ตำรับยาสมุนไพรล้านนา

588 ตารางท่ี 6.3 รายชื่อโรค (ภาษาลานนา) ทพี่ บในตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนาทท่ี าํ การปรวิ รรตแลว (ตอ ) หมวดอักษร รหัสโรคและชอ่ื โรค (ภาษาลา นนา) อ รหสั โรค ชอ่ื โรค รหัสโรค ชื่อโรค 000826 อาเจียน 001024 อักคทา 000827 อาเจยี นเปนเลือด 001057 อาเจียนเปนเลือดปนหนอง 000921 หนอง 001085 อาเจียนมแี ตลมออกมา 000828 อาเจียนมีกลนิ่ เหม็น 001105 ออกรากสาด 000829 อุปปกาน หมายเหตุ : รหัสโรคคือตัวบอกลําดับที่ของโรคท่ีพบในขณะปริวรรต เพ่ือความสะดวกในการสืบคน โปรแกรมฐานขอ มลู Lab09.C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 6.doc

ภาคผนวก 7 รปู ภาพและขนั้ ตอนการบนั ทึกโปรแกรม “ฐานขอมูลคัมภรี  ตํารายาสมุนไพรลา นนา : ตาํ รับ-โรค-อาการ” และตัวอยางรายงาน

590 1. การเขา สูระบบ รูปที่ 7.1 การเขา สรู ะบบเพือ่ ใชง าน “ฐานขอ มลู คัมภีรตาํ รายาสมุนไพรลานนา : ตาํ รับ-โรค-สมุนไพร” รูปท่ี 7.2 เมนูตางๆ ใน “ฐานขอมลู คมั ภรี ตาํ รายาสมุนไพรลานนา : ตํารบั -โรค-สมุนไพร” Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบูรณ\\appen 7.doc

591 2. การตงั้ คาระบบ การต้ังคาระบบ หมายถงึ การกําหนดขอบเขตขอ มลู เบอ้ื งตน ท้ังหมดในฐานขอ มลู 2.1 กําหนดชอื่ โรค/อาการ การกําหนดช่ือโรค/อาการ ใน“ฐานขอมูลคัมภีรตํารายาสมุนไพรลานนา : ตํารับ-โรค- สมุนไพร” น้ี ผูวจิ ยั ไดใ ชขอ มลู การปรวิ รรตข้ันที่ 2 (คัมภีรต ําราแพทยแผนไทยและตาํ รายาสมุนไพรลา นนาท่ี แปลเปนภาษาไทยกลางแลว) เปนหลัก ซ่ึงสวนมากจะกําหนดชื่อตามเอกสารตนฉบับ หรือการปริวรรตขั้น ที่ 0 (พิมพขอความเปนภาษาและอักษรลานนาตามเอกสารตนฉบับ) เน่ืองจากไมสามารถหาคําแปลของ ชื่อโรค/อาการในคมั ภีรต ําราแพทยแ ผนไทยและตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนา ท่คี ัดเลอื กมาศกึ ษาได ในสว นของรายละเอียดชอ่ื โรค/อาการทกุ ชื่อ จะระบุขอ มูลตา งๆ คอื ช่ือภาษาลา นนา, ชอื่ ภาษาไทย, ชือ่ ภาษาอังกฤษ, ช่อื อักษรลา นนา, ชอ่ื วทิ ยาศาสตร/ ศัพทท างการแพทย, สาเหตุ, อาการ,การ รกั ษา,ประเภทคาํ และรายละเอยี ดโรค/อาการ รปู ที่ 7.3 การบนั ทกึ ขอ มลู โรค/อาการใน“ฐานขอ มลู คัมภีรต ํารายาสมนุ ไพรลา นนา:ตาํ รับ-โรค-สมุนไพร” Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

592 รูปท่ี 7.4 การบนั ทกึ รายละเอียดของโรค/อาการ ใน“ฐานขอมูลคัมภรี ตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนา : ตํารบั -โรค-สมนุ ไพร” 2.2 กาํ หนดชอ่ื สมุนไพร การกําหนดช่ือสมุนไพร ใน “ฐานขอมูลคัมภีรตํารายาสมุนไพรลานนา : ตํารับ-โรค- สมุนไพร” จะใชช่ือภาษาไทยกลางจากขอมูลการปริวรรตข้ันที่ 2 เปนหลัก หากสมุนไพรชนิดใดไมสามารถ แปลเปนภาษาไทยกลางได กจ็ ะใชชอ่ื จากขอมลู การปริวรรตข้ันท่ี 1 โดยทาํ เคร่อื งหมาย “ * ” ไวท า ยชอื่ นัน้ ในสวนรายละเอยี ดของสมนุ ไพรแตล ะชนดิ นั้น จะมีชอ งสาํ หรับบนั ทึกชอ่ื สมนุ ไพรภาษา ลานนา, ช่อื สมุนไพรภาษาไทย, ช่ือสมนุ ไพรภาษาอังกฤษ, ช่ือสมนุ ไพรอักษรลานนา, ชอื่ วงศ, ขอบง ใชทาง เภสชั กรรมลา นนา, ขอบงใชทางการแพทยแ ผนปจ จบุ นั -แพทยแผนไทย, ชื่อทองถน่ิ , สวนทใ่ี ช, ช่อื วทิ ยาศาสตร และช่อื สารสาํ คญั Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

593 รปู ที่ 7.5 หนา ตางสาํ หรบั กําหนดชื่อสมุนไพร Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบูรณ\\appen 7.doc

594 รูปท่ี 7.6 หนา ตา งสาํ หรับบันทกึ รายละเอียดของสมนุ ไพร 2.3 กําหนดชอ่ื สวนทใ่ี ช รูปที่ 7.7 หนา ตางสําหรบั กาํ หนดชอื่ สว นทใ่ี ช Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

595 รปู ท่ี 7.8 หนา ตา งสาํ หรับบนั ทกึ รายละเอยี ดของสว นท่ใี ช 2.4 กาํ หนดหนว ย รูปที่ 7.9 หนา ตา งสําหรบั กําหนดหนว ย Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

596 รปู ท่ี 7.10 หนา ตา งสาํ หรับบันทกึ รายละเอยี ดของหนวยทใ่ี ช 2.5 กาํ หนดรปู แบบการใช รปู ที่ 7.11 หนา ตางสาํ หรบั กาํ หนดรปู แบบการใช Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

597 รูปที่ 7.12 หนา ตางสําหรบั บนั ทกึ รายละเอยี ด รปู แบบการใช 2.6 กาํ หนดจงั หวัด รูปท่ี 7.13 หนา ตางสาํ หรบั กาํ หนดจงั หวดั Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

598 รปู ที่ 7.14 หนา ตา งสําหรบั บนั ทึกรายละเอียด จงั หวดั 2.7 กาํ หนดชอื่ ทองถน่ิ รูปท่ี 7.15 หนา ตางสําหรบั กําหนดชือ่ ทองถน่ิ Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบูรณ\\appen 7.doc

599 รูปท่ี 7.16 หนา ตางสาํ หรบั บนั ทกึ รายละเอยี ด ช่ือทองถน่ิ 2.8 กาํ หนดประเภทคาํ Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

600 รปู ท่ี 1.17 หนา ตา งสําหรบั กาํ หนดประเภทคาํ รปู ที่ 7.18 หนา ตา งสําหรบั บนั ทกึ รายละเอยี ด ประเภทของคาํ 2.9 กาํ หนดวธิ กี ารเตรียม Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

601 รูปท่ี 7.19 การบนั ทกึ วธิ กี ารเตรยี ม รปู ท่ี 7.20 หนา ตางสําหรบั บนั ทกึ รายละเอียด วธิ กี ารเตรยี ม 2.10 กาํ หนดรายการสารเคมีทเ่ี ก่ียวของ รูปที่ 7.21 หนา ตา งสาํ หรบั กาํ หนดรายการสารเคมีที่เก่ียวขอ ง Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

602 รปู ที่ 7.22 หนา ตา งสําหรบั บนั ทกึ รายละเอยี ด สารเคมีทเี่ ก่ยี วขอ งกบั สมนุ ไพร 2.11 กําหนดรปู แบบยาเตรยี ม Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบูรณ\\appen 7.doc

603 รูปท่ี 7.23 หนาตา งสาํ หรบั กาํ หนดรปู แบบยาเตรยี ม รูปที่ 7.24 หนา ตา งสาํ หรบั บนั ทกึ รายละเอยี ด รูปแบบยาเตรยี ม 3. ตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนา การบนั ทกึ ขอมลู ตาํ รายาสมุนไพรลา นนาในฐานขอมูลฯ น้ี ไดบ ันทกึ ขอ มูลตํารายาทไี่ ดป รวิ รรตแลว ทั้งปริวรรตขนั้ ท่ี 0, 1 และ 2 ซึง่ สามารถดงึ ขอ มลู มาแสดงไดพรอมกัน ซงึ่ สามารถดูเปรียบเทียบกันได 3.1 ปริวรรตขนั้ ท่ี 0 Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบูรณ\\appen 7.doc

604 รูปท่ี 7.25 หนา ตา งสําหรบั บนั ทกึ ขอ มลู “ปรวิ รรตขนั้ ที่ 0” 3.2 ปรวิ รรตขน้ั ที่ 1 รูปที่ 7.26 หนา ตา งสาํ หรบั บนั ทกึ ขอ มลู “ปรวิ รรตขน้ั ที่ 1” 3.3 ปริวรรตขน้ั ท่ี 2 รูปท่ี 7.27 หนา ตางสาํ หรบั บนั ทกึ ขอมลู “ปรวิ รรตขน้ั ที่ 2” Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบูรณ\\appen 7.doc

605 ในขน้ั ตอนการบนั ทกึ ขอ มลู “ปริวรรตขน้ั ที่ 2” นี้ จะเปนขอ มูลท่ใี ชในการบนั ทึกชื่อโรคหลัก/โรคที่ เกย่ี วขอ ง, รายชื่อสมนุ ไพรท่ใี ช, วิธกี ารเตรยี มสมนุ ไพรแตล ะชนดิ , สว นท่ีใช, จาํ นวนท่ใี ช, หนว ยทใ่ี ช, หมาย เหตขุ องสมนุ ไพรแตล ะชนดิ , รูปแบบยาเตรยี ม, วิธกี ารใชรักษา, พิธีกรรมที่เกย่ี วขอ ง และหมายเหตขุ อง ตํารับยานั้นๆ นอกจากนนั้ หากมีคมั ภีรต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนาฉบับใดมีรปู ภาพประกอบ กจ็ ะนาํ รูปภาพ นั้นมาบนั ทกึ ดวย รูปที่ 7.28 หนา ตา งสําหรบั บันทึกขอ มูลโรค/อาการ Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบูรณ\\appen 7.doc

