Pink book 2565

➢ มาตรการท่ี 5 การช่วยผู้เสพใหเ้ ลกิ ยาสบู มกี ิจกรรมหลกั ดงั นี้ 1) พฒั นาระบบบำบดั โรคเสพติดยาสบู ในสถานบรกิ ารสขุ ภาพทกุ ระดบั 2) พฒั นาศักยภาพบคุ ลากรใหส้ ามารถใหค้ ำปรึกษาการเลิกยาสูบ 3) ติดตามประเมินผลการดำเนนิ งานคดั กรองและ ลด เลกิ การบรโิ ภคยาสูบ ในสถานบริการสขุ ภาพ 4) พฒั นาโมเดล/รูปแบบ การเลกิ ยาสบู ในระดบั ชุมชน 5) สรา้ งความตระหนกั ใหป้ ระชาชนเลิกบหุ รี่ 6) ขยายพืน้ ทีก่ ารดำเนินงานพัฒนาการเลิกยาสูบในชุมชน มาตรการ/ ค่าเป้าหมาย/ผลการดำเนินงาน ปงี บประมาณ พ. . แผนงาน ้ปองกันควบ ุคมการบ ิรโภคผลิต ัภณ ์ฑยาสูบ ตวั ช้ีวดั เปา้ หมาย 2561 2562 2563 2564 2565 เปา้ หมาย ผล เปา้ หมาย ผล เปา้ หมาย ผล เปา้ หมาย เป้าหมาย มาตรการที่ 1 พฒั นากลไก นโยบาย/กฎหมาย สร้างความรว่ มมอื ในการควบคุมการบรโิ ภคยาสูบ ตัวชวี้ ดั ท่ี 1.1 จำนวนรา่ ง 2 10 2 5 2 2 2 2 กฎหมาย/อนุบญั ญัติ/นโยบาย สาธารณะ /มาตรการ/ระบบการ ติดตามแผนประเมนิ ผล เพอื่ ควบคมุ ยาสบู (เร่ือง) ตวั ชี้วัดท่ี 1.2 กลไกการควบคุม 80 80 100 90 100 100 100 100 ยาสบู ระดบั จงั หวดั และอำเภอ (ร้อยละ) ตวั ชวี้ ดั ท่ี 1.3 จงั หวัดมีแผนการ - - - - - - 100 100 ดำเนนิ ควบคุมยาสบู และเครอื่ งดมื่ แอลกอฮอล์ สอดคล้องตามแผน ยุทธศาสตรก์ ารควบคมุ ยาสบู และเครอื่ งด่มื แอลกอฮล์ (รอ้ ยละ) ตัวช้ีวัดที่ 1.4 มีแผนปฏิบตั กิ าร - - - - - - 80 80 โดยการมสี ว่ นร่วมของภาคีเครือข่าย และมรี อ้ ยละการดำเนินการตาม แผน (ไมน่ อ้ ยกว่าร้อยละ) ตัวชีว้ ัดที่ 1.5 จงั หวดั มีการ - - - - - - 50 - จดั การระบบขอ้ มลู ของจงั หวัด (อย่างนอ้ ยร้อยละ) มาตรการที่ 2 พัฒนาระบบเฝ้าระวงั และส่ือสารความเสย่ี ง/จัดการความรู้ในการป้องกันควบคุมการบริโภคยาสบู ตวั ช้วี ดั ท่ี 2.1 มีระบบเฝา้ ระวัง 1111111 1 เพื่อควบคมุ ยาสูบระดบั ชาต/ิ เขต (ระบบ) ตวั ชี้วัดท่ี 2.2 รอ้ ยละของเขต 60 60 70 70 80 80 90 100 จงั หวัด ทม่ี ีฐานขอ้ มลู ในระดับ พน้ื ที่ สำหรับใช้วางแผนและ ดำเนนิ การเฝ้าระวงั (ร้อยละ ภาพรวมของประเทศ) ตวั ชว้ี ัดที่ 2.3 จำนวนผลติ ภัณฑ/์ 2 2 3 3 3 3 3 3 มาตรการนำไปสู่การพฒั นาการ 343

มาตรการ/ ค่าเปา้ หมาย/ผลการดำเนนิ งาน ปีงบประมาณ พ. . ตัวช้ีวดั เป้าหมาย 2561 2562 2563 2564 2565 เป้าหมาย ผล เป้าหมาย ผล เป้าหมาย ผล เป้าหมาย เป้าหมาย เฝา้ ระวังเพอื่ ควบคุมยาสูบ ท้ังใน กลมุ่ เส่ียง และประชาชนทัว่ ไป (เร่ือง) มาตรการท่ี 3 การป้องกนั มิใหเ้ กิดผเู้ สพยาสบู รายใหมแ่ ละปกปอ้ งเยาวชนจากกลยทุ ธ์ของอุตสาหกรรมยาสบู ตัวช้วี ดั ที่ 3.1 จำนวนกฎหมาย 44- -992 2 อนบุ ัญตั ิทีเ่ อือ้ ต่อการปอ้ งกนั การ เข้าถงึ ผลติ ภัณฑย์ าสบู ของนักสบู หนา้ ใหม่ (เรอ่ื ง) ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) ตัวชีว้ ดั ที่ 3.2 ร้อยละของจำนวน 15 15 20 20 25 25 30 30 สถานศึกษาท่ีต่ำกวา่ ระดบั อุดมศึกษาทรี่ ว่ มดำเนนิ การ สถานศึกษาปลอดบุหรดี่ ำเนนิ การ ตาม 7 มาตรการ มาตรการที่ 4 การทำใหส้ ิง่ แวดลอ้ มปลอดบุหรี่ ตวั ชี้วัดที่ 4.1 รอ้ ยละของสถานที่ สาธารณะปลอดบุหรตี่ ามกฎหมาย หนว่ ยงาน/สถานทสี่ าธารณะ ปลอดบหุ รี่ ศาสนสถาน (รอ้ ยละ) 50 76.9 70 76.9 80 76.9 90 90 สถานขี นสง่ (ร้อยละ) 50 74.5 70 74.5 80 74.5 90 90 ร้านอาหาร (รอ้ ยละ) - 62.3 40 62.3 50 62.3 60 90 ตลาด (ร้อยละ) 50 - 60 38.2 80 38.2 90 90 สถานทีร่ าชการ (ร้อยละ) 70 88.6 90 88.6 95 88.6 100 100 ตัวชว้ี ัดท่ี 4.2 จำนวนพื้นที่ที่มี 76 150 76 - 76 - 76 76 นโยบาย/มาตรการสรา้ ง ส่ิงแวดล้อมปลอดควนั บุหร่ี ในชุมชน (จังหวัด อำเภอ ตำบล) (แหง่ ) มาตรการท่ี 5 การช่วยผ้เู สพให้เลิกยาสบู ตวั ชี้วัดที่ 5.1 ร้อยละของสถาน บรกิ ารมรี ะบบบรกิ ารชว่ ยเลกิ บหุ ร่ี ครอบคลมุ ถึงระดับชมุ ชน รพศ. รพท. รพช. (ร้อยละ) 95 95 100 100 100 100 100 100 รพ.สต. (รอ้ ยะ) - - 40 50 50 50 60 - ชมุ ชนตน้ แบบ (แห่ง/จังหวัด) - -3-5-7 - ตวั ชี้วัดท่ี 5.2 ร้อยละ รพ. ระดบั - - - - - - 50 - จงั หวดั และอำเภอ มกี ารใหบ้ รกิ าร เลิกบุหรี สรุ า โดยผสมผสานใน คลนิ กิ โรคไมต่ ดิ ตอ่ 344

4. มาตรการและกิจกรรมสำคญั (Strategy and Intervention) มาตรการและกจิ กรรม หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สำคัญ (strategy and สว่ นกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามติ Intervention) มาตรการท่ี 1 พฒั นากลไก นโยบาย/กฎหมาย สร้างความรว่ มมอื ในการควบคมุ การบรโิ ภคยาสูบ 1. สนบั สนนุ การเฝา้ ระวงั 1. ดำเนนิ การเฝ้าระวงั และบังคบั ใชก้ ฎหมาย และบงั คับใช้กฎหมาย 1. พฒั นานโยบาย กฎหมาย 1. พฒั นานโยบาย 1. การสร้าง/พฒั นา 1. แตง่ ตง้ั คณะกรรมการ 1. สนบั สนุนการเฝ้าระวงั 1. สนบั สนุนการเฝา้ 2. สนบั สนนุ /ร่วม 2. สนบั สนนุ /รว่ ม อนบุ ญั ญตั ิ มาตรการทส่ี ำคญั กฎหมาย อนุบัญญตั ิ กลไกการควบคมุ ยาสูบ อำนวยการ/คณะทำงาน และบังคบั ใชก้ ฎหมาย ระวงั และบงั คบั ใช้ ขบั เคลือ่ นตามแผน ขับเคลื่อนตามแผน ในการควบคุมยาสูบ มาตรการท่สี ำคญั ใน ระดับเขต ไดแ้ ก่ แตง่ ตั้ง ระดับจังหวัดระดบั พน้ื ที่ 2. สนบั สนนุ /รว่ ม กฎหมาย ยุทธศาสตรก์ ารควบคมุ ยทุ ธศาสตรก์ ารควบคมุ 2. พัฒนาระบบติดตาม การควบคมุ ยาสูบ คณะทำงาน ประชุม มีโดยมีการบูรณาการกบั ขับเคล่ือนตามแผน 2. สนบั สนุน/ ยาสบู แหง่ ชาติ เพ่ือการ ยาสูบแหง่ ชาติ เพอ่ื การ ประเมนิ ผลการดำเนนิ งานเพอ่ื 2. สอื่ สาร ถา่ ยทอด คณะทำงาน นเิ ทศ หนว่ ยงานท่ีเกยี่ วข้อง ยุทธศาสตรก์ ารควบคุม รว่ มขบั เคลอ่ื นตาม ควบคุมยาสบู ควบคมุ ยาสบู ควบคุมยาสบู แนวทางการบงั คับใช้ ติดตามการดำเนินงาน 2. ประชมุ คณะกรรมการ / ยาสูบแห่งชาติ เพือ่ การ แผนยทุ ธศาสตรก์ าร 3. ขบั เคลอ่ื นแผนยุทธศาสตรฯ์ กฎหมาย และแผน จังหวัด คณะกรรมการ ควบคมุ ยาสบู ควบคมุ ยาสบู แห่งชาติ สูก่ ารปฏิบัติระดบั พืน้ ที่ ยุทธศาสตรก์ ารควบคุม การพัฒนาระบบข้อมูล อำนวยการ/คณะทำงาน เพือ่ การควบคุมยาสบู 4. พัฒนาโครงสร้างการ ยาสบู แหง่ ชาติ เพ่อื การ และจัดกจิ กรรม เพ่ือวางแผน ติดตาม 345 ดำเนนิ งานระดบั พ้ืนที่ ควบคุมยาสูบฯ สู่การ แลกเปลย่ี นเรยี นร้/ู ควบคมุ กำกับการ 5. พัฒนากลไกความรว่ มมอื ใน ปฏบิ ัตริ ะดบั พน้ื ท่ี ถอดบทเรียนการ ดำเนนิ งานตามวงจร การดำเนนิ งานควบคุมยาสูบใน 3. จัดทำระบบฐานขอ้ มลู ดำเนนิ งานของจงั หวดั คุณภาพ PDCA ระดับ ทกุ ภาคสว่ นและทุกระดบั (สว่ น ทีเ่ ก่ียวขอ้ งกับยาสบู ใน ในเขตรบั ผดิ ชอบ จงั หวดั /ระดับพ้นื ที่ ภมู ภิ าค ทอ้ งถ่ิน และชุมชน) ระดบั ประเทศ 2. การจดั ทำระบบ 3. จดั ทำแผนปฏบิ ตั ิการ 6. การจัดทำระบบฐานขอ้ มลู ที่ 4. พฒั นาระบบติดตาม ฐานขอ้ มูลที่เก่ยี วข้องกบั เพ่อื สนบั สนนุ การ เก่ยี วขอ้ งกับยาสูบ ประเมนิ ผลการ ควบคมุ ยาสูบระดับเขต ดำเนนิ งานยาสบู รวมกบั ดำเนนิ งานเพือ่ ควบคมุ ภาคเี ครอื ขา่ ยท่เี กยี่ วขอ้ ง ยาสูบ 4. พัฒนาให้เกดิ กระบวนการดำเนนิ งาน ของประชาคมในอำเภอ ชมุ ชน และองค์กร ปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ 5. ถอดบทเรียนการ ดำเนนิ งาน 6. การจดั ทำระบบ ฐานขอ้ มลู ท่ีเกีย่ วข้องกบั แผนงานป้องกนั ควบคมุ การบรโิ ภคผลติ ภัณฑ์ยาสบู

กลุ่มโรคไม่ติดต่อและปจั จยั เสยี่ งจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและกิจกรรม หนว่ ยงานดำเนินการ (Service Provider) สำคัญ (strategy and สว่ นกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามติ Intervention) การควบคุมยาสูบใน ระดบั จังหวดั มาตรการท่ี 2 พัฒนาระบบเฝ้าระวัง และการสอื่ สารความเสี่ยง/การจัดการความรู้ในการปอ้ งกัน ควบคุมการบริโภคยาสบู 1. พฒั นาระบบเฝา้ ระวังเพือ่ 1. พฒั นา รปู แบบการ 1. พฒั นาระบบเฝา้ ระวงั 1. การจดั ทำระบบ สร้างการรับรู้และการ สร้างการรับรู้และการ สรา้ งการรับรูแ้ ละ สรา้ งการรับรู้และ เฝ้าระวงั สถานการณท์ ส่ี ่งผลตอ่ เฝา้ ระวงั ควบคมุ ยาสบู เพอื่ เฝา้ ระวงั สถานการณ์ ฐานข้อมลู การควบคมุ สื่อสารความเสี่ยง เพ่ือ ส่ือสารความเสี่ยง เพอ่ื การสื่อสารความเสี่ยง การสอื่ สารความเสยี่ ง การบรโิ ภคยาสูบ และระบบ/ฐานขอ้ มูล ที่สง่ ผลต่อการบริโภค ยาสูบระดับจังหวัด การป้องกันควบคุมการ การป้องกันควบคุม เพื่อการป้องกันควบคุม เพือ่ บังคับใชก้ ฎหมาย 2. การจัดทำระบบฐานข้อมลู ท่ี เพื่อสนับสนนุ การ ยาสบู ในระดับเขต 2. การส่อื สารสรา้ งความ บรโิ ภคยาสูบ การบริโภคยาสูบ การบรโิ ภคยาสูบ เกี่ยวขอ้ งกบั ยาสบู ดำเนนิ งานเพอ่ื การ 2. สร้างการรบั ร้แู ละ ตระหนกั เพ่อื การป้องกัน 3. พฒั นาระบบบรหิ ารจดั การ ควบคุมยาสบู การสอ่ื สารความเสย่ี ง ควบคุมการบรโิ ภคยาสูบ ทรัพยากรดา้ นข้อมลู ของผ้เู สพ 2. การพยากรณก์ าร เพอ่ื การป้องกนั ควบคุม 3. ถอดบทเรียนการ ยาสูบในระดับเขต บรโิ ภคยาสูบตามรายเขต การบรโิ ภคยาสูบ ดำเนนิ งานในระดับ 4.การสำรวจขอ้ มลู /ปจั จยั ท่ี สุขภาพ 3. การจัดทำระบบ จังหวดั เกยี่ วขอ้ งกับยาสบู 3. การพฒั นาระบบการ ฐานข้อมูลการควบคมุ 346 5. พัฒนาระบบการบรหิ าร ดำเนินการร้องเรียน ยาสบู ระดับเขต จดั การเพื่อเชอื่ มโยงฐานขอ้ มลู ผลิตภัณฑ์ยาสบู ผิด การทำงานของทุกหนว่ ยงาน กฎหมายจากการเฝา้ 6. การสรา้ งและพฒั นาองค์ ระวังผลติ ภณั ฑย์ าสูบ ความรูเ้ พ่ือนำไปสู่การ 4. การพฒั นาระบบการ พฒั นาการเฝา้ ระวงั ควบคมุ ดำเนนิ การร้องเรียนการ ยาสบู ทัง้ ในกลุม่ เส่ียง และ ละเมิดกฎหมายยาสบู ประชาชนทว่ั ไป ฉบบั ใหม่ 7. พฒั นาการประชาสมั พันธ์ 5. ถอดบทเรยี นการเฝา้ กฎหมาย หรอื โทษ พิษภัย ระวงั ควบคมุ ยาสบู ระดบั และกลยทุ ธ์ในการทำตลาด พืน้ ท่ี ของยาสบู รวมทง้ั การสรา้ ง ความตระหนกั สร้างกระแส สงั คม/สรา้ งจิตสำนกึ เพอื่ ควบคุมยาสบู

มาตรการและกิจกรรม หนว่ ยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สำคัญ (strategy and ส่วนกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามติ Intervention) มาตรการท่ี 3 : การเฝ้าระวงั ป้องกนั มิใหเ้ กดิ ผู้เสพยาสบู รายใหมแ่ ละปกปอ้ งเยาวชนจากกลยุทธข์ องอุตสาหกรรมยาสบู 1. ดำเนินงานพัฒนาเป็น เฝา้ ระวังควบคุมและ สถานศกึ ษาปลอดบหุ ร่ี บังคบั ใช้กฎหมายท่ี 1. ขบั เคลื่อนเชิงนโยบายและ 1. ขับเคลื่อนเชงิ นโยบาย 1. สนบั สนนุ การ 1. พัฒนาศักยภาพ โรงพยาบาล 1. สง่ เสรมิ การสร้าง ตามเกณฑ์ทกี่ ำหนด เกย่ี วขอ้ งกับ ความรว่ มมือการปอ้ งกันมใิ ห้ และความร่วมมอื การ ดำเนินงานเฝา้ ระวงั และ บุคลากรทางการศึกษา 1.ใหค้ ำปรึกษาแก่ กลไกหรอื นวัตกรรม 2. เฝา้ ระวังควบคุมและ ผู้ประกอบการซ่งึ ดำเนิน เกิดนักสูบหนา้ ใหม่ ปอ้ งกนั มใิ หเ้ กิดนักสบู การบริการลดเลิกยาสูบ ให้สามารถให้คำปรกึ ษา บุคลากรทางการศึกษาให้ เพือ่ ปกป้องเยาวชน บงั คับใช้กฎหมายที่ ธุรกจิ ในและนอก 2. พัฒนากฎหมายให้เอื้อตอ่ หน้าใหม่ ของเยาวชนเชิงรกุ ใน การเลกิ บหุ รี่เบอื้ งต้น สามารถให้คำปรึกษาการ จากยาสูบ เก่ียวขอ้ งกบั สถานศึกษา การป้องกันการเขา้ ถึง 2. พัฒนาศักยภาพภาคี พืน้ ท/่ี สถานศกึ ษาตาม และส่งต่อสถานบริการ เลิกบุหรี่เบ้ืองตน้ และส่ง 2. เฝา้ ระวังกลยทุ ธ์ ผปู้ ระกอบการซ่งึ ดำเนนิ 347 ผลติ ภัณฑย์ าสูบของนกั สบู เครือขา่ ย เกณฑ์ทก่ี ำหนด 2. อบรมเครอื ขา่ ยคร/ู ตอ่ สถานบรกิ าร ของอตุ สาหกรรม ธุรกจิ ในและรอบ หน้าใหม่ 3. จัดทำ/พฒั นา 2. สนับสนนุ /พฒั นา แกนนำเยาวชนเพือ่ 2. ประสานงานส่งตอ่ ยาสูบและรา้ นคา้ ใน สถานศึกษา 3. การขับเคลอื่ นการ หลกั สตู ร/แนวทาง/ ศกั ยภาพบคุ ลากร/ ปอ้ งกันนักสูบหนา้ ใหม่ ขอ้ มลู เยาวชนท่เี สพยาสูบ การจำหน่ายยาสบู แก่ 3. พฒั นาแกนนำ เยาวชน ดำเนนิ การ สถานศกึ ษาปลอด รปู แบบ/ค่มู ือ/ แบบ เจา้ หนา้ ท่ีและภาคี สรา้ งความรคู้ วามเขา้ ใจ กับสถานศกึ ษา เยาวชน /พัฒนาโมเดล/รูปแบบ บุหรี่ แบบองคร์ วม ครอบคลุม ระบบออนไลน์ เพ่อื การ เครือข่าย ท่ีเกยี่ วขอ้ งกบั เรอ่ื งโทษ - พษิ ภยั ของ ใหบ้ รกิ ารให้คำปรกึ ษาเลกิ 3. ขบั เคลอ่ื นการให้ และนวัตกรรมเพอ่ื เฝา้ ทกุ สถานศึกษา ควบคุมยาสูบใน การควบคมุ ยาสบู บหุ ร่ีรเู้ ท่าทันกลยทุ ธข์ อง บหุ รข่ี องเยาวชนในพ้ืนท่ี ความร้เู รอื่ งข้อ ระวังเยาวชนจาก 4. เฝา้ ระวงั ควบคมุ และบงั คับ สถานศกึ ษาปลอดบหุ ร่ี 3. ขบั เคลือ่ นภาคี อุตสาหกรรมยาสูบและ ในกรณที ่สี ถานศกึ ษาไม่ กฎหมายเกย่ี วกบั อตุ สาหกรรมยาสบู ใช้กฎหมายที่เก่ยี วข้องกบั กลมุ่ 4. การรณรงค์/เผยแพร่/ เครือข่าย/สร้างความรู้ เคร่อื งด่มื แอลกอฮอล์ สามารถดำเนินการได้ ยาสูบแกร่ า้ นค้ารอบ เยาวชน ประชาสมั พันธ์ให้ความรู้ ความเข้าใจ ความ 3. สนับสนุนการ รพ.สต. สถานศกึ ษา 5. ขับเคลอ่ื นภาคเี ครอื ข่าย/ เรื่องโทษ พษิ ภยั และ ตระหนักเกี่ยวกบั โทษ ดำเนินงานพัฒนาเป็น 1. จดั บรกิ าร/กิจกรรม 4. สนับสนุน สร้าง ความรู้ ความเขา้ ใจ ผลกระทบการบริโภค พษิ ภยั ร่วมไปกบั การ โรงเรยี นปลอดบหุ ร่ีตาม ช่วยเลิกบุหร่ใี นกบั งบประมาณและรว่ ม ความตระหนกั เกย่ี วกบั โทษ ยาสูบท้ังปีเพื่อสรา้ ง ปรบั พฤตกิ รรมใน เกณฑ์ท่กี ำหนด เยาวชนในพื้นท่ี กรณที ่ี พัฒนาโมเดล/รปู แบบ พิษ ภยั ร่วมไปกบั การปรับ กระแสนยิ มทีเ่ อื้อตอ่ การ เยาวชน เพอ่ื การลด เลกิ 4. สนบั สนนุ เสรมิ สร้าง สถานศกึ ษาไม่สามารถ และนวัตกรรมเพอ่ื พฤตกิ รรมในเยาวชน เพือ่ การ ปอ้ งกันการบรโิ ภคยาสบู การสูบบุหร่ี พัฒนาแกนนำในพืน้ ท่ีให้ ดำเนินการได้ เฝ้าระวังเยาวชนจาก ลด เลกิ การสบู บุหร่ี 6. ประชาสัมพนั ธ์ มกี ารรณรงค์ เผยแพร่ 2. ประสานงานส่งต่อขอ้ มลู อตุ สาหกรรมยาสูบใน 6. พัฒนาศักยภาพภาคี กฎหมาย หรอื โทษ พิษ ประชาสมั พนั ธฯ์ เยาวชนท่ีเสพยาสบู กบั พืน้ ที่ เครือขา่ ย ภยั และกลยุทธ์ในการทำ 5. ตดิ ตามการดำเนนิ สถานศึกษา 7. จัดทำ/พฒั นา/สนับสนุน ตลาดของยาสูบ สถานศกึ ษาต้นแบบใน องค์ความรู้ และเคร่อื งด่ืมใน 7. สนับสนุน รวบรวม การให้บริการเลิกบหุ ร่ี การขบั เคลือ่ นการดำเนินงาน วเิ คราะห์การพัฒนา และการสง่ ต่อตาม สถานศึกษาปลอดบหุ ร่ี โมเดล/รปู แบบและ แนวทางทกี่ ำหนด นวตั กรรมเพอื่ เฝา้ ระวัง 6. ขับเคลื่อนมาตรการ โรงเรียนปลอดบุหร่ี แผนงานป้องกนั ควบคมุ การบริโภคผลติ ภณั ฑ์ยาสูบ

กล่มุ โรคไมต่ ิดตอ่ และปัจจยั เสี่ยงจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและกิจกรรม หนว่ ยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สำคัญ (strategy and สว่ นกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามติ Intervention) เยาวชนจากอุตสาหกรรม 7. เฝา้ ระวงั และบังคบั ใช้ 1. เฝา้ ระวงั และ พื้นท่ี ตรวจเตอื นและ ยาสูบในพื้นที่ กฎหมายทีเ่ กยี่ วขอ้ งกับ ดำเนนิ การสิ่งแวดลอ้ ม ประชาสมั พนั ธแ์ นวทาง 348 8. ขับเคล่อื นการให้ ผ้ปู ระกอบการซง่ึ ดำเนนิ ปลอดควันบุหร่ีภายใน ปฏบิ ัตทิ ีถ่ ูกตอ้ งใหก้ บั ความรูเ้ รื่องขอ้ กฎหมาย ธุรกิจในและรอบ สถานศึกษา ร้านคา้ /สถาน เก่ยี วกบั ยาสูบแก่รา้ นคา้ สถานศึกษา 2. ประชาสัมพนั ธ์ / ประกอบการ โดยมี รอบสถานศกึ ษา 8. ขับเคล่อื นภาคี ประกาศ/ตักเตอื น หา้ ม การบูรณาการกับ 9. ตดิ ตามประเมนิ ผล เครือข่าย/สร้าง ความรู้ บคุ คลภายนอกสบู บหุ รี่ หน่วยงานทเี่ กย่ี วข้อง มาตรการป้องกันผเู้ สพ ความเข้าใจ ความ ภายในสถานศกึ ษา ยาสูบรายใหม่และอตั รา ตระหนักเกยี่ วกับโทษ การเสพยาสบู ของ พิษ ภยั รว่ มไปกบั การ เยาวชนภายในเขต ปรับพฤติกรรมใน 10. การจัดทำระบบ เยาวชน เพอ่ื การลด ฐานข้อมูลที่เก่ียวข้องกบั เลกิ การสูบบหุ ร่ี ยาสูบระดับเขต 9. พฒั นาโมเดล/รูปแบบ และนวตั กรรมเพื่อเฝา้ ระวังเยาวชนจากธรุ กจิ อุตสาหกรรมยาสบู ใน พนื้ ที่ มาตรการท่ี 4 : การทำใหส้ งิ่ แวดลอ้ มปลอดควนั บุหรี่ 1. เปดิ ตวั สถานที่ 1. พฒั นาการดำเนินงานเพื่อ 1. ทำส่งิ แวดล้อมปลอด 1. ส่งเสริมสนับสนนุ 1. การให้ความรู้สร้าง 1. สนับสนุนการ ทอ่ งเที่ยว/สถานท่ี ส่งเสรมิ การบงั คับใชก้ ฎหมาย ควันบุหร่ตี ามกฎหมาย 4 การพัฒนาสถานท่ี ความตระหนกั เฝา้ ระวงั ดำเนินงานสถานท่ี สาธารณะเป็นเขต สถานทสี่ าธารณะปลอดบุหรี่ กลมุ่ สถานที่สาธารณะ ตน้ แบบปลอดบหุ ร่ี สถานทส่ี าธารณะปลอด ราชการปลอดบหุ รี่ ปลอดบหุ ร่ตี าม 1.1 พัฒนาความรว่ มมือ ปลอดบหุ รี่ 2. การรณรงค์/เผยแพร/่ บุหร่ี สุราและการบงั คับ 2. ประชาสมั พันธ์ / กฎหมาย ระหว่างหนว่ ยงานทเ่ี กยี่ วขอ้ ง 2. ลงพ้นื ทต่ี รวจสอบ/ ประชาสมั พันธ์ เพื่อสรา้ ง ใชฎ้ หมาย ประกาศ/ตกั เตือน ห้าม 2. ขยายพน้ื ท่ีการ ซึ่งกำกับดูแลสถานที่ ตรวจเตอื น/ ความตระหนกั 2. จัดเวทีประชาคม บุคคลภายนอกสบู บหุ รี ดำเนนิ งานสรา้ ง สาธารณะ/สถานท่ีทำงาน ประชาสัมพนั ธแ์ ละบงั คบั ใหป้ ระชาชนมคี วามรู้ เพอ่ื สร้างมาตรการชุมชน สถานพยาบาลปลอดบหุ ร่ี สิ่งแวดล้อมปลอดควัน ปลอดบุหรี่ ใช้กฎหมายวา่ ด้วยการ ความเข้าใจในการสร้าง เพ่อื ควบคุมเครอื่ งด่มื บหุ รี่ในชมุ ชนและเฝา้ ตามกฎหมาย ควบคมุ ผลิตภณั ฑ์ยาสบู สิ่งแวดล้อมให้ปลอดบหุ รี่ แอลกอฮอล์และยาสบู

มาตรการและกิจกรรม ส่วนกลาง สคร. หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สถาน ึกษา สำคญั (strategy and สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. ตำรวจ/สรรพสามติ 3. พฒั นาศักยภาพ/ 3. สรา้ งการมสี ว่ นร่วม Intervention) เสรมิ สร้างองค์ความรู้แก่ ของประชาชนในการเฝา้ 3. ทมี บงั คับใช้กฎหมาย ระวงั การสูบบุหร่ใี น เจา้ หน้าที่ เพอื่ เพ่มิ ขีด ระวงั สิง่ แวดล้อมปลอด ลงพื้นที่ ตรวจเตือนและ พืน้ ท่สี าธารณะ 1.2 กำหนดเป้าหมาย ความสามารถในการ ควันบหุ รี่ ประชาสมั พนั ธแ์ นวทาง 3. พฒั นานโยบาย ดำเนินการสถานที่สาธารณะ ควบคุมยาสูบ 4. เฝา้ ระวัง ตดิ ตาม ปฏิบัตทิ ่ีถกู ตอ้ งใหก้ บั สาธารณะเพอื่ สร้าง ปลอดบุหรี่ 4. สร้างต้นแบบ/รปู แบบ ประเมินผลมาตรการการ รา้ นคา้ /สถานประกอบการ สิง่ แวดล้อมปลอดควนั 1.3 จัดทำมาตรฐานสถานท่ี การดำเนินงานควบคมุ ดำเนินงานการทำให้ โดยมีการบูรณาการกบั บุหร่ใี นชมุ ชน สาธารณะ/สถานที่ทำงาน ยาสูบ เพอ่ื สร้าง ส่งิ แวดล้อมปลอดบุหรี่ แอลกอฮอล์ 4. สนบั สนนุ ปลอดบุหรี่ สง่ิ แวดล้อมปลอดควนั 4. พัฒนาความร่วมมอื งบประมาณและรว่ ม 1.4 สนบั สนุนใหห้ น่วยงาน บุหร่ี ระหว่างหนว่ ยงานท่ี พฒั นาโมเดล/รูปแบบ ดำเนินงานสรา้ งส่ิงแวดล้อม เกยี่ วขอ้ งซึง่ กำกับดูแล และนวตั กรรมพนื้ ท่ี ปลอดบุหรี่ สถานทีส่ าธารณะ/ ตน้ แบบปลอดบหุ ร่ี 1.5 ขยายพน้ื ท่กี ารดำเนินงาน สถานที่ทำงานปลอดบหุ รี่ ระดบั ชมุ ชน สร้างสง่ิ แวดล้อมปลอดควัน ตามกฎหมาย 349 บุหรใี่ นชุมชน 5. สนับสนุนการขยาย 2. อบรมเพื่อเสริมสร้างความรู้ พ้นื ทกี่ ารดำเนินงานสรา้ ง ความเข้าใจเกยี่ วกบั การปฏบิ ตั ิ สงิ่ แวดล้อมปลอดควัน ตามกฎหมายในสถานท่ีท่ี บหุ ร่ใี นชมุ ชน กำหนดให้ปลอดควนั บหุ ร่ี 6. พฒั นาโมเดล/รูปแบบ 3. สร้างตน้ แบบ/รปู แบบการ และนวัตกรรมพ้นื ท่ี ดำเนินงานควบคมุ ยาสบู เพอ่ื ตน้ แบบปลอดบหุ รี่ สร้างสงิ่ แวดลอ้ มปลอดควนั บุหรี่ 4. สร้างความตระหนกั ใหป้ ระชาชนในการสร้าง สง่ิ แวดล้อมให้ปลอดบุหรี่ใน ชมุ ชน/สร้างการมสี ่วนรว่ มของ ประชาชนในการเฝา้ ระวงั สง่ิ แวดล้อม แผนงานปอ้ งกันควบคมุ การบรโิ ภคผลิตภัณฑย์ าสูบ

กลุ่มโรคไม่ตดิ ตอ่ และปจั จัยเสี่ยงจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและกิจกรรม หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สำคญั (strategy and ส่วนกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามิต Intervention) มาตรการที่ 5 : การชว่ ยผู้เสพให้เลกิ ยาสูบ 1. พฒั นากลไกระดบั เขต 1. พัฒนาระบบบำบัดโรคเสพ 1. พัฒนาระบบบำบดั สขุ ภาพเพอ่ื ส่งเสรมิ 1. พัฒนาศักยภาพ 1. พัฒนาการดำเนินงาน 1. สนบั สนนุ การ 1. ให้บริการ/ให้ ติดยาสูบในสถานบรกิ าร โรคเสพติดยาสูบในสถาน สนับสนนุ การพัฒนา บคุ ลากรของสถาน เลิกสูบบหุ รี่ เลิกดม่ื สุรา พัฒนาระบบบำบดั คำปรึกษาเลิกบหุ รี่ใน สุขภาพทกุ ระดบั บริการสขุ ภาพทกุ ระดับ ระบบบำบดั ผู้เสพตดิ บริการสขุ ภาพให้ ในคลนิ กิ NCD คุณภาพ โรคเสพตดิ ยาสบู ใน สถานศกึ ษา เพ่ือการชว่ ย 2. พฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรให้ 2. ถอดบทเรยี นการ ยาสบู ตามมาตรฐานและ สามารถให้คำปรึกษาผู้ 2. พฒั นาระบบบำบดั โรค สถานบริการสุขภาพ ผ้เู สพใหเ้ ลกิ ยาสบู สามารถใหค้ ำปรึกษาการเลิก ดำเนนิ งานบรกิ ารเลกิ ติดตาม เสพตดิ ยาสบู ให้เลกิ เสพ เสพตดิ ยาสูบในสถาน ระดับจงั หวดั และ 2. รณรงค์ ประชาสัมพันธ์ ยาสบู ยาสบู แบบครบวงจร 2. ตดิ ตามและ ยาสูบในระดับชมุ ชน บริการสขุ ภาพระดบั ชุมชน จดั กจิ กรรมใหค้ วามรู้เร่ือง 3. ตดิ ตามประเมินผลการ 3. ติดตามประเมินผล ประเมินผลการ 2. สนับสนุน ให้ ชมุ ชน/การลงขอ้ มูลใน 2. สร้างความตระหนกั โทษพษิ ภยั ของผลติ ภัณฑ์ ดำเนินงานคดั กรองและลด การดำเนนิ งานคดั กรอง ดำเนนิ งานควบคุมยาสบู คำปรกึ ษา ตดิ ตาม ระบบ 43 แฟ้ม ใหป้ ระชาชนเลิก ยาสบู และประโยชน์ของ เลกิ การบรโิ ภคยาสบู และ ลด เลิกการบริโภค ในสถานบรกิ าร ประเมนิ ผลการดำเนนิ งาน 3. ใหบ้ ริการให้คำปรึกษา ยาสูบ/ขยายพนื้ ที่การ การเลกิ บหุ ร่ี ในสถานบรกิ ารสุขภาพ ยาสบู ในสถานบรกิ าร สาธารณสขุ ระดับชมุ ชน คดั กรองและ ลด เลิก เลกิ บหุ รข่ี องประชาชนใน ดำเนนิ งานพฒั นาการ 4. พฒั นาโมเดล/รูปแบบ การ สุขภาพ 3. สนับสนุนองค์ความรู้ การบรโิ ภคยาสบู พ้ืนทพ่ี ฒั นาโมเดล/ เลกิ บุหรใี่ นชุมชน เลกิ ยาสูบในระดบั ชมุ ชน 4. ผลิตชดุ นวัตกรรม ให้แก่จังหวดั ในการสร้าง ในสถานบริการสขุ ภาพ รูปแบบและนวัตกรรม 5. สรา้ งความตระหนัก ความรู้ เพอื่ เสริมสร้าง เสริมความรใู้ ห้แกส่ ถาน (รพศ./รพท./รพช./รพสต.) การเลกิ ยาสบู ใน 350 ให้ประชาชนเลิกบุหร่ี พฒั นาศักยภาพบคุ ลากร ประกอบการในการ 3. พฒั นาศกั ยภาพขีด โรงพยาบาล ดำเนินงานควบคมุ ยาสูบ ความสามารถของ รพ. ขยายพื้นทีก่ ารดำเนินงาน ในการบริการเลกิ บหุ รี่ 4. ดำเนินการพฒั นา สต. ในการช่วยเลกิ สูบ พัฒนาการเลกิ ยาสูบในชุมชน 5. ปรับปรงุ และเช่ือมโยง ศักยภาพบุคลากรให้ บหุ ร่ี และเลกิ ดม่ื สุรา ระบบการติดตามการ สามารถใหค้ ำปรึกษาการ 4. พฒั นาศกั ยภาพ อสม . บำบัดรกั ษาผเู้ สพยาสูบ เลกิ เสพยาสบู ผนู้ ำชุมชน ปราชญ์ 6. การจดั ทำ 5. สนับสนนุ ชาวบา้ นในการชว่ ยเลกิ โครงการวิจัยเพอ่ื ใหค้ ำปรกึ ษา ตดิ ตาม สูบบุหร่ี สนบั สนุนการควบคุม ประเมนิ ผลการ 5. สนบั สนุนการพฒั นา ผลิตภณั ฑ์ยาสบู /การ ดำเนินงานคดั กรองและ ระบบบำบัดโรคเสพตดิ จดั ทำชุดสทิ ธปิ ระโยชน์ ลด เลกิ การบริโภคยาสูบ ยาสบู ในสถานบรกิ าร ในสถานบรกิ ารสขุ ภาพ สุขภาพระดบั จังหวดั และ (รพศ./รพท./รพช./ ชมุ ชน รพสต.) ในพนื้ ที่ 6. กระตนุ้ และสนบั สนุน การพัฒนาโมเดล/

มาตรการและกิจกรรม หนว่ ยงานดำเนินการ (Service Provider) สำคัญ (strategy and ส่วนกลาง สคร. สสจ. สถานพยาบาล อปท./อบต. สถาน กึ ษา ตำรวจ/สรรพสามิต Intervention) 6.จัดทำฐานขอ้ มูลผปู้ ว่ ย รูปแบบและนวตั กรรม ยาสูบและการบำบัด การเลิกยาสบู ในระดบั ภายในเขต ชมุ ชน 7. สรา้ งความตระหนัก 351 ใหป้ ระชาชนเลิกบุหร/่ี ขยายพื้นทก่ี าร ดำเนินงานพัฒนาการ เลิกบุหรใี่ นชมุ ชน 8. จัดทำฐานขอ้ มูลผปู้ ว่ ย ยาสบู และการบำบดั ภายในจงั หวัด 9. ติดตามและ ประเมินผลกระบวนการ ชว่ ยผู้เสพให้เลกิ ยาสูบ ภายในจงั หวดั แผนงานป้องกันควบคมุ การบริโภคผลิตภัณฑย์ าสูบ

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) 5. มาตรการ โครงการ และกิจกรรมหลกั (Strategy/Intervention Project and Activity) ภายใตแ้ ผนงานป้องกนั ควบคุมการบริโภคผลติ ภณั ฑ์ยาสบู มีการดำเนนิ งานตามมาตรการ ดงั น้ี มาตรการที่ 1 พัฒนากลไก นโยบาย/กฎหมาย สร้างความร่วมมือ ในการควบคุมการบริโภคยาสูบ ดำเนินงานดงั นี้ 1) การประชุมคณะอนกุ รรมการ/คณะกรรมการ/คณะทำงาน และประชมุ อืน่ ๆ ทีเ่ ก่ยี วขอ้ งกับการควบคมุ ยาสบู 2) การพฒั นา/ขบั เคลอื่ นนโยบาย และการตดิ ตามประเมินผลการดำเนนิ งานควบคุมยาสูบ 3) การขับเคลือ่ นกลไกการดำเนินงานควบคุมยาสูบ 4) การบังคบั ใช้กฎหมายควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสบู 5) การนิเทศ/การออกปฏบิ ัติงานลงพืน้ ท่ีเพ่ือการตดิ ตามประเมินผลการดำเนินงานควบคุมยาสูบ มาตรการที่ 2 พัฒนาระบบเฝ้าระวัง และการสอื่ สารความเสี่ยง/การจดั การความรู้ในการป้องกันควบคุม การบริโภคยาสบู ดำเนนิ งานดังนี้ 1) การพัฒนา เสริมสร้างความรู้/ทักษะด้านการปฏิบัติงาน และการจัดการความรู้เพื่อการดำเนินงาน ควบคุมยาสบู 2) การพฒั นารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคและภยั สุขภาพของสำนักควบคุมการบริโภคยาสบู 3) การพฒั นานโยบาย วชิ าการและจัดการความรู้ มาตรการที่ 3 การป้องกนั มิให้เกดิ ผเู้ สพยาสบู รายใหม่ และปกปอ้ งเยาวชนจากกลยทุ ธข์ องอุตสาหกรรมยาสูบ ดำเนินงานดังนี้ 1) การพัฒนาศักยภาพเยาวชนและบุคลากร เพื่อพัฒนารูปแบบ/แนวทาง และการติดตามการดำเนินการ สถานศึกษาปลอดบหุ รี่ 2) การขบั เคล่ือนนโยบาย/พฒั นาหลักสูตร สถานศกึ ษาปลอดบุหรีส่ ู่ความยั่งยืน และพฒั นากลไก/นโยบาย ขบั เคล่ือนสถานศึกษาปลอดบหุ ร่ีในระดบั อาชีวศึกษาและสถาบันอุดมศึกษา 3) การจัดทำ พัฒนารูปแบบ หรือคู่มือ หรือหลักสูตร หรือแนวทาง หรือระบบออนไลน์ e-Learning เพื่อ การขับเคล่อื นการดำเนนิ งานสถานศึกษาปลอดบุหร่ีอยา่ งเป็นรปู ธรรม 4) การรณรงค์ ประชาสัมพันธ์ เพือ่ การควบคุมการบรโิ ภคยาสูบ 5) การเสริมสร้างประสิทธิภาพเครือข่ายในการขับเคลื่อนการดำเนินงานควบคุมยาสูบ และรู้เท่าทัน กลยทุ ธ์อตุ สาหกรรมยาสบู เพ่ือการปอ้ งกนั นักสูบหน้าใหม่ มาตรการท่ี 4 การทำให้ส่งิ แวดลอ้ มปลอดควนั บหุ ร่ี ดำเนนิ งานดังน้ี 1) การขบั เคล่ือนองค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่น เพอ่ื การควบคุมการบรโิ ภคยาสบู 2) การขับเคลื่อนการดำเนินงานสถานศึกษา ศาสนสถาน และชุมชนปลอดบุหรี่ ในองค์กรปกครองส่วน ทอ้ งถิน่ เพอื่ การควบคมุ การบริโภคยาสูบ 3) การสนับสนุน และยกระดับขีดความสามารถการบังคบั ใชก้ ฎหมายควบคมุ การบรโิ ภคผลติ ภัณฑ์ยาสบู มาตรการที่ 5 การช่วยผู้เสพให้เลกิ ยาสบู ดำเนนิ งานดงั นี้ 1) การขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงานระบบคัดกรองและบำบัดรักษาผู้เสพติดผลิตภัณฑ์ยาสูบ ใหเ้ ลิกเสพในสถานบริการสาธารณสุข 2) การสรา้ งแรงจงู ใจเพื่อสนับสนุนสินคา้ ทเี่ ป็นมิตรต่อสขุ ภาพ 3) การพัฒนาคุณภาพระบบบริการเลิกบุหรี่และพัฒนาข้อมูล นวัตกรรมเชิงวิชาการ เพื่อสนับสนุนการ ดำเนนิ งานควบคมุ ยาสบู หมายเหตุ : รายละเอยี ดโครงการและกจิ กรรมหลกั ตาม QR Code และลิงค์ ท่ปี รากฏท้ายแผนงาน 352

6. การติดตามประเมนิ ผลแผนงานและมาตรการ (Monitoring and Evaluation) เปา้ หมายแผนงานและ ตัวชวี้ ดั วิธกี ารตดิ ตาม กรอบระยะเวลาของการตดิ ตาม มาตรการ และคา่ เป้าหมาย ประเมนิ ผล ประเมินผล ปี พ. . มาตรการท่ี 1 พัฒนา 1. เพอ่ื ขบั เคล่ือน กำกับตดิ ตาม 2561 2562 2563 2564 2565 กลไก นโยบาย/ นโยบาย/กฎหมาย/ ผา่ นการประชุม - - ✓✓✓ กฎหมาย สรา้ งความ มาตรการที่เกย่ี วขอ้ งกบั คณะกรรมการ - - ✓✓✓ ร่วมมอื ในการควบคมุ การดำเนินงานควบคมุ - - ✓✓✓ การบริโภคยาสูบ ยาสบู มาตรการที่ 2 พฒั นา 1. เพอ่ื พัฒนาระบบ การนิเทศตดิ ตาม - - ✓✓✓ ระบบเฝ้าระวงั และการ เฝา้ ระวัง ประเมินผล แผนงาน ้ปองกันควบ ุคมการบ ิรโภคผลิต ัภณ ์ฑยาสูบ ส่อื สารความเสีย่ ง/ 2. การจดั การความรู้ / การดำเนินงาน การจดั การความรู้ ประชาสมั พนั ธข์ ้อมลู ในการป้องกันฯ ขา่ วสารตา่ ง ๆ มาตรการที่ 3 ให้ประชาชนรับทราบ การเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั มิ 3. เพื่อใหเ้ กิดการรับรู้ ให้เกดิ ผู้เสพยาสบู ราย และความเขา้ ใจ ใหม่และปกป้องเยาวชน รวมถึงการรบั ทราบ จากกลยุทธข์ อง ในการป้องกันควบคมุ อุตสาหกรรม การบรโิ ภคยาสบู 1. เพอ่ื ติดตามการนำใช้ 1. ประสาน สคร. มาตรการท่ี 4 รปู แบบ หรอื คู่มอื หรอื และ สสจ. การทำใหส้ ่ิงแวดล้อม หลกั สตู ร หรอื แนวทาง ในการติดตาม ปลอดบุหรี่ หรอื ระบบออนไลน์ ประเมินผล E-learning เพอ่ื การ 2. ลงพ้นื ท่ีเพ่ือนเิ ทศ ขบั เคลอ่ื นการ ตดิ ตามประเมนิ ผล ดำเนนิ งานสถานศึกษา การดำเนินงาน ปลอดบุหรแี่ บบบูรณาการ 2. เพอื่ ใหเ้ กิดการ ขบั เคล่อื นสถานศึกษา ปลอดบุหร่ใี นทกุ ระดับ และตดิ ตาม การขับเคลือ่ นการ ดำเนินการสถานศกึ ษา ตามเกณฑ์การประเมิน 1. เพื่อติดตาม 1. การนิเทศติดตาม ประเมนิ ผลการ ประเมนิ ผลการ ขบั เคลื่อนการ ดำเนนิ งาน ดำเนินงานควบคุม 2. กำกบั ตดิ ตาม ยาสบู ในองค์กร ประเมนิ ผลการ ปกครองสว่ นท้องถ่นิ ดำเนินงาน ผา่ น ผ่านกลไก สคร. และ สสจ. คณะกรรมการควบคมุ 3. ลงพน้ื ที่ ผลิตภณั ฑ์ยาสูบจังหวัด ตรวจสอบ/ 353

เปา้ หมายแผนงานและ ตวั ชว้ี ัด วิธีการตดิ ตาม กรอบระยะเวลาของการตดิ ตาม มาตรการ และคา่ เปา้ หมาย ประเมนิ ผล ประเมนิ ผล ปี พ. . มาตรการที่ 5 2. เพ่ือเฝ้าระวังการ ตรวจเตอื น/ 2561 2562 2563 2564 2565 การชว่ ยผ้เู สพให้เลิก ละเมดิ กฎหมาย ประชาสมั พนั ธแ์ ละ - - ✓✓✓ ยาสบู เพอื่ บงั คับใชก้ ฎหมาย บงั คบั ใชก้ ฎหมายวา่ ตามพระราชบัญญัติ ดว้ ยการควบคมุ ควบคมุ ผลติ ภณั ฑย์ าสบู ผลิตภณั ฑย์ าสบู พ.ศ. 2560 ขับเคลือ่ นกลไก/พฒั นา 1. การนเิ ทศตดิ ตาม ระบบคัดกรองและ ประเมินผลการ ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) บำบดั รกั ษาผ้เู สพตดิ ดำเนินงาน ผลติ ภณั ฑย์ าสูบใหเ้ ลิก 2. ขอ้ มูลในระบบ เสพในสถานบริการ 43 แฟม้ สุขภาพทุกระดับ 7. ผ้รู ับผิดชอบแผนงาน (Project Manager) 7.1 นายแพทย์ชยนันท์ สิทธิบุศย์ ตำแหน่ง ผู้อำนวยการกองงานคณะกรรมการควบคุมผลติ ภัณฑ์ยาสูบ โทร. 0 2590 3849 E-mail : [email protected] 7.2 นางสาวกลุ ภสั สรณ์ ศิรมิ นสั สกลุ ตำแหนง่ หัวหนา้ กลุ่มยุทธศาสตร์ โทร. 0 2590 3849 E-mail : [email protected] 7.3 นางสาวอภญิ ญา เอยี่ มสุวรรณ ตำแหน่ง นักวเิ คราะหน์ โยบายและแผนปฏิบัติการ โทร. 0 2590 3849 E-mail : [email protected] 7.4 นางสปุ ราณี ธรฤทธิ์ ตำแหน่ง นักวชิ าการสาธารณสขุ ปฏิบัติการ โทร. 0 2590 3849 E-mail : [email protected] 354

แผนงาน พ้นื ท่ีและกลมุ เปาหมาย ปอ‡ งกันการจมนำ� เ(ปGา‡ oหaมlาsย) ลดอัตราการเสยี ชวี ิตจากการจมนำ้ ของเด็ก ≤ 15 ป ต(ัวKชPว้�I)ัด Outcome อัตราการเสียชวี ิตจากการจมนำ้ (ในเดก็ อายุ ≤ 15 ป) 2.5 ตอประชากรเดก็ แสนคน สถานการณ เด็กจมน้ำเสียชีวิตเฉลี่ย 779 คน/ป (วันละ 2 คน), อัตราการเสียชีวิตตอประชากรเด็กแสนคน อยูในชวง 4.8 - 8.7 (คาเฉลี่ย 10 ป: ป พ.ศ. 2554-2563) (Gap) มาตรการ MERIT MAKER* หนวยงานระดับนโยบาย สว นกลาง และ สคร. MERIT MAKER* หนว ยงานระดับพื้นท่ี กจิ กรรม ขบั เคลือ่ นนโยบาย/ สื่อสารประชาสมั พันธ/ ขับเคลื่อนนโยบาย/ สอ่ื สารประชาสัมพันธ/ ประเมินผล เฝาระวงั /สอบสวน ขับเคลื่อนใหเกิดทีมผกู อการดี ประเมนิ ผล เฝาระวัง/สอบสวน หลกั 1. พฒั นาศกั ยภาพ/ผลกั ดนั / 1. มติสหประชาชาติ (UN) 1. การเฝาระวงั /สอบสวน (MERIT MAKER) ในระดบั 1. ไครบไหสสสดดะนนนอลุคฝเบกบบััับกัรลกบยีกสาสสสนก้นัูตนนนCeรวรเPุนุุนน-ดใาLRใใในP็กยหหหeMพ/นชaพเ Pดป้นืำ้วrน้ืlnDเย็กทชaพทirคชyn่มี o6ือ่ม่ีนp.gกี wเีกeปจ(อา1nาnมราข 2รiเชน้นึnรใีวปชำ้ียไgติป+นร)อด 355 สนับสนุนใหเ กดิ ทีม MERIT 2. หลักสูตร PM Drowning จมนำ้ ทกุ ราย/ระบบ อำเภอ/ตำบล/หมูบ าน 1. รวมสอบสวนจมน้ำ MAKER (MM) Drowning Report 2. 2. รายงานจมนำ้ ในระบบ ผานระบบ e-Learning 3. 2. เวทีแลกเปล่ยี น/ตดิ ตาม/ 3. คอกก้นั เดก็ (0-2 ป) 2. สงเสรมิ ความรอบรู 4. Drowning Report ประกวด MERIT MAKER… 4. วา ยนำ้ เพอื่ เอาชวี ิตรอด ดานสุขภาพ 3. สงเสรมิ ความรอบรูดา น Drown no More (6 ป+ ) 3. การรณรงค สุขภาพใหแ กป ระชาชน 5. ปชช. (12 ป+ ) มที ักษะ ในพนื้ ท่ี 4. จัดรณรงคใ นพน้ื ที่ CPR รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร สพฐ., ปภ., กรมสง เสริมฯ, กรมอนามัย, มหาวทิ ยาลัย/หนว ยงานภาคการศกึ ษา, สสอ., รพศ./รพท., รพช., รพ.สต., อปท./อบต./เทศบาล, สพป./สพม., ปภ.เขต, พม., อสม., แกนนำชมุ ชน, Quick หนว ยงานเอกชน/ NGO, ครูสอนวา ยน้ำ คร,ู โรงเรยี น, หนวยงานเอกชน/NGO/มลู นิธิ/จติ อาสา Win 3 เดือน 6 เดือน 9 เดือน 12 เดือน รอ ยละ 50 ของอำเภอท่มี ีอยูในจังหวดั การจมน้ำทุกราย (ทัง้ เสยี ชวี ิตและไมเสยี ชีวิต)  จว.เสย่ี งมาก: รอ ยละ 80 ของจำนวนตำบล อัตราการเสียชวี ติ จากการจมนำ้ ของเดก็ อายุ มผี ูรับผิดชอบงานปอ งกันการจมนำ้ มกี ารรายงานผา นระบบ Drowning ในพื้นท่ีมที มี MM อยางนอ ย 1 ทมี (ทมี ใหม+ นอยกวา 15 ป ลดลงตามคา เปา หมายที่ อยางนอย 1 คน ผา นการเรยี นหลักสูตร Report*** ทมี เกา) กำหนดไว (ระดบั ประเทศ เขต และจงั หวัด) ผูจัดการแผนงานปองกนั การจมนำ้ ในระบบ e-Learning**  จว.เสีย่ งปานกลาง: รอยละ 50 ของจำนวนตำบล ในพืน้ ที่มที มี MM อยางนอ ย 1 ทีม (ทมี ใหม+ ทีมเกา)  จว.เส่ยี งนอ ย: มีทีม MM อยางนอย อำเภอละ 1 ทีม หมายเหตุ *** เผหสูกล่ียอักงกสปาูตารรนดผกี จู (ลMดั ากงE:าRร3ITแ.0ผM-น6Aง.4าK,นEเปRส:อย่ี MงงกนMนัอ)กยคา: รอื<จ3กม.0ลนย้ำทุ ผธา กนารระดบำบเนeนิ -งLาeนaปrnอ งinกgนั =กาhรtจtมpนs:้ำ/ท/e่เี น-lนeกarาnรiใnชgสdหroสาwขnาinคgว.cาoมmรว /มมือ*ข*อ*งรชะุมบชบนDแrลoะwทnรiพัngยาRกeรpในoชrtุม=ชนhtโtดpย:/เก/dิดiจpา.dกdกcา.รmรวoมpตhวั .gกoัน.เtปhน/sทaมีtdขrอoงwเคnรiือnขgายในพ**นื้ *ท*จีเ่ พว.ื่อเสด่ียำเงนมินากม:าตอรตั กราารตปายอ ขงกอนังเกดา็กรจ>ม6น.ำ้5ทหั้งดรอืาน2ต0ัวบคคุนคขล้นึ แไปล,ะส่งิ แวดลอม แผนงานป้องกันการจมน�้ำ

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) แผนงานปอ้ งกนั การจมนำ้ 1. สถานการณ์ (Situation) การจมน้ำเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 ของเด็กไทยอายุต่ำกว่า 15 ปีมาโดยตลอด ตั้งแต่ก่อนที่กรมควบคุมโรคจะเริ่มดำเนินการ (เริ่มดำเนินการปี พ.ศ. 2549) ซึ่งพบว่ามีเด็กจมน้ำเสียชีวิต เฉลี่ยปีละ 1,500 คน มากกว่าการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุจราจรถึง 2 เท่า และมากกว่าไข้เลือดออกถึง 24 เท่า (1-4) ชว่ ง 10 ปที ีผ่ ่านมา(ปี พ.ศ. 2554 - 2563) เราสญู เสยี เด็กอายุตำ่ กวา่ 15 ปี จากการจมนำ้ ไปแล้วถงึ 7,794 คน เฉลี่ยปีละ 779 คน หรือวันละ 2 คน อัตราการเสียชีวิตต่อประชากรแสนคน อยู่ในช่วง 4.8 - 8.7 (3) ทั้งนี้ การจมน้ำของเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี เป็นสาเหตุของความสูญเสียปีสุขภาวะ (Disability-Adjusted Life Year: DALY) อนั ดบั ท่ี 3 ในเด็กชาย (DALY = 26,000 ป)ี และอนั ดับที่ 6 ในเดก็ หญงิ (DALY = 10,000 ปี) (5) การจมน้ำมีอัตราป่วยตาย (Case Fatality Rate) เท่ากับร้อยละ 29.2 กลุ่มประชากรเด็กอายุ ต่ำกว่า 15 ปี มีสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 21.6 โดยกลุ่มเด็กอายุ 5 - 9 ปีมีจำนวนการเสียชีวิตสูงที่สุด รองลงไป คือกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี และกลุ่มอายุ 10 - 14 ปี ตามลำดับ ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบกับอัตราต่อประชากร เด็กแสนคนพบว่ากลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี มีอัตราการเสียชีวิตสูงที่สุด เด็กชายมีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่า เด็กหญิงประมาณ 2 เทา่ ตวั ชว่ งเดอื นเมษายนเปน็ ชว่ งท่ีมเี ด็กจมน้ำเสยี ชวี ติ มากทสี่ ุด รองลงมาคือเดือนมีนาคม และเดือนพฤษภาคม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีอัตราการเสียชีวิตสูงที่สุด รองลงมาคือ ภาคกลางและภาคใต้ แหล่งน้ำที่มีเด็กเสียชีวิตจากการตกน้ำ จมน้ำสูงสุดคือแหล่งน้ำตามธรรมชาติ บ่อขุดเพื่อการเกษตร (ร้อยละ 33.2) นอกจากน้นั ยังคงพบเดก็ จมน้ำในสระว่ายน้ำ (ร้อยละ 5.9) และอา่ งอาบน้ำ (รอ้ ยละ 4.7) (4, 6) จำนวนและอตั ราการเสียชีวิตต่อประชากรแสนคนจากการจมน้ำของเด็กอายตุ ำ่ กว่า 15 ปี พ.ศ. 2554 – 2563 แหล่งข้อมูล : ข้อมลู มรณบัตร กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสขุ วเิ คราะห์ : กองป้องกนั การบาดเจ็บ (กลมุ่ ปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ทั่วไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ หมายเหตุ ปี พ.ศ. 2563 เป็นขอ้ มูลเบ้ืองตน้ ณ วนั ท่ี 27 มกราคม 2564 356

อตั ราการเสยี ชีวิตตอ่ ประชากรแสนคนจากการจมน้ำของเด็ก จำนวนการเสยี ชีวิตจากการจมนำ้ ของเด็กอายุตำ่ กว่า 15 ปี อายุตำ่ กว่า 15 ปใี นประเทศไทย จำแนกรายกลมุ่ อายุ พ.ศ. 2562 กับคา่ มธั ยฐาน (พ.ศ. 2554 - 2563) พ.ศ. 2554 - 2563 จำแนกรายเดอื น แหล่งข้อมลู : ข้อมูลมรณบตั ร กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน แหลง่ ขอ้ มลู : ข้อมูลมรณบตั ร กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน แผนงาน ้ปอง ักนการจม ้น�ำ สำนักปลดั กระทรวงสาธารณสุข สำนักปลดั กระทรวงสาธารณสุข วเิ คราะห์: กองปอ้ งกนั การบาดเจ็บ (กลมุ่ ป้องกนั การบาดเจบ็ ทวั่ ไป) วเิ คราะห์: กองปอ้ งกันการบาดเจ็บ (กลมุ่ ป้องกนั การบาดเจ็บทวั่ ไป) กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ หมายเหตุ ปี พ.ศ. 2563 เป็นขอ้ มลู เบื้องตน้ ณ วนั ท่ี 27 มกราคม 2564 หมายเหตุ ปี พ.ศ. 2563 เป็นขอ้ มูลเบอ้ื งตน้ ณ วนั ท่ี 27 มกราคม 2564 ประเทศไทยเร่ิมมีการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำเม่ือปลายปี 2549 ซึง่ กอ่ นทีจ่ ะมีการดำเนินการ ประเทศไทยมีเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีเสียชีวิตจากการจมน้ำเฉลี่ยปีละประมาณ 1,500 คน แต่ภายหลังจาก การดำเนินการป้องกันพบว่า เด็กไทยจมน้ำเสียชีวิตลดลงร้อยละ 64.6 โดยล่าสุด ปี พ.ศ. 2563 ประเทศไทย สูญเสียเด็กจากการจมนำ้ ลดลงเหลอื 531 คน (4) อย่างไรก็ตามจำนวนการจมนำ้ ในกลุ่มเด็กเล็ก (อายุ 0 - 2 ปี) ยังมีแนวโน้มสูงอยู่ ทั้งท่ี กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่ขึ้นอยู่กับการดูแลของผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็ก ดังนั้นการให้ความรู้ เกี่ยวกับการป้องกันการจมน้ำแก่ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็กเมื่อพาเด็กมาฉีดวัคซีน โดยบุคลากรทางการแพทย์ จึงยงั คงเป็นมาตรการที่สำคญั ซึ่งองคก์ ารอนามยั โลกระบุวา่ เป็นมาตรการที่มีประสทิ ธิภาพ (7) ปจั จยั เส่ียงที่สำคัญของการจมนำ้ ประกอบดว้ ย 2 ปจั จยั ที่สำคญั คือ 1. ปัจจัยด้านบุคคล คือ ตัวเด็กเอง โดยความเส่ียงของเด็กขึ้นอยู่กับสภาพร่างกาย พัฒนาการ พฤตกิ รรม ความรู้ ทักษะ และโรคประจำตัวของเด็กแตล่ ะคน เช่น เดก็ อายตุ ัง้ แต่ 9 เดอื นขนึ้ ไปจะเร่ิมคืบคลาน และมีความเสี่ยงต่อการจมน้ำจากแหล่งน้ำในบ้านหรือรอบๆ บ้าน เด็กอายุ 1 ปีจะเริ่มเดินได้ แต่การทรงตัว มักไม่ดี เนื่องจากมวลสารของศีรษะยังมีสัดส่วนสูง จุดศูนย์ถ่วงอยู่สูง จึงทำให้ล้มในท่าที่ศีรษะทิ่มลงได้ง่าย และไม่สามารถช่วยเหลือตวั เองได้ ดังน้นั จึงสามารถจมนำ้ ในถงั น้ำ อ่างน้ำ สระว่ายน้ำตื้นๆ ได้ หรือเด็กบางคน รับรคู้ วามเส่ยี งแต่มพี ฤตกิ รรมชอบเสย่ี ง 2. ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม แบ่งออกเป็นด้านสิ่งแวดล้อมเชิงกายภาพ เช่น การมีแหล่งน้ำใกล้ตัวเด็ก ซึ่งทำให้เด็กสามารถเข้าถึงได้ง่าย การไม่มีรั้วรอบแหล่งน้ำเพื่อแบ่งแยกเด็กออกจากแหล่งน้ำ การออกแบบ ผลิตภัณฑ์ที่มีอันตรายตั้งแต่แรก หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ดีแต่ขาดการบำรุงรักษา และด้านสิ่งแวดล้อม เชิงสังคม เช่น สภาพเศรษฐกิจและสังคม ครอบครัวที่พ่อแม่ต้องทำงานหรือต้องคดีต่างๆ ทำให้เด็กขาดผู้ดูแลหลัก ระบบเครือญาติหรือครอบครัวใหญ่มีความอ่อนแอไม่สามารถทดแทนได้ ชุมชนไม่มีระบบสวัสดิการชุมชน ที่จะทดแทนการดูแลของพ่อแม่ เด็ก/ผู้ดูแล/ชุมชนไม่รู้สึกว่าเป็นความเสี่ยงต่อเด็ก ผู้ช่วยเหลือใกล้เคียง ไม่ มี คว า ม ร ู ้ ใ น ก า ร กู ้ ช ี พ/ ป ฐ ม พ ย า บ า ล ผ ิ ด ว ิ ธี ส ถ า น บ ร ิ กา ร ท า ง ก า ร แพ ทย ์ ใ กล ้ ช ุ มช น ไ ม่ มี คว า ม พ ร ้ อ ม ในการช่วยเหลือภาวะฉุกเฉิน ระบบประกันสุขภาพ/ประกันสังคม/ประกันภัย ระบบคุ้มครองผู้บริโภค ในการรบั ผิดจากสินค้าและบรกิ ารอนั ตราย (8, 9) 357

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) ทั้งนี้ เด็กแต่ละช่วงอายุจะมีปัจจัยเสี่ยงที่แตกต่างกัน เช่น กลุ่มเด็กเล็กมักเกิดจาก การขาดความรู้และความตระหนักของผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็ก ทำให้ปล่อยเด็กทิ้งไว้ตามลำพัง หรือปล่อยให้เด็ก อยู่กับพี่ที่มีอายุไร่เรี่ยกันซึ่งไม่มีวุฒิภาวะมากพอที่จะดูแลน้อง และการขาดการจัดการสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน และรอบๆ บ้านที่เหมาะสมและปลอดภัย ส่วนในกลุ่มเด็กโต ส่วนใหญ่มักเกิดจากความคึกคะนอง การไม่มีความรู้เรื่องความปลอดภัยทางน้ำการขาดทักษะการเอาชีวิตรอดในน้ำ และการขาดทักษะการช่วย ผู้ประสบภัยทางน้ำ รวมถึงการช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR) ดังนั้น เมื่อเด็กๆ ชวนกันไปเล่นน้ำเป็นกลุ่ม เมื่อมีเพื่อน พลัดตกลงไปในน้ำลึก เด็กจะไม่รู้วิธีการเอาชีวิตรอดในน้ำแต่จะพยายามว่ายเข้าหาฝั่งจนหมดแรงและจมน้ำ ไปก่อนที่จะถึงฝั่ง ขณะที่เด็กบางคนพยายามช่วยเหลือเพื่อนโดยการกระโดดลงน้ำไปช่วย ซึ่งเป็นวิธีการ ช่วยเหลือที่ไม่ถูกต้อง เพราะจะทำให้ถูกกอดรัดและจมน้ำไปพร้อมๆ กันดังจะเห็นว่าในบางกรณีพบการจมน้ำ เสียชีวิตพร้อมกันครั้งละหลายๆ คน นอกจากนั้น ยังมีปัจจัยอื่นๆ ร่วมด้วย คือ การจัดการสิ่งแวดล้อมบริเวณ แหล่งนำ้ ตา่ งๆ เพ่อื ให้เกิดความปลอดภยั การป้องกันการจมน้ำ จำเป็นที่จะต้องมีการดำเนินการในหลายๆ มาตรการพร้อมกัน เพราะเด็กแต่ละช่วงอายุมีปัจจัยเสี่ยงที่แตกต่างกัน และมีหลายๆ ปัจจัยร่วมด้วย ซึ่งการดำเนินการเพียง มาตรการเดียว จึงไม่ทำให้การจมน้ำเสียชีวิตลดลงมากนัก ดังนั้นในปี 2558 กองป้องกันการบาดเจ็บ (แยกออกมาจากกองโรคไม่ติดต่อ) จึงเริ่มดำเนินกลยุทธ์ “ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ป้องกันการจมน้ำ” ขึ้น ผู้ก่อการดีฯ เป็นกลยุทธ์ที่จะทำให้เกิดการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำอย่างต่อเนื่องและทุกมาตรการ ซึ่งจะครอบคลุมปัจจัยเสี่ยงของทั้งเด็กเล็กและเด็กโตและเน้นการดำเนินการโดยใช้รูปแบบแบบสหสาขา และทรพั ยากรท่ีมีอยใู่ นพน้ื ที่ รวมท้ังการมีส่วนร่วมของชมุ ชน (10) ซงึ่ สอดคลอ้ งกบั ความเห็นในเรื่องการป้องกัน การจมน้ำจากผู้เชี่ยวชาญระดับโลกในหลายประเทศ (11) นอกจากนั้นมาตรการในแต่ละองค์ประกอบ ของผู้ก่อการดีฯ ยังเป็นมาตรการที่เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับข้อแนะนำที่องค์การอนามัยโลกได้แนะนำไว้ เมอ่ื ปี 2560 (12) ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) คือ กลยุทธ์การดำเนินงานป้องกันการจมน้ำท่ีครอบคลุม ทั้งการจัดการปัจจัยเสี่ยงด้านตัวบุคคลและสิ่งแวดล้อม โดยผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ประกอบด้วย 10 องค์ประกอบหลัก ซึ่งแต่ละองค์ประกอบคือมาตรการและกลยุทธ์ที่สำคัญในการป้องกันการจมน้ำ ได้แก่ นโยบาย การบริหารจัดการ สถานการณ์และข้อมูล การจัดการแหล่งน้ำเสี่ยง การดำเนินการ ในศูนยพ์ ัฒนาเด็กเล็ก การให้ความรู้ การเรียนการสอนหลักสูตรว่ายน้ำเพื่อเอาชวี ิตรอด การสอนฝึกปฏิบัติการ ช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR) การสื่อสารประชาสัมพันธ์ และการศึกษาวิจัยหรือติดตามประเมินผล (10) ทั้งนี้ ทีมผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) เกิดจากการรวมตัวกันเป็นทีมขึ้นของเครือข่ายภาครัฐ (สาธารณสุข ท้องถ่ิน การศึกษา ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พัฒนาสังคมฯ ฯลฯ) ภาคเอกชน อาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) จิตอาสา หรือประชาชนทั่วไป เพื่อร่วมกันดำเนินการป้องกันการจมน้ำ ในองค์ประกอบต่างๆ ของผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ ระดับทอง ระดับเงิน และ ระดับทองแดง ทั้งนี้ ทีมที่มีความประสงค์จะสมัครเป็นผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ในทุกระดับ จะต้องสมัครผ่าน สำนกั งานสาธารณสขุ จงั หวัด (สสจ.) โดยในระดับทองแดง สสจ. และทมี ประเมินระดับจงั หวดั จะเป็นผู้ประเมิน รับรอง ส่วนระดับเงินและระดับทอง สำนักงานป้องกันควบคุมโรคเขต (สคร.) และทีมประเมินระดับเขต จะเปน็ ผู้ประเมนิ รับรอง หลังจากนน้ั สคร. จะคัดเลอื กทมี ผูก้ อ่ การดี(MERIT MAKER) ระดบั เงนิ และระดับทอง ที่ดีที่สุดของแต่ละจังหวัด ส่งไปยังส่วนกลาง เพื่อประกวดหาทีมที่ดีที่สุดในระดับประเทศ โดยทีมประเมิน ส่วนกลางจะพิจารณาจากเอกสาร/หลักฐาน และการนำเสนอของทีมผู้ก่อการดีฯ จากนั้นจะเป็นการประเมิน เชิงคุณภาพในพนื้ ท่ีเพือ่ พจิ ารณาตัดสินระดับประเทศ 358

จากการดำเนินงานที่ผ่านมาตั้งแต่ปี 2558 - 2563 พบว่า มีทีมผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) แผนงาน ้ปอง ักนการจม ้น�ำ ป้องกันการจมน้ำ จำนวน 4,345 ทีม ครอบคลุมในทุกจงั หวดั ทั่วประเทศ ซึ่งการดำเนินงานผู้กอ่ การดี (MERIT MAKER) ก่อให้เกิดประโยชน์โดยตรงต่อประชาชนจำนวนมาก ทั้งนี้จากที่ดำเนินการมามีผลทำให้เกิดการ จัดการแหล่งน้ำเสี่ยงให้เกิดความปลอดภัย (สร้างรั้วหรือติดป้ายคำเตือน และจัดให้มีอุปกรณ์ช่วย คนตกน้ำ ไว้บริเวณแหล่งน้ำเสี่ยง) จำนวน 20,960 แห่ง, มีการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 13,815 แห่ง, สถานบริการสาธารณสุข/ชมุ ชน/โรงเรียน มีการให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันการจมนำ้ เดือนละ 1 ครั้ง จำนวน 15,909 แห่ง, เกิดวิทยากรสอนหลักสูตรว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด จำนวน 33,261 คน, เด็กอายุ 6 - 14 ปีได้เรียนหลักสูตรว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด จำนวน 795,187 คน, คนในชุมชนหรือเด็กได้ ฝึกปฏิบัติการช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR) จำนวน 339,869 คน, มีการสื่อสารประชาสัมพันธ์ผ่านช่องทางต่างๆ จำนวน 16,863 คร้งั , และมีผลการศึกษาวจิ ัยหรอื ตดิ ตามประเมินผล จำนวน 734 เรอื่ ง (13) การสร้างทีมผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ในพื้นที่ จะเริ่มจากการมีข้อมูลในพื้นที่เพื่อนำไปใช้ใน การผลักดันให้ผู้บริหารทราบปัญหา โดยอาจผลักดันผ่านการประชุมระดับอำเภอ/ตำบล/หมู่บ้าน จากนั้น จัดเวทีโดยมีหน่วยงาน/ผู้ที่เกี่ยวข้องตามมาตรการในผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) เพื่อร่วมกันหาแนวทาง แกไ้ ขปัญหา เช่น • หน่วยงานท้องถิ่นสนับสนุนงบประมาณและดำเนินงานในองค์ประกอบเรื่อง นโยบายการ, บรหิ ารจดั การ, ศนู ย์พัฒนาเดก็ เล็ก, การว่ายน้ำเพ่ือเอาชวี ติ รอด และการสือ่ สารประชาสมั พันธ์ • สถานศึกษา/โรงเรียนดำเนินงานในองค์ประกอบเรื่อง การว่ายน้ำเพื่อเอาชีวิตรอด, การให้ความรู้ และการศึกษาวิจัย/ตดิ ตามประเมนิ ผล • ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยดำเนินงานในองค์ประกอบเรื่อง การจัดการแหล่งน้ำเสี่ยง และการวา่ ยนำ้ เพอ่ื เอาชีวติ รอด • หน่วยงานสาธารณสุขดำเนินงานในองค์ประกอบเรื่อง สถานการณ์และข้อมูล, การให้ความรู้, การสอนฝึกปฏิบัติการช่วยฟ้นื คนื ชีพ (CPR) และการศกึ ษาวจิ ัย/ติดตามประเมนิ ผล • ภาคเอกชน/จิตอาสา/ประชาชนทั่วไป สนับสนุนการดำเนินงานในองค์ประกอบเรื่องการจัดการ แหล่งน้ำเส่ียง, การให้ความรู้ และการว่ายนำ้ เพือ่ เอาชีวติ รอด ทั้งนี้ จากการระดมความคิดเห็นจากหน่วยงานระดับพื้นที่ทั้งระดับเขต จังหวัด และอำเภอ พบว่า สิ่งสำคัญที่จะทำให้การดำเนินงานป้องกันการจมน้ำในพื้นที่ประสบความสำเร็จคือ การสร้างเครือข่าย เพราะการจมน้ำเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย จึงต้องให้หลากหลายมาตรการ ซึ่งแต่ละมาตรการมีหน่วยงาน หรอื องค์กรทร่ี ับผิดชอบหลัก ดังนัน้ หากเครือข่ายในพื้นที่ไม่แข็งแรง การดำเนินงานจะขับเคลื่อนไปได้ค่อนข้างยาก และเชื่องช้า รองลงมาคือการบริหารจัดการ/นโยบาย และข้อมูล ดังนั้นจะเห็นว่า สิ่งสำคัญใน 3 อันดับแรก ของการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำให้ประสบความสำเร็จทั้งด้านเครือข่าย ด้านการบริหารจัดการ/นโยบาย และดา้ นขอ้ มลู ลว้ นแล้วแต่เป็น กลยุทธ์ทีอ่ ยใู่ น “แนวทางผู้กอ่ การดี (MERIT MAKER)” (14) กลยุทธ์ผู้ก่อการดฯี เปน็ กระบวนการทนี่ านาประเทศให้ความสนใจและช่ืนชม เพราะสามารถ ดึงเอาชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม และใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ในพื้นที่ในการดำเนินงาน อย่างไรก็ตามระยะแรก ของการดำเนินกลยุทธ์ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) เป็นช่วงของการดำเนินงานโดยมีจุดม่งหมายเพื่อสร้าง การรบั ร้ใู นชมุ ชนสรา้ งเครือข่ายในพ้ืนท่ีและขยายผลการดำเนนิ งานป้องกันการจมน้ำในภาพกว้าง จึงมีผลทำให้ เมอ่ื ติดตามประเมนิ ผลการดำเนนิ งานผกู้ ่อการดี (MERIT MAKER) ในพนื้ ท่จี ะพบว่า สว่ นใหญ่ผลที่ได้จะเป็นผล การดำเนินงานในเชิงปริมาณมากกว่าเชิงคุณภาพ ดังนั้น ระยะต่อไปของการดำเนินงานผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) จึงเป็นระยะของการพัฒนาให้ทีมเครือข่ายผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) ในพื้นท่ีมีการดำเนินงาน 359

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) ในเชิงคุณภาพมากขึ้น ซึ่งกองป้องกันการบาดเจ็บได้มีการจัดทำหลักสูตรผู้จัดการแผนงานป้องกันการจมน้ำ (Drowning Prevention Course for Program Manager) และจัดให้มีการอบรมรมหลักสูตรดังกล่าว ให้แก่ บุคลากรทางด้านสาธารณสุขทั้งระดับเขตและระดับจังหวัดทั่วประเทศไปเมื่อช่วงต้นปีงบประมาณ 2563 อย่างไรก็ตามยังคงมีบุคลากรบางส่วนและบุคลากรที่เข้ามาใหม่ยังไม่ได้รับการอบรม รวมทั้ง มีหน่วยงาน เครือข่ายที่สนใจที่จะอบรมหลักสูตรดังกล่าว ดังนั้นกองป้องกันการบาดเจ็บจึงได้พัฒนาหลักสูตรดังกล่าว ให้เป็นระบบ e - Learning ซึ่งทำให้บุคลากรเครือข่ายที่สนใจทุกระดับ สามารถเข้ามาศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับ การดำเนินงานป้องกันการจมน้ำได้ นอกจากนั้น เนื่องจากการจมน้ำเสียชีวิตในกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี มแี นวโนม้ เพิ่มขน้ึ จงึ ควรเน้นการส่ือสารประชาสัมพันธ์ในชมุ ชนเพื่อใหผ้ ู้ปกครอง/ผู้ดแู ลเด็กเกิดความตระหนัก และหันมาจัดให้มีพื้นที่เล่นที่ปลอดภัย/คอกกั้นเด็กให้แก่เด็ก ซึ่งสอดคล้องกับมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ เรื่อง การพัฒนาพื้นที่เล่นสร้างเสริมสุขภาวะของเด็กปฐมวันและวัยประถมศึกษา ที่คณะรัฐมนตรีมีมติ ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับไปพิจารณาดำเนินการเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2561 (15) และเป้าหมายลดจำนวน การเสยี ชวี ิตของกลุ่มเดก็ เล็กอายุตำ่ กวา่ 5 ปที ่ีระบุไว้ใน SDGs (16) ปี พ.ศ. 2563 - 2564 เป็นปีที่เกิดการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา (โควิด 19) ทำให้หลังจากการระบาดของโรคโควิด 19 สังคมต้องมีการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้เป็นแบบความปกติใหม่ (New Normal) และทิศทางการดำเนินงานต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปจากรูปแบบเดิม โดยเปลี่ยนไปใช้เทคโนโลยี และระบบออนไลน์มากขึ้น ประกอบกับการประชุมสมัชชาสหประชาชาติ (UN General Assembly) เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2564 ที่ประชุมได้รับรองข้อมติ “Global Drowning Prevention” อย่างเป็นทางการ ซึ่งประเทศไทยเป็นหนง่ึ ใน 193 ประเทศทีส่ นับสนนุ ข้อมติดงั กล่าว (17) ดังนั้น ทิศทางการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำจะยังคงเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชนและภาคี เครือข่ายทุกภาคส่วน รวมทั้งจิตอาสา โดยเฉพาะสร้างทีมเครือข่ายระดับชุมชนหรือทีมผู้ก่อการดี ( MERIT MAKER) ให้ครอบคลุมในระดับหมู่บ้าน/ตำบล และเน้นหนักป้องกันการจมน้ำในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี โดยการจัดให้มีพื้นที่เล่นที่ปลอดภัย หรือมีสิ่งกีดขวางที่ทำให้เด็กไม่สามารถเข้าถึงแหล่งน้ำได้เองตามลำพัง (ทงั้ แหลง่ นำ้ เสย่ี งในบ้านและในชุมชน) สำหรบั ในกล่มุ เดก็ โต เนน้ การนำเทคโนโลยมี าใช้ในการเรียนการสอนใน ลกั ษณะผ่านส่ือโต้ตอบ (Interactive) แบบออนไลน์/ Virtual reality (VR)/Augmented reality (AR) เพื่อให้ เดก็ มคี วามร้เู รื่องความปลอดภัยทางนำ้ การเอาชวี ิตรอดในนำ้ และวิธีการชว่ ยเหลือทีถ่ ูกต้อง นอกจากนั้น ควร มีการสร้างความรอบรู้ - สื่อสารประชาสัมพันธ์ให้ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็กที่นำเด็กไปทำกิจกรรมทางน้ำ (เช่น หาปลา หาหอย เก็บผัก) ต้องนำอุปกรณ์ชว่ ยลอยน้ำส่วนบุคคลที่หาได้ง่ายให้เด็กสะพายแล่งไว้ท่ีตัวตลอดเวลา (เช่น ถังแกลลอนพลาสติก) และหลีกเล่ียงการดื่มแอลกอฮอลก์ ่อนหรอื ขณะทำกิจกรรมทางน้ำ รวมทั้ง สอนให้ ประชาชนในชุมชนทุกคนมีทักษะการช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR) ซึ่งหลายมาตรการอยู่ภายใต้องค์ประกอบของ ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) และที่สำคัญคือการผลักดันให้เกิดการดำเนินงานป้องกันการจมน้ำในด้านต่างๆ เพ่อื ให้สอดคลอ้ งกับมติสหประชาชาติ แหลง่ ขอ้ มลู 1. ส้ม เอกเฉลิมเกียรติ. ทบทวนวรรณกรรมการจมน้ำของเด็ก. ครั้งที่ 1. กรุงเทพ ฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหาร ผ่านศกึ ; 2550. 2. สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. สถานการณ์การตกน้ำ จมน้ำของเด็กในประเทศไทย. ครั้งที่ 1. กรุงเทพ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2552. 3. สุชาดา เกิดมงคลการ. จำนวน ร้อยละ และอัตราการเสียชวี ิตจากการบาดเจ็บ พ.ศ. 2546 – 2562 [เอกสารไม่ตีพิมพ์]. กองป้องกันการบาดเจบ็ กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข, 2563. 4. กองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข. จำนวนและอัตราการเสยี ชีวิตจากการจมน้ำ พ.ศ. 2552 - 2562 [ไฟล์ข้อมูล]. กรุงเทพฯ: กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน กระทรวงสาธารณสขุ ; 2563. 360

5. สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ. รายงานภาระโรคและการบาดเจ็บของประชากรไทย พ.ศ. 2556: การสูญเสียปีสุขภาวะ แผนงาน ้ปอง ักนการจม ้น�ำ (Disability-Adjusted Life Year: DALY). คร้งั ท่ี 1. กรงุ เทพฯ: บริษทั เดอะกราฟโิ ก ซิสเต็มส์ จำกัด; 2559. 6. กองระบาดวิทยา. รายงานการเฝ้าระวงั การบาดเจ็บระดับชาติ (Injury Surveillance System: IS) ปี พ.ศ. 2560 [ไฟลข์ อ้ มลู ]. กรุงเทพฯ: กอง ระบาดวิทยา กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข; 2561. 7. World Health Organization. World report on child injury prevention, 2015. 8. อดิศักดิ์ ผลติ ผลการพมิ พ.์ การจมน้ำในเด็กและการป้องกนั [Online], Available form: www.csip.org, [Accessed 2007 Nov 10]. 9. สุชาดา เกิดมงคลการ, ส้ม เอกเฉลิมเกียรติ และคณะ. หลักสูตรผู้จัดการแผนงานป้องกันการจมน้ำ (Drowning Prevention Course for Program Manager). กองป้องกันการบาดเจบ็ กรมควบคุมโรค; 2563. 10. สุชาดา เกิดมงคลการ, ส้ม เอกเฉลิมเกียรติ และคณะ. แนวทางประเมินผู้ก่อการดี (Merit Maker) การดำเนินงานป้องกันการจมน้ำ (ฉบับ ปรบั ปรุง ปี 2562). กองป้องกนั การบาดเจบ็ กรมควบคุมโรค; 2563. 11. World Conference on Drowning Prevention 2015 (WCDP2015). 2015 Nov 4-6; Penang Malaysia; 2015. 12. Preventing drowning: an implementation guide. Geneva: World Health Organization; 2017. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 13. ส้ม เอกเฉลิมเกียรติ, สุชาดา เกิดมงคลการ และคณะ. สรุปผลการดำเนินงานผู้ก่อการดี (Merit Maker) ป้องกันการจมน้ำ. กองป้องกัน การบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค. 2561. 14. สุชาดา เกิดมงคลการ, ส้ม เอกเฉลิมเกยี รติ และคณะ, สรุปผลการอบรมหลักสูตรผู้จัดการแผนงานปอ้ งกนั การจมน้ำ (Drowning Prevention Course for Program Manager). กองปอ้ งกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค. 2563. 15. สมัชชาสุขภาพแห่งชาติ. มติ 10.2 การพัฒนาพื้นที่เล่นสร้างเสริมสุขภาวะของเด็กปฐมวัยและวัยประถมศึกษา [Online], Available form: https://www.samatcha.org/sites/default/files/document/1002_Res_10_3.pdf. 16. United Nations Thailand . Sustainable Development Goals: SDGs. Available from: https://www.un.or.th/globalgoals/th/the-goals/ [2017 Jul 22]. 17. UN General Assembly. United Nations Resolution: Global Drowning Prevention. Available from: A/RES/75/273 - E - A/RES/75/273 -Desktop (undocs.org) [2021 May 5]. 2. พนื้ ท่เี ปา้ หมายและกลุ่มเป้าหมาย (Target) อัตราการเสยี ชวี ิตตอ่ ประชากรแสนคนจากการจมนำ้ ของเดก็ อายุต่ำกวา่ 15 ปี ในประเทศไทย จำแนกรายจงั หวดั เฉล่ีย 5 ปี (ปี พ.ศ. 2559 - 2563) พ้ืนท่ีเสยี่ ง และเปา้ หมายจำแนกรายเขตและจังหวดั ปีงบประมาณ 2565 แหล่งขอ้ มลู : ข้อมูลมรณบัตรกองยุทธศาสตรแ์ ละแผนงานสำนักงานปลดั กระทรวงสาธารณสขุ วเิ คราะห์ข้อมลู : กองป้องกันการบาดเจบ็ (กลมุ่ ปอ้ งกนั การบาดเจบ็ ทั่วไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ เสี่ยงมาก (อัตราตายต่อประชากรเดก็ แสนคน > 6.5 หรือจำนวนการตายมากกวา่ 20 คน/ป)ี เสี่ยงปานกลาง (อัตราตายต่อประชากรเด็กแสนคน 3.0 - 6.4) เสี่ยงนอ้ ย (อัตราตายตอ่ ประชากรเดก็ แสนคน <3) หมายเหต:ุ ปี พ.ศ. 2563 เปน็ ข้อมลู เบอื้ งต้น ณ วนั ท่ี 27 มกราคม 2564 จากค่าเฉลี่ยข้อมูลการเสียชวี ติ จากการจมน้ำ ปี พ.ศ. 2559 - 2563 (คา่ เฉล่ยี 5 ปี) พบวา่ ▪ จังหวัดในเขตพื้นที่เสี่ยงมาก (พื้นที่สีแดง) อัตราการเสียชีวิตต่อประชากรเด็กแสนคนมากกว่า หรือเท่ากับ 6.5 หรือจำนวนคนเสียชีวิตตั้งแต่ 20 คนขึ้นไป มีจำนวน 35 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดสุโขทัย กำแพงเพชร ชัยนาท นครสวรรค์ พิจิตร อุทัยธานี นครนายก พระนครศรีอยุธยา สิงห์บุรี อ่างทอง กาญจนบุรี เพชรบุรี สมุทรสงคราม สุพรรณบุรี ระยอง สระแก้ว ตราด ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี กาฬสินธุ์ ขอนแก่น บึงกาฬ 361

อุดรธานี เลย สกลนคร นครราชสมี า บรุ รี ัมย์ สรุ นิ ทร์ ชยั ภมู ิ อบุ ลราชธานี ยโสธร มกุ ดาหาร สตลู ปัตตานี และ นราธวิ าส ▪ จังหวัดในเขตพื้นที่เสี่ยงปานกลาง (พื้นที่สีเหลือง) อัตราการเสียชีวิตต่อประชากรเด็กแสนคน เท่ากับ 3.0 - 6.4 มี จำนวน 37 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ พะเยา แม่ฮ่องสอน ลำปาง ตาก พิษณุโลก เพชรบูรณ์ อุตรดิตถ์ นนทบุรี ปทุมธานี ลพบุรี สระบุรี นครปฐม ประจวบคีรีขันธ์ ราชบุรี สมุทรสาคร ชลบุรี จันทบุรี มหาสารคาม ร้อยเอ็ด นครพนม หนองบัวลำภู หนองคาย ศรีสะเกษ อำนาจเจริญ นครศรีธรรมราช กระบี่ พังงา ภูเก็ต สุราษฎร์ธานี ระนอง ชุมพร สงขลา ตรัง พทั ลุง และยะลา ▪ จังหวัดในเขตพื้นที่เสี่ยงน้อย (พื้นที่สีเขียว) อัตราการเสียชีวิตต่อประชากรเด็กแสนคน น้อยกว่า 3.0 มีจำนวน 5 จงั หวดั ไดแ้ ก่ จงั หวัดนา่ น แพร่ ลำพนู สมุทรปราการ และกรงุ เทพมหานคร ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) จำนวนและอตั ราการเสยี ชีวิตตอ่ ประชากรแสนคนจากการจมน้ำของเด็กอายุตำ่ กวา่ 15 ปี คา่ เฉลี่ย 5 ปี (พ.ศ. 2559 - 2563) จำแนกรายเขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต เขต ทวั่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ประเทศ กทม. จำนวน (คน) 32 32 33 42 55 64 54 70 79 54 40 69 18 642 อตั ราการ 5.7 เสยี ชีวติ 3.8 5.5 6.8 4.9 6.4 5.8 6.8 7.2 6.7 6.7 4.6 6.3 2.1 หมายเหตุ: ปี พ.ศ. 2563 เปน็ ข้อมลู เบือ้ งต้น ณ วนั ท่ี 27 มกราคม 2564 (อาจมีการเปลี่ยนแปลง) แหล่งขอ้ มูล : ข้อมลู มรณบตั ร กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนกั ปลดั กระทรวงสาธารณสขุ วเิ คราะห์ : กองป้องกันการบาดเจ็บ (กลุ่มป้องกันการบาดเจบ็ ท่ัวไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข หมายเหตุ ปี พ.ศ. 2563 เปน็ ข้อมูลเบ้อื งตน้ ณ วนั ที่ 27 มกราคม 2564 362

3. เป้าหมายและตัวชี้วดั (Goals) แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปีด้านสาธารณสุข ได้กำหนดเป้าหมายลดการเสยี ชีวิตจากการจมน้ำของเด็ก อายตุ ำ่ กว่า 15 ปี ดงั น้ี เป้าหมาย มาตรการ ระยะที่ 1 ระยะที่ 2 ระยะท่ี 3 ระยะที่ 4 ตัวชีว้ ัดเป้าหมาย (ปี พ.ศ. 2561-2565) (ปี พ.ศ. 2566-2570) (ปี พ.ศ. 2571-2575) (ปี พ.ศ. 2576-2580) อัตราการเสยี ชวี ิตจากการจมน้ำ < 2.5 < 2.5 ของเด็กอายนุ ้อยกว่า 15 ปี < 2.5 < 2.5 ท่ีมา: แผนยทุ ธศาสตรช์ าติระยะ 20 ปี ดา้ นสาธารณสขุ (พ.ศ. 2561 - 2580) เป้าหมายการลดโรคและภัยสุขภาพระยะ 5 ปี (ปี 2561 - 2565) เป้าหมาย มาตรการ ค่าเป้าหมาย/ผลการดำเนินงาน ปงี บประมาณ พ.ศ. แผนงาน ้ปอง ักนการจม ้น�ำ ตัวชว้ี ดั เป้าหมาย baseline เป้าหมาย: ลดอตั ราการเสยี ชีวติ จากการจมนำ้ ของ 2561 2562 2563 2564 2565 เดก็ อายุน้อยกวา่ 15 ปี ต่อประชากรเดก็ แสนคน ตัวชว้ี ดั : อัตราการเสียชีวิตจากการจมนำ้ ของเด็กอายุ < 6.0 < 4.0 < 3.5 < 3.0 < 2.5 นอ้ ยกวา่ 15 ปี เป้าหมายในระดับเขตสขุ ภาพ (จำนวนและอัตราตอ่ ประชากรแสนคน ผู้เสยี ชีวติ จากการจมน้ำ) เขตสุขภาพ Baseline เปา้ หมายปี 2565 ประเทศ (ค่าเฉลยี่ ปี 2559 - 2563) เขตสขุ ภาพที่ 1 จำนวน อัตราตอ่ ประชากรแสนคน จำนวน อัตราตอ่ ประชากรแสนคน เขตสุขภาพที่ 2 642 5.7 288 2.5 เขตสขุ ภาพท่ี 3 32 3.8 14 1.6 เขตสขุ ภาพที่ 4 32 5.5 14 2.4 เขตสุขภาพที่ 5 33 6.8 15 3.0 เขตสขุ ภาพที่ 6 42 4.9 17 2.0 เขตสขุ ภาพท่ี 7 55 6.4 23 2.7 เขตสุขภาพท่ี 8 64 5.8 29 2.6 เขตสขุ ภาพท่ี 9 54 6.8 25 3.2 เขตสุขภาพท่ี 10 70 7.2 32 3.3 เขตสุขภาพท่ี 11 79 6.7 37 3.2 เขตสุขภาพท่ี 12 54 6.7 25 3.1 เขตสุขภาพที่ 13 (กทม.) 40 4.6 16 1.9 69 6.3 31 2.8 18 2.1 10 1.2 แหล่งขอ้ มลู : ข้อมูลมรณบัตรกองยทุ ธศาสตร์และแผนงานสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสขุ วเิ คราะห์ข้อมลู : กองปอ้ งกันการบาดเจ็บ (กลมุ่ ปอ้ งกนั การบาดเจ็บทั่วไป) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข หมายเหต:ุ ปี พ.ศ. 2563 เปน็ ขอ้ มูลเบื้องตน้ ณ วันท่ี 27 มกราคม 2564 363

กลุม่ โรคไมต่ ิดตอ่ และปัจจยั เส่ียงจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) 4. มาตรการและกิจกรรมสำคญั (Strategy and Intervention) มาตรการและ หน่วยงานดำเนินงาน (Service Provider) กิจกรรมสำคัญ (Strategy and Intervention) สว่ นกลาง สคร./เขต สสจ. สสอ. รพ. เรือนจำ อปท. PCC ชุมชน/ตำบล มาตรการท่ี 1 - พฒั นาศักยภาพ พัฒนาศักยภาพ พัฒนาศกั ยภาพ พฒั นาศกั ยภาพ - ดำเนินกิจกรรม - สนบั สนนุ / สรา้ งเสรมิ / ดำเนิน การสร้างทีม เครอื ข่าย/ผลกั ดนั เครือข่าย/ผลกั ดนั เครอื ข่าย/ผลักดัน/ เครอื ขา่ ย/ผลักดนั ตามองค์ประกอบ สร้างทมี สนบั สนุน และ กิจกรรมตาม ผกู้ ่อการดี (MERIT การสร้างทมี MERIT การสรา้ งทมี MERIT สนบั สนนุ การสรา้ ง การสรา้ งทมี MERIT MAKER MERIT MAKER กระตนุ้ องค์ประกอบ MAKER) ปอ้ งกนั MAKER และการ MAKER ทมี MERIT MAKER MERIT MAKER ในพน้ื ที่ ในพื้นที่ ให้เกิดการ MERIT MAKER การจมนำ้ ดำเนนิ งานป้องกัน ในระดบั เขต ในระดบั จังหวัด ในระดบั อำเภอ/ - ร่วมสร้างทีม สร้างและ ในพืน้ ที่ การจมนำ้ ตำบล MERIT MAKER พฒั นาทมี - เวทแี ลกเปลี่ยน/ MERIT MAKER ติดตาม/ประกวด ในพ้นื ทีร่ ว่ มกบั MERIT MAKER ภาคีเครือข่าย Drown no More 364 มาตรการท่ี 2 - ขับเคล่อื นดำเนินงาน - ขับเคลือ่ น - ขับเคลื่อน - ขบั เคลือ่ นใหง้ าน - สนับสนนุ / - - สนับสนุนให้ - สนับสนนุ ให้ - ดำเนินงาน ขับเคลอื่ นนโยบาย ป้องกันการจมนำ้ ตาม ดำเนนิ งานปอ้ งกัน ดำเนนิ งานปอ้ งกัน ป้องกนั การจมน้ำ บูรณาการ เกิดการ เกิดการ ป้องกันการ และตดิ ตาม มติ UN การจมน้ำในระดบั การจมน้ำในระดบั อยูใ่ นแผน พชอ. ดำเนนิ งานปอ้ งกัน ดำเนินงาน ดำเนินงาน จมนำ้ ประเมินผล - ผลกั ดันใหบ้ คุ ลากร เขต จังหวัด - ผลักดันให้ การจมน้ำใน รพ. ป้องกนั การ ปอ้ งกนั การ - ดำเนินการให้ ทกุ ระดับมีการเรียน - ผลกั ดนั ให้ - ผลักดันให้ บุคลากรในพ้นื ทีม่ ี และชุมชน จมนำ้ ในพน้ื ที่ จมน้ำ ครวั เรือนทม่ี ี หลกั สตู รผู้จัดการ บคุ ลากรในพื้นทมี่ ี บุคลากรในพ้นื ทมี่ ี การเรยี นหลักสตู ร - สง่ เสรมิ และ - สนบั สนนุ ให้ - ส่งเสริมและ เดก็ อายุ 0-2 แผนงานปอ้ งกนั การเรียนหลักสูตร การเรยี นหลกั สตู ร ผจู้ ดั การแผนงาน สนับสนุนให้ ครวั เรอื นทีม่ ี สนบั สนนุ ให้ ปี มีการใช้ การจมน้ำ ผา่ นระบบ ผู้จัดการแผนงาน ผ้จู ัดการแผนงาน ปอ้ งกนั การจมนำ้ ครัวเรือนที่มเี ด็ก เดก็ อายุ 0-2ปี ครัวเรอื นทม่ี ี คอกกัน้ เดก็ / e-Learning ป้องกนั การจมน้ำ ปอ้ งกนั การจมน้ำ ผ่านระบบ e- อายุ 0-2 ปี มกี าร มีการใช้ เดก็ อายุ 0-2ปี พ้นื ทีเ่ ล่น ผ่านระบบ e- ผ่านระบบ e- Learning ใช้คอกก้ันเดก็ / คอกก้ันเดก็ / มีการใช้ ปลอดภัย - ผลักดันใหเ้ กดิ การใช้ Learning Learning พน้ื ทีเ่ ล่นปลอดภัย พ้ืนทเี่ ล่น คอกกนั้ เด็ก/ (Playpen) คอกกน้ั เดก็ /พน้ื ทีเ่ ล่น (Playpen) พน้ื ทีเ่ ลน่

มาตรการและ หนว่ ยงานดำเนนิ งาน (Service Provider) กิจกรรมสำคัญ (Strategy and สว่ นกลาง สคร./เขต สสจ. สสอ. รพ. เรอื นจำ อปท. PCC ชุมชน/ตำบล Intervention) ปลอดภัย (Playpen) - ผลักดันให้เกิดการ - ผลักดันให้เกดิ การ - ผลักดันให้เกิดการ - ส่งเสรมิ และ ปลอดภยั ปลอดภัย - ดำเนนิ การ ในครัวเรอื นทมี่ เี ด็ก ใช้คอกกนั้ เดก็ / ใช้คอกกน้ั เดก็ / ใช้คอกกน้ั เดก็ / สนับสนนุ ให้ (Playpen) (Playpen) ใหเ้ ดก็ อายุ อายุ 0-2 ปี พน้ื ท่เี ล่นปลอดภยั พืน้ ทเี่ ลน่ ปลอดภยั พืน้ ทีเ่ ลน่ ปลอดภยั เดก็ อายุ 6 ปขี ึ้นไป - สง่ เสริมและ - ส่งเสรมิ และ 6 ปีขึน้ ไป - ผลกั ดันให้เด็กอายุ (Playpen) ใน (Playpen) ใน (Playpen) ใน ได้เรยี นหลักสูตร สนบั สนุนให้ สนับสนนุ ให้ ได้เรยี น 6 ปขี ้นึ ไปไดเ้ รยี น ครัวเรอื นที่มีเดก็ ครวั เรือนทม่ี เี ดก็ ครัวเรือนทม่ี ีเด็ก วา่ ยนำ้ เพือ่ เอา เดก็ อายุ 6 ปี เด็กอายุ 6 ปี หลกั สตู ร หลกั สตู รวา่ ยน้ำ อายุ 0-2 ปี อายุ 0-2 ปี อายุ 0-2 ปี ชวี ิตรอด ขึน้ ไปได้เรยี น ข้ึนไปไดเ้ รียน ว่ายนำ้ เพือ่ เพอ่ื เอาชีวิตรอด - ผลักดนั ใหเ้ ดก็ อายุ - ผลกั ดนั ใหเ้ ด็กอายุ - ผลักดันใหเ้ ดก็ อายุ - ดำเนนิ การให้ หลกั สตู ร หลักสตู ร เอาชวี ติ รอด - ผลักดนั ให้ประชาชน 6 ปีข้ึนไปได้เรยี น 6 ปีข้ึนไปไดเ้ รียน 6 ปีข้ึนไปได้เรยี น ประชาชนทม่ี ีอายุ ว่ายน้ำเพ่อื ว่ายน้ำเพ่ือ - ดำเนินการให้ ทีม่ ีอายุตงั้ แต่ 12ปขี นึ้ หลักสตู รว่ายนำ้ หลักสตู รว่ายนำ้ หลกั สตู รว่ายน้ำ ตง้ั แต่ 12 ปขี ้นึ ไป เอาชวี ติ รอด เอาชีวิตรอด ประชาชนทมี่ ี ไป มีความรูเ้ รือ่ งการ เพือ่ เอาชวี ติ รอด เพื่อเอาชีวิตรอด เพือ่ เอาชวี ติ รอด มคี วามรเู้ ร่อื ง - สนับสนนุ ให้ - ดำเนนิ การให้ อายุตั้งแต่ ปฐมพยาบาล (CPR) - ผลกั ดันให้ - ผลกั ดนั ให้ - ผลักดนั ให้ การปฐมพยาบาล ประชาชนทม่ี ี ประชาชนท่มี ี 12 ปีขน้ึ ไป 365 ชว่ ยคนจมน้ำ ประชาชนท่มี ีอายุ ประชาชนท่ีมอี ายุ ประชาชนที่มอี ายุ (CPR)ช่วยคนจมนำ้ อายุตั้งแต่ อายตุ ง้ั แต่ มคี วามรเู้ รื่อง 12 ปีขน้ึ ไป 12 ปขี น้ึ ไป การปฐม - ตรวจเยยี่ มเสรมิ พลงั ตั้งแต่ 12 ปีขน้ึ ไป ตัง้ แต่ 12 ปีข้ึนไป ตั้งแต่ 12 ปขี น้ึ ไป ทีถ่ กู ต้อง มีความรูเ้ รือ่ ง มคี วามร้เู ร่ือง พยาบาล(CPR) แบบบรู ณาการ มีความรู้เร่ือง มีความรเู้ ร่อื ง มคี วามรเู้ รื่อง การปฐม การปฐม ช่วยคนจมนำ้ ร่วมกับหนว่ ยงานท่ี การปฐมพยาบาล การปฐมพยาบาล การปฐมพยาบาล พยาบาล(CPR) พยาบาล(CPR) ทถ่ี ูกต้อง เก่ยี วข้อง (CPR) ช่วยคนจมนำ้ (CPR) ช่วยคนจมน้ำ (CPR)ชว่ ยคนจมนำ้ ช่วยคนจมน้ำ ชว่ ยคนจมน้ำ - ประเมินผล - ตรวจเยย่ี ม - ตรวจเยย่ี ม - ตรวจเยยี่ มเสรมิ ทีถ่ ูกตอ้ ง ท่ีถกู ตอ้ ง การดำเนนิ งาน เสรมิ พลังแบบ เสรมิ พลังแบบ พลงั แบบบรู ณา บรู ณาการรว่ มกบั บูรณาการรว่ มกบั การร่วมกบั หน่วยงานท่ี หนว่ ยงานที่ หน่วยงานท่ี เกยี่ วข้อง และ เก่ียวขอ้ ง และ เกย่ี วข้อง และ ติดตาม/ประเมินผล ตดิ ตาม/ประเมินผล ติดตาม/ประเมนิ ผล แผนงานปอ้ งกันการจมนำ้�

กลุ่มโรคไม่ตดิ ต่อและปจั จัยเส่ยี งจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและ หน่วยงานดำเนินงาน (Service Provider) กจิ กรรมสำคัญ (Strategy and สว่ นกลาง สคร./เขต สสจ. สสอ. รพ. เรือนจำ อปท. PCC ชมุ ชน/ตำบล Intervention) มาตรการที่ 3 - เฝ้าระวังการจมนำ้ - เฝ้าระวังและ - เฝ้าระวงั และ - รว่ มสอบสวน - รว่ มสอบสวนการ - - - รว่ มเฝ้าระวัง - ร่วมเฝ้าระวัง เฝ้าระวงั /สอบสวน และรว่ มสอบสวน สอบสวนการจมน้ำ สอบสวนการจมน้ำ การจมนำ้ จมนำ้ และสอบสวน และสอบสวน การจมน้ำ (ตามเกณฑ์) - ตรวจสอบข้อมลู - ตรวจสอบ/ - ตรวจสอบ/รายงาน - รายงานข้อมูล การจมน้ำ การจมน้ำ มาตรการที่ 4 - วิเคราะห/์ จมน้ำในระบบ รายงานขอ้ มูล ข้อมูลจมนำ้ ในระบบ จมนำ้ ผ่านระบบ - วเิ คราะห/์ - ใช้ประโยชน์ การสอ่ื สาร ใช้ประโยชน์ข้อมลู Drowning Report จมน้ำในระบบ Drowning Report Drowning Report ใชป้ ระโยชน์ ขอ้ มูลเพอ่ื ประชาสมั พันธ์ เพื่อจัดทำข้อเสนอ - วิเคราะห/์ Drowning Report - วิเคราะห/์ - วเิ คราะห/์ ข้อมูลเพ่ือ แก้ไขปัญหา เชิงนโยบาย (ประเทศ) ใชป้ ระโยชน์ข้อมูล - วิเคราะห/์ ใช้ประโยชนข์ ้อมลู ใช้ประโยชนข์ ้อมูล ร่วมแก้ไข ในพ้นื ท่ี เพือ่ จดั ทำข้อเสนอ ใช้ประโยชนข์ ้อมูล เพ่ือจดั ทำขอ้ เสนอ เพอื่ รว่ มแกไ้ ข ปัญหาใน เชิงนโยบาย เพอ่ื จดั ทำขอ้ เสนอ เชงิ นโยบาย และ ปัญหาในพน้ื ท่ี พ้นื ที่ (ระดับเขต) เชงิ นโยบาย แก้ไขปัญหา (ระดับจงั หวดั ) (ระดับอำเภอ) 366 - ส่ือสารประชาสมั พันธ/์ - สอ่ื สาร - สื่อสาร - สอื่ สาร - สื่อสาร สอ่ื สาร - สนับสนุนให้ - สือ่ สาร - ส่ือสาร จดั กิจกรรมรณรงค์ ประชาสมั พนั ธ/์ ประชาสมั พันธ/์ ประชาสมั พนั ธ/์ ประชาสมั พนั ธ์/ ประชา เกดิ การส่ือสาร ประชาสมั พันธ/์ ประชาสัมพันธ์/ ป้องกันการจมน้ำ จัดกิจกรรมรณรงค์ จัดกิจกรรมรณรงค์ จัดกิจกรรมรณรงค์ จัดกจิ กรรมรณรงค์ สมั พันธ์การ ประชาสัมพันธ์/ จดั กจิ กรรม จัดกจิ กรรม - สง่ เสรมิ ความรอบรู้ ป้องกนั การจมนำ้ ป้องกันการจมน้ำ ปอ้ งกันการจมนำ้ ป้องกันการจมนำ้ ป้องกนั การ จัดกจิ กรรม รณรงค์ป้องกนั รณรงคป์ ้องกัน ทางด้านสขุ ภาพ - ส่งเสรมิ ความรอบรู้ - สง่ เสรมิ ความรอบรู้ - สรา้ งความรอบรู้ - สรา้ งความรอบรู้ จมนำ้ รณรงคป์ อ้ งกนั การจมน้ำ การจมนำ้ เพื่อป้องกนั การจมนำ้ ทางด้านสุขภาพ ทางดา้ นสุขภาพ ทางดา้ นสขุ ภาพ ทางด้านสุขภาพ การจมน้ำ - สรา้ งความ - สร้างความ - พัฒนาสื่อโดยใช้ เพอ่ื ปอ้ งกนั จมน้ำ เพอื่ ป้องกันจมนำ้ เพ่อื ป้องกันจมน้ำ เพอ่ื ป้องกันจมน้ำ - สนับสนุน รอบร้ทู างดา้ น รอบรทู้ างด้าน เทคโนโลยี เช่น - เผยแพรส่ อ่ื ป้องกัน - เผยแพรส่ ื่อปอ้ งกนั - เผยแพรส่ ือ่ ป้องกนั - เผยแพรส่ ื่อปอ้ งกนั การใชส้ อ่ื /นำ สุขภาพเพอ่ื สขุ ภาพเพอื่ สื่อ Interactive การจมน้ำ เชน่ การจมนำ้ เช่น การจมนำ้ เชน่ การจมน้ำ เช่น สือ่ ป้องกันการ ปอ้ งกันจมน้ำ ป้องกันจมน้ำ Multimedia Interactive Interactive Interactive Interactive จมนำ้ ไปใช้ - นำสอ่ื ป้องกัน - นำสอื่ ปอ้ งกนั (ออนไลน)์ / Multimedia Multimedia Multimedia Multimedia เช่น การจมน้ำ การจมน้ำ Virtual reality (VR)/ (ออนไลน)์ /AR (ออนไลน์)/AR (ออนไลน์)/AR (ออนไลน์)/AR Interactive เช่น เชน่ Augmented reality ให้กล่มุ เปา้ หมาย ใหก้ ลุ่มเปา้ หมาย ให้กลมุ่ เป้าหมาย Interactive Interactive

มาตรการและ หน่วยงานดำเนนิ งาน (Service Provider) กจิ กรรมสำคัญ (Strategy and สว่ นกลาง สคร./เขต สสจ. สสอ. รพ. เรอื นจำ อปท. PCC ชุมชน/ตำบล Intervention) Multimedia (AR) เพอ่ื ปอ้ งกนั การ - ผลติ องค์ความร/ู้ - ผลิตองค์ความร/ู้ (ออนไลน์)/AR Multimedia Multimedia จมนำ้ สือ่ ด้านปอ้ งกันการ สื่อดา้ นปอ้ งกนั การ (ออนไลน์)/AR (ออนไลน)์ /AR - ผลิตองคค์ วามร/ู้ สอ่ื จมนำ้ จมน้ำ ไปใชก้ ับ ไปใช้กับ ด้านป้องกนั การจมนำ้ กลุ่มเปา้ หมาย กลุ่มเปา้ หมาย 367 แผนงานป้องกนั การจมน�้ำ

กลุ่มโรคไมต่ ดิ ต่อและปจั จยั เสี่ยงจากพฤติกรรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) 5. มาตรการ โครงการ และกิจกรรมหลกั (Strategy/Intervention Project and Activity) มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลาปี พ.ศ. ผู้รบั ผิดชอบ วงเงนิ (ล้านบาท) ทศนยิ ม 2 ตำแหนง่ และกจิ กรรมหลกั หลกั /ร่วม 2561 รวม แหลง่ เปา้ หมาย ตวั ช้วี ัด 2562 เงนิ 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 มาตรการที่ 1 การสรา้ งทีมผ้กู อ่ การดี (MERIT MAKER) ป้องกันการจมนำ้ 2.2 1.5 3.8 7.5 กรม ลดอตั ราการ อัตราการ คร. เสียชวี ิตจาก เสียชวี ิตจาก กิจกรรมที่ 1 พัฒนาศกั ยภาพเครอื ข่ายการ - - ✓ - ✓ สว่ นกลาง/สคร./ ดำเนินงานป้องกนั การจมนำ้ และการสร้างทีม สสจ./สสอ. - - - - - - - การจมนำ้ การจมนำ้ MERIT MAKER ของเด็กอายุ ของเดก็ อายุ นอ้ ยกวา่ นอ้ ยกวา่ กจิ กรรมท่ี 2 เวทีแลกเปล่ยี น/ติดตาม/ประกวด - ✓ - - ✓ ส่วนกลาง 15 ปี 15 ปี < 2.5 MERIT MAKER Drown no More ในปี 2565 ----- - - 368 กจิ กรรมท่ี 3 ผลักดันการสรา้ งทีม MERIT MAKER ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ สคร./สสจ./สสอ. ----- - - มาตรการที่ 2 ขับเคลอื่ นนโยบาย และติดตามประเมนิ ผล 1.0 0.8 1.4 3.2 กรม คร. กจิ กรรมที่ 1 ขบั เคล่ือนดำเนินงานป้องกันการจมนำ้ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ส่วนกลาง/สคร./ สสจ./สสอ. ----- - - กจิ กรรมท่ี 2 ผลักดนั ให้บุคลากรทุกระดบั มกี ารเรยี น ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ส่วนกลาง/สคร./ ----- - - หลักสูตรผจู้ ัดการแผนงานป้องกันการจมนำ้ ผ่าน จงั หวดั /สสอ. ระบบ e-Learning กิจกรรมที่ 3 ผลักดันให้เกิดการใช้คอกก้ันเด็ก/ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ส่วนกลาง/สคร./ ----- - - พ้ืนท่ีเล่นที่ปลอดภยั (Playpen) ในครัวเรือนทม่ี ีเด็ก เขต/สสจ./สสอ./ อายุ 0-2 ปี PCC/รพ. กจิ กรรมท่ี 4 ผลกั ดนั ให้เด็กอายุ 6 ปีข้นึ ไป ได้เรียน ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ ----- - - หลกั สูตรวา่ ยนำ้ เพื่อเอาชีวติ รอด เขต/สสจ./สสอ./ PCC/รพ.

มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลาปี พ.ศ. ผรู้ บั ผิดชอบ วงเงนิ (ล้านบาท) ทศนยิ ม 2 ตำแหน่ง และกจิ กรรมหลกั หลกั /รว่ ม 2561 รวม แหล่ง เป้าหมาย ตวั ช้ีวัด 2562 เงนิ 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 กจิ กรรมที่ 5 ผลกั ดันให้ประชาชนที่มอี ายตุ ง้ั แต่ 12 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ - ---- - - ปีข้ึนไปมีความรู้เรอื่ งการปฐมพยาบาล (CPR) ชว่ ยคน เขต/สสจ./สสอ./ - ---- - - จมน้ำ PCC/รพ. กจิ กรรมท่ี 6 ตรวจเยี่ยมเสรมิ พลงั แบบบรู ณาการ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ส่วนกลาง/สคร./ 0.3 0.2 0.8 1.3 กรม ร่วมกับหน่วยงานท่เี ก่ยี วข้อง และตดิ ตามประเมินผล เขต/สสจ./สสอ. คร. การดำเนินงาน มาตรการที่ 3 เฝ้าระวงั /สอบสวนการจมนำ้ ---- - - กิจกรรมท่ี 1 เฝา้ ระวังการจมนำ้ และสอบสวนการ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ - จมนำ้ สสจ./สสอ./PCC/รพ. มาตรการที่ 4 การส่ือสารประชาสัมพนั ธ์ 1.0 0.5 3.0 4.5 กรม คร. 369 กิจกรรมที่ 1 สอื่ สารประชาสัมพนั ธ์/จัดกจิ กรรม ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ - ---- - - รณรงคป์ ้องกนั การจมน้ำ สสจ./สสอ./ PCC/ รพ./ชุมชน/ตำบล กจิ กรรมที่ 2 สง่ เสรมิ ความรอบรู้ทางด้านสขุ ภาพเพอื่ - - - ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ - ---- - - ป้องกนั การจมนำ้ สสจ./สสอ. /PCC/รพ. ---- - - กิจกรรมท่ี 3 พัฒนาและเผยแพรส่ ่อื โดยใช้เทคโนโลยี - - - ✓ ✓ สว่ นกลาง/สคร./ - เพื่อปอ้ งกันการจมน้ำ เช่น สอื่ Interactive สสจ./สสอ./ PCC/ Multimedia (ออนไลน์)/Virtual reality (VR)/ รพ./ชุมชน/ตำบล Augmented reality (AR) กิจกรรมท่ี 4 ผลิตองค์ความรู้/สอ่ื ด้านการปอ้ งกัน ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ส่วนกลาง/สคร./ - ---- - - การจมน้ำ สสจ. แผนงานปอ้ งกันการจมน�ำ้

6. การติดตามประเมินผลแผนงานและมาตรการ (Monitoring and Evaluation) เป้าหมายแผนงาน ตวั ชวี้ ัด วธิ กี ารตดิ ตาม กรอบระยะเวลาของการตดิ ตาม และมาตรการ และคา่ เป้าหมาย ประเมนิ ผล ประเมินผล ปี พ.ศ. มาตรการท่ี 1 2561 2562 2563 2564 2565 การสร้างทมี จำนวนทมี ผู้ก่อการดี การรายงานผล 1 ครั้ง/ปี - 1 ครง้ั /ปี 1 ครงั้ /ปี 1 ครัง้ /ปี ผู้ก่อการดี (MERIT MAKER) จากจังหวดั , (MERIT MAKER) ปอ้ งกนั การจมนำ้ สำนกั งานป้องกนั ป้องกันการจมน้ำ ควบคุมโรคเขต มาตรการท่ี 2 และตดิ ตาม ขบั เคลือ่ นนโยบาย ประเมินผล และตดิ ตาม เชงิ คุณภาพ ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) ประเมินผล โดยทีมสว่ นกลาง จำนวนบุคลากร จากระบบ - - - 1 คร้ัง/ปี 1 ครง้ั /ปี มาตรการท่ี 3 ในระดับจังหวดั มกี าร e-Learning เฝ้าระวงั /สอบสวน เรยี นหลกั สตู รผู้จดั การ การจมนำ้ แผนงานปอ้ งกนั การ จมน้ำ ผ่านระบบ e - Learning รอ้ ยละของครวั เรอื น การรายงานผล - - - 1 ครัง้ /ปี 1 คร้ัง/ปี ที่มเี ด็กอายุ 0-2 ปี จากจังหวัด ใชค้ อกก้ันเด็ก/พ้นื ที่ และสำนักงาน เล่นที่ปลอดภยั ปอ้ งกนั ควบคมุ (Playpen) โรคเขต รอ้ ยละการจมนำ้ จากรายงาน 1 ครัง้ /ปี 1 ครง้ั /ปี 1 ครั้ง/ปี 1 คร้ัง/ปี 1 ครัง้ /ปี (เสยี ชวี ติ และไม่เสยี ชีวติ ) ในระบบ ของเด็กทม่ี ีการสอบสวน Drowning Report/ แบบเฝ้าระวัง/ สอบสวนโรค 7. ผรู้ ับผิดชอบแผนงาน (Project Manager) ตำแหนง่ ผูอ้ ำนวยการกองป้องกนั การบาดเจ็บ นายแพทยส์ ทุ ัศน์ โชตนะพนั ธ์ E – mail : - โทร. 0 2195 5802 370

แผนงาน ป‡องกันการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน ประเด็น ปอ‡ งกันการบาดเจบ็ และเสยี ช�วต� จากอุบัติเหตทุ างถนน (RTI) ในกล‹มุ เด็กและเยาวชน พ้นื ทีแ่ ละกลุมเปา หมาย เ(ปGา‡ oหaมlาsย) ลดการตายและการบาดเจบ็ จากอบุ ัตเิ หตุทาง (Goals) ต(วั KชPว้�I)ดั Outcome  จจำำนนววนนกกาารรบตาายดขเจอ็บงเ(ดOก็ PแDล)ะขเยอางวเชดน็กแจาลกะเRยTาวI ชลนดจลางก≥RTรIอ ลยดลละง3≥หรรอือ ยละ 5 ถนนในกลมุ เด็กและเยาวชน (≥15 จังหวดั )  สถานการณ จากขอมลู บูรณการ 3 ฐาน ในชว ง 9 ปท ีผ่ านมา มีเดก็ และเยาวชนไทย (10-19 ป) เสยี ชีวติ จาก RTI 26,126 คน หรอื เฉลีย่ 2,902 คนตอ ป และจากพยากรณในชว ง 10 ป (Gap) (ป 2564–2573) โดยวิเคราะห Time Series จะมเี ยาวชนไทยเสยี ชีวติ เพ่ิมขึน้ 37,321 คน หากไมม แี ผนงานแกไ ขปญหาอยา งจริงจงั หนว ยงานสว นกลาง สคร. มาตรการ พัฒนานโยบายแผนงาน สอ่ื สารความเสีย่ งปรบั ขับเคล่ือนการแกปญหา พฒั นาทมี คร/ู วทิ ยากร สนับสนุนโครงการ ตดิ ตามประเมินผล และกจิ กรรม ระดบั ชาต/ิ จังหวดั คานิยมสงั คมและพัฒนา ในระดบั จังหวัด/อำเภอ (≥50 คน) “ทกั ษะคิด” TSY Program ≥ 15 จังหวดั 371 รว มกับเครอื ขาย หลักสูตร/คูมือ โดยใช TSY Program ≥ 15 จงั หวดั ของจังหวัด หลกั รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร สคร. 1-12, สำนักผทู รงฯ, สำนักส่ือสารฯ สสจ., สสอ., พชอ. ศปถ.จังหวดั /อำเภอ, ศธ., ตร., Quick ขบ., ปภ., สถานศึกษา Win 3 เดอื น พฒั นานโยบายและแผน TSY 6 เดือน 9 เดือน 12 เดอื น Program และทีมวทิ ยากรระดับ พัฒนานโยบายและแผน TSY พัฒนานโยบายและแผน TSY • จำนวนการตายของเด็กและ จังหวดั ≥ 5 จว. Program และทมี วทิ ยากรระดบั Program และทีมวทิ ยากรระดับ • ≥เลเจยดำดาก็รนลวอแวงชยลนน≥ละกจะเารยารอ3ากบวยหาRชลดรTนะอืเIจจ5ลาบ็ กดล(ORงTPID) ของ จงั หวัด ≥ 10 จว. จงั หวัด ≥ 15 จว. แผนงานปอ้ งกันการบาดเจบ็ จากการจราจรทางถนน

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) แผนงานปอ้ งกันการบาดเจบ็ จากการจราจรทางถนน 1. สถานการณ์ (Situation) ปัญหาการตายจากอุบัติเหตุทางถนนเป็นปัญหาที่สำคัญของประเทศไทย จากการบูรณาการ ข้อมูลการตาย 3 ฐาน กลุ่มอายุที่มีการสูญเสียมากที่สุดเป็นเด็กและเยาวชนอายุ 10 - 19 ปี ซึ่งมีการเสียชีวิต ที่สูงมากถึง 26,126 คน ในช่วง 9 ปีที่ผ่านมา หรือคิดเป็นเฉลี่ย 2,902 คนต่อปี จากการประมาณการตาย จากอุบัติเหตุทางถนนในกลุ่มเด็กและเยาวชน 10 – 19 ปี โดยการวิเคราะห์อนุกรมเวลา Time series ในช่วง 10 ปี ต่อจากนี้ (ปี 2564 – 2573) หากไม่มีการแก้ไขปัญหาอย่างจริงจังและกำหนดเป้าหมายจะมีเด็กและเยาวชนไทย ตายจากอบุ ัตเิ หตุทางถนน 37,321 คน หรอื เฉลีย่ ปลี ะ 3,732 คน แนวโน้มของปัญหาอุบัติเหตุทางถนนยังคงทรงตัวและมีแนวโน้มลดลงในช่วงปี 2563 เนื่องจากเกิดสถาการณโ์ ควิด - 19 เนื่องจากมีการเดินทางสัญจรลดลง แตอ่ ยา่ งไรก็ตามเปน็ เพียงสถานการณ์ส้ันๆ หากสถานการณ์สงบลงปัญหาก็จะกลับย้อนมาเนื่องจาก ปัจจัยพื้นฐานยังคงอยู่ยังไม่ได้เปลี่ยนแปลง ประกอบกบั จำนวนยานพาหนะและการสัญจรเพิ่มข้นึ ตามการเจริญเติมโตทางเศรษฐกิจ การบังคับใช้กฎหมาย ยังมีข้อจำกัดทั้งด้านกำลังคนและการใช้เทคโนโลยี การดำเนินการในระดับพื้นที่ระดับชุมชน/บุคคล ยังมีน้อย ประชาชนและชุมชนยังไมต่ ระหนกั โดยพิจารณาปัญหาในประเดน็ ต่างๆ ดังนี้ 1. ด้านบุคคล พบว่า ประชาชนยังขาดความตระหนักในความปลอดภัย โดยพิจารณาได้จาก อัตราการสวมหมวกนิรภัยภัยที่ยังน้อย มีพฤติกรรมเสี่ยงที่ยังเพิ่มขึ้น การขับรถเร็ว การดื่มแล้วขับ รวมถึง ค่านิยมต่างๆ ที่ไม่ปลอดภัย การให้เยาวชนน้อยกว่าอายุ 15 ปี ขับขี่รถจักรยานยนต์ การโดยสารท้ายกระบะ รถบรรทุก เป็นตน้ 2. ด้านการบังคับใช้กฎหมาย พบว่า การบังคับใช้กฎหมายยังมีข้อจำกัด ทั้งด้านกำลังคนและ การใช้เทคโนโลยี โดยมีความจำเป็นในการแก้กฎหมายให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ได้แก่ การไม่ชำระค่าปรับ เชอ่ื มโยงกับการต่อภาษปี ระจำปีหรือการต่ออายใุ บอนุญาตขับรถ การตัดคะแนนใบอนุญาตขบั รถ การใช้กล้อง CCTV สำหรับตรวจจับการฝ่าสัญญาณไฟจราจร ความเร็ว และการไม่สวมหมวกนิรภัย เป็นต้น ซึ่งกำลังอยู่ใน ขัน้ ตอนการแกก้ ฎหมายทต่ี อ้ งใชร้ ะยะเวลานาน 3. ด้านกลไกการดำเนินงานในระดับพื้นที่ การจัดการปัญหาในระดับอำเภอถือว่า มีความเหมาะสมในการดำเนินงานที่สามารถเข้าถึงระดับชุมชนและท้องถิ่น โดยใช้กลไกผ่านศูนย์ปฏิบัติการ ความปลอดภัยทางถนนอำเภอ (ศปถ.อำเภอ) และเชื่อมโยงการทำงานกับศูนย์ปฏิบัติการความปลอดภัย ทางถนนท้องถิ่น (ศปถ.ท้องถิ่น) และคณะกรรมการพัฒนาคณุ ภาพชีวิตระดับอำเภอ (พชอ.) แตก่ ารดำเนินงาน ยงั ไม่มปี ระสทิ ธิภาพเทา่ ท่ีควร โดยเฉพาะอำเภอเสยี่ ง มีขอ้ คน้ พบสำคญั ดังน้ี 3.1 ด้านบุคลากร ยังต้องเพิ่มทักษะการจัดการข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ สำหรับนำไปสู่ การวิเคราะห์ถึงรากของปัญหา รวมทั้ง การชี้เป้าในระดับท้องถิ่น/ชุมชน และการเชื่อมโยงข้อมูลสู่การสร้าง มาตรการที่หวังผล เป็นผลให้มาตรการแก้ปัญหาแบบเดิมๆ ไม่ Focus กลุ่มเป้าหมาย และเน้นรณรงค์ ประชาสัมพันธ์ ซ่งึ ควรที่จะพัฒนาวิธกี ารออกมาตรการแกไ้ ขปัญหาใหเ้ ปน็ รูปธรรม 3.2 ด้านนโยบายและกลไกการทำงาน พบว่า คณะกรรมการ พชอ. มีข้อจำกัดการทำงาน หากไม่เชื่อมโยงกับ ศปถ.อำเภอ โดยเฉพาะเครือข่ายในอำเภอที่มีหน้าที่โดยตรง และมีมุมมองว่าเป็นงานของ ฝ่ายสาธารณสุข และระดับนโยบายยังไม่ถูกกระตุ้นการทำงานในทิศทางเดียวกันจากหน่วยงานส่วนกลาง ทำใหเ้ กิดการกำกับติดตามไมต่ อ่ เนอ่ื ง 372

ประเทศไทยมีการกำหนดเป้าหมายในการดำเนินงานอุบัติเหตุทางถนน สอดคล้อง กับเป้าหมายของการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals หรือ SDGs) โดยอยู่ภายใต้ เป้าหมายที่ 3 คือ การสร้างหลักประกันว่า คนมีชีวิตทีม่ ีสุขภาพดีและส่งเสริมสวัสดิภาพสำหรับทุกคนในทกุ วัย และลดการตายจากอุบัติเหตุทางถนนให้ได้ร้อยละ 50 ภายในปี 2573 โดยในส่วนของกระทรวงสาธารณสุข ได้กำหนดเป้าหมายการดำเนินงานอุบัติเหตุทางถนน ให้สอดคล้องกับเป้าหมายของประเทศ ตามตัวชี้วัด ร่วมแบบบูรณาการ (Join KPI) 3 กระทรวง ได้แก่ กระทรวงคมนาคม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวง สาธารณสุข และมีเป้าหมายการดำเนินงานการลดอัตราตายจากอุบัติเหตุทางถนนตามแผนแม่บทความ ปลอดภัยทางถนนปี 2561 – 2565 คอื ไม่เกนิ 16.4 ตอ่ แสนประชากร ภาพที่ 1 แสดงเป้าหมายการดำเนินงานการลดอัตราตายจากอุบัติเหตุทางถนน (ตามแผนแม่บทความปลอดภัยทางถนน ปี 2561 - 2565) ัอตราการตายต่อประชากรแสนคน แผนงาน ้ปองกันการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน50 40 34.3 33.6 32.8 32.0 30.7 33.5 25.4 23.2 20.9 18.7 16.4 30 20 10 0 ปี 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 แหลง่ ขอ้ มูล : บรู ณาการขอ้ มูลการตาย 3 ฐาน (สธ., ตร., บ.กลางฯ) กองป้องกนั การบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค 2. พนื้ ท่เี ปา้ หมายและกลุ่มเปา้ หมาย (Target) ในปี 2562 ได้มีการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อกำหนดพื้นที่เสี่ยงในระดับอำเภอ โดยใช้ข้อมูล การเสียชีวิตจากมรณะบัตร และข้อมูลการบาดเจ็บจากโรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข (43 แฟ้ม) ปี 2558 - 2560 พบว่า มีอำเภอเสี่ยงสูงมาก (สีแดง) จำนวน 159 อำเภอ และอำเภอเสี่ยงสูง (สีส้ม) 124 อำเภอ รวมทั้งหมด 283 อำเภอ คิดเป็นร้อยละ 32 ของอำเภอทั้งหมดในประเทศ แต่ครอบคลุมการตายร้อยละ 81 และครอบคลุมการบาดเจบ็ ร้อยละ 65 โดยแยกเป็นรายเขตสุขภาพ แสดงตาราง 1 373

ตารางท่ี 1 แสดงจำนวนอำเภอเสีย่ งสงู มาก (สีแดง) และอำเภอเสยี่ งสงู (สสี ม้ ) แยกเปน็ รายเขตสุขภาพ (283 อำเภอ) ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) เขตสขุ ภาพ อำเภอเสี่ยง อำเภอเสยี่ ง รวม 1 สงู มาก (สแี ดง) สูง (สีส้ม) (อำเภอ) 2 3 14 11 25 4 9 8 17 5 3 5 8 6 19 11 30 7 24 8 32 8 25 16 41 9 7 15 22 10 8 12 20 11 18 12 30 12 9 6 15 14 12 26 ผลรวม 9 8 17 ทัง้ หมด 159 124 283 หมายเหตุ : 1) แหลง่ ข้อมูล การเสยี ชวี ติ จากมรณบตั รปี 2557-2559 ข้อมูลการบาดเจ็บจากระบบรายงานแฟม้ สุขภาพ (43 แฟ้ม) 2) อำเภอเสยี่ งสงู มาก (สแี ดง) หมายถึง กลุ่มอำเภอทมี่ ีจำนวนผเู้ สียชีวติ และผูบ้ าดเจ็บอยใู่ นกล่มุ ร้อยละ 25 อันดับ แรกของอำเภอทง้ั หมด 3) อำเภอเสี่ยงสูง (สีส้ม) หมายถึง กลุ่มอำเภอที่มีจำนวนผู้เสียชีวิตหรือผู้บาดเจ็บ อย่างใดอย่างหนึ่งอยู่ในกลุ่ม ร้อยละ 25 อันดับแรกของอำเภอทั้งหมด 4) รวมจำนวนอำเภอเสี่ยงทั้งหมด 283 อำเภอ คิดเป็นร้อยละ 32 ของอำเภอทั้งหมด แต่ครอบคลุมการตายรอ้ ยละ 81 และครอบคลมุ การบาดเจบ็ ร้อยละ 65 3. เป้าหมายและตัวชี้วัด (Goals) เป้าหมาย มาตรการ baseline ค่าเป้าหมาย ปี พ.ศ. 2565 ตัวชีว้ ัดเป้าหมาย 2560 2562 2563 2564 16.4 อัตราการเสียชีวติ จากการบาดเจบ็ ทางถนน 33.1 23.2 20.9 18.7 (ต่อประชากรแสนคน) แหลง่ ข้อมูล : บรู ณาการขอ้ มลู การตาย 3 ฐาน (สธ., ตร., บ.กลางฯ) กองป้องกนั การบาดเจ็บ กรมควบคมุ โรค เป้าหมายในระดบั เขตสุขภาพ (จำนวนและอัตราตอ่ ประชากรแสนคน ผูเ้ สียชีวติ จากอบุ ัตเิ หตุทางถนน) ปีงบประมาณ ผลการ เป้าหมาย เปา้ หมาย เป้าหมาย เปา้ หมาย เปา้ หมาย เป้าหมายของประเทศ ดำเนนิ การ 2561 2562 2563 2564 2565 (ต่อประชากรแสนคน) 2560 25.43 23.18 20.92 18.67 16.42 เขตสขุ ภาพที่ 1 33.14 28.37 25.86 23.35 20.83 18.32 เขตสุขภาพท่ี 2 36.05 29.34 26.74 24.14 21.54 18.94 เขตสุขภาพท่ี 3 33.46 29.85 27.20 24.56 21.91 19.27 36.21 374

ปีงบประมาณ ผลการ เป้าหมาย เป้าหมาย เปา้ หมาย เป้าหมาย เป้าหมาย ดำเนนิ การ 2561 2562 2563 2564 2565 เขตสุขภาพที่ 4 2560 38.31 27.31 24.89 22.47 20.05 17.63 เขตสขุ ภาพท่ี 5 40.43 33.57 30.59 27.62 24.64 21.67 เขตสุขภาพที่ 6 49.44 36.73 33.47 30.22 26.96 23.71 เขตสขุ ภาพที่ 7 28.96 22.08 20.12 18.17 16.21 14.25 เขตสขุ ภาพท่ี 8 29.85 20.35 18.55 16.74 14.94 13.14 เขตสุขภาพที่ 9 31.05 23.21 21.15 19.10 17.04 14.98 เขตสขุ ภาพที่ 10 29.19 19.72 17.97 16.22 14.48 12.73 เขตสขุ ภาพท่ี 11 37.02 30.47 27.77 25.07 22.37 19.67 เขตสขุ ภาพที่ 12 25.70 21.06 19.19 17.33 15.46 13.59 แผนงาน ้ปอง ักนการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน เขตสขุ ภาพที่ 13 (กทม.) 15.66 11.72 10.68 9.65 8.61 7.57 แหล่งข้อมลู : คำนวณเปา้ หมายจากการบรู ณาการขอ้ มลู การตาย 3 ฐาน (สธ., ตร., บ.กลางฯ) กองป้องกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค 375

กลมุ่ โรคไม่ติดต่อและปจั จัยเสย่ี งจากพฤติกรรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) 4. มาตรการและกจิ กรรมสำคญั (Strategy and Intervention) มาตรการและกจิ กรรมสำคัญ ส่วนกลาง หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) ชมุ ชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. เขต สสจ. สสอ. - มาตรการท่ี 1 มาตรการบริหารจัดการ - การขับเคล่อื นนโยบาย - การขับเคลื่อนนโยบาย - การขับเคล่อื น - การขบั เคลื่อนนโยบาย - - การขบั เคลื่อนนโยบายในระดบั พ้นื ที่ - การขับเคลอ่ื น ในระดบั พืน้ ที่ ในระดบั เขต นโยบายในระดับ ในระดบั อำเภอ และระดบั ประเทศ เพ่อื นำไปส่กู าร นโยบายในระดับ - ขับเคลื่อน/สนบั สนุน - ขบั เคล่อื น/สนับสนนุ จงั หวดั - ขบั เคลื่อนให้อำเภอ บูรณาการการทำงานของเครือขา่ ย พืน้ ทแ่ี ละ พนื้ ที่ ดาํ เนนิ งานผา่ น จังหวัด ดาํ เนนิ งานผ่าน - ขบั เคล่ือน/สนบั สนนุ ดาํ เนนิ งานผา่ น และหนว่ ยงานอน่ื ๆ โดย สสอ./รพช. ระดบั ประเทศ คณะกรรมการพัฒนา คณะกรรมการพัฒนา อำเภอดาํ เนินงานผา่ น คณะกรรมการพัฒนา หรือ คปสอ. เปน็ เลขาร่วมในศนู ย์ - ขบั เคล่อื นการ คณุ ภาพชวี ติ ระดบั อำเภอ คุณภาพชีวิตระดบั อำเภอ คณะกรรมการพัฒนา คณุ ภาพชีวติ ระดับอำเภอ ปฏบิ ัตกิ ารความปลอดภยั ทางถนน ดําเนนิ งานผ่าน (พชอ.) และเช่อื มโยงกับ (พชอ.) และเชอ่ื มโยงกับ คุณภาพชวี ิตระดับ (พชอ.) และเช่อื มโยงกับ ระดบั อำเภอ (ศปถ.อำเภอ) โดยมี คณะกรรมการพัฒนา ศปถ.อาํ เภอ มงุ่ เนน้ ให้ ศปถ.อาํ เภอ มุ่งเนน้ ให้ อำเภอ (พชอ.) และ ศปถ.อาํ เภอ มงุ่ เน้นให้ บทบาทในการขับเคลอ่ื นการแกป้ ัญหา คุณภาพชวี ติ ระดับ เกดิ กลไกการทำงานโดย เกดิ กลไกการทำงานโดย เชือ่ มโยงกับ ศปถ. เกดิ กลไกการทำงานโดย อุบัตเิ หตุทางถนนตลอดทงั้ ปี เชื่อมโยง อำเภอ (พชอ.) และ ใช้เครือ่ งมือ D-RTI ใชเ้ คร่ืองมือ D-RTI อาํ เภอ มุ่งเนน้ ใหเ้ กิด ใชเ้ ครื่องมอื D-RTI 376 การทำงานของ พชอ. ท่ีมอี ยใู่ นทกุ เชื่อมโยงกับ ศปถ. - สนบั สนุนการพัฒนา - เขตสุขภาพมแี ผนและ กลไกการทำงานโดยใช้ - บูรณาการขอ้ มลู ใน การบูรณาการขอ้ มูลการ สนบั สนุนงบประมาณการ เคร่ืองมือ D-RTI ระดบั อำเภอ อำเภอมาหนนุ เสรมิ การทำงาน อําเภอ มุ่งเนน้ ใหเ้ กิด บาดเจ็บและเสยี ชวี ติ จาก ดําเนินงานในพื้นที่ - บรู ณาการขอ้ มูล - พฒั นางานสอบสวน ขับเคลือ่ นการดาํ เนนิ งานผ่าน กลไกการทำงานโดย 3 ฐาน ระดบั จังหวดั การบาดเจ็บจาก คณะกรรมการพฒั นาคุณภาพชีวิต ใช้เคร่อื งมือ D-RTI (สาธารณสขุ ตํารวจ ระดบั อำเภอ (พชอ.) และเชื่อมโยงกบั ศปถ.อาํ เภอ มงุ่ เนน้ ใหเ้ กิดกลไกการ ทำงานโดยใชเ้ คร่ืองมือ D-RTI มาตรการท่ี 2 มาตรการจดั การข้อมลู และการประเมนิ ผล - การบรู ณาการขอ้ มลู 3 ฐาน - บูรณาการขอ้ มูล (สาธารณสขุ ตำรวจ และบริษทั กลางฯ) การบาดเจบ็ และ ทั้งในระดบั ประเทศและระดับจังหวัด เสียชวี ติ จากอุบัตเิ หตุ เพอื่ ใหท้ ราบขนาดปญั หาทแ่ี ท้จรงิ ทางถนนจาก 3 ฐาน

มาตรการและกจิ กรรมสำคญั หนว่ ยงานดำเนนิ การ (Service Provider) (Strategy and Intervention) สว่ นกลาง สคร. เขต สสจ. สสอ. ชมุ ชน/ตำบล อุบตั เิ หตทุ างถนนจาก 3 วิเคราะหส์ าเหตปุ ญั หา และนำเสนอ ระดบั ประเทศ ฐาน ระดบั จังหวัด และบริษัทกลางฯ) การจราจรทางถนนของ ขอ้ มูลผา่ น ศปถ.จังหวดั หรือการ (สาธารณสขุ ตํารวจ - พัฒนางานสอบสวน ในระดับจังหวัด อำเภอ ประชุมสหสาขา สำหรบั ใช้ประโยชน์ และบรษิ ทั กลางฯ) การบาดเจบ็ จาก - พฒั นางานสอบสวน - การประเมนิ ผล ในการช้ีเป้า วางแผนงาน และ - พัฒนางาน การจราจรทางถนนใน การบาดเจ็บจาก มาตรการต่างๆ ในระดับ ประเมินผล สอบสวนการบาดเจบ็ ระดบั พน้ื ท่ี การจราจรทางถนนของ อำเภอ - พัฒนาระบบรายงานเฝา้ ระวังการ จากการจราจรทาง - การประเมนิ ผล จงั หวัด บาดเจ็บ (IS Online) โดยส่วนกลาง ถนน มาตรการต่างๆ ท้งั ใน - การประเมนิ ผล พฒั นา software, server, system - การประเมนิ ผล ระดับพ้นื ที่ มาตรการต่างๆ และจัด training ร่วมกับโรงพยาบาล มาตรการต่างๆ ทั้งใน ในระดับจงั หวดั เครือข่ายระดับ A S M1 ระดบั พ้ืนที่และ - พฒั นางานการสอบสวนการบาดเจบ็ ระดบั ประเทศ จากการจราจรทางถนน 377 (Investigation) - การประเมินผลมาตรการตา่ งๆ ท้งั ในระดบั พืน้ ท่ีและระดบั ประเทศ เช่น การตรวจแอลกอฮอลใ์ นเลือด ของผู้บาดเจบ็ โนโรงพยาบาล มาตรการดา่ นชุมน มาตรการจัดการ ความเร็ว ฯลฯ แผนงานปอ้ งกนั การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน

กลุ่มโรคไมต่ ิดต่อและปัจจัยเสีย่ งจากพฤติกรรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและกจิ กรรมสำคัญ สว่ นกลาง สคร. หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สสอ. ชุมชน/ตำบล (Strategy and Intervention) - การขบั เคลอ่ื นนโยบาย เขต สสจ. - ดำเนนิ การและจัดทำ - การแกป้ ัญหาการ แผนงานการแก้ปญั หา มาตรการที่ 3 มาตรการปอ้ งกันและการขับเคล่ือนนโยบาย บาดเจบ็ และเสยี ชวี ิตจาก - สนบั สนนุ นโยบาย - สนับสนนุ และมี การบาดเจบ็ และเสยี ชวี ิต - การขบั เคลือ่ นนโยบายการแกป้ ัญหา - การขบั เคล่อื น อบุ ัตเิ หตุจราจรในกล่มุ จากอบุ ตั เิ หตจุ ราจรใน การบาดเจบ็ และเสยี ชีวติ จากอุบตั เิ หตุ นโยบายการ เดก็ และเยาวชนอายตุ ำ่ และแผนงานงบประมาณ แผนงาน การขับเคล่ือน กลมุ่ เดก็ และเยาวชนอายุ จราจรในกล่มุ เด็กและเยาวชนอายตุ ำ่ แก้ปัญหาการ กวา่ 20 ปี ในระดับเขต การแก้ปญั หาการ นโยบายการแก้ปัญหา ต่ำกวา่ 20 ปี ในระดับ กวา่ 20 ปี ในระดับประเทศ และ บาดเจบ็ และเสียชวี ิต และพัฒนาด้านวชิ าการ บาดเจ็บและเสยี ชีวติ จาก การบาดเจบ็ และ อำเภอ และพฒั นาด้าน พัฒนาดา้ นวิชาการและการดำเนินงาน จากอบุ ตั ิเหตจุ ราจร และการดำเนินงานใน อุบตั ิเหตุจราจรในกลุม่ เสียชวี ติ จากอบุ ตั ิเหตุ วิชาการและการ ในระดบั พ้ืนท่ี ในกลุ่มเดก็ และ ระดับพืน้ ที่ เด็กและเยาวชนอายุตำ่ จราจรในกล่มุ เดก็ และ ดำเนนิ งานในระดบั - ขับเคลอ่ื นมาตรการองค์กรความ เยาวชนอายุตำ่ กวา่ - ขบั เคลือ่ นมาตรการ กว่า 20 ปี ในระดับเขต เยาวชนอายุตำ่ กว่า 20 อำเภอ/ตำบล ปลอดภัยทางถนนของรถพยาบาล 20 ปี ใน องคก์ รความปลอดภยั ทาง และพฒั นาด้านวิชาการ ปี ในระดบั จงั หวัด และ - ขบั เคลื่อนมาตรการ (Ambulance Safety) ระดับประเทศ และ ถนนของรถพยาบาล และการดำเนินงานใน พฒั นาด้านวชิ าการและ องคก์ รความปลอดภัย พฒั นาด้านวิชาการ (Ambulance Safety) ระดบั เขต การดำเนินงานในระดับ ทางถนนของรถพยาบาล และการดำเนินงาน ในระดับเขต - ขับเคล่ือนมาตรการ จังหวัด (Ambulance Safety) 378 ในระดบั พื้นที่ องคก์ รความปลอดภยั ทาง - ขบั เคล่ือนมาตรการ ในระดบั อำเภอ - ขบั เคลอื่ น ถนนของรถพยาบาล องค์กรความปลอดภัย มาตรการองค์กร (Ambulance Safety) ทางถนนของ ความปลอดภยั ทาง ในระดบั เขต รถพยาบาล ถนนของรถพยาบาล (Ambulance Safety) (Ambulance ในระดับจังหวัด Safety)

มาตรการและกิจกรรมสำคัญ สว่ นกลาง หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) สสอ. ชมุ ชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. เขต สสจ. มาตรการที่ 4 มาตรการรักษาพยาบาล โดยการพัฒนาคณุ ภาพการรกั ษาตาม มีนโยบายการพฒั นา สนบั สนนุ การพัฒนา พัฒนาคณุ ภาพการ แนวทาง Service Plan Trauma คณุ ภาพการรกั ษา คุณภาพการรักษาตาม รักษาตามแนวทาง and Emergency ครอบคลุมดา้ นตา่ ง ตามแนวทาง แนวทาง Service Plan Service Plan Trauma ๆ ดงั น้ี Service Plan Trauma and and Emergency - EMS คุณภาพ Trauma and Emergency ครอบคลุม ครอบคลมุ ด้านตา่ งๆ - ER คณุ ภาพ Emergency ดา้ นต่างๆ คือ EMS คือ EMS คุณภาพ ER - In-hos คณุ ภาพ ครอบคลมุ ด้านตา่ งๆ คณุ ภาพ ER คณุ ภาพ IN- คุณภาพ IN-hos - Referral System คอื EMS คณุ ภาพ hos คณุ ภาพ และ คุณภาพ และReferral ER คุณภาพ IN-hos Referral System System คุณภาพ และ Referral System 379 แผนงานป้องกนั การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน

กลมุ่ โรคไมต่ ิดตอ่ และปัจจยั เสยี่ งจากพฤติกรรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) 5. มาตรการ โครงการ และกจิ กรรมหลัก (Strategy/Intervention Project and Activity) มาตรการ โครงการ 2561กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผรู้ บั ผดิ ชอบหลัก/ วงเงิน (ล้านบาท) รวม แหล่ง เปา้ หมาย ตัวชว้ี ดั และกจิ กรรมหลกั 2562 ร่วม 7.45 18.67 21.22 เงิน อัตราตายของ โครงการปอ้ งกนั และลดการ 2563✓✓✓✓✓ การบาดเจ็บจาก ตายจากอุบตั เิ หตทุ างถนน 2564✓✓✓✓✓- กองป้องกนั 0.90 1.1 1.1 อุบัติเหตทุ าง ในทศวรรษแหง่ ความ 2565✓✓✓✓✓การบาดเจ็บ ปลอดภัยทางถนน 2561กรมควบคมุ โรค0.50 0.72 0.72 ถนน 2562 1.47 3.25 3.25 กิจกรรมหลกั ท่ี 1 2563- กองสาธารณสุข พัฒนากระบวนการจดั การ 2564ฉุกเฉิน สำนกั งาน ข้อมูลเพอ่ื การดำเนินงานและ 2565ปลัดกระทรวง ติดตามประเมนิ ผลการ สาธารณสขุ ปอ้ งกนั อบุ ัตเิ หตุทางถนน 4.50 4.72 150.08 ลดอตั ราตายของ กจิ กรรมหลกั ที่ 2 - กองปอ้ งกนั 0.75 0.70 การบาดเจบ็ จาก พฒั นาการสอบสวนการ การบาดเจ็บ 0.25 0.332 อบุ ัตเิ หตุทาง บาดเจบ็ จากอุบตั เิ หตุทาง กรมควบคมุ โรค 1.10 1.09 ถนน ถนน และการสังเคราะห์ ความรู้จากการสอบสวน - กองสาธารณสุข 4.55 กรม พร้อมให้ข้อเสนอเชงิ นโยบาย ฉุกเฉิน สำนกั งาน คร. กิจกรรมหลกั ที่ 3 ปลดั กระทรวง 380 ขับเคลื่อนนโยบายการ สาธารณสขุ ดำเนนิ งานการป้องกัน - กองป้องกนั 2.52 กรมคร. การบาดเจบ็ กรมควบคมุ โรค 10.16 กรมคร. - สำนักระบาด วิทยา กรมควบคุมโรค - กองป้องกนั การบาดเจบ็ กรมควบคมุ โรค

มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผู้รับผดิ ชอบหลกั / วงเงิน (ล้านบาท) และกจิ กรรมหลัก ร่วม 0.18 0.15 0.20 อุบัตเิ หตทุ างถนนในระดบั 2561 0.30 0.55 0.55 รวม แหลง่ เป้าหมาย ตวั ชี้วดั อำเภอ (D-RTI) และระดับ 2562 0.50 0.50 0.50 เงิน ทอ้ งถนิ่ (City RTI) 2563 กิจกรรมหลกั ที่ 4 การ 2564 - 2.5 10.0 ประชมุ คณะกรรมการ/ 2565 ผเู้ ช่ียวชาญ/คณะทำงาน/ 2561 นกั วชิ าการทีเ่ กยี่ วข้องกับงาน 2562 ป้องกนั การบาดเจ็บจาก 2563 อบุ ตั เิ หตทุ างถนน 2564 กิจกรรมหลกั ท่ี 5 2565 สนับสนุนการดำเนนิ งาน ปอ้ งกันและลดการตายจาก ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - กองป้องกัน 0.05 0.06 0.64 กรมคร. อุบัตเิ หตุทางถนนชว่ ง การบาดเจ็บ เทศกาลปีใหม/่ สงกรานต์ กรมควบคุมโรค กิจกรรมหลกั ท่ี 6 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - กองปอ้ งกนั 0.15 0.19 1.74 กรมคร. ผลติ สื่อสิง่ พิมพส์ นบั สนุนการ การบาดเจ็บ 381 ดำเนนิ งานและเผยแพร่ กรมควบคมุ โรค ประชาสมั พนั ธ์ป้องกนั อุบตั เิ หตุทางถนน - กองสาธารณสขุ 2.02 กรมคร. กิจกรรมหลกั ที่ 7 ฉกุ เฉิน สำนกั งาน 12.5 กรมคร. การขับเคล่อื นนโยบาย ปลดั กระทรวง สาธารณสขุ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - กองปอ้ งกัน 0.20 0.32 การบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - กองปอ้ งกนั -- การบาดเจ็บ กรมควบคมุ โรค แผนงานปอ้ งกนั การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน

กลุ่มโรคไมต่ ดิ ตอ่ และปจั จัยเส่ยี งจากพฤติกรรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผู้รับผิดชอบหลัก/ วงเงนิ (ล้านบาท) และกจิ กรรมหลกั รว่ ม 2561 รวม แหล่ง เปา้ หมาย ตัวชวี้ ดั 2562 เงนิ 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 การป้องกนั การบาดเจ็บทาง ถนนในกล่มุ เด็กและเยาวชน อายุตำ่ กวา่ 20 ปี กจิ กรรมหลกั ท่ี 8 - - ✓ ✓ ✓ - กองปอ้ งกัน - - 0.40 0.40 0.50 1.30 กรมคร. การติดตามประเมินผล การบาดเจบ็ มาตรการสำคญั ไดแ้ ก่ กรมควบคุมโรค การบรู ณาการข้อมลู 3 ฐาน ในระดบั พ้ืนที่, การขบั เคล่อื น การใชร้ ะบบเฝ้าระวัง IS Online และ การ 382 ประเมนิ ผลมาตรการการ ตรวจแอลกอฮอล์ในเลอื กในผู้ ขับทท่ี ่ีเกิดการบาดเจ็บและ ✓ เสยี ชีวิต กจิ กรรมที่ 9 โครงการ “ขบั - กองป้องกนั - 69 43.34 10.00 10.00 122.34 กปถ./ ข่ปี ลอดภัย ม่นั ใจไร้ การบาดเจบ็ กปถ. กปถ. กรมคร กรมคร กรมคร แอลกอฮอล”์ การตรวจ กรมควบคุมโรค ระดบั แอลกอฮอล์ - กองสาธารณสุข ในเลอื ดในผู้ขบั ขี่ สนบั สนุน ฉุกเฉิน สำนักงาน โดยกองทุนเพื่อความ ปลดั กระทรวง ปลอดภยั ในการใช้รถใชถ้ นน สาธารณสุข กรมการขนสง่ ทางบก - สำนกั งานตำรวจ แหง่ ชาติ

มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผรู้ ับผดิ ชอบหลกั / วงเงนิ (ล้านบาท) และกจิ กรรมหลัก ร่วม กิจกรรมท่ี 10 โครงการ 2561 รวม แหลง่ เปา้ หมาย ตวั ชีว้ ัด ขบั เคลือ่ นกลไกการป้องกนั 2562 เงิน การบาดเจ็บจากการจราจร 2563 ในระดบั จังหวัด สนับสนุน 2564 โดย สำนกั งานกองทนุ สร้าง 2565 เสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) 2561 กจิ กรรมท่ี 11 การขบั เคลือ่ น 2562 นโยบายการพัฒนาศักยภาพ 2563 พนกั งานขับรถโดยสาร 2564 สาธารณะ (Fit for drive) 2565 ✓✓ - กองป้องกนั - - 11.00 11.00 11.00 33.00 สสส. - การบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค - สำนกั งานป้องกัน ควบคุมโรคที่ 1- 12 ✓ ✓ ✓ - กองป้องกนั - 0.08 0.50 0.50 1.08 การบาดเจบ็ - กองโรคไมต่ ิดต่อ - สถาบนั ปอ้ งกนั ควบคุมโรคเขต เมอื ง 383 - กองป้องกนั โรค การจากประกอบ อาชพี - สถาบันเวช ศาสตรฟ์ ื้นฟู กรมควบคมุ โรค - แพทยสถา - กรมการขนส่ง ทางบก กระทรวง คมนาคม แผนงานป้องกนั การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน

กล่มุ โรคไมต่ ดิ ตอ่ และปัจจัยเสย่ี งจากพฤติกรรมสขุ ภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผ้รู ับผดิ ชอบหลัก/ วงเงิน (ล้านบาท) และกจิ กรรมหลัก ร่วม กิจกรรมท่ี 12 การขับเคลื่อน 2561 รวม แหล่ง เปา้ หมาย ตวั ช้ีวัด มาตรการองค์กรความ 2562 เงิน ปลอดภัยทางถนน กรม 2563 ควบคุมโรคและกระทรวง 2564 สาธารณสุข 2565 2561 2562 2563 2564 2565 ✓ ✓ ✓ ✓ - กองปอ้ งกัน - 0.14 0.30 0.40 0.40 1.24 การบาดเจ็บ กรมควบคมุ โรค - เครือขา่ ย รถจกั รยานตร์ สาธารณะ ภายใน กระทรวง สาธารณสขุ 384

6. การติดตามประเมนิ ผลแผนงานและมาตรการ (Monitoring and Evaluation) เป้าหมายแผนงาน ตัวช้วี ดั วธิ ีการติดตาม กรอบระยะเวลาของการติดตามประเมินผล ปี พ.ศ. แผนงาน ้ปอง ักนการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน และมาตรการ และค่าเปา้ หมาย ประเมนิ ผล 2561 2562 2563 2564 2565 อัตราการเสยี ชวี ติ ข้อมูลอัตราตาย ราย ราย ราย ราย ราย แผนงานป้องกันการ จากการบาดเจ็บ จากการบาดเจบ็ ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส บาดเจ็บจาก ทางถนน ต่อ ทางถนน (ขอ้ มูล การจราจรทางถนน ประชากรแสนคน มรณบตั ร จาก ปีละ ปีละ ปลี ะ ปลี ะ ปีละ พ.ศ. 2561 - 2565 สนย. หรือข้อมลู 1 ครั้ง 1 ครง้ั 1 ครัง้ 1 ครั้ง 1 คร้ัง 1. มกี ารจดั ต้ังศนู ย์ ทุกจังหวัด บูรณาการ) ปีละ ปลี ะ ปีละ ปลี ะ ปลี ะ ปฏิบตั ิการตอบโต้ - ประเมนิ เชงิ 1 ครงั้ 1 ครั้ง 1 ครง้ั 1 ครงั้ 1 ครง้ั ภาวะฉกุ เฉนิ ทกุ จงั หวดั ปริมาณผ่านระบบ ราย ราย ราย ราย ราย (SAT/EOC-RTI) รายงานออนไลน์ ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ในช่วงเทศกาล ผ่านเว็บไซด์ Quick win 2. มรี ะบบบูรณาการ - ประเมนิ เชิง ขอ้ มูลการตายจาก คณุ ภาพจากการสุม่ อบุ ตั เิ หตุทางถนน ศึกษาบางพนื้ ที่ - กองปอ้ งกนั การ บาดเจ็บ รายงาน ผลการดำเนินงาน 3. มีการนำข้อมลู การ ทกุ จงั หวดั - ประเมินเชิง ปลี ะ ปีละ ปีละ ปลี ะ ปีละ เฝ้าระวงั และการ ปรมิ าณผา่ นระบบ 4 ครัง้ 4 ครง้ั 4 คร้งั 4 ครงั้ 4 ครง้ั สอบสวนการบาดเจ็บ อำเภอเสย่ี ง รายงานออนไลน์ จากการจราจรไปใช้ ทกุ จังหวัด ผา่ นเวบ็ ไซด์ ราย - ราย ราย ราย ประโยชนแ์ ละนำเสนอ Quick win ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ไตรมาส ตอ่ ศปถ.จังหวัดทุกไตร อำเภอทส่ี ่งผล - ประเมินเชิง ปีละ มาส การดำเนินงาน คณุ ภาพจากการ 4 ครั้ง ปลี ะ ปีละ ปลี ะ ปลี ะ 4. มกี ารดำเนนิ งาน เพ่ือขอรับการ สุม่ ศกึ ษาบางพืน้ ที่ 4 ครง้ั 4 ครง้ั 4 คร้ัง 4 ครง้ั ปอ้ งกนั การบาดเจ็บ ประเมนิ คณุ ภาพ -ประเมนิ เชงิ ไตรมาส จากการจราจรทาง ปริมาณผ่านระบบ ท่ี 4 - ไตรมาส - ไตรมาส ถนนกลไก รพ.ระดบั รายงานออนไลน์ ที่ 4 ที่ 4 คณะกรรมการพฒั นา A, S, M1 ผา่ นเวบ็ ไซด์ ปีละ 1 คณุ ภาพชีวิตระดับ Quick win ครั้ง ปลี ะ 1 ปลี ะ 1 ปีละ 1 ปลี ะ 1 อำเภอ โดยใช้แนวทาง -ประเมินเชงิ คร้ัง คร้ัง คร้งั คร้ัง (D-RTI และระดับ คุณภาพ จากการ ทอ้ งถิ่น (City RTI) ลงพื้นที่ประเมนิ 5. ร้อยละผูบ้ าดเจ็บท่ีมี ระดับ สสจ, สคร. คา่ Ps score > 0.75 และส่วนกลาง เสียชวี ติ (ไมเ่ กินรอ้ ยละ ประเมินการ 1.5%) ดำเนินงาน รพ. ระดับ A, S, M1 385

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) เปา้ หมายแผนงาน ตัวชว้ี ดั วธิ กี ารตดิ ตาม กรอบระยะเวลาของการติดตามประเมินผล ปี พ.ศ. และมาตรการ และค่าเปา้ หมาย ประเมนิ ผล 2561 2562 2563 2564 2565 - ประเมินเชงิ 7. การขบั เคล่อื น ทกุ จังหวดั ปริมาณผ่านระบบ - - ปลี ะ 3 ปีละ 3 ปลี ะ 3 นโยบายการป้องกนั อำเภอเสย่ี งสูง รายงาน INJURY ครง้ั คร้ัง คร้งั การบาดเจบ็ ทางถนน และเส่ยี งสูงมาก SURVEILLAND ในกลุ่มเด็กและ โรงพยาบาล - ประเมนิ เชงิ ปีละ 1 เยาวชนอายุ คุณภาพ จากการ คร้งั ตำ่ กว่า 20 ปี ทกุ แห่ง ตรวจสอบข้อมลู - - ปลี ะ 3 ปลี ะ 3 - 8.โครงการ “ขบั ข่ี ราย CASE ความ ปลอดภยั มั่นใจไร้ ครบถ้วน ถูกตอ้ งจาก ครัง้ คร้งั แอลกอฮอล์” การ การสอบสวน ตรวจระดบั จำนวนผตู้ รวจ แอลกอฮอล์ในเลือดใน แอลกอฮอลใ์ น ผขู้ ับข่ี สนบั สนนุ โดย เลอื ด กองทนุ เพ่ือความ และผลการตรวจ ปลอดภัยในการใชร้ ถใช้ ถนน กรมการขนสง่ ทางบก 9. โครงการขับเคล่อื น กลไกการป้องกนั การ บาดเจ็บจาก การจราจรในระดบั จังหวัด สนบั สนุนโดย สำนกั งานกองทนุ สร้าง เสรมิ สุขภาพ (สสส.) 7. ผรู้ ับผิดชอบแผนงาน (Project Manager) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการกองปอ้ งกันการบาดเจ็บ 7.1 นายแพทยส์ ทุ ัศน์โชตนะพนั ธ์ E-mail : - โทร. 0 2195 5802 ตำแหนง่ รองผู้อำนวยการกองปอ้ งกนั การบาดเจ็บ 7.2 นางนงนุช ตนั ตธิ รรม E-mail : - โทร. 0 2195 5802 386

แผนงาน พ้ืนที่และกลุมเปาหมาย ปอ‡ งกันการบาดเจ็บจากการพลดั ตกหกลมŒ ในผสŒู งู อายุ เ(ปG‡าoหaมlาsย) กลุมเสีย่ งจากการคัดกรองไดร บั การแกไขปจ จยั เส่ียง ต(ัวKชP้ว�I)ัด Outcome อตั ราผูปวยในจากพลดั ตกหกลมในผสู ูงอายุ 60 ปข ้ึนไป และพลดั ตกหกลมลดลง ลดลงรอยละ 5 สถานการณ ประเทศไทย 1 ใน 3 ของผูสงู อายุ (อายุ 60 ปขึน้ ไป) และ 1 ใน 2 ของผอู ายุ 80 ปขึ้นไป หกลมทุกป และรอ ยละ 20 ของผูทหี่ กลม ไดรับบาดเจบ็ (Gap) มาตรการ หนว ยงานระดบั นโยบาย สว นกลาง และ สคร. หนวยงานระดับพืน้ ที่ แกคไดั ขกครวอางมแเลสะีย่ ง กจิ กรรม ขับเคแลลื่อะรนะนบโบยบาย สื่อคสวาารมนเโสยีย่ บงาย/ พัฒเนคารศือกัขยายภาพ ส่ือสารความเสยี่ ง ทสาง งเสกรามิยมทกีี่เพจิ ียกงรพรมอ 1. คัดกรองความเส่ยี งและ 1. บูรณาการเปาหมาย สอ่ื สารขอมลู สถานการณ พฒั นาศกั ยภาพเครอื ขา ย สื่อสารสรางความรอบรู สนับสนนุ /จดั กิจกรรม 387 หลกั การตรวจราชการ Info แนวปฏบิ ัตฯิ ระดบั เขต จงั หวดั ทั้งในสถานบรกิ าร การออกกำลงั กาย แนะนำ แกไ ขปจ จัยเส่ียง รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร สาธารณสุขและในชมุ ชน แบบใชแ รงตา นสราง 2. ประเมินและแนะนำ สธ. และ การคัดกรอง สรา งความ สถานบรกิ าร และเครอื ขา ย สมดุล ตามบริบท Quick 2. พฒั นาชดุ สทิ ธปิ ระโยชนฯ รอบรตู อ การปอ งกนั ทเ่ี กย่ี วขอ ง ของพืน้ ท่ี การปรับบา นให Win ในผสู งู อายุ (คดั กรอง พลัดตกหกลม เหมาะสม หกลม) สป สธ กรม อ. กรม พ. กรม สบส. กรม จ. และภาคีเครือขา ยทีเ่ กย่ี วของ สสจ. สสอ. รพ. ระดบั ตาง ๆ และเครือขายในพน้ื ท่ี 3 เดือน 6 เดอื น 9 เดือน 12 เดอื น 1. สื่อสารสถานการณ แนวปฏิบตั ฯิ การคัดกรอง 1. ผสู ูงอายุ ญาติและผูดแู ลไดรับการสง เสริม 1. ผสู งู อายไุ ดร ับการคดั กรองความเสีย่ ง 1. กลมุ เส่ียงจากการคดั กรอง ไดรบั การแกไข เปาหมายระดับประเทศ เขต จงั หวัด ความรอบรู รอ ยละ 80 ปจ จยั เส่ยี งรอยละ 80 2. พฒั นาศกั ยภาพเครือขา ยระดบั เขต จงั หวัด 2. ผสู งู อายไุ ดร บั การคดั กรองความเสย่ี งรอ ยละ 60 2. กลุมเสยี่ งจากการคัดกรอง ไดรับการแกไข 2. อตั ราผูปวยในจากการพลัดตกหกลม และบูรณาการถา ยทอดภาพรวม 3. กลมุ เสี่ยงจากการคดั กรองไดรบั การแกไข ปจจยั เสย่ี ง รอยละ 60 ในผสู งู อายุ 60 ปข ้นึ ไป ลดลงรอ ยละ 5 จากกรมวชิ าการ ตา งๆ ปจ จยั เส่ียง 3. บานผูสงู อายุ ไดร บั การแกไ ขใหปลอดภยั 3. กำหนดแผน สนับสนุน ติดตามรวมกบั 4. บา นผูสูงอายุ ไดรบั การประเมนิ และแนะนำ รอ ยละ 80 เครือขา ยทเี่ ก่ียวของ การแกไขใหป ลอดภัย รอยละ 60 แผนงานปอ้ งกันการบาดเจบ็ จากการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ

ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) แผนงานปอ้ งกนั การบาดเจบ็ จากการพลัดตกหกลม้ ในผสู้ งู อายุ 1. สถานการณ์ (Situation) การพลัดตกหกล้มเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญและพบบ่อย จากการสำรวจพบว่าทุกปี มีผู้สูงอายุประมาณ 1 ใน 3 พลัดตกหกล้ม หรือประมาณกว่า 3 ล้านคน และร้อยละ 20 ของผู้ที่หกล้ม ได้รับบาดเจ็บ เมื่อพิจารณาตามเพศพบว่าผู้สูงอายุเพศหญิงพลัดตกหกล้มสูงกว่าเพศชายกว่า 1.6 เท่า ขณะที่เรียกและใช้บริการรถพยาบาลฉุกเฉินด้วยสาเหตุพลัดตกหกล้มมากถึง 140 ครั้ง/วัน ทั้งยังเป็นสาเหตุ การเสียชีวิตอันดับสองของผู้สูงอายุในกลุ่มการบาดเจ็บ โดยไม่ได้ตั้งใจรองจากอุบัติเหตุทางถนน และพบว่า โดยส่วนใหญ่หกล้มนอกบริเวณบ้านร้อยละ 65 โดยจากการสำรวจยังพบว่า ปัจจุบันผู้สูงอายุยังคง ใช้ชีวิตประจำวันในสิ่งแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัย โดยขึ้น - ลงบันไดทุกวัน มากถึงร้อยละ 49 เดินบนพื้นบ้านที่ลื่น ร้อยละ 31 และมกี ารดัดแปลงบา้ นให้เหมาะสมกับสภาพรา่ งกายร้อยละ 25 นอนบนเตยี งและอย่ชู ้ันลา่ งของบ้าน ร้อยละ 60 และยังพบว่า บ้านของผู้สูงอายุมีราวจับบริเวณบันได ร้อยละ 59 ใช้โถส้วมแบบชักโครกหรือนั่งราบ ร้อยละ 45 และมีราวจับในห้องน้ำและห้องนอน ร้อยละ 15 และร้อยละ 6 ตามลำดับ สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากลื่น สะดุด หรือก้าวพลาด บนพื้นระดับเดียวกัน มากถึงร้อยละ 66 และมีเพียงร้อยละ 6 เกิดจากการตกหรือล้ม จากบันไดและขั้นบันได นอกจากน้ี การพลัดตกหกล้มทำให้เกิดการบาดเจ็บที่สำคัญ ได้แก่ กระดูกหัก และ การบาดเจ็บที่ศีรษะ โดยเฉพาะกระดูกสะโพกหักมีมากกว่า 3,000 คนต่อปี ทั้งยังพบว่าการพลัดตกหกล้ม เป็นสาเหตุการป่วยของผู้ป่วยในมากที่สุดในกลุ่มผู้สูงอายุ และส่งผลให้ต้องพึ่งพาผู้อื่นในการดูแล ช่วยเหลือ ในกิจวตั รประจำวนั และคุณภาพชีวิตลดลงจากความพกิ าร จากการทบทวนการศึกษาท่ผี ่านมาพบว่า การพลัดตกหกล้มในผูส้ ูงอายุป้องกันได้ ด้วยมาตรการ ทส่ี ำคญั คอื การออกกำลังกายแบบใชแ้ รงต้านอยา่ งสม่ำเสมอ เพ่อื เพม่ิ ความแข็งแรงของกล้ามเน้ือ ช่วยให้การทรงตัวดี และเดินได้อย่างมั่นคง ป้องกันการพลัดตกหกล้มได้ร้อยละ 30 การประเมินความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้มปีละ 1 ครั้ง กรณีที่มีความเสี่ยง ให้ปรับเปลี่ยนและแก้ไขปัจจัยเสี่ยง ทั้งในสถานบริการสาธารณสุขและในชุมชน ซึ่งสามารถลดการพลัดตกหกล้มได้ร้อยละ 25 - 30 และการปรับบ้านให้ปลอดภัยต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน ของผู้สูงอายุ ป้องกันหกล้มได้ถึงร้อยละ 10 – 20 ทั้งนี้ กองป้องกันการบาดเจ็บได้เห็นความสำคัญต่อปัญหา ดังกล่าว ได้ร่วมกับเครือข่ายสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 1 -12 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สถานบริการ สาธารณสุขและภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ดำเนินงานป้องกันการบาดเจ็บจากการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุขึ้น ตัง้ แตป่ ีงบประมาณ 2560 – 2561 ในพื้นที่สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั นครปฐม สำนกั งานสาธารณสุขจังหวัด ปราจีนบุรี สำนักงานสาธารณสุขนครพนม สำนักงานสาธารณสุขสกลนครและสำนักงานสาธารณสุข นครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นพื้นที่รับผิดชอบของสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 5, 6, 8 และ 11 จำนวน 12 แห่ง และในปี 2562 ได้ขยายเครือข่ายการดำเนินงานเพิ่มขึ้น ในพื้นที่รับผิดชอบของสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4, 7, 8 และ 9 โดยได้ขยายการดำเนินงานครอบคลุมทั้ง 12 เขต ในปี 2563 จากการลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมเสริมพลัง ติดตามการดำเนินงาน พบว่าผู้รับผิดชอบงานสามารถขับเคลื่อนการดำเนินงานในพื้นที่ได้ ผู้สูงอายุมีความรู้ ความเขา้ ใจต่อปจั จัยเสี่ยงและการป้องกันเพิ่มข้ึน รวมถงึ ขอ้ มูลผู้บาดเจ็บมารบั บริการของจากการพลัดตกหกล้ม รายใหม่และผู้บาดเจ็บที่พลัดตกหกล้มซ้ำ ในสถานบริการสาธารณสุขบางแห่งมีจำนวนลดลง และจาก การประเมินความรอบรู้ ความเข้าใจต่อปัจจัยเสี่ยงและการป้องกันพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุ ญาติและผู้ดูแล ที่มารับบริการในเครือข่ายสถานบริการสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2563 พบว่า กลุ่มเป้าหมาย มีความรอบรู้ ความเข้าใจต่อปัจจัยเสี่ยงและการป้องกันพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ ระดับดีสูงถึงร้อยละ 90 แต่ยังมีความรู้ ความเข้าใจทไ่ี ม่ถกู ต้อง คอื กนิ ยาชนิดใดกไ็ ด้ ตง้ั แต่ 4 ชนิดขึ้นไป (ไมร่ วมวิตามิน) ทำให้เส่ยี งตอ่ การพลัดตกหกล้ม 388

มากถึงร้อยละ 28.1 รองลงมาคือ กรณีที่ได้รับข้อแนะนำให้ใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน แต่ใช้อุปกรณ์ทุกคร้ัง เพียงร้อยละ 26.0 และออกไปข้างนอกหรือเข้าร่วมกจิ กรรมเป็นประจำ (อย่างนอ้ ยสัปดาหล์ ะ 1 คร้งั ) รอ้ ยละ 24.2 2. พื้นท่เี ป้าหมาย/กลุ่มเส่ียง (Target) แผนภมู ิที่ 1 แสดงอตั ราการเสยี ชวี ิตต่อประชากรแสนคนจากการพลดั ตกหกล้มของผสู้ งู อายุ (60 ปขี ึ้นไป) จำแนกตามรายเขต ปี พ.ศ. 2558 – 2562 100 50 0 อัตราการเสีย ีช ิวตต่อประชากรแสนคน ปี 2562 ปี 2561 ปี 2560 ปี 2559 ปี 2558 แผนงาน ้ปองกันการบาดเจ็บจากการพลัดตกหกล้มใน ู้ผสูงอายุ ทมี่ า : ขอ้ มลู มรณบัตร กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน สำนกั งานปลัดกระทรวงสาธารณสุข, 2562. วเิ คราะห์: กองปอ้ งกันการบาดเจ็บ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสขุ แผนภมู ิที่ 2 แสดงอตั ราการเสยี ชีวติ จากการพลดั ตกหกล้ม (W00 – W19) ในผทู้ ่มี อี ายุ 60 ปขี ้ึนไป ตอ่ แสนประชากร จำแนกตามเขตสุขภาพ ปี 2562 25.00 13.12 14.12 10.02 13.72 12.82 13.49 10.43 14.00 12.21 11.84 20.00 19.31 15.00 7.72 7.52 10.00 5.00 0.00 พืน้ ที่ ทมี่ า : ข้อมลู มรณบัตร กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน สำนกั งานปลัดกระทรวงสาธารณสุข, 2562. วเิ คราะห:์ กองป้องกันการบาดเจ็บ กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสุข จากข้อมูลมรณบัตร พบว่าอัตราการเสียชีวิตจากการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุสูงกว่า ในทุกกลุ่มอายุ 3 เท่าโดยอัตราการเสียชีวิตจากการพลัดตกหกล้มในผู้สงู อายุปี 2562 เป็น 11.8 ต่อประชากร ผู้สงู อายแุ สนคนและเมอ่ื พจิ ารณาตามเขตสุขภาพพบวา่ เขตสุขภาพที่ 1, 3, 11, 5, 9, 2, 6 และ 12 ตามลำดับ มีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่าค่าเฉลี่ยประเทศ และข้อมูลรายจังหวัดพบว่าอัตราการเสียชีวิตสูง 10 อันดับแรก ส่วนใหญ่เป็นจังหวดั ในเขตภาคเหนอื รองลงมาเป็นภาคใต้ 389

3. เป้าหมายและตัวชี้วัด (Goals) จากสรุปรายงานการป่วย กระทรวงสาธารณสุข พบวา่ อตั ราผู้ปว่ ยในจากสาเหตุพลัดตกหกล้ม (W00-W19) ต่อประชากรแสนคน กลุ่มอายุ 60 ปีขึ้นไป ปี พ.ศ. 2560 - 2562 เป็น 508.36, 438.75 และ 580.56 ตามลำดับ เปา้ หมาย มาตรการ ค่าเปา้ หมาย/ผลการดำเนนิ งาน ปงี บประมาณ พ.ศ. ตัวช้ีวดั เป้าหมาย Baseline 2561 2562 2563 2564 2565 เปา้ หมาย 1 การบาดเจ็บจากการพลดั ตกหกลม้ 438.75 580.56 214.66 - - ในผสู้ งู อายุ ในพ้ืนทีล่ ดลง *ขอ้ มูล 7 ก ่ลุมโรคไม่ ิตด ่ตอและ ัปจ ัจยเสี่ยงจากพฤ ิตกรรม ุสขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) เดอื น ตัวชีว้ ดั 1 อตั ราป่วยของผปู้ ว่ ยในจากพลัดตก เพิ่มจากปี เพิ่มจากปี - <5 <5 หกล้มในผ้สู ูงอายุ ในพื้นที่ลดลงจากปีทีผ่ ่านมา 2560 = 2561 = ร้อยละ 5 รอ้ ยละ รอ้ ยละ 2.35 32.35 ท่ีมา: ข้อมลู ผปู้ ว่ ยในจากฐานข้อมูล 43 แฟม้ ปี 2561-2563 กราฟท่ี 1 แสดงอตั ราผู้ป่วยในจากสาเหตพุ ลดั ตกหกลม้ (W00 – W19) ในผสู้ งู อายุ (อายุ 60 ปขี น้ึ ไป) ต่อประชากรแสนคน ปี พ.ศ. 2558 – 2562 600 การพลดั ตกหกลม้ (W00-W19) 400 บาดเจบ็ จากการถกู วตั ถุกลไกทไ่ี มม่ ีชวี ติ 200 (W20-W49) วธิ กี ารรักษาทางศลั ยกรรมและอายุรก 0 รรมท่มี ผี ลทาใหเ้ กิดความผิดปกติของ 2558 2559 2560 2561 2562 ผู้ป่วย (Y83-Y84) ทมี่ า: สรปุ รายงานการปว่ ย 2562. กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน สำนักปลดั กระทรวงสาธารณสขุ กระทรวงสาธารณสุข แผนภูมิท่ี 3 แสดงอัตราผปู้ ว่ ยในจากสาเหตุพลดั ตกหกลม้ (W00 - W19) ในกลมุ่ อายุ 60 ปขี ้ึนไป ตอ่ ประชากรแสนคน จำแนกรายเขต ปี พ.ศ. 2558 – 2562 600ท0่มี า: ขอ้ มลู ผปู้ ว่ ยในจากฐานข้อมลู 43 แฟ้ม ปี 2558-2562 ปี 4000 2562 2000 0 390

4. มาตรการและกจิ กรรมสำคญั (Strategy and Intervention) มาตรการและ หน่วยงานการดำเนินการ (Service Provider) กจิ กรรมสำคญั (Service and สว่ นกลาง สคร. เขต สสจ. สสอ. รพ. เรือนจำ อปท. PCC ชมุ ชน/ Intervention) 1. บูรณาการ สนับสนุนการ สนบั สนนุ ขบั เคล่อื นและ ขับเคลอื่ นและ ดำเนินงาน ไมม่ ี ขบั เคล่อื น ขับเคล่อื น ตำบล มาตรการท่ี 1 เปา้ หมาย ดำเนินงานตาม ระดม สนับสนุนการ สนับสนนุ การ ให้บรกิ ารแก่ และรว่ ม เป็นท่ีปรกึ ษา เขา้ ร่วม พัฒนานโยบายและ (ตัวช้วี ดั ) การ เป้าหมายของ ทรพั ยากร ดำเนินงานของ ดำเนินงาน กลุม่ เป้าหมาย - สนับสนุน และสนบั สนนุ สนบั สนุน ระบบ สนับสนนุ การ ตรวจราชการ สธ. เครอื ข่ายใน และการ เครือขา่ ยในระดับ ของเครอื ขา่ ย ตามนโยบาย ทรัพยากร การดำเนินงาน การดำเนินงาน ดำเนินงานปอ้ งกนั 2. พฒั นาชุดสทิ ธิ ระดบั สคร. ดำเนินงานของ จังหวดั ให้บรรลุ ในระดับ จงั หวดั /อำเภอ ในการ ของเครอื ข่าย ของเครือข่าย พลัดตกหกล้ม ประโยชน์ฯ จังหวัด เครอื ข่ายท่ี เปา้ หมายหรือ อำเภอให้ และสนับสนนุ ดำเนินงาน ใหบ้ รรลุ ในผูส้ ูงอายุ ในผู้สงู อายุ ที่รับผดิ ชอบ เกย่ี วข้อง สอดคล้องกบั บริบท บรรลเุ ป้าหมาย เครอื ขา่ ยใน ของเครือข่าย เปา้ หมาย มาตรการท่ี 2 (คดั กรองพลัดตก ของพื้นที่ หรอื สอดคลอ้ ง พน้ื ท่ี ให้สอดคลอ้ ง สื่อสารความเสย่ี ง หกล้ม) สนบั สนนุ การ กับปัญหาของ กับปัญหา ส่งเสรมิ ความรอบรู้ สื่อสารของ สื่อสาร ถ่ายทอด พน้ื ที่ ดำเนินการ 391 ด้านสขุ ภาพในการ สื่อสาร สนบั สนุนการ เครอื ข่าย นโยบาย เป้าหมาย ส่ือสาร ส่ือสารความ ดำเนินการ ดำเนินการ เข้าร่วม ปอ้ งกันพลัดตกหกลม้ สถานการณ์ สื่อสารกบั ในพ้ืนท่ี แนวทางการ ถ่ายทอด เสีย่ งฯ แก่ผู้ ส่ือสาร ส่ือสารความ สนับสนุน แนวปฏิบัติฯ เครอื ข่ายที่ ป้องกันการพลัดตก นโยบาย มารับบริการ ความเสี่ยง เสี่ยง การ เครือข่าย การคัดกรอง เกย่ี วข้อง หกล้ม ในภาพ เป้าหมาย และเครือขา่ ย การป้องกัน ป้องกันพลัด ในการ ความเสี่ยง และ PCC จังหวัด แนวทางฯ พลัดตกหก ตกหกล้ม ส่ือสาร ต่อการป้องกัน ในพ้ืนท่ี ในภาพ ร่วมกับ ในเครือข่าย ความเส่ียง การบาดเจ็บ อำเภอ เครือข่ายใน PCC การ จากพลัดตกหก พ้ืนที่ 1. สนับสนุน ป้องกัน ล้ม ในภาพรวม 1.สนบั สนุน การประเมนิ พลัดตกหก กจิ กรรมลด ความเสยี่ งและ ล้มใน มาตรการท่ี 3 พัฒนาศกั ยภาพ สนับสนุนการ สนับสนนุ การ 1. พฒั นาศกั ยภาพ 1. พัฒนา 1. ประเมิน ไม่มี ปัจจยั เสยี่ ง ชุมชน พฒั นาเครือขา่ ย เครือข่ายระดบั ดำเนินงานของ ดำเนินงาน บุคลากรในภาพรวม ศักยภาพ ความเสย่ี งและ สนับสนนุ ดำเนินการป้องกนั เขต จงั หวดั สถาน เครอื ขา่ ยระดบั ของเครือขา่ ย จังหวดั บุคลากรใน สนบั สนุนการ และมีสว่ น ร่วมดำเนิน แผนงานปอ้ งกนั การบาดเจ็บจากการพลัดตกหกล้มในผสู้ ูงอายุ

กลุ่มโรคไม่ติดตอ่ และปจั จัยเส่ยี งจากพฤตกิ รรมสุขภาพ (Non-Communicable Diseases: NCDs) มาตรการและ หนว่ ยงานการดำเนนิ การ (Service Provider) กิจกรรมสำคัญ (Service and สว่ นกลาง สคร. เขต สสจ. สสอ. รพ. เรือนจำ อปท. PCC ชมุ ชน/ Intervention) บรกิ าร และ จงั หวดั / พ้ืนที่ ทเ่ี กี่ยวขอ้ ง 2. กำหนดเป้าหมาย ภาพรวม ลดปัจจยั เสย่ี ง ทั้งเรือ่ ง การลดปจั จยั ตำบล พลัดตกหกลม้ ใน สนับสนุนการ รบั ผิดชอบ ในพื้นที่ สนบั สนนุ การ อำเภอ ในผู้สงู อายุ กิจกรรมทาง เสี่ยงใน กิจกรรม ผูส้ ูงอายุ ดำเนินงานของ ดำเนินงาน และ 2. กำหนด ญาติ และ กาย การคดั ผสู้ ูงอายุ ป้องกัน เครือขา่ ยป้องกัน จดั การลดปัจจัยเสยี่ ง เปา้ หมาย ผู้ดแู ลท่ีมารับ กรองความ 2. สนบั สนุน ลดปจั จัย พลดั ตกหกลม้ ใน ของเครอื ขา่ ยสถาน สนับสนนุ การ บรกิ าร เสี่ยง และ เครอื ขา่ ยใน เส่ียงพลดั ตก ผูส้ งู อายุ บริการ ดำเนินงาน 2. สนบั สนุน ส่งิ แวดลอ้ มท่ี การปรบั สภาพ หกล้มของ 3. ประสานสนบั สนุน และจัดการลด เครอื ข่ายใน ปลอดภัย แก่ แวดล้อมให้ เครือข่ายใน เครอื ขา่ ยที่เก่ียวข้อง ปัจจยั เสีย่ ง การปรับสภาพ เครือขา่ ยใน ปลอดภัย พน้ื ที่ ในการปรบั สภาพ ของเครอื ข่าย แวดลอ้ มให้ พื้นท่ี แวดล้อมใหป้ ลอดภัย สถานบรกิ าร ปลอดภัย 3. ประสาน 3. สนับสนุน 392 สนับสนนุ ข้อมลู แก่ ระดม เครอื ข่ายที่ ทรพั ยากรจาก เก่ียวข้องใน เครอื ขา่ ยท่ี พื้นที่ เกย่ี วขอ้ งใน การปรับ สภาพ แวดลอ้ มให้ ปลอดภัยใน ผสู้ ูงอายุ