รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report)_10-17

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพื่อเพิ่มศักยภาพสถานขี นส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) o งานสำนักงาน - งานธุรการ สารบรรณ ตรวจสอบเอกสารเข้าออก งานทะเบียน ร่างหนงั สอื ราชการ - ดูแลงานพสั ดุครภุ ัณฑข์ องสำนักงาน การเบิกจ่าย การลงทะเบยี นรบั -จ่ายครุภณั ฑ์ งาน ยานพาหนะ - ดแู ลงานเอกสารทเ่ี ก่ียวขอ้ งกบั งานบำรุงรกั ษาและจ้างซ่อมภายในสถานี - จัดเกบ็ และบนั ทึกข้อมูลมิเตอรค์ า่ สาธารณปู โภค เชน่ ไฟฟ้า ประปา และคา่ โทรศัพท์ - จัดเตรียมงานเอกสารท่ีเก่ียวข้องกับบันทึกความตกลง และจัดทำทะเบียนประวัติการ ใช้พนื้ ทข่ี องผู้เชา่ - ตดิ ตามและกำกับการดำเนนิ การของสถานีในภาพรวมให้เปน็ ไปตามแผนและรอบเวลา - ใหบ้ รกิ ารขอ้ มูลแกผ่ ู้มาตดิ ต่อ - นำเข้าข้อมูลสรู่ ะบบ TTMS - จดั ทำรายงานผลการดำเนินการของสถานี (ในส่วนทเี่ ก่ียวข้อง) จากภาระงานและกิจกรรมที่กล่าวมาข้างต้นที่ปรกึ ษาได้จัดทำเป็นโครงสร้างการบัญชาการและ ภาระงานในแต่ละงานไดด้ ังแสดงในรปู ที่ 10.4-12 และได้กำหนดภาระงานในแต่ละตำแหน่งให้ มีความสมดุล สอดคล้องกับการปฏิบัติงานจริง และมีภาระงานท่ีจะทำให้ผลการดำเนินงานใน ภาพรวมของงานบริหารสถานีฯ มีประสิทธิภาพมากขึ้น ดงั แสดงในตารางท่ี 10.4-3 รูปที่ 10.4-12 โครงสรา้ งการบัญชากร 10-72 สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่อื เพม่ิ ศักยภาพสถานขี นสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) ตารางท่ี 10.4-3 ข้อเสนอแนะกำหนดภาระงานในแตล่ ะตำแหน่ง ตำแหน่งงาน ภาระงาน ขา้ ราชการ หวั หน้างานบรหิ าร 1) กำกับ แนะนำ ตรวจสอบการปฏิบตั งิ านท่ีเกี่ยวกับการบริหารจัดการสถานีขนสง่ สนิ ค้า สถานขี นส่งสนิ คา้ 2) กำกบั แนะนำ ตรวจสอบและแก้ไขปญั หาท่ัวไปและท่เี ร่งด่วน (นักวชิ าการขนส่ง 3) กำกับ แนะนำ ตรวจสอบการรวบรวมและวิเคราะห์ขอ้ มูลเก่ยี วกบั สถานีขนส่งสินค้า ชำนาญการ) 4) กำกับ แนะนำ ตรวจสอบการดำเนินการเร่งรดั จดั เก็บรายไดข้ องสถานขี นส่งสนิ ค้า (ค่าบริการและค่าสาธารณูปโภค) 5) กำกบั และตรวจสอบรายรับของสถานีขนสง่ สนิ ค้า 6) รว่ มวางแผนการทำงานตามแผนงานหรือโครงการของหน่วยงานระดบั สำนัก/กอง 7) ประสานการทำงานร่วมกัน ใหค้ วามเห็นและคำแนะนำเบอ้ื งต้น 8) ให้คำชแี้ จงเกี่ยวกับกฎหมาย ระเบียบ และเรอื่ งต่าง ๆ ที่เกย่ี วข้องกับสถานีขนส่งสินคา้ 9) จัดทำรายงานเผยแพร่งานวิชาการและให้คำปรกึ ษาด้านวิชาการ 10) สอน อบรม และทดสอบด้านทฤษฎแี ละดา้ นปฏิบัติเก่ียวกบั การดำเนนิ งานของสถานีฯ 11) พิจารณาอนุมัติ อนุญาตเก่ยี วกับการใช้บริการสถานี 12) ประชาสมั พันธก์ ับผู้ประกอบการหรือผทู้ เี่ กยี่ วข้องเก่ยี วกับสถานีขนสง่ สินคา้ เจ้าพนักงานขนส่ง (ปฏิบัตงิ าน หรือ ชำนาญงาน) ปฏบิ ตั งิ านในฐานะ 1) กำกับดแู ลการปฏบิ ตั งิ านของพนักงานใหเ้ ปน็ ไปตามระเบียบและภารกจิ ทไ่ี ดร้ ับ ผปู้ ฏบิ ตั ิงานระดบั มอบหมาย ตน้ - งานธรุ การและสารบรรณ - งานพัสดคุ รภุ ัณฑ์ จดั ซอื้ จัดจ้าง และการซอ่ มแซมอาคารสถานที่ - งานจัดเก็บและนำสง่ เงินค่าบริการใชพ้ ้นื ท่แี ละสาธารณูปโภค - งานรวบรวมสถิติ จดั ทำรายงาน 2) กำกับดแู ลผูป้ ระกอบการทเ่ี ข้าใช้บรกิ ารพื้นท่ีและงานตามสญั ญาจา้ งเหมาบริการ 3) จดั ทำใบเสรจ็ รบั เงินคา่ ใชบ้ รกิ ารต่าง ๆ ภายในสถานี 4) ตรวจสอบและควบคมุ ความปลอดภยั ในการขนส่งกอ่ นออกจากสถานี 5) ใหค้ ำแนะนำเกี่ยวกบั ระเบยี บและวิธกี ารปฏบิ ัติงาน 6) วิเคราะห์ผลการดำเนินงานและนำเสนอเครือ่ งมอื หรือแนวทางการพัฒนาการทำงาน 7) ประสานงานกบั บคุ คลภายในหนว่ ยงานเดียวกนั ตา่ งหนว่ ยงาน หรือประชาชนทั่วไป 8) วางแผนการดำเนนิ งานดา้ นความปลอดภยั กลยทุ ธ์ การปรับปรุงระบบงาน และดา้ น อืน่ ๆ ทเี่ กีย่ วข้อง 9) เผยแพรข่ อ้ มูลข่าวสารของสถานีฯ 10) การปฏิบตั งิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-73

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพื่อเพม่ิ ศักยภาพสถานขี นสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ตารางท่ี 10.4-3 ขอ้ เสนอแนะกำหนดภาระงานในแต่ละตำแหน่ง (ต่อ) ตำแหน่งงาน ภาระงาน ปฏบิ ตั งิ านในฐานะ 1) กำกับดูแลการปฏบิ ัติงานของพนกั งานใหเ้ ปน็ ไปตามระเบยี บและภารกิจทีไ่ ด้รับ ผู้ปฏบิ ตั ิงานทม่ี ี มอบหมาย ประสบการณ์ - งานธรุ การและสารบรรณ - งานพสั ดคุ รภุ ณั ฑ์ จดั ซอื้ จดั จา้ ง และการซอ่ มแซมอาคารสถานที่ - งานจดั เกบ็ และนำส่งเงนิ ค่าบริการใชพ้ น้ื ที่และสาธารณปู โภค - งานรวบรวมสถติ ิ จดั ทำรายงาน 2) กำกบั ดูแลผปู้ ระกอบการทีเ่ ข้าใช้บรกิ ารพ้นื ทแี่ ละงานตามสญั ญาจา้ งเหมาบรกิ าร 3) จัดทำใบเสร็จรบั เงินค่าใชบ้ รกิ ารตา่ ง ๆ ภายในสถานี 4) ตรวจสอบและควบคมุ ความปลอดภัยในการขนส่งกอ่ นออกจากสถานี 5) ใหค้ ำแนะนำเกี่ยวกบั ระเบยี บและวธิ ีการปฏิบัติงาน 6) วิเคราะห์ผลการดำเนินงานและนำเสนอเคร่ืองมือหรอื แนวทางการพฒั นาการทำงาน 7) ประสานงานกับสว่ นงานหรอื หน่วยงานท่เี ก่ยี วข้อง และแก้ไขปัญหาเร่งด่วน 8) วางแผนการดำเนนิ งานดา้ นความปลอดภัย กลยทุ ธ์ การพัฒนาระบบงาน และดา้ น อืน่ ๆ ทเ่ี ก่ียวขอ้ ง 9) เผยแพรข่ ้อมลู ขา่ วสารของสถานฯี 10) การปฏิบัตงิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) ลูกจา้ งชวั่ คราว นกั จดั การงานท่ัวไป ปฏบิ ตั ิงานในฐานะ 1) ดำเนินการการยืน่ ความประสงค์ขอใชพ้ ื้นที่ ต่อสญั ญา และขอคืนเงินหลักประกัน ผู้ปฏิบัติงานระดบั 2) ตรวจสอบการปฏบิ ัติงานให้เปน็ ไปตามสญั ญาจ้างเหมาบริการ ตน้ 3) ตรวจสอบและดแู ลบนั ทึกความตกลงการใชพ้ ้นื ท่แี ละพฤติกรรมของผ้เู ข้าใชพ้ นื้ ที่ ภายในสถานีขนส่งสนิ คา้ 4) กำกบั ดแู ลการจดั เกบ็ คา่ สาธารณูปโภคและการตรวจสอบระบบสาธารณปู โภค 5) กำกับดแู ลความเรยี บรอ้ ย เฝา้ ระวัง ระงับเหตภุ ายในสถานี 6) ดำเนนิ งานด้านพลังงานและสิ่งแวดลอ้ ม 7) ติดตามและตรวจสอบระบบควบคุมประตอู ัตโนมตั ิ (GCS - Gate Control System) สปั ดาหล์ ะ 2 ครั้ง 8) ประสานงานกบั บคุ คลภายในหนว่ ยงานเดยี วกัน ต่างหนว่ ยงาน หรอื ประชาชนทัว่ ไป 9) ประชาสมั พันธก์ บั ผ้ปู ระกอบการหรอื ผู้ทเี่ กีย่ วขอ้ งเก่ียวกบั สถานีขนสง่ สินคา้ 10) จดั ทำรายงานผลการดำเนนิ งานของงานบริหารสถานีขนสง่ สนิ ค้า 11) การปฏิบัตงิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-74

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพื่อเพมิ่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) ตารางที่ 10.4-3 ข้อเสนอแนะกำหนดภาระงานในแตล่ ะตำแหน่ง (ตอ่ ) ตำแหน่งงาน ภาระงาน ปฏิบัตงิ านในฐานะ 1) ดูแลและติดตามการย่ืนความประสงคข์ อใชพ้ ้ืนที่ ต่อสญั ญา และขอคืนเงนิ หลกั ประกัน ผู้ปฏิบตั ิงานทม่ี ี 2) ตรวจสอบการปฏิบตั ิงานให้เปน็ ไปตามสญั ญาจ้างเหมาบริการ ประสบการณ์ 3) ตรวจสอบและดแู ลบนั ทึกความตกลงการใชพ้ นื้ ที่และพฤตกิ รรมของผ้เู ข้าใช้พน้ื ท่ี ภายในสถานีขนส่งสนิ คา้ 4) กำกับดแู ลการจดั เก็บคา่ สาธารณูปโภคและการตรวจสอบระบบสาธารณปู โภค 5) ตรวจสอบความเรียบร้อย เฝา้ ระวัง แกไ้ ขปญั หาและระงับเหตเุ บอื้ งตน้ ภายในสถานี 6) ดำเนนิ งานด้านพลงั งานและสง่ิ แวดล้อม 7) ติดตามและตรวจสอบระบบควบคมุ ประตอู ตั โนมัติ (GCS - Gate Control System) สัปดาหล์ ะ 2 ครั้ง 8) ประสานงานกบั บุคคลภายในหนว่ ยงานเดยี วกัน ตา่ งหน่วยงาน หรือประชาชนท่ัวไป 9) ประชาสมั พนั ธ์กบั ผ้ปู ระกอบการหรือผทู้ เ่ี กยี่ วขอ้ งเกยี่ วกับสถานขี นสง่ สินค้า 10) จดั ทำรายงานผลการดำเนินงานของงานบริหารสถานขี นส่งสินค้า 11) การปฏิบัติงานนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) นักวิชาการขนสง่ ปฏบิ ตั ิงานในฐานะ 1) จดั ทำใบแจง้ หน้ีและเร่งรัดตดิ ตามการชำระคา่ ใชบ้ ริการพ้นื ที่และค่าสาธารณปู โภค ผปู้ ฏบิ ตั ิงานระดบั ของผปู้ ระกอบการภายในสถานขี นส่งสินค้า ต้น 2) ควบคมุ ดูแล ตดิ ตาม และตรวจสอบระบบควบคุมประตอู ตั โนมตั ิ (GCS - Gate Control System) 3) ตรวจสอบและดแู ลความปลอดภัยในการขนสง่ กอ่ นออกจากสถานี 4) วเิ คราะหข์ ้อมูลความพึงพอใจของผูท้ ีเ่ ขา้ ใช้สถานีขนสง่ สนิ ค้า 5) ศึกษาและทบทวนกฎหมาย ระเบียบขอ้ บงั คบั ดา้ นการขนส่งสินคา้ หรือที่เกี่ยวข้องใน การดำเนินงานและบริการ 6) รวบรวมและวเิ คราะหข์ ้อมลู พฤติกรรมของผ้เู ข้าใชพ้ นื้ ทีภ่ ายในสถานขี นส่งสนิ ค้า 7) จัดทำรายงานเชิงสถติ ผิ ลกิจกรรมการตรวจสอบความปลอดภยั ตา่ ง ๆ ภายในสถานี 8) จดั ทำหนงั สือคำสั่งต่าง ๆ ตามทีไ่ ดร้ บั มอบหมาย 9) ประสานงานจัดเตรยี มการประชมุ และจดั ทำรายงานการประชมุ 10) การปฏิบตั งิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) ปฏบิ ตั ิงานในฐานะ 1) จดั ทำใบแจ้งหนแี้ ละเร่งรัดตดิ ตามการชำระค่าใช้บริการพน้ื ท่แี ละค่าสาธารณูปโภค ผ้ปู ฏิบัตงิ านทม่ี ี ของผ้ปู ระกอบการภายในสถานขี นสง่ สินคา้ ประสบการณ์ 2) ควบคมุ ดแู ล ติดตาม และตรวจสอบระบบควบคุมประตูอตั โนมตั ิ (GCS - Gate Control System) 3) ตรวจสอบและดแู ลความปลอดภัยในการขนส่งกอ่ นออกจากสถานี 4) ตรวจสอบและให้คำแนะนำการวเิ คราะหข์ อ้ มลู ความพงึ พอใจของผู้ท่เี ขา้ ใชส้ ถานี ขนส่งสนิ ค้า สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-75

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพือ่ เพิม่ ศักยภาพสถานขี นส่งสนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) ตารางท่ี 10.4-3 ข้อเสนอแนะกำหนดภาระงานในแตล่ ะตำแหน่ง (ต่อ) ตำแหน่งงาน ภาระงาน 5) วเิ คราะหแ์ ละจัดทำแนวทางการพัฒนากระบวนการทำงาน/ระบบงาน 6) วเิ คราะหแ์ ละจัดทำขอ้ เสนอแนะด้านพฤติกรรมของผู้เขา้ ใชพ้ นื้ ทภ่ี ายในสถานีขนส่ง สินคา้ 7) จัดทำขอ้ เสนอแนะเพื่อเพม่ิ ประสทิ ธภิ าพดา้ นความปลอดภยั ต่าง ๆ ภายในสถานี 8) จดั ทำหนังสือคำสั่งต่างๆ ตามทไี่ ดร้ บั มอบหมาย 9) ประสานงานจัดเตรยี มการประชมุ และจัดทำรายงานการประชมุ 10) การปฏบิ ตั งิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) เจ้าพนักงานขนสง่ ปฏบิ ัตงิ านในฐานะ 1) ตรวจสอบระบบสาธารณปู โภคและจัดทำ/จดั สง่ ใบแจง้ หน้ี ผู้ปฏบิ ตั งิ านระดบั 2) ดำเนนิ การท่ีเก่ยี วข้องกบั งานธรุ การและงานสารบรรณของสถานขี นสง่ สนิ คา้ ตน้ 3) จดั ทำบญั ชีวัสดุ-ครภุ ัณฑข์ องสถานขี นสง่ สินค้า 4) ตดิ ตามและตรวจสอบการทำงานของระบบกลอ้ งวงจรปดิ ภายในสถานขี นส่งสนิ ค้า 5) จัดทำรายงานสรุปผลการตรวจวดั ระดบั แอลกอฮอล์และอปุ กรณล์ ็อคตคู้ อนเทนเนอร์ 6) ตรวจสอบและจดั ทำรายงานการซ่อมแซมและบำรงุ รักษาอาคารภายในสถานีขนสง่ สนิ ค้าเบอ้ื งตน้ 7) ตรวจสอบผู้ใชบ้ รกิ ารสถานขี นส่งสินคา้ ใหเ้ ป็นไปตามระเบียบและข้อบงั คบั 8) การดูแลดา่ นชั่งนำ้ หนกั รถบรรทกุ 9) ควบคุม ดแู ล ติดตาม และตรวจสอบระบบควบคมุ ประตูอตั โนมตั ิ GCS (2 ครั้งตอ่ สปั ดาห)์ 10) ตรวจสอบและดแู ลความปลอดภยั ในการขนสง่ กอ่ นออกจากสถานี (2 ครง้ั ต่อ สปั ดาห)์ 11) การปฏิบัติงานนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) ปฏิบตั ิงานใน 1) ตรวจสอบระบบสาธารณปู โภคและจดั ทำรายงาน ฐานะผูป้ ฏบิ ัติงานท่ี 2) ดำเนินการและใหค้ ำแนะนำในงานธรุ การและงานสารบรรณของสถานขี นส่งสินคา้ มีประสบการณ์ 3) กำกบั ดูแลการจดั ทำบญั ชีวัสดุ-ครภุ ณั ฑข์ องสถานขี นสง่ สินค้า 4) ตดิ ตามและตรวจสอบการทำงานของระบบกล้องวงจรปิดภายในสถานีขนสง่ สินค้า 5) จดั ทำรายงานสรปุ ผลการตรวจวัดระดบั แอลกอฮอลแ์ ละอปุ กรณล์ อ็ คตูค้ อนเทนเนอร์ 6) แกไ้ ขปัญหาและจดั ทำรายงานการซ่อมแซมและบำรุงรกั ษาอาคารภายในสถานีขนส่ง สินคา้ 7) ตรวจสอบผ้ใู ช้บริการสถานขี นสง่ สนิ คา้ ใหเ้ ปน็ ไปตามระเบียบและข้อบังคับ 8) จดั ทำรายงานเวลาทำการของเจ้าหน้าทใ่ี นสถานขี นส่งสินค้า 9) การดแู ลด่านชั่งนำ้ หนักรถบรรทุก 10) ตรวจสอบและดูแลความปลอดภยั ในการขนส่งกอ่ นออกจากสถานี (2 ครง้ั ต่อ สปั ดาห)์ สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบงั 10-76

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่อื เพิม่ ศักยภาพสถานขี นส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ตารางที่ 10.4-3 ขอ้ เสนอแนะกำหนดภาระงานในแตล่ ะตำแหน่ง (ตอ่ ) ตำแหน่งงาน ภาระงาน 11) ควบคมุ ดแู ล ติดตาม และตรวจสอบระบบควบคมุ ประตอู ตั โนมตั ิ GCS (2 คร้งั ต่อ สปั ดาห)์ 12) การปฏิบัตงิ านนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) พนักงานขับรถยนต์ 1) ดแู ลและบำรุงรกั ษารถยนต์ของสถานีฯ 2) จดั ทำรายงานการใชจ้ า่ ยบตั รเตมิ นำ้ มันรถยนต์ 3) รบั -ส่งเอกสารใหบ้ คุ คลและหนว่ ยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง 4) ตรวจสอบและดแู ลความปลอดภัยในการขนส่งกอ่ นออกจากสถานี 5) ตรวจสอบหรอื บันทกึ ขอ้ มลู เขา้ ส่รู ะบบการปฏบิ ัตงิ านตามท่ไี ดร้ ับมอบหมาย 6) การปฏบิ ตั ิงานนอกเวลาราชการ (เวรนอกเวลาราชการ) 7) การตรวจสอบพน้ื ทใ่ี หเ้ ปน็ ไปตามประกาศ หลกั เกณฑ์ และวิธีปฏิบตั ิท่กี ำหนด 10.4.5 ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงโครงสร้างองค์กรและการบริหารงานส่วนสถานีขนส่งสินค้าเมื่อมี สนิ ค้าในรปู แบบการรว่ มลงทุนฯ (PPP) เพิ่มมากขน้ึ (ระยะยาว) ในส่วนของโครงสร้างการบริหารงานส่วนสถานีขนส่งสินคา้ ในกรณีท่ีมสี ถานีขนส่งสินค้าซึ่งบริหาร กจิ การภายใตก้ ารให้เอกชนร่วมลงทุนมากข้ึน ให้พิจารณาการปรับปรุงโครงสร้างโดยแบง่ เป็นอีก 2 ระยะยอ่ ย ได้แก่ • ระยะท่ี 1 คือระยะจากปัจจุบันไปจนกระท้ังส่วนสถานีขนส่งสินค้ามีโครงการสถานีขนส่ง สินค้าที่มีการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนเพ่ิมขึ้น ให้ยืนโครงสร้างเดิมตามที่เสนอไว้ใน รูปท่ี 10.4-3 โดยให้ “งานติดตามและกำกับสัญญาร่วมลงทุน” อยู่ภายใต้ “กลุ่มงานกำกับ กิจการสถานีขนสง่ สนิ ค้า” • ระยะท่ี 2 คือนับต้ังแต่มีสถานีขนส่งสินคา้ ที่มีการร่วมลงทุนระหว่างรฐั และเอกชนต้ังแต่ 3 แห่งขึ้นไป (ศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบการขนส่งเชียงของ ศูนย์การขนส่งชายแดนนครพนม และสถานีขนส่งสินคา้ ในอนาคตแห่งใดแห่งหน่ึง เช่น สถานีขนส่งสินค้าสุราษฎร์ธานี เป็น ต้น) ซึ่งในระยะที่ 2 น้ี อาจพิจารณาแยก “งานกำกับสัญญาการร่วมลงทุน” ให้เป็นอีก หน่ึงกลุ่มงานท่มี ีความเฉพาะเจาะจง อย่างไรก็ดียังสามารถแบ่งแยกย่อยได้เป็นอีก 2 กรณี ย่อย ไดแ้ ก่ - กรณที ่ี1 ยงั คงมีสถานีขนส่งสินค้าบางส่วนทบี่ รหิ ารงานแบบรัฐดำเนินการเอง - กรณที ี่ 2 การที่สถานขี นสง่ สินคา้ ทุกแหง่ ได้เข้าสู่การให้เอกชนรว่ มลงทุนแล้ว สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-77

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่อื เพิ่มศักยภาพสถานขี นสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ทั้ง 2 กรณีที่กล่าวมา จะมีความแตกต่างกันในเชิงโครงสร้างการบริหารงานบางส่วน โดยท่ีปรกึ ษาไดจ้ ัดทำข้อเสนอแนะโครงสรา้ งทงั้ 2 กรณีดังแสดงในรูปที่ 10.4-13 สำหรับ กรณีที่ 1 (สมมติว่าสถานีขนส่งสินค้าชานเมืองกรุงเทพมหานครและปริมณฑลทั้ง 3 แห่ง ยังไม่เข้าสู่การให้เอกชนร่วมลงทุน) และ รูปท่ี 10.4-14 สำหรับกรณีที่ 2 (สถานีขนส่ง สนิ ค้าทั้งหมดรวมถึงสถานีขนส่งสินค้าชานเมืองกรุงเทพมหานครและปริมณฑลท้ัง 3 แห่ง เข้าสู่กระบวนการรว่ มลงทนุ แล้ว) สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-78

รปู ท่ี 10.4-13 โครงสร้างการบรหิ ารงานสว่ นฯ กรณมี ีสถานเี ข้าสู่ P สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คณุ ทหารลาดกระบงั

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่อื เพ่มิ ศกั ยภาพสถานีขนส่งสนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) PPP ตงั้ แต่ 3 สถานีขึน้ ไป แต่ยงั คงมีสถานที บ่ี รหิ ารงานแบบ PSC 10-79

รปู ท่ี 10.4-14 โครงสรา้ งการบรหิ ารง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคณุ ทหารลาดกระบัง

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอื่ เพ่มิ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) งานส่วนฯ กรณีทที่ กุ สถานีเข้าสู่ PPP 10-80

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพม่ิ ศักยภาพสถานขี นสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) 10.5 การประเมนิ ผลงานและตวั ช้วี ดั ประสทิ ธิภาพของบคุ ลากร การประเมินผลงานของบุคลากรภายใต้ส่วนสถานีขนส่งสินค้า ได้มกี ารกำหนดตวั ช้ีวดั ประสทิ ธิภาพ ไว้ 8 ตัว โดยแยกตามหน้าท่ีความรับผิดชอบทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านการปฏิบัติการ ด้านการวางแผน ดา้ นการประสานงาน และด้านการบริการ ทั้งนี้ ตัวช้ีวัดด้านการปฏิบัติการและด้านการวางแผนจะมีความแตกต่างกันสำหรับข้าราชการ แต่ละระดับ แยกเป็นระดับชำนาญการพิเศษ ชำนาญการ/ปฏิบัติการ และชำนาญงาน/ปฏิบัติงาน และตัวช้ีวัดด้านการประสานงานและการบริการจะกำหนดไว้เหมือนกัน ดังแสดงรายละเอียดของ ตวั ชว้ี ัดในตารางที่ 10.5-1 ตารางท่ี 10.5-1 ตัวชี้วัดประสทิ ธิภาพของบคุ ลากรของส่วนสถานขี นสง่ สินค้าในปจั จบุ นั ระดับ หน้าทค่ี วามรบั ผดิ ชอบ ตัวชว้ี ัดประสทิ ธภิ าพ หวั หน้าสว่ น ด้านการปฏิบตั กิ าร ▪ ระดับความสำเร็จของการจัดทำแผนและการ (นกั วชิ าการระดับ ดำเนินการตามแผนการพัฒนาสถานีขนส่งสินค้า ชำนาญการพิเศษ) (Action Plan) ▪ ระดับความสำเร็จของการดำเนินงานสถานีขนส่ง สนิ คา้ ใหเ้ ป็นไปตามระเบยี บและหลกั เกณฑ์ที่กำหนด ดา้ นการวางแผน ▪ ระดบั ความสำเร็จของแผนงาน/โครงการ/กจิ กรรม ตามที่ไดร้ บั มอบหมาย ด้านการประสานงาน ▪ ความสำเรจ็ ของงานท่ไี ดร้ ับมอบหมาย ดา้ นการบรกิ าร ▪ รอ้ ยละความพึงพอใจของผู้ได้รบั บรกิ าร ▪ ความสำเรจ็ ของงานทไี่ ดร้ ับมอบหมาย หัวหนา้ งานและ ด้านการปฏบิ ตั กิ าร ▪ ระดับความสำเร็จของการจัดทำแผนและการ นกั วชิ าการขนสง่ ดำเนินการตามแผนการพัฒนาสถานีขนส่งสินค้า ระดบั ชำนาญการ/ (Action Plan) ปฏิบตั กิ าร ดา้ นการวางแผน ▪ ระดับความสำเร็จของแผนงาน/โครงการ/กจิ กรรม ตามทไ่ี ด้รับมอบหมาย ด้านการประสานงาน ▪ ความสำเรจ็ ของงานทไี่ ด้รบั มอบหมาย ด้านการบริการ ▪ รอ้ ยละความพงึ พอใจของผูไ้ ดร้ บั บรกิ าร ▪ ความสำเรจ็ ของงานทีไ่ ดร้ ับมอบหมาย เจา้ พนักงานขนสง่ ดา้ นการปฏบิ ัตกิ าร ▪ ระดับความสำเร็จของการดำเนินงานเกีย่ วกับการ ระดับปฏบิ ัติงาน/ เข้าใช้พ้ืนท่ีสถานีขนส่งสินค้าให้เป็นไปตามระเบียบ ชำนาญงาน (งาน และหลักเกณฑ์ท่กี ำหนด พัฒนาสถานขี นส่ง ▪ ระดับความสำเร็จในการจัดเก็บรายได้ของค่าบริการ สนิ คา้ ) สถานีขนส่งสัตว์และหรือสิ่งของได้อย่างถูกต้อง ครบถว้ น สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-81

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอื่ เพม่ิ ศักยภาพสถานขี นส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ตารางท่ี 10.5-1 ตัวช้ีวัดประสิทธิภาพของบุคลากรของส่วนสถานีขนสง่ สินคา้ ในปจั จบุ นั (ตอ่ ) ระดบั หนา้ ทคี่ วามรับผิดชอบ ตวั ช้ีวดั ประสิทธิภาพ ดา้ นการบรกิ าร ▪ ร้อยละความพึงพอใจของผไู้ ด้รบั บรกิ าร ▪ ความสำเรจ็ ของงานที่ไดร้ บั มอบหมาย เจ้าพนกั งานขนสง่ ด้านการปฏบิ ัติการ ▪ ระดับความสำเร็จของการดำเนินงานสถานีขนส่ง ระดับปฏบิ ตั งิ าน/ สิ น ค้ า ให้ เป็ น ไ ป ต า ม ร ะ เบี ย บ แ ล ะ ห ลั ก เก ณ ฑ์ ท่ี ชำนาญงาน (งาน กำหนด บรหิ ารสถานขี นส่ง ดา้ นการบรกิ าร ▪ ร้อยละความพงึ พอใจของผูไ้ ด้รบั บริการ สินค้า) ▪ ความสำเรจ็ ของงานทีไ่ ด้รับมอบหมาย จากการประเมินพบว่าตัวชี้วัดและเกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติงานท่ีใช้อยู่ในปัจจุบันถือว่าเป็น กรอบการดำเนินงานโดยทั่วไป กล่าวคือไม่ได้มีการระบุช้ีชัดว่าแต่ละตำแหน่งน้ันจะต้องปฏิบัติงานใน ภาระกิจหรือกิจกรรมใดเป็นการเฉพาะ ซ่ึงที่ปรึกษารับทราบถึงความต้องการของส่วนสถานีขนส่ง สินค้าในการพัฒนาเกณฑ์การประเมินผลการปฏิบัติงานของบุคลากรใหม่เพื่อให้มีความเฉพาะเจาะจง และสามารถแสดงถึงประสิทธิภาพหรือความสัมฤทธผิ์ ลของการปฏิบตั ิงานสำหรับแตล่ ะตำแหน่งได้ อย่างไรก็ดี ต้องยอมรับว่าจากการศึกษารวมถงึ รับฟังความคิดเห็นจากผู้ปฏิบัติงานภายในสถานีขนส่ง สินค้าท้ัง 3 แห่ง พบตรงกันว่าการกำหนดภารกิจหรือภาระงานท่ีมีลักษณะเป็นการกำหนดตายตัว ตามแต่ละอัตราน้ันค่อนข้างเป็นไปได้ยากในทางปฏิบัติ การปรับปรุงและกำหนดตัวช้ีวัดที่สามารถ สะทอ้ นถงึ ความสำเรจ็ ของงานในแต่ละอตั ราจงึ ไม่สามารถดำเนินการได้นักในทางปฏบิ ัติ ด้วยเหตุน้ีที่ปรึกษาจึงยังคงเสนอให้การประเมินผลการปฏิบัติงานนั้นเป็นไปในลักษณะเดิม โดยเป็น การกำหนดภาระงานในกรอบใหญ่ แต่ท้ังนี้ผู้บังคับบัญชา เช่น หัวหน้าส่วนสถานีขนส่งสินค้า หรือ ผู้บังคับบัญชาในระดับที่สูงกว่า อาจพิจารณาการนำตัวช้ีวัดผลการปฏิบัติงานในภาพรวมของสถานี ขนส่งสินค้า เช่น จำนวนยานพาหนะเข้าออกสถานี ปริมาณสินค้าผ่านสถานีฯ จำนวนผู้ประกอบการ สัดส่วนการเช่าใช้พ้ืนที่ จำนวนเร่ืองร้องเรียน และการควบคุมค่าใช้จ่ายด้านสาธารณูปโภค มาใช้ใน การประเมินปริมาณงานและประสิทธิภาพของการปฏิบัติงานในภาพรวมของทั้งสถานีฯ และเป็น คะแนนให้แก่บุคคลที่ปฏิบัติงานอยู่ในแต่ละสถานีฯ ด้วย ซึ่งจะช่วยกระตุ้นให้ผู้ปฏิบัติงานทุกคน ภายในสถานฯี มีความพยายามรว่ มกนั ทจ่ี ะปฏิบตั ิงานให้เกิดประสิทธภิ าพสูงสดุ สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-82

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่ือเพม่ิ ศักยภาพสถานีขนสง่ สนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) 10.6 การจัดทำค่มู อื การปฏบิ ตั ิงานของบุคลากรท่ปี ฏิบตั งิ านภายในสถานีขนสง่ สนิ ค้า 10.6.1 รูปแบบและแนวทางการจัดทำค่มู ือการปฏบิ ตั ิงาน คู่มือการปฏิบัติงาน (Work Manual) คือ คู่มือที่แสดงถึงรายละเอียดขั้นตอนการปฏิบัติงานของ กจิ กรรม/กระบวนการต่าง ๆ ของหน่วยงาน เพื่อใช้ประโยชน์ในการบริหารจัดการองค์กร คู่มือปฏิบัติ ยังถือเป็นเครื่องมืออย่างหน่ึงในการสร้างมาตรฐานการปฏิบัติงานที่มุ่งไปสู่การบริหารคุณภาพทั่วทั้ง องค์กรอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ เพ่ือให้การทำงานของสถานีขนส่งสินค้าได้มาตรฐานเป็นไปตาม เป้าหมาย ได้ผลิตผลหรือการบริการท่ีมีคุณภาพ เสร็จรวดเร็วทันตามกำหนดเวลานัดหมาย มีการ ทำงานปลอดภัย คู่มือการปฏิบัติงาน โดยปกติสามารถจัดทำได้ใน 2 ลักษณะ ซึ่งมีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันไป สรุปได้ ดงั น้ี • คมู่ ือการปฏิบัตงิ านตามตำแหน่งงาน จุดเด่นของคู่มือการปฏิบัติงานตามตำแหน่งงานคือเมื่อมีการเปลี่ยนผู้ปฏิบัติงานใหม่ในอัตรา หรือตำแหน่งดังกลา่ ว ผู้ทีม่ าปฏิบัติงานใหม่จะสามารถปฏิบัติงานหรือดำเนินภาระกิจได้อย่าง ต่อเน่ืองเน่ืองจากมีรายละเอียดของการทำงานไว้ทั้งหมดแล้ว นอกจากนี้การกำหนดเกณฑ์ การประเมินและการประเมินผลการปฏิบัติงานจะสามารถทำได้ง่ายยิ่งขึ้น อย่างไรก็ดี ข้อจำกัด ที่สำคัญของการจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานลักษณะน้ีคือจะสามารถทำได้หรือใช้การได้อย่างมี ประสิทธิภาพในหน่วยงานหรือองค์กรที่มีระบบการบริหารจัดการท่ีชัดเจนและค่อนข้างคง และไม่มีผลกระทบจากปัจจัยภายนอกท่ีกระทำต่อองค์กรมากนัก และองค์กรในลักษณะนี้ มักจะเป็นองค์กรขนาดใหญ่ที่มีบุคลากรและส่วนงานจำนวนมาก ดังน้ันการกำหนดบทบาท หรือภารกิจของแต่ละส่วนงานจะสามารถทำได้อย่างชัดเจน ในทางกลับกันหากหน่วยงานมี ขนาดเลก็ หรือมีกิจกรรมงานท่ีมีความหลากหลายเป็นอยา่ งมาก การจัดทำคู่มอื การปฏิบตั ิงาน ในลกั ษณะน้อี าจไมป่ ระสบความสำเรจ็ เท่าท่ีควร • คมู่ ือการปฏบิ ัติงานตามกิจกรรมงาน มีลักษณะเป็นคู่มือซึ่งแสดงถึงขั้นตอนการดำเนินงานหรือปฏิบัติงานในกิจกรรมงานใด กิจกรรมงานหน่ึงในรายละเอียด มีภาพแสดงข้ันตอนการปฏิบัติงานและรายละเอียดของ กระบวนงานในแต่ละข้ันตอน ดังนั้นเม่ือมีเจ้าหน้าท่ีหรือพนักงานคนใดจะต้องปฏิบัติหรือ รับผิดชอบต่อกิจกรรมงานดังกล่าว ก็สามารถที่จะใช้คู่มือการปฏิบัติงานดังกล่าวเพ่ือเป็น แนวทางในการปฏิบตั ิงานน้นั ๆ ได้ สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-83

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพ่ิมศักยภาพสถานีขนส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) จุดเด่นของคู่มือการปฏิบัติงานในลักษณะนี้ได้แก่การที่หัวหน้างานสามารถมอบหมายหรือ กำหนดกิจกรรมงานให้แก่บุคลากรตำแหน่งใดก็ได้ตามความเหมาะสม มีความยืดหยุ่นสูงกว่า และไม่ผู้พันกับบุคลากรตำแหน่งใดตำแหน่งหน่ึงหรือบุคคลใดบุคคลหน่ึง เหมาะสำหรับ องค์กรขนาดเล็กหรือหน่วยงานท่ีต้องการความยืดหยุ่นในด้านบุคลากรท่ีสูง มีปัจจัยภายนอก ท่ีเขา้ มามีอทิ ธิพลกับงานคอ่ นขา้ งมาก แม้จะมีข้อดีแตร่ ูปแบบของคมู่ ือการปฏิบัติงานลักษณะ น้ีก็มีจุดอ่อนท่ีสำคัญได้แก่การท่ีจะไม่สามารถสร้างระบบประเมินภาระงานและประเมินผล การปฏิบตั ิงานของบคุ ลากรในแต่ละอตั ราได้อย่างชดั เจน ปัจจุบัน ส่วนสถานีขนส่งสินค้า ก็ได้มีการจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานในลักษณะตามกิจกรรมงาน โดยประกอบด้วย 11 กจิ กรรมหลกั ท่สี ำคัญของสว่ นงานฯ ดงั นี้ (1) การจดั เกบ็ ค่าสาธารณปู โภค (2) การจัดทำประมาณการรายจา่ ยเงนิ คา่ บริการสถานีขนสง่ สัตว์หรือสิง่ ของ (3) การจดั เก็บค่าบรกิ ารใช้พื้นทีส่ ถานีขนส่งสินคา้ (4) การรบั เงนิ และนำสง่ เงิน (5) การขออนญุ าตตอ่ เติมพน้ื ทภ่ี ายในสถานีขนส่งสนิ คา้ ทผ่ี ู้ประกอบการเข้าใช้ (6) การจดั ทำบันทกึ ความตกลงเก่ยี วการใช้สถานีขนสง่ สินคา้ (7) การจัดทำประกาศกำหนดอัตราคา่ บรกิ ารสถานีขนสง่ สตั ว์และหรือส่งิ ของ (8) การดำเนินการประมูลเพ่ือให้บริการพ้ืนที่ห้องอาหารและพ้ืนท่ีห้องวีไอพีภายใน อาคารที่พกั และ โรงอาหาร สถานีขนสง่ สนิ คา้ (9) การขออนมุ ตั คิ นื หลักประกันบันทึกความตกลงเกยี่ วกบั การใชส้ ถานขี นส่งสนิ ค้า (10)การขออนมุ ัตเิ บกิ จ่ายเงนิ (11)การขอปรบั ปรุง/ซอ่ มแซม ภายในสถานีขนส่งสนิ คา้ ยกตวั อย่างผังแสดงข้ันตอนการปฏิบัติงานในการจดั เก็นค่าสาธารณูปโภคของส่วนสถานีขนส่งสนิ ค้า ดงั แสดงในรปู ที่ 10.6-1 สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-84

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพื่อเพมิ่ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) รปู ที่ 10.6-1 ตวั อยา่ งผงั แสดงขน้ั ตอนการปฏบิ ตั ิงาน งานจัดเกบ็ ค่าสาธารณูปโภค จดั ทำโดยส่วนสถานขี นสง่ สินค้า สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบงั 10-85

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพื่อเพ่มิ ศักยภาพสถานขี นส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) 10.6.2 การจดั ทำคมู่ ือการปฏิบตั งิ านสำหรบั สถานขี นส่งสินค้า จากการทบทวนลักษณะงานของการบรหิ ารสถานีขนส่งสินค้า พบว่าด้วยบริบทของสถานีขนส่งสินค้า แต่ละแห่งท่ีมีความแตกต่างกันอย่างมาก ร่างคู่มือการปฏิบัติงานท่ีจัดทำข้ึนในการศึกษาครั้งนี้ จึงได้ออกแบบเป็นร่างคู่มือฯ สำหรับการดำเนินการเป็นรายกิจกรรม ซ่ึงจะแตกต่างจากการจัดทำ คูม่ ือฯ สำหรับแตล่ ะตำแหน่งงาน ในความเห็นของที่ปรึกษา การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานภายในสถานีขนส่งสินค้าในลักษณะของ คู่มือการปฏิบัติงานรายกิจกรรมจึงน่าจะเป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติงานของสถานีฯ มากกว่าการ ทำคู่มือการปฏิบัติงานตามตำแหน่ง โดยกิจกรรมงานหลักภายในสถานีขนส่งสินค้าท่ีควรมีการ จดั ทำคู่มอื การปฏิบัตงิ าน ประกอบด้วย (1) จัดทำใบแจ้งหน้ีและเรง่ รดั ติดตามการชำระค่าใชบ้ รกิ ารพน้ื ทีแ่ ละค่าสาธารณปู โภค (2) จัดทำใบเสร็จรับเงินคา่ ใช้บรกิ ารตา่ งๆ (3) กำกบั ดูแลการจา้ งเหมาบรกิ ารภายในสถานี (4) กำกบั ดูแลความปลอดภัยและเวรรกั ษาการณ์ (5) กำกบั ดูแลการซ่อมแซมและบํารงุ รกั ษาอาคารภายในสถานีขนสง่ สนิ คา้ (6) ตรวจสอบอาคารและสาธารณูปโภคตาม Checklist (7) รบั เรือ่ งขออนุญาตต่อเตมิ อาคารและสง่ิ ปลูกสรา้ ง (8) รับเร่ืองขออนุญาตดำเนนิ กิจกรรมอนื่ นอกเหนือจากกิจกรรมด้านการขนสง่ ภายใน สถานีขนส่งสนิ ค้า (9) รับเรือ่ งร้องเรียนและคำร้อง และการดำเนินการที่เก่ยี วเนอ่ื ง อย่างไรก็ดี ด้วยข้อกำหนดขอบเขตของงานได้กำหนดให้ท่ีปรึกษาจะต้องจัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน สำหรับเจ้าหน้าท่ีที่ปฏิบัติงานในสถานีขนส่งสินค้าแต่ละตำแหน่ง เช่น นายสถานี ผู้ช่วยนายสถานี เจ้าหน้าท่ีท่ีได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติงานด้านตรวจการ เป็นต้น และแนวทางการประเมินผลงาน และตัวช้ีวัดประสิทธิภาพของบุคลากร ดังน้ันจึงมีความจำเป็นจะต้องจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานใน รปู แบบของคู่มือการปฏิบัติงานตามตำแหน่งงานซึ่งจะสามารถตอบโจทย์ตามข้อกำหนดของงานที่ กล่าวมาได้ ทั้งน้ีท่ีปรึกษาได้จัดทำร่างคู่มือการปฏิบัติงานตามขอบเขตของงานไว้ดังแสดงใน ภาคผนวก ง สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-86

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่ือเพม่ิ ศักยภาพสถานีขนส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) 10.7 แผนพฒั นาบคุ ลากรและโครงสร้างการบริหารงาน 10.7.1 แนวคดิ ประกอบการจัดทำขอ้ เสนอแนะด้านบุคลากรและโครงสรา้ งการบริหารงาน ในการจัดทำแผนและข้อเสนอแนะสำหรับการพัฒนาบุคลากรและโครงสร้างการบริหารงานของ ส่วนสถานีขนส่งสินค้าและโดยเฉพาะอย่างย่ิงการบริหารสถานีขนส่งสินค้าในการศึกษาคร้ังน้ี นอกจากผลการศกึ ษาวิเคราะหต์ ่างๆ ทีไ่ ด้มีการดำเนินการดงั ท่กี ล่าวไปแลว้ ในเบื้องต้น ที่ปรกึ ษายัง ได้อ้างอิงหลักคิดในการบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคลจากสำนักงานคณะกรรมการขา้ ราชการ พลเรอื น (ก.พ.) ซงึ่ สรุปไดด้ งั นี้ • แผนกลยุทธ์การบรหิ ารทรัพยากรบคุ คลตามแนวทาง HR Scorecard โดยสำนักงาน ก.พ. ภายใตแ้ ผนกลยุทธ์นี้ มกี ารกำหนดมาตรฐานความสำเร็จหรอื เปา้ หมายทตี่ อ้ งการไว้ 5 มติ ิ ดังนี้ - มติ ิท่ี 1 : ความสอดคล้องเชงิ ยทุ ธศาสตร์ - มติ ทิ ี่ 2 : ประสทิ ธิภาพของการบริหารทรพั ยากรบุคคล - มิตทิ ี่ 3 : ประสิทธผิ ลของการบริหารทรพั ยากรบุคคล - มติ ิท่ี 4 : ความพร้อมรับผิดด้านการบรหิ ารทรัพยากรบุคคล - มิตทิ ี่ 5 : คุณภาพชีวติ และความสมดุลระหว่างชีวติ กับการทำงาน • มาตรการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐ พ.ศ. 2562-2565 โดยสำนักงานคณะกรรมการ กำหนดเปา้ หมายและนโยบายกำลังคนภาครัฐ (คปร.) คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบมาตรการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐ เพ่ือใช้เป็นหลักเกณฑ์และ แนวปฏิบัติเก่ียวกับการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐให้กับส่วนราชการและองค์การบริหาร ทรัพยากรบุคคลที่เกี่ยวข้องและให้ทุกส่วนราชการดำเนินการบริหารจัดการกำลังคนให้เป็นไปตาม แผนปฏิรูปประเทศ ด้านการบริหารราชการแผ่นดิน ประเด็นปฏิรูปที่ 4 ท่ีกำหนดให้กำลังคน ภาครัฐต้องมีขนาดที่เหมาะสมและมีสมรรถนะสูงพร้อมขับเคล่ือนยุทธศาสตร์ประเทศ โดยได้ กำหนดมาตรการหลกั 2 ดา้ น ดังนี้ o มาตรการท่ี 1 : มาตรการพฒั นาระบบบริหารจดั การกำลงั คนภาครฐั เชิงกลยุทธ์ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมและสนับสนุนให้ส่วนราชการเตรียมการวางแผนบริหาร กำลังคนภาครฐั ให้สอดคลอ้ งกับความจำเปน็ ในการปฏิบัตภิ ารกจิ ในปัจจบุ นั และเตรียมความ พร้อมสำหรับการเปล่ียนแปลงบทบาทภารกิจภาครัฐในอนาคตภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ ประกอบด้วย 3 กลยทุ ธ์ ได้แก่ - กลยุทธ์การบรหิ ารจัดการกำลังคนเพื่อรองรับการขับเคลื่อนยทุ ธศาสตร์ชาติ ซึ่งจะมุ่งเน้น การส่งเสริมให้ส่วนราชการวางแผนและบริหารจัดการกำลังคน ท้ังการใช้อัตราข้าราชการ สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-87

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพิ่มศักยภาพสถานขี นส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) พนักงานราชการ และลูกจ้าง ตลอดจนการจ้างงานรูปแบบอื่นเพ่ิมขึ้นให้สอดคล้องกับ บทบาทของภาครัฐ - กลยุทธก์ ารพัฒนาระบบการวางแผนและติดตามประเมินผลการใช้กำลังคน ซง่ึ จะมุ่งเน้น การตรวจสอบการใชก้ ำลังคนท้ังอตั ราตัง้ ใหมแ่ ละอตั ราว่างของส่วนราชการ - กลยุทธ์การพัฒนาข้อมูลสนเทศเพ่ือการบริหารจัดการกำลังคน ซึ่งจะมุ่งเน้นให้ส่วน ราชการนำระบบสารสนเทศกำลังคนมาใช้เพือ่ การบริหารจัดการและวางแผนกำลังคน o มาตรการท่ี 2 : มาตรการบริหารอัตรากำลังปกติ เพ่ือให้ส่วนราชการมีแนวทางการบริหารอัตรากำลังได้อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถ ขับเคลื่อนภารกิจภาครฐั ให้เป็นไปตามเป้าหมายท่ีกำหนดไว้ในแผนการปฏิรูปประเทศและ ยทุ ธศาสตร์ชาติ ประกอบด้วย - หลักการบรหิ ารอัตรากำลงั ข้าราชการในภาพรวม - วธิ ีการบรหิ ารอตั รากำลงั ข้าราชการ - หลักเกณฑก์ ารบรหิ ารอตั รากำลัง จากแนวทางดังกล่าวข้างต้น ข้อเสนอแนะการบริหารทรัพยากรบุคคลภายในสถานีขนส่งสินค้า จะประกอบด้วย • การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีมาช่วยปรับปรุงการบริหารและการบริการ เช่น การพัฒนาระบบ สารสนเทศผู้เชีย่ วชาญแกป้ ญั หาการพฒั นาและบริหารสถานีขนส่งสนิ ค้า เป็นตน้ • มีการแบ่งปันแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารและความรู้ (Knowledge Management) เพื่อพัฒนา ใหบ้ ุคลากรมที กั ษะและสมรรถนะทีจ่ ำเป็น • มีระบบการบริหารผลงาน (Performance Management) ที่เน้นประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และความคุ้มค่า มีระบบหรือวิธีการประเมินผลการปฏิบัติงานท่ีสามารถจำแนกความแตกต่าง และจดั ลำดบั ผลการปฏบิ ัตงิ าน • ข้าราชการมีความพึงพอใจต่อสภาพแวดล้อมในการทำงานต่อระบบงานโดยไม่เสียรูปแบบการ ใชช้ วี ิตสว่ นตัว • มกี ารส่งเสรมิ ความสมั พันธอ์ นั ดรี ะหว่างฝ่ายบรหิ ารกบั ฝ่ายปฏิบตั ิงาน สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบงั 10-88

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพื่อเพม่ิ ศักยภาพสถานขี นสง่ สนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) 10.7.2 แผนและข้อเสนอแนะในการพฒั นาบคุ ลากรและโครงสรา้ งการบริหารงาน จากการศึกษาทั้งหมดที่กล่าวมา ท่ีปรึกษาได้สรุปเป็นแผนงานด้านการพัฒนาบุคลากรและ โครงสร้างการบริหารงานของส่วนสถานีขนส่งสินค้า ซึ่งประกอบด้วย 3 มิติการพัฒนา รวม 8 แผนงานด้วยกัน ดังน้ี • มติ ิท่ี 1 การพัฒนาเชงิ โครงสรา้ งและการบริหารงาน (แนวทางหลัก) (1) การปรบั โครงสรา้ งการบริหารงานภายในองค์กร (2) การจดั ทำค่มู อื การปฏิบตั งิ านสำหรับกจิ กรรมหลกั • การพัฒนาขีดความสามารถของบุคลากร (3) การจดั ฝกึ อบรมเพมิ่ ทกั ษะและสมรรถนะในการปฏบิ ตั งิ านภายในหน่วย (4) การพัฒนาระบบการจัดการความรู้ (KM) และการพัฒนาระบบเทคโนโลยีเพื่อช่วยในการ จัดการความรู้ (Digital-KM) (5) การสนับสนุนส่งเสริมให้บุคลากรศึกษาต่อหรือขอรับทุนเพื่อศึกษาต่อในหัวข้อท่ีมีความ ตอ้ งการ • การนำเทคโนโลยมี าใช้ในการเพิ่มประสทิ ธิภาพการทำงานของบุคลากร (6) การพัฒนาระบบวางแผนทรัพยากรทางธุรกิจขององค์กร (ERP) และการนำเทคโนโลยมี าใช้ ในการชว่ ยบริหารองค์กร (7) การพัฒนาระบบสารสนเทศเพ่อื การวิเคราะห์ขอ้ มูลและช่วยผู้บริหารในการตดั สินใจในการ แกป้ ัญหาการพัฒนา (DSS) (8) การพฒั นาระบบบริหารผลงาน (PM) โดยในจำนวน 8 แผนพัฒนาท่ียกมานี้ การพัฒนาตามแผนที่ (1) การปรับปรุงโครงสร้างองค์กร และ (2) การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานเพ่ือเป็นกรอบการทำงานให้แก่ผู้ปฏิบัติงาน ถือเป็น 2 แผนงานหลัก ที่ควรมีการดำเนินการโดยทันที ขณะท่ีแผนงานอื่นๆ นั้นให้มีการดำเนินการอย่างต่อเนื่องในระยะ ถัดๆ ไปเม่ือหน่วยงานมีความพร้อม สำหรับแต่ละแผนงานโครงการสรุปรายละเอียดโดยสังเขป ในหัวขอ้ ที่ 10.7.3 ถงึ หัวข้อท่ี 10.7.11 10.7.3 แผนงานที่ 1 การปรับโครงสรา้ งการบริหารงานภายในองคก์ ร วัตถปุ ระสงค์ • เพ่อื ปรบั ปรุงโครงสรา้ งองค์กรใหส้ ามารถรองรบั การเปลี่ยนแปลงทงั้ ภายในและภายนอก องค์กรท่คี าดวา่ จะเกิดขึ้นในอนาคต • เพอ่ื เพิ่มประสิทธภิ าพในการปฏบิ ัตงิ านของเจ้าหน้าท่ี สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-89

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพิม่ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) แนวทางการดำเนนิ การ ที่ปรกึ ษาเสนอให้มีการเปล่ียนแปลงโครงสร้างองค์กรของส่วนสถานีขนสง่ สินค้า โดยมุง่ น้ีทขี่ ้อเสนอ ในระยะส้นั ไดแ้ ก่ 1) เสนอให้มกี ารจัดตงั้ “กลุ่มงานกำกบั กจิ การร่วมทุนสถานีขนส่งสนิ คา้ ” ข้ึนใหม่ เพอ่ื รับผิดชอบ งานหลักใน 4 ด้าน ได้แก่ งานสำนักงานและเลขานุการส่วนงาน งานดูแลระบบเทคโนโลยี และข้อมูล งานที่เก่ียวขอ้ งกับการศึกษาวจิ ัย และงานกำกับสญั ญาการรว่ มลงทนุ ฯ 2) เสนอใหป้ รบั ปรุงภารกจิ และความรับผดิ ชอบของ “กลมุ่ งานพัฒนาสถานขี นส่งสนิ คา้ ” เพอ่ื ให้ มคี วามประชับและเกี่ยวขอ้ งกับการพัฒนาสถานีขนส่งสนิ คา้ แหง่ ใหมใ่ นอนาคตโดยตรง 3) เบ้ืองต้นท่ีปรึกษาได้เสนอแนวทางการจัดสรรอัตราระหว่าง 2 กลุ่มงานในเบ้ืองต้นดังแสดงไว้ ในรูปที่ 10.4-3 4) จากการประเมินภาระงานของแต่ละกลุ่มงานภายหลังการจัดโครงสร้างองค์กรใหม่ตามที่ เสนอแนะ ท่ีปรึกษาพบว่ามีความเหมาะสมในการปรับอตั ราของหัวหนา้ งานในทงั้ 2 กลุ่มงาน ให้เป็นระดบั นกั วชิ าการขนสง่ ชำนาญการพเิ ศษ (ชพ.) ได้ ระยะของการดำเนินการ • ระยะส้นั สามารถดำเนนิ การได้ทนั ที 10.7.4 แผนท่ี 2 การจดั ทำคมู่ อื การปฏบิ ัติงานสำหรับกจิ กรรมหลัก วตั ถุประสงค์ • เพอ่ื ใหเ้ จา้ หน้าที่มีแนวทางในการปฏิบัติงานท่ีถกู ต้อง • เพ่อื เพมิ่ ประสิทธภิ าพในการปฏิบัตงิ านของเจ้าหน้าท่ี แนวคดิ ดังท่ีกล่าวไปในหัวข้อท่ี 10.6 การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน หรือ Work Manual เพ่ือแสดงให้เห็น รายละเอียดของข้ันตอนการปฏิบัติงานในกิจกรรมหลักท่ีสำคัญของหน่วยงาน จะใช้ประโยชน์ใน การบริหารจัดการองค์กรรวมถึงการพัฒนาบุคลากรเป็นอย่างย่ิง นอกจากนี้คู่มือปฏิบัติงานยังถือ เป็นเครื่องมืออย่างหน่ึงในการสร้างมาตรฐานการปฏิบัติงานท่ีมุ่งไปสู่ การจัดทำระบบประกัน คุณภาพขององค์กรตอ่ ไป ดว้ ยบริบทของสถานีขนส่งสินค้าแต่ละแห่งที่มีความแตกตา่ งกันอย่างมาก ร่างคู่มือการปฏิบัติงานท่ี จัดทำข้ึนในการศึกษาครั้งน้ี จึงได้ออกแบบเป็นร่างคู่มือฯ สำหรับการดำเนินการเป็นรายกิจกรรม ซ่งึ จะแตกต่างจากการจดั ทำคมู่ ือฯ สำหรับแต่ละตำแหนง่ งาน สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-90

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพิม่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ร่างคู่มือการปฏิบัติงานในส่วนของกิจกรรมหลักท่ีเกิดข้ึนในส่วนกลาง (ส่วนสถานีฯ) ประกอบด้วย 11 กิจกรรม และงานบรหิ ารสถานขี นส่งสินคา้ (ผปู้ ฏบิ ตั ิงานภายในสถานีฯ) 9 กจิ กรรม ดังนี้ • คู่มือการปฏบิ ตั งิ านกิจกรรมหลกั ส่วนสถานขี นสง่ สนิ คา้ จำนวน 11 กจิ กรรม (1) การจัดเกบ็ ค่าสาธารณปู โภค (2) การจดั ทำประมาณการรายจ่ายเงนิ ค่าบรกิ ารสถานขี นสง่ สตั วห์ รอื สิ่งของ (3) การจดั เกบ็ ค่าบริการใชพ้ ้ืนทสี่ ถานขี นสง่ สินค้า (4) การรบั เงินและนำสง่ เงิน (5) การขออนุญาตตอ่ เตมิ พน้ื ที่ภายในสถานีขนสง่ สินคา้ ที่ผปู้ ระกอบการเขา้ ใช้ (6) การจัดทำบันทึกความตกลงเกยี่ วการใชส้ ถานขี นสง่ สนิ ค้า (7) การจดั ทำประกาศกำหนดอตั ราค่าบรกิ ารสถานีขนสง่ สตั ว์และหรือสงิ่ ของ (8) การดำเนนิ การประมูลเพอื่ ให้บริการพ้ืนทหี่ ้องอาหารและพ้ืนทีห่ ้องวไี อพีภายในอาคาร ท่พี ักและ โรงอาหาร สถานีขนสง่ สนิ ค้า (9) การขออนุมัติคืนหลกั ประกันบันทกึ ความตกลงเกย่ี วกบั การใชส้ ถานขี นส่งสนิ ค้า (10) การขออนมุ ัตเิ บกิ จ่ายเงิน (11) การขอปรับปรงุ /ซ่อมแซม ภายในสถานขี นสง่ สนิ คา้ • คู่มือการปฏบิ ตั งิ านกิจกรรมหลกั งานบรหิ ารสถานีขนส่งสนิ คา้ จำนวน 9 กจิ กรรม (10) จดั ทำใบแจ้งหนี้และเร่งรัดตดิ ตามการชำระค่าใช้บริการพ้นื ทีแ่ ละค่าสาธารณปู โภค (11) จัดทำใบเสรจ็ รับเงนิ ค่าใชบ้ ริการต่างๆ (12) กำกบั ดูแลการจา้ งเหมาบริการภายในสถานี (13) กำกบั ดูแลความปลอดภยั และเวรรักษาการณ์ (14) กำกบั ดูแลการซ่อมแซมและบํารุงรกั ษาอาคารภายในสถานีขนส่งสนิ คา้ (15) ตรวจสอบอาคารและสาธารณูปโภคตาม Checklist (16) รับเร่อื งขออนุญาตต่อเติมอาคารและสง่ิ ปลูกสรา้ ง (17) รบั เรอ่ื งขออนุญาตดำเนนิ กจิ กรรมอืน่ นอกเหนือจากกจิ กรรมดา้ นการขนส่งภายใน สถานีขนส่งสนิ คา้ (18) รับเรอื่ งร้องเรยี นและคำรอ้ ง และการดำเนนิ การท่ีเก่ียวเนอื่ ง ระยะของการดำเนนิ การ • ระยะส้ัน สามารถดำเนินการไดท้ ันที สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-91

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอื่ เพม่ิ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) 10.7.5 แผนท่ี 3 การจัดฝกึ อบรมเพม่ิ ทักษะและสมรรถนะในการปฏบิ ตั ิงานภายในหน่วย วัตถุประสงค์ • เพ่อื ดำเนินการฝกึ อบรมเพื่อเพิ่มทักษะและสมรรถนะให้กับบคุ ลากรทุกระดับของส่วนสถานี ขนส่งสินค้า แนวคดิ การพัฒนาบุคลากรของส่วนสถานีขนส่งสินค้าเพื่อให้เกิดการพัฒนาการทำงานในหน้าท่ี หรือการ บริการ ท่ีมีความเปลี่ยนแปลง ให้ดีขึ้นด้วย ในแนวทางการพัฒนาบุคลากรทั่วไปน้ัน มักเป็นใน รปู แบบดงั นี้ - การเรยี นรู้ในทักษะใหมท่ ี่เป็นประโยชน์ หรอื จำเป็นกบั การทำงาน เพ่ือให้ตอบโจทย์ภารกจิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี กี่ยวข้องกบั ตำแหนง่ งานน้ันๆ ได้ดีขึ้น (Reskilling) - การเพ่ิมความสามารถในการทำงาน โดยอาจเป็นการนำ technology หรือ digital มาปรับใช้ ต่อยอดพฒั นาสิ่งท่ีมอี ยู่ให้ดกี ว่า (Upskilling หรอื การ top up) - การพฒั นาทักษะใหมก่ บั ตำแหนง่ งานใหม่ (Newskilling) - การทบทวนระดับทักษะทีไ่ ม่จำเป็นต้องพฒั นา (Unskilling) สำหรับแนวทางการพัฒนาบุคลากรแล้ว มักจะเป็นการ reskill หรือ upskill บุคลากรที่มี ให้มี สมรรถนะในการทำงานท่ีดีข้ึน และเพ่ิมประสิทธิภาพการทำงานด้วยการเพ่ิมทักษะด้านดิจิทัล นอกจากนี้ เพ่ือให้สอดคล้องกับค่านิยมของ ขบ. ด้วยแล้ว การพัฒนาบุคลากรด้านคุณธรรมและ ความโปร่งใสในการทำงาน และการดูแลคุณภาพชีวิตในการทำงานที่จะทำให้ลดความตึงเครียด และสร้างความพึงพอใจได้มากข้ึนเปน็ เร่ืองท่ีควรได้รับการอบรม/แนะนำ เพ่ือให้ได้มาซ่งึ ทรพั ยากร มนษุ ย์ท่เี กง่ ดี มจี ิตบริการ และมคี วามสามารถดา้ นดจิ ิทัล • วิธีการพัฒนาบคุ ลากรในองคก์ ร ในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในองค์กร มีหลากหลากรูปแบบ ซึ่งสามารถนำไปใช้ได้ตาม ความเหมาะสม ไดแ้ ก่ (1) การปฐมนิเทศ (Orientation) เพื่อแนะนำให้บุคลากรหรือผู้เข้ามาทำงานใหม่ได้รู้จักกฎ ระเบียบ แนวทางการปฏิบตั ิตนสำหรับการอยรู่ ว่ มกันในองค์การ (2) การฝึกอบรม (Training) เพื่อปรับปรุงวิธีการปฏิบัติงานให้ได้ผลสูงสุด ซึ่งอาจทำได้ใน ลกั ษณะของ - การบรรยาย (Lecture) - การประชุมอภปิ ราย (Conference) สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-92

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอื่ เพิม่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) - การศึกษากรณีตัวอยา่ ง (Case Study) - การระดมสมอง (Brainstorming) - การสมั มนา (Seminar) - การประชุมเชงิ ปฏบิ ัติการ (workshop) - การฝึกอบรมโดยให้ศึกษาด้วยตัวเอง (Self learning) เปน็ ตน้ (3) การศึกษาดูงาน (Study Visit) เป็นการนำไปยังสถานท่ีที่ปฏิบัติงานจริง อาจมีการ บรรยายสรปุ หรอื อธิบายประกอบการศึกษาดูงาน โดยเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานน้ัน ๆ (4) การศึกษาต่อ (Continuing Education) เป็นวิธีการเพิ่มความรู้เก่ียวกับการปฏิบัติงาน ของบุคลากร โดยการศึกษาหลักสูตรของสถาบันการศึกษาใดที่เป็นประโยชน์แก่การ ปฏบิ ตั ิงาน (5) การเผยแพร่ข่าวสารทางวิชาการ (News Release) เป็นกิจกรรมหน่ึงในการเพ่ิมพูน ความรู้ ความเข้าใจ แก่ผู้ปฏิบัติงาน บุคลากรอาจมีส่วนร่วมกับหน่วยงานวิชาการให้ เขียนบทความเพื่อเผยแพร่ (6) การโยกย้ายสับเปล่ียนหน้าที่การงาน (Job Rotation) เปน็ การเคล่ือนย้ายบุคลากร จาก งานในหน้าที่หนึง่ ไปสู่งานอ่ืน ๆ โดยมีวัตถปุ ระสงค์เพื่อใหบ้ ุคลากรนั้น ๆ ได้มีความรู้และ ทกั ษะทีก่ วา้ งขวางขน้ึ • การพัฒนาทักษะด้านดิจิทัล แนวทางหน่ึงในการพัฒนาบคุ ลากรภาครัฐให้เป็น “ขา้ ราชการ 4.0” มาจากมติคณะรฐั มนตรี วันท่ี 26 กันยายน 2560 โดยมุ่งหวังให้มีการพัฒนาศักยภาพด้านดิจิทัลข้าราชการและ บุคลากรภาครัฐให้สามารถปรับตัว ภายใต้การเปลี่ยนผ่านสู่ Thailand 4.0 เพื่อเพ่ิมประสิทธิผล ในการทำงานโดยสามารถนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ในการปฏิบัติงานและพัฒนางานได้อย่างเต็มที่ กรอบการพัฒนาทักษะเพ่ือเป็น “ข้าราชการดิจิทัล” ท่ีมีความสามารถ 5 มิติ คือ (1) รู้เท่าทัน และใช้เทคโนโลยีเป็น (2) เข้าใจนโยบายกฎหมายและมาตรฐาน (3) ใช้ดิจิทัลเพ่ือการประยุกต์ และพัฒนา (4) ใช้ดิจิทัลเพื่อการวางแผนบริหารจัดการและนำองค์กร (5) ใช้ดิจิทัลเพื่อขับเคลื่อน การเปลี่ยนแปลงและสร้างสรรค์ โดยมีขอบเขตการพัฒนาครอบคลุมบุคลากรท้ังกลุ่ม IT และ กลุ่ม Non-IT ดังนั้น จากประเด็นการเปล่ียนแปลงของสภาพแวดล้อมข้างต้น และปัญหาที่ เกิดข้ึนในงานของสถานีขนส่งสินค้าท้ัง 3 แห่ง ทำให้มีแนวทางข้อเสนอแนะท่ีนำไปสู่การ เตรียมความพร้อม และการพฒั นาบุคลากรภายในสถานีขนสง่ สนิ คา้ ต่อไป ดังน้ี สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-93

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพื่อเพ่ิมศักยภาพสถานขี นส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) (1) การพัฒนาด้าน digital literacy เม่ือต้องสร้าง/พัฒนาคน โดยการ reskill/upskill กับ เทคโนโลยีสารสนเทศ ใหม่ ๆ เช่น การทำ data catalog จัดสัมมนาแลกเปล่ียนเรียนรู้ (KM) ในประเด็นท่ีน่าสนใจ/ในการทำงาน อย่างไรก็ดี บุคลากรด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ยังมีลักษณะงานท่ีแตกต่างกัน เช่น ตำแหน่ง data science, data scientist, data analyst หรอื เจ้าหนา้ ที่บนั ทึกข้อมูล จะมีความเชี่ยวชาญ และเปา้ หมายการพฒั นาบุคลากรทตี่ ่างกัน (2) การอบรมใหค้ วามรู้เพอื่ พฒั นาความรู้ความสามารถ อาทิ - เพ่ือเพ่ิมพูนทักษะในงาน ท้ังในแบบระยะสั้น และระยะยาว โดยเฉพาะดำเนินการ อบรมให้ความรู้และพัฒนาทักษะท่ีเก่ียวข้องกับการดำเนินงานในแต่ละตำแหน่งงาน เพื่อส่งเสริมให้บุคลากรมีความเช่ียวชาญในสายงานหรือสายอาชีพ และสามารถต่อ ยอดให้เกิดเป็นองค์ความรู้ใหม่ของหน่วยงานและนำไปสู่การพัฒนาแนวทางการ ทำงานใหม่ ๆ ท่ีมาสนับสนุนการดำเนินงานของหน่วยงานในอนาคตได้ เช่น การ อบรมมาตรฐานคณุ ภาพบรกิ ารขนส่งดว้ ยรถบรรทุก (Q Mark) เปน็ ตน้ - เพ่ือการบริหารจัดการความเสี่ยง โดยให้บุคลากรท้ังส่วนกลางท่ีดำเนินงานในด้าน การพัฒนางานสถานีขนส่งสินค้าในภาพรวมและบุคลากรทุกตำแหน่งของสถานี ขนส่งสนิ ค้าได้มีความรู้และทักษะในการดำเนินงานที่ชว่ ยลดโอกาสในการเกิดความ เสียหายหรือลดผลกระทบที่จะเกิดในอนาคตได้ สามารถประเมิน ควบคุม และ ตรวจสอบได้อย่างมีระบบเนื่องจากภาระงานที่มากและรปู แบบงานส่วนใหญ่ที่เป็น งานบริการ แก้ไขปัญหา และบริหารจัดการผู้ประกอบการหรือผู้ใช้บริการ ซึ่งจะมี ความเส่ียงในหลายด้าน เช่น ด้านปฏิบัติการและความปลอดภัย ด้านการจัดการ และกำกับดูแลผู้ประกอบการ หรือด้านบุคลากรและโครงสร้างองค์กร (People and Organization Risk) เป็นต้น ซ่ึงเมื่อบุคลากรมีการปรับใช้องค์ความรู้ในการ บริหารจัดการความเส่ียงกับการดำเนินงานได้น้ัน ก็จะสามารถพัฒนารูปแบบและ ระบบการทำงานทล่ี ดความเสี่ยงและความผดิ พลาดที่อาจเกดิ ขนึ้ ในอนาคตได้ - เพื่อพัฒนาทักษะในการดำเนินชีวิต โดยอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการดำเนินชีวิต ทั้งในด้านจิตใจ ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านเศรษฐกิจ เช่น การจัดการด้าน การเงินหรือการออม เป็นต้น เพื่อให้บุคลากรได้เพิ่มพูนความรู้และสามารถนำไป ปรับใช้ในการตัดสินใจในชีวิตประจำวันได้ และเพื่อสร้างความสมดุลระหว่าง คุณภาพชวี ิตและการทำงานไดอ้ ยา่ งเหมาะสม - เพอื่ พัฒนาสภาพแวดล้อมการทำงาน โดยการปรบั ปรุงหรือพฒั นาสภาพแวดลอ้ ม การทำงานทงั้ ในส่วนของอาคารสถานทีท่ ำงาน อปุ กรณ์สำนักงาน หรือรวมถึง สถานท่ใี นการพักผอ่ นหรอื ออกกำลังการเพ่ือลดความเหน่ือยล้า ความเครยี ดจาก การทำงาน เนื่องจากงานดา้ นปฏบิ ัตกิ ารที่ส่วนสถานีขนสง่ สินค้าจะต้องดำเนินงาน สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-94

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่ือเพ่มิ ศักยภาพสถานขี นส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) ตลอด 24 ชั่วโมง เม่ือมีการอยู่เวรบุคลากรอาจมคี วามเหนื่อยล้าและไมส่ ามารถ ดำเนินงานได้อย่างเต็มที่ (3) การส่งเสริมจิตบริการ การกำกับดูแล การบริการ การอำนวยความสะดวก ให้กับ ผปู้ ระกอบการ และผ้เู กีย่ วข้อง โดยฝึกอบรมดา้ นการบริการ การจดั ประชุมหารือร่วมกับ ผปู้ ระกอบการเปน็ ครั้งคราวในประเด็นร่วม หรือประเด็นท่ีตอ้ งการให้เกิดความร่วมมือ / การพฒั นา เปน็ ต้น (4) การส่งเสริมคุณธรรมและความโปร่งใสในการทำงาน อาทิ โครงการประเมินคุณธรรม และความโปร่งใสในการดำเนินงาน (Integrity and Transparency Assessment: ITA) โครงการอบรมคุณธรรม จริยธรรม ในการทำงาน เป็นต้น ซึ่งนอกจากจะเป็นประโยชน์ สว่ นตนแลว้ ยงั เป็นภาพลักษณข์ องหนว่ ยงานเช่นกัน (5) อบรมการจัดทำระบบบัญชีข้อมูลภาครัฐ (Government Data Catalog) ให้สอดคล้อง กบั มาตรฐาน และสามารถบริการขอ้ มูลร่วมกบั หนว่ ยงานภาครัฐอนื่ ๆ (6) อบรมการสร้าง Dashboard เพ่ือเปล่ียนข้อมูลที่ต้องการแสดง ให้เป็นรายงานที่ง่ายต่อ การเขา้ ใจด้วยรปู ภาพ ด้วยเครอ่ื งมือตา่ ง ๆ เช่น Google data studio ระยะของการดำเนินการ • เปน็ กิจการต่อเน่ืองเป็นประจำทุกปี 10.7.6 แผนท่ี 4 การพัฒนาระบบการจัดการความรู้ (Knowledge Management: KM) และการ พฒั นาระบบเทคโนโลยีเพ่อื ช่วยในการจดั การความรู้ (Digital-KM) วัตถุประสงค์ • เพือ่ ใหเ้ กิดการรวบรวมและจัดเก็บความรู้ขององคก์ รอย่างเป็นระบบ และสามารถนำเอาองค์ ความรู้ไปพัฒนาเพื่อให้มกี ารปฏิบัตงิ านทีม่ ปี ระสิทธภิ าพ แนวคิด ในองค์กรขนาดใหญ่และรวมถึงในระบบราชการ เปน็ ปกติทจ่ี ะพบปญั หาการหมุนเวียนเข้าออกของ บุคลากร โดยเฉพาะเม่ือการหมุนเวียนของบุคลการเกิดในตำแหน่งหรืออัตราท่ีเป็นการเฉพาะ เนื่องจากผู้ท่ีเขา้ มารับผิดชอบหรอื ปฏิบัติหน้าที่แทนจะยังขาดความรู้ความเข้าใจหรือประสบการณ์ รวมถึงข้อมูลเร่ืองราวที่มาที่ไปในอดีต จึงทำให้การดำเนินงานหรือการแก้ปัญหาเกิดความล่าช้า หรือไม่มีประสิทธิภาพเท่าท่ีควรได้ ด้วยเหตุนี้ ปัจจุบันในหลายองค์กรจึงมีการพูดถึงการทำ กระบวนการจดั การความรู้ หรือ Knowledge Management (KM) สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 10-95

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอื่ เพมิ่ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) โดยทั่วไป ภายใต้กระบวนการจัดการความรู้จะประกอบด้วย 3 กิจกรรม ท่ีมุ่งเน้นการพัฒนาใน สามองค์ประกอบ ได้แก่ บุคลากร กระบวนการ และเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยในด้านบุคลากรจะ เป็นการจัดกิจกรรมในการประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือสร้างการรับรู้ (KM Awareness) และเพื่อ ค้นหาบุคคล/ทีมต้นแบบ (KM Idol) และภารกิจนำร่อง ขณะท่ีในด้านกระบวนการ มักจะเป็นการ จัดประชุมสัมมนาเพ่ือร่วมถอดบทเรียนการจัดการความรู้และแลกเปล่ียนประสบการณ์ ส่วนใน ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศจะเป็นการจัดทำระบบเพ่ือการจัดการและจัดเก็บบันทึกรวบรวมองค์ ความรู้อย่างเปน็ ระบบ ในอดีตที่ผ่านมา หน่วยงานส่วนใหญ่มักดำเนินกิจกรรม KM ตามองค์ท่ีหน่ึงและสองเป็นหลัก โดย มักจะเป็นกระบวนการสัมมนาและการจัดทำเอกสารบันทึกและการจัดกระบวนการถ่ายทอดองค์ ความรูร้ ะหว่างบุคลากรรุ่นส่รู ุ่น แต่ด้วยปัจจุบันน้เี ทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในการดำเนินการแทบ ทุกมิติ การจัดเก็บองค์ความรู้และประสบการณ์ในระบบอิเล็กทรอนิกส์จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกท่ีมี ความน่าสนใจเป็นอย่างย่ิง โดยจุดเด่นที่สำคัญของการจัดเก็บองค์ความรู้และประสบการณ์ใน ระบบอิเล็กทรอนิกส์ได้แก่การที่ข้อมูลดังกล่าวจะถูกจัดเก็บอย่างเปน็ ระบบและสามารถเรียกดูหรือ สืบค้นได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงมีหลักฐานเหตุการณ์ ตำแหน่งเวลา หรือแม้แต่ภาพถ่ายละวีดิโอคลิป แนบไว้ได้ด้วย ตัวอย่างของ KM ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ เช่น ระบบ Social Media Platform ต่างๆ เช่น Facebook เป็นต้น นอกจากน้ียังรวมไปถึง Web Board ที่มีสมาชิกสามารถเข้าไป สอบถามและมีผู้มีประสบการณเ์ ข้ามาตอบหรอื ให้ความรู้ได้ ดังน้ันในส่วนของงานบริหารจัดการสถานีขนส่งสินค้าก็เช่นเดียวกัน ควรมีการพัฒนาระบบ KM เพ่ิมเติมเป็นส่วนหนึ่งของ TTMS อาจเป็นไปในลักษณะของ Web Board แยกตามหัวข้อเร่ืองที่ ต้องการบันทึก หรือ เป็นช่องข้อความเพื่อการจดบันทึกพร้อมการแนบไฟล์หลักฐานต่างๆ ก็ สามารถดำเนินการได้ ซง่ึ การดำเนินการนจ้ี ะต้องควบคู่ไปกับการสนับสนุนและส่งเสริมให้มีการจด บันทกึ ขอ้ มูลเขา้ สู่ระบบของผบู้ งั คบั บัญชา ระยะของการดำเนนิ การ • ในส่วนของการจัดสัมมนาหรือการแลกเปลีย่ นและถ่ายทอดองค์ความรู้สามารถดำเนนิ การได้ ทันี้และเป็นกิจการต่อเน่ืองเป็นประจำทุกปี • ในสว่ นของการพฒั นาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือบรหิ ารจดั การความรู้ หรอื Digital-KM ให้พจิ ารณาดำเนินการไปพร้อมรอบการปรบั ปรุงระบบ TTMS สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-96

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพิม่ ศักยภาพสถานขี นสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) 10.7.7 แผนท่ี 5 การสนับสนุนส่งเสริมให้บุคลากรศึกษาต่อหรือขอรับทุนเพ่ือศึกษาต่อในหัวข้อที่มี ความต้องการ วัตถปุ ระสงค์ • เพ่ือพฒั นาบคุ ลากรใหม้ ีความร้คู วามสามารถสอดรับกับความตอ้ งการของหน่วยงาน แนวคดิ ดังที่ทราบกันดีว่าภาระงานหลักในส่วนสถานีขนส่งสินค้าส่วนหนึ่งมีลักษณะงานท่ีเป็นงานวิชาการท่ีมี รายละเอียดและความซับซ้อนทางเทคนิค ไม่ว่าจะเป็นงานพัฒนาสถานีขนส่งสินค้า งานบริหาร กิจกรรมการขนส่ง และงานกำกับสัญญาต่างๆ ซ่ึงลักษณะงานเช่นนี้ผู้ปฏิบัติงานควรจะต้องมีความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ หรือมีพ้ืนฐานการศึกษาในหลักสูตรท่ีเก่ียวข้อง เพ่ือให้สามารถสนับสนุน งานที่มีลักษณะเป็นงานวิชาการได้อย่างเหมาะสม องค์ความรู้ที่ส่วนสถานีขนส่งสินค้าต้องการใน ปัจจุบันยกตัวอย่างเช่น วิศวกรรมขนส่งและโลจิสติกส์ วิศวกรรมโยธา เศรษฐศาสตร์และการเงิน กฎหมายและสัญญา การประเมินและระบบประกันคุณภาพ เทคโนโลยีสารสนเทศและจัดการ ฐานข้อมูล และการวเิ คราะห์ข้อมูลและสถิติ เปน็ ตน้ อย่างไรก็ดี ด้วยข้อจำกัดของระบบราชการซึ่งอาจไม่สามารถกำหนดตัวบุคลากรท่ีมีความเชี่ยวชาญได้ ตรงตามที่ต้องการท้ังหมด ดังน้ัน กระบวนการด้าน “การพัฒนาทรัพยากรบุคลากร” จะเข้ามามี บทบาทสำคัญยิ่ง เช่น การส่งเสริมและสนับสนุนผู้ปฎิบัติงานให้มีการเรียนรู้เพิ่มเติม ไม่ว่าจะเป็นการ เข้าร่วมการฝึกอบรม การเรียนระยะส้ัน การเรียนต่อ รวมถึงการขอทุนการศึกษา ในสายวิชาที่ เก่ยี วเนอ่ื งจำเปน็ ซงึ่ เป็นบทบาทสำคัญของผบู้ รหิ ารในหนว่ ยงาน ระยะของการดำเนนิ การ • เป็นกจิ การต่อเนื่องเป็นประจำทกุ 10.7.8 แผนท่ี 6 การพัฒนาระบบวางแผนทรัพยากรทางธุรกิจขององค์กร (Enterprise Resource Planning: ERP) และการนำเทคโนโลยีมาใชใ้ นการช่วยบริหารองคก์ ร วตั ถุประสงค์ • เพ่ือสร้างระบบในการวางแผนและบริหารจัดการทรัพยากรในองค์กร ซ่ึงจะสามารถเพ่ิม ประสทิ ธภิ าพ ลดระยะเวลา และลดความผิดพลาดในการปฏิบัติงานของบคุ ลากรได้ แนวคดิ การพัฒนาเพ่ือนำเทคโนโลยีมาใช้ในการบรหิ ารงานสถานีให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดถือเป็นการต่อ ยอดระบบที่มีอยู่ในปัจจุบัน เพ่ือให้การดำเนินการโดยเฉพาะงานเอกสารและข้ันตอนทางราชการ ถูกต้อง แม่นยำ รวมถึงลดภาระงานให้แก่บุคลากรทั้งในส่วนสถานีและส่วนกลาง ถือเป็นหัวใจ สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบัง 10-97

