ออนไลน์ จ.นครปฐม...ม.ปลาย (ฉบับสมบูรณ์)

398 398 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 3 ใบงาน คาํ สัง่ 1. ใหผูเ รียนทาํ แบบทดสอบกอนเรยี นบทเรยี นออนไลนท ี่ 3 เร่ือง วาตภัย จํานวน 10 ขอ 2. ใหผ ูเรยี นศึกษาใบความรบู ทเรยี นออนไลนท่ี 3 เร่ืองวาตภัย 3. ใหผูเรยี นทาํ กจิ กรรมท่ี 3 เร่อื งวาตภัย จาํ นวน 10 ขอ 4. ใหผ ูเรียนทําแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง วาตภยั จํานวน 10 ขอ https://www.youtube.com/watch?v=XBisM4J0SMg https://sites.google.com/dei.ac.th/sd032032lp/2

บทเรยี นออนไลนที่ 3 399 399 วชิ าการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบกอนเรียน เร่อื ง วาตภยั ช่อื -นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คําช้ีแจง ใหน ักศกึ ษาเลอื กคาํ ตอบท่ีถูกตองที่สดุ เพยี งคาํ ตอบเดยี ว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดกลาวถงึ ความหมายของ ไฟปา ได 4. พฤติกรรมในขอใดท่แี สดงถงึ การไมม ี ถูกตอ ง จิตสํานกึ ในการปองกันไฟปา ก. ไฟที่เกดิ จากสาเหตุอนั ใดก็ตาม แลวเกิด ก. รบั ผิดชอบตอทรพั ยากรสวนรว ม การลุกลามไปไดโ ดยอสิ ระปราศจากการ ข. ศกึ ษาหาวิธปี องกันไมใหเกิดไฟปา ควบคมุ ค. เขาใจดวี าไฟปาเปนมหันตภัยรายแรง ข. ไฟทีเ่ กดิ จากการลกุ ลามไปไดโ ดยอิสระมี ง. เกบ็ หาของปาตาํ มวถิ คี วามเชอื่ ดง้ั เดิมเพ่ือ การควบคุมทงั้ น้ไี มวา ไฟนั้นจะเกดิ ขนึ้ เปนรายไดเ สรมิ ตามปาธรรมชาติหรือสวนปา กต็ าม ค. ไฟท่เี กดิ จากสาเหตอุ ันใดกต็ ามแลว เกดิ 5. ขอใดไมใ ชแ นวทางในการแกปญ หาไฟปา การลุกลามไปไดโ ดยอสิ ระปราศจากการ ตามพระราชดาํ รปิ าเปยก ควบคุมทั้งนี้ไมวา ไฟน้ันจะเกดิ ขึน้ ตามปา ก. ใชค ลองสงน้ําเปน แนวกนั ไฟ ธรรมชาตหิ รือสวนปา กต็ าม ข. การสรางฝายชะลอความชุมชน่ื ง. ไฟท่ีเกิดจากสาเหตุอนั ใดกต็ าม แลวเกดิ ค. การปลูกตนไมโ ตเร็วคลมุ แนวรอ งน้าํ การลุกลามไปไดโดยไมอ สิ ระมกี าร ง. ปลูกตนกลวยในพ้ืนทที่ ่กี าํ หนดใหเ ปน ควบคุมทง้ั นี้ ไมว า ไฟน้ันจะเกิดข้นึ ตามปา ชอ งวา งของปา ประมาณ 2 เมตร ธรรมชาติหรอื สวนปากต็ าม 6. ขอใดอธิบายความหมายของหมอกควันได 2. ไฟปา แบงออกเปนก่ีชนิด ถกู ตองทส่ี ดุ ก. 2 ชนดิ ก. หมอกซงึ่ มคี วนั ผสมอยเู ปนจาํ นวนมาก ข. 3 ชนิด ในอากาศ ค. 4 ชนิด ข. เมฆท่ีเกิดในระดับใกลพืน้ ดนิ ทําใหท ัศน ง. 5 ชนิด วิสยั หรอื การมองเห็นเลวลง ค. สภาพอากาศทีม่ สี ารเจือปน สง ผล 3. ขอ ใดคอื สาเหตขุ องการเกิดไฟปา มากทสี่ ดุ กระทบตอ สขุ ภาพของมนุษย สัตวและ ก. ฟา ผา พชื ผล ข. กงิ่ ไมเ สียดสี ง. ปรากฏการณทีฝ่ นุ ควนั และอนภุ าค ค. การระเบิดหนิ แขวนลอยในอากาศรวมตัวกันในสภาวะ ง. การหาของปา ท่ีอากาศปด

400 400 วชิ าการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 3 7. ขอ ใดเปน สาเหตกุ ารเกดิ หมอกควันทาง 10. ขอใดไมใ ชการปฏิบัติตนเม่อื ตองเผชญิ กบั ภาคเหนอื ของประเทศไทยมากทส่ี ุด สถานการณห มอกควัน ก. การเผาปา และเศษพืชในพ้ืนทเ่ี กษตร ก. เพ่ิมความระมดั ระวงั ในการใชร ถใชถ นน ข. ยานพาหนะบนทองถนน ข. หลกี เลี่ยงการออกจากบา นโดยไมจ า เปน ค. โรงงานอตุ สาหกรรม ค. อยูใ นทีโ่ ลง ซงึ่ มลี มพัดผา น ง. การเผาขยะในชุมชน ง. ดูแลรกั ษาสขุ ภาพใหแ ข็งแรง 8. จงั หวดั ใดอยูในพ้ืนทไ่ี ดรบั ผลกระทบจาก หมอกควนั นอ ยท่สี ดุ ก. แมฮ อ งสอน ข. พษิ ณโุ ลก ค. เชยี งใหม ง. ลําปาง 9. บุคคลกลมุ ใดมคี วามเส่ยี งทจ่ี ะไดรบั ผลกระทบจากหมอกควันมากทส่ี ุด ก. เดก็ วัยรุน ข. หญิงมีครรภ ค. ผใู หญวัยทาํ งาน ง. ทุกคนมคี วามเสย่ี งเทากนั

บทเรยี นออนไลนท ี่ 3 401 401 วชิ าการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน เรอ่ื ง วาตภยั 1. ง 2. ข 3. ค 4. ค 5. ค 6. ง 7. ข 8. ก 9. ข 10. ง

402 402 วชิ าการเรียนรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 3 ใบความรู เรื่อง วาตภยั ใบความรู เรือ่ งที่ 1 ความหมายและประเภทของวาตภัย ความหมายของวาตภยั 1.1 ความหมายของวาตภัย วาตภัย หมายถงึ ภัยทเี่ กดิ ขึน้ จากพายุ ลมแรง จนทําใหเกดิ ความ เสยี หายและเปน อนั ตรายตอ ชวี ติ ทรพั ยส นิ อาคารบานเรือนและสงิ่ กอสราง รวมถงึ ตน ไม พชื ผักตา งๆ นอกจากน้ี ยงั ทาํ ใหเกดิ อทุ กภยั ตามมาอีกดวย 1.2 ประเภทของวาตภยั สาํ หรับในประเทศไทยการเกิดวาตภัยหรือพายุลมแรง สวนใหญมี สาเหตมุ าจาก ปรากฏการณท างธรรมชาติ ความแรงลมต้งั แต 60 กิโลเมตรตอช่ัวโมงขึ้นไปท่ีทําความ เสยี หายและเปน อนั ตรายตอชีวติ และทรัพยสิน วาตภยั แบงเปน 3 ประเภท ไดแก พายุฝนฟาคะนอง พายุหมุนเขตรอ นและ พายุทอรน าโด 1.2.1 พายุฝนฟา คะนอง เปนปรากฏการณทางธรรมชาตทิ เ่ี กดิ ขน้ึ เหนอื พืน้ ผิวโลก ในแตละพืน้ ทจ่ี ะเปน ไปตามฤดูกาล บรเิ วณใกลเสน ศนู ยส ูตรมีสภาพอากาศในเขตรอนจงึ มอี ากาศรอ น อบอาว ซง่ึ เออื้ ตอการกอตัวของพายฝุ นฟา คะนองไดต ลอดปพ ายนุ ีจ้ ะเกิดข้ึนในชว ง ฤดูรอน มักจะเกิด ในเดอื นมนี าคมถงึ เดอื นเมษายน พายปุ ระเภทนเ้ี กดิ ขนึ้ บอ ยในภาคเหนือและ ภาตะวนั ออกเฉยี งเหนือ สว นภาคกลางและภาคตะวันออกจะเกิดนอย สําหรบั ภาคใตก็อาจเกิดพายุ ประเภทนไี้ ดแ ตไมบอยนกั 1.2.2 พายุหมุนเขตรอนหรือพายุไซโคลน เกิดในฤดูฝน ต้ังแตเดือนพฤษภาคมถึง เดือนตลุ าคม พายนุ ีเ้ กดิ ในมหาสมุทรแปซฟิ กดา นตะวนั ตกและดา นใตห รอื ทะเลจนี ใตแลวเคลื่อน เขา สฝู ง ทวปี โดยจะมีผลกระทบตอ ลมฟา อากาศของประเทศไทย คือ ทาํ ใหเ กิดคลื่นสูงใหญในทะเลและ นํ้าข้ึนสูง พายุนมี้ ีช่อื เรียกตามขนาดความรุนแรงของลมใกลบริเวณศูนยกลางของพายุ ซึ่งมีลักษณะ คลา ยกบั ตาเปนวงกลม เรยี กวา “ตาพาย”ุ ทท่ี วีกําลังแรงขนึ้ เปนลาํ ดบั จากดีเปรสชั่น เปนพายุโซนรอน และพายุไตฝุนโดยใชเ กณฑการพิจารณาความรุนแรงของวาตภยั ดงั น้ี

บทเรียนออนไลนที่ 3 403 403 วชิ าการเรียนรสู ูภ ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย การตั้งช่ือพายุท่ีมีความเร็วลมสูงสุดใกลศูนยกลางของพายุมากกวา 33 นอต หรือ 63 กิโลเมตรตอ ชัว่ โมง (พายโุ ซนรอ น) นั้น แตกอนถูกกําหนดโดยองคการอุตุนิยมวิทยาโลก ซ่ึงจัด รายช่ือท่ีใชเรียก พายุหมุนเขตรอนที่กอ ตัวในมหาสมุทรแปซฟิ กไวเ ปน สากล กระทัง่ ปพ.ศ. 2543 เรม่ิ มีระบบการต้ังชื่อ พายเุ ปน ภาษาพ้นื เมอื ง โดยคณะกรรมการพายุ ไตฝุนขององคการอุตุนิยมวิทยาโลก ท่ีประกอบดวย ประเทศและดินแดนตา ง ๆ รวม 14 แหง ไดแก กัมพูชา จีน เกาหลีเหนือ ฮองกง ญี่ปุน ลาว มาเกา มาเลเซีย ไมโครนีเซีย(รัฐอิสระอยูบริเวณ มหาสมุทรแปซิฟกเหนือหมูเกาะอินโดนีเซีย) ฟลิปปนส เกาหลีใต ไทย สหรัฐอเมริกา และ เวียดนาม ไดจัดระบบการเรียกช่ือพายุหมุนเขตรอนใหมในเขต มหาสมุทรแปซิฟกดานตะวันตก ตอนบนและทะเลจีนใต โดยแตละประเทศสงชื่อพายุเปนภาษา พนื้ เมืองประเทศละ 10 ช่ือ รวม ท้งั ส้นิ 140 ช่ือ นํามาแบง เปน 5 ชุดหลัก ชุดละ 28 ชือ่ เรยี งชื่อพายุ ตามลําดบั ตามชื่อประเทศ ดว ยตวั อกั ษรภาษาองั กฤษ เริม่ จากกมั พชู า เร่ือยไปจนถึงเวียดนามซึ่งเปน อันดับสุดทาย โดยไทย เราอยูอันดับท่ี 12 เม่ือใชหมด 1 กลุมก็จะขึ้นชื่อแรกในกลุมท่ี 2 เรียงกัน เรือ่ ยไป ๆ จนหมดชดุ ท่ี 5 แลวจึงกลบั มาใชชื่อแรกของชุดท่ี 1 อีกคร้ัง หากพายุลูกใดมีความรุนแรง และสรางความเสียหาย มากเปน พิเศษก็ปลดช่อื พายุลกู นน้ั ไป แลวต้งั ชือ่ ใหมแ ทนชอื่ ทถ่ี กู ปลดออก ลกั ษณะการเกดิ วาตภัย 2.1 สาเหตุและปจจัยการเกิดวาตภยั สภาพพ้นื ผิวโลกแตละแหง ท่ีแตกตางกนั ทําใหก ารดูดซบั รงั สีจากดวงอาทิตยของแตละพ้ืนที่ไมเทากัน บรเิ วณปา หนาทึบจะดูดรงั สไี ดดีท่ีสดุ รองลงมา คอื พื้นดินและพ้ืนนํา้ ตามลําดับเปนผลใหอากาศท่ีอยู เหนือพื้นที่ดังกลาวมีอุณหภูมิและความกดอากาศตางกันสงผลทําใหเกิดการเคล่ือนท่ีของอากาศที่ เรียกโดยทว่ั ไปวา ลม (wind) ซ่งึ แบงตามลักษณะของแหลงกาํ เนดิ ได 2 สาเหตุ คือ ความแตกตางของ อณุ หภมู ิสองแหงและความแตกตา งของความกดอากาศ 2.2 ลกั ษณะการเกิดวาตภยั ประเภทตาง ๆ 2.3 ผลกระทบจากวาตภยั พายุเปน สิง่ แวดลอ มทางภมู อิ ากาศท่เี ก่ยี วขอ งกับการดํารงชีวิตของมนุษยมากแมวาพายุจะเกิดขึ้นไม บอ ยนักกต็ ามแตเม่ือมพี ายเุ กิดขน้ึ และเคลื่อนทีผ่ า นบริเวณใดอาจจะเกิดความเสียหายมากมาย ดังน้ี 2) ทางอากาศ พายุท่ีพดั อยา งรนุ แรงจะทาํ ใหเ ครอ่ื งบนิ ไดรบั อนั ตรายจากฝนทต่ี กหนกั ลกู เหบ็ และฟา ผา ทีเ่ กิดข้ึนอาจทําใหเครอ่ื งบนิ ตกได 3) ทางเรือ การเกิดพายขุ ้ึนในทะเลทําใหเกดิ คลนื่ ขนาดใหญแ ละความแรงของพายุทําใหเรือ อับปางได ดังนัน้ เมือ่ เกดิ พายุรุนแรงขึ้นในทองทะเลจะตองหยุดการเดินเรือและหาทางนําเรือเขาท่ี กําบงั หรอื จอดพักตามทาเรือท่ีอยูใกลเคียงพ้ืนที่เสี่ยงตอการเกิดวาตภัยในประเทศไทยสถานการณ การเกดิ วาตภัย 3.1 สถานการณก ารเกดิ วาตภยั ในประเทศไทย พายหุ มนุ เขตรอนทพี่ ัดเขาสปู ระเทศไทย และกอความเสยี หายอยา งมากมายตอ ทรัพยส ิน และชวี ติ ของประชาชน ท่ีรจู กั กันดมี อี ยู 2 ลกู ไดแก พายุโซนรอ น “แฮรเรียต” และพายุ ไตฝ ุน “เกย”

404 404 วชิ าการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 3 3.1.1 พายุ“แฮรเรียต” เปนพายุโซนรอนลูกแรกที่เกิดขึ้นในประเทศไทย นับตั้งแต พ.ศ. 2494 ทีม่ ีการบันทกึ ขอมลู เกย่ี วกบั พายุอยา งเปน ทางการ พายนุ เ้ี รมิ่ กอ ตวั จากหยอม ความกดอากาศ ตํา่ กําลังแรงในทะเลจีนใต ใกลปลายแหลมญวน ในวันที่ 24 ตลุ าคม 2505 จากนน้ั คอย ๆ เคล่ือนตัว ไปทางทิศตะวันตกเขาสูอาวไทย และมีกําลังแรงข้ึนเปนพายุดีเปรสชั่นอยูทาง ทิศตะวันออกของ จังหวัดสงขลาประมาณ 200 กิโลเมตร ในตอนเชา ของวันที่ 25 ตุลาคม 2505 กอนที่จะคอยๆ เคลือ่ นตวั ไปทางทศิ ตะวนั ตกเฉียงเหนือ และทวีกําลังแรงเพิ่มขึ้นเปนพายุโซนรอน เม่ือขึ้นฝงบริเวณ แหลมตะลุมพกุ อาํ เภอปากพนงั จงั หวดั นครศรีธรรมราช ในเวลาประมาณ 19.00 น. ของวันเดียวกัน โดยความเร็วลมสูงสุดวัดไดที่สถานีตรวจอากาศนครศรีธรรมราช สูงถึง 95 กิโลเมตรตอชั่วโมง นอกจากลมท่ีพัดแรงแลว พายุลูกน้ียังพัดคลื่นทะเลซัดเขาฝง ทําใหนํ้าทะเล หนุนเขาอาวปากพนัง พัดพาบา นเรือนราษฎรเสยี หายอยางมาก มผี ูเสยี ชวี ติ กวา 900 คน แนวทางการปอ งกนั และการแกไ ขปญ หาผลกระทบทเี่ กิดจากวาตภัย เร่อื งท่ี 4 แนวทางการปอ งกันและการแกไขปญหาผลกระทบทีเ่ กิดจากวาตภยั 4.1 การเตรียมการกอนเกิดวาตภัย 4.1.1 ตดิ ตามขาวและประกาศคําเตอื นภยั เกี่ยวกับลกั ษณะอากาศรา ยจากกรมอุตนุ ิยมวทิ ยา 4.1.2 เตรียมวิทยแุ ละอปุ กรณสอ่ื สารทใ่ี ชถา นแบตเตอรเ่ี พ่อื ตดิ ตามขาวในกรณที ไี่ ฟฟา ขัดขอ ง 4.1.3 ตัดกง่ิ ไมท อี่ าจหักลงจากแรงลมพายุ โดยเฉพาะกงิ่ ไมท ม่ี ีโอกาสหกั ลงมาทบั บา นเรอื น หรือสายไฟฟาไดส ว นตน ไมท่ยี นื ตนตายควรโคนลงใหเ รยี บรอ ย 4.1.4 ตรวจเสาและสายไฟฟา ทงั้ ภายในและภายนอกบรเิ วณบานเรือนใหเรยี บรอย ถา ไม แขง็ แรงใหย ึดเสาไฟฟา ใหม ่ันคง 4.1.5 ปดประตู หนาตา งทกุ บาน รวมทั้งยึดประตแู ละหนา ตา งใหม น่ั คงแข็งแรง ถา ประตู หนา ตา งไมแข็งแรง ใหใ ชไมท าบตีตะปูตรงึ ปดประตู หนาตา งไวจ ึงจะปลอดภัยย่ิงข้ึน 4.1.6 ปดก้ันชองทางลมและชองทางตา ง ๆ ทล่ี มจะเขา มาทาํ ใหเ กิดความเสียหาย 4.1.7 เตรยี มตะเกียง ไฟฉาย และไมข ีดไฟใหพ รอ มและนาํ้ มาวางไวใ กล ๆ มือ เมอื่ เกดิ ไฟฟา ดับจะไดหยบิ ใชอ ยางทนั ทวงที 4.1.8 เตรียมอาหารสาํ รอง นํา้ ดมื่ อาหารกระปอ งไวเ พื่อยงั ชพี ในระยะเวลา 2-3 วนั 4.1.9 ดบั เตาไฟใหเ รยี บรอยและควรจะมอี ปุ กรณส ําหรบั ดบั เพลงิ ไวภ ายในบาน 4.1.10 เตรยี มเครื่องเวชภณั ฑ 4.1.11 จัดวางส่ิงของไวใ นที่ตาํ่ เพราะอาจจะตกหลน แตกหกั เสยี หายได 4.1.12 ลงสมอยดึ ตรึงเรอื แพ ใหม่นั คงแขง็ แรง 4.1.13 ควรเตรยี มพาหนะและเติมน้ํามนั ไวใหพรอมภายหลงั พายุสงบอาจตองนาํ ผปู วยสง สถานพยาบาล

บทเรียนออนไลนท่ี 3 404505 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย 4.1.14 ซกั ซอ มความพรอมของสมาชิกในครอบครวั โดยกําหนดวิธปี ฏบิ ัติตนเมือ่ เกดิ วาตภยั กําหนดจดุ นดั พบทปี่ ลอดภยั เมอื่ มกี ารพลัดพรากหรอื เตรยี มการเพอ่ื การอพยพเคล่ือนยายไป อยูท ี่ ปลอดภัย 4.1.15 หากอาศยั อยใู นทรี่ าบหรือรมิ นํ้า ควรรบี ทําการอพยพผคู น สัตวเ ลย้ี ง และ ทรัพยสนิ ขนไปอยูในทส่ี ูง ทมี่ ่นั คงแข็งแรง 4.2 ขอปฏิบัตเิ มื่อเกดิ วาตภัย ขณะเกดิ วาตภัยตองต้ังสติใหม ั่น เพือ่ ตดั สินใจชว ยครอบครวั ใหพนอันตรายในภาวะ วิกฤต และไมค วร ออกมานอกอาคารและปฏบิ ตั ิ ดงั นี้ 4.2.1 กรณีอยทู น่ี อกบาน 1) รีบหาอาคารท่มี น่ั คงหรือทกี่ าํ บงั เขาไปหลบ หรือเขา ไปอยใู นรถทมี่ หี ลังคา แข็งแรง 2) กรณีทเ่ี ลนน้ําตองรบี ขึ้นจากนาํ้ และไปใหพ น ชายหาด 3) ถา อยใู นทโี่ ลง เชน ทงุ นา ควรนง่ั ยองๆ ปลายเทาชิดกันและเขยง ปลายเทา ใหเ ทาสมั ผสั พนื้ ดนิ นอ ยที่สุดและโนมตัวไปขางหนา ไมค วรนอนราบกบั พน้ื 4) อยใู หไกลจากโลหะทเี่ ปนสือ่ ไฟฟา ทุกชนดิ เชน อปุ กรณท าํ สวน รถจกั รยาน รถจักรยานยนต และรางรถไฟ 5) หา มอยูใ ตต น ไมทโี่ ดดเด่ียวโลงแจง 6) หา มใชโทรศัพทมอื ถอื 4.2.2 กรณอี ยูในบาน 1) อยใู หไกลจากอุปกรณไ ฟฟา โลหะทเี่ ปน สอ่ื นาํ ไฟฟา ทกุ ชนิด 2) งดใชโทรศัพท

406 406 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท่ี 3

บทเรยี นออนไลนที่ 3 407 407 วชิ าการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย กจิ กรรม/แบบทดสอบท่ี 3 เรือ่ ง วาตภยั ชอื่ -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คําชแ้ี จง จงตอบคําถามตอ ไปนใี้ หถ กู ตอง จาํ นวน 7 ขอ (10 คะแนน) 1. ใหบ อกความหมายของวาตภัย ……………………………………………………………....…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………..………………………………………………………………………………………………… 2. บอกประเภทของวาตภยั มีอะไรบา ง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. บอกสาเหตทุ ที่ าํ ใหเกดิ วาตภัย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….…………………… 4. บอกความเสยี หายทเี่ กดิ จากวาตภยั มีอะไรบาง ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….…………………… 5. ใหผ ูเรยี นศึกษาขอมลู วาตภยั ในทวปี อื่น ๆ นอกเหนอื จากทวปี เอเชยี จากสอื่ ตา ง ๆ แลว เขียนสรุป สถานการณแ ละความเสยี หายมาพอเขาใจ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

408 408 วชิ าการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 3 6. ใหผ เู รียนบอกสถิติการเกิดพายหุ มนุ เขตรอ นทเ่ี ขาสปู ระเทศไทย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….……..…………………… 7. จงอธบิ ายแนวทางการเตรยี มการปองกนั อันตรายจากวาตภัยตอ งปฏบิ ัตอิ ยา งไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….……..……………………

บทเรยี นออนไลนท่ี 3 409 409 วชิ าการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย เฉลยกจิ กรรมท่ี 3 เรอ่ื ง วาตภัย ชือ่ -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คาํ ชี้แจง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนใี้ หถูกตอ ง จํานวน 7 ขอ (10 คะแนน) 1. ใหบอกความหมายของวาตภัย ตอบ วาตภัย หมายถึง ภัยที่เกิดขึ้นจากพายุลมแรง จนทําใหเกิดความเสียหายแกทรัพยสิน อาคารบานเรือน ตนไม และสิ่งกอสราง สําหรับในประเทศไทยวาตภัย หรือพายุลมแรง มีสาเหตุ มาจากปรากฏการณท างธรรมชาติ 2. บอกประเภทของวาตภัยมอี ะไรบาง ตอบ วาตภยั แบง ออกเปน 3 ประเภท คอื 1. พายฝุ นฟาคะนอง เปนปรากฏการณทางธรรมชาติท่ีเกิดข้ึนเปนประจําเหนือพื้นผิวโลก ตามฤดกู าล บรเิ วณใกลเ สน ศูนยสตู รมีสภาพอากาศในเขตรอนมอี ากาศรอน อบอา ว ซึ่งเอื้อตอการกอ ตวั ของพายฝุ นฟา คะนองไดต ลอดป มักจะเกดิ ในเดอื นมีนาคมถึงเดอื นเมษายน พายุประเภทน้ีเกิดขึ้น บอยในภาคเหนอื และภาคะวนั ออกเฉียงเหนือ 2. พายุหมนุ เขตรอนหรือพายุไซโคลน เกิดในฤดูฝน ประมาณเดือนพฤษภาคม ถึงตุลาคม กอ ตัวในมหาสมทุ รแปซิฟก หรือทะเลจนี ใต เมื่อเคล่อื นข้ึนฝง ทวปี จะทาํ ใหเกดิ คลน่ื สงู ในทะเล มคี วาม รุนแรงตามความเร็วลมสูงสดุ ใกลศ ูนยกลางของพายุตามลาํ ดบั จากดเี ปรสชั่น โซนรอ นและไตฝนุ 3. พายุทอรนาโด เปนพายุหมุนท่ีเกิดข้ึนในทวีปอเมริกา พายุน้ีมีขนาดเนื้อที่เล็กหรือ เสนผาศนู ยกลางนอ ย แตหมุนดว ยความเร็วสงู หรอื ความเรว็ ลมใกลศ นู ยกลางมากกวาพายหุ มุนอื่น ๆ กอ ความเสียหายรุนแรงในบรเิ วณทีพ่ ัดผาน เกิดท้งั บนบกและในทะเล 3. บอกสาเหตุทที่ าํ ใหเ กิดวาตภยั ตอบ การเกดิ วาตภัยเกิดจาก 2 สาเหตุ คอื ความแตกตา งของอุณหภมู สิ องแหง และความแตกตาง ของความกดอากาศ 1. ความแตกตา งของอุณหภูมิสองแหง เน่ืองจากอากาศเม่ือไดความรอนจะขยายตัวอากาศ รอนจะลอยตัวสูงข้นึ ทาํ ใหอากาศในบรเิ วณขางเคยี งซึง่ มอี ณุ หภมู ติ าํ่ กวา เคลือ่ นเขา แทนท่ีการเคลอื่ นท่ี ของอากาศเนอ่ื งจากความแตกตา งของอุณหภูมิในสองบรเิ วณกอใหเ กิดลม 2. ความแตกตางของความกดอากาศ อากาศเม่ือไดรับความรอนจะขยายตัว ทําใหมีความ หนาแนนลดลง และเปนผลใหความกดอากาศนอยลง อากาศเย็นในบริเวณใกลเคียงซ่ึงมีความ หนาแนน มากกวา จะเคลอื่ นที่เขามาบรเิ วณทม่ี คี วามกดอากาศตาํ่ การเคลอ่ื นท่ีของอากาศเนือ่ งจาก บริเวณทม่ี คี วามกดอากาศตางกันกอทา ใหเ กิดลม

410 410 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 3 4. บอกความเสยี หายที่เกดิ จากวาตภัยมีอะไรบาง ตอบ พายุท่ีเกดิ ขึน้ และเคล่อื นท่ีผา นบรเิ วณใดจะกอ ใหเกิดความเสียหายได ดงั นี้ 1. เกิดฝนตกหนักและเกดิ นาํ้ ทว มอยา งรนุ แรง บานเรือนหลายหลงั พงั ทลาย ประชากรเสียชวี ติ เปน จาํ นวนมาก 2. พืชผลท่ปี ลกู ไวและท่นี าหลายหมื่นไรไ ดรบั ความเสยี หาย 3. ความเสยี หายตอ กิจการขนสง ท้ังทางบก ทางอากาศ และทางเรือ ดังน้ี 3.1 ทางบก การเกดิ นา้ํ ทว มอยางรนุ แรงทาํ ใหถนนและสะพานขาดหรือชํารุดกิจการขนสงตอง หยุดชะงัก รฐั ตองเสียงบประมาณในการกอสรางและซอมแซมเปนจาํ นวนมาก 3.2 ทางอากาศ พายุที่พัดอยางรุนแรงจะทําใหเครื่องบินไดรับอันตรายจากฝนท่ีตกหนัก ลกู เห็บ และฟาผา ท่เี กดิ ข้นึ อาจทาํ ใหเ คร่อื งบนิ ตกได 3.3 ทางเรือ การเกิดพายุขึ้นในทะเลทําใหเกิดคล่ืนขนาดใหญ และความแรงของพายุทําให เรืออบั ปางได ดงั นัน้ เม่อื เกิดพายรุ ุนแรงขนึ้ ในทอ งทะเลจะตองหยุดการเดินเรือ และหาทางนําเรอื เขา ทีก่ ําบังหรอื จอดพักตามทาเรอื ที่อยใู กลเ คยี ง 5. ใหผ ูเรยี นศกึ ษาขอมูลวาตภัยในทวปี อน่ื ๆ นอกเหนือจากทวีปเอเชีย จากส่อื ตาง ๆ แลว เขยี นสรุป สถานการณและความเสียหายมาพอเขา ใจ ตอบ สรุปใหครอบคลุมวา วาตภัยหรือพายุที่ยกตัวอยางช่ืออะไร เกิดที่ไหน ความรุนแรงเทาใด เกดิ ความเสียหายอยา งไรบาง รฐั มแี ผนเตรยี มรบั สถานการณอ ยา งไร 6. ใหผ ูเ รียนบอกสถติ กิ ารเกดิ พายหุ มนุ เขตรอ นท่เี ขา สปู ระเทศไทย ตอบ สถิตพิ ายุหมุนเขตรอ นที่เขาสูประเทศไทยฤดูกาลของการเกดิ พายหุ มุนเขตรอนในทะเลจีนใต หรืออาวไทยน้ัน เกิดในชวงฤดูฝน ตั้งแตเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคมหรือพฤศจิกายน ระหวางเดือน พฤษภาคมถึงกรกฎาคม มักไมปรากฏมากนัก อาจมีเพียง 1-2 ลูก แตในชวงเดือนสิงหาคมและ กันยายน อาจมถี ึง 3-4 ลกู พายุที่เกิดในชวงน้ีมักจะข้ึนฝงบริเวณประเทศเวียดนาม แลวคอยๆออน กําลังลงตามลาดับ ไมมีอันตรายจากลมแรง แตพายุท่ีเกิดในชวงเดือนตุลาคมและพฤศจิกายน สว นใหญจ ะผานมาทางตอนใตข องปลายแหลมญวน หากเปนพายใุ หญเคลอ่ื นตวั เขา สอู า วไทย อาจทํา ใหเ กิดความเสยี หายได เชน พายุเขตรอ น “แฮรเรียต” และพายุไตฝุน “เกย” ที่ไดกลาวมาแลวสวน พายุหมุนเขตรอนในทะเลอันดามัน เกิดไดใน 2 ชวงเวลาของป คือ ในเดือนเมษายนถึงกลางเดือน พฤษภาคมชวงหนึ่ง และในกลางเดือนตุลาคมถึงธันวาคมอีกชวงหน่ึง โดยเกิดมากท่ีสุดในเดือน พฤศจกิ ายน และเกิดมากรองลงมาในเดือนพฤษภาคมชวงท่ีพายุหมุนเขตรอนเขาสูประเทศไทยมาก ที่สดุ เกดิ ขึ้นในเดือนตลุ าคม รองลงมา คือเดือนกนั ยายน จํานวนพายุหมุนเขตรอน ท่ีเขาสูป ระเทศไทย โดยเฉล่ียมปี ระมาณ 3 ลูกตอ ป

บทเรียนออนไลนที่ 3 411 411 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 7. จงอธิบายแนวทางการเตรียมการปอ งกันอันตรายจากวาตภัยตองปฏิบตั อิ ยา งไร ตอบ แนวทางการเตรียมการปอ งกนั อันตรายจากวาตภัยตอ งปฏบิ ตั ิ ดงั น้ี 1. ติดตามสภาวะอากาศ ฟง คําเตอื นจากกรมอตุ ุนิยมวิทยาสม่ําเสมอ 2. สอบถาม แจงสภาวะอากาศรายแกก รมอตุ ุนยิ มวทิ ยา 3. ซอ มแซม อาคารใหแ ข็งแรง เตรียมปองกันภยั ใหสัตวเ ลี้ยงและพชื ผลการเกษตร 4. ฝกซอมการปอ งกันภยั พิบัติ เตรียมพรอมรบั มอื และวางแผนอพยพหากจําเปน 5. เตรยี มเคร่อื งอปุ โภค บรโิ ภค ไฟฉาย แบตเตอร่ี วทิ ยุกระเปา ห้วิ ตดิ ตามขา วสาร 6. เตรยี มพรอ มอพยพเม่อื ไดร บั แจง ใหอพยพ

412 412 วิชาการเรียนรูส ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 3 แบบทดสอบหลงั เรียน เร่อื ง วาตภยั ช่ือ-นามสกุล..............................................................รหสั นกั ศกึ ษา...................................................... คาํ ช้แี จง ใหน ักศึกษาเลอื กคําตอบท่ีถกู ตองทส่ี ดุ เพียงคําตอบเดียว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอใดกลาวถึงความหมายของ 5. ขอ ใดเปน ขอมลู จากเหตกุ ารณแ ผน ดินไหวท่ี “แผน ดินไหว” ไดถ กู ตอง มีประโยชนในการเตรียมรบั มือมากทส่ี ดุ ก. เปน การยกตวั ขน้ึ ลงของเปลอื กโลก ก. ขนาดของแผนดนิ ไหว ข. เปนการส่ันสะเทอื นของแผน ดนิ ท่ีรสู ึกได ข. ความเสียหายทเี่ กิดขึน้ ณ บรเิ วณใดบริเวณหนงึ่ บนผิวโลก ค. ตาํ แหนง ทีม่ กั เกิดแผนดนิ ไหว ค. เปนการเคลื่อนตวั ของเปลือกโลกอยํา่ ง ง. ระดับความรุนแรงของแผน ดนิ ไหว ฉับพลัน ท่เี คลอื่ นทไี่ ปในทิศทางตา งกนั ง. เปนการเคลอ่ื นตัวของเปลอื กโลกทเ่ี ปน 6. คําวา tsunami มาจากภาษาญ่ีปนุ แปลวา คลื่นแนวระนาบ ทาํ ใหกอ เกดิ ความ อะไร เสียหาย ก. คล่ืนมหาสมทุ ร (ocean waves) ข. คลน่ื พายุไตฝนุ (storm waves) 2. เคร่อื งบนั ทึกคลื่นแผน ดนิ ไหวมีชื่อเรียกวา ค. คลืน่ อาวจอดเรอื (harbour waves) อะไร ง. คลนื่ จุดดบั ดวงอาทิตย (sunspot ก. ไซสโมมิเตอร waves) ข. บารอมิเตอร ค. สเฟย รโรมเิ ตอร 7. การเคลอ่ื นที่ของแผนเปลอื กโลกแบบไหนมี ง. ไกเกอรม เู ลอร เคําเตอร โอกาสทาํ ใหเ กิดสนึ ามทิ ี่รุนแรง ก. แบบยึดตวั 3. ริกเตอร (Richter) เปน หนว ยวัดปรมิ าณใด ข. แบบมุดตวั ก. ระดับความเสยี หายจากการชนกันของ ค. แบบเปล่ยี นรปู แผน ธรณภี าค ง. แบบกระจายตัว ข. ความเร็วของการเคลอ่ื นที่ของแผน เปลือกโลก 8. ประเทศที่จัดตง้ั “ศนู ยแจงเตือนคลืน่ สนึ ามิ ค. ความรนุ แรงของแผนดินไหว แปซิฟก” (Pacific Tsunami Warning ง. ขนาดของแผนดนิ ไหว Center) หรือ PTWC คอื ประเทศใด ก. ญ่ีปนุ 4. บรเิ วณใดตอไปน้ีเกิดแผนดินไหวบอ ยมาก ข. อังกฤษ ท่สี ดุ ค. อเมริกา ก. บรเิ วณใจกลางแผนยรู าเซยี น ง. นวิ ซีแลนด ข. บริเวณพื้นท่ขี องวงแหวนแหง ไฟ ค. แนวรอยตอ ภเู ขาแอลปกบั ภเู ขาหิมาลยั ง. เทอื กเขากลางมหาสมทุ รแอตแลนติก

บทเรยี นออนไลนท่ี 4 4 413 413 วิชาการเรียนรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 9. สิ่งใดที่เราไมควรปฏิบตั ิในขณะทเ่ี กดิ สินามิ 10. สึนามิทเี่ กิดขึ้นทางตอนเหนอื ของเกาะ ก. รีบหนขี ึ้นฝงไปยงั ทสี่ งู โดยเรว็ ทสี่ ดุ สุมาตราซึ่งสรา งความเสียหายใหก ับ ข. รบี ตามหาญาติ เพื่อน หรือคนทรี่ จู ัก ประเทศไทยเรานกั ธรณีวทิ ยาไดให ค. กรณที ร่ี ถตดิ ใหวง่ิ ออกจากรถไปอยทู ีส่ งู ความเหน็ ถงึ สาเหตุการเกิดวา อยางไร โดยเรว็ ที่สดุ ก. แผนเปลือกโลกยูเรเชียมุดลงใตขอบ ง. กรณีท่หี นไี มทนั ใหป น ตนไมท แี่ ข็งแรง แผน เปลือกโลกอนิ เดีย และสูงกวา 15 เมตร ข. แผนเปลือกโลกอนิ เดียมดุ ลงใตข อบ แผน เปลือกโลกยเู รเชยี ค. แผน เปลือกโลกอนิ เดียกระจายตวั ออก จากขอบแผนเปลอื กโลกยเู รเชีย ง. แผนเปลือกโลกยเู รเชยี กระจายตวั ออก จากขอบแผนเปลอื กโลกอนิ เดยี

414 414 วิชาการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ่ี 4 4 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง วาตภัย 1. ง 2. ข 3. ค 4. ค 5. ค 6. ง 7. ข 8. ก 9. ข 10. ง

บทเรียนออนไลนท ี่ 4 4 415 415 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย ใบงาน คําสง่ั 1. ใหผ เู รยี นทาํ แบบทดสอบกอ นเรียนบทเรียนออนไลนท ่ี 4 เรอ่ื ง อทุ กภัยและดนิ โคลนถลม จาํ นวน 10 ขอ 2. ใหผ ูเรยี นศึกษาใบความรบู ทเรยี นออนไลนท่ี 4 เรอ่ื งอทุ กภัยและดนิ โคลนถลม 3. ใหผ ูเรยี นทาํ กจิ กรรมท่ี 4 เร่อื งอุทกภยั และดินโคลนถลม จาํ นวน 10 ขอ 4. ใหผเู รียนทาํ แบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง อุทกภยั และดินโคลนถลม จํานวน 10 ขอ https://sites.google.com/dei.ac.th/sd032032lp/4 https://sites.google.com/dei.ac.th/sd032032lp/4

416 416 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 4 4 แบบทดสอบกอ นเรยี น เร่อื งอุทกภัยและดินโคลนถลม ชือ่ -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นักศกึ ษา………………………………………… คําช้แี จง ใหเลือกคาํ ตอบท่ีถกู ตอ งที่สุดเพยี งคําตอบเดียว จาํ นวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. สาเหตหุ ลกั ของแผนดินถลมในประเทศไทย 5. หากอยบู รเิ วณชายหาด ส่งิ ใดที่นกั เรยี นควร เกดิ จากตัวการสาํ คญั คอื ขอใด สังเกตวา อาจเกิดคลน่ื สนึ ามิ ก. เหน็ ระดบั นํ้าลดลงผิดปกติ ก. พืน้ ทีม่ ีความลาดชันนอ ย ข. มลี มพดั อยา งรนุ แรงบรเิ วณชายหาด ข. ปรมิ าณน้ําฝนตกลงมามากกวา ปกติ ค. สภาพอากาศมคี วามแหงแลงผิดปกติ ค. การวางตวั ของชัน้ หินไมม รี อยแตกราว ง. เกิดพายุฝนฟา คะนองบรเิ วณชายฝง ทะเล ง. สภาพแวดลอมทีม่ ตี นไมป กคลุมดนิ มาก 2. พื้นทลี่ กั ษณะใดเส่ียงตอ การเกดิ ดินถลม 6. ปรากฏการณในขอ ใดทีม่ กั เกิดขน้ึ หลงั จาก ก. บรเิ วณทร่ี าบลมุ แมนา้ํ ภูเขาไฟปะทุ ข. บรเิ วณทเ่ี ปนชายหาดยาว ก. น้าํ ทว ม ค. บรเิ วณทีร่ าบบรเิ วณเชิงเขา ข. ลมพายุ ง. บรเิ วณที่เปน พนื้ หินแข็งแรง ค. แผน ดินไหว 3. การเกดิ แผน ดินไหวอยางรนุ แรง อาจ ง. เกิดภเู ขาใหม กอใหเกิดธรณพี บิ ตั ภิ ยั ในขอ ใดตามมา ก. ไฟปา 7. สาเหตุในขอ ใดที่ ไมทําใหเ กดิ อทุ กภยั ข. สึนามิ ก. ฝนตกหนกั และบรเิ วณที่ราบตา่ํ เปนแอง ค. วาตภัย กระทะ ง. พายฝุ นฟาคะนอง ข. ฝนตกหนกั หลายวัน แตแหลง นา้ํ ตา งๆ ยัง 4. ศูนยกลางแผนดินไหวทเี่ กิดข้ึนในประเทศไทย ระบายไดด ี สว นใหญ เกิดบรเิ วณภาคใด ค. น้าํ ปา ไหลหลาก ปรมิ าณน้ํามาก แลว เกิด ก. ภาคใต นํา้ ขังบริเวณที่ราบ ข. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื ง. นํ้าทะเลหนุนขณะทแี่ มน า้ํ ลําคลองมี ค. ภาคเหนอื ปรมิ าณน้าํ สงู กวาปกติ ง. ภาคตะวันออก 8. โครงการใดที่ชวยบรรเทาอุทกภัย ก. โครงการทบู นี ัมเบอรวนั ข. โครงการแพทยอ าสา ค. โครงการฝนหลวง ง. โครงการแกม ลงิ

บทเรยี นออนไลนที่ 4 4 417 417 วิชาการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบกอ นเรยี น เรอ่ื งอทุ กภัยและดินโคลนถลม ชอ่ื -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นักศกึ ษา………………………………………… คาํ ชีแ้ จง ใหเลือกคาํ ตอบที่ถกู ตองทีส่ ุดเพียงคําตอบเดียว จาํ นวน 10 ขอ (5 คะแนน) 9. หากเกิดแผน ดินไหวขณะทีอ่ ยบู นอาคารสงู ขอใดไมควรปฏบิ ัติ ก. ใชลฟิ ตเพ่ือลงไปชัน้ ลา ง ข. ควบคมุ สติไมใ หตื่นตกใจ ค. หมอบแอบอยใู ตโ ตะ ทแี่ ข็งแรง ง. รีบหาทางออกจากอาคารทันที 10. ธรณพี บิ ตั ภิ ยั ในขอ ใด ไมม ีน้าํ มาเก่ียวขอ ง ก. สึนามิ ข. อุทกภัย ค. โคลนถลม ง. แผน ดนิ ไหว

418 418 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 4 เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น เร่อื ง อทุ กภัยและดินโคลนถลม 1. ข 2. ค 3. ข 4. ค 5. ก 6. ข 7. ข 8. ง 9. ก 10. ง

บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 419419 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย ใบความรู ใบความรู เร่อื งท่ี 1 ความหมายของดินโคลนถลม เรือ่ งที่ 1 ความหมายของดนิ โคลนถลม ดนิ โคลนถลม (landslide) คอื ปรากฏการณท ่ีสว นของพน้ื ดินไมวาจะเปนกอนหิน ดิน ทราย โคลนหรือเศษดิน เศษตน ไม เกิดการไหล เลอ่ื น เคลือ่ น ถลม พงั ทลาย หรอื หลน ลงมาตามที่ลาดเอียง อนั เนื่องมาจากแรงดึงดูดของโลกในขณะที่สวนประกอบของช้ันดิน ความชื้นและความชุมน้ําในดิน ทําใหเ กิดการเสียสมดลุ ดังนัน้ จงึ อาจกลาวไดว าดินโคลนถลม เปนปรากฏการณห รอื เปนภยั ธรรมชาติ ของการสกึ กรอนชนิดหนึ่งท่ีกอใหเกิดความเสียหายตอบริเวณพื้นที่ท่ีเปนเนินสูงหรือภูเขาท่ีมีความ ลาดชนั มากมกั เกิดในกรณีทมี่ ีฝนตกหนกั มากบรเิ วณภูเขาและภูเขานนั้ อุมน้ําไวจ นเกิดการอม่ิ ตวั จนทํา ใหเ กิดการพงั ทลายเกดิ การถลม ลงมาของกองดนิ หรือโคลน ซ่งึ ถาบริเวณนั้นมกี ารตงั้ บา นเรอื นอยูก ็จะ เกดิ การสญู เสยี ท้งั ชวี ิตและทรัพยสนิ หรอื บางคร้งั เกดิ จากการตัดตนไมบ นพื้นท่ภี เู ขาและ ไหลเขา เมอื่ เกิดฝนตกหนกั ไมมีตน ไมใหญที่จะยึดดิน ดินโคลนถลมมักเกิดพรอมกับน้ําปาไหลหลากหรือตามมา หลงั จากน้ําปาไหลหลากเกิดขึ้นในขณะหรือภายหลังพายุฝนตกหนักตอเน่ืองอยางรุนแรง กลาวคือ เม่อื ฝนตกตอเนอ่ื งนาํ้ ซมึ ลงในดนิ อยา งรวดเร็วเม่อื ถึงจุดหน่ึงดนิ จะอม่ิ ตัวชุมดว ยนํา้ ยังสงผลใหน้ําหนัก ของมวลดินเพิ่มข้ึนและแรงยึดเกาะระหวางมวลดินลดลงระดับน้ําใตผิวดินเพ่ิมสูงข้ึนทําใหแรง ตา นทานการเล่อื นไหลของดินลดลงจงึ เกดิ การเล่อื นไหลของตะกอนมวลดินและหนิ สาเหตแุ ละปจ จยั การเกิดดินโคลนถลม การเกิดดินโคลนถลม เกดิ จากการทพี่ ้ืนดินหรือสว นของ พ้นื ดินเคล่ือนเลอื่ นตกหลน หรือ ไหลลงมาจากท่ลี าดชันหรอื ลาดเอยี งตางระดบั ตามแรงดงึ ดดู ของโลก ตามแนวบริเวณฝง แมนา้ํ และชายฝงทะเลหรอื มหาสมุทร รวมถึงบรเิ วณใตม หาสมุทร สาเหตุหลกั ทท่ี ําใหเกิดดนิ โคลนถลม มี 2 สาเหตุ คอื 1) สาเหตทุ ่ีเกิดตามธรรมชาติ เชน - โครงสรา งของดนิ ที่ไมแ ข็งแรง - พน้ื ทีม่ คี วามลาดเอยี งและไมมีตนไมยึดหนา ดนิ - การเกดิ เหตุการณฝนตกหนกั และตกนาน ๆ - ฤดูกาลโดยเฉพาะฤดูฝนสว นสําคญั ทําใหเ กิดการออนตวั และดินถลม

420 420 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท่ี 4 - ความแหง แลง และไฟปา ทาํ ลายตน ไมย ึดหนา ดิน - การเกดิ แผนดนิ ไหว - การเกดิ คล่ืนสึนามิ - การเปล่ยี นแปลงของน้าํ ใตดิน - การกดั เซาะของฝง แมน า้ํ หรอื ฝง ทะเล - ภเู ขาไฟระเบิดในบรเิ วณทีภ่ เู ขาไฟยงั ไมสงบ 2) สาเหตทุ เี่ กิดจากการกระทําของมนษุ ย - การขดุ ไหลเขาทาํ ใหไ หลเขาชนั มากขน้ึ - การดดู ทรายจากกนแมน าํ้ ลําคลองทาํ ใหแ มนํา้ ลาํ คลองลึกลง ตลงิ่ ชนั มากข้ึนทําใหด ิน ถลมได - การขุดดินลึกๆในการกอ สรา งอาจทําใหเ กิดดนิ ดานบนโดยรอบเคลอ่ื นตัวลงมายงั หลุมท่ี ขุดได - การบดอดั ดินเพ่อื การกอ สรางกอ็ าจทาํ ใหดนิ ขา งเคียงเคลอ่ื นตวั - การสบู นาํ้ ใตด นิ นํา้ บาดาลท่มี ากเกินไปทาํ ใหเ กิดโพรงใตดนิ หรอื การอัดน้าํ ลงในดนิ มาก เกนิ ไปกท็ ําใหโครงสรา งดินไมแ ขง็ แรงได - การถมดินบนสันเขาก็เปนการเพม่ิ น้ําหนักใหด ินเมื่อมฝี นตกหนกั อาจทําใหดินถลม ได - การตดั ไมท ําลายปา ทําใหไมม ีตนไมย ึดเกาะหนา ดนิ - การสรางอางเกบ็ นาํ้ บนภเู ขากเ็ ปน การเพม่ิ นํา้ หนกั บนภเู ขาและยังทาํ ใหน ้าํ ซมึ ลงใตด ิน จนเสียสมดลุ - การเปลี่ยนทางนํ้าตามธรรมชาตทิ าํ ใหร ะบบนํา้ ใตด นิ เสยี สมดลุ - น้าํ ทงิ้ จากอาคารบานเรอื นสวนสาธารณะถนนหนทางบนภูเขา - การกระเทอื นอยางรนุ แรง เชน การระเบดิ หิน การระเบิดดิน การขดุ เจาะนาํ้ บาดาล การขดุ ดนิ เพอื่ สรางอางเกบ็ นาํ้ เขื่อน ฝายก้ันนาํ้ เปนตน ผลกระทบทเี่ กิดจากดินโคลนถลม การเกดิ เหตกุ ารณดนิ โคลนถลมสามารถสรา งความเสยี หายได อยา งมากโดยเฉพาะถาเกิดขึน้ บรเิ วณใกลก บั ชุมชนท่ีมผี คู นอาศยั อยูจาํ นวนมากซง่ึ ผลกระทบตามมา จากการเกดิ ดินโคลนถลม ทําใหเ กิดความเสียหายในดา นหลกั ๆ 3 ดาน ไดแก ผลกระทบทางดา น สง่ิ แวดลอม ดา นเศรษฐกจิ และสงั คม ตลอดจนดา นสุขภาพอนามัย และจติ ใจของผปู ระสบภยั สรปุ ได ดังน้ี ผลกระทบดานสง่ิ แวดลอม - เปนการเรง ใหห นาดนิ ถูกชะลางพงั ทลายเพม่ิ ขนึ้ เมื่อมากๆเขาปา จะขาดความอุดม สมบรู ณตนนา้ํ จะถกู ทาํ ลายตามมาเกดิ ภาวะแหง แลง เพมิ่ ขนึ้ - ปา ลดลงสัตวปากล็ ดลง ระบบนเิ วศนก็จะเสียสมดลุ

บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 421 421 วิชาการเรยี นรสู ูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย - เกดิ การเปลย่ี นแปลงของภมู ปิ ระเทศจากการพังทลายการถกู ทับถมดวยกอ นหนิ กรวด ทราย - สายนํา้ เปลี่ยนทศิ ทาง เนอ่ื งจากถกู กีดขวางจากตะกอนมหึมาทที่ บั ถมปด เสนทางการ ไหลของน้ําเปนตน ผลกระทบดา นเศรษฐกจิ และสงั คม - ประชาชนผปู ระสบเหตแุ ผนดินโคลนถลม ไดรบั บาดเจบ็ และเสียชวี ิต - ที่อยอู าศัยส่งิ ปลกู สรางเสยี หายทําใหเ ปน ผไู รท อี่ ยูอ าศยั - สตั วเลี้ยงลมตายและสญู หาย - พนื้ ท่ีทาํ กนิ และพืชผลทางการเกษตรเสียหาย - เสน ทางคมนาคมถกู ตดั ขาดสาธารณูปโภคตา งๆใชก ารไมไ ด - เสยี งบประมาณในการรกั ษาการเจ็บปว ย - เสยี งบประมาณในการฟน ฟคู วามเปน อยูหรอื อพยพโยกยายทีอ่ ยูอาศัยเพอ่ื ใหกลับมา ดําเนนิ ชีวิตตอไปได ผลกระทบดานสขุ ภาพอนามัย - ระบบสาธารณปู โภคเสียหายอาจเกดิ การระบาดของโรคตา ง ๆ - เกิดการบาดเจบ็ ปวยไข ทพุ พลภาพ - ผปู ระสบภัยมปี ญ หาสุขภาพจิตหวาดวติ ก เครยี ด ซมึ เศรา สงผลตอ สุขภาพกายตามมา แนวทางการปอ งกันการเกดิ เหตุดินโคลนถลม แนวทางการปอ งกันการเกดิ เหตุดินโคลนถลม ท่ีดําเนนิ การโดยหนว ยงานของรฐั การปองกนั ดินโคลนถลม ท่ดี าํ เนินการโดยหนว ยงานของรฐั บาลในประเทศไทยสวนใหญจ ะเปนการดาํ เนินการ ปองกนั ดินโคลนถลม ทเ่ี กิดขนึ้ ในพื้นท่ีทมี่ นุษยเปน ผสู รางขึ้น เชน การตัดภูเขาเพื่อสรา งถนนทาํ ใหเ กดิ แนวดินขา งถนนทีต่ ดั ผา นเปน ลกั ษณะลาดชัน การสรางแนวปอ งกันตองใชงบประมาณมากแตมคี วาม จาํ เปน เนือ่ งจากเปนเสน ทางทใ่ี ชใ นการคมนาคมจงึ ตองมีแนวทางในการปอ งกนั ปญหาดินโคลนถลม สรปุ ไดด ังน้ี

422 422 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนที่ 4 1) ลดแรงกระทาํ ซง่ึ เปน เหตใุ หมวลดนิ เกดิ การเคลอื่ นตวั โดยปรับความลาดชัน 2) เพิม่ กําลงั ใหม วลดิน เชน ลดระดบั นาํ้ ใตดินและลดความชน้ื ของดิน เปนตน 3) ติดต้งั อปุ กรณท่ชี ว ยเพิ่มความตา นทานการเคลอ่ื นของมวลดิน เชน กาํ แพง กันดนิ หรอื การ ตอกเสาเขม็ 4) การปอ งกันหนาดนิ โดยการปลกู พืชคลุมดนิ หรอื การพน คอนกรตี

บทเรยี นออนไลนท่ี 4 442323 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย แนวทางการปอ งกนั การเกิดเหตแุ ผนดนิ ถลม ทีด่ าํ เนนิ การโดยภาคประชาชนการปองกันการ เกิดดินโคลนถลมท่ีเกิดขึ้นเองตามธรรมชาตินั้นนอกจากจะเปนหนาที่ของหนวยงานที่รับผิดชอบ โดยตรงแลวคนในชุมชนควรรวมมือกันในการกําหนดแนวทางการปองกันภัยพิบัติการเกิดดินโคลน ถลมในพืน้ ทเ่ี สย่ี ง สรุปไดด ังนี้ 1) รวมกนั ดูแลรกั ษาและปอ งกันไมใหม ีการตัดตน ไมท าํ ลายปาในพื้นที่ปาและบริเวณลําหวย ใหม ีความอุดมสมบูรณ 2) คนในชุมชนควรรวมกันจดั สรรเขตพื้นทป่ี า เปนเขตปา อนรุ ักษและเขตปา ใชประโยชนออก จากกนั เพือ่ ปอ งกันการโคนลมตน ไม 3) สํารวจบริเวณพื้นทที่ ีม่ ีความเส่ยี งในการเกิดดินโคลนถลม โดยสงั เกตลักษณะ พน้ื ที่ ไดแก - เปน ภูเขาหวั โลน ทาํ ใหด นิ ขาดรากไมยึดเหน่ยี วอาจเกิดการถลมลงมาไดง า ย - มีชั้นดินหนาวางตัวอยตู ามลาดภูเขาท่มี ีความลาดเอยี งสูงหรือเปน หนา ผา - มชี นั้ หนิ ที่รองรับชัน้ ดนิ เปนหนิ ชนดิ ทผ่ี ุงา ย 4) ทาํ ลายหรอื ขนยายเศษกง่ิ ไมต นไมแ หง ท่ีถูกนาํ้ พัดมาสะสมขวางทางนํ้า 5) ควรทําการอพยพประชาชนที่ตั้งบานเรือนกีดขวางทางนํ้าข้ึนไปอยูบนเนินหรือท่ีสูง ชว่ั คราวโดยเฉพาะอยา งยิง่ เมอ่ื มกี ารเตือนภัยวาจะเกิดฝนตกหนกั ตดิ ตอ กัน 6) จัดต้ังกลุมเครอื ขา ยเฝา ระวังและแจงเหตุแผนดินถลม 7) จัดทําแผนการอพยพแผนการชวยเหลือและฟนฟูผูประสบภัยและควร ฝกซอมตาม แผนการอพยพในโอกาสทเี่ สย่ี งจะเกิดแผน ดนิ ถลม

424 424 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ่ี 4 กจิ กรรม/แบบทดสอบท่ี 4 เรือ่ ง อุทกภยั และดินโคลนถลม ชอื่ -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คําช้ีแจง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนใี้ หถูกตอ ง จาํ นวน 3 ขอ (5 คะแนน) 1. จงบอกความหมายของอุทกภัย ……………………………………………………………....…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………..………………………………………………………………………………………………… ……………………………….……………………………………………….…………………………………………………………… …………………….…………..…………………………………………………………………………………………………………… 2. จงบอกสาเหตุและปจ จัยของการเกิดอทุ กภัย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….………..…………………… ………………………………………………………………………………………………………….………..………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………… 3. จงบอกผลกระทบท่ีเกิดจากอทุ กภัย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….…………………… …………………………………………………………………………………………………………….….….………………………… ………………………………………………………………………………………………………….…..……………………………… ………………………………………………………………………………………………….…….…………………………………… …………………………………………………………………………………………………..…………………………………………

บทเรียนออนไลนท่ี 4 425 425 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยกจิ กรรมที่ 4 เรือ่ ง อุทกภัยและดินโคลนถลม ชอ่ื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศกึ ษา.................................. คําชแี้ จง จงตอบคาํ ถามตอ ไปน้ใี หถ ูกตอ ง จํานวน 3 ขอ (5 คะแนน) 1. จงบอกความหมายของอทุ กภัย ตอบ อุทกภัย คอื ภัยหรืออันตรายทเ่ี กดิ จากนํา้ ทวม หรอื อันตรายอันเกดิ จากภาวะท่ีน้ําไหล เออ ลน ฝงแมน้าํ ลาํ ธาร หรือทางนํ้าเขาทวมพ้นื ทซี่ งึ่ โดยปกตแิ ลวไมไ ดอยูใตระดับนํ้าหรือเกิดจาก การสะสมนา้ํ บนพนื้ ทซ่ี ่ึงระบายออกไมท ัน ทําใหพ้นื ทน่ี ้ันปกคลมุ ไปดว ยน้าํ 2. จงบอกสาเหตุและปจ จัยของการเกิดอทุ กภัย ตอบ สาเหตุและปจ จัยสาํ คญั ทท่ี าํ ใหเ กิดอทุ กภัยมี 2 ประการ คือ การเกิดภัยธรรมชาตแิ ละ การกระทําของมนุษย 1. การเกิดภัยธรรมชาติ ไดแ ก 1.1 ฝนตกหนกั จากพายหุ รือพายฝุ นฟา คะนอง เปนพายทุ ี่เกิดขนึ้ ติดตอ กันเปนเวลานานหลาย ช่วั โมง มีปรมิ าณฝนตกหนกั มากจนไมอาจไหลลงสูแมน้าํ ลําธารไดทนั จงึ ทว มพ้ืนทท่ี ี่อยใู นที่ต่าํ ซ่งึ มัก เกิดในชว งฤดูฝนหรือฤดูรอน 1.2 ฝนตกหนักจากพายุหมุนเขตรอน เม่ือพายุน้ีเกิดที่แหงใดแหงหน่ึงเปนเวลานานหรือแทบไม เคลื่อนทจ่ี ะทําใหบริเวณน้ันมฝี นตกหนักติดตอกันตลอดเวลายิ่งพายุมีความรุนแรงมาก เชน มีความ รุนแรงขนาดพายุโซนรอ นหรอื ไตฝนุ เมือ่ เคลื่อนตัวไปถึงที่ใดก็ทําใหที่นั้นเกิดพายุลมแรง ฝนตกหนัก เปนบริเวณกวางและมีน้ําทวมขัง นอกจากน้ีถาความถ่ีของพายุท่ีเคลื่อนท่ีเขามาหรือผานเกิดข้ึน ตอเน่ืองกัน ถึงแมจะในชวงส้นั แตกท็ าํ ใหน ้าํ ทว มเสมอ 1.3 ฝนตกหนกั ในปาบนภูเขา ทําใหป ริมาณน้าํ บนภูเขาหรือแหลง ตน นํ้ามมี าก มกี ารไหลเช่ียวอยา ง รุนแรงลงสทู ี่ราบเชงิ เขา เกิดน้ําทวมขนึ้ อยางกะทันหัน เรียกวานํา้ ทว มฉับพลันเกิดข้ึนหลังจากท่ีมีฝน ตกหนักในชวงระยะเวลาสั้น ๆ หรือเกิดกอนที่ฝนจะหยุดตก มักเกิดข้ึนในลําธารเล็ก ๆ โดยเฉพาะ ตอนที่อยูใกลต นนํา้ ของบริเวณลมุ น้ํา ระดบั นํา้ จะสงู ขน้ึ อยางรวดเรว็ จังหวดั ที่อยใู กลเ คยี งกับเทือกเขา สูง เชน จังหวัดเชยี งใหม เชยี งราย แมฮ องสอน เปนตน 1.4 ผลจากน้ําทะเลหนุน ในระยะท่ดี วงอาทิตยแ ละดวงจันทรอยูในแนวท่ีทําใหระดับนํ้าทะเลขึ้น สงู สดุ นํา้ ทะเลจะหนุนใหร ะดบั นํ้าในแมนํา้ สงู มากขึ้น ประกอบกับระยะเวลาที่นํ้าปาและน้ําจากภูเขา ไหลลงสแู มน ํ้า น้ําในแมน ํ้าจึงไมอ าจไหลลงสูท ะเลได ทาํ ใหเ กดิ นา้ํ เออ ลน ตล่ิงและทว มเปน บรเิ วณกวา ง ยิง่ ถามีฝนตกหนกั หรือมพี ายุเกิดขึ้นในชวงน้ี ความเสยี หายก็จะมมี ากขนึ้

426 426 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 4 3. จงบอกผลกระทบทเี่ กดิ จากอทุ กภัย ตอบ ผลกระทบทีเ่ กิดจากอุทกภัย ไดแก 1. ผลกระทบทางดานการศึกษา สถานศึกษาที่ถูกนํ้าทวมเกิดความเสียหายเพื่อความปลอดภัยของ นกั เรียน นักศึกษา และลดปญหาการเดินทาง ทําใหต อ งปดการเรียนการสอน ซ่ึงจาํ เปน ตองมกี ารสอน ชดเชย หรือการปดภาคเรยี นไมต รงตามเวลาทีก่ าํ หนด 2. ผลกระทบทางดา นการเกษตร เมอ่ื เกิดอุทกภัย จะทาํ ใหผ ลผลติ ทางดา นการเกษตรเชน ขาว พืชไร พืชสวน ตลอดจนพชื ผลทางการเกษตรทุกชนิดที่ไดรับผลกระทบ ไดรับความเสียหาย สวนดานการ ประมง การปศุสตั ว กไ็ ดร บั ผลกระทบทงั้ สิ้น นอกจากน้ีเคร่ืองมือ เครื่องจักรและอุปกรณตาง ๆ จะ ไดรับความเสียหาย สงผลกระทบตอราคาขา ว พืชไร พชื สวน สตั วน ้าํ และผลผลิตอน่ื ๆ ทาํ ใหก ารผลิต การขนสงมตี นทนุ สงู ขนึ้ กวาปกติ ทั้งในระดับประเทศและระดับโลกโดยเฉพาะอยางยงิ่ เกษตรกรท่ีไม มเี งินทนุ สํารองจะตอ งกหู น้ียืมสินเพือ่ ลงทนุ ทําการเกษตรตอไป 3. ผลกระทบดานอุตสาหกรรมนิคมอุตสาหกรรมหลายแหงท่ีไดรับผลกระทบจากการเกิดอุทกภัย ทําใหเ กดิ ความขดั ของในการผลติ และการขาดแคลนปจ จยั เพื่อปอนโรงงานทวั่ โลกประเทศที่มฐี านการ ผลติ ในประเทศไทย เชน ญี่ปุน ก็ไดรับผลกระทบ สงผลใหกําไรของบริษัทลดลงตามไปดวย รายได ลูกจางในไทยกไ็ ดร บั ผลกระทบดวยเชนกัน นอกจากน้ียังสงผลตอการสงออก เพราะขาดวัตถุดิบใน การผลติ สนิ คา 4. ผลกระทบดานเศรษฐกจิ จากการขาดวัตถุดบิ ในการผลิตสนิ คาอาจทําใหส ินคาขาดตลาด ประกอบ กับการจัดสง ที่ยากลาํ บากจะย่งิ ทาํ ใหร าคาสนิ คาเพมิ่ ขึ้นและอาจสงผลกระทบทั่วโลก เพราะไทยเปน แหลงผลิตใหญของโลกในปจ จุบนั อุทกภัยยังสงผลใหอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจลดลง เนื่องจาก ความเสยี หายทางดานทรัพยสินและความสญู เสียจากคาเสยี โอกาส เชน การผลติ การสงออก เปนตน 5. ผลกระทบดานการสาธารณสุข เม่ือเกิดน้ําทวมติดตอกันยาวนาน มักจะพบกับปญหาเกิดสิ่ง ปนเปอนของแหลงน้ํา และโรคท่ีมากับน้ํา ทําใหเกิดโรคระบาด เชน โรคตาแดง โรคไขฉ่ีหนู โรคอุจจาระรวง นํ้ากดั เทา นํ้ากดั เลบ็ ฯลฯ จงึ สงผลใหป ระสบปญหาการขาดยาและเวชภัณฑ รวมถึง สุขภาพจิตของประชาชนมีเพิ่มข้นึ ดว ย

บทเรยี นออนไลนท ี่ 4 427 427 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบหลงั เรียน เรอ่ื ง อทุ กภัยและดนิ โคลนถลม ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นกั ศกึ ษา………………………………………… คําชแ้ี จง ใหเ ลือกคําตอบที่ถูกตอ งท่สี ดุ เพียงคาํ ตอบเดยี ว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดไมใชธ รณีพบิ ตั ภิ ัย 5. หลมุ ยบุ มักจะเกดิ ในหินชนดิ ใด ก. ดนิ ถลม แผน ดนิ ไหว ก. หินปูน ข. หลมุ ยบุ สนึ ามิ ข. หนิ แกรนิต ค. ภเู ขาไฟระเบิด ดนิ ถลม ค. หินทราย ง. ไฟปา วาตภยั ง. หนิ กรวดมน 2. ขอ ใดมคี วามเส่ียงทจี่ ะประสบภยั ดินโคลนถลม 6. ขอใดเปน สัญญาณเตอื นการเกิดสนึ ามิ ก. บา นนายซอี ยูร มิ หาด ก. น้ําทะเลมคี ลืน่ ลมสงบ ข. บานนางนอ ยอยูทีร่ าบลมุ ข. นํา้ ทะเลมคี ล่นื ลมแรง ค. บานนายสงู อยทู ลี่ าดเชงิ เขา ค. น้าํ ทะเลลดระดบั ลงอยางรวดเรว็ ง. บานนางหนูดอี ยทู ร่ี าบสงู ง. น้ําทะเลมสี ีผดิ ปกติ 3. ถามเี หตจุ าํ เปนตองเดินทางไปในทที่ ม่ี ีโอกาสเกดิ 7. ขอใดคือวิธกี ารเอาตวั รอดทด่ี ที ส่ี ดุ จาก ดนิ โคลนถลม ขอใดเปนการเฝาระวังอนั ตรายที่ แผนดินไหว ดที ีส่ ดุ ก. ถาอยนู อกอาคารใหพยายามออกใหห า ง ก. ติดตามรบั ฟงขาวสารจากหนวยงานราชการ จากอาคารใหม ากทสี่ ดุ ข. ถาไดยินเสยี งดงั และนํา้ ในลําหวยเพม่ิ ขนึ้ ข. ถา อยูภายในอาคารใหหลบอยูใ ตโ ตะ อยา งรวดเร็วและมสี ขี องดนิ ใหร บี หลบใหพ น ค. ไมใ ชลฟิ ต ทางน้าํ ง. ถูกทุกขอ ค. โทรศัพทส อบถามเจา หนา ทีข่ องกรมปา ไม 8. ภเู ขาไฟที่ยังมพี ลงั สวนใหญต้งั อยทู ี่ใด ง. พจิ ารณาจากปรมิ าณนํ้าฝน ก. ทวีปอเมริกา 4. ขอใดมักเกดิ พรอ มดินถลม ข. ประเทศญปี่ ุน ก. น้ําปา ค. วงแหวนแหง ไฟ ข. แผนดินไหว ง. รอบคาบสมุทรแอตแลนตกิ ค. ลมแรง 9. ขอ ใดตอ ไปนไ้ี มใ ชส าเหตกุ ารเกดิ สึนามิ ง. อทุ กภัย ก. การทดลองระเบดิ ปรมาณูใตนํ้า ข. แผนดินไหว ค. ภเู ขาไฟใตน ํา้ ระเบดิ ง. ลมพายุ

428 428 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 5 แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง อุทกภยั และดินโคลนถลม ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นกั ศึกษา………………………………………… คําชแ้ี จง ใหเ ลอื กคําตอบทีถ่ กู ตอ งทส่ี ดุ เพียงคําตอบเดียว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 10. ขอใดเปนการปฏบิ ตั ติ วั ที่ไมถ ูกตอ งในภาวการณเ กิด แผน ดินไหว ก. ตงั้ สติและหลบอยใู ตโตะ จนกวาการสนั่ สะเทอื นหยุดลง ข. ใชล ฟิ ตแ ละออกมาจากตวั อาคารอยา งรวดเร็ว ค. ถา อยภู ายนอกใหรีบออกหา งจากอาคารสงู ง. ถา ขบั รถอยู ใหพยายามจอดในทร่ี าบและรอจนกวา การสน่ั สะเทอื นจะหยุด

บทเรียนออนไลนท่ี 5 429 429 วิชาการเรยี นรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง อุทกภยั และดินโคลนถลม 1. ง 2. ค 3. ข 4. ก 5. ก 6. ค 7. ง 8. ค 9. ง 10. ข

430 430 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 5 ใบงาน คําสั่ง 1. ใหผเู รียนทําแบบทดสอบกอนเรยี นบทเรยี นออนไลนท ี่ 5 เรือ่ ง ไฟปา และหมอกควนั จํานวน 5 ขอ 2. ใหผ ูเรยี นศึกษาใบความรบู ทเรียนออนไลนท ่ี 5 เรอ่ื งไฟปาและหมอกควัน 3. ใหผ ูเ รยี นทาํ กจิ กรรมท่ี 5 เรอื่ งไฟปาและหมอกควัน จาํ นวน 10 ขอ 4. ใหผเู รยี นทําแบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง ไฟปา และหมอกควนั จํานวน 10 ขอ https://www.youtube.com/watch?v=hJ2ppZI7nb8 https://www.youtube.com/watch?v=hpI7kSRzagI

บทเรียนออนไลนท่ี 5 431 431 วิชาการเรียนรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบกอ นเรยี น เรื่องไฟปา และหมอกควัน ชือ่ -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นกั ศึกษา………………………………………… คาํ ชีแ้ จง ใหเลอื กคําตอบที่ถูกตองทีส่ ดุ เพยี งคําตอบเดยี ว จํานวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดคอื ความหมายของไฟปา 4. ภาคใดของประเทศไทยที่เกดิ ไฟไหมปา มาก ก. ไฟท่ีเกิดจากสาเหตอุ ันใดก็ตาม แลวเกดิ การ ท่ีสุด ลกุ ลามไปไดโ ดยอสิ ระ ปราศจากการควบคมุ ก. ภาคใต ข. ไฟทีเ่ กดิ จากการลกุ ลามไปไดโ ดยอิสระ ข. ภาคเหนือ ปราศจากการควบคมุ ท้งั นี้ ไมว าไฟน้นั จะ ค. ภาคกลาง เกดิ ข้ึนปา ธรรมชาติหรอื สวนปากต็ าม ง. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ ค. ไฟท่ีเกดิ จากสาเหตอุ ันใดกต็ าม แลว เกดิ การ ลุกลามไปไดโดยไมอสิ ระมกี ารควบคมุ ทง้ั น้ี 5. ขอใดไมใชภยั พิบัติทมี่ ีผลสบื เน่ืองมาจากการ ไมว า ไฟนน้ั จะเกิดข้นึ ในปาธรรมชาตหิ รือสวน ตัดไมท ําลายปา ปา กต็ าม ก. ภัยแลง ง. ไฟที่เกิดจากสาเหตุอนั ใดก็ตาม แลวเกดิ การ ข. แผน ดินถลม ลกุ ลามไปไดโดยอสิ ระปราศจาก การควบคุม ค. แผน ดนิ ไหว ทงั้ น้ี ไมวาไปนน้ั จะเกดิ ข้ึนปาธรรมชาติหรอื ง. น้าํ ทว มฉับพลนั สวนปาก็ตาม 6. มลภาวะหมายถงึ 2. ขอ ใดไมใชช นิดของไฟปา ก. ภาวะสภาพของสิง่ มชี วี ติ ก. ไฟใตด ิน ข. ภาวะสภาพแวดลอม ข. ไฟผิวดิน ค. ภาวะทางเสยี ง ค. ไฟปา สน ง. ภาวะที่เกดิ กบั มนษุ ย ง. ไฟเรอื นยอด 7. การเผาขยะทาํ ใหเ กิดมลพษิ ประเภทใด 3. ขอใดคอื ชว งฤดกู าลเกดิ ไฟปา ในเขตภาคเหนอื ก. มลภาวะทางอากาศ ก. ระหวางเดอื น ธนั วาคม - มีนาคม ของทกุ ป ข. มลภาวะตอดิน ข. ระหวา งเดือน เมษายน - พฤษภาคม ของ ค. มลภาวะทางเดนิ หายใจ ทุกป ง. มลภาวะตอ คน ค. ระหวา งเดือน มกราคม - กุมภาพนั ธ ของ ทุกป ง. ระหวา งเดอื น มนี าคม - พฤษภาคม ของทุกป

432 432 วิชาการเรยี นรสู ูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 5 แบบทดสอบกอ นเรยี น เรือ่ งไฟปา และหมอกควนั ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………………รหสั นกั ศึกษา………………………………………… คาํ ชีแ้ จง ใหเลือกคําตอบท่ีถูกตอ งท่ีสดุ เพียงคําตอบเดียว จาํ นวน 10 ขอ (5 คะแนน) 8. ขอใดเปนมลพษิ ทางเสียงท่เี ปน อันตรายมาก ท่สี ดุ ก. เสยี งเคร่ืองบนิ ข. เสียงรถไฟ ค. วงดนตรรี อ็ ค ง. โรงงานผลติ อลูมเิ นียม 9. ขยะประเภทใดที่จดั เปนขยะอันตราย สวนลางของฟอรม ก. ผกั เนา ข. โลหะ ค. หลอดไฟฟา ง. พลาสตกิ 10. ขอ ใดเปน วธิ กี าํ จัดขยะที่ไมสรางมลพิษตอ ส่งิ แวดลอ ม ก. เผาในทเี่ ผาขยะ ข. ทิ้งในถังขยะ ค. นาํ ขยะเปยกไปหมักทาํ ปุย ง. นาํ ไปขาย

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 433 433 วิชาการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบกอ นเรยี น เรื่อง ไฟปาและหมอกควัน 1. ข 2. ข 3. ค 4. ข 5. ค 6. ข 7. ก 8. ก 9. ค 10. ค

434 434 วิชาการเรยี นรูสภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท่ี 5 ใบความรู ไฟปา เรือ่ งที่ 1 ไฟปา ความหมายของไฟปา ไฟปาเปนไฟที่เกดิ ขึ้นตามพืน้ ที่ในปา ท่ัวไปสามารถเกิดขึ้นไดทุกภาคของประเทศและทั่วโลก ทั้งนไ้ี ฟปาอาจเกิดขึน้ เองตามธรรมชาตหิ รือเกิดจากการกระทาํ ของมนษุ ยโ ดยเฉพาะอยางยง่ิ ในฤดแู ลง มักเกิดไฟปา ขน้ึ ในหลายๆพน้ื ทเ่ี มื่อมไี ฟปา เกดิ ข้นึ บรเิ วณใดก็จะสรางความเสียหายใหบริเวณนั้นและ อาจลกุ ลามไปยังพื้นท่อี ื่นจนเกิดความเสียหายบริเวณกวางและสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมทาง ธรรมชาติ ไฟปา นบั เปน ภยั พิบตั อิ ันรายแรงท่ีเปนเสมือนฝนรายของทั้งสัตวปานอยใหญรวมถึงปาไม และมวลมนุษยชาตเิ พราะเม่อื ไฟปา มอดดบั ลงคงหลงเหลอื แตส ภาพความเสยี หายอนั ประมาณคา ไมได และเกิดปญ หาตามมาอีกมากมาย ความหมายของไฟปา โดยสรุป คอื ไฟทีเ่ กิดจากสาเหตุอนั ใดก็ตามแลวเกิดการลุกลามไปไดโดยอิสระ ปราศจากการควบคมุ ท้งั น้ีไมวาไฟนนั้ จะเกดิ ข้นึ ในปาธรรมชาตหิ รือสวนปาก็ตาม ลกั ษณะการเกิดไฟปา เรือ่ งที่ 2 ลักษณะการเกิดไฟปา 2.1 สาเหตแุ ละปจจัยการเกิดไฟปา การเกิดไฟปามาจากสาเหตุและปจจัย 2 อยาง คือเกิด จากธรรมชาติ และเกิดจากการกระทําของมนุษยอ ยางไรก็ตามสําหรับในประเทศไทยยงั ไมพบไฟปาท่ี เกิดโดยความรอ นตามธรรมชาติสว นใหญเ กดิ จากฝมอื มนุษยทงั้ สน้ิ ดงั นั้นมนุษยจงึ เปน ตนเหตขุ องการ เกดิ ไฟปา ท่ีสาํ คัญ 2.1.1 ไฟปา ทีเ่ กิดจากธรรมชาติ ไฟปาที่เกดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาติ เชน จากฟาผา กงิ่ ไมเ กิดการเสียด สกี ันปฏิกริ ยิ าเคมีในดินปา พรุ ซ่ึงสาเหตุทส่ี าํ คัญ ไดแ ก 1) ฟาผา เปน สาเหตสุ ําคญั ของการเกิดไฟปาในเขตอบอุนของตางประเทศซึ่งแบงออกได เปน 2 ประเภท คือ ฟาผา แหง และฟา ผา เปย ก - ฟา ผา แหง คือ ฟา ผาทีเ่ กดิ ขน้ึ ในขณะที่ไมม ีฝนตกมกั จะเกิดขน้ึ ในฤดแู ลงเปน สาเหตสุ าํ คัญของ การเกดิ ไฟปา ในเขตอบอุน - ฟา ผาเปยก คอื ฟาผาทเ่ี กิดข้นึ ควบคกู ับการเกดิ พายฝุ นฟา คะนองฟา ผาในเขตรอ นรวมถึง ประเทศไทยมกั จะเปนฟาผาเปยกจึงแทบจะไมเ ปนสาเหตขุ องไฟปาในเขตรอ นนเ้ี ลย 2) ก่ิงไมเสยี ดสีกัน ไฟปา ท่ีเกดิ จากกง่ิ ไมเสียดสกี นั อาจเกดิ ขนึ้ ไดในพืน้ ทป่ี าทม่ี ไี มขน้ึ อยูอยา ง หนาแนน และมสี ภาพอากาศแหง จดั เชน ในปาไผ หรือ ปาสน 2.1.2 ไฟปา ท่ีมสี าเหตจุ ากมนษุ ย ไฟปาที่เกดิ ในประเทศกําลังพฒั นาในเขตรอ นสว นใหญจะมสี าเหตุ มาจากกจิ กรรมของมนุษย สําหรบั ประเทศไทยจากการเก็บสถติ ไิ ฟปา ต้ังแตป พ.ศ. 2528-2542 ซึ่งมี สถิตไิ ฟปา ทั้งส้นิ 73,630 ครง้ั พบวาเกิดจากสาเหตตุ ามธรรมชาติ คือ ฟา ผา เพยี ง 4 คร้งั เทาน้ัน คือ เกิดท่ภี กู ระดงึ จงั หวัดเลย ทีห่ ว ยน้ําดัง จงั หวัดเชียงใหม ทท่ี า แซะ จังหวดั ชมุ พร และทเ่ี ขาใหญ

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 435 435 วิชาการเรยี นรูสภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย จงั หวดั นครราชสมี า แหงละหนง่ึ ครง้ั ดงั นั้นจึงถอื ไดวาไฟปา ในประเทศไทยทง้ั หมดเกิดจากการกระทํา ของมนุษยโดยมสี าเหตตุ างๆ กันไป 2.3 ผลกระทบที่เกิดจากไฟปา ไฟปาทเ่ี กิดข้ึนในพ้ืนทหี่ นง่ึ ๆไมเพยี งแตจ ะกอความเสียหายแกพนื้ ท่ี เทาน้ันแตจ ะสง ผล กระทบตอสิ่งแวดลอ มและระบบนเิ วศโดยรวมของโลกหลายดา น เชน เปน ผลเสีย ตอ สงั คมพืช ผลเสีย ตอดนิ ผลเสียตอทรัพยากรนา้ํ ผลเสียตอ สตั วป าและสง่ิ มีชวี ติ เล็ก ๆ ในปา ผลเสยี ตอชีวิต และทรัพยส นิ ของมนษุ ย และผลเสียตอ สภาวะอากาศของโลก ซงึ่ ผลเสียหายดงั กลา ว มดี งั นี้ 2.4 ฤดกู าลเกดิ ไฟปา ในประเทศไทยและประเทศตาง ๆ ในโลก 2.4.1 ฤดกู าลเกดิ ไฟปา ในประเทศไทย การเกดิ ไฟปามกั จะเกิดชวงฤดรู อ น เพราะ ในชว งฤดู รอนอากาศแหง ตนไมขาดนํ้า หญาหรือตน ไมเล็ก ๆ อาจจะแหง ตายกลายเปน เช้อื เพลงิ ไดเปน อยา งดี การเกิดไฟปา ในแตล ะภมู ิภาคของประเทศไทย จะมดี ังนี้ 1) ภาคเหนือ มกั เกดิ ในชวงระหวางเดอื นเมษายน ถึงเดือนพฤษภาคมของทุกป 2) ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ มักจะเกิดในชว งระหวา งเดอื นพฤศจิกายน ถงึ เดอื น พฤษภาคมของทกุ ป 3) ภาคกลาง ภาคตะวนั ออก และภาคใต มักจะเกิดในชว งระหวา งเดือน มนี าคม ถึงเดือน พฤษภาคมของทกุ ป สถานการณก ารเกิดไฟปา เร่อื งท่ี 3 สถานการณการเกิดไฟปา 3.1 สถานการณก ารเกิดไฟปาในประเทศไทยในประเทศไทย แมจะยังไมมกี ารศกึ ษาถึง ประวตั ิการเกดิ ไฟปา อยา งจรงิ จงั มากอ นแตจ ากการศึกษาประวัตกิ ารเจรญิ เตบิ โตของตน ไมทมี่ อี ายุนบั รอยปโดยการวิเคราะหวงปข องตน ไมพ บหลักฐานวา ไดเกดิ ไฟปา ขนึ้ หลายคร้ังในชวงชวี ิตของตน ไม นนั้ ๆจึงพอบอกไดว าอยา งนอยทส่ี ดุ ก็มีไฟไหมปามาเปน เวลานับรอ ยปแ ลว อยา งไรก็ตามเนือ่ งจากใน อดตี นั้นพน้ื ที่ แนวทางการปอ งกนั และการแกไ ขปญ หาผลกระทบทเ่ี กิดจากไฟปา เร่อื งที่ 4 แนวทางการปองกันและการแกไ ขปญ หาผลกระทบทเ่ี กิดจากไฟปา 4.1 การเตรยี มความพรอมเพ่ือปองกนั การเกิดไฟปา

436 436 วิชาการเรียนรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนที่ 5 4.1.1 รวมกันดูแลเพอ่ื รกั ษาพนื้ ที่ปา ไมไมต ดั ไมท ําลายปา เพอื่ สรางความชุม ชนื้ และรกั ษา สมดลุ ทางระบบนิเวศของผนื ปา จะชวยลดความเสยี่ งตอการเกิดไฟปา 4.1.2 กําจัดวัสดุท่ีเปนเชื้อเพลิง โดยเก็บกวาดใบไมแหง ก่ิงไมแหง หรือหญาแหง ไมให กองสุม เพราะหากเกดิ ไฟไหม จะเปน เช้อื เพลิงที่ทาํ ใหไ ฟลกุ ลามเปนไฟปา 4.1.3 สรา งแนวปองกันไฟกนั ไฟลุกลามไปยังพื้นท่ีใกลเคียงโดยจัดทําคันดินก้ัน หรือขุดเปน รอ งดนิ ลอมรอบพน้ื ที่ จะชว ยสกดั มใิ หไฟลกุ ลามอยา งรวดเรว็ รวมถงึ ตรวจสอบ แนวกนั ไฟมใิ หมีตนไม พาดขวาง เพราะหากเกิดไฟปา จะทําใหเพลิงลุกลามไหมตนไมขามแนวกัน ไฟสงผลใหไฟปาขยาย วงกวางขึน้ 4.1.4 งดเวน การเผาขยะหรือวัชพืชใกลแ นวชายปาหรอื ในปา ใหก าํ จดั โดยการฝง กลบแทน การเผา เพอ่ื ลดความเส่ยี งทที่ าํ ใหไฟลุกลามกลายเปน ไฟปา 4.1.5 ไมเก็บหาของปาหรอื ลาสัตวดวยวิธจี ดุ ไฟหรือรมควันเชน การหาเห็ด ใบตองตึง ไมไ ผ น้ําผ้งึ ผักหวานปา ไขม ดแดง หนู กระตา ย นก เปนตน เพราะมคี วามเส่ียง ทไ่ี ฟจะลกุ ลามเปนไฟปา 4.1.6 หลีกเล่ียงพฤติกรรมเส่ียงที่ทําใหเกิดไฟปาไมทิ้งกนบุหร่ีลงบนพง หญาแหง หากกอ กองไฟ ควรดบั ไฟใหสนทิ ทุกครงั้ พรอ มจดั เตรียมถงั น้ําไวใกลกับบริเวณท่ีกอไฟ หากไฟลุกลามจะได ดบั ไฟทัน 4.1.7 ดแู ลพ้ืนที่การเกษตร โดยหมั่นตดั หญา และเกบ็ กวาดใบไมแ หงมิใหกองสมุ เพราะหาก เกดิ ไฟไหม จะเปน เชื้อเพลงิ ที่ทาํ ใหไ ฟลุกลามกลายเปนไฟปา 4.1.8 เตรียมพื้นท่ีการเกษตรหรือเพาะปลูกพืชโดยวิธีฝงกลบ ไมเผาตอซังขาว และวัชพืช ในพ้นื ท่ีเกษตร เพราะจะเพิ่มความเส่ียงที่ไฟจะลกุ ลามกลายเปนไฟปา 4.1.9 เพ่ิมความระมดั ระวงั การจดุ ไฟหรือกอกองไฟในปาเปนพิเศษไมจุดไฟใกล บริเวณที่มี ก่ิงไม หญาแหงกองสุม เพราะจะเพ่ิมความเส่ียงตอการเกิดไฟปา พรอมดับไฟใหสนิททุก คร้ังเพื่อ ปอ งกันไฟลกุ ลามเปน ไฟปา

บทเรียนออนไลนท่ี 5 437 437 วิชาการเรยี นรสู ูภัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย ใบความรู เร่ืองหมอกควัน ความหมายของหมอกควัน มลพิษทางอากาศ (Air Pollution) คือ สภาพอากาศท่ีมสี ารเจือปน และถาสารเจือปนสะสม อยูในอากาศเปนเวลานาน จะสงผลกระทบตอสุขภาพของมนุษย สัตว และพืชผลตาง ๆรวมท้ัง สง่ิ แวดลอ มรอบ ๆ หมอก (Fog, Mist) คอื เมฆที่เกิดในระดับใกลพ้ืนดิน ซึ่งทําใหท ัศนวสิ ัยหรอื การมองเหน็ เลวลง เปน อันตรายทงั้ ทางบกและทางอากาศ ในวันทีม่ ีอากาศช้นื และทอ งฟา ใส เมื่อถึงเวลากลางคืน พนื้ ดินจะเยน็ ตวั ลงอยา งรวดเร็ว ทําใหไ อนํา้ ในอากาศเหนือพื้นดนิ ควบแนนเปน หยดนํ้าเกิดเปนหมอก ขน้ึ หมอกซง่ึ เกิดขึน้ โดยวธิ ีน้จี ะมอี ณุ หภูมิตาํ่ และมคี วามหนาแนน สงู เคลอ่ื นตวั ลงสูท่ตี ํา่ และมีอยูอยาง หนาแนนในบรเิ วณหบุ เหว หมอกควัน (Haze, Smog) คือปรากฏการณที่ฝุน ควัน และอนุภาคแขวนลอยในอากาศ รวมตัวกันในสภาวะท่อี ากาศปด หมอกควันเกินไดงา ยในสภาพอากาศแหง แตกตางจากหมอกทสี่ ภาพ อากาศตองมคี วามช้นื สงู หมอกควันจดั เปน มลพิษทางอากาศอยางหนง่ึ ลกั ษณะการเกิดหมอกควัน ฝุน ละอองที่มอี ยใู นบรรยากาศโดยทัว่ ไปมีขนาดตง้ั แต 0.002 ไมครอน ซ่ึงมองไมเห็นดวยตา เปลา ไปจนถงึ ขนาดใหญก วา 500 ไมครอนเปนฝุน ทรายขนาดใหญมองเห็นไดดวยตาเปลาฝุนละออง ทแ่ี ขวนลอยอยูในอากาศไดน านมักจะเปน ฝนุ ละอองขนาดเล็ก มีขนาดเสนผาศูนยกลางนอยกวา 10 ไมครอน หากมีการไหลเวยี นของอากาศและกระแสลม กจ็ ะทําใหแขวนลอยอยูในอากาศไดนานมาก ข้นึ ฝุนละอองที่มีขนาดใหญ คือขนาดเสนผาศูนยกลางใหญกวา 100 ไมครอนอาจแขวนลอยอยูใน บรรยากาศไดเ พยี ง 2-3 นาที แตฝุนละอองที่มขี นาดเลก็ กวา 0.5 ไมครอนอาจแขวนลอยอยูในอากาศ ไดน านเปนป ชั้นบรรยากาศทีม่ ีอุณหภูมผิ กผันและหมอกควันเปรียบเสมือนกําแพงท่ีก้ันไมใหฝุนหรือควัน ลอยขน้ึ ไปยังบรรยากาศชั้นบนได มักเกิดในชวงฤดหู นาวกอ นเขา สฤู ดูรอน เพราะเปนชวงที่อากาศนิ่ง ช้ันของอากาศเย็นมีความหนาแนนสูงกวา และมีความช้ืนนอยกวา จากสภาพความกดอากาศสูง ดังกลา วทาใหฝ ุน ละอองขนาดเล็กไมถ กู พดั พาขน้ึ สชู ั้นบรรยากาศระดบั สูง แตจ ะวนเวยี นอยใู นระดับที่ ประชาชนอยอู าศัย จงึ กลายเปนลักษณะโดมอากาศ ดังนน้ั ฝุนควันจึงถูกกักไว และสงผลกระทบทาง สขุ ภาพอยางหลีกเลี่ยงไมไ ด หมอกควัน ประกอบดวยฝุนละอองขนาดเล็กกวา 10 ไมครอน (PM10) ซึ่งเกิดจาก กระบวนการเผาไหมห รือสนั ดาปทีไ่ มสมบรู ณ ฝุนละอองขนาดเล็กเหลา น้ี สามารถเขาสูร ะบบทางเดนิ หายใจของมนษุ ย และจะเกาะตัวหรอื ตกตวั ไดในสวนตาง ๆ ของระบบทางเดินหายใจกอใหเกิดการ ระคายเคืองและทําลายเน้ือเย่ือของอวัยวะนั้น ๆ เชนเน้ือเย่ือปอด ซึ่งหากไดรับในปริมาณมากหรือ ในชวงเวลานาน จะสามารถสะสมในเน้อื เยือ่ ปอด เกิดเปนพงั ผดื หรอื แผลขึน้ ไดจ ะทาํ ใหก ารทาํ งานของ

438 438 วิชาการเรยี นรูสภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท ี่ 5 ปอดเส่อื มประสิทธิภาพลง หลอดลมอกั เสบ เกดิ หอบหืด ถุงลมโปง พองและมีโอกาสเกิดโรค ระบบทางเดนิ หายใจเนื่องจากตดิ เชอื้ เพ่ิมขึ้นได คําแนะนําการปฏิบัติตนเพ่อื ลดผลกระทบตอ สขุ ภาพ - ควรปดประตูหนาตา ง เพอ่ื ปอ งกันไมใ ห หมอกควนั ลอยเขาสบู า น - หลกี เลี่ยงการออกจากบา นโดยไมจ ําเปน กอนออกจากบานควรสวมแวนตา เพ่ือปอ งกนั การระคายเคืองตา - สวมหนา กากอนามยั หรอื ใชผาชุบนาํ้ หมาด ๆ ปด จมกู และปาก เพอ่ื หลกี เล่ียง การสูดดม ละอองควันไฟเขา สรู างกาย โดยตรง และลดปรมิ าณการสดู ดมควันพษิ จากฝนุ ละอองเขาสรู างกาย - หากมีอาการผิดปกตหิ ลงั จากสดู ดมฝนุ ละอองหมอกควนั เชน แนนหนา ออก หายใจติดขดั แสบตา ใหร บี ไปพบแพทย ทนั ที - ในชว งทมี่ สี ถานการณหมอกควัน ควรงด การรองนาํ้ ฝนมาใชเ พอ่ื การอปุ โภคบรโิ ภค ชัว่ คราว - หลกี เล่ียงการเผาขยะหรือวัสดใุ ด ๆ รวมถึงการสูบบุหร่ีทจ่ี ะเปนการเพิม่ ปญ หา ควันมากขน้ึ - หลกี เลย่ี งการออกกาํ ลงั กายหรือกิจกรรม ทต่ี อ งออกแรงมากในบรเิ วณกลางแจง - หากขับข่ยี านพาหนะในชว งทีม่ หี มอกควนั ควรเปดไฟหนารถเพ่อื ปองกนั อบุ ตั เิ หตุ - ประชาชนกลมุ เสย่ี งหรอื มโี รคประจําตวั เรอ้ื รงั ควรเตรยี มยาประจาํ ตวั ใหเพียงพอ และหาก เกิดปญ หาสุขภาพควรพบแพทย

บทเรียนออนไลนท ี่ 5 439 439 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย กจิ กรรม/แบบทดสอบท่ี 5 เรือ่ ง ไฟปาและหมอกควัน ช่ือ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คําช้ีแจง จงตอบคาํ ถามตอ ไปนใ้ี หถ ูกตอ ง จํานวน 6 ขอ (6 คะแนน) 1. ใหผูเรยี นอธิบายความหมายของคาํ วา “ไฟปา ” มาพอสงั เขป ……………………………………………………………....…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………..………………………………………………………………………………………………… ……………………………….……………………………………………….…………………………………………………………… …………………….…………..…………………………………………………………………………………………………………… 2. ใหผูเ รียนอธิบายถึงสาเหตกุ ารเกิดไฟปาผลกระทบทเี่ กิดจากไฟปา ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….………..…………………… ………………………………………………………………………………………………………….………..………………………… ……………………………………………………………………………………………………………..……………………………… 3. ใหศ ึกษาคน ควาหาเหตุการณไฟปา สาํ คญั ๆ ท่ีเกดิ ข้นึ ในประเทศไทย และ ตา งประเทศ อยางนอย มา 2 เหตกุ ารณแลว นํามาแลกเปลี่ยน วเิ คราะหสถานการณท ี่เกิดขนึ้ รว มกัน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….…………………… …………………………………………………………………………………………………………….….….………………………… ………………………………………………………………………………………………………….…..……………………………… ………………………………………………………………………………………………….…….…………………………………… …………………………………………………………………………………………………..…………………………………………

440 440 วิชาการเรยี นรูสูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 5 กิจกรรม/แบบทดสอบที่ 5 เรือ่ ง ไฟปา และหมอกควัน ชื่อ-นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คําชแ้ี จง จงตอบคําถามตอไปนใี้ หถูกตอ ง จาํ นวน 6 ขอ (6 คะแนน) 4. อธบิ ายสาเหตุของการเกิดหมอกควนั ……………………………………………………………....…………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….…………..………………………………………………………………………………………………… ……………………………….……………………………………………….…………………………………………………………… …………………….…………..…………………………………………………………………………………………………………… 5. อธบิ ายปจ จัยทที่ าํ ใหป ญหาหมอกควนั มีความรนุ แรงยง่ิ ขนึ้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………….…..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………….………..…………………… ………………………………………………………………………………………………………….………..………………………… 6. บอกผลกระทบดานสุขภาพทเ่ี กิดจากหมอกควนั ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….……..………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………….…….……………………

บทเรยี นออนไลนท ่ี 5 441 441 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย เฉลยกจิ กรรมที่ 5 เร่ือง ไฟปาและหมอกควัน ชอ่ื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คําชแ้ี จง จงตอบคําถามตอ ไปน้ีใหถ ูกตอง จาํ นวน 6 ขอ (6 คะแนน) 1. ใหผ ูเรียนอธิบายความหมายของคาํ วา “ไฟปา” มาพอสังเขป ตอบ ไฟปา คอื ไฟท่เี กดิ จากสาเหตอุ นั ใดก็ตาม แลว เกดิ การลกุ ลามไปไดโ ดยอสิ ระปราศจากการ ควบคมุ ท้งั นไี้ มว าไฟน้ันจะเกิดขน้ึ ในปาธรรมชาติหรอื สวนปา ก็ตาม 2. ใหผูเ รยี นอธิบายถึงสาเหตุการเกดิ ไฟปา ผลกระทบท่เี กดิ จากไฟปา ตอบ เกดิ จากธรรมชาติ ไฟปา ทเี่ กิดข้ึนเองตามธรรมชาติเกิดข้ึนจากหลายสาเหตุ เชน ฟาผา กง่ิ ไม เสยี ดสีกัน ภเู ขาไฟระเบดิ กอนหินกระทบกนั แสงแดดตกกระทบผลึกหิน แสงแดดสอ งผานหยดนา้ํ ปฏกิ ริยาเคมีในดินปา พรุ การลกุ ไหมใ นตัวเองของสิ่งมชี วี ิต 3. ใหศึกษาคนควาหาเหตุการณไฟปาสําคัญ ๆ ที่เกิดขึ้นในประเทศไทย และ ตางประเทศ อยางนอย มา 2 เหตกุ ารณแ ลวนํามาแลกเปล่ยี น วเิ คราะหส ถานการณท เ่ี กดิ ขน้ึ รวมกนั ตอบ ในประเทศไทย ทจี่ งั หวัดแมฮ องสอน เมอ่ื เดอื น มีนาคม 2553 ไฟปาบรเิ วณทางหลวง แผนดนิ หมายเลข 108 ในตางประเทศ ทแ่ี คนาดาเมอื งฟอรมแมคเบอรเรย รัฐอลั แบรต า วันท่ี 4 เดอื นพฤษภาคม 2559 4. อธบิ ายสาเหตขุ องการเกดิ หมอกควัน ตอบ สาเหตขุ องการเกดิ หมอกควนั ไดแก 1. ไฟปา ทง้ั ที่เกิดตามธรรมชาติและเกิดจากมนษุ ย ทาํ ใหเ กดิ เปน หมอกควันปกคลุมอยใู นบรเิ วณที่ เกดิ ไฟปาและพน้ื ทีใ่ กลเ คยี ง เมือ่ มีการพดั พาของกระแสลมจะทาํ ใหห มอกควันกระจายตวั ไปยงั พน้ื ที่ อน่ื ๆ 2. การเผาเศษวชั พชื วัสดทุ างการเกษตรและวัชพืชรมิ ทาง เกษตรกรมกั จะเผาเศษวัสดทุ างการเกษตร ในหนา แลงเพื่อเตรียมพ้นื ทส่ี ําหรบั ทาํ การเกษตรในฤดฝู น 3. การเผาขยะจากชมุ ชน ซึง่ กอใหเกดิ ปญหามลพิษทางอากาศ เชน ฝุนละออง เขมาควัน กาซ และ ไอระเหย ซึ่งมีผลกระทบตอ สขุ ภาพ 4. การคมนาคมขนสง สารมลพษิ มาจากการเผาไหมท ีเ่ กดิ ขน้ึ ภายในเครื่องยนต ไดแ กส ารประกอบ ไฮโดรคารบอน เชน ออกซิแดนท สารอะโรมาติกไฮโดรคารบ อน เขมา กา ซไนตรกิ ออกไซด กา ซ ไนโตรเจนไดออกไซด รวมทง้ั กา ซคารบ อนมอนอกไซด 5. ควนั จากโรงงานอุตสาหกรรม กอ ใหเกิดสง่ิ เจอื ปนในอากาศ สารมลพษิ ทางอากาศที่เกดิ จากโรงงาน อตุ สาหกรรมสว นมาก ไดแก ฝนุ ละออง เขมา ควัน กา ซซลั เฟอรไ ดออกไซดก า ซคารบ อนมอนอกไซด กา ซคารบอนไดออกไซด กา ซไนโตรเจนออกไซด และกาซพษิ อน่ื ๆ 5. อธิบายปจจยั ที่ทําใหปญ หาหมอกควันมีความรุนแรงยง่ิ ขึน้ ตอบ ปจ จัยทที่ าํ ใหป ญ หาหมอกควนั มคี วามรุนแรงยงิ่ ขน้ึ ประกอบดว ย

442 442 วิชาการเรียนรูสูภ ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรยี นออนไลนท ี่ 5 ปจจัยที่ 1 การเผาทเ่ี กิดขนึ้ ภายในประเทศทงั้ ในกรณขี องไฟปา และการเผาเพือ่ การเกษตร การเผา วชั พชื รมิ ทาง และการเผาขยะมลู ฝอยในชมุ ชน ปจจัยท่ี 2 การเผาทเ่ี กดิ รอบ ๆ ประเทศ ซง่ึ ทาํ ใหเ กดิ ปญ หาหมอกควนั ขามแดน ปจจัยท่ี 3 สภาพภูมิอากาศ ความกดอากาศสูงไมมีลมพัดผาน อากาศไมสามารถลอยตัวสูงข้ึนได ทาํ ใหหมอกควันปกคลุมในพ้นื ที่ยาวนานกวา วันทมี่ อี ากาศแจม ใสหรือมลี มพัดผา น ปจจัยท่ี 4 สภาพภูมิประเทศท่ีมีภูเขาลอมรอบ พ้ืนท่ีแองกระทะหรือพื้นที่ปดระหวางหุบเขาทําให หมอกควันไมสามารถแพรกระจายไปแหลง อน่ื ได 6. บอกผลกระทบดานสุขภาพทเี่ กิดจากหมอกควัน ตอบ เมื่อรา งกายสูดดมหมอกควนั เขาสูร างกายในระยะเวลาสั้น ๆ จะทําใหเกิดผลกระทบระบบ ตาง ๆ ของรางกายคอื 1. ระบบตา เกิดอาการระคายเคืองตา ตาแดง แสบตา ตาอกั แสบ 2. ระบบผิวหนงั ระคายเคอื งผวิ หนงั เกดิ ผนื่ คนั ผิวหนงั 3. ระบบทางเดินหายใจเกดิ อาการระคายเคืองเย่ือบจุ มูก แสบจมกู ไอ มีเสมหะ แนนหนาอก หายใจ มเี สียงหวดี หายใจถี่ และทาใหเกิดโรคหอบหืด หลอดลมอักเสบทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง ปอดอักเสบ ถงุ ลมโปงพอง

บทเรียนออนไลนท ี่ 5 443 443 วิชาการเรยี นรูสูภยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศึกษาตอนปลาย แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง ไฟปา และหมอกควัน ชื่อ-นามสกลุ ..............................................................รหสั นกั ศึกษา...................................................... คาํ ช้ีแจง ใหนักศึกษาเลือกคําตอบท่ีถกู ตองทส่ี ดุ เพยี งคาํ ตอบเดยี ว จาํ นวน 10 ขอ (5 คะแนน) 1. ขอ ใดคอื ความหมายของไฟปา 3. ขอ ใดคือชว งฤดกู าลเกิดไฟปาในเขต ก. ไฟที่เกิดจากสาเหตอุ นั ใดกต็ าม แลว เกดิ ภาคเหนอื การลุกลามไปไดโดยอสิ ระ ปราศจาก ก. ระหวา งเดือน ธนั วาคม - มีนาคม ของ การควบคุม ทกุ ป ข. ไฟทเี่ กดิ จากการลกุ ลามไปไดโดยอสิ ระ ข. ระหวา งเดือน เมษายน - พฤษภาคม ปราศจากการควบคมุ ทัง้ นี้ ไมว า ไฟน้ัน ของทุกป จะเกิดขน้ึ ปาธรรมชาติหรอื สวนปา ก็ตาม ค. ระหวางเดือน มกราคม - กมุ ภาพันธ ค. ไฟท่เี กิดจากสาเหตุอันใดกต็ าม แลว เกิด ของทุกป การลุกลามไปไดโดยไมอสิ ระมกี าร ง. ระหวา งเดอื น มนี าคม - พฤษภาคม ของ ควบคมุ ทั้งนไ้ี มว าไฟนน้ั จะเกดิ ข้นึ ในปา ทกุ ป ธรรมชาติหรอื สวนปา กต็ าม ง. ไฟท่ีเกิดจากสาเหตุอันใดก็ตาม แลวเกดิ 4. ภาคใดของประเทศไทยท่เี กดิ ไฟไหมป า มาก การลกุ ลามไปไดโ ดยอสิ ระปราศจาก ท่ีสดุ การควบคุม ทั้งน้ี ไมว าไปนัน้ จะเกิดขน้ึ ก. ภาคใต ปาธรรมชาตหิ รอื สวนปา กต็ าม ข. ภาคเหนอื ค. ภาคกลาง 2. ขอใดไมใชชนิดของไฟปา ง. ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ก. ไฟใตด นิ ข. ไฟผิวดนิ 5. ขอใดไมใชภ ัยพบิ ัตทิ ม่ี ีผลสบื เน่ืองมาจาก ค. ไฟปา สน การตัดไมทําลายปา ง. ไฟเรอื นยอด ก. ภยั แลง ข. แผนดินถลม ค. แผนดนิ ไหว ง. นาํ้ ทว มฉับพลนั

444 444 วิชาการเรียนรสู ภู ัยธรรมชาติ 3 (สค32032) มัธยมศกึ ษาตอนปลาย บทเรียนออนไลนท่ี 5 แบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง ไฟปาและหมอกควัน ชอ่ื -นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศึกษา...................................................... 6. มลภาวะหมายถงึ 10. ขอใดเปนวิธกี าํ จดั ขยะทไี่ มส รา งมลพษิ ตอ ก. ภาวะสภาพของส่ิงมีชวี ติ สิ่งแวดลอ ม ข. ภาวะสภาพแวดลอม ก. เผาในท่เี ผาขยะ ค. ภาวะทางเสียง ข. ท้ิงในถงั ขยะ ง. ภาวะทเี่ กิดกบั มนุษย ค. นาํ ขยะเปย กไปหมักทาํ ปยุ ง. นาํ ไปขาย 7. การเผาขยะทาํ ใหเ กิดมลพษิ ประเภทใด ก. มลภาวะทางอากาศ ข. มลภาวะตอดิน ค. มลภาวะทางเดนิ หายใจ ง. มลภาวะตอคน 8. ขอ ใดเปนมลพษิ ทางเสียงทเ่ี ปนอันตราย มากทีส่ ุด ก. เสียงเครอ่ื งบนิ ข. เสยี งรถไฟ ค. วงดนตรรี ็อค ง. โรงงานผลิตอลมู เิ นยี ม 9. ขยะประเภทใดทจี่ ัดเปน ขยะอนั ตราย สว นลางของฟอรม ก. ผักเนา ข.โลหะ ค. หลอดไฟฟา ง. พลาสติก

บทเรียนออนไลนท ่ี 5 445 445 วิชาการเรยี นรสู ภู ยั ธรรมชาติ 3 (สค32032) มธั ยมศึกษาตอนปลาย เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอื่ ง ไฟปา และหมอกควัน 1. ค 2. ข 3. ก 4. ง 5. ก 6. ข 7. ง 8. ก 9. ข 10. ง

446 446 ตารางวิเคราะหเ นอื้ หารายวชิ า การปอ งกนั การทจุ รติ สค32036 ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 3 หนว ยกติ จํานวน 120 ช่วั โมง จํานวน ระดบั การเรยี นรู ที่ หัวเรื่อง (ชวั่ โมง) งาย ปาน ยาก 1 บทท่ี 1 การคดิ แยกแยะระหวา งผลประโยชนส วนตนกบั 30 กลาง ผลประโยชนส ว นรวม  เร่อื งท่ี 1 สาเหตขุ องการทจุ รติ และทศิ ทาง การปอ งกนั การ 25 ทจุ ริตในประเทศไทย 25  เรื่องท่ี 2 ทฤษฎี ความหมายและรปู แบบของการขัดกนั 20  ระหวางผลประโยชนส ว นตนและผลประโยชนสว นรวม (โลก) 20  เรอ่ื งท่ี 3 กฎหมายทเี่ กี่ยวขอ งกบั การขดั กันระหวา ง 120  ผลประโยชนสวนตนกับผลประโยชนสวนรวม เรื่องท่ี 4 การคดิ เปน เรื่องท่ี 5 บทบาทของรัฐ/เจา หนาท่ีของรฐั เรื่องที่ 6กรณตี วั อยา งที่เกย่ี วขอ ง 2 บทที่ 2 ความละอายและความไมท นตอการทจุ รติ เรอื่ งท่ี 1 การทจุ รติ เร่ืองท่ี 2 ความละอายและความไมท นตอการทจุ ริต 3 บทที่ 3 STRONG/จิตพอเพยี งตานทจุ รติ เรอ่ื งท่ี 1 จติ พอเพยี งตอตา นการทจุ ริต เรอ่ื งที่ 2 พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช แบบอยางในเรือ่ งความพอเพียง 4 บทที่ 4 พลเมืองกับความรบั ผิดชอบตอ สังคม เรือ่ งท่ี 1 องคประกอบของการศึกษาความเปน พลเมอื ง เร่ืองท่ี 2 แนวทางการปฏบิ ตั ติ นเปน พลเมืองดี 5 บทที่ 5 พลเมืองกับความรบั ผิดชอบตอ สังคม เรอ่ื งท่ี 1 แนวทางการสรางเสริมสาํ นกึ ความเปน พลเมือง : กรณีศกึ ษาประเทศไทย เร่ืองที่ 2 การศึกษาเกีย่ วกบั ความเปน พลเมอื งในบริบท ตางประเทศ รวม

447447 การวัดผลประเมินผล บทเรยี น กจิ กรรม คะแนน ออนไลน ท่ี 1 ใหผ ูเรียนศกึ ษาจากบทเรียนออนไลนท ่ี 1 เร่อื ง .......................... และสรปุ ความรู - ท่ีไดล งในสมุดบนั ทึก 2 กิจกรรมที่ 2 เร่ือง ......................... (5คะแนน) และทาํ แบบทดสอบหลังเรียน 10 (5 คะแนน) 3 กิจกรรมท่ี 3 เร่อื ง ........................... กิจกรรม และแบบทดสอบหลงั เรยี น 10 4 กิจกรรมท่ี 4 เรอ่ื ง ............................ (5คะแนน) และทําแบบทดสอบหลงั เรียน 10 (5 คะแนน) 5 กจิ กรรมที่ 5 เรอ่ื ง ............................. (5คะแนน) และทําแบบทดสอบหลงั เรยี น 10 (5 คะแนน) รวมคะแนนเกบ็ ระหวา งภาค 40 สอบระหวางภาค 20 สอบปลายภาค 40 รวมทัง้ สิน้ 100