เอกสารพัฒนาทักษะวิชาการเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ผู้เรียนรายบุคล ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น รายวิชา ทักษะการเรียนรู้ ทร21001

สารบัญ หนา้ คาำ นาำ สารบญั คำาชแี� จังการใช้เอกสารพััฒนาทักั ษะวิชิ าการผเู้ รียนรายบคุ คล โครงสร้างการเรียนร้ดู ั้วิยตนเองวิชิ า ขั้อบขั้า่ ยเน�อ่ หา แบบทัดัสอบก่อนเรียน บทัทั�ี 1 ทััศึนศึิลปไ์ ทัย 1 สรุป็เน่�อห้า 1 แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี น 10 บทัทั ี� 2 ดันตรีไทัย 11 สรุป็เน่อ� ห้า 11 แบบทัดัสอบทัา� ยบทัเรยี น 16 บทัทั �ี 3 นาฏศึลิ ป็ไ์ ทัย 17 สรปุ ็เน�อ่ ห้า 17 แบบทัดัสอบทั้ายบทัเรยี น 21 แบบทัดัสอบหลังเรียน 25 เฉลยแบบทัดัสอบ 27 แบบบันทัึกการพัฒั นาทัักษะวิิชาการเพั�อ่ ยกระดัับผลสัมฤทัธิ์ิ�ผู้เรยี นรายบคุ คล 27 แบบทัดัสอบกอ่ นเรยี นและหลงั เรยี น เกณฑ์์การประเมินผลการพััฒนา แบบทัดัสอบกอ่ นเรียนและหลังเรียน 29 แบบบนั ทักึ การพัฒั นาทักั ษะวิชิ าการเพัอ�่ ยกระดับั ผลสัมฤทัธิ์ผิ� เู้ รยี นรายบุคคล 39 แบบทัดัสอบทัา้ ยบทัเรยี น เกณฑ์ก์ ารประเมินผลการพััฒนา แบบทัดัสอบทั้ายบทัเรยี น 29 บรรณานุกรม 31 คณะผจู้ ัดั ัทัำา 33



คาำ ชแี� จังการใชเ้ อกสารพััฒนาทักั ษะวิชิ าการเพั�อ่ ยกระดัับผลสมั ฤทัธิ์�ผิ ู้เรียนรายบุคคล ระดัับมธั ิ์ยมศึึกษาตอนตน้ รายวิิชาศึลิ ปศึึกษา ทัช21003 เอกสารพััฒนาทักั ษะวิิชาการเพัอ�่ ยกระดับั ผลสัมฤทัธิ์ิ�ผ้เ� รียนรายบคุ คล ระดัับมัธิ์ยมศึก้ ษาตอนตน� รายวิชิ า ศึิลป็ศึก้ ษา ทัช21003 เลม่ นี � จััดัทัำาขึ้้�นเพั่�อพััฒนาผ้เ� รยี น ให้ม� คี วิามร�ค้ วิามสามารถุทัางดัา� นวิชิ าการในรายวิิชาบังคับ ตาม ห้ลกั สต้ รการศึก้ ษานอกระบบระดับั การศึก้ ษาขึ้นั� พัน่� ฐาน พัทุ ัธิ์ศึกั ราช 2551 ในการศึก้ ษาเอกสารเลม่ นผี� เ�้ รยี นควิรป็ฏบิ ตั ิ ดังั นี� 1. ผ้เ� รยี นสำารวิจัรายวิิชาทัีต� นเองลงทัะเบยี นเรยี นในรายวิิชาศึลิ ป็ศึก้ ษา ทัช21003 2. ผเ�้ รียนศึก้ ษารายละเอียดัวิ่าตอ� งเรียนร�้เนอ�่ ห้าในเร�อ่ งใดับ�างในรายวิชิ าน�ี 3. ทัาำ แบบทัดัสอบก่อนเรยี น เพั�่อทัราบพัน�่ ฐานควิามร�เ้ ดัมิ ขึ้องผเ�้ รยี น โดัยตรวิจัสอบคำาตอบจัากเฉลยแบบ ทัดัสอบก่อนเรียนทัา� ยเลม่ 4. ศึก้ ษาเน่อ� ห้าสาระในแตล่ ะบทัเรียนให้เ� ขึ้�าใจั และทัาำ แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี น ผ้�เรียนสามารถุตรวิจัสอบ คำาตอบไดั�จัากเฉลยทั�ายเลม่ 5. เมอ�่ ศึก้ ษาเนอ�่ ห้าสาระครบทักุ บทัเรยี นแลว� ิ ให้ผ� เ้� รยี นทัาำ แบบทัดัสอบห้ลงั เรยี นและตรวิจัคาำ ตอบจัากเฉลย ทั�ายเล่ม ผเ�้ รยี นควิรทัำาแบบทัดัสอบห้ลงั เรียนให้�ไดัค� ะแนนมากกวิา่ แบบทัดัสอบก่อนเรียน 6. ให้�ผ้�เรียนบันทั้กคะแนนผลการทัดัสอบรายวิิชาศึิลป็ศึ้กษา ทัช21003 ในแบบบันทั้กการพััฒนาทัักษะ วิชิ าการผ้�เรยี นรายบคุ คล (อย้่ทั�ายเล่ม) เพัอ�่ เป็็นแนวิทัางในการพัฒั นาตนเองอย่างต่อเนอ่� ง 7. ให้�ผ�้เรียนศึ้กษาเพัิ�มเติมไดั�จัากแบบเรียนรายวิชิ าศึลิ ป็ศึ้กษา ทัช21003 ระดัับมธั ิ์ยมศึ้กษาตอนตน� ตาม ห้ลักสต้ รการศึ้กษานอกระบบระดัับการศึ้กษาขึ้ัน� พั่�นฐาน พัทุ ัธิ์ศึกั ราช 2551 และส�่อออนไลนอ์ น�่ ๆ



โครงสร้างการเรียนรดู้ ัว้ ิยตนเอง สาระสำาคญั มีควิามรค้� วิามเขึ้�าใจั มคี ณุ ธิ์รรม จัรยิ ธิ์รรม ช�่นชม เห้็นคุณคา่ ควิามงาม ควิามไพัเราะ ธิ์รรมชาติ สง�ิ แวิดัลอ� มทัาง ทััศึนศึลิ ป็์ไทัย ดันตรีไทัย นาฏศึิลป็์ไทัย และวิเิ คราะห้์ไดั�อย่างเห้มาะสม ขั้อบขั้า่ ยเน่�อหา บทัทั �ี 1 ทัศั ึนศึลิ ป็์ไทัย เรอ�่ งทัี� 1 จัุดั เสน� สแี สง เงา รป้ ็ร่าง และร้ป็ทัรงทั�ีใช�ในทัศั ึนศึลิ ป็์ไทัย เร่อ� งทั �ี 2 ควิามเป็็นมาขึ้องทััศึนศึลิ ป็์ไทัยดั�านจัิตรกรรมไทัย ป็ระติมากรรมไทัย สถุาป็ัตยกรรมไทัย ภาพัพัมิ พั เรอ�่ งทั� ี 3 ควิามงามขึ้องทััศึนศึิลป็์ไทัย เรอ�่ งทั �ี 4 สร�างสรรคผ์ ลงานจัากควิามงามตามธิ์รรมชาติ เรอ�่ งทั� ี 5 ควิามคิดัสรา� งสรรค ์ ในการนาำ เอาวิสั ดัแุ ละสง�ิ ขึ้องต่าง ๆ มาตกแตง่ ร่างกายและสถุานทัี� เร่�องทั �ี 6 คณุ ค่าขึ้องควิามซาบซ้�งขึ้องวิัฒนธิ์รรมขึ้องชาติ บทัทั �ี 2 ดันตรไี ทัย เรอ�่ งทัี � 1 ป็ระวิัติดันตรไี ทัย เรอ่� งทั �ี 2 เทัคนิคและวิธิ ิ์ีการเลน่ ขึ้องเครอ่� งดันตรีไทัย เร่�องทัี � 3 คุณค่าควิามงามควิามไพัเราะขึ้องเพัลงและเคร่อ� งดันตรไี ทัย เร�่องทั �ี 4 ป็ระวิตั ิคุณคา่ ภ้มิป็ญั ญาขึ้องดันตรีไทัย บทัทั�ี 3 นาฏศึลิ ป็์ไทัย เร�่องทั ี� 1 ควิามเป็็นมาขึ้องนาฏศึลิ ป็ไ์ ทัย เร่อ� งทัี� 2 ป็ระวิัตนิ าฏศึลิ ป็์ไทัย เร�่องทั �ี 3 ป็ระเภทัขึ้องนาฏศึิลป็์ไทัย เร�่องทัี� 4 นาฏยศึัพัทั เร�่องทั� ี 5 ราำ วิงมาตรฐาน เร�่องทัี � 6 การอนุรกั ษน์ าฏศึิลป็ไ์ ทัย



แบบทัดัสอบก่อนเรียน คาำ ชีแ� จัง จังเลอ่ กคาำ ตอบทัถ�ี ููกทัีส� ดุ ัเพัยี งขั้อ้ เดัยี วิ 1. ทััศึนศึิลป็ ์ (Visual Art)แบ่งออกเป็็นกีป� ็ระเภทั ก. 2 ป็ระเภทั 7. ทัำานองเพัลงลาวิดัวิงเดั่อนมกี ีท� ัอ่ น ก. 2 ทั่อน ขึ้. 3 ป็ระเภทั ขึ้. 3 ทัอ่ น ค. 4 ป็ระเภทั ง. 5 ป็ระเภทั ค. 4 ทัอ่ น ง. 5 ทั่อน 2. ขึ้อ� ใดัค่อป็ระเภทัขึ้องจัิตรกรรม 8. รำาวิงมาตรฐานพัฒั นามาจัากการแสดังอะไร ก. ป็ระเภทัทัีเ� กดิ ัจัากวิสั ดัุผสมน�าำ ขึ้. ป็ระเภทัทั�เี กิดัจัากวิัสดัผุ สมน�าำ มัน ก. รำาโทัน ขึ้. ราำ พัาดัผ�า ค. ป็ระเภทัทัีเ� กิดัจัากวิสั ดัุผสมระห้วิ่างน�ำากับนา�ำ มนั ค. ราำ วิงพัน่� เมอ่ ง ง. ถุ้กทักุ ขึ้อ� ง.ถุ้กทั�งั ขึ้�อ ก และ ค 3. สถุาป็ตั ยกรรมทัีเ� กี�ยวิกับโบสถุ์ วิิห้ารขึ้องไทัยมีห้ลังคา 9. ศึลิ ป็ะทัผี� ก้ เป็น็ เรอ่� งราวิ ใชก� ารพัากย ์ เจัรจัาป็ระกอบในการ ซ�อนกนั ไมเ่ กินกีช� �ัน แสดังค่อการแสดังอะไร ก. ไมเ่ กิน 3 ชั�น ขึ้. ไม่เกนิ 4 ชั�น ก. โขึ้น ขึ้. ละคร ค. ไมเ่ กิน 5 ชนั� ค. ระบาำ ง. กีช� �ันกไ็ ดั�ไมจ่ ัาำ กดั ั ง. ไม่มีขึ้อ� ถุก้ 4. เอกลักษณข์ ึ้องเจัดัยี ใ์ นสมัยรัตนโกสินทัร ์ มลี กั ษณะอยา่ งไร 10. โขึ้น กำาเนดิ ัมาจัากการแสดังอะไร ก. ทัรงจัอมแห้ ก. ห้นังให้ญ่ ขึ้. ทัรงระฆังั ควิา�ำ ค. ทัรงพัุ่มขึ้า� วิบณิ ฑ์์ ขึ้. กระบก�ี ระบอง ค. ชักนาคดัก้ ดัาำ บรรพั์ ง. ทัรงยอ่ มุมไมส� ิบสอบ ง. ถุก้ ทักุ ขึ้�อ 5. Out line ห้มายถุง้ ขึ้อ� ใดั ก. เส�นรอบวิง 11.ละครตะวิันตกแบ่งเป็็นก�กี ลุ่ม ก.2 กลุม่ ขึ้. เสน� รา่ งโครงสร�าง ขึ้.3 กลุม่ ค. เสน� รายละเอยี ดัภายในภาพั ง. เสน� แสดังนาำ� ห้นัก แสงเงาขึ้องภาพั ค.4 กลุม่ ง.5 กลมุ่ 6. เสยี งทัไี� มต่ รงกับระดัับทั�ถี ุ้กตอ� งทััง� เสยี งรอ� งและดันตร ี 12. ละครมาตรฐานแบ่งไดั�ก�ปี ็ระเภทั เรยี กวิ่าอะไร ก.2 ป็ระเภทั ก. เพั�ียน ขึ้. สะบัดั ขึ้.3 ป็ระเภทั ค.4 ป็ระเภทั ค. ล้กห้มดั ง.5 ป็ระเภทั ง. ลก้ ล�อล้กขึ้ดั ั

13. ละครทัมี� าจัากควิามเกรงกลวั ิ ค่อละครป็ระเภทัใดั 20. พัระรามจัะแต่งกายดัว� ิยเคร่อ� งแตง่ กายสีใดั ก. ห้สั นาฏกรรม ก. สีแดัง ขึ้. สขุ ึ้นาฏกรรม ขึ้. สีเขึ้ยี วิ ค. โศึกนาฏกรรม ค. สเี ห้ล่อง ง. ไมม่ ขี ึ้�อถุก้ ง. สมี ว่ ิงออ่ น 14. รำาวิงมาตรฐานพัฒั นามาจัากการแสดังอะไร ก. รำาโทัน ขึ้. รำาพัาดัผา� ค. ราำ วิงพัน�่ เมอ่ ง ง. ถุ้กทััง� ขึ้อ� ก และ ค 15. รำาวิงมาตรฐานสามารถุนำาไป็แสดังในงานใดั ก. วิันสงกรานต์ ขึ้. วิันลอยกระทัง ค. งานเลย�ี งตอ� นรบั ง. ถุก้ ทักุ ขึ้อ� 16. ขึ้�อใดัค่อการแต่งการยทัใ�ี ชใ� นรำาวิงมาตรฐาน ก. แต่งกายแบบพัน�่ เมอ่ ง ขึ้. แต่งกายแบบสากลนยิ ม ค. แต่งกายแบบพัระราชนิยม ง. ถุก้ ทักุ ขึ้�อ 17.เพัลงห้ญิงไทัยใจังามใช�ทัา่ รำาทั่าใดั ก. ทั่าย้งฟ้้อนห้าง ขึ้. ทัา่ พัรห้มส�หี ้นา� ค. ทัา่ จัันทัร์ทัรงกลดัแป็ลง ง. ขึ้อ� ก. และ ขึ้. ถุ้ก 18. ศึลิ ป็ะทัี�ผ้กเป็น็ เรอ่� งราวิ ใช�การพัากย์ เจัรจัาป็ระกอบใน การแสดังคอ่ การแสดังอะไร ก. โขึ้น ขึ้. ละคร ค. ระบาำ ง. ไม่มีขึ้�อถุ้ก 19. โขึ้น กำาเนดิ ัมาจัากการแสดังอะไร ก. ห้นังให้ญ่ ขึ้. กระบี�กระบอง ค. ชักนาคดั้กดัาำ บรรพั์ ง.ถุ้ กทัุกขึ้อ�

บทัทัี� 1 ทััศึนศึิลป์ไทัย สรปุ เนอ�่ หา เรอ�่ งทัี� 1 จัุดั เส้น สี แสง เงา รปู รา่ ง และรูปทัรงทั�ใี ชใ้ นทัศั ึนศึลิ ปไ์ ทัย จัดุ ัและเส�นให้ค� วิามรส�้ ก้ ทัางทัศั ึนศึลิ ป็อ์ ย่างไร จัุดั เป็น็ องค์ป็ระกอบทั�เี ล็กทัสี� ดุ ั การนาำ จัดุ ัมาเรียงต่อกันจัะเป็็นเส�น โดัยเส�นตา่ ง ๆ ให้� ควิามร�้ส้ก ดังั น�ี เสน้ ตรงแนวิตง�ั ให้ค� วิามร้ส� ก้ แขึ้ง็ แรง ส้งเดัน่ สง่างาม นา่ เกรงขึ้าม เส้นตรงแนวินอน ให้�ควิามรส้� ก้ สงบราบเรยี บ กวิา� งขึ้วิาง การพักั ผอ่ น ห้ยดุ ันงิ� เสน้ ตรงแนวิเฉยี ง ให้�ควิามร�้ส้กไมป่ ็ลอดัภัย การลม� ไมห่ ้ยุดัน�ิง เส้นตดั ักัน ให้ค� วิามร�้สก้ ป็ระสานกนั แขึ้็งแรง เสน้ โค้ง ให้ค� วิามร้�ส้กออ่ นโยนนุม่ นวิล เสน้ คดั ให้�ควิามร�ส้ ้กเคล�่อนไห้วิไห้ลเล�่อน รา่ เริง ต่อเน�่อง เส้นประ ให้�ควิามร้�ส้กขึ้าดัห้าย ลก้ ลบั ไม่สมบรณ้ ์ แสดังส่วินทั�ีมองไม่เห้็น เส้นขั้ดั ให้�ควิามรส้� ้กห้มนุ เวิียนมน้ งง เส้นหยัก ให้�ควิามร้ส� ก้ ขึ้ดั ัแยง� น่ากลัวิ ตน�่ เตน� แป็ลกตา นักออกแบบนาำ เอาควิามร้�สก้ ทัีม� ตี ่อเส�นทัแ�ี ตกต่างกนั มาใชใ� นงานศึลิ ป็ะป็ระยกุ ต ์ โดัย ใชเ� สน� มาเป็ล�ยี นรป้ ็ร่าง เพั่อ� ให้�เกดิ ัควิามร้�สก้ เคล�อ่ นไห้วิและทัาำ ให้�สอ�่ ควิามห้มายไดั�ดัียิ�งขึ้น�้ สี ห้มายถุ้ง ลักษณะขึ้องแสงทัีป� ็รากฏแก่สายตาขึ้องเรา ให้�เห้็นเป็น็ สีขึ้าวิ ดัาำ แดัง เขึ้ียวิ ฯลฯ ห้รอ่ การสะทัอ� นขึ้อง รศั ึมขี ึ้องแสงมาสต้่ าเรา แมส่ ี คอ่ สซี ง�้ เป็็นสีห้ลกั ( สที ั�ไี ม่มีสอี ่น� มาผสมเป็น็ แม่สีไดั � ) ไดัแ� ก่ สนี ำ�าเงิน สแี ดัง และสเี ห้ล่อง วิรรณะขั้องส ี ค่อสที ัี�ให้ค� วิามร้ส� ้กร�อน-เย็น ในวิงจัรสีจัะมสี รี อ� น 7 สี และสีเยน็ 7 ส ี โดัยจัะมีสีมว่ ิงกบั สีเห้ลอ่ ง ซ้ง� เป็น็ ไดัท� ัั�งสองวิรรณะ สีตรงขั้้าม หร่อสีตัดักัน ห้ร่อสีค้่ป็ฏิป็ักษ์ เป็็นสีทัี�มีค่าควิามเขึ้�มขึ้องสี ตัดักันอย่างรุนแรง ในทัางป็ฏิบัติไม่นิยม นำามาใชร� ว่ ิมกนั เพัราะจัะทัาำ ให้แ� ตล่ ะสีไม่สดัใสเทัา่ ทัี�ควิร การนาำ สีตรงขึ้า� มกันมาใช�ร่วิมกัน อาจักระทัาำ ไดั�ดัังนี� 1. มพี ั่น� ทัขี� ึ้องสีห้นง้� มาก อกี สีห้นง�้ น�อย 2. ผสมสีอน�่ ๆ ลงไป็ในสีใดัสีห้น�ง้ ห้รอ่ ทั�งั สองสี 3. ผสมสีตรงขึ้�ามลงไป็ในสีทัง�ั สองสี คุณลกั ษณะขั้องสมี ี 3 ประการ คอ่ 1. สีแทั� ห้มายถุง้ สที ั�อี ย้ใ่ นวิงจัรสธี ิ์รรมชาต ิ ทััง� 12 ส ี ทัีเ� ราเห้น็ อย่ท้ ัุกวิันนแ�ี บ่งเป็็น 2 วิรรณะ โดัยแบง่ วิงจัรสอี อก เป็น็ 2 สว่ ิน จัากสีเห้ลอ่ งวินไป็ถุง้ สมี ่วิง ค่อ 1.1 สีรอ� น ให้�ควิามร้ส� ก้ รุนแรง รอ� น ตน�่ เต�น ป็ระกอบดัว� ิย สีเห้ล่อง สีเห้ลอ่ งส�ม สสี �ม สีแดังส�ม สแี ดัง สมี ว่ ิงแดัง สมี ว่ ิง ควิามรสู้ ึกเกี�ยวิกับสสี ามารถู จัาำ แนกออกไดั�ดัังนี� สีแดัง ให้�ควิามรส�้ ้กร�อน รนุ แรง กระตน�ุ ทั�าทัาย เคล�่อนไห้วิ ตน่� เตน� เรา� ใจั มพี ัลัง ควิามอุดัมสมบร้ ณ์ ควิามมง�ั ค�งั ควิามรกั ควิามสาำ คัญ สีส�ม ให้ค� วิามร�ส้ ้ก ร�อน ควิามอบอ่นุ ควิามสดัใส มีชวี ิิตชวี ิา วิัยรุน่ ควิามคก้ คะนอง การป็ลดัป็ล่อย ควิามเป็รี�ยวิ การระวิัง รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 1 ระดัับมัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

สเี ห้ล่อง ให้�ควิามร้ส� ก้ แจัม่ ใส ควิามร่าเรงิ ควิามเบกิ บานสดัช่น� ชีวิิตให้ม ่ ควิามสดั ให้ม สนี ำา� เงนิ ให้�ควิามร�ส้ ก้ สงบ สุขึ้มุ สภุ าพั ห้นักแน่น เคร่งขึ้รม้ เอาการเอางาน ละเอียดั รอบคอบ สฟี ้้า ให้�ควิามรส�้ ก้ ป็ลอดัโป็รง่ โลง่ กวิ�าง เบา โป็รง่ ใส สะอาดั ป็ลอดัภัย ควิามสวิา่ ง ลมห้ายใจั ควิามเป็น็ อสิ รเสรภี าพั การช่วิยเห้ลอ่ แบ่งป็นั สีมว่ ิง ให้�ควิามร�ส้ ้ก มเี สนห่ ้์ นา่ ตดิ ัตาม เร�นลับ ซ่อนเร�น มอี ำานาจั มีพัลงั แฝงอย้ ่ ควิามเศึร�า ควิามผิดัห้วิงั ควิามสงบ ควิามส้งศึกั ดัิ� สนี �าำ ตาล ให้ค� วิามรส�้ ก้ เกา่ ห้นกั สงบเงยี บ สขี ึ้าวิ ให้�ควิามรส�้ ก้ บรสิ ุทัธิ์ิ� สะอาดั ให้ม ่ สดัใส สีดัำา ให้ค� วิามร�ส้ ก้ ห้นกั ห้ดัห้ ่้ เศึรา� ใจั ทับ้ ตัน สีชมพั้ ให้�ควิามร้ส� ก้ อบอุ่น อ่อนโยน นมุ่ นวิล ออ่ นห้วิาน ควิามรัก เอาใจัใส ่ วิัยร่นุ ห้นุม่ สาวิ ควิามนา่ รกั ควิามสดัใส สีเขึ้ยี วิ จัะทัาำ ให้�เกดิ ัควิามร้�สก้ กระชุม่ กระชวิย ควิามเป็น็ ห้นุ่มสาวิ ในงานออกแบบ ห้รอ่ การจัดั ัภาพั ห้ากเรารจ�้ ักั ใชส� ใี ห้ม� สี ภาพัโดัยรวิมเป็น็ วิรรณะรอ� น ห้รอ่ วิรรณะเยน็ เราจัะสามารถุ ควิบคุม และสรา� งสรรค์ภาพัให้เ� กิดัควิามป็ระสานกลมกลน่ งดังามไดัง� า่ ยขึ้น�้ เพัราะสมี อี ทิ ัธิ์พิ ัล ต่อมวิล ป็รมิ าตร และช่องวิา่ ง สมี คี ณุ สมบตั ทิ ัท�ี ัาำ ให้เ� กดิ ัควิามกลมกลน่ ห้รอ่ ขึ้ดั ัแยง� ไดั � สสี ามารถุขึ้บั เนน� ให้เ� กดิ ัจัดุ ัเดัน่ และการรวิมกนั ให้เ� กดิ ัเป็น็ ห้นว่ ิยเดัยี วิกนั ไดั�สร�างควิามร้�ส้ก สีให้�ควิามร้�ส้กต่อผ้�พับเห้็นแตกต่างกันไป็ ทัั�งนี�ขึ้�้นอย้่กับป็ระสบการณ์ และภ้มิห้ลังขึ้องแต่ละคน สีบางสี สามารถุรักษาบาำ บัดัโรคจัิตบางชนิดัไดั� การใช�สภี ายใน ห้ร่อ ภายนอกอาคาร จัะมผี ลต่อการสัมผสั และสรา� งบรรยากาศึไดั แสงและเงา แสงและเงา ห้มายถุง้ แสงทัีส� อ่ งมากระทับพั�น่ ผิวิทัี�มีสีอ่อนแกแ่ ละพัน�่ ผวิ ิสง้ ต�ำา โค�งนน้ เรียบห้รอ่ ขึ้รขุ ึ้ระทัำาให้�ป็รากฏ แสงและเงาแตกตา่ งกันตัวิกำาห้นดัระดัับขึ้องค่านำ�าห้นัก ควิามเขึ้�มขึ้องเงาจัะขึ้้น� อย้ก่ บั ควิามเขึ้ม� ขึ้องแสง ในทั�ที ัมี� ีแสงสวิา่ งมาก เงาจัะเขึ้ม� ขึ้�น้ และในทั�ที ัม�ี ีแสงสวิ่างน�อย เงาจัะไม่ชัดัเจัน ในทัี�ทั�ไี ม่มแี สงสวิา่ งจัะไมม่ ีเงา และเงาจัะอย่ใ้ นทัางตรงขึ้า� มกับแสง เสมอ คา่ นา�ำ ห้นกั ขึ้องแสงและเงาทัีเ� กดิ ับนวิตั ถุ ุ สามารถุจัาำ แนกเป็น็ ลักษณะทั�ตี า่ ง ๆ ไดัด� ัังนี� 1. บริเวิณแสงสวิ่างจััดั เป็น็ บริเวิณทัอ�ี ย้่ใกลแ� ห้ล่งกาำ เนดิ ัแสงมากทัส�ี ุดั จัะมคี วิามสวิ่างมากทั�สี ดุ ัในวิตั ถุทุ ัีม� ีผวิ ิมนั วิาวิ จัะสะทั�อนแห้ล่งกาำ เนิดัแสงออกมาให้�เห้น็ ไดัช� ัดั 2. บรเิ วิณแสงสวิา่ ง เป็น็ บรเิ วิณทัไี� ดัร� บั แสงสวิา่ ง รองลงมาจัากบรเิ วิณแสงสวิา่ งจัดั ั เนอ่� งจัากอยห่้ ้า่ งจัากแห้ลง่ กาำ เนดิ ั แสงออกมา และเรมิ� มีค่านาำ� ห้นักออ่ น ๆ 3. บริเวิณเงา เป็็นบริเวิณทัี�ไมไ่ ดั�รบั แสงสวิา่ ง ห้รอ่ เป็น็ บริเวิณทัี�ถุ้กบดับงั จัากแสงสวิา่ ง ซง้� จัะมีคา่ นาำ� ห้นกั เขึ้�มมากขึ้น้� กวิา่ บรเิ วิณแสงสวิา่ ง 4. บริเวิณเงาเขึ้�มจััดั เป็็นบริเวิณทัี�อย้่ห้่างจัากแห้ล่งกาำ เนดิ ัแสงมากทัี�สดุ ั ห้รอ่ เป็็นบรเิ วิณทั�ถี ุก้ บดับงั มาก ๆ ห้ลาย ๆ ชั�น จัะมคี ่านำ�าห้นักทัเ�ี ขึ้ม� มากไป็จันถุ้งเขึ้ม� ทัส�ี ดุ ั 5. บรเิ วิณเงาตกทัอดั เป็น็ บรเิ วิณขึ้องพัน่� ห้ลงั ทัเี� งาขึ้องวิตั ถุทุ ัาบลงไป็ เป็น็ บรเิ วิณเงาทัอี� ยภ่้ ายนอกวิตั ถุแุ ละจัะมคี วิาม เขึ้ม� ขึ้องค่านา�ำ ห้นักขึ้�้นอย้ก่ ับควิามเขึ้�มขึ้องเงา นา�ำ ห้นกั ขึ้องพั�น่ ห้ลัง 6. ทัิศึทัางและระยะขึ้องเงา สรปุ เน�อ่ หา เร่อ� งทั�ี 2 ควิามหมายและควิามเปนมาขั้องทัศั ึนศึลิ ป์ไทัย ศึิลป็ะป็ระเภทัทััศึนศึิลป็์ทัี�สำาคัญขึ้องไทัย ไดั�แก่จัิตรกรรม ป็ระติมากรรม และสถุาป็ัตยกรรม ซ้�งเป็็นศึิลป็กรรมทัี� พับเห้็นทัั�วิไป็ โดัยเฉพัาะศึิลป็กรรมทัี�เกี�ยวิกับพัุทัธิ์ศึาสนาห้ร่อพัุทัธิ์ศึิลป็์ทัี�มีป็ระวิัติควิามเป็็นมานับพัันป็ีจันมีร้ป็แบบทัี�เป็็น เอกลกั ษณไ์ ทัย และเป็น็ ศึลิ ป็ะไทัย ทัส�ี ะทัอ� นให้เ� ห้น็ วิถิ ุชี วี ิขิ ึ้นบธิ์รรมเนยี มป็ระเพัณ ี ควิามเชอ�่ และรสนยิ มเกยี� วิกบั ควิามงามขึ้อง คนไทัย ศึิลป็ะเห้ล่านแ�ี ตล่ ะสาขึ้ามีเน�่อห้าสาระทัคี� วิร คา่ แก่การศึก้ ษาแตกต่างกนั ไป็ 2 รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

ไทัยเป็็นชาติทั�มี ีศึิลป็ะและวิัฒนธิ์รรม ตลอดัจันขึ้นบธิ์รรมเนียมป็ระเพัณีขึ้องตนเองมาช�านานแล�วิ เรม�ิ ตั�งแต่ก่อน ป็ระวิตั ิศึาสตร์ ศึิลป็ะไทัยจัะวิิวิฒั นาการและสบ่ เน่�องเป็็นตวั ิขึ้องตวั ิเอง ในทั�ีสุดั เทั่าทัี�ทัราบราวิ พั.ศึ.300 จันถุง้ พั.ศึ. 1800 พัระพัุทัธิ์ศึาสนานำาเขึ้�ามาโดัยชาวิอินเดัีย คร�ังน�ันแสดังให้�เห้็นอิทัธิ์ิพัลต่อร้ป็แบบขึ้องศึิลป็ะไทัยในทัุกๆ ดั�านรวิมทัั�งภาษา วิรรณกรรม ศึลิ ป็กรรม โดัยกระจัายเป็็นกลมุ่ ศึิลป็ะสมัยตา่ งๆ เรม�ิ ต�งั แต่สมัยทัวิาราวิดัี ศึรวี ิชิ ยั ลพับรุ ี เม�อ่ กลุม่ คนไทัยตั�งตัวิ เป็น็ ป็กแผน่ แล�วิ ศึลิ ป็ะดัังกล่าวิจัะตกทัอดักลายเป็น็ ศึิลป็ะไทัย ชา่ งไทัยพัยายามสรา� งสรรค์ให้�มีลักษณะพัเิ ศึษกวิา่ งานศึลิ ป็ะ ขึ้องชาติอ่�น ๆ ค่อ จัะมีลายไทัยเป็น็ เครอ�่ งตกแตง่ ซ้ง� ทัำาให้ล� ักษณะขึ้องศึิลป็ะไทัยมรี ป้ ็แบบเฉพัาะมคี วิามออ่ นห้วิาน ละมุนละไม และไดั�สอดัแทัรกวิัฒนธิ์รรม ขึ้นบธิ์รรมเนียมป็ระเพัณีและควิามร้�ส้กขึ้องคนไทัยไวิ�ในงานอย่างลงตัวิ ดัังจัะเห้็นไดั�จัากภาพั ฝาผนงั ตามวิดั ัวิาอารามต่าง ๆ ป็ราสาทัราชวิงั ตลอดัจันเคร่อ� งป็ระดับั และเคร่�องใช�ทั�วั ิไป็ ลกั ษณะขั้องศึิลปะไทัย จัิตรกรรมไทัย เป็็นการสร�างสรรคภ์ าพัเขึ้ียนทัีม� ลี ักษณะโดัยทัั�วิไป็มกั จัะเป็น็ 2 มิติ ไม่มีแสงและเงา สีพั�น่ จัะเป็น็ สี เรียบ ๆ ไม่ฉ้ดัฉาดั สีทั�ีใช�ส่วินให้ญ่จัะเป็็นสีดัำา สีนา�ำ ตาล สีเขึ้ียวิ เส�นทัี�ใช�มักจัะเป็็นเส�นโค�ง ช่วิยให้�ภาพัดั้อ่อนช�อย นุ่มนวิล ไมแ่ ขึ้ง็ กระดั�าง จัิตรกรรมไทัยมกั พับในวิัดัตา่ ง ๆ เรียกวิ่า “จัติ รกรรมฝาผนัง” ประตมิ ากรรมไทัย ป็ระตมิ ากรรมเป็น็ ผลงานศึลิ ป็กรรมทัเ�ี ป็น็ ร้ป็ทัรง 3 มติ ิ ป็ระกอบจัากควิามสง้ ควิามกวิ�างและควิามน้น ห้ร่อควิามลก้ ร้ป็ทัรงน�ีมีป็ริมาตรทั�ีจัับต�องไดั�และกินระวิางเน�่อทั�ีในอากาศึ ต่างจัากร้ป็ทัรงป็ริมาตรทัางจัิตรกรรมทั�ีแสดังบนพั�่นเรียบเป็็น ป็รมิ าตรทัีล� วิงตา ป็ระตมิ ากรรมเกิดัขึ้�้นจัากกรรมวิิธิ์กี ารสร�างสรรค์แบบต่างๆเช่น การป็น�ั และห้ล่อการแกะสลัก การฉลหุ ้รอ่ ดัุน ป็ระติมากรรมทัว�ั ิไป็มี3แบบค่อ ป็ระตมิ ากรรมแบบลอยตวั ิ สามารถุดัไ้ ดั�โดัยรอบ ป็ระติมากรรมนน้ มีพัน่� รองรบั สามารถุ ดั้ไดั�เฉพัาะดั�าน ห้น�าและดัา� นเฉยี งเทัา่ นน�ั และป็ระตมิ ากรรมแบบเจัาะลก้ ลงไป็ในพั�่น ยุคสมัยขั้องประตมิ ากรรมไทัย ทัง�ั ป็ระตมิ ากรรมรป้ ็เคารพั ป็ระตมิ ากรรมตกแตง่ และป็ระตมิ ากรรมเพัอ�่ ป็ระโยชนใ์ ชส� อยผก้ พันั กบั ควิามเป็ลย�ี นแป็ลง ขึ้องสงั คมไทัยตลอดัมา นอกจัากจัะแสดังคณุ คา่ ทัางทัศั ึนศึลิ ป็ ์ แลว� ิยงั สะทัอ� นวิฒั นธิ์รรมอนั ดังี ามขึ้องชาตใิ นแตล่ ะยคุ แตล่ ะสมยั ออกมาดั�วิย ยคุ สมยั ขึ้องไทัยนั�น อาจัแบง่ ชว่ ิงศึิลป็ะในเชิงป็ระวิัติศึาสตร์ตามห้ลักฐานทัางโบราณวิตั ถุสุ ถุานไดัเ� ป็น็ 2 ช่วิงคอ่ 1. ช่วิงศึิลป็ะก่อนไทัย ห้มายถุ้งช่วิงก่อนทัี�คนไทัยจัะรวิมตัวิกันเป็็นป็กแผ่น ยังไม่มีราชธิ์านี ขึ้องตนเองทัี�แน่นอน แบ่งออกเป็น็ 3 สมัยคอ่ - สมยั ทัวิารวิดัี - สมัยศึรวี ิิชัย - สมยั ลพับุรี 2. ชว่ ิงศึิลป็ะไทัย ห้มายถุง้ ช่วิงทัค�ี นไทัยรวิมตวั ิกนั เป็น็ ป็ก แผน่ มีราชธิ์านที ัแี� นน่ อนแล�วิแบง่ ออกเป็น็ 5 สมัยค่อ สมัย เชียงแสน สมัยสุโขึ้ทััย สมยั อท่้ ัอง สมัยอยุธิ์ยา และสมัยรตั นโกสนิ ทัร์งานป็ระติมากรรมสมยั ตา่ ง ๆ ขึ้องไทัยเห้ลา่ นีผ� ่านการ ห้ลอ่ ห้ลอมและผสมผสานขึ้องวิฒั นธิ์รรม โดัยดัง�ั เดัมิ มรี ากเห้งา� มาจัากวิฒั นธิ์รรมอนิ เดัยี ตอ่ มาผสมผสานกบั วิฒั นธิ์รรมจันี และ ชาติทัางตะวิันตก แตเ่ ป็น็ การผสมผสานดั�วิยควิามชาญฉลาดัขึ้องช่างไทัย ป็ระตมิ ากรรมขึ้องไทัยจั้งยงั คงรักษาร้ป็แบบทัี�เป็น็ เอกลักษณข์ ึ้องไทัยไวิ�ไดัอ� ยา่ ง เดัน่ ชดั ั สามารถุถุา่ ยทัอดัลกั ษณะควิามงดังาม ควิามป็ระณตี วิจิ ัติ รบรรจังและลกั ษณะขึ้องควิาม เป็น็ ชาติไทัยทัรี� ่งุ เร่องมาแต่โบราณให้�โลกป็ระจัักษไ์ ดัพ� ัอจัะกล่าวิถุง้ ป็ระติมากรรมในช่วิงศึลิ ป็ะไทัยไดั� ดังั นี� - ป็ระตมิ ากรรมไทัยสมัยเชยี งแสน - ป็ระตมิ ากรรมไทัยสมยั สุโขึ้ทััย - ป็ระติมากรรมไทัยสมัยอ้่ทัองและสมัยอยุธิ์ยา - ปป็ระตมิ ากรรมไททัยสมยั รตั นโกสินททัร์ รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 3 ระดับั มััธยมัศิกึ ษาตอนตน้

ป็ระติมากรรมไทัยเป็น็ ผลงานศึิลป็ะทั�ถี ุ้กสร�างสรรคข์ ึ้้�นมาดั�วิยควิามคดิ ั ฝมี ่อ ควิามศึรัทัธิ์าจัากภ้มปิ ็ญั ญาทัเี� กิดัจัาก การแก�ป็ัญห้าขึ้องคนในทั�องถุิ�น โดัยใชเ� คร่�องม่อและวิัสดัจุ ัากพั�น่ บ�านทัีห� ้าไดัง� ่าย ๆ เช่น ดันิ เห้นียวิ แกลบ ป็น้ กระดัาษสา สถูาปตยกรรมไทัย สถุาป็ัตยกรรมไทัย ห้มายถุง้ ศึลิ ป็ะการก่อสรา� งขึ้องไทัย ไดัแ� ก่อาคาร บา� นเรอ่ น โบสถุว์ ิหิ ้าร วิัง สถุ้ป็ และสง�ิ ก่อสร�าง อน�่ ๆ ทัม�ี มี ล้ เห้ตทุ ัมี� าขึ้องการกอ่ สรา� งอาคารบา� นเรอ่ นในแตล่ ะ ทัอ� งถุนิ� จัะมลี กั ษณะตกตา่ งกนั ไป็บา� งตามสภาพัทัาง ภม้ ศิ ึาสตร์ และคตินิยมขึ้องแต่ละทั�องถุิ�น แต่สิ�งก่อสร�างทัางศึาสนาพัุทัธิ์มักจัะมีลักษณะทัี�ไม่แตกต่างกันมากนักเพัราะมีควิามเช่�อควิาม ศึรัทัธิ์าและแบบแผนพัิธิ์ีกรรมทัีเ� ห้มอ่ นๆกัน สถุาป็ตั ยกรรมทัมี� ักนิยมนาำ มาเป็น็ ขึ้อ� ศึ้กษา ส่วินให้ญจ่ ัะเป็น็ สถุ้ป็ เจัดัีย์ โบสถุ์ วิิห้าร ห้ร่อพัระราชวิัง เน่�องจัากเป็็นส�ิงก่อสร�างทั�ีคงทัน มีการพััฒนาร้ป็แบบมาอย่างต่อเน่�องยาวินาน และไดั�รับการสรรค สรา� งจัากชา่ งฝมี ่อทั�ีเช�ียวิชาญ พัรอ� มทั�ังมีควิามเป็น็ มาทัีส� ำาคัญควิรแกก่ ารศึก้ ษาอกี ป็ระการห้นง�้ ก็ค่อสิ�งก่อสร�างเห้ลา่ นี� ล�วินมี ควิามทันทัาน มอี ายยุ าวินานป็รากฏเป็น็ อนสุ รณใ์ ห้เ� ราไดัศ� ึก้ ษาเป็น็ อยา่ งดัสี ถุาป็ตั ยกรรมไทัย สามารถุจัดั ัห้มวิดัห้ม ่้ ตามลกั ษณะ การใชง� านไดั� 2 ป็ระเภทั ค่อ 1. สถุาป็ัตยกรรมทัีใ� ช�เป็็นทัอี� ย่้อาศึยั ไดั�แก ่ บ�านเรอ่ น ตำาห้นัก วิังและพัระราชวิงั เป็น็ ต�น บ�านห้ร่อเร่อนเป็็นทัอ�ี ย้ อาศึัยขึ้องสามญั ชน ธิ์รรมดัาทั�วั ิไป็ ซง�้ มที ั�งั เร่อนไม � และเรอ่ นป็้นเร่อนไม�มี อย้่2 ชนิดั คอ่ เรอ่ นเครอ่� งผ้ก เป็็นเรอ่ นไม�ไผ่ ป็้ดัว� ิย ฟ้ากไมไ� ผห่ ้ลงั คามงุ ดัว� ิยใบจัาก ห้ญา� คา ห้ร่อใบไมอ� กี อยา่ งห้นง้� เรยี กวิา่ เรอ่ นเครอ�่ งสบั เป็็นไมจ� ัรงิ ทังั� เนอ่� ออ่ น และเน่อ� แขึ้ง็ ตาม แต่ละทั�องถุิ�น ห้ลังคามุง ดั�วิยกระเบ�่องดัินเผา พั�่นและฝา เป็็นไม�จัริงทัั�งห้มดั ลักษณะเร่อนไม�ขึ้องไทัยในแต่ละทั�องถุิ�น แตกต่างกัน และโดัยทัว�ั ิไป็แล�วิจัะมีลกั ษณะสำาคัญ รว่ ิมกันคอ่ เป็็นเร่อนไม�ชัน� เดัียวิใตถ� ุนุ ส้ง ห้ลงั คาทัรงจััว� ิเอยี งลาดัชัน ตำาหนัก และวิัง เป็็นเร่อนทัี�อย้่ขึ้องชนช�ันส้ง พัระราชวิงศึ์ ห้ร่อทัี�ป็ระทัับช�ันรอง ขึ้องพัระมห้ากษัตริย์สำาห้รับ พัระราชวิังเป็็นทั�ีป็ระทัับขึ้องพัระมห้ากษัตริย์พัระทั�ีนั�งเป็็นอาคารทัี�มีทั�อง พัระโรงซ้�งมีทัี�ป็ระทัับสำาห้รับออกวิ่าราชการ ห้ร่อ กิจัการอ�น่ ๆ 2. สถุาป็ตั ยกรรมทัเ�ี ก�ยี วิขึ้�องศึาสนา ซ้ง� สว่ ินให้ญ่อยใ่้ นบรเิ วิณสงฆัท์ ั�เี รยี กวิ่า วิดั ั ซ�ง้ ป็ระกอบไป็ดัว� ิยสถุาป็ตั ยกรรม ห้ลายอย่างไดั�แก่ โบสถุ์ เป็็นทั�ีกระทัำาสังฆักรรมขึ้องพัระภิกษุวิิห้ารใช�ป็ระดัิษฐาน พัระพัุทัธิ์ร้ป็สำาคัญ และกระทัำาสังฆักรรม ดัว� ิยเห้มอ่ นกัน กฏุ เิ ป็็นทัี�อย้่ขึ้องพัระภิกษุสามเณร ห้อไตร เป็็นทั�ีเก็บรกั ษาพัระไตรป็ฎิ กและคมั ภรี ส์ ำาคญั ทัางศึาสนา ห้อระฆังั และห้อกลอง เป็็นทัี�ใช�เก็บระฆัังห้ร่อกลองเพั�่อตีบอกโมงยาม ห้ร่อเรียกชุมนุมชาวิบ�าน สถุ้ป็เป็็นทัี�ฝังศึพั เจัดัีย์เป็็นทั�ีระล้ก อนั เก�ยี วิเนอ�่ งกบั ศึาสนา ซ�ง้ แบง่ ไดั � 4 ป็ระเภทั คอ่ 1. ธิ์าตุเจัดัยี ์ ห้มายถุง้ พัระบรมธิ์าตุและเจัดัยี ท์ ัี�บรรจัพุ ัระบรมสารีรกิ ธิ์าตขุ ึ้องพัระพัุทัธิ์เจัา� 2. ธิ์รรมเจัดัยี ์ ห้มายถุง้ พัระธิ์รรม พัระวินิ ัยคาำ สัง� สอนทักุ อย่างขึ้องพัระพัุทัธิ์เจัา� 3. บรโิ ภคเจัดัีย ์ ห้มายถุง้ ส�งิ ขึ้องเครอ่� งใช�ขึ้องพัระพัุทัธิ์เจั�า ห้รอ่ ขึ้องพัระภิกษุสงฆั์ไดั�แกเ่ ครอ�่ งอัฐบริขึ้ารทัง�ั ห้ลาย 4. อเุ ทัสิกเจัดัยี ์ ห้มายถุง้ สิ�งทั�สี รา� งขึ้้น� เพัอ่� เป็น็ ทัี�ระลก้ ถุ้งองคพ์ ัระพัุทัธิ์เจัา� เชน่ สถุ้ป็เจัดัยี ์ ณ สถุานทัี�ทัรงป็ระสต้ ิ ตรสั ร้ � แสดังป็ฐมเทัศึนา ป็รนิ ิพัพัาน และรวิมถุง้ สญั ลักษณ์อย่างอ�น่ เช่นพัระพัทุ ัธิ์ร้ป็ธิ์รรมจัักร ตน� โพัธิ์ ิ� เป็น็ ต�น สถุาป็ัตยกรรม ไทัยแทั� ณ ทั�นี ี�จัะเรยี นร้�เฉพัาะเร่�องราวิทัเ�ี ก�ียวิกับวิดั ั โดัยเนน� ไป็ทัี�เร่อ� งขึ้องโบสถุ์และสถุป้ ็เจัดัีย ์ ทั�มี ลี ักษณะโดัดัเดั่นทั�งั โครงสร�าง และการตกแตง่ อันเป็็นเอกลกั ษณ์ขึ้องไทัยโดัยเฉพัาะ โบสถู ห้มายถุ้งสถุานทัีส� ำาห้รับพัระสงฆั์ใช�ป็ระชมุ ทัาำ สังฆักรรม เชน่ สวิดัพัระป็าฏโิ มกขึ้ ์ และอุป็สมบทัเป็็นต�น วิิหาร การสังเกตสถุานทัใ�ี ดัเรียกวิา่ วิิห้าร เม่อ� เขึ้�าไป็อย้่ในบรเิ วิณวิดั ั สถุานทั�ีสร�างเป็น็ วิิห้ารจัะไมม่ ีใบเสมาลอ� มรอบ วิหิ าร ห้มายถุง้ ทั�อี ย่อ้ าศึยั ( มเี ศึรษฐถี ุวิายทัีด� ัิน เพั่�อสร�างอาคารเป็น็ พัทุ ัธิ์บ้ชาแดั่พัระพัุทัธิ์เจัา� สาำ ห้รบั เป็น็ ทั�อี ยแ้่ ละ สอนธิ์รรมะ ในป็ัจัจับุ ันวิิห้ารจัง้ ใชเ� ป็น็ ทัีป� ็ระดัิษฐานพัระพัทุ ัธิ์ร้ป็ เพั่�อให้�ป็ระชาชนกราบไห้วิ� เป็รียบเสม่อนเป็็นทัอี� ย่้ขึ้องพัระพัุทัธิ์เจัา� ) การวิางแป็ลนขึ้องโบสถุ ์ วิิห้าร การกาำ ห้นดัควิามสาำ คัญขึ้องอาคารทัง�ั สอง โบสถุ ์ จัะมีควิามสำาคญั กวิ่าวิิห้าร โบสถุจ์ ัะมีโครงสร�าง ให้ญ่กวิ่า สว่ ินให้ญจ่ ัะวิางแป็ลนให้อ� ย่้ตรงกลาง โดัยมีวิิห้ารสร�างป็ระกบอย้่ดั�านขึ้�าง 4 รายวิชิ า ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

สถูปู – เจัดัยี ์ คอ่ สง�ิ กอ่ สรา� งสาำ ห้รบั บรรจัพุ ัระบรมสารรี กิ ธิ์าตขุ ึ้องพัระพัทุ ัธิ์เจัา� เมอ่� สมยั พัทุ ัธิ์กาลทัผี� า่ นมา คาำ วิา่ สถุป้ ็ เป็็นภาษาบาลีห้มายถุ้งม้ลดัินทั�ีกองส้งขึ้�้นสันนิษฐานวิ่าม้ลดัินน�ันเกิดัจัากกองเถุา� ถุ่านขึ้องกระดั้กคนตายทัี�ถุ้กเผาทัับถุมกันส้ง ขึ้้น� มาจัากกองดัิน เถุา� ถุ่านธิ์รรมดัาไดั�ถุ้กพัฒั นาตามยุคสมยั มกี ารก่ออิฐป็ิดัทับั มล้ ดัิน เพั่อ� ป็อ้ งกนั ไม่ให้�ถุก้ ฝนชะล�างในทั�สี ุดัการ กอ่ อฐิ ป็ิดัทับั ก็ส้งขึ้้น� และกลายเป็็นเจัดัีย์อยา่ งทัเ�ี ราเห้น็ ในป็ัจัจัุบนั ภาพัพัิมพั การพัิมพั์ภาพั ห้มายถุ้ง การถุ่ายทัอดัร้ป็แบบจัากแม่พัิมพั์ออกมาเป็็นผลงานทัี�มีลักษณะเห้ม่อนกันกับแม่พัิมพั์ทัุก ป็ระการ และไดัภ� าพัทัเ�ี ห้มอ่ นกนั มจี ัำานวินตง�ั แต่ 2 ชนิ� ขึ้น�้ ไป็การพัมิ พัภ์ าพัเป็น็ งานทัพ�ี ัฒั นาตอ่ เนอ่� งมาจัากการวิาดัภาพั ซง�้ การ วิาดัภาพัไมส่ ามารถุ สร�างผลงาน 2 ชิ�น ทัีม� ลี ักษณะเห้มอ่ นกันทัุกป็ระการไดั � จั้งมกี ารพััฒนาการพัมิ พัข์ ึ้น้� มา ชาตจิ ันี เป็็นชาติ แรกทั�ีนาำ เอาวิธิ ิ์กี ารพัมิ พั์มาใช�อย่างแพัรห่ ้ลายมานานนับพันั ป็ี จัากน�นั จัง้ ไดัแ� พัรห่ ้ลายออกไป็ในภม้ ิภาคต่างๆขึ้องโลก ชนชาติ ทัางตะวิันตกไดั�พัฒั นาการพัมิ พัภ์ าพัขึ้น้� มาอยา่ งมากมาย มีการนาำ เอาเคร่�องจัักรกลตา่ งๆเขึ้า� มาใชใ� นการพัมิ พัท์ ัำาให้�การพัิมพั์มี การพััฒนาไป็อย่างรวิดัเร็วิในป็ัจัจัุบนั การพัมิ พัภ์ าพัมีองคป์ ็ระกอบทั�ีสำาคญั ดัังนี� 1. แม่พัมิ พัเ์ ป็็นส�งิ ทัี�สาำ คัญทัส�ี ุดัในการพัิมพั์ 2. วิสั ดัุทัใี� ช�พัมิ พัล์ งไป็ 3. สีทัีใ� ชใ� นการพัมิ พั์ 4. ผ้พ� ัมิ พั์ ผลงานทั�ไี ดั้จัากการพัมิ พั์ มี2 ชนดิ ั ค่อ 1. ภาพัพัิมพั์ เป็็นผลงานพัิมพั์ทัี�เป็็นภาพัต่าง ๆ เพั่�อควิามสวิยงามห้ร่อบอกเล่าเร�่องราวิต่าง ๆ อาจัมีขึ้�อควิาม ตัวิอักษรห้ร่อตวั ิเลขึ้ป็ระกอบห้ร่อไม่มีกไ็ ดั 2. สิง� พัมิ พัเ์ ป็็นผลงานพัิมพัท์ ั�ใี ช�บอกเล่าเร่อ� งราวิต่าง ๆ เป็็นตวั ิอกั ษร ขึ้�อควิาม ตัวิเลขึ้อาจัมภี าพัป็ระกอบห้รอ่ ไม่มี ก็ไดั สรุปเน่�อหา เรอ่� งทัี� 3 ควิามงามและคุณคา่ ขั้องทััศึนศึิลปไ์ ทัย คณุ ค่าในการยกระดัับจัติ ใจั คณุ คา่ ขึ้องศึลิ ป็ะอยท่้ ัป�ี ็ระโยชน ์ ชว่ ิยขึ้จัดั ัควิามโฉดั ควิามฉอ� ฉลยกระดับั วิญิ ญาณควิามเป็น็ คนเห้น็ แกต่ น บทักวิขี ึ้อง เนาวิรัตน์ พังษ์ไพับ้ลย์ กวิีซีไรต์ขึ้องไทัย ไดั�ให้�ควิามสำาคัญขึ้องงานศึิลป็ะในการยกระดัับวิิญญาณควิามเป็็นคนก็ค่อ การยก ระดัับจัติ ใจัขึ้องคนเราให้�สง้ ขึ้�น้ ดั�วิยการไดัช� �่นชมควิามงาม และควิามป็ระณตี ละเอียดัออ่ นขึ้องงานศึิลป็ะ ตัวิอยา่ งเช่น เม�่อเรา ทัาำ พัรมอนั สวิยงาม สะอาดัมาป็เ้ ตม็ ห้อ� ง กค็ งไมม่ ใี ครกลา� นาำ รองเทัา� ทัเ�ี ป็อ� นโคลนมาเห้ยยี บยาำ� ทัาำ ลายควิามงามขึ้องพัรมไป็จัน ห้มดัส�ิน ส�ิงทัี�มีคุณค่ามาช่วิยยกระดัับจัิตใจัขึ้องคนเราให้�มั�นคงในควิามดัีงามก็ค่อ ควิามงามขึ้องศึิลป็ะนั�นเองดัังนั�นเม�่อใดัทั�ี มนษุ ย์ไดั�ช�น่ ชมควิามงามขึ้องศึิลป็ะเม่อ� นัน� มนษุ ยก์ ็จัะมจี ัติ ใจัทัีแ� ช่มชน่� และละเอยี ดัอ่อนตามไป็ดัว� ิย เวิน� แตบ่ ุคคลผ้�นั�นจัะมีสติ วิปิ ็ลาส นอกจัากนง�ี านศึลิ ป็ะบางชน�ิ ยงั ให้ค� วิามงามและควิามรส�้ ก้ ถุง้ ควิามดังี าม และงามจัรยิ ธิ์รรมอยา่ งลก้ ซง�้ เป็น็ การจัรรโลง จัิตใจัให้�ผด�้ ัเ้ คร่งเครียดัและเศึร�าห้มองขึ้องศึิลป็นิ ผส�้ ร�างสรรค์และผช�้ �น่ ชมไดั�เป็น็ อย่างดัี ดังั นน�ั จั้งมกี ารส่งเสรมิ ให้�เดั็กสรา� งงานศึิลป็ะ เพั�อ่ ผ่อนคลายควิามเครง่ เครยี ดั และพััฒนาสขุ ึ้ภาพัจัติ ซ�ง้ เป็น็ จัดุ ัเริม� ต�น ขึ้องพัฒั นาการต่าง ๆ อย่างสมบ้รณ์ ควิามร้�ส้กทัางควิามงามขึ้องมนษุ ยม์ ีขึ้อบเขึ้ตกวิา� งขึ้วิางและแตกต่างกนั ออกไป็ตามทััศึนะ ขึ้องแตล่ ะบุคคล เราอาจัรวิมลักษณะเดั่นขึ้องควิามงามไดั� ดังั น�ี 1.ควิามงามเป็น็ สง�ิ ทั�ปี ็รากฏขึ้น้� ในจัติ มนษุ ย์ แมเ� พัยี งชว�ั ิระยะเวิลาห้นง�้ แต่จัะกอ่ ให้เ� กดิ ัควิามป็ติ ยิ ินดั ี และฝงั ใจัจัาำ ไป็ อกี นาน เช่น การไดัม� ีโอกาสไป็เทัยี� วิชมสถุานทัีต� า่ ง ๆ ทั�มี ีธิ์รรมชาติและศึลิ ป็กรรมทั�สี วิยสดังดังาม เราจัะจัาำ และระลก้ ถุ้งดั�วิย ควิามป็ติ ิสขุ ึ้ บางครั�งเราอยากจัะให้�ผ้อ� น่� รบั ร้ด� ั�วิย 2.ควิามงามทัำาให้เ� ราเกดิ ัควิามเพัลดิ ัเพัลิน ห้ลงให้ลไป็กับร้ป็ร่าง รป้ ็ทัรง สีสัน จันลม่ บางส�งิ บาง อย่างไป็ เชน่ ผลไม� แกะสลกั ควิามงามขึ้องลวิดัลาย ควิามละเอยี ดัออ่ น อยากเกบ็ รักษาไวิจ� ันล่มไป็วิ่าผลไม�นั�นมีไวิ�สำาห้รับรบั ป็ระทัานมิใช่มีไวิด� ั้ รายวิชิ า ศิิลปศิกึ ษา (ทช21003) 5 ระดัับมัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

3. สิ�งสิ�งห้น�้งเป็น็ ไดัท� ั�งั สง�ิ ทัส�ี วิยงาม และไมง่ ามไป็จันถุ้งน่าเกลียดั อัป็ลกั ษณ์ แตถ่ ุ�าไดัร� ับการยกย่องวิา่ เป็น็ สิ�งมีคา่ มี ควิามงามจัะตรงกนั ขึ้�ามกับสิ�งอัป็ลกั ษณท์ ันั ทัี 4. ควิามงามไมม่ มี าตราสว่ ินใดัมาช�ัง ตวิง วิดั ัให้�แนน่ อนไดั� ทัาำ ให้�เราไม่สามารถุกำาห้นดัไดัว� ิา่ สง�ิ น�ันส�ิงน�ีมคี วิามงามเทัา่ ใดั 5. ควิามงามขึ้องส�ิงทั�ีมนุษย์สร�างขึ้�้น เป็็นผลมาจัากควิามคิดั ทัักษะฝีม่อ ห้ร่อภ้มิป็ัญญาขึ้องมนุษย์ แต่เม่�อสร�าง เป็น็ วิัตถุุสง�ิ ขึ้อง ต่าง ๆ แลว� ิ กลับเป็น็ ควิามงามขึ้องสิ�งนน�ั ไป็ เช่น ควิามงามขึ้องผ�าควิามงามขึ้องรถุยนต ์ เป็็นตน� การรบั รู้คุณคา่ ทัางศึลิ ปะ มหี ้ลายกระบวินการ ดังั น�ี 1. สงิ� สนุ ทัรยี ์ ห้มายถุง้ งานทัศั ึนศึลิ ป็ท์ ัเี� กดิ ัจัากศึลิ ป็นิ ทัตี� ง�ั ใจัสรา� งงานอยา่ งจัรงิ จังั มกี ารพัฒั นางานตามลาำ ดับั ป็ระณตี เรยี บร�อย ทัง�ั ในผลงาน กรอบ และการติดัตงั� ทั�ที ัาำ ให้ง� านเดัน่ ชดั ั 2.อารมณ์รว่ ิม ห้มายถุง้ สิ�งสนุ ทัรีย์น�ันมคี วิามงามขึ้องเน่อ� ห้าเรอ�่ งราวิ ร้ป็รา่ ง -ร้ป็ทัรง สสี ัน ทัส�ี ามารถุทัาำ ให้ผ� ้�ดัส้ นใจั เพัลิดัเพัลนิ ไป็กับควิามงามขึ้องผลงานนน�ั มีอารมณร์ ว่ ิมห้ร่อคล�อยตาม เช่น เม�อ่ เห้็นงานทัศั ึนศึิลป็์แลว� ิเกดิ ัควิามร้�สก้ ป็ระทัับใจั และห้ยดุ ัดัอ้ ย่ร้ ะยะห้น้�ง เป็น็ ต�น 3. กำาห้นดัจัิต เป็็นขึ้�ันต่อเน่�องจัากการมีอารมณ์ร่วิม กล่าวิค่อในขึ้ณะทัี�เกิดัอารมณ์ร่วิมเพัลิดัเพัลินไป็กับงาน ทััศึนศึิลป็์ ผ้�ดั้ส่วินให้ญ่จัะอย้่ในระดัับทั�ีเห้็นวิ่าสวิยก็พัอใจัแล�วิ แต่ถุ�ามีการกำาห้นดัจัิตให้�ห้ลุดัออกจัากอารมณ์ร่วิมเห้ล่าน�ันวิ่า เรากำาลงั ดัง้ านทััศึนศึิลป็ท์ ัส�ี รา� งสรรค์อยา่ งตัง� ใจั จัริงใจั แตล่ ะจัดุ ัขึ้องผลงานแสดังถุ้งทัักษะฝีมอ่ ขึ้องศึิลป็ิน จัติ ขึ้องเราจัะกลบั มาและเร�ิมดั้ในส่วินรายละเอยี ดัตา่ ง ๆ ทัำาให้�ไดัร� สชาตขิ ึ้องควิามงามทั�ีแป็ลกออกไป็ กระบวินการทั�ัง 3 ขึ้�ันตอนขึ้�างต�นยกตัวิอย่างให้�เขึ้�าใจัง่ายย�ิงขึ้้�นก็ค่อ พัระอุโบสถุวิัดัเบญจัมบพัิธิ์ ออกแบบโดัย เจั�าฟ้้ากรมพัระยานริศึรานวุ ิดั ัตวิ ิงศึ์ อจั ัฉริยะศึิลป็นิ ขึ้องไทัย เป็น็ สถุาป็ตั ยกรรมทั�สี ร�างขึ้้�นเพั�่ออุทัศิ ึให้แ� ก่พัระพัุทัธิ์ศึาสนา การ ก่อสร�างจั้งเต็มไป็ดั�วิยควิามป็ระณีตบรรจัง เป็็นสิ�งสุนทัรีย์ เป็็นทั�ีเชิดัห้น�า ช้ตาขึ้องเม่องไทัยแห้่งห้น้�งทัี�ชาวิไทัยและชาวิ ตา่ งป็ระเทัศึมาเทัย�ี วิชมอยต่้ ลอดัเวิลาดัว� ิยควิามงามขึ้อง สถุาป็ตั ยกรรมและบรรยากาศึทัร�ี ม่ รน่� ทัาำ ให้แ� ขึ้กผม�้ าเยอ่ นเกดิ ัควิาม เพัลิดัเพัลิน ป็ระทัับใจั และใช�เวิลา ผอ่ นคลายอิรยิ าบถุอย้น่ านพัอสมควิร ผ้�มาเย่อนบางคนฉกุ คิดัไดั�วิา่ ขึ้ณะนก�ี ำาลังอยต่้ อ่ ห้น�าสถุาป็ัตยกรรมทั�ีงดังามและมีช่�อเสียง ควิรจัะดั้อย่างพัินิจัพัิเคราะห้์ ดั้ให้�ละเอียดัทัีละส่วิน ซ้�งออกแบบไดั�กลมกล่นทั�ัง รป้ ็รา่ งและวิสั ดัซุ ง้� ทัาำ ดัว� ิยห้นิ ออ่ นทัสี� วิยงามแป็ลกไป็กวิ่าโบสถุแ์ ห้ง่ อน�่ กลมุ่ คนทักี� าำ ห้นดัจัติ ในสว่ ินให้ญจ่ ัะเป็็นผท�้ ัมี� รี สนยิ มห้รอ่ มพี ั�น่ ฐานทัางศึลิ ป็ะพัอสมควิร สรปุ เนอ�่ หา เรอ�่ งทั�ี 4 การนาำ ควิามงามขั้องธิ์รรมชาตมิ าสร้างสรรคผ์ ลงาน ควิามคิดัสร�างสรรค์เป็น็ ส�ิงทั�ีเกิดัจัากควิามคิดัสร�างสรรค์ เป็็นการดัำาเนินการในลักษณะต่าง ๆเพั�่อให้�เกิดัส�ิงแป็ลก ให้ม่ทัีไ� มเ่ คยป็รากฏมาก่อน สิ�งทัม�ี ชี ีวิิตเทัา่ น�นั ทัจ�ี ัะมีควิามคดิ ัอย่างสรา� งสรรค์ไดัค� วิามคดิ ัสรา� งสรรค์เป็น็ ควิามคดิ ัระดับั สง้ เป็น็ ควิามสามารถุทัางสตปิ ็ญั ญาแบบห้นง�้ ทัจ�ี ัะคดิ ัไดัห� ้ลายทัศิ ึทัาง ห้ลากห้ลายรป้ ็แบบโดัยไมม่ ขี ึ้อบเขึ้ต นาำ ไป็สก่้ ระบวินการคดิ ัเพัอ่� สร�างสิ�งแป็ลกให้ม่ ห้ร่อเพั�่อการพััฒนาขึ้องเดัิมให้�ดัีขึ้�้น ทัำาให้�เกิดัผลงานทัี�มีลักษณะเฉพัาะตนเป็็นตัวิขึ้อง ตัวิเองอาจักล่าวิ ไดั�วิ่า มนุษย์เป็็นส�ิงมีชีวิิตเพัียงชนิดัเดัียวิในโลก ทั�ีมีควิามคิดัสร�างสรรค์เน่�องจัากต�ังแต่ในอดัีตทัี�ผ่านมา มีแต่มนุษย์เทั่านั�นทั�ี สามารถุสร�างสิ�งให้ม่ ๆ ขึ้้�นมาเพั�่อใช�ป็ระกอบในการดัำารงชีวิิตและสามารถุพััฒนาสิ�งต่าง ๆ ให้�ดัีขึ้้�นกวิ่าเดัิม รวิมถุ้งมีควิาม สามารถุในการพััฒนาตน พััฒนาสังคม พััฒนาป็ระเทัศึ และรวิมถุ้งพััฒนาโลกทัี�เราอย้่ให้�มีลักษณะทัี�เห้มาะสมกับมนุษย์มาก ทัีส� ดุ ั ในขึ้ณะทัส�ี ตั วิ์ชนิดัต่าง ๆ ทั�มี ีวิิวิฒั นาการมาเชน่ เดัียวิกบั เรายังคงมีชีวิิตควิาม เป็็นอยแ่้ บบเดัิมอยา่ งไม่มกี ารเป็ลย�ี นแป็ลง มากกวิา่ ครง้� ห้นง้� ขึ้องการพับทัยี� งิ� ให้ญข่ ึ้องโลกไดัถ� ุ้กกระทัาำ ขึ้น�้ มาโดัยผา่ น “การคน� พับโดัยบงั เอญิ ” ห้รอ่ การคน� พับบางสิง� ขึ้ณะ ทัีก� ำาลังคน� ห้าบางส�ิงอย้่ การพัฒั นาควิามคิดั สรา� งสรรค์ขึ้องมนษุ ย์จัะทัำาให้�เกิดัการเป็ลย�ี นแป็ลงการสรา� งสรรค์อาจัไมจ่ ัาำ เป็็น ตอ� งยงิ� ให้ญถ่ ุง้ ขึ้นาดัการพัฒั นาบางสิง� ขึ้น�้ มาให้ก� บั โลก แตม่ อี าจัเกยี� วิ ขึ้อ� งกบั พัฒั นาการบางอยา่ งให้ใ� ห้มข่ ึ้น้� มา อาจัเป็น็ สง�ิ เลก็ ๆ น�อยๆเพั�่อตัวิขึ้องเราเอง เม�่อเราเป็ลี�ยนแป็ลงตัวิเราเอง เราจัะพับวิ่าโลกก็จัะเป็ล�ียนแป็ลงไป็พัร�อมกับเรา และในวิิถุีแห้่งการ เป็ลย�ี นแป็ลงทั�เี ราไดัม� ปี ็ระสบการณก์ ับโลกควิามคดิ ั 6 รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

สรา� งสรรคจ์ ัง้ มีควิามห้มายทัีค� อ่ นขึ้า� งกวิา� งและสามารถุนาำ ไป็ใชป� ็ระโยชนก์ บั การผลิต การสรา� งสรรค์ส�งิ ป็ระดัิษฐใ์ ห้มๆ่ กระบวินการวิิธิ์ีการทั�คี ดิ ัค�นขึ้้�นมาให้ม่คาดัห้วิังวิ่าควิามคิดัสรา� งสรรค์จัะช่วิยให้�การดัาำ เนินชวี ิิตและสังคมขึ้องเราดัีขึ้้น� เราจัะมี ควิามสขุ ึ้ มากขึ้้�น โดัยผ่านกระบวินการทั�ไี ดัป� ็รับป็รุงขึ้้�นมาให้ม่นท�ี ั�ังในดัา� น ป็ริมาณและคณุ ภาพั จัดุ ัม่ง� หมายขั้องการคิดัสรา้ งสรรค งานศึิลป็ะโดัยเฉพัาะงานศึิลป็ะสมัยป็ัจัจัุบัน ศึิลป็ินจัะสร�างสรรค์งานศึิลป็ะในร้ป็แบบทัี�ห้ลากห้ลายมากขึ้�้นทัำาให้�มี ขึ้อบขึ้่ายกวิ�างขึ้วิางมาก แต่ไม่วิ่าจัะเป็็นไป็ในลักษณะใดัก็ตาม งานศึิลป็ะทัุกป็ระเภทั จัะให้�คุณค่าทั�ีตอบสนองต่อมนุษย์ใน ดั�านทัี�เป็็นผลงานการแสดังออกขึ้องอารมณ์ควิามร้�ส้กและควิามคิดัเป็็นการ ส่�อถุ้งเร�่องราวิทั�ีสำาคัญ ห้ร่อเห้ตุการณ์ทั�ีป็ระทัับใจั เป็น็ การตอบสนองต่อควิามพั้งพัอใจั ทังั� ทัางดัา� นจัิตใจัและควิามสะดัวิกสบายดั�านป็ระโยชนใ์ ช�สอยขึ้องศึลิ ป็วิตั ถุุ สรปุ เนอ�่ หา เร�่องทั�ี 5 ควิามคดิ ัสรา้ งสรรค์ในการนาำ เอาวิสั ดัแุ ละสิง� ขั้องตา่ ง ๆ มาตกแต่งรา่ งกายและสถูานทัี� ควิามคิดัสร้างสรรค์ ค่อ กระบวินการคิดัขึ้องสมองซ้�งมีควิามสามารถุในการคิดัไดั�ห้ลากห้ลายและแป็ลกให้ม่จัาก เดดัมิ โดดัยสามารถถุนาำ�ไปป็ปป็ระยกุ ตท์ทัฤษฎ ี หห้รอ่ื หห้ลกั การไดดัอ�้ ยา่ งรอบคอบและมคี ววิามถถุกู้ ตอ�้ งจจันนไปาำ สไปู่ก็สาก่้รคารดิ คดิน้ ัคแน�ลแะลสะร้าสงรสา� งิ่ ปสงิ�รปะ็ดระษิ ดฐัิ์ ษทีฐ่แ์ทปั�ีแลปก็ลใหกมให่ห้มร่หือ้ร่อูปรแ้ปบ็แบบคบวคาวมิาคมิดคใิดหัใมห้่ มน่ อนกอจกาจกัาลกักลษักณษณะกะากราคริดคสิดัรส้ารง�าสงรสรคร์คด์ดังักังกลล่าว่าวนินี้แ�แีลล้ว�วิย ยังมังมีคีคววาิามมสสาามมาารรถถมุมอองงคคววาิามมคคิดิดั สร�างสรรค์ไดั�ห้ลากห้ลาย ซ�้งอาจัจัะมองในแง่ทั�ีเป็็นกระบวินการคิดัมากกวิ่าเน่�อห้าการคิดั โดัยทัี�สามารถุใช�ลักษณะการคิดั สรา� งสรรคใ์ นมติ ทิ ัก�ี วิา� งขึ้น�้ เชน่ การมคี วิามคดิ ัสรา� งสรรคใ์ นการทัาำ งาน การเรยี น ห้รอ่ กจิ ักรรมทัต�ี อ� งอาศึยั ควิามคดิ ัสรา� งสรรค์ ดัว� ิย อยา่ งเช่น การทัดัลองทัางวิิทัยาศึาสตร์ ห้รอ่ การเลน่ กีฬาทัี�ตอ� งสร�างสรรคร์ ป้ ็แบบเกมให้ห� ้ลากห้ลายไมซ่ �ำาแบบเดัมิ เพั่�อ ไม่ให้�ค้่ต่อส้�ร้�ทััน เป็็นต�น ซ้�งอาจักล่าวิไดั�วิ่าเป็็นลักษณะการคิดัสร�างสรรค์ในเชิงวิิชาการ แต่ อย่างไรก็ตาม ลักษณะการคิดั สรา� งสรรคต์ า่ งๆ ทัีก� ลา่ วินนั� ตา่ งกอ็ ยบ่้ นพั่น� ฐานขึ้องควิามคดิ ัสรา� งสรรค ์ โดัยทับี� คุ คลสามารถุเชอ่� มโยงนำาไป็ใชใ� นชวี ิติ ป็ระจัาำ วินั ไดั�ดัี ศึิลปะกบั การตกแตง่ ทั�อี ยู่อาศึยั มนุษย์เป็็นสัตวิ์สังคมทัี�ต�องการสถุานทัี�ป็กป็้องคุ�มครองจัากสิ�งแวิดัล�อมรอบกาย ไม่วิ่ามนุษย์จัะอย้่แห้่งใดั สถุานทัี� อยา่ งไร ทัอี� ยอ่้ าศึยั จัะสรา� งขึ้น�้ เพัอ่� ป็อ้ งกนั ภยั อนั ตรายจัากสง�ิ แวิดัลอ� มภายนอกทัอี� ยอ่้ าศึยั เป็น็ ห้นง้� ในป็จั ัจัยั ทัม�ี คี วิามสาำ คญั และ จัาำ เป็น็ สาำ ห้รบั การดัาำ รงชวี ิติ ขึ้องมนษุ ยม์ นษุ ยจ์ ัง้ มกี ารพัฒั นาทั �ี อยอ่้ าศึยั เพัอ่� สนองควิามตอ� งการและควิามพัอใจัขึ้องแตล่ ะบคุ คล มนุษย์ทัุกคนมีการพััฒนาการในชีวิิตขึ้องตนเอง มนุษย์จั้งนำาพััฒนาการเห้ล่าน�ีมาใช�ให้�เป็็นป็ระโยชน์การพััฒนาทั�ีอย้่อาศึัย จั้งเป็็นห้น้�งในป็ัจัจััยทั�ีสำาคัญสำาห้รับมนุษย์ทั�ีอย้่อาศึัยในป็ัจัจัุบันถุ้กพััฒนาให้�ทัันสมัยกวิ่า ในอดัีตเน�่องจัากต�องป็รับป็รุงให้ เห้มาะสมกบั สภาพัการณ์และส�งิ แวิดัล�อมขึ้องโลกทัี�เป็ลยี� นแป็ลง แตใ่ นการป็รับป็รุงนน�ั ควิรคำาน้งถุ้งสภาพัทัางภม้ ิศึาสตร์และ วิัฒนธิ์รรมทัอ� งถุิ�นควิบค่้กันไป็ การพััฒนาทั�อี ยอ่้ าศึยั นัน� จั้งจัะเห้มาะสมและสนองควิาม ต�องการอยา่ งแทั�จัรงิ ทัอ�ี ยอ่้ าศึยั โดัยเฉพัาะบา� นในป็จั ัจับุ นั จัะมรี ป้ ็แบบทัเี� รยี บงา่ ยใกลช� ดิ ัธิ์รรมชาตแิ ละคาำ นง้ ถุง้ ป็ระโยชนใ์ ชส� อยเป็น็ ห้ลกั และเน�นในเร�อ่ งเทัคโนโลยีต่าง ๆ เพัิ�มมากขึ้�้น เพัราะเกดิ ัการเป็ล�ยี นแป็ลงตามรสนิยมการบริโภคนอกจัากนใ�ี นการจััดัตกแตง่ ภายในจัะมีการผสมผสานการตกแต่งแบบตะวิันตกและตะวิันออกเขึ้�าดั�วิยกัน ทัำาให้�เกิดัผลงานการตกแต่งในร้ป็แบบทัี�ใช�งาน ไดัส� ะดัวิก ตามรป้ ็แบบตะวินั ตกป็จั ัจัยั อกี ป็ระการห้นง้� ในการจัดั ั ตกแตง่ ภายในบา� นคอ่ การนาำ ห้ลกั การทัางศึลิ ป็ะมาผสมผสาน เขึ้�ากับการตกแต่ง เพั�่อให้�การดัำารงชีวิิตภายในบ�านสะดัวิกทัั�งกายและใจั และแสดังออกถุ้งควิามงดังาม และมีรสนิยมขึ้อง ผเ�้ ป็็นเจัา� ขึ้องบ�าน องค์ป็ระกอบทัางศึลิ ป็ะจัง้ ถุก้ นำามาเกย�ี วิขึ้�อง องคป์ ระกอบทัางศึลิ ปะทั�นี าำ มาใช้ใน การจัดั ัแต่งแตง่ ทัี�อยอู่ าศึยั ไดัแ้ ก่ 1. ขึ้นาดัและสัดัส่วินนำามาใช�ในการจััดัทั�ีอยอ้่ าศึัย 2. ควิามกลมกลน่ (Harmony) ควิามกลมกลน่ ขึ้องศึลิ ป็ะทั�นี ำามา ใชใ� นการจัดั ัตกแตง่ ทัี�อย้่ 3. การตัดักนั ในการตดั ักันโดัยทัั�วิไป็ขึ้องการจัดั ัตกแต่งทัอ�ี ย่อ้ าศึยั นยิ มทัาำ ในรป้ ็แบบขึ้องการขึ้ัดักนั ในการใช�เคร่�อง เรอ่ นในการตกแต่ง เพั�่อสร�างจัุดัเดั่นห้ร่อจัดุ ัสนใจัในการตกแต่งไม่ให้�เกิดัควิามกลมกล่นมากเกินไป็ การออกแบบเคร�่องเร่อน แบบร่วิมสมยั จั้งไดัร� บั ควิามนิยม เน�อ่ งจัากสรา� งควิามโดัดั เดั่นขึ้องการตกแต่งไดั� เป็็นอยา่ งดัี 7 รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

4. เอกภาพั ในการตกแต่งส�ิงต่าง ๆ ห้ากขึ้าดัเอกภาพังานทัี�สาำ เร็จัจัะขึ้าดัควิามสมบ้รณใ์ นการตกแต่ง ภายในการ รวิมกลมุ่ กจิ ักรรมเขึ้า� ดัว� ิยกนั การรวิมพัน่� ทัใี� นห้อ� งตา่ ง ๆ ให้เ� ห้มาะสมกบั กจิ ักรรมจัง้ เป็น็ การใชเ� อกภาพัใน การจัดั ัพัน�่ ทัที� ัช�ี ดั ัเจัน การจััดัเอกภาพัขึ้องเคร่�องเรอ่ นเคร่อ� งใช�ก็เป็็นสง�ิ สาำ คัญ ห้ากเครอ่� งเรอ่ นจัดั ัไม่เป็็น ระเบียบยอ่ มทัาำ ให้�ผอ้� าศึยั ขึ้าดัการใชส� อยทั�ี ดัแี ละขึ้าดัป็ระสทิ ัธิ์ิภาพัในการทัาำ งาน 5. การซ�ำา การซ�ำาและจัังห้วิะเป็็นส�งิ ทั�สี มั พัันธิ์์กนั การซ�ำาสามารถุนาำ มาใชใ� นงานตกแต่งไดั�ห้ลายป็ระเภทัเพัราะการ ซาำ� ทัาำ ให้เ� กดิ ัควิามสอดัคลอ� งขึ้องการออกแบบการออกแบบตกแตง่ ภายในการซา�ำ อาจันาำ มาใชใ� นเรอ�่ ง สายตา เชน่ การป็ก้ ระเบอ�่ ง ป็้พั่�นทัี�เป็็นลวิดัลายต่อเน่�อง ห้ร่อการติดัภาพัป็ระดัับผนังถุ้งแม�การซำ�าจัะทัำาให้� งานสอดัคล�อง ห้ร่อต่อเน่�องแต่ก็ไม่ควิรใช�ใน ป็รมิ าณทั�มี ากเพัราะจัะทัาำ ให้ด� ั้สบั สน 6. จัังห้วิะ การจััดัจัังห้วิะขึ้องทั�ีอย้่อาศึัยทัำาไดั�ห้ลายลักษณะ เช่น การวิางผังบริเวิณห้ร่อการจััดัแป็ลน บ�านให้�ม ี ลักษณะทัี�เช�่อมพั่�นทัี�ต่อเน่�องกันเป็็นระยะ ห้ร่อจัังห้วิะ นอกจัากนี�การจััดัพั�่นทัี�ใช�สอยภายในอาคารนับเป็็นสิ�งสำาคัญ เพัราะ จัะทัาำ ให้�เกดิ ัระเบียบและสะดัวิกต่อการทัาำ งาน และทัำาให้�การทัาำ งาน และทัาำ ให้�การทัาำ งาน มปี ็ระสทิ ัธิ์ิภาพัย�ิงขึ้�น้ การจัดั ัพั�น่ ทั�ี ใชส� อยภายในอาคารทันี� ยิ มไดัแ� กก่ ารจัดั ัพัน�่ ทัก�ี ารทัาำ งานขึ้องห้อ� งครวั ิ โดัยแบง่ พัน่� ทักี� ารทัาำ งานให้เ� ป็น็ จังั ห้วิะตอ่ เนอ�่ งกนั ไดัแ� ก่ พัน�่ ทัขี� ึ้องการเก็บ การป็รุงอาห้าร การลา� ง การ ทัำาอาห้าร และการ เสิรฟ์ ้อาห้ารเป็น็ ตน� 7. การเน�น ศึิลป็ะขึ้องการเน�นทั�ีนาำ มาใช�ในทัอี� ยอ้่ าศึยั ไดัแ� ก ่ 7.1 การเนน� ดัว� ิยส ี ไดั�แก่การตกแตง่ ภายในห้ร่อภายนอกอาคารดั�วิยการใช�สตี กแต่งทั�กี ลมกลน่ ห้รอ่ โดัดัเดัน่ เพั่อ� ให้ส� ะดัดุ ัตาห้รอ่ สดัชน�่ สบายตา ซ�ง้ ขึ้้น� อยก้่ บั วิัตถุุป็ระสงค์ขึ้องการจััดัน�นั 7.2 การเน�นดัว� ิยแสง ไดัแ� ก่ การใช�แสง สวิา่ งเน�นควิามงามขึ้องการตกแตง่ และเคร่อ� งเร่อน ภายในบ�านให้�ดั้ โดัดัเดั่น การใชโ� คมไฟ้ห้ร่อแสงสวิา่ งตา่ ง ๆ สามารถุสร�างควิามงามและให้บ� รรยากาศึทัส�ี ดัชน่� ห้ร่อสนุ ทัรีย์ไดั�อยา่ งดัใี นการใช แสงไฟ้ควิรคาำ น้งถุ้งร้ป็แบบขึ้องโคมไฟ้ ทัถ�ี ุก้ ตอ� งและ เห้มาะสมกับขึ้นาดัและสถุานทัต�ี ลอดัจันควิามกลมกลน่ ขึ้องโคมไฟ้และ ขึ้นาดัขึ้องห้อ� ง 7.3 เน�นดัว� ิยการตกแตง่ ไดัแ� ก่ การใช�วิสั ดั ุ เคร่อ� งเร่อน เคร�่องใช�ห้รอ่ ขึ้องตกแตง่ ตา่ ง ๆ ตกแตง่ ให้ส� อดัคลอ� ง สวิยงามเห้มาะสมกบั รป้ ็แบบและสถุานทั�ตี กแต่งนัน� ๆ 8. ควิามสมดัุล การใช�ควิามสมดัุลในการจััดัอาศึยั ไดั�แกจ่ ัดั ัตกแต่งเคร่อ� งเร่อน ห้รอ่ วิสั ดัตุ ่าง ๆ ให้ม� คี วิามสมดัลุ ตอ่ การ ใช�งาน ห้ร่อเห้มาะสมกับสถุานทั�ี เช่น การกำาห้นดัพั�่นทั�ีใช�สอยทัี�สะดัวิกต่อการทัำางาน ห้ร่อการจััดัทัิศึทัางขึ้องเคร�่องเร่อนให้ เห้มาะสมกบั สภาพัแวิดัล�อม และการทัำางาน โดัยเฉล�ยี กิจักรรมให้เ� ห้มาะสมและสมดัุล 9. ส ี สีมีควิามสัมพันั ธิ์์กับงานศึลิ ป็ะ และการตกแตง่ สถุานทั� ี เพัราะสีมผี ลต่อสภาพัจัิตใจัและอารมณข์ ึ้องมนุษย ์ สีให้� ผอ้� ย่้อาศึยั อย่อ้ ยา่ งมคี วิามสขุ ึ้ เบกิ บานและร่�นรมย์ สรุปเน�อ่ หา เร�่องทัี� 6 คณุ ค่าขั้องควิามซาบซ�งึ ขั้องวิัฒนธิ์รรมขั้องชาติ ศึลิ ป็ะไทัยเป็็นเอกลักษณข์ ึ้องชาติไทัย ซ�้งคนไทัยทังั� ชาติต่างภาคภม้ ใิ จัอยา่ งย�งิ ควิามงดังามทัีส� ่บทัอดั อันยาวินาน มาต�ังแต่อดัีต บ่งบอกถุ้งวิฒั นธิ์รรมทัเ�ี กิดัขึ้้�น โดัยมพี ัฒั นาการบนพั่น� ฐานขึ้องควิามเป็็นไทัย ลักษณะ นิสยั ทั�อี อ่ นห้วิาน ละมนุ ละไม รักสวิยรักงาม ทั�ีมีมานานขึ้องสังคมไทัย ทัำาให้�ศึิลป็ะไทัยมีควิามป็ระณีต อ่อนห้วิาน เป็็นควิามงามอย่างวิิจัิตรอลังการทั�ีทัุกคน ไดัเ� ห้็นตอ� ง ต่น� ตา ต่น� ใจั อย่างบอกไม่ถุก้ ลกั ษณะควิาม งามน�จี ัง้ ไดั�กลายเป็น็ ควิามร้ส� ก้ ทัางสุนทัรียภาพัโดัยเฉพัาะคนไทัย เม่�อ เราไดั�ส่บค�นควิามเป็็นมาขึ้องสังคมไทัย พับวิ่าวิิถุีชีวิิตอย้่กันอย่างเรียบง่าย มีป็ระเพัณีและศึาสนาเป็็นเคร�่องย้ดัเห้น�ียวิจัิตใจั สังคมไทัยเป็น็ สงั คม เกษตรกรรมมาก่อน ดังั น�ัน ควิามผ้กพัันขึ้องจัิตใจัจัง้ อย้่ทั�ีธิ์รรมชาติแมน่ ำา� และพั�น่ ดันิ สง�ิ ห้ล่อห้ลอมเห้ลา่ นี� จั้งเกิดั บ้รณาการเป็็นควิามคิดั ควิามเช�่อและป็ระเพัณีในทั�องถุ�ิน แล�วิถุ่ายทัอดัเป็็น วิัฒนธิ์รรมไทัยอย่างงดังาม ทั�ีสำาคัญ วิฒั นธิ์รรมช่วิยสง่ ต่อคุณคา่ ควิามห้มายขึ้องสง�ิ อันเป็น็ ทัี�ยอมรบั ในสงั คมห้นง�้ ๆ ให้�คนในสังคมนั�นไดัร� ับรแ�้ ล�วิ ขึ้ยายไป็ในขึ้อบ เขึ้ตทัก�ี วิา� งขึ้�น้ ซ�ง้ ส่วินให้ญ่การสอ�่ สารทัางวิัฒนธิ์รรมนน�ั กระทัาำ โดัยผ่านสัญลักษณ์ และ สญั ลักษณ์นค�ี ่อผลงานขึ้องมนุษยน์ ั�น รายวิิชา ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) 8 ระดับั มััธยมัศิึกษาตอนตน้

เองทั�ีเรียกวิ่า ศึิลป็ะไทัย ป็ัจัจัุบันคำาวิ่า “ศึิลป็ะไทัย” กำาลังจัะถุ้กล่มเม�่ออิทัธิ์ิพัลทัางเทัคโนโลยีสมัยให้ม่เขึ้�ามาแทันทัี�สังคม เก่าขึ้อง ไทัย โดัยเฉพัาะอย่างยงิ� โลกแห้่งการส�่อสารไดั�ก�าวิไป็ลา�ำ ยุคมาก จันเกิดัควิามแตกตา่ งอยา่ งเห้น็ ไดั�ชดั ัเมอ่� เป็รียบเทัียบ กับสมัยอดัีต โลกให้ม่ยุคป็ัจัจัุบันทัำาให้�คนไทัยมีควิามคิดัห้่างไกลตัวิเองมากขึ้้�น และอิทัธิ์ิพัลดัังกล่าวิ น�ีทัำาให้�คนไทัยล่มตัวิ เราเองมากขึ้�้นจันกลายเป็็นส�ิงสับสนอย้่กับสังคมให้ม่อย่างไม่ร้�ตัวิ มีควิามวิุ่นวิายดั�วิย อำานาจัแห้่งวิัฒนธิ์รรมส�่อสารทั�ีรีบเร่ง รวิดัเร็วิจันล่มควิามเป็็นเอกลักษณ์ขึ้องชาติ เม�่อเราห้ันกลับมามองตัวิเราเองให้ม่ ทัำาให้�ดั้ห้่างไกลเกินกวิ่าจัะกลับมาเรียนร้�วิ่า พั่�นฐานขึ้องชาติ บา� นเมอ่ งเดัมิ เรานัน� มีควิามเป็น็ มาห้ร่อมวี ิฒั นธิ์รรมอยา่ งไร ควิามร้ส� ก้ เช่นน� ี ทัำาให้เ� ราลม่ มองอดัีตตวั ิเอง การ มวี ิถิ ุ ี ชวี ิิตกับสังคมป็ัจัจัุบันจัำาเป็็นตอ� งดัน�ิ รนต่อสก้� ับป็ัญห้าตา่ ง ๆ ทั�วี ิง�ิ ไป็ขึ้�างห้นา� อย่างรวิดัเรว็ ิ ถุา� เรามปี ็ัจัจับุ นั โดัยไมม่ ี อดัตี เราก็จัะมีอนาคตทั�ีคลอนแคลนไม่มั�นคง การดัำาเนินการนำาเสนอแนวิคิดัในการจััดัการเรียนการสอนศึิลป็ะในคร�ังนี� จั้งเป็็น เสม่อนการค�นห้าอดัตี โดัยเราชาวิศึลิ ป็ะตอ� งการให้�อนชุ นไดัม� องเห้น็ ถุ้งควิามสาำ คญั ควิามเป็็นมาขึ้องศึิลป็ะไทัย ไทัยเป็็นชาติทัี�มีศึิลป็ะและวิัฒนธิ์รรม ตลอดัจันขึ้นบธิ์รรมเนียมป็ระเพัณีขึ้องตนเอง มาช�านานแล�วิ เร�มิ ตง�ั แตก่ อ่ นป็ระวิตั ศิ ึาสตร์ ศึิลป็ะไทัยจัะวิวิ ิัฒนาการและสบ่ เน่อ� ง เป็น็ ตวั ิขึ้องตัวิเองในทัีส� ุดั เทั่าทั�เี ราทัราบ ราวิ พั.ศึ. 300 จันถุ้ง พั.ศึ. 1800 พัระพัทุ ัธิ์ศึาสนานำาเขึ้�ามาโดัยชาวิอินเดัีย คร�ังนนั� แสดังให้เ� ห้น็ อิทัธิ์ิพัลต่อร้ป็แบบขึ้องศึลิ ป็ะ ไทัยในทัุกๆ ดัา� นรวิมทังั� ภาษา วิรรณกรรม ศึิลป็กรรม โดัยกระจัายเป็น็ กลุม่ ศึิลป็ะสมยั ต่าง ๆ เรมิ� ต�งั แตส่ มยั ทัวิาราวิดั ี ศึรวี ิชิ ัย ลพับรุ ี เม่�อกลมุ่ คนไทัยตงั� ตัวิเป็็นป็ก แผ่นแล�วิ ศึิลป็ะ ดังั กล่าวิจัะตกทัอดักลายเป็น็ ศึิลป็ะไทัย ช่างไทัยพัยายามสรา� งสรรคใ์ ห้�มี ลักษณะพัเิ ศึษกวิ่า งานศึลิ ป็ะขึ้อง ชาติอ่น� ๆ คอ่ จัะมีลวิดัลายไทัยเป็็นเครอ่� งตกแตง่ ซ�ง้ ทัาำ ให้�ลกั ษณะขึ้องศึิลป็ะไทัยมรี ้ป็แบบ เฉพัาะมีควิาม อ่อนห้วิาน ละมุนละไม และไดัส� อดัแทัรกวิัฒนธิ์รรม ขึ้นบธิ์รรมเนยี มป็ระเพัณแี ละควิามรส้� ก้ ขึ้องคนไทัย ไวิใ� น งานอยา่ งลงตวั ิ ดังั จัะเห้็นไดัจ� ัากภาพัฝาผนังตามวิัดัวิาอารามตา่ งๆป็ราสาทัราชวิัง ตลอดัจัน เคร่�องป็ระดับั และเคร�่องใชท� ั�วั ิไป็ ประวิตั ศิ ึลิ ปะไทัย ศึิลป็ะไทัยแบง่ ไดัเ� ป็็นยุคต่าง ๆ ดัังน�ี 1. แบบทัวิาราวิดั(ี ราวิ พั.ศึ. 500 –1200 ) 2. แบบศึรวี ิิชยั (ราวิ พั.ศึ. 1200 –1700 ) 3. แบบลพับรุ ี (ราวิ พั.ศึ. 1700 - 1800) ให้น� กั ศึ้กษาไดั�ศึ้กษาเพัิ�มเติมจัากห้นงั ส่อแบบเรียน รายวิชิ าศึลิ ป็ศึก้ ษา ทัช21003 รายวิิชา ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 9 ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนตน้

แบบทัดัสอบทัา้ ย บทัทัี� 1 ทัศั ึนศึิลปไ์ ทัย คาำ ชี�แจัง จังเลอ่ กคำาตอบทั�ถี ููกตอ้ งทัีส� ดุ ัเพัยี งขั้้อเดัยี วิ 6. พัระพัทุ ัธิ์ร้ป็ป็างใดัเกดิ ัขึ้น�้ ในสมยั สโุ ขึ้ทััย 1. ทัศั ึนศึลิ ป็ ์ (Visual Art)แบง่ ออกเป็็นกี�ป็ระเภทั ก. ป็างลีลา ก. 2 ป็ระเภทั ขึ้. ป็างสมาธิ์ิ ขึ้. 3 ป็ระเภทั ค. ป็างมารวิชิ ัย ค. 4 ป็ระเภทั ง. ป็างห้า� มญาติ ง. 5 ป็ระเภทั 2. ขึ้อ� ใดัค่อป็ระเภทัขึ้องจัติ รกรรม 7. สถุาป็ตั ยกรรมทัเ�ี กยี� วิกบั โบสถุ ์ วิหิ ้ารขึ้องไทัย มหี ้ลงั คาซอ� น ก. ป็ระเภทัทัี�เกิดัจัากวิสั ดัุผสมนา�ำ กนั ไมเ่ กินกีช� �นั ขึ้. ป็ระเภทัทัเ�ี กดิ ัจัากวิสั ดัผุ สมนา�ำ มนั ก. ไมเ่ กิน 3 ช�ัน ค. ป็ระเภทัทัี�เกดิ ัจัากวิัสดัุผสมระห้วิ่างนาำ� กบั น�ำามนั ขึ้. ไม่เกนิ 4 ชั�น ง. ถุ้กทักุ ขึ้�อ ค. ไมเ่ กิน 5 ชั�น 3. รป้ ็เคารพัในศึาสนา เชน่ พัระพัุทัธิ์รป้ ็ตรงกบั ขึ้อ� ใดั ง. ก�ีช�นั กไ็ ดั�ไม่จัาำ กัดั ก. ป็ระตมิ ากรรม 8. ขึ้อ� ใดัคอ่ ควิามห้มายขึ้อง “ควิามเป็็นเอกภาพั” ขึ้. ป็ตั ติมากรรม ก. เป็็นสว่ ินป็ระธิ์านขึ้องภาพั ค. ป็ระติมากร ขึ้. ควิามเห้มอ่ น ห้ร่อคล�ายคลง้ กัน ง. ป็ฏิมากร ค. การทัำาซำ�าเทั่าๆกัน 4. ขึ้�อใดัไมจ่ ััดัอย้ใ่ นป็ระเภทัขึ้องงานป็ระตมิ ากรรม ง. ควิามเป็น็ อนั ห้น้�งอันเดัียวิกนั ก. การแกะสลกั 9. เอกลกั ษณข์ ึ้องเจัดัยี ใ์ นสมยั รตั นโกสนิ ทัร ์ มลี กั ษณะอยา่ งไร ขึ้. การห้ลอ่ ก. ทัรงจัอมแห้ ค. การพัมิ พั์ ขึ้. ทัรงระฆัังควิาำ� ง. การป็ั�น ค. ทัรงพัมุ่ ขึ้�าวิบิณฑ์์ 5. ขึ้�อใดัตอ่ ไป็นี�เป็็นป็ระเภทัขึ้องป็ระตมิ ากรรม ง. ทัรงย่อมมุ ไม�สบิ สอบ ก. ป็ระตมิ ากรรมน้นส้ง 10. Out line ห้มายถุง้ ขึ้�อใดั ขึ้. ป็ระติมากรรมนน้ ตาำ� ก. เสน� รอบวิง ค. ป็ระตมิ ากรรมลอยตัวิ ขึ้. เส�นรา่ งโครงสรา� ง ง.ถุ้กทัุกขึ้�อ ค. เส�นรายละเอียดัภายในภาพั ง. เส�นแสดังนาำ� ห้นัก แสงเงาขึ้องภาพั 10 รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิึกษาตอนต้น

บทัทัี� 2 ดันตรีไทัย สรปุ เน่อ� หา เร�่องทั�ี 1 ประวิตั ดิ ันตรีไทัย ดันตรไี ทัยไดัแ� บบอยา่ งมาจัากอนิ เดัยี เนอ�่ งจัาก อนิ เดัยี เป็น็ แห้ลง่ อารยธิ์รรมโบราณ ทัสี� าำ คญั แห้ง่ ห้นง�้ ขึ้องโลก อารย ธิ์รรมตา่ ง ๆ ขึ้องอินเดัียไดั�เขึ้า� มามอี ิทัธิ์ิพัล ตอ่ ป็ระเทัศึตา่ ง ๆ ในแถุบเอเชียอยา่ งทังั� ในดัา� น ศึาสนา ป็ระเพัณคี วิามเชอ่� ตลอดัจัน ศึลิ ป็ะ แขึ้นงต่าง ๆ โดัยเฉพัาะทัางดั�านดันตร ี ป็รากฏ ร้ป็รา่ งลักษณะ เคร�่องดันตรขี ึ้องป็ระเทัศึต่าง ๆ ในแถุบเอเชยี เชน่ จัีน เขึ้มร พัมา่ อินโดันเิ ซยี และมาเลเซยี มลี กั ษณะคล�ายคล้งกนั เป็็นสว่ ินมาก ทั�งั นี�เน่�องมาจัาก ป็ระเทัศึเห้ลา่ น�นั ตา่ งก็ยด้ ัแบบ ฉบบั ดันตรี ขึ้องอนิ เดัีย เป็น็ บรรทััดัฐาน รวิมทั�งั ไทัยเราดัว� ิย เห้ตุผลสำาคัญทัที� ั่านผ�้รไ�้ ดั�เสนอทัศั ึนะน�กี ค็ อ่ ลักษณะขึ้องเคร่อ� ง ดันตรไี ทัย สามารถุจัาำ แนกเป็็น 4 ป็ระเภทั คอ่ เคร่�องดัีดั เคร่อ� งส ี เคร�่องตี เคร่�องเป็า่ วิิวิัฒนาการขึ้องวิงดันตรีไทัย นับตั�งแต่ไทัยไดั�มาตั�งถุิ�นฐานในแห้ลมอินโดัจัีน และไดั�ก่อตั�งอาณาจัักรไทัยขึ้�้น จั้ง เป็น็ การ เริม� ตน� ยุคแห้ง่ ป็ระวิตั ิศึาสตร์ไทัย ทัีป� ็รากฏห้ลักฐานเป็น็ ลายลกั ษณ์อักษร กล่าวิคอ่ เมอ�่ ไทัยไดั�สถุาป็นา อาณาจักั ร สโุ ขึ้ทััยขึ้�น้ และห้ลังจัากทั�ีพั่อขึุ้นรามคำาแห้งมห้าราช ไดัป� ็ระดัิษฐ์อักษรไทัยขึ้้�นใช�แลว� ิ นบั ต�งั แต่นัน� มาจัง้ ป็รากฏห้ลักฐานดั�าน ดันตรีไทัย ทัี�เป็็นลายลักษณ์อักษร ทั�ังในห้ลักศึิลาจัาร้ก ห้นังส่อ วิรรณคดัี และเอกสารทัางป็ระวิัติศึาสตร์ ในแต่ละยุคซ�้ง สามารถุนำามาเป็็นห้ลักฐานในการพัิจัารณาถุ้งควิามเจัริญและวิิวิัฒนาการขึ้อง ดันตรีไทัย ต�ังแต่สมัยสุโขึ้ทััย เป็็นต�นมา จันกระทััง� เป็็นแบบแผนดังั ป็รากฏในป็ัจัจัุบัน พัอสรุป็ไดั�ดังั ต่อไป็นี� สมยั สโุ ขั้ทััย มลี ักษณะเป็น็ การขึ้บั ลาำ นำา และร�องเล่นกนั อย่างพัน�่ เมอ่ ง เก�ยี วิกบั เคร�อ่ งดันตรไี ทัย ในสมยั นี � ป็รากฏ ห้ลกั ฐานกลา่ วิถุ้งไวิใ� นห้นงั สอ่ ไตรภ้มิพัระร่วิง ซ�ง้ เป็็นห้นังสอ่ วิรรณคดัที ัีแ� ต่งในสมยั นี� ไดัแ� ก ่ แตร สังขึ้ม์ โห้ระทั้ก ฆัอ� งกลอง ฉ�งิ แฉ่ง (ฉาบ) บณั เฑ์าะวิ์ พัณิ ซอพังุ ตอ (สันนษิ ฐานวิา่ ค่อ ซอสามสาย) ป็ไี ฉน ระฆััง และกังสดัาล เป็็นต�น ลกั ษณะการผสม วิงดันตร ี กป็ ็รากฏห้ลักฐานทัง�ั ในศึิลาจัารก้ และ ห้นังส่อไตรภม้ ิพัระรว่ ิง กล่าวิถุง้ “เสยี งพัาทัย ์ เสยี งพัณิ ” สมยั กรงุ ศึรีอยธุ ิ์ยา ในสมัยนี� ในกฎมณเฑ์ยี รบาล ซ�ง้ ระบุช�อ่ เคร�อ่ งดันตรไี ทัยเพัมิ� ขึ้�น้ จัากทัี�เคยระบไุ วิ � ในห้ลกั ฐาน สมยั สุโขึ้ทัยั จั้งน่าจัะเป็น็ เคร่อ� งดันตรีทัเ�ี พัง�ิ เกดิ ัในสมัยน�ี ไดั�แก ่ กระจับั ป็ี ขึ้ล่ยุ จัะเขึ้ � และ รำามะนา นอกจัากน�ใี นกฎมณเฑ์ยี ร บาลสมัย สมเดั็จัพัระบรมไตรโลกนาถุ (พั.ศึ. 1991- 2031) ป็รากฏขึ้�อ ห้�ามตอนห้น�้งวิ่า “...ห้�ามร�องเพัลงเร่อ เป็่าขึ้ลุ่ย เป็า่ ป็ี สีซอ ดัีดักระจัับป็ ี ดัีดัจัะเขึ้� ตีโทันทัับ ในเขึ้ต พัระราชฐาน...” ซง�้ แสดังวิา่ สมยั น� ี ดันตรีไทัย เป็็นทัีน� ยิ มกนั มาก แมใ� นเขึ้ต พัระราชฐาน ก็มีคนไป็ร�องเพัลงและเล่นดันตรีกันเป็็นทั�ีเอิกเกริกและเกินพัอดัีจันกระทัั�งพัระมห้ากษัตริย์ต�องทัรงออกกฎ มณเฑ์ยี รบาล ดังั กล่าวิขึ้�้นไวิ�เก�ยี วิกบั ลกั ษณะขึ้องวิงดันตรไี ทัย ในสมัยนี�มีการเป็ลย�ี นแป็ลง และพัฒั นาขึ้�้นกวิา่ ใน สมยั สุโขึ้ทััย สมัยกรงุ ธิ์นบรุ ี เน่�องจัากในสมัยนเ�ี ป็น็ ช่วิงระยะเวิลาอันสัน� เพัียงแค่ 15 ป็ีและป็ระกอบกบั เป็น็ สมยั แห้่งการ ก่อสรา� ง เมอ่ ง และการป็้องกนั ป็ระเทัศึวิงดันตรไี ทัย ในสมัยนจ�ี ั้งไม่ป็รากฏห้ลกั ฐานไวิว� ิา่ ไดั�มีการพััฒนา เป็ล�ยี นแป็ลงขึ้้น� สนั นษิ ฐานวิา่ ยงั คงเป็น็ ลกั ษณะและรป้ ็แบบขึ้อง ดันตรไี ทัยในสมยั กรงุ ศึรอี ยธุ ิ์ยา สมยั กรงุ รตั นโกสนิ ทัร ์ ในสมยั นเ�ี มอ�่ บา� นเมอ่ งไดัผ� า่ นพัน� จัาก ภาวิะศึ้กสงคราม และไดัม� กี ารกอ่ สร�างเมอ่ งให้ม� นั� คง เป็็นป็กแผน่ เกดิ ัควิามสงบรม่ เย็น โดัยทัั�วิไป็แลว� ิศึิลป็วิฒั นธิ์รรมขึ้องชาติ ก็ไดัร� ับการฟ้�นฟ้้ทัะนบุ าำ รงุ และสง่ เสรมิ ให้เ� จัรญิ รุ่งเรอ่ งขึ้น้� โดัยเฉพัาะทัางดัา� นดันตรไี ทัย ในยุครัตนโกสินทัร์จััดัวิ่าเป็็นยุคทัองยุคห้น้�งขึ้องวิงการดันตรีไทัยเลยทัีเดัียวิ โดัยเร�ิมจัากสมัยรัตนโกสินทัร์ตอนต�น มีการป็ระพันั ธิ์์เพัลง “ทัางกรอ” ขึ้�้นเป็น็ ครง�ั แรก ซ�ง้ เป็น็ การพัฒั นาการป็ระพัันธิ์ ์ เพัลงจัากเดัิมซ้�งมีเพัยี งเพัลงทัางเก็บวิงดันตรี ในยุคสมัยน�ีเริ�มมีการแบ่งออกเป็็นสามป็ระเภทั ไดั�แก่ วิงเคร�่องสาย ซ�้งป็ระกอบดั�วิยเคร�่องดันตรีทัี�มีสายทัั�งห้ลาย เช่น ซอ จัะเขึ้�เป็น็ ตน� วิงป็ีพ ัาทัย์ ป็ระกอบดั�วิยเคร�อ่ งตเี ป็็นสว่ ินให้ญ่ ไดั�แก่ ระนาดั ฆั�อง และป็ ี เป็็นต�น วิงมโห้รีเป็็นการรวิมกนั ขึ้องวิง เคร่�องสายและวิงป็พี ัาทัย์แตต่ ัดัป็อี อกเพัราะเสยี งดัังกลบ เสยี งเคร่อ� งสายอ�น่ ห้มดั รายวิิชา ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 11 ระดัับมัธั ยมัศิึกษาตอนต้น

