Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat

Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat

Published by risalekz, 2024-05-31 09:52:26

Description: Ayhan Hocha

Search

Read the Text Version

["b\u00e2k\u0131l\u00e2 \n(a.i.) bot. bakla. \nB\u00e2k\u0131r \n(a.h.i.) 12 im\u00e2m\u0131n be\u015fincisi im\u00e2m Zeyn\u00fcl-Abid\u00een'in o\u011flu ve \n\u0130m\u00e2m'\u0131 H\u00fcseyin'in torunudur. (694-735). [m\u00e2n\u00e2s\u0131 1) geni\u015f; 2) \narslan; 3) g\u00f6z damar\u0131]. \nb\u00e2k\u0131y\u00e2t \n(a.i. b\u00e2ki'nin c.) s\u00fcr\u00fcp giden \u015feyler. \nb\u00e2k\u0131y\u00e2t-\u0131 s\u00e2lih\u00e2t \nsevab\u0131 s\u00fcr\u00fcp giden \u015feyler. \nbak\u0131yye \n(a.s.c. bekaya) 1. artan, geri kalan, art\u0131k. 2. muz. k\u00fc\u00e7\u00fck\u00e7e \nk\u00fc\u00e7\u00fck ikili aral\u0131\u011f\u0131n\u0131n edvar kitaplar\u0131ndaki ad\u0131. \nbak\u0131yye-i b\u00fck\u00e2' \na\u011flamaktan kalan eser. \nbak\u0131yye-i matl\u00fbb \nal\u0131nacak paran\u0131n geri kalan k\u0131sm\u0131. \nbak\u0131yye-i medeniyyet \nmedeniyeti, uygarl\u0131\u011f\u0131 and\u0131ran kal\u0131nt\u0131. \nbak\u0131yyet-\u00fcs-selef \neskiye ba\u011fl\u0131, hay\u0131rsever, dindar kimse. \nbak\u0131yyet-\u00fcs-seyf \nk\u0131l\u0131\u00e7 art\u0131\u011f\u0131. \nbak\u0131yyet-\u00fcs-s\u00fcy\u00fbf \nk\u0131l\u0131\u00e7tan kurtulanlar. me\u00e7. arta kalanlar. \nbak\u0131yyet-ull\u00e2h \ntas. Allah'\u0131n sevgisini kazand\u0131ran ve mutlulu\u011fa kavu\u015fmay\u0131 \nsa\u011flayan g\u00fczel i\u015f, iyi i\u015f. \nbak\u0131yyev\u00ee \n(a.s.) bak\u0131yyeye ait, bakiye ile ilgili. \nbak\u0131yyev\u00ee sahr\u00e2 \njeol. k\u0131r\u0131nt\u0131 k\u00fclte, fr. roche detritique. \nb\u00e2k\u00ee \n(a.i. beka'dan c. bev\u00e2ki) 1. Tanr\u0131. 2. s. daim\u00ee, kal\u0131c\u0131, (bkz: \nc\u00e2vid, c\u00e2vid\u00e2n\u00ee, l\u00e2yem\u00fbt, sermed\u00ee). 3. alttaraf. 4. zf. art\u0131k, \nartan, fazla, geri kalan; bundan ba\u015fka. \nB\u00e2k\u00ee \n(a.h.i.) \u00fcnl\u00fc T\u00fcrk \u015f\u00e2irlerinden olup as\u0131l ad\u0131 Abd\u00fclb\u00e2ki \nMahm\u00fbd'dur; babas\u0131n\u0131n ad\u0131 Mehmed'dir. \u0130stanbul'da \ndo\u011fmu\u015ftur. Kanun\u00ee Sultan S\u00fcleyman'dan himaye g\u00f6rm\u00fc\u015f ve \nMelik\u00fc\u015f\u015fuar\u00e2, Sult\u00e2n\u00fc\u015f\u015fuar\u00e2 gibi unvanlar kazanm\u0131\u015ft\u0131r. \nMe\u015fhur d\u00eev\u00e2n\u0131ndan ba\u015fka Mev\u00e2-hib-\u00fcl-led\u00fcnniyye terc\u00fcmesi \nvard\u0131r ki buna Me\u00e2lim-\u00fcl-yak\u00een f\u00ee s\u00eereti seyyid-il-m\u00fcr-sel\u00een \nad\u0131n\u0131 vermi\u015ftir. El-\u00e2l\u00e2m f\u00ee ahval-i beldet-il-har\u00e2m terc\u00fcmeleri \nile Faz\u00e2il-i cih\u00e2d'\u0131 vard\u0131r; bunu da Me\u015f\u00e2ir-\u00fcl-e\u015fvak ile \nMes\u00e2ri-\u00fcl-u\u015f\u015f\u00e2k'dan terc\u00fcme etmi\u015ftir, (d. 1527 - \u00f6. 1599). \nb\u00e2k\u00ee \n(a.s. b\u00fck\u00e2'dan) a\u011flayan, (bkz: gir-y\u00e2n). \nb\u00e2k\u00eede \n(f.i.) 1. yakut [k\u0131rm\u0131z\u0131, sar\u0131, efl\u00e2tun renklerindedir]. 2. (bkz: \nb\u00e2kend). \nb\u00e2kir \n(a.s.) elde\u011fn\u0131emi\u015f, i\u015flenmemi\u015f [toprak, orman v.b.]. \nb\u00e2kir\u00e2n \n(a.f.i. bakirin c.) bakireler, k\u0131zo\u011flan k\u0131zlar. \nb\u00e2kir\u00e2n-\u0131 behi\u015ft \ncennet hurileri. \nb\u00e2kire \n(a.s.) k\u0131zo\u011flan k\u0131z. (bkz: d\u00fb\u015f\u00eeze). \nbakiye \n(a. s. b\u00e2k\u00ee'nin m\u00fcen.). (bkz. bak\u00ee ' \nb\u00e2k\u00eeye \n(a.s.) a\u011flayan kad\u0131n, (\"bak\u00ee\" nin m\u00fcen.]. (bkz. bak\u00ee U). \nb\u00e2kiyen \n(a.zf.) a\u011flayarak. \nbakka \n(a. i.) 1. tahtabiti. 2. sivrisinek. \nbakkal \n(a.s.) 1. sebzeci. 2. pirin\u00e7, \u015feker, peynir, zeytin ve benzerleri \ngibi \u015feyler satan [kimse]. \nbakkal-h\u00e2ne \n(a.f.b.i.) bakkal d\u00fckk\u00e2n\u0131. \nBakkaliyye \n(a. o. i.) 1. bakkal\u0131n satt\u0131\u011f\u0131 yiyecek maddeleri. 2. bakkala \nverilen \u00fccret. 3. b\u00fcy\u00fck bakkal d\u00fckk\u00e2n\u0131. \nbakkam \n(a. i.) 1. k\u0131rm\u0131z\u0131 boya a\u011fac\u0131, (bkz: bekkem). 2. has ve tabi\u00ee \nolmayan kuma\u015f boyas\u0131. \nbakkar \n(a.i.) s\u0131\u011f\u0131r \u00e7oban\u0131, s\u0131\u011f\u0131rtma\u00e7. ","bakl, bakla \n(a. i. c. b\u00fck\u00fcl) 1. sebze, ye\u015fillik. 2. ye\u015fil kabuklu, iri taneli \nmal\u00fbm sebze. \nbakla-y\u0131 hamka, \nsemizotu \nbakla-y\u0131 beyyine \nsemizotu. \nbakl\u00een \n(a.i.) leg\u00fcmin. \nbakliyy\u00e2t \n(a.i.) bot. baklagiller. (bkz. bakliyye). \nbakliyye \n(a.i.) bot. baklagiller, (bkz: bakliyy\u00e2t). \nB\u00e2kure \n (\"ku\" uzun okunur, a.i.) 1. s\u0131\u011f\u0131r s\u00fcr\u00fcs\u00fc. 2. s. fayday\u0131, zarar\u0131 \nay\u0131ramayan sersem, budala. \nb\u00e2k\u00fbre \n(a.s.) evvel yeti\u015fen; turfanda [yemi\u015f]. \nb\u00e2k\u00fbret-\u00fcl-hay\u00e2t \ngen\u00e7lik. \nba'l \n(a.i.) 1. kankocadan her biri. 2. \"c\u00e2hiliyyet\" zaman\u0131na ait bir \nput; G\u00fcne\u015f tanr\u0131s\u0131. \nb\u00e2l \n(f.i.) 1. kanat. \nG\u00fc\u015f\u00e2de-b\u00e2l \nkanad\u0131 a\u00e7m\u0131\u015f. 2. kol. (bkz: cenah). 3. boypos. 4. \u00fcst, yukar\u0131, \n(bkz: b\u00e2l\u00e2). \nb\u00e2l \n(a.i.) 1. kalp, y\u00fcrek, g\u00f6n\u00fcl; hat\u0131r. \nF\u00e2rig-\u00fcl-b\u00e2l \nkayg\u0131s\u0131z. \nFer\u00eeh-\u00fcl-b\u00e2l \ng\u00f6nl\u00fc rahat. \nH\u00e2lis-\u00fcl-b\u00e2l \ny\u00fcre\u011fi rahat, temiz. \nM\u00e2-fi-l-b\u00e2l \nmurat, istek. \nM\u00fcnkesir-\u00fcl-b\u00e2l \ng\u00fccenik. \nM\u00fc\u015fevve\u015f-\u00fcl-b\u00e2l \nniyeti bozuk. \nSel\u00eem-\u00fcl-b\u00e2l \ntemiz y\u00fcrekli. 2. \u00e7ok zaman K\u0131z\u0131ldeniz'in Habe\u015f sahillerinde \nbulundu\u011fu rivayet edilen gayet b\u00fcy\u00fck ve pullu bir bal\u0131k. \nb\u00e2l\u00e2 \n(f.s.) 1. y\u00fcksek, yukar\u0131, \u00fcst, y\u00fcce. 2. i. boy. 3. azat. 4. i. yedek \nat\u0131 \nb\u00e2l\u00e2-y\u0131 b\u00fclend \nuzun boy.. \nb\u00e2l\u00e2-b\u00fclend \n(f.b.s.) uzun boylu. \nb\u00e2l\u00e2-b\u00fclend\u00e2n \n(f.b.s. b\u00e2l\u00e2-b\u00fclend'-in c.) uzun boylular. \nb\u00e2l\u00e2-dest \nf.b.s.) eli \u00fcst\u00fcn, galip. \nb\u00e2l\u00e2-dest\u00ee \n(f.b.i.) 1. el \u00fcst\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc, galibiyet. 2. zul\u00fcm. \nb\u00e2l\u00fb-h\u00e2n \n(f.b.s.) bir \u015feyi a\u015f\u0131n derecede y\u00fcksek g\u00f6steren, \u015fi\u015firen. \nb\u00e2l\u00e2-h\u00e2ne \n(f.b.i.) evin en \u00fcst\u00fc, \u00e7at\u0131, tavan aras\u0131. \nb\u00e2l\u00e2-h\u00e2n\u00ee \n(f.b.i.) bir \u015feyi a\u015f\u0131n derecede y\u00fcksek g\u00f6sterme, \u015fi\u015firme. \nb\u00e2l\u00e2-himmet \n(f.a.b.s.) himmeti y\u00fcksek olan. \nb\u00e2l\u00e2-kadd \n(f.a.b.s.) uzun boylu. \nb\u00e2l\u00e2 ke\u015f\u00eede \n(f.b.s.) boy atm\u0131\u015f, uzun boylu. \nb\u00e2l\u00e2-ni\u015f\u00een \n (f.b.s.) \u00fcstte, yukanda oturan. \nb\u00e2l\u00e2-perv\u00e2z \n(f.b.s.) y\u00fcksekten u\u00e7an, me\u00e7. palavrac\u0131. \nb\u00e2l\u00e2-perv\u00e2z-\u00e2ne \n(f.b.zf.) y\u00fcksekten konu\u015farak, at\u0131p tutarak, palavra savurarak. \nb\u00e2l\u00e2-p\u00fb\u015f \n(f.b.s.) \u00fcste giyilen \u015fey. [palto, pardes\u00fc v.b. gibi]. \nbal\u00e2r \n(f.i.) kiremit alt\u0131na konulan ince tahta, padavra tahtas\u0131. \nb\u00e2l\u00e2-rev \n(f.b.s.) y\u00fcksekten giden. \nb\u00e2l\u00e2-ter \n(f.b.s.) daha y\u00fcksek, pek y\u00fcksek. \nb\u00e2l\u00e2ter\u00een \n(f.b.s.) en y\u00fcksek. \nb\u00e2l\u00e2 v\u00fc pest \n1) \u00fcst-alt; 2. me\u00e7. g\u00f6k ve yer. \nba'le \n(a.i.) zevce, erke\u011fin kar\u0131s\u0131. \nbalgam \n(a.i.) v\u00fccutta farzolunan d\u00f6rt unsurdan biri, fr. phlegme. ","balgam\u00ee \n(a.s.) 1. balgamla ilgili olan; b\u00fcnyede, balgam \u00fcst\u00fcn olan. 2. \nme\u00e7. so\u011fuk miza\u00e7l\u0131. \nb\u00e2l-g\u00fc\u015f\u00e2 \n(f.b.s.) kanat a\u00e7an, u\u00e7an. \nb\u00e2l\u00ee \n(a.s.) koca, eski, k\u00f6hne. \nEbniye-i b\u00e2liye \nk\u00f6hne binalar. \nb\u00e2l\u00eede \n(f.s.) uzam\u0131\u015f, b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f, geli\u015fmi\u015f, (bkz: b\u00e2l\u00fbde). \nb\u00e2li\u011f \n(a.s.b\u00fclu\u011f'dan) 1.bul\u00fb\u011fa eren. (bkz. re\u015f\u00eed). 2. eri\u015fmi\u015f, v\u00e2s\u0131l \nolmu\u015f, varan, yeti\u015fen. 3. i. yek\u00fbn, toplam. 4. son mertebeyi \nbulan. \nb\u00e2li\u011f, b\u00e2l\u00fb\u011f \n(f.i.) 1. boynuzdan yap\u0131lm\u0131\u015f i\u00e7ki kadehi. 2. bir kadeh \u015farap. \nb\u00e2lig\u00e2n-m\u00e2-belag \n(a.b.zf.) ziyadesiyle, ferah ferah, bol bol. \nb\u00e2l\u00een \n(f.i.) yast\u0131k; koltuk. \nb\u00e2l\u00een-i istir\u00e2hat \ndinlenme yast\u0131\u011f\u0131, koltu\u011fu. \nb\u00e2l\u00een-perest \n(f.b.s.) 1. uykucu, tembel, can besleyen. 2. i. hizmet\u00e7i. \nb\u00e2li\u015f \n(f.i.) 1. yast\u0131k, y\u00fcz yast\u0131\u011f\u0131. \nb\u00e2li\u015f-\u00e7e \n(f.i.) k\u00fc\u00e7\u00fck yast\u0131k, yast\u0131kc\u0131k. \nb\u00e2li\u015f-i \u00e7\u00e2r-m\u00een \nderiden yap\u0131lan yast\u0131k. 2. nakit ; alt\u0131n. \nb\u00e2li\u015f-i per \nku\u015ft\u00fcy\u00fc yast\u0131k. \nb\u00e2li\u015f-i zer \ns\u0131rmal\u0131 yast\u0131k. \nb\u00e2l-\u015fikeste \n (f.b.s.) kanad\u0131 kmk. \nb\u00e2l\u00fb \n(f.i.) 1. ana baba bir karde\u015f; birader. 2. si\u011fil.' \nb\u00e2l\u00fba \n(a.i.c. bel\u00e2l\u0131') su d\u00f6kecek \u00e7ukur, delikli ta\u015f. \nb\u00e2l\u00fbde \n(f.s.) b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f boy atm\u0131\u015f. (bkz. b\u00e2l\u00eede). ' \nb\u00e2lv\u00e2ne \n(f.i.) 1. dan ku\u015fu, orak ku\u015fu. 2. da\u011f k\u0131rlang\u0131c\u0131. \nb\u00e2lver \n(f.b.s.) kanatl\u0131, u\u00e7abilen. \nb\u00e2lzen \n(f.b.s.) \"kanat vuran\" u\u00e7an. \nb\u00e2m \n(f.i.) 1. \u00e7at\u0131, dam, kubbe. \nb\u00e2m-\u0131 bed\u00ee \ndokuzuncu g\u00f6k. \nb\u00e2m-\u0131 \u00e7e\u015fm \ng\u00f6zkapa\u011f\u0131 [\u00fcstteki]. \nb\u00e2m-\u0131 fer\u00e2h \n\"geni\u015f, a\u00e7\u0131k, \u00e7at\u0131\" g\u00f6k. \nb\u00e2m-\u0131 hadr\u00e2 \n(ye\u015fil \u00e7at\u0131) g\u00f6ky\u00fcz\u00fc. \nb\u00e2m-\u0131 Mes\u00eeh \n\"Mesih'in g\u00f6\u011f\u00fc\" d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc g\u00f6k. [efs\u00e2neye g\u00f6re,, Yahudiler \ntaraf\u0131ndan \u00f6ld\u00fcr\u00fclmek istenen Hz. Isa, bu g\u00f6\u011fe \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f]. \nb\u00e2m-\u0131 b\u00fclend \n1) y\u00fcksek \u00e7at\u0131; 2) g\u00f6k. \nb\u00e2m-\u0131 n\u00fch\u00fcm \nme\u00e7. dokuzuncu felek. \nb\u00e2m-\u0131 refi' \n(y\u00fcksek \u00e7at\u0131) dokuzuncu g\u00f6k. \nb\u00e2m-\u0131 rev\u00e2k-\u0131 bed\u00ee' \n(bkz: b\u00e2m-\u0131 bed\u00ee', b\u00e2m-\u0131 ref\u00ee'). \nb\u00e2m-\u0131 ves\u00ee \ngeni\u015f \u00e7at\u0131, g\u00f6k. \nb\u00e2m teli \nsakal\u0131n duda\u011fa biti\u015fik olan kal\u0131n telleri. \nb\u00e2m-zem\u00e2ne \n\"zamane \u00e7at\u0131s\u0131\" en a\u015fa\u011f\u0131 d\u00fcny\u00e2, birinci g\u00f6k. 2. kanun, tanbur \ngibi \u00e7alg\u0131lara tak\u0131lan kal\u0131n tel. (bkz. bemm). 3. bor\u00e7. 4. sabah \nvakti m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelen \"bamd\u00e2d\" kelimesinin hafifletilmi\u015fi. \nbamd\u00e2d, b\u00e2md\u00e2d\u00e2n \n(f.i. ve zf.) sabah, sabahleyin, seher vakti, seher vaktinde, tan \nyeri. (bkz. b\u00fckre). \nb\u00e2md\u00e2d\u00ee \n(f.i.) erken; seher vakti. \nb\u00e2me \n(f.i.) l . uzun, s\u0131k ve kaba sakal. 2. s. g\u00fcr sakall\u0131. \nb\u00e2m-g\u00e2h \n(f.i.) 1. seher vakti. 2. zf. seher vaktinde. \nb\u00e2m-geh \n (f.b.i.) . (bkz. b\u00e2m-g\u00e2h). \n-b\u00e2n \n(f.e.) ...ci. \nBa\u011f-b\u00e2n \nba\u011fc\u0131. ","Nigeh-b\u00e2n \ng\u00f6zc\u00fc. \nP\u00e2s-b\u00e2n \nbek\u00e7i. \nb\u00e2n \n(f.i.) dam, sat\u0131h. \nb\u00e2n \n(a.i.) 1. sorgun a\u011fac\u0131, bey s\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc. 2. me\u00e7. sevgilinin boyu. \nb\u00e2ne \n(f.i.) kas\u0131k. \nb\u00e2nev\u00e2 \n(f.s.) 1. mal, m\u00fclk sahibi, zengin. 2. me\u015fhur, \u00fcnl\u00fc. [kelimeyi \n\"b\u00e2n\u00fcv\u00e2\" \u015feklinde de okumak caizdir]. \nb\u00e2ng \n(f.i.) ; ses, seda, hayk\u0131rma. \nb\u00e2ng-i nem\u00e2z \nezan. \nb\u00e2ng-i rev\u00e2rev \nisrafil'in \u00e7alaca\u011f\u0131 s\u00fbrun ikinci derecesi. \nbang-i rihlet \n\u00f6l\u00fcm sesi. \nb\u00e2n\u00ee \n(a.s. bin\u00e2'dan) bina eden, yapan, kuran, kurucu. \nb\u00e2n\u00fb \n(f.i.) 1. kad\u0131n, h\u00e2t\u00fbn, han\u0131m. \nb\u00e2n\u00fb-y\u00ee ma\u015fr\u0131k \nG\u00fcne\u015f. 2. gelin. 3. \u015farap ve g\u00fclsuyu gibi \u015feylerin \u015fi\u015fesi. \nB\u00e2n\u00fb-yi M\u0131s\u0131r \nZel\u00eeha. \nb\u00e2n\u00fbc \n(f.i.) sal\u0131ncak. \nb\u00e2r \n(f.i.) 1. Tanr\u0131, Allah. \nb\u00e2r-i H\u00fcd\u00e2 \nTanr\u0131, 2. y\u00fck. \nb\u00e2r-i dil \ng\u00f6n\u00fcl y\u00fck\u00fc, tasa, kayg\u0131, elem, keder, gam. \nb\u00e2r-i gir\u00e2n \na\u011f\u0131r y\u00fck. \nb\u00e2r-i intiz\u00e2r \nbekleme y\u00fck\u00fc. \nb\u00e2r-i istihf\u00e2f \nk\u00fc\u00e7\u00fck g\u00f6r\u00fclme y\u00fck\u00fc. \nb\u00e2r-i keder \nkeder y\u00fck\u00fc. \nb\u00e2r-i mihnet \neziyet, elem y\u00fck\u00fc. 3. defa, kerre. \nHer b\u00e2r \nher defa. (bkz: t\u00e2re). 4. mey-va, yemi\u015f. 5 . izin, m\u00fcs\u00e2ade. \n-b\u00e2r \n(f.e.) ya\u011fd\u0131ran, serpen, sa\u00e7an, d\u00f6ken. \n\u00c2te\u015f-b\u00e2r \nate\u015f ya\u011fd\u0131ran. \n\u015e\u00fble-b\u00e2r \n\u0131\u015f\u0131k sa\u00e7an, serpen. \nH\u00fbn-b\u00e2r \nkan d\u00f6ken. \nE\u015fk-b\u00e2r \ng\u00f6z ya\u015f\u0131 d\u00f6ken. \nb\u00e2r\u00e2n \n(f.i.) ya\u011fmur. \nMevsim-i b\u00e2r\u00e2n \nya\u011fmur mevsimi. \nb\u00e2r\u00e2n-d\u00eede \n(f.b.s.) g\u00f6rm\u00fc\u015f ge\u00e7irmi\u015f. \nG\u00fcrk-i b\u00e2r\u00e2n-d\u00eede \neski kurt. \nb\u00e2r\u00e2n\u00ee \n(f.s.) 1. ya\u011fmurla ilgili. 2. ya\u011fmurdan koruyan, ya\u011fmurluk. \nb\u00e2r\u00e2n-r\u00eez \n(f.b.s.) 1. ya\u011fmur sa\u00e7an. 2. ya\u011fmur d\u00f6ken, serpi\u015ftiren. \nbaras \n(a.i.) v\u00fccutta yer yer beyaz ve alaca lekeler meydana getiren \nve tedavisi kabil (\"ka\" uzun okunur] olmayan bir hastal\u0131k. \nb\u00e2r-\u00e2ver, b\u00e2r-ver \n(f.b.s.) l. mey vali, meyva veren. 2. faydal\u0131, iyi netice veren. \nb\u00e2r-ber \n(f.b.i.) y\u00fck ta\u015f\u0131yan, hamal. \nb\u00e2r-berd\u00e2r \n(f.b.s.) 1. y\u00fck kald\u0131ran. 2. i. hamal. 3. sab\u0131rl\u0131, tahamm\u00fcll\u00fc. \nb\u00e2r-d\u00e2n \n(f.b.i.) y\u00fck kab\u0131 [yol i\u00e7in]. \nb\u00e2r-d\u00e2r \n(f.b.s.) 1. y\u00fckl\u00fc, y\u00fcklenmi\u015f. 2. gebe. \nb\u00e2re \n(f.i.) l. defa, kez. (bkz: t\u00e2re). 2. kale, (bkz: b\u00e2r\u00fb). 3. z\u00fclf. 4. at. \nb\u00e2rec \n(f.i.) bot. it\u00fcz\u00fcm\u00fc. \nb\u00e2rek-Allah \n(a.n.) m\u00fcbarek ola, Allah m\u00fcbarek etsin!, hay\u0131rl\u0131 ve bereketli \nolsun! \nb\u00e2rende \n(f.s.) ya\u011fd\u0131ran, ya\u011fd\u0131r\u0131c\u0131. (bkz: b\u00e2r). \nb\u00e2-reng \n(f.b.s.) renkli. ","b\u00e2r-g\u00e2h, b\u00e2r-geh \n(f.b.i.) girmek i\u00e7in izin almak l\u00e2z\u0131m gelen, girilebilecek yer, \n\u00e7ad\u0131r, y\u00fcksek divan. \nb\u00e2r-g\u00e2h-\u0131 kibriy\u00e2 \nTanr\u0131 huzuru. \nb\u00e2r-g\u00eer \n(f.b.i.) 1. y\u00fck tutan, y\u00fck kald\u0131ran. 2. beygir, at. (bkz: esb, \nferes). \nb\u00e2rh\u00e2 \n(f.zf.) zaman zaman; s\u0131k s\u0131k; defalarca. \nb\u00e2r-h\u00e2ne \n(f.b.i.) 1. y\u00fckl\u00fck. 2. yolcu e\u015fyas\u0131 indirilecek yer. \nB\u00e2r-H\u00fcd\u00e2 \n(f.b.h.i.) 1. Cenab\u0131 Hak, Allah. 2. i. odac\u0131. \nB\u00e2r\u00ee \n(a.h.i.) yaratan, yarat\u0131c\u0131. \nAvn-i b\u00e2r\u00ee \nTanr\u0131n\u0131n yard\u0131m\u0131. \nFeyz-i b\u00e2r\u00ee \nTanr\u0131n\u0131n feyzi, (bkz: halik). \nb\u00e2r\u00ee \n(f.e.) hi\u00e7 olmazsa, bir kere; h\u00e2s\u0131l\u0131, h\u00fcl\u00e2sa. \nbari', b\u00e2ria \n (a.s. ber\u00e2at'ten) m\u00fckemmel, g\u00fczel; \u00fcst\u00fcn. \nb\u00e2rid \n(a.s. berd'den. c. bev\u00e2rid) so\u011fuk. \nM\u00e2-yi b\u00e2rid \nso\u011fuk su. \nTavr-\u0131 b\u00e2rid \nso\u011fuk, \u00e7irkin davran\u0131\u015f. \nb\u00e2rid\u00e2ne \n(a.f.zf.) so\u011fuk\u00e7a, so\u011fuk-\u00e7as\u0131na. \nb\u00e2rih \n(a.i.c. bev\u00e2rih) samyeli denilen s\u0131cak ve \u015fiddetli r\u00fczg\u00e2r. \nb\u00e2riha \n (a.i.) 1. evvelki g\u00fcn\u00fcn gecesi, d\u00fcnk\u00fc gece. 2. d\u00fcnk\u00fc g\u00fcn. \nb\u00e2rik \n(a.s.) par\u0131ldayan. \nb\u00e2r\u00eek \n(f.s.) n\u00e2zik, dakik, ince. \nFikr-i b\u00e2r\u00eek \nince d\u00fc\u015f\u00fcnce. \nb\u00e2rika \n(a.i.c. bev\u00e2rik) ; \u015fim\u015fek, y\u0131ld\u0131r\u0131m par\u0131lt\u0131s\u0131. \nb\u00e2rika-yi hak\u00eekat \nhak\u00eekat \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131. \nB\u00e2rika-y\u0131 Zafer \nNam\u0131k Kemal'in 1872 de bas\u0131lm\u0131\u015f istanbul'un fethini anlatan \nbir eseri. \nb\u00e2rika-n\u00fcm\u00e2 \n(a.f.b.i.) parlak. \nb\u00e2rik-b\u00een \n(f.b.s.) ince g\u00f6ren, bir \u015feyi iyice g\u00f6zden ge\u00e7iren, inceleyen. \nb\u00e2rik-ter \n(f.b.s.) pek ince. \nb\u00e2r\u00eesiyye \n () \u00f6len H\u0131ristiyanlann v\u00e2rislerinden al\u0131nan r\u00fcsum. \nb\u00e2ri\u015f \n(f.i.) l ya\u011fmur, (bkz: baran). 2. sa\u011fanak. \nB\u00e2r\u00ee-Te\u00e2l\u00e2 \n(a.b.h.i.) Allah, Tanr\u0131. \nb\u00e2riy\u00e2' \n(a.i.c. bev\u00e2r\u00ee) has\u0131r, (bkz: b\u00e2riyy, b\u00e2riyye). \nb\u00e2riyy \n(a.i.c. bev\u00e2r\u00ee) has\u0131r, (bkz: b\u00e2riy\u00e2, b\u00e2riyye). \nb\u00e2riyye \n(a.i.c. bev\u00e2r\u00ee) has\u0131r, (bkz: b\u00e2riy\u00e2, b\u00e2riyy). \nb\u00e2riz \n(a.s. b\u00fcr\u00fbz'dan) a\u015fikar, meydanda, a\u00e7\u0131k. (bkz: m\u00fcteb\u00e2riz, \nh\u00fcveyd\u00e2, zahir). \nb\u00e2r-ke\u015f \n(f.s.) 1. y\u00fck ta\u015f\u0131yan. 2. sab\u0131rl\u0131, tahamm\u00fcll\u00fc. \nb\u00e2r-mend \n(f.b.s.) yemi\u015f veren, yemi\u015fli [a\u011fa\u00e7], (bkz: b\u00e2r-ver]. \nb\u00e2r-n\u00e2me \n(f.b.i.) e\u015fya, y\u00fck pusulas\u0131. \nb\u00e2rr\u00ee \n(a.i.) ince kuma\u015ftan \u00f6r\u00fclen has\u0131r. \nb\u00e2r-senc \n (f.b.s.) y\u00fck tartan, dirhem. \nb\u00e2r\u00fb \n(f.i.) kale duvar\u0131, hisar burcu, sur; s\u0131\u011f\u0131nak, siper. \nb\u00e2r\u00fbd \n(f.i.) barut. \nb\u00e2r\u00fbd-i siy\u00e2h \ng\u00fcher\u00e7ileden i\u015flenen barut. \nb\u00e2r\u00fbd-h\u00e2ne \n(f.b.i.) I. barut imal edilen fabrika veya at\u00f6lye. 2. barut \nkonulan ve saklanan yer. \nb\u00e2r\u00fbd\u00ee \n(f.s.) koyu gri. \nb\u00e2r-ver \n(f.b.s.) 1. yemi\u015fli, yemi\u015fi olan. (bkz: b\u00e2r-mend). 2. me\u00e7. i. \nmenfaat, fayda. ","ba's \n(a.i.) 1. g\u00f6nderme, g\u00f6nderilme. 2. yeniden dirilme, diriltme. \nba's-\u00fc ba'd-el-mevt \n\u00f6ld\u00fckten sonra dirilme. \nba's-i emv\u00e2t \n\u00f6l\u00fclerin dirilmesi. 3. peygamberlik. \nbas\u00e2ir \n(a.i. bas\u00eeret'in c.) ibretli g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fler, deliller, ibretler. \nbasal \n(a.i.) bot. so\u011fan ve benzeri gibi k\u00f6kler. \nbasala \n(a.i.) hek. v\u00fcc\u00fbdun bir taraf\u0131nda yarat\u0131l\u0131\u015ftan kalma kabart\u0131. \nbasala-i s\u00ees\u00e2iyye \nanat. murdar ili\u011fin dima\u011f ile birle\u015fti\u011fi yerde g\u00f6r\u00fcnen kabart\u0131. \nb\u00e2-s\u00e2m\u00e2n \n(f.b.s.) 1. zengin, varl\u0131kl\u0131. 2. d\u00fczg\u00fcn, d\u00fczenli. \nbasaliyye \n(a.i.) bot. so\u011fan. \nbasar \n(a.i.c. ebs\u00e2r) 1. g\u00f6z. 2. g\u00f6rme. \nHad\u00eed-\u00fcl-basar \ng\u00f6z\u00fc keskin. \nKuvvet-i basar \ng\u00f6z\u00fcn iyi g\u00f6rmesi. \nbasar-\u0131 ayneyn\u00ee \npsik. iki g\u00f6zle g\u00f6rme, fr. vision binoculaire. \nbasar-\u0131 m\u00fczdevic \nhek. \u00e7ift g\u00f6rme, iki g\u00f6zle birden g\u00f6rme. \nbasar-\u00fcl-hakk \nTann'n\u0131n alg\u0131lay\u0131c\u0131 g\u00f6z\u00fc. \nbas\u00e2ret \n g\u00f6z a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131, inceden inceye etrafl\u0131, derin g\u00f6r\u00fc\u015f. \nbasar\u00ee \n(a.s. basar'dan) g\u00f6r\u00fc\u015fle ilgili olan. \nb\u00e2-sav\u00e2b \n(a.zf.) do\u011frulukla, do\u011fruca. \nbasbasa \n(a.i.) 1. k\u00f6pe\u011fin yaltaklanmas\u0131, kuyru\u011funu sallay\u0131p \nsokulmas\u0131. 2. dalkavuklar\u0131n nefret edilecek h\u00e2li. \nb\u00e2s\u0131r \n(a.s. basar'dan) g\u00f6ren, g\u00f6r\u00fcc\u00fc. \nb\u00e2s\u0131ra \n(a.i. basar'dan) 1. g\u00f6rmek kuvveti ve hassas\u0131, g\u00f6r\u00fc\u015f, g\u00f6rme. 2. \ng\u00f6z. (bkz: ayn, \u00e7e\u015fm). \nb\u00e2s\u0131t \n(a.s. bast'dan) 1. yayan, yay\u0131c\u0131. \nb\u00e2s\u0131t-\u00fcl-keff \n(avu\u00e7 a\u00e7an) dilenci. \nb\u00e2s\u0131t-\u00fcr-r\u0131zk \nAllah. 2. anat. bir uzvu uzat\u0131p a\u00e7an [adalel. \nb\u00e2s\u0131ta \n(a.i.) biy. a\u00e7an, fr.tenseur. \nbas\u00eeta-i \u015femsiyye \nastr. g\u00fcne\u015f saati, fr. cadran solaire. \nbas\u00ee \n(a.i.c. busu') ter. \nb\u00e2sia \n(a.i.) \u00e7ok k\u0131rm\u0131z\u0131 olan dudak. \nb\u00e2sia-i mahb\u00fbbe \nsevgilinin k\u0131rm\u0131z\u0131 duda\u011f\u0131. \nb\u00e2sik \n(a.s.) eli a\u00e7\u0131k, c\u00f6mert [adam]. \nb\u00e2sika \n(a.i.) a\u011fz\u0131na kadar su dolu olan kuyu. \nb\u00e2sil \n(a.s.) 1. kahraman, yi\u011fit, cesur kimse. 2. haram \u015fey. 3. fena, \nsert, k\u00f6t\u00fc s\u00f6z. 4. \u00e7irkin kimse. \nbas\u00eele \n(a.i.) so\u011fan \u00e7e\u015fidi. \nb\u00e2sim \n(a.s. besm'den) g\u00fcler y\u00fczl\u00fc, \u015fen adam. (bkz. bess\u00e2m). \nbas\u00eer \n(a.s. basar'dan) g\u00f6r\u00fcp, anlayan. \nb\u00e2sire \n(f.i.) ekin. \nbas\u00eeret \n(a.i.) 1. \u00f6nden g\u00f6r\u00fc\u015f, sezi\u015f. 2. istanbul'da \u0130 869- 1 878 \ny\u0131llar\u0131nda Ali Efendi taraf\u0131ndan yay\u0131mlanm\u0131\u015f \"Men\u00e2fii \nvataniyye ve hav\u00e2dis-i m\u00fbmiyyeye d\u00e2ir millet gazetesi\". \nbas\u00eeret-i kalb \ng\u00f6n\u00fcl uyan\u0131kl\u0131\u011f\u0131. \nbas\u00eeret-k\u00e2r \na f h \u00e7) ; basiretli, \u00f6nden g\u00f6ren, sezi\u015fli. \nbas\u00eeret-k\u00e2r\u00e2ne \n(a.f.zf.) \u00f6nden g\u00f6rene, sezene yak\u0131\u015facak surette. \nbas\u00eeret-k\u00e2r\u00ee \n(a.b.i.) \u00f6nden g\u00f6rmeklik. \nbas\u00eet \n(a.s. bast'dan) 1. s\u00e2de, d\u00fcz, ar\u0131zas\u0131z, engelsiz. 2. a\u00e7\u0131k, geni\u015f, \nyayvan, yayg\u0131n. 3. s\u00e2de, yal\u0131n. 4. ne\u015feli, \u015fen, g\u00fclery\u00fczl\u00fc. 5. i. \naruz vezinlerinden biri. (bkz. aruz). 6. kolay, (bkz: asan, \nsehl). ","bas\u00eet-\u00fcl-vech \ng\u00fclery\u00fczl\u00fc, g\u00fcle\u00e7. \nbas\u00eet-\u00fcl-yed \nelia\u00e7\u0131k, c\u00f6mert. \nb\u00e2sita \n(a.i.) uzak yer. \nbas\u00eete \n(a.i.) 1. d\u00f6\u015feme minder. 