tripitaka_75

พระอภิธรรมปฎ ก ธรรมสงั คณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนาท่ี 101ธรรมดาวา ดาวประกายพรกึ เปนดาวประจาํ วถิ ี ในโลกนี้และเทวโลก ยอมไมกา วลวงวถิ ใี นสมยั ฤดรู อน หรือฤดูฝนแมฉนั ใด แมท านกฉ็ นั นนั้ เหมอื นกันอยากา วลว งวถิ ใี นสจั จะท้งั หลาย ทานบาํ เพ็ญสจั จบารมแี ลว จกั บรรลสุ มั โพธิ-ญาณ. อันพทุ ธการกธรรมทง้ั หลายจักไมม ีเพยี งเทานี้ จกั เลอื กธรรมแมอื่น ๆ บมโพธิญาณ เมอ่ื เราเลือกเฟนในครั้งนั้นไดเหน็ อธิษฐานบารมี อันเปน พุทธการก-ธรรมขอท่ี ๘ อนั พระมเหสีทงั้ หลายในปางกอนปฏิบัติแลว สอ งเสพแลว จึงสอนตนวา ทานจงสมาทานทําพุทธการกธรรมขอ ที่ ๘ นีใ้ หม ั่นกอน ทานเปนผูไมหวั่น-ไหวในอธิฐานบารมแี ลว จักบรรลสุ ัม-โพธิญาณ ภูเขาศลิ าลวน ไมหวนั่ ไหวต้งั มนั่ ดีแลว ไมหว่นั ไหวดว ยลมท่แี รงกลายอมดาํ รงอยใู นท่ขี องตนเทา นัน้ แมฉนั ใดเธอก็ฉันนนั้ เหมือนกนั ตงั้ มั่นในอธิษฐาน-บารมีในกาลทง้ั ปวง เธอบาํ เพญ็ อธิษฐาน-บารมแี ลว จกั บรรลุสมั โพธญิ าณ.

พระอภธิ รรมปฎก ธรรมสงั คณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนาที่ 102 อนั พุทธการกธรรมทั้งหลายจักไมมีเทา นีแ้ น เราจกั เลอื กเฟนธรรมแมอ ื่น ๆบมโพธิญาณ เมอื่ เราเลอื กเฟน ในครงั้ น้ันไดเห็นเมตตาบารมอี ันเปนพทุ ธการกธรรมขอ ท่ี ๙ อันพระมเหสที งั้ หลายในกาลกอนปฏบิ ตั แิ ลว สอ งเสพแลว จงึ สอนตนวาเธอจงเปนผไู มมใี ครเสมอดว ยเมตตา สมา-ทานพทุ ธการกธรรมขอ ท่ี ๙ นี้ ใหม่ันกอ นถาทานปรารถนาบรรลโุ พธิญาณ ธรรมดาวาน้ํายอมแผค วามเย็นไปสมาํ่ เสมอ และยอ มชําระลา งมลทนิ คือ ธลุ ีในชนทง้ั หลายทัง้ คนดีและคนชัว่ แมฉ ันใด เธอก็จงเปนฉันนนั้ นั่นแหละ พงึ เจรญิ เมตตาบารมีเจริญเมตตาไปสมา่ํ เสมอในชน ผทู าํ ประ-โยชนและผไู มท าํ ประโยชนแลว ทานจกับรรลสุ ัมโพธิญาณ. อนั พุทธการกธรรมทั้งหลาย จกั ไมมีเพียงเทา นแ้ี น เราจักเลือกเฟน ธรรมแมอน่ื ๆ บมโพธิญาณ เม่อื เราเลอื กเฟนในคร้ังนน้ั ไดเหน็ อุเบกขาบารมอี ันเปนพทุ ธการกธรรมขอ ท่ี ๑๐ อนั พระมเหสีเจาทง้ั หลายในกาลกอ นปฏิบัตแิ ลว สอ งเสพ

พระอภธิ รรมปฎ ก ธรรมสังคณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนา ที่ 103แลว จึงสอนตนวา เธอเปน ผคู งทมี่ ัน่ คงสมาทานพทุ ธการกธรรมขอ ท่ี ๑๐ น้ใี หม ั่นกอ นแลว จกั บรรลุสัมโพธิญาณ ธรรมดาแผน ดนิ เวนจากความยนิ ดยี นิ รา ยเหลา นัน้ทัง้ สอง ยอมวางเฉยส่ิงอันไมสะอาดและสิง่ สะอาดทีบ่ คุ คลโยนไปแลว แมฉนั ใด เธอก็จงเปนฉนั นน้ั น่นั แหละ บําเพ็ญอเุ บกขา-บารมี เปนผคู งท่ใี นสขุ และทุกขใ นกาลทกุเม่ือแลว จักบรรลุสัมโพธญิ าณ. ธรรมท้งั หลายอนั บม โพธิญาณในโลกมีประมาณเทาน้แี หละ ไมเ กินจากนี้ ทานจงต้ังม่นั อยใู นธรรมเหลานนั้ เถดิ เม่ือเราพจิ ารณาธรรมทั้งหลาย ที่เปน สภาวะ รสะและลักษณะเหลาน้ีอยู ดว ยเดชแหงธรรมเหลา น้นั แผนดินหมื่นโลกธาตกุ ห็ วั่นไหวแผน ดินหวนั่ ไหวอยู สง เสียงดังเหมอื นเครอ่ื งยนตรหีบออยทเ่ี ขาบีบแลว แผน ดินยอ มสน่ั สะเทือนเหมอื นจกั รยนตน ํา้ มนัฉะนัน้ . มหาสมทุ รทั้งหลายก็ตฟี องนองเนอื งทงั้ จอมเขาที่มหาสมทุ รนั้นกโ็ อนออ นนอ มลงแลว เสียงดงั ห่งึ ๆ ก็ดงั กองไปแลว ที่เขา

พระอภธิ รรมปฎ ก ธรรมสงั คณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนาท่ี 104สิเนรรุ าช บรษิ ทั ทั้งหลายอยใู นทีอ่ งั คาสพระพุทธเจาหวนั่ ไหวอยู หมดสติลม ลง ณพ้นื ดินในที่นั้น หมอนาํ้ หลายพัน ตุมนา้ํหลายรอ ยกระทบกันและกันแตกละเอยี ดไปในทีน่ ั้น มหาชนทง้ั หลายตา งก็สะดุง ตกใจกลัวหมุนไป มใี จหวาดหวน่ั มาประชมุ กันเขาเฝา พระพทุ ธเจาทปี งกร ทูลถามวา ขา แตพระผูมีพระผูจ ักษุ ความดหี รือความช่วั จกั มีแกโ ลกอยางไร โลกทงั้ หมดถกู รบกวนแลวขอพระองคจ งทรงบรรเทาอนั ตรายนัน้ ดว ยเถิด ครง้ั นัน้ พระมหามุนีทปี ง กรพุทธเจาทรงยังมหาชนเหลา นนั้ ใหท ราบแลว วา ทา นท้ังหลายจงวางใจเถิด อยา กลัวเลยในการหวน่ั ไหวแหงแผน ดนิ น้ี เราไดพยากรณดาบสใดในวนั นี้วา เขาจกั เปน พระพทุ ธเจาในโลก ดาบสนีพ้ จิ ารณาธรรมอันพระชนิ เจาสอ งเสพแลว ในกาลกอ น เมื่อดาบสนัน้พจิ ารณาธรรมอนั เปน พุทธภูมิโดยไมเ หลือดวยเหตนุ ัน้ แผนดินหมืน่ โลกธาตุในมนุษยและเทวดาน้ี จงึ หวัน่ ไหวแลว เพราะสดบั ฟงพระดาํ รสั ของพระพทุ ธเจา ใจของพวกเขากส็ งบทันที มนุษยและเทวดาทัง้ หมดจงึ เขา

พระอภธิ รรมปฎ ก ธรรมสงั คณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนาท่ี 105ไปหาเราแลวอภิวาทอกี คร้งั หนึ่ง เราสมาทานพุทธคณุ กระทาํ ใจใหมัน่ แลว นมัสการพระ-ทปี งกรพทุ ธเจา แลว ลุกขน้ึ จากอาสนะในขณะนนั้ เมอ่ื เราลกุ จากอาสนะ เทวดาและมนษุ ยท ั้งสองพวกตางกโ็ ปรยปรายดอกไมทง้ั ทพิ ย ทั้งเปน ของมนุษย เหลาเทวดาและมนษุ ยท ง้ั สองพวกตา งกใ็ หเ ราทราบถงึความสวสั ดีวา ความปรารถนาที่ทานปรารถนาแลวเปน เรอื่ งใหญ ทา นจักไดโพธญิ าณนั้นตามความปรารถนา ขอเสนียดจญั ไรทงั้ ปวงจงพินาศไป ความโศก โรคจงสูญสนิ้ ไป อันตรายจงอยา มแี กทา น ขอทานจงตรัสรโู พธญิ าณอนั ยอดเยยี่ มพลนั เถดิตนไมด อกยอมเบง บานในสมัย (ฤด)ู ทีม่ าถึงแลว แมฉ นั ใด ขา แตมหาวีระ ขอทา นจงเบกิ บานดว ยพทุ ธญาณฉนั น้ันเถิด พระสัม-พุทธเจาท้ังหลายเหลาใดเหลา หนึง่ ทรงบําเพญ็ บารมี ๑๐ ฉันใด ขอมหาวีรเจาจงบําเพญ็บารมี ๑๐ ฉันนั้นเถิด พระสมั พทุ ธเจาเหลา ใดเหลาหนง่ึ ตรัสรู ณ โพธิมณฑล ฉนั ใด ขอมหาวรี เจา จงตรัสรูโพธิญาณของพระชนิ ะ

พระอภธิ รรมปฎ ก ธรรมสังคณี เลม ๑ ภาค ๑ - หนา ท่ี 106ฉนั นัน้ เถดิ พระสัมพุทธเจา ท้ังหลายเหลาใดเหลา หนึ่ง ทรงประกาศพระธรรมจกั ร ฉันใดขอมหาวรี เจา จงประกาศธรรมจกั ร ฉนั นั้นเถดิ พระจันทรใ นวันปุรณมีบริสุทธ์ิ ยอมไพโรจน ฉนั ใด ขอทานจงมีใจเตม็ แลว ยังหม่ืนโลกธาตุใหไพโรจน ฉนั น้นั เหมือนกนัพระอาทติ ยพ นจากราหแู ลว ยอมโชติชว งมีแสงอนั กลา ฉนั ใด ขอทา นจงปลดเปลือ้ งโลกโชติชว งดว ยสิริ ฉันนนั้ เหมอื นกัน แมนํ้าสายใดสายหนึ่ง ยอ มไหลลงสูมหาสมทุ รฉนั ใด ขอชาวโลกทงั้ เทวโลกจงไหลลงสูสํานักของทา น ฉันนน้ั เถดิ . เรานนั้ อนั เทวดาและมนุษยทั้งหลายชมเชยสรรเสรญิ แลว สมาทานธรรมทั้ง ๑๐เมอ่ื จะบาํ เพญ็ ธรรมเหลา นนั้ ใหบริบรู ณ จึงเขา ไปสปู าใหญ ( ปาหิมพานต ) ในกาลน้ันแล. จบสุเมธกถา ชาวรัมมนครเหลานนั้ อังคาสพระ-โลกนายกพรอมทง้ั หมสู งฆ ในกาลนั้นแลวพากันเขา ถงึ พระศาสดาพระนามวา ทีปงกร