นักธรรมตรี

ทรงแสดงธรรมแก'พระปัญจวัคคีย์ ทรงแสดงธัมมจักกัป!เวัตตนสูตร สูตรว่าด้วยการหมุนวง ล้อพระธรรมแก่ป้ญจวัคคีย์ วันขึ้น ©๕ คีา เดือน ๘ (วันอาสาฬหบูซา)ที่ป่าอิสืปตนมฤคทายวัน มีเนื้อความโดยย่อว่า ©. บรรพชิดไม่ควรเสพที่สุด ๒ อย่างดือ ©. กามสุขัลลิกานุโยค การประกอบตนให้ใร'วพันอยู่ โนกาม ๒.อัดตกิลมถานุโยค การทรมานตัวเองให้ลำบาก ๒.ทรงแสดงมัซเมิมาปฏปทา คือ ทางสายกลางประกอบ ด้วยมรรคมีองค์ ๘ ©. สัมมาทิฏฐ ๒. สัมมาสังกัปปะ www.kalyanamitra.org

๓. สัมมาวาจา ๔. สัมมากมมันตะ & สัมมาอ่าปึวะ ๖. สัมมาวายามะ ๗. สํ&Jมาสติ ๔. สัมมาสมาร - ๓.ทรงนสตงอรยสัจ ๔ คือ ชุกุช์ สมทัย นโรร มรรค เมี่อ่ทรงแสดงปฐมเทศนาจบ ธรรมจกษุ คือดวงตาเห็น ธรรมเคิตขึ้นนก่ห่านโกผัฑญญะวา ''สังโตสัง)ผงมีความเกิตขึ้น นํ!เนธรรมดา ร่งนั้น!ผั้ทมดลวนมีความตบฺเนใป(รเฬรรุมตา'' เป็น คนแรกขึ้บรรลุเป็นพรุะโสดาบัน พระพุทรองค์ทรงเปล่งวาจาว่า \"สัญญาร วะตะ โก โกณฑญฺโญ'' โกณฑัญญะได้รู้แล้วหนอ เอทภิกขอบัสัมปทา ประทานการบวชแบบเอห็ภฺกชุอุปสัมปทาให้แก่โกณฑญญะ - เป็นฺคนแรุกว่า \"เธอจงเป็นภิกIfมาเลต ธรรมสันเรากล่าวติแล้ว เธอจงประพฤติพรุหมจรุรย์ เพอทำพี่สตแห่งทกฺขtตยชอบ เลต\" เป็นวันพี่พระสงฆ์เกิดขึ้นครั้งแรกโนโลก และพรุ่ะรัตนตวัยเกิดขึ้น ครบ ต ในวันฺนี้ หลังจากนั้นประทานการบวชให้อีก ๔ คนพี่เหลือ วันละคน ทรงจำพรรนาแรุกพี่ปาอ่สัปดนมฤคทายวัน อนัฅตลกขณสูดร • ทรงแสดงธรรมแก่พระป้ญจวัคคีฆ์สัาเร็จเป็นพระอรห้นค์ ครั้งแรกในโลกพร้อมกันทั้ง ๕ องค์ ในวันแรม ๕ คา เดือน ๔ มี เนั้อ่ความโดยย่อว่า\"รูปเวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็น อมัตตา ไมโซ่ดวดนบังคบบัญชาไฝไล้ ช!เร ๕ไม่เพี่ยง เป็นชุกข์ ไม่ควรยึดมั่นลือมั่นว่านั้นเป็นดวดนของเรา\" www.kalyanamitra.org พุทธประวัสื ๔๓

ป็ญหานละเฉลยพุทธประวํโดิ 0.ถาม เทฺววาจิกอุบาสกหมายความว่าอย่างไรใครเป็นุคนแรุก ? ตอบ เท่ววาจิกอุ่บาสก หมายถึงอุบาสกผู้ขอถึงรัตนะ ๒ อย่าง คือ พระพุทธและพระธรรม เป็นสรณะ ตปุสสะและ ภัลลกะ เป็นคนแรก ๒.ถาม พระพุทธองคืทรงตัดสินพระทัยที่จะแสดงธรรุมโปรด เวไนยสิตว์viไหน ? ตอบ พระพุทธองค์ทรงตัดสินพระทัยที่จะแสดงธรรมโปรด เวไนยสิตว์ที่ต้นอซปาลนิโครธ เขตอุรุเวลาเสนานิคม แคุว้นมคธ ฅ.ถาม อายุสิงขาราธิษฐาน คืออะไร พระพุทธองค์ทรง่กุระทา ดอนประทับอยู่ที่ไหน ? ตอบ อายุสิงขาราธิษฐานคือการที่พระองค์ทรงตั้งพระปณิธาน ว่า จะดำรงพระซนมายุอยู่ตราบเท่าที่จะประกาศพระ ศาสนาให้แพร่หลายฺมนคงถาวร ทรงกระทำที่ตันอซ- ปาลนิโคธ ๔.ถาม หลงจากตรัสรู้แล้ว ในระหว่างทางที่เสด็จไปป่าอิสิปํตน มฤคทายวัน พระพุทธองค์ทรงสนทนากับใคร และผู้นั้น บรรลุธรรมชั้นไหน ? ตอบ ทรงสนทนากับอุปกาซีวก อุปกาซีวกไม่ไตับรรลุธรรม ชั้นไหนเลย ๔.ถาม ปฐมเทศนาซื่อว่าอะไร ทรงแสดงเมื่อไร และท1หน ? ตอบ ปฐมเทศนาซื่อว่า ธมมจกกัปปวัดตนสูตร ทร่งแสดงเมื่อ วันขึ้น๐๕คาเดือน ๘ พรรษาแรกที่ตรัสรู้ แสดงที่ป่า' ๔๔ ทุทธประว้ต www.kalyanamitra.org

. อิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสิ ๖.ถาม ใจความแฟงปฐมเทศนานั้นว่าด้วยเรื่องอะไรบ้าง ? ตอฃ 0.บรรพชิตไฝควรเสพที่สุด ๒ อย่างคือกามสุขัลสิกานุ- โยคและอิตตกิลมถานุโยค ๒. มัชฌิมาปฏิปทา คือทางสายกลางประกอบด้วยมรรค มืองค์ ๘ ฅ. อริยส์จ ๔ คือ ทุกข์ s สมุทัย นิโรธและมรรค ๗.ถาม พระพุทธองค์ทรงประทานการบวชให้แก่อัญญาโกณ- ทัญญะด้วยพร^ดำรัสว่าอย่างไร? ตอบ ด้วยพระดำรัสว่าเธอจฺงเป็นกิกนุมาเถิดธรรมอันเรากลาว ดีแล้ว เธอจงประพฤติพรหมจรรย์ เพื่อทำที่สุดแฟงทุกข์ โดยชอบเถิด ' ๘.ถาม อนัตตลักขณสู่ดร ทรงแสดงที่ไหน และมืผลอย่างไร ? ตอบ ทรงแสดงที่บ้าอิสิปตนมฤคทายวัน มืผลให้พระป้ญจ- วัคคีย์บรรลุพระอรหัตผล่ ๙.ถาม่ เนื้อความโดยย์อฃองอนุตตลักฃณสูตรว่าอย่างไร ? ตอบ เนื้อความโดยย่อว่า ขันธ์ ๘ คือ รูป เวทนา ลัญญา ลังขารวิญญ่าณ เป็นของไม่เที่ยง เป็นุทุกข์ เป็นอนัตตา .ไฝควรยึดมั่นถือมั่น OP. ถาม อะไรเป็นคุณที่สุดของพรหมจรรย์? ตอบ พระอรหัตผล เป็นคุณที่สุดของพรหมจรรย์ 00. ถาม ผู้ที่ได้บรรลุคุณนั้นก่อนกว่าผู้อี่นคือใคร ด้วยพระธรรม เทศนาซื่อว่าอะไร? ^ ทุท■อ!1ระวัสิ ๔๕ www.kalyanamitra.org

ตอบ พระภิกษุป้ญจวคคีย1ด้สํพ็จคุณนั้นก่อนกว่าใครด้วย พระธรรมเทศนาส์อว่าอน้ตตลักขณสูตร ๐๒.ลาม พระพุทธองค์ตfสเธรรมแล้ว โนพรรษาแรกทรงประทับ อยู่yIไหนและทรงบาเพ็ญพุทธภิจไว้อยางไร่บ้าง ? ตอบ ประทับอยู่ ณบ้าอิสิปตนมฤคทายวันแซวงเมืองพาราณสิ ได้ทรงบำเพ็ญพุทธกิจที่สำคัญไว้ดั้งนั้ .0, ทรงแสดิงธรรม่โปรดพระป้ญจวัคคยใทั1ด้สำเร็จเป็น พระอรทันค์ ๒.ทรงแสดิงธรรมโปรดพระยสะและสหายอิก ๕๔ คน จนสำเร็จเป็นพระอรทันค์ทงหมด ต. ทรงแสดงธรรมโปรดบิดามารดาและภริยาเก่าของ พระยสะไห1ด้ดวงตาเที่นธรรมแล้วแส่ดงตนเป็น อุบาสกอุบาสิกาผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นคนแรกในโลก ๔. ทรงส่งพระอรทันค์ ๖๐ องค์ไปประกาศพระสาสนา เพี่อประโยชน์สุขแก่ซาวโลก. ๐๓.ล่าม บิญจวัคคีย์ ได้แก่ใครบ้าง ทานเหล่านั้นอุปส่มบทด้วย ริธีอะไรและบรรลุอรทัดผลที่ไหน ? ตอบ ได้แก่ พร่ะสัญญาโกณทัญญะ ๐ พระว้ปปะ ๐ พระสัททิยะ ๑ พระมหานามะ ๐ พระสัส่สซิ 0 อุปสมบทด้วยริอิเอหิภิกขอุปสัมปทา บรรลุอรทัดผลที่ บ้าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสิ ๔๖ ทุทBประ'5ต www.kalyanamitra.org

ปริเฉทพี่ ๗ ส่งพระสาวก!ฝประกาศพระศารทท โปรดฺยสคสบุตร ยสร;ฟ้นบุตรของเศ่รษเชาวกรุงพาร่าณสี มีปร่าสาฬตทลง เป็นที่พัก ฅ ฤดู ท่านเห็นอาการตำงา ของบริวารที่กำลังนอน หลับปรากฏเหมีอนซากสพฺในป้า'รา มีจิตใจเบื่อหน่ายในการครอง เรือน จึงเดินออกจากปราสาทเปล่งอุทานว่า \"ที่นึ่วํนวายหนอ ที่ นี่ขดข้องหนอ\" ฝานไปทางฺป้าอิสิปตนมฤคทายวัน ในเวลาใกลัรุ่ง พระ'ทุทธองคเสดจจงกรม ทรงไดิอินเสืยงอุทานของเขาจึงตวัส่ว่า \"ที่นี่Iฝวุ่นวายหนอ ที่นี่เมขดข้องหนอท่านจงมาที่นี่เถด'นั๋งลงเถิด เราจักแสดงธรรมแก่ท่าน\" ครั้น'ฟิงอนุปุพ'พิกถาและสามุกกังสิก อรรมจบ(อริยสัจ ๔)ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน อบุบุพ'พิกถา วาจาที่กล่าวแสดงเป็นไปตามลำด้บ มีเนื้อความโดยย่อว่า 0 ทานกถา กล่าวถึงทาน ทุทธประร่ฝ็ V www.kalyanamitra.org