2. d\u00fcz yer, arz. 3. y\u00fckseklik \u00f6l\u00e7meye \nyarayan yayvan G\u00fcne\u015f saati. \nbast \n(a.i.) 1. yayma, a\u00e7ma, uzun uzad\u0131ya anlatma, (bkz: ity\u00e2n, \nserd). \nbast f\u00ee makam-il-haf\u00ee \nAllah'\u0131n abdi mah-l\u00fbkat ile zahiren bast demesi. Bu; abd'in \nhalk i\u00e7in batman rahmete ves\u00eele olmas\u0131n\u0131 iktiz\u00e2 eder. B\u00f6yle \nolan abid e\u015fyay\u0131 ist\u00ee\u00e2b eder. Onun her \u015feyde tes\u00eeri olur; hi\u00e7bir \n\u015fey onun \u00fczerinde m\u00fcessir olamaz. \nbast f\u00ee makam-il-kalb \nNefis makam\u0131nda rica mesabesindedir. L\u00fctuf ve rahmeti, \nkurb ve \u00fcns\u00fc kabule i\u015farettir, [mukabili kabz'd\u0131r]. \nbast-\u0131 bis\u00e2t \nhal\u0131, kilim, \u00f6rt\u00fc gibi \u015feyleri sermek. \nbast-\u0131 cev\u00e2b \nkar\u015f\u0131l\u0131k verme. \nbast-\u0131 d\u00e2'v\u00e2 \nd\u00e2va a\u00e7ma. \nbast-\u0131 makal \ns\u00f6z a\u00e7ma. \nbast-\u0131 mukaddem\u00e2t \nas\u0131l maksada girmeden bir \u015feyler s\u00f6yleme. 2. mat. t\u00fcm say\u0131l\u0131 \nbir kesrin t\u00fcm say\u0131s\u0131n\u0131, kesrin paydas\u0131yla \u00e7arp\u0131p pay\u0131na \nkatmak ve \u00e7\u0131kan\u0131 pay yap\u0131p as\u0131l paydas\u0131n\u0131 oldu\u011fu gibi \nb\u0131rakmak. 3. tas. rica h\u00e2li. [Kabule, rahmete, \u00fcnse i\u015faret \nolarak Allah taraf\u0131ndan tevcihin gelmesine de \"bast\" denilir]. \nbast-\u0131 yed \nel uzatma, yerine getirme, \u00fczerine alma, bask\u0131n \u00e7\u0131kmaya \n\u00e7al\u0131\u015fma. \nbast \u00fc bey\u00e2n \na\u00e7\u0131\u011fa vurma, a\u00e7\u0131klama, ortaya koyma. \nb\u00e2st\u00e2n \n(f.s.) 1. mazi, ge\u00e7mi\u015f, eski. 2. i. t\u00e2rih. \nb\u00e2st\u00e2n-i b\u00eebaka \nsonsuz t\u00e2rih, d\u00fcny\u00e2. \nb\u00e2st\u00e2n-\u015fin\u00e2s \n(f.b.s.) t\u00e2rih, ge\u00e7mi\u015f zaman. \nb\u00e2s\u00fbr \n(a.i.c. bev\u00e2s\u00eer) ; hek. mayas\u0131l; kal\u0131n ba\u011f\u0131rsakta ve makad\u0131n \netraf\u0131ndaki siyah kan damarlar\u0131n\u0131n \u015fi\u015fmesinden ve b\u00e2zan \niltihaplanmas\u0131ndan dolay\u0131 makad\u0131n i\u00e7inde ve d\u0131\u015f\u0131nda peyda \nolan memeler y\u00fcz\u00fcnden makattan kan veya cerahat gelme, fr. \nhemorro'ides. \nb\u00e2s\u00fbr\u00ee \n(a.s.) basurla ilgili. \nEvr\u00e2m-\u0131 b\u00e2s\u00fbriyye \nbasur memeleri. \nb\u00e2\u015f \n(f.n.) olsun, ola. \nb\u00e2\u015fak \n(a.i.) zool. bir cins k\u00fc\u00e7\u00fck atmaca. \nb\u00e2\u015f\u00e2m \n(f.i.) perde, \u00f6rt\u00fc. \nb\u00e2\u015f\u00e2me, b\u00e2\u015f\u00fbme \n(f.i.) kad\u0131nlar\u0131n \u00f6rt\u00fcnd\u00fckleri ya\u015fmak, b\u00fcr\u00fcmc\u00fck, t\u00fclbent, \nba\u015f\u00f6rt\u00fcs\u00fc, namaz bezi. \nb\u00e2\u015fe \n(f.i.) atmaca [ku\u015f]. \nb\u00e2\u015fe-i felek \n\"nesr-i t\u00e2ir\" ve \"v\u00e2ki\" denilen iki y\u0131ld\u0131z. \nb\u00e2\u015fed \n(f.e.) olur, ola. \nGah b\u00e2\u015fed, g\u00e2h ne-b\u00e2\u015fed k\u00e2h olur, k\u00e2h olmaz. \nb\u00e2\u015feng \n(f.i.) 1. asma \u00fczerinde bulunan \u00fcz\u00fcm salk\u0131m\u0131. 2. tohumluk \nolmak \u00fczere al\u0131konulan sar\u0131 ve iri h\u0131yar. \nb\u00e2\u015fg\u00fbn, b\u00e2\u015fg\u00fbne \n(f.s.) 1. ters, ba\u015fa\u015fa\u011f\u0131. 2. \u015fom, u\u011fursuz, (bkz. b\u00e2zg\u00fbn, \nb\u00e2zg\u00fbne, v\u00e2jg\u00fbn, v\u00e2jg\u00fbne). \nb\u00e2\u015fir \n(a.s.) 1. m\u00fcjdeci. 2. g\u00fcler, mesut, mutlu. ","b\u00e2\u015f-p\u00e2re \n (t.f.b.i.) 1. ba\u015f par\u00e7as\u0131. 2. muz. ney, n\u0131sfiye ve girift'lerde, \n\u00e2letin yu kar\u0131 ucunda bulunan ve \u00fcflemek \u00fczere duda\u011fa \ndokundurulan k\u0131sm\u0131na denilir ki, sazdan ayr\u0131labilen bir \nk\u0131s\u0131md\u0131r ve kam\u0131\u015ftan de\u011fil, a\u015f\u0131nmas\u0131n ve iyi dursun diye \nceviz, \u015fim\u015fir gibi k\u0131ymetli a\u011fa\u00e7lardan veya fildi\u015fi, boynuz, \nkehli- bar gibi maddelerden yap\u0131l\u0131r, [fagot, klarnet gi bi \nnefesli \u00e7alg\u0131larda da b\u00f6yle ayn a\u011f\u0131zl\u0131k par\u00e7as\u0131 mevcuttur]. \nbat \n(a.i.). (bkz. batt). \nbat\u00e2et \n(a.i.) yava\u015fl\u0131k, a\u011f\u0131rl\u0131k, a\u011f\u0131r davranma. \nBat\u00e2lese \n(a.i.c.) Ptolemeos soyundan gelen h\u00fck\u00fcmdarlar. \nbat\u00e2let \n(a.i.) 1. i\u015fsizlik, avarelik. 2. cesaret, kahramanl\u0131k. \nbat\u00e2net \n(a.i.) 1. b\u00fcy\u00fck kannhhk. 2. \u00e7ok yiyicilik, oburluk. \nbatar \n (a.i.) 1. \u00e7ok sevinme. 2. kibirlenme 3. haks\u0131zl\u0131k etme. \nbatarika \n(a.i. batrik'in c.) patrikler. \nbatbata \n(a.i.) 1. kaz\u0131n \u00f6tmesi. 2. kaz\u0131n suya dal\u0131\u015f\u0131. \nb\u00e2tere \n(f.i.) tef. (bkz: d\u00e2ire). \nbath\u00e2' \n(a.i.c. bit\u00e2h) 1. \u00e7ak\u0131l ta\u015fl\u0131 b\u00fcy\u00fck dere. 2. Mekke'de da\u011f \naras\u0131nda bulunan bir dere. 3, da\u011f aras\u0131ndaki dere. 4. h. i. \nMek-ke-i M\u00fckerreme. \nb\u00e2t\u0131l \n(a.s. butl\u00e2n'dan) bo\u015f, beyhude, yalan; \u00e7\u00fcr\u00fck. \nb\u00e2t\u0131l i'tikad \nbo\u015f inan\u00e7. \nbat\u0131n \n(a.i.c. butun, ebt\u00e2n) 1. kar\u0131n. 2. nesil, soy. (bkz: batn). \nb\u00e2t\u0131n \n(a.i.c. bev\u00e2t\u0131n) 1. i\u00e7. 2. i\u00e7 y\u00fcz. 3. gizli, g\u00f6r\u00fcnmeyen nesne. 4. \nTanr\u0131. S. i\u00e7teki, i\u00e7y\u00fczdeki. \nEhl-i b\u00e2t\u0131n \nsofiler, il\u00e2h\u00ee s\u0131rra ermi\u015f bulunanlar. \nHav\u00e2ss-\u0131 b\u00e2t\u0131na \nfels. \"hissi m\u00fc\u015fterek, hay\u00e2l, vehm, haf\u0131za, mutasarr\u0131fa\" \ndenilen be\u015f i\u00e7 duygusu. 6. (a.i.c. ebtine) \u00e7ukur, kuytu yer. \nb\u00e2t\u0131nen \n(a.zf.) d\u00e2hilen, i\u00e7y\u00fcz\u00fcnde; i\u00e7inden olarak. \nb\u00e2t\u0131n\u00ee \n(a.s.) dahil\u00ee, s\u0131r ve hakikatle ilgili [zahir\u00ee mukabili]. \nb\u00e2t\u0131niyye \n(a.i.) b\u00e2t\u0131l mezheplerden biri olup \u00e2yetlerin d\u0131\u015f m\u00e2n\u00e2lar\u0131ndan \nziy\u00e2de b\u00e2t\u0131n, i\u00e7 m\u00e2n\u00e2lar\u0131na ehemmiyet verdikleri i\u00e7in Tanr\u0131 \ns\u0131fatlar\u0131n\u0131n b\u00e2z\u0131lar\u0131n\u0131 \u015f\u00fcpheli g\u00f6sterirler; Hasan Sabbah'\u0131n \ntarikat\u0131. \nb\u00e2t\u0131ye \n(a.i.) i\u00e7ki s\u00fcrahisi. \nbat\u00ee \n(a.s. bat\u00e2et'den) yava\u015f, a\u011f\u0131r hareketli. \nbat\u00ee-\u00fcl-hareke \nhareketi, davran\u0131\u015f\u0131 a\u011f\u0131r. \nbat\u00ee-\u00fcl-hazm \nhazm\u0131 g\u00fc\u00e7. sindirimi a\u011f\u0131r. \nbat\u00ee-\u00fcl-miz\u00e2c \ntabiat\u0131, huyu a\u011f\u0131r, yava\u015f olan. \nBat\u00eeh \n(a.s.) zengin [adam]. \nbat\u00eeha \n (a.i.c. bat\u00e2yih) sazl\u0131, kam\u0131\u015fl\u0131 dere. \nb\u00e2tik \n(a.s.) keskin, (bkz: b\u00fcrr\u00e2n). \nbat\u00een \n(a.s.) 1. b\u00fcy\u00fck kar\u0131nl\u0131. 2. uzak yer. \nbat\u00eer \n(a.i.) nalbant. \nb\u00e2tir \n(f.i.) turna ku\u015fu. \nb\u00e2tir \n(a.s.) keskin [k\u0131l\u0131\u00e7]. \nb\u00e2tire \n(a.i.c. bev\u00e2tir) keskin k\u0131l\u0131\u00e7, (bkz: t\u00eeg-i b\u00fcrr\u00e2n). \nbat\u00ee\u015f \n(a.s. bat\u015f'dan) sertlikle, \u015fiddetle hareket eden. \nbatn \n(a.i.c. ebt\u00e2n, b\u00fct\u00fcn), (bkz: bat\u0131n). ","batnen ba'de batn\u0131n \nsoydan soya, nesilden nesile, ku\u015faktan ku\u015fa\u011fa, [\"evvelki \nbat\u0131nda kimse varken ikinci bat\u0131nda olan kimse istif\u00e2de \nedemez\" demektir]. \nbatn-\u0131 keb\u00eer \nb\u00fcy\u00fck kar\u0131n. \nbatn\u00ee \n (a.s.) kar\u0131na mensup, kar\u0131nla ilgili. \nbat\u015f \n (-i-) zor ve\u015fiddetle yakalay\u0131\u015f, sertlikle tutu\u015f. \nbatt \n(a.i.) l. kaz. 2. kaz \u015feklindeki s\u00fcrahi, su kab\u0131. \nbatt\u00e2l \n(a.s. bat\u00e2let'den) 1. cesur, kahraman. 2. pek b\u00fcy\u00fck. 3. i\u015fe \nyaramaz, hantal. 4. i\u015fsiz. \nbatt\u00e2liyye \n(a.i. batt\u00e2l'dan) [eskiden] i\u015fi bitmi\u015f olan resm\u00ee k\u00e2\u011f\u0131tlar\u0131n \nkonuldu\u011fu torba. \nbatt\u00e2niyye \n(a.i. bat'dan) yorgan yerine veya yorgan \u00fcst\u00fcnde kullan\u0131lan \ny\u00fcnden yap\u0131lm\u0131\u015f kal\u0131n \u00f6rt\u00fc. \nBa\u00fbza, bauz \n(a.i.) sivrisinek. \nb\u00e2ver \n(f.i.) 1. tasdik, inanma. 2. s. sa\u011flam; pek do\u011fru. \nbay\u00e2t\u00ee \n(f.i.) muz. (bkz: bey\u00e2t\u00ee). \nb\u00e2-v\u00fcc\u00fbd-ki \n(f.a.b.s.) b\u00f6yle iken, bununla beraber, (bkz: maa-haz\u00e2). \nb\u00e2yeste \n(f.s.) l\u00fczumlu, gerekli. \nbay-g\u00e2n \n(f.b.i.) bek\u00e7i, koruyucu. \nb\u00e2y\u0131z \n(a.s. beyz\u00e2'dan) yumurtlayan, yumurtlay\u0131c\u0131. \nb\u00e2yi \n(a.s. bey'den) satan, sat\u0131c\u0131. \nb\u00e2yiiyye \n(a.i.) pazar yerlerine g\u00f6nderilen mevad ve e\u015fyadan g\u00fcmr\u00fck \nintisap resminden ba\u015fka olarak al\u0131nan resim. \nb\u00e2yin \n(a.s. beyn'den) aralay\u0131c\u0131, ay\u0131r\u0131c\u0131. \nTal\u00e2k-\u0131 bayin \nbo\u015fayan taraf\u0131ndan ric'ati m\u00fcmk\u00fcn olmayan tal\u00e2k. \nb\u00e2yir \n(a.i.) s\u00fcr\u00fclmemi\u015f, a\u00e7\u0131lmam\u0131\u015f, sen, kat\u0131, ham toprak. \nb\u00e2yiste \n(f.s.) zarur\u00ee, l\u00e2z\u0131m, gerekli. \nb\u00e2yiste-i hest\u00ee \nCen\u00e2b\u0131 Hak. \nbaykar \n (a.s.) \u00e7ulha, bez ve kuma\u015f dokuyan. \nbaykara \n(a.i.) 1. helak olma, mahvolma. 2. b\u00f6b\u00fcrlene b\u00f6b\u00fcrlene \nsal\u0131narak y\u00fcr\u00fcme. 3. mal\u0131 \u00e7ok olma. \nbayrak \n(f.i.) bayrak, sancak, (bkz: alem). \nbayrak-d\u00e2r \n(f.b.s.) bayrak ta\u015f\u0131yan, (bkz: alem-d\u00e2r, sancak-d\u00e2r). \nBayr\u00e2miyye \n (o.i.) Hac\u0131 Bayr\u00e2m-\u0131 Vel\u00ee taraf\u0131ndan XIV. asr\u0131n sonlanyla \nXV. asr\u0131n ilk yar\u0131s\u0131nda Ankara'da kurulan bir tarikat. \nbayt\u00e2r \n(a.i.) hayvan hekimi, veteriner. \nbaytara \n (a.i,) baytarl\u0131k, hayvan hekimli\u011fi. \nbaytar\u00ee \n (a.s.) baytarl\u0131kla, veterinerlikle ilgili, [m\u00fcen. \"baytariyye\"]. \nbayzar \n(a.i.) 1. rahmin ba\u015flang\u0131c\u0131ndaki et par\u00e7as\u0131, dilcik, (bkz: bazr). \n2. s\u00f6vme, s\u00f6v\u00fcp sayma. \nb\u00e2z \n(a.zf.) 1. geri, gerisin geriye. 2. tekrar, yeniden. \nb\u00e2z \n(f.i.) 1. do\u011fan [ku\u015f], \u015fehbaz, \u015fahin. 2. s. a\u00e7\u0131k. 4. tekrar, geri; \nyine. 5. bir kula\u00e7 boyu. 6. ini\u015f. 7. fark etme, ay\u0131rma. 8. sel \nu\u011fra\u011f\u0131. 9. yan taraf. 10. kar\u0131\u015f. 11. d\u00f6n\u00fck. 12. \u015farap. 13. hara\u00e7. \nSer-b\u00e2z \nba\u015f\u0131 a\u00e7\u0131k. 3. s. oynat\u0131c\u0131, oynayan. \n\u00c2te\u015f-b\u00e2z \nate\u015fle oynayan; \nC\u00e2n-b\u00e2z \ncan\u0131 ile oynayan, canbaz, fr. acrobate; \nKumar-b\u00e2z \nkumar oynayan, kumarc\u0131. \nb\u00e2z-\u00fcl-E\u015fheb \nHz. Abd\u00fcl-Kadir Geyl\u00e2n\u00ee'nin l\u00e2kab\u0131. ","ba'z \n(a.i.) bir \u015feyin k\u00fc\u00e7\u00fck k\u0131sm\u0131, par\u00e7as\u0131. 2. s. bir ka\u00e7, bir miktar, \nbir k\u0131s\u0131m, bir tak\u0131m. \nba'z\u00e2n \n(a.zf.) vakit vakit, ara-s\u0131ra. \nb\u00e2z\u00e2r \n(f.i.) 1. pazar, \u00e7ar\u015f\u0131. 2. al\u0131\u015fveri\u015f. 3. pazar yeri. \n\u015e\u00e2hid-i b\u00e2z\u00e2r \nzay\u0131f ahl\u00e2kl\u0131 kad\u0131n. \nb\u00e2z\u00e2r-\u0131 \u00e2lem \nb\u00fct\u00fcn \u00e7ar\u015f\u0131, pazar. \nb\u00e2z\u00e2r-\u0131 Uk\u00e2z \n(bkz: s\u00fbk-\u0131 Uk\u00e2z). \nb\u00e2z\u00e2r-g\u00e2h \n(f.b.i.) pazar yeri, \u00e7ar\u015f\u0131. \nb\u00e2z\u00e2r\u00ee \n(f.s.) pazarla ilgili, pazarda al\u0131n\u0131p sat\u0131lan. \nb\u00e2z-b\u00e2n \n (f-b.i.) do\u011fanc\u0131, ku\u015f\u00e7u. \nb\u00e2zbe-haz\u00eene \n(f.a.b.i.) geri verilmek \u00fczere e\u011freti olarak haz\u00eeneden al\u0131nan \n\u015feyler. \nb\u00e2z-d\u00e2r \n(f.b.i.) do\u011fanc\u0131, avc\u0131, ku\u015f\u00e7u, ku\u015f\u00e7uba\u015f\u0131. \nb\u00e2zek \n(f.i.) k\u00fc\u00e7\u00fck do\u011fan [ku\u015f]. \nb\u00e2zende \n(f.s.) oynayan, oynay\u0131c\u0131, dans\u00f6z. \nb\u00e2zende-zeb\u00e2n \n(f.b.s.) geveze, bo\u015fbo\u011faz. \nb\u00e2zerg\u00e2n \n(f.b.i.) 1. bezirgan, tacir. 2. a\u011fa makam\u0131nda Yahudilere \nverilen bir ad. \nb\u00e2zerg\u00e2n\u00ee \n(f.b.i.) t\u00fcccarl\u0131k. \nb\u00e2z-ge\u015ft \n(f.b.i.) geri d\u00f6nme. 2. pi\u015fmanl\u0131k. 3. gerileme; \u00e7\u00f6k\u00fc\u015f. \nb\u00e2zg\u00fbn, b\u00e2zg\u00fbne \n1. ters, ba\u015fa\u015fa\u011f\u0131. 2. \u015fom, u\u011fursuz, (bkz. b\u00e2\u015fg\u00fbne). \nb\u00e2zg\u00fc\u015f\u00e2 \n(f.b.i.) insandaki ay\u0131rdetme kuvveti. \nb\u00e2z-h\u00e2ne \n (f.b.i.) ev ku\u015flar\u0131n\u0131n yeti\u015ftirildi\u011fi ve bar\u0131nd\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 yer. \nba'z\u0131 \n(a.zf.) biraz\u0131, bir k\u0131sm\u0131; kimi. \nb\u00e2z\u0131a \n (a.i.) hek. derisi kesilmek \u00fczere olan yara. \nb\u00e2z\u0131h \n(a.s.) y\u00fcce, y\u00fcksek. \nCib\u00e2l-i b\u00e2z\u0131ha \ny\u00fcce, y\u00fcksek da\u011flar. \nb\u00e2z\u0131k \n(a.s.) zek\u00ee, anlay\u0131\u015fl\u0131. \nb\u00e2z\u00ee \n(a.s.) 1. be\u011fenmeyen, istihfaf eden, a\u011fz\u0131bozuk, k\u00fcf\u00fcrbaz. \nb\u00e2z\u00ee \n(f.i.) oyun, e\u011flence. \nb\u00e2z\u00ee\u00e7e \n 1. oyuncak. 2. oyun, e\u011flence. \nb\u00e2y\u00ee-g\u00e2h \n(f.b.i.) oyun yeri, e\u011flence yeri. \nb\u00e2z\u00ee-gede \n oyun yeri, e\u011flence \nb\u00e2z\u00ee-ger \n(f.b.s.) oyun oynayan, rakseden, k\u00f6\u00e7ek, \u00e7engi. \nb\u00e2z\u00ee-ger\u00ee \n(f.b.i.) k\u00f6\u00e7eklik, \u00e7engilik, oyunculuk. \nb\u00e2z\u00ee-g\u00fb\u015f \n(f.b.s.) \u015fen, l\u00e2t\u00eefeci kimse. \nb\u00e2z\u00ee-h\u00e2ne \n(f.bi) oyun, e\u011flence yeri. \nb\u00e2zil \n(a.s. bezl'den) bol bol veren, da\u011f\u0131tan. \nb\u00e2zir \n(a.s.) 1. ekici, eken. 2. dedikoducu. 3. geveze. \nb\u00e2z-ke\u015ft \n (f.b.i.) Nak\u015f\u00ee t\u00e2birlerin-dendir. Nak\u015f\u00ee tarikat\u0131nda husus\u00ee \nolarak mevcut on bir kelimeden birisi, [di\u011ferleri ho\u015f derdem, \nnazar ber kadem, sefer der vatan, halvet der enc\u00fcmen, y\u00e2d- \nkird, nig\u00e2h-da\u015ft, y\u00e2d-d\u00e2\u015ft, vu-kuf-\u0131 zam\u00e2n\u00ee, vukuf-\u0131 aded\u00ee, \nvukuf-\u0131 kalb\u00ee'dir]. \nb\u00e2zm\u00e2nde \n(f.b.s.) 1. geri kalm\u0131\u015f, durmu\u015f. 2. kafas\u0131z, kabiliyetsiz. \nb\u00e2z-n\u00e2me \n(f.b.i.) ku\u015f\u00e7uluk, bilhassa avc\u0131 ku\u015flar i\u00e7in yaz\u0131lan eser. \nb\u00e2z-pes \n(f.b.zf.) 1. geri. 2. yeniden, tekrar. \nbazr \n(a.i.) kad\u0131nk ni\u015f\u00e2nesindeki fazla et, dilcik. \nb\u00e2z\u00fb \n(f.i.) 1. kolun omuz ile dirsek aras\u0131ndaki k\u0131sm\u0131, paz\u0131. 2. me\u00e7. \ng\u00fc\u00e7, kuvvet ve istidat. ","b\u00e2z\u00fb-bend \n(f.b.i.) kolba\u011f\u0131, pazvant (paz\u0131bent). \nb\u00e2z\u00fb-dir\u00e2z \n(f.b.s.) \"uzun kollu\" 1. n\u00fcfuzlu, s\u00f6z\u00fc ge\u00e7er. 2. z\u00e2lim. 3. \nm\u00fcdahaleci. 4. \u0130sferdiy\u00e2r'\u0131n o\u011flu Behmen'in l\u00e2kab\u0131d\u0131r. \n-be \n(f.e.) 1. kelimelere -e h\u00e2lini verir. \ndest-be-dest \nelele. 2. -e kadar m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131 verir \nT\u00e2-besab\u00e2h \nsabaha kadar. \nbe-ceyb \nyakaya do\u011fru. \nbe-der \nd\u0131\u015far\u0131. \nbe-d\u00fb\u015f \nomuzda. \nbe-g\u00e2yet \n\u00e7ok a\u015f\u0131n, son derece. \nbe-hakk\u0131 \nhakk\u0131 i\u00e7in. \nbe hakk\u0131 Hud\u00e2 \nAllah hakk\u0131 i\u00e7in. \nbe-hod \n kendi ba\u015f\u0131na, yaln\u0131z. \nbe-hem-zede \n(bkz: behem-zede). \nbe-h\u00fckm-i kader \nkaderin h\u00fckm\u00fcyle. \nbe-h\u00fckm-i kad\u00ee \nkad\u0131 karar\u0131yla. \nbe-h\u00fckm-i li-ll\u00e2h \nAllah'\u0131n h\u00fckm\u00fcnce. \nbe-kavl-i \u015f\u00e2r\u00ee' \nhuk. kanunu koyana g\u00f6re. \nbeb\u00e2n, bebb\u00e2n \n(a.i.) tarz, \u00fcsl\u00fbp, yol. \nbebb\u00e2n-\u0131 \u015f\u00fcbb\u00e2n \ngen\u00e7lerin tarz\u0131, y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f\u00fc, yolu. \nbebga \n (a.i.) dudu, papa\u011fan, (bkz: pebga). \nbebgaiyye \n(a.i.) fels. papa\u011fanl\u0131k, fr. psittacisme. \nbebr, bebir \n(f.i.) eski kitaplara g\u00f6re, Hindistan'da ve Afrika'da bulunur, \nkediye benzer, gayet b\u00fcy\u00fck, \u00fcst\u00fc yol yol t\u00fcyl\u00fc, sald\u0131rd\u0131\u011f\u0131 \nzaman derisindeki t\u00fcyleri kabar\u0131p korkun\u00e7 bir manzara \narzeden, arslan\u0131n bile korktu\u011fu, azg\u0131n bir canavarm\u0131\u015f. [eski \nl\u00fbgat \u00e7iler, \"b\u00f6b\u00fcrlenmek\" kelimesinin \"bebir\"den geldi\u011fini \ns\u00f6ylerler]. \nbec \n(f.i.) 1. su ve \u015farap s\u0131z\u0131nt\u0131s\u0131. 2. a\u011fz\u0131n i\u00e7i, avurt. \nbec\u00e2' \n(a.s.) 1. geni\u015f, bol. \nAyn-i bec\u00e2' \ngeni\u015f, iri g\u00f6z. 2. i. geyik, karaca. \nbec\u00e2 \n(f.zf.) yerinde, uygun. \nbec\u00e2-n\u00e2-bec\u00e2 \nyerli ve yersiz, iyi ve k\u00f6t\u00fc, uygun ve uygunsuz. \nbec\u00e2yi\u015f \n(f.i.) de\u011fi\u015fme, kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 yer de\u011fi\u015ftirme. \nbecbece \n(a.i.) \u00e7ocuk avutmak i\u00e7in yap\u0131lan g\u00fcr\u00fclt\u00fc, hokkabazl\u0131k, \ntuhafl\u0131k. \nbecce-i k\u00fby \n(bkz: veled-i gayr-i me\u015fru). \nbece \n(a.i.) sivilce, arpac\u0131k [\u00e7\u0131ban]. \nbecel \n(a.i.) 1. yalan, iftira, (bkz: b\u00fchtan). 2. \u015fa\u015fma. \nbecidd \n(f.s.) 1. cidd\u00ee, ger\u00e7ek. 2. z f. cidden, ger\u00e7ekten. \nbec\u00eel \n(a.s.) 1. b\u00fcy\u00fck, itibarl\u0131, g\u00f6steri\u015fli, muhterem kimse. 2. \u015fi\u015fman. \nbec\u00eer \n(a.s.) bir\u00e7ok. \nbecr\u00e2' \n(a.s.) 1. g\u00f6be\u011fi \u00e7\u0131k\u0131k [kad\u0131n]. 2. y\u00fcksek [yer, tepe]. \nbe\u00e7\u00e7e, be\u00e7e \n(f.i.c. be\u00e7eg\u00e2n) insan veya hayvan yavrusu. \nbe\u00e7\u00e7e-i nev \nyeni do\u011fmu\u015f \u00e7ocuk veya hayvan. \nbe\u00e7e-i hor \n(bkz: be\u00e7e-i hur\u015f\u00eed). \nbe\u00e7e-i h\u00fbn\u00een \n(kanl\u0131 yavru) ac\u0131 g\u00f6zya\u015flar\u0131. \nbe\u00e7e-i h\u00fbr\u015f\u00eed \n(G\u00fcne\u015fin yavrusu) k\u0131ymetli ta\u015f veya m\u00e2den. \nbe\u00e7e-i t\u00e2vus-\u0131 ulv\u00ee \n(g\u00f6kteki tavusun yavrusu) 1) G\u00fcne\u015f. 2) Ay. 3. g\u00fcnd\u00fcz. 4) \nate\u015f. 5) yakut. ","be\u00e7e-b\u00e2z \n(f.i.) \"\u00e7ocukla oynayan\" gul\u00e2mp\u00e2re, kulampara. \nbe\u00e7ed\u00e2n \n(f.i.) rahim, d\u00f6lyata\u011f\u0131. \nbe\u00e7e-d\u00e2r \n(f.s.) 1. \u00e7ocu\u011fu, yavrusu olan. 2. h\u00e2mile, gebe. \nbe\u00e7e-g\u00e2n \n(f.b.i. be\u00e7\u00e7e ve be\u00e7e'nin c.) yavrular, \u00e7ocuklar. \nbe\u00e7eg\u00e2n-\u0131 d\u00eede \ng\u00f6zya\u015flar\u0131. \nbe\u00e7ek \n(f.i.) bir \u00e7e\u015fit kesici \u00e2let; k\u00fc\u00e7\u00fck sil\u00e2h. \nbed \n(f.s. \"fena\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na c. bed\u00e2n) 1. fena, yaramaz, \u00e7irkin. 2. i. \nk\u00f6t\u00fcl\u00fck. 3. i. ate\u015f tutu\u015fturmaya mahsus yan yanm\u0131\u015f pa\u00e7avra. \nbed \n(a.i.) ba\u015flama, ba\u015flay\u0131\u015f. \nbed'-i besmele \ntar. eskiden Osmanl\u0131 sa-raylannda \u015fehzadelere verilen ilk \nokuma dersi. \nbed\u00e2at \n(a.i.) bed\u00fclik, g\u00fczellik; yenilik, (bkz: bed\u00fbat). \nbed\u00e2d \n(a.i.) 1. f\u0131rka. 2. hisse, nasip, pay. 3. sava\u015facak akran. \nbed-\u00e2gaz \n(f.b.s.) ba\u015flang\u0131c\u0131 k\u00f6t\u00fc; k\u00f6t\u00fc bir \u015fekilde ba\u015flanm\u0131\u015f. \nbed-ahd \n(f.a.b.s.) ahdinde durmayan, vefas\u0131z. \nbed\u00e2he, bed\u00e2het \n(a.i.) 1. herhangi bir konuya d\u00e2ir birdenbire s\u00f6z s\u00f6yleme. 2. \nmant. apa\u00e7\u0131kl\u0131k, fr. evidence. \nbed\u00e2heten \n(a.zf.) birdenbire, ans\u0131z\u0131n, d\u00fc\u015f\u00fcnmeksizin, (bkz. bi-1-bed\u00e2he). \nbed-ahl\u00e2k \n(f.a.b.s.) huyu ve ahl\u00e2k\u0131 k\u00f6t\u00fc olan [kimse]. \nBedah\u015f \n(f.i.) Bedah\u015fan yakutu. \nbedah\u015f-i muz\u00e2b \n\u015farap. \nbed-ahter \n(f.b.s.) y\u0131ld\u0131z\u0131, talihi k\u00f6t\u00fc olan [kimse]. \nbed-\u00e2h\u00fb \n(f.b.s.) huyu, karakteri bozuk. \nbed\u00e2ih \n(a.i. bed\u00eeh'in c.) g\u00fczel s\u00f6zler. \nbed\u00e2ih-\u00fcl-ukul \nak\u0131ll\u0131ca s\u00f6ylenen s\u00f6zler. \nbed\u00e2l \n(a.i.) m\u00fcbadele, trampa, de\u011fi\u015fme, de\u011fi\u015ftirme. \nbed-amel \n(f.a.b.s.) i\u015fi ve hareketi fena olan. \nbed-\u00e2m\u00fbz \n(f.b.s.) 1. fenal\u0131k \u00f6\u011frenmi\u015f. 2. fenal\u0131k \u00f6\u011freten. \nbed\u00e2n \n(f.s. bed'in c.) 1. fenalar, yaramazlar; \u00e7irkinler. 2. f. z f. \nonunla \nbed'an \n(a.zf.) ba\u015flang\u0131\u00e7ta; ilkin, ilk\u00f6nce. \nbed-asl \n(f.a.b.s.) soyu k\u00f6t\u00fc, asl\u0131 fena \nbed-\u00e2v\u00e2z \n(f.a.b.s.) fena sesli. \nBed\u00e2net \n(a.i.) ya\u011fl\u0131, semiz olma, semizlik \nBed\u00e2vet \n (a.i.) 1. bedev\u00eelik, y\u00fcr\u00fckl\u00fck, g\u00f6\u00e7ebelik. 2 . \u00e7\u00f6l. \nbed\u00e2v\u00ee \n(a.i. bedev\u00ee'nin c.) bedeviler, g\u00f6\u00e7ebeler, \u00e7\u00f6lde ya\u015fayanlar. \nbed\u00e2yi' \n(a.i. bed\u00ee', bed\u00eea'n\u0131n c.) e\u015fi ve benzeri olmayan g\u00fczel, \nm\u00fckemmel ve yeni \u015feyler. \nbed\u00e2yi'-i \u00e2s\u00e2r \neserlerin g\u00fczelleri. \nbed\u00e2y\u00ee'-i l\u00e2fz\u0131yye \ned. \u015fekil, kelime g\u00fczellikleri. \nbed\u00e2yi'-i ma'neviyye \ned. m\u00e2n\u00e2 g\u00fczellikleri. \nbed\u00e2yi' \n(a.i. bid\u00e2a'n\u0131n c.) serm\u00e2yeler, anamallar. \nbed\u00e2yi-i \u00e2\u015fin\u00e2 \n(a. f.b.s.) g\u00fczellik tan\u0131yan, g\u00fczellikten anlayan. \nbed-\u00e2yin \n(f.b.s.) gelene\u011fi, g\u00f6rene\u011fi ve \u00e2yini k\u00f6t\u00fc olan. \nbed\u00e2yi'-pesend \n(a.f.b.s.) g\u00fczelligi takdir eden. \nbed\u00e2yi'-\u015fin\u00e2s \n(a.f.b.s.). (bkz: bed\u00e2yi'-\u00e2\u015fin\u00e2) \nbed\u00e2yi'-perver \n(a.f.b.s.)sanatk\u00e2r, sanat\u00e7\u0131. \nbed-baht \n (f.b.s.) bahts\u0131z, baht\u0131 kara, kara bahtl\u0131, talihsiz. \nbed-b\u00een \n(f.b.s.) fena g\u00f6ren, k\u00f6t\u00fcmser, fr. pessimiste. ","bed-b\u00een\u00e2ne \n(f.b.zf.) hi\u00e7bir \u015feyi be\u011fenmeyen, her \u015feyi fena g\u00f6ren adama \nyak\u0131\u015facak surette, k\u00f6t\u00fcmserce. \nbed-b\u00een\u00ee \n(f.b.s.) fena g\u00f6r\u00fcrl\u00fck, k\u00f6t\u00fcmserlik. \nbed-b\u00fb \n(f.b.s.) fena kokulu, kokan. \nbed-b\u00fbd \n(f.b.s.) fena yap\u0131l\u0131. \nbed-b\u00fbk \n(f.s.) h\u00e2in, korkak. \nbed-cins \nf a h y) ; cinsi bozuk. \nbed-\u00e7ehre \n(f.b.s.). (bkz. bed-\u00e7ihre). \nbed-\u00e7e\u015fm \n(f.b.s.) nazar\u0131 de\u011fen, haset\u00e7i. \nbed-\u00e7ihre \n(f.b.s.) \u00e7irkin y\u00fczl\u00fc, \nbedd\u00e2l \n(a.i.) bakkal, \nbedde \n(a.i.) takat, derman, g\u00fc\u00e7. (bkz: bidde). \nbed-dil \n(f.b.s.) y\u00fcreksiz, korkak. ( \nbed-dima\u011f \n(f.a.b.s.) kaprisli, inat\u00e7\u0131, \nbed-dua \n(f.a.b.i.) inkisar, ilen\u00e7. \nbed-ed\u00e2 \n(f.a.b.s.) nezaketsiz, terbiyesiz,kaba [kimse]. \nbedel \n(a.i.c. bedel\u00e2t) 1. kar\u015f\u0131l\u0131k, kar\u015f\u0131. 2. bir \u015feyin yerine verilen ve \nyerini tutan \u015fey. (bkz: ivaz). 