Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat

Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat

Published by risalekz, 2024-05-31 09:52:26

Description: Ayhan Hocha

Search

Read the Text Version

["an-kar\u00eeb-iz-zam\u00e2n \nyak\u0131n vakitten. \nan-kasdin \n(a.b.zf.) bile bile. (bkz: bi-1-iltizam). \nanka' \n(\"ka\" uzun okunur, a.i.) 1. ismi olup, cismi olmayan bir ku\u015f, \nz\u00fcmr\u00fcd\u00fcanka ku\u015fu. (bkz: s\u00eemurg). 2. ismi olup cismi \nolmayan nesne. \nanka-y\u0131 l\u00e2 mek\u00e2n \ntas. Allah. \nanka-y\u0131 ma\u011frib \nZ\u00fcmr\u00fcd\u00fcanka ku\u015funun bir ad\u0131. \nankeb\u00fbt \n(a.i.c. an\u00e2kib) \u00f6r\u00fcmcek. \nankeb\u00fbt\u00ee \n(a.s.) \u00f6r\u00fcmcekimsi, \u00f6r\u00fcmceksi. \nankeb\u00fbtiyye \n(a.i.) \u00f6r\u00fcmcekler, fr. -arachnides. \nank\u00fbt \n(a.i.) \u00f6r\u00fcmcek. \nan-k\u00fcm \n(a.zf.) sizden. \nan-k\u00fcm\u00e2 \n(a.zf.) ikinizden. \nan mim \u00e2med \n(a.f.c\u00fc.) \"mim'den geldi\" a\u015fk. , tar. dev\u015firme suretiyle \ntoplan\u0131p T\u00fcrk\u00e7eyi ve isl\u00e2m dinini \u00f6\u011frenmek \u00fczere T\u00fcrk \nk\u00f6yl\u00fclerine sat\u0131lm\u0131\u015f olan acemi o\u011flanlardan m\u00fcddetini bitirip \nRumeli a\u011fas\u0131n\u0131n tezkeresiyle ulufeye yaz\u0131lanlar\u0131n kay\u0131tlar\u0131na \nverilen i\u015faret. [Rumeli'ye i\u015farettir]. \nan t\u0131 \u00e2med \n(a.f.c\u00fc.) \"ti 'dan geldi\" a\u015fk. , tar. dev\u015firme suretiyle toplan\u0131p \nT\u00fcrk\u00e7eyi ve isl\u00e2m d\u00eenini \u00f6\u011frenmek \u00fczere T\u00fcrk k\u00f6yl\u00fclerine \nsat\u0131lm\u0131\u015f olan acemi o\u011flanlardan m\u00fcddetini bitirip Anadolu \nA\u011fas\u0131n\u0131n tezkeresiyle ulufeye yaz\u0131lanlar\u0131n kay\u0131tlar\u0131na verilen \ni\u015faret. [Anadolu'ya i\u015farettir.]. \nann\u00e2b \n(a.i.) \u00fcz\u00fcmc\u00fc. \nan-nakdin \n(a.zf.) nakit para olarak. \nan-sam\u00eem \n(a.zf.) i\u00e7inden, \u00f6z\u00fcnden. \nan-samim-il-kalb \n(a.b.zf.) can ve g\u00f6n\u00fclden, \u00f6z y\u00fcrekten. \nan\u00fbd \n(a.s. in\u00e2d'dan) inat\u00e7\u0131, (bkz: an\u00eed). \nan\u00fbn \n(a.s.) isyanc\u0131; kavgac\u0131. \nanve \n(a.i.) zorlama, zor, kuvvet. \nanveten \n(a.zf.). (bkz. cebren, kahren). \nanye \n(a.i.) me\u015fakkat, g\u00fc\u00e7l\u00fck, zorluk. \nan ze\u00e2met \n(a.i.) tar. bir mahallin takririnde o mahalde mevcut timardan \nba\u015fka \u00e2her sancakta da timar\u0131 olan kimsenin o \u00e2her \nsancaktaki timar\u0131na verilen ad. [bu bak\u0131mdan \"an zeamet\" \nhisseden ibaret demekti]. \n\u00e2r \n(a.i.) utanma. \n\u00e2r-s\u0131z \nutanmaz, (bkz: bi-\u00e2r). \nar \u00fc n\u00e2mus \nutanma ve namus. \nar\u00e2' \n(a.i.) 1. m\u0131ntaka, b\u00f6lge. 2. kom\u015fuluk. 3. avlu. (bkz: arat2). 4. \n\u00e7\u0131plakl\u0131k. 5. geni\u015f, \u00e7\u0131plak arazi. \n\u00e2r\u00e2' \n(a.i. re'y'in c.) \"oylar. \n\u00e2r\u00e2-yi um\u00fbmiyye \n*genel oylar. \n-\u00e2r\u00e2 \n(f.s.) s\u00fcsleyen, bezeyen. Meclis-\u00e2r\u00e2. Dil-\u00e2r\u00e2. \nArab \n(a.i.c. a'rab veya urban ve urub) Irak, \u015eam, Ceziret-\u00fcl-Arab, \nHicaz, Yemen ile M\u0131s\u0131r'da ve Afrika'n\u0131n \u015fimalinde bulunan \nsemitik kavmin um\u00fbm\u00ee ad\u0131. \n\u00e2r\u00e2b \n(a.i. ireb ve irbe'nin c.) 1. ak\u0131llar, zek\u00e2lar. 2. hacetler. 3. \nhileler, dekler, oyunlar. \nA'r\u00e2b \n(a.i. Arab'\u0131n c.) \u00e7\u00f6l Araplar\u0131. ","arab\u00e2n \n(a.i.) muz. \u015fetaraban makam\u0131n\u0131n bir sekizli tiz \u015feklidir. Y\u00e2ni \n\u015fetaraban gibi yeg\u00e2h'da de\u011fil, neva perdesinde kal\u0131r; \ntabiat\u0131yle ayr\u0131ca bir makam addedilmesine imk\u00e2n yoktur. \narab\u00e2n-b\u00fbselik \nmuz. (bkz: bey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n-p\u00fbselik). \narab\u00e2n-\u0131 ced\u00eed \nmuz. ad\u0131 XIX. yy. ba\u015f\u0131nda yaz\u0131lm\u0131\u015f bir dergide ge\u00e7en makam. \narab\u00e2n-k\u00fcrd\u00ee \n(a.b.i.) muz. Dede Efendi'nin terkibi oldu\u011fu kabul \nedilebilecek olan az kullan\u0131lm\u0131\u015f bir m\u00fcrekkep makamd\u0131r. \nBey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n makam\u0131na bir k\u00fcrdi d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc il\u00e2vesinden \nm\u00fcrekkeptir. Bey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n gibi si koma bemol\u00fc, mi bak\u0131yye \nbemol\u00fc, fa bak\u0131yye diyezi ile donan\u0131r; k\u00fcrd\u00ee d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc i\u00e7in si \nbekar ve k\u00fc\u00e7\u00fck m\u00fccenneb bemol\u00fc l\u00e2hin i\u00e7inde il\u00e2ve edilir. \nB\u00fct\u00fcn k\u00fcrd\u00ee d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc ile karar veren terkipler gibi, l\u00e2-d\u00fcg\u00e2h \nperdesinde durur. G\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc birinci derecede bey\u00e2t\u00ee-arab\u00e2n'\u0131n \ng\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan nevad\u0131r. \u015eevk-\u0131 ced\u00eet ve zevk u tar\u00e2b makamlar\u0131, \narab\u00e2n-k\u00fcrd\u00ee'den ba\u015fka bir \u015fey olmay\u0131p ayn\u0131 terkibe muhtelif \nzamanlarda muhtelif bestek\u00e2rlar taraf\u0131ndan verilen isimlerden \nibarettir. \narab\u00e2n-nig\u00e2r \nmuz. ad\u0131 anonim bir edv\u00e2r-\u0131 ilm-i m\u00fbsik\u00eede ge\u00e7en makam. \nar\u00e2be \n(a.i.c. arab\u00e2t) 1. ke\u00e7i veya koyunun memesine ge\u00e7irilecek \ntorba. 2. a\u00e7\u0131k sa\u00e7\u0131k konu\u015fma. \narab\u00ee \n(a.s.) 1. Arap kavmine mensup. 2. Arap\u00e7a, Arap dili. \na'r\u00e2b\u00ee \n(a.s.c. e\u00e2r\u00eeb) \u00e7\u00f6lde ya\u015fayan Arap. (bkz: b\u00e2diye-ni\u015f\u00een). \nArabistan \n(a.f.b.i.) Arap \u00fclkesi,Araplar\u0131n ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 memleket. \narabiyy\u00e2t \n(a.i. arabiyyet'in c.) Arap edebiyat\u0131. \narabiyye \n(a.i.c. arabiyy\u00e2t) Araplarla ilgili. \narabiyyet \n(a.i.) Arap\u00e7a ile ilgili olan [ilim, kitap, fikir). 2. Arap \nedebiyat\u0131. \n\u00e2r\u00e2d \n(f.i.) her G\u00fcne\u015f ay\u0131n\u0131n yirmibe\u015finci g\u00fcn\u00fc ile, eski \u0130ranl\u0131larca \no g\u00fcnk\u00fc i\u015fler i\u00e7in me'-mur farzolunan bir mele\u011fin ad\u0131. \na'raf \n (a.i.) l. cennet ile cehennem aras\u0131ndaki bir yer. 2. (a.i. \u00f6rf\u00fcn \nc.) \u00e2detler, usuller, itiyatlar. 3. s\u0131rt, tepe. \nAraf\u00e2t \n(a.i. arefe'nin c.) Hacc\u0131n icaplar\u0131ndan olmak \u00fczere Kurban \nBayram\u0131n\u0131n arefe-sinde us\u00fbl\u00fcne g\u00f6re vakfeye durulan ve \nMekke civar\u0131nda bulunan mukaddes da\u011f. \na'r\u00e2fiy\u00e2n \n(a.f.b.i.) a'raftakiler. \nAr\u00e2is \n(a.i. ar\u00fbs'un c.) gelinler. \nar\u00e2iz \n(a.i. ar\u00eeza'n\u0131n c.) arz olunan hususlar, k\u00fc\u00e7\u00fckten b\u00fcy\u00fc\u011fe \nyaz\u0131lan yaz\u0131lar. \na'r\u00e2k \n(a.i.) 1. ter. 2. \u00fcz\u00fcm ve s\u00e2ireden \u00e7ekilip elde edilen ispirto, \nrak\u0131. (bkz: bint-\u00fcl--ineb, duht-i rez, duhter-i rez). \na'r\u00e2k \n(a.i. \u0131rk'\u0131n c.) k\u00f6kler, damarlar. \narak \n(a.i.) rak\u0131. \narak-\u00e7\u00een \n(a.f.b.i.) kavuk alt\u0131na giyilen takke. \narak-d\u00e2r \n(a.f.b.s.) terli. \narak\u0131yye \n(a.i.) en \u00e7ok dervi\u015flerin giydikleri y\u00fcnden yap\u0131lm\u0131\u015f bir \u00e7e\u015fit \nk\u00fclah. \narak\u00ee \n(a.s.) tere mensup, terle ilgili. \narakk \n(a.s.) (daha, pek, en, \u00e7ok) ince. \narak-n\u00e2k \n(a.f.b.s.) terlemi\u015f, ter i\u00e7inde kalm\u0131\u015f. \narak-n\u00fb\u015f \n(a.f.b.s.) rak\u0131 i\u00e7en. ","arak-r\u00eez \n(a.f.b.s.) ter d\u00f6ken, terleyen. \n\u00e2r\u00e2m \n(a.i. irem'in c.) sahrada, \u00e7\u00f6lde mahsus konulan ni\u015fan. \n\u00e2r\u00e2m \n(f.i.) 1. durma, e\u011flenme, dinlenme. 2. yerle\u015fme, istirahat \netme; karar k\u0131lma, [ar\u00e2m\u00eeden mastar\u0131ndan]. \n\u00e2r\u00e2m-\u0131 c\u00e2n \n1) g\u00f6n\u00fcl rahat\u0131; 2) sevgili, sevilen g\u00fczel. \n\u00e2r\u00e2m-\u0131 dil \ng\u00f6n\u00fcl rahat\u0131, sevilen g\u00fczel. 3. yer, mek\u00e2n. \n\u00e2r\u00e2m-bah\u015f \n(f.b.s.) aram verici,dinlendirici, dinlendiren. \n\u00e2r\u00e2m-c\u00fb \n(f.b.s.) aram arayan, dinlenmek isteyen. \n\u00e2r\u00e2m-c\u00fby\u00e2ne \n(f.zf.) dinlenmek isteyene yak\u0131\u015facak surette. \n\u00e2r\u00e2m-c\u00fby\u00ee \n(f.b.i.) dinlenme, istemeklik. \n\u00e2r\u00e2m-g\u00e2h, \u00e2r\u00e2m-geh \n(f.b.i.) dinlenilecek yer, dinlenme yeri. (bkz: \u00e2rem-g\u00e2h). \n\u00e2r\u00e2m-g\u00e2h-\u0131 ebed\u00ee \n(sonsuz olarak istirahat edilen yer) mezar. \n\u00e2r\u00e2m-g\u00e2r \n(f.b.s.) rahat ya\u015fayan [adam]. \n\u00e2r\u00e2m-g\u00fcz\u00een \n(f.b.s.) dinlenen, oturan. \n\u00e2r\u00e2m\u00ee \n(f.i.) 1. dinlenme, rahatl\u0131k. 2. \u00c2r\u00e2mca [semitik dillerden]. \n\u00e2r\u00e2m\u00ee \n(f.h.i.) istanbul'da do\u011fmu\u015f bir Mevlev\u00ee \u015f\u00e2iridir. Bu tar\u00eekatin \n\u015f\u00e2irleri aras\u0131nda g\u00f6ze \u00e7arpacak bir varl\u0131k g\u00f6stermi\u015ftir. Bir \nd\u00eev\u00e2n\u0131 vard\u0131r. 1630 y\u0131l\u0131nda istanbul'da \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr. \n\u00e2r\u00e2m\u00eede \n(f.s.) dinlenen, rahat olan, rahatta ve s\u00fck\u00fbn halinde bulunan, \n(bkz: \u00e2re-m\u00eede). \n\u00e2r\u00e2mi\u015f \n(f.i.) dinleni\u015f, rahat, huzur, (bkz: \u00e2rmi\u015f). \naramram \n (a.i.) l pek \u00e7ok asker. 2. \u015fiddetli hal ve i\u015f. (bkz: aremrem). \n\u00e2r\u00e2m-r\u00fcb\u00e2 \n(f.b.s.) rahat ka\u00e7\u0131ran, bozan, (bkz: \u00e2r\u00e2m-s\u00fbz). \n\u00e2r\u00e2m-s\u00e2z \n(f.b.s.) oturan, yerle\u015fen. \n\u00e2r\u00e2m-s\u00fbz \n(f.b.s.) rahat ve huzuru bozan, rahats\u0131zl\u0131k veren, (bkz: \u00e2r\u00e2m- \nr\u00fcb\u00e2). \n\u00e2r\u00e2n \n(f.i.) dirsek, (bkz: mirfak). \nar'ar \n(a.i.) 1. da\u011f servisi, dikenli ard\u0131\u00e7 a\u011fac\u0131. 2. me\u00e7. g\u00fczeldeki boy \nbos. \na'r\u00e2s \n(a.i.) 1. (urs'un c.) nik\u00e2h t\u00f6renleri. 2. d\u00fc\u011f\u00fcnler. 3. (\u0131rs'\u0131n c.) \nevliler. \naras \n(a-i-) yorgunluk, bitkinlik. \na'r\u00e2s \n(a.i.c.) arsalar, bo\u015f topraklar. \naras\u00e2t \n(a.i. arsa'n\u0131n c.) ise de \"mah\u015fer yeri, ha\u015fir ve ne\u015fir meydan\u0131\" \nm\u00e2n\u00e2lar\u0131na gelir. \n\u00e2r\u00e2ste \n(f.s.) bezenmi\u015f, s\u00fcslenmi\u015f, (bkz: \u00e2reste). \n\u00e2r\u00e2ste-gi \n(f.i.) ar\u00e2stelik, s\u00fcsl\u00fcl\u00fck. \na'r\u00e2\u015f \n(a.i. ar\u015f'\u0131n c.) 1. tahtlar. 2. \u00e7at\u0131lar. 3. damlar. 4. direkler. S. \npavyonlar. \nar\u00e2t \n (a.i.) 1. b\u00f6lge, m\u0131ntaka. 2. avlu. (bkz: ara3). \n\u00e2r\u00e2yende \n(f.s.) d\u00fczen verici, s\u00fcs-leyici. \n\u00e2r\u00e2y\u00ee \n(f.i.) s\u00fcsleyicilik. \n\u00e2r\u00e2y\u00ee\u015f \n(f.i.) 1. s\u00fcs, bezek, ziynet. 2. s\u00fcsleme, s\u00fcsleni\u015f; s\u00fcsleyi\u015f. \naraz \n(a.i.c. a'r\u00e2z) 1. i\u015faret, al\u00e2met. 2. tesad\u00fcf. 3. kaza, fel\u00e2ket. 4. \nfels. kendi kendine v\u00fccut bulamay\u0131p, ba\u015fka bir cevherle \nmeydana gelen hal ve keyfiyet. \na'r\u00e2z \n(a.i. araz'\u0131n c.) 1. i\u015faretler, al\u00e2metler. 2. tesad\u00fcfler, hastal\u0131k \nal\u00e2metleri. 3. kazalar, fel\u00e2ketler. \na'r\u00e2z \n(a.i. \u0131rz'\u0131n c.) \u0131rzlar, namuslar. \nHetk-i a'r\u00e2z \n\u0131rza ge\u00e7meler. ","arazan \n(a.zf.) tesad\u00fcfen. \naraz\u00e2t \n1. topraklar. 2. iklimler. 3 memleketler. \narazb\u00e2r \n(a.f.b.i.) muz. T\u00fcrk m\u00fczi\u011finin pek eski m\u00fcrekkep \nmakamlanndand\u0131r. Nev\u00e2'da bey\u00e2t\u00ee ile rast be\u015flisi'nin \n\u00e7\u00e2rg\u00e2h'daki \u015feddi ve u\u015fak d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcn\u00fcn birle\u015fmesinden \nmeydana gelmi\u015ftir. Donan\u0131m\u0131na mi i\u00e7in bir koma bemol\u00fc \nkonulur, bu ar\u0131za, makam\u0131 meydana getiren ilk iki dizide \nmevcuttur ve u\u015f\u015fak d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcnde (l\u00e2-si koma bemol\u00fc -do-re) \nde bu ses yoktur. Nota i\u00e7inde nev\u00e2'da bey\u00e2t\u00ee i\u00e7in si k\u00fc\u00e7\u00fck \nm\u00fccenneb bemol\u00fc, di\u011fer iki dizi i\u00e7in de si koma bemol\u00fc \nkonulur. Makam, u\u015f\u015fak d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcn\u00fc inici bir \u015fekilde icra ile l\u00e2- \nd\u00fcg\u00e2h perdesinde kal\u0131r. G\u00fc\u00e7l\u00fc birinci derecede nev\u00e2'da \nbey\u00e2t\u00ee'nin ve \u00e7\u00e2rg\u00e2h'ta rast'\u0131n g\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc olan gerdaniye, ikinci \nderecede de \u00e7\u00e2rg\u00e2h'da rast be\u015flisinin dura\u011f\u0131 olan do-\u00e7\u00e2rg\u00e2h \nperdeleridir. \narazb\u00e2r-p\u00fbselik \n(a.f.b.i.) muz. III. Selim'in ihtira etti\u011fi m\u00fcrekkep \nmakamlardan biridir. Arazb\u00e2r-p\u00fbselik, arazbar m\u00fcrekkebine \nbir p\u00fbselik d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc veya be\u015flisi il\u00e2vesinden meydana \ngelmi\u015ftir. P\u00fbselik d\u00f6rtl\u00fcs\u00fcn\u00fc veya be\u015flisini inici bir \u015fekilde \nicra ile l\u00e2-d\u00fcg\u00e2h perdesinde kal\u0131r. Donan\u0131m\u0131na arazbar gibi \nyaln\u0131z mi i\u00e7in bir koma bemol\u00fc konulur. P\u00fbselik be\u015flisi \nkullan\u0131lm\u0131\u015fsa, be\u015flinin son sesi olan mi, bekar i\u015fareti ile \nde\u011fi\u015ftirilir; d\u00f6rtl\u00fcn\u00fcn bir ar\u0131zas\u0131 yoktur. L\u00e2hin i\u00e7inde \nyap\u0131lacak olan de\u011fi\u015ftirmeler, aynen arazbarda oldu\u011fu gibidir. \narazb\u00e2r-zemzem \nmuz. ad\u0131 Nas\u0131r Abd\u00fclb\u00e2-k\u00ee'nin tedkik ve tahkikinde ge\u00e7en \nmakam. \nar\u00e2zet \n(a.i.) geni\u015flik. \nar\u00e2z\u00ee \n(a.i. arz'\u0131n c.) yerler, topraklar. \nar\u00e2z\u00ee-i \u00e2mire \nkendisinden herhangi bir surette intifa olunan yerler. \nar\u00e2z\u00ee-i em\u00eeriyye \nhuk. rakabesi beyt\u00fclm\u00e2le ait olarak devlet taraf\u0131ndan fertlere \nda\u011f\u0131t\u0131lan yerler. [tarla, \u00e7ay\u0131r, yaylak, k\u0131\u015flak, koru ve emsalini \ni\u00e7ine al\u0131r]. \nar\u00e2z\u00ee-i em\u00eeriyye-i mevkufe huk. yaln\u0131z haz\u00eene menfaatleri veya yaln\u0131z tasarruf haklan \nveyahut her ikisi bir hay\u0131r cemiyetine tahsis olunan m\u00eer\u00ee \naraz\u00ee. \nar\u00e2z\u00ee-i em\u00eeriyye-i s\u0131rfa \nhuk. beyt\u00fclm\u00e2le ait menfaatleri ve tasarruf haklar\u0131ndan hi\u00e7 \nbiri bir cihete tahs\u00ees olunmay\u0131p devlete ait olan ve fertlere \ntefviz olunan memleket araz\u00eesi. \nar\u00e2z\u00ee-i gamire \n(\"ga\" uzun okunur) huk. harap, su bask\u0131n\u0131 veya i\u00e7ine hen\u00fcz \n\u00e7ift girmemi\u015f olan yerler, (tersi ar\u00e2z\u00ee-i \u00e2mire'dir]. \nar\u00e2z\u00ee-i gayr-\u0131 mezr\u00fba \nekilmemi\u015f toprak. \nar\u00e2z\u00ee-i h\u00e2liyye \nbo\u015f, sahipsiz topraklar. \nar\u00e2z\u00ee-i haraciyye \nhuk. fetholunan araz\u00eeyi \u00fcl\u00fcle\u0131nr, m\u00fcslim olmayan eski ah\u00e2lisi \nelinde b\u0131rak\u0131r veya h\u00e2ri\u00e7ten m\u00fcslim olmayan ah\u00e2liyi getirerek \nyerle\u015ftirirse bu araz\u00eeye \"haraciyye\" denilir. \nar\u00e2z\u00ee-i mahl\u00fble \nhuk. mutasarr\u0131f\u0131n\u0131n intikal sahibi miras\u00e7\u0131 b\u0131rakmaks\u0131z\u0131n \n\u00f6l\u00fcm\u00fcyle mahl\u00fbl olan ar\u00e2z\u00ee-i em\u00eeriyye. \nar\u00e2z\u00ee-i mahmiyye \nhuk. rakabesi beyt\u00fcl-m\u00e2le ait bulunan araziden koru, mer'a, \nyol, pazar yerleri gibi halk\u0131n ihtiya\u00e7lar\u0131na tahs\u00ees edilmi\u015f \nyerler. ","ar\u00e2z\u00ee-i meft\u00fbha \nhuk. fetih hakk\u0131n\u0131n taall\u00fbk etti\u011fi yerler, [kaideten, ar\u00e2z\u00ee-i \nmeft\u00fbha devletin mal\u0131 say\u0131l\u0131r. Devlet bu kabil araz\u00eeyi ya \nganim-lere veya ba\u015fkalar\u0131na da\u011f\u0131t\u0131r veya kendi sahipleri \nelinde b\u0131rak\u0131r]. \nar\u00e2z\u00ee-i mekt\u00fbme \nhuk. beyt\u00fclm\u00e2le haber verilmeksizin tasarruf olunan mahl\u00fbl \nveya m\u00fcs-tahik-i tapu yerler. \nar\u00e2z\u00ee-i meml\u00fbke \nm\u00fclk, timar topra\u011f\u0131; m\u00fclkiyet yolu ile tasarruf olunan yerler, \n[sahibi yer \u00fczerinde m\u00fclkiyet hakk\u0131n\u0131 h\u00e2izdi]. \nar\u00e2z\u00ee-i metr\u00fbke \nterkedilmi\u015f, b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015f topraklar. \nar\u00e2z\u00ee-i mev\u00e2t \nhuk. kimsenin temell\u00fck ve tasarrufunda olmad\u0131\u011f\u0131 ve ah\u00e2liye \nterk ve tahsis k\u0131l\u0131nmad\u0131\u011f\u0131 halde y\u00fcksek sesli kimsenin sesi \ni\u015fitilmeyecek derecede k\u00f6y ve kasabalar gibi m\u00e2mur \nyerlerden uzak bulunan, y\u00e2ni tahminen yanm saat mesafe \nuzakl\u0131\u011f\u0131 olan ta\u015fl\u0131k, p\u0131rnall\u0131k, k\u0131ra\u00e7 yerler. \nar\u00e2z\u00ee-i mevkufe \nhuk. vak\u0131f toprak, vakfo-lunmu\u015f araz\u00ee, [araz\u00ee kanununa g\u00f6re \nm\u00eer\u00ee menfaatleri bir cihete tahs\u00ees olunan yer]. \nar\u00e2z\u00ee-i mevkufe-i sah\u00eeha huk. ar\u00e2z\u00ee-i meml\u00fbkeden \u015fartlar\u0131na uygun olarak vakfolu-nan \nyerler, [bunlar\u0131n rakabesi ve b\u00fct\u00fcn tasarruf haklan vakfa \naittir]. \nar\u00e2z\u00ee-i mevkufe-i gayr-\u0131 sah\u00eeha \nhuk. ar\u00e2z\u00ee-i em\u00eeriyeden ifraz olunarak \u00fcl\u00fclemre'nin \nveya onun izniyle ba\u015fkalar\u0131n\u0131n vakfeylemi\u015f oldu\u011fu araz\u00ee, \n[burada vakfiyet tahs\u00ees m\u00fcn\u00e2sebetinden ibarettir]. \nar\u00e2z\u00ee-i m\u00eeriyye \ndevlete ait araz\u00ee. \nar\u00e2z\u00ee-i muhtekere \nkirac\u0131s\u0131 taraf\u0131ndan \u00fczerine bina yap\u0131lmak veya a\u011fa\u00e7 dikilmek \n\u00fczere senelik bir para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda kiraya verilen arazi, [kirac\u0131 \nkira bedelini her sene araz\u00ee sahibine vererek o araz\u00eeyi daim\u00ee \nsurette elinde bulundurur]. \nar\u00e2z\u00ee-i mukaddese \nkutlu topraklar. \nar\u00e2z\u00ee-i m\u00fcb\u00e2reke \nHicaz. \nar\u00e2z\u00ee-i m\u00fclkiyye \nh\u00fck\u00fcmet topra\u011f\u0131. \nar\u00e2z\u00ee-i m\u00fcrfaka \nhuk. sokaklarda oturulacak yerler ile caddelerde bo\u015f b\u0131rak\u0131lan \nmahaller, yolculara mahsus olmak \u00fczere terkedilen konak \nyerleri, kervansaraylar, [bunlar, ar\u00e2z\u00ee-i met-r\u00fbkeden say\u0131l\u0131r]. \nar\u00e2z\u00ee-i m\u00fc\u015ftereke \nhuk. \u015fayian tasarruf olunan yer. \nar\u00e2z\u00ee-i \u00f6\u015friyye \nhuk. ziraat olunduk\u00e7a her sene h\u00e2s\u0131lat\u0131ndan beyt\u00fcssadakaya \nkonmak \u00fczere \u00f6\u015f\u00fcr al\u0131nan yerler. \nar\u00e2z\u00ee-i sel\u00eeh\u00e2 \nhuk. \u00e7\u0131plak tarla, [istihkak-\u0131 hars'\u0131n yani bir yerde ziraat etme \nhakk\u0131n\u0131n bu gibi yerlere taall\u00fbku as\u0131ld\u0131r], \nar\u00e2z\u00ee-i ukriyye \nhuk. vergiye t\u00e2bi olup, sahiplerinin kudretsizli\u011fi y\u00fcz\u00fcnden \nbo\u015f kalmas\u0131 sebebiyle h\u00e2s\u0131lat\u0131ndan muayyen k\u0131sm\u0131 devlete ve \nyirmide, yirmi be\u015fte, otuzda bir gibi muayyen hissesi \"ukr\" \nn\u00e2m\u0131yle m\u00e2liklerine verilmek \u00fczere devlet\u00e7e \u00e7ift\u00e7ilere tefviz \nolunmu\u015f m\u00fclk yerler. \na'r\u00e2z\u00ee \n(a.s.) \u00e2nz\u00ee, tesad\u00fcfi, rastgele. \n\u00e2r\u00e2zi\u015f \n(f.i.) hay\u0131r ve iyilikte bulunma, sadaka verme. \narbede \n(a. i.) kavga, pat\u0131rd\u0131, (bkz: cidal). \narbede-c\u00fb \n(a.f.b.s.) kavgac\u0131, (bkz: cid\u00e2l-c\u00fb). \narbede-c\u00fb-y\u00e2ne \n(a.f.zf.) kavga \u00e7\u0131karmaya yellenerek. \narbede-k\u00e2r \n(a.f.b.s.) kavga \u00e7\u0131karan, kavgac\u0131, (bkz: arbede-s\u00e2z). \narbede-s\u00e2z \n(a.f.b.s.) kavga \u00e7\u0131karan, kavgac\u0131, (bkz: arbede-k\u00e2r). ","arbede-s\u00e2z\u00ee \n(a.f.b.i.) kavgac\u0131l\u0131k. \narec \n(a.i.) topall\u0131k, aksakl\u0131k. \narec\u00e2n \n(a.i.) topal, aksak adam\u0131n y\u00fcr\u00fcmesi. \narc\u00e2 \n (a.s. arec'in m\u00fcen.) 1. aksak, topal. 2. i. s\u0131rtlan. \narcele \n(a.i.) s\u00fcr\u00fc. \n\u00e2rd \n(f.i.) 1. bu\u011fday ve benzerlerinden \u00f6\u011f\u00fct\u00fclen un. 2. de\u011firmen \nta\u015f\u0131na bu\u011fday\u0131 ak\u0131tan oluk. \n\u00e2rd-b\u00eez \n(f.b.s.) 1. un eleyici. 2. un ele\u011fi. \n\u00e2rden \n(f.i.) 1. s\u00fczg\u00fc. 2. kevgir. \n\u00e2rdh\u00e2le \n(f.i.) \"bulama\u00e7\" denilen yemek. (bkz: ardt\u00fble, ardd\u00fble). \n\u00e2rd\u00een \n(f.i.) imtihan, tecr\u00fcbe, deneyi\u015f. \nardiyye \n(a.i.) e\u015fya saklanan yer, antrepo. \nardt\u00fble, ardd\u00fble \n(f.i.) \"bulama\u00e7\" denilen yemek, (bkz. ard-h\u00e2le). \n\u00e2re \n(a.i.) \u00f6d\u00fcn\u00e7 al\u0131nan veya verilen \u015fey, \u00f6d\u00fcn\u00e7. \n\u00e2reb \n(a.s.) (daha, en, veya pek) ak\u0131ll\u0131, a\u00e7\u0131kg\u00f6z. \n\u00e2rec \n(f.i.) dirsek, (bkz: \u00e2ren\u00e7, \u00e2ret). \narec \n(a.i.) topall\u0131k. \na'rec \n (a.s.) topal, aksak, (bkz: leng). . \narec\u00e2n \n(a.i.) topall\u0131k, aksakl\u0131k. \na'ref \n(a.s.) 1. pek ma'ruf, \u00e7ok bilinen. 2.-(daha, pek, \u00e7ok) arif, \nanlay\u0131\u015fl\u0131 ve bilgili. \narefe \n(a.i.) 1. arife, d\u00een\u00ee bayramlardan bir evvelki g\u00fcn. 2. bir \u00f6nceki \ng\u00fcn. \narekiyye \n(a.s. m\u00fcen.) zin\u00e2k\u00e2r [kad\u0131n]. \na'rem \n(a.s.) benekli, alacal\u0131 [\u015fey]. \n\u00e2rem-g\u00e2h \n(f.b.i.). (bkz: \u00e2r\u00e2m-g\u00e2h). \n\u00e2rem\u00eede \n(f.s.) dinlenen; rahat, (bkz: \u00e2r\u00e2m\u00eede). \naremrem \n(a.i.) kalabal\u0131k ordu. (bkz: aramram). \n\u00e2ren \n(f.i.), (bkz. \u00e2renc, \u00e2ret). \n\u00e2renc \n(f.i.) 1. dirsek, (bkz: \u00e2rec, \u00e2ret). 2. gidi\u015f, tarz, usul, yol. \n\u00e2rende \n(f.i.) bir \u015fey getiren [kimse]. \n\u00e2reng \n(f.i.) 1. dirsek [v\u00fccutta]. 2. zan-nolunur ki, galiba, \"\u00f6yledir, \nbenzer, hemen odur\" gibi bir yak\u0131nl\u0131k ve benzerlik m\u00e2n\u00e2s\u0131na \ngelir. 3. dert, keder, mihnet. 4. h\u00eele, dubara. 5. tarz, tav\u0131r, \n\u00fcsl\u00fbp; nevi, \u00e7e\u015fit; renk. 6. v\u00e2l\u00ee, h\u00e2kim. \n\u00e2reste \n(f.s.) s\u00fcslenmi\u015f, bezenmi\u015f. (bkz: \u00e2raste). \n\u00e2ret \n(f.i.) dirsek, (bkz: \u00e2rec, \u00e2renc). \narf \n (a.i.) g\u00fczel koku. \narf\u00e2 \n(a.s. ve i. m\u00fcen. \"a'raf\") 1. yeleli, 2. s\u0131rtlan. \narg\u00ee\u015f \n(f.i.) kad\u0131ntuzlu\u011fu denilen nebat (bitki) in k\u00f6k kabu\u011fu, \n[hekimlikte g\u00f6z ilac\u0131 olarak kullan\u0131l\u0131r]. \nar\u0131k \n(a.i.) uykusuzluk. \n\u00e2r\u0131z \n(a.s. arz'dan) 1. gelen. 2. i. tesad\u00fcfi vak'a. 3. i. da\u011f, bulut ve \n\u015f\u00e2ire gibi g\u00f6rmeye man\u00ee olan her\u015fey. 4. i. yanak. \n\u00e2r\u0131z-\u0131 g\u00fclg\u00fbn \ng\u00fcl renginde olan yanak, pembe, al yanak. \nar\u0131za \n(a.i.c. \u00e2nz\u00e2t ve avar\u0131z) 1. aksama. 2. engebe. 3. bozukluk, \nsakatl\u0131k. 4. muz. bir notan\u0131n, sesini yanm ton y\u00fckseltmek \nveya al\u00e7altmak veyahut eski h\u00e2line getirmek i\u00e7in \u00f6n taraf\u0131na \nkonulan diyez, bemol, bekar i\u015faretlerinin ortak ad\u0131. \n\u00e2r\u0131z\u00e2n, \u00e2r\u0131zet\u00e2n \n(a.i.c.) iki yanak. ","\u00e2r\u0131zan \n(a.zf. \u00e2nz'dan) 1. ge\u00e7ici olarak. 2. tesad\u00fcfen, rastgele. \n\u00e2r\u0131z\u00e2t \n(a.i. \u00e2r\u0131za'n\u0131n c.), (bkz. avar\u0131z). \n\u00e2r\u0131z\u00ee \n(a.s. \u00e2nz'dan c. avar\u0131z) 1. sonradan \u00e7\u0131kan. 2. muvakkat, gelip \nge\u00e7ici. \n\u00e2r\u00ee \n (a.s.) ; 1. \u00e7\u0131plak. 2. h\u00fcr. 3. e. -s\u0131z. \n\u00e2r\u00ee \n(a.i.) Hind-Avrupa dil ailesinden olan \u0131rk, topluluk veya \nkimse. \n\u00e2r\u00ee \n(f.e.) evet. (bkz: naam, bel\u00e2). \n\u00e2rib \n(a.s. arab'dan) h\u00e2lis Arap cinsinden olan. \n\u00e2ric \n(a.s. ur\u00fbc'dan) 1. topal, aksak, m\u00fcen. \"\u00e2rice\". 2. noksan. 3. \n\u00e7\u0131k\u0131p inen. \nar\u00eef \n(a.s. irf\u00e2n'dan) 1. me\u015fhur, \u00e7ok tan\u0131nm\u0131\u015f. 2. bilgi sahibi. \n\u00e2rif \n(a.s. irf\u00e2n'dan c. uref\u00e2) 1. bilen, bilgili, irfan sahibi. 2. i. erkek \nad\u0131. \n\u00e2rif bi-ll\u00e2h \nmarifeti Allah'a v\u00e2s\u0131l olan, vel\u00ee-lik mertebesine ula\u015fm\u0131\u015f \nkimse, vel\u00ee. \n\u00e2rif\u00e2n \n(a.f.b.i.) arifler, bilgililer. \n\u00e2rif-\u00e2ne \n(a.f.zf.) 1. arif olana yak\u0131\u015facak surette. 2. ortakla\u015fa, \u00f6rfene, \n\u00e2det oldu\u011fu \u00fczere. [2 nci m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131n \"har\u00eef\u00e2ne\" den bozma \noldu\u011fu s\u00f6ylenmektedir]. \n\u00e2rif\u00een \n(a.s. arifin c.), (bkz. \u00e2rif\u00e2n). \n\u00e2rife \n(a.i. arifin m\u00fcen. c. av\u00e2rif) 1. iyilik. 2. arma\u011fan, ba\u011f\u0131\u015f. 3. s. \nn\u00e2zik. 4. eli-a\u00e7\u0131k, c\u00f6mert. 5. kabiliyetli. \n\u00e2rig \n(f.i.) 1. g\u00fccenme, k\u0131r\u0131lma. 2. k\u0131skan\u00e7l\u0131k, haset. 3. nefret, kin \nve d\u00fc\u015fmanl\u0131k, (bkz: \u00e2jig). \n\u00e2rim \n(a.s.) uygunsuz, ho\u015fa gitmez, ters. \narim \n(a.s.) inat\u00e7\u0131, kafa tutan. \nar\u00ees \n(a.i.) gerdek. \nAristat\u00e2l\u00ees \n(a.h.i.) Yunan feylesofu Aristo. \n\u00e2ri\u015f \n(f.i.) m\u00e2n\u00e2 (anlam), mefhum (kavram). \nar\u00ee\u015f \n(a.i.) 1. asma \u00e7arda\u011f\u0131. 2. samandan yap\u0131lm\u0131\u015f bir \u00e7e\u015fit ev. 3. \nsundurma. \n\u00e2ri\u015f\u00ee \n(f.s.) manev\u00ee. \n\u00e2riyet \n(a.i.c. av\u00e2r\u00ee) \u00f6d\u00fcn\u00e7, e\u011freti. \n\u00e2riyet-ser\u00e2y \nd\u00fcny\u00e2. \n\u00e2riyeten \n(a.zf.) \u00f6d\u00fcn\u00e7, e\u011freti olarak. \n\u00e2riyet\u00ee \n(a.s.) \u00f6d\u00fcn\u00e7, e\u011freti. \n\u00e2riz \n(a.i.) ard\u0131\u00e7 a\u011fac\u0131. \n\u00e2riz-i L\u00fcbnan \nbut. L\u00fcbnan servisi. \nar\u00eez \n(a.s.) 1. semiz. 2. enli, geni\u015f |\u015fey]. 3. m\u00fctev\u00e2zi, l\u00e2tif, l\u00e2y\u0131k. \nar\u00eez \n(a.s. arz'dan) geni\u015f, enli. \nar\u00eez ve am\u00eek \n(geni\u015fli\u011fine ve derinli\u011fine) enine boyuna, uzun uzad\u0131ya. \nar\u00eez-\u00fcl-cism \ny.ool. yass\u0131solucanlar, fr. platheimintes. \nar\u00eeza \n(a.i.c. ar\u00e2iz) k\u00fc\u00e7\u00fckten b\u00fcy\u00fc\u011fe yaz\u0131lan yaz\u0131. (bkz: takdime, \nistirh\u00e2m-n\u00e2me). \n\u00e2rizen \n(a.zf.). (bkz. \u00e2r\u0131zan). \narkan \n (\"ka\" uzun okunur, a.i.) terleme. \narkub \n(a.i.) 1. \u00f6k\u00e7e siniri, e\u011frice. 2. yalan ve k\u00f6t\u00fc s\u00f6z. \narm, arem \n (a.i.) inat\u00e7\u0131l\u0131k, kafa tutma. ","\u00e2rman \n(f.i.) 1. hasret, \u00f6zleme, \u00f6zleyi\u015f. 2. zahmet, s\u0131k\u0131nt\u0131. 3. teess\u00fcf. \n4. pi\u015fmanl\u0131k. \n\u00e2rm\u00e2n\u00ee \n(f.s.) kederli, m\u00fcteessif; pi\u015fman; ho\u015fnutsuz. \n\u00e2rmi\u015f \n(f.i.). (bkz. \u00e2r\u00e2mi\u015f). \narr\u00e2de \n(a.i.c. arr\u00e2d\u00e2t) tekerlekli manc\u0131n\u0131k, sava\u015f arabas\u0131. \narr\u00e2f \n(a.i.) 1. falc\u0131, k\u00e2hin. 2. m\u00fcneccim. (bkz: ahter-b\u00een, ahter-g\u00fb, \nahter-\u015fin\u00e2s, ahter-\u015f\u00fcm\u00e2r1). 3. hekim. 4. g\u00f6\u00e7ebe Arap \na\u015firetlerinin \u00f6rfe v\u00e2k\u0131f um\u00fbm\u00ee bilgileri, [m\u00fcen. \"arr\u00e2fe\"]. \nArr\u00e2s \n(a. s.) 1. g\u00fcrleyen ve \u015fim\u015fek \u00e7akan. 2. \u015fim\u015fekli. \nars \n(a.i.) sevin\u00e7, ferahl\u0131k. \nars \n(a.i.) y\u0131ld\u0131nml\u0131 g\u00f6k g\u00fcr\u00fclt\u00fcs\u00fc; y\u0131ld\u0131r\u0131m. \narsa \n(a.i.c. aras\u00e2t) yer, toprak. \narsa-i \u00e2lem \n\u00e2lem arsas\u0131, d\u00fcnya meydan\u0131. \narsa-i k\u00e2r-z\u00e2r \nsava\u015f meydan\u0131. \narsa-i t\u00e2rih \ntarih alan\u0131. \narsl\u00e2n\u00ee \n(f.i.) arslanl\u0131 [eski kuru\u015f para], \nar\u015f \n(a.i.) 1. \u00e7ardak, \u00e7ad\u0131r. 2. cumba, kafes. 3. \u00e7at\u0131, dam. 4. \ndokuzuncu g\u00f6k. 5. taht. \nar\u015f-fersa \n(a.f.b.s.) ar\u015f\u0131 y\u0131pratan, ar\u015ftan \u00fcst\u00fcn. \nar\u015f-\u0131 a'l\u00e2 \ng\u00f6\u011f\u00fcn en y\u00fcksek tabakas\u0131, (bkz: ar\u015f-\u0131 berin). \nar\u015f-\u0131 a'l\u00e2-y\u0131 sa\u00e2det \nsaadetin en y\u00fcksek yeri. \nAr\u015f-\u0131 \u00e2\u015fiy\u00e2n \nkutsal kimselerin \u00f6ld\u00fckten sonra gidecekleri yer. \nar\u015f-\u0131 a'zam \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 az\u00eem \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 Hud\u00e2 \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 icl\u00e2l \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 il\u00e2h\u00ee \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 \u0131nec\u00eed, ar\u015f-\u0131 rahm\u00e2n en y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 Yezd\u00e2n\u00ee \nen y\u00fcksek g\u00f6k tabakas\u0131, Tanr\u0131'n\u0131n kat\u0131. \nar\u015f-\u0131 ber\u00een \ng\u00f6\u011f\u00fcn en y\u00fcksek tabakas\u0131, (bkz: ar\u015f-\u0131 a'l\u00e2). \nar\u015f \u00fc fer\u015f, ar\u015f \u00fc zem\u00een \ng\u00f6k y\u00fcz\u00fc ve yer y\u00fcz\u00fc. \nar\u015f \u00fc k\u00fcrs\u00ee \ng\u00f6\u011f\u00fcn ar\u015f k\u0131sm\u0131 ile alt\u0131ndaki k\u00fcrs\u00fc. \nar\u015f-\u00fcs-sim\u00e2k \nastr. ikizler tak\u0131m y\u0131ld\u0131z\u0131. \nar\u015f-\u00fcs-s\u00fcreyy\u00e2 \n\u00dclker y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n alt\u0131nda bulunan bir y\u0131ld\u0131z k\u00fcmesi. \nar\u015fa \n(a. f.i.) g\u00fcvene. \nar\u015fiy\u00e2n \n(f.i.) Ar\u015f'\u0131n etraf\u0131nda te\u015fbih edip dola\u015fan melekler, (bkz. \nhamele-i ar\u015f, hamelet-\u00fcl-ar\u015f). \nar\u015f-p\u00e2ye \ny\u00fckselen. \nartal \n(a.s.) benzerlerinden \u00e7ok daha iri olan. \nartaliyyet \n(a.i.) benzerlerinden \u00e7ok daha iri olma. \nar\u00fbb \n(a.s.) kocas\u0131na ve sevgilisine \u00e7ok d\u00fc\u015fk\u00fcn kad\u0131n. \nAr\u00fbb\u00e2 \n(a.i.) yedinci kat g\u00f6\u011f\u00fcn adlar\u0131ndan biri. \n\u00e2r\u00fbde \n(f.s.) \u00f6fkeli, k\u0131zg\u0131n, h\u0131rsl\u0131. \naruf \n(a.s.) uzun zaman \u0131st\u0131rap \u00e7eken. \n\u00e2r\u00fbg \n(f.i.) ge\u011firme. \n\u00e2rugde \n(f.s.) \u00f6fkeli. \n\u00e2r\u00fbg-zen \n(f.b.s.) ge\u011firici, ge\u011firen. \n\u00e2r\u00fbn \n(f-i-) iyi vas\u0131flarla \u015f\u00f6hret bulma, g\u00fczel ve iyi huylular. \nar\u00fbs \n(a.i.c. ar\u00e2is, f.c. ar\u00fbs\u00e2n) 1. gelin. 2. Husrev Perviz'in sekiz \nhaz\u00eenesinden biri. 3. kim. k\u00fck\u00fcrt. ","Ar\u00fbs-i cih\u00e2n \nD\u00fcny\u00e2. \nAr\u00fbs-i \u00e7erh \nG\u00fcne\u015f. \nAr\u00fbs-i felek \nG\u00fcne\u015f. \nAr\u00fbs-i h\u00e2ver\u00ee \nG\u00fcne\u015f. \nAr\u00fbs-i \u015e\u00e2m \n\u015eam, Askalon. \nAr\u00fbs\u00e2n \n (a.i. ar\u00fbs'un f.c.) gelinler. \nAr\u00fbs\u00e2n-\u0131 b\u00e2\u011f \ntarla \u00e7i\u00e7ekleri \nAr\u00fbs\u00e2n-\u0131 \u00e7emen \n\u00e7imenlik \u00e7i\u00e7ekleri \nAr\u00fbs\u00e2n-\u0131 huld \nebediyetin gelinleri, cennet hurileri \nAr\u00fbs-\u00e2ne \ngeline yak\u0131\u015facak \u015fekilde \nar\u00fbsek \n(a.f.i.) 1. k\u00fc\u00e7\u00fck gelin. 2. ye\u015fil ve pembe dalgal\u0131 sedef. \nar\u00fbs\u00ee \n(a.i.) 1. d\u00fc\u011f\u00fcn ziyafeti. 2. s. d\u00fc\u011f\u00fcne, geline veya g\u00fcveye ait. \nar\u00fbsiyye \n(a.i.) Osmanl\u0131lar'da de\u011feri geline g\u00f6re de\u011fi\u015fen ve yeni \nevlenen erkeklerden al\u0131nan bir vergi. \nar\u00fbz \n(a.i.c. e\u00e2r\u00eez) 1. yan, taraf. 2. yanak. 3. yol. 4. usul. 5. Arap \ndilcilerinden imam Halil'in, eski Arap \u015fiirlerini esas tutarak, \nbir sisteme ba\u011flad\u0131\u011f\u0131 rivayet edilen, hecelerin uzunlu\u011fu ve \nk\u0131sal\u0131\u011f\u0131 es\u00e2s\u0131na dayanan, esas Arap nazm\u0131nda, muayyen \nkal\u0131plar\u0131, T\u00fcrk, Fars, Efgan, Pakistan ve k\u0131smen Hindistan \nnaz\u0131mlar\u0131nda kullan\u0131lan vezindir, (bkz: bahr, ilm-i aruz). 6. \nArap nazm\u0131nda beytin birinci m\u0131sr\u00e2-\u0131n\u0131n son k\u0131sm\u0131, [bu \u015fekil \nbizde yoktur]. \nar\u00fbz\u00ee \n(a.s.) 1. aruz veznine ait olan, aruzla ilgili. 2. i. aruzla yazan \nkimse. \narv \n(a.i.) 1. s\u0131tma ve ba\u015fka ate\u015fli hastal\u0131klarda gelen ilk titreme. 2. \nbir i\u015f i\u00e7in birinin yan\u0131na sokulma. 3. yemi\u015f vermeyen bir da\u011f \na\u011fac\u0131. \narvend \n(f.i.) \u015fan, \u015feref, azamet, ululuk, debdebe. \narz \n(a.i.) bir b\u00fcy\u00fc\u011fe sunma, g\u00f6sterme, bildirme, \u00f6n\u00fcne koyma, \n(bkz: arz\u00e2). \narz-\u0131 cem\u00e2l \ny\u00fcz g\u00f6sterme. \narz-\u0131 d\u00eed\u00e2r \ny\u00fcz g\u00f6sterme. \narz-\u0131 end\u00e2m \nboy g\u00f6sterme. \narz-\u0131 h\u00e2cet \nistek bildirme. \narz-\u0131 h\u00e2l (arzuhal) \n1) \"h\u00e2lin bildirilmesi\", ne halde bulundu\u011funu bildirme; \ndilek\u00e7e, (bkz: arzuhal). \narz-\u0131 hayret \n\u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k g\u00f6sterme. \narz-\u0131 hul\u00fbs \n1) dalkavukluk etme. 2) samimi olarak sevgisini g\u00f6sterme. \narz-\u0131 h\u00fcner \nmarifet g\u00f6sterme. \narz-\u0131 h\u00fcrmet \nsayg\u0131 sunma. \narz-\u0131 h\u00fcsn \ng\u00fczellik g\u00f6sterme. \narz-\u0131 m\u00e2-fi-zzam\u00eer \ng\u00f6n\u00fcldekini s\u00f6yleme. \narz-\u0131 iftikar \nihtiy\u00e2c\u0131n\u0131 meydana koyma. \narz-\u0131 kudret \nkudret g\u00f6sterme. \narz-\u0131 le\u015fker \nasker g\u00f6sterme, tefti\u015f verme. \narz-\u0131 mazhar \nbir i\u015fin g\u00f6r\u00fclmesi hakk\u0131nda, halk taraf\u0131ndan y\u00fcksek bir \nmakama topluca verilen dilek\u00e7e. \narz-\u0131 meveddet \nmuhabbeti, sevgiyi belli etme. \narz-\u0131 minnet \nminnet g\u00f6sterme. \narz-\u0131 minnett\u00e2r\u00ee \nminnet alt\u0131nda bulundu\u011funu belli etme. ","arz-\u0131 mu\u00e2h\u00e2t \nkarde\u015f\u00e7e ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131 bildirme. \narz-\u0131 m\u00fcdde\u00e2 \nfikrini bildirme. \narz-\u0131 nefs \nnefsini \u00f6ne s\u00fcrme, g\u00f6sterme, kendini g\u00f6sterme [fedak\u00e2rl\u0131k \nkar\u015f\u0131s\u0131nda]. \narz-\u0131 ta'z\u00eem\u00e2t \nsayg\u0131lar\u0131n\u0131 bildirme. \narz-\u0131 taleb \nmal satma, mal alma. \narz-\u0131 ub\u00fbdiyyet \nkullu\u011funu, ba\u011fl\u0131l\u0131\u011f\u0131m bildirme, g\u00f6sterme. \narz-\u0131 uhuvvet \n(bkz. arz-\u0131 mu\u00e2h\u00e2t). 2) Mehmet Rauf taraf\u0131ndan istanbul'da \nresimli ve haftal\u0131k olarak yay\u0131mlanm\u0131\u015f bir gazete. \narz \n(a.i.c. araz\u00fbn ve [tabakalar\u0131 bak\u0131m\u0131ndan] \"arz\u00een\" \u015fekli de \nvard\u0131r). 1. D\u00fcny\u00e2. 2. toprak. \narz-\u0131 bas\u00eet \nd\u00fcz yer. \narz-\u0131 gayr-i mesk\u00fbn \nya\u015fanmaz [toprak, yer \narz-\u0131 Ken'\u00e2n \n(bkz: arz-\u0131 mev'\u00fbd, arz-\u0131 mukaddes). \narz-\u0131 mesk\u00fbn \nya\u015fanabilir [yer]. 3. iklim; memleket. \narz-\u0131 a'\u015f\u00e2riye \n\u00f6\u015f\u00fcr -onda bir- vergi veren memleket. \narz-\u0131 har\u00e2c \nvergi veren memleket. \narz-\u0131 mev'\u00fbd \nFilistin. \narz-\u0131 mukaddes \nFilistin ve havalisi. \narz-ull\u00e2hi v\u00e2sia \nAllah\u0131n yaratt\u0131\u011f\u0131 yer y\u00fcz\u00fc geni\u015ftir; geni\u015f araz\u00ee. \n\u00e2rz \n(f.i.) ard\u0131\u00e7 denilen a\u011fa\u00e7. (bkz: \u00e2riz). \narz \n1. en, geni\u015flik. 2. astr. enlem. \narz-\u0131 belde \nastr. her hangi bir mahallin \u00fcst\u00fcnden ge\u00e7en arz d\u00e2iresi. \narz-\u0131 belde ta'y\u00eeni \njeol., astr. herhangi bir mahalde kutup y\u0131ld\u0131z\u0131na veya di\u011fer \ny\u0131ld\u0131zlara rasatlar ve bu rasatlara dayanan astronomik \nhesaplar yapmak suretiyle o yerin arz\u0131n\u0131 t\u00e2yin etme. [ayn\u0131 \nameliye G\u00fcne\u015fle de yap\u0131labilir]. \narz-\u0131 cen\u00fbb\u00ee \ng\u00fcney enlem. \narz-\u0131 \u015fim\u00e2l\u00ee \nkuzey enlem. \narz\u00e2 \n(f.i.) sunma, g\u00f6sterme, (bkz: arz). \narzan \n(a.zf.) enine, enlili\u011fine, geni\u015fli\u011fine. \narz\u00e2n\u00ee \n(a.zf.) enine olarak. \narz-d\u00e2\u015ft \n(a.f.b.i.) h\u00e2t\u0131ra, muht\u0131ra, anda\u00e7. \narz-g\u00e2h \n(a.f.b.i.) toplanma yeri [bir \u015fey arzetmek i\u00e7in]. \narz-h\u00e2ne \n(a.f.b.i.) Topkap\u0131 Saray\u0131'nda H\u0131rka-i \u015eer\u00eef odas\u0131n\u0131n d\u0131\u015f\u0131ndaki \naral\u0131k oda, aslanh\u00e2ne. \narz\u00ee \n(a.i. arz'dan) topra\u011fa ait, toprakla ilgili. \narz\u00ee \n(a. s. arz'dan) ene ait, en ile ilgili. \narz\u00een \n(a.i. arz'\u0131n c.) arzlar, [tabakalar\u0131 itibariyle]. \narziyy\u00e2t \n(a.i.c.) jeoloji, fr. geologie . \narziyye \n(a.s.) toprakla, topraktan yeti\u015fen. \nMahs\u00fbl\u00e2t-\u0131 arziyye \ntoprak mahsulleri. \narz\u00eez \n(f.i.) kur\u015fun, kalay, (bkz: res\u00e2s). \nArz\u00fb \n(a.h.i.) me\u015fhur halk hik\u00e2yelerinde Kamber'in sevgilisi. \n\u00e2rz\u00fb \n(f.i.) istek, heves. \n\u00e2rz\u00fb-d\u00e2r \n(f.b.s.) istekli, hevesli. (bkz. arz\u00fb-ke\u015f, arz\u00fb-mend). \narzuhal \n(a.b.i.). (bkz: arz-\u0131 h\u00e2l, istid'\u00e2). \n\u00e2rz\u00fb-ke\u015f \n(f.b.s.) istekli, hevesli. (bkz. \u00e2rz\u00fb-d\u00e2r, \u00e2rz\u00fb-mend, h\u00e2hi\u015f-g\u00e2r, \nh\u00e2hi\u015f-ger). \n\u00e2rz\u00fb-mend \n(f.b.s.) istekli, hevesli. (bkz. \u00e2rz\u00fb-d\u00e2r, \u00e2rz\u00fb-ke\u015f). ","\u00e2rz\u00fb-mend\u00ee \n(f.b.s.) istek, heves. \n\u00e2rz\u00fb-n\u00e2k \n(f.b.s.) istekli. \narz\u00fb-\u015fikesten \n(f.b.i.) arzunun yerine gelmemesi, istek k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131. \narz\u00fb-yi hay\u00e2t \npsik. ya\u015famak iste\u011fi. \n\u00e2s \n(a.i.) bot. mersin a\u011fac\u0131. \nHabb-\u00fcl-\u00e2s \nmersin a\u011fac\u0131 meyvas\u0131. \n\u00e2s \n(f.i.) 1. de\u011firmen, (bkz: \u00e2siy\u00e2, \u00e2si-y\u00e2b). 2. kakum denilen bir \nhayvan. \nas\u00e2 \n(a.i.c. a's\u00e2) 1. deynek, sopa. 2. dervi\u015flerin ta\u015f\u0131d\u0131klar\u0131 sopa. \n\u00e2s\u00e2-yi M\u00fbs\u00e2 \nHz. Musa'ya Allah taraf\u0131ndan mu'cize olarak verilen ve y\u0131lan \nh\u00e2line giren de\u011fnek. \n\u00e2s\u00e2 \n(f.i.) 1. esneme. 2 vakar, cidd\u00eelik. 3. s\u00fcs, bezek. \n-\u00e2s\u00e2 \n(f.e.) gibi. \nCennet-\u00e2s\u00e2 \ncennet gibi, (bkz: manend, ve\u015f). \na's\u00e2 \n(a.i. as\u00e2'n\u0131n c.) de\u011fnekler, sopalar. \n\u00e2s\u00e2b \n(a.i. eseb'in c.) v\u00fccudun alt k\u0131sm\u0131nda \u00e7\u0131kan k\u0131llar. \nasab \n(a.i.c. a's\u00e2b) sinir, damar. \nasab-\u0131 al\u00e2kav\u00ee \nanat. sempatik sinir sistemi. \nasab-\u0131 ayn\u00ee \nanat. g\u00f6z siniri. \nasab-\u0131 basar\u00ee \nanat. g\u00f6rme siniri. \nasab-\u0131 enf\u00ee \nanat. burun siniri. \nasab-\u0131 han\u00e7erev\u00ee \nanat. g\u0131rtlak siniri. \nasab-\u0131 riev\u00ee-i m\u00ee'de \nanat. akci\u011fer mide siniri, fr. nerf vague. \nasab-\u0131 sem'\u00ee \nanat. i\u015fitme siniri. \nasab-\u0131 \u015fevk\u00ee \nanat. omur siniri, fr. nerf spinal. \nasab-\u0131 taht-el-lis\u00e2n\u00ee-i keb\u00eer anat. b\u00fcy\u00fck dilalt\u0131 siniri, fr. nerf hypoglosse. \nasab-\u0131 vust\u00e2 \nanat. ortadamar, fr. me-diane. \na's\u00e2b \n(a.i. asab'in c.) sinirler. \na's\u00e2b-\u0131 al\u00e2kaviyye \nanat. vazomotor(lar), damar devindiren sinirler. \na's\u00e2b-\u0131 g\u00fb\u015f \nkula\u011f\u0131n sinirleri. \na's\u00e2b-\u0131 k\u00e2inat \nk\u00e2inat\u0131n sinirleri. \na's\u00e2b-\u0131 muharrike \nanat. motor sinirleri. \na's\u00e2b-\u0131 \u015femme \nanat. koklama sinirleri. \nasab\u00e2n\u00ee \n(a.s.) 1. asabe'ye ait, asabe ile ilgili. 2. sinirli. \nasab\u00e2t \n(a.i. asabe'nin c.). (bkz: asabe). \nasabe \n(a.i. c. asab\u00e2t) 1. bir tek sinir. 2. baba taraf\u0131ndan akraba \nolanlar. 3. \u015fer'an, miras alamayan akraba. 4. birinin f\u0131rkas\u0131 ve \navenesi. \nas\u00e2bi \n(a.i. usbu'un c.) parmaklar, (bkz: es\u00e2bi1) \nasab\u00ee \n(a.s. asab'dan) sinirli. \na's\u00e2b\u00ee \n(a.s.). (bkz. asab\u00ee). \nasabiyy-\u00fcl-cen\u00e2h \nzool. sinir kanatl\u0131lar, fr. pseudonevroptees. \nasabiyy-\u00fcl-miz\u00e2c \nyarad\u0131l\u0131\u015f\u00e7a sinirli olan [kimse]. \nasabiyye \n(a.i.) 1. sinir hastal\u0131klar\u0131. 2. sinir hastal\u0131klar\u0131 pavyonu. \nasabiyye-i te\u015fenn\u00fcc\u00e2t \nsinir spazmlar\u0131. \nasabiyyet \n(a.i.) 1. sinirlilik. 2. kendi akraba, vatan, din ve milliyetini \nasm derecede kay\u0131rma gayreti. \nasabiyyet-i kavmiyye \n\u015fovenlik, yurtseverlik. \na'sac \n(a.s.) aln\u0131 \u00fcst\u00fcne sa\u00e7\u0131 d\u00f6k\u00fclm\u00fc\u015f. \nAs\u00e2d \n(a.i.) esed\u2018in c. arslanlar. ","\u00c2saf \n(a.h.i.) 1.S\u00fcleyman Peygamberin veziri. 2. vezir. \n\u00e2saf-\u00e2ne \n(a.f.zf.) vezire yak\u0131\u015facak surette. \n\u00e2saf\u00ee \n(a.s.) vezire mensup. \nB\u00e2b-\u0131 \u00e2saf\u00ee \nB\u00e2b-\u0131 \u00e2l\u00ee. \nEmr-i \u00e2saf\u00ee \nsadr\u00e2zam buyru\u011fu. \nas\u00e2fir \n(a.i. usf\u00fbr'un c.) 1. ser\u00e7e ku\u015flar\u0131. \nLis\u00e2n-\u00fcl-as\u00e2f\u00eer \nku\u015f dili. 2. zool. ser\u00e7egiller. \n\u00e2saf-rey \n(a.b.s.) d\u00fc\u015f\u00fcncesi \u00c2saf\u0131nki gibi m\u00e2kul olan [vezir]. \n\u00e2saf-tedb\u00eer \n(a.b.s.) yolu, tutumu \u00c2saf\u0131nki gibi m\u00e2kul olan [vezir]. \nas\u00e2g\u0131r, as\u00e2g\u0131re \n(a.s. asgar'm c.) \u015feref ve itibarca k\u00fc\u00e7\u00fck olanlar. \nas\u00e2g\u0131r ve ek\u00e2bir \n(a.f.s.) k\u00fc\u00e7\u00fckler ve b\u00fcy\u00fckler. [\u00eetibar ve mevkice]. \nas\u00e2hib \n(a.i.ash\u00e2b'\u0131n c.) sahipler. \nas\u00e2h\u0131b \n(a.i. s\u00e2hib'in c.) 1. sahipler, m\u00e2likler, efendiler. 2. yol \narkada\u015flar\u0131, dostlar. \nas\u00e2ib \n(a.i. \u0131s\u00e2be'nin c.) 1. cem\u00e2atler, tayfalar. 2. ba\u015fa sar\u0131lan \nnesneler, ka\u015fbast\u0131lar, sarg\u0131lar, (bkz. as\u00e2yib). \nas\u00e2-ke\u015f \n(a.f.b.s.) 1. sopa \u00e7eken. 2. k\u00f6r yedek\u00e7isi. \nas\u00e2kir \n(a.i. asker'in c.) erler. \nas\u00e2kir-i bahriyye \ndeniz askerleri, bahriyeliler. \nas\u00e2kir-i berriyye \nkara askerleri. \nas\u00e2kir-i hassa \np\u00e2di\u015f\u00e2h\u0131 koruyan askerler. \nas\u00e2kir-i mans\u00fbre-i Muhammediyye tar. II. Mahmud zaman\u0131nda Yeni\u00e7eri Oca\u011f\u0131n\u0131n \n17Kas\u0131m 1 826 da kald\u0131r\u0131lmas\u0131 \u00fczerine kurulan ordu te\u015fkil\u00e2t\u0131. \nas\u00e2kir-i mu\u00e2vine \nyard\u0131mc\u0131 milis askerleri. \nas\u00e2kir-i muntazama \nordu askeri. \nas\u00e2kir-i niz\u00e2miyye \nilk askerlik devresini yapmakta olan asker. \nas\u00e2kir-i red\u00eefe \nikinci devre askerli\u011fini yapan askerler. \nas\u00e2kir-i \u015f\u00e2h\u00e2ne \naskerler [um\u00fbm\u00ee olarak]. \n\u00e2s\u00e2l \n(a.i.) ahl\u00e2k. \n\u00e2s\u00e2l \n(f.i.) temel, k\u00f6k. \n\u00e2s\u00e2l \n(a.i. as\u00eel'in c.) ikindi ile ak\u015fam veya yats\u0131 aras\u0131ndaki \nzamanlar. \nBi-l-gud\u00fcv-vi ve-l-\u00e2s\u00e2l \nsabah-ak\u015fam. \nasale \n(a.s.) \u00e7ok zehirli ve korkun\u00e7 y\u0131lan. \nas\u00e2le \n(a.i.) bal pete\u011fi. \nas\u00e2let \n(a.i. asl'dan) 1. soysop temizli\u011fi. 2. kendi n\u00e2m\u0131na hareket. 3. \ned. yaz\u0131da veya s\u00f6zde baya\u011f\u0131 t\u00e2birlerin bulunmamas\u0131, (bkz: \nedeb-i kel\u00e2m). \nas\u00e2leten \n(a.zf.) kendi n\u00e2m\u0131na hareket ederek, [vek\u00e2letin z\u0131dd\u0131 olmak \n\u00fczere de kullan\u0131l\u0131r]. \nas\u00e2letl\u00fc \n(a.t.s.) eskiden yabanc\u0131 el\u00e7ilere verilen unvan. \nas\u00e2let-me\u00e2b \n(a.b.s.) as\u00e2letli. [eskiden yabanc\u0131 el\u00e7iler i\u00e7in kullan\u0131l\u0131rd\u0131]. \n\u00e2s\u00e2m \n(a.i. ism'in c.) su\u00e7lar, g\u00fcn\u00e2hlar, kabahatler. \na's\u00e2m \n(a.i. usme'nin c.) 1. gerdanl\u0131klar. 2. tasmalar. \na'sam \n(a.s.) \u00f6n ayaklan sekili olan [hayvan]. \nasamm \n(a.s.) 1. sa\u011f\u0131r, i\u015fitmez. 2. s\u00f6z i\u015fitmez. 3. sert; g\u00fc\u00e7; tahamm\u00fcl \nedilmez. 4. i. gr. Arap yaz\u0131s\u0131nda ikinci ve \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc k\u00f6k\u00fcnde \nuzun harf bulunan bir fiil. \nasammiyyet \n(a.i.) sa\u011f\u0131rl\u0131k, duymazl\u0131k. ","\u00e2s\u00e2n \nkolay. \n\u00e2s\u00e2n-g\u00eer \n(f.b.s.) kolay tutulan, kolay zaptedilen. \n\u00e2s\u00e2n\u00ee \n(f.i.) kolayl\u0131k. \n\u00e2s\u00e2r \n(a.i. eser'in c.) 1. izler, ni\u015faneler, al\u00e2metler. 2. \u00e2bideler. 3. \nhik\u00e2yeler; an'aneler, gelenekler. 4. ba\u015fyazar\u0131 Menemenliz\u00e2de \nTahir olan ve istanbul'da yay\u0131mlanm\u0131\u015f haftal\u0131k bir gazete. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 at\u00eeka veya kad\u00eeme eski eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 ced\u00eede \nyeni eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 edebiyye \nedeb\u00ee eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 esl\u00e2f veya kudem\u00e2 eskilerin yazd\u0131\u011f\u0131 \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 h\u00e2z\u0131ra \n\u00e7a\u011fda\u015f eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 ilmiyye \nilm\u00ee, bilimsel eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 matb\u00fba \nbas\u0131lm\u0131\u015f eserler. \n\u00c2s\u00e2r-\u0131 mehdiyye \nastr. fr. nutatio . \n\u00c2s\u00e2r-\u0131 mergube \nra\u011fbet kazanm\u0131\u015f, be\u011fenilmi\u015f eserler. \n\u00c2s\u00e2r-\u0131 nef\u00eese \ng\u00fczel sanat eserleri. \n\u00c2s\u00e2r-\u0131 nisv\u00e2n \n(kad\u0131nlar\u0131n \neserleri) \nFevziye \nAbdiirre\u015fid \ntaraf\u0131ndan \n\u0130stanbul'da onbe\u015f g\u00fcnl\u00fck olarak yay\u0131mlanm\u0131\u015f bir aile dergisi. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 s\u0131n\u00e2iyye ve zar\u00eefe zarif ve sanatl\u0131 eserler. \n\u00e2s\u00e2r-\u0131 ulviyye \nastr. y\u0131ld\u0131z\u0131n tesiriyle meydana gelen g\u00f6k h\u00e2diseleri. \n\u00e2s\u00e2r-\u00fc\u015f-\u015fer\u00eefe \nHz. Muhammed'den kalan h\u0131rka, sa\u00e7, sakal ve benzeri kutsal \nem\u00e2netler. \nasar \n(a.i.) 1. toz. (bkz: gub\u00e2r). 2. s\u0131\u011f\u0131nak, (bkz. melce). \n\u00e2s\u00e2r \n(a.i. \u0131sr'\u0131n c.) 1. vazifeler, g\u00f6revler. 2 . y\u00fckler. 3 . c\u00fcr\u00fcmler, \nkabahatler. \nas\u00e2r \n(a.i.) fakirlik. \na's\u00e2r \n(a.i. asr'\u0131n c.) y\u00fczy\u0131llar. \na's\u00e2r-\u0131 s\u00e2life \nge\u00e7mi\u015f as\u0131rlar, y\u00fczy\u0131llar. \nas'ar \n(a.s.) pek kibirli, \u00e7arp\u0131k y\u00fczl\u00fc \n\u00e2s\u00e2re \n(f.i.) say\u0131 hesap. \nas\u00e2r\u00eem \n(a.i. asr\u00e2m'\u0131n c.) 1. \u00e7ad\u0131r k\u00fcmeleri. 2. ayr\u0131 ayr\u0131 k\u00fc\u00e7\u00fck insan \ntopluluklar\u0131. \n\u00e2s\u00e2r\u00fbn \n(f.i.) kedi otu. - U, -l \nas\u00e2t\u0131b \n (a.i. \u0131stabl'\u0131n c.) ah\u0131rlar. \n\u00e2s\u00e2y \n(f.s.) gibi (bkz: \u00e2s\u00e2). \nAs\u00e2yib \n (a.i. \u0131s\u00e2be'nin c.), (bkz. as\u00e2ib). \n\u00e2s\u00e2yi\u015f \n (f.i.) 1. rahat, huzur. 2. g\u00fcvenlik. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f-bah\u015f \n(f.b.s.) huzur ve g\u00fcven veren. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f berkem\u00e2l \nrahat ve huzur yerinde. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f-c\u00fb \n(f.b.s.) asayi\u015f arayan, rahat\u0131n\u0131 ve huzurunu isteyen. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f-c\u00fby\u00e2ne \n(f-b.zf.) asayi\u015f ve rahat arayana yak\u0131\u015facak surette. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f-perver \n(f.b.s.) rahat, huzur ve sel\u00e2met tarafl\u0131s\u0131. \n\u00e2s\u00e2yi\u015f-perver-\u00e2ne \n(f.b.zf.) rahat, huzur ve sel\u00e2met tarafl\u0131s\u0131na yak\u0131\u015facak surette. \nasb \n(a.i.) 1. sarg\u0131, ba\u011f. 2. mendil. 3. sarma\u015f\u0131k. \nasb\u00e2b \n(a.i. sabeb'in c.) \u00e7ukur yerler. \nasb\u00e2g \n(a.i. s\u0131bg'\u0131n c.) boyalar. \nasb\u00e2h \n(a.i. subh'un c.) sabahlar. \n\u00e2sb\u00e2n \n(f.s.) de\u011firmenci, de\u011firmen sahibi, (bkz. asiy\u00e2-b\u00e2n). \n\u00c2sb\u00e2n\u00ee \n(f.i.) de\u011firmencilik, \nasb\u00e2r \n(a.i. s\u0131br'\u0131n c.) akbulutlar. ","Asced \n(a.i.) h\u00e2lis alt\u0131n.(bkz: deh-deh\u00ee). \nasd\u00e2' \n(a.i. sad\u00e2'n\u0131n c.) sesler, avazlar. \nasd\u00e2f \n(a.i. sedefin c.) sedefler, \nasd\u00e2g \n(a.i. sudg'un c.) anat. \u015fakaklar. \nAsdag\u00e2n \n(a.i) anat. insan\u0131n kollar\u0131ndaki nab\u0131z damarlar\u0131. \nasd\u00e2k \n(a.i. s\u0131dk'\u0131n c.) 1. hakikatler, ger\u00e7ekler. 2. do\u011fru ve sam\u00eemi \nolanlar. \nasdika \n(\"ka\" uzun okunur, a.i. s\u00e2d\u0131k'\u0131n c.) samim\u00ee dostlar. \nasdika-yi bende-g\u00e2n \ns\u00e2d\u0131k kullar. \nasel \n(a.i.) 1. bal. 2. cennetteki d\u00f6rt sudan biri. \nasel-i D\u00e2vud \nbot. bir \u00e7e\u015fit k\u0131na \u00e7i\u00e7e\u011fi. \nasel-i musaff\u00e2 \ns\u00fczme bal. \n\u015eem-i asel \nbalmumu. \nasel-i temr \nbot. erken olmu\u015f hurman\u0131n koyu usaresi. \na'sel \n(a.s.) 1. e\u011fri olan kat\u0131 \u015fey. 2 e\u011fri di\u015fli veya e\u011fri bacakl\u0131 \n[adam]. \nasel\u00ee \n (a.s.) 1. bal renginde olan. 2. i. Yahudilerin ay\u0131rdedilmek \n\u00fczere, omuzlar\u0131na takt\u0131klar\u0131 sar\u0131 kuma\u015f. 3. i. eskiden \nkullan\u0131lan bal renginde bir \u00e7e\u015fit kuma\u015f. \naseliyyet \n(a.i.) bal h\u00e2li. \nasemm \n(a.s.) \u00e7ok sa\u011f\u0131r, kulaktan hi\u00e7 i\u015fitmeyen [kimse]. \naser \n(a.i.) solakl\u0131k. \na'ser \n(a.s.) 1. pek zor ve \u00e7etin, dayan\u0131lmas\u0131 \u00e7ok g\u00fc\u00e7. 2. solak. \naser\u00e2t \n(a.i. asre'nin c.) 1. ayak kaymalar\u0131. 2. s\u00fcr\u00e7meler. 3. \nyan\u0131lmalar. \nases \n (a.i.) gece devriye gezen, gece bek\u00e7isi. \nasf \n(a.i.) 1. zul\u00fcm. 2. haks\u0131zl\u0131k. 3. can \u00e7eki\u015fme. 4. r\u00fczg\u00e2r\u0131n \nkuvvetle esmesi. \nasf\u00e2d \n(a.i. safed'in c.) su\u00e7lular\u0131n veya mahk\u00fbmlar\u0131n ellerine ve \nayaklar\u0131na tak\u0131lan demirden veya kay\u0131\u015ftan yapma kelep\u00e7e. \nasf\u00e2f \n(a.i. saff\u0131n c.) saflar, hatlar. (bkz. suf\u00fbf). \nasf\u00e2r \n(a.i. s\u0131fr'\u0131n c.) 1. s\u0131f\u0131rlar. 2. s. bo\u015f, h\u00fck\u00fcms\u00fcz, de\u011fersiz \u015feyler, \n(bkz. suf\u00fbr). \nasfer \n(a.s.) 1. san. \nMahb\u00fbb-i asfer \nalt\u0131n. 2. u\u00e7uk, soluk benizli. 3. k\u0131z\u0131l. 4. \u0131sl\u0131k calici, \u00f6t\u00fcc\u00fc. 5. \nb\u00fcsb\u00fct\u00fcn bo\u015f. \nasfiy\u00e2 \n(a.s. saf\u00ee'nin c.) 1. sam\u00eem\u00ee, saf, i\u00e7i temiz, tuttu\u011fu yol do\u011fru \nolan kimseler. 2. a. i. sam\u00eem\u00ee dostlar, azizler, \nasga \n(a.s.) 1. \u00e7arp\u0131k y\u00fczl\u00fc. 2. \u00f6\u011frenmeye \u00e7ok hevesli. \nasgar \n(a.s. sag\u00eer'den) (daha, pek, \u00e7ok, en) k\u00fc\u00e7\u00fck. \nasgar-\u0131 n\u00e2m\u00fcten\u00e2h\u00ee \nistenilen her de\u011ferden daha k\u00fc\u00e7\u00fck, sonsuz k\u00fc\u00e7\u00fck, fr. \ninfiniment petit, infinitesimal. \nasgar\u00e2n, asgareyn \n(a.i.) kalb ile dil. \nasgar\u00ee \n(a.i.) en k\u00fc\u00e7\u00fckl\u00fc, en az olan. \n\u00c2sg\u00fbn \n(f.i.) Hazar denizine verilen bir ad. \nash\u00e2b \n(a.i. s\u00e2hib'in c.), (bkz. esh\u00e2b). \nAshame \n(a.h.i.) Peygamberimiz devrinde \u0130sl\u00e2ml\u0131\u011f\u0131 kabul eyleyen \nHabe\u015f Nec\u00e2-\u015fi'sinin ad\u0131. \nashar \n(a.s.) 1. sa\u00e7\u0131 k\u0131z\u0131l [adam]. 2. k\u0131rm\u0131z\u0131 t\u00fcyl\u00fc [adam]. ","ash\u00e2r \n(a.i. s\u0131hr'\u0131n c.) evlenme neticesinde erkek akrabalar, g\u00fcveyler, \nkay\u0131nbiraderler, kay\u0131npederler. \n\u00e2s\u0131f, \u00e2s\u0131fe \n(a.s.c. av\u00e2s\u0131f, \u00e2s\u0131f\u00e2t) sert, \u015fiddetli [r\u00fczg\u00e2r, f\u0131rt\u0131na]. \n\u00e2s\u0131fe \n(a.i.c. \u00e2s\u0131f\u00e2t, av\u00e2s\u0131f) 1. \u015fiddetli esen r\u00fczg\u00e2r. 2. kad\u0131n ad\u0131. \n\u00e2s\u0131m \n(a.s. ismet'den) 1. yasak, yan\u0131na yakla\u015f\u0131lamayan. 2. g\u00fcnahtan, \nharamdan \u00e7ekinen. 3. iffetli. \n\u00c2s\u0131ma, \u00c2sime \n(a.h.i.) Medine \u015fehrinin bir ad\u0131. \n\u00e2s\u00ee \n(a.s.) ahl\u00e2k\u0131 bozuk, ahl\u00e2ks\u0131z, \u00e7apk\u0131n. \nas\u00ee \n(a.s.) uygun, elveri\u015fli. \nas\u00ee, asiye \n(a.s.) \u00e7ok isyanc\u0131. \n\u00e2s\u00ee \n(a.s. isy\u00e2n'dan. c. us\u00e2t) 1. kar\u015f\u0131 gelen. 2. \u015faki, haydut, (bkz: \nba\u011f\u0131). 3. g\u00fcnahk\u00e2r, (bkz: \u00e2sim). \n\u00e2s\u00ee \n(a.i.) doktor, cerrah. \n\u00e2s\u00ee \n(f.s.) mahzun, kederli. \nas\u00eeb \n(a.s.) pek s\u0131cak, k\u0131zg\u0131n. \n\u00e2s\u00eeb \n(f.i.) 1. \u00e7arp\u0131\u015fma. 2. bel\u00e2, \u00e2fet, musibet, zarar. \n\u00e2sib-i r\u00fczg\u00e2r \nzaman\u0131n bel\u00e2s\u0131. \n\u00e2s\u00eeb-res\u00e2n \n(f.b.s.) bel\u00e2ya d\u00fc\u015f\u00fcren, zarar veren. \nas\u00eede \n(a.i.) 1. bulama\u00e7. 2. taze bamya, un, etsuyu ve tereya\u011f\u0131 ile \npi\u015firilen bir t\u00fcrl\u00fc Arap yeme\u011fi. \nas\u00eef \n(a.i.c. usef\u00e2) para ile tutulan i\u015f\u00e7i, g\u00fcndelik\u00e7i. \nas\u00eel \n(a.i.) 1. \u00f6\u011fleden sonran\u0131n son k\u0131sm\u0131, ak\u015fam. 2. \u00f6l\u00fcm. \nas\u00eel \n(a.s. asl'dan) 1. sa\u011flam. 2. iyice k\u00f6kle\u015fmi\u015f. 3. kendi ad\u0131na \nhareket eden. 4. edepli, terbiyeli [adam]. \nas\u00eel-\u00e2ne \n(a.f.zf.) as\u00eel olanlara yak\u0131\u015facak surette. \nas\u00eele \n(a.i.c. as\u00e2il) 1. \u00f6\u011fleden sonran\u0131n son k\u0131sm\u0131; ak\u015fam. 2. bir \n\u015feyin b\u00fct\u00fcn\u00fc. 3. \u00f6l\u00fcm. \nas\u00eel-z\u00e2de \n(a.f.b.s.c. as\u00eel-z\u00e2de-g\u00e2n) adam evl\u00e2d\u0131, temiz ve g\u00f6rg\u00fcl\u00fc bir \naileye mensup olan. \nas\u00eel-z\u00e2de-g\u00e2n \n(a.f.b.s.) asilzadeler. \n\u00e2sim \n(a.s. ism'den) g\u00fcnahl\u0131, kabahatli, \nAbd-i \u00e2sim \ng\u00fcnahk\u00e2r, kabahatli kul. \n\u00e2s\u00eeme \n(f.s.) 1. ak\u0131ls\u0131z, beyinsiz. 2. \u015fa\u015fk\u0131n, sersem, (bkz: \u00e2s\u00eeven). \n\u00e2s\u00eeme-g\u00ee \n(f.i.) 1. ak\u0131ls\u0131zl\u0131k, beyinsizlik. 2. \u015fa\u015fakalm\u0131\u015f olma. \n\u00e2s\u00eeme-s\u00e2r, \u00e2s\u00eeme-ser \n(f.b.s.) kafas\u0131 kan\u015f\u0131k. \n\u00e2sin \n(a.s.) pis kokulu. \n\u00e2sir \n(a.s.) bir efs\u00e2neyi nakleden. \n\u00e2sir, \u00e2sire \n(a.s.) aya\u011f\u0131 kayan. \n\u00e2sir, \u00e2sire \n(a.s.) \u015f\u0131ras\u0131n\u0131 veya ya\u011f\u0131n\u0131 almak i\u00e7in s\u0131kan, [\u00fcz\u00fcm ve \nbenzerleri gibi \u015feyleri]. \nas\u00eer \n(a.s.) 1. biti\u015fik, kom\u015fu. 2. karma kan\u015f\u0131k, dola\u015f\u0131k. \nas\u00eer \n(a.i.) \u015f\u0131ras\u0131 veya ya\u011f\u0131 al\u0131nmak i\u00e7in s\u0131k\u0131lm\u0131\u015f \u015fey, usare. \nas\u00eer \n(a.s. usret'den) 1. zor, g\u00fc\u00e7, zahmetli. \nEmr-i as\u00eer \nzor i\u015f. 2. titiz tabiatl\u0131 [adam]. \n\u00e2sire \n(a.i.c. \u00e2sir\u00e2t) hayvan\u0131n aya\u011f\u0131n\u0131n aras\u0131na tak\u0131lan k\u00f6stek. \nas\u00eere \n(a.i.) cibre, posa. (bkz: sec\u00eer). \n\u00e2sit\u00e2n \n(f.i.) e\u015fik. (bkz: atebe). \n\u00e2sit\u00e2n-\u0131 mem\u00e2lik-sit\u00e2n \n(\u00fclkeler fethedenin e\u015fi\u011fi), me\u00e7. Sultan saray\u0131, istanbul. \n\u00e2sit\u00e2n \n(f.i.) m\u00fcneccimlerin hesaplama g\u00f6re insan hayat\u0131n\u0131n u\u011fursuz \ndakikalar\u0131, (bkz. astan). ","\u00e2sit\u00e2ne \n(f.i.). (bkz. \u00e2st\u00e2ne). \n\u00e2s\u00eeven \n(f.s.) fikri da\u011f\u0131n\u0131k, \u015fa\u015fk\u0131n, sersem, (bkz: \u00e2s\u00eeme). \n\u00e2siy\u00e2 \n(f.b.i.) de\u011firmen ta\u015f\u0131n\u0131 yontan \u00e2let, di\u015fengi. \n\u00e2siy\u00e2, \u00e2siy\u00e2b \n(f.b.i.) su de\u011firmeni, (bkz. as). \n\u00e2siy\u00e2-\u00e2jen \n(f.b.i.) de\u011firmen ta\u015f\u0131n\u0131 yontan \u00e2let, di\u015fengi. \n\u00e2siy\u00e2-b\u00e2n \n(f.b.i.) de\u011firmen sahibi, de\u011firmenci. \n\u00e2siy\u00e2-ger \n(f.b.s.) de\u011firmen yapan. \n\u00e2si-y\u00e2n \n(a.f.b.s. \u00e2s\u00ee'nin c.) \u00e2s\u00eeler, kar\u015f\u0131gelenier, ba\u015fkald\u0131ranlar. \n\u00e2siy\u00e2n-\u0131 r\u00fbz-i cez\u00e2 \nk\u0131yamet g\u00fcn\u00fcn\u00fcn \u00e2s\u00eeleri. \n\u00e2siy\u00e2-seng \n(f.b.i.) de\u011firmen ta\u015f\u0131. \n\u00e2siy\u00e2-zene \n(f.b.i.) de\u011firmen ta\u015f\u0131 di\u015fengisi. \n\u00e2siye \n(a.i.) 1. s\u00fct\u00fcn, direk, kolon. 2. s. kederli, \u00fcz\u00fcnt\u00fcl\u00fc [kad\u0131n]. \n\u00c2siye \n(a.h.i.) d\u00een\u00ee inan\u0131\u015flara g\u00f6re Hz. M\u00fbs\u00e2'y\u0131 Nil'den \u00e7\u0131kararak \nb\u00fcy\u00fct\u00fcp yeti\u015ftiren Firavn'\u0131n zevcesinin ad\u0131. \n\u00e2siye \n(a.s.) [\"\u00e2s\u00ee\" kelimesinin m\u00fcen.jisyanc\u0131 kad\u0131n. \naska' \n(a.i. suk'un c.) 1. b\u00f6lgeler. 2. \u00e7e\u015fme duvarlar\u0131n\u0131n b\u00f6lmeleri. \naska' \n(a.i.) kanarya [ku\u015f]. \naskar \n(a.i.) \u00fcz\u00fcm \u015f\u0131ras\u0131. \nasker \n(f.s.) devredici, seyyar, (bkz: asker). \nasker \n(a.i.c. as\u00e2kir) er. (bkz: c\u00fcnd, le\u015fker). \nasker-g\u00e2h \n(a.f.b.i.) asker kamp\u0131. \nasker\u00ee \n(a.s.) askere mahsus; askere askerli\u011fe mensup. \naskeriy\u00e2n \n (o.f. asker'in c.) askerler. \naskeriyye \n(a.s.) askere ait, askerle ilgili. \nasl \n(a.i.) 1. as\u0131l, k\u00f6k, dip, k\u00fct\u00fck, temel, esas, kaide, kural; \nhakikat; soy, nesep; bir \u015feyin belli ba\u015fl\u0131 k\u0131sm\u0131; ba\u015flang\u0131\u00e7; ba\u015f; \nyer; s\u0131hhat. 2. s. hakik\u00ee, esasl\u0131, h\u00e2lis, saf\u00ee. 3. z f. esasen, z\u00e2ten, \nba\u015fl\u0131ca, en ziy\u00e2de, alelhusus; hak\u00eekaten. \nasl-\u0131 meyyit \nhuk. \u00f6len kimsenin babas\u0131, babas\u0131n\u0131n babas\u0131 ve il\u00e2h... \nasl-\u0131 vakf \nvakfedilen mal. \nasl \u00fc es\u00e2s, asl \u00fc fasl \nger\u00e7ek, do\u011fru. \nasl \u00fc nesl \nsoysop. \nasla' \n(a.s.) dazlak, ba\u015f\u0131n\u0131n \u00f6n taraf\u0131ndaki sa\u00e7lar\u0131 d\u00f6k\u00fclm\u00fc\u015f olan \n[adam]. \nasl\u00e2 \n(a.zf.) hi\u00e7 bir vakit. \nasl\u00e2 ve kat'\u00e2 \nhi\u00e7 bir vakit. \nasl\u00e2b \n(a.i. sulb'\u00fcn c.) beller, sulpler, (bkz: aslub). \nasl\u00e2d \n(a.s. sald'\u0131n c.) 1. sert, kat\u0131 ve d\u00fcz. 2. [\u00e7akmakta\u015f\u0131 hakk\u0131nda] \nate\u015fsiz. 3. cimri, hasis, pinti. \naslah \n(a.s. s\u00e2lih'den). (bkz. eslah). \naslah-Allah \n(a.n.c\u00fc.). (bkz ; eslah-Allah). \nasled \n(a.s.) 1. kat\u0131, sert. 2. tamahk\u00e2r, pinti. \naslem \n(a.s.) kesik kulakl\u0131. \naslen \n(a.zf.) asl\u0131nda, es\u00e2s\u0131nda; temelden, k\u00f6kten, soyca. \nasl\u00ee \n(a.s.) asla mensup, hus\u00fbs\u00ee, se\u00e7kin. (bkz: es\u00e2s\u00ee, m\u00fcmtaz). \nasliyye \n(a.s.) asl\u00ee. \nMe'm\u00fbriyyet-i asliyye \nas\u0131l me'murluk. \nasliyyet \n(a.i.) husus\u00eelik, \u00f6zellik, se\u00e7kinlik, (bkz: m\u00fcmt\u00e2ziyyet). \naslub \n(a.i. sulb'\u00fcn c.), (bkz. asl\u00e2b). \nasma' \n(a.s.) 1. uyan\u0131k ve g\u00f6z\u00fc a\u00e7\u0131k [adam]. 2. keskin [k\u0131l\u0131\u00e7]. ","asm\u00e2 \n(a.s.) e\u011fri elli veya e\u011fri bacakl\u0131, \nasmah \n (a.s.) \u00e7ok \u015fec\u00e2atli, pek kahraman \nasma\u00ee \n(a.h.i.) Araplar\u0131n me\u015fhur \u015f\u00e2iri, \n\u00e2sm\u00e2n \n(f.i.) g\u00f6k, sem\u00e2.(bkz: asuman). \n\u00e2sm\u00e2n-\u0131 ber\u00een \n(bkz. ar\u015f-\u0131 a'l\u00e2). \nasman \u00fc r\u00eesm\u00e2n \ncidd\u00ee s\u00f6z ile ona kar\u015f\u0131 s\u00f6ylenilen sa\u00e7ma sapan s\u00f6zden \nkinayedir. \n\u00e2sm\u00e2n-dere \n(f.b.i.) saman yolu, saman u\u011frusu, s\u00fcreyy\u00e2 (bkz. kehke\u015f\u00e2n). \n\u00e2sm\u00e2n-d\u0131rah\u015f \n(f.b.i.) \u015fim\u015fek. (bkz. berk, beve). \n\u00e2sm\u00e2ne \n(f.i.) tavan, kubbe, dam. \n\u00e2sm\u00e2n-g\u00fbn, \u00e2sm\u00e2n-g\u00fbn\u00ee (f.b.s.) g\u00f6k mavisi. \n\u00e2sm\u00e2n\u00ee \n(f.s.c. \u00e2sm\u00e2niy\u00e2n) 1. g\u00f6\u011fe, G\u00fcne\u015fe, Aya mensup. 2 a\u00e7\u0131k mavi. \n(bkz. \u00e2s\u00fcm\u00e2n\u00ee). \n\u00e2sm\u00e2n\u00ee \u00e2hen \n(f.b.i.) y\u0131ld\u0131r\u0131m. \n\u00e2sm\u00e2niy\u00e2n \n(f.i. \u00e2sm\u00e2n\u00ee'nin c.) melekler. \n\u00e2sm\u00e2n-rend \n(f.b.i.) m\u00fcneccim. \n\u00e2sm\u00e2n-senc \n(f.b.s.) saat. \n\u00e2sm\u00e2r \n(f.i.) bot. mersin a\u011fac\u0131. \n\u00e2smende \n(f.s.) 1. h\u00eele ile aldatan, inand\u0131ran. 2. al\u0131k, \u015fa\u015fk\u0131n. \nasmet \n(a.s. samt'dan) konu\u015famayan, sessiz, dilsiz. \nasm\u0131ha \n(a.i. s\u0131m\u00e2h'\u0131n c.) kulak delikleri. \n\u00e2sm\u00fbg \n(f.i.) eski \u00eeranl\u0131larca, d\u00fc\u015fmanl\u0131k ve bozgunluk yapmaya \n\u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 farzolu-nan b\u00fcy\u00fck bir \u015feytan\u0131n ad\u0131. \nasn\u00e2m \n(a.i. sanem'in c.) 1. putlar. 2. s. sevgililer.. \nasr \n(a.i.c. a's\u00e2r, as\u00fbr) 1. y\u00fczy\u0131l. \nAsr-\u0131 s\u00e2b\u0131k \nge\u00e7en y\u00fczy\u0131l. \nasr-\u0131 h\u00e2z\u0131r \n\u015fimdiki \u00e7a\u011f. \nasr-\u0131 sa\u00e2det \nHz. Muhammed'in zaman\u0131. [me\u00e7. kutlu ve mutlu ge\u00e7en \nzaman]. \nasr-\u0131 s\u00e2b\u0131k \nge\u00e7en y\u00fczy\u0131l. 2. ikindi vakti. \nasr-\u0131 evvel, -s\u00e2n\u00ee \nikindi namaz\u0131 vakitleri. \nasr\u00e2f \n(a.i. sarf\u0131n c.) 1. de\u011fi\u015fiklikler, tahayy\u00fcller. 2. masraflar. \nasr\u00e2m \n(a.i. s\u0131rm'\u0131n c.) 1. \u00e7ad\u0131r k\u00fcmeleri. 2. insan k\u00fcmeleri, (bkz: \na\u015farim). \nasr\u00e2n \n(a.i.) 1. iki y\u00fczy\u0131l. 2. g\u00fcnd\u00fcz\u00fcn ilk zaman\u0131. 3. gece ve g\u00fcnd\u00fcz. \nasr-d\u00eede \n(a.f.b.s.) \"as\u0131r g\u00f6rm\u00fc\u015f\" y\u00fczy\u0131ll\u0131k. \nasre \n(a.i.c. a\u015ferat) 1. ayak kayma. 2. s\u00fcr\u00e7me, yan\u0131lma, (bkz. zel\u00e2k). \nasrem \n(a.s.) 1. kula\u011f\u0131 sakat, hasta. 2. ailesini ge\u00e7indirmek i\u00e7in s\u0131k\u0131nt\u0131 \n\u00e7eken [kimse]. \nasrem\u00e2n \n(a.i.) gece, g\u00fcnd\u00fcz. \nasr\u00ee \n(a.s.) zamana uygun, f r. moderne, \n\u00e2sr\u00ees \n(f.i.) meydan, at ko\u015fturulan meydan, hipodrom. \nass\u00e2b \n(a.i.) iplik\u00e7i. \nass\u00e2l \n(a.i.) kovandan bal \u00e7\u0131karan, bal satan, balc\u0131. \nass\u00e2le \n(a.i.) 1. ar\u0131 kovan\u0131. 2. bal pete\u011fi. 3. bal ar\u0131s\u0131. \nass\u00e2r \n(a.s.) usare, *\u00f6zsu \u00e7\u0131karan. \n\u00e2st\u00e2n \n(f.i.) 1. e\u015fik, papu\u00e7luk.[bkz: \u00e2sit\u00e2n, atebe, ahceste). 2. derg\u00e2h, \ntekye. \n\u00e2st\u00e2n-i fen\u00e2 \nf\u00e2ni d\u00fcny\u00e2, \u00f6l\u00fcml\u00fc d\u00fcny\u00e2. \n\u00e2st\u00e2n-\u0131 refi'-mek\u00e2n \n(yeri y\u00fcksek olan e-\u015fik) Sultan saray\u0131. ","\u00e2st\u00e2ne \n(f.i.) 1. e\u015fik 2. payitaht. 3. b\u00fcy\u00fck tekke. 4. Allah'a yak\u0131n \nkimselerin kabri. 5. merkez, -Osmanl\u0131 devletinin merkezi \nolmas\u0131 dolay\u0131s\u0131yla- tahs\u00eesen \"\u0130stanbul\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na da gelir, \n(bkz: \u00e2sit\u00e2ne). \n\u00e2st\u00e2ne-i aliyy-\u00fcl-mek\u00e2n (mek\u00e2n\u0131, yeri y\u00fcksek olan e\u015fik) me\u00e7. sultan saray\u0131; istanbul. \n\u00e2st\u00e2ne-i devlet-pen\u00e2h \n(devletin s\u0131\u011f\u0131na\u011f\u0131) me\u00e7. sultan saray\u0131. \n\u00e2st\u00e2ne-i feyz-\u00e2\u015fy\u00e2n \n (feyiz yuvas\u0131 olan e-\u015fik) me\u00e7. sultan saray\u0131; istanbul. \n\u00e2st\u00e2ne-i izzet-b\u00fcny\u00e2n \n(yap\u0131s\u0131 y\u00fcce, ulu olan e\u015fik) me\u00e7. sultan saray\u0131; istanbul. \n\u00e2st\u00e2ne-i sa\u00e2det \n(mutluluk e\u015fi\u011fi) me\u00e7. sultan saray\u0131; istanbul. \n\u00e2st\u00e2ne-i sa\u00e2det-\u00e2\u015fy\u00e2ne \n(mutluluk yuvas\u0131 olan e\u015fik) me\u00e7. sultan saray\u0131; istanbul. \n\u00e2st\u00e2ne-i sa\u00e2det-me\u00e2b \n(saadet, mutluluk sahibi olan e\u015fik) me\u00e7. sultan saray\u0131; \nistanbul. \nast\u00e2r \n(a.i. satr'\u0131n c.) yaz\u0131 sat\u0131rlar\u0131, yaz\u0131 s\u0131ralan, (bkz. s\u00fct\u00fbr). \n\u00e2ster \n(f.i.) astar. \n\u00e2st\u00een \n(f.i.) esvap kolu, yen. \n\u00e2st\u00een ber\u00e7\u00eede, \u00e2st\u00een berzede (f.b.s.) haz\u0131rlanm\u0131\u015f, haz\u0131rlanan[adam]. \n\u00e2st\u00eene \n(f.i.) yumurta, (bkz: \u00e2s\u00eene). \n\u00e2st\u00een-ef\u015f\u00e2n, \u00e2st\u00een-fe\u015f\u00e2n \n(f.b.s.) yen silken, me\u00e7. vazge\u00e7en. \n\u00e2st\u00een-m\u00e2l\u00eede \n(f.b.s.) haz\u0131rlanm\u0131\u015f, haz\u0131rlanan [adam].(bkz: \u00e2st\u00een-ber\u00e7\u00eede). \nas\u00fbb \n(a. i.) 1. an beyi. 2. bey, ba\u015fbu\u011f. (bkz: ya's\u00fbb). \n\u00e2s\u00fbde \n(f.s.) rahat, gailesiz, din\u00e7 [olan]. \n\u00e2s\u00fbde-dil\u00ee \n(f.b.s.) g\u00f6nl\u00fc rahat, ba\u015f\u0131 din\u00e7. \n\u00e2s\u00fbdeg\u00ee \n (f.i.) rahat, huzur, asayi\u015f. (bkz: (bkz. emn). \n\u00e2s\u00fbde-dil\u00ee \n(f.b.i.) g\u00f6n\u00fcl rahatl\u0131\u011f\u0131. \n\u00e2s\u00fbde-h\u00e2l \n (f.a.s.) h\u00e2li rahat olan. \n\u00e2s\u00fbde-h\u00e2t\u0131r \n(f.a.b.s.). \u00e2s\u00fbde-dil). \n\u00e2s\u00fbde-ni\u015f\u00een \n(f.b.s.) rahat\u00e7a oturan. \nas\u00fbf \n(a.s.) 1. \u00e7ok \u015fiddetli [r\u00fczg\u00e2r]. 2. h\u0131zl\u0131 y\u00fcr\u00fcyen. \nAs\u00fbm \n(a.s.) mai\u015feti i\u00e7in \u00e7ok \u00e7al\u0131\u015fan [adam] \nas\u00fbf \n(a.s. asfdan) \u00e7ok zul\u00fcm ve gadreden. \nas\u00fbm \n(a.s.) obur, a\u00e7g\u00f6zl\u00fc. \n\u00e2s\u00fbr \n (a.i.c. av\u00e2s\u00eer) tuzak. \n\u00e2s\u00fcd \n(a.i. esed'in c.) 1. arslanlar. (bkz: esed, gazanfer, \u015f\u00eer). 2. \nyi\u011fitler. \n\u00e2s\u00fcfte, \u00e2s\u00fcgde \n(f.s.) 1. haz\u0131r, haz\u0131rlanm\u0131\u015f. 2. islenmi\u015f [ate\u015fle]. \n\u00e2s\u00fcm\u00e2n \n(f.i.) (bkz: asman). \n\u00e2s\u00fcm\u00e2n\u00ee \n(f.s.) 1. g\u00f6\u011fe, sem\u00e2ya mensup. 2. a\u00e7\u0131k mavi. (bkz: \u00e2sm\u00e2n\u00ee). \nasveb \n(a.s. s\u00e2ib'den) (daha, pek, \u00e7ok, en) do\u011fru. \nasveb-i akv\u00e2l \ns\u00f6zlerin en do\u011frusu. \nasvef \n(a.s.) \u00e7ok yapa\u011f\u0131l\u0131. \nasvine \n(a.i. sunv\u00e2n'\u0131n c.) elbise saklamaya yarayan dolaplar, \ngardroplar. \nasy \n(a.i.) ayaklanma. \n\u00e2sy\u00e2 \n(f.i.). (bkz: \u00e2siy\u00e2). \n\u00e2sy\u00e2b \n(f.i.). (bkz. \u00e2siy\u00e2, \u00e2siy\u00e2b). \n\u00e2sy\u00e2b-\u0131 \u00e2lem \nme\u00e7. [bu] d\u00fcny\u00e2. \n\u00e2sy\u00e2b-\u0131 devlet \ndevlet d\u00e2iresi. \n\u00e2sy\u00e2b\u00e2n \n(f.i.). (bkz: \u00e2siy\u00e2b\u00e2n). \nasy\u00e2f \n(a.i. sayf\u0131n c.) yaz mevsimleri. \n\u00e2\u015f \n(f.i.) 1. yemek, a\u015f. 2. muharremde pi\u015firilen a\u015fure. ","\u00e2\u015f-\u0131 hal\u00eel \nbot. mercimek. \na\u015f\u00e2' \n(a.i.c. a'\u015fiye) ak\u015fam yeme\u011fi. (bkz. \u0131\u015f\u00e2'). \na'\u015f\u00e2 \n(a.s.) 1. g\u00f6zleri dumanl\u0131 [adam]. 2. i. muhtelif as\u0131rlarda \nya\u015fam\u0131\u015f birka\u00e7 Arap \u015f\u00e2irinin ad\u0131. \na'\u015f\u00e2b \n(a.i. u\u015fb'un c.) taze otlar. \na'\u015f\u00e2be \n(a.i.) otlar \n\u00e2\u015f\u00e2m \n(f.i.) yiyecek ve i\u00e7ecek. \na\u015f\u00e2ir \n(a.i. a\u015f\u00eeret'in c.) kabileler, oymaklar. \na\u015fak \n(a.i.) sarma\u015f\u0131k. \n-\u00e2\u015f\u00e2m \n(f.s.) i\u00e7en, i\u00e7ici. \nMey-\u00e2\u015f\u00e2m \n\u015farap i\u00e7en. \n\u00e2\u015f\u00e2m\u00e2n \n(f.s. \u00e2\u015f\u00e2m'\u0131n c.) i\u00e7enler. \n\u00e2\u015f\u00e2m\u00e2nde \n(f.s.) i\u00e7ki i\u00e7en [kimse]. \n\u00e2\u015f\u00e2m\u00eeden\u00ee \n(f.s.) yenilebilen veya i\u00e7ilebilen. \na'\u015f\u00e2r \n(a.i. \u00f6\u015fr'\u00fcn c.) mahsullerden al\u0131nan onda birler. \na'\u015f\u00e2r\u00ee \n(a.i.) birin on c\u00fcze ve her c\u00fcz\u00fcn yine ona b\u00f6l\u00fcnmesi \nkaidesine mensup, fr. systeme metrique. \na'\u015f\u00e2r\u00ee aded \nmat. ondal\u0131k say\u0131. \na\u015f\u00e2vet \n(a.i.) g\u00fcnd\u00fcz g\u00f6r\u00fcp gece g\u00f6rmeyen ve tavuk karas\u0131 denilen \nbir g\u00f6z hastal\u0131\u011f\u0131. \na\u015f\u00e2y\u00e2 \n(a.i. a\u015f\u00ee'nin c.) ak\u015famlar. \na\u015fb \n (a.i.) ya\u015f ot. \na\u015feb\u00ee, a\u015febiyye \n (a.s.) ota ait, otla ilgili, ota benzeyen, ot gibi olan. \na\u015fer \n(a.s.c. a\u015ferat) on \na\u015fer\u00e2t \n(a.s. a\u015fer'in c.) on say\u0131lar\u0131. \na\u015fere \n(a.s. a\u015fer'in c.) onlar [say\u0131]. \na\u015fere-i m\u00fcbe\u015f\u015fere \nCennetlik olduklar\u0131, sa\u011fl\u0131klar\u0131nda kendilerine Peygamberimiz \ntaraf\u0131ndan m\u00fcjdelenen on z\u00e2t. [Hz. Eb\u00fb Bekir bin Eb\u00ee \nKuh\u00e2fe; Hazret-i \u00d6mer bin-il-Hatt\u00e2b; Hazret-i Osman bin, \nAff\u00e2n; Hazret-i Al\u00ee bin Eb\u00ee T\u00e2lib; Hazret-i Talha bin Ubeyd- \nill\u00e2h; Hazret-i Z\u00fcbeyr bin-il-Avv\u00e2m; Abd\u00fcrrahm\u00e2n bin Avf; \nEb\u00fb Ubeyde bin-il-Cerr\u00e2h; Said bin Zeyd; Sa'd bin Eb\u00ee \nVakkas]. \na\u015fev\u00ee \n(a.s.) ak\u015fama ait, ak\u015fam. \n\u00e2\u015f-h\u00e2ne \n(f.b.i.) a\u015fevi, mutfak. \n\u00e2\u015f\u0131k \n(a.s. \u0131\u015fk'dan) 1. birine, bir \u015feye tutkun, imre, emre. \n\u00e2\u015f\u0131ka \n(a.i.) \u00e2\u015f\u0131k kad\u0131n, seven kad\u0131n. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 b\u00eekarar \nkarars\u0131z \u00e2\u015f\u0131k. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 d\u00eed\u00e2r-\u0131 p\u00e2k \ntemiz y\u00fcz\u00fcn \u00e2\u015f\u0131k\u0131. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 efgende \n\u00e7aresiz, zavall\u0131 \u00e2\u015f\u0131k. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 m\u00fc\u015ftak \n\u00e7ok arzulu, istekli \u00e2\u015f\u0131k. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 \u015feyd\u00e2 \ndelicesine seven kimse. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u0131 z\u00e2r \ninleyen \u00e2\u015f\u0131k. 2. ed. evvelce ordularda, k\u0131\u015flalarda, k\u00f6y \nodalar\u0131nda ve mahalle kahvelerinde gerek kendinin gerek \nba\u015fkalar\u0131n\u0131n s\u00f6zlerini sazla ve s\u00f6zle dile getiren kimse; halk \n\u015f\u00e2iri. 3. [c\u00fcmledeki yerine g\u00f6re] ahbap, hazret, ma'hut, \nseninki, (m\u00fcen. \"\u00e2\u015f\u0131ka\"). \n\u00e2\u015f\u0131k-\u00e2n \n(a.s.f. \u00e2\u015f\u0131k'\u0131n c.) \u00e2\u015f\u0131klar. \n\u00e2\u015f\u0131k-\u00e2ne \n(a.f.zf.) \u00e2\u015f\u0131k\u00e7a, \u00e2\u015f\u0131k olana yak\u0131\u015f\u0131r yolda. \n\u00e2\u015f\u0131k\u00ee \n(a.s.) a\u015fkla ilgili, a\u015fka ait. ","\u00e2\u015f\u00ee \n(f.i.) a\u015f\u00e7\u0131, ah\u00e7\u0131. (bkz. a\u015f-pez). \na\u015f\u00ee \n(a.s.) 1. tavuk karas\u0131na tutulmu\u015f. 2. i. ak\u015fam. 3. i. ak\u015fam \nyeme\u011fi. \n\u00e2\u015f\u00ee \n(a.s.) 1. ak\u015fam yeme\u011fi yiyen [kimse]. 2. gidip uzakla\u015fan \n[kimse], (m\u00fcen. \"\u00e2siye\"). \na\u015fib \n(a.s.) \u00e7ok otlu. \na\u015f\u00eeb \n(a.s.) bol otlu. \n\u00c2\u015f\u00eehe \n (f.i.) ki\u015fneme, (bkz: sah\u00eel). , \na\u015f\u00eek \n(a.s.) fazla \u00e2\u015f\u0131k. \n\u00e2\u015fik\u00e2r, \u00e2\u015fik\u00e2re \n(f.s.) belli, a\u00e7\u0131k, meydanda, (bkz: ayan, cel\u00ee, bahir, h\u00fc-veyd\u00e2) \n[do\u011frusu \u00e2\u015fk\u00e2r, \u00e2\u015fk\u00e2r\u00e2, \u00e2\u015fk\u00e2re dir]. \n\u00e2\u015fin\u00e2 \n(f.s.) 1. bildik, tan\u0131d\u0131k, (bkz: ahbap). 2. bilen, tan\u0131yan, \n[do\u011frusu a\u015fna d\u0131r]. \n\u00e2\u015fin\u00e2-y\u0131 hilkat \nyarad\u0131l\u0131\u015f \u00e2\u015fin\u00e2s\u0131. \n\u00e2\u015f\u00eene \n(f.i.) yumurta, (bkz: asl\u00eene). \na\u015f\u00eer \n(a.s.) 1. ondabir. 2. i. sam\u00eem\u00ee dost ve arkada\u015f. 3. i. koca. \n\u00e2\u015fir \n(a.s.) 1. onuncu. 2. \u00f6\u015f\u00fcr toplayan. \na\u015f\u00eer\u00e2n \n(f.i.) muz. H\u00fcseyn\u00ee-a\u015f\u00eeran perdesinin ve makam\u0131n\u0131n isminin \nk\u0131salt\u0131lm\u0131\u015f \u015feklidir. \na\u015f\u00eer\u00e2n-m\u00e2ye \nmuz. ad\u0131 Nas\u0131r Abd\u00fclb\u00e2ki'nin Tetkik ve Tahkik'inde ge\u00e7en \nmakam. \na\u015f\u00eer\u00e2n-p\u00fbselik \n (f-b.i.) muz. (bkz: p\u00fbselik-a\u015f\u00eer\u00e2n). \na\u015f\u00eer\u00e2n-vef\u00e2-d\u00e2r \nmuz. ad\u0131 mensur bir edvarda ge\u00e7en birka\u00e7 as\u0131rl\u0131k eski bir \nm\u00fcrekkep makam. \na\u015f\u00eer\u00e2n-zemzeme \nmuz. S\u00e2dullah A\u011f\u00ee'n\u0131n terk\u00eebetti\u011fi bir makamd\u0131r. Makam, \np\u00fbselik-a\u015f\u00eeran m\u00fcrekkebine, mi'de bir k\u00fcrd\u00ee d\u00f6rtl\u00fcs\u00fc \nil\u00e2vesinden h\u00e2s\u0131l olmu\u015ftur. P\u00fbselik-a\u015f\u00eeran gibi fa bak\u0131yye \ndiyezi ile donan\u0131r. Ba\u015fkaca bir \u00e2nzas\u0131 yoktur. tnici'-dir. K\u00fcrd\u00ee \nd\u00f6rtl\u00fcs\u00fc'n\u00fcn h\u00fcseyn\u00ee-a\u015f\u00eeran \u015feddi ile a\u015f\u00eer\u00e2n perdesinde kal\u0131r. \nG\u00fc\u00e7l\u00fcler, aynen p\u00fbselik a\u015f\u00eer\u00e2n makam\u0131nda oldu\u011fu gibi \nh\u00fcseyn\u00ee ve d\u00fcg\u00e2h'd\u0131r. \n\u00e2\u015firen \n(a.zf.) onuncu olarak. \na\u015f\u00eeret \n(a.i.c. a\u015f\u00e2ir) kab\u00eele, oymak. \n\u00e2\u015fiy\u00e2n, \u00e2\u015fiy\u00e2ne \n(f.i.) 1. ku\u015f yuvas\u0131. 2. mesken, ev. \n\u00e2\u015fiy\u00e2n-\u0131 har\u00e2b \ny\u0131k\u0131k yuva. \n\u00e2\u015fiy\u00e2n-\u0131 m\u00fcrg-i dil \ng\u00f6n\u00fcl ku\u015funun yuvas\u0131. \n\u00e2\u015fiy\u00e2n-g\u00eer \n(f.b.s.) yuva tutan, yuvalanan. \n\u00e2\u015fiy\u00e2n-s\u00e2z \n(f.b.s.) yuva yapan. \na\u015fiyy \n(a.i.c. a\u015f\u00e2y\u00e2) g\u00fcn\u00fcn batmas\u0131, ak\u015fam, (bkz. ibk\u00e2r). \na\u015fiyye \n(a.i.) 1. ak\u015fam. 2. \u00f6\u011fleden sonra. \na\u015fk \n(a.i.) sevgi, [asl\u0131 \u0131\u015fk d\u0131r], (bkz: \u0131\u015fk). \na\u015fk-\u0131 cism\u00e2n\u00ee \nmadd\u00ee a\u015fk, cinsel arzulara dayanan sevgi. \na\u015fk-\u0131 der\u00fbn \nderinde, i\u00e7te olan a\u015fk, i\u00e7ten gelen arzu, istek. \na\u015fk-\u0131 Efl\u00e2t\u00fbn\u00ee \nplatonik a\u015fk, maddeci olmayan ideal a\u015fk. \na\u015fk-\u0131 fazl \u00fc hakk \nfazilet ve do\u011fruluk a\u015fk\u0131, sevgisi. \na\u015fk-\u0131 f\u00fcs\u00fbnk\u00e2r \nsihirli, b\u00fcy\u00fcleyici a\u015fk. (bkz: a\u015fk-\u0131 sehh\u00e2r). \na\u015fk-\u0131 hakik\u00ee \nger\u00e7ek sevgi, maddeye ba\u011fl\u0131 olmayan a\u015fk. \na\u015fk-\u0131 il\u00e2h\u00ee \nTanr\u0131 a\u015fk\u0131. \na\u015fk-\u0131 makh\u00fbr \nkahrolmu\u015f, mahvolmu\u015f a\u015fk. \na\u015fk-\u0131 maraz\u00ee \nd\u00fczensiz bir ruh h\u00e2linin normal olmayan sevgisi. ","a\u015fk-\u0131 mec\u00e2z\u00ee \nAllah sevgisine ula\u015fmak i\u00e7in o'nun yaratt\u0131\u011f\u0131 ge\u00e7ici \nsuretlerden birini sevme. \na\u015fk-\u0131 memn\u00fb' \n1. menedilmi\u015f, yasaklanm\u0131\u015f a\u015fk. 2. H\u00e2lit Ziya U\u015fakl\u0131gil'in bir \nroman\u0131. \na\u015fk-\u0131 m\u00fcrde \n\u00f6lm\u00fc\u015f, bitmi\u015f a\u015fk. \na\u015fk-\u0131 r\u00fbh\u00e2n\u00ee \nmanev\u00ee sevgi, Allah sevgisi. \na\u015fk-\u0131 sehh\u00e2r \nsihirleyici, b\u00fcy\u00fcleyici a\u015fk. (bkz. a\u015fk-\u0131 f\u00fcs\u00fbnk\u00e2r). \na\u015fk\u00e2re, a\u015fk\u00e2r\u00e2 \n(f.s.). (bkz. \u00e2\u015fik\u00e2r, \u00e2\u015fik\u00e2re). \na\u015fk\u00e2r \n(a.s.) 1. koyu al. 2. k\u0131z\u0131l sa\u00e7l\u0131 adam. 3. doru at. \n\u00e2\u015f-k\u00e2re \n(f.b.i.) ah\u00e7\u0131. (bkz: a\u015f-pez). \na\u015fk-b\u00e2z \n(a.f.b.i.) a\u015fkla oynayan, yalandan \u00e2\u015f\u0131k g\u00f6r\u00fcnen. \na\u015fk-b\u00e2z\u00ee \n(a.f.b.i.) birine \u00e2\u015f\u0131k g\u00f6r\u00fcnerek arzusuna kavu\u015fmak isteme, \nyalanc\u0131 a\u015fk, sever g\u00f6r\u00fcnme. \na\u015fk-efz\u00e2 \n(a.f.b.i.) muz. k\u00fcrd\u00ee makam\u0131n\u0131n h\u00fcseyn\u00ee a\u015f\u00eer\u00e2n mi \nperdesindeki \u015feddine H. Sadettin Arel taraf\u0131ndan verilmi\u015f \nolan isimdir. Hi\u00e7 bir \u00e2nzas\u0131 yoktur. Niseb-i \u015fer\u00eefe'si k\u00fcrd\u00ee gibi \n9 dur. G\u00fc\u00e7l\u00fcs\u00fc d\u00fcg\u00e2h la perdesidir. [H. S. Arel'in \"\u00e2y\u00een-i \n\u015fer\u00eef-i devr-i rev\u00e2n\" pe\u015frevi, \"fen\u00e2-y\u0131 hay\u00e2t\" isimli par\u00e7as\u0131 bu \nmakama \u00f6rnektir]. \na\u015fk\u00ee, a\u015fk\u0131yye \n(a.s.) 1. a\u015fka ait, a\u015fkla ilgili. 2. erkek ad\u0131 [birincisi]. \na\u015fk-perver \n(a.f.b.i.) a\u015fk\u0131 besleyen, sevgiyi art\u0131ran. \na\u015f-pez h\u00e2ne \n(f.b.i.) a\u015fevi, mutfak. \n\u00e2\u015fk\u00fb, \u00e2\u015fk\u00fbb \n(f.i.) 1. tavan, tabaka, kat. 2. g\u00f6ky\u00fcz\u00fc, felek. \n\u00e2\u015fn\u00e2 \n(f.s.) 1. (bkz: \u00e2\u015fin\u00e2). 2. i. y\u00fcz\u00fcc\u00fc. 3. i. y\u00fczme. \n\u00e2\u015fn\u00e2b \n(f.i.) y\u00fcz\u00fcc\u00fc. \n\u00e2\u015fn\u00e2-ger \n(f.b.s.) y\u00fczge\u00e7, y\u00fcz\u00fcc\u00fc. (bkz. \u00e2\u015fn\u00e2-ver). \n\u00e2\u015fn\u00e2ger\u00ee \n(f.b.i.) y\u00fcz\u00fcc\u00fcl\u00fck, y\u00fczme. \n\u00e2\u015fn\u00e2h \n(f.i.). (bkz: a\u015fna). \n\u00e2\u015fn\u00e2v \n(f.i.). (bkz: \u00e2\u015fn\u00e2b). \n\u00e2\u015fn\u00e2-ver \n(f.b.s.) y\u00fczge\u00e7, y\u00fcz\u00fcc\u00fc. (bkz. \u00e2\u015fn\u00e2-ger). \n\u00e2\u015fn\u00e2-ver\u00ee \n(f.b.i.) [suda] y\u00fczme, y\u00fcz\u00fcc\u00fcl\u00fck. \na\u015fn\u00e2y\u00e2n \n(f.i. \u00e2\u015fn\u00e2y\u00ee'nin c.) a\u015final\u0131klar, haberdarl\u0131k,dostluklar, \nhaberdarl\u0131klar \n\u00e2\u015fn\u00e2y\u00ee \n(f.i.) [suda] y\u00fczme,.y\u00fcz\u00fcc\u00fcl\u00fck. \n\u00e2\u015fn\u00e2-y\u00ee \n\u00e2\u015fn\u00e2l\u0131k dostluk. \n\u00e2\u015f-pez \n(f.b.i.) a\u015f\u00e7\u0131, ah\u00e7\u0131. (bkz. \u00e2\u015f-k\u00e2re). \n\u00e2\u015f-pez\u00ee \n(f.b.i.) a\u015f\u00e7\u0131l\u0131k, ah\u00e7\u0131l\u0131k. \na\u015fr \n(a.i.) 1. on say\u0131dan birini alma, dokuza bir il\u00e2ve ile on etme. \n2. d\u00een\u00ee merasimde Kur'\u00e2n-\u0131 Ker\u00eem'den on yet miktar\u0131 okunan \nk\u0131s\u0131m. \na\u015fr-\u0131 \u00e2hir \nay\u0131n on g\u00fcnl\u00fck son k\u0131sm\u0131. \na\u015fr-\u0131 evsat \nay\u0131n iki on g\u00fcnl\u00fck k\u0131sm\u0131. \na\u015fr-\u0131 evvel \nay\u0131n ilk on g\u00fcn\u00fc. \na\u015fre \n(a.s.c. a\u015ferat) on say\u0131s\u0131. \na\u015fr-h\u00e2n \n(a.f.b.i.) ezbere a\u015f\u0131r okuyan [kimse]. \na\u015f\u015f \n(a.i.) ku\u015f yuvas\u0131, (bkz: \u00e2\u015fiy\u00e2ne, iane, vekr). \na\u015f\u015f\u00e2b \n(a.i. a\u015f\u015feb'den) nebatlar\u0131, bitkileri s\u0131ralamakla ve incelemekle \nu\u011fra\u015fan bilgin. \na\u015f\u015f\u00e2r \n(a.i.) vaktiyle a'\u015f\u00e2r tahsildarl\u0131\u011f\u0131 yapan kimse, \u00f6\u015f\u00fcrc\u00fc, \nondal\u0131k\u00e7\u0131, (bkz. mua\u015f\u015fir). ","\u00e2\u015ft\u00ee \n(f.i.) suih, -bar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k. \n\u00e2\u015ft\u00ee-h\u00fbre \n(f.b.i.) bar\u0131\u015f ziyafeti. \n\u00e2\u015ft\u00ee-perver \n(f.b.s.) sulh tarafl\u0131s\u0131. \n\u00e2\u015ft\u00ee perver-\u00e2ne \n(f.b.zf.) sulh tarafl\u0131s\u0131na yak\u0131\u015facak surette. \n\u00e2\u015ft\u00ee-perver\u00ee \n (f.b.i.) sulh taraftarl\u0131\u011f\u0131. -sulhseverlik, \n\u00e2\u015ft\u00ee-s\u00e2z \n(f.b.s.) sulhseven, ban\u015f\u00e7\u0131, ban\u015fseven, ban\u015fsever. \n\u00e2\u015ft\u00ee-s\u00e2z\u00ee \n(f.b.i.) ban\u015fseverlik. \n\u00e2\u015f\u00fbb \n(f.i.) 1. karga\u015fal\u0131k. 2. s. kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131c\u0131. \na\u015f\u00fbb-i gavga \nkavga karga\u015fal\u0131\u011f\u0131. \n\u00e2\u015f\u00fbb-i resteh\u00eez \u00fc k\u0131yamet k\u0131yamet karga\u015fal\u0131\u011f\u0131. \n-\u00e2\u015f\u00fbb \n(f.s.) kar\u0131\u015ft\u0131ran, kar\u0131\u015ft\u0131r\u0131c\u0131. \n\u015eehr-\u00e2\u015f\u00fbb \n\u015fehri kar\u0131\u015ft\u0131ran, karga\u015fa \u00e7\u0131karan. \n\u00e2\u015f\u00fbb-eng\u00eez \n(f.b.s.) karga\u015fal\u0131\u011fa sebebiyet veren. \n\u00e2\u015f\u00fbb-g\u00e2h, geh \n(f.b.i.) kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131k yeri, g\u00fcr\u00fclt\u00fcl\u00fc yer. \n\u00c2\u015f\u00fbg \n(f.s.) ne id\u00fc\u011f\u00fc belirsiz, yabanc\u0131, serseri\uf002 bilinmeyen, me\u00e7hul. \n\u00c2\u015fur, \u00e2\u015f\u00fbr\u00e2' \n(a.i.) muharrem'in onuncu g\u00fcn\u00fc pi\u015firilen bu\u011fday tatl\u0131s\u0131, a\u015fure \na\u015f\u00fcfte \n(f.s.) \u00e7\u0131ld\u0131r\u0131rcas\u0131na seven, bu y\u00fczden per\u00ee\u015fan bir halde, azg\u0131n \nve ba\u015ftan \u00e7\u0131km\u0131\u015f deli gibi olan, iffetsiz kad\u0131n, a\u015fifte. (bkz. \n\u00e2l\u00fcfte). \n\u00e2\u015f\u00fcfte-dil \n(f.b.s.) g\u00f6nl\u00fc per\u00ee\u015fan olmu\u015f. \n\u00e2\u015f\u00fcfte-dim\u00e2\u011f \n(f.a.b.s.) akl\u0131 per\u00ee\u015fan. \n\u00e2\u015f\u00fcfte-g\u00e2n \n(f. \u00e2\u015f\u00fcfte'nin c.) a\u015f\u00fcfteler, \u00e2\u015f\u0131klar, iffetsiz kad\u0131nlar. \n\u00e2\u015f\u00fcfte-g\u00e2r \n(f.b.s.) a\u015f\u00fcfte olmu\u015f gibi, \u00e7\u0131lg\u0131nca sevmi\u015f. \n\u00e2\u015f\u00fcfte-g\u00ee \n(f.i.) a\u015fiftelik. (bkz: \u00e2l\u00fcfte-g\u00ee). \na\u015fv\u00e2' \n(a.i.) gece g\u00f6z\u00fc g\u00f6rmeyen [kad\u0131n, k\u0131z]. \na\u015fve \n(a.i.) 1. ak\u015fam karanl\u0131\u011f\u0131. 2. ak\u015fam yeme\u011fi. \na\u015fy \n(a.i.) ak\u015fam yeme\u011fi. \na\u015fy\u00e2n \n(a.s.) ak\u015fam yeme\u011fi yiyen. \n-\u00e2t \n(a.c.) \nArap\u00e7a'da \ncemi \nedat\u0131d\u0131r. \nNebat=neb\u00e2t\u00e2t, \nHayv\u00e2n=hayv\u00e2n\u00e2t.. gibi. \nat\u00e2' \n(a.i.) ba\u011f\u0131\u015flama, bah\u015fi\u015f, (bkz: ihsan). \natab \n(a.i.) mahvolma, \u00f6l\u00fcm. \nat\u00e2d \n(a.i.) 1. l\u00fczumlu \u00e2letler tak\u0131m\u0131. 2. b\u00fcy\u00fck kadeh. \nat\u00e2-bah\u015f \n(a.f.b.s.) bah\u015fi\u015f veren. \na'taf \n(a.s. atf'dan). en antetli, pek \u015fefkatli, \u00e7ok merhametli [adam]. \na't\u00e2f \n(a.i. atf\u0131n c.) 1. merhametler; \u015fefkatler. 2. meyiller, atmalar. \nat\u00e2he, at\u00e2hiyye \n(a.i.) 1. \u015fa\u015fk\u0131nl\u0131k, budalal\u0131k. 2. ateh getirme. \nat\u00e2het \n(a.i.) aptall\u0131k, (bkz: at\u00e2hiyyet). \nat\u00e2hiyyet \n(a.i.) 1. aptall\u0131k, sersemlik. 2. g\u00fcnahk\u00e2rl\u0131k. \nAt\u00e2\u00ee \n(a.h.i.) Bursa'da do\u011fmu\u015ftur. Babas\u0131n\u0131n ad\u0131 Hac\u0131 ivaz Pa\u015fa'd\u0131r. \n1437 y\u0131l\u0131nda Bursa'da \u00f6lm\u00fc\u015ft\u00fcr. At\u00e2\u00ee mahlas\u0131n\u0131 kullanan ve \nas\u0131l ad\u0131 \u00c2l\u00ee \u00c7elebi olan bu \u015f\u00e2ir; asr\u0131n\u0131n iyi \u015f\u00e2irlerinden oldu\u011fu \nhalde pek \u015f\u00f6hret kazanamam\u0131\u015ft\u0131r. Babas\u0131, II. Murad\u0131n \nvezirlerinden idi. \nat\u00e2im \n(a.i. at\u00eeme'nin c.) ocaklar. \nat\u00e2ir \n(a.i. at\u00eere'nin c.) 1. putlara kurban edilen di\u015fi koyunlar. 2. \nAraplar\u0131n tsl\u00e2mdan \u00f6nce Recep ay\u0131nda kestikleri kurbanlar. \natak, at\u00e2kat \n(a.i.) azad, izin. \natal \n(a.i.c. a't\u00e2l) 1. v\u00fccudun \u00f6rt\u00fcl\u00fc olmayan bir yeri; hus\u00fbsiyle \nense. 2. b\u00fct\u00fcn v\u00fccut. 3. bir ki\u015finin g\u00fczelli\u011fi. ","\u00e2t\u00e2l \n(a.i. \u0131tl'\u0131n c.) 1. koltuk altlan. 2. b\u00f6\u011f\u00fcrler. 3. yanlar, kenarlar. \nat\u00e2let \n(a.i.) i\u015fsizlik, tembellik, \u00fc\u015fengenlik, durgunluk, hareketsizlik. \nat\u00e2let-i r\u00fbhiyye \npsik. ruh arg\u0131nl\u0131\u011f\u0131, fr. psychasthenie. \n\u00e2t\u00e2m \n(a.i. utum'un c.) y\u00fcksek binalar, k\u00f6\u015fkler, hisarlar. \nat\u00e2n\u00eeb \n(a.i. \u0131tn\u00e2be'nin c.) 1. s\u00e2ye-banlar, pavyonlar. 2. k\u0131sa ipler. 3. \nuzun ipler; sicimler. \nata\u015f \n(a.i.) susama, susuzluk, hararet, (bkz: at\u015f). \nat\u00e2\u015f\u00e2 \n(a.i. at\u015f\u00e2n'\u0131n c.) susuz, susam\u0131\u015f olanlar. \nat\u00e2-ullah \n(a.it.) 1. Allah vergisi. 2. i. erkek ad\u0131. \nat\u00e2vil \n(a.s. atvel'in c.) 1. uzun boylular. 2. se\u00e7kinler. \nat\u00e2y\u00e2' \n(a.i. atiyye'nin c.) hediyeler, arma\u011fanlar; bah\u015fi\u015fler. \nat\u00e2y\u00e2-yi il\u00e2hiyye \nTanr\u0131 vergileri. \nat\u00e2y\u00e2-y\u0131 seniyye \npadi\u015fah hediyeleri. \nat\u00e2y\u00e2-y\u0131 tab\u00eeat \ntabiat\u0131n atiyeleri, ihsanlar\u0131, bah\u015fi\u015fleri. \nat\u00e2y\u0131b \n(a.s. atyeb'in c.) \u00e7ok ho\u015f olanlar, en iyiler. \natb\u00e2' \n(a.i. t\u0131b'\u0131n c.) dereler, kanallar. \natba' \n(a.s.) en pis. \natb\u00e2 \n(a.i. taby'in c.) meme ba\u015flan. \natb\u00e2k \n(a.i. tabak ve tabaka'n\u0131n c.) 1. kapaklar. 2. tabaklar, (bkz. \netb\u00e2k). \natb\u00e2l \n(a.i. tabl'\u0131n c.) davullar. \natb\u0131ka \n(a.i. atb\u00e2k'm c.), (bkz: atb\u00e2k). \n\u00e2tb\u00een \n(f.b.s.) \u00f6z\u00fc ve s\u00f6z\u00fc do\u011fru olan faziletli adam. \nateb \n(a.i. atebe'nin c.), (bkz. ateb\u00e2t). \nateb\u00e2t \n(a.i. atebe'nin c.) 1. e\u015fikler, basamaklar. 2. iranl\u0131lar\u0131n \nmukaddes ziy\u00e2retg\u00e2h\u0131. 3. e\u015fi\u011fi \u00f6p\u00fclen mukaddes yerler. \nateb\u00e2t-\u0131 \u00e2liye \nIrak'ta -Necef, kerbel\u00e2, K\u00e2z\u0131miyye gibi- t\u00fcrbeli yerler. \natebe \n(a.i.c. ateb\u00e2t) e\u015fik, basamak. (bkz: \u00e2sit\u00e2n, ahceste). \natebe-i felek-mertebe \nOsmanl\u0131 padi\u015fahlann\u0131n saray\u0131. \natebe-i seniyye \n(bkz: atebe-i felek-mertebe). \natebe-i uly\u00e2 \n(bkz: atebe-i felek-mertebe). \nateh \n(a.i.) bunama, bunakl\u0131k. \nAteh getirmek \nbunamak. \nateh kabl-el-m\u00ee\u00e2d \nerken bunama, fr. de-mence precoce. \nateh-zede \n (a.f.b.s.) bunam\u0131\u015f, bunak. \nateme \n(a.i.) 1. at\u00e2let, i\u015fsizlik; \u00fc\u015fengenlik, tembellik. 2. gecenin ilk \n\u00fc\u00e7te biri. \nSal\u00e2t-\u00fcl-ateme \nak\u015fam namaz\u0131. \n\u00e2te\u015f \n(f.i.) 1. od, hararet, k\u0131zg\u0131nl\u0131k. \n\u00e2te\u015f-i \u00e2b-perver \nme\u00e7. k\u0131l\u0131\u00e7, han\u00e7er. \n\u00e2te\u015f-i bah\u00e2r \n1) k\u0131rm\u0131z\u0131 g\u00fcl; 2) l\u00e2le; 3) bahar\u0131n l\u00e2tifli\u011fi ve g\u00fczelli\u011fi. \n\u00e2te\u015f-i be-c\u00e2n \n1) canda olan ate\u015f; 2) yan\u0131p tutu\u015fma. \n\u00e2te\u015f-i beste \n1) donmu\u015f ate\u015f; 2) h\u00e2lis k\u0131rm\u0131z\u0131 alt\u0131n, (bkz: asced). \n\u00e2te\u015f-i b\u00ee-b\u00e2d \n1) \u015farap; 2) i\u015fkence, zul\u00fcm. \n\u00e2te\u015f-i b\u00ee-d\u00fbd \n1) G\u00fcne\u015f; 2) hiddet, \u00f6fke; 3) \u015farap. \n\u00e2te\u015f-i b\u00ee-zeb\u00e2ne \n1) alevsiz ate\u015f; 2) k\u0131rm\u0131z\u0131 akik; 3) \u015farap. \n\u00e2te\u015f-i c\u00e2m-\u0131 z\u00eebek\u00ee \ng\u00fcm\u00fc\u015f veya billur kadehte i\u00e7ilen \u015farap. \n\u00e2te\u015f-i der\u00fbn \n\"i\u00e7'in ate\u015fi\" g\u00f6n\u00fcl yan\u0131kl\u0131\u011f\u0131. \n\u00e2te\u015f-i f\u00fcs\u00fcrde \n1) donmu\u015f ate\u015f; 2) alt\u0131n, (bkz: \u00e2te\u015f-i beste). \n\u00e2te\u015f-i hecr \nayr\u0131l\u0131k ate\u015fi. ","\u00e2te\u015f-i heft-mecmer \nastr. yedi gezegen y\u0131ld\u0131z. \n\u00e2te\u015f-i Hind\u00ee \nHint'te yap\u0131lan bir k\u0131l\u0131\u00e7. \n\u00e2te\u015f-i h\u00fbn-i hamiyyet \nhamiyyet kan\u0131n\u0131n ate\u015fi. \n\u00e2te\u015f-i M\u00fbs\u00ee \nG\u00fcne\u015f, (bkz: Af-t\u00e2b, H\u00fbr\u015f\u00eed, Mihr, \u015eems). \n\u00e2te\u015f-i m\u00fccessem \nk\u0131l\u0131\u00e7, kama, han\u00e7er ve benzeri silahlar. \n\u00e2te\u015f-i Nemr\u00fbd \nNemrut'un, Hz. \u0130brahim'in halk\u0131 tenv\u00eer etmesine k\u0131zarak \nkendisini cezaland\u0131rmak \u00fczere yakt\u0131\u011f\u0131 ate\u015f. \n\u00e2te\u015f-i pars\u00ee \n1) hek. karakabarc\u0131k \"yan\u0131k kara\" denilen bir yara; 2) cemre; \n3) ate\u015fe tapanlar\u0131n tapt\u0131klar\u0131 hi\u00e7 s\u00f6nmeden yanan ate\u015f. \n\u00e2te\u015f-i p\u00fcr-\u00e2b \n(su dolu ate\u015f) 1) me\u00e7. \u00dcz\u00fcm \u015farab\u0131; 2) kanl\u0131 g\u00f6zya\u015f\u0131; 3) i\u00e7ine \n\u015farap doldurulmu\u015f yald\u0131zl\u0131 kadeh. \n\u00e2te\u015f-i r\u00fbm\u00ee \ntar. deniz ve kara muharebelerinde kullan\u0131lan yang\u0131n \u00e7\u0131karma \nv\u00e2s\u0131talar\u0131ndan biri. \n\u00e2te\u015f-i r\u00fbz \n(g\u00fcn ate\u015fi) G\u00fcne\u015f, (bkz: Aftab, H\u00fbr\u015f\u00eed, mihr, \u015eems). \n\u00e2te\u015f-i seng \nlal ve yakut. \n\u00e2te\u015f-i serd \n1) \u015farap; 2) h\u00e2lis alt\u0131n, (bkz: asced). \n\u00e2te\u015f-i seyy\u00e2le \n(su gibi akan ate\u015f) \u015farap. \n\u00e2te\u015f-i s\u00eem-\u00e2b-s\u00e2n \n1) c\u0131va gibi ate\u015f; 2) G\u00fcne\u015f.(bkz. \u00e2te\u015f-i m\u00fbs\u00ee, \u00e2te\u015f\u00een-sadef) \n\u00e2te\u015f-i subh \nmec. G\u00fcne\u015f. \n\u00e2te\u015f-i s\u00fbz\u00e2n \nyak\u0131c\u0131 ate\u015f. \n\u00e2te\u015f-i tak, \u00e2te\u015f-i tevbe s\u00fbz \u015farap. \n\u00e2te\u015f-i ter \nk\u0131rm\u0131z\u0131 \u015farap. \n\u00e2te\u015f \u00fc \u00e2b \n1) k\u0131l\u0131\u00e7 ve benzerleri; 2) kadeh dolusu \u015farap; 3) gerdek h\u00e2li. \n\u00e2te\u015f-i zer \n(alt\u0131n ate\u015fi) s\u00fcr\u00fcm ve parlakl\u0131k. 2. g\u00f6zya\u015f\u0131. 3. hastal\u0131k. 4. \nharb, sava\u015f. \n\u00e2te\u015f-b\u00e2r \n(f.b.s.) ate\u015f ya\u011fd\u0131ran. \n\u00e2te\u015f-b\u00e2z \n(f.b.s. ve i.) ate\u015fle oynayan, hokkabaz, fi\u015fek\u00e7i. \n\u00e2te\u015f-b\u00e2z-\u0131 vel\u00ee makam\u0131 \nMevlevi tekkelerinde dervi\u015flerin terbiyesine mahs\u00fbs olan \nmutfak m\u00fc\u015ftemil\u00e2t\u0131ndan bulunan meyd\u00e2n-\u0131 \u015ferif deki beyaz \npost. \n\u00e2te\u015f-b\u00e2z-\u0131 vel\u00ee oca\u011f\u0131 \nMevlev\u00ee tekkelerinde lokma pi\u015firilmesine mahsus ocak. \n\u00e2te\u015f-b\u00e2z\u00ee \n(f.b.i.) ate\u015fbazl\u0131k, eski sava\u015flarda yap\u0131lan harp malzemesi. \n\u00e2te\u015f-berk \n(f.b.i.) \u00e7akmak [\u00e2let]. \n\u00e2te\u015f-beste \n(f.b.i.) h\u00e2lis, k\u0131rm\u0131z\u0131 alt\u0131n. \n\u00e2te\u015f-d\u00e2m \n(f.b.i.) 1. ate\u015flik. 2. ocak. 3. mangal. \n\u00e2te\u015f-d\u00e2n \n(f.b.i.) ocak, mangal. \n\u00e2te\u015f-d\u00e2r \n(f.b.s.) \"ate\u015f tutan\" ate\u015fli. \n\u00e2te\u015f-dem \n(f.b.s.) s\u00f6z\u00fc veya sesi yan\u0131k ve dokunakl\u0131 olan. (bkz. \u00e2te\u015f\u00een- \ndem). \n\u00e2te\u015f-d\u00eede \n(f.b.s.) ate\u015f g\u00f6rm\u00fc\u015f, ate\u015ften ge\u00e7mi\u015f. \n\u00e2te\u015f-efr\u00fbz \n(f.b.s.) ate\u015f yakan, ate\u015f tutu\u015fturan. \n\u00e2te\u015f-dil \n(f.b.s.) 1. her g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc g\u00fczeli seven. 2 s\u00f6z\u00fc dokunakl\u0131 olan. 3. \npek zek\u00ee adam. \n\u00e2te\u015f-ef\u015f\u00e2n, \u00e2te\u015f-fe\u015f\u00e2n \n(f.b.s.) ate\u015f sa\u00e7an. \n\u00e2te\u015f-ef\u015f\u00e2n\u00ee \n(f.b.i.) ate\u015f sa\u00e7ma, ate\u015f p\u00fcsk\u00fcrtme. \n\u00e2te\u015f-ek \n(f.b.i.) 1. k\u00fc\u00e7\u00fck ate\u015f. 2. \u015fim\u015fek. 3. ate\u015f b\u00f6ce\u011fi. 4. frengi. \n\u00e2te\u015f-eng\u00eez \n(f.b.s.) 1. da\u011flama \u00e2leti. 2. s. fesat\u00e7\u0131, kundak\u00e7\u0131. \n\u00e2te\u015f-f\u00e2m \n(f.b.s.) ate\u015f renkli, k\u0131rm\u0131z\u0131. \n\u00e2te\u015f-fe\u015f\u00e2n \n(f.b.s.) ate\u015f sa\u00e7an, ate\u015f p\u00fcsk\u00fcren, (bkz: \u00e2te\u015f-ef\u015f\u00e2n). \n\u00e2te\u015f-f\u00fcr\u00fbz \n(f.b.s.). (bkz. \u00e2te\u015f-efr\u00fbz). ","\u00e2te\u015f-g\u00e2h \n(f.b.i.) ate\u015fe tapanlar\u0131n ib\u00e2det yeri. \n\u00e2te\u015f-gede \n(f.b.i.) ate\u015fe tapanlar\u0131n ib\u00e2det ettikleri mabet. \n\u00e2te\u015f-gede-i behr\u00e2m \nastr. hamel burcu. \n\u00e2te\u015f-geh \n(f.b.i.). (bkz. \u00e2te\u015f-g\u00e2h). \n\u00e2te\u015f-g\u00eere \n(f.b.i.) 1. ma\u015fa, 2. \u00e7\u0131ra. \n\u00e2te\u015f-g\u00fbn \n(f.b.s.) ate\u015f gibi k\u0131rm\u0131z\u0131. \n\u00e2te\u015f-h\u00e2ne \n(f.b.i.) mec\u00fbs\u00ee mabedi, ate\u015fe tapanlar\u0131n ib\u00e2det yeri. \n\u00e2te\u015f-h\u00e2r \n(f.b.i.) 1. keklik. 2. s. z\u00e2lim, merhametsiz [adam]. \n\u00e2te\u015f-h\u00e2t\u0131r \n(f.b.s.) her g\u00fczeli seven, s\u00f6z\u00fc dokunakl\u0131, pek zek\u00ee adam. \n\u00e2te\u015f-hir\u00e2m \n(f.b.s.) s\u00fcr'atle y\u00fcr\u00fcyen. \n\u00e2te\u015f-h\u00eez \n(f.b.s) ate\u015fleyen, ate\u015f veren. \n\u00e2te\u015f-hulk \n(f.a.b.s.) sert tabiatl\u0131, huysuz. \n\u00e2te\u015f\u00ee \n(f.b.s.) 1. ate\u015fli, hararetli; dokunakl\u0131; ate\u015f renginde. 2. \u00f6fkeli, \nhiddetli. 3. i. cehennem zebanisi; \n\u00e2te\u015f\u00een \n(f.s.) 1. ate\u015ften. 2. ate\u015fli, canl\u0131. \n\u00e2te\u015f\u00een-lib\u00e2s \nl) k\u0131rm\u0131z\u0131 elbise; 2) k\u0131rm\u0131z\u0131 elbise giymi\u015f kimse. \n\u00e2te\u015f\u00een-m\u00e2r \n1) ate\u015fli y\u0131lan; 2) yan\u0131k ak; 3) ate\u015f alevi; 4) hav\u00e2i fi\u015fek. \n\u00e2te\u015f\u00een-pen\u00e7e \nbir i\u015fte eli \u00e7abuk kimse, i\u015finin ehli. \n\u00e2te\u015f\u00een-sadef \nG\u00fcne\u015f, (bkz: \u00c2ft\u00e2b, H\u00fbr\u015f\u00eed, Mihr, \u015eems). \n\u00c2te\uf002\u00een-dem \n(f.b.s.) (bkz. \u00e2te\u015f-dem). \n\u00c2te\u015fiy\u00e2n \n(f.i.s.) cehennemlik olanlar. \n\u00c2te\u015f\u00eeze \n(f.i.) ate\u015f b\u00f6ce\u011fi, \n\u00e2te\u015f-k\u00e2r \n(f.b.s.) 1. k\u00fclhanc\u0131. 2. me\u00e7. k\u0131zg\u0131n, aceleci, merhametsiz \n[adam]. \n\u00e2te\u015f-kar\u00e2r \n(f.a.b.s.) \"ate\u015fte duran\" cehennemlik, g\u00fcnahk\u00e2r. \n\u00e2te\u015f-me\u015freb \n(f.a.b.s.) me\u00e7. \"ate\u015f huylu\" huysuz, ge\u00e7imsiz. \n\u00e2te\u015f-miz\u00e2c \n(f.b.s.) sert tabiatl\u0131, huysuz, ge\u00e7imsiz [kimse], \n\u00e2te\u015f-n\u00e2k \n(f.b.s.) ate\u015fli. \n\u00e2te\u015f-nih\u00e2d \n(f.b.s.) \"ate\u015f huylu\" ate\u015fli, huysuz, huzursuz. \n\u00e2te\u015f-nis\u00e2r \n(f.b.s.) ate\u015f sa\u00e7an. me\u00e7. \u00e7ok \u00f6fkeli. \n\u00e2te\u015f-n\u00fcm\u00e2 \n(f.b.s.) ate\u015f g\u00f6steren. \n\u00e2te\u015f-p\u00e2 \n(f.b.s.) ate\u015f gibi, \u00e7evik, atik. \n\u00e2te\u015f-p\u00e2re \n(f.b.s.) 1. ate\u015f par\u00e7as\u0131, k\u0131v\u0131lc\u0131m. 2. Muallim Naci'nin 1844 de \nbas\u0131lm\u0131\u015f bir \u015fiir kitab\u0131. \n\u00e2te\u015f-perest\u00ee \n(f.b.i.) ate\u015fperestlik, ate\u015fe tapma. \n\u00e2te\u015f-perver \n(f.b.i.) suyu iyi verilmi\u015f k\u0131l\u0131\u00e7. \n\u00e2te\u015f-p\u00e2\u015f \n(f.b.s.) ate\u015f sa\u00e7an. \n\u00e2te\u015f-perest \n(f.b.i.) ate\u015fe tapan. * \n\u00e2te\u015f-peyker \n(f.b.i.) 1. G\u00fcne\u015f, (bkz: \u00e2te\u015f\u00een-sadef). 2. \u015feytan ve cin taifesi. \n\u00e2te\u015f-reng \n(f.b.s.) ate\u015f renginde, k\u0131z\u0131l. \n\u00e2te\u015f-suhan \n(f.b.s.) dokunakl\u0131, hat\u0131r k\u0131racak \u015fekilde s\u00f6z s\u00f6yleyen. \n\u00e2te\u015f-t\u00e2b \n(f.b.s.) 1. ate\u015f gibi hararetli. 2. ate\u015f yak\u0131c\u0131. \n\u00e2te\u015f-z\u00e2d \n(f.b.s.) \"ate\u015ften do\u011fma\" 1) me\u00e7. ate\u015fli; 2.) yak\u0131c\u0131. \n\u00e2te\u015f-z\u00e2r \n(f.b.i.) ate\u015fi \u00e7ok olan yer, \u00e7ok yak\u0131c\u0131 yer. \n\u00e2te\u015f-zeb\u00e2n \n(f.b.s.) ; \u00e7ok dokunakl\u0131 s\u00f6z veya \u015fiir s\u00f6yleyen. \n\u00e2te\u015f-zede \n(f.b.s.) ; yak\u0131lm\u0131\u015f, yak\u0131lan. \n\u00e2te\u015f-zen \n(f.b.s.) yak\u0131c\u0131, yakan. \n\u00e2te\u015f-zene \n(f.b.i.) \u00e7akmak [\u00e2let]. \natf, at\u0131f \n(a.i.) 1. e\u011fme, meylettirme. 2. ba\u011flama, (bkz: azv). 3. \ndokunma. 4. gr. ba\u011fla\u00e7. ","atf-\u0131 bey\u00e2n \nbir c\u00fcmlenin m\u00e2n\u00e2s\u0131n\u0131 \u00eezah ve kuvvetlendirmek i\u00e7in at\u0131f \nedat\u0131, ba\u011fla\u00e7 kullanma. \natf-\u0131 nig\u00e2h \ng\u00f6z atma, bakma. \n\u201e\u00eer \ngr. ayn\u0131 anlamda olan iki kelimenin yanyana kullan\u0131lmas\u0131, \n[deli d\u00eev\u00e2ne; sa\u011f salim, gibi]. \natfen \n(a.zf.) birinin ad\u0131na, birine y\u00fckleyerek. \natf\u00ee \n(a.s.) 1. ba\u011flamaya ait. 2. \u015fefkate, iyilik severli\u011fe ait. [m\u00fcen. \n\"atfiyye\"]. \nathal \n(a.s.) k\u00fcl rengi. \nath\u00e2r \n(a.s. t\u00e2hir'in c.) kad\u0131nlar\u0131 ayba\u015f\u0131 ve do\u011fumdan kurtulduktan \nzamanlar, [\"t\u00e2hir\" bu m\u00e2n\u00e2da kullan\u0131lmaz], (bkz: tuhr). \nathar \n(a.s.) \u00e7ok temiz olan. \n\u00e2t\u0131f \n (a.s. atfdan) 1. meyleden, e\u011filen. 2. ba\u011flayan. 3. \u015fefkatli. \n\u00e2t\u0131fe, \u00e2t\u0131fet \n(a.i.c. av\u00e2t\u0131f) kar\u015f\u0131l\u0131k beklemeden g\u00f6sterilen sevgi, iyilik \nseverlik. \n\u00e2t\u0131fet-k\u00e2r \n(a.f.b.s.) esirgeyip koruyan, g\u00f6zeten. \n\u00e2t\u0131fet-k\u00e2r\u00e2ne \n(a.f.zf.) \u00e2t\u0131fetk\u00e2r olana yak\u0131\u015facak surette. \n\u00e2t\u0131k, \u00e2t\u0131ka \n(a.s.) 1. serbest b\u0131rak\u0131lm\u0131\u015f. 2. ihtiyar. 3.i. gen\u00e7 k\u0131z. 4. i. yavru \nku\u015f. 5. soyu temiz [at]. 6. eski [\u015farap v.b.]. \n\u00e2t\u0131l, \u00e2t\u0131la \n(a.s.) 1. tembel, \u00fc\u015fengen. 2. bo\u015f, faydas\u0131z. \n\u00e2t\u0131l-\u00e2ne \n(a.f.zf.) tembelce, tembelcesine. \n\u00e2t\u0131m \n(a.s.) mahvolan, \u00f6len. \n\u00e2t\u0131r \n (a.s. \u0131tr'dan) 1. \u0131t\u0131rl\u0131, g\u00fczel kokulu. 2. kokular\u0131 seven. \n\u00e2t\u0131s \n(a.s.) 1. aks\u0131ran. 2. i. \u015fafak. \nat\u0131\u015f, atu\u015f \n(a.s.). (bkz: atsan). \n\u00e2t\u00ee \n(a.s. ity\u00e2n'dan) 1. gelecek, gelen [ki\u015fi veya \u015fey]. 2. i. gelecek \nzaman, istikbal. 3. zf. \u00f6nde, a\u015fa\u011f\u0131da. \n\u00e2t\u00ee-l-bey\u00e2n, \u00e2t\u00ee-\u00fcz-zikr \na\u015fa\u011f\u0131da zikredilen, a\u015fa\u011f\u0131da s\u00f6z\u00fc ge\u00e7en. \n\u00e2t\u00ee-yi millet \nmilletin yar\u0131n\u0131, istikb\u00e2li. \n\u00e2t\u00ee, \u00e2tiye \n(a.s. utv'dan) isyan eden, kafa tutan. \nat\u00ee \n (a.s.) inat\u00e7\u0131, kal\u0131n kafa. \nat\u00eed \n(a.s.) haz\u0131r, haz\u0131rlanm\u0131\u015f. \nat\u00eede \n(a.i.) elbise sand\u0131\u011f\u0131. \n\u00e2tih, \u00e2tihe \n(a.s.) isyan eden, kafa tutan. \n\u00e2tik \n(a.s.c. av\u00e2tik) s\u0131rt\u0131n \u00fcst k\u0131sm\u0131. \n\u00e2tik \n(a.s.) berrak, saf; kar\u0131\u015fmam\u0131\u015f; k\u0131ymetli. \nat\u00eek, at\u00eeka \n(a.s. \u0131tk'dan) 1. eski. 2. azatl\u0131, h\u00fcr. 3. g\u00fczel, gen\u00e7 k\u0131z. 4. as\u00eel. \n5. Hz. Ebu Bekir'in l\u00e2kab\u0131. \nat\u00eek\u0131yy\u00e2t \n (a.i.c.) eski eserler, arkeoloji. \n\u00e2til \n (a.s.) \u00fccretli yard\u0131mc\u0131, asistan. \n\u00e2tim, \u00e2time \n(a.s.) a\u011f\u0131r, yava\u015f. \nat'ime \n(a.i. taam'\u0131n c.) yemekler, (bkz: et'ime). \nat\u00eeme \n(a.i.c. at\u00e2im) ate\u015f yak\u0131lan ocak; mangal. \nat\u00eere \n(a.i.c. at\u00e2ir) 1. putlara kurban edilen di\u015fi koyun. 2. eski \nAraplar\u0131n Isl\u00e2mdan \u00f6nce Recep ay\u0131nda kestikleri kurban. \n\u00e2ti\u015f, \u00e2ti\u015fe \n(a.s.) susuz, susam\u0131\u015f, (bkz: te\u015fne). \nat\u00eet \n(a.i.) g\u0131c\u0131rt\u0131. \n\u00e2tiye \n(a.s.) [\"at\u00ee\" kelimesinin m\u00fcen.]. (bkz: at\u00ee). \n\u00e2tiyen \n(a.zf.) 1. ileride, gelecekte. 2. a\u015fa\u011f\u0131da. \natiyy\u00e2t \n(a.i. atiyye'nin c.) hediyeler, ihsanlar, bah\u015fi\u015fler. ","atiyye \n(a.i.c. ataya) hediye; bah\u015fi\u015f, (bkz: ihsan). \natiyye-i seniyye \np\u00e2di\u015f\u00e2h hediyesi. \natl\u00e2b \n(a.i. t\u00e2lib'in c.) 1. arayanlar, talipler; hus\u00fbsiyle talebeler. 2. \n(t\u0131lb'\u0131n c.) kad\u0131n pe\u015finde dola\u015fanlar, hovardalar, zamparalar. \natl\u00e2l \n(a.i. talel'in c.) 1. \u00f6renler, harabeler. 2. bi\u00e7imler, \u015fekiller, \nresimler; kal\u0131plar. \natlas \n(a.i.) 1. \u00fcst\u00fc ipek, alt\u0131 pamuk kuma\u015f. 2. s. d\u00fcz, havs\u0131z, t\u00fcys\u00fcz. \n3. b\u00fcy\u00fck harita. 4. Atlas denizi. \natlas-\u0131 min\u00e2 \ng\u00f6ky\u00fcz\u00fc. \natl\u00e2s \n(a.i. talas'\u0131n c.) 1. eskitmeler, mahvetmeler. 2. s. eski, \na\u015f\u0131nd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. \natles \n(a.s.) eski, a\u015f\u0131nd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f, y\u0131rt\u0131k, eski p\u00fcsk\u00fc. \natles\u00ee \n(a.s.) 1. atlastan yap\u0131lm\u0131\u015f, atlas. 2. atlas gibi. \natliye \n(a.i. t\u0131l\u00e2'n\u0131n c.) merhemler. \natm\u00e2r \n(a.i. t\u0131mr'\u0131n c.) eski p\u00fcsk\u00fc elbiseler, pa\u00e7avralar. \natme \n(a.i.) ate\u015f kayna\u011f\u0131, volkan\u0131n tepesindeki l\u00e2v menba\u0131, krater. \natn\u00e2b \n(a.i. t\u0131n\u00e2b'\u0131n c.) 1. \u00e7ad\u0131r ipleri, (bkz: habl-\u00fcl-h\u0131y\u00e2m). 2. a\u011fa\u00e7 \nk\u00f6kleri. 3. v\u00fccuttaki sinirler. \natr\u00e2b \n(a.i. tarab'\u0131n c.) oyunlar e\u011flenceler, \u015fenlikler, ne\u015feler, \nferahl\u0131klar. \natr\u00e2f \n(a.i. tarf\u0131n c.) g\u00f6zler. \natr\u00e2k \n(a.s. t\u00e2rik'in c.) gece gelen; -hus\u00fbsiyle- gece gelen yaya \nseyyahlar. \natr\u00e2r \n(a.i. turra'n\u0131n c.) kenarlar, u\u00e7lar. \natr\u00e2s \n(a.i. t\u0131rs'\u0131n c.) yaz\u0131lm\u0131\u015f sayfalar, karalama k\u00e2\u011f\u0131tlar\u0131. \natre\u015f \n(a.s.) sa\u011f\u0131r, i\u015fitmez, (bkz: ahras). \natruk \n(a.i. tar\u00eek'\u0131n c.) yollar, (bkz: turuk). \nats \n(a.i.) 1. aks\u0131r\u0131k. 2. \u015fafak s\u00f6kme. \nats-\u0131 subh \n(sabah\u0131n aks\u0131r\u0131\u011f\u0131), \nats-\u0131 \u015feb \n(gecenin aks\u0131r\u0131\u011f\u0131) seher vakti. \nAtse \n(a.i.) tek aks\u0131r\u0131k. \nAtse-i anber\u00een \ng\u00fczel kokulu nefes. \nAtse-i kem\u00e2n \nokun \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 ses. \nAtse-i subh \n\u015fafak. \nAtse-i \u015feb \n\u015fafak, (bkz: atse-i subh). \nAtse-i \u00e7ah \nkuyudaki aks-i seda, yank\u0131. \natse-i t\u00ee\u011f \nsavrulan k\u0131l\u0131c\u0131n \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 ses. \nat\u015f \n(a.i.) susuzluk, susama. \nat\u015f\u00e2n \n(a.s. at\u015f'dan) susuz, susam\u0131\u015f, susayan, (bkz. te\u015fne). susuzluk \n\u00e7ekenler. \natt\u00e2r \n(a.i. \u0131tr'dan) 1. g\u00fczel kokular, i\u011fne iplik vesaire satan; aktar. \n2. h. i. [b\u00fcy\u00fck A ile] me\u015fhur mutasavv\u0131f. \nattaret \n(a.i.) attarl\u0131k, aktarl\u0131k. \natt\u00e2r\u00ee \n(a.f.i.) aktarl\u0131k, aktar d\u00fckk\u00e2n\u0131. \natt\u00e2s \n(a.s.) durmadan aks\u0131ran. \natta\u015f \n(a.s.) fazla susam\u0131\u015f. \natt\u00e2t \n(a.s.) \u00e7ok ba\u011f\u0131r\u0131p \u00e7a\u011f\u0131ran, g\u00fcr\u00fclt\u00fcc\u00fc, \u015famatac\u0131 [adam]. \nat\u00fbb \n(a.s.) inat\u00e7\u0131, (bkz: muannid). \nat\u00fbf \n(a.s. atfdan) 1. birine sevgisi olan. 2. i. erkek ad\u0131. \nat\u00fbfet \n(a.i.) \u015fefkat, merhamet. ","at\u00fbh \n(a.s.) bunak, (bkz: ma't\u00fbh). \nat\u00fbm \n(a.i.) su kaplumba\u011fas\u0131. \n\u00e2t\u00fbn \n(f.i.) l. k\u0131zlara diki\u015f ve okuyup yazma \u00f6\u011freten kad\u0131n. 2. ana \nrahmi, (bkz. me\u015fime). \n\u00e2t\u00fbs \n(a.i.) aks\u0131rt\u0131c\u0131 \u015fey, enfiye. \natv\u00e2d \n(a.i. tavd'\u0131n c.) da\u011flar. \natv\u00e2k \n(a.i. tavk'\u0131n c.) 1. gerdanl\u0131klar. 2. tasmalar. 3. boyundaki \nhalka \u00e7izgiler. 4. kuvvetler, takatler. \natvel \n(a.s. tav\u00eel'den) pek uzun. \naty\u00e2n \n(a.i. tiyn'in c.) bal\u00e7\u0131klar, \u00e7amurlar. \natyeb \n(a.s. t\u0131yb'den) (daha. pek, en, \u00e7ok) g\u00fczel. \natyeb-i me'k\u00fbl\u00e2t \nyiyeceklerin en g\u00fczeli. \natyer \n(a.s.) pek u\u00e7ucu, \u00e7abuk kaybolan. [en \u00e7ok t\u0131bb\u00ee il\u00e2\u00e7lar ve \nkokular hakk\u0131nda kullan\u0131l\u0131r]. \nR\u00fbh-i atyer \n\u00e7abuk u\u00e7an ruh. \n\u00e2v\u00e2h, \u00e2veh \n(f.e.) l eyvah, yaz\u0131k! 2. i. nz\u0131k, nasip, k\u0131smet. \nav\u00e2d\u00ee \n(a.s. \u00e2diye'nin c.) zulmedenler,z\u00e2limler. \nav\u00e2id \n(a.i. \u00e2ide'nin c.) iratlar, gelirler. (bkz. aidat). \nav\u00e2ik \n(a.i. \u00e2ika'n\u0131n c.) engeller, m\u00fc\u015fk\u00fcller, zor i\u015fler. \na'v\u00e2k \n(a.i. avk'm c.) al\u0131koymalar, durdurmalar, vazge\u00e7irmeler. \nav\u00e2k\u0131b \n(a.i. ak\u0131bet' in c.) neticeler, sonu\u00e7lar, sonlar. \nav\u00e2k\u0131b-\u0131 ahv\u00e2l \nhallerin, durumlar\u0131n sonu. \nav\u00e2k\u0131b-\u0131 hasene \niyi son nefesler, \nav\u00e2k\u0131b-\u0131 um\u00fbr \ni\u015flerin neticesi. \nav\u00e2k\u0131d \n(a.i. \u00e2kid'in c.), (bkz: \u00e2kid). \nav\u00e2k\u0131r \n(a.i. \u00e2k\u0131ra'n\u0131n c.) 1. k\u0131s\u0131rlar, verimsizler. 2. fakirler, yoksullar. \n3. kudurmu\u015flar, \nav\u00e2lim \n(a.i. \u00e2lem'in c.) d\u00fcny\u00e2lar, (bkz: \u00e2lemin, \u00e2lem\u00fbn). \nav\u00e2lim-i ulviyye \nd\u00fcny\u00e2dan gayr\u0131 y\u00fcksek \u00e2lemler, (bkz. melek\u00fbt). \nav\u00e2m \n(a.i. \u00e2mm'\u0131n c.) herkes, kaba ve c\u00e2hil halk, ayak tak\u0131m\u0131, (bkz. \n\u00e2h\u00e2d-i n\u00e2s). \na'v\u00e2m \n(a.i. \u00e2\u0131n'in c.) y\u0131llar, seneler, \nav\u00e2mil \n(a.s. \u00e2mil'in c.) 1. sebepler. 2. i\u015fleyenler. 3. gr. Arap\u00e7ada \nkelime sonlar\u0131n\u0131n okunu\u015funa tesir eden hususlar\u0131 anlatan \ngramer bahsi. 4. valiler. \nav\u00e2m-fir\u00eeb \n(a.f.b.s.) halk\u0131 avlayan, halk\u0131n ho\u015funa gidecek \u015fekilde hareket \neden, demagog. \nav\u00e2m-pesend \n(a.f.b.s.) halk\u00e7a be\u011fenilecek \u015fey. \nav\u00e2m-pesend\u00e2ne \n(a.f.zf.) ayak tak\u0131m\u0131n\u0131n be\u011fenece\u011fi bir tarzda, \u00e2di ve kaba. \nav\u00e2n \n(a.i.) vakit, zaman. \nav\u00e2n-\u0131 meft\u00fbniyyet \nmeftunluk anlar\u0131. \na'v\u00e2n \n(a.s. avn'\u0131n c.) yard\u0131m edenler, yardak\u00e7\u0131lar. \nav\u00e2r \n(a.i.) ay\u0131p, kusur, fesat. \n\u00e2v\u00e2re \n(f.s.) 1. serseri, bo\u015f gezen, i\u015fsiz g\u00fc\u00e7s\u00fcz, aylak. 2. da\u011f\u0131n\u0131k, \nperi\u015fan. \n\u00e2v\u00e2re-gerd \n(f.b.s.) i\u015fsiz, g\u00fc\u00e7s\u00fcz kimse. \n\u00e2v\u00e2reg\u00ee \n(f.b.i.) serserilik, aylakl\u0131k, i\u015fsiz g\u00fc\u00e7s\u00fczl\u00fck. \n\u00e2v\u00e2re-revi\u015f \n(f.b.s.) \u00e2v\u00e2re gidi\u015fli, ba\u015f\u0131bo\u015f hareketli. \n\u00e2v\u00e2re-ser \n(f.b.s.) ba\u015f\u0131bo\u015f. ","av\u00e2r\u0131z \n (a.i. \u00e2r\u0131za'n\u0131n c.) 1. kazalar, bel\u00e2lar. 2. engeller, engebeler. 3. \nmuvakkat vergi [fevkal\u00e2de hallerde, bilhassa harb sebebiyle \nal\u0131n\u0131rd\u0131!. \nav\u00e2r\u0131z-\u0131 d\u00eev\u00e2niyye \nTanzim\u00e2t-\u0131 Hayriyye'den \u00f6nceki zamanlarda car\u00ee kanun ve \nnizamlara g\u00f6re al\u0131nan vergi ve resimler. \nav\u00e2r\u0131z-\u0131 m\u00fcktesebe \ncehil, sarho\u015fluk, hezel, sefeh, hat\u00e2, ikrah gibi insan\u0131n ibtid\u00e2en \ndahli bulunan \u015feyler. \nav\u00e2r\u0131z-\u0131 sem\u00e2viyye \ndelilik, k\u00fc\u00e7\u00fckl\u00fck, bunakl\u0131k, \u00f6l\u00fcm gibi kisb\u00ee ve ihtiyar\u00ee \nolmaks\u0131z\u0131n insana ar\u0131z olan \u015feyler. \nav\u00e2r\u00ee \n(a.i. \u00e2riyyet'in c.) \u00f6d\u00fcn\u00e7 \u015feyler. \nav\u00e2rif \n(a.i. \u00e2rife'nin c.) 1. iyilikler. 2. arma\u011fanlar, ba\u011f\u0131\u015flar. 3. s. \nn\u00e2zik, eli a\u00e7\u0131k, c\u00f6mert kimseler. 4. kabiliyetli, yetenekli \nkimseler. \nav\u00e2s\u0131f \n(a.i. \u00e2s\u0131fa'n\u0131n c.) sert, \u015fiddetli r\u00fczg\u00e2rlar, f\u0131rt\u0131nalar. \nav\u00e2s\u0131m \n (a.i. \u00e2s\u0131me'nin c.) hudut \u015fehirleri. \nav\u00e2s\u00eer \n(a.i. \u00e2s\u00fbr'un c.) tuzaklar. \nav\u00e2t\u0131f \n(a.i. \u00e2t\u0131fet'in c.) kar\u015f\u0131l\u0131k beklemeden g\u00f6sterilen sevgiler, \niyilikseverlikler. \nav\u00e2t\u0131k \n(a.s. \u00e2t\u0131k'\u0131n c.) 1. h\u00fcr olanlar. 2. ihtiyarlar. 3. i. gen\u00e7 k\u0131zlar. 4. \ni. yavru ku\u015flar. \nav'ave \n(a.i.) havlama. \nav'ave-yi kil\u00e2b \nk\u00f6peklerin havlamas\u0131. \nav\u00e2z \n(a.i.) nefret. \n\u00e2v\u00e2z \n(f .i.) ses, seda. \n\u00e2v\u00e2z-\u0131 m\u00fbsik\u00ee \nm\u00fczik sesi. \n\u00e2v\u00e2z-\u0131 ra'd \u00fc s\u00e2ika \ng\u00f6k g\u00fcr\u00fclt\u00fcs\u00fcn\u00fcn ve y\u0131ld\u0131r\u0131m\u0131n sesi. \n\u00e2v\u00e2z-\u0131 zenb\u00fbr \nmuz. K\u0131r\u015fehirli Yusufun edvar\u0131nda tan\u0131mlanan bir makam, \n(bkz. \u00e2gaz-l- zenb\u00fbr). \na'v\u00e2z \n(a.i. ivaz'\u0131n c.) bedeller, kar\u015f\u0131l\u0131klar. \navaz avaz \n(f.zf.) bang\u0131r bang\u0131r. \n\u00e2v\u00e2ze \n(f.i.) 1. y\u00fcksek ses. 2. \u015f\u00f6hret, \u00fcn. \n\u00e2v\u00e2ze-h\u00e2n \n (f-b.i.) \u015fark\u0131c\u0131, (bkz: hanende). \navd \n(a.i.) 1. geri gelme, d\u00f6nme, lehine veya aleyhine d\u00f6nme. 2. \nhasta ziyareti. 3. yoldan sapma. \navdet \n(a.i.) geri gelme, d\u00f6nme, d\u00f6n\u00fc\u015f. \n\u00e2ven \n(a.s.) \u00e7ok veya en sakin. \navdet\u00ee \n(a.i.) d\u00f6nme [Yahudiden]. \na'vec \n (a.s.) e\u011fri b\u00fc\u011fr\u00fc. \na'ved \n(a.s.) daha veya en \u00e7ok faydal\u0131. \n\u00e2vend \n(f.i.) 1. sicim, ip. 2. senet, delil. 3.'kapkacak. 4. taht, y\u00fcksek \nmertebe. 5. satran\u00e7 oyunu. 6. zf. evvel, \u00f6nce, ilk. \n\u00e2vend\u00ee \n(f.i.) \u015farap f\u0131\u00e7\u0131s\u0131, kab\u0131. \navene \n(a.s. avn'in c.) yardak\u00e7\u0131lar, kafadarlar. \n\u00e2veng \n(f.i.) hevenk, ipe ge\u00e7irilmi\u015f \u00fc-z\u00fcm, kiraz ve benzerlerinin \nask\u0131s\u0131. \n\u00e2veng\u00e2n \n(f.s.) 1. as\u0131l\u0131, as\u0131lm\u0131\u015f, sark\u0131k. 2. i. \u00e7ivi. 3. i. \u00e7engel. \naver \n (a.i.) bir g\u00f6z\u00fc k\u00f6r olma. \n-\u00e2ver \n(f.s.) getiren, ta\u015f\u0131yan. \nPey\u00e2m-\u00e2ver \n(Peygamber) haber getiren. ","a'ver \n(a.s.) 1. bir g\u00f6z\u00fc k\u00f6r, tek g\u00f6zl\u00fc, (bkz: yek-\u00e7e\u015fm). 2. anat. \nk\u00f6rba\u011f\u0131rsak. \n\u00e2verd \n(f.i.) harp, cenk, sava\u015f. \n\u00e2verde \n(f.s.) naklolunmu\u015f, getirilmi\u015f. \n\u00e2verden\u00ee \n(f.i.) getirilmesi uygun d\u00fc\u015fen hediyelik e\u015fya. \n\u00e2verd-g\u00e2h, \u00e2verd-geh \n(f. b.i.) sava\u015f meydan\u0131. \n\u00e2verd\u00eede \n(f.s.) h\u00fccum edilmi\u015f, sald\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. \navez \n (a.i.) fakirlik, s\u0131k\u0131nt\u0131. \na'vez \n(a.s.) 1. anla\u015f\u0131lmas\u0131 g\u00fc\u00e7 \u015fiir. 2. m\u00e2n\u00e2s\u0131 anla\u015f\u0131lmaz [\u015fey]. \n\u00e2v\u00ee, \u00e2viye \n(a.s.) uluyan, h\u0131r\u0131ldayan. \n\u00e2v\u00eehte \n(f.s.) as\u0131l\u0131, as\u0131lm\u0131\u015f [\u015fey]. \n\u00e2v\u00eehteg\u00ee \n(f.s.) as\u0131lm\u0131\u015f olma durumu. \n\u00e2v\u00eeje \n(f.s.) 1. has, h\u00e2lis, saf, temiz. 2. me\u00e7. \u015farap. \n\u00e2v\u00eejg\u00e2n \n(f.i.c.) 1. mahremler, yak\u0131nlar. 2. s. gen\u00e7ler, g\u00fczeller. \n\u00e2v\u00eel \n(a.i. avl'den) feryat, (bkz: avle). \n\u00e2vind \n(f.s.) evvel, \u00f6nce, ilk. (bkz: \u00e2vend6). \n\u00e2vine \n(a.i. ev\u00e2n'\u0131n c.) vakitler, zamanlar, \u00e7a\u011flar. \n\u00e2vineten \n(a.zf.) ara s\u0131ra, tesad\u00fcfen. \n\u00e2v\u00ee\u015fe, \u00e2v\u00ee\u015fen \n(f.i.) 1. kekik otu. 2. sar\u0131lma, s\u0131y\u0131r\u0131p \u00e7\u0131kma; sald\u0131rma, (bkz: \n\u00e2v\u015fin). \n\u00e2v\u00eez \n(f.s.) as\u0131l\u0131 bulunan, as\u0131lan. \n\u00e2v\u00eeze \n(f.i.) mum, l\u00e2mba ve s\u00e2ireyi ta\u015f\u0131d\u0131\u011f\u0131 halde tavana as\u0131lan billur \nveya m\u00e2denden yap\u0131lm\u0131\u015f s\u00fcs. \n\u00e2v\u00eeze-i g\u00fb\u015f \nk\u00fcpe. (bkz: meng\u00fb\u015f). \n\u00e2v\u00eeze-i n\u00fcc\u00fbm \ny\u0131ld\u0131z toplulu\u011fu. \n\u00e2vizgin \n(f.s.) (as\u0131lgan, ili\u015fkin) insana balta olan dilenci. \navk \n (a.i.c. a'v\u00e2k) al\u0131koyma, durdurma, vazge\u00e7irme, (bkz: te'h\u00eer). \navke\u015fe \n(a.i.) zir. yaba, harman savurmakta kullan\u0131lan \u00e7atal tahta \nk\u00fcrek. \navke\u015fe-i sag\u00eere \nanat. l\u00e2des kemi\u011fi. \navl \n(a.i.) feryat, ac\u0131nma, s\u0131k\u0131nt\u0131 sebebi. \navle \n(a.i.) feryat, (bkz: av\u00eel). \navm \n(a.i.) y\u00fczme. \navn \n(a.i.c. a'v\u00e2n) 1. yard\u0131m. 2. s. yard\u0131m eden; yardak\u00e7\u0131; kafadar. \navn-i Hakk \nAllah yard\u0131m\u0131. \navn-i \u0130l\u00e2h\u00ee \nAllah yard\u0131m\u0131. \navn\u00ee \n(a.s.) 1. yard\u0131mla ilgili. 2. i. erkek ad\u0131. \navniye \nYeni\u00e7eriler taraf\u0131ndan ve daha sonra Sultan Mecit ve Sultan \nAziz zamanlar\u0131nda giyilen bir \u00e7e\u015fit ya\u011fmurluk. \navr\u00e2t \n(a.i. avret'in c.) kad\u0131nlar. \navret \n(a.i.) 1. insan\u0131n, g\u00f6sterilmesi ay\u0131p olan yeri. 2. kad\u0131n; zevce, \navrat. \n\u00e2v\u015fin \n(f.i.) kekik otu. (bkz: \u00e2v\u00ee\u015fen1). \navv\u00e2c \n(a.i.) fildi\u015fi sat\u0131c\u0131s\u0131 veya i\u015f\u00e7isi. \navv\u00e2d \n(a.i. \u00fbd'dan) udcu; ud \u00e7alan. \navz \n(a.i.) 1. s\u0131\u011f\u0131nma. 2. s\u0131\u011f\u0131nak. \nEl'-avz\u00fc bi-ll\u00e2h \nAllah'a s\u0131\u011f\u0131nma. \nay\u00e2 \n (a.s.) 1. kabiliyetsiz, kudretsiz. 2. ted\u00e2v\u00ee edilemez, \niyile\u015ftirilemez. \n\u00e2y\u00e2 \n(f.e.) \u015f\u00fcphe ve teredd\u00fct bildiren edat. (bkz: acaba). ","a'y\u00e2 \n(a.s.) daha veya en kudretsiz, iktidar\u0131 hi\u00e7 olmayan. \na'y\u00e2d \n(a.i. \u00eed'in c.) bayramlar. \na'y\u00e2d-\u0131 M\u00fcslim\u00e2n \nM\u00fcsl\u00fcman bayramlar\u0131. \nay\u00e2n \n(a.s.) belli, a\u00e7\u0131k, meydanda (do\u011frusu \"ly\u00e2n\"). (bkz: a\u015fik\u00e2r, \nbahir, cel\u00ee, h\u00fcveyd\u00e2, iy\u00e2n). \n\u00e2'y\u00e2n \n(a.i. ayn'\u0131n c.) 1. g\u00f6zler. 2. bir memleketin ileri gelenleri. 3. \nevvelce Millet Meclisi'nin kararlar\u0131n\u0131 incelemekle g\u00f6revli \nba\u015fka bir meclis olup, Osmanl\u0131 imparator-lu\u011fu'nun 1877 \nve!908 Me\u015fr\u00fbtiyetinde \u00fcyeleri h\u00fck\u00fcmet\u00e7e se\u00e7ilmi\u015fti. 4. \nSenato \u00fcyesi. \na'y\u00e2n-\u0131 s\u00e2bite \ntas. e\u015fyan\u0131n v\u00fccuda gelmeden \u00f6nce \"ilm-i il\u00e2h\u00ee\" de sabit olan \nsuretleri. \n\u00e2y\u00e2n ve e\u015fr\u00e2f \nilerigelenler. \nay\u00e2nen \n (o.zf.) a\u00e7\u0131k\u00e7a. \nay\u00e2niyyet \n (o.i.) a\u00e7\u0131kl\u0131k, ortaya \u00e7\u0131kma, (bkz: vuzuh). \nay\u00e2r \n(a.i.) 1. alt\u0131n\u0131n, g\u00fcm\u00fc\u015f\u00fcn ve ba\u015fka k\u0131ymetli m\u00e2denlerin \nkar\u0131\u015fma derecesi. 2. saadete do\u011fru gitme, (bkz. ly\u00e2r). \nay\u00e2r-d\u00e2n \n(a.f.b.c.) \u00f6l\u00e7\u00fc, de\u011ferbilir, (bkz: ly\u00e2r-d\u00e2n). \na'y\u00e2r \n(a.i. ayr'\u0131n c.) e\u015fekler, (bkz: him\u00e2r). \n\u00e2y\u00e2t \n(a.i.\u00e2yet'in c.) Kur'\u00e2n'\u0131n c\u00fcmleleri. \n\u00e2y\u00e2t-\u0131 muhkem\u00e2t \na\u00e7\u0131k ve m\u00e2n\u00e2s\u0131 kat'\u00ee olan \u00e2yetler. \n\u00e2y\u00e2t-\u0131 m\u00fcte\u015f\u00e2bih\u00e2t \nic\u00e2b\u0131nda te'v\u00eel edilebilen \u00e2yetler. \nAyb \n(a.i.c. uy\u00fbb) utan\u0131lacak \u015fey, kusur, ay\u0131p, leke. (bkz: \u015feyn). \nayb-\u0131 h\u00e2dis \nhuk. sat\u0131lan \u015feye m\u00fc\u015fteri elinde iken ar\u0131z olan ay\u0131p. \n[m\u00fc\u015fterinin sat\u0131n ald\u0131\u011f\u0131 kuma\u015f\u0131 kesip bi\u00e7mesiyle meydana \ngelen hal gibil. \nayb-\u0131 kad\u00eem \nhuk. satan elinde iken sat\u0131lan \u015feyde mevcut olan ay\u0131p. \nayb-c\u00fb \n(a.f.b.s.) insan\u0131n ay\u0131b\u0131n\u0131 ara\u015ft\u0131r\u0131p soran. \naybe \n(a.i.) deri \u00e7anta, heybe. \naybet \n(a.i) 1. deri \u00e7anta, valiz. 2. ay\u0131p, kusur. \nayb-g\u00fb \n(a.f.b.s.) dedikoducu. \nayb-g\u00fby\u00ee \n(a.f.b.i.) dedikoduculuk. \nayb-n\u00e2k \n(a.f.b.s.) kusurlu, noksan. \nayb-p\u00fb\u015f \n(a.f.b.s.) ay\u0131b\u0131 \u00f6rten. \na'yen \n (a.s.) 1. b\u00fcy\u00fck iri g\u00f6zl\u00fc adam. 2. bak\u0131lan yer. 3. \u00e7ok a\u00e7\u0131k, pek \nbelli. \n\u00e2yen \n(f.i.) demir, (bkz: \u00e2hen). \n\u00e2yende \n(f.s. c. \u00e2yendeg\u00e2h) gelen, gelici. \n\u00e2yende-n\u00fcm\u00e2 \n[eskiden] \u00e7alanlar\u0131n kim olduklar\u0131n\u0131 g\u00f6rmek i\u00e7in evlerin \nsokak kap\u0131s\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131na ve birinci kat\u0131n pencereleri hizas\u0131na \nkonulan ayna. \n\u00e2yende ve revende \ngelen giden. \n\u00e2yet \n(a.i.c. \u00e2y\u00e2t) 1. Kur'\u00e2n'\u0131n herhangi bir c\u00fcmlesi. 2. al\u00e2met, \nni\u015fan. \n\u00e2yet-el-k\u00fcrs\u00ee \n(bkz: k\u00fcrs\u00ee). \n\u00e2yet-i ker\u00eeme \nkutsal \u00e2yet. \n\u00e2yet-i maks\u00fbd \nKur'\u00e2n'\u0131n 4 \u00fcnc\u00fc s\u00fbresinin 62 nci \u00e2yeti. \n\u00e2yet-i terg\u00eeb \ncennetteki g\u00fczellikleri, iyilikleri anlatan \u00e2yet. \n\u00e2yet-i terh\u00eeb \ncehennemin korkun\u00e7lu\u011funu anlatan \u00e2yet. \n\u00e2yet-\u00fcl-h\u0131fz \nmuskaya yaz\u0131lan \u00e2yet. ","\u00e2yet-\u00fcl-mev\u00e2ris \nKur'\u00e2n'\u0131n 4 \u00fcnc\u00fc s\u00fbresinin 12 nci \u00e2yeti. \n\u00e2yet-in-N\u00fbr \nKur'\u00e2n'\u0131n 24 \u00fcnc\u00fc s\u00fbresinin 12 \n\u00e2yetlik \n(a.t.b.i.) Kula hal\u0131lar\u0131nda motifleri \u00e7evreleyen mustatil \n[dikd\u00f6rtgen] bord\u00fcr\u00fcn \u00fcst\u00fcne yatm\u0131\u015f dar, uzun ve k\u00fc\u00e7\u00fck \ndikd\u00f6rtgen \u00e7er\u00e7eve. \nay\u0131n \n(a.i.) Osmanl\u0131 alfabesinin yirmi birinci harfi olup ebced \nhesab\u0131nda yetmi\u015f say\u0131s\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131d\u0131r, (bkz: ayn5). \n\u00e2yib \n(a.s.) geri d\u00f6nen, d\u00f6n\u00fcp \u00e7ekilen, (bkz: \u00e2ib). \n\u00e2yid \n(a.s.). (bkz. \u00e2id). \n\u00e2yij, \u00e2y\u00eejek \n(f.i.) k\u0131v\u0131lc\u0131m. \n\u00e2yil, \u00e2yile \n (a.s.) 1. ailesini besleyen. 2. kalabal\u0131k bir ailesi olan. 3. fakir. \n4. muv\u00e2zenede olmayan [terazi]. 5. a\u015f\u0131r\u0131, (bkz: \u00e2il, aile). \n\u00e2y\u00een \n(f.i.) 1. merasim, t\u00f6ren. 2. Alev\u00eelerin i\u00e7ki sohbetleri. \n\u00e2y\u00een-i cem \n1) ahbap\u00e7a, tarikat erbab\u0131nca toplan\u0131p e\u011flenme. 2) Alev\u00ee'lerin \ni\u00e7ki sohbetleri. \n\u00e2y\u00een-i kad\u00eem \nmevlev\u00eeh\u00e2nelerde tekkelerin kapat\u0131lmas\u0131na kadar sem\u00e2 \nesnas\u0131nda \u00e2yinhan-lann okuduklar\u0131, eski zamanlara ait olmas\u0131 \nhasebiyle bestek\u00e2rlar\u0131 unutulmu\u015f bulunan il\u00e2hi. \n\u00e2y\u00een-i kudem\u00e2 \neskilerin us\u00fbl\u00fc, tarz\u0131. \n\u00e2y\u00een-i Mevlev\u00ee \nMevlevi \u00e2y\u00eeni, Mevlev\u00eelerin d\u00f6nerek ney ile yapt\u0131klar\u0131 \u00e2yin. \n\u00e2y\u00een-i \u015fer\u00eef \nMevlev\u00eeh\u00e2nelerde sem\u00e2 esnas\u0131nda \u00e2y\u00eenhanlann s\u00f6yledikleri \nil\u00e2hiler. \n\u00e2y\u00eene, \u00e2yine \n(f.i.) 1. ayna. 2. E\u015fref Nesip taraf\u0131ndan istanbul'da \nyay\u0131mlanm\u0131\u015f haftal\u0131k mizah\u00ee bir dergi. \n\u00e2y\u00eene-i \u00e2b \nsu aynas\u0131, suyun parlak y\u00fcz\u00fc. \n\u00e2y\u00eene-i \u00e2r\u0131z \nyanak aynas\u0131, ayna gibi parlak olan yanak, (bkz: \u00e2y\u00eene-r\u00fb). \n\u00e2y\u00eene-i \u00e2sm\u00e2n \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i \u00e7arh \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i h\u00e2ver\u00ee \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i baht \nnik\u00e2hta g\u00fcveyin geline getirdi\u011fi ilk ayna. \n\u00e2y\u00eene-i gerd\u00e2n \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i gerd\u00fbn \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i in'it\u00e2f \nbir \u015feyin aksedip g\u00f6r\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fc ayna. \n\u00e2y\u00eene-i \u0130skender \n\u0130skender'in aynas\u0131. [Iran hurafelerine g\u00f6re Aristo taraf\u0131ndan \nyap\u0131l\u0131p iskenderiye'de y\u00fcksek bir yere konulmu\u015f bir aynad\u0131r \nki, B\u00fcy\u00fck \u0130skender bu aynaya bakarak y\u00fcz fersah mesafede \nbulunan d\u00fc\u015fman\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcrm\u00fc\u015f]. \n\u00e2y\u00eene-i k\u00eet'\u0131 efr\u00fbz \nG\u00fcne\u015f. \n\u00e2y\u00eene-i maks\u00fbd \nKur'\u00e2n'\u0131n 4 \u00fcnc\u00fc s\u00fbresinin 62 nci ayeti. \n\u00e2y\u00eene-i p\u00e2rt\u00e2b \nparlak ayna. \n\u00e2y\u00eene-i p\u00fcrt\u00e2b-\u0131 m\u00fccell\u00e2 cil\u00e2l\u0131 parlak ayna. \n\u00e2y\u00eene-i \u015fe\u015f-cihet \n(alt\u0131 taraf\u0131n aynas\u0131) 1) Hz. Muhammed'in g\u00f6nl\u00fc; 2) bir vel\u00eenin \ng\u00f6nl\u00fc. \n\u00e2y\u00eene-d\u00e2n \n(f.b.i.) ayna mahfazas\u0131. \n\u00e2y\u00eene-d\u00e2r \n(f.b.s.) 1. ayna tutan. 2. i. berber. \n\u00e2y\u00eene-den \n(f.b.i.) ayna mahfazas\u0131. \n\u00e2y\u00eene-efr\u00fbz \n(f.b.s.) ayna cil\u00e2s\u0131. \n\u00e2y\u00eene-f\u00fcr\u00fbz \n(f.b.s.). (bkz. \u00e2y\u00eene--efr\u00fbz). \n\u00e2y\u00eene-r\u00fb \n(f.b.s.) y\u00fcz\u00fc ayna gibi parlayan. \n\u00e2y\u00eene-s\u00e2z \n(f.b.i.) aynac\u0131. ","\u00e2y\u00eene-ve\u015f \n(f.b.s.) ayna gibi. \n\u00e2y\u00eene-zid\u00e2y \nayna silici, cil\u00e2c\u0131. \n\u00e2y\u00een-h\u00e2n \n(f.b.s.ve i.) Mevlevih\u00e2nelerde ve semahane i\u00e7inde y\u00fcksek\u00e7e \nbir yerde bulunup mutriph\u00e2ne denilen mahfilde sem\u00e2 \nedilirken \u00e2yin okuyan kimse. \n\u00e2y\u00een-perest\u00ee \n(f.b.i.) al\u00e7akg\u00f6n\u00fcll\u00fcl\u00fckle edilen hizmet. \n\u00e2yi\u015f, \u00e2yi\u015fe \n(a.s.) 1. ya\u015fayan, 2. rahat ya\u015fayan, (bkz: \u00e2i\u015f, \u00e2i\u015fe). \n\u00e2yi\u015fne, \u00e2yi\u015fte, \u00e2yi\u015ftene \n(f.i.) 1. casus. 2. s. dalkavuk, (bkz. abiste). \n\u00e2yiz, \u00e2yize \n (a.s.) 1. kar\u015f\u0131l\u0131k olarak veren. 2. kar\u015f\u0131l\u0131k olarak verilmi\u015f, \n(bkz: \u00e2iz, \u00e2ize). \nayke \n (a.i.) s\u0131k koruluk. \naykev\u00ee \n(a.i.) co\u011f. ormanla ilgili. \nayn \n(a.i.c. a'y\u00e2n, uyun) 1. g\u00f6z. 2. asl\u0131, kendisi. 3. bir \u015feyin e\u015fi, \nt\u0131pk\u0131s\u0131. 4. kaynak, p\u0131nar, (bkz: a'y\u00fcn). 5. Osmanl\u0131 alfabesinin \nyirmibirinci harfi, (bkz: ay\u0131n). \nayn-el-yak\u00een \ng\u00f6z\u00fcyle g\u00f6rm\u00fc\u015f gibi, kat'\u00ee. \nayn-\u0131 betr\u00e2 \n(ay\u0131n harfinin ba\u015f\u0131) hemze. \nayn-\u0131 hay\u00e2t \n(hayat p\u0131nar\u0131) (bkz: \u00e2b-\u0131 hayat). \nayn-\u0131 ker\u00e2met \nPeygamberlere yak\u0131\u015facak bir kudretle, keramet gibi. \nayn-\u0131 mazm\u00fbn \nhuk. kusur olsun olmas\u0131n her halde tazmini l\u00e2z\u0131m gelen ayn. \nayn-\u0131 mevkuf \nhuk. vakfolunan \u015fey. \nayn-\u0131 hat\u00e2 \nyanl\u0131\u015f\u0131n ta kendisi. \nayn-\u0131 m\u00fcrekkeb \n1) anat. petekg\u00f6z; 2) bile\u015fik g\u00f6z. \nayn-\u0131 v\u00e2hid \ntek g\u00f6zl\u00fc, (bkz: yek-\u00e7e\u015fm). \nayn-\u00fcl-bakar \nbot. \u00f6k\u00fczg\u00f6z\u00fc, fr. arnica. \nayn-\u00fcl-fiil \nfiil maddesinin ikinci harfi. \nayn-\u00fcl-kem\u00e2l \nnazar de\u011fme; g\u00f6z\u00fcn \u00e7ok tesirli bak\u0131\u015f\u0131. \nayn-\u00fcs-sevr \n1) bo\u011fa g\u00f6z\u00fc. 2) astr. sem\u00e2n\u0131n kuzey yar\u0131mk\u00fcresinde bulunan \nbo\u011fa burcunun en parlak y\u0131ld\u0131z\u0131, Ed-deber\u00e2n, l\u00e2t. alpha \nTaurus; fr. Aldebaran; ing. Aldebaran. \nayn-\u00fc\u015f-\u015fems \nde\u011ferli bir ta\u015f. \nayn\u00e2 \n(a.s.c. \u00eeyn) iri ve g\u00fczel g\u00f6zl\u00fc. \naynen \n(a.zf.) t\u0131pk\u0131s\u0131, tamam\u0131, ayn\u0131 olarak. \nayneyn\u00ee \n(a.s.) iki g\u00f6zle bakan. \nayn\u00ee \n(a.s.) g\u00f6ze mensup, g\u00f6zle ilgili. \nEmr\u00e2z-\u0131 ayniyye \ng\u00f6z hastal\u0131klar\u0131. \nayni \n(a.zf.) 1. hep o, ba\u015fkas\u0131 de\u011fil. 2. t\u0131pk\u0131s\u0131. \nayn\u00ee \n(a.s.) para olarak de\u011fil madde (e\u015fya) olarak verilen. \nayniyy\u00e2t \n (a.i. ayn'\u0131n c.) kullan\u0131lmaya veya harcanmaya elveri\u015fli olup \nta\u015f\u0131nabilen ve para eden \u015feyler. \nayniyye \n(a.i.) 1. k\u0131ymetli olan ve ta\u015f\u0131nabilen \u015feyler. 2. g\u00f6z hastal\u0131klar\u0131 \nklini\u011fi. \nayniyyet \n(a.i.) bir \u015feyin asl\u0131 gibi, t\u0131pk\u0131s\u0131 olma. \nayr \n (a.i.c. a'y\u00e2r) e\u015fek. (bkz: him\u00e2r). \nay\u015f \n (a.i.) ya\u015fama. \nay\u015f-i deh-r\u00fbz \n(on g\u00fcnl\u00fck ya\u015fama) bu d\u00fcny\u00e2daki hayat. \nay\u015f \u00fc dem eylemek \ni\u00e7ki i\u00e7ip keyfetmek, (bkz: \u00eey\u015f). \nay\u015f \u00fc i\u015fret \nyiyip i\u00e7me. (bkz: ay\u015f \u00fc n\u00fb\u015f). \nay\u015f \u00fc n\u00fb\u015f \nyiyip i\u00e7me. (bkz: ay\u015f \u00fc tarab). \nay\u015f \u00fc tarab \nyeme i\u00e7me, \u00e7alg\u0131 \u00e7engi, e\u011flence. ","a'y\u00fcn \n(a.i. ayn'\u0131n c.) 1. g\u00f6zler. 2. menb\u00e2lar, p\u0131narlar, \u00e7e\u015fmeler, (bkz: \na'y\u00e2n, uyun). \nayy\u00e2b \n(a.s.) kusur g\u00f6r\u00fcc\u00fc. \nayy\u00e2n \n(a.s.) 1. ne yapaca\u011f\u0131n\u0131 bilmeyen. 2. yorgun. \nayy\u00e2r \n(a.s.) 1. h\u00eelek\u00e2r, doland\u0131r\u0131c\u0131. 2. zek\u00ee, kurnaz. 3. \u00e7evik, atik. \nayy\u00e2r\u00e2n \n (ayy\u00e2r'\u0131n c.) ayyarlar, aldatanlar. \nayy\u00e2r\u00ee \n(a.f.i.) doland\u0131r\u0131c\u0131l\u0131k. \nayy\u00e2\u015f \n(a.s. ay\u015f'dan) \u00e7ok i\u00e7ki i\u00e7en. \nayy\u00e2\u015f-\u0131 bed ma\u00e2\u015f \nge\u00e7imi fena, ge\u00e7im darl\u0131\u011f\u0131 \u00e7eken; sarho\u015f. \nayy\u00e2\u015f\u00e2n \n(a.i. ve s. ayy\u00e2\u015f'm c.) ayya\u015flar. \nayy\u00fbk \n(a.i.) 1. astr. ke\u00e7i, sem\u00e2n\u0131n kuzey yar\u0131mk\u00fcresinde bulunan \nAuriga burcunun en parlak y\u0131ld\u0131z\u0131, (Alpha Avriga) lat. \ncapella; f r. chevre. 2. sem\u00e2n\u0131n pek y\u00fcksek yeri. \n\u00e2z \n(f.i.) a\u00e7 g\u00f6zl\u00fcl\u00fck, h\u0131rs, tamah. \na'z\u00e2 \n(a.i. uzv'un c.) organlar, \u00fcyeler. \na'z\u00e2-yi d\u00e2hiliyye \ni\u00e7 organlar. \na'z\u00e2-yi fahriyye \nonursal \u00fcyeler. \na'z\u00e2-yi hariciyye \nd\u0131\u015f \u00fcyeler. \na'z\u00e2-yi mevc\u00fbde \nhaz\u0131r bulunan \u00fcye. \na'z\u00e2-y\u0131 tabiiyye \ntabi\u00ee \u00fcyeler (bir mecliste). \na'z\u00e2-yi ten\u00e2s\u00fcliyye \nbiy. \u00fcreme organlar\u0131. \naz\u00e2' \n(a.i.) 1. sab\u0131r. 2. cenaze alay\u0131. 3. ba\u015fsa\u011fl\u0131\u011f\u0131 ziyareti. \naz\u00e2b \n(a.i) i\u015fkence, keder. \naz\u00e2b-\u0131 cehennem \ncehennem azab\u0131; me\u00e7. b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131. \naz\u00e2b-\u0131 kabr \nkabir azab\u0131 me\u00e7. b\u00fcy\u00fck s\u0131k\u0131nt\u0131. \nazab \n(a.s.) 1. bek\u00e2r, ergen. 2. [Tanzi-mattan \u00f6nce) deniz t\u00fcfek\u00e7i \neri. \naz\u00e2b-eng\u00eez \n(a.f.b.s.) azap verici. \naz\u00e2d \n(a.s.) k\u0131sa ve s\u0131k s\u0131k dikilmi\u015f. \naz\u00e2d \n(f.s.) 1. kurtulmu\u015f, serbest olan, kimsenin k\u00f6lesi olmay\u0131p \nistedi\u011fi gibi hareket eden. 2. ay\u0131ps\u0131z, kusursuz. 3. Demokrat \nMustafa taraf\u0131ndan istanbul'da yay\u0131mlanm\u0131\u015f \"demokrasi \nmesle\u011finin hadim ve m\u00fcdafii\" g\u00fcnl\u00fck bir gazete. \n\u00e2z\u00e2d-draht \n(f.b.i.) bot. hayvan\u0131 \u00f6ld\u00fcrecek kadar yapra\u011f\u0131 zehirli olan bir \na\u011fa\u00e7. \n\u00e2z\u00e2de \n(f.s.c. \u00e2z\u00e2deg\u00e2n) l. h\u00fcr, serbest. 2. ed. tam bir m\u00e2n\u00e2 anlatan \nm\u0131sra', [ikinci bir m\u0131sraa ba\u011flanmad\u0131\u011f\u0131ndan bu ad\u0131 alm\u0131\u015ft\u0131r]. \n\u00e2z\u00e2de-dil \n(f.b.s.) g\u00f6nl\u00fc bir \u015feye ba\u011fl\u0131 olmayan. \n\u00e2z\u00e2de-g\u00e2n \n(f.b.s. \u00e2z\u00e2de'nin c.) kay\u0131ts\u0131z, serbest ve h\u00fcr olanlar. \n\u00e2z\u00e2de-g\u00ee \n(f.i.) serbestlik, h\u00fcrl\u00fck, (bkz: serbesti). \n\u00e2z\u00e2de-h\u00e2t\u0131r \n(f.a.b.s.) g\u00f6nl\u00fc ho\u015f, ba\u015f\u0131 din\u00e7. \n\u00e2z\u00e2de-hay\u00e2t \n(f.a.b.s.) hayattan kurtulmu\u015f. \n\u00e2z\u00e2de-ser \n(f.b.s.) ba\u015f\u0131nda gaile olmayan, ba\u015f\u0131 din\u00e7, rahat, gailesiz. \n\u00e2z\u00e2d\u00ee \n(f.i.) l- h\u00fcrl\u00fck, serbestlik. 2. \u015f\u00fck\u00fcr. \naz\u00e2-h\u00e2ne \n(a.f.b.i.) ac\u0131 g\u00f6ren ev, matem evi. \naz\u00e2h\u00ee \n(a.i. \u0131dhiyye, \u0131zhiyye, udhiyye, uzhiyye'nin c.) kurban \nbayram\u0131nda kesilen hayvanlar, (bkz: ad\u00e2h\u00ee). \naz\u00e2hik \n(a.i. udh\u00fbke, uzh\u00fbke'nin c.) g\u00fcl\u00fcn\u00e7, g\u00fcld\u00fcr\u00fcc\u00fc \u015feyler, (bkz: \nad\u00e2h\u00eek). ","az\u00e2im \n(a.i.) 1. \u00e2fetlere ve hastal\u0131klara \u015fifal\u0131 olmas\u0131 i\u00e7in okunan \ndualar, t\u0131ls\u0131mlar. 3. sebatlar, kararda kat'\u00eelikler [\"azay\u0131m\" \n\u015fekli yanl\u0131\u015ft\u0131r.] \naz\u00e2im \n(a.i. az\u00eeme'nin c.) deh\u015fetli h\u00e2diseler, m\u00fchim \u015feyler, [\"azay\u0131m\" \n\u015fekli yanl\u0131\u015ft\u0131r]. \n\u00e2z\u00e2l \n(a.i. ezel'in c.) ezeller, \u00f6ncesiz zamanlar. \naz\u00e2l\u00eel \n(a.i. uzl\u00fble'nin c.) yanl\u0131\u015flar, yan\u0131lmalar. \nazam \n(a.i.c. azam\u00e2t). 1. kin, hus\u00fbmet, garaz, k\u00f6t\u00fc niyet. 2. \nk\u0131skan\u00e7l\u0131k. 3. \u00f6fke, hiddet. \na'zam \n(a.s. az\u00eem'den c. e\u00e2z\u0131m) (daha, pek, en, \u00e7ok) b\u00fcy\u00fck. \na'zam-\u0131 esb\u00e2b \nsebeplerin en b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fc. \nazamet \n(a.i.) 1. b\u00fcy\u00fckl\u00fck, ululuk. 2. \u00e7al\u0131m, kurum. \nazamet-f\u00fcr\u00fb\u015f \n(a.f.b.s.) \u00e7al\u0131m satan, kurum satan. \na'zam\u00ee \n(a.s.) en b\u00fcy\u00fck, en \u00e7ok. \naz\u00e2m\u00eem \n(a.i. izm\u00e2me'nin c.) desteler, k\u00fcmeler, z\u00fcmreler. \na'zamiyyet \n(a.i.) 1. pek b\u00fcy\u00fckl\u00fck. 2. mat. bir say\u0131n\u0131n \u00f6tekinden b\u00fcy\u00fck \nolmas\u0131. \nazam\u00fbt \n(a.i.) Tann'n\u0131n s\u00f6zle if\u00e2de edilemeyen b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fc. \n\u00e2z\u00e2n \n(a.i. \u00fczn'\u00fcn c.) anat. kulaklar. \na'z\u00e2r \n(a.i. \u00f6zr'\u00fcn c.) bahaneler, engeller, \u00f6z\u00fcrler. \na'z\u00e2r-\u0131 urkubiyye \nm\u0131r\u0131n k\u0131r\u0131n. \n\u00e2z\u00e2r \n(f.i.) mart ay\u0131. (bkz: ezar). \n\u00e2z\u00e2r \n(f.i.) incitme, k\u0131r\u0131lma, tekd\u00eer. \naz\u00e2r-\u0131 dil \ng\u00f6n\u00fcl k\u0131r\u0131kl\u0131\u011f\u0131. \n\u00e2z\u00e2r-d\u00eede \n(f.b.s.) zul\u00fcm g\u00f6rm\u00fc\u015f. \n\u00e2z\u00e2rende \n(f.s.) inciten, k\u0131ran, tekd\u00eer eden, azarlayan. \n\u00e2z\u00e2r\u00ee \n(f.i.) 1. muz\u0131rl\u0131k; k\u00fcf\u00fcrbazl\u0131k. 2. incitilmi\u015f olma, fenal\u0131k \ng\u00f6rm\u00fc\u015f olma. \n\u00e2z\u00e2ri\u015f \n(f.i.) incitme, k\u0131rma. \n\u00e2z\u00e2r-mend \n(f.b.s.) incitilmi\u015f, zul\u00fcm g\u00f6rm\u00fc\u015f. \n\u00e2z\u00e2r-mend\u00ee \n(f.b.i.) incitilmi\u015f, k\u0131r\u0131lm\u0131\u015f olma. \nazarr \n(a.s. zarar'dan) \u00e7ok zararl\u0131, (bkz: adarr). \nazarr-\u0131 m\u00fcskir\u00e2t \ni\u00e7kilerin en zararl\u0131s\u0131. \n\u00e2z\u00e2r-res\u00e2n \n(f.b.s.) dert ve kederi \u00eec\u00e2bettiren. \n\u00e2z\u00e2r-res\u00eede \n(f.b.s.) incitilmi\u015f, k\u0131r\u0131lm\u0131\u015f, zarar g\u00f6rm\u00fc\u015f. \naz\u00e2z \n(a.i.) bir lokma. \naz\u00e2zet \n(a.i. izz'den) i'tibar, sayg\u0131nl\u0131k, de\u011fer; b\u00fcy\u00fckl\u00fck. \naz\u00e2z\u00eel \n(a.b.i.) \u0130blis'in (\u015feytan'\u0131n) melek bulundu\u011fu s\u0131radaki esas ad\u0131. \nazb \n(a.i.) tatl\u0131l\u0131k. \nLis\u00e2n-\u0131 azb-\u00fcl-bey\u00e2n \ns\u00f6yleni\u015finde tatl\u0131l\u0131k olan dil. \nazb \n(a.i.) 1. kesme. 2. \u0131s\u0131rma. 3. \u015fiddetli azarlama. 4. hastal\u0131k \ny\u00fcz\u00fcnden h\u0131rpalanma. 5. s. keskin. \nazb\u00e2' \n(a.i. zab\u2018\u0131n c.) kolun yukar\u0131 k\u0131sm\u0131. \nazbu' \n(a.i. zabu'nun c.) s\u0131rtlanlar. \nazd, az\u0131d, azud \n(a.i.c. a'z\u00e2d, a'z\u00fbd, a'd\u00fbd) 1. kolun \u00fcst k\u0131sm\u0131. 2. destek. 3. \nkuvvet, kudret, (bkz. \u0131zd, uzd, uzud). \nazd-ud-devle \ndevletin deste\u011fi. \nazd\u00e2d \n(a.i. z\u0131dd'\u0131n c.) 1. z\u0131tlar, tezatlar. 2. iki z\u0131t m\u00e2n\u00e2ya gelen \nkelimeler. \n\u00e2zde \n(f.s.) 1. boyal\u0131, boyanm\u0131\u015f. 2. sivri u\u00e7lu \u00e2let ile delinmi\u015f. ","a'zeb \n(a.s. azb'den) en lezzetli ve tatl\u0131. \n\u00e2zeh \n(f.i.) v\u00fccutta \u00e7\u0131kan si\u011fil, (bkz: \u00e2jeh). \na'zel \n(a.s.) yaln\u0131z ve sil\u00e2hs\u0131z bulunan adam. \n\u00e2zer \n(f.i.) ate\u015f. \nAzer-\u00e2b\u00e2d \n(f.h.i.) vaktiyle Tebriz'de bulunan ate\u015fe tapanlann bir mabedi. \n\u00e2zerah\u015f \n(f.i.) y\u0131ld\u0131r\u0131m. \n\u00e2zer-\u00e2yin \n(f.b.i.) ate\u015fe tapan eski iranl\u0131lar\u0131n yedi 'gezegen y\u0131ld\u0131za nisbet \nettikleri yedi ate\u015fgededen d\u00f6rd\u00fcnc\u00fcs\u00fc. \n\u00c2zerb\u00e2yig\u00e2n \n(f.h.i.) Azerbaycan. \n\u00e2zer-as\u00e2 \n(f.b.s.) ate\u015f gibi, k\u0131z\u0131l. \n\u00e2zerb\u00fb, \u00e2zerb\u00fbye \n(f.i.) \u00e7\u00f6ven denilen nebat\u0131n k\u00f6k\u00fc. [kirli e\u015fyay\u0131 temizlemek \ni\u00e7in sabun gibi kullan\u0131l\u0131r.]. \n\u00e2zerd \n(f.i.) ; renk, boya. \n\u00e2zer-g\u00fbn, \u00e2zer-g\u00fbne \n1. ate\u015f renginde k\u0131rm\u0131z\u0131. 2. i. ay \u00e7i\u00e7e\u011fi, [\u015fakay\u0131k nevinden \nortas\u0131 siyah, kenarlar\u0131 \u00e7ok k\u0131rm\u0131z\u0131 bir \u00e7i\u00e7ek], (bkz: \u00e2zery\u00fbn). \n\u00c2zer\u00ee \n(f.i.) 1. Azerbaycanl\u0131, Azerbaycan halk\u0131ndan olan kimse. 2. \nAzerbaycanl\u0131larla ilgili. \n\u00e2zer-kede \n(f.b.i.) ate\u015fe tapanlar\u0131n mabedi. \n\u00e2zer-k\u00ee\u015f \n(f.b.s.) ate\u015f mezhepli, ate\u015fe tapan, mec\u00fbs\u00ee. \n\u00e2zerm \n(f.i.) 1. utanma, haya. 2. \u015fefkat 3. ha\u015fmet. \n\u00e2zerm-c\u00fb \n(f.b.s.) terbiyeli, n\u00e2zik. \n\u00e2zer-perest \n(f.b.s.) ate\u015fe tapan. \n\u00e2zer\u015feb \n(f.i.) 1. \"semender\" denilen ve ate\u015f i\u00e7erisinde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 san\u0131lan \nbir hayvan. (bkz. \u00e2zer\u015f\u00een). 2. \u015fim\u015fek. \n\u00e2zer\u015f\u00een \n(f.i.) semender denilen bir ku\u015f. (bkz. \u00e2zer\u015feb'). \n\u00e2zery\u00fbn \n (bkz: \u00e2zer-g\u00fbn). \nazf\u00e2r \n(a.i.c.) t\u0131rnaklar, (bkz: zufr, ezf\u00e2r, uzf\u00fbr1, ez\u00e2f\u00eer). \n\u00e2zfend\u00e2k \n(f.i.) g\u00f6k ku\u015fa\u011f\u0131, (bkz: \u00e2dyende, \u00e2fend\u00e2k). \nazfer \n(a.s.) uzun t\u0131rnakl\u0131 adam. \nazgan \n (\"ga\" uzun okunur, a.i. z\u0131gn'\u0131n c.) kinler, garezler. \nazgas \n (\"ga\" uzun okunur, a.i. zags'\u0131n c.) 1. demetler, desteler. 2. \nkarma kar\u0131\u015f\u0131k r\u00fcyalar veya s\u00f6ylentiler, (bkz: adgas). \nazh\u00e2 \n(a.i. zahve'nin c.) g\u00f6ller, su havuzlan. \nazh\u00e2 \n(a.s.) g\u00fcm\u00fc\u015f\u00ee, gri. \nazher \n(a.s. z\u00e2hir'den) en zahir, pek belli, \u00e7ok meydanda, besbelli, \napa\u00e7\u0131k. \nazher\u00fc min-e\u015f-\u015fems \n\"g\u00fcne\u015ften bile a\u00e7\u0131k\" apa\u00e7\u0131k, besbelli, g\u00fcn gibi meydanda. \naz\u0131rr\u00e2 \n(a.s. zar\u00eer ve dar\u00eer'in c.) k\u00f6rler, (bkz: ad\u0131rr\u00e2). \n\u00e2z\u00eede \n(f.s.) sivri u\u00e7lu bir \u00e2letle delinmi\u015f [nesne]. \n\u00e2zife, \u00e2zifet \n(a.i.) k\u0131yamet. \n\u00e2z\u00ee\u011f \n(f.i-) nefret, kin; i\u011frenme, (bkz: \u00e2rig). \naz\u00eehe \n(a.i.) yalan, iftira. \nazik \n(a.s.) ho\u015fa giden. \n\u00e2zil \n(a.s.c. av\u00e2zil, iz\u00e2l) 1. azarlayan, paylayan, \u00e7\u0131k\u0131\u015fan. 2. i. \nkad\u0131nlarda ayba\u015f\u0131 gelen damar. \naz\u00eel \n(a.s.) serke\u015f, inat\u00e7\u0131, \u0131slah edilemez. \nazil \n(a.i.). (bkz. azl). \naz\u00eem, az\u00eeme \n(a.s. azamet'den) b\u00fcy\u00fck, ulu, iri. \n\u00e2zim \n(a.s. azmden) niyetli, 'kesin karar veren. \n\u00e2zim\u00e2t \n(a.i. \u00e2zime'nin c.) k\u0131tl\u0131k y\u0131llan. ","az\u00eeme \n(a.i.c. az\u00e2im) 1. sebat, kararda kat'\u00eelik. 2. efsun, t\u0131ls\u0131m. 3. \nb\u00fcy\u00fck i\u015f; b\u00fcy\u00fck g\u00fcn\u00e2h; b\u00fcy\u00fck bel\u00e2. \n\u00e2zime \n(a.i.) 1. k\u0131tl\u0131k y\u0131l\u0131. 2. az\u0131 di\u015fi. \naz\u00eemet \n(a.i.) gitme, gidi\u015f. \naz\u00eemet-i r\u00e2h \nyola \u00e7\u0131k\u0131\u015f. \naz\u00eemet ve avdet \ngidip gelme. \n\u00e2z\u00eemet-h\u00e2n \n(a.f.b.s.) afsun okuyan, afsunlayan. \naz\u00eem-\u00fc\u015f-\u015f\u00e2n \n(a.b.s.) s\u00e2n\u0131, \u00fcn\u00fc, san\u0131 b\u00fcy\u00fck olan. \nKur'\u00e2n-\u0131 az\u00eem-\u00fc\u015f-\u015f\u00e2n \n s\u00e2n\u0131 b\u00fcy\u00fck olan y\u00fcce Kur'\u00e2n. \n\u00e2zin \n(a.s.) 1. izin veren. 2. i. kap\u0131c\u0131, perdedar. 3. i. kefil. \n\u00e2z\u00een \n(f.i.) 1. s\u00fcs, ziynet; donanma [\u015fenlik]. 2. kaide, kanun. 3. \nyo\u011furttan ya\u011f \u00e7\u0131karmaya mahsus yay\u0131k. \n\u00e2z\u00eene \n(f.i.) 1. cuma g\u00fcn\u00fc. 2. bayram g\u00fcn\u00fc. \n\u00e2z\u00eer \n(f.i.) 1. a\u011fr\u0131, s\u0131z\u0131, ak\u0131nt\u0131, \u0131st\u0131rap. 2. azar. \naz\u00eer \n(a.i.) 1. \u00f6z\u00fcr. 2. \u00f6z\u00fcr dileyen. \naz\u00eer \n(a.i.) bi\u00e7ilmi\u015f ekinin tarlada sat\u0131lmas\u0131. \n\u00e2z\u00ee\u015f \n(f.i.) 1. e\u015fik tahtas\u0131. 2. a\u011fa\u00e7 ve tahta k\u0131n\u011f\u0131, yonga, tala\u015f. \naziyy \n(a.i.c. ez\u00e2v\u00ee) deniz dalgas\u0131. \naz\u00eez, az\u00eeze \n(a.s.c. eizze, [Fars\u00e7a c. az\u00eez\u00e2n] 1. muhterem, say\u0131n. 2. sevgili. \n3. i. [birincisi] erkek, [ikincisi]-kad\u0131n ad\u0131. \nAz\u00eez-i M\u0131sr \nHz. Yusuf. \naz\u00eez-i z\u00fbintikam \nintikam alan Tanr\u0131. \naz\u00eez\u00e2n \n(a. az\u00eez'in f.c.). (bkz: az\u00eez). \naz\u00eez\u00ee \n (a.i.) divan \u015f\u00e2irlerinin b\u00e2z\u0131 ortak ad\u0131. \nazl \n(a.i.) i\u015finden \u00e7\u0131karma, yol verme. \nazl\u00e2f \n(a.i. z\u0131lf\u0131n c.) zool. \u00e7atal t\u0131rnakl\u0131 hayvanlar\u0131n t\u0131rnaklan, (bkz. \nezl\u00e2f). \nazl\u00e2l \n(a.i. z\u0131ll'in c.) g\u00f6lgeler, (bkz: z\u0131l\u00e2l). \nazlem \n(a.s. zulm'den) 1. en z\u00e2lim, pek ziy\u00e2de zulmeden. 2. (daha, \npek, en, \u00e7ok) zulmeden. 