■■๗ โปรดยสกุลบดร ๒. สิลกถา กล่าว!?งสืล ฅ. สัคคกถา กล่าวถึงสวรรค์ ๔, กามาทีนวกถา กล่าวถึงโทษของกาม ๕. เนกขัมมานิสังสกถา กล่าวถึงอานิสงส์ของการออก จากกาม บุคคลที่เหมาะสมในการฟ้งอนุปุพฟ็กถาและอริยสัจ ๔ 0. เป็นมนษย์ eS, 4^ . •* ๒. เบนคฤหสถํ ๓. มีอปนิสัยแก่กล้าควรแก่การบรรลุโลกตตรธรรมในที่นั้น พทธประวัด www.kalyanamitra.org

ปฐมอุบาสก ตนมฤคทาย่วัน เห็นรองเฟ้าของบุตราางอยู่เงเดินเข้าไปไสัพษ พระพทธองค ทรงแสดงอิทธาฟ้ลํโงขาร คือ การปรุงแต่งฤทธึ๊เน ไมโห้ป็ดาเห็นบุตร ทรงแสดงอนุบุพพกถาและอริยส์จ ๔ ใฟ้ฟ้ง เศรษเโสับรรลุธรรมเป็นพระโสดาปัน ประกาศตนเป็นอุบาสกขอ ถึงพระรัดนดวัยเป็นสรณะตลอดข้ริดเป็นคนแรก เรียกวา เตว่าจก- อบาสก ส่วนยสะไสับรรลธรรมเป็นพระอรหันต์ เอหภกชุอุปสุมปุฬา เมี่อเศรษฐีกลับไปแล้วยสะรุเลขอบวช ทรงประทานการบวช ให้สัว่ยพระดำรัสว่า \"เธอจงเป็นสิกอุมาเรด ธรรมอนเรากล่าว ดีแล้ว เธอจงประพฤดีพรหมจรรย์โดฺยชอบเรต**ไฝมีคำว่า \"เพี่อ ทำ ที่สดํแฟงทุกข์โดยซอบ่เรค'' เพราะทำนไสับรรลุธรรมเป็นพระ อรหันต์แล้ว ปฐมอุบาสิกา เศรษฐีทูลอาราธนาพระพุทธองค1ปเสวยภัตตาหารที่บ้านมี พระยสะดิดตามไปสัวย ทรงแสดงอนุปพพิกถาและอริยสัจ ๔ แก่ มารดาและภริยาเก่าของพระยสะ ครั้นจบพระธรรม.เทศนาไสั บรรลุธรรมเป็นพระโสดาปัน ประกาศตนเป็นอุบาสิกาขอถึงพระ รัตนตรัยเป็นสรณะตลอดข้วตเป็นคน.แรก เรียกว่า เดวา^อุบาสิกา ทุทธประรส ๕๙ www.kalyanamitra.org

เพี่อนพระยสร? ๕๔ ค'นออกบวช ;: บุตรเศรษฐีซาวพาราณสิ ๔ คน สิอ่: ละ สุพาชุ ปฌณร ควันปด .แล่ะอีก่ ๕Q.คน ไฝปรากฏนาม. ทราบข่าวการบวซของ พระโสดาบน ทราบ'ยูลขอบรรพซาอุปสมบทต่อมาได้บรรลุธรรม เป็นพรฺะอร'ทันต์ . พระธรรม'ทูตรํนแรก ฝ็พระอรทันต์เกิดขึ้นแล้วในโลก ๖© องต์ คือ •©พระล้มมาล้ม.พุทธเจ้า . ๒. พรุะป้ญจวัคคืย์ มีพระอัญญาโกณทัญญะ พระวัปปะ พระภ้ททิอุะ พรุะนฺหาบุามะ พระอ้สสป็ . ฅ. พระยสะ พระรมละ พระสุพา'อุ พระiJณฺณซฺ พระควัมปติ ๔ เ'พี่อนพระยสะอีก๕อ องต์ พระพุทธองค์ตรัสเรียกพระสาวก ๖๐ องค์ มาประชุมพร้อม กันทรงใ'ทโอวาทส่งไปเผยแผ่พระศาสนา เ'พี่อประโยซ'นสุขแก่ ทวยเทพและมนุษย์'ทั้งหลาย แม้พระองค์เองกิเสด็จไป'ที่ตำบลอุรุ- เวลาเสนา'รคม เพี่อแสดงธรรมโปรดซกิล ต ฟ้'|1อง บว'ช#รยไตรัสรณคมน เมื่อพระสาวกไปเผยแผ่พระศาสนา มีอุล่บุตรศรัทธาตอง การบวซเปีนจำนวนมากทรงอนุญาตใหพระสาวกบวซกลบุตรได้เอง ๕๐ พทธประรัสิ www.kalyanamitra.org

โดยปฏิบั่ติอย่างนี้ - ' 6. ใปสงผมนละหนวด ใท. ใหครองผ้าทาสาวะ ๓.ใหกราบพระภกชุทั้งหลายแล้วว่าตาม ฬ ^ๆพเจาขอถึงพระทุทฮ พฺระธรรมและพระสง่ฟ้ ว่าฟ้นสรณะ ตลอดร่วต ตํ้งแต่นี้นมาการบวชร;๒ วิธี คือ - s ๑/เอหคืกชุธุปสมปทา พระพุทธองคืทรงบวชใฟ้ ใท. ตสรฒคมนูปส์ฒปทา พระสาวกบวชให้ ภททวิคคืย์ mo ^' พระพุทธ่องคเสดจ!ปต%ลอรุเวลาเสนานฺคม ระหว^^^ ทรงพกทึ๋ใร่ผ้าย พบภัททวัดคย์ ๓© ดน่ เที่ยวหาเทญฺง!สเฦณท ฃ่โมยเคฺ4องประดบแสว่หนี้!ป ทรงแสดงอนุปุพพกถา และkยส์จ ๔ ให้ฟ้ง ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันบ้าง พระสกทาคามีบ้าง และพระอนาคามีบ้างแล้วทูลขอบวช ^เร่ง่ประทานการบวช!ห ด้วยวิธีเอหิภิกขุอปส์มปทาแล้วส่งไปเผยแฝพระศาสันาที่เมืองปาว่า โปรดชฎิล ๓ พี่ห้อง ซฎล ฅ พี่ห้องเป็นนกบวช^ชาโฟสรๆงอาศรมฺอุยที่รมผ้ง เฟนํ้าเนวัญชรา ตำ บลอรุเวลาเสนานดม แด่ละค!ผบริวารดง ตอไปนี้ ๐.อุรุเวลกัสสปะ มีบริวาร .๕00 คน ๒. นี้ทีกเ^ะ มีบริวาร ๓0© คน ' พุทธประวัด www.kalyanamitra.org

๓. คยากัสสปะ . มีบริวาร ๒0๐ คน A พระทุทอองค์ทรงแสด๗าฏิหาริย์ทรมานอุรุเวลกสสปะให้ เห็นว่า ลัทธิของตนไม่มีแก่นสาร และให้เกิดความลังเวชสลดใจ จนคลายทิฏฐมานะได ขอบวชพร้อมทั้งบริวาร ฟ้องชาย สองคนพร้อมทั้งบริวารเห็นบริขารของพี่ชายลอยมาคิดว่า มี อันตรายเกิดแก่พี่ชาย พาบริวารมาลัานักของพี่ชาย เห็นพี่ชาย บวชเป็นภิกษุถามจนไดความว่า พรหมจรรย์นี้เป็นของประเสริฐจึง บวชตาม ทรงประทับอยู่ที่ตำบลอุรุเวํลาเสนานิคมพอสมควรแล้ว พร้อมด้วยภิกษุ 0,๐0๓ รูป เสด็จไปที่ริมฝืงเฟนํ้าคยา ตำ บล คยารสะกรุงราชคฤห้ทรงแสดง อาทตตปริยายเต-ฟา \"อายตนะ ภายใน ๖ อายตนะภายนอก ๖ เป็นชองร้อนฺ ร้อนเพราะเกไฟ คือ ราคะโทสะโมหะ และเพรงทุกข์คือ ชาติ ชรา มรณะเป็นด้น เผาไหฟ้\" เมี่อแสดงธรรมจบทั้งหมดได้บรรลุธรรมเป็นพระอรทันค์ อนุ!เพฟิกถิาและอริยสัจ นับตั้งแต่ดร้สรูจนถึงได้พระอัครสาวกทรงแสดงอนุนุพพิกถา และอริยลัจ ๗ ครง คือ 0. ทรงแสดงแก่ยสกุลบุตร สำ เร็จเป็นพระโสดาบน . ๒.ทรงแสดงแก่พ่อยสกุลบุตร สำ เร็จเป็นพระโสดาบุน่ ยส- กุลบุตรสำเร็จเป็นพระอรหนค์ ๓. ทรงแสดงแก่แม่และภรรยาเก่าของพระยสะ สำ เร็จเป็น พระโสดาบัน ๔.ทรงแสดงแก่เพี่อนของพระยสะ ๔ คนคือ วิมละ ลุพาหุ <ร^ ทุทธประ'?ต www.kalyanamitra.org

ปณณซิ และควัมปติ สำ ;เร็จเป็นพระโสดาบัน ๕.ทรงแสดงแก่เพี่อนพระยสะ๕๐คนซาวชนบทสำเร็จเป็น พระโสดาบัน ๖. ทรงแสดงแก่ภัททวัคคีย์ ต๐ คน ที่ไร่?]าย บรรลุธรรมสูง สุดเป็นพระอานาคามีและตํ่าสุดเป็นพระโสดาบัน ๗.ทรงแสดงแก่พระเจ้าพิมพิสารและบริวาร ๐๒ นหุด ที่สวน ลฏ!วัน ปีญหานละเฉสยพุทฺรประวัดิ 0.ถาม คำ ว่า ที่นี่วุ่นวายหนอ ที่นี่ซัดข้องหนอ เป็นคำอุทานของ ใคร เพราะเหตุใดจึงอุ่ทานเซ่นนั้น.? ตอบ คำ ว่า ที่นี่วุ่นวายหนอ ที่นี่ซัดข้องหนอ เป็นคำอุทาน ของยสกุลยุดร เพราะเห็นอฺาการพิกลต่างๆ ของหมู่ซน .บริวารที่นอนหลับไม่เป็นที่ฌั้แก่ความยินดีเหมีอนเมื่อก่อน หมู่ซนบริวารเหสำนั้นปรากฏแก่ยสกุลยุตร ดุ่จซ์ากศพที่ .. ทิ้งอยูในปาข้า ครั้นเห็นแล้วเกิดความลังเวซสลดใจคีอ .เบี่อหน่าย จึงได้อุทานออกมาเซ่นนั้น ๒.ถาม อนุปพพิกถาคีออะไรบ้าง ทรงแสดงแกใครเป็นครั้งแรก ? ตอบ, คีอทาน คีล สวรรค์ โทษของกาม และอานิสงลัของ การออกบวซ ทรงแสดงแก่ยสกุลบุ่ตรเป็นครั้งแรก ๓..ถาม อุบาสกและอุบาสิกาผู้ขอถึงพระรัดนตรัยเป็นคนแรกคือ ใคร? ดฺอบ อุบาสกคือพ่อของพระยสะ ส่วนอุบาสิกาคือมารดาและ ภริยาเก่าของพระยสะที่ขอถึงพระรัตนตรัยเป็นคนแรก ทุทธประวัสื ๕๓ www.kalyanamitra.org

๔.ถาม เพี่อนของพระยรโะที่ปุรากฏส์อมีกี่คน พี่อว่าอะไรฟ้าง? ตอบ ฝ็ ๔ คน-คือ วิมละสุพาหุ ปณณรและควิมปติ ๕.ทาม ระหว่างที่ประทับอยู่ที่ป้าอสิปตนมฤคทายวัน ได้ทรง แสดงอนุ่ปพพิกถาแกใครฟ้าง? ตอบ ทรงแสดงแก่พระยสะบิดามารดาและภริยาเก่าของ พระยสะ และสหายของพระยสะ อีก ๕๔ คน ๖.ถาม ยสกุลบุตรได้สำเร็จพระอรทันต์เพราะฟ้งพระธรรมเทศนา ที่อว่าอะไร ? ตอบ ฟ้งพระธรรมเทศนาซอว่าอนุปุพพิกถาและอริยสัจ ๔ ไหนแสะมีผลเป็นอยางไร ? ตอบ พระบรมศาสดาทรงแสดงอาบิตัตปริยายสูตริแก่พระภิกษ ซฎล 0,60๓ องค์ ณ ตาบลคยาสิสะ;แควินมคธ มีผล โทัพระภิกษุชฎิล ๐๐ต องค์ บรรลุพระอรหดผล ๘.ถาม ใจความโดยย่อว่าอย่างไร ? ตอบ มีใจความว่า สิงุทั้งปวงคือ อายตนะภายใน อายตนะภาย นอก วิญญาณ ผสส่ะ เวทนาเป็นของร้อน และร้อน เพราะไฟคือ ราคะ โทสะ โมหะ ร้อนเพราะความเกิด ความแก่ ความตาย่ ความเศร้าโศก ความร็าไรร้าพัน ความเจ็บได้ ความเสียใจ ความค์บใจ ๕๔ 1ทุ|ทรประว้ด www.kalyanamitra.org

ปริเฉทที่ ๔ เสด็จทรุงราชคฤห พร! 1พมพิสารนสะบริวาร OlQ นหุด แคว้นมคธเป็นแคว้นใหญ่ มีเฝ็องราชคฤห์เป็นเมืองหล่วง มืพระเจ้าฟิมพิสารเป็นจอมทพ พระทุทธองค์ทรงเสิอกแคว้นมคธฺ เป็นvllเระสิษฐาน่พระทุทธศาสนาเป็นแคว้นแรก เพราะเป็นแคว้น ที่มืความเจริญมั่นคงโนค์านการเมือง่ ดานเศรษฐกิจ ดานส์งฺคม ดาเฒฺาเริสิกษาแล่ะศาส่นา พด็จ้ไปประใฒัที่สวนเวน(สวนตาล่ หนุ่ม) พร้อมด้วยพระกิก]^ o^Qom รูป พระเจ้าพมพิสารพร้อมด้วย บริวาร ©๒ นทุต เสด็จมาเขาเฝืา ได้ฟ้งอนุ่ปุพพิกถาและสามุกกังr สิกเทสนา บริวาร 00 นทุต ได้ดวงตาเห็นธรรม อีก 0 นทุต ตั้ง อยูในไตรสรณคมน์ (o นหุต = 00.000 คนุ) ค่วามปรารถนาซองพระเ^พมพสาร iff ประการ กราบดูล่ความปรารถนาที่ทรงตั้งไว้ครั้งยังเป็นพระราชqมาร ยังไฝได้อกิเษก สำ เร็จบริบูรถ!!ไนว้นที่ได้ดวงตาเห็นธรรม คอ ทุทธประวัฟ้ (^^๕๕^ www.kalyanamitra.org

o. ขอให้ข้าพเจ้าได้เป็นพระเจ้าแผ่นด้นแคว้นมคธ ๒. ขอให้พระอรหันต์ผู้ตรัสรู้เองมายงแว่นแคว้นซองข้าพเจ้า ๓. ขอให้ข้าพเจ้าได้นั่งใกล้พระอรหันต์นั้น ๔. ขอให้พระอรหันต์นั้นแสดงธรรมแก่ข้าพเจ้า (ะ. ขอให้ข้าพเจ้ารู้ทั่วถึงธรรมของพระอรหันต์นั้น วัดเวฬุวันวัดแรกโนพระฬุทรศาสนา วดแรกในพระทุทธศาสนา ในวันรุ่งขึ้นพระพุทธองค์เสด็จไปเสวยภัตตาหารที่พระราซ- นิเวศน์ของพระเจ้าพิมพิสารพร้อมด้วยพระภิกษุสงฆ์ พระเจ้า พิมฟ้สารได้ถว่ายพระราซธุทยานเวฬุวันให้เป็นสังฆาราม สิอ วัด แรกในพระพุทธศาสนา ขณะนั้นเปรตที่เคยเป็นญาด้ของพระเจ้า พิมพิสารเมื่อไม่ได้รับส่วนบุญจากพระเจ้าพิมพิสาร ในราตรีคีน ๕๖ พุทธประว้ฟ้ www.kalyanamitra.org

ใณั้มๆแ^ดงฺรูปร่างและส่งแ(ยง^^ยิน 1(|รงสะดุ้งตกใจส์น&มา ตอนเส์าเสด็จใ!แฟ้าเฝืาพระพุ่1รฺธิเจ้าใดุ้ทรา^ จึงนิมนต์ พรเ^พธฐงต์และหมู่สงฆ1ปเสวย^ตาหาร ทรงหส์งนํ้าท้ก^ณั- หกอทิส่ส่วนบุญโฟ้เปรตทั้งหลาย ทันใดน'นเองเปรตฺทั้งหลาย.กได้ รับส่วนบุญพ้นจากสภาพเปรตได้เสวยส์มบตทิพยlปเกิดเป็นเทุว^ดา มาปรากฏกายให้ทุกคนได้เห็นอานิสงส์ของการอุทิศส่วนบุญไ!^ให พระอัครสาวกบรรพชา มีชายหนุ่มซาวเมืองราชคฤห์ เกิดในสอุลพราหมณ์เร่น เพอ.นกน ๒ คน ด็อ- อ. อุปดิสสะ มีบสา^อวงอันดะ มารดาฟ้อนางสารี อแใน หมู่ป้านอุปดิสสคาม ๒.โกลดะ มีบิดาชื่อโกลิดะ มารดาชื่อนางโมดอัลลิ อยูใน หมู่ป้านโกลิดคาม ทั้งสองคนเบินเพื่อนรักกันไปดูมหรสพบนยอดเขา แล้วเบี่อ หนาย ชวนกันไปบวชในสำนักของอาจารยส์ญ่ชัยปริพาชฺก พฺร้อม- ด้วยบริวารคนละ ๒๕๐ เรียนจนหมดความรู้ของอฺาจารย เห็นว่า ไฝมีสาระอะไร จึงทำกติกากันว่าใครได้บรรลุอมตธรรมก่อนกันให้ บอกด้วย แล้วแยกยิายกันไปแสวงหาโมกขธรรม อัครสาวกิใอัควงตาเทนธรรม เช้ารันหนึ๋งอุปติสสะได้เห็นพระอัสสชิกาลังบิณฑบาตในกรุง ราชคฤห้ มีความเลื่อมใสในกิริยาอันสงบ จึงเตินติดตามไปช้างหลัง 1X ทุทBประวัฝ็ ๕๗ www.kalyanamitra.org

s ; รพ®^-' อปติสสปริพาชกฟงธรรมจากพระอัสสชิ หลังจากที่ท่านฉันภัตตาหารเสร็จแล้วเข้าไปถามว่า ท่านบวชอุทิศ ใคร ใครเป็นศาสดาของท่าน ท่านชอบใจธรรมของใคร ท่านจึง ตอบว่า ผู้มีอายุ เราบวชเฉพาะพระมหาสมณะผู้เป็นโอรสแห่ง ศากยสกุล พระองค์เป็นศาสดาของเรา เราชอบใจธรรมของ พระองค์ และขอให้แสดงธรรมให้ฟ้ง จึงแสดงธรรมเพียงย่อ^ ว่า \"ธรรมเหล่าใดเกิดแต่เหตุ พระตถาคตทรงแสดงเหตุแห่งธรรม เหล่านั้นและความดับแห่งธรรมเหล่านั้น พ่ระมหาสมณะมีปกติ ตรัสอย่างนี้\" อุปติสสะได้ดวงตาเห็นธรรม โกลิตะได้ฟ้งธรรมนั้น จากอุปติสสะก็ได้ดวงตาเห็นธรรม จากนั้นลาอาจารย'ลัญชัยไป เข้าเฝืาพระพุทธเจ้าที่วัดเวฬุวัน ทูลขออุปสมบท ทรงประทาน การอุปสมสบทให้ด้วยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา ๕๘ พุทธประวัติ www.kalyanamitra.org

พระมหาโมคดสลานะบรรลุธรรมเป็นพระอรทันต์ โกลิตะเมื่อบวชแล้วมีส์อว่า พระมหาโมคทัล่ลานะ หลง จากบวช๗วนไปบาเพญเพียรอยู่ที่บ้านกลลวาลมดดคาม แคว้น มคธ ถูกความงวงเข้าครอบงำ พระพุทธองค์ทรงแสดงอุบายแก้ง่วง ๘ ประการโฟ้ฟ้งว่า 0. นึกเรื่องที่จำมาให้มาก (ส์'ญญา) ๒.ตรึกตรองถึงธรรมที่โดสืกษามา (พิจารณา) .ฅ. สาธยายธรรม (สาธยาย) ๔. ยอนซ่องดู (ยอนดู) . ๕. ลุกขึ้นยีนเอานาลูบหน้า (ยีนลูบหน้า) ๖. ทำ ความสำคัญในแสงสว่าง (คำนึงแสงสว่าง) ๗.จงกรมสำรวมอินทรึย์ (อธิษฐานจงกรม) ๘. นอนตะแคงขวามีสติสํมปซญญะตั้งใจว่าจะลุกขึ้น(ลุดห้าย ลงนอน) และทรงลอนต่อไปว่า โมดคัลลานะ เธอควรสำเหนียกใน ใจอย่าพงนนวว่่า 0. เราจักไม่ชูงวง (ถือคัว) เข้าไปส่ตรฺะถูล ๒. เราจักไม่พุดคำอันเป็นเหตุเถียงกัน เพราะจะเป็นเหตุให้ ห่างจากสมาธิ . ต.เราจักไม่คลุกคลีด้วยคฤหัสถ์และบรรพชิต แต่ควรคลุกคลี ด้วยเสนาสนะอันสงัด และพิงคัณหักขยธรรม คือ ข้อปฏบัติที่ภิกษุปฏิบัติแล้วขึ้อว่า ย่อมน้อมไปในธรรมเป็นที่ลินไปแห่งตัณหา ห่านปฏิบัติตามพระ โอวาทได้สำเรึจเป็นพระอรหันตในจันนน ทุทธประวัสิ ๕๙ www.kalyanamitra.org

a ทรงแต่งต้งพระอ้ครสาวก พระมหาโมคคัลลานะ เป็นพระอัครสาวกเบื้องซ้าย เป็น ผู้เลิศทางมึฤทธิ้มาก ได้ร้บยกย่องว่าเป็นนวกัมมาธิษฐายื (นกก่อสร้าง) พระสารีบุตรบรรลุธรรมเป็นพระอรห'นต์ อุปติสสะฟอบวชแล้วมีซื่อว่า พระสารีบุตร หลังจากบวช Q& วัน ท่านทวายงานพัดเบื้องพระปฤษฎางค์(หลัง)ของพระพุทธ- องค์ ทรงแสดงธรรมซื่อว่า เวทนาปรีคคหสูตร แก่ฑีฆนขปริพาชก ซื่งเปีนหลานของพระสาริบุตร ที่ถํ้าสุกรขาตา เขาคชฌกูฏ แขวง เมีองราชคฤฟ้ ท่านพิจารณาธรรมไปด้วย ได้บรรลุธรรมเปีนพระ อรหันต์ ส่วนฑีฆนขปริพาชกได้บรรลุธรรมเปีนพระโสดาบัน ๖๐ ทุท!รนระว้ต www.kalyanamitra.org

พร่ะสัารีบุตรรนพระอัครฟัาวกฌองชวา รนผู้เลิศทางมี ปัญญามาก ใต้รันยกย่องว่าเ&นธรรมเฟินาฃตี ไต้ร้บยกย่องว่ารนผู้มีความกดญผู พรฒุทธองค์ทรงอุ!ชมาพ่ระอัครสาวก 0. พรฺะสารีบุตรเปรียบเหมือนมารดฺาผู้ให้กำเนิด เพราะ ท่ๆนย่อมแนะนำให้ตงอยูในคุณเบื้องตา คือโสดาปัตติผล ๒. พระมหาโมคค'ลลานะเปรียบเห่มือนนางนมผู้เลี้ยงดูบุตร ที่เติดแล้ว เพราะท่านย่อมแนะนำให้ตั้งอยู่ในคุณเบื้องบนที่สูง กว่านั้น ปัญหาแสะเฉสยพุทธประวด 0.ถาม ข้อความที่ว่า ขอให้ข้าพเจ้ารู้ทั่วถึงธรรมของพระอรห้นต เป็น.ความปรารถนาของใคร ? ตอบฺ เป็นความ.ปรารถนาของพระเจ้าพิมสาร ครั้งยังทรงเป็น พระราชกุมาร ๒.ถาม ความปรารถนานั้นส์าเรีจบรีบูรฺถilด้เมี่อใด ? ตอฃ ความปรารถนานั้นสำเรีจบรียูรณ1ดในวันทั่Iต้ฟ้งอนุปุพ- พิกถาและอรียสํ'จ ๔ ที่พระพุหุธเจ้าทรงแสดงโปรด ณ สวนตาลหนุ่ม จนไต้ดวงดาเห้นธรรม ๓.ถาม พระราชาแคว้นไหนที่นับถึอพระทุทธศาสนาเป็นองค์แรก ทรงพรฺะนามว่าอะไร ? ทุทรประ'รส ๖© www.kalyanamitra.org

ตอบ พระราชาของแคร้นมคธ ทรงพระนามวา พระเร้าพิมพิสาร ๔.ถาม พระพุทธองค์เสด็จกรุงราชคฤห์ครั้งแรกภายหลังตรัสรู้ ประทับที๋โหน ทรงรบถวายพระอารามแห่งแรกซี่ออะไร่? ตอบ ทรงประทับ ณ ลัฏฐิวัน สวนตาลหนุ่ม พระอารามแห่ง แรกซี่อว่าเวฬุวัน ๕.ถาม หลังจากตรัสรู้ ทำ ไมพระพุทธองค์เสด็จเข้ากรุงราชคฤห์ ก่อนกรุงก่บิลพัสดุ? ตอบ เพราะทรงรับปฏิญญากบพระเร้าพิมพสารไร้อย่างนั้น ๖.ถาม ความปรารฤนาของพระเร้าพิมพิสารที่ทรงตั้งไร้มเห่าไร อะไรบ้าง? ตอบ ความปรารถนาของพระเร้าพิมพิสารมี ๕ ประการคือ 0. ขอให้ข้าพเร้าไดเป็นพระ*เร้าแผ่นดินแคร้นมคธ ๒.ขอให้พระอรหันต์ผู้ตรัสรู้เองโดยซ่อบมายังแว่นแคร้น ของข้าพเร้า ๓. ของให้ข้าพเร้าไดนั้งใกลัพระอรหันต์นั้น ๔. ขอให้พระอรหันต์นั้นแสดงธรรมแก่ข้าพเร้า ๕. ขอให้ข้าพเร้าได้รู้ทวถึงธรรมของพระอรหันต์นั้น ๗.ถาม อุปดิส่สะได้ฟ้งธรรมจากใครได้ดวงตาเห็นธรรม และเนื้อ ความโดยย่อของธรรมนั้นว่าอย่างไร่ ? ตอบ ได้ฟังจากพระอสสข้ มีเนื้อความโดยย่อว่า \"ธรรมเหล่า ใดเกิดแดเหดุ พระตถาคตทุรงแสดงเหดุแห่งธรรมเหล่า นั้นและความดับแห่งธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมี ปกดิดรัสอย่างนื้\" ๖๒ พุทDประรต www.kalyanamitra.org

๘.ถาม อุปตีสสะและโกลิตะ ได้ดวงตาเห็นธรรมอย่างไร ? ตอบ่ ได้ดวงตาเห็นธรรมว่า \"ลิงใดลิงหนึ๋ง.มีความเกิดฃึ้นเรน ธรรมดา ลิงนั้นทั้งหมดล้ว่นมีความดับไปเรฺนธรรมดา\" ๙.ถาม พระมหาโมคดัลลานะ บวชแล้วกี่วันจึงได้สำเร็จเรน พระอรหันต์ ฟานไปบาเพญเพียรที่ไหน ? ตอบ บวชแล้ว ๗ วันได้บรรลุธรรมเรนพระอรหันต์ ท่านไป บำ เพ็ญเพียรที่บ้านกัลลวาลมุตตคาม แคว้นมคธ 00. ถาม พ่ระสารีบุตรแลฺะพระมหฺาโมคดัลลานะ เป็นเลิศโน ทางด้านใด ? ตอบพระสารีบุตร เป็นเลิศใน่ทางมีป้ญญามาก พระมหาโมคดัลลานะ เป็นเลิศในทางมีอุทธึ๊มาก 00.ถาม พระสๆรีบุตรบวชแล้วกี่วันจึงได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์ ได้บรรลุธรรมที่ไหนและท่านกำลังทำอะไรในขณะนั้น ? ตอบบวชแล้ว ๑๕วันได้บรร่ลุธรรมเป็นพระอรหันต ที่ถํ้ว. สุกรขาตา เขาคิชณถูฎ กรุงราชคฤห์ ท่านกำลังนั้งถฺวาย งานฟัดแด่พระทุทธเจ้า ๑๒.ถาม พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมแกใครที่ถํ้าสุกรขาตา และ มีผลเป็นอย่างไร? ตอบ ทรงแสดงแก่ฑีฆนขปริพาชก ซึ๋งเป็นหลานของฺพระสารี- บุตร ได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน ๐๓.ถาม เวทนาปริคคหสูตรพระพุทธองค์ทรงแสดงแกใครทึ๋1หน? ตอบเวทนาปริคคหสูตร พ4พุทธองค์ทรงแสตง>เก่ทีฆนข.-^ ปริพาชกณถํ้าสุกรขาตา เขาคชฌกูฏ แขวงเมืองราชคฤท์ ทุทธประรฝ็ . www.kalyanamitra.org

iJfiawที่ ๙ ทรงบำเพ็ญพทรกิจในแดวนมดร พระมหากัสส!เะ ก่อนบวชมฺ^อว่า ป็ปผ่เ เป็นบุฅิรชายชองกบลพราทมผโน หฝฟ้าเiมหาตตถะ แควันมคธ แส่งงๆนเมี่ออายุ ๒0 ปี ก้มนาง ภ้ททกาป็ลานีฟ้ฝ็อายุ ๑๖ ปี เบื่อหน่ายในการครองเรือน ถือเพศ บรรพรตบวชอุทิศพระอรหนตในโลก ได้พบพระทุทธองค์ทึ่ใสั ด้นไทรชึ๋อว่าพหุปุดด'ฟึดรร ระหว่างเปืองราชคฤห์ก้บเมือง'นา- ลันทา อุปสมบทด้วยวัธีรืบโอวาทปฏิคดหณูปลัม!!ทา(เอทิภิกขุ) โอวาท ๓ ป็ปผลิมาณพเมื่อบวชแล้วมีเอว่า พระมฺหากสสปะ เป็น พระภิกษุในพระพุทธศาสนาด้วยวิถืการรืบโอวาท ฅ ข้อ คือ 0. กัสสปะ เธอ'พึงคืกษาว่า เราจกเข้าใปตั้งความละอาย และความยาเกรงไวัโนภิกษุทั้ง'ที๋เป็นผู้เฒา ผู้ใหม่และผูปานกลาง อย่างแรงกล้า ๖๔ ทุทธประวัสิ www.kalyanamitra.org

๒. เราจักฟ้งธรรมอย่างใดอย่างหนี่ง ^งประกอบด้วยกุศล เราจักเงี่ยหูฟ้งธรรมและพิจารณาเนื้อความแห่งธรรมนั้น ๓. เราจักไม่ละกายคตาสติที่ไปโนกาย .คือพิจารณากายเป็น อารมณ์ สำ เรึจเป็นพระอรหันต์วันที่ ๘ หลังร้บโอวาท เป็นผู้เสิศ กว่าภิกษุทั้งหลายด้านถือธุดงค์ และท่านเป็นประธานในการ ลังคายนาพระธรรมวินัยครั้งที่ 0 นi ทรงแสดงโอวาทปาฏโมกข์ โอวาทปาฏึโมกข์ พระพุทธองค์ทรงแสดงโอวาทปาฏโมกข์อันเป็นอุดมการณ์ หลักการ และวิธีการในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาให้แก่พระ อรหันต์ 0,๒๘0 รูป ที่มาประชุมพร้อมอันโดยไม่ได้นัดหมายหลัง ทุทฮประวัเสิ ๖๕ www.kalyanamitra.org

จากตรัส!แล้ว ๙ เดือน ฑึ๋ว้ดเวฟ้วน กรุงรไชคฤท์ ในวนรน 0๕ คา เดือน ๓ (มาฆบูชา) เรียกว่า จาดุรง่คล้นนิบาต ดือ การ ประชุมที่ประกอบล้วยองค์ ๔ 0. ตรงกบรันเพ็ญเดือน ๓ ๒. พระภิกษุ0,๒๕0 รูป มาประชุมพรัอมกน^ยนิไล้นตพมาย่ ฅ. พระภิกษุล้วนเนินพระรณาสพไล้อภิญญา ๔. พระภิกษุล้วนเนินเอฟิภิกฃอปสัมปทา ความยอโอวาทปาฏึโมกช์ 0.การไมทำความชั๋วทั้รปวงฺ (ล้พพะปา!เสสะอะกะระผง) ๒.การทำความดใหถง่พรัอม (กสะสัสสูปะสัมปะทา) 'ฅ. การทำจิตใจใหม่องใส (สะจิตตะปะรี!ยทะปะนง) ]เส่นาสนร; ๕ ททรงอ^าฟ้หรับ เศรษฐีรอว่าราซคหกะ เห็นพระภิกษุแล้วมจิตศรัทธาตองการ สรัางวิหารถวายพุระภิกษุสงฆฺ พระพทธองค์ทรุงอนุญาตเสนาสนะ ๕ชนิด 0. วิหๆร ไดแก่ คุฏิฝ็หลังคา มีปีกสองขางอยางปกติ ๒.อฑฒโยค ไล้แก่ ๆฏิมุงรกเดียว (เพิงหมาแหงน) ๓.ปราสาท ไล้แก่ กุฏิหลายชั้น ๔.หัมมยะ ไล้แก่ กุฏิหลังคาตัด มีหลังคาพระจันทรส่องถง ไล้หรือก่รฟ้จม ; ๕. ถู่หา ไล้แก่ สัาตามภูเข่าตางๆ^ ๖^ ทุทBประว้ต www.kalyanamitra.org

เศรษฐีจึงสร้างรหาร ๖๐ หลงเสร็จภายในวันเดียว ถวาย พระพทฮองค์และคณะสงฆ์ ผุ้ดดิจดดถกัมมอปสัมปทา ร พระสาร็บุตรบวซให้กับราธพราหมถ!เป็นคนแรก มีเรื่องย่อ ว่า มีพราหมถ!แก่ตกยากซื่อว่า ราระ อาค์'ยอย่ในวัดเวพวัน มีความ ศรัทธาอยากบวชไม่มีใครบวชให้พระพุทธองค์ประชุมสงฆ์ตรสถาม ว่า ใครระลึกถึงคุณของพราหมถ^1ด้บ้าง พระสารีบุตรนึกได้ว่า พราหมถ!เคยถวายข้าวหนึ่งทัพพี ทรงอนุญาตให้พระสารีบุตรเป็น พระอุปัฌชาย์บวชให้ด้วยวิธีญัตติจตุตถกัมมอุปสัมปทา วิธีการบวช แบบน[ข้มาจนถึงทุกวันนี้ และทรงยกเลิกวิธีบวชด้วยไตรสรณคมน์ เอหิภิกขุอุปสัมปทา ทุทธประวัสื ๖๗ www.kalyanamitra.org

วนรเงฬฟึฒุสมบทดวยวิรญดดิจดุดลกัมมฮปสั^^ 0.ในป้จจํโนตชนบท ๘ รูป ๒.โนมชผิมชนบท 00 รูป อุปสมบท ๓ รธี 0. เอฟิสักชุอุปสัมปทา พระพทรองคทรงบว่ชให้ ๒. สัสัรผดมนู่ปสัมปทา ทรงอนุญาดให้พ่ระฟัาวํกบวซ่ให้ ^๓.ผดดจฺเดุด่ถกมมอุปสัมปทา ทรงอนุ! ในการบวช ทิศ๖ พระชุทธองคทรงแสดงเรื่องทิศ ๖ แกรงดาสกมาณพ- ชาว เมืองราชคฤห้ ผู้มืสืาเปียก ผมเปียก ไหว้ทิศ#3 ๖ ตามดๆซุอุงพอ ท่อนทพอจะตาย ทรงแนะนำว้flหว้ทถูกต้องตามอรื่ยวินัย สือ่ สะ กรรมกิเลส ๔อคติ ๔ อบายมุข๖ และ%การปฏบัติตัวต่อทิศทง๖ ที่ถูกต้อง วิธีพำ เทวดาพสิ ศุนิธพราหมณ์และว้สสการพราหมณสร้างเมืองใหฝรอวา ปาฎลีบุตร ในหมบานปาฎ่ลีคาม เทวดาเป็นจำนวนมากหวงแหน พื๊นที่ที่กำลังสร้างเมืองใหมพราหมณ์ริมนต์พระพทธอฺงค!ปเสวย ภตตาหารที่เมือง[หม่ ท่รงแนะนัาให้ทำบุญ#ฮ่ยการ่บริจาคทาน ^ แท่ผู้มืสืล แล้วอุทิศให้แท่เทวดาแทนการสังเวยแบบพวกพราหมณ์ พฺทรประว้ต www.kalyanamitra.org

ป็ญหานละเฉลยพุทธฟระรัดิ 0.ถาม จงบอกโอว่าท่ ฅ ที่พระบรมศาสดาประทานแก่ปีปผสิ มาณพมาให้ครบุ? ตอบฺ'โอวาท ฅ ที่ทรงประท้านแกป็ปผลิมาณฺพ คือ 0. mfกเขาไปตั้งความละอาย และความยำเกรงไา[น ภิกษที่เรนผูเฒ่า^หฝและผู้ปานกลางอยำงแรงกลิา ๒.เราจักฟ้งธรรมอยางใดอยางหนึ๋ง ที่งประกอบดายกุศล เร่าจักเงี่ยดูลงฟังธรรมนนพจารณาเนื้อความ ต. เราจักไม่ละสคืที่ไปในกาย คือ พิจารณาร่างกายเปน อารมณ์ ๒,ถาม ที่านบวชแล้วไดซื่อวาอะไรและไดรับยกยํอง่ว่าเป็น่เลิศ ในทางล้านใด? ตอบ ท่านบวชแล้วไล้ซื่อว่า ฟฺระม่หากสสปะ เป็นเอตทัคคะ ในทางธุดงค์ ๓.ถาม จาตุรงคส์นนิบาต คืออะไร เท้ตุการ่ณ์นื้เกิดขึ๊นที่ไหนิ ? ตอบ จาตุร่งคส์นนิบาต คือ การประชุมที่ประกอบุล้วยองค์ ๔ เหตุการณ์นื้เกิดซึ๊นที่รัดพระเวฬุวันเมองร่าชคฤห้ แคว้น มคธ ๔..ถาม การประชุมที่ประกอบดวยองค์ ๔ มอะไร่บ้าง จงเขียนิ มาให้ครบ? ตอบ การประชุมที่ประกอบล้วยองค์ ๔ คือ 0. พระสงฆ์ 0,๒๕๐ รูป มาประชุมพร้อมกันโดยมิไล้นิด , หมาย ทุทDประรส ๖๙ www.kalyanamitra.org

๒. พระสงm>iล่าใเนลวนฟ้นเอหิภิกขุอุปส์มปทา ต..พระสงฆ์เหล่านั้นล้วนเป็นพระอรหนต . ๔. วันนั้นเป็นวันเพ็ญเดือน ต ๕.ถาม ในวันจาตุรงคส์นนิบาต พระศาสดาทรงแสดงโอวาทปา- ฏิโมกข์แกใครที่ไหน ทรงยกธรรมข์อใดขึ้นแสดงเป็น ข้อต้น? ตอบ ทรงแสดงแก่พระอรหันต์ขีณาสพ จำ นวน 0,๒๕0 องต์ ที่เวฬุวนาราม แคว้นมคธ ทรงยกธรรฺมข้อขันติขึ้นแสดง เป็นข้อต้น ๖.ถาม โอวาทปาฏึ!มกข์คา๓ที่๒พระพุทธองต์ตรัสสอนอยางไร? ตอบ โอวาทปาฏิโมกข์คาถาที่ ๒ ไต้ตรัสสอนไว้ว่า 0.ไฝทำความซั๋วทั้งปวง ๒. ทำความติให้ถึงพร้อม ต. ทำจิตให้สะอาดบริสุทธิ้ ๗.ถาม การบวชในพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในพุทธประว้ติมีกี่วิธี อะไรบ้าง ? ตอบ การบวชในพระพุทธศาสนาที่ปรากฏในพระพุทธประวัติ มี ตติอ 0. เอหิภิกขุอุปส์มปทา พระพุทธเจ้าประทานการบวช ให้ต้วยพระองต์เอง ๒. ติสรณคมนูปส์มปทา การุบวชต้วยการถึงสรณฺะ ต พระสาวกบวชให้ ต.ญัตติจตุตถกัมมอุปสัมปทา การอุปสมบทที่สำเร็จต้วย ๗อ พุทธประ•รด www.kalyanamitra.org

กรรมวาจาฟ้นฺที่ ๔ ทงญัตติ โดยวิธีประชุมสงฆ์ หรือ สงฆ์เป็นผู้บวชให้ ๘.ถาม พระพุทธเจ้าทรงแสวงวิธีทาเทวดาพลีแกใคร ท1หน ? ตอบ พระพุทธเจ้าทรงแสดงวิธีทำเทฺวตาพลีแก่พุนิธพราหมณ์ และวัสสการพราหมณ์ที่ปัานปาฏลีคาม แคว้นมคธ ๙.ถาม่. โคตมทวารและโคตมติตถะเป็นฆ์อของอะไร อย่ที่โหน ? ตอบ โคตมทวารเป็นฆ์อของประตูเมืองที่เมืองปาฎลีบุตร ที่ พระพุทธเจ้าเสด็จออกจากเมืองนั้นโคตมติดถะ เป็นที่อ ของทำนั้า อยู่ที่เมืองปาฏลีบุตร ที่พระพุทธเจ้าเสด็จข้าม ทุทธประวัสิ ๗® www.kalyanamitra.org

ปรเงทที่ Od เสดจกรงกบฟิฟัส่ด์ โปรดฬระญๆสิ พระเจ้าสุทโธทนะท่รงทราบข่าวว่า พระมหาบุรุษไส์บรรลุ่ พระส์'มมาลํโมโพธิญาณ ทรงประกาศพระศาสนาประvTบอยู่ทวด เวฬุวัน เมืองราชคฤห์ ส่งอำมาตฟ้,ป ๙ คณะ คณะละ 0,000 คน ไปทูลอาราธนาเสด็จกลับเมืองกบิลพัสดุ ทั้งหมดฟังธรรมแล้ว บรรลุเป็นพระอรหันต์ทูลขอบวช ไฝมืใครกลับมากราบทูลข่าว สารให้ทรงทราบ ส่งกาฬุทายีอำมาดย1ปเป็นคณะที่ 00. เมี่อเขา เฝืาฟังธรรมจากพระพุทธเจ้าแล้วทั้งหมดได้บรรลุธรรมเป็นพระ อรหันต์จึงทูลขอบวช เมื่อฺล้งเวลาอันสมควรกราบทูลเสด็จกรุง กบิลพัสดุ ในวันเพ็ญเดือน ๔ พระพุทธองค์เสด็จไปเมืองกบิล- พัสดุพร้อมหยู่สงฆ์๒0,000รูป จากเมืองราชคฤหัถึงเมืองกบิลพัสต์ มืระยะทาง๖0โยชน์ทรงเสด็จพระดำเนินวันละ ©โยชน์สินเวลา ๒ เดือน ถึงเมืองกบิลพัสดุ ตามคำอาราธนาชองพระกาฬุทายี ทรง ประหับอยู่ที่นโครราราม ๗๒ พ่ท่รประ.'5r www.kalyanamitra.org

ฝนโบกซรพรรษ พวกเจ้าศากยะมีมานะถือตัวจัด่ ไฝflใครแสดงความเด่ารพ เห็นอัศจรรย์จึงไหว้พระพุทธองคเป็นครั้งที่ฅทรงแสดงเวสสันดร- ชาดก ฝนโบกชรพรรษมีลก่ษณะเป็นสินดง ไดดกลงท่ามกลาง หมู่ญาติ ถ้าใครปรารถนาให็เปียกจึงจะเปียก หากไม่ปรารถนา ให็เปียกกไม่เปียกเหมีอนหยาดนํ้าตกลงบนใบบัว พุทรอดาบรรลรรรม s \"I วันร่งขึ้นพระพุทธองค์เสด็จบิณฑบาตใน่เมีองราชคฤห็ พระ เจ้าสุทโธทนะทรงทราบข่าวจึงรีบเสด็จไปห้าม พระพุทฺธองค์ ทรงตรสคาถาเป็นเครองเตือนใจสมณะกับพระบิดาว่า \"ไฝพึง ประมาทในบิณฑบาต พึงประพฤติธรรมให็สุจริต ไฝพึง ประพฤติธรรมให้ทจรด ระพฤติธรรมย่อมอยู่เป็นสุขทั้งในโลก นและโลกหน้า*' พระบิดาไดบรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันบนถนน นั่นเอง ทรงวับบาตรแล้ว นิมนต์พระพุทธองค์พรอมตัวยหมู่สงฆ์ ฉันภัตตาหารในพระราชวัง ประทับอยู่กร่งกบิลพัสดุ ๗ วัน จึง เสด็จกลับ่กรุงราชคฤห้ พทธประวสิ ฬุ่ฅ www.kalyanamitra.org

ปืญทานละเฉลยพุทรประวัติ 0.ถาม ผู้ที่อาราธนาพระพุทธองค์เสด็จไปกรุงุกป็ลพ'สดุส์อว่าอะไร และเกี่ยวเนื่องกับพระพุทธองค์อย่างไร ? ตอบ ซอว่า กาฬุทายีอำมาตย์ ท่านเป็นสหชาติ คือ เกิดวัน เดียวกันกับพระพุทธองค์ . ๒.ถาม เสด็จไปกรุงกบิลพัสดุทรฺงประทับอยู่ที่ไหน ? ตอบ ทรงุประทับอยู่ที่นิโครธาราม ๓.ถาม พระพุทธองค์ทรงทำอย่างไรพวกเจ้า.คากยะที่มีทิฏฐิมานะ มากจึงยอมอภิวาท ? ตอบ ทรงแสดงปาฏิหาริย์โนอากาศ เหมือนโปรยฝ่นจากฺ พระบาทลงบนพระเดียรของเจ้าศากยะทั้งหลาย ๔.ถาม ฝนโบกฃรพรรษมีลกษณะอย่างไร ? ตอบ ฝนโบกขรพรรษมืสิแดง เมื่อดกลงแล้วใครปร่ารถนาให เปียกจื่งเปียก ไม่ปรารถนาไหเปียกกี่ไม่เปียก เหมือน หยาดนํ้าที่ดกลงบนใบบิ'ว ๕.ถาม ซาดกที่ทรงแสดงท่ามกลางหมู่พระญาติซื่อว่าอ่ะไร ? ตอบ ซื่อว่า เวลส์'นดรซา'ดก ๖.ถาม เทศนาที่ทรงแสดงแก่พระเจ้าสุทโธท่นะดอนบิณฑบาต่ ซื่อว่าอะไร แสดงจบแล้วมืผลอย่างไร? ตอบ ซื่อว่า สุจริดธรรม พระเจ้าสุทโธทนะได้บรรลุอรรมเป็น พระโสดาบัน ๗๔ ทุทธประว้ต๊ www.kalyanamitra.org

ปริเฉทที่ 00 ด็จแคว้นโกศล อนาถป็ณฑิณศรisi| แค^นโกศลตั้ง่อยู่ในเขตมธยมชนบท มีเมืองหลวงซื่อว่า สาวัตถี ปกครองโดยพระเจ้าปเสนทิโกศลุ มีเศรษฐีอยู่คน่หนึ่งซื่อ ว่า สุฑัตตะ แต่ซาวเมืองนิยมเรียกว่า อนาถป้ณฑิกะ แปลว่า ผู้มี ก้อนขาวเพื่อคนอนาถาหรีอคนไฝมีที่พึ๋ง ท่านไปเยี่ยมน้องเฃ่ยที่ เมืองราชคฤห์ ทราบว่าพระทุทธเจ้าเกิดขึ้นแล้วไปเข้าเฝืา พระชุทธองศ์ก่อนถวายภัตตาหารเช้า ณฟ้ารดวันได้ฟ้ง^ปุพฺพิ กถฺาเ^ะอรียสัจฺ ๔ ฃฺรรอุธรรมเป็นพระโสดาบน อาราธนา พระพทธองศ์เสดจไปจำพรรษฺาที่เมืองสาวัตถี วัดพระเซตวัน อนาถป็ณฑิกเศรษฐีไต้เดินทางล่วงหน้าไปก่อน ขึ้อที่ของ เจ้าเชตต้วยเงิน ๑๘ โกฏิ (๑ โกฏิ = 00 ล้าน) โดยการใช้เงินปู เต็มพื้นที่ เจ้าเขตจึงยอมขายที่ให้ บริจาคทรัพยฺอีก ๐๘ โกฏิ ทุทธประวสื www.kalyanamitra.org

A อนาถปีณฑิกเศรษฐีสร้างวัดเชตวัน สร้างวัดเซตวัน เมื่อสร้างเสร็จแล้วนมนต์พระพุทธองค์พร้อม สงฆ์หมู่ใหญ่ไปเมืองสาวัตที ถวายวัดแด่พระพุทธองค์และสงฆ์ผู้ มาจากทิศทั้ง ๔ ทำ บุญฉลองวัดด้วยทรัพย์อีก ๑๘โกฏิ สินเวลา ๙ เดือน เฉพาะวัดเซตวันเศรษฐีได้บริจาคทรัพย์ทั้งสิน ๕๔โกฏิ(๕๔๐ ล้าน)ทรงจำพรรษาอยู่ที่เมืองสาวัตที ๒๕ ปี ทรงแสดงธรรมโปรด ประซาซนให้เลื่อมใสมั่นคงในพระรัตนตรัยเป็นจำนวนมาท www.kalyanamitra.org

ป็ญทานละIฉลยพุทธประวัติ 0.ดาม อนาถป็ณฑิกะฝ็ความหมายวาอย่างไร ท่านมีส์อเดิมว่า อะไร ? ตอบ อนาถบิณฑิกะ หมายสืงผู้มีสือนข้าวเพื่อคนอนาถาหรือ คนไมมที่พื่ง่ ท่านมีพื่อเดิมว่า ธุทัตตะ ๒.ถาม อนาถบิณฑิกะ เป็นซาวเมืองอะไร ? ตอบ เป็นซาวเมืองสาวัตถี แคฺว้นโกศล ๓.ถาม อนาถป็ณฑิกะได้บรรลุธรรมระดิบไหน เพราะฟังธรรม เท่ศนาพื่อว่าอะไร ? ตอบ บรรลุธรรมเป็นพระใส่ดาบน เพราะฟังอนุปุพฟิกถา และอรืยส์จ ๔ ๔.ถาม วัดที่ท่านเศรษฐีสรืา4ถวายพื่อว่าอะไร เหตไรเงเด้ที่อ่ อย่างฟ้น ? ตอป ที่อว่า เซตวัน่สาเท่ตุที่โด้ซี่อว่ๆอย่างนั้นเพรฺาะท่าใ:iเศรษฐี ได้ใข้เงินปูเดิมพื่นที่ของเจาเซต โตย่เวัาเซตมืข้อแมวา เมี่อสรืางวัดเสรืจแล้วด้องที่อว่า เซตวัน จึงยอมขายที่ให้ ๕.ถาม อนาถป็ณฑกะไปพบพระพุทธองค์ที่โหน ขณะนั้นทรงทำ อะไร? s ตอบ ไปพบพระพุทธองค์ที่ป่าสิตวัน ขณะนั้นทรงเสดิจ,จงกรม อยูในที่แจ้ง ทุทธประรส ๗๗ www.kalyanamitra.org

ปริเฉทที่ OlD ปรินิพพาน เสด็พุ๊พรรษฺา ณ เวฬุวคาม พรรษาที่ ๔๕ พรรษาสด่ทาย พระพุทธองค์ทรง^พรร1*า อยู่ที่บ้านเวฬุวคาม ส่วนพวกภิก่ษุไปจำพรรษาตามอุ้รยาค์ยรอบร เมืองเวสาลี ภายในพรรษาทรงพ่ระประซวรเกิดอาพาธกล้ามื พระสตส์'มปซัญญะ ทรุงอดกลั้นทกขเวทนาด้วยอธวาสนขมร ทรงเข้าสมาบตข่มเวทนาขบไล่พรริ;โรคาพาธให้สงบระงับด้าย อิทธิ\" บาทภาวนา อานุภาพอิทธิบาท ๔ - วันหนึ่งพระพุทธองค์เสด็จประทับกลางวันอยู่ที่ปาาาสเ^ด้อ์ ตรัสกับพระอานนท์ว่า''บุคคลใดเจริญอิทธิบาท๔ทำ ให้มาก เ^ญ ให้มาก่ จะอยู่ใด้ดสอดกัปเกินกว่ากัป ดถาคดเมึ๋อปรารถนาฬ็ะอยู่ ได้ตลอดกัปหริอเกินกว่ากัป*' ทรงทำนิมิตโอภาสให้พระอานนท์ ดูลอาราธนา ฅ ครั้ง พระอานนท์ถูกมารดลใจไม่ได้V)สอาราธนา จึงตรัสให้พระอานฺนท์หลีกไปพักผ่อนใด้ร่มไม้แฟงหนึ่ง ร่^๘ พทธประว้ต www.kalyanamitra.org

ทรงปลงอายุสังขาร เมื่อพระอานนท์หลีกไปแล้ว มารผู้มีใจบาปมากราบทูล อาราธนาให้พระองค์ปรินิพพาน ตรัสว่า \"ตราบใดที่ฃริษ'ท ๔ ยง ไม่ฉลาดเฉืยบแหลุมเป็นพหูฐดทรงธรรม ยังไม่ปฏิปัดชอบ พรหม จรรยัยังใม่นพร่หลายดายค์แก่มนุษย์และเทาดา เรายังไม่ ปรินิพพานตราบ่นั้น\" มารกราบทูลว่า บัดนั้บริษัท ๔ และพรหมจรรย์สมบูรณ์ดีทุก ประการแล้ว จึงตรัสว่า \"ดูก่อ!ฒารผู้มใจบาป ท่านจงเป็นผู้มี ดาๆมุขานซาายนิอยเลด อีก ฅ เดือนแด่นตถาคดจักปรินิพพาน'' เริยคาา ปลงอายุสังขาร ทรงปลงอายุสังขาร ณปาาาลเจดืย์ ใน จันขึ้น ๑๕ ค์ๆเดือน ฅ เหตุส์ทาให้แผ่นดืนใหา หลังจากทรงปลงอายุสังขารแล้ว เกิดแผ่นดินไหวเป็นที่น่า อัศจรรย์ พระอานนท์ทูลถามถึงเหตุที่ทำให้แผ่นดินไหว ทรงตรัส เหตุ ๔ ประการ ดือ อ. ลมfทํเริบ ๒. ผู้มีฤทธิ้บันดาล ฅ,พระโพธิสัดว์จดืจากสารรค์ชั้นตุสัตลงส่พระครรภ์ ๔ พระโพธิสัตว์ประสูติ ๕. พระตถาคตเจ้าตรัสรู้ ๖. พระตถาคตเจ้าทรงแสดงพระธรรมจักร ๗. พระตถาคดเจ้าทรงปลงอายสังขาร พุทธบ่ระวัต ๗ต' www.kalyanamitra.org

