Book08_กฎหมายอาญา

๘๘ ÊÃ»Ø ¢ÍŒ áμ¡μÒ‹ §ÃÐËÇÒ‹ §¡Òû͇ §¡¹Ñ â´ÂªÍº´ÇŒ ¡®ËÁÒ (ÁÒμÃÒ öø) ¡ºÑ ¤ÇÒÁจาํ ໹š (ÁÒμÃÒ ö÷) การปองกัน ¤ÇÒÁจาํ ໹š ๑. ปกติประกอบดว ยบคุ คล ๒ ฝา ย คือผกู อ ใหเกดิ ๑. ปกติประกอบดวยบุคคล ๓ ฝาย คือผูกอใหเกิด ภยันตราย กับฝายท่ีกระทําการปอ งกนั ภยันตราย, ฝายที่กระทําโดยความจําเปน และฝา ยที่ไดรับผลรา ยจากการกระทํา ๒. ภยันตรายท่ีเกิดขนึ้ ตอ งเปน ภยันตรายซ่งึ เกดิ จาก ๒. ภยันตรายนนั้ อาจเกดิ จากภยั ธรรมชาต,ิ สัตว การประทุษราย อันละเมิดตอกฎหมาย และบุคคล หรือบุคคลก็ได ภยันตรายน้ันไมจําตองเกิด เปนผูกอ ใหเกดิ ขนึ้ ไมว า โดยเจตนา หรอื ประมาท จากการประทุษรายอนั ละเมดิ ตอ กฎหมาย ๓. ผูก ร ะ ทํา ไมจําตองหลีกเลี่ยงภยันตรายที่เกิดขึ้น ๓. กฎหมายใหกระทําโดยความจําเปนเฉพาะกรณี ผูกระทําอาจตอ สูเพอ่ื ปอ งกนั ตวั ได ท่ีไมส ามารถหลกี เล่ยี งหรือขัดขนื ได ๔. ผูกระทาํ โดยการปอ งกัน กฎหมายบญั ญัตวิ า “ไมม ี ๔. ผูกระทําโดยความจําเปน กฎหมายบัญญัติวา ความผิด” “ไมตอ งรบั โทษ” ซ่ึงหมายความวา ผกู ระทํายังมี ความผิดอยู แตไ มตอ งรับโทษ” ¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´´ÇŒ ¤ÇÒÁจาํ ໹š ËÃ×Í¡Òû͇ §¡Ñ¹à¡¹Ô ÊÁ¤ÇÃá¡à‹ ËμØ ÁÒμÃÒ öù ในกรณีท่ีบัญญัติไวในมาตรา ๖๗ และมาตรา ๖๘ น้ัน ถาผูกระทําได กระ ทํา ไ ป เ กินสมควรแกเหตุ หรือเกินกวากรณีแหงความจําเปน หรือเกินกวากรณีแหงการจําตอง กระ ทํา เ พื่ อปองกัน ศาลจะลงโทษนอยกวาที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ันเพียงใดก็ได แตถาการกระทํานน้ั เกดิ ขึ้นจากความตน่ื เตน ความตกใจ หรือความกลวั ศาลจะไมลงโทษผูก ระทํากไ็ ด คาํ ͸ºÔ Ò ÊÃØ»ËÅ¡Ñ à¡³±ส ํา¤ÑÞ ñ. ¡Ã³àÕ ¡¹Ô ÊÁ¤ÇÃá¡à‹ Ëμ¹Ø éÕ ÁàÕ ©¾ÒÐจาํ ໹š (ÁÒμÃÒ ö÷) ¡ºÑ »Í‡ §¡¹Ñ (ÁÒμÃÒ öø) à·‹Ò¹é¹Ñ äÁÁ‹ պѹ´ÒÅâ·ÊÐà¡¹Ô ÊÁ¤ÇÃá¡à‹ ËμØ (ÁÒμÃÒ ÷ò) ò. ¡Ã³Õ¨Ð໚¹à¡¹Ô ÊÁ¤ÇÃá¡à‹ ËμعéÕ จะตอ งเขาหลกั เกณฑจาํ เปน (มาตรา ๖๗) หรือ ปอง กั น ( ม าตรา ๖๘) เสยี กอ น ถา ไมเ ขา หลักจําเปน หรอื ปองกันแลว จะเปนเกินสมควรแกเหตุมิได (โปรดระวงั ใหมาก) เชน มานพจะยิงวทิ ยากอน วิทยาจงึ ยงิ มานพลม ลงไมสามารถจะยิงวทิ ยาตอไป ไดอี ก ถื อ วาวิทยายับยั้งภยันตรายไดแลว แตวิทยากลับยิงมานพซํ้าอีก ถือไดวาเกินสมควรแกเหตุ (คําพิพากษา ฎีกาที่ ๑๐๘๒/๒๕๑๑) แต ถ า เ ป ลี่ยนขอเท็จจริงใหม มานพยิงวิทยาลมลงแลว มานพคิดวา วิทยาตาย จึงวง่ิ หนแี ตวทิ ยายงั ไมต ายลกุ ข้นึ มายิงมานพในขณะทม่ี านพว่งิ หนีไป ถกู มานพถึงแกค วามตาย เชนนี้ วทิ ยาอา งปอ งกนั ไมไ ด เพราะภยนั ตรายผา นพน ไปแลว เมอ่ื อา งปอ งกนั ไมไ ดแ ลว ไมจ าํ ตอ งพจิ ารณาวา

๘๙ เกินสมควรแกเหตุหรือไม เพราะอางไมไดอยูแลว แตอยางไรก็ตามกรณีน้ีถือไดวาวิทยาถูกมานพ ขม เหงอยา งรา ยแรงดว ยเหตอุ นั ไมเ ปน ธรรม ดงั นี้วทิ ยาอา งบันดาลโทสะตามมาตรา ๗๒ ได ó. คํา͸ԺÒÂàºé×Í§μŒ¹ ó.ñ ¶ŒÒÁ×Íà»Å‹Ò¡ÑºÍÒÇظÌÒÂáç ถือวาเกินสมควรแกเหตุไวกอน (ฎีกา ท่ี ๒๑๘๐/๒๕๓๒) แตถาขอเท็จจริงฟงไดวา ชายรางใหญ ๓ คน จะเขามาขมขืนกระทําชําเราหญิง ตวั เลก็ ๆ คนเดียว เชน นห้ี ญิงยงิ ได อา งปองกัน (ดพู ฤติการณอน่ื ๆ ประกอบ) ó.ò ªÕÇÔμ¡Ñº·ÃѾ ถือวาเกินสมควรแกเหตุ เชน มีคนมาลักทรัพยเล็กนอย เรายิงเขาตายเชนนีเ้ กินสมควรแกเ หตุ แตถาขอเท็จจรงิ เปลย่ี นไปวา พวกโจรจะมาปลน ทรพั ย เราเลยยิง โจรตาย เชน นพ้ี อสมควรแกเ หตุ เพราะมใิ ชล กั ทรพั ยธ รรมดา แตม กี ารใชก าํ ลงั ประทษุ รา ย หรอื ขเู ขญ็ วา ใน ทนั ใดนน้ั จะใชกําลังประทษุ รายดวย (คําพพิ ากษาฎีกาที่ ๒๖๑/๒๕๑๑) ó.ó ¡Ã³ÂÕ §Ô ËÅÒ¹´Ñ ถอื วา เกนิ สมควรแกเ หตุ แตถ า ยงั ไมส ามารถยบั ยงั้ ภยนั ตราย ไดก็ยงิ ตอ ไปอกี ไดจ นกวาจะยบั ย้งั ภยันตรายได เชน ยงิ ๔ นดั ลม ลงแลว แตม อื ยงั ไมป ลอ ยดาบ จงึ ยงิ ซา้ํ อกี ๑ นดั ถอื วา พอสมควร แกเ หตุ (ถูกยงิ ๔ นดั แลว มอื ยงั ไมป ลอ ยดาบอกี ก็...สมควรตาย) ó.ô ¢Íย้ําÍÕ¡¤ÃéÑ§Ç‹Ò คําวา “พอสมควรแกเหตุ” หมายถึง “ทําเทาที่จะยับย้ัง ภยันตรายได” ó.õ ¶ŒÒÊѴʋǹ෋ҡѹ จะถือวาพอสมควรแกเหตุสําหรับปองกัน แตจะเปน เกินสมควรแกเหตุสาํ หรบั จาํ เปน เพราะจําเปน น้กี ระทาํ ตอผูเสยี หายซ่ึงไมมสี วนละเมดิ ดวยเลย ®Õ¡Ò·Õè òöñ/òõññ เจาของบานทราบวาจะมีคนรายมาปลน จึงใหจําเลยนอนเฝา ใตถ ุนเรือนเวลา ๕ นาฬกายังมืดอยู ผตู ายกับพวกพากระบือไปที่บานน้นั สุนัขเหา มีคนรองวา ขโมย จาํ เลยจงึ ยงิ ปน ไปทผ่ี ตู ายโดยสาํ คญั ผดิ วา เปน คนรา ยจะมาปลน ดงั น้ี การทจี่ าํ เลยยงิ ผตู าย โดยสาํ คญั ผดิ วาเปนคนราย เปนการปองกันพอสมควรแกเหตุ (หมายเหตุทรัพยตอชีวิตปกติเกินสมควรแกเหตุ แตกรณีนีเ้ ปนเรือ่ งปลน !) ®Õ¡Ò·Õè óô÷õ/òõóò จําเลยกับบุตรน่ังรับประทานอาหารเชาอยูในครัวผูเสียหาย ซึ่งอยูในภาวะของโรคจิตมีอาการคลุมคลั่งจะทํารายผูอ่ืนไดบุกรุกเขาไปในบริเวณบานของจําเลย เรียกบุตรของจําเลยออกมาพูดและกลาวหาวาบุตรของจําเลยลักน้ํามันของผูเสียหายไปซึ่งบุตรของ จําเลยปฏิเสธ ผูเสียหายก็ควักปนส้ันออกมายิงขึ้น ๑ นัด และยังถือปนและมีดบุกรุกข้ึนไปบนบาน ของจําเลยดวยกิริยาอาการขูเข็ญคุกคามจะยิงจําเลยและบุตรของจําเลย ซ่ึงในภาวะเชนน้ันจําเลย ยอมเขาใจวาผูเสียหาย ซ่ึงเปนคนวิกลจริตอาจยิงทํารายจําเลย ภริยาและบุตรของจําเลยได การที่จําเลยใชป นยงิ ผูเสยี หายไป ๖ นัด โดยไมป รากฏวา ผูเสยี หายลม ลงหรอื หยุดการคุกคามเม่ือใด และผูเสียหายยังสามารถหลบหนีออกไปจากบานของจําเลยไดเชนน้ี ถือไดวาจําเลยไดกระทําไป เพ่อื ปองกนั ตนและเปนการกระทาํ ท่ีพอสมควรแกเหตุ จาํ เลยจงึ ไมผ ิด

๙๐ ®Õ¡ÒμÑ´ÊÔ¹à¡ÂèÕ Ç¡Ñº»Þ˜ ËҢ͌ ¡®ËÁÒ คําพพิ ากษาฎีกาท่ี ๑๙๑๑/๒๕๔๗ พนักงานอยั การจงั หวัดกระบี่ โจทก นายสุพล หรือเทีย่ ง เพ็ชรพนั ธ จําเลย ป.อ. มาตรา ๖๙, ๒๘๘ จําเลยยิงผูตายเพราะผูตายจะใชมีดแทง จําเลยยอมมีสิทธิปองกันตัว แตแมจําเลย จะไมม หี นา ทตี่ อ งหนกี ารทจี่ าํ เลยมอี าวธุ ปน ทร่ี า ยแรงกวา จาํ เลยอาจเลอื กยงิ รา งกายสว นทสี่ าํ คญั นอ ย หรอื เปน อนั ตรายนอ ยเพยี งเพอื่ ยบั ยง้ั ผตู าย แตจ าํ เลยกลบั ใชอ าวธุ ปน เลง็ ยงิ ไปทใี่ บหนา จงึ เปน การปอ งกนั เกินกวากรณีที่จาํ ตองกระทาํ เพ่ือปองกนั ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๖๙ ¡ÃÐทําμÒÁคําÊÑ§è ¢Í§à¨ÒŒ ¾¹¡Ñ §Ò¹ ÁÒμÃÒ ÷ð ผใู ดกระทําตามคาํ สัง่ ของเจาพนกั งาน แมค าํ สง่ั น้นั จะมชิ อบดวยกฎหมาย ถาผูกระทํามีหนาท่ีหรือเช่ือโดยสุจริตวามีหนาท่ีตองปฏิบัติตาม ผูน้ันไมตองรับโทษ เวนแตจะรูวา คําส่ังน้ันเปน คําสง่ั ซ่งึ มิชอบดวยกฎหมาย ͧ¤»ÃСͺ ๑. กระทาํ ความผดิ ตามคาํ สั่งของเจาพนักงาน ๒. คําสง่ั นนั้ มิชอบดว ยกฎหมาย ๓. ผกู ระทาํ ไมรูวา คาํ สงั่ นน้ั มชิ อบดวยกฎหมาย ๔. ผกู ระทาํ มหี นา ทต่ี อ งปฏบิ ตั ติ ามหรอื ไมม หี นา ทตี่ อ งปฏบิ ตั ติ าม แตเ ชอื่ โดยสจุ รติ วา มหี นา ที่ตอ งปฏิบัติตาม คํา͸ºÔ Ò ñ. ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´μÒÁคาํ ʧèÑ ¢Í§à¨ŒÒ¾¹Ñ¡§Ò¹ ๑. กฎหมายยกเวนโทษเฉพาะกรณีท่ีเปนคําส่ังของเจาพนักงาน มิไดยกเวน ตลอดไปถงึ คาํ สง่ั ของผูอื่น เชน สามี บิดา มารดา ผปู กครอง หรือนายจาง ๒. คาํ สง่ั คอื คาํ บงการใหก ระทาํ หรอื ไมก ระทาํ อยา งใดอยา งหนง่ึ ซงึ่ ถา ไมก ระทาํ ตาม ยอมไดชื่อวาขัดขืน มิใชเพียงแตคําแนะนําหรือแสดงความเห็นซึ่งจะกระทําตามหรือไมแลวแต ความพอใจของผกู ระทาํ ไมถ อื เปน การขดั ขนื อยา งไรกต็ ามคาํ สง่ั นน้ั ไมจ าํ เปน ทเ่ี จา พนกั งานจะตอ งกลา ว ออกมา โดยใชถอยคําวา “คําสงั่ ” ตรงไปตรงมา ตวั อยางเชน หมายจบั กถ็ อื วาเปนคาํ สง่ั ใหจ บั นั่นเอง ®¡Õ Ò·èÕ öóôô/òõóñ ¹. óô÷õ นายอําเภอไดขอความรวมมือจากประชาชน ใหร วมกนั พัฒนาบริเวณท่ีเกดิ เหตุ จําเลยท่ี ๒ ไดฟ น ตดั ไมข องโจทกใ นบริเวณนัน้ โดยรูอยูแลววาเปน ของโจทก ทั้งจําเลยที่ ๒ เคยตัดฟน ไมของโจทกม ากอนจนถกู ฟองมาแลวคร้งั หน่งึ แสดงวาจาํ เลยท่ี ๒ มีเจตนาทําใหทรัพยของโจทกเสียหาย การท่ีนายอําเภอขอความรวมมือดังกลาว เปนแตเพียง

๙๑ คําแนะนาํ จําเลยท่ี ๒ จะกระทําหรอื ไมกระทาํ ตามกไ็ ด มิไดม ลี ักษณะเปนคําสั่งตามความหมายของ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๐ อนั จะทําใหจ ําเลยท่ี ๒ ไมตอ งรบั โทษ การกระทาํ ของจําเลยท่ี ๒ จงึ เปนความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๘ ò. คาํ ÊÑ觹é¹Ñ ÁԪͺ´ŒÇ¡®ËÁÒ หากคาํ ส่งั น้ันชอบดวยกฎหมายแลว กไ็ มใ ชกรณตี ามมาตรา ๗๐ เชน เจาพนักงาน ผมู อี าํ นาจออกหมายจบั ใหแ ดงไปจบั ดาํ แมว า ดาํ จะเปน คนบรสิ ทุ ธไ์ิ มไ ดก ระทาํ ความผดิ ใดๆ เลยกต็ าม หากการออกหมายนั้นทําโดยชอบดวยกฎหมาย การท่ีแดงไปจับดําก็เปนการกระทําตามคําส่ังท่ีชอบ ดวยกฎหมาย การกระทําของแดงไมเปนความผิดใดๆ กรณีไมเขาตามมาตรา ๗๐ แมวาแดงจะรูวา ดาํ มใิ ชผ ูกระทําความผิดเลยก็ตาม กรณีตามมาตรา ๗๐ จะตองเปนเร่ืองการออกหมายจับท่ีไมชอบดวยกฎหมาย ซึ่งทําใหห มายจับนน้ั เปน คําสง่ั ท่ีไมช อบดว ยกฎหมาย หากแดงไปจับดาํ ตามหมายจับ แดงตองอาง มาตรา ๗๐ เพอ่ื ยกเวน โทษ ó. ¼ÙŒ¡ÃÐทาํ äÁË ŒÙÇÒ‹ คาํ ÊÑ§è ¹éѹÁԪͺ´ŒÇ¡®ËÁÒ หากผูกระทํารูอยูแลววาคําส่ังน้ันมิชอบดวยกฎหมายแตยังขืนปฏิบัติตามก็จะอาง มาตรา ๗๐ เพือ่ ยกเวน โทษมิได ô. ¼¡ŒÙ ÃÐทําÁËÕ ¹ŒÒ·Õμè ŒÍ§»¯ºÔ ÑμμÔ ÒÁ กลา วคือ มหี นาท่ตี อ งปฏิบตั ติ ามคําสัง่ ซึง่ ถา ตนไมป ฏิบัติตามแลวยอ มมีความผิด ¼ŒÙ¡ÃÐทําäÁÁ‹ ËÕ ¹ÒŒ ·è»Õ ¯ºÔ ÑμÔμÒÁáμ‹àªèÍ× â´ÂÊبÃÔμÇ‹ÒÁÕ˹Ҍ ·ÕèμÍŒ §»¯ÔºμÑ ÔμÒÁ μÇÑ ÍÂÒ‹ § (ñ) ®¡Õ Ò·èÕ ññóõ/òõðø ¹. ñ÷÷ö ผูบังคับกองตํารวจสั่งใหจําเลยซึ่งเปนตํารวจ ใตบังคับบัญชาไปจับกุมผูตองหาโดยไมไดออกหมายจับ จําเลยไปจับผูตองหาโดยเขาใจวาคําส่ังน้ัน เปนคําส่ังท่ีชอบดวยกฎหมาย เพราะไดถือเปนหลักปฏิบัติกันตลอดมาวาไปจับได แมการกระทําของ จําเลยจะเปน การมิชอบ จําเลยทัง้ สองกไ็ มต อ งรบั โทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๐ (ò) ®¡Õ Ò·Õè ñöðñ/òõðù ¹. ò÷÷ó จําเลยเขาใจวาคําส่ังของรอยตํารวจเอก ส. ผูทําการแทนผูกํากับท่ีส่ังใหจําเลยไปจับกุมโจทกนั้นเปนคําสั่งท่ีชอบดวยกฎหมาย แมวิทยุสั่งจับมิได มีขอความแสดงวาไดออกหมายจับแลว กรณีก็ตองดวยประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๐ จําเลย ไมตอ งรับโทษ ¡ÒáÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´ã¹°Ò¹Ð໹š ÞÒμËÔ Ã×ÍÊÒÁÕÀÃÃÂÒ ÁÒμÃÒ ÷ñ ความผิดตามท่ีบัญญัติไวในมาตรา ๓๓๔ ถึงมาตรา ๓๓๖ วรรคแรก และมาตรา ๓๔๑ ถงึ มาตรา ๓๖๔ นนั้ ถา เปน การกระทาํ ทส่ี ามกี ระทาํ ตอ ภรยิ า หรอื ภรยิ ากระทาํ ตอ สามี ผูกระทําไมต องรับโทษ

๙๒ ความผิดดังระบุมานี้ ถาเปนการกระทําที่ผูบุพการีกระทําตอผูสืบสันดาน ผูสืบสันดาน กระทําตอผูบุพการี หรือพ่ีหรือนองรวมบิดามารดาเดียวกันกระทําตอกัน แมกฎหมายมิไดบัญญัติให เปนความผิดอนั ยอมความได ก็ใหเ ปน ความผิดอันยอมความได และนอกจากศาลจะลงโทษนอ ยกวา ที่กฎหมายกาํ หนดไวส ําหรับความผิดนนั้ เพยี งใดกไ็ ด ¤ÇÒÁ໚¹ÞÒμÔáÅÐÊÒÁÀÕ ÃÃÂÒ ÁÒμÃÒ ÷ñ ÇÃäáá ความผิดตามที่บัญญัติไวในมาตรา ๓๓๔ ถึงมาตรา ๓๓๖ วรรคแรก และมาตรา ๓๔๑ ถงึ มาตรา ๓๖๔ น้นั ถา เปน การกระทาํ ที่สามีกระทําตอภรยิ า หรือภริยา กระทาํ ตอสามี ผกู ระทาํ ไมตอ งรับโทษ คาํ ͸ºÔ Ò ประเภทของความผิดทีส่ ามภี รยิ ากระทาํ ตอ กนั แลวไมตอ งรบั โทษ ไดแก ๑. ความผดิ ตามท่ีบัญญัติไวในมาตรา ๓๓๔-๓๓๖ วรรคแรก ๑.๑ มาตรา ๓๓๔ ลักทรพั ย ๑.๒ มาตรา ๓๓๕ ลักทรพั ยใ นเหตอุ กุ ฉกรรจ ๑.๓ มาตรา ๓๓๖ วรรคแรกว่ิงราวทรัพย ๒. ความผดิ ตามท่บี ญั ญัติไวใ นมาตรา ๓๔๑-๓๖๔ ๒.๑ มาตรา ๓๔๑-๓๔๘ ฉอ โกง ๒.๒ มาตรา ๓๔๙-๓๕๑ โกงเจา หนี้ ๒.๓ มาตรา ๓๕๒-๓๕๖ ยกั ยอก ๒.๔ มาตรา ๓๕๗ รบั ของโจร ๒.๕ มาตรา ๓๕๘-๓๖๑ ทาํ ใหเ สยี ทรัพย ๒.๖ มาตรา ๓๖๒-๓๖๔ บกุ รุกท่มี ิใชเหตุฉกรรจ ËÁÒÂàËμØ ไมรวมถึงบุกรุกตามมาตรา ๓๖๕ คือ บุกรุกโดยใชกําลังประทุษรายหรือ ขูเข็ญวาจะใชกําลังประทุษราย โดยมีอาวุธหรือรวมกระทําผิด ตั้งแตสองคนขึ้นไป หรือไดกระทํา ในเวลากลางคืนเหลาน้ีแลว สามีภรรยาท่กี ระทําตอ กันได ไมไดรบั การยกเวนโทษ กรณีไมตองรับโทษตามมาตรา ๗๑ วรรคแรกน้ี จะตองครบองคประกอบเปนความผิด โดยสมบูรณแ ลว การกระทําจะตองประกอบ ตอ งมีเจตนาหรือเจตนาทจุ รติ ถาขาดเจตนาหรอื เจตนา ทจุ รติ หรอื กระทาํ โดยสาํ คญั ผดิ วา ตนมอี าํ นาจกระทาํ ได การกระทาํ นน้ั กไ็ มเ ปน ความผดิ ไมต อ งพจิ ารณา เร่อื งการไมตอ งรบั โทษตามมาตรา ๗๑ คําวา “สามีภริยา” ตามมาตรา ๗๑ นี้ ตองเปนสามีภริยาโดยชอบดวยกฎหมาย ซึ่งสามีภริยาโดยชอบดวยกฎหมาย ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชยบรรพ ๕ จะตอง จดทะเบียนสมรสกันโดยถูกตองตามกฎหมาย จึงจะเปนสามีภริยาท่ีถูกตอง ถาไมจดทะเบียนถือวา เปนสามีภรยิ าตามความเปนจริงแตไมช อบดวยกฎหมาย

๙๓ ถาเปนสามีภริยาท่ีชอบดวยกฎหมายกระทําตอกันในความผิดที่ระบุในมาตรา ๗๑ ไดรับผลโดยไมตองรับโทษในความผิดน้ัน แตถือวาการกระทํานั้นเปนความผิดอยู และไดรับการ ยกเวนโดยไมตองรับโทษน้ีเปนเรื่องเหตุสวนตัวของสามีภริยา ฉะนั้น ในกรณีที่มีบุคคลอ่ืนรวมในการ กระทําผนู ั้นจงึ อาจมคี วามผดิ ฐานเปน ตัวการหรือผูสนบั สนุน หรอื รบั ของโจรตามทผ่ี ูอ นื่ กระทาํ ลงไป ÁÒμÃÒ ÷ñ น้ี จะตองเปนความผิดเฉพาะที่สามภี รยิ ากระทาํ ตอ กนั คือ ฝายหนึ่งเปน ผูกระทําอีกฝายหน่ึงเปนผูเสียหาย ถาเปนการกระทําตอผูอ่ืนซ่ึงเปนผูเสียหายแลว ยอมไมไดรับ ยกเวนโทษตามมาตรา ๗๑ เชน ภริยาลักทรัพยของผูอ่ืนไปใหสามี สามีรับเอาทรัพยน้ันไวโดยรูวา เปนทรัพยท่ีภริยาลักมา ดังน้ี ภริยายอมมีความผิดฐานลักทรัพย สามีก็มีความผิดฐานรับของโจร เพราะไมใชสามีภริยากระทําตอกัน แตคนอื่นคือเจาของทรัพยที่ถูกลักเปนผูเสียหาย แตถาเปนกรณี คนอน่ื ลกั ทรพั ยข องสามหี รอื ภรยิ ามาแลว สามหี รอื ภรยิ ารบั ทรพั ยน นั้ ไวโ ดยรวู า เปน ทรพั ยท ล่ี กั มาดงั น้ี สามหี รอื ภริยานั้น ไมต องรับโทษเพราะถอื วา เปน การกระทําตอกันระหวางสามีภรยิ าตามมาตรา ๗๑ แตถ า เปน สามภี รยิ าทไี่ มช อบดว ยกฎหมาย ไมไ ดร บั การยกเวน ตามมาตรา ๗๑ แตก ารกระทาํ อาจไมตอ งรับโทษ คอื การกระทาํ อาจไมเปน ความผดิ เชน ขาดเจตนา เปนตน ÁÒμÃÒ ÷ñ ÇÃäÊͧ ความผิดดังระบุมานี้ ถาเปนการกระทําที่ผูบุพการีกระทําตอ ผูสืบสันดาน ผูสืบสันดานกระทําตอผูบุพการี หรือพ่ีหรือนองรวมบิดามารดาเดียวกันกระทําตอกัน แมก ฎหมายมไิ ดบ ญั ญตั ใิ หเ ปน ความผดิ อนั ยอมความได กใ็ หเ ปน ความผดิ อนั ยอมความได และนอกจากนนั้ ศาลจะลงโทษนอ ยกวาทก่ี ฎหมายกาํ หนดไว สาํ หรับความผิดนนั้ เพยี งใดกไ็ ด คํา͸ԺÒ ๑. คําวา “¤ÇÒÁ¼Ô´´Ñ§ÃкØÁÒ¹Õé” หมายถึง ความผิดตามมาตราตางๆ ท่ีระบุไวใน มาตรา ๗๑ วรรคแรก แตการกระทําตามวรรคสอง เปนการกระทําระหวางบุคคลอื่นไมใชสามีภริยา กระทาํ ตอกนั แยกพิจารณาได ๑.๑ บพุ การี กระทาํ ตอ ผสู บื สนั ดาน ผสู บื สนั ดานกระทาํ ตอ บพุ การี คาํ วา บพุ การี หมายถึงผูสืบสายโลหิตนับโดยตรงขึ้นไป คือ พอ แม ปู ยา ตา ยาย ทวด ¼ÙŒÊ׺Êѹ´Ò¹ หมายถึง ผูสืบสายโลหิตโดยตรงลงมา คอื ลกู หลาน เหลน ลอื้ คาํ วา บพุ การี หรอื ผสู บื สนั ดาน นี้ จะชอบดว ยกฎหมายหรอื ไมน ้ี ศาลฎกี าไดเ คย วนิ จิ ฉยั วา หมายความถงึ ผสู บื สนั ดานตามความเปน จรงิ แมบ ดิ ามารดาของตนจะมไิ ดจ ดทะเบยี นสมรส กันก็ตาม ºØμùÑ鹡ç¶×ÍÇ‹Ò໚¹¼ÙŒÊ׺Êѹ´Ò¹ (ฎีกาท่ี ๓๐๓/๒๔๙๗, ๑๕๒๖/๒๔๙๗) โดยใหเหตุผลวา คําวาผูสืบสันดานตามกฎหมายมิไดบัญญัติจํากัดไวประการใด ซ่ึงในมาตรา ๗๑ วรรคสองน้ี ก็มิได จาํ กดั ไวป ระการใดเชน กนั ฉะนนั้ คาํ วา บพุ การหี รอื ผสู บื สนั ดานตามมาตรา ๗๑ วรรคสองน้ี บญั ญตั ไิ ว เปน คณุ แกผกู ระทาํ ความผดิ จงึ นาจะถือวา บพุ การีหรือผูส บื สนั ดานตามความเปน จรงิ เพอ่ื เปน คุณแก ผูกระทําความผดิ

๙๔ สวนบุตรบุญธรรมไมใชผูสืบเช้ือสายโดยตรง ดังน้ีศาลฎีกาโดยมติที่ ประชมุ ใหญวนิ ิจฉยั วา ºμØ ÃºØÞ¸ÃÃÁäÁã‹ ª‹¼ÊŒÙ º× Êѹ´Ò¹ ตามมาตรา ๗๑ จงึ ไมไดรับผลตามมาตรา ๗๑ วรรคสอง ฉะนัน้ จงึ ยอมความกนั ไมไ ด ๑.๒ พหี่ รอื นอ งรว มบดิ ามารดาเดยี วกนั กระทาํ ตอ กนั ขอ นจ้ี าํ กดั เฉพาะรว มบดิ า มารดาเดียวกันเทาน้ัน ซ่ึงถือวาเปนบุตรที่ชอบดวยกฎหมายของมารดาก็ตาม ก็ยังถือวาเปนพ่ีนอง รวมบิดามารดาเดียวกัน และแมบิดาจะไปจดทะเบียนรับรองบุตรบางคนใหเปนบุตรที่ชอบดวย กฎหมายขึน้ มา บตุ รอื่นทไี่ มไ ดรบั รองก็ถอื วา รวมบิดามารดาเดยี วกัน μÑÇÍ‹ҧ ก. ลักทรัพยของมารดาไปจากผูท่ียืมทรัพยน้ันไปจากมารดา ของตน ดงั นี้ ศาลฎกี าวนิ จิ ฉยั วา “จะเหน็ ไดม าตรา ๗๑ มงุ ถงึ ตวั ทรพั ยว า เปน ของใคร ก. จาํ เลยจะรวู า ทรพั ย ที่ลักน้ันเปนของมารดาของตนหรือไมไมสําคัญ เม่ือความจริงทรัพยนั้นเปนของมารดาจําเลย จําเลย ก็ยอมไดรับประโยชนตามมาตรา ๗๑ เพราะกฎหมายบัญญัติเร่ืองน้ีเปนเหตุบรรเทาโทษเปนผลดีแก จาํ เลยจะไปเอาเรอ่ื งเปนเหตุใหร ับโทษหนกั ขึน้ อันเปน ผลรา ยแกจ ําเลยมาวนิ จิ ฉัยไมได ๒. ผลทไี่ ดร ับตามมาตรา ๗๑ วรรคสอง น้ี แยกพจิ ารณาได ๒.๑ ใหเ ปน ความผดิ อนั ยอมความได แมก ฎหมายจะมไิ ดบ ญั ญตั ใิ หย อมความได เชน ความผิดตามมาตรา ๓๓๔ ถึง มาตรา ๓๓๖ ซ่ึงยอมความไมได แตมาตรา ๗๑ วรรคสอง ใหยอมความได ถาความผิดดังกลาวผูเสียหายไมรองทุกข พนักงานสอบสวนไมมีอํานาจสอบสวน หรือรองทุกขแลวสอบสวนหรือสงฟองตอศาล หรือศาลพิพากษาลงโทษได แตมีอุทธรณฎีกาตอไป คดียังไมถึงที่สุด ผูเสียหายยอมยอมความหรือถอนคํารองทุกขไดเสมอ เม่ือยอมความหรือถอน คาํ รอ งทกุ ขถ กู ตอ งตามกฎหมายแลว คดนี นั้ ระงบั ทนั ที แมจ าํ เลยจะถกู ศาลพพิ ากษาลงโทษแลว โทษนน้ั ก็ระงบั ลง ศาลจะออกหมายปลอ ยตวั ไป ๒.๒ ในกรณีท่ีไมยอมความกันหรือถอนคํารองทุกข ใหอํานาจศาลใชดุลพินิจใน การลงโทษจําเลยนอยกวาที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ันเพียงใดก็ได ทั้งนี้ไมตองคํานึงถึง โทษของความผิดน้ันจะมีข้ันต่ําหรือไม แตไมลงโทษเลยไมได เมื่อศาลลงโทษแลวถาเปนการสมควร จะรอการลงโทษตามมาตรา ๕๖ ยอ มทําได อนึ่ง การกระทําที่บุพการีกระทําตอผูสืบสันดาน ผูสืบสันดานกระทําตอ บุพการีหรือพี่นองรวมบิดามารดาเดียวกันกระทําตอกัน มาตรา ๗๑ วรรคสอง ท่ีบัญญัติใหเปน ความผิดอันยอมความไดเม่ือผูเสียหาย เชน พ่ีนองรวมบิดามารดาลักทรัพยกัน คดีมาสูศาล โดยพนักงานอัยการไดฟองตอศาลแลว แมจําเลยในคดีน้ันใหการรับสารภาพตามฟอง แตกอน ศาลพพิ ากษาพห่ี รอื นอ งซงึ่ เปน ผเู สยี หายนน้ั ไดย นื่ คาํ รอ งตอ ศาลขอถอนคาํ รอ งทกุ ขไ มต ดิ ใจเอาความแก จาํ เลยตอไปแลว กรณีเชน นีแ้ มคดีนัน้ จะเปน ความผิดฐานลกั ทรพั ยยอมความกันไมได แตมาตรา ๗๑ วรรคสอง นี้ใหเปนความผิดอันยอมความได เม่ือผูเสียหายถอนคํารองทุกขโดยชอบแลว สิทธินําคดี น้ันมาฟอ งยอมระงบั ลงทันทตี ามความในประมวลกฎหมายวธิ ีพิจารณาความอาญา มาตรา ๓๙ (๒)

๙๕ ศาลจะลงโทษจําเลยเพราะรับสารภาพนั้นไมได แมโจทกจะไมถอนฟองหรือขอใหศาลลงโทษจําเลย ก็ลงโทษไมไ ดเ พราะคดีระงับไป ศาลตองยกฟอ งหรอื จําหนา ยคดี สวนขอความท่ีวา “และนอกจากน้ันศาลจะลงโทษนอยกวาท่ีกฎหมาย กําหนดไวสําหรับความผิดน้ันเพียงใดก็ได” มีความหมายวา เมื่อไมมีการยอมความกันศาลจะลงโทษ ผูกระทําความผิดซึ่งมีความสัมพันธในทางครอบครัวที่สนิทสนมใหนอยกวาคนธรรมดาได หาใช ทําใหยอมความกันกลับกลายเปนความผิดท่ียอมความกันไมไดแตอยางใดไม แตยังคงถือเปน ความผิดท่ียอมความกันไดอยูอยางเดิม เมื่อมีการถอนคํารองทุกขก็ทําใหคดีระงับไปดังกลาวมาแลว อยนู ่ันเอง ®¡Õ Ò·Õè ùõö/òõðù (ประชมุ ใหญ) คําวา ผสู ืบสนั ดาน ตามพจนานุกรม หมายความวา สืบเชื้อสายมาโดยตรงและตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๕๘๖, ๑๕๘๗, ๑๖๒๗ แสดงวาบุตรบุญธรรม ยอมมีฐานะแตกตางกับบุตรชอบดวยกฎหมายของผูรับบุตรบุญธรรม และผูรับบุตรบุญธรรมก็มี ฐานะตางกับบุตรชอบดวยกฎหมายของผูรับบุตรบุญธรรมอยูหลายประการ มาตรา ๑๕๘๖, ๑๖๒๗ เปนบทบัญญัติพิเศษบางประการในทางแพงเก่ียวกับความสัมพันธในครอบครัวและมรดกของผูรับ บุตรบุญธรรมเทาน้ัน ตองใชโดยเครงครัดเฉพาะการตีความถอยคําใน ป.อ. ก็ตองตีความ โดยเครงครัดจึงหาชอบที่จะนําบทบัญญัติแหง ป.พ.พ. มาตีความคําวา ผูสืบสันดาน ตาม ป.อ. มาตรา ๗๑ วรรคสองไม บุตรบุญธรรมจึงไมใชผูสืบสันดานกระทําตอบุพการี ตามมาตรา ๗๑ จงึ ยอมความไมไ ด ®Õ¡Ò·èÕ òòñ/òõòø การท่ีภริยาหรือสามีกระทําความผิดแลวจะไมตองรับโทษ หรอื ไดร บั ยกเวน โทษ ตาม ป.อ. มาตรา ๗๑ วรรคแรก บญั ญตั ไิ วว า ตอ งเปน เรอ่ื งกระทําตอทรพั ย อันเปนความผิดตามมาตรา ๓๓๔ ถงึ ๓๓๖ วรรคแรกและมาตรา ๓๔๑ ถึง ๓๖๔ เทานั้น ไมมขี อ จํากดั วาภรยิ าหรอื สามนี นั้ จะตอ งกระทาํ ความผิดลาํ พังคนเดยี วแตอ ยา งใด เมอ่ื จาํ เลยเปนภรยิ าผูเ สยี หาย มีหลักฐานภาพถายใบสําคัญการสมรสมาแสดง และจําเลยกระทําความผิดฐานรับของโจร ซ่ึงจะ เปนการกระทําความผิดตามลําพังคนเดียว หรือมีบุคคลอื่นรวมกระทําดวย ก็ตองถือวามีเหตุสวนตัว ใหจ ําเลยไมต องรบั โทษ หรอื ไดรบั การยกเวนโดยตามมาตรา ๗๑ วรรคแรก ®Õ¡Ò·Õè òñøõ/òõóò ทรัพยที่โจทกฟองวาจําเลยลักไปเปนทรัพยที่พี่สาวจําเลย และสามีของพ่ีสาวจําเลยเปนเจาของรวมกันมิใชทรัพยของพี่จําเลยเพียงผูเดียว หากจําเลยลักทรัพย ดังกลาวไปจริงตามฟอง จําเลยก็มิไดกระทําตอพี่สาวจําเลยแตเพียงผูเดียว แตกระทําตอสามีของ พี่สาวจําเลย ซึ่งมิใชพ่ีหรือนองรวมบิดามารดาเดียวกับจําเลยดวย การกระทําของจําเลยจึงมิใช ความผดิ อนั ยอมความไดต าม ป.อาญา มาตรา ๗๑ วรรคสอง

๙๖ º¹Ñ ´ÒÅâ·ÊÐ ÁÒμÃÒ ÷ò “ผูใดบันดาลโทสะโดยถูกขมเหงอยางรายแรงดวยเหตุอันไมเปนธรรม จึงกระทําความผิดตอผูขมเหงในขณะนั้น ศาลจะลงโทษผูน้ันนอยกวาท่ีกฎหมายกําหนดไวสําหรับ ความผิดนนั้ เพียงใดกไ็ ด” หลกั เกณฑเหตุลดโทษเพราะบันดาลโทสะ ๑. ถูกขม เหงอยางรายแรง ๒. ดวยเหตอุ นั ไมเปนธรรม ๓. บันดาลโทสะ ๔. ไดกระทําความผิดตอ ผูขมเหงในขณะนัน้ ñ. ¶¡Ù ¢Á‹ à˧ÍÂÒ‹ §ÃÒŒ Âáç การขมเหงอยางรายแรงนี้ จะตองเปนการกระทําของบุคคลโดยไมจําเปนตองคํานึง วา การกระทาํ นน้ั จะละเมดิ ตอ กฎหมายแลว หรอื ไม และการขม เหงนนั้ จะตอ งเปน การขม เหงอยา งรา ยแรง สวนกรณีใดที่จะถือเปนเหตุรายแรงนั้น จะตองวินิจฉัยเปนเร่ืองๆ ไป โดยเปรียบเทียบกับความรูสึก ของคนธรรมดาทั่วไป ซ่ึงสมมุติข้ึนในฐานะอยางเดียวกับผูกระทําความผิด จะวินิจฉัยโดยถือ ความรสู กึ ของผูกระทําความผิดเองไมไ ด การขมเหงน้ัน อาจขมเหงตอผูบันดาลโทสะเอง หรือขมเหงผูอ่ืนซึ่งมีความสัมพันธ ใกลชิดกับผูบันดาลโทสะ เชนน้ีพอท่ีจะถือไดวาเปนการขมเหงถึงตัวผูบันดาลโทสะดวย เชน บิดา มารดาถูกทาํ รา ยถือวา เปนการขม เหงบุตร บุตรถูกทําราย ถอื เปน เหตุขมเหงบิดาได ®Õ¡Ò·Õè ôóõ/òõðð จําเลยพบผูเสียหายกําลังกอดภรรยาของจําเลยอยูและไดเกิด ตอสูกัน จําเลยใชปนไลยิงผูเสียหาย ๔ นัด เปนการกระทําโดยบันดาลโทสะเน่ืองจากถูกขมเหง อยา งรา ยแรงดว ยเหตุอนั ไมเปน ธรรม ศาลลดโทษใหตามมาตรา ๗๒ ®¡Õ Ò·èÕ ñùùò/òõóò ผูตายใชอาวุธปนตบหนาบุตรจําเลยเปนบาดแผลมีโลหิตไหล ท่ีใบหนา เม่ือบุตรจําเลยวิ่งหนีข้ึนบนบาน ผูตายซ่ึงมีอาวุธปนยิงติดตามเขาไปในบานอีก แลวเกิด โตเ ถยี งกบั จาํ เลย จาํ เลยจงึ ใชอ าวธุ ปน ยงิ ผตู ายในขณะนนั้ ดงั น้ี การกระทาํ ของจาํ เลยไมเ ปน การปอ งกนั โดยชอบดวยกฎหมาย แตเปนการกระทําโดยบันดาลโทสะเพราะถูกขมเหงอยางรายแรงดวยเหตุ อนั ไมเ ปน ธรรม ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๗๒ ò. ´ŒÇÂàËμÍØ Ñ¹äÁà‹ »¹š ¸ÃÃÁ การขมเหงน้ันไดกระทําดวยเหตุอันไมเปนธรรมหรือไม จะตองดูวา ผูกระทําซ่ึงถือวา เปนการขมเหงน้ันไดกระทําโดยชอบธรรมหรือไม หรือไดกระทําตามอํานาจท่ีเขามีอยูหรือไม ถาการ ที่เขากระทําออกไปน้ันเปนการกระทําที่ชอบ หรือกระทําโดยมีอํานาจแลวเชนน้ี จะอางวาตนถูก ขม เหงดวยเหตอุ ันไมเ ปนธรรมไมไ ด เชน ตํารวจสงสัยวา ก. ไดกระทําความผดิ อาญา จึงใชก ําลังเขา จบั กุม ก. เชน นีเ้ หน็ ไดว า การกระทําของตํารวจเปนการปฏิบัติงานตามหนาท่ี แมวาความจริง ก. ไมใชผูกระทําความผิด และ ก. ไดบ นั ดาลโทสะเนือ่ งจากถูกจบั จึงไดต อ ยตํารวจไปเชน น้ี ก. จะอา งวาตนบนั ดาลโทสะไมไ ด

๙๗ ®¡Õ Ò·èÕ òùô/òõðø ผูตายเมาสุราชวนจําเลยถึงบานเพื่อจะใหไปดื่มสุราดวยกัน ครั้นจําเลยไมไปและหลบขึ้นมาเสียบนเรือน ผูตายยังตามขึ้นมารังควานโดยกระชากแขนอีก เมื่อจําเลยขัดขืนผูตายก็เขาปลุกปล้ําจนจําเลยทนไมไดจึงฟนเอา ดังน้ีจําเลยกระทําโดยบันดาลโทสะ เพราะถกู ขม เหงอยางรายแรงดวยเหตุอันไมเปน ธรรม ®Õ¡Ò·Õè ñõøö/òõðù ผตู ายตอ งการเลน ไพอ กี จาํ เลยไมย อมเลน ดว ย ผตู ายดา จาํ เลย ดวยประการตางๆ เปนการท่ีผูตายดูหมิ่นจําเลยดวยถอยคําหยาบคาย ดาแลวดาอีกจนจําเลยอด โทสะไมได ถือไดวาเปนการขมเหงอยางรายแรงดวยเหตุอันไมเปนธรรม จําเลยจึงตีผูตายในขณะน้ัน เพราะบันดาลโทสะ ศาลลดโทษใหตามมาตรา ๗๒ ó. ºÑ¹´ÒÅâ·ÊÐ หมายความถงึ ผกู ระทาํ ถกู ยว่ั ยจุ นเกดิ ความโกรธขน้ึ ความโกรธทเ่ี กดิ ขน้ึ นน้ั จะตอ งวนิ จิ ฉยั โดยถือเอาความรูส กึ ของคนธรรมดาทั่วไปท่ีอยใู นฐานะเดยี วกนั กบั ผกู ระทําความผิด ô. ä´¡Œ ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´μÍ‹ ¼Œ¢Ù Á‹ à˧㹢³Ð¹éѹ การกระทําความผิดโดยบันดาลโทสะ ผูกระทําความผิดจะตองกระทําตอผูขมเหง ในขณะนัน้ ตามความหมายของกฎหมายกค็ อื ในระหวางนน้ั คือ ถาผูบนั ดาลโทสะไดก ระทําในระยะ เวลาตอ เนอื่ งอยา งกระชนั้ ชดิ ในขณะมโี ทสะรนุ แรงอยู กถ็ อื ไดว า เปน การกระทาํ ในขณะนนั้ แลว ไมจ าํ เปน วาการบนั ดาลโทสะจะตองกระทาํ การโตตอบไปในทันทที ถ่ี กู ขม เหง ®Õ¡Ò·èÕ øöó/òõðò ผูตายขึ้นไปบนเรือนพบภริยาจําเลยอยูคนเดียว จึงถูกตาม เกรี้ยวกราดทํานองขมเหง ภริยาจําเลยจึงรองขึ้นผูตายก็ลงจากเรือนไป พอดีจําเลยกลับมาเกือบถึง บันไดบานไดย นิ เสียงภรยิ ารอ ง และเม่อื มาถงึ บานทราบเรื่องจากภริยา กต็ ามไปหางเรอื น ๖-๗ เสน กท็ ันผตู าย จึงทํารายผูต าย ตาย ดงั นถ้ี อื วา จําเลยกระทาํ โดยบันดาลโทสะ การกระทาํ โดยบันดาลโทสะเพราะถูกขมเหงน้ี จะตอ งกระทาํ ตอผูข ม เหงเอง จะกระทาํ ตอบคุ คลอนื่ ไมได เชน ก. ขมเหง ข. ข. ยอมตอ งกระทําตอ ก. โดยตรง จะไปกระทําตอ ค. ซึ่งเปน บิดาของ ก. มไิ ด ¼Å¢Í§¡ÒáÃÐทาํ â´Âº¹Ñ ´ÒÅâ·ÊÐ กฎหมายใหศาลใชดุลพินิจวาจะลงโทษผูบันดาลโทสะน้ันมากนอยเพียงใดก็ได โดยไม จําตองคํานงึ ถงึ โทษข้ันตํ่าท่ีกฎหมายกาํ หนดไวสาํ หรบั ความผิดนน้ั แตศ าลจะไมลงโทษเลยไมไ ด ในกรณีของการสมัครใจวิวาทตอสูกัน จะยกขอตอสูวาไดกระทําไปโดยบันดาลโทสะ ไมไ ด เพราะการทสี่ มัครใจววิ าทกันนน้ั มิเปนการขมเหงอยางรายแรงดว ยเหตุอนั ไมเ ปน ธรรม ®Õ¡Ò·Õè öóðù/òõóó วันเกิดเหตุตอนใกลเที่ยงวัน จําเลยทราบเรื่องจากภริยาวา ผูตายขมขืนกระทําชําเราภริยา แลวจําเลยออกจากบานไปหาปลา การที่จําเลยพบผูตายในตอนเย็น