606 รปู ที่ 7.29 หนาตางสาํ หรบั บันทึกรายละเอยี ดของสมนุ ไพร รปู ท่ี 7.30 หนา ตางสําหรบั ใสร ปู ภาพทปี่ รากฏในตํารบั ยาหรือคมั ภรี ต าํ รายาสมุนไพรลา นนาฉบบั นน้ั ๆ 3 การคน หาขอ มลู ในการคนหาขอ มลู ตาํ รายาสมุนไพรลา นนาน้ี สามารถคนหาไดจากหวั เร่ือง โดยตอ งเลอื ก “หัว เร่อื ง” ทต่ี อ งการคนหากอน แลว จงึ กาํ หนดขอบเขตโดยการพิมพขอ ความลงไปในชอง “คนหาคํา” แลว เลอื กปมุ คนหา หรอื เลอื่ นดูขอ มลู ทฐี่ านขอ มูลมีอยู แลว เลือกปุม คนหา ตามลําดบั 3.1 การคน หาจาก “ชือ่ จงั หวดั ” สามารถเลอื กคน หาขอมลู คมั ภรี ต ํารายาสมุนไพรลานนาจงั หวดั ตางๆ ตามขอ มูลทไี่ ด บนั ทกึ ในฐานขอ มูล ฯ ดังน้ี Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

607 รปู ท่ี 7.31 ตวั อยาง ผลการคน หาเมอ่ื เลอื กคนหาจากหวั เรือ่ ง “ชื่อจงั หวดั ” เมอ่ื เลือกชอ่ื จังหวดั ทีต่ องการคน หาขอ มลู แลว จะปรากฏรายชื่อจังหวัดและรหสั เอกสารศูนย รหัสไมโครฟล ม หมายเลขตาํ รบั และขอ ความทเ่ี ปน ตาํ รับยาของเอกสารทีเ่ ลือกนั้นๆ 3.2 หมายเลขตํารบั หมายเลขลาํ ดบั ทป่ี รากฏจะเรียงตามลําดับตัง้ แต 0001 ไปจนถงึ ตํารบั สุดทายของคมั ภรี  ตาํ ราแพทยแ ผนไทยและตํารายาสมุนไพรลา นนาฉบบั นนั้ ๆ โดยสามารถเลือกดหู มายเลขตํารบั ใดๆ กไ็ ด และยังสามารถเลือกปุมทจ่ี ะดูตํารบั ถดั ไป หรอื ดตู าํ รบั กอนหนาน้นั กไ็ ด Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

608 3.3 รหัสไมโครฟล ม การเลือกคน หาขอ มลู จากรหสั ไมโครฟล มน้ี สามารถคน หาขอมลู จากเอกสารแตล ะฉบับ ท่รี หสั ไมโครฟลม ตางกนั จํานวน 29 ขอ มลู โดยรหัสไมโครฟล ม นี้ หมายถงึ รหสั ไมโครฟล ม ที่ สถาบนั วจิ ยั สงั คม มหาวิทยาลัยเชยี งใหม ไดก าํ หนดไว 3.4 รหัสเอกสารศนู ย สามารถหาขอ มูลจากเอกสารแตล ะฉบบั ท่ีรหสั เอกสารศนู ยต า งกนั โดยมที ้งั ส้ิน 21 ขอ มูล โดยรหัสเอกสารศนู ยน้ี หมายถึงรหสั เอกสารทศ่ี ูนยวจิ ัยและพฒั นาวตั ถดุ ิบยา เคร่ืองสาํ อางและ ผลติ ภณั ฑธ รรมชาติ สถาบันวจิ ยั วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหมไ ดกําหนดขึ้นใหม ซึ่งถา ยสําเนารปู ถา ยไมโครฟล ม มาจากสถาบนั วิจยั สังคม มหาวิทยาลยั เชยี งใหม ใน “โปรแกรม ฐานขอ มูลคมั ภีรต าํ รายาสมนุ ไพรลานนา : ตาํ รบั -โรค-สมุนไพร” น้ี จะปรากฏรหสั เอกสารศนู ยฯ ดังนี้ 3.5 ชอื่ โรค/อาการ ภาษาไทย การคน หาขอ มูลในหวั เร่ืองน้ี สามารถพิมพข อ ความท่ีเปน ชือ่ โรค/อาการ ท่เี ปน ภาษาไทยหรอื เลือกชอ่ื โรค/อาการจากขอมลู ท่ีบนั ทกึ ไวใ นฐานขอ มลู ไวแลว จากนน้ั ใหเลือกปุม คนหา ขอมูลทีต่ องการคน จะปรากฏออกมาเปน ชอ่ื โรค/อาการทค่ี นหา สามารถเลือกขอ มูลทีต่ อ งการเพือ่ นําเสนอ ผลการคน นนั้ ได Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