๘, พระตถาคตเจ้าทรงปรนิพพาน พระอานนท์ทูลขอให้พระทุทอองค์ดำรงพระซนมายุอยู่ต่อถึง ฅ ครั้ง ทรงตรัสห้ามเสิย ฯ •น ji. AIM IP V^ ประชุมสงฆ์ เสด็๗ามหาวนประชุมสงฆ์ พระทุทธองค์เสด็จไปยังกูฏาดารศาลาป่ามหาวัน แควันวัซขี ตรัสส์'งให้พระอานนท์เรียกประชุมสงฟ้ที่อยู่ในกรุงเวสาลีทั้งหมด ประทับอยู่ที่อุป้ฏฐากศาลาโรงฉัน ทรงแสดงอภิญญาเทสิตธรรม {โพธิปักขิยธรรม ๓๗ มีสติปัฏฐาน ๔ ส์'มมัปปราน ๔ อิทธิบาท ๔ อินทรีย์ ๕ พละ ๕ โพซฌงค์ ๗ มรรค ๘) ต่อจากนั้นทรงแสดง สังเวคกถาและอปปมาทธรรม ๘0 ทุทรประว้ด www.kalyanamitra.org

นภฌทุคาม พระทุ่ทฺธองค์เสด็จถึงบา\"นภัฌทุคาม ประ'อับอยูทป้านนั้น ทรงแสดงอเยธรรม ค์อธรรมผฟระเส%๔ ประการ มี มีลสมาร ป้ญญา วมุตดรกขาทั้งฅ ดือ รสสมาธ ปีญญาเป็นป^ปพา แฟงเม;ตต เป็นแก่นแห่งพระธรรมวินัย จะบรรลุวิมุตติได้ด้วย ทำ ใฟ้บรบูรณฺในไตรสิกขา เสดจ^คนคร พระทุทรองค์เสด็จไป!^นหดถึคาม อัมทุคามชม'ทุคาม แสะ โภคนคร เสด็จประอับอยู่ ผ อานันพเจด็ข ทรงแสดงใดรรกชา แสะมหาประเทศ ๔ประการ เ'หึ่อ่เป็นเตรองวิ'นิจฉ้ยพระธรรมวินัย เสด็จปาวานคร พระทุทธองค์เสด็จฺไป]^องปฺาวา แควิ!เฟัสสะ ประอับอยู่ที่ อัมพวิน^[ว1เมะม่วงซองฺนายํจุนพะ กมมารฺมุดร นายจุนทะ'นิมนค์ ไปเสวฺเ)ที่ฟ้าป วันขึ้น ©๕ ตา. เอสน ๖ เสด็จไปป้านนายจุนทะ พรอ.มุอวยพระฏิกทุสงฆ์ นาสจุนพะถวายสกรม'เฒวะ^-ต่ อาพาธกสืาประซว่รลงพระใล'ฬิต ทรงมีสติสิ'มปซญญะอตกลั้น เวทนานั้นด้วยอธิวาสนขันติ รรเติวิหารธรรม พระทุทธํองค์เสด็จไปฒองธุสินารา แควิ'นมสสะ ระหว่างทาง ไเ^ทรประวฺฟึ ๘0 www.kalyanamitra.org

ทรงพักviใต้ต้นไม้ พระอานนท์ตักนํ้ามาถวาย ขณะนน!Jกกสะโอรรโ มัลลกษตริย์ เป็นสืษย์ของอาฬฺารดาบสเต้นทางไปเมืองกุสินารา ฟ้า. ทรงแสดงลํเนต้วหารธรรม มืจิตศ่รัทธาน้อมถวายผ้า สิงต้วรรณ 0 คู่ พระองค์รับ 0 ผืน และให้ถวายพระอานนท์0 ผืน ผิวกายชองพระสมมาสัมพุทธเจ้าผ่องใสยิ่ง ๒ เวลา เมื่อพระองค์ทรงครองผ้าสิงต้วรรณ พระอานนท์กราบทูลว่า พระฉวีวรรณของพระตถาคตผ่องใสยิ่งนัก พระองค์ตรัสว่าผิวกาย ของตถาคตชุดผ่องยิ่งนกโน ใรa กาล ดือ ๐.ในเวลาที่จะตรั่สฐ ๒.ในเวลาที่จะปรินิพพาน บิผฑบาดมีอานสงสัมาก ๒ ครั้ง พระพทธองค์ตรัสกับพระอานนท์ว่าใคร ๆ อย่าทาความเดือน ริอนใหั้นาย่จุนทะเลยว่า s เสวยกัตตาหารของนายจุนท์ะแล้ว 11รินิพพาน เพราะบณฑบ่าตที่มีอานสังค์ม่ากมื่ต่สมากมี๒ด^ คอ 0. นิณ่ฑบาตที่เสวยแอวใค์ตรัสรู (นางสุชาดาถวาย)'\\ la. บณฑบาตที่uhยเแทปร^พ่าน (นาย่จุนทร^ว่าย) บรรทมอนุฎฐานใสยาสน พระพุทธองค์เสด็จข้ามแมนาหิรัญญวดืไปฤงสวนสาละ เขต กรุงกสินาราของพวกมัลลกษัตริย์ ตรัสสิงให้พระอานนท์ปูลาตเดืยง ๘๒ - ทุทธประว้ดิ www.kalyanamitra.org

หันพระ!,สิยรไปทางทิศอุดรฺร่ะหว่างต้นสๆละทั้งดู่ ทรงบรรทมสิห- ไสยาสน์ตะแคงขวา มีสติสิ'มปซัญญะเป็นการบรรทมครั้งสุดท้าย โดยไฝคดจะอุกชื้นอีก เรียกว่า อนฏฐานไสยาสน์ ทรงนรารภสักถาระบูชา ไม้สาละออกดอกนอกฤดูกาล ดอกมณฑาทิพน์ จุณไม้จันทน์ ทิพย์ตกลงจากอากาศ' ดนตรีทิพย์ต้าง ร บันลือลั่นในอากาศเพี่อ บูชา พระพุทธองค!ม่ทรงสรรเสรีญ.การบูชาต้วยอามิส แต้ทรง สรรเสรีญการปฏิบัติบูชาว่าเป็นการบูชาอ'ย่างยิ่ง V ^ พระฒุวาสเ๓ระ . พระอุปวาณเถระยืนถวายงานพัดอยูเฉพาะพระพั่กตร์ พระองค์ตรัสให้หลีกไปเสิย เพราะเทวดาในหัมน์โลกธ^มา ประชุมกันที่สาลว่โนทยานโดยรอบ ©๒ โยชน์ มาเพี่อต้องการ เทินพระพุทธองค์ แต่พระอุปวาณเถระยืนบังอยู่ห้างหน้า I ! สิงเวชน์ยสถาน . พัระพุทธองค์ตรัสกับพุ่ร^อานนที่ถึงสถานที่ ๔ ตำ บลเป็น ที่ควรดูควรเหนควรให้เกดความปีตใจแกคุลบุ่ตรผู้มีศรัทธา! เมื่อ พระพุทธองค์ทรงป็รีนิพพานแล้ว คือ ๐. สถานที่ประสูติ {สุมพน์วน) ๒. สถานที่ตรัสรู้ (อุรเวลาเสนานิคม)ป็จจุบนเรียก พุทธคยา ทุทธประวัสื ๘ฅ www.kalyanamitra.org

ฅ.สลานที่นสดงปฐมผิศนา (ป้าอิสิปดนมฤดนาย่วน) ๔.สถานที่ปรรพพาน (สุาลว่โนท่ยาน)r แลฺะบุดคลที่ฟเย สถานที่ ๔ คํทบลค้ร£ifตุฟอิมฺเสเมฺอ่ ตายไปแล้วมีสุคติโลกสวรรสัฟ็นที่ไป ^ป^ พระอานนท์ทูลถามวิธีปฏินัติติอฺสตรีทงหลาย : ทรงตรลให้, ปฏิบัติอย่างนี้ 0. อย่าดู อย่าเที่น เรนการติ ๒.ถาฬํเป้นดองดู ด้องเห็น อย่า^ดด้วยเป้นการติ ฅ. ถาสำรนด้องพูดด้วย ควรพูดดำนํhฬ^รฺรม พึงผฺสุดใพุ้ติ วิรฺปฎป้®ต่อพูพรสุรีรุ พระอานนท์ทูลถามถึงวิธีปฏิบัติในพระสรีระของพรrองค ตรัสวา พวกภกชุอย่าขวนขวายมูซาสรีระของพระตถาคตเลย จง ทำ ความเพียรมุ่งต่อทสุดพรหมจรรย์ทุกอิริยาบถเถิด กษัตริย์เป็น ต้น^มีจิตศรัท]รามีอฺย่ พวกเขาจักทำการยูซากันเอง, ตุ่รัสุให้ทำ เทํนเดียวกับสรีระของพระเจ้าจักรฺพรรติราซ คอ ห่อด้วยผ้าใหม่ ซบด้วยสำลี ๕00 คู่ เที่ญลงในรางเหล็กที่เตมดวิยนี้ามันมีฝาเหลีก ครอบ ทำ จ้ตกาธาน่ด้วฺยไมัหอม ถวายพระเพลิงเสรีจแล้วเก็บ พระอิฐธาตุบรรจุไว้ที่ทางใหญ่ ๔แพร่ง ๔๔ ทุทธประ'5สิ www.kalyanamitra.org

หฃคคล พระพุทธองคตรัสถึงถู!เารหษุคคล คอบุคคลที่ควรลรัางสถูป หรือเจดีย์โวเคารพสักการะ ๔ \"รทพวกคอ 0. พระอรหนดสัมมาสัมพุทรเจ้า ๒. พระป้จเจกพุทธเจ้า พระอ่รหนดสาวก่ k พระเจ้าจ้กรพรรดีราช ประทานโอวาทแก่พระอานนท พระอๆนนทหฺลีกไปฺยีนเหนี่ยวสลักเพชรวิหารร้องไห้^^^ ตุวเองยังเป็นเสขบุคคลอยู่ พระพุทธอฺงด์รักปรินิพุพๆนแสฺแล้ว ตรัสเรียกให้มาเข้าเฝึาตรัสว่ๅ \"อๆนนท์สย่าเสิยโจไปฺเลย การพลัด พรากจากของเป็นที่รักของที่ชอบใจเป็นของธรรมดา สังขารไมเที่ยง เธอได้อุปัฏฐากพระตถาคตด้วยกายกรรม วจีกรรมแสะมฺโนกรรม ยันประกอบด้วยเมตตา เธอเป็นผู้มีบุญ จงประกอบความ เพียร จีกเป็นเ(มนี่อาสวะโดยฉฺบพลัน'' '' ครัส่ส^เสรเ^ระอา!ณท ตรัสสรรเสริญพระอานนท์ในท่ามกลางสงฆ์ว่า \"เกษเ อุปัฏฐากพระพุทธเจ้าที่มีมาในอดีตและจะมีในอนาคต อยางยิ่งก็ เพียงพระอานนท์ พระอานนท์เป็นบัณฑิตรู้กาลที่ควรจะจัดให้ พุทธบริษัทเข้าเฝืา\"แล้วตรัสข้ออศจรรย์ชองพระอานนท์๔ประการ ทุทธปร่ะวัส ๘๕ www.kalyanamitra.org

คือ'*ฃริษ้ท ๔ ต้องการเห็นพระอานนท์0 ยนคืท์1ต้เห็น0 ยนคื ใ!ฬรรรมที่แสตุง 0 ไม่อิ่มใ'นธรรมที่แสตุง 0 ทั้ง ๔ ข้อนี้ มีอยูโน พระเจา'ฬัรฺพรรดิราชเหมือนก้น'' เมืองกสินารา พระอานนท์กราบ'คูลขอให้เสด็จไปปรินิพพฺานที่เมืองใหญ่ๆ มี เมีองราชคฤท์เป็นต้นไฝคว่รปริ'นิพพานในเมีองเล็ก ร อย่างคุสินารา ตรัสห้ามว่า \"อานนท์อย่าไต้กล่าวอย่างนั้น เมีองqสินาราในอดีต ซื่อว่า กุสาวดี มีพระเจ้าจักรพรรดีราชพระ'นามว่าสุทัสสนะปกตรอง เป็นเมีองที่เจริญรุ่งเรือง ไฝเงียบจากเสิยงทั้ง 00 ทั้งกลางวันและ กลางดี'น ดีอ เล็ยงข้าง ๐ เสิยง่มืา 0 เสิย่งรถ 0 เสิยงกลอง 0 เสืยงตะโพน่ 0 เสืยงพณ Q เสิยงกังสดาล 0 เล็ยงขบร้อง 0 เล็ยงส์งฃ ๑ เสิยงชว่นกับบริโภคอาหาร อ\" แจ้งิซาวปรนพพไน่ พระ'พุทธองค์ตรัสให้พระอานน'ท์1ปแจ้งข่าวการปรินิพพาน แก่พวกมัลลกษัตริย์ ทานเข้าไปแจ้งข่ๅวในที่ประ'ชุมส์'ณฐาคาร พวกกษัตริย์พร้อมทั้งพระโอรส'พระรดา พระสนิสาและปชาบดี เป็นต้น เสด็จไปอุทยานสาลวัน พระอานนท์จัด็ให้เข้าเฝืาตาม ล่ว่ดับสกุลวงค์ เสร็จในปฐมยาม สาว่กองค์สุด'ฅาย สุภัททปริพาชก เป็นซาวเมีองกุสินาราไต้ขอเข้าเฝืา ๘๖ ทุทธประ* www.kalyanamitra.org

\\ i'*; แสดงธรรมแก่สภัททปริพาชก พระพุทธเจ้า พระอานนท์ห้ามไว้ถง ต ครั้ง ทรงได้สดับเสิยงห้าม จึงตรัสให้เข้าเฝืาทูลถามปัญหาทรงแสดงธรรมให้ฟ้งว่า \"ทางสาย กลางคือมรรค มึองค์ ๘ มโนศาสนาใด ศาสนานั้นย่อมมีสมณะที่ 0, ๒, ฅ, ๔, ศาสนาใด ไม่มีมรรคมีองค์ ๘ ศาสนานั้นย่อม ไม่มีสมณะที่ 0, ๒, ฅ, ๔, ถ้าพระภิกษุยังปฎิบัติคืปฏบัติชอบ โลกก็ไม่สูญเปล่าจากพระอรหันค์\" สุภัททะศรัทธาทูลขอบวช พระองค์ให้พระอานนท์ พาสุภัททะไปบรรพชาแล้วพามาเข้าเฝืา อุปสมบทเปีนพระภิกษุ , ทรงตรัสบอกกัมมัฏฐาน ท่านบำเพ็ญ เพียรสำเร็จเ{เนพระอรหันต์ในคืนนั้นนั่นเอง เป็นปัจฉิมสาวก คือ สาวกองค์สุดท้าย หมายเหตุ สมณะที่ 0 พระโสดาบัน สมณะที่ ๒ พระสกทาคามี www.kalyanamitra.org พุทธประวัสื ๘๗

สมณะที่ ๓ พระอนาคามี สมณะที่ ๔ พระอรหันต ประทานโอวาทแก่ภิกษุสงฆ์ พระพฑธองค์ตรัสประทานโอวาทให้แก่ภิกษุสงฆ์โค.ยตรส เรียกซอพระอานนท์วา ๚านนท์พวก่เธออย่าภิดวาพระศาสดา ของพาทเราไฝมี พวกเธอไฝพึงคิดอย่างนั้น ธรรมก็คิ วนฺย่ก็คิ อันใดุอนเราแสดงนลว ได้ฃญรอัคินลวแก่เธอทั้งหลาย ธรรม และวินุย่นั้นจกเป็นศาสดาชองพวกเธอ โดยกาลล่วงไปแฟงเรา'' และทรงตรัสให้ภิกษุเรียกซื่อกนตามภินเตหรืออาวใส ภิกษุผ้แก่ กว่าเรียกภิกษุผูอ่อนกว่าตนโดยซื่อหรือใซค์าว่า \"อาวุโส\" ภิกษุผู อ่อนกว่าควรเรยกภิกษุ^แก่กว่าด้วยคำว่า \"ภนเต\" พรหมทัฌฑ พระทุทธองค์ตรัสกับอานนท์ว่า \"ถ้าสง,ฆ์ปราาฤนฺาจะถอษุ สิทขฺาชทเส็][ไนอุยเสียบ้างจงถอนเกิดฺ โดยกาลล่วงไปแห่งเรา[สงฆ์ พึงลงพรหมทผฆ์แกด้น'นะฦกษุ คือด้นนะปรฺารกนาเจรจาศฺาใด พึงเจรจาคำ'นั้น ฦก1^พึงว่า ไฝพึง่โอวาท ไฝพึง - ปี วาท \"^อนภิกษุทั้งหลาย ฃดนั้เราขอเรเอ์ฝเธอ่ทั้งห่ลาย่ว่า สังขารฟังหลายมีดวามเสิอมไปเป็นธรรมดา เธอทั้งหลายจงยง ภิจทั้งปวง ที่เป็นประโยขนศ่นและประโยช'นด้ซื่น ใหรงพฺร้อม ด้วยความไม่ประมาทเรด\"(อปปมาทธรรม) ๘๔ ทุทธประว^ www.kalyanamitra.org

4 .■ร' > ^ *■ พระสัมมาสัมพฺทธเจ้าทรงปรินิพพาน ปรินิพพาน ต่อจากนั้นพระพุทธองค์มิได้ตรัสอะไรอีกเลย ทรงเข้าอนุปุพพ- รหารสมาบัติทั้ง ๙ โดยอนุโลมและปฏิโลม ทรงเข้าสมาบัติถอย กลับจนถึงปฐมฌาน ออกจากปฐมฌานเข้าสมาบัติตามลำดับจน ถึงจตุตถฌาน เมื่อออกจากจตุตถฌานแล้ว ทรงปรินิพพานโน ป็จรมยามแฟงราตริ วสาขบูชา เมื่อพระซนมายุได้ ๘0 พรรษา ที่ป่าไม้สาละ เมืองกุสินารา หันพระพักตรัIปทางทิศตะวันตก เหนือพระแท่นปรินิพพานไสยาสน์ มืพระสาวกผใหฟ ๒ รปเป็น ^ 0» ประธานคึอ พระอนุรุทธะและพระอานนท พุทธประวัสิ ๘๙ www.kalyanamitra.org

กล่าวสังเวคกถา เมื่อพระพุทธองค์ปรินิพพานแล้วได้เกิดแผ่นดินไหวกลองฟ้พย์ ก็บนล้อขึ้น ขณะนั้นมีเทวดาและมนุษยํ[กล่าวส์งเวคกถา ๔ ท่าน คือท้าวสหัมบดีพรหม ท้าวส์กกเทวราช พระอนุรุทธะ และพระ อานนท์ เป็นคนสุดท้าย แจงซ่าวปรินิพพาน ตลอดราตรินั้นพระอนุรุทธะกับพระอานนท์แสดงธรรมโปรด พุทธบริษัทใท้คลายความเสิยใจ พอสวางพระอนุรุทธฺะใท้พระ อานนทไปแจ้งข่าวการปรินิพพานแก่พวกมัลลกษัตริย์ที่ส์ณฐาคาร พวกมัลลกษัตริย์ทรฺงส์งใท้ประกาศแจ้งซาวพระนครตระเตรียม ดอกไม้ของหอม เครื่องดนตรีและผ้า ๕๐๐ ผืน ไป็ยังสาลวัน เพื่อ บูชาพระสรีระของพระพุทธองค์ มกฏพนรนเจดีย์ ^ พวฺกมลลกษัตริย์ ๘ องค์ ยัญเป็ญพระบรมศพเข้าไปทาง ประดูท้ศเหนิอุ เข้าไปท่ามกลางพระนครออกทางประดูทิศตะวัน ออก ถวายพระเพลงพระบรมศพ ณ มก่ฏ่พนรนเจดีย์ ขณะ นั้นดอกมณฑาทิพย์เทวดายันดาลใท้ตกลงมาเพื่อเป็นพุทธบูชาหัว กรุงคุสินาราสูงประมาณเข่า เมื่อเคลื่อนพระบรมศพไปเรียบร้อย แล้ว่พระอานนท์จ้งปอกวัธีปฏิยัดิต่อพระบรมศพตามทิได้ฟ้งมา เฉพาะพระพักตร์ของพระพุทธองค์ ยัญเชิญพระบรมศพขึ้นบน จิตกาธานเตรียมถวายพระเพลิง ๙๐ . พทธประวสิ www.kalyanamitra.org

ถวายพร[ะเพลง พวกมลลปาโมกข์ ๔ คนนาไฟเขาไปจุดทั้ง ๔ ทศไฟไม่ติด จึงถามพระอนุรุ่ทธะ ทราบว่าพวกเทวดารอพระมหากัสสปะมา ถวายบังคมพระบาทของพระพุทธองค์กอน พระมหากศสป่ะและ พระภิกษุ ๕00 รูป เดินทางจากปาวานครมฺาส่เมืองกุสินารา เห็น อาข์วกถือดอกมณฑารพจึงเข้าไปลาม ทราบข่าวว่าพระพุทธองค์ ปรินิพพานได้ ๗ วันแล้ว, วันนี้เป็นวันที่ ๘ จะถวายพระเพลิง พระภิกษุที่บังไม่หมดกิเลสร้องไห้เสืยใจ ส่วนที่หมดกิเลสแล้วอดั- กลั้นด้วยธรรมลิงเวช พระแก่รูปหนี่งชี่อสุภททะได้กล่าวจึวงจาบ พระพุท2เองค์ พระมหากัสสป็ะได้ฟ้งคาพูดนั้นติดจะยกฃื้นเป็น อธิกรณ์ทานิคหกรรม แต่เห็นว่าบังไม่สมควร ทานพาคณิะเดิน ทางไปบังกุลินาราเมื่อถึงมๆฎพนธนเจดีย์แล้ว ประนมมือเวีย่น ประทักษิณพระบรมศพ ฅ รอบ ถวายบังคมพระบาทด้ว่ยเดียร เกล้า ภิกษุ ๕00 รูปก็ที่าเข่นนั้น พอท่านถอยออกมาเพลิงทิพย์ก็ ลุกโพลงขึ้น ฬระบรมลารีรกธาตุ เมื่อเพลิงทิพย์ดิบลงแล้ว คงเหลือแต่ลิงที่เพลิงไม่ไหม้อยู่ ๕ อย่าง ติอ พระเฐิ พระโลมา พระนขา พระทันดา และด้าดู หนึ๋ง่ส่วนพระบรมสารีริกธาตุที่เหลือจากนั้นแตกออกเป็นขนาดต่างร ตขนาดคอ 0.ชนาดใหญ่ มีประมาณเมล็ดถั่วแตก Isi. ชนาดกล่าง มีประมาณเมล็ดข้าวสารทัก ๓. ชนาดเล็ก มีประมาณเมล็ดพันธ์ผกกาด ทุฑธประวัสื ๙© www.kalyanamitra.org