tripitaka_88

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนา ท่ี 151ทั้งเหตธุ รรมและสเหตกุ ธรรม ดว ยอาํ นาจของอารัมมณปจจยั , เปนปจจัย ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย, เปนปจ จัย ดวยอาํ นาจของอปุ นสิ สยปจ จัย. ๘. ธรรมทเี่ ปนทัง้ เหตุธรรมและสเหตุกธรรม และธรรมท่ีเปน สเหตกุ ธรรมแตไ มใชเ หตธุ รรม เปนปจจยั แกธ รรมทเ่ี ปนสเหตุกธรรมแตไ มใชเหตธุ รรม ดวยอํานาจของอารมั มณปจ จัย, เปนปจ จัย ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจจยั , เปนปจจัย ดว ยอํานาจของอปุ นิสสยปจจยั . ๙. ธรรมที่เปนทง้ั เหตธุ รรมและสเหตุกธรรม และธรรมที่เปน สเหตุกธรรมแตไ มใ ชเ หตุธรรม เปน ปจ จยั แกธรรมที่เปนทัง้ เหตุธรรมและสเหตกุ ธรรม และธรรมท่เี ปนสเหตกุ ธรรมแตไมใชเหตธุ รรม ดวยอาํ นาจของอารมั มณปจ จยั , เปน ปจ จยั ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจจัย, เปนปจจยั ดว ยอํานาจของอปุ นิสสยปจ จยั . การนับจาํ นวนวาระในปจ จนียะ [๑๒๖] ในนเหตุปจจัย มี ๙ วาระ ในปจ จยั ทัง้ ปวง มี ๙ วาระ.พงึ นบั อยา งน.ี้ ปจ จนียนัย จบ

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนา ท่ี 152 อนโุ ลมปจ จนียนัย การนบั จาํ นวนวาระในอนุโลมปจจนียะ [๑๒๗] เพราะเหตุปจ จยั ในนอารัมมณปจ จยั มี ๓ วาระ ในนอธิปติปจจยั มี ๓ วาระ ในนอนันตรปจ จัย มี ๓ วาระ ในนสมนนั ตรปจ จยัมี ๓ วาระ ในนอุปนสิ สยปจ จัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในปจ จัยท้งั ปวง มี ๓ วาระในนมัคคปจจยั มี ๓ วาระ ในโนนตั ถิปจ จยั มี ๓ วาระ ในโนวคิ ตปจ จยัมี ๓ วาระ. พึงนับอยางน้ี. อนุโลมปจจนียนยี จบ ปจจนยี านุโลมนยั การนบั จาํ นวนวาระในปจจนียานโุ ลม [๑๒๘] เพราะนเหตปุ จ จยั ในอารัมมณปจ จยั มี ๙ วาระ... ในอธปิ ตปิ จ จยั มี ๙ วาระ ในอนันตรปจ จยั มี ๙ วาระ ในสมนนั ตรปจจัยมี ๓ วาระ ในสหชาตปจจัย มี ๓ วาระ ในอัญญมญั ญปจ จยั มี ๓ วาระ ในนิสสยปจ จัย มี ๓ วาระ ในอุปนสิ สยปจ จยั มี ๙ วาระ ในอาเสวนปจ จัยมี ๙ วาระ ในกัมมปจจัย มี ๓ วาระ ในวิปากปจจัย มี ๓ วาระ ในอาหารปจ จยั มี ๓ วาระ ในอินทรยิ ปจจยั มี ๓ วาระ ในฌานปจ จัย มี ๓ วาระ

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนา ที่ 153ในมัคคปจจัย มี ๓ วาระ ในสัมปยุตตปจจยั มี ๓ วาระ ในอัตถิปจจยัมี ๓ วาระ ในนตั ถิปจ จัย มี ๙ วาระ ในวคิ ตปจ จัย มี ๙ วาระ ในอวคิ ต-ปจจยั มี ๙ วาระ. พึงนับอยา งนี.้ ปจจนียานุโลมนยั จบ เหตสุ เหตุกทุกะ จบ

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนาท่ี 154 ๕. เหตุเหตสุ มั ปยตุ ตทุกะ ปฏจิ จวาระ อนโุ ลมนัย ๑. เหตุปจ จัย [๑๒๙] ๑. ธรรมทเ่ี ปนเหตแุ ละเหตสุ มั ปยตุ ตธรรม อาศัยธรรมที่เปน ทั้งเหตุและเหตุสัมปยุตตธรรม เกดิ ข้นึ เพราะเหตุปจ จยั คอื อโทสะ อโมหะ อาศัยอโลภะ พึงผกู จักรนัย โมหะ อาศยั โลภะ พึงผกู จักรนยั ในปฏิสนธขิ ณะ ฯลฯ พึงใหพสิ ดารเหมือนกบั เหตุสเหตุกทุกะ ไมม แี ตกตางกนั . เหตุเหตุสมั ปยตุ ตทกุ ะ จบ

พระอภิธรรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนา ที่ 155 ๖. นเหตสุ เหตุกทกุ ะ ปฏิจจวาระ อนุโลมนยั [๑๓๐] ๑. นเหตุสเหตกุ ธรรม อาศัยนเหตุสเหตุกธรรม เกดิข้ึน เพราะเหตุปจจยั คอื ขันธ ๓ อาศยั ขนั ธ ๑ ท่เี ปนนเหตุสเหตุกธรรม ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ. ในปฏสิ นธิขณะ ฯลฯ ๒. นเหตุอเหตุกธรรม อาศยั นเหตสุ เหตกุ ธรรม เกิดขน้ึ เพราะเหตุปจ จัย คอื จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธท งั้ หลายทเ่ี ปนนเหตสุ เหตุกธรรม. ในปฏสิ นธิขณะ ฯลฯ ๓. นเหตุสเหตุกธรรม และนเหตุอเหตุกธรรม อาศยันเหตุสเหตุกธรรม เกดิ ขึน้ เพราะเหตุปจจัย คอื ขันธ ๓ และจติ ตสมฏุ ฐานรูป อาศยั ขนั ธ ๑ ทเ่ี ปน นเหตุ-สเหตุกธรรม ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ. ในปฏสิ นธิขณะ ฯลฯ ๔. นเหตอุ เหตกุ ธรรม อาศัยนเหตอุ เหตุกธรรม เกดิขนึ้ เพราะเหตุปจจัย คือ ฯลฯ มหาภตู รปู ๓ อาศยั มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ.

พระอภธิ รรมปฎก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนาที่ 156 จิตตสมุฏฐานรูป กฏตั ตารปู ท่ีเปนอุปาทารปู อาศัยมหาภตู รูปทงั้ หลาย. ๕. นเหตุสเหตุกธรรม อาศยั นเหตุอเหตกุ ธรรม เกดิข้ึน เพราะเหตุปจ จัย คือ ในปฏสิ นธิขณะ ขนั ธทั้งหลายที่เปน นเหตุสเหตุกธรรม อาศยัหทยวัตถ.ุ ๖. นเหตุสเหตกุ ธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม อาศัยนเหตอุ เหตกุ ธรรม เกดิ ขึ้น เพราะเหตปุ จจัย คอื ในปฏิสนธขิ ณะ ขันธท ้งั หลายทเ่ี ปนนเหตุสเหตุกธรรม อาศัยหทยวัตถ.ุ กฏตั ตารปู ทเ่ี ปน อปุ าทารูป อาศยั มหาภูตรูปทั้งหลาย. ๗. นเหตุสเหตุกธรรม อาศยั นเหตุสเหตุกธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม เกิดข้ึน เพราะเหตปุ จ จยั คือ ในปฏสิ นธขิ ณะ ขันธ ๓ อาศัยขันธ ๑ ท่เี ปนนเหตสุ เหตุกธรรมและหทยวตั ถุ ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ ๘. นเหตอุ เหตุกธรรม อาศัยนเหตุสเหตุกธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม เกิดข้นึ เพราะเหตุปจ จัย. คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศยั ขนั ธท ้ังหลายทเ่ี ปนนเหตสุ เหตกุ ธรรมและมหาภตู รปู ทง้ั หลาย. ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนาที่ 157 ๙. นเหตสุ เหตกุ ธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม อาศัยนเหตุสเหตกุ ธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตปุ จจัย คือ ในปฏสิ นธขิ ณะ ขนั ธ ๓ อาศยั ขนั ธ ทเ่ี ปนนเหตุสเหตกุ ธรรมและหทยวัตถุ ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ กฏตั ตารูปท่เี ปน อุปาทารูป อาศยั ขันธท งั้ หลายท่เี ปน นเหตุสเหตุกธรรมและมหาภตู รปู ทงั้ หลาย. ๒. อารมั มณปจจยั [๑๓๑] ๑. นเหตุสเหตกุ ธรรม อาศยั นเหตุสเหตุกธรรม เกดิขึน้ เพราะอารมั มณปจ จัย คอื ขันธ ๓ อาศยั ขนั ธ ๑ ทีเ่ ปนนเหตุสเหตกุ ธรรม ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ ๒. นเหตุอเหตกุ ธรรม อาศัยนเหตุอเหตุกธรรม เกดิขน้ึ เพราะอารัมมณปจ จยั คือ ฯลฯ อาศัย ขนั ธ ๑ ท่เี ปน นเหตอุ เหตุกธรรม ฯลฯ ในปฏสิ นธขิ ณะ ฯลฯ ๓. นเหตุสเหตุกธรรม อาศยั นเหตุอเหตกุ ธรรม เกดิขน้ึ เพราะอารัมมณปจจยั คือ ในปฏสิ นธขิ ณะ ขนั ธท ้ังหลายทเ่ี ปน นเหตุสเหตกุ ธรรม อาศยัหทยวตั ถ.ุ

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนาท่ี 158 ๔. นเหตสุ เหตกุ ธรรม อาศยั นเหตุสเหตกุ ธรรม และนเหตอุ เหตุกธรรม เกดิ ขน้ึ เพราะอารมั มณปจจัย คอื ในปฏิสนธิขณะ ขันธ ๓ อาศัยขันธ ๑ ที่เปนนเหตุสเหตุกธรรมและหทยวัตถุ ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ ฯลฯ พึงจําแนกอยางนี้. การนบั จาํ นวนวาระในอนโุ ลม [๑๓๒] ในเหตุปจ จยั มี ๙ วาระ ในอารัมมณปจจัย มี ๔ วาระในอธิปตปิ จจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปจ จยั มี ๔ วาระ ในสมนันตรปจ จัยมี ๔ วาระ ในสหชาตปจ จัย มี ๙ วาระ ในอญั ญมญั ญปจ จยั มี ๖ วาระ ในนสิ สยปจจยั มี ๙ วาระ ในอปุ นิสสยปจจยั มี ๔ วาระ ในปุเรชาตปจจยัมี ๒ วาระ ในอาเสวนปจจยั มี ๒ วาระ ในกัมมปจจยั มี ๙ วาระ ในวิปาก-ปจ จยั มี ๙ วาระ ในอาหารปจ จัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในปจจยั ท้งั ปวง มี ๙วาระ ในสมั ปยตุ ตปจ จยั มี ๔ วาระ ในวิปปยุตตปจ จยั มี ๙ วาระ ในอตั ถิ-ปจ จยั มี ๙ วาระ ในนตั ถิปจจัย มี ๔ วาระ ในวิคตปจจัย มี ๔ วาระในอวิคตปจ จยั มี ๙ วาระ. พงึ นับอยา งน.้ี อนุโลมนยั จบ

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๔ - หนา ที่ 159 ปจจนยี นยั ๑. นเหตปุ จ จัย [๑๓๓] ๑. นเหตอุ เหตุกธรรม อาศยั นเหตุอเหตกุ ธรรม เกิดขนึ้ เพราะนเหตุปจ จัย คือ ขันธ ๓ และจติ ตสมุฏฐานรปู อาศัยขันธ ๑ ที่เปนนเหตุอเหตุก-ธรรม ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ ปฏสิ นธิ ฯลฯ ตลอดถึงอสญั ญสตั ว โมหะไมม .ี ๒. นอารัมมณปจจัย [๑๓๔] ๑. นเหตอุ เหตกุ ธรรม อาศัยนเหตุสเหตุกธรรม เกดิขนึ้ เพราะนอารมั มณปจ จัย คอื จิตตสมฏุ ฐานรูป อาศัยขนั ธท ้ังหลายทเ่ี ปนนเหตสุ เหตุกธรรม. ในปฏิสนธขิ ณะ ฯลฯ ๒. นเหตอุ เหตกุ ธรรม อาศัยนเหตุอเหตกุ ธรรม เกดิขนึ้ เพราะนอารมั มณปจจยั คอื จติ ตสมุฏฐานรปู อาศัยขนั ธทั้งหลายทเ่ี ปน นเหตอุ เหตกุ ธรรม. ในปฏสิ นธขิ ณะ ฯลฯ ตลอดถงึ อสญั ญสตั ว. ๓. นเหตอุ เหตุกธรรม อาศัยนเหตสุ เหตกุ ธรรม และนเหตุอเหตุกธรรม เกิดข้นึ เพราะนอารัมมณปจ จัย คือ จติ ตสมฏุ ฐานรูป อาศยั ขันธท ้ังหลายทเ่ี ปนนเหตุสเหตุกธรรมและมหาภูตรูปท้งั หลาย.