๙๘ ระหวางนําปลาที่จับไดไปใหบิดา แลวจําเลยใชอาวุธปนยิงผูตายทันที ดังนี้จําเลยหาไดกระทําตอ ผูตายในขณะท่ีมีโทสะ หรือระยะเวลาท่ีตอเนื่องกระชั้นชิด กับที่มีโทสะไม เมื่อไมปรากฏวาผูตาย กระทาํ การขม เหงจําเลยอยา งใดอีกจงึ ถอื ไมไดว า จําเลยยิงผตู ายเพราะเหตุบนั ดาลโทสะ ®Õ¡Ò·èÕ óòóò/òõóñ กอ นเกดิ เหตุ ก. และบตุ ร กบั จาํ เลยทง้ั สองทะเลาะววิ าทกนั และ ชกตอยทํารา ยรางกายกัน อนั เปน การสมคั รใจวิวาท แลว ก็ใชป น ไลยงิ จาํ เลยท่ี ๑ แตไมถ ูกซ่ึงเปนเหตุ ทเี่ กดิ ขนึ้ ตอ เนอ่ื งกนั จาํ เลยทงั้ สองกลบั บา นเอาปน ยงิ เขา ไปในรา นของ ก. ถกู ว. ไดร บั บาดเจบ็ จาํ เลย ทั้งสองจะอางวา ถกู ขมเหงอยางรา ยแรงดวยเหตุอนั ไมเ ปน ธรรมจงึ กระทําไปโดยบันดาลโทสะหาไดไ ม ®¡Õ Ò·Õè õùñö/òõóó จําเลยเปนฝายกอเหตุข้ึนกอน โดยถามผูซึ่งขับรถ จักรยานยนตผานมาวา จะยิงพวกจําเลยใหหมดใชไหม อันเปนการชวนทะเลาะวิวาท การที่ผูตาย พูดโตท าํ นองเยาะเยยวาจะฆา พวกจาํ เลยใหหมด แมพ อจาํ เลยก็จะยงิ ไมใหเ หลอื เชน นีย้ ังถอื ไมไดวา จําเลยถกู ผูตายขม เหงอยางรา ยแรงดวยเหตอุ นั ไมเ ปน ธรรม อันเปน เหตุใหบนั ดาลโทสะ ®Õ¡Ò·èÕ óöñ÷/òõô÷ ในช้ันสอบคําใหการจําเลย จําเลยใหการตอสูโดยอางเหตุ บันดาลโทสะสําหรับความผิดฐานฆาผูตายที่ ๒ เทาน้ัน มิไดตอสูวาเปนการกระทําโดยปองกัน โดยสําคัญผิด สวนในชั้นสืบพยาน จําเลยนําสืบตอสูไมชัดแจงวาจําเลยประสงคจะตอสูวาจําเลยยิง ผตู ายท่ี ๒ เพอ่ื ปองกันตวั โดยสาํ คญั ผิดวาผตู ายที่ ๒ จะเขามาทาํ รา ยจาํ เลย และในช้ันอุทธรณจ ําเลย อทุ ธรณโ ดยมไิ ดอ า งเหตสุ าํ คญั ผดิ ในขอ เทจ็ จรงิ ดงั นน้ั ฎกี าของจาํ เลยทอ่ี า งวา การทจ่ี าํ เลยใชอ าวธุ ปน ยิงผูตายที่ ๒ เปนการกระทําโดยปองกันเกินสมควรแกเหตุ โดยสําคัญผิดวาผูตายที่ ๒ ไดนํา เครื่องมือทํางานท่ีเปนเหล็กแหลมและคอนติดตัวมาดวย จําเลยจึงใชอาวุธปนยิงสกัดมิใหผูตาย กับพวกเขามาทํารายจําเลยซ่ึงมีขาพิการนั้น เปนฎีกาในปญหาขอเท็จจริงที่มิไดยกขึ้นวากันมาแลว โดยชอบในศาลลาง ®¡Õ Ò·èÕ òðö/òõõõ กอ นเกดิ เหตผุ ตู ายเปน คนชอบดมื่ สรุ าจนเมามายและรดี ไถเงนิ จาก จําเลยที่ ๑ เปนประจาํ หากไมไ ดเ งนิ ครัง้ ใดก็จะตบตีจาํ เลยท่ี ๑ วันเกิดเหตขุ ณะผตู ายไปหาจาํ เลยที่ ๑ ผตู ายกเ็ มาสรุ าและดาวาจาํ เลยที่ ๑ ดวยถอยคําหยาบคายวา มงึ มาเอาชูมงึ รึ อีกะหรี่ อสี ัตว อีเห้ีย กูจะนอน มึงไมใหกูนอนดวย มึงจะมาใหชูมึงเอาหรือไง โคตรพอโคตรแมมึง อีกะหรี่ อันถือไดวา เปนการขมเหงจาํ เลยที่ ๑ อยา งรายแรงดวยเหตอุ นั ไมเ ปน ธรรม การท่ีจําเลยที่ ๑ ใชขวดแตกเปนรปู ปากฉลามแทงผตู ายจนถงึ แกค วามตายโดยเจตนาฆา จงึ เปน การกระทาํ โดยบนั ดาลโทสะ ศาลจะลงโทษ จาํ เลยที่ ๑ นอ ยกวา ทก่ี ฎหมายกําหนดไวเพียงใดกไ็ ด ®¡Õ Ò·èÕ ñòùô/òõõõ ขณะเกิดเหตจุ าํ เลยมอี ายุ ๓๔ ปเศษจงึ ไมเ ปน ผเู ยาวและไมอ ยู ใตอ ํานาจปกครองของผูเสยี หายซึ่งเปน บดิ า การรับจา งเกบ็ คานาํ้ ประปาภายในหมบู า นเปนงานอาชพี หนึ่งของจาํ เลย หากจาํ เลยบกพรองในการทาํ งาน ผูว า จางยอ มจะวา กลา วแกจาํ เลยเอง แมโ ดยความ ผูผูกพันฉันบิดากับบุตร ผูเสียหายอาจตักเตือนจําเลยไดบาง แตอายุขนาดจําเลยถือวาเติบโตเปน ผูใหญมากแลว การที่ผูเสียหายดุดาจําเลยดวยถอยคําหยาบคายเปนเวลาตอเนื่องกัน ทั้งยังตบกกหู

๙๙ จําเลยอยางแรงจนจําเลยทรดุ ตัวลง ถอื ไดวาเปน การขม เหงจาํ เลยอยา งรา ยแรงดว ยเหตอุ นั ไมเปนธรรม เมื่อจําเลยกระทําความผิดดาผูขมเหงในขณะน้ัน ยอมเปนการกระทําความผิดโดยบันดาลโทสะตาม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๒ ®¡Õ Ò·Õè óõøó/òõõõ จ. เปนภรรยาโดยชอบดวยกฎหมายของจําเลยซึง่ จาํ เลยมีสทิ ธิ ตามกฎหมายที่จะกระทําการปองกันเกียรติยศช่ือเสียงของตน โดยมิใหชายอ่ืนมามีความสัมพันธฉัน ชสู าวกับภรรยาของตนได แตข ณะเกดิ เหตุจําเลยพบเห็น จ. นอนหนนุ ตกั ผูต ายและกอดจูบกนั โดยยงั ไมมีการรว มประเวณกี ัน และผูตายกระทาํ ตอ จ. กเ็ ปน ไปโดย จ. สมคั รใจยนิ ยอม พฤตกิ ารณยงั ถือ ไมไดว ามภี ยันตรายซ่ึงเกดิ การประทุษอันละเมิดตอกฎหมาย และเปนภยนั ตรายทใ่ี กลจ ะถึง ซึ่งจําเลย จาํ ตอ งกระทาํ การปอ งสทิ ธิ แตก ารทผ่ี ตู ายกบั จ. กอดจบู กนั นบั เปน การกระทาํ ทขี่ ม เหงจติ ใจของจาํ เลย อยางรายแรงดวยเหตุอันไมเปนธรรม เม่ือจําเลยเห็นเหตุการณยอมเหลือวิสัยของจําเลยท่ีจะอดกล้ัน โทสะไวได การที่จําเลยเขาไปชกตอยผูตายแลวใชมีดปอกผลไมท่ีวางอยูใกลตัวแทงผูตายเปนเหตุ ใหผ ตู ายถงึ แกค วามตายในเวลาตอ มา จงึ เปน การกระทาํ โดยบนั ดาลโทสะตามประมวลกฎหมายอาญา ¼ŒÙ¡ÃÐทาํ ¼Ô´·äèÕ ´ÃŒ Ѻ¼Å´àÕ ¹Íè× §¨Ò¡à¡³±Í ÒÂØ *ÁÒμÃÒ ÷ó เด็กอายุยังไมเกินสิบป กระทําการอันกฎหมายบัญญัติเปนความผิด เดก็ นัน้ ไมต องรับโทษ ใหพนักงานสอบสวนสงตัวเด็กตามวรรคหน่ึงใหพนักงานเจาหนาที่ตามกฎหมายวาดวย การคุมครองเด็ก เพ่ือดําเนนิ การคมุ ครองสวสั ดภิ าพตามกฎหมายวาดวยการน้ัน **ÁÒμÃÒ ÷ô เด็กอายุกวาสิบปแตยังไมเกินสิบหาป กระทําการอันกฎหมายบัญญัติ เปนความผดิ เด็กนั้นไมตองรับโทษ แตใหศาลมีอํานาจท่จี ะดําเนนิ การดังตอไปน้ี (๑) วา กลา วตกั เตอื นเดก็ นนั้ แลว ปลอ ยตวั ไป และถา ศาลเหน็ สมควรจะเรยี กบดิ า มารดา ผปู กครอง หรอื บคุ คลที่เดก็ นั้นอาศยั อยูมาตกั เตือนดวยกไ็ ด (๒) ถาศาลเห็นวาบิดา มารดา หรือผูปกครองสามารถดูแลเด็กน้ันได ศาลจะมีคําสั่ง ใหม อบตวั เดก็ นน้ั ใหแ กบ ดิ า มารดา หรอื ผปู กครองไป โดยวางขอ กาํ หนดใหบ ดิ า มารดา หรอื ผปู กครอง ระวังเด็กนั้นไมใหกอเหตุรายตลอดเวลาที่ศาลกําหนดซ่ึงตองไมเกินสามป และกําหนดจํานวนเงิน ตามท่ีเห็นสมควรซ่ึงบิดา มารดา หรือผูปกครองจะตองชําระตอศาลไมเกินคร้ังละหน่ึงหม่ืนบาท ในเมือ่ เดก็ นัน้ กอเหตรุ ายขน้ึ ถาเด็กนั้นอาศัยอยูกับบุคคลอ่ืนนอกจากบิดา มารดา หรือผูปกครองและศาลเห็นวา ไมส มควรจะเรยี กบดิ า มารดา หรือผปู กครองมาวางขอกาํ หนดดังกลาวขา งตน ศาลจะเรยี กตวั บคุ คล ท่ีเด็กน้ันอาศัยอยูมาสอบถามวา จะยอมรับขอกําหนดทํานองที่บัญญัติไวสําหรับบิดา มารดาหรือ ผูปกครอง ดังกลาวมาขางตนหรือไมก็ได ถาบุคคลที่เด็กน้ันอาศัยอยูยอมรับขอกําหนดเชนวาน้ัน ก็ใหศ าลมีคาํ ส่ังมอบตวั เด็กใหแกบุคคลนัน้ ไปโดยวางขอ กาํ หนดดงั กลา ว

๑๐๐ (๓) ในกรณีท่ีศาลมอบตัวเด็กใหแกบิดา มารดา ผูปกครอง หรือบุคคลท่ีเด็กน้ัน อาศัยอยูตาม (๒) ศาลจะกําหนดเงื่อนไขเพ่ือคุมความประพฤติเด็กน้ันเชนเดียวกับที่บัญญัติไวใน มาตรา ๕๖ ดวยก็ได ในกรณีเชนวานี้ ใหศาลแตงต้ังพนักงานคุมประพฤติหรือพนักงานอื่นใด เพ่ือคมุ ความประพฤติเด็กนัน้ (๔) ถาเด็กนั้นไมมีบิดา มารดา หรือผูปกครอง หรือมีแตศาลเห็นวาไมสามารถดูแล เด็กน้ันได หรือถาเด็กอาศัยอยูกับบุคคลอ่ืนนอกจากบิดา มารดา หรือผูปกครอง และบุคคลนั้น ไมย อมรบั ขอ กาํ หนดดงั กลา วใน (๒) ศาลจะมคี าํ สงั่ ใหม อบตวั เดก็ นน้ั ใหอ ยกู บั บคุ คลหรอื องคก ารทศ่ี าล เห็นสมควรเพ่ือดูแล อบรม และสั่งสอนตามระยะเวลาท่ีศาลกําหนดก็ไดในเมื่อบุคคลหรือองคการนั้น ยนิ ยอม ในกรณีเชน วาน้ี ใหบ คุ คลหรอื องคการนั้นมอี ํานาจเชน ผูป กครองเฉพาะเพอื่ ดแู ล อบรม และ สงั่ สอน รวมตลอดถงึ การกาํ หนดทอ่ี ยแู ละการจดั ใหเ ดก็ มงี านทาํ ตามสมควร หรอื ใหด าํ เนนิ การคมุ ครอง สวสั ดิภาพเด็กตามกฎหมายวาดว ยการน้นั ก็ได หรอื (๕) สงตัวเด็กนั้นไปยังโรงเรียน หรือสถานฝกและอบรม หรือสถานท่ีซ่ึงจัดตั้งขึ้น เพอ่ื ฝก และอบรมเดก็ ตลอดระยะเวลาทศี่ าลกาํ หนด แตอ ยา ใหเ กนิ กวา ทเี่ ดก็ นนั้ จะมอี ายคุ รบสบิ แปดป คําส่ังของศาลดังกลาวใน (๒) (๓) (๔) และ (๕) นั้น ถาในขณะใดภายในระยะเวลา ทศ่ี าลกาํ หนดไว ความปรากฏแกศ าลโดยศาลรเู อง หรอื ตามคาํ เสนอของผมู สี ว นไดเ สยี พนกั งานอยั การ หรือบุคคลหรือองคการท่ีศาลมอบตัวเด็กเพื่อดูแลอบรมและส่ังสอน หรือเจาพนักงานวา พฤติการณ เก่ียวกับคําส่ังน้ันไดเปล่ียนแปลงไป ก็ใหศาลมีอํานาจเปลี่ยนแปลงแกไขคําส่ังน้ัน หรือมีคําสั่งใหม ตามอาํ นาจในมาตรานี้ ÁÒμÃÒ ÷õ ผูใดอายุกวาสิบหาปแตตํ่ากวาสิบแปดป กระทําการอันกฎหมายบัญญัติ เปนความผิด ใหศาลพิจารณาถึงความรูผิดชอบและสิ่งอื่นทั้งปวงเกี่ยวกับผูน้ัน ในอันที่จะควร วินิจฉัยวาสมควรพิพากษาลงโทษผูนั้นหรือไม ถาศาลเห็นวาไมสมควรพิพากษาลงโทษ ก็ใหจัดการ ตามมาตรา ๗๔ หรือถาศาลเหน็ วาสมควรพพิ ากษาลงโทษ กใ็ หลดมาตราสว นโทษทีก่ ําหนดไวส าํ หรับ ความผดิ ลงก่งึ หนึง่ ÁÒμÃÒ ÷ö ผใู ดอายตุ งั้ แตส บิ แปดปแ ตย งั ไมเ กนิ ยสี่ บิ ป กระทาํ การอนั กฎหมายบญั ญตั ิ เปนความผิด ถาศาลเห็นสมควรจะลดมาตราสวนโทษท่ีกําหนดไวสําหรับความผิดนั้นลงหนึ่งในสาม หรอื ก่ึงหนงึ่ กไ็ ด

μÒÃÒ§ÊÃØ»·ÒŒ º·àÃÂÕ ¹ ÅíҴѺ àÃè×ͧ ¤Òí ͸ԺÒ ÁÒμÃÒ·àÕè ¡ÂèÕ Ç¢ÍŒ § ËÁÒÂàËμØ บทท่ี ๑ บทนยิ าม บทท่ี ๒ การใชก ฎหมาย ม.๑ อนุ ๑-๑๗ - บคุ คลจะตอ งรบั โทษทางอาญา ตอ งมกี ฎหมายบญั ญตั ไิ ว ม.๒, ม.๓ ขณะนนั้ - กฎหมายไมม ีผลยอ นหลงั บทที่ ๓ ความรับผิดในทางอาญา ไดแก ผกู ระทาํ รูส ํานึกในการกระทํา + ประสงคต อ ผล ม.๕๙ วรรคสอง - ประสงคต อ ผล - การกระทําโดยเจตนา - ผูกระทํารูสํานกึ ในการกระทาํ + ยอมเล็งเหน็ ผล ฎีกา ๕๖๖๔/๒๕๕๙ /ยอมเลง็ เหน็ ผล - การกระทาํ โดยประมาท ไดแ ก กระทําโดยมิใชเ จตนา ม.๕๙ วรรคสี่ ฎกี า ๓๓๒๒/๒๕๓๑ - การกระทาํ โดยเจตนา ผูกระทํา ขาดความระมัดระวัง ตามวิสัย ตามพฤติกรรม ฎีกา ๔๙๒๕/๒๕๔๗ จึงใชค วามระมดั ระวงั ได แตหาใชใ หเพยี งพอ ดูฎีกา ๒๘๐/๒๕๑๘ ฎกี า ๑๕๖๓/๒๕๓๑ ไดแก เจตนากระทําตอบุคคลหน่ึง แตผลของการกระทํา ม.๔๐ ฎีกา ๑๕๔๒/๒๕๓๔ เกดิ แกอ กี บคุ คลหนง่ึ โดยพลาดไปใหถ อื วา ผนู นั้ กระทาํ โดย ดูฎกี า ๖๕๑/๒๕๓๑ เจตนาแกบ คุ คลซง่ึ ไดร บั ผลรา ยจากการกระทาํ นนั้ แตใ นกรณี ทก่ี ฎหมายบญั ญตั ใิ หล งโทษหนกั นน้ั เพราะฐานะของบคุ คล ดูฎกี า ๙๐/๒๕๓๑ หรอื เพราะความสมั พนั ธร ะหวา งผกู ระทาํ กบั ผไู ดร บั ผลรา ย ฎกี า ๑๙๐๖/๒๕๒๘ มใิ หน าํ กฎหมายนน้ั มาใชบ งั คบั เพอื่ ลงโทษผกู ระทาํ หนกั ขน้ึ - ความสําคัญผิดในตวั บุคคล ผูใดเจตนากระทําตอบุคคลหน่ึง แตไดกระทําตออีกบุคคล ม.๖๑ หนึ่ง โดยสําคัญผิด ผูน้ันจะยกเอาความสําคัญผิดเปนขอ แกตัววามิไดกระทําโดยเจตนาหาไดไ ม ๑๐๑

ÊÃØ»¢ÍŒ áμ¡μÒ‹ §ÃÐËÇ‹Ò§¡ÃзÒí â´Â¾ÅÒ´ (ÁÒμÃÒ öð) ¡Ñº¡ÒÃÊÒí ¤ÞÑ ¼´Ô ã¹μÑǺ¤Ø ¤Å (ÁÒμÃÒ öñ) ๑๐๒ ÁÒμÃÒ öð ¡ÒáÃзÒí â´Â¾ÅÒ´ ÁÒμÃÒ öñ ¡ÒÃÊÒí ¤ÑÞ¼Ô´ã¹μÇÑ º¤Ø ¤Å ๑) มีบคุ คลอยู ๓ ฝาย ๑) มีบุคคลอยู ๒ ฝาย ๒) ตองรับผิดฐานพยายามตอบุคคลแรกที่มุงหมายกระทําตอ ๒) ไมต องรับผดิ ฐานพยายามตอ บคุ คลแรกทมี่ ุงหมายกระทําตอ ยกเวน ผลเกดิ ขนึ้ กบั บคุ คลแรกดว ยผกู ระทาํ กต็ อ งรบั ผดิ ในผล ของการกระทาํ น้ัน ๓) ฐานะหรือความสัมพันธหามโอน โดยอางมาตรา ๖๐ ๓) ฐานะหรือความสัมพนั ธห า มโอน โดยอา งมาตรา ๖๒ วรรคทาย ตอนทา ย ๔) ผลของการกระทาํ พลาดไป ถา ความผดิ สาํ เรจ็ ผกู ระทาํ ตอ งรบั ผดิ ๔) การกระทําผิดตัว ถาความผิดสําเร็จผูกระทําตองรับผิดในผลของการกระทําน้ัน ในผลของการกระทาํ นน้ั แตถ า ไมส าํ เรจ็ ผกู ระทาํ ตอ งรบั ผดิ ฐาน แตถาไมสําเร็จ ผูกระทําก็ตองรับผิดฐานพยายามสําหรับการกระทําตอบุคคล พยายามสําหรบั การกระทาํ ตอ บุคคลที่ ๒ ที่ถกู กระทํา บทที่ ๓ การกระทาํ ผดิ ดวยความจาํ เปน ผูใดกระทําผดิ ดวยความจําเปน ม.๖๗ ฎีกา ๑๗๕๐/๒๕๑๔ ๑. เพราะอยูในท่ีบังคับหรือภายใตอํานาจซ่ึงไมสามารถ ฎกี า ๓๐๗/๒๔๘๙ หลีกเลี่ยงได ฎกี า ๑๙๖๑/๒๕๒๔ ๒. เพราะเพอ่ื ใหต นเอง หรอื ผอู น่ื พน จากภยนั ตรายทใี่ กล ฎกี า ๓๑๓๔/๒๕๒๙ จะถึงและไมสามารถหลีกเล่ียงใหพนโดยวิธีอื่นใดได เมอ่ื ภยันตรายน้ันตองไดก อ ใหเกดิ ขนึ้ เพราะความผดิ ของตน การปองกนั โดยชอบดวยกฎหมาย ผใู ดจาํ ตองกระทําการใด เพอ่ื ปอ งกันสิทธิของตนหรอื ของ ม.๖๘ ฎกี า ๙๓๕/๒๕๐๑ ผอู น่ื ใหพ น ภยนั ตราย ซงึ่ เกดิ จากการประทษุ รา ยอนั ละเมดิ ฎีกา ๓๒/๒๕๑๐ ตอกฎหมายและเปนภยันตรายใกลจะถึงตัวได กระทําพอ ฎกี า ๓๓/๒๕๑๐ สมควรแกเ หตุ การกระทาํ นน้ั เปน การปอ งกนั โดยชอบดว ย กฎหมายผนู ้นั ไมมีความผิด

ÊÃ»Ø ¢ŒÍáμ¡μÒ‹ §ÃÐËÇ‹Ò§¡Òû‡Í§¡¹Ñ â´ÂªÍº´ÇŒ ¡®ËÁÒ (ÁÒμÃÒ öø) ¡ºÑ ¤ÇÒÁ¨Òí ໹š (ÁÒμÃÒ ö÷) ¡Òû͇ §¡¹Ñ ¤ÇÒÁ¨Òí ໹š ๑. ปกตปิ ระกอบดว ยบคุ คล ๒ ฝาย คือ ผกู อ ใหเกิดภยันตราย ๑. ปกติประกอบดวยบุคคล ๓ ฝาย คือ ผูกอใหเกิดภยันตราย, ฝายที่กระทําโดย กับฝายทกี่ ระทําการปองกัน ความจําเปน และ ฝายทีไ่ ดร บั ผลรายจากการกระทาํ ๒. ภยนั ตรายทเี่ กดิ ขนึ้ ตอ งเปน ภยนั ตรายซงึ่ เกดิ จากการประทษุ รา ย ๒. ภยนั ตรายนนั้ อาจเกดิ จากภยั ธรรมชาต,ิ สตั วห รอื บคุ คลกไ็ ด ภยนั ตรายนน้ั ไมจ าํ ตอ ง อันละเมิดตอกฎหมาย และบุคคลเปนผูกอใหเกิดขึ้น ไมวา เกิดจากการประทษุ รายอันละเมดิ ตอ กฎหมาย โดยเจตนา หรอื ประมาท ๓. กฎหมายใหกระทําโดยความจําเปนเฉพาะกรณีท่ีไมสามารถหลกี เลยี่ งหรอื ขดั ขนื ได ๓. ผูกระทําไมจําตองหลีกเล่ียงภยันตรายที่เกิดข้ึน ผูกระทํา ๔. ผูกระทําโดยความจําเปน กฎหมายบัญญัติวา “ไมตองรับโทษ” ซึ่งหมายความวา อาจตอสูเ พอื่ ปองกันตวั ได ผูกระทํายังมีความผิดอยู แตไ มต องรับโทษ” ๔. ผกู ระทําโดยการปอ งกนั กฎหมายบัญญตั ิวา “ไมม ีความผิด” บทท่ี ๓ การกระทําตามคําส่ังของเจาพนักงาน - การกระทําผิดตามคาํ สงั่ ของเจา พนักงาน ม.๗๐ ฎีกา ๑๑๓๕/๒๕๐๘ - คาํ สง่ั น้นั ไมช อบดวยกฎหมาย ฎีกา ๑๖๐๑/๒๕๐๙ - ผูกระทําไมรูวาคําส่ังนั้นไมชอบดวยกฎหมาย แตเช่ือ โดยสุจรติ วา มีหนาทตี่ อ งปฏบิ ตั ติ าม - ผนู ้ันไมต องรับโทษ การกระทาํ ความผิดในฐานะญาตหิ รือสามภี รรยา - ความผดิ ทสี่ ามภี รยิ า กระทาํ ตอ แลว ไมต อ งรบั โทษ ไดแ ก ม.๗๑ ฎกี า ๓๓๑/๒๕๕๘ ม.๓๓๔ ลักทรพั ย ม.๓๓๔ ฎกี า ๒๑๘๕/๒๕๓๒ ม.๓๕๕ ลักทรัพยใ นเหตุฉกรรจ ม.๓๓๖ ม.๓๕๖ ชิงทรัพย ม.๓๓๖ ม.๓๔๑-๓๔๘ ฉอ โกง ม.๓๔๑-๓๔๘ ม.๓๔๙-๓๕๑ โกงทรพั ย ม.๓๔๙-๓๕๑ ม.๓๕๒-๓๕๖ ยกั ยอก ม.๓๕๒-๓๕๖ ม.๓๕๗ รับของโจร ม.๓๕๗ ม.๓๕๘-๓๖๑ ทาํ ใหเสยี ทรัพย ม.๓๕๘-๓๖๑ ม.๓๖๒-๓๖๔ บกุ รกุ ทมี่ ิใชเ หตุฉกรรจ ม.๓๖๒-๓๖๔ ๑๐๓

๑๐๔ ๔. คําถามทายบทเรยี น ๑. นายหยองเปนโรคลมชัก เกิดอาการชักขณะที่ขับรถยนตไปตามถนน เทาจึงเหยียบ คนั เรงพงุ ไปชนนายแมนไดรับอนั ตรายสาหัส โดยท่นี ายหยองไมทราบมากอนวาเปนโรคนี้ หลังจากนนั้ สามเดือน นายหยองขับรถไปตา งจังหวดั และเกดิ อาการชักอีก รถพงุ ไป ชนรถทส่ี วนมา มคี นตายและบาดเจบ็ จาํ นวนมากเชน น้ี นายหยองตอ งรบั ผดิ ในทางอาญาหรอื ไมอ ยา งไร ๒. นายเอโกรธแคนนายบีตองการฆานายบี วันหนึ่งนายบีมาวายน้ําที่สระนํ้าและเกิด เปนตะคริว กําลังจะจมนํา้ นายบีรองตะโกนใหค นชวย นายเอซงึ่ เปน ลกู จา งประจาํ สระวายน้าํ ในการ ดูแลความปลอดภัยของผูใชบริการเห็นเหตุการณโดยตลอดแตก็ไมชวยเพราะตองการใหนายบีตาย อยูแลว ในท่สี ุดนายบีก็จมนํ้าตาย ขอเท็จจริงปรากฏวาหากนายเอชวยนายบี นายบีก็จะไมจ มนา้ํ ตาย ดังนี้ นายเอจะตองรบั ผดิ ในความตายของนายบหี รือไม ๓. นาย ก. ใชป น ยิงนาย ข. ในระยะหา งเพยี ง ๒ เมตร นาย ก. เลอื กยิงทบ่ี ริเวณเทา ของนาย ข. แตกระสุนปนไมถูกเทาของนาย ข. แตไปถูกพ้ืนคอนกรีตแลวกระเด็นไปถูกนาย ค. ถึงแกความตาย ดังนใ้ี หว นิ จิ ฉัยการกระทาํ ของนาย ก. วา มคี วามผิดอยางไร เพราะเหตุใด ๔. นายมีเจตนาฆานายมาก จึงไปดักยิงนายมากที่หนาบานนายมาก เห็นนายมั่น พอ ของตนเดนิ ออกมาจากบา นของนายมากคดิ วา เปน นายมากจงึ ใชป น ยงิ นายมน่ั ตาย ดงั นี้ ใหว นิ จิ ฉยั วา นายมีจะตองรับผิดอยางไรเม่ือผตู ายเปนบดิ าของตนเอง ๕. นาย ก. ใชป นยงิ นาย ข. ในระยะหางเพยี ง ๒ เมตร นาย ก. เลือกยงิ ทบ่ี ริเวณเทา ของนาย ข. แตกระสุนปนไมถูกเทาของนาย ข. แตไมถูกพ้ืนคอนกรีตแลวกระเด็นไปถูกนาย ค. ถึงแกค วามตาย ดงั นี้ ใหวินจิ ฉยั การกระทาํ ของนาย ก. วา มคี วามผิดอยางไร เพราะเหตุใด

๑๐๕ เอกสารอางอิง เกยี รตขิ จร วจั นสวสั ด.์ิ (๒๕๕๑).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาค ๑ กรงุ เทพฯ:พลสยามพรน้ิ ตง้ิ . จติ ติ ติงศภัทยิ .(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑. กรงุ เทพฯ : สาํ นักอบรมศกึ ษากฎหมาย แหงเนติบัณฑิตยสภา. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๓).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคทวั่ ไป. กรงุ เทพฯ:วญิ ชู น. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อา งองิ . กรงุ เทพฯ:วญิ ชู น. สหรัฐ กิติศุภการ.(๒๕๕๗).หลักและคําอธิบายกฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:อมรินทร พร้นิ ตง้ิ แอนดพ บั ลิชช่ิง สมศกั ด์ิ เอ่ยี มพลับใหญ. (๒๕๕๗).เกร็ดกฎหมายอาญา. กรุงเทพฯ : สาํ นักพิมพบัณฑติ อักษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอนชุดวิชา กฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบัญญตั ิท่ัวไป.นนทบรุ ี : โรงพิมพมหาวทิ ยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธริ าช.

๑๐๖

๑๐๗ º··Õè ô ¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. วตั ถปุ ระสงคการเรยี นรปู ระจําบท เพ่ือใหนักเรียนนายสิบตํารวจเขาใจถึงเร่ืองการพยายามกระทําความผิด ซ่ึงมีมาตรา ทีเ่ กี่ยวขอ งดงั นี้ ๑. การพยายามกระทําความผิด ตามมาตรา ๘๐ ๒. การพยายามกระทําความผิดทเ่ี ปน ไปไมไ ดอ ยา งแนแ ท ตามมาตรา ๘๑ ๓. การยับย้งั หรอื กลบั ใจแกไ ข ตามมาตรา ๘๒ ๒. สวนนํา กรณีที่จะถือวาการกระทํานั้นอยูในขั้นที่เรียกวา “ลงมือกระทําความผิด” น้ันแบงแยกได ดังน้ี ๑. ขน้ั ตอนแหงการคิด ๒. ขนั้ ตอนแหง การตกลงใจ ๓. ขั้นตอนแหง การตระเตรยี ม ๔. ขนั้ ตอนแหง การกระทาํ ซงึ่ ขนั้ ตอนนเ้ี ปน การกระทาํ ความผดิ โดยการลงมอื กระทาํ ตาม ท่ีคดิ ตกลงและตระเตรยี ม ๕. หากการกระทําความผิดน้ันไมสําเร็จ ไมวาจะเปนการที่ผูกระทําความผิดกระทําไป ไมตลอดหรือลงมือกระทําผิดไปตลอดแลว แตไมบรรลุผล ผูนั้นจะตองรับผิดฐานพยายามกระทํา ความผิด ในความผดิ นัน้ ๆ ๓. เนือ้ หา ¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´ ÁÒμÃÒ øð ผูใดลงมือกระทําความผิดแตกระทําไปไมตลอดหรือกระทําไปตลอดแลว แตก ารกระทาํ นั้นไมบรรลผุ ล ผนู ัน้ พยายามกระทําความผิด ผูใดพยายามกระทําความผิด ผูนั้นตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษท่ีกฎหมาย กําหนดไว สําหรับความผดิ นน้ั คาํ ͸ºÔ Ò ๑. พยายามกระทําความผิดในมาตราน้ีแยกออกเปน ๒ ประเภท ๑.๑ ลงมือกระทําความผดิ แตก ระทาํ ไปไมตลอด ๑.๒ ลงมือกระทําความผดิ ไปตลอดแลว แตการกระทําน้ันไมบรรลผุ ล

๑๐๘ ๒. การพยายามกระทําความผดิ ในมาตรา ๘๐ นี้ ใหพ ิจารณาจากเจตนาของผูก ระทาํ วาเจตนาจะทําความผิดอะไร เม่ือทราบเจตนาแลวตองวาการที่ไดกระทําลงไปใกลชิดกับการกระทํา ตอความสาํ เรจ็ ในความผิดน้นั แลว ก็ถือวา ลงมอื กระทาํ ความผิด ถึงแมก ารกระทํานั้นกระทําไปไมต ลอด กเ็ รยี กไดวา เปน ความผดิ ฐานพยายาม ตามมาตรา ๘๐ กรณีท่ีจะถือวาการกระทํานั้นอยูในขั้นท่ีเรียกวา “ลงมือกระทําความผิด” น้ัน แบง แยกไดด งั นี้ ๒.๑ ขั้นตอนแหงการคิด ๒.๒ ขัน้ ตอนแหง การตกลงใจ ๒.๓ ขัน้ ตอนแหง การตระเตรียม ๒.๔ ขั้นตอนแหงการกระทํา ซึ่งข้ันตอนน้ีเปนการกระทําความผิดโดยการลงมือ กระทําตามที่คดิ ตกลงและตระเตรียม ความผิดในเรื่องพยายามตามมาตรานี้จะตองพนจากขั้นตอนแหงการคิด ตระเตรียมเสียกอน แลวจึงถึงขั้นการกระทําความผิด คือการลงมือ เชน ก. ถือปนเดินตรงไปยัง ข. แตยังไมข้ึนนกปนและเอามาประทับบาจองยิงไปยัง ข. ยังไมเรียกวาเปนการลงมือ แตอยูในขั้นแหง การตระเตรียม เพราะหางไกลกับเหตุคือการยิง ดังน้ีอยางไรท่ีจะถือวาการลงมือกระทําความผิดนั้น ไมมีหลักเกณฑแนนอน จึงตองพิจารณาถึงประเภทของความผิด เชน ถาเอาปนยกข้ึนประทับบา และจองยิงไปยังเปา หมายแลว แตม คี นมาแยงปนโดยยังไมล ั่นไก หรือยกมดี ขึน้ เงื้อจะฟน แตม คี นมา ขัดขวาง เชนน้ีเรียกวาลงมือกระทําความผิดแลวแตกระทําไปไมตลอด ฉะนั้น เหตุที่กระทําไมตลอด เพราะมีคนมาขดั ขวางหรือเพราะเหตธุ รรมชาติ หรือเหตอุ ่ืนใดก็ตาม จงึ ไมใชข อ สาํ คญั ขอ สาํ คัญอยทู วี่ า ผกู ระทําลงมอื กระทาํ ความผิดหรอื ยงั ÍÂÒ‹ §äè§Ö ¨ÐàÃÕÂ¡Ç‹Ò Å§Á×Í¡ÃÐทําáÅŒÇ ËÅ¡Ñ คอื ใหถอื หนา ที่สุดทา ยเปนหลักถาหมดหนา ทส่ี ดุ ทา ยแลวถือวาถึงขน้ั ลงมอื กระทํา เชน ภรยิ าโรยยาพิษลงในอาหารเพอ่ื ฆา สามี แลวสง ไปใหแ มค รวั ปรุงอาหารตอ ไป เชนนถ้ี ือวา ภริยา หมดหนาท่ีสุดทายแลว เพราะตอไปเปนเรื่องของแมครัว ภริยาไดลงมือกระทําแลว ถาไมบรรลุผล เปนพยายามฆาผอู ื่น แตถาเปลี่ยนขอเท็จจริงวา หนาท่ีปรุงอาหารนั้น ภริยาตองเปนผูปรุงอาหารเอง เชนน้ี เพยี งแตภริยาโรยยาพษิ ลงในอาหารเตรยี มไวเพอื่ ทีจ่ ะปรุงอาหารตอ ไป ถือวาอยูในข้นั ตระเตรียมการ เทา นนั้ ¢ŒÍ¡àǹŒ ถาการกระทําน้ันใกลชิดตอผลไมตองรอหนาที่สุดทายก็ถือวา ลงมือกระทํา แลว เชน ยกปน ขึน้ มาเล็ง ถอื วาลงมือกระทําแลว แมหนาทส่ี ุดทา ยยังจะตอ งใชน ้ิวเหน่ียวไกปนกต็ าม เพราะการกระทําใกลชิดตอผลแลว ถาเพียงแตชักปนออกมายังไมไดเล็งหรือจองถือวาอยูในขั้น ตระเตรียมการเทา น้ัน (ฎีกาที่ ๑๒๑๕/๒๕๑๘)

๑๐๙ “»„¹” ถือการเล็ง หรือจองเปนหลักถือวาลงมือกระทําแลว แมน้ิวมือจะยังมิไดสอด เขาไปกต็ าม (ฎีกาท่ี ๑๗๔๖/๒๕๑๘) ¶ŒÒ໚¹´Òº เมอ่ื ชักดาบออกมาตอ ง “à§Í×é ” เสียกอ นจงึ จะถือวาลงมือกระทาํ และตอง อยูในลกั ษณะท่ใี กลพอทจี่ ะฟน หรือแทงไดดวย ไมใชเงือ้ จะฟน แตห างกนั ๘๒ วา เชน นีก้ ย็ งั ไมถือวา ไดลงมอื แตอยา งใด (ฎกี าที่ ๕๙๖/๒๔๘๖ และฎีกาที่ ๔๕๔/๒๕๑๓) นอกจากพวกอาวุธปนแลวยังมีพวกน้ํามัน (ไวไฟ) เพียงแตราดนํ้ามันแลวแมยังไม จดุ ไฟก็ตามก็ถือวาถงึ ข้ันลงมอื กระทาํ แลว ®Õ¡Ò·Õè ò÷ö/òõðö การเลน สลากกนิ รวบหรือหวย เมอื่ ซอื้ หรือแทงแลว แมยังไมอ อก ไมม กี ารไดเ สยี กัน กเ็ ปนความผิดสําเรจ็ ®Õ¡Ò·Õè óùô/òõðô จําเลยเขียนสลากกินรวบไวสําหรับเขา แตยังไมทันลงมือขาย ก็ถูกจับ ดังน้ี ถือวาอยูในข้ันตระเตรียมการกระทําความผิดเทานั้น ยังไมเปนความผิดฐานพยายาม ขายสลากกินรวบ ®Õ¡Ò·èÕ ñôöõ/òõñù (ประชุมใหญ) สุขุม วิทยาและมานพ ๓ คน ใชเสนลวดขึงกั้น สะพานบนถนนดักรถท่ีผานมาใหชนเพ่ือเอาทรัพย กระแสขับรถบรรทุกมาเห็นเสนลวดและหยุดได หา ง ๓ วา การกระทาํ ของจาํ เลยท้ังสามมิใชเ ปน เพยี งขนั้ ตระเตรยี มแตเ ปนการลงมอื กระทาํ ความผดิ แลว แตกระทําไปไมต ลอด ถือไดว า จําเลยพยายามกระทําความผิดฐานปลน ทรัพยแลว ®¡Õ Ò·èÕ ñðòò/òõðò จําเลยเมาสุราเขาไปในภัตตาคารแหงหน่ึงแลวหยิบปนออกมา แนบลําตัว สายปนไปมาแบบจังโก ไมปรากฏวาจะยิงผูใด แลวลูกกระสุนลั่นออกมาโดยไมไดจองยิง ผูใด วินิจฉัยวาแสดงวาจําเลยมิไดมีเจตนาที่จะเหนี่ยวไกปน ไมมีเจตนาลงโทษฐานพยายามฆาคน ไมไ ด แตเปน ความผิดฐานประมาท ®Õ¡Ò·èÕ ñôõñ/òõóñ จําเลยขับรถจักรยานยนตมาดักยิง ศ. เมื่อ ส. ขับรถปคอัพ มาถึงที่เกิดเหตุจําเลยเขาใจวาเปน ศ. เพราะไมรูจักมากอน จึงจองปนเล็งไปยัง ส. โดยมีเจตนาฆา โดยไตรตรอง แต ส. โบกมือใหท ราบวา ตนมใิ ช ศ. จําเลยจงึ ไมย ิง เปนการลงมอื กระทําความผดิ แลว แตก ระทาํ ไปไมต ลอด จาํ เลยผิดตามมาตรา ๒๘๙(๔), ๘๐ ®Õ¡Ò·Õè ñðø/òõóô จําเลยทะเลาะกับบิดา จําเลยไปหยิบปนออกมาแลวพูดวา ยงิ เสยี เถอะ และยกปน ขึ้นประทบั หันปากกระบอกไปทางบดิ า แตมือยังไมส อดเขาไก มคี นเขา จับมอื จําเลยไว จําเลยจึงลดปนลงจากบาแลวเอาไปเก็บ กิริยาจําเลยกระทําเปนเพียงการขู ยังไมถึงขั้น พยายามฆา ®¡Õ Ò·Õè òöðô/òõòö จําเลยไมพอใจหาวาผูเสียหายเปนกรรมการตัดสินการแขงขัน ฟุตบอลไมยุติธรรม จึงกลับไปบานนําเอาอาวุธปนส้ัน มีกระสุนบรรจุอยูแลว ขับรถจักรยานยนต เขาไปจอดในสนามฟุตบอล หางผูเสียหายประมาณ ๓ เมตร จําเลยหยิบปนจากใตเบาะรถ เดินเขาหาผูเสียหาย อาวุธปนยังอยูในซองปน แมจําเลยถือปนโดยปากกระบอกชี้มาทางผูเสียหาย ผูเสียหายเขาแยงปนเสียกอน การกระทําของจําเลยยังไมถึงขั้นลงมือกระทําความผิด จําเลยไมมี ความผดิ ฐานพยายามฆา ผูเสียหาย

๑๑๐ ®¡Õ Ò·èÕ õ/òõóù จาํ เลยใชปน จอ งไปทางผูเสียหายเปน เวลาประมาณ ๑๕ วินาที แตก็ ไมไดลน่ั ไกปน ถาจาํ เลยมีเจตนาจะยิงผูเ สยี หาย ก็ยงิ ไดท นั เปนจํานวน ๑ นดั กอนที่ผเู สียหายจะว่ิง หลบไปอยขู างหลงั คนอน่ื การกระทาํ ของจําเลยจึงเปนเพยี งการจองปนขผู เู สยี หาย ®Õ¡Ò·Õè ÷öô÷/òõôø จําเลยเปนคนรายงัดฝาสังกะสีบานผูเสียหายแลวเขาไป ในบานเอาโทรทศั น เคร่อื งเปาผม ไมโครโฟนและรโี มทของผูเ สียหายเคลอื่ นทจี่ ากท่ีเคยวางมาวางอยู ตรงบริเวณท่ีมรี อยงดั การกระทาํ ของจําเลยจงึ เปน การเอาทรพั ยของผเู สยี หายเคลอื่ นทไ่ี ปในลกั ษณะ ท่ีสามารถจะเอาไปไดแลว แมวาจะยังไมทันเอาเคล่ือนท่ีพนไปจากบาน การกระทําของจําเลยก็เปน ความผิดฐานลักทรัพยส ําเรจ็ มใิ ชค วามผิดฐานพยายามลกั ทรัพย â·É¢Í§¡ÒþÂÒÂÒÁ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô ๑. ตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษท่ีกฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ัน ตามมาตรา ๘๐ วรรคสอง ๒. ตองระวางโทษไมเกินก่ึงหน่ึงของโทษที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ัน ตามมาตรา ๘๑ วรรคแรก ๓. ศาลอาจไมล งโทษเลยกไ็ ด ตามมาตรา ๘๑ วรรคสอง ๔. การพยายามกระทาํ ความผดิ ท่ีไมม ีโทษ ไดแก ๔.๑ การพยายามกระทาํ ความผิด แตยบั ยง้ั เสียเองทเ่ี ขาลักษณะ ตามมาตรา ๘๒ ๔.๒ การพยายามกระทําความผดิ ลหโุ ทษ ตามมาตรา ๑๐๕ ๔.๓ การพยายามกระทาํ ความผดิ ฐานทําใหแทงลูก ตามมาตรา ๓๐๔ ๕. การพยายามกระทําความผิดท่มี ีโทษเทาความผดิ สาํ เรจ็ ไดแ ก ๕.๑ การพยายามกระทําความผิดตอองคพระมหากษัตริยฯ ตามมาตรา ๑๐๗ ถึงมาตรา ๑๑๐ ๕.๒ การพยายามกระทําความผิดตอความมั่นคงของรัฐและสัมพันธไมตรี ตามมาตรา ๑๒๘ และมาตรา ๑๓๐ ¡ÒÃμÃÐàμÃÕÂÁ·àÕè »¹š ¤ÇÒÁ¼´Ô ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาโดยท่ัวไป ผูกระทําจะตองรับผิดเมื่อการกระทํา เขาขั้นลงมือหรือพยายามตามมาตรา ๘๐ ยกเวนความผิดบางประเภทที่มีกฎหมายบัญญัติไว โดยเฉพาะใหตองรับผิดแมอยูในข้ันตระเตรียม เชน ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาถือวา การกระทาํ ในขน้ั ตระเตรยี มเปน ความผิดเทา กบั ความผิดสาํ เรจ็ เชน ความผดิ ตอองคพ ระมหากษัตริย พระราชนิ ี รัชทายาท และผสู าํ เร็จราชการแทนพระองค มาตรา ๑๐๗-๑๑๐ ความผดิ ตอ ความม่ันคง ของรัฐภายในราชอาณาจักร มาตรา ๑๑๔ ความผิดตอความมั่นคงของรัฐภายนอกราชอาณาจักร มาตรา ๑๒๘

๑๑๑ ÁÒμÃÒ ñð÷ ผูใดปลงพระชนมพ ระมหากษตั รยิ  ตองระวางโทษประหารชวี ิต ผใู ดพยายามกระทาํ การเชน วา นัน้ ตอ งระวางโทษเชน เดยี วกนั ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพื่อปลงพระชนมพระมหากษัตริย หรือรูวามี ผูจะปลงพระชนมพระมหากษัตริย กระทําการใดอันเปนการชวยปกปดไว ตองระวางโทษจําคุก ตลอดชีวติ ÁÒμÃÒ ñðø ผูใ ดกระทําการประทษุ รายตอพระองค หรอื เสรีภาพของพระมหากษตั ริย ตอ งระวางโทษประหารชีวติ หรอื จาํ คุกตลอดชวี ิต ผใู ดพยายามกระทําเชนวาน้นั ตอ งระวางโทษเชน เดยี วกัน ถาการกระทํานั้น มีลักษณะอันนาจะเปนอันตรายแกพระชนม ผูกระทําตองระวางโทษ ประหารชีวิต ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพื่อประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของ พระมหากษัตริย หรือรูวามีผูจะกระทําการประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของพระมหากษัตริย กระทําการใดอันเปน การชว ยปกปดไว ตอ งระวางโทษจาํ คุกตั้งแตสบิ หกปถึงยี่สบิ ป ÁÒμÃÒ ñðù ผูใดปลงพระชนมพระราชินีหรือรัชทายาท หรือฆาผูสําเร็จราชการแทน พระองค ตองระวางโทษประหารชีวติ ผูใดพยายามกระทาํ การเชน วาน้นั ตองระวางโทษเชนเดยี วกนั ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพื่อปลงพระชนมพระราชินีหรือรัชทายาท หรือเพื่อฆาผูสําเร็จราชการแทนพระองค หรือรูวามีผูจะปลงพระชนมพระราชินีหรือรัชทายาท หรือจะฆาผูสําเร็จราชการแทนพระองค กระทําการใดอันเปนการชวยปกปดไว ตองระวางโทษจําคุก ตงั้ แตส ิบสองปถ ึงยีส่ ิบป ÁÒμÃÒ ññð ผูใดกระทําการประทุษรายตอพระองค หรือเสรีภาพของพระราชินี หรือรัชทายาท หรือตอรางกาย หรือเสรีภาพของผูสําเร็จราชการแทนพระองค ตองระวางโทษจําคุก ตลอดชีวิต หรอื จําคุกตงั้ แตสิบหกปถึงย่ีสิบป ผูใ ดพยายามกระทําการเชน วานนั้ ตอ งระวางโทษเชนเดียวกัน ถาการกระทํานั้นมีลักษณะอันนาจะเปนอันตรายตอพระชนมหรือชีวิต ผูกระทําตอง ระวางโทษประหารชวี ิต หรอื จาํ คกุ ตลอดชวี ิต ผูใดกระทําการใดอันเปนการตระเตรียมเพ่ือประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของ พระราชินี หรือรัชทายาท หรือตอรางกายหรือเสรีภาพของผูสําเร็จราชการแทนพระองค หรือรูวามี ผูจะประทุษรายตอพระองคหรือเสรีภาพของพระราชินีหรือรัชทายาทหรือประทุษรายตอรางกาย หรอื เสรีภาพของผูสาํ เรจ็ ราชการแทนพระองค กระทาํ การใดอนั เปน การชว ยปกปดไว ตองระวางโทษ จาํ คกุ ตั้งแตสิบสองปถึงย่สี บิ ป