3. ba\u015fkas\u0131n\u0131n ad\u0131na ve masraf \nlyla hacca giden. \nbedel-i asker\u00ee \naskerlik bedeli, askere gitmemek i\u00e7in verilen para. \nbedel-i cizye \ntar. Bu\u011fdan beyleriyle Dobra, Venedik cumhuriyetlerinin \nverdi\u011fi kesin vergi. \nbedel-i h\u00e2ss \ntar. Has yerine haz\u00eeneden verilen para. \nbedel m\u00e2-yetehallel \nv\u00fccudun sarfiyat\u0131n\u0131 tamamlayan yiyecekler. \nbedel-i misl \nhuk. tasarruf hakk\u0131 mukabilinde verilen muaccele-i misil, \ny\u00e2ni emsaline uygun pe\u015fin para. \nbedel-i nakd\u00ee \na\u015fk. askerlik yapmakla g\u00f6revli ve y\u00fck\u00fcml\u00fc bulunan bir \nkimsenin askere gitmemek i\u00e7in verdi\u011fi para. \nbedel-i \u00f6\u015fr \nekilmesi b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015f bir tarla i\u00e7in \u00f6\u015fre kar\u015f\u0131l\u0131k al\u0131nan bedel. \nbedel-i rakabe \nhuk. k\u00f6lenin \u015fahs\u0131 yerine ge\u00e7en k\u0131ymeti veya nefsi \nmukabilinde vermeyi deruhte etti\u011fi \"\u0131tk\" veya \"kitabet\" \nak\u00e7esi. \nbedel-i t\u0131m\u00e2r \ntar. bir beylik araz\u00ee (malik\u00e2ne) veya muayyen bir kira \nkar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda birine b\u0131rak\u0131lan arazi (mukattaa) ye konulan \nvergi. \nbedel-i ze\u00e2met \ntar. zeamet, t\u0131mar sahiplerinin haklar\u0131n\u0131, devletin gerekli \nbuldu\u011fu hallerde haz\u00eeneye maledilmesi \u00fczerine zeamet \nsahibine verilen ayl\u0131k. \nbedelen \n(a.zf.) yerine, kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda, mukabilinde. \nbeden \n(a.i.c. ebd\u00e2n) g\u00f6vde, v\u00fccut, cisim, ten. \nbed'en \n(a.zf.). (bkz. bed'an). \nbed-enc\u00e2m \n(f.a.b.s.) '. sonu k\u00f6t\u00fc. \nbed-end\u00e2m \n(f.b.s.) bi\u00e7imsiz, \u00e7arp\u0131k, kambur. \nbed-end\u00ee\u015f \n(f.b.s.) k\u00f6t\u00fcl\u00fck d\u00fc\u015f\u00fcnen. \nbedene \n(a.i.c. budun) kurbanl\u0131k deve. \nbedenen \n(a.zf.) 1. beden ile, \u015fahsen. 2. v\u00fccut\u00e7a. \nbeden\u00ee, bedeniyye \n(a.s.) bedene mensup, v\u00fccutla ilgili. Terbiye-i bedeniyye \nbeden-k\u00e2r \n(a.f.b.i.) kakum kapl\u0131 bir nevi k\u0131sa ceket, [b\u00fcy\u00fck memurlar \ngiyerdi]. \nbeden-n\u00fbr \n(a.b.i.) samur kapl\u0131 bir nevi ceket, [b\u00fcy\u00fck memurlar giyerdi]. ","be-der \n(f.i.) d\u0131\u015far\u0131. \nbe-derg\u00e2h \n(f.b.i.) l. kap\u0131ya \u00e7\u0131kma. 2. tar. acemi oca\u011f\u0131nda ve ocak \nd\u0131\u015f\u0131ndaki t\u00fcrl\u00fc hizmetlere verilmi\u015f olan acemilerin, Yeni\u00e7eri \noca\u011f\u0131na kay\u0131t ve kabulleri hakk\u0131nda kullan\u0131lan bir kelime. \nbedest\u00e2n \n(f.i.) de\u011ferli e\u015fya ve m\u00fccevherlerin al\u0131n\u0131p sat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00e7ar\u015f\u0131, (bkz: \nbe-zizt\u00e2n). \nbed'et \n(a.i.) ba\u015flang\u0131\u00e7. \nbed'eten \n(a.zf.) ilk ba\u015fta. \nbed'etmek \n(a.t.b.m.) ba\u015flamak. \nbedev\u00ee \n(a.i.) 1. g\u00f6\u00e7ebe. 2. \u00e7\u00f6lde ya\u015fayan. \nBedev\u00ee \n(a.i.) Seyyit Ahmed-\u00fcl-Bedev\u00ee taraf\u0131ndan kurulan tarikat. \nSeyyit Ali'nin o\u011fludur. Seyyit Ali'nin babas\u0131 Seyyit ibrahim, \nonun babas\u0131 Seyyit Mehmed, Seyyit Meh-med'in babas\u0131 da \nSeyyit Eb\u00ee Bekr'dir. 576 (1180-1179) senesinde Fas \u015fehrinde \nd\u00fcny\u00e2ya geldi. 675 (1276) da M\u0131s\u0131r'da vefat ederek Tan- \nta'daki t\u00fcrbesine g\u00f6m\u00fcld\u00fc. \nbedev\u00eey\u00e2ne \n(a.f.zf.) \u00e7\u00f6lde ya\u015fayanlara uygun bir surette. \nbedeviyyet \n(a.i.) bedev\u00eelik, g\u00f6\u00e7ebelik. \nbed-ferc\u00e2m \n (f.b.s.) \u00e2kibeti, sonu fena. \nbed-ferm\u00e2 \n(f.b.s.) fenal\u0131k ve ay\u0131p i\u015flemesini emreden. \nbed-fi\u00e2l \n(f.a.b.s.) yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015fler k\u00f6t\u00fc olan. \nbed-gevher \n(f.b.s.) cevheri fena, mayas\u0131 bozuk. \nbed-gird\u00e2r \n(f.b.s.). (bkz. bed-k\u00e2r). \nbed-g\u00fb \n(f.b.s.) aleyhte bulunan m\u00fcnaf\u0131k, dedikoducu. \nbed-g\u00fcher [gevher] \n(f.b.s.) i\u00e7i, tabiat\u0131 fena, soysuz, mayas\u0131 bozuk. \nbed-g\u00fcm\u00e2n \n(f.b.s.) her \u015feyden \u015f\u00fcphe eden, \u015f\u00fcpheci, septik. \nbed-h\u00e2h \n(f.b.s.) her i\u015fin fenal\u0131\u011f\u0131n\u0131 isteyen. \nbed-h\u00e2h\u00e2ne \n(f.b.zf.) k\u00f6t\u00fcl\u00fck, fenal\u0131k isteyene yak\u0131\u015facak surette. \nbed-h\u00e2l \n(f.a.b.s.) h\u00e2li k\u00f6t\u00fc, d\u00fc\u015fk\u00fcn. \nbed-his\u00e2l \n(f.a.b.s.) hasletleri, huylan k\u00f6t\u00fc. \nbed-hu[y] \n(f.b.s.) 1. k\u00f6t\u00fc huylu, huysuz. 2. i. k\u00f6t\u00fc huy. \nbedi' \n(a.s.) 1. e\u015fi ve benzeri olmayan, m\u00fckemmel bir \u015feyi ic\u00e2deden. \nbed\u00ee'-\u00fcs-sem\u00e2v\u00e2ti ve-l-arz Cen\u00e2b\u0131hak. 2. yeni, garip, e\u015fsiz ve g\u00f6r\u00fcl\u00fcp i\u015fitilmemi\u015f. 3. i. \ned. s\u00f6z\u00fcn \u00fczel olmas\u0131 us\u00fbl ve kaidelerinden bahseden ilmin \nad\u0131, estetik. \nbed\u00eea \n(a.i.c. bed\u00e2yi') 1. be\u011fenilen ve takd\u00eeredilen pek yeni \u015fey. 2. i. \nkad\u0131n ad\u0131. \nbed\u00eea-i hay\u00e2liyye \n\u00fclk\u00fc, fr. ideal, \nbed\u00eea-z\u00e2r \n(a.f.b.i.) g\u00fczellik yeri. \nbed\u00eed, bed\u00eed\u00e2r \n(f.s.) me\u015fhur; g\u00f6r\u00fcn\u00fcr; a\u00e7\u0131k, meydanda, (bkz. \u00e2\u015fk\u00e2r, \nh\u00fcveyd\u00e2). \nbed\u00eeh \n(a.s.) \u015fan ve \u015ferefi b\u00fcy\u00fck olan. \nbed\u00eehe \n(a.s.) 1. d\u00fc\u015f\u00fcnmeden, birdenbire s\u00f6ylenen g\u00fczel s\u00f6z. 2. i. \nba\u015flang\u0131\u00e7. \nbed\u00eehe-g\u00fb \n(f.b.s.) bed\u00eehe, g\u00fczel s\u00f6z s\u00f6yleyen, s\u00f6ylemeye al\u0131\u015f\u0131k bulunan \nkimse. \nbed\u00eeh\u00ee \n(a.s.c. bed\u00eehiyy\u00e2t) 1. akla kendili\u011finden gelen. 2. delilsiz, a\u00e7\u0131k \nolan, besbelli. \nbed\u00eeh\u00ee-i \u00fbl\u00e2 \nispata ihtiya\u00e7 olmayan, g\u00fcn gibi a\u015fik\u00e2r hakikat. \nbed\u00eehiyy\u00e2t \n bed\u00eeh\u00ee'nin c.) delili ve ispat\u0131 gerekmeyen a\u00e7\u0131k \u015feyler. ","bed\u00eehiyyet \n(a.i.) bed\u00eeh\u00ee olma, besbe\u00fcilik, a\u00e7\u0131k olma. \nbedi\u00ee \n(a.s.) 1. g\u00fczel. 2. i. g\u00fczellik. \nbed\u00ee\u00ee k\u0131r\u00e2at \ned. konuyu ses ve i\u015faretlerle canland\u0131rarak \u00e7ok g\u00fczel okuma. \nbed\u00eeiyy\u00e2t \n(a.i.) estetik, (bkz. ilm-i bed\u00e2yi'). \nbed\u00eel \n(a.i.) 1. bir \u015feyin kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131, (bkz: ivaz). 2. tutu\u015fulan bir bahiste \naldanan kimsenin verece\u011fi \u015fey. \nbed-kadem \n(f.a.b.s.) aya\u011f\u0131 u\u011fursuz, kademsiz. \nbed-k\u00e2r \n(f.b.s.) i\u015fi, hareketi k\u00f6t\u00fc; i\u015fi, hareketi fena. \nbed-leg\u00e2m \n(f.b.s.) \"gem almaz, serke\u015f at\"l. \u00e2s\u00ee, serke\u015f, s\u00f6z dinlemeyen \n\"kimse. 2. i. bedevi, \u00e7\u00f6l adam\u0131. \nbed-lika \n(f.a.b.s.) k\u00f6t\u00fc y\u00fczl\u00fc, \u00e7irkin suratl\u0131. \nbed-ma\u00e2\u015f \n(f.a.b.s.) ya\u015fay\u0131\u015f\u0131 davran\u0131\u015f\u0131 iyi olmayan, k\u00f6t\u00fc olan. \nbed-m\u00e2ye \n(f.b.s.) soysuz, s\u00fct\u00fc bozuk. \nbed-meni\u015f \n(f.b.s.) k\u00f6t\u00fc huylu, k\u00f6t\u00fc tab\u00eeath. \nbed-mest \n(f.b.s.) 1. sarho\u015flu\u011fu k\u00f6t\u00fc, fena sarho\u015f. 2. kendini bilmeyecek \nderecede sarho\u015f. \nbed-mest\u00ee \n(f.b.i.) bedmestlik, k\u00f6t\u00fc sarho\u015fluk. \nbed-mihr \n(f.b.s.) iyilik etmeyen, insaniyetsiz. \nbed-n\u00e2m \n(f.b.s.) k\u00f6t\u00fc adl\u0131, fena tan\u0131nm\u0131\u015f, ad\u0131 k\u00f6t\u00fcye \u00e7\u0131km\u0131\u015f. \nbed-nesl \n(f.a.b.s.) soysuz, asl\u0131 fena, rezil. \nbed-nig\u00e2h \n(f.b.s.) k\u00f6t\u00fc bak\u0131\u015fl\u0131. \nbed-nih\u00e2d \n(f.b.s.) rezil, asl\u0131 bozuk, soysuz. \nbed-nijad \n(f.b.s.) asl\u0131, soyu bozuk, baya\u011f\u0131 [kimse]. \nbed-pesend \n(f.b.s.) 1. k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc metheden, k\u00f6t\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc be\u011fenen. 2. \nm\u00fc\u015fk\u00fclpesent, g\u00fc\u00e7be\u011fenir. \nbed-peym\u00e2n \n(f.b.s.) and\u0131nda, s\u00f6z\u00fcnde durmayan, s\u00f6z\u00fcn\u00fcn eri olmayan. \nBedr \n(a.h.i.) Hz.Muhammed'in dinsizlerle \u00e7arp\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 Mekke ile \nMedine aras\u0131nda' bir yer olup, bu sava\u015fa \"Bedir Gazas\u0131\" \ndenir. \nbedr \n(a.i.) ay\u0131n on d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc gecesi, dolunay. \nbedr-i b\u00fclend \nay\u0131n ond\u00f6rd\u00fc. \nbedr-i k\u00e2mil \nay\u0131n ond\u00f6rd\u00fcnc\u00fc gecesi. \nbedr-i m\u00fcn\u00eer \nparlak dolunay. \nbedr \u00fc kem\u00e2l \nbir yaz\u0131 stili. \nbed-r\u00e2h \n(f.b.s.) fena yola sapan. \nbed-r\u00e2m \n(f.s.) 1. sert ba\u015fl\u0131 at. 2. zf. d\u00e2ima. 3. ho\u015f, l\u00e2tif, yak\u0131\u015f\u0131kl\u0131, s\u00fcsl\u00fc. \nbed-r\u00e2n \n(f.b.s.) 1. i\u015fleri k\u00f6t\u00fc idare eden. 2. \u00e7apk\u0131n [kad\u0131n]. 3. orospu. \nbed-r\u00e2y \n(f.b.s.) k\u00f6t\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcnceli. \nbedre \n (a.i.c. bider) 1. kuzu, o\u011flak derisi. 2. i\u00e7i alt\u0131n dolu kese. \n[be\u015fy\u00fcz kuru\u015fa eskiden \"kese\" denilirdi], (bkz: bedri). \nbed-reft\u00e2r \n(f.b.s.) hareketi, gidi\u015fat\u0131 fena olan. \nbed-reg \n(f.b.s.) asl\u0131 k\u00f6t\u00fc, huysuz, k\u00f6t\u00fc damarl\u0131 [insan ve hayvan]. \nbedreka \n(f.i.) yol g\u00f6steren, k\u0131lavuz, delil. (bkz. bezreka). \nbed-reng \n(f.b.s.) a\u00e7\u0131kla, koyu aras\u0131ndaki kirli bir renk. \nbedri \n(f.i.) 1. i\u00e7i alt\u0131n dolu kese. (bkz: bedre2). 2. erkek ad\u0131. \nbedriyye \n(a.s.) 1. [bedri kelimesinin m\u00fcen.]. (bkz. bedri). 2. i. kad\u0131n \nad\u0131. \nBedriyye \n(a. h. i.) S\u00fchreverdiyye tarikat\u0131n\u0131n alt\u0131 \u015fubesinden biri [\u00f6teki \n\u015fubeleri Zeyniyye, Bah\u00e2iyye, Kem\u00e2liyye, Ahmediyye, \nNec\u00eebiyye'dir]. ","bedr\u00fbd \n(f.i.) veda, esenlik, esenleme. (bkz. bidr\u00fbdj. \nbed-sig\u00e2l \n (f.b.s.) fena d\u00fc\u015f\u00fcnceli, herkes hakk\u0131nda k\u00f6t\u00fc s\u00f6yleyen. \nbed-s\u00eeret \n(f.a.b.s.) k\u00f6t\u00fc huylu, ahl\u00e2ks\u0131z. \nbed-siri\u015ft \n(f.b.s.) tabiat\u0131, yarad\u0131l\u0131\u015f\u0131 k\u00f6t\u00fc \nbed-s\u00fbret \n(f.a.b.s.) h\u00e2li, tavr\u0131, bi\u00e7imi k\u00f6t\u00fc. \nbed-\u015f\u00fck\u00fbn \n(f.b.s.) u\u011fursuz. \nbed-t\u00e2li' \n(f.a.b.s.) talihi k\u00f6t\u00fc, talihsiz. (bkz: \u015f\u00fbr-baht). \nbed-tedb\u00eer \n(f.a.b.s.) fena istekli, niyeti bozuk. \nbed-ter \n(f.b.s.) daha k\u00f6t\u00fc, \u00e7ok k\u00f6t\u00fc, beter. \nbed-t\u0131ynet \n(f.a.b.s.) yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131, tabiat\u0131 fena olan, soyu bozuk, baya\u011f\u0131 \nadam. (bkz. bed-s\u00eeret). \nbed\u00fbat \n(a.i.). (bkz. bed\u00e2at). \nbed\u00fbh \n(a.i.) mektup zarflar\u0131n\u0131n \u00fcst\u00fcne yaz\u0131lan asl\u0131 me\u00e7hul bir \nkelime. Bunun yerine \"ebced\" hesab\u0131na g\u00f6re kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olan \n(2,4,6,8) say\u0131lan da kullan\u0131l\u0131r. \nbe-d\u00fb\u015f \n(f.e.) omuza, omuzda. \nAb\u00e2-be-d\u00fb\u015f \nabas\u0131 omuzunda, serseri. \nD\u00fb\u015f-be-d\u00fb\u015f \nomuz omuza. \nbed-\u00fcsl\u00fbb \n(f.a.b.s.) tavr\u0131, gidi\u015fi k\u00f6t\u00fc. \nbed-zeb\u00e2n \n(f.b.s.) 1. a\u011fz\u0131 pis, a\u011fz\u0131 bozuk. 2.1. k\u00f6t\u00fc dil. \nbed-zehre \n(f.b.s.) korkak, y\u00fcreksiz, \u00f6dlek. \nbefm \n(f.i.) keder, tasa, i\u00e7 s\u0131k\u0131nt\u0131s\u0131, [kelime \"befem\" \u015feklinde de \nkullan\u0131l\u0131r]. \nbef\u015f \n(f.i.) azamet, debdebe. \nbeft \n (f.i.). (bkz: zer-beft). \nbeftere \n(f.i.) avc\u0131lar taraf\u0131ndan kullan\u0131lan al\u0131\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ku\u015f. \nbefter\u00ee \n(f.i.) s\u0131k di\u015fli \u00e7ulha tara\u011f\u0131, tezg\u00e2ha mahsus a\u011fa\u00e7 tarak, (bkz. \nkefter\u00ee). \nbegan\u00fb\u015f \n (\"ga\" uzun okunur, f.i.) e\u015fkin, y\u00fcr\u00fck at ve kat\u0131r. \nbegas \n(a.i.c. bags\u00e2n) 1. lori [veya \"l\u00fbri\" ku\u015fu [avc\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in \nad\u00ee, de\u011fersiz ku\u015flar aras\u0131nda ad\u0131 ge\u00e7er]. 2. kartal; karga; \ndo\u011fan gibi hay\u0131rs\u0131z ve zararl\u0131 ku\u015flar, (bkz. bigas, b\u00fcgas). \nbegay\u00e2 \n (\"ga\" uzun okunur, a.i.c.) askerlikte ke\u015fif kolu tak\u0131m\u0131. \nbegayet \n (\"ga\" uzun okunur, a.zf.) pek \u00e7ok, a\u015f\u0131n, son derecede, pek \nziy\u00e2de. \nbegend \n(f.i.) 1. k\u00fcmes, folluk. 2. yuva. (bkz. \u00e2\u015fy\u00e2n). \nbe\u011fnek \n (f.s.) kuyru\u011fu kesik, g\u00fcd\u00fck [hayvan]. \nBegter \n(f.i.) eskiden kullan\u0131lan z\u0131rhl\u0131 elbise. \nbeh\u00e2cet \n(a.i.) g\u00fczellik, g\u00fczel y\u00fczl\u00fc olu\u015f. \nbeh\u00e2im \n(a.i.). (bkz. beh\u00eeme). ; \nbe-hakk\u0131 \n(f.a.z.) hakk\u0131 i\u00e7in. \nbe-hakk\u0131 Hud\u00e2 \nAllah hakk\u0131 i\u00e7in. \nBeh\u00e2iyye \n(a.i.) S\u00fchreverdiyye tar\u00eeka-tinin alt\u0131 \u015fubesinden biri. [\u00f6teki \n\u015fubeleri Bed-riyye, Zeyniyye, Kem\u00e2liyye, Ahmediyye, \nNec\u00eebiyye'dir]. \nbehak \n(a.i.) insan\u0131n derisinde pul pul beyazl\u0131k ve alaca bir renk \nmeydana getiren bir \u00e7e\u015fit hastal\u0131k, (bkz: behek). \nbeh\u00e2m\u00een \n(f-i-) bahar mevsimi. \nbehas \n(a.i) susama, (bkz: at\u015f). \nbehatt \n(a.i.) s\u00fctl\u00e2\u00e7, s\u00fct lapas\u0131. ","behb\u00fbd \n(f.i.) iyilik, sa\u011fl\u0131k, s\u0131hhat. \nbehc \n(a.i.) keyfi her zaman yerinde olan [adam]. \nbehcet \n(a.i.) 1. sevin\u00e7. 2. g\u00fczellik, g\u00fclery\u00fczl\u00fcl\u00fck, \u015firinlik. 3. erkek \nad\u0131. \nbehdel \n(a.i.) 1. s\u0131rtlan yavrusu. 2. erke\u011fin memeleri b\u00fcy\u00fck olma. \nbehek \n(f.i.). (bkz. behak). \nbehem \n(f.zf.) toplu, birarada, hep bir yere, hep bir yerde, (bkz: \nb\u00e2hem). \nbehem-ber-\u00e2mden \n(f.b.m.) 1. birikmek, toplanmak. 2. me\u00e7. k\u0131zmak, m\u00fcteessir \nolmak. \nbe-heme-h\u00e2l \n (f.a.zf.) her halde, elbette, nas\u0131l olursa olsun, mutlaka. \nbehem-zede \n(f.b.s.) cemiyeti da\u011f\u0131tm\u0131\u015f, toplulu\u011fu bozmu\u015f. \nbeher \n(f.b.s.) her, her bir, her biri. \nbe-her-h\u00e2l \n(f.a.zf.) her halde, mutlaka. \nbeher-m\u00e2h \n(f.b.i.) her ay. \nbehet \n(f.i.) 1. s\u00fctl\u00e2\u00e7. 2. Mem\u00fbniye denilen ve pirin\u00e7 unu ile pi\u015firilen \nhelva. [Abbas\u00ee hal\u00eefelerinden \"el-Me'm\u00fbn\" un \u00e7ok sevdi\u011fi bir \nyemek oldu\u011fu s\u00f6ylenir]. \nbehh\u00e2s \n(a.s.). (bkz. bahh\u00e2s). \nbeh\u00eec \n(a.s. behcet'den) \u015fen, g\u00fczel, g\u00fclery\u00fczl\u00fc [adam]. \nbeh\u00eece \n(a.s.) 1. \u015fen, g\u00fczel; g\u00fclery\u00fczl\u00fc [kad\u0131n]. 2. kad\u0131n ad\u0131. \nbeh\u00eele \n (a.s.). (bkz. beh\u00eere). \nbeh\u00eem \n(a.i.) l. d\u00fcz siyah \u015fey, alacas\u0131z hayvan. 2. dik, p\u00fcr\u00fczs\u00fcz ses. \nbeh\u00eeme \n(a.i.c. beh\u00e2im, beh\u00e2yim) d\u00f6rt ayakl\u0131 hayvan. \nBeh\u00eem\u00ee \n(a.s.) hayvana mensup, hayvanl\u0131k, hayvan\u0131. \nbeh\u00eemiyyet \n hayvanl\u0131k h\u00e2li, fr. hebetude. \nbeh\u00eer \n(a.s.) 1. nefesi s\u0131k\u0131\u015f\u0131p \u00e7ok soluyan [adam]. 2. g\u00f6\u011f\u00fcs darl\u0131\u011f\u0131 \nhastal\u0131\u011f\u0131 dolay\u0131s\u0131yla solumaktan yol y\u00fcr\u00fcyemeyen [adam]. \nbeh\u00eere \n(a.s.) l \u015fi\u015fmanl\u0131k dolay\u0131s\u0131yla y\u00fcr\u00fcrken soluyan [kad\u0131n]. 2. \nhay\u0131r ve iyilik seven, soyu temiz [kad\u0131n], (bkz: beh\u00eele). \nbehi\u015ft \n(f.i.) cennet, u\u00e7mak, (bkz: adn, bihi\u015ft, f\u0131rdevs). \nbehi\u015ft-i d\u00fcny\u00e2 \n(d\u00fcny\u00e2 cenneti) yerdeki cennet = Semerkand vadisi, \u015eam \novas\u0131; Basra civan v.b.) \nbehi\u015ft-i g\u00fcmge\u015ft \nkaybolmu\u015f cennet. \nbehi\u015ft-\u00e2\u015fiy\u00e2n \n(f.b.s.) meskeni' cennette olan (= merhum). \nbehi\u015ft-h\u0131r\u00e2m \n(f.b.s.) cennete gitmi\u015f. \nbehi\u015ft\u00ee \n(f.i.) behi\u015fte mensup, cennetlik, \nbehi\u015ft\u00ee-r\u00fb \n(f.b.s.) huri gibi g\u00fczel y\u00fczl\u00fc. \nbehi\u015ft-ni\u015f\u00een \n(f.b.s.) cennette oturan. \nbehi\u015ft-s\u00eem\u00e2 \n(f.a.b.s.) cennet gibi g\u00fczel y\u00fczl\u00fc. \nbehi\u015ft-z\u00e2r \n(f.i.) cennet gibi yer. \nbeh\u00eete \n (a.i.) iftira, yalan s\u00f6z. \nbehiyye, beh\u00ee \n(a.s. beh\u00e2'dan) g\u00fczel. \nHediyye-i behiyye \ng\u00fczel hediye. \nid\u00e2re-i behiyye \ng\u00fczel idare. \nbehkele \n(a.i.) narin, ince ve g\u00fczel v\u00fccutlu k\u0131z, sevgili, (bkz: behkene). \nbehken \n(a.s.) g\u00fczel ve g\u00f6steri\u015fli gen\u00e7 [erkek]. \nbehkene \n(a.s.). (bkz. behkele). \nbehke\u015fe \n(a.i.) emir ve i\u015fte \u00e7abukluk, bir i\u015fi \u00e7abuk g\u00f6rme ve tutma. \nbehl \n(a.i.) 1. lanet, nefret. 2. s. az \u015fey, az su. ","behle \n(f.i.) kal\u0131n ku\u015f\u00e7u eldiveni. \nbehlel \n(a.s.) abes, b\u00e2t\u0131l, beyhude, bo\u015f, bo\u015funa, (bkz. b\u00fchlel). \nbehl\u00fbl \n(a.s.) 1. \u00e7ok g\u00fclen, \u00e7ok g\u00fcl\u00fcc\u00fc. 2. hay\u0131r sahibi, \u00e7ok iyi adam \n[Arap\u00e7a'da fas\u00eehi b\u00fchl\u00fbl d\u00fcr], (bkz. b\u00fchl\u00fbl). \nBehl\u00fbl \n(a.h.i.) Har\u00fbn-\u00fcr-Re\u015f\u00eed'in karde\u015finin ad\u0131 olup, delice \nhareketleriyle me\u015fhur olmu\u015ftu. \nbehm\u00e2n \n filan, filanca, (bkz: b\u00e2hm\u00e2n). \nbehm\u00e2r \n(f.zf.) \u00e7ok ziy\u00e2de, fazla. \nbehme \n(a.i.c. b\u00fch\u00fcm, bih\u00e2m ; c. c. bih\u00e2m\u00e2t) 1. kuzu. 2. o\u011flak. 3. \nbuza\u011f\u0131. 4. ke\u00e7i otu. (bkz: b\u00fchme). \nbehmen \n(f.s.) 1. zek\u00ee, anlay\u0131\u015fl\u0131, kavray\u0131\u015fl\u0131. 2. tedbirli. 3. i. bot. turpa \nbenzeyen ve \"kavza k\u00f6k\u00fc\" denilen bir ot. \nBehmen \n(f.h.i.) \u00eeran h\u00fck\u00fcmdarlar\u0131ndan Isfendiy\u00e2r'\u0131n o\u011flu Erd\u015f\u00eer'in \nl\u00e2kab\u0131. \nbeh-n\u00e2me \n(f.b.i.) . (bkz. b\u00e2h-n\u00e2me). \nbehn\u00e2n \n(a.i.) l- g\u00fcle\u00e7, g\u00fcler y\u00fczl\u00fc, iyi huylu ve d\u00e2ima g\u00fclen adam. 2. \nerkek ad\u0131. \nbehn\u00e2ne \n1. g\u00fcler y\u00fczl\u00fc, iyi huylu ve d\u00e2ima g\u00fclen kad\u0131n. 2. kad\u0131n ad\u0131. \nbehn\u00e2ne \n(f.i.) 1. maymun. 2. beyaz pide. [do\u011frusu pehn\u00e2ne'dir]. \nbehne \n(a.s.) yumu\u015fak [yer]. \nbehneke \n(a.s.) \u015fi\u015fmanca ve v\u00fccudu g\u00fczel kad\u0131n. \nbehnes \n(a.s.) sak\u00eel, kaba, \u00e7irkin [adam]. \nbehr \n(a.i.) 1. uzakl\u0131k, mesafe. 2. fel\u00e2ket. 3. \u00fcmidin bo\u015fa \u00e7\u0131kmas\u0131. \nbehr\u00e2 \n(f.zf.) onun i\u00e7in, ondan dolay\u0131. \nbehr\u00e2m \n(f.i.) 1. Merih y\u0131ld\u0131z\u0131. 2. Acem pehlivanlar\u0131ndan birinin ad\u0131. 3. \nIran h\u00fck\u00fcmdarlar\u0131ndan bir ka\u00e7\u0131n\u0131n ad\u0131 ki en me\u015fhuru , yaban \ne\u015fe\u011fi av\u0131na pek d\u00fc\u015f\u00fcn olan \"Behr\u00e2m G\u00fcr\" dur. \nbehr\u00e2me \n(f.i.) 1. ye\u015fil elbise. 2. (bkz: behr\u00e2mec). \nbehr\u00e2mec \n(a.i.) 1. her renkte olan leyl\u00e2k \u00e7i\u00e7e\u011fi. 2. \u00e7i\u00e7e\u011fi kokulu olan bir \ncins s\u00f6\u011f\u00fct a\u011fac\u0131. \nbehr\u00e2men \n(f.i.) 1. bir nevi k\u0131rm\u0131z\u0131 yakut. 2. ipekten dokunmu\u015f g\u00fczel bir \nkuma\u015f. 3. asfur \u00e7i\u00e7e\u011fi, k\u0131rm\u0131z\u0131 g\u00fcl. 4. kad\u0131nlar\u0131n kulland\u0131klar\u0131 \nall\u0131k, k\u0131rm\u0131z\u0131 d\u00fczg\u00fcn. \nbehr\u00e2m-tel \n(f.i.) Behr\u00e2m \u00c7ub\u00ee'nin kesti\u011fi ba\u015flardan yapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131 minare. \nbehre \n(f.i.) hisse, pay, k\u0131smet, nasip. \nbehre-ber \n(f.b.s.) \u015ferik, ortak. \nbehre-ber\u00ee \n(f.b.i.) \u015feriklik, ortakl\u0131k. \nbehrec \n(a.s.) 1. faydas\u0131z, i\u015fe yaramaz \u015fey. 2. arzuya b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015f \u015fey, \ni\u015f. 3. eksik veya ayan bozuk para. \nbehre-d\u00e2r \n(f.b.s.) behreli, hisseli, payl\u0131, (bkz: behre-mend). \nbehre-d\u00e2r\u00ee \n (f.b.i.) behrelilik, pay-hhk. \nbehrek \n(f.i.) 1. \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015fmadan dolay\u0131 el ve ayak derilerinin \nsertle\u015fmesi. 2. yaralardan gelen irin. \nbehrem \n(a.i.) asfur \u00e7i\u00e7e\u011fi, k\u0131rm\u0131z\u0131 g\u00fcl. (bkz: behr\u00e2men). \nbehrem\u00e2n, behremen \n(f-i-) (bkz: behr\u00e2men). \nbehreme \n(a.i.) 1. \u00e7i\u00e7e\u011fin g\u00f6z al\u0131c\u0131 g\u00fczelli\u011fi ve parlakl\u0131\u011f\u0131. 2. Hindlileri\u0131\u0131 \nib\u00e2deti. 3. sa\u00e7 ve sakal\u0131 k\u0131na ile boyama. \nbehreme \n(f.i.) burgu, (bkz: n\u0131atkab, miskab). \nbehremend \n(f.b.s.) behreli. hisseli, (bkz: behre-d\u00e2r). \nbehre-mend\u00ee \n(f.b.i.) behremendlik, behrelilik. ","behrever \n(f.b.s.) hisse ve nasibini alm\u0131\u015f. \nbehre-y\u00e2b \n(f.b.s.) hisse ve nas\u00eebi olan. \nbehs \n ne\u015fe ve g\u00fclery\u00fczle kar\u015f\u0131lama. 2. c\u00fcr'et, y\u0131lmamazl\u0131k. 3. s. \nkahraman, yi\u011fit [adam]. \nbehs\u00fbs \n(a.s.) bir miktar, az \u015fey. \nbeht \n(a.i.) \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k, hayranl\u0131k, \nbehte u\u011framak \n\u015fa\u015fakalmak, donakalmak, (bkz: mebh\u00fbt olmak). \nbehtere \n(a.i.) yalan s\u00f6yleme. \nBeh\u00fbriyye-i halvetiyye \n(a.b.i.) Ramaz\u00e2niyye-i Halvetiyye \u015fubelerinden birinin ad\u0131. \n[kurucusu \u015eeyh Muhammed-\u00fcl-Beh\u00fbr\u00ee-y\u00fcr-R\u00fbm\u00ee'dir. Edirneli \nolup Al\u00ee-y\u00fcr-- \u00fbm\u00ee'den hil\u00e2fet alm\u0131\u015ft\u0131r, (d. ? - \u00f6. 1039 \n(1629\/1630)]. \nbeh\u00fbt \n(a.i.c. b\u00fch\u00fct) duyanlar\u0131 hayrete d\u00fc\u015f\u00fcren iftira, yalan. \nbe-h\u00fckm \n(a.zf.) h\u00fckm\u00fcnce, h\u00fckm\u00fcyle. \nbehv \n(f.i.) 1. k\u00f6\u015fk. 2. sofa. 3. salon. 4. cumba. 5. \u00e7ardak. \nbehv, behve \n(a.i.) 1. misafir odas\u0131. 2. yer alt\u0131nda hayvan a\u011f\u0131l\u0131, [bu iki \nm\u00e2n\u00e2daki c. \"ebh\u00e2, b\u00fch\u00fcvv\" gelir], 3. geni\u015f meydan, yer. 4. \ng\u00f6\u011fs\u00fcn i\u00e7i, bo\u011fazdan mideye kadar olan aral\u0131k. 5. rahim ile \nmahrecinin aras\u0131. \nbehz \n(a.i.) 1. \u015fiddetle g\u00f6\u011fse vurma, ileri kakma. 2. Ben\u00fb Selim \nkabilesinden bir cem\u00e2atin ismi. \nbeis \n(a.i.). (bkz. be's). \nbejend\u00ee \n(f.i.) ge\u00e7im darl\u0131\u011f\u0131. \nbejm\u00e2n \n (f-i-) l. h\u00fcz\u00fcnl\u00fc, kederli, yasl\u0131. 2. y\u0131rt\u0131k, d\u00f6k\u00fck, pejm\u00fcrde. \nbeka \n(\"ka\" uzun okunur, a.i.) devam, sebat, evvelki hal \u00fczere \nkalmak, b\u00e2kilik. \nbeka-y\u0131 \u015f\u00f6hret \n\u015f\u00f6hretin bekas\u0131, iyi n\u00e2m\u0131n kalmas\u0131. \nbek\u00e2m \n(f.s.) maksat ve meram\u0131na ula\u015fan. \nbek\u00e2m olmak \nermek, kazanmak ve maksad\u0131na ula\u015fmak, (bkz: nail olmak). \nbek\u00e2met \n(a.i.) dilsizlik, fr. alalie. (bkz: bik\u00e2met). \nbek\u00e2r \n(a.s.) hi\u00e7 evlenmemi\u015f, ergen [kimscj. \nbek\u00e2ret \n(a.i.) erkek g\u00f6rmemi\u015f k\u0131z\u0131n h\u00e2li, k\u0131zl\u0131k, k\u0131zo\u011flan k\u0131zl\u0131k, (bkz. \nbikr). \nbe-kavl \n(a.f.zf.) dedi\u011fine g\u00f6re, s\u00f6z\u00fcne g\u00f6re. \nbe-kavl-i \uf002\u00e2ri' \nkanunu koyana g\u00f6re. \nbe-kef \n(f.a.zf.) el i\u00e7inde, avu\u00e7ta. \nbek\u00eel \n(a.s.) yak\u0131\u015f\u0131kl\u0131, s\u00fcsl\u00fc delikanl\u0131, gen\u00e7. \nbek\u00eem \n(a.s.) dilsiz [adam], (bkz. ahras, ebkem). \nBekke \n(a.h.i.) Mekke'nin eski ad\u0131. (bkz: Mekke). \nBekkem \n(f.i.) k\u0131rm\u0131z\u0131 boya a\u011fac\u0131, (bkz bakkam). \nbekre \n(a.i.) l . kuyu ves\u00e2irede kullan\u0131lan \u00e7ark, \u00e7\u0131kr\u0131k, makara. 2. \nmafsallarda makara \u015feklinde bulunan oyuklu kemik. \nbekrev\u00ee \n(a.s.) makara \u015feklinde olan [kemik ve s\u00e2ire]. \nbekr\u00ee \n(a.i.) 1. erken, sabah. 2. s. \u00e7ok i\u00e7ki i\u00e7en, i\u00e7kiye d\u00fc\u015fk\u00fcn adam, \nsarho\u015f. \nBekriyye-i Halvetiyye \n(a. b.i.) Karab\u00e2\u015fiyye-i Halvetiyye \u015fubelerinden biri. Mustafa \nBekri taraf\u0131ndan kurulmu\u015ftur. Mustafa Bekri 1099 (1687- \n1688) de Kud\u00fcs'te do\u011fmu\u015ftur. \nbeksimat \n(f.i.) kat\u0131 ekmek, peksimet, pesmet. \nbekt\u00e2\u015f \n(f.i.) akran, e\u015f. (bkz: k\u00fcfv, mu\u00e2dil). ","bekta\u015fl\u0131k \nm\u00fcs\u00e2v\u00eelik, e\u015fitlik. \nBekt\u00e2\u015f\u00ee \n(a.h.i.) Hac\u0131 Bekt\u00e2\u015f Vel\u00ee tarikat\u0131na mensup olan kimse. \nBekt\u00e2\u015fiy\u00e2n \n (f.i. bekt\u00e2\u015fi'nin c.) 1. Bekt\u00e2\u015filer. 2 . yeni\u00e7eriler. \nbek\u00fbr\u00ee \n(a.i.) ilk do\u011fan \u00e7ocuk, ilk evlat. \nbek\u00fbriyyet \n(a.i.) ilk evl\u00e2tl\u0131k. \nbe-k\u00fcsiste \n (f.b.s.) 1. kopmu\u015f, kopuk. 2 . \u00e7\u00f6z\u00fclm\u00fc\u015f, \u00e7\u00f6z\u00fck, gev\u015fek; \nd\u00fc\u015f\u00fck. \nbel' \n(a.i.) 1. yutma, yutulma. \nbel'-i lokma \nlokman\u0131n yutulmas\u0131. 2. emme. \nbel \n(a.e.) belki. \nbel \n(f.i.) \u00f6k\u00e7e. \nbel\u00e2 \n(a.e.) evet, hayhay, pek\u00ee. \nKal\u00fb-bel\u00e2 \nevet dediler, (bkz: \u00e2r\u00ee, bel\u00ee). \nbel\u00e2 \n(a.i.c. bel\u00e2ya) gam, keder, musibet, \u00e2fet, ceza, gayet zor i\u015f, \nb\u00fcy\u00fck gaile. \nbel\u00e2-y\u0131 berzah \niki bel\u00e2 aras\u0131nda berzah gibi olan yer. \nbel\u00e2-y\u0131 hilkat \nyarat\u0131l\u0131\u015f bel\u00e2s\u0131. \nbel\u00e2-y\u0131 n\u00e2g\u00e2h \napans\u0131z\u0131n gelen bel\u00e2. \nbel\u00e2-y\u0131 siy\u00e2h \n(kara bel\u00e2) me\u00e7. ac\u0131 olan h\u00e2diseler, olaylar. \nbel\u00e2bil \n(a.i. belb\u00e2l'in c.) vesveseler, tel\u00e2\u015flar, tasalar, kuruntular. \nbel\u00e2bil \n(a.i. b\u00fclb\u00fcl'\u00fcn c.) b\u00fclb\u00fcller, (bkz: anadil). \nbel\u00e2de, bel\u00e2d \n(f.s.) 1. k\u00f6t\u00fc kimse, g\u00fcnahk\u00e2r, m\u00fczevir. 2. fena \u015fey. (bkz: \nbil\u00e2-de). \nbel\u00e2det \n(a.i.) izans\u0131zhk, ak\u0131ls\u0131zl\u0131k, sersemlik, budalal\u0131k, fr. \nabrutissement, apathie. \nbel\u00e2d\u0131r, bel\u00e2d\u00fbr \n(f.i.) 1. [kad\u0131nlar\u0131n kulland\u0131\u011f\u0131], alt\u0131n, g\u00fcm\u00fc\u015f, elmas, yakut, \nz\u00fcmr\u00fct gibi s\u00fcs e\u015fyas\u0131; gelin tac\u0131. [bel\u00e2d\u00fbr Araplarda \n\"habb\u00fclfehm\" denilen ve ila\u00e7 olarak kullan\u0131lan Hindistan'da \nyeti\u015fir bir meyva]. 2. bel\u00e2 savmak i\u00e7in verilen sadaka. \nbel\u00e2-d\u00eede \n(a.f.b.s.) bel\u00e2 g\u00f6rm\u00fc\u015f, bel\u00e2ya \u00e7atm\u0131\u015f. \nbel\u00e2g \n(a.i.) 1. yeti\u015ftirme, eri\u015ftirme. 2. yeti\u015ftirilen s\u00f6z, \u015fey. \nbel\u00e2g-ul-m\u00fcb\u00een \nil\u00e2h\u00ee tebl\u00eegat, Kur'\u00e2n-\u0131 Ker\u00eem. \nbel\u00e2gat \n(a.i.) 1. iyi, g\u00fczel, p\u00fcr\u00fczs\u00fcz s\u00f6z s\u00f6yleme, uzdillilik. 2. ed. \ns\u00f6z\u00fcn d\u00fczg\u00fcn, kusursuz, yerinde ve adam\u0131na g\u00f6re \ns\u00f6ylenmesini \u00f6\u011freten ilmin ad\u0131. (bkz: bey\u00e2n). \nbel\u00e2gat-f\u00fcr\u00fb\u015f \n(a.f.b.s.) uzdillilik taslayan. \nbel\u00e2gat-f\u00fcr\u00fb\u015f\u00e2ne \n(a.f.zf.) uzdillilikle, uzdilli olana yak\u0131\u015facak surette. \nbel\u00e2gat-f\u00fcr\u00fb\u015f\u00ee \n(a.f.b.s.) belagat f\u00fcru\u015fluk, uzdillilik. \nbel\u00e2gat-perd\u00e2z \n(a.f.b.s.) iyi ve d\u00fczg\u00fcn s\u00f6z s\u00f6yleyebilen. \nbel\u00e2het \n(a.i.) b\u00f6nl\u00fck, al\u0131kl\u0131k, kal\u0131n kafal\u0131l\u0131k. \nbelak \n(a.i.) ayaklan alacal\u0131 olan at. \nbel\u00e2-ke\u015f \n(a.f.b.s.) bel\u00e2 \u00e7eken, eziyet ve s\u0131k\u0131nt\u0131 \u00e7eken. \nbel\u00e2-ke\u015f\u00eede \n(a.f.b.s.) bel\u00e2 \u00e7ekmi\u015f. \nbel\u00e2k\u00eek \n(a.i. b\u00fclukka'n\u0131n c.) \u00e7\u00f6ller, d\u00fcz ovalar. \nbel\u00e2l \n(a.s. ve i.) su gibi \u0131slatan, \u0131slat\u0131\u015f, \u0131slakl\u0131k, [kelime bil\u00e2l \n\u015feklinde de kullan\u0131l\u0131r], (bkz: bil\u00e2l). \nbel'am \n(a.s.) 1. terbiyesiz, a\u00e7 g\u00f6zl\u00fc, pisbo\u011faz, obur. 2.i. Hz. Musa \nhakk\u0131nda israillileri kand\u0131rarak fena s\u00f6yledi\u011finden dolay\u0131 \ntan\u0131nm\u0131\u015f olan \"Bel'am bin B\u00e2ur\u00e2\" ad\u0131nda israil kabilesinden \nbir z\u00e2t\u0131n ad\u0131. ","bel\u00e2rek, bel\u00e2lek \n(f.i.) 1. cevherli, iyi su verilmi\u015f \u00e7elik, k\u0131l\u0131\u00e7; k\u0131l\u0131c\u0131n cevheri ve \nmenevi\u015fi. 2. ok mahfazas\u0131, temreni. \nbel\u00e2-senc \n(a.f.b.s.) bel\u00e2 tartan. \nbel\u00e2y\u00e2 \n(a.i. beliyye'nin c.) fel\u00e2ketler, gamlar, kederler, tasalar. \nbel\u00e2-zede \n(a.f.b.s.) bel\u00e2ya u\u011fram\u0131\u015f. \nbelb\u00e2l, belb\u00e2le \n(a.i.c. bel\u00e2bil) vesvese, tel\u00e2\u015f, tasa, kuruntu, (bkz: belibil). \nbelb\u00fbs \n yabani so\u011fan, sar-m\u0131sak, da\u011f so\u011fan\u0131. 2. bir \u00e7e\u015fit ha\u015fha\u015f. \nbelde \n(a.i.c. bil\u00e2d, buldan) \u015fehir, kasaba, memleket. \nBelde-i Tayyibe \nMed\u00eene-i M\u00fcnevvere. \nbe-leb \n(f.b.zf.) dudakta. \nCan-be-leb \ncan\u0131 dudakta, \u00f6lecek halde. \nbeled \n(a.i.) \u015fehir, memleket. \nBeled-ullah, Beled-\u00fcl-Em\u00een Mekke-i M\u00fckerreme. \nbeled\u00ee \n(a.s.) 1. \u015fehirli, memleketli. 2. i. bir \u00e7e\u015fit yerli kuma\u015f, cilt \nbezi. \nbelediyye \n(a.i.) belediye, bir \u015fehrin temizli\u011fine, bay\u0131nd\u0131rl\u0131\u011f\u0131na ve \nintiz\u00e2m\u0131na bakan d\u00e2ire. \nbeleh \n(a.i.) b\u00f6nl\u00fck, ahmakl\u0131k. \nbelel \n(a.i.) 1. ya\u015fl\u0131k, \u0131slakl\u0131k. 2. s. hastal\u0131ktan iyile\u015fen. 3. zafer. 4. \nmihnet, keder. 5. d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fck. 6. m\u00fcc\u00e2dele, kavga. \nbelend \n(f.s.) 1. (bkz: b\u00fclend). 2. kap\u0131 pervaz\u0131 ve \u00e7er\u00e7evesi, (bkz: \nbelend\u00een). \nbelend\u00een \n(f.i.) kap\u0131 pervaz\u0131, pencere \u00e7er\u00e7evesinin alt tahtas\u0131, (bkz: \nbelend2). \nbelensem \n(a.i.) katran. \nbeles\u00e2n \n(f.i.) bot. pelesenk a\u011fac\u0131, balsama ve bu a\u011fac\u0131n ya\u011f\u0131. \nbelham \n(a.i.) saban [\u00e7ift\u00e7ilikte]. \nbel\u00ee \n(f.e.) evet. [Arap\u00e7adan Fars\u00e7ala\u015f-t\u0131nlm\u0131\u015ft\u0131r]. (bkz: \u00e2r\u00ee, bel\u00e2). \nbel\u00eed \n(a.s. bel\u00e2det'den) iz'ans\u0131z, ahmak, sersem, budala, b\u00f6n. \nbeli\u011f \n(a.s. bel\u00e2gat'den c. b\u00fclega) 1. fas\u00eeh, d\u00fczg\u00fcn s\u00f6z s\u00f6yleyen. 2. \nfas\u00eeh, d\u00fczg\u00fcn [s\u00f6z veya eser]. \nbel\u00eeg-\u00e2ne \n(a.f.zf.) beli\u011fcesine, fas\u00eeh ve d\u00fczg\u00fcn olarak. \nbel\u00eeha \n(a.s.c. bil\u00e2h) arkas\u0131 b\u00fcy\u00fck, geni\u015f olan kad\u0131n. \nbel\u00eel \n(a.s.) 1. ya\u011fmurlu, serin r\u00fczg\u00e2r. 2. \u0131slanm\u0131\u015f \u015fey. \nbeliyy\u00e2t \n(a.i. beliyye'nin c.) fel\u00e2ketler, kederler, gamlar, kasavetler, \ntasalar. \nbeliyye \n(a.i.c. bel\u00e2ya, beliyy\u00e2t) fel\u00e2ket, keder, kasavet, tasa. (bkz. \nbelv\u00e2). \nbelka' \n(\"ka\" uzun okunur, a.s.) alaca, alaca bacakl\u0131 [at]. \nbelka' \n(a.s.) tenha [\u00e7\u00f6l], harap ve bo\u015f [yer]. \nbelki \n(f.e.) ihtim\u00e2l, umulur, olabilir, ne bilirsin, hatt\u00e2. \nbell \n(a.i.) \u0131slatma. \nbell\u00fba \n(a.i.) 1. k\u00fc\u00e7\u00fck aptest bozulacak yer. 2. sular\u0131n la\u011f\u0131ma \nakmas\u0131na mahsus delikli ta\u015f. \nbell\u00fbt \n(a.i.) pelit a\u011fac\u0131, me\u015fe palamudu. \nbell\u00fbt-\u00fcl-arz \nbot. yer palamudu. \nbelm\u00e2, belme \n(f.s.) faydas\u0131z, iri, kaba \u015fey. \nbelm\u00e2-r\u00ee\u015f \n(f.b.s.) kabasakal, ahmak. \nbelme-r\u00ee\u015f \n(f.b.s.). (bkz. belm\u00e2-r\u00ee\u015f). \nbelsem\u00ee \n pelesenk ya\u011f\u0131 ile \"ilgili. ","belsemiyye \n(a.i.) bot. k\u0131na\u00e7i\u00e7e\u011figil-ler, fr. balsaminees. \nbeltem \n(a.s.) peltek [adam]. \nbel\u00fb' \n(a.s. bel'den) \u00e7ok yiyici, (bkz: ek\u00fbl). \nBel\u00fbc\u00ee \n(f.h.i.) Bel\u00fbcistanl\u0131. \nbel\u00fbl \n(a.i.) kurtulma, hastal\u0131ktan kurtulma, (bkz: b\u00fcl\u00fbl), [kelime \n\"kesb-i bel\u00fbl\" veya, \"-b\u00fcl\u00fbl\" \u015feklinde kullan\u0131l\u0131r]. \nbel'\u00fbm \n(a.i.) [do\u011frusu b\u00fcl'\u00fbm'dur]. (bkz. b\u00fcl'\u00fbm). \nbel\u00fbs, b\u00fcl\u00fbs \n(f.i.) l- h\u00eele, yalan, dolan. 2. s. h\u00eeleci. 3. tevazu. \nbel\u00fbt \n(a.i.) bot. 1. me\u015fe a\u011fac\u0131. 2. me\u015fe a\u011fac\u0131 meyvas\u0131, palamut. \nbel\u00fbtiyye \n(a.i.) bot. palamutlar. \nbelv\u00e2 \n(a.i.) keder, gam, tasa, fel\u00e2ket, \u0131zt\u0131rap. (bkz. beliyye, bilye). \nbelv\u00e2je \n(f.i.) \u015fi\u015fe [naz\u0131mda \"belv\u00e2re\" olarak da kullan\u0131l\u0131r]. \nbelv\u00e2ye \n(f.i.) k\u0131rlang\u0131\u00e7. \nbelv\u00e2z \n(f.i.) \u00e7\u0131k\u0131nt\u0131, duvardan d\u0131\u015far\u0131 \u00e7\u0131kan direk ucu. \nbely\u00e2d \n(f.i.) nak\u0131\u015fs\u0131z, s\u00e2de kost\u00fcm. \nbemm \n(a.i.) 1. muz. kanun, tambur gibi \u00e7alg\u0131lara tak\u0131lan tel. \nZ\u00eer \u00fc bemm \nen ince ve en kal\u0131n tel. [naz\u0131mda bem \u015feklinde kullan\u0131l\u0131r]. \n(bkz. b\u00e2m2). 2. pes perde. \nben \n(f.i.) 1. harman, ekin. 2. ba\u011f. 3. \u00e7itlenbik. \nben\u00e2be \n(f.i.) defa, n\u00f6bet. \nben\u00e2d\u0131k \n(a.i. bunduk'un c.) 1. yuvarlak, kur\u015funlar. 2. f\u0131nd\u0131klar. \nben\u00e2dir \n(a.i. bender'in c.) tic\u00e2ret yerleri, tic\u00e2ret iskeleleri, [kelime \nFars\u00e7adan Arap\u00e7ala\u015ft\u0131nlm\u0131\u015ft\u0131r], \nbe-n\u00e2m \n(f.b.s.) naml\u0131, \u00fcnl\u00fc, me\u015fhur. \nben\u00e2m \n(a.i.) parmak ucu. \nben\u00e2n \n(a.i.) parmaklar, parmak u\u00e7lar\u0131. \nM\u00fc\u015far-\u00fcn-b'il-ben\u00e2n \nparmakla g\u00f6sterilir, me\u015fhur, [b\u00e2zan \"el\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na da gelir]. \nben\u00e2t \n(a.i. bint'in c.) 1. k\u0131zlar. 2. kuklalar, bebekler. \nben\u00e2t-\u0131 Havv\u00e2 \nkad\u0131n k\u0131sm\u0131, kad\u0131nlar. \nben\u00e2t-\u0131 na'\u015f \n1) naa\u015f k\u0131zlar\u0131. 2) astr. D\u00fcbb-i Ekber denilen y\u0131ld\u0131z k\u00fcmesinin \nkuyru\u011funun ucunda bulunan k\u00fcmenin en s\u00f6n\u00fck y\u0131ld\u0131z\u0131, l\u00e2t. \neta Ursus Majoris; fr. benetnash; ing. Alkaid. \nben\u00e2t-\u00fcl-lahm \netli, semiz k\u0131zlar. \nben\u00e2ver \n(f.i.) iri \u00e7\u0131ban, kan \u00e7\u0131ban\u0131. \nbenbek \n(a.i.). (bkz: b\u00fcnbek). \nbenbel \n(f.s.) 1. ek\u015fi \u015fey. 2. ek\u015fi elma. \nbenc \n(a.i.) \"ban otu\" denilen, uyku verici ve g\u00f6zbebe\u011fini a\u00e7an bir \not. (bkz: beng). [\"bene\", \"beng\"in Arap\u00e7ala\u015ft\u0131nlmas\u0131d\u0131r]. \nbend \n(f.i.) 1. ba\u011f, yular, rab\u0131ta, ba\u011flama. \nbend-i \u00e2hen\u00een \n(demir ba\u011f) kelep\u00e7e. \nbend-i dil \ng\u00f6n\u00fcl ba\u011f\u0131, al\u00e2ka, ilgi, sevgi. 2. birini emri alt\u0131na alma. 3. \nbo\u011fum, mafsal. 4. makale, f\u0131kra, madde. 5 . su biriktirmek \ni\u00e7in iki da\u011f aras\u0131nda yap\u0131lan set, baraj. 6. su mecras\u0131 i\u00e7in \nyap\u0131lan kemer. 7 . s. ba\u011flayan, ba\u011flanm\u0131\u015f, ba\u011fl\u0131. 8. e d. \nba\u015f\u0131ndan sonuna kadar ayn\u0131 vezinde bir \u00e7ok beyitli \npar\u00e7alardan meydana gelen ve k\u0131s\u0131m k\u0131s\u0131m, gazel tarz\u0131nda \nkafiyeleri de\u011fi\u015fen manzumelerin her bir par\u00e7as\u0131, (bkz: terc\u00ee-i \nbend, terk\u00eeb-i bend). \nbend-i his\u00e2r \nmuz. s\u00fbz-i dil, p\u00fbselik ve sultan\u00ee yeg\u00e2h makamlar\u0131ndan \nm\u00fcrekkeptir. Y\u00e2ni bir nevi h\u00fcseyn\u00ee ge\u00e7kisiz ve sonuna ","sult\u00e2n\u00ee-yeg\u00e2h il\u00e2ve edilmi\u015f his\u00e2r-p\u00fbselik'tir. Makam, sult\u00e2n\u00ee- \nyeg\u00e2h ile yeg\u00e2h perdesinde kalmaktad\u0131r. G\u00fc\u00e7l\u00fc birinci \nderecede s\u00fbz-i dil'in dura\u011f\u0131 ve p\u00fbselik'in g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan h\u00fcseyn\u00ee \nmi, ikinci derecede p\u00fbselik'in dura\u011f\u0131 ve sult\u00e2n\u00ee--yeg\u00e2h'\u0131n \ng\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan d\u00fcg\u00e2h la d\u0131r. Evvel\u00e2 s\u00fbz-i dil'de uzunca bir \nm\u00fcddet durulduktan sonra m\u00fc\u015fterek seslerden ve s\u00fbz-i dil'in \ndura\u011f\u0131, ayn\u0131 zamanda p\u00fbselik'in g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan h\u00fcseyn\u00ee \nperdesinden istif\u00e2de edilerek, s\u00fbz-i dil'in re perdesi \nbekarla\u015ft\u0131r\u0131lmakta ve sonra, p\u00fbselik'in re \u015feddi yap\u0131larak, \nsult\u00e2n\u00ee-yeg\u00e2h icra edilmektedir. Makam umumiyetle inicidir. \nDonan\u0131m\u0131na s\u00fbz-i dil gibi sol ve re bak\u0131yye diyezleri konulur. \nP\u00fbselik i\u00e7in re bekar, sult\u00e2n\u00ee-yeg\u00e2h i\u00e7in de sol bekar, re \nbekar, si bak\u0131yye veya k\u00fc\u00e7\u00fck m\u00fccenneb bemol\u00fc, do bak\u0131yye \ndiyezi l\u00e2hin i\u00e7inde il\u00e2ve edilir. \nbend \u00fc bel\u00e2 \ng\u00f6n\u00fcl ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve bundan do\u011fan eziyet. \nbendaka \n(a.i.) 1. hiddetli bakma, sert bak\u0131\u015f. 2. bir \u015feyi f\u0131nd\u0131k gibi \nufaklama. \nbende \n(f.i.c. bendeg\u00e2n) 1. kul, k\u00f6le, ba\u011fl\u0131, (bkz. abd). \nbende-i direm har\u00eede \npara ile sat\u0131n al\u0131nm\u0131\u015f k\u00f6le. \nbende-i efgende \nd\u00fc\u015fk\u00fcn k\u00f6le. \nbende-i halka-beg\u00fb\u015f \nkula\u011f\u0131 halkal\u0131 k\u00f6le, esir. me\u00e7. itaatli. \nbendeferman \nferman k\u00f6lesi, emir kulu. \nbende-i \u00fcfkende \nvurgun kul. \nbende-i hir\u00eede \nsat\u0131n al\u0131nm\u0131\u015f k\u00f6le. 2. intis\u00e2beden, taraftar. \nbende-niz \n[eski nez\u00e2ket dilinde] k\u00f6leniz. \nbende-g\u00e2n \n(f.i. bende'nin c.) 1. kullar, k\u00f6leler. 2. p\u00e2di\u015f\u00e2h hizmetinde \nolanlar. \nbende-g\u00ee \n(f.b.i.) 1. bendelik, kulluk, k\u00f6lelik, (bkz. ub\u00fbdiyyet). 2. \nbendeye mensup, k\u00f6leye ait. \nbende-h\u00e2ne \n(f.b.i.) [eski nez\u00e2ket dilinde] k\u00f6le evi, k\u00f6lenizin evi (= bizim \nev). (bkz. \u00e7\u00e2ker-h\u00e2ne). \nbendek \n(f.i.). (bkz. bende\u015f). \nbendene \n(f.i.) esvab\u0131n b\u00e2z\u0131 yerlerine dikilen d\u00fc\u011fme, kop\u00e7a, (bkz: \nbendime, bend\u00eeme, bendine). \nbende-nuv\u00e2z \n(f.b.s.) k\u00f6lesini, kulunu, adam\u0131n\u0131 taltif eden. \nbende-nuv\u00e2z\u00e2ne \n(f.b.zf.) bende-nuv\u00e2zcas\u0131na, \u00f6yle muamelede bulunan \nkimseye l\u00e2y\u0131k bir \u015fekilde. \nbende-perver \n(f.b.s.) kul, k\u00f6le, adam besleyici. \nbende-perver\u00e2ne \n(f.b.zf.) bende-pervercesine. \nbende-perver\u00ee \n(f.b.i.) k\u00f6le besleyicilik; iyi muamelede bulunma. \nbender \n(f.a.i.c. ben\u00e2dir) tic\u00e2ret yeri, i\u015flek tic\u00e2ret iskelesi. \nbenderek \n(f.i.) k\u00fc\u00e7\u00fck iskele, liman ve bo\u011faz a\u011fz\u0131na yap\u0131lan k\u00fc\u00e7\u00fck kale, \nmendirek. \nbender-g\u00e2h, bender-geh (f.b.i.) i\u015flek iskele, liman, \u015fehir. \nbenderz \n(f.i.) \u00e7uvald\u0131z. \nbende\u015f \n(f.i.) at\u0131lm\u0131\u015f pamuk yuma\u011f\u0131, e\u011frilmek i\u00e7in haz\u0131rlanm\u0131\u015f pamuk \npar\u00e7as\u0131, (bkz. bendek). \nbende-z\u00e2de \n(f.b.i.) k\u00f6le \u00e7ocu\u011fu. me\u00e7. \u00e7ocu\u011funu onun k\u00f6lesi yerinde tutup \nm\u00fctevaz\u0131 muamelede bulunan. \nbend\u00ee \n(f.i.) esir, k\u00f6le. ","bend\u00eede \n(f.b.s.) 1. ba\u011fl\u0131, ba\u011flanm\u0131\u015f. 2. esir, k\u00f6le olan. \nbendime, bend\u00eeme \n(f.i.) 1. d\u00fc\u011fme, ilik. 2. esvap yakas\u0131na ve kollar\u0131na a\u00e7\u0131lan ufak \ndelik, (bkz. bendine). \nbend\u00eene \n(f.i.) . (bkz. bendene, bendime, bend\u00eeme). \nbendi\u015f \n(f.i.) alt\u0131n ve g\u00fcm\u00fc\u015f \u00fczerine i\u015flenilen nak\u0131\u015f, savat. \nbend-r\u00fbg \n(f.b.i.) cetvel, kanal, su bendi, tarla ve bostan kenarlar\u0131na \nsuyun ak\u0131nt\u0131s\u0131n\u0131 kesip havuz gibi birikmesi i\u00e7in yap\u0131lan setli \n\u00e7ukur. \nbenduk\u00ee \n(a.i.) keten bezinin en iyisi. \nbene \n(f.i.) ince urgan, palamar, ip. \nbenefsec \n(a.i.) menek\u015fe, (bkz: menef\u015fe). \nbenefsenciyye \n(a.i.) bot. menek\u015fegiller, fr. violacees. \nbenef\u015f, benef\u015f\u00ee \n(f.s.) mor renk, menek\u015fe rengi. \nbenef\u015fe \n(f.i.) 1. menek\u015fe, (bkz: benefsec). 2. s. mor. \nbenef\u015fe-g\u00fbn \n(f.b.s.) menek\u015fe renkli, g\u00f6ky\u00fcz\u00fc. \nbenef\u015fe-z\u00e2r \n(f.b.i.) menek\u015felik,menek\u015fe tarlas\u0131. \nbenek \n(f.i.) atlas zemin \u00fczerine s\u0131rma i\u015flemeli bir nev\u00ee kuma\u015f. \nbenek-i b\u00fcz\u00fcrg \neski kuma\u015flarda bulunan dairev\u00ee bir motifin ad\u0131. \nbenes \n(a.i.) k\u00f6t\u00fcl\u00fckten, fenal\u0131ktan ka\u00e7\u0131nma, \u00e7ekinme. \nbenev\u00ee \n(a.s.) o\u011fula mensup, o\u011ful ile ilgili. \nbenevre \n(f.i.). as\u0131l, esas, temel. \nbeng \n(f.i.) 1. afyon gibi uyu\u015fturucu ve keyif verici \"ban\" denilen \nbir nebat ve bunun tohumu, esrar, (bkz: bene). 2. k\u00fc\u00e7\u00fck \n\u00e7itlen-bik. 3. atlas \u00fczerine i\u015flenmi\u015f s\u0131rma \u00e7i\u00e7ekli bir nev\u00ee \nkuma\u015f. \nbeng\u00e2h \n(f.b.i.) 1. ke\u00e7eden yap\u0131lm\u0131\u015f T\u00fcrkmen evi. 2. em\u00eer'lere ve \nb\u00fcy\u00fck r\u00fctbeli kimselere mahsus \u00e7ad\u0131r. \nbengere \n(f.i.) \u00e7ocuklar\u0131 uyutmak i\u00e7in s\u00f6ylenen ninni. \nbeng\u00ee \n(f.s.) benk tiryakisi, esrarke\u015f. \nben\u00ee \n(a.i.c.) o\u011fullar. \nben\u00ee \u00c2dem \nAdemo\u011fullan, insanlar. \nben\u00ee be\u015fer \ninsanlar. \nben\u00ee H\u00e2\u015fim \nH\u00e2\u015fim o\u011fullar\u0131. \nben\u00ee \u0130sr\u00e2il \n\u0130srail o\u011fullar\u0131, Yahudiler. \nben\u00ee \u00dcmeyye \nEmev\u00eeler. [ben\u00ee kelimesi, ben\u00een'in muzaf halinde n si d\u00fc\u015fmek \nsuretiyle meydana gelir]. \nben\u00eek \n(f.i.) \u00e7ok zaman \u00e7orap yap\u0131lan ad\u00ee ipek. \nben\u00eeka \n(a. i. c. ben\u00e2y\u0131k) 1. at\u0131n g\u00f6\u011fs\u00fcnden yukar\u0131, bo\u011faz\u0131 \u00fcst\u00fcnde \n\u00e7\u0131kan t\u00fcyden iki d\u00e2irenin biri. 2. esvab\u0131n koltuk alt\u0131ndaki \npar\u00e7as\u0131. \nben\u00een \n(a. i. ibn'in c.) 1. o\u011fullar. 2. s. ak\u0131ll\u0131, temkinli [kimse]. \nBeniyye \n(a. i.) \"K\u00e2'be-i muazzama\". \nbenka \n (f.i.) bot. bur\u00e7ak nevinden, mercime\u011fe benzer bir mahs\u00fbl. \nbenn\u00e2 \n(a.i. bin\u00e2'dan) yap\u0131 yapan, mimar, kalfa, d\u00fclger. \nbenn\u00e2k \n(a.i.) tar. raiyyet yaz\u0131l\u0131 olanlar\u0131n timar sahibine verdikleri \nresimlerden birinin ad\u0131. [bu resim, kazan\u00e7 vergisi kabilinden \nbir vergi idi]. \nbenne \n(a.i. c. binan) g\u00fczel koku. \nben\u015f \n (a i) ; tembellik, ihmal. \nben\u00fb, ben\u00fbh \n(f.i.) y\u0131\u011f\u0131n, k\u00fcme. (bkz. benve). ","ben\u00fbn, ben\u00fb \n(ibn'in c.) o\u011fullar. \nben-v\u00e2n \n (f-b.i.)tarla, harman, ekin bek\u00e7isi. \nbenve \n(f.i.). (bkz. ben\u00fb, ben\u00fbh). \nbepga \n(\"ga\" uzun okunur, f.i.) dudu, papa\u011fan, (bkz. bebga). \nber \n(f.e.) \u00fczere. \nber-nehc-i \u015fer'\u00ee \nhuk. \u015fer'\u00ee usul ve\u00e7hile. \nber-vech-i \u00e2t\u00ee, ber-vech-i z\u00eer a\u015fa\u011f\u0131daki gibi, a\u015fa\u011f\u0131da oldu\u011fu gibi. \n-ber \n(f.s.) alan, getiren g\u00f6t\u00fcren. \nDil-ber \ng\u00f6n\u00fcl alan. \nPey\u00e2m-ber \n (peygamber) haber getiren. \nber \n(f.i!) 1. g\u00f6\u011f\u00fcs, s\u00eene. \nSemen-ber \nak g\u00f6\u011f\u00fcsl\u00fc. 2. meyva, yemi\u015f. 3. meme. 4. kucak. 5. yaprak, \n[berg'in hafifletilmi\u015fi]. 6. gen\u00e7 kad\u0131n. 7. evin kap\u0131s\u0131. 8. en, \ngeni\u015flik. \nber' \n(a.i.) l. hasta iyili\u011fe d\u00f6nme, (bkz: bur', buru1). 2. yaratma. \nber\u00e2at \n(a.i.) fazilet, meziyet, olgunluk, iyilik, g\u00fczellik. \nber\u00e2at-i istihl\u00e2l \ned. bir kitab\u0131n, bir \u015fiirin veya bir makalenin ba\u015f\u0131nda, \ni\u00e7indekiler hakk\u0131nda toplu bir fikir verecek surette g\u00fczel \ns\u00f6zler kullanma. \nber\u00e2ber \n(f.b.s.) birlikte bulunan, bir arada, m\u00fcs\u00e2v\u00ee, bir hizada, farks\u0131z. \nber\u00e2ber\u00ee \n(f.i.) beraberlik, farks\u0131zl\u0131k, m\u00fcs\u00e2v\u00eelik. \nber\u00e2bir, ber\u00e2bire \n(a.i.) Berberistan adamlar\u0131. \nber\u00e2cim \n(a.i b\u00fcrc\u00fcme'nin c.) mafsallar, bo\u011fumlar. \nber\u00e2et \n(a.i.) bir d\u00e2va sonucunda temiz ve ili\u015fiksiz \u00e7\u0131kma, akl\u0131k, \nanl\u0131k, aklanma. \nber\u00e2et-i zimmet \nzimmetinde bir \u015fey olmay\u0131\u015f, akl\u0131k. \nber\u00e2g\u00ees \n(a.i. b\u00fcrgus'un c.) pireler. \nber\u00e2h \n(a.i.) a\u00e7\u0131k, i\u015flenmemi\u015f ve a\u011fa\u00e7s\u0131z b\u00f6lge. \nber\u00e2h\u00eede \n(f.s.) yola \u00e7\u0131kanlm\u0131\u015f, g\u00f6nderilmi\u015f, yollan\u0131lm\u0131\u015f. \nber\u00e2h\u00eehte, ber\u00e2henc\u00eede \n(f.s.) \u00e7ekilmi\u015f, \u00e7\u0131kanlm\u0131\u015f. [\u00e7ok zaman sil\u00e2h hakk\u0131nda]. \nber\u00e2hime \n(a.i. berehmen'in c.) Hint ve Mec\u00fbs\u00eelerin ruhan\u00ee reisleri, \nba\u015fkanlan. \nber\u00e2h\u00een \n(a.i. b\u00fcrh\u00e2n'\u0131n c.) deliller, tan\u0131klar. \nber\u00e2h\u00een-i aleniyye \nmeydanda olan deliller. \nber\u00e2h\u00een-i kat\u0131a \nkat'\u00ee, kesin deliller, tan\u0131klar. \nber\u00e2h\u00een-i kaviyye \nsa\u011flam deliller. \nber-akis \n(f.a.b.e.) tersine, aksine. \nBer\u00e2mike \n(a. h. i. Bermek\u00ee'nin c.). (bkz. Bermek). \nber\u00e2nis \n(a.i. b\u00fcrn\u00fcs'\u00fcn c.), (bkz: b\u00fcrn\u00fcs). \nber\u00e2rende \n(f.s.) \u00fcste getiren, \u00fczerine getiren. \nber\u00e2r\u00ee \n(a.i. berriyye'nin c.) \u00e7\u00f6ller, sahralar. \nberas \n abra\u015fl\u0131k, leke hastal\u0131\u011f\u0131. \nber\u00e2sin \n(a.i. b\u00fcrs\u00fcn'\u00fcn c.) y\u0131rt\u0131c\u0131 hayvan pen\u00e7eleri. \nber\u00e2t \n(a.i.c. berev\u00e2t) [eskiden] r\u00fctbe, ni\u015fan ve imtiyaz verildi\u011fini \nbildiren ferman. \nber\u00e2t-\u0131 cib\u00e2yet \nvergi, resim ve ic\u00e2re gibi haz\u00eeneye yahut vakfa ait paralan \ntoplamak yetkisini veren vesika. \nber\u00e2t gecesi \nPeygamberimize, peygamberli\u011fin bildirildi\u011fi \u015eaban ay\u0131n\u0131n \nonbe\u015finci gecesi. \nber\u00e2t-\u0131 h\u00fcm\u00e2y\u00fbn \np\u00e2di\u015f\u00e2hlara mahsus ferman. ","ber\u00e2t-\u0131 terh\u00e2n\u00ee \ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc b\u00fcy\u00fck bir hizmet kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak vergiden muaf \ntutulmas\u0131 hakk\u0131nda p\u00e2di\u015f\u00e2h taraf\u0131ndan verilen ferman. \nber\u00e2t\u00ee \n(f.i.) fukaraya verilen eski elbise. \nber\u00e2t\u00eel \n(a.s. b\u0131rt\u00eel'in c.) r\u00fc\u015fvetler; hediyeler. \nber-\u00e2ver \n(f.s.) yemi\u015f a\u011fac\u0131. \nber\u00e2verde \n(f.s.) l. yukar\u0131 kald\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ve y\u00fckse\u011fe g\u00f6t\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015f \u015fey. 2. \niltimas ve himaye ile ileri s\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015f kimse. 3. ayr\u0131lm\u0131\u015f, \nse\u00e7ilmi\u015f \u015fey. \nber\u00e2y \n(f.e.) i\u00e7in, maksad\u0131yla. \nber\u00e2y-\u0131 cinsiyyet \ncinsiyet i\u00e7in, hemcins olmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla. \nber\u00e2y-i h\u00e2t\u0131r \nhat\u0131r i\u00e7in. \nber\u00e2y-i isticv\u00e2b \nsorgu maksad\u0131yla. \nber\u00e2y-i istikb\u00e2l \nkar\u015f\u0131lamak i\u00e7in. \nber\u00e2y-i ma'l\u00fbmat \nbilgi vermek i\u00e7in. \nber\u00e2y-i maslahat \ni\u015f i\u00e7in. \nber\u00e2y-i nez\u00e2ket \nnez\u00e2ket, kibarl\u0131k \u00eec\u00e2b\u0131. \nber\u00e2y-i tasd\u00eek \ntasdik etmek, do\u011frulamak i\u00e7in. \nber\u00e2y-i tebd\u00eel-i hev\u00e2 \nhava de\u011fi\u015fimi i\u00e7in. \nber\u00e2y-i ted\u00e2v\u00ee \nted\u00e2v\u00ee i\u00e7in. \nber\u00e2y-i tenezz\u00fch \ngezinti i\u00e7in. \nber\u00e2y\u00e2 \n(a.i. beriyye'nin c.) 1. halk, insanlar, mahlrkat, yarat\u0131klar. 2. \nhalk\u0131n, hara\u00e7 ve vergi vermeyen M\u00fcsl\u00fcman ve k\u0131l\u0131\u00e7 ehli \nk\u0131sm\u0131, [bunun d\u0131\u015f\u0131ndakilere reaya denirdi]. \nRe\u00e2y\u00e2 ve ber\u00e2y\u00e2 \nb\u00fct\u00fcn halk. \nber-b\u00e2d \n(f.b.s.) 1. peri\u015fan, harap, viran. 2. pis, fena, kirli. \nberbah \n(a.i.) anat. erbezi \u00fcst\u00fc, fr. epi-didyme. \nberb\u00e2r, berb\u00e2re \n(f.i.) 1. \u00e7ardak, sundurma. 2. tahtabo\u015f. 3. kameriye. 4. evin \ndam\u0131nda bulunan oda. (bkz: cih\u00e2n-n\u00fcm\u00e2). \nber-batt \n(a.f.s.) 1. kaz g\u00f6\u011f\u00fcsl\u00fc. 2. i. l\u00e2vuta (lavta) denilen bir \u00e7alg\u0131, lir, \nf r. lyre. \nber-belend \n(f.b.s.) gayet y\u00fcksek yer veya r\u00fctbe. \nber-bend \n(f.b.i.) \u00e7ocu\u011fu annesinin s\u0131rt\u0131na ba\u011flamaya yarayan g\u00f6\u011f\u00fcs \nku\u015fa\u011f\u0131. \nberber \n(f.i.) 1. t\u0131ra\u015f eden, sa\u00e7 kesen kimse. 2. Afrika'n\u0131n kuzeyinde \nbulunan bir kavim. \nberber-h\u00e2ne \n(f.b.i.) berber d\u00fckk\u00e2n\u0131. \nberber\u00ee \n(a.s.) Berber kavmine mensup olan, Afrika'n\u0131n b\u00fct\u00fcn \nkuzeyinde -M\u0131s\u0131r h\u00e2ri\u00e7- oturan halktan olan. \nBerberist\u00e2n \n(h.i.) Berberler \u00fclkesi. \nber-c\u00e2 \n(f.s.) yerinde, tam, do\u011fru ve m\u00fcn\u00e2sip, (bkz: \u00e7esp\u00e2n). \nN\u00e2-berc\u00e2 \nyerinde de\u011fil, m\u00fcnasebetsiz, uygunsuz. \nP\u00e2-berc\u00e2 \nsabit, sebat edici. \nberced \n(a.i.) 1. kal\u0131n kilim. 2. T\u00fcrk hal\u0131s\u0131. \nber-ceste \n(f.b.s.) 1. sa\u011flam ve l\u00e2tif. 2. se\u00e7me. 3. ed. zahmetsizce hat\u0131ra \ngeliveren, fakat y\u00fcksek bir m\u00e2n\u00e2 ta\u015f\u0131yan m\u0131sra. \nBerc\u00ees \n(a.i.) 1. \"M\u00fc\u015fteri\" denilen y\u0131ld\u0131z. 2. s\u00fct\u00fc \u00e7ok olan deve. (bkz. \nbirc\u00ees). \nber\u00e7\u00eede \n(f.b.s.) toplanm\u0131\u015f, dev\u015firilmi\u015f. \nber\u00e7\u00eede-d\u00e2men \n(f.b.s.) ete\u011fi toplu, d\u00fcny\u00e2dan elini ete\u011fini \u00e7ekmi\u015f, m\u00fcnzev\u00ee. \nberd \n(a.i.) so\u011fuk. ","berd-i ac\u00fbz \nkocakar\u0131 so\u011fu\u011fu, (bkz: berd-\u00fcl ac\u00fbz \nberd\u00e2ht \nd\u00fczeltme, d\u00fczleme. 3. p\u00fcr\u00fcz\u00fcn\u00fc giderme. 2. parlatma, \ncilalama. (bkz. perdaht). \nber\u00e7\u00een \n(f.s.) toplay\u0131c\u0131. \nber-d\u00e2r \n(f.s.) 1. salbedilmi\u015f, as\u0131lm\u0131\u015f [insan], (bkz. masl\u00fbb). 2. yemi\u015fli. \nberd\u00e2\u015fte \n(f.s.) y\u00fckse\u011fe kald\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. \nberde \n(f.i.) esir, k\u00f6le, karava\u015f, tutsak. (bkz. bende). \nberde \n(a.i.) hek. m\u00eede dolgunlu\u011fu. \nD\u00e2-\u00fcl-berdet \nm\u00eede dolgunlu\u011fu hastal\u0131\u011f\u0131. \nberdeg\u00ee \n(f.i.) ' k\u00f6lelik, esaret, esirlik. \nBerdeng \n(f.s.) \u00e7\u00f6l ortas\u0131nda bulunan k\u00fc\u00e7\u00fck da\u011f ve tepe. \nber-dev\u00e2m \n(f.a.b.s.) devam \u00fczere, d\u00e2im, devaml\u0131, (bkz. daim\u00ee). \nberdiyy \n(a.i.) 1. vaktiyle Kahire 'de d\u0131\u015f kabu\u011fundan has\u0131r, i\u00e7indeki \n\u00f6z\u00fcnden k\u00e2\u011f\u0131t yap\u0131lan bir bitki, has\u0131r otu. 2. Suriye'de iki \nnehir, bir k\u00f6y, Hicaz'da bir da\u011f ad\u0131. \nber-d\u00fb\u015f \n(f.b.zf.) omuz \u00fczerinde, omuzda. \nH\u00e2ne ber-d\u00fb\u015f \n (evi omuzunda) serseri. \nberd-\u00fcl-ac\u00fbz \n(a. b. i.) kocakar\u0131 so\u011fu\u011fu, [r\u00fbm\u00ee \u015fubat\u0131n 26 s\u0131ndan itibaren 7 \ng\u00fcn \u015fiddetle devam eden bir so\u011fuk]. \nbere \n(f.i.) kuzu. (bkz: hamel). \nbere-i felek \nG\u00fcne\u015f'in 21 Mart'ta d\u00e2hil oldu\u011fu bur\u00e7, hamel burcu, on iki \nbur\u00e7tan biri. \nbered \n(a.i.) en \u00e7ok f\u0131rt\u0131nal\u0131 havada ya\u011fan dolu. \nber-ef\u015f\u00e2n \n(f.b.i.) muz. T\u00fcrk m\u00fczi\u011finin b\u00fcy\u00fck us\u00fbllerindendir. 32 \nzamanl\u0131 ve 14 darpl\u0131d\u0131r. Gene 32 zamanl\u0131 olarak mevcut olan \n22 darpl\u0131 muhammes ve 26 darpl\u0131 hafif den daha az \nkullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Bu us\u00fbl, pe\u015frev, k\u00e2r, il\u00e2hi gibi eserlerde \nkulan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. iki y\u00fcr\u00fck sema\u00ee ile t\u00fcrl\u00fc \u015fekillerde dizilmi\u015f 5 \nadet sofyan'dan m\u00fcrekkeptir. Tabi\u00ee mertebesi 32\/4 d\u00fcr. 32\/2 \nmertebesine a\u011f\u0131r beref\u015fan ve 32\/8 mertebesine de y\u00fcr\u00fck \nberef\u015fan denilir. \nberehmen \n(a.i.c. ber\u00e2hime) 1. Hint ve Mec\u00fbs\u00eelerin ruhan\u00ee ba\u015fkan\u0131. 2. \nBrahma d\u00eeninde olan. \nberehmen, berhemen \n(f-s.) puta tapan, puta tapanlann papazlanyla ate\u015fe tapanlann \nbilgin ve soysop olanlar\u0131, \nberehne \n(f.s.) \u00e7\u0131plak, (bkz: b\u00fcrehne, \u00fcryan). \nberehneg\u00ee \n(f.i.) \u00e7\u0131plakl\u0131k, (bkz: b\u00fc-rehneg\u00ee). \nberehrehe \n(a.s.) \u00e7ok yak\u0131\u015f\u0131kl\u0131 ve g\u00fczel [kad\u0131n]. \nberek\u00e2t \n(a.i. bereket'in c.) 1. bolluklar. 2. meymenetler, saadetler, \nmutluluklar; hay\u0131rlar. \nberek\u00e2t-\u0131 kel\u00e2m-ullah \nTanr\u0131 kel\u00e2m\u0131n\u0131n verdi\u011fi feyizler, bereketler, bolluklar. \nbereket \n(a.i.c. berek\u00e2t) 1. bolluk. 2. meymenet, saadet, mutluluk; \nTanr\u0131 vergisi. \nberem \n(f.i.) 1. \u00fcz\u00fcm \u00e7ubuklar\u0131n\u0131n alt\u0131na konulan \u00e7atal a\u011fa\u00e7, herek. 2. \nasma ve kabak \u00e7arda\u011f\u0131. \nberencen, berenc\u00een \nkad\u0131n bilezi\u011fi, (bkz: ebrencen, sivar). \nberend \n(f.i.) 1. keskin han\u00e7er, k\u0131l\u0131\u00e7, pala gibi \u00e2letler. 2. nak\u0131\u015fs\u0131z ipek \nkuma\u015f. 3. k\u0131l\u0131c\u0131n suyu. \nberend\u00e2hte \n(f.s.) 1. y\u00fckse\u011fe kald\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. 2. \u00fcste, y\u00fckse\u011fe \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f. \nber-end\u00e2z \n(f.s.) 1. yukar\u0131ya kald\u0131r\u0131p atan, bir yana atan. 2. yok eden. ","ber-end\u00e2ze \n(bkz: ber-end\u00e2z). \nberere \n(a.s. berr'in c.) hay\u0131r sahibi olan do\u011fru kimseler, iyilik \nseverler. \nberev\u00e2t \n(a.i. ber\u00e2t'\u0131n c.) [eskiden] r\u00fctbe, ni\u015fan ve imtiyaz verildi\u011fini \nbildiren fermanlar. \nberev\u00e2t-\u0131 \u015fer\u00eefe \np\u00e2di\u015f\u00e2hlar taraf\u0131ndan verilen beratlar. \nberf \n(f.i.) kar. (bkz: sele). \nberf-\u00e2b \n(f.b.i.) karsuyu, karl\u0131 so\u011fuk su. \nberf-\u00e2l\u00fbd \n(f.b.s.) kara batm\u0131\u015f, kar i\u00e7inde. \nberf-d\u00e2n \n(f.b.i.) buzhane, karl\u0131k. \nberf-d\u00e2r \n(f.s.) karl\u0131. \nberfend \n(f.i.) 1. asker. 2. s. g\u00fczel s\u00f6z. 3. s. derin yer. \nberf\u00een \n(f.b.s.) kardan, kar ile ilgili. \nberf-n\u00e2k \n(f.b.s.) k\u0131\u015f yaz karl\u0131 olan, kar\u0131 eksik olmayan. \nberf-p\u00e2re \n(f.b.s.) kar par\u00e7as\u0131. \nberf\u00fbz, berf\u00fbs \n(f.i.) a\u011fz\u0131n d\u0131\u015f kenar\u0131, dudaklar\u0131n \u00e7evresi. \nberg \n(f.i.) bent, set. (bkz: berig). \nberg \n(f.i.) yaprak. \nberg-i b\u00eed \nbot. 1) s\u00f6\u011f\u00fct yapra\u011f\u0131; 2) s\u00f6\u011f\u00fct yapra\u011f\u0131 bi\u00e7imindeki s\u00fcng\u00fc \nucu. (bkz: berg--b\u00eed). \nberg-i \u00e7e\u015fm \ng\u00f6z kapa\u011f\u0131. \nberg-i diraht \na\u011fa\u00e7 yapra\u011f\u0131. \nberg-i g\u00fcl \ng\u00fcl yapra\u011f\u0131. \nberg-i h\u00e2llk\u00e2r\u00ee \ng. s. alt\u0131n yald\u0131zla i\u015flenmi\u015f h\u00e2lk\u00e2r yaprak motifi. \nberg-i haz\u00e2n \nsonbahar yapra\u011f\u0131. \nberg-i \u0131tr\u00ee \ng. s. \u00e7ini veya tezhipte kullan\u0131lan, kenarlar\u0131 t\u0131rt\u0131ll\u0131 b\u00fcy\u00fck \nyaprak motifi. \nberg-i sebz \n1) ye\u015fil yaprak; 2) hediye. \nberg-i ter \nbot. ye\u015fil yaprak. \nberg \u00fc nev\u00e2 \nge\u00e7inecek \u015fey. \nberg \u00fc s\u00e2z, berg \u00fc b\u00e2r \nmalzeme, gere\u00e7, mal, y\u00fck. [kelime Fars\u00e7ada \"az\u0131k, yiyinti; \nhaz\u0131rl\u0131k; azm; niyet; takat, kuvvet, ahenk, na\u011fme; dervi\u015flerin \nbellerine ba\u011flad\u0131klar\u0131 p\u00f6steki; Tah-ran'da hamurdan yap\u0131lan \neri\u015fte yeme\u011fi\" m\u00e2n\u00e2lar\u0131na da gelir]. \nberg \u00fc \u015f\u00e2h \nbot. dal budak. \nbergab \n(f.i.) su bendi, su biriktirilen yer. \nbergam\u00e2n \n (f.i.) b\u00fcy\u00fck y\u0131lan, ejder. \nberg\u00e2\u015fte \n(f.s.) y\u00fcz \u00e7evirmi\u015f. \nberg-b\u00eed \n(f.b.i.). (bkz. berg-i b\u00eed). \nbergerde \n(f.s.) ezberlenmi\u015f, hat\u0131rda tutulmu\u015f. \nberge\u015f\u00eede \n(f.b.s.) 1. \u00e7ekilmi\u015f, s\u0131yr\u0131lm\u0131\u015f. 2. tart\u0131lm\u0131\u015f. \nberge\u015fte \n(f.s.) tersine d\u00f6nm\u00fc\u015f, ters olmu\u015f, y\u00fcz \u00e7evirmi\u015f. \nberge\u015fte-ahter \n(f.b.s.) y\u0131ld\u0131z\u0131 tersine d\u00f6nm\u00fc\u015f. \nberge\u015fte-baht \n(f.b.s.) fena talih, talihi ters. \nberge\u015fte-h\u00e2l \n(f.a.b.s.) ge\u00e7imi g\u00fc\u00e7le\u015fmi\u015f, i\u015fi bozulmu\u015f, d\u00fc\u015fk\u00fcn. \nberge\u015fte-r\u00fbz \n(f.b.s.) g\u00fcn\u00fc d\u00f6nm\u00fc\u015f, talihsiz. \nberg-r\u00eez \n(f.b.s.) yaprak d\u00f6ken, sonbahar, g\u00fcz. \nberg-r\u00eez\u00e2n \n(f-b.s.) yaprak d\u00f6ken, yaprak d\u00f6k\u00fcm\u00fc, sonbahar. \nberg\u00fcstv\u00e2n \n(f.i.) at eyerinin alt\u0131na \u00f6rt\u00fclen s\u0131rmal\u0131 veya \u015feritli \u00f6rt\u00fc, ha\u015fa. \n(bkz: ga\u015fiye1, nemed-z\u00een). ","berg\u00fcz\u00e2r \n(f.b.s.) hediye, h\u00e2t\u0131ra, anda\u00e7. \nber-g\u00fcz\u00eede \n(f.b.s.) se\u00e7me, se\u00e7kin. \nberh \n(f.i.) 1. par\u00e7a, az \u015fey, hisse, nas\u00eep. 2. su birikintisi. 3. \u015fim\u015fek. \n4. ya\u015f odunun yanarken \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 ya\u015fl\u0131k. 5. bal\u0131k, (bkz: \nsemek). \nberh\u00e2be \n(f.b.i.) 1. minder; d\u00f6\u015fek, yatak. 2. bir d\u00f6\u015fekte beraber yat\u0131lan \nkimse. \nberh\u00e2ne \n(f.b.i.) eski veya harap bulunan b\u00fcy\u00fck ev. \nberh\u00e2ste, berh\u00e2st \n(f.b.s.) kalkm\u0131\u015f, ayaklanm\u0131\u015f. \nber-hay\u00e2t \n(f.a.b.s.) sa\u011f, diri. \nberhe \n(a.i.) m\u00fcddet, zaman. \nberhe min-ez-zem\u00e2n \nbir m\u00fcddet i\u00e7in. \nberhem \n(f.s.) kar\u0131\u015f\u0131k, da\u011f\u0131n\u0131k, ters. \nberhem-hurde \n(f.b.s.) \"\u00e7arp\u0131\u015farak\" birbirine girmi\u015f. \nberhem-zede \n(f.b.s.) karmakar\u0131\u015f\u0131k, alt\u0131 \u00fcst\u00fcne getirilmi\u015f. \nberhem-zen \n(f.b.s.) karmakan\u015f\u0131k eden, alt\u0131n\u0131 \u00fcst\u00fcne getiren. \nber-hev\u00e2 \n(f.a.b.i.) havaya gitmi\u015f, kaybolmu\u015f, u\u00e7urulmu\u015f. \nberh\u00eehte \n(f.s.) sil\u00e2h \u00e7ekilmi\u015f, hamle edilmi\u015f. \nberh\u00eez \n(f.b.s.) kalkan, s\u0131\u00e7rayan, at\u0131lan. \nberh\u00fbd \n(f.s.) sa\u00e7masapan s\u00f6z. \nberh\u00fbh \n(f.i.) sabun. \nberh\u00fbn \n (f-i-) l- \u00e7ember, kemer; d\u00e2ire, ortas\u0131 bo\u015f nesne. 2. varo\u015f, \nhisar, duvar ve bostan kenarlar\u0131na ve tarla aralar\u0131na diken ve \n\u00e7al\u0131-\u00e7\u0131rp\u0131 ile yap\u0131lan \u00e7it. (bkz. b\u00fcrh\u00fbn). 3. k\u00fc\u00e7\u00fck ev, oda. \n(bkz: berh\u00fcy\u00fbn). \nberh\u00fbr \n(f.i.) hisse, nasip, pay. \nber-hurd\u00e2r \n(f.b.s.) berhudar olan, \u0131nes'ut olan, onan. \nberhur-d\u00e2r\u00ee \n(f.b.s.) berhudar olma, sevinme, onma. \nberh\u00fbz \n (f.i.) da\u011farc\u0131k, torba. \nberh\u00fcy\u00fbn \n(f.i.). (bkz: berh\u00fbn). \nber\u00ee \n(a.s. ber\u00e2et'den) salim, kurtulmu\u015f; temiz. \nber\u00eea \n(a.s.) g\u00fczelli\u011fi ve olgunlu\u011fu ile akran\u0131ndan \u00fcst\u00fcn olan sevgili, \nkad\u0131n. \nber\u00eecen \n(f.i.) i\u00e7inde ekmek pi\u015firilen ocak, f\u0131r\u0131n, (bkz. benzen). \nber\u00eed \n(a.i.c. ber\u00eed\u00e2n) postac\u0131, haberci, tatar, ulak. \nber\u00eed-i c\u00e2n\u00e2n \nsevgilinin habercisi. \nBer\u00eed-i felek \nSat\u00fcrn gezegeni (Zuhal). \nber\u00eed-tayr \n(a.b.i.) haber ku\u015fu. \nber\u00eed\u00e2n \n(f.i. ber\u00eed'in c.) postac\u0131lar, haberciler, ulaklar. \nberig \n(f.i.) bent, set. (bkz: berg). \nber\u00eek \n(a.i.) \u0131\u015f\u0131k, par\u0131lt\u0131, (bkz: pertev, ziya). \nber\u00eeke \n(a.i.) un helvas\u0131, (bkz: buruk, hab\u00ees, hab\u00eesa). \nBer\u00een \n pek y\u00fcksek, en y\u00fcce. \nB\u00e2d-i ber\u00een \ntan zaman\u0131 esen yel. 2. yar\u0131k, y\u0131rt\u0131k, delik. \nber\u00ee-\u00fcz-zimme \n(a.b.s.) zimmeti temiz olan, aklanm\u0131\u015f. \nberiyye \n(a.i.c. ber\u00e2y\u00e2) 1. halk, insanlar, yarat\u0131k. \nHayr-\u00fcl-beriyye \nHz. Muhammed. 2. \u00e7\u00f6l, k\u0131r, sahra. \nber\u00eezen \n (f-i-)- (bkz: ber\u00eecen). \nberj \n(f.i.) \u015fiddetli kas\u0131rga, girdap, su \u00e7evrintisi. (bkz: bevj). \nberk \n(a.i.c. buruk) \u015fim\u015fek, (bkz: beve). ","Ra'd \u00fc berk \ng\u00f6k g\u00fcr\u00fclt\u00fcs\u00fc ile \u015fim\u015fek. \nberk-\u0131 h\u00e2t\u0131f \ng\u00f6z kama\u015ft\u0131ran \u015fim\u015fek. \nberk-\u0131 \u015ferer-h\u00eez \nk\u0131v\u0131lc\u0131m ya\u011fd\u0131ran \u015fim\u015fek. \nberk-\u0131 Yem\u00e2n\u00ee \nYemen k\u0131l\u0131c\u0131. \nberkan \n(a.i.) \u015fak\u0131ma, par\u0131ldama. \nBerkan \n(f-'-) k\u0131v\u0131rc\u0131k t\u00fcyl\u00fc kuzu postu, k\u00fcrk\u00fc. \nber-kar\u00e2r \n(f.a.b.s.) kararl\u0131, yerli, daim\u00ee, devaml\u0131. \nberk-\u00e2s\u00e2 \n(f.b.s.) \u015fim\u015fek gibi yak\u0131c\u0131. \nberk-\u00e2\u015fiy\u00e2n \n(a.f.b.s.) yuvas\u0131 \u015fim\u015fek olan. \nberk-ef\u015f\u00e2n \n(f.b.s.) \u015fim\u015fek sa\u00e7an. \nber-kem\u00e2l \n(f.a.b.s.) m\u00fckemmel. \nberkend \n(f.s.) gen\u00e7 irisi. \nberk-end\u00e2z \n(a.f.b.s.) parlay\u0131c\u0131, p\u0131r\u0131lday\u0131n. \nberkende \n(f.s.) kopar\u0131lm\u0131\u015f, s\u00f6k\u00fclm\u00fc\u015f, k\u00f6k\u00fcnden \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f, (bkz: kal'), \n[kelime Fars\u00e7a \"berkenden\" mastar\u0131ndan geliyor]. \nberke\u015f\u00eede \n(f.b.s.) 1. \u00e7ekilmi\u015f, k\u0131n\u0131ndan \u00e7\u0131kar\u0131lm\u0131\u015f; me\u00e7. \u00e7ekilip meydana \ngetirilmi\u015f, ilerletilmi\u015f. \nberk\u0131yye \n(a.s.) 1. [\"berk\u00ee'nin m\u00fcen\"]. \nS\u00fcr'at-berk\u0131yye \n\u015fim\u015fek gibi, \u00e7ar\u00e7abuk. 2. i. elektrik. \nSeyy\u00e2le-i berk\u0131yye \n\u015fim\u015fek gibi, \u00e7ar\u00e7abuk. 2. i. elektrik \nAhb\u00e2r-\u0131 berk\u0131yye \ntelgraf haberleri \nberk\u00ee \n(a.s.) \u015fim\u015fek gibi, parlak. \nberku' \n(a.i.) pe\u00e7e. y\u00fcz \u00f6rt\u00fcs\u00fc, (bkz: b\u00fcrka1, b\u00fcrku'). \nBerkuk \n(a.i.) \u015feftali; kay\u0131s\u0131; zerdali. \nberm \n(f.i.) ezberleme, hat\u0131rda tutma. \nberm\u00e2h, berm\u00e2he \n(f.i.) burgu, (bkz: matkab, miskab). \nberm\u00e2l \n(f-i.) da\u011f tepesi, doruk, (bkz: \u015fahika, zirve). \nBermek \n(a.h.i.) Har\u00fbn-\u00fcr-Re\u015f\u00eed zaman\u0131nda vezirlik eden bir ailenin \nH\u00e2lit, Yahya, F\u00e2z\u0131l, Cafer ad\u0131nda d\u00f6rt o\u011flunun soyad\u0131, [ba\u011f\u0131\u015f, \nc\u00f6mertlik \u00f6rne\u011fi tutularak bermek\u00ee-me\u015frep, bermek\u00ee-haslet \ngibi s\u0131fatlar yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r]. \nber-minv\u00e2l-i s\u00e2b\u0131k \n(a.b.zf.) eskisi gibi. (bkz: kem\u00e2-k\u00e2n). \nber-m\u00fbcib \n(f.a.zf.) mucibince, gere\u011fince, uyar\u0131na g\u00f6re. \nberm\u00fbde \n(f.i.) \u015fey, nesne. \nberm\u00fbde-i ferm\u00fbde \nbuyurulan, emredilen \u015fey. \nber-mur\u00e2d \n(f.a.b.s.) arzusuna kavu\u015fan, dile\u011fine eren. \nber-m\u00fb't\u00e2d \n(f.a.zf.) al\u0131\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131, \u00e2det oldu\u011fu, her zaman oldu\u011fu \u00fczere. \nbern\u00e2 \n(f.s.) gen\u00e7, delikanl\u0131, yi\u011fit. \nP\u00eer \u00fc bern\u00e2 \nihtiyar ve gen\u00e7. (bkz: burna, b\u00fcrn\u00e2h, b\u00fcrn\u00e2k). \nbern\u00e2\u00ee \n(f.i.) gen\u00e7lik, delikanl\u0131l\u0131k, tecr\u00fcbesizlik, toyluk. \nbern\u00e2me \n(f.b.i.) 1. mektup ba\u015fl\u0131\u011f\u0131, (bkz: unvan). 2. fihrist. 3. zarf\u0131n \n\u00fczerine yaz\u0131lan adres. \nbern\u00eek \n(a.i.) zool. su ayg\u0131n. \nberni\u015f \n (f.i.) l- kann a\u011fr\u0131s\u0131, sanc\u0131. 2. mafsal a\u011fr\u0131s\u0131, romatizma sanc\u0131s\u0131. \nberniye \n(a.i.c. ber\u00e2n\u00ee) 1. b\u00fcy\u00fck k\u00fcp. 2. k\u00fc\u00e7\u00fck horoz. \nbern\u00fbn \n(f.i.) \u00c7ok ince ipek kuma\u015f; ince t\u00fcl. \nberp\u00e2 \n(f.s.) ayakta, ayak \u00fczerinde, y\u0131k\u0131lmam\u0131\u015f. \nberr \n(a.i.) kara toprak. \nBahr \u00fc berr \ndeniz ve kara. \nberr-i at\u00eek \n (eski karalar, topraklar) Asya; Avrupa; Afrika. ","berr-i ced\u00eed \n (yeni karalar, topraklar) Amerika; Avustralya. \nberr \n(a.i.c. ebr\u00e2r) do\u011fru s\u00f6zl\u00fc, hay\u0131r i\u015fleyen kimse. \nberr\u00e2de \n(a.i.) su so\u011futmaya mahsus kap, karl\u0131k, so\u011futma\u00e7, (bkz: \nm\u00fcberrid). \nberrak \n(a.s.) nurlu, pek parlak, duru, a\u00e7\u0131k. \nberr\u00e2ka \n(a.i.) 1. nurlu, parlak, g\u00fczel kad\u0131n. 2. g\u00fczelli\u011fi birden \u00e7arpan \nkad\u0131n. \nberr\u00e2n\u00ee \n(a.s. berr'den) 1. sahra ve k\u0131ra ait, yabani. 2. haric\u00ee. 3. \u015fer'\u00ee \nh\u00fck\u00fcmlere ri\u00e2yet etmeyen. \nberr\u00e2t \n(a.i.) 1. t\u00f6rp\u00fc. 2. b\u0131\u00e7k\u0131. \nberren \n(a.zf.) kara yoluyla. \nberreyn \n(a.i.c.) (iki kara) Asya ve Avrupa ki talan. \nberr\u00ee \n(a.s.) karaya [toprak] ait, kara ile ilgili. \nberriyye \n(a.i.c. ber\u00e2r\u00ee) \u00e7\u00f6l, ova. (bkz: beyaban). \nberriyyet-\u00fc\u015f-\u015e\u00e2m \n\u015eam \u00e7\u00f6l\u00fc. \nberr\u00fcste \n(f.i.) 1. kavun, karpuz, \u00e7ay\u0131r, \u00e7imen gibi dal budak sal\u0131p \ny\u00fckselmeyen nebat, bitki. 2. s. me\u00e7. rezil, edepsiz, al\u00e7ak \nadam. \nbers \n(a.i.) \u00e7ukur, yumu\u015fak yer. \nber-s\u00e2b\u0131k \n(f.a.b.s.) eskisi gibi. \nber-s\u00e2m \n(f.i.) z\u00e2t\u00fclcenp, satl\u0131can; fr. pleures\u0131e. \nbersiy\u00e2h \n(f.s.) esmer. \nber\u015f \n(a.f.) 1. afyon \u015furubu, keten yapra\u011f\u0131 ile yap\u0131lan bir \u00e7e\u015fit \nm\u00fcsekkir macun. 2. arzu, g\u00f6n\u00fcl iste\u011fi. \nber\u015f-i rah\u00eek\u00ee \nRah\u00eek\u00ee adl\u0131 birinin yapt\u0131\u011f\u0131 bir \u00e7e\u015fit macun. \nber\u015f\u00e2n \n (f.i.) 1. \u00fcmmet. 2. bir peygamberin din ve kitab\u0131n\u0131 kabul ve \ntasdik eden halk. \nbertaft \n(f.i.) d\u00f6n\u00fc\u015f, b\u00fck\u00fc\u015f; d\u00f6nd\u00fc. \nber-taraf \n(f.a.b.s.) 1. bir yana at\u0131lan. 2. z f. \u015f\u00f6yle dursun, l\u00e2z\u0131m de\u011fil, \nne ise ne. Zenginli\u011fi bertaraf insan adamd\u0131. \nber-teng \n(f.b.i.) 1. at ko\u015fumunun s\u0131rt kay\u0131\u015f\u0131. 2. c\u00fcbbe veya ferace \nku\u015fa\u011f\u0131. 3. k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7ocu\u011fu anas\u0131n\u0131n s\u0131rt\u0131na ba\u011flamaya yarayan \ng\u00f6\u011f\u00fcs ku\u015fa\u011f\u0131. \nberter, berter\u00een \n(f.b.s.) daha, pek, \u00e7ok en y\u00fcksek, a'l\u00e2, \u00fcst\u00fcn, meziyetli, \nde\u011ferli. \nber\u00fbmend \n(f.s.) 1. taze. 2. verimli, faydal\u0131. 3. hisseli, nasipli, iste\u011fine \nula\u015fan. \nber\u00fbmend\u00ee \n(f.i.) faydal\u0131, menfaati! olma. \nber\u00fbz \n(f.i.) kavga, sava\u015f. \nR\u00fbz-i be-r\u00fbz \nsava\u015f g\u00fcn\u00fc. \nbervak \n(a.i.) sanzambak [\u00e7i\u00e7ek]. \nberv\u00e2r, berv\u00e2re \n(f.i.) 1. havadar mesken, k\u00f6\u015fk. 2. sayfiye. 3. evin k\u00fc\u00e7\u00fck \nkap\u0131s\u0131, arka kap\u0131s\u0131. \nberv\u00e2ze \n(f.i.) gezinti i\u00e7in tertiplenen yemek. \nber-vech \n(f.a.zf.) oldu\u011fu gibi, olarak. \nber-vech-i \u00e2t\u00ee \na\u015fa\u011f\u0131da oldu\u011fu gibi. \nber-vech-i pe\u015f\u00een \npe\u015fin olarak, \u00f6nceden. \nber-vech-i tafs\u00eel \ntafsil\u00e2tl\u0131, teferruatl\u0131 olarak. \nber-vech-i tahkik \ntahkik edilerek, incelenerek. \nber-vech-i yes\u00eer \nkolayl\u0131kla. ","ber-vech-i z\u00eer \n(bkz: ber-vech-i \u00e2t\u00ee) \nber-vech-i me\u015fr\u00fbh \nanlat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00fczere \nber-vech-i i\u015ftir\u00e2k \nortakl\u0131kla. \nberz \n(f.i.) ziraat, ekim. \nber-vech-i b\u00e2l\u00e2 \nyukar\u0131da oldu\u011fu gibi. \nberzah \n(a.i.) 1. ince, uzun kara par\u00e7as\u0131, dar dil [denizde]. 2. s. can \ns\u0131k\u0131c\u0131 yer, veya \u015fey. 3. s. zor, g\u00fc\u00e7. 4. \u00f6l\u00fclerin ruhlar\u0131n\u0131n \nk\u0131yamete kadar bulunacaklar\u0131 yer. \nberzah-\u0131 bel\u00e2 \ni\u00e7inden \u00e7\u0131k\u0131lmaz bel\u00e2. \nberze \n(f.i.) 1. ipekli kuma\u015f. 2. s. yak\u0131\u015f\u0131kl\u0131, n\u00e2zik. 3. l\u00e2tiflik, zariflik. \n4. dal, budak. 5. ekin, ziraat. \nberzec \n(a.i.) kadife gibi kuma\u015flarda beliren p\u00fcr\u00fcz. \nherzede \n(f.s.) toplan\u0131lm\u0131\u015f, biriktirilmi\u015f, bir araya getirilmi\u015f. \nberze-g\u00e2v \n(f.b.i.) \u00e7ift \u00f6k\u00fcz\u00fc, tarla s\u00fcrecek \u00f6k\u00fcz. \nherzen \n (f-i-) l- sokak; k\u00f6\u015feba\u015f\u0131; cadde, mahalle. 2. sahra. \nBerzenciyye \n(f.i.) Kibreviyye tarikat\u0131n\u0131n \u015fubelerinden birinin ad\u0131. \nberz-g\u00e2r, berz-ger \n(f.b.i.) ekinci, (bkz: f\u00e2lih). \nberz-ger\u00ee \n(f.i.) \u00e7ift\u00e7ilik, ekincilik, (bkz: f\u0131l\u00e2hat, har\u00e2set, zir\u00e2at). \nberz\u00eeger \n (s.i.) (bkz: berz-g\u00e2r, berz-ger. \nberz\u00fbg \n(a.i.) etine dolgun delikanl\u0131. (bkz. burzag2). \nbes \n(f.e.) yeter, yeti\u015fir, tamam, k\u00e2fi. 2. \u00e7ok. \nbe's \n(a.i.) 1. zarar, ziyan. 2. zahmet, zorluk. 3. azap, \u015fiddet, korku. \n4. fenal\u0131k. [A-rap\u00e7ada s\u0131k\u0131nt\u0131 ve fukaral\u0131ktan fena durumda \nolmak veya sava\u015fta \u015fiddetli harekette bulunmak\" m\u00e2n\u00e2lar\u0131na \ngelir]. \nbes\u00e2 \n (f.e.) nice nice, pek \u00e7ok, hayli. \nbes\u00e2it \n(a.s. bas\u00eet'in c.) basit olanlar, s\u00e2de \u015feyler. \nbes\u00e2k \n(f.i.) sazdan, a\u011fa\u00e7 dallar\u0131ndan veya t\u00fcrl\u00fc t\u00fcrl\u00fc \u00e7i\u00e7eklerden \nyap\u0131larak bayram ve nevruz g\u00fcnlerinde giyilen ba\u015fl\u0131k, zafer \ntac\u0131. \nbes\u00e2let \n(a.i.) dil\u00e2verlik, bahad\u0131rl\u0131k, kahramanl\u0131k, yi\u011fitlik, cesurluk, \nyararl\u0131k, (bkz: \u015fecaat). \nbes\u00e2met \n(a.i.) g\u00fclery\u00fczl\u00fcl\u00fck, be-s\u00eemlik. \nbes\u00e2re \n(f.i.) divanhane, sofa, salon. \nbes\u00e2re-ni\u015f\u00een \n(f.b.s.) sofada oturan; hizmet\u00e7i, u\u015fak. \nbes\u00e2ret \n(a.i.) g\u00f6z a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131, derin g\u00f6r\u00fc\u015f. \nbes\u00e2t \n(a.i.) ; 1. d\u00fcz yer. 2. kazan, tencere gibi yayvan kap. [kelime \nbis\u00e2t \u015feklinde de kullan\u0131labilir]. \nbes\u00e2tet \n(a.i.) 1. dilde d\u00fczg\u00fcnl\u00fck, serbest s\u00f6yleyi\u015f. 2. basitlik, d\u00fczl\u00fck. \nbes\u00e2tet-i arz \nyer d\u00fczl\u00fc\u011f\u00fc. \nbes\u00e2t\u00een \n(a.i. b\u00fcst\u00e2n'\u0131n c.) bostanlar, sebze bah\u00e7eleri, [cemi' olarak \nbes\u00e2t\u00fbn \u015fekli de vard\u0131r]. \nbes\u00e2vend \n(f.i.) 1. ed. \u015fiir kafiyesi. (bkz. pes\u00e2vend). 2. aralar\u0131nda kesin \nbir ba\u011f bulunan iki \u015fey. \nbesb\u00e2s \n(f.s.) herze, sa\u00e7masapan [s\u00f6z]. \nbesbese \n(a.i.) \u00e7ok \u00e7abuk y\u00fcr\u00fcme. \nbesek, besdek \n (f.i.) 1. harman yerinde toplan\u0131lan bu\u011fday ve arpa demeti. 2. \nesneme. \nbesend, besende \n(f.e.) k\u00e2fi, tamam, yeti\u015fir, yeter. \nbe-ser \n(f.s.) ba\u015f \u00fcst\u00fcnde. ","be-ser \u00fc \u00e7e\u015fm \n(ba\u015f ve g\u00f6z \u00fcst\u00fcne) b\u00e2\u015f\u00fcst\u00fcne. \nbesg\u00fby \n(f.s.) geveze, \u00e7enesi d\u00fc\u015f\u00fck, \u00e7al\u00e7ene. \nbes\u00ee \n(f.i.) l, \u00e7okluk, ziy\u00e2delik, fazlal\u0131k. 2. s. bir\u00e7ok. \nbes\u00eec \n(f.i.) 1. haz\u0131rl\u0131k, yol haz\u0131rl\u0131\u011f\u0131, sefer haz\u0131rl\u0131\u011f\u0131. 2. yol az\u0131\u011f\u0131. \nbes\u00eem \n(a.s. besm'den) g\u00fclery\u00fczl\u00fc, g\u00fcle\u00e7 [adam], (bkz. b\u00e2sim, \nbess\u00e2m). \nbes\u00eer \n(a.s.) \u00e7ok, bir\u00e7ok. \nbes\u00eese \n(a.i.) 1. bir \u00e7e\u015fit yemek. 2. un ile ya\u011fdan yap\u0131lan bir \u00e7e\u015fit \nbulama\u00e7. 3. nifak, iftira, a\u011f\u0131z karas\u0131. \nbeskele \n(f.i.) kap\u0131 mandal\u0131, kap\u0131 s\u00fcrg\u00fcs\u00fc. \nbesm\u00e2n \n(f.i.) bir anla\u015fmadan sonra rehin olarak b\u0131rak\u0131lan \u015fey, kaparo. \nbesme \n (a.i.) rast\u0131k, (bkz: vesn\u0131e). \nbesmele \n(a.i.) 1. \"Bismill\u00e2h-ir-Rah-m\u00e2n-ir-Rah\u00eem\" c\u00fcmlesinin ad\u0131. 2. \nba\u015flang\u0131\u00e7. \nbesmele-h\u00e2n \n(a.f.b.s.) besmele \u00e7eken, (bkz: besmcle-ke\u015f). \nbesmele-ke\u015f \n(a.f.b.s.) besmele \u00e7eken, \"Bismill\u00e2h-ir-Rahm\u00e2n-ir-Rah\u00eem\" \ndiyen, (bkz: besmele-h\u00e2n). \nbesr, besere \n(a.i.c. bes\u00fbr) v\u00fccutta \u00e7\u0131kan sivilce, ufak \u00e7\u0131ban. \nbesere-i hab\u00eese \nkarakabarc\u0131k denilen ve \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131 yeri kangren eden \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc \nbir hastal\u0131k. \nbess \n(a.i.) 1. da\u011f\u0131tma, yayma, sa\u00e7ma. 2. meydana \u00e7\u0131karma. \nbess-i \u015fekv\u00e2 \n\u015fik\u00e2yeti meydana \u00e7\u0131karma. \nbess\u00e2m \n(a.s.) g\u00fcler y\u00fczl\u00fc, \u00e7ok g\u00fclen adam. (bkz: b\u00e2sim, bes\u00eem). \nBess\u00e2se \n(a.i.) Mekke-i M\u00fckereme. \nbest \n(f.i.) d\u00fc\u011f\u00fcm, (bkz: ukde). \nbeste \n(f.i.) 1. muz. \u015fark\u0131n\u0131n makam ve ahengi. 2. s. kapal\u0131, ba\u011fl\u0131; \nbiti\u015ftirilmi\u015f, ba\u011flanm\u0131\u015f. \nDil-beste \ndili ba\u011fl\u0131. 3. s. donmu\u015f. 4. Ester\u00e2b\u00e2d ve G\u00fcrgan'da yap\u0131lan \nbasma nak\u0131\u015fl\u0131 ipek kuma\u015f. \nbeste-deh\u00e2n \n(f.b.s.) a\u011fz\u0131 kapal\u0131, dili ba\u011fl\u0131, s\u00fck\u00fbt eden, susan. \nbeste-dem \n(f.b.s.) nefesi tutulmu\u015f. \nbesteg\u00ee \n(f.b.i.) 1. ba\u011fl\u0131l\u0131k. \nDil-besteg\u00ee \ng\u00f6n\u00fcl ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131, a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131, (bkz: merb\u00fbtiyyet). 2. kapal\u0131 olma, \nkapal\u0131l\u0131k. \nbeste-h\u00e2n \n(f.b.i.) beste okuyan, \u015fark\u0131c\u0131. \nbeste-hisar \nmuz. ad\u0131 Nas\u0131r Abd\u00fclbaki'nin Tedkik ve Tahkik'inde ge\u00e7en \nmakam. \nbeste-\u0131sfah\u00e2n \nmuz. \u0130sfahan makam\u0131 gibi ba\u015flad\u0131ktan sonra \u00f6zat\u0131\u015fla \u0131rak \nperdesinde karar veren makam. \nbeste-k\u00e2r \n(f.b.s.) besteleyen, besteci, kompozit\u00f6r, f r. compositeur. \nbeste-leb \n(f.b.s.) duda\u011f\u0131 kapal\u0131; tutuk. \nbeste-nig\u00e2r \n(f.b.i.) muz. en eski m\u00fcrekkep T\u00fcrk makamlanndand\u0131r. \nHus\u00fbs\u00ee ve orijinal bir k\u0131ymet ta\u015f\u0131yan bu makam ra\u011fbetle \nkullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve h\u00e2len de kullan\u0131lmaktad\u0131r. Bilhassa kuvvetli \nh\u00fcz\u00fcn, \u0131zt\u0131rap ve dindarl\u0131k mevzular\u0131nda kullan\u0131labilir. Sab\u00e2 \nmakam\u0131na Irak makam\u0131n\u0131n pest d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcn\u00fcn (y\u00e2ni Irak \nperdesindeki segah d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcn\u00fcn) il\u00e2vesinden meydana \ngelmi\u015ftir. Bu d\u00f6rtl\u00fc ile Irak perdesinde durur. G\u00fc\u00e7l\u00fc, birinci \nderecede kuvvetli olarak kullan\u0131lan \u00e7arg\u00e2h do perdesidir ki, \nsab\u00e2n\u0131n g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fcd\u00fcr. Donan\u0131m\u0131na sab\u00e2 gibi si i\u00e7in koma ve re ","i\u00e7in bak\u0131yye bemol\u00fc konulur. L\u00e2hin i\u00e7inde ic\u00e2beden yerlere \nsab\u00e2n\u0131n tiz sekizlisi i\u00e7in la bak\u0131yye bemol\u00fc ve Irak'\u0131n pest \nd\u00f6rtl\u00fcs\u00fc i\u00e7in de fa bak\u0131yye diyezi il\u00e2ve olunur. \nbeste-nig\u00e2r-his\u00e2rek \nmuz. ad\u0131 anonim ve manzum bir edvarda ge\u00e7en makam. \nbeste-nig\u00e2r-\u0131 at\u00eek \nmuz. ad\u0131 ilk \u00f6nce Nas\u0131r Abd\u00fclbaki'nin Tedkik ve Tahkik'inde \nge\u00e7en makam. \nbeste-nig\u00e2r-\u0131 kad\u00eem \nmuz. ad\u0131 ilk olarak Nas\u0131r Abd\u00fclbaki'nin Tedkik ve \nTahkik'inde terkipler aras\u0131nda ge\u00e7en makam. \nbeste-p\u00e2 \n (f.b.s.) aya\u011f\u0131 ba\u011fl\u0131. \nbeste-rahim \n(f.a.b.s.) k\u0131s\u0131r kad\u0131n, (bkz: betr\u00e2'). \nbes\u00fbr \n(a.i. besr'in c.) sivilceler, k\u00fc\u00e7\u00fck \u00e7\u0131banlar. \nbes\u00fbs \n(a.i.) 1. ok\u015fad\u0131k\u00e7a s\u00fct veren deve. 2. Araplarda \u00e7ok me\u015fhur ve \nme\u015f'um bir kad\u0131n, [e\u015f'emu min Bes\u00fbs Bes\u00fbs'tan daha \nu\u011fursuz]. \nbe\u015f\u00e2at \n(a.i.) 1. yiyinti ve i\u00e7intilerdeki ac\u0131l\u0131k. 2. kabahat. \nbe\u015f\u00e2m \n(a.i.) Hicaz'da yeti\u015fen ve misvak yap\u0131lan ho\u015f kokulu bir a\u011fa\u00e7, \nbalsama a\u011fac\u0131. \nbe\u015f\u00e2nika \n(a.i.c.) [bo\u015fnak kelimesinin cemi olarak kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r] \nbo\u015fnaklar. \nbe\u015f\u00e2ret \n(a.i.) 1. m\u00fcjde, mu\u015ftu, (bkz: bi\u015f\u00e2ret). 2. \u00e7irkin k\u0131yafet; yeni \n\u00e7\u0131kan garip \u015fey. [2 nci m\u00e2n\u00e2s\u0131 ekseriya kad\u0131nlar aras\u0131nda \nkullan\u0131lmaktad\u0131r]. \nbe\u015f\u00e2ret-\u00e2ver \n(a.f.b.s.) m\u00fcjdeci, mu\u015ftucu, haberci. \nbe\u015f\u00e2ret-n\u00e2me \n(a.f.b.i.) Hur\u00fbfi bir \u015f\u00e2ir olan Ref\u00ee\u00ee'nin hur\u00fbf\u00eeli\u011fe d\u00e2ir yazd\u0131\u011f\u0131 \n110 sahifelik bir eseri. \nbe-\u015fart\u0131 an ki \n(f.a.zf.) \u015fu \u015fartla ki. \nbe\u015f\u00e2\u015fet \n(a.i.) g\u00fcler y\u00fczl\u00fcl\u00fck; g\u00fcler y\u00fcz. \nbe\u015fe \n(f.i.) zool. atmaca [ku\u015f]. \nbe\u015fel \n(f.i.) 1. iki \u015feyin birbirine sar\u0131lmas\u0131; iki kimsenin birbiriyle \ntutu\u015fmas\u0131. 2. \"as\u0131l, sar\u0131l!\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na be\u015fel\u00eeden mastar\u0131ndan \nemir. \nbe\u015fem \n (f.s.) 1. kederli, yasl\u0131, mahzun. 2. g\u00fc\u00e7 hazmolan \u015fey. \nbe\u015fen \n(f.i.) 1. cisim, beden. 2. uzun boy. 3. taraf, kenar, u\u00e7. \nbe\u015fenc \n (f.i.) y\u00fcz l\u00e2tifli\u011fi, g\u00fczelli\u011fi, parlakl\u0131\u011f\u0131 ve gen\u00e7li\u011fi. \nbe\u015fer \n(a.i.) insan. \nEb-\u00fcl-be\u015fer \nHz. \u00c2dem. \nNev'-i be\u015fer \ninsan cinsi. \nHayr-\u00fcl-be\u015fer, Seyyid-\u00fcl-be\u015fer Hz. Muhammed. \n\u0130lm-\u00fcl-be\u015fer \nantropoloji, fr. anthro-pologie. \nbe\u015fere \n(a.i) 1. insan derisinin d\u0131\u015f tabakas\u0131. 2. bot. k\u00fctik\u00fcl. \nbe\u015fere-i muh\u00e2t-\u0131 rasaf\u00ee \nanat. yass\u0131 epitelyum, fr.epithelium pavimenteux. \nbe\u015fere-i muh\u00e2t-\u0131 \u00fcst\u00fcv\u00e2n\u00ee anat. silindirsel epitelyum. \nbe\u015fere-i muh\u00e2tiyye \nbiy. v\u00fccudun i\u00e7indeki \"g\u0131\u015f\u00e2-y\u0131 muh\u00e2t\u00ee\" denilen derinin d\u0131\u015f \ny\u00fcz\u00fc. \nbe\u015fere-i muh\u00e2tiyye-i mi'de biy. mide s\u00fcm\u00fck zan. \nbe\u015feriyy\u00e2t \n(a.i.c.) antropoloji, fr. anthropologie. \nbe\u015fer\u00ee, be\u015feriyye \n(a.s.) be\u015fere, insana mensup, insan\u00ee. \nbe\u015feriyyet \n(a.i.) 1. be\u015ferlik, insanl\u0131k. 2. ba\u015fyazar\u0131 Dr. Nevzat olan ve \nParis'te yay\u0131mlanm\u0131\u015f ayl\u0131k bir dergi. \nbe\u015fg \n(f.i.) 1. naz, i\u015fve. 2. dolu; kar; \u015febnem, \u00e7iy. ","be\u015f\u00ee' \n(a.s.) ac\u0131, ek\u015fi, tad\u0131 fena \u015fey. \nbe\u015f\u00eer \n(a.s.) 1. m\u00fcjde getiren, m\u00fcjdeci. 2. g\u00fclery\u00fczl\u00fc, g\u00fcle\u00e7 [adam], \n(bkz: be\u015fu\u015f). \nbe\u015fm \n(f.i.) 1. k\u0131ra\u011f\u0131, (bkz: \u015febnem). 2. dinsiz, mezhepsiz. 3. Rey ile \nTaberistan aras\u0131nda havas\u0131 \u00e7ok so\u011fuk bir yer. \nbe\u015fme \n(f.i.) 1. tabaklanmam\u0131\u015f ham deri. 2. hek. \"\u00e7e\u015fmezen\" denilen \nbir g\u00f6z ilac\u0131. 3. be\u015f parmak da denilen, ayr\u0131 renkli be\u015f \u00e7ubuk \nmotifi ile s\u00fcslenmi\u015f bir \u00e7e\u015fit kuma\u015f. \nbe\u015ftek, be\u015ft\u00fck \n(f.i.) vazo; kap; zarf; k\u00e2se, \u00e7ini saks\u0131. \nbe\u015f\u00fb\u015f \n(a.s.) g\u00fclery\u00fczl\u00fc, \u015fen. (bkz: be\u015f\u00eer2). \nbe\u015f\u00fb\u015f-\u00e2ne \n(f.b.zf.) g\u00fclery\u00fczl\u00fcl\u00fckle. \nbe\u015fy\u00fbn \n(f.s.) semiz, ya\u011fl\u0131, besili. \nbeta' \n(a.i.) oturma [bir yerde], (bkz: ikamet). \nbe-tahs\u00ees \n(a.b.zf.) hus\u00fbsiyle, hele. \nbet\u00e2t \n(a.i.) kat'\u00ee, kesme. \nBey-i bet\u00e2t \nkat'\u00ee sat\u0131\u015f. \nbeter \n(f.s.) daha fena, \u00e7ok \u00e7irkin, (bkz: bed-ter). \nbet\u00eel \n (a.i.) 1. Hz. Meryem'in l\u00e2kab\u0131. 2. ana a\u011fa\u00e7tan ayr\u0131l\u0131p ba\u015fka \nk\u00f6k salan fidan. 3. nehirlerdeki ak\u0131nt\u0131. 4. salk\u0131mlar\u0131 sark\u0131k \nolan a\u011fa\u00e7. \nbet\u00eele \n(a.i.) ayr\u0131lm\u0131\u015f hurma fidan\u0131. \nbetk\u00ee\u015f \n(f.i.) ok mahfazas\u0131, okluk, at\u0131lacak oklar i\u00e7ine konulup omuza \nal\u0131nan mahfaza, (bkz: t\u00eerd\u00e2n). \nbetr \n(a.i.) 1. kesme. 2. kusurlu, eksik b\u0131rakma. \nbetr\u00e2' \n(a.s.) k\u0131s\u0131r kad\u0131n, (bkz: beste-rahim). [kelime ebter in \nm\u00fcennesidir]. \nbetre \n(a.s.) di\u015fi e\u015fek. \nbett \n(a.i.) tiftikten yap\u0131lm\u0131\u015f \u015fal, sof. \nbett\u00e2r \n(a.s.) \u00e7ok kesen, \u00e7ok keskin, (bkz: b\u00fcrr\u00e2n). \nSeyf-i bett\u00e2r \n\u00e7ok keskin k\u0131l\u0131\u00e7. \nbett\u00e2t \n(a.i.) salc\u0131, \u015fal yapan ve satan. \nbet\u00fbk \n(f.i.) yuvarlak tabla, bakkal tablas\u0131, sepeti. \nbet\u00fbk \n(a.s.) \u00e7ok keskin, (bkz: bett\u00e2r). \nbet\u00fbl \n(a.s.) 1. erkeklerden \u00e7ekinen namuslu kad\u0131n. 2. i. Hz. \nMuhammed'in k\u0131z\u0131 F\u00e2t\u0131mat-\u00fcz-Zehr\u00e2 ile Hz. Meryem'in \nl\u00e2kaplar\u0131, (bkz: bet\u00eel). 3. i. ayr\u0131 k\u00f6k salan fidan. \nbet\u00fbliyye \n(a.i.) 1. bot. kay\u0131ngiller. 2. g\u00fcrgengiller, fr.betulinees. \nbety\u00e2b \n(f.i.) dert, keder, mihnet. \nbety\u00e2r, bety\u00e2re \n (f.i.) 1. \u015feytan, ifrit, gulyab\u00e2ni; dev. 2. d\u00fc\u015fman. 3. g\u00f6r\u00fclmesi \nistenilmeyen \u015fey. \nbev' \n(a.i.) 1. kula\u00e7, kula\u00e7lama. 2. at\u0131n seyrek basmas\u0131. 3. sata\u015fma. \n4. s. kuytu, s\u0131k\u0131\u015f\u0131k [yer]. \nbev\u00e2' \n(a.i.) benzer, beraber, beraber olu\u015f. \nbev\u00e2bet \n(a.i.) kap\u0131c\u0131l\u0131k, kap\u0131 bek\u00e7ili\u011fi. [Kam\u00fbs-i Muh\u00eet'e g\u00f6re \n\"biv\u00e2bet\" \u015fekli de kullan\u0131l\u0131r], (bkz: biv\u00e2bet). \nbev\u00e2b\u00ee \n(a.i.) kap\u0131c\u0131l\u0131k. \nbev\u00e2d\u00ee \n(a.i. b\u00e2diye'nin c.) sahralar, \u00e7\u00f6ller, k\u0131rlar. \nbev\u00e2dir \n(a.i. b\u00e2dire'nin c.) olagelen h\u00e2diseler, (bkz: badire). \nbev\u00e2h \n(a.s.) meydanda, a\u015fik\u00e2r, belli, (bkz: h\u00fcveyd\u00e2). ","bev\u00e2he \n(a.i. b\u00fbhe'nin c.) 1. di\u015fi bayku\u015flar. 2. ahmak adamlar. 3. \u00e7ak\u0131r \ndo\u011fanlar [ku\u015f]. \nbev\u00e2h-en \n (a.zf.) a\u015fik\u00e2r, belli olarak. \nbev\u00e2hid \n(a.i.c.) bel\u00e2lar, \u00e2fetler, musibetler [kelime, m\u00fcfret gibi \nkullan\u0131lan cemidir]. \nbev\u00e2ik \n(a.i. b\u00e2ika'n\u0131n c.) bel\u00e2lar, mu-s\u00eebetler, fel\u00e2ketler [kelime \nm\u00fcfret gibi kullan\u0131lan cemidir]. \nbev\u00e2is \n(a.s. b\u00e2is'in c.), (bkz. b\u00e2is). \nbev\u00e2k\u00ee \n(a.s. baki ve b\u00e2kiye'nin c.) kalanlar, d\u00e2im olanlar. \nbev\u00e2n \n(a.i.c. b\u00fcven, ebvine). (bkz: bi-v\u00e2n, bevv\u00e2n). \nbev\u00e2n\u00ee \n(a.i.) 1. kaburga kemikleri. 2. deve ayaklar\u0131. \nbev\u00e2r \n(a.i.) 1. yok olma, mahvolma, \u00e7\u00fcr\u00fcme. \nDar-\u00fcl-bev\u00e2r \ncehennem. 2. kocaya varmayarak kad\u0131n\u0131n evde \u00e7\u00fcr\u00fcy\u00fcp \nkalmas\u0131. \nbev\u00e2r\u00ee \n(a.i. b\u00e2riy\u00e2, b\u00e2riyye, b\u00e2riyy'in c.) has\u0131rlar, ince kam\u0131\u015ftan \n\u00f6r\u00fclen has\u0131rlar. \nbev\u00e2rid \n(a. s. b\u00e2rid'in c.) 1. so\u011futulmu\u015f \u015feyler, yemekler. 2. sakat \n\u015feyler. 3. [Ahter\u00ee'ye g\u00f6re] kulaklar aras\u0131nda ensede veya \nomuzlarla boyun aras\u0131nda, gerdan\u0131n yan\u0131nda olan etler. \nbev\u00e2rih \n(a.i. b\u00e2rih'in c.) samyeli denilen s\u0131caklar ve \u015fiddetli r\u00fczg\u00e2rlar. \nbev\u00e2rik \n(a.s. b\u00e2rika'n\u0131n c.) 1. \u015fim\u015fek, y\u0131ld\u0131r\u0131m par\u0131lt\u0131lar\u0131. 2. par\u0131lt\u0131lar, \ng\u00f6z kama\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 \u015feyler. \nbev\u00e2rik-i s\u00fcy\u00fbf \nk\u0131l\u0131\u00e7lar\u0131n par\u0131lt\u0131lar\u0131. \nbev\u00e2s \n(f.i.) l s\u0131k\u0131nt\u0131, keder. 2. yokluk. \nbev\u00e2s\u00eer \n(a.i. b\u00e2s\u00fbr'un'c.) basurlar, mayas\u0131llar. \nbev\u00e2\u015fe \n(f.i.) \u00e7ift\u00e7ilerin harman savurduktan yaba. \nbev\u00e2t\u0131l \n(a.s. b\u00e2t\u0131l'\u0131n c.) b\u00e2t\u0131l, yaramaz \u015feyler. \nbev\u00e2t\u0131n \n(a.i. b\u00e2t\u0131n'\u0131n c.) gizli, kapal\u0131 \u015feyler, [z\u0131dd\u0131 \"zevahir\" dir]. \nbevb\u00e2t \n(a.i.) sahra, k\u0131r, \u00e7\u00f6l. (bkz: b\u00e2diye). \nbev\u00e2tir \n(a.i. b\u00e2tire'nin c.) keskin k\u0131l\u0131\u00e7lar. \nbevc \n (a.i.) 1. yorulma. 2. \u015fim\u015fek, (bkz: berk). 3. hayk\u0131rma. \nbevc \n(a.i.) 1. ziynet, s\u00fcs, debdebe. 2. b\u00fcy\u00fckl\u00fck, g\u00f6steri\u015f, (bkz: \nbevi\u00e7). \nbevd \n(a.i.) kuyu. (bkz: bi'r, \u00e7\u00e2h, \u00e7eh). \nbevg \n(a.i.) galip gelme, \u00fcst\u00fcnl\u00fck. \nbevga' \n(a.i.) yumu\u015fak toprak. \nbevh \n(a.i.) 1. zahir, a\u015fik\u00e2r, meydanda. (bkz. bev\u00e2h, h\u00fcveyd\u00e2). 2. \nbel\u00e2ya u\u011frama, kederlenme. \nBevh \n(a-.i.) 1. ate\u015fin s\u00f6nmesi. 2. hiddet ve k\u0131zg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n ge\u00e7mesi. \nbevh \n(a.i.) 1. d\u00fc\u015f\u00fcnme; haberli olma. 2. lanet etme, s\u00f6vme, beddua \netme, ilenme. 3. \u00e7iftle\u015fme [kad\u0131n ve erkek]. \nbevi\u015f \n(f.i.) farzetme, tahmin, oranlama. \nbevj \n(f.i.) \u015fiddetli kas\u0131rga, girdap, su \u00e7evrintisi. (bkz: berj). \nbevk \n(a.i.) 1. fenal\u0131k, d\u00fc\u015fmanl\u0131k, keder ve bel\u00e2 meydana getirme. \n2. musibet, fel\u00e2ket. 3. izinsiz ve habersiz olarak bir yere \napans\u0131z\u0131n gelme. 4. \u00e7al\u0131p \u00e7\u0131rpma. 5. s. yalan s\u00f6z. 6. s. \nbo\u015fbo\u011faz [adam]. 7. \u015fiddetli ya\u011fmur. \nbevk \n(a.i.) 1. s\u0131\u00e7ray\u0131p binme. 2. bir araya geli\u015f. 3. su kayna\u011f\u0131n\u0131 \nkar\u0131\u015ft\u0131r\u0131p a\u00e7ma. 4. karmakar\u0131\u015f\u0131k olma. \nbevk\u00e2' \n(a.i.) karga\u015fal\u0131k. ","bevl \n(a.i.c. ebv\u00e2l) 1. idrar, sidik, \u00e7i\u015f. \nHabs-i bevl \nk\u00fc\u00e7\u00fck aptesini tutma. 2. i\u015feme. \nbevle \n(a.s.) 1. \u00e7ok i\u015feyen adam. (bkz: bevv\u00e2l). 2.i. k\u0131z \u00e7ocu\u011fu. 3.i. \nbiy., kim. \u00fcre. \nbevl\u00ee, bevliyye \n(a.s.) sidikle ilgili. \nbevn \n(a.i.) mesafe, iki \u015fey aras\u0131ndaki uzakl\u0131k, a\u00e7\u0131kl\u0131k. \nbevn-i ba\u00eed \nuzak mesafe, \u00e7ok a\u00e7\u0131kl\u0131k. \nbevn \n(f.i.) hisse, nasip, pay. \nbevne \n(a.i.) k\u00fc\u00e7\u00fck k\u0131z \u00e7ocu\u011fu. \nbevr \n(a.i.) 1. yoklama, s\u0131nama. 2. yokolma, mahvolma. 3. mal, \ne\u015fya, serm\u00e2ye azalma, k\u0131tla\u015fma. 4. s\u00fcr\u00fclmemi\u015f yer. \nbevs \n(a.i.) l\/acele; ileri ge\u00e7me, ileri gitme. 2. b\u0131kt\u0131r\u0131ncaya kadar \n\u0131srar etme. 3. bir kimseden ka\u00e7\u0131p gizlenme. 4.s. bir \u015feyin \nrengi. \nbevs\u00e2' \n(a.s.) 1. iri k\u0131\u00e7l\u0131 kad\u0131n. 2. Arap \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n \u00e7ok oynad\u0131klar\u0131 \nbir oyun. \nbevs \"etmek\" \n(a.t.m.). 1. bahis ve tefti\u015f \"etmek\". 2. da\u011f\u0131tma \"k\". \nbev\u015f \n(f.i.) \u00e7al\u0131m, g\u00f6steri\u015f, debdebe. \nbevt \n(a.i.) zengin iken fakirle\u015fme, d\u00fc\u015fme, d\u00fc\u015fk\u00fcnl\u00fck. \nbevv\u00e2 \n(a.i.) Hindistan cevizi. \nbevv\u00e2b \n(a.i.c. bevv\u00e2b\u00een, bevv\u00e2b\u00e2n) kap\u0131c\u0131, \u00e7ocuklar\u0131 evlerine getirip \ng\u00f6t\u00fcren okul hademesi. \nbevv\u00e2b-\u0131 mi'de \nm\u00eede kap\u0131s\u0131. \nbevv\u00e2b\u00e2n \n(a.i. bevv\u00e2b'\u0131n c.) kap\u0131c\u0131lar. \nbevv\u00e2bet \n(a.i.) kap\u0131c\u0131l\u0131k. \nbevv\u00e2b\u00een \n(a.i. bevv\u00e2b'\u0131n c.) kap\u0131c\u0131lar. \nbevv\u00e2b\u00een-i med\u00e2ris \u00fc mek\u00e2tib \n mektep (okul) ve medreselerin kap\u0131c\u0131lar\u0131. \nbevv\u00e2l \n(a.s. bevl'den) \u00e7ok, s\u0131k s\u0131k i\u015feyen, (bkz: bevle). \nbevv\u00e2l-i \u00e7eh-i zemzem \nzemzem kuyusuna i\u015feyen [yaln\u0131z \u015f\u00f6hret kazanmak ve ad\u0131 \nan\u0131lmak i\u00e7in uygunsuz bir i\u015f yapan]. \nbevv\u00e2n \n(a.i.c. b\u00fcven, ebvine) \u00e7ad\u0131r dire\u011fi, (bkz: bev\u00e2n, biv\u00e2n). \nbevz, bevzek \n(f.i.) 1. rutubet dolay\u0131s\u0131yla yiyecek ve giyeceklerde meydana \ngelen ye\u015fil k\u00fcf. 2. e\u015fek ans\u0131. 3. a\u011fac\u0131n k\u00f6k\u00fcne yak\u0131n olan \nyerleri. \nbevz \n(a.i.) 1. devaml\u0131 oturu\u015f. 2. kaybolan \u00e7illerden sonra y\u00fcz\u00fcn \ng\u00fczelle\u015fmesi. \nbey' \n(a.i.c. b\u00fcy\u00fc') satma, sat\u0131\u015f, sat\u0131lma, sat\u0131n alma. \nbey' bi-l-isticr\u00e2r \nhuk. sonradan mecmu bedeli verilmek \u00fczere belli bedelle \nceste ceste mal satmak, [bakkallardan deftere yaz\u0131lmak \nsuretiyle mal almak bu kabildendir]. \nbey bi-l-istigl\u00e2l \nhuk. satan\u0131n mal\u0131 kiralamak \u00fczere vef\u00e2en bey'etmesi. \nbey' bi-l-m\u00fcc\u00e2zefe \nhuk. g\u00f6t\u00fcr\u00fc satmak. \nbey'-i bi-l-vef\u00e2 \neko., huk. belirli bir s\u00fcre i\u00e7inde sat\u0131lan\u0131 geri almak \u015fart\u0131yla \nyap\u0131lan akit. \nbey'-i b\u00e2t \nkat'\u00ee sat\u0131\u015f. \nbey'-i b\u00e2t\u0131l \neko. h\u00fck\u00fcms\u00fcz olan sat\u0131\u015f. \nbey'-i c\u00e2iz \nsahih olan sat\u0131\u015f. \nbey'-i f\u00e2sid \neko., huk. akdin yap\u0131lm\u0131\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen b\u00e2z\u0131 d\u0131\u015f nitelikleri \nitibar\u0131yla ge\u00e7ersiz olan sat\u0131\u015f. \nbey'-i gayr-i l\u00e2z\u0131m \nhuk. kendisinde h\u0131-y\u00e2rattan birisi bulunan bey'-i nafiz. ","bey'-i l\u00e2z\u0131m \nhuk. h\u0131y\u00e2rattan \u00e2r\u00ee olan bey'-i nafiz. \nbey'-i mevkuf \neko., huk. ba\u015fkas\u0131n\u0131n iznine ba\u011fl\u0131 olan sat\u0131\u015f, [fuz\u00fbl\u00ee'nin bey'i \ngibi]. \nbey'-i mukayaza \nhuk. ayn\u0131 ayna, y\u00e2n\u00ee na-kitten ba\u015fka olarak mal\u0131 mal ile \nde\u011fi\u015ftirmektir ki trampadan ibarettir. \nbey'-i m\u00fcn'akid \nhuk. in'ikad bulan sat\u0131\u015f akdi demektir ki sahih, f\u00e2sid, nafiz, \nmevkuf k\u0131s\u0131mlar\u0131na ayr\u0131l\u0131r. \nbey'-i n\u00e2fiz \nhuk. \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc \u015fahs\u0131n hakk\u0131 taall\u00fbk etmeyen sat\u0131\u015f akdidir ki \nl\u00e2z\u0131m ve gayr-i l\u00e2z\u0131m k\u0131s\u0131mlar\u0131na ayr\u0131l\u0131r. \nbey'-i sahih \nhuk. z\u00e2ten ve vasfen me\u015fru olan sat\u0131\u015f akdi. \nbey'-i te\u00e2t\u00ee \nhuk. al\u0131p vermekle olan fi'l\u00ee bir sat\u0131\u015f akdi. [pazarl\u0131ks\u0131z ve \nl\u00e2k\u0131rd\u0131s\u0131z m\u00fc\u015fterinin paray\u0131, ekmek\u00e7inin de ekme\u011fi vermesi \ngibi]. \nbey' men yez\u00eed \nart\u0131rma ile sat\u0131\u015f. \nbey \u00fc \u015fir\u00e2' \nal\u0131m sat\u0131m. \nbey\u00e2 \n(f.s.) 1. dolmu\u015f, dolu. 2. i. girilecek yer, kap\u0131. \nbey\u00e2b\u00e2n \n(f.i.) k\u0131r, \u00e7\u00f6l. \nbey\u00e2b\u00e2n-\u0131 gam \ngam \u00e7\u00f6l\u00fc. \nbey\u00e2b\u00e2n\u00ee \n(f.i.) \u00e7\u00f6l adam\u0131, (f.b.s.) a\u015f\u00eeret, g\u00f6\u00e7ebe, yurtsuz. \nbey\u00e2b\u00e2n-ni\u015f\u00een \n(f.b.s.) bedev\u00ee. \nbey\u00e2d \n(a.i.) yok olma, mahvolma, (bkz: b\u00eed, b\u00fcy\u00fbd, beyd\u00fbdet). \nbey\u00e2d\u0131ka, bey\u00e2z\u0131ka \n(a.i. beydak, beyzak'\u0131n c.) 1. [satran\u00e7 oyununda] paytaklar, \npiyadeler. 2. s. k\u00fc\u00e7\u00fck yap\u0131l\u0131 ve \u00e7abuk y\u00fcr\u00fcyen [adamlar], \npaytaklar. \nbey\u00e2dir \n(a.i.c.) harmanlar. \nbey\u00e2h \n(a.i.c. b\u00fcy\u00e2h) ufak bal\u0131k, [\"biy\u00e2h\" \u015feklinde de kullan\u0131l\u0131r], \n(bkz: biy\u00e2h). \nbey\u00e2n \n(a.i.c. beyan\u00e2t) 1. anlatma, a\u00e7\u0131k s\u00f6yleme, bildirme. 2. ed. \nbelagat ilminin, hakikat, mecaz, kinaye, te\u015fb\u00eeh, istiare gibi \nbahislerini \u00f6\u011freten k\u0131sm\u0131, (bkz. belagat). \nbey\u00e2n-\u0131 efk\u00e2r \nfikirleri s\u00f6yleme. \nbey\u00e2n-\u0131 h\u00e2l \nh\u00e2lini bildirme, anlatma. \nbey\u00e2n-\u0131 matlab \nistenilen \u015feyin bey\u00e2n edilmesi, dile\u011fin bildirilmesi. \nbey\u00e2n-\u0131 zar\u00fbret \nhuk. bey\u00e2na mevzu olmayan bir nevi s\u00f6z, s\u00f6ylenmedi\u011fi halde \ns\u00f6ylenmi\u015f say\u0131lan h\u00fck\u00fcm. \nbey\u00e2n\u00e2t \n(o.i. bey\u00e2n'\u0131n c.) nutuk, *s\u00f6ylev, *deme\u00e7. \nbey\u00e2n-n\u00e2me \n(a.f.b.s.) 1. bildirge. 2. h\u00e2li yaz\u0131 ile bildiren a\u00e7\u0131klama. \nbey\u00e2re \n(f.i.) k\u0131sa, boysuz, bodur olarak yerde yeti\u015fen fidan, sebze ve \nmeyva. \nbey\u00e2ri\u015f \n(f.i.) \u00e7\u00e2re, tedbir; il\u00e2\u00e7. \nbey\u00e2t \n(a.i.) gece uyuma, gece i\u015f g\u00f6rme, geceyi i\u015f ile ge\u00e7irme. \nbey'at \n(a.i.). (bkz. b\u00eeat). \nbey'at-\u00fcn-nis\u00e2 \n(kad\u0131nlar anla\u015fmas\u0131) Hz. Muhammed ile Med\u00eeneli 12 ki\u015fi \naras\u0131nda yap\u0131lan anla\u015fma. \nbey\u00e2t\u00ee \n(f.i.) muz. T\u00fcrk m\u00fczi\u011finin en eski makamlar\u0131ndan olup, h\u00e2l\u00e2 \nkullan\u0131lmakta ve \u00e7ok kullan\u0131lm\u0131\u015f bur makamd\u0131r. Bu makam, \nu\u015f\u015fak d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcne p\u00fbselik be\u015flisi il\u00e2vesinden meydana gelen \nve T\u00fcrk m\u00fczi\u011finin 5 numaral\u0131 basit makam\u0131 olan u\u015f\u015fak'\u0131n \ninici \u015feklidir. U\u015f\u015fak gibi d\u00fcg\u00e2h [la perdesinde durur ve \ng\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc neva] re dir. Bu g\u00fc\u00e7l\u00fc perdesinin u\u015f\u015fak'dan daha ","ehemmiyetli olarak kullan\u0131lmas\u0131 ve ekseriya bu perdeden \nba\u015flayarak bestek\u00e2rlar\u0131n bir hicaz ge\u00e7kisi yapm\u0131\u015f olmalar\u0131, \nmakam\u0131n yap\u0131s\u0131yla al\u00e2kal\u0131 de\u011fildir. U\u015f\u015fak'dan fark\u0131, tiz \nperdelerden ba\u015flamas\u0131, bu perdelerde gezinerek ikinci bir \n\u015fekilde karar etmesidir. Donan\u0131m\u0131na u\u015f\u015fak gibi si i\u00e7in bir \nkoma bemol\u00fc konulur. Niseb-i \u015fer\u00eefesi 8 dir. Orta sekizlideki \nsesleri \u015f\u00f6yledir (pe\u015ften t\u00eeze do\u011fru) d\u00fcg\u00e2h, segah, \u00e7arg\u00e2h, \nneva, h\u00fcseyn\u00ee, acem, gard\u00e2niye, muhayyer. Bey\u00e2t\u00ee, u\u015f\u015fak \nkadar ruha huzur verici de\u011fildir. U\u015f\u015fak'\u0131n tasavvuf\u00ee ve felsef\u00ee \nkarakterine mukabil bey\u00e2t\u00ee'nin biraz h\u00fczne ka\u00e7an bir \nkarakteri vard\u0131r. \nbey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n \n(f.b.i.) muz. T\u00fcrk m\u00fczi\u011finin m\u00fcrekkep makamlanndand\u0131r. \n\u00c7ok eski bir terkip ise de, bir ka\u00e7 as\u0131r tutulmu\u015f ve XVIII. \nasr\u0131n son senelerinde S\u00e2dullah A\u011fa taraf\u0131ndan tekrar ortaya \nat\u0131larak ihya olunmu\u015ftur. Bey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n, isminden de \nanla\u015f\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00fczere araban (y\u00e2ni \u015fetaraban) makam\u0131na bey\u00e2t\u00ee \nil\u00e2vesinden m\u00fcrekkeptir. Terkibindeki bey\u00e2t\u00ee ile, onun gibi \nd\u00fcg\u00e2h [la perdesinde kal\u0131r; bu perde, \u015fetaraban'\u0131n da g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc \nolmaktad\u0131r. Bey\u00e2t\u00ee'nin g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc ve \u015fetaraban'\u0131n dura\u011f\u0131 olan \nneva] re perdesi, makam\u0131n birinci derece g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fcd\u00fcr. \nDonan\u0131m\u0131na bey\u00e2t\u00ee'nin si koma bemol\u00fc ile \u015fetaraban'\u0131n yaln\u0131z \nmi bak\u0131yye bemol\u00fc ve fa bak\u0131yye diyezi ar\u0131zalar\u0131 konulur. \nL\u00e2hin i\u00e7inde bey\u00e2t\u00ee icra olunurken son iki ar\u0131za bekar \nyap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 gibi \u015fetaraban i\u00e7in si bekar ve si bak\u0131yye bemol\u00fc \nkullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 da \u00e7ok v\u00e2kidir. Ancak \u015fetaraban'\u0131n d\u00f6rd\u00fcnc\u00fc \nar\u0131zas\u0131 olan do bak\u0131yye diyezi'nin bey\u00e2t\u00ee araban'da \nbulunmay\u0131\u015f\u0131, eskiden yaln\u0131z \"araban\" diye an\u0131lan makamda \ndo perdesinin nat\u00fcrel olarak kullan\u0131lmas\u0131 ve hatt\u00e2 araban'\u0131n \nyeg\u00e2h gibi b\u00e2zan d\u00fcg\u00e2h perdesinde de kalmas\u0131 ile al\u00e2kal\u0131d\u0131r. \nEsasen bey\u00e2t\u00ee araban'da \u015fetaraban dizisi b\u00fct\u00fcn sesleriyle tam \nolarak yap\u0131lmaz. Bey\u00e2t\u00ee araban'\u0131n terkibi bu \u015fekilde ise de, \nson yar\u0131m as\u0131rda biraz de\u011fi\u015fikli\u011fe u\u011frayarak, bestek\u00e2rlar \ntaraf\u0131ndan hicaz be\u015flisinde fazla dola\u015fan bir karc\u0131\u011far gibi \nkullan\u0131lma\u011fa ba\u015flanm\u0131\u015ft\u0131r. Bey\u00e2t\u00ee makam\u0131n\u0131n karc\u0131\u011far \nge\u00e7kilerine \u00e7ok elveri\u015fli olmas\u0131 ve karc\u0131-\u011far'\u0131n sonunda da \n\u015fetaraban ba\u015fmdaki be\u015fli'nin bulunmas\u0131 buna sebebolmu\u015ftur. \nEsasen g\u00fc\u00e7l\u00fc, durak, hatt\u00e2 donan\u0131m ve seyir hususiyetleri \nkarc\u0131\u011far ile m\u00fc\u015fterektir. \nbey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n-p\u00fbselik \n(f.b.i.) muz. Fahri Efendi'nin terk\u00eebetti\u011fi bir makamd\u0131r ki, \nonun fahte pe\u015frevi ile saz sema\u00eesi, makam\u0131n yeg\u00e2ne \nnumuneleridir. Bey\u00e2t\u00ee-ara-ban makam\u0131n\u0131n sonuna bir p\u00fbselik \nbe\u015flisi il\u00e2vesinden ibarettir. Makam ekseriya bey\u00e2t\u00ee araban'\u0131n \ng\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan neva perdesinden \u00eetib\u00e2-ren bir p\u00fbselik d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc \ng\u00f6stererek ve sonra istenirse tam bir p\u00fbselik d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc \ng\u00f6stererek, ve sonra tam bir p\u00fbselik dizisi veya h\u00fcseyn\u00ee \nperdesini g\u00fc\u00e7l\u00fc ittih\u00e2z ederek inici bir \u015fekilde s\u0131ralanan \np\u00fbselik be\u015flisi ile seyir ve b\u00f6ylece bu dizi par\u00e7as\u0131 ile d\u00fcg\u00e2h \nperdesinde karar k\u0131lmaktad\u0131r. Bey\u00e2t\u00ee-araban gibi donan\u0131r ve \np\u00fbselik dizisinin \u00eec\u00e2beden seslerinde, bu ar\u0131zalar bekar \nyap\u0131l\u0131r. ","bey\u00e2t\u00ee-his\u00e2r \nmuz. ad\u0131 anonim bir edvar-\u0131 ilm-i musikide ge\u00e7en makam. \nbey\u00e2t\u00ee-p\u00fbselik \nmuz. Zek\u00e2i Dede'nin terk\u00eebetti\u011fi bir m\u00fckekkep makamd\u0131r. \nBey\u00e2t\u00ee ile p\u00fbselik makam\u0131n\u0131n ekseriya tam dizisinden \nm\u00fcte\u015fekkildir. P\u00fbselik makam\u0131 ile d\u00fcg\u00e2h perdesinde kal\u0131r. \nG\u00fc\u00e7l\u00fc birinci derecede bey\u00e2t\u00ee'de oldu\u011fu gibi neva ve ikinci \nderecede p\u00fbselik'de oldu\u011fu gibi h\u00fcseyn\u00ee perdeleridir. \nDonan\u0131m\u0131na bey\u00e2t\u00ee gibi si i\u00e7in bir koma bemol\u00fc konulur. \nNota i\u00e7inde p\u00fbselik i\u00e7in si bekar ve sol bak\u0131yye diyezleri \nkullan\u0131l\u0131r. \nbey\u00e2v\u00e2r \n (f.i.) me\u015fguliyet, u\u011fra\u015fma, i\u015f, g\u00fc\u00e7. \nbey\u00e2z \n(a.i.) 1. akl\u0131k. 2 umurta ak\u0131. 3. ayd\u0131nl\u0131k. 4. s. ak. \nbey\u00e2z\u00ee \n l- beyazl\u0131k, akl\u0131k. 2. uzunlu\u011funa a\u00e7\u0131lan yazma kitap ve \nmecmua; s\u0131\u011f\u0131r dili. \nbeyd\u00e2' \n(a.s.) 1. tehlikeli yer. 2. i. sahra, \u00e7\u00f6l. 3. i. Mekke ile Medine \naras\u0131nda d\u00fcz bir yer. \nbeyd\u00e2h \n(f.i.) sert ba\u015fl\u0131, ha\u015fan at. (bkz: b\u00eedah). [kelime bidah \u015feklinde \nde kullan\u0131labilir]. \nbeydaha \n(a.i.) etine dolgun, iri ve \u015fi\u015fmanca kad\u0131n, (bkz: beyzah). \nbeydak \n(a.i.c. bey\u00e2d\u0131ka) satran\u00e7 oyununda piyade denilen ta\u015flar\u0131n her \nbiri, paytak. \nbeyd\u00e2ne \n(a.i.c. beyd\u00e2n\u00e2t) yabani di\u015fi e\u015fek. \nbeyder \n(a.i.) 1. ekin harman\u0131, harman yeri. 2. do\u011fru l\u00fcgat. \nbeydere \n(a.i.) ekini harman etme. \nbeyder\u00ee \n (a.s.) harmana mensup, harmanc\u0131. \nbeyd\u00fbdet \n(a.i.) yok olma. (bkz: b\u00eed, bey\u00e2d, b\u00fcy\u00fbd). \nbey-g\u00e2h \n(f.i.) pazar yeri, pazar. \nbey-gar, beygare \n(\"ga\" uzun okunur, f.i.) s\u00f6vme; tekdir; \u00e7\u0131k\u0131\u015fma, ba\u015fa kakma. \nbey h\u00e2n \nl- s\u0131r saklamayan, d\u00e2ima akl\u0131ndakini ve kalbindekini \ns\u00f6yleyen, bo\u015fbo\u011faz. 2. i. kad\u0131n ad\u0131. \nbeyhen \n bot. bir \u00e7e\u015fit beyaz \u00e7i\u00e7ek, m\u0131s\u0131r g\u00fcl\u00fc. \nbeyhu\u015ft \n(f.i.) k\u00f6k\u00fcnden, dibinden kopmu\u015f, kopar\u0131lm\u0131\u015f olan \u015fey. \nbey'iyye \n (a.i.) eko. pul, k\u0131ymetli k\u00e2\u011f\u0131t ve benzeri \u015feylerde sat\u0131c\u0131ya \nb\u0131rak\u0131lan satma pay\u0131. \nbeykem \n(f.i.) sofa ve salon, yazl\u0131k k\u00f6\u015fk. \nbeylek \n(f.i.) berat, ferman, h\u00fcccet, ves\u00eeka. \nbeylem \n(a.i.) 1. a\u00e7\u0131lmam\u0131\u015f pamuk kozas\u0131. 2. kazma; rende. \nbeyn \n(a.i.) 1. ara, aral\u0131k. 2. arada, araya, aras\u0131nda. \nGur\u00e2b-\u00fcl-beyn \nayr\u0131l\u0131k kargas\u0131; me\u00e7. nefret edilen kimse. \nbeyn-ed-d\u0131l'\u00ee \nanat. e\u011feler aras\u0131, fr. inter-costal. \nbeyn-el-ah\u00e2l\u00ee \nah\u00e2li aras\u0131nda. \nbeyn-el-akr\u00e2n \nakranlar, ya\u015f\u0131tlar aras\u0131nda. \nbeyn-el-bahreyn \nmuz. ad\u0131 anonim bir edvarda ge\u00e7en makam. \nbeyn-el-cinseyn \nfels. cinsaras\u0131. fr. inter-sexuel. \nbeyn-el-en\u00e2m \nhalk aras\u0131nda. \nbeyn-el-es\u00e2b\u00ee \nbiy. parmaklararas\u0131, fr. in-terrigital. \nbeyn-el-evidd\u00e2 \nahbaplar, ger\u00e7ek dostlar aras\u0131nda. \nbeyn-el-guz\u00e2t \ngaziler aras\u0131nda. \nbeyn-el-halk \nhalk aras\u0131nda. \nbeyn-el-havf ve-r-rec\u00e2 \nkorku ile \u00fcmit aras\u0131. \nbeyn-el-h\u00fccrev\u00ee \nbiy. h\u00fccreleraras\u0131, fr. in-tercellulaire. ","beyn-el-ihv\u00e2n \ne\u015f dost aras\u0131nda. \nbeyn-el-k\u0131ta\u00e2t \nco\u011f. karalar aras\u0131. \nbeyn-el-med\u00e2reyn \nco\u011fr. tropikler aras\u0131, fr. intertropical. \nbeyn-el-mef\u00e2s\u0131l \nanat. *eklemleraras\u0131, fr. interarticulaire. \nbeyn-el-ulem\u00e2 \n\u00e2limler aras\u0131nda. \nbeyn-el-\u00fcdeb\u00e2 \nedipler aras\u0131nda. \nbeyn-en-n\u00e2s \nhalk aras\u0131nda. \nbeyn-en-nehreyn \niki nehir aras\u0131nda. \nbeyn-en-nevm ve-l-yakaza uyku ile yar\u0131 uyan\u0131kl\u0131k aras\u0131. \nbeyn-es-sem\u00e2i ve-l-arz \nyerle g\u00f6k aras\u0131nda. \nbeyn-es-seyy\u00e2r\u00e2t \n(gezegenler aras\u0131) astr. G\u00fcne\u015f \u00e7evresinde dolanan cisimler \naras\u0131ndaki bo\u015fluk, fr. interplanetaire. \nbeyn-ez-zevceyn \nkar\u0131koca aras\u0131nda. \nbeyne beyne \n(a.b.zf.) ne iyi ne k\u00f6t\u00fc, ikisi ortas\u0131. \nbeyn-ed-d\u00fcvel \ndevletleraras\u0131. \nbeyne-h\u00fb beyn-Allah \n(a.c.) onunla Tanr\u0131 aras\u0131nda, bir Allah bir kendi bilir. \nbeyneh\u00fcm\u00e2 \n(a.zf.) ikisi aras\u0131nda. \nbeyn-el-milel \n(a.s.) milletleraras\u0131, fr. international. \nbeyn\u00fbnet \n(a.i.) 1. iki \u015fey aras\u0131ndaki mesafe, aral\u0131k. 2. ihtil\u00e2f, \nanla\u015fmazl\u0131k, ara a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131. 3. astr. gezegen-yer-G\u00fcne\u015f \n\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fcn\u00fcn olu\u015fturdu\u011fu *a\u00e7\u0131, f r. elongation. \nbeyn\u00fbhet-i a'zamiyye \nast. uzan\u0131m, fr. elongation. \nbeyrem \n(a.i.c. bey\u00e2rim) 1. marangoz rendesi. 2. kazma [\u00e2let]. 3. sert \nve uzun ta\u015f. 4. eritilmi\u015f s\u00fcrme, ya\u011fl\u0131 s\u00fcrme. \nbeyt \n(a.i.c. b\u00fcy\u00fct) 1. mesken, h\u00e2ne, ev, oda, oba. \nbeyt-i ahz\u00e2n \n1) gam ve keder yuvas\u0131; 2) (bkz: beyt-\u00fcl-ahz\u00e2n). \nbeyt-i ankeb\u00fbt, beyt-\u00fcl-ankeb\u00fbt \n\u00f6r\u00fcmcek yuvas\u0131; me\u00e7. derme \u00e7atma ev. \nbeyt-i half\u00ee \nbiy. ardoda, fr. chambre posterieure. \nBeyt-i Har\u00e2m \n(bkz: Beyt-\u00fcl-Har\u00e2m). \nbeyt-i iddet \nhuk. evlilik devam ederken kan ile kocan\u0131n birlikte \noturduklan ev. \nbeyt-i kudd\u00e2m\u00ee \nbiy. \u00f6noda, fr. chambre anterieure. \nbeyt-i muzlim \nfoto\u011fraf kutusu,karanl\u0131k oda. \nbeyt-i \u015fer\u00eef \nKabe. (bkz: Beyt-ull\u00e2h). \nbeyt-\u00fcl-ahz\u00e2n \n1) Yusufu kaybeden Ya-kub'un \u00e7ad\u0131r\u0131; 2) d\u00fcny\u00e2. \nbeyt-\u00fcl-ar\u00fbs \ngelin odas\u0131, (bkz: hacle, hacle-g\u00e2h), \nbeyt-\u00fcl-Haram \nKabe. \nbeyt-\u00fcl-h\u00fczn \nh\u00fcz\u00fcnl\u00fc, gaml\u0131, kederli ev. \nbeyt-\u00fcl-m\u00e2l \nm\u00e2liye hazinesi, [isl\u00e2m hukukunda]. \nbeyt-\u00fcl-ma'm\u00fbr, beyt-i ma'm\u00fbr \nyedinci kat g\u00f6kte, Cennet-i Firdevs'de bir k\u00f6\u015fk \nolup Hz. \u00c2dem'le yery\u00fcz\u00fcne indirilmi\u015f -Kabe mevkiine- \nTufandan sonra yine \u00c7enetteki yerine al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. \nBeyt-\u00fcl-Mukaddes \n(bkz. beyt-\u00fcl-Makdis). \nbeyt-\u00fcs-sadaka \n(a.b.i.) yard\u0131m sand\u0131\u011f\u0131. \nbeyt-\u00fcz-zif\u00e2f \ngelin odas\u0131, (bkz: beyt-\u00fcl-ar\u00fbs). 2. (a.i.c. eby\u00e2t) e d. ayn\u0131 \nvezinde iki m\u0131sra'dan ibaret s\u00f6z. \nbeyt-i musarra' \ned. m\u0131sr\u00e2lann ikisi de kafiyeli olan beyit. \nbeyt-\u00fcl-gazel \ned. gazelin en g\u00fczel, en iyi olan beyti. \nbeyt-\u00fcl-kas\u00eed \ned. kasidenin se\u00e7ilmi\u015f en g\u00fczel beyti. \nbeyt\u00e2r \n(a.i.) baytar, veteriner. ","beyt\u00e2r\u00e2 \n(a.i.) baytarl\u0131k, hayvan hekimli\u011fi. \nBeyt-i Mukaddes \n(a.h.i.) \"Mukaddes ev\" 1. Kud\u00fcs. 2. Kud\u00fcs camii, (bkz: \nMescid-i Aksa). 3. i. Allah sevgisinden ba\u015fka bir \u015feye ba\u011fl\u0131 \nolmayan bir g\u00f6n\u00fcl, (bkz: beyt-\u00fcl-hikme). \nBeyt-Ullah \n(a.h.i.) \"Allah'\u0131n evi\" Kabe. (bkz: Beyt-f\u015eer\u00eef). \nbeyt\u00fbtet \n(a.i. beyt'den) geceleme, gece kalma. \nbeyt-\u00fcl-ar\u00fbs \n(a.b.i.) gelin odas\u0131, (bkz: beyt-\u00fcz-zif\u00e2f). \nbeyt-\u00fcl-hikme \n(a.b.i) \"hikmet'in evi\" Tann'ya \u00e2\u015f\u0131k bir g\u00f6n\u00fcl, (bkz: beyt-i \nmukaddes3). \nbeyt-\u00fcl-kas\u00eed \n(a.b.i.) ed. kasidenin en iyi beyti. \nBeyt-\u00fcl-Makdis \n(a.h.i.). (bkz. beyt-i mukaddes), [asl\u00ee \u015fekli Beyt-\u00fcl-Makdis' \ndir]. \nbeyt-\u00fcl-m\u00e2l \n(a.i.) [eskiden] m\u00e2liye haz\u00eenesi. \nbeyt-\u00fcl-ma'mur \n(a.b.i.) g\u00f6kte, Kabe hizas\u0131nda Ker\u00fbbiy\u00e2n\u0131n tavaf\u0131 olan Beyt-i \n\u015eerif. \nbeyt-\u00fcz-zif\u00e2f \n(a.b.i.) gelin odas\u0131, (bkz. beyt-\u00fcl-ar\u00fbs). \nbey\u00fb \n(f.i.) gelin, (bkz: ar\u00fbs). \nbey\u00fbg \n(f.i.) gelin, (bkz: ar\u00fbs). \nbey\u00fbg\u00e2n\u00ee \n d\u00fc\u011f\u00fcn. \nbey\u00fbn \n afyon. \nbey\u00fbn \n(a.i.) dibi geni\u015f kuyu, bostan kuyusu, (bkz: b\u00e2in). \nbey\u00fbs \n(f.i.) 1. istek. 2. \u00fcmit. 3. tamah. 4. yaltaklanma; al\u00e7ak \ng\u00f6n\u00fcll\u00fcl\u00fck. \nbey\u00fbz \n ((a.s. beyz\u00e2'dan) \u00e7ok yumurtlayan. \nBeyy\u00e2' \n(a.i. bey'den) perakende sat\u0131\u015f yapan k\u00fc\u00e7\u00fck t\u00fcccar. \nbeyy\u00e2b \n(a.i.) saka, sucu. \nbeyy\u00e2he \n(a.i.) bal\u0131k a\u011f\u0131. \nbeyy\u00e2kallah \n(a.n.) \n\"Allah \nseni \nsevindirsin, \ng\u00fcld\u00fcrs\u00fcn, \niste\u011fine \nkavu\u015ftursun\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelen bir t\u00e2bir. \nbeyyin \n (a-s-) a\u00e7\u0131k, a\u015fik\u00e2r, (bkz: ayan, bahir, cel\u00ee, h\u00fcveyd\u00e2). \nbeyyin\u00e2t \n(a.i. beyyine'nin c.) deliller, \u015fahitler, tan\u0131klar. \nbeyyine \n(a.i.c. beyyin\u00e2t) delil, \u015fahit, tan\u0131k, (bkz: burhan). \nbeyyine-i \u00e2dile \ndo\u011fru \u015fahit, tan\u0131k. \nbeyyinen \n(a.zf.) a\u00e7\u0131k olarak, a\u015fik\u00e2r olarak, (bkz: v\u00e2z\u0131han). \nBeyy\u00fbmiyye \n(a.i.) Kadiriyye tarikat\u0131 \u015fubelerinden birinin ad\u0131. [M\u0131s\u0131r'da \nBeyyum'da (1108-1696) da do\u011fmu\u015f Al\u00ee Bin-il-H\u00e2f\u0131z ibni \nMuhammed taraf\u0131ndan kurulmu\u015ftur]. \nbeyz \n(a.i.c. buyuz) 1. yumurta [um\u00fbm\u00ee olarak]. 2. hayvanlar\u0131n, en \n\u00e7ok at\u0131n ayaklar\u0131nda peyda olan yumurta b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcndeki \n\u015fi\u015fler. 3. ku\u015fun yumurtlamas\u0131. \nbeyz\u00e2' \n(a.s.) 1. daha ak, \u00e7ok beyaz. \nHil\u00e2t-\u0131 beyz\u00e2 \n (beyaz kaftan) \u015feyh\u00fclisl\u00e2m kaftan\u0131. \nMillet-i beyz\u00e2 \nisl\u00e2mlar. \nbeyz\u00e2 b\u00e2z \n(a.f.b.s. ve i.) yumurtalarla g\u00f6zba\u011fc\u0131l\u0131\u011f\u0131 ve el\u00e7abuklu\u011fu \nyapan oyuncu. \nbeyzah \n(a.i.) etine dolgun, iri yap\u0131l\u0131 \u015fi\u015fmanca [adam], (bkz: beydaha). \nbeyz\u00e2r \n(a.i.) tenas\u00fcl \u00e2leti. \nbeyz\u00e2r, beyz\u00e2re \n(a.s.) 1. geveze, \u00e7al\u00e7ene. (bkz. b\u00ee-h\u00fbde-g\u00fb). \nbeyz\u00e2re \n(a.i.) uzun, b\u00fcy\u00fck sopa. \nbeyzav\u00ee \n(a.s.) yumurta \u015feklinde. (bkz: beyz\u00ee). ","beyze \n(a.i.) 1. yumurta. 2. haya. (bkz: husye). 3. demir ba\u015fl\u0131k, (bkz. \nmi\u011ffer). \nbeyze-i \u00e2ft\u00e2b \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i \u00e2te\u015f\u00een, \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i \u00e7arh, \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i zer, \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i subh, \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i zerr\u00een \nG\u00fcne\u015f. \nbeyze-i \u0130sl\u00e2m \n(a.it. ve i.), (bkz: beyzet-\u00fcl-\u0130sl\u00e2m). \nbeyzeteyn \n (a.i.c.) hayalar, (bkz: husyeteyn). \nbeyzet-\u00fcd-d\u00eek \n(a.it. ve i.) horoz yumurtas\u0131, me\u00e7. bulunmaz \u015fey. \nbeyzet-\u00fcl-akr \n(a.it ve i.) \"k\u0131s\u0131rl\u0131k yumurtas\u0131\" 1. horoz yumurtas\u0131. 2. me\u00e7. \n\u00e7ok n\u00e2dir \u015fey. \nbeyzet-\u00fcl-arz \n(a.it. ve i.) \"yer yumurtas\u0131\" yer mantar\u0131, keme, domalan \n[bitki]. \nbeyzet-\u00fcl-beled \n(a.it. ve i.) deve ku\u015fu yumurtas\u0131. \nbeyzet-\u00fcl-harr \n(a.it. ve i.) \u015fiddetli s\u0131cakl\u0131k. \nbeyzet-\u00fcl-h\u0131dr \n (a.it. ve i.) \u00f6rt\u00fcl\u00fc, kapal\u0131 g\u00fczel kad\u0131n. \nbeyzet-\u00fcl-\u0130sl\u00e2m \n(a.it. ve i.) 1. isl\u00e2m milleti. 2. isl\u00e2m'\u0131n yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131 saha, isl\u00e2m \n\u00fclkesi. 3. isl\u00e2m'\u0131n hak\u00eek\u00ee merkezi, (bkz. beyze-i isl\u00e2m). \nbeyz\u00ee \n(a.s.) 1. yumurta bi\u00e7iminde olan, oval. (bkz. beyzav\u00ee). 2. i. \nyumurta \u015feklinde bir \u015fey. \nbez\u00e2 \n(a.i.) konu\u015fmada a\u00e7\u0131ksa\u00e7\u0131kl\u0131k. \nbez\u00e2d\u00ee \n(a.i.) g\u00f6k\u00e7il, mavimsi bir nev\u00ee de\u011ferli ta\u015f; k\u00fc\u00e7\u00fck yakut. \nbezaga \n(f.i.) kertenkele, keler. \nbez\u00e2ne \n(f.s.) esici, esen [r\u00fczg\u00e2r]. \nbez\u00e2zet \n(a.i.) bezcilik, manifaturac\u0131l\u0131k. \nbez\u00e2zet \n(a.i.) pejm\u00fcrdelik, peri\u015fanl\u0131k, k\u0131yafetsizlik, (bkz. biz\u00e2z, \nb\u00fcz\u00fbzet). \nbezb\u00e2z \n(f.i.) Hindistan cevizi kabu\u011fu. \nbez beze \n(a.i.) l. zafer, galebe, \u00fcst\u00fcnl\u00fck. 2.nasip, pay, k\u0131smet. 3. \ndaralma, s\u0131k\u0131lma. \nbezbeze \n(a.i-) h\u0131zl\u0131 y\u00fcr\u00fcme; ka\u00e7ma. 2. \u015fiddetle sarsma, depretme. \nbeze \n(a.s.) fakir; miskin. \nbeze \n(f.i.) g\u00fcnah, hat\u00e2, kabahat, su\u00e7. \nbeze-k\u00e2r \n(f.b.s.) g\u00fcnahk\u00e2r, su\u00e7lu. \nbezek\u00e2r\u00ee \n(f.b.i.) g\u00fcnahk\u00e2rl\u0131k, su\u00e7luluk. \nbezer \n(a.i.) gevezelik. \nbezi' \n(a.s.) ak\u0131ll\u0131, uslu, zarif [\u00e7ocuk]. \nbez\u00eem \n(a.s.) 1. kuvvetli, zorlu kimse. 2. k\u0131zg\u0131nl\u0131\u011f\u0131n\u0131 belli etmeyip \nso\u011fukkanl\u0131 \nolarak \nhareket \neden \nadam \n[m\u00fcennesi \n\"bez\u00eeme\"dir]. \nbez\u00een \n(f.s.) esici, esen [\"esnek\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelen \"bez\u00eeden\" \nmastar\u0131ndan]. \nbez\u00eer \n(a.s.) geveze. \nbez\u00eer \n(a.i.) tohum, ekilecek tane. (bkz. bezr). \nbezk \n(f.i.) zool. tespihb\u00f6ce\u011fi. \nbezl \n(a.i.) bol bol verme, sa\u00e7ma. \nbezl-i cehd \nelinden geldi\u011fi kadar \u00e7al\u0131\u015fma. \nbezl-i g\u00fcher \ncevher da\u011f\u0131tma, inci sa\u00e7ma. ","bezl-i n\u00fckud \nparay\u0131 bol verme, para d\u00f6kme. (bkz: ibzal). \nbezle \n(f.i.) 1. ho\u015fa giden n\u00e2zik s\u00f6z, l\u00e2tife, \u015faka tarz\u0131nda s\u00f6ylenen \nl\u00e2k\u0131rd\u0131. 2 . ahenk ile okunan \u015fiir. \nbezle-b\u00e2z \n(f.b.s.) l\u00e2tifeci, \u015fakac\u0131. (bkz: bezle-g\u00fb). \nbezle-g\u00fb \n (f.b.s.) . (bkz. bezle-b\u00e2z). \nbezm \n (a.i.) 1. di\u015f ucu ile \u0131s\u0131rma, k\u0131rma. 2. yay\u0131n kiri\u015fini \u00e7ekip \nsal\u0131verme. \nbezm \n(f.i.) i\u00e7kili, e\u011flenceli meclis, dernek. \nbezm-i a\u015fk \na\u015fk meclisi. \nbezm-i cem \n1) \u00eeran mitolojisindeki Cem'in i\u00e7ki meclisi. 2) Bekt\u00e2\u015filerin \ni\u00e7ki \u00e2lemleri. 