ม.ต้น

ก คำนำ กกกกกกกกการจัดการเรียนรู้จะประสบความสำเร็จนั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายๆ อย่าง การนำเสนอ ขัน้ ตอน วิธกี าร เทคนิค ทีเ่ หมาะสมกับผู้เรียนแต่ละคน นับเป็นปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งท่ีส่งผลให้ ผูเ้ รยี นเกดิ การเรียนร้แู ละพัฒนาได้อย่างเต็มศักยภาพ กกกกกกกกคู่มือแนวทางการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้นเล่มนี้ เป็นแนวทาง สำหรับ ครู กศน. ในการนำไปจัดการเรียนการสอนออนไลน์ ให้กับนักศึกษา กศน.ในระดับ มัธยมศึกษาตอนต้น เพื่อให้นักศึกษาได้เรียนรู้ด้วยตนเอง สามารถตอบสนองความแตกต่างระหว่าง บุคคล ได้เป็นอย่างดี นักศึกษาได้ฝึกปฏิบัติ มีการป้อนกลับของข้อมูล ตลอดจนสีสันที่ทำให้ผูเ้ รยี นไม่ ร้สู ึกเบอ่ื หน่าย มีความสนุกและสนใจอยูต่ ลอดเวลา ทำใหเ้ ขา้ ใจเนื้อหาบทเรยี นได้มากย่งิ ข้นึ ในขณะท่ี ใช้เวลาเรียนน้อยลง นักศึกษาสามารถเรียนรู้ได้อย่างง่ายดาย รวดเร็ว สนุกสนานเพลิดเพลิน ผ่าน ช่องทางอินเตอร์เน็ต คู่มือแนวทางเล่มน้ีประกอบด้วย แผนการพบกลุ่มรายภาคเรียน แผนการพบกลุ่มรายสัปดาห์ แผนการจัดการเรียนรู้ สำหรับผู้เรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 ได้แก่ 7 วิชา ดังน้ี 1. วิชาวิทยาศาสตร์ พว21001 2. วิชาเศรษฐกิจ พอเพียง ทช21001 3. วิชาสขุ ศึกษา พลศกึ ษา ทช21002 4. วิชาศิลปศึกษา ทช21003 5. วิชาการใช้ พลังงานไฟฟ้าในชีวิตประจำวัน 2 พว22002 6. วิชาเกษตรผสมผสาน อช02015 7. วิชาเพศศึกษา สำหรับพ่อแม่กับลูกวัยรุ่น ทช02006 และแต่ละรายวิชามีชุดบทเรียนสำเร็จรูปออนไลน์ 5 บทเรียน โดยแตล่ ะบทเรียนออนไลนจ์ ะประกอบด้วย ใบงาน ใบความรู้ ใบกจิ กรรม และแบบทดสอบก่อนเรียน และหลังเรียน และภาคผนวกประกอบด้วย เอกสารสื่อที่ใช้เรียนรู้จากบทเรียนออนไลน์แต่ละวิชา เพื่อให้นักศึกษาที่ไม่สามารถเข้าถึงระบบออนไลน์ ได้เรียนรู้ ในลักษณะสื่อเอกสาร บทเรียนสำเร็จรปู หรือแบบออฟไลน์ได้ กกกกกกกกผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งวา่ คู่มือแนวทางการจดั การเรียนรู้ออนไลน์นี้ จะเป็นประโยชนต์ ่อ ผู้เรียน ครู กศน. สถานศึกษา ให้สามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้กับนักศึกษา กศน. ในสถานการณ์ การแพร่ระบาดของโรคเชอ้ื ไวรัส COVID – 19 ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ สำนกั งาน กศน.จงั หวดั นครปฐม

ข สารบัญ คำนำ หนา้ สารบัญ ก กรอบแนวคดิ แสดงสปั ดาห์การพบกลมุ่ กับบทเรยี นออนไลนท์ ่ีกำหนด (1-5) แตล่ ะรายวิชา ม.ตน้ ข ปฏิทนิ การพบกลมุ่ ออนไลน์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 1 แผนการพบกลุ่มรายสปั ดาห์ออนไลน์ ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนตน้ 2 - วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) 4 - วชิ าเศรษฐกจิ พอเพียง (ทช21001) 73 - วชิ าสขุ ศึกษา พลศึกษา (ทช21002) 139 - วชิ าศิลปศึกษา (ทช21003) 192 - วชิ าการใชพ้ ลงั งานไฟฟ้าในชวี ติ ประจำวัน 2 (พว22002) 245 - วชิ าเกษตรผสมผสาน (อช02015) 299 - วชิ าเพศศึกษาสำหรบั พอ่ แมก่ บั ลูกวยั รุ่น (ทช02006) 349 บรรณานุกรม 436 รายช่ือคณะผูจ้ ัดทำเอกสาร 437

กรอบแนวคิดแสดงสปั ดาห์การพบกลุ่มกบั บทเรียนออนไลนท์ ่ีกำหนด (1-5) แต่ละรายวชิ า ม.ต้น วันที่ 7 14 21 28 5 12 19 26 2 9 15-16 23 30 6 13 20 27 5-6 พ.ย. พ.ย. พ.ย. พ.ย. ธ.ค. ธ.ค. ธ.ค. ธ.ค. ม.ค. ม.ค. ม.ค. ม.ค. ม.ค. ก.พ. ก.พ. ก.พ. ก.พ. มี.ค. สัปดาห์ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1 วทิ ยาศาสตร์ เศรษฐกิจ สุขศึกษา ศิลปศกึ ษา การใช้พลงั งาน เกษตร เพศศึกษา พอเพียง พลศึกษา ไฟฟ้าใน ผสมผสาน สำหรบั พ่อแม่ 1 1 กับลูกวัยรนุ่ 2 1 1 2 ชีวิตประจำวนั 2 1 3 2 2 3 1 2 1 4 3 3 4 3 5 4 4 5 2 4 2 5 5 3 5 3 4 4 5 5

2 ปฏิทินการพบกล่มุ ออนไลน์ ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564 ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน้ กศน.ตำบล/ศรช………………………………………. อำเภอ……………………….. จังหวัดนครปฐม สัปดาห์ วัน เดอื น ปี กจิ กรรม 1. 7 พ.ย. 2564 - ปฐมนิเทศ 2. 14 พ.ย. 2564 บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 1 3. 21 พ.ย. 2564 - วชิ าวทิ ยาศาสตร์ พว21001 , วชิ าเศรษฐกจิ พอเพียง 4. 28 พ.ย. 2564 ทช21001 , วชิ าสุขศึกษา พลศกึ ษา ทช21002 , 5. 5 ธ.ค. 2564 วิชาศลิ ปศกึ ษา ทช21003 , วชิ าการใชพ้ ลังงานไฟฟ้าใน 6. 12 ธ.ค. 2564 ชวี ติ ประจำวนั 2 พว22002 , วชิ าเกษตรผสมผสาน อช02015 , วชิ าเพศศึกษาสำหรับพอ่ แมว่ ัยรุ่น ทช02006 7. 19 ธ.ค. 2564 บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 2 วิชาวิทยาศาสตร์ พว21001 8. 26 ธ.ค. 2564 บทเรยี นออนไลน์ที่ 3 วิชาวทิ ยาศาสตร์ พว21001 9. 2 ม.ค. 2564 บทเรยี นออนไลน์ท่ี 2 วิชาเศรษฐกิจพอเพยี ง ทช21001 บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 วชิ าเกษตรผสมผสาน อช02015 บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 3 วชิ าเศรษฐกิจพอเพยี ง ทช21001 บทเรยี นออนไลน์ท่ี 3 วิชาเกษตรผสมผสาน อช02015 บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 วชิ าสุขศกึ ษา พลศกึ ษา ทช21002 บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 2 วชิ าการใชพ้ ลังงานไฟฟา้ ใน ชีวิตประจำวัน 2 พว22002 บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 3 วิชาสุขศึกษา พลศึกษา ทช21002 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 3 วิชาการใช้พลังงานไฟฟ้าใน ชวี ติ ประจำวนั 2 พว22002 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 2 วชิ าศิลปศึกษา ทช21003 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 2 วิชาเพศศกึ ษาสำหรับพ่อแม่วัยรุน่ ทช02006 บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 3 วิชาศิลปศึกษา ทช21003 บทเรียนออนไลน์ท่ี 3 วชิ าเพศศกึ ษาสำหรับพ่อแม่วยั รุ่น ทช02006

3 ปฏิทินการพบกลมุ่ ออนไลน์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 ระดบั มัธยมศึกษาตอนตน้ กศน.ตำบล/ศรช………………………………………. อำเภอ……………………….. จังหวัดนครปฐม สปั ดาห์ วนั เดอื น ปี กจิ กรรม 10. 9 ม.ค. 2564 11. 15-16 ม.ค. 2564 บทเรียนออนไลนท์ ่ี 4 วชิ าวิทยาศาสตร์ พว21001 12. 23 ม.ค. 2564 บทเรียนออนไลน์ที่ 4 วชิ าเกษตรผสมผสาน อช02015 13. 30 ม.ค. 2564 สอบระหว่างภาคเรยี นที่ 2/2564 14. 6 ก.พ. 2564 บทเรยี นออนไลน์ที่ 5 วิชาวิทยาศาสตร์ พว21001 15. 13 ก.พ. 2564 บทเรียนออนไลน์ที่ 5 วชิ าเกษตรผสมผสาน อช02015 บทเรยี นออนไลน์ที่ 4 วชิ าเศรษฐกจิ พอเพียง ทช21001 16. 20 ก.พ. 2564 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 4 วชิ าเพศศกึ ษาสำหรบั พ่อแม่วยั รุน่ ทช02006 17. 27 ก.พ. 2564 บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 วิชาเศรษฐกิจพอเพยี ง ทช21001 18. 5 - 6 มี.ค. 2564 บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 วชิ าเพศศกึ ษาสำหรับพ่อแม่วยั รนุ่ ทช02006 บทเรียนออนไลน์ท่ี 4 วชิ าสขุ ศกึ ษา พลศกึ ษา ทช21002 บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 วชิ าการใชพ้ ลังงานไฟฟ้าใน ชีวติ ประจำวัน 2 พว22002 บทเรยี นออนไลน์ท่ี 5 วชิ าสุขศกึ ษา พลศึกษา ทช21002 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 5 วิชาการใช้พลงั งานไฟฟ้าใน ชวี ิตประจำวัน 2 พว22002 บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 วชิ าศิลปศึกษา ทช21003 บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 วชิ าศิลปศกึ ษา ทช21003 สอบปลายภาคเรยี นท่ี 2/2564

4 ตารางวิเคราะห์เน้ือหารายวิชาวทิ ยาศาสตร์ พว21001 ระดับมัธยมศกึ ษาตอนตน้ จาํ นวน 4 หนว่ ยกติ จาํ นวน 160 ช่วั โมง จำนวน ระดับการเรยี นรู้ ท่ี หวั เรื่อง (ช่วั โมง) งา่ ย ปาน ยาก 1 บทที่ 1 กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี 3 กลาง เร่ืองท่ี 1 กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ และเทคโนโลยี 7 เร่อื งท่ี 2 โครงงานวิทยาศาสตร์  10  2 บทท่ี 2 สง่ิ มีชีวติ และส่ิงแวดล้อม 20 เรอ่ื งที่ 1 เซลล์ 20  เรอื่ งที่ 2 กระบวนการดำรงชีวติ ของพืชและสัตว์  เรอ่ื งที่ 3 ระบบนิเวศ 10  เรือ่ งที่ 4 โลก บรรยากาศปรากฏการณ์ ทางธรรมชาติ 10  สิ่งแวดลอ้ ม และทรัพยากรธรรมชาติ 10 10  3 บทท่ี 3 สารเพ่ือชีวิต  เรือ่ งที่ 1 สารและการจำแนกสาร 20  เรื่องท่ี 2 ธาตุและสารประกอบ 20  เรอ่ื งที่ 3 สารละลาย 10 เรอ่ื งท่ี 4 สารและผลิตภัณฑ์ในชีวติ -  160  4 บทที่ 4 แรงและพลังงานเพ่ือชีวิต  เรอ่ื งที่ 1 แรงและการใช้ประโยชน์  เร่ืองท่ี 2 งานและพลังงาน 5 บทที่ 5 ดาราศาสตรเ์ พอื่ ชีวิต ดวงดาวกับชีวิต 6 วทิ ยาศาสตรก์ บั ช่องทางในการ ประกอบอาชพี รวม

5 การวัดผลประเมินผล บทเรยี น ออนไลน์ กิจกรรม คะแนน ท่ี 1 ใหผ้ ู้เรยี นศกึ ษาจากบทเรียนออนไลน์ที่ 1 เร่ือง กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ - และเทคโนโลยี และสรุปความร้ทู ่ไี ด้ลงในสมดุ บันทึก 2 กิจกรรมท่ี 2 เรื่อง สิ่งมีชีวติ และสงิ่ แวดล้อม (5 คะแนน) และทำแบบทดสอบ 10 หลังเรียน (5 คะแนน) 3 กิจกรรมท่ี 3 เร่ือง สารเพื่อชีวติ (5 คะแนน) และทำแบบทดสอบหลังเรยี น 10 (5 คะแนน) 4 กจิ กรรมท่ี 4 เรื่อง แรงและพลังงานเพ่ือชวี ติ (5 คะแนน) และทำแบบทดสอบ 10 หลงั เรียน (5 คะแนน) 5 กจิ กรรมที่ 5 เร่ือง ดาราศาสตร์เพอ่ื ชีวติ ดวงดาวกับชีวติ (5 คะแนน) และทำ 10 แบบทดสอบหลงั เรยี น (5 คะแนน) รวมคะแนนเกบ็ ระหวา่ งภาค 40 สอบระหวา่ งภาค 20 สอบปลายภาค 40 รวมท้ังส้ิน 100

แผนการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวิชาออนไลน์ รายวิชา วทิ ยาศาสตร์ พว21001 จำนวน 4 หนว่ ยกิต ระดบั มัธยมศึกษาตอนต้น จำนวน 160 ชั่วโมง บทเรียน หัวเร่อื ง วัตถปุ ระสงค์เชงิ กจิ กรรมการเรียนรู้ จำนวน สอ่ื การเรียนรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นร้ทู ี่คาดหวงั ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชวั่ โมง ประเมินผล ที่ 1 บทท่ี 1 1. อธบิ ายธรรมชาติและ - ผู้เรยี นศึกษาเรียนรู้ 10 1. บทเรยี นออนไลน์ท่ี 1 บทเรียน - 1. อธบิ ายธรรมชาติและ ความสำคัญของวิทยาศาสตร์ กระบวนการทาง ความสำคัญของ จากส่ือแบบเรียน ช่ัวโมง Google site ออนไลน์ท่ี และเทคโนโลยไี ด้ 2. อธิบายกระบวนการทาง วทิ ยาศาสตร์ วทิ ยาศาสตร์และ ออนไลน์ที่ 1 วิชาวทิ ยาศาสตร์ 1 วิทยาศาสตร์ วิธีการทาง 6 วิทยาศาสตร์ ทกั ษะ และเทคโนโลยี เทคโนโลยีได้ Google site พว21001 กระบวนการทาง วิทยาศาสตรแ์ ละเจตคตทิ าง - กระบวนการ 2. อธิบายกระบวนการ วชิ าวิทยาศาสตร์ วทิ ยาศาสตรไ์ ด้ 3. นำความรู้ และ ทางวิทยาศาสตร์ ทางวทิ ยาศาสตร์ วธิ ีการ พว21001 กระบวนการทาง วิทยาศาสตร์ไปใชแ้ ก้ปัญหา และเทคโนโลยี ทางวทิ ยาศาสตร์ ทักษะ เรอื่ ง กระบวนการทาง - โครงงาน กระบวนการทาง วทิ ยาศาสตร์ และ วทิ ยาศาสตร์ วทิ ยาศาสตรแ์ ละเจตคติ เทคโนโลยี ทางวิทยาศาสตร์ได้ - ผ้เู รยี นทำบทเรยี น 3. นำความรู้ และ ออนไลนท์ ี่ 1 กระบวนการทาง

บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถุประสงคเ์ ชงิ กิจกรรมการเรยี นรู้ จำนวน ส่อื การเรียนรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นร้ทู ี่คาดหวัง ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชว่ั โมง ประเมินผล ท่ี วิทยาศาสตร์ไปใช้ ตา่ ง ๆ ได้ 7 แกป้ ัญหาต่าง ๆ ได้ 4. อธบิ ายความหมาย 4. อธิบายความหมาย ความสำคญั และ ความสำคญั และ ความสมั พันธข์ องเทคโนโลยี ความสัมพันธ์ของ ตอ่ ชวี ิต และสงั คมได้ เทคโนโลยตี ่อชวี ิต และ 5. นำความรู้ และเลอื กใช้ สังคมได้ เทคโนโลยไี ดอ้ ย่างเหมาะสม 5. นำความรู้ และเลือกใช้ 6. เลอื กใช้วัสดุ และอุปกรณ์ เทคโนโลยีได้อย่าง ทางวิทยาศาสตร์ได้อยา่ ง เหมาะสม ถกู ต้องและเหมาะสม 6. เลอื กใชว้ สั ดุ และ 7. เกิดเจตคตทิ าง อปุ กรณ์ทางวทิ ยาศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ได้อย่างถูกตอ้ งและ 8. มจี ติ วทิ ยาศาสตร์ เหมาะสม 9. อธบิ ายประเภท เลือก 7. เกดิ เจตคติทาง หัวข้อ วางแผน วธิ ที ำ วิทยาศาสตร์ นำเสนอและประโยชน์ของ

บทเรยี น หวั เร่อื ง วตั ถปุ ระสงคเ์ ชิง กจิ กรรมการเรยี นรู้ จำนวน สื่อการเรยี นรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรู้ที่คาดหวงั ออนไลน์ พฤตกิ รรม ช่ัวโมง ประเมินผล ท่ี 8. มจี ิตวทิ ยาศาสตร์ โครงงานได้ 8 9. อธบิ ายประเภท เลือก 10. วางแผนการทำโครงงาน หัวข้อ วางแผน วิธีทำ ได้ นำเสนอและประโยชน์ 11. ทำโครงงานวิทยาศาสตร์ ของโครงงานได้ กลุม่ ได้ 10. วางแผนการทำ 12. อธิบายและบอกการนำ โครงงานได้ ผลจากโครงงานไปใช้ได้ 11. ทำโครงงาน 13. นำความรเู้ กย่ี วกบั วิทยาศาสตรก์ ลุม่ ได้ วทิ ยาศาสตร์ กระบวนการ 12. อธิบายและบอกการ ทางวทิ ยาศาสตร์และ นำผลจากโครงงานไป โครงงานไปใช้ได้ ใชไ้ ด้ 13. นำความรเู้ ก่ียวกบั วทิ ยาศาสตร์ กระบวนการ ทางวทิ ยาศาสตร์และ โครงงานไปใช้ได้

แผนการจัดกจิ กรรมการเรยี นร้รู ายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า วิทยาศาสตร์ พว21001 จำนวน 4 หนว่ ยกติ ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนต้น จำนวน 160 ชั่วโมง บทเรียน หวั เร่ือง วัตถปุ ระสงค์เชงิ กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สอื่ การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรู้ที่คาดหวงั ออนไลน์ พฤตกิ รรม ช่ัวโมง ประเมนิ ผล ท่ี 2 บทที่ 1 ส่ิงมชี ีวิต เรอ่ื งท่ี 1 เซลล์ -ผู้เรยี นทำ 60 1. บทเรียน บทเรียน ช่องที่ 1 เรอ่ื งที่ 1 เซลล์ และสงิ่ แวดล้อม 1. อธิบายลกั ษณะ แบบทดสอบกอ่ น ชว่ั โมง ออนไลนท์ ่ี 2 ออนไลนท์ ี่ 2 -กจิ กรรมท่ี 2 1. อธบิ ายลกั ษณะ - เซลล์ โครงสร้าง องคป์ ระกอบ เรยี น Google site (5 คะแนน) โครงสร้าง องค์ประกอบ - กระบวนการ และหน้าที่ของเซลล์ได้ - ผ้เู รียนศกึ ษาเรยี นรู้ วชิ าวิทยาศาสตร์ - ทำ และหนา้ ท่ขี องเซลล์ได้ 9 ดำรงชวี ติ ของพืช 2. เปรยี บเทียบความ จากสื่อบทเรยี น พว21001 แบบทดสอบ 2. เปรยี บเทียบความ และสตั ว์ แตกต่างระหว่างเซลลพ์ ชื ออนไลน์ท่ี 2 เร่ือง สิง่ มชี ีวิต หลงั เรยี น แตกต่างระหว่างเซลล์พืช - ระบบนเิ วศ และเซลลส์ ตั วไ์ ด้ Google site และสิ่งแวดลอ้ ม (5 คะแนน) และเซลลส์ ตั ว์ได้ - โลก บรรยากาศ เรอ่ื งท่ี 2 กระบวนการ วชิ าวทิ ยาศาสตร์ เรื่องท่ี 2 กระบวนการ ปรากฏการณ์ ทาง ดำรงชีวิตของพืชและ พว21001 ดำรงชวี ติ ของพืชและ ธรรมชาติ สตั ว์ เร่อื ง สิ่งมีชีวติ และ สัตว์ ส่งิ แวดลอ้ ม และ 1. อธบิ ายกระบวนการ สิง่ แวดลอ้ ม 1. อธิบายกระบวนการ ทรพั ยากรธรรมชาติ แพร่และออสโมซิสได้ - ผ้เู รยี นทำกจิ กรรม แพร่และออสโมซสิ ได้ 2. อธบิ ายโครงสร้างและ

บทเรียน หวั เรื่อง วตั ถุประสงคเ์ ชิง กจิ กรรมการเรียนรู้ จำนวน สอ่ื การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรียนรทู้ ่ีคาดหวงั ออนไลน์ พฤติกรรม ชัว่ โมง ประเมินผล การทำงานของระบบ ที่ ลำเลียงในพชื ได้ 3. อธิบายความสำคัญและ 2. อธิบายโครงสรา้ งและ ที่ 2 เรื่อง สิ่งมีชีวิต ปัจจยั ท่ีจำเป็นสำหรับ การทำงานของระบบ และสิ่งแวดล้อม กระบวนการสังเคราะห์ ลำเลียงในพืชได้ - ผเู้ รยี นทำ ด้วยแสงได้ 3. อธิบายความสำคัญ แบบทดสอบหลงั 4. อธิบายโครงสรา้ งและ และปัจจัยทีจ่ ำเป็น เรียน การทำงานของระบบ สำหรบั กระบวนการ สืบพนั ธุ์ในพืชท้องถ่นิ ได้ สงั เคราะห์ 5. อธบิ ายการทำงานของ 10 ด้วยแสงได้ ระบบต่าง ๆ ในสตั ว์ได้ 4. อธิบายโครงสรา้ งและ เรื่องที่ 3 ระบบนิเวศ การทำงานของระบบ 1. อธิบายเกี่ยวกับ สืบพนั ธุ์ในพชื ในท้องถิ่น ความสมั พนั ธ์ของส่ิงมชี ีวิต ได้ ตา่ ง ๆ ในระบบนเิ วศใน 5. อธบิ ายการทำงานของ ทอ้ งถิน่ และการถ่ายทอด ระบบตา่ ง ๆ ในสตั ว์ได้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถปุ ระสงค์เชิง กจิ กรรมการเรียนรู้ จำนวน สอื่ การเรยี นรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรู้ทคี่ าดหวงั ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชวั่ โมง ประเมินผล พลังงานได้ ท่ี เรอ่ื งที่ 3 ระบบนิเวศ 2. อธิบายและเขียน 1. อธิบายเก่ยี วกับ แผนภูมิ แสดงสายใย ความสัมพนั ธข์ อง อาหารของระบบนเิ วศ 11 สง่ิ มีชีวิตตา่ ง ๆ ในระบบ ตา่ งๆ ในท้องถน่ิ ได้ นิเวศในท้องถ่ิน และการ 3. อธิบายวัฏจักรของน้ำ ถ่ายทอดพลังงานได้ และคาร์บอนได้ 2. อธิบายและเขยี น เรอื่ งท่ี 4 โลก แผนภูมิ แสดงสายใย บรรยากาศปรากฏการณ์ อาหารของระบบนเิ วศ ทางธรรมชาติส่งิ แวดล้อม ตา่ งๆ ในท้องถ่ินได้ และทรัพยากรธรรมชาติ 3. อธบิ ายวฏั จักรของนำ้ 1. บอกส่วนประกอบและ และคารบ์ อนได้ วธิ ีการแบง่ ช้นั ของโลกได้ 2. อธิบายการเปล่ียนแปลง ของเปลือกโลกโดย กระบวนการต่าง ๆ ได้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถุประสงค์เชงิ กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สือ่ การเรียนรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรู้ทคี่ าดหวงั ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชั่วโมง ประเมนิ ผล 3. บอกองค์ประกอบและ ท่ี การแบง่ ชัน้ บรรยากาศได้ 4. บอกความหมายและ เร่อื งที่ 4 โลก ความสำคัญของอณุ หภมู ิ 12 บรรยากาศปรากฏการณ์ ความชน้ื และความกด ทางธรรมชาติ อากาศได้ สง่ิ แวดล้อม และ 5. อธบิ ายความสัมพนั ธ์ ทรพั ยากรธรรมชาติ ของอณุ หภูมิ ความชน้ื และ 1. บอกส่วนประกอบและ ความกดอากาศต่อชวี ติ วิธีการแบ่งชน้ั ของโลกได้ ความเปน็ อยู่ได้ 2. อธิบายการ 6. บอกชนดิ ของลมได้ เปลี่ยนแปลงของเปลือก 7. อธิบายอทิ ธพิ ลของลม โลกโดยกระบวนการตา่ ง ต่อมนษุ ย์และสง่ิ แวดล้อม ๆ ได้ ได้ 3. บอกองค์ประกอบและ 8. บอกวิธีการปอ้ งกนั ภยั ที่ การแบง่ ชน้ั บรรยากาศได้ เกิดจากปรากฏการณ์ทาง

บทเรยี น หวั เร่อื ง วตั ถุประสงค์เชิง กจิ กรรมการเรยี นรู้ จำนวน สอ่ื การเรียนรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรูท้ ่ีคาดหวัง ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชวั่ โมง ประเมินผล ธรรมชาตไิ ด้ ท่ี 9. บอกประโยชนข์ องการ พยากรณอ์ ากาศได้ 4. บอกความหมายและ 10. อธบิ าย เก่ยี วกบั สภาพ 13 ความสำคัญของอณุ หภูมิ ปญั หา การใช้และการ ความชืน้ และความกด แกไ้ ขสิง่ แวดลอ้ ม และ อากาศได้ ทรพั ยากรธรรมชาติใน 5. อธิบายความสัมพันธ์ ท้องถ่ินและในประเทศ ของอุณหภูมิ ความชน้ื 11. อธบิ าย สรุปแนวคิดใน และความกดอากาศตอ่ การรกั ษาสมดุลของระบบ ชีวิตความเป็นอยู่ได้ นิเวศ การอนรุ ักษ์ 6. บอกชนดิ ของลมได้ สง่ิ แวดลอ้ มและการใช้ 7. อธบิ ายอทิ ธิพลของลม ทรัพยากรธรรมชาติอย่าง ตอ่ มนษุ ย์และส่งิ แวดล้อม ยง่ั ยนื ได้ ได้ 8. บอกวิธกี ารปอ้ งกนั ภัย ท่ีเกดิ จากปรากฏการณ์ ทางธรรมชาตไิ ด้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วตั ถปุ ระสงค์เชิง กิจกรรมการเรยี นรู้ จำนวน สือ่ การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรียนรู้ทีค่ าดหวัง ออนไลน์ พฤติกรรม ช่ัวโมง ประเมินผล ท่ี 9. บอกประโยชนข์ องการ 14 พยากรณ์อากาศได้ 10. อธบิ าย เกีย่ วกบั สภาพ ปญั หา การใช้และ การแก้ไขส่ิงแวดล้อม และทรัพยากรธรรมชาติ ในท้องถน่ิ และในประเทศ 11. อธิบาย สรปุ แนวคิด ในการรกั ษาสมดลุ ของ ระบบนิเวศ การอนุรกั ษ์ สง่ิ แวดล้อมและการใช้ ทรพั ยากรธรรมชาติอย่าง ยงั่ ยืนได้

แผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรูร้ ายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า วิทยาศาสตร์ พว21001 จำนวน 4 หนว่ ยกิต ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนต้น จำนวน 160 ชั่วโมง บทเรียน วตั ถุประสงค์เชงิ พฤติกรรม กิจกรรมการเรยี นรู้ จำนวน สอ่ื การเรยี นรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรู้ท่ี ออนไลน์ หวั เรื่อง ชว่ั โมง ประเมินผล คาดหวัง ท่ี เรื่องท่ี 1 สารและการ - ผเู้ รียนทำแบบทดสอบ 40 1.บทเรยี นออนไลน์ท่ี 3 บทเรยี น ชอ่ ง 2 เรอื่ งที่ 1 สารและการ 3 บทท่ี 3 จำแนกสาร กอ่ นเรียน ช่วั โมง Google site ออนไลน์ที่ - กจิ กรรมที่ 3 จำแนกสาร 15 สารเพื่อชวี ติ 1. อธิบายสมบัตทิ าง - ผู้เรียนศึกษาเรยี นร้จู าก วชิ า วิทยาศาสตร์ 3 (5 คะแนน) 1. อธิบายสมบัตทิ าง - สารและการ กายภาพและสมบัตทิ างเคมี ส่ือแบบเรยี นออนไลน์ พว21001 - ทำ กายภาพและสมบัติ จำแนกสาร ได้ ท่ี 3 Google site เรื่อง สารเพื่อชีวติ แบบทดสอบ ทางเคมีได้ - ธาตแุ ละ 2. อธบิ ายความแตกต่าง วชิ า วทิ ยาศาสตร์ หลังเรยี น 2. อธบิ ายความ สารประกอบ และจำแนกธาตุ พว21001 (5 คะแนน) แตกต่าง และจำแนก - สารละลาย - สารและ สารประกอบ สารละลาย เร่ือง สารเพ่ือชวี ิต ธาตุ สารประกอบ ผลิตภณั ฑใ์ น ชวี ิต และสารผสมได้ - ผเู้ รยี นทำกจิ กรรมที่ 4 สารละลาย และสาร 3. จำแนกสารโดยใชเ้ น้อื สาร เรอ่ื ง สารเพื่อชีวติ ผสมได้ และสถานะเป็นเกณฑ์ได้ - ผูเ้ รยี นทำแบบทดสอบ 3. จำแนกสารโดยใช้ หลังเรยี น เน้ือสารและสถานะ เปน็ เกณฑ์ได้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วตั ถปุ ระสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน ส่อื การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรู้ที่ ออนไลน์ ช่วั โมง ประเมินผล คาดหวงั เรือ่ งท่ี 2 ธาตุและ ท่ี สารประกอบ 1. อธบิ ายและจำแนกธาตุ สารประกอบ โลหะ อโลหะ เรื่องท่ี 2 ธาตุและ 16 และโลหะก่ึงอโลหะได้ สารประกอบ 2. บอกผลกระทบทเ่ี กดิ จาก 1. อธบิ ายและจำแนก ธาตกุ มั มนั ตรังสีได้ ธาตุ สารประกอบ 3. อธิบายการเกิดสาร โลหะ อโลหะ ประกอบได้ และโลหะกงึ่ อโลหะได้ 4. บอกธาตแุ ละสารประกอบ 2. บอกผลกระทบท่ี ท่ีใช้ในชวี ติ ประจำวันได้ เกดิ จากธาตุ เรื่องท่ี 3 สารละลาย กัมมันตรังสีได้ 1. อธิบายสมบตั ิและ 3. อธบิ ายการเกิด องค์ประกอบของสารละลาย สารประกอบได้ ได้ 4. บอกธาตุและ สารประกอบท่ใี ชใ้ น ชวี ติ ประจำวันได้

บทเรียน หวั เรื่อง วตั ถุประสงค์เชงิ พฤติกรรม กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สือ่ การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรียนรู้ที่ ออนไลน์ ช่วั โมง ประเมินผล คาดหวงั 2. อธิบายปัจจัยทีม่ ีผลตอ่ ที่ การละลายของสารได้ 3. หาความเขม้ ข้นของ สารละลายได้ เรือ่ งท่ี 3 สารละลาย 17 4. อธบิ ายและเตรียม 1. อธบิ ายสมบตั แิ ละ สารละลายบางชนิดได้ องค์ประกอบของ 5. อธิบายและจำแนกกรด สารละลายได้ เบส และเกลือได้ 2. อธบิ ายปจั จัยท่ีมีผล 6. อธิบายและตรวจสอบ ต่อการละลายของสาร ความเปน็ กรด-เบส ของสาร ได้ ได้ 3. หาความเข้มข้นของ 7. อธบิ ายการใชก้ รด-เบส สารละลายได้ บางชนิดในชีวิตได้ 4. อธิบายและเตรียม เร่อื งที่ 4 สารและผลิตภัณฑ์ สารละลายบางชนดิ ได้ ในชวี ิต 5. อธิบายและจำแนก กรด เบส และเกลือได้ 6. อธบิ ายและ ตรวจสอบความเปน็ กรด-เบส ของสารได้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถุประสงค์เชงิ พฤติกรรม กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สอ่ื การเรียนรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรียนรูท้ ่ี ออนไลน์ ชวั่ โมง ประเมนิ ผล คาดหวัง 1. อธิบายสาระและสาร ท่ี สงั เคราะห์ได้ 2. อธิบายการใช้สารและ ผลิตภณั ฑ์ของสารบางชนดิ 7. อธบิ ายการใช้กรด- 18 ในชวี ิตประจำวนั และเลอื กใช้ เบส บางชนิดในชีวติ ได้ ได้ เรอ่ื งที่ 4 สารและ 3. อธบิ ายผลกระทบที่เกิด ผลิตภัณฑใ์ นชวี ิต จากการใช้สาร และ 1. อธิบายสาระและ ผลติ ภัณฑท์ ่ีมตี ่อชวี ติ และ สารสงั เคราะห์ได้ สิง่ แวดลอ้ ม 2. อธิบายการใช้สาร และผลิตภัณฑข์ องสาร บางชนิดใน ชวี ติ ประจำวนั และ เลอื กใช้ได้ 3. อธบิ ายผลกระทบท่ี เกดิ จากการใชส้ าร และผลติ ภัณฑ์ที่มีต่อ ชีวิตและสิง่ แวดลอ้ ม

บทเรยี น หัวเร่อื ง แผนการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาออนไลน์ กศน.4 ผลการเรียนร้ทู ี่ ออนไลน์ รายวชิ า วทิ ยาศาสตร์ พว21001 จำนวน 4 หนว่ ยกติ ระดบั มัธยมศึกษาตอนต้น คาดหวงั ที่ จำนวน 160 ชั่วโมง เรอ่ื งท่ี 1 แรงและ 4 บทที่ 5 แรง การใชป้ ระโยชน์ วัตถุประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม กจิ กรรมการเรยี นรู้ จำนวน ส่อื การเรยี นรู้ การวัดและ 1. ระบปุ ระเภทและ และพลังงาน ชั่วโมง ประเมนิ ผล ความหมายของแรง เพื่อชีวิต ประเภทต่างๆ ได้ - แรงและการ เรื่องท่ี 1 แรงและการใช้ - ผู้เรียนทำแบบทดสอบ 40 1.บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 4 บทเรียน ชอ่ ง 3 2. อธบิ ายการ ใช้ประโยชน์ กระทำของแรงและ - งานและ ประโยชน์ ก่อนเรียน ชว่ั โมง Google site ออนไลน์ท่ี 4 - กจิ กรรมท่ี 4 โมเมนตข์ องแรงได้ พลังงาน 3. บอกระบุ 1. ระบุประเภทและ - ผเู้ รียนศึกษาเรียนรู้จาก วชิ า วทิ ยาศาสตร์ (5 คะแนน) ประโยชนข์ องแรงใน 19 พว21001 - ทำ ชวี ติ ประจำวันได้ ความหมายของแรงประเภท สอื่ แบบเรียนออนไลน์ที่ 4 เรือ่ ง แรงและพลังงาน แบบทดสอบ 4. การหาค่าผลจาก เพ่ือชวี ิต หลงั เรียน (5 การกระทบของแรง ตา่ งๆ ได้ Google site คะแนน) 2. อธบิ ายการกระทำของแรง วิชา วิทยาศาสตร์ และโมเมนต์ของแรงได้ พว21001 3. บอกระบุประโยชนข์ อง เรื่อง แรงและพลังงาน แรงในชีวิตประจำวนั ได้ เพอื่ ชีวิต 4. การหาคา่ ผลจากการ - ผู้เรยี นทำกิจกรรมท่ี 5 กระทบของแรง และโมเมนต์ เรอ่ื ง แรงและพลงั งาน ได้ เพ่อื ชวี ิต

บทเรยี น หวั เร่อื ง วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม กิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน สอื่ การเรยี นรู้ การวดั และ กศน.4 ผลการเรยี นรทู้ ี่ ออนไลน์ ชวั่ โมง ประเมินผล คาดหวงั ท่ี 5. ให้ความร้ใู นเรอื่ งโมเมนต์ -ผูเ้ รยี นทำแบบทดสอบ และโมเมนต์ได้ ในชีวิตประจำวนั ได้ หลังเรียน 5. ใหค้ วามรูใ้ นเร่อื ง เรอื่ งท่ี 2 งานและพลังงาน โมเมนต์ใน 1. อธิบายความหมายของ ชีวติ ประจำวนั ได้ 20 งานและพลงั งานในรปู แบบ เรอื่ งท่ี 2 งานและ ตา่ งๆได้ พลังงาน 2. การตอ่ วงจรไฟฟ้าอยา่ ง 1. อธิบาย งา่ ยได้ ความหมายของงาน 3. ใช้กฎของโอห์มในการ และพลังงานใน คำนวณได้ รูปแบบต่างๆได้ 4. บอกวธิ ีการอนรุ ักษ์และ 2. การต่อ ประหยัดพลงั งานได้ วงจรไฟฟ้าอยา่ งง่าย 5. อธบิ ายสมบตั ิของแสง ได้ พลงั งานความร้อน และนำ 3. ใชก้ ฎของโอห์ม ประโยชน์ ไปใชใ้ น ในการคำนวณได้ ชีวติ ประจำวันได้

บทเรยี น หวั เร่อื ง วตั ถปุ ระสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม กจิ กรรมการเรียนรู้ จำนวน สอื่ การเรยี นรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรยี นรทู้ ่ี ออนไลน์ ชวั่ โมง ประเมนิ ผล คาดหวัง 6. อธิบายพลังงานทดแทน ท่ี และเลือกใชไ้ ด้ 4. บอกวธิ ีการ 21 อนุรกั ษ์และ ประหยัดพลังงานได้ 5. อธบิ ายสมบตั ิของ แสง พลังงานความ รอ้ น และนำ ประโยชน์ ไปใช้ใน ชวี ิตประจำวันได้ 6. อธบิ ายพลังงาน ทดแทน และเลือก ใชไ้ ด้

แผนการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าออนไลน์ รายวชิ า วทิ ยาศาสตร์ พว21001 จำนวน 4 หนว่ ยกิต ระดบั มธั ยมศึกษาตอนต้น จำนวน 160 ชั่วโมง บทเรยี น หัวเรื่อง วตั ถุประสงคเ์ ชิง กจิ กรรมการเรยี นรู้ จำนวน ส่ือการเรียนรู้ การวัดและ กศน.4 ผลการเรียนรู้ท่ี ออนไลน์ พฤตกิ รรม ชัว่ โมง ประเมินผล คาดหวัง บทที่ 5 ดารา ช่อง 4 ท่ี ศาสตร์เพ่ือ 1. ระบุชื่อของกลุ่ม - ผู้เรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน 10 1.บทเรียนออนไลน์ท่ี 5 บทเรียน 1. ระบชุ ่ือของ 5 ชวี ิต ดวงดาว ชั่วโมง Google site ออนไลนท์ ี่ 5 - กจิ กรรมที่ 5 กล่มุ จักรราศีได้ กับชีวติ (5 คะแนน) 2. อธบิ ายวิธกี าร จกั รราศีได้ - ผู้เรียนศกึ ษาเรียนรูจ้ ากสื่อ วิชา วิชาวทิ ยาศาสตร์ - ทำ หาดาวเหนือได้ พว21001 แบบทดสอบ 3. อธิบายการใช้ 2. อธิบายวิธกี ารหา แบบเรียนออนไลน์ที่ 5 เร่อื ง ประโยคความรวม หลังเรยี น (5 แผนทีด่ าวได้ 22 คะแนน) 4. อธิบาย ดาวเหนือได้ Google site ประโยชนจ์ าก กลุ่มดาวฤกษ์ต่อ 3. อธบิ ายการใช้แผน วชิ าวิทยาศาสตร์ พว21001 การดำรงชีวิต ประจำวันได้ ที่ดาวได้ เรอื่ ง ดาราศาสตรเ์ พื่อชีวิต 4. อธิบายประโยชน์ ดวงดาวกบั ชวี ิต จากกลุ่มดาวฤกษ์ต่อ - ผู้เรียนทำกิจกรรมที่ 5 เรื่อง การดำรงชวี ิต ดาราศาสตรเ์ พื่อชีวิต ดวงดาว ประจำวันได้ กับชวี ิต - ผู้เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียน

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 1 23 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ ใบงาน คำสั่ง ใหผ้ ู้เรียนศึกษาความรู้ ในบทเรียนออนไลน์ที่ 1 โดยสแกนควิ อาร์โค้ดท่กี ำหนดให้ตอ่ ไปน้ี 1. ให้ผเู้ รยี นศกึ ษาความรจู้ ากคลปิ วดี ีโอ เร่ือง กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี 1.1 กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี https://www.youtube.com/watch?v=4rQEVuRlLiQ 1.2 โครงงานวิทยาศาสตร์ https://www.youtube.com/watch?v=C9Ih5DC_30Y 2. ให้ผู้เรียนบนั ทกึ ความรทู้ ี่ได้ลงในสมุดบนั ทึกการเรียนรู้ https://sites.google.com/ml.ac.th/pw21001-1 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 1 Google site วิชาวิทยาศาสตร์

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 2 24 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ ใบงาน คำสงั่ ให้ผู้เรยี นศึกษาความรู้ ในบทเรียนออนไลน์ท่ี 2 โดยสแกนคิวอาร์โค้ดที่กำหนดให้ตอ่ ไปนี้ 1. ใหผ้ ู้เรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรยี นบทเรยี นออนไลนท์ ี่ 2 เรอ่ื ง สงิ่ มีชวี ิตและสง่ิ แวดลอ้ ม จำนวน 5 ข้อ 2. ให้ผเู้ รยี นศึกษาใบความรบู้ ทเรยี นออนไลน์ที่ 2 เรื่อง สิง่ มชี วี ติ และสิง่ แวดล้อม 3. ใหผ้ ู้เรียนศึกษาความร้จู ากคลิปวดี โี อ เร่ือง 3.1 เซลล์ https://www.youtube.com/watch?v=CR1oCjd9nDM 3.2 กระบวนการดำรงชวี ิตของพชื และสัตว์ https://www.youtube.com/watch?v=kt6x51m1p9I 3.3 ระบบนิเวศ https://www.youtube.com/watch?v=Ie23UWQVvXM 3.4 โลก บรรยากาศปรากฏการณ์ ทางธรรมชาติ ส่ิงแวดล้อม และทรพั ยากรธรรมชาติ https://www.youtube.com/watch?v=Wam0bsJq1bY 4. ให้ผู้เรียนทำกิจกรรมท่ี 2 เร่อื ง สิง่ มชี วี ติ และสงิ่ แวดล้อม จำนวน 10 ข้อ 5. ใหผ้ ูเ้ รยี นทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง สิง่ มีชวี ติ และสิ่งแวดล้อม จำนวน 5 ข้อ https://sites.google.com/ml.ac.th/pw21001-2 บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 Google site วิชาวิทยาศาสตร์

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 2 25 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรอ่ื ง สิ่งมชี ีวิตและสิ่งแวดลอ้ ม ช่อื -นามสกลุ ..............................................................รหสั นักศึกษา...................................................... คำช้แี จง ให้นกั ศกึ ษาเลือกคำตอบที่ถกู ต้องที่สุดเพียงคำตอบเดยี ว จำนวน 5 ข้อ (5 คะแนน) 1. ข้อใดอธิบายความหมายของส่ิงแวดลอ้ มได้ 4 . ข้อใดคือความหมายของระบบนิเวศ ถูกต้องทสี่ ุด ก. กลุม่ สงิ่ มชี ีวิตทอ่ี าศัยอยู่ร่วมกนั ก. สิ่งตา่ ง ๆ ทอี่ ยรู่ อบตวั เรา ข. ความสัมพนั ธ์ระหว่างสิ่งมชี ีวิตกบั ข. ส่งิ ต่าง ๆ ที่มีความเหมาะสมตอ่ มนุษย์ ส่ิงมีชวี ิต และสง่ิ มชี ีวิตกบั สิง่ แวดลอ้ ม ค. ทุกสง่ิ ทุกอย่างท่ีอยรู่ อบตัวเราทง้ั ท่ี ค. ระบบความสัมพันธร์ ะหว่างกลุ่ม มองเห็นและมองไมเ่ ห็น ที่มีลกั ษณะ สงิ่ มีชีวิตทีห่ ลากหลาย ทางกายภาพและชวี ภาพ เกดิ ขึน้ เอง ง. กลมุ่ สิ่งมีชวี ิตที่อาศัยในบรเิ วณแหง่ หน่งึ ตามธรรมชาติ ง. ทกุ สงิ่ ทป่ี ระกอบกันเปน็ โลกและ 5. ระบบนิเวศใดท่ีมนุษย์เขา้ ไปมีส่วนในการ สภาพแวดล้อมทเ่ี กย่ี วกบั ป่าไม้ ดนิ น้ำ เปลยี่ นแปลงมากท่ีสุด อากาศ ก. ระบบนเิ วศชุมชนเมอื ง ข. ระบบนเิ วศทางทะเล 2. ในการถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธุกรรม ส่ิงที่ ค. ระบบนิเวศป่าชายเลน ทำหนา้ ทนี่ ำลกั ษณะทางพันธกุ รรมจาก ง. ระบบนเิ วศป่าไม้ รนุ่ หนง่ึ ไปสอู่ กี รุ่นหนง่ึ คือข้อใด ก. เลือด ข. เซลล์ ค. ฮอรโ์ มน ง. เซลลส์ ืบพันธ์ุ 3. การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยชี วี ภาพเป็น การใชป้ ระโยชน์จากส่งิ มีชวี ิตชนิดใด ก. พืช ข. สัตว์ ค. พืช สตั ว์ และจลุ ินทรีย์ ง. จลุ นิ ทรยี ์

บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 26 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เรอ่ื ง ส่ิงมชี ีวติ และสง่ิ แวดลอ้ ม 1. ค 2. ง 3. ค 4. ข 5. ก

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 2 27 วิชาวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น ใบความรู้ เรอื่ ง สิง่ มชี วี ิตและสงิ่ แวดล้อม 1. ลักษณะโครงสรา้ งและหนา้ ที่ของเซลลพ์ ชื และเซลล์สตั ว์ พืชและสัตว์ต่างก็เป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์เหมือนกัน เซลล์พืชและเซลล์สัตว์มีขนาด รูปรา่ ง และลกั ษณะแตกตา่ งกันตามความเหมาะสมของหน้าท่ี แต่โครงสรา้ งพน้ื ฐานหรอื องค์ประกอบ ส่วนใหญ่ท้ังของเซลล์พืชและเซลลส์ ัตว์จะคลา้ ยคลงึ กัน ซง่ึ มีรายละเอยี ดดงั นี้ โครงสร้างพน้ื ฐานและหนา้ ทีข่ องเซลล์ 1.1 ผนังเซลล์ (cell wall) พบครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1665 โดยโรเบิร์ต ฮุค (Robert Hooke) ผนังเซลลพ์ บในเซลล์พืชเท่านัน้ เปน็ ส่วนท่ีไม่มีชวี ิต ทำหนา้ ท่ีให้ความแข็งแรงและทำให้เซลล์ คงรูปอยู่ได้ ประกอบด้วยเซลลูโลสเป็นส่วนใหญ่และยังประกอบด้วยสารพวกเพกทิน ลิกนิน ฮีมิ เซลลูโลส ซเู บอริน ไคทนิ และคิวทิน 1.2 เยื่อหุ้มเซลล์ (cell membrane) มีลักษณะเป็นเยื่อบาง ๆ อยู่ล้อมรอบเซลล์ ประกอบด้วยสารประเภทโปรตนี และไขมัน มีหน้าท่ีชว่ ยใหเ้ ซลล์คงรูปและควบคุมการแลกเปลี่ยนสาร ระหว่างภายในและภายนอกเซลล์ เยื่อหุ้มเซลล์พบได้ทั้งในเซลล์พืชและเซลล์สัตว์เป็นส่วนที่มีชีวิต มี ความยืดหยุ่นสามารถยืดหดได้มีลักษณะเป็นเยื่อบาง ๆ มีรูพรุนสำหรับให้สารละลายผ่านเข้าออกได้ เช่น น้ำ น้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว ยูเรีย กรดอะมิโน เกลือแร่ ออกซิเจน และกลีเซอรอลสามารถผ่านเข้า ออกได้ง่าย ส่วนสารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ไม่สามารถผ่านเข้าออกได้เลย เช่น สารพวกโปรตีนและ ไขมัน จึงเรียกเยื่อที่มีลักษณะแบบนี้ว่า เยื่อกึ่งซึมผ่านได้ (semipermeable membrane หรือ selective permeable membrane) 1.3 ไซโทพลาซึม (cytoplasm) มีลักษณะเป็นของเหลวคล้ายเจลลี่ซึ่งมีน้ำ โปรตีน ไขมัน คารโ์ บไฮเดรต และเกลือแร่ต่าง ๆ เปน็ องค์ประกอบ ไซโทพลาซมึ เปน็ ศูนย์กลางการทำงานของ เซลล์ที่ทำหน้าที่เกย่ี วกับเมแทบอลซิ ึม (metabolism) ท้งั กระบวนการสร้างและการสลายอินทรียสาร เปน็ แหลง่ ทีเ่ กิดปฏิกิริยาเคมีต่าง ๆ ทีจ่ ะชว่ ยให้เซลลด์ ำรงชวี ติ อยูไ่ ด้ 1.4 นิวเคลียส (nucleus) อยู่ในไซโทพลาซึม เป็นส่วนประกอบที่สำคัญท่ีสุดของเซลล์ นิวเคลียสทำหน้าที่ควบคมุ เมแทบอลซิ ึมของเซลล์ ควบคุมการสังเคราะห์โปรตีนและเอนไซม์ ควบคุม การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากพ่อแม่ไปสู่รุ่นลูกหลาน ควบคุมกิจกรรมต่าง ๆ ภายในเซลล์ ควบคมุ การเจริญเติบโต และควบคมุ ลกั ษณะต่าง ๆ ของสงิ่ มีชีวติ

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 28 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น 1.5 คลอโรพลาสต์ (chloroplast) พบเฉพาะในเซลล์ที่มีสีเขียวของพืชและเซลล์ของ โพรทิสต์บางชนิด เช่น สาหร่าย คลอโรพลาสต์ประกอบด้วยเยื่อหุ้ม 2 ชั้น ชั้นนอกทำหน้าที่ควบคุม ชนิดและปริมาณของสารที่ผ่านเข้าและออกจากคลอโรพลาสต์ ส่วนชั้นในจะมีลักษณะยื่นเข้าไป ภายในและมีการเรียงกันเป็นชั้น ๆ อย่างมีระเบียบ ภายในเยื่อหุ้มชั้นในจะมีโมเลกุลของสารสีเขียว เรยี กว่า คลอโรฟิลล์ (chlorophyll) และมีเอนไซม์ทีเ่ ก่ยี วขอ้ งกบั การสร้างอาหาร กกกกกกก ตารางแสดงส่วนประกอบท่เี หมือนกนั และแตกต่างกนั ของเซลล์พืชและเซลล์สัตว์ เซลล์พชื เซลล์สตั ว์ 1. มผี นังเซลล์ 1. ไม่มีผนังเซลล์ 2. มคี ลอโรพลาสต์ 2. ไม่มคี ลอโรพลาสต์ 3. มแี วคิวโอลขนาดใหญท่ ่ีมีของเหลวบรรจุอยู่ 3. มแี วควิ โอลขนาดเล็กหรือไมม่ แี วคิวโอล 4. มนี ิวเคลยี สอย่ขู ้างเซลล์ 4. มีนิวเคลยี สอยู่ตรงกลางเซลล์ 2. ส่งิ มชี วี ิตเซลลเ์ ดยี ว สงิ่ มีชีวติ หลายเซลล์ สิ่งมีชีวิตในโลกนี้มีจำนวนมากมายทั้งพืช สัตว์และอื่น ๆ มีทั้งขนาดเล็กที่มองด้วยตา เปลา่ ไมเ่ หน็ จนกระทงั่ มีขนาดใหญม่ าก สงิ่ มีชวี ิตเหล่านน้ั ประกอบดว้ ยเซลลเ์ พยี งเซลล์เดยี วจนกระทั่ง จำนวนลา้ นฟเซลล์ ถา้ นำส่ิงมชี วี ติ ทงั้ หมดมาจัดเปน็ กลุ่มโดยใช้เกณฑต์ ่าง ๆ ในการจำแนก จะจำแนก ได้หลายรูปแบบ แต่ถ้าใช้จำนวนเซลล์เป็นเกณฑ์ในการจำแนกจะได้เป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวและ สิง่ มชี วี ติ หลายเซลล์ ดงั นี้ 2.1 สงิ่ มชี ีวิตเซลล์เดยี ว หมายถงึ ส่งิ มีชวี ิตทีม่ ีเซลล์เพียงเซลล์เดียว มีลักษณะที่สำคัญ คือ เป็นเซลล์เดย่ี วท่ีมีนวิ เคลยี ส โดยสารในนวิ เคลียสจะกระจายอยทู่ ัว่ เซลล์ โครงสร้างภายในเปน็ แบบ

บทเรยี นออนไลน์ที่ 2 29 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ ง่ายๆ พบได้ทั้งในน้ำและบนบก ดำรงชีวิตอย่างอิสระ สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวมีลักษณะในการดำรงชีวิต เหมือนสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ โดยสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ เช่น กินอาหาร ย่อย อาหาร หายใจ เคลอ่ื นท่ี สบื พันธ์ุ เปน็ ตน้ ตวั อยา่ งสงิ่ มีชีวิตเซลล์เดียว เชน่ อะมบี า พารามีเซียม คลอ เรลลา ไดอะตอม เปน็ ตน้ 2.2 สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่ประกอบด้วยเซลล์มากกว่า 1 เซลล์ ได้แก่ สาหร่าย เห็ด รา สัตว์ และพืชโดยทั่วไป ตัวอย่างสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เช่น ไฮดรา พลานาเรีย ไสเ้ ดอื นดิน ต้นตีนต๊กุ แก เปน็ ต้น 3. กระบวนการทส่ี ารผ่านเซลล์ การเคลื่อนที่ของสารผ่านเซลล์ ส่วนประกอบของเซลล์ที่ทำหน้าที่ควบคุมการ ลำเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ คือ เยื่อหุ้มเซลล์ (Cell membrane)ซึ่งมีสมบัติเป็นเยื่อเลือกผ่าน (Differentially permeble membrane) 3.1 การแพร่ (Diffusion) การแพร่แบบธรรมดา คอื การเคลือ่ นท่ีของโมเลกุลหรือไอออนของสาร โดยอาศัย พลังงานจลน์ในตัวเองโดยไม่ต้องผ่านเยื่อ เลือกผ่านจนความหนาแน่นของสารในทุกบริเวณเท่ากัน สภาวะเช่นนีเ้ รยี กวา่ สมดุลของการแพร่ สมดุลของการแพรไ่ ปและกลบั จะเท่ากัน การแพร่แบบฟาซิลิเทต เป็นการเคลื่อนที่ของโมเลกุลของสารผ่านเยื่อเลือกผ่าน จากบรเิ วณท่ีมีความเข้มขน้ ของสารสูงไปยังบริเวณ ท่มี คี วามเข้มข้นของสารต่ำ โดยอาศัยโมเลกุลของ โปรตนี ทเ่ี ป็นองค์ประกอบของเยอื่ หุ้มเซลล์เป็นตวั พาไม่ต้องใช้พลังงาน 3.2 ออสโมซิส คือ การแพร่ของของเหลว ในทางชีววิทยาจะหมายถึงการแพร่ของ โมเลกุลของน้ำจากที่ซึ่งมีโมเลกุลของน้ำมากกว่า ผ่านเยื่อเลือกผ่านไปยังบริเวณที่มีโมเลกุลของน้ำ น้อยกว่าแรงดนั เต่ง แรงดันเตง่ เปน็ แรงดันท่ีเกดิ จากโมเลกลุ ของตวั ทำละลาย เมอ่ื แรงดนั เต่งมีคา่ สูงสุด จะเท่ากับแรงดนั ออสโมติกโดยแรง ออสโมติกจะสูงหรือต่ำข้นึ อยู่กบั อนภุ าค หรอื จำนวนโมเลกุล หรือ จำนวนไอออนของสารท่ลี ะลายอยใู่ นสาร 3.3 การลำเลยี งแบบแอกทีฟทรานสปอร์ต (Active transport) การเคลื่อนที่ของสารผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ โดยใช้โปรตีนที่เป็นองค์ประกอบของเยื่อ หุ้มเซลล์เป็นตัวพา และใช้พลังงานจาก ATP (Adenosine Triphophate) ซึ่งสามารถทำให้อนุภาค ของสารจากบรเิ วณทีม่ ีสารนอ้ ยแพรผ่ า่ นเย่อื ไปสู่บริเวณทีส่ ารอยู่กนั หนาแนน่ มาก กว่าได้ การลำเลยี งโดยการสร้างถงุ จากเยื่อหุม้ เซลล์ มี 2 แบบใหญ่ ๆ คือ เอกโซไซโทซิส (Exocytosis) เป็นการลำเลียงสารทม่ี ีขนาดใหญ่ ออกจากเซลล์ เอนโดไซโทซสิ (Endocytosis) เปน็ กระบวนการลำเลยี งสารที่มีขนาดใหญเ่ ขา้ สู่

บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 30 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น เซลล์ถ้าสารที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ในรูปของเหลว เยื่อหุ้มเซลลจ์ ะเว้าเขา้ ไปในไซโทพลาสซึมทลี ะน้อย จนขอบด้านบนมาชนกันกลายเป็นถุงเล็ก ๆ หลุดเข้าสู่ไซโทพลาสซึม การนำเข้าสู่ เซลล์โดยวิธีน้ี เรยี กว่า พิโนไซโทซสิ (Pinocytosis) จากกระบวนการเคลื่อนที่ของสารผ่านเซลล์ขึ้นอยู่กับปัจจัยสำคัญ ๆ พอสรุปได้ ดังนี้ 1. สารท่มี ีขนาดเล็ก 2. สารทีส่ ามารถละลายในไขมนั ได้ 3. สารทส่ี ามารถแตกตวั เป็นไอออนได้ อตั ราการแพรจ่ ะมากหรอื น้อยขนึ้ อยกู่ บั ปัจจยั หลาย ๆ อยา่ ง ได้แก่ 1. ความเข้มขน้ ของสารทีแ่ พร่ 2. อณุ หภูมิ 3. ขนาดและน้ำหนกั ของอนุภาคที่แพร่ 4. ความหนาแน่นของอนุภาคทแี่ พร่ 5. ความสามารถในการละลาย ศึกษาความรูเ้ พิ่มเติมไดท้ ี่ https://zhort.link/laF

บทเรยี นออนไลน์ท่ี 2 31 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น กิจกรรม/แบบทดสอบที่ 2 เร่ือง สิ่งมีชวี ติ และสง่ิ แวดล้อม ชอื่ -นามสกลุ ............................................................................รหสั นกั ศกึ ษา.................................. คำชี้แจง ตอบคำถามต่อไปนี้ใหถ้ กู ต้อง จำนวน 10 ข้อ (5 คะแนน) 1. เยอ่ื หมุ้ เซลล์ (cell membrane) มลี ักษณะเป็นอยา่ งไร คำตอบ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ 2. จงอธิบาย นิวเคลียส ที่เป็นองคป์ ระกอบของเซลล์ คำตอบ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................... 3. เนือ้ เยอื่ ไซเล็ม (Xylem) ทำหนา้ ท่ีอะไร คำตอบ........................................................................................................................ ..... ................................................................................................................................................................ 4. กระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสง คืออะไร คำตอบ........................................................................................................................ ..... ............................................................................................................................. ................................... 5. จงอธบิ าย ภาวะการได้ประโยชนร์ ่วมกัน (protocooperation) คำตอบ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... 6. จงยกตวั อย่าง ภาวะอิงอาศยั (commensalism) คำตอบ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... 7. โลกแบง่ ตามองคป์ ระกอบทางเคมีได้ก่สี ว่ น อะไรบ้าง คำตอบ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... 8. จงอธบิ ายเปลือกโลกชน้ั ลิโทสเฟยี ร์ คำตอบ............................................................................................................................ ........................................................................................ ........................................................................

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 32 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ 9. ปรากฏการณธ์ รรมชาติ คือ คำตอบ............................................................................................................................ .................................................................................................................................................. .............. 10. ลม หมายถึง คำตอบ.......................................................................................... .................................. ............................................................................................................................. ...................................

บทเรยี นออนไลน์ที่ 2 33 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น เฉลยกิจกรรมที่ 2 เรื่อง ส่งิ มชี วี ิตและส่ิงแวดล้อม ช่อื -นามสกลุ ............................................................................รหสั นักศกึ ษา.................................. คำชีแ้ จง จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง จำนวน 10 ข้อ (5 คะแนน) 1. เย่ือห้มุ เซลล์ (cell membrane) มีลักษณะเปน็ อย่างไร คำตอบ เปน็ เยือ่ บาง ๆ อยลู่ อ้ มรอบเซลล์ 2. จงอธิบาย นวิ เคลียส ที่เปน็ องคป์ ระกอบของเซลล์ คำตอบ อยู่ในไซโทพลาซมึ เป็นส่วนประกอบท่สี ำคัญท่ีสดุ ของเซลล์ นวิ เคลียสทำหน้าท่ี ควบคุมเมแทบอลิซึมของเซลล์ ควบคุมการสังเคราะห์โปรตีนและเอนไซม์ ควบคุมการถ่ายทอด ลักษณะทางพันธุกรรมจากพ่อแม่ไปสู่รุ่นลูกหลาน ควบคุมกิจกรรมต่าง ๆ ภายในเซลล์ ควบคุมการ เจริญเตบิ โต และควบคุมลกั ษณะตา่ ง ๆ ของสิ่งมชี วี ิต 3. เนอ้ื เยอ่ื ไซเลม็ (Xylem) ทำหน้าท่ีอะไร คำตอบ ทำหนา้ ที่ลำเลียงน้ำและแรธ่ าตจุ ากดนิ ข้นึ สูใ่ บ เพอ่ื สร้างอาหารด้วยกระบวนการ สังเคราะหด์ ้วยแสง 4. กระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง คอื อะไร คำตอบ จดุ เร่ิมต้นท่ีเปลย่ี นพลังงานแสงอาทิตย์ไปเปน็ พลังงานเคมีในรปู อาหาร โดยการ นำเอาน้ำและแก๊สคาร์บอนไดออกไซต์มาทำปฏิกิริยาเคมีกัน และมีแสงเป็นพลังงานกระตุ้นให้ เกิดปฏกิ ิรยิ า ผลผลิตทไ่ี ดค้ อื “นำ้ ตาลกลูโคส 5. จงอธิบาย ภาวะการได้ประโยชน์รว่ มกนั (protocooperation) คาํ ตอบ เปนความสัมพนั ธของส่งิ มีชีวิต 2 ชนิด ที่ไดป ระโยชนร วมกันท้งั คเู ม่ืออยูแยกกนั กส็ ามารถดาํ รงชวี ิตอยูรว มกันได เชน นกเอี้ยงกบั ควาย เพลยี้ กบั มด มดจะพาเพลยี้ ขึ้นไปไวบนตน ไม เพลยี้ ดดู นํ้าเลยี้ งจากตนไม แลว มดดดู น้าํ เลี้ยงจากเพลีย้ อีกทีหนึ่ง 6. จงยกตัวอย่าง ภาวะอิงอาศัย (commensalism) คำตอบ กล้วยไมบ้ นตน้ ไม้ใหญ่ ผ้ึงทำรงั บนต้นไม้ นกทำรงั บนตน้ ไม้ และเหาฉลามกบั ปลาฉลาม 7. โลกแบง่ ตามองคป์ ระกอบทางเคมีได้ก่สี ่วน อะไรบ้าง คำตอบ 3 แบบ คือ เปลือกโลก แมนเทิล และ แก่นโลก 8. จงอธบิ ายเปลือกโลกชัน้ ลโิ ทสเฟียร์ คำตอบ ส่วนชนั้ นอกสุดของโลก ประกอบดว้ ย เปลือกโลกและแมนเทลิ ชั้นบนสดุ ดังน้ี เปลอื กทวปี เปลอื กสมุทร แมนเทลิ ชัน้ บนสดุ กกกก

บทเรียนออนไลน์ที่ 2 34 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ 9. ปรากฏการณ์ธรรมชาติ คือ คำตอบ การเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติ ท้ังในระยะยาวและระยะสน้ั สภาพแวดลอ้ มของ โลกเปลีย่ นแปลงไปตามเวลา ทั้งเปน็ ระบบและไมเ่ ป็นระบบ เปน็ ส่งิ ทอี่ ยรู่ อบตัวเรา 10. ลม หมายถึง คำตอบ อากาศทเ่ี คลอ่ื นที่ไปบนผวิ โลกตามแนวนอนใน ทุกทิศทกุ ทางและด้วยความเร็ว ตา่ ง ๆ กัน

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 2 35 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ แบบทดสอบหลังเรียน เรอ่ื ง ส่ิงมชี ีวิตและส่ิงแวดลอ้ ม ช่อื -นามสกลุ ..............................................................รหัสนักศึกษา...................................................... คำช้แี จง ให้นกั ศึกษาเลือกคำตอบท่ีถกู ต้องที่สุดเพียงคำตอบเดยี ว จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. ข้อใดอธิบายความหมายของส่ิงแวดลอ้ มได้ 4 . ข้อใดคือความหมายของระบบนเิ วศ ถูกต้องทสี่ ุด ก. กลุมสิ่งมีชีวิตทอ่ี าศยั อยูรว มกนั ก. สิ่งตา่ ง ๆ ที่อยรู่ อบตวั เรา ข. ความสัมพันธร ะหวางสิ่งมีชีวิตกับ ข. ส่งิ ต่าง ๆ ทมี่ ีความเหมาะสมต่อมนุษย์ สิ่งมชี ีวิต และสิง่ มชี วี ิตกบั สง่ิ แวดลอ ม ค. ทุกสง่ิ ทุกอยา่ งท่ีอยรู่ อบตัวเราทง้ั ท่ี ค. ระบบความสัมพนั ธระหวา งกลุม มองเห็นและมองไมเ่ ห็น ที่มีลกั ษณะ สิ่งมชี วี ิตท่หี ลากหลาย ทางกายภาพและชวี ภาพ เกดิ ขึน้ เอง ง. กลมุ สิ่งมชี วี ติ ท่ีอาศยั ในบรเิ วณแหง หน่งึ ตามธรรมชาติ ง. ทกุ สงิ่ ทป่ี ระกอบกันเปน็ โลกและ 5. ระบบนิเวศใดท่ีมนษุ ย์เข้าไปมสี ว่ นในการ สภาพแวดลอ้ มทเ่ี กย่ี วกบั ป่าไม้ ดนิ นำ้ เปลยี่ นแปลงมากทสี่ ดุ อากาศ ก. ระบบนิเวศชุมชนเมือง ข. ระบบนเิ วศทางทะเล 2. ในการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม ส่งิ ที่ ค. ระบบนิเวศป่าชายเลน ทำหนา้ ทนี่ ำลกั ษณะทางพันธกุ รรมจาก ง. ระบบนเิ วศป่าไม้ รนุ่ หนง่ึ ไปสอู่ กี รนุ่ หนง่ึ คือข้อใด ก. เลือด ข. เซลล์ ค. ฮอรโ์ มน ง. เซลลส์ ืบพันธุ์ 3. การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยชี วี ภาพเป็น การใชป้ ระโยชน์จากส่งิ มีชวี ิตชนิดใด ก. พืช ข. สัตว์ ค. พืช สตั ว์ และจลุ ินทรีย์ ง. จลุ นิ ทรยี ์

บทเรียนออนไลน์ท่ี 2 36 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ เฉลยแบบทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง สิง่ มชี ีวติ และส่ิงแวดลอ้ ม 1. ค 2. ง 3. ค 4. ข 5. ก

บทเรียนออนไลน์ท่ี 3 37 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ ใบงาน คำสงั่ ใหผ้ เู้ รียนศกึ ษาความรู้ ในบทเรียนออนไลน์ท่ี 3 โดยสแกนควิ อาร์โคด้ ท่ีกำหนดให้ตอ่ ไปน้ี 1. ใหผ้ ู้เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี นบทเรยี นออนไลน์ที่ 3 เรื่อง สารเพื่อชีวติ จำนวน 5 ขอ้ 2. ให้ผู้เรียนศึกษาใบความรู้บทเรียนออนไลนท์ ่ี 3 เร่ือง สารเพ่อื ชีวิต 3. ให้ผเู้ รยี นศึกษาความรู้จากคลิปวดี โี อ เรือ่ ง 3.1 สารและการจำแนกสาร https://www.youtube.com/watch?v=kq7IUN1_DUQ 3.2 ธาตแุ ละสารประกอบ https://www.youtube.com/watch?v=IeMptK_o-ys 3.3 สารละลาย https://www.youtube.com/watch?v=zIHCt6Zeqd0 3.4 สารและผลิตภณั ฑใ์ นชีวิต https://www.youtube.com/watch?v=KDUYnY3fUXs 4. ให้ผู้เรยี นทำกิจกรรมที่ 3 เรอ่ื ง สารเพ่ือชีวติ จำนวน 5 ขอ้ 5. ให้ผู้เรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เรือ่ ง สารเพื่อชีวิต จำนวน 5 ข้อ https://sites.google.com/ml.ac.th/pw21001-3 บทเรียนออนไลนท์ ี่ 3 Google site วชิ าวิทยาศาสตร์

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 3 38 วิชาวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เร่ือง สารเพอ่ื ชวี ิต ชอื่ -นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คำชี้แจง ให้นกั ศึกษาเลอื กคำตอบที่ถกู ต้องท่ีสดุ เพยี งคำตอบเดียว จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. สารในขอ ใดถา นาํ นาํ้ จากดอกอัญชนั มา 4. นำ้ สม้ สายชทู ่ีไดจ้ ากการนำกรดอะซติ ิกผสม ทดสอบจะเปลี่ยนเปนสีแดง น้ำให้เข้มขน้ 4-5% เรยี กอยา่ งไร ก. ไขส ด ก. นำ้ ส้มสายชูหมกั ข. นาํ้ ยาลางหองนา้ํ ข. นำ้ สม้ สายชูกลั่น ค. นา้ํ ปนู ใส ค. น้ำส้มสายชูเทยี ม ง. นมสด ง. น้ำสม้ สายชู 2. สารชนิดใดเม่ือทดสอบกบั กระดาษลิตมสั 5. สารชนิดหนงึ่ เปล่ยี นสขี องกระดาษลติ มัส แลวจะไมเปลีย่ นสีของกระดาษลติ มัส จากสนี ำ้ เงนิ เป็นสีแดง แสดงวา่ สาร ก. ยาลดกรด ดงั กลา่ วมีคา่ pH เทา่ ไร ข. ยาสฟี น ก. pH = 6.2 ค. น้าํ ยาลา งจาน ข. pH = 7.2 ง. โซเดยี มคลอไรด ค. pH = 8.2 ง. pH = 12 3. ผงชูรส เปนสารปรงุ แตง รสอาหาร มชี อื่ ทางเคมวี าอยางไร ก. โซเดยี มกลตู าเมท ข. โมโนโซเดยี มกลูตาเมท ค. โซเดียมคลอไรด ง. โซเดยี มไฮดรอกไซค

บทเรียนออนไลน์ท่ี 3 39 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น เรอื่ ง สารเพอื่ ชวี ิต 1. ข 2. ง 3. ข 4. ค 5. ก

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 3 40 วิชาวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น ใบความรู้ เร่ือง สารเพื่อชวี ติ กกก1. สมบตั ิของสาร สมบัติของสาร หมายถึง ลักษณะเฉพาะตัวของสาร เช่น เนื้อสาร สี กลิ่น รส การนำ ไฟฟา้ การละลายนำ้ จดุ เดอื ด จดุ หลอมเหลว ความเปน็ กรด-เบส เป็นต้น 1.1 นกั วิทยาศาสตรแ์ บง่ สมบัติของสารออกเปน็ 2 ประเภท คอื 1.1.1 สมบตั ิทางกายภาพ หรือสมบัตทิ างฟสิ กิ ส์ (physical properties) หมายถงึ สมบตั ิของสารทส่ี ามารถสังเกตได้จากลักษณะภายนอก หรอื จากการทดลองท่ไี ม่เก่ียวขอ้ งกับปฏิกิริยา เคมี เชขน่ สถานะ เนื้อสาร สี กลิ่น รส ความหนาแน่น จุดเดือด จุดหลอมเหลว การนำไฟฟ้า การละลายน้ำ ความแข็ง ความเหนียว เป็นต้น 1.1.2 สมบตั ิทางเคมี (chemical properties) หมายถงึ สมบตั ิที่เก่ยี วข้องกับการ เกิดปฏกิ ริ ยิ าเคมีและองค์ประกอบทางเคมีของสาร เชน่ การตดิ ไฟ การผกุ ร่อน การทำปฏิกิริยากับน้ำ การทำปฏิกิริยากบั กรด-เบส เปน็ ตน้ 1.2 สถานะของสาร สารแบง่ ออกเป็น 3 สถานะ คือ 1.2.1 ของแข็ง (solid) หมายถึง สารที่มีลักษณะรูปร่างไม่เปลี่ยนแปลง และมี รูปร่างเฉพาะตัว เนื่องจากอนุภาคในของแข็งจัดเรียงชิดติดกันและอัดแน่นอย่างมีระเบียบไม่มีการ เคลื่อนที่หรือเคลื่อนที่ได้น้อยมาก ไม่สามารถทะลุผ่านได้และไม่สามารถบีบ หรือทำให้เล็กลงได้ เช่น ไม้ หิน เหลก็ ทองคำ ดิน ทราย พลาสติก กระดาษ เป็นตน้ 1.2.1 ของเหลว (liquid) หมายถึง สารที่มีลักษณะไหลได้ มีรูปร่างตามภาชนะท่ี บรรจุ เนื่องจากอนุภาคในของเหลวอยู่ห่างกันมากกว่าของแข็ง อนุภาคไม่ยึดติดกันจึงสามารถ เคลื่อนที่ได้ในระยะใกล้ และมีแรงดึงดูดซึ่งกันและกัน มีปริมาตรคงที่ สามารถทะลุผ่านได้ เช่น น้ำ แอลกอฮอล์ นำ้ มนั พืช น้ำมนั เบนซนิ เปน็ ตน้ 1.2.2 แก๊ส (gas) หมายถงึ สารทลี่ กั ษณะฟงุ้ กระจายเต็มภาชนะทบ่ี รรจุ เน่ืองจาก อนุภาคของแก๊สอยู่ห่างกันมาก มีพลังงานในการเคลื่อนที่อย่างรวดเร็วไปได้ในทุกทิศทางตลอดเวลา จึงมีแรงดึงดูดระหว่างอนุภาคน้อยมาก สามารถทะลุผ่านได้ง่าย และบีบอัดให้เล็กลงได้ง่าย เช่น อากาศ แก๊สออกซิเจน แกส๊ หุงตม้ เป็นต้น

บทเรยี นออนไลนท์ ่ี 3 41 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ 2. การจําแนกประเภทของสาร ในการศกึ ษาเรือ่ งสาร จําเปน ตองแบง สารออกเปน หมวดหมู เพ่อื ใหง า ยตอการจดจําสาร โดยท่วั ไปนิยมใชสมบตั ทิ างกายภาพดา นใดดา นหนง่ึ ของสารเปนเกณฑในการจาํ แนกสารซึ่งมีหลายเกณฑ ดวยกัน เชน 2.1 ใช้สถานะเปน็ เกณฑ์ จะแบ่งสารออกได้เป็น 3 กลุ่ม คือ 2.1.1 ของแขง็ (solid) 2.1.2 ของเหลว (liquid) 2.1.3 ก๊าซ (gas) 2.2 ใช้ความเปน็ โลหะเปน็ เกณฑ์ แบ่งได้เป็น 3 กลมุ่ คือ 2.2.1 โลหะ (metal) 2.2.2 อโลหะ (non-metal) 2.2.3 ก่งึ โลหะ (metaliod) 2.3 ใช้การละลายนำ้ เป็นเกณฑ์ แบง่ ได้ 2 กลมุ่ คอื 2.3.1 สารที่ละลายน้ำ 2.3.2 สารที่ไมล่ ะลายน้ำ 2.4 ใช้เน้ือสารเปน็ เกณฑ์ แบ่งออกเปน็ 2 กลุม่ คือ 2.4.1 สารเน้ือเดียว (homogeneous substance) 2.4.2 สารเน้ือผสม (heterogeneous substance) กกกกกกก2. สารประกอบ 2.1 ธาตุสองหรือมากกว่าสองธาตุรวมกันในรูปแบบสารประกอบ ตัวอย่าง: น้ำ (H2O)แอมโมเนีย(NH3) 2.2 สารประกอบมกั จะมีอตั ราสว่ นเดียวกันของส่วนประกอบของธาตุ ตัวอยา่ งเชน่ หนง่ึ โมเลกลุ ของแอมโมเนยี มักจะมีอะตอมของไนโตรเจนและสามอะตอมของไฮโดรเจน 2.3 สารประกอบจะถูกแบ่งออกเป็นธาตุโดยวิธีทางเคมเี ท่านั้น 2.4 คุณสมบตั ิของสารประกอบแตกต่างจากสว่ นประกอบของ ธาตุ ตัวอย่างเชน่ โซเดียมและคลอรีนเปน็ พษิ แต่พวกเขารวมกันเพื่อ สร้างโซเดียมคลอไรด์ (เกลอื แกง) ซ่ึงเป็นสง่ิ จำเปน็ ในการดำรงชีวิตของเรา กกกกกกก3. สารผสม 3.1 สองหรอื มากกวา่ สององค์ประกอบผสมโดยปราศจากการรวมทางเคมีเพอ่ื สรา้ ง ส่วนผสม ตัวอยา่ ง: น้ำสม้ สายชู ดนิ นม นำ้ มะนาว

บทเรียนออนไลนท์ ี่ 3 42 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น 3.2 องคป์ ระกอบในการผสมสามารถแยกจากกันโดยวิธกี ารทางกายภาพแตล่ ะ องค์ประกอบรักษาลักษณะของสรรพคุณของตัวเอง 3.3 ฟอกเลอื ด electrophoresis และ hromatography คอื บางสว่ นของวิธีการท่ีใช้ ในการแยกสว่ นประกอบในการผสม วิธีการเหล่านข้ี ึน้ อยู่กับตามความแตกต่างของขนาดความสามารถ ในการละลาย ความหนาแน่นและประจุไฟฟา้ ของส่วนประกอบ กกกกกกก4. สารละลาย 4.1 สารละลายเป็นส่วนผสมที่เป็นเนื้อเดียวกัน (หนึ่งเฟส) นอกจากนี้ยังสามารถ กำหนดเปน็ หน่งึ สาร -ตัวละลาย ละลายในอกี สาร-ตวั ทำละลาย เชน่ สารละลายน้ำตาล น้ำเกลือ 4.2 ถา้ ตัวทำละลายเป็นนำ้ แล้ว มันจะเปน็ สารละลายนำ้ 4.3 ทกุ อย่างในสารละลายคือการแพร่กระจายอยา่ งสม่ำเสมอและผสม ร่วมกนั 4.4 สารละลายไม่ได้เป็นของแข็งที่เลือนหายไปใน ของเหลวเสมอไป พวกเขายัง สามารถสรา้ งข้ึนโดยการรวมกันของ ของแขง็ ของเหลวและกา๊ ซใด ๆ ตวั อย่าง: อากาศ แอลลอยด์ ศึกษาความร้เู พม่ิ เตมิ ได้ท่ี https://zhort.link/laK

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 3 43 วิชาวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ กจิ กรรม/แบบทดสอบท่ี 3 เร่อื ง สารเพื่อชวี ิต ชอ่ื -นามสกุล............................................................................รหสั นักศึกษา.................................. คำชแ้ี จง ตอบคำถามต่อไปนใ้ี ห้ถูกต้อง จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) 1. ใหน้ กั ศกึ ษาทำเครอื่ งหมาย  ลงในชอ่ งวา่ งตามคุณสมบตั ิของสารแตล่ ะชนิด คณุ สมบตั ิ ของแข็ง ของเหลว แก๊ส 1. อนภุ าคของสารเคล่อื นทไ่ี ดอ้ สิ ระ 2. สารท่มี ีรูปร่างไม่คงที่ เปล่ียนไปตามภาชนะทบี่ รรจุ 3. โมเลกุลของสารอยชู่ ิดและอัดกันแนน่ 4. มแี รงยึดเหนยี่ วระหวา่ งโมเลกลุ น้อยทสี่ ุด 5. สารท่ีมีความหนาแนน่ มากทีส่ ุด 2. ให้นักศกึ ษาสงั เกตสารแต่ละชนดิ แล้วจำแนกสารเปน็ หมวดหมู่ โดยใชเ้ กณฑจ์ ำแนก (เกณฑ์ ไดแ้ ก่ สถานะของสาร และลักษณะเน้ือสาร แล้วเขยี นเครอื่ งหมาย  เพื่อแสดงผลท่ี สังเกตได้ในตารางบนั ทกึ ผล) สาร สถานะ เกณฑ์การจำแนก เปน็ เนื้อเดยี ว ไมเ่ ป็นเนื้อเดยี ว 1. เมลด็ ขา้ วสกุ 2. แป้งมัน 3. เกลอื แกง 4. นำ้ ตาลทราย 5. นำ้ พรกิ 6. ถา่ น 7. นำ้ เกลือ 8. นำ้ หวาน 9. น้ำสม้ สายชู 10. ดนิ 11. ลอดช่องนำ้ กะทิ 12. สม้ ตำ

บทเรยี นออนไลน์ที่ 3 44 วชิ าวิทยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ 3. โลหะ (Metal) เป็นกลุม่ ธาตทุ ีม่ ีสมบัตเิ ปน็ อยา่ งไร คำตอบ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ 4. กมั มันตภาพรังสมี ี 3 ชนดิ คอื คำตอบ............................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ 5. โซเดียมคลอไรด์ ( NaCl ) ใชป้ ระโยชนใ์ นดา้ นใด คำตอบ........................................................................................................ .................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ...................................

บทเรียนออนไลน์ที่ 3 45 วิชาวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ เฉลยกจิ กรรมที่ 3 เร่อื ง สารเพ่ือชวี ติ ชื่อ-นามสกุล............................................................................รหสั นกั ศึกษา.................................. คำช้ีแจง จงตอบคำถามต่อไปนใี้ ห้ถกู ต้อง จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) กกก ข้อ 1. คำตอบ คณุ สมบตั ิ ของแข็ง ของเหลว แกส๊ 1. อนภุ าคของสารเคลอื่ นท่ไี ดอ้ ิสระ  2. สารทีม่ รี ูปรา่ งไม่คงท่ี เปลี่ยนไปตามภาชนะทีบ่ รรจุ  3. โมเลกลุ ของสารอยูช่ ดิ และอดั กันแนน่  4. มีแรงยึดเหน่ียวระหว่างโมเลกลุ นอ้ ยท่ีสดุ  5. สารทมี่ คี วามหนาแนน่ มากที่สดุ  กกกกกกกก กกกกกกกกก ขอ้ 2. คำตอบ สาร สถานะ เกณฑ์การจำแนก เป็นเนอื้ เดยี ว ไมเ่ ป็นเน้ือเดียว 1. เมลด็ ขา้ วสุก ของแขง็  2. แป้งมัน ของแข็ง  3. เกลือแกง ของแข็ง  4. น้ำตาลทราย ของแข็ง  5. น้ำพรกิ ของแขง็ /ของเหลว  6. ถา่ น ของแขง็  7. น้ำเกลอื ของเหลว  8. น้ำหวาน ของเหลว  9. นำ้ สม้ สายชู ของเหลว  10. ดนิ ของแข็ง  11. ลอดช่องน้ำกะทิ ของแข็ง/ของเหลว  12. สม้ ตำ ของแข็ง/ของเหลว 

บทเรยี นออนไลนท์ ี่ 3 46 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ตน้ 3. โลหะ (Metal) เปน็ กลุ่มธาตุทม่ี ีสมบัตเิ ป็นอย่างไร คําตอบ เปนตัวนําไฟฟาได นาํ ความรอ นท่ดี เี หนียว มีจดุ เดอื ดสูง ปกติเปน ของแข็ง ที่อณุ หภูมิหอ ง (ยกเวน ปรอท) เชน แคลเซยี ม อะลมู ิเนียม เหลก็ เปน ตน 4. กัมมนั ตภาพรงั สีมี 3 ชนดิ คอื คำตอบ แอลฟา เบต้า แกมมา 5. โซเดยี มคลอไรด์ ( NaCl ) ใช้ประโยชนใ์ นด้านใด คำตอบ ใชป้ รงุ รสอาหาร ถนอมอาหาร เปน็ สารต้งั ตน้ ในการผลิตโซเดยี มไฮโดรเจน คาร์บอเนต (NaHCO2 ) หรือโซดาทำขนม

บทเรียนออนไลนท์ ่ี 3 47 วชิ าวทิ ยาศาสตร์ (พว21001) ม.ต้น แบบทดสอบหลงั เรียน เร่ือง สารเพ่อื ชวี ติ ชื่อ-นามสกลุ ..............................................................รหัสนกั ศกึ ษา...................................................... คำช้ีแจง ใหน้ ักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องท่ีสุดเพียงคำตอบเดยี ว จำนวน 5 ขอ้ (5 คะแนน) . 1. สารในข้อใดถา้ นำน้ำจากดอกอญั ชันมา 4. น้ำส้มสายชทู ่ไี ด้จากการนำกรดอะซิติกผสม ทดสอบจะเปลี่ยนเป็นสีแดง นำ้ ใหเ้ ขม้ ขน้ 4-5% เรยี กอยา่ งไร ก. ไขส่ ด ก. นำ้ สม้ สายชหู มกั ข. น้ำยาล้างห้องนำ้ ข. นำ้ ส้มสายชูกล่ัน ค. นำ้ ปูนใน ค. น้ำสม้ สายชูเทียม ง. นมสด ง. นำ้ ส้มสายชู 2. สารชนิดใดเมื่อทดสอบกบั กระดาษลิตมสั 5. สารชนิดหนงึ่ เปลีย่ นสขี องกระดาษลติ มสั แล้วจะไม่เปลยี่ นสขี องกระดาษลิตมสั จากสีน้ำเงนิ เป็นสแี ดง แสดงว่าสาร ก. ยาลดกรด ดังกลา่ วมีคา่ pH เท่าไร ข. ยาสีฟนั ก. pH = 6.2 ค. นำ้ ยาลา้ งจาน ข. pH = 7.2 ง. โซเดียมคลอไรด์ ค. pH = 8.2 ง. pH = 12 3. ผงชูรส เปน็ สารปรงุ แตง่ รสอาหาร มชี ่อื ทางเคมวี า่ อย่างไร ก. โซเดยี มกลตู าเมท ข. โมโนโซเดียมกลตู าเมท ค. โซเดยี มคลอไรด์ ง. โซเดยี มไฮดรอกไซค์