คมู่ อื เตรียมสอบบรรจเุ ขา้ รับราชการ ตาแหน่งครูผูช้ ว่ ย ตามหลักเกณฑ์ใหม่ ก ไมต่ ้องอ่านเปิดผา่ นเลยกไ็ ด้ หากต้องการจะเป็นขา้ ราชการ วันวันอ่านหนังสอื บา้ งหรือไม่ มเี วลานอกจากใช้หายใจ เคยบา้ งไหมหยิบตาํ รามาทบทวน เล่น Facebook อกี ทัง้ Line ใหห้ นุกหนาน เมาท์ทงั้ วันเวลางานเฮฮาสรวล บา้ งชอบ Drink เท่ียวกลางคนื ตามเพอื่ นชวน บา้ งก็กนิ จนอ้วนท้วนแทบกลงิ้ กลม วนั เวลาผ่านไปทาํ อะไรอยู่ ลองนกึ ดวู า่ เราทําน้ันเหมาะสม กบั ผลที่เราคาดหวงั อย่างรนื่ รมย์ อย่ามวั จมเพราะผา่ นไปไม่หวนมา ทผ่ี ่านมาหากยังทาํ ไมเ่ ตม็ ท่ี คราครง้ั นจ้ี งตัง้ ใจใฝ่ศึกษา คู่แขง่ เรามากมายในโลกา วนั เวลาเขามุ่งม่ันอ่าน ท่อง จํา อย่าไดห้ ลงทะนงตนอวดตัวเกง่ มองตัวเองว่าอยู่เหนอื มนั น่าขนั คนทเ่ี กง่ เขาไม่กลวั ไมส่ าคัญ เท่ากบั คนท่ีขยันน้ันนา่ ชม อันน้าํ นอ้ ยทลี ะหยดทรี่ นิ หยาด ไหลรวมอาจเกิดก่อต่อผสม เป็นมหาสายนทีใหญ่น่าชม เป็นบอ่ เกิดความร่ืนรมยแ์ ละชีวัน เฉกเชน่ ดง่ั ความรทู้ ี่ใฝห่ า ทกุ เวลาทวคี าํ พาสุขสนั ต์ มีความรู้เหมอื นมคี าํ ทรพั ย์อนันต์ ใครใครน้นั ไม่อาจพรากจากเราไป “เวลานอนมมี ากในโลงศพ” จงหมนั่ ทบทวนตวั เองอย่าเหลวไหล ความง่วงหาวแสนขเี้ กยี จนน้ั คือภยั ทีท่ าใหเ้ ราเหินหา่ งหนทางดี คงไมต่ อ้ งอวยพรเพราะเหตวุ ่า หากใฝ่หาอา่ นตาราทัง้ เล่มนี้ กห็ มายถงึ ทา่ นไดพ้ รที่แสนดี เป็นพรท่สี ดุ เลิศลา้ “เพราะทาเอง” พรท่ีสดุ เลศิ ล้า“เพราะทาเอง” ทมี่ า : อาจารย์อุดม สขุ ทอง เตรียมสอบครผู ชู้ ว่ ย By ทมี ฮักแพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนาพา ศรัทธานาทาง
คมู่ อื เตรียมสอบบรรจเุ ข้ารบั ราชการ ตาแหน่งครูผชู้ ่วย ตามหลกั เกณฑใ์ หม่ ข กลยทุ ธ์ หมดั เด็ด….. พงุ่ ชนเปา้ หมาย เตรียมสอบครผู ชู้ ่วย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาพา ศรัทธานาทาง
ค่มู ือเตรยี มสอบบรรจุเข้ารับราชการ ตาแหน่งครผู ชู้ ว่ ย ตามหลกั เกณฑใ์ หม่ ค คานา “ตามลา่ หาอนาคต ตะลุยเสน้ ทางอาชพี ครู” เป็นคู่มือเตรยี มสอบ เพอื่ บรรจุและแต่งต้ังบุคคลเข้ารับ ราชการ เป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตําแหน่งครูผู้ช่วย ภาค ข ตามหลักเกณฑ์ใหม่ที่ ก.ค.ศ. กําหนด เล่มน้ีจัดทําขึ้นเพื่อเป็นแนวทางในการเตรียมสอบบรรจุรับราชการครูโดยยึดหลักสูตรและเนื้อหา ท่ใี ช้สอบ ประกอบด้วย 3 สว่ น ไดแ้ ก่ ส่วนที่ 1 มาตรฐานความรู้ท่ัวไปในการจัดการเรียนการสอนเน้ือหาประกอบด้วย การปลี่ยนแปลง บริบทของโลก สังคม และแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จิตวิทยาพัฒนาการ จิตวิทยาการศึกษา และ จิตวิทยาให้คําปรึกษาในการวิเคราะห์และพัฒนาผู้เรียนตามศักยภาพ หลักสูตรการศึกษานอกระบบ ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ศาสตร์การสอน การใช้เทคโนโลยีดิจทิ ัลในการจัดการเรียนรู้ การวัดผลประเมินผล การเรียนรู้และการวิจัยเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาผู้เรียน การออกแบบและการดําเนินการเก่ียวกับงานประกัน คุณภาพการศึกษา ส่วนที่ 2 กฎหมายท่ีเก่ียวข้องกับการปฏิบัติงาน ที่บังคับใช้ในปัจจุบัน เนื้อหาประกอบด้วย รัฐธรรมนูญและกฎหมายท่ีเก่ียวข้องกับการจัดการเรียนการสอน พรบ. การศึกษาภาคบังคับ พ.ศ.2545 พรบ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม พรบ.ระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการ ศึกษา พรบ.ระเบยี บบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พรบ.ค้มุ ครองเด็ก พ.ศ. 2546 พรบ.การพฒั นาเด็ก ปฐมวัย พ.ศ. 2562 ระเบยี บสาํ นักนายกรฐั มนตรวี า่ ดว้ ยการลาของข้าราชการ สว่ นที่ 3 แนวทางการปฏริ ูปการศกึ ษาที่บังคบั ใช้ปัจจุบนั เนื้อหาประกอบด้วยยทุ ธศาสตรช์ าติ 20 ปี แผนการศึกษาแห่งชาติ นโยบายและจุดเนน้ ของกระทรวงศกึ ษาธิการ คาํ แถลงนโยบายของคณะรฐั มนตรี นโยบายเรง่ ดว่ น คําสัง่ หัวหน้าคณะรกั ษาความสงบแห่งชาติที่ 16/2560 17/2560 และ 19/2560 กฎ ก.ค.ศ. การเลื่อนเงนิ เดือนของขา้ ราชการครูและบคุ ลากรทางการศึกษา ทั้ง 3 ส่วนนี้ เป็นวิชาพื้นฐานท่ีนํามาใช้สอบโดยมีจุดประสงค์เพ่ือพิจารณาคัดเลือกบุคคลที่มีความรู้ ปฏิภาณไหวพริบ สามารถคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาและไตร่ตรองได้ดี และเป็นผู้มีความรู้และมีลักษณะของการ เปน็ ขา้ ราชการครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษาทดี่ ี มีคุณภาพ ผู้จัดทํา หวังเป็นอย่างยิ่งว่า “ตามล่าหาอนาคต ตะลุยเส้นทางอาชีพครู” คู่มือเตรียมสอบเพื่อบรรจุ และแต่งต้ังบุคคลเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครู ตําแหน่งครูผู้ช่วย หลักเกณฑ์ใหม่ ตามท่ี ก.ค.ศ. กําหนด จะเป็นประโยชนแ์ ก่ผทู้ กี่ ําลังเตรียมตัวเขา้ รบั การสอบคดั เลอื กได้เปน็ อยา่ งดี ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง เตรยี มสอบครผู ชู้ ว่ ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนาพา ศรัทธานาทาง
คมู่ อื เตรียมสอบบรรจุเขา้ รับราชการ ตาแหนง่ ครผู ชู้ ่วย ตามหลักเกณฑ์ใหม่ ง สารบญั หนา้ สว่ นที่ 1 มาตรฐานความร้ทู ั่วไปในการจัดการเรยี นการสอน ..................................................................... 1 1.1 การเปลย่ี นแปลงบริบทของโลก สังคม และแนวคดิ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง .................... 2 1.2 จติ วิทยาพฒั นาการ จติ วิทยาการศึกษา และจิตวทิ ยาใหค้ ําปรึกษาในการวิเคราะห์ และพัฒนาผเู้ รยี นตามศักยภาพ .......................................................................................... 27 1.3 หลักสตู รการศกึ ษานอกระบบระดบั การศึกษาข้ันพื้นฐาน ................................................... 64 1.4 ศาสตร์การสอน .................................................................................................................. 96 1.5 การใชเ้ ทคโนโลยดี จิ ทิ ลั ในการจัดการเรยี นรู้ ........................................................................ 100 1.6 การวดั ผลประเมนิ ผลการเรียนรู้และการวจิ ยั เพ่ือแกป้ ญั หาและพัฒนาผู้เรียน ...................... 110 1.7 การออกแบบและการดําเนนิ การเก่ียวกับงานประกนั คุณภาพการศกึ ษา ............................. 151 2 กฎหมายทีเ่ กยี่ วข้องกับการปฏิบตั ิงาน ท่ีบงั คับใช้ในปัจจบุ นั ..................................................... 162 2.1 รฐั ธรรมนูญและกฎหมายทเ่ี กยี่ วข้องกับการจัดการเรียนการสอน พร้อมแนวขอ้ สอบ .......... 163 2.2 พรบ.การศึกษาภาคบังคับ พ.ศ.2545 พร้อมแนวข้อสอบ ..................................................... 190 2.3 พรบ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม พรอ้ มแนวข้อสอบ ...................... 197 2.4 พรบ.ระเบยี บขา้ ราชการครแู ละบุคลากรทางการศึกษา พร้อมแนวข้อสอบ .......................... 228 2.5 พรบ.พระราชบญั ญตั ิสภาครูและบคุ ลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 พร้อมแนวขอ้ สอบ ...... 271 2.6 พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พร้อมแนวขอ้ สอบ.................................. 296 2.7 พรบ.คมุ้ ครองเด็ก พ.ศ. 2546 พร้อมแนวข้อสอบ ................................................................ 316 2.8 พรบ.การพัฒนาเดก็ ปฐมวยั พ.ศ. 2562 พร้อมแนวข้อสอบ.................................................. 345 2.9 พรบ.กศน. พ.ศ.2551 พร้อมแนวข้อสอบ............................................................................. 364 2.10 ระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรวี า่ ด้วยการลาของขา้ ราชการ พร้อมแนวข้อสอบ.................... 380 3 แนวทางการปฏริ ปู การศึกษาทบ่ี ังคบั ใชป้ จั จุบัน........................................................................... 396 3.1 ยทุ ธศาสตรช์ าติ 20 ปี พร้อมแนวขอ้ สอบ............................................................................. 397 3.2 แผนการศกึ ษาแห่งชาติ พรอ้ มแนวขอ้ สอบ .......................................................................... 411 3.3 นโยบายและจดุ เนน้ ของกระทรวงศึกษาธกิ าร พรอ้ มแนวข้อสอบ......................................... 419 3.4 คําแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี ..................................................................................... 426 3.5 นโยบายเร่งด่วน .................................................................................................................. 426 3.6 คําสัง่ หัวหนา้ คณะรกั ษาความสงบแหง่ ชาติท่ี 16/2560 17/2560 และ 19/2560............. 428 เตรยี มสอบครผู ้ชู ว่ ย By ทีมฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาพา ศรัทธานาทาง
คูม อื เตรียมสอบบรรจุเขา รับราชการ ตาํ แหนง ครผู ชู ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 1 สว นท่ี 1 มาตรฐานความรูทัว่ ไป ในการจดั การเรยี นการสอน 1. การเปล่ียนแปลงบริบทของโลก สังคม และแนวคดิ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 2. จิตวทิ ยาพฒั นาการ จติ วทิ ยาการศกึ ษา และจิตวิทยาให คาํ ปรกึ ษาในการวิเคราะหแ ละพัฒนาผูเรียนตาม ศักยภาพ 3. หลกั สตู รการศกึ ษานอกระบบ ระดบั การศึกษาขั้นพื้นฐาน 4. ศาสตรการสอน 5. การใชเทคโนโลยีดิจิทลั ในการจดั การเรียนรู 6. การวดั ผลประเมนิ ผลการเรยี นรแู ละการวจิ ัย เพื่อแกปญ หาและพัฒนาผเู รยี น 7. การออกแบบและการดาํ เนินการเกย่ี วกบั งานประกนั คุณภาพการศกึ ษา เตรียมสอบครผู ูชวย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตําแหนงครผู ชู ว ย ตามหลกั เกณฑใ หม 2 การเปลี่ยนแปลงบรบิ ทของโลก สงั คม และแนวคิดของปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง พระบรมราโชบายดา นการศกึ ษาในหลวงรชั กาลที่ 10 การศึกษาตอ งมุงสรางพ้นื ฐานใหแกผ เู รยี น 4 ดาน 1. มีทัศนคติทถ่ี ูกตองตอ บา นเมือง 2. มพี ืน้ ฐานชีวิตท่ีมั่นคง - มคี ุณธรรม 3. มงี านทํา – มีอาชพี 4. เปนพลเมืองดี 1. มที ศั นคติท่ถี กู ตองตอบา นเมอื ง 1. มคี วามรูความเขาใจตอชาติบานเมอื ง 2. ยดึ มั่นในศาสนา 3. มน่ั คงในสถาบนั พระมหากษตั รยิ 4. มคี วามอ้ืออาทรตอครอบครัว และชุมชนของตน 2. มีพ้นื ฐานชีวติ ทีม่ นั่ คง – มีคณุ ธรรม 1.รูจักแยกแยะสง่ิ ที่ผดิ – ชอบ/ชัว่ – ดี 2. ปฏบิ ตั แิ ตส ่งิ ท่ีชอบ สิง่ ทด่ี ีงาม 3. ปฏิเสธส่ิงท่ผี ดิ ส่ิงทช่ี ว่ั 4. ชว ยกันสรา งคนดใี หแ กบ านเมือง 3. มีงานทาํ – มีอาชีพ 1. การเลีย้ งดลู กู หลานในครอบครัว หรอื การฝก ฝนอบรมในสถานศึกษาตอ งมงุ ใหเ ดก็ และเยาวชน รักงาน สงู านทาํ จนงานสาํ เรจ็ 2. การฝก ฝนอบรมท้ังในหลกั สูตรและนอกหลกั สตู รตองมีจุดมุงหมายใหผูเ รยี นทํางานและมีงานทาํ ในทสี่ ดุ 3. ตองสนบั สนุนผสู ําเร็จหลกั สตู รมอี าชีพ มีงานทาํ จนสามารถเล้ียงตัวเองและครอบครัว 4. เปนพลเมืองดี 1. การเปนพลเมืองดี เปน หนาทีข่ องทุกคน 2. ครอบครัว – สถานศึกษาและสถานประกอบการตองสงเสรมิ ใหทุกคนมีโอกาสทาํ หนา ทเ่ี ปน พลเมอื งดี 3. การเปนพลเมืองดี คือ “เห็นอะไรท่จี ะทําเพอื่ บานเมืองไดก ต็ อ งทํา เชน งานอาสาสมคั ร งานบําเพญ็ ประโยชน งานสาธารณกุศล ใหท ําดว ยความมีนํ้าใจและเอื้ออาทร” เตรียมสอบครูผูชวย By ทีมฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คูมอื เตรยี มสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตาํ แหนงครผู ูช ว ย ตามหลักเกณฑใหม 3 สถานการณทางเศรษฐกิจ สงั คม การเมืองของประเทศไทยในปจ จบุ นั ..2540 วสิ ยั ทัศนประเทศไทย ป 2561-2580 “มั่นคง มน่ั ค่ัง ยัง่ ยืน ประเทศไทยไดประกาศ วิสัยทัศน เพ่ือกําหนดทิศทางการพัฒนาประเทศของรัฐบาล โดยมีชื่อวา “ม่ันคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” เพ่ือพัฒนาทั้งดานเสถียรภาพ ความสงบสุข เศรษฐกิจที่เขมแข็ง ดานการใชจาย จัดหา งบประมาณเพือ่ พฒั นาประเทศไทยใหม ากขนึ้ แกปญ หาดา นสาธารณูปโภค การดูแลสขุ ภาพ และการศึกษา วิสยั ทศั น “ม่ันคง มั่งคง่ั ยง่ั ยืน” นําไปสูก ารพัฒนาใหค นไทยมคี วามสขุ ภายใต “ปรชั ญาของ เศรษฐกจิ พอเพียง” และสนองตอบผลประโยชนแ หงชาติ อันไดแก การมเี อกราช อธิปไตย และบรู ณาภาพแหง เขต อํานาจรัฐ การดํารงอยูอยางมนั่ คง ย่ังยืนของสถานบันหลักของชาติ การดํารงอยอู ยางม่นั คงของชาติ และ ประชาชนจากภัยคกุ คามทุกรูปแบบ การอยูรวมกนั ในชาติอยางสันติสุข เปน ปกแผน มีความมงั่ คงทางสังคม ทามกลางพหุสังคมและการมเี กียรติและศกั ด์ิศรขี องความเปนมนุษย ความเจรญิ เติบโตของชาติ ความเปน ธรรมและความอยูดีมสี ขุ ของประชาชน ความยัง่ ยนื ของฐานทรพั ยากรธรรมชาติ สงิ่ แวดลอม ความมัน่ คงทาง พลังงาน อาหาร ความสามารถในการรักษาผลประโยชนของชาติภายใตการเปล่ยี นแปลงของสภาวะแวดลอม ระหวางประเทศ และการอยรู วมกันอยา งสันติ ประสานสอดคลองกนั ดานความมัน่ คงในประชาคมอาเซยี น และประชาคมโลกอยา งมีเกยี รตแิ ละศักด์ศิ รี ความมั่นคง หมายถงึ การมีความมั่นคงปลอดภัยจากภยั และการเปล่ียนแปลงท้ังภายในประเทศ และภายนอกประเทศในทกุ ระดับ ทง้ั ระดับประเทศ สังคม ชมุ ชน ครวั เรือน และปจเจกบคุ คล และมีความ มน่ั คงในทกุ มติ ิ ทั้งมิติเศรษฐกิจ สงั คม สิง่ แวดลอ ม และการเมือง เชน ประเทศมีความม่ันคงในเอกราชและ อธปิ ไตย มีสถาบนั ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ทเ่ี ขมแข็งเปน ศูนยก ลางเปนทยี่ ึดเหน่ยี วจติ ใจของประชาชน มี ระบบการเมอื งทม่ี ่นั คงเปนกลไกทีน่ ําไปสูก ารบรหิ ารประเทศท่ตี อ เนือ่ ง และโปรง ใสตามหลกั ธรรมาภบิ าล สังคมมคี วามปรองดองและความสามคั คี สามารถผนึกกาํ ลังเพ่ือพัฒนาประเทศ ชมุ ชนมีความเขมแขง็ ครอบครัวมีความอบอนุ มีความมน่ั คงของอาหารและพลังงาน ประชาชนมีความม่นั คงในชวี ิต มีงานและรายได ท่ีมั่นคงพอเพียงกบั การดาํ รงชีวติ มที ่ีอยูอาศัยและความปลอดภัยในชวี ติ ทรพั ยส นิ มีการออมสาํ หรบั วยั เกษียณ ความม่ังค่ัง หมายถึง ประเทศไทยมีการขยายตัวของเศรษฐกิจอยางตอเน่ืองจนเขาสกู ลุมประเทศ รายไดส งู ความเหล่ือมลา้ํ ของการพัฒนาลดลง ประชากรไดรบั ผลประโยชนจ ากการพฒั นาอยา งเทา เทียมกัน มากข้ึนไมมีประชาชนท่ีอยูใตเสนความยากจน เศรษฐกิจมีความสามารถในการแขงขันสงู สามารถสรางรายได ทั้งจากภายในประเทศและภายนอกประเทศ และเปนจุดสําคัญของเช่ือมโยงในภูมิภาคทั้งการคมนาคมขนสง การผลติ การคา การลงทนุ และการทาํ ธรุ กจิ นอกจากน้ันยังมคี วามสมบรู ณในทนุ ท่ีจะสามารถสรางการพัฒนา ตอเน่ืองไป ไดแก ทุนมนุษย ทุนทางปญญา ทุนทางการเงิน ทุนท่ีเปนเครื่องมือเคร่ืองจักร ทุนทางสังคม และ ทุนทางทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ ม ความยั่งยืน หมายถึง การพัฒนาท่ีสามารถสรางความเจริญ รายได และคุณภาพชีวิตของ ประชาชน ใหเพ่ิมขึ้นอยางตอเนื่อง ซ่ึงเปนการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจท่ีไมใชทรัพยากรธรรมชาติจนเกิน พอดีไมส รางมลภาวะ ตอสิ่งแวดลอมจนเกินความสามารถในการรองรับและเยียวยาของระบบนิเวศน การผลิต เตรยี มสอบครผู ชู วย By ทีมฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขา รบั ราชการ ตําแหนง ครูผูช วย ตามหลกั เกณฑใ หม 4 และการบริโภคเปนมิตรตอส่ิงแวดลอม และสอดคลองกับกฎระเบียบของประชาคมโลก ซ่ึงเปนท่ียอมรับ รวมกันทรัพยากรธรรมชาติมีความอุดมสมบูรณมากขึ้น และสิ่งแวดลอมมีคุณภาพดีข้ึน คนมีความรับผิดชอบ ตอสังคมมีความเอ้ืออาทรเสียสละเพ่ือผลประโยชนสวนรวม รัฐบาลมีนโยบายที่มุงประโยชนสวนรวมอยาง ยั่งยืนและใหความสําคัญกับการมีสวนรวม รัฐบาลมีนโยบาย ท่ีมุงประโยชนสวนรวมอยางย่ังยืนและให ความสําคัญกับการมีสวนรวมของประชาชน และทุกภาคสวนในสังคมยึดถือและปฏิบัติตามปรัชญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี งเพ่อื การพัฒนาในระดับอยา งสมดุล มเี สถยี รภาพ และยงั่ ยนื แผนพัฒนาเศรษฐกจิ และสงั คมแหงชาตฉิ บับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติไดจัดทําแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และ สังคมแหงชาติฉบับท่ี12 ( พ.ศ. 2560-2564) สําหรับใชเปนแผนพัฒนาประเทศไทยในระยะ 5 ป ซึ่งเปนการ แปลงยุทธศาสตรชาติระยะ 20 ปส ูก ารปฏิบตั ิอยางเปน รูปธรรม เพ่อื เตรยี มความพรอ มและ วางรากฐานในการ ยกระดับประเทศไทยใหเปนประเทศที่พัฒนาแลว มีความมั่นคง มั่งค่ัง ยั่งยืน ดวยการ พัฒนาตามปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง ซ่ึงการพัฒนาประเทศในระยะของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับท่ี 12 (พ.ศ. 2560-2564) มหี ลกั การท่สี ําคญั คอื 1) ยึด “หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง”เพื่อใหเกิดบูรณาการการพัฒนาในทุกมิติอยาง สมเหตุสมผล มีความพอประมาณ และมีระบบภูมิคุมกันและการบริหารจัดการความเส่ียงที่ดีซ่ึงเปนเงื่อนไขท่ี จําเปนสําหรับการพัฒนาทยี่ ง่ั ยืนซ่ึงมงุ เนน การพฒั นาคน มคี วามเปนคนที่สมบรู ณสงั คมไทยเปน สังคมคณุ ภาพมี ท่ยี นื และเปด โอกาสใหกบั ทกุ คนในสังคมไดดําเนินชีวติ ท่ดี มี คี วามสุข และอยรู ว มกนั อยา ง สมานฉนั ท 2) ยดึ “คนเปนศูนยก ลางการพัฒนา”มุง สรางคุณภาพชีวิต และสขุ ภาวะที่ดีสาํ หรบั คนไทยพฒั นาคน ใหมีความเปนคนทส่ี มบรู ณม ีวินัย ใฝร ูมคี วามรมู ีทักษะ มคี วามคดิ สรางสรรคมที ัศนคติทีด่ ี รับผิดชอบตอ สังคม มีจริยธรรมและคุณธรรม พัฒนาคนทกุ ชว งวยั และเตรยี มความพรอมเขาสสู งั คมผูสงู อายุ อยางมีคณุ ภาพรวมถงึ การสรางคนใหใชป ระโยชนและอยกู ับส่งิ แวดลอ มอยา งเกื้อกูล อนรุ กั ษฟนฟู ใชประโยชนทรพั ยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอ มอยา งเหมาะสม 3) ยึด “วิสัยทัศนภายใตยุทธศาสตรชาติระยะ 20 ป”มาเปนกรอบของวิสัยทัศนประเทศไทย ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับท่ี12 วิสัยทัศน“ประเทศไทยมีความม่ันคง ม่ังคั่ง ย่ังยืน เปน ประเทศพัฒนาแลวดวยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” หรือเปนคติพจนประจําชาติ วา “มน่ั คง ม่งั คงั่ ยงั่ ยืน” 4) ยึด“เปาหมายอนาคตประเทศไทย ป 2579” ท่ีเปนเปาหมายในยุทธศาสตรชาติระยะ 20 ป มาเปนกรอบในการกําหนดเปาหมายท่ีจะบรรลุใน 5 ปแรกและเปาหมายในระดับยอยลงมา ควบคูกับกรอบ เปา หมายทีย่ ่งั ยนื (SDGs) 5) ยึด “หลักการเจรญิ เตบิ โตทางเศรษฐกิจท่ลี ดความเหลอื่ มลา้ํ และขับเคลือ่ นการเจริญเติบโต จากการเพ่มิ ผลติ ภาพการผลติ บนฐานของการใชภ ูมปิ ญญาและนวตั กรรม” 6) ยึด “หลักการนําไปสูการปฏิบัตใิ หเกดิ ผลสัมฤทธ์ิอยางจริงจงั ใน 5 ปทต่ี อยอดไปสูผลสมั ฤทธิท์ ี่ เปนเปา หมายระยะยาว” เตรียมสอบครผู ชู วย By ทีมฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขา รับราชการ ตําแหนงครผู ชู วย ตามหลกั เกณฑใ หม 5 วตั ถปุ ระสงค 1. เพื่อวางรากฐานใหค นไทยเปน คนทีส่ มบูรณมคี ุณธรรมจริยธรรม มีระเบยี บวินยั คา นิยมท่ีดมี จี ติ สาธารณะ และมคี วามสุขโดยมสี ุขภาวะและสุขภาพทีด่ ีครอบครัวอบอนุ ตลอดจนเปน คนเกง ที่มี ทกั ษะความรู ความสามารถและพฒั นาตนเองไดตอเนื่องตลอดชวี ิต 2. เพ่ือใหคนไทยมีความมน่ั คงทางเศรษฐกิจและสังคม ไดร ับความเปนธรรมในการเขา ถึงทรัพยากร และบรกิ ารทางสงั คมที่มีคณุ ภาพ ผดู อ ยโอกาสไดร ับการพฒั นาศักยภาพ รวมท้งั ชมุ ชนมคี วามเขม แข็ง พงึ่ พา ตนเองได 3. เพอ่ื ใหเศรษฐกิจเขมแขง็ แขงขันไดม ีเสถยี รภาพ และมีความยง่ั ยืน สรางความเขมแข็งของฐานการ ผลติ และบรกิ ารเดิมและขยายฐานใหมโ ดยการใชน วัตกรรมท่ีเขมขน มากขึ้น สรา งความเขมแข็ง ของเศรษฐกิจ ฐานราก และสรา งความมั่นคงทางพลงั งาน อาหาร และนํ้า 4. เพือ่ รักษาและฟน ฟทู รัพยากรธรรมชาตแิ ละคุณภาพสง่ิ แวดลอ มใหส ามารถสนับสนุน การเติบโตที่ เปน มติ รกบั สิ่งแวดลอมและการมีคณุ ภาพชีวติ ท่ดี ีของประชาชน 5. เพ่อื ใหการบรหิ ารราชการแผนดินมีประสทิ ธภิ าพ โปรงใส ทนั สมยั และมกี ารทํางาน เชิงบูรณาการ ของภาคีการพัฒนา 6. เพ่ือใหมีการกระจายความเจริญไปสูภูมิภาคโดยการพัฒนาภาคและเมืองเพ่ือรองรับการพัฒนา ยกระดับฐานการผลิตและบริการเดิมและขยายฐานการผลิตและบริการใหม7. เพ่ือผลักดันใหประเทศไทยมี ความเชื่อมโยง (Connectivity) กับประเทศตางๆ ท้ังในระดับอนุภูมิภาค ภูมิภาค และนานาชาติไดอยาง สมบูรณและมีประสิทธิภาพ รวมทั้งใหประเทศไทยมี บทบาทนําและสรางสรรคในดานการคา การบริการ และการลงทุนภายใตกรอบความรวมมือตางๆ ทั้งใน ระดับอนุภูมิภาคภูมิภาคและโลกเปาหมายรวม เพ่ือให เปนไปตามวตั ถปุ ระสงคด งั กลาว ไดก ําหนดเปา หมายรวมการพัฒนา ของแผนพฒั นาฯ ฉบบั ที่ 12 ประกอบดวย 1. คนไทยมีคณุ ลกั ษณะเปนคนไทยที่สมบรู ณม วี นิ ยั มีทัศนคตแิ ละพฤติกรรมตามบรรทดั ฐานท่ดี ขี อง สังคม มคี วามเปน พลเมืองตื่นรูมคี วามสามารถในการปรบั ตัวไดอ ยา งรูเ ทา ทนั สถานการณ มคี วามรับผดิ ชอบ และทาํ ประโยชนตอสว นรวม มีสุขภาพกายและใจที่ดีมีความเจริญงอกงามทางจิต วิญญาณมีวิถชี วี ติ ทีพ่ อเพยี ง และมีความเปนไทย 2. ความเหลื่อมลํา้ ทางดานรายไดแ ละความยากจนลดลง เศรษฐกจิ ฐานรากมีความเขม แขง็ ประชาชน ทกุ คนมีโอกาสในการเขาถงึ ทรัพยากร การประกอบอาชีพ และบริการทางสังคมท่มี ีคุณภาพอยา ง ทั่วถงึ และ เปน ธรรม 3. ระบบเศรษฐกิจมีความเขมแข็งและแขงขันไดโครงสรางเศรษฐกิจปรับสูเศรษฐกิจฐานบริการและ ดิจทิ ัล มีผปู ระกอบการรุน ใหมแ ละเปนสังคมผูป ระกอบการ ผปู ระกอบการขนาดกลางและขนาด เล็กทีเ่ ขม แข็ง สามารถใชนวัตกรรมและเทคโนโลยีดิจิทัลในการสรางสรรคคุณคาสินคาและบริการมีระบบ การผลิตและ ใหบ รกิ ารจากฐานรายไดเดิมที่มีมูลคา เพิ่มสูงขน้ึ และมีการลงทุนในการผลิตและบริการ ฐานความรชู น้ั สูงใหมๆ ท่ีเปนมิตรกับส่ิงแวดลอมและชุมชน รวมทั้งกระจายฐานการผลิตและการใหบริการสู ภูมิภาคเพ่ือลดความ เหลอ่ื มลา้ํ โดยเศรษฐกจิ ไทยมเี สถียรภาพ เตรยี มสอบครูผชู ว ย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจุเขา รบั ราชการ ตําแหนง ครผู ูชว ย ตามหลักเกณฑใ หม 6 4. ทุนทางธรรมชาติและคณุ ภาพสง่ิ แวดลอมสามารถสนับสนนุ การเตบิ โตท่ีเปน มิตรกับส่ิงแวดลอม มคี วามมัน่ คงทางอาหาร พลงั งาน และนาํ้ ยทุ ธศาสตรของกระทรวงศึกษาธกิ าร สาระสําคัญของแผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564) จากบริบทสถานการณความเปล่ียนแปลงของสังคมไทย ความเปล่ียนแปลงของภูมิภาคอาเซียนและสังคมโลก อํานาจหนาที่ของกระทรวงศึกษาธิการภายใตกฎหมายสําคัญท่ีเก่ียวของกับการศึกษาของประเทศ ความเช่ือมโยงระหวางยุทธศาสตรชาติระยะ 20 ป (พ.ศ.2561-2580) แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ.2560-2579) และแผนการศึกษาแหงชาติ พ.ศ.2560-2579 กับทิศทางการพัฒนาการศึกษา ของกระทรวงศึกษาธิการ ทั้งในมิติดานความม่ันคง มิติดานเศรษฐกิจ มิติดานสังคม และมิติดานการบริหาร จัดการภาครัฐที่มีประสิทธิภาพที่สําคัญคือไดประเมินสถานะของกระทรวงศึกษาธิการโดยวิเคราะหจุดแข็ง จุดออน โอกาส และอุปสรรค (SWOT) ตามบริบทในขางตนแลว จึงสามารถกําหนดเปนสาระสําคัญของ แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ฉบับท่ี 12 (พ.ศ.2560-2564) ซึ่งไดแก เปาหมายหลักและ ตัวชว้ี ดั วิสัยทัศน พันธกจิ ยุทธศาสตร ผลผลิต/ผลลัพธข องยุทธศาสตร ตัวชวี้ ดั ภายใตย ทุ ธศาสตร และกลยุทธ ไดดังน้ี 1. เปาหมายหลักของแผนฯ 1) คุณภาพการศกึ ษาของไทยดีขึ้น คนไทยมคี ุณธรรมจริยธรรม มีภูมิคุม กันตอการเปลี่ยนแปลงและ การพัฒนาประเทศในอนาคต 2) กาํ ลงั คนไดร บั การผลิตและพัฒนา เพื่อเสริมสรา งศักยภาพการแขง ขันของประเทศ 3) มีองคค วามรู เทคโนโลยี นวตั กรรม สนับสนุนการพฒั นาประเทศอยา งย่ังยนื 4) คนไทยไดร ับโอกาสในการเรียนรอู ยา งตอเน่ืองตลอดชีวติ 5) ระบบบริหารจัดการการศึกษามปี ระสทิ ธภิ าพตามหลักธรรมาภิบาลโดยการมีสว นรว มจากทกุ สวน 2. ตวั ช้ีวัดตามเปา หมายหลัก 1) ผลคะแนนสอบ PISA ในแตละวชิ า 2) รอยละทเี่ พ่ิมข้นึ ของคะแนนเฉลีย่ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียนวชิ าหลักระดับการศึกษา ขนั้ พน้ื ฐานจากการทดสอบระดับชาติ 3) รอยละคะแนนเฉลย่ี ของผูเ รยี นท่ีมีคณุ ธรรมจรยิ ธรรม 4) รอยละคะแนนเฉลี่ยของผูเรยี นทุกระดับการศึกษามีความเปน พลเมืองและพลโลก 5) สดั สวนผเู รียนระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลายประเภทอาชวี ศกึ ษาตอสายสามญั 6) จาํ นวนปก ารศึกษาเฉล่ยี ของคนไทยอายุ 15 - 59 ป 7) รอยละของกําลงั แรงงานที่สําเรจ็ การศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนตน ข้นึ ไป 8) รอ ยละของนกั เรยี นตอประชากรวัยเรียนระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย อายุ 15-17 ป เตรียมสอบครผู ชู ว ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตําแหนง ครูผชู ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 7 9) สดั สวนผูเ รยี นในสถานศึกษาทกุ ระดับของรัฐตอเอกชน 10) จาํ นวนภาคเี ครือขายท่ีเขามามีสวนรวมในการจดั /พฒั นาและสง เสริมการศกึ ษา 3. วิสัยทศั น “มงุ พฒั นาผูเรยี นใหม คี วามรูคูคุณธรรม มีคุณภาพชีวติ ท่ดี ีมคี วามสขุ ในสังคม” 4. พนั ธกจิ 1) ยกระดบั คุณภาพและมาตรฐานการศกึ ษาทุกระดบั /ประเภทสูสากล 2) เสรมิ สรา งโอกาสการเขาถึงบรกิ ารทางการศึกษาของประชาชนอยางทวั่ ถึงเทา เทยี ม 3. พฒั นาระบบบริหารจดั การการศึกษาตามหลกั ธรรมาภิบาล 5. ยทุ ธศาสตร 1) ยทุ ธศาสตรพัฒนาหลกั สูตร กระบวนการเรียนการสอน การวดั และประเมินผล 2) ยทุ ธศาสตรผ ลิต พัฒนาครูคณาจารยแ ละบคุ ลากรทางการศกึ ษา 3) ยุทธศาสตรผลติ และพฒั นากาํ ลังคน รวมทั้งงานวจิ ัยที่สอดคลองกับความตองการ ของการพัฒนา ประเทศ 4) ยทุ ธศาสตรข ยายโอกาสการเขาถงึ บริการทางการศึกษา และการเรยี นรูอยา งตอเน่ืองตลอดชวี ติ 5) ยุทธศาสตรส ง เสรมิ และพัฒนาระบบเทคโนโลยดี ิจทิ ลั เพ่ือการศึกษา 6) ยทุ ธศาสตรพฒั นาระบบบริหารจัดการและสง เสรมิ ใหท ุกภาคสวนมสี วนรวมในการจัดการศึกษา 6. ผลผลติ /ผลลพั ธ ตวั ช้ีวัด และกลยุทธภ ายใตย ุทธศาสตร 6.1 ยุทธศาสตรท ี่ 1 พัฒนาหลกั สูตร กระบวนการเรยี นการสอน การวดั และประเมินผล ผลผลติ /ผลลพั ธ ผเู รยี นมผี ลสัมฤทธิท์ างการเรียนท่ีสูงขนึ้ สามารถทองจําและนาํ สิ่งท่จี าํ ไปฝก คิดวิเคราะห คดิ สังเคราะห คิดในเชงิ สรา งสรรค และแกไขปญ หาทีเ่ กิดขึ้นได มที ักษะการทาํ งานรวมกับผอู ื่น สอดคลอ งกับ ทักษะทจ่ี ําเปน ในศตวรรษท่ี 21 มคี ณุ ธรรมจรยิ ธรรม ผสู าํ เร็จการศกึ ษาทุกระดบั /ประเภทไดร ับการศึกษาท่ีมี คณุ ภาพมาตรฐาน มีจิตสํานึกประชาธิปไตยอันมีพระมหากษตั รยิ ทรงเปนประมุข รวมท้งั สามารถอยูในสงั คมได อยางมีความสามัคคีปรองดอง 6.2 ยุทธศาสตรท่ี 2 ผลติ พัฒนาครู คณาจารยแ ละบคุ ลากรทางการศึกษา ผลผลิต/ผลลพั ธ มีการผลิตครไู ดส อดคลองกับความตองการในการจดั การศึกษาทุกระดับทุกประเภท มีครูครบตาม เกณฑ มีครูประจําชั้นครบทุกหอ ง และมีครทู จ่ี บตรงวฒุ ิตามสาขาวชิ าทสี่ อน ผมู ใี บอนญุ าตประกอบวิชาชีพครู มจี รรยาบรรณของวชิ าชพี รวมท้ังมีคณาจารยและบุคลากรทางการศึกษาท่มี สี มรรถนะตามมาตรฐานวิชาชีพ สามารถใชศักยภาพในการสอนไดอ ยางเต็มที่และขวญั กาํ ลังใจที่ดใี นการปฏบิ ัติหนา ที่ เตรียมสอบครผู ูชว ย By ทีมฮักแพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจเุ ขารับราชการ ตําแหนงครูผูชว ย ตามหลกั เกณฑใหม 8 6.3 ยุทธศาสตรที่ 3 ผลิตและพฒั นากาํ ลงั คน รวมทั้งงานวิจัยท่ีสอดคลองกับความตองการของประเทศ ผลผลิต/ผลลพั ธ มีการผลิตและพัฒนากําลังคนดานอาชีวศึกษา และดานวิทยาศาสตร เทคโนโลยีที่มีคุณภาพ เพิ่มจํานวนบัณฑิตในสาขาวิชาชีพที่ขาดแคลน มีสมรรถนะ มีความรูความสามารถในการปฏิบัติงานตาม มาตรฐานวิชาชีพ และสามารถแขงขันไดในระดับสากล ประชาชนไดรับการฝกอาชีพตามความถนัดและความ สนใจ รวมทั้งมีผลงานวิจัยและนวัตกรรมท่ีสามารถนําไปใชประโยชนไดจริงในเชิงพาณิชย การใหการ รักษาพยาบาล และการพัฒนาความเปนศนู ยก ลางดานการศึกษาของภูมภิ าค 6.4 ยุทธศาสตรท่ี 4 ขยายโอกาสการเขา ถงึ บริการทางการศึกษาและการเรียนรอู ยา งตอเน่อื งตลอดชีวิต ผลผลิต/ผลลัพธ ผเู รยี นทกุ คนเขาถงึ การศึกษาท่ีมีคุณภาพอยางเทาเทยี มกนั ในทุกระดับและประเภทการศึกษา ไดรับ การสนบั สนนุ คาใชจ ายต้งั แตร ะดบั อนุบาลจนจบการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน และสามารถเรียนรูจากแหลงเรยี นรไู ด อยางตอเน่ืองตลอดชวี ติ สถานศกึ ษาในภูมิภาค/ชนบท ไดร ับการยกระดับคุณภาพในการใหบ รกิ าร เด็กพกิ าร และดอยโอกาสไดรับโอกาสการศึกษาทง้ั ในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียนรวมทั้งสามารถเทยี บโอนผล การเรยี นและทกั ษะประสบการณเ พื่อขอรับวฒุ กิ ารศึกษาเพ่มิ ขึ้นได 6.5 ยุทธศาสตรที่ 5 สงเสริมและพัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจิทลั เพ่ือการศึกษา ผลผลติ /ผลลัพธ ผเู รียน สถานศึกษาและหนวยงานทางการศกึ ษาทุกระดับทุกประเภทการศึกษาเขา ถึงทรัพยากร และ ระบบเครือขายเทคโนโลยีสารสนเทศอยางท่ัวถึงและมปี ระสิทธภิ าพ มอี งคความรเู ทคโนโลยีเพ่อื การศกึ ษาเพื่อ เพ่ิมผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี นที่สงู ขึ้น รวมท้ังมศี นู ยกลางในการจดั เกบ็ รวบรวมสือ่ การเรยี นการสอนแบบดจิ ิทลั ที่ ทันสมัย และระบบฐานขอมูลกลางทางการศึกษาของประเทศทถี่ ูกตองและเปน ปจจบุ ัน 6.6 ยุทธศาสตรท่ี 6 พัฒนาระบบบริหารจัดการและสงเสรมิ ใหทุกภาคสว นมีสว นรว ม ในการจดั การศกึ ษา ผลผลิต/ผลลัพธ ระบบบริหารจดั การมคี วามคลอ งตัวในการบรหิ ารงานการศึกษามากย่ิงข้นึ มีความโปรง ใสและเปน ที่ ยอมรบั ของผรู บั บริการ โครงสรา งของกระทรวงไดร บั การปรบั ปรุงใหม ีประสิทธภิ าพโดยการกระจายอํานาจลง ไปสูส ว นภมู ภิ าคและสถานศกึ ษา และมีกลไกการสงเสริมใหทุกภาคสว นมสี นบั สนนุ ทรัพยากรเพ่ือการศกึ ษา สถานศึกษาทุกระดบั ทุกประเภทมธี รรมาภบิ าลในการบริหาร รวมทัง้ ผูเ รียนในพืน้ ทีจ่ ังหวัดชายแดนภาคใตม ี ผลสัมฤทธ์ทิ างการเรยี นที่สงู ขึ้น มีศกั ยภาพเพื่อไปประกอบอาชีพในทอ งถน่ิ ได เตรยี มสอบครผู ชู ว ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจุเขา รับราชการ ตาํ แหนง ครูผชู ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 9 ไทยแลนด 4.0 กระบวนทัศนในการพัฒนาประเทศภายใต “ประเทศไทย 4.0” เปนอีกนโยบายหนึ่งที่เปน การวางรากฐานการพัฒนาประเทศไทยระยะยาว เปนจุดเริ่มตนในการขับเคล่ือนไปสูการเปนประเทศที่มั่งค่ัง ม่ันคง และย่ังยืน ตามวิสัยทัศนรัฐบาลเปนรูปแบบที่มีการผลักดันการปฏิรูปโครงสรางเศรษฐกิจ การปฏิรูป การวิจัยและการพัฒนา และการปฏิรูปการศึกษาไปพรอม ๆ กัน เปนการผนึกกําลังของทุกภาคสวนภายใต แนวคิด “ประชารฐั ” ทผ่ี นกึ กาํ ลังกบั เครอื ขา ยพนั ธมิตรทางธุรกจิ การวจิ ยั พฒั นา และบุคลากรท้ังในและระดับ โลกโดยภารกิจสําคัญในการขับเคล่ือนปฏิรูปประเทศดานตาง ๆ เพื่อตองการปรับเปล่ียนโครงสรางเศรษฐกิจ ไปสู “Value-Based Economy” หรือ เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนดวยนวัตกรรม” โดยมีฐานคิดหลัก คือ เปล่ยี นจากการผลติ สินคา “โภคภณั ฑ” ไปสสู ินคา เชิง ”นวตั กรรม” โดยมีฐานคิดหลกั คือ เปลี่ยนจากการผลิต สินคา “โภคภัณฑ” ไปสูสินคาเชิง “นวัตกรรม” เปลี่ยนจากการขับเคล่ือนประเทศดวยภาคอุตสาหกรรม ไปสู การขับเคล่ือนดวยเทคโนโลยี ความคิดสรางสรรค และนวัตกรรม และเปล่ียนจากการเนนภาคการผลิตสินคา ไปสกู ารเนนภาคบริการมากข้ึน เปลี่ยนจากการเกษตรแบบดัง้ เดิมในปจจบุ ันไปสูการเกษตรสมยั ใหม ท่เี นนการ บริหารจัดการและเทคโนโลยี (Smart Farming) โดยเกษตรกรตองร่ํารวยข้ึน และเปนเกษตรกรแบบเปน ผูประกอบการ (Entrepreneur) เปล่ียนจาก Traditional SMEs หรือ SMEs ที่มีอยูและรัฐตองใหความ ชวยเหลืออยูตลอดเวลา ไปสูการเปน Smart Enterprises และ Startups บริษัทเกิดใหมท่ีมีศักยภาพสูง เปล่ียนจาก Traditional Services ซ่ึงมีการสรางมูลคาคอนขางต่ํา ไปสู High Value Services และเปลี่ยน จากแรงงานทักษะต่ําไปสูแรงงานที่มีความรู ความเชี่ยวชาญ และทักษะสูงสามารถรับมือกับโอกาสและภัย คุกคามแบบใหมๆ ท่ีเปลี่ยนแปลงอยางเร็วรุนแรงในศตวรรษที่ 21 โดยประเทศไทยในอดีตที่ผานมามีการ พฒั นาดานเศรษฐกจิ เปนไปอยางตอเนือ่ งใน ยคุ ท่ีหนงึ่ “ประเทศไทย 1.0” เนน การเกษตรเปนหลัก เชน ผลิตและขาย พืชไร พชื สวน ยุคที่สอง “ประเทศไทย 2.0” เนน อุตสาหกรรมแตเ ปนอตุ สาหกรรมเบา เชน การผลิตและขายรองเทา เคร่อื งหนัง เครือ่ งดื่ม เครื่องประดบั เครื่องเขียน กระเปา เครือ่ งนุงหม เปน ตน ยคุ ทสี่ าม “ประเทศไทย 3.0” เนน อุตสาหกรรมหนกั และการสงออก เชน การผลิตและขาย สงออก เหลก็ กลา รถยนต กลัน่ นา้ํ มนั แยกกา ซธรรมชาติ ปูนซเี มนต เปนตน แตไ ทยในยุค 1.0 2.0 และ 3.0 รายไดป ระเทศยังอยใู นระดับปานกลางอยูอยา งน้ีไมได ตองรีบพัฒนา เศรษฐกจิ สรา งประเทศ จึงเปนเหตุใหนาํ ไปสยู คุ ทีส่ ีใ่ หร หสั ใหมว า “ประเทศไทย 4.0” ใหเปน เศรษฐกิจใหม (New Engines of Growth) มรี ายไดส ูง โดยวางเปาหมายใหเกดิ ภายใน 5-6 ป กับการวางภาพอนาคตทาง เศรษฐกิจทชี่ ัดเจนของประเทศท่ีพัฒนา เชน สหรัฐอเมริกา “A Nation of Makers” อังกฤษ “Design of Innovation” โดยไทยแลนด 4.0 จะมงุ พัฒนาเพื่อใหเ กิดผลจริงตองมีการพัฒนาวิทยาการ ความคิดสรา งสรรค นวตั กรรม วทิ ยาศาสตร เทคโนโลยี และการวิจัยและพฒั นา แลว ตอ ยอดในกลมุ เทคโนโลยแี ละอตุ สาหกรรม เปา หมาย ดังนี้ เตรยี มสอบครูผชู ว ย By ทีมฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คูมอื เตรยี มสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตําแหนง ครผู ูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 10 1. กลมุ อาหาร เกษตร และเทคโนโลยีชีวภาพ เชน สรางเสน ทางธุรกิจใหม (New Startups) ดาน เทคโนโลยกี ารเกษตร เทคโนโลยอี าหาร เปนตน 2. กลุมสาธารณสขุ สุขภาพ และเทคโนโลยีทางการแพทย เชน พฒั นาเทคโนโลยีสขุ ภาพ เทคโนโลยี การแพทย สปา เปน ตน 3. กลุมเคร่ืองมอื อปุ กรณอจั ฉรยิ ะ หุน ยนต และระบบเครื่องกลท่ีใชระบบอเิ ล็กทรอนกิ สควบคุม เชน เทคโนโลยีหนุ ยนต เปน ตน 4. กลุม ดจิ ติ อล เทคโนโลยอี ินเตอรเ นต็ ท่ีเช่ือมตอและบังคับอุปกรณตาง ๆ ปญ ญาประดิษฐแ ละ เทคโนโลยีสมองกลฝง ตวั เชน เทคโนโลยดี า นการเงิน อุปกรณเ ชื่อมตอออนไลนโดยไมต องใชคน เทคโนโลยี การศึกษา อี-,มารเกต็ เพลส อี-คอมเมิรซ เปน ตน 5. อตุ สาหกรรมสรางสรรค วัฒนธรรม และบริหารทีม่ ีมูลคาสูง เชน เทคโนโลยกี ารออกแบบ ธรุ กิจ ไลฟส ไตล เทคโนโลยกี ารทองเทีย่ ว การเพ่ิมประสิทธิภาพการบรกิ าร เปน ตน การพัฒนาประเทศภายใตโมเดล “ประเทศไทย 4.0” จะสําเร็จ ใชแนวทาง “สานพลังประชารัฐ” เปนตัวการขับเคล่ือน โดยมุงเนนการมีสวนรวมของภาคเอกชน ภาคการเงินการธนาคาร ภาคประชาชน ภาคสถาบันการศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยและสถาบนั วิจัยตา ง ๆ รวมกนั ระดมความคดิ ผนกึ กาํ ลงั กนั ขบั เคลือ่ น ผา น โครงการ บันทึกความรวมมือ กิจกรรม หรือ งานวิจัยตาง ๆ โดยการดําเนินงานของ “ประชาชารัฐ” กลุมตาง ๆ อันไดแก กลุมที่ 1 การยกระดับนวัตกรรมและผลิตภัณฑการปรับแกกฎหมายและกลไกภาครัฐ พัฒนาคลัสเตอรภาคอุตสาหกรรมแหงอนาคต และการดึงดูดการลงทุน และการพัฒนาโครงสรางพ้ืนฐาน กลุมที่ 2 การพัฒนาการเกษตรสมัยใหมและการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและประชารัฐ กลุมท่ี 3 การ สงเสริมการทองเท่ียวและไมล การสรางรายไดและการกระตุนการใชจายภาครัฐ กลุมที่ 4 การศึกษา พื้นฐานและพัฒนาผูนํา (โรงเรียนประชารัฐ) รวมทั้งการยกระดับคุณภาพวิชาชีพ และกลุมท่ี 5 การ สงเสริมการสงออกและการลงทุนในตางประเทศ รวมทั้งการสงเสริมกลุม SMEs และผูประกอบการใหม (Startups) ซ่งึ แตล ะกลุม กําลงั วางระบบและกาํ หนดแนวทางในการขับเคล่ือนนโยบายอยางเขมขน ทักษะแหง การเรยี นรูในศตวรรษที่ 21 ทักษะแหงการเรียนรูในศตวรรษที่ 21 พัฒนาโดยเครือขายองคกรความรวมมือเพื่อทักษะแหงการ เรียนรูในศตวรรษท่ี 21 (Partnership For 21 Century Skills) (www.p21.org) ท่ีมีช่ือยอวาเครือขาย P21 การพัฒนากรอบแนวคิดเพื่อการเรียนรูในศตวรรษท่ี 21 เปนการผสมผสานองคความรูทักษะเฉพาะดานความ ชํานาญการและความรูเทาทันดานตาง ๆ เขาดวยกันเพื่อความสําเร็จของผูเรยี นทั้งดานการทํางานและการ ดําเนินชวี ติ ประกอบดวยทกั ษะสาํ คญั 3 ดา น เตรียมสอบครูผชู วย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจเุ ขารบั ราชการ ตาํ แหนงครูผูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 11 1. ทักษะการเรียนรแู ละนวัตกรรม (Learning and Innovation) ในศตวรรษที่ 21 ไดแ ก 1) การคดิ วเิ คราะหและการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving) ประกอบดว ยการ มเี หตผุ ลการคิดอยา งเปนระบบการตดั สนิ ใจ/ ตัดสนิ และการแกป ญ หา 2) การส่ือสาร (Communication) เปน การส่ือสารท่ีชดั เจน 3) การรว มมือ (Collaboration) เปน การรวมมือกนั 4) การคิดสรางสรรค (Creativity Thinking) ประกอบดวยการคดิ อยางสรางสรรคและการทํางาน รวมกบั ผูอน่ื อยางสรา งสรรค 2. ทกั ษะสารสนเทศสื่อและเทคโนโลยี (Information, Media and Technology Skills) มุงเนน ใหมี ความสามารถในการเขา ถึงสารสนเทศและส่ือตา ง ๆ ไดอ ยา งเหมาะสมสามารถจัดการเชอื่ มโยงประเมนิ และ สรา งสารสนเทศรวมถึงการประยุกตใ ชเ ร่ืองจริยธรรมและกฎหมายกับการใชเ ทคโนโลยีสารสนเทศได 3. ทักษะชีวิตและการประกอบอาชีพ (Life and Career Skills) มุงเนนใหมีความสามารถในการยืดหยุน และสามารถปรับตัวได ริเริ่มและเรียนรูไดดวยตนเอง มีทักษะทางสังคมและกาวขามวัฒนธรรม มีความ รับผิดชอบและสามารถผลิตสรางสรรคงานไดตลอดจนมีความความเปนผูนําและรับผิดชอบตอสังคม การเรียนรูในศตวรรษท่ี 21 เปนการกําหนดแนวทางยุทธศาสตรในการจัดการเรียนรูโดยรวมกันสรางรูปแบบ และแนวปฏิบัติในการเสริมสรางประสิทธิภาพของการจัดการเรียนรูในศตวรรษที่ 21 โดยเนนท่ีองคความรู ทักษะความเช่ียวชาญและสมรรถนะท่ีเกิดกับตัวผูเรียนเพื่อใชในการดํารงชวี ิตในสังคมแหงการเปลยี่ นแปลงใน ปจ จุบัน สําหรบั ในประเทศไทยศาสตราจารยนายแพทยว จิ ารณ พานชิ (2556) ไดก ลา ววา การศกึ ษาใน ศตวรรษท่ี 21 ท่คี นทกุ คนตองเรียนรูตั้งแตช้นั อนุบาลไปจนถึงมหาวทิ ยาลัยและตลอดชีวติ ประกอบดวย 3R+8C+2Ls ดังนี้ 3R 1) อา นออก Reading 2) เขยี นได (W) Riting 3) คิดเลขเปน (A) Rithmetics 8C 1) ทกั ษะดานการคิดอยางมวี ิจารณญาณและทักษะในการแกป ญหา (Critical Thinking & Problem Solving) 2) ทักษะดา นการสรา งสรรคแ ละนวัตกรรม (Creativity & innovation) 3) ทกั ษะดานความรวมมือการทํางานเปน ทีมและภาวะผนู าํ (Collaboration,teamwork & leadership) 4) ทกั ษะดานความเขา ใจตางวัฒนธรรมตา งกระบวนทัศน (Cross-cultural Understanding) เตรียมสอบครูผชู ว ย By ทีมฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตาํ แหนง ครผู ูช วย ตามหลักเกณฑใ หม 12 5) ทักษะดา นการส่ือสารสารสนเทศ และรเู ทาทันสือ่ (Communications, information & media literacy) 6) ทักษะดานคอมพวิ เตอรแ ละเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร (Computing & ICT Literacy) 7) ทักษะอาชพี และทักษะการเรียนรู (Career & Learning Skills) 8) ทักษะการเปล่ียนแปลง (Change) 2 Ls 1) ทักษะการเรยี นรู (Learning Skills) 2) ภาวะผนู าํ (Leadership) โลกมพี ลวตั อยูตลอดเวลา พอจะจาํ แนกไดเ ปน 4 ยุคดว ยกัน ยคุ ที่ 1 เกดิ การปฎิวัติในภาคเกษตร หรอื ทีเ่ รียกกนั วา Green Evolution ยุคท่ี 2 เกิดการปรับเปล่ยี นสูสงั คมอุตสาหกรรม ผาน Industrial Revolution ครง้ั ท่ี 1 และ 2 ยุคท่ี 3 เกดิ Digital Revolution เปนระลอกๆ ยคุ ท่ี 4 คือ The Fourth Industrial Rvolution หรอื ยุคปจ จบุ ัน เกิดการรวมตวั และแตกตัวของ เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมใน 3 Domains หลัก ดังนี้ • Bio Domain เชน Bioprint, Genetic Transformation • Physical Domain เชน Autonomous Vehicle (รถที่ขับเองได) วสั ดศุ าสตร นาโน เทคโนโลยี และ 3D/4D Printing • Digital Domain เชน Internet of Thing (IoT), Digital Manufacturing จากนี้ไปนวัตกรรมและ เทคโนโลยใี หมๆจะเกดิ จากการรวมตวั และแตกตัวของ 3 Domains น้ี โลกในระยะเปลี่ยนผาน การเคลื่อนจาก โลกในศตวรรษท่ี 20 มาสูโลกในศตวรรษที่ 21 เปนการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสราง กอใหเกิดชุดของโอกาส ภยั คุกคาม เง่อื นไขและขอจํากัดชดุ ใหม จึงจาํ เปน อยางยง่ิ ทีจ่ ะตองมีการพัฒนาชดุ ของขีดความสามารถชุดใหม ทีแ่ ตกตางไปจากเดิมอยา งสิ้นเชงิ โมเดล Thailand 4.0 Thailand 4.0 เปนโมเดลเศรษฐกิจที่จะนําพาประเทศไทยใหหลุดพนจาก กับดักประเทศรายไดปาน กลาง กับดักความเหลื่อมล้ํา และกับดักความไมสมดุล พรอมๆกับเปลี่ยนผาน ประเทศไทยไปสู ประเทศในโลก ที่หนึ่ง ที่มีความม่ันคง ม่ังค่ัง และย่ังยืน ในบริบทของโลกยุค The Fourth Industrial Revolution อยางเปนรูปธรรม ตามแนวทางท่ีแผนยุทธศาสตรชาติ 20 ปไดวางไว ดวยการ สรางความเขมแข็งจากภายใน ควบคู ไปกับการเช่อื มโยงกับประชาคมโลก ตามแนวคิด “ปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพยี ง” โดยขบั เคล่อื นผา นกลไก “ประชารฐั ” สิ่งท่คี นไทยคาดวา จะไดร ับจาก Thailand 4.0 คือ 1. อยใู น “สังคมไทย 4.0” ที่เปนสังคมท่ีมีความหวัง (Hope) เปนสงั คมท่ีเปย มสุข (Happiness) และเปนสังคมทม่ี ีความสมานฉันท (Harmony) เปนสังคมที่มีความพอเพียง โดยมีคนชนชนั้ กลาง เปนคนสวน ใหญของประเทศ เกิดความเทาเทียมในสังคม ความเหลื่อมลาํ้ อยใู นระดับตํา่ มีส่งิ แวดลอ มและสุขภาพที่ดี เตรียมสอบครผู ูชว ย By ทีมฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนงครูผูชวย ตามหลกั เกณฑใหม 13 2. เปน คนไทย 4.0 ท่ไี ดรับโอกาสทางการศกึ ษาทมี่ ีคุณภาพดแี ละไดร บั สวัสดิการทางสงั คมท่ี เหมาะสมตลอดทุกชว งชวี ิต เปนคนทันโลก ทันเทคโนโลยีสามารถอยบู นเวทโี ลกไดอยาง ภาคภมู ใิ จ และ สามารถมีสว นรวมกับนานาชาตเิ พื่อทําใหโ ลกดีขนึ้ นา อยูขึ้น 3. เปน เกษตรกร 4.0 ทหี่ ลดุ พนจากกบั ดักความยากจน โดยผนั ตวั เองจากเกษตรกรผผู ลติ มาเปน ผูประกอบการทางการเกษตรสมยั ใหม (Smart Farmers) มีการบรหิ ารจดั การทด่ี ี มตี นทุน การ ผลติ ตํา่ สามารถเพ่ิมมูลคาสนิ คาทางการเกษตรจากการแปรรูป 4. เปน SME 4.0 ทสี่ ามารถสรางหรอื ใชน วตั กรรม เทคโนโลยี ความคดิ สรา งสรรค ในการสรา งมลู คา ในสนิ คาและบริการ มคี วามสามารถทางการคาขาย สามารถเขาถึงตลาดในประเทศ ตลาด อาเซยี น และ ตลาดโลก ทาํ ใหมีรายไดสงู ขึ้น มีชีวติ ความเปนอยูดขี นึ้ และมอี นาคตท่สี ดใส 5. เกดิ จงั หวดั 4.0 ท่ีมีการกระจายความเจรญิ ทว่ั ประเทศ เศรษฐกิจขยายตัว สามารถทํางาน ในถน่ิ ฐานบา นเกิดไดโดยไมจ ําเปนตองเขามาทาํ งานในกรุงเทพฯหรือเมืองใหญ เน่ืองจากมีลทู าง โอกาส และงานทดี่ ี กระจายอยูใ นทุกจงั หวดั ทวั่ ประเทศ รากฐานการพัฒนา Thailand 4.0 เร่ิมตนท่ี “คนไทยทุกคน” ปจจัยสําคัญที่สุดการขับเคลื่อน ประเทศไทย ตาม Thailand 4.0 ก็คือ “คนไทย” เนื่องจากการ พัฒนาทุนมนุษยท่ีดี มีความรูความสามารถ มีคุณธรรม จะเปนรากฐานในการเสริมสรางคุณภาพและความ เขมแข็งใหกับสังคมไทย รวมทั้งสรางรากฐาน ความมนั่ คงของประเทศในทุกดาน และเมอื่ คนไทยมีคุณภาพก็ จะสามารถลดความเหลอ่ื มลํ้าทางสังคมได การ พัฒนาสังคมจึงตองมุงพัฒนาโดยเนนเรื่องคุณภาพและความ ย่ังยืน บนพื้นฐานแนวคิดของการ \"รูจักเติม รูจ กั พอ และรูจกั ปน ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง โครงการสถานศกึ ษาเศรษฐกิจพอเพียง กระทรวงศึกษาธิการ องคป ระกอบท่สี ําคญั ตามแบบอยา ง 6 พ 4 ม 1 อ 6 พ ประกอบดว ย พอมี พออยู พอกิน พอใช พอเพียง พึ่งตนเอง 4 ม ประกอบดวย ไมสุดโตง ไมต ามกระแส ไมฟงุ เฟอ ไมฟ ุมเฟอย 1 อ ประกอบดวย อริยสัจ 4 ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง 1.1 ความพอประมาณ 1.2 ความมเี หตุผล 1.3 การมภี ูมคิ มุ กนั ทีดีในตัว เตรียมสอบครูผชู วย By ทีมฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนงครูผูชวย ตามหลกั เกณฑใ หม 14 ทฤษฎใี หม 3 ขั้นตอน ขน้ั ท่ี 1 ทฤษฎีใหมข้ันตน เปนเศรษฐกจิ พึง่ ตนเอง ขน้ั ท่ี 2 ทฤษฎใี หมข ัน้ ที่สอง รวมมือกับชุมชน ขัน้ ท่ี 3 ทฤษฎใี หมข นั้ สาม รว มมือกับภาคธรุ กจิ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 1. คํานิยาม ความพอเพียงจะตอ งประกอบดว ย 3 คุณลกั ษณะพรอ มๆ กัน ดังนี้ 1.1 ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดที ไี่ มน อ ยเกินไปและไมม ากเกนิ ไป โดยไมเ บียดเบยี น ตนเองและผูอน่ื เชนการผลติ และการบริโภคท่ีอยูในระดับพอประมาณ 1.2 ความมเี หตุผล หมายถึง การตดั สนิ ใจเกย่ี วกบั ระดบั ของความพอเพียงนน้ั จะตองเปนไปอยา งมี เหตผุ ล โดยพิจารณาจากเหตุปจ จยั ทเี่ กี่ยวขอ งตลอดจนคํานึงถึงผลท่ีคาดวา จะเกิดขน้ึ จากการกระทาํ นน้ั ๆ อยา งรอบคอบ 1.3 การมภี ูมิคมุ กันทดี ีในตวั หมายถงึ การเตรยี มตวั ใหพรอมรับผลกระทบ และการเปลี่ยนแปลงดาน ตา ง ๆ ทีจ่ ะ เกิดข้ึนโดยคาํ นึงถึงความเปน ไปไดของสถานการณตา ง ๆ ที่คาดวาจะเกิดขึ้นในอนาคตท้ังใกลไ กล 2. เงือ่ นไข การตัดสนิ ใจและการดาํ เนินกจิ กรรมตา ง ๆใหอ ยูในระดับพอเพยี งน้นั ตองอาศัยท้ังความรูและ คณุ ธรรมเปน พ้ืนฐานกลา วคือ 2.1 เงื่อนไขความรู ประกอบดวย ความรอบรเู กี่ยวกับวชิ าการตา งๆ ทเ่ี กีย่ วของอยางรอบดาน ความ รอบคอบท่ีจะนาํ ความรเู หลา นัน้ มาพิจารณาใหเช่ือมโยงกัน เพอื่ ประกอบการวางแผนและความระมดั ระวังใน ข้ันปฏิบตั ิ 2.2 เง่ือนไขคณุ ธรรม คอื จะตอ งเสรมิ สรา งประกอบดว ยมีความตระหนักในคุณธรรม มีความชือ่ สัตย สุจริต และมคี วามอดทนมีความพากเพยี ร ใชสติปญ ญาในการดําเนนิ ชีวติ แนวทางปฏบิ ัต/ิ ผลท่คี าดวาจะไดร บั จากการนําปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงมาประยกุ ตใชคอื การพัฒนาทส่ี มดลุ และย่ังยนื พรอมรับตอการ เปล่ียนแปลงในทุกดา นท้ังดานเศรษฐกจิ สงั คมส่ิงแวดลอ ม ความรูแ ละเทคโนโลยี ทฤษฎีใหม ทฤษฎใี หม มีขัน้ ตอนการดาํ เนินงาน 3 ขนั้ ตอน ขั้นที่ 1 ทฤษฎใี หมข ั้นตน เปนเศรษฐกิจพึ่งตนเองมากขึน้ มกี ารจดั สรรพ้นื ทที่ ํากินและท่ีอยอู าศัย ใหแ บงพ้นื ที่ ออกเปน 4 สวน ตามอัตราสวน อตั ราสวน 30:30:30:10 หรอื 3:3:3:1 1. พืน้ ทีส่ วนที่หน่งึ ประมาณ 30% ใหขดุ สระเก็บกักนาํ้ เพ่ือใชเก็บกกั นํา้ ฝนในฤดฝู น 2. พนื้ ท่สี ว นทีส่ องประมาณ 30% ใหป ลกู ขาวในฤดูฝน เพ่ือใชเปน อาหารประจําวนั ในครัวเรอื น 3. พ้ืนที่สว นทส่ี ามประมาณ 30% ใหปลูกไมผล ไมยืนตน พืชผัก พืชไร พชื สมนุ ไพร ฯลฯ 4. พ้นื ทส่ี วนทส่ี ป่ี ระมาณ 10% ใชเปนทอ่ี ยอู าศัย เล้ยี งสตั ว และโรงเรอื นอื่น หากมพี ้ืนที่ 15 ไร >>> ทาํ นา 5 ไร ปลูกพชื ไรส วน 5 ไร สระนํ้า 3 ไร ท่ีอยูแ ละอน่ื ๆ 2 ไร เตรียมสอบครูผูชวย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตาํ แหนง ครูผชู วย ตามหลกั เกณฑใ หม 15 ขั้นท่ี 2 ทฤษฎีใหมขั้นท่สี อง เมือ่ เกษตรกรเขา ใจในหลักการและไดป ฏบิ ตั ใิ นที่ดนิ ของตนจนไดผ ลแลว กต็ องเร่ิมข้ันทสี่ อง คือ ใหเ กษตรกรรวมพลังกนั ในรูปกลมุ หรือ สหกรณ รวมแรง รวมใจกันดําเนินการในดา น ขน้ั ที่ 3 ทฤษฎีใหมข ้นั สาม เมือ่ ดาํ เนินการผานพนขน้ั ท่ีสองแลว ควรพัฒนากา วหนา ไปสูข้ันท่ีสาม ตอ ไป คือ ติดตอประสานงาน เพ่อื จดั หาทุน หรือแหลง เงนิ เชน ธนาคาร หรือบรษิ ัทหางรานเอกชน มาชวยใน การทําธุรกิจ การลงทนุ และพัฒนาคุณภาพชวี ติ ทง้ั น้ี ท้ังฝายเกษตรกรและฝายธนาคารกับบริษัท จะไดร ับ ประโยชนร ว มกัน เรอ่ื ง การกําหนดวนั สําคัญของชาติ (วันรรู ักสามัคค)ี คณะรัฐมนตรมี ีมติเหน็ ชอบตามทส่ี าํ นักงานปลดั สาํ นักนายกรฐั มนตรี (สปน.) เสนอกาํ หนดให วันท่ี 4 ธนั วาคม ของทุกป เปน วันรรู ักสามัคคี เปนวนั สําคัญของชาติ โดยไมถือเปน วันหยดุ ราชการ สาระสาํ คญั ของเรื่อง สปน. เสนอรายงานวา ท่ีผานมามูลนิธิเสริมสรางเอกลักษณของชาติไดเคยเสนอคณะรัฐมนตรี พิจารณากําหนดใหวันท่ี 2 กรกฎาคม ของทุกป เปนวันรูรักสามัคคี (เปนวันท่ีพบนักฟุตบอลและผูฝกสอนทีม หมูปาอะคาเดมีท่ีติดอยูในถ้ําหลวง วนอุทยานถ้ําหลวง –ขุนนํ้านางนอน) ซึ่งคณะกรรมการเอกลักษณของชาติ (กอช.) ในการประชุมคร้งั ที่ 1/2562 เมือ่ วันที่ 5 มีนาคม 2562 ไดมมี ติเห็นชอบในหลักการท่จี ะกําหนดใหมีวัน สําคัญของชาติ คือ “วันรูรักสามัคคี” และมีขอสังเกตในการกําหนดวันใดเปน วนั สาํ คัญของชาติ ซ่ึงควรจะตอง เปน วนั ทมี่ ีศนู ยรวมจิตใจของประชาชน และสอดคลองกับหลักฐานทางประวัตศิ าสตรและวัฒนธรรม ซง่ึ ในการ ประชมุ ฯ ยังไมไ ดขอยตุ วิ าจะเปน วันใด ทงั้ น้ี นายกรัฐมนตรไี ดมีคาํ สัง่ มอบหมายให กอช. รวมกับหนว ยงานท่ีเก่ยี วของ (เชน กระทรวงกลาโหม กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงวฒั นธรรม เปน ตน) พจิ ารณากาํ หนดวันรูรักสามัคคใี หเ หมาะสมและไดข อยุติกอ นนําเสนอคณะรัฐมนตรพี จิ ารณาตอไป จากขอ สั่งการของนายกรัฐมนตรี กอช. จึงไดพิจารณาเรื่องดังกลาวในการประชุมคร้ังท่ี 1/2563 เมื่อวันท่ี 6 กมุ ภาพนั ธ 2563 โดยทปี่ ระชุม กอช. มคี วามเห็นและมตทิ ีป่ ระชุมสรุปได ดังนี้ 1. ความเห็นของ กอช. วนั ท่ี 2 กรกฎาคม วนั ที่ 4 กรกฎาคม และวนั ท่ี 10 กรกฎาคม - เปน เหตกุ ารณท่ีนักฟตุ บอล และผฝู กสอนทมี หมปู า อะคาเดมี ท้ัง 13 คนท่ีติดอยใู นถ้ําหลวงวนอุทยานถา้ํ หลวง –ขนุ นํ้านางนอน ซึง่ แสดงให เหน็ ถึงความรูรกั สามคั คี แตท่ีผานมายงั มหี ลายเหตุการณท่ีแสดงใหเ หน็ ถึงความรูรกั สามัคคี และในภายหนาก็ ยอ มจะมีเหตุการณอื่นทีแ่ สดงใหเห็นถึงความรูรักสามคั คีเกิดข้นึ ไดอีก ดงั นนั้ การอางอิงเหตกุ ารณด ังกลาวจึงมี ความหลากหลาย และยงั ไมมีขอ ยุตวิ าสมควรเสนอวันใดเปนวนั รรู ักสามคั คี วันที่ 4 ธันวาคม - เปนการสนองพระมหากรุณาธิคุณและนอ มนํากระแสพระราชดาํ รสั ของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภมู พิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร เม่ือวนั ที่ 4 ธนั วาคม 2534 ท่ีมีความตอนหนง่ึ วา “อีก 2 ปขา งหนา อาจจะมีวันของ “ความสามัคค”ี หรือ “รูรกั สามคั ค”ี เตรียมสอบครผู ชู ว ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูม อื เตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตาํ แหนง ครูผูชว ย ตามหลักเกณฑใ หม 16 อกี 2 ป กไ็ มสายเกินไป ใหเ ปน “วนั รรู กั สามัคคี” แตร ะหวา งนี้ก็ตองสามัคคตี อ ไปเพื่อใหมีวันนน้ั ขึ้นได คือ ถา ไมปฏบิ ัติต้ังแตว ันนี้ ก็ไมมีวนั ขา งหนา” ซ่ึงเปนแนวทางกาํ หนดใหมีวนั รูร กั สามคั คเี พื่อสรา งแรงจงู ใจให ตระหนักถึงคุณคา ความสาํ คัญ และนําไปสูการปฏิบัติดวยความสามคั คี รูจักหนาที่ และประสานสง เสริมกันให เกดิ ความเจรญิ แกป ระเทศชาติ - หลกั ฐานทางประวัติศาสตรไ ดมคี าถาท่ีสมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสสฺ เทโว) ทรงผูกขึน้ ประจาํ ตราแผนดนิ ในพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลาเจา อยหู ัว ซึ่งมีความหมายวา ความพรอม เพรียงของชนผเู ปน หมยู งั ความเจรญิ ใหส าํ เรจ็ มนี ยั สาํ คัญวาความเปนชาตติ องมคี วามสามคั คี ซึ่งวนั ท่ี 5 ธันวาคม ของทุกปเ ปนวันชาติ การกําหนดใหว นั ท่ี 4 ธนั วาคม ของทกุ ป เปนวนั รรู กั สามัคคี กจ็ ะสามารถลําดับ และดําเนนิ กิจกรรมไดส อดคลองใหตระหนักถึงความสามัคคีนาํ ไปสูความเปนชาติ 2. มติ กอช. เหน็ สมควรกาํ หนดใหว นั ที่ 4 ธันวาคม ของทุกป เปนวันรรู กั สามัคคี เปน วันสําคญั ของชาติ โดยไมถ ือเปน วันหยุดราชการ นโยบายกระทรวงศึกษาธิการ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั มุง สรา งโอกาสใหประชาชนผเู รียนทีส่ าํ เรจ็ หลกั สูตร สามารถมีงานทํา ดว ยจดุ เนน ดงั นี้ 1. เรียนรูการใชดิจทิ ลั เพื่อใชเ ปน เครื่องมอื สาํ หรับหาชองทางในการสรางอาชีพ 2. จดั ทําหลกั สตู รอาชีพทีเ่ หมาะสมสําหรบั ผทู ่ีเขาสสู ังคมสูงวยั คาํ ทอ งนโยบายและจดุ เนน แตล ะระดับ ระดบั กอน ตองจดั ประสบการณ พออนบุ าล ตองสรา งพอแม ประถมแค พหุปญญา มธั ยมมา มงุ ตอยอด อาชีวะคลอดนวตั กรรม มงี านทาํ คือนอกระบบ จบแลวเอย คาํ ทอ่ งนโยบายระดับการศกึ ษานอกระบบ มี 2 ขอ เรยี นรูดจิ ิทัล เพื่อพฒั อาชีพ ผสู งู อายุ เตรียมสอบครูผูชวย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขา รับราชการ ตาํ แหนง ครูผชู ว ย ตามหลักเกณฑใ หม 17 นโยบายรัฐมนตรีชวยวาการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร (นางกนกวรรณ วิลาวลั ย) ดานที่ 1 การพฒั นาครู กศน. และบคุ ลากรทเ่ี ก่ยี วของกบั การจดั กิจกรรมการศกึ ษาและเรยี นรู ขอ ที่ 1.1 เร่อื ง การเพ่มิ อตั ราขา ราชการครู กศน. 1. เปาหมาย 1.1) เชิงปริมาณ มีผูผานการสอบแขง ขนั และคดั เลือกบุคคลเพือ่ บรรจุและแตงตั้งเขา รบั ราชการเปน ขา ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา ตําแหนงครูผูช วย สงั กดั สํานักงาน กศน. 1.2) เชิงคุณภาพ บุคคลท่ีผานการสอบแขงขันและคัดเลือกบุคคลเพื่อบรรจุและ แตงต้ังเขารับราชการเปนขาราชการครูและบุคลากรทางการศึกษามีคุณภาพในการเขาสูตําแหนงครูผูชวยมี สมรรถนะ ในการจดั การศึกษา ตามมาตรฐานทก่ี ําหนด สงผลใหการจดั การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย ดําเนินไปอยางมีคุณภาพ ประสิทธิภาพ ใหผูรับบริการพึงพอใจเกิดผลสัมฤทธ์ิตอการปฏิบัติภารกิจ ภาครัฐ ในการจัดและใหบ ริการการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั ขอ ท่ี 1.2 เร่อื ง การพัฒนาครูและบุคลากร 1. เปาหมาย 1. พัฒนาครู กศน.