609 รูปท่ี 7.32 ตัวอยางการคน หาจากหวั เร่อื ง “ช่อื โรค/อาการภาษาไทย” 3.6 ชอื่ โรค/อาการ ภาษาลา นนา การคนหาขอมูลในหวั เรือ่ งน้ี สามารถพมิ พข อ ความท่เี ปนชือ่ โรค/อาการ ภาษาลา นนา หรือเลือกชือ่ โรค/อาการภาษาลานนาจากขอ มูลที่บันทกึ ไวใ นฐานขอ มลู ไวแ ลว จากน้นั ใหเลือกปมุ “คนหา” ขอมลู ท่ีตองการคน หา จะปรากฏออกมาเปน ชอื่ โรค/อาการทีค่ น หา ซ่ึงสามารถเลอื กขอ มลู ท่ี ตองการเพื่อนาํ เสนอผลการคนนน้ั ได 3.7 ชอ่ื โรค/อาการ อกั ษรลา นนา การคนหาขอมลู ในหวั เรอ่ื งนี้ สามารถพมิ พข อ ความทเี่ ปนชอื่ โรค/อาการ ทเี่ ปน อักษร ลานนาหรอื เลอื กชื่อโรค/อาการท่เี ปน อกั ษรลา นนาจากขอ มูลทีบ่ ันทึกไวแลว จากนั้นใหเ ลือกปมุ คน หา ขอ มูลทต่ี องการคน จะปรากฏเปนชอื่ โรค/อาการทค่ี นหา สามารถเลอื กขอมลู ท่ีตองการเพื่อนําเสนอผลการ คน นัน้ ได 3.8 ชอื่ โรค/อาการ ภาษาองั กฤษ การคน หาขอ มลู ในหวั เรือ่ งนี้ สามารถพมิ พข อ ความทเี่ ปนชอื่ โรค/อาการ ที่เปน ภาษาอังกฤษหรอื เลือกชอื่ โรค/อาการภาษาอังกฤษ จากขอ มูลท่บี ันทึกไวใ นฐานขอ มลู ไวแลว จากนนั้ ให เลือกปุมคนหา ขอ มลู ทต่ี องการคนจะปรากฏออกมาเปน ชื่อโรค/อาการท่คี น หา ซง่ึ สามารถเลอื กขอมลู ท่ี ตองการเพอ่ื นาํ เสนอผลการคน น้นั ได 3.9 ชอื่ สมุนไพรภาษาไทย การคนหาขอ มูลในหวั เร่ืองน้ี สามารถพิมพข อความที่เปน ช่ือสมุนไพรท่ีเปนภาษาไทย หรอื เลอื กชอื่ สมุนไพรทเี่ ปนภาษาไทยจากขอ มลู ท่ีบันทึกไวในฐานขอ มลู ไวแ ลว จากนัน้ ใหเลอื กปมุ คน หา ขอมูลที่ตองการคน จะปรากฏออกมาเปน ชอ่ื โรค/อาการทค่ี นหา ซ่ึงสามารถเลอื กขอ มูลท่ตี อ งการเพ่ือ นําเสนอผลการคนนน้ั ไดทนั ที 3.10 ชอ่ื สมนุ ไพรภาษาลานนา การคนหาขอมูลในหัวเร่อื งน้ี สามารถพมิ พขอความทีเ่ ปนชอ่ื สมนุ ไพรทเ่ี ปน ภาษา ลา นนา หรือเลอื กชอ่ื สมุนไพรภาษาลา นนาจากขอมลู ทีบ่ นั ทึกไวใ นฐานขอมูลไวแลว จากนัน้ ใหเลือกปุม คนหา ขอ มูลท่ีตองการคน จะ ปรากฏออกมาเปน ชอ่ื โรค/อาการทค่ี นหา ซึ่งสามารถเลือกขอมูลทตี่ อ งการ เพอ่ื นาํ เสนอผลการคนนน้ั ได Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

610 3.11 ชอ่ื สมนุ ไพรอกั ษรลานนา การคนหาขอ มูลในหวั เรื่องน้ี สามารถพมิ พข อความที่เปนช่ือสมนุ ไพรที่เปนอกั ษรลา นนา หรือเลือกชื่อสมุนไพรอกั ษรลานนาจากขอมลู ท่บี นั ทกึ ไวใ นฐานขอ มลู จากนนั้ ใหเ ลือกปุมคนหา ขอ มลู ที่ ตอ งการคนจะปรากฏออกมาเปนช่อื โรค/อาการที่คน หา สามารถเลอื กขอ มูลท่ีตองการเพือ่ นาํ เสนอผลการ คน นั้นได 3.12 ชอื่ สมนุ ไพรภาษาอังกฤษ การคนหาขอมูลในหัวเรื่องนี้ สามารถพิมพขอความที่เปนชื่อสมุนไพรที่เปนภาษาอังกฤษ หรือเลือกชื่อสมุนไพรภาษาอังกฤษจากขอมูลท่ีบันทึกไวในฐานขอมูลไวแลว จากนั้นใหเลือกปุมคนหา ขอมูลที่ตองการคนจะปรากฏออกมาเปนช่ือโรค/อาการท่ีคนหา ซ่ึงสามารถเลือกขอมูลที่ตองการเพื่อ นําเสนอผลการคน นน้ั ได 3.13 ชอื่ สมนุ ไพรวทิ ยาศาสตร การคนหาขอมูลในหัวเร่ืองนี้ สามารถพิมพขอความท่ีเปนช่ือวิทยาศาสตรของสมุนไพร หรือเลือกช่ือวิทยาศาสตรของสมุนไพรจากขอมูลที่บันทึกไวในฐานขอมูลไวแลว จากนั้นใหเลือกปุมคนหา ขอมูลที่ตองการคนจะปรากฏออกมาเปนชื่อโรค/อาการที่คนหา ซ่ึงสามารถเลือกขอมูลที่ตองการเพื่อ นาํ เสนอผลการคนนัน้ ได 3.14 ชอ่ื ทอ งถิ่น การคนหาขอมูลในหัวเร่ืองนี้ สามารถพิมพขอความที่เปนชื่อสมุนไพรที่เปนชื่อเรียกใน ทองถ่ินตางๆ หรือเลือกช่ือทองถิ่นจากขอมูลที่บันทึกไวในฐานขอมูล จากนั้นใหเลือกปุมคนหา ขอมูลท่ี ตอ งการคนจะปรากฏออกมาเปนชอ่ื โรค/อาการท่คี น หา สามารถเลือกขอ มลู ที่ตองการคนหาได 3.15 สารสําคญั การคนหาขอมูลในหัวเร่ืองน้ี สามารถพิมพขอความที่เปนชื่อสารสําคัญที่พบในสมุนไพร หรอื เลอื กชอื่ สารสาํ คญั จากขอมูลท่ีบนั ทึกไวใ นฐานขอมลู ไวแ ลว จากนั้นใหเลือกปุมคนหา ขอมูลท่ีตองการ คน จะปรากฏออกมาเปน ช่ือโรค/อาการที่คน หา สามารถเลือกขอมูลทต่ี องการเพอ่ื นาํ เสนอผลการคน น้ันได 4 การพิมพร ายงาน โปรแกรม “ฐานขอมูลคมั ภรี ต าํ รายาสมนุ ไพรลานนา : ตาํ รับ-โรค-สมนุ ไพร” นี้ สามารถคน หา ขอ มูลแลวใชคําสัง่ ใหพมิ พรายงานออกมาได โดยมขี อบเขตและเงื่อนไขการรายงานผลทแี่ ตกตางกันไป ตามแตล ะหวั ขอ รวมท้งั สิ้น 20 หวั ขอ ดังน้ี 4.1 ขอมูลตาํ รบั ยาสมนุ ไพรลานนาในแตละฉบบั Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบับสมบรู ณ\\appen 7.doc

611 สามารถคนหาขอมูลดาํ รบั ยาสมุนไพรแตล ะฉบบั สามารถเลอื กคนหาขอ มลู จากทกุ ฉบับ ในแตล ะจังหวดั ได และสามารถพมิ พร ายงานแบบยอ หรือแบบเต็มกไ็ ด ขอมลู ทรี่ ายงานผลออกมาจะ เปน ขอมูลตาํ รบั ยาสมนุ ไพรทพ่ี บตามลาํ ดบั ของเนือ้ หาในคัมภรี ตํารายา โดยระบุชอ่ื จงั หวดั รหสั เอกสาร ศูนย และรหสั ไมโครฟล ม ของคัมภรี ตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนาท่ีตอ งการคนหา ดงั นี้ รูปที่ 7.33 หนา ตางสําหรบั กําหนดเขตขอมูลที่ตองการพิมพเปน รายงาน Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\รายงานฉบบั สมบรู ณ\\appen 7.doc

รปู ท่ี 7.34 ตวั อยา งรายงาน “ขอมูลตาํ รบั ยาสมนุ ไพรลา นนาในแตล

ละฉบบั ”

2. ขอมลู โรค/อาการ ท่พี บในคัมภรี ต าํ รายาสมนุ ไพรลานนาในแตล ะฉบบั สามารถพิมพช ื่อโรค/อาการใดๆ ทีต่ องการคนหาในคัมภรี ต าํ รายาสมุนไพรในแตล ะจงั หวดั แลว พมิ พเ ปน รายงานการคน หา ซงึ่ สามารถเลอื กคนหาเพียงฉบบั เดยี ว หรอื หลายฉบับก็ได ตลอดจน สามารถเลือกคาํ สั่งใหค นหาชื่อโรค/อาการทั้งหมด ที่พบในคมั ภรี ตาํ รายาสมนุ ไพรฉบบั ใดฉบับหน่งึ หรือเลือกคน หาทุกฉบบั ในจงั หวัดน้นั ๆ ได รปู ที่ 7.35 หนา ตา งสาํ หรบั กาํ หนดเขตขอ มลู ที่ตองการพิมพเ ปน รายงาน

รปู ที่ 7.36 ตวั อยางรายงาน “ขอมลู โรคและอาการทพี่ บในคมั ภรี ต ําราย แตละฉบบั ”

ยาสมนุ ไพรลา นนาใน

3. ขอ มลู ความถี่ของโรค/อาการ ทพี่ บในคัมภรี ต ํารายาสมนุ ไพรลานนาในแตล ะฉบบั การพมิ พร ายงานในหวั ขอ นี้ สามารถหาความถ่ีของโรค/ อาการท่ีพบในคมั ภรี ต ํารายา สมุนไพรของแตละฉบบั โดยตอ งกาํ หนดรหสั เอกสารศนู ยท ่ตี องการคน หา ซง่ึ สามารถกาํ หนดได มากกวา 1 ฉบบั แลวพมิ พหรอื เลือกช่ือโรค/อาการ ทตี่ อ งการคน หาได หรอื อาจเลอื กดูความถี่ ของโรค/อาการทง้ั หมดท่พี บในขอบเขตทเ่ี ลือกไวกไ็ ด รปู ท่ี 7.37 หนา ตา งสําหรบั กําหนดเขตขอมลู ทีต่ อ งการพิมพเ ปน รายงาน

รปู ท่ี 7.38 ตวั อยางรายงาน “ขอมูลความถี่ของโรคและอาการทพ่ี บในค ลา นนาในแตล ะฉบบั ”

คมั ภีรต าํ รายาสมนุ ไพร

4. ขอมูลสมุนไพรทพี่ บในคัมภรี ต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนาแตล ะฉบบั การพิมพร ายงานในหวั ขอน้ี สามารถหาขอ มูลสมุนไพร ทีพ่ บในคมั ภีรตํารายาสมุนไพรของ แตละฉบับ โดยตองกาํ หนดชอื่ จงั หวัด และรหสั เอกสารทตี่ องการคน หา ซง่ึ สามารถกาํ หนดได มากกวา 1 ฉบบั แลวพิมพห รือเลอื กช่ือสมนุ ไพรท่ีตองการคนหาได รปู ที่ 7.39 หนา ตางสําหรบั กาํ หนดเขตขอมูลที่ตอ งการพิมพเปน รายงาน

รปู ท่ี 7.40 ตวั อยางรายงาน “ขอ มลู สมนุ ไพรทพ่ี บในคมั ภรี ต าํ รายาสมนุ ไ

ไพรลานนาแตล ะฉบบั ”

5. ขอมูลความถีข่ องสมนุ ไพรท่พี บในคมั ภรี ตํารายาสมุนไพรลา นนาในแตละฉบบั การพิมพร ายงานในหวั ขอ น้ี สามารถหาความถข่ี องสมนุ ไพร ทพ่ี บในคมั ภรี ต ํารายาสมุนไพร ของแตล ะฉบบั โดยตองกาํ หนดรหัสเอกสารศูนยทีต่ อ งการคนหา ซ่งึ สามารถกาํ หนดไดมากกวา 1 ฉบับ แลว พิมพห รือเลอื กชือ่ สมุนไพร ที่ตอ งการคน หาได หรืออาจเลอื กดคู วามถ่ขี องสมนุ ไพร ทัง้ หมดทพ่ี บในขอบเขตท่เี ลอื กไวก ไ็ ด รูปที่ 7.41 หนา ตา งสําหรบั กาํ หนดเขตขอมูลทต่ี อ งการพิมพเ ปน รายงาน

รปู ท่ี 7.42 ตวั อยางรายงาน “ขอ มลู ความถ่ขี องสมนุ ไพรทพ่ี บในคมั ภรี ต

ตาํ รายาสมนุ ไพรลานนาในแตละฉบบั ”

6. ขอ มลู สารสําคญั ของสมุนไพรทพ่ี บในคมั ภรี ต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนาในแตล ะฉบบั การพิมพรายงานในหัวขอน้ี สามารถคนหาขอมูลสารสําคัญของสมุนไพรที่พบในคัมภีรตํารา ยาสมุนไพรแตละฉบับท่ีมีอยูในจังหวัดเดียวกัน หรือเลือกคนหาเพียงฉบับเดียวก็ได โดยตองพิมพ หรือเลือกช่ือสารสําคัญท่ีตองการคนหา หรืออาจเลือกดูสารสําคัญทั้งหมดที่พบในขอบเขตที่เลือกไวก็ ได รปู ที่ 7.43 หนา ตา งสําหรบั กาํ หนดเขตขอ มูลทต่ี อ งการพมิ พเปน รายงาน

รปู ที่ 7.44 ตวั อยา งรายงานสาระสําคญั ทพ่ี บในคมั ภรี ต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนาแต

ตล ะฉบบั

7. ขอมลู ความถข่ี องสารสําคัญทพี่ บในคมั ภีรต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนาในแตล ะฉบบั การพิมพร ายงานในหวั ขอ นี้ สามารถคน หาความถี่สารสําคัญของสมนุ ไพรทพี่ บในคมั ภรี ต ํารา ยาสมนุ ไพรแตล ะฉบับทมี่ อี ยูใ นจังหวดั เดยี วกนั หรอื เลอื กคนหาเพยี งฉบบั เดียวก็ได โดยตอ งพมิ พ หรือเลอื กชื่อสารสําคญั ทตี่ องการคนหา หรืออาจเลือกดูชือ่ สารสาํ คัญทงั้ หมดทพ่ี บในขอบเขตที่เลอื ก ไวกไ็ ด รูปที่ 7.45 หนา ตางสาํ หรบั กําหนดเขตขอ มลู ทีต่ องการพิมพเ ปน รายงาน

รปู ท่ี 7.46 ตวั อยางรายงาน ขอ มลู ความถข่ี องสารสาํ คัญทพ่ี บในคมั ภรี

รต าํ รายาสมนุ ไพรลา นนา แตล ะฉบบั

624 ภาคผนวก 8 ตัวอยา งแบบสอบถามการทดลองใชโปรแกรมฐานขอ มูล คัมภรี ต ํารายาสมุนไพรลา นนา

625 แบบสอบถาม การทดลองใชโปรแกรม “ฐานขอมูลคมั ภรี ต าํ รายาสมุนไพรลา นนา : ตํารบั – โรค – สมุนไพร” จัดทาํ โดย ศูนยวจิ ยั และพฒั นาวัตถดุ บิ ยา เครื่องสาํ อางและผลติ ภณั ฑธรรมชาติ สถาบนั วจิ ยั และพฒั นาวทิ ยาศาสตรแ ละเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม คําชีแ้ จง โปรดกรอกขอ ความ ในชองวางท่เี วนไว หรือทาํ เคร่อื งหมาย 9 ในชอ ง O หนา ขอ ความทเ่ี ปน จรงิ ก. ขอ มลู ท่ัวไป ชื่อ-สกุล……………………………………………………..……อายุ…..… ป เพศ………… ทอี่ ยู …………………………………………………………………………………………… ……….…………………………………………………………………………………………… โทรศัพท… …………………………………………….………โทรสาร ………………………… อาชีพ …………………………………………………………………………………………… ที่ทาํ งาน…………………..………………………………………………………………………. ..…………………………………………………………………………………………………… โทรศัพท… ………………………โทรสาร ……………… ข. ความรูทางดา นแพทยพื้นบาน ตาํ รายาสมุนไพรลา นนา และอกั ษรลานนา - มีความรูทางการแพทย หรอื ตาํ รายาสมุนไพรลานนาในดานใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ ) O ยาสมนุ ไพร O นวดแผนโบราณ O ยา่ํ ขาง O ตอกเสน O ตอกระดูก O เชด็ / แหก O อนื่ ๆ (โปรดระบ)ุ ………………………………………………………………………… - ทา นไดศ ึกษาหรอื เรียนรูเ กี่ยวกบั การแพทยพื้นบา น หรอื ตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนาโดยวิธีใด O สบื ทอดจากบรรพบรุ ษุ คอื ……………………………………………………………. โดยผูฐานทอด มฐี านะเปน …………………………………………………………….. O แพทยพ้ืนบา น/หมอเมือง ชอื่ …………………………………………………………… O วดั /โรงเรยี น/วิทยาลัย/มหาวิทยาลัย …….…………………………………………… O การอบรม หรอื ฝกฝนจาก ……………………………………………………………… O ศึกษาเรียนรดู ว ยตนเอง O อื่นๆ (โปรดระบ)ุ ……………………………………………………………………….. Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 8.doc

626 - ทา นใชเ วลาศกึ ษาเรยี นรูด านการแพทยพ ้ืนบา น หรือตาํ รายาสมุนไพร เปน เวลา…….ป ….เดือน - ทา นมคี วามรทู างแพทย หรือตาํ รายาสมนุ ไพรลานนาในระดับใด O ดมี าก O ดี O พอใช O ไมม คี วามรเู ลย - ทานมปี ระสบการณใ นการประกอบวชิ าชีพแพทยพน้ื บานหรือยาสมุนไพรลา นนา เปนเวลา……ป - ทา นสามารถอา นอกั ษรลา นนาไดในระดับใด O ดีมาก O ดี O พอใช O ไมม ีความรูเลย - ถา ทานอา นอกั ษรลา นนาได ทานศึกษาภาษาลานนามาจากท่ใี ด O แพทยพ้นื บาน/หมอเมอื ง ชอ่ื …………………………………………………………… O วดั /โรงเรยี น/วทิ ยาลยั /มหาวิทยาลยั …….………...…………………………………… O การอบรม หรอื ฝกฝนจาก ………………………….………………………………… O ศกึ ษาเรยี นรดู วยตนเอง O อ่ืนๆ (โปรดระบ)ุ ……………………………………..………………………………… - ทานเขาใจระบบการปรวิ รรตอักษรลานนาเปนอกั ษรไทยกลาง (แบบเทยี บตวั อกั ษร) ระดับใด O ดีมาก O ดี O พอใช O ไมมีความรูเลย ค. ความรูเกย่ี วกับการใชเครือ่ งคอมพิวเตอร และการสบื คนขอ มูล - ท่บี าน หรอื ทที่ าํ งานของทานมีเคร่ืองคอมพิวเตอรหรือไม O มี O ไมมี - โดยทว่ั ไปแลว ทานใชเครือ่ งคอมพวิ เตอรบอ ยเพยี งใด O ทุกวนั O 1-2 คร้งั ตอ สปั ดาห O 1-2 คร้งั ตอเดือน O นอยมาก O ไมเคยใช - โดยทัว่ ไปแลว ทา นใชเคร่ืองคอมพิวเตอรเพื่อประโยชนด านใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ ) O ประกอบอาชพี O พมิ พเอกสารทั่วไป O เพื่อความบนั เทิง O สืบคนขอมลู จากอนิ เตอรเน็ท O อน่ื ๆ (โปรดระบุ)…………………………………….. - ทา นเคยใชง านโปรแกรมคอมพิวเตอรทีเ่ กี่ยวกบั การคน หาขอ มลู จากฐานขอมลู ในซดี รี อมหรือไม O เคยใช (ชอื่ ฐานขอมลู ) 1)……………………………………………………………… 2)……………………………………………………………… 3)……………………………………………………………… O ไมเคยใช Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 8.doc

627 ง. ขอ คดิ เหน็ เกยี่ วกบั การใช “ฐานขอมลู คัมภรี ต ํารายาสมนุ ไพรลานนา : ตํารับ–โรค–สมนุ ไพร” - ความเหมาะสมของรปู ภาพ ขอ ความ และการจดั วางตําแหนงขอ มลู O ดมี าก O ดี O พอใช O นอ ย O นอยมาก ปญหาทพี่ บ หรอื ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..……………. .………………………………………………………….……………………………………………………. - รูปแบบ และขนาดตัวอกั ษร ใน “ฐานขอ มูลคมั ภีรตาํ รายาสมนุ ไพรลา นนา : ตาํ รบั -โรค-สมนุ ไพร” O ดีมาก O ดี O พอใช O นอย O นอยมาก ปญ หาทีพ่ บ หรือขอ เสนอแนะ……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..……………. …………………………………………………………….………………………………………………….. ………………………………………………………….…………………………………………………….……………… ……………………………………………………………………………………………………………….. - ความสะดวกในการคน หาขอมูล O ดีมาก O ดี O พอใช O นอ ย O นอยมาก ปญ หาท่ีพบ หรือขอ เสนอแนะ……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..……………. .…………………………………………………………….…………………………………………………. ………………………………………………………….…………………………………………………….………………. …………………………………………………………………………………………………………….. - ความสะดวกในการพมิ พรายงาน O ดีมาก O ดี O พอใช O นอ ย O นอยมาก ปญหาทพ่ี บ หรือขอเสนอแนะ……………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..………….. …………………………………………………………….………………………………………………… ………………………………………………………….…………………………………………………….………………. ……………………………………………………………………………………………………………… Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 8.doc

628 - รายละเอยี ดและความถกู ตองของขอมูลเกย่ี วกับโรค/อาการ ใน “ฐานขอ มูลคมั ภีรต าํ รายา สมนุ ไพรลานนา : ตํารบั -โรค-สมนุ ไพร” O ดีมาก O ดี O พอใช O นอ ย O นอ ยมาก ขอมลู ท่ถี ูกตอง ปญ หาท่พี บ หรือขอเสนอแนะ (สามารถเขียนแยกตา งหาก เพม่ิ เติมได) .…………………………………………………………………………………………………..….. …….……………………………………………………………….…………………………………………. .………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………. -รายละเอียดและความถูกตอ งของขอ มลู เก่ียวกบั สมุนไพร ใน“ฐานขอ มลู คมั ภีรต ํารายาสมุนไพร ลานนา : ตาํ รับ-โรค-สมุนไพร” O ดมี าก O ดี O พอใช O นอ ย O นอ ยมาก ขอ มลู ที่ถกู ตอง ปญหาทพ่ี บ หรอื ขอเสนอแนะ (สามารถเขียนแยกตา งหาก เพ่ิมเตมิ ได) .…………………………………………………………………………………………………..…. …….……………………………………………………………….…………………………………………. .………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………………. - การสบื คน หรือใชข อ มูลเกี่ยวกบั คัมภรี ต าํ รายาในฐานขอมูลฯ น้ี ทา นชอบ/สะดวก การสืบคน จาก การปรวิ รรตขนั้ ใด O การปริวรรตข้ันท่ี 0 (ภาษาลานนา-อักษรลา นนา) เพราะ ………………….………………… ……………………………………….…………………………………………………………. O การปริวรรตข้นั ท่ี 1 (ภาษาลานนา-อักษรไทย) เพราะ………………………………………… ………………………………………..…………………………………………………………… O การปริวรรตขน้ั ที่ 2 (การแปลเปน ภาษาไทย) เพราะ………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………. Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 8.doc

629 จ. โปรแกรม “ฐานขอมูลคมั ภีรตํารายาสมนุ ไพรลา นนา : ตํารบั –โรค–อาการ” มปี ระโยชนตอทา นอยา งไร O มากที่สดุ เพราะ……………………………………………………………….……………… ………………………………………………………………………………………………… O มาก เพราะ………………………………………………………….………………………… ………………………………………………………………………………………………… O ปานกลาง เพราะ…………………………………………………….………………………… …………………………………………………………………………………………………… O นอ ย เพราะ…………………………………………………………………………….………… …….………………………………………………………………………………………….. O นอ ยทีส่ ดุ เพราะ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ฉ. ทา นมขี อคิดเหน็ เกี่ยวกับรปู แบบและเน้อื หาในโปรแกรม “ฐานขอมูลคัมภีรตํารายาสมุนไพรลานนา : ตํารับ- โรค-สมุนไพร” เชน ความถูกตองของขอมูล ความสะดวกในการใชงาน หรือขอเสนอแนะอ่ืนๆ ท่ีทานเห็นวา ควรปรับปรงุ หรอื แกไข เพอ่ื ทาํ ใหฐานขอมลู นีส้ มบูรณย่งิ ข้ึน หรือสะดวกตอ การใชง านมากท่ีสุดอยางไร …………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………….…………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ช. หากโปรแกรม “ฐานขอ มูลคัมภีรต ํารายาสมุนไพรลานนา : ตาํ รับ-โรค-สมุนไพร” มีจาํ หนาย และทานมีความ ประสงคท ่ีจะใชงานโดยตองเสียคาใชจ ายพอสมควร ทา นยินดเี สยี คา ใชจ ายเพอ่ื โปรแกรมดังกลา วนหี้ รอื ไม O ยินดี เพราะ……………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. O ไมย นิ ดี เพราะ……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………… *** ขอขอบพระคณุ อยางสูงทใี่ หความรว มมือ *** ขอมูลที่ไดจากแบบสอบถามน้ี คณะทํางานจะนําไปปรับปรุงแกไข หรือพัฒนาโปรแกรม “ฐาน ขอมูลคัมภีรตํารายาสมนุ ไพรลานนา : ตํารับ – โรค – สมุนไพร” เพื่อความถูกตองของขอมูล และอํานวย ความสะดวกตอผูใชใหมากที่สุด ซึ่งจะเปนประโยชนตอการศึกษาและพัฒนาองคความรูดานการแพทย พ้นื บานและเภสชั กรรมลานนาตอ ไป Lab 09 C:\\Documents and Settings\\library1\\Desktop\\48ค012\\appen 8.doc