3. en karanl\u0131k. \nazm \n(a.i.c. izam) kemik, (bkz: istih\u00e2n). \nazm-i acz \nanat. sa\u011fr\u0131 kemi\u011fi, \nazm-i ades\u00ee \nanat. mercimek kemi\u011fi. \nazm-i adud \nanat. paz\u0131 kemi\u011fi. \nazm-i akab \nanat. \u00f6k\u00e7e kemi\u011fi. \nazm-i \u00e2ne \nanat. kas\u0131k kemi\u011fi. \nazm-i atlas \nanat. atlas kemi\u011fi, fr. atlas, \nazm-i cebh\u00ee \nanat. al\u0131n kemi\u011fi. \nazm-i cid\u00e2r\u00ee \nanat. yan kemi\u011fi. \nazm-i d\u0131l'\u00ee \nanat. e\u011fe kemi\u011fi. \nazm-i enf\u00ee \nanat. burun kemi\u011fi. \nazm-i fahz \nanat. uyluk kemi\u011fi. \nazm-i g\u0131rb\u00e2l\u00ee \nanat. kalbur kemi\u011fi. \nazm-i hanek \nanat. damak kemi\u011fi. \nazm-i harkafa \nanat. kal\u00e7a kemi\u011fi. \nazm-i isfenc\u00ee \nanat. *s\u00fcngersi kemik. \nazm-i ka'b \nanat. a\u015f\u0131k kemi\u011fi. \nazm-i kafa \nanat. artkafa kemi\u011fi. \nazm-i kas \nanat. g\u00f6\u011f\u00fcs kemi\u011fi. \nazm-i kasaba \nanat. bald\u0131r kemi\u011fi. ","azm-i kitf \nanat. qmuz kemi\u011fi, k\u00fcrek kemi\u011fi, fr. omoplate. \nazm-i k\u00fb'bere \nanat. \u00f6nkol kemi\u011fi, fr. ra-dius. \nazm-i l\u00e2m\u00ee \nanat. dil kemi\u011fi. \nazm-i m\u0131traka \nanat. \u00e7eki\u00e7 kemi\u011fi. \nazm-i mihver \nanat. eksenkemik, fr. axis. \nazm-i mik'a \nanat. ka\u015f\u0131k kemi\u011fi. \nazm-i rem\u00eem \nanat. \u00e7\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015f kemik. \nazm-i r\u0131dfa \nanat. dizkapa\u011f\u0131 kemi\u011fi. \nazm-i rik\u00e2b\u00ee \nanat. \u00fczengi kemi\u011fi. \nazm-i semsem\u00ee \nanat. susams\u0131 kemik, fr. sesamo\u00eede. \nazm-i sened\u00e2n\u00ee \nanat. \u00f6rskemi\u011fi. \nazm-i sudg\u00ee \nanat. \u015fakak kemi\u011fi. \nazm-i \u015fazye \nanat. kaval kemi\u011fi. \nazm-i terkova \nanat. k\u00f6pr\u00fcc\u00fck kemi\u011fi, fr. clavicule. \nazm-i us'us \nanat. kuyruk kemi\u011fi. \nazm-i vecen\u00ee \nanat. elmac\u0131k kemi\u011fi. \nazm-i veted\u00ee \nanat. temel kemi\u011fi. \nazm-i zend \nanat. dirsek kemi\u011fi. \nazm-i zevrak\u00ee \nanat . *kay\u0131ks\u0131 kemik, fr. naviculaire. (os.). \nazm-i z\u0131fr\u00ee \nanat. t\u0131rnaks\u0131 kemik. \nazm \n(a.i.) kas\u0131t, niyet, karar, (bkz: cezm). \nazm-i kat'\u00ee \nKat'\u00ee azim, kesin karar. \nazm \u00fc cezm \nkat'\u00ee karar, kesin karar. \n\u00e2zm\u00e2, \u00e2zm\u00e2y \n(f.s.) denemi\u015f, s\u0131nam\u0131\u015f. \nCenk-azm\u00e2 \ncengi denemi\u015f. \n\u00e2zm\u00e2y\u00ee \n(f.i.) denemi\u015f, s\u0131nam\u0131\u015f, s\u0131nam\u0131\u015f olma. \n\u00e2zm\u00e2y\u00ee\u015f \n(f.i.) 1. tecr\u00fcbe, deneme, s\u0131nama. 2. tar. yaln\u0131z ihtiyar \n(emektar) tirendazlar\u0131n kulland\u0131\u011f\u0131 bir \u00e7e\u015fit ok. \n\u00e2zm\u00e2y\u00ee\u015f-i kalem \nkalem tecr\u00fcbesi. \nazme \n(a.i.) 1. karar, niyet. 2. vazife, g\u00f6rev. \nazmen \n(a.zf.) karar vererek, niyet ederek. \nazmen \n(a.s.) 1. pek \u00e7ok veya en \u00e7ok \u015feyler i\u00e7ine alan. 2. en \u00e7ok \ng\u00fcvenilir. \n\u00e2zmend \n(f.s.) haris, tamahk\u00e2r. \nazm\u00ee \n(a.s.) 1. azimle, kararla ilgili. 2. i. erkek ad\u0131. [m\u00fcen. azmiye]. \nazm\u00ee \n(a.s.) kemikli, kemikten yap\u0131lm\u0131\u015f. \nazm\u00een \n(a.i.) anat. kemik \u00f6z\u00fc, fr. asteine. \nazm-k\u00e2r \n(a.f.b.s.) azimli, kararl\u0131, (bkz: seb\u00e2t-k\u00e2r). \nazm-k\u00e2r\u00e2ne \n(a.f.zf.) azimli olarak, kararl\u0131 olarak, kararl\u0131l\u0131kla. \nazm\u00fbde \n(f.s.) 1. tecr\u00fcbe etmi\u015f olan. 2. tecr\u00fcbe olunmu\u015f, s\u0131nanm\u0131\u015f. \nazm\u00fbdeg\u00ee \n(f.i.) g\u00f6rg\u00fcl\u00fcl\u00fck. \n\u00e2zm\u00fbn \n(f. i.) tecr\u00fcbe, s\u0131nama, deneme. \nazr\u00e2' \n(a.i.) 1. k\u0131zo\u011flan k\u0131z. [Hz. Meryem'in s\u0131fat\u0131]. 2. delinmemi\u015f \ninci. 3. \u00fczerinde y\u00fcr\u00fcnmemi\u015f kum. 4. h. i. Med\u00eene. 5. h. i. \nV\u00e2m\u0131k u Azr\u00e2 hik\u00e2yesindeki kad\u0131n kahraman. \n\u00e2zrah\u015f \n(f.i.). (bkz. \u00e2drah\u015f). \nAzr\u00e2il \n (a.i.) \u00f6l\u00fcm mele\u011fi. \nazr\u00e2r \n(a.i. zarar'\u0131n c.) zararlar 2. kay\u0131plar. \nazref \n(a.s.) 1. en (pek, \u00e7ok) zarif. \u00e7ok zek\u00ee. \nazref-i z\u00fcref\u00e2 \nzariflerin zarifi. ","\u00e2zreng \n(f.i.) 1. son derece kat\u0131, sert. 2. \u00e7ok keder, me\u015fakkat, eziyet, \n(bkz. \u00e2zereng). \naz\u00fbf \n(a.i.) yiyecek, erzak. \n\u00e2z\u00fbg \n(f.i.) kir, pas. \naz\u00fbl \n(a.s.) \u00e7ok azarlayan, paylayan \u00e7\u0131k\u0131\u015fan. \naz\u00fbmet \n(a.i.) e\u011flence. \n\u00e2z\u00fbn \n(f.e.) \u00f6ylece, onun gibi, b\u00f6ylece, bunun gibi. \n\u00e2z\u00fbr \n(f. s.), (bkz. \u00e2zver). \naz\u00fbz \n(a.s.) \u0131s\u0131r\u0131c\u0131. \n\u00e2z\u00fcg \n(f.i.) 1. asma ve a\u011fa\u00e7 budant\u0131s\u0131. 2. hurma lifi. (bkz. \u00e2j\u00fc\u011f). \n\u00e2z\u00fcrde \n(f.s.) incinmi\u015f, k\u0131r\u0131lm\u0131\u015f, g\u00fccenmi\u015f. \n\u00e2z\u00fcrde-dil \n(f.b.s.) g\u00f6nl\u00fc k\u0131r\u0131lm\u0131\u015f, mahzun. \n\u00e2z\u00fcrde-g\u00ee \n(f.b.i.) incitilmi\u015f, g\u00fccendirilmi\u015f olma. \n\u00e2z\u00fcrde-h\u00e2t\u0131r \n(f.b.s.) hat\u0131r\u0131, g\u00f6nl\u00fc k\u0131r\u0131lm\u0131\u015f. \n\u00e2z\u00fcrde-p\u00fc\u015ft \n(f.b.s.) 1. beli b\u00fck\u00fck [ihtiyar]. 2. y\u00fckten s\u0131rt\u0131 berelenmi\u015f \n[hayvan]. \nazv \n(a.i.c. azviyy\u00e2t) birinin \u00fcst\u00fcne atma, ona yak\u0131\u015ft\u0131rma, iftira, \n(bkz. atf). \nazv-i cinnet \ndelilik isnad\u0131. \nazv\u00e2' \n(a.i. zav', z\u00fb'nun c.) \u0131\u015f\u0131klar, ayd\u0131nl\u0131klar, par\u0131lt\u0131lar. \n\u00e2zver \n(f.s.) haris, tamahk\u00e2r, pinti, (bkz: \u00e2z\u00fbr). \nazviyy\u00e2t \n(a.i. azv'in c.) iftiralar, isnatlar. \nazyak \n(a.s.) (daha, en, pek, \u00e7ok) dar. \n\u00e2zz, \u00e2zze \n(a.s.) \u0131s\u0131ran, \u0131s\u0131r\u0131c\u0131. \nazz \n(a.i.) \u0131s\u0131rma. \nazz-i ben\u00e2m \nparmak \u0131s\u0131rma. \nazze \n (a.n.) aziz olsun! \nazze ens\u00e2ruh \nyard\u0131m\u0131 bol olsun, [p\u00e2di\u015f\u00e2hlara mahsus dua yerinde olup, eski \nfermanlarda ge\u00e7er]. \nazze nasruh \nyard\u0131m\u0131 bol olsun, [p\u00e2di\u015f\u00e2hlar hakk\u0131nda dua yerinde \nkullan\u0131l\u0131r, eski paralarla fermanlarda ge\u00e7er]. \nazze ve celle \naziz ve cel\u00eel olan [Allah]. \nB \nb \n(a.ha.) Osmanl\u0131 alfabesinin ikinci harfi olup, \"ebced\" \nhesab\u0131nda iki say\u0131s\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131d\u0131r. \nb\u00e2 \n(a.i.) \"b\" harfinin Arap\u00e7a okunu\u015fu, [tek noktal\u0131 oldu\u011fundan \n\"b\u00e2-i muvahhide\" ve noktas\u0131 altta oldu\u011fundan \"b\u00e2-i \ntaht\u00e2niyye\" denir]. \nb\u00e2' \n(a.i.c. ebv\u00e2') 1. kula\u00e7. 2. eri\u015fme, yetme. 3. kuvvet, kudret, \nbeceriklilik. 4. \u015feref; kerem, vergili, verimli olma. \nKas\u00eer-\u00fcl-b\u00e2' \n1) k\u0131sa boylu; 2) beceriksiz; 3) zavall\u0131. \nTav\u00eel-\u00fcl-b\u00e2' \n1) uzun kula\u00e7l\u0131; 2) g\u00fcc\u00fc yeter; 3) eli a\u00e7\u0131k; vergili, verimli. \nb\u00e2,be \n(f.e.) ile,...li. \nCem\u00e2l-i b\u00e2-kem\u00e2l \ntam, m\u00fckemmel g\u00fczellik. \nY\u00e2r\u00e2n-\u0131 b\u00e2-saf\u00e2 \nsaf\u00e2l\u0131 dostlar. \nb\u00e2-ber\u00e2t \nberat ile. ","b\u00e2-emr-i \u00e2l\u00ee \nsadr\u00e2zam emri, ferman\u0131 ile. \nb\u00e2-haber \nhaberli, bilgili. \nb\u00e2-jurnal \nzab\u0131t varakas\u0131 ile. \nb\u00e2-mazbata \nmazbata ile. \nb\u00e2-posta \nposta ile, posta ederek. \nb\u00e2-tahr\u00eerat \ntahr\u00eerat ile, yaz\u0131 ile. \nb\u00e2-tapu \ntapu ile. \nb\u00e2-vek\u00e2r \nvakarl\u0131, a\u011f\u0131rba\u015fl\u0131. \nb\u00e2-an-ki \n(f.e.) \u015fu suretle ki, \u015fu \u015fartla ki, onunla ki. \nb\u00e2b \n(a.i.c. ebv\u00e2b) 1. kap\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 \u00e2l\u00ee \n(y\u00fcksek kap\u0131) Osmanl\u0131 imparatorlu\u011fu zaman\u0131nda, istanbul'da \nsad\u00e2ret, d\u00e2hiliye ve h\u00e2riciye nez\u00e2retleri ile \u015f\u00fbr\u00e2-y\u0131 devlet \nd\u00e2irelerinin bulundu\u011fu bina, mec. Osmanl\u0131 h\u00fck\u00fcmeti. \nb\u00e2b-\u0131 ad\u00e2let \nhak kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 \u00e2saf\u00ee \ntar. sadr\u00e2zam kona\u011f\u0131. pa\u015fa kap\u0131s\u0131 yerinde kullan\u0131lan bir \nt\u00e2birdir]. \nb\u00e2b-\u0131 cennet \ncennetin kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 h\u00fck\u00fbmet \nh\u00fck\u00fcmet kap\u0131s\u0131, d\u00e2iresi. \nb\u00e2b-\u0131 h\u00fcm\u00e2y\u00fbn \nTopkap\u0131 Saray\u0131'n\u0131n birinci kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 fetv\u00e2-pen\u00e2h\u00ee, b\u00e2b-\u0131 me\u015f\u00eehat \n\u015feyh-\u00fcl-isl\u00e2m kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 irti\u015f\u00e2' \nr\u00fc\u015fvet kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 keb\u00eer \n(b\u00fcy\u00fck kap\u0131) leng. 29 harfli Fars alfabesi. \nb\u00e2b-\u0131 sa\u00e2det \n1) sultan\u0131n saray\u0131; 2) istanbul. (bkz. Ast\u00e2ne, D\u00e2r-\u00fcs-sa\u00e2de). \nb\u00e2b-\u0131 sag\u00eer \n(k\u00fc\u00e7\u00fck kap\u0131) 22 harfli Arap alfabesi. \nb\u00e2b-\u0131 ser-asker\u00ee \naskerlik i\u015fleri ile u\u011fra\u015fan d\u00e2ire. \nb\u00e2b-\u0131 \u015fer\u00eef \nKonya'da Mevl\u00e2n\u00e2 t\u00fcrbesinin kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u0131 tahkir \nleng. Arap dilbilgisinde k\u00fc\u00e7\u00fclt\u00fcc\u00fc isimler b\u00f6l\u00fcm\u00fc. \nb\u00e2b-\u0131 v\u00e2l\u00e2-y\u0131 fetv\u00e2 \n(bkz. \u015feyh-\u00fcl-isl\u00e2m). \nb\u00e2b-\u0131 zabtiyye \nistanbul'da emniyet i\u015fleriyle u\u011fra\u015fan d\u00e2ire. 2. ge\u00e7it, bo\u011faz. \nb\u00e2b-\u00fcl-ebv\u00e2b \n\u015eirvan civar\u0131ndaki derbent \nb\u00e2b-\u00fcl-mendeb \nK\u0131z\u0131ldeniz'de Hint Deniz civar\u0131nda bulunan bir bo\u011faz. 3. \nb\u00f6l\u00fcm, (bkz fasl). 4. i\u015f, \u015fekil, mes'ele; yol; mevzu, (bkz \nhusus). 5. tas. t\u00f6vbe. \nb\u00e2b-\u00fcl-h\u00e2ne \n(f.b.i.) genelev. (bkz. um\u00fbm-h\u00e2ne). \nb\u00e2b-\u00fcs-sa\u00e2de \n(a.b.i.) Topkap\u0131 Saray\u0131'n\u0131n \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u00fcs-sel\u00e2m \n(a.b.i.) Topkap\u0131 Saray\u0131'n\u0131n giri\u015fteki ikinci kap\u0131s\u0131. \nb\u00e2b-\u00fc\u015f-\u015fer\u00eef \nKonya'da Mevl\u00e2n\u00e2 t\u00fcrbesinin kap\u0131s\u0131. b\u00e2b t. (f.s.) l\u00e2y\u0131k, \nuygun; elveri\u015fli; hay\u0131r, u\u011fur. \nb\u00e2b, b\u00e2b\u00e2 \n(f.i.) 1. baba, ata. 2. manev\u00ee \u00f6nder; \u015feyh. \nb\u00e2b\u00e2-y\u0131 \u00e2lem \nHz. Adem. \nb\u00e2b\u00e2-suhan \ns\u00f6z babas\u0131. \nb\u00e2b\u00e2-yi at\u00eek \nBabaeski [Trakya'da]. \nb\u00e2b\u00e2y\u00e2n \n(f.i. b\u00e2b\u00e2'n\u0131n c.) babalar, tarikat babalan, \u015feyhler; bekt\u00e2\u015fi \n\u015feyhleri. \nb\u00e2b\u00e2y\u00e2ne \n babayani, dervi\u015f\u00e7e. \nb\u00e2bet \n(f.i.) 1. listede \"kez\u00e2lik, den den\". 2. uygun bir \u015fey. 3. bent, \nf\u0131kra. 4. taall\u00fbk, m\u00fcn\u00e2sebet. 5. elmas dal [s\u00fcs]. \nB\u00e2bil \n(a.h.i.) Ba\u011fdat'\u0131n a\u015fa\u011f\u0131 taraf\u0131nda bulunan ve b\u00fcy\u00fcc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcnden \ndolay\u0131, eski edebiyat\u0131m\u0131zda \"\u00e7eh-i B\u00e2bil\" olarak yer alan ve \nbir \u00e7ok dillerin meydana gelmesi bak\u0131m\u0131ndan da masalda ad\u0131 ","ge\u00e7en \"B\u00e2bil Kulesi\"nin bulundu\u011fu, ilk\u00e7a\u011fdan kalma bir \n\u015fehir. \nb\u00e2b\u00fbne, b\u00e2b\u00fbnec \n(f.i.) papatya. \nb\u00e2b\u00fbne-i g\u00e2v \nbot. s\u0131\u011f\u0131rg\u00f6z\u00fc de denilen sar\u0131 bir papatya. \nB\u00e2b\u00fbr-n\u00e2me \n(f.b.i.) B\u00e2b\u00fbr \u015eah'\u0131n Vekayi' ad\u0131n\u0131 da ta\u015f\u0131yan me\u015fhur h\u00e2t\u0131ra \nkitab\u0131. \nB\u00e2b\u00fbs-\u00fcl-v\u00e2s\u0131t \nXVI. as\u0131r bilginlerinden olup 1555 (H.963) de \u00f6len Musa \nMerkez Efendi o\u011flu Ahmet Efendi'nin iki cilt \u00fczerine ter- \nt\u00eebetti\u011fi Arap\u00e7adan T\u00fcrk\u00e7eye l\u00fcgat kitab\u0131d\u0131r. \nb\u00e2b\u00fck \n(f.s.) ahmak, sersem, al\u0131k. [adam]. \nb\u00e2b-\u00fcl-h\u00e2ne \n(f.a.b.i.) 1. umumhane gibi fahi\u015felerin topland\u0131\u011f\u0131 yer. 2. \ntembeller yurdu. 3. h\u0131rs\u0131zlann oca\u011f\u0131. \nb\u00e2bzen \n(f.i.) demirden veya a\u011fa\u00e7tan yap\u0131lm\u0131\u015f kebap \u015fi\u015fi. \nb\u00e2c \n(f.i.) 1. vergi, har\u00e7. 2. g\u00fcmr\u00fck vergisi, (bkz: b\u00e2j). \nb\u00e2c-\u0131 k\u0131rt\u0131l \nhayvanlardan al\u0131nan resim. \nb\u00e2c-b\u00e2n, b\u00e2c-d\u00e2r \n(f.b.i.) ge\u00e7i\u015f vergisi tahsildar\u0131, (bkz: b\u00e2c-g\u00eer). \nb\u00e2ceng \n (f.i.) 1. k\u00fc\u00e7\u00fck pencere, tepe-penceresi. 2. baca. \nb\u00e2c-g\u00e2h \n (f.b.i.) ge\u00e7i\u015f vergisinin [paras\u0131n\u0131n] topland\u0131\u011f\u0131 yer [ev]. \nb\u00e2c-g\u00eer \n(f.b.i.) ba\u00e7, vergi toplama memuru, (bkz: b\u00e2c-b\u00e2n, b\u00e2c-d\u00e2r). \nb\u00e2c-g\u00fcz\u00e2r \n(f.b.s.) 1. vergi, hara\u00e7 veren. 2. ge\u00e7i\u015f paras\u0131na t\u00e2bi'. \nb\u00e2d \n(f.e.) olsun, ola, olayd\u0131. \n\u00c2ferin-b\u00e2d \naferin olsun! \nM\u00fcb\u00e2rek-b\u00e2d \nm\u00fcbarek, kutlu olsun. \n\u00c2fiyet-b\u00e2d \nafiyet olsun. \nN\u00fb\u015f-b\u00e2d \nafiyet olsun. \nb\u00e2d \n(f.e.) 1. yel, r\u00fczg\u00e2r. \nb\u00e2d-i ber\u00een \nl\u00e2tif hava, sabah r\u00fczg\u00e2r\u0131. \nb\u00e2d-i cem \nS\u00fcleyman Peygamberin h\u00fckmetti\u011fi yel. \nb\u00e2d-i cen\u00fbb\u00ee \ng\u00fcney r\u00fczg\u00e2n. \nb\u00e2d-i haz\u00e2n \nsonbahar r\u00fczg\u00e2n. \nb\u00e2d-i hev\u00e2 \nbedava. \nb\u00e2d-i nev\u00e2 \nses, na\u011fme; nakarat. \nb\u00e2d-i nev-r\u00fbz \nbahar r\u00fczg\u00e2n. \nb\u00e2d-i p\u00fcrg\u00fb \nm\u00fctemadiyen sesler \u00e7\u0131karan, \u0131sl\u0131k \u00e7alan r\u00fczg\u00e2r. \nb\u00e2d-i sab\u00e2 \n1) do\u011fudan esen hafif, ho\u015f r\u00fczg\u00e2r. 2) muz. ad\u0131 manzum \nanonim bir edvarda ge\u00e7en makam. \nb\u00e2d-i seher-h\u00eez \ng\u00fcn do\u011fusundan esen hafif r\u00fczg\u00e2r, tan yeli. \nb\u00e2d-i sem\u00fbm \nsam yeli. \nb\u00e2d-i subh \nsabah r\u00fczg\u00e2n. \nb\u00e2d-i \u015fim\u00e2l\u00ee \nkuzey r\u00fczg\u00e2n. 2. nefes, soluk. 3. ah sesi, ah \u00e7ekme. 4. tas. \nAllah'\u0131n yard\u0131m\u0131. 5. me\u00e7. \u00f6vme; s\u00f6z. 6. b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslama, \nkibir. 7. \u015farap, (bkz: b\u00e2de). \nb\u00e2d\u00e2 \n(f.e.) ola, olayd\u0131. \nb\u00e2-d\u00e2d \n(f.b.s.) \u00e2dil, do\u011fru, (bkz: d\u00e2d--ger). \nb\u00e2d\u00e2m \n(f.i.) 1. badem . 2. sevgilinin g\u00fczel g\u00f6z\u00fc. \nb\u00e2d\u00e2m-\u0131 d\u00fc-ma\u011fz \niki i\u00e7li badem. \nb\u00e2d\u00e2me \n(f.i.) 1. ipek kurdu. 2. nazarl\u0131k, nazar boncu\u011fu. 3. et beni. 4. \nzincir halkas\u0131. 5. eski p\u00fcsk\u00fc h\u0131rka. 6. cicili bicili, s\u00fcsl\u00fc nesne. \nb\u00e2d\u00e2m\u00ee \n(f.s.) badem bi\u00e7iminde. \nb\u00e2d\u00e2\u015f \n(f.i.) m\u00fck\u00e2fat. ","b\u00e2d-\u00e2ver \n(f.b.s.). (bkz. b\u00e2d-\u00e2verd). \nb\u00e2d-\u00e2verd \n(f.b.s. ve i.) 1. r\u00fczg\u00e2r taraf\u0131ndan getirilmi\u015f, kolay elde \nedilmi\u015f. 2. Bizans \u0130mparatoruna ait bir gemide r\u00fczg\u00e2r \ntaraf\u0131ndan H\u00fcsrev Perv\u00eez'e g\u00f6t\u00fcr\u00fclen haz\u00eenelerin birinin ad\u0131. \n3. Do\u011fu m\u00fczi\u011finde bir ses. \nb\u00e2d-\u00e2verde \n(f.b.s.). (bkz. b\u00e2d-\u00e2ver, b\u00e2d-\u00e2verd). \nb\u00e2d-b\u00e2n \n(f.b.i.) 1. yelken. 2. gemi sereni, (bkz: \u015fir\u00e2). \nb\u00e2d-b\u00e2n-\u0131 ahdar \nye\u015fil yelken, me\u00e7. felek, sem\u00e2, g\u00f6ky\u00fcz\u00fc. \nb\u00e2d-b\u00e2n\u00ee \n (f.b.i.) tar. tersane halk\u0131ndan olan azap (ordu ve donanmaya \nkat\u0131lan yeni\u00e7eri askeri) lann bir s\u0131n\u0131f\u0131. \nb\u00e2d-b\u00e2n-g\u00fb\u015f\u00e2 \n(f.b.s.) yelken a\u00e7an. \nb\u00e2d-b\u00e2n-g\u00fb\u015f\u00e2-y\u0131 az\u00eemet olmak \nyelkenleri a\u00e7\u0131p yola \u00e7\u0131kmak. \nb\u00e2d-b\u00e2r \n(f.b.s.) 1. yelpaze. 2. gemilerdeki r\u00fczg\u00e2rl\u0131k, manika. \nb\u00e2d-b\u00e2z \n(f.b.i.) yelpaze. \nb\u00e2d-bedest \n(f.b.s.) elinde avu-cunda bulunmayan, ifl\u00e2s etmi\u015f, z\u00fc\u011f\u00fcrt. \nb\u00e2d-ber (per) \n(f.b.i.) 1. u\u00e7urtma. 2. d\u00e2ima kendini methetti\u011fi halde elinden \nbir i\u015f gelmeyen kimse. \nb\u00e2d-b\u00eez, b\u00e2d-b\u00eezen \n(fb.i.) yelpaze, (bkz: b\u00e2d-ke\u015f). \nb\u00e2d-d\u00e2r \n(f.b.s.) 1. kibirli. 2. \u015fi\u015fman. 3. deli. 4. hi\u00e7 bir i\u015fle \"ilgisi \nolmayan kimse. \nb\u00e2d-der-keff \n(f.a.b.s.) \"elde r\u00fczg\u00e2r\" meram\u0131 bo\u015fa \u00e7\u0131km\u0131\u015f, aldanm\u0131\u015f; \n\u015fanss\u0131z. \nba'de \n(a.zf.) sonra. \nMin ba'd \nbundan sonra, bundan b\u00f6yle. \nba'd\u00fc bu'din \n(a.zf.) hayli zaman sonra, neden sonra. \nba'de har\u00e2b-il-Basra \nBasra y\u0131k\u0131ld\u0131ktan sonra, me\u00e7. i\u015f i\u015ften ge\u00e7tikten sonra. \nba'de haz\u00e2 \nbundan sonra, bundan b\u00f6yle. \nba'de-l-ed\u00e2 \nyap\u0131ld\u0131ktan sonra. \nba'de-l-feth \nfetihten sonra. \nba'de-l-harb \nharpten, sava\u015ftan sonra. \nba'de-l-icr\u00e2 \nyap\u0131ld\u0131ktan sonra. \nba'de-l-\u00eef\u00e2 \n\u00eef\u00e2 edildikten, yap\u0131ld\u0131ktan sonra. \nba'de-l-imz\u00e2 \nimzadan sonra. \nba'de-l-istihs\u00e2l \nelde ettikten, sa\u011flad\u0131ktansonra. \nba'de-l-istiz\u00e2n \nizin ald\u0131ktan sonra. \nba'de-l-izdiv\u00e2c \nevlendikten sonra. \nba'de-l-mevt \n\u00f6l\u00fcmden sonra. \nba'de-l-mus\u00e2laha \nbar\u0131\u015ftan sonra. \nba'de-l-m\u00fct\u00e2l\u00e2a \nokuduktan sonra. \nba'de-l-yevm \nbug\u00fcnden sonra. \nba'de-t-taam \nyemekten sonra. \nba'de-t-tahk\u00eek \ntahkikten sonra. \nba'de zem\u00e2n \nbir zaman sonra. \nba'de-z-zev\u00e2l \n\u00f6\u011fleden sonra. \nba'de-z\u00e2, ba'de-z\u00e2lik \n(a.e.) ondan sonra. \nba'de-z\u00een \n(a.e.) bundan sonra. \nba'de-z-zuhr \n (a p) \u00f6\u011fleden sonra. \nb\u00e2de \n(f.i.) 1. \u015farap; i\u00e7ki. (bkz: b\u00e2d). 2. me\u00e7. a\u015fk, Allah sevgisi. 3. \nhalk hik\u00e2yelerinde H\u0131z\u0131r'\u0131n kahramanlara ve b\u00e2z\u0131 saz \n\u015f\u00e2irlerine r\u00fcyalar\u0131nda sundu\u011fu i\u00e7ki. ","b\u00e2de-fers\u00e2y \n(f.b.s.) a\u015f\u0131r\u0131 \u015farap i\u00e7mekten y\u0131pranm\u0131\u015f kimse. \nb\u00e2de-h\u00e2r \n(f.b.i.) \u015farap i\u00e7en. (bkz: b\u00e2de-ke\u015f). \nb\u00e2de-i c\u00e2n-bah\u015f \ncan veren \u015farap. \nb\u00e2de-i c\u00fcv\u00e2n \ntaze \u015farap. \nb\u00e2de-i g\u00fcl-f\u00e2m, \ng\u00fcl renkli (k\u0131rm\u0131z\u0131) \u015farap. \nb\u00e2de-i g\u00fclg\u00fbn, \ng\u00fcl renkli (k\u0131rm\u0131z\u0131) \u015farap. \nb\u00e2de-i g\u00fcl-reng \ng\u00fcl renkli (k\u0131rm\u0131z\u0131) \u015farap. \nb\u00e2de-i hamr\u00e2 \nk\u0131rm\u0131z\u0131 \u015farap. \nb\u00e2de-i ikbal \nikb\u00e2l \u015farab\u0131, y\u00fcksek mevkide bulunman\u0131n verdi\u011fi muvakkat \nkeyif ve ne\u015f'e. \nb\u00e2de-i mest \nkeskin \u015farap. \nb\u00e2de-i n\u00e2b \nh\u00e2lis, duru \u015farap. \nb\u00e2de-i n\u00fb\u015f\u00een \ni\u00e7imi kolay ve ho\u015f \u015farap. \nb\u00e2de-i p\u00eer \neski, y\u0131llanm\u0131\u015f \u015farap. \nb\u00e2de-i sad-s\u00e2le \n\"y\u00fcz senelik \u015farap\" me\u00e7. pek eski \u015farap. \nb\u00e2d-efr\u00e2, b\u00e2d-efr\u00e2h \n(f. b.i.) 1. ceza. 2. bir nev\u00ee f\u0131r\u0131ldak. \nb\u00e2de-f\u00fcr\u00fb\u015f \n(f.b.s.) \u015farap satan,meyhaneci. \nb\u00e2de-h\u00e2r \n(f.b.s.) \u015farap i\u00e7en. \nba'deh\u00fb \n(a.zf.) ondan sonra. \nba'de-h\u00fcm \n(a.zf.) onlardan sonra. \nb\u00e2de-ke\u015f \n(f.b.s.) \u015farap i\u00e7en. \nba'de-l-l\u00fcteyy\u00e2 ve-l-let\u00ee \n(a.zf.) nice zahmet ve s\u0131k\u0131nt\u0131dan sonra. \nba'de-m\u00e2 \n(a.zf.) bundan sonra, bundan b\u00f6yle. \nb\u00e2de-n\u00fb\u015f \n(f.b.s.) \u015farap i\u00e7en. \nb\u00e2de-perest \n(f.b s.) \u015faraba tapan, \u015faraba pek d\u00fc\u015fk\u00fcn. \nb\u00e2de-perest\u00e2n \n(f.b.s. b\u00e2de-perest'in c.) \u015faraba tapanlar, \u015faraba pek d\u00fc\u015fk\u00fcn \nolanlar. \nb\u00e2dester \n(a.i.) kunduz. \nba'dez\u00e2, ba'de-z\u00e2lik \n(a. zf.) bundan sonra. \nba'd-ez\u00een \n(a.zf.) bundan sonra, bundan b\u00f6yle. \nb\u00e2d-f\u00fcr\u00fb\u015f \n(f.b.s.) bir kimseyi, soyunu sopunu sayarak \u00f6ven dalkavuk. \nb\u00e2d-g\u00e2n \n(f.b.i.) g\u00f6zeten, g\u00f6zetici, bek\u00e7i; hazinedar. \nb\u00e2d-g\u00e2ne \n (f.i.) kafesli pencere. \nb\u00e2d-ger, b\u00e2d-ges \n(f.b.i.). (bkz. b\u00e2d-gerd). \nb\u00e2d-gerd \n(f.b.i.) kas\u0131rga. \nb\u00e2d-g\u00eer \n(f.b.i.) 1. baca, 2. vantilat\u00f6r. 3. nargile ve sem\u00e2ver ba\u015fl\u0131\u011f\u0131. ' \nb\u00e2d-herze \n(f.b.i.) 1. afsun, b\u00fcy\u00fc, sihirbazl\u0131k. 2. letafet, g\u00fczellik. \nb\u00e2d\u00ee \n(a.s. ve i. bed'den) 1. sebep, mucip. 2. sebebolan. 3. ilk, \nba\u015flang\u0131\u00e7. 4. fels. sonsal, aposteriyori. \nb\u00e2d\u00ee ebed-in \nher \u015feyin ba\u015f\u0131. \nb\u00e2d\u00ee-i emirde \ni\u015fin ba\u015flang\u0131c\u0131nda. \nb\u00e2d\u00ee-i nazar \nilk nazarda, ilk bak\u0131\u015fta; ilk g\u00f6r\u00fcn\u00fc\u015fte. \nb\u00e2d\u00eey-\u00fcr-re'y \nilk fikir, ilk d\u00fc\u015f\u00fcnce. \nb\u00e2d\u00ee \n(f.s.) 1. r\u00fczg\u00e2ra veya havaya ait. 2. ge\u00e7ici. \nb\u00e2d\u00eec \n(f.i.) potur, tozluk. \nb\u00e2dih \n(a.s.) 1. birdenbire vuku bulan; beklenmedik. 2. i. \nbeklenmedik ziyaret. \nb\u00e2dihe \n(a.i.) 1. beklenmedik h\u00e2dise. 2. kad\u0131n ziyaret\u00e7i. 3. tas. an\u00ee \nilham. \nb\u00e2din \n(a.s.) \u015fi\u015fman, bedenli. ","b\u00e2dinc\u00e2n \n(a.i.) patl\u0131can . (bkz: b\u00e2ding\u00e2n). \nb\u00e2dinc \n(f.i.) Hindistan cevizi. \nb\u00e2dinc\u00e2n\u00ee \n(f.s.) patl\u0131can renginde, morumsu. \nb\u00e2dinc\u00e2niyye \n(a.i.) bot. patl\u0131cangiller, fr. aubergine. \nb\u00e2ding\u00e2n \n(f.i.) patl\u0131can, (bkz: b\u00e2dinc\u00e2n). \nb\u00e2dir \n(a.s.) ; 1. hemen yapmak isteyen. 2. birdenbire vuku bulan. 3. \ndolu [ay]. 4. b\u00fcy\u00fcm\u00fc\u015f I\u00e7ocuk]. 5. olgun [meyva]. \nb\u00e2dire \n (a.i.c. bev\u00e2dir) 1. mus\u00eebet, fel\u00e2ket, (bkz: akabe). 2. zor ge\u00e7it. \n3. hiddetli iken yap\u0131lan bir yanl\u0131\u015fl\u0131k. 4. k\u0131l\u0131c\u0131n, namlunun, \nyapra\u011f\u0131n ve her t\u00fcrl\u00fc nebat\u0131n ucu. 5. k\u00fclfetsiz, g\u00fc\u00e7l\u00fck \n\u00e7ekmeden s\u00f6ylenen s\u00f6z. \nb\u00e2diye \n(a.i.c. bev\u00e2d\u00ee) \u00e7\u00f6l, k\u0131r. (bkz: bevb\u00e2t). \nb\u00e2diye-gul \nd\u00fcny\u00e2. \nb\u00e2diye-ni\u015f\u00een \n(a.f.b.s.) \u00e7\u00f6lde oturan. \nb\u00e2diye-peym\u00e2 \n(a.f.b.s.) \u00e7\u00f6lde dola\u015fan. \nB\u00e2diyet-\u00fc\u015f-\u015e\u00e2m \n(a.b.h.i.) F\u0131rat ve Dicle'nin birle\u015fip denize d\u00f6k\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc \nnoktadan \u00eetib\u00e2ren bat\u0131ya do\u011fru uzanan \u00e7\u00f6l. [bu \u00e7\u00f6l\u00fcn g\u00fcney \ns\u0131n\u0131rlar\u0131 Arap yar\u0131madas\u0131n\u0131n i\u00e7erisine do\u011fru kavisli olarak \nuzan\u0131r]. \nb\u00e2d-ke\u015f \n(f.b.i.) yelpaze.(bkz: b\u00e2d-b\u00eez, b\u00e2d-b\u00eezen). \nb\u00e2d-n\u00fcm\u00e2 \n(f.b.i) 1. r\u00fczg\u00e2r\u0131n hangi taraftan esti\u011fini g\u00f6steren \u00e2let. 2. \nf\u0131r\u0131ldak. \nb\u00e2d-p\u00e2[y] \n(f.b.s.) aya\u011f\u0131na \u00e7abuk olan [at ve \u015f\u00e2ire]; s\u00fcr'atli, tez. \nb\u00e2d-per \n(f.b.i.) 1. k\u00e2\u011f\u0131ttan yap\u0131lm\u0131\u015f u\u00e7urtma. 2. s. kendini be\u011fenen, \n\u00f6v\u00fcnen kimse. 3. kam\u00e7\u0131 topac\u0131. \nb\u00e2d-peym\u00e2 \n(f.b.s.) serseri, ba\u015f\u0131bo\u015f, bo\u015f gezen. \nb\u00e2d-reft\u00e2r \n(f.b.s.) \"r\u00fczg\u00e2r y\u00fcr\u00fc-y\u00fc\u015fl\u00fc\" \u00e7abuk, h\u0131zl\u0131 giden, s\u00fcr'atli. \nb\u00e2d-reng \n(f.b.i.) 1. h\u0131yar; acur; turun\u00e7, a\u011fa\u00e7 kavunu. 2. h\u0131zl\u0131 giden at. \nb\u00e2d-reng\u00een \nme\u00e7. 1) \u015fiir; 2) methiye, \u00f6vg\u00fc. \nb\u00e2d-seh\u00e2 \n(f.a.b.s.) 1. c\u00f6mert. 2. i. me\u00e7. [bu] d\u00fcny\u00e2. \nb\u00e2d-sene \n(f.s.) kibirli, b\u00fcy\u00fckl\u00fck taslayan, k\u00f6t\u00fc niyetli. \nb\u00e2d-ser \n(f.b.s.) 1. kibirli. 2. \u00e2s\u00ee. (bkz: ser-ke\u015f). 3. mutaass\u0131p. \nb\u00e2d-ser\u00ee \n(f.b.i.) 1. kibirlilik. 2. \u00e2s\u00ee-lik. 3. taassup. \nb\u00e2d-seyr \n(a.f.b.s.) h\u0131zl\u0131 y\u00fcr\u00fcyen, aya\u011f\u0131na \u00e7abuk, r\u00fczg\u00e2r gibi ko\u015fan. \nb\u00e2d-s\u00fcv\u00e2r \n(f.b.i.) 1. h\u0131zl\u0131 y\u00fcr\u00fcyen at, ko\u015fu at\u0131. 2. h\u0131zl\u0131 giden atl\u0131. \nb\u00e2d-v\u00eez \n(f.b.i.) yelpaze, (bkz: mirva-ha, b\u00e2d-zen, b\u00e2d-zene). \nb\u00e2d-zehr \n(f.b.i.) panzehir. \nb\u00e2d-zen, b\u00e2d-zene \n(f-b.i.) yelpaze, (bkz: b\u00e2d-b\u00eez, b\u00e2d-b\u00eezen, b\u00e2d-ke\u015f). \n-b\u00e2f \n(f.s.) dokuyan, dokuyucu. \nB\u00fbriy\u00e2-b\u00e2f \nhas\u0131r \u00f6ren. \nZer-b\u00e2f \ns\u0131rma dokuyan. \nb\u00e2fende \n(f.i.) dokuyucu. \nb\u00e2f-k\u00e2r \n(f.b.i.) dokuyucu, \u00e7ulha. \nb\u00e2ft \n(f.i.) kuma\u015f. \nb\u00e2fte \n(f.s.) dokunmu\u015f. \nb\u00e2fte \n(f.i.) 1. b\u00fcy\u00fck renkli leke. 2. oyma levha. 3. par\u00e7a. 4. b\u00fcy\u00fck \nbir haritay\u0131 olu\u015fturan par\u00e7alardan her biri, pafta, [kelime, \ndilimizde \"pafta\" \u015feklinde kullan\u0131lmaktad\u0131r]. \nb\u00e2\u011f \n(f.i.) 1. ba\u011f, b\u00fcy\u00fck bah\u00e7e, bostan. \nb\u00e2\u011f-\u0131 bedi' \nme\u00e7. cennet, (bkz: b\u00e2\u011f-\u0131 ves\u00ee'). ","b\u00e2\u011f-\u0131 vah\u015f \nhayvanat bah\u00e7esi. \nb\u00e2\u011f-\u0131 ves\u00ee' \nme\u00e7. cennet, (bkz: b\u00e2\u011f-\u0131 bed\u00ee). \nb\u00e2\u011f-\u0131 bah\u00e2r \nbahar bah\u00e7esi. 2. seyir yeri, gezinti yeri. 3. D\u00fcny\u00e2. \nb\u00e2\u011f-i cih\u00e2n, b\u00e2\u011f-i dehr \nd\u00fcny\u00e2 bah\u00e7esi. 4. cennet. \nb\u00e2\u011f-i and, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i behi\u015ft\u00ee, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i cin\u00e2n, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i firdevs, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i huld, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i irem, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i kuds, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i na\u00eem, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i r\u0131dv\u00e2n, \ncennet. \nb\u00e2\u011f-i ref\u00ee' \ncennet. \nBa\u011fd\u00e2d\u00ee \n(a.b.i.) Ba\u011fdatl\u0131. \nb\u00e2\u011f-ist\u00e2n \n(f.b.i.) ba\u011fl\u0131k, bah\u00e7elik. \nbagal \n(f.i.) koltuk. \nZ\u00eer-i bagal \n koltuk alt\u0131. \nbagalek \n(f.i.) koltuk alt\u0131ndan \u00e7\u0131kan yumruca, k\u00f6pek memesi. \nbagal-g\u00eer \n(f.b.s.) koltuk tutan, koltu\u011fa giren. \nb\u00e2gat \n(\"ga\" uzun okunur, f.i. b\u00e2\u011f'\u0131n c.) l. ba\u011flar, \u00fcz\u00fcm ba\u011flan, \nbah\u00e7eler. \nba\u011fay\u00e2 \n (\"ga\" uzun okunur, a.i. bagiyy'in c.) fahi\u015feler. \nb\u00e2\u011f-b\u00e2n \n(f.b.i.) bah\u00e7\u0131van, ba\u011fc\u0131, (bkz: b\u00e2\u011f-v\u00e2n). \nb\u00e2\u011f-b\u00e2n-\u0131 gir\u00e2n-destm\u00e2ye zengin, h\u00fcnerli bah\u00e7\u0131van. \nb\u00e2\u011f-b\u00e2n\u00ee \n(f.b.i.) ba\u011fc\u0131l\u0131k, bah\u00e7\u0131vanl\u0131k, ba\u011f bek\u00e7ili\u011fi. \nb\u00e2\u011f-\u00e7e \n(f.b.i.) bah\u00e7e, [ba\u011f ile k\u00fc\u00e7\u00fcltme edat\u0131 olan \u00e7e den yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r; \n\"k\u00fc\u00e7\u00fck ba\u011f\" demektir]. \nb\u00e2\u011f-\u00e7e-v\u00e2n \n(f.b.s.) ba\u011f\u00e7ivan, bah\u00e7\u0131van. \nba\u011fd\u00e2' \n(a.i.) \u015fiddetli nefret, hi\u00e7 sev-meyi\u015f. \nb\u00e2gel \n(f.i.) \u0131l\u0131k su. \nbaggal \n(a.i. bagl'den) kat\u0131rc\u0131. \nbag\u0131yy \n(a.i.c. ba\u011faya) fahi\u015fe. \nb\u00e2g\u0131z \n(a.s.bu\u011fz'dan) bu\u011fzeden, nefret eden, tiksinen, (bkz: bag\u00eez). \nbagi \n(a.i.) serke\u015flik, azg\u0131nl\u0131k. \nb\u00e2g\u0131 \n(a.s.c. bugat) haks\u0131zl\u0131k eden serke\u015f, (bkz: \u00e2s\u00ee). \nb\u00e2g\u00ee \n(f.s.) ayn\u0131 bah\u00e7ede yeti\u015fen. \nb\u00e2g\u00ee-lik \n(a.t.b.i.) serke\u015flik, \u00e2s\u00eelik. \nb\u00e2g\u00ee-y\u00e2ne \n(a.f.zf.) serke\u015flikle. \nbag\u00eez \n(a.s. bu\u011fz'dan) herkese bu\u011fzeden, nefret eden, kimseyi \nsevmeyen, (bkz: ba\u011f\u0131z). \nbagl \n(a.i.c. bigal) ester, kat\u0131r. \nbagle \n(a.i.) di\u015fi kat\u0131r. \nba\u011fr\u00e2 \nf.i.) erkek domuz. \nba\u011fteten \n(a.zf.) birdenbire, apans\u0131z\u0131n. \nb\u00e2g\u00fbt \n(a.i.) paskalya. \nb\u00e2\u011f-v\u00e2n \n(f.b.s.) ba\u011fc\u0131, bah\u00e7\u0131van, (bkz: b\u00e2\u011f-b\u00e2n). \nbagy \n(a.i.) ileri gitme, azg\u0131nl\u0131k, serke\u015flik. \nbagza, bagz\u00e2 \n(a.i.) \u015fiddetli nefret, hi\u00e7 sevmeyi\u015f. \nb\u00e2\u011f-z\u00e2r \n(f.b.i.) ba\u011fl\u0131k yer, ba\u011f. ","b\u00e2h \n(f.i.) yol. (bkz: r\u00e2h, tar\u00eek). \nb\u00e2h \n(a.i.) \u015fehvet. \nbah\u00e2 \n(a.i.) 1. g\u00fczellik, zariflik. 2. par\u0131lt\u0131. 3. al\u0131\u015fma, dadanma. \nbah\u00e2' \n(f.i.) k\u0131ymet, bedel, de\u011fer. \nbah\u00e2-p\u00eer\u00e2-yi \u0130sm\u00e2il \nme\u015fhur bir \u00e7e\u015fit l\u00e2le. \nb\u00e2h\u00e2, b\u00e2ha \n(a.i.) l.bir evin etraf\u0131ndaki kapal\u0131 avlu veya bah\u00e7e. 2. a\u00e7\u0131k \nmeydan, alan. 3. suyun derin yeri. \nb\u00e2-haber \n(f.a.b.s.c. b\u00e2-haber-\u00e2n) 1. haberi olan. 2. ak\u0131ll\u0131, zek\u00ee. 3. \nihtiyatl\u0131, tedbirli. \nb\u00e2-haber-\u00e2n \n(f.a.b.s. b\u00e2-haber'in c.) haberi olanlar, haberliler, ak\u0131ll\u0131, zek\u00ee, \nihtiyatl\u0131 kimseler. \nbah\u00e2-d\u00e2r \n(f.b.s.) k\u0131ymetli, de\u011ferli, (bkz: bah\u00e2-g\u00eer, bah\u00e2-l\u00ee). \nbah\u00e2d\u0131r \n(f.i.c. bah\u00e2d\u0131r\u00e2n) cesur, yi\u011fit. \nbah\u00e2d\u0131r-\u00e2ne \n(f.zf.) kahramancas\u0131na, yi\u011fit\u00e7esine. \nbah\u00e2d\u0131r\u00ee \n(f.i.) kahramanl\u0131k, yi\u011fitlik. \nbah\u00e2-g\u00eer \n(f.b.s.) k\u0131ymetli, de\u011ferli. (bkz: bah\u00e2-d\u00e2r, bah\u00e2l\u00ee). \nbah\u00e2\u00ee \na.s.) al\u0131\u015fk\u0131n. \nbahak, bahk \n(a.i.) g\u00f6z patlama, g\u00f6z patlatma. \nbah\u00e2l\u0131k \n(a.i. behl\u00e2k ve behl\u00e2ka'n\u0131n c.) bo\u015f, \u00e7\u00fcr\u00fck \u015feyler, s\u00f6zler. \nbah\u00e2-l\u00ee \n(f.b.s.) pahal\u0131, (bkz: bah\u00e2-d\u00e2r, bah\u00e2-g\u00eer). \nbah\u00e2ne \nf.i.) 1. ves\u00eele, sebep. 2. kusur, noksan, garaz. 3. yalandan \n\u00f6z\u00fcr. \nbah\u00e2ne-c\u00fb \n(f.b.s.) bahane arayan, f\u0131rsat g\u00f6zetleyen. \nbah\u00e2ne-perd\u00e2z \n(f.b.s.) \u00f6z\u00fcr dileyen; sebep bulan. \nbah\u00e2r \n(f.i.c. bah\u00e2r\u00e2n) k\u0131\u015fla yaz aras\u0131ndaki mevsim. 22 Mart'la 21 \nHaziran aras\u0131. \u0130lkyaz. \nbah\u00e2r-\u0131 hay\u00e2t \nhay\u00e2t\u0131n bah\u00e2n, gen\u00e7lik. \nbah\u00e2r-\u0131 \u00f6m\u00fcr \ngen\u00e7lik. \nbah\u00e2r-\u0131 \u015fevk \nne\u015f'e ve arzu bah\u00e2n . \nbah\u00e2r \n(a.i.) 1. g\u00fczellik. 2. s. g\u00fczel. 3. s\u0131\u011f\u0131rg\u00f6z\u00fc, papatya; s\u0131\u011f\u0131r \npapatyas\u0131, sar\u0131 papatya. 4. put. (bkz: \u00e7el\u00eepa, sanem). 5. at\u0131lm\u0131\u015f \npamuk. 6. \u00f6l\u00e7ek. 7. karanfil, tar\u00e7\u0131n, karabiber gibi kokulu \n\u015feyler. \nbah\u00e2r\u00e2n \n(f-i-) ilk bahar g\u00fcnleri. \nbah\u00e2r\u00e2t \n(a.i. bah\u00e2r'\u0131n c.) karanfil, tar\u00e7\u0131n, karabiber gibi kokulu \u015feyler \n[papatya m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelen bah\u00e2r'\u0131n cemidir]. \nbah\u00e2ret \n(a.i.) \u00fcst\u00fcnl\u00fck, se\u00e7kinlik. \nbah\u00e2r\u00ee \n(f.s.) ilkbahara ait, ilkyazla ilgili. \nbah\u00e2rist\u00e2n \n(f.i.) 1. ilkbahar mevsimi. 2. ye\u015fil ve \u00e7i\u00e7ekli yer. [bah\u00e7e, park, \n\u00e7ay\u0131r gibi]. 3. Molla C\u00e2mi'nin me\u015fhur eseri. \nBah\u00e2riyye \n(f.i.) l. ed. bahar tavsifiyle ba\u015flanarak birini medir\u0131 i\u00e7in \nyaz\u0131lan kas\u00eede. 2. tar. p\u00e2di\u015f\u00e2h taraf\u0131ndan yeni\u00e7eri a\u011fas\u0131ndan \n\u00eetiba-re\u0131\u0131 ocak a\u011falar\u0131yla yeni\u00e7eri k\u00e2tibine verilen ba-harl\u0131k. \nbah\u00e2s\u0131la \n(a.i. bahsala'n\u0131n c.) 1. beyaz y\u00fczl\u00fc, k\u0131sa boylu, bodur ve \nedepsiz kad\u0131nlar. 2. s\u00fcr\u00fcp \u00e7\u0131karmalar, uzakla\u015ft\u0131rmalar. \nbah\u00e2tir \n(a.s. b\u00fchter, b\u00fchtere'nin c.) k\u0131sa boylu kad\u0131nlar, bodurlar. \nBah\u00e2-ull\u00e2h \n (a.h.i.) Baha\u00eelik mezhebinin kurucusu. \nbah\u00e2yim \n(a.i. beh\u00eeme'nin c.) 1. d\u00f6rt ayakl\u0131 hayvanlar; canavarlar. 2. \nSuriye'de bir s\u0131rada\u011flar. ","bahbaha \n (a i) 1. k\u00fckreyip ses \u00e7\u0131karma [deve hakk\u0131nda]. 2. \u00e7\u0131t\u0131rdama; \nm\u0131\u015f\u0131ldama. \nbahdele \n(a.i.) 1. e\u011filme, k\u0131r\u0131lma [k\u00fcrek kemi\u011fi hakk\u0131nda). 2. i\u015fte \n\u00e7abukluk g\u00f6sterme. \nb\u00e2he \n(f.i.) kaplumba\u011fa, (bkz: s\u00fclhafa). \nb\u00e2hek \n(f.i.) i\u015fkence, eziyet. \nb\u00e2-hem \n(f.b.zf.) birarada, birlikte, beraber, (bkz: be-hem). \nbahh\u00e2l \n(a.s. buhl'den) \u00e7ok bah\u00eel, pek cimri; \u00e7ok al\u00e7ak adam. \nbahh\u00e2r \n(a.s. bahr'den) denizci, gemici. \nbahh\u00e2s \n(a.s. bahs'den) bahsetmeyi seven, \u00e7ok bahseden. \nb\u00e2h\u00ee \n(a.s. b\u00e2h'dan) \u015fehvete mensup, \u015fehvetle ilgili. \nb\u00e2hik \n(a.s.) bir g\u00f6z\u00fc k\u00f6r [adam], (bkz: ayn-\u0131 v\u00e2hid, yek-\u00e7e\u015fm). \nb\u00e2hika \n(a.s.) g\u00f6rmeyen, k\u00f6r [g\u00f6z]. \nbah\u00eel \n(a.s. buhl'den. c. buhal\u00e2) hasis, cimri, tamahk\u00e2r. \nb\u00e2hil \n(a.s.) 1. serseri, ba\u015f\u0131bo\u015f. 2. eli de\u011fneksiz \u00e7oban. 3. yulars\u0131z \ndeve. \nb\u00e2hile \n(a.s.) 1. dul, kocas\u0131z kad\u0131n. 2. Arap kabilelerinden birinin ad\u0131. \nbahir \n(a.i.) deniz, (bkz: bahr, derya). \nb\u00e2hir \n(a.s.) yalanc\u0131, ahmak, al\u0131k [adam]. \nb\u00e2hir \n(a.s.) ekin sulay\u0131c\u0131, sulayan. \nb\u00e2hir \n(a.s.) 1. belli, besbelli, a\u00e7\u0131k, apa\u00e7\u0131k, (bkz. ayan). 2. \u0131\u015f\u0131kl\u0131, \nparlak; g\u00fczel. \nb\u00e2hire \n(a.i.) 1. dikenli a\u011fa\u00e7. 2. \u00e7ok ko\u015fan cins deve. \nb\u00e2hire \n(a.i.) vapur, [yapmakelime]. \nbah\u00eere \n(a.i.) c\u00e2hiliyet devrinde (isl\u00e2mdan \u00f6nce) Araplar\u0131n kula\u011f\u0131n\u0131 \nkeserek i\u015faretleyip b\u0131rakt\u0131klar\u0131 di\u015fi deve veya koyun. \nb\u00e2-hired \n(f.s.) zek\u00ee, ak\u0131ll\u0131. \nbahis \n(a.i.) l konu\u015fulan \u015fey, s\u00f6z. 2. iddiala\u015fma, (bkz. bahs). \nb\u00e2his \n(a.s. bahs'den) bahseden; ara\u015ft\u0131ran. \nbahl \n(a.i.) cimrilik, (bkz: buhl). \nb\u00e2hm\u00e2n \n(f.s.). (bkz: behm\u00e2n). \nb\u00e2hn\u00e2me \n(a.f.b.i.) \u015fehvet verici resimleri ve yaz\u0131lar\u0131 i\u00e7inde toplayan \nkitap, mecmua, [muhaffefi \"beh-n\u00e2me\"dir.]. \nbahr \n(a.i.c. bih\u00e2r, ebh\u00e2r, ebhur, buhur) 1. deniz. 2. b\u00fcy\u00fck g\u00f6l veya \nnehir. \nbahr-el-Arab \n(Araplann \u0131rma\u011f\u0131) G\u00fcneybat\u0131 Sudan'da bir \u0131rmak. \nbahr-el-azrak \nHabe\u015fistan da\u011flar\u0131nda Tana g\u00f6l\u00fcnden do\u011fan \u0131rmak. \nbahr-el-cebel \nAlbert g\u00f6l\u00fc ile \"Bahr-el-Gazal\" aras\u0131nda Nil'e verilen bir ad. \nbahr-el-zeraf \nG\u00fcney Sudan'da bir \u0131rmak olup Jonglei'den hemen sonra \nSadd \u00e7ana\u011f\u0131nda, Bahr-el-Cebel'den ayr\u0131lan bir kol. \nBahr-i Ahdar \nHint Okyanusu. \nBahr-i Ahmer \nK\u0131z\u0131ldeniz, \u015eap Denizi. \nBahr-i Ebyaz \niskandinavya yanmadas\u0131n\u0131n do\u011fusunda Novaya Zemliya \nadas\u0131na kadar olan deniz. \nBahr-i Hazer \nHazer denizi. \nbahr-i k\u00e2hil \ndurgun, sakin su. \nBahr-i Kulzum \n\u015eap denizi, K\u0131z\u0131ldeniz. \nBahr-i L\u00fbt \nFilistin'de seviyesi denizden \u00e7ok a\u015fa\u011f\u0131da ve \u00e7ok \u015fapl\u0131 bir g\u00f6l. \nbahr-i muhit \ncogr. okyanus. \nbahr-i n\u0131uh\u00eet\u00ee \nco\u011fr. okyanusal. ","Bahr-i Muh\u00eet-i Atl\u00e2s\u00ee \nAtlas okyanusu. \nBahr-i Muh\u00eet-i Keb\u00eer \nB\u00fcy\u00fck Okyanus, Pasifik okyanusu \nBahr-i Muh\u00eet-i Mu'tedil B\u00fcy\u00fck Okyanus, Pasifik okyanusu. \nBahr-i Muh\u00eet-i \u015eim\u00e2l\u00ee \niskandinavya yar\u0131madas\u0131n\u0131n bat\u0131s\u0131ndan \u0130ngiltere adalar\u0131na \nkadar uzanan deniz. \nBahr-i Muh\u00eet-i Hind\u00ee \nHint yar\u0131madas\u0131n\u0131n do\u011fusunda kalan deniz. \nBahr-i Mutavass\u0131t \nAkdeniz. \nBahr-i M\u00fcncemid-i Cen\u00fbb\u00ee cenup (g\u00fcney) kutbunu \u00e7eviren deniz. \nBahr-i M\u00fcncemid-i \u015eim\u00e2l\u00ee \u015fimal (kuzey) kutbunu \u00e7eviren deniz. \nBahr-i n\u00e2zik \nmuz. ad\u0131 K\u0131r\u015fehirli Yusufun edvar\u0131nda ge\u00e7en makam. \nBahr-i R\u00fbm \nAkdeniz. \nBahr-i Sefid \nAkdeniz. \nBahr-i Siy\u00e2h \nKaradeniz. \nBahr-i S\u00fck\u00fbn \n(bkz: Bahr-i L\u00fbt). [sular\u0131n\u0131n son derece kes\u00eef olu\u015fundan, \n\u00fczerinde hi\u00e7 bir dalga bulunmad\u0131\u011f\u0131ndan bu ad verilmi\u015ftir]. \nBahr-i Umm\u00e2n \nArap yar\u0131madas\u0131n\u0131n g\u00fcneyi ile \u0130ran g\u00fcneyi aras\u0131nda kalan \ndeniz. 3. ar\u00fbz'da asl\u00ee bir vezinle ondan do\u011fan vezinler \nmecmuas\u0131. Bunlardan Arap nazm\u0131 h\u00e2ricinde kullan\u0131lan \nbahirler \u015funlard\u0131r \nbahr-i n\u00e2z\u00fck \n(a.b.i.) muz. Muradn\u00e2me'de ge\u00e7ti\u011fine g\u00f6re en az 5-6 as\u0131rl\u0131k \nbir makamd\u0131r. Seg\u00e2h'\u0131n tam dizisinin veya dizisinden bir \npar\u00e7as\u0131n\u0131n ge\u00e7ki olarak kar\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131 bir hi-caz'dan ibarettir. Hicaz \ngibi d\u00fcg\u00e2h perdesinde kal\u0131r. G\u00fc\u00e7l\u00fc birinci derecede bahr-i \nn\u00e2zik'i terk\u00eebeden her iki makam\u0131n dizisinde oldu\u011fu gibi \nnev\u00e2'd\u0131r. Hicaz gibi si bak\u0131yye bemol\u00fc, fa ve do bak\u0131yye \ndiyezleriyle donan\u0131r. Segah ge\u00e7en yerlerde si bekar ile si \nkoma bemol\u00fc, do bekar, mi koma bemol\u00fc, la bak\u0131yye diyezi \nil\u00e2ve edilir. \nBahr-\u00fcl-Hind \nco\u011fr. Hint denizi. \nbahren \n(a.zf.) denizden, deniz yoluyla. \nbahreyn \n(a.s.) 1. \"iki deniz\", Basra k\u00f6rfezi ile Hint denizi, [b\u00e2z\u0131 \nrivayetlere g\u00f6re \"Akdeniz'le Hint Denizi\" veya \"Karadeniz'le \nAkdeniz\"]. 2. iki b\u00fcy\u00fck esas, temel \u015fey. \nbahr\u00ee \n(a.s.) 1. denize ait, denize mensup, denizle ilgili. 2. i. \nt\u00fcy\u00fcnden k\u00fcrk olan, patka da denilen, gagas\u0131 ka\u015f\u0131\u011fa benzer \nbir \u00e7e\u015fit deniz \u00f6rde\u011fi. \nbahriyye \n(\" i) 1. donanmaya ait i\u015fler. 2. deniz kaplumba\u011fas\u0131. \nbahriyy\u00fbn \n(a.s.c.) kaptan ve gemiciler gibi deniz i\u015flerini bilenler. \nbahs \n(a.s.) 1. Kur'\u00e2n t\u00e2birlerinden olup \"nak\u0131s\" m\u00e2n\u00e2s\u0131na gelir. 2. i. \nya\u011fmur suyu ile ekilmesi kabil olan tarla. 3. i. zul\u00fcm, \ni\u015fkence. 4. i. g\u00fcmr\u00fck alma. \nbahs \n(a.i), (bkz. bahis). \nbahsala \n (a.s.c. bah\u00e2s\u0131la) 1. beyaz y\u00fczl\u00fc, k\u0131sa boylu edepsiz kad\u0131n. 2. \ni. kemikten et ay\u0131nr gibi s\u00fcr\u00fcp \u00e7\u0131karma, uzakla\u015ft\u0131rma. \nbahs\u00e2n \n(f.s.) 1. sal\u0131na sal\u0131na y\u00fcr\u00fcyen. 2. soluk, bozuk. 3. pejm\u00fcrde, \nk\u0131yafetsiz. \nbahsere \n(a.i.) 1. da\u011f\u0131tma. 2. gizli \u015feyi meydana \u00e7\u0131karma. 3. kesilip \ntane tane olma [s\u00fct hakk\u0131nda]. \nbahset \n(f.i.) 1. horultu [uykuda], 2. a. uykuda a\u011f\u0131rl\u0131k basma, (bkz: \nk\u00e2bus). ","bahs\u00ee \n(a.s. bahs'den) bahse ait, bahisle ilgili. \nbah\u015f \n(f.i.) ba\u011f\u0131\u015f, ihsan \nbah\u015f-i kalenderi \nc\u00f6mert\u00e7e da\u011f\u0131tma. \n-bah\u015f, bah\u015f\u00e2 \n(f.s.) bah\u015feden, ba\u011f\u0131\u015flayan, veren; affeden. \nHay\u00e2t-bah\u015f \nhay\u00e2t veren. \nSaf\u00e2-bah\u015f\u00e2 \nsafa veren. \nbah\u015f\u00e2yende \n(f.i.) affedici, ba\u011f\u0131\u015flay\u0131c\u0131. \nbah\u015f\u00e2yi\u015f \n(f.i.) 1. ba\u011f\u0131\u015flay\u0131\u015f, veri\u015f, ihsan edi\u015f; afiv. 2. merhamet, \u015fefkat. \nbah\u015f\u00e2yi\u015f-ger \n(f.b.s.) merhametli, \u015fefkatli (Allah). \" \nbah\u015fende \n(f.s.) veren, ba\u011f\u0131\u015flayan, affeden, (bkz: rahman). \nbah\u015fetmek \n(f.t.b.m.) ba\u011f\u0131\u015flamak, vermek. \nbah\u015fi\u015f \n(f.i.) bah\u015fi\u015f, ba\u011f\u0131\u015f olarak verilen para v.b. (bkz: at\u0131yye, \nihsan). \nbah\u015fiyye-i Halvetiyye \n(f.b.i.) Cem\u00e2liyye-i halvetiyye \u015fubelerinden biri. [kurucusu \nSeyyid Muhammed-\u00fcl-Bah\u015f\u00ee-y\u00fcl-Haleb\u00ee dir]. \nbah\u015f\u00fbde \n(f.s.) 1. verilmi\u015f, ba\u011f\u0131\u015flanm\u0131\u015f. 2. affedilmi\u015f. \nbaht \n(a.i.) \u00f6z, h\u00e2lis, saf. \nSahb\u00e2-yi baht \nh\u00e2lis \u015farap. \nbaht \n(f.i.) l. talih, kader, k\u0131smet, (bkz: ikb\u00e2l). \nbaht-\u0131 b\u00eed\u00e2d \ninsafs\u0131z talih, k\u00f6t\u00fc kader. \nbaht-\u0131 b\u00eed\u00e2r \nuyan\u0131k, a\u00e7\u0131k talih. \nbaht-\u0131 h\u00e2b\u00eede \nk\u00f6t\u00fc talih. \nbaht-\u0131 h\u00e2b-\u00e2l\u00fbde \nk\u00f6t\u00fc talih. \nbaht-\u0131 siy\u00e2h \nkara talih. 2. cet, b\u00fcy\u00fck baba. 3. karg\u0131. \nbaht\u00e2k \n(f.i.) evvelce sava\u015flarda giyilen demir ba\u015fl\u0131k, (bkz. mi\u011ffer, \nserpen\u00e2h). \nbaht-\u00e2ver \n(f.b.s.) bahtl\u0131, talihli. \nbaht-berge\u015fte \n (f.b.s.) \"talihi d\u00f6nm\u00fc\u015f\" bahts\u0131z, talihsiz, (bkz: bed-baht). \nb\u00e2hte \n(f.s.) oynam\u0131\u015f, oyunda yutulmu\u015f (kimse), [\"b\u00e2hten\" \nmastanndan]. \nbahte \n(f.s.) 1. besili, semiz [koyun]. 2. i. burulmu\u015f \u00fc\u00e7 ya\u015f\u0131nda ko\u00e7. \nbahtek \n (f .i.) l. a\u011f\u0131rl\u0131k basma [uykuda]. (bkz. k\u00e2bus). 2. k\u00fc\u00e7\u00fck baht, \nfena talih. \nb\u00e2hter \n(f.i.) 1. [yeni \u015f\u00e2irlerde] garp,bat\u0131. 2. [eski \u015f\u00e2irlerde] \u015fark, \ndo\u011fu. 3. bakma. \nbahtere \n(a.i.) sal\u0131na sal\u0131na g\u00fczel y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f, ho\u015f y\u00fcr\u00fcme, (bkz. hir\u00e2m). \nbahter\u00ee \n(a.s.) ; 1. sal\u0131na sal\u0131na g\u00fczel y\u00fcr\u00fcyen, y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f\u00fc g\u00fczel [adam]. \n2. kendini be\u011fenmi\u015f, kibirli. 3. i. had\u00ees yazanlardan iki ki\u015finin \nad\u0131. \nbaht-hufte \n(f.b.s.) \"talihi uyumu\u015f olan\" Talihsiz, bahts\u0131z, (bkz: hufte- \nbaht). \nbaht\u00ee \n(a.i.) ed. (f.i.) b\u00e2z\u0131 Divan \u015f\u00e2irlerinin ortak olarak kulland\u0131klar\u0131 \nmahlas, takma ad. \nbahtiy\u00e2r \n(f.b.s.) 1. bahtl\u0131, talihli, mes'ut, mutlu, kutlu. 2. muz. \nG\u00fcneydo\u011fu Anadolu, Musul ve Ba\u011fdat'ta kullan\u0131lan bir \nmakam. \nbahtiy\u00e2r-\u00e2ne \n(f.zf.) bahtl\u0131, talihli, mes'ut olanlara yak\u0131\u015facak surette, \nbahtiyar-cas\u0131na. \nbahtiy\u00e2r\u00ee \n (f-i-) ' bahtiyarl\u0131k, mutluluk. 2. \u0130ran'da me\u015fhur bir kab\u00eele. ","bahtiy\u00e2r-n\u00e2me \n(f.b.i.) Sindbad adl\u0131 Hint hik\u00e2yesinin islam yazarlar\u0131 \ntaraf\u0131ndan meydana getirilmi\u015f \u015fekli. \nbaht-mend \n (f.b.s.) bahtl\u0131, talihli. \nbaht-ver \n(f.b.s.) bahtl\u0131, talihli. \nb\u00e2h\u00fbr \n(a.s.) \u00e7ok s\u0131cak, ziy\u00e2de s\u0131cakl\u0131k. \nbah\u00fbr \n(a.i.) \u00f6da\u011fac\u0131, misk, laden gibi maddelerden meydana gelen \nve yak\u0131l\u0131rsa g\u00fczel bir koku veren ot, t\u00fcts\u00fc, g\u00fcnl\u00fck. \nbah\u00fbr-d\u00e2n \n(a.f.b.i.) i\u00e7inde t\u00fcts\u00fc yak\u0131lan kap. (bkz: buh\u00fbr-d\u00e2n). \nbah\u00fbr-d\u00e2n\u00ee \n resm\u00ee g\u00fcnlerde t\u00fcts\u00fc yakmakla vazifeli kimse. \nbah\u00fbr-i Meryem \n(a.b.i.) Merye-mana eli denilen bir nebat, bitki. \nb\u00e2-hus\u00fbs \n(f.a.b.zf.) hus\u00fbsiyle, en \u00e7ok, hele. \nbahye \n(f.i.) diki\u015f, teyel, oyulgalama. \nbahye-d\u00e2r \n(f.b.s.) diki\u015fli, teyelli, oyulgal amali. \nbahye-zen \n(f.b.i.) diki\u015f\u00e7i, terzi. \nbahz \n(a.i.) 1. s\u0131k\u0131nt\u0131 olma, can s\u0131kma. 2. y\u00fck a\u011f\u0131r gelip hayvan\u0131 \n\u00e7\u00f6keltme. 3.bir adam\u0131 \u00e7enesinden, sakal\u0131ndan tutup \u00e7ekme. \nba\u00eed \n(a.s.bu'd'dan) uzak, \u0131rak. \nAkt\u00e2r-\u0131 ba\u00eede \nuzak \u00fclkeler. \nba\u00eed-i l\u00e2z\u0131m \nmuz. bir makam\u0131n seyir dahilinde bulunup da istimali yok \ndenecek kadar o makama d\u00e2hil olan perdelere denir ki sab\u00e2 \nmakam\u0131n\u0131n seyrinde neva perdesinin ciiz'i bulunmas\u0131 gibi. \nba\u00eed-\u00fcl-ihtim\u00e2l \nihtim\u00e2lden uzak. \nb\u00e2ika \n(a.i.c. bev\u00e2ik) bel\u00e2, mus\u00eebet, fel\u00e2ket. \nba\u00eem \n(a.i.) 1. put, heykel. 2. s. c\u00e2hil, b\u00f6n [adam]. \nb\u00e2in \n(a.i.) dibi geni\u015f kuyu, bostan kuyusu, (bkz: bey\u00fbn). \nba\u00eer \n(a.i.) erkek deve. \nb\u00e2ir \n(a.s.) \u015fa\u015fk\u0131n; h\u00e2li peri\u015fan. \nb\u00e2ire \n(a.i.) s\u00fcr\u00fclmemi\u015f, a\u00e7\u0131lmam\u0131\u015f sert, kat\u0131 toprak, yer. (bkz. \nb\u00e2yir). \nb\u00e2is \n(a.s.c. bev\u00e2is) 1. sebebolan. 2. g\u00f6nderen. 3. \u00eec\u00e2bettiren. \nb\u00e2is-i b\u00e2d\u00ee \nasl\u0131n\u0131, esas\u0131n\u0131 bulan, sebebolan. \nb\u00e2is-i beka \ndevaml\u0131l\u0131k sebebi. \nb\u00e2is-i fery\u00e2d \n\u015fik\u00e2yet, s\u0131zlanma sebebi. (bkz. b\u00e2is-i \u015fekva). \nb\u00e2is-i h\u00fczn \n\u00fcz\u00fcnt\u00fc, s\u0131k\u0131nt\u0131 sebebi. \nb\u00e2is-i leyl \u00fc neh\u00e2r \n (gece ve g\u00fcnd\u00fcz\u00fcn sebebi) Allah. \nb\u00e2is-i meserret \nsevince sebebolan; sevinme sebebi. \nb\u00e2is-i \u015fekv\u00e2 \n\u015fik\u00e2yet sebebi. \nb\u00e2isiyyet \na i) sebebiyet. \nb\u00e2j \n(f.i.) hara\u00e7, g\u00fcmr\u00fck, (bkz: b\u00e2c). \nb\u00e2j-b\u00e2n \nf.b.i.) hara\u00e7\u00e7\u0131, g\u00fcmr\u00fck\u00e7\u00fc. \nb\u00e2j-d\u00e2n \n(f.b.i.) vergi ve g\u00fcmr\u00fck sand\u0131\u011f\u0131. \nb\u00e2k \n(f.i.) korku; sak\u0131nma; kayg\u0131, (bkz: havf).' \nb\u00e2ka \n(a.i.) demet, deste, tutam. \nbakar, bakara \n(a.i.c. bukur, bu-kar, bukar\u00e2t) s\u0131\u011f\u0131r. \nbakar\u00ee \n(a.s.) s\u0131\u011f\u0131r cinsinden olan hayvanlara ait, onlarla ilgili. \nHayv\u00e2n\u00e2t-\u0131 bakariyye \ns\u0131\u011f\u0131r cinsinden olan hayvanlar. \nbakariyye \n(a.i.) zool. s\u0131\u011f\u0131rlar. \nbakay\u00e2 \n(a.i. bak\u0131yye'nin c.) fazla kalan \u015feyler, kal\u0131nt\u0131lar. \nb\u00e2kend \n(f.i.) 1. (bkz: bak\u00eede). 2. renkli ipeklerle dokunmu\u015f kuma\u015f. \nb\u00e2k\u0131a \n(a.i.) dert, bel\u00e2. (bkz: d\u00e2hiye). "]


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook