tripitaka_31

พระสุตตันตปฎก สังยุตตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 351 อกี ประการหนึง่ อรยิ สาวกผไู ดสดับ ประกอบดว ยความเลอื่ มใสอนั ไมห วน่ั ไหวในพระสงฆว า พระสงฆสาวกของพระผูม ีพระภาคเจา เปน ผูปฏบิ ัตดิ แี ลว ฯลฯ เปน นาบุญของโลก ไมมนี าบุญอ่นื ยง่ิ กวา ก็เมื่อเขาเห็นความเลอื่ มใสอนั ไมห ว่นั ไหวในพระสงฆน ั้นอยใู นตน ยอมไมมคี วามสะดงุ หวาดเสียวไมก ลัวความตายที่จะมาถงึ ในภายหนา. อีกประการหนง่ึ อรยิ สาวกผูไ ดส ดบั ประกอบดว ยศลี ท่ีพระอรยิ เจาใครแลว ฯลฯ เปนไปเพื่อสมาธิ กเ็ มือ่ เขาเห็นศลี ทพ่ี ระอรยิ เจาใครแ ลว นัน้อยใู นตน ยอมไมม คี วามสะดงุ หวาดเสยี ว ไมกลัวความตายท่จี ะมาถงึ ในภายหนา. ดกู อ นคฤหบดี อรยิ สาวกผูไดส ดบั ประกอบดวยธรรม ๔ ประการน้ีแล ยอ มไมม ีความสะดงุ หวาดเสียว ไมก ลัวความตายท่ีจะมาถึงในภายหนา . [๑๕๗๓] ทา นอนาถบณิ ฑกิ คฤหบดี กลา ววา ขาแตท า นอานนทผ-ูเจรญิ กระผมไมกลัว กระผมจกั พูดแกทา นได ดวยวา กระผมประกอบดว ยความเล่ือมใสอนั ไมหว่นั ไหวในพระพุทธเจา ... ในพระธรรม... ในพระ-สงฆ ... อนง่ึ สกิ ขาบทเหลาใดซึง่ สมควรแกคฤหสั ถ อันพระผมู ีพระภาคเจาทรงแสดงแลว กระผมยงั ไมแ ลเหน็ ความขาดอะไร ๆของสกิ ขาบทเหลานนั้ในตนเลย. อ. ดกู อนคฤหบดี เปน ลาภของทาน ทานไดดแี ลว โสดาปตตผิ ลทานพยากรณแลว . จบทุตยิ ทุสลี ยสูตรที่ ๗

พระสตุ ตนั ตปฎ ก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 352 อรรถกถาทตุ ยิ ทุสลี ยสูตร พึงทราบอธบิ ายใน ทุติยทสุ ลี ยสตู รท่ี ๗ บทวา สมฺปรายิก มรณภย ไดแก ไมกลวั ความตายทจี่ ะมาถงึในภายหนาเปน เหต.ุ บทวา สมควรแกคฤหัสถ ไดแ ก เหมาะแกคฤหัสถคําท่ีเหลือในทท่ี ง้ั ปวง มีเนือ้ ความตน้ื ทัง้ น้นั แล. จบทตุ ิยทสุ ลี ยสตู รท่ี ๗ จบสรกานิวรรควรรณนาที่ ๓ ๘. ปฐมเวรภยสตู ร วาดว ยภัยเวร ๕ ประการ [๑๕๗๔] สาวัตถนี ทิ าน. พระผมู พี ระภาคเจาไดต รัสกะทา นอนาถ-บิณฑิกคฤหบดี ผนู งั่ อยู ณ ท่คี วรสว นขา งหนึ่งวา ดกู อนคฤหบดี ภยั เวร๕ ประการของอริยสาวกสงบระงบั แลว อริยสาวกประกอบแลว ดวยโสดาปต ติ-ยงั คะ ๔ ประการ และญายธรรมอนั ประเสรฐิ อรยิ สาวกนั้นเห็นดีแลวแทงตลอดดีแลว ดวยปญญา อริยสาวกนั้นหวังอยู พงึ พยากรณตนดว ยตนเองไดว า เรามีนรก กาํ เนดิ สตั วดริ ัจฉาน ปตตวิ สิ ัย อบาย ทคุ ติ วินบิ าตส้ินแลว เราเปน พระโสดาบนั มคี วามไมต กตา่ํ เปน ธรรมดา เปน ผเู ท่ยี งท่ีจะตรสั รูในเบ้ืองหนา.

พระสตุ ตันตปฎ ก สังยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 353 [๑๕๗๕] ภยั เวร ๕ ประการอันสงบระงับไปเปน ไฉน ดูกอนคฤหบดีบุคคลผูม ปี กติฆา สัตว ยอ มประสบภยั เวรอนั ใด ทเ่ี ปนไปในปจ จบุ นั ก็มี ท่ีเปนไปในสัมปรายภพก็มี ไดเ สวยทุกขโทมนัสที่เปนไปทางใจกม็ ี ก็เพราะการฆาสตั วเปนปจ จัย เมอ่ื อริยสาวกเวนจากการฆาสตั วแ ลว ภัยเวรอันน้ันเปน อันสงบระงบั ไปดว ยประการฉะนบ้ี คุ คลผูลกั ทรพั ย. .. บุคคลผปู ระพฤตผิ ดิ ในกาม ...บคุ คลผูพ ดู เทจ็ บุคคลผูด มื่ นา้ํ เมา คอื สรุ าและเมรยั อันเปน ทต่ี ้ังแหง ความประมาท ยอมประสบภัยเวรอันใด ทีเ่ ปน ไปในปจจบุ นั ก็มี ท่ีเปนไปในสมั ปรายภพก็มี ไดเสวยทกุ ขโทมนัสที่เปนไปทางใจก็มี กเ็ พราะด่มื น้าํ เมาคือสรุ าและเมรยั อันเปน ที่ตัง้ แหงความประมาทเปนปจจยั เมื่ออรยิ สาวกงดเวนจากการดม่ื น้ําเมาคือสุราและเมรัยเปนท่ตี ั้งแหงความประมาท ภยั เวรอนั น้ันเปน อนั สงบระงบั ไปดว ยประการฉะนี้ ภยั เวร ๕ ประการเหลา นี้ สงบระงับแลว . [๑๕๗๖] อรยิ สาวกประกอบดว ยโสดาปต ตยิ ังคะ ๔ ประการเปน ไฉนดูกอ นคฤหบดี อริยสาวกในธรรมวนิ ยั น้ี ประกอบดว ยความเลื่อมใสอนั ไมหวนั่ ไหวในพระพทุ ธเจา ... ในพระธรรม ... ในพระสงฆ. .. ประกอบดว ยศีลทพี่ ระอรยิ เจาใครแ ลว ไมข าด ฯลฯ เปนไปเพ่อื สมาธิ อรยิ สาวกประกอบดว ยโสดาปตตยิ งั คะ ๔ ประการเหลา น้ี. [๑๕๗๗] ก็ญายธรรมอันประเสริฐ อันอรยิ สาวกน้ันเห็นดแี ลวแทงตลอดดีแลวดวยปญญา เปนไฉน ดกู อ นคฤหบดี อรยิ สาวกในธรรมวินยั น้ียอ มกระทําไวในใจซง่ึ ปฏิจจสมุปบาทอยา งเดยี ว โดยอุบายอันแยบคายเปนอยา งดีวา เมือ่ สิ่งน้ีมี ส่งิ นี้ยอมมี เพราะสง่ิ น้ีเกดิ ส่ิงนย้ี อมเกดิ ดวยประการดงั น้ี เม่อื ส่งิ นไ้ี มม ี ส่งิ นย้ี อ มไมม ี เพราะสิ่งน้ดี ับ ส่งิ นย้ี อ มดบั ดวยประการ

พระสุตตนั ตปฎก สังยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 354ดังน้ี คือ เพราะอวชิ ชาเปน ปจจยั จงึ มสี งั ขาร เพราะสังขารเปนปจจัยจงึ มีวญิ ญาณ ฯลฯ ความเกิดขนึ้ แหง กองทุกขท้ังมวลนี้ ยอ มมี ดว ยประการฉะน้ีก็เพราะอวชิ ชาดบั ดวยการสํารอกโดยหาสวนเหลือมไิ ด สงั ขารจงึ ดบั เพราะสงั ขารดบั วญิ ญาณจงึ ดบั ... ความดับแหง กองทกุ ขท ง้ั มวลน้ี ยอมมี ดวยประการฉะน้ี ญายธรรมอันประเสริฐน้ี อรยิ สาวกนนั้ เหน็ ดีแลว แทงตลอดดแี ลวดวยปญญา. [๑๕๗๘] ดูกอนคฤหบดี เมอ่ื ใด ภยั เวร ๕ ประการนขี้ องอริยสาวกสงบระงับแลว อริยสาวกประกอบแลวดว ยโสดาปตติยงั คะ ๔ ประการเหลา นี้และญายธรรมอันประเสริฐน้ี อนั อริยสาวกนัน้ เห็นดแี ลว แทงตลอดดแี ลวดวยปญ ญา เมอื่ นน้ั อริยสาวกนนั้ หวงั อยู พงึ พยากรณตนดวยตนเองไดวาเรามนี รก กําเนดิ สตั วดริ ัจฉาน ปต ตวิ สิ ยั อบาย ทคุ ติ วนิ บิ าต สน้ิ แลวเราเปนพระโสดาบัน มีความไมตกตา่ํ เปนธรรมดา เปน ผเู ทยี่ งทจี่ ะตรสั รใู นเบื้องหนา. จบปฐมเวรภยสตู รที่ ๘ ๙. ทุติยเวรภยสตู ร ระงบั ภยั เวร ๕ พยากรณต นเองได [๑๕๗๙] สาวัตถนี ิทาน ฯลฯ ดูกอนภกิ ษุทั้งหลาย เมอ่ื ใด ภัยเวร๕ ประการนขี้ องอรยิ สาวกสงบระงับแลว อรยิ สาวกประกอบแลว ดว ยโสดา-ปตติยงั คะ ๔ ประการเหลา น้ี และญายธรรมอันประเสรฐิ น้ี อันอรยิ สาวกนั้นเหน็ ดแี ลว แทงตลอดดแี ลวดวยปญ ญา เม่ือนนั้ อรยิ สาวกนั้นหวงั อยู พึง

พระสตุ ตันตปฎก สังยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 355พยากรณต นดว ยตนเองไดว า เรามนี รก กาํ เนิดสตั วด ริ ัจฉาน ปต ตวิ ิสยัอบาย ทุคติ วินบิ าต สิ้นแลว เราเปนพระโสดาบัน มคี วามไมตกตํ่าเปนธรรมดา เปน ผเู ท่ยี งที่จะตรสั รูในเบ้ืองหนา . จบทุติยเวรภยสูตรที่ ๙ ๑๐. ลิจฉวีสตู ร ประกอบดวยธรรม ๔ ประการเปนพระโสดาบนั [๑๕๘๐] สมัยหน่ึง พระผูม พี ระภาคเจาประทับอยู ณ กฏู าคารศาลาในปามหาวนั กรงุ เวสาลี คร้งั นั้น มหาอาํ มาตยของเจาลจิ ฉวี ชอื่ นนั ทกะเขา ไปเฝาพระผูมีพระภาคเจา ถึงทป่ี ระทบั ถวายบังคมพระผูมีพระภาคเจาแลว นง่ัณ ทค่ี วรสว นขา งหนง่ึ ครนั้ แลว พระผูมีพระภาคเจา ไดตรสั กะมหาอํามาตยของเจา ลจิ ฉวชี ่ือ นันทกะ วา [๑๕๘๑] ดกู อ นนนั ทกะ อรยิ สาวกผปู ระกอบดวยธรรม ๔ ประการเปน พระโสดาบัน มีความไมตกต่ําเปนธรรมดา เปน ผเู ท่ียงที่ตรัสรใู นเบอื้ งหนา ธรรม ๔ ประการเปน ไฉน อรยิ สาวกในธรรมวินัยน้ี ประกอบดว ยความเลือ่ มใส อนั ไมห วั่นไหวในพระพุทธเจา ... ในพระธรรม ... ในพระสงฆ... ประกอบดวยศลี ทีพ่ ระอริยเจา ใครแลว ไมขาด... เปนไปเพ่ือสมาธิ ดกู อ นนนั ทกะ อรยิ สาวกผปู ระกอบดว ยธรรม ๔ ประการนีแ้ ล เปนพระโสดาบัน มีความไมตกตา่ํ เปน ธรรมดา เปนผูเที่ยงท่ีจะตรัสรูในเบ้อื งหนา. [๑๕๘๒]ดกู อ นนนั ทกะ อริยสาวกผูประกอบดว ยธรรม ๔ประการนี้ เปน ผูประกอบแลว ดว ยอายุทัง้ ที่เปน ทพิ ย ทั้งท่เี ปน มนษุ ย







































































พระสตุ ตันตปฎก สังยตุ ตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 391พระภาคเจาทรงทําจีวรสําเร็จแลว จกั เสด็จหลกี ไปสูทีจ่ าริกโดยลว ง ๓ เดอื นขา แตพระองคผเู จรญิ เรื่องน้หี มอมฉนั ยงั ไมไ ดฟง ยังไมไ ดร ับมา เฉพาะพระพักตรพระผมู พี ระภาคเจา วา อบุ าสกผมู ีปญ ญาพึงกลา วสอนอบุ าสก ผูมีปญญาผปู ว ย ไดร บั ทกุ ข เปน ไขหนัก. [๑๖๒๘] พ. ดูกอนมหาบพิตร อุบาสกผมู ีปญ ญาพงึ ปลอบอบุ าสกผูมปี ญญาผูปวย ไดรับทกุ ข เปนไขห นัก ดว ยธรรมเปน ที่ตง้ั แหง ความเบาใจ๔ ประการวา ทานจงเบาใจเถดิ ทา นมีความเลอื่ มใสอันไมห ว่ันไหวในพระพุทธเจา ... ในพระธรรม ... ในพระสงฆ ... มศี ีลทีพ่ ระอรยิ เจาใครแลวไมขาด ฯลฯ เปน ไปเพอ่ื สมาธ.ิ [๑๖๒๙] ดูกอนมหาบพิตร อบุ าสกผมู ปี ญญา ครั้นปลอบอุบาสกผูม ปี ญ ญา ผปู ว ย ไดรับทกุ ข เปน ไขห นกั ดวยธรรมเปน ทตี่ ั้งแหง ความเบาใจ๔ ประการนแ้ี ลว พึงถามอยา งนว้ี า ทา นมีความหวงใยในมารดาและบิดาอยูหรอื ถา เขากลา วอยา งนีว้ า เรายงั มีความหว งใยในมารดาและบดิ าอยู อบุ าสกนั้นพึงกลา วกะเขาอยางนว้ี า ทานผูเชนกับเรา ซง่ึ มคี วามตายเปนธรรมดาถาแมท า นจักกระทาํ ความหว งใยในมารดาและบิดา กจ็ กั ตายไป ถา แมทานจักไมก ระทาํ ควานหวงใยในมารดาและบดิ า ก็จกั ตายไปเหมอื นกัน ขอทา นจงละความหวงใยในมารดาและบดิ าของทานเสียเถดิ ถา เขากลาวอยางนี้วาเราละความหวงใยในมารดาและบิดาของเราแลว . [๑๖๓๐] อบุ าสกน้นั พงึ ถามเขาอยา งน้ีวา กท็ า นยังมีความหวงใยในบุตรและภรยิ าอยูหรอื ถาเขากลาวอยา งนว้ี า เรายงั มีความหวงใยในบุตรและภรยิ าอยู อุบาสกน้นั พงึ กลาวกะเขา อยา งนวี้ า ทา นผูเชนกบั เรา ซึ่งมีความตายเปนธรรมดา ถาแมท า นจกั กระทําความหว งใยในบตุ รและภริยา ก็จักตายไปถา แมทานจักไมกระทําความหว งใยในบตุ รและภรยิ า ก็จกั ตายไปเหมือนกนั

พระสุตตันตปฎ ก สงั ยตุ ตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ท่ี 392ขอทานจงละความหวงใย ในบตุ รและภรยิ าของทานเสียเถิด ถาเขากลาวอยา งน้ีวา เราละความหว งใยในบุตรและภริยาของเราแลว . [๑๖๓๑] อบุ าสกนนั้ พึงถามเขาอยา งน้ีวา ทา นยังมคี วามหวงใยในกามคณุ ๕ อนั เปนของมนุษยอยูหรอื ถาเขากลาวอยา งน้วี า เรายงั มคี วามหว งใยในกามคณุ ๕ อัน เปน ของมนษุ ยอ ยู อบุ าสกน้นั พึงกลาวกะเขาอยา งน้วี ากามอนั เปน ทพิ ยดกี วา ประณีตกวา กามอนั เปน ของมนษุ ย ขอทา นจงพรากจิตใหออกจากกามอนั เปนของมนุษย แลว นอ มจติ ไปในพวกเทพช้ันจาตุมหาราชเถดิ ถา เขากลา วอยา งนวี้ า จติ ของเราออกจากกามอันเปนของมนษุ ยแ ลวจิตของเรานอ มไปในพวกเทพช้ันจาตมุ หาราชแลว. [๑๖๓๒] อบุ าสกน้ันพงึ กลา วกะเขาอยางนวี้ า พวกเทพชัน้ ดาวดึงสดกี วาประณตี กวาพวกเทพช้นั จาตมุ หาราช ขอทา นจงพรากจติ ใหอ อกจากพวกเทพชั้นจาตุมหาราช แลว นอ มจติ ไปในพวกเทพชน้ั ดาวดึงสเถิด ถาเขากลาวอยา งนวี้ า จิตของเราออกจากพวกเทพช้ันจตมุ หาราชแลว จิตของเรานอมไปในพวกเทพชัน้ ดาวดึงสแ ลว อบุ าสกน้นั พึงกลา วกะเขาอยางนวี้ า พวกเทพชั้นยามาดีกวาประณีตกวา พวกเทพชน้ั ดาวดงึ ส. .. พวกเทพชนั้ ดสุ ติดกี วา ประณีตกวาพวกเทพชน้ั ยามา... พวกเทพช้นั นมิ มานรดีดกี วา ประณีตกวาพวกเทพช้นั ดุสติ ... พวกเทพช้ันปรนิมมติ วสวตั ตีดกี วาประณีตกวาพวกเทพชั้นนมิ มานรดี... พรหมโลกดีกวาประณีตกวา พวกเทพชั้นปรนิมมติ วสวัตตี ขอทานจงพรากจิตใหออกจากพวกเทพชัน้ ปรนมิ มิตวสวตั ตี แลวนอมจิตไปในพรหมโลกเถดิ ถา เขากลา วอยางนี้วา จิตของเราออกจากพวกเทพชน้ั ปรนิมมติ วสวัตตแี ลว จติ ของเรานอ มไปในพรหมโลกแลว. [๑๖๓๓] อุบาสกนั้นพึงกลา วกะเขาอยางนี้วา ดูกอ นทานผมู อี ายุแมพรหมโลกก็ไมเท่ียง ไมยั่งยนื ยงั นับเนื่องในสกั กายะ ขอทา นจงพรากจิต

พระสุตตนั ตปฎก สังยุตตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 393ใหอ อกจากพรหมโลก แลว นาํ จิตเขาไปในความดบั สักกายะเถิด ถา เขากลา วอยางนี้วา จิตของเราออกจากพรหมโลกแลว เรานําจิตเขาไปในความดบัสกั กายะแลว ดกู อนมหาบพิตร อาตมภาพไมก ลาวถงึ ความตางอะไรกนั ของอุบาสก ผมู ีจติ พนแลว อยางนี้ กับภกิ ษุผพู น แลวต้ังรอยป คอื พน ดว ยวิมตุ ตเิ หมือนกัน. จบคิลายนสูตรที่ ๔ อรรถกถาคิลายนสตู ร พงึ ทราบอธิบายในคลิ ายนสตู รที่ ๔. คําวา น โข ปเนต ความวา เหตุนั้น อนั ขาพระองคทง้ั หลายหามไิ ดแ ล. พระโสดาบัน พระผมู พี ระภาคเจา ทรงประสงคเ อาวา อุบาสกผูม ีปญ ญา. คําวา ดวยธรรม เปน ท่ีต้ังแหง ความเบาใจ ความวา ดว ยธรรมทัง้ หลายทที่ ําความเบาใจ. คาํ วา อสฺสาสตายสมฺ า แปลวา ทา นจงเบาใจ.คาํ วา ทานผเู ชน กับเรา ไดแก ผูเ นอ่ื งเฉพาะความตาย. คําวา มีความตายเปน ธรรมดา ไดแก มีความตายเปนสภาพ. คาํ วา ขอทา นจงละ ไดแกจงเวน คาํ วา ละแลว ไดแ ก หยดุ แลว คําวา ผมู ีจิตพน แลวอยา งน้ี ความวา ผมู จี ติ อนั พน แลว ดว ยการพนคอื อรหตั ผลอยางนี.้ คําวา พนดวยวมิ ุตติเหมือนกัน ความวาความตา งกันแหงวิมตุ ติ เพราะปรารภจติ ท่ีพน แลวนี้ใด อนั จะพงึ กลาว เราไมกลาวความตางกันน้นั . ขึ้นชือ่ วา ประมาณในคณุ เปนทม่ี า คอื ในวัตรท่ีลาน

พระสตุ ตันตปฎก สงั ยุตตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 394พระเจดีย และลานโพธ์ิ และในวตั ร ๘๐ ขันธกะ ของภิกษุสงฆยอมไมม.ี กเ็ ม่ือแทงตลอดมรรคหรือผล อบุ าสกและภิกษุท้งั หลาย ยอมไมม เี หตทุ ําใหต า งกนั . จบอรรถกถาคลิ านยนสูตรท่ี ๔ ๕. ปฐมผลสูตร* เจริญธรรม ๔ ประการเพอื่ ทําใหแจง โสดาปต ติผล [๑๖๓๔] ดูกอ นภกิ ษทุ ัง้ หลาย ธรรม ๔ ประการน้ี อนั บุคคลเจริญแลว กระทําใหมากแลว ยอมเปน ไปเพ่อื กระทาํ ใหแจง ซง่ึ โสดาปตติผล ธรรม๔ ประการเปน ไฉน คือ การคบสตั บุรุษ ๑ การฟง สทั ธรรม ๑ การกระทาํไวในใจโดยแยบคาย ๑ การปฏิบัติธรรมสมควรแกธ รรม ๑ ดกู อนภิกษุทง้ั หลาย ธรรม ๔ ประการน้แี ล อันบคุ คลเจริญแลว กระทําใหมากแลวยอมเปน ไป เพอ่ื กระทําใหแ จง ซงึ่ โสดาปตติผล. จบปฐมผลสตู รท่ี ๕* สตู รที่ ๕-๗ ไมม อี รรถกถาแก

พระสุตตนั ตปฎก สงั ยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 395 ๖. ทตุ ิยผลสตู ร เจริญธรรม ๔ ประการเพ่อื ทําใหแ จง สกทาคามผิ ล [๑๖๓๕] ดกู อ นภิกษทุ ง้ั หลาย ธรรม ๔ ประการน้ี อันบุคคลเจรญิแลว กระทําใหมากแลว ยอมเปน ไปเพอื่ กระทาํ ใหแ จงซ่งึ สกทาคามผิ ล... จบทุติยผลสตู รที่ ๖ ๗. ตตยิ ผลสตู ร เจริญธรรม ๔ ประการเพ่อื ทาํ ใหแจง อนาคามผิ ล [๑๖๓๖] ...ยอมเปน ไปเพอื่ กระทาํ ใหแจงซึ่งอนาคามผิ ล... จบตติยผลสตู รที่ ๗ ๘. จตตุ ถผลสูตร เจริญธรรม ๔ ประการเพื่อทาํ ใหแจงอรหัตผล [๑๖๓๗] ...ยอ มเปน ไปเพ่ือกระทาํ ใหแจงซ่งึ อรหัตผล ... จบจตตุ ถผลสูตรท่ี ๘

พระสตุ ตนั ตปฎก สงั ยุตตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 396 ๙. ปฏิลาภสูตร เจรญิ ธรรม ๔ ประการเพอื่ ไดปญ ญา [๑๖๓๘] ... ยอมเปนไปเพอ่ื ไดเฉพาะซึ่งปญญา... จบปฏิลาภสูตรท่ี ๙ อรรถกถาปฏิลาภสตู ร พงึ ทราบอธบิ ายในปฏลิ าภสตู รที่ ๙. ในคาํ วา ยอ มเปน ไปเพ่ือไดเ ฉพาะซ่งึ ปญ ญา น้ี พระเสขบคุ คล๗ จําพวก พึงทราบวา ชือ่ วา ผไู ดเ ฉพาะซึง่ ปญ ญา พระขณี าสพพึงทราบวาชอื่ วา ผูไดป ญญาแลว . แมใ นคําเปนตนวา เพ่อื ความเจรญิ แหง ปญ ญาขางหนา กน็ ยั นนี้ ่นั แหละ. คําทเี่ หลอื ในบทท้งั ปวง มเี นอื้ ความตนื้ ทง้ั น้นั แล จบอรรถกถาปฏลิ าภสูตรที่ ๙ ๑๐. วฒุ ิสูตร เจรญิ ธรรม ๔ ประการเพือ่ ปญ ญาเจรญิ [๑๖๓๙] ...ยอ มเปน ไปเพือ่ ความเจรญิ แหง ปญญา.. . จบวฒุ สิ ูตรที่ ๑๐

พระสุตตันตปฎ ก สังยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 397 ๑๑. เวปุลลสตู ร เจรญิ ธรรม ๔ ประการเพ่อื ปญ ญาไพบูลย [๑๖๔๐] ...ยอมเปน ไปเพ่อื ความไพบูลยแหงปญ ญา... จบเวปลุ ลสูตรท่ี ๑๑ จบสปั ปญญวรรคที่ ๖ รวมพระสตู รท่ีมใี นวรรคนี้ คือ ๑. สคาถกสูตร ๒. วสั สวตุ ถสูตร ๓. ธรรมทินนสตู ร๔. คลิ ายนสูตร ๕. ปฐมผลสตู ร ๖. ทตุ ยิ ผลสูตร ๗. ตตยิ ผลสูตร๘. จตตุ ถผลสตู ร ๙. ปฏิลาภสตู ร ๑๐. วฒุ สิ ตู ร ๑๑. เวปุลลสตู ร.

พระสุตตันตปฎ ก สังยตุ ตนกิ าย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาที่ 398 มหาปญญวรรคท่ี* ๗ ๑. มหาปญญสูตร เจริญธรรม ๔ ประการเพือ่ มีปญญามาก [๑๖๔๑] ...ยอ มเปนไปเพื่อความเปนผมู ีปญญามาก... จบมหาปญญสตู รที่ ๑ ๒. ปุถุปญ ญสตู ร เจริญธรรม ๔ ประการเพื่อมีปญ ญาแนนหนา [๑๖๔๒] ...ยอ มเปนเพ่ือความเปนผูมีปญ ญาแนน หนา ... ๓. วิปุลลปญ ญสูตร เจรญิ ธรรม ๔ ประการเพอื่ มปี ญ ญาไพบูลย [๑๖๔๓] ..ยอมเปนไปเพ่อื ความเปน ผมู ีปญญาไพบูลย... จบวปิ ุลลปญ ญสูตรท่ี ๓* อรรถกถาวรรคท่ี ๗ แกไวท ายวรรคน้ี.

พระสตุ ตนั ตปฎ ก สงั ยุตตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนา ที่ 399 ๔. คมั ภรี ปญ ญสูตร เจรญิ ธรรม ๔ ประการเพือ่ มีปญ ญาลกึ ซึ้ง[๑๖๔๔] ... ยอ มเปน ไปเพอื่ ความเปน ผูมปี ญ ญาลึกซ้งึ ... จบคัมภีรปญ ญสูตรที่ ๔ ๕. อัปปมตั ตปญญสตู รเจรญิ ธรรม ๔ ประการเพอื่ มปี ญ ญาหาประมาณมไิ ด[๑๖๔๕] ... ยอมเปนไปเพ่อื ความเปน ผมู ีปญ ญาประมาณมไิ ด ... จบอัปปมัตตปญ ญสูตรที่ ๕ ๖. ภูริปญ ญสูตรเจริญธรรม ๔ ประการเพอื่ มปี ญญาดังแผน ดนิ [๑๖๔๖] ... ยอมเปนไปเพอ่ื ความเปนผูมีปญ ญาเพยี งดังแผน ดนิ ... จบภรู ิปญ ญสตู รท่ี ๖

พระสตุ ตันตปฎ ก สงั ยุตตนิกาย มหาวารวรรค เลม ๕ ภาค ๒ - หนาท่ี 400 ๗. พาหลุ ปญญสตู ร เจริญธรรม ๔ ประการเพอื่ มปี ญ ญามาก[๑๖๔๗] ... ยอ มเปน ไปเพื่อความเปน ผมู ปี ญ ญามาก ... จบพาหลุ ปญญสตู รท่ี ๗ ๘. สฆี ปญ ญสตู ร เจริญธรรม ๔ ประการเพ่ือมีปญ ญาเร็ว[๑๖๔๘] ... ยอ มเปน ไปเพ่อื ความเปน ผูม ปี ญ ญาเรว็ ... จบสีฆปญญสูตรท่ี ๘ ๙. ลหุปญ ญสูตร เจริญธรรม ๔ ประการเพื่อมีปญญาเบา[๑๖๔๙] ... ยอ มเปน ไปเพอื่ ความเปนผูม ีปญ ญาเบา ... จบลหปุ ญญสตู รที่ ๙