ออนไลน์ จ.นครปฐม...ม.ปลาย (ฉบับสมบูรณ์)

348 348 วิชา การพฒั นาบคุ ลิกภาพสคู วามเปน เลิศ (สค32018) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 5 ใบความรูท ่ี 1 การพฒั นาบุคลิกภาพดานความรูสึกนกึ คิด การพัฒนาบุคลกิ ภาพดานความรสู ึกนกึ คิด ความรูสึกนกึ คิดของแตล ะคนยอ มไมเ หมือนกัน ถามีความรูส กึ นกึ คิดในดา นดี ไมมองคนในแงร าย จติ ใจกเ็ ปนสุข ไมม คี วามกงั วล ดงั นั้น จึงควรพฒั นาบคุ ลกิ ภาพดา นความรูสึกนกึ คดิ ดังน้ี 1. มีความเชอ่ื มนั่ ในตนเองในการกระทาํ ในส่ิงตาง ๆ 2. มีความซ่อื สัตย กระทําตนใหผ อู ืน่ เชอ่ื ถือเรา แลวความไววางใจจะตามมา มเี รื่องสําคญั เขาก็ จะใหเ ราทาํ 3. มีความสามารถทจ่ี ะทาํ สิ่งเหลานั้น ใหเหมาะสมกบั ผทู ม่ี อบหมายไวว างใจใหเ ราทํา 4. มคี วามกระตอื รอื รน ที่อยากจะทํา เตรียมตัวใหพรอ มอยูเ สมอ 5. มคี วามคิดริเร่มิ สรา งสรรค รูจ ักปรบั ปรงุ งานอยเู สมอ 6. มีความรับผิดชอบ ไมว า จะทําอะไรก็ตามตอ งมคี วามหวงใยจะตองทาํ ใหเ สรจ็ ทันตาม กําหนดเวลา 7. มีความรอบรู 8. หวงตัวเอง เตมิ ชีวิตใหกับตัวเอง 9. มีความจาํ แมน 10. วางตวั เหมาะสมกบั กาลเทศะ

บทเรียนออนไลนท ่ี 5 349 349 วชิ า การพฒั นาบคุ ลิกภาพสคู วามเปน เลศิ (สค32018) ม.ปลาย ใบความรูที่ 2 . การพัฒนาบุคลิกภาพดานกายบรหิ ารทรวดทรง องคประกอบของทรวดทรง ขึ้นอยูกับกลไกของการเคลื่อนไหวของรางกายและโครงสราง ของรางกายไมวา หญิงหรือชายก็ชอบท่ีจะมรี ูปรางงามท้ังนั้น ผูชายก็ตองการมีรูปรางสมารท ผูหญิง ก็ตองการมีเอวบาง รางนอย มีสุขภาพดี การมีรูปรางงาม สุขภาพดี เกิดจากการพัฒนาตัวเราเอง เราเปน ผวู างแผนในชีวิตของเราเอง ทรวดทรงอาจไมใชทุกสิ่งทุกอยางในชีวิต แตสวนสัดและทาทาง ทําใหคนทุกคนดูแตกตาง กนั ไป บคุ ลิกทไ่ี มดแี สดงวา เจา ของเรอื นรางขาดความเชอ่ื ม่ันในตวั เอง ถา ไดเ รยี นรูวิธีเสริมสรางเสนห ใหกับบุคลิกภาพของตนเองแลว จะไมเพียงทําใหมีรูปรางสงางามเทาน้ัน ยังสามารถทําให การปฏิบัติงานเกิดความเช่ือม่ัน งานก็มีประสิทธิภาพอีกดวย ดังนั้นจึงควรใชเวลาในการบริหาร ทรวดทรงของตนเองเปนประจําสมํา่ เสมอ เพราะสขุ ภาพทดี่ ี และทรวดทรงท่งี ดงามอีกดว ย วธิ กี ารลดหรือควบคมุ อาหารควบคูกบั การออกกําลงั กายจะไดผ ลดที ส่ี ดุ วธิ กี ารลดหรือควบคมุ อาหารควบคกู ับการออกกาํ ลังกายจะไดผ ลดีทส่ี ดุ ทงั้ น้ี เพราะการออก กําลังกายจะชวยปองกันการสูญเสียมวลของกลามเน้ือ อีกทั้งยังรักษาสภาพอัตราการเผาผลาญ พลังงานในขณะพัก (Basal metabolic rate) ไมใหลดลงดวย แตการลดความอวนดวยวิธีการลด อาหาร หรือการงดอาหารเพียงอยา งเดยี ว จะทาํ ใหสญู เสยี มวลของกลามเนื้อมีผลทําใหความแข็งแรง ของกลา มเน้ือลดลง สําหรบั แนวทางการออกกําลงั กาย เพอ่ื ตองการลดความอวนอนั เนอ่ื งมาจากการมไี ขมันสะสม ในรา งกายมากกวา ปกตนิ นั้ วิทยาลยั เวชศาสตรการกีฬา แหงสหรัฐอเมรกิ า ไดเสนอแนะวาควรเปน การ ออกกาํ ลังกายแบบแอโรบคิ กลา วคือ เปนการออกกาํ ลงั กายทไ่ี มห นักจนเกนิ ไปโดยกาํ หนดความหนัก ของงานอยูในระดับปานกลาง ประมาณ 50 – 70 เปอรเซ็นต ของอัตราการเตนของหัวใจสูงสุด ซ่งึ เปนอตั ราการเตนของหัวใจทเ่ี ปน เปาหมาย และใชระยะเวลาในการออกกําลังกายแตละครั้งนาน ประมาณ 30 –60 นาที อยางตอเนื่องและออกกําลังกายอยางนอย 3 – 5 ครั้งตอสัปดาห อยางไรก็ ตามการออกกําลงั กายนี้จะตองใชเวลาอยางนอย 3 เดือนขึน้ ไปจึงจะเกดิ การเปลีย่ นแปลงของไขมันใน รางกายลดลง มีผลทําใหน้ําหนักของรางกายลดลง ระบบการทํางานของหัวใจ และหลอดเลือด ระบบการหายใจดขี ึน้ กลา มเนอื้ แขง็ แรงขน้ึ

350 350 วิชา การพัฒนาบคุ ลกิ ภาพสูค วามเปน เลศิ (สค32018) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 5 กิจกรรมที่ 5 เร่ือง การพัฒนาบุคลกิ ภาพดานความรูสกึ นึกคิดและการบริหารทรวดทรง ช่ือ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คําช้แี จง จงตอบคําถามตอไปนใี้ หถ กู ตอง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1.จงยกตัวอยางการพฒั นาบุคลิกภาพดานความรสู ึกนกึ คดิ มาพอเขา ใจ …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2.ใหผเู รียนอธิบายประโยชนก ารออกกําลงั กายเพอ่ื รูปรางและทรวดทรง …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3.สาเหตทุ ีท่ าํ ใหเ กิดความผดิ ปกติของทรวดทรงมีอะไรบา งจงอธบิ าย …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ทรวดทรงดี (Good Posture) หมายถึง …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5.ทรวดทรงไมดี หมายถึง …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 351 351 วิชา การพัฒนาบุคลิกภาพสูความเปนเลิศ (สค32018) ม.ปลาย เฉลยกิจกรรมที่ 4 เรอ่ื ง แนวทางในการพฒั นาบุคลิกภาพ ชอ่ื -นามสกุล............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คําชแ้ี จง จงตอบคาํ ถามตอไปน้ใี หถ ูกตอง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1.จงยกตวั อยางการพัฒนาบุคลิกภาพดา นความรสู ึกนกึ คิดมาพอเขา ใจ 1. มีความเชื่อมั่นในตนเองในการกระทําในสิง่ ตาง ๆ 2.มีความซ่ือสตั ย กระทาํ ตนใหผ ูอ น่ื เชอ่ื ถอื เรา แลวความไววางใจจะตามมา มีเรื่องสําคญั เขากจ็ ะให เราทาํ 3.มีความสามารถท่จี ะทาํ สงิ่ เหลา น้ัน ใหเหมาะสมกบั ผูทม่ี อบหมายไวว างใจใหเราทํา 4.มคี วามคิดรเิ รมิ่ สรางสรรค รจู กั ปรบั ปรงุ งานอยเู สมอ 5.มคี วามรบั ผิดชอบ ไมวา จะทาํ อะไรกต็ ามตองมคี วามหวงใยจะตอ งทําใหเ สรจ็ ทนั ตามกําหนดเวลา 2.ใหผ ูเรียนอธิบายประโยชนการออกกําลงั กายเเพอ่ื รปู รางและทรวดทรง การออกกําลังกายเปนไดทั้งยาปองกันและยารักษาโรค การเสียทรวดทรงในชวงการ เจรญิ เตบิ โตดังขอ 1. ยอมปอ งกันไดด วยการออกกําลังกาย แตเม่ือ เติบโตเต็มที่แลวยังขาดการออก กําลังกาย ก็จะทาํ ใหท รวดทรงเสียไปได เชน ตวั เอยี ง หลงั งอ พุงปอ ง ซ่งึ ทาํ ใหเสียบุคลิกภาพไดอยาง มาก ในระยะนี้ ถากลับมาออกกําลังกายอยางถูกตอง เปนประจําสม่ําเสมอยังสามารถแกไขให ทรวดทรงกลับดีข้ึนมาได แตการแกไ ขบางอยางอาจตองใชเวลานานเปน เดอื น เปน ป แตบ างอยางอาจ เห็นผลภายในเวลาไมถึง 1 เดือน เชน พุงปอง การบริหารกายเพ่ือเพ่ิมความแข็งแรงของกลามเนื้อ หนาทอ งเพยี ง 2 สปั ดาห ก็ทําใหกลามเน้ือหนาทองมีความตึงตัวเพ่ิมข้ึนจนกระชับอวัยวะภายในไว ไมใหดันออกมาเห็นพุงปองได 3.สาเหตทุ ่ที าํ ใหเ กิดความผิดปกตขิ องทรวดทรงมอี ะไรบา งจงอธิบาย 1.เปนความผิดปกตทิ เ่ี ปน มาแตก ําเนดิ เชน การติดเชอ้ื โรคบางอยางมาจากบดิ า มารดา เชน เชือ้ ซฟิ ลสิ 2.การมสี ุขปฏบิ ัติทไี่ มดี เชน การขาดสารอาหาร หรือรับประทานอาหารทีไ่ มไดส ดั สว น 3.การทีม่ อี วยั วะบางสวนของรางกายผดิ ปกติ และโรคภยั ไขเ จ็บ บางอยา ง เชน โรคโปลโิ อ 4.เกิดจากนิสยั ความเคยชินในทาทางอริ ิยาบถตา งๆ ในการเคลือ่ นไหวรา งกาย เชน การนั่ง การยนื การเดิน

352 352 วชิ า การพฒั นาบคุ ลิกภาพสูค วามเปน เลิศ (สค32018) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 5 4.ทรวดทรงดี (Good Posture)หมายถึงอะไรบา ง หมายถึง สภาวะแหงความสามารถของการทํางานและประสานงานกันระหวางระบบโครง กระดกู และระบบกลา มเนอ้ื เปน ไปไดอ ยางสมบูรณ 5.ทรวดทรงไมดี (Good Posture) หมายถึง สภาวะของระบบตาง ๆ ของ รางกายโดย เฉพาะระบบโครงกระดูกและระบบ กลามเนอ้ื ขาดความสมั พันธก นั มีผลทําใหรางกายเสียความสมดุล เกิดความเม่ือยลา หรือกอใหเกิด ความเจบ็ ปวยขน้ึ แกรางกายได เชน ทําใหป วดหลงั คอ เอว หรอื ความผิดปกตขิ องกระดูกสนั หลงั และ สว นอนื่ ๆ ของรา งกายได

บทเรียนออนไลนท่ี 5 353 353 วิชา การพัฒนาบคุ ลิกภาพสูค วามเปน เลศิ (สค32018) ม.ปลาย แบบทดสอบหลังเรียน เรอ่ื ง การพฒั นาบคุ ลิกภาพดานความรสู กึ นึกคดิ และการบรหิ ารทรวดทรง ชอื่ -นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คําช้แี จง ใหน กั ศกึ ษาเลอื กคําตอบท่ถี กู ตองทสี่ ุดเพยี งคําตอบเดยี ว จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดไมเกี่ยวของกบั การดแู ลสุขภาพ ก. การออกกาํ ลงั กาย ข. การควบคุมอารมณ ค. การรับประทานอาหาร ง. การออกแบบการแตงกายใหเ หมาะสม 2. ขอใดคอื ประโยชนของการรบั ประทานวิตามนิ ซี ก. ชวยใหผ วิ สวย เลบ็ สวย ข. ชว ยไมใหป ลายประสาทอักเสบ ค. ชว ยกระตนุ การหมุนเวยี นของโลหติ ง. ชวยลดความดนั และลดคอเลสเตอรอล 3. ขอใดหมายถงึ ความสามารถในการอานภาพแผนท่ี แผนภมู ิ ความสามารถในดานจินตนาการ สรางสรรค ก. ความฉลาดดา นภาษา ข. ความฉลาดดา นธรรมชาติ ค. ความฉลาดดา นมติ สิ ัมพันธ ง. ความฉลาดดา นทกั ษะสงั คม 4. หลกั ธรรมใดควรนาํ มาใชในการพฒั นาดา นทกั ษะทางสงั คมและการใชชวี ติ รวมกับผอู ่ืน ก. อทิ ธิบาท 4 ข. สงั คหวัตถุ 4 ค. พรหมวหิ าร 4 ง. ฆราวาสธรรม 4 5. ขอ ใดไมเ กย่ี วของกบั การดแู ลสขุ ภาพ ก. การออกกําลงั กาย ข. การควบคมุ อารมณ ค. การรับประทานอาหาร ง. การออกแบบการแตง กายใหเหมาะสม

354 354 วิชา การพฒั นาบคุ ลิกภาพสูความเปนเลศิ (สค32018) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนที่ 5 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน การพัฒนาบุคลิกภาพดา นความรสู กึ นึกคดิ และการบริหารทรวดทรง 1ง 2ง 3ค 4ข 5ง

355355 ตารางวเิ คราะหเ น้ือหารายวิชาการเรยี นรูสภู ยั ธรรมชาติ 3 สค32032 ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย จํานวน 3 หนว ยกิต จาํ นวน 120 ชั่วโมง จาํ นวน ระดับการเรยี นรู ที่ หัวเร่ือง (ชวั่ โมง) งาย ปาน ยาก 1 บทท่ี 1 ภยั แลง 15 กลาง เรื่องท่ี 1 ความหมายของภัยแลง 15  เรือ่ งท่ี 2 ลักษณะการเกิดภยั แลง 25  เรื่องท่ี 3 สถานการณก ารเกิดภัยแลง 15  เรอื่ งท่ี 4 แนวทางการปองกันและการแกไ ข ปญหา  ผลกระทบทเ่ี กดิ จากภยั แลง  2 บทท่ี 2 วาตภัย  เรอ่ื งท่ี 1 ความหมายของวาตภยั  เรอ่ื งที่ 2 ลักษณะการเกิดวาตภัย  เรอ่ื งท่ี 3 สถานการณวาตภยั เรอ่ื งท่ี 4 แนวทางการปองกนั และการแกไ ข ปญ หา  ผลกระทบทเี่ กดิ จากวาตภยั   3 บทท่ี 3 อุทกภัยและดินโคลนถลม  เรื่องท่ี 1 ความหมายของอทุ กภยั และดินโคลนถลม เรื่องที่ 2 ลกั ษณะการเกดิ อทุ กภยั และดินโคลนถลม  เรื่องท่ี 3 สถานการณอ ทุ กภัยและดินโคลนถลม  เรื่องที่ 4 แนวทางการปองกันและการแกไข และการแกไข  ปญหาผลกระทบท่เี กดิ จากอทุ กภัยและดนิ โคลนถลม  4 บทที่ 4 ไฟปา เรื่องที่ 1 ความหมายของไฟปา เร่อื งที่ 2 ลกั ษณะการเกิดไฟปา เรอ่ื งที่ 3 สถานการณไฟปา เร่อื งท่ี 4 แนวทางการปองกนั และการแกไขปญหา ผลกระทบทเ่ี กิดจากไฟปา

356 356 ตารางวเิ คราะหเ นื้อหารายวิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 สค32032 ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย จาํ นวน 3 หนวยกติ จาํ นวน 120 ช่วั โมง ท่ี หัวเรอ่ื ง จาํ นวน ระดับการเรยี นรู 5 บทที่ 5 หมอกควนั (ชว่ั โมง) งา ย ปาน ยาก เรื่องท่ี 1 ความหมายของหมอกควนั 15 กลาง เรอ่ื งท่ี 2 ลกั ษณะการเกิดหมอกควนั  เร่อื งท่ี 3 สถานการณห มอกควนั  เรอ่ื งท่ี 4 แนวทางการปองกนั และการแกไ ข ปญหา  ผลกระทบทเี่ กิดจากหมอกควนั  6 บทที่ 6 แผน ดินไหว 15 เรื่องท่ี 1 ความหมายของแผน ดนิ ไหว  เรื่องท่ี 2 ลักษณะการเกดิ แผนดินไหว  เรื่องที่ 3 สถานการณแ ผนดินไหว  เรอ่ื งที่ 4 แนวทางการปอ งกันและการแกไข ปญหา  ผลกระทบทเ่ี กดิ จากแผน ดินไหว 7 บทที่ 7 สนึ ามิ 15 เร่อื งที่ 1 ความหมายของสึนามิ  เรื่องท่ี 2 ลักษณะการเกดิ สึนามิ  เร่อื งท่ี 3 สถานการณส นึ ามิ  เรื่องที่ 4 แนวทางการปอ งกนั และการแกไ ข ปญหา ผลกระทบทเ่ี กดิ จากสนึ ามิ 

357 357 ตารางวิเคราะหเน้อื หารายวิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 สค32032 ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย จาํ นวน 3 หนวยกิต จาํ นวน 120 ช่ัวโมง จํานวน ระดับการเรยี นรู ที่ หัวเร่อื ง (ชั่วโมง) งา ย ปาน ยาก 8 บทท่ี 8 บคุ ลากรและหนวยงานที่เกี่ยวของกับการใหความ 5 กลาง ชว ยเหลือการประสบภัยธรรมชาตติ า ง ๆ เรอื่ งท่ี 1 บุคลากรท่เี ก่ียวของกบั การใหความชว ยเหลือ  ผูประสบภัยธรรมชาติตาง ๆ  เรอื่ งที่ 2 หนวยงานทีเ่ ก่ยี วของกบั การใหความชวยเหลือผู ประสบภัยธรรมชาตติ าง ๆ รวม 120

358 358 การวัดผลประเมนิ ผล บทเรยี น กิจกรรม คะแนน ออนไลน - ที่ 1 ใหผ ูเรยี นศึกษาจากบทเรยี นออนไลนท ี่ 1 เร่ือง แผน ดนิ ไหว สึนามิและบุคลากร 10 และหนว ยงานที่เก่ียวของกับการใหค วามชวยเหลอื การประสบภยั ธรรมชาติ ตา ง ๆ และสรุปความรทู ่ไี ดลงในสมุดบนั ทกึ 2 กจิ กรรมที่ 2 เร่ือง ภัยแลง (5คะแนน) และทําแบบทดสอบหลงั เรียน (5 คะแนน) 3 กจิ กรรมที่ 3 เร่ือง วาตภยั กจิ กรรม และแบบทดสอบหลังเรียน 10 4 กจิ กรรมท่ี 4 เรื่อง อทุ กภัยและดินโคลนถลม (5คะแนน) และทําแบบทดสอบ 10 หลงั เรยี น (5 คะแนน) 5 กิจกรรมท่ี 5 เร่ือง ไฟปาและหมอกควนั (5คะแนน) และทําแบบทดสอบหลัง 10 เรียน (5 คะแนน) รวมคะแนนเกบ็ ระหวา งภาค 40 สอบระหวางภาค 20 สอบปลายภาค 40 รวมท้ังส้นิ 100

แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรรู ายวชิ าออนไลน รายวชิ า การเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 สค32032 จํานวน 3 หนวยกิต ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 120 ช่วั โมง บทเรยี น หัวเร่ือง วัตถุประสงคเ ชงิ กจิ กรรมการ จาํ นวน สื่อการเรยี นรู การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรูท่ี ออนไลน พฤติกรรม เรียนรู ช่วั โมง ประเมนิ ผล คาดหวัง ท่ี 1 บทที่ 6 แผนดินไหว 1. ผูเรียนมีความรู - ผูเรียนศึกษา 35 1.บทเรยี นออนไลนท ี่ 1 บทเรยี น - 1.สามารถอธบิ าย บทท่ี 7 สนึ ามิ ความเขาใจ เรยี นรจู ากสอ่ื ชว่ั โมง Google site ออนไลนที่ 1 เร่ืองแผนดนิ ไหวได บทที่ 8 บุคลากร เรอ่ื งแผนดินไหว แบบเรียน วิชาการเรียนรสู ภู ยั 2. สามารถอธิบาย และหนวย งานท่ี 2. . ผเู รียนมี ออนไลนท่ี 1 ธรรมชาติ 3 เรอ่ื งสึนามไิ ด เกย่ี วขอ งกบั การให ความรูความเขา ใจ Google site สค32032 3. สามารถบอกถึง ความชวยเหลอื การ เรื่องสึนามิ วชิ าการเรียนรสู ู บุคลากรและหนว ย ประสบภยั ธรรมชาติ 3. ผูเรยี นมีความรู ภัยธรรมชาติ 3 งานท่เี ก่ยี วของกับ ตาง ๆ ความเขาใจเรอื่ ง สค32032 การใหค วามชวย บคุ ลากร หนวยงาน เรือ่ ง แผน ดนิ ไหว เหลอื การประสบภยั ทเ่ี กีย่ วขอ ง และมี สึนามิและ ธรรมชาติตาง ๆ ทกั ษะการให บุคลากรและ https://www.youtub ความชว ยเหลือ หนว ยงานทีเ่ กย่ี ว e.com/watch?v=hJ2 การประสบภัย ของกับการให ppZI7nb8 ธรรมชาตติ าง ๆ ความชว ยเหลือ การประสบภยั ธรรมชาตติ า ง ๆ 359 359

บทเรียน หวั เร่อื ง วตั ถุประสงคเชงิ กิจกรรมการ จํานวน สื่อการเรียนรู การวดั และ กศน.4 ผลการเรียนรทู ่ี 360 360 ออนไลน พฤติกรรม เรียนรู ชัว่ โมง ประเมินผล คาดหวัง ท่ี - ผูเรยี นทาํ บทเรียนออนไลน ท่ี 1 https://www.youtu be.com/watch?v=h pI7kSRzagI

แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรรู ายวิชาออนไลน รายวชิ า การเรยี นรูสภู ัยธรรมชาติ 3 สค32032 จาํ นวน 3 หนวยกิต ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 120 ชัว่ โมง บทเรียน หัวเรือ่ ง วัตถปุ ระสงคเชิง กจิ กรรมการเรียนรู จํานวน สอื่ การเรยี นรู การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรทู ่ี ออนไลน บทท่ี 1 พฤติกรรม ชั่วโมง ประเมนิ ผล คาดหวงั ภยั แลง ที่ ผูเรยี นมีความรู - ผเู รยี นทาํ แบบทดสอบ 15 1. บทเรียนออนไลนท ี่ 2 บทเรียน ชอ งที่ 1 สามารถอธบิ าย 2 ความเขา ใจเรอื่ ง กอ นเรยี น ชว่ั โมง Google site ออนไลนท ี่ 2 - กิจกรรม เร่อื งภยั แลง ได ภยั แลง - ผูเ รียนศึกษาเรยี นรจู าก วชิ าการเรยี นรสู ูภัย ที่ 2 ส่อื บทเรียนออนไลนท ี่ 2 ธรรมชาติ 3 (5 คะแนน) Google site วชิ าการ สค32032 - แบบทด เรยี นรูส ูภัยธรรมชาติ 3 สอบหลงั สค32032 เรียน เรือ่ ง ภัยแลง (5 คะแนน) - ผเู รียนทํากจิ กรรมท่ี 2 เร่ืองภัยแลง - ผเู รยี นทาํ แบบทดสอบ หลงั เรียน https://www.youtube. com/watch?v=b6DMig A7pAw 361 361

แผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรรู ายวชิ าออนไลน 362 362 รายวิชา การเรยี นรูสภู ัยธรรมชาติ 3 สค32032 จํานวน 3 หนวยกิต ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 120 ชว่ั โมง บทเรยี น หัวเรอ่ื ง วัตถุประสงคเชงิ กจิ กรรมการเรยี นรู จํานวน ส่ือการเรียนรู การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรทู ่ี ออนไลน บทท่ี 2 พฤติกรรม ชั่วโมง ประเมนิ ผล คาดหวัง วาตภยั ท่ี ผูเรียนมคี วามรู -ผูเ รยี นทําแบบทดสอบ 15 1.บทเรียนออนไลนท ี่ 3 บทเรียน ชอ งท่ี 2 สามารถอธบิ าย 3 ความเขาใจเรอ่ื ง กอนเรียน ชว่ั โมง Google site ออนไลนที่ 3 -กจิ กรรมท่ี เร่อื งวาตภัยได วาตภยั - ผูเ รียนศึกษาเรยี นรจู าก วชิ าการเรยี นรูส ภู ยั 3 ส่ือบทเรยี นออนไลนท ี่ 3 ธรรมชาติ 3 (5 คะแนน) Google site วิชาการ สค32032 - เรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 แบบทดสอบ สค32032 หลงั เรียน เร่อื ง วาตภัย (5 คะแนน) - ผูเรยี นทํากจิ กรรมท่ี 3 เร่ืองวาตภยั -ผูเรียนทาํ แบบทดสอบ https://sites.google.c หลงั เรียน om/dei.ac.th/sd0320 32lp/2

แผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรรู ายวิชาออนไลน รายวิชา การเรยี นรูสูภัยธรรมชาติ 3 สค32032 จาํ นวน 3 หนวยกิต ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 120 ชว่ั โมง บทเรียน หวั เรอ่ื ง วัตถุประสงคเ ชงิ กจิ กรรมการเรยี นรู จาํ นวน ส่อื การเรียนรู การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรูที่ ออนไลน พฤตกิ รรม ชวั่ โมง ประเมนิ ผล คาดหวงั ท่ี ผเู รียนมีความรู - ผเู รยี นทาํ แบบทดสอบ 25 1. บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 บทเรียน ชอ งท่ี 3 สามารถอธบิ าย 4 บทที่ 3 ความเขาใจเรอ่ื ง กอนเรยี น ช่วั โมง Google site ออนไลนที่ 4 - กิจกรรมที่ เร่อื งอทุ กภยั และดิน อุทกภยั และดนิ - ผเู รียนศึกษาเรยี นรจู าก วิชาการเรียนรสู ูภัย 4 โคลนถลมได อุทกภยั และ โคลนถลม สอ่ื บทเรียนออนไลนท ่ี 4 ธรรมชาติ 3 (5 คะแนน) ดนิ โคลนถลม Google site วิชาการ สค32032 - แบบทด เรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 สอบหลงั สค32032 เรยี น เร่อื ง อุทกภยั และดนิ (5 คะแนน) โคลนถลม - ผูเ รียนทาํ กจิ กรรมที่ 4 เรื่องอุทกภัยและดิน https://www.youtube. โคลนถลม com/watch?v=qLtvaT - ผูเรียนทาํ แบบทดสอบ D32sg หลงั เรียน 363 363

แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นรรู ายวิชาออนไลน 364 364 รายวชิ า การเรยี นรสู ูภย ธรรมชาติ 3 สค32032 จาํ นวน 3 หนวยกติ ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 120 ชั่วโมง บทเรยี น หวั เรอ่ื ง วตั ถุประสงคเชิง กจิ กรรมการเรียนรู จาํ นวน ส่อื การเรียนรู การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรทู ี่ ออนไลน บทที่ 4 พฤติกรรม ช่ัวโมง ประเมนิ ผ คาดหวงั ไฟปา ล ท่ี บทที่ 5 1. ผเู รยี นมี - ผูเ รียนทําแบบทดสอบ 30 1.บทเรียนออนไลนท ่ี 5 บทเรยี น ชองที่ 4 1. สามารถอธบิ าย 5 หมอกควัน ความรูความ กอนเรยี น ชั่วโมง Google site ออนไลนท ่ี - กิจกรรม เร่ืองไฟปา ได เขา ใจเขา ใจเรอ่ื ง - ผูเรียนศึกษาเรียนรจู าก วชิ าการเรยี นรูสูภัยธรรมชาติ 5 ที่ 5 2. สามารถอธิบาย ไฟปา ส่ือบทเรยี นออนไลนท ่ี 5 3 (5คะแนน) เรอ่ื งหมอกควนั ได 2. ผเู รยี นมี Google site วิชาการ สค32032 - แบบทด ความรคู วาม เรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 สอบหลงั เขาใจเขา ใจเร่ือง สค32032 เรียน หมอกควนั เรือ่ ง ไฟปา และหมอก (5 คะแนน) ควนั - ผเู รียนทํากจิ กรรมที่ 5 https://www.youtube.com เรอื่ งไฟปา และหมอก /watch?v=hJ2ppZI7nb8 ควนั - ผเู รียนทาํ แบบทดสอบ หลงั เรียน https://www.youtube.com /watch?v=hpI7kSRzagI

