Pink book 2565

แผนงานดา้ นการปอ้ งกนั ควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2561 - 2565) ประจ�ำ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ทปี่ รกึ ษา อธบิ ดกี รมควบคุมโรค รองอธบิ ดีกรมควบคุมโรค นายแพทยโ์ อภาส การยก์ วนิ พงศ ์ รองอธบิ ดีกรมควบคุมโรค นายแพทยข์ จรศักดิ์ แกว้ จรัส รองอธบิ ดีกรมควบคมุ โรค นายแพทยป์ รชี า เปรมปรี รองอธบิ ดกี รมควบคุมโรค นายแพทยโ์ สภณ เอ่ยี มศริ ถิ าวร นายแพทย์ทรงคณุ วฒุ ิ กรมควบคุมโรค นายแพทย์อภชิ าต วชิรพันธ์ นายแพทย์ทวีทรัพย์ ศริ ประภาศริ ิ กองบรรณาธกิ าร ผู้อำ�นวยการกองยุทธศาสตรแ์ ละแผนงาน รองผู้อ�ำ นวยการกองยุทธศาสตร์และแผนงาน นายสตั วแพทยพ์ รพิทักษ์ พันธ์หลา้ กลมุ่ พัฒนาและบริหารยุทธศาสตร์ กองยุทธศาสตรแ์ ละแผนงาน นางภคั นี สิริปูชกะ กลุ่มพฒั นาและบรหิ ารยุทธศาสตร์ กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน นายนฐั วุธ แกว้ สมบตั ิ กลุม่ พฒั นาและบริหารยทุ ธศาสตร์ กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน นางสาวณัฐธิดา ชำ�นิยันต์ กลุ่มพัฒนาและบริหารยทุ ธศาสตร์ กองยุทธศาสตร์และแผนงาน นายปยิ ะพงษ์ ศรสี องเมอื ง กลุ่มพฒั นาและบรหิ ารยทุ ธศาสตร์ กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน นางสาววรางคณา แจง้ ธรรมมา กลมุ่ พัฒนาและบรหิ ารยทุ ธศาสตร์ กองยุทธศาสตร์และแผนงาน นางสาวณัฏฐช์ าภา คะระวานชิ นางสาวพิมพ์ชนก คล้ายแย้ม คณะผจู้ ดั ท�ำ เน้ือหาวิชาการ คณะกรรมการและคณะท�ำ งานขับเคล่ือนการดำ�เนินงานเชงิ ยทุ ธศาสตร์ ด้านการปอ้ งกันควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพทส่ี �ำ คญั กรมควบคุมโรค : ทีม Clusters กรมควบคุมโรค คณะผ้ปู ระสานงาน คณะท�ำ งานปฏิบัติงานตามกลุม่ โรคและภัยสขุ ภาพและเชงิ ระบบ กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน : ทมี Clusters กองยุทธศาสตร์และแผนงาน ISBN : 978-616-11-4733-4 จดั พมิ พ์โดย : กองยทุ ธศาสตร์และแผนงาน กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ ปที พี่ มิ พ์ : กนั ยายน 2564 จ�ำ นวนพมิ พ์ : 120 เลม่ พมิ พท์ ่ี : สำ�นักพิมพ์อกั ษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์ จ�ำ กัด ข

ค�ำ น�ำ กรม ควบคุมโรค เป็นหน่วยงานหลักในการด�ำเนินงานป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ของประเทศ มบี ทบาทในการรว่ มขบั เคลอ่ื นเปา้ หมายแผนแมบ่ ทภายใตย้ ทุ ธศาสตรช์ าติ โดยเฉพาะประเด็นท่ี 13 (การเสริมสร้างให้คนไทยมีสุขภาวะท่ีดี) เพื่อให้ประชาชนมีความรอบรู้สุขภาพด้านโรค และภยั สขุ ภาพ รวมถงึ โรคอบุ ตั ใิ หมแ่ ละโรคอบุ ตั ซิ ำ้� มพี ฤตกิ รรมสขุ ภาพทพ่ี งึ ประสงค์ สามารถดแู ลสขุ ภาพ ปอ้ งกนั และลดโรคท่ีป้องกันได้ เพ่ือให้บรรลุวิสัยทัศน์ “ประชาชนได้รับการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพระดับ มาตรฐานสากลภายในปี 2580” ภายใต้แผนปฏิบัติการด้านการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพของประเทศ ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580) ซง่ึ ในปี พ.ศ. 2565 จะสน้ิ สุดแผนระยะท่ี 1 ระยะปฏริ ูป (พ.ศ. 2561 - 2565) และจะเขา้ สู่แผนระยะท่ี 2 ระยะสรา้ งความเข้มแข็ง (พ.ศ. 2566 - 2570) ตอ่ ไป จากปัจจัยทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมืองและเทคโนโลยี รวมถึงการแพร่ระบาดของโควิด 19 ซงึ่ สง่ ผลตอ่ ปญั หาโรคตดิ ตอ่ โรคอบุ ตั ใิ หมอ่ บุ ตั ซิ ำ�้ โรคไมต่ ดิ ตอ่ และปจั จยั เสย่ี ง โรคจากการประกอบอาชพี และโรค จากส่ิงแวดล้อม ที่มีแนวโน้มเพ่ิมขึ้น นับเป็นความท้าทายของกรมควบคุมโรคที่ต้องยกระดับระบบการป้องกัน ควบคุมโรคและภัยสุขภาพให้มีประสทิ ธภิ าพ น�ำไปสคู่ วามมัน่ คงและความเชื่อม่นั ของสังคมไทย ในปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 กรมควบคุมโรค จึงได้ก�ำหนดเข็มมุ่งเพ่ือขับเคล่ือนงานนโยบายส�ำคัญ ได้แก่ โครงการตามแนว พระราชด�ำรฯิ การขบั เคลอ่ื นแผนระดบั ประเทศ การสรา้ งความเขม้ แขง็ ของระบบรับมือโรคอบุ ัตใิ หม่ และเรง่ รัด การด�ำเนินงานแผนงานโรคตามข้อก�ำหนดและพันธะสัญญาภายหลังภาวะวิกฤติการระบาดของโควิด 19 (Post-COVID-19) เพม่ิ ขดี ความสามารถ โดยยกระดบั การใชด้ จิ ทิ ลั เพอื่ การควบคมุ โรค เสรมิ สรา้ งสมรรถนะบคุ ลากร และเครอื ข่ายดว้ ยวิจัยและนวตั กรรม รวมทั้งพฒั นางานตามภารกจิ ให้มีประสิทธิภาพและประสทิ ธิผล กรมควบคุมโรค โดยคณะกรรมการและคณะท�ำงานขับเคลื่อนการด�ำเนินงานเชิงยุทธศาสตร ์ ด้านการปอ้ งกนั ควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพทส่ี �ำคญั กรมควบคมุ โรค (Cluster) จงึ ไดจ้ ดั ท�ำแผนงานดา้ นการปอ้ งกนั ควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2561 - 2565) ฉบับปรับปรุง ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 เพอื่ ใชเ้ ปน็ แนวทางการด�ำเนนิ งานของหนว่ ยงานทง้ั สว่ นกลางและสว่ นภมู ภิ าค ซงึ่ มเี นอื้ หาประกอบดว้ ย นโยบายและ จดุ เนน้ ของอธบิ ดี รองอธบิ ดี และแผนงานดา้ นการปอ้ งกนั ควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ และรายละเอยี ดของเปา้ หมาย และตวั ชวี้ ดั มาตรการ/กจิ กรรมส�ำคญั โครงการ พน้ื ที่และประชากรเปา้ หมายและการติดตามประเมนิ ผล หวงั เปน็ อยา่ งยงิ่ วา่ เอกสารฉบบั นี้ จะเปน็ เครอื่ งมอื ในการขบั เคลอื่ นการด�ำเนนิ งานปอ้ งกนั ควบคมุ โรค และภัยสุขภาพ ส�ำหรับบคุ ลากรและเครอื ข่ายกรมควบคุมโรค เพอ่ื ประโยชน์ตอ่ ประชาชนตอ่ ไป (นายแพทยโ์ อภาส การย์กวนิ พงศ์) อธบิ ดีกรมควบคุมโรค สิงหาคม พ.ศ. 2564 ค

สารบญั ค�ำน�ำ หนา้ สว่ นที่ 1 จดุ เนน้ การด�ำเนนิ งานด้านการปอ้ งกนั ควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ค 1 รองอธบิ ดีกรมควบคุมโรค นพ.ขจรศักดิ์ แก้วจรัส 1-20 2 รองอธิบดีกรมควบคมุ โรค นพ.ปรชี า เปรมปรี 3 รองอธิบดีกรมควบคมุ โรค นพ.โสภณ เอยี่ มศริ ถิ าวร 3 4 รองอธบิ ดีกรมควบคมุ โรค นพ.อภชิ าต วชริ พันธ์ 7 5 นายแพทย์ทรงคณุ วุฒิ กรมควบคมุ โรค นพ.ทวที รพั ย์ ศริ ประภาศิริ 11 15 19 สว่ นที่ 2 แผนงานดา้ นการป้องกันควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2561 - 2565) 21-664 1 กลมุ่ โรคติดตอ่ (Communicable Diseases: CDs) 23-218  แผนงานการเฝา้ ระวัง ควบคมุ ป้องกันโรคพยาธิใบไมใ้ นตับและมะเรง็ ทอ่ น้ำ� ดี  แผนงานโครงการควบคมุ โรคหนอนพยาธิในนักเรยี นและเยาวชนในพื้นทถี่ นิ่ ทุรกนั ดาร 25 และพน้ื ที่ในแผนภฟู า้ พฒั นาตามพระราชด�ำริฯ 40  แผนงานโรคพิษสนุ ัขบา้  แผนงานก�ำจดั กวาดลา้ งโรคและปอ้ งกันควบคุมโรคด้วยวคั ซีน 47  แผนงานป้องกนั ควบคุมโรคตดิ ตอ่ อุบัตใิ หมแ่ ละโรคตดิ ต่ออันตราย 63  แผนงานโรคไขห้ วดั ใหญแ่ ละโรคตดิ เชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 75  แผนงานควบคมุ โรคติดตอ่ ทางอาหารและน้�ำ 87  แผนงานโรคเลปโตสไปโรสิส 99  แผนงานป้องกนั ควบคุมโรคตดิ ต่อในเด็ก 112  แผนงานโรคเมลิออยด์ 126  แผนงานขับเคล่อื นการด�ำเนินงานตามพระราชบัญญตั โิ รคติดต่อ พ.ศ. 2558 138  แผนงานเร่งรดั ก�ำจดั โรคไข้มาลาเรีย 149 159 ง

 แผนงานเฝา้ ระวัง ปอ้ งกัน และควบคมุ โรคติดต่อน�ำโดยยุงลาย หนา้  แผนงานปอ้ งกันควบคมุ โรคเท้าช้าง  แผนงานป้องกนั ควบคมุ โรคติดตอ่ น�ำโดยแมลงอน่ื ๆ (สครบั ไทฟสั และลิชมาเนยี ) 171  แผนงานปอ้ งกนั ควบคุมโรคติดเชื้อในโรงพยาบาล 190 199 2 กลมุ่ โรคตดิ ต่อเรือ้ รัง (Communicable Chronic Diseases: CCDs) 208  แผนงานป้องกนั และควบคุมโรคติดตอ่ ทางเพศสัมพันธ์ 219-302  แผนงานปอ้ งกันควบคุมเอชไอวี/เอดส์ 221  แผนงานป้องกันและควบคุมโรคตบั อักเสบจากไวรัสบแี ละซี 235  แผนงานป้องกันควบคมุ วัณโรค 250  แผนงานปอ้ งกนั ควบคุมโรคเรอื้ น 263 283 3 3. กล่มุ โรคไมต่ ิดต่อและปจั จยั เสยี่ งจากพฤตกิ รรมสุขภาพ 303-396 (Non-Communicable Diseases: NCDs)  แผนงานโรคเบาหวานและความดันโลหิตสงู 305  แผนงานควบคมุ เคร่ืองดืม่ แอลกอฮอล์ 321  แผนงานป้องกันควบคมุ การบรโิ ภคผลติ ภัณฑ์ยาสบู 336  แผนงานป้องกนั การจมน้ำ� 355  แผนงานป้องกันการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน 371  แผนงานป้องกันการบาดเจ็บจากการพลดั ตกหกล้มในผ้สู งู อายุ 387 4 4. กลุ่มโรคจากการประกอบอาชพี และส่ิงแวดลอ้ ม 397-442 (Occupational and Environmental Diseases: Env-Occ) 399 413  แผนงานพฒั นาระบบเฝา้ ระวงั ป้องกัน ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชีพ 425  แผนงานพัฒนาระบบเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั ควบคมุ โรคจากสิง่ แวดลอ้ ม  แผนงานการขับเคลอ่ื นมาตรการเฝา้ ระวงั ป้องกนั ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชพี และโรคจากสงิ่ แวดล้อม ภายใต้พระราชบัญญตั คิ วบคมุ โรคจากการประกอบอาชพี และ โรคจากสิ่งแวดลอ้ ม พ.ศ. 2562 5 การพัฒนาและขบั เคลือ่ นงานเชิงระบบ (System Development) 443-664  แผนงานพฒั นาศักยภาพและกลไกการด�ำเนนิ งานความรว่ มมอื ดา้ นการเฝา้ ระวงั ปอ้ งกนั 445 ควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ ตามกรอบความรว่ มมอื ระหวา่ งประเทศเพอ่ื ความมั่นคงทาง 455 สุขภาพ (GHSA)  แผนงานขบั เคลอ่ื นการด�ำเนนิ งานพฒั นาสมรรถนะชอ่ งทางเขา้ ออกประเทศ ตามกฎอนามยั ระหว่างประเทศ พ.ศ. 2548 และพระราชบญั ญตั โิ รคติดตอ่ พ.ศ. 2558 จ

 แผนงานพฒั นาระบบการจดั การภาวะฉุกเฉนิ ทางสาธารณสุขอย่างครบวงจร หนา้ และบูรณาการ  แผนงานพัฒนาระบบกักกันโรค 465  แผนงานการพฒั นากลไกความร่วมมือเครือขา่ ยทง้ั ระดับชาติและนานาชาติ 486 เพอ่ื ยกระดบั ระบบเฝา้ ระวัง สอบสวน ควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 492  แผนงานพัฒนาเครอื ขา่ ยหอ้ งปฏิบัติการสาธารณสขุ ด้านการปอ้ งกันควบคมุ โรค 502 และภัยสุขภาพ 516  แผนงานพัฒนาองคก์ รเปน็ “กรมควบคมุ โรคดจิ ิทัล” ตามกรอบแนวทางการพัฒนา 527 541 รฐั บาลดิจิทลั ของประเทศไทย พ.ศ. 2563 - 2565 548  แผนงานขับเคลือ่ นการป้องกันควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพดว้ ยกลไกการพฒั นา 560 คุณภาพชีวิตระดับพ้นื ที่ (พชอ./พชข.) และระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ 568  แผนงานการสอื่ สารความเส่ียงโรคและภัยสุขภาพ (Health Risk Communication) 580  แผนงานบริหารและพัฒนาก�ำลังคนดา้ นการป้องกันควบคมุ โรค 591  แผนงานการพฒั นาก�ำลังคนดา้ นเวชศาสตรป์ ้องกนั และควบคมุ โรค 608  แผนงานเวชศาสตร์การเดินทางและทอ่ งเทยี่ ว 618  แผนงานพัฒนาระบบกลไกการป้องกนั ควบคมุ โรคเขตเมอื ง 628  แผนงานสง่ เสรมิ การพัฒนานวัตกรรม วจิ ยั และการจัดการความรู้ เพ่ือการปอ้ งกัน 644 ควบคุมโรค 652  แผนงานการขับเคลือ่ นมาตรการทางกฎหมาย ตามกฎหมายวา่ ดว้ ยโรคตดิ ตอ่ ฉบบั ใหม่  แผนงานการขับเคล่อื นมาตรการทางกฎหมาย ตามกฎหมายวา่ ด้วยการควบคุม โรคจากการประกอบอาชพี และโรคจากสิง่ แวดลอ้ ม  แผนงานขับเคลื่อนการบังคบั ใชก้ ฎหมายตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องดมื่ แอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 และพระราชบัญญัติควบคุมผลิตภัณฑย์ าสบู พ.ศ. 2560 โดยหน่วยปฏบิ ตั กิ ารควบคมุ เคร่ืองดืม่ แอลกอฮอล์และผลติ ภัณฑย์ าสบู (Alcohol and Tobacco Control Operation Unit : ATCU)  แผนงานพัฒนาองค์การตามเกณฑค์ ณุ ภาพการบริหารจัดการภาครฐั (PMQA 4.0)  แผนงานขับเคลอ่ื นการประเมนิ คุณธรรมและความโปร่งใสในการด�ำเนนิ งาน ของกรมควบคุมโรค เพอ่ื ยกระดบั มาตรฐานการด�ำเนินงานด้านการปอ้ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ และประพฤตมิ ชิ อบ ฉ





3 นพ.ขจรศกั ดิ์ แกว้ จรสั |

นพ.ขจรศักดิ์ แกว้ จรัส | ประเด็น : แนวทางขับเคลื่อน แอลกกาอรฮขบัอเลค ลพ่อื .ศน.ก2า5ร5บ1งั คแลบั ะใชพกŒ .ฎรห.บม. าคยวตบาคมมุ พผ.ลรติ .บภ.ณั ควฑบย คาุมสเูบครพอ่� .ศง.ด2มื่ 560 โดยหน‹วยปฏิบัติการควบคุมเคร�อ่ งดืม่ แอลกอฮอลและผลิตภณั ฑยาสูบ (Alcohol and Tobacco Control Operation Unit : ATCU) เ(ปG‡าoหaมlาsย)  มกี ารจัดตง้ั หนว ย ATCU และพัฒนาศกั ยภาพหนวย ATCU ระดบั Basic และระดบั Advance ครบทุกจงั หวดั ต(ัวKชP�้วI)ัด  มกี ารจัดตงั้ หนวย ATCU ครบ 76 จงั หวัด และ กทม. ครบ 50 เขต  มกี ารจดั ทำ MOU รวมกับหนวยงานทเ่ี กย่ี วขอ ง เพื่อสนับสนุนใหเกดิ การจดั ตง้ั หนวย ATCU  พัฒนาศกั ยภาพหนวย ATCU ระดับ Basic และ Advance ครบ 76 จงั หวดั และ กทม. ครบ 50 เขต  มีคมู ือ/แนวทางการบงั คบั ใชกฎหมาย  จำนวนคูม ือ/แนวทางการบังคบั ใชก ฎหมาย ไมน อยกวา 1 เรื่อง  มีระบบติดตามการดำเนนิ การทางคดตี ามกฎหมาย  มีระบบติดตามการดำเนินการทางคดีตามกฎหมาย 1 ระบบ สถานการณ/ จากการขบั เคลอ่ื นมาตรการตา ง ๆ เกย่ี วกบั การการบงั คบั ใชก ฎหมายตาม พ.ร.บ. ควบคมุ เครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอล พ.ศ. 2551 และ พ.ร.บ. ควบคมุ ผลติ ภณั ฑย าสบู พ.ศ. 2560 ทผ่ี า นมา พบวา เจา หนา ทผ่ี รู บั ผดิ ชอบงานบงั คบั ใชก ฎหมายในระดบั จงั หวดั มจี ำนวนนอ ย ทำใหก ารปฏบิ ตั งิ านไมส ามารถเปน ไปไดอ ยา งทว่ั ถงึ และตอ เนอ่ื ง นอกจากนเ้ี จา หนา ทบ่ี างสว นยงั ไมช ำนาญในการใชก ฎหมายขาดความมน่ั ใจในการบงั คบั ใชก ฎหมายสง ผลใหก ารบงั คบั ใชก ฎหมายไมม ปี ระสทิ ธภิ าพ ปญ˜ หา (Gap) เทาที่ควร จากสภาพปญหาดังกลาว ในปงบประมาณ พ.ศ. 2561 กรมควบคุมโรคไดมีนโยบายสนับสนุนใหมีการจัดตั้งหนวย ATCU ขึ้น โดยบูรณาการการทำงานรวมกันของสาธารณสุขจังหวัด สรรพสามิตจังหวัด ตำรวจนครบาล/ ตำรวจภูธรจังหวัด ปกครองจังหวัด ทองถิ่นจังหวัด สำนักอนามัย สำนักงานเขตในสังกัดกรุงเทพมหานคร และภาคประชาสังคมรวมดวย ซึ่งตอมาในการประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนแผนการปองกันและควบคุมโรคไมติดตอ 5 ป ไดมีมติเห็นชอบในกรอบแนวทางและมาตรฐานในการจัดตั้งหนวย ATCU เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ 2562 และตั้งแตป พ.ศ. 2561 จนถึงปจจุบันไดมีการจัดทำหลักสูตรพัฒนาศักยภาพหนวย ATCU 3 ระดับ ไดแก ระดับ Basic ระดับ Advance และระดับ Expert โดยมีการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพหนวย ATCU ระดับ Basic ไปแลว จำนวน 10 รุน ผูเขารวมอบรมทั้งสิ้น 736 คน จาก 76 จังหวัด และ กทม. 50 เขต และระดับ Advance จำนวน 6 รนุ ผเู ขา รว มอบรมทง้ั สน้ิ 365 คน จาก 76 จงั หวดั และ กทม. 11 เขต รวมทง้ั ไดม กี ารสนบั สนนุ สอ่ื ประชาสมั พนั ธ ขอ มลู ทางวชิ าการและขอ กฎหมาย ตลอดจนรว มลงพน้ื ทบ่ี งั คบั ใชก ฎหมายกบั หนว ยงานทเ่ี กย่ี วขอ งอยา งตอ เนอ่ื ง 4 หนว ยงานสว นกลาง และ สคร. หนว ยงานระดบั พน้ื ท่ี สสจ. อำเภอ/พชอ. สว นกลาง สคร. - ดำเนินการใหมีการจัดตง้ั - ส่อื สาร/สรางความรู หนวย ATCU ในระดับจังหวดั ความเขา ใจเก่ียวกับ กฎหมาย มาตรการ/ - จดั ทำ MOU รว มกบั หนว ยงานทเ่ี กย่ี วขอ ง - รวบรวมผลการดำเนนิ งานปญ หาอุปสรรค - ส่ือสาร/สรา งความรูความเขา ใจ - ลงพน้ื ท่บี ังคบั ใชกฎหมายฯ เพอ่ื ใหม กี ารจดั ตง้ั หนว ย ATCU และแนวทางการแกไ ข เกีย่ วกับกฎหมาย กจิ กรรมสำคญั - ลงพ้นื ทีบ่ ังคบั ใชก ฎหมายฯ - จดั อบรมพฒั นาศกั ยภาพหนว ย ATCU ระดบั Basic - จดั อบรมพฒั นาศกั ยภาพหนว ย ATCU ระดบั Basic และ ระดบั Advance - รว มลงพืน้ ที่บังคบั ใชก ฎหมายฯ - สอ่ื สาร/สรา งความรคู วามเขา ใจเกย่ี วกบั กฎหมาย - จดั ทำคมู อื /แนวทางการบงั คบั ใชก ฎหมายและ - ขบั เคล่ือนใหม ีการจดั ตงั้ หนวย ATCU ระบบตดิ ตามการดำเนนิ การทางคดตี ามกฎหมาย ในระดบั เขต - สนบั สนนุ ขอ มลู ทางวชิ าการ/กฎหมาย/ สอ่ื ประชาสมั พนั ธ และรว มลงพน้ื ทบ่ี งั คบั ใชก ฎหมายฯ หนว‹ ยงาน ภายในกรม : สคอ. กคส. สปคม. สคร. 1 - 12 ภายนอกกรม : สสจ. ปกครอง ทองถิน่ สรรพสามิต ตำรวจ กทม. รว‹ มดำเนนิ การ 3 เดอื น 6 เดอื น 9 เดอื น 12 เดอื น Quick - จดั ทำ MOU รวมกบั หนวยงานทีเ่ กยี่ วขอ ง - มีคูมือแนวทางการบังคับใชก ฎหมายฯ - พฒั นาศกั ยภาพหนวย ATCU ระดบั Advance - มีระบบติดตามการดำเนนิ งานทางคดี Win - พัฒนาศักยภาพหนว ย ATCU ระดับ Basic ไมน อยกวา 1 เรื่อง จำนวน 2 รุน ตามกฎหมาย เพมิ่ เตมิ ไมน อ ยกวา 2 รุน - พัฒนาศกั ยภาพหนวย ATCU ระดับ Advance - พัฒนาศักยภาพหนวย ATCU จำนวน 2 รนุ ระดับ Advance จำนวน 2 รุน

