ออนไลน์ จ.นครปฐม...ม.ปลาย (ฉบับสมบูรณ์)

598 598 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลํ้าคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 3 ใบงาน คําส่งั 1. ใหผูเ รียนทําแบบทดสอบกอนเรยี นบทเรียนออนไลนที่ 3 เรอื่ ง วฒั นธรรมภาษาของไทดํา จาํ นวน 5 ขอ 2. ใหผูเรียนศกึ ษาใบความรบู ทเรยี นออนไลนท ่ี 3 เรอ่ื ง วัฒนธรรมภาษาของไทดาํ 3. ใหผเู รียนทํากจิ กรรมท่ี 3 เร่ือง วฒั นธรรมภาษาของไทดาํ จาํ นวน 5 ขอ 4. ใหผูเรียนทําแบบทดสอบหลงั เรียน เรื่อง วัฒนธรรมภาษาของไทดาํ จํานวน 5 ขอ https://bit.ly/34ZTkKP สแกนควิ อารโคด บทเรยี นออนไลนท ่ี 3 เรอ่ื ง วัฒนธรรมภาษาของไทดาํ

599 599 บทเรยี นออนไลนท่ี 3 วชิ า วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 3 แบวบิชทา ดวัฒสอนธบรกรอมนปเรระียเนพณไี ทดาํ อนั ล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย เรอื่ ง วฒั นธรรมภาษาของไทดํา ช่อื -นามสกุล..............................................................รหัสนกั ศึกษา...................................................... คาํ ชแ้ี จง ใหนกั ศกึ ษาเลอื กคาํ ตอบที่ถูกตอ งท่ีสุดเพยี งคาํ ตอบเดียว จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดกลา วถกู ตอ ง 4. พอ ภาษาไทดําใชคาํ เรยี กวา อะไร ก. ภาษาไทดาํ ทใ่ี ชพ ูดยงั มีการใชกนั อยาง ก. เอม แพรห ลายในกลมุ ของคนไทยในปจ จบุ นั ข. อาย ข. ชาวไทดํามภี าษาใชเ ปน ของตนเองทงั้ ค. เอ็มอู ภาษาพูดและภาษาเขยี น ง. เอ็มนาย ค. ชาวไทดาํ มีภาษาใชเ ปนของตนเองคือ ภาษาเขยี น 5. คําวา “เอ็มเฒา ” ใชเรียกบุคคลตามขอ ใด ง. ชาวไทดํามีภาษาใชเ ปน ของตนเองคือ ก. แม ภาษาพูด ข. พอ ค. ตา 2. ภาษาท่ีชาวไทดําใช เรานยิ มเรียกวา ภาษา ง. ยาย อะไร ก. ภาษาซี ข. ภาษาจนี ค. ภาษาโซง ง. ภาษาเวยี ดนาม 3. พยญั ชนะในภาษาไทดาํ มที ง้ั หมดก่ีหนว ย เสยี ง ก. 15 ข. 16 ค. 17 ง. 18

600 600 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 3 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยี น เรอ่ื ง วัฒนธรรมภาษาของไทดํา 1. ข 2. ค 3. ค 4. ข 5. ง

บบททเรเยีรนยี นอออนอนไลไนลนทท่ี 3่ี 3 606610011 วิชวาิชาวัฒวฒั นนธรธรรมรมปประรเะพเพณณีไทีไทดําดอาํ นัอันลํา้ลค้ําาคา (ส(คส3ค33133143)4)มม.ป.ปลาลยาย เรเือ่รงอื่ งวฒัวฒั นนธใบรธใรบรคมรควมภาวภามาษามรษาูรขาู ของอไงทไทดดําํา เ1ใขช.เ1ยีขก.นียลนั นอลกัอาอษกัยจาาษณจจงณแะะจขพไะะมขอไรชมค หงอาชอคภงลวายอภาไาวไยทษยาไดไทษใดาพดนไํดาาพบทกไํามบทเดลหมีภเดาํุมหน็ ีภาาํขน็กษาอนักษางนัมใคาชามในกเชาปทนกเป่ีนเนกั ปนขเักนพอขเพชรองาารตงะวาตนมไะนเทมผีอเดทูผีองําทูท่สีงาที่สั้งหมภาั้งรมาภาือราษาลถรษาาอถพาวาอพโูดนาซูดแนไงดลแไนดใละนนอภะรยอภาะลยษาหงลษาวงเาาขสเงียขวสปนีนยว นภนพแภา.ตแษศาตใษา.นทใา2นปทใี่5ชปจีใ่3พชจจ8พดูุบจ-2ยดูุบัน5งัยันภม4งั ภามกี5ษาากี มษราาีรา กนากใิยชรามกสรเันําสวราํอียวรยดจวานผจงาทูผแมทูพ่ใี ช่ใีรภภชหาภาลคษาาเษายหไาใทนไนทดือกําดลทาํ หุมี่อหรขาอืรอศลอื งัยาลคอวานโยวซทโูรงซ่ีเะเปง ปหเนปนวชานภางภาวแษาไมษทานพาดพ้ําดูําแูดปหดปรรงาือรกกาลับฏกาแฏววมาวโนซา มง้ํามีผดใีูผพํานูพูดรปูดใะนรใหนะปวมปราะารงณเะปทเ ทศพ7ศส6.ศสา3.ธ,า7า2ธ0ร5า0ณร3ณ8รค-ัฐร2นสัฐ5ัสง4คังใ5คมนมมี ปจังปนรหะิยรวเะมทัดเเทเศวลีศยสยสดาธปนาาธราราะมณรเทณภรศัฐารไคปัฐทเปรยหะรนปชะือาชรธะาทิปมธี่ิอปาไตณาไตยศปยัย5ปอร0ะรย,0ชะูร0าชะ0ชาหนชควนลนาลางนแวาอมวแกนขแจํ้าวขาแงวกดคงนํงคา้ยีกมํางั ับมวมนวแชี นมาปวนปรไํ้าทะรดมะดํามาาํ ณหาปณรรื6อะ96มห99าร,9ณ0ือ,00ล007า06ว3คโ,ซคน7งน0แท0ลแี่ใชละคภอะนาอยษูใยนาูใในน ลหไจทงัักจไจหลทดหงัังษาลาํหดหวยณาเดัําววจยปะเกดัดังัจปนขหากเังนลภอญหาวยภางญัดวจษอาดัปนจไกัษาดนรบไพษาแดะบุรพดูรกเแีุรไทูดจกทโี จศังดจโดหงัจไังยดาํทหหงัวเยฉหยวัดดวเพดัฉวลัดังปพรัดภาพลราะราาพบะชใาพะบุรนมบชใปีุรนเาบรุจวรีณเีุรังจละจวหีงัากลังจหวทห5อาังัดว0ทหีอ่วบสัด,ดัยีอ่ว0รสนดัูกย0ะรนคูักบ0บะรคับชบรุคปราชีุรนปฐจวาี มงัไฐจวนทหมงัไอจทหดวงักจัดํดาวหจงั ชัดําหวหามุชดักวหรุมพสัดนือรพรุพส้ยีือลรุพังรแลามรวลรแาณีชโระวลซณาโจะบวซงงัจบรุดไงหงัทีรุดวจหวีดยวังจัดวําหกยงัสัดหัหกนวรุสรัดันวาุรืออพดัษาอาพษจิฎหศาิติจฎรรัศยธรติรือักยาธรลจกนรางัาจะนรี หวังจะี โหวาจซดัวยางพัดกยทพิษักนี่ใิษณันชอณภอยุโลูใายุโนกลษูในกา ลกั ษณะของอกั ษรไทดาํ ดังภาพประกอบ อกั ษรไทดํา อักษรไทดาํ ว ซ อ ฮ เสยี งพฮพยใัญยชญั ชแ นทชนะนใะนเใสนภียภางษารษาไาเทชไทดน ําดเมาํ รมี อื 1ี น717เหปหนน นวยเวฮเยสือเยีสนงียเงคสือคียงอื กจกคใคชงแงจทจนญญเ(สน(ียนางสาิกสซ)กิ,ช)ดดเตชตนนนชบาบปงปเฟปฟนมมจลา ลง ว ซ อ ฮ เสยี ง ฮ ใชแ ทน เสยี ง ร เชน เรือน เปน เฮอื น เสียง จ ใชแทน เสยี ง ซ,ช เชน ชา ง เปน จาง

602 602 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 3 เสียง ป ใชแทน เสยี ง พ เชน พาน เปน ปาน เสยี ง ต ใชแ ทน เสยี ง ท เชน ไท เปน ไต กลา วโดยสรุป ภาษาของไทดํา มีลกั ษณะเปน ภาษาถ่ิน หมายถึง เปน ภาษาท่ีใชพูดกัน ในทองถ่ินตางๆ ภาษาถ่ินนอกจากจะทําใหทราบความรูดานภาษาแลว ทําใหทราบถึงสภาพความ เปน อยู ความเชอ่ื วฒั นธรรมประเพณขี องคนในทองถิ่นนนั้ อกี ดวย 2. ภาษาของไทดาํ เปน ภาษาถ่ินท่ีใชพูดกันในทองถิ่นตาง ๆ ภาษาถิ่นนอกจากจะทําใหทราบความรูดาน ภาษาแลว ทําใหทราบถึงสภาพความเปนอยู ความเชื่อวัฒนธรรมประเพณีของคนในทองถิ่นน้ันอีก ดว ย 2.1 รูปแบบตัวอักษรไทดํามีลักษณะดังน้ี พยัญชนะในภาษาไทดํามี 17 หนวยเสียง คอื ก ค ง จ ญ (นาสิก) ด ต น บ ป ฟ ม ล ว ซ อ ฮ กกกกกกก เสยี ง ฮ ใชแ ทน เสยี ง ร เชน เรอื น เปน เฮอื น กกกกกกก เสยี ง จ ใชแ ทน เสยี ง ซ,ช เชน ชา ง เปน จา ง กกกกกกก เสียง ป ใชแทน เสยี ง พเชน พาน เปน ปาน กกกกกกก เสียง ต ใชแ ทน เสยี ง ท เชน ไท เปน ไต พยัญชนะมี 34 ตวั มีพยญั ชนะพเิ ศษ 8 ตัวสระและเคร่อื งหมายตา งๆ 18 รูป ตวั เลข ไมม ีปรากฏแนช ดั กลา วโดยสรปุ รูปแบบตัวอักษรไทดํา มลี กั ษณะ 5 รูปแบบดงั น้ี รูปแบบที่ 1 มีพยัญชนะ 34 ตวั รปู แบบที่ 2 มพี ยัญชนะพเิ ศษ 8 ตวั รปู แบบที่ 3 มีสระและเครอื่ งหมายตางๆ 18 รูป รปู แบบท่ี 4 ตวั เลข ไมม ปี รากฏแนชัด รูปแบบที่ 5 ภาษาไทยทรงดําไมมีคําควบกล้ํา 2.2 คาํ ทใ่ี ชส่อื สารในชวี ติ ประจําวัน ภาษาไทดาํ จัดอยูในภาษาตระกูลไท คําวา ไท ในตระกลู ภาษา ไมต องเตมิ ย มี วิธกี ารเรียงคาํ หรือวากยสมั พนั ธ อยา งเดยี วกนั กบั ภาษาอ่ืนๆ ในตระกลู ไท คอื มีประธาน ของประโยค มคี าํ กรยิ าและหรือมีกรรมตามทา ย นอกจากนีย้ งั มีอักษรใชเขียนภาษา เรียกวา อักษรไทดาํ ขอ สงั เกต เกีย่ วกับภาษาไทดํา เมือ่ เปรียบเทยี บกบั ภาษาไทยกลาง ท่สี ะกดดวยเสียง ก ภาษาไทดาํ จะไมออก เสยี งตัวสะกดเต็มมาตรา มลี ักษณะหยุดเสยี งไว สงผลใหแปรเสียงเปนวรรณยุกตต รี เชน ลกู วา ลุ ยาก วา ญะ นอก วา เนาะ ดังตัวอยา ง

บทเรียนออนไลนที่ 3 660033 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอันลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย ภาษาไทย ภาษาไทดาํ ภาษาไทย ภาษาไทยดาํ พอ อาย ยุง ขา ว โถงเลา แม เอ็ม กระปอ งน้าํ คนุ ํา้ ปู อายอู รอคอย ลอถา ยา เอ็มอู โกหก ขี่แบว ตา อา ยเฒา สวยจรงิ จนั แต ยาย เอม็ เฒา เกลยี ด จัง พอตา ปอตา โกรธ เจยี ด แมย าย แมนาย อรอ ย แจบ แมบ า น นุแม ขยัน จอ ง ผูหญิง แมย๋ิง เททง้ิ เถาะถิ่ม ผูช าย ปอจาย ทํางาน เฮดเวยี ะ ลูกสะใภ ลุเ ปา ไปเย่ียม ไปหยาม นอ งสะใภ ลัว ไปไร ไปไฮ จีบสาว โอสาว ขายหนา ลกั อาย คดิ ถึง หงําฮอด ปดกวาด แผว บา น เฮือน ไมกวาด ไมย ู กลบั บา น ตาวเฮอื น ครกตําขา ว มอง บนบาน เตงเฮอื น โอง นา้ํ อนุ ้าํ ผาข้รี วิ้ ผาฮาย สะพาน ขวั กินขา วตอนเชา กินงาย รบี ฟา ว กนิ ขา วตอนเย็น กินแลง เลี้ยว แอว ตอนเชา จิง๋ จา ว เลน อนิ่ พระอาทิตย ตะเวน ปลาชอน ปากอน พระจนั ทร เบอื น ปลาหมอ ปาเกง สวา ง ฮุง ปลาไหล โตเ หย๋ียน เคร่ืองบิน เฮอื เหาะ มะละกอ มะโหง จมูก ฮหู ลงั เคยี้ ว แกว ฟน แขว ฝรงั่ มะอุย ปาก ฮสู พ พรกิ มะเอือด กลาวโดยสรุป ตัวอยางคําท่ีใชสื่อสารในชีวิตประจําวัน ไดแก พอ ภาษาไทดํา เรียกวา อาย แม เรยี กวา เอม็ ปู เรยี กวา อา ยอู ยา เรยี กวา เอม็ อู ตา เรียกวา อายเฒา พอ ตา เรียกวา ปอตา แมยาย

604 604 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 3 เรียกวา แมนาย แมบาน เรียกวา นุแม ผูหญิง เรียกวา แมย๋ิง ผูชาย เรียกวา ปอจาย ฟน เรียกวา แขว ปาก เรยี กวา ฮสู พ จมูก เรยี กวา ฮูหลัง

บทเรียนออนไลนท ่ี 3 605 605 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลํ้าคา (สค33134) ม.ปลาย กิจกรรม/แบบทดสอบที่ 3 เรือ่ ง วฒั นธรรมภาษาของไทดาํ ชื่อ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศึกษา.................................. คําชี้แจง จงตอบคาํ ถามตอไปนีใ้ หถ ูกตอ ง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. รูปแบบอักษรไทยดํา มพี ยญั ชนะท้ังหมดก่ีตวั …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 2. พอ ภาษาไทดาํ เรยี กวา อะไร กก…..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 3. แม ภาษาไทดํา เรียกวาอะไร …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… 4. ปู ภาษาไทดาํ เรยี กวาอะไร …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… 5. ยา ภาษาไทดาํ เรยี กวา อะไร …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………

606 606506 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 3 เฉลยกจิ กรรมที่ 3 เรอ่ื ง วฒั นธรรมการดําเนินชีวิตของไทดาํ ช่อื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คําชีแ้ จง จงตอบคําถามตอ ไปน้ใี หถ กู ตอ ง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. รูปแบบอักษรไทยดํา มีพยญั ชนะทั้งหมดกตี่ วั ตอบ 34 ตวั 2. พอ ภาษาไทดํา เรยี กวาอะไร กกตอบ อาย 3. แม ภาษาไทดํา เรยี กวา อะไร ตอบ เอม็ 4. ปู ภาษาไทดาํ เรียกวาอะไร ตอบ อายอู 5. ยา ภาษาไทดํา เรยี กวาอะไร ตอบ เอม็ อู

607 607 บทเรียนออนไลนท่ี 3 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย แบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง วฒั นธรรมภาษาของไทดํา ชื่อ-นามสกุล..............................................................รหัสนกั ศึกษา...................................................... คําช้แี จง ใหนกั ศกึ ษาเลอื กคําตอบที่ถกู ตองทสี่ ดุ เพียงคําตอบเดยี ว จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอใดกลา วถูกตอง 4. พอ ภาษาไทดาํ ใชคําเรียกวาอะไร ก. ภาษาไทดาํ ทใี่ ชพ ูดยงั มกี ารใชก นั อยา ง ก. เอม แพรหลายในกลมุ ของคนไทยในปจ จบุ นั ข. อาย ข. ชาวไทดาํ มภี าษาใชเ ปน ของตนเองทงั้ ค. เอม็ อู ภาษาพดู และภาษาเขยี น ง. เอม็ นาย ค. ชาวไทดาํ มภี าษาใชเ ปน ของตนเองคือ ภาษาเขียน 5. คาํ วา “เอม็ เฒา ” ใชเรียกบคุ คลตามขอ ใด ง. ชาวไทดํามีภาษาใชเ ปนของตนเองคือ ก. แม ภาษาพูด ข. พอ ค. ตา 2. ภาษาทช่ี าวไทดําใช เรานิยมเรยี กวา ภาษา ง. ยาย อะไร ก. ภาษาซี ข. ภาษาจีน ค. ภาษาโซง ง. ภาษาเวียดนาม 3. พยญั ชนะในภาษาไทดํามที งั้ หมดกหี่ นวย เสียง ก. 15 ข. 16 ค. 17 ง. 18

608 608 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 3 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น เรื่อง วฒั นธรรมภาษาของไทดํา 1. ข 2. ค 3. ค 4. ข 5. ง

บทเรยี นออนไลนที่ 4 609 609 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อันลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย ใบงาน คาํ สงั่ 1. ใหผเู รยี นทาํ แบบทดสอบกอ นเรยี นบทเรียนออนไลนที่ 4 เร่อื ง ประเพณขี องไทดํา จํานวน 5 ขอ 2. ใหผเู รียนศกึ ษาใบความรบู ทเรียนออนไลนท ่ี 4 เรือ่ ง ประเพณขี องไทดํา 3. ใหผเู รียนทาํ กจิ กรรมที่ 4 เรือ่ ง ประเพณขี องไทดํา จํานวน 5 ขอ 4. ใหผเู รยี นทําแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอื่ ง ประเพณขี องไทดํา จาํ นวน 5 ขอ https://bit.ly/34ZTkKP สแกนคิวอารโ คด บทเรียนออนไลนท่ี 5 เรอื่ ง ประเพณขี องไทดํา

610 610 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 4 แบบทดสอบกอ นเรียน เรือ่ ง วฒั นธรรมการแตง กายของไทดํา ชอื่ -นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศึกษา...................................................... คําชแ้ี จง ใหน กั ศึกษาเลอื กคาํ ตอบท่ีถูกตองท่สี ดุ เพยี งคําตอบเดยี ว จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. การแตง กายเส้ือฮหี ญงิ ควรใสคูกบั ผา ซน่ิ 4. แบบทรงผมไวท กุ ขข องหญิงหมา ยทส่ี ามี ลายใด ตายคอื ขอใด ก. ลายหนาเสอื ก. ทรงจกุ ตบ ข. ลายใบเสมา ข. ทรงปนเกลา ค. ลายแตงโม ค. ทรงปน เกลาตก ง. ลายสายรงุ ง. ทรงปนเกลาซอย 2. สขี องผาของชาวไทดําสีครามเขม หรอื สดี ํา 5. ชาวไทดําทําไมตอ งมเี ส้ือฮีเปนชุดประจาํ ตวั หมายถึงขอใด ของตน ก. ความสวางไสว ก. เพอ่ื ความสวยงาม ข. ความเดียวดาย ข. เพอื่ ใชบ ง บอกถงึ ฐานะความเปน อยู ค. ความเยอื กเยน็ ค. เพอ่ื เปนการแสดงสญั ลักษณของชนเผา ง. ความพลดั พราก ง. เพื่อไวใสใ นงานพิธีสาํ คญั ๆ ทางความ เช่อื 3. ทรงผมของหญิงไทดํามีกแ่ี บบ ก. 5 แบบ ข. 6 แบบ ค. 7 แบบ ง. 8 แบบ

บทเรยี นออนไลนท ี่ 4 611 611 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดําอนั ลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น เร่อื ง วฒั นธรรมการแตงกายของไทดํา 1. ค 2. ง 3. ง 4. ค 5. ง

612 612 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ลา้ํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนที่ 4 ใบความรู เรือ่ ง วัฒนธรรมการแตง กายของไทดํา 1. เครอ่ื งแตงกายชายและหญงิ ตามสถานภาพและโอกาส 1.1 เครอ่ื งแตงกายชาย 1.1.1 กางเกงขาสั้นปลายขาแคบเรียวยาวแคเขา แบบกางเกงขากวยของจีน เอวกวา งมตี ะเขบ็ ดานขางเรียกวา“สวงขาเตน”หรือ “สวงกอม” กางเกงอีกแบบหน่ึงเรียกวา “สวง ฮี” ใชน งุ ทาํ งานทั้งไปกางเกงอีกแบบหนึ่งคอื กางเกงขายาวมลี กั ษณะเชน เดียวกับกางเกงขาสัน้ แตมขี า ยาวถงึ ตาตมุ เรยี กวา สวงฮี ใชเ ปน ชุดในงานพธิ ตี า ง ๆ และเที่ยวเตร กางเกงทั้ง 2 แบบน้ีเปนผาฝาย ทอดวยมือและยอมดว ยครามหรือฮอมใหเ ปนสดี าํ และเยบ็ ดว ยมือ 1.1.2 เสื้อของผชู าย เปนเสอ้ื แขนยาวทรงกระบอกแคบ ผาหนาตลอด ตดิ กระดุม เงินมียอดแหลม ประมาณ 10 – 15 เม็ด ตัวเส้ือตัดเย็บแบบเขารูปคอต้ังแบบชาวจีน ดานขาง ผาปลายทั้ง 2 ขาง สวนเส้ือดานลางแหวกออกใหหางกันเส้ือแบบน้ีเรียกวา“เส้ือไท หรือ เสื้อ ซอน” เสื้อแขนยาวสําหรับชายใชในโอกาสตาง ๆ ท่ีเปนงานพิธีการเดินทางและทํางานทั่ว ๆ ไป แตสว นใหญม กั ใชใ นงานพธิ ีมากกวาการทํางานอยูก ับบาน 1.1.3 กระเปาคาดเอว เปนเครื่องแตงกายของชายชิ้นหน่ึงที่มีเอกลักษณ โดยเฉพาะใชคาดทบั นอกเสอ้ื ตรงเอวไวสาํ หรบั ใสข องใชประจําตวั ตางๆ เชน ยาสูบ ไฟจุดยาสูบ หมาก พลู เงินสําหรับใชจ า ย กระเปา คาดเอวทาํ ดว ยผา สีดําสลบั ดวยผา สแี ดง และเหลืองปลายสายเย็บกลึง ใหก ลมเรียวเลก็ ตอนปลายมพี ทู าํ ดวยไหม สตี าง ๆ ทั้งสองปลาย ตรงกลางเยบ็ ผา ตดิ ทาํ เปน กระเปา ไว ใสของคลายกระเปา มีฝาปด ใชคาดทบั เสอ้ื นอกตรงเอวไวส าํ หรับใสขา วของในชีวติ ประจาํ วนั ปจจุบันนี้ ใชสําหรบั ใสแวนตาของวยั รนุ 1.1.4 เสื้อฮีชาย เปนเส้ือชุดใหญหรือชุดพิเศษสําหรับงานพิธีในประเพณี โดยเฉพาะ เชน ใชประกอบพิธีเซนผีเรือน แตงงาน งานศพ ตัดเย็บดวยผาฝายสีดําใสไดทั้งสองดาน ประดบั ตกแตง ดวยเศษผา ไหมช้นิ เลก็ ๆ สขี าวสีเขยี ว สแี ดง สีสม ตรงสาบชายเสื้อ ปลายแขนและใต รักแร และเหนือรอยผาดานขางท้ัง 2 ขาง เส้ือฮีของผูชายจะตัดเขารูปยาวถึงเขาคอกลมปายไป ทางซา ย ผาหนา ยาวตลอด มีกระดุมไวคลอ ง 1 เมด็ กนุ รอบคอดว ยผา ไหมสีแดงแลว เดนิ ไหมสีอ่ืนทับ เพือ่ ความสวยงาม มีกระดุมติดทีห่ นา อกและเอว แขนเสอ้ื เปนแขนกระบอกตะเข็บเสื้อดานขางมีการ ตกแตง ดวยเศษผาตา ง ๆ ชายเสอื้ ดา นในประดบั ดวยไหมและกระจกเปนลวดลายสีตาง ๆ โดยถา เปน งานมงคลตา ง ๆ เชน งานแตง งาน งานพธิ ีเสนเรือน จะใสเอาดานที่มีลายสวยงามอยูดานใน แตถา เปนงานที่ไมเปนมงคลก็จะกลับเอาดานท่ีมีลวดลายสวยงามออกมาดานนอกแทน เชนใช คลุม ศพ เปน ตน เสื้อฮีน้ีเมื่อใชแลวจะไมมีการซักแตจะเพียงผึ่งแดดเทาน้ันมิใหสีตก และ กอ นจะใสเสื้อฮีจะสวมเสื้อเชิ้ตเขาไวดานใน เสื้อฮีจึงเปนเสมือนเส้ือนอกท่ีใชในงานที่สําคัญตาง ๆ นอกจากนั้นในการใชก จ็ ะตอ งมีเสื้อเชต้ิ หรอื เสอื้ อืน่ ๆ สวมใสอยูกอนแลว ดังน้ัน เส้ือฮีจึงเปนเสมือน

บทเรยี นออนไลนที่ 4 613 613 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย เส้ือนอกทใ่ี ชใ นโอกาสสาํ คญั ๆ เทาน้นั ผชู ายทุกคนจะตอ งมเี สอื้ ฮี ประจาํ ตวั อยา งนอย 1 ตัว ซ่ึงผูเปนมารดาหรอื ภรรยาเปน ผตู ดั เยบ็ ให 1.1.5 เครื่องใชอ ื่น ๆ ทผี่ ูชายใชก บั รา งกาย ไดแก 1) งอบสานดวยไมไผ รปู ทรงเหมือน งอบใบลานของไทยใชในพิธีแตงงาน ทาํ งานนอกบา นเดินทาง 2) ยามผา ตัดเย็บดวยผาสีลักษณะเชนเดียวกับยามของไทย ใชในพิธี แตงงานเทานนั้ 3) มดี เหน็บมฝี ก เปน มดี ขนาดใหญเทามดี โตแ ตป ลายแหลมมฝี ก และสาย สะพานใชใ นพิธีแตง งานและการเดนิ ทางมีประโยชนใ นการตดั ไม จักตอก ปองกันตวั ฯลฯ 1.2 เครือ่ งแตง กายหญงิ 1.2.1 ผาซิน่ หญงิ ตามปกตจิ ะนงุ ผาซ่นิ แบบเดียวเทา น้ันตลอดไป ผาซ่ินของโซง น้ีเปน ผา ถงุ สีดาํ พน้ื มีลายเปน เสนสีขาวขนาดเล็ก ๆ ยาวตามแนวตงั้ ทอดวยเสนดา ยสีดาํ สลับเสน ดา ย สีขาวหรือฟาออนเปนลาย ผาช่ินผืนหน่ึงมีการตัดเย็บเปนพิเศษ ไมเหมือนกับผาถุงท่ัว ๆ ไป คือ ประกอบดวยผา 3 ชิ้นตอกัน ชิ้นท่ี 1 อยูทอนบนสุดของผาซิ่นเปนผาสีดําลวนไมมีลวดลายยาว ประมาณ 12 นวิ้ เยบ็ ตดิ กบั ช้ินท่ี 2 ซ่ึงเปน ช้ินตัวชน้ิ นเี้ ปน ผา ดาํ ทอลายสขี าวเปนทางลงกวางประมาณ 0.1 ซม. ถึง 0.5 ซม. ลายเสน สขี าวแตล ะเสนหา งกันประมาณ 1 - 2 น้วิ สลบั กันระหวา งเสนใหญและ เสนเลก็ ลายเสน ใหญคูกันหมายถึงชาวไทยและชาวลาวเคยเปนพ่ีนองกัน ลานเสนเล็กและเสนใหญ เดียว หมายถึงการแยกยา ยจากกัน ลานเปนทางยาว ๆ เชนน้ีมักจะเรียกวาลายแตงหรือลายแตงโม สว นชิน้ ที่ 3 เปน ผาแถบมีความกวา ง 1 นิ้ว ยาวรอบตัวชนิ่ เยบ็ ติดอยูซ่ินเรียกวา ตีนซิ่น ผาแถบสวนนี้ เปนลวดลายท่ีทอข้ึนทัง้ ชนิ้ มลี ายละเอียดเปน ทางสขี่ าว ๆ ยาวตลอดเสน 2 - 3 ทางสีดํา – ขาวตีนซ่ิน นีถ้ าสามีตายจะตอ งเลาะออกเปนการไวทกุ ขจ นกวา จะออกทุกขจงึ นํามาเย็บติดใหม วิธีนุงชิ่น จะหยิบขอบของซ่ินท้ังดานซายและขวาปายใหมาทับกันตรงกลางเอว แลวพบั ขอบลงมามว นกับเขม็ ขัดเงิน ชายผาซ่ินจะคล่ีออกทําใหชายช่ินดานหนาเผยสูงกวาดานหลัง สะดวกในการกาวเดิน ผาช่ินของโซงน้ีมีแบบเดียวเทาน้ันไมมีแบบอ่ืนหรือลายอื่นเลย จะใชไดทุก โอกาส 1.2.2 เส้ือกอมเสื้อกอมหญิง เปนเส้ือแขนยาวทรงกระบอก ตัวเส้ือเย็บเขารูป คอตง้ั ผา หนาตลอดติดกระดุมเงินถ่ี ๆ เรียงกัน 10 เม็ด เปนฝายทอดวยมือแลวยอมสีดํา เส้ือกอมน้ี เปน เสอื้ ใชใสในโอกาสตาง ๆ ทงั้ ในบานและนอกบาน เดนิ ทาง งานรนื่ เริง หรอื งานพิธีตา ง ๆ และเปน เสือประจําตวั ของหญงิ 1.2.3 เสื้อฮี (หญิง) เปนเส้ือคลุมยาวถึงเขา แขนยาวกวาง คอแหลม ไมผาไหล สวมศรี ษะเวลาใชส าบผา แพรหรอื ไหมสดี าํ กวา ง 1 คืบ ตัดเยบ็ ดว ยผาฝายสีดําทั้งตัว เหนือขอบปลาย แขนขึ้นมา 2 น้ิวมีลวดลายรอบแขนทําดวยเศษผาไหมสีแดง เหลือง เขียว ขาว เปนรูปสามเหล่ียม ฐานกวาง 1.5 นว้ิ สงู 8 นิ้ว ยอดแหลมจรดตะเข็บบา ดานในของเส้ือประดับลวดลายดวยเศษผาสี ตา ง ๆ ตรงบริเวณสาบหนา ปลายแขน ตะเข็บ และชายลา งของเสอ้ื เสื้อดานในนี้จะใชตอเมื่อตนเอง

614 614 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนที่ 4 ตายลงเทา นนั้ เสื้อฮีน้ีใชในงานประเพณีสําคัญ เชน ตัวเองแตงงาน งานศพของญาติสามี เสนเรือน บา นตนเองและบานญาติ และใสไ ปเลน คอน ฟอ นแคนโยนลูกชวงของหนุมสาว 1.2.4 ผาแถบคาดหนา อกหรอื ผาฮางนม เปนผา แถบยาวประมาณ 2 เมตร กวาง 50 ซม. สดี าํ ไมม ลี วดลายใชส าํ หรบั พันรอบหนา อกสาํ หรบั อยูกับบานคนู งุ ผา ซ่นิ 1.2.5 ผาเปย ว เปน ผาแถบสดี ํากวาง 20 - 30 ซม ยาวประมาณ 150 ซม. ท่ีชาย ผา ท้งั สองแถบปก ลวดลายดว ยไหมเปนลายสแ่ี ดง สีสม เขียว ใชส ําหรับหอยคอพาดบาหญิงสาวไปงาน รื่นเริงคนแกใชผา เปยวสีอืน่ ๆ หลากสที ําดวยแพร ยาวประมาณ 2 เมตร ขนาดเดียวกนั ใชพาดบาผูก หรอื หอยคอ ปลอ ยชายใหยาวลงมาถงึ เขา คูกับเสอ้ื ผา ชดุ ตาง ๆ ของหญิงสาวในงานรน่ื เรงิ 1.2.6 เสื้อชั้นในอยู กับบานเปนเสื้อไมมีแขน คอกลมลึก ผาหนา ติดกระดุม 5 เมด็ ยาวแคเ อว สีดําเย็บตะเข็บเขารูปหญงิ ชราใชใสอ ยกู ับบานและงานทีไ่ มสําคญั นกั 1.2.7 เครื่องประดับของสตรีชาวโซง มักจะเปนเครื่องเงินมากกวาทอง ไดแก เข็มขัด กาํ ไลขอเทา กาํ ไลขอมอื ตางหู และปน ปก ผมการตดั เยบ็ เสอ้ื ผาเคร่อื งแตงกายของชาวไทดําน้ี สตรเี ปนผทู าํ ต้งั แตปน ฝายใหเ ปนเสนดา ยยอมสีครามหรือ ฮอม นํามาทอเปนผืนตัดและเย็บดวยมือ ทั้งส้ินสําหรับผาไหมชาวโซงมีการทอผาดวยเสนไหมเหมือนกันแตนอย ซึ่งจะทําไวใชเฉพาะงาน สาํ คญั ๆและนาํ ผา ไหมมาตดั เปน ชิ้นเล็ก ๆ ประดับบนผาฝา ยเทาน้ัน ไมนําผา ไหมมาทาํ เส้อื ผา เลย กลาวโดยสรุป เครื่องแตงกายของผูชายชาวไทดําตามสถานภาพและโอกาส ใน ชวี ติ ประจําวนั จะใสเ ส้อื สีดาํ แขนยาว ทรงกระบอกแคบ ผาหนา ตลอด ตดิ กระดุมเงนิ มยี อดแหลม ประมาณ 10 – 15 เม็ด ตวั เส้ือตัดเย็บเขารปู คอตงั้ แบบชาวจีน ดานขางผาปลายท้ัง 2 ขาง สวน เสือ้ ดา นลางแหวกออกใหห า งกัน เสือ้ แบบนี้เรยี กวา “เสื้อไท หรือ เส้ือซอน” สว นกางเกง ใชกางเกง ขาสั้นสีดําหรือสีครามแก ปลายขาแคบเรียวยาวแคเขา เอวกวาง มีตะเข็บดานขาง เรียกวา “สว งขาเตน” หรอื “สวงกอ ม” กางเกงอีกแบบหน่งึ เรยี กวา “สว งฮี” เหมอื นสว งกอมแตข ายาว ถงึ ตาตมุ สวนในงานพธิ ีการหรืองานมงคลตาง ๆ เชน งานแตงงาน งานพิธเี สนเรอื น แตงกายดวย “เสื้อ ฮี” เอาดานท่ีมีลายสวยงามไวดานใน แตถาเปนงานที่ไมเปนมงคลก็จะกลับเอาดานที่มีลวดลาย สวยงามออกมาดานนอกแทน เชน ใชคลุมศพ เสื้อฮีเปนเสมือนเสื้อนอกที่ใชในงานที่สําคัญตาง ๆ เครื่องแตง กายชาวไทดาํ ท่ตี อ งมปี ระกอบ คอื กระเปาคาดเอว และมีดเหนบ็ มฝี กสาํ หรับผูชาย สวนเครอื่ งแตงกายของผูหญิงตามสถานภาพและโอกาส ในชีวิตประจําวันจะนุง “ซิ่น ลายแตงโม” หรือ “ลายชะโด” มลี กั ษณะเฉพาะ คือ หัวซิ่นจะเปนสคี รามไมมลี วดลายกวางประมาณ 12 น้วิ สวนตวั ซิน่ ทอดวยฝายแกมไหมสีแดง สีครามสลับสีผาออนเปนทางเล็ก ๆ คลายลายบนผล แตงโม เวลาทอเสร็จจะมองไมเ หน็ ไหมสแี ดงเลย สวนตีนซิน่ มลี วดลายสีขาวสองสามร้วิ เยบ็ ติดเปน ตีนซนิ่ ถาสามตี ายตองเลาะตีนซ่ินน้ีออก เพื่อไวทุกข สวนเส้ือเปนเสื้อแขนยาวทรงกระบอก ตัวเส้ือ เย็บเขาตัว คอต้ังผาอกตลอด ติดกระดุมเงินถ่ี 10 เม็ด เรียกวา “เสื้อกอม” บางทีจะใชผาคาดอก เรยี กวา “ผา เปยว” ปก ลวดลายไวท ีช่ ายทั้งสอง ชายหญิงท่แี ตงงานแลว จะใชผา เปยวสีดําหรือคราม แก สว นในงานพธิ ีการหรอื งานมงคลตาง ๆ จะนุงผา ซ่ินตาหมีห่ รือผา ซิ่นลายแตงโม กบั เส้ือฮี การใส เส้ือฮี หมายถงึ การแตง กายอยางเรียบรอยแสดงถึงความเคารพ การใสเ ส้อื ฮีจะใสดานที่ไมมีลวดลาย สวยงาม สําหรบั ดานในของเส้ือฮีใชใ นการคลุมโลงศพเพยี งอยา งเดียว คลมุ ทัง้ ศพผูหญิงหรือศพผูชาย

บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 661155 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลํ้าคา (สค33134) ม.ปลาย แตใชเ สื้อฮผี ูหญงิ ไมใ ชเ สอ้ื ฮผี ชู ายแมกระทัง่ แตง กายใหศ พ ก็ตองใสเส้ือฮี เพ่ือที่จะไดไปเฝาแถน และ ตอ งใสดา นท่ีคนมชี ีวติ ใส เส้อื ฮใี ชใ นงานมงคลและอวมงคล บอกถึงฐานะของผูใสว า เปน เขยหรอื สะใภ การแตงกายชาย การแตง กายชายดว ยเสอื้ ฮี ในงานพธิ ีมงคลตาง ๆ

616 616 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 4 . เสอ้ื กอมผา ซนิ่ ลายแตงโม เสอื้ ฮหี ญงิ 2. ทรงผมชายและหญิง ตามสถานภาพ และโอกาส คือ ทรงผมผชู าย จะตัดผมสั้นทรงดอก กระทุมหรือทรงสูง และทรงผมหญิงไทดาํ จะมีศิลปะในการแตง ผมแบบตาง ๆ กันไปตามวัย อายุ ซึ่ง จะเรียงลาํ ดับตง้ั แตวยั เด็กจนเปนผูใ หญ ประกอบดวย 8 แบบดังนี้ แบบที่ 1 เอื้อมไหล หญิงวัยเพ่ิงจะเปน สาว ผมยังไมยาวนักจะไวผมประบา แบบที่ 2 สบั ปน จะมกี ารไวผ มยาวแลวพบั ปลายผมสบั หวีไวทา ยทอย สําหรบั หญงิ มีอายุ 14 -15 ป แบบที่ 3 ทรงจุกตบ เปนทรงผมสาํ หรบั หญงิ สาวท่ีมอี ายุ 14 - ๑๕ ป เชนกัน ที่ผมเริ่ม ยาวพอท่ีจะขมวดเปนกอนได แตยังแนน ดนี กั ที่เรียกวาจกุ ผม เพราะทําใหเปนเหมือนกระบังเปนจุก หนงึ่ ไวข างหนา สว นดา นหลงั ไวเ ปย แบบท่ี 4 ทรงขอดกระตอก เปนทรงผมสาํ หรบั หญงิ สาวที่มอี ายุ ๑๖ - ๑๗ ป รวบผมไว ดานหลังแลวผูกเปนปมเหมือนผกู เชือก แลว ปลอ ยชายผมมาดานหนา แบบที่ 5 ทรงขอดซอย เปนทรงผมสําหรับหญิงสาวท่ีมีอายุ ๑๗ -๑๘ ป เกลาและผูก ผมเปนเงื่อนตายเอาไวข างซา ย ทาํ ผมเปนโบวทง้ั สองขา ง แบบที่ 6 ทรงปนเกลาซอย เปนทรงผมสําหรับหญิงสาวที่มีอายุ ๑๙ - ๒๐ ป ผูกผม เหมอื นเนคไทหูกระตา ยโดยมหี างยาวออกมาทางขวา แบบท่ี 7 ทรงปนเกลา หรือปน เกลา ถวน เปนทรงผมสําหรบั หญงิ สาวทม่ี ีอายุ ๒๐ ปข น้ึ ไป แลว ใชผมทรงน้ไี ปจนมีเรอื นและจนตาย ตองใชผ มยาวมาก บางคนเกือบถึงนองมว นเปน กลมุ ไว ขางหนาแบบปนเกลา ซอยแตไมมหี าง ถา ผมของตนส้นั หรือมีนอ ยกม็ กั จะเอาผมอกี กลุมหนง่ึ ท่ตี ดั มา จากคนอ่ืนมาเสรมิ ใหม ีกลุมใหญข ึ้น สวยงามกวามาก

บทเรยี นออนไลนท ี่ 4 661717 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดําอนั ลํ้าคา (สค33134) ม.ปลาย แบบท่ี 8 ปนเกลาตก แบบทรงผมไวทุกขของหญิงหมายท่ีสามีตาย ศพยังอยูบานจะ ปลอยทรงผมไมปนเกลา ไมแตงประดับ เพื่อเปนการไวทุกข จนถึงเผาศพและพิธีเอาผีข้ึนเรือนแลว การกลับมาทาํ ทรงผมปนเกลา ใหมนตี้ องใหห ญงิ ทีม่ ีเรอื นแลวซง่ึ มีความรงุ เรืองมาทาํ ผมให กําหนดวัน ตามชอบ ระหวางทาํ ผมจะมคี นมาอวยชยั ใหพ ร กลา วโดยสรปุ ทรงผมชายและหญงิ ตามสถานภาพ และโอกาสคือ ทรงผมชายไทดําจะ ตัดผมทรงดอกกระทุม หรือ รองทรงสูง สวนทรงผมหญิงไทดําจะมีศิลปะในการแตงผมแบบตาง ๆ ตามวัย อายุ ซึ่งจะทาํ ผิดขัน้ ตอนไมไ ด โดยจะเรียงตามลาํ ดบั แบบผมตั้งแตเดก็ ไปจนถงึ ผใู หญ และมี การหา มเด็กผูหญงิ ที่ยังทาํ ผมปน เกลาไมไดแตง งานมีเรือน ถาใครทําผิดประเพณีผูใหญจะโกรธมาก แตถา ทําทรงผมปน เกลาไดแลว ผใู หญจะปลอยมเี สรีในการเลอื กคูได ปจ จบุ นั ชาวไทยโซงชมุ ชนตาง ๆ สวนใหญท ี่มีอายตุ ้งั แต 60 ปข ึน้ ไป ยงั คงรกั ษาการแตงกายและทรงผมแบบดั้งเดิม และจะเห็นไดวา การแบบทรงผมของหนุมสาวไทดําเร่ิมไดมีการเปลี่ยนแปลงไปตามสังคมภายนอกและสมัยนิยมใน ปจ จบุ นั ทรงผมเอื้อมไหล ทรงผมสับปน

618 618 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดําอันล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 4 ทรงผมจกุ ตบ ทรงผมขอดกระตอ ก

บทเรียนออนไลนท ี่ 4 619 619 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย ทรงผมขอดซอย ทรงผมปน เกลาซอย

620 620 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 4 ทรงผมปน เกลา ทรงผมปน เกลา ตก

บทเรียนออนไลนท ่ี 4 621 621 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดําอนั ลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย กจิ กรรมที่ 4 เรื่อง วฒั นธรรมการแตงกายของไทดํา ช่อื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศกึ ษา.................................. คําชีแ้ จง จงตอบคําถามตอ ไปน้ีใหถ ูกตอง จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. สวงกอ ม ทําจากผาชนิดใด …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… 2. เส้ือไท หรอื เสือ้ ซอน” เส้ือแขนยาวสําหรับชายใชใ นโอกาสใด กกก…..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 3. เสือ้ ฮชี าย เปน เสอื้ ชุดใหญห รือชดุ พเิ ศษสาํ หรบั งานพธิ ใี ด …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 4. เสื้อฮี (หญิง) มีลกั ษะเปนอยา งไร …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 5. “ผา เปยว” คอื ผา อะไร …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………….

622 622 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 4 เฉลยกจิ กรรมท่ี 4 เร่อื ง วัฒนธรรมการแตงกายของไทดํา ชือ่ -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คาํ ชี้แจง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ใหถ ูกตอ ง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. สวงกอ ม ทาํ จากผา ชนดิ ใด ตอบ ผาฝา ย 2. เสอ้ื ไท หรอื เส้ือซอน” เส้อื แขนยาวสําหรับชายใชในโอกาสใด กกตอบ งานพิธีการเดนิ ทางและทํางานทว่ั ๆ ไป แตงสว นใหญมักใชใ นงานพธิ ีมากกวาการ ทาํ งานอยกู ับบาน 3. เสอื้ ฮีชาย เปน เสอ้ื ชุดใหญห รือชดุ พเิ ศษสําหรับงานพธิ ีใด ตอบ งานพธิ ใี นประเพณโี ดยเฉพาะ เชน ใชประกอบพิธเี ซนผเี รือน แตง งาน งานศพ 4. เส้ือฮี (หญิง) มีลกั ษะเปน อยางไร ตอบ เปนเสอ้ื คลมุ ยาวถึงเขา แขนยาวกวาง คอแหลม ไมผ า ไหล สวมศรี ษะเวลาใชส าบผา แพร หรอื ไหมสีดาํ กวา ง 1 คบื ตัดเย็บดวยผาฝายสีดําท้งั ตัว เหนอื ขอบปลายแขนขึ้นมา 2 นิว้ มลี วดลายรอบ แขนทาํ ดวยเศษผาไหมสแี ดง เหลอื ง เขยี ว ขาว เปน รปู สามเหลยี่ ม ฐานกวาง 1.5 นว้ิ สงู 8 นว้ิ ยอด แหลมจรดตะเข็บบา ดานในของเส้อื ประดบั ลวดลายดว ยเศษผาสตี า ง ๆ ตรงบรเิ วณสาบหนา ปลาย แขน ตะเข็บ และชายลางของเสอ้ื 5. “ผาเปยว” คอื ผา อะไร ตอบ ผาคาดอก

บทเรียนออนไลนท ่ี 4 623 623 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดําอันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย แบบทดสอบหลังเรียน เรอื่ ง วฒั นธรรมการแตง กายของไทดํา ช่ือ-นามสกุล..............................................................รหสั นกั ศกึ ษา...................................................... คําชีแ้ จง ใหนกั ศึกษาเลอื กคําตอบทถ่ี ูกตอ งทสี่ ุดเพยี งคําตอบเดียว จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. การแตง กายเส้ือฮหี ญงิ ควรใสคกู บั ผา ซ่ิน 4. แบบทรงผมไวท กุ ขข องหญิงหมายทสี่ ามี ลายใด ตายคอื ขอ ใด ก. ลายหนา เสือ ก. ทรงจุกตบ ข. ลายใบเสมา ข. ทรงปนเกลา ค. ลายแตงโม ค. ทรงปน เกลา ตก ง. ลายสายรงุ ง. ทรงปนเกลาซอย 2. สีของผา ของชาวไทดําสีครามเขม หรือสดี าํ 5. ชาวไทดาํ ทําไมตองมีเสอื้ ฮเี ปนชดุ ประจาํ ตวั หมายถงึ ขอใด ของตน ก. ความสวา งไสว ก. เพอื่ ความสวยงาม ข. ความเดียวดาย ข. เพ่อื ใชบงบอกถงึ ฐานะความเปนอยู ค. ความเยอื กเย็น ค. เพอ่ื เปน การแสดงสญั ลกั ษณของชนเผา ง. ความพลดั พราก ง. เพื่อไวใสในงานพธิ สี ําคัญๆ ทางความ เชื่อ 3. ทรงผมของหญงิ ไทดํามกี ่แี บบ ก. 5 แบบ ข. 6 แบบ ค. 7 แบบ ง. 8 แบบ

624 624 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง วฒั นธรรมการแตง กายของไทดํา 1. ค 2. ง 3. ง 4. ค 5. ง

บทเรียนออนไลนท่ี 5 625 625 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย ใบงาน คาํ ส่งั 1. ใหผูเรยี นทําแบบทดสอบกอนเรียนบทเรียนออนไลนท่ี 5 เรื่อง ประเพณขี องไทดํา จาํ นวน 5 ขอ 2. ใหผเู รยี นศึกษาใบความรบู ทเรยี นออนไลนท ี่ 5 เรื่อง ประเพณีของไทดาํ 3. ใหผ ูเรียนทาํ กจิ กรรมท่ี 5 เร่อื ง ประเพณีของไทดาํ จํานวน 5 ขอ 4. ใหผ เู รียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง ประเพณีของไทดาํ จํานวน 5 ขอ https://bit.ly/34ZTkKP สแกนคิวอารโคด บทเรยี นออนไลนที่ 5 เรอ่ื ง ประเพณีของไทดํา

626 626 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 5 แบบทดสอบกอ นเรียน เร่ือง ประเพณีของไทดาํ ชื่อ-นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คําชแ้ี จง ใหนกั ศกึ ษาเลอื กคําตอบท่ถี ูกตองทส่ี ุดเพียงคําตอบเดยี ว จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ประเพณขี ึน้ บานใหม ทาํ ไมถึงตอ งใชม ดี ฟนหวั 4. “การวานสาว” มคี วามหมายตรงตามขอ ใด บันได 1คร้ัง กอ นจะกา วข้นึ บันได ก. การเลอื กสาวมาเปนคูคยุ ก. เปน การไลสตั วรา ยใหอ อกไป ข. การคุยกบั สาวสองตอสอง ข. เปนการไลผ สี างนางไมใ หอ อกไป ค. การเกย้ี วพาราสสี าวอกี รปู แบบหนง่ึ ค. เปน การไลส ง่ิ ชว่ั รา ยใหออกไปจากบา น ง. การขอรอ งใหสาวชว ยทําอยางใด ง. เปน การใหส ญั ญาณใหผ เู ขารวมงานใหขึ้น อยางหนงึ่ ให บนบานได 5. การข้ึนบานใหมข องชาวไทดาํ เปนการ 2. ประเพณีไหวศ าลของชาวไทดาํ จัดทาํ ขนึ้ เพอ่ื แสดงออกถึงสงิ่ ใด ก. ปดรงั ควานสิ่งไมด ี ก. ความเช่อื ข. เปนสริ ิมงคลในงานแตงงาน ข. คณุ ธรรม ค. เปน สิรมิ งคลในการขน้ึ บานใหม ค. จรยิ ธรรม ง. เปนสงิ่ ยดึ เหน่ยี วจิตใจของคนในชุมชนให ง. คุณธรรมและจริยธรรม ชุมชนมีแตความสุข 3. ประเพณีใดทถี่ ือเปนส่ือนําใหชายหญงิ มีโอกาส เลอื กคูครอง ก. การลงขว ง ข. การไหวศาล ค. การเสนเรือน ง. การข้ึนบา นใหม

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 627 627 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดําอนั ล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย เฉลยแบบทดสอบกอ นเรียน เรอ่ื ง ประเพณีของไทดาํ 1. ค 2. ง 3. ก 4. ง 5. ก

628 628 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดําอนั ลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท่ี 5 ใบความรู เร่ือง ประเพณีของไทดาํ ประเพณีไหวศ าล กกกกกกก ประเพณไี หวศาลชาวไทดํา จะมีศาลประจําหมูบาน เพ่ือชวยยึดเหนี่ยวจิตใจชวยปกปอง คุมครองครอบครัว และชุมชนใหปลอดภัยจากอันตรายทั้งปวงชุมชนมีแตความสุขการทํามาหากิน ทํานาทําไรปลูกผกั ไดผลดี พิธไี หวศาลประจาํ หมูบา น มี 2 คร้ัง ครง้ั ที่ 1 จะทาํ พธิ ใี นเดอื น 6 วนั ขางขึ้น ครง้ั ที่ 2 จะทําในเดอื น 8 วนั ขา งขน้ึ โดยกําหนดไหวต รงกับวันท่ีเทาไหรแลวจึงบอกใหชาวบานทุกคน ทราบลว งหนาประมาณ 3 วัน เพ่ือใหทุกคนจะไดเตรียมเอาอาหารมาไหวศาลกันทุกคนจะแตงกาย ตามปกติ ชดุ ทีเ่ คยใสเปน ประจาํ ทกุ วนั ไปรว มพธิ ีเฉพาะหมอผทู ําพิธีเรียกวา “เจาจ้าํ ” เทาน้นั จะตองใส เสื้อฮี เมอ่ื ทําพธิ ีเสร็จแลวชาวบานจะนําอาหารทม่ี ารวมพธิ ีกลบั ไปบานของตนเอง กกกกกกกประเพณไี หวศาลประจาํ หมูบา นเปนการสรางความสามัคคีกลมเกลียว สนุกสนานรวมกัน พธิ ไี หวศ าลประจาํ หมบู า นคร้งั ที่ 1 จดั ทาํ ในตอนเยน็ เทา น้นั ประกอบดวย เครื่องไหวศาลชดุ ใหญ เชน ไกบานตม สุก 12 ตวั (ใหฆ าโดยวธิ ีทบุ หัวหา มเชือดคอโดยเด็ดขาด) เหลา ขาว ขนมตมขาว ขนมตม แดง ขา วตมมัด ขนมอื่นๆ หมากพลู 3 คํา ยาเสน 3 มวน กานํ้า ดอกไมธูปเทียน พิธีไหวศาลคร้ังที่ 2 ใน เดอื น 8 วนั ขา งข้ึน ทาํ พธิ ใี นตอนเชา และตอนเย็น พิธีตอนเชาจะทําบริเวณทางสามแยกของหมูบาน สว นพิธีตอนเยน็ ทําบรเิ วณท่วี า งหนาศาล พิธีตอนเชาจะเปนพิธีทางศาสนาโดยนิมนตพระจากวัดมา หมดทุกรูปเพื่อสวดมนตใ หศ ีลใหพ ร ชาวบา นจะเอาอาหารใสปน โตมารวมถวายพระ เม่ือเสร็จพิธีสงฆ จะมกี ารต้งั ศาลเพียงตาขึน้ ทีส่ ามแยก ชาวไทดาํ จะเตรียมอุปกรณเครอื่ งใชต า งๆ มาวางท่ีศาลเพียงตา เชน ทน่ี อน หมอน เสอื่ รมและ ขันนํ้า เปนตน และรวมรับประทานอาหารรวมกัน เรียกวา “ทําบุญ รวมญาต”ิ และรอทาํ พธิ ีไหวศาลในตอนเย็นตอ ไป การไหวศาลประจําหมูบา นในตอนเย็นเร่ิมพิธีเวลา 3 โมงเยน็ พิธกี ารเหมอื นการไหวศ าลครง้ั ท่ี 1 แตเพม่ิ พธิ สี งฆม าสวดในตอนเยน็ “เจา จํ้า” ผทู ําพิธีเปน ผกู ําหนด กลมุ บุคคลทเี่ รียกวา “ผถู ูกไก” ในการเตรยี มเครื่องเชน ไหวศ าล เจาจํ้าจะใสเ สือ้ ฮี ทําพิธีจุด ธูปเทียนบอกกวาเจาพอโดยภาษาไทดําใหมารับของที่ชาวบานจัดมาถวายและกลาวอัญเชิญชุมชน เทวดาใหมาชว ยคมุ ครองปกปก รกั ษาใหทุกคนในหมูบานอยูดีมีสุข ปลอดภัยจากภัยอันตรายทั้งปวง ทาํ ไรไ ดผลดี การกลาวน้ันตอ งกลา วแตส ง่ิ ท่ดี ีๆ จากนน้ั ทาํ น้ํามนตใ สกานํา้ ไปปะพรมใหแกผูมารวมพิธี เปน การเสร็จพธิ ีชาวบานจะเอาอาหารกลบั ไป และแบง ไกใ หเ จาจาํ้ นํากลบั ไป เรยี กวา “การกอบเสื้อ” เปน การสรางความสามคั คีรว มกันในหมูบา นโดยนบั ถอื ส่งิ ศักดิ์สทิ ธิห์ รือเจาพอองคเ ดียวกนั กกกกกกกกกลา วโดยสรปุ พธิ ไี หวศาล คือประเพณไี หวศาลของชาวไทดาํ จะมศี าลประจําหมบู าน เพือ่ ชว ยยึดเหนีย่ วจิตใจ ชว ยปกปองคมุ ครองครอบครวั และชุมชนใหป ลอดภยั จากอันตรายทั้งปวง ชุมชนมแี ตค วามสขุ การทาํ มาหากิน ทํานาทําไรป ลูกผกั ไดผ ลดี ซง่ึ จะจัด 2 ครงั้ ครัง้ ที่ 1 จะทําพธิ ใี น เดือน 6 วนั ขา งข้ึน ครัง้ ท่ี 2 จะทําในเดอื น 8

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 629 629 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดําอันล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย ศาลตาปูของไทดาํ ประเพณขี ึ้นบานใหม กกกกกกกการสรางบา นของไทดํา ไมไ ดย ดึ รูปแบบเดมิ ในปจ จุบนั การสรางบานรูปแบบเชนเดียวกับ คนไทยท่ัวไป แตการสรางบานใหม ยังคงมีความเช่ือแบบโบราณคือตองมีพิธีข้ึนบานใหม เพื่อเอา ฤกษในการเขา ไปอยใู นบา นใหม ดวู นั ทเี่ หน็ วาเหมาะสม จัดพิธีข้ึนบานใหม การต้ังบานนั้นมิอาจรูได วาบรเิ วณนนั้ แตเดิมเปนเชน ไรบา ง อาจจะมีสิ่งเลวรา ยอยูก ็เปนไปได จึงตองมีวิธีขมขวง คือขมไมให สิง่ ชั่วรา ยมารงั ควาน หลงั จากหมอมาทาํ พิธีขมขวงแลว มพี ธิ ีเชิญผีขน้ึ เรอื น (ผบี รรพบรุ ุษ) การขนึ้ บาน ใหม ผูทต่ี องสืบเชือ้ สายไทดาํ คอื ผูชาย จะยึดถอื ประเพณีการข้ึนบานใหมไมเปล่ียนแปลง แตถาเปน ผูหญิงไทดําท่ีแตงงานกับคนเช้ือสายอื่น เมื่อปลูกบานไมมีพิธีขึ้นบานใหมแบบไทดําจะยึดถือตาม ธรรมเนียมของสามีแตในบางกรณีบางคนเมอื่ บดิ ามารดาเสยี ชวี ติ มที ง้ั ลูกหญงิ และลกู ชาย ตามความ เชือ่ วญิ ญาณบดิ ามารดาตอ งไปอยูกบั ลูกชาย แตห ากวญิ ญาณมคี วามประสงคจ ะอยูกับลูกสาว จึงมา ขออยูดวย ถา ลกู สาวตกลงรบั ก็ตองเล้ียงผบี รรพบุรษุ หากแตไมรับก็ไมเปนไร แตเปนลูกชายถาไม เล้ยี งผบี รรพบุรษุ และไมเชญิ ผีบรรพบุรุษขึน้ บาน เช่อื วาอาจจะมีอันเปนไปในทางเลวราย ในหมูบาน ไผห ชู า ง ไมป รากฏลกู หลานท่ไี มเลยี้ งผบี รรพบุรษุ กกกกกกกกกลาวโดยสรปุ ประเพณขี ึ้นบานใหมชาวไทดํา ยังคงมีความเชื่อแบบโบราณคือตองมีพิธี ขึ้นบานใหม เพอ่ื เอาฤกษในการเขาไปอยูใ นบานใหม ดวู ันที่เหน็ วาเหมาะสม จัดพิธีขึ้นบานใหม การ ตั้งบานน้ันมิอาจรูไดว า บริเวณนน้ั แตเดมิ เปน เชนไรบาง อาจจะมสี ิ่งเลวรายอยูก็เปนไปได จึงตองมีวิธี ขม ขวง คือขม ไมใหสิ่งชั่วรายมารังควาน หลังจากหมอมาทําพิธขี ม ขวงแลว มพี ิธีเชิญผขี ึ้นเรอื น

630 630 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อันล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 5 พิธีการขึน้ บา นใหมข องไทดํา หมอผีทาํ พิธขี ึน้ บา นใหมข องไทดํา ประเพณีเสนเรือน กกกกกกกประเพณีเสนเฮอื น หรอื ประเพณีเซน ผีเรอื นของไทดาํ จดั ขึน้ เพอื่ เซนไหวผบี รรพบรุ ุษซง่ึ เชอ่ื วา บรรพบรุ ุษของตนทตี่ ายไปจะไดไมอดอยากอยูสุขสบาย มีผลใหลูกหลานมีชีวิตอยูอยางสุขสบาย ดวย ชาวไทดําทุกคนจึงตองทําพิธีเสนผีเฮือนเปนประจําปละครั้ง หรือ 2-3 คร้ัง เพราะเชื่อวา ถาผบี รรพบุรษุ อดอยากจะกอ กวนสมาชกิ ในครัวเรอื น รวมทง้ั สัตวเลยี้ งจะเดือดรอน ไมม คี วามสขุ เจ็บ ไขไ ดป วย เกดิ อัปมงคลแกครอบครัวท่สี ําคญั จะถูกสังคมตราหนา วาเปน คนอกตัญูไมรูจักบรรพบุรุษ ที่เคยเลย้ี งดมู า ชาวไทดาํ จะไมท าํ พธิ เี สนผเี ฮือนในเดือน 9เดือน 10 เพราะเช่ือวาเดือนเกาเดือนสิบผี

บทเรียนออนไลนท่ี 5 636131 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย เฮือนตอ งไปเฝาแถน การเสนผจี ะไมปรากฏผลใด ๆ จงึ นยิ ม เสนเฮือนเดือน 5 - 6 และ 12 เพราะเปน เดือนทวี่ าง ขาวปลาอาหารสมบรู ณ กกกกกกกการเสนผเี ฮือนจะเตรียมการระยะยา งขามป เพราะจะตอ งเตรยี มลกู หมูตัวผูทเี่ ลย้ี งดูอยา งดี ใหห มโู ตเต็มท่พี อทจ่ี ะเลย้ี งผแี ละเล้ียงแขกได เจาภาพจะปรึกษาหมอเสนเพอื่ กาํ หนดวนั ทาํ พธิ ีซึ่งถอื วา เปนมงคล วธิ ีการหาวันมงคลคือเร่ิมตนนับจากวนั ทด่ี ีทส่ี ดุ ของตระกูลนบั ไป 10 วันหรอื 20 วัน ถือวัน นน้ั เปนวันดแี ตตองไมไ ปตรงกบั วนั เผาผขี องบรรพบรุ ุษเพราะถือเปน วนั อัปมงคลการประกอบพธิ ีกรรม จะเร่ิมตง้ั แตประมาณ เวลา 03.00น ทําพธิ ฆี า หมตู วั ท่เี ล้ียงไวทาํ ความสะอาดเรยี บรอยนําข้ึนไปวางไว ในหองผี หลังจากบอกกลาวผีเฮือนวาไดนําหมูมาใหกินแลวชําแหละเน้ือออกเปนช้ินเพ่ือจัดลงบน ปานเผือน ซ่ึงเปนภาชนะจกั สานขนาดใหญมลี กั ษณะคลายกระจาดสําหรบั ใสเครอื่ งเซน ซึ่งประกอบ ดวยเนอ้ื หมูดิบติดกระดูก 7 ช้ิน ซ่ีโครงหมู 7 ซ่ี ไสหมูสุกขดรอบปานเผือน เอาใบตองปดไวช้ันหน่ึง ช้ันบนวางจบุ หมู (ยําหมกู บั ปลกี ลวย) กองไวตรงกลาง เนอื้ หมูตมสกุ 7 ช้นิ ปลายางใสเคร่ืองแกง หอ ขาวเหนียว 7 หอ เหลา 1 ขวด มันเทศและเผือกอยางละ 7 หัว กลวย ออย ผลไมอ่ืน ๆ ท่ีมี อยางละ 7 ผล ตะเกียบ 7 คู วางไวรอบ ๆ ปานเผือน นอกนั้นมีพานหมากพลู นํ้าตมหมู 1 ถวย นํ้า ธรรมดา 1 ถวย พรอมไมเจี๋ย (ไมทําความสะอาดฟน) เนื้อหมูท่ีเหลือนําไปปรุงเปนอาหารเล้ียงผู มารว มงานซึง่ มที ้ังชาวไทยลาวเวยี ง ลาวพวน และชาวจนี ท่ีอาศัยในหมบู า นใกลเ คียง ที่นับถือชอบพอ กบั เจา ภาพมารว มงานแตไมเขารวมพิธี ผูมารวมงานจะนําเหลาโรงมาชวย 1 ขวด ใหเจาภาพนํามา เลยี้ งแขกในงาน ถาเหลอื กจ็ ะนาํ ไปขายแลกเปลยี่ นเปนเงินได พิธีเสนเฮือน กอใหเกิดการรวมกลุม คนในสงั คม ญาติพ่นี อ งทอี่ ยูหางกนั ไดพ บกนั เปน ประจํา มีการเอ้อื เฟอแบงปนอาหารในลักษณะผลัด กันเล้ียงซง่ึ กันและกนั กอใหเ กิดความเปนปกแผนของคนในสังคมและเกิดความสามัคคีระหวางญาติ พ่นี องสายเดียวกนั และคนในชมุ ชน กกกกกกกกลาวโดยสรปุ ประเพณีเสนเรือน หรือประเพณีเซนผีเรือนของไทดําจัดข้ึนเพ่ือเซนไหวผี บรรพบรุ ุษซ่ึงเช่อื วา บรรพบรุ ษุ ของตนท่ีตายไปจะไดไมอดอยากเปนอยูสุขสบาย มีผลใหลูกหลานมี ชีวิตอยูอยางสุขสบายดวย ไทดําทุกคนจึงตองทําพิธีเสนผีเฮือนเปนประจําปละครั้ง หรือ 2-3 คร้ัง เพราะเช่อื วาถา ผีบรรพบุรุษอดอยากจะกอ กวนสมาชิกในครัวเรอื น รวมทง้ั สัตวเลี้ยงจะเดือดรอ น ไมมี ความสุข เจบ็ ไขไ ดป วยทสี่ าํ คัญจะถกู สังคมตราหนา วาเปน คนอกตัญไู มรูจกั บรรพบรุ ษุ ท่ีเคยเลย้ี งดมู า ไทดําจะไมท ําพิธเี สนผีเฮือนในเดอื น 9 เดือน 10 เพราะเชอื่ วา เดือนเกา เดือนสิบผีเฮือนตองไปเฝา แถน การเสนผีจะไมป รากฏผลใด ๆ จงึ นิยม เสนเฮอื นเดอื น 4, 6 และ 12 เพราะเปนเดือนท่ีวาง ขาวปลา อาหารสมบูรณ หมอผีทําพธิ กี รรมเสนเรือน

632 632 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อันลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 5 การชวยงานของชาวไทดาํ ในพิธเี สนเรือน ประเพณกี ารแตง งาน กกกกกกกประเพณกี ารแตง งาน หรอื งานกินหลองหรอื กินดองของชาวไทดาํ เปน ประเพณีทเี่ ม่ือชาย หนุม และหญงิ สาวชาวไทดํารักใครกนั ถงึ ขั้นตกลงแตง งาน กจ็ ะมีการหาฤกษด ี และกําหนดวนั แตงงาน จะมีการเตรียมงาน โดยแบงการเตรยี มงานสาํ หรบั ฝา ยชายและฝา ยหญงิ ในวนั งานพิธเี ชา ฝายชายจะ ยกขบวนขันหมาก แลว สงลา มขนึ้ ไปบนบานและทําพิธหี มนั้ ในหองกะลอ หอ งกอน ในหอ งกะลอ หอง จะมลี ามของฝายเจาสาวคอยอยพู รอ มทง้ั พอ แม และญาติผใู หญฝา ยหญงิ อยูดดู ว ย ลามฝายชายที่ สงมาทําพธิ ีสองจะแตง ตวั ดวยเสือ้ ฮี เจา บา วจะใสเ สอื้ ฮี สะพายถงุ ยามภายในใสมีดโต และเครื่องเงิน ยกขบวนขันหมากมาหยดุ รออยดู านนอกกอ น เมอื่ การเจรจาเสรจ็ แลว จึงนาํ ขนั หมากขนึ้ เรอื นมกี าร ก้ันประตเู งินประตูทองเปนระยะระหวา งทางขน้ึ เรือน ถา เปนผนู อ ยจะขึ้นบันไดบานตามปกติ แตถ า เปน ผตู า ว (ผทู า ว) ตองขนึ้ บนั ไดทางกะลอ หอ งเทานน้ั ในขบวนขันหมากผตู าว (ผูท าว) ใชขันหมาก 4 อนั คนถือ 4 คน แตงตวั ดว ยเสื้อฮี ผนู อ ยก็เหมือนกัน จากนน้ั ลามของเจาบา ว จะนาํ ของทกุ อยางท่มี ากบั ขบวนขนั หมากไปทาํ พิธมี อบใหพอ แม ฝา ยเจา สาว ฝายเจา บาวจะนําเหลา “เหลา อุนฝน” เปน เหลา ทใ่ี ชส ําหรบั ประกอบพิธี ถาเปน ผนู อ ยใช 4 ขวด ถาเปน ผทู า วใช 8 ขวด ไปมอบใหลามฝา ยเจาสาว รินลงในถว ยท่อี ยใู นกะลอ หอง พรอ มดวยขนั หมาก ถว ย หมากพลู เงินสินสอดทองหมัน้ ทงั้ หมดใหล า มฝายเจา สาว ลามเจาสาวจะนํา เงนิ ทลี่ งทา ยดวยเลขคู สวนเจา สาวจะรับทองจากเจาบาว พธิ ีตรงนเ้ี สรจ็ เม่อื แมเ จา สาวนําเงินสินสอด ไปเก็บในกะลอหอง ลามจะนําเจาบาวพรอมเพ่ือนมาทําพธิ ไี ลหรือไหวพ อ แมเ จาสาว โดยการลกุ ขนึ้ ยนื พรอมกนั เอามือประสานอก แลว วนกราบเหมือนการไหวเ จา ของจีน จนครบจํานวนผเี รอื น แลว จึง ไหวพ อ แม ญาติผใู หญข องเจาสาวไหวแบบเดียวกับไหวผเี รือน พอ แม ญาติผใู หญทั้งสองฝายจะใหพ ร เรียกวา “ไหวเ ฮา” เสรจ็ พิธมี ีการเล้ียงอาหารแกแขกทม่ี ารวมงาน

บทเรยี นออนไลนท ี่ 5 633 633 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ล้าํ คา (สค33134) ม.ปลาย กกกกกกกกลาวโดยสรปุ การแตง งานของชาวไทดํา จะเกิดขึ้นเมื่อชายและหญิงตกลงใจท่ีจะใชชีวิต รวมกัน โดยฝายชายตองไปสูขอฝายหญิง มีการหม้ันและเรียกสินสอดตองมีการไหวผีเรือนและ ไหวพ อ แมเจาสาว ญาติผใู หญ เสร็จพิธจี ะมีการเลีย้ งอาหารแกแ ขกทม่ี ารว มงาน พิธีการแตง งานของชาวไทดาํ ขบวนขันหมากของชาวไทดํา

634 634 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดําอนั ลา้ํ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 5 ประเพณงี านศพ กกกกกกกเมื่อมคี นในครอบครวั เดยี วกนั ตายญาตพิ ี่นองจะหยดุ ทํางานทุกอยางเพื่อไวทุกขและมาจัด งานศพโดยชวยกันอาบนํ้าศพแตงตัวศพดวยเสื้อผาใหมชั้นในสวมทับดวยเส้ือฮีประจําตัวของผูตาย ชาวไทดําจะมีเสื้อฮีประจําตัวคนละหน่ึงตัวโดยใชงานท้ังสองดานของตัวเสื้อ ดานท่ีมีลวดลายนอย จะใชในพิธีงานมงคลสว นดา นท่มี ลี วดลายมาก ๆ จะใชในพิธีงานศพ เม่ือจัดศพตามพิธีกรรมแลวเอา ศพใสโ ลงจากนนั้ ใชเ ส้ือฮีกลบั ดานในท่มี ลี ายมากออกขางนอกคลุมโลงผูตายอีกที่หน่ึง เส้ือฮีท่ีใชตอง เปน เส้ือฮีของผูห ญงิ เทา นนั้ กจ็ ะประกอบตามพธิ กี รรม ในพิธีจะมกี ารโกนหัวลูกชายผูตาย แลวจึงนํา ไปฝง ทีป่ าชา เมื่อเสรจ็ พธิ ที กุ คนจงึ จะกลับไปทํางานตามปกติได การกระทาํ แบบน้ี เรยี กวา “กาํ บาน กาํ เมือง” หรอื ปา แหว (แฮว ) การแตงกายลูกหลานของผูตายจะใสเสื้อขาวเรียกวา “เส้ือตก” และ โพกหัวดว ยผาขาว สวนหมอบอกทางในการทาํ ศพไปปาชา เรยี กวา “เขย” ตอ งแตง กายดว ยเส้ือผาสี ดํา สวมหมวก มีผาขาว และผาไหมยาวประมาณ 1 วา คาดเอวถาเปนผาไหมแพรสีแดงก็คาดไวท่ี หมวก การวางโลงศพถาเปนผชู ายใหว างใตถุนบา นดา นในตดิ กับหองกะลอหอง ถาเปนผูหญิงใหวาง ใตข อ่ื บานถัดออกมา มีไมไผยาวประมาณ 1 เมตร แขวนไวเหนือโลง ดานศรีษะสําหรับพาดของท่ี จะใหผ ตู าย เชน ผา ไหมแพร ผาขาวพับหอใสสวิงท่ีขาดผนื เลก็ ๆ เรยี กวา “ไขก าดาํ ” ท่ปี ลายเทา ศพ จะวางอาหาร 1 สาํ รับ ไกด ิบวางบนพานอีกทีหนงึ่ เรียกวา “พานงายยอ” ถา ศพอยูในบานจะไมมีพิธี สวด แตจะจดุ ไฟไวทิศตะวันตกและทศิ ตะวนั ออกตลอดเวลาจนกวา จะนาํ ศพไปเผา ผูทีท่ ําพธิ คี อื หมอ บอกทาง เรยี กวา เขยกกหรือเขยใหญจะแตงตัวดวยชุดดํา สวมหมวก มีผาขาวคาดเอว ถาเปนผา แพรสีแดงจะคาดไวที่หมวก มีมีดหมอ 1 เลม และตําราบอกทางญาติผูตายเชิญแขกรับประทาน อาหาร เสรจ็ แลวจึงใหเ ขยกกทําพิธบี อกใหผ ตู ายกนิ งาย (อาหารในพาน) เขยจะใชมีดปกกระดานหัน ทางดานคมออก โดยเขยกกจะนง่ั อยดู า นปลายเทาของผูตายจะบอกทางใหแกวิญญาณของผูตายไป ปาแหว (แฮว) จากนั้นจึงหัน “ขอน” หรือโลงศพไวต รง กลางเรอื นใหด า นศรีษะไปทางกะลอหอ ง เพอ่ื ทาํ พธิ ี ซอมขวญั พธิ ซี อมขวัญ เปนการเรยี กขวญั ของญาตผิ ตู ายใหก ลบั คืนมา กกกกกกกกลาวโดยสรุป ประเพณงี านศพเปนพิธีท่ีจัดขึ้น เม่ือมีคนในครอบครัวเดียวกันตายญาติพี่ นองจะหยุดทํางานทุกอยางเพื่อไวทุกขและมาจัดงานศพโดยชวยกันอาบนํ้าศพแตงตัวศพดวยเส้ือ ผาใหมช ้นั ใน สวมทบั ดว ยเสอื้ ฮปี ระจําตัวของผตู าย ชาวไทดาํ จะมีเส้ือฮปี ระจาํ ตัวคนละหนึ่งตัวโดยใช งานทั้งสองดานของตัวเสื้อ ดานที่มีลวดลายนอยจะใชในพิธีงานมงคล สวนดานที่มีลวดลายมาก ๆ จะใชใ นพิธีงานศพ เม่อื จัดศพตามพธิ กี รรมแลว เอาศพใสโลงจากน้ันใชเสื้อฮีกลับดานในท่ีมีลายมาก ออก ขา งนอกคลมุ โลงผูต ายอีกทห่ี น่ึง เส้ือฮที ใี่ ชตองเปนเสอื้ ฮขี องผูห ญงิ เทา นัน้ จากนั้นก็จะประกอบ ตามพิธีกรรม ในพิธีจะมีการโกนหัวลูกชายผูตาย แลวจึงนําไปฝงที่ปาชา เม่ือเสร็จพิธีทุกคนจึง จะกลับไปทํางานตามปกตไิ ด การกระทําแบบนี้ เรยี กวา “กาํ บานกําเมอื ง” หรือ ปาแหว (แฮว )

บทเรียนออนไลนท่ี 5 635 635 วิชา วัฒนธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย เครอ่ื งประดบั ทวิ ธงท่ใี ชก บั เรอื นแกว ทท่ี ําดว ยผา เพอื่ ประกอบพิธใี นงานศพ การนาํ เสือ้ ฮมี าคลมุ โลงศพ

636 636 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดําอนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 5 ญาติรวมไวอ าลัยใหแกผูตาย การทาํ เรือนแกว หรอื เรอื นแฮว เพอ่ื อทุ ิศใหผ ตู าย ประเพณปี ดรงั ควาน กกกกกกก ประเพณีหลังจากจัดงานศพเพื่อเปนการเรียกขวัญคนในบานใหกลับคืนมาจากการเสีย ขวญั เสียใจเศราโศกทบ่ี คุ คลในครอบครัวไดเ สียชวี ติ ไป แมม ดจะเปน ผูที่ปดรังควานบานเพื่อใหผูอยู อาศัยและตวั บานไดพ น เคราะหแ ละพน จากความอปั มงคล การแตงกายของแมมดและผชู วยแมมดจะ ใสเ สื้อผา สดี าํ นงุ ผาซ่นิ ลายแตงโม สวมเส้ือกอมแขนยาวสดี ําปกติโพกผา คลุมหัว แมมดจะทําพิธิซอน ขวัญของคนในครอบครัวทม่ี ีชวี ติ อยู แ ละทําพธิ โี ดยการเซน ผีเรอื นดวย ไกดบิ วางบนพาน 1 ตัว แกงไก ใสห นอไมเ ปรย้ี ว ไกต ม หมาก พลู ถวยขาวสาร ถวยขาวสุก ถวยขาวเปลือก จัดวางในกระดงที่รอง ดวยใบตอง เหลา 1 แกว และแมมดจะทําพิธีเส่ียงทายดวยไมมอ มีรูปรางคลายไมตะเกียบเหลามา จากไมไผที่เคยใชกับงานศพมาแลวจํานวน 1 กําใหญๆ แลวใหญาติอธิฐานเส่ียงทายวา

บทเรยี นออนไลนท ี่ 5 636737 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย ผคู นในบานจะพนเคราะหหรือไม ถา พนเคราะหจะนบั ไดจํานวนเลขคู ในระหวางพิธีจะมีการใหญาติ กนิ อาหารเครือ่ งเซน พรอ มเหลา เปนการเส่ียงทายวาจะพนเคราะหห รอื ไม ของแตละคนจะทาํ พธิ แี บบ น้ี จากนั้นนาํ กระซอ (ชะลอม) จํานวน 4 ใบใสเ ศษผา ใบขนาด ใบมะยม รําแกลบ ดินใตถุนบานคน ตาย และเปลอื กไม นําไกท่มี ชี วี ิตอยผู กู ขาแลวไปผูกตดิ กับกระซอขางละ 2 ตัว ผูกไกมัดรวมกับกระซ อกับไมคานท้ัง 2 ขาง สวนไกต วั ที่ 5 ผูกไวด า นหลังทนี่ งั่ ของแมม ด พธิ ีปดลางควานตอนนี้ แมมดกับผู ชวยเรียกวา “แหว” จะทาํ ความสะอาดบา นโดยใหญาติของผูตายออกจากบานไปใหหมด แลวใชใบ มะยมปะพรมนา้ํ มนตนํากระดง ขีเ้ ถา ละเอียด 2 กระดง ไวที่เตาไฟ ในครัว 1 กระดง และวางไวท่ีหัว บันได 1 กระดง กอ นลงจากบาน หามเหยียบบันไดขั้น แรกและขั้นสุดทายเด็ดขาด ผูชวยแมมดจะ หาบไกพรอมกระซอ (ชะลอม) ไปปลอยที่ทาง 3 แพง กอนปลอยใหตัดเชือกท่ีผูกไกออกกอนถือวา ปลอ ยทุกขป ลอ ยเคราะหความอปั มงคลใหพ น จากบา นและครอบครัว กกกกกกกกลาวโดยสรุป ประเพณีปดรังควาน จัดข้ึนหลังจากจัดงานศพเพื่อเปนการเรียกขวัญคน ในบานใหกลับคืนมาจากการเสียขวัญ เสียใจเศราโศกที่บุคคลในครอบครัวไดเสียชีวิตไปแมมดจะ เปน ผทู ี่ปดรังควานบานเพื่อใหผูอยูอาศัยและตัวบานไดพนเคราะหและพนจากความอัปมงคล การ แตงกายของแมม ดและผชู ว ยแมมดจะใสเส้ือผาสีดํา นุงผาซิ่นลายแตงโม สวมเส้ือกอมแขนยาวสีดํา ปกติ โพกผาคลมุ หวั แมมดจะทําพธิ ีซอนขวัญของคนในครอบครวั ทม่ี ชี ีวิตอยู แมมดทาํ พิธีปด รงั ควาน ประเพณีการละเลน กกกกกกกการละเลนของชาวไทดําจะเริ่มในหลังฤดูเก็บเก่ียวประมาณเดือน 5 เดือน 6 ของทุกป เปน การใหหนุมสาวไดสรางความสัมพันธท่ีใกลชิดกันมากข้ึน ชาวไทดําไดพักผอนรางกาย หลังจาก งานหลักในฤดูเพาะปลูกเสร็จสิ้น จึงมีการเลนคอน ฟอนแคน อันเปนการละเลนพ้ืนบานมาแต โบราณ ในปจ จุบนั สภาพสงั คมเปลีย่ นไปไมม ีการเลนคอน ฟอนแคน เลนลูกชว งอีกแลว เหลือแตรูปแบบ

638 638 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อนั ล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 5 ลกู ชว ง สงิ่ ของท่ใี ชเลนเปนตัวแทนของวัฒนธรรมเดิม ปจจุบันนิยมการรองรําในงานคอนเสิรตของ กลมุ ไทดําทีจ่ ดั ขึ้นระดบั ตําบลเทา น้ัน เชน ที่ตําบลดอนมะเกลือ ไดจัดงานเผยแพร วัฒนธรรมไทดํา ณ วัดดอนมะเกลอื มกี ารละเลนในรปู แบบจดั คอนเสริ ต ออกรานคาจําหนา ยผลติ ภัณฑไทดาํ การเลนคอน ชาวไทดําเรยี กวา “อนิ้ กอ น” เปน การรอ งเพลง รายราํ เลน เพลงแคนและโยนลูกชวง และตอกลอนกัน จนดึก การเลนจะเลนกันในบริเวณลานของหมูบาน หรือลานบานของฝายหญิง ฝายหญิงจะเปนผู เตรยี มอาหารไวเ ลย้ี งฝา ยชาย การเลน เพลงแคน หมอแคนจะเดินเปาแคน หนมุ สาวจะออกมารําแคน เปนคู ๆ มหี มอราํ มารอ งเพลงเกีย้ วสาว ฝา ยหญงิ จะออกมารองโตต อบสลับกันไปมา ผูที่อยูรอบนอก จะตบมือตามจังหวะ ทําใหเกิดความสนุกสนานครึกครื้น จากน้ันก็มาจับกลุมกันเลนลูกชวง ซง่ึ เปนเครื่องเลน ท่ีทาํ ดวยผา ลายดอกหลาย ๆ สี ภายในยดั ดว ยเมด็ นนุ และเม็ดมะขาม มีพผู าสีตาง ๆ ยาวประมาณ 29 - 30 เซนติเมตร อีกดานหน่ึงมีเชือกสําหรับจับเหว่ียง ในการเลนลูกชวง จะแบง กลมุ คนเลนเปน 2 ฝา ย คือ ฝา ยชาย 10 คน และฝายหญิง 10 คน ยืนเรียงแถวหนากระดานหางกัน 15 เมตร เริ่มการเลนจากฝายชายจะจบั ลกู ชวง เหวยี่ งเปน วงกลม แลวโยนไปท่ฝี า ยหญงิ ถาฝายหญิง รับไดจะเหวีย่ งโยนกลับไปทฝี่ ายชาย กลับไปกลับมา ถารับไมไดจะมีการเจรจาตอรอง หรือลงโทษ เปน ทสี่ นกุ สนาน แลว กลบั ไปจับกลุม รอ งเพลงรา ยราํ เลนเพลงแคนตอไป กกกกกกกกลาวโดยสรุป ประเพณกี ารละเลน คือการละเลน ของชาวไทดําจะเริ่มในหลังฤดูเก็บเก่ียว ประมาณเดือน 5 เดือน 6 ของทุกป เปนการใหหนุมสาวไดสรางความสัมพันธที่ใกลชิดกันมากข้ึน ชาวไทดําไดพักผอนรางกาย หลังจากงานหลักในฤดูเพาะปลูกเสร็จสิ้น จึงมีการเลนคอน ฟอนแคน อัน เปนการละเลนพน้ื บานมีมาแตโบราณ ในปจจุบันสภาพสังคมเปล่ียนไปไมมีการเลนคอนฟอน แคน เลนลูกชวงอีกแลว เหลือแตรูปแบบลูกชวง สิ่งของที่ใชเลนเปนตัวแทนของวัฒนธรรมเดิม ปจจุบันนิยมการรอ งรําในงานคอนเสริ ต ของกลมุ ไทดําท่จี ัดขึ้นระดับตาํ บลเทานั้น ประเพณีการละเลนของชาวไทดาํ

บทเรียนออนไลนท ่ี 5 639 639 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย กจิ กรรมท่ี 5 เรื่อง ประเพณีของไทดํา ชื่อ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศกึ ษา.................................. คําชแ้ี จง จงตอบคําถามตอ ไปน้ีใหถ กู ตอ ง จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ประเพณีของทสี่ ําคญั ของไทดาํ ทไี่ มควรพลาด ไดแ กป ระเพณอี ะไรบา ง …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………… 2. \"หมอเสน\" คอื ใคร กกก…..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 3. ประเพณกี ารละเลน ของชาวไทดาํ จะเรม่ิ ขน้ึ เมอื่ ใด …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 4. วิถชี ีวิตชาวไทดาํ มีความเช่ือเรอ่ื งใด …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. 5. การแตงงานของชาวไทดํา จะเกดิ ขึ้นเม่อื ใด …..…………………………………………………………………………………………….……………………………………. …..…………………………………………………………………………………………….…………………………………….

640 640 วิชา วฒั นธรรม ประเพณีไทดาํ อันล้ําคา (สค33134) ม.ปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 เฉลยกจิ กรรมที่ 5 เร่อื ง ประเพณขี องไทดํา ชอ่ื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คําช้ีแจง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ใหถ กู ตอ ง จาํ นวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ประเพณีของทส่ี ําคัญของไทดาํ ท่ไี มค วรพลาด ไดแ กประเพณีอะไรบา ง ตอบ - ประเพณไี หวศาล - ประเพณขี ้ึนบานใหม - ประเพณีเสนเรอื นหรือประเพณีเซน เรือนของไทยดาํ - ประเพณปี ด รงั ควาน - ประเพณกี ารละเลน 2. \"หมอเสน\" คือใคร กตอบก หมอผที ําพิธกี รรมเสนเรือน 3. ประเพณีการละเลนของชาวไทดําจะเรม่ิ ขึน้ เมอ่ื ใด ตอบ หลงั ฤดูการเก็บเกี่ยว 4. วิถีชีวติ ชาวไทดาํ มคี วามเชื่อเร่ืองใด ตอบ ผี 5. การแตง งานของชาวไทดาํ จะเกิดขึน้ เมื่อใด ตอบ จะเกดิ ข้ึนเม่อื ชายและหญงิ ตกลงใจทจ่ี ะใชช วี ิตรว มกัน โดยฝา ยชายตอ งไปสขู อฝายหญิง มี การหมั้นและเรยี กสนิ สอดตอ งมกี ารไหวผ เี รอื นและไหวพ อ แมเจา สาว ญาตผิ ูใ หญ เสร็จพิธจี ะมกี าร เลย้ี งอาหารแกแ ขกทม่ี ารวมงาน

บทเรยี นออนไลนท่ี 5 641 641 วิชา วัฒนธรรม ประเพณไี ทดาํ อนั ลํา้ คา (สค33134) ม.ปลาย แบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง ประเพณีของไทดํา ชื่อ-นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คาํ ชแี้ จง ใหน ักศกึ ษาเลอื กคาํ ตอบท่ีถูกตอ งทสี่ ดุ เพยี งคาํ ตอบเดยี ว จํานวน 5 ขอ (5 คะแนน) 1. ประเพณขี ้นึ บานใหม ทําไมถึงตอ งใชม ีดฟนหัว 4. “การวานสาว” มีความหมายตรงตามขอ ใด บนั ได 1ครั้ง กอนจะกาวข้ึนบันได ก. การเลอื กสาวมาเปนคคู ยุ ก. เปน การไลสัตวรายใหออกไป ข. การคุยกับสาวสองตอ สอง ข. เปนการไลผ ีสางนางไมใ หอ อกไป ค. การเกยี้ วพาราสสี าวอกี รปู แบบหนงึ่ ค. เปน การไลส ง่ิ ชว่ั รายใหออกไปจากบา น ง. การขอรอ งใหส าวชว ยทาํ อยางใด ง. เปน การใหสญั ญาณใหผ ูเ ขารวมงานใหข้นึ อยางหน่ึงให บนบา นได 5. การขน้ึ บานใหมข องชาวไทดาํ เปน การ 2. ประเพณไี หวศาลของชาวไทดําจดั ทําข้ึนเพอ่ื แสดงออกถงึ สงิ่ ใด ก. ปด รงั ควานส่งิ ไมด ี ก. ความเช่ือ ข. เปน สริ มิ งคลในงานแตงงาน ข. คณุ ธรรม ค. เปนสริ มิ งคลในการขึ้นบานใหม ค. จรยิ ธรรม ง. เปน สงิ่ ยดึ เหน่ยี วจิตใจของคนในชุมชนให ง. คณุ ธรรมและจรยิ ธรรม ชมุ ชนมแี ตค วามสุข 3. ประเพณีใดที่ถือเปน ส่อื นาํ ใหชายหญงิ มโี อกาส เลอื กคูค รอง ก. การลงขว ง ข. การไหวศ าล ค. การเสนเรือน ง. การข้ึนบา นใหม

642 642 วิชา วฒั นธรรม ประเพณไี ทดําอนั ลาํ้ คา (สค33134) ม.ปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 5 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง ประเพณีของไทดํา 1. ค 2. ง 3. ก 4. ง 5. ก

643 643 เอกสารอางอิง สาํ นกั งาน กศน. สาํ นักงานปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ // หนงั สือเรยี นสาระความรพู ืน้ ฐาน รายวิชาภาษาไทย (พท11001) ,2555 // เอกสารทางวิชาการลาํ ดบั ท่ี 1/2555 สาํ นักงาน กศน. สาํ นักงานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ // หนงั สือเรยี นสาระทักษะการเรียนรู (ทร11001) ,2555 // เอกสารทางวิชาการลาํ ดบั ท่ี 32/2555 สํานกั งาน กศน. สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ // ชดุ วชิ าประวัตศิ าสตรช าตไิ ทย (สค12024) ,2561 // เอกสารทางวิชาการลาํ ดบั ท่ี 2/2561 เร่อื ง การเรยี นรโู ดยใชโครงงานเพือ่ พัฒนาผูเรียนในศตวรรษท่ี 21 (2561) , {ออนไลน] , เขาถึงไดจาก http://acad.vru.ac.th/Journal/Journal%208_3/8_3_15.pdf

644 644 รายชอื่ คณะผูจดั ทาํ เอกสารคูม อื แนวทางการจดั การเรียนรอู อนไลน ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 1. คณะกรรมการทป่ี รึกษา ประกอบดว ย ผอ.สาํ นักงาน กศน.จังหวัดนครปฐม 1.1 นายสมเจตน สวาศรี ผูอ ํานวยการ กศน.อาํ เภอเมอื งนครปฐม 1.2 นายสรุ ยิ ัญ มจี นั ทร ผอู ํานวยการ กศน.อาํ เภอกําแพงแสน 1.3 นายพีรฉตั ร อนุวงศ ผอู าํ นวยการ กศน.อาํ เภอนครชยั ศรี 1.4 นางรชั นี คงฤทธ์ิ ผูอ ํานวยการ กศน.อาํ เภอดอนตูม 1.5 นางจดิ าภา บวั ทอง ผูอํานวยการ กศน.อําเภอสามพราน 1.6 นายสมมาตร คงชนื่ สนิ ผอู าํ นวยการ กศน.อําเภอพุทธมณฑล 1.7 นางเยาวรกั ษ บุญจนั ทร 2. คณะกรรมการจัดทําสื่อบทเรียนออนไลน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (แผนการพบกลุม, แผนการพบกลุมรายสัปดาห, แผนการจัดการเรียนรูรายสัปดาห, บทเรียนออนไลน 1-5 ) ประกอบดว ย 2.1 นายสุริยญั มจี นั ทร ผอู ํานวยการ กศน.อําเภอเมอื งนครปฐม 2.2 นายพรี ฉตั ร อนุวงศ ผอู ํานวยการ กศน.อาํ เภอกาํ แพงแสน 2.3 นางรัชนี คงฤทธ์ิ ผอู ํานวยการ กศน.อําเภอนครชัยศรี 2.4 นางจิดาภา บัวทอง ผอู าํ นวยการ กศน.อําเภอดอนตูม 2.5 นายสมมาตร คงชน่ื สิน ผอู ํานวยการ กศน.อาํ เภอสามพราน 2.6 นางเยาวรักษ บญุ จันทร ผูอํานวยการ กศน.อาํ เภอพุทธมณฑล 2.7 นางไพบรู ณ อยูจงดี ครชู ํานาญการพเิ ศษ 2.8 นางสาวบบี ฮี วา สะมทั ขา ราชการ ครู 2.9 นางสาวเขมจริ า พ่ึงบํารุง ครู อาสาสมัครฯ 2.10 นายอนุรัตน ศรีบวั ครู กศน. ตาํ บล 2.11 นายธนภัทร โฉมวัฒนา ครู กศน. ตาํ บล 2.12 นางสาวสรุ ี รตั นภริ มย ครู กศน. ตาํ บล 2.13 นางสาวพลิ าวลั ย สุนประชา ครู กศน. ตําบล 2.14 นางสาวนิมิตรา มาดว ง ครู กศน. ตําบล 2.15 นางสาวรรนิ ทร ใจเยือกเยน็ ครู กศน. ตาํ บล 2.16 นางสาวกรุณา ศรพี ัฒนอ ินทร ครู กศน. ตาํ บล 2.17 นางสาวพิชญช ญาณี โชตนิ ธิ ิวรกานต ครู กศน. ตําบล 2.18 นายนรินทร บุษษะ ครู กศน. ตําบล 2.19 นางสาวอรพิน แกวมะณี ครู กศน. ตําบล 2.20 นางสาวนาวาฬ มาดเดน ครู กศน. ตาํ บล

664455 2.21 นางสาววิชญาพร แกว เลาขวญั ครู กศน. ตาํ บล 2.22 นางสาวสริ ิวมิ ล จริ มั ย ครู กศน. ตําบล 2.23 นายพานชิ ย พลมุก ครู กศน. ตําบล 2.24 นางสาวสจุ ติ รา สมทรง ครู กศน. ตําบล 2.25 นางสาวบวั บชู า ล้าํ เลิศ ครู กศน. ตําบล 2.26 นายพงษศักด์ิ เหลา ชยั ศรี ครู กศน.ตาํ บล 2.27 นางสาวชัญญา ดาํ รงคศ ลิ ป ครู กศน.ตําบล 2.28 นายกษดิ ศิ สงั ขจ นั ทร ครู กศน.ตําบล 2.29 นายอดิศักด์ิ บุญกลัด ครู กศน.ตาํ บล 2.30 นางดลฤดี มบี ญุ ญา ครู กศน.ตําบล 2.31 นายเมธา ประชุมพนั ธุ ครู กศน.ตาํ บล 2.32 นางอนงค ท่งั ทอง ครู กศน.ตาํ บล 2.33 นางสชุ าดา ตรานกแกว ครู กศน.ตาํ บล 2.34 นางพชั รณัฏฐ อรุณพนั ธุ ครู กศน.ตําบล 2.335 นายชูเกยี รติ คลายสุบรรณ ครู ศรช. 3. คณะกรรมการบรรณาธิการ ประกอบดว ย 3.1 นายพีรฉตั ร อนุวงศ ผอู ํานวยการ กศน.อําเภอกําแพงแสน 3.2 นางสาวถาวร ศลิ ปศร ขา ราชการครู 3.3 นางสาวอรพรรณ ขนั แกว นกั วชิ าการศกึ ษาปฏิบัตกิ าร 3.4 นายไพรโรจน โพธทิ์ อง ครู กศน.ตําบล 3.5 นายณรงค ขวญั เพม่ิ พร ครู กศน.ตาํ บล 3.6 นายเจษฎาภร แจง ทํามา ครู กศน.ตําบล 4. คณะทาํ งานจดั พมิ พตนฉบับและจัดทาํ รูปเลม ประกอบดว ย 4.1 วาที่รอ ยตรหี ญงิ วิศณี กระแสโท ขา ราชการ ครู 4.2 นางสาวอรพรรณ ขันแกว นกั วชิ าการศึกษาปฏบิ ตั กิ าร 4.3 นางสาวปณณธร พรหมมณี นกั วชิ าการศกึ ษา 4.4 นางศศิมณฑ จุย จิตต นกั วิชาการศึกษา 4.5 นางสาวปทมุ วดี แสงอรณุ ครู กศน.ตําบล 4.6 นายฐิตริ ัตน บุญทพิ ย เจา หนาทบ่ี ันทึกขอมลู

646