บทเรียนออนไลนท ี่ 1 365 365 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ใบงาน คาํ สง่ั ใหผ เู รียนศึกษาความรู ในบทเรยี นออนไลนท ่ี 1 โดยสแกนควิ อารโ คดทก่ี าํ หนดใหตอไปนี้ 1. ใหผูเรียนศึกษาความรูจากใบความรู เรอ่ื ง แผน ดินไหว สึนามแิ ละบุคลากรและหนวยงานท่ี เก่ยี วของกบั การใหความชว ยเหลอื การประสบภยั ธรรมชาตติ า งๆ 2. ใหผ เู รียนศกึ ษาความรจู ากคลปิ วดี ีโอและใบความรู เรอ่ื ง แผนดนิ ไหว สนึ ามิและบคุ ลากร และหนว ยงานทเ่ี กี่ยวของกับการใหค วามชวยเหลอื การประสบภัยธรรมชาติตา งๆ 3. ใหผ เู รยี นบนั ทกึ ความรทู ่ีไดล งในสมุดบนั ทกึ การเรยี นรู ใบความรู ความหมายของ 1. แผนดินไหว คลปิ VDO 2. สาเหตกุ ารเกดิ แผน ดินไหว

366 366 วชิ าการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 1 ใบความรูสึนาม…ิ ภัยธรรมชาติ ทีต่ องระวงั ใบความรสู นึ าม.ิ ..ภยั ธรรมชาติ ทเ่ี กดิ ไดหลายพน้ื ท่ี ใบความรูส นึ ามิ...อันตราย จากสึนามิลดได. ..ถา ใสใ จการ เตรียมพรอ ม คลิป VDO เรื่องสาเหตขุ อง การเกิดสนึ ามิ

บทเรยี นออนไลนท่ี 1 367 1. 367 วิชาการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ใบความรหู นวยงานท่เี ก่ยี วขอ ง กบั การใหค วามชว ยเหลอื ผูประสบภัยธรรมชาติ คลปิ VDO เร่อื ง “ไลเรียง ภารกจิ ประวัติศาสตร การ ชว ยเหลือทมี หมูปา ” คลปิ VDO เรื่องบคุ ลากรและ หนวยงานท่เี ก่ียวของ/ หนวยงานท่ีเกี่ยวของกับการให ความชวยเหลอ่ื ผูประสบภัย ธรรมชาติ

368 368 วชิ าการเรยี นรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 1 ใบความรู เร่อื งท่ี 1 ความหมายของแผนดนิ ไหว ความหมายของแผนดนิ ไหว หมายถึง การสัน่ สะเทอื นของแผนดินท่ีรูสึกได ณ บริเวณใดบริเวณหน่ึงบนผิวโลกสวนใหญ เกดิ จากการเคลือ่ นตวั ของเปลือกโลกท่ีรองรับผิวโลกอยูบางคร้ังเกิดจากภูเขาไฟระเบิดแผนดินไหว (Earthquakes) เปนปรากฏการณธรรมชาตซิ ่ึงเกดิ จากการเคล่ือนตวั โดย ฉับพลันของเปลือกโลก การ เกิดแผนดนิ ไหวสว นใหญมักเกิดขึน้ ตรงบริเวณขอบของแผนเปลือกโลกอันเปนผลสืบเนื่องมาจากชั้น หนิ หลอมละลายท่ีอยภู ายใตเปลือกโลกไดรับพลังงานความรอนจากแกนโลก และลอยตัวผลักดันให เปลอื กโลกซึง่ อยูดา นบนเคลอ่ื นที่ในทศิ ทางตา งๆกนั พรอมกบั สะสมพลังงานไวภ ายในบริเวณขอบของ แผน เปลือกโลกทําใหแ ผน เปลอื กโลกชนและเสียดสกี นั หรือแยกออกจากกัน นอกจากนั้นพลังที่สะสม ในเปลือกโลกจะถูกสงผานไปยังบริเวณรอยราว ของหินใตพื้นโลกหรือท่ีเรียกวา “รอยเลื่อน” เม่ือ ระนาบของรอยเลื่อนท่ีประกบกันอยูไดรับแรงอัดมากๆก็จะทําใหรอยเลื่อนมีการเคล่ือนตัวอยาง ฉับพลนั ก็สามารถเกิดแผน ดินไหวไดจ ุดศนู ยเกิดแผน ดนิ ไหว (focus) มกั เกิดตามรอยเล่ือนอยใู นระดับ ความลึกตางๆของผวิ โลกสว นจดุ ทีอ่ ยูในระดับสงู ข้ึนมาท่ตี ําแหนงของผิวโลก เรียกวา “จุดเหนือศูนย เกิดแผนดนิ ไหว” (Epicenter) การสั่นสะเทือนหรือแผน ดินไหวน้ีจะถูกบนั ทกึ ดว ยเคร่ืองมือท่ีเรียกวา “ไซสโม มเิ ตอร” (Seismometer) และการศกึ ษาแผน ดนิ ไหวและคล่ืนสนั่ สะเทือนที่ถูกสงออกมาจะ เรียกวา “วทิ ยาแผน ดนิ ไหว” (Seismology)

369 บทเรยี นออนไลนที่ 1 369 วชิ าการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ลักษณะการเกิดแผนดินไหว เรือ่ งท่ี 2 ลักษณะการเกิดแผน ดนิ ไหว 2.1 สาเหตุการเกิดแผนดินไหว แผนดินไหวเปนปรากฏการณทางธรรมชาติทมี่ ีสําเหตขุ องการเกิด แบง ไดเ ปน 2 ลกั ษณะ ดงั นี้ 2.1.1 กระบวนการเปล่ียนแปลงตามธรรมชาติ เชน 1) การเคลอ่ื นที่ของแผนเปลอื กโลก (Tectonic Earthquake) 2) ภเู ขาไฟระเบิด (Volcano Eruption) 3) การยุบตัวหรือพงั ทะลายของโพรงใตด นิ (Implosion) 4) การสน่ั สะเทือนจากคลน่ื มหาสมทุ ร (Oceanic Microseism) 2.1.2 การกระทําของมนุษย ทําใหเกิดแผนดินไหวไดท้ังทางตรงและทางออม เชน การทํา เหมอื ง การสรา งอางเก็บนํ้าหรอื การสรา งเขือ่ นใกลรอยเลอื่ น การทาํ งานของเคร่อื งจักรกล การจราจร และการเกบ็ ขยะนิวเคลียรไ วใ ตด ินการทดลองระเบิดปรมาณูการระเบดิ พ้ืนที่เพื่อสํารวจวางแผนกอน สรางเขอื่ น เปน ตน

370 370 วิชาการเรยี นรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 1 2.2 ปจ จัยทเ่ี กีย่ วขอ งกบั ระดบั ความเสยี หายจากแผนดินไหว เหตกุ ารณแผน ดนิ ไหว ที่สงผลกระทบ และสรางความเสยี หายตอชีวติ และทรพั ยส ินน้ันลว นแตมีปจ จยั ทเ่ี กยี่ วขอ งของการเกดิ ซงึ่ ประกอบดว ย ขนาด ความรนุ แรง จุดศูนยเ กิดของ แผนดนิ ไหว ดงั นัน้ ผลกระทบท่ีเกิดขึน้ ในแตล ะพื้นทที่ ี่ไดรับจึงมี ระดบั ความเสียหายทแ่ี ตกตา งกนั 2.2.1 แหลง กาํ เนดิ แผน ดนิ ไหว ท่ีเกดิ ในแนวของแผนดินไหวโลกโดยเฉพาะ บรเิ วณที่มีการชน กนั ของแผน เปลือกโลกหรอื แนวรอยเล่ือนทมี่ คี วามยาวมากๆจะมศี กั ยภาพทําใหเ กิดแผนดนิ ไหวขนาด ใหญ 2.2.2 ความลกึ ของจุดศนู ยเ กดิ แผน ดนิ ไหว ซ่งึ มีจุดศนู ยเ กดิ แผน ดินไหวไมล กึ มากหรือผิวดิน จะกอ ใหเ กดิ ควารนุ แรงในระดบั ทม่ี ากกวา การเกิดแผนดินไหวท่ีมจี ดุ ศนู ยเกดิ แผนดินไหวทีล่ กึ มากกวา 2.2.3 ขนาด (Magnitude) หมายถงึ จาํ นวนหรือปรมิ าณของพลงั งานทถ่ี กู ปลอ ยออกมาจาก ศนู ยก ลางแผนดินไหวแตละครงั้ ในรปู แบบของการส่นั สะเทอื น คิดคน โดย ชาลส ฟรานซสิ รกิ เตอร และในประเทศไทยนยิ มใชหนว ยวดั ขนาดแผน ดนิ ไหว คอื “ริกเตอร” ซึ่งมีขนาด ตามมาตราริกเตอร ดงั น้ี ตาราง

371 371 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 1 แผนดินไหวที่มีขนาดตั้งแต 5.0 ตามมาตราริกเตอรขึ้นไปสามารถทําใหเกิดความเสียหายแกอาคาร บานเรอื นและสง่ิ กอสรางได ท้งั นีร้ ะดบั ความรนุ แรงจะขึน้ อยูกับระยะหา งจากจุดศูนยเกิดแผนดินไหว และสภาพทางธรณีวิทยาของทตี่ ้งั โครงสรา งอาคารหรอื สงิ่ กอ สราง จะไดรบั ผลกระทบจากแผนดนิ ไหว จะกอใหเกิดความเสยี หายในลักษณะตางกนั 2.2.4 ระยะทาง โดยปกตแิ ผนดนิ ไหวทม่ี ีขนาดเทา กันแตระยะทางตา งกัน ระยะทางใกลกวา ยอ มมคี วามส่นั สะเทอื นของพื้นดนิ มากกวา มีศกั ยภาพของภัยมาก 2.2.5 สภาพทางธรณวี ทิ ยา กอใหเกิดความเสียหายจากความสั่นสะเทือนบริเวณท่ีมีการดูด ซับพลังงานการสน่ั สะเทือนไดม ากหรือมีคาการลดทอนพลังงานมากจะไดรับความเสียหายนอย เชน ในพ้ืนท่ีท่ีเปนหิน แข็งแตในบริเวณท่ีเปนดินออนจะชวยขยายการส่ันสะเทือนของพื้นดินไดมาก กวา เดิมความเสียหายจะเพิ่มมากข้ึนดวย 2.2.6 ความแข็งแรงของอาคาร อาคารท่ีสรางไดมาตรฐานมีความม่ันคงแข็งแรงไดรับการ ออกแบบและกอ สรา งใหตา นแผนดินไหว จะสามารถทนตอแรงส่ันสะเทือนไดด ีเมือ่ เกดิ แผนดินไหวจะ เพ่มิ ความปลอดภยั ใหกับผูอยูอาศัยไดใ นระดบั หนึง่ 2.3 ผลกระทบทเี่ กดิ จากแผน ดนิ ไหว ผลกระทบมักจะเกิดจากความรุนแรงของแผน ดินไหวท่ีเกดิ ข้นึ ใน แตล ะครง้ั ซง่ึ ความรนุ แรงท่รี ูสกึ ไดจะมากนอยเพียงใดข้ึนอยูกับระยะทางจากศูนยกลางแผนดินไหว ความเสียหายจะ เกิดขึ้นในบริเวณใกลเคียงกับศูนยกลางแผนดินไหวและจะลดหล่ันลงไปตาม ระยะทางท่ีหางออกไป ดังน้ันการสูญเสียจะมากหรือนอยข้ึนอยูกับความรุนแรงของแผนดินไหว โดยตรง ความรุนแรง (Intensity) ใชมาตราในการวัดความรุนแรงของแผนดินไหว เรียกวา มาตรา “เมอรคัลล่ี” กําหนดข้ึนครั้งแรกโดย กวีเซปเป เมอรคัลลี (Guiseppe Mercalli) นักวิทยาศาสตร ชาวอิ ตาเลียน ตอมาแฮรี่วูด (Harry Wood) นักวิทยาศาสตรดานแผนดินไหวชาวอเมริกันไดปรับ มาตราความรุนแรงเมอรค ัลลี่ ใหมีระดับความรุนแรง 12 ระดับ โดยใชตัวเลข โรมันแทนระดับความ รุนแรง ดังน้ี

372 372 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 1 แนวทางการปองกนั และการแกไขปญ หาผลกระทบท่เี กิดจากแผนดนิ ไหว เร่ืองท่ี 4 แนวทางการปอ งกันและแกไ ขผลกระทบทเ่ี กดิ จากแผน ดินไหว 4.1 การเตรียมความพรอมรับสถานการณก ารเกิดแผนดินไหว 4.2 การปฏิบตั ขิ ณะเกดิ แผนดนิ ไหว เม่ือเกิดแผน ดินไหวใหต งั้ สติอยอู ยา งสงบคดิ หาหนทางท่ี ปลอดภัยหมอบอยบู รเิ วณทีส่ ามารถปองกันสิ่งของหลนใส เชน บริเวณใตโตะ ใตเตียง หลีกเล่ียงให หางจากหนาตางหากอยูนอกอาคารใหอยูในท่ีโลงอยูใหหางจากสิ่งหอยแขวนตางๆปฏิบัติตาม มาตรการปองกันตนเองจากภัยแผน ดินไหว เปน ตน 4.3 การปฏิบตั ิหลงั เกดิ แผนดนิ ไหว ขอ ควรปฏบิ ตั ิหลังเกิดแผน ดินไหวสาํ หรับผปู ระสบเหตุ

บทเรียนออนไลนที่ 1 373 373 วชิ าการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย ใบความรู เรื่องท่ี 1 มารูจักสนึ ามิ ความหมายของสนึ ามิ (tsunami) หมายถึง คลื่นซึ่งเคล่ือนตัวในมหาสมุทรดวยความเร็วสูง และมพี ลังรุนแรงสามารถเคลื่อนท่ีไปไดเปน ระยะทางไกลๆเมอ่ื คลืน่ เคล่อื นท่เี ขา สชู ายฝงจะเพิ่มขนาด ทาํ ใหเกิดเปน คลน่ื ขนาดใหญท เ่ี รียกกนั วา คล่นื ยกั ษท ําใหเกิดความเสียหายอยางใหญห ลวงตอชวี ิตและ ทรพั ยสนิ ของผคู นทอ่ี าศัยอยูตามบรเิ วณชายฝง คล่ืนชนดิ นีจ้ งึ แตกตา งจากคล่นื ธรรมดาคําวา tsunami มาจากภาษาญี่ปุน แปลวา คลื่นอาวจอดเรือ (harbour waves) ท้ังนี้เนื่องจากบริเวณชายฝงทะเล ของประเทศญี่ปนุ ที่เปนอาวจอดเรือทางดา นมหาสมทุ รแปซฟิ ก มักไดรับผลกระทบจากคลน่ื ชนดิ น้อี ยู เสมอๆจึงเรียกชือ่ วา สึนามิต้งั แตนัน้ เปน ตน มาหลังจากน้ันช่ือน้ไี ดน าํ ไปเรยี กกนั อยา งแพรห ลายจนเปน ที่เขาใจและรูจักกันโดยทั่วไป สําหรับประเทศไทย ราชบัณฑิตยสถานไดบัญญัติศัพทของคําวา tsunami เปนภาษาไทยวา คล่ืนสึนามิ ลักษณะท่ีสําคัญของคลื่นสึนามิ คือ เปนคล่ืนที่เคล่ือนตัว ในทะเลและมหาสมุทรดว ย ความเรว็ สูง คลืน่ น้ีประกอบดว ยชุดคลน่ื ทม่ี คี วามยาวมากโดยมีระยะทาง ระหวา งยอดคล่นื แตล ะลกู ตั้งแต 100 จนถงึ 200 กิโลเมตร และมคี าบคล่นื คือ ชวงเวลาเคลือ่ นท่ีของ ยอดคลนื่ แตล ะลกู ตงั้ แต 10 นาที ไปจนถงึ 1 ชัว่ โมง หากไมม ีผืนแผน ดนิ ใดๆขวางกน้ั อยูใ นทะเล คลื่น นี้ สามารถเคล่ือนท่ีดวยความเร็วสูงต้ังแต 700 จนถึงมากกวา 800 กิโลเมตรตอช่ัวโมง และเคล่ือน ท่ีไปไดใ นระยะทางไกลหลายรอ ยหรอื หลายพนั กิโลเมตรลักษณะสาํ คัญอีกประการหน่ึงของคลนื่ สนึ ามิ คอื ขณะทคี่ ล่ืนเคลือ่ นทีอ่ ยูในบรเิ วณนํ้าลกึ ความสงู ของคล่นื มคี วามสงู เพยี ง 30 เซนติเมตร ถงึ 1 เมตร แตเมื่อเคล่ือนตัวเขาไปถึงบริเวณนํ้าต้ืนใกลชายฝง ตัวคล่ืนจะเพ่ิมความสูงและความรุนแรงมากขึ้น ตามลาํ ดบั จนอาจมลี ักษณะคลายกําแพงนํ้าขนาดใหญที่พัดถาโถมเขาหาชายฝงยิ่งถาบริเวณชายฝง เปนอาวแคบๆหรือมีรูปทรงเปนกรวยย่ืนเขาไปภายในพื้นแผนดิน คล่ืนอาจเพิ่มความสูงไดมากถึง 30 เมตร มวลน้ําจาํ นวนมหาศาลท่ีคลื่นพัดพาขน้ึ ไปบนฝงจะปะทะกับสิ่งกอสราง อาคารบานเรือนที่ ต้งั อยูขวางหนา ซง่ึ ถา หากเปนอาคารเต้ียๆท่ีมีโครงสรางไมแข็งแรงก็จะถูกคลื่นทําลายจนราบเรียบ ดังนน้ั คล่นื สึนามิจึงจัดเปน พบิ ตั ภิ ัยทีร่ า ยแรงมากอยางหนงึ่ ของมนุษย

374 374 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 1 ขอแตกตางระหวางคล่ืนสึนามิและคล่ืนธรรมดาการเกิดคล่ืนสึนามิจะแตกตางจากการเกิดคลื่น ธรรมดาทั่วไป ซึ่งอาจเปรียบเทียบ ความแตกตางระหวา งคล่นื สนึ ามกิ บั คล่ืนธรรมดาทเ่ี กดิ จากกระแส ลมใหเหน็ ได ดังตอไปน้ี จากตารางขางตน จะเหน็ ถึงลักษณะแตกตา งระหวางคลื่นธรรมดากับคลื่นสึนามิไดอยางชัดเจนอยาง หน่ึงคือ ถา เปน คล่นื ธรรมดา เมื่อคลนื่ เคล่ือนตวั เขา สูบรเิ วณชายฝง ความสูงของคล่ืนจะสูงไมมากแนว คลืน่ ที่ซัดเขา หาฝง ท่เี รยี กวาแนวคล่นื ทว มฝง (run-up) มีเพียงแคแ นวนาํ้ ขึน้ เทา นน้ั และเม่ือคลื่นถอย กลับระดับนา้ํ กจ็ ะลดลงไปเพยี งแคแ นวน้าํ ลงแตกตา งกับคลืน่ สึนามิซ่ึงกอนท่ีคล่ืนยกั ษจ ะเคลอ่ื นตัวเขา สูฝ ง ระดับนํ้าชายฝง จะลดลงอยางผิดปกตหิ ลังจากน้นั ระยะ หน่ึงก็จะมีคลื่นสูงมากเคล่ือนที่เขาหาฝง ตดิ ตามกนั มาเปน ชดุ ๆโดยชุดแรกอาจมีความสงู ไมมากแตคลน่ื ลูกตอๆมาจะเพ่ิมความสงู มากขึน้ สึนามิภยั ธรรมชาติทตี่ อ งระวัง เร่อื งท่ี 2 สนึ ามิ…ภัยธรรมชาตทิ ีต่ องระวงั 2.1 สาเหตแุ ละปจจัยการเกิดสึนามิ หากกลา วถึงสึนามิมักเปนท่ีเขาใจกันดีวาสึนามิไมไดเกิดจากลม พายุเหมอื นกับคลื่นธรรมดาทัว่ ไปเพราะไมวาจะเปน กอนหรือขณะทีเ่ กดิ สึนามทิ อ งฟาอาจปลอดโปรง ไมมลี มพายเุ ลยกไ็ ด นักวชิ าการในสมยั กอนคดิ วา การเกดิ สนึ ามอิ าจจะเกย่ี วขอ งกับเร่ืองน้ําข้ึนนํ้าลงที่ ผิดปกตใิ นทองทะเล ซึง่ มสี าเหตุมาจากการเปลยี่ นแปลงของจุดดับบนดวงอาทิตย (sun spots) หรือ เกดิ จากการวางตัวของดาวเคราะหต างๆท่ีสมั พันธกับตําแหนง ทตี่ ง้ั ของโลก ดังนั้น จงึ เรียก คล่นื ชนดิ น้ี วา คลน่ื น้ําข้นึ ลง (tidal waves) แตปจ จบุ ันเราไดทราบแลววา สนึ ามิไมไ ดเ กย่ี วขอ งกับการขึ้นลงของ นา้ํ ทะเลแตเกดิ จากการไหวสะเทอื นของเปลอื กโลกอยางรุนแรงใตพื้นทองทะเลและ มหาสมุทรโดยมี การเคล่อื นตัวของแผนเปลอื กโลกมีอยู 3 แบบคือ 2.1.1 แบบกระจายตวั คอื แผนเปลอื กโลกสองแผนเคลื่อนทีอ่ อกจากกัน 2.1.2 แบบมุดตัว คือ แผน เปลอื กโลกเคลอ่ื นเขา หากนั โดยที่แผน เปลือกโลกแผน หนงึ่ มุดเขา ไปอยูใตแ ผน เปลือกโลกอีกแผน หนงึ่ 2.1.3 แบบเปลย่ี นรูป คอื แผน เปลอื กโลกจาํ นวนสองแผน เคล่ือนท่ใี นแนวนอนผานซ่งึ กนั และ กันซงึ่ ปลดปลอ ย พลังงานมหาศาลออกมา ทําใหมวลนํ้าในมหาสมุทรเกิดการเคลื่อนไหวกลายเปน คล่ืนขนาดใหญแผกระจายเปนวงกวางออกไปจากบริเวณที่เปนจุดศูนยกลางของแผนดินไหว และ เ น่ื อ ง จ า ก ค ล่ื น ช นิ ด น้ี มิ ไ ด เ กิ ด จ า ก ก า ร ขึ้ น ล ง ข อ ง นํ้ า ท ะ เ ล นั ก วิ ช า ก า ร ใ น ป จ จุ บั น

บทเรยี นออนไลนท่ี 1 375 375 วชิ าการเรียนรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย จงึ ไมน ยิ มเรยี กวา คล่ืนนํา้ ขน้ึ ลง (tidal waves) แตเ ปล่ียนมาเรียกวา สนึ ามิ(tsunami )อยางไรก็ตาม แมวาการเกดิ สึนามิสว นใหญจ ะมสี าเหตมุ าจากการเกดิ แผนดินไหวอยางรุนแรงใตพ้ืนทองมหาสมุทร แตถา มสี าเหตุอ่ืนทท่ี าํ ใหเ กิดคลน่ื ขนาดใหญในทองมหาสมุทรโดยมิใชเ กิดจากการกระทําของลมพายุ แลวก็ถอื เปน สึนามไิ ดเชน กัน 2.2 ส่ิงบอกเหตุกอนเกิดสึนามิ สิ่งท่ีสามารถบอกไดคอนขางชัดเจนกอนเกิดสึนามิ คือ การเกิด แผนดนิ ไหวทส่ี ามารถ รูส ึกถงึ แรงสนั่ สะเทือนของแผนดินและส่ิงที่อยูรอบตัว หรือการไดรับแจงขาว แผนดินไหวจากสื่อตางๆอาจสนั นิษฐานไวกอนเลยวา อาจจะเกดิ สนึ ามิตามมาทง้ั นี้สังเกตไดจาก 2.2.1 สันคลื่นเปนกําแพงขนาดใหญสันคล่ืนที่ปรากฏในทะเลสามารถมองเห็นเปนกําแพง ขนาดใหญร ะลอกคลื่นกอ ตัวเปนกาํ แพงขนาดใหญ 2.2.2 นํ้าทะเลลดลงผิดปกติกอนเกิดสึนามิระดับน้ําทะเลมีการลดลงอยางผิดปกติน่ันเปน สัญญาณเตือนวาคล่ืนยักษกําลังกอตัว ตองรีบออกจากพื้นท่ีโดยดวนสาเหตุท่ีนํ้าทะเลลดลง เพราะวาสึนามทิ ่ีเกดิ ข้นึ ในครงั้ น้เี กิดจากการท่แี ผน เปลอื กโลกแผน หน่งึ เกดิ การมุดลงไปอยูขางใตแผน เปลอื กโลกอีกแผน หนึง่ ทําใหน ้าํ ปรมิ าณจํานวนหน่งึ ถูกดูดลงมาในบรเิ วณทีแ่ ผน เปลือกโลกมุดซอ นกนั จึงทาํ ใหน ้ําบริเวณชายฝง ทะเลเกิดการลดลงมากอยา งผิดปกตแิ ละนา้ํ ดังกลา วจะกลบั มาอีกครง้ั พรอม กบั นาํ คลื่นมาดว ย 2.2.3 ระบบแจงเตือนคลื่นสึนามิเนื่องจากคลื่นสึนามิขณะอยูกลางทะเลมีฐาน กวางถึง 100 กโิ ลเมตร แตสงู เพียง 1 เมตร อกี ทง้ั ยังมีคลนื่ ทะเลท่ัวไปซ่ึงเกิดจากกระแสลมอยูวางซอนขางบน อีก ดังน้ันการสงั เกตการณจ ากเคร่อื งบินหรอื ดาวเทยี มจึงแยกไมไ ดเ ลยการ สังเกตการณจึงทําไดจาก การตรวจจบั สัญญาณจากทนุ ลอย และเครื่องตรวจวัดแผน ดินไหวเทาน้ัน ระบบแจงเตือนคล่ืนสึนามิ ระบบแรกของโลกถูกจัดตั้งข้ึนหลังจากอุบัติภัยท่ี หมูเกาะฮาวายในป พ.ศ.2489 สหรัฐอเมริกาได จัดตงั้ “ศนู ยแจง เตอื นคลนื่ สนึ ามิแปซฟิ ก” (Pacific Tsunami Warning Center) หรือ PTWC โดยมี

376 376 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 1 การตดิ ต้ังสถานตี รวจวดั แผน ดนิ ไหวในทะเล จํานวน 50 แหง รอบมหาสมุทรแปซิฟกระบบ ทํางานทําไดโดยการตรวจจับคล่ืน แรงส่ันสะเทือนจากแผนดินไหว (Seismic wave) ซ่ึงเดินทาง รวดเรว็ กวา คลืน่ สึนามิ 15 เทา ขอ มลู ท่ตี รวจวดั ไดจ ากทกุ สถานีถูกนาํ รวมกันเพ่อื พยากรณหาตําแหนง ท่มี คี วามเปนไปไดท ี่จะเกิดคล่ืนสึนามิ เมื่อคลื่นสึนามิถูกตรวจพบระบบจะแจงเตือนไปยังเมืองที่อยู ชายฝง รวมท้ังประมาณเวลาสถานการณท่ีคล่ืนจะเขาถึงชายฝงเพื่อที่จะอพยพประชาชนไปอยูท่ีสูง และใหเรือท่ีจอดอยูชายฝง สามารถเดินทางออกไปสูทองทะเลลึกที่คลื่นสึนามิไมสงผลกระทบอันใด อยา งไรกต็ ามระบบเตือนภัยน้ีสามารถทําการแจงเตือนลว งหนา เพยี งไมก ่ชี ว่ั โมงเทา นนั้ การอพยพผคู น มกั ทาํ ไดไ มทันทว งที เนื่องจากคลน่ื สนึ ามเิ ดินทางเรว็ มาก DART ยอมาจาก Deep-ocean Assessment and Reporting of Tsunamis เปนระบบ เตือนภัยยุคใหมซึ่งพัฒนาโดยองคการบริหารบรรยากาศและมหาสมุทร (NOAA) ประเทศ สหรฐั อเมรกิ า โดยการติดต้ังเซนเซอรวัดแรงสั่นสะเทือนไวท่ีทองมหาสมุทร เซนเซอรจะเก็บขอมูล แผนดนิ ไหวและสงสัญญาณไปยงั ทุน ลอยซึ่งอยูบ นผวิ น้ําเพื่อรเี ลยสัญญาณไปยงั ดาวเทียม GOES และ สงกลับลงบนสถานีภาคพ้ืนอีกทีหนึ่งนักวิทยาศาสตรนําขอมูลท่ีไดมาสรางแบบจําลองดวยเคร่ือง คอมพิวเตอรเพ่ือพยากรณแนวโนมการเกิดคลื่นสึนามิ หากผลการจําลองและวิเคราะหวามีโอกาส ความเปน ไปไดจะเกิดคล่ืนยักษก็จะแจง เตอื นไปยงั ศนู ยช ายฝง เพอ่ื ใหประชาชนและชาวประมงในพน้ื ท่ี ใบความรู เรอื่ งที่ 1 บคุ ลากรทเี่ กยี่ วขอ งกบั การใหความชวยเหลือผูประสบภัยธรรมชาติ บุคลากรที่เกีย่ วขอ งกบั การใหความชว ยเหลอื ผูประสบภัยธรรมชาติ เรอื่ งท่ี 1 บุคลากรท่ีเกี่ยวของกับการใหความชวยเหลือผูประสบภัยธรรมชาติความสูญเสีย และความเสียหายทีเ่ กดิ จากภัยธรรมชาติ ไมวาจะเปน ภัยแลง วาตภัย อุทกภัย ดินโคลนถลม ไฟปา หมอกควนั แผนดนิ ไหว รวมถึงภัยจากคลื่นสึนามิลวนเปนภัยธรรมชาติที่ทําใหเกิดความเสียหายตอ ชวี ติ และทรพั ยส ินอยา งมากมายมหาศาลบางครงั้ ประชาชนไมสามารถชวยเหลือตัวเองไดโดยเฉพาะ อยางยิ่งความสูญเสียที่เกิดจากการเสียชีวิตไมวาจะเปน คน สัตวและพันธุพืชตางๆฉะน้ันเมื่อเกิด เหตุการณเหลานี้ขึน้ มาผูประสบภยั จงึ ควรไดรับ การดูแลชวยเหลือจากบุคลากรท่ีเกี่ยวของเพื่อเปน

บทเรียนออนไลนท ่ี 1 377377 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย การบรรเทาความเดอื ดรอนไดบุคลากรทสี่ ามารถใหความชว ยเหลอื เม่อื เกิดภัยธรรมชาติมีอยู จาํ นวนมากหากเปนพ้ืนท่ี ในชุมชน เชน ภายในหมบู านตาํ บลหรือชุมชนที่เราอยูอาศัยเม่ือเกิดภัยทาง ธรรมชาตคิ ร้งั ใดผทู ่เี ราสามารถขอความชวยเหลอื ไดแก 1.1 บุคลากรทส่ี ามารถใหความชว ยเหลือในชมุ ชน - ผูนาํ ในชุมชน เชน ผูใ หญบาน กํานัน - นายกองคการบรหิ ารสว นตาํ บล หรอื นายก อบต. - นายกเทศมนตรเี ทศบาล - นายกเทศมนตรเี มอื ง นายกเทศมนตรีนคร - รวมทั้งผูทไ่ี ดรบั การยอมรับและเคารพนับถือในแตล ะชุมชน 1.2 การขอความชวยเหลอื ระดบั อําเภอ จงั หวดั หรอื ประเทศ สามารถแจง ความ ประสงคเ พือ่ ขอ ความชว ยเหลอื จากบุคคล ดังตอไปนี้ - นายอําเภอ ผวู า ราชการจงั หวัด - นายกองคก ารบริหารสวนจงั หวดั หรือ อบจ. - หวั หนา หนว ยงานปองกนั และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวัด - ผูบริหารระดับสูงของหนวยงานหรือองคกรที่รับผิดชอบ เชน รัฐมนตรีวาการ ปลัดกระทรวง ตางๆที่เก่ียวของ ไดแก กระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กระทรวงเกษตร และสหกรณ กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม กระทรวงดิจิทัล เพื่อเศรษฐกิจ และสังคม กระทรวงสาธารณสขุ เปน ตน ท้ังนี้เน่อื งจากบคุ ลากรระดับสูงแตละองคกรเปนผูมีอํานาจ หนา ท่แี ละศกั ยภาพใน การใหความชว ยเหลือไดม ากกวา ระดับทอ งถิน่ อกี ท้งั สามารถประสานงานเพื่อ ขอความชวยเหลือจากผบู ริหารระดับสูงๆไดง า ยและมีความรวดเร็วกวาระดบั ทอ งถิน่ หนว ยงานทีเ่ กย่ี วขอ งกบั การใหค วามชวยเหลอื ผปู ระสบภัยธรรมชาติ เรือ่ งที่ 2 หนว ยงานทเี่ ก่ยี วของกับการใหค วามชวยเหลือผูป ระสบภยั ธรรมชาติหนว ยงานหรอื องคก รท่ี สามารถขอความชวยเหลอื กรณีเกดิ เหตุการณภยั พิบตั ิทางธรรมชาติไมว า จะเปนความเดือดรอนท่ีมา จากปญหาภัยแลง อุทกภัยวาตภัย ดินโคลนถลม หมอก ควัน แผนดินไหว รวมถึงปญหาคลื่นสึนามิ หนว ยงานที่สามารถใหความชวยเหลือไดโดยตรง ไดแ ก 2.1 หนวยงานระดับทองถ่ิน ต้ังแตระดับตําบล อําเภอ จังหวัด ไดแก องคการบริหารสวน ตาํ บลท่ีทําการเทศบาลตาํ บล เทศบาลเมือง เทศบาลนคร ท่ีวาการอําเภอศาลากลางจังหวัดปองกัน และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวดั เปนตน 2.2 หนวยงานระดับประเทศ ประกอบดวย กรม กองและระดับกระทรวง เชน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงคมนาคม กระทรวงเกษตรและ สหกรณ กระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม กระทรวง ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอม เปน ตน แตล ะหนว ยงานจะมบี ทบาท หนาทแี่ ละสามารถใหค วาม ชว ยเหลือได ดงั น้ี กระทรวงมหาดไทย เปนหนวยงานท่ีมีบทบาทหนาที่โดยตรงในการปองกันและใหความชวยเหลือ ผูประสบภัยจากเหตุการณภัยพิบัติทางธรรมชาติทุกประเภทท้ังภัยจากการเกิด อุทกภัย วาตภัย

378 378 วิชาการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 1 แผนดินไหว ดินโคลนถลม หรอื ภัยอื่นๆ หนว ยงานหรอื องคก รสงั กดั กระทรวงมหาดไทยหลายองคกรมี หนาที่หลักและบทบาทสําคัญในการปองกันและแกไขปญหาความเดือดรอนของประชาชนอัน เนอื่ งมาจากภยั พิบัติทางธรรมชาติแตหนวยงานที่ถือวามีบทบาทโดยตรงเม่ือเกิดเหตุการณภัยพิบัติ ทางธรรมชาติทุก ประเภท คือ กรมปองกันและบรรเทาสาธารณภัย ซ่ึงมีหนวยงานที่ตั้งอยูประจํา แตล ะจงั หวัด คอื ศูนยปอ งกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด (ปภ.) กระทรวงคมนาคม เปนหนว ยงานราชการมหี นา ที่ยกระดับการใหบริการประชาชน พัฒนาปรับปรุง ระบบโครงสรางพื้นฐานและบริการคมนาคมขนสง ใหมีความคุมคาและท่ัวถึงทําใหระบบคมนาคม ขนสง มคี วามปลอดภยั มีผลกระทบตอส่ิงแวดลอมนอย และสง เสรมิ คณุ ภาพชีวติ ผสานและเชื่อมโยง โครงขา ยระบบขนสง มวลชนระบบขนสง สาธารณะ และขยายโอกาสการเดินทางสญั จรอยางเสมอภาค ท่ัวถึงกนั การเกิดภัยพบิ ตั ิทางธรรมชาตหิ ลายชนิด เชน อุทกภัย วาตภยั แผนดินไหว รวมถึงดินโคลน ถลม เปนตน ภัยเหลานี้มักจะทาํ ใหเ กดิ ความเสยี หายตอระบบการคมนาคมขนสงไมวาจะเปนทางบก ทางเรือ หรอื ทางอากาศ กระทรวงคมนาคมจะมหี นาที่ในการแกไขปญหารวมกบั หนวยงานทเ่ี กย่ี วของ เชน ทางหลวงชนบท ปองกันและบรรเทาสาธารณภัยจงั หวัด กรมทรพั ยากรนํา้ กรมทรพั ยากรธรณใี น การใหความชวยเหลอื เพ่อื บรรเทาความ เดอื ดรอ นใหกบั ประชาชนอยา งท่ัวถงึ กระทรวงเกษตรและสหกรณ เมือ่ เกิดภัยธรรมชาติขนึ้ ยอ มสงผลเสยี หายตอพนื้ ทดี่ ินทํากนิ และพชื ผล ทางการเกษตร จนบางครัง้ ทาํ ใหเ กษตรกรแทบส้ินเนื้อประดาตัวไมสามารถ ชวยเหลือตัวเองหรือไม อาจพ้ืนตัวดําเนินอาชีพหลักทางการเกษตรไดดวยเหตุนี้ กระทรวงเกษตร และสหกรณจึงเขามามี บทบาทสําคัญในการใหความชวยเหลือแนะนําและฟนฟูอาชีพของเกษตรกรไดอยางเปนรูปธรรม หนว ยงานหรือองคก รสงั กัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ เชน กรมวิชาการเกษตร กรมการขาว กรม ประมง กรมปศสุ ตั ว กรมชลประทาน กรมพัฒนาที่ดิน กรมสง เสริมการเกษตร สํานักงานปฏิรูปท่ีดิน เพื่อเกษตรกรรมรวมถึงหนวยงานราชการบรหิ ารสว นภูมิภาค ไดแก สํานักงานเกษตรจังหวัด เกษตร อําเภอ สํานักงานเกษตรและสหกรณจังหวัด ฯลฯ จะมสี วนชว ย แกไ ขปญหาท่ีเก่ียวของกับหนวยงาน หรอื องคการนนั้ ๆ ได กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม เปน องคกรทีถ่ อื ไดวามบี ทบาทและหนาที่โดยตรงหาก เกดิ ภัยพิบัติทางธรรมชาติ โดยเฉพาะอยา งยง่ิ ภัยจากนํ้าทวมหรอื อุทกภัยภยั จากความรนุ แรงของลม หรือวาตภัยภัยจากดนิ โคลนถลม ไฟปา หมอกควัน เปนตน กระทรวงดจิ ทิ ัลเพ่อื เศรษฐกจิ และสงั คม มอี าํ นาจหนาทเี่ กย่ี วกบั การวางแผน สง เสริมพฒั นาและ ดาํ เนนิ กิจการเก่ยี วกับดจิ ิทัลเพ่อื เศรษฐกจิ และสงั คม การอตุ นุ ยิ มวิทยา การสถิติ ฯลฯ หนวยงานท่ีเก่ียวของกับการดูแล รักษา ปองกัน และใหคําแนะนํา ชวยเหลือ เมื่อเกิดสึนามิ ในพนื้ ที่

บทเรยี นออนไลนท ่ี 1 379 379 วชิ าการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย หนว ยประสานงานการปองกันไฟปา หนว ยงานท่ีเก่ียวขอ งกบั การดูแล รักษา ปองกันและใหคําแนะนาํ ชว ยเหลือ เมอ่ื เกดิ ปญ หาไฟปาและ หมอกควนั เชน 1. หนว ยงานที่เกยี่ วขอ งกบั ปา ไม เชน สาํ นกั งานปาไมอ ําเภอ สาํ นักงานปา ไมจ ังหวดั อทุ ยาน/ กรมอทุ ยานแหงชาตสิ ตั วปา และพนั ธุพ ืชหนวยพิทกั ษไฟปา เปนตน 2. สํานกั งานปอ งกนั และบรรเทาสาธารณภัยอาํ เภอ/จงั หวดั (สายดว น 1784) 3. กรมควบคุมมลพิษกรมควบคมุ ไฟปา กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดลอ ม 4. หนว ยแจง เหตุดับเพลงิ (199)

380 380 วชิ าการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 2 ใบงาน คาํ สง่ั 1. ใหผเู รยี นทําแบบทดสอบกอ นเรียนบทเรียนออนไลนท ่ี 2 เรอื่ ง ภัยแลง จํานวน 10 ขอ 2. ใหผูเรยี นศกึ ษาใบความรบู ทเรียนออนไลนท ่ี 2 เรอื่ งภัยแลง 3. ใหผูเรียนทาํ กจิ กรรมที่ 2 เรื่องภัยแลง จาํ นวน 10 ขอ 4. ใหผ ูเรียนทําแบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง ภยั แลง จํานวน 10 ขอ https://www.youtube.com/watch?v=b6DMigA7pAw https://sites.google.com/dei.ac.th/sd032032lp/1

บทเรียนออนไลนท ี่ 2 381 381 วชิ าการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย แบบทดสอบกอนเรียน เรือ่ ง ภัยแลง ชื่อ-นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คําชแ้ี จง ใหนกั ศกึ ษาเลือกคําตอบท่ถี ูกตองท่สี ดุ เพียงคําตอบเดียว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ปจ จยั สําคัญทที่ าํ ใหอ ุณหภมู ิของโลกสงู ขนึ้ 4. ผลกระทบจากการสญู เสยี พน้ื ทปี่ า ไมจนทาํ คืออะไร ใหเกิดภาวะโลกรอ นคือขอ ใด ก. ปาไมเ หลอื นอ ย ก. พ้นื ดนิ แตกแยกระแหง ข. ปรากฏการณเรอื นกระจก ข. ขาดแคลนแหลงตน นา้ํ ลําธาร ค. ปรากฏการณภ ูเขาไฟระเบิด ค. เกิดปรากฏการณเ รือนกระจก ง. แสงอาทิตยแ ผร งั สีตรงมายังโลกเพ่มิ ขน้ึ ง. สัตวป า บางชนิดลม ตายใกลจ ะสูญพนั ธุ 2. การเพิ่มปรมิ าณกา ซ “เรือนกระจก” 5. ขอใดไมใชภ ัยพิบตั ิที่มผี ลสบื เนื่องมาจาก จะเกิดขน้ึ ในขอใด การตดั ไมทําลายปา ก. ภยั แลง ก. อทุ กภยั ข. แผน ดนิ ถลม ข. ภัยแลง ค. แผน ดนิ ไหว ค. แผนดนิ ไหว ง. นํา้ ทว มฉบั พลัน ง. ความกดอากาศตาํ่ 3. ผลกระทบจากการเกดิ ปรากฏการณ 6. ขอใดกลาวถงึ วาตภัยไดถ กู ตอ ง “เอลนิโญ” หมายถึงอะไร ก. ภยั ทีเ่ กิดจํากไฟไหมป าทก่ี อใหเ กิด ก. บริเวณที่เคยแหง แลง จะมฝี นตกชกุ หมอกควัน ข. ภยั ทีเ่ กดิ จากนํา้ ทวมพืน้ ทก่ี ารเกษตร ตลอดทง้ั ป ของประชาชน ข. บริเวณท่ีมฝี นตกนอ ยกลบั จะมฝี นตก ค. ภัยทีเ่ กดิ จากการปลอ ยกาซจากโรงงาน อตุ สาหกรรม มากอยา งตอเนือ่ งตลอดทงั้ ป ง. ภัยท่เี กดิ ขน้ึ จากพายลุ มแรงจนทาํ ใหเ กิด ค. บรเิ วณท่ีมปี ริมาณฝนตกเพมิ่ ข้นึ อีกและ ความเสยี หาย บรเิ วณทีแ่ หง แลง ยงั แหงแลง เพ่ิมมากขึ้น 7. พายใุ นขอ ใดเปน พายทุ อรนาโด ง. บรเิ วณท่ีเคยมีฝนตกชกุ จะมปี รมิ าณฝน ก. พายไุ ตฝ นุ ข. พายลุ มงวง ลดลงอยา งมากและบรเิ วณท่มี ฝี นตก ค. พายุโซนรอ น นอยมีฝน เพมิ่ มากข้นึ ง. พายดุ เี ปรสชนั่

382 382 วิชาการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 2 8. การเกดิ วาตภัยสง ผลกระทบตอ สงั คมอยา งไร ก. ทาํ ใหคนเสยี ชวี ิต ข. ทําใหไ ดร ับบาดเจบ็ ค. ทาํ ใหสาธารณปู โภคเสยี หาย ง. ทําใหเกดิ ความวติ กกงั วล 9. ขอใดเรยี งลาํ ดับความรนุ แรงของพายหุ มนุ เขตรอนจากนอยไปหามากไดถ กู ตอ ง ก. ดีเปรสชน่ั โซนรอนไตฝ ุน ข. ไตฝุนโซนรอนดเี ปรสช่ัน ค. โซนรอ นไตฝุนดเี ปรสชน่ั ง. ดีเปรสชัน่ ไตฝ ุนโซนรอน 10. พายุหมุนเขตรอ นเกิดขึน้ ในมหาสมทุ รอินเดยี เรยี กวา อะไร ก. ไซโคลน ข. บาเกยี ว ค. ทอรน าโด ง. เฮอรร เิ คน

บทเรยี นออนไลนท ี่ 2 383 383 วิชาการเรียนรสู ูภ ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบกอ นเรียน เรอื่ ง ภยั แลง 1. ข 2. ข 3. ค 4. ข 5. ค 6. ง 7. ก 8. ข. 9. ค 10. ก

384 384 วชิ าการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 2 ใบความรูเ รื่อง เรอื่ งที่ 1 ความหมายของภัยแลง 384 1.1 ความหมายของภยั บแทลเรง ยี นออนไลนท ี่ 2 วชิ าการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย ภฤดยั กูแาลลง เปคนือรคะวยาะมเแวลหาง นแลานง ก(Dวrาyปnกeตsิsแ) ลละักคษรใณอบะบคภวคาูมลมิอุมราเูพรกอ่ืื้นางทศ่ีบเทรรี่มื่อิเงีฝวทนณ่ี 1นกอคววยาางกมทวหําามปใาหกยเขตกอิหิดงรกภือัยาแฝรลขนงาไดมแตคกลตนอนงต้ําาในม พ้ืนทใี่ ดพืน้ ที่หนง่ึ เปนเ1ว.ล1าคนวาานมหๆมคาวยาขมอแงภหยั งแแลลง งเปนภยั ธรรมชาตปิ ระเภทหนงึ่ ทเี่ กิดข้ึนเปนประจําทุกป ในภูมภิ าคตางๆของโลภกยั แลง คอื ความแหงแลง (Dryness) ลักษณะภูมิอากาศที่มีฝนนอยกวาปกติหรือฝนไมตกตองตาม ฤดูกาลเปน ระยะเวลานานกวาปกติ และครอบคลุมพ้ืนท่ีบริเวณกวางทําใหเกิดการขาดแคลนนํ้าใน พนื้ ท่ีใดพนื้ ท่หี นึง่ เปน เวลานานๆความแหง แลง เปน ภัยธรรมชาติประเภทหนงึ่ ท่เี กิดข้นึ เปน ประจาํ ทุกป ในภูมิภาคตางๆของโลก 1.2 ความหมายของฝนแลง ฝนทง้ิ ชวง ฝนแลง หม1า.2ยถคึวงามคหวมาามยแขหองงฝแนลแงลขง อฝงนลท้งิมชฟวงาอากาศอันเกิดจากการที่ฝนนอยกวาปกติไม เพยี งพอตอ ความตองการหรอื ฝฝนนแไลมงตกหตมอางยตถาึงมคฤวดากู มาแลหทงแาํ ใลหงขเ กอิดงลกมาฟรขาอาดากแาคศลอนันนเกํ้าิดใชจาแกลกะาพรทชื ี่ตฝนางนๆอขยกาวดาปกติไม นาํ้ หลอเลยี้ งขาดความเพชยีุมงชพ้ืนอทตอําคใวหาพมตืชอผงลกไามรหสรมือบฝนูรไณมตแกลตะอ ไงมตเาจมรฤิญดูกเาตลิบทโําตใหไเมกใิดหกผารลขาตดาแมคลปนกนต้ําิเใกชแิดลคะวพาืชมตางๆขาด เสยี หายและเกิดความนอํ้าดหอลยอาเลกีย้ขงาขดาแดควลานมไชปุมทชั่วื้นทคําวใหามพรืชุนผลแไรมงสขมอบงูรฝณนแและลไงมขเจ้ึนรอิญยเูกติบับโคตวไมาใมหชผื้นลใตนาอมาปกกาตศิเกิดความ ขยคกาอวาวาใดหนมนชาเ กํ้นาื้นดิ รแใคนะลวหดะาินวมไาดเรงสเะรดยี ยับอืหะนคาเวยยขเคกมวสลาออวาถิาียวาาใดยุนหมหนมทานาาาชเ เเ่ีงกํ้ยนยานื้กสมดิแรแนใิดีคยลานะลตควกะหดหะาอเวินวกมไไาาเา ดิดดนเรงมยสคเะแรอื่ดแยีพวยักบงอืหหาะ้ืเนนคมาเงดฝวยมอวทแืนลออดิถาล่ีาทนแยุนอมทงาลยา่ีกไแเเี่งยากงสดรมลกนทิดียการะขตคกเ่ีหฎัาคบอกวดไาาวาเิดดผนแมยคาใแคื่อแลมพนมกลงหกื้กชเนทนงดฝววไทแํราืนอปางลใ่ีะทนแงฤทหง ลี่กใทไแดั่วพหงดรลูฝทบคกญืชระนี่เวฎัคจบกไขาโราวดิมผาดอคาตใรลกมยนงมาุนพกกชทเฝงแฉวว้นืํรานรางๆพใะทงงฤหแใขาทด่ีททพหอะลฝูบญ่ีืชี่ทงอนมงจไฝขําโยรีคานดอกตไาวกแยงาดางาพลเฝงรยฉมแื้นงนเๆพ่ิงแขทพกแชาึ้นหีท่ทาะลวอ่ีง่ีทบะอมงงยแํายปคีฝูกรลกไาวนัิลบเดางงาวคูกรทยฝมแเวิ่งณแไน้ิงพกชาปหชแามวภงแบวะลงชแาปลงฝง้ืรนลทนทคิลวเใงวนูกทฝี่่ี ณอไน้ิงปชาแภแกวลาลงาง ททศคว่ีี่ ตะวนั ออกเฉยี งเหนือตตอะนวันกอลอากงเฉพยี รงาเหะนเปือตนอบนรกิเลวาณงเทพี่อราิทะธเปพิ น ลบขรอิเวงณลทมี่อมิทรธสพิ ุมลตขะองวลันมอมอรกสุมเฉตยีะงวันใตอเอขกาเฉไปยี งไใมตถเขึงาไปไมถึง และปใดไมมีพายุเคลื่อแลนะทปี่ผใดาไนมใมนีพแานยุเวคดลังื่อกนลทา่ีผวาแนลในวแจนะวกดอังกใหลาเวกแิดลฝวนจะแกลองใทหเี่มกีคิดวฝานมแลรุงนทแ่ีมรีคงวมาามกรุนชแุดรงวมิชาาก ชุดวิชา การเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชกาตาริ เ3รยี -น4รสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 - 4 ฝนเดอื นทฝ่ีมนโีทอ้งิ กชาวสงเกหิดไฝมฝฟนานปเยดทา ถือเ้งิ พงึนชรทฝวชาี่มนงะว สโีคทงอวูง้ิงทกาชคา่มีมวือสแปีงเหกรเหดิงดิมแมฝอืาลานณนงยทขถมฝง้ิอึงชิถนงวชุนลตงวมาสกงฟยงูทไคานมมี่ อือถแปี าลงึรกเดิมาะ1อืศาเณดนทมมือาํฝิลใถินนหุนลตกฝ าเิกนรมยไกมนมตปีฎแถรรลึงาตมิะค1ดิ าเมดณตมือเอนปลินกอลนกยเินั รมสกกเตาวกฎรเา ินหาตปคดิตก1มตตสุ เ5อแิปาํ กลนควนัะสญันั เฝากนใเนิใหนไนมตก1ชตสุ 5ากาํวรคตวงเญัันฤกองดิดใใตนูนากชมาวรงเฤกดดิ ู ไฟปาเพราะความแหงแฤดลกูง าขลอผงลลทมีต่ ฟามามอาากคอืาศกทารําขใาหดฝ แนคมลนปี นราํ้มิ าณนอยกวาปกตแิ ละฝนไมตกตองตาม ฤดกู าลผลท่ตี ามมา คอื ลกักษาณรขะากดารแเคกิดลภนยั นแา้ํ ลง ลักษณะการเกดิ ภัยแลง

บทเรยี นออนไลนท่ี 2 385 385 วิชาการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย 2.1 สาเหตุและปจ จยั การเกิดภยั แลง ปจ จยั ทีท่ ําใหเ กิดภัยแลง เกดิ ขึน้ จากสาเหตุหลายประการ ทั้งที่ เกดิ ข้ึนเองโดย ธรรมชาตแิ ละจากการกระทําของมนุษย จากการกระทาํ ของมนุษย 1) การทําลายช้ันโอโซน ชั้นโอโซนเปนสว นหนงึ่ ชนั้ บรรยากาศของโลกท่ี ประกอบดวยโอโซน ในปริมาณมาก ชนั้ โอโซนชว ยดูดซับรงั สอี ลั ตราไวโอเลตจากดวงอาทติ ย ประมาณรอยละ 97-99 ของ รังสีทั้งหมดทแ่ี ผมายงั โลก โอโซน คอื รปู แบบพเิ ศษของออกซิเจนทเี่ กดิ ข้นึ ตามธรรมชาติ ในชั้นของ บรรยากาศชัน้ บน ๆ ชั้น โอโซนนีม้ ีความสําคัญและมปี ระโยชนต อ โลก ช้ันโอโซนอยูหา งจากผวิ โลก ประมาณ 20 ไมล โดยอยู ในบรรยากาศชนั้ สตราโตสเฟย ร ชั้นโอโซนจะชว ยปองกันไมใ หรงั สีอลุ ตรา ไวโอเล็ตจากดวงอาทิตย สอ งมาถงึ โลกของเรา ดวงอาทิตยท าํ ใหช ีวิตบนโลกดาํ รงอยไู ด ความอบอุน และพลังงานของดวง อาทิตย สง ผลตอ ดนิ นาํ้ อากาศ และสงิ่ มชี วี ติ ทุกอยาง แตด วงอาทติ ยท าํ ให เกิดรงั สีทเี่ ปนอันตรายตอ ชวี ิตดวย ชนั้ โอโซนมีความสําคัญอยา งย่งิ เพราะทาํ หนาทเ่ี ปน เกราะคมุ กนั ปกปองพชื และสัตวจ าก รังสที ี่เปนอนั ตรายของดวงอาทิตย ดงั นัน้ เมอ่ื ใดท่โี อโซนบางลงเราก็ ไดรับการปกปองนอ ยลงดวย เรา เรียกรังสที เี่ ปน อนั ตรายจากดวงอาทติ ยวา อลุ ตราไวโอเล็ต เปนรงั สที ี่ไมส ามารถมองเห็นได หากมี ปรมิ าณนอยรังสีอลุ ตราไวโอเล็ตจะปลอดภัยและมีประโยชน โดยชว ยใหร างกายของเราไดร บั วิตามินอี แตถ าเราไดรับรังสีอลุ ตราไวโอเลต็ ทีม่ ากเกินไป จะเปน สาเหตใุ หผ วิ หนงั อักเสบเนอื่ งจากแพแดดได นอกจากนรี้ งั สีอลุ ตราไวโอเล็ตปริมาณมาก ยงั ทําลาย พชื ในไรแ ละตนพชื เลก็ ๆ ในทะเลซงึ่ เปนอาหาร ของปลา 2) ผลกระทบของภาวะเรือนกระจก ปรากฏการณเรือนกระจก คือ ปรากฏการณที่โลกมี อุณหภูมิสงู ข้ึน เน่ืองจากพลงั งานแสงอาทติ ยใ นชวงความยาวคลน่ื อนิ ฟาเรดทีส่ ะทอ นกลบั ถูกดูดกลืน โดยโมเลกุล ของไอนา้ํ คารบ อนไดออกไซด มเี ทน และไนตรัสออกไซด ในบรรยากาศ ทําใหโมเลกุล เหลานี้มี พลังงานสูงขึ้น มีการถายเทพลังงานซึ่งกันและกันทําใหอุณหภูมิช้ันบรรยากาศสูงขึ้น การ ถา ยเท พลงั งานและความยาวคล่ืนของโมเลกุลตอ ๆ กันไปในบรรยากาศ ทําใหโมเลกุลเกิดการสั่น การเคล่อื นไหวตลอดเวลาและมาชนถกู ผิวหนงั ของเราทําใหเ รารูสกึ รอ น 3) การพัฒนาดานอุตสาหกรรม การพัฒนาอุตสาหกรรม (industrial development) หมายถึง การทําใหภาคอุตสาหกรรมเจริญเติบโต (growth) หรือขยายตัว (expand) และมีการใช เทคโนโลยีการผลิตเพิ่มข้ึนสงผลใหเกิดมลภาวะทางอากาศการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและ อาจจะเกดิ สภาวะโลกรอนได 4) การตดั ไมทาํ ลายปา การทาํ ลายปา คือ สภาวะของปาตามธรรมชาติท่ีถูกทําลายโดยการ ตัด ไมแ ละการเผาปา เกดิ ขน้ึ ไดจากหลายสาเหตุ เชน การนําตนไมและถา นไมม าใชหรือเพื่อจําหนาย การตดั ไมโดยไมปลูกทดแทนดวยจํานวนที่เพียงพอ กอใหเกิดความเสียหายตอท่ีอยูอาศัย ตอความ หลากหลายทางชวี ภาพ และปญ หาความแหง แลง ซงึ่ สง ผลเสียตอ การกกั เกบ็ กาซคารบอนไดออกไซด

386 386 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 2 ในบรรยากาศโดยพชื พื้นทป่ี าทถ่ี กู ทําลายโดยมากจะเกดิ ความเสียหายจากการพังทลายของ หนาดิน และคณุ ภาพของดนิ จะลดลงกลายเปนที่ดินที่ทําประโยชนมิได ในประเทศไทย ภัยแลงเกิด จากสาเหตหุ ลักๆ 4 ประการ 1. ปริมาณฝนตกนอยเกนิ ไปเกิดสภาวะฝนทิ้งชว งตดิ ตอกนั เปนเวลานานหรอื การกระจายนํ้าฝนท่ี ตกไมส ม่ําเสมอตลอดทั้งป ซง่ึ กรณีหลังจะทาํ ใหการขาดแคลนน้ําเปนบางชว ง หรือบางฤดูกาลเทานั้น แตถ า หากฝนตกนอ ยกวา อัตราการระเหยของน้ําก็จะทําใหบริเวณนั้นเกิด สภาพการขาดแคลนนํ้าท่ี ตอ เน่ืองอยา งถาวร 2. ขาดการวางแผนในการใชน ํา้ ที่ดี เชน ไมจัดเตรียมภาชนะหรืออางเก็บนาํ้ รองรับ น้าํ ฝนท่ีตกเพื่อ นําไปใชในชวงขาดแคลนนา้ํ 3. ลักษณะภูมิประเทศไมอํานวยจึงทําใหบริเวณนั้นไมมีแหลงน้ําธรรมชาติขนาดใหญ และถาวร หรอื อยใู กลภ ูมิประเทศลาดเอียงและดินไมอุมนํ้า จึงทําใหการกักเก็บนํ้าไวใชทําไดยาก เชน ในภาค ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของประเทศไทย 4. พชื พนั ธธุ รรมชาตถิ กู ทาํ ลายโดยเฉพาะพืน้ ที่ปาตน น้าํ ลําธาร 2.2 ผลกระทบทเ่ี กดิ จากภยั แลงภยั แลง ในประเทศไทยมผี ลกระทบโดยตรงกับการเกษตรและ แหลงนํ้า เน่อื งจากประเทศไทยเปนประเทศทปี่ ระชาชนประกอบอาชีพเกษตรกรรมเปนสวนใหญ ภัย แลงจึงสงผลเสียหายตอการเกษตร เชน พืน้ ดินขาดความชุมชื้น พืชขาดนํ้า พืชชะงักการเจริญเติบโต ผลผลิตท่ี ไดมคี ุณภาพตาํ่ รวมถงึ ปริมาณลดลงสวนใหญภัยแลง ทม่ี ผี ลตอ การเกษตร มักเกิดในฤดูฝนท่ี มีฝน ทง้ิ ชวงเปน เวลานาน ฉะน้นั จงึ เกิดผลกระทบดา นตาง ๆ ดงั นี้ 2.2.1 ดานเศรษฐกิจ ส้ินเปลืองและสูญเสียผลผลิตดานเกษตร ปศุสัตว ปาไม การประมง เศรษฐกิจทั่วไป เชน ราคาท่ีดินลดลง โรงงานผลิตเสียหาย การวางงานสูญเสีย อุตสาหกรรมการทอ งเท่ยี ว สง ผลใหร ายไดข องประเทศลดลงกอใหเกิดปญ หาทางเศรษฐกิจ 2.2.2 ดานสิง่ แวดลอ ม สง ผลกระทบตอ สัตวต างๆ ทาํ ใหข าดแคลนนํ้า เกดิ โรคกบั สตั ว สูญเสยี ความหลากหลายพนั ธุ รวมถงึ ผลกระทบดานอทุ กวิทยา ทาํ ใหร ะดับและปรมิ าณนาํ้ ลดลง พ้ืนท่ี ชุมนาํ้ ลดลง ความเคม็ ของนํ้าเปลย่ี นแปลง ระดบั นํ้าในดินเปล่ยี นแปลง คณุ ภาพน้าํ เปลย่ี นแปลง เกิด การกัดเซาะของดนิ ไฟปา เพม่ิ ขน้ึ สง ผลตอคุณภาพอากาศและสญู เสยี ทศั นยี ภาพ เปน ตน 2.3 หว งเวลาการเกิดภยั และพ้นื ทเี่ สยี่ งภัยตอการเกดิ ภยั แลง ในประเทศไทย หว งเวลาการ เกดิ ภยั และพืน้ ท่ีเสยี่ งภัยตอ การเกดิ ภัยแลง ในประเทศไทย ชวงฤดหู นาว ตอเนือ่ งถงึ ฤดูรอ น

บทเรียนออนไลนที่ 2 387 387 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ซึ่งเริ่มจากคร่ึงหลังของเดือนตุลาคมเปนตนไป บริเวณประเทศไทย ภาคเหนือ ภาค ตะวนั ออกเฉียงเหนือ ภาคกลางและภาคตะวันออก จะมปี รมิ าณฝนลดลงเปนลําดับ จนกระท่ัง เขาสู ฤดูฝนในชวงกลางเดือนพฤษภาคมของปถัดไป ซง่ึ ภยั แลงลกั ษณะนจี้ ะเกิดขึน้ เปน ประจําทกุ ป ตารางแสดงหวงเวลาการเกดิ ภยั แลง และพนื้ ท่ีเส่ยี งภัย สถานการณการเกดิ ภัยแลงในประเทศไทยและประเทศตาง ๆ ในโลก ประเทศไทยไมใชประเทศเดยี วท่กี าํ ลังประสบภัยแลง ครง้ั รายแรงที่สุดในรอบหลายทศวรรษ หลายประเทศทั่วโลกก็กาํ ลังตอ สูกบั วิกฤตขาดแคลนนํ้าไฟปา ท่ีรนุ แรงมากข้ึน สงผลใหป ระชาชนไดรับ ผลกระทบจากสถานการณการเกดิ ภัยแลง 3.1 สถานการณภัยแลงในประเทศไทย สถานการณภ ยั แลง ในปจ จุบันเปนผลมาจากปริมาณ นํา้ ตน ทนุ ในเขอ่ื นหลายแหง ตํา่ ประกอบกบั ภาวะฝนท้ิงชวงซง่ึ ในเดอื นตุลาคม 2556 ถึงเดือนเมษายน 2557

388 388 วิชาการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 2 แนวทางการปอ งกนั และการแกไขปญ หาผลกระทบทเ่ี กิดจากภัยแลง การปองกนั และแกไขปญ หาผลกระทบทเ่ี กดิ จากภยั แลง นน้ั ตองเตรยี มความพรอ มตง้ั รบั สถานการณ ที่อาจจะเกิดขนึ้ และการปฏบิ ัตติ นขณะเกิดภัยแลง รวมทง้ั การชว ยเหลอื ฟนฟู ภายหลงั เกดิ ภยั แลง 4.1 การเตรยี มความพรอ ม การเตรยี มตวั เพ่อื รบั สถานการณก ารเกดิ ภัยแลง ทจี่ ะเกดิ ข้นึ ดังน้ี 4.1.1 เตรียมกกั เกบ็ นํ้าสะอาดเพอื่ การบริโภคใหเ พยี งพออยา รรี อมิฉะนนั้ จะไมม ี นาํ้ ใหเกบ็ 4.1.2 ขดุ ลอกคู คลอง และบอ นา้ํ บาดาล เพ่ือเพิม่ ปรมิ าณกกั เก็บนํา้ 4.1.3 วางแผนการใชนํา้ อยา งประหยัด เพือ่ ใหม ีนํา้ ใชตลอดชว งภยั แลง 4.1.4 เตรียมหมายเลขโทรศพั ทฉ กุ เฉนิ เพ่ือการขอนา้ํ บรโิ ภคและการดบั ไฟปา 4.1.5 ปลูกหญาแฝกรอบ ๆ ตนไมผล หรอื รอบแปลงปลูกผกั ตัดใบหญาแฝกในชวง ฤดูแลง ลด การคายน้ํา ลดการใชน้ําของหญาแฝก และนําใบมาใชค ลมุ โคนตน ไมแ ละแปลงผกั 4.2 การปฏบิ ตั ิขณะเกิดภัยแลง ขณะท่ีเกิดภยั แลง เราจะตอ งปฏิบตั ิดงั ตอไปนี้ 4.2.1. การใชน ้าํ เพ่ือการเกษตร ควรใชชว งเชา และเย็นเพื่อลดอัตราการระเหยน้ํา

บทเรียนออนไลนที่ 2 389 389 วิชาการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย 4.2.2 การใชน ํ้าจากฝกบัวเพอื่ ช าระรางกายจะประหยัดน้ํามากกวา การตักอาบ 4.2.3 กาํ จดั วสั ดุเชอ้ื เพลงิ รอบทพ่ี กั เพ่อื ปอ งกันการเกดิ ไฟปา และการลุกลาม 4.3 การชว ยเหลือและฟนฟภู ายหลงั การเกิดภยั แลง หลงั จากการเกดิ ภัยแลง เราจะตองเตรียมตวั และ ปฏิบัติดังตอ ไปน้ี 4.3.1. ติดตามสภาวะอากาศ ฟง คาํ เตือนจากกรมอุตนุ ิยมวทิ ยา 4.3.2. ไมผ ล คลมุ โคนตน ดว ยฟางเปลือกถ่วั เศษใบไม ใบหญา ปลูกพชื ตระกูลถว่ั รอบ บรเิ วณ โคนตน โดยเริ่มคลมุ ในชว งปลายฤดฝู น หรอื ชวงตนฤดูแลง พชื ผัก คลุมดว ยฟางขา ว แกลบ สด พลาสตกิ เปนตน

390 390 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 2 กจิ กรรม/แบบทดสอบท่ี 2 เรือ่ ง ภยั แลง ชอ่ื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศึกษา.................................. คาํ ช้ีแจง จงตอบคําถามตอ ไปนใ้ี หถูกตอง จํานวน 9 ขอ (9 คะแนน) อธิบายความหมายภยั แลง ฝน แลง และฝนทง้ิ ชวง 1. ภัยแลง หมายถึง ……………………………………………………………....…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………..………………………………………………………………………………………………… ……………………………….……………………………………………….…………………………………………………………… …………………….…………..…………………………………………………………………………………………………………… 2. ฝนแลง หมายถงึ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….………..…………………… ………………………………………………………………………………………………………….………..………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………… 3. ฝนทิ้งชว ง หมายถงึ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….…………………… …………………………………………………………………………………………………………….….….………………………… ………………………………………………………………………………………………………….…..……………………………… ………………………………………………………………………………………………….…….…………………………………… …………………………………………………………………………………………………..………………………………………… 4 บอกความแตกตา งระหวางฝนแลงและฝนทงิ้ ชวงมาพอสงั เขป ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….……………………

บทเรียนออนไลนท่ี 2 391 391 วชิ าการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย 5 บอกสําเหตขุ องการเกดิ ภยั แลง พอสงั เขป ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….……..…………………… 6 บอกผลกระทบทเี่ กิดจากภยั แลง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….……..…………………… 7 ใหบอกวิธเี ตรียมความพรอ มรบั มอื ภยั แลง อยา งนอย 3 ขอ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8 ใหศึกษาคนควาภยั แลงท่ีเกิดข้ึนในประเทศตาง ๆ ของโลก และยกตัวอยา งมา 1 ประเทศ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 9 ใหผเู รียนยกตัวอยา งวา ปรากฏการณใดทจ่ี ะสง ผลตออณุ หภูมขิ องโลกทสี่ ูงข้นึ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

392 392 วิชาการเรียนรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 2 เฉลยกิจกรรมท่ี 2 เร่อื ง ภัยแลง ชื่อ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศกึ ษา.................................. คําชีแ้ จง จงตอบคําถามตอ ไปนีใ้ หถูกตอง จํานวน 9 ขอ (9 คะแนน) 1. ภยั แลง หมายถึง ตอบ ภยั แลง หมายถงึ ความแหง แลงของลมฟา อากาศ อนั เกิดจากการที่มีฝนนอยกวาปกติ หรือฝน ไมต กตองตามฤดูกาล เปนระยะเวลานานกวาปกติ และครอบคลุมพ้ืนท่ีบริเวณกวาง ทําใหเกิดการ ขาดแคลนน้าํ ดืม่ นา้ํ ใช พืชพันธไุ มต า งๆ ขาดนํา้ ทาํ ใหไมเจริญเติบโตตามปกติเกิดความเสียหาย และ ความอดอยากท่ัวไป ความแหง แลงเปนภัยธรรมชาติประเภทหนงึ่ ทเี่ กดิ ข้ึนเปนประจําทกุ ป โดยเฉพาะ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลางของประเทศไทย เพราะเปนบริเวณที่อิทธิพลของลมมรสุม ตะวันตกเฉียงใตเ ขา ไปไมถ ึง ทาํ ใหเ กิดความอดอยากแรนแคน ซ่งึ หากปใดทีไ่ มม ีพายุเคล่ือนผานเลยก็ จะกอใหเ กิดความแหงแลงรุนแรงมากขึน้ อันเน่อื งมาจากฝนท้ิงชวงยาวนาน โดยภยั แลง ทีเ่ กิดขึ้นทุกป จะอยรู ะหวา งเดือนมิถุนายนตอเน่ืองถึงเดือนกรกฎาคม ในชวงดังกลาวพืชไรท่ีเพาะปลูกจะขาดน้ํา ไดรับความเสียหายมนุษย - สัตวขาดแคลนน้ําด่ืมนํ้าใช สงผลกระทบตอการดํารงชีพรวมถึงดาน เศรษฐกิจและสังคม ท้งั น้ีความรนุ แรงจะมากหรอื นอ ยเพยี งใดขึ้นอยูกับปจ จัยหลายดาน เชน ความชนื้ ในอากาศ ความช้นื ในดนิ ระยะเวลาท่เี กดิ ความแหงแลง และขนาดของพ้ืนท่ที มี่ คี วามแหงแลง เปนตน 2. ฝนแลง หมายถึง ตอบ ฝนแลง หมายถงึ ความแหงแลง ของลมฟา อากาศอันเกิดจากการทีฝ่ นนอ ยกวาปกติไมเพียงพอ ตอ ความตอ งการหรือฝนไมต กตอ งตามฤดูกาลทาํ ใหเกดิ การขาดแคลนนํ้าใชและพืชตางๆขาดน้ําหลอ เลี้ยงขาดความชมุ ช้ืนทาํ ใหพืชผลไมสมบูรณและไมเจริญเติบโตไมใหผล ตามปกติเกิดความเสียหาย และเกดิ ความอดอยากขาดแคลนไปท่วั ความรนุ แรงของฝนแลงข้ึนอยูกับความช้ืนในอากาศความชื้น ในดนิ ระยะเวลาท่เี กิดความแหงแลงและความกวางใหญข องพืน้ ทท่ี ่ีมคี วามแหง แลง ฝนแลง ทก่ี อใหเ กิด ความเสียหายอยางมาก ไดแ ก ฝนแลง ทีเ่ กิดในชวงฤดูฝนโดยเฉพาะอยางย่ิงชวงฝนทิ้งชวงท่ียาวนาน ระหวา งเดือนมถิ ุนายนตอ เนื่องเดอื นกรกฎาคมทาํ ใหพ ชื ไรตา ง ๆ ทที่ ําการเพาะปลกู ไปแลวขาดนํ้าและ ไดรับความเสียหายพ้ืนท่ีที่ไดรับผลกระทบจากฝนแลง ไดแก บริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตอนกลางเพราะเปนบริเวณท่ีอิทธิพลของลมมรสุมตะวันออกเฉียงใตเขาไปไมถึงและปใดไมมีพายุ เคล่อื นทีผ่ านในแนวดังกลาวแลว จะกอใหเกดิ ฝนแลงที่มีความรุนแรงมาก 3. ฝนทิ้งชว ง หมายถงึ ตอบ ฝนทิ้งชวง หมายถึง ชว งที่มีปริมาณฝนตกไมถ ึง 1 มลิ ลิเมตรตดิ ตอกันเกิน 15 วนั ในชวงฤดฝู น เดอื นทีม่ ีโอกาสเกดิ ฝนทงิ้ ชวงสงู คอื เดอื นมถิ ุนายนและเดือนกรกฎาคมเปนสาเหตสุ าํ คญั ในการเกดิ ไฟ ปาเพราะความแหงแลงของลมฟา อากาศทําใหฝ นมปี รมิ าณนอ ยกวาปกตแิ ละฝนไมตกตอ งตามฤดกู าล ผลทตี่ ามมา คือ การขาดแคลนน้ํา

บทเรยี นออนไลนท่ี 2 393 393 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 4. บอกความแตกตางระหวางฝนแลง และฝนทง้ิ ชวงมาพอสงั เขป ตอบ ฝนแลงคือ ความแหงแลงของลมฟาอากาศอันเกิดจากการท่ีฝนนอยกวาปกติไมเพียงพอตอ ความตอ งการหรือฝนไมตกตองตามฤดกู าล ฝนท้ิงชวง คือ ในชว งฤดฝู น ปริมาณฝนตกตกไมถึงวันละ 1 มลิ ลิเมตร ติดตอ กันเกนิ 15 วนั 5. บอกสําเหตุของการเกดิ ภัยแลง พอสังเขป ตอบ สาเหตุของการเกดิ ภยั แลง ไดแ ก 1. ปริมาณฝนตกนอ ยเกินไป เกิดสภาวะฝนท้ิงชว งตดิ ตอ กันเปน เวลานานหรอื การกระจายน้ําฝนที่ตก ไมสมาํ่ เสมอตลอดทัง้ ป 2. ขาดการวางแผนในการใชน า้ํ ที่ดี เชน ไมจ ดั เตรยี มภาชนะหรืออางเก็บนา้ํ รองรับนา้ํ ฝนท่ตี ก เพื่อ นําไปใชในชวงขาดแคลนน้าํ 3. ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศไมอ ํานวยจงึ ทา ใหบ รเิ วณนนั้ ไมมแี หลงนาํ้ ธรรมชาตขิ นาดใหญและถาวรหรืออยู ใกล ภูมิประเทศลาดเอียงและดินไมอุมน้ํา ทําใหการกักเก็บน้ําไวใชทําไดยาก เชน ในภาค ตะวนั ออกเฉยี งเหนือของประเทศไทย 4. พชื พันธุธรรมชาตถิ ูกทาํ ลายโดยเฉพาะพื้นทป่ี าตนนํา้ ลาํ ธาร 6. บอกผลกระทบท่ีเกิดจากภยั แลง ตอบ ผลกระทบทเ่ี กดิ จากภัยแลง ไดแ ก 1. ดา นเศรษฐกิจ สิ้นเปลืองและสญู เสียผลผลติ ดานเกษตร ปศุสัตว ปา ไม การประมงเศรษฐกิจท่ัวไป เชน ราคาทดี่ นิ ลดลง โรงงานผลิตเสียหาย การวางงาน สูญเสียอุตสาหกรรมการทองเท่ียว สงผลให รายไดของประเทศลดลงกอใหเกดิ ปญหาทางเศรษฐกจิ 2. ดานส่ิงแวดลอม สงผลกระทบตอสัตวตาง ๆ ทําใหขาดแคลนนํ้า เกิดโรคกับสัตวสูญเสียความ หลากหลายพันธุ รวมถงึ ผลกระทบดา นอุทกวิทยา ทําใหระดับและปริมาณน้ําลดลงพ้ืนที่ชุมนํ้าลดลง ความเคม็ ของน้ําเปลีย่ นแปลง ระดับนาํ้ ในดนิ เปลี่ยนแปลง คุณภาพนํ้าเปล่ียนแปลง เกิดการกัดเซาะ ของดิน ไฟปา เพิ่มขนึ้ สงผลตอ คณุ ภาพอากาศและสูญเสยี ทัศนียภาพเปนตน 3. ดานสังคม เกิดผลกระทบในดานสขุ ภาพอนามัย เกดิ ความขดั แยงในการใชน า้ํ และการจดั การ คุณภาพชวี ิตลดลง 7. ใหบอกวธิ ีเตรยี มความพรอ มรบั มือภัยแลง อยางนอย 3 ขอ ตอบ 1. เตรียมกกั เกบ็ นํ้าสะอาดเพอื่ การบริโภคใหเพียงพออยา รีรอมิฉะนั้นจะไมม ีน้าํ ใหเ ก็บ 2. ขุดลอกคู คลอง และบอ นา้ํ บาดาล เพือ่ เพิ่มปรมิ าณกกั เกบ็ น้าํ 3. วางแผนการใชน ้ําอยางประหยดั เพ่อื ใหมีนาํ้ ใชตลอดชว งภยั แลง 8. ใหศ ึกษาคนควาภัยแลงท่ีเกิดขึ้นในประเทศตา ง ๆ ของโลก และยกตวั อยา งมา 1 ประเทศ ตอบ ศกึ ษาจากขาว หนังสอื พมิ พ สอื่ อนิ เตอรเ นต็ ท่เี ปน เหตกุ ารณปจ จบุ นั

394 394 วชิ าการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 2 9. ใหผ เู รยี นยกตัวอยา งวาปรากฏการณใ ดทจี่ ะสง ผลตออุณหภมู ิของโลกทส่ี ูงขนึ้ ตอบ ปรากฏการณ “เอลนโิ ญ” โดยสื่อตางประเทศรายงานวาอุณหภูมิความรอนของโลกไดทําลาย สถติ ิครัง้ ใหมโดยในการตรวจวัดรายเดือนพบวา เดอื นทมี่ ีอุณหภูมิเฉล่ยี สูงสุดเทาทเี่ คยมกี าร ตรวจวดั มาอยใู นป 2558 นถ้ี งึ 4 เดอื นดวยกัน คือ กมุ ภาพันธ มีนาคม พฤษภาคม และมถิ นุ ายน ท่ีผานมาเปนความรอ นทําลายสถิตใิ นรอบระยะเวลามากกวา 135 ป

บทเรยี นออนไลนที่ 2 395 395 วชิ าการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง ภัยแลง ชือ่ -นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คําช้ีแจง ใหนกั ศึกษาเลอื กคาํ ตอบทีถ่ ูกตอ งทสี่ ุดเพียงคาํ ตอบเดียว จาํ นวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. พ้นื ท่ใี ดเสยี่ งตอ การเกิดนํา้ ทวมมากทส่ี ุด 4. การเกดิ อทุ กภยั ในประเทศไทยเกิด ก. บริเวณทีร่ าบลมุ แมนาํ้ ผลกระทบดา นใดนอยทสี่ ดุ ข. บรเิ วณพน้ื ท่ีราบเชิงเขา ก. การคมนาคมขนสง ทรัพยากรธรรมชาติ ค. บรเิ วณชายฝง ทะเลอันดามนั และส่งิ แวดลอ ม การเมือง และการ ง. บรเิ วณทเ่ี ปนภูเขา หรอื เนนิ เขาทีม่ ี แกป ญ หาเมือ่ เกิดภัย บรเิ วณลาดชนั มาก ข. การปองกนั ภยั การเฝา ระวงั การเตือนภัย และการแกป ญ หาเม่ือเกิดภยั 2. ขอใดเปนการปฏิบัติตนขณะทเี่ กดิ อุทกภัย ค. การเฝา ระวงั การเตอื นภยั การปอ งกันภยั ก. ติดตามขอมลู สภาพอากาศและปรมิ าณ และการแกป ญหาเมอื่ เกดิ ภัย น้าํ ในพนื้ ท่ี ง. การแกป ญหาเมอ่ื เกิดภยั การเฝาระวัง ข. จัดสภาพแวดลอ มรอบบานใหปลอดภยั การเตอื นภยั และการปองกนั ภัย จากนาํ้ ทว ม ค. จดั เตรยี มสง่ิ ของเครอื่ งใชท ีจ่ ําเปน ไวใ ช 5. ขอใดไมใ ชภ ัยพิบัติทมี่ ผี ลสืบเนื่องมาจาก ในชวงนํา้ ทว ม การตดั ไมทําลายปา ง. ตัดสะพานไฟ และปดแกสหุงตม ก. ภัยแลง ข. แผน ดินถลม 3. ขอ ใดไมค วรปฏิบตั เิ มอื่ ตอ งเดนิ ลยุ นาํ้ ทว ม ค. แผนดนิ ไหว คอื ขอใด ง. นา้ํ ทว มฉับพลนั ก. แตงกายดวยเสอ้ื ผาที่มดิ ชิด ข. เดินเขา ใกลเสาไฟฟา 6. ใครใชวธิ ีที่การปองกนั การเกดิ ดนิ โคลนถลม ค. นาํ ถุงพลาสติกหุมเทา แลว รัดดวยยางอกี ตามบริเวณไหลท างไดด ที ส่ี ดุ ชนั้ เพอื่ ปอ งกนั ปลงิ ก. วิสุทธ์ิ ปลูกตน ไมยืนตน บรเิ วณไหลท างที่ ง. ใชไมเ ขย่ี หรือกระทุง นาํ้ ใหก ระจายเพอ่ื ให มกั เกดิ ดนิ โคลนถลม สัตวร ายตกใจและหนไี ป ข. สุชาปลูกหญาแฝกสลับกบั ไมพน้ื ถน่ิ บริเวณไหลท างทมี่ กั เกิดดนิ โคลนถลม ค. สทุ ัศน ทําผนังกนั้ ดวยไมบ รเิ วณไหลทาง ที่มักเกิดดนิ โคลนถลม ง. สมศักด์ปิ ลกู ถั่วบราซลิ เต็มพื้นทบ่ี รเิ วณ ไหลทางทีม่ ักเกดิ ดินโคลนถลม

396 396 วชิ าการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 3 7. ถา หากทานมตี ําแหนง เปน ผูใหญบ าน หลัง 9. ขอ ใดกลาวไดถ กู ตอ ง ขณะเกิดดินโคลน เกิดดนิ โคลนถลม จะแจง ขอความ ถลม ชวยเหลอื จากหนวยงานใดเปนอันดับแรก ก. ตง้ั สติ แลวรวบรวมอุปกรณฉ กุ เฉนิ ท่ี ก. อบต. หรือ เทศบาลประจําตําบล จาํ เปนตอ งใชเม่อื ประสบเหตุ ข. สาธารณสขุ ประจาํ ตาํ บล ข. สงั เกตและเฝา ระวงั นา้ํ และดนิ ค. ปอ งกันและบรรเทาภัยสาธารณภยั ค. สงั เกตลกั ษณะบริเวณโดยรอบที่ตง้ั ของ ประจําจงั หวัด ชมุ ชนและบรเิ วณทเ่ี ส่ียงภัยจากดินโคลน ง. เจาหนาทีต่ รวจประจําตาํ บล ถลม ง. แจง สถานการณท เ่ี กดิ ขึ้นใหก บั เจาหนา ที่ 8. ดินโคลนถลมเปน ภัยธรรมชาติที่ทําให ท่ีเกย่ี วขอ ง หรือผนู าํ ชุมขนใหท ราบ เกดิ ผลกระทบดานสขุ ภาพอนามยั ขอใด โดยเร็ว เพอื่ เตรยี มรับมอื กลา วไดถ ูกตอ ง ก. ปาลดลง สัตวป ากล็ ดลง ระบบนเิ วศนก ็ 10. ขอใดกลา วถึงความหมายของ ไฟปา ได จะเสยี สมดลุ ถกู ตอง ข. ตนนาํ้ จะถกู ทําลายตามมา เกดิ ภาวะ แหงแลงเพมิ่ ขนึ้ ก. ไฟทเี่ กดิ จากสาเหตอุ ันใดก็ตาํ ม แลว เกิด ค. พื้นท่ีทาํ กินและพชื ผลทางการเกษตร การลุกลามไปไดโ ดยอสิ ระปราศจาก เสยี หาย การควบคมุ ง. เกิดการระบาดของโรคตางๆ ข. ไฟทเี่ กิดจากการลกุ ลามไปไดโดยอิสระมี การควบคุมทง้ั นีไ้ มวา ไฟนั้นจะเกดิ ขึน้ ตามปาธรรมชาติหรอื สวนปากต็ าม ค. ไฟทีเ่ กดิ จากสาเหตอุ ันใดก็ตามแลวเกดิ การลกุ ลามไปไดโดยอสิ ระปราศจากการ ควบคุม ท้งั น้ีไมวา ไฟนนั้ จะเกดิ ข้ึนตาม ปา ธรรมชาติหรอื สวนปา กต็ าม ง. ไฟทีเ่ กิดจากสาเหตุอันใดก็ตาม แลวเกดิ การลุกลามไปไดโดยไมอ สิ ระมกี าร ควบคมุ ท้ังน้ี ไมว าไฟ

บทเรียนออนไลนท่ี 3 397 397 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรอื่ ง ภัยแลง 1. ก 2. ก 3. ข 4. ก 5. ค 6. ข 7. ก 8. ง 9. ก 10. ค