๑๑๒ ÁÒμÃÒ ññô ผูใดสะสมกําลังพลหรืออาวุธ ตระเตรียมการอ่ืนใด หรือสมคบกัน เพื่อเปนกบฏ หรือกระทําความผิดใดๆ อันเปนสวนของแผนการ เพื่อเปนกบฏ หรือยุยงราษฎร ใหเปน กบฏ หรอื รวู า มผี จู ะเปนกบฏ แลว กระทาํ การใดอันเปนการชวยปกปด ไว ตองระวางโทษจําคุก ตัง้ แตสามปถ งึ สบิ หาป ÁÒμÃÒ ñòø ผูใดตระเตรียมการ หรือพยายามกระทําความผิดใดๆ ในหมวดนี้ ตอ งระวางโทษตามท่ีบญั ญตั ไิ วสําหรับความผิดนั้น ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาที่ถือวาการกระทําในข้ันตระเตรียมเปนความผิด เทา กบั พยายามกระทาํ ความผิด เชน มาตรา ๒๑๙ ÁÒμÃÒ òñù ผูใดตระเตรียมเพื่อกระทําความผิดดังกลาวในมาตรา ๒๑๗ หรือ มาตรา ๒๑๘ ตองระวางโทษเชน เดยี วกบั พยายามกระทําความผิดน้ันๆ ®¡Õ Ò·Õè õñöô/òõõõ จําเลยซ่ึงเปนครูประสงคใชอวัยวะเพศของตนสอดใสอวัยวะเพศ ของโจทกรวม มิใชเพียงใชอวัยวะเพศของตนถูไถเฉพาะภายนอกอวัยวะเพศของโจทกรวมโดยไม ประสงคจะสอดใส แตโจทกรวมเปนเด็กหญิงอายุเพียง ๖ ปเศษ มีอวัยวะเพศคอนขางเล็ก เมื่อถูก อวัยวะเพศของจําเลยเสียดสเี พือ่ จะสอดใส จงึ เปน ผลใหเ กิดการอกั เสบได การกระทาํ ของจาํ เลยจงึ เปน ความผิดฐานพยายามกระทําชําเราโจทกรวมซึ่งเปนเด็กอายุยังไมเกินสิบสามป ศิษยซึ่งอยูใน ความดแู ลตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๗๗ วรรคสาม ประกอบมาตรา ๒๘๕ และ ๘๐ ®Õ¡Ò·Õè òòóð/òõõõ ขณะ จ. และ ส. ซ่งึ เปนนายตรวจศลุ กากรประจาํ ดานศลุ กากร ขอตรวจคน กระเปา เดนิ ทางของจาํ เลย และผลการตรวจคน พบ ๓, ๔-เมทลิ ลนี ไดออกซีเมทแอมเฟตามนี ซึง่ เปน อนพุ ันธข องแอมเฟตามีน จาํ นวน ๒,๙๒๕ เมด็ คาํ นวณเปน สารบรสิ ทุ ธิ์ได ๒๑๙.๗๒๔ กรมั อยูในกระเปาเดนิ ทางของจําเลย จําเลยพรอมกระเปาเดนิ ทางของจาํ เลยอยใู นราชอาณาจกั รไทยแลว การกระทําของจําเลยจึงเปนการนํา ๓, ๔-เมทิลลีนไดออกซีเมทแอมเฟตามีนของกลางเขามาใน ราชอาณาจักรตามพระราชบัญญัติยาเสพติดใหโทษ พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔ ซึ่งเปนความผิดสําเร็จ ไปแลว มิใชเปนการกระทําความผิดในข้ันพยายาม แมขณะนั้นจําเลยอยูในระหวางพิธีการทาง ศุลกากรและตรวจคนเขาเมือง ก็เปนการตรวจบุคคลและพาหนะทางบก ซึ่งเปนขั้นตอนการตรวจ คนตางดาวที่เขามาในราชอาณาจักรเปนการชั่วคราว (ขาเขา) ซึ่งมีข้ันตอนในทางปฏิบัติตาม พระราชบญั ญตั คิ นเขา เมือง พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๑๒, ๑๘ อันเปนคนละสว นกบั ท่จี ําเลยไดกระทาํ ความผิดตามฟองสําเรจ็ ไปแลว ®¡Õ Ò·èÕ ñõõðù/òõõõ พวกของจําเลยใชอาวุธปนอันเปนอาวุธรายแรงซ่ึงกระสุนปน ของกลางสามารถใชยิงอันตรายแกชีวิตและวัตถุไดโดยยิงเขาไปในบานผูเสียหายในยามวิกาล ซึ่งวิญูชนทั่วไปยอมรูดีวาตองมีบุคคลหลับนอนหรือพักอาศัยอยูในบาน แมกระสุนปนจะไมถูก ผูเสยี หายหรือผใู ดท่ีอยูใ นบา น แตล ักษณะของหัวกระสุนปนมีลกั ษณะหัวบเี้ หมอื นไปกระทบกับเหลก็ ซ่ึงเปนประตูรั้วบานผูเสียหาย อันแสดงถึงวาเปนการยิงเขาไปในบริเวณหนาบานโดยตรงของบาน

๑๑๓ ผูเสียหายขณะผูเสียหายอยูบริเวณดังกลาว จําเลยกับพวกยอมเล็งเห็นผลไดวากระสุนปนอาจถูก ผูเสียหายถึงแกชีวิตได เม่ือจําเลยกับพวกไดลงมือกระทําไปตลอดแลว แตการกระทํานั้นไมบรรลุผล เนือ่ งจากกระสุนปน ไมถูกผเู สยี หายกบั พวกจงึ ไมถ งึ แกความตายสมดังเจตนาของจําเลยกับพวก จาํ เลย ซงึ่ เปน ตัวการตอ งรว มรบั ผิดฐานพยายามฆาดว ยเหตุที่เกดิ จากการกระทําของพวกจําเลย ®¡Õ Ò·Õè òöùñ/òõõõ จําเลยใชอาวุธปนจอศีรษะผูเสียหายท่ี ๑ ขณะมีการกอดปล้ํา และดนิ้ รนขดั ขืนอยู ยอ มเล็งเหน็ ผลไดวา กระสนุ อาจลน่ั ถกู ศีรษะผเู สยี หายท่ี ๑ เปนอันตรายถงึ ชวี ติ ได จึงเปนการกระทําโดยเจตนาฆา เมื่อผูเสียหายที่ ๑ ถูกยิงในระยะกระชั้นชิดกระสุนปนเฉี่ยวศีรษะ มีบาดแผลเลือดไหลไมถึงแกค วามตาย จาํ เลยมีความผดิ ฐานพยายามฆา ผเู สียหายท่ี ๑ แมไมมเี หตทุ จี่ าํ เลยจะตองฆา ผเู สยี หายที่ ๒ แตการทีจ่ าํ เลยหันปากกระบอกปนไปทาง ผูเสียหายที่ ๒ แลวลั่นไกปนจําเลยยอมเล็งเห็นผลไดวากระสุนปนอาจลั่นถูกผูเสียหายที่ ๒ ถึงแก ความตายได เปนการกระทําโดยเจตนาฆา เมื่อผูเสียหายท่ี ๒ ถูกยิงในระยะใกลกระสุนปนถูก ท่ีไหปลารา ไมถ งึ แกค วามตาย จาํ เลยจึงมคี วามผดิ ฐานพยายามฆาผเู สยี หายท่ี ๒ ¡ÒþÂÒÂÒÁäÁÊ‹ ÒÁÒöºÃÃÅ¼Ø Å䴌͋ҧá¹á‹ ·Œ ÁÒμÃÒ øñ ผูใดกระทําการโดยมุงตอผลซ่ึงกฎหมายบัญญัติเปนความผิด แตการ กระทําน้ันไมสามารถจะบรรลุผลไดอยางแนแท เพราะเหตุปจจัยซ่ึงใชในการกระทําหรือเหตุแหงวัตถุ ที่มุงหมายกระทําตอใหถือวาผูน้ันพยายามกระทําความผิด แตใหลงโทษไมเกินก่ึงหนึ่งของโทษ ที่กฎหมายกําหนดไวส าํ หรบั ความผดิ น้นั ถาการกระทําดังกลาวในวรรคแรกไดกระทําไปโดยความเช่ืออยางงมงายศาลจะไม ลงโทษก็ได ͧ¤» ÃСͺ ๑. กระทาํ การ ๒. โดยมุงตอผล ซึ่งกฎหมายบญั ญตั เิ ปน ความผดิ ๓. การกระทําไมส ามารถบรรลไุ ดอยา งแนแท เพราะ ๓.๑ เหตปุ จจยั ซง่ึ ใชใ นการกระทาํ หรือ ๓.๒ เหตุแหงวัตถทุ ่มี งุ หมายกระทําตอ คํา͸ԺÒ ๑. คําวา “¡ÃÐทาํ ¡ÒÔ หมายความถึง การลงมือกระทําการน้ันแลว คือเลยข้นั ตระเตรียม และตองเปนการกระทําโดยมุงตอผลซึ่งกฎหมายบัญญัติเปนความผิด ซ่ึงความผิดในที่นี้ก็คือ ความผิดอาญา ๒. ความผิดฐานพยายามตามมาตรา ๘๑ น้ี เหตุท่ีไมสามารถบรรลุผลไดอยาง แนแทนนั้ เกดิ จากเหตุ ๒ ประการ คอื ปจ จยั ท่ีใชในการกระทาํ ความผดิ หรอื วตั ถทุ ีม่ งุ หมายกระทําตอ

๑๑๔ คาํ วา “»˜¨¨ÂÑ ·Õãè ªãŒ ¹¡ÒáÃÐทํา¼Ô´” น้นั หมายถึงสงิ่ ทบ่ี คุ คลนน้ั ใชก ระทาํ โดยมงุ ตอผล ซึ่งกฎหมายบญั ญัตเิ ปนความผิด เชน การฆาหรอื ทาํ รายรา งกาย ปจจัยที่ใชกระทาํ ก็ไดแก อาวุธ เชน มีด หอก ปน หรือสิ่งทถ่ี ือวาเปนอาวุธ ตามมาตรา ๑ (๕) μÇÑ ÍÂÒ‹ § เชน เจตนาฆา คน แตปน ทใี่ ชไ มไ ดบ รรจุกระสนุ ปน หรอื ปนมกี าํ ลงั สงออ นมาก ไมเ หมอื นปนธรรมดาทัว่ ๆ ไป คําวา “ÇÑμ¶Ø·èÕÁØ‹§ËÁÒ¡ÃÐทําμ‹Í” นั้นหมายถึง บุคคลหรือทรัพยของบุคคลท่ีซ่ึงเปน ขอ เท็จจรงิ อนั เปน องคของความผดิ เชน ยงิ ตนไมโดยเขาใจวา เปนคน ®Õ¡Ò·Õè ñð÷/òõñð จําเลยใชปนยิงผูเสียหายในระยะใกลเพียงวาเดียว บาดแผลเปน วงกลม เสนผาศูนยกลางกวางประมาณ ๑ ซม. บริเวณรอบๆ แผลเปนรอยบวม บาดแผลไมลึก เน่ืองจากติดกับกระดูกหนาแขง และท่ีหนาแขงท่ีตรงกับแผลไดบุมเขาไปเพียงเล็กนอย บาดแผลนี้ รักษาอยู ๔ วันก็กลับบานได แสดงวา บาดแผลมีเพียงเล็กนอยเทาน้ัน ซ่ึงเห็นวาปนที่จําเลยใชยิง มีกําลังเล็กนอยมากดังนี้ ความผิดของจําเลยตองปรับดวยมาตรา ๘๑ โดยถือวาจําเลยมุงตอผล ซึ่งี กฎหมายบัญญตั ิเปนความผิด แตไมสามารถบรรลไุ ดอยางแนแ ท เพราะเหตุปจจยั ทใ่ี ชในการกระทําผิด จาํ เลยมีความผดิ ตามมาตรา ๒๘๘ ประกอบดวยมาตรา ๘๑ ®¡Õ Ò·èÕ ñ÷òð/òõñó จําเลยขวางระเบิดขวดขนาดเทากลองไมขีดไฟไปยังกลุมคนท่ี กําลังชกตอยวิวาทกับพวกของจําเลยโดยเจตนาฆา เปนเหตุใหผูเสียหายซึ่ีงเปนบุคคลภายนอกไดรับ บาดเจ็บเพราะถูกสะเก็ดระเบิด เมื่อปรากฏวาระเบิดขวดท่ีขวางไปนั้น ไมอาจทําใหผูที่ถูกสะเก็ด ระเบิดถึงแกความตายได เพราะวัตถุระเบิดนั้นมีกําลังออน ดังนี้ ตองถือวาการกระทําของจําเลย ไมสามารถบรรลุผลไดอ ยางแนแ ทเพราะเหตปุ จจัยซ่ึงใชใ นการกระทาํ ผดิ ตามมาตรา ๘๑ ®¡Õ Ò·Õè ñóöñ/òõñô จําเลยใชปนพกสั้นยิงผูเสียหาย ๑ นัด ในระยะ ๓ วา ถูกท่ี บริเวณตะโพกขวาเปนแผลต้ืนแคผิวหนัง ๒ แผล ปนที่ใชยิงจะเปนปนที่ทําข้ึนเองหรือทํามาจากที่ใด ไมปรากฏ ลักษณะของบาดแผลปรากฏวากระสุนเขาตรงๆ มิใชเฉี่ยวหรือแฉลบ แตกระสุนไมทะลุ เขาไปถึงเนื้อ มีแตช้ําบวมที่ผิวหนัง รักษาประมาณ ๑๐ วันหาย แสดงวาอาวุธที่ใชยังไมอาจทําให ผูถูกยิงถึงตายไดแมจะถูกอวัยวะท่ีสําคัญของรางกาย ดังน้ี ถือวาจําเลยกระทําโดยมุงประสงคตอผล ซ่ึงกฎหมายบัญญัติเปนความผิด แตการกระทํานั้นไมสามารถบรรลุผลไดอยางแนแทเพราะปจจัย ซึง่ ใชใ นการกระทํา จึงเปน การพยายามกระทาํ ความผิดตามมาตรา ๘๑ มิใชมาตรา ๘๐ ®¡Õ Ò·èÕ ñóõñ/òõñõ จําเลยยิงผูเสียหายในระยะราว ๕ เมตรเศษ เปนแผลเพียง ผวิ หนงั แสดงอยูในตวั วาแรงกระสนุ ปนทจี่ าํ เลยใชยิงไมสามารถทาํ ใหคนตายได การพยายามของจาํ เลย จึงตอ งดว ยมาตรา ๘๑ ®Õ¡Ò·èÕ ôòñ/òõñö (ประชุมใหญ) จาํ เลยใชปน ยงิ พลตาํ รวจ ปรากฏรายงานการตรวจ พิสูจนปนของกลางประกอบคําเบิกความของผูตรวจพิสูจนวา เอาปนของกลางไปทดลองยิงแตไม สามารถใชยิงใหกระสุนลั่นได เนื่องจากเข็มแทงชนวนไมแรงพอ สวนกระสุนปนของกลางอยูใน

๑๑๕ สภาพท่ใี ชย งิ ได ดังน้ัน การท่จี ําเลยใชอ าวุธปนดงั กลาวยงิ จงึ ไมบรรลผุ ลไดอ ยางแนแท เพราะเหตทุ ่ปี น ซ่ึงเปนปจจัยในการกระทําผิดไมอาจใชยิงได จําเลยผิดฐานพยายามฆาเจาพนักงาน แตใหลงโทษ ไมเ กินกง่ึ หนงึ่ ตามมาตรา ๘๑ ®¡Õ Ò·Õè ùðø/òõòð ผูเสยี หายอยูต รงจุดระเบิด ไดร บั บาดแผล ๔ แหง แหง หนงึ่ บวมมาก และเนื้อไหม นอกน้ันบวมแดง แสดงวาลูกระเบิดมีกําลังออนไมอาจทําใหตายได จําเลยมี เจตนาฆา แตไ มสามารถบรรลผุ ลไดอ ยางแนแ ทเพราะปจ จัยท่ีใชเ ปน ความผดิ ตามมาตรา ๒๘๘, ๘๑ ®¡Õ Ò·èÕ ñôøð/òõòð จําเลยเถียงกับผูเสียหายเร่ืองผูเสียหายสงสัยวาจําเลยเปนชูกับ ภริยาผูเสียหาย จําเลยยิงผูเสียหายดวยปนลูกซองส้ัน ๑ นัด ในระยะ ๑ วา เปนแผลเล็กนอย รักษาในโรงพยาบาล ๒ วันก็กลับบานได แสดงวาปนไมอาจทําใหตายได เปนความผิดตาม มาตรา ๒๘๘, ๘๑ ไมเ ปนบนั ดาลโทสะหรอื ปอ งกนั ®Õ¡Ò·Õè ôñöö/òõô÷ การกระทําที่ไมสามารถบรรลุผลไดอยางแนแทตาม ป.อ. มาตรา ๘๑ ตองเปน กรณเี กี่ยวกับปจ จยั หรอื วัตถุซึ่งใชใ นการกระทําผดิ ไมสามารถจะกระทาํ ใหบรรลุผล ไดอ ยางแนแ ท เชน หญิงไมม ชี อ งคลอดผดิ ปกติมาแตกําเนดิ ซ่ึงอยา งไรๆ อวัยวะเพศชายก็ไมส ามารถ จะสอดใสเขาไปในอวัยวะเพศของหญิงดังกลาวได แตสําหรับในกรณีของจําเลยที่ไมสามารถสอดใส อวัยวะเพศของตนเขาไปในอวัยวะเพศของผูเสียหายมิไดเกิดจากความผิดปกติที่ชองคลอด ของผูเสียหาย แตเปนเพราะอวัยวะเพศของผูเสียหายมีขนาดเล็กตามธรรมชาติในวัยเด็กเล็กท่ีมีอายุ เพียง ๘ ป การกระทําของจําเลยจึงไมใชกรณีท่ีปจจัยซ่ึงใชในการกระทําผิดไมสามารถบรรลุผลได อยา งแนแ ทตามความหมายในมาตรา ๘๑ ÂÔ§»¹„ ·èäÕ Á‹ÁÕ¡ÃÐÊ¹Ø »¹„ ®Õ¡Ò·Õè õøù/òõòù จําเลยเอาปนแกปที่ไมมีแกปปน ยิงผูเสียหายโดยเจตนาฆา กระสนุ ปนไมอาจล่ันออกไปไดอ ยา งแนน อน ผดิ มาตรา ๒๘๘, ๘๑ ®Õ¡Ò·Õè ÷÷/òõõõ ลูกกระสุนปนที่จําเลยยิงไมทะลุผานผิวหนังทําอันตรายแกอวัยวะ ภายในของผูเ สยี หายที่ ๑ เปน เพราะมีกําลงั ออนไมเพยี งแตผ เู สยี หายท่ี ๑ ถกู ยงิ ในแนวเฉยี ง การกระทํา ของจําเลยยอมสามารถจะบรรลุผลใหผูเสียหายที่ ๑ ถึงแกความตายไดอยางแนแทเปนความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๘๑ วรรคแรก ซ่งึ เปน ขอ กฎหมายทเี่ ก่ียวกับ ความสงบเรียบรอย ฎีกายกขึ้นวินิจฉัยไดเอง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙๕ วรรคสอง ประกอบมาตรา ๒๒๕ ¡ÒÃ弄 Âѧé ËÃÍ× ¡ÅºÑ ã¨á¡äŒ ¢ ÁÒμÃÒ øò ผูใดพยายามกระทําความผิด หากยับย้ังเสียเองไมกระทําการใหตลอด หรือกลับใจแกไขไมใหการกระทํานั้นบรรลุผล ผูน้ันไมตองรับโทษสําหรับการพยายามกระทําความผิดน้ัน แตถาการท่ีไดกระทําไปแลวตองตามกฎหมายที่บัญญัติเปนความผิด ผูน้ันตองรับโทษสําหรับ ความผิดนัน้ ๆ

๑๑๖ คํา͸ԺÒ ๑. การท่ีจะเปนความผิดตามมาตรา ๘๒ การกระทําของผูน้ันจะตองเขาขั้นเปนการ พยายามกระทําความผดิ ตามมาตรา ๘๐ กอน แตผูกระทําบรรเทาผลรายตามเจตนาเดมิ ใหเบาบางลง โดยยับยั้งไมกระทํา หรือกระทําแตแกไขไมใหเปนไปตามเจตนา ผูน้ันมีความผิดแตไมตองรับโทษ ฐานพยายาม ๒. ความผิดฐานพยายามตามมาตรา ๘๒ น้ีตองเปนการยับย้ังเสียเองโดยความ สมัครใจของตนเองไมวาการยับย้ังน้ันจะเกิดโดยเหตุภายในตัวผูกระทําเอง หรือเพราะเหตุภายนอก ทําใหย ับย้งั โดยสมัครใจไมกระทาํ การใหตลอด การยับยัง้ เสียเองน้ี จะตอ งไมใ ชน กึ วาการกระทํานัน้ สาํ เรจ็ ไปแลวจงึ ไมก ระทาํ ตอไป เชน ก. ใชปนยงิ ข. ไปหนึง่ นดั โดยเจตนาฆา กระสนุ ยังอยูอีก ๔ นัด แต ก. เหน็ ข. ลมลงจริงนึกวา ข. ตาย จึงไมยิงซํ้า แตความจริงกระสุนปนไมถูก ข. แต ข. ลมลงเพราะตกใจและกลัวจะถูกยิงซ้ํา กรณีน้ี ไมใชการยับย้ังเอง หรือแมแตวาจัดการแกไขไมกระทําไปใหบรรลุผล จึงมีความผิดฐานพยายามฆา และรับโทษโดยสมบูรณ สวนการกลับใจแกไขไมใ หก ารกระทําน้นั บรรลผุ ล หมายถึง ผกู ระทําความผิดไดก ระทําการ อยางใดอยางหน่ึง เพ่ือไมใหการพยายามกระทําความผิดตามเจตนาที่กระทําแตแรกน้ันบรรลุผล ตอไปน่ันเอง คือ แกไขใหเปนอยางอื่นเสีย เชน ก. ตองการฆา ข. ใชปนจองไปเพื่อยิงตรงหนาอก พอจะลั่นไกปน ก. จึงกดปน ใหต ํ่า ยิงไปที่เทา ของ ข. ทําให ข. ไดรบั อนั ตรายแกกายหรอื รบั อันตราย สาหัส ดังน้ีเรียกวา ก. กลับใจแกไขไมใหการกระทําในการพยายามฆาโดยการยิงนั้นบรรลุผล และรับโทษเพียงฐานทาํ รายรา งกายไดรับอนั ตรายแกก าย หรือรับอันตรายสาหสั เทา นัน้ อน่ึง ขอใหสังเกตไดวาในกรณีพยายามกระทําความผิดแตยับยั้งเสียเองไมกระทําไป โดยตลอดหรือกลับใจแกไขไมใหบรรลุตามมาตรา ๘๒ นี้ การกระทําน้ันยังเปนความผิดอยูแตตอง รับโทษฐานพยายามกระทาํ ความผิดนนั้ ®¡Õ Ò·èÕ ÷/òõóõ ผูเสียหายกับพวกน่ังรอเรืออยูที่ศาลาทานํ้าของวัด จําเลยเขามา ทักทายผูเสียหายแลวอุมพาไป ๑๐ วา ก็วางลงแลวกลับบาน สวน ส. ที่มาพรอมจําเลยพูดขูพวก ผูเ สยี หายไมใ หชว ย แลววง่ิ ตามจําเลยไป ไดฉุดผูเสียหายไปอีก ๓ เสน แลว ขมขืนกระทาํ ชาํ เรา ดังน้ี จําเลยสนับสนุนการกระทําความผิดฐานขมขืนกระทําชําเรา ตามมาตรา ๒๗๕ ประกอบดวย มาตรา ๘๕ มใิ ชเ ปน การยับยงั้ เสยี เอง มาตรา ๘๒ ®¡Õ Ò·Õè õðø/òõòù จําเลยทา ทาย ก. ใหมาสกู นั และวง่ิ ไลแทงมาจนถงึ หนาบา น ก. จึงหยุดไล ตอมาจําเลยถือปนยาว เมื่อใกลถึงตัว ก. ก็จองปนมายัง ก. โดยน้ิวมือสอดเขาไปใน โกรงไกปน ก. ว่ิงหนี จําเลยไมไดวิ่งตามโดยกลับใจเอาปนมาจอง ข. แทน ทั้งท่ีมีโอกาสยิง ก. ได จงึ เปนการยบั ยัง้ เสียไมกระทําใหตลอด เมือ่ จําเลยจอ งปนไปทาง ข. ข. พดู วา ไมเก่ยี วและหลบเขาไป ทางหลังบาน จําเลยก็เดินไปอีกทางหนึ่ง โดยไมตามเขาไปยิง ข. ท้ังที่มีโอกาสจะยิงได จึงเปนการ ยับยงั้ เสียเองไมก ระทาํ ใหตลอด จําเลยจึงไมตองรบั โทษฐานพยายามฆา ก. และ ข.