3) i\u00e7ki \u00e2lemi. \nbezm-i cih\u00e2n \ncihan, d\u00fcny\u00e2 meclisi. \nbezm-i elest \ntas. Allan\u0131n ruhlar\u0131 yarat\u0131p \"elest\u00fc bi-rabbik\u00fcm\" (=ben sizin \nRabbiniz de\u011fil miyim ?) dedi\u011fi an. \nbezm-i fen\u00e2 \nd\u00fcny\u00e2, hayat, \u00e2hiret. \nbezm-i fer\u00e2-yi Ahmed Efendi me\u015fhur bir \u00e7e\u015fit l\u00e2le. \nbezm-i f\u00fct\u00fbh \nzafer meclisi. \nbezm-i gam \ngam meclisi. \nbezm-i h\u00e2ss \nhus\u00fbs\u00ee meclis. \nbezm-i i\u015fret \ni\u00e7ki meclisi, (bkz: bezm-i mey, bezm-i n\u00fb\u015f\u00e2nu\u015f). \nbezm-i mey \ni\u00e7ki meclisi, (bkz: bezm-i i\u015fret, bezm-i n\u00fb\u015f\u00e2nu\u015f, meclis-i \nmey). \nbezm-i n\u00fb\u015f\u00e2nu\u015f \n(bkz: bezm-i i\u015fret, bezm-i mey). \nbezm-i saf\u00e2 \nsafa meclisi. \nbezm-i tarab \nmuz. yeni terk\u00eebedilmi\u015f ve ra\u011fbet g\u00f6rmemi\u015f bir m\u00fcrekkep \nmakamd\u0131r. Nih\u00e2vend makam\u0131 i\u00e7inde sab\u00e2 makam\u0131n\u0131n (d\u00fcg\u00e2h, \nsegah, \u00e7arg\u00e2h, hicaz, h\u00fcseyn\u00ee) perdelerinden ibaret olan ilk \nbe\u015flisini kullanmaktan ibarettir ki, esasen bu be\u015fli, ger\u00e7ek \nolarak niha-vend eserlerde pek \u00e7ok kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Nih\u00e2vend \nmakam\u0131 ile, onun gibi rast perdesinde durur. G\u00fc\u00e7l\u00fc, \nnih\u00e2vend'de oldu\u011fu gibi neva ve ikinci derecede de sab\u00e2'da \noldu\u011fu gibi \u00e7arg\u00e2h perdeleridir. Donan\u0131m\u0131na nih\u00e2vend gibi si \nve mi k\u00fc\u00e7\u00fck m\u00fccenneb bemolleri ile fa bak\u0131yye diyez \nkonulur ve l\u00e2hin i\u00e7inde sab\u00e2'n\u0131n ilk be\u015flisi i\u00e7in si bekar, si \nkoma bemol\u00fc, re bak\u0131yye bemol\u00fc, mi bekar kullan\u0131l\u0131r. \nbezm-i vuslat \nsevgililerin vuslat (birbirine kavu\u015fma) meclisi. \nbezm-\u00e2r\u00e2 \n(f.b.s.) 1. meclisi s\u00fcsleyen. 2. muz. ad\u0131 Nas\u0131r Abd\u00fclbaki'nin \nTedkik ve Tahkik'inde terkipler aras\u0131nda ge\u00e7en makam. \nbezme \n(a.i.) g\u00fcnd\u00fcz yenilen bir \u00f6\u011f\u00fcn yemek. \nbezme \n(f.i.) sohbet ve muhabbet meclisinin bir k\u00f6\u015fesi. \nbezm-efz\u00e2 \n(f.b.s.) e\u011flencenin, ziyafetin zevkini artt\u0131ran. \nbezm-g\u00e2h , bezm-geh \n(f.b. i.) e\u011flence yeri. \nbezr \n(f.i.) ekim. (bkz: ziraat). \nbezr \n(a.i.c. b\u00fcz\u00fbr) tohum, ekilecek tane. \nbezr \n(a.i.) bot. \u00e7i\u00e7ek ve sebze tanesi. \nbezreka \n(a.i.) yol g\u00f6steren, k\u0131lavuz, delil, (bkz: bedreka). \nbezr-ger \n(f.b.i.). (bkz. bezr-k\u00e2r). \nbezr-ger \n(a.f.b.s.) tohum sa\u00e7an, ekinci, \u00e7ift\u00e7i. \nbezr-k\u00e2r \n(f.b.i.) ekinci. \nbezr-\u00fcl-bene \n(a.b.i.) bot. banotu tohumu. ","bezy\u00fbn \n(a.i.) 1. ince kuma\u015f. 2. s\u00fcnd\u00fcs denilen alt\u0131n i\u015flemeli atlas. \nbezz \n(a.i.) pamuktan veya ketenden yap\u0131lm\u0131\u015f dokuma. \nbezz\u00e2z \n(a.s.) 1. bezci, kuma\u015f satan, manifaturac\u0131. 2. i. \u00e7ar\u015f\u0131, bedesten. \nbezz\u00e2z-ist\u00e2n \n(a.f.b.i.) bedestan, bedesten, esnaf \u00e7ar\u015f\u0131s\u0131, (bkz: bedestan). \nbezz-ist\u00e2n \n(a.f.b.i.) bedestan, bedesten, esnaf \u00e7ar\u015f\u0131s\u0131, (bkz: bedestan). \nb\u0131d', b\u0131d'a \n(a.i.) geceden bir k\u0131s\u0131m. \nb\u0131d\u00e2a, b\u0131d\u00e2at \n(a.i.) 1. serm\u00e2ye, anapara. 2. bilgi. \nb\u0131d\u0131sgan \n (\"ga\" uzun okunur, f.i.) bot. sarma\u015f\u0131k [ot], (bkz: b\u0131d\u0131sgan, \nbidisgan, bidi\u015fgan, \u0131ska). \nb\u0131d\u0131\uf002gan \n (\"ga\" uzun okunur, f.i.) sarma\u015f\u0131k [ot], (bkz: b\u0131d\u0131sgan, \nbidisgan, bidi\u015fgan, \u0131ska). \nb\u0131\u011fza \n (a.i.) \u015fiddetle nefret, hi\u00e7 sevmeyi\u015f. (bkz: ba\u011fza'). \nb\u0131ka' \n(\"ka\" uzun okunur, a.i. buk'a'n\u0131n c.) bir par\u00e7a yer, topraklar, \n\u00fclkeler. \nb\u0131lg\u0131n \n(a.i.) \u00e2fet, musibet, fel\u00e2ket. \nb\u0131rt\u00eel \n(a.i.c. ber\u00e2t\u00eel) 1. r\u00fc\u015fvet. 2. bir hakk\u0131 iptal i\u00e7in r\u00fc\u015fvet olarak \nverilen \u015fey. 3. varyoz. \nb\u0131t\u00e2' \n(a.i.) gecikme, a\u011f\u0131r davranma. \nb\u0131t\u00e2ka \n(a.i.c. bat\u00e2ik) pusla k\u00e2\u011f\u0131d\u0131, yafta, varaka. \nb\u0131t\u00e2ne \n(a.s.) ; 1. gizli \u015fey, gizlenilen hal. 2.\u0130. astar. 3. mahrem, \ns\u0131rda\u015f. 4. i. bir \u015fehrin ortas\u0131. \nb\u0131tn \n(a.s.) 1. zengin [adam]. 2. bodur [adam]. 3. obur [adam]. 4. \n\u015fa\u015fk\u0131n [adam]. 5. yaln\u0131z kendi nefsini d\u00fc\u015f\u00fcnen [adam]. \nb\u0131tna \n(a.i.) l, m\u00eede dolgunlu\u011fu. 2. mal\u0131n ve paran\u0131n \u00e7oklu\u011fundan \ndo\u011fan sevin\u00e7. \nb\u0131tt\u00eeh \n(a.i.) 1. kavun. 2. karpuz. \nb\u0131z\u00e2a, b\u0131z\u00e2at \n (a.i.). (bkz. b\u0131d\u00e2a, b\u0131d\u00e2at). \nb\u0131zr \n(a.s.) beyhude, bo\u015f. \nb\u00ee- \n(f.e.) -s\u0131z, -maz [Fars\u00e7a kelimelerin ba\u015f\u0131na getirilir], \nb\u00ee-\u00e2r \nars\u0131z,, utanmaz. \nB\u00ee-\u00e2\u015fiy\u00e2n \nyuvas\u0131z. \nbi- \n(a.e.) ba\u015flar\u0131na eklendi\u011fi zaman kelimeleri -e haline getirir; \nile, i\u00e7in m\u00e2n\u00e2lar\u0131n\u0131 vererek Fars\u00e7adaki be- edat\u0131yla ayn\u0131 i\u015fi \ng\u00f6r\u00fcr. \nBi-hakk\u0131n \nhakk\u0131yla. Kameriye harfleriyle ba\u015flayan kelimelere eklendi\u011fi \nzaman bi-1- \u015feklini (bi-1-m\u00fcn\u00e2sebe); \u015fems (G\u00fcne\u015f) \nharfleriyle bi-d-, bi-n-, bi-r-, bi-s-, bi-\u015f-, bi-t-, bi--z-, \n\u015fekillerini (bi-t-tabi, bi-n-netice .. gibi) al\u0131r. \nb\u00eea \n(a.i.c. biy\u00e2') kilise. \nb\u00ee-\u00e2b \n(f.b.s.) 1. kuru, susuz. 2. donuk. 3. hay\u00e2s\u0131z, rezil. \nb\u00ee-add \n(f.a.s.) say\u0131s\u0131z. \nb\u00ee-aded \n(f.a.s.) hesaps\u0131z. \nb\u00ee-ad\u00eel \n(f.a.s.) benzersiz, benzeri olmayan. \nb\u00ee-am\u00e2n \n(f.b.s.) amans\u0131z, amanver-mez, ac\u0131maz, merhametsiz. \nb\u00ee-\u00e2r \n(f.a.b.s.) ars\u0131z, utanmaz, s\u0131ynk. \nb\u00ee-\u00e2r\u00e2m \n(f.b.s.) 1. durup dinlenmeyen. 2. zf. bid\u00fcziye. 3. rahats\u0131z. \nb\u00ee-asl \n (f.a.s.) as\u0131ls\u0131z, lemelsiz. \nB\u00ee-asl \u00fc es\u00e2s \nasl\u0131 es\u00e2s\u0131 olmayan, dayana\u011f\u0131 olmayan. \nb\u00ee-\u00e2\u015fiy\u00e2n \n(f.b.s.) yuvas\u0131z. \nb\u00eeat \n(a.i.) kabul ve lasdik muamelesi, [asl\u0131 \"bey'al\" d\u0131r]. ","bi-avni \n(a.b.zf.) yard\u0131m\u0131yla. \nbi-avni-il\u00e2hi te\u00e2l\u00e2 \nAllah'\u0131n yard\u0131m\u0131yla. \nbi-aynih\u00ee, bi-aynih\u00e2 \n(a.b. zf.) ayn\u0131yla, oldu\u011fu gibi, t\u0131pk\u0131. \nb\u00eeb \n(a.i.) havuza su ak\u0131tan musluk; havuzdan d\u0131\u015far\u0131ya su ak\u0131tan \ndelik; havuza gelen suyun yolu, bacas\u0131. \nb\u00ee-bah\u00e2 \n(f.b.s.); paha bi\u00e7ilemeyecek kadar de\u011ferli. \nb\u00ee-bah\u00e2ne \n(f.b.s.) bah\u00e2nesiz, sebepsiz. \nb\u00ee-baht \n(f.b.s.) bahts\u0131z, talihsiz. \nb\u00ee-b\u00e2k, \n(f.b.s.) korkmayan, \u00e7ekinmeyen, sak\u0131nmayan. \nb\u00ee-b\u00e2k\u00ee \n(f.b.i.) korkusuzluk, ald\u0131r\u0131\u015f etmeme. \nb\u00ee-b\u00e2r \n(f.s.) kuru, meyva vermeyen. \nb\u00ee-bas\u00eeret \n(f.a.s.) basiretsiz, anlay\u0131\u015fs\u0131z, k\u00f6r, etraf\u0131ndakileri g\u00f6rmeyen. \nb\u00ee-bedel \n(f.a.b.s.) benzersiz, e\u015fsiz. \nb\u00ee-behre \n(f.b.s.) 1. behresiz, nasipsiz, mahrum. 2. de\u011fersiz. \nb\u00ee-bek\u00e2 \n (\"ka\" uzun okunur, f.a.b.s.) bekas\u0131z. \nb\u00ee-ber\u00e2et \n(f.a.b.s.) ber\u00e2etsiz, kur-lulu\u015fsuz. \nb\u00ee-berg \n(f.b.s.) dals\u0131z. \nb\u00ee-berg \u00fc nev\u00e2 \nelinde avucunda bir \u015feyi olmayan. \nb\u00eeb\u00ee \n(f.i.) l say\u0131n bayan, han\u0131m, ev kad\u0131n\u0131, hatun. 2. hala. \nbibr \n(f.i.) fare, s\u0131\u00e7an. \nb\u00ee-c\u00e2 \n(f.b.s.) yersiz. \nBic\u00e2d \n(a.i.) 1. yol yol, \u00e7izgili olarak dokunmu\u015f kilim, hal\u0131, aba. 2. \nHz. Abdullah'\u0131n l\u00e2kab\u0131. \nb\u00eec\u00e2d, b\u00eec\u00e2de \n(f.i.) 1. kehribar gibi saman \u00e7\u00f6p\u00fcn\u00fc kendine \u00e7eken, yakuttan \ndaha az de\u011ferli k\u0131rm\u0131z\u0131 bir ta\u015f [\"mercan\" diyen l\u00fbgatlar da \nvard\u0131r]. 2. k\u0131rm\u0131z\u0131 dudak. \nb\u00eec\u00e2de-i m\u00fcz\u00e2b \n(erimi\u015f yakut) k\u0131rm\u0131z\u0131 \u015farap. \nb\u00ee-ci\u011fer \n(f.b.s.) y\u00fcreksiz, korkak. \nbici\u015fk \n(f.s.) 1. hak\u00eem, bilgin. 2. ser\u00e7e ku\u015fu. (bkz: usf\u00fbr). \nb\u00ee-c\u00e2n \n (f.b.s.) cans\u0131z, ruhsuz. \nB\u00eecen \n(f.h.i.). (bkz: B\u00eejen). \nb\u00ee-cev\u00e2b \n(f.a.s.) cevaps\u0131z. \nbicr\u00eet \n(a.s.) h\u00e2lis, temiz \u015fey. \nb\u00ee-\u00e7\u00e2r, b\u00ee-\u00e7\u00e2re \n(f.b.s.c. b\u00ee-\u00e7\u00e2re-g\u00e2n) \u00e7aresiz, zavall\u0131. \nb\u00ee-\u00e7\u00e2reg\u00e2n \n(f.b.s. b\u00ee-\u00e7\u00e2re'nin c.) b\u00ee\u00e7\u00e2reler, zavall\u0131lar. \nb\u00ee-\u00e7\u00e2reg\u00ee \n(f.b.i.) b\u00ee\u00e7arelik, zavall\u0131l\u0131k. \nb\u00ee\u00e7\u00e2re-v\u00e2r \n(f.b.s.) \u00e7aresiz gibi, zavall\u0131 gibi. \nbi\u00e7i\u015fk \n(f.s.) hekim, doktor, (bkz: bizi \u015fk). \nbi\u00e7\u00eez \n(f.s.) pek k\u00fc\u00e7\u00fck ve de\u011fersiz [\u015fey]. \nbi\u00e7rek \n(f.s.) aldat\u0131larak kendisiyle d\u00e2ima alay edilen kimse. \nb\u00ee-\u00e7\u00fbn \n(f.b.s.) 1. emsalsiz, e\u015fsiz. 2. sebep sorulmaz, Allah. \nb\u00ee-\u00e7\u00fbn u \u00e7ir\u00e2 \nni\u00e7in ve nedensiz, mutlak (Allah). (bkz: l\u00e2y\u00fcs'el\u00fc amma yef \nal). \nb\u00eed \n(a.i.) yok olma. (bkz: bey\u00e2d, b\u00fcy\u00fbd, beyd\u00fbdet). \nbid \n(a.e.) Arap\u00e7adaki b i- edat\u0131n\u0131n d, t ile ba\u015flayan kelimelere \nkat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 zamanki \u015fekli olup kelimeyi zarf yapar. \nBi-d-da'v\u00e2 \nd\u00e2va ederek. \nBi-t-tedr\u00eec \ntedricen. \nb\u00eed \n(f.i.) s\u00f6\u011f\u00fct a\u011fac\u0131, (bkz: safs\u00e2f). \nb\u00eed-i giry\u00e2n, \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc ","b\u00eed-i mecn\u00fbn, \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc \nb\u00eed-i n\u00e2l\u00e2n, \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc \nb\u00eed-i piy\u00e2de, \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc \nb\u00eed-i rev\u00e2n, \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc \nb\u00eed-i sernig\u00fbn \nbot. a\u011flayan s\u00f6\u011f\u00fct, salk\u0131ms\u00f6\u011f\u00fcd\u00fc. \nb\u00eed-i m\u00fc\u015fk \nbot. sultan\u00ee s\u00f6\u011f\u00fct. \nb\u00eed-i s\u00fcrh \nbot. k\u0131z\u0131ls\u00f6\u011f\u00fct. \nbida' \n(a.i. bid'at'\u0131n c.) sonradan meydana \u00e7\u0131kan \u015feyler. \nbid\u00e2d \n(a.i.) 1. hisse, bedel verme. 2. arkada\u015flar aras\u0131nda n\u00f6betle \nsat\u0131n alma. \nb\u00ee-d\u00e2d \n(f.i.) 1. zul\u00fcm, i\u015fkence. 2. s. z\u00e2lim, (bkz. ga\u015f\u00fbm , g\u00fcrd\u00e2s). \nb\u00ee-d\u00e2d-ger \n(f.b.s.) z\u00e2lim, gaddar, h\u00e2in. \nb\u00ee-d\u00e2d-ger\u00ee \n(f.b.i.) zalimlik, gaddarl\u0131k, hainlik. \nb\u00ee-d\u00e2d\u00ee \n(f.i.) zalimlik. \nb\u00eedah \n(f.s.) ha\u015far\u0131, sert ba\u015fl\u0131, huysuz [ayg\u0131r, at], (bkz. beydah). \nbidak \n(f.i.) don, pantolon gibi ayaktan giyilen \u015feylerin pa\u00e7as\u0131. \nbid\u00e2l \n(a.i.) bir \u015feyi ba\u015fka bir \u015feyle de\u011fi\u015fme, trampa etme. \nb\u00eed\u00e2r \n(f.b.s.) uyan\u0131k, uyumayan, uykusuz. \nBaht-\u0131 b\u00eed\u00e2r \nuyan\u0131k talih \nDil-i b\u00eed\u00e2r \nuyan\u0131k g\u00f6n\u00fcl. \nb\u00eed\u00e2r-baht \n(f.b.s.) mutlu. \nb\u00eed\u00e2r-dil \n(f.b.s.) uyan\u0131k, ayd\u0131n. \nb\u00eed\u00e2re \n(f.s.) \u00e2\u015f\u0131k, d\u00fc\u015fk\u00fcn. \u00e7abalama. \nbid'at \n(a.i. c. bida') 1. sonradan meydana \u00e7\u0131kan \u015fey. 2 . peygamber \nzaman\u0131ndan sonra dinde meydana \u00e7\u0131kan \u015fey. \nb\u00eed\u00e2r\u00ee \n(f.i.) 1. uyan\u0131kl\u0131k. 2. u\u011fra\u015fma, 3. dikkatlilik. j \nbid'at-i hasene \nbe\u011fenilebilir yenilikler. \nbid'at-i makb\u00fble \nmakbul olan, be\u011fenilen yenilik. \nbid'at-i merd\u00fbde \nreddedilen, be\u011fenilmeyen yenilik. \nbid'at-i seyyie \nfena yenilikler. \nbid\u00e2yet \n(a.i.) ba\u015flama, ba\u015flang\u0131\u00e7. \nbid\u00e2yeten \n(a.zf.) ba\u015flang\u0131\u00e7ta, ba\u015fta, ilkin [asl\u0131 bed\u00e2et'dir]. \nbid\u00e2yet mahkemesi \n(a. t. b.i.) [eskiden] asliye mahkemelerine verilen ad. \nb\u00eed-b\u00e2f \n(f.b.i.) sepet\u00e7i, sepet \u00f6r\u00fcc\u00fc. \nbi-d-da'v\u00e2 \n(a.zf.) d\u00e2va ederek. \nbi-d-da've \n(a.zf.) davet ederek. \nbidde \n(a.i.) takat, derman, g\u00fc\u00e7. (bkz: bedde). \nbi-d-def'\u00e2t \n(a.zf.) bir ka\u00e7 kere,defalarla, (bkz. m\u00fckerreren). \nbi-d-devlet\u00fc ve-l-ikb\u00e2l \n(a.b.zf.) devlet ve ikbal ile. \nbi-d-devr \n(a.zf.) devrederek, dola\u015farak. \nbi-d-du\u00e2' \n(a.zf.) dua ederek. \nb\u00ee-derd \n(f.a.b.s.) dertsiz, kedersiz. \nb\u00ee-derm\u00e2n \n(f.b.s.) dermans\u0131z, g\u00fc\u00e7s\u00fcz. \nb\u00eedester \n(f.i.) zool. kunduz, s\u00fciti. \nb\u00ee-dev\u00e2 \n(f.a.s.) devas\u0131 bulunmayan, \u00e7aresiz. \nb\u00ee-devlet \n(f.a.b.s.) mutsuz, zavall\u0131. \nbidh \n(a.i.) geni\u015f ova. \nb\u00ee-dil \n(f.b.s.) 1. korkak. 2. n\u00fcktesiz. 3. \u00e2\u015f\u0131k. 4. kalpsiz, g\u00f6n\u00fcls\u00fcz. \nb\u00ee-dimag \n(f.a.b.s.) ak\u0131ls\u0131z, kafas\u0131z, beyinsiz. \nb\u00ee-d\u00een \n(f.a.b.s.) 1. dinsiz. 2. ac\u0131mas\u0131z, merhametsiz. ","b\u00ee-direng \n(f.b.s.) durmayan, e\u011flenmeyen, \u00e7abuk. \nb\u00ee-dir\u00eeg \n(f.b.s.) 1. esirgenmeyen. 2. esirgemeyen, elinden geleni \nyapan. \nbidisg\u00e2n \n (f.i.) sarma\u015f\u0131k [ot], (bkz: b\u0131d\u0131sgan, b\u0131d\u0131\u015fgan, bidisg\u00e2n). \nbidist \n(f.i.) kar\u0131\u015f, [baz\u0131 l\u00fbgatlarda \"bedest\" \u015fekli de var]. \nbid-ist\u00e2n \n(f.b.i.) s\u00f6\u011f\u00fctl\u00fck. \nBidp\u00e2y \n(f.h.i.) Kel\u00eele ve Dimne'nin m\u00fcellifi olan me\u015fhur Hind \nfilozofu. \nbidre \n(f.i.) a\u011fa\u00e7 kurdu. \nbidr\u00fbd \n(f.i.) sa\u011fl\u0131k, sel\u00e2met, esenlik. \nb\u00ee-duht \n(f.b.s.) 1. k\u0131z\u0131 olmayan, k\u0131zs\u0131z [kimse]. 2. h. i. Z\u00fchre (Ven\u00fcs) \ny\u0131ld\u0131z\u0131. \nb\u00eedvend \n(f.i.) kanta\u015f\u0131. \nb\u00eee \n(a.i.) yurt, konak. \nbi-ecm\u00e2ihim \n(a.zf.) hepsi, c\u00fcmlesi. \nb\u00ee-ed\u00e2t \n(f.a.b.s.) aletsiz. \nb\u00ee-edeb \n(f.a.b.s.) edepsiz, terbiyesiz. \nb\u00ee-edeb-\u00e2ne \n(f.zf.) edepsizcesine. \nbi-emr-ill\u00e2h \n(a.zf.) Allah'm emriyle. \nb\u00ee-enb\u00e2z \n(f.s.) arkada\u015fs\u0131z, ortaks\u0131z. \nb\u00ee-enc\u00e2m \n(f.s.) sonsuz, s\u0131n\u0131rs\u0131z. \nb\u00ee-end\u00e2ze \n(f.s.) \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcz, a\u015f\u0131n. \nbi-esrihi \n(a.zf.) hep bir arada. \nb\u00eeet \n(a.i.) 1. hal, durum, keyfiyet, nitelik. 2. bir menzile konma. \nbi-eyyi-h\u00e2l, bi-eyyi-h\u00e2lin (a. f.zf.) herhalde, mutlaka, elbette. \nb\u00ee-f\u00e2ide \n(f.a.b.s.) faydas\u0131z, yarars\u0131z. \nb\u00ee-fark \n(f.a.s.) farks\u0131z. \nbi-fazl-illah-i te\u00e2l\u00e2 \n(a. b.zf.) Allah'\u0131n fazl\u0131yla. \nb\u00ee-f\u00fct\u00fbr \n(f.a.b.zf.). (bkz. bil\u00e2-f\u00fct\u00fbr). \nb\u00ee-g\u00e2h, b\u00ee-geh \n(f.b.s.) vakitsiz. \nGah \u00fc b\u00ee-g\u00e2h \nvakitli vakitsiz. \nbigal \n (\"ga\" uzun okunur, a.i. bagl'\u0131n c.) esterler, kat\u0131rlar. \nb\u00eegal \n (\"ga\" uzun okunur, f.i.) m\u0131zrak, karg\u0131, (bkz: rumh). \nb\u00ee-gamm \n(f.a.b.s.) gams\u0131z, tasas\u0131z. \nb\u00ee-g\u00e2ne \n(f.b.s.) 1. kay\u0131ts\u0131z, ilgisiz. 2. yabanc\u0131. 3. tas. d\u00fcny\u00e2 ile ilgisini \nkesmi\u015f olan. \nb\u00ee-g\u00e2ne-g\u00e2n \n (f.s. b\u00ee-g\u00e2ne'nin c.) big\u00e2neler, kay\u0131ts\u0131zlar, ilgisizler. \nb\u00ee-g\u00e2neg\u00ee \n(f.b.i.) yabanc\u0131l\u0131k. \nb\u00ee-g\u00e2ne-h\u00fby \n(f.b.s.) so\u011fuk tabiatl\u0131, utanga\u00e7, s\u0131k\u0131lgan. \nb\u00ee-g\u00e2ne-me\u015freb \n(f.a.b.s.) kay\u0131ts\u0131z tabiatl\u0131, tan\u0131y\u0131p da tan\u0131mazl\u0131ktan gelen. \nb\u00ee-garez \n(f.a.b.s.) 1. garezsiz. 2. tarafs\u0131z, taraf tutmayan. \nb\u00ee-garez-\u00e2ne \n(f.a.zf.) garezsiz bir surette. \nbigas \n(a.i.). (bkz. begas). \nb\u00ee-gavr \n(f.a.b.s.) dipsiz. \nb\u00ee-gay\u00e2t \n(\"ga\" uzun okunur, f.a.b.s. b\u00ee-gaye'nin c.) sonsuzlar, sonu \nolmayanlar. \nb\u00ee-gaye \n(\"ga\" uzun okunur, f.a.b.s.) 1. gayesiz, sonsuz. 2. \u00e7ok. \nbi-gayr \n(a.b.e.) ba\u015fkas\u0131yla, -s\u0131z. \nbi-gayr-i hakk\u0131n \nhaks\u0131zl\u0131kla, haks\u0131z yere. \nbi-gayr-i kasdin \n(a.b.zf.) istemeyerek. ","b\u00ee-gayret \n(f.a.s.) gayretsiz, hareketsiz, cans\u0131z, tembel. \nb\u00eeger\u00e2n \n(f.b.s.) nihayetsiz, s\u0131n\u0131rs\u0131z, u\u00e7suz, bucaks\u0131z. \nb\u00ee-g\u0131\u015f\u015f \n(f.a.b.s.) hilesiz, kan\u015f\u0131ks\u0131z, samim\u00ee. \nb\u00ee-g\u00fcm\u00e2n \n(f.b.s.) \u015f\u00fcphesiz, (bkz: b\u00ee-\u015fekk). \nb\u00ee-g\u00fcn\u00e2h \n(f.b.s.) g\u00fcnahs\u0131z, su\u00e7suz, zavall\u0131. \nbih \n(f.s.) 1. iyi, ye\u011f. 2.i. ayva. (bkz: bih\u00ee). \nb\u00eeh \n(f.i.) 1. k\u00f6k, as\u0131l, temel, (bkz: c\u00fcrs\u00fbme). 2. kaynak. \nb\u00eeh-i k\u00fbh\u00ee \nbot. da\u011f k\u00f6k\u00fc, bald\u0131ran k\u00f6k\u00fc. \nbih \n(a.zm.) o, onu, ona, ondan, onunla [tek erkek]. \nMef'\u00fbl-\u00fc bih \ngr. -i. h\u00e2li, fr. accusatif. \nbih\u00e2 \n(a.zm.) o, onu, ona, ondan, onunla [tek di\u015fi]. \nbih\u00e2' \n(a.i.) anat. murdarilik daman. \nb\u00ee-h\u00e2b \n(f.b.s.) uykusuz, uyumaz, uyan\u0131k. \nb\u00ee-haber \n(f.a.b.s.) habersiz, bilgisiz; vurdumduymaz. \nb\u00ee-hadd \n(f.a.b.s.) hadsiz, s\u0131n\u0131rs\u0131z, pek \u00e7ok. \nb\u00ee-hadd \u00fc p\u00e2y\u00e2n \ns\u0131n\u0131rs\u0131z ve sonsuz, u\u00e7suz bucaks\u0131z, t\u00fckenmez. \nbih\u00e2h, bih\u00e2he \n(a.i.) ses k\u0131s\u0131kl\u0131\u011f\u0131. \nbih\u00e2k \n(a.i.) erkek kurt. \nbi-hakk\u0131n \n(a.b.zf.) hakk\u0131yla, tamam\u0131yla. \nbi-hamdi lillah \n(a.zf.) Allah'a \u015f\u00fck\u00fcr olsun. \nbih\u00e2n \n(f.i. bih'in c.) iyiler, iyi adamlar. \nb\u00ee-h\u00e2n\u00fcm\u00e2n \n (f.b.s.) yersiz yurtsuz, \u00e7oluksuz \u00e7ocuksuz. \nbih\u00e2r \n(a.i. bahr'in c.) denizler. \nbih\u00e2r-\u0131 ba\u00eede \nuzak denizler. \nb\u00ee-h\u00e2r \n (f.b.s.) dikensiz. \nb\u00ee-hareket \n (f.a.b.s.) hareketsiz, k\u0131m\u0131ldamayan. \nbi-haseb \n(a.zf.) -ce; bak\u0131m\u0131ndan. \nbi-haseb-il-mer\u00e2tib \nr\u00fctbece, r\u00fctbe bak\u0131m\u0131ndan. \nbi-haseb-il-\u00f6rf ve'l-iz\u00e2fe \u00e2det oldu\u011fu \u00fczere, usul\u00fcnce. \nb\u00ee-h\u00e2s\u0131l \n(f.a.b.s.) 1. sonsuz, nihayetsiz. 2. verimsiz. \nb\u00eehaste \n(f.s.) \u00e2ciz; \u015fa\u015fk\u0131n, yorgun. \nb\u00ee-hay\u00e2 \n(f.a.b.s.). (bkz: b\u00ee-\u00e2r). \nb\u00ee-hay\u00e2t \n (f.a.s.) cans\u0131z. \nb\u00ee-haz\u00e2n \n(f.b.s.) sonbahars\u0131z, her zaman taze, her zaman bahar. \nbihb\u00fbd \n(f.s.) iyi, sa\u011f, sa\u011flam, s\u0131hh\u00ee [v\u00fccut]. \nbihb\u00fbd\u00ee \n(f.i.) iyi olmakl\u0131k. \nbih-d\u00e2ne \n(f.b.i.) ayva tohumu. \nbih-efgen \n(f.b.s.) k\u00f6k\u00fcnden s\u00f6ken. \nb\u00ee-hem\u00e2l \n(f.b.s.) e\u015fsiz, benzersiz. \nb\u00ee-hemt\u00e2 \n(f.b.s.) benzersiz, (bkz: b\u00ee-naz\u00eer). \nb\u00ee heng\u00e2m \n(f.b.s.) vakitsiz. \nb\u00ee-hes\u00e2b \n (f.a.b.s.) hesaps\u0131z, say\u0131s\u0131z. \nbih-g\u00fcz\u00een \n(f.b.s.) 1. en iyisini se\u00e7en. 2. i. sarraf. \nb\u00ee-h\u0131red \n(f.b.s.) ak\u0131ls\u0131z, kafas\u0131z. \nbih\u00ee \n(f.i.) 1. ayva. (bkz: bih2). 2. iyilik, \u00fcst\u00fcnl\u00fck. \nb\u00ee-hic\u00e2b \n(f.a.s.) utanmayan, utanmas\u0131 olmayan. \nbinim \n(a.zm.) o, onlan, onlara, onlardan, onlarla [\u00e7ok erkek]. \nbihim\u00e2 \n(a.zm.) o, onlan, onlara, onlardan, onlarla [\u00e7ift erkek]. \nbih\u00een, bih\u00eene \n iyi, en iyi, se\u00e7kin. 2. i. halla\u00e7. \nb\u00ee-hiss \n(f.a.b.s.) hissiz, duygusuz. ","bihi\u015ft \n(f.i.) cennet, u\u00e7mak, (bkz: be-hi\u015ft). \nb\u00eeh-ken \n(f.b.s.) k\u00f6k s\u00f6ken, k\u00f6k\u00fcnden s\u00f6ken. \nbihn\u00e2ne \n(f.i.) beyaz, has ekmek. \nb\u00ee-hod \n(f.b.s.) 1. kendinden ge\u00e7mi\u015f olan, \u00e7\u0131lg\u0131n. 2. bay\u0131lm\u0131\u015f. \nb\u00ee-hod\u00e2ne \n(f.b.zf.) bayg\u0131nl\u0131kla. \nb\u00ee-hodi \n(f.b.i.) bayg\u0131nl\u0131k. \nbihr \n(a.i.) a\u011f\u0131z kokusu. \nbihr\u00e2m \n(f-i-) oru\u00e7. (bkz: r\u00fbze). \nbihred \n(f.s.) ak\u0131ll\u0131 [kimse]. \nbih-r\u00fbz, bih-r\u00fbze \n(f-b.s.) 1. \"g\u00fcn\u00fc iyi\" iyi g\u00fcnl\u00fc, mutlu. 2. i. k\u0131ymetli bir ta\u015f. \nb\u00eehte \n(f.s.) elekten, kalburdan ge\u00e7irilmi\u015f \nbihter, bihterek \n(f.s.) daha, en, pek iyi. \nbihterek \n(f.i.) Farsl\u0131larca 120 senede bir kere on \u00fc\u00e7 ay itib\u00e2r edilen \nsenenin ismi. [sonralar\u0131 d\u00f6rt senede bir g\u00fcn fazlas\u0131 olan sene-i \nkeb\u00eese \u015fekline konulmu\u015ftur]. \nbihter\u00ee \n(f.i.) en iyi olma, \u00fcst\u00fcnl\u00fck. \nbihter\u00een \n(itf.s.) en iyi, pek iyi. \nb\u00ee-h\u00fbd \n(f.b.s.). (bkz: b\u00ee-hod). \nb\u00ee-h\u00fbd\u00e2ne \n(f.b.zf.). (bkz: b\u00ee-h\u00f6dane). \nb\u00ee-h\u00fbde, b\u00ee-h\u00fcde \n(f.b.s.) bo\u015funa, bo\u015f yere, beyhude. \nb\u00ee-h\u00fbde-g\u00ee \n(f.b.i.) beyhudelik, faydas\u0131zl\u0131k, yarars\u0131zl\u0131k. \nb\u00ee-h\u00fbde-g\u00fb \n(f.b.s.) bo\u015funa, bo\u015f yere konu\u015fan, geveze. \nb\u00ee-h\u00fbde-k\u00e2r \n(f.b.s.) bo\u015funa \u00e7al\u0131\u015fan. \nb\u00ee-hud\u00fbd \n(f.a.b.s.) hadsiz hududsuz, pek \u00e7ok. \nb\u00ee-h\u00fb\u015f \n(f.b.s.) 1. \u015fa\u015fk\u0131n, sersem, bi-ho\u015f. 2. deli. \nb\u00ee-h\u00fb\u015f\u00e2ne \n(f.b.zf.)\u015fa\u015fk\u0131ncas\u0131na, kendinden ge\u00e7mi\u015f\u00e7esine \nb\u00ee-hut\u00fbt \n(f.a.b.s.) \u00e7izgisiz, kar\u0131\u015f\u0131k \u00e7izgili, kar\u0131\u015f\u0131k. \nb\u00ee-huz\u00fbr \n(f.a.b.s.) huzursuz, rahats\u0131z, tedirgin. \nb\u00ee-h\u00fcdeg\u00fb \n(f.b.s.) geveze, \u00e7al\u00e7ene. (bkz. bey zar). \nb\u00ee-h\u00fcde-g\u00fby\u00e2ne \n(f.b.zf.) gevezelikle. \nb\u00ee-h\u00fcde-g\u00fby\u00ee \n(f.b.i.) bo\u015funa gevezelik. \nb\u00ee-h\u00fcner \n(f.b.s.)h\u00fcnersiz, marifetsiz, maharetsiz. \nbih-z\u00e2d \n(f., b. s.)1. do\u011fu\u015fu iyi, soyu g\u00fczel, asl\u0131 temiz. 2. h. i. erkek \nad\u0131; [behz\u00e2d \u015feklinde de kullan\u0131l\u0131r]. 3. XV. y\u00fczy\u0131lda ya\u015fam\u0131\u015f \n\u0130ran'l\u0131 \u00fcnl\u00fc bir minyat\u00fcrc\u00fc. \nb\u00ee-ib\u00e2retih\u00e2 \n(a.b.zf.) ibaresi ibaresine, ayn\u0131yla. \nb\u00ee-idr\u00e2k \n(f.a.s.) idraksiz, anlay\u0131\u015fs\u0131z. \nb\u00ee-ihtiy\u00e2r \n(f.a.b.s.) kendili\u011finden, elde olmayarak. \nb\u00ee-iktid\u00e2r \n(f.a.s.) iktidars\u0131z, g\u00fc\u00e7s\u00fcz. \nb\u00ee-il\u00e2c \n(f.a.s.) [\"hi\u00e7 bir \u015fey yemeden\" anlam\u0131na gelen] \"a\u00e7, b\u00eeila\u00e7\" \ndeyiminde ge\u00e7er. \nb\u00ee-infis\u00e2l \n(f.a.b.s.) aynlmas\u0131z. \nb\u00ee-ins\u00e2f \n(f.a.b.s.) insafs\u0131z, ac\u0131maz. \nb\u00ee-intih\u00e2 \n(f.a.b.s.) nihayetsiz, sonsuz. \nb\u00ee-irtiy\u00e2b \n(f.a.b.s.) \u015f\u00fcphesiz. \nb\u00ee-i\u015ftib\u00e2h \n(f.a.b.s.) \u015f\u00fcphesiz, \nb\u00ee-i'tib\u00e2r \n(f.a.b.s.) i'tibars\u0131z. 1rj \nb\u00ee-i'tid\u00e2l \n(f.a.s.) i'tid\u00e2lsiz, \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcz \nb\u00ee-ittis\u00e2l \n(f.a.b.s.) kavu\u015fmas\u0131z. ')i\u00dc \nbi-izn-ill\u00e2h \n(a.b.zf.) Allah'\u0131n izniyle. UI , "]


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook