ວິຊາການຄວບຄຸມພານໃນແລະການກວດສອບພາຍໃນ

179 2120 : การบริหารความเส่ียง งานตรวจสอบภายในต้องช่วยให้องคก์ รสามารถบ่งช้ี และประเมนิ ความเสย่ี งทม่ี นี ยั สาคญั ต่อการปฏบิ ตั งิ าน รวมทงั้ ช่วยให้เกดิ การปรบั ปรุงการบรหิ ารความเส่ยี ง และระบบการควบคุมให้มี ประสทิ ธภิ าพ 2120.A1 : การตรวจสอบภายในเป็นการประเมนิ ความเสย่ี งเกย่ี วกบั การกากบั ดูแลของการ ปฏบิ ตั งิ านและระบบสารสนเทศขององคก์ รทม่ี ผี ลกระทบในดา้ นต่างๆ ดงั น้ี - การบรรลวุ ตั ถุประสงคเ์ ชงิ กลยทุ ธข์ ององคก์ ร - ความถกู ตอ้ งและความน่าเชอ่ื ถอื ของขอ้ มลู ดา้ นการเงนิ และการดาเนนิ งาน - ประสทิ ธผิ ลและประสทิ ธภิ าพของการดาเนนิ งาน - การป้องกนั ทรพั ยส์ นิ - การปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย กฎ ระเบยี บขอ้ บงั คบั และสญั ญาต่างๆ 2120.A2 : การตรวจสอบภายในต้องประเมนิ โอกาสของการเกดิ การทุจรติ และวธิ กี ารใน การบรหิ ารความเสย่ี งจากการทุจรติ ในองคก์ ร 2120.C1 : การบรกิ ารใหค้ าปรกึ ษาผูต้ รวจสอบภายในต้องระบุถงึ ความเสย่ี งทม่ี ผี ลกระทบ ต่อการบรรลุวตั ถุประสงคข์ องงานใหค้ าปรกึ ษา และควรระมดั ระวงั ความเสย่ี งสาคญั ทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ 2120.C2 : การบรกิ ารใหค้ าปรกึ ษา ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งผสมผสานและนาความรทู้ าง ดา้ นความเสย่ี งทไ่ี ดร้ บั จากงานใหค้ าปรกึ ษามาใชใ้ นกระบวนการบรหิ ารจดั การความเสย่ี งขององคก์ ร 2120.C3 : การบรกิ ารใหค้ าปรกึ ษา ผตู้ รวจสอบภายในต้องช่วยบรหิ ารความเสย่ี งโดยช่วย ฝา่ ยบรหิ ารในการกาหนดใหม้ หี รอื ปรบั ปรงุ กระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง 2130 : การควบคมุ งานตรวจสอบภายในควรมสี ่วนสนบั สนุน และส่งเสรมิ ใหอ้ งคก์ รมกี ารควบคุมในเรอ่ื งต่าง ๆ ทเ่ี หมาะสมและเพยี งพอโดยการประเมนิ ประสทิ ธผิ ลและประสทิ ธภิ าพของการควบคุม รวมทงั้ สนบั สนุน ใหม้ กี ารปรบั ปรงุ อยา่ งต่อเน่อื ง 2130.A1 : ผู้ตรวจสอบภายในต้องประเมินถึงความเพียงพอและประสิทธิภาพของ การควบคุมเพ่ือให้การควบคุมที่มีอยู่ครอบคลุมถึงการกากับดูแลระบบการปฏิบัติการ และ ระบบสารสนเทศขององค์กรในด้านต่างๆ ดังน้ี - การบรรลุวัตถุประสงค์เชิงกลยุทธ์ขององค์กร - ความถูกต้อง ความน่าเช่ือถือของข้อมูลด้านการเงินและการดาเนินงาน - ประสิทธิผลและประสิทธิภาพของการดาเนินงาน - การป้ องกันทรัพย์สิน - การปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับและสัญญาต่างๆ การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทที่ 4

180 2130.C1 : ผตู้ รวจสอบภายในควรนาความรแู้ ละประสบการณ์ทไ่ี ดจ้ ากงานใหค้ าปรกึ ษามาใช้ ประโยชน์ในการประเมนิ กระบวนการควบคุมขององคก์ ร 2200 : การวางแผนภารกิจ ผู้ตรวจสอบภายในต้องจดั ทาและบนั ทกึ การวางแผนภารกิจ รวมทงั้ วตั ถุประสงคข์ อบเขต ระยะเวลาและการจดั สรรทรพั ยากร 2201 : ข้อพิจารณาในการวางแผน การวางแผนงานตรวจสอบภายในตอ้ งคานึงถงึ สง่ิ ต่อไปน้ี - วตั ถุประสงคข์ องงานและวธิ กี ารดาเนนิ งานในอนั ทจ่ี ะทาใหบ้ รรลุวตั ถุประสงค์ - ความเสย่ี งทส่ี าคญั ๆ ท่มี ผี ลกระทบต่อความสาเรจ็ ว่าอย่ใู นระดบั ทย่ี อมรบั ไดห้ รอื ไม่ เช่น ความเสย่ี งทางดา้ นทรพั ยากร การปฏบิ ตั งิ าน เป็นตน้ - ความเพยี งพอและความมปี ระสทิ ธภิ าพของกจิ กรรมการบรหิ ารความเสย่ี งและระบบ การควบคุม เมอ่ื เปรยี บเทยี บกบั กรอบการปฏบิ ตั งิ าน หรอื กฎ ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง - โอกาสในการปรบั ปรงุ กจิ กรรมการบรหิ ารความเสย่ี ง และระบบการควบคุมใหด้ ขี น้ึ 2201.A1 : ภารกจิ ทเ่ี ป็นการใหบ้ รกิ ารแก่บุคคลภายนอก ผตู้ รวจสอบภายในต้องทาความ เขา้ ใจกบั ผรู้ บั บรกิ ารเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรเก่ยี วกบั วตั ถุประสงค์ ขอบเขต ความรบั ผดิ ชอบและความ คาดหวงั อ่นื ๆ ของผู้รบั บรกิ ารรวมทงั้ ขอ้ จากดั ในการเผยแพร่ผลงาน และการเขา้ ถงึ เอกสารข้อมลู ท่ี เกย่ี วขอ้ งกบั ภารกจิ 2201.C1 : ผตู้ รวจสอบภายในต้องทาความเขา้ ใจกบั ผรู้ บั บรกิ ารใหค้ าปรกึ ษาเป็นลายลกั ษณ์ อกั ษรซง่ึ รวมถงึ วตั ถุประสงค์ ขอบเขต ความรบั ผดิ ชอบ และความคาดหวงั อ่นื ของผรู้ บั บรกิ าร 2210 : วตั ถปุ ระสงคข์ องภารกิจ การกาหนดวัตถุประสงค์ของการปฏิบัติงานควรเน้นเร่อื งความเส่ียง การควบคุมและ กระบวนการกากบั ดแู ลทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั งานทจ่ี ะทา 2210.A1 : ผู้ตรวจสอบภายในต้องระบุและประเมนิ ความเส่ยี งท่เี ก่ียวขอ้ งกบั กจิ กรรมท่ี จะสอบทานเพอ่ื ใหก้ ารกาหนดวตั ถุประสงคข์ องการปฏบิ ตั งิ านสะทอ้ นใหเ้ หน็ ถงึ ผลของการประเมนิ ความ เสย่ี ง 2210.A2 : ผูต้ รวจสอบภายใน ตอ้ งคานึงถงึ ขอ้ ผดิ พลาด ขอ้ บกพรอ่ ง และการไม่ปฏบิ ตั ิ ตามกฎระเบยี บ ขอ้ บงั คบั และอ่นื ๆ ทอ่ี าจเกดิ ขน้ึ เพอ่ื ใหก้ ารกาหนดวตั ถุประสงคค์ รอบคลุมใน ประเดน็ ทส่ี าคญั ๆ 2210.A3 : การประเมนิ การควบคุมจาเป็นต้องมเี กณฑว์ ดั ทเ่ี หมาะสม ผตู้ รวจสอบภายใน ตอ้ งทราบเกณฑท์ ผ่ี บู้ รหิ ารไดก้ าหนดไวเ้ พ่อื วดั ความสาเรจ็ ตามเป้าหมายและวตั ถุประสงค์ และใชเ้ กณฑ์ นนั้ ในการประเมนิ การควบคุม หากผูต้ รวจสอบภายในเหน็ ว่าเกณฑด์ งั กล่าวไม่เหมาะสม ผูต้ รวจสอบ ภายในควรรว่ มกบั ผบู้ รหิ ารกาหนดเกณฑท์ เ่ี หมาะสมต่อไป บทท่ี 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

181 2210.C1 : ผตู้ รวจสอบภายในควรคานงึ ถงึ ความเสย่ี ง การควบคุม และกระบวนการกากบั ดแู ลตามขอบเขตทไ่ี ดม้ กี ารตกลงรว่ มกนั กบั ผรู้ บั บรกิ ารงานใหค้ าปรกึ ษา 2210.C1 : วตั ถุประสงคข์ องภารกจิ ให้คาปรกึ ษา ต้องสอดคลอ้ งกบั คุณค่า กลยทุ ธ์และ เป้าหมายโดยรวมขององคก์ ร 2220 : กาหนดขอบเขตการปฏิบตั ิงาน ผู้ตรวจสอบภายในควรกาหนดขอบเขตของการปฏบิ ตั ิงานให้เพยี งพอในอันท่จี ะช่วยให้ สามารถปฏบิ ตั งิ านทไ่ี ดร้ บั มอบหมายบรรลตุ ามวตั ถุประสงค์ 2220.A1 : ขอบเขตของการปฏบิ ตั งิ านควรกาหนดให้ครอบคลุมถงึ ระบบการทางานต่างๆ เอกสาร หลกั ฐาน รายงาน บุคลากร และทรพั ยส์ นิ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง รวมทงั้ สว่ นทอ่ี ยใู่ นความควบคุมดแู ล ของบคุ คลทส่ี าม 2220.A2 : ระหว่างภารกจิ ให้ความเช่อื มนั ่ หากผู้รบั บรกิ ารต้องการบรกิ ารคาปรกึ ษาใน เรื่องที่มนี ัยสาคญั ผู้ตรวจสอบภายในต้องทาความเข้าใจกบั ผู้รบั บรกิ ารเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร เก่ยี วกบั วตั ถุประสงค์ ขอบเขต ความรบั ผดิ ชอบและความคาดหวงั ของผู้รบั บรกิ ารการส่อื สารผล ของภารกจิ การให้คาปรกึ ษาต้องปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐานเร่อื งการให้คาปรกึ ษา 2220.C1 : ขอบเขตการให้คาปรึกษาควรกาหนดให้เพียงพอท่ีจะสามารถบรรลุวตั ถุ ประสงคต์ ามที่ไดเ้ หน็ ชอบร่วมกนั กบั ผูร้ บั บรกิ ารในกรณีทผ่ี ู้ตรวจสอบภายในถูกจากดั ขอบเขตการให้ คาปรกึ ษาควรไดม้ กี ารพจิ ารณาว่าสมควรจะปฏบิ ตั งิ านต่อหรอื ไม่ หากตอ้ งปฏบิ ตั คิ วรเปิดเผยขอ้ จากดั ดงั กลา่ วใหบ้ ุคคลทเ่ี กย่ี วขอ้ งทราบ 2220.C2 : ระหว่างภารกิจบรกิ ารให้คาปรึกษา ผู้ตรวจสอบภายในต้องระบุถึงการ ค ว บ คุม ที่ส อ ด ค ล้อ ง ก ับ ว ัต ถุป ร ะ ส ง ค์ข อ ง ภ า ร กิจ แ ล ะ ใ ห้ค ว า ม สา ค ัญ ก ับ ป ร ะ เ ด็น ก า ร ค ว บ คุม ท่ี สาคญั 2230 : การจดั สรรทรพั ยากรสาหรบั ภารกิจ ผตู้ รวจสอบภายในต้องจดั สรรทรพั ยากรใหเ้ หมาะสมและเพยี งพอต่อการปฏบิ ตั งิ านใหบ้ รรลุ ตามวตั ถุประสงค์จานวนเจา้ หน้าท่ปี ฏบิ ตั งิ านควรจดั ให้เหมาะสมและสอดคล้องกบั ลกั ษณะและความ ซบั ซอ้ นของงานตลอดจนขอ้ จากดั ของเวลาและงบประมาณทม่ี อี ยู่ 2240 : แผนการปฏิบตั ิงานตามภารกิจ เพ่อื ใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านเป็นไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและบรรลุตามวตั ถุประสงคท์ ก่ี าหนดผตู้ รวจ สอบภายในควรจดั ทารายละเอยี ดของการปฏบิ ตั งิ านในขนั้ ตอนต่างๆเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรเพ่อื ใหท้ มี งาน ใชเ้ ป็นแนวทางในการปฏบิ ตั งิ าน 2240.A1 : แผนการปฏบิ ตั ติ ามภารกจิ ผูต้ รวจสอบภายในควรระบุวธิ กี ารในการคดั เลอื ก ขอ้ มลู วเิ คราะห์ ประเมนิ ผล และบนั ทกึ ขอ้ มลู ทไ่ี ดร้ บั ในระหว่างการปฏบิ ตั งิ าน ทงั้ น้ี แผนการปฏบิ ตั ิ ตามภารกจิ ควรไดร้ บั ความเหน็ ชอบจากหวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายใน หรอื ผูท้ ่ไี ด้รบั มอบหมาย ก่อนทจ่ี ะเรมิ่ ปฏบิ ตั งิ านและทกุ ครงั้ ทม่ี กี ารเปลย่ี นแปลง การตรวจสอบภายในและแม่บทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทท่ี 4

182 2240.C1 : แผนการปฏิบตั ิตามภารกิจสาหรบั งานให้คาปรกึ ษาจะมรี ูปแบบและเน้ือหาท่ี แตกต่างไปตามแต่ละลกั ษณะของงานทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย 2300 : การปฏิบตั ิภารกิจ ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งระบุวเิ คราะห์ ประเมนิ และรวบรวมสารสนเทศใหเ้ พยี งพอต่อการ ปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหบ้ รรลตุ ามวตั ถุประสงค์ 2310 : การระบสุ ารสนเทศ ผตู้ รวจสอบภายในควรรวบรวมขอ้ มลู ทม่ี คี วามน่าเชอ่ื ถอื มคี วามเพยี งพอ เกย่ี วขอ้ งและเป็น ประโยชน์ต่อการปฏบิ ตั งิ านทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหบ้ รรลวุ ตั ถุประสงค์ทก่ี าหนดไว้ 2320 : การวิเคราะหแ์ ละประเมิน ผู้ตรวจสอบภายในควรใช้วธิ กี ารวเิ คราะหแ์ ละประเมนิ ท่เี หมาะสมเพ่อื ใหไ้ ดข้ อ้ สรุปและผล การปฏบิ ตั งิ านทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ 2330 : การจดั ทาและรวบรวมสารสนเทศ ผตู้ รวจสอบภายในต้องบนั ทกึ สารสนเทศทเ่ี ก่ยี วขอ้ งใหเ้ พยี งพอต่อการสนบั สนุนขอ้ สรปุ และ ผลการปฏบิ ตั ภิ ารกจิ 2330.A1 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายใน ตอ้ งควบคุมการเขา้ ถงึ ขอ้ มลู ทไ่ี ดร้ บั จาก การ ปฏบิ ตั งิ านในการเปิดเผยขอ้ มลู ดงั กลา่ วตอ้ งไดร้ บั อนุญาตจากผบู้ รหิ ารระดบั สงู ก่อน 2330.A2 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายใน ควรกาหนดระยะเวลาในการเกบ็ รกั ษา ขอ้ มลู ทไ่ี ดจ้ ากการปฏบิ ตั งิ านทงั้ น้รี ะยะเวลาในการเกบ็ รกั ษาควรเป็นไปตามระเบยี บทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 2330.C1 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องควบคุมการเขา้ ถงึ ขอ้ มลู และกาหนด ระยะเวลาในการเกบ็ รกั ษาขอ้ มลู ท่ไี ด้จากการปฏบิ ตั งิ านให้คาปรกึ ษาทงั้ น้ีควรกาหนดใหส้ อดคลอ้ งกบั แนวทางปฏบิ ตั แิ ละระเบยี บทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 2340 : การกากบั ดแู ลการปฏิบตั ิภารกิจ หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องกากบั ดแู ลภารกจิ ทไ่ี ดม้ อบหมายอย่างใกลช้ ดิ เพ่อื ให้ เกดิ ความมนั่ ใจว่าการปฏบิ ตั งิ านจะสามารถบรรลุตามวตั ถุประสงคท์ ก่ี าหนดไวอ้ ย่างมี คุณภาพ ซง่ึ จะ เป็นการชว่ ยพฒั นาเจา้ หน้าทต่ี รวจสอบภายในดว้ ย 2400 : การส่ือสารผลการปฏิบตั ิภารกิจ ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งส่อื สารผลการปฏบิ ตั งิ านทไ่ี ดร้ บั มอบหมายอยา่ งทนั ทว่ งที 2410 : เกณฑข์ องการสื่อสารผลการปฏิบตั ิภารกิจ การส่อื สารผลการปฏบิ ตั งิ านควรประกอบดว้ ยวตั ถุประสงค์ ขอบเขต สรปุ ผลการตรวจสอบ ความคดิ เหน็ ขอ้ เสนอแนะ และแนวทางในการปรบั ปรงุ แกไ้ ขทส่ี ามารถนาไปปฏบิ ตั ไิ ด้ 2410.A1 : รายงานผลงานต้องมคี วามเหน็ ของผตู้ รวจสอบภายในดว้ ยความเหน็ หรอื ขอ้ สรปุ ดงั กล่าวต้องพจิ ารณาถงึ ความคาดหวงั ของผู้บรหิ ารระดบั สูง คณะกรรมการ และผู้มสี ่วนได้เสยี ของ บทท่ี 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

183 องคก์ รรวมทงั้ ตอ้ งมสี ารสนเทศทเ่ี พยี งพอ น่าเชอ่ื ถอื มคี วามเกย่ี วขอ้ ง และเป็นประโยชน์เพอ่ื สนบั สนุน ความเหน็ หรอื ขอ้ สรปุ ดงั กลา่ ว 2410.A2 : รายงานผลงาน ควรกล่าวถึงข้อตรวจพบทด่ี ใี นการปฏบิ ตั งิ านของหน่วยรบั ตรวจดว้ ย 2410.A3 : เม่อื มกี ารเผยแพร่ผลการตรวจสอบต่อบุคคลภายนอกองค์กร ต้องระบุขอ้ จากดั ในการเผยแพร่และการนาผลการตรวจสอบไปใช้ต่อ 2410.C1 : รปู แบบและเน้ือหาของการรายงานผลงานการใหค้ าปรกึ ษาจะแตกต่างกนั ไป ตามลกั ษณะของงานและความตอ้ งการของผรู้ บั บรกิ าร 2420 : คณุ ภาพของการส่ือสาร การรายงานผลการปฏบิ ตั งิ านควรรายงานดว้ ยความถูกตอ้ ง ครบถ้วน ชดั เจน เทย่ี งธรรม รดั กุม สรา้ งสรรค์ และรวดเรว็ 2421 : ข้อผิดพลาดและส่ิงที่ถกู ละเลย หากการสอ่ื สารในขนั้ สดุ ทา้ ยมขี อ้ ผดิ พลาดหรอื มเี รอ่ื งทไ่ี ม่ไดก้ ล่าวถงึ หวั หน้าหน่วยงานตรวจ สอบภายในควรสอ่ื สารสารสนเทศทถ่ี กู ตอ้ งไปยงั บคุ คลทไ่ี ดร้ บั ขอ้ มลู ดว้ ย 2430 : การใช้ข้อความ “การปฏิบตั ิตามมาตรฐานสากลการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจ สอบภายใน” ผตู้ รวจสอบภายในสามารถรายงานว่าการปฏบิ ตั ภิ ารกจิ เป็นไปตามมาตรฐานไดก้ ต็ ่อเมอ่ื มกี าร ประเมนิ ขอโครงการประกนั และปรบั ปรงุ คุณภาพสนบั สนุนถอ้ ยคาดงั กลา่ ว 2431 : การเปิ ดเผยกรณีปฏิบตั ิไม่สอดคล้องตามมาตรฐาน กรณที ผ่ี ตู้ รวจสอบภายในไม่สามารถปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐาน ซง่ึ มผี ลกระทบต่อการปฏบิ ตั งิ าน รายงานควรเปิดเผยรายละเอยี ดดงั ต่อไปน้ี - ประมวลจรรยาบรรณหรอื มาตรฐานทผ่ี ตู้ รวจสอบภายในไมส่ ามารถปฏบิ ตั ติ ามได้ - เหตุผลทท่ี าใหไ้ มส่ ามารถปฏบิ ตั ติ ามประมวลจรรยาบรรณหรอื มาตรฐานนนั้ ได้ - ผลกระทบทเ่ี กดิ ขน้ึ เมอ่ื ไมส่ ามารถปฏบิ ตั ติ ามประมวลจรรยาบรรณหรอื มาตรฐาน 2440 : การเผยแพรผ่ ลการปฏิบตั ิภารกิจ หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องเผยแพร่ผลการปฏบิ ตั งิ านใหบ้ ุคคลทเ่ี ก่ยี วขอ้ งและ เหมาะสมทราบ 2440.A1 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายใน จะมหี น้าท่ีรบั ผดิ ชอบในการส่ือสาร รายงานผลการตรวจสอบใหก้ บั บุคคลทเ่ี กย่ี วขอ้ ง เพอ่ื ใหผ้ ลการตรวจสอบภายในนนั้ ไดร้ บั การพจิ ารณา 2440.A1 : ก่อนการเสนอผลการตรวจสอบแก่บุคคลภายนอกท่ีไม่ใช่โดยข้อบงั คบั ทาง กฎหมาย หรอื คาสงั่ ของทางการ หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องปฏิบตั ิดงั น้ี การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทที่ 4

184 - ประเมนิ ความเส่ยี งท่อี าจเกิดข้นึ กบั องค์กร - ปรกึ ษากับผู้บรหิ ารระดบั สูงและ / หรอื นักกฎหมายตามความเหมาะสม - ควบคุมการเผยแพร่ผลการปฏบิ ตั ิงานโดยจากัดการใช้ผลการตรวจสอบ 2440.C1 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในมหี น้าที่รบั ผิดชอบในการส่ือสาร รายงานผลการปฏบิ ตั งิ านใหค้ าปรกึ ษาแก่ผรู้ บั บรกิ าร 2440.C2 : ระหวา่ งการปฏบิ ตั งิ านใหค้ าปรกึ ษาอาจจะมกี ารพจิ ารณาประเดน็ การกากบั ดแู ล การบรหิ ารความเส่ยี งและการควบคุมหากประเด็นนัน้ มสี าระสาคญั กบั องคก์ รผู้ตรวจสอบภายในต้อง รายงานใหผ้ บู้ รหิ ารระดบั สงู และคณะกรรมการตรวจสอบทราบ 2450 : ควรให้ความเหน็ ในภาพรวม การใหค้ วามเหน็ ในภาพรวมจะต้องเป็นสารสนเทศท่เี พยี งพอ น่าเช่อื ถอื มคี วามเกย่ี วขอ้ ง และเป็นประโยชน์ต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู และคณะกรรมการ 2500 : การติดตามผล หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องกาหนดระบบการตดิ ตามผล การนาขอ้ เสนอแนะใน รายงานไปปฏบิ ตั ิ 2500.A1 : หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องจดั ให้มกี ระบวนการตดิ ตามว่าฝ่าย บรหิ ารสงั่ การใหม้ กี ารปฏบิ ตั ติ ามขอ้ เสนอแนะทไ่ี ดน้ าเสนอในรายงานผลการตรวจสอบหรอื ไมแ่ ละผลการ ปฏบิ ตั เิ ป็นอยา่ งไร 2500.C1 : หน่วยงานตรวจสอบภายในต้องมกี ารตดิ ตามผลงานใหค้ าปรกึ ษาว่าไดม้ กี าร นาไปปฏบิ ตั ติ ามขอบเขตท่ผี ู้รบั บรกิ ารใหค้ วามเหน็ ชอบหรอื ไม่ 2600 : การส่ือสารถึงการยอมรบั ความเสี่ยง หวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในต้องนาเร่อื งความเส่ยี งท่อี าจก่อให้เกดิ ความเสยี หายแก่ องคก์ ร (แต่ยงั ไม่ไดร้ บั การแกไ้ ข) หารอื กบั ผบู้ รหิ ารขององคก์ ร หากยงั ไม่สามารถดาเนินการแก้ไขได้ ผบู้ รหิ ารและหวั หน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในควรรายงานใหค้ ณะกรรมการตรวจสอบทราบเพ่อื หาขอ้ ยตุ ติ ่อไป ด้านที่ 3 : คาแนะนาในการปฏิบตั ิงาน คาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ าน (Practice Advisries : PA) ถอื เป็นแนวทางอยา่ งไม่เป็นทางการซง่ึ คณะกรรมการประเดน็ วชิ าชพี (Professional Issues Committee) ของสถาบนั ไอไอเอไดน้ าประเดน็ ปญั หาในการปฏบิ ตั งิ านมารวมไวใ้ นคาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ านน้ีพรอ้ มกบั เสรมิ สรา้ งขอ้ ปฏบิ ตั ใิ หม่เพ่อื ครอบคลมุ ถงึ ภาระทไ่ี มเ่ คยมมี าก่อนหน้าน้ีมาใชเ้ ป็นแนวทางในการสรา้ งมาตรฐานขน้ึ มาช่วยขยายความ มาตรฐานใหเ้ ป็นทเ่ี ขา้ ใจมากขน้ึ และสามารถนาไปใชใ้ นกรณพี เิ ศษของการตรวจสอบภายใน บทที่ 4 การตรวจสอบภายในและแม่บทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

185 คาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ านบางประการอาจจะใชไ้ ดด้ กี บั งานตรวจสอบภายในทวั่ ไป แต่มบี าง กรณีเหมาะสาหรบั นามาประยุกต์กบั ธุรกิจอุตสาหกรรมเฉพาะทาง การตรวจสอบภายในท่มี ลี กั ษณะ แตกต่างกนั ออกไปหรอื ในสภาพภมู ศิ าสตรบ์ างพน้ื ท่ี หวั ใจสาคญั ของแนวปฏบิ ตั ทิ เ่ี คยกาหนดอย่ใู น The Red Book จะถูกปรบั เปลย่ี นใหเ้ ป็นคาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ านแทนและคาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ านน้ี จะเผยแพร่ในเวบ็ ไซต์ของไอไอเอต่อไปเพ่อื ให้ผู้ท่เี ก่ยี วขอ้ งไดน้ าไปประยุกต์ใช้กบั การบรหิ ารภายใน องคก์ ร ด้านที่ 4 : การพฒั นาและความช่วยเหลือในการปฏิบตั ิงาน การพฒั นาและความช่วยเหลอื ในการปฏบิ ตั งิ าน หมายรวมถงึ ช่องทางในการสอ่ื สารการให้ ความรู้ การศกึ ษาวจิ ยั การจดั ประชุมสมั มนาและความช่วยเหลอื อ่นื ๆ ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั การปฏบิ ตั งิ าน วิชาชีพการตรวจสอบภายใน ซ่ึงเสนอเทคนิคและขนั้ ตอนต่างๆ เพ่ือเสริมสร้างประสบการและ ความสามารถของผู้ตรวจสอบภายใน รวมทงั้ กระบวนการอ่ืนๆ ท่เี ก่ยี วขอ้ ง การพฒั นาและความ ช่วยเหลอื การปฏบิ ตั งิ านน้ีจะทาให้ผู้ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในมโี อกาสได้รบั ทราบความคดิ เหน็ และ ทศั นคตขิ องผเู้ ชย่ี วชาญต่างๆ ตลอดทงั้ แหล่งขอ้ มลู อ่นื ๆ ของสมาคมผตู้ รวจสอบภายใน ประโยชน์ของการตรวจสอบภายใน อุษณา ภทั รมนตรี (2558 : 1–22) กล่าวถงึ ประโยชน์ของการตรวจสอบภายในสมยั ใหมว่ ่า การ ตรวจสอบจะสรา้ งความเช่อื มนั่ และส่งเสรมิ การปฏบิ ตั งิ านในองค์กรใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคแ์ ละเป้าหมาย เพ่อื เพมิ่ มูลค่าขององค์กรและการเจรญิ เตบิ โตอย่างมนั่ คงยงั่ ยนื การตรวจสอบภายในจงึ ถอื ไดว้ ่าเป็น กจิ กรรมงานอย่างหน่ึงทผ่ี บู้ รหิ ารในทุกองคก์ รต้องจดั ใหม้ ี องคก์ รใดทไ่ี ม่มกี ารตรวจสอบภายในยากท่ี องค์กรนัน้ จะดำเนินการให้ประสบความสาเรจ็ ตามวัตถุประสงค์นัน้ ได้ ดงั นัน้ ประโยชน์ของการ ตรวจสอบภายในสรปุ ไดม้ ดี งั น้ี 1. ส่งเสริมให้เกิดกระบวนการกากบั ดแู ลกิจการที่ดี (Good Corprtate Governance) และความโปรง่ ใสในการปฏิบตั ิงาน (Transparency) ถอื ไดว้ ่าเป็นขอ้ เรยี กรอ้ งและความตอ้ งการจากสงั คมภายในประเทศและจากผลู้ งทุนต่างชาตใิ น ปจั จุบนั ให้มกี ารกากบั ดูแลซง่ึ เป็นมาตรการถ่วงดุลแห่งอานาจ (Check and Balance) ระหว่างคณะ กรรมการบรษิ ทั และฝา่ ยจดั การ เพ่อื ป้องกนั การประพฤตมิ ชิ อบหรอื การทุจรติ เป็นการลดความเสย่ี งท่ี อาจเกดิ ขน้ึ จนทาใหก้ ารดาเนินงานไม่บรรลุวตั ถุประสงค์ และใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านเป็นไปตามนโยบายทจ่ี ะ เพม่ิ มลู ค่าขององคก์ ร การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทที่ 4

186 2. ส่งเสริมให้เกิดความรบั ผิดชอบและการรายงานตามหน้าที่ความรบั ผิดชอบ (Responsibility and Accountability) โดยการแบง่ หน้าทค่ี วามรบั ผดิ ชอบในแต่ละตาแหน่งงานใหช้ ดั เจนและมกี ารรายงานตามหน้าทท่ี ่ี รบั ผิดชอบนัน้ อย่างมหี ลกั ฐานพิสูจน์ได้ โดยคาว่า “Accountability” ตามผลของกฎหมายทางบญั ชี กาหนดว่ารายจ่ายทุกรายการท่จี ะบนั ทกึ บญั ชไี ด้ต้องมหี ลกั ฐานว่าใครเป็นผู้รบั และเป็นรายจ่ายตาม วตั ถุประสงคใ์ ดขององคก์ ร หากไม่มหี ลกั ฐานหรอื ใหต้ รวจสอบไม่ได้ ไม่ใหถ้ อื เป็นรายจ่ายทางบญั ชซี ง่ึ เป็นพน้ื ฐานของหลกั ความโปรง่ ใส (Transparency) และความสามารถตรวจสอบได้ (Auditability) 3. ส่งเสริมให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการปฏิบตั ิงาน (Efficiency and Effectiveness pf Operations) การตรวจสอบเป็นการประเมนิ วเิ คราะห์ เปรยี บเทยี บข้อมูลการใช้ทรพั ยากรและผลการ ปฏิบัติงานในทุกด้านอย่างเท่ียงธรรม เป็นกลาง และมีมาตรฐานส่งเสริมให้มีการจัดสรรการใช้ ทรพั ยากรขององคก์ รเป็นไปอยา่ งเหมาะสมตามลาดบั ความสาคญั เพ่อื ใหไ้ ดผ้ ลงานทเ่ี ป็นประโยชน์สงู สุด ต่อองคก์ ร รวมทงั้ เป็นการปรบั ปรงุ กระบวนการทางานและระบบงานใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลดี ยง่ิ ข้นึ ทนั เวลา เหมาะสมกบั สถานการณ์ ลดค่าใช้จ่าย และสนับสนุนให้เกดิ การประสานงานกัน ระหวา่ งผบู้ รหิ ารและผปู้ ฏบิ ตั งิ านอกี ดว้ ย 4. ให้สญั ญาณเตือนภยั ล่วงหน้า (Warning Signals) การตรวจสอบจะชว่ ยลดโอกาสของการประพฤตทิ ม่ี ชิ อบ การทุจรติ หรอื เหตุการณ์ความเสย่ี งท่ี สงู เกนิ กว่าทฝ่ี า่ ยบรหิ ารกาหนดไว้ โดยการส่อื สารใหท้ ราบตวั ชว้ี ดั การทจุ รติ และเพ่อื การแกไ้ ขปญั หา อยา่ งทนั กาล สรปุ การตรวจสอบภายใน คอื กจิ กรรมการใหค้ วามเช่อื มนั่ และการให้คาปรกึ ษาอย่างเทย่ี งธรรม และเป็นอสิ ระเพ่อื เพมิ่ คุณค่าและปรบั ปรุงการดาเนินงานขององคก์ รใหด้ ขี น้ึ ซง่ึ มวี ตั ถุประสงคเ์ พ่อื ช่วย ใหอ้ งคก์ รบรรลุถงึ เป้าหมายทว่ี างไวด้ ว้ ยการประเมนิ ปรบั ปรงุ ประสทิ ธผิ ลของกระบวนการบรหิ ารความ เส่ยี ง การควบคุม และการกากบั ดูแลอย่างเป็นระบบ ระเบยี บ ประเภทของการตรวจสอบภายในท่ี สาคญั ไดแ้ ก่ การตรวจสอบทางการเงนิ การตรวจสอบการปฏบิ ตั ิการ การตรวจสอบบรหิ าร การ ตรวจสอบตามขอ้ กาหนด การตรวจสอบเทคโนโลยสี ารสนเทศ และการตรวจสอบพเิ ศษ บทที่ 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

187 สาหรบั ขอ้ แตกต่างในการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบของการตรวจสอบภายในและการสอบบญั ชี ยอ่ ม มขี อ้ แตกต่างกนั หลายประการ เชน่ การกาหนดวตั ถุประสงคข์ องการตรวจสอบ ผใู้ ชบ้ รกิ าร ความเป็น อสิ ระ ความสนใจในระบบการควบคมุ ภายใน ปรมิ าณงาน และการวางแผนตรวจสอบ ส่วนสถาบนั วชิ าชพี ทส่ี าคญั เก่ยี วกบั งานตรวจสอบภายในระดบั สากลตงั้ อยทู่ ป่ี ระเทศสหรฐั อเมรกิ าเรยี ก ย่อ ๆ ว่า “ไอไอเอ (IIA)” สามารถศกึ ษาค้นคว้าข้อมูลเพมิ่ เติมได้ท่เี ว็บไซต์ www.theiia.org และ ประเทศไทย คอื สมาคมผู้ตรวจสอบภายในแห่งประเทศไทย (สตท.) ซ่งึ ผู้สนใจรายละเอยี ดเก่ยี วกบั ขอ้ มลู การตรวจสอบสามารถคน้ ควา้ ไดท้ เ่ี วบ็ ไซต์ www.iiat.or.th และปจั จยั ทท่ี าใหก้ ารตรวจสอบภายใน ประสบความสาเร็จประกอบด้วย คุณสมบัติท่ีดีของผู้ตรวจสอบ ทศั นคติในการตรวจสอบ การ ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ และปจั จยั ทส่ี ง่ เสรมิ อ่นื สมาคมผตู้ รวจสอบภายในสากลไดก้ าหนดแมบ่ ทการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การตรวจสอบภายในใหม่ ในปี ค.ศ. 1999 โดยปรบั เปลย่ี นและรวบรวมลกั ษณะบรกิ ารของงานตรวจสอบตามเพอ่ื ใหส้ อดคลอ้ งกบั คานิยามใหม่ของโคโซ่ซ่งึ แบ่งออกเป็น 4 ส่วนประกอบดว้ ย จรยิ ธรรมหรอื ประมวลจรรยาบรรณของ วชิ าชพี มาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี ตรวจสอบภายใน คาแนะนาในการปฏบิ ตั งิ าน การพฒั นาและ ความชว่ ยเหลอื ในการปฏบิ ตั งิ าน การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทท่ี 4

188 แบบฝึ กหดั ท้ายบท ตอนท่ี 1 : คาถามอตั นยั (ถาม – ตอบจากทฤษฎเี พ่อื ทดสอบความเขา้ ใจของผเู้ รยี น) ขอ้ 1. ใหอ้ ธบิ ายการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบดา้ นการบรกิ ารใหค้ วามเช่อื มนั่ (Assurance service)และ บรกิ ารใหค้ าปรกึ ษา (Consulting service) ตามทท่ี ่านเขา้ ใจเป็นอยา่ งไร ขอ้ 2. จากคานิยามของวตั ถุประสงค์ของการตรวจสอบภายในมปี ระเดน็ ทน่ี ่าสนใจเร่อื งใดบ้างพรอ้ ม อธบิ ายแต่ละประเดน็ มาพอสงั เขป ขอ้ 3. การตรวจสอบภายในตามแนวคดิ สมยั ใหม่เป็นบรกิ ารใหค้ วามเช่อื มนั่ สามารถจาแนกออกได้ เป็นกป่ี ระเภท อะไรบา้ ง พรอ้ มอธบิ ายแต่ละประเภทมาดว้ ย ขอ้ 4. ใหอ้ ธบิ ายความแตกต่างระหว่างการตรวจสอบภายในกบั การสอบบญั ชี ขอ้ 5. ปจั จยั ทท่ี าใหก้ ารประกอบวชิ าชพี การตรวจสอบภายในทป่ี ระสบความสาเรจ็ มเี รอ่ื งใดบา้ งพรอ้ ม อธบิ ายแต่ละประเดน็ ประกอบมาดว้ ย ขอ้ 6. วชิ าชพี การตรวจสอบภายในมจี รรยาบรรณแห่งวชิ าชพี ทผ่ี ตู้ รวจสอบภายในควรยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิ สมาคมผตู้ รวจสอบภายในสากลไดก้ าหนดจรรยาบรรณของวชิ าชพี การตรวจสอบภายในไวอ้ ยา่ งไร ขอ้ 7. หลกั การพน้ื ฐานทเ่ี กย่ี วกบั วชิ าชพี และการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในทผ่ี ตู้ รวจสอบภายในทุก คนควรยดึ ถอื และดารงไวป้ ระกอบดว้ ยอะไรบา้ ง พรอ้ มอธบิ ายแต่ละประเดน็ มาพอสงั เขป ขอ้ 8. สมาคมผตู้ รวจสอบภายในสากล (IIA) ไดก้ าหนดประมวลจรรยาบรรณใหผ้ ปู้ ระกอบวชิ าชพี การ ตรวจสอบภายในยดึ ถอื เป็นแนวปฏบิ ตั เิ พอ่ื วตั ถุประสงคใ์ ดบา้ ง ขอ้ 9. นางสาวหยดน้า ไหลยอ้ ย ไดร้ บั มอบหมายใหท้ าหน้าทต่ี รวจสอบการปฏบิ ตั งิ านของฝ่ายจดั ซอ้ื เน่ืองจากผูบ้ รหิ ารได้รบั คารอ้ งเรยี นจากฝ่ายงานอ่นื ว่า พนักงานฝ่ายจดั ซอ้ื ได้รบั การเล้ยี งรบั รองจาก ผขู้ ายรายใหญ่อยเู่ ป็นประจาทุกเยน็ วนั ศุกรห์ ลงั เลกิ งาน ซง่ึ อาจเป็นสญั ญาณเตอื นภยั ว่าฝ่ายจดั ซอ้ื อาจ ปฏบิ ตั หิ น้าทโ่ี ดยไมช่ อบ ให้ทา ให้ท่านตรวจสอบงานของฝ่ายจดั ซ้ือตามมาตรฐานสากลการปฏบิ ตั ิงานวชิ าชพี การ ตรวจสอบภายในโดยระบมุ าเป็นขอ้ ๆ เรยี งตามลาดบั ก่อนหลงั ของงานทจ่ี ะตอ้ งปฏบิ ตั ิ บทท่ี 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

189 ขอ้ 10. นายฝนั ดี เสมอมา เพง่ิ ไดร้ บั บรรจเุ ป็นพนกั งานตรวจสอบภายในของบรษิ ทั เพอ้ ฝนั จากดั ซง่ึ ประกอบธุรกจิ บรกิ ารรกั ษาความปลอดภยั ให้กบั ลูกค้า เม่อื ลูกคา้ ตกลงใชบ้ รกิ ารจากบรษิ ทั ลูกคา้ และ บรษิ ทั จะลงนามในสญั ญาการให้บรกิ ารตามรูปแบบท่บี รษิ ทั กาหนดแต่อาจมเี ง่อื นไขรายละเอยี ดบาง ประการซง่ึ แตกต่างกนั ไปในลกู คา้ แต่ละราย อายขุ องสญั ญามตี งั้ แต่ 1 – 3 ปี แผนกลกู คา้ จดั เกบ็ สญั ญาการใหบ้ รกิ ารทงั้ หมดไวใ้ นตทู้ ม่ี กี ุญแจ 4 ลน้ิ ชกั จานวน 5 ตู้ จดั เรยี ง ตามตวั อกั ษรพยญั ชนะของช่อื ลูกคา้ โดยปกตสิ ญั ญาการใหบ้ รกิ ารเม่อื เกบ็ เขา้ ตู้แลว้ จะไมน่ าออกมาใช้ จนกว่าลูกคา้ รายนัน้ จะมปี ญั หา เช่น ลูกคา้ ไม่จ่ายชาระค่าบรกิ าร 3 งวดตดิ ต่อกนั หรอื ลูกค้าฟ้อง บรษิ ัทว่าไม่ปฏบิ ตั ิตามสญั ญา เป็นต้น แผนกลูกค้าจะดงึ สญั ญานัน้ ออกมาส่งให้แผนกกฎหมายไป ดาเนินการต่อไป นายฝนั ดี เสมอมา ไดร้ บั มอบหมายใหต้ รวจสอบการปฏบิ ตั งิ านของแผนกลูกค้าและตรวจพบ ขอ้ สงั เกตดงั น้ี 1. กุญแจตู้ 4 ลน้ิ ชกั ไมเ่ คยลอ็ ก 2. สญั ญาการใหบ้ รกิ ารมที งั้ หมดอายแุ ลว้ และยงั ไมห่ มดอายปุ ะปนอยรู่ วมกนั ในตู้ 3. ไมม่ ที ะเบยี นคุมสญั ญาการใหบ้ รกิ าร (เมอ่ื เบกิ – จา่ ย) 4. สญั ญาของลกู คา้ ทม่ี ปี ญั หาบางรายหายไป นายฝนั ดี เสมอมา ไดส้ รปุ ขอ้ สงั เกตดงั กล่าวใหห้ วั หน้าแผนกตรวจสอบภายในและนาเสนอ ต่อไปยงั กรรมการผู้จดั การ ต่อมาอีก 1 เดอื น กรรมการผูจ้ ดั การมคี าสงั่ ให้แผนกตรวจสอบภายใน รบั ผดิ ชอบแก้ไขปญั หาทงั้ 4 ประการขา้ งต้นและมอบหมายงานการเก็บสญั ญาดงั กล่าวมาไว้ท่แี ผนก ตรวจสอบภายในแทน ให้ทา ถ้าท่านเป็นนายฝนั ดี ท่านคดิ ว่าจะปฏบิ ตั ิตามคาสงั่ ของกรรมการผู้จดั การได้หรอื ไม่ อยา่ งไร ท่านจะชแ้ี จงเหตุผลใหก้ รรมการผจู้ ดั การทราบโดยอา้ งองิ มาตรฐานสากลการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การตรวจสอบภายในเรอ่ื งใดบา้ ง ตอนท่ี 2 แบบฝึกหดั ปรนยั : คาสงั่ ใหเ้ ขยี นเคร่อื งหมายวงกลม ลอ้ มรอบตวั อกั ษรทถ่ี ูกต้องทส่ี ุด เพยี งตวั เลอื กเดยี วสาหรบั คาถามแต่ละขอ้ 1. กระบวนการของภารกจิ การใหค้ วามเช่อื มนั่ ขอ้ ใดเกดิ ขน้ึ แรกสุด ก. การระบุกจิ กรรมการควบคมุ ข. การจดั สรรทรพั ยาการ ค. การออกแบบแผนการทดสอบ ง. การกาหนดวตั ถุประสงค์ การตรวจสอบภายในและแม่บทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทที่ 4

190 2. ผตู้ รวจสอบภายในมบี ทบาทหน้าทห่ี ลายอยา่ ง ยกเวน้ ขอ้ ใด ก. สอบทานการปฏบิ ตั ติ ามกฎเกณฑข์ อ้ บงั คบั และกฎหมาย ข. สอบทานระบบการควบคมุ ภายใน ค. ใหค้ าแนะนาปรกึ ษากรณคี วบรวมกจิ การ ง. รอ้ งทุกขแ์ ละกลา่ วโทษผกู้ ระทาความผดิ ตามกฎหมาย 3. มาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การตรวจสอบภายในแบ่งลกั ษณะของงานตรวจสอบภายในอยา่ งไร ก. การตรวจสอบการดาเนนิ งานและการตรวจสอบทางการเงนิ ข. การควบคุมและการบรหิ ารความเสย่ี ง ค. การใหค้ วามเชอ่ื มนั่ และการใหค้ าปรกึ ษา ง. การสอบทานระบบและการตรวจสอบการทจุ รติ 4. การตรวจสอบภายในช่วยใหบ้ รรลเุ ป้าหมายดว้ ยการปรบั ปรงุ ประสทิ ธผิ ลในเรอ่ื งต่างๆ ยกเวน้ ขอ้ ใด ก. การป้องกนั การทุจรติ ข. การควบคุม ค. การกากบั ดแู ล ง. การบรหิ ารความเสย่ี ง 5. การตรวจสอบในขอ้ ใดมลี กั ษณะเป็นการบรกิ ารใหค้ าปรกึ ษามากทส่ี ดุ ก. การตรวจสอบดาเนนิ งาน ข. การตรวจสอบขอ้ มลู ทางการเงนิ ค. การตรวจประเมนิ ระบบคุณภาพ ง. การตรวจสอบการปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบยี บ 6. การตรวจสอบรายละเอียดวิเคราะห์อายุหน้ีของบญั ชลี ูกหน้ีการค้าว่าจดั ทาอย่างถูกต้องเพ่อื ใช้ ประโยชน์ในการตดั สนิ ใจเป็นการใหค้ วามเช่อื มนั่ ประเภทใด ก. การเงนิ ข. การปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบยี บ ค. การดาเนนิ งาน ง. เชงิ กลยทุ ธ์ บทที่ 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

191 7. วชิ าชพี การตรวจสอบภายในมคี วามสาคญั อยา่ งมากในปจั จบุ นั เน่อื งมาจากสาเหตุตามขอ้ ใด ก. การเพมิ่ ขน้ึ ของผตู้ รวจสอบภายในทม่ี ปี ระสบการณ์ ข. ขอบเขตการตรวจสอบภายนอกถูกจากดั ค. คุณสมบตั ขิ องตาแหน่งงานมงุ่ เน้นพน้ื ฐานความรแู้ ละทกั ษะ ง. การดาเนินธุรกจิ มคี วามสลบั ซบั ซอ้ นและยงุ่ ยากมากขน้ึ 8. ประโยชน์ทสี่ ำคญั ทสี่ ุด ของหน่วยงานตรวจสอบภายในทม่ี ตี ่อผบู้ รหิ ารในมุมมองการใหค้ วามเช่อื มนั่ ในเรอ่ื งใด ก. งบการเงนิ ถูกตอ้ งและเช่อื ถอื ได้ ข. กจิ กรรมการทุจรติ จะตรวจพบ ค. องคก์ รปฏบิ ตั ติ ามขอ้ กาหนดของกฎหมายและขอ้ บงั คบั ง. การปฏบิ ตั งิ านประจาวนั มกี ารควบคุมภายในทเ่ี หมาะสม 9. การมุง่ เน้นประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ล และความคุม้ ค่าของกจิ กรรม จดั เป็นการตรวจสอบประเภท ใด ก. การตรวจสอบพเิ ศษ ข. การตรวจสอบการปฏบิ ตั ติ ามขอ้ กาหนด ค. การตรวจสอบการบรหิ าร ง. การตรวจสอบการปฏบิ ตั กิ าร 10. เมอ่ื เปรยี บเทยี บระหวา่ งการตรวจสอบภายในกบั การสอบบญั ชขี อ้ ใดกลา่ วไดถ้ ูกตอ้ ง ก. การตรวจสอบภายในมขี อบเขตการตรวจสอบแคบกวา่ การสอบบญั ชี ข. ผตู้ รวจสอบภายในมคี วามเป็นอสิ ระมากกวา่ ผสู้ อบบญั ชี ค. งานตรวจสอบภายในใหบ้ รกิ ารแก่ผใู้ ชห้ ลากหลายกว่างานสอบบญั ชี ง. แผนงานตรวจสอบภายในตอ้ งไดร้ บั อนุมตั จิ ากผบู้ รหิ ารขององคก์ รก่อน ส่วนแผนงาน สอบบญั ชไี มต่ อ้ งผา่ นการอนุมตั จิ ากผบู้ รหิ ารขององคก์ รแต่อยา่ งใด การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน บทท่ี 4

192 เอกสารอ้างอิง จนั ทนา สาขากร, นพิ นั ธ์ เหน็ โชคชยั ชนะ, และศลิ ปพร ศรจี นั่ เพชร. (2557). การควบคมุ ภายในและการตรวจสอบภายใน. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. กรงุ เทฯ : ทพี เี อน็ เพรส. ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ ห่งประเทศไทย, และสมาคมผตู้ รวจสอบภายในแหง่ ประเทศไทย. (2554). แนวทางการตรวจสอบภายใน. จานวนพมิ พ์ 12,000 เลม่ . พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1. ปทุมธานี : ดมู ายเบส. พนั ธพ์ งศ์ เกยี รตกิ ุล. (2554). ปัจจยั แห่งความสาเรจ็ ของงานตรวจสอบภายใน. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 4. กรงุ เทพฯ : เอก็ ซเปอรเ์ น็ท. วฒุ ิบตั รวิชาชีพตรวจสอบภายใน จดั สอบโดยสมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย. สบื คน้ เมอ่ื 14 กนั ยายน 2558, จาก http://www.theiiat.or.th/train/cer.php?cat=90119104353. สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย (สตท.) เวบ็ ไซตศ์ กึ ษาขอ้ มลู เพม่ิ เตมิ www.iiat.or.th สมาคมผตู้ รวจสอบภายในระดบั สากล (IIA) เวบ็ ไซตศ์ กึ ษาขอ้ มลู เพมิ่ เตมิ www.iia.org. สานกั บญั ชแี ละตรวจสอบภายใน กรมบญั ชกี ลาง กระทรวงการคลงั . (2554). มาตรฐานการ ตรวจสอบภายในและจริยธรรมของผตู้ รวจสอบภายในของส่วนราชการ. ม.ป.พ. อุษณา ภทั รมนตร.ี (2558). การตรวจสอบภายในสมยั ใหม่. พมิ พค์ รงั้ ท่ี 5. กรงุ เทพฯ : จามจรุ โี ปรดกั ท.์ เอกสารเผยแพรป่ ัจจยั ความสาเรจ็ ของการตรวจสอบภายใน. สบื คน้ เมอ่ื 16 กนั ยายน 2558, จาก http://www.audit.sat.or.th/v2project. บทที่ 4 การตรวจสอบภายในและแมบ่ ทการปฏิบตั ิงานวิชาชีพตรวจสอบภายใน

193 แผนบริหารการสอนประจาบทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน หวั ข้อเนื้อหาประจาบท 1. สถานภาพและโครงสรา้ งของหน่วยงานตรวจสอบภายใน 2. บทบาทหน้าทข่ี องหน่วยงานตรวจสอบภายใน 3. กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายใน 4. การบรหิ ารงานตรวจสอบภายใน 5. คมู่ อื การตรวจสอบภายใน วตั ถปุ ระสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายสถานภาพและโครงสรา้ งของหน่วยงานตรวจสอบภายในได้ 2. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายบทบาทหน้าทข่ี องหน่วยงานตรวจสอบภายในได้ 3. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายกฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายในได้ 4. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายการบรหิ ารงานตรวจสอบภายในได้ 5. ผเู้ รยี นสามารถอธบิ ายคมู่ อื การตรวจสอบภายในได้ วิธีการสอนและกิจกรรมการเรยี นการสอนประจาบท 1. ชแ้ี จงรายละเอยี ดรายวชิ า วธิ กี ารจดั การเรยี นการสอน การวดั และการประเมนิ ผล 2. การบรรยายเน้อื หา 3. ถาม–ตอบในชนั้ เรยี น 4. ทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท ส่ือการเรยี นการสอน 1. เอกสารประกอบการสอน เรอ่ื ง การจดั องคก์ ารและบรหิ ารหน่วยงานตรวจสอบภายใน 2. ชดุ การสอน Power Point 3. แหลง่ ขอ้ มลู อเิ ลค็ ทรอนิกสท์ เ่ี กย่ี วขอ้ ง 4. แหลง่ ความรจู้ ากวารสารและหนงั สอื พมิ พต์ ่าง ๆ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

194 การวดั ผลและการประเมินผล 1. สงั เกตความสนใจขณะฟงั บรรยายและการตอบคาถาม 2. สงั เกตจากการทาแบบฝึกหดั ในชนั้ เรยี น 3. สงั เกตจากพฤตกิ รรมความสนใจ และการรว่ มกจิ กรรมในชนั้ เรยี น 4. ประเมนิ ผลจากการทาแบบฝึกหดั ทา้ ยบท บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

195 บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน การจดั องคก์ ารและบรหิ ารหน่วยงานตรวจสอบภายในทด่ี ี ถอื เป็นองคป์ ระกอบทส่ี าคญั ของการ ตรวจสอบภายในทจ่ี ะเพม่ิ มลู ค่าใหก้ บั องคก์ รซง่ึ เป็นหน้าทห่ี ลกั ของหวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ การ บรหิ ารงานท่มี ปี ระสทิ ธภิ าพจะต้องคานึงถงึ ความสอดคล้องกนั ระหว่างแผนระยะยาวและแผนระยะสั้น พจิ ารณาร่วมกบั นโยบาย เป้าหมาย วตั ถุประสงค์ สภาพแวดล้อมขององค์กร การจดั บุคลากรท่มี ี คุณสมบตั เิ หมาะสมกบั ลกั ษณะงาน การใชท้ รพั ยากรทม่ี อี ยอู่ ยา่ งเพยี งพอใหเ้ กดิ ประโยชน์สงู สุด รวมถงึ การมรี ะบบการควบคุมภายในท่ดี ีท่ีนาไปใช้เป็นแนวทางในการปฏบิ ตั ิงานให้เป็นไปตามแผนงานท่ี กาหนดไว้ ดังนัน้ แต่ละองค์กรจึงได้มกี ารจดั ตัง้ หน่วยงานตรวจสอบภายในข้นึ มาเพ่ือทาหน้าท่ี ตรวจสอบและประเมนิ ผลการดาเนินกิจกรรมต่างๆ ภายในองค์กร พร้อมทงั้ ให้ข้อมูลปรกึ ษาและ ข้อเสนอแนะเพ่ือให้ผู้ปฏิบตั ิงานทุกระดบั สามารถปฏิบตั ิหน้าท่ีของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ มี ประสทิ ธผิ ล มคี วามประหยดั เกดิ ข้นึ และอกี ทงั้ ยงั ตอบสนองกบั ความคาดหวงั ของคณะกรรมการ ผบู้ รหิ ารระดบั สงู และหน่วยงานผรู้ บั ตรวจไดด้ ว้ ย สถานภาพและโครงสร้างของหน่วยงานตรวจสอบภายใน การจัดตัง้ หน่วยงานตรวจสอบภายในจะเร่ิมจากการท่ีองค์กรเห็นความจาเป็ นของการมี หน่วยงานตรวจสอบภายในซง่ึ อาจเกดิ จากความต้องการขององคก์ รเองหรอื อาจเกดิ จากขอ้ กาหนดของ หน่วยงานกากบั ดแู ลกไ็ ด้ ซง่ึ องคก์ รอาจมอบหมายใหบ้ ุคคลใดบุคลหน่ึงภายในทม่ี คี วามรคู้ วามสามารถ เป็นผู้จดั ตงั้ หน่วยงานตรวจสอบภายในขน้ึ มาและสรรหาคณะกรรมการท่จี ะมาช่วยปฏบิ ตั ิงานดา้ นการ ตรวจสอบรว่ มกบั ตน แต่ทน่ี ิยมโดยทวั่ ไปคอื องคก์ รสว่ นมากจะว่าจา้ งหวั หน้า ผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบท่ี มคี วามรู้และประสบการณ์เพยี งพอมาเป็นผู้ทาหน้าท่ปี ฏิบตั ิงานตรวจสอบโดยตรง คณะกรรมการ ตรวจสอบอาจคดั เลอื กจากบุคคลภายในมาร่วมในการปฏบิ ตั งิ านครงั้ น้ีซง่ึ ถอื ว่าเป็นการใหค้ วามร่วมมอื กนั ระหวา่ งบคุ คลภายในและภายนอกกจิ การ ดงั นัน้ การกาหนดสถานภาพและโครงสรา้ งของหน่วยงานตรวจสอบภายในควรกาหนดให้ สอดคลอ้ งกบั แผนทว่ี างไว้ อกี ทงั้ เงอ่ื นไขต่างๆ ทก่ี าหนดขน้ึ มาใหก้ บั หน่วยงานตรวจสอบภายในนาไป ปฏบิ ตั จิ ะต้องคานึงว่าเม่อื กาหนดเป็นเง่อื นไขหรอื ขอ้ ตกลงร่วมกนั แล้วการปฏบิ ตั หิ น้าทต่ี รวจสอบและ ประเมนิ ผลของกจิ กรรมต่างๆ ภายในองคก์ รสามารถเขา้ ถงึ หน่วยรบั ตรวจไดม้ ากเพยี งใด เพราะจะมผี ล ต่อการจัดทารายงานท่ีต้องนาเสนอให้กับผู้บริหารได้รับทราบพร้อมทัง้ การให้ข้อมูลคาปรึกษา ขอ้ เสนอแนะเพ่อื ใหผ้ ูป้ ฏบิ ตั ิงานทุกระดบั ชนั้ สามารถปฏบิ ตั หิ น้าท่ไี ดอ้ ย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ล และประหยดั จงึ เป็นเรอ่ื งทผ่ี บู้ รหิ ารจาเป็นตอ้ งตระหนกั ถงึ ความสาคญั ในเรอ่ื งดงั กลา่ ว การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

196 จนั ทนา สาขากร, นิพนั ธ์ เหน็ โชคชยั ชนะ, และศลิ ปพร ศรจี นั่ เพชร. (2557 : 6–1) ไดก้ ล่าวถงึ สถานภาพของหน่วยงานตรวจสอบภายในไวด้ งั น้ี 1. ความหมายสถานภาพของหน่วยงานตรวจสอบภายใน (Status of the Internal Audit Unit) สถานภาพของหน่วยงานตรวจสอบภายใน คอื การจดั วางหน่วยงานตรวจสอบภายในจะอย่ใู น ระดบั ใดนัน้ ข้นึ อยู่กับแต่ละองค์กรว่าจะให้ความสาคญั กบั งานตรวจสอบภายในมากน้อยเพยี งใดซ่งึ พจิ ารณาไดจ้ ากวตั ถุประสงค์ ขอบเขตการปฏบิ ตั งิ านและความรบั ผดิ ชอบของหน่วยงาน ถงึ แมว้ ่าโดยหลกั การจะกาหนดใหห้ น่วยงานตรวจสอบภายในเป็นหน่วยงานทม่ี คี วามรบั ผดิ ชอบ กว้างขวางและให้รายงานโดยตรงต่อผู้บรหิ ารระดบั สูงสุดขององค์กร แต่ให้คงไว้ซ่ึงลักษณะเป็น หน่วยงานใหค้ าปรกึ ษา มใิ ช่หน่วยงานปฏบิ ตั กิ าร โดยทวั่ ไปการจดั วางหน่วยงานตรวจสอบภายในควร มลี กั ษณะดงั น้ี 1.1 ควรอยใู่ นโครงสรา้ งระดบั สงู พอทจ่ี ะสามารถปฏบิ ตั หิ น้าทต่ี รวจสอบไดอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี หรอื ระดบั ทส่ี ามารถรายงานต่อผบู้ รหิ ารระดบั สูงกว่าผจู้ ดั การฝ่ายหรอื ผูอ้ านวยการฝา่ ย เพ่อื การทางาน ของหน่วยงานตรวจสอบภายในเป็นไปอยา่ งราบร่นื ปราศจากการแทรกแซง กดดนั หรอื ขดั ขวางจาก พนกั งานหรอื ผบู้ รหิ ารของหน่วยงานทต่ี รวจสอบ 1.2 เป็นหน่วยงานทท่ี าหน้าทใ่ี นลกั ษณะใหค้ วามช่วยเหลอื ใหค้ าปรกึ ษา ใหค้ าแนะ นาบรกิ ารต่อหน่วยงานปฏบิ ตั กิ ารและหน่วยงานบรกิ ารอ่นื เทา่ นนั้ สาหรบั เงอ่ื นไขพน้ื ฐานทส่ี าคญั ของหน่วยงานตรวจสอบภายในทจ่ี ะปฏบิ ตั งิ านได้บรรลุตามความ มงุ่ หมายจะมอี ยดู่ ว้ ยกนั 3 ประการครบถว้ น ไดแ้ ก่ 1. มสี ทิ ธทิ ์ จ่ี ะเขา้ ถงึ (Right to Access) โดยสามารถเขา้ ถงึ ดา้ นสถานท่ี เอกสารทน่ี ามา ประกอบการบนั ทกึ ขอ้ มลู และตวั บคุ คลทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั งานทต่ี รวจสอบเพ่อื ใหผ้ ตู้ รวจสอบภายในสามารถ เขา้ ตรวจสอบตามกระบวนการไดท้ ุกกจิ กรรมตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย 2. มเี สรภี าพในการตรวจสอบ (Freedom to Review) ผตู้ รวจสอบจะตอ้ งมเี สรภี าพหรอื มคี วาม เป็นอสิ ระอย่างเพยี งพอทจ่ี ะสามารถเลอื กตรวจหรอื ละเวน้ ไม่ตรวจงานด้านใดๆ ไดโ้ ดยปราศจากจาก อุปสรรคภายใตม้ าตรฐานการปฏบิ ตั งิ านของวชิ าชพี การตรวจสอบภายใน 3. ไมม่ อี านาจในการสงั่ การและไมม่ สี ่วนรว่ มรบั ผดิ ชอบโดยตรงต่อการบรหิ ารงานอ่นื การ กาหนดให้หน่วยงานตรวจสอบภายในไม่มอี านาจสงั่ การ ทาให้ผู้ตรวจสอบภายในพ้นจากความ รบั ผดิ ชอบโดยตรงต่อการบรหิ ารงานอ่นื นอกเหนือจากงานภายในหน่วยงานตรวจสอบภายในเอง เพอ่ื ใหก้ ารตรวจสอบภายในเป็นไปอยา่ งอสิ ระเตม็ ท่ี บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

197 2. โครงสร้างหน่วยงานตรวจสอบภายใน (Structure Internal Audit Unit) การจดั โครงสรา้ งหน่วยงานตรวจสอบภายในมคี วามสาคญั มากต่อประสทิ ธผิ ลการปฏบิ ตั งิ าน เพราะต้องจดั ให้เป็นหน่วยงานอิสระและมสี ถานภาพสูงพอท่จี ะปฏิบตั ิงานอย่างเต็มท่ี ปจั จยั ท่เี ป็น ตัวกาหนดรูปแบบโครงสร้างหน่วยงานตรวจสอบภายใน ได้แก่ ประเภทธุรกิจ ขนาดขององค์กร นโยบายของคณะกรรมการและผู้บรหิ ารรวมถึงข้อจากดั ด้านงบประมาณ อย่างไรก็ตามในองค์กร สมยั ใหมร่ ปู แบบของโครงสรา้ งมกั จะเป็นรปู แบบทร่ี วมความเชย่ี วชาญไวด้ ว้ ยกนั จากเดมิ ทอ่ี งคป์ ระกอบ บคุ ลากรในสายงานการตรวจสอบภายในส่วนใหญ่มกั ประกอบดว้ ยนักบญั ชที งั้ หมดเน่ืองจากรปู แบบการ ตรวจสอบภายในเดิมท่ีเน้นความถูกต้องเฉพาะด้านบญั ชแี ละการเงิน สมยั ใหม่ได้เปล่ียนมาเป็น องคป์ ระกอบทม่ี สี ดั ส่วนของผมู้ อี าชพี อ่นื เขา้ มารว่ มในสายงานตรวจสอบมากขน้ึ เช่น นักเศรษฐศาสตร์ นักการเงนิ นักกฎหมาย นักคอมพวิ เตอร์ วศิ วกร เป็นต้น ทงั้ น้ีขน้ึ อยู่กบั ลกั ษณะของธุรกรรมใน องคก์ รว่าผตู้ รวจสอบภายในควรเป็นผทู้ ม่ี คี วามชานาญในดา้ นใด โดยจะมสี ายการบงั คบั บญั ชาทส่ี นั้ ลง เพ่อื ความคล่องตวั ในการทางานและมลี กั ษณะทเ่ี อ้อื ต่อการดงึ ผเู้ ชย่ี วชาญและทรพั ยากรต่างๆ ท่จี าเป็น มาใชใ้ นการตรวจสอบในแต่ละกจิ กรรมได้ สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย (2555 : 48) กล่าวว่าหน่วยงานตรวจสอบภายใน ควรรายงานหรอื มสี ายการบงั คบั บญั ชาโดยตรงต่อฝ่ายบรหิ ารระดบั สูงทม่ี อี านาจเพยี งพอท่ที าให้เกดิ ความเป็นอสิ ระ พรอ้ มขอ้ เสนอแนะในรายงานการตรวจสอบไดร้ บั การพจิ ารณาสงั่ การอย่างเหมาะสม ซง่ึ ผบู้ รหิ ารระดบั สงู ขององคก์ รอาจแบง่ ออกไดเ้ ป็น 3 กลุ่ม คอื 2.1 คณะกรรมการบรหิ าร (Bord of Director : BOD) 2.2 ผบู้ รหิ ารระดบั สงู ซง่ึ ปจั จบุ นั นยิ มเรยี กวา่ ประธานบรษิ ทั หรอื กรรมการผจู้ ดั การใหญ่ (Presider หรอื Chief Executive Officer : CEO) 2.3 คณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee : AC) ดงั นนั้ ในการจดั ทาแผนภูมกิ ารจดั แบ่งส่วนงานขององคก์ รและลาดบั การบงั คบั บญั ชาจะขน้ึ อยู่ กบั ลกั ษณะธุรกจิ ขนาดขององคก์ ร ความซบั ซอ้ นของงาน ตลอดจนวตั ถุประสงคแ์ ละขอบเขตของการ ตรวจสอบภายใน จงึ อาจมรี ปู แบบทแ่ี ตกต่างกนั ออกไปตามกรณตี ่าง ๆ ดงั น้ี ตวั อยา่ งท่ี 1 หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการตรวจสอบ ตวั อยา่ งท่ี 2 หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการบรหิ าร ตวั อยา่ งท่ี 3 หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

198 จากทก่ี ล่าวมาขา้ งตน้ แสดงภาพประกอบดงั น้ี ตวั อย่างที่ 1 โครงสรา้ งการจดั แบ่งส่วนงานขององคก์ รท่หี น่วยงานตรวจสอบภายในรายงาน โดยตรงต่อคณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการบรหิ าร (BOD) คณะกรรมการ ตรวจสอบ (AC) ผบู้ รหิ ารระดบั สงู หน่วยงาน (CEO) ตรวจสอบ ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ยการเงนิ ปฏบิ ตั กิ าร การผลติ การตลาด และบญั ชี ภาพท่ี 5.1 โครงสรา้ งหน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการตรวจสอบ ทม่ี า : (สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแหง่ ประเทศไทย, 2555 หน้า 50) จากภาพท่ี 5.1 หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการตรวจสอบ แสดงใหเ้ หน็ ไดว้ า่ หน่วยงานตรวจสอบภายในมสี ถานภาพเป็นอสิ ระจากผบู้ รหิ ารระดบั สงู แต่อย่างไรกด็ ี เน่ืองจากคณะกรรมการตรวจสอบไม่ใช่บุคลากรท่ที างานประจาทุกวนั ขององคก์ ร ดงั นนั้ สายงานการ บงั คบั บญั ชาของหน่วยงานตรวจสอบภายในจงึ ขน้ึ ตรงต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

199 ตวั อย่างที่ 2 โครงสรา้ งการจดั แบ่งส่วนงานขององคก์ รท่หี น่วยงานตรวจสอบภายในรายงาน โดยตรงต่อคณะกรรมการบรหิ าร คณะกรรมการบรหิ าร (BOD) ผบู้ รหิ ารระดบั สงู (CEO) หน่วยงาน ตรวจสอบ ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ยการเงนิ ปฏบิ ตั กิ าร การผลติ การตลาด และบญั ชี ภาพท่ี 5.2 โครงสรา้ งหน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการบรหิ าร ทม่ี า : (สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแหง่ ประเทศไทย, 2555 หน้า 49) จากภาพท่ี 5.2 จะแสดงใหเ้ หน็ ว่าภาพทแ่ี สดงขา้ งบนน้ีมลี กั ษณะคลา้ ยภาพทก่ี ล่าวไวใ้ นภาพท่ี 5.1 แต่มีข้อแตกต่างกันบ้างเล็กน้อยตรงท่ีไม่มีคณะกรรมการตรวจสอบแยกต่างหากจากคณะ กรรมการบรหิ าร หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อคณะกรรมการบรหิ าร การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

200 ตวั อย่างที่ 3 โครงสรา้ งการจดั แบ่งส่วนงานขององคก์ รท่หี น่วยงานตรวจสอบภายในรายงาน โดยตรงต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู คณะกรรมการบรหิ าร (BOD) ผบู้ รหิ ารระดบั สงู (CEO) หน่วยงาน ตรวจสอบ ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ย ฝา่ ยการเงนิ ปฏบิ ตั กิ าร การผลติ การตลาด และบญั ชี ภาพท่ี 5.3 โครงสรา้ งหน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรงต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู ทม่ี า : (สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแหง่ ประเทศไทย, 2555 หน้า 50) จากภาพท่ี 5.3 จะมลี กั ษณะคลา้ ยภาพท่ี 5.2 แต่หน่วยงานตรวจสอบภายในรายงานโดยตรง ต่อผบู้ รหิ ารระดบั สงู ดงั นนั้ ความเป็นอสิ ระของหน่วยงานตรวจสอบภายในตามภาพท่ี 5.3 จะน้อยกว่า ภาพท่ี 5.1 และภาพท่ี 5.2 บทบาทหน้าท่ีของหน่วยงานตรวจสอบภายใน จนั ทนา สาขากร, นิพนั ธ์ เหน็ โชคชยั ชนะ, และศลิ ปพร ศรจี นั่ เพชร. (2557 : 6–4) กล่าวไวว้ ่า ตามมาตรฐานสากลการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การตรวจสอบภายใน (International Standards for the Professional Practice of Internal Auditing) นนั้ หน่วยงานตรวจสอบภายในมบี ทบาทหน้าทต่ี ามกฎบตั ร ของหน่วยงานตรวจสอบภายในของแต่ละกจิ การซง่ึ อาจแตกต่างกนั ไปดงั น้ี บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

201 1. บทบาทหน้าที่ของหน่วยงานตรวจสอบภายในตามมาตรฐานสากล (The Role of Internal Audit Standards) มาตรฐานสากลการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การตรวจสอบภายใน (ปรบั ปรุง 2555) ไดก้ าหนดเกย่ี วกบั บทบาทหน้าทข่ี องหน่วยงานตรวจสอบภายในไวด้ งั น้ี มาตรฐาน 1000 วตั ถปุ ระสงค์ อานาจหน้าที่ และความรบั ผิดชอบ ของกจิ กรรมการ ตรวจสอบภายในต้องกาหนดให้ชดั เจนไว้ในกฎบตั รงานตรวจสอบภายใน ทงั้ น้ี ควรสอดคลอ้ งกบั คา นิยามของการตรวจสอบภายใน ประมวลจรรยาบรรณและมาตรฐาน หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบต้อง ทบทวนกฎบตั รงานตรวจสอบภายในเป็นระยะ ๆ และนาเสนอต่อผูบ้ รหิ ารระดบั สูงและคณะกรรมการ เพ่อื อนุมตั ิ มาตรฐาน 2000 การบริหารกิจกรรมการตรวจสอบภายใน หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ ต้องบรหิ ารกจิ กรรมการตรวจสอบภายในอย่างมปี ระสทิ ธิผล เพ่อื ให้เกดิ ความมนั่ ใจว่าการตรวจสอบ ภายในเป็นการเพมิ่ คณุ ค่าใหแ้ ก่องคก์ ร มาตรฐาน 2100 ลกั ษณะของงาน กจิ กรรมการตรวจสอบภายในต้องสามารถประเมนิ และ ช่วยสนบั สนุนใหม้ กี ารปรบั ปรุงกระบวนการกากบั ดูแล การบรหิ ารความเส่ยี ง และการควบคุม โดยมี วธิ กี ารทเ่ี ป็นระบบและเป็นระเบยี บ มาตรฐาน 2110 การกากบั ดแู ล กจิ กรรมการตรวจสอบภายในตอ้ งประเมนิ และใหค้ าแนะนา สาหรบั การปรบั ปรงุ กระบวนการกากบั ดแู ล เพ่อื ใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคต์ ่าง ๆ ดงั น้ี 1) เพ่อื เสรมิ สรา้ งความมจี รยิ ธรรมและคณุ ค่าทเ่ี หมาะสมภายในองคก์ ร 2) เพ่อื ใหม้ นั่ ใจวา่ การบรหิ ารการดาเนนิ งานขององคก์ รมปี ระสทิ ธผิ ลและผปู้ ฏบิ ตั งิ าน มคี วามรบั ผดิ ชอบในผลของงาน 3) เพอ่ื สอ่ื สารสนเทศของความเสย่ี งและการควบคุมไปยงั ส่วนงานต่างๆ ทเ่ี หมาะสม ภายในองคก์ รและประสานงานระหว่างคณะกรรมการ ผสู้ อบบญั ชี ผู้ตรวจสอบภายใน และผู้บรหิ าร องคก์ ร มาตรฐาน 2120 การบริหารความเส่ียง กจิ กรรมการตรวจสอบภายในต้องประเมนิ ความมี ประสทิ ธผิ ล และมสี ว่ นช่วยในการปรบั ปรงุ กระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง มาตรฐาน 2130 การควบคมุ กจิ กรรมการตรวจสอบภายในตอ้ งช่วยใหอ้ งคก์ รคงไวซ้ ง่ึ การ ควบคุมท่มี ปี ระสิทธิผล โดยการประเมนิ ประสทิ ธผิ ลและประสิทธิภาพของระบบการควบคุม และ สนบั สนุนใหม้ กี ารปรบั ปรงุ อยา่ งต่อเน่อื ง การบรหิ ารความเสย่ี งและการควบคุม กจิ กรรมการตรวจสอบภายในตอ้ งประเมนิ ความเสย่ี งของ องคก์ ร ความเพยี งพอและประสทิ ธผิ ลของการควบคุมเพ่อื ตอบสนองต่อความเสย่ี ง ภายใต้การกากบั ดแู ลการดาเนนิ งาน และระบบสารสนเทศขององคก์ รในเรอ่ื งต่อไปน้ี 1) การบรรลวุ ตั ถุประสงคเ์ ชงิ กลยทุ ธข์ ององคก์ ร 2) ความถกู ตอ้ ง ครบถว้ น และเช่อื ถอื ไดข้ องสารสนเทศทางการเงนิ และสารสนเทศ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

202 การดาเนินงาน 3) ความมปี ระสทิ ธผิ ลและประสทิ ธภิ าพของการดาเนินงานและแผนงาน 4) การดแู ลรกั ษาทรพั ยส์ นิ 5) การปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย ระเบยี บขอ้ บงั คบั นโยบาย วธิ กี ารปฏบิ ตั งิ าน และขอ้ ตกลงสญั ญา 2. บทบาทหน้าท่ีของหน่วยงานตรวจสอบภายในภาครฐั (The Role of the Audit Function Within the Public Sector) ระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการตรวจสอบภายในของส่วนราชการกาหนดหน้าทค่ี วาม รบั ผดิ ชอบของหน่วยงานตรวจสอบภายในดงั น้ี 2.1 กาหนดเป้าหมาย ทศิ ทาง ภารกจิ งานตรวจสอบภายในเพ่อื สนบั สนุนการบรหิ ารงาน และการดาเนินงานด้านต่างๆ ของส่วนราชการ โดยให้สอดคล้องกบั นโยบายของส่วนราชการและ คณะกรรมการตรวจสอบหรอื คณะกรรมการอ่นื ใดท่ปี ฏบิ ตั งิ านในลกั ษณะเดยี วกนั โดยคานึงถงึ ความมี ประสทิ ธภิ าพของกจิ กรรมการบรหิ ารความเสย่ี งและความเพยี งพอของระบบการควบคุมภายในของส่วน ราชการดว้ ย 2.2 กาหนดกฎบตั รไวเ้ ป็นลายลกั ษณ์อกั ษรเพ่อื นาเสนอใหแ้ ก่หวั หน้าส่วนราชการพจิ ารณา ใหค้ วามเหน็ ชอบและเผยแพรห่ น่วยรบั ตรวจสอบทราบ 2.3 จดั ใหม้ กี ารประกนั คณุ ภาพงานตรวจสอบภายใน และกรณที ม่ี กี ารประเมนิ การประกนั คณุ ภาพงานตรวจสอบภายในใหส้ ่งสาเนาผลการประเมนิ ใหก้ รมบญั ชกี ลางดว้ ย 2.4 กรณที ห่ี วั หน้าส่วนราชการเหน็ ชอบใหว้ ่าจา้ งผเู้ ชย่ี วชาญจากภายนอกมารว่ มปฏบิ ตั ิ งานตรวจสอบใหเ้ สนอขอบเขตและรายละเอยี ดของงาน คุณสมบตั ขิ องผู้รบั จา้ ง ระยะเวลาดาเนินการ และผลงานท่คี าดหวงั จากผู้รบั จ้าง รวมทงั้ ข้อเสนอโครงการของผู้รบั จ้าง ให้หวั หน้าส่วนราชการ พจิ ารณาอนุมตั ใิ หว้ า่ จา้ งผเู้ ชย่ี วชาญต่อไป 2.5 ใหผ้ ตู้ รวจสอบภายในปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบเป็นไปตามมาตรฐานและคมู่ อื / แนวปฏบิ ตั ิ การตรวจสอบภายในของกรมบญั ชกี ลาง กรณที ไ่ี มไ่ ดก้ าหนดไวใ้ หถ้ อื ปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐานสากล 2.6 เสนอแผนการตรวจสอบประจาปีต่อหวั หน้าส่วนราชการพจิ ารณาอนุมตั ภิ ายในเดอื น กนั ยายน ในกรณที ห่ี น่วยงานตรวจสอบภายในวางแผนการตรวจสอบส่วนราชการมรี ะยะเวลาตงั้ แต่ 1 ปี ขน้ึ ไปให้เสนอแผนการตรวจสอบระยะยาวต่อหวั หน้าส่วนราชการเพ่อื ประกอบพจิ ารณาอนุมตั แิ ผนการ ตรวจสอบประจาปีต่อ 2.6.1 กรณผี ตู้ รวจสอบภายในของสว่ นราชการในระดบั กระทรวง ตรวจสอบส่วน ราชการระดบั กรมในสงั กดั ของกระทรวงนอกเหนือจากงานในสานกั งานปลดั กระทรวง ใหส้ าเนาแผนการ ตรวจสอบใหห้ วั หน้าส่วนราชการระดบั กรมในสงั กดั ของกระทรวงทราบดว้ ย 2.6.2 กรณผี ตู้ รวจสอบภายในของส่วนราชการในระดบั กรม ตรวจสอบส่วนราชการ ในสงั กดั ราชการบรหิ ารส่วนภมู ภิ าค ใหส้ าเนาแผนการตรวจสอบใหผ้ วู้ า่ ราชการจงั หวดั ทราบดว้ ย บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

203 2.7 เสนอรายงานผลการตรวจสอบต่อหวั หน้าสว่ นราชการภายในเวลาอนั สมควรหรอื อยา่ ง น้อยทุก 2 เดอื นนบั จากวนั ทด่ี าเนินการตรวจสอบแลว้ เสรจ็ ตามแผน กรณเี รอ่ื งทต่ี รวจพบเป็นเรอ่ื งทจ่ี ะมี ผลเสยี หายต่อทางราชการใหร้ ายงานผลการตรวจสอบทนั ที 2.7.1 กรณผี ตู้ รวจสอบภายในของจงั หวดั ตรวจสอบราชการบรหิ ารสว่ นภมู ภิ าคให้ สง่ สาเนารายงานผลการตรวจสอบใหห้ วั หน้าสว่ นราชการเจา้ สงั กดั ของหน่วยรบั ตรวจทราบดว้ ย 2.7.2 กรณผี ตู้ รวจสอบภายในของส่วนราชการในระดบั กรม ตรวจสอบสว่ นราชการ ในสว่ นภมู ภิ าคใหส้ ง่ สาเนารายงานผลการตรวจสอบใหผ้ วู้ ่าราชการจงั หวดั ทราบดว้ ย 2.7.3 กรณผี ตู้ รวจสอบภายในของสว่ นราชการในระดบั กระทรวง ตรวจสอบสว่ น ราชการระดบั กรมในสงั กดั กระทรวง ใหส้ ่งสาเนารายงานผลการตรวจสอบใหห้ วั หน้าส่วนราชการ นนั้ ๆ ทราบดว้ ย 2.8 ตดิ ตามผลการตรวจสอบ เสนอแนะและใหค้ าปรกึ ษาแก่หน่วยรบั ตรวจเพ่อื ใหก้ าร ปรบั ปรงุ แกไ้ ขของหน่วยรบั ตรวจเป็นไปตามขอ้ เสนอแนะในรายงานผลการตรวจสอบ 2.9 ปฏบิ ตั งิ านในการใหค้ าปรกึ ษาแก่หวั หน้าสว่ นราชการ หน่วยรบั ตรวจและผทู้ เ่ี กย่ี วขอ้ ง 2.10 ประสานงานกบั หน่วยงานต่าง ๆ ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งและคณะกรรมการตรวจสอบหรอื คณะ กรรมการอ่นื ท่ปี ฏบิ ตั ิงานเช่นเดยี วกนั เพ่อื ให้การปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบภายในของส่วนราชการบรรลุ เป้าหมายและเป็นไปอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพและปฏบิ ตั งิ านอ่นื ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั การตรวจสอบภายในตามท่ี ไดร้ บั มอบหมายจากหวั หน้าส่วนราชการ 3. บทบาทหน้าที่ของผตู้ รวจสอบภายในแบบอ่ืน (The Role of Internal Auditors and Others) ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ ห่งประเทศไทยและสมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย (2554 : 392) กล่าวา่ สาหรบั การแบ่งระดบั บทบาทของผตู้ รวจสอบภายในอาจมีการแบ่งไดห้ ลายรปู แบบ ทงั้ น้ี ขน้ึ อยู่ กบั ขนาดขององคก์ ร การใหค้ วามสาคญั กบั งานตรวจสอบและความต้องการขององคก์ รเพ่อื ใหเ้ หน็ ภาพ ทช่ี ดั เจนในการทางานตรวจสอบมากยงิ่ ขน้ึ จงึ จาแนกออกไดเ้ ป็น 3 ระดบั ดงั น้ี 3.1 บทบาทของหวั หน้าผบู้ รหิ ารหน่วยงานตรวจสอบ โดยปกตหิ วั หน้าผบู้ รหิ ารหน่วยงาน ตรวจสอบภายในมหี น้าท่ตี ้องรบั ผิดชอบในการบรหิ ารหน่วยงานตรวจสอบภายในและมีงานท่ตี ้อง รบั ผดิ ชอบในการตรวจสอบมากกว่าหน่ึงเร่อื งในเวลาเดยี วกนั บทบาทส่วนใหญ่จงึ มกั เป็นผู้ควบคุมงาน มากกว่าการทจ่ี ะเป็นผปู้ ฏบิ ตั งิ านในรายละเอยี ด ยกเวน้ ในบางกรณที เ่ี ป็นการตรวจสอบเรอ่ื งทส่ี าคญั 3.2 บทบาทของหวั หน้าทมี ตรวจสอบ โดยปกตหิ วั หน้าทมี ตรวจสอบจะเป็นผทู้ ป่ี ฏบิ ตั งิ าน อย่ใู นหน่วยงานตรวจสอบภายในอย่แู ล้วซ่งึ อาจจะมาจากระดบั ผู้จดั การหรอื ผูต้ รวจสอบภายในอาวุโส และหวั หน้าทมี ตรววจสอบจะเป็นผูเ้ ลอื กพนักงานตรวจสอบของแต่ละงานพรอ้ มจดั สรรงานและเวลา ใหแ้ ก่พนกั งานเหลา่ นนั้ โดยการหารอื รว่ มกบั หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบภายใน บทบาทของหวั หน้า ทมี ตรวจสอบจงึ ค่อนขา้ งหนกั เน่ืองจากต้องรบั ผดิ ชอบทงั้ งานบรหิ ารและงานภาคปฏบิ ตั โิ ดยต้องใชเ้ วลา กบั งานตรวจสอบในแต่ละเรอ่ื งมากกวา่ หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบและเจา้ หน้าทต่ี รวจสอบ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

204 3.3 บทบาทของเจา้ หน้าทต่ี รวจสอบ โดยปกตเิ จา้ หน้าทต่ี รวจสอบจะทางานตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมายจากหวั หน้าทมี ตงั้ แต่การมสี ่วนร่วมในการเตรยี มงานตรวจสอบ การออกตรวจ การเก็บ รวบรวมขอ้ มลู การสอบทานการควบคุมภายใน การรายงานผลการตรวจสอบ รวมถงึ การตดิ ตามผล การตรวจสอบ อย่างไรกต็ ามองคก์ รสมยั ใหม่ไดจ้ ดั โครงสรา้ งองคก์ รใหม้ รี ะดบั การบงั คบั บญั ชาทส่ี นั้ ลงเพ่อื ลด ขนั้ ตอนและเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพในการทางาน นอกจากน้ีการจดั โครงสรา้ งจะเป็นลกั ษณะมคี วามยดื หยุ่น โดยทห่ี วั หน้าโครงการสามารถดงึ ผเู้ ชย่ี วชาญและทรพั ยากรอ่นื ๆ ทจ่ี าเป็นมาใชใ้ นการตรวจสอบในแต่ละ เรอ่ื งตามทก่ี าหนดไวใ้ นแผนการตรวจสอบ ดงั นนั้ รปู แบบของโครงสรา้ งองคก์ รจะเป็นรปู แบบทร่ี วบรวม ความเชย่ี วชาญไวด้ ว้ ยกนั (Fully Intergrated) โดยมผี ตู้ รวจสอบอาวุโสหรอื ระดบั ผจู้ ดั การรบั ผดิ ชอบใน แต่ละกลุ่มงาน สาหรบั หน่วยงานตรวจสอบภายในขนาดเลก็ ท่มี ผี ู้ตรวจสอบไม่เกนิ 10 คน สามารถ กาหนดใหผ้ ตู้ รวจสอบรายงานตรงต่อหวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบได้ ดงั นนั้ จะเหน็ ไดว้ ่าในทางปฏบิ ตั ิ อาจมรี ะดบั ของผตู้ รวจสอบภายในตามทก่ี าหนดโดยแต่ละองคก์ รซง่ึ อาจมกี ารแบ่งแยกหน้าทแ่ี ตกต่างไป โดยสรปุ ตารางรวมไดด้ งั น้ี ตารางท่ี 5.1 บทบาทหน้าทง่ี านของหน่วยงานตรวจสอบภายใน หวั หน้าผบู้ ริหาร หน่วยงานตรวจสอบ หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าท่ีตรวจสอบ 1. การคดั เลือกหน่วยตรวจสอบ 1.1 คดั เลอื กหน่วยรบั 1.1 หารอื กบั หวั หน้าผบู้ รหิ าร ตรวจ กาหนดผทู้ จ่ี ะทาหน้าท่ี งานตรวจสอบเกย่ี วกบั หวั ขอ้ ใน เป็นหวั หน้าทมี ตรวจสอบและ การตรวจสอบทต่ี อ้ งการมงุ่ เน้น ใหข้ อ้ มลู เบอ้ื งตน้ ของการ และรายละเอยี ดเบอ้ื งตน้ ของการ ตรวจสอบแก่หวั หน้าทมี ตรวจสอบ 1.2 ลงนามอนุมตั กิ าร 1.2 จดั ทาแบบฟอรม์ เพ่อื ขอ ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ อนุมตั กิ ารปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ จากหวั หน้าผบู้ รหิ ารงาน ตรวจสอบ 2. การเตรยี มงานตรวจสอบ 2.1 ใหค้ าแนะนาแก่หวั หน้า 2.1 รวบรวมขอ้ มลู / เอกสาร ทมี เกย่ี วกบั เน้อื หาทค่ี วรตรวจ ประกอบการตรวจสอบในเบอ้ื ง สอบในเบอ้ื งตน้ และประชมุ กบั ตน้ ทม่ี อี ยแู่ ละประชุมกบั หวั หน้า หวั หน้าทมี เพ่อื สอบทานขอ้ มลู / ผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบเพ่อื สอบ เอกสารประกอบทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ทานขอ้ มลู / เอกสารดงั กล่าว บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

205 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าท่ีตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 2.5 เขา้ รว่ มประชมุ ทมี งาน 2.2 หารอื กบั หวั หน้าทมี ถงึ 2.2 กาหนดวตั ถุประสงค์ ก่อนการตรวจสอบ วตั ถุประสงคแ์ ละขอบเขตใน และขอบเขตในการตรวจสอบ การตรวจสอบ รว่ ม กบั หวั หน้าผบู้ รหิ ารงาน 2.7 สอบทานขอ้ มลู / เอกสาร ตรวจ สอบ ประกอบการตรวจสอบในเบอ้ื ง ตน้ และช่วยจดั เตรยี มแนวการ 2.3 คดั เลอื กหรอื อนุมตั ิ 2.3 ปรกึ ษากบั หวั หน้าผู้ ตรวจสอบตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย สมาชกิ ในทมี รว่ มกบั หวั หน้าทมี บรหิ ารงานตรวจสอบเกย่ี วกบั การคดั เลอื กสมาชกิ ในทมี ตรวจ 2.8 ชว่ ยกาหนดแนวทางทจ่ี ะ สอบ ใชใ้ นการตรวจสอบและรา่ งรปู แบบของรายงานการตรวจสอบท่ี 2.4 แจง้ ใหส้ มาชกิ ในทมี 2.4 จดั ตารางเวลาในการ คาดหวงั ตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย ตรวจสอบทราบถงึ งานตรวจ ตรวจสอบใหแ้ ก่ทมี ตรวจสอบ สอบ 2.5 เขา้ รว่ มประชมุ เบอ้ื งตน้ 2.5 จดั ประชมุ ทมี งานก่อน กบั ทมี ตรวจสอบ และหารอื กบั การตรวจสอบและหารอื เรอ่ื ง หวั หน้าทมี ในการจดั เตรยี มการ การเตรยี มงานกบั ผบู้ รหิ าร ประชมุ ทมี งาน 2.6 หารอื กบั หวั หน้าทมี 2.6 แจง้ ใหห้ น่วยรบั ตรวจ และตดั สนิ ใจว่าจะแจง้ เรอ่ื งการ และผเู้ กย่ี วขอ้ งทราบถงึ งาน ตรวจสอบใหใ้ ครทราบ และ ตรวจสอบทไ่ี ดร้ บั หมาย แจง้ อยา่ งไร 2.7 สอบทานและอนุมตั แิ นว 2.7 จดั เตรยี มแนวการตรวจ การตรวจสอบเบอ้ื งตน้ สอบเบอ้ื งตน้ รว่ มกบั หวั หน้า ผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบและ สมาชกิ ในทมี ตามความเหมาะ สมและจดั เตรยี มดชั นีของ กระดาษทาการ 2.8 หารอื กบั หวั หน้าทมี ถงึ 2.8 กาหนดแนวทางทจ่ี ะใช้ แนวทางทจ่ี ะใชใ้ นการปฏบิ ตั ิ ในการตรวจสอบและรา่ งรปู งานตรวจสอบ รปู แบบ แบบของรายงานการตรวจสอบ ลกั ษณะ และการเปิดเผย ทค่ี าดหวงั รว่ มกบั หวั หน้าผู้ รายงานการตรวจสอบ บรหิ ารงานตรวจสอบ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

206 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าท่ีตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 3. การหาข้อมลู เบอื้ งต้น 3.1 ช้ีแนะการดาเนินการ 3.1 จดั การประชมุ เปิดการ 3.1 เขา้ ร่วมประชุมเปิดการ ประชุมเปิดการตรวจสอบ ตรวจสอบตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย ตรวจสอบตามทไ่ี ดร้ บั การรอ้ งขอ 3.2 นาการประชุมเปิดการ 3.2 ดาเนินหรอื เขา้ รว่ มในการ ตรวจสอบกับหน่วยรบั ตรวจ ประชุมเปิดการตรวจสอบตามท่ี ตามความเหมาะสม ไดร้ บั มอบหมาย 3.3 เขา้ รว่ มในการเดนิ ชม 3.3 เขา้ รว่ มในการเดนิ ชมสถาน 3.3 เขา้ รว่ มในการเดนิ ชมสถาน สถานท่ี / ดงู านของหน่วยรบั ท่ี / ดงู านของหน่วยรบั ตรวจและ ท่ี / ดงู านของหน่วยรบั ตรวจและ ตรวจหากตอ้ งการ จดั ใหม้ กี ารจดบนั ทกึ ขอ้ มลู ตาม จดั ใหม้ กี ารจดบนั ทกึ ขอ้ มลู ตาม ความเหมาะสม ความเหมาะสม 3.4 สอบทานการทาแฟ้ม 3.4 กากบั ดแู ลการทาแฟ้มงาน 3.4 ทาแฟ้มงานถาวรใหเ้ ป็น งานถาวรใหเ้ ป็นปจั จบุ นั ถาวรใหเ้ ป็นปจั จบุ นั ปจั จบุ นั ตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย 3.5 สอบทานผลการ 3.5 ดาเนนิ การและ / หรอื 3.5 ช่วยในการดาเนินการ วเิ คราะหเ์ ปรยี บเทยี บ กากบั ดดแู ลการดาเนินการ วเิ คราะห์ วเิ คราะห์ 4. การสอบทานระบบการควบคมุ ภายใน 4.1 รบั ทราบความคบื หน้า 4.1 กากบั ดแู ลการปฏบิ ตั ิ งาน 4.1 ปฏบิ ตั งิ านสอบทานการ และผลของการสอบทานการ สอบทานการควบคุมภายใน ควบคมุ ภายในตามทไ่ี ดร้ บั มอบ ควบคุมภายในจากหวั หน้าทมี สอบทานกระดาษทาการ และให้ หมาย ความช่วยเหลอื ตามความจาเป็น 4.2 ประเมินผลการสอบ 4.2 รายงานความคบื หน้าและ ท า น ก า ร ค ว บ คุ ม ภ า ย ใ น ผลของการสอบทานการควบคุม รว่ มกบั หวั หน้าทมี ภายในต่อหวั หน้าหน่วย ตรวจสอบภายใน 5. การขยายทดสอบเพิ่มเติม 5.1 หารือกับหัวหน้าทีม 5.1 หารอื กบั หวั หน้าผบู้ รหิ าร 5.1 หารอื กบั หวั หน้าทมี เพ่อื เพ่อื ตดั สนิ ใจว่าจาเป็นต้องทา งานตรวจสอบ เพ่อื ตดั สนิ ใจว่า ตัดสินใจว่าจาเป็นต้องทาการ การทดสอบเพิ่มเติมหรือไม่ จาเป็นตอ้ งทาการทดสอบ ทดสอบเพม่ิ เตมิ หรอื ไม่ เพยี งใด เพยี งใด เพมิ่ เตมิ หรอื ไม่ เพยี งใด บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

207 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าท่ีตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 5.2 สอบทานและอนุมัติ 5.2 แกไ้ ขแบบฟอรม์ การอนุมตั ิ 5.2 ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบตามท่ี แนวการตรวจสอบเพิ่มเติม การฏบิ ตั งิ านหากจาเป็น ไดร้ บั มอบหมาย และการแก้ไขแบบฟอร์มการ และจัดทาแนวการตรวจสอบ อนุมตั กิ ารปฏบิ ตั งิ าน สาหรบั การทดสอบทเ่ี พม่ิ ขน้ึ สอบทานกระดาษทาการ และให้ ความช่วยเหลอื ตามจาเป็น 6. สอบทานข้อตรวจพบและข้อเสนอแนะ 6.1 สอบทานบันทึกข้อ 6.1 สอบทานบนั ทกึ ขอ้ ตรวจ 6.1 บนั ทกึ ขอ้ ตรวจพบใน ตรวจพบ พบและใหค้ วามเหน็ ในระหว่าง ระหวา่ งการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ การตรวจสอบ รวบรวม ขอ้ ตรวจ และส่งบนั ทกึ ขอ้ ตรวจพบให้ พบและทาการสอบทานรว่ มกบั หวั หน้าทมี เพอ่ื ทาการสอบทาน หวั หน้าผบู้ รหิ าร งานตรวจสอบ และสอบทานความเป็นระเบยี บ เรยี บรอ้ ยของกระดาษทาการ 7. การรายงานผลการตรวจสอบ 7.1 หารอื เรอ่ื งการวางแผน 7.1 วางแผนและดาเนนิ การ 7.1 เขา้ รว่ มประชมุ ปิดการ การดาเนินการ และการ ประชุมปิดการตรวจสอบรว่ มกบั ตรวจสอบตามทไ่ี ดร้ บั การรอ้ งขอ กาหนดวาระการประชุมปิด หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ การตรวจสอบร่วมกบั หวั หน้า และกาหนดวาระการประชมุ ทมี 7.2 ดาเนนิ การหรอื เขา้ รว่ ม 7.2 เขา้ รว่ มดาเนินการประชมุ ประชุมปิดการตรวจสอบหาก ปิดการตรวจสอบ สอบทานว่ามี ตอ้ งการ การจดบนั ทกึ การประชุมปิดการ ตรวจสอบและความเหน็ ของ หน่วยรบั ตรวจอยา่ งเหมาะสม 7.3 หารือกับหัวหน้าทีม 7.3 รวบรวมและจดั ทารา่ ง 7.3 ช่วยจดั ทารา่ งรายงานผล เก่ียวกับร่างรายงานผลการ รายงานผลการตรวจสอบจาก การตรวจสอบในหวั ขอ้ ทเ่ี กย่ี ว ตรวจสอบ บนั ทกึ ขอ้ ตรวจพบหารอื กบั ขอ้ ง หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ และทบทวนขอ้ ตรวจพบกบั เจา้ หน้าทป่ี ฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

208 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 7.4 สอบทานรายงานผล 7.4 ส่งรายงานผลการตรวจ 7.4 สอบทานรายงานในหวั ขอ้ การตรวจสอบฉบบั “รา่ งเพอ่ื สอบใหห้ วั หน้าตรวจสอบเพ่อื ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง เพ่อื ตรวจสอบความ ใชใ้ นการหารอื ” สอบทานและทาการแกไ้ ข ถู ก ต้ อ ง แ ล ะ ค ว า ม เ ป็ น ร ะ เ บีย บ รายงานตามความจาเป็น เรยี บรอ้ ย 7.5 แจ้งให้หน่วยรบั ตรวจ 7.5 สง่ รา่ งรายงานผลการตรวจ 7.5 ช่วยทาการประเมนิ เม่อื มี ทราบถึงคาแนะนาในการ สอบใหห้ วั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจ ความเหน็ จากหน่วยรบั ตรวจตอบ แกไ้ ขรายงานตามความจาเป็น สอบเพอ่ื สอบทาน และทาการ กลบั มา และช่วยตัดสินว่าต้อง แกไ้ ขรายงานตามความจาเป็น ทาการแกไ้ ขรายงานฉบบั สมบรู ณ์ ตามความเหน็ นนั้ หรอื ไม่ 7.6 สอบทานและอนุมัติ 7.6.1 แกไ้ ขรายงานตาม รายงานผลการตรวจสอบฉบบั ความเหน็ จากหน่วยรบั ตรวจตาม สมบรู ณ์ ความจาเป็น โดยหารอื กบั หวั หน้าผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ และเจา้ หน้าทต่ี รวจสอบดว้ ย 7.6.2 สอบทานการใชภ้ าษา และแจง้ ใหห้ น่วยรบั ตรวจทราบ ตามความเหมาะสม หากมกี าร แกไ้ ขรายงาน 7.6.3 ทาใหม้ นั่ ใจว่าการเปิด เผยรายงานผลการตรวจสอบ เป็นไปตามระเบยี บ / นโยบายท่ี กาหนด 7.6.4 อา้ งองิ เน้อื หาในรายงาน ฉบบั สมบรู ณ์กบั บนั ทกึ ขอ้ ตรวจ พบใหต้ รงกนั และจดั เกบ็ รายงาน ฉบบั สมบรู ณ์เขา้ แฟ้มงาน ตรวจสอบ บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

209 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 8. การติดตามผลการตรวจสอบ 8.1 ตดิ ตามความคบื หน้า 8.1 จดบนั ทกึ ชว่ ยจาเพอ่ื ตดิ ของหน่วยรบั ตรวจในการตอบ ตามคาตอบจากหน่วยรบั ตรวจ กลบั เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร หลงั จาก สง่ รายงานการตรวจสอบใหแ้ ก่ หน่วยรบั ตรวจแลว้ 8.2 สอบทานการตอบกลบั 8.2 สอบทานการตอบกลบั ของ 8.2 สอบทานการตอบกลบั ของ ของหน่ วยรับตรวจร่วมกับ หน่วยรบั ตรวจร่วมกับหวั หน้าผู้ หน่วยรบั ตรวจในรายงานผลการ หวั หน้าทมี บรหิ ารงานตรวจสอบ ตรวจสอบในหวั ขอ้ ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 8.3 ห า รื อ แ ล ะ อ นุ มั ติ 8.3 พจิ ารณาถงึ ความจาเป็น ขนั้ ตอนในการตดิ ตามผลการ ในการติดตามผลการตรวจสอบ ตรวจสอบกบั หวั หน้าทมี โดยหารอื กบั ผอู้ านวยการ 8.4 สอบทานและอนุ มัติ 8.4 จดั ทาแนวการตรวจสอบท่ี 8.4 ดาเนนิ การตดิ ตามผลการ รายงานการติดตามผลการ จาเป็นต้องใช้ในการติดตามผล ตรวจสอบตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย ตรวจสอบ (ถา้ ม)ี การตรวจสอบโดยทนั ที (ถ้าม)ี และทาการกากบั ดูแลขนั้ ตอนใน การตดิ ตามผลการตรวจสอบ 8.5 เขา้ ร่วมในการประชุม 8.5.1 วางแผนและดาเนิน การ 8.5 สอบทานรายงานการติด ติดตามผลการตรวจสอบกับ ประชมุ ตดิ ตามผลการตรวจสอบ ตามผลการตรวจสอบ หน่ ว ยรับตรว จตามคว าม กบั หน่วยรบั ตรวจตามความ จาเป็น จาเป็น 8.5.2 จดั ทาบนั ทกึ ทจ่ี าเป็น ตอ้ งใชใ้ นการตดิ ตามผลการ ตรวจสอบ และขออนุมตั จิ าก หวั หน้า ผบู้ รหิ ารงานตรวจสอบ 9. การประเมินผล 9.1 ประชุมกบั หวั หน้าทมี 9.1 ประชมุ กบั หวั หน้าผู้ 9.1 เขา้ รว่ มในการประชุมและ เพอ่ื ใหค้ วามเหน็ ต่อการปฏบิ ตั ิ บรหิ ารงานตรวจสอบ เพอ่ื ให้ ใหค้ วามเหน็ งานตรวจสอบ ความเป็นต่อการปฏบิ ตั งิ าน ตรวจสอบ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

210 หวั หน้าผบู้ ริหาร หวั หน้าทีมตรวจสอบ เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ หน่วยงานตรวจสอบ 9.2 สอบทานบนั ทกึ ความ 9.2 จดทาบนั ทกึ ความเหน็ ใน 9.2 สอบทานบนั ทกึ ความ เหน็ เหน็ ทไ่ี ดร้ บั จากหวั หน้าทมี การตรวจสอบ และจดั เกบ็ เขา้ ในการตรวจสอบจากหวั หน้าทมี แฟ้มงานตรวจสอบรวมกบั ในส่วนทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กระดาษทาการ 9.3 สอบทานแบบฟอรม์ 9.3 กรอกแบบฟอรม์ การ 9.3 สอบทานแบบฟอรม์ ในการ การประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ าน ประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านสาหรบั ประเมินผลการปฏิบัติงานของ ของพนกั งานแต่ละคนและจดั เจา้ หน้าทต่ี รวจสอบภายในทอ่ี ยู่ ตนเอง เกบ็ ในแฟ้มประวตั พิ นกั งาน ภายใตก้ ารกากบั ดแู ล ทม่ี า : (ตลาดหลกั ทรพั ยแ์ ห่งประเทศไทย, สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย, 2554 หน้า 393 – 398) 4. ความสมั พนั ธก์ บั ผทู้ ่ีเก่ียวข้อง (Relations With Those Involved) สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย (2555 : 61) กล่าวถงึ การปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบนนั้ ผตู้ รวจสอบภายในจะตอ้ งมคี วามสมั พนั ธก์ บั บคุ คลอยดู่ ว้ ยกนั หลายฝา่ ย ไดแ้ ก่ 4.1 ความสมั พนั ธก์ บั คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการตรวจสอบจะทาหน้าทช่ี ่วย เหลอื แบ่งเบาภาระหน้าท่หี ลกั ต่างๆ ตามท่ไี ดร้ บั มอบหมายโดยดูแลครอบคลุมทัง้ ในด้านการดาเนิน กิจการให้เป็นไปอย่างมปี ระสิทธิผล ประสิทธิภาพ ปราศจากความขดั แย้งในเร่อื งผลประโยชน์ กระบวนการจดั ทาและเปิดเผยขอ้ มลู ในรายงานการเงนิ การเสนอช่อื ผูส้ อบบญั ชแี ละค่าธรรมเนียมการ สอบบญั ชรี วมทงั้ สอบทานมาตรการกากบั ดแู ลการปฏบิ ตั ติ ามกฎหมายขอ้ บงั คบั และระเบยี บของบรษิ ทั และในสว่ นทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั งานตรวจสอบภายในกม็ ที งั้ ดแู ลการปฏบิ ตั งิ านของหน่วยงานตรวจสอบภายใน ระดบั นโยบายตลอดจนการสอบทานความเพยี งพอของระบบการควบคุมภายใน 4.2 ความสมั พนั ธก์ บั ผบู้ รหิ าร ผูต้ รวจสอบภายในต้องไดร้ บั การสนบั สนุนจากผบู้ รหิ ารและ คณะกรรมการเพ่อื ท่จี ะได้รบั ความร่วมมอื จากผู้รบั การตรวจและปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบได้อย่างอิสระ ปราศจากการแทรกแซง โดยผตู้ รวจสอบภายในควรหาโอกาสเขา้ พบผบู้ รหิ ารเป็นครงั้ คราวเพ่อื รายงาน เรอ่ื งทน่ี ่าสนใจใหผ้ บู้ รหิ ารไดร้ บั ทราบและใหข้ อ้ เสนอแนะในการปรบั ปรุงแกไ้ ขการดาเนินงานขององคก์ ร ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพยงิ่ ขน้ึ 4.3 ความสมั พนั ธก์ บั ผรู้ บั การตรวจ โดยผตู้ รวจสอบภายในมหี น้าทส่ี รา้ งความเขา้ ใจกบั พนักงานทุกระดบั ในองค์กรถึงภารกจิ ของผู้ตรวจสอบภายในว่าเป็นผู้ท่เี ข้ามาช่วยเหลอื ให้คาปรกึ ษา แนะนาในการปฏบิ ตั งิ านต่างๆ ผรู้ บั การตรวจจงึ ตอ้ งใหค้ วามรว่ มมอื โดยการจดั เอกสารหลกั ฐานประกอบ ให้ข้อมูลและคาช้แี จงเก่ยี วกบั เร่อื งท่ตี นรบั ผดิ ชอบเพ่อื ให้ผู้ตรวจสอบภายในสามารถปฏบิ ตั หิ น้าท่ไี ด้ อยา่ งมปี ระสทิ ธผิ ลและเป็นประโยชน์ต่อองคก์ ร บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

211 4.4 ความสมั พนั ธก์ บั ผสู้ อบบญั ชี ในการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในหวั หน้าผบู้ รหิ ารงาน ตรวจสอบภายในควรมกี ารประสานงานกบั ผสู้ อบบญั ชภี ายนอก เพ่อื ใหม้ นั่ ใจว่าตรวจสอบรายการเงนิ และบญั ชคี รอบคลมุ ประเดน็ ทต่ี อ้ งการใหต้ รวจสอบและลดการทางานซ้าซอ้ นโดยมแี นวทางในการปฏบิ ตั ิ งานรว่ มกนั ดงั น้ี 4.4.1 ผตู้ รวจสอบภายในควรจดั ใหม้ กี ารประชุมรว่ มกนั กบั ผสู้ อบบญั ชอี ยา่ งสม่าเสมอ เพอ่ื หารอื เกย่ี วกบั ประเดน็ ของงานทเ่ี กย่ี วขอ้ งกนั ในการน้ที งั้ 2 ฝา่ ยควรทาความเขา้ ใจใหต้ รงกนั เก่ยี วกบั วธิ กี ารและเทคนิคในการตรวจสอบรวมถงึ คาศพั ทท์ น่ี ามาใช้ซ่งึ จะช่วยใหง้ านตรวจสอบท่จี ะร่วมมอื กนั ดาเนนิ ไปดว้ ยความมปี ระสทิ ธภิ าพยงิ่ ขน้ึ 4.4.2 ผตู้ รวจสอบภายในและผสู้ อบบญั ชคี วรประสานงานและแลกเปลย่ี นขอ้ มลู เกย่ี ว กบั แนวการตรวจสอบและกระดาษทาการเป็นครงั้ คราวตามความจาเป็น โดยในการแลกเปลย่ี นดงั กล่าว ควรต้องไดร้ บั การอนุมตั จิ ากหวั หน้าของทงั้ 2 ฝา่ ยและต้องไม่ทาใหผ้ ูส้ อบบญั ชภี ายนอกขาดความเป็น อสิ ระในการปฏบิ ตั งิ าน 4.4.3 ผตู้ รวจสอบภายในควรประสานงานใหผ้ สู้ อบบญั ชจี ดั ทารายงานการประเมนิ ผล ระบบการควบคุมภายในและนาเสนอต่อผู้บรหิ ารทุกครงั้ ซง่ึ หากมปี ระเดน็ สาคญั จากรายงานขอ้ สงั เกต เกย่ี วกบั ระบบการควบคมุ ภายใน ผตู้ รวจสอบภายในควรทาการตดิ ตามผลและรายงานใหค้ ณะกรรมการ ตรวจสอบรบั ทราบเพ่อื พจิ ารณาต่อไป 5. ขอบเขตและความรบั ผิดชอบของผตู้ รวจสอบภายใน (Scope and Responsibilities of Internal Auditors) เจรญิ เจษฎาวลั ย์ (2554 : 69) กล่าวว่าตามท่สี มาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งสหรฐั อเมรกิ าได้ กาหนดขอบเขตและความรบั ผดิ ชอบไวใ้ นแถลงการณ์ของผตู้ รวจสอบภายในซง่ึ สรปุ ไดด้ งั น้ี 5.1 สอบทานและประเมนิ ความเหมาะสมของหลกั ปฏบิ ตั แิ ละมาตรการเกย่ี วกบั การควบคมุ ภายในด้านบญั ชี การเงนิ และการปฏบิ ตั ิการอ่นื ว่าเหมาะสมเพยี งพอหรอื ไม่และส่งเสรมิ ใหม้ กี ารนา วธิ กี ารควบคุมภายในทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพภายใตค้ า่ ใชจ้ า่ ยทส่ี มเหตุสมผลมาใช้ 5.2 ตรวจสอบว่านโยบาย แผนงานและวธิ ปี ฏบิ ตั ทิ ก่ี าหนดไวม้ กี ารปฏบิ ตั ติ ามอยา่ งสม่า เสมอหรอื ไม่ เพยี งใด 5.3 ตรวจสอบวา่ มกี ารบนั ทกึ บญั ชี ดแู ลรกั ษา และควบคมุ ทรพั ยส์ นิ จากการสญู เสยี อยา่ ง เหมาะสมหรอื ไม่ เพยี งใด 5.4 ตรวจสอบความเชอ่ื ถอื ไดข้ องระบบการประมวลผลขอ้ มลู ภายในองคก์ รว่ามหี รอื ไม่ เพยี งใด 5.5 ประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านดา้ นต่างๆ ว่าเป็นไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ล หรอื ไม่ และแนะนามาตรการควบคุมหรอื วิธกี ารปรบั ปรุงการปฏิบตั ิงานของหน่วยงานต่างๆ ให้มี ประสทิ ธภิ าพยง่ิ ขน้ึ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

212 กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายใน อุษณา ภทั รมนตรี (2558 : 3–2) กล่าวว่ากฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายในนนั้ เป็นสง่ิ ทม่ี ี ความสาคญั สาหรบั งานตรวจสอบภายในซ่งึ จะใช้ในการแจง้ ให้บุคคลทุกฝ่ายในองค์กรได้รบั ทราบถึง บทบาทหน้าท่แี ละความรบั ผดิ ชอบของหน่วยงานตรวจสอบภายในจงึ ไดใ้ ห้ความหมายของกฎบตั รไว้ ดงั น้ี กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายใน (Internal Audit Charter) หมายถงึ เอกสารทจ่ี ดั ทาขน้ึ อย่างเป็นทางการเพ่อื กาหนดภารกจิ หรอื ข้อกาหนดเก่ยี วกบั วตั ถุประสงค์ อานาจหน้าท่แี ละความ รบั ผดิ ชอบของหน่วยงานตรวจสอบภายใน ตามมาตรฐานการประกอบวชิ าชพี ตรวจสอบภายในผทู้ เ่ี สนอ กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายใน คอื ผอู้ านวยการสานกั งานหรอื หน่วยงานตรวจสอบภายในและ ต้องได้รบั ความยนิ ยอมเห็นชอบผ่านการอนุมตั ิโดยผู้บรหิ ารระดบั สูงสุดขององค์กร เช่น ประธาน คณะกรรมการตรวจสอบ กรรมการผจู้ ดั การ หรอื ผบู้ รหิ ารระดบั สงู ก่อนเผยแพรใ่ หห้ น่วยงานทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง ทกุ หน่วยงานรบั ทราบ กฎบัตรของหน่วยงานตรวจสอบภายในหรืออาจเรียกได้อีกอย่างหน่ึง คือ ธรรมนูญการ ตรวจสอบภายใน (Internal Audit Charter) มบี ทบาทสาคญั สาหรบั หน้าทก่ี ารตรวจสอบภายในเพ่อื แจง้ บทบาทหน้าทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบของหน่วยงานตรวจสอบภายในให้บุคคลทุกฝ่ายได้รบั ทราบในการ จดั ทากฎบตั ร สาหรบั ทางปฏบิ ตั ิมกั จะจดั ทาโดยการประชุมปรกึ ษาหารอื ร่วมกนั ระหว่างฝ่ายบรหิ าร คณะกรรมการบรหิ าร คณะกรรมการตรวจสอบ และผบู้ รหิ ารหน่วยงานตรวจสอบ แถลงการณ์ดงั กล่าว จะมกี ารทบทวนและอนุมตั ิอย่างสม่าเสมอเช่นทุกปีหรอื ทุก 3 ปี เพ่อื ให้เหมาะสมกบั สถานการณ์และ ความจาเป็นในการใชบ้ รกิ ารขอ้ มูลจากหน่วยตรวจสอบภายในของฝ่ายบรหิ าร เช่น ในระยะแรกอาจ เน้นการตรวจสอบความเชอ่ื ถอื ไดข้ องระบบบญั ชเี มอ่ื ระบบบญั ชเี หมาะสมแลว้ อาจเน้นการตรวจสอบการ ปฏบิ ตั กิ ารและความมปี ระสทิ ธภิ าพประสทิ ธผิ ลของการใชท้ รพั ยากร เป็นตน้ กฎบตั รน้ีจงึ ถอื ไดว้ ่าเป็น เอกสารท่นี ามาใช้ประโยชน์ในการประสานงานให้ทุกหน่วยงานเกิดความเข้าใจตรงกันและยนื ยนั เจตนารมณ์ของผู้บรหิ ารระดบั สูงท่สี นับสนุนงานตรวจสอบและเป็นเสมอื นนโยบายท่ปี ระสงค์ให้ทุก หน่วยงานขององคก์ รตอ้ งไดร้ บั การตรวจสอบอยา่ งเป็นอสิ ระเหมอื นกบั ทุกหน่วยงานอยา่ งเป็นปกติ 1. วตั ถปุ ระสงคข์ องการจดั ทากฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายใน (The Purpose of Internal Audit Charter) จากทก่ี ล่าวมาขา้ งต้นเก่ยี วกบั กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายในว่าเป็นสง่ิ ทม่ี คี วามสาคญั สาหรบั งานตรวจสอบนนั้ จงึ พอสรปุ ไดค้ รา่ วๆ ถงึ วตั ถุประสงคข์ องการจดั ทากฎบตั รไดด้ งั น้ี 1.1 เพ่อื แสดงการก่อตงั้ หน่วยงานตรวจสอบขน้ึ มาภายในองคก์ ร กาหนดสถานภาพของ หน่วยงาน รวมทงั้ สายการบงั คบั บญั ชาและการรายงาน บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

213 1.2 เพ่อื เป็นการกาหนดวตั ถุประสงค์ ขอบเขตอานาจหน้าท่ี และความรบั ผดิ ชอบของ หน่วยงานตรวจสอบภายในอยา่ งชดั เจน 1.3 เพอ่ื เป็นพน้ื ฐานในการนานโยบาย ขนั้ ตอนวธิ ปี ฏบิ ตั แิ ละคมู่ อื ของหน่วยงานตรวจสอบ ภายในมาใชแ้ ละสอดคลอ้ งกบั ภารกจิ ของหน่วยงานตรวจสอบภายใน 1.4 เพ่อื อธบิ ายภารกจิ ของหน่วยงานตรวจสอบภายในใหบ้ ุคลากรภายในองคก์ รไดท้ ราบ กนั อยา่ งทวั่ ถงึ 1.5 เพ่อื ประชาสมั พนั ธห์ น่วยงานตรวจสอบภายในใหเ้ ป็นทร่ี จู้ กั และไดร้ บั ความรว่ มมอื จาก บุคคลทุกฝา่ ยในองคก์ ร 2. เนื้อหาของกฎบตั รสานักงานตรวจสอบภายใน (Content of Internal Audit Charter) กฎบตั รของหน่วยงานตรวจสอบภายในทเ่ี หมาะสมและมปี ระสทิ ธภิ าพมากทส่ี ุดควรเป็นกฎบตั ร ท่สี อดคล้องกบั นโยบายขององค์กรและได้รบั การสนับสนุนอย่างเต็มท่จี ากคณะกรรมการบรษิ ัทและ ผบู้ รหิ ารระดบั สงู เน้อื หาของกฎบตั รรวมถงึ สง่ิ ต่อไปน้ี 2.1 ลกั ษณะของการตรวจสอบ แนวคดิ ทวั่ ไปของการตรวจสอบภายใน คอื การสอบทาน ระบบการควบคุมภายในอย่างเป็นทางการและตรวจสอบหาขอ้ เทจ็ จรงิ นอกจากน้ีงานตรวจสอบยงั อาจ แบง่ เป็น 2 ลกั ษณะ ไดแ้ ก่ บรกิ ารใหค้ วามเชอ่ื มนั่ และบรกิ ารใหค้ าปรกึ ษา 2.2 วตั ถุประสงคข์ องการตรวจสอบภายใน ควรระบไุ วอ้ ยา่ งชดั เจนในกฎบตั ร เชน่ หน่วย ตรวจสอบภายในของกจิ การบางแห่งมบี ทบาทเพยี งใหค้ าแนะนาปรกึ ษาเท่านัน้ ซง่ึ กค็ วรระบุบทบาทน้ี ใหช้ ดั เจนในกฎบตั ร 2.3 ขอบเขตของงานตรวจสอบภายใน จะครอบคลมุ เรอ่ื งทส่ี าคญั ต่างๆ หลายเรอ่ื งตามท่ี ปรากฏอยใู่ นมาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี ตรวจสอบภายใน เช่น ระบบสารสนเทศ การปฏบิ ตั ติ าม กฎระเบยี บและขอ้ บงั คบั การปกป้องรกั ษาทรพั ยส์ นิ การดาเนินงานทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ลและ คุม้ คา่ 2.4 ความรบั ผดิ ชอบของการตรวจสอบภายใน ควรระบอุ อกมาอยา่ งชดั เจนและแตกต่างไป จากความรบั ผดิ ชอบของผูบ้ รหิ ารในแต่ละขอบเขตของงานตรวจสอบภายในกล่าวคอื กฎบตั รควรระบุ บทบาทความรบั ผดิ ชอบของผตู้ รวจสอบภายในว่ามบี ทบาทและความรบั ผดิ ชอบอย่างไร เช่น บทบาท ของการตรวจสอบภายในจะครอบคลุมถงึ การทุจรติ การปฏบิ ตั ติ ามกฎ ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั หรอื เร่อื ง อะไร กฎบตั รควรให้รายละเอยี ดหน้าท่ขี องการตรวจสอบภายในเพ่อื ใช้ในการจดั ทาแผนงานท่ตี ้อง ปฏบิ ตั ติ ามมาตรฐานวชิ าชพี 2.5 อานาจหน้าทข่ี องการตรวจสอบภายใน กฎบตั รการตรวจสอบภายในควรระบสุ ทิ ธขิ อง การตรวจสอบภายในซง่ึ รวมถงึ สทิ ธใิ นการเขา้ ถงึ สารสนเทศ บุคลากร หน่วยรบั ตรวจและอ่นื ๆ เพ่อื ทา ใหง้ านตรวจสอบภายในสาเรจ็ ลลุ ว่ ง 2.6 ความเป็นอสิ ระของการตรวจสอบภายใน แนวคดิ ความเป็นอสิ ระเป็นเรอ่ื งทส่ี าคญั และ เป็นพน้ื ฐานทกุ เรอ่ื งของงานตรวจสอบภายใน ดงั นนั้ กฎบตั รควรระบถุ งึ เรอ่ื งความเป็นอสิ ระไวด้ ว้ ย การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

214 3. ข้อควรคานึงถึงในการใช้กฎบตั รการตรวจสอบภายใน (Important Considerations In The Use Internal Audit Charter) การใชก้ ฎบตั รการตรวจสอบภายในมขี อ้ ควรคานึงถงึ โดยสรปุ มดี งั น้ี 3.1 กฎบตั รการตรวจสอบภายในทด่ี คี วรสนั้ กะทดั รดั เขา้ ใจงา่ ย และควรกลา่ วถงึ หลกั การ พน้ื ฐาน บทบาทของคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื ยกระดบั ฐานะของการตรวจสอบภายใน เน่ืองจากกฎ บตั รไมใ่ ชค่ ่มู อื การปฏบิ ตั งิ านแต่อาจมกี ารอา้ งองิ ค่มู อื การปฏบิ ตั งิ านได้ 3.2 กฎบตั รการตรวจสอบภายในควรใหค้ วามสาคญั กบั แนวคดิ ความเป็นอสิ ระเพราะถอื วา่ เป็นคุณลกั ษณะทจ่ี าเป็นต่อการใหบ้ รกิ ารตรวจสอบภายในซง่ึ จะทาใหผ้ ตู้ รวจสอบสามารถปฏบิ ตั ิ งานท่ี รบั ผดิ ชอบไดบ้ รรลุผลสาเรจ็ ตามท่ผี ูบ้ รกิ ารกาหนดไว้ อกี ทงั้ ยงั ช่วยสนับสนุนใหง้ านตรวจสอบมคี วาม เทย่ี งธรรม และการใหค้ าปรกึ ษาทส่ี ามารถนาไปปฏบิ ตั ไิ ด้ 3.3 ควรอา้ งองิ ถงึ ประมวลจรรยาบรรณของผตู้ รวจสอบภายในไวด้ ว้ ย ซง่ึ เปรยี บเสมอื นเป็น สญั ญาบริการอย่างเป็นทางการระหว่างองค์กรกับผู้ตรวจสอบภายใน ส่วนประมวลจรรยาบรรณ เปรยี บเสมอื นสญั ญาทางจรยิ ธรรมทร่ี องรบั งานของผปู้ ระกอบวชิ าชพี 3.4 กฎบตั รการตรวจสอบภายในควรไดร้ บั การอนุมตั จิ ากผบู้ รหิ ารระดบั สงู สดุ ขององคก์ ร เพอ่ื ใหไ้ ดร้ บั การยอมรบั และแสดงถงึ การสนบั สนุนจากผบู้ รหิ ารระดบั สงู สุด 3.5 กระบวนการรายงานควรมคี าอธบิ ายสนั้ ๆ และสรปุ เชน่ การระบุผรู้ บั รายงานวา่ เป็น บุคคลกลุ่มใด ผลการตรวจสอบและรายงานกจิ กรรม ซง่ึ อาจจจะทาเป็นรายไตรมาสหรอื รายปีกไ็ ด้ 3.6 คมู่ อื การตรวจสอบภายในควรมรี ายละเอยี ดของกระบวนการรายงาน ตงั้ แต่การแจง้ หน่วยรบั ตรวจเพ่อื เขา้ ตรวจจนถงึ การจดั ทารายงานขนั้ สุดทา้ ยอยา่ งเป็นทางการ ซง่ึ รวมถงึ วธิ กี ารขจดั ขอ้ ขดั แยง้ และการประชมุ กบั ผบู้ รหิ ารของหน่วยรบั ตรวจเกย่ี วกบั กระบวนการเจรจาต่อรอง 3.7 การระบคุ วามรบั ผดิ ชอบสาหรบั การคน้ หา การสบื สวน และการแกไ้ ขปญั หาการทจุ รติ ต้องชดั เจน ซ่งึ ในกฎบตั รต้องระบุว่าผู้ท่รี บั ผดิ ชอบต่อการทุจรติ และข้อผดิ พลาดภายในองค์กร คือ ผู้บรหิ ารองค์กร ส่วนผู้ตรวจสอบภายในมบี ทบาทหน้าท่เี พยี งเข้ามาช่วยบรกิ ารในการแก้ปญั หาการ ทุจรติ และขอ้ ผดิ พลาดเพยี งบางสว่ นเทา่ นนั้ 3.8 ควรกลา่ วถงึ ความรว่ มมอื กบั ผสู้ อบบญั ชภี ายนอกองคก์ ร ระหวา่ งหน้าทก่ี ารตรวจสอบ ภายในกบั หน้าทก่ี ารตรวจสอบภายนอก ซ่งึ ต้องมกี ารประสานสมั พนั ธช์ ่วยเหลอื ซ่งึ กนั และกนั อยู่ ตลอดเวลาเพราะลกั ษณะงานตรวจสอบมคี วามคล้ายคลงึ กนั คอื เน้นเก่ยี วกบั ความถูกต้อง ครบถ้วน และความน่าเช่อื ถอื ไดข้ องขอ้ มลู แต่อาจจะมบี างอย่างทต่ี ้องปฏบิ ตั ภิ ารกจิ ทแ่ี ตกต่างกนั บา้ งโดยเฉพาะ ขอบเขตกจิ กรรมในการวางแผนงานเขา้ ตรวจสอบ ดงั นัน้ จะเหน็ ว่าในการจดั ทากฎบตั รขน้ึ มาเพ่อื เป็นขอ้ บงั คบั ของหน่วยงานตรวจสอบภายใน แต่ละองคก์ รลกั ษณะรปู แบบอาจจะมคี วามแตกต่างกนั ไปตามประเภทของธุรกจิ เน่ืองจากไมไ่ ดก้ าหนด เป็นมาตรฐานสากลไวใ้ นคมู่ อื ทงั้ น้ี ใหผ้ จู้ ดั ทาใชด้ ุลยพนิ ิจพจิ ารรณาร่วมกบั ปจั จยั อ่นื เช่น ปรมิ าณงาน ของกจิ กรรมทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหเ้ ขา้ ไปทาการตรวจสอบ วตั ถุประสงคข์ องการตรวจสอบ ขอบเขตการ ตรวจสอบ เป็นตน้ ตวั อยา่ งการจดั ทากฎบตั รมดี งั น้ี บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

215 ตวั อย่าง 1 กฎบตั รของสานกั งานตรวจสอบภายในของมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สกลนคร กฎบตั รการตรวจสอบภายใน มหาวิทยาลยั ราชภฏั สกลนคร วตั ถปุ ระสงค์ อานาจหน้าท่ี และความรบั ผิดชอบ ของหน่วยตรวจสอบภายใน วตั ถปุ ระสงค์ หน่วยงานตรวจสอบภายในเป็นหน่วยงานทจ่ี ดั ตงั้ ขน้ึ ในมหาวทิ ยาราชภฏั สกลนคร เพ่อื ใหค้ วาม เช่อื มนั่ และใหค้ าปรกึ ษาอย่างเป็นอสิ ระและเทย่ี งธรรม เพ่อื สรา้ งมูลค่าเพม่ิ และปรบั ปรุงการปฏบิ ตั งิ าน เพ่อื ใหบ้ รรลวุ ตั ถุประสงคข์ องมหาวทิ ยาลยั โดยการประเมนิ และปรบั ปรงุ กระบวนการเกย่ี วกบั การกากบั ดูแลกจิ การ การบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน เพ่อื สรา้ งความมนั่ ใจว่ามหาวทิ ยาลยั มรี ะบบ สารสนเทศทงั้ ทางการเงนิ และการบรหิ ารทเ่ี ช่อื ถอื ได้ มกี ารป้องกนั และรกั ษาทรพั ยส์ นิ ทด่ี ี มกี ารปฏบิ ตั ิ ตามกฎหมายระเบยี บทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง ตลอดจนส่งเสรมิ ใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านของทุกหน่วยงานเป็นไปอย่างมี ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลตามเป้าหมายของมหาวทิ ยาลยั คานิ ยาม กฎบตั ร หมายถึง เอกสารท่เี ขยี นข้นึ อย่างเป็นทางการ เพ่อื กาหนดวตั ถุประสงค์ อานาจ หน้าทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบของงานตรวจสอบภายใน การตรวจสอบภายใน หมายถงึ กจิ กรรมการใหบ้ รกิ ารแก่ฝา่ ยบรหิ าร และหน่วยรบั ตรวจเพ่อื สรา้ งความเช่อื มนั่ ต่อประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ลของการดาเนินงาน และความคุม้ ค่าของการใชจ้ า่ ยเงนิ รวมทงั้ ความถกู ตอ้ งเช่อื มนั่ ไดข้ องขอ้ มลู ทางการเงนิ ตลอดจนการปฏบิ ตั ติ ามระเบยี บทเ่ี กย่ี วขอ้ ง หวั หน้าหน่วยตรวจสอบภายใน หมายถงึ ตาแหน่งสูงสุดในหน่วยตรวจสอบภายในทท่ี าหน้าท่ี กากบั ดแู ลการบรหิ ารงานของหน่วยตรวจสอบภายใน หน่วยรบั ตรวจ หมายถงึ หน่วยงานทร่ี บั ผดิ ชอบในการปฏบิ ตั งิ านของส่วนราชการ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

216 สายการบงั คบั บญั ชา - หวั หน้าหน่วยตรวจสอบภายในเป็นผู้บรหิ ารสงู สุดของหน่วยงาน และมสี ายบงั คบั บญั ชาขน้ึ ตรงต่ออธกิ ารบดมี หาวทิ ยาลยั ราชภฏั สกลนคร - การเสนอแผนงานตรวจสอบประจาปี ให้หัวหน้าหน่วยงานตรวจสอบภายในเสนอต่อ อธกิ ารบดมี หาวทิ ยาลยั ราชภฏั สกลนคร - หวั หน้าหน่วยตรวจสอบภายในรายงานผลการตรวจสอบตรงต่ออธกิ ารบดมี หาวทิ ยาลยั ราช ภฏั สกลนคร อานาจหน้าที่ - หน่วยตรวจสอบภายในมหี น้าทใ่ี นการตรวจสอบการปฏบิ ตั งิ านทุกหน่วยงานในมหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สกลนคร และมอี านาจในการเข้าถงึ ขอ้ มูล เอกสาร ทรพั ยส์ นิ เจา้ หน้าท่ที ่เี ก่ยี วขอ้ งกบั งาน ตรวจสอบ - หน่วยตรวจสอบภายในไม่มอี านาจหน้าทใ่ี นการกาหนดนโยบาย วธิ ปี ฏบิ ตั งิ าน และระบบ การควบคมุ ภายในหรอื การแกไ้ ขระบบการควบคุมภายใน ซง่ึ มหี น้าทด่ี งั กล่าวอยใู่ นความรบั ผดิ ชอบของ ผบู้ รหิ ารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ผตู้ รวจสอบภายในมหี น้าทเ่ี ป็นเพยี งผใู้ หค้ าปรกึ ษาแนะนา - ขอบเขตของการตรวจสอบภายในจะครอบคลุมการตรวจสอบทางการเงนิ การตรวจสอบการ ปฏบิ ตั ติ ามกฎ ระเบยี บ การตรวจสอบการปฏบิ ตั งิ าน การตรวจสอบผลการดาเนินงาน การตรวจสอบ สารสนเทศ การตรวจสอบการบรหิ าร การดาเนินงานโครงการและกจิ กรรม รวมทงั้ การสอบทานและ ประเมนิ ผลการควบคมุ ภายใน ความรบั ผิดชอบ หน่วยตรวจสอบภายในตอ้ งปฏบิ ตั งิ านใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคใ์ นการจดั ตงั้ หน่วยตรวจสอบภายใน โดยให้รายงานผลการตรวจสอบและการให้ข้อมูลเชงิ วเิ คราะห์ประเมนิ ผล ขอ้ เสนอแนะ คาปรกึ ษา ตามแนวทางทม่ี าตรฐานการตรวจสอบภายในกาหนดไว้ - งานบริการด้านคาปรึกษา เฉพาะเร่ืองการบริหารความเส่ียง การควบคุมภายใน งบประมาณ การเงนิ การบญั ชี การพสั ดุ และกฎระเบยี บทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การเบกิ จา่ ยเงนิ ทางราชการ - ขอ้ มลู เกย่ี วกบั ความเพยี งพอและประเมนิ ผลของระบบการควบคุมภายใน ทงั้ ทางการเงนิ การ บญั ชแี ละผลการปฏบิ ตั งิ าน - หน่วยตรวจสอบภายในควรประสานงานกบั หน่วยรบั ตรวจเพอ่ื ใหผ้ บู้ รหิ ารของหน่วยรบั ตรวจมี ส่วนร่วมในการใหข้ อ้ มูลและขอ้ เสนอแนะ ในอนั ท่จี ะทาให้ผลการตรวจสอบมปี ระโยชน์สามารถนาไปสู่ การพฒั นาปรบั ปรงุ แกไ้ ขการปฏบิ ตั งิ านใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพยงิ่ ขน้ึ - หน่วยตรวจสอบภายในต้องประสานงานกบั สานักงานการตรวจสอบเงนิ แผ่นดิน เพ่อื ให้ เกดิ ผลงานรว่ มทเ่ี ป็นประโยชน์สงู สดุ ต่อส่วนราชการ บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

217 - การจดั ลาดบั กจิ กรรมทจ่ี ะตรวจสอบใหห้ น่วยตรวจสอบภายในเสนอแผนตารางเวลาโดยมกี าร พจิ ารณารว่ มกบั คณะกรรมการตรวจสอบและพจิ ารณาลาดบั กจิ กรรมทจ่ี ะตรวจสอบและเวลาดาเนินการ ใหพ้ จิ ารณาจากความเสย่ี งทม่ี สี าระสาคญั ดงั น้ี 1. การขาดขอ้ มลู การเงนิ และการปฏบิ ตั งิ านทด่ี ี 2. การละเลยการปฏบิ ตั ติ ามนโยบาย แผนงาน วธิ กี ารปฏบิ ตั งิ านและขอ้ กาหนดทาง กฎหมาย 3. ทรพั ยส์ นิ สญู หายหรอื เสยี หาย 4. การไมป่ ระหยดั หรอื ไมม่ ปี ระสทิ ธภิ าพของงาน 5. การปฏบิ ตั งิ านไมเ่ ป็นไปตามวตั ถุประสงคห์ รอื เป้าหมายทก่ี าหนดไว้ แถลงการณ์ฉบบั น้ใี หใ้ ชบ้ งั คบั ตงั้ แต่วนั ท่ี 1 ตุลาคม 2555 ถงึ วนั ท่ี 30 กนั ยายน 2556 อนุมตั โิ ดย (นายปญั ญา มหาชยั ) อธกิ ารบดี 24 กนั ยายน 2555 ทม่ี า : (http://iau.snru.ac.th/UserFiles/File/Charter56.pdf / 10 พฤษภาคม 2558) การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

218 ตวั อย่างที่ 2 กฎบตั รธนาคารออมสนิ กฎบตั รสายงานตรวจสอบภายใน ธนาคารออมสิน สายงานตรวจสอบภายในเป็นหน่วยงานท่ีจดั ตัง้ ข้นึ เพ่ือให้คาแนะนาปรึกษา และทาการ ตรวจสอบอยา่ งเป็นอสิ ระ เพ่อื ใหค้ วามมนั่ ใจแก่ผูม้ สี ว่ นไดเ้ สยี (Stankeholder) เกย่ี วกบั ประสทิ ธผิ ลของ กระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน และการกากบั ดแู ล ดงั นนั้ เพอ่ื ใหก้ ารตรวจสอบภายในดาเนนิ งานอยา่ งเป็นอสิ ระ (Independence) ชว่ ยใหธ้ นาคาร ออมสนิ บรรลุวตั ถุประสงค์ทก่ี าหนดไว้ และสร้างความเขา้ ใจ ความร่วมมอื ในการปฏบิ ตั งิ านระหว่าง หน่วยงานต่าง ๆ ซ่งึ จะก่อให้เกิดการประสานประโยชน์โดยรวม สรา้ งมูลค่าเพม่ิ ให้กบั องค์กร และ สามารถสนบั สนุนงานของฝา่ ยบหิ ารและคณะกรรมการตรวจสอบไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพยงิ่ ขน้ึ รวมทงั้ ปฏบิ ตั งิ านสอดคลอ้ งกบั ระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยคณะกรรมการตรวจสอบและหน่วยสอบภายใน ของรฐั วิสาหกิจ พ.ศ 2555 คู่มือการปฏิบัติงานการตรวจสอบภายในของรฐั วิสาหกิจ สานักงาน คณะกรรมการนโยบายรฐั วสิ าหกจิ กระทรวงการคลงั และมาตรฐานสากลการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี การ ตรวจสอบภายใน จงึ ไดจ้ ดั ทากฎบตั รของสายงานตรวจสอบภายในน้ขี น้ึ โดยกาหนดใหม้ กี ารสอบทานกฎ บตั รอยา่ งน้อยปีละหน่งึ ครงั้ คานิ ยามของการตรวจสอบภายใน การตรวจสอบภายใน คอื กจิ กรรมการให้ความเช่อื มนั่ และการใหค้ าปรกึ ษาอย่างเท่ยี งธรรม และเป็นอิสระ เพ่อื เพม่ิ คุณค่าและปรบั ปรุงการดาเนินงานขององคก์ ร การตรวจสอบภายในช่วยให้ องค์กรบรรลุวตั ถุประสงคด์ ว้ ยการประเมนิ และปรบั ปรุงประสทิ ธผิ ลของกระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุม และการกากบั ดแู ล อยา่ งเป็นระบบและเป็นระเบยี บ วตั ถปุ ระสงคข์ องการตรวจสอบภายใน 1. เพอ่ื ใหข้ อ้ สงั เกตและขอ้ เสนอแนะทเ่ี ป็นประโยชน์ดว้ ยความเป็นอสิ ระ เทย่ี งธรรมโดยเพมิ่ มลู ค่าในกระบวนการดาเนินงานของธนาคารออมสนิ การปฏบิ ตั งิ านของหน่วยงาน ผู้ปฏิบตั งิ านทุก ระดบั และกจิ กรรมต่าง ๆ ของธนาคารออมสนิ ใหบ้ รรลุวตั ถุประสงคอ์ ยา่ งมปี ระสทิ ธผิ ลและประสทิ ธภิ าพ สอดคลอ้ งกบั นโยบาย แผนงานระเบยี บปฏบิ ตั ทิ ว่ี างไว้ รวมทงั้ กฎหมายทเ่ี กย่ี วขอ้ ง บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

219 2. เพอ่ื ใหม้ นั่ ใจอยา่ งสมเหตุสมผลว่ามกี ารกาหนดและประเมนิ ผลกระทบจากความเสย่ี งท่ี สาคญั นาไปส่รู ะบบการควบคมุ ภายในทด่ี ี ภายใตก้ ารใชท้ รพั ยากรอย่างประหยดั และคุม้ ค่า เป็นไปตาม นโยบายและเป้าหมายของธนาคารออมสนิ 3. เพ่อื ใหม้ นั่ ใจอยา่ งสมเหตุสมผลไดว้ า่ ขอ้ มลู ทางการเงนิ การบรหิ ารงานและการดาเนนิ งานท่สี าคญั มคี วามถูกต้อง เช่อื ถอื ได้ และทนั เวลา โดยสอบทานและประเมนิ กระบวนการในการ ปฏบิ ตั งิ านความน่าเช่อื ถอื ของรายงานทางการเงนิ การบรหิ ารงานและความเพยี งพอของการควบคุม ภายใน ภารกิจและขอบเขตการปฏิบตั ิงาน ภารกจิ ของสายงานตรวจสอบภายใน คอื การปฏบิ ตั งิ านให้คาแนะนาปรกึ ษาและตรวจสอบ เพ่อื ใหค้ วามมนั่ ใจดว้ ยความเป็นอสิ ระ เทย่ี งธรรม เพ่อื เพมิ่ มลู ค่าและปรบั ปรุงการดาเนินงานช่วยให้ ธนาคารออมสนิ บรรลุวตั ถุประสงคท์ ก่ี าหนด โดยจดั ใหม้ แี นวทางทเ่ี ป็นระเบยี บและแบบแผนทด่ี มี าใชใ้ น การประเมนิ ประสทิ ธผิ ลของกระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน และการกากบั ดแู ล ภารกจิ ของสายงานตรวจสอบภายใน แบ่งเป็น 2 ลกั ษณะ ดงั น้ี 1. การใหค้ วามเชอ่ื มนั่ (Assurance Sertvice) เป็นการตรวจสอบเพ่อื นามาประเมนิ กระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน และการกากบั ดแู ล ด้วยความเป็นอสิ ระและเทย่ี ง ธรรม หลกี เลย่ี งความขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ โดยตอ้ งปฏบิ ตั งิ านดว้ ยความระมดั ระวงั รอบคอบและใช้ ทกั ษะเยย่ี งผปู้ ระกอบวชิ าชพี 2. การใหค้ าปรกึ ษา (Consulting Sertvice) เป็นกจิ กรรมการใหค้ าแนะนาและการให้ บรกิ ารทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั ธนาคารออมสนิ โดยลกั ษณะและขอบเขตของงานจะเป็นไปตามขอ้ ตกลงทท่ี ารว่ ม กนั กบั ผู้รบั บรกิ าร โดยมวี ตั ถุประสงค์เพ่อื เพม่ิ คุณค่า ปรบั ปรุงกระบวนการปฏบิ ตั ิงาน การบรหิ าร ความเส่ียง การควบคุมภายใน การกากับดูแล และสนับสนุนให้ธนาคารออมสินสามารถบรรลุ วตั ถุประสงคท์ ก่ี าหนดไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ขอบเขตการปฏบิ ตั ิงานของสายงานตรวจสอบภายใน คอื การสอบทานกระบวนการในการ ปฏบิ ตั งิ าน กระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน ระเบยี บวธิ ปี ฏบิ ตั ิ และการกากบั ดแู ล ของธนาคารออมสนิ ทฝ่ี า่ ยจดั ใหม้ ขี น้ึ เพ่อื 1. ใหม้ นั่ ใจว่าการปฏบิ ตั งิ านของหน่วยงานต่าง ๆ สามารถบรรลุตามวตั ถุประสงคแ์ ละเป้า หมายทธ่ี นาคารออมสนิ กาหนดไวอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ล ประหยดั และคมุ้ คา่ 2. ประเมนิ ความเพยี งพอ ประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ลของการควบคมุ ภายใน การบรหิ าร ความเสย่ี ง การกากบั ดแู ลในทุกกจิ กรรมการดาเนินงาน ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ การควบคุมความ เสย่ี งจากการทจุ รติ และมาตรการในการบรหิ ารจดั การของธนาคารออมสนิ 3. ใหม้ นั่ ใจไดว้ ่าขอ้ มลู ทางการเงนิ และมใิ ชก่ ารเงนิ มคี วามครบถว้ น ถกู ตอ้ ง และเชอ่ื ถอื ได้ 4. ใหม้ กี ารดแู ลรกั ษาทรพั ยส์ นิ และการใชท้ รพั ยากรว่าเป็นไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ลและประหยดั รวมทงั้ ลดโอกาสในการนาไปส่กู ารทุจรติ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

220 5. ใหเ้ กดิ การปฏบิ ตั ทิ ถ่ี ูกตอ้ งตามนโยบาย มาตรฐาน วธิ ปี ฏบิ ตั งิ าน ระเบยี บขอ้ บงั คบั ของธนาคารออมสนิ และกฎหมายทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 6. ใหค้ าแนะนาแก่ผบู้ รหิ าร และหน่วยงานต่าง ๆ ทเ่ี กย่ี วกบั การกากบั ดแู ล การบรหิ าร ความเสย่ี ง และการควบคมุ ภายใน 7. ประเมนิ ความเพยี งพอของการควบคุมภายใน การบรหิ ารความเสย่ี ง การกากบั ดแู ล ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ และการควบคุมความเส่ยี งจากการทุจรติ ของบรษิ ทั ในเครอื บรษิ ทั ร่วม และหรอื บรษิ ทั ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง (ถา้ ม)ี การปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในตามมาตรฐานวชิ าชพี ไมส่ ามารถรบั ประกนั ไดว้ ่าจะคน้ พบ การทุจรติ แต่เป็นเพยี งการประเมนิ ความเพยี งพอของมาตรการควบคุมภายในทฝ่ี า่ ยบรหิ ารกาหนด เพ่อื ป้องกนั หรอื ลดโอกาสการเกดิ ทุจรติ เท่านนั้ ความเป็ นอิ สระ สายการบงั คบั บญั ชาของสายงานตรวจสอบภายในขน้ึ ตรงต่อคณะกรรมการตรวจสอบ และสาย งานตรวจสอบภายในตอ้ งมคี วามเป็นอสิ ระ โดยผตู้ รวจสอบภายในรายงานตรงต่อผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสาย งานตรวจสอบภายใน และผบู้ รหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายในรายงานเก่ยี วกบั การปฏบิ ตั งิ าน ตรวจสอบภายในต่อคณะกรรมการตรวจสอบ และรายงานเกย่ี วการบรหิ ารสายงานตรวจสอบภายในต่อ ผอู้ านวยการธนาคารออมสนิ ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งมสี ถานภาพสูงพอ โดยอย่างน้อยเทยี บเท่ากบั ผู้บรหิ ารสูงสุดของหน่วยงานสาคญั อ่ืน ๆ ในธนาคารออมสิน เพ่อื ให้การปฏิบตั ิงานเป็นไปอย่างมี ประสทิ ธภิ าพ ผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายในและผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งมคี วามเป็นอสิ ระและไมม่ ี ความขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ในกิจกรรมท่ตี รวจสอบ เพ่อื ให้การปฏบิ ตั หิ น้าทเ่ี ป็นไปด้วยความเทย่ี ง ธรรมรวมทงั้ ตอ้ งไมต่ รวจสอบงานทต่ี นเคยทาหน้าทบ่ี รหิ ารหรอื ปฏบิ ตั งิ านภายในระยะเวลา 1 ปีก่อนการ ตรวจสอบ รวมทงั้ กาหนดใหม้ กี ารสอบทานจากบุคคลภายนอกเก่ยี วกบั ความขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ และไม่มกี ารสบั เปลย่ี นผตู้ รวจสอบภายในอย่างสม่าเสมอ โดยการปฏบิ ตั งิ านใช้ระยะเวลาไม่เกนิ 3 ปี ยกเวน้ กรณที ต่ี อ้ งใชค้ วามชานาญเฉพาะในการตรวจสอบ ทงั้ น้ีไม่ควรมกี ารสบั เปลย่ี นมากเกนิ ไปจนทา ใหเ้ กดิ ความไมต่ ่อเน่อื งในการปฏบิ ตั งิ าน ความรบั ผิดชอบ ผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายในมคี วามรบั ผดิ ชอบในการปฏบิ ตั หิ น้าทต่ี ่อฝ่ายบรหิ าร และคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื 1. ประเมนิ ความเพยี งพอและประสทิ ธผิ ลของกระบวนการปฏบิ ตั งิ าน ระบบเทคโนโลยสี าร สนเทศของธนาคารออมสนิ การควบคมุ ในกจิ กรรมต่างๆ และการบรหิ ารความเสย่ี งภายใตภ้ ารกจิ บทท่ี 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

221 และขอบเขตการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบทก่ี าหนดอยา่ งน้อยปีละครงั้ หน่งึ 2. รายงานประเดน็ สาคญั เกย่ี วกบั กระบวนการควบคมุ ในกจิ กรรมต่างๆ ของธนาคารออมสนิ และประเด็นสาคญั ท่ีพบเก่ียวกับการควบคุม การรายงานน้ีให้รวมถึงกรณีท่ีได้รบั มอบหมายให้ ปฏบิ ตั ิงานตรวจสอบในบรษิ ัทในเครอื บรษิ ัทร่วม หรอื บรษิ ัทท่เี ก่ยี วข้อง รวมทงั้ แนวทางในกา ร ปรบั ปรงุ กระบวนการในกจิ กรรมนนั้ ๆ 3. ใหค้ าปรกึ ษาและคาแนะนาแก่ผบู้ รหิ าร หน่วยรบั ตรวจ และหรอื หน่วยงานต่างๆ ภายใน ธนาคารออมสนิ เพ่อื เพม่ิ คุณค่า (Value Added) ให้กบั องค์กรและใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านเป็นไปอย่างมี ประสทิ ธภิ าพ ประสทิ ธผิ ล ประหยดั และมกี ารกากบั ดแู ลทด่ี ี โดยคานึงถงึ ประโยชน์ทธ่ี นาคารจะไดร้ บ้ 4. เสนอขอ้ มลู เกย่ี วกบั ความกา้ วหน้า และผลการปฏบิ ตั งิ านตามแผนการตรวจสอบประจาปี และความเพยี งพอของทรพั ยากรทจ่ี าเป็นในการปฏบิ ตั งิ าน 5. ประสานงานและกากบั ดแู ลงานการตดิ ตามและการควบคมุ อ่นื ๆ เช่น การบรหิ าร ความ เสย่ี ง การปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบยี บ กฎหมาย หลกั จรรยาบรรณ สภาพแวดล้อม ความปลอดภยั และ การสอบบญั ชี เป็นตน้ 6. ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบดว้ ยความระมดั ระวงั รอบคอบตามแนวทางการตรวจสอบ โดยกาหนด ขอบเขตของงานตามวตั ถุประสงค์ของการตรวจสอบตามท่กี าหนดไว้มกี ารรวบรวมหลกั ฐานทเ่ี พยี งพอ อยา่ งไรกต็ ามการปฏบิ ตั งิ านตามแนวทางการตรวจสอบทก่ี าหนดขน้ึ ไมไ่ ดเ้ ป็นการรบั ประกนั ว่าจะคน้ พบ ทุจรติ ได้ และผตู้ รวจสอบภายในไม่ไดม้ ุง่ เน้นในการปฏบิ ตั งิ านเพ่อื คน้ หาทุจรติ แต่ผตู้ รวจสอบภายใน ตอ้ งมคี วามรคู้ วามเขา้ ใจถงึ ปจั จยั เสย่ี งในการเกดิ การทุจรติ และแนวทางป้องกนั 7. รายงานต่อคณะกรรมการตรวจสอบเกย่ี วกบั ขอ้ เทจ็ จรงิ ผลกระทบต่อขอบเขตคุณภาพของ การรายงาน และความเสย่ี งท่อี าจเกิดข้นึ เม่อื เหน็ ว่าการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในไม่เป็นไปตาม มารตฐานการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี ตรวจสอบภายใน และหากคณะกรรมการตรวจสอบยอมรบั ขอ้ จากดั น้ีให้ บนั ทกึ ผลการหารอื ไวเ้ ป็นลายลกั ษณ์อกั ษร 8. ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามจรรยาบรรณของผตู้ รวจสอบภายในธนาคารออมสนิ ท่ี สอดคลอ้ งกบั จรรยาบรรณตามมาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านวชิ าชพี ตรวจสอบภายใน 9. ปฏบิ ตั งิ านอ่นื ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การตรวจสอบภายในตามทไ่ี ดร้ บั มอบหมายจากคณะกรรมการ ตรวจสอบ ภาระหน้าท่ี ผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายในและผตู้ รวจสอบภายใน มภี าระหน้าทไ่ี มข่ ดั ต่อความ เป็นอสิ ระและความซอ่ื สตั ยส์ จุ รติ หลกี เลย่ี งความขดั แยง้ ทางประโยชน์ ดงั น้ี 1. ตรวจสอบประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลของกระบวนการควบคุมภายใน กระบวนการ กากบั ดแู ลทด่ี แี ละกระบวนการบรหิ ารความเสย่ี ง 2. ตรวจสอบความถูกตอ้ งและความเชอ่ื ถอื ไดข้ องขอ้ มลู ทางการเงนิ การปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั วธิ กี ารปฏบิ ตั งิ าน มตคิ ณะรฐั มนตรี ประกาศ และคาสงั่ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

222 ดาเนินงานของธนาคารออมสนิ 3. ตรวจสอบรายการทอ่ี าจมคี วามขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ โอกาสเกดิ การทุจรติ และประสทิ ธิ ภาพของธนาคารออมสนิ ในการบรหิ ารความเสย่ี งจากการทุจรติ ภายในธนาคารออมสนิ 4. จดั ทารายงานผลการตรวจสอบภายในตามขอ้ 1 ถงึ ขอ้ 3 รวมทงั้ มขี อ้ เสนอแนะ วธิ แี ละ มาตรการในการปรบั ปรงุ แกไ้ ขหน้าทต่ี ามขอ้ 1 ถงึ ขอ้ 3 5. ประสานงานกบั ผสู้ อบบญั ชเี พอ่ื ใหส้ ามารถเขา้ ใจแผนงานและกาหนดขอบเขตการตรวจสอบ ภายในทเ่ี ป็นประโยชน์รว่ มกนั ต่อธนาคารออมสนิ 6. พฒั นาและอบรมความรู้ ทกั ษะ และความสามารถของผตู้ รวจสอบภายในอยา่ งต่อเน่อื ง เพ่อื ใหก้ ารปฏบิ ตั หิ น้าทเ่ี ป็นไปเพ่อื ประโยชน์สงุ สุดของธนาคารออมสนิ 7. ใหค้ าแนะนาปรกึ ษา เสนอแนะวธิ หี รอื มาตรการในการปรบั ปรงุ แกไ้ ขแก่ฝา่ ยบรหิ ารของ ธนาคารออมสนิ และหน่วยรบั ตรวจ เกย่ี วกบั การกากบั ดูแล การบรหิ ารความเสย่ี ง การควบคุมภายใน และการตรวจสอบภายใน เพ่อื ใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านเป็นไปอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ เกดิ ประสทิ ธผิ ล ประหยดั ป้องกนั การทุจรติ และมกี ารกากบั ดแู ลทด่ี ี 8. ประเมนิ ความเสย่ี งและการควบคุมภายในเกย่ี วกบั เทคโนโลยสี ารสนเทศทม่ี ผี ลจากการให้ บรกิ ารโดยบคุ คลภายนอก ตรวจสอบความถูกต้องและประสทิ ธผิ ลของเทคโนโลยสี ารสนเทศทเ่ี กย่ี วกบั รายงานทางการเงนิ และการควบคุมภายใน 9. ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งตดิ ตามผลการปฏบิ ตั งิ าน ตามขอ้ เสนอแนะในรายงานตรวจสอบ เพ่อื ใหก้ ารดาเนนิ กจิ กรรมเป็นไปโดยถกู ตอ้ ง 10. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งจดั ใหม้ กี ารสอบทานคุณภาพของงานตรวจ สอบภายในตามความเหมาะสมและใหม้ กี ารประเมนิ จากบุคคลภายนอกทเ่ี ป็นอสิ ระอยา่ งน้อยทุก 5 ปีและ รายงานผลการประเมนิ คณุ ภาพของงานสอบภายในต่อคณะกรรมการตรวจสอบ 11. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งจดั ทาแผนการตรวจสอบประจาปีของปี บญั ชกี ารเงนิ ถดั ไป เสนอต่อคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื พจิ ารณาอนุมตั ิ และเสนอให้คณะกรรมการ ธนาคารออมสนิ ทราบภายในเดอื นสุดทา้ ยของปีบญั ชกี ารเงนิ ของธนาคารออมสนิ พรอ้ มทงั้ ส่งสาเนา แผนการตรวจสอบประจาปีท่ไี ด้รบั การอนุมตั แิ ล้วให้กระทรวงการคลงั และสานักการตรวจเงนิ แผ่นดนิ ภายในสามสบิ วนั นบั ตงั้ แต่วนั ทไ่ี ดร้ บั การอนุมตั ิ 12. ตอ้ งปฏบิ ตั งิ านตามแผนการตรวจสอบภายในประจาปีทไ่ี ดร้ บั อนุมตั จิ ากคณะกรรมการตรวจ สอบ 13. ปฏบิ ตั งิ านอ่นื ทผ่ี อู้ านวยการธนาคารออมสนิ มอบหมยโดยความเหน็ ชอบของคณะกรรมการ ตรวจสอบ ทงั้ น้ี ตอ้ งไมก่ ระทบต่อประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลของการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายใน บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

223 การรายงาน 1. รายงานผลการปฏบิ ตั งิ านตามแผนการตรวจสอบรายไตรมาสและรายปีต่อผอู้ านวยการ ธนาคารออมสนิ และคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื รายงานความก้าวหน้าในการปฏบิ ตั ิงานของสายงาน ตรวจสอบภายใน สรปุ ประเดน็ สาคญั ทพ่ี บจากการตรวจสอบระหว่างงวด ผลการตดิ ตามการปฏบิ ตั ติ าม ขอ้ เสนอแนะของหน่วยรบั ตรวจ และประเดน็ อ่นื ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง 2. รายงานต่อคณะกรรมการตรวจสอบเกย่ี วกบั แนวโน้มและแนวปฏบิ ตั ใิ หม่ๆ ในการตรวจสอบ ภายใน 3. การรายงานโดยปกตใิ หร้ ายงานเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร ชแ้ี จงวตั ถุประสงค์ ขอบเขตการ ตรวจสอบ ขอ้ บกพร่องทต่ี รวจพบและขอ้ เสนอแนะ หรอื ปรบั ปรุงแกไ้ ขในกรณีเร่งด่วนทอ่ี าจเกดิ ความ เสยี หายต่อธนาคารออมสนิ หรอื เพ่อื ประโยชน์อยา่ งใดอยา่ งหน่ึงต่อฝ่ายบรหิ ารแต่ละระดบั ทเ่ี กย่ี วขอ้ งให้ รายงานดว้ ยวาจาก่อนในเบอ้ื งตน้ 4. การรายงานผลการตรวจสอบต่อผบู้ รหิ ารของหน่วยรบั ตรวจตอ้ งมคี วามถูกตอ้ งครบถว้ น และควรดาเนินการจดั ทาและนาเสนออย่างทนั เวลา โดยกาหนดภายในระยะเวลา 7 วนั นับถดั จากวนั ประชุมปิดการตรวจสอบ 5. ในกรณที ส่ี ายงานตรวจสอบภายในพบหรอื มขี อ้ สงสยั วา่ มกี ารฝา่ ฝืนกฎหมาย ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั วธิ กี ารปฏบิ ตั งิ าน มตคิ ณะรฐั มนตรี ประกาศ และคาสงั่ ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั การดาเนินงานของ ธนาคารออมสนิ ใหร้ ายงานพรอ้ มความเหน็ ต่อคณะกรรมการตรวจสอบทราบ เพ่อื แจง้ ต่อผู้อานวยการ ธนาคารออมสนิ ต่อไป 6. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งรายงานต่อฝา่ ยบรหิ าร และคณะกรรมการ ตรวจสอบเกย่ี วกบั วตั ถุประสงค์ อานาจ ความรบั ผดิ ชอบ สาหรบั ผลการดาเนินงาน ความเพยี งพอและ เหมาะสมของทรพั ยากรของสายงานตรวจสอบภายในใหร้ ายงานอยา่ งน้อยปีละหน่ึงครงั้ รวมทงั้ ประเดน็ ทม่ี สี าระสาคญั เก่ยี วกบั การกากบั ดูแล ความเสย่ี ง การควบคุมภายใน และประเดน็ อ่นื ท่สี าคญั ทฝ่ี ่าย บรหิ ารหรอื คณะกรรมการตรวจสอบรอ้ งขอใหร้ ายงานเป็นรายไตรมาส 7. ผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งหารอื กบั ฝา่ ยบรหิ ารและคณะกรรมการ ตรวจสอบตามความเหมาะสมก่อนนาเสนอรายงานสาคญั ต่อหน่วยงานภายนอก ไดแ้ ก่ กระทรวงการคลงั ธนาคารแห่งประเทศไทย สานกั งานตรวจเงนิ แผน่ ดนิ และหน่วยงานอ่นื ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง สิทธิ ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในและผตู้ รวจสอบภายในมสี ทิ ธิ ดงั น้ี 1. ไดร้ บั ความรว่ มมอื จากทุกหน่วยงานในการเขา้ ถงึ ขอ้ มลู ทุกดา้ น รวมถงึ สารสนเทศพรอ้ ม ทงั้ ไดร้ บั ความรว่ มมอื ในการสอบถาม และชแ้ี จงเร่อื งทต่ี รวจสอบในการปฏบิ ตั งิ านตามความรบั ผดิ ชอบ อยา่ งเตม็ ท่ี 2. เขา้ พบคณะกรรมการตรวจสอบไดอ้ ยา่ งเตม็ ทแ่ี ละเป็นอสิ ระ 3. จดั สรรทรพั ยากรกาหนดความถใ่ี นการปฏบิ ตั งิ าน เลอื กกจิ กรรมหรอื ประเดน็ กาหนด การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

224 ขอบเขตการตรวจสอบ การใชเ้ ทคนิคการตรวจสอบ ตามความเหมาะสมเพอ่ื ใหบ้ รรลวุ ตั ถุประสงค์ การตรวจสอบทก่ี าหนดไว้ 4. ไดร้ บั การสนบั สนุนเกย่ี วกบั บุคลากรในธนาคารออมสนิ เพ่อื ปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบและบรกิ าร อ่ืนจากทัง้ ภายในและภายนอกองค์กรเพ่ือสนับสนุนงานตรวจสอบภายในให้มีประสิทธิภาพและ ประสทิ ธผิ ล ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายใน และผตู้ รวจสอบภายในไมม่ สี ทิ ธิ ดงั น้ี 1. ปฏบิ ตั หิ น้าทเ่ี กย่ี วกบั การดาเนนิ การใดๆ นอกเหนอื งานตรวจสอบภายใน ในธนาคาร ออมสนิ บรษิ ทั ในเครอื บรษิ ทั รว่ ม และบรษิ ทั ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกนั 2. จดั ทาหรอื อนุมตั ริ ายการทางการบญั ชี รายงานทางการเงนิ และรายงานทไ่ี มใ่ ชร่ ายงาน ทางการเงนิ นอกเหนือจากรายงานการตรวจสอบปกติ 3. ควบคุมการปฏบิ ตั งิ านของพนกั งานอ่นื ทไ่ี มไ่ ดอ้ ยใู่ นสายงานตรวจสอบภายใน ยกเวน้ พนกั งานทไ่ี ดร้ บั มอบหมายใหเ้ ป็นสว่ นหน่งึ ในการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบหรอื เป็นผชู้ ว่ ยผตู้ รวจสอบภายใน 4. การกาหนดนโยบาย วธิ ปี ฏบิ ตั งิ าน และระบบการควบคุมภายใน หรอื แกไ้ ขระบบการ ควบคุมภายในของหน่วยรบั ตรวจ 5. การเขา้ ไปมสี ่วนรว่ มในกจิ กรรมหรอื การปฏบิ ตั งิ านของหน่วยรบั ตรวจ 6. การพฒั นาระบบ กาหนดวธิ กี ารจดั เตรยี มขอ้ มลู หรอื รบั รองความถูกตอ้ งของระบบงาน ทต่ี อ้ งตรวจสอบ ซง่ึ หน้าทด่ี งั กลา่ วอยใู่ นความรบั ผดิ ชอบของฝา่ ยบรหิ ารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ผตู้ รวจสอบภายใน มหี น้าทเ่ี ป็นเพยี งผใู้ หค้ าปรกึ ษาแนะนา คณุ สมบตั ิและการแต่งตงั้ ผบู้ ริหารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายในและผตู้ รวจสอบภายใน การพิจารณาแต่งตงั้ ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายใน และผู้ตรวจสอบภายใน พจิ ารณาจากความรู้ ทกั ษะทางอาชพี และประสบการณ์ทเ่ี หมาะสมในการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายใน โดยมคี ุณสมบตั ดิ งั น้ี 1. มคี ุณวฒุ ขิ นั้ ต่าระดบั ปรญิ ญาตรี 2. มคี วามรู้ ทกั ษะ และความสามารถทจ่ี าเป็นต่อการปฏบิ ตั หิ น้าทท่ี ไ่ี ดร้ บั มอบหมาย 3. มคี วามรเู้ กย่ี วกบั กฎหมาย ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั วธิ ปี ฏบิ ตั งิ าน มตคิ ณะรฐั มนตรปี ระกาศ และคาสงั่ ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การดาเนินงานของธนาคารออมสนิ 4. มคี วามรใู้ นการปฏบิ ตั งิ านในธนาคารออมสนิ การประเมนิ ความเสย่ี ง และการควบคุม ภายใน ความสมั พนั ธก์ บั คณะกรรมการตรวจสอบ 1. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งจดั ทาแผนการตรวจสอบภายในประจาปีของ ปีบญั ชกี ารเงนิ ถดั ไป เสนอต่อคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื พจิ ารณาอนุมตั ิ และเสนอใหค้ ณะกรรมการ บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

225 ธนาคารออมสนิ ทราบภายในเดอื นสุดทา้ ยของปี บญั ชกี ารเงนิ ของธนาคารออมสนิ พรอ้ มทงั้ ส่งสาเนา แผนการตรวจสอบภายในประจาปีทไ่ี ด้รบั การอนุมตั แิ ล้ว ใหก้ ระทรวงการคลงั และสานักงานตรวจเงนิ แผ่นดนิ ภายในสามสบิ วนั นบั ตงั้ แต่วนั ทไ่ี ดร้ บั การอนุมตั ิ ถา้ ในระหวา่ งปีบญั ชกี ารเงนิ ของธนาคารออมสนิ มกี ารปรบั ปรงุ แผนการตรวจสอบภายในประจาปี ตามวรรคหน่งึ ใหผ้ บู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในเสนอแผนการตรวจสอบภายในประจาปีทม่ี ี การปรบั ปรงุ ต่อคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื พจิ ารณาอนุมตั ิ และเสนอใหค้ ณะกรรมการธนาคารออมสนิ ทราบภายในสามสบิ วนั นบั ตงั้ แต่วนั ทไ่ี ดร้ บั อนุมตั ิ พรอ้ มทงั้ ส่งสาเนาแผนการตรวจสอบภายในประจาปีท่ี ได้รบั อนุมตั แิ ล้ว ให้กระทรวงการคลงั และสานักงานตรวจเงนิ แผ่นดนิ ภายในสามสบิ วนั นับตงั้ แต่วนั ท่ี ไดร้ บั การอนุมตั ิ 2. กรณีทม่ี กี ารปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในเรอ่ื งใดของสายงานตรวจสอบภายในมคี วามจาเป็น ต้องอาศยั ความรู้ความสามารถจากผู้เช่ยี วชาญเฉพาะเร่อื ง ให้ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบ ภายในเสนอคณะกรรมการตรวจสอบเพ่อื เสนอคณะกรรมการธนาคารออมสนิ พจิ ารณาดาเนินการว่าจา้ ง ผู้เช่ยี วชาญเฉพาะเร่อื ง ด้วยค่าใช้จ่ายของธนาคารออมสนิ ทงั้ น้ีการดาเนินการว่าจ้างให้เป็นไปตาม ระเบยี บขอ้ บงั คบั ของธนาคารออมสนิ 3. สายงานตรวจสอบภายในตอ้ งจดั ทากฏบตั รว่าดว้ ยการตรวจสอบภายในใหส้ อดคลอ้ งกบั ขอบ เขตความรับผิดชอบในการดาเนินงานของธนาคารออมสิน โดยต้องได้รับความเห็นชอบจาก คณะกรรมการตรวจสอบ และมกี ารสอบทานความเหมาะสมของกฎบตั รดงั กล่าวอยา่ งน้อยปีละหน่งึ ครงั้ 4. สายงานตรวจสอบภายในต้องจดั ให้มกี ารประเมนิ ตนเองเป็นประจาทุกปีตามแบบท่ไี ด้รบั ความเหน็ ชอบจากคณะกรรมการตรวจสอบ เพ่อื ใหม้ นั่ ใจว่าการปฏบิ ตั งิ านของสายงานตรวจสอบภายใน เป็นไปอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพและประสิทธผิ ลตามท่กี าหนดไว้ และรายงานผลการประเมนิ ปญั หาและ อุปสรรค รวมทงั้ แผนการปรบั ปรุงการปฏบิ ตั ิงานให้ผู้อานวยการธนาคารออมสนิ และคณะกรรมการ ตรวจสอบทราบ 5. การแต่งตงั้ โยกยา้ ย ถอดถอน เลอ่ื นชนั้ เลอ่ื นตาแหน่ง และประเมนิ ผลงานของผบู้ รหิ ารสูงสุด ของสายงานตรวจสอบภายใน ให้คณะกรรมการตรวจสอบเสนอคณะกรรมการธนาคารออมสนิ เพ่อื พจิ ารณา โดยใหผ้ อู้ านวยการธนาคารออมสนิ เสนอความคดิ เหน็ ประกอบการพจิ ารณาดว้ ย 6. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในควรหารอื รว่ มกบั คณะกรรมการตรวจสอบเก่ยี ว กบั ผลการตรวจสอบในกรณที ห่ี าขอ้ ยตุ ริ ว่ มกบั ฝา่ ยบรหิ ารไมไ่ ดเ้ พ่อื หาแนวทางในการดาเนินการต่อไป 7. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในในฐานะเลขานุการคณะกรรมการตรวจสอบตอ้ ง เขา้ รว่ มประชุมคณะกรรมการตรวจสอบทุกครงั้ ยกเวน้ คณะกรรมการตรวจสอบมคี วามเหน็ ว่า ผบู้ รหิ าร สงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในไม่ควรเขา้ ร่วมประชุมเฉพาะวาระการประชุม และให้บนั ทกึ เหตุผล การไมไ่ ดร้ บั อนุญาตใหเ้ ขา้ รว่ มประชุมเป็นสายลกั ษณ์อกั ษรไวใ้ นรายงานการประชมุ 8. ผบู้ รหิ ารสงู สดุ ของสายงานตรวจสอบภายใน ควรไดห้ ารอื กบั คณะกรรมการตรวจสอบเป็นการ เฉพาะ โดยไมม่ ผี ่ายบรหิ ารอยา่ งน้อยปีละหน่งึ ครงั้ การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทที่ 5

226 9. ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายใน สามารถเขา้ พบคณะกรรมการตรวจสอบได้ ตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยง่ิ ประธานคณะกรรมการตรวจสอบ เพ่อื รายงานการปฏบิ ตั งิ านหรอื หารอื ประเดน็ ต่างๆ ตามความเหมาะสม 10. ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายในต้องยนื ยนั ความเป็นอสิ ระของสายงานตรวจ สอบภายในต่อคณะกรรมการตรวจสอบอยา่ งน้อยปีละหน่งึ ครงั้ 11. กรณที ม่ี บี ุคคลภายนอกองค์กรเขา้ มาปฏบิ ตั หิ น้าทต่ี รวจสอบภายในและหรอื ใหบ้ รกิ ารอ่นื พรอ้ มกนั ไปด้วย ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายในต้องนาเสนอคณะกรรมการตรวจสอบ พิจารณาอนุมัติว่ามีผลกระทบต่อความเป็นอิสระและความเท่ียงธรรมหรือไม่ ห ากพิจารณาให้ บุคคลภายนอกทป่ี ฏบิ ตั งิ านหลายประเภทมาปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายในใหบ้ คุ คลนนั้ เปิดเผย รายละเอยี ดของการปฏบิ ตั งิ านนนั้ เป็นลายลกั ษณ์อกั ษร ความสมั พนั ธก์ บั ฝ่ายบริหาร 1. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งจดั ใหม้ กี ารหารอื และวางแผนการตรวจสอบ ร่วมกบั ผูบ้ รหิ ารระดบั สูง ผู้บรหิ ารหน่วยรบั ตรวจ ท่เี ก่ยี วขอ้ งเพ่อื จดั ทาแผนการตรวจสอบ เพ่อื ให้การ ตรวจสอบภายในครอบคลุมประเดน็ ทม่ี คี วามเสย่ี งในทุกกจิ กรรม 2. ผูบ้ รหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายใน ต้องนาเสนอแผนการตรวจสอบเชงิ กลยุทธ์ แผนการตรวจสอบประจาปี แผนบรหิ ารและทรพั ยากร แผนงบประมาณประจาปี และกฎบตั รสายงาน ตรวจสอบภายใน ต่อผู้อานวยการธนาคารออมสนิ เพ่อื ให้ความเห็นชอบก่อนนาเสนอคณะกรรมการ ตรวจสอบเพอ่ื อนุมตั ิ 3. ผู้อานวยการธนาคารออมสนิ ไม่มอบหมายให้ผู้อ่นื ควบคุมดูแล และบงั คบั บญั ชาสายงาน ตรวจสอบภายในแทนผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบ และไมม่ อบหมายใหผ้ บู้ รหิ ารสงู สดุ ของงสาย งานตรวจสอบภายในไปรกั ษาการในตาแหน่งอ่นื 4. ในการบรหิ ารทวั่ ไปของสายงานตรวจสอบภายใน ใหส้ ายงานตรวจสอบภายในขน้ึ ตรงต่อ ผอู้ านวยการธนาคารออมสนิ เวน้ แต่การแต่งตงั้ โยกยา้ ย ถอดถอน เล่อื นขนั้ เล่อื นตาแหน่ง และ ประเมนิ ผลงานของผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายใน ให้คณะกรรมการตรวจสอบเสนอ คณะกรรมการธนาคารออมสินเพ่อื พิจารณาโดยให้ผู้อานวยการธนาคารออมสินเสนอความคดิ เห็น ประกอบการพจิ ารณาด้วย ทงั้ น้ี ผู้อานวยการธนาคารออมสินจะแต่งตงั้ ให้ผู้ตรวจสอบภายในไป รกั ษาการตาแหน่งอ่นื หรอื ปฏบิ ตั หิ น้าทอ่ี ่นื ในขณะเดยี วกนั ไมไ่ ด้ 5. ผอู้ านวยการธนาคารออมสนิ ตอ้ งจดั สรรบุคลากรและทรพั ยากร เพ่อื ใหก้ ารปฏบิ ตั หิ น้าทข่ี อง สายงานตรวจสอบภายในเป็นไปอย่างเหมาะสม และสอดคลอ้ งกบั ปรมิ าณงานและความซบั ซ้อนของ กจิ กรรมของธนาคารออมสนิ 6. หากมขี อ้ สงสยั หรอื ข้อสันนิษฐานว่าอาจมกี ารทุจรติ หรอื ให้มกี ารค้นหาการทุจรติ การ ตดั สนิ ใจทจ่ี ะให้มบี ุคคลภายนอกเขา้ มาร่วมการค้นหาหรอื สอบสวนเป็นความรบั ผดิ ชอบของผูบ้ รหิ าร หน่วยรบั ตรวจ ผบู้ รหิ ารระดบั สงู หากผตู้ รวจสอบภายในเหน็ ว่าผบู้ รหิ ารหน่วยรบั ตรวจ หรอื ผบู้ รหิ าร บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน

227 ระดบั สูงไม่ไดด้ าเนินการอย่างเหมาะสม ผู้บรหิ ารสูงสุดของสายงานตรวจสอบภายในควรรายงานต่อ คณะกรรมการตรวจสอบทนั ที ความสมั พนั ธก์ บั ผสู้ อบบญั ชีและองคก์ รกากบั ดแู ลอ่ืน 1. ประสานงานกบั ผสู้ อบบญั ชเี พอ่ื ใหส้ ามารถเขา้ ใจแผนงานและกาหนดขอบเขตการตรวจสอบ ภายในทเ่ี ป็นประโยชน์รว่ มกนั ต่อธนาคารออมสนิ 2. หากผตู้ รวจสอบภายในจาเป็นทต่ี อ้ งปฏบิ ตั งิ านรว่ มกบั ผตู้ รวจสอบองคก์ รอ่นื เช่น ผตู้ รวจ สอบภายในของบรษิ ทั ในเครอื บรษิ ทั ร่วมและหรอื บรษิ ัทท่เี ก่ยี วขอ้ ง ควรกาหนดบทบาทและความ รบั ผดิ ชอบของแต่ละฝา่ ยใหช้ ดั เจนและลงนามโดยคณะกรรมการตรวจสอบของแต่ละฝา่ ย รวมทงั้ ควรจดั ใหม้ ขี อ้ ตกลงการใชป้ ระโยชน์ของการปฏบิ ตั งิ านของฝา่ ยใดฝา่ ยหน่งึ 3. มกี ารประสานงานกบั หน่วยงานอ่นื ทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั การตรวจสอบภายใน ไดแ้ ก่ สานกั งาน ตรวจเงนิ แผ่นดนิ ธนาคารแห่งประเทศไทย สมาคมผตู้ รวจสอบภายในแห่งประเทศไทย ชมรมผตู้ รวจ สอบภายในธนาคาร และสถาบนั การเงนิ สภาวชิ าชพี บญั ชรี วมถงึ องคก์ รกากบั ดูแลอ่นื เพ่อื แลกเปลย่ี น ขอ้ มลู ซง่ึ กนั และกนั 4. ผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในตอ้ งกาหนดแนวทางในการขอผลการตรวจสอบ จากการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบขององคก์ รกากบั ดูแลอ่นื เพ่อื ช่วยในการกาหนดและพจิ ารณาประเดน็ ท่มี ี สาระสาคญั ทเ่ี กดิ ขน้ึ หรอื อาจจะเกดิ ขน้ึ รายงานต่อคณะกรรมการตรวจสอบ การเปิ ดเผยความขดั แย้งทางผลประโยชน์ 1. หากความเป็นอสิ ระหรอื ความเทย่ี งธรรมถูกกระทบทงั้ โดยขอ้ เทจ็ จรงิ หรอื โดยพฤตกิ รรมท่ี แสดงใหเ้ หน็ ผตู้ รวจสอบภายในต้องเปิดเผยรายละเอยี ดของผลกระทบต่อผูบ้ รหิ าร สงู สุดของสายงาน ตรวจสอบภายในและรายงานต่อบุคคลท่เี ก่ียวข้อง เช่น คณะกรรมการตรวจสอบ ผู้อานวยการ ธนาคารออมสนิ ผบู้ รหิ ารหน่วยรบั ผดิ ชอบทเ่ี กย่ี วขอ้ งทเ่ี ป็นผรู้ บั รายงาน เป็นตน้ 2. ผตู้ รวจสอบภายในแต่ละคน จะตอ้ งเปิดเผยความขดั แยง้ ทางผลประโยชน์ทอ่ี าจมขี น้ึ จาก การปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบต่อผบู้ รหิ ารสงู สุดของสายงานตรวจสอบภายในกรณที เ่ี คยปฏบิ ตั งิ านในกจิ กรรม ท่ไี ด้รบั มอบหมายให้ไปทาการตรวจสอบ รวมทงั้ กรณีท่มี คี วามสมั พนั ธ์ส่วนบุคคลกับผู้บรหิ ารหรอื พนกั งานในกจิ กรรมนนั้ จรรยาบรรณของผตู้ รวจสอบภายในธนาคารออมสิน จรรยาบรรณ หมายถงึ หลกั ความประพฤตอิ นั เหมาะสม แสดงถงึ การมคี ุณธรรมและจรยิ ธรรม ทพ่ี งึ ปฏบิ ตั ใิ นการประกอบวชิ าชพี ทบ่ี คุ คลในแต่ละวชิ าชพี ไดป้ ระมวลขน้ึ เป็นหลกั เพ่อื ใหบ้ ุคคลในสาขา วชิ าชพี นัน้ ๆ ยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิ โดยมุ่งเน้นถงึ จรยิ ธรรม ปลูกฝงั และเสรมิ สรา้ งใหม้ จี ติ สานึกบงั เกดิ ขน้ึ ใน ตนเองเกย่ี วกบั การประพฤตปิ ฏบิ ตั ใิ นทางทถ่ี กู ทค่ี วร เหมาะสมกบั กาลเทศะ บคุ คลและสภาพแวดลอ้ ม การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน บทท่ี 5

228 มงุ่ หวงั ใหย้ ดึ ถอื เพอ่ื รกั ษาชอ่ื และสง่ เสรมิ เกยี รตคิ ุณ และสาขาวชิ าชพี ของตน จรรยาบรรณของผู้ตรวจสอบภายใน หมายถึง หลกั เกณฑ์อนั ควรประพฤตขิ องผูต้ รวจสอบ ภายในเพ่อื ใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านของผู้ตรวจสอบภายในตงั้ อย่บู นพ้นื ฐานของจรยิ ธรรมและหลกั วชิ าชพี ท่ี เหมาะสมมคี วามซ่อื สตั ย์ ความเท่ยี งธรรม การรกั ษาความลบั และความสามารถในหน้าท่ตี ลอดจน เป็นการประกนั มาตรฐานของการปฏบิ ตั หิ น้าทผ่ี ตู้ รวจสอบภายใน หลกั จรรยาบรรณของผตู้ รวจสอบภายในทพ่ี งึ ปฏบิ ตั ิ ประกอบดว้ ย 4 ประการ ไดแ้ ก่ 1. ความซ่อื สตั ย์ (Integrity) ผตู้ รวจสอบภายในทุกคนตอ้ งแสดงความซอ่ื สตั ยใ์ นการปฏบิ ตั ิ งานทุกเรอ่ื งทไ่ี ดร้ บั มอบหมายซง่ึ จะเป็นพน้ื ฐานของการสรา้ งความเช่อื มนั่ และไวว้ างใจในทุกกจิ กรรมท่ี ผตู้ รวจสอบภายในดาเนนิ การ แนวทางปฏบิ ตั มิ ดี งั น้ี 1.1 ปฏบิ ตั หิ น้าทข่ี องตนดว้ ยความซอ่ื สตั ย์ ขยนั หมนั่ เพยี ร และมสี านึกรบั ผดิ ชอบ 1.2 ปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย และเปิดเผยขอ้ มลู ตามทก่ี ฎหมายและวชิ าชพี กาหนด 1.3 ไมก่ ระทาหรอื มสี ่วนร่วมโดยเจตนาในกจิ กรรมทข่ี ดั ต่อกฎหมายหรอื การกระทาทอ่ี าจ เส่อื มเสยี ต่อวชิ าชพี การตรวจสอบภายในหรอื ธนาคารออมสนิ 2. ความเทย่ี งธรรม (Objectivity) ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งมคี วามเทย่ี งธรรมในการปฏบิ ตั งิ าน หรอื ดาเนินกจิ กรรมทุกกิจกรรมโดยปราศจากอิทธพิ ล หรอื การคานึงถึงผลประโยชน์ส่วนตัว หรอื คานึงถงึ ความรสู้ กึ ของบุคคลอ่นื ผูต้ รวจสอบภายในควรแสดงความเท่ยี งธรรมในการปฏบิ ตั ิงานอย่าง เหมาะสมในการแสดงความคดิ เหน็ การรวบรวมขอ้ มลู การประเมนิ และการรายงานในกจิ กรรมทต่ี น ปฏบิ ตั งิ าน แนวทางปฏบิ ตั มิ ดี งั น้ี 2.1 ไมม่ สี ่วนรว่ มในกจิ กรรมหรอื ความสมั พนั ธท์ บ่ี นั่ ทอนหรอื อาจบนั่ ทอนการประเมนิ อยา่ งเป็นกลาง ไม่ลาเอยี งของตนทงั้ น้ีรวมไปถงึ การกระทาหรอื ความสมั พนั ธท์ ่ขี ดั ต่อผลประโยชน์ของ ธนาคารออมสนิ 2.2 ไมร่ บั สง่ิ ตอบแทนใดทบ่ี นั่ ทอนหรอื อาจบนั่ ทอนวจิ ารณญาณของผปู้ ระกอบวชิ าชพี 2.3 เปิดเผยความจรงิ ทงั้ หมดทท่ี ราบ ซง่ึ หากละเวน้ ไมเ่ ปิดเผยแลว้ อาจทาใหร้ ายงาน ผลการตรวจสอบบดิ เบอื นไป 3. การรกั ษาความลบั (Confiedntiality) ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งเกบ็ รกั ษาขอ้ มลู ทต่ี นไดร้ บั ใน การปฏบิ ตั งิ าน และไมค่ วรเปิดเผยขอ้ มลู โดยไม่ไดร้ บั อนุญาตจากผทู้ ม่ี อี านาจ ยกเวน้ ในกรณที เ่ี ป็นการ เปิดเผยขอ้ มูลตามกฎหมาย หรอื ตามวชิ าชพี ท่พี งึ กระทา ข้อมูลอนั เป็นความลบั ท่ไี ด้รบั มาจากการ ปฏบิ ตั หิ น้าทไ่ี มค่ วรนาไปใชเ้ พ่อื ประโยชน์ส่วนตวั แนวทางปฏบิ ตั มิ ดี งั น้ี 3.1 รอบคอบในการใช้ และปกป้องขอ้ มลู ทไ่ี ดม้ าระหวา่ งการปฏบิ ตั หิ น้าท่ี 3.2 ไมใ่ ชข้ อ้ มลู ทไ่ี ดม้ าเพอ่ื ผลประโยชน์ส่วนตน หรอื เพ่อื การใดทข่ี ดั ต่อกฎหมาย หรอื ขดั ต่อวตั ถุประสงคท์ ถ่ี กู ตอ้ งตามกฎหมายและหลกั จรยิ ธรรมของธนาคารออมสนิ 4. ความสามารถในหน้าท่ี (Competency) ผตู้ รวจสอบภายในตอ้ งใชค้ วามรู้ ทกั ษะ และ ประสบการณ์ทจ่ี าเป็นในการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบภายใน ผตู้ รวจสอบภายในไมค่ วรยอมรบั หรอื บทที่ 5 การจดั องคก์ ารและบริหารหน่วยงานตรวจสอบภายใน