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่ือเพิ่มศักยภาพสถานขี นสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) สำคัญของการพัฒนาระบบวางแผนทรัพยากรทางธุรกิจขององค์กร หรือ ERP โดยเฉพาะอย่างย่ิง ระบบ ERP สมัยใหม่ซ่ึงจะมีขีดความสามารถในด้านการวิเคราะห์ข้อมูล แนวโน้ม และสนับสนุน การตัดสินใจมากย่ิงขึ้น หรือแม้แต่การนำระบบอัจฉริยะ เช่น Artificial Intelligence หรือ AI มา ช่วยในการวิเคราะห์และสนับสนนุ การตดั สนิ ใจเปน็ ตน้ ปัจจุบันสำนักการขนส่งสินค้ามีระบบ TTMS ซ่ึงถือเป็นระบบหลักท่ีทำหน้าที่เสมือนเป็นระบบ จัดเก็บและบริหารข้อมูลสำหรับสนับสนุนการบริหารจัดการสถานขี นสง่ สินคา้ มีการจัดเกบ็ ข้อมูลที่ จำเป็นจะต้องใช้ในการบริหารกิจการสถานีขนส่งสินค้าอย่างหลากหลาย เช่น การเช่าใช้พ้ืนที่ สัญญาเช่า (บันทึกความตกลงการใช้งานสถานี) ค่าใช้จ่ายและงบประมาณสถานี สาธารณูปโภค งานบุคคล และสถิติต่างๆ ที่เก่ียวข้องกับการใช้งานและบริหารงานสถานี อย่างไรก็ดี ระบบบ TTMS ยังไม่สามารถเรียกได้ว่าเป็นระบบวางแผนทรัพยากรทางธุรกิจขององค์กร (ERP) เนื่องจาก ยังไม่มีระบบบัญชีและกระบวนการเช่ือมโยงและวิเคราะห์ข้อมูลท้ังหมดท่ีเกิดขึ้นในองค์กรน้ันให้ สามารถทำงานร่วมกันไดเ้ ป็นระบบเดยี ว ในมุมมองของการพัฒนาทรัพยากรบุคคลและรวมถึงโครงสร้างการบริหาร การพัฒนาระบบ ERP ที่มีความสมบูรณ์และสอดรับกับงานและภาระงานอย่างดี จะสามารถช่วยลดเวลาและเพ่ิม ประสิทธิภาพในการทำงานและลดข้ันตอนหรือโอกาสของความผิดพลาดให้แก่ผู้ปฏิบัติงานได้เป็น อย่างดี และรวมถึงยังเป็นการลดการผูกพันภาระงานหรือองค์ความรู้ชุดใดชุดหน่ึงไว้กับบุคคลใด บุคคลหน่ึงอีกด้วย ดังน้ันในระยะยาวส่วนสถานีขนส่งสินค้าจึงควรต้ังเป้าหมายให้มีการพัฒนา ระบบ TTMS ของส่วนฯ ให้มีประสทิ ธิภาพและนำไปส่จู ุดที่ตัวระบบสามารถทำหน้าที่เป็น ERP ได้ อยา่ งสมบูรณ์ ซงึ่ ในสว่ นน้จี ะไปผูกพันกบั การพัฒนา DSS และ PM ท่จี ะกล่าวถึงในแผนต่อๆ ไป ระยะของการดำเนินการ • ระยะสัน้ ถึงกลาง โดยสามารถดำเนนิ โครงการในลักษณะเป็นระยะๆ หรือ Phasing ได้ 10.7.9 แผนที่ 7 การพัฒนาระบบสารสนเทศเพ่ือการวิเคราะห์ข้อมูลและช่วยผู้บริหารในการตัดสินใจ ในการแก้ปัญหาการพัฒนา (Decision Support System: DSS) วตั ถปุ ระสงค์ • เพื่อให้กรมการขนส่งทางบกมีระบบที่สามารถจัดเก็บองค์ความรู้ในการพัฒนาและบริหาร สถานีขนสง่ สินค้า • เพ่ือให้ผู้บริหารของส่วนสถานีขนส่งสินค้าและสถานีขนส่งสินค้ามีระบบสารสนเทศท่ีช่วยใน การตัดสนิ ใจในการแกป้ ญั หาการพัฒนาและบริหารสถานีขนส่งสินค้า สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 10-98

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่ือเพ่ิมศักยภาพสถานขี นส่งสนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) แนวคิด การตัดสินใจเป็นบทบาทสำคัญของผู้บริหารท่ีมีความสำคัญต่อการดำเนินธรุ กิจขององค์การ การมี สารสนเทศท่ีดี และเคร่ืองมือในการเขา้ ถึงข้อมูล รวบรวมวิเคราะหข์ ้อมูลท่ีดนี ้ัน จะช่วยใหผ้ ู้บริหาร สามารถพจิ ารณาาทางเลือกต่างๆ ได้อยา่ งรวดเร็ว คาดการณ์และแก้ไขปัญหาได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System หรือ DSS) เป็นระบบย่อยหน่ึงในระบบ สารสนเทศเพ่ือการจัดการ โดยที่ระบบสนับสนุนการตัดสินใจจะช่วยผู้บริหารในเรื่องการตัดสินใจใน เหตุการณ์หรือกิจกรรมทางธุรกิจที่ไม่มีโครงสร้างแน่นอน หรือก่ึงโครงสร้าง ระบบสนับสนุนการ ตัดสินใจอาจจะใช้กับบุคคลเดียวหรือช่วยสนับสนุนการตัดสินใจ เป็นกลุ่ม นอกจากน้ัน ยังมีระบบ สนับสนุนผบู้ รหิ ารเพ่ือชว่ ยผูบ้ ริหารในการตัดสินใจเชงิ กลยทุ ธ์ การพัฒนา DSS สามารถดำเนินการควบคู่ไปกับการพัฒนาอื่นๆ ท่ีเกี่ยวข้อง เช่น การพัฒนาระบบ TTMS ให้กลายเป็นระบบ ERP ท่ีสมบูรณ์ของส่วนสถานีขนส่งสินค้า หรืออาจพิจารณาไว้เป็นการ พฒั นาในลำดับถัดๆ ไปได้ ระยะของการดำเนินการ • ระยะกลาง 10.7.10 แผนที่ 8 การพัฒนาระบบบริหารผลงาน (PM) วตั ถุประสงค์ • เพ่ือให้ผบู้ ริหารสามารถรับทราบปญั หาภาระงานของบุคลากรไดต้ ลอดเวลาและสามารถแก้ไข ปัญหาเร่อื งอัตรากำลังไม่เพยี งพอได้อย่างถูกต้อง • เพอ่ื ใหผ้ ู้บริหารสามารถประเมินผลการปฏบิ ตั ิงานของบุคลากรภายใตส้ ว่ นสถานขี ขนสง่ สินคา้ ได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ แนวคดิ ปัญหาเรื่องอัตรากำลังของบุคลากรไม่เพียงพอเป็นปัญหาท่ีพบบ่อยในทุกองค์กร ทำให้บุคลากร ต้องทำงานมากกว่าภาระงานท่ีควรจะเป็นและไม่มีความสุขในการทำงาน อย่างไรก็ตาม นโยบาย ของรัฐบาลมุ่งเน้นท่ีจะปรับลดอัตรากำลังข้าราชการ และรัฐบาลได้กำหนดแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการ บริหารจัดการกำลังคนภาครัฐให้ทุกส่วนราชการดำเนินการบริหารจัดการกำลังคนให้เป็นไปตาม แผนปฏิรูปประเทศ ด้านการบริหารราชการแผ่นดิน ประเด็นปฏิรูปท่ี 4 ท่ีกำหนดให้กำลังคน ภาครัฐต้องมีขนาดที่เหมาะสมและมีสมรรถนะสูงพร้อมขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ประเทศ แนวทาง หน่งึ ท่ีสามารถนำมาเพ่ิมประสิทธภิ าพในการบรหิ ารอัตรากำลังบุคลากร คือ การรับทราบภาระงาน ของบุคลากรท้ังหมดขององค์กรและสามารถประเมินขีดความสามารถได้ตลอดเวลา เพื่อให้ สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบงั 10-99

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพือ่ เพ่มิ ศักยภาพสถานีขนส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) สามารถบริหารเวลาได้อย่างถูกต้องและมอบหมายงานที่เหมาะสมกับบุคลากรน้ัน ๆ รวมท้ังใช้ ประโยชน์ในการประเมนิ ผลงานของบุคลากรให้เป้นไปตามตัวชี้วดั ไดอ้ ีกด้วย ดงั นั้น จึงมีแนวคดิ ให้ มีการพัฒนาระบบบริหารผลงาน (Performance Management: PM) ของบุคลากรภายในส่วน สถานีขนส่งสินค้า ให้สามารถรับทราบภาระงาน ความคืบหน้าในการปฏิบัติงาน เพ่ือช่วยในการ บริหารทรัพยากรบุคคล รวมทั้งเป็นประโยชน์ในการประเมินผลงานส่วนบุคคล ประกอบการ พิจารณาเลื่อนข้ันและเลื่อนตำแหน่งในอนาคต นอกจากน้ี หากพบวา่ ตำแหน่งใดท่ีบุคลากรปฏิบัติ หน้าท่ีจนเต็มขีดความสามารถแล้ว อาจนำผลการวิเคราะห์ดังกล่าว มาใช้เป็นเหตุผลประกอบการ พิจารณาขอเพิม่ อัตรากำลงั ในอนาคตอกี ทางหน่ึงดว้ ย ระยะของการดำเนินการ • ระยะกลาง สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบงั 10-100

บทที่ 11 การศกึ ษาและวิเคราะหป์ ัญหาทางดา้ นขอ้ กฎหมายและระเบยี บ ท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การดำเนนิ กจิ การสถานีขนสง่ สินคา้

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพมิ่ ศักยภาพสถานขี นสง่ สนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) บทที่ 11 การศกึ ษาและวิเคราะห์ปัญหาทางด้านขอ้ กฎหมาย และระเบียบ ทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับการดำเนนิ กจิ การสถานีขนสง่ สินค้า ในการศึกษาและวิเคราะหป์ ัญหาทางด้านข้อกฎหมายและระเบียบที่เกยี่ วข้องกบั การดำเนินกจิ การ สถานีขนส่งสินค้าในการศึกษาครั้งน้ี มีวัตถุประสงค์เพ่ือการศึกษาวิเคราะห์ปัญหาและข้อจำกัดท่ี อาจเกิดขึ้นหากมีการพัฒนาและเพิ่มศักยภาพการใช้งานสถานีขนส่งสินค้าในด้านต่างๆ ท้ังกรณี ภาครัฐเป็นผู้ดำเนินการเอง หรือกรณีมีการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พร้อมเสนอแนะแนว ทางแก้ไขและแนวทางการเตรียมความพร้อม เช่น การแก้ไขเพ่ิมเติมข้อกฎหมาย การออกระเบียบ หรือประกาศฉบับใหม่ เป็นต้น ซึ่งรวมไปถึงการศึกษาวิเคราะห์กฎระเบียบและประกาศต่างๆ ที่ เกีย่ วขอ้ งกับการบริหารกิจการสถานขี นส่งสนิ ค้า และสญั ญาและการบริหารสัญญาเช่าพื้นที่ภายใน สถานขี นส่งสนิ ค้าในปัจจบุ นั โดยมรี ายละเอียดดังตอ่ ไปนี้ 11.1 การจัดให้มี/จัดตั้งสถานขี นส่งสนิ คา้ สถานีขนส่งสินค้าท้ัง 3 แห่งในการศึกษาครั้งนี้ จัดให้มีตาม พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 โดยสรุปสาระสำคญั ได้ดังน้ี 11.1.1 องคป์ ระกอบตามกฎหมายของสถานขี นสง่ สนิ คา้ สถานีขนส่งตามสาระสำคัญท่ีกำหนดไว้ใน พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 มี 2 ประเภท คือ (1) สถานีขนส่งผู้โดยสาร (2) สถานีขนส่งสัตว์และหรือสิง่ ของ โดยในกรณีของสถานีขนส่งสัตวแ์ ละ หรือสงิ่ ของน้นั จะเทยี บเคียงไดก้ บั สถานีขนสง่ สนิ ค้าในปจั จบุ นั ท้ังนี้ ลกั ษณะของสถานีขนส่งสินคา้ (สถานีขนส่งสตั ว์และหรอื สิ่งของตาม พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522) ได้ถูกกำหนดไว้กฎกระทรวงฉบับที่ 18 (พ.ศ. 2525) และกฎกระทรวงฉบับท่ี 59 (พ.ศ. 2549) ออกตามความใน พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 กำหนดลักษณะของสถานีโดยต้องมีลักษณะ เป็นสถานที่ซ่ึงใช้เป็นศูนย์รวมกระจาย แลกเปล่ียนสินค้า และสับเปลี่ยนรถสำหรับการขนส่งสัตว์ และหรอื สิง่ ของรวมทงั้ เป็นสถานทีใ่ หบ้ รกิ ารต่างๆ ทีเ่ ก่ียวกับการขนส่ง และประกอบดว้ ย (1) อาคารสถานีซึ่งจัดให้มีพ้ืนที่สำหรับท่ีทำการ ท่ีทำงานของเจ้าหน้าท่ี ขบ. ท่ีพักสินค้าที่ ขนถา่ ยสินค้า ห้องน้ำ หอ้ งสว้ ม ท่ีพักผู้ประจำรถ และท่จี ำหน่ายอาหารและเครอื่ งดมื่ (2) คลงั สินคา้ (3) อาคารสำหรับจำแนกสนิ ค้าหรือบรรจหุ บี ห่อ (4) ท่สี ำหรับเป็นอแู่ ละบริการซ่อมรถ (5) ทจี่ ำหน่ายน้ำมนั เชื้อเพลงิ (6) ลานจอดพกั รถ สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-1

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพื่อเพ่มิ ศักยภาพสถานขี นสง่ สนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) (7) ลานคอนเทนเนอร์ (8) ท่ีชั่งนำ้ หนัก (9) เครื่องมือเคร่ืองใช้เพ่ือความสะดวกตามความจำเป็นและเหมาะสม ได้แก่ รถปั้นจั่น รถยก รถเขน็ รถลาก เคร่ืองทุ่นแรง และเครื่องมือบรรจุหีบห่อ หรือเครอื่ งมือเคร่ืองใช้อ่ืนๆ (10) โทรศัพท์สาธารณะ (11) ระบบสารสนเทศสำหรับข้อมลู ด้านการขนสง่ (12) เคร่อื งดบั เพลงิ ซึง่ ติดตัง้ ในสถานทต่ี าม (1) (2) (3) (4) และ (5) แม้ตามกฎหมายจะมีการระบุองค์ประกอบหลักของสถานีไว้อย่างชัดเจน อย่างไรก็ดี ขบ. มีอำนาจ ยกเว้นการดำเนินการได้ตามความเหมาะสมและจำเป็นเพ่ือให้สอดคล้องกับบริบทของแต่ละสถานี และสถานการณ์ท่ีเปล่ียนแปลงไปในปัจจุบันและอนาคต โดยอาศัยกระบวนการของคณะกรรมการ ควบคุมการขนส่งทางบกกลาง 11.1.2 การจัดใหม้ /ี จัดตง้ั สถานขี นสง่ สนิ ค้า ตามกฎกระทรวงแบ่งสว่ นราชการ กรมการขนสง่ ทางบก กระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2545 ได้กำหนด อำนาจหน้าท่ีของกรมการขนส่งทางบกให้กรมการขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม มีภารกิจ เกี่ยวกับการจัดระเบียบการขนส่งทางบก โดยการกำกบั ดูแล ตรวจสอบ ตรวจตรา ให้มีการปฏิบัติ ตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ ประสานและวางแผน ให้มกี ารเชือ่ มต่อกบั ระบบการขนส่งอน่ื ๆ เพื่อให้ ระบบการขนส่งทางบกเกิดความคล่องตัว สะดวก รวดเร็ว ทั่วถึง และปลอดภัย โดยให้มีอำนาจ หนา้ ท่ดี งั ตอ่ ไปนี้ 1. ดำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการขนส่งทางบก กฎหมายว่าด้วยรถยนต์ กฎหมายว่าด้วย ล้อเลอื่ น และ กฎหมายอืน่ ที่เกยี่ วขอ้ ง 2. ดำเนินการแกไ้ ข ป้องกัน และสง่ เสริมสวสั ดิภาพการขนส่งทางบก 3. สง่ เสริมและพัฒนาเครือข่ายระบบการขนสง่ ทางบก 4. ดำเนนิ การจัดระเบียบการขนสง่ ทางบก 5. ร่วมมือ และประสานงานกับองค์การ และหน่วยงานอ่ืนที่เกี่ยวข้องท้ังในประเทศและต่างประเทศ ในดา้ นการขนสง่ ทางบก และในส่วนทีเ่ กีย่ วกบั อนุสญั ญาและความตกลงระหวา่ งประเทศ 6. ปฏิบัติการอื่นใดตามท่ีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าท่ีของกรม หรือตามท่ีกระทรวงหรือ คณะรัฐมนตรมี อบหมาย โดยกำหนดให้สำนกั การขนสง่ สินค้า มอี ำนาจหนา้ ที่ดงั ต่อไปน้ี สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 11-2

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพื่อเพิ่มศักยภาพสถานขี นส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) (1) ดำเนินการและจัดระบบด้านการขนส่งสัตว์หรือสิ่งของตามกฎหมายว่าด้วยการขนส่งทางบก กฎหมายวา่ ด้วยรถยนต์ และกฎหมายอน่ื ที่เกีย่ วข้อง (2) ศกึ ษาและพัฒนาดา้ นการขนสง่ สัตว์หรอื สิ่งของ (3) สง่ เสริม สนับสนนุ และพฒั นาศกั ยภาพของผู้ประกอบการขนสง่ รวมทงั้ ประสานความรว่ มมือ กบั ผปู้ ระกอบการขนส่งและหนว่ ยงานอนื่ ท่ีเก่ยี วข้อง (4) กำหนดหลักเกณฑ์และกำกับดูแลผู้ประกอบการขนส่งสัตว์หรือสิ่งของให้ปฏิบัติตามกฎหมาย ว่าด้วยการขนสง่ ทางบก และกฎหมายวา่ ดว้ ยรถยนต์ (5) ตดิ ตามและประเมนิ ผลการดำเนนิ การดา้ นการขนส่งสตั วห์ รือส่งิ ของ (6) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอ่ืนที่เกี่ยวข้อง หรือท่ีได้รับ มอบหมาย นอกจากนี้ สาระสำคัญของพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 และท่ีแก้ไขเพ่ิมเติม ได้มีการให้อำนาจ ขบ. ในการจัดให้มีสถานีขนส่ง (สถานีขนส่งผู้โดยสาร และ สถานีขนส่งสัตว์ และหรือส่ิงของ) โดยการอนุมัติของคณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกกลาง ในเขตท้องที่ กรงุ เทพมหานครและในเขตท้องท่จี งั หวดั อืน่ ได้โดย - ขบ. จดั ใหม้ สี ถานีขนส่งสินค้า หรอื - ขบ. มอบหมายใหร้ ัฐวิสาหกิจหรอื องค์การของรัฐเป็นผ้ดู ำเนนิ การ หรอื - ขบ. อนญุ าตใหบ้ คุ คลอนื่ จัดตงั้ และดำเนินการสถานขี นส่งสินค้า โดยตอ้ งได้รับอนุญาตจาก นายทะเบียนกลางและโดยอนมุ ัตขิ องคณะกรรมการควบคมุ การขนสง่ ทางบกกลางเป็นผู้ให้อนญุ าต กบั ผ้ขู อรบั ใบอนุญาต1 1 พระราชบญั ญัตกิ ารขนสง่ ทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 115 ให้กรมการขนส่งทางบกโดยอนุมัติคณะกรรมการ ควบคุมการขนส่งทางบกกลาง จัดให้มีสถานีขนส่งข้ึนในเขตท้องท่ี กรุงเทพ มหานครและในเขตท้องท่ีจังหวัดอื่น โดยจะดำเนินการเอง หรือจะมอบหมาย ให้รัฐวิสาหกิจหรือองค์การของรัฐเป็น ผดู้ ำเนนิ การกไ็ ด้ ให้อธิบดีมีอำนาจกำหนดค่าบริการในการดำเนินการของสถานีขนส่ง ไม่เกินอัตราที่คณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกกลาง กำหนด บุคคลอื่นใดประสงค์จะจัดตั้งและดำเนินการสถานีขนส่ง ต้องได้รับอนุญาตจากนายทะเบียนกลางโดยอนุมัติของคณะกรรมการ ควบคุมการขนสง่ ทางบกกลางก่อน การขออนุญาตและการอนุญาตให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ กำหนดในกฎกระทรวงการจัดให้มีหรือจัดตั้งสถานีขนส่งขึ้นที่ใด เมอ่ื ใด ให้เปน็ ไปตามที่ รฐั มนตรีประกาศกำหนดในราชกิจจานเุ บกษา มาตรา 116 ให้อธิบดีมีอำนาจกำกับและควบคุมการดำเนินการที่ เกี่ยวกับสถานีขนส่งให้เป็นไปตามพระราชบัญญัตินี้ และเพื่อประโยชน์แห่งการนี้ จะแต่งต้ังข้าราชการและหรือลูกจ้างสังกัดกรมการขนส่งทางบก ทำหน้าที่เป็น นายสถานีและเจ้าหน้าท่ีสถานีตามจำนวนท่ี เห็นสมควร มอี ำนาจกำกบั และควบคมุ ดังกลา่ วดว้ ยก็ได้ สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบัง 11-3

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอื่ เพิ่มศักยภาพสถานขี นสง่ สินค้า (Truck Terminal Development Plan) - การจัดให้มีหรือจัดต้ังสถานีขนส่งขึ้นท่ีใด เมื่อใด ให้เป็นไปตามที่ รัฐมนตรีประกาศ กำหนดในราชกจิ จานเุ บกษา - อธิบดกี รมการขนส่งทางบกมอี ำนาจกำกับและควบคุมการดำเนินการท่ี เกี่ยวกับสถานี ขนส่งให้เปน็ ไปตาม พ.ร.บ. การขนส่งทางบก ในกรณีการที่ ขบ. “จัดให้มี” สถานีขนส่งข้ึน เป็นกรณีที่ ขบ. เป็นผู้ก่อสร้างและดำเนินกิจการ สถานีขนส่งเอง อันเป็นการดำเนินการภายใต้หน้าที่และอำนาจของ ขบ. ที่ได้รับตามกฎหมายข้างต้น ซ่ึงสถานีขนส่งสินค้าท้ัง 3 แห่ง ในการศึกษาคร้ังนี้อยู่ภายใต้กระบวนการจัดให้มีสถานีขนส่ง ตามหน้าท่ีและอำนาจของ ขบ. ซ่ึงการจัดให้มีสถานีข่นส่งน้ี ขบ. สามารถท่ีจะดำเนินการก่อสร้าง และบริหารจัดการเอง หรือ อาจว่าจ้างให้เอกชนเข้ามารับจ้างดำเนินการโดยรับค่าจ้าง หรือ อาจดำเนินการโดยการให้เอกชนร่วมลงทุนก็ได้ เน่ืองจากเป็นการดำเนินการที่อยู่ในกรอบหน้าท่ี และอำนาจในการจดั ใหม้ ีสถานีขนส่งของ ขบ. โดยตรง ในกรณีท่ีรัฐวิสาหกิจ องค์กรของรัฐ เช่น องค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน (อปท.) หรือเอกชนรายใด ต้องการก่อสร้างและดำเนินกิจการสถานีขนส่ง จะนิยามว่าเป็นการ “จัดต้ัง” สถานี ซ่ึงในกรณีน้ี ผู้ท่ีจะจัดต้ังสถานีจะต้องขอใบอนุญาตการจัดต้ังสถานีจาก ขบ. ผ่านนายทะเบียนกลางโดยอนุมัติ จากคณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกกลางเป็นผู้ให้อนุญาตกับผู้ขอรับใบอนุญาต โดยในกรณีนี้ ยงั ไมเ่ คยมีการดำเนินการในประเทศไทยมาก่อนสำหรับกรณีของสถานีขนส่งสนิ คา้ 11.1.3 รายได้จากการบรหิ ารกจิ การสถานีขนสง่ สินค้า กรณีทบ่ี ุคคลอน่ื ใดจัดต้ังและดำเนินการสถานขี นส่ง ผู้ที่จัดตงั้ และดำเนินการสถานขี นส่งจะมีหน้าที่ ในการบริหารกจิ การ ซึ่งประกอบดว้ ย การบริหารการจัดการความเรียบร้อยในการดำเนินกิจกรรม ภายในพื้นท่ี เช่น การบรหิ ารพื้นที่บรกิ าร การบริหารพนื้ ที่ลานจอด การจดั การจราจรภายในพ้ืนที่สถานี การรักษาความปลอดภัย การจัดให้มีบรกิ ารหอ้ งน้ำสาธารณะ การดูแลซ่อมแซมบำรุงรักษาอาคาร สถานท่ีและวสั ดอุ ุปกรณ์ การบรหิ ารสญั ญาและผู้ใช้บริการ และการจัดเกบ็ และจดั สง่ รายได้ ซึ่งเป็น กิจกรรมพืน้ ฐานทีต่ ้องมีการดำเนนิ การเปน็ ปกตสิ ำหรับสถานีขนสง่ สนิ คา้ โดยท่วั ไป ทง้ั นี้โดยอธิบดมี ี อำนาจกำหนดค่าบริการในการดำเนินการของสถานีขนส่ง ไม่เกินอัตราที่คณะกรรมการ ควบคุม การขนส่งทางบกกลางกำหนด มาตรา 119 ใบอนุญาตจัดตั้งและดำเนินการสถานีขนส่งให้มีอายุ ตามที่คณะกรรมการควบคุมการขนส่งทางบกกลางกำหนดแต่ไม่เกินยี่สิบปี นับแต่ วันท่ีออกใบอนุญาต ผู้ได้รับใบอนุญาตจัดต้ังและดำเนินการสถานีขนส่งซ่ึงประสงค์จะขอต่อ อายุใบอนุญาตจะต้องยื่นคำขอ ก่อนใบอนญุ าตสน้ิ อายุไม่น้อยกว่าหนึ่งปี การขอต่ออายใุ บอนุญาตและการอนุญาตให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และ วธิ ีการท่ีกำหนดใน กฎกระทรวง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบงั 11-4

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่ือเพม่ิ ศักยภาพสถานีขนส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) ในกรณีของการจัดต้ังสถานีขนส่ง ไม่ว่าจะโดยเอกชน รัฐวิสาหกิจ หรือ เป็นการถ่ายโอนภารกิจ ตามกฎหมายไปยงั อปท. รายได้ที่เกดิ ข้นึ ทงั้ หมดจะตกเป็นของผรู้ ับใบอนุญาต สำหรับกรณีของการจดั ใหม้ ีสถานีขนสง่ สินค้าโดย ขบ. น้ัน ตามสาระสำคญั ของ “ระเบียบกรมการ ขนส่งทางบกว่าด้วยการรับจ่ายค่าบริการสถานีขนส่งสัตว์และหรือสิ่งของ พ.ศ. 2564 ” มสี าระสำคญั โดยสรุปกำหนดไว้ ดังนี้ ในขอ้ 4 ของระเบียบน้ี กำหนดให้ “ค่าบรกิ ารสถานีขนส่งสัตว์หรอื ส่ิงของ” หมายความวา่ (1) เงิน รายรับค่าบริการใช้สถานีขนส่งสัตว์หรือส่ิงของ (2) ค่าเช่าชานชาลาขนถ่ายสินค้า (3) ค่าบริการใช้ ลานจอดรถ (4) ค่าเช่าสำนักงานในอาคารชานชาลา (5) คา่ เช่าสำนักงานในตกึ บรหิ าร (6) ค่าเช่าท่ี จำหน่ายสินค้า (7) ค่าเช่าท่ีพักผู้ประจำรถ (8) ค่าเช่าร้านจำหน่ายอาหาร (9) ค่าเช่าที่จำหน่าย น้ำมันเชื้อเพลิง (10) ค่าเช่าท่ีซ่อมบริการและล้างรถ (11) ค่าเช่าคลังสินค้า (12) ค่าเช่าพ้ืนที่ติดต้ัง ปา้ ยโฆษณาในสถานขี นส่งสัตวห์ รือส่ิงของ (13) รายไดอ้ ่ืน ๆ ซึ่งต้องตกลงกับกระทรวงการคลังเป็น กรณี ๆ ไป และในข้อ 5 กำหนดให้ ค่าบริการสถานีขนส่งสัตว์หรือสิ่งของ ให้ ขบ. เก็บไว้ใช้จ่ายใน อตั ราร้อยละ 75 สว่ นทีเ่ หลือให้นำสง่ คลงั เป็นรายไดแ้ ผ่นดิน นอกจากนี้ ตามหลักกฎหมายวา่ ดว้ ยการเงินการคลงั ท่ีกำหนดไว้ใน “พ.ร.บ. วนิ ัยการเงนิ การคลงั ของรัฐ พ.ศ. 2561” มาตรา 4 ขบ. ถือเป็น “หน่วยงานของรัฐ” ภายใต้บังคับของพระราชบัญญัติฉบับน้ี ซ่ึงในฐานะหน่วยราชการ ขบ. มีหน้าท่ีต้องดำเนินการตาม พ.ร.บ. วินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 ท่ีมีสาระสำคัญท่ีเก่ียวข้องกำหนดให้ “รายได้” ได้แก่ รายได้แผ่นดิน และให้หมายความ รวมถึงเงินที่หน่วยงานของรัฐจัดเก็บหรือได้รับไว้เป็นกรรมสิทธิ์ แต่มีกฎหมายบัญญัติให้นําไป ใช้จ่ายเพื่อการดําเนินงานของหน่วยงานของรัฐได้ รายไดแ้ ผ่นดิน ได้แก่ เงินท้ังปวงที่หน่วยงานของ รัฐจัดเก็บหรือได้รับไว้เป็นกรรมสิทธ์ิ และต้องนําส่งคลังตามมาตรา 34 คือ บรรดาเงินที่หน่วยงาน ของรัฐจัดเก็บหรือได้รับไว้เป็นกรรมสิทธ์ิ ไม่ว่าจะได้รับตามกฎหมาย ระเบียบ หรือข้อบังคับ หรือ ไดร้ ับชําระตามอาํ นาจหนา้ ท่ีหรือสัญญา หรือได้รบั จากการให้ใช้ทรพั ย์สินหรอื เก็บดอกผลจากทรพั ย์สิน ของราชการ ใหน้ ําสง่ คลงั ตามระเบยี บท่ีรฐั มนตรีกําหนด เว้นแต่จะมีกฎหมายกําหนดเป็นอย่างอื่น จากสาระสำคญั ของ พ.ร.บ. วินยั การเงนิ การคลงั พ.ศ. 2652 ประกอบกับ ระเบยี บกรมการขนสง่ ทางบก ว่าด้วยการรับจ่ายค่าบริการสถานีขนส่งสัตว์และหรือสิ่งของ พ.ศ. 2564 จึงมีผลให้ “ค่าบริการ สถานีขนส่งสัตว์หรือสิ่งของ” ตามระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการรับจ่ายค่าบริการสถานี ขนส่งสัตวแ์ ละหรือสงิ่ ของ พ.ศ. 2564 แบง่ ออกเปน็ สองประเภท คอื สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 11-5

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอื่ เพมิ่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) (1) รายได้ที่ไมต่ อ้ งนำส่งคลงั เป็นรายไดแ้ ผน่ ดิน คอื เงินท่ีไดจ้ ากค่าบรกิ ารสถานขี นส่งสัตว์หรือสิ่งของ ในอัตราส่วนร้อยละ 75 ให้ ขบ. เก็บไวใ้ ช้จ่าย หรือก่อหน้ีผูกพันได้เฉพาะรายจ่ายที่เก่ียวกับกิจการสถานีขนส่งสัตว์หรือส่ิงของหรือการอำนวย ความสะดวก ความปลอดภัย ให้แก่กิจการสถานีขนส่งสัตว์หรือส่ิงของเท่าน้ัน (ข้อ 8 ของ ระเบียบ กรมการขนสง่ ทางบกว่าดว้ ยการรับจ่ายค่าบรกิ ารสถานีขนส่งสัตว์และหรือสิง่ ของ พ.ศ. 2564) (2) รายไดท้ ี่ตอ้ งนำส่งคลังเปน็ รายได้แผ่นดิน คือเงินที่ได้จากค่าบริการสถานีขนส่งสัตว์หรือสิ่งของ ในอัตราส่วนร้อยละ 25 ให้ ขบ. นำส่งคลัง เป็นรายได้แผ่นดิน (ทั้งน้ีเว้นแต่จะมีกฎหมายกําหนดเป็นอย่างอ่ืน) ดังนั้น เงินรายได้ในส่วนนี้ จะถอื เป็นเงินรายไดข้ องแผน่ ดิน ขบ. จะไม่สามารถนำเงินในส่วนน้ีไปดำเนินการอย่างอื่นอย่างใดได้ เว้นแตจ่ ะมีการออกกฎหมายกำหนดยกเว้นไว้ นอกจากน้ี ตามข้อ 16 ของระเบียบกรมการขนส่งทางบกว่าด้วยการรับจ่ายค่าบริการสถานีขนส่ง สัตว์และหรือส่ิงของ พ.ศ. 2564 กำหนดว่า หากกรรณีปรากฎว่า ขบ. มีเงินค่าบริการสถานีขนส่ง สัตว์หรอื ส่ิงของเหลือเกินความจำเป็น กระทรวงการคลังจะกำหนดให้ ขบ. นำส่งคลังเป็นรายได้แผ่นดิน ตามจำนวนท่ีเหน็ สมควรกไ็ ด้ ซึง่ หมายความวา่ เงินรายไดจ้ ากค่าบรกิ ารสถานขี นสง่ สัตว์หรือสิ่งของ ในอัตราส่วนร้อยละ 75 ข้างต้น บางส่วนอาจตกเป็นรายได้แผ่นดนิ ตามจำนวนท่ีกระทรวงการคลัง เหน็ สมควร 11.2 การดำเนนิ กจิ การสถานแี ละความเป็นไปไดใ้ นการร่วมลงทนุ ระหว่างรัฐและเอกชน 11.2.1 ทบทวนกฎหมายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พระราชบัญญัติการรว่ มลงทุนระหว่างรฐั และเอกชน พ.ศ. 2562 มสี าระสำคญั ดงั นี้ (1) กำหนดเป้าประสงค์ของการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนให้มีการจัดทำและดำเนิน โครงการร่วมลงทุนท่อี ยบู่ นพ้นื ฐานของความเปน็ หุ้นสว่ นระหวา่ งรฐั และเอกชน โดยมงุ่ เน้น การใช้ความเช่ียวชาญและนวัตกรรมของเอกชนในโครงการร่วมลงทุนและมีการถ่ายทอด ความรู้ ความเช่ยี วชาญไปยังหน่วยงานของภาครัฐ (2) กำหนดนโยบายของรัฐท่ีชัดเจนและแน่นอนในการจัดทำโครงสร้างพื้นฐานและบริการ สาธารณะซึ่งเป็นภารกิจของรัฐ อันส่งผลให้โครงการร่วมลงทุนไม่ได้อยู่ในกิจการท่ีเกี่ยวข้อง กับโครงสร้างพ้ืนฐานและบริการสาธารณะ เช่น โครงการพัฒนาท่ีดินเชิงพาณิชย์ ไม่ต้อง เข้ามาสู่กระบวนการตามกฎหมายดังกล่าว รวมถึงโครงการท่ีกำหนดไว้ใน พ.ร.บ.ร่วมทุน ฯ ทมี่ มี ูลค่าตำ่ วา่ 5 พันล้านบาท สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-6

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่อื เพ่ิมศักยภาพสถานขี นส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) (3) กำหนดหลักเกณฑ์และขั้นตอนการดำเนินการโครงการร่วมลงทุนที่กระชับ โปร่งใสและ ตรวจสอบได้มากยิง่ ขึ้น (4) กำหนดให้ในกรณีที่เกิดปัญหาหรืออุปสรรค หรือ เกิดความล่าช้าในการจัดทำหรือดำเนิน โครงการร่วมลงทุน “ให้หน่วยงานเจ้าของโครงการสามารถเสนอต่อคณะกรรมการและ คณะรัฐมนตรีเพื่อกำหนดกรอบระยะเวลา หรือ พิจารณาแก้ปัญหาดังกล่าวได้ ทำให้ สามารถดำเนินโครงการร่วมลงทุนไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว” (5) กำหนดให้มีมาตรการส่งเสริมการร่วมลงทุนให้แก่โครงการร่วมลงทุนอย่างเหมาะสมภายใต้ กรอบวินัยการเงินการคลัง เช่น สิทธิและประโยชน์ สิทธิการเช่าที่ดินหรืออสังหาริมทรัพย์ ในโครงการรว่ มลงทุน ไมเ่ กิน 50 ปี พ.ร.บ. การร่วมลงทนุ ระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 มสี าระสำคัญท่ีเก่ยี วข้อง เชน่ “มาตรา 4 ในพระราชบัญญตั ินี้ “โครงการ” หมายความว่า โครงการลงทุนของรัฐในกิจการที่หน่วยงานของรัฐหน่วยงานใด หน่วยงานหน่ึงหรือหลายหน่วยงานรวมกนั มีหนา้ ท่ีและอำนาจต้องทำตามกฎหมายหรือกฎหรือที่มี หน้าท่ีและอำนาจตอ้ งทำตามวัตถปุ ระสงคใ์ นการจดั ต้ัง “ร่วมลงทุน” หมายความว่า ร่วมลงทุนกับเอกชนไม่ว่าโดยวิธีใด หรือมอบให้เอกชนลงทุน แต่ฝ่าย เดียว โดยวิธีการอนุญาตหรอื ใหส้ ัมปทานหรอื ให้สิทธิไม่วา่ ในลกั ษณะใด “โครงการรว่ มลงทนุ ” หมายความวา่ โครงการที่มกี ารรว่ มลงทุน “หน่วยงานของรัฐ” หมายความว่าส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น หรือ หนว่ ยงานอื่นของรัฐ หาก ขบ. อาจจะพิจารณาให้เอกชนเข้ามาร่วมลงทุนในโครงนี้ ขบ. สามารถดำเนินการโดยอาศัย ความตาม พ.ร.บ. การรว่ มลงทุนระหว่างรฐั และเอกชน พ.ศ. 2562 เนื่องจาก ขบ. ถือเป็น “หน่วยงาน ของรัฐ” ตามคำจำกัดความใน พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 โดย ขบ. เป็นหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าท่ีและอำนาจในการจัดให้มีสถานีขนส่งตามท่ีกำหนดใน พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 โดยโครงการท่ีจะนำมาดำเนินการให้เอกชนเข้าร่วมลงทุนภายใต้ พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 จะต้องพิจารณาจากหลักเกณฑ์และ ดำเนินการตามสาระสำคัญของ พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 และประกาศ ที่เกย่ี วขอ้ ง อาทิ • ประเภทกิจการทก่ี ฎหมายกำหนด พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 มาตรา 7 มีสาระสำคัญกำหนด ประเภทของกิจการอันเป็นกิจการเก่ียวกับโครงสร้างพื้นฐานและบริการสาธารณะ ท่ีกฎหมาย กำหนดใหห้ นว่ ยงานเจ้าของโครงการท่ีจะจัดทำโครงการร่วมลงทนุ ต้องปฏิบัติตาม ไดแ้ ก่ สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจา้ คุณทหารลาดกระบัง 11-7

