Hồ Chí Minh toàn tập - Tập 3

438 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Bµi 121 §éC T−ëNG C«NG HUÊN Tõ B¸ch chiÕt bÊt håi, h−íng tiÒn tiÕn, C« thÇn nghiÖt tö, nghÜa ®−¬ng nhiªn; QuyÕt t©m, khæ c¸n d÷ ng¹nh c¸n, Tù h÷u thµnh c«ng ®Ých nhÊt thiªn. §äC LêI GI¸O HUÊN CñA ¤NG T¦ëNG1) Tr¨m ngh×n gian khã kh«ng lïi, vÉn cø tiÕn, PhËn t«i con b¬ v¬ nhµ tan n−íc mÊt, c¸i nghÜa ph¶i nh− vËy; QuyÕt t©m g¾ng gái vµ kiªn nghÞ, ¾t sÏ cã mét ngµy thµnh c«ng. Gian khã kh«ng lïi, vÉn tiÕn lªn, Thï nhµ nî n−íc, nghÜa ®−¬ng nhiªn; QuyÕt t©m g¾ng gái vµ kiªn nghÞ, NhÊt ®Þnh thµnh c«ng sÏ cã phen. §ç V¡N Hû dÞch _______________ 1) ¤ng T−ëng: tøc T−ëng Giíi Th¹ch, Tæng T− lÖnh qu©n ®éi Quèc d©n §¶ng Trung Quèc lóc bÊy giê (ND).

nhËt ký trong tï 439 Bµi 122 L−¬NG HOA THÞNH T−íNG QU¢N TH¡NG NHËM PHã T− LÖNH TÝch nhËt huy qu©n T−¬ng, ChiÕt ®Þa, Kim niªn, kh¸ng ®Þch MiÕn, §iÒn biªn; HiÓn h¸ch, uy danh hµn ®Þch ®ëm, VÞ c«ng dù tông kh¶i toµn thiªn. T¦íNG QU¢N L¦¥NG HOA THÞNH1) TH¡NG CHøC PHã T¦ LÖNH Ngµy tr−íc chØ huy qu©n ®éi ë ®Êt T−¬ng vµ ChiÕt2), N¨m nay chèng giÆc n¬i biªn giíi MiÕn vµ §iÒn3); Uy danh lõng lÉy lµm kÎ thï mÊt mËt, V× «ng ca tr−íc khóc kh¶i hoµn. §èc qu©n ngµy tr−íc vïng T−¬ng, ChiÕt, Chèng giÆc n¨m nay m¹n MiÕn, §iÒn; Lõng lÉy uy danh, thï mÊt mËt, Kh¶i hoµn mõng tr−íc, x−íng thµnh thiªn. TRÇN §¾C THä dÞch _______________ 1) L−¬ng Hoa ThÞnh: lµ Trung t−íng, nguyªn Chñ nhiÖm Tæng côc ChÝnh trÞ §Ö tø chiÕn khu ë LiÔu Ch©u, tØnh Qu¶ng T©y. Khi «ng ®−îc th¨ng chøc T− lÖnh phã mµ Tr−¬ng Ph¸t Khuª lµm T− lÖnh tr−ëng th× ThiÕu t−íng HÇu ChÝ Minh thay «ng lµm Chñ nhiÖm (ND). 2) T−¬ng: tØnh Hå Nam; ChiÕt: tØnh ChiÕt Giang (ND). 3) MiÕn: MiÕn §iÖn; §iÒn: tØnh V©n Nam (ND).

440 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Bµi 123 TÆNG TIÓU HÇU (H¶I) Êu nhi häc d·, tr¸ng nhi hµnh, Th−îng trung ®¶ng, quèc, h¹ trung d©n; KiÖm cÇn, dòng c¶m hoµ liªm chÝnh, V« phô L−¬ng c«ng gi¸o dôc t×nh. TÆNG CHó HÇU (H¶I) BÐ th× ph¶i häc, lín lªn sÏ thùc hµnh, Trªn trung víi ®¶ng vµ n−íc, d−íi trung víi d©n; CÇn kiÖm, dòng c¶m vµ liªm chÝnh, Chí phô c¸i t×nh d¹y dç cña «ng L−¬ng. BÐ th× ph¶i häc, lín th× hµnh, Víi d©n, ®¶ng, n−íc, d¹ trung thµnh; KiÖm cÇn, dòng c¶m vµ liªm chÝnh, Chí phô «ng L−¬ng d¹y dç m×nh. §ç V¡N Hû dÞch

nhËt ký trong tï 441 Bµi 124 - 125 THU C¶M I Hïng ®¸o s¬n phong v·n thËp ®iÓm, Trïng thanh ®o¹n tôc kh¸nh thu lai; Tï nh©n bÊt qu¶n thu lai vÞ, ChØ qu¶n tï lung hµ thêi khai. II Khø tuÕ thu s¬ ng· tù do, Kim niªn thu thñ ng· c− tï; Th¶ng n¨ng t× Ých ng« d©n téc, Kh¶ thuyÕt kim thu trÞ khø thu.

442 Hå CHÝ MINH TOµN TËP C¶M THU I Sao B¾c §Èu lªn ®Õn ®Ønh nói ®· m−êi giê ®ªm, TiÕng trïng ®øt nèi mõng thu sang; Ng−êi tï ch¼ng kÓ thu sang hay ch−a, ChØ cÇn biÕt cöa tï ngµy nµo më. II §Çu thu n¨m ngo¸i ta tù do, §Çu thu n¨m nay ta ë tï; VÝ b»ng gióp Ých ®−îc cho d©n téc, Th× cã thÓ nãi, thu nay còng s¸nh ngang thu tr−íc. I B¾c §Èu m−êi giê ngang ®Ønh nói, DÕ kªu khoan nhÆt ®ãn mõng thu; Th©n tï ®©u thiÕt thu sang chöa, ChØ thiÕt h«m nao më cöa tï. II N¨m ngo¸i ®Çu thu ta tù do, N¨m nay thu ®Õn ta trong tï; VÝ b»ng gióp Ých cho d©n téc, Thu tr−íc thu nµy, h¸ kÐm nhau. NAM TR¢N - B¡NG THANH dÞch

nhËt ký trong tï 443 Bµi 126 NH¢N §ç NG· Tßng tiÒn tèng ph¹n thiªn thiªn t¶o, HiÖn t¹i khai xan tr× hùu tr×; Huèng phôc thêi gian bÊt nhÊt ®Þnh, ThËp, thËp nhÊt, hoÆc thËp nhÞ th×. NH¢N LóC §ãI BôNG Tr−íc ®©y ngµy ngµy ®−a c¬m rÊt sím, B©y giê, b÷a ¨n ®· muén l¹i cµng muén; Huèng chi l¹i thªm thêi gian kh«ng nhÊt ®Þnh, Lóc th× m−êi giê, lóc l¹i m−êi mét, hoÆc m−êi hai giê. Ngµy ngµy tõ tr−íc c¬m ®−a sím, B÷a b÷a giê ®©y cø chËm hoµi; Huèng n÷a thêi gian kh«ng nhÊt ®Þnh, M−êi giê, m−êi mét hoÆc m−êi hai. NAM TR¢N dÞch

444 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Bµi 127 TRÇN KHOA VI£N LAI TH¸M NhÊt niªn chØ kiÕn binh hßa c¶nh, Kim nhËt khan kiÕn nho nh· nh©n; Nh· nh©n sö ng· t©m h−ng phÊn, Ng· ph¸t h¾c ph¶n l−ìng tam ph©n. KHOA VI£N Hä TRÇN TíI TH¡M Quanh n¨m chØ thÊy lÝnh vµ c¶nh s¸t, H«m nay míi nh×n thÊy ng−êi nho nh·; Ng−êi nho nh· khiÕn lßng ta phÊn chÊn, Tãc ta ®en trë l¹i hai ba phÇn. LÝnh tr¸ng tuÇn canh nh×n nh½n mÆt, H«m nay míi ®−îc gÆp v¨n nh©n; Ng−êi tr«ng nho nh·, ai kh«ng thÝch, M¸i tãc ta xanh l¹i mÊy phÇn. HUÖ CHI dÞch

nhËt ký trong tï 445 Bµi 128 HÇU CHñ NHIÖM1) ¢N TÆNG NHÊT Bé TH− Kho¶nh thõa chñ nhiÖm tèng th− lai, §éc b·i tinh thÇn gi¸c ®èn khai; L·nh tô vÜ ng«n nh− t¹i nhÜ, Thiªn biªn oanh ®éng nhÊt thanh l«i. CHñ NHIÖM Hä HÇU TÆNG MéT Bé S¸CH Võa råi ®−îc Chñ nhiÖm ®−a s¸ch ®Õn cho, §äc xong, thÊy tinh thÇn ®ét nhiªn më mang; Lêi l·nh tô nh− cßn v¼ng bªn tai, Kh¸c nµo mét tiÕng sÊm Çm vang n¬i ch©n trêi. S¸ch ngµi Chñ nhiÖm míi ®−a sang, §äc ®o¹n, tinh thÇn chît më mang; Cßn v¼ng bªn tai lêi l·nh tô, Ch©n trêi mét tiÕng sÊm rÒn vang. §ç V¡N Hû dÞch _______________ 1) HÇu Chñ nhiÖm: tøc HÇu ChÝ Minh, Chñ nhiÖm Côc ChÝnh trÞ ChiÕn khu IV, ng−êi ®· trùc tiÕp th¶ Hå ChÝ Minh theo lÖnh cña T−ëng Giíi Th¹ch. §−îc tiÕp xóc víi Ng−êi, «ng tõng tá lßng mÕn phôc (ND).

446 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Bµi 129 M«NG TH−îNG LÖNH CHUÈN XUÊT LUNG HO¹T §éNG Cöu nhµn l−ìng c−íc nhuyÔn nh− miªn, Kim thÝ hµnh hµnh lò dôc ®iªn; PhiÕn kh¾c dÜ v¨n Ban tr−ëng h¸m: “Ph¶n lai, bÊt chuÈn t¸i tr× diªn”. §¦îC LÖNH TR£N CHO §I L¹I NGOµI BUåNG GIAM Nhµn rçi l©u ngµy, hai ch©n mÒm nh− b«ng, Nay míi ®i thö vµi b−íc ®· l¶o ®¶o mÊy lÇn chùc ng·; Chèc l¸t ®· nghe Ban tr−ëng qu¸t: “Quay l¹i! Kh«ng ®−îc rÒnh rµng n÷a!”. NghØ l©u, ch©n tùa b«ng mÒm nhòn, §i thö, h«m nay muèn ng· quay; Chèc l¸t ®· nghe cai ngôc qu¸t: “Kh«ng rÒnh rµng n÷a, ph¶i vµo ngay!”. §ç V¡N Hû dÞch

nhËt ký trong tï 447 Bµi 130 THU D¹ M«n tiÒn vÖ sÜ chÊp th−¬ng lËp, Thiªn th−îng tµn v©n b¹ng nguyÖt phi; Méc s¾t tung hoµnh nh− th¶n kh¾c1), M©n trïng tô t¸n tù phi ky (c¬); T©m hoµi cè quèc thiªn ®−êng lé2), Méng nhiÔu t©n sÇu, v¹n lò ti; V« téi nhi tï dÜ nhÊt t¶i, L·o phu hßa lÖ t¶ tï thi. §£M THU Tr−íc cöa lÝnh g¸c bång sóng ®øng, Trªn trêi ®¸m m©y tµn bay bªn vÇng tr¨ng; Lò rÖp bß ngæn ngang nh− xe t¨ng, §µn muçi lóc tô lóc t¸n nh− m¸y bay; Lßng nhí cè quèc c¸ch xa ngh×n trïng, GiÊc méng vÊn v−¬ng mèi sÇu míi nh− v¹n mèi t¬; V« téi mµ ë tï ®· mét n¨m nay, Giµ nµy hßa n−íc m¾t viÕt th¬ tï. _______________ 1) Th¶n kh¾c: phiªn ©m tiÕng Anh “tank”, lµ xe t¨ng (ND). 2) Trong c©u nµy cã ba ch÷ “thiªn ®−êng lé” trong ®ã ch÷ “®−êng” lµ mét ®¬n vÞ cã chiÒu dµi tÝnh ®−êng ®i cña Qu¶ng T©y. Mçi “®−êng” lµ mét dÆm. Do ®ã côm tõ nµy cã nghÜa lµ ®−êng xa hµng ngh×n dÆm, chø kh«ng ph¶i lµ mu«n ngh×n nÎo ®−êng (ND).

448 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Tr−íc cöa lÝnh canh bång sóng ®øng, Trªn trêi tr¨ng l−ít gi÷a lµn m©y; RÖp bß ngang däc nh− xe cãc, Muçi l−în hung h¨ng tùa m¸y bay; Ngh×n dÆm b©ng khu©ng hån n−íc cò, Mu«n t¬ v−¬ng vÊn méng sÇu nay; ë tï n¨m trän th©n v« téi, Hoµ lÖ thµnh th¬ t¶ nçi nµy. NAM TR¢N dÞch

nhËt ký trong tï 449 Bµi 131 T×NH THI£N Sù vËt tuÇn hoµn nguyªn h÷u ®Þnh, Vò thiªn chi hËu tÊt t×nh thiªn; PhiÕn th× vò trô gi¶i l©m phôc, V¹n lý s¬n hµ s¸i cÈm chiªn; NhËt no·n phong thanh hoa ®íi tiÕu, Thô cao chi nhuËn ®iÓu tranh nghiªn (ng«n); Nh©n hßa v¹n vËt ®å h−ng phÊn, Khæ tËn cam lai, lý tù nhiªn. TRêI HöNG Sù vËt vÇn xoay vèn ®Þnh s½n, Sau ngµy m−a tÊt ®Õn ngµy n¾ng; Trong chèc l¸t, vò trô ®· cëi bé ¸o −ít, Mu«n dÆm non s«ng ph¬i mµu ch¨n gÊm; Trêi Êm, giã nhÑ, hoa chóm chÝm c−êi, C©y cao, cµnh m−ît, chim ®ua hãt; Ng−êi cïng mu«n vËt ®Òu phÊn chÊn, HÕt khæ ®Õn s−íng lµ lÏ tù nhiªn.

450 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Sù vËt vÇn xoay ®µ ®Þnh s½n, HÕt m−a lµ n¾ng höng lªn th«i; §Êt trêi mét tho¸ng thu mµn −ít, S«ng nói mu«n trïng tr¶i gÊm ph¬i; Trêi Êm, hoa c−êi chµo giã nhÑ, C©y cao, chim hãt rén cµnh t−¬i; Ng−êi cïng v¹n vËt ®Òu ph¬i phíi, HÕt khæ lµ vui vèn lÏ ®êi. NAM TR¢N dÞch

nhËt ký trong tï 451 Bµi 132 KH¸N “THI£N GIA THI” H÷U C¶M Cæ thi thiªn ¸i thiªn nhiªn mü, S¬n thuû yªn hoa tuyÕt nguyÖt phong; HiÖn ®¹i thi trung −ng h÷u thiÕt, Thi gia d· yÕu héi xung phong. C¶M T¦ëNG §äC “THI£N GIA THI”1) Th¬ x−a nghiªng vÒ yªu c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn, Nói, s«ng, khãi, hoa, tuyÕt, tr¨ng, giã; Trong th¬ thêi nay nªn cã thÐp, Nhµ th¬ còng ph¶i biÕt xung phong. Th¬ x−a th−êng chuéng thiªn nhiªn ®Ñp, M©y, giã, tr¨ng, hoa, tuyÕt, nói, s«ng; Nay ë trong th¬ nªn cã thÐp, Nhµ th¬ còng ph¶i biÕt xung phong. NAM TR¢N dÞch _______________ 1) Thiªn gia thi: tËp th¬ cña “ngh×n nhµ th¬”. ë Trung Quèc cã hai tuyÓn tËp th¬ §−êng - Tèng ®−îc mang tªn Thiªn gia thi. TËp ®Çu do L−u Kh¾c Trang ®êi Tèng tuyÓn chän, lÊy tªn §−êng - Tèng thiªn gia thi tuyÓn, tËp sau do T¹ Ph−¬ng §¾c cuèi ®êi Tèng tuyÓn l¹i tËp tr−íc, gäi lµ Thiªn gia thi. Cã lÏ Hå ChÝ Minh ®· ®äc tËp th¬ sau nµy (ND).

452 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Bµi 133 TøC C¶NH Thô sao x¶o ho¹ Tr−¬ng Phi t−îng, XÝch nhËt tr−êng minh Quan Vò t©m; Tæ quèc chung niªn v« tÝn tøc, Cè h−¬ng mçi nhËt väng håi ©m. TøC C¶NH Ngän c©y khÐo vÏ h×nh Tr−¬ng Phi1), MÆt trêi hång s¸ng m·i lßng Quan Vò2); Tæ quèc suèt n¨m kh«ng tin tøc, Mong th− tr¶ lêi cña quª nhµ hµng ngµy. Cµnh l¸ khÐo in h×nh Dùc §øc, VÇng hång s¸ng m·i d¹ Quan C«ng; N¨m trßn cè quèc t¨m h¬i v¾ng, Tin tøc bªn nhµ b÷a b÷a tr«ng. NAM TR¢N dÞch _______________ 1), 2) Tr−¬ng Phi vµ Quan Vò lµ hai danh t−íng nhµ Thôc H¸n thêi Tam quèc. Tr−¬ng Phi næi tiÕng vÒ tÝnh c−¬ng trùc, dòng m·nh. Quan Vò næi tiÕng vÒ c¸c ®øc tÝnh: tÝn, nghÜa, trung, dòng. Hai ng−êi cïng lµ anh em kÕt nghÜa cña L−u BÞ (ND).

nhËt ký trong tï 453 Bµi 134 KÕT LUËN H¹nh ngé anh minh HÇu Chñ nhiÖm, Nhi kim hùu thÞ tù do nh©n; Ngôc trung nhËt ký tßng kim chØ, Th©m t¹ HÇu c«ng t¸i t¹o ©n. Hoµn 29-8-1942 10-9-1943 KÕT LUËN May m¾n gÆp ®−îc Chñ nhiÖm hä HÇu s¸ng suèt, Mµ nay ta l¹i lµ ng−êi tù do; NhËt ký trong tï chÊm døt tõ ®©y, C¶m t¹ kh«n xiÕt c«ng ¬n t¸i t¹o cña «ng HÇu. HÕt 29-8-1942 10-9-1943

454 Hå CHÝ MINH TOµN TËP S¸ng suèt, nhê ¬n HÇu Chñ nhiÖm, Tù do trë l¹i víi m×nh råi; Ngôc trung nhËt ký tõ ®©y døt, T¸i t¹o ¬n s©u, c¶m t¹ ng−êi. HÕt 29-8-1942 10-9-1943 KH¦¥NG H÷U DôNG dÞch

455 MôC §äC S¸CH1) Nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ qu©n sù. Bµi gi¶ng cña Uû viªn tr−ëng 1- Tæ chøc: Biªn chÕ vµ ®éi h×nh. Qu©n ®oµn, s− ®oµn ®Õn trung ®éi, tiÓu ®éi lµ h×nh thÓ cña tæ chøc. MÖnh lÖnh, ®iÒu lÖnh, c¸c nhiÖm vô lµ nhiÖm vô cña tæ chøc. Tæ chøc cÇn ph¶i chÆt chÏ, thèng nhÊt. 2- Kû luËt cÇn nghiªm minh. Tæ chøc lµ c¬ thÓ cña qu©n sù. Kû luËt lµ sinh mÖnh cña qu©n sù. 3- KÕ ho¹ch cÇn rÊt tØ mØ, ®Çy ®ñ. §iÒu kiÖn: 1- §èi t−îng; 2- Hoµn c¶nh, ®Þa h×nh, giao th«ng, vÖ sinh, qu©n ®éi b¹n, lùc l−îng ta, lùc l−îng kÎ thï; 3- NhiÖm vô vµ môc ®Ých cña ta; 4- C«ng viÖc chuÈn bÞ: l−¬ng thùc, sóng ®¹n, giao th«ng, vÖ sinh. 4- MÖnh lÖnh cÇn ®¬n gi¶n, râ rµng, thiÕt thùc, chu ®¸o. Chó ý thêi gian, ®Þa ®iÓm, t×nh h×nh ®Þch, hoµn c¶nh, nhiÖm vô vµ môc ®Ých b¶n th©n c«ng viÖc chuÈn bÞ. 5- §éng t¸c nh− ®øng nghiªm, v.v., cÇn nhanh chãng, x¸c thùc. §øng nghiªm: th©n, t©m, khÝ, thÕ ®Òu æn ®Þnh. _______________ 1) Bµi Môc ®äc s¸ch vµ Môc ®äc b¸o tiÕp theo ®−îc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt kÌm vµo nh÷ng trang cuèi cïng trong cuèn sæ chÐp nh÷ng bµi th¬ NhËt ký trong tï, b¾t ®Çu tõ sau bµi th¬ C¶m t−ëng ®äc \"Thiªn gia thi\". Chóng t«i xÕp sau khi in toµn bé phÇn th¬ ®Ó b¹n ®äc tiÖn theo dâi (BT).

456 Hå CHÝ MINH TOµN TËP 6- Hµnh ®éng cÇn ph¶i ®Òu r¨m r¾p, cïng nhÊt trÝ, nhanh chãng x¸c thùc. BÝ quyÕt nhanh chãng: ®¬n gi¶n, tiÕt kiÖm kh«ng gian, thêi gian vµ tµi lùc, vËt lùc. 7- Sinh ho¹t cÇn chØnh tÒ, s¹ch sÏ, ®¬n gi¶n, chÊt ph¸c. Thêi chiÕn b×nh tÜnh nh− thêi b×nh. Thêi b×nh khÈn tr−¬ng, chÞu ®ùng kh¾c khæ nh− thêi chiÕn. 8- Qu¶n lý ng−êi, viÖc, ®Þa ®iÓm, vËt dông, thêi gian. 9- TÝnh chÊt trong s¹ch, ®¸ng kÝnh; c¬ ®éng, bÝ mËt, diÖn: l−êng ®Õn nh÷ng viÖc cã thÓ x¶y ra, tÝch cùc. 10- HiÖu qu¶ vµ môc ®Ých1): th©n ¸i ®oµn kÕt, mu«n ng−êi mét lßng. 11- §iÒu kiÖn thµnh c«ng2): cÈn thËn, s½n sµng, kiÓm th¶o. HUÊN LUYÖN TÝnh chÊt huÊn luyÖn dùa trªn c¨n b¶n ph¶i xem xÐt vµ giao tr¸ch nhiÖm cho nh÷ng ng−êi cã tµi n¨ng ®Ó huÊn luyÖn. NghÜa lµ nãi råi th× ph¶i ®i lµm, ®· nãi th× ph¶i lµm ®−îc. Xem xÐt t×nh h×nh, phÈm c¸ch, kinh nghiÖm, −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm. Tæ chøc nh©n tµi. D¹y lµm ng−êi, lµm viÖc. Th©n ¸i ®oµn kÕt. Kh«ng cÈu th¶, kh«ng dèi tr¸. C¸n bé. Nghiªn cøu, phª b×nh, th¶o luËn, thi ®ua, hç trî. Tù gi¸c, tù ®éng. S¸ng t¹o, phô tr¸ch. §Çu ãc, miÖng, m¾t, tay, ch©n ®Òu ®¹t. Gi÷ kû luËt, tiÕc thêi gian. Ph©n biÖt sù vËt, cã c¸i nÆng, c¸i nhÑ, c¸i gÊp, c¸i kh«ng gÊp. Trao ®æi kinh nghiÖm. Giao c«ng t¸c thùc tÕ. Gi¶i ®¸p th¾c m¾c. Ph©n c«ng viÖc kh«ng tiÕn th× lïi. Mét chç bu«ng l¬i, tr¨m chç l−êi biÕng. Tinh thÇn cµng dïng cµng nh¹y bÐn, trÝ tuÖ cµng dïng cµng minh mÉn. _______________ 1), 2) D−íi hai ch÷ nµy kh«ng g¹ch d−íi nh− c¸c hµng trªn (BT).

môc ®äc s¸ch 457 C¸i cÇn lóc ®Çu lµ dòng khÝ. Míi, kh«ng ngõng tiÕn thñ, cÇn cã b¶n lÜnh ®éc lËp. Tù m×nh lµm lÊy, tù gi¸c, tù ®éng, tù chñ. Lao ®éng, s¸ng t¹o, quyÕt ®o¸n. Mçi ngµy mét míi. CÇn theo dâi, kiÓm tra, kh¶o s¸t, chØ ®¹o, héi b¸o. QuyÕt t©m trë thµnh ng−êi tèt lµ ph¶i kh«ng sî khæ, kh«ng sî khã, nhÊt ®Þnh lµm ®Õn cïng nh÷ng ®iÒu chóng ta thÊy ®¸ng lµm, cho dï ch−a ch¾c thµnh c«ng vÉn ra søc lµm dï gÆp ph¶i gian nan nguy hiÓm g×, cïng cùc cµng phÊn ®Êu, kh«ng lïi b−íc, ph¶i lµm thùc sù, lµm nhanh, lµm mét c¸ch kiªn quyÕt. Liªn hîp víi c¸c quèc gia d©n téc ®ång t×nh víi ta ®Ó cïng ®Êu tranh cho hoµ b×nh vµ chÝnh nghÜa cña thÕ giíi... Tõ nay vÒ sau, chóng ta hy väng: tÊt c¶ c¸c d©n téc nhá yÕu trªn thÕ giíi nªn lÊy nhiÖt t×nh ®ßi ®éc lËp tù do cña d©n téc m×nh gióp ®ì cuéc kh¸ng chiÕn chèng NhËt cña Trung Quèc. C¸c quèc gia, d©n téc bÞ chñ nghÜa b¹o lùc, bÞ ®Õ quèc NhËt th«n tÝnh... tõ nay vÒ sau ®Òu ph¶i liªn hîp l¹i (th¸ng 6-1927). Th¸i ®é: lÔ, quy, cñ. Kû luËt: nghiªm, chÝnh. Hµnh vi: nghÜa, chÝnh, ®−¬ng. Hy sinh: kh¶ng kh¸i. Ph©n biÖt: liªm, thanh, së. TiÕt kiÖm: thùc, t¹i. Gi¸c ngé: sÜ, thiÕt, thùc. PhÊn ®Êu: dòng, liÖt. Mét vËt dïng nh− hai vËt. Mét ng−êi lµm viÖc cña hai ng−êi. Mét ngµy lµm c«ng cña hai ngµy. Nãi Ýt, b¾t ®Çu b»ng hµnh ®éng. TiÕn bé. Qua ba n¨m kh¸ng chiÕn, mÊt B¾c B×nh, Thiªn T©n: 4-8-1937; Tr−¬ng Gia KhÈu: 25-8-1937; Th¹ch Gia Trang: 10-10-1937; Th¸i Nguyªn: 9-11-1937; Tuy ViÔn: 13-11-1937; Th−îng H¶i: 13-8 ®Õn 9-11-1937; Nam Kinh: 13-11-1937; TÕ Nam: 27-12-1937; Tõ Ch©u: 19-5-1938; Hµng Ch©u: 25-11-1938; Vò H¸n: 12-6 ®Õn 25-10-1938; Qu¶ng Ch©u: 21-10-1938; H¶i Nam: 10-2-1939; Nam Ninh: 24-2- 1939; Nam X−¬ng: 27-2-1939. S− ®oµn thø t¸m Trung §iÒu S¬n tÊn c«ng tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 7-1939. §Þch kho¶ng 35 s− ®oµn. Hµ B¾c, C¸p NhÜ T©n, Tuy

458 Hå CHÝ MINH TOµN TËP ViÔn, S¬n T©y, S¬n §«ng, Hµ Nam, Giang T«, TriÕt Giang, An Huy, Giang T©y, Hµ B¾c, Qu¶ng §«ng, Hå Nam, Phóc KiÕn, Qu¶ng T©y, céng tÊt c¶ 16 thµnh phè, 1.170 huyÖn, ®Þch chiÕm 15 thµnh phè, 533 huyÖn. §Õn hÕt th¸ng 3-1940, cã tÊt c¶ 179.000 qu©n ngôy vµ qu©n chÝnh quy. LÊy l¹i Nam Ninh ngµy 30-10-1940. §Þch vµo ViÖt Nam th¸ng 9-1940. ý nghÜa cña v¨n ho¸: V× lÏ sinh tån còng nh− môc ®Ých cña cuéc sèng, loµi ng−êi míi s¸ng t¹o vµ ph¸t minh ra ng«n ng÷, ch÷ viÕt, ®¹o ®øc, ph¸p luËt, khoa häc, t«n gi¸o, v¨n häc, nghÖ thuËt, nh÷ng c«ng cô cho sinh ho¹t h»ng ngµy vÒ mÆc, ¨n, ë vµ c¸c ph−¬ng thøc sö dông. Toµn bé nh÷ng s¸ng t¹o vµ ph¸t minh ®ã tøc lµ v¨n ho¸. V¨n ho¸ lµ sù tæng hîp cña mäi ph−¬ng thøc sinh ho¹t cïng víi biÓu hiÖn cña nã mµ loµi ng−êi ®· s¶n sinh ra nh»m thÝch øng nh÷ng nhu cÇu ®êi sèng vµ ®ßi hái cña sù sinh tån. N¨m ®iÓm lín x©y dùng nÒn v¨n ho¸ d©n téc. 1- X©y dùng t©m lý: tinh thÇn ®éc lËp tù c−êng. 2- X©y dùng lu©n lý: biÕt hy sinh m×nh, lµm lîi cho quÇn chóng. 3- X©y dùng x· héi: mäi sù nghiÖp cã liªn quan ®Õn phóc lîi cña nh©n d©n trong x· héi. 4- X©y dùng chÝnh trÞ: d©n quyÒn. 5- X©y dùng kinh tÕ. Tµi liÖu ch÷ H¸n, viÕt trong b¶n th¶o NhËt ký trong tï.

459 MôC §äC B¸O 2-10, G¨ng®i tuyÖt thùc1). Liªn X«. Ngµy 1-12) tÊn c«ng Virikiroky3). Dei Rosta (D.Rètxta)4). Ngµy 3-1 tÊn c«ng Mostok (Mètxtèc). 4. Norkhek (NoãckhÐt) 5. Foruklatnaia sÐski (Ph«rótl¸tnaiasÐtxki) 17. MÐroj ( Mer«n) 22. Sask (X¸txc¬) 23. Amavir (Amaviar¬) 25. 56 thµnh phè vµ lµng m¹c cña Fronosi vµ Donetz. (Phr«n«xi vµ §«nhÐt) §Çu th¸ng 25), quÐt s¹ch qu©n §øc ë Xtalingr¸t. _______________ 1) §¶ng Quèc ®¹i do G¨ng®i vµ Nªru l·nh ®¹o ®èi lËp víi ChÝnh phñ Anh, ®−a ra yªu s¸ch: tæ chøc ngay mét chÝnh phñ d©n téc Ên, ®éng viªn c¸c lùc l−îng nh©n d©n ®Êu tranh chèng x©m l−îc, hîp t¸c tÝch cùc víi c¸c lùc l−îng chèng ph¸t xÝt. Anh kh«ng chÊp nhËn. §¹i héi th«ng qua nghÞ quyÕt ngµy 18-7-1942 ®ßi xo¸ bá sù thèng trÞ cña Anh ë Ên, kªu gäi tæ chøc mét chiÕn dÞch quÇn chóng. Thùc d©n Anh ®µn ¸p. Ngµy 9-8-1942, thùc d©n Anh b¾t G¨ng®i, Nªru. Ngµy 2-10, G¨ng®i tuyÖt thùc (BT). 2) Ngµy 1-1-1943 (BT). 3) Trong nguyªn b¶n ch÷ H¸n, cã mét sè tõ viÕt b»ng ch÷ Latinh (BT). 4) Nh÷ng ®Þa danh trong ngoÆc ®¬n ë trang nµy, chóng t«i phiªn ©m cho râ nghÜa (BT). 5) §Çu th¸ng 2-1943, cô thÓ lµ 2-2-1943 (BT).

460 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Tï binh §øc: Nguyªn so¸i 2 T−íng lÜnh 24 SÜ quan 2.500 Binh lÝnh 9 v¹n M¸y bay 760 Xe t¨ng 15.000 Vò khÝ ®¹n d−îc nhiÒu v« kÓ. Ngµy 17-21), tÊn c«ng Kharkov, ®¸nh b¹i hai s− ®oµn næi tiÕng cña qu©n §øc. Tæng thèng Mü nãi: HÕt søc lµm hµi lßng mäi ng−êi, NghÞ viÖn Anh hoan h«. Ngµy 18, phu nh©n T−ëng ®äc diÔn v¨n tr−íc NghÞ viÖn Mü. Ngµy 22, tõ cuéc chiÕn tranh X« - §øc ®Õn nay, §øc thiÖt h¹i 9 triÖu ng−êi, trong ®ã chÕt trËn 4 triÖu. Trong 35 cuéc tÊn c«ng cña ba th¸ng nay, 130 s− ®oµn bÞ ®¸nh tan, bÞ chÕt trËn trªn 70 v¹n, bÞ b¾t lµm tï binh 31 v¹n, mÊt 7.000 xe t¨ng, 4.000 m¸y bay, 17.000 träng ph¸o. Toµn Trung Quèc cã 3.736 nhµ tï. S¸u th¸ng ®Çu n¨m ngo¸i2) ®−a vµo 5 v¹n ng−êi tï. Chi phÝ chiÕn tranh cña Mü mçi ngµy h¬n 250 triÖu ®«la. Ngµy 21-3. VËt t− chuyÓn tõ h¶i c¶ng Mü ®Õn n¬i sö dông ë Trung Quèc mÊt 75 ®Õn 80 ngµy. Tõ ngµy næ ra chiÕn tranh ®Õn cuèi th¸ng 2 n¨m 1943, Mü mÊt 66.399 ng−êi. Ng−êi da ®en trong qu©n ®éi Mü cã 45 v¹n ng−êi, sÜ quan cã kho¶ng 2.000. Mü tÆng Liªn X« 5.600 m¸y bay, 6.100 xe t¨ng, 85.000 xe h¬i. _______________ 1) Ngµy 23-8-1943, Liªn X« tÊn c«ng Kharkov (Kh¸ccèp), kh«ng ph¶i 17-2-1943 (BT). 2) S¸u th¸ng ®Çu n¨m 1942 (BT).

môc ®äc b¸o 461 Ngµy 27-3. §øc cã gÇn 500 tµu ngÇm. Mçi th¸ng cã thÓ ®ãng xong tõ 15 ®Õn 30 chiÕc. Ngµy 26-7-1941, NhËt ®æ bé lªn Sµi Gßn. Ngµy 10-7-1943, vµo Sicile. Ngµy 3-8 c«ng kÝch, qu©n §ång minh mÊt 31.158 ng−êi, qu©n Trôc mÊt 165.000 ng−êi, trong ®ã 132.000 lµ tï binh. Ngµy 25-7, ý ®¶o chÝnh1). 3-9, §ång minh vµo ý. Thµnh phè Xtalingr¸t bÞ ®¸nh b»ng h¬n 1.050.000 m×n. Ph¸ huû 73 kil«mÐt chiÒu dµi, 1 kil«mÐt chiÒu réng c¸c thµnh phè vµ thÞ trÊn, n«ng trang viªn, ch«n 128.000 x¸c ng−êi Liªn X«, 11.000 x¸c ngùa. Ngµy 1-11, trong mét má cña Xtalin«, §øc ch«n sèng 4 v¹n ng−êi Liªn X«. Th¸ng 9, §ång minh oanh t¹c Trôc, nÐm 37 v¹n tÊn bom. Ngµy 1-10, Mü nÐm bom H¶i Phßng, b¾n r¬i 29 m¸y bay NhËt. Ngµy 9, l¹i nÐm bom H¶i Phßng. 13, ý tuyªn chiÕn víi §øc2). Liªn X«, Anh, Mü c«ng nhËn ý lµ b¹n chiÕn ®Êu. C¾t tãc ë QuÕ L©m 30 ®ång, thÞt lîn 45 ®ång. L−¬ng mét g¸i b¸n vui cña nhµ chøa mçi th¸ng 30 v¹n ®ång. Mçi lÇn Mü mÊt mét m¸y bay th× NhËt mÊt chÝn chiÕc. §· chôp ¶nh hai tÊc, 144 ®ång mét chiÕc. 14, S− ®oµn qu©n t×nh nguyÖn T©y Ban Nha (trong qu©n ®éi §øc) rót khái mÆt trËn (Nga). _______________ 1), 2) Ngµy 25-7-1943, Nguyªn so¸i Badoglio cÇm ®Çu cuéc ®¶o chÝnh, b¾t giam Mótx«lini. Ngµy 3-9-1943, ChÝnh phñ do Badoglio tuyªn bè ®Çu hµng §ång minh vµ ngµy 13-10-1943, tuyªn chiÕn víi §øc (ND).

462 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Chi phÝ qu©n sù cña Mü th¸ng 9 lµ 7 tû 220 triÖu ®ång. M¸y bay qu©n §ång minh ®¸nh qu©n NhËt ë Labour1), ph¸ huû 177 m¸y bay, 121 tµu chiÕn lín nhá, nÐm tÊt c¶ 350 tÊn bom, 25 v¹n viªn ®¹n sóng m¸y. 15, qu©n Mü nÐm bom vµo qu©n §øc. Mü mÊt 60 l« cèt trªn kh«ng, §øc mÊt 104 c¸i. 16, bèn giê s¸ng, Mü nÐm bom H¶i Phßng. Tõ khi tham chiÕn ®Õn ngµy 1-9-1943, m¸y bay Mü xuÊt kÝch 223.758 lÇn, nÐm 105.449 tÊn bom, ph¸ huû 7.312 m¸y bay ®Þch. Mü mÊt 1.867 m¸y bay. TÝnh ®Õn 1-9 n¨m nay, trong nöa n¨m ph¸ huû cña ®Þch 5.369 m¸y bay, Mü mÊt 1.239 m¸y bay. 10, R.Rolland (R.R«nlan®¬) mÊt2). 20, Héi nghÞ ngo¹i tr−ëng 3 n−íc: Liªn X«, Anh, Mü, häp t¹i thñ ®« Liªn X«3). Mçi th¸ng Ph¸p chi cho qu©n §øc trong thêi gian bÞ chiÕm ®ãng 12.166 triÖu phr¨ng. 27-29, Mü nÐm bom B¾c Kú. Ngµy 1-11. Tuyªn ng«n tø c−êng (t¹i M¸txc¬va), toµn thÕ giíi hoan nghªnh. Th¸ng 10, qu©n §ång minh nÐm 18.000 tÊn bom. 5, trong 12 tiÕng ®ång hå, qu©n §ång minh nÐm 4.000 tÊn bom vµo qu©n §øc. Hµng ngh×n m¸y bay Mü nÐm bom Wilam Hurvol. Trong bèn th¸ng tÊn c«ng mïa hÌ, Liªn X« lÊy l¹i ®−îc 35 v¹n kil«mÐt vu«ng, ®¸nh b¹i 144 s− ®oµn cña §øc. §Þch chÕt 90 v¹n, bÞ b¾t lµm tï binh 98 ngh×n. §éi nh¶y dï n÷ cña Liªn X« ®· nh¶y dï. _______________ 1) Chóng t«i ch−a biÕt râ Labour ë ®©u (ND). 2) R. Rolland, nhµ v¨n Ph¸p, mÊt ngµy 15-10-1944, thä 76 tuæi (ND). 3) Héi nghÞ ngo¹i tr−ëng ba n−íc häp tõ ngµy 10 ®Õn ngµy 30-10-1943 (ND).

môc ®äc b¸o 463 Hµng chôc v¹n d©n th−êng vµ tï binh Liªn X« ë Xm«lenxc¬ bÞ tµn s¸t d· man. Ngµy 7, tÊn c«ng lÊy l¹i KiÐp1). 10, Sau khi kÕt thóc chiÕn tranh, Anh cÊm thuèc phiÖn ë c¸c ®Êt thuéc ®Þa t¹i ViÔn §«ng. §Õn th¸ng 5-1943, Anh gióp Liªn X« 4.690 m¸y bay, 22 tµu chiÕn, 6 tµu ngÇm vµ c¸c lo¹i tµu kh¸c. Tæng céng gi¸ trÞ gióp Liªn X« 187 triÖu ®ång b¶ng Anh, gióp Mü 292 triÖu ®ång b¶ng Anh. Mü ph¸t minh m¸y cã thÓ b¾t ®−îc môc tiªu b»ng søc ®iÖn. TÝnh ®Õn hÕt th¸ng 9 n¨m nay, sè vËt t− mµ Mü cho Liªn X« vay m−în trÞ gi¸ 3.287 triÖu ®ång. 22, vÒ sau, m¸y bay qu©n §ång minh liªn tiÕp ph¸ huû mét phÇn ba thµnh phè BÐclin. Ph¸p c«ng nhËn nÒn ®éc lËp cña Lib¨ng. Mçi th¸ng Mü s¶n xuÊt ®−îc 2.000 chiÕc m¸y bay. Ngµy 1-12, Héi nghÞ l·nh ®¹o tø c−êng häp ë thñ ®« Ai CËp. 11 th¸ng trong n¨m nay, m¸y bay Anh tËp kÝch qu©n §øc 8 v¹n lÇn. Th¸ng 11, qu©n §øc nÐm 120 tÊn bom vµo qu©n Anh. Qu©n Anh nÐm vµo qu©n §øc 13.000 tÊn bom. Chi phÝ chiÕn tranh cña Anh tõ 1940 ®Õn 1942, mçi ng−êi mçi n¨m ph¶i g¸nh v¸c 194 ®ång, tõ 1942 ®Õn 1943, mçi ng−êi ph¶i g¸nh v¸c 7.130 ®ång. Sinh ho¹t phÝ t¨ng 19%. * ** ViÖt Nam: 702.000 dÆm, to gÇn b»ng hai phÇn ba n−íc Ph¸p. Bê biÓn dµi 2.000 dÆm. Biªn giíi 3.900 dÆm. Nói cao nhÊt: Phanxip¨ng 3.142 mÐt. S«ng Mªk«ng dµi 4.400 dÆm (trong ®ã ViÖt Nam 2.400 dÆm2)), réng 400 th−íc. _______________ 1) Liªn X« tÊn c«ng qu©n §øc, lÊy l¹i KiÐp ngµy 6-11-1943, kh«ng ph¶i ngµy 7 (ND). 2) Chóng t«i ch−a kiÓm tra ®−îc c¸c con sè trong bµi nµy (BT).

464 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Ph¸p cã 19.000 ng−êi. ThÕ kû XVI, ng−êi Bå §µo Nha vµ Hµ Lan ®Õn ViÖt Nam. N¨m 1624, ng−êi ®¹o Lamètt¬ ®i kinh lý kh¾p n¬i. Ngµy 28-11-1787, Gia Long vµ Ph¸p ký hiÖp −íc (Gia Long lªn ng«i n¨m 1802). Ngµy 5-6-1862, Tù §øc ký nh−îng Sµi Gßn, Biªn Hoµ, Mü Tho cña Nam Kú. Ngµy 20-11-1873, mÊt Hµ Néi. Ngµy 25-4-1882, l¹i mÊt. Ngµy 11-5-1884, ký HiÖp −íc Thiªn T©n. Ngµy 28-3-1885, Ph¸p thÊt b¹i ë L¹ng S¬n. Binh lÝnh thuéc quèc tÞch ViÖt Nam tæ chøc vµo n¨m 1858 cã hai ®¹i ®éi, n¨m 1862 cã ba tiÓu ®oµn, n¨m 1884 cã hai trung ®oµn. Trung Kú cã bèn tiÓu ®oµn, vµo n¨m 1887. Khëi nghÜa, n¨m 1915 th¸ng 1: Phó Thä, th¸ng 2: Mãng C¸i. N¨m 1916, th¸ng 2: Sµi Gßn; th¸ng 5: Duy T©n; th¸ng 8: B¸t X¸t. N¨m 1917, th¸ng 2: §ång V¨n. N¨m 1918, th¸ng 2: M−êng Kh−¬ng, th¸ng 7: Pha Long; th¸ng 9: Cèc Sµn. Tõ th¸ng 9-1917 ®Õn th¸ng 1-1918: Th¸i Nguyªn. Tõ th¸ng 11-1918 ®Õn th¸ng 1- 1919: B×nh Liªu. Th¸ng 6-1919: Qu¶ng Nam. Tõ 1918 ®Õn 1920: MÌo B¸t Chai. Cuéc ®¹i chiÕn ë ch©u ¢u, 94.411 ng−êi ViÖt Nam sang Ph¸p. Binh lùc cña Ph¸p: 11 tiÓu ®oµn ng−êi Ph¸p, 16 tiÓu ®oµn ng−êi ViÖt Nam, 21 khÈu ®éi ph¸o, 11 ®¹i ®éi c«ng binh, bèn phi ®éi m¸y bay, 14.765 lÝnh khè xanh vµ lÝnh khè ®á ng−êi ViÖt Nam, 173 sÜ quan. 2.000 ng−êi Thôy §iÓn, 9 tµu hé tèng, 8 ph¸o h¹m, 3 tµu ngÇm, 7 tuÇn d−¬ng h¹m (17 tµu chiÕn kh«ng cã gi¸ trÞ lín). N¨m 1929, ViÖt Nam nép 32.300.000 ®ång phr¨ng cho chi phÝ qu©n sù. Tõ 1919 ®Õn 1929, t¨ng gÊp ®«i.

môc ®äc b¸o 465 NhËt B¶n: 70 s− ®oµn, mçi s− ®oµn 35.000 ng−êi, ë Trung Quèc cã kho¶ng 35 s− ®oµn, ë MiÕn §iÖn cã 21 v¹n qu©n, sè qu©n ®Ò phßng Liªn X« tÊn c«ng lµ 30 v¹n. Mçi n¨m ®ãng ®−îc mét tµu chiÕn lo¹i 12 v¹n tÊn. §Õn 1945, cã 362 tµu chiÕn, 166 v¹n tÊn. Tõ ChiÕn tranh Th¸i B×nh D−¬ng ®Õn cuèi th¸ng 6 n¨m nay mÊt 446 tµu chiÕn. §Õn 1945, Mü cã 736 tµu, céng tÊt c¶ lµ 353 v¹n tÊn, cø 36 giê s¶n xuÊt ®−îc 1 chiÕc tµu chiÕn. Ngµy 31-5 n¨m nay, Mü chÕ t¹o xong ®−îc chiÕc m¸y bay thø 10 v¹n, cã thÓ huy ®éng 10 triÖu binh lÝnh. Mçi n¨m NhËt B¶n cã thÓ chÕ t¹o ®−îc 3.000 m¸y bay. HiÖn nay, NhËt cã 15.000 chiÕc. Mçi th¸ng NhËt vËn chuyÓn vËt t− vµo trong Tr−êng Thµnh 520 v¹n tÊn, vµo §«ng B¾c 280 v¹n tÊn. N¨m ngo¸i vËn chuyÓn tõ NhËt sang s¸u triÖu tÊn. * ** Phô n÷ tham gia s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch chång con ra trËn, gióp ®ì binh lÝnh may v¸ vµ giÆt giò quÇn ¸o, −u ®·i c¸c gia ®×nh kh¸ng chiÕn, uý l¹o, quyªn gãp (tiÕt kiÖm), trõ gian, ®i du kÝch. Tµi liÖu ch÷ H¸n, viÕt trong b¶n th¶o NhËt ký trong tï.

466 T¢N XUÊT NGôC HäC §¡NG S¥N1) V©n ñng trïng s¬n, s¬n ñng v©n, Giang t©m nh− kÝnh tÞnh v« trÇn; Båi håi ®éc bé T©y phong lÜnh, Dao väng Nam thiªn øc cè nh©n. MíI RA Tï, TËP LEO NóI M©y «m dÉy nói, nói «m m©y, Lßng s«ng nh− g−¬ng, kh«ng chót bôi; Mét m×nh båi håi d¹o b−íc trªn ®Ønh nói T©y Phong Tr«ng vÒ phÝa trêi Nam xa x¨m nhí b¹n cò. Nói Êp «m m©y, m©y Êp nói, Lßng s«ng g−¬ng s¸ng, bôi kh«ng mê; Båi håi d¹o b−íc T©y Phong lÜnh, Tr«ng l¹i trêi Nam, nhí b¹n x−a. NAM TR¢N dÞch _______________ 1) Bµi th¬ nµy nguyªn kh«ng cã ®Çu ®Ò, còng kh«ng cã trong tËp Ngôc trung nhËt ký, v× ®−îc s¸ng t¸c sau khi t¸c gi¶ ®· ra tï. Trong hå s¬ cßn l−u gi÷ ë ViÖn V¨n häc cã bót tÝch cña chÝnh t¸c gi¶ viÕt ®Çu ®Ò nµy göi cho TiÓu ban biªn tËp vµo ®Çu n¨m 1960. Cã thÓ ®©y lµ ®Çu ®Ò do t¸c gi¶ míi ®Æt vÒ sau (BT).

t©n xuÊt ngôc häc ®¨ng s¬n 467 B¶n dÞch kh¸c: M©y «m nói nói «m m©y, Lßng s«ng s¹ch ch¼ng m¶y may bôi hång; Bïi ngïi d¹o ®Ønh T©y Phong, Tr«ng vÒ cè quèc ch¹nh lßng nhí ai. T.LAN dÞch1) _______________ 1) B¶n dÞch nµy cña T. Lan in trong tËp Võa ®i ®−êng võa kÓ chuyÖn, in lÇn thø hai, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1976, tr.84 (BT).

468 TÆNG Cô §INH CH¦¥NG D¦¥NG Quan san mu«n dÆm gÆp nhau ®©y, Môc ®Ých chung lµ ®uæi NhËt, T©y. D©n bÞ hai trßng vµo mét cæ, Ta liÒu tr¨m ®¾ng víi ngµn cay. Giµ dï yÕu søc mang mang nhÑ, TrÎ cè ra c«ng g¸nh g¸nh ®Çy. Non n−íc cña ta ta lÊy l¹i, Ngh×n Thu sù nghiÖp næi tõ ®©y. LiÔu Ch©u, n¨m 1943 In trong s¸ch Hå ChÝ Minh, Th¬, Nxb. V¨n häc, Hµ Néi, 1970, tr.46.

469 LIB¡NG1) Lib¨ng lµ g×? Ch¾c lµ nhiÒu ®éc gi¶ ch−a tõng nghe nãi ®Õn tªn xø nµy. Êy lµ mét n−íc nhá ë CËn §«ng, gÇn ®©y ®· lµm cho thÕ giíi ph¶i chó ý. Lib¨ng ë c¹nh xø Xyri, ®Êt réng 38 v¹n dÆm vu«ng (dÆm Anh), d©n sè 70 v¹n ng−êi, kinh ®« lµ B©yrót, ngµy tr−íc thuéc Thæ NhÜ Kú, ®Õn n¨m 1861 th× tho¸t ly n−íc Thæ mµ ®éc lËp, song l¹i bÞ ®Õ quèc Ph¸p bao biÖn. Sau ThÕ giíi ®¹i chiÕn lÇn thø nhÊt, Lib¨ng ®ßi hoµn toµn ®éc lËp, nh−ng kh«ng ®−îc. Th¸ng 7-1922, Héi Quèc liªn uû nhiÖm xø Êy cho n−íc Ph¸p. Trong lêi uû nhiÖm cã ®Þnh r»ng: “trong h¹n 3 n¨m, Ph¸p ph¶i lËp nªn HiÕn ph¸p cho Lib¨ng vµ Xyri, vµ ph¶i lµm cho hai n−íc Êy thµnh n−íc ®éc lËp”. HiÕn ph¸p th× cã HiÕn ph¸p Lib¨ng ®−îc Ph¸p qu¼ng cho tÊm ¸o Céng hoµ cã Tæng thèng, cã néi c¸c, cã NghÞ viÖn. Nh−ng HiÕn ph¸p l¹i do ng−êi Ph¸p ®Þnh ra vµ chung quy chØ lîi cho n−íc Ph¸p, d©n téc Lib¨ng chØ cã tiÕng mµ kh«ng cã miÕng. Bëi vËy, d©n Lib¨ng lÊy lµm c¨m giËn, nªn ®Õn n¨m 1925 næi c¸ch mÖnh chèng víi Ph¸p. §Õ quèc Ph¸p ®èi phã víi c¸ch mÖnh Lib¨ng còng nh− chóng ®· tõng ®èi phã víi c¸ch mÖnh ViÖt Nam vµ c¸ch mÖnh ë _______________ 1) Bµi nµy ®¨ng trªn b¸o §ång Minh do ViÖt Nam C¸ch mÖnh ®ång minh héi ph¸t hµnh ë LiÔu Ch©u (Trung Quèc), sè ®Çu tiªn ra ngµy 1-1- 1943. Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, trô së biªn tËp cña b¸o chuyÓn vÒ Hµ Néi. Th¸ng 6-1946, b¸o §ång Minh tù ®ãng cöa (BT).

470 Hå CHÝ MINH TOµN TËP c¸c thuéc ®Þa kh¸c cña chóng. NghÜa lµ chóng dïng uy lùc tµn s¸t mµ ®µn ¸p vµ ®èt ph¸ mÊy thµnh thÞ ®Ó thÞ uy. Trong cuéc tranh ®Êu Êy, d−íi sù tµn b¹o cña giÆc Ph¸p, 6.000 c¸ch mÖnh chiÕn sÜ Lib¨ng ch×m th©y trong bÓ m¸u. Song cuéc ®¹i khñng bè cña giÆc Ph¸p ch¼ng nh÷ng kh«ng lµm cho d©n Lib¨ng kinh sî, mµ tr¸i l¹i bÓ m¸u ®µo Êy ch¼ng bao l©u l¹i næi lªn mét trËn sãng to giã lín kh¸c khiÕn cho ®Õ quèc Ph¸p ph¶i ho¶ng sî, Êy lµ: n¨m 1931, d©n Lªban«n l¹i vïng dËy g©y thµnh phong trµo b·i kho¸, b·i thÞ, b·i c«ng, chèng thuÕ, v.v.. C«ng cuéc vËn ®éng tiÕn hµnh trµn lan kh¾p n¬i. N¨m 1936, c«ng cuéc c¸ch mÖnh ®¹i vËn ®éng l¹i dÊy næi lµm cho ®Õ quèc Ph¸p ph¶i nh−îng bé vµ theo lêi høa cña Ph¸p: sau 3 n¨m sÏ ®Ó cho Lib¨ng ®−îc ®éc lËp h¼n. Nh−ng v× cuéc ThÕ giíi ®¹i chiÕn lÇn thø hai bïng næ, nªn cuéc ®éc lËp cña Lib¨ng ch−a ®−îc thùc hiÖn. Cho tíi n¨m 1940, Ph¸p bÞ mÊt n−íc. C¸ch ®ã Ýt l©u, Anh mang qu©n ®¸nh Xyri, Ph¸p bÞ thua. Nh−ng Anh l¹i giao Xyri vµ Lib¨ng cho bän §ê G«n gi÷. N¨m 1941, Anh Ph¸p d©n téc gi¶i phãng uû viªn héi (bän §ê G«n) l¹i høa cho Lib¨ng ®éc lËp. Nh−ng trong thêi kú chiÕn tranh, bän §ê G«n vÉn ®−îc quyÒn ®¹i lý Lib¨ng. §Çu th¸ng 11-1943, NghÞ viÖn Lªban«n söa ch÷a l¹i HiÕn ph¸p. Uû viªn cña ph¸i §ê G«n ë Lib¨ng b¶o r»ng HiÕn ph¸p míi kh«ng lîi cho ®Õ quèc Ph¸p, nªn b¾t giam Tæng thèng, Tæng lý vµ 49 nghÞ viªn Lib¨ng. D©n chóng tiÕp tin Êy, rÊt mùc c«ng phÉn, lËp tøc næi lªn can thiÖp. Ng−êi Ph¸p ph¸i c¶nh s¸t ra dÑp, nh−ng c¶nh s¸t còng ®ång t×nh víi d©n chóng cù tuyÖt kh«ng chÞu tu©n theo mÖnh lÖnh, nªn ng−êi Ph¸p l¹i ph¸i lÝnh Xªnªgan (lÝnh ch©u Phi) ®µn ¸p. ViÖc Êy ph¸t sinh tõ ngµy 10-11-1943, ®Õn nay còng ch−a gi¶i quyÕt xong. Xem viÖc Êy th× chóng ta ®ñ biÕt nhËn thÊy: 1) BÊt kú bän Pªtanh hay bän §ê G«n còng vÉn mang t©m lang sãi, kh− kh− trong c¸i khu«n khæ ®Õ quèc chñ nghÜa, ®Òu lµ kÎ thï chung cña nh÷ng d©n téc c¸c xø thuéc ®Þa hay b¶o hé mµ tr−íc ®©y, t¹i nh÷ng n¬i ®ã mµ chóng ®· hoµnh hµnh bao thñ ®o¹n tµn b¹o bãc lét, dÉu r»ng hiÖn t¹i chÝnh th©n thÓ chóng còng ®−¬ng bÞ qu»n

lib¨ng 471 qu¹i ë chç trong c¶nh n−íc mÊt nhµ tan. Vµ tr−íc ®©y Ýt l©u, bän §ê G«n h¸ ch¼ng tõng ph¶i ®em nh÷ng c©u “D©n téc gi¶i phãng” tr−ng bµy víi thÕ giíi ®Ó cÇu mong c¸c c−êng quèc gióp ®ì, thÕ mµ ®èi víi c¸c d©n téc kh¸c vËn ®éng sù gi¶i phãng ®éc lËp th× chóng l¹i gië tay ®µn ¸p ®Õn cïng. §Êy lµ mét lÏ mµ chóng ta cÇn ph¶i nhËn biÕt. 2) Lib¨ng tuy lµ mét n−íc rÊt nhá, d©n sè ViÖt Nam ta 20 phÇn th× ®em so víi d©n sè cña hä thËt kh«ng b»ng mét phÇn cña ta. ThÕ mµ d©n téc Lib¨ng, trong kho¶ng 18 n¨m trêi (1925-1943) g©y nªn biÕt bao cuéc ®Êu tranh oanh liÖt, sù thÊt b¹i trong nhÊt thêi ®· kh«ng lµm n¶n lßng chiÕn sÜ, th× sù tiÕp tôc phi th−êng ®¸ng kÝnh Êy lµ mét lÏ tÊt nhiªn ph¶i cã, d©n téc ®ã anh dòng l¹i thªm tinh thÇn ®oµn kÕt c¶ n−íc mét lßng th× ai lµ ch¼ng kÝnh phôc? mµ loµi lang sãi v× thÕ còng ph¶i trïng gan ng¹i b−íc. ViÖt Nam hiÖn ®ang chuÈn bÞ ®¸nh NhËt, ®uæi Ph¸p ®Ó giµnh lÊy sù ®éc lËp tù do, vËy nªn v« luËn gÇn hay xa vµ bÊt cø d©n téc nµo næi lªn chèng víi ®Õ quèc x©m l−îc ®Òu lµ b¹n th©n cña d©n téc ViÖt Nam ta vËy. Cho nªn chóng ta rÊt ®ång t×nh vµ mong cho c«ng cuéc c¸ch m¹ng cña d©n téc Lib¨ng ®−îc th¾ng lîi. Tuy xa c¸ch nhau mÊy ngh×n dÆm, chóng ta ®ång thanh cïng víi anh, víi chÞ em Lib¨ng h« to khÈu hiÖu: §¸nh ®æ bän ®Õ quèc x©m l−îc! Lib¨ng c¸ch m¹ng thµnh c«ng mu«n n¨m! C¸c d©n téc bÞ ¸p bøc ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng! Hå CHÝ MINH B¸o §ång Minh, sè 18, th¸ng 12-1943.

472 CHµO XU¢N N¨m cò lÞch cò võa qua, N¨m míi lÞch míi l¹i tíi! Sau mïa §«ng l¹nh lÏo, mu«n vËt tiªu ®iÒu. Vµ t¹o ho¸ l¹i cho mïa Xu©n mang ®Õn cho thÕ gian nh÷ng vÎ tèt t−¬i Êm ¸p, mu«n hoa t−¬i th¾m, ngµn l¸ ®ua xanh. Loµi ®éng vËt còng nhê Xu©n mµ kh«i phôc l¹i sinh khÝ. VËy nªn gäi lµ Xu©n sinh. Loµi ng−êi lîi dông c¸i luËt tù nhiªn cña t¹o ho¸, ch¼ng nh÷ng h−ëng thô c¸i h¹nh phóc kho¸i l¹c cña mïa Xu©n, vµ l¹i nhËn c¸i kh«ng khÝ phån vinh cña ngµy Xu©n ®Ó s¾p ®Æt c¸i kÕ ho¹ch ho¹t ®éng vµ sèng cßn cho c¶ n¨m, nªn tôc ng÷ cã c©u “NhÊt niªn chi kÕ thuû − Xu©n”1). Còng v× thÕ cho nªn n¨m míi th× ng−êi ta cã nh÷ng cuéc vui vÎ, sung s−íng cho xøng ®¸ng víi Xu©n vµ ®Ó mõng Xu©n. Ch¼ng nh÷ng lµ kÎ giµu sang tiÕp Xu©n víi sù hå hëi, mµ ng−êi nghÌo khã thÊy Xu©n còng vui mõng. “Mång mét ®èt toang ba chiÕc ph¸o Ba m−¬i kÐo tuèt mét con nªu”. ChØ cã ba chiÕc ph¸o mµ vÉn inh ái c−êi Xu©n nh− ai! Xu©n ch¼ng nh÷ng lµ «n hoµ t−¬i ®Ñp, mµ l¹i chÝ c«ng v« t−. §· kh«ng _______________ 1) “NhÊt niªn chi kÕ thuû − Xu©n” nghÜa lµ: suèt n¨m kÕ ho¹ch, ®Þnh tõ mïa Xu©n (BT).

chµo xu©n 473 riªng cho mét h¹ng ng−êi nµo, còng kh«ng riªng cho mét n¬i nµo. Cho nªn cã c©u ca dao: “Xu©n ¬i, Xu©n hìi, hìi Xu©n, Tõ xa tíi gÇn, Xu©n kh¾p mäi n¬i”. * ** Song, luËt x· héi kh«ng theo vßng trßn cña luËt tù nhiªn. Tõ x−a ®Õn nay, n¬i nµo còng cã Xu©n. Tõ x−a ®Õn nay c©y nµo còng t−¬i tèt. Nh−ng c¸ch thøc loµi ng−êi ®ãn r−íc Xu©n nµy vµ ®ãn r−íc mïa Xu©n tr−íc, kh¸c nhau nhiÒu l¾m. Ngµy nay, nh÷ng tiÕng ph¸o lèp ®èp chµo Xu©n ®· bÞ nh÷ng tiÕng ®ïng ®ïng cña ng− l«i ngoµi bÓ vµ ®¹i b¸c trªn bê ¸t mÊt. C¸i s¾c ®á cña hoa ®µo, mµu ®iÒu cña c©u ®èi Xu©n, tùa hå ®· nhuém b»ng giät m¸u hång cña nh÷ng chiÕn sÜ ë c¸c sa tr−êng kh¾p thÕ giíi! Khi ai h−ëng b¸nh ch−ng, r−îu ngät, cñ kiÖu, thÞt ®«ng, sao cho khái nhí ®Õn chiÕn sÜ ¨n tuyÕt, uèng s−¬ng trªn mÆt trËn! Trong tù nhiªn th× Xu©n nµy kh«ng kh¸c g× c¸c Xu©n tr−íc. Nh−ng trong x· héi th× Xu©n nµy lµ mét chiÕc tranh Xu©n, mét Xu©n träng yÕu, ch¼ng nh÷ng nã gióp giïm sinh kÕ cña loµi ng−êi trong mét n¨m mµ nã sÏ quyÕt ®Þnh mÖnh vËn cña loµi ng−êi trong bao nhiªu thêi ®¹i. VËy muèn biÕt Xu©n nµy sÏ cã ¶nh h−ëng thÕ nµo, th× chóng ta ph¶i kiÓm th¶o l¹i nh÷ng cuéc chuyÓn biÕn trong thÕ giíi tõ Xu©n tr−íc. * ** §Õn Xu©n nµy: Trung - NhËt chiÕn tranh ®· 6 n¨m r−ìi, ThÕ giíi ®¹i chiÕn 4 n¨m, Nga - §øc chiÕn tranh ®· 2 n¨m r−ìi, Th¸i B×nh D−¬ng chiÕn tranh 2 n¨m.

474 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Muèn biÕt tõ Xu©n nµy, chiÕn tranh sÏ thÕ nµo th× chóng ta ph¶i xÐt l¹i tõ Xu©n n¨m ngo¸i ®Õn giê, chiÕn tranh ®· ®Õn b−íc nµo råi. Tõ Xu©n n¨m ngo¸i, qu©n c¸c n−íc §ång minh ®· ®øng vµo chñ ®éng. Qu©n c¸c n−íc Trôc - T©m ®øng vÒ bÞ ®éng. Minh qu©n b−íc qua thÕ c«ng. Trôc qu©n lui l¹i thÕ thñ. ChiÕn l−îc chíp nho¸ng cña Trôc hoµn toµn thÊt b¹i. ChiÕn l−îc (tr× cöu) cña §ång minh hoµn toµn th¾ng lîi. MÆt trËn §øc - Nga Xu©n tr−íc, trong ®é nµy, 38 v¹n tinh binh cña §øc ®¸nh vµo thµnh Xtalingr¸t. Nh−ng kÕt qu¶ bÞ mét trËn thÊt b¹i rÊt to. Trong lóc qu©n Nga gi¶i v©y thµnh Xtalingr¸t b¾t ®−îc n¨m ngµn t−íng l·nh vµ h¬n 9 v¹n lÝnh §øc. TrËn Êy lµ trËn th¾ng lîi to nhÊt vµ ®Çu tiªn cña qu©n §ång minh. Tõ ®ã trë ®i, qu©n Trôc cø thÊt b¹i m·i, mµ qu©n §ång minh, nhÊt lµ qu©n Nga th× l¹i th¾ng lîi lu«n vµ lÊy l¹i ®−îc nhiÒu thµnh tr× träng yÕu nh−: Th¸ng 2 lÊy l¹i Gorsk (G«rítxc¬)1), Rostof (R«xtèc), Kharkov (Kh¸ccèp), Th¸ng 3 lÊy l¹i Yoff (Y«ph¬), Virsma (ViÕcxma), Th¸ng 7 lÊy l¹i Orel (¤ren), Th¸ng 8 lÊy l¹i Belarus (Bªlarót), Th¸ng 9 lÊy l¹i Staline (Xtaling¬r¸t), Chianof Smolensk (Chianèp Xm«lenc¬), Th¸ng 10 lÊy l¹i Maiopol (Mai«p«n) vµ c¸c thµnh kh¸c, Th¸ng 11 lÊy l¹i Kiev (KiÐp), Th¸ng 12 lÊy l¹i biªn thuú Ba Lan - Nga. Trong lêi diÔn thuyÕt kû niÖm C¸ch mÖnh Nga, ngµy 6-11 d−¬ng lÞch, §¹i nguyªn so¸i Xtalin nãi r»ng: “KÕt qu¶ trong 7 th¸ng võa _______________ 1) Nh÷ng ®Þa danh trong ngoÆc ®¬n ë trang nµy chóng t«i phiªn ©m cho râ nghÜa (BT).

chµo xu©n 475 qua, qu©n ®éi ta tiÕn ®−îc n¬i th× 500 c©y sè, n¬i th× 1.500 c©y sè. §· gi¶i phãng h¬n mét triÖu c©y sè vu«ng ®Êt n−íc cña ta, tøc lµ hai phÇn ba ®Êt ®ai t¹m thêi bÞ §øc chiÕm cø... Trong mét n¨m nay, trªn mÆt trËn Nga, qu©n ph¸t xÝt §øc ®· tæn thÊt h¬n 4 triÖu ng−êi, trong sè ®ã, mét triÖu t− ng−êi chÕt t¹i mÆt trËn. Ph¸t xÝt §øc mÊt trªn 14.000 chiÕc tµu bay, h¬n 35.000 chiÕc xe t¨ng, h¬n 40.000 khÈu ®¹i ph¸o...”. Trong lóc viÕt bµi chµo Xu©n nµy, qu©n Nga ®uæi qu©n §øc ch¼ng nh÷ng ra khái ®Êt Nga, mµ l¹i vµo s©u gÇn 60 c©y sè trong n−íc Ba Lan. * ** ë §Þa Trung H¶i, tõ Xu©n tr−íc ®Õn Xu©n nµy, Minh qu©n còng th¾ng lîi lu«n, mµ bªn Trôc còng thÊt b¹i m·i. Ngµy 3-1-1943, ®Ö 8 qu©n1) Anh khëi ph¶n c«ng tõ Ai CËp, ®Ö 19 qu©n2) Anh vµ viÔn chinh qu©n Mü ®æ bé t¹i Marèc vµ Angiªri. Qu©n Trôc ph¶i bá Libi (thuéc ®Þa cña ý) mµ rót c¶ ë Tuynidi. §Õn trung tuÇn th¸ng 5 th× qu©n §øc vµ ý hoµn toµn bÞ ®¸nh tan. Trong trËn ®ã, bao nhiªu thuéc ®Þa cña ý ®Òu mÊt s¹ch. Qu©n Trôc tæn thÊt h¬n 95 v¹n ng−êi. Trong sè ®ã, 37 v¹n lÝnh ý, 15 v¹n lÝnh §øc, 17 ®¹i t−íng vµ 2 nguyªn so¸i bÞ cÇm tï. VÒ khÝ giíi th× qu©n Trôc mÊt: Tµu bay, h¬n 8.000 chiÕc §¹i ph¸o 8.100 khÈu Xe t¨ng 2.250 c¸i Tµu thuû 210 v¹n tÊn Qua th¸ng 6, qu©n Anh, Mü ®¸nh vµo ®¶o Xixin cña ý. Ngµy 17-3 th× ®¶o Êy ®Çu hµng. _______________ 1) Lé qu©n thø 8 (BT). 2) Lé qu©n thø 19 (BT).

476 Hå CHÝ MINH TOµN TËP Trong mét thêi gian kh«ng ®Çy hai th¸ng, mµ qu©n §øc vµ qu©n ý mÊt h¬n 17 v¹n ng−êi chÕt, bÞ th−¬ng vµ bÞ cÇm tï. ChiÕm ®−îc c¨n cø ®Þa Êy råi, qua ngµy 3-9, Minh qu©n ®æ bé t¹i phÝa nam ý. C¸ch 5 ngµy sau th× n−íc ý xin hµng. Trõ mét bé phËn nhá bÞ §øc Ðp b¾t theo nã, bé phËn lín qu©n ®éi ý víi hÕt th¶y h¶i qu©n cña ý, h¬n 100 chiÕc tµu binh lín, bÐ ®Òu theo Minh qu©n c¶. ThÕ lµ vÒ mÆt trËn nµy, Minh qu©n còng ®¹i th¾ng. Mótx«lini ph¶i ch¹y trèn. * ** T¹i Th¸i B×nh D−¬ng. Tuy Minh qu©n kh«ng cã nh÷ng cuéc ®¹i th¾ng lîi nh− c¸c mÆt trËn kia, nh−ng còng giµnh ®−îc ®Þa vÞ chñ ®éng, b−íc qua thÕ c«ng vµ kh¸ tiÕn bé. T¹i B¾c Th¸i B×nh D−¬ng, tõ h«m 12-2-1943, Mü b¾t ®Çu ph¶n c«ng, ®Õn cuèi th¸ng 5-1943 lÊy l¹i ®¶o Marian. T¹i Nam Th¸i B×nh D−¬ng, tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 10, Minh qu©n lÊy l¹i ®−îc 6 n¬i c¨n cø t¹i b¸n ®¶o vµ mét n¬i c¨n cø ®Þa t¹i quÇn ®¶o Sokman. Trong 2 n¨m, t¹i mÆt trËn Nam, NhËt mÊt 1.300 tµu bay vµ 1.500 chiÕc tµu thuû lín vµ bÐ. T¹i Trung Quèc, mïa Xu©n tr−íc ®Õn mïa Xu©n nµy, kh«ng cã ®¹i chiÕn tranh. Trong th¸ng 11, 12, t¹i miÒn B¾c tØnh Hå Nam, nhÊt lµ t¹i Th−êng §øc ®· lµm cho giÆc NhËt mét mÎ mÊt hån. * ** §o¸n tr−íc ®Ó xÐt sau, xem sù chuyÓn biÕn nãi trªn, th× chóng ta cã thÓ nãi r»ng: Xu©n nµy sÏ lµ mét Xu©n th¾ng lîi cho mÆt trËn ph¶n x©m l−îc. Xu©n lµ Xu©n chung, vËy chóng ta ph¶i g¾ng søc c«ng t¸c thÕ nµo cho §ång minh Héi chóng ta còng cã phÇn th¾ng lîi chung cña §ång minh lín kia.

chµo xu©n 477 VËy xin kÕt luËn vµi lêi n«m na r»ng: Rãt cèc r−îu Xu©n, mõng c¸ch m¹ng. ViÕt bµi chµo TÕt, chóc thµnh c«ng! Hå CHÝ MINH B¸o §ång Minh, sè Xu©n Gi¸p Th©n.

478 TR¶ LêI CHO BäN DE GAULLe1) GÇn ®©y, Ph¸p quèc gi¶i phãng ñy héi ë Alger, tuyªn bè r»ng sau cuéc chiÕn tranh nµy, n−íc Ph¸p sÏ s½n lßng ban cho d©n ViÖt Nam vµi sù c¶i thiÖn. Th−a Ngµi, Tæ quèc cña Ngµi lµ ®¹i Ph¸p, ®· ®Çu hµng Hitler mét c¸ch rÊt vÎ vang, h¬n 500 t−íng vµ hai triÖu lÝnh cña quý quèc ®−¬ng bÞ §øc cÇm tï mét c¸ch rÊt oanh liÖt, ba phÇn t− non s«ng quý quèc ®−¬ng bÞ ng−êi chiÕm lÜnh. Bèn m−¬i triÖu ®ång bµo cña Ngµi ®−¬ng trong kiÕp ngùa, tr©u, nh©n d©n quý quèc hiÖn nay b¸nh kh«ng cã ¨n, ¸o kh«ng ®ñ mÆc, ph¶i quyªn ¸o cò cña nh©n d©n ViÖt Nam, mét triÖu thanh niªn nam n÷ n−íc Ngµi ph¶i qua lµm cu ly bªn §øc. Xin Ngµi lo cøu n−íc vµ d©n téc cña Ngµi ®·, råi sÏ nãi ®Õn viÖc kh¸c; cßn ViÖt Nam chóng t«i, 40 n¨m nay nhê “c«ng ®øc” quý quèc ®· nhiÒu råi. LÇn nµy, chóng t«i quyÕt dïng sóng, ®¹n, g−¬m, dao ®Ó ®¹p ®æ ¬n huÖ Êy vµ giµnh l¹i ®éc lËp tù do cho ViÖt Nam. Chóng t«i xin Ngµi chí lo! Vµ chóc Ngµi hai ch÷ ThÊt B¹i! Hå CHÝ MINH B¸o §ång Minh, sè Xu©n Gi¸p Th©n. _______________ 1) Nguyªn b¶n viÕt b»ng tiÕng Ph¸p (BT).

479 B¸O C¸O CñA PH¢N HéI VIÖT NAM THUéC HéI QUèC TÕ CHèNG X¢M L¦îC1) I- NGUY£N NH¢N Tæ CHøC Trong lÞch sö 80 n¨m mÊt n−íc ®au khæ vµ ®en tèi, chóng ta ®· kh«ng ngõng lµm r¹ng rì ngän cê nghÜa cøu n−íc vÎ vang. Tõ sau n¨m 1862, khi Vua Tù §øc ký hiÖp −íc b¸n n−íc, c¾t nh−îng ba tØnh Sµi Gßn, Biªn Hoµ, Mü Tho cho giÆc Ph¸p, c¸c bËc nghÜa sÜ giµu lßng yªu n−íc th−¬ng d©n ®· tõ bá c¶ c¬ nghiÖp cña c¶i, d¾t dÝu vî con ch¹y ra Trung Kú, thµ cam chÞu sèng cuéc ®êi gian tru©n, vÊt v¶ cña kÎ h¸i cñi, chµi l−íi, chø thÒ kh«ng ®éi trêi chung víi giÆc Ph¸p. Trong bèn m−¬i n¨m, tõ 1870 ®Õn 1910, d−íi sù l·nh ®¹o cña Phan §×nh Phïng, Hoµng Hoa Th¸m vµ c¸c bËc anh hïng hµo kiÖt kh¸c, ®ång bµo chóng ta ®· anh dòng tr−êng kú chèng l¹i qu©n giÆc, lµm cho kÎ thï ¨n kh«ng ngon ngñ kh«ng yªn. Suèt bèn m−¬i n¨m ®ã, c¸c cuéc næi dËy ®· liªn tiÕp næ ra: 1905: N«ng d©n Trung Kú khëi nghÜa. 1910: Binh lÝnh ViÖt Nam khëi nghÜa t¹i Hµ Néi. 1915: Nh©n d©n Phó Thä m−u khëi nghÜa. _______________ 1) Do Hå ChÝ Minh ®äc t¹i §¹i héi c¸c ®oµn thÓ c¸ch m¹ng ViÖt Nam ë n−íc ngoµi häp t¹i LiÔu Ch©u (Qu¶ng T©y - Trung Quèc) tõ ngµy 25 ®Õn ngµy 28 th¸ng 3-1944 (BT).

480 Hå CHÝ MINH TOµN TËP 1916: Th¸ng 6, Vua Duy T©n m−u khëi nghÜa! Th¸ng 8 cïng n¨m, ®ång bµo thiÓu sè Ba Xa b¹o ®éng. 1918: B×nh Liªu m−u khëi nghÜa. 1919: Qu¶ng Nam m−u khëi nghÜa. 1923: LiÖt sÜ Ph¹m Hång Th¸i nÐm bom m−u s¸t Toµn quyÒn MÐclanh. 1930: Khëi nghÜa Yªn B¸i. 1930-1931: NghÖ An khëi nghÜa. Cuèi n¨m 1940: B¾c Kú vµ Nam Kú khëi nghÜa. 1941: §« L−¬ng (Trung Kú) khëi nghÜa. Nh÷ng sù tÝch võa oanh liÖt l¹i võa bi tr¸ng nªu trªn, mét mÆt cho chóng ta thÊy r»ng: ®Êt n−íc ViÖt Nam tuy bÞ giµy xÐo d−íi gãt s¾t ®Ém m¸u cña dÞ téc, nh−ng tinh thÇn d©n téc cña ng−êi ViÖt Nam vÜnh viÔn kh«ng v× thÕ mµ bÞ tiªu diÖt, mÆt kh¸c còng d¹y chóng ta r»ng: Kh«ng cã mét søc m¹nh thèng nhÊt cña c¶ n−íc, kh«ng cã sù gióp ®ì m¹nh mÏ cña bªn ngoµi, c«ng cuéc vËn ®éng gi¶i phãng khã mµ thµnh c«ng ®−îc, nhÊt lµ hiÖn nay, chóng ta ®ang ®øng tr−íc hai tªn c−íp x©m l−îc hung ¸c nhÊt cña ph−¬ng §«ng vµ ph−¬ng T©y, chóng ta l¹i cµng cÇn toµn d©n nhÊt trÝ, cµng cÇn sù gióp ®ì cña bªn ngoµi. Muèn ®oµn kÕt toµn d©n, cÇn ph¶i cã mét ®oµn thÓ réng lín, rÊt ®é l−îng th× míi cã thÓ thu hót ®−îc mäi ®oµn thÓ vµ c¸ nh©n cã lßng thiÕt tha yªu n−íc, kh«ng ph©n biÖt tuæi t¸c, g¸i trai, t«n gi¸o, nghÒ nghiÖp, giai cÊp, ®¶ng ph¸i. Môc ®Ých cña ®oµn thÓ Êy ph¶i thiÕt thùc tiªu biÓu cho nh÷ng yªu cÇu vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n c¶ n−íc: §oµn kÕt toµn d©n, tranh thñ ngo¹i viÖn, ®¸nh ®uæi kÎ thï, kh«i phôc Tæ quèc. Th¸i ®é cña ®oµn thÓ Êy ph¶i cao c¶, ngay th¼ng, míi cã thÓ kh«ng thiªn lÖch, kh«ng dùa trªn ®Þnh kiÕn cña mét ®¶ng ph¸i, míi cã thÓ ®−îc sù tin t−ëng vµ ñng hé cña c¸c tæ chøc, c¸c ®¶ng ph¸i vµ cña toµn d©n. Ph©n héi ViÖt Nam chÝnh lµ mét ®oµn thÓ ra ®êi nh»m ®¸p øng yªu cÇu ®ã cña thêi ®¹i. Ph−¬ng ph¸p tranh thñ ngo¹i viÖn cña ®oµn thÓ nµy lµ:

b¸o c¸o cña ph©n héi viÖt nam... 481 - B−íc thø nhÊt: liªn l¹c víi c¸c ®oµn thÓ anh em c¸c n−íc nh− Ph©n héi Trung Quèc, Ph©n héi Mü, v.v.. - B−íc thø hai: nhê c¸c ®oµn thÓ anh em giíi thiÖu víi ChÝnh phñ c¸c n−íc. - B−íc thø ba: víi th¸i ®é ch©n thµnh vµ cëi më, yªu cÇu c¸c ChÝnh phñ, tr−íc hÕt lµ ChÝnh phñ Trung Quèc gióp ®ì. Cho ®Õn nay, vÒ mÆt ®oµn kÕt trong n−íc ®· cã ®−îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ, nh−ng vÒ mÆt tranh thñ sù gióp ®ì cña bªn ngoµi th× ch−a cã g×. VÒ phÇn m×nh - Ph©n héi ViÖt Nam trong Héi Quèc tÕ chèng x©m l−îc - còng kh«ng sao tr¸nh khái nh÷ng ®iÒu nä tiÕng kia cña mét sè ng−êi, chóng t«i thÊy ch−a cÇn ph¶i thanh minh. Giê ®©y, h·y cø mÆc cho giã Xu©n thæi ®i, trong t−¬ng lai sÏ ®Ó sù thËt chøng minh lµ ®ñ. II- HÖ THèNG Tæ CHøC Tæ chøc cña Ph©n héi ViÖt Nam cã hai lo¹i héi viªn: - Mét lµ héi viªn c¸ nh©n: cã rÊt nhiÒu ng−êi tõ tr−íc ®Õn nay ch−a tham gia mét ®oµn thÓ nµo, nay muèn tham gia c«ng viÖc cøu n−íc. Ph©n héi ViÖt Nam sÏ tuú theo hoµn c¶nh cña hä, tËp hîp nh÷ng ng−êi cïng mét nghÒ nghiÖp thµnh mét tiÓu tæ vµ sÏ cö ng−êi phô tr¸ch ®Æc biÖt liªn hÖ víi hä. - Hai lµ héi viªn ®oµn thÓ: ®ã lµ nh÷ng ®oµn thÓ mµ c¸c héi viªn t¸n thµnh gia nhËp Ph©n héi. ViÖc hîp nhÊt nhiÒu ®¶ng ph¸i kh¸c nhau vµ c¸c tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i (nh− hîp t¸c x·, v.v.) xem chõng nh− rÊt phøc t¹p, rÊt m©u thuÉn, khã tr¸nh khái va ch¹m vµ xung ®ét, nh−ng trªn thùc tÕ th× rÊt ®¬n gi¶n, v× r»ng: 1- Mäi ng−êi ®Òu cïng chung mét môc ®Ých lµ cøu n−íc. 2- Mäi ng−êi ®Òu cã nh÷ng c«ng t¸c thiÕt thùc vµ ph¶i lµm trßn. 3- Mäi ng−êi ®Òu hiÓu r»ng cßn th× cïng cßn, mÊt th× cïng mÊt.

482 Hå CHÝ MINH TOµN TËP 4- Ng−êi phô tr¸ch gi¶i quyÕt c«ng viÖc ®óng ®¾n. Ph©n héi ViÖt Nam chØ yªu cÇu c¸c héi viªn cña m×nh tu©n thñ mÊy ®iÒu d−íi ®©y: 1- Trong Héi kh«ng ®−îc bµn chuyÖn ®¶ng ph¸i; ngoµi Héi th× hoµn toµn tù do. 2- Cã vÊn ®Ò g×, mäi ng−êi cÇn th¼ng th¾n, c«ng khai th¶o luËn; cã c«ng viÖc g×, mäi ng−êi ®Òu ®ång t©m hiÖp lùc cïng lµm. 3- Th−êng ngµy, mäi ng−êi kh«ng ®−îc c«ng kÝch lÉn nhau; gÆp khi nguy hiÓm, mäi ng−êi ph¶i ra tay gióp ®ì. KÕt qu¶ lµ: gi÷a c¸c ®¶ng ph¸i kh«ng cßn t×nh tr¹ng tranh chÊp h¬n thua, sù ch©n thµnh ®oµn kÕt kh«ng ph¶i chØ ë ®Çu l−ìi mµ trë thµnh sù thËt. HÖ thèng tæ chøc: Toµn quèc chia thµnh kú, mçi kú chia thµnh tØnh, huyÖn, tæng, x·, th«n. N¬i nµo ®«ng héi viªn th× lÊy th«n lµm ®¬n vÞ. N¬i nµo Ýt héi viªn th× lÊy tæng hoÆc x· lµm ®¬n vÞ. III- C¸CH L·NH §¹O Cho ®Õn khi t«i rêi n−íc, t×nh h×nh vÉn thÕ nµy: C¶ n−íc chØ cã mÊy ng−êi, ®ñ c¶ Nam Kú, Trung Kú, B¾c Kú, hä lµ nh÷ng s¸ng lËp viªn, ®ång thêi còng lµ uû viªn trong Ban ChÊp hµnh toµn quèc. VÒ t− c¸ch mµ nãi, mçi ng−êi mét t− c¸ch kh¸c nhau: Mét sè lµ nh÷ng ng−êi tµi giái; mét sè lµ nh÷ng bËc l·o thµnh, cã danh väng ®−îc nh©n d©n tÝn nhiÖm. Tuy vËy, hä gièng nhau ë chç ®Òu lµ nh÷ng nh©n sÜ thiÕt tha yªu n−íc, liªm khiÕt, trung thùc, c«ng t©m. (Cho nªn t«i rÊt tin t−ëng r»ng, nÕu cã tæng tuyÓn cö, d©n chóng nhÊt ®Þnh sÏ bÇu hä). Hä ph©n c«ng, hîp t¸c, mçi ng−êi g¸nh v¸c mét phÇn tr¸ch nhiÖm, kh«ng cã chñ tÞch. DÜ nhiªn lµ hä kh«ng cã l−¬ng, mµ ng−îc l¹i khi cã tiÒn, hä cßn ph¶i bá tiÒn tói cña m×nh ra cho ®oµn thÓ dïng. V× hoµn c¶nh khã kh¨n, hä rÊt Ýt khi häp héi nghÞ toµn thÓ, trõ nh÷ng tr−êng hîp v¹n bÊt ®¾c dÜ. Khi cã viÖc, nh÷ng ng−êi phô tr¸ch Kú bé nµo ®ã bµn b¹c c¸ch thøc

b¸o c¸o cña ph©n héi viÖt nam... 483 tiÕn hµnh, råi ®−a tr−ng cÇu ý kiÕn nh÷ng ng−êi phô tr¸ch hai Kú bé kia, sau khi mäi ng−êi t¸n thµnh th× ph©n c«ng nhau mµ lµm. VÝ dô, muèn ra mét b¶n tuyªn ng«n, c¸c ng−êi phô tr¸ch B¾c Kú dù th¶o, råi göi dù th¶o cho nh÷ng ng−êi phô tr¸ch ë Nam Kú, Trung Kú. Sau khi mäi ng−êi ®ång ý, mçi kú chÞu tr¸ch nhiÖm in lÊy Tuyªn ng«n mµ ph©n ph¸t trong ph¹m vi kú cña m×nh. Lóc gÆp viÖc khÈn cÊp, ch¼ng h¹n nh− ®Þch tiÕn hµnh khñng bè ë Nam Kú th× Kú bé Nam Kú mét mÆt ph¸t ®éng cuéc “vËn ®éng chèng khñng bè”, mÆt kh¸c b¸o cho hai kú ®Ó h−ëng øng ngay. Mäi hµnh ®éng, c¸c ®Þa ph−¬ng ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c vµ thêi h¹n do Trung −¬ng quy ®Þnh, cßn c¸ch thøc thùc hiÖn, hä cã thÓ tuú c¬ øng biÕn. Mäi c«ng t¸c ph¶i cã kÕ ho¹ch tr−íc khi ®−a ra lµm, lµm xong ph¶i tæ chøc kiÓm ®iÓm. TÊt c¶ nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng còng nh− thÊt b¹i ®Òu ®¨ng trªn b¸o bÝ mËt ®Ó mäi ng−êi nghiªn cøu. IV- C¸CH TUY£N TRUYÒN Cã tuyªn truyÒn b»ng miÖng, tuyªn truyÒn b»ng v¨n tù vµ tuyªn truyÒn b»ng hµnh ®éng. 1- Tuyªn truyÒn b»ng miÖng cã hai lo¹i: Nãi chuyÖn víi tõng ng−êi vµ nãi chuyÖn tËp thÓ. Lo¹i tr−íc th× mçi héi viªn ®Òu ph¶i lµm, nh− gi¶i thÝch cho b¹n bÌ th©n thÝch hiÓu t¹i sao ph¶i ®¸nh ®uæi qu©n thï, ph¶i cøu n−íc; cã kh«i phôc ®−îc Tæ quèc th× míi kh«ng ph¶i nép thuÕ, khái bÞ b¾t ®i lµm phu vµ mäi ng−êi míi cã c¬m ¨n, ¸o mÆc, v.v.. Lo¹i sau th× khi héi viªn khai héi, c¸n bé gi¶i thÝch c¸c vÊn ®Ò ®Ó n©ng cao sù hiÓu biÕt cho hä, nãi cho hä biÕt c¸ch tuyªn truyÒn. Khi bµ con cÊy cµy, gÆt h¸i hoÆc lµm nh÷ng c«ng viÖc cã ®«ng ng−êi, c¸n bé ®Þa ph−¬ng hoÆc nh÷ng héi viªn cã kh¶ n¨ng ¨n nãi ®Õn lµm gióp hä, nh©n dÞp ®ã mµ tuyªn truyÒn th× sÏ cã t¸c dông nhanh chãng vµ to lín.

484 Hå CHÝ MINH TOµN TËP 2- Tuyªn truyÒn b»ng v¨n tù cã ba lo¹i: TruyÒn ®¬n, b¸o chÝ bÝ mËt vµ biÓu ng÷. Lµm b¸o bÝ mËt lµ c«ng viÖc rÊt khã kh¨n v× kh«ng dÔ g× kiÕm ®−îc nguyªn liÖu. Ch¼ng h¹n, nÕu ta mua giÊy nhiÒu qu¸ dÔ bÞ nghi ngê vµ cã thÓ gÆp nguy hiÓm. Song, nÕu biÕt dùa vµo sù sèt s¾ng cña c¸c héi viªn, dÉu cã khã kh¨n g× cuèi cïng vÉn t×m ®−îc c¸ch gi¶i quyÕt. ë mét sè n¬i th−êng hay bÞ ®Þch lïng sôc, chóng t«i cø c¸ch mÊy chôc dÆm l¹i ®Æt mét “nhµ in”: mét phiÕn ®¸, mét Ýt giÊy mùc, giÊu ë nh÷ng n¬i thËt kÝn ®¸o kh«ng ai biÕt. §Þch ®Õn th«n §«ng, chóng t«i in b¸o ë th«n §oµi, chóng tíi th«n Nam, chóng t«i in b¸o ë th«n B¾c. Chóng kh«ng thÓ t×m ra chóng t«i, cßn chóng t«i cø tiÕp tôc ra b¸o ®óng kú h¹n. B¸o lµ thø vò khÝ cña ta mµ ®Þch c¨m ghÐt nhÊt. ViÕt biÓu ng÷ còng lµ mét c¸ch tuyªn truyÒn rÊt lý thó. Bê t−êng, mÆt ®−êng, gèc c©y, l¸ c©y, ®Òu lµ nh÷ng chç gióp ta tuyªn truyÒn c¸ch m¹ng. Cét ®iÖn, d©y ®iÖn còng lµ nh÷ng n¬i rÊt tèt ®Ó c¨ng biÓu ng÷. Nh÷ng n¬i cã s«ng ngßi, chóng t«i lÊy tre, gç, nøa, chuèi ®ãng thµnh bÌ, c¨ng biÓu ng÷ lªn trªn råi th¶ xu«i theo dßng n−íc. 3- Tuyªn truyÒn b»ng hµnh ®éng, tøc lµ mçi héi viªn ®Òu ph¶i g−¬ng mÉu trong mäi viÖc ®Ó tá cho mäi ng−êi thÊy r»ng cã tæ chøc, cã ®oµn thÓ cã tèt h¬n. C−¬ng lÜnh tuyªn truyÒn ph¶i hÕt søc gi¶n ®¬n, ai ai còng hiÓu ®−îc, nhí ®−îc. §oµn kÕt, ®¸nh ®Þch, cøu n−íc, chØ s¸u ch÷ Êy th«i lµ ®ñ råi. C¸ch tuyªn truyÒn nh− diÔn kÞch, ca h¸t, v.v., chóng t«i kh«ng dïng ®−îc. V- C¸CH HUÊN LUYÖN Tr−íc tiªn, c¬ quan l·nh ®¹o ®Þnh ra mét ch−¬ng tr×nh häc tËp, cö mét vµi ng−êi hoÆc vµi nhãm, võa ®i thÝ nghiÖm, võa tranh thñ ý kiÕn cña ng−êi häc. Sau ®ã, viÖc biªn so¹n c¸c bµi gi¶ng ph¶i hoµn toµn c¨n cø vµo yªu cÇu cña häc viªn nh÷ng ®ît huÊn luyÖn tr−íc kÕt hîp víi kinh nghiÖm cña c¸c gi¶ng viªn.

b¸o c¸o cña ph©n héi viÖt nam... 485 T− c¸ch häc viªn: TÊt c¶ c¸n bé ®Þa ph−¬ng nhÊt thiÕt ph¶i ®−îc huÊn luyÖn. KÕ ®ã lµ nh÷ng héi viªn −u tó, cuèi cïng lµ tÊt c¶ c¸c héi viªn kh«ng ph©n biÖt giµ trÎ, g¸i trai, miÔn lµ muèn häc ®Òu cã thÓ tham gia. Thêi gian huÊn luyÖn: Mét hoÆc hai tuÇn lÔ. §Þa ®iÓm huÊn luyÖn: Hang ®éng, nói rõng, ruéng mÝa, n−¬ng ng«, v.v., n¬i nµo b¶o ®¶m ®−îc bÝ mËt ®Òu cã thÓ lµ nh÷ng gi¶ng ®−êng thiªn nhiªn cña hä. Nh−ng còng cã khi mét líp häc c¸ch mét hai ngµy l¹i ph¶i dêi ®i chç kh¸c. C¸c bµi gi¶ng ®¹i kh¸i gåm: - V× sao ph¶i lµm c¸ch m¹ng? - V× sao ph¶i ®oµn kÕt? - Khai héi tiÓu tæ nh− thÕ nµo? - Ph¸t biÓu ý kiÕn nh− thÕ nµo? - Tù phª b×nh vµ phª b×nh ®ång chÝ nh− thÕ nµo? - B−íc ®Çu tuyªn truyÒn cho bÌ b¹n nh− thÕ nµo? - Gi÷ bÝ mËt nh− thÕ nµo? - Nh÷ng hµnh ®éng hung ¸c cña kÎ thï. - T×nh h×nh thÕ giíi (kinh nghiÖm kh¸ng chiÕn cña Trung Quèc). - T×nh h×nh trong n−íc. CÇn khuyÕn khÝch häc viªn d¹y cho nhau häc ch÷ quèc ng÷. Nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®Òu do chÝnh c¸c héi viªn tù ®−a ra yªu cÇu ®−îc häc tËp. C¬ quan l·nh ®¹o chØ cÇn chän mét sè ng−êi cã thÓ lµm gi¶ng viªn, ®−a gi¸o tr×nh cho hä nghiªn cøu, khi hä ®· nghiªn cøu th«ng suèt, n¾m ®−îc c¸c vÊn ®Ò råi th× c¸n bé ®Þa ph−¬ng ®ãn hä vÒ tæ chøc c¸c líp. VÊn ®Ò ¨n, ë cña gi¶ng viªn ®Òu do häc viªn cïng nhau gi¶i quyÕt, v× thÕ nªn kh«ng tèn kÐm ®ång nµo mµ líp huÊn luyÖn mäc lªn nh− nÊm, c¬ quan l·nh ®¹o cã c¶m gi¸c lµ sè gi¶ng viªn “cung kh«ng kÞp víi cÇu”. KÕt qu¶ râ rÖt nhÊt cña c¸c líp huÊn luyÖn lµ tÊt c¶ héi viªn kh«ng kÓ giµ trÎ ®Òu biÕt gi÷ bÝ mËt.

486 Hå CHÝ MINH TOµN TËP VI- TµI CHÝNH CñA HéI Ph©n héi ViÖt Nam kh«ng quy ®Þnh héi viªn ph¶i ®ãng héi phÝ mµ ¸p dông nguyªn t¾c “cã tiÒn gãp tiÒn”, “cã søc gãp søc”. Héi viªn tuú theo h»ng t©m h»ng s¶n cña m×nh mµ gióp ®ì kinh phÝ cho Héi. Lóc ®Çu, Héi chi phÝ mÊt kh¸ nhiÒu tiÒn (sè tiÒn nµy do c¸c héi viªn cã nhiÖt t©m tù nguyÖn ®ãng gãp). V× muèn ®Æt c¬ quan ë c¸c khu “quý téc” cña c¸c thµnh phè lín ®Ó che m¾t ®Þch, Héi ®· thuª nhµ t©y, mua s¾m ®å ®¹c sang träng, trang trÝ rÊt hµo nho¸ng, ®−êng hoµng. §−îc Ýt l©u, cã b¸o ®éng, tÊt c¶ ®å ®¹c ph¶i bá hÕt! Qua vµi lÇn kinh nghiÖm qu¸ ®¾t nh− vËy, ®µnh ph¶i bá ý ®Þnh lËp c¬ quan cè ®Þnh. HiÖn nay, trõ chi phÝ cho b¸o chÝ vµ viÖc ®i l¹i ra, kh«ng cßn kho¶n g× kh¸c ph¶i tiªu nhiÒu tiÒn n÷a, lóc cÇn thiÕt, c¸c héi viªn ®Òu h¨ng h¸i quyªn gãp, v× mäi ng−êi ®Òu tin t−ëng r»ng mçi mét ®ång xu hä bá ra ®Òu ®−îc dïng vµo c«ng viÖc chung cho n−íc nhµ, cho d©n téc, chø kh«ng ph¶i r¬i vµo tói riªng cña mét ai. §ñ thÊy c©u tôc ng÷ x−a “Cã ng−êi ¾t cã cña” lµ ®óng l¾m vËy. VII - C¤NG T¸C CñA HéI §»ng tr−íc th× qu©n thï ®µn ¸p, ®»ng sau th× d©n chóng th«i thóc, theo dâi, c«ng t¸c cña Héi hiÖn nay chØ cã gian khæ, chØ cã hiÓm nguy, hoµn toµn kh«ng thÓ cÇu danh lîi, ®Þa vÞ cho c¸ nh©n, cho nªn ng−êi nµo muèn lµm viÖc cho Héi th× chØ cã vïi ®Çu vµo c«ng viÖc, ra søc mµ lµm. Ai kh«ng thËt lßng muèn lµm viÖc cho Héi th× kh«ng thÓ chØ ®eo nh·n hiÖu su«ng ®−îc. Víi l¹i, c«ng viÖc th× nhiÒu, ph¹m vi ho¹t ®éng l¹i réng, ng−êi nµo cã c«ng viÖc cña ng−êi Êy, nªn kh«ng cã sù tranh chÊp. H¬n n÷a, do cïng ®ång cam céng khæ, ho¹n n¹n cã nhau, nªn rÊt cã tinh thÇn ®oµn kÕt. Vµ v× ®oµn kÕt chÆt chÏ nªn c«ng viÖc dÔ ph¸t triÓn. KÕt qu¶ c«ng t¸c, thµnh c«ng tuy nhiÒu, song thÊt b¹i còng kh«ng ph¶i Ýt.

b¸o c¸o cña ph©n héi viÖt nam... 487 Thµnh c«ng ë chç, mÆc dï hai tªn ®Õ quèc hung ¸c nhÊt thi hµnh chÝnh s¸ch khñng bè d· man vµ gi÷a vßng v©y cña bän mËt th¸m Ph¸p, NhËt, bän ViÖt gian, H¸n gian, mµ trong mét n¨m r−ìi ng¾n ngñi, Héi ®· ®oµn kÕt ®−îc h¬n hai m−¬i v¹n ng−êi, bao gåm c¸c ®oµn thÓ, c¸c ®¶ng ph¸i, c¸c c¸ nh©n, c¸c d©n téc mµ tr−íc ®©y vÉn cã nhiÒu thµnh kiÕn víi nhau. Mét n−íc víi hai m−¬i l¨m triÖu d©n mµ míi cã hai m−¬i v¹n ng−êi cã tæ chøc, nghÜa lµ cø 125 ng−êi míi cã mét ng−êi cã tæ chøc, con sè ®ã thËt qu¸ Ýt ái. Nh−ng chóng t«i cã thÓ nãi lµ ph¹m vi ®oµn kÕt nµy ®ang më réng, ®ang ph¸t triÓn. Chóng ta biÕt r»ng, thµnh c«ng ®ã mét nöa lµ nhê sù ®oµn kÕt thµnh thËt vµ sù cè g¾ng ho¹t ®éng cña c¸n bé, mét nöa lµ nhê ¶nh h−ëng cña cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng cña Trung Quèc. Xin cö mét vÝ dô thùc tÕ: ë mét ®Þa ph−¬ng nä, khi ®−a cuèn s¸ch “Nh÷ng hµnh ®éng tµn b¹o cña NhËt B¶n” (do Héi ®ång qu©n sù Trung Quèc xuÊt b¶n) cho mäi ng−êi bÝ mËt chuyÒn nhau xem, rÊt nhiÒu ng−êi, nhÊt lµ chÞ em phô n÷, khi xem xong c¶m ®éng ®Õn r¬i n−íc m¾t. Mäi ng−êi ®Òu nãi: “Bän quû NhËt thËt hung ¸c, kh«ng ®Ëp chÕt chóng nã th× chóng ta kh«ng sèng ®−îc”. Sau ®ã, nhiÒu ng−êi c¶ nam lÉn n÷ ®Òu gia nhËp tæ chøc. ThÊt b¹i ë chç: 1- RÊt nhiÒu c¸n bé tèt, v× lµm viÖc qu¸ nhiÒu, båi d−ìng kh«ng ®ñ nªn sinh ®au èm, cã khi èm ®Õn chÕt (®ã lµ sù ®au lßng khã tr¸nh khái trong hoµn c¶nh ho¹t ®éng bÝ mËt). 2- Cã n¬i v× thiÕu kinh nghiÖm, lé bÝ mËt ®Ó c¬ quan bÞ vì vµ nhiÒu ®ång chÝ bÞ b¾t, bÞ giÕt. 3- V× giao th«ng liªn l¹c kh«ng thuËn tiÖn, c¬ quan cÊp trªn kh«ng kÞp thêi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n, do ®ã ®−a ®Õn thÊt b¹i. 4- ThiÕu sù tuyªn truyÒn ®èi ngo¹i: Mét lµ v× míi thµnh lËp, ph¶i hoµn toµn gi÷ bÝ mËt; hai lµ thiÕu nh©n tµi ngo¹i giao; ba lµ lÇn ®Çu tiªn ®i lµm ngo¹i giao, cö ba ng−êi th× hai ng−êi gi÷a