Eğitim Bilimleri özet

Yeni P rogram ın D ayandığı Tem eller Yeni Program da D eğerlendi 1 . Toplumsal Temeller • Değerlendirmeyi, öğrenme 2. Bireysel Temelller rak görür. 3. Ekonomik Temeller • Sadece öğrenme urununü •î Tarihsel ve Kültürel Temeller değerlendirir. Yeni Program ın İçeriği Nasıldır? • Uygun ölçme ve değerlend gelişimini de izler. . Öğrenme, hayatın parçalara bölünm esiyle değil, b ü tü n ­ • Ölçme değerlendirme siste sel içerikle en üst düzeye çıkar. rını izler ve gelişimini yönle . Her alanla ilgili olgular, kavramlar, ilkeler, yöntem ve yak­ • Disiplin ve kurallara uyma laşımlar, öğrenm eyi kolaylaştıracak biçim de düzenlenir. için olduğunu kabul eder rencilerin üstlenmesini bek . İçerik düzenlenirken öğrenm e ve motivasyon ilkeleri dikkate alınır. • Klasik ölçme ve değerlen ölçme ve değerlendirme yö • İçerik oluşturulurken bireyselleşme ve toplumsallaşma dengesi gözetilir. Niçin Yeni Bir ö ğ re tim Progra • İçerik düzenlenirken olgu, kavram ve ilkelerin birden faz­ • Bilimsel ve teknolojik gelişm la biçim de gösterim ine dikkat edilir. • Eğitim bilimlerinde oğretm Yeni Program ın ö ğ re n m e -ö ğ re tm e Süreci Nasıldır? meler, • Çocuğun, öğrenmeye heveslenmesi ancak araştırma ar­ • Eğitimde kaliteyi ve eşitliği zusu ve doğal merakının uyarılmasıyla m üm kündür. • Ekonomiye ve demokrasiye • Öğrenme, öğretm enin ya da öğrencinin dersi anlatması yerine, öğrenci merkezli etkinliklerde, öğrencinin aktif • Bireysel ve ulusal değerleri rol almasıyla oluşur. liştirilmesi ihtiyacı, • Öğrenilenlerin farklı ortam lara aktarılması, etkin ve yara­ • Sekiz yıllık temel eğitim i tıcı bir yorum la kullanılması asıl amaçtır. sağlanması ihtiyacı, • Çocuğun yakın çevresi içerisinde yaşanan sorunlar, ha­ • Yatay eksende dersler arası yat biçimi, ekonom ik etkinlikler, coğrafi faktörler öğren­ sin kendi içinde kavramsal me için tem el içeriktir. luğu, yeni bir öğretim prog yol açmıştır. • Ö ğrencilerin iş b irliğ i yapmaları teşvik edilm elidir. • Okul sadece d o rt duvar değil, tum çevredir. • Eğitim, kitap dışı kaynaklara yönlendirilm elidir. • Öğrencilerin okullarında ve bulundukları yörede çeşitli toplum sal hizm etler sunmasını destekler.

irm e Nasıldır? \\ ___ / YENİ İLKÖĞRETİM PROGRAMI enin ayrılmaz bir parçası ola­ Öğrenci merkezli. ü değil, öğrenme sürecini de • llerlemecilik eğitim felsefesini temel alan, dirme yöntemleri ile çocuğun • Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımını temel öğrenme yaklaşımı olarak benimseyen. emi, okulun tüm fonksiyonla­ endirir. • Esnek ve değişime açık. anın öğrencinin kendi yararı ve bu nedenle bu görevi öğ ­ • Once insan anlayışına dayanan. kler. ndirmenin yanında alternatif • Çağdaş bir uygulamadır. öntemlerini teşvik eder. amı? meler, me/oğrenme anlayışında geliş­ artırma ihtiyacı, e duyarlı bir eğitim ihtiyacı, n küresel değerler içinde ge­ için program bütünlüğünün ve dikey eksende her bir der­ bütünlük sağlaması zorunlu­ gramına ihtiyaç duyulmasına

ÖĞRETİMDE PLAN LAM A B. E ğ itim -ö ğ re tim d e Plan Belirlenmiş eğitim hedeflerine ulaşabilmek için konuların, Eğitimde plan yapılırken a öğrenm e yaşantılarının ve değerlendirilm esi surecinin ö ğ ­ a lın m alıd ır; retm enler tarafından tasarlanmasına planlama denir. Eğitim öğretim kurumlartnda plan yapmak eğitsel yönden gerekli • Plan eğ itim ve ö ğ re tim in olduğu gibi yasal yönden de zorunludur. • Plan öğ retim program ın A. E ğ itim -ö ğ re tim d e Plan Yapm anın Faydaları; melidir. Öğretm enler öğr Plan yapm anın sağladığı yararlar şunlardır; plan yapmamalıdır. • O ğretm e-öğrenm e süreçlerini etkili ve verim li kullanm a­ • Planlarda içeriği öğrenci yı sağlar. metodları ve materyaller . Planlama öğretm enlere neyi, niçin ve nasıl öğreteceği • Planlar belli bir süreyi kap konusunda düşünm e olanağı tanır. • Planlar öğrencilerin sevi . Hedef-içerik ilişkisinin belirlenm esini sağlar. gun olmalı, bunların yan reysel farklılıkları dikkate . Hedefleri gerçekleştirecek en uygun strateji, yöntem, . Planlar esnek ve değişeb tekn ik ve araçların belirlenm esini sağlar. • Açık ve kolay anlaşılır bir . M illi ve dini bayramlar • Plan yapma, öğretm en ve öğrencileri dağınıklıktan kur­ ramın ve kurtuluş gü tarır. Onlara düzenli şekilde çalışma alışkanlığı kazandı­ y e rleştirilm elidir. rır. C. PLAN ÇEŞİTLERİ . Planlama, öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine gore 1. Ü n itcle n d irilm iş Yıllık Pla yetiştirilm esini sağlar. 2003 Ağustos Tebliğler Derg • Değerlendirm enin geçerli, güvenilir ve sağlam olmasını M illi Eğitim Bakanlığı yıllık p sağlar. unitelendirilm iş yıllık plan u mıştır. Yani yıllık planlar unıte . Konuların zamanını ve süresini düzenler. Ayrıca p ro g ­ tünleştirilmiştir. Unitelendirilm ramların süresi içinde tam am lanm asını sağlar. açıldığı ilk gun arasında iki nü netimine onaylatılır. Plan dos Öğretmenler planları öğretim programını temel A diğeri ise öğretmende kalır. alarak yapmalıdır. Unitelendirilmiş yıllık planın b Bununla beraber öğretmenler planları tasarlar­ . Hedef ve davranışlar, ken yaşanılan çevrenin, öğrencilerinin ve okulun . Üniteler ve sureleri, özelliklerini mutlaka önemsemelidir. . Konular, • Oğrenme oğretme yönte • Kullanılan eğitim teknoloj . Değerlendirme. • Düşünceler.

Yapmanın ilkeleri; 2. D e ri Planı aşağıdaki tem el ilkeler dikkate Bir günde ya da bir derste yapılacak butun öğretim etkinlikle­ rinin tasarlanmasına gunluk plan denir. Gunluk planlar uç ana hedeflerine uygun olmalıdır. bolümden oluşur. da belirtilen konulara yer ver­ GİRİŞ: retim programını incelemeden • Dikkat çekme, ilere kazandırabilecek öğretim • Derse materyalle girilmesi, i dikkate alınmalıdır. • Soru sorulması, . Gunluk hayattan verilen örnekler, psamalıdır. • Beden dili ve ses tonu. iyesine, ihtiyaç ve ilgilerine u y ­ . Güdüleme, nı sıra öğrenciler arasındaki b i­ • ö n koşul bilgilerin hatırlatılması. almalıdır. bilir niteliğe sahip olmalıdır. dille yazılmış olmalıdır. GELİŞME; • Strateji-yontem ve teknik kullanımı, ve yerel kurtuluş günleri, bay­ . Örnek verme, ününün tarihine gore plana • Soru cevap, an • Materyal kullanımı, . Konuların ve alt bölüm lerin işlenmesi, gisinde yayımlanan yönetmelikle . Pekiştireç verme, plan ve ünite planını birleştirerek . İpucu verme, uygulamasına geçilmesini sağla­ • Öğrenci katılımı sağlanması. e düzeyinde detaylarvdırılarak b ü ­ • Donut alınması, miş yıllık planlar 1 Eylül ile okulun • Düzeltmelerin yapılması. üsha halinde hazırlanır ve okul yo syalarından biri okul yönetiminde, SONUÇ başlıca bölümleri şunlardır; . Özet ve tekrar yapılması, • Değerlendirme sorulan, . Bir sonraki konunun açıklanması. m ve teknikleri, Yeni ilköğretim programı gunluk ders planların­ jileri, araç ve gereçleri, daki gelişme bölüm ünün ÇOKLU ZEKÂ yaklaşımı­ na gore tasarlanmasını önermektedir. ___________________________________________ _____ /

PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ Program Geliştirme A. AMERİKA'DAKİ PROGRAM MODELLERİ BAŞLA I.Taba M odeli (Tüm basam akları bilin m e li!) î T Program geliştirm ede tüm evarım yaklaşımı kullanılmıştır. Aşamaları şoyledir; İhtiyaçları Belirleme 1. İhtiyaçların belirlenm esi, 2. Amaçların belirlenm esi ve sınıflandırılması, Genel 3. İçerik seçimi, Amaçlan İçeriğin düzenlenmesi, Belirle 5. ö ğ re n m e yaşantılarının seçimi ve düzenlenmesi, 6. Nelerin nasıl değerlendirileceğinin belirlenm esi, 7. Program öğelerinin sırasının ve aralarındaki ilişkinin kontrolü. 2.Tylcr M odeli Program geliştirm ede tüm evarım yaklaşımı kullanılmıştır. Aşamaları şoyledir; 1. Olası genel amaçlar (Birey, to p lu m ve konu-alanına göre belirlenir. Daha sonra e ğ itim felsefesi ve öğrenm e psikolojisinden fikir alınır.), 2. Amaçların kesinleştirilmesi, 3. Ö ğrenm e yaşantılarının sağlanması, düzenlenm esi, y ön le ndirilm e si. Öğrenme yaşantılarının değerlendirilmesi. 3. Sistem Yaklaşımı M o d e li (V/ulf-Shave) Problemin Tanımı Amacm beMenmesi Gelişme Komisyon üyelerinin seçimi Değerlendirme Amaçlann davranışadönüştürülmesi Uygun ders planlarının yazılması • Öğretimmateryallerinin geliştirilmesi Öğrenmeortamın desenlenmesi Sonuçların değerlendirilmesi SureHı doout saflanması

. TABA-TYLER MODELİ Evet Ayrıntıları Formüle Et

8. AVRUPA'DAKİ PROGRAM MODELLERİ 4 öğren m e Alanları ve Alan 1. Rasyonel P la nlam a M o d e li (T e k n o k ra tik M o d e l) lenmesi Yeniden kurm acılık felsefesinden etkilenen m odel. Taba- Tyter yaklaşımına benzer ve aşamaları şoyledir; 5 öğrenm e Alanlarının K Belirlenmesi Genel amaçlar, d Diğer alanlarla ba 2. Amaçlar, b. Kavram haritalar 3 öğrenm e durumları, < öğretim etkinlik 4. Değerlendirm e. öğretm en kılavu 2. Yenilikçi-D urum sal M odel Hümanist yaklaşımdan etkilenen bu model, okul merkezli 6. Paydaşlarda Paylaşımın S bir m odeldir ve aşamaları şoyledir; 7. M ateryal Geliştirilmesi 1. D urum çözümlemesi. 8. Programların Onaya Sun 2. Amaçlar, 9. Programların Denenmesi MEB PROGRAM GELİŞTİRM 3. O ğrenm e-oğretm e, 4. Program desenleme. S. Program uygulama. 6. Değerlendirm e. 3. Süreç Y aklaşım ı llerlem ecilik felsefesinden etkilenen model, öğretm enlerin yaptığı ders planlama sürecinden hazırlanmıştır ve aşama­ ları şoyledir; 1. İçe rik 2. ö ğ re n m e durum ları, 3. Genel amaçlar, 4. Değerlendirm e. C. Yeni P rog ram G e liş tirm e M o d e lim iz (M E8 MODELİ); 1. İhtiyaçların Belirlenmesi 2. Genel Hedeflerin Belirlenmesi 3. Alanın Kavram, İlke ve Becerilerinin 8elirlenm esi

nı Kapsayan Kazanımların Belir­ Kapsadığı Ünitelerin/Temaların ağlantılar rının oluşturulması kleri, ölçm e değerlendirm e ve uzu Sağlanması ulması i, İzlenmesi/Değerlendirilmesi ME MODELİ öğ retim Etkin­ likleri, ölçm e Değerlendirme ve ö ğ re tm e n Kılavuzu

______ Program Geliştirme Milli Eğitim Bakanlığının Görevleri Talim ve Terbiye K urulu Baş 1. Atatürk inkılâp ve ilkelerine ve anayasada ifadesi b u lu ­ Bakana bağlı olan Talim ve nan Atatürk m illiyetçiliğine bağlı, Turk m illetinin, m illi, şunlardır: ahlaki, manevi, tarihi ve kültürel değerlerini benim se­ yen, koruyan ve geliştiren, ailesini, vatanını, m illetini Eğitim sistemini, eğitim p seven ve daim a yüceltm eye çalışan, insan haklarına ve ders araç ve gereçlerini ar anayasanın başlangıcındaki tem el ilkelere dayanan d e ­ lama kararlarını onaylatm m okratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye sunmak. Cum huriyeti'ne karşı görev ve sorum luluklarını bilen ve bunları davranış haline getirm iş vatandaş olarak yetiş­ ? Bakanlık birim lerince ha tirm ek üzere, bakanlığa bağlı her kademedeki öğretim ile ders kitapları, yardım kurumlarmın öğretm en ve öğrencilerine ait butun eği­ kitapları, bilgi, iş ve işlem tim ve öğretim hizm etlerini planlamak, programlamak, tirm ek ve uygun görülenl yürütm ek, takip ve denetim altında bulundurm ak. 3. Eğitim ve ö ğ re tim i ge lişti 2. Okul öncesi, ilköğretim , ortaoğretim ve her çeşit örgün görevi ve hizm etleri yürüt ve yaygın eğitim kurumlarını açmak ve yükseköğretim dışında kalan öğretim kurumlarmın diğer bakanlık ku­ 4. Yurt içi ve yu rt dışı e ğ itim rum ve kuruluşlarınca açılmasına izin vermek, d e ğ e rle n d irm e k. 3. Turk vatandaşlarının yu rt dışında yapılacak eğ itim ve Programlara gore ders ve öğretim le ilgili hizm etlerini düzenlemek ve yürütmek, zırlamak, hazırlatmak ve s 4. Diğer bakanlık, kurum ve kuruluşlarca açılan ve yükse­ 6. Satın alınması veya im a köğretim dışında kalan orgun ve yaygın eğitim kurum- araç ve gereçlerini eğitim larımn denklik derecelerini belirlemek, program veya nom ik yönden incelemek yönetm eliklerini birlikte hazırlamak ve onaylamak. re bildirm ek. 5. Turk Silahlı Kuvvetlerine bağlı o rta o ğ re tim kurum larm ın 7. Bakanlık birim lerince haz program, yönetm elik ve öğrenim denklik derecelerinin gili kanun tasarılarına, tuz belirlenm esi konularında iş b irliğ in d e bulunm ak, ğinde Hukuk Müşavirliğin vermek ve ilgili makamlar 6 Yükseköğretimin m illi eğitim politikası butunluğu için­ de yürütülm esini sağlamak için Yükseköğretim Kanunu Yasama organı üyelerince ile bakanlığa verilmiş olan görev ve sorum lulukları yeri­ zırlanan eğitim ve öğretim ne getirmek. rıları hakkında Hukuk M üş 7. Okullardaki beden eğ itim i, spor ve izcilik e ğ itim i ile ilgili 9. İlköğretim ve o rtao ğre tim hizm etleri yürütmek, kurum lanndan alınmış di nin derece ve denkliklerin 8 Yükseköğrenim gençliğinin barınma, beslenme ihtiyaç­ larını karşılamak ve m addi yönden desteklenm elerini sağlamak.

____________________________________ şkanlığı Yabancı ülkelere gönderilen öğretm en ve öğrenciler e Terbiye Kurulunun görevleri için esas olacak öğ retim planlarını incelemek. plan ve programlarının, butun M illi Eğitim Şurasının sekreterlik görevini yürütm ek. raştırmak, geliştirm ek ve uyg u­ m ak üzere bakanlık makamına ^ Bakanın onayından sonra kurul kararlarının yürürlüğe konulması ile ilgili işlemleri yapmak. azırlanan öğretim programları mcı kitaplar, öğretm en kılavuz m yapraklarını incelemek, geliş­ leri karara bağlamak. rm e ve değerlendirm e ile ilgili tm e k. m hareketlerini takip etm ek ve e yardımcı ders kitaplarını ha­ satın almak. al edilmesi öngörülen eğitim m e katkıları yönünden ve eko­ k ve uygun görülenleri ilgilile­ zırlanan eğitim ve öğretim le il­ zuk ve yönetmeliklere, gerekti­ nin goruşunu alarak son şeklini ra sunmak. e veya diğer bakanlıklarca ha­ m e ilişkin kanun, teklif ve tasa­ şavirliğine goruş bildirmek. kademesinde yurt dışı eğitim iplom a ve öğrenim belgeleri­ ni tespit etmek.

Şûra Komisyonlarının Çalış Şûra; bakanlığın en yüksek danışma kuruludur. Turk m illi Şûra kom isyonları, çalışmal eğitim sistemini geliştirmek, sistemin niteliğini yükseltmek yapar: için eğitim ve öğretim le ilgili konulan tetkik eder, gerekli ka­ rarları alır. a Her komisyon, ilk toplant açık oyla bir başkan, bir b Şûranın Teşkili tör seçer ve şûra günde planı hazırlar. Bakan, şûranın tab ii üyesi ve başkamdir. Şûra; tab ii üyeler, seçimle gelen üyeler, davetli üyeler ve m üşahitlerden teşek­ :> Kom isyonlar çalışmaların kül eder. kurarak hazırlanan plan d Şûraya yu rt içinden, y u rt dışından m üşahitler davet e d ile b i­ c) Kararlar oy çokluğu ile a lir. M üşahitler kom isyonlarda görev alabilir ve goruş b ild ire ­ tanağa bağlanır. bilirler. Ancak oy kullanamazlar. d) Her komisyon, kendi kon Şûranın, 8akanın daveti üzerine 4 yılda bir toplanm ası esas­ raporunu hazırlar. Bu rap tır. Bakan, gerektiğinde şûrayı olağanüstü toplantıya çağı­ dan imzalanır. rabilir. e) Komisyon başkanları, rap Şûra, uye tam sayısının <alt çoğunluğuyla toplanır. Sekreterliğine teslim ede Şûranın gündem i bakanın önerisi veya doğrudan kurulca f) Genel Kurulda görüşülen tespit edilir. Gerek görülmesi halinde gündem in belirlen­ rultusunda, varsa ilave v mesinde merkez ve taşra birim leriyle diğer kurum ve ku ru ­ zenlemelerin yapılabilme luşların görüşleri de alınır. verilir. Şûranın Çalışma Esas ve U su lle ri g) Komisyon başkanları ve r düzenlenen raporlar, top Şûra çalışmalarında aşağıdaki esas ve usuller uygulanır: nel Sekreterliğe teslim ed a) Genel Kurul; ilk oturum unda, biri bakanlık m ensubu üyeler arasından olm ak üzere, iki başkan vekili ve do rt rap ortor seçer. ol G ündem deki konularla ilg ili olarak kom isyonlar kurulur. Gerektiğinde üyeler de bilgilendirilecek komisyonlar arasında uye değişikliği yapılabilir. Bu d e ğ iş ik lik Genel Sekreterlikçe komisyon çalışmaları başlamadan once sonuçlandırılır. c Hazırlanan raporlar komisyon başkanlarınca veya seçi­ len bir sözcü tarafından Şûra Genel Kuruluna sunulur. Şûra Genel Kurulu bu raporları inceler, görüşür ve kara­ ra bağlar.

şmaları: ŞCıra Kararlarının Kabulü larını aşağıdaki esaslara gore Kararlar, toplantıya katılan üyelerin oy çokluğu ile alınır. Oyların eşit olması halinde başkanın uygun bulduğu görüş tısında kendi üyeleri arasından kabul edilir. başkan yardımcısı ve üç rapor­ em i doğrultusunda bir çalışma Şûra K ararlarının Yayımlanması nı, gerekirse alt komisyonlar da Şûra Genel Kurulunda alınan kararlar 4 ay içinde Tebliğler dahilinde yürütür. Dergisinde yayımlanır. lınır ve alınan kararlar birer tu ­ Şûra K ararlarının U ygulanm ası nusu ile ilgili çalışmalar yapar ve porlar, komisyon üyeleri tarafın­ Şûra kararları tavsiye niteliğindedir. Bakanlık, şûra kararla­ rına önem i ve önceliğine gore şûra kararlarını uygulama program ında yer verir. Kararlar, bakan onayı ile yürürlüğe girer. porlarım zamanında Şûra Genel er. n raporlar, alınan kararlar d o ğ ­ veya çıkarmayı gerektiren d ü ­ esi için komisyon başkanlarına raportörleri tarafından yeniden plantı tutanaklarıyla birlikte Ge­ dilir.





Öğretim İlkeler Ö ğretim T ek n ik leri..................... 174 ö ğ re tim Y ön tem leri.....................168 ö ğ re tim S tra te jile ri...........................165 D ü şü n m e B içim leri............................161 Gregorcun Öğrenme Stilleri........... 160 D u n n ve D u n n ın Ö ğ ren m e Stilleri.....159 K„,b'„„öira~ s » „ .......... «• O G R E T I M VE t e k n „ Ö ğrenm e Stratejileri ve S tille ri.........157 Kavram Ö ğ re tim i................................ 149 İn tern et Tabanlı ö ğ r e n m e M o d e li... 148 Yaşam Boyu Ö ğ ren m e M o d e li......148 K uantum ö ğ re n m e M o d e li........... 147 U zaktan Eğitim M odeli................... 147 Proje Temelli ö ğ ren m e Modeli (J. Dewey, B runer, K ilpatrick)............ 146 Problem e Dayalı ö ğ ren

ri.......................... 133 Ö ğretim M odel ve Yaklaşım ları.........„........135 Tam ö ğ re n m e M odeli (B loom ).................135 ö ğ re tim D u ru m ları M odeli (G ag n e).....137 Temel Ö ğretim M odeli (G lasser)..............138 Etkili öğretim .Modeli (Slavin)...............138 YÖNTEM Ç oklu Z ekâ K uram ı (G a rd n e r)..................139 n i•k l e r i• Y a p ıla n d ırm a d ık (Piaget, J. Dewey, Vycotsky, B runer ve G estalt).....................140 • — İş birlikli Ö ğ ren m e M odeli (j. Dewey,V ygotsky).............................. 141 Basam aklı Ö ğ ren m e M o d e li............. 143 O kulda ö ğ r e n m e M o d e li................... 144 5 E M o d e li............................................. 144 Bo>’m Tem elli i ğ r e n m e M odeli (Caine ve C a ın e )..................................145 Etkin (A ktif) Ö ğ ren m e M odeli............145 m e M odeli (J. D ew ey)..........146

ÖĞRETİM YÖN Eğitim alanındaki bilimsel çalışmalarla doğruluğu kabul edilmiş, eğitim-Oğ ilkelerdir. Her yaş ve düzey için geçerli olan öğretim ilkeleri, davranış değişt r ÖĞRETİM Öğrenciye GÖrelik (Düzeye Uygunluk) Somutt Eğitim-Oğretim etkinliklerinin merkezinde Öğrenci olm alı­ Çocukların zihinsel gelişiml dır, düşüncesine dayanan bu ilke diğer ilkelerin de tem e­ tiği için somut içeriğin öğren lini oluşturur. kolay olmaktadır. Bu yüzden öğrencinin ilgi, ihtiyaç, yetenek, hazır bulunuşluk ve özel­ varlıklardan faydalanarak k likle gelişim düzeyleri öğretim in şeklini belirler. soyut kavramlara geçilmelid için çok onemhdır. ilköğretim sınıflarına yönelik düzenlenen öğre­ öm*$ %ilkokulda çocuklara tim süreçlerinde, daha çok eğitsel oyunların kullanılması, larla ve daha sonra zihinde kullanılan araç-gereçlerde daha çok canlı renklerin tercih ması bu ilkeyle ilgilidir. edilmesi, öğretim in öğrenci özelliklerine gore yapıldığını göstermektedir. Yaşama Yakınlık (Hayatilik) Yakınd Okulda öğrenciye Öğretim ortamı hazırlanırken hayatta Çocuk, küçük yaşlardan itiba karşılaşabileceği durumlara yer verilmelidir. Öğrenci, bu içerisindedir. Dolayısıyla yak sayede okulda öğrendiklerini yaşama aktarabilir. mektedir. Bu yüzden örnekl verildiğinde öğrenmeler da öm*$n, öğretmenlerin, dersin giriş bölümünde öğrenile­ ceklerin önemine ve nerede kullanılacağına ilişkin açıkla­ öm«$in,'yönetim * konusu iş malarıyla öğrencileri güdülemeye dOnük davranışları, bu ve ülke yönetimi'sırasıyla g öğretim ilkesi kapsamında yer alır.

NTEM ve TEKNİKLERİ ğretim etkinliklerinin düzenlenmesinde hedeflere ulaşmada öğretmene yol gösteren tirme sürecini rastgele olmaktan çıkarır. M İLKELERİ 1 tan Soyuta Bilinenden Bilinmeyene eri somuttan soyuta gerçekleş­ Çocuk, bilgiyi önceki bilgileriyle ilişkilendirdiğinde Öğ­ nilmesi soyut içeriğe gore daha renme daha nitelikli olur. Bu yüzden öğretime başlarken n eğitim de somut eşya, olay ve öğrencinin mevcut bilgi ve yaşantılarından hareket edil­ konulara başlamalı, daha sonra melidir. dir. Bu ilke, ilköğretim kademesi ûm ^in, dort işlemle problem çözme becerilerinin kazan­ once nesnelerle, sonra rakam­ dırılmasına yönelik bir öğretim süreci, öğrencinin daha en matematiksel işlem yaptırıl­ önceden bildiği toplama-çıkarma bölme ve çarpma işlem­ lerine dayalı olmalıdır. dan Uzağa Basitten Karmaşığa (Kolaydan Zora) aren yakın çevresiyle etkileşim Öğretim etkinliklerinde konular kolaydan başlayarak aşa­ kın çevresini daha iyi anlayabil­ malı olarak zorlaştırılmalıdır. Bu şekilde hem öğrenme ko­ ler çocuğun yakın çevresinden laylaşır hem de öğrencinin öz güveni artar. ha k a k ı ve anlamlı olur. Orn*$n, denklem problemlerinin çözümünde öğrenci sıra­ şlenirken 'mahalle - koy - ilçe - il sıyla. bir bilinmeyenli, iki bilinmeyenli ve uç bilinmeyenli gidilmesi bu ilkeyle ilgilidir. denklem problemlerinin çözümünü öğrenir.

ÖĞRETİM İLKELERİ (devamı) Yaparak • Yalayarak öğrenme Açıklık öğrenme, bireyin kendi yaşantısı yoluyla gerçeklettiğinde öğretim etkinliklerinde kullanıla daha kalıcı o la n ın d a n birey öğrenme surecinde pasif me. konu vs.) öğrencinin anlaya değil, aktif olmalıdır. Bu vekilde birey, öğretme surecinde olması gerekir. Ayrıca, öğretim e daha da istekli olur. yöntem ve teknikler, öğrencinin n Zaman sabit tutulduğunda insanlar; nı etkilerse öğretim in kalitesi de Ome$in, *»ç organlar* konusu işle Okuduklarımnın % 10'unu. ren insan maketlerinden faydalan İşittiklerinin % 20‘sini, Gördüklerinin % 30'unu, Güncellik (Ak Görüp ♦ işittiklerinin % 50'sini, Gorup + işittikleri + söylediklerinin % 70ini, öğ retim etkinliklerinde içerik, Yapıp ♦ söylediklerinin % 90'ını lendirılerek öğrenciye sunulmalı anlamaktadır. yakın çevresindeki, ülkesindeki v duyması da sağlanabilir. Özellikle ilköğretim düzeyindeki öğrenciler ve bilişsel ö ğ ­ renmeler için en etkili ve verimli öğrenme yolu yaparak 'Çanakkale Savaşı* konu yaşayarak öğrenmedir. mesi güncellik ilkesi ıle-ilgüid ir. Bütünlük Ekonomi Öğrencinin bir yonunun tek baştrva değil. tum yönlerinin öğretim in amaçlara en az zama (bilişsel duyuşsal ve psıkomotor) birlikte geliştirilmesi rak ulaşılacak şekilde planlanmas gerekir. Bunu sağlamak için de farklı konulardaki içeriğin ile hem öğretim kolay gerçekleş birbirini destekleyecek şekilde sunulması faydalı olacaktır. olur. Omeçi , sadece düzenlenmiş bazı bilgileri öğretme üzerine yapılandırılmış, sosyal ve paylaşma duygulannm gelişmesi adına etkinliklere yer verilmemiş bir öğretim surecinde öğrenci bilgileri öğrenmiş olabilir ancak sosyalleşmemiş ve paylaşma duyguları gelişmemiş bir birey olarak süreci tamamlayabilir.

k Temel Kavramlar an içeriğin (kavram, keli­ YAKLAŞIM bileceği kadar açık ve ne t Öğretimin Örgütlenmesinde temele alı­ etkinliklerinde kullanılacak nan felsefeyi ya da merkeze alınan ogeyi ne kadar çok duyu organı­ ifade eden bakış açısıdır, o oranda artar. örneğin. Tam Öğrenme, Yaşam Boyu Öğ­ enirken iç organları göste­ renme, Yaptlandırmaolık_. nılması bu ilkeyle ilgilidir. STRATEJİ ktüaUte) Hedeflere ulaşmak amacıyla, kullanıla­ cak yöntem, teknik, araç ve gereçlerin güncel gerçeklerle ilişki- belirlenmesine yön veren genel yoldur. ıdır. Bu şekilde öğrencinin ön*$«n, Sunuş Strjtejisi. 8uluş Stratejisi, ve dünyadaki olaylara ilgi Araştırma-lnceleme- usunun mart ayında işlen­ YÖNTEM Bir konuyu Öğrenmek ya da Öğretmek iklik için bilinçli olarak seçilen ve izlenen dü­ zenli yoldur. an, para ve emek harcana­ öm*ç-ı. Anlatım. Tartışma, Örnek olay_ sı gerekir. İyi bir planlama şir hem de israf önlenmiş 8ir Öğretme yöntemini uygulamaya koyma b*çimi ya da sınıf içinde yapılan işlemlerin butunudur. öme$-n, Soru-cevap. Beyin fırtınası-

öğretim Yöntem ve Tekni ÖĞRETİM MODEL TAM ÖĞRENME M Tam Öğrenme Modeli \" ö ğ r e n c ile r e y e te ri k a d a r z a m a n vc te k ö ğ re n e b ilir.\" görüşüne dayalıdır. Bir sınıftaki öğrencilerin bakanl öğretim hizmetinin sağlanmasına ve onlara ihtiyaçları kadar zam hedefleri doğrultusundaki öğrenme düzeyleri birbirine yaklaşır v Öğrenci Nitelikleri (öğrencinin zaten sahip olduğu özellikler) Bilişsel Giriş Davranırları: Duyumsal Giriş Davranırları: Öğrencinin sahip olduğu Öğrencinin sahip olduğu s Önbilgiler, •/ Akademik öz güven, s İlgiler, ✓ Beccriler, ✓ Okuma hızı, ^ Tutumlar. ✓ Anlama hızı. örneğin, birçok öğrencinin matematik örrx#n. bireyin matematikte dört izlemle dersindeki başarısızlığının önemli ne­ problem çözmeyi öğrenmesi için daha ön­ denlerinden biri matematiği başarama­ ceden toplama, çıkarma, çarpma ve bölme yacaklarına olan inançlarıdır. işlemlerini öğrenmiş olması gerekir. . Öğrenme düzeyini belirlemede Öğrenme düzeyini belirleme­ de 2Soranında etkilidir. | ___ i % 50 oranında etkilidir. Pekiştirme r Bir davranışın gösterilmesi eğiliminin r1 güçlendirilmesi işlemidir. 8u işlemde kullanılan İpucu uyarıcılara, pekiştireç adı verilmektedir. öm«^in, öğretmen sorduğu sorulara doğru Öğrencilerin harekete geçirilmesine ve İste­ cevap veren öğrencilere 'yıldız* vermektedir. nilen davranışın ortaya çıkmasına yardımcı Öğretmen bu eylemi ile. öğrencinin sorulara olan uyaranlardır. doğru cevap verme davranışını güçlendirmeye çalışmaktadır. 8u eylem 'pekiştirme*, 'yıldız* ise öm*$in, öğrenciyi düşünmeye ve öğrenmeye uyarıcı yani 'pekiştireç'tir. yönlendiren sorular, yönergeler, örnekler, kaynak kitaplar, numune ve modeller, vurgular, grafik, şema ve haritalar, beden dili kullanılarak iletilen mesajlar«

ikleri 135 L VE YAKLAŞIMLARI MODELİ (BLOOM) öğrenme ürünleri rar şansı verildiğinde tüm öğrenciler üst düzeyde Bilişsel Ürünler: lı olmaları, onların hazır bulunuştuk düzeylerine uygun olan Öğrenme düzeyinin, başansının man tanınmasına bağlıdır. 8u gerçeklettiğinde öğretimin yükselmesi. ve sınıftaki tum öğrenciler başarılı olabilir. s Artan öğrenme hızı. öğ retim Süreci S Eksiksiz ön koşul bilgiler. Öğretim hizmeti; öğrencilere neyin nasıl öğreni­ Duyuşsal Ürünler. leceğine ilişkin verilen mesajları, öğrencinin öğ­ renme sürecine katılımını, öğrenciye pekiştirme s Öğrencinin kendine güvenmesi, amacıyla verilen uyarıcıların, öğrencilerin öğren­ me eksikliklerini belirleme ve düzeltme etkinlikle­ ✓ Olumlu tutumlara sahip olunması. rinin olumlu öğrenme kofullarını sağlamak adına ^ Gudûlenmişlık düzeyinin yük­ kullanımını içerir. selmesi. Belli bir zaman İçinde öğrenciyi etkileme gücün­ de olan dış koşullar (öğretim hizmetinin niteliğini etkileyen değişkenler) Aöğeden oluşmaktadır: Öğrenme düzeyini belirlemede <N>2S oranında etkilidir. öğretim Hizmetinin Niteliği r^ r\" ^ Katılım Donut ve Düzeltme Öğrencinin, öğrenme-öğretme sürecinde kendisi Dönüt Öğrenciye gösterdiği davranışın doğru için hazırlanan öğrenme ortamları doğrultusunda olup olmadığını, varsa eksik veya yanlışlarını etkinlenmesi ve öğrenme çaba« İçine girmesidir. bildirmedir. Başka bir ifadeyle, öğrenciye öğrenmelerinin doğruluğu ya da yanlışlığı ön*$in, öğrenci soru sorarak, açıklama yaparak, hakkında verilen mesajlann tümüdür. örnek vererek açık olarak ya da doğrudan gözle- nemeyecek şekilde (örtük olarak) katılımı gerçek­ Om^ n. soruya verilen 'doğru* 'yanlış' eksik' leştirebilir. ve 'tamam' gıN cevaplar dönüttur. Verilen cevabın doğru bir şekilde ifade edilmesi işlemi 'duzeltme'dir. *— ......- - —- — - - ^

Tam öğrenme Modelinin öğretm s Tam öğrenmenin. 'Bir birim ¿^renilmtdtn diğerin« g t ç i l t m t ilkesi gereği, her birimdeki Öğrenmeyi belirlemek, eksik veya yanlış öğrenme varsa bunları belirleyip tamamlamak amacıyla izleme testleri kullanılır. S İzlem« testleri ünitede kazandmlmak istenen tüm davranışları kapsayan ve dönüt-düzeltme amacıyla kullanılan testlerdir. İzleme testi sonuçları tamamlayıcı eğitim (tamamlama öğretimi etkinliklerinin çeşidini belirleyen temel faktördür. Tam öğrenmede kullanılan tamamlayıcı eğitim etkinlikleri şunlardır: s Bire bir öğretim, Eğitsel oyunlarla Öğretim, s Küçük gruplarta öğretim. s Okulda veya evde ek öğretim, s Tekrar, s Kaynak veya yardımcı kitaplarla Öğretim. s Programlı öğretim.

KPSS Eğitim B ilim leri me-öğren me Sürecinde Uygulanıp s Tam öğrenme bir grup Öğretimi olduğundan. Özellikle bireysel farkların yoğun olduğu gruplar­ a da öğrenme için uzun zamana gereksinim duyulur. s Grubun yavaş öğrenen öğrencileri eksiklikler tamamlanıncaya kadar yeni öğrenme birimlerine geçemeyeceğinden, hızlı öğrenen Öğrencileri engelleyebilir. i) ^ Tam öğrenme her öğrencinin belirlenmiş hedefleri tam olarak gerçekleştirmesine dayalı olduğundan bireysel farklılıktan da göz ardı eder. s Öğretmenlerin iş yükünü ve maliyeti artınr.

öğretim Yöntem ve Teknik ÖĞRETİM DURUM öğrenme, gözlenebilen davramşlardan dolaylı olarak anlaşılır ve beyinde gerç öğrenme urunu vardır ve öğretim hedefleri de bu öğrenme türlerine gore sın rt Sözel Bilgi Zihinsel Beceri Bilişsel St Sözel b<lg». okuma, dinleme, izleme Zihinsel beceriler 'Nasırı bilme' ile 8ireyin kendini gıb» yollarla depolanabilir. Sozcl ilgilidir. Zihinsel beceriler bilgilerin rehberlik etme e bilgiyi performans olarak göster­ sınıflanması ve kategorize edilmesi stratejiler kapsam menin yolları. söyleme ve yazmadır. faaliyetlerini kapsar. ürünleridir, öğre Sözel bilgi, terimler, ilkeler ve genel­ kodlama, geri g lemeler ile ilgili olmakla birlikte, örn^n, cümleyi öğelerine ayırabil­ etme ve problem ç yorum gerektiren bazı bilgileri de mek. bayağı kesirleri ondalık kesirle­ Ozgu yollar kullanm kapsar. Bloom taksonomisinde bilgi re çevirmek. düzeyine karşılık gelmektedir. öm^in, ozgun bir u lamak. öğretmen ön*$n, Türkiye'nin hangi kıtada o l­ dışında bir model g duğunu söylemek, Ege Bölgesi nde yetişen bitkileri sıralayabilmek. V________________ Gagne'yc Göre öğrenme Sürecinin Basamakları İşaret öğrenme tatmı,fcjçrr\\i9tttk*srttfpM«1 * lltv l kiryÆ>nr\\j yotxsfa dunrriiiı O Uyancı-Tepki İlişkisini öğrenme K*rir ônK#n,b*(C<vVlk,:'Cl< ^ k®<1lï^ < ^ ^ e'ryS Basit Zincirleme lâ m ti kojcAmrvı cüvju çfc uyjno-ttpfa Ar}tam (ÿtrdàÇ r-trr^à* Oree^M, 6m îf y Sözel llişkilendirm e y*p»n bir ty tn c n c Cğrrtmim u u tad jn *»rt*nm*sı sonucu yttttnuVk ytçtntm tfiö$rwrr*v KtfA tçinit*dr}A oUtti.s*d t*tn ttytr& n tvn içtrk. Om«;, n, b* jiweÿfl yjpi>nd*b ytijw w . SOutl yScu*>r bav»nw i\\Âtr4%/> fy to rrtk rı »çerir,Oroe$:n. ö£W*nı Ufi-Vıdanv JanttbffVff*. Ayırt Etmeyi öğrenme f#Uı uyanöUrj fırt tipfckr wfmtyi ôÿwxfcùt Urti traf* ıştfrtVrir* gort («idi dwr*vn Kavram öğrenme Hm#nUrn. ntsntitrin b«vrrtt w fcjfcnçtnfCimHtrf uUjmijı ¿(«k ôn>e$in. w k*»T*T>Un i*rij açAJLwru. İlke ö ğ re n m e tb vrytdVg UAı \\r ft ci?u jravr.il jnUrrè Ayrttr kam /p içrrtr. -1. p&jrtrr» ctnsfijnc Problem Çözme *rwnd*b Aşbltrt açttjrru EûvAdoseyôfwcatkrt «çeck.*Werd«nKıritrtlf prebiw (jtarmrf\\ôfrtrw. Ome^n. «frtndbfı  ik tk ta ¿ttrpn icc<x*x*j

kleri LARI MODELİ (Gagne) çekleşir. Davranışçı ve bilişseki yaklaşımları temel alan bu modele gore beş tur nıflandırılabilir. I Tutumlar Devimsel Beceriler tratejiler Tutum, bireyin herhangi bir şeye, Otomobil kullanmak, müzik bireye, olaya ya da nesneye öncelik enstrümanı çalmak gibi etkinliklerde izleme, kendine olarak oluşturduğu içsel bir durum­ devimsel beceri ağırlık taşımaktadır. etkinlikleri bilişsel dur. Devimsel becerilerin kurallarına mındaki öğrenme uygun olarak, istenilen nitelikte ve enme surecinde Oroe$-.% bilim kurgu filmlerini kome­ surede yapılması, becerilerin sık getirme, transfer di filmlerine tercih etmek, matema­ aralıklarla tekrarlanmasını gerektirir. çözmede kendine tik dersini fen dersinden daha çok ma. sevmek, tiyatroya gitmeyi tercih ¿n. bir müzik aleti çalmak, güzel etmek. konuşmak ve yazmak. uçak modeli tasar­ alımlannda KPSS geliştirmek. ________________ / V____________________________/ V___________________________ / Gagne'ye Göre Ders İşleme Basamakları Ojrenmtkri D ikkatj_çekm e Sporun Lty6dtn tonysynu ıjJefKrt bir &)rrtmtr*n vtd» r fit yt/tenıM . b v ttltn t H edeften haberdar etm e Spocr ItfitL trrt * rvtsi ıçc* ytçicruv y rritj^ vn*n t»/ ni ö n c e k i ö ğ re n m e le rle İlişki içerindir w 6tSt<xxtsçer ytçaçytçm rtk- w i«$rrtm kurm a Umsormtsı. c ¿>9<Vr Uyjrı<ı m atoryali sunm a k wtniw CWu \\ç*xoton\\ yt i t spor yjçun («uttmn/gtrçkfin mimlerinin ç*s- Rehberlik yapm a t<nlm«JL Performansı ortaya çıkarma (tytroyyı ktitfa p n a ıpvcv M gfr& igtrdfrfrnr»rıh gtrçctfişr* Dönüt sağlama jUnfUm*. Perform ans değerlendirm e (V jrfftıü J rrir» d fır*v j4 d d to r*. p fçr~<* t <4 ^<? ) Kalıcılığı sağlam a Ortryt çfc*ndj-ıTirvjUrigtrt bijnm mrr* ftjrttvr* îx\\xMi^ t îhcdri* \\sy}xî<jÇjr>tUr* n m t. &yr<v3<i>fr)ı Urtjıd«nrri*rdj içinc6e<m n *

TEMEL ÖĞRE Glaser'e göre ünitelerin mantıksal olacak sıralanması etkili bir öğrenme İçin ye Öğrenciler, birbirinden farklı bilişsel yapı ve süreçleri kullanarak öğrenirler, öğr öğretim işinin değerlendirilmesinde de yalnız ürünün değil, öğrenmenin hang Öğretim Hedefleri Giriş Davranışları Öğretim süreci hedeflerin saptanması ve Öğrencinin öğrenme sürecine girebilmesi, o bunun davranışlar biçiminde ifade edilmesi Öğrenme türünün zorunlu gördüğü ön koşul ile başlar. Hedef, öğretim sonunda öğrenci­ davranışlara sahip olması ile mümkündür. lere kazandırılması beklenen bir davranış ya Öğretmenin görevi, her hedef İÇ'n gorekli ön da davranışlar dizisidir. koşul davranışlann öğrencide varolup olma­ dığını saptamaktır, öğretmen gerekli olan ön­ İ \" 7 öğretimin en önemli öğesidir. koşul davranıştan kazandırdıktan sonra yeni öğrenmeler için öğretime başlayabilir. GER i ETKİLİ ÖĞRETİM Öğretimin Niteliği öğrenme düzeyini etkileme gücünde olan değişkenleri öğretimin niteliğinin en önemli göster­ T gesi. dersin öğrencilerde oluşturduğu anlamdır, öğrenciler dersi ne derecede 1 anlamlı buluyorsa öğretimin niteliği o denli yüksektir. Öğretim Düzeyini Uygun Hale Getirme öğrenciler arasındaki farklılıklar öğretimin başarısını büyük ölçüde etkilemektedir, öğrenciler arasındaki bu farklılıklar, öğretmenleri öğretimi bireyselleştirme yollan aramaya yöneltmiştir. Öğretim farklı özelliklere sahip öğrencilerin ihtiyaçları karşılanacak biçimde düzenlenmelidir.

KPSS Eğitim B ilim leri ETİM MODELİ (Glasser) eterli değildi/. 8u yap« öğrencilerin bilişsel özelliklerine ve süreçlerine uygun düşmeyebilir. retme işinde öğrencilere bilişsel süreçlerin de kazandmlması gerekmektedir. 8u açıdan gi koşullar altında oluştuğunun da dikkate alınması gerekir. Model, 4 ogeden oluşur: öğretm e Yollan Değerlendirme 8elir1enmiş olan hedefler ve öğrencile­ öğretme sürecinin sonunda öğrenmenin rin düzeyi öğretmen durumunun nasıl ne derece gerçekleştiğini belirlemek için düzenleneceği ve hangi yöntemlerin yapılan değerlendirme işlemidir. 8u işlemin kullanılacağı konusunda belirleyicidir, sonunda Öğrenme eksiklikleri tamamlanır, öğretmen, hedeflere ve öğrencilere göre yanlışlar düzeltilir, öğrenciye başarısı hak­ öğretme durumunu tasarlar. kında bilgi verilir. Gerekirse yeni düzenle­ meler yapılarak öğrenme İşi tekrar edilir. RİBİLDİRİM M MODELİ (Slavin) işe koşarak öğrenmeyi gerçekleştirmeyi temel almaktadır. II T 1 ___ Güdülenme H Zaman Öğrenme öncelikle güdülenmeyi gerektirir. Öğretim zaman alır ancak öğretime daha fazla za­ Öğrenci, bazı şeyleri bilmeye, öğrenmeye ih­ man harcamak her zaman öğrenmenin daha İyi tiyaç hissettiğinde, bilmek istediğinde onu öğrenmek için gerekli çabayı gösterir. 8u du­ gerçekleşeceği anlamına gelmez, öğrenme için rumda öğretmenin öğrencilerde öğrenmeye karşı ilgi ve istek yaratması gerekir. uygun zamanı belirlemede iki faktör önemlidir. Biri öğretmen tarafından öğretmek için kullanılan zaman, diğeri ise öğrencinin öğrenmek için har­ cadığı zamandır.

öğretim Yöntem ve Teknik ÇOKLU ZEKÂ ^ Zeki, tekil değil, çoğuldur. ^ İnsanlar tum zekâlara sahip olarak>dunyaya gelir. Yani z e ki doğuştan gelir, sonradan iyilenebilir ya da korelebilir. ^ Zeki, sadece sayısal testlerle ölçülemez. Sözel/Dilsel Zeki Matematiksel/Mantıksal Zeki B m Dili etkili kullanma kapasitesınLiiade et­ Günümüzde zekiyi en çok açıklayan b:l>şsel vü mektedir. Okuma, yazma, dinleme ve ko yetenekkrden biridir. Mantıksal düşünme, la nujma bu zekinin en belirgin özellikleridir. akıl yürütme, sayıları etkili kullanma, prob- sa 8u zeki dilin tum formlannı kerir. Roman, kmlere bilimsel çözumkr üretme, kavram­ h hıkiye, şnr. deneme, mektup ve kompozis­ lar arasındaki ilişki ya da öruntüleri kurma, u yon yazma, konuşma yapma, dinleme, an­ sınıflama, genelleme, form ulk ifade etme, latma becerikri bu kapsamda yer alır. hesaplama, hipotez kurma ve test etme, 8 Örneğin, yazarlar, şairler, edebiyatçılar ve bulmaca hazırlama ve çözme, benzetmeler b politikacılar bu zeki boyutunu ağırlıklı ola­ yapma gibi becerileri kapsar, rak kullanırlar. ö örneğin, matematikçıkr, mühendisler, bil­ da f gisayar programcıları ve araştırmacılar bu yu zeki türüne sahiptir. Sosyai/Bireylerarası Zeki Müziksel/Ritmik Zeki Bu zeki, kapsamında insanlarla iktişim kurma, onları anlama ve davranışlarını yo­ Bu zeki, duyguların aktarımında müziği bir rumlama yetenekkri bulunmaktadır. Ulaş­ araç olarak kullanan insanların sahip oklu­ ma becerileri, liderlik, empatık düşünme, iş ğu müzikal güce işaret eder. Bu bireylerde birlikli çalışma gibi davranışları kapsar. Bı- ritim, melodi, perde duyarlılığı vardır. Ens­ reykr. bu yetenekkri sayesinde sosyalleşir, trüman çalma, beste yapma, söylenen şar­ örneğin, liderler, psikologlar, politikacılar, kının benzerini bulma ve ritim becerisi gibi öğretmenler, aktörkr, turizmciler bu yete­ yetenekleri kapsar. neklerini en ust seviyede kullanan insan­ lardır. örneğin, müzisyenlik, solistlik, bestecilik, orkestra şefliği gibi iş k rk uğraşanlar bu zeki türüne sahiptir. V.___________________________________________ /

kleri  KURAMI (Gardner) ^ Çoklu zekâ bireysel farklılıkları önemser; bu yüzden farklı yöntem ve teknik- lerlerle ders imlenmesini savunur. s Zeki, yetenek değildir ve insanları sınıflandırma için kullanılamaz. Bedensei/Kinestetik Zeki Görsel/Uzamsal Zeki H Bireyin vucudunu ve hareketlerini kullan­ Uzamsal zeki, üç boyutlu bir nesnenin şekil ma biçimini ifade eder. Zekinin bu boyutu, ücut hareketkrini kontrol etmeyi, yorum­ ve görüntüsünün zihinde canlandınlması amayı. vücut zihin arasındaki uyumu kap­ ar. 8edenvel zekisi yüksek bireyler sportif ik ilgilidir. Şekil, renk, biçim ve dokunuşu hareketleri, düzenli ritmik oyunları kolayca uygulayabilırkr. zihin gözü ile görme ve somutlaştırma ye­ 8u bireylerde koordinasyon, denge, hız. el teneğini kerir. becerisi ve esneklik dikkat çekkidir. örneğin, balerinler, aktörler, sporcular, Uzamsal zeki, görsel düşünme ve şekil - dansçılar, şoförler, pilotlar, cerrahlar bu bo­ uzay özelliklerini şekil ve gra fikkrk ifade utta e k alınabilir. etme, çizme, boyama ve şekil verme gibi davranışları kapsar. r örneğin, mimarlar, dekoratörler, modacı­ öze Dönük/Bireysel Zeki lar. ressam ve tasanmolar bu zekisi güçlü bireylere örnek olarak verilebilir. 8u zeki, bireyin kendini duyma ve anlama­ sıyla ilgili bilişsel yeteneğini ifade eder. Kim Doğa Zekisi olduğunu, hangi duygulannı neden hisset­ tiğini, olumlu ve olumsuz yanlarım kendine Gardner 1980lerin başlarında yedi tür zeki itiraf edebilme davranışlarını kapsar. Bu tanımlamasına karşı 1996 yılında doğa zekisi yüksek bireyler kendini tanıma, ken­ zekisi olarak adlandınlan sekizinci zekiyi dine güvenme, disiplinli olma, hedeflerini kuramına ekkmiştir. Doğa zekisi, kayalar belirleme ve kişisel problemlerini çözme ve çimler ık flora ve fauna çeşidi de dahil becerisi gösterirler. Zekinin bu boyutuna olmak üzere bitkileri, mineralleri, hayvanla- ilişkin meslek grubu örneği vermek doğru n. dünyayı, dağlan, denizleri, mevsimleri vb. değildir. Çünkü bu zeki boyutu her kişi ve tanıma ve sınıflandırma yeteneğidir. vmeslek grubu k in gereklidir._____________ örneğin, biyologlar, botanikçiler, ziraatçı­ lar ve zoologlar zekinin bu boyutuna örnek meskk gruplan olabilir.

YAPILANDIRMACILIK (Piaget, J. De En önemli özelliği, öğrenenin bilgiyi yapındırmasına, oluşturmasına, üretmesine, yo mak değildir. Öğrenen yeni bir bilgi ile karşılaştığmda, dünyayı tanımlamak ve açıklam yeni kurallar oluşturur. Bir başka deyişle, yapılandırmaolık. çevre ile insan beyni arasın Hedefler öğrenme Ya Eğitimin hedefi; bilgiyi nasıl ve nerede kul­ Öğrenenler, demokratik bir lanacağını bilen, kendi öğrenme yöntem­ yaşam problemlerinin karma lerini tanıyıp etkili bir biçinvie kullanan boyu kullanacakları bilgilerin ve yeni bilgiler üretmede önceki bilgile­ rinden yararlanan bir insan modeli yarat­ Sınıf ortamı, öğrenenleri öğr madır. ve Öğrenenlerin konuya ilgis Öğrenme, aktanlan belirli bir b«lgi kümesi­ meye uygun olarak düzenle ni almayı değil, öğrenenlerin etkili düşün­ nasıl olacağına öğretmen ve me. usa vurma, sorun çözme ve öğrenme rar verirler. Eğitim ortamı bilg becerilerini kazanmasını içerir. değildir. Öğrenmenin öğren likleriyle sağlandığı, sorgula nn yapıldığı, düşünme, uslam Öğrenme becerilerinin gelişt öğretmen Özellikleri öğrenci özellikleri Yapıla bilgile Bilgiyi aktaran değil, uygun öğrenme Birey öğrenme surecinde seçici, yapıcı ve Öğren yaşantılarım sağlayan ve öğrenenlerle etkindir. Öğrenmenin kontrolü bireydedir. ğı. sor birlikte Öğrenen olmalıdır. ^ Öğrenen kendi kararlarını kendi alır. düşün S Yansıtıcı düşünür. s İş birliğine açıktır. beceri v Öğrenenlerin hem birbirleri ile hem Metabilişsel düşünür. Eğitim de kendisi ile iletişim kurmaları için s Öğrenenler bilgiyi araştırıp keşfederek, daha f cesaretlendirir, iş birliğini teşvik eder. sıyla z v Öğrenene soru sorar ama neyi ya da yaratarak, yorumlayarak ve çevre ile olanak nasıl düşüneceğini söylemez. etkileşim kurarak yapılandırır. Boylece. * Öğretmen otorite değil, sınıf içinde içerik ve sureci aynı zamanda öğrenirler. v--- g--ö-z-le--m--c-id--ir-,-------------------------

KPSS Eğitim Bilimleri ewey, Vygotsky, Bruner ve Gestalt) orumlamasına ve geliştirmesine fırsat vermesidir. 8ılgly» algılamak, bilgiyi yapılandır­ mak için önceden oluşturduğu kurallarını kullanır veya algıladığı bilgiyi açıklamak için nda güçlü bir bağ kurmadır._____________________________________________ aşantıları Oeğerlendirme sınıf ortamında günlük Yapılandırmacı öğrenmede hedeflerin ve aşıklığını çözerek yaşam Öğrenme yaşantılannın belirlenmesinde ol­ ni oluştururlar. duğu gibi, sınama durumlarında da oğret- men-oğrenci iş birliği esastır. renmeye motive etmek Bu yaklaşımda sınama durumlannın işlevi. sini çekmek iç»n öğren­ Öğrenene yardımcı olmaktır. Değerlendir­ enir. Bu düzenlemenin me yapılsa da öğrenme devam eder. Bu e öğrenenler birlikte ka­ anlayışta değerlendirme Öğretimden ba­ gilerin aktarıldığı bir yer ğımsız değil, öğretimin bir parçası niteli­ ncinin entelektüel etkin­ ğindedir. Geleneksel ölçme araçları yerine. amaların ve araştırmala- Önceki öğrenmelerin yeni durumlara uygu­ mlama, sorun çözme ve lanması değerlendirilir. tirildiği bir yerdir. Yapılandırmacı Sınıf Ortamı Yapılandırmacı Bilgi Kaynakları andırmacı yaklaşımda eğitim ortamı Birey bir önceki öğrenme sürecinde edindiği deneyimi, erin aktarıldığı bir yer değildir. Öğrenmenin yeni Öğrenmeleri için kullanır. ncinin entelektüel etkinlikleriyle sağlandı­ Yapılandırmacı görüşte öğrencilerin daha çok birincil rgulamaların ve araştırmaların yapıldığı, kaynaktan öğrenmeleri desteklenmektedir. Birincil nme, uslamlama, sorun çözme ve öğrenme bilgi kaynakları öğrencilerin birebir gözleyerek ya ilerinin geliştirildiği bir yerdir. da doğrudan deneyimler yaşayarak edindikleri bilgi kaynaklandır. Birincil kaynaklardan bilgi edinmeleri m ortamları, bireylerin öğrenme ortamıyla sırasında ust düzeyde katılım ve zihinsel çaba gerekir, fazla etkileşimde bulunmalarına, dolayı­ ikincil bilgi kaynakları ise başka kişiler tarafından zengin öğrenme yaşantıları geçirmelerine oluşturulmuş bilgilerdir. k sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.

öğretim Yöntem ve Tekni İŞ BİRLİKLİ ÖĞRENME 1} birlikli Obrenme, bir grupta óbrenme sürecidir. İş birlikli öğrenme sürecinde birlikte çalışarak bu o ı w ı gerçekleştirmesidir. İş birlikli öğrenme uygulaması malıdır. İş birlikli öğrenmede gruptar heterojen olup genellikle iki. dört ve altı İŞ BİRLİKLİ Olumlu Bağlılık: İş birlikli öğrenme surecinin temel ilkelerinden biri og rencılerin başarıyı birlikte elde edeceklerine inanmalarıdır. Grubun or­ tak bir amaç veya ödül İçin çabalarını birleştirmesidir. (Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz İçin.) Gruptaki her üye diğer üyelerin öğrenmesinden sorumludur. J v Eşit Başarı: Fırsat buldukça her öğrenci öğrenme surecine eşit derece­ de katkı getirmeli ve değerlendirmede bu katkı göz önüne alınmalıdır. . / / r r ir>' r f / y c3?s?r?rjp ir/t krtn \\ctfc* Grup Ödülü (Ortak ödül): Süreç sonunda ortaya çıkan urun bireylere değil gruba aittir. Kaybedenler veya kazananlar bireyler degıl, grup­ lardır. JSürecin Değerlendirilmesi: İş birlikli öğrenme surecinde öğrencilerin ne öğrendikleri kadar nasıl öğrendikleri de önemlidir. Bu nedenle sade- ce ûrûn degıl. süreç de değerlendirilmelidir.

ikleri MODELİ (J. Dewey, Vygotsky) e bireylerin degıl. grubun ottdkb ii amaasûzkonusodur. önemli otan üyelerin hep ında gruptar ilgi, ihtiyaç, on öğrenmeler ve başarı düzeyi farklı öğrencilerden oluşturul­ ı kişiden oluşur. ÖĞRENME İLKELERİ Bireysel Sorumluluk: Grubun ortak amacının gerçekleşmesi veya ödü­ — le ulaşma gruptaki her üyenin öncelikle kendi sorumluluğunu yerine getirmesine bağlıdır. Sosyal Beceriler İş birlikli öğrenme sürecinde kullanılan etkinlikler öğ­ rencilerin sosyal becerilerini (dayanışma, paylaşım) geliştirici nitelikte olmalıdır. Paylaşılmış Liderlik: Bu süreçte bir grup lideri veya arkadaşlarına öğ­ retmenlik yapan bir öğrenci söz konuşu degddtr. Liderlik de yapılması gereken diğer İşler gibi paylaşılmıştır^. V___ ► Bireysel ve Grup Değerlendirme: İş birlikli öğrenmede asıl olan gru­ bun değerlendirilmesidir. Ancak bireysel olarak gruba yapılan katkı ve bireysel öğrenmeler de aynca değerlendirilebilir.

İşbirlikli öğrenmede Teknikler öğrenci Takımları ve Başarı Bölümleri Takım-Oyıın-Turnuva Öğrenciler gruplara ayrılır ve çalışmalannı Belirlenen tarihlerde turnuvalar yapılır tamamladıktan sonra sınav olurlar. kımlar yanşır. Öğrenciler bireysel olarak puanlanır ve sı­ Öğrenciler, takımlarının temsıkıleri ola ralanır, sıralamaya gore takımlarına puanlar turnuva masalarında diğer takımlann ü verilir. leri ile yarışırlar. Her öğrenci aldığı puan ile takım başarısına Grubu temsil eden öğrencinin aldığı p katkıda bulunur. Takımın başansı butun üye­ takım puanına ilave edilir. Kazanan öğre lerinin en yüksek puanı almasına bağlıdır. bir ust turnuva masasına atanır. Takım Destekli Bireyselleştirme Karşılıklı Sorgulama Matematik öğretiminde kullanılmak üzere Öğretmen konuyu anlatır ve öğrenciler geliştirilmiştir. Her öğrenci oncc kendi se­ terojen gruplara ayırır. çeceği bir öğrenciyle ve öğretim materyali kullanarak çalışır. Öğrencilerin birbirlerine sorular sor Daha sonra ilgili testleri alıp çözerler. Birlikte sını ister ve nasıl sorular sorması ger çalışan bu iki Öğrenci birbirlerinin kağıtlarını ği konusunda onlara bilgi verir. Bu s cevap anahtarına bakarak kontrol eder ve geleneksel tartışmadan daha etkilidi puanlarlar. öğrencileri konu hakkında derinleme Takımın puanlan her üyenin her hafta aldığı düşünmeye sevk eder. testlerden elde ettiği test puanlarından top lanarak elde edilir. iş birlikli öğrenme gruplarıyla geleneksel öğrenme gruplar İ İş Birtıkli öğrenmeGruplan / 8ireysel sorum ^ Homojen grup v 8ireysel sorumluluk vardır. •s 8aşan veya ba v Heterojen grup yapısı görülür. v Görevlendirilm ^ 8aşanveya başarısızlıkgruba aittir. y Sadece ürüne s Paylaşılmış liderlik vardır. ■* Sosyal beceril v Değerlendirme ürün ve sürece yöneliktir. s 8ılgi aktaran v v Sosyal becerilerin gelişimi hedeflenir. ■s öğretm en öğrencilerin öğrenmesine rehberlik eder.

KPSS Eğitim Bilimleri r, ta­ İş Birliğine Dayalı Bireyselleştirilmiş İş birlikli öğrenme; grupların Okuma ve Kompozisyon oluşturulması, grup içinde rol arak, lerin dağılımı açısından küme üye­ Her okuma grubundan ikişer kişilik takımlar çalışmalanndan ayrılmaktadır. oluşturulur. puan Takımlar birbirlerine anlamlı okuma ve yaz­ s Küme çalışmasında üyeler kendile­ enci ma becerilerini öğretmeye çalışırlar. rine düşen konu üzerinde genellikle Takımlar bu süreçte birbirlerine yardım eder­ ayrı ayrı çalışırlar. İş birlikli öğrenme­ ler. Takımlar üyelerinin gösterdikleri perfor­ de takım ruhu söz konusudur. mans ortalamasına gore ödüllendirilirler. v Küme çalışması sırasında en yaygın Ayrılıp Birleşme kullanılan gruplama şekilleri, ilgi ve seviye göz önüne alınarak oluştu­ ri he­ v Onite S-6 bolüme ayntır. Her gruptan bir üye rulan gruplardır. İş birliğine dayalı ünitenin bir bölümünü seçer ve kendi konu­ öğrenmede, grupların oluşturulma­ rma­ sunu çalışır. sında. önemli olan; yetenek, cinsiyet, rekti­ sosyo ekonomik durum, özgeçmiş, süreç • Daha sonra aynı bolumu seçenler bir araya çalışkanlık, vb. özellikler açısından r ve gelerek konuyla ilgili tartışırlar. heterojen gruplar oluşturmaktır. esine Bu nedenle gruplar genellikle öğ­ y Süreç sonunda her üye geldiği gruba döne­ renciler tarafından değil, öğretmen rek. diğer konularda hazırlanmış arkadaşla­ tarafından oluşturulur. rıyla kendi bildiklerini paylaşır. 8öylece ko­ nunun tamamı tüm grup üyeleri tarafından y Küme çalışmasında bireysel değer­ öğrenilmiş olur. lendirme ön plana çıkarken, iş birlikli öğrenmede ağırlıklı olarak grup * değerlendirme anlayışı benimsen­ mektedir. rının karşılaştırılması v Kume çalışması, belli derslerde ve yalnızca bir konunun araştınlması ya da hazırlanması amacıyla uygula­ nırken; iş birlikli öğrenme bütün derslerde ve smrf İçinde yer alan hemen hemen tüm etkinliklerde sıkça kullanılabilir. Geleneksel öğrenme Gruplan mluluk yoktur. p yapısı hakimdir. aşarısızlık bireye ait değildir. miş tek lider vardır. e yönelik değerlendirme soz konusudur. lerin gelişimi öncelikli değildir. ve sureci yönetendir.

öğretim Yöntem ve Tekni BASAMAK Basamaklı öğretim, öğrencilerin farklı öğrenme yollarına ve farklı ilgi alanlar problemlerin çözümünde kullanma v t veriler ışığında olayları analiz etme, e renme basamakları 8!oom'un bilişsel alan taksonomisine gore belirlenmiştir Ihtdu M rşyHtt Mçrpkt U ttr TKaTjMTXjJı K, tr itr * ta r B Basamağı A Basama t C basamağında öğrenilen bilgi­ Eleştirel düşünme ve an lerin uygulanması ve düzenlen­ basamakta gerçekleşti C Basamağı mesi yapılmaktadır. Öğrenciler Bu basamak en ust düz problem çözme ve diğer ust düzey karmaşık düşünmeyi ge Temel bilgiler ve anlamlar üzerine görevlen bu seviyede gerçekleştir­ tedir. inşa edilmiştir. Öğrenciler bu mektedirler. basamakta temel bilgilerini oluş­ örneğin, ozgun bir mo turmaktadırlar. Örneğin, konu ile ilgili uzman ki­ ma, poster veya broşür şilerden bilgi toplanması ve rapor Örneğin, konu ile ilgili ders kitap­ hazırlanması. ları, gazete yazılannın okunması- özetlenmesi, COTerin izlenmesi, konuşmacının dinlenmesi ve modellerin incelenmesi.

ikleri KLI ÖĞRENME MODELİ rına sahip oldukları varsayımına dayanarak, öğrencilerin bilgiyi edinme, edinilen bilgileri eleştirel düşünme, yeni fikirler ortaya koyma anlayışıyla öğretim i düzenleme yoludur. Öğ­ r. un? Basamaklı öğretim, öğrencilerin farklı öğrenme yollarına ve farklı ilgi alanla­ tfettfer rına sahip oldukları varsayımına dayanarak, öğrencilerin bilgiyi edinme, edi­ nilen bilgileri problemlerin çözümünde kullanma ve veriler ışığında olayları Atfrnj* analiz etme, eleştirel düşünme, yeni fikirler ortaya koyma anlayışıyla öğreti­ rJtı mi düzenleme yoludur. L,A Basamaklı öğretim öğrencilere basitten karmaşığa doğru giden, aşamalılık ilişkisi gösteren ve seçme hakkı tanıyan görevler sunmaktadır. Öğrenciler her rik im basamakta seçtikleri görevler dahilinde kendilerinden beklenilen etkinlikleri yerine getirmekten sorumlu olmaktadır. Basamaklar, temel bilgi ve becerile­ ağı rin kavranılmasından, ust düzey düşünme becerilerine doğru giden bir yol izlemektedir. nalız, bu irmektedir. 1. Adım: Öğrenciler dersin hedefleri ve bu hedeflere ulaşmak zeyde ve en 2. Adım: için yapmaları gereken görevler konusunda yazılı olarak erektirmek­ bilgilendirilir. odel tasarla­ 3. Adım: hazırlama. 4. Adım: ünite 3 basamağa bölünür, en alt basamak 'C Basamağı* 5. Adım: olarak adlandırılmaktadır. 8u basamakta öğrenciler konunun temel hatlannı anlamaya çalışır. 8 Basamağında bir önceki basamakta öğrenilenler uygulanır. A Basamağında daha karmaşık ve zor etkinlikler gerçek­ leştirir. Son basamakta öğrenciler ve öğretmen etkinlikleri değerlendirir. Öğrenciler yerine getirdikleri görevle­ ri (yaptıkları etkinlikleri) sözel olarak savunurlar. Bu basamakta yapılan değerlendirme ile öğrencilerin 'Ne?. Nasıl? Niçin?'öğrendikleri saptanır.

OKULDA ÖĞRENME MODELİ Her öğrenciye, ihtiyaç duyduğu ek zaman verildiğinde, tum öğrencilerin belirlenen öğrenm e hedeflerine ulaşabileceği tezi üzerine kuruludur, öğrenm ede belirleyici olan tem el değişken zamandır. Beş tem el ogesi vardır: Yetenek Bir konuyu 0$renmek için öğrenenin ihtiyaç duyduğu zaman ırakta­ ö ğ re tim d e n ya rarla n m a ndır. yeteneği S e b a t/sa b ır ömegin, bir o$renci toplama işlemini ıkı den saatinde öğrenebile­ cekdüzeyde Hedusaat oöğrencinin yeteneğidir. F ır s a t ö ğ re tim in n ite liğ i öğrencinin konu hakJundaki haw bulunuşluk dûzeySdır. Nitelikli öğ­ retim için öğrencinin haar butunuşKık düzeyi düşükse çok zamana, yükseksea: zamana ihtiyaç duyulur. Örneğin, öğrencinin toplama işlemim otyeneMmesı »ç»nsayılan W- mesi gerekir. 8oy*ecedaha kısa bir suredeo$renefr:*. öğrencilerin derse karşı Mumlandır, öğrenciler derse karşı ne kadar olumlu tutum geliştirirlerse, etUnlıkJere ne kadar gönüllü katılırlarsa ooranda bsa zamanda o$renebdırier. Örneğin, matematikdersiniçoksevenbir frenci, dersi sevmeyen bir Öğrenciyegoredaha bsa bir suredeo^renebdtr. öğrenciyeödenmesi için venlen zamandı/. örneğin, toplama işlemini ahi saatte oğrenebden bir öğrenciye bu surenin verilmesidir. Yetenek, ogrendnm ihtiyaç duyduğu sure, fırsat ona sunulan suredtf. özetim hizmetinin, ek bir sûreye gerek duyulmayacak bir şekdde düzenlenmesidir. 8u da heröğrenciyegoreöğretimetkinUderinin dü­ zenlenmesi demekti. Yapdan özetim, yetenek dt^nda ek bir sureye ihtiyaç duyulmadan yapcld^ı oranda nrteWdi. eksureye ihtiyaç duyul­ duğu oranda rwtel«ksizd«r. örneğin, öğrenci toplama ışJemmi iki saatte o$renebdecekyeteneğe sahipiseveemretmenıkı saatteû^retebd<yorsaözetim oorandanite­ likli, iki saatten(azla suredeöğretiyorsa ooranda niteliksizde

KPSS Eğitim B ilim le ri ------ -------------------------------------------------s E MODELİ Yapılandırmacı yaklaşıma dayalı bir öğretim m odelidir. 2005 ilköğretim program ı et­ kinlikleri, bu m odele göre düzenlenmiştir. Amaç, bilginin derinlem esine araştırılması­ nı sağlamaktır. 1. G iriş (Engage): öğrencilerin on bilgilerinin elealmcty, ilgi ve merak uyan­ dıran etkinliklere yer verildiği aşamadır. Burada önemli 2. Keşfetm e (Explore): olan do^ru cevabı bulmalarını saklamakde$d. de$ş<kf ü l­ Cf t* î* r* \\£, let deri sürmelerini soru sormalarını teşviketmektir. ( o \\d ^ O öğrencilerin birlikte çalıştıldan, çaltşmalansonucundaçeşitli karariaraJdddan, varolanproblemeyüne!* soruvefifar üret­ tikleri aşamadv. tyenolerin ençokaktif oldukJanaşamadır. 3. Açıklam a (Explain): Model n en ödetmen merkezli evresidir, öğretmenin, öğ­ 4. D erinleştirm e (Elaborate): rencilerin eski btlgderinin yeni btlgierie de^ştird^i aşa­ S. D e ğ e rle n d irm e (E valuate): madır. öğretmen teşvik edici çalışmalar yapar, formal ve bfatsel açıklamalar yapa/. Ulaşılan bdgi vr/a problem çözme yaiiaşimianoınycDLdu- rumiara uyguUnd$ aşamadır. 6u aşamada zihinde varol­ mayan yeni kavramlar daO&enir 6u aşamada yeni edindikleri belgilerini ve becerilerini de- derlendirerek bir sonuca uiajxtar. (öz değerlendirme, proje, performans, portfdyo, rubnk) S E M odeli Uygulama örn eği: Bir sosyal bilgiler öğretmeni 'İlim iz ve Bölgemiz' konusunu işlerken sınıfa yöresel kıyafetleri giyerek girmiş, buğun ilimiz ile ilgili konuyu işleyeceğiz, diyerek öğrencilerin dikkatlerini ve konuya ilgilerini çekmiştir. Ardından öğrencilere bazı sorular sorarak öğrencilerin konu ile ilgili On bilgilerini belirlemiştir. öğretm en daha sonra konu ile ilgili belirlediği problemi öğrencilere sunmuş, öğrenciler ise problemle ilgili bilgiler toplamış, hipotezler oluşturmuş, hipotezleri test etmiş ve sonuçları be­ lirlemişlerdir. öğretm en öğrencilerin bu çalışmalarının ardından konu ile ilgili örnek yemekler, ozanlar, ekonomi kuruluşları vererek açıklamalarda bulunmuştur. Daha sonra bu açıklamalan Özetlemiştir. Konunun öğrenildiğini düşünen öğretmen, öğrencilerin bu öğrenilenler doğrul­ tusunda diğer bölgeler ile ilgili açıklamalar yapmasını sağlamıştır. Son olarak sınıfa izleme (formative) ve düzey belirleme testi (summative) uygulamış ve öğreni­ le n le ri ölçerek bir değerlendirme yapmıştır. j





PROBLEME DAYALI ÖĞRENME MODELİ (J. Dewey) Gerçek hayat Kin, karşılarları sorunları tanıma, bunların önem inin farkında olma, bu sorunların nedenlerini anlama, sorunlan çözme ve olası sorunları önceden giderme davranırlarının gerekli olduğu düşüncesinden hareket eder. Probleme dayalı öğrenme, bir problemden yola çıkılmasını ve öd e n e n in öğrenme sürecine aktif biçimde katılımı ile hedeflerin gerçekleşmesini Öngörmüştür. Burada amaç sadece belli bir sorunun çözümlenmesi değil. o problem a ra c ılıy la ö d e n m e hedeflerinin gerçekleştirilmesi ve problem çözme sureci içinde sorgulama, araştırma vb. becerilerin edinilmesidir. YARARLARI ^ Problem çözme becerilerini geliştirir, 'nasıl öğrenileceğini öğrenme'ye teşvik eder. ■s Yüzeysel öğrenmeyi değil, derinlemesine öğrenmeyi geliştirir. s Öğrencilerin öğrenme yaşantıları ile gerçek hayat arasında bağ kurabilmelerine, uygulama ve teoriyi blrleştirebilmelerine olanak sağlar. s Öğrenci bilimsel düşünme becerileri kazanarak, yaşamdaki problemlere bu pencereden bakmayı öğrenir. s Karar verme ve eleştirel düşünme gibi bilişsel alanın üst düzey becerilerini geliştirir. * Yaşam boyu öğrenme için temel oluşturur. s Silgiyi elde etme, yorumlayabilme ve kullanabilme becerilerini geliştirir. Problem e D ayalı ö ğ re n m e A d ım ları SINIRLILIKLARI Problemin farkına varılması s Bilgi düzeyindeki hedeflerin gerçekleştiril­ Problemin tanımlanması mesine elverişli değildir. — ► Problemle ilgili bilgi toplama — ► Olası çözümlerin (hipotezlerin) oluşturulması S Her derse ve konuya ilişkin uygun nitelikte .... » Veri toplama problem durumları oluşturmada sorunlar -► Verinin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi yaşanabilir. S Öğrenciler arasındaki bireysel farklılıklar süreci olumsuz etkiler. s Kalabalık sınıflarda Öğretimin niteliği düşebilir. W Sonuç ve genellemelere varma, raporlaştırma _______________________________________________________________________________________ ___ /

KPSS Eğitim Bilimleri PROJE TEMELLİ ÖĞRENME MODELİ (J. Dewey, Bruner, Kilpatrick) Proje tabanlı öğrenme, öğrenciyi öğretme öğrenme surecinin merkezine alan, gerçek yaşam konularına ve uygulamalarına yer veren bir öğrenme yaklaşımıdır, öğrencilerin bağımsız çalışma, bağımsız düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirdiği için uygulama.arvıiız ve sentez düzeyindeki hedeflerin gerçekleşmesinde daha çok kullanılır. Proje tabanlı öğrenmenin amacı, öğrenciye kendi öğrenme stratejisini keşfetmesinde yardımcı olmaktır. Çünkü bu beceriye sahip olan kişi kendi öğrenmesini kendisi gerçekleştirebilir, ö ğ ­ renci, hedeflerini belirler, süreci planlar ve sürecin sonunda, yaratıcılığım da kullanarak özgün bir ürün ortaya koyar. YARARLARI Her öğrenci projesini gerçekleştirirken eski ve yeni bilgileri arasında özgün bağlantılar kurar. Bilgilerini öğrendiği yeni bilgilerle bütünleştirir. v öğrenm e aktîviıelerinde, disiplinler arası bağlar kurulur. v Grupta çalışma sırasında iş birliğini arttırır. s Yaşam boyu öğrenmeyi sağlar. ■/ Zekânın farklı boyutlannın kullanımına izin verir. SINIRLILIKLARI Proje Tem elli ö ğ re n m e A d ım ları y Proje tabanlı öğrenme süreci, geleneksel — ► Projenin seçilmesi Öğrenme yöntemlerinin uygulandığı • Projenin planlanması sınıflara göre daha uzun zaman alabilir. —► Proje ile ilgili araştırmanın yapılması •S Projenin sınırlan iyi çizilmezse, konuda — ► Öğrencilerin yönlendirilmesi aşın b<r sapma ve dağılma gözlenebilir. ► Projenin gerçekleştirilmesi s 8»lışsel alanın bilgi düzeyindeki hedef- — ► Projenin sunumu lenne ulaşmada kullanılmaz. Uygulama v - Projenin değerlendirilmesi ve daha üst düzey hedeflere ulaşmada etkilidir. s Her ders ve konuda etkili olmayabilir.

öğretim Yöntem ve Teknik UZAKTAN EĞİTİM MODELİ Uzaktan eğitim sisteminde eğitim, zaman ve mekândan bağımsız olarak ve değişik dağıtım ka nallan kullanılarak verilir. Uzaktan eğitim etkinlikleri için yer ve zaman kısıtlaması yoktur. Oğrenen(ler) ve oğreten(ler) eği tim sürecinin büyük bir bölümünde fiziksel olarak ayrı yerlerde bulunmaktadırlar. Uzaktan eğitim sistemleri genelde modüler bir yapıya sahiptir. 8u sayede kolayca bireylerin ih ti yaçlarına uygun hizmetler sunulabilmekte veya her birey kendi ihtiyaçlarına uygun bir program yaparak o programı izleyebilmektedir. Uzaktan eğitim sistemleri sayesinde iş gucunun verimli kullanılması da söz konusudur. Bireyler çalılıkları kurumdan ayrılmadan eğitim lerini sürdürebilmekte ve ayrıca bu yolla bilgi ve becerilerini artırarak çalıştıkları kurumda daha verimli olabilmektedirler. YARARLARI SINIRLILIKLARI ^ Yüz yüze öğrenme imkânı bulunmayan s Kullanılan araçlarda çıkabilecek problem ­ öğrencilere erişilebilir ve ekonomiktir. ler geniş bir etkiye sahiptir. s Oaha merkeziyetçi bir sistem olması sebe­ s Öğrencilerin bir kısmı gerekli olanaklara biyle eğitim de kaliteyi artırabilir. (bilgisayar, internet vs.) erişemez. s Teknolojik gelişmelerin daha hızlı transfe­ y Altyapı değişiklikleri, eğitim planlarını rine imkân sağlar. doğrudan etkileyebilir. s Tum bireyler eğitim den eşit olarak yararla­ s Öğrenme ortamlarında önemli görülen nabilir. yuz yüze etkileşimi ortadan kaldırır. v Değişik ülkelerinde yaşayan Öğrenci ve öğrenm e surecinde karşılaşılan öğrenme eğitim cilerin aralarında etkili iletişim kur­ güçlükleri anında çözü İçmeyebilir. ma fırsatı sağlanır. s Kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan öğrencilerin uzaktan eğitim ile dünyanın bireyler için planlı çalışma sıkıntı olabilir. değişik ülkelerinde bulunan üniversitele­ rin eğitim imkânlarından yararlanabilme­ v\"' Laboratuvar, atölye gibi uygulama ağırlıklı si mümkündür. konuların işlenmesindeki sınırlılık söz ko­ nusudur. ^ Ouyuşsal ve devinişsel öğrenmeler için yetersizdir.

kl KUANTUM ÖĞRENME MODELİ a v Bobbi DePorter tarafından geliştirilen bu model, öğrencilerin az enerji harcayarak daha hızlı ve keyifli öğrenmelerine yönelik çalışmalara dayanmaktadır. Modelin temel amacı, i keyifli ve dinamik bir okul çevresi yaratmaktır. s Modelin odaklandığı ogeler; liderlik, araştırma temelli öğretim yöntemleri, bilişsel psiko­ i­ loji. öğrenme ve yaşam becerileri, aile ve toplum un katılımıyla değerlendirme sonucunda okulun iyileştirilmesidir. m Kuantum öğrenmenin temelini; s Bireyin üstün ve zayıf yanlarım tanıyarak bu doğrultuda kendi kişisel gelişimini en üst nok­ taya çıkarmayı amaçlayan *NLP *, e v Öğrenme surecinde beynin işleyiş ve fonksiyonlarının temel alınması anlayışını benimse­ yen \"Beyin Temelli ö ğ re n m e ' v Her bireye uygun farklı bir öğrenme yolu olduğu düşüncesiyle \"öğrenm e B içe m le ri' • Bireylerin farklı zekâ boyutlarına sahip olduğu ve öğretim sürecinde bu boyutların temele alınması düşüncesiyle \"Çoklu Zekâ', ^ Akademik zekânın destekleyicisi D u y g u sa l Zekâ*, * Bedensel ve zihinsel gelişimin yanında ruhsal gelişimin de desteklenmesi gerektiğini ileri Süren *8ütüncül E ğ itim ', s Yeni ve orijinal fikirlerin ortaya çıkarılması için*Yaratıcı D üşünm c'oluşturur. YARARLARI • Öğrenmeye karşı ilgi ve motivasyonu arttırarak öğrencinin öğretim surecine etkin olarak katılımını sağlar. / Öğrencilerin yaratıcılıklarını geliştirir. y Öğrencilerin kendi öğrenme stillerini fark etmelerini sağlar. s Öğrenmeyi öğrenme becerilerini geliştirir. s Öğrencilerin iletişim becerilerini geliştirir. v Öğrenmeye yönelik tutum un ve oz güvenin olum lu yönde değişmesini sağlar. s öğrencilerin ruhsal yönden de gelişimlerini destekler. v öğrenm e düzeyini ve başarıyı arttırır. V.

f l YAŞAM BOYU ÖĞRENME MODELİ Yaşam boyu öğrenmenin temel ilkesi. bilinçli ve amaçlı olarak yaş^m boyunca Öğrenmeye devam etmek­ tir. Etkili bir yaşam boyu Öğrenen, ne öğrenmesi gerektiğine karar verir, öğrenme sürecini yönetir. Orgun ve yaygın tum öğrenme olanaklarından yararlanır. Yaşam boyu öğrenmeyi sürdürebilmek için şu becerilerin geliştirilmesi gerekir: s Kendi öğrenmesini nasıl yöneteceğini ve kendisini nasıl güdüleyeceğinl bilme. •/ Değişen dünyaya nasıl uyum sağlayacağını bilme, ^ Etkili öğrenme ve bireylerle ileticim kurmak için geniş bir strateji repertuvanna sahip olma. ✓ Öğrendiklerini uygulama ve belleğini geliştirme. ✓ Geriye dönerek düzeltme ve geliştirme. Yaşam boyu öğrenme evde, okulda, işyerinde kitle iletişim araçları ile gerçekleşen öğrenmeyi de içerir. Bu açıdan yaşam boyu öğrenme kavramı bireyin her alanda yaşam boyunca gelişimini vurgular. Yaşam boyu öğrenme yaşama bir hazırlık süreci değil, yaşamın bir parçasıdır. Yaşam 8oyu Eğitim, üç öğeye dayalıdır: SUHKilllK Yaratıcılık yalnızca orijinal nes­ T neler üretmek değildir. Bireylerin Eğitim, yaşamın ilk yıllann- değişikliklere uyum sağlamak için KENDİ KENDİNE OCftfNMt dan sonuna kadar devam kendi potansiyellerini fark etmeleri eden bir süreçtir. Bireylerin ve yaratıcılıklarım geliştirmeleri Yaşam boyu öğrenmenin en eğitimsel gelecekleri ve gerekmektedir. Bireylerin yaşamda önemli öğelerinden birisi kend kişiliklerindeki değişimler, yabancı degıl. yaşamın bir parçası kendine öğrenme becerisi gençliğinde aldığı eğitim olmalarını sağlamak yaşam boyu geliştirmiş bireylerdir. Okullar tarafından şekillenmektedir. öğrenmenin temel amaçlarından yaşam boyu öğrenme için Öğrenilenlerin yaşam boyu birisidir. Bu ise becerileri geliştir­ gerekli becerileri (problemleri sürmesi İsteniyorsa okullann mek. bilgileri uygulamak ve bir saptama, karar verme, problem geleneksel hedefler ve şeyler yaratmakla sağlanabilir. çözme vb.), değer ve tutumları etkinliklerden uzaklaşması kazandırma sorumluluğunu gerekmektedir. üstlenmelidir. 8ireyler kendi seçtikleri ve yaptıklarıyla daha anlamlı öğrenirler. YAŞAAI SOYU06RENUE CllENEKSEl 06RENME Okutda. evde, işyerinde öğrenme soz konusudur. İlköğretimden yükseköğretime kadar okullaş Bireyler yaparak öğrenir. Farklı bilgi kaynakları ma soz konusudur. kullanılır. Öğrenci bilgiyi öğretmenden alır. Öğrenme seçenekleri ve modelleri çeşitlidir, tek­ Öğrenme seçenekleri ve yöntemleri sınırlıdır. noloji desteklidir. Tum öğrenciler aynı bılgi-beceriyi öğrenir ve Bireyselleştirilmiş öğrenme planlan kullanılır. aynı davranışı yapar.

KPSS Eğitim Bilimleri İNTERNET TABANLI ÖĞRENME MODELİ Okullardaki öğrenci sayısının ve bilgi mıktannın hızla artması, öğretmen yetersizliği ve bireysel farkların önem kazanması, başta bilgisayar olmak üzere öğrenme teknolojilerinin öğretme-öğren- me süreçlerinde kullanılmasının en önemli nedenlerindendir. İnternetle öğrenme; zengin iletişim seçenekleri ve bilgiye kolay erişim olanaktan sunarak, öğren­ me ortamlannı zenginleştiren ve öğrenenin bilgiyi yapılandırmasını temele alan bireyselleştirilmiş öğrenme süreci olarak tanımlanabilir. Ayrıca, bu süreç 'herhangi bir yerde, herhangi bir zamanda' verilmesini saklayarak hem öğren çiler hem de öğreticiler için daha uygun bir ortam yaratmaktadır. YARARLARI SINIRUUKLAM İnternetle öğrenmenin eğitsel yararlarının İnternetle öğrenmenin en önemli sınırlılığı en önemli olanı, metin, grafik, ses. video teknik altyapı gerektirmesidir. Çünkü inter­ ve animasyon gibi çeşitli çoklu ortam ele­ netle öğrenme, gelişmiş bilgisayar donanımı manlarım birleştirerek, öğrenme ortamla­ dışında Internet erişimi içine giren gelişmiş rını zenginleştirmesidir. ağ kapasitesi ve ağ girişine de ihtiyaç duy­ maktadır. Internet ortamındaki teknik so­ Zaman bağımsızlığı sağlar. İstendiği za­ runlar bilgiye ulaşmada engel oluşturabilir. man alınabilir ve tekrar edilebilir, en uygun zamanda devam ettirilebilir, istendiği za­ Internet tabanlı öğrenme, ulaşım ve haber­ man tamamlanabilir. leşmeye bağımlı bir süreç öngörmektedir. di Ortam bağımsızlığı sağlar. 8ır bilgisayar ve Öğrencilerin teknoloji korkusu ve ilgili d o ­ internet bağlantısının okluğu her yerde; nanımları kullanma yetersizliği internet ta­ evde, işte hatta tatilde dahi eğitimler sür­ banlı öğrenmenin verimliliğini azaltan bir dürülebilir. faktör olarakgorulmektedır. Birey merkezli öğrenme sunar. Öğrenmeyi Özellikle az sayıda öğrenci grupları ve kısa m gerçekleştirecek olan bireyi merkeze yer­ sureli eğitimler için internetin kullanılması leştirir. eğitim kurumlanna büyük bir mali yük ge­ Eğitim esnasında kullanıcıların ihtiyaç du­ tirecektir. Maliyet bazı okul ortamlarında yacakları noktalar belirlenerek eğitim içeri­ internet tabanlı öğrenmenin başlıca sınırlı­ ği ve araçları içerisinde buna göre düzenle­ lığıdır. meler yapılır. Internet üzerinden psıkomotor ve duyuşsaI Sunulan seçenekler yardımıyla bireye ozgu özelliklerin öğretilmesinin çok sınırlı oldu­ öğrenme olanağı sağlar. ğu belirtilmektedir. Tum bireylerin eğitimden eşit yararlan­ ş­ masını sağlar. Eğitim hakkı bireylerin tum yaşamları boyunca kullanıp yarar­ lanmaları gereken bir haktır. Dolayısıyla internet tabanlı öğrenme tum bireylere yaşamlarının belli bir donemi ile sınırlı kal­ e maksızın yaşam boyu eğitim fırsatı sağlar.

öğretim Yöntem ve Teknik KAVRAM Kavram; ben/er nesneleri, insanları, olayları, fikirleri, süreçleri gruplamada s Kavramlar, çok kapsamlı bilgileri kullanılabilir birim ler haline getirir. ^ Kavramlar bilginin yapı taşlarım, kavramtar arası ilişkiler de bilimsel ilkeler Kavramlar aracılığıyla birey, bilgilerine anlam kazandırır, bilgilerini yenide s Bilişsel gelişimin temelinde kavram öğrenme vardır. KAVRAM YANILGILARI Genel olarak, öğrenci herhangi bir kavramı bilimsel olarak kabul edilenden farklı olarak algılamış ise buna kavram yanılgısı denir. Kavram yanılgıları okul öğrenmelerinde kavramların yanlış algılanmasından, bilgi eksikliğinden, daha önceki öğrenmelerin yanlışlığından, kavramlann ders kitaplarında yanlış açıklanmasından ya da öğretmenlerin yanlış öğretmesinden kaynaklanabilir. Bu yanılgılar son­ raki öğrenmeler için de önemli bir sorun oluşturmaktadır. Kavram yanılgılarını belirleme ve gidermede kullanılan bazı teknikler şunlardır: ► 1. Kavram Haritaları d. Balık Kılçığı Haritası b. Örümcek Haritası c. Olaylar Zınöri Dizinleri d. Sınıflama Haritası ** 2. Vee Diyagramı -► 3. Kavramsal Karikatür -► 4. Anlam Çözümleme Tabloları -► 5. Kavramsal Değişken Metinleri 6. Tahmin-Gözlem-Açıklama -► 7. Çalışma Yaprakları -►8. Teşhis Testleri 9. Tekzip (Çürütme) Metinler

kleri ÖĞRETİMİ a kullanılan bir kategoridir. ri oluşturur. en düzenler, yeni kavramlar ve yeni bilgiler üretir. OmtkSonı__________________ Kavramlar arasındaki ilişkileri öğretm ek isteyen bir öğ­ retm en için en uygun hazırlık aşağıdakilcrden hangisi­ dir? A) Kavram haritası oluşturmak B) Kavramların tanımlarını yazmak C) Kavramlara örnek olan ve olmayan olay, durum veya nesneler bulmak D) Kavramlann somutluk-soyutluk derecesini incelemek E) Kavramlann farklı dillerdeki karşılıklarını bulmak Çölüm : Kavramlar ve kavramlar arası ilişkilerin öğretilmesi süre­ cinde en uygun yol kavram haritası oluşturmaktır. Kavram haritalarının bilgiyi görselleştirme, ilişkilendirme, som ut­ laştırma, sınıflandırma gibi temel işlevleri vardır. Ancak en önemli işlevi bilgiyi anlamlı hale getirmektir. Kavram harita­ ları ünite tanıtımında, öğrencilerin hazır bulunuştuk düzey­ lerini belirlemede, kavramsal yanılgıları ortaya çıkarmada kullanılabilir. Cevap A'dır.