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพือ่ เพ่ิมศักยภาพสถานีขนสง่ สนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) (1) ถนน ทางหลวง ทางพิเศษ การขนส่งทางถนน (2) รถไฟ รถไฟฟา้ การขนสง่ ทางราง (3) ท่าอากาศยาน การขนสง่ ทางอากาศ (4) ทา่ เรอื การขนสง่ ทางนำ้ (5) การจดั การนำ้ การชลประทาน การประปา การบำบดั น้ำเสยี (6) การพลงั งาน (7) การโทรคมนาคม การสื่อสาร (8) โรงพยาบาล การสาธารณสุข (9) โรงเรยี น การศึกษา (10) ท่ีอยู่อาศัยหรือส่ิงอำนวยความสะดวกสำหรับผู้มีรายได้น้อยหรือปานกลาง ผู้สูงวัย ผดู้ ้อยโอกาส หรอื ผู้พกิ าร (11) ศนู ย์นทิ รรศการและศนู ยก์ ารประชุม (12) กจิ การอน่ื ตามทก่ี ำหนดในพระราชกฤษฎีกา กิจการข้างตน้ นย้ี ังรวมถงึ กิจการเกยี่ วเน่อื งท่ีจำเป็นเพอื่ ให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการดำเนินกิจการ ดังกล่าวด้วย ตามท่ีคณะกรรมการประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี ซ่ึงได้มี “ประกาศคณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหวา่ งรฐั และเอกชน เรอ่ื ง กจิ การเกี่ยวเนื่องท่ี จำเป็นเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการดำเนินกิจการถนน ทางหลวง ทางพิเศษ และการ ขนส่งทางถนน พ.ศ. 2563” ประกาศ เม่ือวันท่ี 20 ตุลาคม 2563 กำหนดให้กิจการสถานีขนส่ง ผโู้ ดยสาร สถานีขนส่งสัตว์และสิ่งของ เป็นกิจการเก่ียวเนื่องท่ีจำเป็นเพ่ือให้บรรลุวัตถุประสงค์ของ การดำเนินกิจการขนสง่ ทางถนน จากสาระสำคัญของกฎหมายข้างต้น การดำเนินการสถานีขนส่งสินค้าทั้ง 3 แห่งน้ี จึงถือเป็น กจิ การโครงสร้างพ้ืนฐานและบริการสาธารณะที่มีความเก่ียวเน่ืองจำเป็นเพ่ือให้บรรลุวตั ถุประสงค์ ของการดำเนนิ กจิ การขนส่งทางถนน • มลู คา่ ทรัพย์สนิ ในโครงการ (1) โครงการร่วมลงทุนท่ีมีมูลค่าต้ังแต่ห้าพันล้านบาทขึ้นไปหรือมูลค่าที่กำหนดเพิ่มขึ้น โดยกฎกระทรวง ต้องดำเนินการตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดไวใ้ น มาตรา 8 แห่ง พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 ท้ังน้ี โครงการ ร่วมลงทุนท่ีมีมูลค่าต่ำกว่าห้าพันล้านบาทหรือต่ำกว่ามูลค่าที่กำหนดเพ่ิมข้ึน โดย กฎกระทรวงนั้น หากคณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนเห็น ว่าเป็นโครงการร่วมลงทุนที่มีความสำคัญ หรือสอดคล้องกับแผนการจัดทำโครงการ สถาบนั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 11-8

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพ่อื เพมิ่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) ร่วมลงทุนตามมาตรา 12 คณะกรรมการจะกำหนดให้หน่วยงานเจ้าของโครงการ ดำเนนิ การตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงือ่ นไขท่ีกำหนดไว้ใน พ.ร.บ. น้ีกไ็ ด้ (2) โครงการร่วมลงทุนท่ีมีมูลค่าต่ำกว่าห้าพันล้านบาทหรือต่ำกว่ามูลค่าที่กำหนด เพิ่มข้ึนโดยกฎกระทรวง ให้ดำเนินการตามหลักเกณฑ์และวิธีการของประกาศ คณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน เร่ือง หลักเกณฑ์และ วิธีการดำเนินโครงการร่วมลงทุนทีม่ ีมูลค่าตำ่ กว่าที่กำหนดในมาตรา 9 ของ พ.ร.บ. การรว่ มลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 (3) การคำนวณมูลค่าทรัพยส์ ินในโครงการ เป็นไปตามประกาศคณะกรรมการนโยบาย การร่วมลงทนุ ระหว่างรัฐและเอกชน เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธกี ารคำนวณมูลค่าของ โครงการร่วมลงทุน พ.ศ. 2562 และประกาศสำนักงานคณะกรรมการนโยบาย รัฐวิสาหกิจ เร่ือง แนวทางปฏิบัติสำหรับการคำนวณมูลค่าของโครงการร่วมลงทุน พ.ศ. 2563 ซึ่งมีการกำหนดแนวทางปฏิบัติในการคำนวณมูลค่าโครงการ ไว้ดังน้ี (3.1) หลักเกณฑ์การคำนวณมูลค่าของโครงการ ให้หน่วยงานเจ้าของโครงการ คำนวณเงินลงทุนและทรัพย์สินของภาครัฐและของเอกชนตลอดอายุของโครงการ รว่ มลงทุน ท้ังน้ีให้ถือมูลค่าของโครงการร่วมลงทุน ณ วันที่ผู้มีอำนาจในการพิจารณา การร่วมลงทนุ ระหว่างรัฐและเอกชนให้ความเหน็ ชอบหลักการของโครงการร่วมลงทุน (3.2) วิธกี ารคำนวณมูลค่าของโครงการ ให้หนว่ ยงานเจ้าของโครงการคำนวณมลู ค่า ของโครงการเงินลงทุนและทรัพย์สินของภาครัฐและของเอกชนทั้งทรัพย์สินที่มี รูปร่าง (Tangible Asset) และไม่มีรูปร่าง (Intangible Asset) ท่ีทำให้มีการดำเนินงาน ตามโครงการในระดับเต็มกำลังการผลิตท่ีคาดการณ์ไว้ (Utilization Capacity at Projected Level) และสามารถรักษากำลังการผลิตและ/หรือเพ่ิมกำลังการผลิต ในอนาคตท่หี น่วยงาน เจ้าของโครงการประสงค์ที่จะดำเนินการ โดยใหค้ ำนวณเงิน ลงทุนและทรัพย์สินดังกล่าวเฉพาะส่วนที่ใช้ในการ ดำเนินงานตามโครงการและ ตามระยะเวลาท่ใี ชง้ าน • การเตรียมการและขออนุมตั ิดำเนินโครงการ สบื เนื่องจากโครงการสถานีขนส่งสินค้าทั้ง 3 แห่ง ได้มีการดำเนินการมาก่อนแล้ว ดังน้ัน การ ท่ีจะนำโครงการมาให้เอกชนร่วมลงทุนจึงเปรียบเสมือนเป็นโครงการท่ีดำเนินการภายหลังท่ี สัญญาร่วมลงทุนส้ินสุดอันเป็นโครงการในลักษณะเป็น Brown Filed การดำเนินการให้ เอกชนร่วมลงทุนจึงนำไปเปรียบกับแนวทางการดำเนินโครงการตาม มาตรา 49 ของ พ.ร.บ. การรว่ มลงทุนระหว่างรฐั และเอกชน พ.ศ. 2562 ซง่ึ มีสาระสำคญั กำหนดให้หน่วยงานเจา้ ของ โครงการจัดทําแนวทางการดําเนินโครงการต่อเน่ืองจากโครงการร่วมลงทุนภายหลังจาก สัญญาร่วมลงทุนสิ้นสุด โดยเปรียบเทียบกรณีที่หน่วยงานของรัฐดําเนินการเองและกรณีท่ี สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-9

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพือ่ เพมิ่ ศักยภาพสถานีขนส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) ให้เอกชนรว่ มลงทุน เสนอรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสงั กัดอย่างน้อย 5 ปี ก่อนท่ีสัญญาร่วมลงทุน จะสิ้นสุดลง โดยให้คํานึงถึงประโยชน์ของรัฐ ความต่อเนื่องในการให้บริการสาธารณะและ ผลกระทบตอ่ ประชาชนใน กรณีที่รัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัดกําหนดให้มีการดําเนินโครงการต่อเน่ืองจากโครงการ ร่วมลงทุนภายหลังสัญญาร่วมลงทุนส้ินสุดโดยการร่วมลงทุน ให้หน่วยงานเจ้าของโครงการ ดําเนินการตามพระราชบญั ญตั ิน้เี สมือนเป็นโครงการร่วมลงทุนใหม่ ดังนั้น หาก ขบ. พิจารณานำโครงการสถานีขนส่งสินค้าทั้ง 3 แห่ง ให้เอกชนร่วมลงทุนแล้ว ก่อนการดำเนินการในข้ันตอนการจัดทําและดําเนินโครงการ การเสนอโครงการ และการ คัดเลือกเอกชน ขบ. จะต้องจัดทําแนวทางการดาํ เนินโครงการต่อเน่ืองจากโครงการร่วมลงทุน ภายหลังจากสัญญาร่วมลงทุนส้ินสุด โดยเปรียบเทียบกรณีท่ีหน่วยงานของรัฐดําเนินการเอง และกรณีที่ให้เอกชนร่วมลงทุน เสนอรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เพ่ือพิจารณาอนุมัติ ต่อไป หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมพิจารณาอนุมัติให้มีการดำเนินโครงการ ขบ. จึงจะดำเนินการในขั้นตอนการจัดทําและดําเนินโครงการ การเสนอโครงการ และการคัดเลือก เอกชน ตอ่ ไป • มลู คา่ โครงการ สาระสำคัญของ พ.ร.บ.การร่วมลงทุนระหว่างรฐั และเอกชน พ.ศ. 2562 แบง่ มูลคา่ โครงการ ออกเป็น 2 ลกั ษณะ ได้แก่ 1) โครงการท่ีมีมูลค่าต่ำกว่า 5,000 ล้านบาท หรือต่ำกว่ามูลค่าท่ีกำหนดเพิ่มข้ึนโดย กฎกระทรวง ต้องดำเนินโครงการตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีกำหนดไว้ในประกาศ คณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธี การดำเนินโครงการร่วมลงทุนท่ีมีมูลค่าต่ำกว่าท่ีกำหนดในมาตรา 9 แห่ง พ.ร.บ. การร่วม ลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 ซึ่งมีสาระสำคัญกำหนดให้โครงการร่วมลงทุน ที่มี มูลค่าต่ำกว่าห้าพันล้านบาทหรือต่ำกว่ามูลค่าที่กำหนดเพ่ิมข้ึนโดยกฎกระทรวง ใหด้ าํ เนินการตามหลักเกณฑ์และวธิ กี ารท่คี ณะกรรมการประกาศกาํ หนด ดงั ต่อไปน้ี o หลักการของโครงการรว่ มลงทนุ และรายงานการศึกษาและวเิ คราะห์โครงการ หนว่ ยงานเจา้ ของโครงการต้องจัดทำหลักการของโครงการร่วมลงทนุ ทม่ี มี ูลค่าต่ำกว่า ท่ีกำหนดเสนอต่อรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัดเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบ พร้อม กับรายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการ โดยต้องพิจารณาให้แล้วเสร็จภายใน หกสิบวันนับแต่วันท่ีได้รับการเสนอเร่ืองจากหน่วยงานเจ้าของโครงการ ท้ังนี้หลักการ ของโครงการร่วมลงทุนทม่ี ีมลู ค่าต่ำกว่าท่ีกำหนดต้องประกอบด้วยรายละเอียดดังต่อไปน้ี สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-10

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพอ่ื เพ่มิ ศักยภาพสถานีขนส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) - วัตถปุ ระสงค์ของโครงการ - ขอบเขตของโครงการ - รูปแบบการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน ซ่ึงอย่างน้อยต้องประกอบด้วย ห น้ า ที่ แ ล ะ ค ว าม รั บ ผิ ด ช อ บ ข อ งห น่ ว ย งาน ข อ งรัฐ แ ล ะ เอ ก ช น ใน ก าร ด ำเนิ น โครงการ ระยะเวลาของโครงการ กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของโครงการ และการ แบ่งผลประโยชนต์ อบแทนระหว่างหน่วยงานของรฐั และเอกชน - เหตุผลและความจำเป็นของการคัดเลือกเอกชนโดยไม่ใช้วิธีประมูลตามที่กำหนด (ถ้าม)ี และ - เรื่องอน่ื ๆ (ถ้าม)ี o การเสนอโครงการร่วมลงทุนในโครงการที่มมี ูลค่าต่ำกว่า 5,000 การเสนอโครงการร่วมลงทนุ ในโครงการทีม่ ีมลู ค่าต่ำกว่า 5,000 ล้านบาทหรือตำ่ กว่า มูลค่าที่กำหนดเพิ่มขึ้นโดยกฎกระทรวงตามความในมาตรา 9 แห่ง พระราชบัญญัติ การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 ประกอบกับ ประกาศฯ ข้อ 9 น้ัน สามารถแยกพิจารณาไดเ้ ป็น 2 กรณี - กรณีที่ 1 โครงการร่วมลงทุนที่มีมูลค่าต้ังแต่ 1,000 ล้านบาทแต่ต่ำกว่า 5,000 ล้านบาท (หรอื ที่กำหนดเพ่ิมขึ้นโดยกฎกระทรวง) (1) หน่วยงานเจ้าของโครงการจัดทำรายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการ โดยอาจวา่ จ้างท่ปี รกึ ษาร่วมจดั ทำรายงานดังกล่าวก็ได้ (2) หนว่ ยงานเจา้ ของโครงการเปน็ ผู้จดั ทำหลกั การของโครงการร่วมลงทนุ (3) หน่วยงานเจ้าของโครงการเสนอหลักการของโครงการร่วมลงทุนและ รายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการต่อรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัด เพ่อื พจิ ารณาใหค้ วามเห็นชอบ (4) รัฐมนตรกี ระทรวงเจา้ สังกัดเพือ่ พจิ ารณาภายในหกสบิ วนั (5) สำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจพิจารณาหลักการของ โครงการร่วมลงทุนและรายงานการศึกษาและวเิ คราะหโ์ ครงการท่ีรัฐมนตรี กระทรวงเจ้าสังกัดให้ความเห็นชอบแล้ว โดยเสนอความเห็นไปยัง คณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกจิ (6) เม่ือคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจได้รับความเห็นของสำนักงาน คณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ ให้ดำเนินการตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่อื นไขท่ีกำหนดไว้ต่อไป สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 11-11

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพอื่ เพมิ่ ศักยภาพสถานขี นส่งสินค้า (Truck Terminal Development Plan) - กรณีท่ี 2 โครงการรว่ มลงทุนท่ีมีมลู ค่าต่ำกวา่ 1,000 ลา้ นบาท ให้ดำเนินการตามหลักเกณฑ์และวิธีการของประกาศคณะกรรมการนโยบาย การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีการดำเนิน โครงการร่วมลงทุนที่มีมูลค่าต่ำกว่าท่ีกำหนดในมาตรา 9 แห่ง พ.ร.บ. การร่วม ลงทนุ ระหวา่ งรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 โดย (1) หน่วยงานเจ้าของโครงการจัดทำรายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการ โดยอาจว่าจ้างท่ีปรึกษาร่วมจัดทำรายงานดังกล่าวก็ได้ นอกจากนี้หากในช้ัน การศึกษาและวิเคราะห์โครงการพบว่าไม่ควรคัดเลือกเอกชนโดยวิธีประมูล ต้องระบุเหตุผลและความจำเป็น ข้อดีและข้อเสีย และประโยชน์ที่ภาครัฐ และประชาชนจะไดร้ ับไวใ้ นรายงานการศึกษาและวิเคราะหโ์ ครงการดว้ ย (2) หน่วยงานเจ้าของโครงการเปน็ ผู้จัดทำหลักการของโครงการรว่ มลงทนุ (3) หน่วยงานเจ้าของโครงการเสนอหลักการของโครงการร่วมลงทุนและ รายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการต่อรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัด เพอ่ื พิจารณาใหค้ วามเหน็ ชอบ (4) รฐั มนตรีกระทรวงเจา้ สังกัดเพื่อพิจารณาภายในหกสบิ วนั 2) โครงการท่ีมูลค่าตั้งแต่ 5,000 ล้านบาท ขึ้นไป (หรือมูลค่าที่กำหนดเพ่ิมข้ึนโดย กฎกระทรวง) ต้องดำเนินโครงการตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีกำหนดไว้ใน พ.ร.บ. การ ร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 โดยผู้มีอำนาจอนุมัติคือคณะรัฐมนตรี ท้ังนี้การเสนอโครงการร่วมลงทุน หน่วยงานเจ้าของโครงการเท่าน้ันเป็นผู้มีอำนาจหน้าท่ี เสนอโครงการรว่ มลงทุนได้ ซง่ึ การเสนอโครงการรว่ มลงทุนมีขนั้ ตอนและวธิ กี าร ดังน้ี (1) หน่วยงานเจ้าของโครงการจัดทำรายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการ โดยต้อง วา่ จ้างที่ปรึกษารว่ มจดั ทำรายงานดงั กลา่ ว พรอ้ มระบุรายละเอยี ดมาตรการสนับสนุน เพ่ือให้โครงการบรรลุวัตถุประสงค์ ตามมาตรา 23 (ถ้ามี) ซ่ึงคณะรัฐมนตรีเป็น ผู้มีอำนาจพิจารณาอนมุ ตั มิ าตรการสนับสนนุ ของโครงการ (2) หน่วยงานเจา้ ของโครงการเปน็ ผ้จู ัดทำหลกั การของโครงการรว่ มลงทนุ (3) หน่วยงานเจ้าของโครงการเสนอหลักการของโครงการร่วมลงทุนและรายงานการศึกษา และวิเคราะหโ์ ครงการต่อรฐั มนตรีกระทรวงเจ้าสังกดั เพื่อพจิ ารณาให้ความเห็นชอบ (4) เมื่อรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัดให้ความเห็นชอบ หน่วยงานเจ้าของโครงการต้องส่ง รายงานการศึกษาและวิเคราะหโ์ ครงการให้สำนกั งานคณะกรรมการนโยบายรฐั วสิ าหกิจ (5) เม่ือสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจเห็นว่าหลักการของโครงการร่วม ลงทุนและรายงานการศึกษาและวิเคราะห์โครงการมีความครบถ้วน ให้เสนอต่อ สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-12

รายงานฉบบั สมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพือ่ เพ่มิ ศักยภาพสถานขี นส่งสนิ ค้า (Truck Terminal Development Plan) คณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนพิจารณาให้ความเห็นชอบ ในหลักการ (6) เมื่อคณะกรรมการคณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน เห็นชอบ ให้แจ้งผลการพิจารณาต่อรัฐมนตรีกระทรวงเจ้าสังกัดเสนอหลักการของ โครงการรว่ มลงทนุ ต่อคณะรัฐมนตรีเพ่ือพิจารณาอนุมัติให้ดำเนินโครงการร่วมลงทุน ตามหลกั การตอ่ ไป 11.2.2 ความเป็นไปได้ในการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน กรณีสถานีขนส่งสินค้าชานเมือง กรุงเทพมหานครและปรมิ ณฑล ทง้ั 3 แหง่ ในปัจจบุ นั • สถานีขนสง่ สนิ คา้ ตามพระราชบัญญตั ิการร่วมลงทนุ ระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 สถานขี นส่งสินค้าชานเมอื งกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ทง้ั 3 แห่ง ถือเปน็ กจิ การประเภทที่ เก่ียวกับโครงสร้างพื้นฐานและบริการสาธารณะซึ่งอยู่ในกรอบที่สามารถจัดทำโครงการร่วม ลงทุนได้ตามความในมาตรา 7 (1) แห่ง พ.ร.บ. การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 อันกล่าวถึงโครงการประเภทถนน ทางหลวง ทางพิเศษและการขนส่งทางถนน ต่อมา คณะกรรมการนโยบายการร่วมลงทุนระหว่างรฐั และเอกชนได้ออกประกาศคณะกรรมการนโยบาย การร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน เร่ือง กิจการเกี่ยวเนื่องที่จำเป็นเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ ของการดำเนินกิจการ ถนน ทางหลวง ทางพิเศษ และการขนส่งทางถนน พ.ศ. 2563 ซึ่งเป็น อนุกฎหมายเพ่ือขยายความตามมาตรา 7 แห่ง พระราชบัญญัติการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 ข้างต้น โดยให้รวมถึงกิจการเก่ียวเน่ืองท่ีจำเป็นซึ่งหน่ึงในรายการกิจการดังกล่าว ได้แก่สถานีขนส่งสตั วแ์ ละหรือส่งิ ของ อกี ท้ังแผนการจดั ทำโครงการร่วมลงทุน พ.ศ. 2563 – 2570 ฉบับปรบั ปรุงเมอ่ื เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 ซ่ึงสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจได้จัดทำข้ึนตาม พระราชบัญญัติ ร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชน พ.ศ. 2562 ปรากฏว่ามีการบรรจุโครงการร่วมลงทุนในลักษณะ ของการพัฒนาสถานีขนสินค้าอยู่หลายโครงการ ไม่ว่าจะเป็นโครงการศูนย์เปลี่ยนถ่ายรูปแบบ การขนส่งสินค้าเชียงของจังหวัดเชียงราย โครงการศูนย์การขนส่งสินค้าจังหวัดนครพนม โครงการสถานีขนส่งสินค้าจังหวัดสุราษฎร์ธานี โครงการสถานีขนส่งสินค้าจังหวัดขอนแก่น โครงการสถานีขนส่งสินค้าชายแดนจังหวัดหนองคาย และโครงการสถานีขนส่งสินค้าชายแดน จังหวัดมุกดาหาร ด้วยสถานีขนส่งสินค้าชานเมืองกรุงเทพมหานครและปริมณฑลทั้ง 3 แห่ง มีบริบทไม่แตกต่างไปจากโครงการพัฒนาสถานีขนส่งสินค้าอ่ืนๆ ที่ยกมาข้างต้น การนำสถานี ขนส่งสินค้าทั้ง 3 แห่งน้ีเข้าสู่กระบวนการร่วมลงทุนจึงเป็นสิ่งท่ีสามารถดำเนินการได้ภายใต้ กฎหมายปัจจบุ นั สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบงั 11-13

รายงานฉบับสมบรู ณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพือ่ เพิม่ ศักยภาพสถานีขนส่งสินคา้ (Truck Terminal Development Plan) • รปู แบบการร่วมลงทุนและคา่ ตอบแทนระหว่างรัฐและเอกชน การให้เอกชนเข้าร่วมลงทุนในกิจการของรัฐสามารถเกิดข้ึนได้หลายรูปแบบ ตามแต่ลักษณะ ของการจัดและบริหารสัญญา ซึ่งการให้เอกชนเข้าร่วมลงทุนในกิจการของรัฐมีหลายรูปแบบ เช่น - Management Contract การว่าจ้างเอกชน รัฐว่าจ้างเอกชนที่เป็นมืออาชีพมาบริหาร โครงการท่รี ฐั เปน็ เจ้าของ โดยรัฐกำหนดค่าตอบแทนให้เอกชน - Joint Venture ภาครัฐร่วมกับเอกชนในลักษณะหุ้นส่วนเพ่ือดำเนินกิจการโดยรับความเสี่ยง จากการลงทุนและการดำเนนิ กจิ การรวมกัน - Build-Transfer (BT) การร่วมมือในลักษณะน้ี เปรียบเสมือนภาครัฐได้ว่าจ้างให้เอกชน เป็นผู้ก่อสร้างโครงการโดยภาครัฐจะเป็นผู้จัดสรรเงินทุนให้ภาคเอกชน และรัฐจะเป็น ผดู้ ำเนินการเองขณะที่ - Build-Operate-Transfer (BOT) ภาครัฐจะให้ภาคเอกชนทำการพัฒนาและดำเนินการ โครงการด้วยนอกเหนือจากการก่อสร้างโดยภาคเอกชนจะทำสัญญากับภาครัฐเมื่อเอกชน ก่อสร้างเสรจ็ และดำเนินงานไปจนถงึ ระยะเวลาหน่ึงแล้ว จะต้องโอนกรรมสทิ ธ์ิใหภ้ าครัฐ - Build-Own-Operate-Transfer (BOOT) หรือ Build-Own-Operate (BOO) ความร่วมมือนี้ นับไดว้ ่ามคี วามเป็นเอกชนสูงมากผู้พฒั นาโครงการจะเป็นเสมือนเจ้าของโครงการแทนท่ี จะเป็นภาครัฐโครงการจะดำเนินงานตามลักษณะของเอกชนและเม่ือโครงการสิ้นสุดลง โครงการจะถกู โอนไปให้ภาครัฐหรือไม่นนั้ ขนึ้ อยู่กบั ความตกลงของทั้งสองฝา่ ย - Build Transfer Operate (BTO) เป็นการท่ีภาครัฐได้ประกาศเชิญชวนให้มีการร่วมลงทุน ในกิจการของรัฐ โดยให้ภาคเอกชนที่ได้รับเลือกลงทุนในการก่อสร้างโครงการจนแล้วเสร็จ และเม่ือแล้วเสร็จเอกชนผู้ลงทุนก็จะโอนกรรมสิทธ์ิในโครงการให้แก่ภาครัฐ โดยภาครัฐ จะให้ผลประโยชน์ตอบแทนเอกชนด้วยการให้สัมปทานในการให้สิทธิบริหารจัดการ โครงการและรับผลประโยชน์จากรายได้ของการบริหารจัดการโครงการ ซ่ึงอาจจะมีการ แบ่งผลประโยชน์ตอบแทนภาครัฐอย่างไรก็ขึ้นอยู่กับลักษณะการลงทุนและอายุสัญญา สัมปทาน โดยส่วนใหญ่โครงการโครงสร้างพ้ืนฐานของไทยท่ีให้เอกชนร่วมลงทุนมักจะเป็นลักษณะการ ร่วมลงทุนแบบ BTO เน่ืองจากภาครัฐจะเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินของโครงการ โดยทันทีที่มีการก่อสร้างแล้วเสร็จและในการแบ่งรายได้และค่าตอบแทนระหว่างรัฐและเอกชน โดยหลกั ๆ จะดำเนนิ การใน 3 รปู แบบ คือ สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบัง 11-14

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพื่อเพ่มิ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) (1) PPP Net Cost เอกชนเป็นผู้จัดเก็บรายได้ ดำเนินงานและบำรุงรักษา โดยมีนโยบายจำกัดความเส่ียงของ ท้ังสองฝ่าย ได้แก่ การกำหนดผลตอบแทนขั้นต่ำท่ีเอกชนจะได้รับ ซ่ึงครอบคลุมต้นทุนการ ดำเนินงานของเอกชน หากเอกชนมีผลขาดทุนรัฐอาจต้องชำระส่วนต่าง และในกรณีที่มีกำไร เกินกว่ากำหนดนั้น เอกชนต้องส่งคืนให้รัฐ โดยการดำเนินการแบบ PPP Net Cost มีข้อดีและ ข้อจำกัด ดังนี้ ข้อดี ข้อจำกัด • ชว่ ยให้ภาระเงินลงทุนของรัฐลดลง ซ่ึงช่วยเพิม่ สภาพ • ภาครัฐมีข้อจำกัดในการกำหนดหรือปรับเปล่ียน คลอ่ งของรฐั และลดภาระงบประมาณของประเทศ อตั ราโดยสารตามนโยบาย เนื่องจากตอ้ งปฏิบัตติ าม เงอ่ื นไขของสัญญา • รัฐได้รับค่าสัมปทานจากเอกชน ซึ่งจะช่วยลดชดเชย ภาระเงนิ ลงทุนของรัฐ • มีโอกาสท่ีเกิดปัญหาและมีข้อพิพาทท่ีเก่ียวข้องกับ รายได้ค่าโดยสารท่ีเกิดขึ้น อาทิ การปรับข้ึนอัตรา • รัฐสามารถถ่ายโอนความเส่ียงด้านรายได้และ ค่าธรรมเนียมผ่านทาง ผลกระทบต่อรายได้จาก ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานและบำรุงรักษาไปยัง โครงการท่ีมีลักษณะเป็นทางแข่งขัน นโยบายของ ภาคเอกชน ภาครัฐหรือเหตุสุดวิสัยท่ีส่งผลกระทบทางลบต่อ รายได้ค่าธรรมเนียมผา่ นทางทจี่ ัดเกบ็ • ภาคเอกชนอาจมีประสิทธิภาพสูงกว่าภาครัฐ เช่น ต้นทุนค่าบริหารจัดการท่ีต่ำกว่า อัตรากำลังคนใน • ภาครัฐสามารถกำกับดูแลการดำเนินงานและ การป ฏิ บั ติ งาน ที่ ต่ ำก ว่ าห รื อระ ยะ เวล าใน ก าร บำรุงรักษาตามเง่ือนไขท่ีระบุในสัญญาเท่าน้ัน ไม่ ดำเนนิ งานทตี่ ่ำกว่า สามารถติดตามตรวจสอบการปฏบิ ัติงานของเอกชน ทกุ กระบวนการได้ • เอกชนมีแรงจูงใจในการพัฒนาประสิทธิภาพการ ทำงานหรือเพ่ิมระดับการให้สูงท่ีสุดเพ่ือให้ได้รับ ผลตอบแทนทีส่ ูงขนึ้ • เอกชนสามารถเลือกใช้ระบบที่มีความชำนาญ และ ไมต่ ้องเสยี เวลาในการฝึกอบรมการดำเนินงานใหม่ ทีม่ า : ทปี่ รึกษา สถาบนั เทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบัง 11-15

รายงานฉบบั สมบูรณ์ (Final Report) โครงการจดั ทำแผนพัฒนาเพือ่ เพิ่มศักยภาพสถานขี นส่งสนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) (2) PPP Gross Cost ภาครัฐเป็นเจ้าของรายได้ โดยว่าจ้างให้เอกชนเป็นผู้จัดเก็บและนำส่งรายได้ให้แก่รัฐ และ ทำหน้าท่ีเป็นผู้ดำเนินการและบำรุงรักษาโครงการตามระยะเวลาท่ีกำหนด โดยที่เอกชน จะได้รับค่าจ้างตามอัตราที่ตกลงกัน โดยเอกชนต้องดำเนินการให้ได้ตามมาตรฐานท่ีกำหนด หากไม่เป็นไปตามมาตรฐานจะได้รับผลตอบแทนลดลง มีค่าปรับ หรือยกเลิกสัญญา ทั้งนี้ ผลตอบแทนท่ีเอกชนจะได้รับไม่มีส่วนเกี่ยวพันกับผลประกอบการ โดยการดำเนินการแบบ PPP Gross Cost มขี ้อดแี ละขอ้ จำกัด ดังน้ี ข้อดี ข้อจำกัด • ชว่ ยให้ภาระเงินลงทุนของรัฐลดลง ซง่ึ ช่วยเพมิ่ สภาพ • รัฐรับความเสี่ยงด้านปริมาณจราจรและรายได้ของ คล่องของรัฐ ลดภาระงบประมาณของประเทศ โครงการทั้งหมด • รัฐมีความคล่องตัวในการกำหนดนโยบายเก่ียวกับ • รัฐมีภาระในการติดตามตรวจสอบการปฏิบัติงาน อัตราค่าธรรมเนียมผ่านทางที่จะจัดเก็บ รวมถึงการ ของเอกชนผู้ลงทุน รวมท้ังประเมินระดับการ เปลีย่ นแปลงคา่ ธรรมเนียมผา่ นทาง ให้บริการตามท่ีระบุไว้ในสัญญา จึงยังคงมีต้นทุน • รัฐเป็นผู้รับรายได้คา่ ธรรมเนยี มผ่านทางท้ังหมด จึงมี ด้านบุคลากร รวมท้ังต้นทุนท่ีเกี่ยวข้องกับการ โอกาสรับรายได้เพ่ิมมากขึ้นในกรณีท่ีมีปริมาณ กำกับดแู ลและติดตามตรวจสอบ ผ้ใู ช้บรกิ ารเพม่ิ มากขึน้ • เอกชนได้รับค่าตอบแทน (Availability Payment) • มีความคล่องตัวของการบริหารจัดการผลประโยชน์ ที่ชัดเจนตามเง่ือนไขท่ีกำหนดไว้ในสัญญาแล้ว ของภาครัฐ สามารถนำรายได้สุทธคิ งเหลือ เพื่อนำไป จึงอาจส่งผลให้ขาดแรงจูงใจในการพัฒนา พัฒนาประสิทธิภาพและ/หรือต่อขยายโครงข่ายใน ประสิทธิภาพการทำงานและคุณภาพการใหบ้ ริการ อนาคต ให้สูงขน้ึ • รัฐสามารถถ่ายโอนความเสี่ยงด้านค่าใช้จ่ายในการ ดำเนนิ งานและบำรุงรักษาไปยังเอกชน • เอกชนสามารถควบคุมคุณภาพของการก่อสรา้ ง และ ลดความเสยี่ งของค่าใชจ้ า่ ยในการบำรุงรกั ษาได้ • เอกชนสามารถเลอื กใช้ระบบที่มีความชำนาญ และไม่ ต้องเสยี เวลาในการฝกึ อบรมการดำเนินงานใหม่ • การที่เอกชนได้รับผลตอบแทนท่ีแน่นอน จะช่วยให้ เอกชนมีความม่ันใจและมีโอกาสได้รับเงินสนับสนุน โครงการจากสถาบนั การเงินมากข้ึนและง่ายขึ้น • สนับสนุนแนวนโยบายของรัฐที่ให้เอกชน มีส่วนร่วม ในการดำเนนิ กจิ การดา้ นโครงสรา้ งพื้นฐาน ท่มี า : ที่ปรึกษา สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 11-16

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพ่ือเพิ่มศักยภาพสถานีขนสง่ สนิ คา้ (Truck Terminal Development Plan) (3) PPP Modified Gross Cost มีลักษณะคล้ายกับ PPP Gross Cost แต่มีการจัดสรรกำไรหรือค่าตอบแทนพิเศษระหว่าง ภาครัฐและเอกชน ภาครฐั เป็นเจ้าของรายได้ โดยว่าจ้างให้เอกชนเป็นผูจ้ ัดเก็บและนำสง่ รายได้ ให้แก่รฐั และทำหน้าที่เป็นผู้ดำเนินการและบำรุงรักษาโครงการตามระยะเวลาที่กำหนด โดยท่ี เอกชนจะได้รับค่าจ้างตามท่ีตกลงกัน และในกรณีที่เอกชนดำเนินการได้เกินกว่ามาตรฐาน เอกชนจะได้รับค่าตอบแทนพิเศษอีกส่วนหนึ่ง โดยการดำเนินการแบบ PPP Modified Gross Cost มขี ้อดีและข้อจำกัด ดงั น้ี ขอ้ ดี ข้อจำกดั • ช่วยให้ภาระเงินลงทุนของรัฐลดลง ซึ่งช่วยเพิ่มสภาพ • รัฐต้องรับความเส่ียงด้านปริมาณจราจรและรายได้ คลอ่ งของรัฐลดภาระงบประมาณของประเทศ ของโครงการเป็นสว่ นใหญ่ • รัฐมีความคล่องตัวในการกำหนดนโยบายเก่ียวกับ • รัฐมีภาระในการติดตามตรวจสอบการปฏิบัติงาน อัตราค่าธรรมเนียมผ่านทางท่ีจะจัดเก็บ รวมถึงการ ของเอกชนผู้ลงทุน รวมท้ังประเมินระดับการ เปล่ยี นแปลงคา่ ธรรมเนียมผ่านทาง ให้บริการตามที่ระบุไว้ในสัญญา จึงยังคงมีต้นทุน • รฐั เป็นผรู้ ับรายได้ค่าโดยสาร จึงมีโอกาสรับรายได้เพิ่ม ด้านบุคลากร รวมทั้งต้นทุนทเี่ ก่ียวขอ้ งกับการกำกับ มากข้นึ ในกรณที ่ีมปี รมิ าณผใู้ ช้บรกิ ารเพ่ิมมากขึ้น ดูแลและตดิ ตามตรวจสอบ • มีความคล่องตัวของการบริหารจัดการผลประโยชน์ ของภาครัฐ สามารถนำรายได้สุทธิคงเหลือ เพ่ือนำไป พฒั นาประสทิ ธิภาพและ/หรอื ตอ่ ขยายโครงขา่ ยในอนาคต • รัฐสามารถถ่ายโอนความเส่ียงด้านรายได้ในส่วนหน่ึง และค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานและบำรุงรักษาไปยัง เอกชน • เอกชนสามารถควบคุมคุณภาพของการก่อสร้าง และ ลดความเสีย่ งของค่าใชจ้ า่ ยในการบำรุงรกั ษาได้ • เอกชนสามารถเลือกใช้ระบบท่ีมีความชำนาญ และไม่ ต้องเสียเวลาในการฝึกอบรมการดำเนนิ งานใหม่ • การที่เอกชนได้รับผลตอบแทนส่วนหนึ่งที่แน่นอน จะช่วยให้เอกชนมีความม่ันใจและมีโอกาสได้รับเงิน สนับสนุนโครงการจากสถาบันการเงินมากขึ้นและ ง่ายขึ้น • สนับสนุนแนวนโยบายของรัฐท่ีให้เอกชน มีส่วนร่วมใน การดำเนินกิจการดา้ นโครงสร้างพื้นฐาน การที่เอกชนได้รับผลตอบแทนพิเศษเพ่ิมเติม จะช่วย จูงใจภาคเอกชนให้มีการพัฒนาประสิทธิภาพการ ทำงานและคณุ ภาพการให้บรกิ าร ทม่ี า : ท่ีปรกึ ษา สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจา้ คุณทหารลาดกระบงั 11-17

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการจัดทำแผนพัฒนาเพือ่ เพม่ิ ศักยภาพสถานีขนสง่ สินคา้ (Truck Terminal Development Plan) สำหรบั การกำหนดอัตราค่าบริการในการดำเนินการของสถานีขนส่งในรูปแบบการแบง่ รายได้ทั้งสาม แบบข้างต้น จะต้องเป็นไปตามที่ให้อธิบดีกำหนด และต้องไม่เกินอัตราที่คณะกรรมการควบคุมการ ขนส่งทางบกกลางกำหนด ซ่ึงเป็นไปตามมาตรา 115 แหง่ พ.ร.บ. การขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 ซง่ึ ใน เบื้องต้นหาก ขบ. มีความตอ้ งการนำสถานีขนส่งสินค้าชานเมอื งกรงุ เทพมหานครและปริมณฑล ทงั้ 3 แห่ง เข้าสู่กระบวนการร่วมลงทุน แนวทางการร่วมลงทุนก็น่าจะสามารถดำเนินการได้ใน ลกั ษณะใดลักษณะหน่งึ ทก่ี ล่าวไป ในปัจจุบัน สถานีขนส่งสินค้าทั้ง 3 แห่งของ ขบ. ดำเนินการอยู่บนรูปแบบของรัฐเป็นผู้ลงทุน และบริหารกิจการเอง ซ่ึงจากการสำรวจและสัมภาษณ์ผู้ใช้บริการ ผู้เช่าพื้นที่ เจ้าหน้าท่ี ซึ่งปฏิบัติงานภายในสถานี และภาคธุรกิจการขนส่งเอกชนภายนอกสถานี พบว่าปัจจุบันการ บริหารของสถานีขนส่งสนิ ค้าทั้ง 3 แห่งของ ขบ. ยังคงมีข้อจำกัดดา้ นกฎระเบียบ บุคลากรและ กำลังพล กระบวนการใช้จ่ายงบประมาณและการรบริหารจัดการด้านการเงินของสถานี และ รวมถึงขาดความเช่ียวชาญในการบริหารจัดการสถานีขนส่งสินค้าที่มีความเปล่ียนแปลงไปมาก จากในอดีต ดังนั้นการให้มีเอกชนที่มีความรู้ความสามารถเฉพาะทางเข้ามาร่วมบริหารกิจการ บำรุงรักษา หรือร่วมลงทุนเพ่ิมเติมในกิจการสถานีขนส่งสินค้าที่ ขบ. เป็นผู้ดูแลรับผิดชอบจึง เป็นแนวทางท่ีมีความน่าสนใจเน่ืองจากจะช่วยแก้ปัญหาและอุดช่องโหว่ของการดำเนินการ ภาครัฐได้ สำหรับรูปแบบการร่วมลงทุนในการพัฒนาสถานีขนส่งสินค้าของ ขบ. น้ัน สามารถเป็นไปได้ ท้งั ในลกั ษณะของการกระจายความเส่ียงด้านรายได้ใหแ้ กเ่ อกชน (PPP Net Cost) การกระจาย รายได้ด้านรายจ่ายให้แก่เอกชน (PPP Gross Cost) หรือการกระจายความเสี่ยงแบบปรับปรุง การกระจายรายได้ด้านรายจ่ายให้แก่เอกชน (PPP Modified Gross Cost) ซ่ึงในการลงทุนใน สถานีท่ีมีอยู่ในปัจจุบัน กับการลงทุนในสถานีท่ีจะเกิดขึ้นใหม่ในอนาคต จะมีความแตกต่างกัน ไปซ่ึงจะส่งผลถึงระดับความเสีย่ งในแต่ละมิติการบริหารกิจการ เช่น ความเสี่ยงด้านรายได้และ ความเสี่ยงดา้ นรายจา่ ย เป็นต้น ในกรณีของสถานีขนส่งสินค้า 3 แห่งที่มีการดำเนินการอยู่ในปัจจุบัน จะเห็นได้ว่าสถานีขนส่ง สินค้าท้ัง 3 แห่งต้ังอยู่ในทำเลท่ีตั้งที่ดีถึงดีมากสำหรับการดำเนินกิจกรรมการขนส่งสินค้า รวมถึงสถานีทั้งหมดมีการใช้เช่าใช้พื้นท่ีในอัตราท่ีสูงมาอย่างต่อเนื่อง สะท้อนถึงความต้องการ ของกลุ่มลูกค้าและระดับความเสี่ยงด้านรายได้ที่ค่อนข้างต่ำ อย่างไรก็ดีในกรณีของสถานีขนส่ง สนิ ค้าคลองหลวงในช่วง 2 ปีท่ผี ่านมาพบว่ามีผู้เช่ารายใหญ่ยกเลิกการเช่าพ้ืนท่ีไปทำให้ปจั จุบัน จึงมีพ้ืนที่เช่าว่างเป็นจำนวนมากแสดงถึงว่าแม้ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาสถานีขนส่ง สินค้าท้ัง 3 แห่งจะมีระดับเสี่ยงด้านรายได้ที่ค่อนข้างต่ำแต่ก็ยังพบความอ่อนไหวในระดับหนึ่ง ซ่ึงเชื่อว่าสามารถแก้ให้ปัญหาได้ด้วยการบริหารจัดการเน่ืองจากตำแหน่งที่ต้ังของสถานียังคง เป็นจดุ แข็งที่สำคญั สถาบันเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ เจ้าคุณทหารลาดกระบัง 11-18