้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 166 คมู อื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา 5.2 มาตรฐานการศึกษาปฐมวัย (สําหรับประเมินภายนอกรอบสอง) สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 167 คูมือเตรียมสอบผูบ รหิ ารสถานศึกษา สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 168 คมู อื เตรียมสอบผูบ ริหารสถานศึกษา การจดั การศกึ ษาข้นั พนื้ ฐานโดยองคกรอื่น 1. ความเปน มา องคก รปกครองสวนทองถิ่น (อปถ.) มีหนา ท่ีจดั บรกิ ารสาธารณะ (Public Service) ใหแกป ระชาชน โดยเฉพาะบรกิ ารสาธารณะขัน้ พ้นื ฐานที่มคี วามใกลชิดกบั ประชาชนในเขตบริการขององคกรปกครองสวน ทอ งถนิ่ นน้ั ๆ การศกึ ษาถอื วาเปน บริการสาธารณะประเภทหนง่ึ ทก่ี าํ หนดองคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ จดั ดาํ เนนิ การ ภายใตข อกาํ หนดของกฎหมายตา งๆ กลา วคือ มาตรา 43 วรรคสองและวรรคสาม ของรัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศักราช 2540 กลาว วา \" การจดั การศกึ ษาอบรมของรฐั ตอ งคาํ นึงถึงการมีสว นรว มขององคก รปกครองสว นทองถิ่นและเอกชน ทัง้ นตี้ ามกฎหมายบญั ญตั ิการจัดการศึกษาอบรมขององคกรวชิ าชพี และเอกชนภายใตการกาํ กบั ดแู ลของรัฐ ยอมไดรับความคมุ ครอง ท้ังน้ตี ามที่กฎหมายกาํ หนด\" มาตรา 289 วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแหง ราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศักราช 2540 วา \"องคกร ปกครองสว นทองถิ่นยอ มมีสทิ ธทิ ี่จะจดั การศึกษาอบรมและฝกอาชีพตามความเหมาะสมและความตองการ ภายในทอ งถน่ิ น้นั และเขาไปมสี วนรวมในการจดั การศึกษาอบรมของรัฐแตตอ งไมขดั ตอ มาตรา 43 และ มาตรา 81ทั้งนตี้ ามทก่ี ฎหมายบัญญตั ิ\" มาตรา 9 (6) ของพระราชบัญญตั กิ ารศึกษาแหง ชาติ พ.ศ.2542 และแกไขเพม่ิ เตมิ ทก่ี ลา วถงึ การ จดั ระบบโครงสรา งและกระบวนการจัดการศึกษาของชาติ วา \"การมีสว นรว มของบคุ คล ครอบครวั ชุมชน องคกรเอกชน องคกรปกครองสว นทอ งถ่นิ เอกชน องคก รเอกชน องคก รวิชาชพี สถาบนั ศาสนา สถาน ประกอบการและสถาบันสังคมอื่น\" มาตรา 41 ของพระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ.2542 และแกไ ขเพ่มิ เติม วา \"องคก รปกครอง สว นทอ งถน่ิ มสี ทิ ธจิ ดั การศึกษาในระดับใดระดับหนง่ึ หรือทุกระดบั ตามความพรอ มและความตอ งการ ภายในทอ งถนิ่ ประกอบกบั พระราชบญั ญตั ิกาํ หนดแผนและข้ันตอนการกระจายอํานาจใหแ กองคกรปกครองสว น ทองถน่ิ พ.ศ. 2542 ไดก าํ หนด อาํ นาจ บทบาทหนาที่ขององคก รปกครองปกครองสว นทอ งถิ่น ในดา นการ จดั การศึกษา ดงั นี้ มาตรา 16 (9) ใหเทศบาล เมอื งพัทยา และองคก ารบริหารสว นตาํ บล มีอํานาจและหนา ทีใ่ นการ จดั บริการสาธารณะดา นการจดั การศกึ ษาเพอ่ื ประโยชนข องประชาชนในทอ งถน่ิ ของตนเอง มาตรา 17 (6) ใหอ งคก ารบรหิ ารสว นจังหวัดมอี าํ นาจและหนา ทีใ่ นการจัดบริการสาธารณะดานการ จดั การศึกษาเพื่อประโยชนของประชาชนในทองถนิ่ ของตนเอง จากกฎหมายดังกลาวขางตน จะเหน็ วา มีเจตนารมยท ่จี ะใหท องถ่ินเขา มามบี ทบาทในการสงเสรมิ สนบั สนนุ ชวยเหลือ ตลอดท้งั เปนผจู ัดการศกึ ษาไดใ นทอ งถน่ิ ของตนเอง ทัง้ น้ีตามความพรอ มขององคก ร ปกครองสว นทอ งถน่ิ น้นั ตามความตองการของประชาชนและตามความเหมาะสมดานอ่ืนๆ ดว ย สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 169 คูมือเตรียมสอบผูบรหิ ารสถานศึกษา 2. การจัดการศึกษาโดยองคกรปกครองสวนทอ งถิน่ (อปถ.) 2.1 สทิ ธิ หนาท่ีการจัดการศึกษาขน้ั พนื้ ฐานขององคกรปกครองสว นทองถ่นิ จากกฎหมายท่ีกลา วขา งตน และ มาตรา 30 และ32 ของพระราชบัญญตั กิ าํ หนดแผนและขัน้ ตอนการ กระจายอํานาจใหแ กองคก รปกครองสว นทองถิ่น พ.ศ. 2542 ทกี่ ลาววา ใหมีแผนการกระจายอํานาจใหแก องคก รปกครองสว นทองถนิ่ โดยใหถายโอนภารกิจการใหบ รกิ ารสาธารณะทร่ี ฐั ดําเนินการอยูใหอ งคก ร ปกครองสวนทองถนิ่ และกลาวา ใหม แี ผนปฏบิ ตั กิ ารเพือ่ กําหนดข้ันตอนการกระจายอาํ นาจตามแผนการ กระจายอาํ นาจใหแ กองคก รปกครองสว นทอ งถน่ิ จึงทาํ ใหมีแผนการกระจายอํานาจใหแกองคก รปกครอง สวนทองถ่นิ พ.ศ. 2543 กาํ หนดใหภ ารกจิ การจดั การศกึ ษา ท้ังการศกึ ษาในระบบและการศกึ ษานอกระบบ เปนภารกิจทตี่ อ งถา ยโอนตาม แผนปฏบิ ัตกิ ารกาํ หนดข้นั ตอนการกระจายอาํ นาจ ตามแผนการกระจายอํานาจ ใหแกอ งคก รปกครองสวนทองถ่ิน ดังนี้ 1. กําหนดใหอ งคกรปกครองสวนทองถ่นิ ทุกประเภทมหี นาที่ที่จะตองจดั ทาํ ภารกิจการจดั การศกึ ษา ทัง้ ในระบบและการศกึ ษานอกระบบ 2. ใหส ํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐานถายโอนการการจัดการศึกษากอนวยั เรียน (อนบุ าล อายุ 4-6ป) และการศกึ ษาขัน้ พืน้ ฐานระดับประถมศกึ ษาและมธั ยมศึกษาใหแ กองคก รปกครองสวนทองถน่ิ ทกุ ประเภท เมื่อองคกรปกครองสว นทองถนิ่ ผา นการประเมนิ ความพรอ ม 3. ใหสวนราชการทจ่ี ดั การศึกษานอกโรงเรียน ถา ยโอนศนู ยบ ริการการศกึ ษานอกโรงเรียนระดับอาํ เภอ ระดับเขต ใหแกองคก รปกครองสวนทองถิน่ ทุกประเภท เมื่อองคกรปกครองสวนทองถิ่นผานการประเมนิ ความพรอ ม 4. การถายโอนสถานศกึ ษาทมี่ ีลักษณะพเิ ศษบางประการที่อยใู นระดับการศึกษาขัน้ พน้ื ฐานใหแ กอ งคก ร ปกครองสวนทอ งถ่ินทุกประเภท เมอื่ องคก รปกครองสว นทอ งถนิ่ ผานการประเมินความพรอม สาํ หรับความพรอ มในการจัดการศึกษาขององคกรปกครองสว นทองถิ่นน้ัน พระราชบัญญัติการศึกษา แหงชาติ พ.ศ.2542 และพระราชบัญญัติระเบยี บบริหารราชการกระทรวงศึกษาธกิ าร พ.ศ. 2546 กาํ หนดให เปนหนา ที่ของกระทรวงศกึ ษาธกิ ารทจ่ี ะกําหนดหลักเกณฑก ารประเมินความพรอม เพอ่ื ใหอ งคกรปกครอง สวนทอ งถน่ิ สรา งความพรอมตามเกณฑและเมอื่ ผา นการประเมนิ แลวกส็ ามารถจัดการศกึ ษาไดตามความ เหมาะสมและความตองการภายในทอ งถิ่น โดยมีสาระสาํ คัญที่กระทรวงศกึ ษาธกิ ารตองดาํ เนินการ กลาวคอื 1. กาํ หนดหลักเกณฑและวธิ กี ารประเมนิ ความพรอ มในการจัดการศกึ ษาขององคก รปกครองสวน ทองถิน่ ตามที่กฎกระทรวงกาํ หนด 2. การประสานและสงเสรมิ องคกรปกครองสวนทอ งถ่ินใหสามารถจัดการศึกษาไดส อดคลอ งกับ นโยบายและมาตรฐานการศกึ ษา 3. เสนอแนะการจดั สรรงบประมาณอดุ หนุนจัดการศึกษาขององคก รปกครองสว นทองถน่ิ \" สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 170 คมู ือเตรยี มสอบผูบรหิ ารสถานศกึ ษา นัน่ ก็หมายความวา องคก รปกครองสว นทองถ่นิ ใดจะมสี ทิ ธใิ นการจัดการศึกษาขน้ั พ้นื ฐานระดับใด ระดบั หน่งึ หรอื หลายระดบั และรบั โอนสถานศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐานไดก ต็ อเมอ่ื ผา นการประเมนิ ความพรอมโดย กระทรวงศึกษาธกิ ารท้งั นีใ้ หเปนไปตามหลกั เกณฑแ ละวิธีการทีก่ ฎหมายกาํ หนด 2.2 หลกั การและลกั ษณะวิธีการจดั การศึกษาข้ันพืน้ ฐานขององคกรปกครองสวนทองถนิ่ 2.2.1 หลักการจัดการศกึ ษาขององคกรปกครองสว นทองถิน่ เชนเดียวกนั กบั การจดั การศึกษาของรัฐ ซึง่ เปน ไปตามรฐั ธรรมนูญแหง ราชอาณาจักรไทย พระราชบัญญัตกิ ารศกึ ษาแหง ชาตแิ ละกฎหมายอืน่ ท่ีเกี่ยว ขอ งกาํ หนดไว 2.2.2 ลกั ษณะการจัดการศกึ ษาขององคก รปกครองสวนทอ งถ่นิ แยกไดเ ปน สองลักษณะคือ 1. การจดั ตัง้ สถานศึกษาขึน้ เอง หรอื ขยาย หรอื เปลีย่ นแปลงระดบั และประเภทการศึกษา 2. การถายโอนการศกึ ษาจากกระทรวงศกึ ษาธิการตามแผนปฏบิ ัติการกาํ หนดข้นั ตอนการกระจาย อํานาจตามแผนการกระจายอาํ นาจใหแกอ งคกรปกครองสวนทองถนิ่ 2.2.3 วธิ กี ารจัดการศกึ ษาขององคกรปกครองสว นทองถ่ินนน้ั แยกไดเปน สองลกั ษณะคอื 1. องคกรปกครองสวนทองถิ่นจัดการศกึ ษาเองตามอํานาจหนา ที่ 2. องคก รปกครองสว นทองถ่ินรวมมอื กบั องคกรปกครองสว นทอ งถิน่ อน่ื หรอื รวมมือกับรฐั หรอื เอกชนรวมกันจดั การศึกษา 2.3 หลกั เกณฑแ ละวิธีการประเมนิ ความพรอมในการจัดการศึกษาขององคกรปกครองสวนทอ งถน่ิ 2.3.1 หลักการในการกําหนดหลกั เกณฑแ ละวธิ กี ารประเมนิ ความพรอม หลักการในการกาํ หนดหลกั เกณฑแ ละวิธกี ารประเมนิ ความพรอ มใหองคกรปกครองสวนทอ ง ถ่ิน ใหยดึ ตามพระราชบญั ญัติการศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ.2542 ทงั้ น้เี พอ่ื ใหก ารจัดการศกึ ษาขององคกรปกครอง สว นทองถิ่นเปนการศึกษาที่มคี ณุ ภาพและเปน ไปตามมาตรฐานท่รี ฐั กาํ หนด โดยมีหลักการทสี่ าํ คญั คือ 1) การจัดการศกึ ษาทีท่ ั่วถงึ และมีคณุ ภาพ 2) การกระจายอํานาจในการจัดการศึกษาใหสถานศึกษา 3) การพฒั นาวิชาชพี ครู 4) การมีสวนรวมของประชาชนในการจัดการศกึ ษา 5) ทางเลือกของประชาชนในการรับการศึกษา 2.4 กฎหมายเกี่ยวกบั หลักเกณฑและวธิ กี ารประเมินความพรอม 2.4.1 กฎกระทรวงกําหนดหลกั เกณฑแ ละวิธีการประเมนิ ความพรอมในการจดั การศกึ ษา ขัน้ พ้ืนฐานขององคก รปกครองสวนทอ งถิ่น พ.ศ. 2546 ซึ่งประกาศเม่อื วันท่ี 29 กนั ยายน 2547 โดยมีสาระสําคญั คอื 1) หลกั เกณฑการประเมนิ ฯ ประกอบดวย - ประสบการณข ององคกรปกครองสวนทองถนิ่ ในการจัดการศึกษาหรือรวมจดั การศกึ ษา สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 171 คมู ือเตรียมสอบผูบริหารสถานศึกษา - แผนการเตรียมความพรอมในการจัดการศกึ ษาหรือแผนพัฒนาการจัดการศกึ ษา - วธิ ีการบรหิ ารและการจัดการศึกษา - การจดั สรรรายไดเ พ่ือการศึกษา - ระดับประเภทการศกึ ษาทีส่ อดคลอ งกับสภาพปญหาและความตองการของชุมชน - ความเห็นของประชาชนและผูมีสว นเกี่ยวของตอความพรอมในการจดั การศกึ ษา 2) เง่อื นไขประกอบการประเมิน ประกอบดวย - การมรี ายไดขององคกรปกครองสว นทอ งถน่ิ เพียงพอในการจัดการศกึ ษา - การกระจายอํานาจขององคก รปกครองสว นทองถิ่นใหส ถานศึกษา - การจดั โครงสรางในองคกรภายในรองรบั การบริหารจดั การศึกษา - การมีคณะกรรมการทป่ี รกึ ษาในการจัดการศึกษาขององคกรปกครองสว นทองถิน่ - การจดั ระบบบริหารงานบุคคลเพ่ือการศกึ ษา 3) ขัน้ ตอนและวิธีการประเมนิ ความพรอ มในการจัดการศึกษาขององคก รปกครองสว นทองถ่ิน - องคก รปกครองสว นทอ งถ่นิ ซ่ึงไดรับความเห็นชอบจากสภาองคกรปกครองสว นทองถ่ินทม่ี ี ความประสงคจ ะจัดการศกึ ษาหรอื รบั โอนการจัดการศึกษาขนั้ พืน้ ฐานหรือเปลย่ี นแปลงประเภทการจัดการ ศกึ ษายื่นตอ สพท. กอนวนั เรมิ่ ตน ปการศึกษาใหมไ มน อ ยกวา 180 วนั - องคกรปกครองสวนทองถ่นิ ทจ่ี ัดการศกึ ษาอยูแลว ใหจ ดั ตอไปไดไมตอ งประเมนิ เวนแตขอ รับโอนหรอื เปลย่ี นแปลงประเภทการจัดการศึกษาตอ งย่นื ขอประเมนิ ฯ - สวนราชการ (เชน สํานกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษา) แตง ตงั้ คณะกรรมการประเมนิ จาํ นวน 9 คน ประกอบดว ยผแู ทนสว นราชการ 3 คน ผูแทนองคก รปกครองสว นทองถ่นิ ทยี่ ่ืนคําขอ 3 คน และผทู รงคุณวุฒิ ทท่ี งั้ สองฝายเสนอ จาํ นวน 3 คน โดยใหกรรมการเลอื กผูทรงคณุ วฒุ ิคนหนึ่งเปน ประธานกรรมการ และใหม ี เจาหนา ทสี่ วนราชการ 1 คนเปน เลขานุการ และเจาหนา ทอี่ งคกรปกครองสว นทอ งถ่ินอกี 1 คนเปน ผูชวย เลขานกุ าร โดยตอ งแตง ตัง้ ใหแลว เสร็จภายใน 30 วันนบั แตว ันท่ไี ดร ับคําขอ - คณะกรรมการประเมินความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถิ่นทยี่ ื่นขอตามหลักเกณฑ และวธิ ีการกาํ หนด ใหแ ลว เสรจ็ ภายใน 60วันนบั แตแ ตง ตัง้ กรรมการ - สวนราชการแจงผลการประเมนิ ใหองคก รปกครองสวนทองถิ่น สถานศกึ ษา หนวยงานท่ี เก่ยี วของทราบโดยเร็ว 2.4.2 ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรอ่ื งหลักเกณฑ วธิ กี าร เง่ือนไข ตวั ชีว้ ดั และระดับคุณภาพ ในการประเมินความพรอมในการจดั การศึกษาขององคก รปกครองสวนทองถิน่ พ.ศ.2547 ซง่ึ ประกาศเมอื่ วันท่ี 29 กันยายน 2547 โดยมสี าระสาํ คญั คอื - ประเภทของสถานศึกษา ประกอบดวยสถานศึกษาทว่ั ไปและสถานศกึ ษาพเิ ศษ - สถานศกึ ษาทวั่ ไป ไดแก ถานศึกษาขน้ั พ้นื ฐานสงั กดั กระทรวงศกึ ษาธิการ รวมถึงสถานศึกษา นอกระบบโรงเรยี นและตามอธั ยาศยั ดว ย - สถานศกึ ษาพิเศษ ไดแ ก สถานศึกษาข้นั พ้ืนฐานสังกดั กระทรวงศึกษาธิการ ทีจ่ ดั การศกึ ษา สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 172 คมู ือเตรยี มสอบผูบริหารสถานศึกษา ลกั ษณะพเิ ศษ 9 ลกั ษณะ คือ สถานศกึ ษาทจี่ ดั การศกึ ษาเนนความเปน เลิศเฉพาะดาน สถานศึกษาทจี่ ดั การ ศึกษาในเชงิ ทดลอง วิจัย และพฒั นา สถานศึกษาทจ่ี ดั การศึกษาเพือ่ ผพู กิ ารและดอยโอกาส สถานศกึ ษา ตนแบบ สถานศึกษาประถมท่มี นี ักเรยี น 300 คนขนึ้ ไป ระดับมัธยม 1,500 คนข้ึนไป สถานศึกษาทย่ี ังไมผ า น การประเมินโดย สมศ. หรอื ยงั ขาดความพรอ มดานบุคลากร ระบบบรหิ าร ซึง่ ตองพฒั นามาตรฐานและความ พรอมกอ น สถานศึกษาท่ีมีฐานะเปน องคก ารมหาชน สถานศึกษาในโครงการพระราชดาํ ริ และสถานศึกษา ท่มี ีผูบริจาคทดี่ นิ อาคารระบุวตั ถปุ ระสงคใ หร ัฐจัดการศึกษาเอง - ตวั ชี้วดั ตามองคป ระกอบเกณฑการประเมิน มี 11 ตวั ช้วี ัด แตละตัวมีคา น้ําหนักตางกัน - การใหร ะดับคณุ ภาพของตวั ชี้วัด มี 3 ระดบั มคี วามหมายและมีคา คะแนน ดังน้ี ระดับ 1 หมายถงึ ยงั ไมมคี วามพรอม หรอื มีความพรอมระดับตา่ํ หรือมีความพรอมนอย มีคาคะแนนเทากบั 1คะแนน ระดบั 2 หมายถึงมีความพรอมในระดบั ปานกลาง มคี า คะแนนเทากับ 2 คะแนน ระดบั 3 หมายถงึ มีความ พรอ มในระดบั สูง หรอื มีความพรอ มมาก มคี าคะแนนเทา กบั 3 คะแนน - การคดิ ระดบั คุณภาพรวมใหคิดจากผลรวมของผลคูณของคาคะแนนที่ไดในแตล ะตัวช้ีวัดที่ ตองประเมินสําหรับกรณนี ั้นๆ (เชน จัดตง้ั สถานศกึ ษาข้ึนใหม ประเมิน 7 ตวั ชี้วัด เปลย่ี นแปลงประเภทการ ศกึ ษาที่เคยจัด ประเมิน 5 ตวั ช้ีวดั หรือรบั โอนสถานศึกษา ประเมิน 6 ตวั ช้ีวดั เปน ตน ) กบั คา น้ําหนักของ ตัวชีว้ ดั น้นั หารดวยคาน้ําหนกั รวมของตวั ชว้ี ัดท่ตี องประเมินในกรณีนัน้ ๆ - เกณฑก ารผา นการประเมินความพรอมในการจัดการศึกษาขององคกรปกครองสวนทองถิ่น ใหค ดิ เปนระดับรวมแลว เทียบกบั เกณฑการผา น 2.5 เงอ่ื นไขและเกณฑการตดั สินผลการผานประเมินความพรอ มจัดการศึกษา 2.5.1 เงือ่ นไขบังคับประกอบเกณฑการประเมินความพรอ ม ประกอบไปดว ย 1) เงอ่ื นไขบังคับกอนการประเมนิ ความพรอม หมายถึง อปถ. จะตอ งมรี ายไดเพยี งพอในการ จดั การศกึ ษา คือ ตองมรี ายไดเปนเงนิ อดุ หนุนทวั่ ไปและเงนิ กูจ ากรัฐ (ไมร วมเงนิ อดุ หนนุ เฉพาะกจิ ) เฉล่ยี 3 ปงบประมาณยอ นหลงั (เชน จัดการศกึ ษาปการศึกษา 2548 ประเมินรายไดจากปง บประมาณ 2545 2546 และ 2547) ดงั นี้ ปล ะไมเกิน 5 ลา น ผลการประเมนิ ระดับ 1 ใหจดั หรอื รบั โอนกอนประถมศกึ ษา ใหม ีสว นรว ม จัดการศึกษา หรืออปถ.รว มกบั อปถ.อ่นื ในการจดั การศกึ ษา ปล ะเกนิ กวา 5 ลา นแตไ มเกิน 10 ลา น ผลการ ประเมนิ ระดับ 2 ใหจดั หรือรับโอนการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน(ระดับประถมศึกษา) และรับโอนสถานศึกษา ประถมศกึ ษาทม่ี นี ักเรียน 300 คนขนึ้ ไป ปล ะเกนิ กวา 10 ลาน แตไ มเ กิน 20 ลา น ผลการประเมนิ ระดบั 3 ใหจ ัดหรือรับโอนการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน (ระดบั ประถมศึกษาและมธั ยมศึกษา) และรับโอนสถานศึกษาประถม ศึกษาท่ีมีนกั เรยี น 300 คนขนึ้ ไป และระดับมัธยมศึกษาทีม่ นี กั เรียน 1,500 คนขน้ึ ไป เวนแตที่กําหนดไวใ น ระดบั 4 ปละเกินกวา 20 ข้นึ ไป ผลการประเมินระดบั 4 ใหจัดการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน การศกึ ษาสงเคราะห การศกึ ษาเพื่อคนพกิ าร การศึกษาสําหรบั ผูมศี กึ ษา ความสามารถพิเศษ การศึกษาระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 173 คมู ือเตรยี มสอบผูบริหารสถานศึกษา ประเภทอาชวี ะหรอื รับโอนสถานศกึ ษาระดับประถมศกึ ษา ระดับมัธยมศึกษา และสถานศึกษาที่มลี กั ษณะ พเิ ศษ 2) เงื่อนไขบงั คบั หลงั ผา นการประเมนิ ความพรอม 1) ใหม กี ารกระจายอํานาจขององคก รปกครองสว นทองถ่นิ ใหสถานศกึ ษา 2) ใหมีการจัดโครงสรา งในองคกรภายในใหเหมาะสมรองรับการบรหิ ารจดั การศกึ ษาโดย บุคลากรมอื อาชีพ และมีจํานวนบุคลากรท่เี พียงพอ 3) ใหมคี ณะกรรมการท่ีปรึกษาในการจดั การศกึ ษาขององคก รปกครองสวนทอ งถ่ินเพอ่ื เสนอ นโยบาย แนวทาง มาตรฐานการจัดการศึกษาและบริหารการศึกษา 4) จัดระบบบริหารงานบุคคลเพื่อการศึกษาใหมีมาตรฐานเดยี วกันกับขา ราชการครแู ละ บุคลากรทางการศกึ ษา 2.5.2 เกณฑการผานการประเมนิ ความพรอ ม เกณฑก ารผา นการประเมินความพรอ มในการจัด การศกึ ษาขององคกรปกครองสว นทองถิ่น คิดโดยภาพรวมเปนระดับเฉลีย่ รวม (ระดับเตม็ เทากับ 3) โดย มผี ลการประเมนิ ดังน้ี 1) ระดับเฉลย่ี ที่ได ไมถงึ 1.50 ถือวา มีความพรอ มระดบั ตํา่ ให อปถ.มีสวนรวมกบั รฐั หรือ อปถ.รว มกบั อปถ.อน่ื ในการจัดการศึกษา 2) ระดบั เฉล่ยี ท่ีได 1.50 แตไมถงึ 2.10 ถือวา มีความพรอมระดบั ปานกลางให อปถ. จดั หรือ รับโอนโรงเรยี นประถมศึกษาท่มี นี ักเรียน 300 คนข้ึนไป หรือรว มกบั อปถ.อืน่ ในการจดั การศึกษา 3) ระดับเฉลี่ยท่ไี ด 2.10 แตไ มถ งึ 2.70 ถือวา มคี วามพรอ มระดบั สูงให อปถ. จดั หรือรบั โอน การศกึ ษาขัน้ พืน้ ฐาน ยกเวน มัธยมศกึ ษาตอนปลายประเภทอาชวี ศกึ ษา สถานศกึ ษาท่ัวไปของรฐั และสถาน ศึกษามัธยมทม่ี ีนักเรียน 1,500 คนขึ้นไป หรอื อปถ.รวมกบั อปถ.อ่นื ในการจัดการศกึ ษา 4) ระดบั เฉลี่ยท่ไี ดตัง้ แต 2.70 ขนึ้ ไป ถอื วา มคี วามพรอ มระดับสงู มาก ให อปถ. จัดหรอื รับโอน การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน รวมทัง้ ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลายประเภทอาชวี ศึกษา สถานศึกษาท่ัวไปและสถาน ศกึ ษาพเิ ศษของรฐั (การรับโอนสถานศึกษาพเิ ศษขึ้นอยูกับความตกลงเปนกรณีๆ ไป) หรอื อปถ.รวมกับ อปถ.อน่ื ในการจัดการศกึ ษา ผลสบื เนือ่ งเมอื่ มีการดําเนนิ การตามกฎกระทรวงดังกลาว เพอื่ ใหองคก รปกครองสวนทอ งถนิ่ จัด การศึกษาได ทําใหป ระชาชนทั่วไป ขาราชการครู และ บุคลากรในกระทรวงศกึ ษาธิการยงั ไมม่นั ใจวา องคก ร ปกครองสว นทอ งถิน่ มีความพรอ มในการจัดการศึกษาหรอื ไม จึงเปน เหตใุ หม กี ารวพิ ากษวิจารณ จนถึง ข้ันชุมนุมเรยี กรอ งใหร ฐั บาลชะลอหรอื ทบทวนกฎหมายทเี่ กยี่ วของ จนในท่ีสุด (พ.ศ. 2547) คณะรฐั มนตรี จงึ มีมตใิ หช ะลอการดาํ เนินการเอาไวก อนจนกวา จะมีขอ ยุติในการปฏิบตั ิท่ชี ดั เจนตอไป สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 174 คมู ือเตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา 3. การจดั การศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐานโดยครอบครัว (Home School) 3.1 ความหมายการจดั การศกึ ษาโดยครอบครัว การจัดการศกึ ษาครอบครวั หมายถงึ การจัดการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐานบดิ ามารดา หรอื บดิ า หรือมารดา หรอื ผูป กครอง เปน ผรู ับผดิ ชอบจัดการศกึ ษาใหก บั บุตรหลานดว ยตนเอง โดยเปน ผสู อนดวยตนเอง หรือ เปนผูมอี าํ นวยการใหเกดิ กระบวนการเรียนรู 3.2 กฎหมายและแนวดําเนนิ การจดั การศกึ ษาโดยครอบครัว พระราชบญั ญัติการศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ.2542 และแกไ ขเพมิ่ เตมิ ไดบัญญตั ใิ หครอบครวั มสี ทิ ธใิ น การจดั การศกึ ษาข้นั พ้ืนฐานไดแ ละใหร ฐั สนับสนนุ สง เสริมการจดั การศึกษาโดยครอบครวั ใหไ ดค ุณภาพและ มาตรฐาน ท้งั นเี้ ปนไปตามทีก่ ฎกระทรวงกําหนด กระทรวงศึกษาธิการจึงออกกฎกระทรวงวาดวยสิทธิใน การจัดการศึกษาขนั้ พ้นื ฐานโดยครอบครัว พ.ศ. 2547 ขึ้น เพ่ือใหก ารดาํ เนินการดังกลาวบรรลุตามเจตนารมย ของกฎหมายการศึกษา โดยในกฎกระทรวงดงั กลา วไดวางแนวทางซ่งึ เปนบทบาทของหนวยงานรฐั โดย เฉพาะสาํ นกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษา ที่จะตอ งสง เสรมิ สนบั สนนุ และกํากับดแู ลครอบครัวใหส ามารถจัดการ ศกึ ษาเปน ไปตามนโยบาย ยทุ ธศาสตร ในเรอ่ื งตางๆ สรปุ ไดด ังนี้ 1) การสง เสรมิ และสนับสนุนการจดั การศกึ ษา ดงั นี้ จัดใหมกี ารประชาสมั พันธส รา งความเขา ใจ ตอ ชมุ ชนในเรื่องสิทธิของครอบครัว หลักเกณฑแ ละขอ กําหนดในการปฏบิ ัติ การสรา งความรูค วามเขาใจ คลนิ ิกใหคําปรกึ ษา การสง เสรมิ การใชท รพั ยากรรว มกนั การสง เสริมเครอื ขายของครอบครวั แลกเปล่ียน เรียนรปู ระสบการณ ความชวยเหลือทางดา นวชิ าการ 2) การอนญุ าตจัดการศึกษา ดังน้ี สาํ นกั งานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาพจิ ารณาคําขออนญุ าตจดั การศกึ ษา โดยครอบครวั แลวแจงผลการพิจารณาของคณะกรรมการเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาใหค รอบครวั ทราบภายใน 30 วนั 3) การจดั ทาํ แผนการจดั การศกึ ษาของครอบครัว ใหค รอบครัวจัดทําแผนการศกึ ษาของครอบครัว โดยยึดหลกั การ การศึกษาโดยครอบครัวเปนการจัดการศกึ ษาท่ีมีความหลากหลาย และมีความยดื หยุน ใน ตัวสงู โดยไมข ดั แยง กับความมงุ หมาย หลกั การและแนวทางตามกฎหมายวาดว ยการศกึ ษาของชาติ 4) การจัดการเรยี นรู การวดั และประเมินผล ใหส าํ นกั งานเขตพืน้ ทกี่ ารศกึ ษา ดําเนนิ การติดตาม สงเสรมิ การจดั การเรยี นการสอนของครอบครวั จดั ใหม กี ารวดั และประเมนิ ผลการเรียนรูของผเู รยี นอยาง นอ ยปละ 1 ครั้ง โดยประเมนิ ตามาตรฐานในแผนการจัดการศกึ ษาของครอบครวั จากรายงานผลการประเมิน ของครอบครัว แฟมสะสมผลงานของผูเ รียน 5) การรับรองผลการศึกษา โดยสํานกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษาพิจารณาตัดสนิ ใหผ เู รียนท่มี ีผลการ ประเมินผานมาตรฐานชว งช้นั ตามหลกั สูตรการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน และออกหนังสือรับรองการจบชวงชัน้ แกผเู รยี น สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 175 คมู อื เตรียมสอบผูบรหิ ารสถานศึกษา 6) การกาํ กบั และติดตามผลการจัดการศึกษา สํานกั งานเขตพื้นท่ีการศึกษากาํ กบั ติดตามการจดั การ ศกึ ษาโดยครอบครัว หากครอบครวั ไมไ ดดาํ เนินการตามแผนการจัดการศกึ ษา ใหส ํานกั งานเขตพื้นท่กี าร ศกึ ษา แนะนาํ ครอบครวั ปรบั ปรงุ หากครอบครัวไมดําเนินการใหเสนอตอ คณะกรรมการเขตพน้ื ท่ีการศึกษา 7) การยกเลกิ การจัดการศกึ ษา ดาํ เนนิ การไดในกรณี กรณที ่ี 1 ครอบครวั มีความประสงคข อยกเลิก การจัดการศึกษา กรณที ่ี 2 สํานักงานเขตพน้ื ทีก่ ารศกึ ษาแจง ใหค รอบครวั ปรับปรงุ แตครอบครัวมไิ ดด ําเนนิ การ 4. การจัดการศึกษาขน้ั พ้นื ฐานในสถานประกอบการ 4.1 ความหมายการจัดการศกึ ษาในสถานประกอบการ การจดั การศึกษาขั้นพน้ื ฐานในสถานประกอบการ หมายถึง การจัดตั้งศูนยก ารเรยี นเพ่อื จดั การ ศกึ ษา ขัน้ พนื้ ฐาน จัดการศกึ ษาอบรมวิชาชีพหลักสตู รระยะสั้น กลมุ สนใจ และการฝก อบรมเพื่อเพ่ิมพนู ทักษะวิชาชพี อยา งตอ เน่ืองตลอดชวี ิต 4.2 กฎหมายและแนวดําเนนิ การจดั การศกึ ษาโดยสถานประกอบการ พระราชบัญญัตกิ ารศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ.2542 และแกไขเพิ่มเติม ไดบ ญั ญัติใหส ถานประกอบการ มสี ิทธใิ นการจดั การศึกษาขน้ั พน้ื ฐานไดและใหรัฐสนบั สนนุ สง เสรมิ การจัดการศกึ ษาโดยสถานประกอบการ ใหไ ดคุณภาพและมาตรฐาน ทง้ั น้เี ปน ไปตามทก่ี ฎกระทรวงกาํ หนด กระทรวงศกึ ษาธิการจึงออกกฎ กระทรวงวา ดว ยสิทธขิ องสถานประกอบการในการจดั การศึกษาขั้นพนื้ ฐานในศูนยก ารเรยี น พ.ศ.2547 ขึ้น โดยมีสาระสาํ คญั สรปุ ไดดังนี้ 4.2.1 การจดั การศกึ ษาข้ันพื้นฐานของศนู ยการเรียนในสถานประกอบการ 1) รูปแบบ ระดับ หลกั สูตรของการจัดการศกึ ษา - รูปแบบศนู ยการเรียนอาจจัดการศึกษาขนั้ พื้นฐานในรูปแบบการศกึ ษาในระบบ นอกระบบ หรือตามอัธยาศยั - ระดับการศึกษาท่ีจดั ไดแก ระดับกอ นประถมศกึ ษา ระดบั ประถมศกึ ษา ระดบั มัธยมศึกษา - หลักสตู ร ใหสถานประกอบการจดั ทาํ หลักสูตรใหสอดคลอ งกบั ระดบั การศึกษาท่จี ดั และ สนองตอบตอความตองการของกลมุ เปา หมาย เพ่อื บรรลุวัตถปุ ระสงคท ี่ตง้ั ไว ซง่ึ อาจเปนหลักสตู รการศึกษา ขนั้ พ้นื ฐาน หลักสูตรวชิ าชีพระยะส้ัน หลักสูตรวิชาชพี ระยะยาว หลกั สตู รเฉพาะทาง เปนตน 2) จุดมุง หมายในการจัดการศึกษา เพอ่ื พัฒนาคนไทยใหเ ปน มนุษยท ส่ี มบรู ณฯ เพ่อื ปลูกฝง จิตสาํ นกึ ทถ่ี ูกตอ งเกีย่ วกับการเมอื ง การปกครองฯ และเพ่ือปลกู ฝงความสามารถในการประกอบอาชีพฯ 3) การจัดกระบวนการเรียนรู ไดแ ก การเปด โอกาสใหผเู รยี นตามกลุมเปาหมายตางๆ จัดการ เรียนรแู บบบูรณาการและใชส ่อื การเรยี นรูแ ละแหลงการเรียนรู 4) การประเมินผลการเรยี นรู โดยใชวธิ กี ารประเมินการปฏบิ ัติ ใชว ธิ กี ารประเมินตามสภาพ จรงิ และใชว ิธปี ระเมินดานคุณธรรม จริยธรรม สอบครดู อทคอม
176 คมู อื เตรียมสอบผบู ริหารสถานศึกษา 5) จดั ระบบการประกันคณุ ภาพภายใน โดยจดั ใหม รี ะบบประกันคุณภาพภายในศนู ยการเรียน ใหถ อื วา การประกันคุณภาพภายในเปนสว นหนึ่งของกระบวนการบริหารการศกึ ษาที่ตองดําเนินการอยาง ตอ เนอ่ื ง วตั ถุประสงคข องการประกันคุณภาพภายในเพอ่ื นําไปสกู ารพัฒนาคณุ ภาพและสง เสรมิ มาตรฐาน การศึกษา 4.2.2 บทบาทของสาํ นักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาตอ การจัดการศกึ ษาโดยสถานประกอบการ ไดแ ก จดั ใหม กี ารประชาสมั พนั ธ เผยแพร รับคําขอจดั ต้งั ศนู ยก ารเรยี นจากสถานประกอบการ ตรวจสอบเอกสาร หลักฐานใหค ําปรกึ ษา ใหความเห็นชอบในการจัดตั้งศนู ยก ารเรยี นของสถานประกอบการ สนบั สนนุ ดา น วิชาการ ดาํ เนนิ การเทยี บโอนผลการเรยี นแกผูเรยี น ประสานในสทิ ธปิ ระโยชนด า นเงินอุดหนนุ และสิทธิ ประโยชนอืน่ ้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 5. กฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ งกับการจดั การศกึ ษาโดยองคกรอืน่ ไดแก 1) รัฐธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช 2540 2) พระราชบญั ญัตกิ ารศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และฉบบั แกไ ขเพมิ่ เติม พ.ศ. 2545 3) พรบ.กาํ หนดแผนและข้นั ตอนการกระจายอํานาจใหแ กอ งคกรปกครองสว นทองถิน่ พ.ศ. 2542 4) กฎกระทรวงกําหนดหลกั เกณฑและวธิ กี ารประเมนิ ความพรอ มในการจัดการศึกษาขัน้ พื้นฐาน ขององคกรปกครองสวนทองถิ่น พ.ศ. 2546 5) กฎกระทรวงวา ดว ยสิทธิในการจดั การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐานโดยครอบครัว พ.ศ. 2547 6) กฎกระทรวงวา ดว ยสิทธขิ องสถานประกอบการในการจัดการศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐานในศนู ยการเรยี น พ.ศ.2547 7) ประกาศกระทรวงศกึ ษาธกิ าร เรอื่ งหลักเกณฑ วิธีการ เงอ่ื นไข ตวั ชี้วัด และระดับคณุ ภาพในการ ประเมินความพรอ มในการจัดการศกึ ษาขององคกรปกครองสว นทองถ่ิน พ.ศ. 2547 การบริหารกจิ การบานเมืองและสงั คมท่ีดี ในสถานศกึ ษา สบื เนอ่ื งจากระเบียบสาํ นักนายกรฐั มนตรีวาดวยการสรางระบบบรหิ ารกิจการบา นเมอื งและสงั คม ท่ดี ี พ.ศ.2542 มีสาระสําคญั ประกอบดว ยหลกั พ้นื ฐาน 6 ประการ ไดแก - หลกั นิติธรรม -หลักคณุ ธรรม -หลกั ความโปรง ใส - หลักความมีสวนรวม - หลักความรบั ผิดชอบ - หลกั ความคุมคา แตละหลักสามารถจําแนกใชใ นการบริหารเปน 3 ระดับ คอื ระดับประเทศ ระดบั ภาครฐั และระดับ องคก ร ซึง่ แตล ะระดบั มีความเชือ่ มโยงกนั กลา วคอื องคก รทมี่ ีการบรหิ ารกจิ การบานเมืองและสังคมท่ดี จี ะ ชวยสนบั สนนุ การบรหิ ารจัดการทด่ี ขี องระดบั ภาครัฐ และระดบั ประเทศตอไป ในทางกลับกนั การกําหนด บทบาทของภาครฐั ภาคธรุ กิจเอกชนและภาคประธานในระดบั ประเทศจะมีผลตอบทบาทภารกจิ และการ สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 177 คมู อื เตรยี มสอบผูบริหารสถานศกึ ษา บรหิ ารจดั การระดับภาครัฐ และระดับองคก รดว ย ในที่น้จี ะเสนอแนวปฏบิ ัตงิ านหลกั การบรหิ ารกจิ การ บานเมอื งและสังคมท่ดี ที ้ัง 6 ประการ ดงั ตอไปน้ี 1) หลักนติ ิธรรม ความหมายของนติ ธิ รรม ไดแ ก กฎ ระเบยี บ ขอ บังคบั ที่ใชใ นองคกร เปน ขอตกลง รวมกนั และการบังคบั ใช กฎ ระเบยี บ หรือขอ บงั คบั ดงั กลา วตองเปนธรรม เปน ท่ยี อมรบั จากสมาชิกทุกฝาย ในองคก ร กฎและขอบงั คับเหลา นั้นตองนํามาซงึ่ ความเสมอภาคของสมาชกิ ในองคก รรวมทัง้ สรางภาพ เออื้ ตอการควบคมุ และพฒั นาสงั คมนัน้ ดว ย แนวทางในการประยกุ ตใ ชหลกั นิติธรรมในองคกร 1. ใหค วามรแู กสมาชิกในองคก ร เรอ่ื งกฎ ระเบยี บ ขอบงั คับ สิทธิเสรภี าพ บทบาท และความรบั ผดิ ชอบตอ สังคมในองคก ร รวมท้ังขอบเขตในการมีสว นรวมในการบรหิ ารแบบประชาธปิ ไตย 2. พฒั นาบคุ ลากรใหมีจติ สาํ นึกดา นคณุ ภาพ จรยิ ธรรมและศีลธรรม เปน แบบอยางทดี่ แี กป ระชาชน และการพฒั นาการผลิตบุคลากรใหม คี ณุ ภาพมากยิง่ ข้นึ ตัวช้วี ัด กฎ ขอ บงั คบั ระเบยี บตา งๆ มีความเปนธรรม สามารถปกปองคนดี และลงโทษคนไมดี และ มกี ารปรบั ปรุงกฎ ขอ บังคบั และระเบียบใหสอดคลอ งกับสถานการณท เี่ ปลย่ี นแปลงกจ็ ะเปน ดชั นีชี้วัดท่ี สาํ คญั ประการหนงึ่ 3. องคก รและบุคลากรทเี่ กี่ยวขอ งในการปฏิบตั งิ านเปนไปอยางรวดเร็วโปรง ใส ตรวจสอบไดและ ไดร ับการยอมรับจากประชาชน สว นดานการปฏบิ ตั ิหนาทม่ี คี วามเปนธรรมมคี วามประพฤตสิ จุ ริตปราศจาก การคอรปั ชั่น นอกจากน้ขี นาดองคก ร อัตรากาํ ลังคนและงบประมาณจะลดลง 4. สภาพสังคมในองคกร - มีขอรอ งเรียน คดีความและการฟอ งรองรวมทั้งสถติ ิการทาํ ผิดกฎตาง ๆ ลดลง - คนในองคกร ตระหนักในสิทธิ หนาท่ี เสรีภาพของตนเอง รแู ละเขาใจกฎระเบียบขอ บงั คับ และ มสี วนรว มแบบประชาธปิ ไตย ในการแสดงความคดิ เห็นในกรณีตา งๆ 2) หลกั คณุ ธรรม หมายถงึ การยดึ มัน่ ในความถกู ตอ งดีงาม การสง เสริมสนับสนุนการทํางานใหม ี ความซอ่ื สตั ย จรงิ ใจ ขยัน อดทน มีระเบยี บวินยั ประกอบอาชพี สจุ ริตจนเปนนิสัยประจําชาติ เปนพลเมืองดี คอื ปฏบิ ตั ิตามฆารวาสธรรม ไดแ ก สจั จะ คือการรักษาความสจั ทมะ คือการรูจักขม ใจตนเอง ขนั ติ คอื การอดทน อดกล้ันและการอดออม จาคะ คอื การรจู กั ละวางความช่ัว ความทจุ ริต พระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู ัวทรงพระกรณุ าโปรดเกลาฯ พระราชทานแกคนไทย ทุกคนในโอกาสครบรอบ 200 ป กรุงรตั นโกสินทร ความวา \"เจาหนาทีร่ ฐั จะตองปฏิบตั ิหนาท่ใี หเปนตวั อยางแกป ระชาชน\" เชน ปฏบิ ัตงิ านใหมีประสทิ ธภิ าพใหค วามยุตธิ รรมแกประชาชนอยา งเทาเทียมกัน การ จดั ระบบงานตอบสนองความตอ งการของประชาชนและปฏิบัติตามขอบงั คับ ก.พ.วา ดวยจรรณยาบรรณ ของขาราชการพลเรือน พ.ศ.2537 คอื มีจรรณยาบรรณตอ ตนเอง ตอ หนวยงานตอผูรวมงานตอสงั คม และ ประชาชน สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 178 คูมอื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศึกษา แนวทางการดําเนินการตามหลกั คุณธรรม 1. สถาบันการศึกษาสง เสรมิ การเรยี นรูแ ละปลูกฝง เรอ่ื งคุณธรรม จริยธรรม เริ่มจากเยาวชนในและ นอกระบบการศกึ ษาของชาตอิ ยางจรงิ จัง 2. รณรงคใชห ลักคณุ ธรรมอยางกวางขวางจริงจัง โดยเรมิ่ จากผูบังคับบัญชา 3. รณรงคใ หส ังคมรว มสนบั สนุนผูปฏบิ ตั ทิ ี่มีคุณธรรมท่ถี กู รังแก โดยผูมอี าํ นาจเหนอื กวารวมถงึ การยอมรบั เชิดชเู กียรติ และการให Incentives ในรปู แบบตางๆ 4. องคก รระดับตา งๆ มกี ารจดั กจิ กรรม ประชาสมั พันธ สรางจิตสาํ นึกดว ยสอ่ื ประเภทตางๆ 5. ทุกกหนว ยงานภาครฐั ควรมหี ลกั จริยธรรมของตนเองหรอื จริยธรรมแตละสาขาวชิ าชพี อยาง เปด เผย ตัวชีว้ ดั หลกั คณุ ธรรม 1. การรองเรียน หรอื รองทุกขในการดําเนนิ การเร่ืองตางๆ ท้ังในและนอกองคก รลดลง 2. คุณภาพชวี ติ ของคนไทยในองคกรมกี ารบรหิ ารจดั การและใชทรัพยากรในองคก รใหเ กดิ ประโยชนส ูงสดุ 3. องคกรมีเสถียรภาพ อยกู ันอยางมีความสขุ ดว ยความมีระเบียบ 3) หลักความโปรงใส ความหมายของ \"ความโปรง ใส\" คอื การสรา งความไววางใจซึง่ กนั และกนั ของคนในองคกร โดยปรบั ปรงุ กลไกการทํางานขององคก รใหม ีความโปรง ใสตรวจสอบได เชน บุคลากรใน องคก รรขู ้นั ตอนวีธกี ารทาํ งานทจ่ี ะติดตอ งานและสามารถตรวจสอบการทาํ งานไดภายในองคกรจะตอ งมี ความโปรง ใสในการตดั สนิ ใจในการบริหารงาน บริหารเงิน บรหิ ารคน และมกี ารส่ือสารที่ดีภายในองคก ร เชน มกี ารกระจายขาวรายวันหรอื รายสปั ดาห ใหสมาชกิ ภายในองคกรไดทราบความเคลื่อนไหวขององคกร แนวทางในการสรา งความโปรง ใสในองคก ร 1. สาํ รวจความเหน็ ชอบของบคุ ลากรในหนว ยงาน ในเรอื่ งความโปรง ใสท่ีตองการจากบุคลากร 2. บุคลากรตระหนักในความสําคัญและปฏบิ ัตแิ นวทางท่กี าํ หนดไวใ นพระราชบัญญัติขอมูลขา วสาร ของทางราชการ พ.ศ.2540 และพระราชบัญญตั ิวธิ ีปฏิบัตริ าชการปกครอง พ.