๑๑๗ ®Õ¡Ò·èÕ ñòñø/òõóð จําเลยชวนผูเ สยี หายซง่ึ เปน เด็กหญงิ อายุ ๔ ปเศษ ไปดูการตูน ทบ่ี า นจาํ เลย แลวพอไปนอนบนกระดาน ถอดกางเกงผูเสยี หายและจําเลยออกแลว จาํ เลยใชอวัยวะ เพศดันไปตรงอวัยวะเพศของผูเสียหายเพียงคร้ังเดียว โดยอวัยวะเพศของผูเสียหายไมมีบาดแผล จาํ เลยไมไ ดก ระทาํ ซาํ้ ตอไปเพอื่ ใหสําเร็จความใคร ทง้ั ๆ ทจี่ าํ เลยมีโอกาสจะกระทําไดนบั ไดวา เปนการ ยับย้ังเสียเองไมกระทําการใหตลอด จําเลยมีความผิดฐานพยายามขมขืนกระทําชําเราเด็กหญิงอายุ ไมเกนิ ๑๓ ป ตามมาตรา ๒๗๗ วรรคแรก มาตรา ๘๐, ๘๒ แมผูเสียหายไมมีชองคลอด ผิดปกติแตกําเนิดอันเปนเหตุประกอบใหเห็นวาโดยสภาพ วัตถุท่ีมุงหมายกระทําตอ ทําใหการกระทําของจําเลยไมสามารถบรรลุผลไดอยางแนแทก็ตาม ก็ไม ปรากฏวา จําเลยหยุดการกระทําตอผูเสียหาย เพราะไดเห็นหรือทราบขอเท็จจริงอันนี้ เมื่อจําเลย ยับยั้งเสียเอง จําเลยก็ไมตองรับโทษสําหรับการพยายามกระทําความผิดน้ัน คงมีความผิดเทาที่ ตอ งตามกฎหมายทบี่ ัญญตั ิเปน ความผดิ คอื กระทําอนาจารตามมาตรา ๒๗๙ ®¡Õ Ò·èÕ òóð/òõðò จําเลยหยุดปลนเพราะเปนพวกเดียวกันเปนการยับยั้งเสียเอง หาใชเพราะมีอุปสรรคอื่นขัดขวาง จําเลยจึงไมตองรับโทษสําหรับพยายามกระทําความผิดนั้นตาม มาตรา ๘๒

μÒÃÒ§ÊÃØ»·ŒÒº·àÃÂÕ ¹ ๑๑๘ ÅíҴѺ àÃ×èͧ ¤íÒ͸ºÔ Ò ÁÒμÃÒ·Õèà¡ÂèÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทที่ ๔ การพยายามกระทําความผดิ ฎีกา ๑๔๕๑/๒๕๓๑ พยายามกระทาํ ความผดิ ในมาตรานี้ แบง เปน ๒ ประเภท ฎกี า ๑๐๘/๒๕๓๔ ๑. ลงมอื กระทาํ ความผดิ แตก ระทาํ ไปไมต ลอด หรอื กระทาํ ม.๘๐ ฎีกา ๑๐๗/๒๕๑๐ ฎกี า ๑๗๒๐/๒๕๑๓ ความผิดไปตลอดแลว แตการกระทําน้ันไมบรรลุผล ฎกี า ๔๒๑/๒๕๑๖ การพยายามไมสามารถบรรลผุ ลไดอ ยางแนแท ๑. กระทําการโดยมุงตอผล ซ่ึงกฎหมายบัญญัติ ฎีกา ๗/๒๕๓๕ ฎกี า ๑๒๑๘/๒๕๓๐ เนอื้ ความผิด ฎกี า ๒๓๐/๒๕๐๒ ๒. การกระทาํ ไมส ามารถบรรลผุ ลไดอ ยา งแนแ ท เพราะ ม.๘๑ ๒.๑ เหตุปจจัยซึ่งใชในการกระทํา เชน ปนที่ ไมมกี ระสุน ๒.๒ เหตุแหงวัตถุท่ีมุงกระทําตอ เชน ยิงตนไม เขา ใจวา เปนคน ¡ÒÃ弄 Âé§Ñ ËÃ×Í¡ÅѺã¨á¡äŒ ¢ ผใู ดพยายามกระทาํ ความผดิ หากยบั ยง้ั เสยี เองไมก ระทาํ ม.๘๒ โดยตลอดหรือกล่ันใจแกไขไมใหการกระทําน้ันบรรลุผล ผนู นั้ ไมต อ งรบั โทษสาํ หรบั การพยายามกระทาํ ความผดิ นนั้ แตดวยการที่ไดกระทําไปแลวตองตามกฎหมายที่บัญญัติ เชน ความผดิ ผูน้ันตองรบั โทษสําหรับความผิดน้นั

๑๑๙ ๔. คาํ ถามทา ยบท ๑. นายดาํ โกรธแคน นายแดง คนื หนง่ึ จงึ เอาปน ไปยงิ นายแดง ดงั นี้ นายดาํ จะมคี วามผดิ ฐานใด ถาปรากฏวา (ก) นายดาํ ยงิ ไปท่ีหอ งนอนตรงที่นายแดงเคยนอนอยู ซึ่งถานายแดงอยู นายแดง กจ็ ะถึงแกค วามตาย แตน ายแดงยายท่นี อนเสยี กอนจึงรอดชวี ิต (ข) นายดาํ ยงิ ไปท่ีหองนอนของนายแดง แตว นั นัน้ นายแดงไมอยไู ปตา งจังหวัด (ค) นายดํายิงไปท่ีหองนอนของนายแดง แตปรากฏวานายแดงตายไปกอนหนา นีแ้ ลว (ง) นายดาํ ยงิ ไปทห่ี อ งนอนของนายแดง กระสนุ ปน ไมถ กู นายแดง แตน ายแดงไดย นิ เสยี งปน ของนายดาํ เลยหัวใจวายตาย

๑๒๐ เอกสารอา งอิง เกียรติขจร วัจนสวัสดิ์.(๒๕๕๑).คําอธิบายกฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ:พลสยาม พรน้ิ ต้งิ จิตติ ตงิ ศภัทยิ .(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ: สํานกั อบรมศกึ ษากฎหมาย แหง เนติบัณฑติ ยสภา. ทวีเกียรติ มนี ะกนิษฐ.(๒๕๕๓).คาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคท่วั ไป.กรุงเทพฯ:วิญูชน. ทวีเกยี รติ มีนะกนษิ ฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อางองิ .กรงุ เทพฯ:วิญูชน. สมศกั ด์ิ เอย่ี มพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกรด็ กฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:บัณฑิตอกั ษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอน ชุดวิชากฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบัญญัตทิ ่ัวไป.นนทบุร:ี โรงพิมพม หาวทิ ยาลัยสุโขทัยธรรมาธริ าช. สหรฐั กติ ศิ ภุ การ.(๒๕๕๗).หลกั และคาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา.กรงุ เทพฯ:อมรนิ ทรพ รนิ้ ตงิ้ แอนดพ บั ลชิ ชง่ิ หยุด แสงอุทัย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญาภาค ๑.กรุงเทพฯ:สํานักพิมพมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร วิเชียร ดิเรกอุดมศักดิ์.(๒๕๕๓).กฎหมายอาญาพิสดาร เลม ๑.กรุงเทพฯ:แสงจันทร การพิมพ.

๑๒๑ º··èÕ õ μÑÇ¡Òà ¼ãÙŒ ªŒ áÅмÊÙŒ ¹ÑºÊ¹Ø¹ ๑. วตั ถปุ ระสงคก ารเรยี นรูประจาํ บท เพอ่ื ใหน กั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจเขา ใจถงึ เรอ่ื งการกระทาํ ความผดิ ซงึ่ มมี าตราทเี่ กย่ี วขอ งดงั นี้ ๑. ตวั การ ตามมาตรา ๘๓ ๒. ผูใ ช ตามมาตรา ๘๔ ๓. ผสู นับสนนุ ตามมาตรา ๘๖ ๒. สวนนํา นักเรียนนายสิบตํารวจจะไดศึกษาเรื่อง ตัวการ ผูใชและผูสนับสนุน ตลอดจน แนวคาํ พพิ ากษาทเ่ี กย่ี วขอ งเพอ่ื ใหน กั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจใชป ระกอบการเรยี นการสอนได และสามารถ นาํ หลักกฎหมายมาใชในการวนิ จิ ฉัย ความรับผิดของบคุ คลในแตล ะสถานะไดถูกตอ ง ๓. เน้ือหา μÑÇ¡Òà ÁÒμÃÒ øó ในกรณีความผิดใดเกิดขึ้นโดยการกระทําของบุคคลต้ังแตสองคนขึ้นไป ผูท่ีไดรวมกระทําความผิดดวยกันนั้นเปนตัวการ ตองระวางโทษตามท่ีกฎหมายกําหนดไวสําหรับ ความผดิ น้ัน คํา͸ԺÒ หลกั เกณฑทส่ี ําคัญของตัวการ คือ ๑. เปนการกระทาํ ความผิด ๒. ตองมบี คุ คลตงั้ แตส องคนขน้ึ ไป ๓. มีการกระทํารว มกันในขณะกระทําความผดิ นนั้ ๔. มีเจตนารว มกนั ในขณะกระทําความผดิ ñ. ໚¹¡ÒáÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา หากการกระทําท่ีกระทําลงไปไมเปน ความผิด ผูที่รวมกระทํา ไมถือวาเปนตัวการ หรือหากกระทําการนั้นไปแลว แตไมถึงข้ันท่ีกฎหมาย บัญญัติวา เปนความผิด ผูทร่ี ว มกระทําก็ไมเ ปน ตัวการ เชน

๑๒๒ μÑÇÍ‹ҧ ก. และ ข. สมคบกันจะฆา ค. โดยเฉพาะ ตกลงกันวา ก. จะทําหนาท่ียิง สว น ข. จะคอยดูตนทางให ขณะท่ี ก. เห็น ค. เดนิ มากับลูก ก. เกิดสงสารจงึ ไมหยิบปนออกมายิง ถือวา ก. และ ข. ไมเปนตัวการตามมาตรา ๘๓ ในความผิดฐานฆาคนตาย เพราะยังไมไดลงมือ กระทาํ ถงึ ขน้ั ทก่ี ฎหมายบญั ญัติเปน ความผดิ ®¡Õ Ò·Õè óñó/òõòø ผูเสียหายยอมใหจําเลยที่ ๑ รวมประเวณีโดยความสมัครใจ แมจําเลยท่ี ๒ จะชวยจับผูเสียหายถางออกในการรวมประเวณี โดยความสมัครใจของผูเสียหาย เชน น้ี ยอ มไมทําใหก ารกระทาํ ของจําเลยท่ี ๒ เปน ความผดิ จงึ ไมถอื วาเปนตัวการรว ม ò. μŒÍ§ÁÕº¤Ø ¤Åμѧé áμÊ‹ ͧ¤¹¢¹Öé ä» หมายความวา จะตองมบี ุคคลตงั้ แต ๒ คนขึน้ ไป กระทําความผิดรวมกันจึงจะถือวาเปนตัวการรวมและการท่ีจะถือวาเปนตัวการรวมนั้นจะตองรวมกัน ในขณะกระทําความผิด คือ เลยขั้นตระเตรียมไปแลว ถาเปนการใหความรวมมือกอนกระทําความผิด หรือภายหลงั กระทาํ ความผิดก็ไมใชการรวมกนั ในลกั ษณะตัวการรว ม ®Õ¡Ò·Õè òôù/òõðð คนรายลักโคจูงมาตามทางพบจําเลย คนรายจึงขอใหจําเลย ชวยตอนโคให จําเลยกต็ อ นใหโดยทราบดีวา คนรายลักโคมา กรณีเชน นี้ไมถ ือวาจําเลยเปนตวั การรวม ในความผิดฐานลักทรัพย เพราะการลักทรัพยขาดตอนไปแลว (แตนาจะเปนความผิดฐานรับของโจร ซ่ึงเปนความผดิ โดยเฉพาะตามท่ีบัญญตั ไิ วใน มาตรา ๓๕๗) ó. ÁÕ¡ÒáÃÐทาํ ÃÇ‹ Á¡¹Ñ ã¹¢³Ð¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼´Ô ¹é¹Ñ ¡ÒáÃÐทาํ ÃÇ‹ Á¡Ñ¹ÁÕä´ŒËÅÒÂ¡Ã³Õ ¤Í× ๑. รว มกนั กระทาํ สว นหนึง่ ของการกระทาํ ทัง้ หมดทีร่ ว มกนั เปน ความผดิ ๒. รวมกนั โดยการแบง หนาทีก่ นั ทาํ ๓. อยูร วมหรอื ใกลเคียงกบั ท่ีเกิดเหตุในลักษณะทีพ่ รอมจะชว ยเหลอื กนั ไดทันทว งที ๔. อยูรวมในทเี่ กดิ เหตแุ ละกอ ใหผ อู ืน่ กระทําความผิด ó.ñ ËÇÁ¡Ñ¹¡ÃÐทํา ʋǹ˹Ö觢ͧ¡ÒáÃÐทํา¹éѹ·Ñé§ËÁ´·èÕËÇÁ¡Ñ¹à»š¹¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา ผูกระทาํ แตละคนไดก ระทาํ การถงึ ขั้นเปนความผดิ ในตวั เอง เชน ®Õ¡Ò·èÕ ñòðò/òõòù จําเลยท่ี ๑ ขมขืนกระทําชําเราผูเสียหาย เพยี งคนเดยี ว จาํ เลยท่ี ๒ ยงั ไมไดข ม ขนื กระทําชําเราดวย เพียงแตกอดจูบและกดผเู สยี หายใหจําเลยที่ ๑ ขม ขืน กระทําชําเราเทานั้น จําเลยท่ี ๒ เปนตัวการรวมกระทําความผิดตามมาตรา ๒๗๖ วรรคแรก และ มาตรา ๘๓ การรวมกนั ในขณะน้ี ผูกระทําไมจําเปน ตอ งอยรู ว มกันตลอดเวลาท่ีกระทํา ó.ò ËÇÁ¡Ñ¹â´Â¡ÒÃẋ§Ë¹ŒÒ·Õè¡Ñ¹ทํา หมายความวา ผูรวมกระทําคนหนึ่ง ลงมือกระทําการเปนความผิดในตัวเอง ในขณะที่ผูรวมกระทําผิดคนหน่ึงไดทําหนาท่ีอยางอ่ืนซึ่งไมเปน ความผดิ ในตวั เอง เชน การคอยดูตนทาง คอยแจง สัญญาณใหผกู ระทําความผิด ®¡Õ Ò·Õè ñ÷ñõ/òõòø กอ นเกิดเหตุ จาํ เลยก็อยใู นกลมุ ของพวกทีร่ วมกนั ขมขืนกระทําชําเราผูเสียหาย และขณะเกิดเหตุจําเลยนั่งอยูกับพวกที่โตะใกลหองนํ้าท่ีเกิดเหตุ ถือเสื้อใหเพ่ือนเขาไปขมขืน และคอยดูตนทางคอยแจงเหตุ ดังน้ีถือวาจําเลยรวมกระทําความผิด ฐานขมขืนกระทาํ ชําเราแลว

๑๒๓ ó.ó ¡ÒÃÍÂًËÇÁËÃ×Íã¡ÅŒà¤Õ§·Õèà¡Ô´àËμØã¹ÅѡɳзÕè¾ÃŒÍÁ¨ÐãËŒ¤ÇÒÁª‹ÇÂàËÅ×Í ä´Œ·Ñ¹·Ç‹ §·Õ เชน ®Õ¡Ò·Õè ôõö/òõóð จําเลยที่ ๑ ขึ้นไปบนบานของผูเสียหายพรอมกับ คนรายโดยเอามือลวงกระเปากางเกงอยูท่ีชานบานในลักษณะคุมเชิง สวนคนรายเขาไปควาปน ลูกซองยาวของผูเสียหายท่ีแขวนไวท่ีขางฝาและเกิดแยงปนกับภรรยาผูเสียหาย คนรายจึงไดใช เทาเตะและชักมีดออกมาขู หลังจากน้ันจําเลยที่ ๑ และคนรายว่ิงหลบหนีไปพรอมกัน พฤติการณ เชน นแี้ สดงวาจาํ เลยท่ี ๑ รว มกับพวกทาํ การปลนทรัพย ó.ô Í‹ÙÃÇ‹ Áã¹·èÕà¡Ô´àËμØáÅС͋ ãËŒ¼ÙŒÍ×蹡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ હ‹ ®¡Õ Ò·Õè ôðôó/òõòø จาํ เลยทั้ง ๔ เขา ไปในบา นผเู สียหายโดยมีพวกรอ อยูนอกบานติดเคร่ืองรถจักรยานยนตพรอมที่จะแลนออกไปไดทันที จําเลยท่ี ๒ เปนผูออกคําส่ังให จาํ เลยท่ี ๑ ยงิ ผเู สียหาย แตย ิงไมถกู และขณะทีจ่ ําเลยที่ ๑ จองยิงไปยงั ผูเ สยี หาย จําเลยที่ ๓ และ ๔ กย็ ืนคมุ เชงิ อยดู านหลงั ดงั น้ี จําเลยท่ี ๒, ๓, ๔ เปนตวั การ รว มกบั จําเลยท่ี ๑ ในความผิดฐานพยายามฆา ô. ÁÕà¨μ¹ÒËÇÁ¡Ñ¹ã¹¢³Ð¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวา ผูที่กระทําการรวมกัน จะตองรูถึงการกระทําของกันและกัน และตางประสงคถือเอาการกระทําของแตละคนเปนการ กระทําของตนดว ย ถึงแมจะมไิ ดทําจริงดวยมือตนเองก็ตาม ®Õ¡Ò·èÕ óñó/òõòù ในระหวางที่จําเลยที่ ๓ รุมชกตอยผูเสียหาย จําเลยที่ ๑ ใชมดี ตัดกระดาษกรีดใบหนา ผเู สียหายเปน แผลเสียโฉมติดตวั จาํ เลยที่ ๒ และ ๓ ตองมีความผิดฐาน เปนตัวการรวมทํารายคนเปนเหตุใหผูเสียหายไดรับอันตรายสาหัสตามมาตรา ๒๙๗ (๔) แตศาล อาจลงโทษนอยกวาจําเลยที่ ๑ ผูเปนตนเหตุโทษท่ีตัวการจะตองรับ ตามมาตรา ๘๓ บัญญัติวา “ตัวการตองระวางโทษตามที่กฎหมายกําหนดไวสําหรับความผิดน้ัน” หมายความวาตัวการแตละคน ตองรับโทษตามตัวบทกฎหมายที่บัญญัติไวสําหรับความผิดนั้นๆ แตไมไดหมายความถึงตัวการ รวมทกุ คนจะตองรบั โทษเทา กนั ®¡Õ Ò·Õè ñööø/òõóò จาํ เลยท่ี ๑ แกลง ทาํ เปน ถูกผีเขาสงิ เดนิ เขาไปหาผูเ สียหาย เม่ือผูเสียหายตกใจว่ิงหนี จําเลยที่ ๑ ว่ิงไลตามบีบคอกดตัวผูเสียหายลงกับพ้ืน จําเลยที่ ๒ มิได เขารว มกับจาํ เลยท่ี ๑ ในเหตกุ ารณด งั กลา ว ทงั้ ขณะจําเลยท่ี ๑ ขม ขืนกระทาํ ชาํ เราผเู สียหาย จําเลยที่ ๒ กน็ ั่งอยูหา งผูเ สียหายประมาณ ๑๐ วา เมื่อจําเลยที่ ๑ ขมขนื กระทําชาํ เราผเู สียหายเสรจ็ แลว จาํ เลย ท่ี ๒ จึงเขามาลากผูเสียหายไปขมขืนกระทําชําเราที่ขางกอไผหางจากจุดที่จําเลยที่ ๑ ขมขืนกระทํา ชําเราผูเสียหายพอสมควร โดยจาํ เลยที่ ๑ มไิ ดเ ขา มาเก่ยี วของดว ยแตอ ยา งใด การกระทาํ ของจําเลย ทงั้ สองยงั ไมเขาลักษณะเปน การโทรมหญิง ®¡Õ Ò·èÕ ôòóð/òõóð จําเลยเปนชูกับภรรยาผูตาย แลวจําเลยมาพบกับภรรยา ผูต ายที่บา นผูตายในเวลากลางคนื โดยใหเพ่ือนผชู าย ๒ คน ไปเฝา ทหี่ นา หองนอนผตู าย เมอื่ ผตู าย เห็นข้ึนมาจําเลยจะไดออกไปทางประตูหนาบานไดทัน แสดงวาจําเลยมีเจตนาท่ีจะใหเพื่อนของตน

๑๒๔ ขัดขวางไมใ หผ ูตายพบเห็นจําเลยเปน ชกู บั ภรรยาผตู าย ดงั นี้ เม่ือเพื่อนของจาํ เลยซง่ึ มีอาวุธมีดตดิ ตัว มาแทงผูตายจนถึงแกความตาย จึงอยูในวัตถุประสงคของจําเลยท่ีมีเจตนาจะไมใหผูตายมาพบเห็น การกระทาํ ของจาํ เลย ถือไดว า จําเลยรวมกับเพอ่ื น ๒ คนน้ันฆาผูต าย แตการกระทําของเพ่ือนจําเลยดังกลาวเปนการฆาผูตายขณะลุกจากที่นอนมาที่ ประตูหองนอนเปนเหตุการณเฉพาะหนามิไดเกิดจากการไตรตรองไวกอนจึงไมเปนการฆาผูตาย โดยไตรตรองไวก อน ®Õ¡Ò·Õè ñùöõ/òõòô การทจี่ าํ เลยลอบเขาไปขม ขนื กระทําชําเราผเู สียหาย ถงึ ใน หองนอนจนสําเร็จความใคร ๑ ครั้ง แลวจําเลยออกจากหองเรียกลูกจางของตนใหเขาไปขมขืน กระทําชําเราผูเสียหายจนสําเร็จความใคร ๑ คร้ัง โดยจําเลยมิไดรวมกระทําผิดดวยในตอนน้ันกรณี ยังไมเขา ลกั ษณะเปนการโทรมหญงิ ความผิดบางอยางมีองคประกอบความผิดเปนคุณสมบัติเฉพาะตัว หรือลักษณะ เฉพาะตัวผูกระทําบุคคลอื่นๆ โดยท่ัวไปซ่ึงขาดคุณสมบัติเชนนั้นยอมไมอาจกระทําความผิดนั้นได เพราะขาดองคประกอบความผิดตามที่กฎหมายบัญญัติไว เชน ความผิดตอตําแหนงหนาที่ราชการ ซึ่งผูกระทําจะตองมีคุณสมบัติพิเศษ เปนเจาพนักงาน กลาวคือผูกระทําผิดไดคือเจาพนักงานเทานั้น บุคคลธรรมดาไมมีคุณสมบัติท่ีจะกระทําความผิดได ดวยเหตุนี้บุคคลธรรมดาจึงเปนตัวการตาม มาตรา ๘๓ ในการกระทาํ ความผดิ ดังกลาวไมไ ด แตอาจเปน ผูสนับสนุนได ®¡Õ Ò·èÕ ôð÷/òõðù เมือ่ คดีไดค วามวา จําเลยที่ ๑ เปน เจา พนักงานออกใบสทุ ธิ ในหนาที่ โดยจะเปล่ียนแปลงขอความไมตรงตอความจริงและผิดระเบียบเพื่อใหจําเลยที่ ๓ นําไป แสดงตอผูบังคับบัญชาในการขอบําเหน็จความชอบนั้นก็ไดช่ือวาจําเลยท่ี ๑ ปฏิบัติหนาที่โดยมิชอบ เพ่ือใหเกดิ ความเสียหาย ครบองคความผดิ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ แมจําเลยที่ ๓ จะไมไดเปนเจาพนักงานผูมีหนาที่ในการนี้ เม่ือไดรวมกับ เจาพนกั งานในการกระทําความผดิ ก็ยอ มมคี วามผิดฐานเปนผูสนบั สนุนในการกระทาํ ความผดิ ดวย ®Õ¡Ò·Õè öõ÷/òõñó จําเลยที่ ๑ เปนผูใหญบาน ซ่ึงทางอําเภอแตงต้ังใหเปน กรรมการสํารวจที่ดิน ไดเรียกประชุมลูกบานใหมาแจงการสํารวจและไดเรียกใหจําเลยอ่ืนอีก ๔ คน ซึ่งเปนผูชวยผูใหญบานและราษฎรมาชวยในการน้ีแลวจําเลยทั้งหมดน้ีไดรวมกันเรียกรองเอาเงิน จากราษฎรอางวาเปนคาธรรมเนียม ถาไมใหก็จะไมรับแจงดังน้ี จําเลยท่ี ๑ มีความผิดฐานเปน เจาพนักงานใชอํานาจในตําแหนงโดยมิชอบตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑๔๘ สวนจําเลย นอกนนั้ มีความผดิ เพยี งฐานเปนผูสนับสนุน ®Õ¡Ò·èÕ ñõøö/òõóð จําเลยท่ี ๕ และ ๖ เปนเจาพนักงานกระทําความผิด ตามมาตรา ๑๔๗, ๑๕๑, ๑๕๗ และ ๑๖๒ โดยเปนตัวการรวมกันตามมาตรา ๘๓ ลงโทษตาม มาตรา ๑๔๗ ซ่ึงเปน บทหนกั สว นจําเลยท่ี ๗, ๘, ๙, ๑๐ ไมใ ชเ จา พนกั งาน แมจะรว มกบั จําเลยท่ี ๕ และ ๖ ทุจริตเบียดบังเงินคาใชจายในการดําเนินงานตามโครงการสรางในชนบทก็เปนเพียง ผสู นบั สนนุ ตามมาตรา ๘๖ ในความผิดดังกลาว ลงโทษบทหนักคอื มาตรา ๑๔๗, ๘๖

๑๒๕ ®¡Õ Ò·èÕ öôøð/òõôø กอนเกิดเหตุโจทกรวมเห็น อ. นั่งดื่มสุราอยูที่หนาราน ของจําเลย ตอมาจําเลยเขามาทวงหน้ีจากโจทกรวม โดยจําเลยกับ อ. พากันเขามาในรานเกมของ โจทกรว มพรอ มกัน แลว จําเลยชตี้ ัวโจทกร ว มให อ. ดพู รอ มกบั พูดวา คนนี้แหละช่อื ยันต หลงั จากนน้ั อ. พดู วา มงึ พากอู อกไปตามหาพอมงึ ติดหน้ีแลว ตองใชห นี้ เมือ่ โจทกรวมบอกวาไมทราบวา พออยู ท่ไี หนและไมยอมไป อ. กเ็ ดินเขามาเตะโจทกร ว ม พฤตกิ ารณแ หงการกระทําของจําเลยดังกลาวเชนนี้ ถือไดวาจําเลยสมคบรวมกันกับ อ. มาเตะทํารายโจทกรวมแลว แมขณะที่ อ. เขามาเตะทําราย โจทกรว ม จาํ เลยจะเพียงแตย ืนอยูเ ฉยๆ ไมไดพูดอะไรกต็ าม ®¡Õ Ò·èÕ òðù/òõõõ จาํ เลยท้งั สองซึง่ เปนพ่นี อ งกนั กบั พวกทห่ี ลบหนมี าดวยกนั แตล ะคน มีอาวุธตดิ ตัวมาโดยจําเลยท่ี ๑ มสี นบั มือ จาํ เลยท่ี ๒ มีเหลก็ ขดู ชารป และพวกท่หี ลบหนีมีมดี ปลายแหลม จําเลยที่ ๑ กับพวกเขาไปกอดคอลากโจทกรวมท่ี ๑ จากลานหนาเวทีออกไปริมถนนแลวใชสนับมือ ชกตอยทํารายโจทกรวมท่ี ๑ จนบาดเจ็บ โจทกรวมท่ี ๑ วิ่งหนี จําเลยทั้งสองกับพวกว่ิงไลตาม รมุ กระทืบและจําเลยที่ ๒ ใชเหลก็ ขดู ชารปแทงโจทกร วมที่ ๑ เมือ่ โจทกรว มท่ี ๒ เขา หาม จาํ เลยท่ี ๑ ยังพูดวา “อยางน้ีตองเอาใหตายสักคน” จําเลยท่ี ๒ ใชเหล็กขูดชารปแทงโจทกรวมที่ ๒ แสดงวาจําเลย ท้ังสองกับพวกที่หลบหนีรวมรูเห็นสมคบกันกระทําความผิด เมื่อเหล็กขูดชารปที่จําเลยท่ี ๒ ใชเปน อาวุธ มีความยาว ๑๕.๕ เซนตเิ มตร หนา ตัดเปน สามเหลย่ี มแตละดานกวาง ๐.๖ เซนติเมตร นบั วา เปนอาวธุ รายแรงสามารถใชท าํ อนั ตรายถึงชีวิตได ประกอบกบั จาํ เลยที่ ๒ ใชแ ทงโจทกร ว มที่ ๑ ทีช่ าย โครงลกึ ถึงปอด และแทงโจทกร วมที่ ๒ ที่หลังดานซา ยทะลชุ องอกซาย ซง่ึ เปนอวยั วะสวนสาํ คญั ของ รางกายและแทงอยางแรงบงช้ีวามุงประสงคตอชีวิต จึงฟงไดวาจําเลยทั้งสองกับพวกเจตนาฆาโจทกรวม ทั้งสองและกระทําไปโดยตลอดแลว แตการกระทําไมบรรลุผลเนื่องจากแพทยชวยรักษาชีวิตไดทัน จําเลยท้ังสองจึงมีความผิดฐานพยายามฆา โจทกร วมท้ังสองตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘ ประกอบมาตรา ๘๐, ๘๓ 㪌ã˼Œ ÍÙŒ ¹×è ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼´Ô ÁÒμÃÒ øô ผูใดกอใหผูอื่นกระทําความผิดไมวาดวยการใช บังคับ ขูเข็ญ จาง วาน หรือยุยงสงเสรมิ หรือดวยวธิ อี นื่ ใด ผูนนั้ เปนผใู ชใ หกระทําความผิด ถาความผิดมิไดกระทาํ ลงไมว า จะเปน เพราะผูถกู ใชไมย อมกระทํา ยงั ไมไดกระทาํ หรือ เหตอุ ่ืนใด ผใู ชต องระวางโทษเพียงหน่งึ ในสามของโทษที่กําหนดไวส าํ หรับความผิดนั้น ถาผูถูกใชไดกระทําความผิดน้ัน ผูใชตองรับโทษเสมือนเปนตัวการ และถาผูถูกใชเปน บุคคลอายุไมเ กินสบิ แปดป ผพู กิ าร ผูทพุ พลภาพ ลูกจา งหรอื ผทู อ่ี ยใู ตบังคบั บญั ชาของผูใช ผูท ม่ี ีฐานะ ยากจนหรือผูตองพ่ึงพาผูใชเพราะเหตุปวยเจ็บหรือไมวาทางใด ใหเพิ่มโทษท่ีจะลงแกผูใชก่ึงหนึ่ง ของโทษทศ่ี าลกําหนดสําหรับผูน้นั ”

๑๒๖ คํา͸ԺÒ ËÅѡࡳ±¡ÒÃ໚¹¼ŒãÙ ªŒ ๑. ตองมีการกระทาํ อนั เปนการกอใหผ อู ่นื กระทาํ ความผดิ ๒. การท่ีใชใหก ระทําตอ งเปน การอนั เปน ความผดิ อาญา ๓. ผใู ชตอ งมเี จตนาทีจ่ ะใหผูถูกใชกระทําความผิดน้นั ñ. μŒÍ§ÁÕ¡ÒáÃÐทําÍѹ໚¹¡Òá‹ÍãËŒ¼ÙŒÍè×¹¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายถึง การกระทําที่ ผูใชไดกระทําการอันเปนเหตุใหผูถูกใชตกลงใจในการกระทําความผิด โดยผูท่ีลงมือกระทําความผิด มิไดเ คยมีเจตนาที่จะกระทาํ ความผิดนนั้ มากอน μÇÑ Í‹ҧ ๑.๑ ดําตองการฆาแดง จึงจางขาวใหเอาปนไปยิงแดง ขาวซึ่งไมเคยรูจักกับแดง มากอน แตอยากไดค าจาง จึงเอาปน ไปยงิ แดงตาย เชนนถี้ อื วา ดําเปน ผูกอใหข าวกระทาํ ความผดิ แลว ๑.๒ ก. ตอ งการฆา ข. ซง่ึ ก. ทราบวา เปน ผูลอบฆา บดิ าของ ก. แต ก. ไมรูจ กั ตวั ข. ค. ซึ่งเปน ศตั รเู กาของ ข. อยากให ข. ถูกฆา เมอ่ื ก. มาถาม ค. จงึ บอก ตอมา ก. ไปฆา ข. ตาย การกระทาํ ของ ค. ไมถ ือวาเปน การกอ ใหผ อู ่นื กระทาํ ความผดิ อนั จะเปนผูใชตามมาตรา ๘๔ (ค. เปน เพียงผสู นับสนุนเทานน้ั ) การกอ ใหผอู ืน่ กระทําความผดิ มไี ดหลายวิธี เชน ใช บงั คับ ขูเ ขญ็ จาง วาน ยุยง สงเสริมหรือวธิ ีอื่นใด ซง่ึ วิธอี ่ืนใดน้ีมคี วามหมายกวา งอาจหมายถงึ การหลอก เปนตน การกอ ใหผ อู น่ื กระทําความผดิ คาํ วา “ผอู ่นื ” น้ันอาจจะเปน การเจาะจงตัว หรือไมก ็ได เชน ก.ใช ข. ไปฆา ค. ถอื วา ข. เปน ผอู ืน่ ก. เปนผใู ช เปน ตน ò. ¡Ò÷èÕ㪌ãËŒ¡ÃÐทําμŒÍ§à»š¹¡ÒÃÍѹ໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´ÍÒÞÒ หมายความวา ถาการ กระทําตามที่ใชไมเปนความผิดทางอาญาแมการกระทําน้ันจะรุนแรง ก็ไมใชกรณีผูใช เชน ยุใหเขา ฆาตัวเองตาย ó. ¼ÙŒãªŒ μŒÍ§ÁÕà¨μ¹Ò·èÕ¨ÐãËŒ¼ÙŒ¶Ù¡ãªŒ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ ซึ่งเจตนาน้ีอาจเปนเจตนา ประสงคผล หรอื เจตนายอมเล็งเหน็ ผลก็ได เชน ก. ตองการฆา ข. จึงอางวา ค. ใหไปฆา ข. เชนนี้ ถือวา ก. มีเจตนาให ค. ไปฆา ข. เปนเจตนาประสงคผล หรือ ก. เปนผูมีอิทธิพลโมโหที่ ข. ไมอยูใตอิทธิพลของตนจึงพูดกับ ค. ซึ่งเปน ลกู นอ งของตนวา “โอหังนักตอ งสง่ั สอนเสยี บาง” ค. จึงไปตีหวั ข. เชน นีถ้ อื วา ก. เจตนาให ค. กระทํา ความผิด ซ่งึ เปน เจตนายอมเลง็ เหน็ ผล แตถ าไมมีเจตนาเพียงแตเ ปนการลอ เลน กรณนี ไี้ มถอื วาเปน ผใู ช â·É¢Í§¼ãŒÙ ªŒãËŒ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ ¼ŒÙ㪌ãË¡Œ ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´¨ÐμŒÍ§ÃºÑ â·É´§Ñ ¹éÕ ๑. กรณคี วามผิดมไิ ดกระทําลง ผใู ชตองระวางโทษเพียงหนง่ึ ในสามของโทษทีก่ าํ หนด ไวสาํ หรบั ความผิดทใี่ ช ซงึ่ การไมก ระทาํ ความผิดอาจเปนเพราะ

๑๒๗ ๑.๑ ผูถกู ใชไมยอมกระทาํ คอื ไมย อมรับวาจะกระทาํ ตามท่ใี ช หรือรบั แลว แตต อมา กลับใจไมกระทํา ๑.๒ ผถู ูกใชยงั ไมไ ดกระทาํ เชน ถกู จับเสียกอ นท่กี ารกระทาํ ความผิด ๑.๓ มเี หตอุ ่ืน เชน ผถู ูกใชต ายเสียกอ น ®¡Õ Ò·Õè ùñ/òõñð (ท่ีประชุมใหญ) ขณะท่ีตํารวจเขาจับกุมและแยงปนกับจําเลยที่ ๑ อยนู ัน้ จําเลยท่ี ๒ เขาชวยแยง ปน จากตํารวจ เมอื่ ตํารวจจบั จําเลยที่ ๒ ได จาํ เลยท่ี ๒ ไดร อ งบอกให จาํ เลยที่ ๑ ขวางระเบิดใสต าํ รวจ ดงั น้จี ําเลยที่ ๑ มีความผิดฐานตอ สขู ดั ขวางเจาพนักงานตาํ รวจ และ ใชใหฆา เจา พนักงาน ®¡Õ Ò·èÕ óöññ/òõòø จําเลยไดใชให ก. ฆา ข. ผูตายโดยไตรตรองไวกอนโดยมอบ อาวุธปนใหนํา ไปหาโอกาสยิง ข. แม ก. จะยังมิไดกระทําความผิด เพราะไมมีโอกาสฆา ข. การกระทําของจําเลยเปนความผดิ ตามมาตรา ๒๘๙(๔) ประกอบกบั มาตรา ๘๔ วรรคสอง ®¡Õ Ò·èÕ ñòöô/òõñó จําเลยใชผูอ่ืนไปลักทรัพยน้ัน ถือวาจําเลยเปนตัวการดวย ตามมาตรา ๘๓ เม่ือจําเลยรบั ทรัพยนัน้ จากผทู ี่จําเลยใช ถอื วาเปนการรบั ทรพั ยซ่งึ เปนการรับทรพั ย ซึ่งเปนผลสืบเน่ืองมาจากกรรมอันเดียวกับความผิดฐานลักทรัพย หรือฉอโกงท่ีจําเลยเปนผูใชเอง จาํ เลยจึงไมม คี วามผิดฐานรับของโจร (ขอ สอบผูชวยผพู พิ ากษา ๔ มิถุนายน ๒๕๓๑) ®Õ¡Ò·Õè òðõ÷/òõóõ จําเลยตะโกนวา พอมันมาแลว เอามันเลย แลว ส. ใชอาวุธ ปนลูกซองยาวยิงผูตาย ดังน้ี จําเลยตองมีความผิดฐานยุยงสงเสริมใหนาย ส. ฆาผูตาย ตาม ป.อ. มาตรา ๘๔ ประกอบดวย มาตรา ๒๘๘ ®Õ¡Ò·Õè ñøõ/òõòð จําเลยรองบอกให อ. ยิงตํารวจ และรวมกับ อ. ยิงตํารวจ โดยดึงพานทายปนข องตํารวจไวไมใหปองกันตัวเปนการยุใหผูอื่นทําผิด และรวมกันกระทําผิดดวย จงึ เกล่ือนกลืนเปนกรรมเดียวฐานเปน ตัวการรวมกนั พยายามฆา เจาพนักงาน ®¡Õ Ò·Õè ñðñó/òõðô จําเลยรูดีอยูกอนแลววาท่ีพิพาทเปนของผูเสียหาย จําเลยยัง จางคนใหเขาไปขุ ดดินในที่พิพาทของผูเสียหายจนเกิดเปนบอทําใหท่ีพิพาทเสียหาย จําเลยมี ความผดิ ฐานทาํ ใหเ สยี ทรพั ยตามมาตรา ๓๕๘ กรณีน้ีถือวาจําเล ยเปนผูกระทําความผิดโดยทางออม เพราะคนท่ีเขาไปขุดนั้นไมรูวา ที่พิพาทเปนของผเู สียหายไมมเี จตนาทําใหเสียทรัพย คนที่เขาไปขุดนัน้ เปน Innocent Agent จําเลย จงึ เปนผูกระทําความผดิ ตามมาตรา ๓๕๘ โดยทางออม ®¡Õ Ò·Õè ñøóõ/òõóò รวมกันใช แตละคนเปนผูใชตามมาตรา ๘๔ ไมมีตัวการ รวมกนั ใช ตามมาตรา ๘๔ ประกอบดว ยมาตรา ๘๓ ๒. กรณีความผิดไดกระทําลง ผใู ชต องรบั โทษเสมือนเปนตวั การ และหากผูถูกใชเปน บุคคลตอไปน้ี ๒.๑ อายุไมเ กนิ ๑๘ ป ๒.๒ ผูพิการ

๑๒๘ ๒.๓ ผทู ุพพลภาพ ๒.๔ ลูกจางหรอื ผทู อ่ี ยูใ ตบ งั คบั บัญชาของผใู ช ๒.๕ ผูทีม่ ีฐานะยากจนหรือผตู อ งพึง่ พาผใู ชเ พราะเหตุปวยเจ็บ หรือไมวาทางใด ÁÒμÃÒ øô ÇÃäÊÒÁ บัญญัติใหเพิ่มโทษท่ีจะลงแกผูใชกึ่งหน่ึงของโทษท่ีศาล กําหนดสาํ หรบั ผนู น้ั ¼ŒâÙ ¦É³ÒËÃ×Í»ÃСÒÈ ÁÒμÃÒ øõ ผูใดโฆษณาหรือประกาศแกบุคคลทั่วไปใหกระทําความผิด และ ความผิดนั้นมีกําหนดโทษไมต่ํากวาหกเดือน ผูน้ันตองระวางโทษกึ่งหนึ่งของโทษท่ีกําหนดไวสําหรับ ความผดิ นนั้ ถาไดมีการกระทําความผิดเพราะเหตุท่ีไดมีการโฆษณาหรือประกาศตามความ ในวรรคแรก ผูโ ฆษณาหรือประกาศตอ งรับโทษเสมือนตัวการ ¤íÒ͸ºÔ Ò หลักเกณฑโฆษณาใหก ระทาํ ความผดิ มีดังนี้ ๑. โฆษณาหรือประกาศแกบุคคลทั่วไปใหกระทาํ ความผดิ อาญา ๒. ความผิดอาญานั้นกาํ หนดโทษไมต า่ํ กวา ๖ เดือน ๓. กระทาํ โดยมเี จตนาใหบ คุ คลท่ัวไปกระทาํ ความผิดน้ัน ñ. â¦É³ÒËÃ×Í»ÃСÒÈ ตองเปนการโฆษณาหรือประกาศแกบุคคลท่ัวไป ไมใช เจาะจงบคุ คลหนง่ึ บคุ คลใดโดยเฉพาะ และการกระทําน้ันตอ งเปน ความผิดอาญา ò. ¤ÇÒÁ¼Ô´ÍÒÞÒ¹éѹμŒÍ§ÁÕâ·ÉäÁ‹ตํ่า¡Ç‹Ò ö à´×͹ ซึ่งหมายถึง โทษขั้นสูงจะเปน โทษตาม ป. อาญา หรือตามพระราชบญั ญตั ิอนื่ ก็ได ó. ¡ÃÐทําâ´ÂÁÕà¨μ¹Ò คือ ตองมีเจตนาใหบุคคลท่ัวไปกระทําความผิดจริงๆ ไมใช เจตนาเพียงแตลอเลน â·É¢Í§¼Ù⌠¦É³ÒãËŒ¡ÃÐทาํ ¤ÇÒÁ¼Ô´ Á´Õ §Ñ ¹Õé ๑. เม่ือโฆษณาหรือประกาศใหกระทําความผิด แมยังมิไดมีการกระทําความผิด ผูโฆษณาหรอื ประกาศตองรบั โทษก่ึงหนึง่ ของโทษสาํ หรับความผิดท่โี ฆษณาหรอื ประกาศ ๒. ถา ไดม ีผกู ระทาํ ความผดิ ตามทโ่ี ฆษณาหรือประกาศ ผูโ ฆษณาหรือประกาศตองรับโทษ ในความผดิ น้นั เสมือนตัวการ แตถาโฆษณาหรือประกาศไมเปนความผิดแมจะมีผูกระทําความผิดเพราะเหตุท่ีไดมี การประกาศหรือโฆษณา ผูโฆษณาหรือประกาศก็ไมมีความผิด เชน โฆษณาประกาศใหบุคคลท่ัวไป กระทําความผิดลหโุ ทษ

๑๒๙ ®Õ¡Ò·èÕ öøø/òô÷÷ พลตํารวจที่ว่ิงตามจับผูรายท่ีว่ิงหนีและรองบอกราษฎรใหชวยจับ โดยรองสั่งดวยวา “จับเปนไมไดใหจับตาย” ราษฎรคนที่วิ่งชวยจับผูราย และไดทํารายผูรายถึงตาย ถือวาเปนการประกาศแกราษฎรทั่วไปใหกระทําผิด พลตํารวจยอมมีความผิดฐานประกาศ หรอื โฆษณาแกบุคคลทวั่ ไปใหกระทําความผิด ¼ÙŒÊ¹ºÑ ʹ¹Ø ÁÒμÃÒ øö ไดบัญญัติวา “ผูใดกระทําดวยประการใดๆ อันเปนการชวยเหลือ หรือ ใหความสะดวกในการท่ีผูอื่นกระทําความผิด กอนหรือขณะกระทําความผิด แมผูกระทําความผิด จะมิไดรูถึงการชวยเหลือใหความสะดวกน้ันก็ตาม ผูน้ันเปนผูสนับสนุนการกระทําความผิด ตองระวางโทษสองในสามสวนของโทษทกี่ าํ หนดไวส าํ หรบั ความผดิ ท่ีสนบั สนุนนน้ั ” ËÅ¡Ñ à¡³±¢ ͧàÃ×èͧ¼ŒÙʹºÑ ʹع Áմѧ¹Õé ๑. กระทําดวยประการใดๆ อันเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการท่ีผูอื่น กระทาํ ความผิด ๒. การชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการท่ีผูอ่ืนกระทําความผิดตองกระทํากอน หรือขณะกระทําผดิ ๓. กระทําความผิดจะไดรูห รือมไิ ดรูถงึ การชวยเหลือหรอื ใหการสะดวกนน้ั หรือไมก็ตาม ๔. ผูสนับสนุนตองมีเจตนาที่จะชวยเหลือใหความสะดวกในการกระทํากอนหรือขณะ กระทาํ ผดิ ¡ÃÐทํา´ŒÇ»ÃСÒÃã´æ Íѹ໚¹¡Òê‹ÇÂàËÅÍ× ËÃÍ× ãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ㹡Ò÷è¼Õ ÍÙŒ ¹×è ¡ÃÐทํา ¤ÇÒÁ¼Ô´ การใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการที่ผูอื่นน้ันจะกระทําดวยประการใดๆ ก็ได ขอสําคัญอยูที่วาการกระทําน้ันตองเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในการที่ผูอื่นกระทํา ความผิด แตผูที่ไดกระทําความผิดน้ันจะรูถึงการชวยเหลือน้ันหรือไม ไมใชขอสําคัญ การใหความ ชวยเหลือแลวใหความสะดวกนั้นอาจเปนการชวยหาชองทางตามโอกาสใหเขาลักษณะใหความรู หรอื อยา งอ่นื ๆ ก็ได ¡Òê‹ÇÂàËÅ×ÍËÃÍ× ãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ¹¹éÑ ¨ÐμÍŒ §¡ÃÐทํา¡Í‹ ¹ËÃÍ× ¢³Ð¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ การชวยเหลือหรือใหความสะดวกอันจะถือเปนการสนับสนุนน้ัน มีกําหนดเวลาอยู ๒ ประการ คอื ๑. กอนกระทําความผิด เชน ชวยเหลือในการตระเตรียมกระทําความผิดของตัวการ โดยหาอาวธุ หรือเคร่ืองมอื เครอ่ื งใชในการกระทาํ ความผดิ ได ๒. ขณะกระทาํ ความผดิ เชน ชวยดตู น ทางใหผรู ายทีก่ าํ ลงั ลักทรพั ย แตห ากวา ใหก าร ชวยเหลือ หรือใหความสะดวกภายหลังท่ีการกระทําความผิดสําเร็จแลว ผูชวยเหลือหรือใหความ สะดวกนั้น ยอมไมใชผูสนับสนุนตามมาตรา ๘๖ แตอาจมีความผิดฐานอ่ืนได ถาการกระทําน้ัน เขา องคป ระกอบความผิด

๑๓๐ ¼ÙŒ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´¨Ðä´ŒÃÙŒ¶Ö§ËÃ×ÍÁÔä´ŒÃÙŒ¶Ö§¡Òê‹ÇÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ¹Ñé¹ËÃ×ÍäÁ‹ äÁส‹ ํา¤ÞÑ ความสําคัญของการเปนผูสนับสนุนอยูที่การชวยเหลือหรือใหความสะดวกกอนหรือใน ขณะกระทาํ ความผดิ ผสู นบั สนนุ กับผูก ระทาํ ความผิดน้นั อาจไมม คี วามสัมพนั ธกันเลยก็ได เชน คนใช ในบานเปดหนาตางท้ิงไวเพราะโกรธนายจางที่ดุดาทุกวันเผื่อวาคนรายจะไดเขามาลักทรัพยในบาน นายจาง ตอมาไดมีคนรายเขามาลักทรัพยโดยเขามาทางหนาตางที่เปดไวน้ัน เชนนี้แมวาคนราย จะไมรูเลยวาคนใชในบานเปดหนาตางไวเพ่ือความสะดวกในการที่จะเขามาลักทรัพยก็ตาม แตเมื่อคนรายไดรับความสะดวกในการเขาไปลักทรัพยในบานน้ี คนใชจึงมีความผิดฐานเปน ผสู นบั สนุนในการลกั ทรพั ย ¼ÙŒÊ¹ÑºÊ¹Ø¹μŒÍ§ÁÕà¨μ¹Ò·Õè¨Ðª‹ÇÂàËÅ×ÍËÃ×ÍãËŒ¤ÇÒÁÊдǡ㹡ÒáÃÐทํา¡‹Í¹ËÃ×Í¢³Ð ¡ÃÐทํา¤ÇÒÁ¼Ô´ หมายความวาผสู นบั สนุนจะมีความผดิ ตอ เม่อื ไดก ระทาํ โดยเจตนา กลา วคอื ผูสนับสนุน ตองไดกระทําโดยรูวาการกระทําของตนเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกแกการกระทําความผิด ของผูก ระทาํ ถาหากวาผูนั้นไมมีเจตนาท่ีจะใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวกแลว ก็ยอมมิใช ผูสนับสนุน เชน คนใชลืมใสกลอนหนาตางไวเปนเหตุใหคนรายเขามาลักทรัพยสะดวกข้ึนหรือให เพ่ือนยืมปนโดยไมท ราบวา เขาจะเอาไปทําอะไร แตป รากฏวา เขาเอาไปยงิ คนตาย เชน นีท้ ั้งสองกรณีนั้น ท้ังคนใชและผูท่ีใหยืมปน ไมมีเจตนาที่จะใหความชวยเหลือหรือใหความสะดวก เชนน้ีจึงไมมี ความผิดฐานผูส นับสนนุ - การชวยเหลือหรือใหความสะดวกแกตัวการกระทําความผิดนั้น การกระทําของ ตัวการจะตองเปนการกระทําที่กฎหมายบัญญัติวาเปนความผิดใหลงโทษ กลาวคือผูสนับสนุนจะมี ความผิดตอเมื่อปรากฏวามีตัวการและตัวกระทําความผิดน้ัน หรือพยายามกระทําความผิด หรือ การเตรียมในกรณที ่ีมกี ฎหมายบญั ญัติวาใหตองรับผดิ ในข้ันตระเตรยี ม â·É·Õè¼ÙŒÊ¹ÑºÊ¹Ø¹¨Ðä´ÃŒ Ѻ ๑. กรณีธรรมดา ผสู นบั สนุนตอ งระวางโทษ ๒ ใน ๓ สว นของโทษที่กําหนดไวสาํ หรับ ความผิดทสี่ นบั สนุน (มไิ ด ถือเอาโทษทางตวั การมาเปน เกณฑ) ๒. กรณีพิเศษ ซึ่งมีกฎหมายบัญญัติไวโดยเฉพาะ ใหผูสนับสนุนรับโทษ ฐานตัวการ กระทาํ ความผิด เชน ความผดิ ตอ องคพ ระมหากษัตรยิ  ตาม ป.อ. มาตรา ๑๑๙ ถงึ ๑๒๙ ๓. กรณีไมตองรับโทษ ผูสนับสนุนไมตองรับโทษในกรณีท่ีความผิดท่ีสนับสนุนนั้น เปน ความผดิ ลหุโทษ ตาม ป.อ. มาตรา ๑๐๖

๑๓๑ μÇÑ Í‹ҧ ®Õ¡Ò·Õè óôò/òõðù จําเลยพาพวกปลนมารูจักบานผูเสียหาย แลวแยกทางไป โดยไมไดรว มปลน ดว ย จาํ เลยมคี วามผิดเพียงสนบั สนนุ ตาม ป.อ. มาตรา ๘๖ ®¡Õ Ò·Õè ññòô/òõñù จําเลยรว มคิดวางแผนกบั พวก จําเลยจอดรถยนตห างที่เกดิ เหตุ ๘๐ เมตร มศี าลาบังมองไมเ ห็นกนั พวกจําเลยวิ่งราวทรัพย แลว วง่ิ มาขึ้นรถหนีไปตามแผน จาํ เลยเปน ผูส นบั สนนุ ®¡Õ Ò·Õè ñùöù/òõðõ (ท่ีประชุมใหญ) บุคคลอ่ืนนําเคร่ืองมือสําหรับปลอมเหรียญ กษาปณไปทดลองทําเงินตราปลอมท่ีบานจําเลยดู ดังน้ี จําเลยไมใชตัวการในการทําเงินตราปลอม เพราะมิไดรวมในการทดลองดวย แตการท่ีจําเลยยอมใหใชสถานท่ี ภาชนะ เตาไฟของตนน้ัน เปนการใหค วามสะดวกในการทําปลอมเงินตรา มคี วามผิดฐานเปนผสู นับสนุน ®Õ¡Ò·Õè ñññó-ô/òõðø จาํ เลยเห็นผูตายกําลังถูกทาํ รา ย ไมไดเ ขาขัดขวางแตอ ยา งใด และไลล กู ๆ ใหออกไป ทง้ั สัง่ หามไมใหไปบอกใคร เมอื่ มีหญิงอีกคนหน่ึงมายังทเ่ี กดิ เหตุ จาํ เลยวงิ่ ไป รับหนา หามมิใหเขาไปโดยกลาวเท็จวาผัวเมียตีกันไมใชธุระ เปนการแสดงใหเห็นวาจําเลยกระทําไป โดยต้ังใจเพ่ือที่จะอํานวยความสะดวกใหผูตายถูกฆาโดยไมตองถูกฆาโดยไมตองถูกผูใดขัดขวาง จําเลยจึงมีความผิดฐานเปน ผสู นับสนุน ®Õ¡Ò·Õè òøðð/òõòò การสนับสนุนการกระทําความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๘๖ น้ัน จะตองมีผูอ่ืนเปนตัวการในการกระทําผิด หากเปนกรณีที่ไมมีตัวการกระทําผิดดังกลาว ผูชวยเหลือ หรือใหค วามสะดวกในความผิดนั้นก็ยอ มไมม คี วามผิดในฐานะเปน ผสู นับสนนุ ®Õ¡Ò·Õè òôù/òõðð คนรายลักโคมา จูงมาตามทางพบจําเลย ก็ขอรองใหจําเลย ชวยไลต อนโค จําเลยชวยไลตอนโคให โดยทราบดวี า คนรายลกั โคมา ถือวาการลกั ทรัพยข าดตอนแลว จําเลยไมม คี วามผิดฐานสมคบหรือสมรลู กั ทรพั ย ®Õ¡Ò·èÕ óôò/òõðù จําเลยสนับสนุนตัวการใหปลนทรัพย ตัวการไดกระทําเพียง พยายาม ปลน จําเลยจึงตอ งรบั โทษ ๒ ใน ๓ ของความผดิ ฐานพยายามปลน ทรพั ย (๒ ใน ๓ ของ ๒ ใน ๗) ®Õ¡Ò·Õè ñðùð/òõòò ข. เขาไปยงิ ผูเ สยี หาย สวน ก. ขี่รถจกั รยานยนต ติดเครอื่ งรอ อยบู นถนน หา งท่เี กดิ เหตุ ๑๐๐ เมตร แลวขจี่ กั รยานยนตพา ข. ซง่ึ ซอนทา ยหนไี ป ก. เปนผสู นบั สนนุ ®Õ¡Ò·Õè òòõ/òõõõ ขณะจําเลยที่ ๑ และท่ี ๒ รว มกนั กระทําความผดิ โดยพดู จาหลอกลวง นําสลากกินแบงรัฐบาลท่ีมีการปลอมแปลงหมายเลขออกขายใหแกผูเสียหาย จําเลยท่ี ๓ ไมไดอยู ในที่เกิดเหตุและไมไดมีสวนเกี่ยวของในการพูดคุยติดตอเจรจากับผูเสียหาย จึงสรุปไดวาจําเลยท่ี ๓ เปนตวั การทีร่ ว มกระทาํ ความผิดฐานใชสลากกนิ แบงรัฐบาลซ่งึ เปน เอกสารสทิ ธิปลอม แตการทีจ่ ําเลย ท่ี ๓ เปนผูขับรถยนตพาจําเลยที่ ๑ และที่ ๒ มายังบานผูเสียหายเพ่ือใหจําเลยท่ี ๓ และที่ ๒ รวมกัน หลอกลวงนําสลากกินแบงรัฐบาลที่มีการปลอมหมายเลขวาถูกรางวัลมาขายเพื่อประสงคจะเอาทรัพยสิน

๑๓๒ ของผูเ สียหาย เปนการชว ยเหลือหรอื ใหค วามสะดวกแกจําเลยท่ี ๑ กอ นกระทาํ ความผิด จาํ เลยที่ ๓ จึงเปนผูสนับสนุนจําเลยท่ี ๑ ในการกระทําความผิดตองรับโทษฐานเปนผูสนับสนุนตามประมวล กฎหมายอาญา มาตรา ๘๖ ®Õ¡Ò·èÕ ñóõöð/òõõõ จําเลยที่ ๒ รูเห็นในการทจ่ี าํ เลยท่ี ๑ โทรศพั ทห ลอกใหผตู าย ออกมาจากบานเพ่อื ใหจ ําเลยที่ ๓ ใชอ าวุธปน ยิงฆาผูตายโดยไตรตรองไวก อ น การกระทําของจําเลยท่ี ๒ เปนการชว ยเหลอื ใหค วามสะดวกในการกระทาํ ความผิดของจาํ เลยท่ี ๑ จําเลยท่ี ๒ จึงมีความผิดฐาน สนบั สนนุ ในการจางวานใชของจําเลยที่ ๑ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๙ (๔) ประกอบ มาตรา ๘๔, ๘๖ ®¡Õ Ò·Õè ö÷ó-ö÷ô/òõõõ จาํ เลยท่ี ๑ ตดิ ตอ แนะนาํ ใหจําเลยที่ ๒ ไปจําหนา ยเมทแอมเฟตามีน ของกลางให ช. จําเลยท่ี ๒ จึงมีความผิดฐานจําหนายเมทแอมเฟตามีนโดยไมไดรับอนุญาต สวน จาํ เลยท่ี ๑ เปน เพยี งการชวยเหลอื หรือใหความสะดวกแกจําเลยท่ี ๒ ในการจาํ หนา ยเมทแอมเฟตามีน จําเลยที่ ๑ จงึ มคี วามผิดฐานเปนผูสนบั สนนุ ในการกระทาํ ความผิดดังกลาว ®Õ¡Ò·Õè ôóùù-ôôðð/òõõõ จําเลยทง้ั สองเขา ไปพดู กับ ช. และ ภ. ซึ่งทาํ หนา ท่ีเปน พนักงานรักษาความปลอดภัยของบริษัทผูเสียหายบริเวณประตูทางออกเพ่ือให บ. นํารถซึ่งบรรทุก กลองกระดาษของผูเสียหายออกไปจากบริษัทผูเสียหาย แมคนรายไดเคลื่อนยายกลองกระดาษจาก บริเวณท่ีผูเสียหายเก็บไวในโกดังข้ึนรถบรรทุกหกลอ แตรถบรรทุกหกลอยังคงอยูภายในโรงงานของ ผูเสียหายซึ่งมีพนักงานรักษาความปลอดภัยดูแลอยูดวย ท้ังพนักงานรักษาความปลอดภัยไมยินยอม ให บ. นํากลองกระดาษออกไป จึงถือวาการแยงกรรมสิทธ์ิในกลองกระดาษของ บ. ยังไมสมบูรณ ขั้นตอนการลักทรัพยของ บ. ยังกระทําการไมแลวเสร็จ การนํารถบรรทุกหกลอบรรทุกกลอ งทรพั ยข อง บ. ยังกระทําการไมแลวเสร็จ การนํารถบรรทุกหกลอบรรทุกกลองกระดาษออกจากบริษัทของผูเสียหาย เปนเหตุการณตอเนื่องเก่ียวพันกับการลักทรัพยท่ีจําเลยท้ังสองพูดกับ ภ. และ ช. เพื่อใหนํารถบรรทุก หกลอออกไปจากโรงงานผูเสียหาย จึงถือเปนการชวยเหลือหรือใหความสะดวกในขณะที่ บ. ลงมือ กระทาํ ความผิดฐานลกั ทรัพย เม่ือ บ. ไมสามารถนาํ กลองกระดาษออกไปได การกระทําของ บ. ยอ มเปน ความผดิ ฐานพยายามลักทรพั ย การกระทําของจําเลยท้ังสองจึงเปนความผดิ ฐานสนบั สนุน บ. ในการ กระทําความผดิ ฐานพยายามลักทรพั ย ®¡Õ Ò·èÕ òòøð/òõõõ จําเลยและ บ. กับพวกเขาไปในบานของผูเสียหาย และจําเลย พูดวา “มงึ แนหรือ ที่อยูท่นี ี่มา ๑๕ ถึง ๑๖ ป เอามนั เลย” กบั พดู วา “ไอสัตว เด๋ยี วยงิ ท้ิงหมดเลย” อนั เปน ความผิดฐานบุกรุกและขูใหผูอ่ืนตกใจกลัว แตการที่จําเลยพูดวา เอามันเลย และ บ. เขาทําราย ผูเสียหายโดยจําเลยไมไดทํารายผูเสียหายดวย เปนการท่ีจําเลยกอใหผูอื่นกระทําความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๘๔ เม่อื โจทกบ รรยายฟองวา จําเลยกบั บ. และพวกรว มกนั ทาํ รา ยรา งกาย ผเู สียหายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๓ ขอเทจ็ จรงิ ทปี่ รากฏในทางพจิ ารณาจงึ แตกตา งกบั ฟองในสาระสําคัญตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙๒ วรรคสอง

๑๓๓ ยอมลงโทษจําเลยฐานเปนผูใชใหกระทําความผิดไมได แตการที่จําเลยรองบอกดังกลาวถือไดวา จาํ เลยเปนผสู นับสนนุ ให บ. กระทําความผดิ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๖ ศาลมีอาํ นาจ จบั ปรับบทฐานเปน ผสู นบั สนนุ ได ®¡Õ Ò·Õè ñóõöð/òõõö จําเลยที่ ๑ วาจางใหจําเลยที่ ๓ กับพวกใชอาวุธปนยิงผูตาย ที่บานของผูตาย ถือไดวาเปนผูสนับสนุนการกระทําความผิดฐานรวมกันมีและพาอาวุธปน โดยไมไดรับใบอนุญาตตามพระราชบัญญัติอาวุธปน เครื่องกระสุนปน วัตถุระเบิด ดอกไมเพลิง และ สิ่งเทียมอาวุธปน พ.ศ. ๒๔๙๐ มาตรา ๗, ๘ ทวิ วรรคหนึ่ง, ๗๒ วรรคสาม, ๗๒ ทวิ วรรคสอง ประกอบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๘๖, ๓๗๑ จําเลยท่ี ๒ รูเห็นในการที่จําเลยที่ ๑ โทรศัพทหลอกใหผูตายออกมาจากบานเพ่ือให จําเลยท่ี ๓ ใชอาวุธปนยิงฆา ผูตายโดยไตรตรองไวกอ น การกระทําของจําเลยที่ ๒ เปนการชว ยเหลือ ใหสะดวกในการกระทําความผิดของจําเลยที่ ๑ จําเลยท่ี ๒ จึงมีความผิดฐานสนับสนุน ในการจางวานใชของจาํ เลยที่ ๑ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๒๘๙ (๔) ประกอบมาตรา ๘๔, ๘๖

μÒÃÒ§ÊÃØ»·ÒŒ º·àÃÂÕ ¹ ๑๓๔ ÅÒí ´Ñº àÃèÍ× § ¤íÒ͸ԺÒ ÁÒμÃÒ·èàÕ ¡ÂèÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทท่ี ๕ ตวั การ ËÅѡࡳ±Ê Òí ¤ÑޢͧμÇÑ ¡Òà ม.๘๓ ฎกี า ๓๑๓/๒๕๒๘ ๑. เปนการกระทาํ ความผดิ ฎีกา ๑๒๐๒/๒๕๒๙ ๒. มีบคุ คลตงั้ แตสองคนขนึ้ ไป ฎกี า ๑๗๑๕/๒๕๒๘ ๓. มีการกระทาํ รว มกนั ในขณะกระทําความผิดนั้น ฎกี า ๑๕๘๖/๒๕๓๐ ๔. มีเจตนารวมกนั ในขณะกระทาํ ความผิด ๕. มีเจตนารวมกนั ในขณะกระทําผดิ ฎกี า ๓๖๑๑/๒๕๒๘ ฎกี า ๒๐๕๗/๒๕๓๕ บทท่ี ๕ ผใู ชใ หผูอ่นื กระทําผดิ ËÅѡࡳ±¡ÒÃ໚¹¼Ù㌠ªŒ ฎีกา ๑๘๓๕/๒๕๓๒ ๑. ตองมีการกระทําอันเปนการกอใหผูอื่นกระทํา ม.๘๔ ความผิด ๒. การทใ่ี ชใ หก ระทาํ ตอ งเปน การอนื่ เชน ความผดิ อาญา ๓. ผูใชตองมีเจตนาท่ีจะใหผูถูกใชกระทําความผิดนั้น โทษของผใู ชใ หกระทําผิด ผูใ ชต องรับโทษดังนี้ ๑. กรณีความผิดไดกระทําลง ผใู ชต องรบั โทษ ๑ ใน ๓ ของโทษทีก่ าํ หนด ๒. หากผถู กู ใชไ ดก ระทาํ ความผดิ นนั้ ผใู ชต อ งรบั โทษ เตม็ จํานวนสาํ หรบั ความผิดน้ัน ๓. หากผูถูกใชเปนบุคคลอายุไมเกินสิบแปดป ผูพิการ ผูทุพพลภาพ ลูกจางหรือผูที่อยูใตบังคับ บญั ชาของผใู ชท ม่ี ฐี านะยากจน หรอื ผตู อ งพง่ึ พาผใู ช เพราะ เหตุปวยเจ็บ หรือไมวาทางใด ใหเพ่ิมโทษที่จะลงแกผูใช กึง่ หน่งึ ของโทษทศี่ าลกาํ หนดสําหรบั ผนู ัน้

ÅÒí ´Ñº àÃ×Íè § ¤Òí ͸ºÔ Ò ÁÒμÃÒ·èÕà¡èÂÕ Ç¢ŒÍ§ ËÁÒÂàËμØ บทที่ ๕ ผูโ ฆษณาหรอื ประกาศ ฎกี า ๖๘๘/๒๔๗๗ ËÅѡࡳ±â¦É³ÒãË¡Œ ÃзíÒ¤ÇÒÁ¼´Ô มีดังน้ี ม.๘๕ ผสู นับสนุน ๑. โฆษณาหรอื ประกาศแกบ คุ คลทว่ั ไปใหก ระทาํ ความผดิ ฎกี า ๓๔๒/๒๕๐๙ อาญา ฎกี า ๑๑๒๔/๒๕๑๙ ๒. ความผดิ ตามนั้นกาํ หนดโทษไมต ํ่ากวา ๖ เดอื น ฎีกา ๑๑๑๓-๔/๒๕๐๘ ๓. กระทําโดยมเี จตนาใหบ ุคคลทัว่ ไปกระทําความผดิ ËÅ¡Ñ à¡³±àÃÍè× §¡ÒÃʹѺʹع มดี งั นี้ ม.๘๖ ๑. กระทาํ ดว ยประการใดๆ อนั เปน การชว ยเหลอื หรอื ให ความสะดวกในการท่ีผูอ่นื กระทาํ ผดิ ๒. การชวยเหลือใหความสะดวกในการท่ีผูอื่นกระทํา ความผดิ ตอ งกระทํากอน หรอื ขณะกระทาํ ความผิด ๓. กระทาํ ความผดิ จะไดร หู รอื มไิ ดร ถู งึ การชว ยเหลอื หรอื ใหความสะดวกน้ัน หรอื ไมก ต็ าม ๔. ผสู นบั สนนุ ตอ งมเี จตนาทจ่ี ะชว ยเหลอื ใหค วามสะดวก ในการกระทาํ กอนหรอื ขณะกระทําผดิ ๑๓๕

๑๓๖ ๔. คําถามทา ยบท ๑. นายเอกเจตนาฆานายโทไดชวนนายโทไปเท่ียวปาลาสัตวดวยกันทั้งสองเดินเขาไป ในปาลึก นายเอกใชป นยิงนายโทไดรับบาดเจบ็ นายโทรองขอชีวิต นายเอกเกดิ สงสารจงึ แบกนายโท ออกมาจากปา และนาํ สง โรงพยาบาล แพทยช ว ยชวี ติ นายโทไวไ ด แตน ายโทตอ งกลายเปน อมั พาต ดงั นี้ ใหวนิ ิจฉยั การกระทาํ ของนายเอกวา จะตองรับผิดในทางอาญาหรือไมอ ยางไร ๒. นายแดงตองการใหนายดําตาย จึงเขียนจดหมายวาจางนายมวงซ่ึงเปนมือปน ใหไปฆานายดํา โดยใหนายขาวลูกนองของตนเองถือจดหมายจางฆาไปใหแกนายมวง ถาขอเท็จจริง ปรากฏวา ก. ระหวา งทางนายขาวทาํ จดหมายของนายแดงหายนายมว งจงึ ไมท ราบถงึ ขอ ความ ในจดหมาย จึงไมไ ดไ ปฆานายดาํ ข. นายขาวไดน าํ จดหมายนนั้ ใหแ กน ายมว ง นายมว งเปด จดหมายอา นดู แตไ มย อม ฆานายดําเพราะนายดําเคยมบี ุญคณุ กบั ตนมากอ น ค. นายมวงไดรับจดหมายของนายแดงแลว ไดขอยืมปนของนายเหลืองไปยิง นายดําตาย โดยทน่ี ายเหลืองรวู านายมว งจะเอาปน ของตนไปยิงนายดาํ ดงั น้ี นายแดง นายมวง นายเหลืองจะมีความผดิ อยา งไร ๓. นายหน่ึง นายสองและนายสามรวมกันเพื่อเขาไปลักทรัพยในบานของนายขาว โดยนดั แนะกนั วา นายหนง่ึ จะเปน คนขนึ้ ไปลกั ทรพั ยบ นบา น นายสองตดิ เครอ่ื งรถรอรบั ทรพั ยอ ยหู นา บา น สวนนายสามคอยแจงสัญญาณอันตรายอยูปากซอยบาน หางจากบานนายขาว ๘๐ เมตร เม่อื นายหนง่ึ ไดท รพั ยมาแลว จึงมาขึ้นรถท่ีนายสองจอดรอแลว มารบั นายสาม ดังน้ี นายหนึง่ นายสอง และนายสาม ตองรับผิดอยางไร

๑๓๗ เอกสารอางอิง เกียรติขจร วัจนสวัสด์ิ.(๒๕๕๑).คําอธิบายกฎหมายอาญา ภาค ๑.กรุงเทพฯ:พลสยาม พริ้นตง้ิ จติ ติ ติงศภทั ิย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญา ภาค ๑.กรงุ เทพฯ: สาํ นักอบรมศึกษากฎหมาย แหง เนติบณั ฑิตยสภา. ทวเี กยี รติ มนี ะกนษิ ฐ.(๒๕๕๓).คําอธบิ ายกฎหมายอาญา ภาคท่วั ไป.กรุงเทพฯ:วญิ ชู น. ทวเี กยี รติ มีนะกนิษฐ.(๒๕๕๑).ประมวลกฎหมายอาญา ฉบบั อา งองิ .กรุงเทพฯ:วิญชู น. สมศักดิ์ เอยี่ มพลับใหญ.(๒๕๕๗).เกร็ดกฎหมายอาญา.กรุงเทพฯ:บณั ฑติ อกั ษร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.สาขาวิชานิติศาสตร.(๒๕๔๐).เอกสารการสอน ชุดวชิ ากฎหมายอาญา ๑ ภาคบทบญั ญัติท่ัวไป.นนทบรุ :ี โรงพมิ พม หาวิทยาลยั สุโขทัยธรรมาธริ าช. สหรฐั กติ ศิ ภุ การ.(๒๕๕๗).หลกั และคาํ อธบิ ายกฎหมายอาญา.กรงุ เทพฯ:อมรนิ ทรพ รน้ิ ตงิ้ แอนดพบั ลิชช่งิ หยุด แสงอุทัย.(๒๕๕๕).กฎหมายอาญาภาค ๑.กรุงเทพฯ:สํานักพิมพมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร วิเชียร ดิเรกอุดมศักด์ิ.(๒๕๕๓).กฎหมายอาญาพิสดาร เลม ๑.กรุงเทพฯ:แสงจันทร การพิมพ.