tripitaka_60

พระสตุ ตนั ตปฎ ก ขทุ ทกนิกาย ชาดก เลม ๓ ภาค ๖ - หนา ท่ี 501 ประทับอยูใ นหมทู วยเทพ ผใู หสาํ เร็จทิพยกามารมณ ทุกอยา ง ขอเชิญพระองคทรงเสวยกามคณุ อนั มิใช ของมนุษยในหมูทวยเทพช้นั ดาวดึงสเถิด. บรรดาบทเหลาน้ัน บทวา สมจฺฉเร แปลวา ยอมปรารถนา. บทวาอคา เทวาน สนฺตเิ ก ความวา ไดค รรไลไป ณ สาํ นกั แหงหมูเ ทพ แทจริงเม่อื พระเจาสาธินราชเสดจ็ รถประทบั เรยี บรอ ยแลว รถก็ออกแลนไปสอู ากาศแลวหายวับไปทงั้ ๆ ทีม่ หาชนกาํ ลังแหงนดอู ยูน น่ั แล เทพบุตรมาตลีนาํ เสด็จพระราชาสูเทวโลก. หมูเทวดาและทาวสกั กะเหน็ ทา วเธอตา งรางเริงดใี จพากันลกุ ขึน้ รบั กระทําปฏสิ ันถาร เพื่อแสดงความขอนนั้ พระผูมีพระภาคเจา ตรสั พระคาถามคี าํ วา ต เทวา เปน อาท.ิ ในพระคาถาน้นั บทวา ปฏินนทฺ ึสุ ความวายินดเี นอื ง ๆ. บทวา อาสเนน จ ความวา ทาวสักกะทรงสวมกอดพระราชาทรงเชอ้ื เชิญดวยบัณฑกุ มั พลศลิ าอาสนของทาวสกั กะวา เชญิ ประทับนัง่ ตรงนี้และทรงเชอ้ื เชญิ ดว ยส่ิงนา ปรารถนาทั้งหลาย แบง เทวราชสมบตั ิใหกง่ึ หนงึ่ใหป ระทบั รว มอาสนะกนั . เมื่อพระเจาสาธินราชพระองคน ้นั ทรงเสวยราชสมบัติอนั ทา วสกั ก-เทวราชทรงแบง เทพนครมปี ระมาณหม่ืนโยชน และนางเทพอปั สรสองโกฏกิ ึง่กับเวชยันตปราสาทประทานใหค รงึ่ หนงึ่ กาลเวลาลวงไปถงึ ๗๐๐ ป ดว ยการนบั ตามปม นษุ ย พระองคประทบั อยูในเทวโลกดวยอตั ภาพนนั้ . เม่ือเวลาส้ินบญุ พระองคเ กิดเบื่อหนา ย เพราะฉะน้นั เม่อื ทา วเธอจะตรัสสนทนากบัทาวสักกะ จงึ ตรัสพระคาถาวา ขาแตพ ระองคผ ูประเสรฐิ กวาจอมเทพ เมือ่ หมอ มฉนั มาถงึ สวรรคแ ลว ยอมยินดดี ว ยการฟอนรํา

พระสุตตนั ตปฎ ก ขทุ ทกนกิ าย ชาดก เลม ๓ ภาค ๖ - หนาที่ 502 ขับรอ งและเคร่อื งประโคมทงั้ หลาย บัดนี้ หมอ มฉัน น้นั ไมย ินดอี ยใู นสวรรคเ ลย จะหมดอายุ หรือใกล จะตาย หรอื วาหมอมฉันหลงใหลไปเสยี แลว. บรรดาบทเหลา นั้น บทวา อายุนฺนุ ขณี  ความวา พระเจา สาธนิ ราชทูลถามวา ขาแตพ ระองคผ ูประเสรฐิ กวา จอมนรชนและเทพทั้งหลาย ชวี ิตนิ ทรยี ในสรรี ะของหมอมฉนั สน้ิ แลว หรือไฉนเลา หรอื วา ชีวติ นิ ทรียเ กิดจะใกลต อมรณะ ดว ยอาํ นาจกรรมอนั จะตัดรอน. ลําดบั นนั้ ทา วสกั กะตรัสทา วเธอวา ขา แตพระองคผ แู กลว กลากวานรชน ผูประเสริฐ พระชนมายุของพระองคย ังไมหมดสน้ิ ความส้ิน พระชนมก ย็ ังหางไกล อนง่ึ พระองคจะไดท รงหลงใหล ไปก็หาไม แตว า วิบากแหง บญุ กศุ ลของพระองค ท่ีได ทรงเสวยในเทวโลกนมี้ นี อ ยไป ขาแตพ ระราชาผู ประเสรฐิ ผูเปนใหญทั่วทศิ ขอเชิญพระองคป ระทับ อยู เสวยกามคณุ อนั มใิ ชของมนษุ ย ในหมทู วยเทพ ชาวดาวดงึ ส ดวยเทวานุภาพตอ ไปเถดิ . บรรดาบทเหลา น้นั บทวา ปริตตฺ กานิ นี้ ทาวสกั กะทรงหมายถึงบุญอันใหวบิ ากในเทวโลกดว ยอัตภาพน้ัน จึงตรสั ดงั น้ี แตวาบญุ ของพระ-สาธินราชนอกจากนีห้ าประมาณมไิ ด ประดุจฝุน ในแผน ดินฉะนั้น. บทวาวส เทวานุภาเวน ความวา หมอมฉันขอแบงบญุ ทั้งหลายของตน ถวายแดพระองค เชญิ พระองคป ระทบั อยูด ว ยอานุภาพของหมอ มฉันเถดิ พระเจาขา .

พระสตุ ตันตปฎก ขุททกนกิ าย ชาดก เลม ๓ ภาค ๖ - หนาท่ี 503 ทา วสกั กะเมื่อทรงปลอบพระเจา สาธนิ ราชนั้น จงึ ตรสั พระคาถาวา เปนการดนี ักแล ท่ีพระองคเ สด็จถึงทอ่ี ยแู หงเทพ ผทู รงอาํ นาจ ขาแตพระองคผเู ปนราชาเพียงดังฤาษี เชิญประทับอยใู นหมเู ทพ ผมู คี วามปรารถนาทุกอยาง สาํ เรจ็ ได เชญิ บริโภคกามอนั มใิ ชของมนุษยในหมูเ ทพ ชนั้ ดาวดึงสเถดิ . พระมหาสตั ว เม่ือจะทรงหามทา วเธอเสยี จงึ ตรสั พระคาถาวา ขอยมื ยานเขามาขับ ขอยมื ทรัพยเ ขามาใชฉันใด การท่ีไดเสวยความสขุ เปนความสุขทีผ่ ูอนื่ ยืน่ ให ก็ เปรียบกนั ไดฉะนนั้ แล ก็แลการไดเ สวยความสขุ โดย เปนความสุขท่ีผูอื่นยืน่ ให หมอมฉันไมป รารถนาเลย บญุ ทง้ั หลายอันหมอ มฉนั ทําเองแลว น้ันยอ มเปน ทรัพย อนั อาจตดิ ตามหมอ มฉันไปได หมอ มฉนั ไปในมนุษย แลว จกั ไดทํากุศลใหม าก ที่บุคคลกระทาํ แลวไดร บั ความสขุ และไมตอ งเดือดรอ นในภายหลัง ดว ยทาน ดวยการประพฤตสิ มาํ่ เสมอ ดว ยการสาํ รวม ดวยการ ฝก ตน. บรรดาบทเหลาน้ัน บทวา ย ปรโต ทานปจฺจยา ความวาสิง่ ใดทีไ่ ดเ พราะผอู ืน่ ให ส่งิ นนั้ เปน เชนเดียวกันกับของทขี่ อยมื นั่นเอง เพราะวาบุคคลยอมใหย ืมกันไดใ นเวลาทีด่ กี ัน ในเวลาท่ีโกรธกนั ก็ยอ้ื แยง เอาไปไดหมอ มฉนั กระทํากรรมที่บุคคลการทําแลว มคี วามสขุ ดวย ไมต องเดอื ดรอนในภายหลงั ดว ยเชนนัน้ เหมอื นกนั . บทวา สมจริยาย คอื ดวยการไมทําบาป