ประเด็น : แนวทางขบั เคลือ่ น การขบั เคลอ่ื นงานควบคมุ การบรโ� ภคยาสบู ผา‹ นกลไกคณะกรรมการควบคมุ ผลติ ภณั ฑย าสบู จงั หวดั เป‡าหมาย จังหวัดมกี ารขับเคล่ือนงานควบคมุ การบรโิ ภคยาสบู ตัวชว้� ัด รอ ยละ 80 ของจังหวดั มกี ารดำเนินงานควบคุมการบริโภคยาสบู (Goals) ทส่ี อดคลองตามบรบิ ทของพนื้ ท่ี (KPI) ทสี่ อดคลองตามบรบิ ทของพนื้ ท่ี สถานการณ/ กระบวนการขับเคลื่อนการควบคุมการบริโภคยาสูบในระดับพื้นที่ยังไมมีความครอบคลุมทุกมิติ นโยบาย/มาตรการ/แนวทางการลดอัตราการบริโภคผลิตภัณฑยาสูบ ไมมีความสอดคลองกับบริบทกับพื้นที่และแผนการดานควบคุมยาสูบระดับชาต ปญ˜ หา (Gap) หนวยงานสวนกลาง พ้ืนท่ี กำหนดนโยบาย/มาตรการ และเปาหมาย 1. ชแ้ี จงถายทอดจุดเนน และกรอบแนวคิด การขบั เคลอ่ื นการดำเนินงาน ตามนโยบาย/ มีการขบั เคลอื่ นงานควบคมุ การบรโิ ภคยาสูบ การขบั เคลื่อนงานควบคมุ การบรโิ ภคยาสบู การทบทวนและถา ยทอดสถานการณ มาตรการ และเปา หมายการควบคมุ การ ระดบั จงั หวดั ใน 5 มาตรการหลกั คือ เพ่อื ใหเ กิดกลไกการดำเนินงานฯ ในระดับพ้นื ท่ี 2. สนับสนุนสงเสรมิ การขับเคลอ่ื นการควบคุม บริโภคยาสบู ที่สอดคลอ งตามบริบทของพน้ื ท่ี มาตรการท่ี 1 ขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงาน 5 การบรโิ ภคยาสูบของพนื้ ที่ ควบคุมยาสบู ระดบั จังหวดั มาตรการ/ 3. การดำเนนิ การตดิ ตามและประเมินผลการ มาตรการท่ี 2 การบงั คบั ใชกฎหมาย และ ดำเนนิ งานในพ้ืนที่ กจิ กรรมสำคญั การดำเนินการสรา งสง่ิ แวดลอม ปลอดบหุ ร่ี มาตรการท่ี 3 การปองกนั นกั สบู หนา ใหม มาตรการที่ 4 การบำบดั รกั ษา/ การชว ยเลิกสบู บุหร่ี มาตรการท่ี 5 สรา งมาตรการทำให ชุมชนปลอดบหุ ร่ี รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : กองงานคณะกรรมการควบคมุ ผลิตภณั ฑยาสูบ และสำนักงานปอ งกนั ภายนอกกรม : สำนักงานสาธารณสขุ จงั หวดั Quick ควบคมุ โรคที่ 1 – 12 Win Q1 Q2 Q3 Q4 จงั หวดั มแี ผนการดำเนนิ งานควบคมุ การบรโิ ภค จังหวดั มผี ลการดำเนินงานควบคุมการบรโิ ภค ยาสบู ใน 5 มาตรการหลกั ทส่ี อดคลอ งตามบรบิ ท ยาสบู ใน 5 มาตรการหลกั ทส่ี อดคลอ งตาม จังหวดั มีผลการดำเนินงานควบคุมการบรโิ ภค มีการติดตามประเมินผลการดำเนินงานตาม ของพื้นที่ โดยผานความเห็นชอบของ คผยจ. บรบิ ท ของพืน้ ที่ ไมนอยกวา รอยละ 50 ยาสบู ใน 5 มาตรการหลกั ทส่ี อดคลอ งตามบรบิ ท จุดเนน หรอื การประชมุ ที่เก่ยี วของ ของพ้นื ที่ ไมนอ ยกวารอ ยละ 80 นพ.ขจรศักด์ิ แก้วจรสั |

นพ.ขจรศักด์ิ แก้วจรสั | ประเด็น : แนวทางขับเคล่อื น การคัดกรองพฤติกรรมการด่มื สรุ าและการบำบัดรกั ษาจากปญ˜ หาการดืม่ สรุ า ในสถานพยาบาล เปา‡ หมาย ผูมารับบริการสุขภาพท่มี ีอายุ 15 ปข ึ้นไป ไดรับการคดั กรอง ตวั ช�้วดั  จำนวนประชากรอายุ 15 ปข น้ึ ไป ทเ่ี ขา รบั บรกิ ารไดร บั การคดั กรองการดม่ื สรุ า (Goals) พฤตกิ รรมการดมื่ สุราและไดรบั การบำบัดรักษาจากปญ หา (KPI) ในสถานพยาบาล (16.6 ลา นราย หรอื รอ ยละ 45) การดม่ื สุรา ในสถานพยาบาล  จำนวนผทู ม่ี ปี ญ หาการดม่ื สรุ าและไดร บั การบำบดั รกั ษาในสถานพยาบาล (1.05 ลา นราย หรอื รอ ยละ70) การบรโิ ภคเครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอล เปน ปจ จยั เสย่ี งลำดบั ท่ี 2 (รองจากบหุ ร/่ี ยาสบู ) กอ ใหเ กดิ การสญู เสยี ปส ขุ ภาวะถงึ ปล ะ 1,122,000 DALYs เมอ่ื พจิ ารณาแยกตามเพศแลว การบรโิ ภคเครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอลเ ปน สาเหตุ อนั ดบั 1 ของการสญู เสยี ปส ขุ ภาวะในเพศชาย ดงั นน้ั กระบวนการคดั กรองปญ หาการดม่ื สรุ าและใหก ารบำบดั แบบสน้ั (alcohol screening and brief intervention) เปน วธิ กี ารคน หาผมู ปี ญ หาการดม่ื สรุ าในประชาชนทว่ั ไป โดยเฉพาะกลมุ เสย่ี ง และใหก ารดแู ลชว ยเหลอื เบอ้ื งตน ดว ยวธิ กี ารบำบดั แบบสน้ั ตามความรนุ แรง สถานการณ/ ของปญ หาทพ่ี บ ถอื เปน บรกิ ารปอ งกนั แบบปฐมภมู แิ ละแบบทตุ ยิ ภมู ทิ ส่ี ามารถดำเนนิ การไดต ง้ั แตใ นชมุ ชนและสถานพยาบาลทกุ ระดบั เพอ่ื เพม่ิ โอกาสการเขา ถงึ บรกิ ารของผมู ปี ญ หาการดม่ื สรุ าใหต ระหนกั ถงึ ปญ หาการดม่ื ของตน และสามารถ ลด ละ เลกิ ดม่ื และลด อนั ตรายตอ สขุ ภาพจากการดม่ื ได ผลการสำรวจปญ หาสขุ ภาพจติ ในคนไทยพบคนไทยอายุ 18 ปข น้ึ ไป มคี วามผดิ ปกตพิ ฤตกิ รรมการดม่ื สรุ า หรอื alcohol use disorders 2.7 ลา นคน เปน ผดู ม่ื แบบอนั ตราย (alcohol abuse) 1.8 ลา นคน และดม่ื แบบตดิ (alcohol ปญ˜ หา (Gap) dependence) 9 แสนคน แตข อ มลู การเขา รบั บรกิ ารสขุ ภาพของ F10.0-F10.9 จากฐานระบบ 43 แฟม ของกระทรวงสาธารณสขุ ในป พ.ศ. 2559 เพยี ง 168,729 คน นน่ั หมายความวา มผี ปู ญ หาพฤตกิ รรมการดม่ื สรุ าทค่ี วรไดร บั การดแู ลทางการแพทยไ ดร บั บรกิ ารจรงิ เพยี งรอ ยละ 6.13 แสดงถงึ ชอ งวา งการเขา ถงึ บรกิ ารทส่ี งู มาก ถงึ แมก ารใหบ รกิ ารคดั กรองและการบำบดั อยา งสน้ั ถกู บรรจอุ ยใู นชดุ สทิ ธปิ ระโยชนแ ลว แตอ ตั ราการเขา ถงึ บรกิ ารดงั กลา วยงั ตำ่ อยู ทง้ั อตั ราการไดร บั การคดั กรอง และอตั ราการตดิ ตาม ผมู คี วามเสย่ี งเขา รบั การบำบดั อยา งสน้ั โดยอตั ราเขา ถงึ การคดั กรองอยทู ร่ี อ ยละ 23 ของประชากรเปา หมาย อตั ราการเขา รบั การบำบดั ภายหลงั การคดั กรอง อยทู ร่ี อ ยละ 65 ของผทู ส่ี มควรไดร บั การบำบดั ทำใหไ มส ามารถใหก ารดแู ลชว ยเหลอื เบอ้ื งตน ดว ยวธิ กี ารบำบดั แบบสน้ั และสง ตอ รบั การรกั ษาตามความรนุ แรงของปญ หาทพ่ี บได 6 หนวยงานสวนกลาง สคร. 1. พฒั นาศักยภาพบคุ ลากร 2. ชีแ้ จงแนวทางการบนั ทกึ 3. ติดตามผลการรายงาน 1. สงเสริม สนับสนนุ 2. ติดตามผลการดำเนินงาน 3. รายงานผลการบูรณา ในสถานพยาบาลใหส ามารถ การคัดกรองบำบัดรักษา และ ในระบบ 43 แฟม (SPECIAL การบรู ณาการ การคดั กรอง การคดั กรองบำบัดรกั ษาและ การและการตดิ ตาม การคดั กรอง มาตรการ/ คดั กรองและบำบดั รักษาผูมี การตดิ ตาม ผมู ปี ญ หาการดม่ื สรุ า PP) รายงานผลใหผ ูบริหารเขต บำบัดรกั ษาผมู ปี ญ หาจาก ติดตามผูมปี ญหาการดืม่ สุรา บำบดั รักษาผูมีปญหาจาก ปญ หาจากการดื่มสรุ าได ในระบบ 43 แฟม (SPECIAL PP) และระดบั สงู ทราบ การด่มื สุรา (ในเขตจงั หวดั (ในเขตจังหวัดท่ีรบั ผดิ ชอบ) การด่ืมสุรา (ในเขตจังหวดั กจิ กรรมสำคญั ชุดรหัส 1B6 ทร่ี บั ผดิ ชอบ) ในเวชระเบยี น ที่รบั ผดิ ชอบ) คลินิก NCD ANC และ กายภาพบำบัด รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สำนักงานปองกนั ควบคมุ โรคท่ี 1-12 ภายนอกกรม : สสจ. สถานพยาบาลทกุ ระดบั สงั กดั สป.สธ.,กรมการแพทย Quick และกรมสุขภาพจิต Win Q1 Q2 Q3  Q4  รกกภผผสาลลราาายปรรุยกกงดลใผาาานงำรรลนพเวบคกนผนัน้ืดัำานิลทบทกรงกด่รดีั่ีา2ราอำรนวร5เกงั นมดรษกกกำนิอ นัาเาบังยนผรยาหลนิมูดนานะปีงยำาวเนญ7นแนย0ลหนิง2ในะาาง5นาผกร6นะลทา5บรกเ่ี รกดบาอย่ีม่ืรยวตEสลขsดิรุ ะtอาตimงา4ม5aใtนes  ชแ้ี จงแนวทางฯ และพฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรใน  รายงานตดิ ตามการบนั ทกึ ขอ มลู (แฟม 41 Special PP)  รายงานตดิ ตามการบนั ทกึ ขอ มลู (แฟม 41 Special PP)  สถานพยาบาล  ผลการคดั กรอง การดำเนนิ งาน รอ ยละ 30  ผลการคดั กรอง การดำเนนิ งาน รอ ยละ 40  ผลการบำบดั รกั ษาผมู ปี ญ หาการดม่ื สรุ า การดำเนนิ งาน  ผลการบำบดั รกั ษาผมู ปี ญ หาการดม่ื สรุ า  สนบั สนนุ สอ่ื ทเ่ี กย่ี วขอ ง รอ ยละ 50 การดำเนนิ งาน รอ ยละ 60

7 7 นพ.ปรชี า เปรมปรี |

นพ.ปรชี า เปรมปรี | ประเด็น : แนวทางขบั เคล่ือน การปอ‡ งกนั การบาดเจบ็ และเสยี ช�วต� จากอบุ ตั เิ หตุทางถนน (RTI) ในกลม‹ุ เดก็ และเยาวชน เป‡าหมาย ลดการตายและการบาดเจบ็ จากอุบัติเหตทุ างถนน ตัวชว�้ ัด  จำนวนการตายของเดก็ และเยาวชนจาก RTI ลดลง ≥ รอ ยละ 3 หรอื (Goals) ในกลุม เด็กและเยาวชน (≥15 จงั หวดั ) (KPI)  จำนวนการบาดเจบ็ (OPD) ของเดก็ และเยาวชนจาก RTI ลดลง ≥ รอ ยละ 5 สถานการณ/ จากขอมูลบูรณการ 3 ฐาน ในชวง 9 ปที่ผานมา มีเด็กและเยาวชนไทย (10-19 ป) เสียชีวิตจาก RTI 26,126 คน หรือเฉลี่ย 2,902 คนตอป ปญ˜ หา (Gap) และจากพยากรณในชวง 10 ป (ป 2564–2573) โดยวิเคราะห Time Series จะมีเยาวชนไทยเสียชีวิตเพิ่มขึ้น 37,321 คน หากไมมีแผนงานแกไขปญหาอยางจริงจัง หนวยงานสว นกลาง สคร. พัฒนานโยบายแผนงาน สื่อสารความเสี่ยงปรับ ขับเคลื่อนการแกปญหา พัฒนาทีมครู/วิทยากร สนับสนุนโครงการ TSY ติดตามประเมินผล 8 ระดับ ชาติ/จังหวัด คานิยมสังคม และพัฒนา ในระดับจังหวัด/อำเภอ (≥50 คน) “ทักษะคิด” Program ของจังหวัด ≥ 15 จังหวัด โดยใช TSY Program ≥ 15 จังหวัด มาตรการ/ รวมกับเครือขาย หลักสูตร/คูมือ กจิ กรรมสำคญั รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สคร. 1-12, สำนกั ผทู รงฯ, สำนักสอื่ สารฯ ภายนอกกรม : สสจ, สสอ, พชอ, ศปถ,จงั หวดั /อำเภอ, ศธ, ตร, ขบ, ปภ, สถานศกึ ษา Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4 พฒั นานโยบายและแผน TSY Program พัฒนานโยบายและแผน TSY Program พฒั นานโยบายและแผน TSY Program • จำนวนการตายของเด็กและเยาวชนจาก และทีมวิทยากรระดับจังหวัด ≥ 5 จว. และทีมวทิ ยากรระดบั จงั หวดั ≥ 10 จว. และทมี วทิ ยากรระดบั จังหวดั ≥ 15 จว. RTI ลดลง ≥ รอ ยละ 3 หรอื • จำนวนการบาดเจบ็ (OPD) ของเดก็ และ เยาวชนจาก RTI ลดลง ≥ รอยละ 5

ประเด็น : แนวทางขบั เคลื่อน การขบั เคลือ่ นการดำเนินงานเฝ‡าระวังและลดการบร�โภคเกลอื และโซเดยี มระดับจงั หวดั พ.ศ. 2565 เป‡าหมาย มีการขบั เคลอื่ นการดำเนนิ งานเฝา ระวงั และลดการบริโภค ตวั ชว้� ดั •• 12 จังหวดั เปา หมาย (1 จังหวดั /เขต) มีขอ มูลเฝา ระวงั และนำไปใชว างแผนการดำเนนิ งาน (Goals) เกลอื และโซเดียมระดบั จงั หวัด (KPI) ประชาชนในจังหวัดเปา หมายมคี วามตระหนกั รู ความเสย่ี งการบรโิ ภคเกลือและ โซเดียม ≥ รอยละ 80 สถานการณ/ โรคไมติดตอเปนสาเหตุของการเสียชีวิตหลักของคนไทย พบวาการบริโภคเกลือเปนปจจัยเสี่ยงหลักในการเพิ่มระดับความดันโลหิตที่เปนสาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจขาดเลือด โรคเบาหวานและโรคความดันโลหิต และเปนสาเหตุการเสียชีวิต 4 อันดับแรก องคการอนามัยโลกจึงกำหนดใหลดการบริโภคเกลือลง 30% เปนเปาหมาย ปญ˜ หา (Gap) การปองกันควบคุมโรคไมติดตอ (9 global voluntary targets) ป 2559 กรมควบคุมโรค ไดจัดทำยุทธศาสตรลดการบริโภคเกลือและโซเดียมขึ้น เพื่อใหเกิดขับเคลื่อน ยุทธศาสตรฯ และแผนการลดการบรโิ ภคเกลือและโซเดียมทัง้ สว นกลางและสวนภูมิภาคเปน ไปอยา งตอ เนืองและเกดิ ผลสัมฤทธิ์ หนว ยงานสวนกลาง สคร. จังหวัด 1. จัดทำระบบการเก็บขอมูลและการอบรมการเฝาระวัง 1. ประสานการจัดทำขอตกลงขับเคลื่อนการดำเนินงาน 1. จัดทำขอตกลงขับเคลื่อนการดำเนินงานเฝาระวังและ เสถานการณป ญ หาการบรโิ ภคเกลอื และโซเดยี มจงั หวดั เฝา ระวงั และลดการบรโิ ภคเกลอื และโซเดยี มระดบั จงั หวดั การดำเนนิ งานลดการบรโิ ภคเกลอื และโซเดยี มรว มกบั หนว ยงาน เครือขายระดับจังหวัด 2. การประชุมเชิงปฏิบัติการการพัฒนาแนวทางลด 2. สนับสนุนการจัดทำขอมูลเฝาระวังสถานการณปญหา การบริโภคเกลือและโซเดียมระดับจังหวัด การบริโภคเกลือและโซเดียมระดับจังหวัด 2. จัดทำขอมูลเฝาระวังสถานการณปญหาการบริโภคเกลือ และโซเดียมของจังหวัด 3. นิเทศ ติดตาม ผลการดำเนินงานรวมกับสำนักงาน 3. นิเทศ ติดตาม การดำเนินงาน ปองกันควบคุมโรคเขตที่ 1-12 3. จัดทำแผนปฏิบัติการและดำเนินงาน 4. สรุปผลการดำเนินงาน 9มาตรการ/ 9 กจิ กรรมสำคญั รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สำนักงานปองกันควบคุมโรคเขตที่ 1-12 สปคม. ภายนอกกรม : สำนกั โภชนากร กรมอนามัย สำนกั งานสาธารณสุขจังหวดั , วิทยาลยั แพทยศาสตร Quick พระมงกุฎเกลา , เครอื ขายลดการบริโภคเกลือ,และเครอื ขา ยทเ่ี ก่ยี วของในพืน้ ที่ Win Q1 Q2 Q3 Q4 • รายงานสถานการณเ ฝา ระวังการบรโิ ภคเกลือ ขอ ตกลงขบั เคลอ่ื นการดำเนนิ งานเฝา ระวงั และโซเดยี มระดบั จังหวดั จำนวนหนว ยงานที่รวมดำเนินการปรบั ผลการสำรวจประชาชนในจงั หวดั มีความ และการดำเนนิ งานลดการบรโิ ภคเกลอื และ • ผลการสำรวจความตระหนักความเสยี่ ง เปล่ยี นส่งิ แวดลอมลดการบรโิ ภคเกลอื ตระหนกั รูความเสีย่ งการบรโิ ภคเกลือและ โซเดียมจังหวัด และโซเดยี ม โซเดียมไมน อยกวารอยละ 80 การบริโภคเกลือและโซเดียม นพ.ปรชี า เปรมปรี |

นพ.ปรชี า เปรมปรี | ประเด็น : แนวทางขับเคล่ือน เพิ่มการตรวจคดั กรอง HCV ในประชากรกลมุ‹ เปา‡ หมายโดยใชŒงบประมาณทŒองถนิ่ เปา‡ หมาย กลมุ ประชากรเปาหมาย ไดรับการคดั กรอง HCV ตัวชว�้ ดั รอยละ 90 ของกลมุ เปาหมายทไ่ี ดร ับการคัดกรอง HCV (Goals) (KPI) สถานการณ/ จากการศกึ ษาพบวา คา คาดประมาณผตู ดิ เชอ้ื ไวรสั ตบั อกั เสบ ซี ในประเทศไทยประมาณ 8 แสนคน พบมากในประชาชนอายุ 30 ป ขน้ึ ไป ซง่ึ อตั ราการเสยี ชวี ติ มแี นวโนม เพม่ิ ขน้ึ ทกุ ป ทง้ั นโ้ี รคไวรสั ตบั อกั เสบ ซี ไมม วี คั ซนี ในการปอ งกนั แตส ามารถรกั ษาใหห ายขาดได ดว ยการกนิ ยาตา นไวรสั ให ครบ 12 สปั ดาห สำหรบั รายงานความชกุ ผตู ดิ เชอ้ื ไวรสั ตบั อกั เสบซเี รอ้ื รงั อยทู ่ี รอ ยละ0.39 และพบความชกุ สงู ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื รอ ยละ 0.89 ภาคกลางรอ ยละ 0.26 และภาคเหนอื รอ ยละ 0.21 สำหรบั ในประชากรกลมุ เสย่ี ง ปญ˜ หา (Gap) รายงานลา สดุ ป 2563 พบการตดิ เช้ือตับอักเสบซี (HCV)สงู สดุ ในกลมุ ประชากรหลัก ทเ่ี ปน กลุม ผูใชยาเสพตดิ ชนดิ ฉดี เขา เสน(PWID) รอ ยละ 42.2 ชายมีเพศสัมพันธก ับชาย (MSM) รอ ยละ 1.01% พนักงานบริการชาย (MSW) รอยละ 0.53% และพบรายงาน ในกลมุ ผตู อ งขงั รอ ยละ 2.1 นอกจากนน้ั ยงั พบ การตดิ เชอ้ื ฯ(HVC) ในกลมุ ผตู ดิ เชอ้ื เอชไอว(ี PLHIV) รอ ยละ 4.3 โดยพบในกลมุ ผตู ดิ เชอ้ื ทเ่ี ปน ชายมเี พศสมั พนั ธก บั ชาย (PLHIV-MSM) และหญงิ ขา มเพศทต่ี ดิ เชอ้ื (PLHIV-TGW) รอ ยละ4.5 และ1.9 ตามลำดบั ชอ งวา ง การดำเนินงาน คือ 1)การตรวจคัดกรอง ประชากรกลุมเสี่ยง ยังดำเนินการไดนอย 2) สิทธิประโยชนยังไมครอบคลุมทุกประชากรเสี่ยง 3) แนวทางการวินิจฉัย รักษา ที่ยังมีขอจำกัด ไมสามารถดำเนินการไดครอบคลุมในโรงพยาบาลทุกระดับ 4) ไมมีขอมูล เชิงยทุ ธศาสตรทใี ชใ นการปรบั ปรงุ การดำเนินงาน และวางแผนยุทธศาสตรทม่ี ปี ระสทิ ธิภาพ หนวยงานสว นกลาง สคร. 1. สรางความเปนเจาของรวมกับกรม 2. บรู ณาการระบบบรกิ ารรวมกับ 3. สรา งความรอบรูแ ละพัฒนาการ 4. พฒั นาระบบขอ มูล และระบบ 1. จดั ทำแผนงานโครงการทสี อดคลอ ง 3.ขบั เคลื่อนและบูรณาการพฒั นา 4.สรางความรอบรแู ละพัฒนาการ 5. พฒั นาศักยภาพหนว ยงานพืน้ ท่ี สง เสรมิ การปกครองทอ งถน่ิ ใหบ รู ณาการ เอชไอวที ง้ั การเขา ถงึ กปม.ตรวจวนิ จิ ฉยั สอ่ื สารความเสย่ี ง ตดิ ตามการดำเนนิ งาน กับนโยบาย ระบบบรกิ ารการเขา ถงึ การคดั กรอง สอ่ื สารความเสี่ยง ในการจัดทำขอมลู และรายงาน 10 การทำงานการตรวจคัดกรอง HCV และการสง ตอใหไ ดรับรกั ษา RTTR 1) จัดทำประเดน็ การสือ่ สารและ และการรกั ษารว มกับHIV 1) จดั กิจกรรมรณรงคส รา งความ โดยใชงบกองทุนสุขภาพตำบลหรือ 1) ใชกลไกการเขาถึงกลมุ เปาหมาย ความรอบรู ดว ยรูปแบบ ผา น 1) พฒั นาฐานขอมูลเชงิ ยทุ ธศาสตร 2. สรางกระบวนการเพอ่ื สง เสรมิ การ 1) บูรณาการกลไก แผนการดำเนิน ตองการตรวจ HCV 1) จดั อบรมโปรแกรมการบนั ทกึ ขอ มลู งบทอ งถ่นิ รว มกับ HIV ชอ งทางทท่ี นั สมยั เหมาะกบั กปม. 2) พฒั นาบตุ ลากรการบันทึกขอ มลู มีสว นรว มจากทองถ่ิน งานการเขา ถงึ กปม. กบั งาน HIV 2) ปรบั ปรงุ และเผยแพรประเด็น 2) ตดิ ตาม สนบั สนนุ การบนั ทกึ ขอ มลู 1) MOU กรม คร. กบั กรมสง เสรมิ 2) เชอ่ื มตอ ระบบบรกิ ารกบั เครอื ขา ย 2) รณรงคส รา งความตองการตรวจ 1) วเิ คราะหก ลไกและบรู ณาการงาน 2) พัฒนาระบบบรกิ าร การสงตอ การส่อื สาร ความรอบรูการ และรายงาน รวมการใชขอ มูลใน และรายงานของพื้นท่ี การตดิ ตามการดำเนินงาน มาตรการ/ ปกครองฯ CBOและพัฒนาระบบสง ตอการ คดั กรอง เขากับกลไกในพ้ืนท่ี : พชอ การรกั ษา HCVทเ่ี ชอ่ื มตอ กบั ภาค ปอ งกนั และรกั ษาโรคไวรัส 2) จดั ทำแนวทางการทำงานกบั อปท. คดั กรองวนิ จิ ฉัย เขาสกู ารรักษา 2) พฒั นาบคุ ลากร ทอ งถน่ิ พน้ื ทใ่ี นการ CBOในพืน้ ท่ี ตบั อกั เสบ กจิ กรรมสำคญั โดยบรู ณาการกบั งานพชอ. 3) ปรบั ปรงุ มาตรฐานบรู ณาการ4โรค ทำแผนงานทสี อดคลอ งกบั นโยบาย 3) พฒั นาศกั ยภาพการวนิ ิจฉยั 3) ตดิ ตาม Coaching เขต HIV STIs TB 3) Coaching พ้นื ที่ รักษาโรคตบั อกั เสบ HCV ให 4) เพม่ิ แรงจงู ใจในพน้ื ท่ี เชน รางวลั 4) พฒั นาศักยภาพบุคลากร การ บุคลากรในพน้ื ทีดว ยรูปแบบ ประกวด มเี วทนี ำเสนอผลงาน วินจิ ฉยั การรกั ษารูปแบบ เหมาะสม E-learning Telemedicine 4) สรา งเครอื ขา ยผเู ช่ยี วชาญ HCV 5) สรา งและพัฒนากลไกเครอื ขา ย ในพ้นื ที่ ผูเชย่ี วชาญ 6) ผลักดัน ยา และบริการตรวจ ติดตามผลการรกั ษาเขา ชุดสทิ ธิ ประโยชนอยางครอบคลมุ รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : กยผ.กรม คร./กนว./สำนกั งานผทู รงคณุ วฒุ ิ กรม คร / สคร. 1 - 12 /สป.คม. ภสสายจนรอพก.กศร.มรพ: .กทบ. รรสพ..ชส.ำนรพกั ง.สาตน.ปภลาดั คกประรทะชรวางสงัสคธม/กรมสง เสรมิ การปกครองทอ งถน่ิ Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4  เตรยี มความพรอ มเชงิ นโยบาย และจดั เตรยี ม รอยละ 40 ของกลุมเปาหมายที่ไดรับการ รอยละ 70 ของกลุมเปาหมายที่ไดรับการ  รอยละ 90 ของกลุมเปาหมายที่ไดรับการ เครื่องมอื สนับสนุน คัดกรอง HCV คัดกรอง HCV คัดกรอง HCV  ถายทอดนโยบายให สคร.  อปท.รอ ยละ50 ของเปา หมายใหง บประมาณ สนบั สนนุ ฯ

11 11 นพ.โสภณ เอี่ยมศริ ิถาวร |

นพ.โสภณ เอย่ี มศริ ิถาวร | ประเดน็ : แนวทางขับเคลอื่ น ขบั เคล่อื นการดำเนินงานพัฒนาสมรรถนะ ช‹องทางเขŒาออกประเทศ ตามกฎอนามัยระหวา‹ งประเทศ พ.ศ. 2548 และ พ.ร.บ.โรคติดต‹อ พ.ศ. 2558 และเตร�ยมความพรŒอมในการเตร�ยมรบั การประเมนิ IHR- JEE เปา‡ หมาย เปา หมายที่ 1 : 1.1 ชองทางเขา ออกประเทศมกี ารพัฒนาสมรรถนะไดตามเกณฑ ตวั ช�ว้ ัด  รอยละ 95 ของชอ งทางเขาออกประเทศมีสมรรถนะตามกฎอนามยั ระหวา ง (Goals) ทีก่ ำหนด (CCAT) (KPI) ประเทศ (IHR-JEE) พ.ศ.2548 ไมต ่ำกวาระดบั 4 1.2 ชอ งทางเขา ออกประเทศมสี มรรถนะตามกฎอนามยั ระหวา งประเทศ  ผเู ดนิ ทางระหวา งประเทศเขา รบั การกกั กนั โรค รอ ยละ 100 ตามแนวทางทก่ี ำหนด (IHR-JEE) พ.ศ. 2548 เปาหมายที่ 2 : ผเู ดนิ ทางระหวา งประเทศทม่ี กี ารระบาด ทกุ คนไดร บั การคดั กรองและ กกั กนั เพอื่ ลดการรับผูต ดิ เช้อื รายใหมจ ากตางประเทศ สถานการณ 1) ฐานขอ มลู ดา นฯยงั ไมม รี ะบบเช่อื มตอ 2) ความรู ความเขา ใจ การตีความแตกตา งกัน 3) คมู ือ แนวทางการปฏบิ ัติงานไมเปน ปจจบุ นั (Gap) 4) ระบบการสง ตอผดท.ขาดการบรู ณาการ 5) พบการตดิ เช้อื โควดิ -19 ในสถานท่ีกักกัน 6) ภาระงานและความออนลา 12 สวนกลาง สคร. ดานควบคุมโรคฯและการกักกัน  ขับเคล่ือนนโยบายสูการปฏิบตั ิ  สอื่ สารนโยบายผานกลไกในพื้นท่ี  พฒั นาสมรรถนะตามกฎอนามัยระหวา งประเทศฯ มาตรการ  พฒั นาระบบเชื่อมตอฐานขอ มูล  ฝก อบรมเจา หนาทีแ่ ละเปนท่ปี รกึ ษาใหกับ  รายงานขอ มูลในระบบฐานขอ มูล กจิ กรรม  พัฒนาแนวทาง หลักสูตรและพฒั นาบคุ ลากร  บรู ณาการจดั ทำแผนเผชิญเหต/ุ BCP และแผนส่อื สาร สำคญั  ทบทวนและเสนอปรบั ขอ กฎหมาย พ้ืนที่ (ครู ก.)  บรหิ ารจดั การ ประสานทางการแพทย และการสง ตอ  จัดระบบการกักกนั โรค  ประสานสนบั สนุนงานดา นฯและกักกนั โรค  ติดตามและสนบั สนนุ เตรียมรับการประเมิน JEE  ประชาสัมพันธ สรา งการรบั รู และการเขา ถึง เพือ่ แยกกัก รกั ษา รวมทงั้ มาตรการทางสาธารณสุข  จดั ทำแผนSurge Capacity  อบรมพฒั นาศกั ยภาพเพ่อื การปฏิบัตงิ าน  กำกบั ติดตามประเมนิ การดำเนนิ งานและรายงานผล รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สคร กรว. ครฉ. กรต. ศสท. กม กนว. OIC ภายนอกกรม : คค. กต. ตม. ศก. กษ. สสจ. รพ. กกพ ก.วทิ ย Quick สบส. ก.อน มท. กห. Win Q1 Q2 Q3 Q4  พฒั นาการเชอ่ื มตอ ฐานขอ มลู  พัฒนาคูม ือ แนวทาง มาตรฐานและหลักสตู ร เยย่ี มเสรมิ พลงั ดา นฯเปา หมายเพอ่ื เตรยี ม ตดิ ตามประเมนิ ผล ถอดบทเรยี น  พฒั นาศกั ยภาพบคุ ลากรดา นสธและเทคโนโลยฯี รบั ประเมนิ IHR- JEE และการกกั กนั โรค  จดั ระบบการกกั กนั และถา ยทอดแนวทางใหเ ปน การปฏิบตั ิงานฯ มาตรฐานเดยี วกนั  บรู ณาการมาตรฐานระบบสง ตอ

ประเดน็ : แนวทางขับเคลอื่ น การบรห� ารจัดการวัคซ�น ยาและเวชภณั ฑทม่ี ิใชย‹ า เพ่ือปอ‡ งกันโรคติดเช้อ� ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) (Scale up) เป‡าหมาย ควบคุมการระบาดของโรคทป่ี องกันไดด ว ยวัคซีน เพื่อลดอตั รา ตัวช�้วัด ประชากรทีอ่ าศัยอยใู นราชอาณาจกั รไทยไดร ับการสรา งเสรมิ ภมู คิ มุ กนั โรค (Goals) การปวยและเสียชีวติ รวมถึงลดความรนุ แรงของโรคโควดิ 19 (KPI) ดวยวคั ซีนปองกันโรคโควิด 19 ≥ รอยละ 70 ในผตู ดิ เชอ้ื /และโรคท่เี กดิ จากวัคซนี จากสถานการณการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในปจจุบัน ซึ่งพบผูปวยติดเชื้อสะสมทั่วโลกจำนวน 170,174,444 ราย เสียชีวิต จำนวน 3,537,835 ราย สงผลใหมีการแพรระบาดเปน สถานการณ/ วงกวา ง ครอบคลมุ ไปถงึ 229 ประเทศทว่ั โลก สำหรบั ประเทศไทยจากทพ่ี บสถานการณก ารระบาดระลอกใหม สง ผลใหม ผี ปู ว ยสะสมจำนวน 171,979 ราย ผเู สยี ชวี ติ จำนวน 1,177 ราย คดิ เปน รอ ยละ 0.68 (ขอ มลู จาก กรมควบคมุ โรค วนั ท่ี 4 มถิ นุ ายน 2564) และโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) เปน โรคอบุ ตั ใิ หม จงึ ไมม ภี มู คิ มุ กนั ในคนทว่ั ไปทำใหม ผี ปู ว ยทต่ี ดิ เชอ้ื จำนวนมากหลายประเทศระบบ สาธารณสขุ ไมส ามารถรองรบั ปญ˜ หา (Gap) ผปู ว ยได สง ผลใหม ผี เู สยี ชวี ติ จำนวนมาก และมผี ลกระทบอยา งรนุ แรงตอ วถิ ชี วี ติ ความเปน อยแู ละระบบเศรษฐกจิ การจดั หาวคั ซนี ยา เวชภณั ฑท ม่ี ใิ ชย า จงึ ตอ งมกี ารจดั เตรยี มความพรอ มรวมทง้ั วางแผนการจดั หาใหท นั ตอ ภาวะฉกุ เฉนิ อยา งรวดเรว็ ของประเทศ เพอ่ื ลดอตั ราปว ย การเสยี ชวี ติ ปกปอ งระบบสขุ ภาพของประเทศ ซง่ึ ในปพ .ศ. 2564 กรมควบคมุ โรคมแี ผนจดั หาวคั ซนี จำนวน 100 ลา นโดส ใหก บั ประชาชนอยา งนอ ยรอ ยละ 70 ของประชากรทง้ั หมด เพอ่ื สรา งภมู คิ มุ กนั ในระดบั ประชากรและฟน ฟใู หป ระเทศกลบั สภู าวะปกติ และในปง บประมาณพ.ศ. 2565 มแี ผนการจดั หาวคั ซนี อกี จำนวน 50 ลา นโดส เพอ่ื กระตนุ ภมู คิ มุ กนั หนวยงานสว นกลาง สคร./สปคม.  จดั ทำแผนการจดั ซอ้ื วคั ซนี ยา  จดั ทำแผนกระจายและสำรองวคั ซนี  ประชาสมั พนั ธข อ มลู ขา วสารเรอ่ื ง  สง เสรมิ สนบั สนนุ การฉดี วคั ซนี ปอ งกนั การตดิ เชอ้ื ไวรสั  ประชาสมั พนั ธข อ มลู ขา วสารเรอ่ื งวคั ซนี ปอ งกนั การ เวชภณั ฑท ม่ี ใิ ชย า (ปอ งกนั โรค โคโรนา 2019 (COVID-19) ตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ทถ่ี กู ตอ ง ตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019) เหมาะสมตอ เครอื ขา ย/ประชาชนทว่ั ไป  รว มประเมนิ ผลระบบบรหิ ารจดั การวคั ซนี  แผนจดั ซอ้ื ฯ ปกติ  ตดิ ตามผลการรบั วคั ซนี ปอ งกนั โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา  แผนจดั ซอ้ื ฯ ตอบโตเ มอ่ื เกดิ 2019 (COVID-19) ในพน้ื ทร่ี บั ผดิ ชอบ การระบาด  แผนจดั ซอ้ื ฯ กระตนุ เศรษฐกจิ  แผนจดั ซอ้ื ฯ กระตนุ (Booster) มาตรการ/ 13เพอ่ื เตรยี มความพรอ มรบั มอื การ วคั ซนี ปอ งกนั การตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 13 ระบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ทถ่ี กู ตอ ง กจิ กรรมสำคญั 2019 (COVID-19) ไดอ ยา งมี เหมาะสมตอ เครอื ขา ย/ ประสทิ ธภิ าพ ประชาชนทว่ั ไป  พฒั นาระบบบรหิ ารจดั การวคั ซนี ยา  ประเมนิ ระบบบรหิ ารจดั การวคั ซนี เวชภณั ฑท ม่ี ใิ ชย า /คลงั วคั ซนี  พฒั นาระบบฐานขอ มลู ตดิ ตามผลการ รบั วคั ซนี ปอ งกนั โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สคร. 1-12 สปคม. สถาบนั บำราศนราดรู สถาบนั ราชประชาสมาสยั กรต. ก.ระบาด กรฉ. กยผ. สสพ. ภายนอกกรม สสจ. ทกุ จงั หวดั รพ. ศนู ย รพ. ทว่ั ไป รพ. ชมุ ชน รพ. สงั กดั สธ. ทกุ กรม กรมวทิ ยฯ อย. กรม อ. สป. ภายใน สธ. : : รพ.สงั กดั อว. โรงพยาบาลเครอื ขา ย UHOSNET รพ.สงั กดั กทม. ส.วคั ซนี อภ. มท. กห. คค. ภายนอก สธ. Q1 Q2 Q3 Q4  แดปโจปมปมคผดัวแรีีอรรโนะยหะะผงรบวกบชชนนาคันัาาแบรเาตหกสซิลฐ2แรมนัารีะา0ยรีลทพนปกจ1มะอ่ีรขนอัดั9รคาะองธกกัศวจกขมตาษายัานัรอลาู มยาอคมโมกโพรวยลพรลูาคคังใรูัครขน้ืนวโซอรตาคคัทรนีมาวดิซวาเ่ียกสสเดนิีชยชงาาย่ีแอาาอ้ืร1รงลแนาจไเ9แะรณวลกดัดอ่ืเระ≥าวหางสังเชรจวาวโรฉสภกัวคชคัอ ดีมณัคัรภโซยรวไซฑนณีัลเทนคัขนี โะซยาฑยแีคนไียผว1ทว2ดาน0ดิม่0ีไร กด1ใเิบั 1วชาร9กช9รยอ าสภทายรงณัค่ีลกเสพระำฑรออล่ืา ม1บงัปง0ใบิเคอชส0ำลยงรรกมุขามงิุ นัอแภคสโงผมูรำรวนบหคิคคั กทมุตรซง้าบัักดินี ร4นักเทจชาโแดัอ้ไื่ีรรดผหคไวนร ารบั สั  จัดหาและกระจายวัคซีน ยาและเวชภัณฑที่มิใชยาเพื่อ  จดั หาและกระจายวคั ซนี ยาและเวชภณั ฑท ม่ี ใิ ชย า เพอ่ื ปอ งกนั โรคตดิ เชอ้ื  ประชากรที่อาศัยอยูในราชอาณาจักรไทยไดรับการ Quick ปองกันโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ตามพื้นที่เสี่ยง ไวรสั โคโรนา 2019 ตามพน้ื ทเ่ี สย่ี งแดง สม เขยี ว ไดร อ ยละ 100 ของ สรางเสริมภูมิคุมกันโรคดวยวัคซีนปองกันโรคโควิด 19 Win  แดง สม เขยี ว ไดร อ ยละ 100 ของวคั ซนี ท่ีไดร บั วคั ซนี ทไ่ี ดร บั ≥ รอยละ 70   ประชากรทอ่ี าศยั อยใู นราชอาณาจกั รไทยไดร บั การสรา งเสรมิ ภมู คิ มุ กนั   ประชากรทอ่ี าศยั อยใู นราชอาณาจกั รไทยไดร บั การสรา งเสรมิ โรคดว ยวคั ซนี ปอ งกนั โรคโควดิ 19 ≥ รอ ยละ 50  สรุปรายงานผลการประเมินระบบบริหารจัดการวัคซีน ภมู คิ มุ กนั โรคดว ยวคั ซนี ปอ งกนั โรคโควดิ 19 ≥ รอ ยละ 30  ประเมนิ ระบบบรหิ ารจดั การวคั ซนี 1 ฉบับ นพ.โสภณ เอ่ยี มศริ ิถาวร |

นพ.โสภณ เอ่ียมศิรถิ าวร | ประเดน็ : แนวทางขับเคล่อื น ตามกรคอวบาคมวรา‹วมมรมกว‹ ือามรดมพŒาือนฒั รกะนหาารวศเ‹าฝงกั ‡าปยรรภะะวาเทงัพศแปเลอ‡พะงก่ือกลคนัไวกาคกมวามรบัน่ ดคคำุมงเโนทรนิคางงแาสลนุขะภภยั าสพขุ โลภกาพ(GHSA) เป‡าหมาย ผลักดัน ขับเคลื่อนใหเกิดแผนงานบูรณาการ GHSA ในระดับ ตัวชว้� ัด จำนวนจงั หวดั ชายแดนเปา หมาย ผา นเกณฑป ระเมนิ ตามประเดน็ GHSA ทก่ี ำหนด (Goals) จังหวัด สูการปฏิบัติ เนนเตรียมพรอมตอบสนองตอภัยคุกคาม (KPI) 10 จงั หวดั (4 จงั หวดั นำรอ ง และ 6 จงั หวดั ใหม *ตาก ศรสี ะเกษ จนั ทบรุ ี มกุ ดาหาร หนองคาย และบงึ กาฬ) ทางสขุ ภาพระหวา งประเทศ สคู วามมนั่ คงปลอดภยั ทางสขุ ภาพ สถานการณ/ สำนกั งานความรว มมอื ระหวา งประเทศสนบั สนนุ การขบั เคลอ่ื นการดำเนนิ งานความรว มมอื ระหวา งประเทศดา นการเฝา ระวงั ปอ งกนั ควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ ระหวา งจงั หวดั ชายแดนและจงั หวดั ชายแดนคขู นานรว มกบั ภาคเี ครอื ขา ยมาอยา งตอ เนอ่ื ง ป 2564 นำแนวทางการดำเนนิ งาน GHSA มาใชป รบั ใช เพอ่ื ใหเ กดิ ความมน่ั คงปลอดภยั ทางสขุ ภาพ รวมทง้ั สนบั สนนุ การมงุ สเู ปา หมายตามกฎอนามยั ระหวา งประเทศ (IHR) ผลการวเิ คราะห ปญ˜ หา (Gap) การดำเนนิ งานดว ยตนเองในป 2564 ของจงั หวดั ชายแดนนำรอ ง 4 จงั หวดั ไดแ ก จงั หวดั นา น สตลู สระแกว และระนอง พบวา ประเดน็ ทต่ี อ งการพฒั นาตอ เนอ่ื ง ไดแ ก กำลงั คนดา นระบาดวทิ ยา ระบบหอ งปฏบิ ตั กิ าร การบรู ณาการขอ มลู ระหวา งสขุ ภาพมนษุ ย สขุ ภาพสตั ว และสง่ิ แวดลอ ม การเตรยี มความพรอ มและการวางแผนรบั มอื กรณฉี กุ เฉนิ การมสี ว นรว มของภาคเอกชน และการสอ่ื สารความเสย่ี ง หนว ยงานสว นกลาง สคร. (จงั หวัดนำรอ ง 4 จงั หวัด) 1. จดั ประชมุ เพอ่ื จดั ทำ 2. รวมจัดทำแผนงาน 3. สนับสนุนผเู ชี่ยวชาญ 4. ตดิ ตามและ 1. รว มหารอื แผนงาน 2. รว มจัดทำแผน 3. รวมดำเนนิ การตาม 4. รว มตดิ ตามและ 14 แนวทางการติดตาม GHSA ของ 6 จงั หวดั รว มจดั ทำแผนงาน ประเมินผล โครงการ GHSA ปฏิบตั กิ าร ป 2565 แผนปฏบิ ัตกิ าร ประเมินผล และประเมินผลการ ระยะ 3 ป กบั สสจ. มาตรการ/ ดำเนนิ งาน GHSA ชายแดนใหม GHSA ในระดบั การดำเนินงาน ป 2565 การดำเนนิ งาน จงั หวดั ระยะ 3 ป ของ 4 จังหวดั กจิ กรรมสำคญั ชายแดน นำรอ ง (ป 2564) สคร. (จังหวัดชายแดนใหม 6 จังหวดั ) 1. ชี้แจงการดำเนนิ งาน 2. ทบทวนผลการดำเนนิ งาน 3. รวมจัดทำแผนงาน GHSA GHSA แก สสจ. ความรว มมือระหวางประเทศ ระยะ 3 ป ตามกรอบ IHR และ GHSA รว มกบั สสจ. รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : ครฉ. กรบ. กรต. ส.บำราศ กองดา นฯ สคร.ฯลฯ ภายนอกกรม : กรมวิทยาศาสตรการแพทย อย. กต.สป. สสจ. ปศ.กษ ฯลฯ Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4  รายงานการชแ้ี จงแนวทางการดำเนนิ งาน GHSA  รายงานการประชมุ แนวทางการดำเนนิ งาน ครง้ั ท่ี 1  แผนการดำเนนิ งาน GHSA ระยะ 3 ป ของ  รายงานการตดิ ตามผลการดำเนนิ งานของ  รายงานผลการทบทวนการดำเนนิ งานตามกรอบ รว มกบั คณะตา งๆ ทเ่ี กย่ี วขอ ง 6 จงั หวดั ชายแดนใหม 4 จงั หวดั นำรอ ง ความตกลงระหวา งประเทศของจงั หวดั  แผนการดำเนนิ งาน GHSA ระยะ 3 ป ของ 6 จงั หวดั  รายงานการตดิ ตามผลการดำเนนิ งานของ  รายงานการประชมุ แนวทางการดำเนนิ งาน ชายแดนใหม 4 จงั หวดั นำรอ ง ครง้ั ท่ี 2 รว มกบั คณะตา งๆ ทเ่ี กย่ี วขอ ง

15 15 นพ.อภชิ าต วชริ พันธ์ |

นพ.อภิชาต วชิรพันธ์ | ประเดน็ : แนวทางขับเคลอื่ น การขับเคล่อื นมาตรการทางกฎหมาย ตามกฎหมายว‹าดŒวยการควบคุมโรคจากการประกอบอาชพ� และโรคจากสิง่ แวดลŒอม เ(ปGา‡ oหaมlาsย)  มีอนบุ ญั ญัติทตี่ องออกตามความใน พ.ร.บ.ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชีพและ ต(วั KชP้ว�I)ดั  จำนวนอนบุ ญั ญตั ทิ ต่ี อ งออกตามความใน พ.ร.บ.ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชพี โรคจากสง่ิ แวดลอ ม พ.ศ. 2562 ท่สี อดคลองเหมาะสมกับสถานการณการระบาดของโรค และโรคจากส่งิ แวดลอม พ.ศ. 2562 ท่ีสอดคลองเหมาะสมกบั สถานการณ การระบาดของโรคท่แี ลวเสร็จไมน อ ยกวา 8 ฉบับ  มีคมู อื /แนวทาง/ส่ือประชาสัมพันธใ นการเนนิ งานตามกฎหมายวา ดวย Env-Occ  พนกั งานเจา หนา ทใี่ นสังกดั กระทรวงสาธารณสขุ มีความรคู วามเขา ใจและบงั คับใชกฎหมาย  จำนวนคมู ือ/แนวทาง/สอื่ ประชาสมั พันธใ นการเนินงานตามกฎหมายวา ดว ย Env-Occ ไมนอ ยกวา 2 เร่ือง ไดอ ยางถูกตอง ดว ย พ.ร.บ. ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชพี และโรคจากสง่ิ แวดลอ ม พ.ศ. 2562 ไดป ระกาศในราชกจิ จานเุ บกษา เมอ่ื วนั ท่ี 22 พ.ค. 2562 โดยมผี ลใชบ งั คบั ตง้ั แตว นั ท่ี 19 ก.ย. 2562 สถานการณ/ เปน ตน มา ดงั นน้ั เพอ่ื ใหก ลไกในการเฝา ระวงั ปอ งกนั และควบคมุ โรคจากการประกอบอาชพี และโรคจากสง่ิ แวดลอ มเปน ไปอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ จงึ จำเปน ตอ งจดั ทำอนบุ ญั ญตั ทิ ต่ี อ งออก ปญ˜ หา (Gap) ตามความใน พ.ร.บ. ควบคมุ โรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสง่ิ แวดลอม พ.ศ. 2562 และจดั ทำคูม ือ/แนวทาง/ส่ือประชาสัมพันธในการดำเนินงานตามกฎหมาย รวมถงึ เสริมสรา ง ความรูค วามเขาใจใหพ นกั งานเจาหนา ทใี่ นสงั กัดกระทรวงสาธารณสุขใหส ามารถบังคับใชกฎหมายไดอยา งถูกตอ ง และมีประสทิ ธิภาพ 16 หนวยงานสวนกลาง หนวยงานระดบั พนื้ ท่ี สสจ. อำเภอ/พชอ. สว นกลาง สคร. มาตรการ/ - จดั ทำอนุบญั ญตั ิ/มาตรการท่สี ำคัญตาม - ประชาสมั พนั ธช ีแ้ จงกฎหมายวา ดวย - สนบั สนุนและขบั เคล่ือนการดำเนินงาน - สนับสนนุ และขับเคล่ือนการดำเนนิ งาน พ.ร.บ. Env-Occ Env-Occ ในระดับเขต ตามกฎหมายวา ดวย Env-Occ ตามกฎหมายวาดว ย Env-Occ กจิ กรรมสำคญั - อบรม/จัดประชมุ /ชแ้ี จงกฎหมายวา ดว ย ในระดบั อำเภอ Env-Occ - เสรมิ สรา งความรูค วามเขา ใจเกีย่ วกบั - จัดทำคูม ือ/แนวทาง/สอื่ ประชาสมั พันธ - ประสานและสนับสนนุ กลไกการดำเนนิ งาน ในระดับจงั หวัด กฎหมาย วาดว ย Env-Occ ใน ตามกฎหมายวาดวย Env-Occ - เสริมสรางความรูความเขาใจเกยี่ วกับ ระดบั อำเภอ ในระดบั เขต กฎหมาย วาดว ย Env-Occ ในระดับจงั หวดั รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : กปส. สรส. ศปส. สปคม. สคร. 1-12 ภายนอกกรม : สสจ. หนว ยงานภายใตค กก.Env-Occ คอก.กม. Env-Occ Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4  จมอี นุบญั ญตั ิแลวเสร็จไมนอ ยกวา 2 ฉบบั  มอี นบุ ญั ญตั แิ ลวเสรจ็ ไมน อยกวา 4 ฉบบั  มีอนุบญั ญัตแิ ลวเสร็จไมนอยกวา 6 ฉบบั  มีอนบุ ญั ญัติแลว เสรจ็ ไมน อ ยกวา 8 ฉบบั  มขี อมูลท่ไี ดจากการรับฟง ความคดิ เหน็  มีขอมลู ท่ไี ดจ ากการรบั ฟง ความคดิ เห็น ของผูมสี วน  มขี อมลู ท่ไี ดจากการรับฟงความคดิ เห็น  มีคมู ือ/แนวทาง/สื่อประชาสมั พนั ธใ นการ ของผมู สี ว นเกย่ี วขอ ง เพอ่ื นำมาจดั ทำอนบุ ญั ญตั ิ เกย่ี วของ เพอื่ นำมาจัดทำอนุบัญญตั ิ ของผมู สี ว นเกย่ี วขอ ง เพอ่ื นำมาจดั ทำอนบุ ญั ญตั ิ เนินงาน ตามกฎหมาย ไมนอยกวา 2 เรอ่ื ง  มคี มู อื /แนวทาง/สอ่ื ประชาสมั พนั ธใ นการ ดำเนนิ งาน  พนกั งานเจา หนา ทใ่ี นสงั กดั สธ. ไดร บั การชแ้ี จง ตามกฎหมาย ไมน อ ยกวา 1 เรอื่ ง อนบุ ัญญัตทิ ตี่ อ งออกตามกฎหมาย

ประเด็น : แนวทางขับเคล่อื น การเพ่มิ ประสทิ ธภ� าพระบบเฝ‡าระวังโรคทเ่ี ก่ียวขอŒ งกบั ฝ†นุ ละอองขนาดไมเ‹ กิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เปา‡ หมาย ประชาชนในพ้ืนท่เี ส่ียงไดรบั การเฝา ระวงั สขุ ภาพ มคี วามรอบรูทางสขุ ภาพ ตวั ชว�้ ัด ระดบั ความสำเรจ็ ของการเฝาระวงั สถานการณผ ลกระทบตอ สุขภาพท่ีเกีย่ วของกับฝุน ละออง (Goals) รวมท้งั มีสว นรว มในการเฝา ระวงั สขุ ภาพตนเองจากฝนุ ละออง PM2.5 (KPI) PM2.5 (ระดับ 5) สถานการณ/ พปเปภสอาจื้นี่ยคงจทงกตุบอี่อันะยันุตวาสสคังนถาวตอหบาอ นอกคเกนกรมุ รเา่ือโฉรมรงีคยณแแงไฝตลเมหุนขะม นลหอ ีปืะมอมรอลูอะภอทกสางี่นคิทควำPธใมันิภMตาขา 2ใแาพ.ช5มลมใแะนีปดพกรนื้นาิมรทซาจีณ่ึ่งเัดสกสที่ยาูงรำงเสรอกับถื่นินาสคนๆัมากผมทาัสารี่ปตณPรรMฯะฐสา2ไ.5นบมใปเ เนหขญหมาหาสละาูราสายPมงพMกกื้นาบั2ทย.5กอี่ทาใาั่วนรจปนบสำรางมะงผเาชลทใวชกศงเรพเซะว่อืทึ่งลกมบาาักตรโเอดเกฝสยิดาุขมใรนภีสะชาวาพังวเหผงปตลตรกนุทะรปชี่แะาแตทชลกบนะตสไปาดุขลงภกาทายันี่ผพปไาปปขนรตอมะงาาชทมหาุกบนชปรวนิบยใทนงทัา้งชขพนวอสื้นงงทาทพธ่ีมี่เื้านขปี รทตรณเมิี่ มทสาือุขณั้งงกใใPานนรMพกเรผ2ื้น.5ุงาทเใสที่มนงู พีกเทกามี่โนิรหลดคงาำานเกมนคาาินรตรแงเรผาลฐนาะาวเปนฝัสราซดิมรึ่งุทณะสาวงฑงังผลกสลุขาใพรหภื้นเกากทพาษรี่ภปตการรำคะหชเกหนาานดชรมืนอคาตใมนตอนรพนากื้นบคาทมนร่ี ปญ˜ หา (Gap) หนว ยงานสว นกลาง สคร. จังหวัด 1. พัฒนาศักยภาพในการเฝาระวังผลกระทบตอสุขภาพ ใหแก สคร. 1. พัฒนาศกั ยภาพในการเฝา ระวงั ผล 4. รว มกับจงั หวัดวเิ คราะห จัดทำสถาน 1. เขา รว มการพฒั นาศกั ยภาพ และเกบ็ รวบรวมขอ มลู PM2.5 และขอ มลู ผปู ว ยทเ่ี กย่ี วขอ ง กับ PM2.5 เพื่อใชในการเฝา ระวังผลกระทบตอ สุขภาพ 2. พัฒนาและบูรณาการแนวทางสื่อสารความเสี่ยง เพื่อสรางความรอบรู กระทบตอ สขุ ภาพใหแ กจ งั หวดั เปา หมาย การณผ ลกระทบตอ สุขภาพจาก PM2.5 2. จดั ทำสถานการณผ ลกระทบตอ สุขภาพจาก PM2.5 เสนอตอ คกก. ENVOCC 3. สนับสนุนเกณฑการเฝาระวังเฉพาะพื้นที่และกลุมเสี่ยง (เชน ศูนยเด็กเล็ก 2. สนบั สนนุ คมู อื แนวทาง องคค วามรกู าร เสนอตอ คณะกรรมการ ENVOCC จงั หวัด เพอ่ื กำหนดมาตรการเฝา ระวงั และส่อื สารความเสี่ยงใหก บั ประชาชน 3. ดำเนินการเฝาระวงั โดยมีการแจง รายงาน และสอบสวนโรคหรืออาการทีเ่ กดิ จาก การสมั ผสั PM2.5 ตามกลไก พ.ร.บ. 4. ดำเนนิ การเฝาระวังเฉพาะพ้นื ท่แี ละกลุมเสย่ี ง (เชน ศนู ยเดก็ เลก็ โรงเรยี นปฐมวัย) 5. สือ่ สารความเส่ียงใหกับประชาชน 17มาตรการ/โรงเรียนปฐมวัย) ใหแก สคร.เฝา ระวงั การแจง การรายงาน และการ จังหวดั เพ่ือกำหนดมาตรการเฝา ระวงั 17 กจิ กรรมสำคญั 4. สนับสนุนคูมือ แนวทาง องคความรูการแจง การรายงาน และ การ สอบสวนโรค หรืออาการทีเ่ กิดจากการ และสื่อสารความเส่ียงใหกับประชาชน สอบสวนโรคหรืออาการที่เกิดจากการสัมผัส PM2.5 ใหแก สคร. สัมผัส PM2.5 แกจ งั หวดั เปาหมาย 5. สนบั สนนุ จงั หวดั เปา หมายเกบ็ รวบรวม 5. สนับสนนุ แนวทางการดำเนินงานมาตรการเฝาระวัง 3. สนบั สนนุ เกณฑ และใหค ำแนะนำในการ ขอ มลู PM2.5 และขอ มูลผปู วยที่ และสือ่ ประชาสัมพันธใ หแ ก สคร. เฝา ระวงั เฉพาะพืน้ ท่ี (เชน ศนู ยเด็กเล็ก เก่ียวขอ งกบั PM2.5 6. ติดตาม/สนับสนุน และประเมินผลการดำเนินงาน โรงเรยี นปฐมวยั ) ใหแ กจ งั หวดั เปา หมาย 6. ติดตาม/สนบั สนนุ และประเมนิ ผล การดำเนนิ งาน รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : กองระบาดวทิ ยา สำนกั ผูทรงคุณวฒุ ิ สคร. สปคม. สำนกั สอ่ื สารฯ ศูนยส ารสนเทศ ภายนอกกรม : กรมอนามยั สสจ. รพ. อปท. Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4  จงั หวดั เปา หมายไดร บั การพฒั นาศกั ยภาพ ในการเฝา ระวงั  มรี ายงานสถานการณเฝาระวงั เชงิ รับ และเชิงรุก รายไตรมาส  มรี ายงานสถานการณเ ฝา ระวงั เชงิ รบั และเชงิ รกุ รายไตรมาส มรี ายงานสรปุ ผลการดำเนนิ งาน และสถานการณก ารเฝา ระวงั  ผมลกี การรกะำทหบนตดอพสื้นขุ ภทาเ่ี สพี่ยจงาใกนกPาMรเ2ฝ.5า ระวัง  มรี ายงานการแจง การรายงานฯ และการสอบสวนโรคเบือ้ งตน  มรี ายงานการแจง การรายงานฯ และการสอบสวนโรคเบอ้ื งตน ผลกระทบตอ สขุ ภาพฯ พรอ มระบปุ ญ หา อปุ สรรค ขอ เสนอแนะ (กรณีพบผูปวย/สงสยั ปว ย/เขาเกณฑส อบสวน) รายไตรมาส (กรณพี บผปู ว ย/สงสยั ปว ย/เขา เกณฑส อบสวน) รายไตรมาส  มีรายงานสถานการณผ ลกระทบสขุ ภาพนำเสนอตอ คกก.  มรี ายงานสถานการณผ ลกระทบสขุ ภาพนำเสนอตอ คกก. ENVOCC จงั หวัด (กรณจี ัดประชมุ ) ENVOCC จังหวัด (กรณีจดั ประชุม)  มมี าตรการเฝาระวงั ฯ การส่ือสารความเส่ยี ง  มผี ลการดำเนนิ งานตามมาตรการเฝา ระวงั ฯ การสอ่ื สารความเสย่ี ง หมายเหตุ Quick win ไตรมาส 2-3 ขอ 3 ขึน้ อยกู ับบรบิ ทของพ้ืนท่ี ซงึ่ แตละพนื้ ท่ีมีสถานการณ PM2.5 แตกตางกนั นพ.อภิชาต วชิรพนั ธ์ |

นพ.อภิชาต วชริ พันธ์ | ประเดน็ : แนวทางขบั เคลอื่ น เพ่มิ การตรวจคนŒ หาและข�้นทะเบียน ผปŒู †วยวณั โรค (TB) และ ผปŒู ว† ยวัณโรคดือ้ ยา MDR/RR-TB เป‡าหมาย ผูปว ยวัณโรคและผปู วยวณั โรคดือ้ ยา ไดรับการตรวจคนหาและ ตวั ช้�วัด  อตั ราความครอบคลมุ การขน้ึ ทะเบยี นของผปู ว ยวณั โรครายใหมแ ละกลบั เปน ซำ้ รอ ยละ 88 (Goals) ขึ้นทะเบยี นทุกราย (KPI)  อตั ราความครอบคลมุ การขน้ึ ทะเบยี นของผปู ว ยวณั โรคดอ้ื ยา MDR/RR-TB รอ ยละ 70 สถานการณ/ องคก ารอนามยั โลกไดจ ดั กลมุ ประเทศไทยอยใู นกลมุ high TB burden countries โดยคาดประมาณอบุ ตั กิ ารณว ณั โรค 150 ตอ ประชากรแสนคน หรอื จำนวน 105,000 คน และอบุ ตั กิ ารณว ณั โรคดอ้ื ยา MDR/RR-TB 3.6 ตอประชากรแสนคน หรือจำนวน 2,500 คน ประเทศไทยพบผูปวยวัณโรครายใหมและกลับเปนซ้ำที่ขึ้นทะเบียน จำนวน 87,789 คน (อัตราความครอบคลุมการขึ้นทะเบียน รอยละ 84) และ ผูปวยวัณโรคดื้อยา ปญ˜ หา (Gap) MDR/RR-TB จำนวน 1,095 คน (อตั ราความครอบคลมุ การขน้ึ ทะเบยี นรอยละ 44) (WHO, Global TB Report 2020) โดยการเขาถงึ การบรกิ ารดูแลรกั ษาผูป ว ยวณั โรค และผูปว ยวัณโรคดอ้ื ยา ผูปว ยเขา ถงึ การตรวจ วินิจฉัยลาชา การขึ้นทะเบียนรักษาไมครบถวน หรือการรายงานจากสถานบริการสาธารณสุขไมครอบคุลมทุกแหง หนวยงานระดับสว นกลาง หนว ยงานระดับเขต เรง รัดคนหา ขบั เคลอ่ื นนโยบาย พัฒนาระบบ เรงรดั คนหา เสรมิ สรางความรวมมอื ตดิ ตามประเมินผล 18  เรงรัดในกลมุ เสีย่ งดวยการตรวจ  ผลกั ดนั นโยบายเพอ่ื บรรลเุ ปา หมาย  พฒั นาการบรหิ ารจดั การ ดแู ลรกั ษา  เรง รดั ในกลมุ เสย่ี งดว ยการตรวจเพอ่ื  ประสานความรว มมอื กบั หนว ยงานตา งๆ  ประเมนิ วเิ คราะห กำหนดกลมุ เปา หมาย เพื่อวนิ จิ ฉัยวัณโรค วณั โรคดื้อยา SDGs วณั โรค ผปู ว ยวณั โรค ผปู ว ยวณั โรคดอ้ื ยา วนิ จิ ฉยั วณั โรค วณั โรคดอ้ื ยา โดยการ ในการคน หา คดั กรอง วนิ จิ ฉยั ดแู ลรกั ษา เสย่ี งวณั โรคในพน้ื ท่ี เพอ่ื เรง รดั การคน หา โดยการตรวจดว ยวิธกี ารอณชู ีววทิ ยา ตรวจดว ยวธิ กี ารอณชู วี วทิ ยา และสง ตอ ผปู ว ยวณั โรค ผปู ว ยวณั โรคดอ้ื ยา วนิ จิ ฉยั วณั โรค และวณั โรคดอ้ื ยา มาตรการ/ (molecular testing)  ผลกั ดนั สทิ ธปิ ระโยชนก ารดแู ลรกั ษาผปู ว ย  บรู ณาการตรวจคดั กรองและ วนิ จิ ฉยั (molecular testing)  เสรมิ สรา งเครอื ขา ยความรว มมอื ทกุ ภาค  นเิ ทศ ตดิ ตามประเมนิ ผลความครอบคลมุ กจิ กรรมสำคญั วณั โรค ผปู ว ยวณั โรคดอ้ื ยา ในระบบหลกั วณั โรค ในกลมุ เสย่ี งวณั โรคกบั หนว ยงาน  สนบั สนนุ หอ งปฏบิ ตั กิ ารชนั สตู รวณั โรค ประกนั สขุ ภาพของประเทศ หรอื โครงการทเ่ี กย่ี วขอ ง เชน กอพ. NCD  พฒั นา สนบั สนนุ หอ งปฏบิ ตั กิ ารชนั สตู ร สว นและชมุ ชน ในการสอ่ื สารขอ มลู ขา ว การขน้ึ ทะเบยี นผปู ว ยและผลสำเรจ็ ของ ระดบั เขต ใหผ า นการประกันคณุ ภาพ เรอื นจำ migrant พชพ. ระบบบรกิ าร วณั โรค ในผา นการประกนั คณุ ภาพ สารสขุ ภาพ เพอ่ื เพม่ิ ความรอบรดู า นวณั โรค การรกั ษาวณั โรค และวณั โรคดอ้ื ยา ดา นการตรวจความไวตอ ยารกั ษาวณั โรค  ผลกั ดนั ความรว มมอื จากทกุ ภาคสว นใน ปฐมภมู ิ กลมุ วยั ภาคประชาสงั คม ใหก บั ประชาชนเปา หมาย และประชาชน และจดั ตงั้ Central Lab  ตดิ ตามการขน้ึ ทะเบยี นรกั ษาผปู ว ย ทว่ั ไปในพน้ื ทเ่ี ปา หมาย การสอ่ื สารขอ มลู ขา วสารสขุ ภาพ เพอ่ื เพม่ิ ความรอบรดู า นวณั โรคใหก บั ประชาชน  พฒั นา NTIP ใหส ามารถใชง านบนั ทกึ วณั โรค วณั โรคดอ้ื ยา ระดบั เขต  ตดิ ตามการขน้ึ ทะเบยี นรกั ษาผปู ว ยวณั โรค เปา หมาย และประชาชนทว่ั ไปในพน้ื ท่ี และประมวลผล ไดอ ยา งถกู ตอ งและ ใหถ กู ตอ งและครบถว น  สง เสรมิ การใชน วตั กรรมหรอื good วณั โรคดอ้ื ยาระดบั ประเทศ ใหถ กู ตอ ง เปา หมาย ครบถว น practices เหมาะสมตามบรบิ ทพน้ื ท่ี และครบถว น รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร ภายในกรม : สคร.1-12 สปคม. กองวชิ าการที่เก่ียวขอ ง ภายนอกกรม : รพ. สสจ. กทม. หนวยงานท่ีเก่ียวของ Quick Win Q1 Q2 Q3 Q4 • ออรรขขออออัตัตยยงงรรผผลลาาคคููปปะะวววว 65าายย62มมวว.คคณััณ5รรโโออรรบบคคดรคคาือ้ลลยยุมุมใากกหาามMรรแ ขขDลึึ้้นนRะทท/กRะะลRเเับบบ-TเียียปBนนน ซ้ำ • ออรขรขออออัตัตยยงงรรผผลลาาคคปปููะะวววว 87าายย08มมววคคณััณรรโโออรรบบคคดรคคาอื้ลลยยมมุุ ใากกหาามMรรแขขDลึ้ึน้นRะทท/กRะะลRเเบับบ-TเีียยปBนนน ซำ้ • อัตราความครอบคลุมการขึ้นทะเบียนของผปู ว ย • อตั ราความครอบคลมุ การขน้ึ ทะเบียนของผปู วย • • วณั โรครายใหมแ ละกลบั เปน ซำ้ รอ ยละ 22 วณั โรครายใหมและกลบั เปนซ้ำ รอ ยละ 44 • อตั ราความครอบคลุมการขึน้ ทะเบียนของผูปว ย • อตั ราความครอบคลุมการขน้ึ ทะเบยี นของผปู ว ย วณั โรคด้อื ยา MDR/RR-TB รอ ยละ 17.5 วณั โรคดอ้ื ยา MDR/RR-TB รอยละ 35

19นพ.ท ีวทรัพย์ ศิรประภา ิศริ | 5 นายแพทยท รงทรงคณุ วุฒิ กรมควบคุมโรค นพ.ทว�ทรัพย ศิรประภาศิร� 19

นพ.ทวีทรัพย์ ศริ ประภาศริ ิ | ประเดน็ : แนวทางขับเคลื่อน การขับเคลอ่ื นการป‡องกนั ควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ ดวŒ ยกลไกการพัฒนาคณุ ภาพช�ว�ตระดบั พื้นท่ี (พชอ./พชข.) และระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ เ(ปGา‡ oหaมlาsย) อำเภอ/เขต มผี ลลพั ธก ารดำเนินงานในประเดน็ ต(ัวKชP้ว�I)ัด  รอ ยละ 50 ของอำเภอ/เขต มผี ลลพั ธก ารดำเนนิ งานในประเด็นทีเ่ กยี่ วของกบั การปองกนั ควบคมุ โรคปจจัยเสี่ยงและภยั สขุ ภาพดวยกลไก พชพ ทเ่ี กยี่ วของกับการปองกันควบคมุ โรคปจจัยเส่ยี ง  อำเภอมกี ลไกขบั เคลอ่ื นประเดน็ ทเ่ี กย่ี วขอ งกบั การปอ งกนั ควบคมุ โรค ปจ จยั เสย่ี งและภยั สขุ ภาพอยา งบรู ณาการ เพอ่ื พฒั นาคณุ ภาพชวี ติ และภัยสขุ ภาพ ดวยกลไกการพฒั นาคุณภาพชีวิต ในระดับพน้ื ที่ ประชาชนระดับอำเภอ ครบทุกอำเภอ (878 อำเภอ + 50 เขต)  ประเดน็ ที่เกี่ยวขอ งกับการปองกันควบคมุ โรค ปจ จัยเสี่ยงและภยั สุขภาพของ พชอ. /พชข.มีการบรู ณาการขับเคลอื่ นรวมกับระบบ สขุ ภาพปฐมภมู ิ (3 หมอ, แพทยเ วชศาสตรครอบครวั , จนท.สาธารณสขุ ระดับตำบล , อสม.) สคร.ละ 1 อำเภอ / สปคม. 1 เขต สถานการณ/ ตามทร่ี ฐั บาลไดม นี โยบายในการสรา งเสรมิ สขุ ภาพของประชาชน โดยใชก ลไกของคณะกรรมการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ระดบั อำเภอ (พชอ.) เพอ่ื ขบั เคลอ่ื นการพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ ในระดบั พน้ื ท่ี กรมควบคมุ โรคไดร ว มดำเนนิ การขบั เคลอ่ื น และบรู ณาการ ระบบการเฝา ระวงั ปอ งกนั ควบคมุ โรค ปจ จยั เสย่ี งและภยั สขุ ภาพภายใตก ลไกดงั กลา ว เพอ่ื ใหเ กดิ การพฒั นาและความยง่ั ยนื ในระดบั พน้ื ท่ี จากผลการดำเนนิ งานทผ่ี า นมาถงึ ปจ จบุ นั พบวา อำเภอมกี ารปอ งกนั ควบคมุ โรค ปญ˜ หา (Gap) และภยั สุขภาพดวยกลไกการพฒั นาคณุ ภาพชวี ิตระดับอำเภอ/เขต จำนวนท้งั ส้ิน 412 อำเภอ/เขต คดิ เปน รอ ยละ 44.1 โดยในป 2565 มเี ปา หมาย ขบั เคลื่อนการดำเนินงานปอ งกนั ควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ ดว ยกลไกการพัฒนา คุณภาพชีวิตระดบั อำเภอ ใหครบถวนทุกอำเภอ และมกี ารบรู ณาการ ขับเคลือ่ นการดำเนินงานปองกันควบคมุ โรค ปจ จัยเสยี่ งและภัยสขุ ภาพ รว มกับระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ (3 หมอ : แพทยเวชศาสตรค รอบครัว รพสต. และ อสม.) 20 มาตรการ/ ขบั เคลอ่ื น /สนับสนุน/เยีย่ ม หนว ยงานสวนกลาง จดั เวทีพขอ./แลกเปลย่ี น สรางและพัฒนาเครือขาย สคร. เสริมพลงั การดำเนนิ งาน ชเ้ี ปา ปญหา พฒั นาบุคลากร ประสบการณ เพอื่ ตอยอด ในระดบั เขต จังหวัดเพอื่ สงเสรมิ /สนับสนุนดา นวิชาการ/ สง เสรมิ /สนบั สนนุ การบรู ณาการ กจิ กรรมสำคญั ปองกนั ควบคุมโรค ปจ จยั เสย่ี ง ถา ยทอดองคความรู ระบบ เชดิ ชู ขยายผล และยกระดับ ขบั เคลอ่ื นการดำเนนิ งานฯ ติดตามผล ใหขอ เสนอแนะ ขับเคลื่อนประเด็น พชอ./พชข. และภยั สุขภาพดว ยกลไก ขอ มูลในระดบั เขตและจังหวดั การดำเนนิ งานฯ การดำเนนิ งาน ในระดบั จงั หวัด รวมกับระบบสุขภาพปฐมภูมิ พชอ./พชข. และระบบสุขภาพ และพัฒนาแนวทางการ และอำเภอ ในการจดั การโรค และสรปุ บทเรยี นการดำเนนิ งาน ปฐมภมู ิ บูรณาการ พชอ./พชข. ปจจัยเสย่ี งและภัยสุขภาพอยา ง (AAR) กบั ระบบสุขภาพปฐมภูมิ บรู ณาการดว ยกลไกพชอ./พชข. และระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ หนว‹ ยงาน ภายในกรม : กยผ., PM แผนงานโรค, กนว., สคร.1-12 และ สปคม. ภายนอกกรม : สสจ. สสอ. คณะกรรมการ พชอ. พชข.และภาคเี ครือขา ยทีเ่ ก่ยี วขอ ง รว‹ มดำเนนิ การ 3 เดอื น 6 เดอื น 9 เดอื น 12 เดือน Quick 1. มแี ผนงาน/แนวทางการดำเนนิ งาน มีการสนบั สนุนการดำเนินงาน 1. มกี ารติดตามความ กาวหนา /ใหคำแนะนำ 1. มีกลไกขบั เคลือ่ นฯ เพอ่ื พฒั นาคณุ ภาพชวี ติ Win สนบั สนุนขับเคลอ่ื นการดำเนนิ งาน ใหแ กหนวยงานในระดบั เขต/จังหวัด ในการดำเนนิ งานระดบั พืน้ ที่ ประชาชนระดับอำเภอ ครบทกุ อำเภอ แกหนว ยงานในระดบั จงั หวัดและอำเภอ และอำเภอ Ex. ดานวิชาการ /วิทยากร/ (878 อำเภอ + 50 เขต ) ใหคำปรึกษา/การจัดประชุม อบรม 2. มกี ารสรุปบทเรียนการดำเนินงาน (AAR) 2. มเี ครือขา ยในระดบั เขต /จงั หวดั รว ม 2. ประเดน็ พชอ./พชข. มกี ารบรู ณาการ สนบั สนนุ ขบั เคล่อื นการดำเนนิ งานฯ ขับเคล่ือนรว มกับระบบสุขภาพปฐมภูมิ (12 อำเภอ 1 เขต) 3. มีการคัดเลอื กพน้ื ที่บูรณาการ พชพ. และระบบสุขภาพปฐมภมู ิ 3. มผี ลลัพธก ารดำเนนิ งาน (รอยละ 50 ของอำเภอ/เขต)

สว‹ นที่ 2 แผนงานดาŒ นการป‡องกันควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ ระยะ 5 ป‚ (พ.ศ. 2561 - 2565)







แผนงาน พน้ื ที่และกลมุ เปา หมาย การเฝา‡ ระวัง ควบคมุ ปอ‡ งกนั โรคพยาธ�ใบไมŒในตบั และมะเร็งทอ‹ น�ำดี เปา‡ หมาย เพื่อลดโรคสคู วามยัง่ ยืน ประชาชนกลุม เสยี่ งมคี ณุ ภาพชีวิตทด่ี ี ตัวช้�วัด End Goal  พยาธใิ บไมต บั ใน คน และใน ปลา ไมเ กินรอ ยละ 1 ในป 2568 (Goals) ปลอดจากพยาธิใบไมต บั และมะเร็งทอน้ำดี (KPI)  อตั ราตายมะเรง็ ทอ นา ดีลดลง 2 ใน 3 ในป 2578 Outcome ประชาชนกลมุ เปา หมายเปน โรคพยาธิใบไมต ับลดลงรอยละ 5 สถานการณ โรคพยาธิใบไมตับ เปนปญหาสาธารณสุขที่สำคัญ จากสถิติยอนหลัง พบอัตราการติดพยาธิใบไมตับรอยละ 16.3, 11.7, 5.7, 4.73 และรอยละ 4.3 ตามลำดับ และ พบคนไทยเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับและทอน้ำดี (Gap) คดิ เปน 26.3, 25.1 และ 24.3 ตอ แสนประชากร จากการดำเนนิ งาน พบวา ประชาชนในพน้ื ทเ่ี สย่ี งสงู ยงั มคี วามเชอ่ื วถิ ชี วี ติ รวมถงึ มรี า นอาหาร/รา นคา ทย่ี งั ขายอาหารเสย่ี ง ซง่ึ ทำใหม กี ารกนิ ปลาดบิ และยงั พบตวั ออ น ระยะตดิ ตอ ของ OV ในปลา ทเ่ี ปน โฮสตก ง่ึ กลางและพบการตดิ OV หมา แมว ซง่ึ เปน สตั วร งั โรค และปญ หาจดั ระบบสขุ าภบิ าล บรหิ ารจดั การสง่ิ ปฏกิ ลู ทย่ี งั ดำเนนิ การไดไ มค รอบคลมุ ในทกุ พน้ื ท่ี การดำเนนิ งานตรวจ มาตรการ คดั กรองพยาธใิ บไมต บั ตอ งอาศยั ความเชย่ี วชาญของเจา หนา ท่ี ซง่ึ มกี ารปรบั เปลย่ี นหมนุ เวยี นบคุ ลากรผรู บั ผดิ ชอบในทกุ ป และกจิ กรรม หนว ยงานระดับนโยบาย สวนกลาง และ สคร. หนว ยงานระดับพ้ืนที่ (จังหวดั -ตำบล) หลกั มาตรการและกจิ กรรมหลกั (สว นกลาง-สคร.) มาตรการและกจิ กรรมหลัก (จังหวดั -ตำบล)  มาตรการ คัดกรองพยาธใิ บไมต บั ในประชาชนอายุ 15 ปข น้ึ ไป  มาตรการ จดั ระบบสุขาภบิ าล บริหารจัดการสงิ่ ปฏิกลู  มาตรการ คดั กรองพยาธใิ บไมต บั ในประชาชนอายุ 15 ปข น้ึ ไป  มาตรการ จัดระบบสุขาภบิ าล บรหิ ารจัดการสิง่ ปฏกิ ูล 25 ทม่ี ปี ระวัตเิ ส่ยี ง - ประสานงานเรอ่ื งการจดั การสง่ิ ปฏกิ ลู รว มกบั หนวยงานที่เกย่ี วของ ทม่ี ปี ระวตั เิ สย่ี ง - ขบั เคลอ่ื นการจดั ระบบสุขาภบิ าล และการสรางบอบำบดั ส่ิงปฏิกลู - สนบั สนนุ ตลับและวสั ดุวิทยาศาสตรใ นการดำเนนิ งาน โดยมเี จา ภาพหลกั คอื กรมอนามยั และองคก ร ปกครองสว นทอ งถน่ิ - คดั กรองพยาธใิ บไมต บั ในประชาชนอายุ 15 ปข น้ึ ไป ในพื้นท่ีเพอื่ ตดั วงจรพยาธิ โดยจดั ใหม บี อ บำบดั สิ่งปฏิกูลในพืน้ ท่ี คดั กรองพยาธใิ บไมตับ - เสรมิ พลังการดำเนินงานจดั การสิง่ ปฏิกูลในพน้ื ที่ ในตำบลเปา หมาย รอ ยละ 100  มาตรการ พัฒนาวิชาการ-นวัตกรรม การตรวจพยาธิใบไมต ับ  มาตรการ คดั กรองมะเร็งทอน้ำดีในประชาชนอายุ 40 ปข้ึนไป  มาตรการ พฒั นาวิชาการ-นวตั กรรมการตรวจพยาธใิ บไมต บั  มาตรการ คดั กรองมะเรง็ ทอ นำ้ ดใี นประชาชนอายุ 40 ปข น้ึ ไป - นำนวตั กรรมการตรวจคดั กรองและวนิ ิจฉยั โรคพยาธิใบไมตับ ท่มี ปี ระวัตเิ สย่ี ง - ประสานการพฒั นาศกั ยภาพพนกั งานจลุ ทศั นกร ในการตรวจคดั กรอง ทม่ี ปี ระวตั เิ สย่ี ง ดว ย AI และไปใชอ ยางครอบคลุมในทกุ พืน้ ที่ - สนับสนนุ ประสานการพัฒนาศักยภาพแพทย US และแพทยผาตดั ตบั ในสถานการณ COVID-19 และพัฒนาศกั ยภาพการใช AI ไปใช - คดั กรองมะเรง็ ทอ นำ้ ดใี นประชาชนอายุ 40 ปข น้ึ ไป จงั หวดั ละ - บคุ ลากรทเ่ี ก่ยี วของในพื้นที่ เขารับการพฒั นาศักยภาพพนักงาน - พัฒนาและสนบั สนนุ ชุดทดสอบในการตรวจและวนิ จิ ฉยั 2,000 ราย จุลทัศนกร เพอ่ื เขารว มโครงการพัฒนาศกั ยภาพพนกั งาน  มาตรการ สรา งความรอบรูด านสขุ ภาพ โรคพยาธใิ บไมตับ จลุ ทศั นกรฯ - ประสานงานรว มกบั กระทรวงศึกษาธกิ ารและหนวยงานทเี่ กย่ี วของ - ประสานและสนับสนุนทางวิชาการ เรือ่ งพยาธิใบไมตับและ  มาตรการ สรา งความรอบรดู า นสขุ ภาพ - สนบั สนุนและเสรมิ พลังการดำเนนิ งานใหเกิดกิจกรรมสราง HL มะเรง็ ทอ น้ำดี - จดั กจิ กรรมพฒั นาศกั ยภาพ และสรา งความรอบรดู า นสขุ ภาพประเดน็ ในนกั เรยี น อสม. แกนนำชุมชน และผูประกอบการกลมุ ทเี่ ก่ียวของกับ พยาธใิ บไมต บั และมะเรง็ ทอ นำ้ ดใี นนกั เรยี น อสม. แกนนำชมุ ชน ผลติ ภณั ฑอาหารประเภทปลา และผปู ระกอบการกลมุ ทเ่ี กย่ี วขอ งกบั ผลติ ภณั ฑอ าหารประเภทปลา - เสนอรูปแบบและแนวทางการสราง HL ในกลุม เปา หมาย และ พัฒนาส่อื ตนแบบ รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร กรมควบคุมโรค สำนกั งานปลัดฯ กรมอนามยั กรมการแพทยแ ผนไทยและการแพทยท างเลือก อปท. มหาวทิ ยาลยั และเครอื ขายภาคีท่เี กี่ยวของตามยุทธศาสตรฯ Quick กรมการแพทย กรมสนับสนุนบรกิ ารสุขภาพ องคการอาหารและยา (อย.) กระทรวงศึกษาธิการ Win 3 เดอื น 6 เดือน 9 เดือน 12 เดือน  คัดกรองพยาธใิ บไมต ับและมะเรง็ ทอ นำ้ ดี รอ ยละ 5  คัดกรองพยาธิใบไมตับและมะเร็งทอ นำ้ ดี รอยละ 20  คดั กรองพยาธใิ บไมต บั และมะเรง็ ทอ นำ้ ดี รอ ยละ 50  คัดกรองพยาธใิ บไมต ับและมะเรง็ ทอนำ้ ดี รอยละ 100  จดั ทำสื่อสนบั สนนุ เพื่อใชใ นกระบวนการสรา ง HL  พฒั นาศักยภาพ และสรา ง HLประเด็นพยาธิใบไมตบั  พฒั นาศกั ยภาพ และสรา ง HL ประเดน็ พยาธใิ บไมต บั  ประเมินผลการพฒั นาศกั ยภาพ และสราง HL ประเดน็ พยาธิ ประเดน็ พยาธใิ บไมตบั และมะเรง็ ทอ น้ำดี ในแตล ะ และมะเรง็ ทอ น้ำดใี นนกั เรยี น อสม. แกนนำชุมชน และมะเรง็ ทอนำ้ ดใี นนักเรียน อสม. แกนนำชุมชน ใบไมตบั และมะเรง็ ทอน้ำดใี นนักเรยี น อสม. แกนนำชุมชน กลุมเปา หมาย (อสม. นักเรียน และผปู ระกอบการ) และผูป ระกอบการ และผูป ระกอบการ และผปู ระกอบการ  พฒั นาศกั ยภาพพนกั งานจลุ ทัศนกร ในการตรวจ  ติดตามผลการพฒั นาศักยภาพพนักงานจลุ ทัศนกร  ตดิ ตามผลการพฒั นาศักยภาพพนักงานจลุ ทศั นกร  รายกงานผลการพัฒนาศกั ยภาพพนักงานจุลทศั นกรในการ คดั กรองในสถานการณการระบาดของ COVID-19 ในการตรวจคดั กรอง ในสถานการณก ารระบาดของ ในการตรวจคดั กรอง ในสถานการณก ารระบาด ตรวจคัดกรอง และพฒั นาศกั ยภาพในการนำระบบ AI ไปใช และพัฒนาศักยภาพในการนำระบบ AI ไปใชในการ COVID-19 และพัฒนาศักยภาพ ในการนำระบบ AI ของ COVID-19 และพัฒนาศักยภาพในการนำ ในการตรวจคดั กรองและวินิจฉยั พยาธิใบไมตับและหนอนพยาธิ ตรวจคัดกรอง และวนิ จิ ฉัยพยาธิใบไมต บั ไปใชใ นการตรวจคัดกรองและวนิ ิจฉัยพยาธิใบไมตบั ระบบ AI ไปใชใ นการตรวจคดั กรองและวินิจฉัย  รายงานผลการดำเนนิ งานโครงการกำจัดปญ หาพยาธิ และหนอนพยาธิ และหนอนพยาธิ พยาธิใบไมต บั และหนอนพยาธิ ใบไมต บั และมะเร็งทอน้ำดี ประจำปงบประมาณ 2565 แผนงานการเฝ้าระวัง ควบคุม ป้องกนั โรคพยาธใิ บไม้ในตบั และมะเร็งทอ่ น้ำ� ดี

กลุ่มโรค ิตด ่ตอ (Communicable Diseases: CDs) แผนงานการเฝา้ ระวงั ควบคมุ ปอ้ งกันโรคพยาธใิ บไม้ในตับและมะเรง็ ทอ่ นำ้ ดี 1. สถานการณ์ (Situation) พยาธิใบไม้ตับชนิด Opisthorchis Viverrini ที่พบในประเทศไทย เป็นสารก่อมะเร็งชีวภาพ ทีก่ อ่ ใหเ้ กดิ โรคมะเรง็ ท่อน้ำดี ในปี 2559 - 2563 พบอัตราการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับร้อยละ 16.3 , 11.7 , 5.7, 4.73 และร้อยละ 4.3 ตามลำดับ และมีอัตราการติดเชื้อสูงในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จากการประมาณการณ์คาดว่าประชาชนในภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือหนึง่ ในสามของ 20 ล้านคน หรือกว่า 6 ล้านคน กำลังเป็นหรือเคยติดพยาธิใบใบไม้ตับ จากสถิติกองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข พบคนไทยเสียชีวิตจากโรคมะเร็งตับและท่อน้ำดี คิดเป็น 26.3, 25.1 และ 24.3 ต่อแสนประชากร เกิดขึ้นกับ ประชากรวัยทำงานที่เป็นหัวหน้าครอบครัว อายุระหว่าง 40 -60 ปี ค่าใช้จ่ายในการรักษา (เฉพาะผ่าตัดมะเร็ง - ทอ่ นำ้ ดี ICC) 80,000 บาทตอ่ ราย หรือประมาณ 1,960 ล้าน/ปี ซ่งึ ถอื ว่าเปน็ โรคทม่ี ีขนาดปญั หารุนแรงและกอ่ ให้เกิด ความสูญเสียทางเศรษฐกิจสังคม คุณภาพชีวิตของคนในสังคมเป็นอย่างมาก โดยการติดพยาธิใบไม้ตับเกิดจากการ รับประทานอาหารจําพวกปลาน้ำจืดเกล็ดขาวแบบปรุงไม่สุก ซึ่งถ้าปลาที่รับประทานเข้าไปมีตัวอ่อนระยะติดต่อ ของพยาธใิ บไมต้ บั (Metacercaria) กส็ ามารถติดพยาธชิ นิดนี้ได้ และยังมคี นเป็นโฮสต์ สนุ ขั แมว เป็นโฮสตก์ กั ตนุ โรค ที่ส่งผ่านโรคสู่คนได้ เมื่อไข่พยาธิในอุจจาระคนและในมูลสัตว์รงั โรคลงสู่แหล่งนำ้ ที่มีหอยและปลาอยู่รวมกัน จึงเป็น ตัวส่งผ่านโรคพยาธิใบไม้ตับกลับมาสู่คน ประกอบกับปัจจัยที่สำคัญคือปัจจัยทางสังคม คือ วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี รสนิยม และความเชื่อ เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ประชาชนมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคพยาธิใบไม้ตับ และ เมื่อมีพยาธิสะสมเป็นจำวนมากเป็นเวลานาน จะส่งผลต่อกรเปลี่ยนแปลงพยาธิสภาพต่าง ๆ เช่น การอักเสบเรื้อรัง นิ่วในท่อน้ำดี ท่อน้ำดีอุดตัน และที่สำคัญที่สุดคือ เป็นมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งจัดเป็นมะเร็งกลุ่มที่ป้องกันได้ และรักษา ให้หายได้ หากแพทย์สามารถวินิจฉัยได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ที่ผู้ป่วยยังไม่ปรากฏอาการแสดง หากพบในระยะแรก สามารถทำการผ่าตดั โดยใหผ้ ลท่ีนา่ พอใจ ลดค่าใช้จา่ ยและความทกุ ข์ทรมานของคนไข้ได้ กระทรวงสาธารณสุข โดยกองโรคติดต่อทั่วไป ได้มีการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์กำจัดปัญหาพยาธิ ใบไมต้ บั และมะเร็งท่อน้ำดี ระยะเรม่ิ ตน้ ปี (2559-2561) ขับเคล่อื นผา่ นโครงการรณรงค์การกำจัดปัญหาโรคพยาธิ ใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์ครบ 70 ปี ในปพี ุทธศักราช 2559 พร้อมทั้งสมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินนี าถ จะทรงเจริญพระชนมพรรษา 84 พรรษา ตลอดจนในปีพุทธศักราช 2560 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะทรงเจริญพระชนมพรรษา 90 พรรษา การดำเนินงาน มี 3 ระดับ คือ ระดับปฐมภูมิ กรมควบคุมโรคเป็นแกนกลางในการประสานงาน ประกอบด้วย 1) อปท.เทศบาล/อบต.ออกข้อกำหนดการจัดการสิ่งแวดล้อม สิ่งปฏิกูล ส้วม ปลาปลอดพยาธิ อาหารปลอดภัย 2) ตรวจ รกั ษา และการปรบั เปล่ยี นพฤติกรรมป้องกันพยาธิใบไม้ตับ 3.การเฝา้ ระวงั ในสัตว์รังโรค (สุนขั แมว) และ ในหอย ปลา 4) การเรียนการสอนโดยใช้ e-Book โดยมีพื้นที่ เป้าหมาย 29 จังหวัด แผนดำเนินการ ระยะที่ 2 เป็นช่วงปี พ.ศ. 2562 - 2568 ยทุ ธศาสตร์ ประกอบดว้ ย 1) มาตรการเชิงนโยบายอย่างเข้มข้น 2) เสริมสร้างความ เข้มแข็ง เชิงป้องกันทั้งในประเทศและภูมิภาคลุ่มน้ำโขง 3) พัฒนาคุณภาพการคัดกรอง การรักษา การส่งต่อ ทั้งระบบ 4) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนองค์กรท้องถิ่นจัดการสิ่งแวดล้อม และดูแลผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดี 5) การศึกษาวิจัยพัฒนาระบบฐานข้อมูล 6) สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) โรคพยาธิใบไม้ตับ และมะเร็งท่อน้ำดีในเดก็ และเยาวชน ประชาชน กำหนดเป้าหมาย อัตราเสียชีวิตด้วยมะเร็งท่อนำ้ ดลี ดลง ความชุก พยาธิใบไม้ตับในคนลดลงเหลือน้อยกว่า ร้อยละ 1 ปลาปลอดพยาธิลดเหลือน้อยกว่า ร้อยละ 1 จากดำเนินงาน 26

ที่ผ่านมา ในปี 2559 - 2563 มีการดำเนินการคัดกรองพยาธิใบไม้ตับด้วยวิธีตรวจอุจจาระ ใน 29 จังหวัดเสี่ยงสูง แผนงานการเ ้ฝาระวัง ควบ ุคม ป้อง ักนโรคพยาธิใบไ ้มใน ัตบและมะเร็งท่อ ้น�ำ ีด ในพื้นที่ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก โดยดำเนินการเพื่อค้นหาผู้ป่วย และเข้าสู่ การรักษา โดยการคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี ด้วยการตรวจอัลตร้าซาวด์ (Ultrasound) และ การรักษาผู้ป่วยมะเร็ง ท่อน้ำดี โดยการผา่ ตดั ตอ่ ไป มผี ลการดำเนนิ งาน ดงั นี้ เป้าหมาย เปา้ หมาย เป้าหมาย ติดเชื้อ การคัด รกั ษา คัดกรอง รอ้ ยละ พยาธิใบไม้ กรองมะเรง็ ปี เป้าหมาย พยาธิใบไม้ ผลงาน รอ้ ยละ ท่อน้าดี ผลงาน รอ้ ยละ สงสยั รอ้ ยละ ผู้ป่วย ผลงาน รอ้ ยละ ตาบล ตับ ด้วยอลั ตรา้ CCA มะเรง็ ท่อ ตับ น้าดีด้วย ซาวน์ การผ่าตัด ปี 2559 84 76,020 82,026 107.90 13,343 16.27 135,000 171,670 127.16 1,872 1.09 600 1,139 189.83 ปี 2560 132 119,460 149,268 124.95 17,476 11.71 159,508 199,908 125.33 1,260 0.63 800 751 93.88 ปี 2561 405 366,525 338,869 92.45 19,159 5.65 203,360 206,565 101.58 1,214 0.59 1,000 718 71.80 ปี 2562 644 582,820 503,217 86.34 23,813 4.73 241,912 233,240 96.42 1,169 0.50 1,000 733 73.30 ปี 2563 932 93,200 246,033 263.98 10,574 4.30 58,000 61,426 105.91 654 1.06 1,000 638 63.80 รวม 2,197 1,238,025 1,319,413 106.57 84,365 6.39 797,780 872,809 109.40 6,169 0.71 4,400 3,979 90.43 เพื่อให้การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ดังกล่าวเป็นไปได้อย่างต่อเนื่อง หากได้รับการสนับสนุน ในเชิงนโยบาย ให้เกิดแผนสู่การปฏิบัติที่บูรณาการงานแบบมีส่วนร่วมทุกภาคส่วนในทุกมิติ ให้ความสำคัญ ทั้ง คน สัตว์ สิ่งแวดล้อม ตรวจค้นหาในคน ในสัตว์ เพื่อทำการรักษาพยาธิใบไม้ตับ ให้ความสำคัญในการลดการติดพยาธิ ใบไม้ตับในคน เพื่อทำการรักษาให้ครบถ้วนอย่างเสมอภาค ควบคู่ไปกับการค้นหามะเร็งท่อน้ำดีระยะแรก เพื่อให้ สามารถเริ่มทำการผ่าตัดรักษาได้เร็ว ผู้ป่วยมีโอกาสรอด และไม่ตายจากมะเร็ง ดำเนินการควบคู่กับการสร้าง กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนเองในการป้องกันโรค การจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อผลการลดโรค จะส่งผลให้อัตรา การติดพยาธิใบไม้ตับและอัตราการป่วยและเสียชีวิตด้วยมะเร็งท่อน้ำดีในประเทศลดลงได้ ซึ่งต้องอาศัย การขบั เคลื่อนยุทธศาสตร์อย่างบูรณาการ และการสนบั สนุน เชิงนโยบายและงบประมาณในการขับเคลื่อนเพ่ือแก้ไข ปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในพื้นที่เสี่ยงสูง จึงเป็นองค์ประกอบสำคัญ ที่จะสามารถแก้ไขปัญหาพยาธิ ใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี และสามารถดำเนินการขับเคลื่อนการป้องกันโรคภายใต้ระบบการดูแลสุขภาพปกติ ของกระทรวงสาธารณสุข เพื่อประโยชน์ของประชาชนในการลดการป่วยและลดการตายด้วยโรคพยาธิใบไม้ตับและ มะเร็งท่อนำ้ ดอี ยา่ งยัง่ ยนื ต่อไป 27

กลุ่มโรค ิตด ่ตอ (Communicable Diseases: CDs) 2. พืน้ ท่ีเป้าหมายและกลุ่มเป้าหมาย (Target) 2.1 พื้นทนี่ ำรอ่ ง 1) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 20 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเลย หนองบัวลำภู หนองคาย บึงกาฬ อุดรธานี สกลนคร นครพนม มุกดาหาร กาฬสินธุ์ มหาสารคาม ขอนแก่น ชัยภูมิ นครราชสีมา บุรีรัมย์ สุรินทร์ ศรสี ะเกษ ร้อยเอ็ด ยโสธร อำนาจเจรญิ อบุ ลราชธานี 2) ภาคเหนอื ตอนบน 8 จงั หวดั ไดแ้ ก่ จังหวัด เชยี งใหม่ เชียงราย แม่ฮอ่ งสอน น่าน ลำปาง ลำพนู แพร่ พะเยา 3) ภาคเหนอื ตอนลา่ ง 1 จงั หวัด ไดแ้ ก่ จังหวดั เพชรบรู ณ์ 4) ภาคตะวันออก 1 จงั หวดั ได้แก่ จังหวดั สระแกว้ 2.2 กลุม่ เปา้ หมาย 1) ประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไป มปี ระวัติเส่ยี งในการตดิ พยาธิใบไม้ตบั ได้รบั การคดั กรองพยาธใิ บไม้ในตับ 2) ประชาชนอายุ 40 ปีขึ้นไป มีประวัติเสี่ยงเคยรักษาพยาธิใบไม้ตับ มีญาติสายตรงเป็นมะเร็งท่อน้ำดี ได้รบั การส่งตอ่ เพ่อื คดั กรองมะเรง็ ท่อนำ้ ดีดว้ ยอัลตรา้ ซาวด์ 28

3. เปา้ หมายและตัวช้ีวดั (Goals) เปา้ หมาย มาตรการ คา่ เปา้ หมาย/ผลการดำเนินงาน ปีงบประมาณ พ.ศ. ตัวช้วี ดั เป้าหมาย Baseline 2561 2562 2563 2564 2565 2560 แผนงานการเ ้ฝาระวัง ควบ ุคม ป้อง ักนโรคพยาธิใบไ ้มใน ัตบและมะเร็งท่อ ้น�ำ ีด เปา้ หมาย : ประชาชนกล่มุ เป้าหมายเปน็ โรคพยาธใิ บไม้ตบั ลดลง ตัวชวี้ ัด : รอ้ ยละประชาชนกลมุ่ เป้าหมาย ลดลง ลดลง ลดลง ลดลง ลดลง ลดลง เปน็ โรคพยาธใิ บไมต้ บั ร้อยละ 5 รอ้ ยละ 5 ร้อยละ 5 รอ้ ยละ 5 รอ้ ยละ 5 รอ้ ยละ 5 11.71 5.65 4.73 4.30 4.09 มาตรการท่ี 1 คดั กรองพยาธใิ บไมต้ บั ในประชาชนอายุ 15 ปขี ึน้ ไป เม่อื พบผูต้ ดิ พยาธใิ หก้ ารรักษา ตัวชี้วัด : จำนวนจังหวัดที่ดำเนินการ 29 29 29 29 30 30 คัดกรองพยาธิใบไม้ตับในประชาชน จังหวัด จงั หวดั จังหวดั จังหวดั จังหวัด จงั หวัด อายุ 15 ปีขึ้นไป เมื่อพบผู้ติดพยาธิให้ 29 29 29 29 30 การรักษา มาตรการที่ 2 คัดกรองมะเรง็ ทอ่ น้ำดีในประชาชนอายุ 40 ปขี ้ึนไป ด้วยวิธีอัลตร้าซาวด์ ตัวชี้วัด : จำนวนจังหวัดเป้าหมายที่ 29 29 29 29 30 30 ดำเนินการคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี ใน จงั หวดั จงั หวัด จังหวดั จังหวดั จังหวัด จงั หวัด ประชาชนอายุ 40 ปีขึ้นไปด้วยวิธี 29 29 29 29 30 อัลตรา้ ซาวด์ ท่ีมปี ระวัตเิ ส่ยี ง มาตรการที่ 3 สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในเด็กและเยาวชน ประชาชน ตัวชี้วัด : จำนวนจังหวัดเป้าหมายที่มี จงั หวัด จงั หวัด จังหวดั จังหวดั จังหวดั จงั หวัด การสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ 29 29 29 29 30 30 (Health Literacy) โรคพยาธิใบไม้ตับ และมะเร็งท่อน้ำดีใน อสม. นักเรียน และผู้ประกอบการกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับ ผลติ ภัณฑอ์ าหารประเภทปลา 29

กลุม่ โรคติดตอ่ (Communicable Diseases: CDs) 4. มาตรการและกิจกรรมสำคญั (Strategy and Intervention) มาตรการและกิจกรรมสำคัญ สว่ นกลาง หน่วยงานดำเนนิ การ (Service Provider) PCC ชมุ ชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. สสจ. มาตรการท่ี 1 คดั กรองพยาธิใบไม้ตบั ในประชาชนอายุ 15 ปีข้ึนไป เมือ่ พบผู้ตดิ พยาธใิ หก้ ารรกั ษา คัดกรองพยาธิใบไม้ตับในประชาชน สนับสนุนงบประมาณ และ สนับสนุนงบประมาณ และ จัดกิจกรรมคัดกรอง จัดกิจกรรมคัดกรอง ประชาชนอายุ 15 ปีขึ้น อายุ 15 ปขี ้ึนไป เมอื่ พบผู้ติดพยาธใิ ห้ อุปกรณ์ในการดำเนนิ งานการ แนวทางการดำเนินงานการคัด พยาธิใบไม้ตับ ในตำบล พยาธิใบไม้ตับ ใน ไป ให้ความร่วมมือ และ การรักษา กรองพยาธิใบไม้ตับ ในตำบล เป้าหมาย ตำบลเป้าหมาย คดั กรองพยาธิใบไม้ตบั เปา้ หมาย ตระหนักถึงความสำคัญ ของดำเนินการคัดกรอง พยาธใิ บไม้ตบั มาตรการท่ี 2 คัดกรองมะเร็งทอ่ นำ้ ดใี นประชาชนอายุ 40 ปขี ึน้ ไป ดว้ ยวธิ อี ัลตร้าซาวด์ คัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี คัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี คัดกรองมะเรง็ ท่อน้ำดีในประชาชน สนับสนุนงบประมาณ และ สนับสนุนงบประมาณ และ ในตำบลเป้าหมาย ในตำบลเป้าหมาย ประชาชนอายุ 40 ปีข้ึน อายุ 40 ปขี น้ึ ไป ด้วยวิธีอัลตร้าซาวด์ อุปกรณ์ในการดำเนนิ งานการ แนวทางการดำเนินงานการคัด ไป ให้ความร่วมมือ และ คัดกรองมะเรง็ ทอ่ น้ำดี กรองมะเร็งท่อน้ำดี ในตำบล ตระหนักถึงความสำคัญ 30 เปา้ หมาย ของดำเนินการคัดกรอง มะเร็งทอ่ น้ำดี มาตรการท่ี 3 จัดระบบสขุ าภบิ าล บรหิ ารจัดการสิง่ ปฏกิ ูลเพ่อื ตดั วงจรพยาธิ โดยจัดใหม้ ีบ่อบำบดั สิง่ ปฏกิ ูล ในทกุ พืน้ ทผ่ี ่านเทศบาล/อบต. จัดระบบสุขาภิบาล บริหารจัดการ - สนับสนุนงบประมาณและ - สนับสนุนงบประมาณและ ขับเคลื่อนการจัดระบบ จัดระบบสุขาภิบาล ให้ความร่วมมือและให้การ สิ่งปฏิกูลเพื่อตัดวงจรพยาธิ โดยจดั ประสานงานร่วมกับหน่วยงานท่ี ประสานงานร่วมกับหน่วยงานท่ี สุขาภิบาล และการสร้าง บริหารจัดการ ส่ิ ง สนับสนุนการดำเนินงาน ให้มีบ่อบำบัดสิ่งปฏิกูล ในทุกพื้นท่ี เกี่ยวข้องภายใต้ความรับผิดชอบ เกี่ยวข้องภายใต้ความรับผิดชอบ บ่อบำบัดสิ่งปฏิกูล ใน ปฏิกูลเพื่อตัดวงจร ของหนว่ ยงานทีเ่ ก่ียวข้อง ผ่านเทศบาล/อบต. ของ กรมอนามัย และองค์กร เร่ืองการจัดการส่ิงปฏกิ ลู ในพ้ืนท่ี พื้นที่เพื่อตัดวงจรพยาธิ พยาธิ โดยจัดให้มีบ่อ รวมถึงให้การยอมรับ ปกครองสว่ นท้องถิน่ -นิเทศงานติดตามผลการดำเนนิ งาน โดยจัดให้มีบ่อบำบัดส่ิง บำบดั ส่งิ ปฏิกูล ในทุก การจัดระบบสุขาภิบาล - วางแผนการดำเน ิ นงาน เรื่องการจดั การส่ิงปฏิกลู ในพื้นที่ ปฏิกูล ในพื้นที่ โดยการ พื้นที่ผ่านเทศบาล/ บริหารจัดการส่ิงปฏิกูล เพื่อพัฒนาระบบการจัดการสิ่ง อยา่ งตอ่ เน่ือง ขบั เคลอื่ นและพฒั นาการ อบต. เพื่อตัดวงจรพยาธิ โดย ปฏิกูลในพ้ืนที่รว่ มกับกรมอนามยั ดำเนินงานร่วมกับหน่วยงาน จัดให้มีบ่อบำบัดสิ่งปฏิกูล อปท. สคร. และหน่วยงานที่ ที่เกี่ยวข้องในภาพเขต ในพน้ื ที่ เก่ยี วข้องในพนื้ ที่ สุขภาพ

มาตรการและกจิ กรรมสำคัญ สว่ นกลาง หน่วยงานดำเนินการ (Service Provider) PCC ชมุ ชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. สสจ. มาตรการท่ี 4 สร้างความรอบรดู้ ้านสขุ ภาพ (Health Literacy) โรคพยาธใิ บไมต้ บั และมะเรง็ ทอ่ นำ้ ดใี นเดก็ และเยาวชนประชาชน สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health - สนับสนุนงบประมาณและ - สนบั สนนุ งบประมาณ และแนวทาง จัดกิจกรรมพัฒนาศกั ยภาพ จ ั ดก ิ จกรรมพั ฒนา เข้าร่วมกิจกรรมพัฒนา Literacy) โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็ง ประสานงานร่วมกับสคร. และ การดำเนินงานสร้าง HLในตำบล และสร้างความรอบรู้ด้าน ศักยภาพและสร้างความ ศักยภาพ และสร้างความ ท่อนำ้ ดีในนกั เรียน อสม. แกนนำชมุ ชน จงั หวดั ในการเลือกพน้ื ทนี่ ำรอ่ ง สุขภาพ ประเด็นพยาธใิ บไม้ รอบร ู ้ ด ้ านส ุ ขภาพ รอบรู้ด้านสุขภาพ ประเด็น และผู้ประกอบการกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับ - เสนอรูปแบบการสร้าง HL การ เปา้ หมาย ตับและมะเร็งท่อน้ำดีใน ประเด็นพยาธิใบไม้ตับ พยาธิใบไม้ตับและมะเร็ง ผลิตภัณฑอ์ าหารประเภทปลา ป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับและ - ประสานงาน หาพื้นที่นำเพื่อจัด นักเรยี น อสม. แกนนำชมุ ชน และมะเร็งท่อน้ำดีใน ท่อน้ำดีในนักเรียน อสม. มะเร็งท่อน้ำดี ในกลุ่ม อสม. กิจกรรมสร้าง HL ในกล่มุ เป้าหมาย และผู้ประกอบการกลุ่มที่ นักเรียน อสม. แกนนำ แกนนำชุมชน นกั เรียน และผู้ประกอบการ เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ ชุมชนและผ้ปู ระกอบการ - สนับสนุนสื่อการดำเนินงาน อาหารประเภทปลา กล ุ ่ มท ี ่ เก ี ่ ยวข ้ องกั บ สร้าง HL การป้องกันโรคพยาธิ ผลิตภัณฑ์อาหาร ใบไมต้ ับและมะเรง็ ท่อน้ำดี ประเภทปลา ในพืน้ ที่ มาตรการที่ 5 รณรงค์อาหารปลอดภัย ปลาปลอดพยาธอิ ยา่ งต่อเนือ่ งในพน้ื ทผ่ี า่ นทกุ ชอ่ งทางการสอ่ื สารตามบริบทพนื้ ที่ 31 รณรงค์อาหารปลอดภัย ปลาปลอด สนับสนุนการดำเนินงาน สนบั สนนุ การดำเนนิ งาน งบประมาณ - สนับสนุนการดำเนินงาน จัดกิจกรรมรณรงค์ อสม.รวมถึงแกนนำชุมชน พยาธิอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ผ่าน งบประมาณ ครุภัณฑ์และส่ือ ครุภัณฑ์และแนวทางการดำเนินงาน งบประมาณ ครุภัณฑ์ อาหารปลอดภยั ปลา และคนในชุมชนร่วมกัน ทุกช่องทางการสื่อสารตามบริบท ต้นแบบในการรณรงค์อาหาร ในพื้นที่ ในการรณรงค์อาหาร - จัดกิจกรรมรณรงค์อาหาร ปลอดพยาธิอย่าง รณรงค์เรอ่ื งอาหารปลอดภัย พ้นื ท่ี ปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ ปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิอย่าง ปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ ต่อเนื่องในพื้นที่ผ่าน ปลาปลอดพยาธิอย่ าง ต่อเนื่องในพื้นที่ผ่านทุกช่องทาง อย่างต่อเนื่องในพื้นที่ผ่าน ทุกช่องทางการสื่อสาร ตอ่ เนือ่ งในชุมชน การสื่อสารตามบรบิ ทพืน้ ท่ี ทุกช่องทางการสื่อสารตาม ตามบริบทพ้ืนที่ บริบทพนื้ ท่ี มาตรการที่ 6 บริหารจัดการส่งต่อผูส้ งสัยมะเรง็ ท่อน้ำ ดีเข้าสู่กระบวนการวินิจฉยั รักษาอย่างเป็นระบบ และ มีระบบการรับ-สง่ ตอ่ ผู้ป่วยจากโรงพยาบาลสูช่ ุมชนมหี มอครอบครวั เขา้ ไปดูแลประคบั ประคองด้วยการแพทย์ผสมผสานทั้งแพทยแ์ ผนปัจจุบัน และแพทยท์ างเลอื ก บริหารจัดการส่งต่อผู้สงสัยมะเร็ง ประสานงาน และดำเนินการ ประสานงานร่วมกับส่วนกลาง บริหารจัดการส่งต่อผู้ บริหารจดั การสง่ ตอ่ ผู้ อสม.รวมถึงแกนนำชุมชน ท่อน้ำ ดีเข้าสู่กระบวนการวินิจฉัย ร่วมกับ กรมการแพทย์ ในการ และจังหวัดในการบริหารจัดการ สงสัยมะเรง็ ทอ่ นำ้ ดีเขา้ สู่ สงสัยมะเร็งท่อน้ำ ดี ประสานงานกับหน่วยงานท่ี รักษาอย่างเป็นระบบ บริหารจัดการส่งต่อผู้สงสัย ส่งต่อผู้สงสัยมะเรง็ ท่อน้ำ ดเี ข้าสู่ กระบวนการวินิจฉัย เข้าสู่กระบวนการ เกย่ี วข้องเพ่ือบรหิ ารจัดการสง่ มะเร็งทอ่ นำ้ ดีเขา้ สูก่ ระบวนการ กระบวนการวินิจฉัยรักษาอย่าง รกั ษาอย่างเปน็ ระบบ วินิจฉัยรักษาอย่าง ต่อผู้สงสัยมะเร็งท่อน้ำดี เข้า วินิจฉัยรักษาอย่างเปน็ ระบบ เปน็ ระบบ เป็นระบบ สกู่ ระบวนการวนิ ิจฉยั รกั ษา แผนงานการเฝา้ ระวงั ควบคุม ปอ้ งกันโรคพยาธิใบไม้ในตับและมะเรง็ ทอ่ น้ำ� ดี

กลุ่มโรคตดิ ต่อ (Communicable Diseases: CDs) มาตรการและกจิ กรรมสำคัญ สว่ นกลาง หนว่ ยงานดำเนนิ การ (Service Provider) PCC ชุมชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. สสจ. มีระบบการรับ-ส่งต่อ ผู้ป่วยจาก ประสานงาน และดำเนินการ ประสานงานร่วมกับส่วนกลาง และ มีระบบการรับ-สง่ ต่อ ผ้ปู ่วย มีระบบการรับ-ส่งต่อ มรี ะบบการรับ-ส่งตอ่ ผูป้ ว่ ย โรงพยาบาลสู่ชุมชนมีหมอครอบครัว ร่วมกับ กรมแพทย์แผนไทยฯ จ ั งหวั ดในการสน ับสน ุ นการ จากโรงพยาบาลสู่ชุมชนมี ผู้ป่วยจากโรงพยาบาล จากโรงพยาบาลสู่ชุมชนมี เข้าไปดูแลประคับประคองด้วย สนับสนุนการดำเนินงานในการ ดำเนินงานในการจดั ทำระบบการรับ- หมอครอบครัวเข้าไปดูแประ สู่ชุมชนมีหมอ การแพทย์ผสมผสานทั้งแพทย์แผน จัดทำระบบการรับ-ส่งต่อ ผู้ป่วย ส่งตอ่ ผปู้ ว่ ยจากโรงพยาบาลสู่ชุมชน คับประคองด้วยการแพทย์ ครอบครัวเข้าไปดูแล หมอครอบครัวเข้าไปดูแประ ปัจจบุ ัน และแพทย์ทางเลอื ก จากโรงพยาบาลสู่ชุมชนและการ และการดูแลประคับประคองด้วย ผสมผสานทั้งแพทย์แผน ประคับประคองด้วย คับประคองด้วยการแพทย์ ดูแลประคับประคองด้วย การแพทย์ผสมผสานทั้งแพทย์แผน ปัจจุบัน และแพทย์ทางเลอื ก การแพทย์ผสมผสาน ผสมผสานทั้งแพทย์แผน การแพทย์ผสมผสานทั้งแพทย์ ปัจจบุ นั และแพทยท์ างเลอื ก ทั้งแพทยแ์ ผนปัจจุบัน ปัจจุบัน และแพทย์ แผนปจั จบุ นั และแพทยท์ างเลือก และแพทยท์ างเลือก ทางเลอื ก มาตรการที่ 7 รายงานการดำเนนิ งานผา่ นฐานข้อมลู ตามระบบงานเฝ้าระวังทางระบาดวทิ ยา รง.506, HDC หรือ Isan Cohort รายงานการดำเนินงานผ่านฐานข้อมูล สนับสนุนการดำเนินงานใน - สนับสนุนการดำเนินงานใน (การ - สนับสนุนการดำเนินงาน รายงานการดำเนินงาน - ตามระบบงานเฝ้าระวงั ทางระบาดวิทยา (การพัฒนากระบวนการ พัฒนากระบวนการทำงาน/การ ในการพัฒนากระบวนการ ผ่านฐานข้อมูล ตาม 32 รง.506, HDC หรอื Isan Cohort ทำงาน/การบริหารจัดการ บริหารจัดการข้อมูล/การฝึกอบรม) ทำงานและการบริหาร ระบบงานเฝ้าระวังทาง ข้อมูล/การฝึกอบรม) เรื่อง เรื่องการรายงานการดำเนินงานผ่าน จัดการข้อมูลเรื่องการ ระบาดวิทยา รง.506, การรายงานการดำเนินงาน ฐานข้อมูล ตามระบบงานเฝ้าระวัง รายงานการดำเนินงานผ่าน HDC หรอื Isan Cohort ผ่านฐานขอ้ มูล ตามระบบงาน ทางระบาดวิทยา รง.506, HDC หรือ ฐานข้อมูล ตามระบบงาน เฝ้าระวังทางระบาดวิทยา รง. Isan Cohort เฝ้าระวังทางระบาดวิทยา 506, HDC หรือ Isan Cohort - พัฒนาศักยภาพบุคลากรในพื้นท่ี รง.506, HDC หรือ Isan ในการรายงานการดำเนินงานผ่าน Cohort ฐานขอ้ มลู - พัฒนาศักยภาพบุคลากร ในพื้นที่ ในการรายงานการ ดำเนินงานผ่านฐานขอ้ มลู มาตรการที่ 8 พัฒนานวตั กรรม และพฒั นาบุคลากรทางดา้ นสาธารณสขุ ในการปอ้ งกันควบคุมโรคพยาธใิ บไมต้ ับและการ รกั ษามะเร็งท่อนำ้ ดี เพอ่ื นำ ไปใช้ในการปรับปรุงการแก้ไข ปญั หาพยาธิใบไม้ตบั และมะเร็งท่อนำ้ ดี พัฒนานวัตกรรม และพัฒนาบุคลากร เสนอหลักสูตร พัฒนาศักยภาพ ประสานงานและ จัดโครงการ บุคลากรในพื้นที่เข้ารบั การ ค ั ดเล ื อกบ ุ คลากร - ทางด้านสาธารณสุขในการป้องกัน พนักงานจุลทศั นกร ในการตรวจ พฒั นาศกั ยภาพพนกั งานจลุ ทศั นกร พัฒนาศักยภาพพนักงาน พนักงานจุลทัศนกร

มาตรการและกจิ กรรมสำคญั สว่ นกลาง หน่วยงานดำเนินการ (Service Provider) PCC ชมุ ชน/ตำบล (Strategy and Intervention) สคร. สสจ. ควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับและการ คัดกรอง ในสถานการณ์การ ในการตรวจคดั กรอง ในสถานการณ์ จลุ ทศั นกร และเจา้ หนา้ ที่ท่ี และเจ ้ าหน ้ าท ี ่ ท่ี รักษามะเร็งท่อน้ำดี เพื่อนำ ไปใช้ใน ระบาดของ COVID-19 และ COVID-19 และพัฒนาศักยภาพใน เกี่ยวข้องเพื่อเข้าร่วม เกี่ยวข้องเพื่อเข้าร่วม การปรับปรุงการแก้ไขปัญหาพยาธิ การนำระบบ AI ไปใช้ในการตรวจ โครงการพัฒนาศักยภาพ โครงการฯ ใบไมต้ ับและมะเรง็ ทอ่ นำ้ ดี พัฒนาศักยภาพในการนำระบบ คัดกรองและวินิจฉัยพยาธิใบไม้ตบั พนักงานจุลทัศนกร ในการ AI ไปใช้ในการตรวจคัดกรองและ และหนอนพยาธิ ในพื้นที่ ตรวจคัดกรอง ในการ วินิจฉัยพยาธิใบไม้ตับและ ระบาดของ COVID-19 และ หนอนพยาธิ พัฒนาศักยภาพในการนำ ระบบ AI ไปใช้ฯ 33 แผนงานการเฝ้าระวงั ควบคุม ป้องกนั โรคพยาธใิ บไม้ในตบั และมะเร็งทอ่ น้�ำดี

กลุ่มโรคตดิ ต่อ (Communicable Diseases: CDs) 5. มาตรการ โครงการ และกิจกรรมหลกั (Strategy/Intervention Project and Activity) มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผูร้ บั ผิดชอบ วงเงนิ (ลา้ นบาท) และกจิ กรรมหลัก หลัก/ รวม แหล่ง รว่ ม เงิน เป้าหมาย ตวั ช้วี ัด 2561 2562 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 โครงการหลัก : โครงการรณรงค์กำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีเพื่อรำลึกในพระมหา 56 56 56 56 56 280 -กรมคร. ในพื้นท่ี 30จว. กรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พร้อมทั้งถวายเป็นพระราชกุศลแด่ -สป. -ปี 62:625ตำบล สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชนิ นี าถ พระบรมราชชนนีพันปหี ลวง (งบเงิ น -ปี 63:932ตำบล อุดหนุน/ -ปี 64:941ตำบล บูรณาการ -ปี 65:420ตำบล ภาค) มาตรการท่ี 1 คัดกรองพยาธใิ บไมต้ ับในประชาชนอายุ 15 ปขี ึน้ ไป เมอ่ื พบผู้ตดิ พยาธิใหก้ ารรกั ษา กิจกรรมหลัก คัดกรองพยาธิใบไม้ตับ ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลัก : กองโรค ร้อยละของ จว. ในประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไป เมื่อพบผู้ ตดิ ต่อทั่วไป, เป้าหมายดำเนินการ ตดิ พยาธใิ ห้การรกั ษา สคร. 1,2, 6, 7-10 ค ั ดกรองพยาธิ 34 ร่วม : สป.,สสจ., ใบไม้ตบั ฯ (รอ้ ยละ 100) รพ.สต., มหาวทิ ยาลยั มาตรการท่ี 2 คัดกรองมะเรง็ ทอ่ นำ้ ดีในประชาชนอายุ 40 ปขี น้ึ ไป ด้วยวธิ อี ัลตรา้ ซาวด์ กิจกรรมหลัก คัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลัก : กรมการ ร้อยละของ จว. ในประชาชนอายุ 40 ปีขึ้นไป ด้วยวิธี แพทย์ เป ้ าห มา ย ท่ี อลั ตร้าซาวด์ รว่ ม : กองโรค ดำเนินการคั ด ติดตอ่ ทั่วไป, สคร. กรองมะเร็งท่อ 1,2, 6, 7-10, สป., น้ำดี ในประชาชน สสจ., รพศ. รพท. อายุ 40 ปีขึ้นไป รพช., รพ.สต, ด ้ วยว ิ ธ ี อ ั ลตร้ า มหาวิทยาลัย ซาวด์ ที่มีประวัติ เสี่ยง (ร้อยละ 100)

มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผ้รู ับผดิ ชอบ วงเงิน (ลา้ นบาท) และกจิ กรรมหลัก หลกั / รวม แหลง่ ร่วม เงิน เป้าหมาย ตัวช้ีวัด 2561 2562 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 มาตรการที่ 3 จัดระบบสุขาภบิ าล บรหิ ารจัดการส่งิ ปฏิกลู เพอื่ ตดั วงจรพยาธิ โดยจดั ให้มบี อ่ บำบัดส่งิ ปฏิกูล ในทกุ พื้นท่ผี ่านเทศบาล/อบต. กิจกรรมหลัก จัดระบบสุขาภิบาล ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลกั : กรมอนามยั - จังหวัดที่มีการ บริหารจัดการสิ่งปฏิกูลเพื่อตัดวงจร ร่วม : กองโรค ออกข้อบัญญัติใน พยาธิ โดยจัดให้มีบ่อบำบัดสิ่งปฏิกูล ตดิ ตอ่ ทั่วไป, การจ ั ดการสิ่ ง ในทุกพน้ื ที่ผา่ นเทศบาล/อบต. สคร. 1,2, 6, 7-10 ปฏิกูลและบังคับ สสจ., กรมสง่ เสริม ใช ้ อย ่ างเป็ น การปกครอง รปู ธรรม ท้องถ่ิน, - จำนวนระบบ มหาวิทยาลัย บำบัดสงิ่ ปฏิกูลใน พืน้ ทีด่ ำเนินการ 35 มาตรการท่ี 4 สรา้ งความรอบรดู้ ้านสขุ ภาพ (Health Literacy) โรคพยาธใิ บไมต้ บั และมะเร็งท่อนำ้ ดใี นเด็กและเยาวชนประชาชน จังหวัดที่มีการ กิจกรรมหลัก พัฒนาศักยภาพและ และ ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลัก : กอง พัฒนาศักยภาพ สร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health โรคตดิ ต่อทัว่ ไป, และ และสร้าง Literacy) โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็ง สคร. 1,2, 6, 7-10 ความรอบรู้ด้าน ท่อน้ำดีในเด็กและนักเรียน อสม. รว่ ม : สสจ., ศธ., สุขภาพ โรคพยาธิ แกนนำชุมชน และผ้ปู ระกอบการ กรมประชาสัมพันธ์ ใบไม ้ ต ั บและ มะเร็งท่อน้ำดีใน มาตรการท่ี 5 รณรงคอ์ าหารปลอดภยั ปลาปลอดพยาธิอยา่ งต่อเนื่องในพ้นื ทผ่ี า่ นทุกชอ่ งทางการส่อื สารตามบรบิ ทพ้นื ท่ี นักเรียน อสม. กิจกรรมหลัก รณรงค์อาหารปลอดภัย ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลกั : กอง แกนนำชุมชน และ ปลาปลอดพยาธิอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ โรคตดิ ต่อทว่ั ไป, ผูป้ ระกอบการ ผ่านทุกช่องทางการสื่อสารตามบริบท สคร. 1,2, 6, 7-10 ร ้ อยละของ พ้ืนที่ รว่ ม : สสจ.,สป., จังหวัดที่มีการ กรมอนามัย, รณรงค ์ อาหาร มหาวทิ ยาลัย ปลอดภัย ปลา ปลอดพยาธิอย่าง ต่อเนื่องในพื้นที่ แผนงานการเฝ้าระวงั ควบคมุ ป้องกนั โรคพยาธิใบไม้ในตบั และมะเร็งทอ่ น�้ำดี

กลุ่มโรคตดิ ต่อ (Communicable Diseases: CDs) มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผ้รู บั ผดิ ชอบ วงเงนิ (ล้านบาท) และกจิ กรรมหลัก หลัก/ รวม แหลง่ ร่วม เงิน เปา้ หมาย ตัวชว้ี ัด 2561 2562 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 ผ ่ านท ุ กช ่ อง ทางการสื่อสาร ตามบรบิ ทพนื้ ท่ี (ร้อยละ 100) มาตรการท่ี 6 บรหิ ารจดั การสง่ ตอ่ ผู้สงสัยมะเร็งทอ่ น้ำ ดเี ขา้ สูก่ ระบวนการวินจิ ฉัยรกั ษาอยา่ งเป็นระบบ และ มีระบบการรับ-ส่งตอ่ ผูป้ ว่ ยจากโรงพยาบาลสู่ชุมชนมหี มอครอบครัวเข้าไปดแู ลประคบั ประคองด้วย การแพทย์ผสมผสานทั้งแพทยแ์ ผนปจั จุบัน และแพทย์ทางเลือก กิจกรรมหลักที่ 1 บริหารจัดการส่งต่อผู้ ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลกั : กอง จำนวนจังหวดั ที่มี สงสัยมะเร็งท่อน้ำ ดีเข้าสู่กระบวนการ โรคตดิ ต่อทัว่ ไป, การบริหารจัดการ วนิ จิ ฉัยรักษาอยา่ งเป็นระบบ สคร. 1,2, 6, 7-10 ส ่ งต ่ อผ ู ้ สงสั ย ร่วม : สสจ., มะเร็งท่อน้ำดเี ขา้ กรมการแพทย์, ส ู ่ กระบวนการ 36 สป., กรมอนามัย, ว ิ น ิ จฉ ั ยร ั กษา มหาวทิ ยาลยั อย่างเป็นระบบ กิจกรรมหลักที่ 2 มีระบบการรับ-ส่งต่อ ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลกั : กอง ร้อยละของจังหวัด ผู้ป่วยจากโรงพยาบาลสู่ชุมชนมีหมอ โรคตดิ ตอ่ ทัว่ ไป, ที่มีระบบการรับ- ครอบครัวเข้าไปดูแลประคับประคอง สคร. 1,2, 6, 7-10 ส่งต่อ ผู้ป่วยจาก ด้วยการแพทย์ผสมผสานทั้งแพทย์แผน รว่ ม : สสจ., โรงพยาบาลสชู่ ุมชน ปจั จุบนั และแพทย์ทางเลือก กรมการแพทย์, มีหมอครอบครัว สป., กรมพฒั นา เข ้ าไปด ู แล การแพทยแ์ ผน ประคับประคอง ไทยฯ, กรม สบส., ด ้ วยการแพทย์ มหาวิทยาลยั ผสมผสานท้ั ง แพทย ์ แผน ปัจจุบัน และ แพทย์ทางเลือก (รอ้ ยละ80)

มาตรการ โครงการ กรอบระยะเวลา ปี พ.ศ. ผรู้ บั ผิดชอบ วงเงนิ (ลา้ นบาท) และกจิ กรรมหลกั หลกั / รวม แหล่ง รว่ ม เงิน เปา้ หมาย ตวั ชวี้ ดั 2561 2562 2563 2564 2565 2561 2562 2563 2564 2565 มาตรการที่ 7 รายงานการดำเนนิ งานผา่ นฐานข้อมลู ตามระบบงานเฝ้าระวงั ทางระบาดวทิ ยา รง.506, HDC หรือ Isan Cohort กิจกรรมหลัก รายงานการดำเนินงาน ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลกั : กอง ร้อยละของ ผ่านฐานข้อมูล ตามระบบงานเฝ้าระวัง โรคติดต่อท่วั ไป จังหวัดที่มีการ ทางระบาดวิทยา รง.506, HDC หรือ สคร. 1,2, 6, 7-10 รายงานการ Isan Cohort รว่ ม : สสจ., สป., ดำเนินงานผ่าน มหาวทิ ยาลยั ฐานข้อมูล ตาม ระบบงานเฝ้ า ระวังทางระบาด วิทยา รง.506 (รอ้ ยละ 80) มาตรการที่ 8 พัฒนานวัตกรรม และพัฒนาบุคลากรทางด้านสาธารณสุขในการป้องกันควบคุมโรคพยาธใิ บไมต้ บั และการ รักษามะเร็งท่อน้ำดี เพื่อนำ ไปใช้ในการปรับปรุงการแก้ไ ขปัญหาพยาธใิ บไม้ตับและ 37 มะเรง็ ท่อนำ้ ดี กิจกรรมหลัก พัฒนาศักยภาพพนักงาน ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ หลัก : กอง จำนวนของจังหวัด จุลทัศนกร ในการตรวจคัดกรอง ใน โรคตดิ ต่อท่ัวไป, ท ี ่ ม ี การพ ั ฒนา สถานการณ์การระบาดของ COVID-19 สคร. 1,2, 6, 7-10 นวัตกรรม หรือ และพัฒนาศักยภาพในการนำระบบ AI รว่ ม : สสจ., พัฒนาบุคลาการ ไปใช้ในการตรวจคัดกรองและวินิจฉัย กรมการแพทย์, ทางการแพทย์ใน พยาธใิ บไม้ตบั และหนอนพยาธิ กรมอนามัย,สป., ก า ร ป ้ อ ง กั น กรมพฒั นา ควบคุมโรคพยาธิ การแพทย์แผน ใบไม้ตับและการ ไทยฯ, กรม สบส., รักษามะเร็งท่อ กระทรวงวทิ ยาศา น้ำดี เพื่อนำไปใช้ สตร์และ ในการปร ั บปรุ ง เทคโนโลย,ี การแก้ไขปัญหา มหาวิทยาลัย พยาธใิ บไม้ตับและ มะเร ็ งท ่ อน ้ ำดี (ดำเนินการอย่าง น้อย1จงั หวดั ) แผนงานการเฝา้ ระวงั ควบคมุ ปอ้ งกนั โรคพยาธิใบไม้ในตบั และมะเร็งทอ่ น้�ำดี

6. การติดตามประเมนิ ผลแผนงานและมาตรการ (Monitoring and Evaluation) เปา้ หมายแผนงาน ตัวช้ีวดั วิธีการติดตาม กรอบระยะเวลาของการติดตาม และมาตรการ และคา่ เป้าหมาย ประเมินผล ประเมินผล ปี พ.ศ. กลุ่มโรค ิตด ่ตอ (Communicable Diseases: CDs) 2561 2562 2563 2564 2565 เป้าหมาย : ประชาชนกลุ่มเป้าหมาย รายงานผ่านฐานข้อมูล ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ประชาชนกลุ่มเป้าหมายเป็น เป็นโรคพยาธิใบไม้ตับ ตามระบบงานเฝ้าระวัง โรคพยาธิใบไม้ตับลดลง ลดลง รอ้ ยละ 5 ทางระบาดวิทยา รง. 506, HDC หรือ Isan Cohort มาตรการที่ 1 คัดกรองพยาธิ ร้อยละของจังหวัด รายงานผ่านฐานข้อมูล ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ใบไม้ตับในประชาชนอายุ 15 เป้าหมายดำเนินการ ตามระบบงานเฝ้าระวัง ปีขึ้นไป เมื่อพบผู้ติดพยาธิให้ ทางระบาดวิทยา รง. การรักษา คัดกรองพยาธิใบไม้ 506, HDC หรือ Isan ตบั ฯ (ร้อยละ 100) Cohort มาตรการที่ 2 คัดกรองมะเร็ง ร้อยละของจังหวัด รายงานผ่านฐานข้อมูล ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ท่อน้ำดีในประชาชนอายุ 40 ปี เป้าหมายท่ีดำเนนิ การ ตามระบบงานเฝ้าระวัง ขนึ้ ไปดว้ ยการอลั ตร้าซาวด์ คัดกรองมะเร็งท่อ ทางระบาดวิทยา รง. น้ำดี ในประชาชนอายุ 506, HDC หรือ Isan 40 ปีขึ้นไปด้วยวิธี Cohort และ รายงาน อัลตร้าซาวด์ ที่มี ผ ล ก า ร ด ำ เ น ิ น ง า น ประวัติเสี่ยง (ร้อยละ โครงการฯ 100) มาตรการที่ 3 จัดระบบสุขาภิบาล - จังหวัดที่มีการออก ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ บริหารจดั การส่ิงปฏิกลู เพือ่ ตดั ข้ อบ ั ญ ญัต ิในการ ดำเนินงานโครงการ วงจรพยาธิ โดยจัดให้มีบ่อ จัดการสิ่งปฏิกูลและ รณรงค์กำจัดปัญหา บำบัดสิ่งปฏิกูล ในทุกพื้นท่ี บังคับใช้อย่างเป็น พยาธิใบไม้ตับและ ผ่านเทศบาล/อบต. รปู ธรรม มะเร็งท่อนำ้ ดเี พ่อื รำลึก - จำนวนบ่อบำบัดส่ิง ในพระมหากรุณาธิคุณฯ ป ฏ ิ ก ู ล ใ น พ ื ้ น ท่ี จากพืน้ ทดี่ ำเนนิ การ ดำเนนิ การ มาตรการที่ 4 สร้างความรอบรู้ จังหวัดที่มีการจัดการ ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ด้านสุขภาพ (Health Literacy) สร้างความรอบรู้ด้าน ดำเนินงานโครงการ โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็ง สุขภาพ โรคพยาธิ รณรงค์กำจัดปัญหา ท่อน้ำดีในเด็กและเยาวชน ใบไม้ตบั และมะเร็งท่อ พยาธิใบไม้ตับและ ประชาชน น้ำดีในนักเรียน อสม. มะเร็งทอ่ น้ำดเี พอื่ รำลึก แกนนำชุมชน และ ในพระมหากรุณาธิคุณฯ ผ้ปู ระกอบการ จากพน้ื ทีด่ ำเนนิ การ มาตรการที่ 5 รณรงค์อาหาร ร้อยละของจังหวัดที่มี ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ปลอดภัย ปลาปลอดพยาธิ การรณรงค์อาหาร ดำเนินงานโครงการ อย่างต่อเนื่องในพื้นที่ผ่านทุก ปลอดภัย ปลาปลอด รณรงค์กำจัดปัญหา 38

เปา้ หมายแผนงาน ตวั ชว้ี ัด วธิ ีการตดิ ตาม กรอบระยะเวลาของการติดตาม และมาตรการ และคา่ เป้าหมาย ประเมนิ ผล ประเมินผล ปี พ.ศ. 2561 2562 2563 2564 2565 ช่องทางการสื่อสารตามบริบท พยาธิอยา่ งต่อเนือ่ งใน พยาธิใบไม้ตับและ พื้นที่ พื้นที่ผ่านทุกช่อง มะเร็งทอ่ น้ำดีเพ่ือรำลึก แผนงานการเ ้ฝาระวัง ควบ ุคม ป้อง ักนโรคพยาธิใบไ ้มใน ัตบและมะเร็งท่อ ้น�ำ ีด ทางการสื่อสารตาม ในพระมหากรุณาธิคุณฯ บริบทพื้นที่ (ร้อยละ จากพน้ื ทด่ี ำเนนิ การ 100) มาตรการที่ 6 บริหารจัดการส่ง จำนวนจังหวัดที่มีการ ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ต่อผู้สงสัยมะเร็งท่อน้ำดีเข้าสู่ บริหารจัดการส่งต่อผู้ ดำเนินงานโครงการ กระบวนการวินิจฉัยรักษาอย่าง สงสัยมะเร็งท่อน้ำดี รณรงค์กำจัดปัญหา เป็นระบบ และ มีระบบการรับ- เข้าสู่กระบวนการ พยาธิใบไม้ตับและ ส่งต่อ ผู้ป่วยจากโรงพยาบาลสู่ วินิจฉัยรักษาอย่าง มะเร็งท่อน้ำดีเพ่อื รำลึก ชุมชนมหี มอครอบครัวเข้าไปดแู ล เป็นระบบ ในพระมหากรุณาธิคุณฯ ประคับประคองด้วยการแพทย์ จากพืน้ ที่ดำเนนิ การ ผสมผสาน ทงั้ แพทย์แผนปจั จุบนั และแพทย์ทางเลือก มาตรการที่ 7 รายงานการ ร้อยละของจังหวัดที่มี รายงานผ่านฐานข้อมูล ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ ดำเนินงานผ่านฐานข้อมูลท่ี ก า ร ร า ย ง า น ก า ร ตามระบบงานเฝ้าระวัง เกี่ยวข้อง ได้แก่ รายงานตาม ด ำ เ น ิ น ง า น ผ ่ า น ทางระบาดวิทยา รง.506, ระบบงานเฝ้าระวังทางระบาด ฐ า น ข ้ อ ม ู ล ต า ม HDC หรือ Isan Cohort วิทยา รง.506 , HDC หรือ ระบบงานเฝ้าระวังทาง และ รายงานผลการ Isan Cohort ระบาดวิทยา รง.506 ดำเนนิ งานโครงการฯ (ร้อยละ 80) มาตรการท่ี 8 พัฒนานวัตกรรม จำนวนของจังหวัดที่มี รายงานผลการดำเนินงาน ������������ ������������ ������������ ������������ ������������ และพัฒนาบุคลากรทางด้าน พ ั ฒ น า ศ ั ก ย ภ า พ โครงการรณรงค์กำจัด สาธารณสุขในการป้องกัน พนักงานจุลทัศนกร ใน ปัญหาพยาธใิ บไม้ตับและ ควบคุมโรคพยาธิใบไม้ตับและ การตรวจคัดกรอง ใน มะเร็งท่อน้ำดีเพื่อรำลึก การ รักษามะเร็งท่อน้ำดี เพ่ือ สถานการณ์การระบาด ในพระมหากรุณาธิคุณฯ นำ ไปใช้ในการปรับปรุงการ ของ COVID-19 และ จากพ้นื ท่ีดำเนินการ แกไ้ ขปญั หาพยาธใิ บไม้ตับและ พัฒนาศักยภาพในการ มะเร็งทอ่ นำ้ ดี นำระบบ AI ไปใช้ในการ ตรวจคัดกรองและ วินิจฉัยพยาธิใบไม้ตับ และหนอนพยาธิ 7. ผู้รบั ผิดชอบแผนงาน (Project Manager) ตำแหนง่ ผอู้ ำนวยการกองโรคตดิ ตอ่ ท่วั ไป กรมควบคุมโรค 7.1 แพทยห์ ญิงวรยา เหลืองอ่อน E-mail: [email protected] โทร. 0 2590 3160 ตำแหนง่ หัวหน้ากลุ่มโครงการตามพระราชดำริ 7.2 นางอรนาถ วฒั นวงษ์ E-mail: [email protected] โทร. 0 2590 3180 39

กลุม่ โรคติดตอ่ (Communicable Diseases: CDs) แผนงาน โครงการควบคุมโรคหนอนพยาธ�ในนกั เร�ยนและเยาวชน ในพ้นื ที่ถิ่นทรุ กันดารและพน้ื ที่ในแผนภูฟ‡าพฒั นาตามพระราชดำร�ฯ พ้ืนที่และกลมุ เปา หมาย เปา‡ หมาย พฒั นาเด็ก เยาวชนและประชาชนในพ้ืนทถ่ี น่ิ ทุรกนั ดาร และพื้นทภ่ี ูฟาพฒั นา ตัวช�้วดั Outcome อัตราการตดิ เชือ้ หนอนพยาธใิ นนักเรยี นและเยาวชน (Goals) ใหมีโอกาสที่ดขี น้ึ มสี ุขภาพแข็งแรงสามารถดแู ลตนเองไดอยางสมดุล (KPI) ในภาพรวมทง้ั ประเทศใหตำ่ กวา รอยละ 4 สถานการณ ทงั้ รา งกายและจิตใจ ภายในป 2565 (Gap) ผลการตรวจคัดกรองอุจจาระ ป 2545 - 2563 พบอัตราการติดโรคหนอนพยาธิลดลงจากรอยละ 26.78 เหลือ รอยละ 5.01 ในป 2563 ความครอบคลุมการสงตรวจอุจจาระรอยละ 69.85 (เปาหมายรอยละ 80) มาตรการ โรงเรียนสังกัดสำนักงานสงเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยติดโรคสูงสุดคือรอยละ 25.65 โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือ เชน จังหวัดตากอัตราการติดเชื้อรอยละ 17.19 จังหวัดเชียงใหม และกจิ กรรม รอยละ 10.53 พยาธิที่พบบอยคือไสเดือน แสมา จากการศึกษาพฤติกรรม พบวา นักเรียน เยาวชนและประชาชนในชุมชนยังขาดความรูเกี่ยวกับหนอนพยาธิ พฤติกรรมสุขภาพที่ไมถูกตอง การสื่อสารภาษาไทย การเขาถึงสื่อความรู การขาดแคลนและใชสวม การจัดการดานสิ่งแวดลอม เชน ยังเลี้ยงสัตวแบบปลอย การจัดการน้ำทิ้งในครัวเรือน และการขาดแคลนพนักงานจุลทัศนกร เปนตน หลกั รหว‹ มนดว‹ ำยเนงนิ ากนาร หนวยงานระดับนโยบาย สวนกลาง และ สคร. หนว ยงานระดับพื้นที่ (จงั หวดั -ตำบล) มาตรการและกจิ กรรมหลัก (สวนกลาง-สคร.) มาตรการและกจิ กรรมหลัก (จงั หวัด-ตำบล) Quick Win  มาตรการท่ี 1 สงเสรมิ การมสี วนรว มของชมุ ชนและหนวยงาน  มาตรการที่ 4 การตรวจคดั กรองและรกั ษาหนอนพยาธใิ น  มาตรการท่ี 1 สงเสริมการมีสวนรวมของชุมชนและหนวยงานใหมี  มาตรการที่ 4 การตรวจคดั กรองและรักษาโรคหนอน ใหม ีการบูรณาการงานรวมกัน เพือ่ แกไขปญหาอยา งเปนระบบ ทุกโรงเรยี นและนกั เรยี นทุกคนอยา งนอ ย 1 ครัง้ ตอ ปการศึกษา การบรู ณาการงานรว มกัน เพ่ือแกไ ขปญ หาอยางเปนระบบ พยาธิในทกุ โรงเรียนและนกั เรียนทุกคนอยา งนอ ย 40 - ประสานภาคีเครอื ขายสว นกลางทีเ่ กีย่ วของเพื่อรว มสนับสนนุ และใหก ารรักษาทุกคนท่พี บตดิ โรค - สงเสริมการมีสวนรวมของชุมชนและหนวยงานใหมีการบูรณาการ 1 ครง้ั ตอ ปก ารศกึ ษา และใหก ารรกั ษาทกุ คนทพ่ี บตดิ โรค การดำเนนิ งาน - ตดิ ตามการเฝาระวงั ปองกนั ควบคมุ โรคหนอนพยาธใิ นทกุ โรงเรยี น งานรวมกันเพื่อแกไขปญหาอยางเปนระบบ ระดับตำบล - ตรวจคัดกรองและรกั ษาโรคหนอนพยาธใิ นทุกโรงเรียน  มาตรการที่ 2 พัฒนาความรอบรดู า นสุขภาพ ปรบั เปลีย่ นพฤติกรรม และศูนยส งเสริมและพฒั นาเดก็ วยั เตาะแตะ และนักเรยี นทกุ คนใหค วามรูเกย่ี วกับโรคหนอนพยาธ สขุ ภาพและจัดทำส่ือใหสอดคลองกับบรบิ ทพน้ื ที่ - สนับสนุนส่อื ความรดู า นวชิ าการ วสั ดอุ ปุ กรณวิทยาศาสตร  มาตรการที่ 2 พัฒนาความรอบรดู า นสขุ ภาพ ปรบั เปลี่ยนพฤตกิ รรม - สรา งความรอบรดู านสุขภาพ ปรบั เปลีย่ นพฤตกิ รรมสุขภาพเกย่ี วกบั ยาและเวชภัณฑเพ่อื การดำเนนิ งาน สุขภาพ และจัดทำส่อื ใหสอดคลอ งกับบรบิ ทพ้นื ท่ี  มาตรการที่ 5 สรางและพัฒนางานวจิ ัยและนวัตกรรม การควบคมุ ปองกนั โรคหนอนพยาธิ รว มกับพื้นท่ี  มาตรการท่ี 5 สรา งและพัฒนางานวจิ ัยและนวัตกรรมการเฝาระวัง - จัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาความรอบรูดานสุขภาพและการปรับเปลี่ยน การเฝาระวงั ปองกัน ควบคุมโรคหนอนพยาธิ  มาตรการท่ี 3 ขับเคลอื่ นการพัฒนาส่งิ แวดลอมและส่งิ ปฏกิ ลู ในชมุ ชน ปอ งกันควบคุมโรคหนอนพยาธิ พฤติกรรมสุขภาพ - นำรปู แบบการควบคมุ โรคพยาธิตวั กลมตดิ ตอผานดนิ ใหไดม าตรฐาน - พฒั นารูปแบบการควบคุมโรคพยาธติ วั กลมติดตอ ผานดนิ ใน ในเดก็ นกั เรียนโดยการใหยาแบบกลมุ ในเดก็ นกั เรียน - สนบั สนุนทางวิชาการในการจัดการส่ิงแวดลอ มและสิ่งปฏกิ ลู ในชุมชน เดก็ นกั เรียนโดยการใหยาแบบกลุมในเด็กนักเรยี น  มาตรการที่ 3 ขับเคล่ือนการพฒั นาสิ่งแวดลอ มและสง่ิ ปฏกิ ลู ในชมุ ชน ไปใชในพนื้ ท่ี ใหไดม าตรฐาน ใหไดม าตรฐาน ระดับประเทศ - จัดกิจกรรมพัฒนาสิ่งแวดลอมและสิ่งปฏิกูลในชุมชน ใหไดมาตรฐาน สคร. 1 - 12, สปคม., กองแมลง (ศตม./นคม.), กองเอดส, กรมอนามัย, ศูนยอนามยั พื้นทสี่ งู , 1. ประชาชนในพืน้ ที่อำเภอบอ เกลือและอำเภอเฉลิมพระเกยี รติ จังหวัดนา น ตามแผนภฟู า พฒั นาจังหวดั นา น จำนวน 13,000 ราย กระทรวงศกึ ษาธกิ าร, กระทรวงวฒั นธรรม, กระทรวงมหาดไทย 2. โรงเรียนและชุมชนในพนื้ ที่โครงการพระราชดำรฯิ จำนวน 925 โรงเรยี น ใน 8 สังกดั จำนวน 165,975 ราย 3 เดือน 6 เดอื น 9 เดือน 12 เดือน 1. ประชมุ จัดทำแนวทางพัฒนารปู แบบการควบคมุ โรค 1. สนับสนนุ การคัดกรองรกั ษาโรคหนอนพยาธิ ในเด็กนกั เรียน  สนบั สนนุ การคดั กรองรกั ษาโรคหนอนพยาธิ ในเดก็ สรปุ ผลการดำเนนิ งาน เพอ่ื เสนอตอโครงการสวน พยาธใิ นเดก็ นกั เรียนโดยการใหย าแบบกลมุ ใน เยาวชนรวมทง้ั บคุ คลในครอบครวั ทม่ี เี ดก็ เยาวชนตดิ พยาธิ รอ ยละ 40 นกั เรยี น เยาวชนรวมทง้ั บคุ คลในครอบครวั ทม่ี เี ดก็ พระองค สมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจา กรมสมเดจ็ เดก็ นักเรยี น /เดก็ เล็กวัยเตาะแตะ และ/หรอื ในชุมชน เยาวชนตดิ พยาธิ รอ ยละ 80 พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี รวมกับผเู ชี่ยวชาญมหาวทิ ยาลัย จำนวน 20 คน 2. สรางความรอบรดู านสุขภาพ ปรับเปลย่ี นพฤติกรรมสุขภาพ เกี่ยวกับการควบคุมปอ งกนั โรคหนอนพยาธิรว มกบั พืน้ ที่  ตดิ ตามการเฝา ระวงั ปอ งกนั ควบคมุ โรคหนอนพยาธิ 2. พัฒนาศักยภาพบคุ ลากรในการตรวจโรคหนอนพยาธิ ของบคุ ลากรครสู งั กดั กศน./ตชด/อสิ ลาม/ ในคนและสตั วร งั โรค (จลุ ทศั นากร) จำนวน 15 คน 3 วนั 3. ติดตามการเฝาระวงั ปอ งกนั ควบคุมโรคหนอนพยาธิของศนู ย พระปรยิ ตั ธิ รรม/ศนู ยส ง เสรมิ และพฒั นาเดก็ สงเสรมิ และพฒั นาเด็กวยั เตาะแตะ (กรมคร.) วยั เตาะแตะ ในพน้ื ทท่ี ม่ี อี ตั ราการตดิ เชอ้ื สงู (สคร.) 3. ผลติ และสนบั สนนุ สื่อ จดั สง อปุ กรณว ิทยาศาสตร ให สคร. สสจ. และโรงเรยี นในโครงการพระราชดำรฯิ 4. เยยี่ มเสรมิ พลงั และตดิ ตามการดำเนินงานโครงการควบคมุ  เยย่ี มเสรมิ พลงั และตดิ ตามการดำเนนิ งานโครงการ เพอ่ื สนบั สนนุ กระบวนการดำเนนิ งานเฝา ระวงั ควบคมุ โรค คุณภาพการตรวจวนิ ิจฉยั โรคหนอนพยาธิ ควบคมุ คณุ ภาพการตรวจวนิ จิ ฉยั โรคหนอนพยาธิ 5. พัฒนารปู แบบการควบคุมโรคพยาธิตวั กลมติดตอ ผา นดนิ ในเดก็ นักเรยี นโดยการใหย าแบบกลมุ ในเด็กนกั เรียน

แผนงานโครงการควบคุมโรคหนอนพยาธใิ นนกั เรยี นและเยาวชนในพื้นท่ถี ่ินทรุ กันดาร แผนงานโครงการควบ ุคมโรคหนอนพยา ิธในนักเ ีรยนและเยาวชนในพ้ืนที่ ่ถินทุร ักนดารและพ้ืน ่ทีในแผน ูภฟ้าพัฒนาตามพระราช �ดำริฯ และพ้นื ท่ีในแผนภฟู ้าพัฒนาตามพระราชดำริฯ เปน็ หนึ่งโครงการในแผนการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถน่ิ ทรุ กนั ดารตามพระราชดำริ สมเดจ็ พระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (กพด.) 1. สถานการณ์ (Situation) โครงการควบคุมโรคหนอนพยาธิในนักเรียนและเยาวชนในพื้นที่ถิ่นทุรกันดารและพื้นที่ในแผนภูฟ้า พัฒนาตามพระราชดำริฯ เป็นหนึ่งโครงการในแผนการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (กพด.) ตั้งแต่ปี 2545 จนถึงปัจจุบัน ขับเคลื่อนสู่แผน กพด. ฉบับที่ 5 ซึ่งเป็นแผนระยะยาว 10 ปี (2560 - 2569) ภายใต้ตัวชี้วดั สขุ ภาพ อนามัยของนักเรียนและเยาวชน โดยดำเนินโครงการควบคุมโรคหนอนพยาธิในนักเรียนและเยาวชนในถิ่น ทุรกันดาร ซงึ่ กำหนดพนื้ ท่ใี นการพฒั นาเป็น 2 แผนการพัฒนา ไดแ้ ก่ 1) พื้นที่แผนการพัฒนาเดก็ และเยาวชนในถิ่น ทุรกันดาร ครอบคลุมพื้นที่ 55 จังหวัด 925 โรงเรียน ใน 8 สังกัด จำนวน 165,756 คน และ 2) แผนภูฟ้าพั ฒนา จังหวดั นา่ น ครอบคลุมนักเรยี น เยาวชนและประชาชนในพ้ืนท่ีอำเภอบ่อเกลือ และอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัด น่าน ครอบคลุมพื้นที่ 61 หมู่บ้าน จำนวน 13,000 คน มีเป้าหมายการพัฒนา คือ เด็ก เยาวชนและประชาชน ในพื้นที่ถิ่นทุรกันดารและพื้นที่ภูฟ้าพัฒนา ให้มีโอกาสที่ดีขึ้น มีสุขภาพแข็งแรง สามารถดูแลตนเองได้อย่างสมดุล ทั้งร่างกาย และจิตใจ เป้าหมายความสำเร็จของแผนงาน คือ การลดอัตราการติดโรคหนอนพยาธใิ นนักเรยี น และ ประชาชนพื้นที่โครงการตามพระราชดำริฯ ให้ต่ำจนไม่เป็นปัญหาสาธารณสุข (ต่ำกว่าร้อยละ 4 ใน ปี 2565) โดย มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาการติดเชื้อโรคหนอนพยาธิในนักเรียนและประชาชน ซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพของนักเรียนท่ี ส่งผลต่อพัฒนาการด้านร่างกาย สติปัญญาและเป็นอุปสรรคต่อการเรียนรู้ ด้วยการสนับสนุนเครือข่ายในระดับ ปฏบิ ัตกิ าร (รพ.สต/รพช.) ใหม้ กี ารตรวจคน้ หาโรคหนอนพยาธิและการให้ยาเพ่ือบำบัดรักษา อยา่ งนอ้ ยปีละ 2 คร้ัง ครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายนักเรียนทุกคน ร่วมกับการพัฒนากระบวนการเรียนรู้และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม สุขภาพ การจัดการสิ่งแวดล้อมโดยอาศัยกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในการพัฒนาสุขภาพนักเรียน อย่างต่อเนื่อง ผลการดำเนินงานตรวจคัดกรองอุจจาระนักเรียน ปี 2545 จนถึงปี 2563 พบว่า อัตราการ ติดโรคหนอนพยาธิลดลงจากร้อยละ 26.78 เหลือ ร้อยละ 5.01 ซึ่งในปี 2563 พบว่าโรงเรียนสังกัดสำนักงาน ส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยมีการติดโรคสูงถึงร้อยละ 25.65 โดยเฉพาะในพื้นที่ ภาคเหนือ เช่น จังหวัดตากอัตราการติดเชื้อร้อยละ 17.19 จังหวัดเชียงใหม่ ร้อยละ 10.53 พยาธิที่พบบ่อย คือ ไส้เดือน แส้ม้า สำหรับประชาชนในพื้นที่ภูฟ้าพัฒนา จังหวัดน่าน พบอัตราการติดโรคหนอนพยาธิ ร้อยละ 11.98 (1,023 คน) หนอนพยาธิที่พบคือ พยาธิใบไม้ตับ ร้อยละ 7.24 (618 คน) รองลงมา คือ พยาธิไส้เดือน ร้อยละ 2.31 (197 คน) ถึงแม้จะมีการดำเนินงานมาอย่างต่อเนื่อง จากการศึกษาพฤติกรรม พบว่า นักเรียน เยาวชน และประชาชนในชุมชนยังขาดความรู้เกี่ยวกับหนอนพยาธิ พฤติกรรมสุขภาพที่ไม่ถูกต้อง การสื่อสาร ภาษาไทย การเข้าถึงสื่อความรู้ การขาดแคลนและใช้ส้วม การจัดการด้านสิ่งแวดล้อม เช่น ยังเลี้ยงสัตว์ แบบปล่อย การจัดการน้ำทิ้งในครัวเรือน และการขาดแคลนพนักงานจุลทัศนกร เป็นต้น ฉะนั้นการแก้ไข ปัญหาโรคหนอนพยาธิที่เป็นโรคท่ีถูกละเลยต้องอาศัยพลังความร่วมมือในทุกภาคส่วนเพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิต ของนักเรียน เยาวชน และประชาชนในถ่ินทุรกันดารให้เป็นไปตามแผนงานท่ีวางไว้ต่อไป 41

กลุ่มโรค ิตด ่ตอ (Communicable Diseases: CDs) 2. พื้นทเ่ี ป้าหมายและกลุ่มเปา้ หมาย (Target) 2.1 พืน้ ทเี่ ปา้ หมาย 1) โรงเรียนในพื้นที่ตามแผนการพัฒนานักเรียนและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร จำนวน 925 โรงเรียน 55 จงั หวัด 2) ชุมชนในพ้ืนทแี่ ผนภฟู า้ พัฒนา จำนวน 61 ชุมชน ในจงั หวัดนา่ น 2.2 กลมุ่ เปา้ หมาย 1) นักเรียนในพื้นที่ตามแผนการพัฒนานักเรียนและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร จำนวน 925 โรงเรียน 55 จงั หวัด 2) ประชาชนในพน้ื ทีแ่ ผนภูฟา้ พัฒนา จำนวน 61 ชมุ ชน ในจงั หวดั นา่ น 3. เป้าหมายและตัวชี้วัด (Goals) เปา้ หมาย มาตรการ ค่าเปา้ หมาย/ผลการดำเนนิ งาน ปีงบประมาณ พ.ศ. ตัวชีว้ ดั เป้าหมาย Baseline 2561 2562 2563 2564 2565 2560 เป้าหมาย : พัฒนาเด็ก เยาวชนและประชาชนในพื้นที่ถิ่นทุรกันดาร และพื้นที่ภูฟ้าพัฒนาให้มีโอกาสที่ดีขึ้น มีสุขภาพ แข็งแรงสามารถดูแลตนเองไดอ้ ยา่ งสมดลุ ทงั้ ร่างกายและจิตใจ ตัวชี้วัด : อัตราการติดเชื้อหนอนพยาธิใน - <ร้อยละ 9 <รอ้ ยละ 8 <รอ้ ยละ 7 <รอ้ ยละ 6 <รอ้ ยละ 4 นักเรยี นและเยาวชนในภาพรวมทงั้ ประเทศ ร้อยละ ร้อยละ ร้อยละ ร้อยละ 8.34 7.20 5.82 5.01 ตัวชี้วัด : ร้อยละของโรงเรียนและชุมชน - รอ้ ยละ 100 ร้อยละ 100 รอ้ ยละ รอ้ ยละ 80 รอ้ ยละ 80 ในโครงการตามพระราชดำริฯ มีการดำเนิน 80 กิจกรรมควบคมุ ป้องกนั โรคหนอนพยาธิ ร้อยละ ร้อยละ รอ้ ยละ ร้อยละ 78.12 77.05 77.59 69.85 มาตรการท่ี 1 สง่ เสริมการมีส่วนรว่ มของชมุ ชนและหนว่ ยงานให้มกี ารบูรณาการงานร่วมกนั เพอ่ื แก้ไขปญั หาอยา่ งเปน็ ระบบ มาตรการที่ 2 พฒั นาความรอบร้ดู า้ นสุขภาพ ปรับเปล่ียนพฤติกรรมสขุ ภาพ และจดั ทำส่อื ใหส้ อดคล้องกับบรบิ ทพืน้ ท่ี มาตรการที่ 3 ขับเคลื่อนการพฒั นาส่งิ แวดล้อมและส่งิ ปฏกิ ลู ในชุมชนให้ไดม้ าตรฐาน มาตรการที่ 4 การตรวจคัดกรองและรักษาหนอนพยาธิในทุกโรงเรียนและนักเรียนทุกคนอย่างน้อย 1 ครั้งต่อปีการศึกษา และใหก้ ารรกั ษา มาตรการที่ 5 สรา้ งและพฒั นางานวิจยั และนวัตกรรมการเฝา้ ระวงั ป้องกัน ควบคมุ โรคหนอนพยาธิ 42