Hồ Chí Minh toàn tập - Tập 10

534 Hå CHÝ MINH TOµN TËP g−¬ng c«ng nh©n c¸c n−íc b¹n yªu m¸y nh− yªu con, yªu nhµ m¸y nh− nhµ m×nh. §ã lµ lµm chñ xøng ®¸ng. C¸i g× lîi cho nhµ m¸y lµ Ých lîi cho m×nh, c¸i g× h¹i cho nhµ m¸y lµ h¹i cho nhµ m×nh. §ã lµ th¸i ®é cña ng−êi lµm chñ, lµm chñ n−íc nhµ, lµm chñ nhµ m¸y. Ngµy nay miÒn B¾c n−íc ta ®ang kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸, tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. C¸c c«, c¸c chó cã t¸n thµnh tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng? TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng ph¶i muèn lµ tøc kh¾c cã, mµ ph¶i lµm thÕ nµo cho nã tiÕn lªn, tøc lµ ph¶i lao ®éng, lao ®éng thiÕt thùc. TÊt c¶ mäi ng−êi ph¶i lao ®éng. Cã lao ®éng th× míi cã ¨n. Kh«ng lao ®éng th× kh«ng cã ¨n. Lao ®éng nhiÒu h−ëng nhiÒu, lao ®éng Ýt h−ëng Ýt. C«ng nh©n trong nhµ m¸y, lao ®éng trÝ ãc vµ ch©n tay ®Òu cã l−¬ng bæng. L−¬ng bæng theo søc lao ®éng cña m×nh, tuú theo møc s¶n xuÊt, chÊt l−îng s¶n xuÊt. Lµm tèt, lµm nhiÒu: H−ëng nhiÒu, lµm xÊu, lµm Ýt: H−ëng Ýt, cã khi ph¶i båi th−êng l¹i cho Nhµ n−íc. ChÝnh phñ kh«ng ph¸t l−¬ng cho ng−êi ngåi ¨n kh«ng. B¸c lÊy thÝ dô: Nhµ m¸y h¬n mét v¹n c«ng nh©n, trùc tiÕp s¶n xuÊt cã 8.000 ng−êi, kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt h¬n 2.000 ng−êi. ThÕ lµ nhiÒu, kh«ng ®óng víi x· héi chñ nghÜa v× x· héi x· héi chñ nghÜa ng−êi s¶n xuÊt ph¶i thËt nhiÒu, ng−êi gi¸n tiÕp ph¶i thËt Ýt. Sè v¶i nhµ m¸y dÖt ra ph¶i b¸n, mµ ph¶i b¸n cã l·i. Ng−êi trùc tiÕp dÖt nhiÒu chõng nµo, l·i nhiÒu chõng Êy. Gi¸n tiÕp s¶n xuÊt còng cÇn. Ph¶i cã ng−êi lµm bµn giÊy, tÝnh to¸n, ®¸nh m¸y, v.v. míi phôc vô cho ng−êi trùc tiÕp s¶n xuÊt, nh−ng nhiÒu qu¸ cã bao nhiªu l·i chÐn hÕt. B©y giê nhµ m¸y sè gi¸n tiÕp s¶n xuÊt cßn nhiÒu qu¸. Mét ®iÒu n÷a lµ mét ngµy cã tõ 12 ®Õn 15% c«ng nh©n kh«ng ®i lµm. ThÕ lµ kh«ng tèt. 100 ng−êi mµ tõ 12 ®Õn 15 ng−êi bá s¶n xuÊt th× ¶nh h−ëng tíi d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Muèn tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, ph¶i kh¾c phôc ®iÓm ®ã. Th−êng th−êng cßn mét sè c«ng nh©n, ®Õn 2 giê míi ®æi kÝp, nh−ng 1 giê 45 phót hay 1 giê 40 phót ®· nghØ viÖc. Nh− vËy lµ

nãi chuyÖn víi c¸n bé, c«ng nh©n... 535 ¨n bít cña Nhµ n−íc, cña c«ng nh©n, cña nhµ m¸y mÊt 10 phót, 15 phót. NÕu mçi ng−êi nghØ tr−íc 6 phót th× 10 ng−êi lµ 1 tiÕng, cø thÕ tÝnh cho nhiÒu ng−êi th× ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn s¶n xuÊt. Nh− vËy lµ ch−a ph¶i th¸i ®é lµm chñ. C¸c n−íc anh em ng−êi ta lµm søc m¸y ph¶i ch¹y 100% tõ lóc b¾t ®Çu cho m¸y ch¹y ®Õn khi kho¸ m¸y l¹i, kh«ng cã giê chÕt. S¶n xuÊt 100% lµ ®−a l¹i lîi cho Nhµ n−íc 100%. Nh−ng ta ch¹y cã 70%, thÕ lµ 30% m¸y ph¶i chÕt. M¸y chÕt nh− vËy lµ h¹i trùc tiÕp ®Õn nhµ m¸y, ®Õn c¸c c«, c¸c chó. C¸c c«, c¸c chó ph¶i cè g¾ng míi tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®−îc. Mét ®iÓm n÷a lµ trong c¸c líp häc s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm, nhiÒu nhÊt lµ 70% c«ng nh©n tham gia, cßn 30% c«ng nh©n kh«ng tham gia. Sè ng−êi tham gia cßn Ýt qu¸. C«ng nh©n kh«ng tham gia kh«ng ph¶i chØ khuyÕt ®iÓm ë c«ng nh©n mµ cßn khuyÕt ®iÓm ë chç tæ chøc h−íng dÉn häc tËp n÷a. Khai héi nhiÒu, häc nhiÒu lµm c«ng nh©n mÖt mái lµ h¹i s¶n xuÊt, c¶ hai cÇn ph¶i söa ch÷a. VÒ phÝa c¸n bé, cÇn tæ chøc häc tËp cho tèt, nhÑ nhµng, cã Ých. VÒ phÝa c«ng nh©n cÇn tham gia, kh«ng tham gia lµ kh«ng tiÕn bé. B¸c phª b×nh thªm mét ®iÓm n÷a: Nhµ m¸y ®ang cã hiÖn t−îng tham « l·ng phÝ, mµ nhÊt lµ l·ng phÝ. Nh− vËy lµ thiÖt cho ai? ThiÖt cho c«ng nh©n, thiÖt cho Nhµ n−íc, thiÖt cho nh©n d©n. NÕu chØ gi¸m ®èc vµ c¸n bé chèng tham « l·ng phÝ, cã lµm næi kh«ng? Ph¶i cã c«ng nh©n cïng lµm. C¸c c«, c¸c chó ph¶i kh¾c phôc, v× tham « l·ng phÝ lµ cã téi víi nh©n d©n, víi Nhµ n−íc. TÊt c¶ cïng chèng tham «, l·ng phÝ th× sÏ hÕt ®−îc. Mét ®iÓm n÷a còng cÇn nãi thªm: Khi lao ®éng cã tiÕn bé Ýt nhiÒu, lµ tèt, nh−ng tiÕn bé th× ph¶i ®Ò phßng tù m·n, chñ quan: DÖt 15 mÐt v¶i, thÊy lµm ®−îc 18 mÐt, 20 mÐt th× cho lµ æn råi. M×nh tiÕn bé lµ tèt, nh−ng so víi c¸c n−íc b¹n th× cßn kÐm xa. B¸c kÓ hai c©u chuyÖn: 1. ë Liªn X« khi b¾t ®Çu kh«i phôc kinh tÕ, ch−a cã ai gióp. ë nhµ m¸y, c«ng nh©n võa lµm võa häc. Cã mét n÷ c«ng nh©n thÊy

536 Hå CHÝ MINH TOµN TËP lµm thÕ nµy th× h¹i søc khoÎ, võa chËm võa s¶n xuÊt ®−îc Ýt, ph¶i lµm sao Tæ quèc giµu m¹nh, n−íc nhµ tiÕn lªn ®−îc chñ nghÜa x· héi, ®êi sèng c«ng nh©n ®−îc c¶i thiÖn. Sau Ýt th¸ng, chÞ ®Ò nghÞ tæ chøc s¾p xÕp tõ coi 2 m¸y ®Õn 4 m¸y lªn 6 m¸y, sau coi c¶ vßng m¸y vµ lóc ®ã chÞ ®−îc bÇu lµ anh hïng. Tªn chÞ lµ Vin«t¬rac«va. Kinh nghiÖm nµy ®−îc phæ biÕn kh¾p nhµ m¸y dÖt Liªn X«, lµm cho søc s¶n xuÊt t¨ng hµng triÖu th−íc trong tÊt c¶ mäi nhµ m¸y Liªn X«. 2. ë Trung Quèc cã n÷ c«ng nh©n 18 tuæi còng häc kinh nghiÖm n−íc b¹n, ¸p dông cho hîp hoµn c¶nh m×nh, h«m sau møc t¨ng lªn. Kinh nghiÖm ®−îc truyÒn kh¾p c¸c nhµ m¸y, sè v¶i t¨ng hµng triÖu th−íc. Tªn chÞ lµ H¸ch KiÕn Tó. C¸c n−íc b¹n nh− Liªn X« cã Vin«t¬rac«va, Trung Quèc cã H¸ch KiÕn Tó, phô n÷ ta cã lµm ®−îc kh«ng? Ta cã Liªn X«, Trung Quèc gióp ®ì. N−íc b¹n lµm ®−îc, ta còng lµm ®−îc. Ph¶i cè g¾ng cho n−íc ta cã nhiÒu Vin«t¬rac«va vµ H¸ch KiÕn Tó. §èi víi c¸n bé: §©y kh«ng nãi riªng g× gi¸m ®èc, mµ nãi chung c¸n bé ®Òu tÝch cùc, cè g¾ng, nh−ng còng cã khuyÕt ®iÓm. - Mét lµ kh«ng gÇn gòi anh chÞ em c«ng nh©n. ThÕ lµ quan liªu. - ThÊy nhµ m¸y cã thµnh tÝch th× chñ quan, tù m·n, kh«ng nhËn râ thµnh tÝch lµ cña chung, c¸n bé cã gãp mét phÇn, nh−ng c«ng nh©n nhiÒu h¬n. - Anh chÞ em c«ng nh©n phª b×nh gãp ý kiÕn, c¸n bé tiÕp thu khã kh¨n, miÔn c−ìng. - Trong c¸n bé phª b×nh vµ tù phª b×nh còng kÐm. C¸n bé víi c«ng nh©n, c«ng nh©n víi c«ng nh©n, phª b×nh, tù phª b×nh còng kÐm. §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam së dÜ tr−ëng thµnh lµ nhê cã sù phª b×nh vµ tù phª b×nh. Phª b×nh vµ tù phª b×nh lµ mét c¸ch gióp nhau tiÕn bé. Kh«ng phª b×nh vµ tù phª b×nh lµ kh«ng tiÕn bé, kh«ng d©n chñ.

nãi chuyÖn víi c¸n bé, c«ng nh©n... 537 - Cã cÊt nh¾c c¸n bé phô n÷ nh−ng ch−a m¹nh d¹n, tøc lµ cßn phÇn nµo ch−a coi träng trÝ tuÖ, tµi n¨ng phô n÷. VËy phô n÷ ph¶i lµm sao cho ng−êi ta thÊy phô n÷ giái, lóc ®ã c¸n bé kh«ng cÊt nh¾c, anh chÞ em c«ng nh©n sÏ cö m×nh lªn. B©y giê sang nhiÖm vô chung cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ cña nh©n d©n, c¸n bé, cña tÊt c¶ chóng ta lµ cè g¾ng hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc 1957. Trong kÕ ho¹ch cã n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, th−¬ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, v.v.. Nh−ng ë ®©y lµ nãi thiÕt thùc, tr¸ch nhiÖm cña giai cÊp c«ng nh©n ph¶i lµm g×? C¸c c«, c¸c chó muèn hoµn thµnh v−ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n−íc th× ph¶i: T¨ng n¨ng suÊt, t¨ng chÊt l−îng, ®ång thêi ph¶i h¹ gi¸ thµnh. Tãm l¹i: Ph¶i lµm mau, lµm tèt, lµm rÎ, lµm nhiÒu. DÖt v¶i Ýt mµ tèt kh«ng ®ñ cho nh©n d©n dïng, nhµ m¸y Ýt l·i; lµm tèt råi l¹i ph¶i nhiÒu, nh−ng nÕu gi¸ thµnh cao, nh©n d©n Ýt tiÒn mua th× ®−îc Ýt l·i, nªn ph¶i rÎ, lµm rÎ nh−ng xÊu th× kh«ng cã Ých. Nªn ph¶i b¶o ®¶m c¶ bèn ®iÓm trªn. Muèn thùc hµnh bèn ®iÓm trªn ph¶i tiÕt kiÖm, tiÕt kiÖm th× giê, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc. Ph¶i n©ng cao kû luËt lao ®éng. T×nh tr¹ng muèn lµm th× lµm, kh«ng muèn lµm th× th«i, nghØ sím, kh«ng èm còng c¸o èm ®Ó nghØ, ®Òu lµ thiÕu kû luËt lao ®éng. Bé ®éi kh«ng cã kû luËt, ®¸nh giÆc nhÊt ®Þnh thua; nhµ m¸y kh«ng cã kû luËt lao ®éng, kh«ng ph¶i lµ nhµ m¸y tèt. Kû luËt lao ®éng kh«ng ph¶i B¸c ®−a ra hay ë ®©u ®−a ®Õn, mµ chÝnh lµ c¸c c«, c¸c chó bµn b¹c, th«ng qua, tù gi¸c thi hµnh. Th«ng qua råi, ai kh«ng theo kh«ng ®−îc. L¹i ph¶i cã chÕ ®é tr¸ch nhiÖm: Gi÷ m¸y cho bÒn, cho s¹ch, ph¶i lau chïi, kh«ng ®Ó m¸y chÕt. Tinh thÇn ng−êi chñ phô tr¸ch viÖc g× ph¶i lµm cho tèt, cho ®Ñp viÖc Êy. ChÕ ®é lµm kho¸n lµ mét ®iÒu kiÖn cña chñ nghÜa x· héi, nã khuyÕn khÝch ng−êi c«ng nh©n lu«n lu«n tiÕn bé, cho nhµ m¸y tiÕn bé. Lµm kho¸n lµ Ých chung vµ l¹i lîi riªng. C«ng nh©n s¶n xuÊt ra nhiÒu v¶i, cè g¾ng nhiÒu, h−ëng ®−îc nhiÒu; lµm kho¸n tèt thÝch

538 Hå CHÝ MINH TOµN TËP hîp vµ c«ng b»ng d−íi chÕ ®é ta hiÖn nay. NÕu ng−êi c«ng nh©n nµo thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, thiÕu kû luËt lao ®éng th× lµm cho mau nh−ng kh«ng tèt; nh− vËy lµ kh«ng ®óng vµ lµm kho¸n ph¶i n©ng cao sè l−îng, nh−ng lu«n lu«n ph¶i gi÷ chÊt l−îng. C¸n bé c«ng nh©n ph¶i ®oµn kÕt. §iÒu ®ã rÊt cÇn. Ta lµm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m th¾ng lîi, kh¸ng chiÕn thµnh c«ng, lóc Êy nh©n d©n vµ bé ®éi ta lùc l−îng cßn yÕu, kh«ng sóng, kh«ng tiÒn mµ ®¸nh th¾ng còng lµ nhê cã ®oµn kÕt. Khã nh− c¸ch m¹ng, khã nh− kh¸ng chiÕn mµ ®oµn kÕt cßn th¾ng lîi, th× lµm cho nhµ m¸y tiÕn bé cã khã b»ng c¸ch m¹ng, b»ng kh¸ng chiÕn kh«ng? C«ng nh©n giµ trÎ, nam n÷, Hoa kiÒu, B¾c Nam ®oµn kÕt gióp ®ì nhau tiÕn bé. C«ng nh©n, c¸n bé ®oµn kÕt chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc §¶ng, c¸n bé tèt, c«ng nh©n còng tèt; c¸n bé kh«ng tèt sÏ ¶nh h−ëng xÊu ®Õn c«ng nh©n. C¸n bé kü thuËt vµ hµnh chÝnh ph¶i ®oµn kÕt, häc hái lÉn nhau; c¸n bé hµnh chÝnh kh«ng biÕt kü thuËt th× kh«ng lµm trßn nhiÖm vô; ng−îc l¹i, c¸n bé kü thuËt kh«ng häc chÝnh trÞ còng kh«ng lµm trßn nhiÖm vô, kh«ng gióp ®ì cho c«ng nh©n ®−îc tèt, nhÊt lµ d−íi chÕ ®é d©n chñ, ng−êi c¸n bé nµo còng ph¶i am hiÓu chÝnh trÞ. Muèn nhµ m¸y tiÕn bé, muèn thËt thµ ®oµn kÕt ph¶i d©n chñ. D©n chñ lµ d©n chñ ch©n chÝnh, x©y dùng, thËt thµ phª b×nh. C«ng nh©n cã quyÒn phª b×nh c¸n bé, phª b×nh lÉn nhau. ThËt thµ phª b×nh lµ d©n chñ ch©n chÝnh, chø kh«ng ph¶i d©n chñ qu¸ trín. ë nhµ m¸y cã h¬n 400 ®¶ng viªn §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam; trªn mét v¹n c«ng nh©n cã 400 ®¶ng viªn. Nh− vËy còng ch−a nhiÒu, nh−ng còng kh«ng Ýt. NÕu nh÷ng ®¶ng viªn lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña m×nh th× gióp cho sù tiÕn bé nhµ m¸y rÊt nhiÒu. Nhµ m¸y còng cã 400 ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng, còng cßn Ýt. NÕu nh÷ng ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng lµm trßn nhiÖm vô, céng víi 400 ®¶ng viªn tøc 800 ng−êi th× gióp Ých rÊt nhiÒu cho tiÕn bé cña nhµ m¸y.

nãi chuyÖn víi c¸n bé, c«ng nh©n... 539 Nhµ m¸y cã mét sè bé ®éi phôc viªn. Lóc kh¸ng chiÕn, c¸c c«, c¸c chó ®i ®¸nh giÆc, cã truyÒn thèng cña qu©n ®éi ta lµ anh dòng xung phong, gan d¹, kh«ng sî khæ, sî khã, kh¾c phôc mäi gian khæ nh−: §iÖn Biªn Phñ, Hoµ B×nh vµ rÊt nhiÒu trËn kh¸c. B©y giê c¸c c«, c¸c chó chuyÓn ngµnh, song ph¶i gi÷ truyÒn thèng anh dòng ®ã, céng víi ®¶ng viªn, thanh niªn lao ®éng, sÏ gióp cho nhµ m¸y tiÕn bé. Nhµ m¸y l¹i cã mét sè anh chÞ em miÒn Nam lµ con em cña Thµnh ®ång Tæ quèc. Khi ë miÒn Nam, c¸c c«, c¸c chó kh«ng sî giÆc, kh«ng sî gian khæ, b©y giê c¸c c«, c¸c chó ph¶i gi÷ danh dù Thµnh ®ång Tæ quèc, v× c¸c c«, c¸c chó lµ mét bé phËn cña Thµnh ®ång Tæ quèc, ph¶i ph¸t huy truyÒn thèng anh dòng ®ã trong s¶n xuÊt. Nhµ m¸y cßn cã c«ng ®oµn. C«ng ®oµn lµ tr−êng häc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, tiÕn lªn chñ nghÜa céng s¶n. C«ng ®oµn sÏ gi¸o dôc cho c«ng nh©n nam n÷ biÕt qu¶n lý nhµ m¸y cña m×nh. Chóng ta cã h¬n 7.000 ®oµn viªn c«ng ®oµn. NÕu c¸c c«, c¸c chó lµm hÕt nhiÖm vô sÏ ®Èy m¹nh ®µ tiÕn lªn cña nhµ m¸y. Nãi tãm l¹i: §¶ng viªn, ®oµn viªn thanh niªn lao ®éng, ®oµn viªn c«ng ®oµn, bé ®éi phôc viªn, c¸n bé c«ng nh©n miÒn Nam lµ nh÷ng chiÕn sÜ cÇn ph¶i g−¬ng mÉu, cÇn ®Èy m¹nh sù tiÕn bé cña nhµ m¸y, cÇn lµm ®Çu tµu trong s¶n xuÊt, tiÕt kiÖm. Lµm ®−îc nh− vËy sÏ hoµn thµnh tèt v−ît møc kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m nay, lµm trßn nhiÖm vô cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n, gãp phÇn thiÕt thùc vµo c«ng cuéc cñng cè miÒn B¾c, lµm hËu thuÉn v÷ng ch¾c cho miÒn Nam, ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Chóc c¸c c«, c¸c chó gi÷ ®óng lêi høa vµ nhê c¸c c«, c¸c chó chuyÓn lêi B¸c hái th¨m anh chÞ em bËn s¶n xuÊt kh«ng ®Õn ®©y ®−îc. Nãi ngµy 24-4-1957. In trong s¸ch Nam Hµ lµm theo lêi B¸c, Ban Nghiªn cøu LÞch sö §¶ng Nam Hµ, 1976, tr. 36-49.

540 nãI CHUYÖN VíI C¸N Bé TØNH NAM §ÞNH B¸c thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ göi lêi th¨m c¸c c«, c¸c chó c¸n bé x·, huyÖn, tØnh Nam §Þnh. C¸n bé, ®¶ng viªn vµ nh©n d©n Nam §Þnh trong kh¸ng chiÕn ®· cã truyÒn thèng chiÕn ®Êu anh dòng, ngµy nay, trong hoµ b×nh còng ph¶i gi÷ v÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp Êy mµ tr−íc hÕt lµ c¸n bé, ®¶ng viªn ph¶i g−¬ng mÉu gi÷ v÷ng truyÒn thèng Êy. C¸n bé, ®¶ng viªn ph¶i n©ng cao chÝ khÝ chiÕn ®Êu, n©ng cao lßng tin t−ëng. Trong kh¸ng chiÕn rÊt khã kh¨n nÕu chÝ khÝ chiÕn ®Êu cña bé ®éi, c¸n bé, nh©n d©n mµ sôt th× sÏ thÊt b¹i... Muèn cã chÝ khÝ chiÕn ®Êu th× tr−íc hÕt ph¶i cã lßng tin t−ëng: Tin t−ëng vµo sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña §¶ng, tin t−ëng vµo sù l·nh ®¹o cña Trung −¬ng, tin t−ëng vµo ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, tin t−ëng vµo sù cè g¾ng cña b¶n th©n, tin t−ëng vµo lùc l−îng cña nh©n d©n, tin t−ëng vµo th¾ng lîi cuèi cïng nhÊt ®Þnh vÒ ta. TÊt c¶ c¸n bé, ®¶ng viªn ph¶i gi÷ tÝnh kû luËt, tÝnh tæ chøc. Nhí r»ng kh«ng cã viÖc g× lµm ngoµi tæ chøc, ngoµi kû luËt mµ thµnh c«ng. Tõ tr−íc tíi nay, §¶ng ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, nh−ng §¶ng ta vÉn ph¸t triÓn ®−îc lµ nhê cã tÝnh tæ chøc, tÝnh kû luËt. Trong dÞp TÕt cã chØ thÞ nghØ 3 ngµy, nh−ng cã ®ång chÝ nghØ tíi 4, 5 ngµy, cã ng−êi nghØ tíi 10 ngµy, nh− thÕ lµ kÐm tÝnh kû luËt, tÝnh tæ chøc. Tãm l¹i ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, ph¶i n©ng cao chÝ khÝ chiÕn ®Êu, n©ng cao lßng tin t−ëng; cã tÝnh kû luËt, tÝnh tæ

nãi chuyÖn víi c¸n bé tØnh nam ®Þnh 541 chøc, nh− thÕ ch−a ®ñ cßn ph¶i kiªn nhÉn tøc lµ ph¶i chÞu khã, chÞu khæ, dÎo dai. VÝ dô: ë n¬i cã ®¹o Thiªn Chóa, ®ång bµo bÞ bän ph¶n ®éng lõa bÞp, ®e däa; nÕu kh«ng kiªn nhÉn tuyªn truyÒn gi¶i thÝch th× kh«ng gi¸c ngé ®−îc ®ång bµo. CÇn nhËn râ: Nh©n d©n ta bÊt kú l−¬ng hay gi¸o ®Òu tèt c¶, nh−ng hiÖn nay trong ®ång bµo theo ®¹o Thiªn Chóa cã bän lîi dông t«n gi¸o chia rÏ, lõa bÞp, ®e däa nªn t¹m thêi chÝ khÝ ®Êu tranh cña ®ång bµo cã bÞ mê ®i, nÕu ta kiªn nhÉn th× sÏ gi¸c ngé, tranh thñ ®−îc ®ång bµo. C¸ch m¹ng kh«ng ph¶i lµm mét buæi, mét th¸ng, mét n¨m mµ xong ®−îc. ë ®©y kh«ng cã ®ång chÝ nµo giµ h¬n B¸c, B¸c n¨m nay ngoµi 60 tuæi mµ vÉn kiªn nhÉn c«ng t¸c, nÕu B¸c còng nghØ th× ai lµm g−¬ng cho c¸c c«, c¸c chó? N−íc ta cßn t¹m chia lµm hai miÒn: ë miÒn B¾c ®ang kiÕn thiÕt kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸ tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, bän Mü - DiÖm kh«ng muèn ta thµnh c«ng, nã t×m mäi c¸ch ®Ó ph¸ nh− tuyªn truyÒn xuyªn t¹c nãi xÊu ta, tung tay ch©n vµo trong ®oµn thÓ, c¬ quan, vµo xÝ nghiÖp, vµo n«ng th«n ®Ó ph¸ ta. ë miÒn Nam, chóng in l¹i b¸o Nh©n v¨n, nãi trªn ®µi ph¸t thanh ®Ó ph¶n tuyªn truyÒn ta, lõa g¹t ®ång bµo miÒn Nam, g©y nghi ngê ®èi víi miÒn B¾c. Chóng cßn lîi dông bän ph¶n ®éng ®éi lèt t«n gi¸o g©y chia rÏ trong nh©n d©n. V× vËy c¸c c«, c¸c chó ph¶i lu«n lu«n n©ng cao c¶nh gi¸c ®èi víi ©m m−u cña bän ph¸ ho¹i. Chóng ta ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, x©y dùng kinh tÕ d©n chñ nh©n d©n tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi nh− Liªn X«, Trung Quèc, tøc lµ thùc hiÖn lèi lµm ¨n tËp thÓ, cïng lµm chung h−ëng chung, n«ng th«n ta còng sÏ tiÕn lªn nh− thÕ. Muèn thÕ ph¶i tæ chøc tæ ®æi c«ng lµ h×nh thøc thÊp nhÊt, råi tiÕn lªn hîp t¸c x· n«ng nghiÖp, tõ hîp t¸c x· nhá ph¸t triÓn thµnh hîp t¸c x· to dïng m¸y mãc trong n«ng nghiÖp. TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi mau hay chËm kh«ng ph¶i lµ do B¸c, do Trung −¬ng mµ do c¸c c«, c¸c chó cã chÞu khã gi¶i thÝch cho n«ng d©n hiÓu kh«ng, cã chó ý tæ chøc tæ ®æi c«ng kh«ng? Ph¶i gi¶i thÝch cho n«ng d©n nh×n xa thÊy

542 Hå CHÝ MINH TOµN TËP réng, thÊy râ t−¬ng lai t−¬i s¸ng sau nµy, kh«ng nªn suy tþ sµo ruéng, gãc tr©u, ph¶i cã tinh thÇn h÷u ¸i t−¬ng trî lÉn nhau, nÕu c¸c c«, c¸c chó nãi cho n«ng d©n hiÓu nh− B¸c nãi víi c¸c c«, c¸c chó h«m nay th× mäi viÖc nhÊt ®Þnh gi¶i quyÕt ®−îc tèt. Cuèi cïng B¸c nh¾c l¹i ph¶i ®oµn kÕt. §oµn kÕt tõ trªn xuèng d−íi, tõ trong ra ngoµi, c¸n bé cò, míi ®oµn kÕt, ®¶ng viªn cò, míi ®oµn kÕt, l−¬ng gi¸o ®oµn kÕt. C¸c c«, c¸c chó ph¶i cè g¾ng lµm thÕ nµo Nam §Þnh cã nh÷ng x· kiÓu mÉu, cã huyÖn kiÓu mÉu tiÕn lªn thµnh tØnh kiÓu mÉu. NÕu ®−îc nh− thÕ lµ c¸c c«, c¸c chó cã c«ng to víi §¶ng, ChÝnh phñ. B¸c høa tr−íc sÏ ®Ò nghÞ víi §¶ng vµ ChÝnh phñ khen th−ëng. Khëi ®Çu c¸ch m¹ng, lùc l−îng ta rÊt Ýt, ®Õ quèc khñng bè d· man, ho¹t ®éng rÊt khã kh¨n nh−ng do lßng tin t−ëng, do ®oµn kÕt phÊn ®Êu nªn ®· thµnh c«ng; ngµy nay chóng ta cã lùc l−îng to lín cña §¶ng, cña MÆt trËn, cña nh©n d©n. NÕu ta biÕt n¾m v÷ng ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, lu«n lu«n tin t−ëng, ®oµn kÕt phÊn ®Êu th× khã kh¨n mÊy còng sÏ v−ît qua ®−îc. B¸c mong c¸c c«, c¸c chó m¹nh khoÎ, phÊn khëi, quyÕt t©m lµm tèt mäi nhiÖm vô vµ B¸c nhê c¸c c«, c¸c chó chuyÓn lêi th¨m cña B¸c ®Õn c¸c ®ång chÝ vµ ®ång bµo trong tØnh. Nãi ngµy 24-4-1957. In trong s¸ch Nam Hµ lµm theo lêi B¸c, Ban Nghiªn cøu LÞch sö §¶ng Nam Hµ, 1976, tr. 50-54.

543 LêI K£U GäI NH¢N DÞP 1-5 Th−a ®ång bµo yªu quý, H«m nay, nh©n d©n ta cïng víi nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi vui vÎ chóc mõng 1-5 trong bÇu kh«ng khÝ th¾ng lîi. C¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ nh©n d©n do Liªn X« vµ Trung Quèc lµm trô cét, ®oµn kÕt ngµy thªm chÆt chÏ. Lùc l−îng hoµ b×nh thÕ giíi ngµy cµng m¹nh thªm. Phong trµo gi¶i phãng d©n téc ngµy cµng s«i næi. Trong n¨m qua, phe ®Õ quèc ®· thÊt b¹i ë Hunggari, ë Ai CËp vµ ë n¬i kh¸c. Nh−ng hiÖn nay chóng vÉn t×m c¸ch khiªu khÝch, ph¸ ho¹i vµ ©m m−u g©y chiÕn tranh. Nh©n d©n ta vµ nh©n d©n thÕ giíi yªu chuéng hoµ b×nh ph¶i lu«n lu«n n©ng cao c¶nh gi¸c, ph¶i lu«n lu«n s½n sµng ph¸ tan mäi ©m m−u míi cña chóng. Phe x· héi chñ nghÜa vµ lùc l−îng hoµ b×nh d©n chñ trªn thÕ giíi ngµy cµng ®oµn kÕt, th× hoµ b×nh nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. * ** Riªng vÒ ViÖt Nam ta, tõ ngµy hoµ b×nh lËp l¹i, nh©n d©n ta ®· cè g¾ng nhiÒu vµ ®· thu ®−îc nhiÒu thµnh tÝch trong c«ng cuéc cñng cè miÒn B¾c vµ ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. MiÒn B¾c ®· gi¶i phãng khái ¸ch thùc d©n vµ phong kiÕn. Chóng ta ®ang ra søc kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸, cñng cè quèc phßng, nh÷ng thµnh tÝch cña nh©n d©n ta lµ c¨n b¶n.

544 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Chóng ta ®ang ra søc söa ch÷a nh÷ng sai lÇm trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt vµ chØnh ®èn tæ chøc. Do nh©n d©n ta tèt, c¸n bé ta tËn tôy, b−íc 1 söa sai ®· thu ®−îc kÕt qu¶ kh¸. Chóng ta nhÊt ®Þnh söa ch÷a tèt nh÷ng sai lÇm võa qua, ®Ó hoµn thµnh tèt c¶i c¸ch ruéng ®Êt. ë miÒn Nam, mÆc dÇu ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai cña chóng ra søc khñng bè, ®µn ¸p, chóng sÏ kh«ng bao giê lµm yÕu ®−îc tinh thÇn yªu n−íc, yªu hoµ b×nh thèng nhÊt cña ®ång bµo ta. Nh©n d©n lao ®éng vµ ®ång bµo ta ë miÒn Nam vÉn tiÕp tôc ®Êu tranh kiªn quyÕt vµ bÒn bØ, më réng mÆt trËn ®oµn kÕt chèng Mü - DiÖm, ®ßi tù do d©n chñ, c¶i thiÖn d©n sinh, chèng ©m m−u t¨ng c−êng qu©n bÞ, chuÈn bÞ chiÕn tranh. Cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ta ®Ó lËp l¹i quan hÖ b×nh th−êng Nam B¾c, ®ßi thi hµnh HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, thèng nhÊt n−íc nhµ, lµ mét cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng l©u dµi vµ gian khæ, song nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Trªn con ®−êng tiÕn lªn cña cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng, chóng ta cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi, nh−ng còng cã nhiÒu khã kh¨n, còng nh− trong c«ng t¸c chóng ta kh«ng hoµn toµn tr¸nh khái khuyÕt ®iÓm. Nh−ng khã kh¨n, khuyÕt ®iÓm ®ã lµ t¹m thêi. Chóng ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ, c¶ n−íc mét lßng, th× khã kh¨n nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®−îc, khuyÕt ®iÓm nhÊt ®Þnh söa ch÷a ®−îc. Th¾ng lîi cuèi cïng nhÊt ®Þnh vÒ tay ta. * ** N¨m nay, nhiÖm vô quan träng nhÊt cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta lµ ph¶i tËp trung lùc l−îng, thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m 1957 nh»m c¨n b¶n kh«i phôc kinh tÕ, ®Æt nÒn t¶ng tèt ®Ó tiÕn lªn. Hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®ã tøc lµ tiÕn thªm

lêi kªu gäi nh©n dÞp 1-5 545 mét b−íc cñng cè miÒn B¾c, lµm cho miÒn B¾c trë nªn c¬ së ngµy cµng v÷ng m¹nh cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Muèn hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch Nhµ n−íc, th× mçi ng−êi chóng ta ph¶i ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm. T¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm lµ hai viÖc then chèt ®Ó kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸, ®Ó c¶i thiÖn dÇn ®êi sèng cña nh©n d©n, ®Ó cñng cè miÒn B¾c, tranh thñ miÒn Nam, ®Ó t¨ng c−êng lùc l−îng ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. T¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm lµ hai viÖc cÇn thiÕt nhÊt ®Ó ph¸t triÓn chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. §Ó ®Èy m¹nh t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, mçi ng−êi chóng ta ph¶i nhËn râ: Lao ®éng lµ mét nghÜa vô thiªng liªng cña mçi ng−êi c«ng d©n ®èi víi Tæ quèc. Ai còng ph¶i tuú kh¶ n¨ng m×nh mµ tù nguyÖn tù gi¸c tham gia lao ®éng, gãp phÇn x©y dùng n−íc nhµ. Mçi ng−êi chóng ta ph¶i nhËn râ: Lao ®éng - lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc - ®Òu lµ vÎ vang, ®¸ng quý. Chóng ta ph¶i chèng t− t−ëng xem khinh lao ®éng. C¸c xÝ nghiÖp, c¸c c¬ quan, c¸c tr−êng häc, c¸c ®oµn thÓ... cÇn ph¶i t¨ng c−êng kû luËt lao ®éng, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, chèng mäi hµnh ®éng tù do chñ nghÜa vµ d©n chñ qu¸ trín. NÕu ®¹i ®a sè nh©n d©n ra søc s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, mµ cã kÎ kh«ng ra søc lao ®éng l¹i ®Çu c¬ tÝch tr÷, ¨n c¾p cña c«ng, hoÆc l·ng phÝ c«ng søc vµ cña c¶i cña nh©n d©n, th× s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm sÏ bÞ ¶nh h−ëng kh«ng tèt. V× vËy, chèng ®Çu c¬ tÝch tr÷, chèng tham « l·ng phÝ còng lµ mét nhiÖm vô chung cña c¸n bé vµ nh©n d©n. Nh©n d©n ta s½n cã truyÒn thèng tèt ®Ñp lµ lao ®éng cÇn cï, sinh ho¹t gi¶n dÞ, l¹i cã tinh thÇn yªu n−íc nång nµn. Chóng ta cÇn ph¸t huy truyÒn thèng vµ tinh thÇn Êy. C¸n bé ph¶i ra søc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch vµ lµm g−¬ng mÉu. Khi mçi mét ®ång bµo

546 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®Òu hiÓu r»ng t¨ng gia s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm tøc lµ yªu n−íc, tøc lµ Ých n−íc lîi nhµ, th× phong trµo Êy nhÊt ®Þnh sÏ lan réng ¨n s©u, nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng tèt ®Ñp. * ** Nh©n dÞp nµy, t«i xin thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi: - Khen ngîi c¸c anh hïng lao ®éng, chiÕn sÜ thi ®ua vµ anh chÞ em c«ng nh©n ®ang h¨ng h¸i thùc hiÖn kÕ ho¹ch Nhµ n−íc n¨m 1957. - Khen ngîi c¸c c¸n bé vµ bµ con n«ng d©n ®ang ®Èy m¹nh söa sai kÕt hîp víi t¨ng gia s¶n xuÊt ë n«ng th«n. - Khen ngîi c¸n bé lao ®éng trÝ ãc ®ang ra søc ®ãng gãp tµi n¨ng vµo c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ, ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña n−íc nhµ. - Hái th¨m ®ång bµo lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc ë miÒn Nam ®ang ®Êu tranh anh dòng chèng ®Õ quèc Mü vµ bÌ lò tay sai cña chóng. - Chóc mõng kiÒu bµo lao ®éng n−íc ngoµi. - Chóc mõng nh©n d©n lao ®éng c¸c n−íc anh em, c¸c n−íc l¸ng giÒng vµ c¸c n−íc trªn thÕ giíi. ViÖt Nam hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh mu«n n¨m! B¸o Nh©n d©n, sè 1150, ngµy 1-5-1957.

547 NãI CHUYÖN T¹I HéI NGHÞ CHØNH HUÊN C¸N Bé TRUNG, CAO CÊP TRONG QU¢N §éI C¸c ®ång chÝ, Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø 12 võa qua ®· nhËn ®Þnh qu©n ®éi ta tõ ngµy hoµ b×nh lËp l¹i ®Õn nay ®· gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy truyÒn thèng c¸ch m¹ng tèt ®Ñp cña m×nh, ®· lµm trßn nh÷ng nhiÖm vô cña §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho, ®· ®¹t ®−îc thµnh tÝch lín vÒ mäi mÆt, b−íc ®Çu ®· ®Æt ®−îc c¬ së tèt cho viÖc tiÕn lªn chÝnh quy ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. §−îc nh− vËy lµ nhê sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, nhê sù chØ ®¹o ®óng ®¾n cña Tæng qu©n uû, nhê sù ñng hé nhiÖt t×nh cña nh©n d©n, nhê sù tÝch cùc cè g¾ng cña tÊt c¶ c¸n bé vµ chiÕn sÜ, cña toµn §¶ng bé trong qu©n ®éi; Trung −¬ng ®· tá lêi khen ngîi chung c¶ qu©n ®éi. C¸c ®ång chÝ lµ nh÷ng c¸n bé cao cÊp vµ trung cÊp, ®· ®ãng gãp phÇn c«ng søc ®¸ng kÓ vµo thµnh tÝch Êy cña qu©n ®éi. VËy h«m nay B¸c cã lêi khen ngîi tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ. Sau mét th¸ng Héi nghÞ, c¸c ®ång chÝ ®· nghiªn cøu kü nghÞ quyÕt cña Trung −¬ng vÒ x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng. C¸c ®ång chÝ ®· tiÕn hµnh phª b×nh vµ tù phª b×nh th¼ng th¾n, nghiªm chØnh. Tæng qu©n uû rÊt chó ý l¾ng nghe ý kiÕn anh em, tiÕp thu nh÷ng ®iÓm ®óng, gi¶i thÝch nh÷ng ®iÓm sai vµ nhËn xÐt s¬ bé mét sè −u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm cña c¸n bé. C¸c ®ång chÝ ®· ®i tíi ph©n râ ®óng, sai trªn mét sè vÊn ®Ò lín, ®· hoµn toµn nhÊt trÝ víi Trung −¬ng vÒ mäi vÊn ®Ò nªu ra trong nghÞ quyÕt, ®· thÊy

548 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®−îc mét sè −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm cña b¶n th©n m×nh. Do ®ã ®· cñng cè ®−îc thªm lËp tr−êng, quan ®iÓm giai cÊp v« s¶n cña mçi ng−êi, ®· n©ng cao ®−îc lßng tin t−ëng ë sù l·nh ®¹o cña §¶ng, t¹o ®iÒu kiÖn tèt ®Ó t¨ng c−êng ®oµn kÕt nhÊt trÝ trªn, d−íi - mét ®iÒu quan träng nhÊt ®Ó b¶o ®¶m mäi sù thµnh c«ng cña qu©n ®éi. §ã lµ kÕt qu¶ tèt ®Ñp cña sinh ho¹t d©n chñ, cña phª b×nh vµ tù phª b×nh ®óng ®¾n trong §¶ng. B¸c vui lßng thay mÆt Trung −¬ng khen ngîi kÕt qu¶ cña Héi nghÞ. Trªn con ®−êng ph¸t triÓn c¸ch m¹ng cña m×nh, §¶ng ta, qu©n ®éi ta còng nh− mçi ®ång chÝ chóng ta lu«n lu«n cã −u ®iÓm vµ kh«ng tr¸nh khái cã khuyÕt ®iÓm. ChØ cã kh«ng ngõng ®Êu tranh, phª b×nh vµ tù phª b×nh, nhËn râ ®óng, sai, ph¸t huy c¸i ®óng, kh¾c phôc c¸i sai, míi cã thÓ lµm cho m×nh, cho §¶ng, cho c¸ch m¹ng tiÕn bé m·i. Chóng ta ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tÝch lín, nh−ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cßn rÊt nÆng nÒ. N¨m nay, chóng ta ph¶i söa sai cho tèt, c¨n b¶n hoµn thµnh kh«i phôc kinh tÕ ë miÒn B¾c, chuÈn bÞ ®i vµo giai ®o¹n míi ®Ó cñng cè miÒn B¾c tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi, ®ång thêi ph¶i tiÕp tôc cuéc ®Êu tranh giµnh thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hoµ b×nh, vµ ph¶i s½n sµng ®Ò phßng mäi ©m m−u cña ®Þch. Nãi riªng vÒ x©y dùng qu©n ®éi, cñng cè quèc phßng, n¨m nay, mét mÆt ph¶i tiÕp tôc thùc hiÖn kÕ ho¹ch huÊn luyÖn cho qu©n ®éi, mét mÆt ph¶i chuÈn bÞ thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh quy vµ ph¶i nghiªn cøu gi¶i quyÕt dÇn c¸c vÊn ®Ò cñng cè hËu ph−¬ng. §ã lµ nhiÖm vô rÊt to lín, rÊt quan träng cña toµn §¶ng, toµn qu©n, toµn d©n ta. Thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô Êy, chóng ta cã nh÷ng thuËn lîi c¨n b¶n, nhÊt ®Þnh sÏ lµm ®−îc, nh−ng còng cã rÊt nhiÒu khã kh¨n. Tr−íc cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng to lín trong giai ®o¹n hiÖn nay, tr−íc nh÷ng nhiÖm vô nÆng nÒ phøc t¹p, trong §¶ng ta, qu©n ®éi ta, bªn c¹nh nh÷ng t− t−ëng tèt vµ tÝch cùc ngµy cµng ®−îc cñng cè vµ ph¸t triÓn, kh«ng khái cã nh÷ng nhËn thøc vµ t− t−ëng m¬ hå

nãi chuyÖn t¹i héi nghÞ chØnh huÊn... 549 lÖch l¹c, chóng ta ph¶i ®Êu tranh kh¾c phôc míi ®Èy m¹nh ®−îc b−íc tiÕn cña c¸ch m¹ng. §Ó kh¾c phôc mäi khã kh¨n, hoµn thµnh nh÷ng nhiÖm vô nÆng nÒ tr−íc m¾t, vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña qu©n ®éi ta n¨m nay, theo nh− Trung −¬ng ®· quyÕt ®Þnh, lµ ph¶i tiÕn hµnh chØnh huÊn chÝnh trÞ, n©ng cao tr×nh ®é gi¸c ngé chÝnh trÞ cña toµn qu©n lªn mét b−íc míi; tiÕn hµnh phª b×nh vµ tù phª b×nh, kh¾c phôc nh÷ng nhËn thøc, t− t−ëng m¬ hå lÖch l¹c; tiÕn tíi mét b−íc lµm cho tr×nh ®é chÝnh trÞ, t− t−ëng cña qu©n ®éi phï hîp víi yªu cÇu cña nhiÖm vô c¸ch m¹ng nãi chung vµ nhiÖm vô x©y dùng qu©n ®éi nãi riªng. TiÕn hµnh chØnh huÊn ph¶i n¾m v÷ng ph−¬ng ch©m gi¸o dôc n©ng cao t− t−ëng v« s¶n, kh¾c phôc t− t−ëng sai lÇm, biÓu d−¬ng −u ®iÓm, söa ch÷a khuyÕt ®iÓm b»ng c¸ch kiªn nhÉn gi¸o dôc thuyÕt phôc, ph¸t huy tinh thÇn tù gi¸c cña mçi ng−êi. Ph¶i ®¹t ®−îc môc ®Ých t¨ng c−êng ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong §¶ng, trong qu©n ®éi. C¸n bé ph¶i häc tËp, phª b×nh vµ tù phª b×nh nghiªm chØnh ®Ó cho m×nh tiÕn bé vµ lµm g−¬ng cho chiÕn sÜ. Mong r»ng c¸c ®ång chÝ sÏ tiÕp tôc cè g¾ng lµm trßn nhiÖm vô n¨m nay, B¸c chê ®îi kÕt qu¶ tèt ®Ñp cña cuéc chØnh huÊn toµn qu©n n¨m nay vµ chê ®îi nh÷ng thµnh tÝch míi cña qu©n ®éi ta, cña c¸c ®ång chÝ vÒ mäi mÆt. Chóc c¸c ®ång chÝ m¹nh khoÎ, tiÕn bé vµ göi lêi hái th¨m tÊt c¶ c¸n bé vµ chiÕn sÜ. Nãi ngµy 16-5-1957. In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1958, t.IV, tr.73-75.

550 LêI CHµO MõNG CHñ TÞCH V¤R¤SILèP T¹I S¢N BAY GIA L¢M Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ trong §oµn, H«m nay, nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng sung s−íng ®−îc ®ãn tiÕp ®ång chÝ, vÞ l·nh tô Nhµ n−íc Liªn X«, ®Õn th¨m ViÖt Nam vµ mang ®Õn cho nh©n d©n ViÖt Nam t×nh th©n ¸i cña nh©n d©n Liªn X« anh em. T«i xin thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ vµ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam nhiÖt liÖt hoan nghªnh ®ång chÝ. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n Liªn X« vÜ ®¹i, nh©n d©n lao ®éng Liªn X« ®· lµm c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa thµnh c«ng, hiÖn ®ang tiÕn m¹nh trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n vµ soi s¸ng con ®−êng gi¶i phãng cho giai cÊp lao ®éng vµ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc toµn thÕ giíi. Nh©n d©n ViÖt Nam ®· ®i theo ®óng con ®−êng s¸ng sña Êy, nhê vËy mµ ®· lµm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, ®· kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ®· giµnh l¹i ®éc lËp tù do cho toµn miÒn B¾c ViÖt Nam. Tõ ngµy hoµ b×nh ®−îc lËp l¹i ë §«ng D−¬ng, Liªn X« cïng víi Trung Quèc vµ c¸c n−íc anh em kh¸c ®· kh¶ng kh¸i gióp ®ì nh©n d©n ViÖt Nam trong c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña m×nh.

lêi chµo mõng chñ tÞch v«r«silèp... 551 Nh©n d©n ViÖt Nam v« cïng biÕt ¬n nh©n d©n, ChÝnh phñ vµ §¶ng Céng s¶n Liªn X«. Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch, Nh©n d©n ViÖt Nam yªu mÕn ®ång chÝ l¾m, v× ®ång chÝ lµ ®¹i biÓu cho nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i, ®ång chÝ suèt ®êi phÊn ®Êu cho §¶ng, cho giai cÊp, cho nh©n d©n Liªn X«, phÊn ®Êu cho t−¬ng lai t−¬i ®Ñp cña loµi ng−êi. Nh©n d©n ViÖt Nam yªu mÕn ®ång chÝ l¾m, v× viÖc ®ång chÝ ®Õn th¨m ViÖt Nam ch¾c ch¾n sÏ ph¸t triÓn vµ cñng cè thªm m·i t×nh nghÜa anh em gi÷a hai d©n téc ViÖt - X«, vµ ®iÒu ®ã sÏ xóc tiÕn thªm n÷a sù nghiÖp gi÷ g×n hoµ b×nh ë §«ng - Nam ¸ vµ trªn thÕ giíi. T×nh h÷u nghÞ v÷ng ch¾c kh«ng g× lay chuyÓn ®−îc gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Liªn X« mu«n n¨m! Liªn X« vÜ ®¹i mu«n n¨m! T×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vµ gi÷a c¸c n−íc yªu chuéng hoµ b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! Chñ tÞch V«r«silèp m¹nh khoÎ vµ sèng l©u! Hoµ b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 20-5-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1169, ngµy 21-5-1957.

552 DIÔN V¡N CHóC MõNG CHñ TÞCH V¤R¤SILèP TRONG TIÖC CHI£U §·I Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ Liªn X«, Th−a c¸c b¹n vµ c¸c ®ång chÝ, H«m nay, chóng ta ®−îc cïng ®ång chÝ Chñ tÞch V«r«silèp vµ c¸c ®ång chÝ trong §oµn sum häp mét nhµ, thËt lµ v« cïng sung s−íng! Suèt 60 n¨m, ®ång chÝ V«r«silèp ®· ®Êu tranh anh dòng, gãp phÇn to lín víi §¶ng Céng s¶n trong viÖc l·nh ®¹o C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi th¾ng lîi, trong sù nghiÖp b¶o vÖ Tæ quèc Liªn X«, trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n. Lµ mét trong nh÷ng l·nh tô yªu quý nhÊt cña nh©n d©n Liªn X«, ®ång chÝ V«r«silèp còng lµ mét trong nh÷ng ng−êi b¹n kÝnh mÕn nhÊt cña nh©n d©n ViÖt Nam. T«i tr©n träng thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ vµ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam nhiÖt liÖt hoan nghªnh ®ång chÝ Chñ tÞch vµ c¸c ®ång chÝ trong §oµn. D−íi ngän cê chñ nghÜa M¸c - Lªnin, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n vÜ ®¹i, nh©n d©n Liªn X« ®· th¾ng lîi vÎ vang trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, vµ ®ang tiÕn m¹nh trªn con ®−êng x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n. Con ®−êng th¾ng lîi cña nh©n d©n Liªn X« ®· vµ ®ang gióp nhiÒu d©n téc tù gi¶i phãng m×nh khái ¸ch n« lÖ vµ tiÕn dÇn lªn

diÔn v¨n chóc mõng chñ tÞch... 553 x· héi chñ nghÜa. V× vËy, 40 n¨m tr−íc ®©y, chØ cã Liªn X« lµ n−íc x· héi chñ nghÜa, mµ ngµy nay x· héi chñ nghÜa ®· thµnh mét hÖ thèng thÕ giíi, gåm 900 triÖu ng−êi ®oµn kÕt mét lßng. Vµ hÖ thèng Êy ®ang ph¸t triÓn m·i. Phong trµo d©n téc gi¶i phãng còng ngµy cµng lªn cao. NhiÒu n−íc tr−íc ®©y sèng d−íi ¸ch ®Õ quèc thùc d©n, ngµy nay ®· trë nªn nh÷ng n−íc ®éc lËp. Suèt 40 n¨m nay, Liªn X« kh«ng ngõng phÊn ®Êu cho h¹nh phóc cña loµi ng−êi, cho nguyªn t¾c chung sèng hoµ b×nh. Vµ ngµy nay, Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa ®· trë nªn thµnh tr× cña hoµ b×nh thÕ giíi. Riªng ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam, ¸nh s¸ng cña C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ®· gióp cho C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, gióp cho kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. Ngµy nay nh©n d©n ViÖt Nam ®ang ra søc cñng cè miÒn B¾c, tranh thñ miÒn Nam, ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ b»ng ph−¬ng ph¸p hoµ b×nh. Víi tinh thÇn quèc tÕ cao c¶, víi t×nh th−¬ng yªu anh em, Liªn X«, vµ cïng víi Liªn X« lµ Trung Quèc vµ c¸c n−íc anh em kh¸c - hÕt lßng gióp ®ì ViÖt Nam vÒ mäi mÆt. Víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n m×nh, céng víi sù gióp ®ì v« t− Êy, nh©n d©n ViÖt Nam quyÕt v−ît mäi khã kh¨n ®Ó x©y dùng mét n−íc ViÖt Nam hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ giµu m¹nh. Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch, ViÖc ®ång chÝ ®i th¨m Trung Quèc, Nam D−¬ng vµ ViÖt Nam l¹i chøng tá mét lÇn n÷a t×nh h÷u nghÞ gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, gi÷a c¸c n−íc yªu chuéng hoµ b×nh ngµy cµng ph¸t triÓn, cµng cñng cè. T−¬ng lai cña hoµ b×nh vµ tiÕn bé, t−¬ng lai cña loµi ng−êi thËt t−¬i s¸ng. Sù nghiÖp cña ®ång chÝ thËt vÎ vang. T«i ®Ò nghÞ chóng ta cïng n©ng cèc: Chóc t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt gi÷a hai n−íc ViÖt - X« bÒn v÷ng mu«n n¨m! Chóc ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa mµ Liªn X« lµ anh c¶, ®oµn kÕt mu«n n¨m!

554 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Chóc c¸c lùc l−îng hoµ b×nh vµ d©n chñ trªn thÕ giíi ph¸t triÓn kh«ng ngõng! Chóc nh©n d©n, ChÝnh phñ vµ §¶ng Céng s¶n Liªn X« vÜ ®¹i mu«n n¨m! Chóc ®ång chÝ Chñ tÞch V«r«silèp m¹nh khoÎ vµ sèng l©u! Chóc c¸c ®ång chÝ Liªn X« m¹nh khoÎ vµ tiÕn bé! §äc ngµy 20-5-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1169, ngµy 21-5-1957.

555 DIÔN V¡N T¹I TIÖC CHI£U §·I CñA CHñ TÞCH K.e. V¤R¤SILèP Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch V«r«silèp th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ Liªn X« th©n mÕn, Th−a c¸c b¹n vµ c¸c ®ång chÝ, H«m nay chóng t«i rÊt sung s−íng l¹i ®−îc cïng víi c¸c ®ång chÝ vµ c¸c b¹n ®Ó hoan nghªnh Chñ tÞch V«r«silèp vµ c¸c ®ång chÝ Liªn X«. §èi víi nh©n d©n ViÖt Nam, mÊy ngµy qua lµ nh÷ng ngµy v« cïng vui vÎ, mäi ng−êi ®Òu h−íng vÒ Thñ ®« Hµ Néi, vui mõng phÊn khëi hoan nghªnh ®ång chÝ V«r«silèp, vÞ c¸ch m¹ng l·o thµnh, vÞ l·nh tô cña Nhµ n−íc Liªn X« vÜ ®¹i, ng−êi b¹n rÊt th©n thiÕt cña nh©n d©n ViÖt Nam. Sù vui mõng phÊn khëi ®ã lµ do mèi t×nh h÷u nghÞ th¾m thiÕt gi÷a nh©n d©n hai n−íc chóng ta. T×nh h÷u nghÞ Êy ngµy cµng ph¸t triÓn, cñng cè vµ ®êi ®êi bÒn v÷ng. Quan hÖ gi÷a Liªn X«, Trung Quèc vµ ViÖt Nam còng nh− gi÷a c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa lµ dùa trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ t«n träng chñ quyÒn cña nhau, trªn sù hîp t¸c anh em theo tinh thÇn quèc tÕ v« s¶n, cïng chung mét lý t−ëng hoµ b×nh, d©n chñ vµ x· héi chñ nghÜa. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn t¾c Êy, Liªn X« lu«n lu«n ra søc gióp ®ì nh©n d©n ViÖt Nam mét c¸ch v« t−, kh¶ng kh¸i. Sù gióp ®ì cña Liªn X« ®· cã t¸c dông rÊt quan träng trong c«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ cña ViÖt Nam. C¸c ®ång chÝ chuyªn gia Liªn X« sang gióp nh©n d©n

556 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ViÖt Nam ®· tá râ tinh thÇn quèc tÕ cao c¶, kh¾c phôc khã kh¨n, quyÕt t©m truyÒn l¹i cho c¸n bé ViÖt Nam nh÷ng kiÕn thøc, kinh nghiÖm quý b¸u vµ kü thuËt tiªn tiÕn. Nh©n d©n ViÖt Nam nhiÖt liÖt hoan nghªnh tinh thÇn lµm viÖc vµ g−¬ng hy sinh tËn tôy cña c¸c ®ång chÝ chuyªn gia Liªn X«. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt quý träng t×nh h÷u nghÞ cña Liªn X«, Trung Quèc vµ c¸c n−íc anh em kh¸c, v× nã gãp phÇn ®¶m b¶o th¾ng lîi cho nh©n d©n ViÖt Nam trong c«ng cuéc x©y dùng mét ®êi sèng míi vµ ®Êu tranh cho thèng nhÊt Tæ quèc cña m×nh. Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt coi träng sù ®oµn kÕt gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vµ c¸c n−íc ¸ - Phi ®ang ®Êu tranh cho ®éc lËp d©n téc, hoµ b×nh thÕ giíi vµ chñ nghÜa x· héi. Cuéc ®Êu tranh Êy nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi, v× chóng ta ®oµn kÕt nhÊt trÝ vµ v× cã Liªn X« vµ Trung Quèc dÉn ®Çu. T«i ®Ò nghÞ n©ng cèc: - Chóc søc khoÎ cña ®ång chÝ Chñ tÞch V«r«silèp vµ c¸c ®ång chÝ Liªn X«. - Chóc t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ®øng ®Çu lµ Liªn X« vµ Trung Quèc, ®êi ®êi bÒn v÷ng. - Chóc t×nh ®oµn kÕt ngµy cµng ph¸t triÓn gi÷a c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vµ c¸c n−íc ¸ - Phi. - Chóc hoµ b×nh thÕ giíi ngµy cµng bÒn v÷ng. §äc ngµy 23-5-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1172, ngµy 24-5-1957.

557 DIÔN V¡N TRONG BUæI TIÔN CHñ TÞCH V¤R¤SILèP Th−a ®ång chÝ Chñ tÞch th©n mÕn, Th−a c¸c ®ång chÝ, T«i xin thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam, ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hoµ vµ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam kÝnh chóc ®ång chÝ Chñ tÞch vµ c¸c vÞ trong §oµn lªn ®−êng m¹nh giái. Ngµy giê ®ång chÝ ë l¹i ViÖt Nam tuy ng¾n ngñi, nh−ng ®ång chÝ ®· tiÕp xóc víi nhiÒu c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc vµ ®ñ c¸c tÇng líp nh©n d©n ViÖt Nam. §ång chÝ ®· thÊy râ thªm ý chÝ phÊn ®Êu vµ tinh thÇn lao ®éng cña mäi ng−êi. §ång chÝ ®· cã nh÷ng lêi ©n cÇn khuyÕn khÝch mäi ng−êi. Vµ ®ång chÝ thªm tin ch¾c r»ng nh©n d©n ViÖt Nam nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi trong c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ, thèng nhÊt n−íc nhµ vµ tiÕn dÇn lªn chñ nghÜa x· héi. Trong nh÷ng ngµy ®ång chÝ ë l¹i ViÖt Nam, nh©n d©n ViÖt Nam ®−îc thÊy vµ nghe ®ång chÝ cµng thªm yªu mÕn ®ång chÝ, cµng thªm yªu mÕn nh©n d©n Liªn X« vµ cµng tin t−ëng s©u s¾c r»ng nh©n d©n Liªn X« nhÊt ®Þnh thµnh c«ng vÎ vang trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n vµ b¶o vÖ hoµ b×nh. H«m nay, ®ång chÝ Chñ tÞch vµ c¸c vÞ trong §oµn tõ gi· ViÖt Nam ®Ó vÒ n−íc th× nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i cµng thªm quyÕn luyÕn, song chóng t«i biÕt r»ng: Tõ Hµ Néi ®Õn M¸txc¬va tuy ®i qua bèn n−íc vµ c¸ch xa h¬n mét v¹n c©y sè, song ®ång chÝ

558 Hå CHÝ MINH TOµN TËP vÉn kh«ng rêi ®¹i gia ®×nh x· héi chñ nghÜa cña chóng ta. BÊt kú ®Õn ®©u ®ång chÝ Chñ tÞch vµ c¸c ®ång chÝ trong §oµn vÉn gÆp anh em, con ch¸u, bµ con vµ bÇu b¹n th©n yªu. ThËt lµ: Quan s¬n mu«n dÆm mét nhµ, V× trong bèn biÓn ®Òu lµ anh em. Khi ®Õn th¨m ViÖt Nam, ®ång chÝ ®· mang l¹i cho nh©n d©n ViÖt Nam mèi t×nh th©n ¸i nång nµn cña nh©n d©n Liªn X« anh em. Nay ®ång chÝ trë vÒ, chóng t«i tr©n träng xin ®ång chÝ nhËn lÊy vµ nhê ®ång chÝ chuyÓn lßng biÕt ¬n vµ t×nh yªu mÕn cña nh©n d©n ViÖt Nam cho nh©n d©n, ChÝnh phñ vµ §¶ng Céng s¶n Liªn X« vÜ ®¹i. Sau n÷a, t«i xin göi cho c¸c ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång Liªn X« nhiÒu c¸i h«n vµ lêi chóc vui vÎ, m¹nh khoÎ, häc tËp tèt, lao ®éng tèt, tiÕn bé nhiÒu. Chóc ®ång chÝ Chñ tÞch vµ c¸c vÞ trong §oµn ®i ®−êng b×nh an m¹nh khoÎ. Chñ tÞch V«r«silèp mu«n n¨m! T×nh h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc ViÖt - X« mu«n n¨m! Hoµ b×nh thÕ giíi mu«n n¨m! §äc ngµy 24-5-1957. B¸o Nh©n d©n, sè 1173, ngµy 25-5-1957.

559 NãI CHUYÖN VíI C¸N Bé, C¤NG NH¢N NHµ M¸Y XI M¡NG H¶I PHßNG Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng tr−íc ®©y lµ cña thùc d©n. B©y giê lµ cña c¸c c«, c¸c chó. Ng−êi c«ng nh©n tr−íc ®©y lµ ng−êi lµm thuª cho t− b¶n. B©y giê lµ ng−êi lµm chñ ®Êt n−íc. Ph¶i xøng ®¸ng víi vai trß cña m×nh. §¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt th«ng c¶m víi nh÷ng khã kh¨n cña nhµ m¸y, nh÷ng khã kh¨n cña c«ng nh©n, nh− thiÕu bao xi m¨ng, thiÕu c«ng viÖc lµm... Khã kh¨n cña nhµ m¸y còng lµ khã kh¨n chung cña ®Êt n−íc sau chiÕn tranh vµ sau bao n¨m bÞ ®Õ quèc, phong kiÕn v¬ vÐt, bãc lét ®Õn tËn x−¬ng tuû. Muèn kh¾c phôc khã kh¨n ®ã, ph¶i chÞu khã chÞu khæ, ra søc lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó c¶i thiÖn dÇn ®êi sèng. C«ng cuéc x©y dùng l¹i ®Êt n−íc ngµy nay nh− ®µo mét c¸i giÕng uèng n−íc, trång c¸i c©y ¨n qu¶: Ng−êi ®µo giÕng ph¶i chÞu kh¸t råi míi cã n−íc. Ng−êi trång c©y ph¶i cè g¾ng vun trång th× c©y míi chãng cã qu¶. V× sao b©y giê l−¬ng cßn Ýt, ®êi sèng cßn khã kh¨n? Cã ph¶i v× B¸c, v× c¸c c«, c¸c chó kh«ng? ChÝnh lµ v× thùc d©n Ph¸p bãc lét nh©n d©n m×nh, nhÊt lµ bãc lét c«ng nh©n. Ta kh¸ng chiÕn ®¸nh ®uæi ®−îc nã ®i. Nh−ng \"kh«ng ¨n th× ®¹p ®æ\", nã ®· mang theo m¸y mãc ®i, mang ®i kh«ng ®−îc th× nã ph¸. ThÕ lµ ®Õ quèc rót ®i cßn ®Ó l¹i cho chóng ta nghÌo, n¹n thÊt nghiÖp vµ bÖnh tËt... B©y giê ai gi¶i quyÕt c¸i ®ã? ChÝnh lµ c¸c c«, c¸c chó ë ®©y vµ c«ng nh©n c¸c n¬i cïng toµn thÓ nh©n d©n. C¸c c«,

560 Hå CHÝ MINH TOµN TËP c¸c chó cø ngåi mµ kªu §¶ng, kªu B¸c Hå th× thËt kh«ng ph¶i. §¶ng vµ B¸c còng chØ lµ l·nh ®¹o c¸c c«, c¸c chó lµm th«i chø. C¸c c«, c¸c chó mµ cè g¾ng c«ng t¸c, s¶n xuÊt th× råi cña c¶i g× còng nhiÒu, còng rÎ, nh− g¹o, thÞt, giµy, mò, guèc, dÐp, ch¼ng h¹n. RÎ th× míi mua ®−îc nhiÒu vµ míi no Êm. HiÖn nay trong t− t−ëng cña mét sè c¸n bé, c«ng nh©n chØ thÝch ®ç ®¹t b»ng cÊp, th¨ng quan tiÕn chøc, ngåi bµn giÊy mµ coi th−êng lao ®éng ch©n tay, lao ®éng s¶n xuÊt. Ta häc ®Ó lµm g×? Còng ®Ó mµ lao ®éng. §· lµ lao ®éng th× lao ®éng ch©n tay hay lao ®éng trÝ ãc còng ®Òu quý. NÕu kh«ng cã lao ®éng ch©n tay th× lao ®éng trÝ ãc lµm ®−îc g×? C«ng t¸c cña nh÷ng ng−êi nh− c« Bin, c« Th¬m, tuy vÊt v¶ nh−ng rÊt vinh quang. Kh«ng cã c¸c c«, c¸c chó Êy th× ai lµm? Ng−êi lµm Chñ tÞch mµ kh«ng lµm trßn nhiÖm vô th× cã g× lµ vÎ vang ®©u. Ng−êi l−êi biÕng, ng−êi muèn lµm Ýt, ¨n nhiÒu (nh− ®Çu c¬, tÝch tr÷), th× ch¼ng nh÷ng kh«ng vÎ vang mµ cßn ®¸ng hæ thÑn. Cuèi cïng, B¸c mong c¸c c«, c¸c chó thùc hiÖn tèt nh÷ng ®iÒu sau ®©y: - Ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt. - Ph¶i thùc hµnh tiÕt kiÖm. - Ph¶i t«n träng vµ chÊp hµnh nghiªm chØnh kû luËt lao ®éng. - Ph¶i ra søc häc tËp, trau dåi v¨n ho¸, chÝnh trÞ vµ kü thuËt. - Ph¶i lu«n lu«n ®oµn kÕt, thËt thµ phª b×nh vµ tù phª b×nh. Nãi ngµy 30-5-1957. Tµi liÖu l−u t¹i V¨n phßng §¶ng uû Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng.

561 NãI CHUYÖN VíI C¤NG NH¢N THUû THñ TµU HC.15 C¶NG H¶I PHßNG Thµnh phè H¶i Phßng cã h¶i c¶ng, h»ng ngµy cã nhiÒu kh¸ch quèc tÕ, tiÕp xóc víi nhiÒu ng−êi trªn thÕ giíi. Tr−íc hÕt ph¶i nªu cao tinh thÇn ®oµn kÕt quèc tÕ cña giai cÊp c«ng nh©n. C¶ng cña chóng ta tr−íc ®©y bÞ ®Õ quèc thèng trÞ. D©n téc bÞ mÊy tÇng ¸p bøc. §Õ quèc Ph¸p sau khi bÞ thÊt b¹i, rót lui, nã ®Ó l¹i cho chóng ta mét thµnh phè x¬ x¸c ®iªu tµn. Nã b¶o chóng ta kh«ng qu¶n lý ®−îc c¶ng. Nh−ng chóng ®· lÇm. Chóng ta cã §¶ng, cã §oµn, cã c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa anh em gióp søc. C¶ng cña ta vÉn ho¹t ®éng. §ã lµ ®iÓm tèt. Thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, B¸c khen ngîi c¸c c«, c¸c chó. C¶ng ta lµ cöa ngâ cña miÒn B¾c x· héi chñ nghÜa. Toµn d©n ta ë miÒn B¾c ®ang lµm mét cuéc c¸ch m¹ng ®Ó kh«ng cßn nghÌo nµn vµ l¹c hËu. Ta cã gÆp khã kh¨n vÒ kinh tÕ vµ kü thuËt, ®ã lµ lÏ tÊt nhiªn. Bëi v×, muèn x©y dùng mét n−íc x· héi chñ nghÜa ph¶i cã c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, giao th«ng vËn t¶i hiÖn ®¹i, c¶ng hiÖn ®¹i, v.v.. V× vËy, c¸c c«, c¸c chó ph¶i s¶n xuÊt ®Ó cã n¨ng suÊt bèc dì cao, sö dông hÕt c«ng suÊt m¸y mãc. Ph¶i gi÷ g×n an toµn con ng−êi, an toµn bÕn c¶ng. Mäi ng−êi ph¶i ®oµn kÕt mét lßng, tõ trªn xuèng d−íi. Lµm viÖc ph¶i cã d©n chñ bµn b¹c, nh−ng chó ý d©n chñ ph¶i cã tæ chøc kû luËt. HiÖn nay n−íc ta cßn nghÌo. Hµng ho¸ m¸y mãc ë c¶ng lµ do c¸c n−íc b¹n gióp ®ì. C¸c c«, c¸c chó ph¶i b¶o qu¶n hµng ho¸ tèt, c¶i tiÕn chÕ ®é qu¶n lý mäi mÆt tèt. C¸c c«,

562 Hå CHÝ MINH TOµN TËP c¸c chó ph¶i n©ng cao tinh thÇn lµm chñ tËp thÓ, cÇn kiÖm liªm chÝnh, chÝ c«ng v« t−, ra søc x©y dùng bÕn c¶ng, gãp phÇn thùc hiÖn nhiÖm vô x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c lµm hËu thuÉn cho cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Cßn vÒ ®êi sèng cña chóng ta, còng vÝ nh− mét con thuyÒn, n−íc d©ng th× thuyÒn lªn. S¶n xuÊt, kinh tÕ cña chóng ta cã ph¸t triÓn th× ®êi sèng mäi ng−êi míi c¶i thiÖn. Tãm l¹i, B¸c vÒ lÇn nµy xem c¸c c«, c¸c chó lµm ¨n thÕ nµo? B¸c mong c¸c c«, c¸c chó gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy truyÒn thèng ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña d©n téc ta, cña giai cÊp ta. Ph¶i h¨ng h¸i thi ®ua s¶n xuÊt nhanh, nhiÒu, tèt, rÎ. Ph¶i cã tinh thÇn ®oµn kÕt quèc tÕ v« s¶n vµ ph¶i häc tËp n©ng cao tr×nh ®é vÒ mäi mÆt ®Ó xøng ®¸ng lµ giai cÊp c«ng nh©n, giai cÊp l·nh ®¹o c¸ch m¹ng. B¸c chóc c¸c c«, c¸c chó khoÎ m¹nh, tiÕn bé, ®oµn kÕt mét lßng, lËp nhiÒu thµnh tÝch míi vµ nhí göi th− cho B¸c. Nãi ngµy 30-5-1957. Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.

563 NãI CHUYÖN VíI §¹I BIÓU NH¢N D¢N THµNH PHè H¶I PHßNG Th−a c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu, T«i xin thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ ®−a ®Õn c¸c cô vµ c¸c ®¹i biÓu lêi chµo th©n ¸i. T«i l¹i cã mét lêi chµo n÷a lµ Chñ tÞch V«r«silèp nhê t«i ®Õn xin víi c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu lêi chµo nguyªn l−îng1) vµ göi tíi c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu vµ nh©n d©n H¶i Phßng lêi chµo th©n thiÕt anh em. H«m ë Hµ Néi, Chñ tÞch V«r«silèp cã rñ t«i cïng ®i xuèng th¨m ®ång bµo H¶i Phßng, nh−ng v× «ng cô tõ Liªn X« qua Trung Quèc, Nam D−¬ng, MiÕn §iÖn ®Õn ViÖt Nam, ®· bay tíi gÇn 15.000 c©y sè, n¨m nay «ng cô l¹i 76 tuæi, céng hai ®iÒu kiÖn Êy, nªn kh«ng ®i ®−îc, nhÊt lµ h«m ®Þnh ®i trêi l¹i n¾ng qu¸ chõng, nªn ®· ph¸i mét ®ång chÝ Phã Chñ tÞch vµ mét Bé tr−ëng Bé §¹i häc xuèng thay «ng cô chóc mõng ®ång bµo H¶i Phßng. Khi vÒ, hai ®ång chÝ cã b¸o c¸o l¹i lµ khi xuèng th¨m ®ång bµo H¶i Phßng rÊt lµ vui vÎ, rÊt lµ phÊn khëi, rÊt lµ c¶m ®éng... vµ cã dÆn t«i, khi nµo cã dÞp xuèng H¶i Phßng th× chuyÓn lêi c¶m ¬n cña c¸c ®ång chÝ Êy tíi ®ång bµo H¶i Phßng. _______________ 1) Lêi xin lçi (BT).

564 Hå CHÝ MINH TOµN TËP B©y giê t«i cã mÊy lêi c¶m t−ëng khi ®i xuèng H¶i Phßng. T«i xin nãi chuyÖn víi c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu. Cã g× ®óng th× nhËn, cã g× kh«ng ®óng th× nãi l¹i. Sau hai n¨m gi¶i phãng, H¶i Phßng ta ®· thay ®æi nhiÒu. Hai n¨m tr−íc H¶i Phßng lµ cña ai? H¶i Phßng lµ cña thùc d©n. §ång bµo ta lóc ®ã ®−¬ng cßn lµ n« lÖ. Nh−ng b©y giê ®· thay ®æi nhiÒu vµ thay ®æi lín nhÊt lµ H¶i Phßng b©y giê lµ H¶i Phßng cña chóng ta. §ång bµo ta ®· lµm chñ H¶i Phßng, ®ã lµ mét thay ®æi lín nhÊt. Cè nhiªn, chóng ta kinh qua 80 n¨m n« lÖ vµ 15 n¨m chiÕn tranh th× c¸i khã nhÊt lµ viÖc gi¶i phãng ®Êt n−íc, ®uæi bän thùc d©n ®i th× ta lµm ®−îc. Nh−ng sau ®ã còng nh− sau mét c¬n b·o t¸p, khã kh¨n cña ta cßn nhiÒu. §èi víi tÊt c¶ mäi tÇng líp nh©n d©n, n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp..., ta ®ang cßn gÆp khã kh¨n. Chóng ta ph¶i nhËn râ khã kh¨n ®Ó kh¾c phôc. Chóng ta kh«ng sî khã kh¨n, ®Õn ngay thùc d©n Ph¸p vµ bän Mü chóng ta còng kh«ng sî huèng chi ta l¹i sî khã kh¨n. Nh÷ng khã kh¨n Êy tuy cã nhiÒu, nh−ng chóng ta ®· kh¾c phôc kh«ng Ýt. MÊy vÝ dô: Thµnh phè ta b©y giê s¹ch sÏ h¬n, s¹ch sÏ vÒ vËt chÊt vµ s¹ch sÏ vÒ tinh thÇn. Ch¾c c¸c cô vµ c¸c ®¹i biÓu ®· biÕt thêi Ph¸p t¹m chiÕm vµ H¶i Phßng ta lóc thùc d©n s¾p rót ch¼ng nh÷ng nh¬ bÈn vÒ vËt chÊt mµ nh¬ bÈn c¶ vÒ tinh thÇn. VÒ v¨n ho¸, y tÕ, gi¸o dôc ph¸t triÓn kh¸. Cè nhiªn ch−a ®−îc nh− chóng ta mong muèn, nh−ng lßng mong muèn cña chóng ta còng ph¶i cã ®iÒu ®é. Ta lµm c¸i g× th× lµm, ®−îc ch¾c th× ta míi lµm vµ cè g¾ng ta lµm. LËp tr−êng ®¹i häc ë H¶i Phßng b©y giê th× ch¾c c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu kh«ng ai t¸n thµnh, thÕ nh−ng ph¶i ph¸t triÓn m¹nh b×nh d©n häc vô th× hoan nghªnh. C¸c n−íc b¹n chóng ta (nh− Liªn X« vµ c¸c n−íc b¹n kh¸c) ®· gióp chóng ta kh«i phôc l¹i nh÷ng c¬ së c«ng nghiÖp mµ Ph¸p rót ®i nã ®· ph¸, hoÆc x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi nh− TiÖp Kh¾c gióp ta x©y dùng nhµ th−¬ng ë H¶i Phßng. S¸ng nay t«i cã ®i th¨m mÊy

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 565 chiÕc tµu Liªn X« chë hµng sang cho ta: Cã thø b¸n cho ta, cã thø cho kh«ng ta; nh−ng ®· cã ng−êi nghÜ (hä nghÜ thÕ lµ hä kh«ng hiÓu): \"Ta ë ®©y nhê Liªn X« vµ c¸c n−íc b¹n gióp, th× ë miÒn Nam, Ng« §×nh DiÖm nhê Mü gióp, cã kh¸c g× nhau?\". - Kh¸c l¾m! Kh¸c l¾m chø. V× ®©y lµ anh em gióp nhau, cã mét sè cho kh«ng, mét sè cho mua chÞu 5, 10 n¨m kh«ng lÊy l·i. Liªn X« vµ c¸c n−íc b¹n gióp ta nh− thÕ th× cã yªu cÇu ta c¸i g×? Cã. C¸c n−íc b¹n yªu cÇu ta ph¸t triÓn v¨n ho¸, kinh tÕ cho nhanh chãng ®Ó theo kÞp ®−îc víi anh em. Cßn Mü gióp Ng« §×nh DiÖm th× kh«ng cÇn nãi ch¾c c¸c ®¹i biÓu còng ®· biÕt. Nã gióp lµ nã chÑn häng. Ngoµi mÆt th× nh− lµ tèt, nh−ng trong bông th× gi¶o quyÖt, gi¶o quyÖt h¬n thùc d©n Ph¸p. Ch¾c c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu cã nghe c©u chuyÖn §µi Loan võa råi x¶y ra. Bän lÝnh Mü chóng hoµnh hµnh, c−íp bãc, hiÕp d©m nh− lÝnh thùc d©n Ph¸p. ë NhËt, ë Nam TriÒu Tiªn, ë miÒn Nam ViÖt Nam, nghÜa lµ chç nµo cã lÝnh Mü ®Òu cã nh− thÕ. LÝnh Mü giÕt ng−êi, toµ ¸n Mü tha bæng, chÝnh phñ ë nh÷ng n¬i ®ã kh«ng cã quyÒn xÐt xö g×. §ång bµo ta ë ®ã Mü coi kh«ng ra g× c¶, muèn giÕt th× giÕt. Nhê sù cè g¾ng cña ®ång bµo ta, nhê sù gióp ®ì cña c¸c n−íc b¹n nªn ta ®· cã nhiÒu tiÕn bé. VÒ v¨n ho¸, y tÕ, gi¸o dôc cã ph¸t triÓn, c¸c xÝ nghiÖp cã kh«i phôc vµ më mang ra, vÒ thñ c«ng nghiÖp b©y giê so víi hai n¨m tr−íc cã ph¸t triÓn b¶y, t¸m lÇn. ë H¶i An ®ång bµo n«ng d©n cã cè g¾ng nhiÒu nh− ®¾p ®ª, röa mÆn. Tr−íc khi xuèng H¶i Phßng, t«i cã tham gia mét cuéc mÝt tinh cña ®ång bµo 46 x· ngo¹i thµnh Hµ Néi. T«i hái: \"C¶i c¸ch ruéng ®Êt thÊt b¹i hay th¾ng lîi!\". NhiÒu ng−êi gi¬ tay nãi: \"Th¾ng lîi\". T«i hái: \"Th¾ng lîi thÕ nµo?\". §ång b¶o tr¶ lêi: \"Tr−íc cã nhµ kh«ng cã ruéng, b©y giê ®· cã 7, 8 sµo ruéng; tr−íc kh«ng cã tr©u, b©y giê cã tr©u - nh− thÕ lµ th¾ng lîi\". T«i hái: \"ThÕ cã sai lÇm kh«ng?\". §ång bµo tr¶ lêi: \"Cã sai lÇm\". T«i hái: \"Sai lÇm nh− thÕ nµo?\". §ång bµo tr¶ lêi: \"Sai nh− cã ng−êi lµ trung n«ng ®· kÝch lªn ®Þa chñ ch¼ng h¹n, b©y giê ph¶i söa sai thµnh phÇn, ®Òn bï tµi s¶n\". HiÖn nay

566 Hå CHÝ MINH TOµN TËP nhiÒu x· ®· ®Òn bï xong, c¸c x· kh¸c nãi chung lµ ®ang xóc tiÕn hoµn thµnh tèt söa sai. Nh− thÕ lµ xung quanh Hµ Néi söa sai tèt. T«i kh«ng biÕt xung quanh thµnh phè H¶i Phßng c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu ®· gióp söa sai thÕ nµo? V× c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ mét cuéc c¸ch m¹ng rÊt to lín. Chóng ta chèng thùc d©n ®· th¾ng lîi. Chóng ta chèng phong kiÕn, chóng ta còng th¾ng lîi, v× ®ång bµo n«ng d©n ta cã ruéng cµy, ®· lµm chñ n«ng th«n. Nh−ng ta còng cã sai. Cã sai th× ta quyÕt t©m söa víi nhau, nhÊt ®Þnh lµ söa ®−îc. Thùc tÕ ®· dÉn chøng râ. Lóc ®¸nh nhau víi thùc d©n, chèng nhau víi phong kiÕn lµ ®¸nh nhau víi ®Þch. Thùc d©n cã ph¶i b¹n ta kh«ng? - Kh«ng! Phong kiÕn cã ph¶i b¹n ta kh«ng? - Kh«ng! ThÕ lµ hai bªn ®èi ®Þch víi nhau. Chóng ta ®· th¾ng lîi. B©y giê söa sai, trung n«ng, bÇn n«ng, cè n«ng cã sai víi nhau tøc lµ trong bµ con, trong anh em ta cã sai víi nhau th× ta söa víi nhau. Ta «n hoµ gi¶i quyÕt víi nhau. Nãi nh− thÕ kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã khã kh¨n. C¶i c¸ch ruéng ®Êt c¨n b¶n lµ th¾ng lîi, mÆc dï cã sai lÇm nghiªm träng, v× ®ång bµo n«ng d©n lao ®éng cã ruéng nªn viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt b©y giê ch¾c c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu ®· râ. MiÒn B¾c cña ta tõ tr−íc vÉn lµ thiÕu g¹o ¨n, nh−ng tõ n¨m ngo¸i vµ hiÖn giê th× kh«ng thiÕu vµ cßn thõa. LÊy mét ®iÓm n÷a tuy nhá nh−ng còng ®ñ chøng thùc, nh− ®ång bµo H¶i An vô chiªm n¨m 1956 chØ cÊy ®−îc 150 mÉu t©y, nay ®· t¨ng lªn 1.150 mÉu. §ã lµ sù cè g¾ng lín, v× ®ång bµo n«ng d©n lao ®éng b©y giê cã ruéng, v× n«ng d©n lao ®éng lµm chñ n«ng th«n nªn kinh tÕ n«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh− thÕ. Khi tr−íc nãi ngay ®Õn nghÒ c¸, muèi cña ®ång bµo còng bÞ thùc d©n ng¨n trë kh«ng ph¸t triÓn ®−îc. B©y giê còng tù do ph¸t triÓn. Tuy cã nh÷ng kÕt qu¶, tiÕn bé nh− vËy nh−ng ta cßn nhiÒu khã kh¨n. V× sao cã khã kh¨n? V× giê ta s¶n xuÊt nh− v¶i, bót ch×, v.v. ®−¬ng cßn Ýt mµ cÇn dïng th× l¹i nhiÒu. V× sao cßn Ýt? Lµ v× trong 80 n¨m n« lÖ thùc d©n Ph¸p

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 567 kh«ng ®Ó ta ph¸t triÓn kü nghÖ (v× ta ph¸t triÓn kü nghÖ th× nã Ýt cã l·i). B©y giê chóng chuån råi. Ta hai bµn tay kh«ng. Ph¶i x©y dùng l¹i, vun trång l¹i, nªn cÇn dïng nhiÒu h¬n c¸i s¶n xuÊt ra. Còng do ®ã mµ sinh ho¹t cña ®ång bµo nãi chung vµ ®ång bµo lao ®éng nãi riªng ch−a ®−îc c¶i thiÖn mÊy. Nãi ®Õn c¶i thiÖn lµ ta ph¶i xem xÐt c¶ hai mÆt: VËt chÊt vµ tinh thÇn. Sinh ho¹t tinh thÇn ®· c¶i thiÖn rÊt nhiÒu v× nh− tr−íc kia tinh thÇn ta bÞ n« lÖ, b©y giê ta ®· lµm chñ ®Êt n−íc. Cßn vÒ vËt chÊt th× ta cßn thiÕu thèn kh¸ nhiÒu. Chóng ta nhÊt ®Þnh gi¶i quyÕt, gi¶i quyÕt nhÊt ®Þnh ®−îc. Nh−ng lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i quyÕt? Muèn gi¶i quyÕt th× tÊt c¶ c¸c cô, c¸c ®¹i biÓu, tÊt c¶ ®ång bµo chóng ta ph¶i ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. NÕu kh«ng s¶n xuÊt th× kh«ng cã tiªu dïng. Nh−ng nÕu s¶n xuÊt ra chõng nµo tiªu dïng hÕt chõng ®ã th× kh«ng l¹i hoµn kh«ng. V× vËy mçi ng−êi chóng ta ®Òu cè g¾ng t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm th× chóng ta c¶i thiÖn ®−îc ®êi sèng cña chóng ta. Nh−ng mµ kh«ng ph¶i mét th¸ng, mét tuÇn hay mét n¨m mµ ®−îc. C¸i ®ã ph¶i l©u. VÝ dô: Ta lµm v−ên giång c©y ¨n qu¶. Giång h«m nay th× ngµy mai ®· cã qu¶ ¨n ®−îc ch−a? - Ch−a. Ph¶i chê mét thêi gian míi cã qu¶. Qu¶ to th× chê l©u n¨m, qu¶ bÐ th× chê Ýt n¨m. Nh−ng còng ph¶i lµ chê vµ trong khi ®ã ta cø ®Ó mÆc cho m−a giã hay lµ ph¶i chÞu khã ch¨m nom vun xíi cho nã? VÝ dô: Giång c©y cam, cam giång th× n¨m n¨m, cam chiÕt cµnh th× còng ba n¨m míi cã qu¶. Cam qu¶ nhá, dõa, mÝt ch¼ng h¹n th× to h¬n, ph¶i 8, 10 n¨m. ThÕ lµ muèn ¨n qu¶ to th× ph¶i khã nhäc, chê l©u, ¨n qu¶ nhá còng ph¶i khã nhäc, còng ph¶i chê. B©y giê ta võa cã tiÕn bé, võa cã khã kh¨n v× ta ®ang ë thêi gian vun xíi chø ch−a ph¶i ®· ®Õn thêi gian lÊy mÝt, lÊy dõa ta chÐn. Nh−ng ta biÕt ch¾c lµ cã giång c©y, cã vun xíi lµ ph¶i cã ngµy ¨n qu¶. Nh©n ®©y t«i xin nh¾c l¹i lêi ®ång chÝ V«r«silèp khi sang th¨m ta cã nãi, lÞch sö Liªn X« tõ C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi ®Õn nay

568 Hå CHÝ MINH TOµN TËP lµ 40 n¨m, Liªn X« khi tr−íc còng lµ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, b©y giê thµnh mét trong hai n−íc giµu m¹nh nhÊt, cã ®ñ bom nguyªn tö, bom khinh khÝ, kh«ng sî g× ai hÕt vµ nh©n d©n Liªn X« v¨n ho¸ hay sinh ho¹t, mäi c¸i lµ tiÕn tíi. HiÖn giê nh÷ng c«ng nh©n vµ n«ng d©n Liªn X« lµ tó tµi hÕt, v× ng−êi nµo còng ®Òu häc qua ch−¬ng tr×nh 10 n¨m ra lµ ®ç tó tµi, råi ®i lµm c«ng nh©n, n«ng d©n. ë ViÖt Nam ta b©y giê nh− thÕ th× lµ \"c« tó\", \"cËu tó\" - thÕ lµ kh«ng ®óng. LÞch sö Liªn X« lµ 40 n¨m nh−ng ®· 18 n¨m th¾t l−ng buéc bông, må h«i n−íc m¾t. Trong 18 n¨m th× 14 n¨m rÊt lµ khæ cùc (tøc lµ tõ n¨m ®Çu cña c¸ch m¹ng thµnh c«ng ®Õn n¨m thø 14). T«i ®· ®i qua Liªn X« thêi gian ®ã nªn t«i biÕt. VÝ dô nh− ë bªn n−íc ®ã cã nh÷ng qu¶ tèt l¾m, nh÷ng trøng rÊt to, bß tèt nh−ng kh«ng ®Ó ¨n mµ ®−a b¸n ra n−íc ngoµi ®Ó mua m¸y mãc ®em vÒ x©y dùng ®Êt n−íc. Ch¾c ë ®©y còng cã nh÷ng n÷ ®ång chÝ Liªn X« vµ ch¾c lµ cã nhiÒu ng−êi khen c¸c ®ång chÝ ®ã diÖn ®Ñp l¾m. Nh−ng nh÷ng n¨m Êy lµ thÕ nµo? - §µn «ng (t«i xin lçi ë ta t«i thÊy míi hai n¨m mµ ta ®· cã crav¸t, ph«c«n1) nh−ng trong nh÷ng n¨m Êy gÆp ng−êi nµo th¾t crav¸t hay ph«c«n th× biÕt lµ kh«ng ph¶i ng−êi Liªn X«. Cßn ®µn bµ th× kh«ng ph¶i nh− b©y giê - cã mò, cã giµy cao ®Õ, mµ mÆc v¶i rÊt th«, trªn ®Çu kh«ng cã mò, chØ chÝt quµng mét kh¨n ®á nh− kh¨n ®á cña c¸c ch¸u thiÕu nhi ®©y vËy. ¤t« Liªn X« lóc bÊy giê xÊu l¾m, t«i nhí lóc ë Ph¸p thÊy cã nhiÒu «t« rÊt ®Ñp, khi sang Liªn X« th× thÕ nµo? T«i ®· gäi nh÷ng chiÕc «t« ®ã lµ nh÷ng thïng than biÕt ch¹y. ThÕ lµ thÕ nµo? NghÜa lµ chØ cÇn cã ¸o mÆc cho khái rÐt ®Ó lµm viÖc. §µn «ng kh«ng cÇn ph«c«n, crav¸t, ®µn bµ kh«ng cÇn loÌ loÑt; «t« chØ cÇn ch¹y chuyªn chë ®−îc, tÊt c¶ lµ cèt ®Ó x©y dùng ®·. Vµ mua c¸i g× còng cã vÐ hÕt, bÊt kú b¸nh, thÞt, v¶i, giµy. V× tinh thÇn hy sinh chÞu khã, _______________ 1) Ph«c«n: Cæ cån (trong cæ ¸o s¬ mi cã lãt mét l−ît v¶i hå cån cho cæ ¸o cøng, lµ cho ph¼ng) (BT).

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 569 chÞu khæ, th¾t l−ng buéc bông vµ c¸ch tæ chøc mua b¸n nh− thÕ lµ hÕt ®Çu c¬ tÝch tr÷. B©y giê ë ta ®ång bµo cßn thiÕu thèn mµ l¹i cã nh÷ng ng−êi ®Çu c¬ tÝch tr÷. Cè nhiªn hä kh«ng ph¶i lµ ng−êi tèt, chóng ta ph¶i chèng l¹i. §ã lµ t×nh h×nh Liªn X« sau 14 n¨m c¸ch m¹ng thµnh c«ng. Tãm l¹i lÞch sö Liªn X« lµ 40 n¨m th× lóc ®Çu ph¶i qua 14 n¨m th¾t l−ng buéc bông ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc. Nh−ng x©y dùng ®−îc lµ ph¸t xÝt §øc ®¸nh. Nã tµn ph¸ Liªn X« rÊt nhiÒu, chØ riªng ng−êi chÕt ®· 17 triÖu ng−êi1), gÇn b»ng d©n sè c¶ n−íc ta. Sau ®ã chØ trong bèn n¨m lµ x©y dùng l¹i ®−îc v× ®· cã s½n kinh nghiÖm tr−íc. Nãi tãm l¹i lµ lÞch sö Liªn X« trong 40 n¨m th× 18 n¨m lµ ph¶i chÞu cùc chÞu khæ hy sinh phÊn ®Êu rÊt nhiÒu. Cßn n−íc ta th× tõ c¸ch m¹ng thµnh c«ng ®Õn b©y giê lµ mÊy n¨m? 13 n¨m. Trong 13 n¨m chóng ta kh¸ng chiÕn mÊy n¨m? - Kh¸ng chiÕn chÝn n¨m. Tr−íc kh¸ng chiÕn th× cã qu©n T−ëng Giíi Th¹ch. Ch¾c c¸c cô vµ c¸c ®¹i biÓu cßn nhí. Thùc sù chóng ta ®−îc gi¶i phãng lµ mÊy n¨m? H¶i Phßng ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng lµ mÊy n¨m? - Hai n¨m. Liªn X« dï khi tr−íc lµ mét n−íc l¹c hËu nh−ng lµ mét n−íc rÊt to vµ so víi ta còng ph¸t triÓn h¬n mµ cßn ph¶i 18 n¨m phÊn ®Êu míi c¶i thiÖn sinh ho¹t ®−îc. B©y giê ta míi cã hai n¨m muèn c¶i thiÖn sinh ho¹t th× cã ®−îc kh«ng? Ch−a ®−îc. Liªn X« n−íc to mµ ph¶i 18 n¨m, chóng ta thö xem, Liªn X« lóc ®ã chung quanh bÞ ®Õ quèc bao v©y kh«ng ai gióp, tù lùc c¸nh sinh lÊy - nªn ph¶i 18 n¨m. B©y giê ta cã Liªn X«, Trung Quèc vµ c¸c n−íc b¹n gióp nh−ng gióp chõng nµo ta chÐn hÕt chõng Êy th× nã kh«ng ®i ®Õn ®©u ®©u. Mét phÇn lµ c¸c n−íc b¹n gióp, mét phÇn lµ c¸i g×? Lµ chóng ta tù lùc. TÊt c¶ ®ång bµo H¶i Phßng, tÊt c¶ ®ång bµo miÒn B¾c cè g¾ng t¨ng gia s¶n xuÊt thùc hµnh tiÕt kiÖm. Nh− thÕ chóng _______________ 1) Theo nh÷ng tµi liÖu míi c«ng bè, trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, Liªn X« hy sinh h¬n 20 triÖu ng−êi (BT).

570 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ta ®· ®−îc gióp, chóng ta l¹i cã cè g¾ng n÷a, hai c¸i ®ã céng l¹i th× t«i ch¾c lµ thêi gian kh«ng l©u b»ng Liªn X«, nhÊt ®Þnh chóng ta c¶i thiÖn ®−îc sinh ho¹t. Nãi t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm cã khã kh«ng? NÕu kh«ng quyÕt t©m th× khã. Nãi th× dÔ nh−ng lµm mµ m×nh kh«ng quyÕt t©m th× khã. QuyÕt t©m th× dÔ th«i. ThÕ lµ chóng ta ph¶i dïng cÇn kiÖm ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc, tøc lµ chóng ta ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. §©y t«i nãi mét vÝ dô: Nh− lóc ®ang kh¸ng chiÕn ë ViÖt B¾c, ch¾c lµ ®ång bµo thÊy t«i gÇy gß thÕ nµy th× kh«ng t¨ng gia ®−îc. ChÝnh t«i còng t¨ng gia ®−îc. Còng cã ®ñ rau ¨n. Cè nhiªn lµ l©u ngµy kh«ng lµm, h«m ®Çu lµm vÒ lµ nã mái x−¬ng, mái c¶ ãc. Nh−ng nÕu nh− thÕ mµ nghØ lµ háng. Cø cè, h«m ®Çu lµm nöa tiÕng, h«m sau lµm 40 phót, h«m sau n÷a lµm 50 phót. Sau lµm c¶ ngµy kh«ng biÕt mÖt. T«i nãi ®©y víi ®ång bµo n«ng d©n, c«ng nh©n th× kh«ng cÇn. Nh−ng mµ t«i thÊy ®©y cã nhiÒu b¹n trÝ thøc, ch¾c lµ kh«ng quen lao ®éng ch©n tay th× t−ëng lµ lao ®éng ch©n tay khã. Kh«ng khã ®©u. ChØ cã quyÕt t©m lµ lµm ®−îc. Nãi ®Õn tiÕt kiÖm th× m×nh ®õng cã nghÜ ®Õn c¸ nh©n m×nh nhiÒu qu¸, mµ ph¶i nghÜ ®Õn ®ång bµo n÷a. ChÝnh m¾t t«i thÊy ë miÒn ng−îc v¶i vãc cßn ®ang hiÕm. NÕu m×nh nghÜ ®Õn ®ång bµo th× nhÊt ®Þnh tiÕt kiÖm ®−îc, kh«ng lo xa phÝ. Mét vÝ dô: Ch¾c lóc t«i míi vµo cã bµ con x× xµo t«i ®i dÐp cao su. §«i dÐp cao su nµy lµ b¹n quen cña t«i tõ kh¸ng chiÕn ®Õn giê. M−êi mÊy n¨m råi. ThÕ lµ t«i ®· tiÕt kiÖm ®−îc. VÝ dô: Nh− c¸i ¸o nµy lµ tõ tr−íc kh¸ng chiÕn, nh−ng mµ khÐo gi÷, b©y giê nã thµnh c¸i \"lon\" Chñ tÞch råi. Tãm l¹i, chóng ta quyÕt t©m t¨ng gia lµ t¨ng gia ®−îc, chóng ta quyÕt t©m tiÕt kiÖm lµ tiÕt kiÖm ®−îc. Muèn nh− thÕ chóng ta ph¶i n©ng cao tinh thÇn lao ®éng. Tõ tr−íc ®Õn giê ta chØ nãi cã lao ®éng th× cã ¨n, kh«ng lao ®éng th× kh«ng cã ¨n chø kh«ng nãi c¸i tinh thÇn lao ®éng lµ vÎ vang. Anh em trÝ thøc ta ®· biÕt c©u: \"V¹n ban giai h¹ phÈm, duy h÷u ®éc th− cao\", nghÜa lµ c¸i g× trong x· héi còng thÊp hÕt, chØ cã ng−êi ®äc s¸ch, tøc lµ ng−êi trÝ

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 571 thøc lµ cao h¬n hÕt. Nh− thÕ lµ kh«ng ®óng. Quan niÖm Êy ®· cò kü råi. Nãi thÕ kh«ng ph¶i lµ kh«ng quý träng trÝ thøc. RÊt quý träng vµ chÝnh c¸ch m¹ng, chÝnh chñ nghÜa x· héi míi biÕt quý träng trÝ thøc. Nh−ng lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay ph¶i hîp víi nhau, ph¶i ®i dÇn dÇn: Ng−êi trÝ thøc còng lao ®éng, ng−êi lao ®éng còng lµ trÝ thøc. VÝ dô nh− Liªn X«, tó tµi ®i cµy ruéng, ®i lµm c«ng nh©n. ThÕ lµ mét ng−êi cã c¶ trÝ thøc vµ cã c¶ lao ®éng. Nh− thÕ nãi vÒ lao ®éng th× kü thuËt hä cao, nãi vÒ trÝ thøc th× hä biÕt lao ®éng. Nh− thÕ lµ mét ng−êi hoµn toµn. Gäi lµ lao ®éng th× hä lµ ng−êi lao ®éng hoµn toµn, gäi lµ trÝ thøc th× hä lµ trÝ thøc hoµn toµn. Ng−êi lao ®éng ch©n tay cña ta hiÖn nay vÒ v¨n ho¸ cßn kÐm, ®ã lµ téi lçi cña bän thùc d©n. B©y giê chóng ta ph¶i söa. Muèn söa ®−îc th× ph¶i cã nhËn thøc lao ®éng lµ vÎ vang, ®ång thêi chóng ta ph¶i n©ng cao, gi÷ v÷ng kû luËt lao ®éng ®Ó t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. B©y giê ta cã gi÷ kû luËt lao ®éng kh«ng? - Cã. Anh em c«ng nh©n cã gi÷ kû luËt lao ®éng kh«ng? - Cã. §¹i ®a sè lµ cã, nh−ng còng cã mét sè Ýt ng−êi kh«ng gi÷ kû luËt lao ®éng. Kh«ng gi÷ kû luËt lao ®éng tøc lµ ®Õn muén vÒ sím, råi còng ¨n chõng Êy l−¬ng. Nh− thÕ lµ thÕ nµo? ThÕ lµ ¨n b¸m cña anh em c«ng nh©n, ¨n b¸m cña ChÝnh phñ, ¨n b¸m cña nh©n d©n. V× vËy, chóng ta ph¶i n©ng cao vµ gi÷ kû luËt lao ®éng, n©ng cao nhËn thøc lao ®éng lµ vÎ vang. Lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay ®Òu nh− thÕ. S¸ng nay, ë c¶ng t«i ®· nãi chuyÖn víi anh em, b©y giê t«i muèn nh¾c l¹i: Nãi lao ®éng lµ vÎ vang nhÊt, t«i xin phÐp lµ kh«ng khiªm tèn mét chót, khi nãi Hå Chñ tÞch, v× lµm Chñ tÞch mét n−íc th× lao ®éng lµ vÎ vang. Ai còng cho nh− thÕ. Nh− thÕ cã ®óng kh«ng? - §óng mét phÇn th«i. NÕu mµ t«i lµm trßn nhiÖm vô nh©n d©n giao phã cho t«i th× vÎ vang. NÕu t«i kh«ng lµm trßn nhiÖm vô Êy th× kh«ng vÎ vang, nÕu t«i l−êi biÕng th× kh«ng vÎ vang. T«i xin nãi l¹i lµ, ChÝnh phñ, tõ Hå Chñ tÞch cho ®Õn c¸c vÞ uû ban ®©y, råi c¸c bé tr−ëng, ®Õn c¸c c¸n bé th«n, x·, gäi lµ chÝnh quyÒn, gäi lµ ChÝnh phñ,

572 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®Òu lµ ®µy tí cña nh©n d©n. Kh«ng ph¶i nh− khi tr−íc nãi hoµng ®Õ, bÖ h¹, råi cã nh÷ng quan nµy, quan kh¸c cao cao t¹i th−îng. B©y giê chóng ta lµ d©n chñ. D©n chñ lµ thÕ nµo? Lµ d©n lµm chñ. D©n lµm chñ th× Chñ tÞch, bé tr−ëng, thø tr−ëng, uû viªn nµy kh¸c lµ lµm g×? Lµm ®µy tí. Lµm ®µy tí cho nh©n d©n, chø kh«ng ph¶i lµ lµm quan c¸ch m¹ng. Nãi lao ®éng lµ vÎ vang th× nãi mét ng−êi thÇy thuèc hay mét ng−êi khoa häc, mét thÇy gi¸o hay nãi Hå Chñ tÞch n÷a - ®Êy lµ lao ®éng vÎ vang, thÕ cßn ng−êi kh¸c lao ®éng cã vÎ vang kh«ng? Còng lµ vÎ vang. S¸ng nay t«i nh¾c ®Õn chuyÖn cña hai ng−êi lao ®éng - cña hai phô n÷, ®Êy còng lµ danh dù cho phô n÷: Mét lµ c« Bin, lµm viÖc vÖ sinh vµ c« Th¬m lµm viÖc moi cèng. Ch¾c bµ con nhiÒu ng−êi biÕt. C«ng viÖc ®ã cã vÎ vang kh«ng? - RÊt vÎ vang. NÕu kh«ng cã c« Bin th× anh em ë nhµ m¸y t¾c tþ hÕt. Cã ¨n, cã nhËp mµ kh«ng cã xuÊt th× èm hÕt. NÕu kh«ng cã ng−êi nh− c« Th¬m th× thµnh phè H¶i Phßng cã s¹ch sÏ kh«ng? - Kh«ng. Kh«ng s¹ch sÏ th× bÈn, bÈn thØu nªn sinh bÖnh. V× vËy cho nªn tÊt c¶ ®ång bµo H¶i Phßng chóng ta ph¶i biÕt ¬n vµ ph¶i kÝnh träng nh÷ng ng−êi nh− c« Th¬m. TÊt c¶ mäi ng−êi ë H¶i Phßng vµ c¶ n−íc nãi chung, dï lµm c«ng viÖc cÇu tiªu, dï lµm c«ng viÖc moi cèng, còng ®Òu lµ nh÷ng c«ng viÖc vÎ vang. Cã nhËn thøc nh− thÕ míi ®óng. ThÕ lµ bÊt kú c«ng viÖc nµo cã Ých quèc lîi d©n, cã Ých cho ®ång bµo, cã Ých cho x· héi ®Òu lµ vÎ vang. Kh«ng cã c«ng viÖc nµo sang, c«ng viÖc nµo hÌn. Lao ®éng lµ vÎ vang th× c¸i g× lµ xÊu hæ? Tøc lµ lµm biÕng, muèn ¨n mµ kh«ng muèn lµm. Nh− t«i ®· nãi, cã nh÷ng ng−êi bÊt kú ë c¬ quan, ë xÝ nghiÖp mµ ®Õn muén vÒ sím, ®Êy lµ kh«ng vÎ vang. Nh÷ng ng−êi kh«ng muèn lµm mµ muèn ¨n th× nh− ®Çu c¬ tÝch tr÷ chÑt häng ®ång bµo, ®ã lµ kh«ng vÎ vang, ®ã lµ xÊu hæ. Chóng ta ®· biÕt lao ®éng lµ vÎ vang th× chóng ta ph¶i chèng l¹i nh÷ng c¸i g× kh«ng vÎ vang.

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 573 Nãi chung, c¸c ®ång chÝ ë c¸c n−íc b¹n ®Õn th¨m ®ång ruéng, nhµ m¸y, c¬ quan cña ta, c¸c ®ång chÝ Êy ®Òu nãi ng−êi ViÖt Nam rÊt cÇn cï, cè g¾ng vµ nh− thÕ th× kinh tÕ, v¨n ho¸ ViÖt Nam kh«ng mÊy n¨m sÏ ph¸t triÓn, sÏ kh«i phôc ®−îc. Cã nh÷ng ®¹i biÓu Quèc héi Anh sang th¨m n−íc ta, hä cã vµo miÒn Nam vµ nãi, khi hä ®Õn Sµi Gßn, thÊy thµnh phè cã hai ba d·y phè rÊt phån thÞnh: Xe Mü, hµng ho¸ Mü rÊt nhiÒu. Nh−ng ®i khái c¸c phè Êy ra phè kh¸c, nhÊt lµ phè ®ång bµo lao ®éng th× kh¸c h¼n, nh− giêi, nh− biÓn, nghÜa lµ nã tiªu ®iÒu. Cßn khi ®Õn Hµ Néi th× hä kh«ng thÊy phè nh− Catina, nh÷ng phè léng lÉy nh− Sµi Gßn, nh−ng ®i ®Õn chç nµo còng thÊy lµm ¨n siªng s¾n. Hä so s¸nh hai bªn th× hä nãi phån vinh cña miÒn Nam lµ gi¶, kh«ng bao l©u nÕu Mü rót ®«la th× sÏ sËp. Cßn ë miÒn B¾c nh− Hµ Néi th× hä thÊy chç nµo còng s¹ch sÏ, ng−êi nµo còng lo l¾ng lµm ¨n. Hä nãi: Nh÷ng c¸i chóng t«i thÊy ë miÒn B¾c nay kh«ng thÊy ë miÒn Nam; chóng t«i lµ t− s¶n, chóng t«i kh«ng −a céng s¶n, chóng t«i biÕt miÒn B¾c lµ céng s¶n, nh−ng chóng t«i còng tin ch¾c lµ miÒn B¾c kinh tÕ, v¨n ho¸ sÏ ph¸t triÓn mau, nÕu c¸c b¹n cø tiÕp tôc tiÕn bé nh− thÕ th× sÏ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n miÒn B¾c h¬n miÒn Nam vµ nhÊt ®Þnh c¸c b¹n sÏ thèng nhÊt ®−îc ®Êt n−íc. Trªn ®©y lµ nãi nh÷ng c¸i ®Ñp c¶. B©y giê nãi vµi c¸i khuyÕt ®iÓm, nhÊt lµ c¸c thanh niªn nªn chuÈn bÞ tinh thÇn ®Ó mµ chÞu ®ùng phª b×nh: - ThÊy khã kh¨n mµ rôt rÌ, nãng ruét, nãi hoµ b×nh ®· hai n¨m råi mµ l−¬ng ch−a ®−îc t¨ng, sinh ho¹t ch−a ®−îc c¶i thiÖn. §ã lµ v× ch−a biÕt lÞch sö, kh«ng häc thêi sù, mµ vÒ mÆt chÝnh trÞ còng ch−a cao l¾m. NÕu biÕt chÝnh trÞ, mµ chÝnh trÞ b©y giê ph¶i ®i víi kinh tÕ, th× tõ x−a tíi nay kh«ng cã mét n−íc nµo mµ trong hai n¨m ®· x©y dùng ®−îc. N−íc m×nh ch−a x©y dùng ®−îc th× nãi c¶i thiÖn sinh ho¹t thÕ nµo ®−îc. Còng kh«ng biÕt nh− ë Liªn X« ph¶i 18 n¨m míi b¾t ®Çu c¶i thiÖn ®−îc sinh ho¹t. ThÕ mµ n−íc ta lµ mét n−íc nhá, mét n−íc thuéc ®Þa ®· 80 n¨m, míi gi¶i phãng ®−îc

574 Hå CHÝ MINH TOµN TËP hai n¨m mµ nãi c¶i thiÖn ®−îc sinh ho¹t. ThÕ cã chñ quan kh«ng? Råi do ®ã mµ suy tþ c¸ nh©n, nãi anh nµy víi t«i còng nh− nhau, mµ l¹i h¬n t«i vÒ cÊp bËc còng nh− h−ëng thô nµy kh¸c. Cø suy tþ nhau nh− thÕ cã ®óng kh«ng, cã ®oµn kÕt ®−îc kh«ng? - Kh«ng. Kh«ng ®oµn kÕt ®−îc th× cã tèt kh«ng? - Kh«ng tèt. - Mét ®iÓm n÷a lµ cø lo tiÒn ®å, thÊy lµm c«ng t¸c nµo còng sî kh«ng vÎ vang, kh«ng cã tiÒn ®å, hoang mang. §Õn xÝ nghiÖp lµm còng nãi lµ c«ng viÖc t«i lµm kh«ng cã vÎ vang, kh«ng cã tiÒn ®å. Hái r»ng c«ng viÖc kh«ng vÎ vang th× lóc n·y ®· nãi c«ng viÖc g× cã Ých cho x· héi, cho d©n, cho n−íc ®Òu lµ vÎ vang. B©y giê nãi ®Õn tiÒn ®å. TiÒn ®å lµ c¸i g×? ë ®©y ch¾c c¸c c«, c¸c chó (t«i kh«ng d¸m nãi ®Õn c¸c cô) muèn hiÓu tiÒn ®å lµ g×? TiÒn, lµ tiÒn b¹c hay lµ g×? TiÒn lµ tr−íc, tøc lµ ®i ®Õn tr−íc. C¸c c«, c¸c chó ai còng thÊy c¸i tµu. Tµu ta th× cßn nhá kh«ng b»ng c¸c n−íc b¹n, nh−ng mµ còng lµ c¸i tµu. ThÕ th× c¸c c«, c¸c chó mµ duy vËt mét chót, biÖn chøng mét chót Êy th× sÏ kh«ng nãi ®Õn c¸i tiÒn ®å vµ cø lo ®Õn c¸i tiÒn ®å nh− thÕ. VÝ dô nh− chiÕc tµu trªn cã ng−êi, cã m¸y mãc, cã hµng ho¸ nµy kh¸c mµ c¶ chiÕc tµu Êy næi th× tÊt c¶ nh÷ng c¸i Êy næi. ChiÕc tµu Êy ch¹y chãng th× tÊt c¶ c¸i Êy: Ng−êi, hµng ho¸, m¸y mãc, v.v. ®Òu ch¹y chãng. Nãi thÕ ch¾c c¸c c«, c¸c chó ch−a hiÓu? NghÜa lµ tiÒn ®å mçi ng−êi ®Òu n»m trong c¸i tiÒn ®å cña d©n téc. D©n téc mµ tiÕn tíi, d©n téc mµ ph¸t triÓn - d©n téc ®©y lµ vÝ dô nh− chiÕc tµu ®Êy - nÕu chiÕc tµu nã ch¹y mau th× tÊt c¶ c¸i g× trong chiÕc tµu ®ã còng ch¹y mau. HiÓu ch−a? Cã hiÓu kh«ng? B©y giê cã nh÷ng ng−êi, hay c¸c c«, c¸c chó nµo muèn t¸ch c¸i tiÒn ®å cña m×nh ra khái chiÕc tµu Êy lµ nh− c¸c thuû thñ ë d−íi tµu, cã ng−êi muèn ®i mau h¬n chiÕc tµu th× nh¶y ra khái tµu råi b¬i. ThÕ cã ®óng kh«ng? Cã ®−îc kh«ng? - Kh«ng ®−îc. V× vËy muèn cho tiÒn ®å m×nh vÎ vang, mµ nhÊt ®Þnh tiÒn ®å m×nh vÎ vang, th× ph¶i lµm cho c¸i tiÒn ®å cña d©n téc, lµm cho c¸i tiÒn ®å cña n−íc nhµ vÎ vang. TiÒn ®å cña mçi c¸ nh©n m×nh lµ ë trong

nãi chuyÖn víi ®¹i biÓu nh©n d©n... 575 Êy. C¸c c«, c¸c chó hiÓu ch−a? ThÕ th× b©y giê c¸c c«, c¸c chó cã lo cho tiÒn ®å cña m×nh n÷a kh«ng? Tãm l¹i, b©y giê m×nh muèn cho tiÒn ®å m×nh, tiÒn ®å d©n téc, tiÒn ®å n−íc nhµ vÎ vang th× ph¶i thÕ nµo? Th× còng nh¾c l¹i mÊy c¸i bªn trªn lµ ph¶i ra søc s¶n xuÊt vµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, n©ng cao kû luËt lao ®éng, tinh thÇn lao ®éng. B©y giê ®Ó tiÕt kiÖm th× nãi c¸i nhiÖm vô cña chóng ta, cña mçi ng−êi chóng ta lµ g×? Trë ®i trë l¹i còng chõng Êy, lµ ph¶i t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm, n©ng cao kû luËt lao ®éng. Nãi ®i nãi l¹i còng chØ cã thÕ. Nh−ng cã lÏ còng ph¶i nãi nhiÒu, v× nhiÒu ng−êi cßn ch−a hiÓu, hoÆc hiÓu nh−ng ch−a lµm ®−îc, cho nªn cø ph¶i nãi ®i nãi l¹i m·i. Cßn cã nh÷ng viÖc tr−íc m¾t mµ chóng ta ph¶i lo, ph¶i lµm, nÕu kh«ng kÞp lo, kh«ng kÞp lµm sím th× cã h¹i. §ã lµ viÖc ®¾p ®ª vµ chuÈn bÞ gi÷ ®ª. Bëi v× n¨m nay rÊt cã thÓ b·o to, lôt to. Còng nh− c¸c cô, c¸c c«, c¸c chó ®· biÕt: KhÝ hËu n¨m nay kh¸c l¾m. N¾ng rÊt n¾ng, mµ m−a th× bÊt th×nh l×nh. Bªn Qu¶ng §«ng ®· cã lôt, mµ Qu¶ng §«ng th× gÇn ta. V× vËy ngoµi c¸c cô, cã nhiÒu c¸n bé ë ®©y, t«i nh¾c chó ý ®¾p ®ª tèt, chuÈn bÞ gi÷ ®ª phßng lôt. - §iÒu thø hai n÷a lµ b©y giê bÖnh cóm ®· lan ra nhiÒu. Tuy r»ng nã kh«ng h¹i l¾m, nh−ng nãi chung nhiÒu ng−êi bÞ cóm còng h¹i cho søc khoÎ, cho s¶n xuÊt. V× vËy, chóng ta ph¶i ch¨m lo vÖ sinh phßng bÖnh. TÊt c¶ ph¶i nªn chó ý. Cßn b×nh d©n häc vô th× chóng ta nªn cè g¾ng n÷a. H¶i Phßng ch−a hoµn toµn thanh to¸n n¹n mï ch÷. ThÕ lµ H¶i Phßng thua Ph¸t DiÖm, thua Hµ Néi. NhiÒu n¬i ®· ®−îc gi¶i th−ëng mµ H¶i Phßng ch−a ®−îc. C«ng viÖc nµy nãi chung ®ång bµo H¶i Phßng ph¶i chó ý, ph¶i cè g¾ng. ChÝnh phñ ®· s½n sµng th−ëng cho H¶i Phßng nh−ng mµ chê bao giê H¶i Phßng xo¸ hÕt n¹n mï ch÷ th× th−ëng. Nãi tãm l¹i lµ lóc kh¸ng chiÕn, chóng ta toµn d©n ®oµn kÕt, toµn d©n ®Êu tranh. Chóng ta ®· th¾ng lîi. Kh¸ng chiÕn lµ rÊt gian khæ, nhiÒu lóc cã thÓ rÊt bÝ, nh−ng v× cã ®oµn kÕt, chóng ta ®· th¾ng lîi. B©y giê khã kh¨n nµy so víi kh¸ng chiÕn, c¸i khã kh¨n

576 Hå CHÝ MINH TOµN TËP tr−íc m¾t chóng ta cßn nhÑ vµ Ýt. V× vËy, chóng ta ph¶i ®oµn kÕt, chóng ta nhÊt ®Þnh kh¾c phôc ®−îc. Tøc lµ cïng nhau ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, thùc hµnh tiÕt kiÖm. Nh− thÕ lµ mçi ng−êi d©n ®Òu gãp phÇn vµo cñng cè miÒn B¾c, tranh thñ miÒn Nam, gãp phÇn ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhµ. Toµn d©n ®oµn kÕt nhÊt trÝ th× chóng ta nhÊt ®Þnh x©y dùng ®−îc n−íc ViÖt Nam hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ, tù do, giµu m¹nh. Nãi ngµy 30-5-1957. In trong s¸ch Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi §¶ng bé vµ nh©n d©n H¶i Phßng, Nxb. H¶i Phßng, 1985, tr.69-84.

577 NãI CHUYÖN VíI C¸N Bé, §¶NG VI£N Vµ THANH NI£N LAO §éNG H¶I PHßNG C¸c ®ång chÝ! c¸n bé trong §¶ng, ngoµi §¶ng, c¸n bé miÒn Nam, c¸n bé §oµn Thanh niªn Lao ®éng, c¸n bé c«ng ®oµn, c¸n bé hµnh chÝnh, c¸n bé chuyªn m«n, c¸n bé söa sai, B¸c thay mÆt Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ göi tíi c¸c c«, c¸c chó lêi chµo th©n ¸i. Nãi chung c¸n bé ®Þa ph−¬ng, c¸n bé c¸c ngµnh b¶o ®¶m ®−îc c«ng t¸c, ®oµn kÕt kh¸, häc tËp còng kh¸. C¸n bé qu©n ®éi häc tËp tiÕn bé kh¸, gióp ®ång bµo lao ®éng kh¸, thanh niªn h¨ng h¸i tham gia lao ®éng, c¸n bé miÒn Nam kh¾c phôc ®−îc t×nh c¶m quª h−¬ng, tÝch cùc c«ng t¸c, ch¨m nom c¸c ch¸u, nãi chung c¸n bé ®Òu cã thµnh tÝch ®¸ng khen. Cã thµnh tÝch nh−ng khuyÕt ®iÓm kh«ng Ýt. C¸c c«, c¸c chó cã nhËn thÊy kh«ng? (Cã ¹!). ThÕ lµ tèt. B©y giê B¸c chØ nªu mÊy khuyÕt ®iÓm chÝnh: 1. Cã mét sè ng−êi lµm viÖc chç nµo, ngµnh nµo, lµm viÖc g× còng lo l¾ng, còng cho c«ng t¸c m×nh lµm lµ kh«ng vÎ vang, tiÒn ®å kh«ng biÕt thÕ nµo? Nh− thÕ lµ kh«ng ®óng. C¸c c«, c¸c chó ph¶i biÕt r»ng: TiÒn ®å cña c¸ nh©n kh«ng thÓ t¸ch rêi tiÒn ®å cña Tæ quèc, cña nh©n d©n, cña giai cÊp, cña c¸ch m¹ng, cña §¶ng. S¸ng h«m nay, B¸c cã ®Õn th¨m mÊy chiÕc tµu cña n−íc b¹n, B¸c lÊy ngay ®ã lµm vÝ dô. NÕu chiÕc tµu ch¹y nhanh th× tÊt c¶ c¸i g× trªn tµu còng ®Òu nhanh, nÕu tµu ch¹y chËm th× tÊt c¶ ®Òu chËm c¶, chiÕc tµu lµ tiÒn ®å chung cña c¶ n−íc, c¶ nh©n d©n, cßn tiÒn ®å c¸ nh©n nh− c¸i m¸y, hµng ho¸, thuû thñ, v.v.. NÕu muèn t¸ch tiÒn

578 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ®å cña m×nh ra khái tiÒn ®å cña nh©n d©n, th× chØ cã nh¶y xuèng bÓ mµ b¬i. ThÕ th× ng−êi Êy cã tiÒn ®å kh«ng? Kh«ng! Muèn tiÒn ®å m×nh vÎ vang, nhÊt ®Þnh vÎ vang th× ph¶i lµm cho tiÒn ®å cña Tæ quèc, cña d©n téc vÎ vang, ph¶i g¾n liÒn tiÒn ®å cña m×nh víi tiÒn ®å d©n téc, tiÒn ®å giai cÊp, kh«ng thÓ t¸ch riªng ®−îc. Nh− ng−êi quÐt nhµ còng lµ vÎ vang, ng−êi lµm vÖ sinh, d©n cµy, b¸c sÜ, bé ®éi, v.v. nghÜa lµ tÊt c¶ lao ®éng cã Ých cho d©n, cho n−íc ®Òu lµ vÎ vang c¶. BÊt kú ë ®Þa vÞ nµo, lµm c«ng t¸c g× nÕu l−êi biÕng, nÕu dïng c¸ch kh«ng chÝnh ®¸ng ®Ó kiÕm tiÒn nh− bän ®Çu c¬ tÝch tr÷ th× ®Òu kh«ng vÎ vang. C¸c c«, c¸c chó ®· hiÓu râ lao ®éng lµ vÎ vang ch−a? 2. §iÓm n÷a, cã mét sè th−êng phµn nµn lµ chÝnh s¸ch c¸n bé cña §¶ng kh«ng ®óng. Cã ph¶i nh− thÕ kh«ng? - Cã! B©y giê B¸c nhËn, cã thÓ lµ kh«ng ®óng, B¸c tù phª b×nh. Nh−ng kh«ng ®óng ë chç nµo? Kh«ng ph¶i kh«ng ®óng ë chç t¨ng l−¬ng cho chó nµy, ®æi viÖc cho c« kh¸c mµ kh«ng ®óng ë chç thiÕu sù gi¸o dôc cho ®¶ng viªn, c¸n bé ngoµi §¶ng hiÓu râ ®−îc khã kh¨n cÇn kh¾c phôc, cÇn yªn t©m, cÇn coi lao ®éng lµ vÎ vang, ®ã lµ thiÕu sãt cña §¶ng. NÕu §¶ng gi¸o dôc thÊm nhuÇn ®−îc tinh thÇn v« s¶n, tinh thÇn x· héi chñ nghÜa th× c¸n bé ®· kh«ng cã phµn nµn, than phiÒn chÝnh s¸ch c¸n bé cña §¶ng kh«ng ®óng. Cã mét sè ®ång chÝ, mét sè c¸n bé th−êng suy tÝnh c¸ nh©n, cho c¸n bé cÊp trªn lµ kh«ng g−¬ng mÉu. Cã ®óng thÕ kh«ng? - Cã! Suy tÝnh c¸ nh©n cã ph¶i lµ ®øc tÝnh v« s¶n kh«ng? - Kh«ng! BÊt kú ai lµm viÖc g×, xuÊt th©n ë giai cÊp nµo cã ®Òu nhËn lµ ®øng ë giai cÊp v« s¶n kh«ng? - Cã! NÕu cã th× kh«ng nªn suy tÝnh c¸ nh©n. Cßn nãi c¸n bé cÊp trªn kh«ng g−¬ng mÉu! - Cã. Nh−ng c¸n bé d−íi cã g−¬ng mÉu kh«ng? - Còng kh«ng g−¬ng mÉu! ThÕ nµo lµ c¸n bé cÊp trªn? VÝ dô nh− B¸c lµ cÊp trªn ®èi víi bé tr−ëng, thø tr−ëng; bé tr−ëng, thø tr−ëng l¹i lµ cÊp trªn cña gi¸m ®èc, v¨n phßng, v.v.. Cßn c¸c chó

nãi chuyÖn víi c¸n bé, ®¶ng viªn... 579 lµ cÊp trªn cña ®¬n vÞ c¸c chó. ThÕ mµ c¸c c«, c¸c chó tr¸ch cÊp trªn kh«ng g−¬ng mÉu, nh−ng chÝnh c¸c c«, c¸c chó còng kh«ng g−¬ng mÉu. 3. Cã mét sè kh«ng Ýt c¸n bé yªu cÇu t¨ng thªm ®·i ngé, cho lµ hoµ b×nh råi mµ §¶ng cßn kªu gäi c¸n bé, ®¶ng viªn, ®oµn viªn hy sinh, thÕ lµ kh«ng ®óng. Lµ v× c¸c c«, c¸c chó thiÕu t− t−ëng lËp tr−êng v« s¶n nªn yªu cÇu ®·i ngé thªm vµ cho §¶ng kªu gäi hy sinh b©y giê lµ kh«ng ®óng. B©y giê B¸c thay mÆt §¶ng nhËn tr¸ch nhiÖm mét phÇn v× sù gi¸o dôc kh«ng ®Õn n¬i ®Õn chèn. C¸c c«, c¸c chó cã biÕt n−íc b¹n gióp ta kh«ng Ýt, nh©n d©n ta vµ c¸c c«, c¸c chó cè g¾ng còng kh«ng Ýt, nh−ng khã kh¨n cßn nhiÒu, v×: 80 n¨m n« lÖ d−íi ¸ch thùc d©n Ph¸p, 15 n¨m tai v¹ chiÕn tranh, 8, 9 n¨m kh¸ng chiÕn ph¶i dèc hÕt lùc l−îng, b©y giê ta hoµ b×nh míi ®−îc bao l©u? - Hai n¨m! V× mét phÇn §¶ng gi¸o dôc ch−a ®Õn n¬i ®Õn chèn, nh−ng mét phÇn B¸c còng tr¸ch c¸c c«, c¸c chó kh«ng chÞu häc kü vÒ lÞch sö, chÝnh trÞ vµ thêi sù. C¸c c«, c¸c chó cã biÕt Liªn X« c¸ch m¹ng thµnh c«ng ®Õn nay ®−îc bao nhiªu n¨m kh«ng? - 40 n¨m! Trong 40 n¨m lÞch sö, Liªn X« ph¶i 18 n¨m th¾t l−ng buéc bông, hy sinh, c¾n r¨ng chÞu khã, chÞu khæ míi biÕn tõ mét n−íc n«ng nghiÖp l¹c hËu thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp cùc kú tiªn tiÕn; tõ chç nhÞn ¨n nhÞn mÆc, b©y giê c«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc nãi chung lµ sung s−íng, sinh ho¹t vËt chÊt, tinh thÇn lµ rÊt sung s−íng. Cßn ë ta, lÞch sö c¸ch m¹ng tõ khi thµnh c«ng ®Õn nay lµ 13 n¨m, n¨m ®Çu qu©n T−ëng ë miÒn B¾c, qu©n Anh ë miÒn Nam. N¨m thø hai qu©n Ph¸p khiªu khÝch g©y chiÕn tranh nªn ta ph¶i ®i vµo kh¸ng chiÕn. ThÕ lµ trong 13 n¨m Êy mÊt 11 n¨m cùc khæ kh¸ng chiÕn, míi ®−îc cã hai n¨m lµ hoµ b×nh, miÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng. Liªn X« ®Êt réng, ng−êi nhiÒu h¬n ta, ta th× ®Êt ®ai nhá l¹i cßn chia lµm hai miÒn, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp l¹c hËu mµ hoµ b×nh

580 Hå CHÝ MINH TOµN TËP míi ®−îc hai n¨m. ThÕ mµ b©y giê l¹i ®ßi c¶i thiÖn sinh ho¹t ngay ®−îc kh«ng? §ßi nh− thÕ lµ chñ quan, v« lý. Nh− thÕ th× m×nh giái h¬n Liªn X« µ! Giái vÒ mÆt g×? Giái vÒ mÆt chñ quan, giái vÒ mÆt tÕu! §¶ng vµ ChÝnh phñ ngµy ®ªm lo l¾ng, c¶i thiÖn sinh ho¹t, nh−ng dï cã cè g¾ng chñ quan vµ ®−îc sù gióp ®ì cña Liªn X« vµ c¸c n−íc b¹n, chóng ta còng ph¶i cã thêi gian. Mét vÝ dô: N−íc b¹n gióp ta b¾p, nh©n d©n c¸n bé ta cè vun trång, ®−îc m−a thuËn giã hoµ còng ph¶i ba th¸ng míi ®−îc ¨n, chø kh«ng ph¶i h«m nay gieo b¾p, ngµy mai ®· ®−îc ¨n. B©y giê c¸c c«, c¸c chó cã yªu cÇu c¶i thiÖn sinh ho¹t ngay n÷a kh«ng? - (Kh«ng ¹!) - ThÕ th× ®−îc. 4. Cã ng−êi nãi: Lóc nµy mµ xem träng tinh thÇn t− t−ëng lµ kh«ng duy vËt biÖn chøng. C¸c c«, c¸c chó cã biÕt v× sao mµ c¸ch m¹ng cña ta thµnh c«ng kh«ng? V× tinh thÇn. Lóc bÊy giê thùc d©n, phong kiÕn cã c«ng an, qu©n ®éi, c¶nh s¸t, chÝnh quyÒn - tÊt c¶, §¶ng ta chØ cã hai bµn tay kh«ng. V× sao ta thµnh c«ng? - V× ta ®oµn kÕt! LÊy g× mµ ®oµn kÕt? LÊy tinh thÇn! Trong kh¸ng chiÕn ®Þch cã h¶i, lôc, kh«ng qu©n; ta th× vÒ h¶i qu©n, kh«ng qu©n kh«ng cã mµ ngay lôc qu©n th× sóng lung tung: NhËt, Mü, Ph¸p, Trung Quèc, ®¹n còng lung tung, thuèc men kh«ng cã, c¸n bé th× tõ du kÝch ra, v× sao mµ th¾ng ®−îc? V× ®oµn kÕt! V× sao ®oµn kÕt? Lµ do tinh thÇn. ChÝnh c«, chó Êy chØ biÕt bèn ch÷ duy vËt biÖn chøng mµ th«i. Nh− c¸c ®ång chÝ ta mµ bÞ hy sinh trong lóc lµm viÖc bÝ mËt tr−íc c¸ch m¹ng, bÞ nã b¾t ®−îc, nã treo, nã kÑp, nã tra tÊn, nã b¾n nh−ng nhÊt ®Þnh kh«ng nãi, ch¼ng nh÷ng kh«ng nãi mµ cßn chöi vµo mÆt nã. §Êy lµ vËt chÊt hay tinh thÇn? Trong kh¸ng chiÕn cã chiÕn sÜ lÊy th©n m×nh lÊp lç ch©u mai, lÊy th©n ng¨n cho sóng khái l¨n, hy sinh lÊy tµi liÖu cña ®Þch, hay ngay ë H¶i Phßng cã mÊy ng−êi ®¸nh ®−îc tr−êng bay C¸t Bi, th× ®ã lµ tinh thÇn hay vËt chÊt? - Tinh thÇn! ThÕ th× tinh thÇn träng h¬n. VËt chÊt cè nhiªn lµ träng, tinh thÇn còng lµ träng. Cã khi ®Þch vËt chÊt h¬n ta mµ ta tinh thÇn

nãi chuyÖn víi c¸n bé, ®¶ng viªn... 581 h¬n nã, nªn ta th¾ng nã. Cã c«, chó nµo kh«ng hiÓu th× vÒ häc thªm duy vËt biÖn chøng. 5. B©y giê nãi ®Õn v¨n ho¸. NÕu c« chó nµo muèn häc v¨n ho¸ ®Ó xem s¸ch, n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ vµ kü thuËt, thÕ th× tèt, B¸c rÊt khuyÕn khÝch häc v¨n ho¸. Nh−ng nÕu häc v¨n ho¸ nh»m ®Ó ®ç b»ng cÊp, ®æi lao ®éng ch©n tay sang lao ®éng trÝ ãc, t−ëng h−¬u, t−ëng v−în nh− thÕ, ®èi víi c«ng t¸c hiÖn t¹i th× kh«ng phÊn khëi, nghÜ vu v¬ ë ®©u, muèn lµm «ng chñ tÞch, gi¸m ®èc, b¸c sÜ, kü s− lµ kh«ng ®óng. Lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc còng ®Òu quý, nÕu ai ai còng lµm b¸c sÜ c¶ th× cã ®−îc kh«ng? Lµm gi¸m ®èc c¶ cã ®−îc kh«ng? Trong x· héi th× lao ®éng ch©n tay nhiÒu h¬n lao ®éng trÝ ãc, chóng ta cèt ®«ng lµ ®«ng c«ng nh©n, n«ng d©n. B¸c cho lµ c¸c c«, c¸c chó chØ biÕt ®−îc mét nöa. ë Liªn X« tr−íc häc phæ th«ng 7 n¨m, nay chuyÓn 10 n¨m, tÊt c¶ thanh niªn nam n÷ ph¶i häc 10 n¨m tøc lµ tó tµi, thÕ th× mÊy triÖu tó tµi ®ã ®i ®©u? Kh«ng ph¶i lµ lµm b¸c sÜ, kü s−, gi¸m ®èc c¶ mµ ph¶i ®i vµo s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp. ë ta, muèn ®Ëu c« tó ®Ó kiÕm chång cho dÔ, «ng tó ®Ó kiÕm viÖc cho dÔ, thÕ lµ ch−a nhËn thøc, ch−a hiÓu râ ý nghÜa lao ®éng. Liªn X« ®i tr−íc, ta ®i sau, råi còng thÕ, nh−ng mÊy n¨m th× B¸c ch−a nãi ®−îc, lóc Êy ta cã v« sè c« tó, «ng tó nh−ng nÕu ®Ó t×m chång, ®Ó lµm quan th× háng. HiÖn nay c«ng nh©n cña ta cã c¸c n−íc b¹n viÖn trî cho m¸y mãc míi, muèn ®iÒu khiÓn ®−îc ph¶i cã v¨n ho¸ cao, n«ng d©n ta b©y giê còng tæ chøc tæ ®æi c«ng, còng cÇn ph¶i cã v¨n ho¸. V× ph¶i biªn chÐp, ghi chÐp sæ s¸ch, cho nªn n«ng d©n còng cÇn cã v¨n ho¸, råi ra dÇn dÇn sÏ ph¶i cao h¬n. V× vËy, c¸c c«, c¸c chó nªn bá t− t−ëng kh«ng ®óng, khinh lao ®éng ch©n tay, träng lao ®éng trÝ ãc, nªn bá t− t−ëng häc v¨n ho¸ ®Ó t×m b»ng cÊp. V× cã t− t−ëng ®ã nªn kû luËt lao ®éng ë mét sè xÝ nghiÖp, mét sè c¬ quan, mét sè tr−êng häc láng lÎo, cã ng−êi kh«ng èm còng gi¶ èm ®Ó nghØ viÖc, ®i chËm vÒ sím nh− thÕ th× kh«ng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ®−îc. NÕu muèn n−íc ta tiÕn lªn chñ nghÜa

582 Hå CHÝ MINH TOµN TËP x· héi th× ph¶i gi÷ v÷ng kû luËt lao ®éng, b»ng c¸ch gi¸o dôc, gióp ®ì, phª b×nh råi ®i dÇn ®Õn kû luËt hµnh chÝnh. KhÈu hiÖu chñ nghÜa x· héi lµ: \"Lµm nhiÒu ¨n nhiÒu, lµm Ýt ¨n Ýt, kh«ng lµm kh«ng ¨n\", lµm biÕng th× kh«ng cã ¨n, v× vËy ta ph¶i t«n träng, gi÷ v÷ng, thi hµnh nghiªm kh¾c kû luËt lao ®éng, cè nhiªn lµ gi¸o dôc, khuyÕn khÝch nh−ng còng ph¶i kû luËt n÷a. B¸c mong c¸c c«, c¸c chó nhí lµm 4 ®iÓm d−íi ®©y: 1. TÊt c¶ c¸n bé, ®¶ng viªn, ®oµn viªn ph¶i n©ng cao tÝnh tr¸ch nhiÖm, tÝnh tr¸ch nhiÖm nghÜa lµ lóc §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho viÖc g× th× dï khã, dÔ còng cè lµm cho ®−îc. 2. TÝnh phÊn ®Êu, trong kh¸ng chiÕn, ®¶ng viªn, c¸n bé kÓ c¶ trong vµ ngoµi §¶ng, nh©n d©n n÷a, tÝnh phÊn ®Êu lªn rÊt cao, v× thÕ chóng ta th¾ng lîi. Nh−ng tõ khi hoµ b×nh trë l¹i, chÝ phÊn ®Êu cã gi¶m sót, uÓ o¶i, cã khi tinh thÇn th¸i b×nh. MiÒn B¾c hoµn toµn gi¶i phãng, nh−ng miÒn Nam nh©n d©n cßn ph¶i sèng d−íi gãt s¾t cña Mü - DiÖm, ngay ë miÒn B¾c th× chÝnh trÞ ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng, cßn kinh tÕ th× míi b¾t ®Çu x©y dùng, v× vËy chÝ khÝ phÊn ®Êu cµng ph¶i n©ng cao. 3. TÝnh tæ chøc, tøc lµ ta lµm g× còng ph¶i do tæ chøc, kh«ng ®−îc ra ngoµi tæ chøc, phª b×nh còng ph¶i trong tæ chøc. Kh«ng nªn nãi lung tung, lµm viÖc g× còng ph¶i bµn víi tæ chøc, kh«ng ®−îc ®Æt m×nh ngoµi tæ chøc. TÝnh kû luËt kh«ng nh÷ng lµ kû luËt lao ®éng, mµ kû luËt §¶ng, kû luËt cña ChÝnh phñ, kû luËt cña ®oµn thÓ n÷a còng ph¶i gi÷ chÆt chÏ. 4. Ph¶i cã lßng tù tin, tin vµo m×nh, tin §¶ng, tin giai cÊp, tin nh©n d©n m×nh. Tr−íc m¾t, ta ®ang lµm nhiÖm vô söa sai, x©y dùng kinh tÕ, mçi ng−êi c¸n bé, ®¶ng viªn, c«ng nh©n ®Òu ph¶i tin t−ëng s©u s¾c lµ ta nhÊt ®Þnh lµm ®−îc, ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Lóc míi kh¸ng chiÕn, ®Þch rÊt m¹nh, ta th× yÕu. Nh−ng v× tõ c¸n bé, ®¶ng viªn, chiÕn sÜ, nh©n d©n ®Òu tin lµ kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, do cã tin t−ëng, cã quyÕt t©m nh− thÕ nªn chóng ta lµm ®−îc. B©y giê ta x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ miÒn B¾c, cñng cè

nãi chuyÖn víi c¸n bé, ®¶ng viªn... 583 miÒn B¾c, tranh thñ miÒn Nam, thùc hiÖn thèng nhÊt ®Êt n−íc. Tuy cã khã nh−ng nÕu ta cã tÝn t©m, quyÕt t©m lµm th× nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Cã quyÕt t©m, tÝn t©m, mäi ng−êi ®Òu cè lµm trßn tr¸ch nhiÖm cña §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho, chóng ta sÏ th¾ng lîi. Cã tin t−ëng, quyÕt t©m t×m mäi c¸ch kh¾c phôc v−ît qua khã kh¨n th× míi hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô: \"Cñng cè miÒn B¾c, tranh thñ miÒn Nam, ®Êu tranh thùc hiÖn thèng nhÊt n−íc nhµ\". Nh÷ng ®iÓm trªn lµ ®èi víi tÊt c¶ mäi ng−êi, cßn riªng víi c¸n bé cÊp trªn cã mét ®iÒu lµ: Ph¶i cè g¾ng lµm, trong kh¸ng chiÕn ta ®· thùc hµnh do ®ã gióp cho kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ®ã lµ ®ång cam céng khæ. §ång cam céng khæ lµ mét tinh thÇn cÇn ph¶i cã, nh−ng nÕu b×nh qu©n chñ nghÜa th× l¹i kh«ng ®óng. B×nh qu©n chñ nghÜa lµ g×? Lµ ai còng nh− ai, b»ng hÕt. VÝ dô nh− B¸c yÕu chØ ¨n ba b¸t c¬m, chó khoÎ cÇn nhiÒu h¬n mµ còng ¨n ba b¸t, chó lïn còng ®ßi may ¸o dµi, B¸c cao h¬n còng mÆc ¸o dµi nh− chó. B×nh qu©n chñ nghÜa lµ tr¸i chñ nghÜa x· héi, thÕ lµ kh«ng ®óng. Cã ®ång cam céng khæ nh− thÕ th× míi khái l·ng phÝ. Kh«ng nªn chØ nghÜ ®Õn m×nh ¨n no, mÆc Êm mµ ph¶i nghÜ ®Õn ®ång chÝ, ®ång bµo, ®ång ®éi m×nh. VÝ dô: Nh©n d©n ta hiÖn cßn nhiÒu n¬i nh− miÒn ng−îc ch¼ng h¹n, thiÕu v¶i, mçi ng−êi th−êng chØ cã mét bé quÇn ¸o r¸ch, nh−ng m×nh l¹i cø nghÜ ®Ó lÊy giÊy cña ®oµn thÓ, t×m c¸ch nµy hay c¸ch kh¸c mua v¶i may ba, bèn ¸o p«p¬lin, thÕ lµ kh«ng ®ång cam céng khæ. Hay lÊy vÝ dô kh¸c: Nh− hiÖn nay ®ång bµo ta cßn ph¶i lµm ¨n cÇn cï, ®êi sèng cßn thiÕu thèn, nh−ng cã c« l¹i uèn tãc xo¨n, diÖn loÌ loÑt ®i ch¬i lµ kh«ng ®óng. C¸n bé, ®¶ng viªn, ®oµn viªn cÇn tr¸nh bÖnh quan liªu. Quan liªu lµ g×? Quan liªu lµ kh«ng d©n chñ. Muèn tr¸nh bÖnh ®ã th× ph¶i gÇn gòi quÇn chóng, gÇn gòi thùc tÕ, gÇn gòi c«ng t¸c, häc hái quÇn chóng. NÕu ta kh«ng quan liªu th× trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt kh«ng sai lÇm nhiÒu nh− ta ®· sai lÇm, kh«ng cã l·ng phÝ nhiÒu nh− thÕ, ta ®· tr¸nh ®−îc rÊt nhiÒu sai. BÖnh quan liªu kh«ng ph¶i chØ cÊp trªn míi quan liªu, kh«ng ph¶i Bé Tæng t− lÖnh míi quan liªu mµ ngay