจากน้ันจะมีฟาร=มอืน่ ๆ ตามมาทำกบั เราเอง 5. งานวิจัยทจี่ ะไปถา- ยทอด ตรงกับความตอ4 งการของชมุ ชนหรือไม- กลา- วคือ เขาสามารถนำไปใช4 ประโยชนไ= ด4โดยตรงหรอื เปล-า ตรงกบั ความตอ4 งการ หรอื สนองตอบกับปmญหาหรอื ไม- มมี ากหรอื น4อยและมคี วามสลบั ซบั ซ4อนแคไ- หน เพราะจะมผี ลต-อระยะเวลาในการทำความเข4าใจ 6. ใหช4 ุมชนปฏบิ ตั ใิ ห4ดูกอ- น แลว4 เราจงึ ปฏิบตั ิให4ดู เพ่อื เปรยี บเทียบผลลัพธ=ท่เี กิดขน้ึ 7. การมีเครอื ข-ายพาเราเขา4 ไปในชมุ ชนทเี่ ขามผี ลผลิต วัตถดุ บิ อย-ูแล4ว 98 แนวปฏิบิ ััติิที่่�ดีี (Good Practices)การจััดการความรู้�้ ปีกี ารศึึกษา2563
คร้งั ท่ี 3 วันศกุ รeท่ี 29 มกราคม 2564 จากทค่ี ณะกรรมการเล-าเร่ือง รปู แบบ/ กระบวนการถา- ยทอดองคค= วามรู4 สรปุ ความร4ู ทไ่ี ด4จากการแลกเปลยี่ นเรยี นรค4ู รัง้ นี้ มดี งั นี้ รปู แบบการถ-ายทอดองคค= วามรู4 ของ km ครั้งน้ี เราจะนำข4อมลู ท่ีแลกเปล่ยี นกัน เขียน อยใู- นรปู แบบ Input output process feedback เรากจ็ ะไดร4 ปู แบบ หรือ Model ที่ กรรมการ KM ไดค4 ิดรูปแบบขน้ึ ซึ่งอาจจะตง้ั ช่ือ Model กไ็ ด4 เพื่อท่จี ะให4บคุ คลท้งั ภายใน และภายนอก นำรปู แบบของเราไปใช4 ประโยชน= หากจะไปถา- ยทอดองค=ความร4สู -ู ชมุ ชน จะตอ4 งทำอยา- งไรบา4 ง 99 แนวปฏิบิ ััติิที่ด่� ีี (Good Practices)การจัดั การความรู้้ � ปีกี ารศึกึ ษา2563
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368