ศ.2539 3. ปรบั ปรงุ ระบบเอกสาร ระบบสารสนเทศใหเปน ระเบียบ สะดวกตอ การใชงานและการใชสืบคน ตรวจสอบของประชาชน 4. จดั ทําเอกสารคมู ือเก่ียวกบั ใหบ รกิ ารของสวนราชการทเี่ ขา ใจงาย สะดวกตอ การตดิ ตอของหนว ย งานประชาชน 5. มรี ะบบงานประชาสัมพนั ธภ ายในและภายนอกองคก ร 6. สรางทศั นคติท่ดี ใี นการใหบรกิ ารขอ มลู ขา วสารและตอบขอ สงสัยของประชาชน ขอชีว้ ดั ความโปรงใส 1. สํารวจความพงึ พอใจของผมู าใชบ รกิ าร สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 179 คูม ือเตรียมสอบผูบ ริหารสถานศึกษา 2. จาํ นวนเร่อื งกลาวหารองเรยี น การถกู สอบสวนลดลง 3. เกณฑใ นการใชด ลุ พนิ จิ ของหนวยงานมีความชดั เจนเปน ท่ยี อมรับ 4. องคกรมตี วั ชี้วัดผลการปฏิบัตงิ านทีเ่ ปนรปู ธรรมและเปด เผยตอสาธารณะ 4) หลักความรบั ผดิ ชอบ ความรับผิดชอบ หมายถงึ ความมงุ ม่ันและตงั้ ใจปฏบิ ตั งิ านอยา งเต็มความ สามารถใหบรรลุผลสาํ เร็จสอดคลองตามกฎ ระเบียบ ขอบังคับขององคกร ปฏิบัติงานอยา งมจี ติ สํานกึ ตอ หนาทสี่ งั คม ประชาชน และประเทศชาติ โดยคาํ นึงถงึ ผลประโยชนของผรู ับบริการและสวนรวมเปน สําคัญ รวมทงั้ ยอมรับผลที่เกดิ จากการปฏิบัตงิ านดังกลา วทง้ั ที่เปน ผลดีและผลเสียหาย ตลอดจนพรอมแสดงขอเท็จ จริงในการประกอบภารกิจตอ สาธารณชน สามารถชี้แจงเหตผุ ลไดแ ละพรอมรบั การตรวจสอบจากสาธารณะ แนวทางในการดาํ เนินการตามหลักความรับผิดชอบ 1. ผบู งั คบั บญั ชาเปนแบบอยา งทดี่ ี รวมทงั้ การสรางแบบอยางทดี่ ีดวย การยกยอ งและสง เสริมความ ประพฤตขิ องบคุ คลท่ีแบบอยางทดี่ ี 2. สรางความรบั ผิดชอบของตนเอง โดยใชการมสี วนรวม มรี ะบบตรวจสอบและการประเมนิ ผลท่ี นาเชอ่ื ถอื ได 3. สงเสรมิ ผูมคี วามสามารถ โดยการใหร างวัลและลงโทษท่เี หมาะสมรวมทง้ั ในการจงู ใจดวยคา ตอบแทนและอน่ื ๆ ตวั ชวี้ ัดเรอ่ื งความรับผดิ ชอบ 1. ไดรบั การยอมรบั และความพอใจจากผูรับบรกิ าร และผเู ก่ยี วของ 2. ผลการปฏิบตั ิงานบรรลุตามวตั ถปุ ระสงคทีก่ าํ หนดไว 3. คุณภาพของงานทงั้ ดา นปริมาณ ความถกู ตอ ง ครบถว นรวมท้ังจํานวนความผิดพลาดท่เี กดิ จากการ ปฏบิ ตั ิงาน และจาํ นวนการเรยี กรองหรือการกลา วหาท่ไี ดร ับ 5) หลักความมีสวนรวม หลกั ความมีสว นรวม หมายถงึ การเปดโอกาสใหโ อกาสใหประชาชนหรือ บคุ คลในองคกรทุกระดบั เปนผมู สี ว นเกย่ี วขอ งหรือ ไดร บั ผลกระทบจากการบริหารงาน หรอื การดําเนินการ ตา งๆ ขององคก รไดรว มรบั รู รว มแสดงความคิดเหน็ รว มตัดสินใจ รวมทัง้ รวมสนบั สนุน ติดตามและตรวจ สอบการปฏบิ ัตติ ามสิง่ ที่ตนเองไดรว มตัดสนิ ใจ แนวทางการสรา งความมสี ว นรว ม 1. องคก รตอ งกาํ หนดเปน นโยบายท่ีชดั เจน พรอ มทั้งออกกฎ ระเบียบ ขอบงั คับใหบ คุ ากรในองคก ร ถอื ปฏิบัติ รวมทั้งพฒั นากลไก ระบบการทํางานและการบริหารจดั การใหมปี ระสทิ ธภิ าพ เพ่อื เอื้อตอการ สนับสนุนใหบคุ ลากรในองคกรและประชาชนมีสวนรว มอยางกวา งขวาง 2. กระจายอาํ นาจ การบรหิ ารจดั การสูบคุ ลากรตามหนาท่ที ี่ไดร ับมอบหมาย เพ่ือใหบ ุคลากรสามารถ บริหารภารกจิ ตามบทบาทหนา ทไ่ี ดอ ยา งตรงตามความตอ งการ สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 180 คมู อื เตรยี มสอบผูบริหารสถานศึกษา 3. รณรงคแ ละประชาสมั พนั ธเพ่ือสรางจติ สาํ นกึ ใหบุคลากรและประชาชน เห็นคุณคาและความ สาํ คญั ของการมีสวนรวม 4. จัดทาํ คมู อื ชแี้ นะแนวทางการมีสวนรวมในงาน / โครงการตางๆ รวมทง้ั ใหขอมูลขาวสารที่ เก่ียวของอยางเพียงพอ เพือ่ สรางความรูความเขา ใจท่ถี ูกตอ งใหแกผเู กย่ี วขอ งและประชาชน ซง่ึ จะทําใหม ี สวนรวมนน้ั มีคณุ ภาพมากยงิ่ ขึ้น 5. แสดงผลลพั ธจ าการเขามามีสว นรว ม ท่ีเปน รปู ธรรมใหผเู กี่ยวของ และประชาชนไดท ราบทราบ พรอมท้ังมรี างวัลตอบแทนเจาของ ความคดิ เหน็ ทีน่ ําไปสูการปฏบิ ัติน้นั ๆ 6. สรา งหลักประกันในความปลอดภัยตอชวี ติ และทรัพยส นิ ของผูเขารว มแสดงความคดิ เหน็ หรือ วพิ ากษวิจารณ การดําเนินงานขององคก ร 6) หลกั ความคุมคา หลกั ความความคมุ คา หมายถงึ การบริหารจดั การและการใชท รพั ยากรทีม่ ี อยางจํากดั เพ่อื ใหเ กดิ ประโยชนส ูงสดุ แกสวนรวม รวมทั้งการรักษาทรพั ยากรธรรมชาติใหม คี วามยงั่ ยนื แนวทางการดาํ เนินการตามหลักความคุม คา 1. ผูบรหิ ารระดบั สูงของหนวยงานตองใหค วามสาํ คัญ 2. ลดขั้นตอนการปฏบิ ตั งิ านใหสน้ั หรอื เบ็ดเสร็จในข้ันตอนเดียว เพ่ือใหส ะดวกและเร็วขนึ้ 3. ปฏบิ ัติงานอยางประหยดั ทรพั ยากร ประหยดั เวลาและการบรรลวุ ตั ถุประสงค ภายในระยะเวลา ทเ่ี หมาะสม 4. การกําหนดมาตรฐาน การทํางานในหนา ทแี่ ละเปาหมายใหชดั เจน 5. สรางระบบความคุมคา และรายงายผลการใชทรพั ยากรอยา งคุม คา ตอผบู ังคบั บัญชาตามลาํ ดับ เพ่ือการตรวจสอบ 6. นําเคร่อื งมือท่ที นั สมยั มาใชใ นการปฏิบตั ิงาน 7. เปดโอกาสใหท กุ คนมีสว นรวม ในการเสนอแนะวธิ ีการตา งๆ ทนี่ าํ ไปสคู วามคมุ คา 8. รบั ฟง ความคดิ เห็นจากบคุ คลภายนอก เพอื่ นํามาปรบั ปรุงการทํางานในองคก ร 9. ใหความสาํ คญั กบั ระบบ ติดตามประเมนิ ผลและควรประกาศใหผ เู ก่ียวขอ งและประชาชนทราบ 10. ใชระบบการประเมินการปฏบิ ัติงาน (RBM) และใชการจดั สรรงบประมาณเปนเคร่อื งมอื ใน การพจิ ารณางบประมาณในโครงการ 11. จดั สรรงบประมาณตามผลสัมฤทธข์ิ องงาน 12. ปรบั ปรงุ ระเบียบปฏิบัติใหส อดคลองกับความคมุ คา 13. ใหร างวลั หนวยงาน/กลมุ /บคุ ลากร ทีด่ ําเนินการในวธิ ีดังกลา วไดอ ยา งถกู ตอ งคุม คาที่สดุ ตัวชว้ี ดั ในหลกั ความคมุ คา 1. ความพงึ พอใจของผูรับบรกิ าร 2. ความมีประสทิ ธิผลและประสิทธิภาพ-ตัวชีว้ ดั เชงิ ประมาณ-ตัวชีว้ ัดเชงิ คุณภาพ สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 181 คูมอื เตรยี มสอบผูบ รหิ ารสถานศกึ ษา การบรหิ ารสถานศึกษา (การบริหารแผนและงบประมาณ) การวางแผนกลยทุ ธพ ัฒนาสถานศกึ ษา 1. องคค วามรเู กี่ยวกับการจดั ทาํ แผนกลยุทธ การวางแผนกลยทุ ธ หรือ Strategic Planning นน้ั เปนสิ่งที่ใชก นั แพรห ลายมากในกจิ การดานการ ทหาร ในดานการศกึ การสงคราม ในดานการเมืองระหวางประเทศ และโดยเฉพาะในการบริหารในวงการ ธุรกิจเอกชนน้ันประสบความสําเรจ็ สูงมาก กา วหนาและเปน ท่กี ลาวขวัญถึงกนั มาก ปจ จบุ นั นก้ี ารวางแผน แบบแผนกลยุทธไ ดแ พรห ลายเขา มาในวงงานตา ง ๆ และวงงานของราชการมากขึน้ แตค ําที่นิยมใชและท่ี ไดรบั การยอมรบั กันในวงราชการสว นใหญน ยิ มเรยี กวา แผนยุทธศาสตร การวางแผนเชงิ กลยุทธน้ัน เปนการวางแผนทม่ี ีการกําหนดวสิ ัยทศั น มกี ารกาํ หนดเปา หมายระยะ ยาวท่แี นช ัด มกี ารวเิ คราะหอ นาคตและคดิ เชงิ การแขงขันทตี่ องการระบบการทํางานทม่ี ีความสามารถในการ ปรับตวั สงู สําหรบั การทํางานในสงิ่ แวดลอ มทม่ี ีการเปลย่ี นแปลงอยางรวดเร็ว เพือ่ ใหท ันกับการเปล่ียนแปลง ท่ีเกดิ ขึน้ ตองการระบบการทาํ งานท่คี ลองตวั ตอ งการดําเนนิ งานที่มปี ระสทิ ธภิ าพสงู ในการนาํ สเู ปา หมายใน อนาคต สามารถเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคตเพ่ือความอยูรอด (Survive) และความกา วหนา (Growth) ขององคการ ของหนวยงาน หรอื ของธุรกิจของตนในอนาคต การวางแผนกลยทุ ธห รอื การวางแผนเชงิ กลยทุ ธนม้ี ีสว นเปนอยางมากตอการสรางความเปนผนู าํ (Leadership) หรือในการสรางภาพลักษณ (Image) ที่แสดงถึงจดุ เดนของหนว ยงาน ขององคก ารหรอื ของ ธุรกิจในการวางแผนกลยุทธน น้ั จะมกี ารกําหนดเปาหมายรวมขององคก าร สาํ หรบั การดําเนนิ ในอนาคตที่ เรยี กวา วิสัยทัศน มกี ารคดิ ในเชงิ รกุ มงุ เอาดี เอาเดน เอากา วหนา กาวไกล มงุ เอาชนะ เอาความยง่ิ ใหญ เนน คณุ ภาพ เอาความเปนเลศิ มีถอยคําสําคัญที่จะไดพบเหน็ ทม่ี กี ารกลา วถึงกนั มาก ในแวดวงการบริหารจดั การและการวางแผน กลยทุ ธและทีม่ ักจะไดย นิ อยูเ สมอ ๆ เชน การมองการณไ กล มีวสิ ัยทศั น คิดกวาง – มองไกล มองไปขางหนา วเิ คราะหสง่ิ แวดลอมในอนาคต รจู ดุ แข็ง – จดุ ออนและสถานการณข ององคการ รจู ักเลือก แลว มงุ ความพยายามสโู อกาสน้นั สรางวสิ ยั ทัศน กําหนดเปา หมายและวตั ถุประสงคร วมขององคก ารอยา งชัดเจน ไมต ิดยดึ กบั ปญ หาเฉพาะหนา หรือปญหาในระบบปจจุบัน สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 182 คูม ือเตรยี มสอบผูบริหารสถานศกึ ษา ปรบั ระบบและการทํางานปจจบุ นั ใหร ับกับการดําเนนิ งานสูจดุ ท่ตี อ งการในอนาคต การวเิ คราะหจ ุดออน – จดุ แข็งในวงการธุรกจิ นั้นเปน ทร่ี ูก ันวา การวางแผนกลยุทธห รือ Strategic Planning น้นั มีบทบาทชดั เจนมากต้ังแตบรษิ ทั General Electric เร่ิมนํามาใชใ นระบบการจดั การธุรกิจในชว ง ทศวรรษท่ี 1960’s ซ่ึงเปน แนวคิดทีแ่ สดงใหเ หน็ ชัดเจนวา การเปลี่ยนแปลงของปจจัยหรือสภาวะแวดลอ มมาก มผี ลกระทบอยา งสงู ตอ ความอยูรอดและความกาวหนา ขององคก ารมาก วา องคป ระกอบภายในของ องคก ารซ่ึงเปน สิ่งทส่ี ามารถควบคมุ ไดง ายกวา ผทู ่อี ยูวงการวางแผนกลยทุ ธทุกคนจะรูจ กั Strategic Business Unit หรอื SBU และรูจกั บทบาทของหนว ยงานทเี่ ปน หนวยระดับดาว (Stars) หนวยแมววั (Cash Cows) หนว ยท่ี เปน สนุ ัข (Dogs) กบั หนว ยงานทอ่ี ยใู นระดับนาสงสยั (Question Marks) ตอ งเฝาสงั เกตและ พวกนักพฒั นากลยุทธส วนใหญจ ะรูจ ัก SWOT Analysis กับ SWOT Matrices ทใี่ ชใ นการสรา งทางเลือกกล ยุทธ (Alternatives) ที่มุง หา S สูง – O สูง, S สูง – T ตํา่ , W ตา่ํ – O สูง และ W ต่ํา – T ตํา่ วา คอื อะไรตอ ง พจิ ารณาอะไรเปน หลัก การวางแผนเชงิ กลยุทธ ไมวา จะเปนในสวนของเอกชนหรอื ในสวนของรัฐก็ตามน้ัน จะเนนความ สามารถในการคาดคะเนสภาพในอนาคต การคิดไปในอนาคต เพอื่ จะไดกําหนดหนทางหรือกลยุทธก าร ทํางานในอนาคตของหนว ยงาน สจู ุดหมายท่ีตอ งการ เพ่ือเตรียมเผชิญ กับการแขงขันหรือเผชิญกบั การ เปล่ยี นแปลงท่ีจะเกดิ ขึน้ เนนถงึ ความสามารถในการปรับตวั ขององคก าร เพื่อนาํ องคการไปสจู ดุ หมายท่ี ตอ งการ 2. ความสําคัญของการวางแผนกลยทุ ธ 1. การวางแผนกลยทุ ธเ ปนรปู แบบการวางแผนท่ชี ว ยใหหนวยงานพัฒนาตนเองไดท ันกบั สภาพการ เปลีย่ นแปลงไดอ ยางเหมาะสม เพราะการวางแผนกลยทุ ธใหค วามสําคญั กับการศกึ ษาวิเคราะหบรบิ ทและ สภาพแวดลอ มภายนอกหนว ยงานเปน ประเด็นสําคญั 2. การวางแผนกลยทุ ธ เปน รปู แบบการวางแผนทชี่ วยใหห นว ยงานภาครัฐในทุกระดับ มีความเปน ตัวเองมากข้ึน รับผดิ ชอบตอความสาํ เรจ็ และความลม เหลวของตนเองมากขนึ้ ท้ังนเ้ี พราะการวางแผนกลยทุ ธ เปน การวางแผนขององคการ โดยองคการและเพื่อองคการไมใ ชเ ปนการวางแผนที่ตอ งกระทาํ ตามท่ีหนว ย เหนอื สัง่ การ 3. การวางแผนกลยุทธ เปน รปู แบบการวางแผนทีส่ อดรบั กับการกระจายอํานาจ ซึ่งเปน กระแสหลกั ในการบรหิ ารภาครัฐในปจจบุ ัน และสอดคลอ งกบั ทสี่ ํานกั งานคณะกรรมการขา ราชการพลเรือนไดเตรยี ม ออกระเบียบกําหนดใหห นว ยงานภาครฐั ทุกระดับมีการจดั ทําแผนกลยทุ ธใชเ ปน เครอ่ื งมอื ในการพฒั นางาน สูม ิติใหมของการปฏิรูประบบราชการ 4. การวางแผนกลยทุ ธ เปนเงอื่ นไขหน่ึงของการจดั ทําระบบงบประมาณแบบมุงเนน ผลงาน (Performance Based Budgeting) ซงึ่ สํานักงานงบประมาณกาํ หนดใหส วนราชการและหนว ยงานในสังกัด จดั ทาํ กอนทจี่ ะกระจายอาํ นาจดานงบประมาณโดยการจดั สรรงบประมาณเปนเงนิ กอ นลงไปใหห นวยงาน สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 183 คมู ือเตรยี มสอบผบู ริหารสถานศึกษา 5. การวางแผนกลยุทธ เปนการวางแผนทีใ่ หความสาํ คัญตอ การกาํ หนด “กลยุทธ” ท่ไี ดมาจาก การคดิ วเิ คราะหแ บบใหม ๆ ทไี่ มผูกตดิ อยูก บั ปญ หาเกา ในอดีตไมเ อาขอจํากดั ทางดา นทรพั ยากร และ งบประมาณมาเปน ขออา ง ดงั น้ัน การวางแผนกลยทุ ธจึงเปน การวางแผนแบบทา ทายความสามารถ เปน รปู แบบการวางแผนทช่ี ว ยใหเ กดิ การริเรม่ิ สรา งสรรคทางเลอื กใหมไดด ว ยตนเอง จงึ เปน การวางแผนพัฒนาท่ี ยั่งยนื 3. ขอ แตกตา งระหวา งการวางแผนกลยทุ ธกับการวางแผนทวั่ ไป การวางแผนกลยทุ ธ เปนการวางแผนเพ่ือนาํ องคก ารไปสภู าพลกั ษณใ หมกา วสูวิสัยทัศนท่ตี อ งการ ในอนาคต การวางแผนกลยทุ ธจ ึงเปน การวางแผนในภาพรวมขององคการ ทกุ กลยทุ ธที่กําหนดขึ้นเปนปจ จัย ท่ีชอี้ นาคตขององคก ารน้ัน การวางแผนทัว่ ไป เปน การวางแผนเพ่อื แกป ญหา การปองกันปญหา หรือการพัฒนาผลผลิตของ องคการ ดงั นัน้ การวางแผนท่ัวไปจงึ มีจดุ มุงหมายเพยี งเพอ่ื การใหไ ดแ นวทางในการดําเนินงานท่ที าํ ใหงาน โครงการขององคก ารบรรลผุ ลสาํ เรจ็ อยางมีประสิทธิภาพเทานน้ั โครงสรา งของแผนกลยทุ ธ การจัดทําแผนกลยุทธน้ัน อาจจะสรุปเปน ขน้ั ตอนของการจดั ทําแผน กลยุทธในอีกแนวหนง่ึ เพ่อื ชวยใหข ั้นตอนชดั เจนและเปน ทางเลอื กในกระบวนการจดั ทาํ แผน ภายหลงั จาก ทีไ่ ดทราบถงึ แนวคิดพน้ื ฐานข้ันตน แลว ไดว าการวางแผนกลยุทธประกอบดว ยข้ันตอนดงั น้ี 1. การวเิ คราะหภ ารกิจหรือพันธะกจิ (Mission Analysis) 2. การวิเคราะหส ภาพแวดลอ มในอนาคต (Environmental Analysis) 3. การวเิ คราะหอ งคการ (SWOT หรือ Situation Analysis) 4. การกําหนดวิสัยทศั น (Vision) 5. การคน หาอุปสรรคและปญหาในการดาํ เนินงาน (Obstacles) 6. การกาํ หนดกลยทุ ธ (Strategy Decision) 7. การกําหนดนโยบาย (Policy Decision) 8. การกําหนดกจิ กรรม (Activity) สาํ คญั ตามกลยทุ ธและนโยบาย 9. การจัดทําเปน แผนกลยุทธ (Strategic Planning) การดําเนนิ การเพอ่ื ใหไดแผนกลยุทธทงั้ 9 กระบวนการแลว เราอาจจัดทํารปู เลม แผนประกอบดวย สวนท่ี 1 บทนาํ สวนท่ี 2 สภาพปจ จุบัน ปญหา และความตอ งการ สว นที่ 3 วสิ ยั ทัศน ยทุ ธศาสตร นโยบาย เปาหมาย มาตรการ สวนที่ 4 รายละเอียดแผนงาน / โครงการ (อาจเขียนแยกเปนรายยุทธศาสตรท ก่ี ําหนดไว) สวนที่ 5 แผนการควบคุม กํากับ ตดิ ตาม สวนท่ี 6 ภาคผนวก สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 184 คูมอื เตรียมสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา 4. การวิเคราะหสภาพแวดลอ มภายในและภายนอกองคกร (SWOT Analysis) การวเิ คราะหสภาพแวดลอ มภายในและภายนอกองคกรทางการศึกษา เพื่อศึกษาแนวโนมการพัฒนา การศึกษาใหม ีความเหมาะสม สอดคลองกับความตองการของชมุ ชนทองถ่ิน โดยแนวโนม การพัฒนาการ ศกึ ษาขององคกรทางการศกึ ษาตองมีความเปนไปไดในการพัฒนาตามเง่ือนไขขอจาํ กดั และองคป ระกอบ ทม่ี อี ิทธพิ ลตอการจัดการศกึ ษา ซ่งึ ไดแ ก นโยบายในการจดั การศึกษาของหนว ยงานตน สงั กัด รปู แบบการ บริหารงานขององคกรทางการศึกษาและปจจยั ที่เกย่ี วขอ งอ่นื การศึกษาความตองการของชมุ ชน เปนการ สํารวจความตองการขององคกรชมุ ชนที่องคกรทางการศกึ ษาตง้ั อยูความตอ งการของผปู กครองนกั เรียนและ ความตอ งการของชาวบานในชมุ ชนสรปุ มาเปนแนวทางในการดําเนินงานเพือ่ ตอบสนองความตองการของ ชมุ ชนการวเิ คราะหส ภาพขององคก รทางการศึกษาเพอ่ื กําหนดแนวทางในการพฒั นาการศกึ ษา จะตอ ง วิเคราะหผลกระทบท่ีเกดิ จากปจจัยตา ง ๆ ดวยเรียกวา SWOT Analysis ซ่งึ ไดแก 1. Strength - จุดแข็งหรอื ขอ ไดเปรียบ 2. Weakness – จดุ ออ นหรอื ขอเสียเปรียบ 3. Opportunity – โอกาสทจ่ี ะดาํ เนินการได 4. Threat – อปุ สรรคหรือปจจยั ที่คกุ คามการดําเนินงานขององคการ การวเิ คราะห SWOT อาจเรียกอกี อยางหนึง่ วา เปนการทาํ Situation Analysis เปนการวิเคราะห สภาพองคก าร หรอื หนวยงานในปจจบุ ัน เพือ่ คนหาจดุ แขง็ จดุ เดน จดุ ดอ ย หรอื ส่ิงที่อาจเปน ปญหาสาํ คัญใน การดาํ เนนิ งานสสู ภาพทตี่ อ งการในอนาคต การวเิ คราะหส ภาพการณ (Situation Analysis) วเิ คราะหจดุ แขง็ จุดออ น เพื่อใหร ตู นเอง (รเู รา) รจู ักสภาพแวดลอม (รเู ขา) ชดั เจน และวเิ คราะหโ อกาส – อปุ สรรค เพ่ือ ประโยชนใ นการกาํ หนดวสิ ัยทัศน หรอื เลอื กกลยทุ ธร ะดบั องคกรทีเ่ หมาะสมตอไปซ่งึ จะเกีย่ วของกับการทํา Strategic Decision การทาํ Strategic Decision เปนการตัดสินใจเลือกกลยุทธหรือวธิ ดี าํ เนินงานทีส่ ําคัญท่ีเปน หลักในการปฏบิ ัติไปสสู ภาพทตี่ อ งการในอนาคตขององคก ารเพ่ือการบรรลุ Vision หรอื สภาพในอนาคต ตามที่ไดก ําหนดไว ซงึ่ เปน การเลือกโดยคาํ นึงถึงสภาพในอนาคต โดยคํานึงถึงจุดทต่ี อ งการโดยรสู ถานการณ เหน็ ถึงโอกาสและรจู ดุ ดี จุดเดน ตลอดจนจดุ ออ นในการดําเนินงานไปสจู ดุ หมายท่ตี อ งการขององคการใน อนาคต เปนการคนหากลยทุ ธโ ดยหลกั การ มองกวาง เห็นไกล รอบคอบ ตามหลกั การกําหนดกลยุทธในแบบ ตา ง ๆ เชน กลยทุ ธท ่ีมงุ หา S สงู – O สูง, S สูง – T ตํ่า, W ตํ่า – O สงู และ W ต่ํา – T ตาํ่ กลยทุ ธเชงิ รกุ กลยทุ ธเพื่อความเจรญิ กา วหนา (Growth Strategy) กลยทุ ธแ บบคงที่ (Stability Strategy) กลยทุ ธแ บบตดั ทอนปองกนั (Retrenchment and Defense Strategy) กลยทุ ธการต้ังราคา – การขาย กลยุทธการแขงขัน กลยทุ ธการเปน ผูนาํ กลยุทธในการสรางความแตกตา งของผลติ ภณั ฑแ ละบริการ กลยุทธการจํากัดขอบเขต ปฏิบัตกิ าร เปน ตน 5. กําหนดวิสัยทัศน พันธะกิจ เปาประสงคและยทุ ธศาสตรขององคการ วสิ ัยทัศน (Vision) คือ ภาพในอนาคตขององคก รทผ่ี นู าํ และสมาชกิ ทุกคนรวมกันวาดฝน หรือ จินตนาการขึน้ โดยมพี ืน้ ฐานอยูบนความเปนจรงิ ในปจ จบุ ัน เชือ่ มโยงวตั ถปุ ระสงค ภารกจิ คา นิยม และ สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 185 คมู อื เตรียมสอบผบู รหิ ารสถานศึกษา ความเช่ือเขา ดวยกนั พรรณนาใหเ หน็ ทศิ ทางขององคการอยา งชดั เจน มพี ลังทา ทาย ทะเยอทะยาน และมี ความเปนไปได เนน ถึงความมุง มั่นทจ่ี ะทําสงิ่ ท่ีย่ิงใหญ หรอื ดที ีส่ ุดใหก บั ลกู คาและสงั คม วสิ ยั ทศั นจะเก่ียวกับการตดั สินใจเชิงกลยุทธ เปนการตัดสินใจเกย่ี วกับการกาํ หนดทิศทางธรุ กจิ เปน การตัดสนิ ใจทเี่ กี่ยวของกบั การอยูร อดทางธุรกิจ ซ่งึ จะกลาวถงึ อกี ครง้ั ในเร่ืองยทุ ธศาสตรขององคก าร 6. ทําไมองคกรตอ งมีวสิ ยั ทศั น 1. วิสยั ทัศนสรา งพลังใหก ับองคก ร การจะทาํ ใหองคกรมีการรวมพลงั มุง ไปในทศิ ทางเดีย่ วกนั ได ตอ งอาศัยองคป ระกอบหลายอยาง ทสี่ ําคญั ประการหนึง่ คอื ภาวะผูนําทีจ่ ะนําคนทงั้ องคก รไดและวิสยั ทัศน ของหนวยงานหรอื องคกร 2. วิสยั ทศั นทาํ ใหไดเ ปรียบในแขงขนั ในโลกของการแขงขนั ผูนาํ ท่มี วี ิสัยทศั นยอมไดเ ปรียบเสมอ เพราะสามารถคะเนเหตุการณใ นอนาคตไดและวิสยั ทศั นทําใหเกิดความทะเยอทะยานหาญกลาที่จะเปนหนึ่ง วิสัยทัศนท ําใหเ กิดการเปลย่ี นแปลง วสิ ัยทัศนอ าจจะเขยี นในรปู ของรอ ยแกว แบบใดกไ็ ด แตควร ประกอบดว ยคุณลักษณะ 3 ประการคอื 1. ทา นตองการทําอะไรใหสําเร็จ (ภารกิจ) 2. ทาํ ไมทา นจงึ ตองการทาํ ใหสําเรจ็ (วตั ถุประสงค) 3. ทานคาดหวังผล (Results) เชนไร กระบวนการกาํ หนดวสิ ยั ทัศนน ้นั ทําไดห ลายรูปแบบ แตส่ิงท่ีตอ งมเี หมอื นกนั ก็คอื วิสยั ทศั น กําหนดข้ึนโดยคณะผูน าํ ขององคก รซงึ่ กําหนดรว มกันโดยการประชมุ สัมมนาระดมความคดิ เห็นวสิ ยั ทศั น ตองมคี วามชดั เจน ความยาวเหมาะสมกับโครงสรา ง ขนาด และลักษณะขององคก ร บอกไดวา องคก รจะเปน อยางไร และทาํ อะไรในอนาคต รวมทง้ั ระบคุ วามเชื่อท่ีเปนพ้นื ฐานนําไปสูว สิ ัยทัศนน ั้น วสิ ัยทัศนข องแตละ องคกรควรมีเอกลกั ษณพเิ ศษเฉพาะตวั เพอ่ื จําแนกใหความแตกตางจากองคกรอื่น ๆ ได นอกจากนี้วสิ ยั ทัศน ของแตล ะหนว ยงานยอยในองคกรจะตองสอดคลองหรอื สนบั สนนุ วิสยั ทัศนข ององคกรดว ย 7. กระบวนการสรา งวิสัยทศั น 1. การระบุวตั ถปุ ระสงคใหชัดเจน ขน้ั ท่ีหนงึ่ ประชมุ คณะทาํ งานออกแบบสรา งวสิ ัยทศั นใหแ ตละคนระบุเหตกุ ารณ หรอื การตดั สนิ ใจในอดีต 4 – 8 อยา งทเี่ คยเกดิ ขึน้ กับองคก ร ขนั้ ทีส่ อง ใหสมาชิกแตละคนเขยี นวัตถุประสงคข องเขาในการทํางานใหกับองคก ร โดยใหแสดง ออกจากสว นลกึ ของจติ ใจและเพ่มิ ความหมายใหก บั งานทท่ี ํา การเขียนวตั ถุประสงคอาจนาํ ดว ยคาํ ถาม ขั้นที่สาม เปนกจิ กรรมกลุมใหจนิ ตนาการวา ในอนาคตอกี 20 ปข างหนา เมอ่ื วันนน้ั มาถงึ องคก ร ควรจะประสบความสาํ เรจ็ ในดา นใด มีช่ือเสียงดา นใด บรรลุวัตถปุ ระสงคขอ ใดบาง ยังบกพรอ งดานใดบา ง ขน้ั ท่สี ่ี กลุม อธิบายวา ลกั ษณะขององคกรที่คาดหวังเปนอยางไร และสะทอ นใหเ หน็ ถงึ วตั ถุประสงคข ององคก รเพียงใด สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 186 คูมือเตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา ขน้ั ที่หา นาํ ขอคดิ ท่ีไดท ง้ั หมดมารวมเขากนั เปน ขอ ความท่ีระบวุ ัตถปุ ระสงค ขั้นท่หี ก พิจารณาวาจะวดั หรอื ประเมนิ วตั ถปุ ระสงคน ้นั ไดอยา งไร 2. การระบุภารกจิ ใหชัดเจน (Mission) เปน การพจิ ารณาวาองคกรของทา นควรจะทาํ อะไรท่พี ิเศษ หรือยิ่งใหญใ หส ังคม เมื่อเปรียบเทียบกับองคกรอ่นื ที่มวี ตั ถปุ ระสงคอ ยา งเดียวกนั แลว พบวาภารกิจองคก ร ของทา นควรแตกตางจากองคก รเหลา นนั้ อยา งไร ใหเ ขียนภารกจิ ลงไปใหชัดเจน 3. การวิเคราะหอ งคก ร เน่ืองจากวสิ ยั ทศั นตองอยบู นพนื้ ฐานความเปนจรงิ จงึ จําเปน ตองวเิ คราะห จุดแขง็ และจดุ ออนขององคกรเพอื่ ดคู วามเปน ไปได และดูวา อะไรทําใหองคก รของเราแตกตา งจากองคการ อื่นในวงการเก่ียวกัน อะไรคอื สิ่งท่ีลกู คาคาดหวงั จากเราขณะเดยี วกนั กใ็ หว ิเคราะหส ิ่งแวดลอมขององคกร ดว ย 4. การสรา งวิสยั ทัศน ยอนกลบั ไปดูวัตถปุ ระสงค (Purpose) และภารกิจ (Mission) ทเ่ี ขียนไวแ ลว นํามากําหนดเปน วสิ ยั ทัศนพ ิจารณาความเปน ไปไดจากการวเิ คราะหอ งคกร แลว ปรบั แกไ ขอีกคร้ัง จากนน้ั ทดสอบประสิทธิผลของวิสัยทัศนที่เขยี นโดยตอบคําถามใหไ ดว าวิสยั ทศั นน้ันเปน ทเ่ี ขา ใจของคนในองคกร หรือวงการเดยี วกันหรอื ไม เราไดดูความเปน ไปไดข องวิสยั ทศั นแ ลวหรอื ยัง เปน ที่ชดั เจนหรือไมว าเมอ่ื บรรลุ ตามวสิ ัยทศั นแลวจะเกดิ ผลอะไรขึ้นกับองคก ร การเขียนวิสยั ทัศนต อ ง สั้น งา ย ใหพลัง ซ่ึงรองศาสตราจารย ดร.อทุ ัย บุญประเสริฐ คณะคุรศุ าสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย กลาวถึงการกาํ หนดวสิ ัยทศั นไ วด ังน้ี การกําหนดวสิ ยั ทัศน: จุดสุดทา ยของการวางแผนที่ชัดเจนในการวางแผนจะมกี ารกําหนดจดุ สุดทา ยไว เปน ลาํ ดับขนั้ ดงั นี้ ระดบั อุดมคติ: ปรัชญา / ปณธิ าน (Philosophy / Will) ภารกจิ ของหนวยงาน / องคก าร (Mission) จดุ มงุ หมาย (Goal) วัตถุประสงค (Objective) เปา หมาย (Target) การวางแผนระยะยาวมกี ารเปล่ียนแปลงเนือ่ งจากระยะ 5 ปท ี่ผานมาไมเ พยี งพอ เพราะสภาพการณ หลายอยา งมีความยืดยาวมาก โดยกําหนดเปน จุดยทุ ธศาสตรแทน โดยยกตวั อยา งขององั กฤษ รัสเซีย และ อเมรกิ าในการแผขยายอาณาเขตดวยการกาํ หนดยุทธศาสตรต าง ๆ เพอ่ื ใหบรรลวุ ัตถุประสงคอันเปนการ กาํ หนดการทาํ งานในดานพลเรอื นจะกาํ หนดเวลาเฉลย่ี ประมาณ 15 ป วสิ ยั ทศั นห มายถึงภาพท่ีเห็นกวา งมอง ไดไ กลแตต อ งชดั เจน และมีระยะเวลากําหนดทแ่ี นนอนเชน การกาํ หนดภารกิจการลงดวงจนั ทรของอเมริกา ท่ีกําหนดไวภ ายใน 9 ป ในชว งประธานาธิบดเี คนเนดี้ การกําหนดจุดยุทธศาสตรเ มือ่ นาํ มาใชกับพลเรือน จะเปนสงิ่ ทใี่ ชใ นภาคภาษาอังกฤษวา Vision ผนวกกบั ความรูเรือ่ ง Futurism (อนาคตนยิ ม) ซ่ึงใชวิชาสถิติมา คํานวณภาพอนาคตโดยเช่อื วา สิง่ ทกี่ ําหนดในอนาคตคอื สิ่งทกี่ ําหนดในปจ จบุ นั และใชแ ผนเปน เครอื่ งมือ ในการกําหนดอนาคตซงึ่ ภาคธรุ กิจเอกชนเปน ผูน ํามาใชกอน โดยพบวา สิ่งทีเ่ กดิ ขน้ึ ในอนาคตจะเกิดจาก เง่อื นไขขา งหนา ท่ขี น้ึ อยูก ับปจ จยั 3 ประการคอื สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 187 คมู ือเตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา 1. การวเิ คราะหภ ารกิจของหนวยงาน (Mission Analysis) ภารกิจคอื อะไร อยูท ี่ไหน จะทาํ กจิ กรรม พิเศษอะไร 2. การวเิ คราะหสถานการณในอนาคต ซึง่ มวี ธิ ีการคดิ เสมือนกับการปลอ ยคล่นื เรดาร เพ่อื สแกน ภาพอนาคตและพบวา ฐานหลักของการเปลยี่ นแปลงคือ เศรษฐกิจ สงั คม การเมือง โดยส่งิ ท่ตี ามมาคือ วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ท่เี ปน ตวั เรง ในการเปลีย่ นแปลงสภาพสงั คมอยา งชดั เจน ซ่ึงเปน ผลใหว ิถชี วี ติ และแบบแผนการดาํ เนนิ ชวี ิตไดเปลยี่ นแปลงไปดว ย ซง่ึ ตอ งมกี ารวิเคราะหภ าพทีเ่ กดิ ข้ึนตาง ๆ ตามไปดว ย และยกตัวอยางของการนาํ เทคโนโลยีมาใชในวิถีชวี ติ เชน การกําหนดแนวคิด Modernized School ของ คลินตนั และอลั เกอร 3. วเิ คราะหสภาพองคกร จะทาํ ใหทราบจดุ ออน / จดุ แขง็ / โอกาสและอุปสรรคในการพัฒนาของ องคก ารในอนาคตทกุ สิ่งในโลกเปล่ยี นแปลงเรว็ มาก ทาํ ใหตองเรง วิเคราะหในประเด็นนด้ี ว ย ดังนั้น การ มององคการใหล กึ ซ้งึ มองกวาง มองไกล และนํามากําหนดเปน วสิ ยั ทัศนทีเ่ ปนภาพกวางทเ่ี ปนไปไดและมี ความเปน ไปไดสูง การเขียนวสิ ัยทัศนท่ตี อง ส้ัน ชดั เจน เขาใจงา ย หมายความวา เปน การเขียนภาพอนาคต ที่ตองการจะตองส้ันจะดที ีส่ ุด แตถาเขียนแบบยาวจะตอ งกระทดั แตแ สดงภาพอนาคตทตี่ อ งการได ลักษณะ ของวิสัยทัศนจะตอ งคาํ นงึ ถงึ ภารกจิ และหนวยงานท่รี ับผิดชอบ ความเตะตาประชาชนและสามารถปลุก ระดมเจา หนา ทใ่ี หเ กดิ ความคิดความฝน แรงจงู ใจท่ดี ี และรว มกันทาํ งาน จุดท่ีตอ มาจากการกําหนดวิสยั ทัศน คือ กลยุทธในการทาํ งาน ซึ่งหากนําเอาผลของ SWOT มาขยายจะไดว า S จดุ ทีจ่ ะตองทํา W จุดทีต่ อ งหลีกเลี่ยงหรือปรบั ปรงุ O จุดทจี่ ะนาํ มาใชป ระโยชน หรอื จดุ เปดสูการปฏบิ ัตใิ หม ๆ T จดุ ทจ่ี ะหลีกเลีย่ งในการปฏบิ ัติ หรอื ปรับใหเปน โอกาส ดงั น้นั วิสัยทัศน โดยปกตแิ ลว จะเปน ตัวบอกความคาดหวงั ในอนาคตระยะ 10 – 15 ปขา งหนา วสิ ัยทัศนจึงตอ ง 1) แสดงจุดมุงหมายในระยะยาวที่คอนขางแนนอน (ระยะกลางเปนหลักกลยุทธ ระยะยาว เปน หลกั ยทุ ธศาสตร) 2) มเี จตนารมณ (สิง่ ทต่ี อ งการใหเกดิ ) ท่ีชัดเจนและ 3) จาํ ไดงาย เพราะจะทําให บุคลากรจาํ ไดแ ละนําไปใชในทางปฏิบตั ิ สรปุ ไดแก ลกั ษณะของวสิ ัยทัศน: จงู ใจ ระดมความคดิ ระดมพลงั ใจ ปลุกเรา การเขยี นวิสยั ทัศน: สั้น งาย ใหพ ลงั ปจ จุบนั การคิดตองใชว ิถีการคิดในลกั ษณะ Lateral Thinking อนั เปนการคิดนอกแบบท่ีแตกตา งไป จากเดิมหรือเปน การคิดในลกั ษณะท่สี รา งสรรคแ ตกตางไปจากเดมิ แตมีความเปน ไปไดซึง่ ตอ งอาศัยประสบ การณ การสะสมประสบการณ การใฝร ูใฝเ รยี น โดยอาศัยเทคนิคการระดมความคิดและเลอื กใชประโยชนให เหมาะสมกับสภาพขององคก ารและเนนที่ Creative Thinking สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 188 คมู ือเตรียมสอบผูบริหารสถานศกึ ษา การเขียนวสิ ยั ทัศนควรจะทําเปน 15 ป และทอนลงมาทีละ 5 ป เพ่ือจดั เปน แผนพัฒนาหรือแผนกล ยทุ ธใ นแตล ะชว งทีม่ คี วามเปนรูปธรรมในชวง 5 ปแรก และมีความชดั เจนในชว ง 5 ปต อ มา และในชว ง 5 ป สดุ ทายจะเปน จดุ มงุ มั่นเปนหลัก เปน ตน 8. พนั ธกิจ (Mission) พนั ธกิจมีคําที่ใชแ ทนกนั อยูหลายคํา เชน ภารกิจหรือปณธิ าน พนั ธกิจคือจุดมงุ หมายพนื้ ฐานทแี่ สดง เหตุผลหรืออธบิ ายวาทําไมองคกรจงึ ถอื กาํ เนิดขนึ้ มาหรือดาํ รงอยเู ปน หลักการที่ใชเ ปน แนวทางในการตดั สนิ ใจ กาํ หนดเปา หมาย วตั ถุประสงค และยทุ ธศาสตร การวิเคราะหภ ารกจิ หรือพันธกิจขององคกร (Mission Analysis) เพอ่ื ตรวจสอบวา งานหลักขององค กรท่ีทําอยูในปจ จุบนั ยังมคี วามเปน อยหู รอื ไม พันธกจิ ใดควรยกเลกิ เพราเหตใุ ด พันธกิจใดควรดาํ รงอยู เพราะเหตุใด และพันธกจิ ใดควรปรับเปลย่ี นใหมห รอื เพม่ิ ข้นึ ใหมเพราะเหตุใด บคุ ลากรในองคก รตอ ง ตระหนกั วา ภารกิจใดคอื ภารกจิ หลัก ภารกจิ รอง ซง่ึ บางหนวยงานหลงบทบาทหนา ทไ่ี ปทาํ ภารกิจรองแทน ภารกจิ หลักกจ็ ะทําใหอ งคก รน้ันมปี ญหาในการทาํ งานได คาํ ถามทค่ี วรใชส ําหรบั พันธกิจขององคกรมดี งั นี้ 1. เราควรอยใู นธรุ กจิ อะไร 2. จุดประสงคท ่ีแทจรงิ ของเราคอื อะไร นอกจากการทํากาํ ไรแลว องคก ารของเรายงั มีจุด มงุ หมายอะไรอีก 3. เอกลกั ษณห รอื จุดเดน เฉพาะขององคก ารของเราคอื อะไร 4. กลุม ลูกคา หลักหรือผใู ชส ินคา กลมุ สําคัญคอื ใครบาง 5. ผลิตภณั ฑห รือบริการตวั เอกของเราในปจ จุบันคืออะไร และในอนาคตควรเปนอะไร 6. สวนตลาดที่สําคัญทง้ั ในปจจุบนั และอนาคตคอื สว นไหนบา ง 7. ขอบขา ยการจัดจาํ หนายและอาณาเขตตลาดกวางและครอบคลมุ แคไ หนในปจ จบุ นั และ ในอนาคตจะเปลีย่ นไปอยา งไร 8. ธุรกิจของเราไดเปลีย่ นแปลงไปอยา งไรจากท่ีเคยเปนมาเมื่อ 3-5 ปทผี่ านมา 9. ในอนาคตขางหนา 3-5 ป ธรุ กิจของเราจะเปลยี่ นโฉมจากเดิมไปเปน อะไรอยา งไร 10. ผลประโยชนทางเศรษฐกจิ ที่มุงหวงั และตองการมากที่สดุ ของเราคอื อะไร และมวี ิธกี าร วัดผลสาํ เรจ็ เหลานัน้ อยา งไร 11. มปี ระเด็นแงค ิดเกี่ยวกับปรัชญาทางธรุ กจิ อะไรบา งท่ีมีความสําคัญตออนาคตขององค การ เชน เร่ืองภาพพจนข ององคก าร ความเปน ผนู าํ ในกลุมอุตสาหกรรมเดียวกัน ในบรรดาผูร วมวชิ าชีพหรือ ชุมชน ผลกระทบตอ สภาพแวดลอม ความสามารถในการคิดคนพฒั นา ขนาดการเส่ยี ง คุณภาพ ประสิทธภิ าพ ผลผลิต วิธกี ารจดั การ ฯลฯ 12. ควรตองพจิ ารณาใหนํา้ หนักความสาํ คญั ตอ กลุมภายนอก เชน ผูถือหุน ลกู คา ชมุ ชน กลมุ พนกั งาน และอืน่ ๆ ในเรื่องอะไรบางหรอื ไม สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 189 คูมอื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา เม่ือไดม ีการถามคําถามแลว นํามารวมกนั ปรึกษาและพิจารณาออกความเห็นกันแลว จากนน้ั กจ็ ะได มีการมอบหมายใหมีสมาชิกคนใดคนหนง่ึ หรอื 2-3 คน นําไปประมวลและเขียนขนึ้ เปน ขอ ความเพอื่ นาํ มา พจิ ารณาอนุมัติอกี คร้งั 9. เปาประสงค เปาประสงค คอื สภาพความสําเร็จของการดําเนนิ งานในข้ันตอนสดุ ทา ยของแตละยุทธศาสตร การ กาํ หนดอาจชวงเวลาทต่ี า งกัน 5 ป 3 ป หรือ 10 ป แลวแตกรณี การกําหนดเปาประสงคในระยะยาว (Long Term Objective) อาจกาํ หนดสภาพความสําเรจ็ ของการดําเนนิ งานทีต่ อ งการใหเกิดขน้ึ ในแตละปได หรอื อาจเปนเปาประสงคล กั ษณะท่ีเปนเปาหมาย (Target) เปา ประสงคขององคก ร กลาวสั้น ๆ เปา ประสงคข ององคกร หมายถงึ การระบหุ รือบอกใหทราบ เกีย่ วกบั สง่ิ ทีอ่ งคการจะทาํ ใหไ ด หรอื ส่ิงที่องคก รตองการจะเปน สําหรับระยะเวลาใดเวลาหน่งึ ที่อยูไกลออก ไป เชน อาจจะเปน 3 ปถงึ 5 ปก ไ็ ด เปาประสงคท ่กี ําหนดขน้ึ มาน้ใี นทางปฏิบัตคิ วรจะตอ งสามารถวดั ผลได ตามสมควร โดยเฉพาะอยางยง่ิ เปาประสงคร ะยะส้ัน ซ่ึงเปนเปา ประสงคจ ากการดําเนนิ งานทเี่ ปน ผลงาน ประจาํ ป หรอื ทีเ่ รยี กเปน ภาษาอังกฤษวา “Annual Operational” นัน้ การระบอุ อกมาเปนจาํ นวนตัวเลขที่ชดั เจนและวัดได นบั วาเปนสิ่งจําเปนและสําคญั ยง่ิ ท่ีจะชวยใหก ารวางแผนมคี ุณภาพสําหรบั ท่จี ะนาํ มาใชบริหาร งานในทางปฏิบตั ิ แตส าํ หรบั เปาประสงคร ะยะยาวน้นั โดยที่มลี กั ษณะเปนการพิจารณาในทางกลยทุ ธ และมุงทจ่ี ะระบุ ใหเ ห็นถึงตําแหนงฐานะที่ตองการจะไดห รอื ตองการจะเปน มากกวาการระบุถึงส่งิ ทจี่ ะทาํ ใหเสร็จ การระบุ เปาประสงคระยะยาวจงึ มลี กั ษณะเปนการบรรยายความเปน ขอ ความกะทัดรัด ส้นั ๆ แตชัดเจน แตใ นเวลา เดยี วกนั ขณะทม่ี กี ารจัดทาํ แผนดําเนนิ งานท่ีทาํ ควบคตู ามกนั มานน้ั เอง การระบุเปา ประสงคออกเปน เปา หมาย ผลสาํ เรจ็ ตาง ๆ ท่ีแยกยอ ยลงมาอยางครบถวนและมีความชัดเจนในตัวเหลานี้ ยอ มจะสามารถสง ผล สนับสนุนใหองคกร โดยสว นรวมประสบผลสาํ เร็จเปน ไปตามทต่ี ง้ั ไวได ตัวอยา งเชน ในกรณีของกิจการท่ี ทําธรุ กจิ ดา นการบริการนั้น เปาประสงคระยะยาวอาจระบุไวว า “ตอ งการท่จี ะเปนผูนําในดา นการใหบริการ ในสว นของตลาดที่กาํ ลังแขง ขนั กนั ตอบสนองอย”ู ดงั น้ี การจะทาํ ไดยอมจะตอ งไดจ ากการสามารถทาํ สําเร็จ ในหลาย ๆ สิง่ คือ มชี นดิ ของบรกิ ารท่ดี ีเยีย่ ม มีคุณภาพการใหบ รกิ ารทีด่ ีสามารถเจาะเขาตลาดไดตามทตี่ ั้ง เปาไว ตลอดจนการสามารถจดั หาทรพั ยากรดา นตาง ๆ เขา มาใชเพอ่ื ดําเนนิ งานตามแผนงานดา นตาง ๆ อยาง ไดผล รวมทง้ั การระบุถงึ การครอบคลุมกลมุ ลูกคา และตลาดอยางชดั เจนในแผนดําเนินงานทง้ั หลายดวย ในทางปฏบิ ัติ การกาํ หนดเปา ประสงคร ะยะยาวนัน้ ขัน้ ตอนการจดั ทํามกั จะเรม่ิ จากการกาํ หนดจดุ มุงหมาย การวเิ คราะหทางกลยุทธ และการจัดวางกลยทุ ธ โดยภายใตกระบวนการคิดและวิเคราะหท างกล ยทุ ธด งั กลาวนี้เอง การแยกแยะพจิ ารณาเปาประสงคร ะยะยาวกจ็ ะกระทําพรอ มกันไปแตอยา งไรก็ตาม กอนที่ จะมกี ารกําหนดเปา ประสงคระยะยาวออกมาจริงนน้ั ๆ ในกระบวนการวางแผนและกระบวนการจัดทําแผน จะตองมกี ารพิจารณาใหเหน็ ชัดเจนแยกกนั ระหวา งการวางแผนกลยทุ ธกบั การวางแผนดานดําเนินงาน ตวั อยา งเชน กรณีของการตองมีการเปล่ียนแปลง “พลังผลกั ดัน” ขององคก รน้นั นับวา เปน สวนท่เี กยี่ วของ สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 190 คูม อื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศึกษา ในทางกลยุทธโดยตรง แตใ นเวลาเดียวกนั ผลจากแผนกลยุทธท ม่ี กี ารเปล่ยี นแปลงในพลงั ผลกั ดนั ท่สี าํ คัญ ๆ นั้น อาจสงผลทําใหต อ งมกี ารจัดหาพนักงานหรอื กาํ ลงั คนเขามารองรับหรือสนับสนุนการเปลี่ยนแปลง ดังกลา วดวย กรณขี องการจดั เตรียมกําลงั คนนเ้ี อง จะเปน งานอีกดานหนงึ่ ท่ีจัดอยใู นดานการดําเนินงาน ทจี่ ะ ตองทําในสว นของการจดั ทําแผนดําเนินงานตามความหมายทกี่ ลา วน้เี อง ยอ มช้ใี หเ หน็ ถงึ ความสัมพนั ธและ การเก่ียวของกนั ตลอดเวลาของการวางแผนกลยทุ ธก บั การวางแผนดําเนนิ งาน และแมว าในความเปนจรงิ น้ันการวางแผนดาํ เนนิ งานจะตอ งมกี ารพิจารณาถงึ ปจ จัยตาง ๆ ทางดา นการดาํ เนนิ งานโดยละเอียดเปนดา น ๆ ไปกต็ าม แตก ารพิจารณาทาํ แผนดําเนินงานนั้นกย็ ังคงเปน งานท่กี ระทํามาจากอีกดา นหนงึ่ ตา งหาก และ เปน การพจิ ารณาวางแผนดานปฏิบัติท่เี ปน การวางแผนเกีย่ วกบั งานประจาํ ที่กระทาํ แยกกันมาจากอีกทางหน่งึ ของการวางแผนประจาํ ปห รือการวางแผนงบประมาณ แตส าํ หรบั การกาํ หนดเปา ประสงคน้ัน ขน้ั ตอนท่ี สําคัญ ๆ ที่ตอ งกระทาํ เปน ลาํ ดับแรกกอ นส่งิ ใดท้ังหมดก็คือ การพจิ ารณาถึงปจ จัย ตาง ๆ ทางกลยทุ ธท ีส่ ําคัญ ๆ ตามกลุม ปจ จัยทเ่ี ปน พลงั ผลักดันนนั่ เอง วิธกี ารกาํ หนดหรอื เลอื กเปา ประสงคขององคกร การคดั เลือกหรอื กําหนดเปาประสงคขององคกร นัน้ มักจะทําโดยการประชมุ พจิ ารณากนั ในคณะกรรมการวางแผน ซ่ึงสวนมากมกั จะดําเนนิ การตามข้นั ตอน ดังนี้ 1. การรวมพจิ ารณาถงึ ปจ จัยทางกลยุทธท ้งั หลาย ท่จี ะมผี ลกระทบเกีย่ วของและสัมพนั ธก ับการ พจิ ารณาเปาประสงคระยะยาว ทงั้ นี้โดยพยายามคัดเลอื กจัดลําดับปจ จัยทางกลยทุ ธท่ีมีความสาํ คัญมากเปน พิเศษจาํ นวนหน่งึ โดยพจิ ารณาจากปจจัยท่ีมคี วามสาํ คัญมากเปน พิเศษ และสาํ คญั รองลงมาเปน ลําดับ 2. พจิ ารณาลึกลงไปในแตละปจ จยั ทางกลยทุ ธ เพ่ือใหเ หน็ ชัดวาปจ จยั กลยุทธอ นั ใดที่จะสามารถสง ผลกระทบหรอื สงผลตอองคก ร ใหสามารถเคล่อื นตวั เขา ไปสจู ดุ มงุ หมายและสนับสนนุ ตอ กลยทุ ธท่กี าํ หนด ไว ผลกระทบหรอื ผลสาํ เรจ็ ตาง ๆ เหลา น้ี ควรจะตองมลี ักษณะขอบเขตกวางและมองเห็นไดค อนขา งชดั 3. พิจารณาคัดเลือกและลงมติเห็นชอบรวมกนั เกี่ยวกบั เปา ประสงคร ะยะยาวทีต่ องกาํ หนดขนึ้ ทั้งนี้ วิธกี ารอาจกระทําโดยการเขียนลงไปในแบบฟอรม ซ่งึ อาจมีขอ ความวา “เพอื่ ใหไ ดผ ล (หรือบรรลผุ ล) ใน ผลสําเรจ็ ภายในป พ.ศ. ...” ในการจัดทาํ เปาประสงคนี้ บางครงั้ เปาประสงคท ่คี ัดเลือกมาอาจมจี าํ นวนคอ นขางมาก และแตล ะ ขอ ตางกม็ ีความสําคัญตอ อนาคตขององคก รทงั้ สิ้น ในกรณีเชนน้ี การพิจารณาตดั ออกควรตองมีการยึดถอื ตามแนวทางดังนี้ คอื เปาประสงคทมี่ ีความสาํ คญั จริง ๆ ควรจะมีจาํ นวนนอ ย เหลอื เฉพาะท่ีมคี วามสาํ คญั มาก จริง ๆ และควรเปน เปา ประสงคทีม่ คี ณุ คามากที่สดุ ตอการสนบั สนุนองคกรใหบ รรลุผลในจุดมุง หมายและ กลยทุ ธท ตี่ ้งั ไวม ากทส่ี ดุ เปา ประสงคท จ่ี ะตกลงยอมรบั กนั น้คี วรไดมาจากการลงมตโิ ดยทุกฝายเห็นชอบตรง กัน นอกเหนือจากนน้ั สําหรับเปาประสงคอน่ื ทีเ่ หลือหรอื ไดเ พิ่มเตมิ เขามานั้น หากเหน็ วายงั มีคุณคาความ สาํ คญั ทค่ี วรพจิ ารณารับไว ในทางปฏิบัตกิ ค็ วรจะนําไปพจิ ารณากําหนดเปน เปาประสงคของฝาย แผนก หรือ หนว ยงานยอยท่อี ยตู ํา่ ลงมากไ็ ด ดังทไ่ี ดกลาวมาแลว วา เปา ประสงคร ะยะยาวจะแตกตา งกนั กบั การพยากรณ สอบครดู อทคอม
191 คูม อื เตรียมสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา เปาหมายการเงินในระยะยาว กลาวคือ เปาประสงคระยะยาวจะหมายถึงการระบสุ ่ิงท่ีองคกรตอ งการ จะเปนหรอื ตอ งการทจี่ ะทาํ ใหไ ดผ ลในอนาคต ซงึ่ ลักษณะดังกลา วอาจเห็นไดจากตัวอยา งขา งลางนี้ กลยุทธข องแตละดาน เปา ประสงคระยะยาว ฐานทต่ี ง้ั ทางตลาด - เปนผนู ําในการใหบ รกิ ารของตลาดที่กําหนดใหไดภ ายในป พ.ศ. การเขาสตู ลาดใหม - มุง ทจ่ี ะทาํ ใหร ายได 20% ของรายไดรวมของป พ.ศ. ... เปนรายได ทีม่ าจากตลาดใหม ๆ ซ่งึ มิใชตลาดทกี่ าํ ลงั ขายอยใู นปจ จุบนั ้บานสอบค ูร www.sobkroo.com สวนผสมของผลติ ภณั ฑ / บริการ - ใหย อดขายของผลิตภัณฑใ หมม ียอดไมต ํ่ากวา 20% ของยอดขาย รวมในป พ.ศ ... เทคโนโลยี - มงุ สรางขายงานการวิจัยแยกเปนอสิ ระของตนเองเปนเอกเทศภาย ในป พ.ศ. ... ทรพั ยากรมนษุ ย - มุงพฒั นาใหเกดิ ระบบการประสานการวางแผนท่พี นักงานทุก ๆ ฝายในองคกรไดเ ขา มาเกีย่ วขอ งอยา งทวั่ ถึงภายในป พ.ศ. ... ภาพพจนข องบรษิ ัท - ใหเปน ท่ียอมรบั ทว่ั ไปวา บริษัทถูกจัดอยเู ปน หน่งึ ในสามบริษทั ท่ี มีการใหบริการเปน เย่ยี ม การเติบโตและการขยายตวั - มงุ ทําใหบ รษิ ทั มฐี านะเปนบรษิ ัทขา มชาติ ซึ่งรายไดไมน อยกวา 30% ของรายไดส ุทธิ เปน รายไดทมี่ าจากแหลง ตา งๆ ในตา งประเทศ ภายในป พ.ศ ... ความสามารถในการทํากาํ ไร - มุง พยายามทําใหส ายผลติ ภณั ฑท ่ีมีอยเู ดมิ ท้ังหลายสามารถทํา กําไรสุทธไิ ดไ มน อยกวา...% ของยอดขายภายในป พ.ศ. ... 10. คุณลักษณะของเปา ประสงคระยะยาวท่ีดี ในสภาพท่วั ไปน้ัน การกําหนดเปา ประสงคระยะยาว มักจะกระทาํ โดยการเร่มิ ตนดว ยการรางขอ ความขน้ึ มากอ นวา ตอ งการจะใหไ ดอะไร หรือตอ งการจะเปนอะไร มากกวาท่จี ะมาจากการคดิ อยางรอบคอบ และมัน่ ใจวา จะเปนส่ิงท่สี ามารถจะทําใหส าํ เรจ็ ลงไดจ ริงตามที่คาดคิด ดังนนั้ จงึ เปน สิ่งจาํ เปนท่ีผูบรหิ ารทุก คนจะตองมีการตรวจสอบขอความแตล ะข้นั หรอื ท้ังหมดตามเกณฑต าง ๆ ดงั นี้ 1. สามารถวดั ไดห รอื ตรวจนับได ความหมายกค็ อื เปาประสงคจ ะตอ งเปนสงิ่ ที่เมอ่ื มกี ารปฏิบัติหรือ ทําไปแลว ทานหรอื ผูม สี ว นเกีย่ วของท้งั หลายสามารถวดั หรือตรวจสอบได ตวั อยา งเชน ขอ ความเปา ประสงคท วี่ า “เปนผูน ําในการตอบสนองตลาด” ก็ยอ มตอ งวดั ไดดวย “สวนแบงตลาด” (Market Share) หรอื เกณฑการวดั อยา งใดอยา งหนง่ึ ท่คี ลา ยกัน พรอ มกนั นนั้ กจ็ ะตอ งมีขอมูลเกี่ยวกบั สภาวะการแขง ขันให สามารถพจิ ารณาประกอบควบคูพรอมกนั ไปไดด ว ย 2. พิจารณาถงึ ความเปน ไปไดหรอื โอกาสทจี่ ะทาํ ใหส าํ เรจ็ ผลได ท้ังน้ีกค็ ือ การตอ งพยายามหลกี เลยี่ ง มิใหเปา ประสงคก ลายเปน สงิ่ ที่สุดเอ้ือม หรอื เปน ไปไมไ ดน ั่นเอง การพิจารณาจงึ ตอ งดูใหเ หน็ ชัดวา ความ สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 192 คูม ือเตรยี มสอบผูบรหิ ารสถานศกึ ษา พยายามหรอื การทมุ เททส่ี ําคัญมอี ะไรบาง หรอื การเปล่ยี นแปลงทม่ี คี วามหมาย ความสําคญั มาก ๆ ในการทาํ ใหบ รรลเุ ปา ประสงคไ ดน้ันมอี ะไรบา ง และส่ิงตาง ๆ เหลา นนั้ มีโอกาสจะเปนไปไดเ พียงใด ซง่ึ ในการ ประเมนิ ความเปน ไปไดน นั้ ในทางปฏิบตั กิ ็คงตอ งติดตามดใู หล ึกลงไปถงึ ประเดน็ ปจ จยั ท่ีสาํ คัญ ๆ คือ ความ สามารถของทรัพยากรบคุ คลท่ีมอี ยู ความพรอ มของทรพั ยากรทางการเงิน ปจจยั อ่นื ๆ ที่มีความสําคัญตลอด จนสภาพผลกระทบจากการแขงขนั รวมท้งั อิทธพิ ลของปจจัยภายนอกทีม่ ีอยู ทัง้ นกี้ ารท่จี ะพจิ ารณาใหเ หน็ ได ชดั เจนตามแนวทางนี้ ส่งิ จําเปน ทตี่ อ งทําใหไ ดกอ นก็คือ การตองสามารถจดั แผนงานหลักตาง ๆ ใหชัดเจน ออกมาไดก อ น ท้งั นี้กเ็ พือ่ ใหส ามารถมีพน้ื ฐานงานทแ่ี บง ชัดเจนออกมาสําหรบั ท่จี ะใชน าํ มาจัดทาํ วัตถุ ประสงคใ หไ ดออกมากอ น จากนน้ั การประเมนิ ความเปน ไปไดข องเปาประสงคจึงจะสามารถกระทาํ ได 3. มคี วามคลอ งตัวหรือปรับตวั ได ความจําเปนในขอนกี้ เ็ พราะสาเหตสุ ืบเนอ่ื งจากเหตผุ ลทีว่ า ใน การกาํ หนดเปาประสงคน ัน้ มปี จจยั หลายประการทม่ี ีความไมแนน อน โดยอาจเปลย่ี นแปลงไดตลอดเวลา ดงั นนั้ เปา ประสงคท่กี ําหนดไวจ งึ ตองมคี วามคลองตัวพอที่จะสามารถปรับตามทนั สภาพแวดลอ มท่ีเปลี่ยน แปลง รวมทัง้ ตอ งสอคลอ งเขากันไดกับโอกาส ใหม ๆ ทเ่ี กิดขึ้น ตัวอยางเชน ในการกาํ หนดวัตถปุ ระสงค บางอยางทจี่ ะทําไดใ นเวลา 5 ปน ้นั เม่ือปฏิบัติจรงิ ผลทีท่ ําไดอาจไมเ หมือนอยา งทกี่ าํ หนดไวก็ได ท้ังน้ีเพราะ ขณะทีม่ กี ารดาํ เนนิ การผา นไปปต อ ปนนั้ เม่ือเหตุการณเ ปล่ยี นแปลงไปความจําเปนท่จี ะตอ งทบทวนและ ปรบั เปลีย่ นแผนกลยุทธก็จะดําเนนิ การเปนระยะ ๆ ดังน้ี เปา ประสงคก ็ตองมีการปรบั ตามใหสอดคลองกบั ขอมูลตามสถานการณใ หม ๆ ท่ีเกดิ ขน้ึ ดว ย 4. สอดคลองเขา กนั ไดก บั แผนงานอน่ื ๆ คอื การพจิ ารณาวาเปา ประสงคท่กี ําหนดไวน นั้ จะมีสวน ชวยนาํ ใหท า นเขา ไปสฐู านะทตี่ ้ัง ตามท่ไี ดม ีการระบุหรือกาํ หนดเอาไวในขณะกาํ หนดจุดมุงหมาย การ วเิ คราะหท างกลยุทธ และกลยุทธที่ไดจดั ทําไวแ ลวหรือเปลา ขอ พิจารณาเก่ยี วกับสมมติฐานในการวางแผนเชิงกลยุทธ ในทางปฏบิ ตั ทิ ีเ่ ปนจรงิ นัน้ ในการวางแผนเชงิ กลยทุ ธมักจะตองมีการกาํ หนดขอ สมมตฐิ านขึน้ มา เพอื่ ใชประกอบในการวางแผนเสมอ แตอ ยางไรกต็ าม การตัง้ ขอสมมติฐานขน้ึ มาใชน ัน้ นับวาเปน สิ่งจําเปน และเหมาะสมทีจ่ ะตองกระทาํ ควบคูกนั กับการกําหนดเปา ประสงคระยะยาวทีค่ าบเก่ยี วกับระยะเวลาที่ยาว นานออกไป ซึง่ ไมอ าจพิจารณาวเิ คราะหห รือคาดคะเนสง่ิ ตาง ๆ ไดช ัดเจนนัก โดยเหตผุ ลความจาํ เปน ดงั กลา วนเี้ อง จึงทําใหเปา ประสงคท ง้ั หลายตางมีพน้ื ฐานผูกติดอยูกบั ขอ สมมติฐานตาง ๆ ท่อี งคกรจะไม สามารถมอี าํ นาจเหนือหรือควบคมุ ไดแตประการใด ตัวอยา งเชน ในเปา ประสงคที่กาํ หนดวา “จะเปนผูน ํา ในการตอบสนองตลาด” นนั้ อาจจะเปนการกําหนดขึ้นมาภายใตขอ สมมติฐานดังนกี้ ็ได เชน 1. เช่อื วาความตองการบรกิ ารเหลานน้ั ในสว นแบงตลาดตาง ๆ จะยงั คงขยายตวั ตอ ไปตามสถิติการ เติบโตของอุตสาหกรรมนนั้ ๆ 2. เช่อื วา ไมน าจะมกี ารเปล่ยี นแปลงที่สําคญั ๆ ทางเทคโนโลยีเกิดขึ้นมา จนมีผลกระทบทาํ ใหค วาม ตองการบริการน้ัน ๆ หดหายไป สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 193 คมู ือเตรียมสอบผูบ ริหารสถานศึกษา ดงั นนั้ หากไดท ราบวาเปา ประสงคร ะยะยาวที่กําหนดขึน้ ไดกําหนดขนึ้ ภายใตขอ สมมตฐิ านดังกลา ว การวางแผนทีถ่ กู ตอ งนัน้ ก็ควรจะไดครอบคลุมถงึ สวนของการกาํ หนดขอสมมตฐิ านดังกลาวนไ้ี วใหเปน สว น หนงึ่ ของเปา ประสงคที่กาํ หนดข้ึนนนั้ ดว ย เพอ่ื วา ตอ มาภายหลงั ถาหากการเปลย่ี นแปลงตา ง ๆ ผิดไปจาก ขอสมมติฐานทกี่ าํ หนดเอาไว ดงั นี้ การทบทวนเปา ประสงคก็จะตอ งกระทาํ พรอ มกับการวิเคราะหทบทวน ภายใตข อมลู ใหม ๆ ทไี่ ดร บั มาภายหลงั กลาวโดยสรุป หลกั ในการกําหนดเปาประสงคในดา นการจัดการศึกษาควรยึดหลกั ดังนี้ 1. ระบเุ วลาท่ีตองการใชเกดิ ขึน้ อยางชดั เจน 2. ไมควรมจี าํ นวนมาก / มีความเปน ไปได 3. กําหนดเปา หมายแตล ะเร่อื งตองชดั เจน 3.1 นกั เรยี นทกุ คนทจี่ บชนั้ ประถมศึกษาปที่ 6 เรยี นตอชน้ั มธั ยมศึกษา 3.2 นกั เรียนทกุ คนมีผลสมั ฤทธท์ิ างการเรยี นแตละกลุมฯ ไมต่ํากวา รอยละ 70 4. การกําหนดเปาหมายทดี่ ตี องครอบคลมุ ทุกองคป ระกอบ 4.1 นักเรยี น 4.2 โรงเรยี น 4.3 ครู 4.4 ชมุ ชน 4.5 ระบบบรหิ ารจดั การ 11. ยทุ ธศาสตรข ององคกร การกําหนดวสิ ยั ทศั นทก่ี ลา วขา งตน มีสว นเกีย่ วขอ งกับการตดั สินใจเชิงกลยุทธถอื เปนหัวใจของ การกาํ หนดทศิ ทางองคก ร เปน การตดั สนิ ใจทเ่ี กย่ี วขอ งกับการอยูรอดของธุรกจิ การตดั สินใจนี้ก็คอื ยทุ ธ ศาสตรขององคก รน้ันเอง ตวั อยางของการตดั สนิ ใจเชงิ กลยุทธทีส่ ําคัญ คือ ในกรณีของบริษัทไอบีเอ็มใน สหรฐั อเมริกา และบริษทั ไมโครซอฟท ในอดีตนน้ั บริษทั ไอบเี อ็มไดเนนการพัฒนาคอมพวิ เตอรร ะบบเมนเฟรมโดยมองวาจะมีทิศทางขยาย ตวั ไดดีในอนาคต นอกจากนัน้ ก็ไดกําหนดราคาเคร่อื งคอมพวิ เตอรอยูในระดบั ทส่ี ูงกวา คแู ขง ขนั ทั้งนี้ โดย มสี มมตฐิ านวา ไอบีเอม็ น้ันมีเทคโนโลยที ี่เหนือกวาคแู ขง ขนั ทว่ั ไป อาจกลาวไดว า การตัดสินใจในการเนนพฒั นาคอมพิวเตอรเมนเฟรมแทนการเนน การพฒั นา คอมพิวเตอรพ ีซี และการเนนจดุ ขายในความเหนอื กวา ทางเทคโนโลยโี ดยมองขามกลยุทธในดา นราคาคอื การตดั สนิ ใจเชงิ กลยุทธ เพราะเปนการตัดสนิ ใจที่ซอ้ื อนาคตของบริษทั ผลปรากฏวาทศิ ทางของคอมพวิ เตอรน ้นั ขยายตวั มากในระบบพีซี นอกจากนนั้ พัฒนาการในดาน เทคโนโลยีในประเทศตา ง ๆ และระหวางบริษัทคอมพิวเตอรตา ง ๆ นน้ั ลดลง ในขณะเดียวกนั คูแขง ขันของ ไอบีเอม็ กไ็ ดเ นนกลยทุ ธด านราคา (Pricing) ทีต่ ่าํ เปน เกณฑในการแขงขนั ผลพวงดงั กลา วทาํ ใหไอบีเอ็มใน สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 194 คมู อื เตรยี มสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา สหรัฐอเมรกิ าตอ งมอี ันประสบปญ หาจากบริษทั ที่ทาํ กําไรในอดีตอยา งมหาศาลมาเปนการขาดทุนและอยใู น ชว งของการปรับตวั ในอกี กรณหี นึง่ คอื ไมโครซอฟทซ่ึงไดเนนการพฒั นาซอฟตแ วร โดยมองวา ตลาดแหงการขยายตวั นนั้ จะอยูทซ่ี อฟตแ วรมากกวา นอกจากน้นั เคร่ืองคอมพิวเตอรจ ะกลายเปน ผลติ ภณั ฑม วลชน (Mass Product) ในอนาคต ฉะน้ัน พฒั นาการตอไปก็คอื เลก็ ลง และสะดวกตอการดาํ เนินการในสภาพการณดังกลาว พัฒนาการของซอฟตแวรจ ะมแี นวโนม การขยายตวั ท่ีมีขอบเขตกวาง และทศิ ทางของซอฟตแ วรที่จะตดิ ตาม มวลชนจะตองงา ยตอ การอา นและการปฏิบตั งิ าน แนวนโยบายดังกลา วนบั วาสอดคลอ งกับการเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอมในสวนท่เี กีย่ วกับอุต สาหกรรมคอมพิวเตอร และเปน เหตุผลสําคญั ทีท่ ําใหบ รษิ ัทไมโครซอฟทส ามารถขยายตวั กลายเปนบรษิ ัท ยกั ษใ หญท มี่ ีกําไรมหาศาลในปจ จุบัน การตดั สินใจในนโยบายดงั กลาวของบรษิ ัทไมโครซอฟทในอดตี สง ผลตอ ความรงุ เรืองในปจจบุ นั คือการตดั สนิ ใจในเชิงกลยุทธ เพราะถือวา เปนการตัดสนิ ใจที่มีผลตอ ทศิ ทาง ของธรุ กิจตลอดจนกาํ ไรขาดทุนของบรษิ ัท จากตวั อยางท่ีพจิ ารณาไดจาก “การตดั สินใจเชงิ กลยทุ ธ” นั้น จะพบวาองคประกอบของ “กลยุทธ” จึงหมายถึงการตดั สนิ ใจที่สมั พันธกบั การคาดการณก ารเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอม เปนการตัดสินใจ บนฐานของสมมตฐิ านการปรับตัวใหเ ขากบั การเปล่ยี นแปลงของสภาพแวดลอมในอนาคต คําวา “กลยทุ ธ (Strategic)” ในองคป ระกอบแรกจึงหมายถงึ ความสัมพันธก ับการเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอ มทมี่ ผี ลตอ ธุรกิจในเชิงของโอกาส (Opportunities) และภยนั ตราย (Threat) นน่ั เอง องคประกอบอกี ประการหนึง่ ของแนวคิดวาดวย “กลยทุ ธ (Strategic)” กค็ ือ ความสัมพันธการ วิเคราะหการเปล่ยี นแปลงของสภาพแวดลอ มภายในบรษิ ทั หรือในธรุ กิจ เปน การวิเคราะหองคก รในดาน โครงสรา ง ระบบบคุ ลากร ระบบการเงิน และอืน่ ๆ เพือ่ ทจ่ี ะหาจดุ ออน (Weakness) และจุดแข็ง (Strength) ของธรุ กจิ ธุรกิจทมี่ ีจดุ แข็งและอยใู นสวนทีจ่ ะไดป ระโยชนจากการเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอมก็จะ ดาํ เนินนโยบายเชงิ รุกและรักษาจุดแขง็ เอาไว ในกรณที ่ีมีจดุ ออ นก็อาจตอ งดําเนินนโยบายปรบั จดุ ออ นหรือ แกจดุ ออ นใหเปนจุดแข็งเพ่อื รองรบั การเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก ในกรณีทไ่ี มส ามารถ เปลี่ยนแปลงจุดออ นไดก ต็ อ งดาํ เนนิ นโยบายไปสธู ุรกิจท่ีสามารถแขง ไดแ ทนการคงไวในธรุ กิจเดมิ อาจกลาวไดวา เมื่อพดู ถึงความหมายของ “กลยุทธ” นั้น จะเกีย่ วของกบั การวเิ คราะหส ภาพแวดลอม ภายนอกเพื่อพจิ ารณาหาโอกาสและภยันตรายตอธุรกจิ ตลอดจนการวเิ คราะหสภาพแวดลอมภายในเพื่อหา จุดออนจุดแขง็ การบรหิ ารเชงิ กลยทุ ธ (Strategic Management) จึงหมายถึงการบรหิ ารหรือการจัดการธุรกิจใน ลักษณะที่มกี ารวิเคราะหก ารเปลยี่ นแปลงของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจิ สงั คม และธรุ กิจ ทั้งในระยะสัน้ และระยะยาว โดยทงั้ นจ้ี ะเปน การดาํ เนินการหรือดําเนนิ นโยบายใหม คี วามสอดคลองกับโอกาสทเี่ ปดกวา ง ทางธุรกิจจากการเปลย่ี นแปลงของสภาพแวดลอ มและสอดคลองกับจุดออนจุดแข็งของตวั องคก รของธุรกจิ เอง สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 195 คมู อื เตรยี มสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา การบริหารเชิงกลยทุ ธ (Strategic Management) จงึ เปน การบริหารอยางมีระบบเปนการบรหิ ารท่ตี อ ง อาศัยวิสัยทัศนข องผูน ําธรุ กจิ เปนการบรหิ ารอยางมกี ารวางแผนอยางเปนข้ันตอนและมกี ารวเิ คราะหอยา งมี หลักเกณฑ ในโลกแหงการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอ ม อาจกลาวไดว า การบริหารเชิงกลยทุ ธไ ดกลายเปน หัวใจสาํ คญั ตอความสําเรจ็ ของธรุ กิจสมยั ใหม โดนเฉพาะธรุ กิจไทยที่กําลงั เผชิญการทา ทายจากการแขง ขนั ท่ีไรพรมแดน สรุปสาระสําคญั ของกฎหมายเก่ียวกบั งานแผนและงบประมาณ 2.1 ระเบียบบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2546 และทแ่ี กไ ขเพมิ่ เติม 1.1) ความหมาย การจดั สรรงบประมาณ : การเบง สรรงบประมาณรายจา ยตาม พ.ร.บ.งบประมาณรายจาย เพิ่มเติม เพ่ือใหส ว นราชการและรัฐวสิ าหกิจใชจ ายหรอื กอหนีผ้ กู พัน งบรายจา ย : กลุมวัตถปุ ระสงคของรายจา ย ทกี่ าํ หนดใหจา ยตามแผนงาน งาน หรือโครงการตาม หลักการจําแนกประเภทรายจายตามงบประมาณสํานกั งบประมาณกําหนดไดแก งบบุคลากร งบดําเนนิ งาน งบลงทุน งบเงินอุดหนนุ และงบรายจายอน่ื การโอนเงนิ งบประมาณ : การโอนเงนิ งบประมาณท่ีไดร ับการจัดสรรงบประมาณของงาน หรือ โครงการใด ในงานหรือโครงการอ่นื ภายในงบรายจายเดียวกัน หรอื การเงินตา งงบรายจา ย ในงานหรอื โครง การเดียวกันภายใตแผนงานเดียวกนั การเปลีย่ นแปลงรายการงบประมาณ : การเปลยี่ นแปลงรายการและหรือจํานวนเงนิ ของรายการ ทก่ี าํ หนดไวภ ายใตง บรายจา ยของแผนงาน หรือโครงการเดียวกัน การใชจ า ยงบประมาณในแตล ะงบรายจา ย แตละงาน หรอื โครงการภายใตแ ผนงานเดียวกันใหเ ปน ไปตามหลักเกณฑ ดงั นี้ 1) งบบุคลากร : ใหใชจายเปน รายจายใดๆ ท่สี าํ นกั งบประมาณกาํ หนดวาเปนรายจา ยงบราย จา ยน้ี และใหต้ังจา ยกันได ยกเวนรายจา ยประเภทเงนิ เดือนอัตราตงั้ ใหม แนะคาจา งประจาํ อัตราตง้ั ใหม 2) งบดําเนนิ งาน : ใหใชจายเปน รายจา ยใดๆ ซ่ึงสาํ นกั งบประมาณกาํ หนดวา เปนรายจา ยใน ประเภทงบราจา ยน้นั และใหต้งั จายไดใ นงบรายจายน้ี เวนแตร ายจายประเภทคาสาธารณูปโภค 3) งบลงทุน : ใหใชจ ายเปนรายจา ยใดๆ ซงึ่ สาํ นักงบประมาณกําหนดวา เปน รายจา ยในงบราย จายนี้ ตามรายการและวงเงินทไ่ี ดร ับการจดั สรร 4) งบเงนิ อุดหนนุ : ใหใ ชจา ยเปนรายจา ยใดๆ ซง่ึ สาํ นักงบประมาณกําหนดวาเปน รายจายใน งบรายจา ยน้ี ไดแก ประเภทเงนิ อุดหนนุ ทวั่ ไป และประเภทเงินอดุ หนุนเฉพาะกิจ 5) งบรายจา ยอ่ืน : ใหใ ชจายเปนรายจา ยใดๆ ซงึ่ สาํ นกั งบประมาณกาํ หนดวาเปนรายจา ยใน งบรายจา ยน้ี สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 196 คมู อื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศึกษา 1.2) หลักการจาํ แนกประเภทรายจา ยตามงบประมาณ สาํ นกั งบประมาณไดก ําหนด “หลกั การจําแนกประเภทรายจา ยตามงบประมาณ” ตามหนังสอื คาํ สง่ั ที่ นร.0702/ว.51 ลงวนั ที่ 20 มกราคม 2548 ใหส วนราชการตางถือปฏบิ ัติ รายจา ยตามงบประมาณ จําแนกออกเปน 2 ลักษณะ ไดแก รายจายของสวนราชการ และรัฐ วิสาหกิจรายจายงบกลาง 1. รายจายของสวนราชการและรัฐวิสาหกิจ หมายถึง รายจายซงึ่ กาํ หนดไวส ําหรบั แตล ะสว น ราชการและรัฐวิสาหกิจโดยเฉพาะ จาํ แนกออกเปน 5 ประเภทงบรายจา ยไดแก 1) งบบคุ ลากร : รหัส 100 ( คาจางชว่ั คราว รหสั 204) หมายถงึ รายจายทก่ี ําหนดใหจายเพือ่ การบริหารงานบุคคล ภาครฐั ไดแ ก รายจายทีจ่ า ยในลักษณะเงินเดอื น คา จางประจํา คา จา งชั่วคราวและคา ตอบแทนพนกั งานราชการ 1.1 เงนิ เดอื น : เงนิ ท่ีจา ยใหแ กข า ราชการ และพนักงานนของรฐั ทกุ ประเภทเปนรายเดอื น โดยมีอัตราคาจา งตามที่กําหนดไวใ นบัญชีถอื จายเงนิ เดือนประจาํ ป รวมถงึ เงนิ ท่ีกระทรวงการคลงั กําหนด ใหจา ย ในลักษณะเงนิ เดอื นและเงินเพ่ิมอืน่ ทจี่ า ยควบกับเงนิ เดอื น 1.2 คา จางประจํา : เงินทจ่ี า ยเปนคาจางใหแ กล กู จางประจําของสวนราชการ 1.3 คา จา งชัว่ คราว : เงินท่จี ายเปนคา จางสาํ หรับการทํางาน ไดแ กลูกจา งช่วั คราวของสว ราชการรวม ถึงเงินเพ่มิ อนื่ ทีจ่ ายควบกบั คา จางชั่วคราว 1.4 คา ตอบแทนพนักงานราชการ : เงินท่ีจา ยเปน คา ตอบแทนการปฏบิ ัติงานใหแกพนักงาน ราชการ 2) งบดําเนินงาน : รหสั 300 ( คา จางเหมาบรกิ าร รหัส 400 ) หมายถึง รายจายทกี่ าํ หนดใหจ า ย เพ่ือการบรหิ ารงบประจําไดแก รายจา ยทจี่ า ยใหล กั ษณะคาตอบแทน คาใชส อยและวสั ดุ คา สาธารณูปโภค รวมถึงรายจา ยท่กี ําหนดใหจ ายจากงบรายจายอ่ืนใดในลกั ษณะรายจา ยดงั กลาว 2.1 คาตอบแทน : เงินทจี่ ายตอบแทนใหแกผูปฏิบัตงิ านใหทางราชการตามทีก่ ระทรวงการคลงั กาํ หนดเชน เงินคาเชา บาน, คา ตอบกรรมการตรวจการจา ง, คา สมนาคณุ กรรมการสอบสวนวนิ ยั ขาราชการ, คา พาหนะเหมาจาย, คาจา งนอกเวลา, คา เหมาทาํ การนอกเวลา, คา สอนพิเศษในสถานศกึ ษาของทางราชการ 2.2 คา ใชสอย : รายจายเพือ่ ใหไ ดม าซง่ึ บริการ (ยกเวนบริการสาธารณปู โภค ส่อื สารและ โทรคมนาคม) รายจา ยท่ีเก่ยี วกบั การรับรองและพธิ ีการ และรายจายท่เี กี่ยวกับการปฏิบตั ริ าชการทไี่ มเขา ลักษณะรายจายอน่ื ๆ เชน คา จา งเหมาบริการ , คา ซอ มแซมบาํ รงุ รักษาทรัพยส ิน เพอื่ ใหสามารถใชง านได ตามปกติ คา ใชจ ายในการเดนิ ทางไปราชการ (ในประเทศ) เชน คาเบี้ยเลย้ี ง คา เชาทีพ่ กั คา พาหนะ ฯลฯ 2.3 คา วสั ดุ : หมายถึงรายจา ย ดังตอไปน้ี (1) รายจา ยเพื่อจดั หาสง่ิ ของซึ่งโดยสภาพเมื่อใชแ ลวยอ มสน้ิ เปลืองหมดไป แปรสภาพ สอบครูดอทคอม
197 คมู ือเตรยี มสอบผูบริหารสถานศกึ ษา หรอื ไมค งสภาพเดิม หรือส่ิงของทีม่ ลี กั ษณะคงทนถาวร และมีราคาตอหนวยหรือตอชุดไมเ กนิ 5,000 บาท รวมถงึ คา ใชจ า ยทต่ี องชาํ ระพรอ มกนั เชน คาขนสง คาภาษี ฯลฯ (2) รายจา ยเพอื่ จัดหาโปรแกรมคอมพิวเตอร ท่มี ีราคาตอ หนวย/ตอชดุ ไมเกนิ 20,000 บาท (3) รายจายเพ่อื ประกอบดัดแปลงตอ เติมหรือปรับปรุงครภุ ัณฑทม่ี ีวงเงนิ ไมเ กนิ 5,000 บาท ท่ดี ินและส่งิ ปลกู สรางที่มีวงเงินไมเกนิ 50,000 บาท (4) รายจายเพื่อประกอบดัดแปลงตอ เติมหรอื ปรับปรงุ ครภุ ณั ฑค อมพวิ เตอร ที่มวี งเงินไม ้บานสอบค ูร www.sobkroo.com เกิน 5,000 บาท (5) รายจา ยเพอื่ ซอมแซมบาํ รุงรกั ษาทรพั ยส นิ เพอื่ ใหส ามารถใชง านไดตามปกติ 2.4 คา สาธารณูปโภค : หมายถงึ รายจายคาบริการสาธารณูปโภค สื่อสารและโทรคมนาคม รวม ถึง คาใชจายทตี่ อ งชําระพรอมกนั เชน คา บรกิ าร คาภาษี เปน ตน ตามรายการ ดงั นี้ คาไฟฟา คา ประปา คา นาํ้ บาดาล คา โทรศัพท คา บรกิ ารไปรษณยี โทรเลข คาบริการสือ่ สารและโทรคมนาคม รวมถึงคาใชจ า ย เพื่อใหไ ดมาซ่ึงบรกิ ารสื่อสารและโทรคมนาคม เชน คาโทรภาพ 3) งบลงทนุ :รหสั 600 ( คา ท่ดี นิ และสิ่งกอสราง รหัส 700 ) หมายถงึ รายจายทก่ี าํ หนดใหจา ย เพ่อื การลงทุน ไดแ ก รายจา ยทีจ่ ายในลักษณะคาครภุ ัณฑ คาทด่ี ินและสง่ิ กอ สราง รวมถงึ รายจายทก่ี าํ หนด ใหจ า ยจากงบรายจา ยอน่ื ใดในลกั ษณะรายจา ยดังกลา ว 3.1คาครภุ ัณฑ : สง่ิ ของท่มี ีลักษณะคงทนุ ถาวร และราคาตอ หนวย/ตอชดุ เกินกวา 5,000 บาท -รายจา ยเพือ่ จดั หาโปรแกรมคอมพวิ เตอรทมี่ รี าคาตอ หนวยหรอื ตอชุดเกนิ กวา 20,000 บาท -รายจายเพ่อื ประกอบ ดัดแปลง ตอ เตมิ หรอื ปรบั ปรุงครุภณั ฑร วมท้ังครภุ ณั ฑค อมพิวเตอรท มี่ ี วงเงนิ เกินกวา 5,000 บาท 3.2 คาท่ดี นิ และสง่ิ กอสราง : รายจายเพอื่ ใหไดมาซงึ่ ทด่ี นิ และหรอื สิง่ กอสรา ง รวมทง้ั ส่ิงตางๆ ซ่ึงติดตรงึ อยกู บั ที่ดนิ หรือส่งิ กอ สรา ง เชน อาคาร บา นพัก การตดิ ตัง้ ระบบไฟฟา หรอื ระบบ ประปา 4)งบเงินอดุ หนุน :รหสั 800 หมายถงึ รายจา ยทกี่ าํ หนดใหจ ายเปนคา บาํ รุง หรอื เพื่อชว ยเหลอื สนับสนนุ การดําเนนิ งานของหนว ยงานอิสระตามรัฐธรรมนูญ หรอื หนว ยงานของรัฐ ซ่ึงมใิ ชร าชการสวน กลางตามพระราชบญั ญตั ิระเบียบบริหารราชการแผนดิน งบเงนิ อุดหนุนมี 2 ประเภท ไดแ ก 4.1 เงินอหุ นุนท่ัวไป : เปนเงินทจี่ า ยตามวัตถปุ ระสงคข องรายการ เชน เงินอุดหนนุ แกไข ปญ หา ยาเสพตดิ เงนิ อดุ หนนุ เพ่อื บรู ณาการทองถนิ่ 4.2 เงนิ อุดหนนุ เฉพาะกจิ : เงนิ ทีก่ าํ หนดใหจ ายตามวตั ถุประสงคข องรายการและตามราย ละเอียดที่สาํ นกั งบประมาณกําหนด เชน รายการครภุ ัณฑ หรือคากอสรา ง 5)งบรายจายอืน่ : รหสั 900 หมายถงึ รายจา ยทีไ่ มเขา ลักษณะประเภทงบรายจา ยใดงบรายจา ย หนึง่ หรือรายจายท่ี สาํ นกั งานงบประมาณกําหนดใหใชจ า ยในงบรายจายน้ี เชน 5.1เงินราชการลับ 5.2 เงินคาปรับทีจ่ า ยคืนใหแกผ ขู ายหรือผรู ับจาง สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 198 คมู ือเตรยี มสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา 5.3 คา จา งที่ปรึกษาเพ่ือศกึ ษาวิจยั และประเมนิ ผล 5.4 คาใชจา ยสําหรบั กองทุน เงินทุนหมนุ เวียน 5.5 คาใชจ ายในการเดินทางไปราชการตางประเทศช่วั คราว5.6 รายจายเพือ่ ชาํ ระหนเี้ งินกู 5.7 คา ใชจ ายสาํ หรบั หนว ยงานอสิ ระตามรฐั ธรรมนูญ (สวนราชการ) 2. รายจา ยงบกลาง หมายถึง รายจายทต่ี งั้ ไวเ พอ่ื จัดสรรใหส วนราชการ และรัฐวสิ าหกจิ โดยทว่ั ไป ใชจ าย การ ตามรายการดังตอไปน้ี 2.1 เงนิ เบ้ียหวดั บาํ เหนจ็ บาํ นาญ 2.2 เงินชวยเหลือขาราชการ ลูกจา ง และพนักงานของรฐั 2.3 เงนิ เลือ่ นข้ันเลือ่ นอันดับเงนิ เดอื นและเงินปรบั วฒุ ขิ า ราชการ 2.4 เงนิ สมทบของลูกจางประจํา 2.5 เงนิ สํารองเงนิ สมทบและเงินชดเชยของขา ราชการ 2.6 เงนิ สาํ รองจา ยเพอ่ื กรณีฉกุ เฉนิ หรือจําเปน 2.7 คา ใชจา ยเก่ยี วกบั การเสด็จพระราชดําเนนิ และตอนรับประมุขตางประเทศ 2.8 คา ใชจายในการดาํ เนินการรกั ษาความมั่นคงของประเทศ 2.9 เงนิ ราชการลับในการรกั ษาความม่ันคงของประเทศ 2.10 คา ใชจ า ยตามโครงการอันเน่ืองมาจากพระราชดาํ ริ 2.11 คาใชจ า ยในการรักษาพยาบาลขา ราชการ ลกู จาง และพนกั งานของรัฐ 1.3) อํานาจในการบรหิ ารงบประมาณของหวั หนา สวนราชการ 1.ไปกาํ หนดเปน รายการครภุ ณั ฑทมี่ ีวงเงนิ ตอหนวยตา่ํ กวา 1,000,000 และรายการส่ิงกอ สรา งท่มี ี วงเงนิ ตอหนว ยตาํ่ กวา 10,000,000 บาท 2.วงเงินคาจัดหาครภุ ณั ฑ หรอื สิง่ กอ สราง ซ่งึ เปนรายการงบปเดียว และไมส ามารถหาผรู ับจาง ได รายการงบประมาณคา ครุภัณฑตอ หนวยไมเกนิ 1,000,000 บาท และสง่ิ กอสรา งตอหนว ยไมเ กนิ 10,000,000 บาท และสง่ิ กอสรางตอหนวยไมเกิน 10,000,000 บาท ( เลขา สพฐ. มอบอํานาจ ผวจ. คาํ ส่งั ท่ี 1321 ลว 10 ต.ค. 2546 ) 3. เลขา พพฐ. : มอี าํ นาจโอนและหรอื เปล่ียนแปลงรายการงบประมาณในงบรายจายตา งๆ ได ภายใตแ ผนงานเดยี วกนั ไปเพิ่มวงเงนิ รายการครภุ ัณฑ หรือส่งิ กอ สรา งไดไ มเ กนิ รอยละ 10 ของวงเงินทไี่ ด รบั การจัดสรรงบประมาณ หากสวนราชการไมม ีเงินงบประมาณเพียงพอ สามารถนําเงนิ นอกงบประมาณ หรือเงินอืน่ ใดมาใชด ําเนินการกไ็ ด ( เลขาธิการ สพฐ. มอบอํานาจ ผวจ. คาํ ส่งั ที่ 1321 ลว.30 ตุลาคม 2546) 4. การจัดหาครภุ ณั ฑท ่ีดิน และสิง่ กอ สรา ง หากสว นราชการใดมีความจําเปนตองเปลีย่ นแปลง ราย ละเอียดรายการจัดสรรงบประมาณที่สํานักงบประมาณอนุมัติใหแลว โดยไมเ พ่ิมวงเงนิ ใหกระทาํ โดยไม ตอ ง ขอทาํ ความตกลงกับสาํ นกั งบประมาณรายละเอียดของรายการทไ่ี มท าํ ใหว ตั ถุประสงคข องรายการ เปลี่ยนไป ซ่งึ การเปลยี่ นแปลงไมไดเ พ่ิมวงเงินทไ่ี ดรบั จัดสรรงบประมาณคาครุภัณฑแ ละสิง่ กอ สราง และ สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 199 คมู อื เตรียมสอบผูบ ริหารสถานศกึ ษา เปนรายการสง่ิ กอ สรางทเ่ี ปน งบปเดียว ( เลขาธกิ าร สพฐ. มอบอํานาจ ผวจ. คาํ สงั่ ที่ 690/2547 ลง 16 กุมภาพนั ธ 2547) 1.4) อํานาจในการปรับเปล่ียนงบประมาณของหัวหนา สวนราชการ 1) เลขา สพฐ. มอี ํานาจโอน และหรือเปลีย่ นแปลงงบประมาณ ท่ีไดร บั การจัดสรรงบประมาณ ภายใตแ ผนงานเดียวกนั ไดดงั นี้ 1.1)โอนเงนิ บคุ ลากรไปยงั งบดําเนนิ งาน และโอนงบดําเนนิ งานไปยงั งบบุคลากรได ซ่งึ เปน การโอนระหวางงบรายจาย และการโอนเปล่ียนแปลงงบประมาณท่ีไดร บั จดั สรรไปเพิ่มในงบบุคลากร จะตองไมเ ปนการกําหนดอัตราต้งั ใหม 1.2)โอนจากงบบุคลากร งบดําเนนิ งาน งบเงินอุดหนุน หรืองบรายจา ยอนื่ ไปตงั้ จา ยใน งบลงทุน ได 2 กรณี - สมทบเปน คา จางจดั หาครุภณั ฑ ท่มี วี งเงนิ ตอหนว ยต่ํากวา 1,000,000 บาท หรือ สิ่งกอสรางท่มี วี งเงินตอ หนว ยตํา่ กวา 10,000,000 - สมทบวงเงนิ คาครุภณั ฑ หรือสง่ิ กอ สรา ง ซึ่งเปนรายการงบปเ ดียว และไมสามารถหา ผู รบั จา งได โดยรายการงบประมาณคา ครภุ ณั ฑต อหนวยไมเ กิน 1,000,000 บาท และคา กอ สรางตอ หนว ย ไมเ กิน 10,000,000 ไปเพ่มิ วงเงิน รายการครุภัณฑห รอื สงิ่ กอ สรางไดไมเ กนิ รอยละ 10 ของวงเงนิ ทไี่ ดร บั การการจัดสรรงบประมาณ ( เลขา สพฐ. มอบอาํ นาจ ผวจ. คาํ สง่ั ท่ี 1321 /2546 ลว. 30 ต.ค.2546 ) 1.3)โอนงบเงินอุดหนุนหรอื งบรายจา ยอนื่ ไปตงั้ จา ยงบบุคลากร หรอื งบดาํ เนนิ งานไดแตก าร โอนเปลี่ยนแปลงงบประมาณ ท่ีไปจัดสรรไปเพิ่มในงบบคุ ลากรจะตองไมเ ปนการกําหนดอัตราตงั้ ใหม 1.4) โอนและหรือเปล่ียนแปลงรายการในระหวา งรายการครุภัณฑท ี่มวี งเงินตอ หนว ยต่าํ กวา 1,000,000 บาท และรายการส่ิงกอ สรา งท่ีมีวงเงินตอ หนวยตา่ํ กวา 10,000,000 บาท ได กรณี ไปสมทบเปน รายการครภุ ัณฑท ีว่ งเงินตอหนว ยตาํ่ กวา 1,000,000 บาท และรายการสิ่งกอสรา งทมี่ วี งเงนิ ตอ หนว ยตาํ่ กวา 10,000,000 บาท สว นราชการไดร บั การจดั สรรงบประมาณ สาํ หรบั รายการครุภณั ฑ หรือ ส่ิงกอ สรางทมี่ ใิ ชรายการกอหนผี้ กู พนั ขา มปง บประมาณ ในงบรายจายของงาน หรือโครงการใด แตอ าจหา ไดดว ยเหตุใดๆ กต็ าม หวั หนาสว นราชการ มอี ํานาจโอนและหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณในงบราย จายตา งๆ ภายใตแ ผนงานเดยี วกนั หรอื นําเงินนอกงบประมาณ ไปเพิ่มวงเงนิ รายการครภุ ณั ฑ หรือสงิ่ กอ สรา ง นน้ั ไดไมเ กินรอ ยละ 10 ของวงเงนิ ทไ่ี ดรบั จดั สรร ( เลขา สพฐ. มอบอํานาจให ผวจ. คําสั่งท่ี 1321/2546 ลงวันที่ 30 ตุลาคม 2546 ) 2) การจัดหาครุภณั ฑ ทีด่ ิน และส่ิงกอสราง หากสว นราชการและรฐั วิสาหกจิ มีความจําเปน ตอง เปล่ียนแปลงรายละเอียดรายการจัดสรรงบประมาณ ทีส่ ํานกั งานอนมุ ตั ิใหแ ลวโดยไมเพ่มิ วงเงิน ใหก ระทาํ ได โดยไมตองขอทาํ ความตกลงกบั สาํ นกั งบประมาณ( เลขา สพฐ. มอบอํานาจให ผวจ. คาํ สง่ั ท่ี 690/2547 ลงวันท่ี 16 กุมภาพนั ธ 2547 สาํ หรับคา กอ สรา งที่เปน งบประมาณผกู พันขา มป ตง้ั แต 2 ปขึน้ ไป จะตอ ง ขอตกลงกบั สํานกั งบประมาณ เทานั้น ) สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 200 คมู อื เตรียมสอบผูบริหารสถานศกึ ษา 2.2 ระเบียบการเบิกจา ยเงินจากคลัง พ.ศ.2520 แกไ ขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 7) พ.ศ.2547 สรปุ สาระสําคัญ ดงั น้ี งบรายจาย หมายถึง กลุมวตั ถุประสงคของรายจา ยตามระเบียบวา ดวยการบรหิ ารงบประมาณอนุมัติฎกี า หมายถึง อนุมัติคําขอเบิกเงิน การเบกิ เงนิ กบั กรมบัญชกี ลางหรอื สํานักงานคลังจังหวดั แลว แตกรณี ยกเวน เงินงบประมาณรายจาย และเงินงบกลาง รายการดังตอ ไปนี้ 1) เงินเดือนคาจางประจาํ เฉพาะกรณขี อเบกิ กับสํานกั งานคลังจงั หวัด 2) เงนิ งบกลาง รายการดังตอ ไปน้ี ก. เงินเบี้ยหวดั บําเหน็จ บํานาญ ข. เงนิ ชวยเหลอื ขา ราชการ ลกู จาง และพนกั งานของรัฐ ค. เงนิ สํารอง เงนิ สมทบ และเงินชดเชยของขาราชการ ง. เงินสมทบลูกจา ง จ. คาใชจายในการรักษาพยาบาล ขาราชการ ลกู จา ง และพนักงานของรฐั การเบกิ เงินตาม 1) และ 2) ใหเ บิกไดต ามกฎหมายระเบยี บขอ บังคบั มตคิ ณะรฐั มนตรี หรอื ตามที่ไดร ับอนญุ าตจากกระทรวงการคลงั การเบิกจายเงนิ เพือ่ จา ยเปน เงนิ ยมื ใหแ กบุคคลใดในสงั กัดยืมเพ่อื ปฏิบตั ิราชการใหก ระทําได เฉพาะงบรายจา ยรายการดังตอไปน้ี 1) รายการคา จางชั่วคราว สําหรบั คาจา ง ซ่งึ ไมมกี าํ หนดจายเปน งวดแนนอนเปนประจํา แตจ าํ เปน ตองจายใหลกู จางแตล ะวันหรอื แตละคราวเมอ่ื เสร็จงานที่จาง 2) รายการคา ตอบแทนใชส อยและวสั ดุ 3) รายการคาสาธารณูปโภค เฉพาะคาไปรษณยี โทรเลข 4) งบกลาง เฉพาะท่ีจายเปนเงนิ สวสั ดิการเกยี่ วกบั การศึกษาของบุตร หรอื เงินสวสั ดกิ ารเกี่ยวกบั เงิน เพม่ิ คา ครองชพี ช่วั คราว สําหรับลกู จางชั่วคราวซ่ึงไมมกี ําหนดจา ยจา จา งเปนงวดแนน อนเปน ประจํา แตจาํ เปน ตองจา ยแตละวนั แตล ะคราวๆ เม่อื เสรจ็ งานทีจ่ า ง 5) เงนิ งบอน่ื ๆ ท่ีจา ยในลกั ษณะเดยี วกบั 1) 2) หรอื 3) 6) ใหสว นราชการผเู บิกเงินบญั ชเี งนิ ฝากออมทรัพย และบัญชเี งินฝากกระแสรายวันสาขาของ ธนาคารท่ีประสงคจ ะจา ยเงนิ ผาน ทั้งสําหรบั เงนิ งบประมาณและเงนิ นอกงบประมาณ แลง แจงชอ่ื บัญชแี ละ เลขทีบ่ ญั ชีใหสาํ นักงานคลังจังหวดั ทจี่ ะเบิกเงินทราบ 7) การขอเบิกเงนิ จะตอ งระบุวัตถุประสงคท ่จี ะนาํ เงินนนั้ ไปจา ย 8) จะขอเบิกเงนิ ไดเ มอื่ ถงึ กาํ หนด หรอื ใกลจะถึงกาํ หนดท่จี ะตองจายเงนิ น้ัน 9) การขอเบิกเงิน ซง่ึ นําไปจายประจาํ เดือนในวันทาํ การสุดทายของเดอื น ตอ งวางฎีกาภายในวนั ท่ี 15 ของเดอื น 10) การเบกิ คาซ้อื ทรัพยส ิน การเชา ทรพั ยสนิ หรอื จา งทาํ ของ จะตอ งเบกิ เงินโดยเร็ว อยางชา ไมเ กิน 5 วนั ทาํ การ นับจากวันที่ไดต รวจรับทรพั ยส นิ หรือตรวจรับงานถกู ตอ งแลว สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 201 คมู ือเตรยี มสอบผูบรหิ ารสถานศึกษา 11) เงนิ ทเี่ บิกไปเพอ่ื จายใหยมื สามารถจายคาบเกย่ี วไปจนถึงปง บประมาณใหมไ ด โดยถือวา เปน รายจา ยของปงบประมาณทีเ่ บิกเพื่อใหยมื ดังน้ี 11.1) ใหย ืมเปน คาใชจา ยในการเดนิ ทางไปราชการไมเกิน60วนั 11.2) ใหยมื ปฏิบตั ริ าชการอ่ืนๆ ไมเกนิ 15 วัน 12) การเบกิ เงินถาผเู บิกมหี นาทต่ี องหักภาษใี ดๆ ณ ท่ีจา ย จะตอ งเบิกสงเปนเงนิ รายไดของแผน ดิน ไวใ นฎกี าดวย ในปจ จุบนั ไดแกภาษีเงนิ ไดบ ุคคลธรรม และภาษีเงินไดนิติบุคคล ดงั น้ี 12.1) ภาษเี งินไดบ ุคคลธรรม ของขาราชการ ลกู จาง ผรู ับบํานาญ ซงึ่ เปน การจายเงนิ ในลักษณะทีเ่ ปน เงินเดือน คา จาง ฯลฯ 12.2 ภาษีเงินไดบ คุ คลธรรมดา กรณจี า ยเงนิ ใหบ คุ คลธรรมเปน คาเชา คา วิชาชพี อสิ ระ คารับเหมา คาธุรกจิ พานชิ ย ( แตไมรวมจา ยคา พืชผลทางการเกษตร) ระยะหนง่ึ มีจาํ นวนตั้งแต 10,000 บาท ขึน้ ไป หกั รอ ยละ 1 ของจํานวนเงินคาสินคา หรือบรกิ ารกอ นบวกภาษีมูลคาเพิม่ และกอนหักภาษีหรอื คา ปรบั อนื่ ใด 12.3) ภาษีเงินไดนิติบคุ คล กรณีจา ยเงนิ ใหก ับบรษิ ัทจํากดั หางหุนสว นจาํ กดั หางหุน สวนสามัญนิติบคุ คล รายหนง่ึ ๆ มีจาํ นวนต้ังแต 500 บาทขนึ้ ไป คํานวณหักรอ ยละ 1 ของจาํ นวนเงินคา สนิ คา หรือบรกิ าร กอนบวกภาษมี ลู คาเพมิ่ และกอนหกั ภาษีหรือคา ปรับอน่ื ใด 13) การเบกิ เงนิ คาซื้อทรัพยส ิน จางทํางาน ไมต องแนบเอกสารประกอบแตผ เู บกิ จะตองรับรองวา การเบกิ เงินตามฎีกาไดป ฏบิ ัตติ ามระเบยี บสาํ นกั นายกรัฐมนตรวี าดว ยการพสั ดถุ ูกตองแลว และมหี นผี้ กู พนั ท่ีถงึ กาํ หนด หรือใกลถ ึงกาํ หนดท่จี ะตอ งจา ยเงนิ พรอ มลงชอื่ ไวเปน หลักฐาน 14) กรณีกอ หนีผ้ ูกพนั ในการสัง่ ซ้อื ส่งั จาง หรือเชาทรพั ยส นิ สัญญาหนงึ่ เปน มลู คาตั้งแต 50,000 บาทข้ึนไป แตไมอาจเบิกจา ยไดท ันภายในปง บประมาณ หรือกรณีท่ใี กลจ ะสิ้นปง บประมาณ และยงั มไิ ด กอหนีผ้ กู พันไวแตม ีความจาํ เปน ตอ งใชจา ยเงนิ นัน้ ตอ ไป สวนราชการจะตอ งขอกันเงนิ ไวเบิกเหล่อื มป โดย ยนื ยนั ตอสาํ นกั งานคลงั จงั หวดั การขอกนั เงนิ ไวเบิกเหลอื่ มปกรณยี ังมไิ ดก อหนผ้ี กู พันตอ งไดร ับอนุมตั จิ ากรัฐมนตรีวา การ กระทรวงการคลังกอนจงึ จะขอกันได เงินงบประมาณ งบลงทุน ขอกนั ไดอยางชาวนั ทําการสุดทายของปง บประมาณ สว นงบดาํ เนิน งาน รวมทง้ั เงนิ เหลือจา ยตองขอกนั กอนส้ินปงบประมาณอยา งนอย 30 วนั สวนราชการสามารถกนั เงนิ ไวเ บกิ เหลอ่ื มปไ ด 6 เดือนปฏิทิน หากยังไมสามารถ เบกิ จา ยไดอ าจ ขอขยายเวลาเบกิ จายเงนิ ไดอ กี 6 เดอื นปฏทิ ิน ท้ังนี้ตอ งสง ขอขยายเวลากับกระทรวงการคลังภายในวัน ทาํ การสดุ ทายของเดือนมนี าคม หากมคี วามจาํ เปน ตองขอขยายตอ ไปอกี จะขอขยายไดเปน ชวงๆ ชวงละ 6 เดอื น สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 202 คูมอื เตรยี มสอบผบู ริหารสถานศึกษา 2.3 ระเบียบกระทรวงการคลงั วา ดว ยเงินทดรองราชการ พ.ศ.2547 สรุปสาระสําคญั ดังนี้ 1 .มผี ลบังคบั ใช 29 มถิ นุ ายน 2547 2. การเก็บรกั ษาเงินทดรองราชการ ใหสวนราชการเจา ของงบประมาณและหนวยงานในสงั กัดเกบ็ รักษาเงินทดรองราชการเปน เงนิ สด ณ ที่ทาํ การไวเพ่ือสํารองจาย ดงั ตอ ไปน้ี 2.1 สวนราชการผเู บกิ ในสวนกลาง ใหเ กบ็ รกั ษาไดแตต อ งไมเกนิ 100,000 บาท 2.2 สว นราชการผเู บกิ ในสว นภูมิภาคใหเ ก็บรักษาไดแตตอ งไม 30,000 บาท 2.3 หนว ยงานยอ ย ใหเ ก็บรกั ษาได แตตอ งไมเ กิน 10,000 บาท 3. การใชจา ยเงนิ ทดรองราชการ เงนิ ทดรองราชการมีไวสาํ หรบั ทดรองใชจ า ยตามงบประมาณรายจาย ดังน้ี 3.1 งบบุคลากร เฉพาะคา จา ง ซ่งึ ไมมีกาํ หนดจายเปนงวดแนน อน เปน ประจาํ แตจ ําเปนตอ งจายให ลกู จา ง แตละวัน หรือแตละคราวเม่อื เสรจ็ งานทจ่ี า ง 3.2 งบดาํ เนนิ งาน ยกเวน คา ไฟฟา และคา นํ้าประปา 3.3 งบกลาง เฉพาะทีจ่ า ยเปน เงินสวสั ดิการเก่ียวกับการศึกษาของบตุ ร และเงนิ สวสั ดกิ ารเกีย่ วกบั การรักษาพยาบาล 3.4 งบอ่ืนทจ่ี า ยในลักษณะเชนเดยี วกบั 3.1 หรือ 3.2 4. การจายเงินทดรองราชการใหมใี บสําคัญคจู ายไวเ ปน หลักฐานเพือ่ ประโยชนในการตรวจสอบ 2.4 ระเบียบการเก็บรกั ษาเงินและการนาํ เงินสงคลงั ของสวนราชการ พ.ศ. 2520 สรปุ สาระสําคัญดงั นี้ 1. ตนู ิรภยั หมายถึง กําปน ตเู หลก็ หบี เหล็ก 2. เงินเบิกเกินสงคืน คอื เงินที่เบิกแลวไมไ ดจ า ยหรอื จายไมหมด ถกู เรียกคืน นาํ สง กอนส้นิ งบประมาณหรอื กอนส้ินระยะกนั เงินไวเ บกิ เหลือ่ มป เงนิ เหลอื จา ยปเกาสงคืน คอื เงินทเี่ บิกไปแลวไมไ ดจ า ยหรือจา ยไมหมด นาํ สง หลงั สิน้ ป งบ ประมาณหรอื หลงั ระยะกันเงินไวเ บิกเหลือ่ มป 3. ใบสําคัญคจู า ย ไดแก - ใบเสรจ็ รับเงิน - หลกั ฐานแสดงการจา ยเงินใหเ จา หนี้ - หลักฐานการนาํ เงนิ เขาบญั ชีเงนิ ฝากของผรู ับท่ีธนาคาร - ใบนาํ สงเงนิ ตอ คลัง 4. ใบเสร็จรบั เงนิ ใชตามแบบทกี่ ระทรวงการคลงั กําหนดมีสาํ เนาติดเลม 1 เลม - พิมพห มายเลขกาํ กับเลมและกาํ กับใบเสรจ็ เรยี งกนั ไป - สวนราชการใหจ ดั ทําทะเบียนคมุ วา ไดพ ิมพเ ทาไร จา ยเลมใด ใหใคร - จายจาํ นวนใหเหมาะสมกับลักษณะงานทป่ี ฏบิ ตั ิ มหี ลกั ฐานการรับสงดว ย 5. ใบเสร็จเลมใด ถา ไมใ ชหรอื ไมมีการเก็บเงนิ อีก ใหหัวหนาหนวยงานคืนสว นราชการโดยดว น สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 203 คมู ือเตรียมสอบผูบรหิ ารสถานศกึ ษา สน้ิ ปง บประมาณใหห ัวหนาหนว ยงานท่ไี ดรับใบเสรจ็ ไปรายงานใหหวั หนากองคลงั หรือ หัวหนา สวนราชการภมู ภิ าคทราบวา - มีใบเสร็จรับเงนิ อยเู ลม ใด เลขท่ีใดถงึ เลขท่ีใด ใชไปแลว เลม ใดเลขท่ีใด - รายงานอยา งชาไมเกนิ 31 ตุลาคม ของปง บประมาณถัดไป 6. ปกติใบเสรจ็ รบั เงนิ เลม ใดใชสําหรับรับเงินของปง บประมาณใดใชสาํ หรบั รบั เงินของปง บประมาณ นนั้ - เมอื่ ข้ึนปงบประมาณใหมใ หใ ชเลม ใหม ฉบบั ใดยงั ไมใชใ หปรุหรือเจารู ประทับตราเลกิ ใช 7. ใบเสร็จหามขดู ลบ แกไขเพ่มิ เติม จาํ นวนเงินหรือชือ่ ผชู ําระเงิน - เมอ่ื ขนึ้ ปงบประมาณใหมใ หใ ชเลม ใหม ฉบบั ใดยงั ไมใชใหป รุหรอื เจาะรปู ระทบั ตราเลกิ ใช 8. ใหส ว นราชการเก็บสาํ เนาใบเสรจ็ รบั เงนิ ที่ สตง. ยงั มิไดต รวจสอบไวใ นท่ปี ลอดภัยเมื่อตรวจสอบ แลว ใหเกบ็ ไวอ ยา งเอกสารธรรมดา 9. การรับชาํ ระเงินใหอ อกใบเสรจ็ ทุกครั้ง เวน แตร ับเงินคาธรรมเนยี มท่มี ีเอกสารของทางราชการ ระบจุ าํ นวนเงินทช่ี าํ ระซง่ึ เอกสารดังกลาว จะตองมีการควบคมุ ทาํ นองเดียวกบั ใบเสรจ็ รบั เงิน 10. ปกตใิ บเสร็จใหใ ชรับเงนิ เลม เดยี วกนั ทุกประเภท เวนแต มีการรับชาํ ระเปนประจาํ มจี าํ นวนมาก ราย จะแยกอกี เลมหน่ึงได 11. ใหบ นั ทกึ ในบญั ชเี งนิ สด หรือบญั ชีเงินฝากธนาคารภายในวันที่ไดรบั เงิน โดยบันทึกวาไดรบั เงนิ ตามฎกี าหรอื ใบเสรจ็ หรอื เอกสารอ่นื เลม ใด เลขทใี่ ด จํานวนเทา ไร หากรับภายหลงั กําหนดปดบัญชี ก็ใหบนั ทึกการรับเงินในบัญชี ในวันทําการถัดไป 12. เมอ่ื สน้ิ เวลารับจายเงินใหผมู ีหนาทีร่ บั จา ยเงินนําเงนิ พรอ มสาํ เนาใบเสรจ็ เอกสารอนื่ สง เจาหนา ท่ี การเงิน ใหมีผตู รวจสอบวา ถกู ตอ งครบถว นหรอื ไม หากถูกตอ งใหแสดงยอดรวมตามสําเนาใบเสรจ็ ทกุ ฉบับไวใ นสาํ เนาใบเสร็จใบสดุ ทา ยและลงช่ือกํากับไวดวย 13. ใบเสร็จรบั เงนิ ตอ งมี ชอ่ื สถานท่ีอยูของผรู ับเงนิ วัน เดอื น ป ทรี่ บั เงนิ รายการแสดงการ รบั เงนิ วา เปนคา อะไร จํานวนเงนิ ท้งั ตวั เลขและตวั อักษร ลายมอื ชื่อผูร บั เงนิ ( ลายมอื ชื่อผจู ายเงินไมใ ชส าระ สาํ คัญ ) 14. การมอบฉันทะรบั เงนิ จะตองไดอ นญุ าตจากผูเบิกเงินของสว นราชการนน้ั ( แบบมอบฉนั ทะให เปน ไปตามท่กี ระทรวงการคลงั กําหนด ) - ไมอ าจเรยี กใบเสรจ็ รับเงินได ใหผ จู า ยเงนิ ทาํ ใบรบั รองการจายโดยบนั ทกึ เหตผุ ล - การจา ยเงินคา ไปรษณียากรไมต องชแี้ จงเหตผุ ล 15. การจายเงนิ ทไี่ มต องชีแ้ จงเหตผุ ล ไดแก เงินไมถ ึง 10 บาท คา รถหรือเรอื น่งั รับจา ง คา โดยสาร รถไฟ รถยนตป ระจาํ ทาง เรอื ยนตป ระจําทาง 16. ถา ใบสําคัญคจู ายหาย - ถา เปน ใบเสรจ็ ใหใชส ําเนา ซ่งึ ผรู บั เงินรบั รองแทนได สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 204 คูมือเตรียมสอบผูบริหารสถานศึกษา - ขอสําเนาไมได ใหผ จู ายทําใบรบั รองการจาย ชแี้ จงเหตุผล พฤติกรรมทไี่ มอาจขอสําเนาได พรอ มทง้ั รับรองวา ไมเคยนําใบเสรจ็ มาเบกิ และถา พบภายหลงั จะไมนํามาเบิก โดยเสนอถึง อธิบดหี รือเทียบเทา 17. ผมู ีอํานาจอนุมตั จิ ายเงิน - สว นกลาง ใหเ ปน อํานาจของหัวหนา สว นระดบั กรมหรือผไู ดร บั มอบหมายไมต่ํากวา ระดบั 6 - สวนกลาง แตม ีสาํ นักงานในสวนภูมิภาคใหห วั หนาหนวยงาอนมุ ัติ - สวนภมู ภิ าค ใหหัวหนา สวนผเู บิกเปน ผอู นมุ ตั ิ 18. การอนมุ ตั ิ ผูอนุมัติจะลงลายมือช่อื ในหลักฐานการจา ยหรอื ใบสาํ คัญคจู ายหรือหลกั ฐานการ ขอชาํ ระหนท้ี กุ ฉบับหรือใบงบหนาหลกั ฐานการจายหรือใบสาํ คัญคูจ ายก็ได 19. การเขยี นเชค็ สง่ั จา ย - เงนิ ตั้งแต 5,000 บาทขน้ึ ไป ขดี ฆา คําวา “ ตามคําสง่ั ” หรอื ผถู อื ออกจะขีดครอ มหรอื ไมก ็ได - เงนิ ตา่ํ กวา 5,000 บาทจะไมขดี ฆา คําวา “ ตามคําสัง่ ” หรือผูถอื ออกก็ได - การออกเช็คส่งั จา ยหา มออกเช็คสัง่ จา ยเงนิ สด 20. การจา ยเงนิ ยมื - ทําสญั ญาตามแบบกระทรวงการคลังกําหนดและผูมีอาํ นาจอนุมัติ - สัญญาใหย ่นื ตอ ผมู อี ํานาจอนมุ ตั ิ ผา นหัวหนา กองคลงั 2 ฉบบั แสดงประมาณการคา ใชจ า ย กาํ หนดเวลาสงคนื - หา มอนุมตั ิเงนิ ยืม ในเม่ือผูยืมยงั มิไดช าํ ระเงินยืมรายเกา เวนแตก ระทรวงการคลงั อนมุ ตั ิ 21. การจายเงินนอกงบประมาณเปน เงนิ ยืม - กระทําไดเฉพาะวตั ถุประสงคข องเงนิ นัน้ ๆ - หรอื กรณอี ่นื ทจ่ี าํ เปนเรง ดวน - ตองไดร ับอนมุ ตั จิ าก หวั หนา สวนเจา ของงบประมาณ - ผยู ืมจะตองลงลายมือชอื่ ในสญั ญาทง้ั 2 ฉบับ ใหสว นราชการ 1 ฉบบั ผยู มื 1 ฉบบั - การสง ใชเ งินยืม ใหอ อกใบเสรจ็ รบั เงนิ หรอื ใบรบั ใบสาํ คญั ตามแบบท่ีกรมบญั ชีกลางกาํ หนด 22. มิไดใ ชเ งินยืมตามกําหนด ใหห วั หนากองคลังเรียกคนื อยางชา ไมเกิน 30 วนั นับแตวนั ครบ กําหนด 23. การนําสงเงินตอคลงั 1. เชค็ ใหฝ ากในวันรบั เชค็ หรืออยา งชา ในวันทาํ การถดั ไป 2. เงินรายไดแ ผนดนิ นาํ สงอยางนอยเดอื นละ 1 คร้ัง ถาวันใดมเี งนิ เกนิ 10,000 บาท ใหน ําสงโดยดวน อยางชา ไมเกนิ 3 วนั ทาํ การถัดไป 3. เงนิ นอกงบประมาณนาํ ฝากอยางนอยเดือนละ 1 คร้งั เงินทเี่ บิกจากคลงั เพื่อรอการจายให นําฝากคลงั ภายใน 15 วนั สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 205 คมู ือเตรียมสอบผบู รหิ ารสถานศกึ ษา 24. การนาํ เงินสง คลงั ถาจํานวนเงนิ สงู ใหห วั หนา สวนราชการแตงต้ังขา ราชการระดบั 2 และ ขา ราชการอน่ื อยา งนอย 1 คน เปนกรรมการคุมเงินรว มกบั ตาํ รวจ 25. การตรวจภายใน 1. ใหกรมและ ผวจ. แตง ต้ังขาราชการอยา งนอ ย 1 คน เปนผูต รวจสอบภายใน - ตรวจสอบโดยใชวิธีทดสอบกไ็ ด โดยคาํ นงึ ถึงความสาํ คญั และวัตถปุ ระสงคจ ะตอ ง รายงานอยางนอยเดือนละ 1 ครงั้ 2. ใหต รวจสอบ - นาํ หลักฐานมาลงบญั ชคี รอบถวนถูกตองและเก็บหลกั ฐานเรยี บรอ ยหรือไม - ตรวจยอดเงนิ สดคงเหลือตามบัญชีเงนิ สดกับรายงานเงินคงเหลือประจาํ วันถูกตอ งหรือไม - ตรวจตวั เงนิ หลักฐานแทนตวั เงินหลักฐานใหยมื เงินฝากธนาคารตรงตามรายงานเงนิ คงเหลอื ประจาํ วันหรอื บัญชเี งนิ สดหรือไม วนั หรือบญั ชีเงนิ สดหรอื ไม - เงินฝากธนาคารกบั หลกั ฐานวาถกู ตองหรือไม - สง งบเดอื นใบสําคญั คจู ายการรายงานเงินตาง ๆ เปนไปตามระยะเวลาตามระเบยี บหรือไม - กอ หนผี้ ูกพัน ถกู ตอ งหรือไม - รบั – จาย - เก็บเงนิ ทดรองถกู ตองหรือไม - บญั ชีการเงินถกู ตอ งหรอื ไม - ปฏบิ ตั ติ ามขอทกั ทวงของ สตง.หรอื ไม 26. ตัวเงินแหง ใดขาดหรอื สูญหาย 1. หวั หนา สวน ผวจ.รายงานกระทรวงเจา สังกดั และกระทรวงการคลังโดยดวน 2. ถาเห็นวา เปนความผิดอาญาแผน ดนิ ก็ใหฟ อ งรอ งดําเนินคดี 3. ตองต้ังกรรมการสอบสวนทางแพง 27. ใบสาํ คญั คูจ า ยท่ีเปนภาษาตางประเทศใหมคี ําแปลเปน ภาษาไทย ( ผูใชส ิทธขิ อเบิกเงินลงลายมอื ช่ือ รับรองคาํ แปลดวย ) 28. ขา ราชการลกู จา ง ผูรบั บาํ นาญ เบยี้ หวัด จะมอบฉนั ทะใหผ อู ืน่ รับแทนได - บคุ คลนั้นมารับดว ยตนเองไมไ ด จะมอบอํานาจใหบ คุ คลอ่ืนมารับแทนได 29. การจา ยเงนิ ต่ํากวา 2,000บาท จะจายเปนเงินสดได( เวน แตการจายงบทดรองซง่ึ เก็บเปน เงนิ สด จา ยไดม ากกวา 2,000 บาท) 30. การจายเงินเกาเจาหน้ี กรณีซ้ือหรอื เชาทรัพยสนิ หรอื จา งทําของใหอ อกเช็คในนามเจาหน้ขี ีดฆา คาํ วา “ หรือตามคําส่งั ” “ หรอื ผถู ือ ” ออกและขีดครอ มดวย กรณสี ัง่ จา ยเงินเพอื่ ขอรบั เงนิ สดมาจา ยใหอ อกเช็คในนามเจาหนา ที่ของสว นราชการ 31. การเขยี นหรอื พิมพจ ํานวนเงินในเชค็ ที่เปนตวั อกั ษรใหชดิ คําวา “ บาท ” หรอื ขีดเสนหนา จํานวนเงนิ ใหข ดี เสน ตรงหลัง ชอ่ื สกลุ บริษัท หา งหุนสว น จนชิดคาํ วา “ หรือผูถอื ” “ หรอื ตาม คําสงั่ ” ออกแลวแตกรณี สอบครดู อทคอม
206 คูมือเตรยี มสอบผูบ ริหารสถานศึกษา 2.5 ระเบยี บสํานักนายกรฐั มนตรวี า ดว ยการพสั ดุ พ.ศ. 2535 และท่ีแกไ ขเพมิ่ เติม สรุปสาระสําคัญดงั นี้ 1. การพสั ดุ หมายถงึ การจัดทาํ เอง การซอ้ื การจา ง การจา งทป่ี รึกษา การจา งออกแบบและ ควบคุม การแลกเปลยี่ น การเชา การควบคุม การจําหนา ย 2.พัสดุ หมายถึง วสั ดุ ครภุ ัณฑ ทด่ี ินและสิ่งกอสรา ง รวมถงึ อาคาร เชน อาคารที่ทําการ สนามกีฬา เสาธง รั้ว ทอระบายน้ํา ถนน ประปา เครอื่ งปรบั อากาศ ลฟิ ต เฟอรนเิ จอร 3. หวั หนาเจาหนา ท่พี ัสดุ หมายความวา หวั หนาหนวยงานระดบั กองหรือเทียบเทาในสายงาน ้บานสอบค ูร www.sobkroo.com พสั ดุหรือผทู ี่หัวหนาสว นแตง ตงั้ - เจาหนา ทพี่ ัสดุ หมายความวา เจาหนา ทผ่ี ูด าํ รงตําแหนง เกี่ยวกับการพัสดหุ รอื ผูทห่ี ัวหนา สว น ราชการใหม ีหนาที่หรอื ปฏบิ ตั ิงานเก่ียวกับการพสั ดุ - ผมู ีอาํ นาจจะมอบอํานาจเปนหนังสอื ใหแ กผ ูดํารงตาํ แหนงใดก็ได โดยคาํ นึงถงึ ระดบั ตาํ แหนง หนาทีแ่ ละความรับผดิ ชอบดวยมอบแลว ตองรบั มอบอํานาจนัน้ จะมอบอํานาจตอ ไมไ ด ( เวน แตมอบ อาํ นาจให ผวจ. ผวจ. จะมอบให รอง.ผวจ. หรือปลดั จังหวดั ได เม่อื มอบแลวจะตอ งสงหลักฐานให กรมบัญชีกลางหรือสาํ นกั งานคลังและ สตง. ทราบทุกครั้ง ) 4. บทกําหนดโทษ 1) มีเจตนาทจุ ริต เสยี หายรา ยแรง ลงโทษอยางตํ่าปลดออก 2) กระทําเสยี หายไมร ายแรง ลงโทษอยางตํา่ ใหต ดั เงินเดือน 3) กระทาํ ไมเ ปน เหตุใหเสยี หาย ใหล งโทษภาคทัณฑ หรือวา กลาวตกั เตอื น โดยทําเปน คาํ ส่ัง เปน ลายลกั ษณอ กั ษร 5. คณะกรรมการวาดวย การพสั ดุ ( กวพ.)- ปลดั กระทรวงการคลงั เปน ประธาน - มีผทู รงคุณวุฒทิ น่ี ายกแตง ตัง้ ไมเกนิ 5 คน อยูในตําแหนง คราวละ 2 ป 6. การซอ้ื การจาง มี 6 วธิ ี คอื 1) วิธตี กลงราคา ไมเกิน 100,000 บาท 2) วิธีสอบราคา เกนิ 100,000 บาท แตไ มเ กิน 2 ลาน บาท 3) วธิ ปี ระกวดราคา เกิน 2 ลา นบาท 4) วธิ ีพิเศษ 5) วธิ ีกรณีพิเศษ 6. วธิ ปี ระมลู ดว ยระบบอิเลก็ ทรอนิกส ( เพ่มิ เติมฉบับท่ี 6 พ.ศ. 2545 ) 7. การซ้อื โดยวิธีพเิ ศษ ไดแ ก การซือ้ ครั้งหน่ึงมรี าคาเกนิ 100,000 บาท เฉพาะกรณีหน่ึงกรณีใด ดงั น้ี 1) ขายทอดตลาดโดยสวนราชการ 2) เปน พสั ดทุ ี่ตองซอ้ื เรง ดวน 3) ใชในราชการลบั 4) ตองใชพ ัสดุเพิม่ ขึ้นในสถานการณท ี่จาํ เปน เรง ดวน - ตอ งซ้อื โดยตรงจากตางประเทศ - มีขอจํากดั ทางเทคนคิ ทต่ี องระบยุ ห่ี อ รวมถึงอะไหล รถประจาํ ตาํ แหนง และยานอก บญั ชยี าหลกั แหงชาติ - ที่ดินและสง กอ สรา งซ่งึ ตองซ้ือเฉพาะแหง สอบครดู อทคอม
207 คูมือเตรียมสอบผูบรหิ ารสถานศึกษา 5) ซื้อวธิ ีอ่ืนแลวไมไดผ ล 8. การจา งโดยวิธีพิเศษ ( เกนิ 100,000 บาท ) ไดแก 1. ตอ งจางชา งฝมือโดยเฉพาะ หรือมีความ ชํานาญเปน พิเศษ เชน ซอมเคร่อื งอเิ ล็กทรอนิกส 2. ตอ งซอมหรอื ถอดตรวจความชาํ รดุ เสียหายกอน 3. งานเรงดวน4. เปน ความลบั 5. ตองซือ้ โดยตรงจากตางประเทศ 6. มีขอ จาํ กดั ทางเทคนิคท่ีตองระบยุ ีห่ อ รวมถึงอะไหล รถประจาํ ตําแหนง และยานอกบัญชยี าหลกั แหงชาต7ิ . ทดี่ ินและสิ่งกอ สรางซ่ึงตองซือ้ เฉพาะแหง 8. ซือ้ วธิ ีอน่ื แลวไมไ ดผล ้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 9. การจางโดยวธิ ีพเิ ศษ ( เกนิ 100,000 บาท ) ไดแก1. ตอ งจางชางฝม อื โดยเฉพาะ หรอื มคี วาม ชาํ นาญเปน พิเศษ เชน ซอมเคร่ืองอเิ ลก็ ทรอนิกส 2. ตอ งซอ มหรือถอดตรวจความชาํ รุดเสียหายกอ น 3. งานเรง ดวน 4. เปน ความลับ 5. ตองจางเพมิ่ ในสถานการณท จี่ าํ เปน หรอื เรงดวน 6.จางโดยวธิ อี น่ื ไมไดผ ล 10. การซ้อื / จา ง โดยวิธตี กลงราคาวงเกิน ไมเกิน 100,000 บาท หรอื การซือ้ -จา ง โดยวธิ พี เิ ศษ ตามขอ 23 ( 2 ) , 24 ( 3 ) คอื เรง ดวน จนท. พัสดุ หรือ จนท. ผรู ับผิดชอบ จะทํารายงานเฉพาะรายการ ท่เี หน็ วา จําเปนกไ็ ด 11. การซ้อื หรอื การจา งโดยวธิ ีกรณีพเิ ศษ ไดแ ก การซอื้ – จา งจากสว นราชการ 1) ผลิตพัสดหุ รือทํางานจางนนั้ เอง ซง่ึ นายกรัฐมนตรีอนมุ ตั ิ 2) มกี ฎหมยหรือมติ ครม. ใหซ้อื หรือจาง 12. การซอ้ื หรอื การจา ง หัวหนาสว นราชการตองแตง ตงั้ คณะกรรมการแลวแตกรณี ดงั นี้ 1) คณะกรรมการเปด ซองสอบราคา 2) คณะกรรมการรบั และเปดซองประกวดราคา 3) คณะกรรมการพิจารณาผลการประกวดราคา 4) คณะกรรมการจดั ซื้อโดยวธิ ีพเิ ศษ 5) คณะกรรมการจดั จางโดยวิธพี เิ ศษ 6) คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ 7) คณะกรรมการตรวจการจา ง คณะกรรมการแตล ะคณะประกอบดวย ประธาน 1 คน และกรรมการอยา งนอ ย 2 คน ( ปกติ แตง ต้งั ระดบั 3 ขน้ึ ไป ) จะแตงต้งั ผไู มเปน ขาราชการเปน กรรมการดว ยก็ได ถาประธานไมสามารถปฏบิ ัติ หนาทไี่ ดใหแตง ตัง้ ผูอ ่นื เปน แทน ( เวนแตเม่ือถงึ เวลาประธานยงั ไมม าก็ใหเ ลือกกันเองเปน ประธานแทน ) 13. การจางแตละครั้ง หัวหนาสว นตองแตงต้งั ผคู วบคุมงานทม่ี ีความรู ความชาํ นาญดานชาง โดย แตงตง้ั ขา ราชการหรอื ลกู จา งประจํากไ็ ด ควรมีวฒุ ิตามท่ีผอู อกแบบเสนอโดยปกติไมตํ่ากวา ประกาศนยี บัตร วชิ าชีพ 14. หา มแตง ตง้ั กรรมการรับและเปดซองประกวดราคาเปนคณะกรรมการพจิ ารณาผลการประกวดราคา - หามแตง ต้งั กรรมการเปด ซองสอบราคาหรอื กรรมการพจิ ารณาผลเปนกรรมการตรวจรับพัสดุ - ทุกคณะจะแตง ตั้งผชู าํ นาญการหรือผูทรงคณุ วุฒิเปน กรรมการกไ็ ด ( เวนคณะกรรมการรบั และ เปด ซองประกวดราคา ) 15. วงเงินไมเ กนิ 10,000 บาท จะแตงตงั้ ขา ราชการหรือลูกจางประจาํ ( ไมใ ชผ ูจดั ซ้อื – ผจู ัดจาง ) คนหนึ่งเปนผูตรวจรบั ก็ได สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 208 คมู อื เตรยี มสอบผบู ริหารสถานศึกษา 16. วิธีตกลงราคา ให จนท. พัสดตุ ดิ ตอ ตกลงราคาแลวใหห วั หนาเจา หนาท่ีพัสดจุ ดั ซื้อ – จัดจางได ในวงเงินทีห่ วั หนา สวน ฯ เห็นชอบ 17. วิธีสอบราคา อาจยื่นซองทางไปรษณียไ ด ผูยน่ื ซองตองจาหนา ซองถึงประธานกรรมการเปดซอง สอบราคา เจาหนา ท่ีพัสดุสงประกาศถงึ ผมู ีอาชีพขาย สําหรบั การสอบราคาในประเทศ กอนวันเปดซองไม นอยกวา 10 วนั หรอื ไมน อ ยกวา 45 วนั สาํ หรบั การสอบราคานานาชาติ 18. วิธปี ระกวดราคา ใหห วั หนา เจา หนา ทพี่ ัสดุรับผดิ ชอบควบคุมดูแลและจัดทาํ หลักฐานเผยแพรข าว และปด ประกาศตามกําหนด โดยใหเ จาหนาท่พี สั ดดุ าํ เนินการ ดงั นี้ 1) ปดประกาศโดยเปด เผย ณ ท่ีทาํ การสวนราชการนน้ั 2) สง ประกาศไปทางสถานวี ทิ ยุกระจายเสยี ง หรือ หนงั สอื พมิ พ 3) สงใหก รมประชาสัมพันธ ส่ือสารมวลชนแหงประเทศไทย 4) สง ไปศูนยรวมขา วของทางราชการ 5) สง ให สตง. - ตอ งกระทาํ กอ นการใหหรือการขายเอกสารประกวดราคาไมนอยกวา 7 วันทาํ การ - การประกวดราคานานาชาติตอ งปฏิบัตติ ามหลักเกณฑข องแหลง เงนิ กหู รือแหลงใหเ งนิ ชว ยเหลือ 19. การใหห รือขายเอกสารประกวดราคาตอ งกระทาํ ไมนอยกวา 7 วนั ทําการ และใหม ชี วงเวลาใน การคํานวณราคาหลังปดการให หรือการขายจนกอ นถึงวนั รับซองประกวดราคาไมน อยกวา 7 วนั ทาํ การ - เมอื่ มีการยกเลกิ การประกวดราคา ใหใชเ อกสารประกวดราคาครงั้ กอน เสนอใหมได - การรับซองทางไปรษณยี จะกระทาํ มิได เวน แตก ารประกวดราคานานาชาติ - เมอ่ื ถงึ วนั รบั ซองประกวดราคาหามมใิ หรนหรอื เลือ่ น หรือเปล่ยี นแปลงกาํ หนดเวลารับและเปด ซองประกวดราคา 20. หนา ทคี่ ณะกรรมการรบั และเปด ซองประกวดราคา 1) รบั ซอง ลงทะเบยี นรับซอง ลงชือ่ กาํ กับซอง บันทึกไวท ีห่ นาซองวาเปนของผใู ด 2) ตรวจสอบหลักประกนั ซองรว มกบั เจา หนาทก่ี ารเงนิ ออกใบรบั ถาไมถกู ตองใหบ ันทกึ ในใบ รับถาหลกั ประกันซองเปน หนังสอื คาํ้ ประกนั ใหส ง สาํ เนาใหธ นาคารหรือบริษทั เงนิ ทุน 3) รับเอกสารหลกั ฐานตา ง ๆ พสั ดตุ ัวอยา ง 4) เมอ่ื พน กาํ หนดเวลารบั ซองแลวหา มรบั ซอง 5) เปดซองใบเสนอราคา อานแจงราคาทุกรายโดยเปดเผยตามวันเวลาสถานทที่ ี่กาํ หนดกรรมการ ทุกคนลงลายมือ 6) สงมอบใบเสนอราคาท้งั หมด ในวันเดียวกันใหค ณะกรรมการพิจารณาผล 21. หนา ท่คี ณะกรรมการพจิ ารณาประกวดราคา 1) ตรวจสอบคุณสมบัติผูเสนอราคา เอกสาร แคตตาลอ็ ก รูปแบบ 2) พิจารณาตามขอ 1 ท่มี ีคณุ ภาพ / เปนประโยชนแลว เสนอใหซ้ือหรอื จา ง รายเสนอราคา ตาํ่ สดุ ( ถา เสนอราคาเทา กันหลายรายใหย่ืนซองประกวดราคาใหม ) สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 209 คูมอื เตรยี มสอบผูบรหิ ารสถานศกึ ษา 3) ใหเ สนอรายงาน / ความเหน็ ตอหัวหนาสวนราชการผา นหวั หนา เจา หนา ทพี่ ัสดุ ปกติถามี ผเู สนอราคาถกู ตอ งเพียงรายเดยี ว ใหเ สนอยกเลกิ การประกวด แตถาเห็นวาไมยกเลิก กใ็ หด ําเนินการตอ ไป 22. วธิ ีพิเศษ หน.สว นราชการแตง ต้งั คณะกรรมการ เพือ่ 1) กรณีใหพ สั ดขุ ายทอดตลาดใชว ธิ เี จรจาตกลงราคา 2) พัสดุท่ตี องซ้ือเรง ดวนใหเชิญผูม อี าชพี ขายโดยตรงมาเสนอราคารวมถึงพสั ดุท่ใี ชใ นราชการลบั 3) ถา เปนพัสดทุ ่ีใชใ นราชการลบั ใหป ฏิบตั เิ ชนเดยี วกับ ขอ 2 4) พสั ดทุ ่ีซื้อไวแลว แตม คี วามจาํ เปนตองใชเพิ่มเตมิ ในสถานการณท ีจ่ ําเปนและเรงดว นใหเจรจา กบั ผูข ายรายเดมิ ท่ยี งั ไมสิน้ สดุ ระยะเวลาสง มอบภายใตเงอื่ นไขท่ดี ีกวา หรอื เงอื่ นไขเดิม 5) พสั ดทุ ี่ซ้ือโดยตรงจากตา งประเทศ ใหเ สนอ หน.สว นราชการสัง่ ซอ้ื โดยตรงหรอื ตดิ ตอ เอกอคั รราชฑตู 6) พัสดทุ ่มี ขี อจาํ กัดทางเทคนิคใหเ ชญิ ผูผ ลติ หรือผูแทนมาเสนอโดยตรง ( ใหต อรองราคาได ) 7) ที่ดนิ และสง่ิ กอสรา งใหเ ชิญเจาของทีด่ นิ มาเสนอโดยตรงโดยใหตอรองราคา 23. การซ้อื การจา ง โดยวธิ กี รณีพิเศษ ใหหวั หนาสวนส่งั ซ้ือ สั่งจางจากผขู าย / ผรู บั จา งไดโ ดยตรง เวนแตก ารซอ้ื การจา ง ครง้ั หนึ่งราคาไมเ กิน 100,000 บาท ใหห วั หนา เจาหนา ทพี่ ัสดุดําเนินการไดในวง เงนิ ท่หี วั หนาสวนราชการเหน็ ชอบ - การบอกรบั วารสาร CD – Rom Internet ใหจา ยไดเ ทาท่จี ายจรงิ 24. การจัดหาตอไปน้จี ะทําขอตกลงเปนหนังสือไวตอ กันก็ไดโดยอยใู นดลุ พนิ ิจหัวหนา สว นราชการ 1) การซือ้ – จาง แลกเปลยี่ นโดยวิธีตกลงราคา 2) สง มอบพัสดุไดภ ายใน 5 วันทาํ การ 3) ซอ้ื – จา ง โดยวิธกี รณพี เิ ศษและการจัดหาจากสว นราชการ 4) การซ้อื โดยวธิ ีพิเศษ 5) การจางโดยวธิ พี เิ ศษ 6) การเชา ท่ีผูเชา ไมต อ งเสยี เงนิ อ่นื ใดนอกจากคาเชา - การจัดหาราคาไมเกนิ 10,000 บาท จะไมท าํ ขอ ตกลงเปนหนังสอื ไวดว ยกันกไ็ ด 25. อาํ นาจการสัง่ ซื้อ สั่งจา ง 1) หน.สว น ไมเกิน 50 ลา น 2) ปลดั กระทรวง เกนิ 50 ลาน แตไ มเกนิ 100 ลา น 3) รมว. เกิน 100 ลาน 26. การสั่งซอ้ื ส่งั จางโดยวิธีพเิ ศษ 1) หน.สว น ไมเ กิน 25 ลา น 2) ปลัดกระทรวง เกนิ 25 ลาน แตไมเ กนิ 50 ลา น 3) รมว. เกิน 50 ลาน - การส่งั ซ้อื สง่ั จา ง โดยวิธกี รณีพเิ ศษ หน.สว นสั่งซื้อ สง่ั จา งโดยไมจาํ กดั วงเงนิ 27. การจา ยเงนิ ลว งหนา จะกระทาํ มไิ ด เวน แต หน.สวนเห็นวามีความจําเปน เชน 1) ซ้อื จางจากสว นราชการ จายไดไมเกินรอ ยละ 50 2) การบอกรบั วารสาร จา ยไดเ ทา ทจ่ี ายจรงิ 3) การซอื้ การจา งโดยวิธีสอบราคาหรอื ประกวดราคาจายไดไ มเกนิ รอยละ 15 4) การซ้ือ การจา ง โดยวธิ ีพิเศษ จายไดไมเ กนิ รอ ยละ 15 สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 210 คมู อื เตรยี มสอบผูบ ริหารสถานศกึ ษา คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ มหี นา ท่ีดังน้ี 1) ตรวจรับ ณ ท่ีทําการของผใู ช หรอื ขอกาํ หนดในสัญญา( ถาเปนท่อี น่ื ตองให หน.สว นอนมุ ัติ) 2) ตรวจรับใหถกู ตองตามหลกั ฐาน จะเชิญผทู รงคุณวฒุ มิ าใหค ําปรกึ ษาก็ได หากตรวจนบั เปน จํานวนหนว ยไมไดทง้ั หมดใหตรวจตามหลกั วิธกี ารสถติ ิ 3) ปกติใหตรวจรับวันที่ผูขายมาสง 4) เมือ่ ตรวจรับถูกตอ งแลว ถือวาสงมอบพสั ดถุ ูกตอ งต้งั แตว นั นาํ พสั ดมุ าสงแลว มอบให จนท.พสั ดุ พรอ มทําใบตรวจนับ ( ลงลายมอื ช่อื ไวเปน หลักฐานอยา งนอ ยสองฉบับ ) ผขู ายนําไป 1 ฉบับ เจาหนา ทไ่ี วเบิกเงิน 1 ฉบบั 5) กรณีสง มอบพัสดถุ กู ตอ ง แตไมค รบจาํ นวนหรือครบแตไมถกู ตอ งใหตรวจรบั เฉพาะทถ่ี กู ตอ ง แลว รายงานหัวหนาสวน ฯ เพือ่ แจง ผขู ายทราบภายใน 3 วันทาํ การ นับแตวันตรวจพบ 6) พัสดทุ ปี่ ระกอบเปนชดุ ถา ขาดสว นใดสวนหนึ่งถอื วาไมไ ดส ง มอบพัสดุนั้น 7) กรรการบางคนไมย อมรบั พัสดุ ใหทาํ ความเหน็ แยง พรอมแจง หน.สวน 28.หนา ทค่ี ณะกรรมการตรวจการจาง 1) ตรวจสอบการปฏิบัตงิ านของผรู ับจางทผ่ี ูควบคุมรายงาน ทกุ สัปดาหร ับทราบการสง่ั หยุดงาน หรอื พกั งานของผคู วบคมุ แลว รายงานหวั หนา สว น 2) พิจารณาส่งั เปล่ียนแปลงแกไขเพ่มิ เตมิ ตัดทอนงานใหเ ปนไปตามรปู แบบ 3)ตรวจผลงานทผี่ รู ับจางสง มอบ ภายใน 3 วนั ทําการ นบั แตวนั ประธานทราบการสง มอบงาน 4) ถาเหน็ วา ถกู ตองครบถวน ก็ใหถ ือวาสงงานครบ ตัง้ แตว ันสง มอบ 5) กรรมการตรวจการจางบางคนไมย อมรับงานใหท ําความเหน็ แยง ไว 29.หนา ท่ีผคู วบคุมงาน 1) ตรวจควบคุมงานทกุ วันใหเปน ไปตามรูปแบบ ส่ังแกไขเปลีย่ นแปลงตัดทอนงานไดต ามท่ี เห็นสมควร แลว รบั รายงานคณะกรรมการตรวจการจา งทันที 2) ผูควบคมุ งานตอ งจดบนั ทึกการปฏิบตั ิงานของผรู บั จา งและเหตแุ วดลอ มเปนรายวนั ผลการ ปฏิบัตงิ าน การหยุดงานและสาเหตทุ ีห่ ยุด อยา งนอย 2 ฉบบั เพือ่ รายงานคณะกรรมการตรวจการจาง ทุกสปั ดาหแ ละใหเจาหนาทพี่ สั ดเุ ก็บไว โดยถอื วาเปนเอกสารสาํ คัญ การบันทกึ ใหบ ันทึกข้ันตอนการ ปฏิบัติงานและวสั ดทุ ี่ใชดว ย 3)ในวันลงมอื ทําการของผรู บั จา ง และวันถงึ กําหนดสง มอบงานใหรายงานคณะกรรมการ ตรวจจางภายใน 3 วนั ทาํ การ นับแตวนั ถงึ กาํ หนดน้ัน ๆ 30. การแลกเปลย่ี นพสั ดุ จะกระทํามไิ ด เวนแตห วั หนา สว นฯ เห็นวา มีความจําเปนใหกระทําได เฉพาะ ครภุ ณั ฑกบั ครุภณั ฑ วสั ดกุ ับวัสดุ ดงั น้ี 1) ครุภณั ฑกับครุภัณฑชนิดเดียวกนั ใหแ ลกเปลี่ยนกนั ได เวนแตค รุภัณฑท สี่ าํ นกั งาน ประมาณกําหนดหรอื ตองจายเงินเพม่ิ ใหท าํ ความตกลงกบั สํานักงานงบประมาณกอ น สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 211 คูมอื เตรยี มสอบผูบรหิ ารสถานศกึ ษา 2) การแลกเปลย่ี นครภุ ัณฑกบั ครภุ ัณฑต า งประเภทกนั ใหทาํ ความตกลงกับสํานักงานงบ ประมาณทุกกรณี 3) การแลกเปลย่ี นวัสดกุ บั วัสดชุ นิดเดยี วกัน และไมต องจายเงินเพิ่มใหแลกเปล่ียนได นอกเหนือจากนตี้ อ งทําความตกลงกับกระทรวงการคลังกอน 31. การแลกเปลี่ยนพัสดุ โดยพสั ดทุ จี่ ะนําไปแลกครัง้ หนึง่ มรี าคาซ้ือหรือไดมารวมกันไมเ กิน 100,000 บาท ใหใ ชว ธิ ตี กลงราคาได - การแลกเปลย่ี นพัสดุกับเอกชนใหตัง้ คณะกรรมการ แตถ าแลกเปลี่ยนระหวา งสว นราชการ ใหอ ยูในดลุ พินิจของหวั หนา สว นฯ - เมื่อไดร ับครภุ ัณฑที่แลกเปล่ียนแลวใหแ จง สํานักงานงบประมาณ และ สตง. ภายใน 30 วนั นับแตว ันท่ไี ดร บั 32. การเชา อสังหาริมทรพั ย ถาจะจายเงนิ ลวงหนา ใหกระทาํ ไดใ นกรณกี ารเชามรี ะยะเวลาไมเกิน 3 ป ดงั น้ี 1) เชาจากหนวยงานตามกฎหมาย จา ยลวงหนาไมเ กินรอ ยละ 50 2) เชาจากเอกชนจายลว งหนา ไดไ มเ กินรอ ยละ 20 33. คา ปรับ 1) การซ้อื ใหกาํ หนดคา ปรับเปน รายวัน ระหวางรอยละ 0.01 – 0.20 2) การจางใหก าํ หนดคา ปรบั เปนรายวนั ระหวา งรอ ยละ 0.01 – 0.10 3) การกอสรางสาธารณปู โภคท่มี ผี ลกระทบตอ การเจรจาใหกาํ หนดคา ปรบั ในอัตรารอ ยละ 0.25 ของราคางานนั้น - คา ปรับอยใู นดลุ พนิ จิ ของหวั หนา สวนราชการ โดยคาํ นึงถึงราคา ลักษณะพสั ดุ - ถาสิ่งของเปนชุดถาสง ของแลว ยงั ขาดสวนหนึ่งสว นใด ใหป รบั เตม็ ราคาทงั้ ชดุ 34. หวั หนา สวนฯ ตอ งสงสําเนาสัญญาท่มี มี ูลคา ตัง้ แต 1 ลา นบาทขึ้นไป ให สตง.และ กรมสรรพกร ภายใน 30 วัน นับแตวันทาํ สัญญา - หากเงนิ คาปรบั เกินรอ ยละ 10 ของวงเงนิ ใหบ อกเลกิ สญั ญาได 35. การงดคา ปรับใหแ กค ูสญั ญา หรอื ขยายเวลาใหกระทําไดเฉพาะกรณี ดังนี้ (เหตุเกิดจากความ บกพรองของสว นราชการเอง เหตุสดุ วสิ ยั เหตุท่ีคสู ัญญาไมตอ งรับผิดชอบตามกฏหมาย) คูสญั ญาตองแจง เหตดุ ังกลาวใหส วนราชการทราบภายใน 15 วัน นบั แตวันเหตนุ นั้ ส้ินสดุ ลง 36. หลักประกันซอง หรือหลักประกันสัญญาใหใ ชห ลกั ประกันอยางหน่งึ อยางใด ดังนี้ 1) เงินสด 2) เชค็ ท่ธี นาคารเซน็ สง่ั จา ยเปน เช็คลงวันท่ีที่ใชเ ชค็ นัน้ ชําระตอเจาหนา ทีห่ รือ กอนวันนน้ั ไมเ กิน 3 วันทาํ การ 3) หนังสอื คา้ํ ประกันของธนาคารภายในประเทศตามตัวอยา งที่ กวพ. กําหนด 4)หนงั สือคาํ้ ประกันของบรรษทั เงนิ ทุนอตุ สาหกรรมแหงประเทศไทย บริษัทเงนิ ทนุ หรือบริษัท เงินทนุ หลักทรัพยท ีไ่ ดร บั อนญุ าต 5)พันธบัตรรัฐบาลไทย สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 212 คมู อื เตรียมสอบผบู ริหารสถานศกึ ษา 37. การคนื หลักประกัน 1) หลกั ประกันซองใหคืน ภายใน 15 วนั นับแตวันพิจารณาเบือ้ งตน เรยี บรอ ยแลว 2) หลักประกนั สัญญาใหค นื โดยเรว็ ไมเกนิ 15 วันนับแตพ น ขอ ผกู พนั ใหห ัวหนา สว นราชการเสนอปลดั กระทรวง พิจารณาใหเปนผูทง้ิ งาน 38.การยมื พสั ดรุ ะหวางสวนราชการตองไดรับอนุญาตจาก หน.สว นฯ ผูใ หย มื การใหบ คุ คลอืน่ ยมื ในสถานท่ีราชการเดยี วกันใหห ัวหนาหนว ยงานอนุมตั ิ - เมอ่ื ครบกาํ หนดยมื ใหผ ใู หย มื ทวงพัสดนุ ้ันไปคนื ภายใน 7 วนั นบั แตวนั ครบกาํ หนด 39.การเบิกจายพสั ดุ 1) หนว ยงานระดับกอง หนว ยงานท่แี ยกจากกรม ใหหัวหนา หนวยงานเปน ผูเบกิ 2) การเบิกจากหนว ยพสั ดขุ องหนวยงานในภมู ภิ าคใหหวั หนา งานเปน ผูเบกิ 3)ใหหัวหนา หนวยพสั ดุ ซ่ึงเปน หวั หนา หนว ยงานระดบั แผนกหรือต่ํากวาหรือผไู ดรับแตงตั้ง จากหวั หนาสวนเปน ผูสง่ั จา ยพัสดุ 40. การตรวจสอบพัสดุประจําป 1) กอ นสิ้นเดือนกนั ยายน ให หน.สวนฯ หรอื หวั หนาหนวยงานแตง ตั้งเจา หนาท่ี ซง่ึ มิใช เจาหนา ทีพ่ สั ดุหนึง่ หรือหลายคน ตรวจสอบพสั ดุตัง้ แต 1 ตลุ าคม ปกอ นถงึ 30 กันยายน ปปจ จุบนั ตรวจนบั พัสดคุ งเหลือเพียงวันส้ินงวดนน้ั - ตรวจสอบในวนั เปด ทาํ การวนั แรกของเดือนตลุ าคม แลวเสนอรายงานผลตอผูสัง่ แตงตั้ง ภายใน 30 วันทําการ นับแตว ันเริ่มตรวจสอบ - เม่อื ผูส ั่งแตง ตั้งไดร บั รายงานแลว ใหส ง รายงานถงึ หวั หนาสวนราชการ และ สตง. 2) เมอื่ ปรากฎวา มพี ัสดชุ าํ รดุ เสอื่ มสภาพหรอื สญู ไปกใ็ หต้งั คณะกรรมการสอบหาขอ เทจ็ จริง เวน แตเห็นไดชัดเจนวา เสื่อมสภาพจากการใชง าน หรอื สญู ไปตามธรรมชาติให หน.สวนราชการดาํ เนนิ การจําหนายตอ ไปได ถาผลการพิจารณาจะตอ งหาตวั ผูรับผดิ ชอบกใ็ หห ัวหนาสว นฯ ดาํ เนินการแตงต้ัง คณะกรรมการสอบหาขอ เทจ็ จรงิ เพอื่ หาตวั ผรู บั ผิดชอบทางแพง 41. การจาํ หนา ย 1) ขาย ใหขายทอดตลาด ( พสั ดทุ ่ีไดมาราคาไมเ กนิ 1 แสนบาท ใหข ายโดยวธิ ตี กลงราคมได) การขายใหแ กส ว นราชการกใ็ หใชว ิธีตกลงราคา 2) แลกเปลยี่ น 3) โอน 4) แปรสภาพ – ทาํ ลาย ใหด ําเนนิ การใหแลวเสร็จใน 60 วันนบั แตวันสัง่ การ 42. การจาํ หนายเปนสญู กรณีไมปรากฎตวั ผรู ับผดิ ชอบหรือใชการไมไดใหจ ําหนายเปนสญู ตาม หลักเกณฑ ดังนี้ สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 213 คมู ือเตรยี มสอบผูบริหารสถานศึกษา 1) พสั ดไุ ดมารวมกนั ไมเกนิ 2 แสนบาท ใหห ัวหนาสว นเปนผูอนมุ ตั ิ 2) พสั ดไุ ดม ารวมกัน เกนิ 2 แสนบาท ใหอ ยใู นอํานาจของกระทรวงการคลงั อนุมตั ิ 43. เม่ือไดล งจายออกจากทะเบียนครุภณั ฑแ ลว ใหแ จงกระทรวงการคลงั และ สตง.ภายใน 30 วัน นับแตว ันลงจา ย 44. การคดั เลอื กผมู คี ุณสมบตั เิ บ้ืองตน ในการซื้อและการจา ง - ใหสว นราชการกระทาํ ไดเฉพาะกรณที ่ีจํากดั เฉพาะผมู ีความสามารถโดยตอ งกาํ หนดหลักเกณฑ และวิธีการคดั เลอื ก ประกาศใหผสู นใจทราบและสงให กวพ.ดวย - เจา ของเรือ่ งทาํ รายงานขออนมุ ตั ิหวั หนาสวนราชการ ผานหวั หนา เจาหนาท่พี สั ดุ พรอ มเอกสาร คัดเลือกคณุ สมบตั ิเบื้องตน เชน 1) เหตุผลความจําเปน ทต่ี องคัดเลอื กผูมีคณุ สมบตั เิ บือ้ งตน 2) ประเภท วงเงนิ รายละเอียดของพสั ดุหรืองานที่ตอ งซ้ือหรอื จา ง 3) คุณสมบตั ิผมู ีสิทธเิ ขารับการคดั เลอื กข้ันต่ํา เชน ประสบการณและผลงานทีผ่ า นมา 4)หลักเกณฑก ารพิจารณาคดั เลือก - เมือ่ หัวหนา สวนราชการพจิ ารณาอนมุ ตั แิ ลว ใหเจาหนาท่ีพัสดุจดั ทําประกาศเชิญชวนเพ่ือ คดั เลือก คุณสมบตั ิเบอื้ งตน - ประกาศคร้ังแรกจะตองกระทาํ กอ นวันรับซองขอเสนอไมนอ ยกวา 30 วนั โดยประกาศทางวทิ ยุ กระจายเสียง นสพ. สงโดยตรงกบั ผมู อี าชพี ขายหรือรับจางโดยตรงกไ็ ด ( หากเปน การประกวดราคานานา ชาติ ใหประกาศกอ นวันรับซองขอเสนอไมน อ ยกวา 60 วนั ) - หวั หนาสวนราชการแตง ตงั้ คณะกรรมการพิจารณาคัดเลอื กผูมีคณุ สมบัตเิ บอ้ื งตน ประกอบ ดวยประธาน 1 คน กรรมการอยา งนอ ย 4 คน โดยแตง ตัง้ จากขาราชการระดับ 5 ขนึ้ ไป และจะตองมี ผูช ํานาญการหรอื ผูทรงคณุ วฒุ อิ ยางนอ ย 1 คน - ใหส วนราชการทบทวนหลกั เกณฑก ารคัดเลอื กผมู คี ุณสมบัตเิ บ้อื งตน และตรวจสอบบัญชี รายชือ่ ผมู ีคุณสมบัติเบือ้ งตน ทป่ี ระกาศไปแลวอยา งนอยทกุ รอบ 3 ป โดยปกตใิ หกระทําในเดอื นแรกของ ปง บประมาณแลวใหแ จง กวพ.ทราบโดยเรว็ แตตอ งไมเ กนิ 30 วัน นับแตวนั ทไ่ี ดร ับการเปล่ียนแปลง หลักการณ - หากมีการข้นึ บัญชีผมู ีคณุ สมบัตเิ บ้อื งตนไว ผูทขี่ ้นึ บัญชมี คี วามประสงคจะขอเลื่อนขน้ั หรอื บคุ คลทีป่ ระสงคจะเขารับการพจิ ารณาคัดเลือก เพอ่ื ขนึ้ บัญชผี มู คี ุณสมบตั ิเบ้ืองตน มีสทิ ธยิ ่นื คําขอได ตลอดเวลา โดยจะตองพจิ ารณาใหเ ปน ไปตามเกณฑใหแลว เสร็จภายใน 90 วนั นับแตวันไดร บั คาํ ขอ - ถา มีการยกเลกิ บญั ชีผมู ีคุณสมบัติเบ้ืองตนจะตองแจง ใหผทู ม่ี ีคณุ สมบตั ิเบอื้ งตนทราบลว งหนา ไมนอ ยกวา 120 วัน สอบครูดอทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 214 คมู อื เตรยี มสอบผูบริหารสถานศึกษา 2.6 พระราชกฤษฎีการะเบยี บประชุมกรรมการ พ.ศ.2547 1. บงั คับใช 1 มกราคม 2548 2. “คณะกรรมการ” : คณะกรรมการซงึ่ ไดรบั แตง ตงั้ ตามบทบญั ญตั แิ หง กฎหมาย โดยประกาศ พระบรมราชโองการ หรือโดยประธานรัฐสภา ประธานสภาผแู ทนราษฎร ประธานวุฒสิ ภา คณะรฐั มนตรี นายกรัฐมนตรีในฐานหัวหนา รฐั บาล หรือรัฐมนตรเี จาสังกัด ซึง่ ไดร บั อนมุ ัตจิ ากคณะรฐั มนตรี “คณะอนกุ รรมการ : คณะอนุกรรมการซง่ึ ไดร ับแตงตง้ั ตามบทบญั ญตั แิ หง กฎหมายโดย ประกาศพระบรมราชโองการ ฯลฯ 3. การไดรับเบ้ียประชมุ 3.1 ใหก รรมการไดรบั เบ้ยี ประชมุ 1) เบ้ียประชุมเปน รายเดือน -สาํ หรับกรรมการในคณะกรรมการซึ่งไดรับแตงตั้งตามบทบญั ญัตแิ หง กฎหมายหรือ โดยประกาศพระบรมราชโองการ ฯลฯ -มีภาระหนา ทแี่ ละความรับผดิ ชอบสูง ตามรายชือ่ คณะกรรมการและอัตราเบยี้ ประชมุ ทีร่ ฐั มนตรีประกาศกําหนด 2) เบี้ยประชมุ เปนรายครั้ง -อตั ราเบยี้ ประชมุ ที่รัฐมนตรปี ระกาศกาํ หนด-กรรมการในคณะกรรมการอ่ืนนอกจากที่ระบุ 3.2 ใหอนุกรรมการ ไดรับเบีย้ ประชมุ ดังตอ ไปน้ี 1) เบยี้ ประชุมเปนรายเดือน สาํ หรบั อนกุ รรมการในคณะกรรมการ ตามรายชื่อคณะ อนุกรรมการและอตั ราเบ้ยี ประชมุ ท่ีรัฐมนตรีประกาศกําหนด 2) เบ้ยี ประชมุ เปนรายครัง้ สําหรบั อนุกรรมการในคณะอนกุ รรมการนอกจากทีร่ ะบุไว -ประธานกรรมการ หรือประธานอนกุ รรมการ ทีม่ สี ทิ ธ์ิไดร ับเบ้ยี ประชุมเปน รายครง้ั ใหไดร ับเบย้ี ประชมุ เพ่มิ ขึน้ อกี 1 ใน 4 ของอัตราเบย้ี ประชมุ -รองประธานกรรมการหรอื รองประธานอนกุ รรมการ ซ่ึงไดร ับแตง ตง้ั ตามบทบัญญัติ แหง กฎหมาย หรอื ไดประกาศพระบรมราชโองการ ที่มีสทิ ธ์ไิ ดร ับเบี้ยประชมุ เปนรายคร้งั ใหไ ดร ับเบย้ี ประชุมเพ่มิ อีก 1 ใน 8 ของอตั ราเบีย้ ประชุม -กรรมการ หรืออนุกรรมการ ทม่ี ีสิทธิไดร บั เบ้ยี ประชมุ เปนรายคร้ัง ใหไ ดร ับเบี้ยประชุม สําหรบั การประชมุ นน้ั เพียงครัง้ เดียวในวันหนง่ึ -ท่ปี รกึ ษาคณะกรรมการ ใหไ ดร บั เบ้ียประชมุ เชนเดยี วกบั กรรมการในคณะกรรมการนน้ั เลขานกุ ารและผูช ว ยเลขานกุ าร ในคณะกรรมการหรือคณะอนุกรรมการใหไดรับเบยี้ ประชุมเปน รายครงั้ ให - เลขานกุ าร มีสิทธไิ ดร ับเบ้ยี ประชมุ ไมเ กนิ 1 คน - และผูชว ยเลขานกุ าร มีสทิ ธไิ ดร ับเบีย้ ประชุมไมเกิน 2 คน สอบครดู อทคอม
้บานสอบค ูร www.sobkroo.com 215 คูม อื เตรยี มสอบผบู รหิ ารสถานศึกษา ถา กรรมการ หรืออนกุ รรมการ ผใู ดเปน เลขานกุ าร หรือผชู ว ยเลขานกุ ารดว ย ใหเ บิกเบ้ีย ประชุมไดเพียงตําแหนง เดียว 2.7 พระราชกฤษฎีกาคา เชาบา นขาราชการ พ.ศ.2547 1. บงั คบั ใช 28 มนี าคม 2547 2. \"ทอ งที่” หมายความวา กรุงเทพมหานคร อําเภอ กิง่ อําเภอ หรอื ทอ งที่ของอําเภอ หรอื ก่งิ อาํ เภอ ท่กี ระทรวงการคลงั ประกาศกาํ หนดใหเ ปน ทอ งท่ีเดียวกันตามมาตรา 5 “ภัยพบิ ตั ”ิ หมายความวา ภยั ธรรมชาติหรอื ความเสยี หายอยา งใดๆ ทเี่ กดิ ข้ึนโดยทผี่ ซู ่ึงไดร บั ความ เสียหายนัน้ ไมม ีสวนที่จะตอ งรวมรบั ผิดชอบดวย 3. ผูทมี่ สี ิทธเิ บิกเงินคา เชา บาน ผทู จ่ี ะใชส ิทธิขอรบั เงินคาเชาบา นจากทางราชการได จะตอ งเปนผมู ี คณุ สมบัติตามหลักเกณฑไวใน พรบ.คาเชา บานขา ราชการ พ.ศ.2547 มาตรา 7 เปนขาราชการท่ไี ดรบั คาํ ส่ัง ใหเ ดินทางไปประจําสาํ นกั งานในตางทอ งที่ มสี ิทธิไดร บั คา เชาบา น เวนแตผ ูน้ัน 3.1) ทางราชการไดจ ัดทีพ่ กั อาศยั ใหอยูแลว 3.2) มเี คหสถานอนั เปนกรรมสิทธิข์ องตนเองหรอื คูสมรสในทองที่ทไ่ี ปประจําสาํ นกั งานใหม โดย ไมม หี นี้คา งชําระกบั สถาบนั การเงิน 3.3)ไดร บั คําสัง่ ใหเ ดินทางไประจําสาํ นกั งานใหม ในทองที่ทีเ่ ริม่ รบั ราชการครัง้ แรกหรอื ทอ งท่ี ที่กลบั เขารบั ราชการใหม 3.4)ไดร ับคําสั่งใหเดินทางไปประจําสํานกั งานใหมในตางทองที่ตามคาํ รองของตนเอง 4. ปจ จุบนั การเบิกจายคา เชาบาน ขา ราชการมีอยู 3 สถานะ คือ 4.1) คาเชา บาน 4.2) คาผอ นชาํ ระคาเชาบาน 4.3) คาผอ นชาํ ระเงินกูเพือ่ ชําระคาเชา บา น 4.3.1) คาผอนชาํ ระเงนิ กู เพือ่ ซอื้ บา น หรือ ซอื้ บานพรอ มทดี่ ิน 4.3.2) คา ผอ นชาํ ระเงินกเู พือ่ สรา งบาน 5. กรณเี บกิ คา เชาบาน ในลักษณะการเชาซอื้ หรือผอนชาํ ระเงินกเู พ่ือชําระคาบานท่คี างชาํ ระ อยู ตอ งเปนไปตามเง่ือนไข ในมาตรา 17 ดว ย ดงั นี้ 5.1) ตนเองหรือคูสมรส ไดท าํ การผอ นชาํ ระคา เชาซอ้ื หรือผอ นชําระเงนิ กูเพอื่ ชาํ ระราคาบาน ในทอ งทน่ี ั้น จะเบกิ จา ยไดเ ฉพาะบานหลังแรกเทานั้น เวนแตบ า นหลักทเ่ี คยใชสทิ ธิถูกทาํ ลายหรอื เสียหาย เนื่องจากภัยพิบตั จิ นไมส ามารถพกั อาศยั อยไู ด 5.2) หากเชา ซื้อหรือกเู งินเพ่อื ชาํ ระราคาบา นรวมกับบุคคลอน่ื ซง่ึ มใิ ชคสู มรส และมีกรรมสิทธ์ิ รวมกบั บุคคลอน่ื ในบานนนั้ จะเบกิ จายคา เชาซ้ือหรือคาผอนชาํ ระเงนิ กูไดต ามสดั สวนแหงกรรมสิทธ์สิ ําหรับ บา นหลงั ดังกลา ว สอบครูดอทคอม
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 504
Pages: