ธรรมะ

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา “ขา้ ดีใจเหลอื เกินทีวนั นีไดม้ าพบกบั ท่านพญาเนือผอู้ งอาจเปรียบ ดงั ราชสีห์ราชาแห่งเจา้ ป่ า ทีไม่ว่าขา้ หรือสตั วใ์ ดๆ กต็ อ้ งเคารพ นอบนอ้ มต่อท่าน แถมร่างกายของท่านก็แขง็ แกร่งดงั โคถกึ ขา้ จะ ไปบอกเล่าแก่สตั วท์ งั ปวงว่าวนั นีขา้ มีบญุ ไดพ้ บกบั ท่านผมู้ ีบุญ และมีเมตตา และจะเป็นเกียรติต่อขา้ เป็นอยา่ งมากหากขา้ ไดล้ ิ ม รสอาหารต่อจากท่านสกั หน่อยหนึง” ฝ่ ายสุนขั จิ งจอกไดฟ้ ังดงั นนั ก็ยิ มออกมาอยา่ งพอใจกบั คาํ ยกยอ สรรเสริญตนของเจา้ กาเป็นอยา่ งมากแลว้ ว่า “ท่านกาท่านเองก็เป็นผมู้ ีสร้อยคออนั งดงามดงั เช่นนกยงู แถม ท่านก็มีร่างกายทีสวยงาม ขา้ ขอเชิญท่านลงมากินเนือโคนีร่วมกนั เถิด กินไดต้ ามสบาย” เมือสุนขั จิ งจอกกล่าวจบฝ่ ายกากร็ ีบบินลงมาจิกกินเนือโคแก่ อยา่ งเอร็ดอร่อย หนา้ 51 จาก 51

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ฝ่ ายรุกขเทวดาทีสถิตอยใู่ นตน้ ละหุ่งนนั ไดย้ ินทีสุนขั จิ งจอกและ กาต่างกล่าวยกยอสรรเสริญตอ่ กนั อยา่ งไม่จริงใจต่อกนั จึงกล่าว คาถาว่า “บรรดามฤคชาติทงั หลาย สุนขั จิ งจอกเป็นสตั วเ์ ลวทีสุด บรรดาปักษีทงั หลาย กาเป็นสตั วท์ ีเลวทีสุด และบรรดารุกขชาติทงั หลาย ตน้ ละหุ่งเป็นตน้ ไมท้ ีเลว ทีสุดทีสุด 3 อยา่ ง มาประจวบกนั เขา้ แลว้ ” นิทานเรืองนีสอนใหร้ ู้ว่า คนเลวยกยอ่ งกนั เอง ชือเสียงมกั ไม่ปรากฏ คนดียกยอ่ งคนดี เหมือนกนั ชือเสียงยอ่ มปรากฏ หนา้ 52 จาก 52

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา พญาชา้ งสีลวะ กาลครังหนึงนานมาแลว้ ณ วดั เวฬวุ นั แห่งกรุงราชคฤห์ ขณะ พระพทุ ธเจา้ ทรงประทบั อยนู่ นั ทรงเอ่ยถึงพระเทวทตั ผอู้ กตญั ู ไม่สาํ นึกคณุ คน แลว้ ตรัสสาธกอดีตนิทานขึนว่า… ครังหนึง ณ ป่ าหิมวนั ตะ มีพญาชา้ งขาวปลอดเชือกหนึงซึงเป็น ภพชาติหนึงของพระโพธิสตั วน์ ามว่า สีลวนาคราช เป็นสตั วผ์ มู้ ี ศีลธรรมกาํ ลงั เทยี วหากินอยู่ ณ ทีแห่งนี ในวนั หนึงมีพรานป่ าแห่งเมืองพาราณสีไดพ้ ลดั หลงป่ า หาทาง ออกจากป่ าไม่ได้ดว้ ยความกลวั กไ็ ดน้ งั เศร้าร้องไหอ้ ยใู่ นป่ า เมือ พญาชา้ งไดย้ ินเขา้ จึงเขา้ ไปช่วยพรานป่ าผนู้ ีไปยงั ทีพกั ของตน พร้อมกบั หาผลไมม้ าใหแ้ ก่พรานป่ าไดก้ ินประทงั ความหิว เมือ เขาพกั อยไู่ ดส้ องสามวนั พญาชา้ งจึงพาเขาไปส่งยงั ปากทางเขา้ ป่ า เมือถึงพญาชา้ งจึงขอร้องใหพ้ รานป่ าอยา่ บอกเรืองนีแก่ผใู้ ด ฝ่ าย พรานป่ าก็ตอบตกลงแต่ในใจนนั เตม็ ไปดว้ ยเล่หอ์ บุ ายอนั ชวั ร้าย เมือพรานป่ าออกจากป่ ามาไดก้ ็เดินทางไปยงั ถนนช่างสลกั งา แลว้ เขา้ ไปถามยงั ร้านรวงต่างๆ ว่าตอ้ งการงาชา้ งกนั บา้ งมยั ฝ่ ายช่าง แกะสลกั ก็บอกว่าตอ้ งการงาชา้ งทียงั มีชีวิตอยเู่ พราะจะขายได้ หนา้ 53 จาก 53

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ราคาดีกว่างาชา้ งทีเหลือแต่ซาก เชา้ วนั รุ่งขึนพรานป่ าก็รีบเขา้ ป่ า ไปหาพญาชา้ งพร้อมเลือยในมือ แลว้ ของาของพญาชา้ งเพือนาํ ไป ขายเลียงชีพตน ฝ่ ายพญาชา้ งก็ไม่ปฏิเสธจึงไดม้ อบปลายงาทงั คู่ ให้แก่พรานป่ าไป เมือเงินทีเขาไดม้ าจากการขายงาชา้ งครังนีหมดลง พรานป่ าก็ได้ เดินทางไปของาของพญาชา้ งอีกครังหนึง พญาชา้ งไม่ว่ากระไรก็ มอบงาส่วนกลางของตนใหแ้ ก่พรานป่ าไป และก็เชน่ เดิมเมือเงิน ทีไดม้ าหมดลงก็กลบั มาของาจากพญาชา้ งอีกเช่นเคย คราวนีพญา ชา้ งเหลือเพยี งโคนงาเท่านนั พญาชา้ งก็ยงั ไม่ปฏิเสธยงั คงมอบ ให้แก่พรานป่ าเช่นเคย ฝ่ ายพรานป่ าไดใ้ จรีบปี นขึนไปเหยยี บปลายงาทเี หลืออนั นอ้ ยนิด แลว้ ใชเ้ ทา้ กระทืบปลายงาทงั สองขา้ ง เนือตรงสนบั งาเริ มปริจาก แรงฉีกของพรานป่ า จากนนั ก็นาํ เลือยในมือตนตดั โคนงาออก พญาชา้ งนนั ทงั เจบ็ ทงั ปวดสุดทีจะพรรณนาออกมาได้เมือพราน ป่ าไดโ้ คนงาทีเหลือไปขณะเดินกลบั ออกจากป่ าอยนู่ นั พืน แผน่ ดินทีเขาเหยยี บยาํ อยกู่ ็ปริแยกออกจากกนั พรานป่ าถูกสูบลง ธรณีไป ณ ตรงนนั เอง หนา้ 54 จาก 54

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา รุกขเทวดาผสู้ ถิตอยใู่ นป่ าแห่งนีก็ไดก้ ล่าวคาถาว่า “คนอกตญั ูคอยจบั ผิดอยเู่ ป็นนิตย์ ถึงจะให้แผน่ ดินทงั หมด ก็ทาํ ใหเ้ ขาพึงพอใจไม่ได”้ นิทานเรืองนีสอนให้รู้ว่า ผอู้ กตญั ูไม่รู้คุณคนแมฟ้ ้ าดินก็ลงโทษ หนา้ 55 จาก 55

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ตายเพราะปาก กาลครังหนึง ณ วดั เชตวนั กรุงสาวตั ถี ขณะพระพุทธเจา้ ประทบั อยนู่ นั ทรงเอ่ยถึงภิกษุนาม โกกาลิกะ จึงทรงตรัสสาธกอดีต นิทานขึนว่า… ครังหนึงพระโพธิสตั วไ์ ดเ้ สวยชาติเป็นพราหมณ์ผอู้ ยใู่ นตระกลู อทุ ิจจพราหมณ์ ไดบ้ วชเป็นฤาษีหลงั จากทีไดร้ ําเรียนศิลปะทุก แขนงจากเมืองตกั ศิลาจนจบสิ นทุกกระบวนวิชาจึงไดเ้ ป็น อาจารยข์ องฤาษีทงั 500 ตน หนึงในบรรดาฤาษี 500 ตนนี มีฤาษีขีโรคอยตู่ นหนึงทีผอมแห้ง แรงนอ้ ย ในวนั หนึงขณะกาํ ลงั ผา่ ฟื นอยู่ มีฤาษีผปู้ ากมากมานงั มองฤาษีขีโรคทีกาํ ลงั ผา่ ฟื นแลว้ บอกว่าวิธีการผา่ ฟื นของฤาษีขี โรคนนั ผิด จึงสอนใหฤ้ าษีขีโรคผา่ ฟื นตามอยา่ งตนว่า ฝ่ ายฤาษีขีโรคจึงโมโหแลว้ ว่า หนา้ 56 จาก 56

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา “ท่านมิใช่อาจารยข์ องขา้ ท่านจะมาสงั สอนเราไดอ้ ยา่ งไร” ดว้ ยความโกรธจึงใชม้ ีดทีกาํ ลงั ผา่ ฟื นอยนู่ นั ฟันฤาษีปากมากผนู้ ี เสียชีวิตลงในทนั ทีและจากทีอยขู่ องฤาษีไม่ไกลนกั มีนกกระทา อาศยั อยตู่ รงจอมปลวก โดยทกุ เชา้ และเยน็ นกกระทาตวั นีก็จะขึน ไปยืนบนจอมปลวกแลว้ ขนั ดว้ ยเสียงอนั ดงั ลนั เป็นประจาํ ทาํ ให้ ตกเป็นเหยอื ของพรานผหู้ นึงทีมาจบั นกกระทาตวั นีไปเป็น อาหาร เมืออาจารยแ์ ห่งฤาษีไม่ไดย้ ินเสียงของนกกระทาทีเคยไดย้ นิ อยู่ ทุกวนั ก็ถามเหล่าบรรดาฤาษีทงั หลาย หลงั จากทราบแลว้ ก็ได้ กล่าวคาถาท่ามกลางเหล่าฤาษีว่า “คาํ พดู ทีดงั เกินไป รุนแรงเกินไป และพดู เกินเวลา ยอ่ มฆ่าคนผมู้ ี ปัญญาทรามเสีย เหมือนเสียงฆ่านกกระทา ทีขนั ดงั เกินไป” นิทานเรืองนีสอนใหร้ ู้ว่า การพดู มากไม่ดี ควรพดู ตามกาลเทศะ และพูดแต่ทีดี หนา้ 57 จาก 57

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ปลุกมนั ขึนมาฆ่า ในสมยั พุทธกาล ณ วดั เวฬวุ นั แห่งกรุงราชคฤห์ ครังหนึงพระพุทธเจา้ ไดท้ รงปรารภถึงเรืองของพระเจา้ อชาตศตั รู พระราชาองคท์ ี 3 แห่งแควน้ มคธ ผหู้ ลงผดิ กระทาํ ปิ ตุฆาตต่อพระ เจา้ พิมพิสารผเู้ ป็นบิดา ทีไปยกยอ่ งอสตั บรุ ุษ ไดท้ รงนาํ อดีต นิทานเรืองหนึงขึนมาสาธกว่า ในอดีตชาติหนึงของพระโพธิสตั ว์ ทรงไดเ้ กิดเป็นอาจารยท์ ิศา ปาโมกข์ มีสานุศิษยอ์ ยปู่ ระมาณ 500 คน หนึงในบรรดาสานุศิษย์ มีมานพผหู้ นึงชือว่า สญั ชีวะ ซึงเขาไดเ้ รียนมนตค์ าถาสามารถ ปลกุ คนตายให้ฟื นคืนชีพได้ แต่ไม่ไดเ้ รียนมนตส์ าํ หรับการ ป้ องกนั ไว้ วนั หนึงสญั ชีวะและเพอื นมานพไดเ้ ขา้ ไปหาฟื นกนั ใน ป่ า เมือเดินเขา้ ไปก็พบกบั ซากเสือโคร่งตวั หนึงทีนอนแน่นิงอยู่ เขาและเพอื นๆ จึงตกลงกนั ว่าจะเขา้ ไปดู เมือเขา้ ไปใกลแ้ ละมนั ใจ ว่าเสือนนั ตายแลว้ จริงๆ ดว้ ยความอยากลองวิชาทีเรียนมา หรือ อยากช่วยชีวิตเสือตวั ทีอยตู่ รงหนา้ นี สญั ชีวะก็ถามเพือนๆ ว่า หนา้ 58 จาก 58

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา “พวกท่านเชือหรือไม…่ ว่าเราสามารถทาํ ใหเ้ สือตวั นีฟื นได”้ พวกเพือนๆ ไม่มีใครเชือ และอยากพิสูจน์จึงทา้ สญั ชีวะว่า “ถา้ ท่านทาํ ได้ก็ปลุกมนั ขึนมาให้พวกเราชมเถิด” จากนนั บรรดาเพือนๆ ก็ต่างรีบปี นขึนตน้ ไมไ้ ปเพือรอดู สญั ชีวะจึงทาํ สมาธิแลว้ ทาํ การร่ายมนตพ์ ร้อมกาํ กอ้ นหินกอ้ น หนึงในมือ เมือร่ายมนตเ์ สร็จก็ปากอ้ นหินในมือไปยงั เสือทีนอน แน่นิ งอยู่ ทนั ใดนนั เอง…เสือทีนอนร่างไร้วิญญาณก็ลุกขึนกระโจนเขา้ ใส่สญั ชีวะแบบไม่ทนั ไดต้ งั ตวั เมือรู้ตวั อกี ทีคอเขากม็ ีเลือดไหล อาบลงมาไม่หยดุ …และสิ นใจลงตรงนนั ท่ามกลางสายตาของ เพือนๆ ทีไม่สามารถช่วยเขาไดแ้ ละสุดทา้ ยทีทีเสือตวั นนั เคยนอน ตาย บดั นีไดก้ ลายเป็นทีของนายสญั ชีวะ จากนนั เพือนๆ ของเขาก็ ขนฟื นแลว้ รีบนาํ เรืองนีมาบอกแก่อาจารยท์ ิศาปาโมกขท์ นั ที อาจารยจ์ ึงกล่าวคาถาว่า “ผใู้ ดยกยอ่ งและคบหาคนชวั คนชวั ยอ่ มกระทาํ ผนู้ นั แหละให้ เป็นเหยอื เหมือนเสือโคร่งทีสญั ชีวมานพทาํ ใหฟ้ ื นขึน แลว้ ทาํ เขา นนั แลให้เป็นเหยอื ” หนา้ 59 จาก 59

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา นิทานเรืองนีสอนใหร้ ู้ว่า การทีนิยมยกยอ่ งคนไม่ดี ยอ่ มประสบความเดือดร้อน หนา้ 60 จาก 60

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา คนขีเหนียวกบั ทองคาํ ณ บา้ นสวนหลงั หนึง มีชายผซู้ ึงตระหนีขีเหนียวอยคู่ นหนึง ทกุ ครังเมือไดเ้ งินหรือสมบตั ิชิ นใดๆมาก็ตาม เขามกั จะนาํ ไปฝังดิน รอบๆ สวนหลงั บา้ น ไม่คิดจะนาํ มาใชจ้ ่ายใหเ้ กิดประโยชนอ์ นั ใด เลย ครันต่อมาเริ มรู้สึกว่าถา้ ฝังเงินหรือทรัพยส์ มบตั ิเหล่านีไวห้ ลายๆ แห่งแบบนีจะไม่ปลอดภยั กลวั ว่าเงินและสมบตั ิอาจหาย จึงนาํ ทรัพยส์ มบตั ิทงั หมดทีตนเคยฝังขดุ ออกมาเอาไปขายทงั หมดแลว้ เปลียนเป็นซือทองคาํ แท่งมาแทน แลว้ ก็ยงั คงนาํ ไปฝังไวท้ ีสวน หลงั บา้ นอีกเช่นเคย แลว้ ทุกเชา้ จะตอ้ งคอยไปตรวจตราดูว่า ทองคาํ แท่งนนั ยงั อยดู่ ีหรือไม่ หนา้ 61 จาก 61

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ในตอนเชา้ ของวนั หนึงมีชายผหู้ นึงแอบมาเห็นขณะทีชายขี เหนียวผนู้ ีกาํ ลงั เดินไปยงั สวนหลงั บา้ น ก็เกิดสงสยั วา่ ทาํ ไมชายขี เหนียวจึงตอ้ งหมนั คอยเดินมาดูอะไรบางอยา่ งตรงหลงั บา้ นทกุ วนั จึงแอบยอ่ งตามไป เมือเห็นเป็นทองคาํ แท่งก็ตาลกุ วาวขึนมา ทนั ที รอจนชายขีเหนียวเดินไปแลว้ จึงลงมือขดุ ทองคาํ แท่งขึน จากดินในสวนหลงั บา้ น เชา้ วนั ต่อมาชายขีเหนียวก็เดินไปขดุ ดินยงั สวนหลงั บา้ นเพือดู ท่องคาํ แท่งของตนดงั เช่นทุกวนั แต่วนั นีไม่ว่าจะขดุ ลึกเพียงใด ขดุ อยา่ งไรก็ไม่พบทองคาํ แท่งนนั เสียแลว้ เมือเห็นแต่ความว่าง เปล่าก็ว่ามีคนมาแอบลกั ขโมยทองของตนไปแลว้ เป็นแน่ ก็ไดแ้ ต่ นงั ร้องไหเ้ สียใจและเสียดายทองคาํ ของตน เมือไม่รู้จะทาํ อยา่ งไร จึงไปหาเพือนบา้ นแลว้ เล่าเรืองทีเกิดขึนให้ ฟัง ฝ่ ายเพือนบา้ นทีรู้จกั นิสยั ของชายขีเหนียวดีจึงพดู ประชดว่า “ท่านจงกลบั ไปลองเอาอิฐสกั กอ้ นใส่ลงไปฝังยงั สวนหลงั บา้ น เถิด แลว้ คิดเสียว่ามนั คือทองคาํ แท่งนนั เพราะอยา่ งไรเสียท่านก็ ไม่มีวนั นาํ มนั ออกมาใชอ้ ยดู่ ”ี หนา้ 62 จาก 62

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ฝ่ ายชายขีเหนียวไดฟ้ ังดงั นนั ก็ไดแ้ ต่สลดไม่รู้จะทาํ อยา่ งไรดี คติสอนใจจากนิทานอีสปเรืองนี : “ของมีค่า ถา้ ไม่นาํ มาทาํ ใหเ้ กิดประโยชนก์ ็ยอ่ มเป็นของไร้ค่า” หนา้ 63 จาก 63

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ไก่ฟ้ ากบั สุนขั จิ งจอกเจา้ เล่ห์ ณ ป่ าแห่งหนึง ขณะสุนขั จิ งจอกเจา้ เล่ห์กาํ ลงั เดินทางกลบั บา้ น ของตน เมือเดินผา่ นมาเห็นมีไก่ฟ้ าอยบู่ นกิงไมส้ ูงตวั หนึงแลว้ คิด ว่าหากตนไดไ้ ก่ฟ้ าติดมือกลบั ไปกินมือเยน็ ทีบา้ นคงจะดีเป็นแน่ แท้ คิดไดด้ งั นนั จึงเดินเขา้ ไปมองขึนไปยงั กิงไมน้ นั แลว้ ทกั ทายไก่ฟ้ า ว่า “เจา้ ไก่ฟ้ าเจา้ รู้ตวั มยั ว่าเจา้ นนั ช่างเป็นสตั วท์ ีมีความงามยิงนกั จน ขา้ นึกอิจฉา ปี กของเจา้ ช่างสวยสดงดงามตระการตายิงนกั จะงอย ปากเจา้ ก็จิ มลิ มไม่เหมือนผใู้ ดขา้ สงสยั ว่าแมใ้ นยามทีเจา้ หลบั ตา ลงเจา้ จะยงั คงงามอยหู่ รือไม?่ ไก่ฟ้ าไดฟ้ ังคาํ สุนขั จิ งจอกเจา้ เล่ห์ก็ดีใจเป็นยิงนกั แลว้ ว่า “ไดส้ ิ ขา้ จะหลบั ตาใหเ้ จา้ ดู” หนา้ 64 จาก 64

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา จากนนั ไก่ฟ้ าก็หลบั ตาลงทนั ทีอยา่ งว่าง่ายดว้ ยความอยากอวดเจา้ สุนขั จิ งจอกฝ่ ายสุนขั จิ งจอกไดท้ รี ีบกระโดดขึนไปงบั ตวั เจา้ ไก่ฟ้ าไว้ไก่ฟ้ าตกใจลืมตาขึนแลว้ ว่า “นีท่านจบั ขา้ ทาํ ไมกนั ปล่อยขา้ ไปเถิด” แต่สุนขั จิ งจอกไม่สนใจมองไก่ฟ้ าดว้ ยแววตาเจา้ เลห่ ์เป็นประกาย กบั อาหารอนั โอชะตรงหนา้ เมือไก่ฟ้ ารู้ตวั ว่าพลาดท่าเสียทีแก่สุนขั จิ งจอกเจา้ เล่หผ์ นู้ ีเสียแลว้ จึงรวบรวมสติของตนแลว้ เอ่ยว่า “เจา้ สุนขั จิ งจอกขา้ ยอมเจา้ แลว้ แต่ก่อนทีขา้ จะตายนนั ขา้ ขอ อะไรเจา้ สกั อยา่ งไดห้ รือไม่” สุนขั จิ งจอกจึงถามว่า“หึ…หึ…ไดส้ ิเจา้ จะขออะไรขา้ ก่อนตายว่า มาเลย” ไก่ฟ้ าจึงว่าต่อ “ก่อนตายขา้ ขอฟังเสียงอนั หวานรืนหูของท่านอีกสกั ครังไดม้ ยั ” สุนขั จิ งจอกไดย้ ินดงั นนั ก็หวั เราะออกมาแลว้ ว่า “ไดส้ ิ…เจา้ ไก่ฟ้ า เจา้ ช่างมีเนืออนั นุ่มแน่นไปหมดทงั เนือทงั ตวั วนั นีเป็นบุญของขา้ …ทีขา้ จะไดล้ ิ มรสของเจา้ ฮ่า…ฮ่า…” หนา้ 65 จาก 65

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา คติสอนใจจากนิทานอีสปเรืองนี : “คาํ ยกยอปอปันทาํ ใหค้ นหลงเคลิบเคลิ มจนไม่ระวงั ตนไดเ้ สมอ” หนา้ 66 จาก 66

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา กาอยากเป็ นหงส์ ณ สระนาํ แห่งหนึงในขนุ เขา มีฝงู หงส์ฝงู หนึงกาํ ลงั เล่นนาํ กนั อยา่ งสนุกสนานทีสระนาํ แห่งนี วนั หนึงขณะกลุ่มกาํ ลงั บินกลบั ที อยขู่ องตน เมือผา่ นสระนาํ แห่งนีเห็นฝงู หงส์ก็สงสยั คิดว่าเหตุใด กลุ่มพวกหงส์นีจึงไดม้ ีขนทีขาวสะอาดตานกั ฝ่ ายกาทีมีขนอนั ดาํ สนิทเป็นเงางามนนั มิไดพ้ อใจในรูปลกั ษณ์ ของตนเป็นทนุ เดิมอยแู่ ลว้ เมือมาเห็นกลุ่มหงส์ทีขาวเนียนตาก็ นึกอิจฉากนั ขึนมา อยากมีขนสีขาวเช่นหงส์เหล่านีบา้ ง เมือคิดดงั นนั ฝ่ ายกาจึงคุยกบั เพือนกาว่า “ขา้ ว่าทีหงส์มีขนอนั ขาวเช่นนีคงเป็นเพราะพวกหงส์อยใู่ กลส้ ระ นาํ แลว้ ชอบลงเล่นนาํ เป็นประจาํ อยา่ งแน่นอน ฉะนนั หากพวก เราอยากเป็นดงั หงส์พวกเราก็ควรจะทาํ เยยี งหงส์บา้ ง” หนา้ 67 จาก 67

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ฝ่ ายเพือนกาต่างเห็นดว้ ยแลว้ ว่า “นนั สิ ขา้ ก็ว่าเยยี งนนั หากพวกเรายา้ ยมาพกั อยใู่ กลส้ ระนาํ นี แลว้ ลงเล่นนาํ บ่อยๆ พวกเราจะตอ้ งขาวเยียงหงส์กนั อยา่ งแน่นอน” เมือต่างเห็นตรงกนั จึงยา้ ยจากทีอยเู่ ดิมของตนมายงั บริเวณสระนาํ แห่งนี แลว้ ชวนกนั ลงเล่นนาํ เป็นประจาํ ทุกวนั เช่นหงส์ จนวนั แลว้ วนั เล่าเหล่าฝงู กาก็มิไดม้ ีขนทีขาวขึนมาแต่อยา่ งใดกาก็ยงั คง เป็นกาอยเู่ ช่นเดิม แถมยงั ลาํ บากมากกว่าเดิมเพราะแถวทีอยใู่ หม่ นีไม่มีอาหารการกินทีบริบูรณ์ดงั เช่นทีอยเู่ ดิมของตนยิงเวลาผา่ น ไปฝงู กาเหล่านีก็เริ มตายลงทีละตวั สองตวั จนสุดทา้ ยตอ้ งอดตาย กนั หมดเพราะขาดอาหารประทงั ชีวิต คติสอนใจจากนิทานอีสปเรืองนี : “การหลงลืมธรรมชาติของตนนนั เเมว้ ่าจะเปลียนทีอยู่เปลียน สงั คม เเต่ก็ใช่ว่าจะเปลียนธรรมชาติดงั เดิมของตนได”้ หนา้ 68 จาก 68

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา สามีผใู้ จดี ชายในวยั กลางคนผหู้ นึงเป็นคนทีรักและตามใจภรรยามาก ไม่ว่า ภรรยาอยากไดอ้ ะไร เขายอมใหไ้ ดท้ กุ อยา่ ง และทีสาํ คญั ไปกว่า นนั เขามีภรรยาอยสู่ องคนดว้ ยกนั คนแรกคือภรรยาทียงั สาวและสวยอยู่ ภรรยาคนนีมีความ ปรารถนาอยากให้สามีของตนยงั มีความเป็นหนุ่มและดอู ่อนกว่า วยั เพราะจะไดด้ ูใกลเ้ คียงกบั อายขุ องตนเองใหม้ ากทีสุด เธอจึง เฝ้ าถอนผมหงอกทีขึนแซมผมดาํ ของสามีอยตู่ ลอดเวลา ชนิดทีว่า เห็นผมหงอกขึนมาเส้นเดียวไม่ได้เป็นตอ้ งจบั ถอนใหท้ กุ ครัง แต่ สามีก็ไม่ไดว้ ่าอะไร เพราะความรักทีมีต่อภรรยาอยเู่ ป็นทนุ เดิม จึง ตามใจไดท้ กุ อยา่ ง เช่นเดียวกนั หนา้ 69 จาก 69

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ภรรยาคนทีสอง ซึงมีอายมุ ากกว่าภรรยาคนแรก และมีอายทุ ี ใกลเ้ คยี งกบั สามีเพราะอยใู่ นวยั กลางคนเหมือนกนั แต่ภรรยาคน ทีสองนีก็อยากใหส้ ามีแลดมู ีอายทุ ีใกลเ้ คยี งกบั ตนใหม้ ากทีสุด จึง เฝ้ าถอนผมดาํ ให้กบั สามีเสมอมา คงเหลือแต่ผมหงอกไวบ้ น ศีรษะเท่านนั ฝ่ ายสามีก็ไม่ไดข้ ดั ใจแต่ประการใดเพราะความรัก ทีมีต่อภรรยาอยา่ งเท่าเทียมกนั ทาํ ให้ภรรยาทงั สองคนไดผ้ ลดั เปลียนกนั ถอนผมหงอกและผมดาํ ใหก้ บั สามีเรือยมา โดยทีสามีไม่รู้ตวั เองเลยว่าเกิดอะไรขึนกบั ศีรษะของตน เพราะมวั แต่ตามใจภรรยาจนลืมเอาใจใส่ตนเอง จนในวนั หนึง สามีไดส้ ่องกระจกดูปรากฏว่า ศีรษะของเขาไม่ เหลือผมเลยสกั เสน้ จนกลายเป็นคนหวั ลา้ นไปโดยปริยาย เมือเขา เห็นเช่นนนั จึงตกใจร้องโวยวายอยา่ งบา้ คลงั นิทานอีสปเรืองนีใหค้ ติสอนใจว่า : “เรายอ่ มสิ นความเป็นตวั ของ ตวั เอง หากตามใจผอู้ ืนจนมากเกินไป” หนา้ 70 จาก 70

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา นายพลจะออกบวช นายพลท่านหนึงทาํ สงครามป้ องกนั ชายแดนอยแู่ ถบทะเลทราย เป็นเวลาถึงสิบกว่าปี ตอนนีเมือนึกถึง คมหอกศาสตราวุธและ สภาพสงครามทีมีเลือดไหลนองดงั สายนาํ จิตก็ยากทีจะสงบลง ได้ เลยมาหาพระอาจารยเ์ พอื จะขอออกบวช “ พระอาจารย์ ขา้ พเจา้ เบอื สงครามเหลือเกิน ตอนนีรู้สึกปลงไป หมดแลว้ ขอใหพ้ ระอาจารยเ์ มตตา รับขา้ พเจา้ เป็นศษิ ยเ์ ถอะ ” “ เจา้ ทาํ สงครามมาเป็นแรมปี กลินอายแห่งการฆ่ายงั มีอยเู่ ยอะ และยงั มีครอบครัวใหเ้ ป็นห่วง ไม่เหมาะทีจะบวชตอนนีไวร้ ออีก สกั ระยะก่อน” พระอาจารยต์ อบ “ ขา้ พเจา้ แมจ้ ะอยใู่ นสงครามมานาน นนั เป็นเพราะความจาํ เป็น บงั คบั ขา้ พเจา้ เกลียดสงครามเป็นทีสุด ตอนนีขา้ พเจา้ วางทุกอยา่ ง ลงไดห้ มดแลว้ ลกู และภรรยาครอบครวั ก็ไม่เป็นปัญหา บวชให้ ขา้ พเจา้ เถอะ “ “ รออีกสกั ระยะหนึงก่อน” หนา้ 71 จาก 71

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา พระอาจารยพ์ ูดแลว้ ก็เดินกลบั เขา้ วดั ท่านนายพลเลยจาํ ใจตอ้ ง กลบั บา้ นไป รุ่งขึนแต่เชา้ ตรู่ ท่านนายพลก็มาทีวดั อีก พระอาจารยเ์ ลยทกั ว่า “ ท่านนายพลทาํ ไมถึงตืนมาไหวพ้ ระแต่เชา้ “ “เพือดบั ไฟอนั ร้อนรุ่มในหวั อก เลยตืนเชา้ มาไหวพ้ ระพุทธองค์ “ พระอาจารยเ์ ลยเหยา้ แหยก่ ลบั ไปว่า “ตืนแต่เชา้ มาอยา่ งนี ไม่กลวั เมียมีชหู้ รือ ? “ ท่านนายพลรู้สึกโกรธจดั จึงร้องด่าออกมาตามความเคยชินทีอยู่ ในสงคราม ว่า “ เจา้ ทาํ ไมพดู จาทาํ ร้ายคนขนาดนี” พระอาจารยห์ วั เราะเบาๆ พดู มาเป็นโศลก ว่า โบกพดั เพียงเบาๆ ไฟในอกก็ คุกรุ่น มุทะลอุ ยา่ งนีหรือ คือการวางลงไดแ้ ลว้ หนา้ 72 จาก 72

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ท่านนายพลฟังแลว้ หนา้ แดงกลาํ ไม่สามารถโตต้ อบอะไรไดอ้ ีก 18 อรหนั ตท์ องคาํ ทีเชิงเขาผถู่ อ มีชายหาฟื นและครอบครัวอาศยั อยหู่ ลงั หนึง ครอบครัวนีเลยี งชีพดว้ ยการหาฟื นมาหลายชวั คนแลว้ ทกุ ๆเชา้ ชายคนนีจะออกไปหาฟื นแต่เชา้ กว่าจะกลบั ก็คาํ มืด ใชช้ ีวิตดว้ ย ความยากลาํ บาก หากินมาไม่พอเลียงปากทอ้ ง ภรรยาของเขาเมือ ไปวดั จึงมกั จะวิงวอนขอใหส้ ิงศกั ดิสิทธิเมตตาช่วยเหลือให้หลดุ พน้ จากความทุกขย์ าก เหมือนสวรรคม์ ีตา วนั หนึงโชคลาภก็มาถึง ชายหาฟื นคนนนั ขดุ พบรูปปันอรหนั ตท์ องคาํ มา 1 องค์ ชวั พริบตานนั เขาก็กลายเป็น เศรษฐีขึนมาทนั ที เลยไปซือบา้ นและไร่นา พร้อมกบั จดั งานเลียง ฉลองกินกบั ญาติสนิทมิตรสหายกนั อยา่ งครึกครืน ตามความเป็นจริงแลว้ ชายคนนนั น่าจะรู้จกั พอแลว้ น่าจะรู้จกั รสชาติของเศรษฐีแลว้ แต่กอ็ ิมอกอิมใจไดไ้ ม่นานความทุกข์ หนา้ 73 จาก 73

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา กงั วล ก็เริ มมาแลว้ ถึงกบั กินไม่อิมนอนไม่หลบั ผดุ ลกุ ผดุ นงั ทงั วนั ภรรยาของเขาจึงเตือนว่า “ตอนนีบา้ นเราเรืองกินเรืองอยกู่ ็ไม่ขาด อะไร ทงั ยงั มีเรือกสวน ไร่นา บา้ นหลงั งาม เจา้ ยงั จะทกุ ขก์ งั วลอะไรอีก ? แมจ้ ะมีขโมย ชวั เวลาประเดียวประด๋าว ก็คงจะขโมยอะไรไดไ้ ม่หมด เจา้ คนผี เฮงซวย เจา้ คนเกิดมาเพือจะจนตลอดชีวิต” ชายหาฟื นไดย้ ินภรรยาพดู อยา่ งนนั จึงพดู อยา่ งรําคาญว่า “ แม่บา้ นอยา่ งเจา้ จะรู้อะไร ? กลวั คนขโมยนนั เรืองเลก็ แต่เรือง ของ 18 อรหนั ตท์ องคาํ นีซี ขา้ เพิงจะไดม้ าองคเ์ ดยี วอีก 17 องค์ ขา้ ยงั ไม่รู้ว่าอยทู่ ีไหน ? แลว้ ขา้ จะสบายใจไดอ้ ยา่ งไร ?” ทีสุดชายตดั ฟื นซึงคิดกงั วลแต่เรืองอยากได้ 17 อรหนั ตท์ องคาํ ที เหลือ ก็ลม้ ป่ วยลง ป่ วยไดไ้ ม่นานก็ตายไป ขอ้ คิดดีดี ยิงมีธุรกิจมากมายยิงหาเวลามาดใู จตวั เองยากจิตยิงสบั สนลุ่ม หนา้ 74 จาก 74

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา หลงไปกบั วตั ถุ เงินทอง สุดทา้ ยตายแลว้ จิตก็ยงั ขนวญิ ญาณเงิน วิญญาณทองไปขา้ มภพขา้ มชาติ ไม่จบสิ น หนา้ 75 จาก 75

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา คาํ สอนของปรมาจารยต์ กั มอ๊ ท่านโพธิธรรมตกั มอ๊ เกิดในวรรณะพราหมณ์เป็นชาวอินเดีย เป็น สงั ฆนายกของนิกายเซนองคท์ ี 28 ของนิกายเซน (องคแ์ รกคอื พระมหากสั สปะ องคท์ ีสองคือพระอานนท)์ แต่ชาวจีนนบั ท่าน เป็นองคแ์ รก ของนิกายเซนของจีน ท่านอยทู่ ีเมืองจีน ประมาณ 50 กว่าปี จากคมั ภีร์เล่มหนึงท่านกล่าวว่าผทู้ ีจะปฏิบตั ิธรรมไดด้ ี จะตอ้ งมี ความศรัทธาและเชือมนั ก่อนถึงจะเขา้ ถงึ ธรรมไดด้ ี ส่วนการนงั สมาธินงั นนั เมือนงั จนสงบนิงเหมือนไม่มีลมหายใจ จิตหยดุ กระเพือม ความรู้สึกไม่รับผสั สะทีมาจากภายนอกทงั หมด จิตแน่วแน่และมนั คงดงั หินผาจะสามารถเขา้ สู่ทางเดินแห่งการรู้ แจง้ ได้ ส่วนการดาํ เนินจิตในชีวิตประจาํ วนั จะตอ้ งเขา้ ถึงหลกั ดงั นี 1. กฎแห่งกรรม เมือพบความทกุ ขใ์ ดๆ ก็ตอ้ งสาํ นึกวา่ ความทกุ ข์ และความเจ็บปวดเป็นผลกรรมจากการกระทาํ ในชาติก่อน เพราะ หนา้ 76 จาก 76

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา เหตนุ ีจึงไม่ควรหลงโกรธโทษฟ้ าดิน ยอมรับผลกรรม โดยไม่โอด ครวญและหลงโทษสิ งใดๆ 2. ไปตามครรลองของธรรมชาติ แมว้ ่าทกุ อยา่ งจะเกิดจากเหตุ สตั วโ์ ลกเป็นไปตามกรรม แต่ทกุ สิงก็เป็นอนตั ตาทกุ ขส์ ุขความ เป็นไปของชีวิต เกิดจากกรรมภายในภายนอก เป็นตวั กาํ หนด ยามเมือมีเงินทองเกียรติยศชือเสียง พงึ สาํ เหนียกว่า เป็นผลจาการ กระทาํ ในอดีต แต่เมือเสวยผลบุญจนสิ นสุดก็จะกลายเป็นไม่มี ไดห้ รือเสียเป็นไปตามกรรม จิตไม่มีเพิมหรือลดดีมาก็ไม่ กระเพือมเป็ นไปตามครรลอง 3. ไม่แสวงหาสิงใดๆคนในโลกนีลว้ นแต่มีความโลภคนมีปัญญา ถึงจะเขา้ ใจถงึ ความเป็นจริง นึกถึงเมือวนเวียนอยใู่ นสามโลกอนั ยาวนาน นึกถึงความทุกขข์ องการมีกายมีการแสวงหา เมือมาถึง การรู้แจง้ ถึงการแสวงหาสิงเหล่านีจิตก็จะหยดุ ดิ นรนก็จะเขา้ ถึง มรรคทีแทจ้ ริงได้ 4. บาํ เพญ็ ตนใน 6 สิงนี คือ ทาํ ทาน รักษาศีล อดทน ใฝ่ กา้ วหนา้ หนา้ 77 จาก 77

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา จิตสงบ เดินทางสายกลางและสุญญตา เจา้ แม่กวนอิมแสดงธรรม ฮ่องเตอ้ งคห์ นึงโปรดเสวยหอยมือแมวมาก ชาวประมงจะตอ้ งนาํ หอยมาส่งในวงั ทกุ ๆวนั วนั หนึงขณะทีพ่อครัวแกะเปลือกหอยอยู่ เห็นดา้ นในมีลกั ษณะแขง็ ๆ มองดเู หมือนรูปเจา้ แม่กวนอิม รูปทรงสวยงาม ดูแลว้ ใหเ้ กิดความน่านบั ถือและศรัทธายิงนกั พ่อครัวเลยรีบนาํ ไปถวายฮ่องเต้ ฮ่องเตไ้ ดน้ าํ หอยนีไปใส่ไวใ้ น ผอบทองคาํ แลว้ นาํ ไปไวท้ ีวดั เพอื ใหช้ าวเมืองไดส้ กั การะบชู า เมือฮ่องเตอ้ อกว่าราชการจึงถามเหล่าขนุ นางว่า “การปรากฏตวั ของพระโพธิสตั วเ์ ป็นเรืองทีน่าประหลาดยิงนกั ไม่ทราบว่าจะเป็ นนิมิตหมายทีดีหรื อเกิดลางดีอะไรหรื อเปล่า?” ขนุ นางท่านหนึงตอบว่า เรืองนีเกินกว่าทีคนธรรมดาจะรู้ได้ที ภเู ขาตา้ ฮว๋า มีอาจารยเ์ ซนท่านหนึง สามารถเขา้ ถึงธรรมทีลาํ ลึก หนา้ 78 จาก 78

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ได้ หากพระองคต์ อ้ งการจะทราบเรืองนีก็ไปนิมนตเ์ ชิญมาทีในวงั ได้ เมือพระอาจารยม์ าถึงในวงั ไดพ้ ูดกบั ฮ่องเตว้ ่า “วตั ถไุ ม่มีสิงใดตอบสนองแต่เป็นการก่อให้เกิดความศรัทธา และเชือมนั เมือผทู้ ีพระโพธิสตั วต์ อ้ งการฉุดช่วย ก็จะปรากฏตวั ออกมา เพือแสดงธรรม ครังนีทีพระโพธิสตั วแ์ สดงตวั ออกมา ก็ เพือจะแสดงธรรมให้กบั ฮ่องเต”้ “พระโพธิสตั วป์ รากฏตวั ออกมาแลว้ แต่ขา้ พเจา้ ไม่ไดย้ นิ เสียง ท่านแสดงธรรมเลย” ฮ่องเตถ้ ามอีก “พระโพธิสตั วป์ รากฏตวั ออกมาในหอย พระองคท์ รงเชือหรือ เปล่า?” “ขา้ พเจา้ เห็นเรืองประหลาดอยา่ งนีมากบั ตา ตอ้ งเชือ แน่นอน” ฮ่องเตต้ อบ หนา้ 79 จาก 79

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา “เมือพระองคท์ รงเชือ พระโพธิสตั วก์ ็ไดแ้ สดงธรรมจนจบสิ น แลว้ ” พระอาจารยต์ อบ หนา้ 80 จาก 80

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา ขอ้ คิดดีดี เรืองนีทาํ ใหเ้ รารู้ว่า ธรรมแทจ้ ริงแลว้ มีทงั ปาฏิหาริยแ์ ละไม่มี ปาฏิหาริยบ์ างคนไม่เคยเจอเจา้ แม่กวนอิมเลย ไม่รู้จกั ดว้ ยซาํ บางคน เห็นแต่รูปภาพ และรูปปันบางคน แค่ไดย้ นิ เขาเล่าต่อๆกนั มาบางคน ไดย้ นิ จากพ่อแม่ พีนอ้ ง หรือเพอื นๆ ทีเจอปาฏิหาริยเ์ ล่า ใหฟ้ ังบางคน ฝันเห็นเจา้ แม่กวนอิมครังเดียว บางคน ฝันเห็น 3 คืนติดต่อกนั บางคน เห็นเจา้ แม่กวนอิมแบบ เคลิ มๆบางคนเห็นเจา้ แม่กวนอิมจริงๆ จงั บางคน เห็นแลว้ ยงั ไดล้ าภ ไดเ้ งินทอง หรือสมความปรารถนา แต.่ ..ไม่ว่าอาวโุ สท่านจะรู้จกั หรือไม่รู้จกั หรือเคยฝันเห็น หรือ เห็นมาโปรดต่อหนา้ ต่อตา ก็ตาม ทุกอยา่ ง.....อยทู่ ีตวั ท่านเอง จะเชือมนั มยั ว่าเป็นพระองคม์ าโปรด จริงๆ ถา้ ท่านเชือ และศรัทธา ภายภาคหนา้ ท่านก็จะเจริญรอยตามแบบ หากท่านไม่เชือท่านก็ตอ้ งเป็นไปตามเวรตามกรรมของท่าน หนา้ 81 จาก 81

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา แลว้ หล่ะ ไม่เฉพาะพระโพธิสตั วก์ วนอิมเท่านนั นะ สิงศกั ดสิ ิทธิมี มากมายนบั ไม่ถว้ น หนา้ 82 จาก 82

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา เงินแลกกบั ปัญญา ครังหนึง ขณะทีชายคนหนึงกาํ ลงั ซ่อมกาํ แพงทีถล่มลงมา หลงั จากฝนตกลงมาอยา่ งหนกั เขาไดข้ ดุ พบทองคาํ กอ้ นใหญ่ กอ้ นหนึง เลยกลายเป็นเศรษฐีในชวั พริบตา ชายคนนนั รู้ตวั เองดีว่า ตวั เองคอ่ นขา้ งโง่ จึงไปปรึกษากบั พระ อาจารยท์ ่านหนึง พระอาจารยแ์ นะนาํ ว่า “เจา้ มีเงิน ผอู้ ืนมีปัญญา เจา้ ทาํ ไมไม่ใชเ้ งินไปซือปัญญาของคนอืน” ชายคนนนั จึงเขา้ ไปในเมืองเจอพระรูปหนึง ชายนนั จึงถามพระ รูปนนั ว่า “ท่านจะขายปัญญาของท่านให้แก่ขา้ พเจา้ ไดห้ รือเปล่า” พระนนั ตอบว่า \"ปัญญาของอาตมาแพงนะ เจา้ สูไ้ หวหรือ?” “ขอเพียงซือปัญญาไดแ้ พงเท่าไหร่ ขา้ พเจา้ ก็สู”้ ชายนนั ตอบ “เมือเจา้ พบสิงทียากลาํ บากใจเจา้ อยา่ เพิงเร่งรีบตดั สินใจใหเ้ ดิน หนา้ 83 จาก 83

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ไปขา้ งหนา้ 3 กา้ ว หลงั จากนนั เดินถอยไปขา้ งหลงั 3 กา้ ว ทาํ ซาํ อยา่ งนี อีก 3 ครัง เจา้ กจ็ ะไดป้ ัญญา” “ปัญญา ง่ายอยา่ งนีหรือ?” ชายคนนนั ทาํ ท่าไม่เชือและลงั เล กลวั พระรูปนนั จะหลอกเอาเงิน พระรูปนนั อ่านสายตานนั ออก จึงพดู ว่า “เจา้ กลบั ไปก่อน ถา้ หากเจา้ รู้สึกว่าปัญญาของขา้ พเจา้ ไม่คมุ้ กบั เงินเหล่านี เจา้ ก็ไม่ตอ้ งกลบั มาแลว้ หากเจา้ คิดว่าคมุ้ เจา้ ค่อย กลบั มา” เมือกลบั ถึงบา้ นในตอนคาํ มืด ชายคนนนั เห็นเหมือนกบั ภรรยา กาํ ลงั นอนอยกู่ บั คนอืน จึงถืออีโตเ้ ขา้ ไปหวงั จะฆ่าคนนนั แต่ ทนั ใดนนั นึกถึงคาํ พูดของพระรูปนนั ในตอนกลางวนั จึงเดินไปขา้ งหนา้ 3 กา้ ว เดินถอยหลงั 3 กา้ ว ทาํ ซาํ อีก 3 ครัง ขณะทีกาํ ลงั เดินอยนู่ นั คนทีนอนอยกู่ บั ภรรยาของเขาพูดขึน ว่า “ลกู เอย๊ ดึกๆอยา่ งนีทาํ อะไรอยนู่ นั ?” หนา้ 84 จาก 84

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ชายคนนนั เมือรู้ว่าเป็นเสียงมารดาของตนเอง จึงคิดในใจว่า “หากกลางวนั นีไม่ซือปัญญามา วนั นีคงจะฆ่าแม่ของตนเอง แลว้ ” วนั รุ่งขึนจึงรีบนาํ เงินไปถวายพระรูปนนั แต่เชา้ หนา้ 85 จาก 85

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา จมอยใู่ นโลก เต่าตวั หนึง เป็นสหาย กบั ปลาตวั หนึง วนั หนึงไดพ้ บกนั ปลาถามว่า... “สหายเอ๋ย ท่านไปทีไหนเสียเป็นนาน?” “ไปเทียวบนบกมา” เต่าตอบ “บกเป็นอยา่ งไร” ปลาถาม “อ๋อบก งดงามมาก มีอะไรสวยๆ แปลกๆ ลมพดั เยน็ สบาย มี อาหารดีเยอะ มีเสียงแปลกๆ ซึงเราไม่เคยไดย้ ิน ในทีนีเลย” เต่าตอบ “ฉนั ไม่เขา้ ใจเลย สหายเอ๋ย บกนนั อ่อนละมนุ ใหศ้ ีรษะของเรา แหวกว่าย ไปไดส้ ะดวกเช่นนีหรือ ?” ไม่ใช่ “บกไหลเอ่อไปไดต้ ามร่อง เช่นนีหรือ ?” ไม่ใช่ “บกเยน็ ชุ่ม ซึมซาบ เอิบอาบ เช่นนีหรือ?” ไม่ใช่ “บกเป็นละลอก ริ วๆเมือถูกลมพดั หรือ?” ไม่ใช่ แมป้ ลาจะตงั คาํ ถามมาอยา่ งไร คาํ ตอบก็มีแต่ “ไมใ่ ช่” ทงั นนั ในทีสุด ปลาก็หมดศรัทธา ประณามเต่าว่า หนา้ 86 จาก 86

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา “สหายเอ๋ย ท่านโกหกเสียแลว้ เอาสิงทีไม่มีจริง เป็นจริง มา กล่าว” แต่เต่าก็ไม่รู้ทีจะตอบสหายของตน อยา่ งไรดี ในทีสุด ก็ไดแ้ ต่ ค่อยๆคลาน กลบั ขึนไปบนบกอีก เต่าไดเ้ ทียวไปบนบกอีก ซึง สหายของเขา ไม่เคยนึก และ ไม่ยอมเชือว่ามี ! เต่าไดเ้ ทียวไปวนั แลว้ วนั เล่าๆ บนบก ซึงสหายของเขา หาว่า เขา โกหก !! นาํ กบั บก ต่อติดกนั อยู่ห่างกนั เพียงชวั เสน้ ริมนาํ เส้นเลก็ ๆ ทีริม สระเท่านนั แต่ปลาก็ไม่อาจรู้ หรือแมแ้ ต่คาดคะเนว่าบกเป็น อยา่ งไรไดเ้ ลย พระพทุ ธองคต์ รัสว่า โลก คอื โอกะ (แปลว่า นาํ ) สตั วโ์ ลก ก็คือ ผู้ ทีจมอยใู่ นโลก หรือนาํ นนั เอง พระนิพพาน เป็นฝังเกาะทีรอดพน้ แต่นอ้ ยคนนกั ทีจะว่ายออกไป ถึงเกาะได้ หนา้ 87 จาก 87

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ความสุข ชายผหู้ นึงไดแ้ วะไปหานกั บวชผทู้ รงภูมิ เขากล่าวว่า “ขา้ มาขอใหท้ ่านช่วยแนะนาํ ให้ขา้ พน้ จากความทรมานอยา่ งทีสุด หาไม่แลว้ ขา้ จะตอ้ งเป็นบา้ ไปภายในสองสามวนั นีอยา่ งแน่นอน เลยทีเดียว” เรืองราวมนั เป็นเช่นใดล่ะ ท่านจงเล่ามาให้ขา้ ฟังทีเถอะ นกั บวช กล่าวอยา่ งสุขมุ นุ่มลึก “เรืองมนั ก็มีอยวู่ ่าขา้ เช่าห้องเลก็ ๆ อยหู่ ้องหนึง แต่ตอ้ งอยรู่ ่วมกนั ถึงหกคน นอกจากตวั ขา้ และภรรยากบั ลกู เลก็ ๆของขา้ อีกสองคน แลว้ ขา้ ยงั มีนอ้ งสาวกบั นอ้ งเขย มาขออาศยั อยดู่ ว้ ย เฮอ้ ... ทกุ ๆวนั ไม่ใครก็ใครล่ะทีจะตอ้ งตะโกนด่าใส่หนา้ กนั เพราะความเครียด ความแออดั ยดั เยยี ด ท่านคิดดู นีมนั นรกชดั ๆ นีผมจะบา้ อยแู่ ลว้ ” อืม... ถา้ ขา้ แนะนาํ แลว้ เจา้ จะยินดียอมทาํ ตามทุกอยา่ งทีขา้ บอก ใหเ้ จา้ ทาํ ไหมล่ะ? นกั บวชเอ่ยถามขึน ชายผคู้ ิดว่าตนอยใู่ นขมุ นรกตอบ “ขา้ ขอสาบานเลยว่าขา้ ยินดี” หนา้ 88 จาก 88

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา ดีมาก... ตอนนีเจา้ มีสตั วเ์ ลียงอะไรบา้ งและมีอยา่ งละกีตวั ล่ะ? นกั บวชเอ่ยถามต่อขึนมาอีก ชายผนู้ นั ก็ตอบว่า “ววั ๑ ตวั แพะ ๒ ตวั แลว้ ก็ไก่อีก๖ ตวั ” เอาอยา่ งงีก็แลว้ กนั นะ เจา้ จงเอาสตั วเ์ ลียงทกุ ตวั เขา้ ไปไวใ้ นหอ้ งที พวกเจา้ อยู่ แลว้ สปั ดาห์หนา้ เจา้ ค่อยกลบั มาหาขา้ อีกครังหนึง นกั บวชใหค้ าํ แนะนาํ แก่เขา ชายผนู้ ่าสงสารคนนนั อา้ ปากหวอตาคา้ ง แต่เนืองจากตนเองได้ ให้คาํ มนั สญั ญากบั นกั บวชเอาไวแ้ ลว้ ว่าจะปฏิบตั ิตามคาํ สงั ทงั หมด เขาจึงจาํ เป็นทีจะตอ้ งปฏบิ ตั ิไปตามคาํ แนะนาํ นนั หนึงสปั ดาห์ผา่ นไป ชายผนู้ นั ก็ไดก้ ลบั มาหานกั บวช แลว้ เขาก็ โอดครวญว่า... “หมดสิ นกนั แลว้ ชีวิตนีหอ้ งทีแคบยงั กบั รูหนูห้องนนั บดั นีมนั ได้ กลายเป็นส้วม กลายเป็นถงั ขยะ มนั มีแต่เสียงทะเลาะ มีแต่เสียง ก่นด่ากนั ไปหมด ยิงไปกว่านนั แลว้ เสียงของคนมนั สูเ้ สียงของววั แพะและเสียงของไก่ทีตีกนั ตลอดเวลาไม่ไหว และขา้ ก็ทนไม่ ไหวแลว้ จริงๆ ไดโ้ ปรดท่านจงช่วยขา้ ดว้ ยเถอะ” นกั บวชกล่าวว่า หนา้ 89 จาก 89

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา “เจา้ จงกลบั ไปทีบา้ นของเจา้ ทีนีเจา้ จงเอาพวกบรรดาสตั วเ์ ลียง ทงั หมดออกไปเลียงขา้ งนอกใหห้ มด” ชายผนู้ ่าสงสารรีบวิงแจน้ กลบั ไปยงั บา้ นของเขาวนั รุ่งขึนเขา กลบั มาหานกั บวชอีกครงั เขาดินมาดว้ ยสีหนา้ อนั แช่มชืน พร้อม กนั นนั ก็ใส่เสือตวั ใหม่ทีดูดีสะอาดสะอา้ น “ชีวิตของขา้ ช่างหอมหวานชืนมืนและมีความสุขเสียนีกระไร เมือ บรรดาสตั วเ์ หล่านนั ออกไปอยขู่ า้ งนอกทงั หมด บา้ นมนั ก็คือ สวรรคด์ ีๆ นีเอง มนั ทงั สะอาด กวา้ งขวางและทีสาํ คญั ทีสุดนะ ท่าน ... คือว่ามนั เงียบ” เขากล่าวออกมาอยา่ งคนอารมณ์ดี “จงมีความสุขอยกู่ บั ทุกข์ ในปัจจุบนั ทีตวั เองมีอยเู่ ถิด อยา่ เอาทุกขใ์ นอนาคตมาถมทบั หวั ใจอีกเลย” หนา้ 90 จาก 90

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ร่มกบั ฝน อุบาสก ยนื หลบฝน ใตช้ ายคา เป็นเวลาทอี าจารย์ กางร่มผา่ น จึงตะโกนร้องเรียก ท่านอาจารย์ ช่วยกลางร่มคุณกบาล พาผมไป อาตมา ยืนท่าม กลางสายฝน แต่ท่านอยใู่ นทีร่มหาเปี ยกไม่ ท่านไม่เปี ยก ขา้ จะช่วย ท่านทาํ ไม ขา้ ขอไปตามวิถีทีขา้ มา อบุ าสก จึงพาร่าง ออกมาเปี ยก แลว้ ร้องเรียก ไดโ้ ปรดช่วย ดว้ ยเถอะหนา พระอาจารยจ์ ึงเอ่ย กลบั ตอบวาจา เราท่านมา กลางสายฝนพร้อมๆ กนั อาตมาไม่เปี ยก เพราะร่มคุม้ ท่านคงกลมุ้ เพราะร่างเปี ยก ใช่เยอ้ หยนั ท่านควรหาทีกนั ฝน ไวค้ มุ้ กนั เพือจะขา้ มผา่ นมนั ดว้ ยตวั เอง หนา้ 91 จาก 91

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ในโลกนีมีคนทีไม่โกรธ 3 ประเภท คือ 1. คนบา้ 2. พระอรหนั ต์ 3. คนทีตายไปแลว้ ส่วนคนทีอยอู่ ยา่ งเราๆ ลว้ นแต่กา้ วไม่พน้ ความโกรธ เราโกรธกนั คนละนิดคนละหน่อย มากบา้ งนอ้ ยบา้ ง ใชเ้ วลาสนั บา้ งยาวบา้ ง ทุกครังทีเราโกรธ มนั จะทิ งบาดแผลใหเ้ ราเสมอคนส่วนใหญ่เมือ โกรธแลว้ มกั พยายามตอบโตค้ วามโกรธหรือพยายามเอาชนะ ความโกรธดว้ ยวิถีฉุนเฉียว รุนแรง มีคนเพียงไม่กีคนเท่านนั ทีรู้ว่า เราสามารถเอาชนะความโกรธดว้ ยเมตตา ปัญหาของความโกรธอยทู่ ีว่าพวกเรามกั พอใจทีจะโกรธ มนั เพลิดเพลินยนิ ดีทีน่าหลงผดิ และมีอาํ นาจเกียวขอ้ งกบั การแสดง อาการโกรธ แลว้ เราก็ไม่อยากละสิงทีเราชอบนนั . หนา้ 92 จาก 92

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา พระพทุ ธเจา้ ทรงเล่านิทานว่า ในอดีตชาติ พระองคท์ รงเคยเกิดเป็นราชสีห์เจา้ ป่ า จู่ๆ วนั หนึงมี หมสู กปรกทีชอบนอนกลิ งเกลือกในหลุมอจุ จาระเหมน็ คลงุ้ มา ทา้ สู้กนั ราชสีห์เจา้ ป่ ามองดูเจา้ หมูสกปรกแลว้ ก็คาํ รามขึนว่า “เจา้ หมสู กปรกเอ๋ย หากเจา้ ตอ้ งการชยั ชนะ ขา้ ยินดีจะยกชยั ชนะ นนั ใหเ้ จา้ เดียวนีเลย แต่จะใหข้ า้ ไปสูก้ บั เจา้ นนั ขา้ ไม่สู้หรอก ขา้ ยนิ ดียอมแพเ้ สียยงั จะดีกว่าไปสูก้ บั หมูสกปรกอยา่ งเจา้ ” คนบางคนนนั มีธาตแุ ทไ้ ม่ต่างอะไรกบั หมูทีชอบคลกุ อจุ จาระ หากคนเช่นนีเขา้ มาป้ วนเปี ยนในชีวิตของเรา วิธีทีดที ีสุด ไม่ใช่ การไปสูก้ บั เขา แต่ควรถอยออกมาจะดีกว่า การถอยนนั บางครัง ไม่ใช่การยอมแพ้แต่เป็นการแกป้ ัญหาทีดีทีสุดรูปแบบหนึง คนบางประเภทนนั เขาเป็นมนุษยป์ ระเภทสูญเสียสามญั สาํ นึกขนั พืนฐาน ไม่รู้จกั แยกแยะดีชวั ถกู ผิด หากคณุ ไม่ถอยให้เขา ก็มีแต่ เจบ็ ตวั ฟรี ดีไม่ดีอาจวอดวายหายนะถึงชีวิต และจะหวงั ใหค้ น ชนิดนีสาํ นึกผดิ น่ะหรือ ไม่มีทางเสียหรอก มนั ยงั ไม่รู้ดว้ ยซาํ ว่าทาํ ไปไดอ้ ยา่ งไร จะให้เขาสาํ นึกจึงเป็นเรืองไกลเกินฝัน ทางทีดีทีสุด คือ อยหู่ ่าง ๆ ไว้ ปลอดภยั ทีสุด หนา้ 93 จาก 93

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา สญั ชาติญาณแมงป่ อง มีอยวู่ นั หนึง เจา้ แมงป่ องตวั หนึงไต่ไปมาตามริมฝังนาํ จน เซ็ง ชีวิตเลยเกิดความคิดขึนมาว่า ถา้ ไดข้ า้ มนาํ ไปยงั ฝังโนน้ คงมี อะไรใหท้ าํ มากกว่าการไตไ่ ปมาอยทู่ ีเดิมอยา่ งซาํ ซากเป็นแน่ มนั มองหาวิธีทีจะขา้ มนาํ ไปยงั ฝังโนน้ อยหู่ ลายวนั และในทีสุด โอกาสก็มาถึงจนได้เมือมนั พบกบตวั หนึงกาํ ลงั จะวา่ ยขา้ มนาํ ไป ยงั ฝังตรงขา้ มพอดี เจา้ แมงป่ องเห็นเช่นนนั จึงขอเป็นผโู้ ดยสารขี หลงั กบไปชมวิวฝังโนน้ บา้ ง กบนึกสงั หรณ์ใจแปลกๆ จึงถามว่า “แมงป่ องเพือนรัก เธอจะรบั ประกนั ไดอ้ ยา่ งไรล่ะว่า เมือฉนั ให้ เธอขีหลงั ขา้ มไปฝังโนน้ แลว้ เธอจะไม่แวง้ มาต่อยฉนั ” “กบเพือนรัก ทาํ ไมจึงมองฉนั ในแง่ร้ายเช่นนนั ถา้ คนอยา่ งฉนั ไม่ มีคุณธรรมต่อเพือนเช่นเธอเสียแลว้ ในโลกนีคงหาคนดีไม่ไดอ้ ีก แลว้ ” “มนั ใจนะว่าเธอจะไม่ต่อยฉนั กลางแม่นาํ แน่ๆ” กบคาดคนั “โธ่เพือนเอ๋ย ถา้ ฉนั ต่อยเธอ ฉนั ก็จมไปพร้อมๆ กบั เธอน่ะสิ” แมง ป่ องอธิบายอยา่ งสมเหตุสมผล “เออ จริงของเธอสินะ มาสิ ถา้ งนั เธอขึนขีหลงั ฉนั ไดเ้ ลย เราจะ หนา้ 94 จาก 94

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ขา้ มไปฝังโนน้ ดว้ ยกนั ” ว่าแลว้ เจา้ แมงป่ องก็ไดข้ ึนขีหลงั กบสมใจ กบนอ้ ยพาเพือนร่วม ทางลอยไปสกั พกั หนึงก็จะถึงฝังพอเห็นฝังเคลือนตวั มาใกลท้ ุกที เหลืออีกเพียงศอกเดียวเท่านนั ตอนนนั เองทีแมงป่ องเผลอตวั ต่อย หลงั กบเขา้ อยา่ งถนดั ถนี กบร้องดว้ ยความเจ็บปวดขึนสุดเสียง พอรู้สึกตวั กบก็หนั มาถามแมงป่ องว่า “ไหนเธอรับปากว่าจะไม่ต่อยฉนั แลว้ นีเธอทาํ อะไรลงไป” “ไม่รู้สิ ฉนั ไมไดค้ ิดจะต่อยเธอเลยนะ แต่มารู้สึกตวั อีกทีฉนั ก็ต่อย เธอไปแลว้ ” แมงป่ องตอบอยา่ งเสียไม่ได้ ไม่ยหี ระกบั สิงทตี นทาํ แมส้ กั นิด อนิจจา กบนอ้ ยพอลอยแตะฝังกถ็ ึงแก่กรรมไปส่วนแมงป่ องก็ขึน ฝังอยา่ งสบายใจดไู ม่รู้สึกทกุ ขร์ ้อนอะไรกบั สิงทีตนเป็นคนก่อ แมแ้ ต่นอ้ ย... คาํ หนึงคาํ ทีเหมาะสม นนั คือคาํ ว่า “สนั ดาน” รู้สึกว่าในโลกนีมี คนบางประเภทจริงๆ ทีเกิดมาแลว้ ทาํ ตวั เป็น “อนั ธพาล” โดย สายเลือด โดยความเคยชินจนเป็นนิสยั เราไม่ทราบวา่ คนทีรู้สึกมี ความสุขเสมอกบั การไดท้ าํ ร้ายคนอืนทงั โดยตรงและโดยออ้ มนนั หนา้ 95 จาก 95

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา เขาเติบโตมาในสภาพแวดลอ้ มอยา่ งไร ไดร้ ับการศึกษามาอยา่ งไร แต่พอมาเจอกบั เรา เขาก็ไดก้ ลายเป็นคนทีมีความสุขกบั การเป็น คนเลวไปเสียแลว้ สาํ หรับคนประเภทนี คณุ คงไม่ตอ้ งไปทาํ ร้ายหรือตอบโตเ้ ขาอกี แลว้ การทีเขาเป็นคนเช่นนนั นบั ว่าเป็นเคราะห์กรรมของเขามาก พอแลว้ เพราะทงั ชีวิตนี คนเช่นนีจะไม่ไดร้ ับความรักจากใครเลย ลึกๆ แลว้ คนทีมีความสุขกบั การหาทุกขใ์ ห้คนอืนนนั เขาเป็นคน น่าสงสาร คนอยา่ งนีควรไดร้ ับความเห็นใจ มากกว่าจะซาํ เติมเขา การทีเขาเป็นคนเลว (โดยสนั ดาน) แลว้ ยงั ไม่รู้สึกตวั นนั ก็ทาํ ให้ เขาสร้างกรรมหนกั หนาสาหสั แก่ตวั เองมากพออยแู่ ลว้ เราไม่ควร จะเลวร่วมขบวนกบั เขา ดว้ ยการหาวิธี “เอาคืน” แก่เขาเลย ปล่อยเขาไปเถอะ ! การไม่ยงุ่ กบั คนประเภทนี คือวิธีรับมือทีดีทสี ุดวิธีหนึง หนา้ 96 จาก 96

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา เสน้ ทางของการเป็นผนู้ าํ 4 ประการ ใครต่อใครก็อยากเขา้ ไปนงั ในหวั ใจคนอืนดว้ ยกนั ทงั นนั โดยเฉพาะอยา่ งยิงคนทีเป็นผนู้ าํ ถา้ ไม่สามารถเขา้ ไปนงั อยใู่ นใจ คนได้ ก็ถือว่าขาดภาวะผนู้ าํ อยา่ งรุนแรง แต่ทงั ๆทีตอ้ งการเช่นนนั แต่ก็มีไม่นอ้ ยทีแทนทีจะเขา้ ไปนงั อยใู่ นหวั ใจคนกลบั เผลอไปนงั อยบู่ นหวั คน การนงั อยบู่ นหวั คนนนั เกิดจากการใชต้ าํ แหน่งมาพร้อมกบั อาํ นาจ การทีคนทวั ไปจะยอมใหเ้ รานงั อยบู่ นหวั เขาได้ก็ตราบ เท่าทีเรายงั อยใู่ นตาํ แหน่งแห่งอาํ นาจและผลประโยชนเ์ ท่านนั วนั ใดเราหมดอาํ นาจ เขาจะเผยธาตุแทอ้ อกมาให้เห็นทนั ที ทียอมเรา อยนู่ นั เพียงการยอมเพอื แลกกบั ผลประโยชนเ์ ท่านนั การนงั อยู่ บนหวั คน จึงไม่ใช่วิถีแห่งการเป็นผนู้ าํ ทียงั ยนื การเขา้ ไปนงั อยใู่ นใจคนนนั คือ 1. การไม่ถือว่าตนเองเป็นคนสาํ คญั ถือว่าตนเป็นเพียงคน ธรรมดาๆ คนหนึง 2. มีวิถีชีวิตทีเรียบง่าย ใชช้ ีวิตโดยเชือมโยงกบั คนส่วนใหญ่ไดใ้ น ลกั ษณะ “มีสุขร่วมเสพ มีทกุ ขร์ ่วมตา้ น” ไม่ทาํ ตวั เจา้ ยศเจา้ อยา่ ง หนา้ 97 จาก 97

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา ทาํ ตวั เรียบง่าย ธรรมดา มีชีวิตชีวา 3. ใชช้ ีวิตอยา่ งไม่เห็นแก่ตวั มีความสุขในการ “นอ้ มตวั ลงรับใช้ คนอืน” อยา่ งทีเราเรียกกนั ในเวลานีว่า มีจิตสาธารณะสูง นนั เอง 4. เป็นผมู้ ีวาทศิลป์ เป็นเลิศ นีก็คือเคลด็ ลบั ทีทาํ ให้โดดเด่นได้ อยา่ งรวดเร็ว หนา้ 98 จาก 98

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คีตะธารา คาํ 2 คาํ ท่ามกลางคาํ นบั อนนั ต์ มีคาํ อยู่ 2 คาํ ทีมีอิทธิพลต่อมนุษยอ์ ยา่ งสูง ยิ ง หนึง คือ คาํ ติ (บริภาษ) อีกหนึง คือ คาํ ชม (สดดุ ี) คาํ ติ เปรียบเหมือนนาํ โคลน คาํ ชม เปรียบเหมือนนาํ หอม ไม่มีใครตอ้ งการนาํ โคลน มีแต่คนตอ้ งการนาํ หอม คาํ ติ คาํ ชม มีผลต่อความสุข ความทกุ ข์ ความสาํ เร็จและความ ลม้ เหลวในชีวิตของคนเราแต่ละคนค่อนขา้ งสูง คนบางคนสร้างตวั จากคาํ ติ คนบางคนสร้างตวั จากคาํ ชม คนบางคนเสียคนจากคาํ ชม คนบางคนเป็นผเู้ ป็นคนจากคาํ ติ ทงั คาํ ติและคาํ ชม มีคุณอนนั ต์ พอๆกบั มีโทษมหนั ต์ เราจึงควร ปฏิบตั ิต่อคาํ ทงั สองนีอยา่ งมีปัญญา ประการหนึง ตอ้ งรู้ใหเ้ ท่าทนั ประการหนึง ตอ้ งปฏิสมั พนั ธใ์ ห้ถกู หนา้ 99 จาก 99

นิทานคติ และธรรมทศั นะ เรียบเรียงโดย คตี ะธารา ตอ้ งรู้ใหเ้ ท่าทนั คือ รู้ว่าคาํ ติ ชม เป็นเรืองธรรมดาอยา่ งหนึงของ มนุษย์ ทุกคนทีเกิดมาในโลกนีไม่มีใครถูกชมหรือถกู ติโดยส่วน เดียว แต่ทกุ คนมีโอกาสทงั ถกู ชมและถกู ติ และไม่มีใครหนีพน้ จึง ไม่ควรหวนั ไหวในเมือถูกชมหรือถกู ติ ตอ้ งปฏิสมั พนั ธใ์ ห้ถูก คือ ตอ่ คาํ ติ ตอ้ งนาํ มาพิจารณาเพือหาแง่มมุ ทีจะเปลียนแปลงแกไ้ ขใหเ้ กิดการกาํ จดั จุดอ่อน เสริมสร้างจุดแขง็ มองคาํ ติดงั เป็น กระจกวิเศษ ทีสะทอ้ นใหเ้ ห็นความอปั ลกั ษณ์ใน ชีวิตของตนเอง หรือดงั หนึงเป็น การชีบอกขมุ ทรัพย์ในตวั เองที เรายงั คน้ หาไม่พบ หนา้ 100 จาก 100