ตําบลเพื่อใหสามารถปฏิบัติงานไดอยางมีประสิทธิภาพ โดยเนน เร่ืองการพัฒนาทักษะการจัดการเรียนการสอนออนไลน ทักษะภาษาตางประเทศ ทักษะการจัดกระบวนการ เรียนรู 2. พฒั นาศกึ ษานเิ ทศก ใหส ามารถปฏบิ ตั กิ ารนิเทศไดอ ยา งมีประสิทธภิ าพ 3. พัฒนาบคุ ลากร กศน.ทุกระดบั ทุกประเภทใหมที ักษะความรูเรื่องการใชประโยชน จากดจิ ทิ ัล และภาษาตางประเทศทจี่ าํ เปน ดานท่ี 2 การพฒั นาหนวยงาน/สถานศึกษา ใหมีบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเี่ อ้อื ตอ การเรยี นรู : Good Place – Best Check in ขอที่ 2.1 เรื่อง เรงยกระดับ กศน. ตําบล 928 แหง (อาํ เภอละ 1 แหง ) เปน กศน. ตาํ บล 5 ดี พรีเม่ียม ขอ ท่ี 2.2 เร่ือง จดั ใหมีศูนยการเรียนรูตน แบบ กศน. ใน 5 ภมู ภิ าค เปน Co-learning space ขอที่ 2.3 เรื่อง พัฒนาหอ งสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” ใหเ ปน Digital Library ขอท่ี 2.4 เร่ือง การปรบั ปรงุ รถการอานเคลื่อนท่ี ดา นที่ 3 การสง เสรมิ การจดั กจิ กรรมการเรยี นรทู ท่ี ันสมยั และมีประสทิ ธภิ าพ : Good Activities ขอท่ี 3.1 เรอ่ื ง พัฒนาการจัดการศกึ ษาออนไลน กศน. ขอที่ 3.2 เรื่อง จดั ใหม ีหลกั สูตรลูกเสือมัคคเุ ทศก ขอที่ 3.3 เร่ือง เรง การปรับหลกั สตู รการศกึ ษาอาชพี กศน. เตรียมสอบครูผูชว ย By ทีมฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรยี มสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตาํ แหนง ครผู ชู ว ย ตามหลักเกณฑใหม 18 ดานท่ี 4 เสรมิ สรางความรว มมือกับภาคีเครอื ขาย : Good Partnerships ขอที่ 4.1 เรอื่ ง จดั ทาํ ทําเนียบภูมิปญ ญาทองถ่นิ ขอที่ 4.2 เรื่อง สง เสรมิ ภมู ิปญญาทองถ่นิ สูการจัดการเรยี นรูสชู ุมชน ขอที่ 4.3 เร่ือง ประสานความรว มมอื กับภาคีเครือขา ย ดานที่ 5 พัฒนานวัตกรรมทางการศึกษา เพ่ือประโยชนตอการจัดการศึกษาและกลุมเปาหมาย : Good Innovation ขอ ที่ 5.1 เรอื่ ง เรงจัดตั้งศนู ยใหคําปรึกษาและพัฒนาผลติ ภัณฑ Brand กศน. ขอ ที่ 5.2 เรือ่ ง สง เสรมิ การใชเทคโนโลยใี นการปฏิบัตงิ าน การบรหิ ารจัดการ และการจัดการเรยี นรู ขอ ท่ี 5.3 เรือ่ ง ใหม ีการใชว จิ ยั อยางงา ยเพอ่ื สรา งนวตั กรรมใหม ดา นที่ 6 จัดตงั้ ศูนยการเรียนรูสาหรับทกุ ชวงวัย : Good Learning Centre ขอท่ี 6.1 เรื่อง เรงประสานงานกับ สพฐ. เพ่ือจัดทาทําเนียบขอมูลโรงเรียนที่ถูกยุบรวมหรือคาดวา นาจะถกู ยบุ รวม ขอที่ 6.2 เรื่อง ใหสํานักงาน กศน. จังหวัด ในทุกจังหวัดท่ีมีโรงเรียนท่ีถูกยุบรวมประสานขอใชพ น้ื ท่ี เพ่ือจดั ตง้ั ศนู ยการเรยี นรูสาํ หรับทกุ ชวงวยั กศน. นโยบายและจดุ เนน การดําเนนิ งาน สํานกั งาน กศน. *** จาํ *** วสิ ยั ทัศน “คนไทยไดร ับการศกึ ษา และการเรยี นรูตลอดชีวติ สามารถดาํ รงชวี ติ ท่ี เหมาะสมกบั ชว งวัย สอดคลองกับหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง และมที กั ษะทจ่ี ําเปนในโลก ศตวรรษที่ 21” นโยบายเรงดว นเพ่อื รวมขบั เคลื่อนยทุ ธศาสตรการพฒั นาประเทศ ยุทธศาสตรท ่ี 1 ยทุ ธศาสตรดา นความม่นั คง 1.1 พฒั นาและเสริมสรางความจงรักภกั ดีตอสถาบนั หลักของชาติ โดยปลกู ฝงและสรางความ ตระหนกั รูถึงความสาํ คัญของสถาบันหลักของชาติ รณรงคเสริมสรา งความรักและความภาคภูมิใจในความเปน คนไทยและชาตไิ ทย นอมนําและเผยแพรศ าสตรพ ระราชา หลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงรวมถงึ แนว พระราชดาํ รติ า ง ๆ 1.2 เสรมิ สรา งความรูความเขาใจท่ถี ูกตอ ง และการมีสวนรวมอยางถูกตองกบั การปกครอง ระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษตั รยิ ท รงเปน ประมขุ ในบริบทของไทย มคี วามเปนพลเมอื งดยี อมรบั และเคารพความหลากหลายทางความคดิ และอดุ มการณ 1.3 สง เสริมและสนบั สนุนการจดั การศึกษาเพ่ือปองกนั และแกไ ขปญหาภยั คุกคาม ในรปู แบบใหม ทั้งยาเสพตดิ การคา มนุษย ภัยจากไซเบอร ภยั พิบตั ิจากธรรมชาติ โรคอุบัตใิ หม ฯลฯ เตรียมสอบครูผูชว ย By ทีมฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูมอื เตรียมสอบบรรจเุ ขารับราชการ ตาํ แหนง ครูผชู วย ตามหลักเกณฑใหม 19 1.4 ยกระดบั คณุ ภาพการศึกษาและเสริมสรางโอกาสในการเขาถงึ บริการการศึกษา การ พฒั นาทักษะ การสรา งอาชีพ และการใชช วี ติ ในสงั คมพหวุ ัฒนธรรม ในเขตพัฒนาพเิ ศษเฉพาะกิจจังหวัด ชายแดนภาคใต และพ้นื ทช่ี ายแดนอ่นื ๆ 1.5 สรา งความรู ความเขา ใจในขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบาน ยอมรับและเคารพในประเพณี วัฒนธรรมของกลุมชาติพันธุ และชาวตา งชาติที่มีความหลากหลายในลักษณะ พหสุ ังคมท่ีอยูร วมกนั ยุทธศาสตรท ี่ 2 ดานการสรางความสามารถในการแขงขัน 2.1 เรง ปรับหลกั สตู รการจัดการศกึ ษาอาชีพ กศน. เพื่อยกระดับทักษะดา นอาชพี ของ ประชาชนใหเปนอาชพี ทรี่ องรับอตุ สาหกรรมเปาหมายของประเทศ (first S-curve และ New S-curve) โดย บูรณาการความรวมมือในการพฒั นาและเสริมทกั ษะใหมด านอาชีพ (Upskill & Reskill) รวมถึงมุง เนนสราง โอกาสในการสรา งงาน สรางรายได และตอบสนองตอความตอ งการของตลาดแรงงานท้ังภาคอุตสาหกรรมและ การบรกิ าร โดยเฉพาะในพน้ื ทเ่ี ขตระเบียงเศรษฐกิจ และเขตพฒั นาพิเศษตามภมู ภิ าคตาง ๆ ของประเทศ สําหรบั พน้ื ท่ีปกติใหพ ัฒนาอาชีพท่เี นน การตอยอดศักยภาพและตามบรบิ ทของพืน้ ท่ี 2.2 จดั การศึกษาเพ่ือพฒั นาพ้นื ท่ีภาคตะวนั ออก 2.3 พัฒนาและสงเสริมประชาชนเพื่อตอยอดการผลิตและจําหนายสินคาและผลิตภัณฑ ออนไลน 1) เรงจัดตั้งศูนยใหคําปรึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ Brand กศน. เพ่ือยกระดับ คุณภาพของสินคาและผลิตภัณฑ การบริหารจัดการที่ครบวงจร (การผลิต การตลาด การสงออก และสราง ชองทางจําหนาย) รวมทงั้ สง เสรมิ การใชป ระโยชนจ ากเทคโนโลยีดิจทิ ัลในการเผยแพรและจําหนา ยผลติ ภัณฑ 2) พัฒนาและคัดเลือกสุดยอดสินคาและผลิตภัณฑ กศน. ในแตละจังหวัด พรอมท้ัง ประสานความรว มมือกบั สถานีบรกิ ารนํ้ามันในการเปนชองทางการจาํ หนายสดุ ยอดสินคาและผลิตภัณฑ กศน. ใหกวา งขวางยงิ่ ขนึ้ ยุทธศาสตรท ี่ 3 พฒั นาและเสรมิ สรางศักยภาพทรพั ยากรมนุษย 3.1 พัฒนาครูและบุคลากรที่เกีย่ วของกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู เปน ผูเชอ่ื มโยงความรูกับ ผูเรียนและผูรับบริการ มีความเปน “ครูมืออาชีพ” มีจิตบริการ มีความรอบรูและทันตอการเปลี่ยนแปลงของ สงั คม และเปนผูอาํ นวยการเรียนรู ทสี่ ามารถบรหิ ารจัดการความรกู จิ กรรมการเรียนรทู ี่ดี 3.2 พัฒนาแหลงเรียนรูใหมีบรรยากาศและสภาพแวดลอมที่เอ้ือตอการเรียนรู มีความพรอม ในการใหบริการกิจกรรมการศึกษาและการเรียนรู เปนแหลงสารสนเทศสาธารณะที่งายตอการเขาถึง มีบรรยากาศท่ีเอื้อตอการเรียนรู เปนคาเฟพื้นที่การเรียนรูสําหรับคนทุกชวงวัย มีสิ่งอํานวยความสะดวก มบี รรยากาศสวยงามมชี ีวิต ทดี่ งึ ดดู ความสนใจ และมีความปลอดภัยสาํ หรับผใู ชบ รกิ าร 1) เรงยกระดับ กศน.ตําบลนํารอง 928 แหง (อําเภอละ 1 แหง) เปน กศน.ตําบล 5 ดี พรีเมย่ี ม ประกอบดว ย ครูดี สถานทด่ี ี กจิ กรรมดี เครือขายดี และมีนวตั กรรมการเรียนรทู ่ีดีมปี ระโยชน เตรยี มสอบครูผชู วย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูมือเตรียมสอบบรรจเุ ขารับราชการ ตาํ แหนง ครูผูชวย ตามหลกั เกณฑใ หม 20 2) จัดใหมีศูนยการเรียนรูตนแบบ กศน.เพื่อยกระดับการเรียนรูใน 5 ภูมิภาค เปนพื้นที่การเรียนรู (Co-Learning Space) ทท่ี นั สมยั สาํ หรบั ทุกคน มีความพรอ มในการใหบริการตาง ๆ อาทิ เปนพื้นทส่ี ําหรับการทาํ งาน พ้นื ที่สําหรบั กิจกรรมตาง ๆ มีหอ งประชมุ ขนาดเล็ก รวมทั้งทาํ งานรวมกบั หองสมุด ประชาชนในการใหบริการในรูปแบบหองสมุดดิจิทัล บริการอินเทอรเน็ต สื่อมัลติมีเดีย เพ่ือรองรับการเรียนรู แบบ Active Learning 3) พัฒนาหองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” ใหเปน Digital Library โดยใหมี บรกิ ารหนงั สือในรแู ปบ e-Book บรกิ ารคอมพิวเตอร และอนิ เทอรเนต็ ความเรว็ สูง รวมทง้ั Free Wi-fi เพ่อื การ สืบคน ขอมูล 3.3 สงเสริมการจัดการเรียนรูที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ เอ้ือตอการเรียนรูสําหรับ ทุกคน สามารถเรียนรูไดทุกท่ีทุกเวลา มีกิจกรรมท่ีหลากหลาย นาสนใจ สนองตอบความตองการของชุมชน เพือ่ พัฒนาศักยภาพการเรยี นรูของประชาชน รวมท้ังใชป ระโยชนจากประชาชนในชมุ ชนในการรวมจดั กิจกรรม การเรียนรเู พ่อื เชื่อมโยงความสัมพันธของคนในชุมชนไปสกู ารจัดการความรขู องชมุ ชนอยา งย่ังยนื 1) สงเสริมการจัดการเรียนรูที่ปลูกฝงคุณธรรม สรางวินัย จิตสาธารณะ ความรับผิดชอบตอสวนรวม และการมีจิตอาสา ผานกิจกรรมรูปแบบตาง ๆ อาทิ กิจกรรมลูกเสือ กศน. กิจกรรมจิตอาสา ตลอดจนสนับสนุนใหมีการจัดกิจกรรมเพ่ือปลูกฝงคุณธรรม จริยธรรมใหกับบุคลากรใน องคก ร 2) จัดใหม หี ลกั สูตรลกู เสือมคั คเุ ทศก โดยใหสํานกั งาน กศน.จงั หวดั จัดต้ังกองลูกเสือ ทล่ี กู เสือมีความพรอมดานทักษะภาษาตางประเทศ เปนลกู เสือมัคคุเทศกจังหวัดละ 1 กอง เพอื่ สงเสริมลูกเสือ จติ อาสาพัฒนาการทอ งเทีย่ วในแตล ะจงั หวดั 3.4 เสริมสรา งความรว มมือกับภาคีเครอื ขาย ประสานสงเสริมความรว มมือภาคีเครือขา ยทงั้ ภาครัฐ ภาคเอกชน ประชาสงั คม และองคกรปกครองสวนทองถน่ิ รวมท้งั สง เสรมิ และสนบั สนุนการมสี ว นรวม ของชุมชนเพื่อสรา งความเขาใจ และใหเ กิดความรว มมือในการสงเสริม สนับสนุน และจัดการศึกษาและการ เรยี นรใู หกบั ประชาชนอยางมีคุณภาพ 1) เรงจดั ทําทําเนียบภูมปิ ญ ญาทองถน่ิ ในแตล ะตําบล เพ่ือใชป ระโยชนจ ากภูมิ ปญญาทองถน่ิ ในการสรา งการเรียนรูจ ากองคค วามรูในตวั บุคคลใหเ กิดการถายทอดภูมิปญ ญา สรางคุณคาทาง วัฒนธรรมอยางยัง่ ยนื 2) สง เสริมภูมิปญญาทอ งถิ่นสูการจัดการเรียนรชู มุ ชน 3) ประสานความรว มมอื กบั ภาคเี ครือขายเพ่อื การขยายและพฒั นาการศึกษานอก ระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั ใหเ ขา ถงึ กลุมเปาหมายทุกกลมุ อยา งกวางขวางและมคี ุณภาพ อาทิ กลุมผสู งู อายุ กลุมอสม. 3.5 พัฒนานวตั กรรมทางการศกึ ษาเพ่ือประโยชนตอการจัดการศกึ ษาและกลุม เปาหมาย 1) พัฒนาการจัดการศกึ ษาออนไลน กศน. ทัง้ ในรปู แบบการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน การพัฒนาทกั ษะชวี ติ และทักษะอาชพี การศกึ ษาตามอธั ยาศัย รวมท้งั การพฒั นาชองทางการคาออนไลน เตรยี มสอบครผู ูช วย By ทีมฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูม ือเตรยี มสอบบรรจุเขา รบั ราชการ ตาํ แหนงครูผูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 21 2) สงเสริมการใชเ ทคโนโลยีในการปฏิบัติงาน การบรหิ ารจัดการ และการจดั การ เรยี นรู 3) สง เสรมิ ใหม ีการใชว ิจยั อยางงา ยเพ่ือสรางนวัตกรรมใหม 3.6 พัฒนาศกั ยภาพคนดานทักษะและความเขาใจในการใชด ิจทิ ัล (Digital Literacy) 1) พฒั นาความรูและทกั ษะเทคโนโลยดี ิจทิ ลั ของครูและบุคลากรทางการศึกษา เพ่ือ พฒั นารปู แบบการจัดการเรยี นการสอน 2) สง เสรมิ การจัดการเรียนรูดานเทคโนโลยดี ิจิทลั เพอ่ื ใหประชาชนมที ักษะความ เขาใจและเทคโนโลยีดิจิทลั ที่สามารถนาํ ไปใชประโยชนใ นชีวิตประจําวนั รวมทั้งสรางรายไดใ หกบั ตนเองได 3.7 พัฒนาทักษะภาษาตางประเทศเพ่ือการส่ือสารของประชาชนในรปู แบบตา ง ๆ อยา ง เปน รูปธรรม โดยเนนทกั ษะภาษาเพ่ืออาชีพทั้งในภาคธุรกิจ การบรกิ าร และการทองเทีย่ ว รวมทง้ั พัฒนาสอ่ื การเรียนการสอนเพื่อสงเสรมิ การใชภาษาเพ่ือการสือ่ สารและพัฒนาอาชพี 3.8 เตรียมความพรอ มการเขาสูส ังคมผสู ูงอายุทเ่ี หมาะสมและมีคุณภาพ 1) สง เสริมการจัดกิจกรรมใหกบั ประชาชนเพ่ือสรางความตะหนกั ถึงการเตรียมความ พรอมเขา สูสังคมผสู ูงอายุ (Aging Society) มคี วามเขา ใจในพฒั นาการของชวงวยั รวมท้ังเรียนรแู ละมสี ว นรว ม ในการดแู ลรบั ผิดชอบผสู งู อายใุ นครอบครัวและชุมชน 2) พฒั นาการจัดบรกิ ารการศึกษาและการเรยี นรสู ําหรบั ประชาชนในการเตรยี ม ความพรอมเขาสูว ัยสูงอายุท่เี หมาะสมและมีคุณภาพ 3) จดั การศึกษาเพื่อพฒั นาคุณภาพชวี ิตสําหรบั ผสู ูงอายภุ ายใตแ นวคดิ “Aging Society” การศกึ ษาเพอ่ื พัฒนาคณุ ภาพชวี ติ และพัฒนาทักษะชวี ติ ใหสามารถดูแลตนเองท้งั สุขภาพกายและ สขุ ภาพจติ และรจู ักใชประโยชนจากเทคโนโลยี 4) สรา งความตระหนักถงึ คุณคา และศกั ด์ิศรขี องผสู งู อายุ เปด โอกาสใหม ีการ เผยแพรภ มู ปิ ญ ญาของผูส งู อายุ และใหม สี ว นรวมในกิจกรรมดานตาง ๆ ในชุมชน เชน อาชีพ กฬี า ศาสนาและ วัฒนธรรม 5) จัดการศึกษาอาชีพเพ่ือรองรบั สงั คมผสู ูงอายุ โดยบูรณาการความรวมมอื กบั หนว ยงานท่เี กย่ี วของในทุกระดับ 3.9 การสงเสริมวทิ ยาศาสตรเ พือ่ การศึกษา 1) จัดกจิ กรรมวทิ ยาศาสตรเ ชิงรุก และเนน ใหความรูวทิ ยาศาสตรอ บา งงา ยกบั ประชาชนในชุมชนท้งั วทิ ยาศาสตรในวิถีชวี ติ และวิทยาศาสตรใ นชวี ติ ประจําวนั 2) พัฒนาสื่อนิทรรศการและรูปแบบการจดั กิจกรรมทางวิทยาศาสตรใ หม คี วาม ทนั สมัย 3.10 สงเสริมการรูภาษาไทยใหกบั ประชาชนในรปู แบบตาง ๆ โดยเฉพาะประชาชนในเขต พืน้ ทสี่ งู ใหสามารถฟง พูด อาน และเขยี นภาษาไทย เพื่อประโยชนในการใชชีวิตประจาํ วันได เตรียมสอบครูผชู วย By ทีมฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตําแหนง ครผู ชู ว ย ตามหลักเกณฑใหม 22 ยุทธศาสตรที่ 4 การสรา งโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม 4.1 จัดต้ังศนู ยเ รียนรูส ําหรับทุกชว งวัย ท่ีเปน ศนู ยการเรยี นรูตลอดชวี ิตทีส่ ามารถใหบริการ ประชาชนไดทุกคน ทุกชวงวัย ท่มี ีกิจกรรมท่ีหลากหลาย ตอบสนองความตองการในการเรียนรใู นแตล ะวยั และ เปน ศนู ยบรกิ ารความรู ศูนยการจดั กจิ กรรมที่ครอบคลมุ ทุกชว งวัย เพอ่ื ใหม ีพัฒนาการเรียนรูท่เี หมาะสมและมี ความสขุ กับการเรยี นตามความสนใจ 1) เรง ประสานกับสํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน เพ่ือจดั ทาํ ฐานขอมลู โรงเรยี นท่ีถูกยุบรวม หรอื คาดวา นาจะถูกยุบรวม 2) ใหสาํ นกั งาน กศน.จังหวัดทุกแหง ทม่ี ีโรงเรยี นทถี่ ูกยุบรวม ประสานขอใชพ นื้ ที่ เพอื่ จดั ตั้งศนู ยการเรียนรูส ําหรับทุกชว งวัย กศน. 4.2 สง เสริมและสนบั สนุนการจดั การศึกษาและการเรยี นรสู ําหรับกลมุ เปาหมายผูพิการ 1) จดั การศึกษาข้ันพน้ื ฐาน การศกึ ษาเพ่ือพฒั นาทกั ษะชวี ติ และทักษะอาชีพ และ การศกึ ษาตามอธั ยาศยั โดยเนนรปู แบบการศึกษาออนไลน 2) ใหส ํานักงาน กศน.จังหวดั ทําความรวมมือกบั ศูนยก ารศึกษาพิเศษประจําจังหวัด ในการใชสถานที่ วสั ดุอุปกรณ และครภุ ัณฑดานการศึกษา เพอ่ื สนบั สนนุ การจัดการศึกษาและการเรยี นรู สาํ หรับกลมุ เปา หมายผูพิการ 4.3 ยกระดบั การศึกษาใหกับกลุม เปา หมายทหารกองประจําการ รวมทั้งกลุมเปาหมายพเิ ศษ อ่นื ๆ อาทิ ผูตองขัง คนพิการ เด็กออกกลางคนั ประชากรวัยเรียนท่อี ยนู อกระบบการศกึ ษาใหจบการศกึ ษา นอกระบบระดับการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน สามารถนาํ ความรูท่ีไดร บั ไปพฒั นาตนเองไดอยางตอเน่อื ง 4.4 พัฒนาหลกั สตู รการจดั การศกึ ษาอาชพี ระยะสั้น ใหมคี วามหลากหลาย ทนั สมัย เหมาะสมกับบรบิ ทของพนื้ ที่ และตอบสนองความตอ งการของประชาชนผรู ับบริการ ยุทธศาสตรท่ี 5 การสรางการเตบิ โตบนคุณภาพชีวติ ท่เี ปนมติ รกับส่ิงแวดลอ ม 5.1 สงเสรมิ ใหม ีการใหความรูกับประชาชนในการรับมอื และปรับตัวเพ่ือลดความเสยี หายจาก ภยั ธรรมชาตแิ ละผลกระทบท่ีเกยี่ วขอ งกบั การเปล่ยี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ 5.2 สรางความตระหนักถึงความสําคัญของการสรางสังคมสีเขียว สงเสริมความรูใหกับ ประชาชนเก่ียวกับการคัดแยกตัง้ แตตนทาง การกําจัดขยะ และการนํากลับมาใชซํ้า เพื่อลดปริมาณและตนทุน ในการจดั การขยะของเมือง และสามารถนําขยะกลับมาใชประโยชนไดโ ดยงาย 5.3 สงเสริมใหหนวยงานและสถานศึกษาใชพ ลังงานท่ีเปนมิตรกับส่ิงแวดลอม รวมท้ังการลด การใชท รัพยากรทสี่ งผลกระทบตอ ส่ิงแวดลอ ม เชน รณรงคเรอื่ งการลดใชถ งุ พลาสตกิ การประหยดั ไฟฟา ยทุ ธศาสตรท ี่ 6 การปรับสมดุลและพฒั นาระบบการบริหารจดั การภาครฐั 6.1 พัฒนาและปรับระบบวิธีการปฏิบัติราชการใหทันสมัย มีความโปรงใส ปลอดการทุจริต และประพฤติมชิ อบ บริหารจดั การบนขอมูลและหลักฐานเชงิ ประจกั ษ มงุ ผลสมั ฤทธม์ิ คี วามโปรง ใส เตรียมสอบครูผูช ว ย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจเุ ขารบั ราชการ ตําแหนงครูผชู วย ตามหลักเกณฑใหม 23 6.2 นาํ นวัตกรรมและเทคโนโลยรี ะบบการทาํ งานท่ีเปน ดิจิทัลมาใชใ นการบริหารและพัฒนา งาน สามารถเช่ือมโยงกับระบบฐานขอมลู กลางของกระทรวงศึกษาธกิ าร พรอมทั้งพฒั นาโปรแกรมออนไลนท ่ี สามารถเชอ่ื มโยงขอมูลตา ง ๆ ที่ทําใหก ารบรหิ ารจดั การเปนไปอยางตอเนื่องกนั ตงั้ แตตน จนจบกระบวนการ และใหป ระชาชนกลุมเปาหมายสามารถเขาถงึ บรกิ ารไดอยางทนั ที ทุกทแี่ ละทุกเวลา 6.3 สงเสรมิ การพฒั นาบุคลากรทุกระดับอยางตอเนอื่ งใหม ีความรูและทักษะตามมาตรฐาน ตาํ แหนง ใหต รงกับสายงาน และความตองการของบคุ ลากร แนวทางการจัดการศึกษาตอเนอ่ื ง (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ.2561) หลักการดําเนินงานและบทบาทหนา ที่ สํานกั งาน กศน.จงั หวัด/กทม. กศน.อาํ เภอ/เขต /กศน.ตําบล/แขวง และ สถานศึกษาขน้ึ ตรง การ จัดการศกึ ษาตอเนื่องมีหลกั ดําเนินงาน ดังนี้ 1. จัดกระบวนการเรียนรูที่เนนผเู รียนเปน สําคญั โดยยดึ หลักความสอดคลอ งกบั ศกั ยภาพ และความ พรอมของผูเรียน ความหลากหลายตามความแตกตางของกลุมเปา หมายรวมทั้งบูรณาการหลกั ปรชั ญาคดิ เปน และ หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ไดตามความเหมาะสม 2. พัฒนาหลักสตู รทย่ี ึดหลักความสอดคลอ งกบั ความตองการและความจาํ เปน ของกลุมเปา หมาย เปนไปตามสภาพบรบิ ทชมุ ชนและสังคม รวมถึงนโยบายของทางราชการ 3. มงุ เนน ใหผ ูเรียนมคี วามรูพื้นฐาน ทกั ษะ ในการพฒั นาคุณภาพชวี ิต 4. ยึดหลกั การมสี ว นรวมของภาคเี ครือขายและภมู ิปญ ญาทองถนิ่ ในการดาํ เนินงาน วตั ถปุ ระสงค 1. สง เสริมใหกลมุ เปาหมายไดเรยี นรเู กย่ี วกับการศกึ ษาเพื่อการพัฒนาอาชพี พัฒนาทักษะชีวิต และ พัฒนาสงั คมและชมุ ชน 2. ใหก ลุมเปาหมายไดเ หน็ ชอ งทางการประกอบอาชีพ หรอื การตอ ยอดอาชีพเดิมใหพ ัฒนาสามารถ พ่ึงพาตนเองได 3. ใหกลมุ เปา หมายดาํ รงชวี ติ อยใู นสังคมอยางมีความสุข สอดคลองตามหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง กลุมเปาหมาย ประชาชนทัว่ ไปท่ีมีความตองการพฒั นาความรู ความสามารถ ทกั ษะในการประกอบอาชีพ เปนการ เพมิ่ รายได ตลอดจนกลุม เปา หมายตามนโยบายของรฐั อาทกิ ลมุ ผสู ูงวยั กลุมเยาวชนนอกระบบ กลุมวัย แรงงาน กลุมประชาชนบรเิ วณชายแดนภาคใต และกลมุ ประชาชนพ้ืนท่เี ศรษฐกิจภาคตะวนั ออก เตรียมสอบครผู ูชว ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจุเขารับราชการ ตําแหนง ครผู ชู วย ตามหลกั เกณฑใ หม 24 หลกั เกณฑและวธิ กี ารจัดการศึกษาตอ เน่อื งของสาํ นกั งาน กศน. มี 3 ลักษณะ 1. จดั โดยสถานศึกษา กศน. สามารถจดั การเรยี นรูไดทั้ง 5 วิธี คือ การเรยี นรเู ปนกลมุ การเรียนรจู าก แหลง เรยี นรู การเรยี นรใู นสถานประกอบการ การเรียนรจู ากฐานการเรยี นรูแ ละการเรียนรรู ายบุคคล 2. จดั โดยสถานศกึ ษารว มกับภาคีเครือขาย สามารถจดั การเรยี นรูไดท้งั 5 วิธี คือการเรียนรู เปน กลมุ การเรียนรูจากแหลงเรยี นรู การเรยี นรใู นสถานประกอบการ การเรยี นรจู ากฐานการเรยี นรู และการ เรียนรรู ายบคุ คล 3. จดั โดยภาคเี ครอื ขาย ภาคีเครอื ขายสามารถจัดการเรียนรไู ดท ง้ั 2 วธิ ี คือการเรียนรูเปนกลมุ และ การเรยี นรูรายบุคคล นยิ ามศพั ท การรศึกษาตอ เนื่อง หมายถึง การจัดการศึกษาในรูปแบบการศกึ ษานอกระบบทเี่ ปนหลกั สูตรระยะ สั้น ท่จี ัดตามความตองการ ของกลมุ เปาหมายที่มเี น้อื หาเก่ียวกบั อาชีพ ทักษะชวี ิต การพัฒนาสงั คมและชมุ ชน ซึ่งรวมถงึ การจัดการเรียนรตู ามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง และการใชเ ทคโนโลยี ซึ่งนําไปสกู ารพฒั นา คุณภาพชีวติ สถานศกึ ษา หมายถึง สถานศึกษาในสงั กัดสํานักงานสง เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัย และสถานศึกษาในกํากบั สถานศกึ ษาในกํากับ หมายถึง สถานศกึ ษาภาคีเครือขายของสํานกั งานสง เสริมการศกึ ษานอกระบบ และการศกึ ษาตามอัธยาศยั วทิ ยากร หมายถึง บคุ คลท่ไี ดรบั การคัดเลือกและแตงตั้งจากสถานศึกษาหรือภาคีเครือขายใหทาํ หนาทจ่ี ัดการเรียนรูต ามกิจกรรมของการจัดการศึกษาตอเน่ือง ผเู รียน หมายถึง ผทู ีไ่ ดส มัครเขารับการศึกษาตอเนื่องในสถานศึกษาหรือภาคีเครอื ขา ย การเรยี นรเู ปน กลุม หมายถึง การเรียนรูตง้ั แต 6 คนขนึ้ ไป ทต่ี อ งการเรยี นรูในหลักสตู รการศกึ ษา ตอ เนอ่ื งในสถานศกึ ษา หรือภาคีเครือขาย การเรียนรูจาก/แหลงเรียนรู หมายถงึ การจัดการเรยี นรูใหผเู รยี นในแหลง เรยี นรู เชน ศนู ยส าธิตการ ทําไรนาสวนผสม ศูนยการเรียนรูเ ศรษฐกจิ พอเพยี ง การเรียนรใู นสถานประกอบการ หมายถึง การจดั ใหผูเรยี นไดเรยี นรใู นสถานประกอบการ หรอื แหลง ประกอบการ หรือแหลง เรียนรู เชน โรงเรียนเสริมสวย ฯลฯ การเรยี นรูจ ากฐานการเรยี นรู หมายถงึ การจัดการเรียนรูที่ผเู รยี นสามารถเลือกเรยี นไดตามความ ตองการ ความสนใจ ตามฐานการเรยี นรูทีจ่ ดั ใหโ ดยมวี ิทยากรใหความรใู นแตละฐานการเรียนรู การเรยี นรูรายบุคคล หมายถึง การเรียนรูข องผเู รยี นบุคคลใดบุคคลหนึง่ ที่ตองการจะเรยี นรูใ นเนอื้ หา ใดเนอ้ื หาหน่งึ ซึ่งเปน ความสนใจเฉพาะตัว ตามหลักสตู รการศึกษาตอ เนื่องในสถานศึกษาหรอื ภาคเี ครือขาย โดยผูเรยี นและวิทยากรรว มกันวางแผน และออกแบบการเรียนรูทต่ี อบสนองความตองการของผเู รียนแตละ บุคคล เตรยี มสอบครผู ูชว ย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูม ือเตรยี มสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตาํ แหนงครูผชู วย ตามหลักเกณฑใหม 25 การพัฒนาอาชีพ หมายถงึ การศกึ ษาเพื่อพฒั นาความรู ความสามารถและทักษะในการประกอบ อาชพี ของบุคคล เพื่อใหบุคคลสามารถเขาสูอาชีพ สามารถประกอบอาชีพ หรือพัฒนาอาชพี ของตนเองได โดย พิจารณาถงึ ความตองการในการเรยี นของแตละบุคคล การพัฒนาทกั ษะชวี ิต หมายถงึ การศึกษาทใี่ หค วามสําคญั กบั การพัฒนาคน เพื่อใหมคี วามรู เจตคติ และทักษะทจ่ี าํ เปนสาํ หรบั การดาํ รงชวี ติ ในสังคมปจ จุบัน เพ่อื ใหบุคคลสามารถเผชญิ สถานการณต าง ๆ ในชีวิต ประจ าวนั ไดอยางมีประสิทธิภาพ และเตรยี มความพรอ มกับการปรับตวั ในอนาคตเชน สขุ ภาพกายและใจ ความปลอดภยั ในชวี ิตและทรัพยส ิน คุณธรรม จริยธรรม และคานิยมท่ดี ี เปน ตน การพัฒนาสังคมและชมุ ชน หมายถงึ เปน การศึกษาทบ่ี ูรณาการความรแู ละทักษะจากการศึกษาที่ ผูเ รยี นมอี ยูหรอื ไดร บั จากการเขารวมกิจกรรมการศกึ ษานอกระบบ แลว นําไปใชใหเปนประโยชนต อ การพัฒนา สงั คมและชุมชนอยางยัง่ ยนื โดยยดึ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โดยมีรูปแบบการเรียนรูทีห่ ลากหลาย และใช ชุมชนเปน ฐานในการพัฒนาการเรียนรขู องคนในชุมชน เชน ประชาธปิ ไตย ส่ิงแวดลอม วิสาหกิจชมุ ชน การใช เทคโนโลยที ี่เหมาะสม เปน ตน รปู แบบและวธิ กี ารจัดการศกึ ษาตอเนอ่ื ง การจดั การศึกษาตอ เนื่อง เปนการจัดการเรียนรเู พ่อื ใหก ลุมเปาหมายประชาชนทวั่ ไปทุกกลมุ วัยไดร ับ การเรียนรูท ่ีสอดคลองกบั ความตองการ ดา นการพัฒนาอาชีพ พัฒนาทักษะชีวติ พฒั นาสังคมและชมุ ชน ตามหลักปรชั ญาคดิ เปน และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง โดยมกี รอบการจดั การศึกษาตอเน่ือง ดังน้ี 1. รปู แบบกลุมสนใจ เปนการจัดกิจกรรมการเรยี นรูใหกบั ผูเรยี นทีม่ กี ารรวมกลุมหรือไมรวมกลมุ ดงั น้ี 1.1 จัดกิจกรรมตามความตองการและความสนใจท่ีมีการรวมกลุมกนั ของผเู รียนตั้งแต 6 คนขน้ึ ไป หลักสูตรไมเกิน 30 ชวั่ โมง 1.2 จัดกิจกรรมการเรยี นรูตามภารกิจ เชน อาํ เภอเคล่อื นท่ี จังหวัดเคลอ่ื นท่ี ฯลฯ ผูเ รยี นไม มีการรวมกลุม สนใจสมัครเรียน ณ สถานทจ่ี ัดกจิ กรรม หลักสตู รไมเกนิ 5 ชว่ั โมง 2. รูปแบบชนั้ เรียนวิชาชีพ เปน การจดั กิจกรรมการเรยี นรหู ลกั สูตรตงั้ แต 31 ชัว่ โมงขึ้นไป ผเู รยี น ตงั้ แต 11 คนขึ้นไป 3. รปู แบบกิจกรรมฝกอบรมประชาชน เปนการอบรม การศกึ ษาดูงานการจดั เวทีประชาคม หรือ กิจกรรมอนื่ ๆ ทีม่ ีลกั ษณะเปนการฝก อบรม มีเนื้อหาเกย่ี วกบั กจิ กรรมเพื่อพัฒนาทักษะชีวติ กจิ กรรมเพื่อ พัฒนาสังคมและชมุ ชน การสง เสรมิ การดาํ เนนิ ชวี ิตตามหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง และการเรยี นรูการใช เทคโนโลยีทเ่ี หมาะสม เพ่อื ใหประชาชนไดร ับความรู มเี จตคติ และทักษะทจี่ ําเปนสําหรับการดาํ รงชวี ติ ในสงั คม ปจ จบุ นั โดยมโี ครงการและหลักสตู รท่มี ีชวงระยะเวลาจดั ที่แนนอน ผูเ รียนกลุมละ 15 คนขน้ึ ไป 4. รูปแบบการเรียนรรู ายบคุ คล เปนการเรียนรขู องผเู รยี นบุคคลใดบุคคลหนง่ึ ทต่ี องการจะเรยี นรใู น หลักสตู รการศึกษาตอเนอ่ื งในสถานศกึ ษาหรอื ภาคีเครอื ขา ย เตรียมสอบครผู ชู วย By ทีมฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนงครผู ชู ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 26 หลกั เกณฑก ารเบิกจายการจัดการศกึ ษาตอ เนือ่ ง 1. การศกึ ษาเพือ่ พัฒนาอาชีพ 1.1 รูปแบบกลมุ สนใจ 1.1.1 การจดั กจิ กรรมตามความตอ งการและความสนใจท่ีมกี ารรวมกลุม กนั ของ ผเู รยี นตั้งแต 6 คนข้ึนไป หลกั สตู รไมเ กิน 30 ชั่วโมง การเบกิ จายคา ตอบแทนวทิ ยากรอัตราไมเกินชวั่ โมงละ 200 บาท คา วัสดใุ หเ บิกจา ยไดในกรณีที่มีการฝกปฏบิ ตั ิเทา ท่จี า ยจรงิ ตามความจาํ เปน เหมาะสม และประหยัด เพ่ือประโยชนของทางราชการไดไมเกนิ 1,000 บาทตอ กลุม 1.1.2 จดั กิจกรรมการเรยี นรูต ามภารกจิ ผเู รียนไมม ีการรวมกลุม สนใจสมคั รเรยี น ณ สถานท่จี ัดกจิ กรรม หลกั สูตรไมเ กนิ 5 ช่วั โมง การเบกิ จายคาตอบแทนวทิ ยากรอัตราไมเกินชวั่ โมงละ 200 บาท คา วสั ดุใหเบิกจา ยไดใ นกรณีท่มี ีการฝกปฏิบตั ิเทา ทจ่ี า ยจรงิ ตามความจาํ เปน เหมาะสม และประหยดั เพ่อื ประโยชนของทางราชการไดไ มเกิน 1,000 บาทตอ กลุม 1.2 รูปแบบชัน้ เรยี นวิชาชีพ เปนการจัดกิจกรรมการเรยี นรหู ลกั สูตรตง้ั แต 31 ช่ัวโมงขนึ้ ไป ผเู รียนตัง้ แต 11 คนขนึ้ ไป 1.2.1 การเบกิ จา ยคาตอบแทนวทิ ยากรอตั ราไมเ กนิ ชั่วโมงละ 200 บาท 1.2.2 คาวสั ดุฝก วชิ าชพี เบิกจายไดไมเกิน 5,000 บาท หากรายวิชาชีพใดมคี วาม จาํ เปน ตองใชคาวสั ดเุ กนิ กวาท่กี ําหนดใหขอความเหน็ ชอบตอ ผอู าํ นวยการ สํานกั งาน กศน.จงั หวดั /กทม. โดย ผานคณะกรรมการที่สํานักงาน กศน.จังหวัด/กทม. แตง ต้ังและพิจารณาตามความเหมาะสมและสภาพจรงิ ภายในวงเงินงบประมาณและเปาหมายที่ไดร บั การจดั สรร 2. การฝก อบรมประชาชน 2.1 อาหารกลางวันม้ือละ 120 บาท ตอคน 2.2 อาหารวา งและเครอื่ งด่ืม มอื้ ละ 35 บาทตอคน 2.3 คา ตอบแทนวทิ ยากรอัตราไมเ กินช่วั โมงละ 400 บาท 2.4 คา ของสมนาคุณในการศึกษาดงู านใหเ บิกเทาทจ่ี ายจรงิ แหง ละไมเ กิน 1,500 บาท 2.5 คา วัสดใุ นการจัดฝกอบรม เทา ท่จี าํ เปน เหมาะสมและประหยัด 2.6 คาเชาอปุ กรณเทาทจี่ ําเปน เหมาะสมและประหยัด 2.7 เชา เชาสถานทีจ่ ัดอบรมตามความจาํ เปนเหมาะสม ประหยัดตามท่ีผูใหบรกิ ารเรยี กเก็บ ทง้ั น้ีใหพจิ ารณาสถานทท่ี ่ไี มมีการเรียกเก็บคาใชจา ยเปน อนั ดบั แรก 2.8 คาเชา เหมายานพาหนะ หรือคาจา งเหมายานพาหนะ ใหเ ปน ตามพระราชบญั ญตั ิการ จัดซอ้ื จดั จางและบรหิ ารพัสดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 ทง้ั นคี้ า ใชจา ยตามขอ 1-8 ใหเบกิ จายเทาท่ีจายจรงิ ตามความจําเปน เหมาะสมและประหยัดภายใน วงเงินงบประมาณที่ไดรบั การจดั สรร เตรียมสอบครผู ูชวย By ทีมฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนงครผู ชู ว ย ตามหลักเกณฑใหม 27 จิตวิทยาพัฒนาการ จิตวิทยาการศึกษา และจิตวิทยาใหค ําปรกึ ษาในการวิเคราะห และพัฒนาผเู รียนตามศักยภาพ จิตวทิ ยาพัฒนาการ อาชีพทุกอาชีพมีความจําเปนตองเรียนรูหลักของพัฒนาการตางๆของมนุษย เพ่ือท่ีจะไดทําความ เขาใจเก่ียวกับมนุษย โดยเฉพาะอาชีพครู ที่จะตองเขาไปทํางานกับคนหมูมาก โดยเฉพาะกับเด็กนักเรียน จึงมี จําเปนตองรูพัฒนาการของแตละวัย เพ่ือท่ีจะไดนํามาปรับใชในการเรียนรูและการสอนใหเด็กไดเหมาะสมกับ พฒั นาการของแตล ะวยั จดุ ประสงคท ี่สําคัญยง่ิ ของการศึกษาจิตวทิ ยาพัฒนาการ คือการเขา ใจบุคคล ทั้งรา งกาย อารมณ สังคมและสติปญญา เพ่ือทจี่ ะไดเ รยี นรูและเขา ใจกนั สามารถปรับตัวเขาหากนั ไดและจะไดประสานงานกันได อยางราบรนื่ นบั ไดว า เปนประโยชนแกบ คุ คลทกุ ประเภท ทกุ อาชีพและทกุ วยั ความหมายของพัฒนาการ ในเร่ืองน้มี นี ักจิตวิทยาหลายทานไดใ หความหมายของคําวา พฒั นาการพอสรปุ ไดค ือ พฒั นาการ หมายถงึ ลาํ ดบั ของการเปลย่ี นแปลงหรือกระบวนการเปลยี่ นแปลงของมนุษยท ุกสว นท่ี ตอเนื่องกนั ไปในระยะเวลาหน่ึงๆตงั้ แตแ รกเกิดจนตลอดชีวติ การเปลย่ี นแปลงนีจ้ ะกาวหนาไปเรอ่ื ย เปนขั้นๆ จากระยะหนึ่งไปสูอีกระยะหนง่ึ เพือ่ ทจ่ี ะไปสวู ฒุ ิภาวะ ทาํ ใหม ีลักษณธและความสามารถใหมๆเกิดขนึ้ ซ่ึงมผี ล ทําใหเ จรญิ กาวหนา ย่ิงข้นึ ตามลําดบั (สชุ า จันทนเอม : 2536) พัฒนาการ หมายถึง กระบวนการเปล่ียนแปลงเชิงคุณภาพในดานตางๆของบุคคล เชน การเปล่ียนแปลงดานรางกาย อารมณ สังคมและสติปญญา เปนตน ซ่ึงการเปล่ียนแปลงนี้จะเกิดข้ึนอยางมี ข้ันตอน แบบแผน และเกิดข้ึนตอเนื่องตลอดชีวิต เพ่ือใหบุคคลสามารถกระทํากิจกรรมตางๆไดกาวหนายิ่งขึน้ ตามวัยทเ่ี ปลี่ยนไป (พาสนา จุลรตั น : 2548) พฒั นาการ หมายถึง การศึกษาเรื่องลักษณะการเปล่ียนแปลงในดานโครงสรางตางๆของรางกายที่ เด็กแตละคนจะพฒั นาไปถึงรวมไปถงึ การเพ่ิมข้นึ ของขนาดทางรา งกาย (กันยา สวุ รรณแสง : 2536) จากความหมายดงั กลาวขางตน อาจสรปุ คาํ วา พฒั นาการมนษุ ย หมายถึง การเปลี่ยนแปลงทเี่ กิดกบั ตัวมนุษยท้ังในดานรา งกาย อารมณ สติปญ ญาและสังคมอยา งเปนลําดับขัน้ โดยการเปลี่ยนแปลงนี้ยอ มจะมี ลําดับข้นั ตอนของแตละคนแตกตางกนั ออกไปในแตล ะชวงอายุ และเมื่อรา งกายมีการเจริญเติบโตตามสัดสวนที่ ควรจะเปน ในชวงอายนุ ั้นๆกระบวนการตางๆ ทถ่ี ึงพรอมทั้งชวงเวลาและ โครงสรา งทางรางกายกจ็ ะทาํ ให มนุษยม คี วามสามารถทจ่ี ะกระทาํ ไดแ ละสามารถแสดงออกไดโดยระบบตางๆ ของรางกายโดยมวี ุฒภิ าวะเปน ตวั ควบคมุ โดยไมตองเรง เมื่อรางกายพฒั นาการถึงความสามารถทางดานตา งๆ กจ็ ะเปนไดเอง ทฤษฎีที่เกี่ยวของกับจติ วิทยาพัฒนาการ เมื่อกลาวถึงพัฒนาการของมนุษย เราหมายถึง การเปลี่ยนแปลงทุก ๆ ดานพรอมกันซ่ึงเปนการ เปลี่ยนแปลงทั้งทางดานรางกาย สติปญญา สังคม และอารมณ และการเปล่ียนแปลงน้ีจะเปนท้ังในดาน เตรียมสอบครูผชู ว ย By ทมี ฮักแพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คูมือเตรียมสอบบรรจุเขา รับราชการ ตําแหนง ครผู ูช ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 28 ปริมาณและคุณภาพในเวลาเดียวกันพัฒนาการของเด็กแมจะมีหลายส่ิงหลายอยางท่ีเหมือนกันแตโดย แทจริงแลว เด็กจะมีพัฒนาการเฉพาะตัว ท้ังน้ีเน่ืองมาจากแตละคนจะมียีน(Genes) เปนตัวกําหนดลักษณะ อีกท้ังส่ิงแวดลอมซึ่งมีลักษณะเฉพาะของแตละบุคคลท่ีเติบโตขึ้นมาจึงทาใหคนเราแตกตางกัน โดยหลักการ ท่ัวไป พัฒนาการของมนุษยเ ปนผลสบื เนื่องมาจากวฒุ ภิ าวะ (Maturity) และการเรยี นรู (Learning) เปน สําคัญ ทั้งนี้เพราะในชวงระยะแรกๆ ของชีวิตสวนใหญพัฒนาการจะเปนผลมาจากวุฒิภาวะ ซึ่งเปนการเปลี่ยนแปลง อนั เนอื่ งมาจากการเจริญงอกงามโดยเฉพาะทางดานรางกาย แตเ ม่อื เด็กเรมิ่ เติบโตข้นึ พฒั นาการสวนใหญจะมา จากการเรียนรูในสวนที่เกี่ยวกับส่ิงแวดลอมในชีวิต ดังนั้นจะเห็นวา พัฒนาการซึ่งเปนเร่ืองของการเรียนรูนั้น จะสงผลใหคนเรามีพฤติกรรมที่แตกตางกันและพัฒนาการของแตละบุคคลที่แตกตางกันนั้น ก็เนื่องมาจากแต ละบุคลมีอัตราการเจรญิ งอกงามที่แตกตา งกัน ในการศึกษาเกย่ี วกบั พัฒนาการในสว นที่เกยี่ วกับการเรยี นการสอนนนั้ สิง่ สําคัญที่ครจู ะตองคํานึงคือ ความพรอม (Readiness) อันเปนชว งพัฒนาการของเด็ก ซ่ึงจะมจี ุดสูงสดุ (Optimal Point) ทเี่ ด็กจะ เรียนรูไดด ี ละบงั เกิดผลดี ซึง่ จุดทีเ่ ราเรยี กวา “ความพรอ ม” นี้ถาเด็กยังไปไมถ งึ จุดน้หี รอื ผา นพนจุดน้ีไปแลว เด็กจะเรยี นไมไดผ ลดเี ทาที่ควร กระน้ันก็ตามความคิดเห็นเก่ียวกบั พัฒนาการนีน้ กั จิตวทิ ยาก็ยังมีความคดิ เห็น แตกตางกนั ออกไป อีกพวกหนึง่ เห็นวา เปน เรอื่ งประสบการณที่ครสู ามารถชว ยจดั ใหไ ด ดังเชน Arnold Gesell เห็นวา ความพรอมเปน เร่ืองของธรรมชาตทิ ี่จะตองคอยเปน คอ ยไป ถา เดก็ ยงั ไม พรอ มเราควรใหเ ด็กรอใหพรอม จึงใหเ ดก็ เรียน Jerome Bruner เหน็ วา ความพรอ มเปน เร่ืองท่สี อนกนั ได ไมจ ําเปนตองใหเ ด็กรอ เด็กสามารถเรยี น ไดกอนกาหนด ถา เรารจู กั วธิ กี ารจัดประสบการณที่เหมาะสมเพื่อสอนใหเ ด็กพรอม Jean Piaget ใหข อคดิ วา ครคู วรจะสอนเพอื่ เรงเดก็ หรือไม โดยเสนอขั้นพัฒนาการทางสตปิ ญ ญา ของมนุษยใ หเ ปน ขอพจิ ารณา Erik Erikson ไดเสนอทฤษฎีพฒั นาการทางบคุ ลิกภาพ เพ่ือใหครเู ห็นวา ในแตล ะชวงวัยน้ันเด็กมี ความพรอมท่ีจะพัฒนาในเรอ่ื งใด และเราควรจะจดั การศึกษาอยา งไรใหสอดคลองกบั พัฒนาการในแตล ะชวง ทฤษฎีพัฒนาการของกเี ซล กีเซล (Arnold Gesell : ค.ศ. 1911) สําเร็จการศึกษาทางดาน Chemical Embryology มีความ สนใจ และทางการศึกษาคนควาเก่ียวกับพัฒนาการเด็ก โดยเฉพาะพัฒนาการทางดานรางกาย และสรุปไดวา ความพรอมเปนเร่ืองของธรรมชาติ อันเนื่องมาจากแรงขับที่เกิดข้ึนจากภายในโดยไมตองอาศัยแรงกระตุนจาก ภายนอก สำหรับประสบการณน้ัน ไมมีสวนเก่ียวของกับพัฒนาการแตอยางใด การที่เด็กแตละวัยสามารถ กระทาํ พฤติกรรมตา ง ๆ ไดน ้ัน เนื่องจากความพรอมโดยเฉพาะทางดานรา งกาย กเี ซล (Gesell) มีความเห็นวา พฤติกรรมทุกชนิดในทุกวัยข้ึนอยูกับพัฒนาการ ซ่ึงจะคอยเปนคอยไปตามธรรมชาติ แลเมื่อถึงวัยอันเหมาะสม เด็กจะมีความพรอมและเด็กจะกระทําพฤติกรรมตาง ๆ ไดเองโดยไมตองมีการฝกหัดหรือบังคับ เม่ือเปนเชน น้ี กเี ซลจึงแนะนําผปู กครองวา ควรปลอ ยใหเ ด็กทําอะไรตาง ๆ ตามความสามารถของเดก็ เอง ไมค วรเรง เดก็ หรอื บังคับเด็ก ถาเด็กยังไมพรอมที่จะเรียนรูใหรอจนกวาเด็กจะพรอม เพราะการเรงเด็กหรือบังคับเด็กในขณะท่ี เตรยี มสอบครูผูชวย By ทีมฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจุเขา รับราชการ ตําแหนง ครผู ูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 29 เด็กยังไมพรอมน้ัน ผลเสียจะตามมา กีเซล (Gesell) มีความเห็นวาผูปกครองไมควรสงเด็กเขาเรียนกอน อายุ 6 ขวบ นอกจากน้ี กีเซล (Gesell) ไดส รางแบบทดสอบเพ่ือวัดดวู า เดก็ คนใดมีความพรอมท่ีจะเรียน และเด็ก คนไหนมีความเหมาะสมที่จะเรียนหลักสูตรใด และหากพบวา เด็กคนใดยังไมพรอมก็จะแนะนําใหรอไปกอน จากผลการศึกษาคนควาและขอคิดเห็นดังกลาวของกีเซล (Gesell) สิ่งที่ครูพึงควรระวังก็คือถาครูยึดติดกับผล การสอบมากเกินไป ผลเสียอาจเกิดขึ้นกับเด็กได กลาวคือ เม่ือผลจากการทดสอบแสดงวาเด็กยังไมพรอมครู อาจมองเด็กวายังไมพรอมอยูราไปซ่ึงเด็กอาจรับรูไดวาครูมองตนเชนไร และผลการวิจัยของโรเซนทัลกับ เจคอบสัน (Rosenthal and Jacobson : ค.ศ. 1968) พบวาคนเรามีแนวโนมท่ีจะทําอะไรตามความคาดหวัง คนอ่ืน (Self Fulfilling Prophecy) อยูแลว ซึ่งในกรณีดังกลาวน้ี หากครูยึดติดกับผลการทดสอบมากเกินไป และมองวาเด็กอาจจะรูวาครูมองตนวายังไมพรอม ดังน้ันเด็กอาจแสดงพฤติกรรมท่ีไมพรอมออกมาตาม ความคลาดหมายของครูกไ็ ด ทฤษฎพี ฒั นาการของบรเู นอร บรเู นอร (Jorome Bruner : ค.ศ.1915) เปนนักจิตวทิ ยาชาวอเมริกา ศกึ ษาคนควาเก่ยี วกบั พัฒนาการ โดยยึดข้ันพัฒนาการของเปยเจต (Piaget) เปนหลัก แตบรูเนอร (Bruner) มิไดคํานึงถึงอายุเปนสําคัญ เพราะ เห็นวากิจกรรมท่ีเด็กทําแมจะสืบเน่ืองมาจากพัฒนาการทางสมองที่เกิดข้ึนต้ังแตชวงแรกของชีวิต บุคคลก็ยัง นําไปใชในการแกปญหาในชวงหลังของชีวิตอีกดวย ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นเหลาน้ีจะเปนกระบวนการที่ตอเนื่องไป ตลอดชีวิต สําหรับพัฒนาการและความพรอมของเด็กในการเรียนการสอนนั้น ครูสามารถจัดประสบการณ เพ่ือชวยใหเด็กเกิดความพรอมไดโดยไมตองรอใหเสียเวลา เพราะบรูเนอรเห็นวาความพรอมเปนส่ิงที่สามารถ กระตุนใหเกิดเร็วข้ึนได เพราะความพรอมเปนความสามารถที่เด็กจะเรียนทักษะอยางงายกอนซึ่งจะเปน พ้นื ฐานของทักษะท่ียากตอไป ดงั นัน้ ครจู ึงสามารถสอนใหเด็กเกิดความพรอมไดโ ดยไมต องรอ โดยกอนที่ครูจะ ทําการสอน ครเู พยี งแคพจิ ารณาถึงพฒั นาการและความสามารถของเด็กวา อยูใ นระดบั ใด และครกู ป็ รับเนื้อหา ใหเหมาะสมกบั การทเี่ ด็กจะรับรูได ดังทีบ่ รเู นอร (Bruner) ไดกลาวไวว าเราสามารถจะสอนวชิ าใด ๆ ก็ไดอ ยาง มีประสิทธิภาพโดยใชวิธีการที่เหมาะสมใหกับเด็กคนใดคนหน่ึงในระดับอายุใดก็ได ดังนั้นในการจัดหลักสูตร เพ่ือการเรียนการสอน ครูควรจัดเนื้อหาใหตอเน่ืองกัน เรื่องใดท่ีเด็กจําเปนตองเรียน และนามาใชในตอนโต ครูก็สามารถนามาใหเด็กตอนเล็ก ๆ โดยปรับเนื้อหาความยากงายใหเหมาะกับการรับรู ละความคิดของ เดก็ วยั น้ัน ทฤษฎีพัฒนาการของบรูเนอรเปนทฤษฎีที่คูขนานกับทฤษฎีการของเปยเจต ทั้งน้ี เน่ืองจากบรูเนอร (Bruner) ไดยึดทฤษฎีพัฒนาการของเปยเจตเปนแนวทางการศึกษาคนควาตลอดมา บรูเนอร (Bruner) มี ความเห็นวาพัฒนาการทางสติปญญาของมนุษยเนนที่การถายทอดประสบการณดวยลักษณะตาง ๆ 3 ลกั ษณะ คือ 1. Enactive representation เปนลักษณะท่ีเด็กแสดงออกทางสติปญญาดวยการกระทํานับชวง อายุเร่ิมต้ังแตเกิดจนถึงอายุ 2 ขวบ ซ่ึงเปรียบไดกับข้ัน Sensori motor ของเปยเจต (Piaget) ซ่ึงบรูเนอร เตรยี มสอบครูผชู วย By ทีมฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขารับราชการ ตาํ แหนง ครผู ชู ว ย ตามหลกั เกณฑใ หม 30 (Bruner) ถือวาลักษณะดังกลาวเปนการถายทอดประสบการณออกมาโดยการกระทําและวิธีการเชนนี้จะ ดําเนินเน่ืองไปตลอดชีวิต โดยมิหยุดอยูเพียงชวงอายุใดอายุหน่ึง ตัวอยาง เชน ในชีวิตประจําวันของคนเรา แมแตในผูใหญเองบางครั้งยังใชวิธีการแกปญหา หรือถายทอดประสบการณดวยการกระทํา เชน การสอนให คนตีกอลฟหรือเทนนิสนั้นวิธีท่ีเหมาะสมวิธีหน่ึงก็คือ การแสดงทาทางใหดูเปนตัวอยาง ซ่ึงจะไดผลดีกวาการ อธบิ ายดวยคาพดู อยางเดยี ว 2. Iconic representation พัฒนาการทางความคิดในข้ันนี้ข้ึนอยูกับการมองเห็นและการใช ประสาทสัมผัส พัฒนาการในข้ันนี้เปรียบไดกับข้ัน Concrete Operation ของเปยเจตซ่ึงเด็กจะถายทอด ประสบการณตาง ๆ ดวยการมีภาพแทนในใจ และเด็กย่ิงโตก็จะสรางภาพในใจไดมากขึ้น ซ่ึงแสดงใหเห็นวา ความรูความเขาใจของคนเราจะเพิ่มขึ้นตามอายุ และสงผลชวยใหเด็กท่ีโตรูจักการถายทอดประสบการณ ออกมาเปนสญั ลักษณไดด ีย่งิ ขึน้ ท้ังนเ้ี นื่องจากพฒั นาการทางความรู ความเขา ใจไดเพ่ิมตามอายุ 3. Symbolic representation เปนลักษณะของการถายทอดประสบการณหรือเหตุการณตาง ๆ โดยช่ือสัญลักษณหรือภาษาซ่ึงเปรียบไดกับขั้น Formal Operation ของเปยเจต ซึ่งบรูเนอร (Bruner) ถือวา เปนข้ันสูงสุดของการพัฒนาการทางความรูและความเขาใจเน่ืองจากภาษาเปนส่ิงท่ีแสดงใหเห็นถึงความคิด ซ่งึ เด็กจะสามารถคดิ หาเหตุผล และเขาใจส่งิ ทีเ่ ปน นามธรรม ตลอดจนสามารถคดิ แกไ ขปญ หาไดเ พราะบรูเนอร เชื่อวาความรคู วามเขา ใจและภาษามีพัฒนาการข้นึ พรอม ๆ กนั ทฤษฎีพัฒนาการทางสตปิ ญ ญาของเปยเจต (Piaget’s Theory Intellectual Develoment) ฌัง เปยเจต (Jean Piaget ) นักจิตวิทยาชาวสวิตเซอรแลนด เปนผูที่สนใจเร่ืองของเด็ก เคยทํางาน รวมกับ (Binet) เก่ียวกับการสรางแบบทดสอบเชาวปญญา เปยเจต ( Piaget) พบวาการการพัฒนาการทาง สติปญญา และความคิดเกิดข้ึนจากการที่บุคคลไดปะทะสังสรรค (Interact) กับส่ิงแวดลอมและปรับตัวใหเขา กับส่ิงแวดลอมน้ันได เปยเจต กลาววา แรกที่เดียวเด็กยังไมสามารถแยก ”ตนเอง” ออกจากส่ิงแวดลอม แตเน่ืองจากประสบการณที่ไดจากการปะทะสังสรรคกับส่ิงแวดลอมทาใหเกิดพัฒนาการทางสติปญญาขึ้น การพัฒนาการดังกลาวจะเปนไปอยางตอเน่ือง (Continuous Interaction) ระหวางบุคคลบุคคลกับ สงิ่ แวดลอ ม เปย เจต ( Piaget) มคี วามเชอื่ วา เปา หมายของการพัฒนาการนน้ั คือ 1. ความสามารถทจี่ ะคิดอยางมเี หตุผลกบั สิง่ ที่เปนนามธรรม 2. ความสามารถทต่ี ะคิดต้งั สมมุตฐิ านอยา งสมเหตสุ มผล 3. ความสามารถทจ่ี ะตั้งกฎเกณฑแ ละการแกป ญ หา ปจ จบุ นั เปน ทย่ี อมรับกันวา ผลงานการศึกษาคน ควาของเปยเจต (Piaget) ทาใหนักจิตวทิ ยาและนกั การศึกษา ไดเ ขาใจพฒั นาการดา นความคดิ ของเดก็ วาทีขนั้ ตอนกระบวนการอยางไรซ่ึงนับวา เปน ประโยชนต อการจดั การศกึ ษาในปจ จุบนั เปนอยางมาก กอ นทจ่ี ะกลาวถึงพัฒนาการทางสติปญญาของเปยเจต ( Piaget) ควรจะทาํ ความเขาใจถึงส่ิง สําคัญ 4 ประการ ทเี่ ปนพ้ืนฐาน ไดแ ก เตรียมสอบครูผชู วย By ทีมฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คูมอื เตรียมสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนง ครูผชู ว ย ตามหลกั เกณฑใ หม 31 1.Schemata หมายถึง ความรูที่สะสมเปนทุนเดิมของเด็ก หรือประสบการณเดิมน้ันเองในเด็กเล็ก Schemata จะนอ ยมาก แตเ มอื่ ไดร บั การปะทะสังสรรคกับสง่ิ แวดลอมประสบการณกจ็ ะมากขนึ้ ประสบการณ เหลานจ้ี ะไปรวมกบั Schemata เดิมทาใหมี Schemata กวา งขวางขึ้น 2. Assimilation เปน ลกั ษณะของการปรับโครงสรางในการรบั รู หมายถงึ การทบี่ ุคคลไดม ีการปะทะ สงั สรรคก บั สง่ิ แวดลอ มก็จะเกิดความรูส ึก ความรู และความคดิ ข้ึน แลว สง่ิ ที่เกดิ ข้นึ เหลานกี้ ็จะซึมซบั เขา ไป รว มกับ Schemata ทีม่ อี ยูเดิม 3.Accommodation เปนการปรับเปล่ียนความคิดใหสอดคลองกับส่ิงใหมในการรับรู หมายถึง การที่บุคคลไดพบเห็นเหตุการณใด ๆ ซ่ึงไมอาจเขากันไดกับ Schemata ที่มีอยูบุคคลน้ันก็จะตองพยายาม ปรับปรุง Schemata ท่มี ีอยเู ดิมเพอ่ื ใหเขากบั เหตุการณใหม ๆ หรอื มิฉะนนั้ กอ็ าจสราง Schemata ใหม ๆ ขึ้น เพื่อใหเ หมาะสมกบั ส่ิงเรา ทเ่ี ขามานน้ั 4. Equilibrium เปน ลกั ษณะของการสรางสภาวะแหงความสมดุล หมายถึง การท่ีบุคคลมีการปะทะ สังสรรคก บั ส่งิ ใดกต็ ามในครั้งแรก เขาจะทาความเขาใจประสบการณใหมด วยการใชประสบการณห รือความคิด เดมิ (Accommodation) แตถา การกระทําดว ยวธิ ดี ังกลา วไมเ ปนผลสาํ เร็จ เขาจะปรับเปลีย่ นความคิดเก่ียวกับ ส่ิงตาง ๆ (Accommodation) จนในท่ีสุดเขาจะสามารถผสมผสานความคิดใหมใหกลมกลืนเขากับ ความคิดเกา ลักษณะดังกลาวน้ีจะกอใหเกิดความสมดุล (Equilibrium) ซึ่งทําใหบุคคลสามารถปรับตัวใหเขา กับสิ่งแวดลอมได (Adaptation) การท่ีคนเรามีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเพ่ือใหอยูในสภาพสมดุลจะเปนการ นําไปสูการ พัฒนาการทางสติปญ ญา เปย เจต (Piaget) ไดแ บงข้ันพัฒนาการทางสติปญญา ออกเปน 4 ขน้ั คือ 1.ขั้นใชกลามเนื้อและประสาทสัมผัส (Sensori motor Stage) จะอยูในชวงระยะแรกเกิด 2 ป พฤติกรรมของเด็กในวัยนี้แสดงออกโดยการเคล่ือนไหวเปนสวนใหญ เชน การมอง การดูด การไขวควา เปนระยะท่ีพัฒนาการทางสติปญญาและความคิดของเด็กเกิดข้ึนจากการใชประสาทสัมผัสตาง ๆ เด็กในวัยน้ี แสดงใหเห็นวามีสติปญญาในการกระทํา เด็กสามารถแกปญหาได แมวาจะไมสามารถอธิบายไดดวยคําพูด การทํางานของประสาทสัมผัส เชน การเคล่ือนไหวตา ง ๆ เปน ท่ีเดก็ เร่ิมเรยี นรูทีจ่ ะปรับตวั ใหเขากับส่ิงแวดลอม ซ่งึ ถอื วา เปน ส่งิ จาํ เปน สาํ หรบั พฒั นาการทางดา นสติปญญาและความคดิ ของเด็กในวัยน้ี 2.ขนั้ เตรียมสาหรบั ความคดิ ทมี่ ีเหตผุ ล (Preopertional or Preconceptual Stage) อยใู นชว ง อายุ 2-7 ป เปย เจต (Piaget) ไดแ บงการพฒั นาการขัน้ นี้ออกเปนขนั้ ยอย ๆ 2 ขั้น 2.1 Preconceptual Thought อยูในชวงเด็กอายุระหวาง 2-4 ป เด็กในวัยน้ีมีความคิด รวบยอด (Concept) ในเรื่องตาง ๆ แลวเพียงแตยังไมสมบูรณ และยังไมมีเหตุผลท่ีเด็กสามารถใชภาษาและ เขาใจความหมายของสัญลักษณ แตในการใชภาษาน้ัน ยังเปนภาษาที่เกี่ยวของกับตนเองเปนสวนใหญ (Egocentric) เด็กในชว งวยั นช้ี อบสมมตุ โิ ดยใชสญั ลกั ษณต าง ๆ เชน กา นกลวยแทนมา หรือสมมุตใิ หตุกตาเปน สิ่งมีชีวิต พูดคุยกันได ความคิดความเขาใจของเด็กวัยนี้ขึ้นอยูกับการรับรูเปนสวนใหญ เด็กยังไมสามารถใช เหตผุ ลอยางสมเหตสุ มผล เด็กยงั ไมเ ขา ใจในเรือ่ งเกีย่ วกับความคงท่ีของปรมิ าณ (conservation of Quantity) ในแงท่ีวาของจานานเทากันแมจะเปลี่ยนรูปรางไปแตจํานวนของก็จะยังมีเทาเดิม เชน นาในถวยแกว 2 ใบ มี เตรยี มสอบครผู ูชวย By ทีมฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตาํ แหนง ครผู ูช ว ย ตามหลกั เกณฑใหม 32 ปริมาณเทากันแตถารินนาออกจากแกวใบหน่ึงใสในถวยแกวอีกใบหน่ึงที่มีขนาดใหญกวาเมื่อถามวานาในถวย แกวใบเดมิ กับถวยแกวใบใหม ใบไหนจะมีนามากกวา กัน เด็กจะตอบวา นาในถวยแกวใบเกา มีปริมาณมากกวา ถวยแกวใบใหมที่มีขนาดใหญ การที่เด็กตอบวานาถวยแกวใบใหม มีปริมาณนอยกวา นาในถวยแกวใบแรก แสดงใหเก็นวาความคิดความเขาใจของเด็กข้ึนอยูกับการรับรูเปนสวนใหญยังไมมีเหตุผล เด็กเห็นวา เม่ือ ภาชนะเปล่ยี น สิง่ ของภายในภาชนะน้ันก็จะเปลย่ี นไปดว ย 2.2 Intuitive Thougth อยูในชวงเด็กอายุระหวาง 4-7 ป พัฒนาการทางสติปญญาของ เด็กชวงน้ียังคงอยูในขั้น Preconceptual Thought กลาวคือการคิดของงเด็กวัยนี้แมวาจะเร่ิมมีเหตุผลขึ้น แตการคดิ และการตัดสินใจกย็ งั ข้ึนอยูกับการรบั รมู ากกวาความเขาใจ พฒั นาการทางสตปิ ญ ญาของเด็กในชวงนี้ จะตางจาก Preconceptual Thought ตรงที่เด็กวัยนี้เริ่มมีปฏิกิริยาตอสิ่งแวดลอมมาก มีความสนใจอยากรู อยากเห็น 3. ข้ันการคิดอยางมีเหตุผลเชิงรูปธรรม (Concrete Operational Stage) อยูใ นชว งอายุ 7-11 ป พัฒนาการทางสติปญญาของเด็กวัยน้ีเด็กสามารถใชสมองคิดอยางมีเหตุผล แตกระบวนการคิดและการใช เหตุผลในการแกไขปญหายังตองอาศัยส่ิงท่ีเปนรูปธรรมกลาวคือจะตองเปนวัตถุหรือเหตุการณท่ีเด็กได พบจริงๆ เด็กวัยน้ีสามารถเขาใจถึงเร่ืองความคงท่ีของปริมาณ (Conservation of Quantity) ไดแลว โดยที่ เด็กสามารถเขาใจไดวา ของแข็งหรือของเหลวจาํ นวนหนง่ึ ถึงแมว ารปู รา งจะเปลย่ี นไป แตน ้าํ หนักและปรมิ าณก็ ยังคงเทาเดิม จุดเดนของเด็กในวัยน้ีคือ เด็กเร่ิมมีเหตุผล สามารถคิดกลับไปกลับมา (Reversibility) เด็กเร่ิม มองเห็นเหตุการณที่จะนามาใชแบงสิ่งตางๆ ใหเปนกลุมหรือเปนหมวดหมูได และเด็กในวัยนี้ยังสามารถมอง วัตถไุ ดถ ึง 2 ลกั ษณะในเวลาเดียวกัน กลาวคือ เดก็ สามารถมองถึงขนาดความยาวไปพรอมกับนํา้ หนักของวัตถุ ได 4. ข้ันการคิดอยางมีเหตุผลเชิงนามธรรม (Formal Operational Stage) อยูในชวงอายุระหวา ง 11-15 ป ในขั้นน้ี โครงสรางของการงอกงามในความคิดของเด็กไดมาถึงขั้นสูงสุด เด็กจะเร่ิมเขาใจกฎเกณฑ ทางสังคมไดดีขึ้น สามารถเรียนรูโดยใชเหตุผลมาอธิบายและแกไขปญหาตางๆ ท่ีเกิดข้ึนได เด็กจะรูจักวิธีคิด ตัดสินใจ และพัฒนาการทางความคิดของเด็กในวัยนี้จะเปนไปอยางรวดเร็ว เด็กจะมองเห็นความสัมพันธของ สิ่งตางๆไดมากขึ้น มีความสนใจในสิ่งที่เปนนามธรรมและสามารถเขาใจถึงเรื่องนามธรรมไดดีขึ้นเด็กจะรูอะไร ควรทาอะไรเปนส่ิงตองหาม เปยเจต (Piaget) ไดกลาวไววา พัฒนาการทางความคิดของเด็กในวัยนี้จะเริ่ม เปลี่ยนจากผูรับมาเปนผใู ห ขนั้ พฒั นาการทางสตปิ ญ ญาทงั้ 4 ขั้นนี้ มไิ ดเกิดขนึ้ เพียงลาํ พังหรอื แยกจากกัน ขน้ั ตอนของแตละข้ัน ที่เกิดขึ้นจะเปนตัวนาไปสูขน้ั ตอนตอไป กลาวคือ ขั้นตอนแตล ะขนั้ ตอนจะเกี่ยวขอ งกนั อยางใกลชิดและเกิดขึ้น ตามลําดบั เสมอไป อกี ประการหนึ่งความนึกคิดของเด็ก หรอื ความคดิ ท่สี ําคัญๆ จะเกดิ ขึน้ ไดน้ันขึน้ อยูกบั ความ เจริญทางรางกาย ประสบการณจากการท่ีเด็กไดมีโอกาสพบปะแลกเปลี่ยนความคิดกับบุคคลอ่ืน (Social Interaction) ตลอดถึงความสมดุล (Equilibrium) เปนสวนใหญ สาหรับกระบวนการของการปรับเขา โครงสราง ( Assimilation) และกระบวนการของการขยายโครงสราง (Accommodation) นั้น เปยเจต เตรียมสอบครูผูชว ย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจุเขา รบั ราชการ ตาํ แหนงครผู ชู ว ย ตามหลักเกณฑใ หม 33 (Piaget) กลาววากระบวนการดังกลาวจะเกิดขึ้นไมไดเลยถาเด็กไมมีโอกาสไดพบปะผูคน หรือสัมผัสกับ สงิ่ แวดลอม แนวคิดของเปยเจตท ่นี าํ มาใชในการศึกษา 1. เนือ่ งจากภาษาและความคิดของเดก็ มลี ักษณะเฉพาะและแตกตางไปจากผูใหญ ดังนัน้ ในการเรยี น การสอนครูจะตองคํานึงถงึ และสังเกตโดยใกลช ดิ เพ่อื จะไดทราบลักษณะเฉพาะของเด็ก 2. โดยธรรมชาติของเด็ก เด็กพยายามทําส่งิ ตางๆดวยตนเองเพอ่ื นเปนการเรียนรู ดงั นน้ั วิธที ี่ดที ี่สุดก็ คอื พยายามใหเด็กเรยี นรดู วยตนเอง เด็กกจ็ ะเกดิ ความเขาใจในเร่ืองน้นั ไดอ ยา งถองแท 3. โดยท่ัวไป เด็กจะมีความสนใจและเรียนรไู ดด ี ถาบทเรยี นนน้ั มรี ะดบั ปานกลางกลา วคือไมยากและ ไมง ายจนเกนิ ไปสาหรับเด็กที่จะเรียนรู แตเนอื่ งจากความแปลกใหม ความนาสนใจของส่งิ ท่ีจะเรียนรูสาหรบั เด็กคนหนง่ึ อาจเปนความเคยชินจนไมค อยนา สนใจสาหรับเด็กอีกคนหน่ึงก็ได เม่อื เปนเชนนี้ การเรียนการ สอนเปนกลุมอาจไมไ ดผลดเี ทาทค่ี วร ดงั น้นั เม่อื มโี อกาส ครจู ึงควรใหเดก็ ไดเ รียนหรอื ทํางานตามความสนใจ ของเด็กแตล ะคน 4. ครคู วรสนบั สนุนใหเ ด็กกลาพูดกลา แสดงความคดิ เหน็ ในเชงิ โตแยง ออกมาซง่ึ สถานการณเ ชนนีจ้ ะ เปน ลกั ษณะเชิงปฎิสัมพนั ธทางสังคม (Social Interaction) ทชี่ วยใหเดก็ มพี ฒั นาการทางสตปิ ญ ญาท่ีงอกงาม ย่ิงขึ้น ทฤษฎีพฒั นาการของอริ ิกสนั อิริกสัน (Erik H. Erikson :ค.ศ. 1902) เปนนักจิตวิเคราะห (Psychoanalyst) ที่มีชื่อเสียงของ อเมริกาจัดอยูในกลุมฟรอยดรุนใหม (Nero – Freudian) เกิดที่เมืองแฟรงกเฟรตประเทศเยอรมัน เขามีความ สนใจทางดานจิตวิทยาเปนอยางมาก และดีรับการฝกหัดทางจิดวิเคราะห ตอมาไดยายไปอยูที่ประเทศ สหรัฐอเมริกา และโอนสัญชาติเปนคนอเมริกา เมื่อป ค.ศ 1933 นับเปนผูวิเคราะหเกี่ยวกับเด็กเปนคนแรกใน นครบอสตัน อิริกสัน (Erikson) เห็นวาการจะทาความเขาใจพฤติกรรมเด็กจะตองศึกษาจากการอบรมเล้ียงดู สภาพสงั คม และความเปนอยขู องเด็กปญหาท่ีอิริคสันนามาวเิ คราะหน น้ั อริ ิกสนั (Erikson) จะอธิบายเชื่อมโยง ระหวางจิตวิทยากับสังคมวิทยาในรูปแบบของมานุษยวิทยา (Antropology) ความสัมพันธซ่ึงกันและกันของ มนุษย (Interpersonal Reltionship) ตลอดถึงเร่ืองสุขภาพจิต (Mental Health) พัฒนาการและการอบรม เลี้ยงดู เขามีแนวคิดวามนุษยตองพึ่งสังคม และมนุษยตองพึ่งมนุษย และมนุษยมีวิวัฒนาการทีสลับซับซอน และผานข้ันตอนตาง ๆ ของธรรมชาติหลายขั้นตอน อิริกสัน (Erikson) จึงเห็นวาพัฒนาการเปนเรื่องทาง Psychosocial มากกวา Psychosexual พัฒนาการทางบคุ ลกิ ภาพ 8 ขน้ั ตอนของอิรกิ สัน อิริกสัน (Erikson) เห็นวา พัฒนาการทางบุคลิกภาพเกิดข้ึนทุกชวงชีวิต ดังน้ันทุกชวงชีวิตจึงมี ความสําคัญเชนกัน มิใชสําคัญเฉพาะพฤติกรรมในชวงแรกของชีวิตท่ีอยูใน Critical Period เทาน้ัน อิริกสัน (Erikson) ไดเนนวาพฤติกรรมในอดีตของบุคคลจะมีผลสะทอนถึงพฤติกรรมในอนาคตดวย พัฒนาการของ เตรยี มสอบครูผชู วย By ทีมฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตาํ แหนง ครูผูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 34 คนเราจะดําเนินไปเปนขั้นตอน ขั้นพัฒนาการแตละขั้นจะมีการสืบเนื่องติดตอกันหลายเวลา โดยมีพัฒนาการ ทางรางกายเปนตัวนาไปสูพัฒนาการข้ันตอไป สิ่งท่ีมีอิทธิพลตอพัฒนาการ ไดแก แรงขับภายในอิทธิพลของ วัฒนธรรม และลักษณะเฉพาะของแตละบุคคล ดังนั้นนักจิตวิทยา บางทานจึงเรยี กพฒั นาการทางบุคลกิ ภาพ ของอริ ิกสันวา ข้ันพฒั นาการจิตสงั คม 8 ข้นั ตอน (Stage of Psychosocial Development) 1. Sense of Trust VS. Sense of Mistrust (0-1 ป ) (ความไววางใจกบั ความไมไววางใจ) ความไวว างใจของเด็กท่ีมีตอตนเองและผูอื่นนน้ั เดก็ จะมีมากนอ ยเพยี งใดยอมขึน้ อยูกับความคงเสน คงวาของ พอ แมใ นตอบสนองความตองการพนื้ ฐาน “ความไวว างใจ”ของเด็กความรักใครของพอแมท แ่ี สดงตอลูกนบั วา เปนส่ิงสําคัญมาก ถา เด็กไดร ับความรกั ใครท เ่ี หมาะสม เด็กจะรสู ึกวาโลกนป้ี ลอดภัย นาอยูและไวใจได แตถ า เด็กไดร บั ไมเหมาะสม เด็กจะรูส กึ วาโลกนี้เตม็ ไปดว ยภยนั อันตรายไมป ลอดภัย เดก็ กจ็ ะมีแตค วามหวาดระแวง 2. Sense of Autonomy VS. Sense of Doubt (2-3 ป ) (ความเปนตัวของตัวเองกับความคลางแคลงใจ) เด็กในวัยนี้จะเร่ิมตนพัฒนาความเปนตัวของตัวเอง เชน รูจักควบคุมการขับถาย เปนตน เน่ืองจากเปนวัยที่ กลามเน้ือเร่ิมแข็งแรงขึ้น เด็กในวัยน้ีมีความตองการอิสระท่ีจะกระทําและแสดงพฤติกรรมตามท่ีเขาตองการ เพ่ือเปนการทดลองใชกลามเน้ือสวนตางๆ เด็กในวัยน้ีจะเร่ิมเกิดความรูสึกวาตนเองมีความสําคัญและอยาก เอาชนะสิ่งแวดลอมหรืออานาจที่มีอยู พอแมจึงควรระวังในเร่ืองความสมดุลในการเล้ียงดู โดยเฉพาะวิธีเล้ยี งดู แบบปกปองเกินไป (OverProtection) และการเลี้ยงดูแบบขาดการชวยเหลือ (Lack of Support) กลาวคือ ถาพอแมใหโอกาสและใหกาลังใจเด็ก เด็กก็จะพัฒนาความเปนตัวของตัวเอง มีความมั่นใจ รูจักอิสระที่จะ ควบคุมตนเอง แตถาพอแมไมใหโอกาสหรือทาแทนเดก็ ทุกอยาง เด็กจะเกิดความแคลงใจในความสามารถของ ตนเอง 3.Initiative VS. Guilt (4-5 ป ) (ความคิดริเร่ิมกับความรูสึกผิด) การมีสวนรวมในกิจกรรมตลอดถึงการใชภาษาจะชวยใหเด็กเกิดแงคิดในการวางแผนและการรอเร่ิมทํา กิจกรรมตางๆ เด็กในวัยนี้ถาไดรับการสงเสริมใหถ ูกทางก็จะเปนการเสรมิ สรา งความคิดสรางสรรค เชน ถาพอ แมพยายามตอบคําถามเด็ก ไมพูดตัดบท หรือแสดงความเบ่ือหนาย ก็จะเปนการสงเสริมเด็กใหเกิดความรูสึก ตองการท่ีจะศึกษาคนควาตอไป เด็กก็จะมีความคิดริเริ่ม (Initiative) ในทางตรงขามถาผูใหญคอยเขมงวด หรือไมเปดโอกาสใหเด็ก หรือตาหนิเด็กตลอดเวลา และเห็นวาการกระทําของเด็กเปนสิ่งนาราคาญ เด็กก็จะ เกดิ ความรูสึกผิด (Guilt) เม่อื คิดจะทําสิ่งใด นอกจากนีแ้ ลวเด็กในวัยนี้จะเร่ิมเรียนรูบทบาททางเพศ มาตรฐาน ทางศีลธรรมและการควบคมุ อารมณ 4.Sense of Industry VS. Sense of Inferiority (6-12 ป ) (ความขยันหม่ันเพียรกับความรสู กึ ต่าํ ตอย) เตรียมสอบครูผูชว ย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู อื เตรยี มสอบบรรจุเขา รับราชการ ตําแหนงครผู ูชวย ตามหลกั เกณฑใหม 35 เดก็ ในวยั น้ีจะเริ่มเขา เรยี นและตองการเปน ท่ยี อมรับของผอู ่ืน เดก็ จะเกดิ พัฒนาการทางดานความขยันขันแขง็ โดยพยายามคิดทาํ คิดผลติ ส่งิ ตา งๆ ใหเหมือนผใู หญด วยการทมุ เททั้งกาลังกายและกาลังใจ ถาเดก็ ไดรับความ ชมเชยก็จะเปนแรงกระตุนใหเ กิดกาลังใจและมีความมานะพยายาม (Industry) มากข้ึนแตถา เด็กไมไดร บั ความ สนใจหรือผใู หญแ สดงออกมาใหเ ดก็ เห็นวา เปน การกระทําที่นาราคาญเด็กก็จะเกิดความรูสึกตาํ่ ตอย (Inferiority) 5.Sense of Identity VS. Role Confusion (12-17 ป ) (ความเปนเอกลักษณกับความสบั สนในบทบาท) เปนชวงที่เด็กเขาสูวัยรุนและเริ่มพัฒนาเอกลักษณของตนเองวาตนคือใคร ตองการอะไร มีทัศนคติอยางไร มีเปาหมายอะไรในอนาคต ถาเด็กคนหาเอกลักษณของตนเองได เด็กก็จะแสดงบทบาทของตนไดเหมาะสม แตถาเด็กคนหาเอกลักษณของตนไมพบ เด็กก็จะเกิดความสับสนและแสดงบทบาทที่ไมเหมาะสมหรือไม สอดคลองกับตนเอง 6.Sense of Intimacy VS. Sense of Isolation (18-34 ป ) (ความผูกพันกับการแยกตัว) เปนขั้นตอนของการพัฒนาทางดานความรัก ความผูกพัน กลาวคือ เมื่อบุคคลสามารถคนพบเอกลักษณของ ตนเองไดแลว โดยรูวาตนเองคือใคร ตองการอะไร มีจุดมุงหมาย และอุดมคติอยางไรแลวจะเกิดความรูสึก ความตองการมีเพ่ือนสนิทที่รูใจสามารถปรับความรูสึกซึ่งกันและกันไดตลอดแสดงความยินดีและเสียสละ ใหแกกัน แตถาพัฒนาการในชวงน้ีลมเหลวไมสามารถสรางความรูสึกเชนนี้ได เขาก็จะขาดเพื่อนสนิทหรือเกิด ความรูสึกตองการชิงดีชิงเดน ชอบทะเลาะเบาะแวงกับผูอ่ืน เขาจะรูสึกวาเหวเปลาเปล่ียวเหมือนถูกทอดท้ิง ซ่งึ จะนําไปสูก ารแยกตวั เองและดาํ เนินชวี ิตอยางโดดเด่ียว 7.Sense of Generativity VS. Sens of Self Absorption (35-60 ป ) (การทำประโยชนใหก ับสังคมกับการคดิ ถงึ แตตนเอง) เปนชว งของวยั กลางคน ซ่ึงมีความพรอ มท่จี ะสรา งประโยชนใ หส งั คมไดเ ต็มที่ ถา พัฒนาการแตละขน้ั ตอนที่ผาน มาดําเนินไปดวยดีมีการดูแลรับผิดชอบเอาใจใสตอบุตรหลานใหมีความสุขมีการอบรมบุตรหลานใหดีตอไปใน อนาคต แตถาพัฒนาการข้ันตางๆ ที่ผานมาไมประสบความสําเร็จ เขาจะเกิดความรูสึกทอถอย เบ่ือหนายชีวติ คดิ คํานงึ ถึงแตตนเองไมร บั ผิดชอบตอสังคม 8.Sense of Integrity VS. Despair (60 ปข้นึ ไป ) (บูรณาการกบั ความสิน้ หวัง) เปนชวงของวัยชราซ่ึงเปนวัยสุดทายของชีวิต เปนข้ันพัฒนาบูรณาการแหงตนในชวงนี้ถาบุคคลผานข้ันตอน พัฒนาการตางๆ มาดวยดี ก็จะมองอดีตวา เต็มไปดวยความสําเร็จมีความสุขุมรอบคอบ ฉลาด มีปรัชญาชีวิต ของตนเอง ภูมิใจในการถายทอดประสบการณใหแกลูกหลาน มีความรูสึกพอใจในชีวิต และมีความสงบสุข แตถาพัฒนาการข้ันตางๆ ที่ผานมาไมเหมาะสม มีแตความลมเหลว ก็จะเกิดความสิ้นหวังในชีวติ เสียดายเวลา เตรียมสอบครูผูช ว ย By ทีมฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คมู อื เตรียมสอบบรรจุเขารับราชการ ตาํ แหนง ครูผชู ว ย ตามหลักเกณฑใหม 36 ท่ีผานมา ไมพอใจกับชีวิตในอดีต ไมยอมรับสภาพตนเอง เกิดความคับของใจตอสภาพความเปล่ียนแปลงที่ เกดิ ขึน้ ขาดความสงบสขุ จิตวิทยาการศึกษา จิตวิทยาการศึกษาเปนวิทยาศาสตรที่ศึกษาเก่ียวกับกระบวนการเรียนรู พัฒนาการของผูเรียน ใน สภาพการเรียนการสอนหรือในช้ันเรียน เพ่ือคนคิดทฤษฎีและหลักการที่จะนามาชวยแกไขปญหาในทาง การศึกษา และสงเสริมการเรียนการสอนใหมีประสิทธิภาพย่ิงข้ึน ทําใหผูที่จะไปเปนครูในอนาคตจําเปนตองมี ความรู และความเขา ใจเกีย่ วกบั จติ วิทยาการศกึ ษา ความสำคัญของจติ วทิ ยาการศกึ ษาตอ อาชีพครู จิตวทิ ยาการศึกษาสามารถชว ยครไู ดใ นเร่ืองตอไปนี้ (สุรางค โควตระกูล, 2550) 1. ชว ยใหครู รจู กั ลักษณะนิสัย ( Characteristics ) ของนักเรยี นท่ีครตู องสอนโดยทราบหลกั พฒั นาการทง้ั ทางรา งกายสติปญญา อารมณส ังคม และบคุ ลกิ ภาพเปน สวนรวม 2. ชวยใหครูมคี วามเขา ใจพัฒนาการทางบุคลิกภาพบางประการของนักเรียน เชน อัตมโนทัศน ( Self concept) วาเกิดขึ้นไดอยางไร และเรียนรถู ึงบทบาทของครใู นการทจี่ ะชวยนกั เรยี นใหม ีอัตมโนทศั นที่ดี และ ถูกตองไดอยา งไร 3. ชวยใหค รมู ีความเขา ใจในความแตกตา งระหวางบคุ คล เพอื่ จะไดช วยนกั เรยี นเปนรายบคุ คลใหพฒั นา ตามศกั ยภาพของแตละบคุ คล 4. ชวยใหครจู ดั สภาพแวดลอมของหองเรียนใหเ หมาะสมกบั วัยและขั้นพัฒนาการของนกั เรยี น เพ่อื จูงใจให นกั เรียนมีความสนใจและอยากจะเรียนรู 5. ชวยใหค รทู ราบถึงตัวแปรตางๆทม่ี ีอิทธพิ ลตอการเรียนรขู องนกั เรียน เชน แรงจงู ใจอตั มโนทัศน และ การตั้งความคาดหวังของครูที่มีตอ นักเรยี น 6. ชวยครูในการเตรียมการสอนวางแผนการเรียน เพ่ือทาใหก ารสอนมีประสทิ ธภิ าพสามารถชวยใหน ักเรยี น ทกุ คนเรยี นรตู ามศักยภาพของแตล ะบุคคล โดยคาํ นงึ ถึงหัวขอตอไปนี้ 6.1 ชวยครเู ลือกวตั ถปุ ระสงคของบทเรียนโดยคาํ นงึ ถงึ ลักษณะนสิ ยั และความแตกตางระหวา งบุคคล ของนักเรียนท่ีจะตองสอนและสามารถเขียนวัตถุประสงคใหน กั เรียนเขา ใจวาสงิ่ ที่ครูคาดหวังใหนกั เรยี นเรยี นรู มอี ะไรบา ง โดยถือวัตถุประสงคข องบทเรียนคือสง่ิ ท่ีจะชวยใหค รูทราบวา เมือ่ จบบทเรยี นแลว นักเรยี นจะ สามารถทาํ อะไรไดบ า ง 6.2 ชว ยครเู ลอื กหลักการสอนและวธิ ีการสอนทีเ่ หมาะสม โดยคํานงึ ถึงลักษณะนิสยั ของนักเรยี นและ วชิ าทีส่ อน และกระบวนการเรยี นรูของนักเรยี น 6.3 ชว ยครใู นการประเมนิ ไมเ พียงแตเฉพาะเวลาครไู ดสอนจนจบบทเรียนเทา นัน้ แตใชป ระเมินความ พรอ มของนกั เรียนกอ นสอน ในระหวางทําการสอน เพ่ือจะทราบวานกั เรียนมีความกาวหนาหรือมปี ญ หาใน การเรยี นรูอ ะไรบาง เตรยี มสอบครูผูช ว ย By ทมี ฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตาํ แหนง ครูผูชวย ตามหลกั เกณฑใหม 37 7. ชวยใหค รูทราบหลกั การและทฤษฎกี ารเรยี นรูของนกั จิตวทิ ยา ไดพิสูจนแ ลววา ไดผ ลดี เชน การเรียนรจู าก การสงั เกตหรือการเลยี นแบบ (Observational learning หรอื Modeling) การสอนท่ีมีประสิทธภิ าพมี อะไรบาง เชน การใชคําถาม การใหแรงเสริม และการทําตนใหเ ปน ตน แบบ 8. ชวยใหครูทราบวานกั เรยี นทมี่ ีผลเรียนดไี มไ ดเปนเพราะระดบั เชาวนปญญาเพียงอยา งเดยี ว แตม ี องคประกอบอนื่ ๆ เชน แรงจงู ใจ (Motivation) ทัศนคติหรืออตั มโนทศั นข องนักเรยี นและความคาดหวงั ทค่ี รูมี ตอนักเรียน 10. ชวยใหครูในการปกครองชั้นและการสรา งบรรยากาศของหองเรยี นใหเอื้อตอการเรียนรูและสรา งเสรมิ บุคลิกภาพของนักเรยี น ครูและนกั เรียนมีความรกั และไวว างใจซึ่งกนั และกัน นักเรยี นตางกช็ ว ยเหลอื ซึง่ กันและกัน หลกั การสอนตามแนวคดิ ของนกั จิตวิทยาพฤติกรรมนิยม นักจิตวทิ ยาพฤติกรรมนิยมหลายทานท่สี นใจ ในการเรยี นการสอน ศาสตราจารยส กินเนอร ผูเ ปน เจาของทฤษฎี Operant Conditioning เปนผทู ่ีไดร ับความสนใจจากวงการการศึกษามากทสี่ ุด เพราะสกนิ เนอรไดเ ขยี นวจิ ารณก ารเรียนการสอนในโรงเรยี น โดยเฉพาะในเรือ่ งทีค่ รูไมมเี วลาทจี่ ะใหแรงเสริมแกน ักเรยี น ทาใหนักเรยี นขาดความสนใจในการเรยี น การใหแ รงเสรมิ สกินเนอรถือวาสําคัญในการสอนคือ การเสริมแรง การใหแรงเสริม (Reinforcement) การเลือกแรง เสรมิ เปน ส่งิ หนึง่ ท่ีครูตองใชการพิจารณาอยา งรอบคอบ ควรจะเลอื กวา จะใชแรงเสริมอะไรและควรจะคํานึงถึง ความเหมาะสมของผูเรียนแตละคน จากการวิจัยเก่ียวกับการใชแรงเสริมพบวา ครูอาจใชแรงเสริมได 3 ประเภท ดงั ตอไปน้ี 1. การใหความสนใจและการชม 2. การอนญุ าตใหนักเรียนประกอบกิจกรรมทน่ี ักเรียนชอบหรอื ตอ งการ 3. การใหร างวลั เปนของ เชน ของเลน และขนม หรอื อาจใหเปน ดาว หรือเบี้ย (Tokens) ซึ่งมีคา ตา งๆกันนักเรยี นอาจใชเบย้ี แลกของใช ของเลนหรือขนมก็ได การใหค วามสนใจและคําชมเปน แรงเสรมิ ครูทกุ คนควรใหความสนใจและคาชมแกนักเรียน เพราะเปนสิ่งท่ีครูจะใชไดทุกโอกาสและใชไดทันท่ีท่ี นักเรียนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมตามวัตถุประสงคที่ตั้งไว ขอสําคัญครูควรระลึกอยูเสมอวาการใหความสนใจ หรือคาชมนั้น เปนสิ่งท่ีทุกคนปรารถนา ทั้งนักเรียนที่เกงและออนครูควรจะใหแรงเสริมกับนักเรียนท่ีแสดง ความกาวหนาในการเรียน เปนตนวานักเรียนมีปญหาในการสะกดถาสะกดถูกครูควรจะใหคาชม แมวาเปนคา ทีส่ ะกดไมย ากก็ตาม เตรยี มสอบครผู ูชวย By ทีมฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คูม อื เตรียมสอบบรรจเุ ขารับราชการ ตาํ แหนงครูผชู ว ย ตามหลกั เกณฑใ หม 38 การใชกิจกรรมทีผ่ ูเ รียนชอบทาํ เปน แรงเสรมิ (The Premack Principle) พรแี มค (Premack,1959 อา งถงึ ใน สมโภชน เอย่ี มสภุ าษิต, 2553) พบวา กจิ กรรมทผ่ี ูเรียนชอบหรอื อยากทาจะทาหนา ท่เี ปน แรงเสริมท่ีดีตวั อยางเชน การชอบเขยี นการตูน หรืออา นหนงั สืออา นเลนที่ไมใ ชตํารา ครูอาจจะใชก ารเขียนการตนู หรือการอา นหนังสอื ทผ่ี ูเ รียนชอบเปนแรงเสริมได โดยบอกผเู รยี นวาถา ทํางานท่ี ครูสง่ั เชน ทําเลขคณติ เสร็จจะใหเ ขยี นการตนู หรอื อานหนงั สือทผี่ ูเ รยี นชอบได การใชแ รงเสรมิ ทีเ่ ปน สงิ่ ของ เชน ดาวหรอื เบี้ย (Tokens) การใชแรงเสริมเปนส่ิงของหรือเบี้ย (Tokens) ไดผลดีกับนักเรียนท่ีไมเห็นความสําคัญของการศึกษา หรือนักเรียนที่ไมมีแรงจูงใจท่ีจะเรียน และนักเรียนที่ปญญาออน สกินเนอรไดกลาววาโรงเรียนแหงหนึ่งมี ปญหาคือ นักเรียนสวนมากมักจะขาดโรงเรียนเสมอ แตมีชั้นเรียนชั้นหน่ึงของโรงเรียนท่ีนักเรียนมาโรงเรียน สมา่ํ เสมอ จากการสอบถามนกั เรียนพบวา นักเรยี นมาโรงเรียนเพราะครูมีวธิ กี ารทีใ่ ชแ รงเสรมิ ทําใหนกั เรยี นไม ขาดเรยี น คือ ครใู หนักเรยี นจับฉลากทม่ี ีตัวเลขตอนเลิกเรยี นทุกวนั และนกั เรยี นนําฉลากไปแลกเปนของใชเชน สมดุ ดินสอ หรือขนมได หลักการสอนตามแนวคิดของนักจิตวทิ ยาการเรียนรูทางสังคมเชิงพุทธิปญญา นกั จติ วิทยาการศกึ ษาผสู นใจทฤษฎกี ารเรยี นรโู ดยการสังเกตของศาสตราจารยบ นั ดูรา (Bundura) ไดนาไปประยกุ ตใ นการเรยี นการสอนในหองเรยี น ซ่งึ นักจิตวิทยาไดท าํ การศึกษาจากการใชท ฤษฎีการเรยี นรู โดยการสังเกตหรอื การเลียนแบบจากตัวแบบ (Modeling)ในหองเรยี น (Zimmerman and Rosenthal, 1974 อางถงึ ใน สรุ างคโ ควตระกูล, 2550) ไดสรปุ หลกั การสอนไวดงั น้ี 1. ครคู วรจะแบงหนวยเรียนออกเปนขน้ั ๆ เพ่ือจะใหน ักเรียนเลียนแบบพฤติกรรมหรือปฏบิ ตั ิตามได นอกจากน้นั จะบอกใหนักเรยี นทราบอยางชัดเจนวา วตั ถปุ ระสงคข องบทเรยี น หรือหนว ยเรยี นมีอะไรบางและ ครคู วรจะตง้ั ความหวงั วา นักเรียนจะเรียนรูอ ะไรบา ง 2. ครจู ะตองยึดมน่ั ในหลักการเรยี นรูโดยการเลยี นแบบวา มี 2 ข้นั คือ 2.1 ขนั้ การรับรูมาซ่ึงการเรยี นรู (Acquisition) ซึง่ ผูเรียนจะตอ งมคี วามตั้งใจหรอื ใสใ จ (Attention) รบั รูจากสิง่ ทส่ี งั เกตและประมวลผลเขา รหัส (Coding) และมคี วามจดจา (Retention) 2.2 ข้นั การกระทำหรือลงมือปฏบิ ตั ิ (Performance)ซง่ึ ผูเรยี นจะเปนผแู สดง ซงึ่ การเลียนแบบนี้ ข้นึ อยูกับความสามารถและทักษะทางรา งกายของนักเรียนและมคี วามแมนยาในข้นั การไดร ับมาซง่ึ การเรียนรู ฉะน้นั กอนที่ครจู ะสอน จะตองบอกนักเรยี นมีความใสใ จหรือต้งั ใจและพยายามที่จะสงั เกตทุกขนั้ ตอนของการ สอนของครู เพื่อชว ยใหน ักเรียนเล่ยี นแบบไดถูกตอง 3. ขนั้ สอนหรือขน้ั แสดงของครู (Demonstration)มหี ลักดงั น้ี 3.1 ใชตัวอยา งส่ิงท่ีตองการใหเ รยี นรหู ลายๆตัวอยาง 3.2 ใชต ัวอยา งท่แี ตกตา งแกน ักเรียนแตละตัวอยาง เพือ่ สง เสรมิ ใหน ักเรียนเรยี นรู เตรยี มสอบครผู ูชว ย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตําแหนงครผู ูชวย ตามหลกั เกณฑใหม 39 3.3 ในขณะที่แสดงตัวอยาง (Demonstration) ครูควรอธิบายไปดวยคลายๆกับวา ครูคิดออกมาดังๆ โดยพูดออกไปดวย ตัวอยางเชน ถาตองการใหนักเรียนเขียนคําตางๆ ท่ีมีตัว “ส” ครูอาจจะใหตัวอยางโดย เขียนคาํ ทีม่ ีตวั “ส” บนกระดานพรอมกบั ออกเสยี งพูดดังๆ เชน พูดคาแรกคือคําวา “เสอื้ ” พรอ มกับช้ที ่เี สื้อครู ใส แลวเขียนคาวา “เสื้อ” ลงบนกระดาน ตอไปมีคําวา “สอน” “สอบ” “สาม” “ส่ี” ฯลฯ ซึ่งครูใชวิธีแสดง ตัวอยา งและพูดไปดว ย 4. หลงั จากทคี่ รูแสดงตวั อยางแลว ครูควรใหน กั เรียนปฏิบัตติ ามคาสงั่ หรือลงมือทาดวยตนเองทนั ทเี ปน ตนวา ใหนักเรียนแตละคนเขียนคําท่ีเขยี นดวยตวั “ส” 3 คํา เปนตน การใหนกั เรียนลองทาํ ทันทมี คี วามจาํ เปนมาก เพราะ 4.1 ทําใหนกั เรียนมีความใสใ จหรอื สนใจในบทเรียนมากขึน้ 4.2 ทาํ ใหนักเรยี นไดม โี อกาสแสดงไดด ว ยตนเอง เปดโอกาสใหท ้งั ครแู ละนกั เรียนทราบวานักเรียน เขาใจหรือไม ถา นักเรียนสวนมากทาไมได ครูอาจตองแสดงตวั อยางใหม เพ่ือชวยนกั เรียนทาไดส ําเรจ็ 4.3 ถานกั เรียนทาํ ถกู และทราบคาํ ตอบจากครวู าถกู ก็จะเปนแรงเสรมิ ทาํ ใหนักเรียนมแี รงจูงใจทีจ่ ะ เรียนตอ ไป 5. ตัวแบบท่ีใชไมค วรจํากดั เฉพาะแตค รผู เู ดียว ควรจะใหนกั เรียนทีท่ าํ ไดเ ปนตวั แบบแสดงใหแ กนักเรียนท่ยี ัง ทาํ ไมได หรืออาจจะใชตัวแบบสัญลกั ษณท่ีมีอยูในหนังสอื ภาพยนตร หรอื โทรทศั นก็ได หลักการสอนตามแนวคิดของนกั จติ วิทยาพทุ ธิปญญานิยม จากทฤษฎีพฒั นาการเชาวป ญญาของวิก็อทสกวี้ ิก็อทสกี้เนน ความสําคัญของการสอนหรือการชว ยเด็ก ใหพัฒนาตามศักยภาพของแตละบุคคลผูปกครองและผูใหญในสังคมมีหนาท่ีสําคัญที่จําเปนจะตองทราบคือ เปน “ผูชวยสอน” ดังนั้นวิธีการสอนของวิก็อทสกี้จึงเรียกวา การสอนโดยการชวยของครู “Teacher assisted teaching” หรือวิก็อทสกี้ใหชื่อวา “scaffolding” ซ่ึงภาษาไทยแปลวา น่ังรานท่ีชวยในการทํางาน กอสรา งตึกสงู ๆวา scaffolding หมายถึง การชว ยใหน กั เรียนไดเปน ผลสําเร็จตามเปาหมาย หลกั การพ้ืนฐานของวิธีสอน 1. ผูเรยี นจะเปน ผูล งมอื กระทํา (Active) และจะตองมสี ว นรว มในการเรียนรู 2. การเรียนรทู กุ ชนิดเกดิ จากการมปี ฏิสัมพันธทางสังคมถือวา สงั คมเปนแหลง สําคญั ของการเรยี นรู และพฒั นาการเชาวปญญา 3. ผเู รยี นจะสามารถเรยี นรูไดดแี ละมากขนึ้ ถาหากมคี นชวย 4. นักเรียนทุกคนมี “Zone of Proximal Development” (ดูบทที่ 4 ) ครูหรือผูสอนจะตองทราบ วาผูเรียนมี Zone of Proximal Development ท่ีตางกันบางคนอยูเหนือ บางคนอยูระหวาง บางคนอยูตํ่า การชวยเหลือจากครูจะชวยใหทุกคนเกิดการเรียนรูตามศักยภาพของตน การมีปฏิสัมพันธระหวางครูและ นักเรยี นจงึ มีความสาํ คัญมากโดยเฉพาะนักเรียนที่อยตู ํา่ กวา Zone of Proximal Development 5. การพดู อยา งรูคดิ ภายในหรือการคิดในใจ (Inner Speech) มคี วามสาํ คัญในการเรียนรูจากการวิจยั พบวา ผูท ่ีแกไขปญหาไดด ีใชInner Speech ในการวางแผนการทํางานหรือแกไขปญ หา เตรยี มสอบครูผชู ว ย By ทีมฮักแพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรียมสอบบรรจเุ ขา รับราชการ ตําแหนงครผู ชู วย ตามหลักเกณฑใ หม 40 การนําทฤษฎขี องวิก็อทสก้ีมาใชในการสอน ลําดับข้นั การสอนและตวั อยา งในการนาทฤษฎขี องวกิ ็อทสกีม้ าประยกุ ต ลําดบั ข้นั การสอน ตวั อยา ง 1.ประเมนิ พน้ื ความรูแ ละทักษะของนกั เรียน ใชข อทดสอบนกั เรียนกอนทจี่ ะทาํ การสอน (pretest) หรอื ใหน ักเรียนทํางานท่ีคลา ยคลึง กับสิ่งท่ีครูจะสอนเพ่ือทราบพน้ื ความรูของ นักเรียน 2. ครชู ว ยนักเรยี นในการสอน ครูยกตวั อยางวิธกี ารแกไขปญหาหรอื การ ทํางานดว ยการผกู สง่ิ ทคี่ ดิ ออกมาดงั ๆ (Verbal Thinking) วาการทาํ ส่ิงใดกอนหลัง หรอื มวี ิธีการอะไร โดยครูเปนตนแบบแสดงใหดู 3.ใหข อ มูลปอนกลับและใหน ักเรียนตรวจ เม่ือนกั เรยี นทํางานเสร็จ ครูใหข อ มูลปอ นกลับ คาํ ตอบดวยตัวเอง และใหน ักเรียนตรวจคําตอบของตนเอง วเิ คราะหดูวาทท่ี าผิดเปนเพราะเหตุไรและควร จะ ชวยจนกระท่งั ไดคาํ ตอบที่ถูกตอ งดวยการ ชวยเหลือจากครู 4.คอ ยๆเพิ่มความรบั ผดิ ชอบของรกั เรียน ครลู ดความชว ยเหลอื โดยสงั เกตดวู านักเรยี น คนใดสามารถทาไดดหี รอื ดีข้ึนก็ปลอยให อิสระทาํ งานดวยตนเอง หลกั การสอนตามแนวคิดของนกั จิตวิทยามนษุ ยนิยม หนา ทข่ี องครตู ามทศั นของนักการศกึ ษามนษุ ยนิยม ครมู หี นา ทเี่ ปนผชู ว ยเอ้ือ (Facilitate)ใหนกั เรยี นมสี ัมฤทธิผลเกย่ี วกบั การพัฒนาตนเองดังตอ ไปนี้ 1. ชว ยใหผเู รียนยอมรับตนเองและมีความภาคภูมใิ จในตนเอง สามารถเขา ใจและยอมรับความรูสกึ ตนเองและคดิ วา ตนเองเปน บุคคลมีคา 2. ชวยใหผ เู รียนมีวฒุ ภิ าวะ สามารถทีจ่ ะทราบถึงขอดี ขอเสยี ของตน และสามารถยืนหยัดตอ สูเ พ่ือ อุดมการณของตน 3. ชวยใหผเู รียนตัง้ จดุ มุงหมายของชีวิตตามสภาพความเปนจรงิ ที่เปนไปได 4. ชวยใหผ ูเรียนมีความรับผิดชอบในการกระทําหรอื พฤติกรรมของตนและผลตามพฤติกรรมนน้ั ๆ 5. ชว ยใหผ เู รยี นเปน ผูกลาท่จี ะเผชิญกับปญหาแมว าจะเปน ปญหาท่ียากและสามารถแกไดโ ดยวธิ กี าร แกไขปญ หาแบบวธิ ีการทางวิทยาศาสตร 6. ชวยใหผเู รียนมีโอกาสที่จะใชจ ินตนาการ (Imagination) ความคดิ คะนงึ ฝน (Fantasy)และ ความคิดสรางสรรค (Creativity) 7. ชวยใหผ เู รยี นมีโอกาสท่จี ะแสดงออกทั้งทางดานความคิด ความรูสึก อารมณอยา งเปดเผยไม เสแสรง 8. ชว ยใหผ ูเรียนเกดิ กระบวนการเรียนรู รวู า จะเรยี นรูอยางไรเพ่ือท่ีจะเปนผูทีใ่ ฝรูอยเู สมอ 9. ชว ยใหผ เู รียนรูจกั การประเมนิ ของการเรียนรดู วนตนเอง รจู กั ตงั้ เกณฑการประเมนิ ผล 10. ชวยใหผูเรยี นเปน ผตู ระหนกั รู (Aware)และไวตอ ความรสู กึ ของผูอื่นและยอมรับวา บุคคลแตละคน เปนปจเจกบุคคล มีอิสระท่จี ะแสดงความคดิ เหน็ ของตนเอง เตรียมสอบครูผูชวย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู ือเตรยี มสอบบรรจเุ ขารับราชการ ตาํ แหนง ครูผูชว ย ตามหลักเกณฑใหม 41 จติ วิทยาใหค าํ ปรกึ ษาในการวเิ คราะหแ ละพัฒนาผูเรยี นตามศักยภาพ ซิกมันด ฟรอยด เกิดเม่ือ 6 พ.ค.1856 ที่ประเทศออสเตรีย เปนชาวยิว เปนบุตรคนโตของภรรยาคน ท่ี 2 บิดาทานเปนคนเผด็จการความเปนอยูอัตคัด ทานเปนผูมีสติปญญาดี สอบไดท่ี 1 เสมอ ชอบการเรียน ภาษาเปนพิเศษ เรียนรูพูดไดหลายภาษามาก อานวรรณคดีของเช็คสเปยรต้ังแตอายุ 8 ขวบ สําเร็จการศึกษา แพทยศาสตร จากมหาวิทยาลัยเวียนนา อายุ 28 และทํางานเปนอาจารยในมหาวิทยาลัยตอจากนั้น แตงงาน กบั มารธ า เบอรเ นส ในป 1866 ตลอดชวี ติ สมรส 53ป มบี ุตร 6 คน ทานไดท ุมเทชีวติ ในการศกึ ษาเก่ยี วกับจิตวิเคราะห เพราะทา นมีประสบการณสว นตวั เม่ือทานอายุ 40 ตนๆ โดยทานมีความผิดปรกติทางจิตอยางมากๆ มีความหวาดกลัวตายและหวาดกลัวอ่ืนๆ ทานจึงทําการ วิเคราะหต นเองจนเกิดการหย่ังรู กระบวนการพัฒนาบุคลิกภาพข้ึนมา โดยทานไดตรวจสอบความทรงจาํ ในวัย เด็กของทานเอง และความผิดปรกติของทานมาจากความรสู ึกท่ีมีตอบิดา ยังระลึกไดวามีความรูสึกทางเพศตอ มารดา มีลูกศิษยหลายทาน และยังไดตั้งสมาคมจิตวิเคราะหระหวางชาติข้ึน เมื่อทานไดรับเชิญใหบรรยาย ณ มหาวิทยาลัย ในอเมริกาชื่อเสียงของทานก็เดนข้ึนอยางเปนลําดับทานโดงดังในหมูชนนบั ลานคน มีอิทธิพล ในชีวิตแทบทุกดาน ศิลปะ ศาสนา และสังคม สรางสรรคผลงานออกมามากมาย ทํางาน 18 ชั่วโมง แตงหนังสือออกมามากวา 24 เลมทานมีผลงานตราบจนวาระสุดทายของชีวิตทานแสดงความรูโดยไมปดบัง เปดเผยผลการวจิ ยั คนควา ทางวิทยาศาสตร ทานไดป รบั ปรุงและขยายผลทฤษฏีของทานเสมอ แมเ ม่อื ทานอายุ 70 ป แลวทานก็ยังมีการเปลี่ยนแปลงทฤษฏีอยูเสมอมีนิสัยติดบุหร่ีอยางมาก สูบซิการเฉล่ียวันละ 20 มวน ทานเสียชีวิตดวย โรคมะเร็งที่ขากรรไกรท่ีกรุงลอนดอนในป 1939 เปนเวลามากกวา 100 ปที่แนวคิดดาน จิตวิเคราะห แตมีผูไมเห็นดวย และมีการเปล่ียนแปลงไป ในป 1939 แตยังคงยึดหลักของกระบวนการของ จิตไรส าํ นกึ ในแรงจูงใจของมนุษย และแนวคดิ เกีย่ วกบั โครงสรางบคุ ลิกภาพของ ฟรอยด ทป่ี ระกอบดวย อดิ อีโก และซปุ เปอรอ โี ก นกั บาํ บัดทานอ่ืนไดน าํ เอาแนวคดิ น้ีไปประยุกตในหลายๆแนวคิด ธรรมชาติของมนุษย ธรรมชาติของมนุษยพฤติกรรมเปนผลมาจากแรงขับท่ีไมมีเหตุผล แรงขับหรือแรงจูงใจในจิตไรสํานึก แรงขบั ของสญั ชาติญาณ ของกระบวนการทางชีววิทยาที่มีในรางกาย และพฒั นาการแหงสัญชาติญาณทางเพศ ในระหวาง 6 ขวบแรกของชีวิต เร่ืองแรงขับและแรงผลักดันเปนตัวอธิบาย พฤติกรรมของมนุษย ฟรอยดได แยกสัญชาติญาณออกมาเปน 2 ประเภท คือสัญชาติญาณแหงการมีชีวิต และสัญชาติญาณแหงการตาย จะแสดงออกมาในรูปแบบของความกาวราว ผูคนไดแสดงออกมาจากจิตไรสํานึกวาอยากตาย หรือทําราย ตนเองแลว ทาํ รายผอู นื่ แรงผลักดนั ทางเพศและแรงผลักดันทางกา วราว สามารถแสดงใหเห็นวาเหตใุ ดผูคนจึง มพี ฤติกรรมเชนนน้ั มนุษยไมควรถูกตัดสินใหเปน เหย่ือของความกาวราวและทาํ ลายตนเองส่ิงทา ทายมนษุ ยมาก ทสี่ ุดคือจะจัดการอยา งไรกบั แรงขับหรือพลังแหง ความกาวราวไดค วามสับสนวนุ วายใจและความวิตกกังวลควร กาํ จดั เสียใหสน้ิ ซาก เตรียมสอบครูผชู ว ย By ทีมฮักแพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานาํ ทาง
คูมือเตรยี มสอบบรรจุเขา รบั ราชการ ตําแหนงครูผชู วย ตามหลกั เกณฑใ หม 42 โครงสรา งบคุ ลกิ ภาพของมนุษย ประกอบดว ย 3 สวน คือ อิด อโี ก และซุปเปอรอ ีโก มีลกั ษณะเฉพาะตัว มอี ิทธพิ ลตอกัน และทํางานรวมกัน ถา ทัง้ สวนประสานงานกนั ดี ทําใหบุคคลมีความพงึ พอใจ ตอ ตนเองและ ส่ิงแวดลอ ม อิด เปน ระบบด้ังเดมิ ของมนุษย เรยี กรองแตเ อาอยางเดยี ว อโี ก เปน บคุ ลกิ ท่ีติดตอกับโลกภายนอก ดูแลบคุ ลิกภาพ จะทํางานระหวางจติ ไรส ํานึกกับจติ รสู ํานกึ ของมนุษย ซปุ เปอร อีโก เปนสว นรวมของมโนธรรมตัวแทนของศลี ธรรมจรรยา ไดรบั การถา ยทอดดแู ลจากการอบรม เลีย้ งดู จากพอแม ครูอาจารย คอื ผูตดั สินวาดีเลว ถกู ผดิ ท้ัง 3 ระบบน้ีไมมีเสนแบงกันอยางเด็ดขาด ระดับจิตไรสํานึกและระดับจิตสํานึก เปนกุญแจไขสู พฤตกิ รรม และปญหาบุคลกิ ภาพของมนุษย สิง่ ตาง ๆ ถูกฝงไวในจิตไรส าํ นึก เปา หมายของแนวคดิ จิตวเิ คราะห คือพยายามชวยส่ิงตางๆที่จมอยูในจิตไรสํานึกออกมา จิตสํานึกเหมือนเสนบางๆของจิตท้ังหมดเหมือนภูเขา นาํ้ แขง็ กอ นใหญสว นทอ่ี ยูใตนํ้าคือจิตไรส าํ นกึ สว นทโ่ี ผลพน น้าํ คอื จติ รสู าํ นึก ข้นั ตอนการใหก ารปรึกษา ประกอบไปดวย 3 ขัน้ ตอนดังนี้ 1.ขั้นสรางสัมพันธภาพ ซักประวัติโดยการสัมภาษณ สังเกตอากัปกริยา อธิบายเทคนิควิธีการใหการ ปรึกษา ตกลงความรับผิดชอบของผูใหและผรู ับการปรึกษา เรมิ่ ฝกใหผูร บั การปรกึ ษาระบายความรูส ึกความคิด ที่เปนปญหาออกมาโดยใชเทคนิคการเช่ือมโยงอยางเสรี Free Association คอยสังเกตพฤติกรรมการ แสดงออก ของผูร ับการปรึกษาโดยเก็บ รายละเอยี ด เพอ่ื นาํ ขอ มูลไปวิเคราะหตอ ไป 2.ข้ันดําเนินการ ขั้นน้ีจะมีการถายโยงความรูสึก และการตอตานจากผูใหการปรึกษา ผูรับอาจแสดง ความรูสกึ ตอตานผูใหบรกิ าร ผใู หก ารปรึกษาจึงคอยอดทน ยอมรบั พฤตกิ รรม คอยๆตคี วามใหผ รู บั การปรึกษา หย่ังรู และเขาใจตนเอง เปลี่ยนโครงสรา งใหมท างความคดิ และความรูส กึ ของผรู ับการปรึกษา 3.ข้ันยุตตกิ ารปรกึ ษา เมอ่ื ผเู ขา รบั การปรึกษาผอนคลาย ตอความทรงจาํ ในอดีต เรม่ิ เขาใจตนเอง ยตุ ิการตอ ตานผูใหการปรึกษาเปลย่ี นการใชกลไกปองกันตัวเองที่เหมาะสม จัดการกบั ความขดั แยง ไดอยา ง สรา งสรรค ดาํ เนนิ ชีวติ อยางมีประสิทธภิ าพตอไป เทคนคิ การใหก ารปรกึ ษา 1.การเชื่อมโยงอยางเสรี ใชวิธีวิเคราะหเปนกรอบในการชวยเหลือ เปนขั้นตอนแรกในการใหการ ปรกึ ษา ตามหลกั เดิมผูรับการปรึกษาจะนอนบนเตียง และผรู ับบรกิ ารอยบู นหัวเตียง รวมประสบการณในอดีต ปลดปลอยความรูสึก ผูใหบริการไมคัดคาน วิจารณ หรือตําหนิ แตจะคอยใหกําลังใจเม่ือสับสน ใหกําลังใจ ผูรับบริการก็ตองเลาใหผูใหการปรึกษาทุกส่ิง ไมวาเห็นดวยหรือไมกับเร่ืองนั้น เพอฝน หรือจินตนาการตาง ๆ เพอ่ื แปลความหมาย 2.การวิเคราะหการถา ยโยงความรสู ึก ผูร ับการปรกึ ษามีแนวโนม ทจ่ี ะตอบสนองตอผใู หการปรกึ ษา ดวยวธิ ีการทีเ่ คยทาํ มาในอดีต ทงั้ ในดานบวกและลบ มายงั ผูใหการปรกึ ษาเชนผรู ับการปรึกษาเคยมีมารดาเปน คนโมโหรา ยแตมาเจอผูใหการปรกึ ษาท่เี ปนผหู ญิง เขาจะเกิดความคิดวา ผูใหการปรกึ ษาเปนคนโมโหราย เตรียมสอบครผู ูชว ย By ทมี ฮักแพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนําพา ศรัทธานําทาง
คมู อื เตรยี มสอบบรรจเุ ขา รบั ราชการ ตาํ แหนง ครูผูช วย ตามหลักเกณฑใหม 43 3.การวเิ คราะหการการตีความการตอตาน การตอตานเปน เปน แนวคดิ พื้นฐานของการใหการปรึกษา การตอ ตานคือพลวัตของจิตใตส าํ นกึ ทีบ่ คุ คลปอ งกันตนจากความ ทเี่ ขาไมย อมรบั ได อาจจะเปน การมาสาย การผดิ นดั การลืมนัด 4.การวเิ คราะหค วามฝน ชวยเปด เผยส่ิงทอี่ ยใู นจติ ไรสํานึกของผรู ับการปรึกษา ทาํ ใหเขาเกดิ การ หยัง่ รู ขณะทีน่ อนหลบั กลไกการปอ งกันตนเองลดนอยลง เปนหนทางทยี่ ่งิ ใหญไ ปสจู ิตไรสาํ นกึ ความฝนมี เนื้อหา สองระดบั คือ ระดบั แฝง และรับดบั เนอ้ื หาเปดเผย 5.การตคี วาม ประกอบดวยการบงชี้ การอธบิ ายและการแนะนาํ ใหผรู บั การปรึกษาเขาใจความหมาย ดวยการช้ปี ระเดน็ การทําความกระจา งเพื่อเกิดความหย่งั รูและเขาใจตนเอง พัฒนาผเู รยี นตามศักยภาพ การจดั การเรียนการสอนเพ่ือพฒั นาผเู รยี น ตามพระราชบัญญตั ิการศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ. 2542 การจัดการเรียนในปจ จบุ ัน ครูผสู อนตองปฏบิ ัตติ ามพระราชบญั ญัติการศึกษาแหงชาติ โดยเฉพาะครูผูสอนตอง มีความเขา ใจเบ้อี งตน ผูสมคั รสอบบรรจคุ รจู งึ จําเปนตองมีความเขาใจ เเนวทางการปฏิบตั ิการจดั การเรยี นการ สอนเพ่ือพฒั นานักเรียน ซึ่งเน้ึอหาหมวดทสี่ ําคัญทส่ี ุด คือ หมวด 4 หมวด 4 *** แนวการจดั การศกึ ษา มาตรา 22 การจดั การศึกษาตองยดึ หลกั วา ผเู รยี นทุกคนมีความสามารถรูและพฒั นาตนเองไดแ ละถือวา ผเู รยี นมีความสาํ คญั ท่สี ุด กระบวนการจดั การศึกษาตองสง เสิรมใหผูเรยี นสามารลพัฒนาตามธรรมชาตแิ ละ เต็มศักยภาพ อยใู นมาตราใดออกบอยผเู รียนเปน สาํ คญั มาตรา 23 การจัดการศึกษา ทั้งการศกึ ษาในระบบ การศกึ ษานอกระบบเเละการศกึ ษาตามอธั ยาศยั ตอง เนน ความสาํ คัญทั้งความรู คุณธรรม กระบวนการเรียนรู และบูรณาการ ตามความเหมาะสมของแตล ะ ระดบั การศกึ ษาในเรอื่ ง ตอไปนี้ (1) ความรเู กี่ยวกบั ตนเอง เเละความสัมพนั ธข องตนเองกับสงั คม ไดแ ก ครอบครัว ชมุ ชน ชาตแิ ละ สงั คมโลก รวมถึงความรเู กยี่ วกบั ประวตั ศิ าสตร ความเปนมาของสังคมไทย และระบบการเมืองการปกครอง ไทยในระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษัตริ ยเ ปน ประมุข (2) ความรเู เละทักษะดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี รวมทัง้ ความรูค วามเขาใจเเละประสบการณ เร่อื งการจัดการ การบํารุงรักษา และการใชป ระโยชนจ ากทรพั ยากรธรรมชาติเเละสงิ่ แวดลอ มอยางสมดลุ ยั่งยืน (3) ความรู เกียวกับศาลนา ศลิ ปะ วฒั นธรรม การกีฬา ภมู ปิ ญญาไทย และการประยุกตใชภูมปิ ญ ญา (4) ความรู และทักษะดา นคณติ ศาสตร และดา นภาษาเนนการใชภ าษาไทยอยางถูกตอง (5) ความรู และทักษะในการประกอบอาชีพและการดํารงชวี ติ อยางมีความสุข เตรยี มสอบครผู ูชวย By ทมี ฮกั แพง เรียบเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คมู อื เตรยี มสอบบรรจุเขารบั ราชการ ตําแหนงครูผูช วย ตามหลกั เกณฑใ หม 44 แนวขอ สอบจิตวิทยาการศกึ ษาและการแนะแนว 1. Psychology มรี ากศัพทมาจากภาษาใด ก. ภาษากรีก (Psyche + Logos) ข. ภาษาสเปน (Psycho + Logy) ค. ภาษารัสเซีย (Psyche + Logos) ง. ภาษาบาลี (Psycho + Logy) 2. ในปจ จบุ ันความหมายของ จติ วทิ ยา หมายถึงขอใด ก. การศึกษาที่เกยี่ วกับเรื่องวญิ ญาณ ข. วิชาท่ศี กึ ษาพฤติกรรมของมนุษย และสัตวดว ยกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร ค. การศกึ ษาทเี่ ก่ยี วความคิดของคนยุคโบราณ ง. วชิ าทศ่ี ึกษาพฤติกรรมของมนษุ ยต างดาว 3. พฤตกิ รรม (Behavior) หมายถงึ ขอใด ก. การกระทําหรอื กจิ กรรมทุกอยางของมนษุ ย ข. การกระทําหรอื กจิ กรรมทุกอยางของมนุษย โดยรตู ัว ค. การกระทาํ หรอื กิจกรรมทุกอยา งของมนุษย โดยไมรูตัว ง. การกระทําหรือกจิ กรรมทกุ อยางของมนุษย โดยรตู วั หรือไมรูตวั 4. พฤตกิ รรม (Behavior) แบง ไดเปนสองประเภท คือ ก. 1.พฤตกิ รรมภายใน (Behavior Overt), 2.พฤติกรรมภายนอก (Behavior Covert) ข. 1.พฤตกิ รรมภายนอกจติ ใจ (Behavior Overt), 2.พฤติกรรมภายในจิตใจ (Behavior Covert) ค. 1.พฤติกรรมภายในจติ ใจ (Overt Behavior), 2.พฤติกรรมภายนอกจิตใจ (Covert Behavior) ง. 1.พฤติกรรมภายนอก (Overt Behavior), 2.พฤตกิ รรมภายใน (Covert Behavior) 5. พฤตกิ รรมทสี่ งั เกตไดว ัดไดอ ยา งชัดเจน ตรงกบั พฤตกิ รรมใด ก. พฤตกิ รรมภายใน (Behavior Overt) ข. พฤติกรรมภายนอกจิตใจ (Behavior Overt) ค. พฤติกรรมภายในจติ ใจ (Overt Behavior) ง. พฤตกิ รรมภายนอก (Overt Behavior) 6. พฤติกรรมทไี่ มส ามารถสังเกตเหน็ หรือวัดไดโ ดยตรง ถาไมแ สดงออกไมม ใี ครรู ตรงกับพฤติกรรมใด ก. พฤติกรรมภายใน (Behavior Overt) ข. พฤติกรรมภายนอกจติ ใจ (Behavior Overt) ค. พฤตกิ รรมภายในจติ ใจ (Overt Behavior) ง. พฤติกรรมภายใน (Covert Behavior) เตรียมสอบครผู ชู วย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรยี งโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
คูม ือเตรียมสอบบรรจเุ ขารบั ราชการ ตาํ แหนงครผู ชู ว ย ตามหลักเกณฑใ หม 45 7. ผูใดไดรับยกยองใหเปน บิดาแหงจติ วทิ ยาการทดลอง ในกลมุ โครงสรา งทางจิต (Structuralism) ก. วิลเฮลม วุนต ข. จอหน ดวิ อ้ี ค. โฮเวิรด การด เนอร ง. ซิกมันด ฟรอยด 8. นักจิตวทิ ยากลุมหนา ทที่ างจิต (Functionalism) ผูท่ีริเริม่ แนวคดิ ท่วี า “วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตรเ ปน วิธีการเรยี นรู” มีใครบาง ก. วิลเลยี่ ม เจมส, จอหน ดิวอี้ ข. วลิ เฮลม วนุ ต, โฮเวิรด การด เนอร ค. โฮเวริ ด การด เนอร, ซกิ มันด ฟรอยด ง. วิลเฮลม วุนต, ซิกมันด ฟรอยด 9. ครสู มหมายจดั ประสบการณก ารเรยี นรู ใหก ับนกั เรยี นไดล งมอื ปฎบิ ตั ิเอง เปนการเรียนรูใ นแบบใด ก. การเรยี นรแู บบรว มมือ ข. การเรียนรูแบบศูนยกลาง ค. การเรียนรแู บบ Learning by doing ง. การเรยี นรูแบบ E-learning 10. ผูนําคนสําคัญของนักจิตวิทยา กลุมจติ วิเคราะห (Psychoanalysis) คือใคร ก. วลิ เลย่ี ม เจมส ข. ซกิ มันด ฟรอยด ค. โฮเวิรด การดเนอร ง. วลิ เฮลม วุนต 11. อีโก (Ego) หมายถงึ ขอ ใด ก. เปนมโนธรรมทค่ี อยเตือน Ego วา ส่ิงนัน้ ผิดจงอยา ทํา ข. เปนสว นประกอบ ความตองการพนื้ ฐานของมนุษย ค. เปนสวนที่ทําหนาท่คี วบคุมพฤติกรรม อนั เกดิ จากความตองการพื้นฐานของมนษุ ย ใหแสดงออก ในทางท่ีเหมาะสม เปน ทยี่ อมรบั ของสงั คม ง. เปนตวั ท่ีมีหนา ท่ีสรางอดุ มคติท่พี ึงปรารถนาของสังคมเปนมโนธรรมท่คี อยเตือนวาส่งิ น้ันผิดจงอยาทาํ 12. ซุปเปอรอีโก (SuperEgo) หมายถงึ ขอ ใด ก. เปน มโนธรรม ทบี่ อกถงึ ความตองการพน้ื ฐานของมนุษย ข. เปนสว นประกอบ ความตองการพน้ื ฐานของมนุษย ค. เปนสว นทีท่ ําหนาทีค่ วบคุมพฤติกรรม อนั เกิดจากความตองการพื้นฐานของมนุษย ใหแสดงออก ในทางที่เหมาะสม เปน ท่ยี อมรบั ของสังคม ง.เปนตัวที่มีหนา ทสี่ รางอดุ มคติทพ่ี งึ ปรารถนาของสงั คมเปนมโนธรรมท่คี อยเตือนวาสิ่งนนั้ ผดิ จงอยา ทํา เตรยี มสอบครูผูช ว ย By ทมี ฮกั แพง เรยี บเรียงโดย อ.ใจนาํ พา ศรัทธานาํ ทาง
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445