สรปุ เนอ่� หา เรอ่� งทัี� 2 เทัคนคิ และวิิธิ์ีการเลน่ ขั้องเครอ�่ งดันตรีไทัย การเทัยี บเสยี งซออู้ ใชข� ึ้ลยุ่ เพัยี งออเป็า่ เสยี ง ซอล โดัยป็ดิ ัมอ่ บนและนว�ิ ิค�าำ เป็า่ ลมกลางๆ จัะไดัเ� สยี ง ซอล เพัอ่� เทัยี บ เสยี ง สายเอก ส่วินสายทั�มุ ให้�ป็ดิ ัม่อล่างห้มดั จันถุ้งนิ�วิกอ� ย เป็่าลมเบา ก็จัะไดัเ� สียง โดั ตามต�องการเพั่�อเทัยี บ เสียงสายทัม�ุ ให้ต� รงกบั เสยี งนัน� การเทัียบเสียงซอดั้วิง ใชข� ึ้ลุ่ยเพัียงออเป็า่ เสียง ซอล โดัยการป็ิดัมอ่ บน และ นิว� ิคำ�า เป็่าลมกลางๆ กจ็ ัะไดั�เสยี ง ซอลขึ้�น้ สาย ทั�มุ ขึ้องซอดัว� ิง ให้ต� รงกับเสยี งซอลนี� ตอ่ ไป็เป็็นเสยี งสายเอก ใช�ขึ้ลุ่ยเป็่าเสียง เรโดัยป็ดิ ั นิ�วิต่อไป็อีก 3 นว�ิ ิ เป็า่ ดั�วิ ยลมแรง กจ็ ัะไดัเ� สียง เรขึ้�้นสายเอกให้ต� รงกับเสยี ง เร น�ี วิงดันตรไี ทัยป็ระเภทัห้น้�งซง้� เครอ่� งดันตรสี ่วินให้ญ่ในวิงจัะป็ระกอบดัว� ิยเคร่อ� งดันตรที ัใ�ี ชส� าย เป็น็ ตน� กาำ เนดิ ัขึ้องเสยี งดันตรเี ชน่ ซอดัว� ิง ซออ �้ จัะเขึ้แ� มว� ิา่ เครอ่� งดันตรที ันี� าำ มาบรรเลงนนั� จัะมวี ิธิ ิ์บี รรเลง แตกตา่ งกนั เชน่ สี ดัดี ั ห้ร่อตกี ต็ าม จั้งเรยี กวิงดันตรปี ็ระเภทันวี� ิ่า”วิงเคร่อ� งสาย” วิงเคร�่องสายอาจัมเี คร่อ� งดันตรปี ็ระเภทัเครอ�่ งเป็่า เช่น ขึ้ลยุ่ ห้รอ่ เคร่อ� งกาำ กับจังั ห้วิะ เช่น ฉ�งิ กลอง บรรเลงดั�วิยก็ ถุ่อวิา่ อยใ้่ นวิงเคร่�องสายเช่นกันเพัราะมีเป็น็ จัำานวินน�อยทัี�นำาเขึ้า� มาร่วิมบรรเลงดั�วิยเพั่�อ ช่วิยเพั�ิมรสในการบรรเลงดั�วิยเพั่�อให้ นา่ ฟ้ังมากยงิ� ขึ้น�้ วิงเคร่�องสายเกดิ ัขึ้น�้ ในสมัยอยุธิ์ยา ซ้ง� มีเครอ่� งส ี ค่อ ซอ เคร่�องดัีดั คอ่ จัะเขึ้แ� ละกระจัับป็ี ผสม ในวิง ป็จั ัจัุบัน วิงเครอ�่ งสายมี 4 แบบ ค่อ 1. วิงเคร่�องสายไทัยเคร�่องเดัี�ยวิเป็็นวิงเคร่�องสายทัี�มีเคร�่องดันตรีผสมเพัียงอย่างละ 1 ช�ิน เรียกอีกอย่างห้น�้งวิ่า วิงเครอ�่ งสายไทัยวิงเลก็ เครอ่� งดันตรที ัผ�ี สมอยใ่้ นวิงเครอ่� งสายไทัยเครอ�่ งเดัย�ี วินนี� บั วิา่ เป็น็ สงิ� สาำ คญั และถุอ่ เป็น็ ห้ลกั ขึ้องวิงเครอ่� ง สายไทัยทัี�จัะขึ้าดัสง�ิ ห้น�้งส�ิงใดัเสยี ไมไ่ ดัเ� พัราะแตล่ ะส�งิ ล�วินดัาำ เนนิ ทัำานองและมีห้น�าทัต�ี า่ ง ๆ กนั เม่�อผสมเป็็นวิงขึ้�น้ แล�วิเสยี ง และห้นา� ทัี�ขึ้องเครอ่� งดันตรีแต่ละอย่างก็จัะ ป็ระสมป็ระสานกันเป็น็ อนั ดัีเคร่�องดันตรีทัี�ผสมอย้่ในวิงเครอ�่ งสายไทัยเคร่�องเดัย�ี วิ ซ้ง� ถุ่อเป็็นห้ลกั คอ่ 1. ซอดัว� ิง เป็็นเคร่�องสที ัี�มีระดับั เสียงส้งและกระแสเสียงดััง มหี ้น�าทัี�ดัาำ เนินทัำานองเพัลง เป็็นผ้�นำาวิง และ เป็น็ ห้ลักในการดัำาเนินทัาำ นอง 2. ซออ้�เป็็นเคร�อ่ งสีทัม�ี ีระดับั เสียงทั�ุม มหี ้นา� ทัดี� ัาำ เนนิ ทัาำ นองห้ยอกล�อ ยว�ั ิเยา� กระต�ุนให้� เกดิ ัควิามครก้ คร�่น สนุกสนานในจัำาพัวิกดัำาเนินทัาำ นองเพัลง 3. จัะเขึ้เ� ป็็นเคร่อ� งดัีดัดัำาเนินทัาำ นองเพัลงเชน่ เดัียวิกบั ซอดัว� ิงแตม่ ีวิิธิ์ีการบรรเลงแตกตา่ ง ออกไป็ 4. ขึ้ลุ่ยเพัียงออซ�้งเป็็นขึ้ลุ่ยขึ้นาดักลาง เป็็นเคร่�องเป็่าดัำาเนินทัำานองโดัยสอดัแทัรกดั�วิย เสียงโห้ยห้วินบ�าง เก็บบ�าง ตามโอกาส 5. โทันและราำ มะนา เป็น็ เคร่�องตที ั�ขี ึ้้งห้นังห้น�าเดัียวิ และทัง�ั 2 อย่างจัะตอ� งตีให้�สอดัสลบั รับกนั สนทิ ัสนม ผสมกลมกล่นเป็น็ ทัาำ นองเดัียวิกัน มหี ้นา� ทัค�ี วิบคุมจังั ห้วิะห้นา� ทับั บอกรสและสาำ เนียง เพัลงในภาษาต่าง ๆ และกระตุ�นเรง่ เร าให้เ� กิดัควิามสนุกสนาน 6. ฉง�ิ เป็็นเคร�่องตีมีห้นา� ทั�ีควิบคมุ จัังห้วิะย่อยให้ก� ารบรรเลงดัาำ เนินจัังห้วิะไป็โดัย สมาำ� เสมอ ห้ร่อชา� เรว็ ิตาม ควิามเห้มาะสมเครอ่� งดันตรใี นวิงเครอ่� งสายไทัยเครอ�่ งเดัย�ี วิอาจัเพัม�ิ เครอ่� งทัจ�ี ัะทัาำ ให้เ� กดิ ัควิามไพัเราะเห้มาะสมไดัอ� กี เชน่ กรบั และฉาบเลก็ สาำ ห้รบั ตีห้ยอกลอ� ยัว� ิเยา� ในจัำาพัวิกกำากบั จังั ห้วิะ โห้มง่ สาำ ห้รับช่วิยควิบคมุ จัังห้วิะให้ญ ่ 2. วิงเคร่�องสายไทัยเคร�อ่ งค้่คาำ วิา่ เคร่�องค่ ้ ยอ่ มมีควิามห้มายชัดัเจันแลว� ิวิ่าเป็น็ อยา่ งละ 2 ชน�ิ แต่สาำ ห้รับการ ผสมวิงดันตรจี ัะตอ� งพัจิ ัารณาใครค่ รวิญถุง้ เสยี งขึ้องเครอ�่ งดันตรที ัจี� ัะผสมกนั นน�ั วิา่ จัะ บงั เกดิ ัควิามไพัเราะห้รอ่ ไมอ่ กี ดัว� ิยเพัราะ ฉะนน�ั วิงเคร่อ� งสายไทัยเคร�อ่ งค้จ่ ั้งเพัม�ิ เคร�่องดันตรใี นวิง เคร�อ่ งสายไทัยเคร�่องเดัย�ี วิขึ้้�นเป็น็ 2 ชน�ิ แตเ่ พัยี งบางชนิดั คอ่ 1. ซอดัว� ิง 2 คนั แต่ทัำาห้นา� ทั�ีผ�้นาำ วิงเพัยี งคันเดัยี วิอกี คนั ห้น้ง� เป็น็ เพัยี งผ�้ช่วิย 2. ซออ� ้ 2 คัน ถุา� สีเห้ม่อนกนั ไดั�ก็ให้ด� ัำาเนนิ ทัำานองอยา่ งเดัยี วิกนั แตถ่ ุา� สเี ห้มอ่ นกนั ไม่ไดั�ก็ให้� คนั ห้น�้งห้ยอก ล�อห้า่ ง ๆ อกี คันห้นง�้ ห้ยอกลอ� ยั�วิเย�าอย่างถุ �ี ห้รอ่ จัะผลัดักนั เป็น็ บางวิรรคบางตอนกไ็ ดั� รายวิชิ า ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 12 ระดัับมัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

3. จัะเขึ้� 2 ตวั ิ ดัาำ เนนิ ทัำานองแบบเดัยี วิกัน 4. ขึ้ลยุ่ 2 เลา เลาห้น้ง� เป็็นขึ้ลุ่ยเพัียงอออยา่ งในวิงเครอ�่ งสายไทัยเคร่อ� งเดั�ียวิ สว่ ินเลาทั�เี พัมิ� ขึ้้�นเป็็นขึ้ลยุ่ ห้ลีบ ซ้�งมีขึ้นาดัเล็กกวิ่าขึ้ลุ่ยเพัียงออและมีเสียงส้งกวิ่าขึ้ลุ่ยเพัียงออ 3 เสียง มี ห้น�าทัี�ดัำาเนินทัำานองห้ลบห้ลีกป็ลีกทัางออกไป็ ซ้�งเป็็นการย�ัวิเย�าไป็ในกระบวินเสียงส้งสำาห้รับโทัน รำามะนา และฉิ�งไม่เพัิ�มจัำานวิน ส่วินฉาบเล็กและโห้ม่ง ถุ�าจัะใช�ก็คงมี จัาำ นวินอย่างละ 1 ชน�ิ เทัา่ เดัิมต�งั แต ่ โบราณมาวิงเครอ่� งสายไทัยมีอย่างมากก็เพัียงเคร�อ่ งค้่ดัังกล่าวิแลว� ิเทัา่ นนั� ในสมัยห้ลงั ไดั มผี ้�คิดัผสมวิง เป็็น วิงเคร�่องสายไทัยวิงให้ญ่ ขึ้น�้ โดัยเพั�มิ เคร่�องบรรเลงจัาำ พัวิกดัาำ เนนิ ทัาำ นอง เช่น ซอดั�วิง ซออ้ � และขึ้ลุ่ย ขึ้�้น เป็น็ อยา่ งละ 3 ชิ�นบ�าง 4 ชิ�นบา� ง การจัะผสมเครอ่� งดันตรีชนดิ ัใดัเขึ้�ามาในวิงน�ัน ย่อมกระทัาำ ไดั�ถุ�าห้ากเครอ่� งดันตรีนั�นมีเสียง เห้มาะสมกลมกลน่ กบั เคร่�องอน่� ๆ แต่จัะเพัิม� เติมในส่วิน เคร�อ่ งกาำ กบั จังั ห้วิะ เชน่ โทัน ราำ มะนา ฉ�งิ ฉาบ และโห้ม่ง ไม่ไดั ไดัแ� ตเ่ ป็ลี�ยนเป็็นอยา่ งอน�่ ไป็ เช่น ใช�กลอง แขึ้กแทันโทัน ราำ มะนา 3. วิงเคร่อ� งสายผสม เป็น็ วิงเคร�่องสายทัีน� าำ เอาเคร่�องดันตรีต่างชาตเิ ขึ้า� มาร่วิมบรรเลงกบั เคร�อ่ งสายไทัยการเรยี ก ช�อ่ วิงเคร่�องสายผสมนน�ั นิยมเรยี กตามช่�อขึ้องเคร�่องดันตรตี ่างชาตทิ ัี�นาำ เขึ้�ามาร่วิม บรรเลงในวิง เชน่ นำาเอาขึ้มิ มารว่ ิมบรรเลง กบั ซอดั�วิง ซออ� ้ ขึ้ลุย่ และเคร�่องกาำ กับจัังห้วิะต่าง ๆ แทันจัะ เขึ้ � ก ็ เรียกวิา่ “วิงเคร่�องสายผสมขึ้ิม” ห้ร่อนาำ เอาออร์แกนห้รอ่ ไวิโอลินมาร่วิมบรรเลงดั�วิยก็เรียกวิ่า “วิงเคร�่องสายผสมออร์แกน” ห้ร่อ “วิงเคร�่องสายผสมไวิโอลิน” เคร�่องดันตรีต่างชาติ ทันี� ิยมนำามาบรรเลงเป็น็ วิงเคร่�องสายผสมน�นั มีมากมายห้ลายชนิดั เชน่ ขึ้ิม ไวิโอลนิ ออร์แกน เป็ยี โน ห้ีบเพัลงชัก แอคคอร์เดัียน 4. วิงเคร�่องสายป็ีชวิาค่อ วิงเครอ่� งสายไทัยทัั�งวิงบรรเลงป็ระสมกบั วิงกลองแขึ้ก โดัยไม่ใช�โทันและราำ มะนาและใช ขึ้ลุ่ยห้ลีบแทันขึ้ลุ่ยเพัียงออกเพั�่อให้�เสียงเขึ้�ากับป็ีชวิาไดั�ดัี เดัิมเรียกวิ่าวิงกลองแขึ้กเคร�่องให้ญ่วิงเคร่�องสายป็ีชวิา น�ีเกิดัขึ้�้นใน ป็ลายรัชสมัยพัระบาทัสมเดั็จัพัระจัอม เกล�าเจั�าอย้่ห้ัวิการบรรเลงเคร่�องสาย ป็ีชวิาน�ัน นักดันตรีจัะต�องมีไห้วิพัริบและควิาม เชย�ี วิชาญในการบรรเลง เป็น็ พัิเศึษ โดัยเฉพัาะฉ�งิ กาำ กบั จังั ห้วิะจัะตอ� งเป็น็ คนทั�มี สี มาธิ์ดิ ัที ัสี� ุดัจัง้ จัะบรรเลงไดัอ� ยา่ งไพัเราะเพัลง ทัี�วิงเคร่�องสายป็ีชวิานิยมใชบ� รรเลงเป็น็ เพัลงโห้มโรง ไดั�แก่ เพัลงเร�่องชมสมุทัรเพัลงโฉลก เพัลงเกาะ เพัลง ระกำา เพัลงสะระห้ม่า แล�วิออกเพัลงแป็ลง เพัลงออกภาษาแลว� ิกลบั มาออกเพัลงแป็ลงอกี ครั�งห้น�้ง สรุปเนอ�่ หา เรอ�่ งทั�ี 3 คณุ คา่ ควิามงามควิามไพัเราะขั้องเพัลง และเครอ�่ งดันตรไี ทัย คุณค่าและควิามงามทัีป� ็รากฏอย่ใ้ นกิจักรรมทัางสงั คมไทัย ป็รากฏอย้ใ่ นสงั คมไทัย ดัังนี� 1) คณุ คา่ และควิามงามขึ้องดันตรไี ทัยทัเ�ี กยี� วิกบั พัระราชพัธิ ิ์ดี ันตรที ัเ�ี กยี� วิกบั พัระราชพัธิ ิ์ ี เชน่ วิง ป็พี ัาทัย ์ ใชบ� รรเลง ในงานทั�พี ัระมห้ากษัตริย์เสดั็จัทัรงบาำ เพั็ญพัระราชกุศึลวิงกลองแขึ้ก ใชบ� รรเลงใน กระบวินพัยุห้ยาตราทัางชลมารค เช่นเดัียวิ กบั การแห้เ่ รอ่ ทัม�ี ศี ึลิ ป็นิ เห้ใ่ นกระบวินพัยหุ ้ยาตราทัางชลมารค วิงขึ้บั ไมใ� ชบ� รรเลงในพัระราชพัธิ ิ์ขี ึ้น�้ พัระอข่้ ึ้องพัระราชโอรสและ พัระราชธิ์ิดัา การป็ระโคม วิงป็ีพัาทัย ์ นางห้งส์ในงานพัระเมรุ เป็็นต�น 2) คุณค่าและควิามงามขึ้องดันตรีไทัยทั�ีเก�ียวิกับศึาสนา ดันตรีทัี�เก�ียวิกับศึาสนา โดัยเฉพัาะ ศึาสนาทั�ีเป็็นม้ลฐาน ให้�เกิดัป็ระเพัณีต่างๆ ขึ้องไทัยมาต�ังแต่อดัีต ค่อศึาสนาพัราห้มณ์และพัระพัุธิ์ศึาสนา ดันตรีทั�ีเก�ียวิขึ้�องกับศึาสนาพัราห้มณ ส่วินให้ญ่มีบทับาทัในงานพัระราชพัิธิ์ี สำาห้รับงานทัี�เกี�ยวิขึ้�องกับพัระพัุธิ์ศึาสนา ทัั�งงานมงคลและงานอวิมงคลนับจัากอดัีต จันถุ้งป็จั ัจัุบนั 3) คณุ คา่ และควิามงามขึ้องดันตรีไทัยทัเี� กี�ยวิกบั กิจักรรมทัว�ั ิไป็ กจิ ักรรมทั�วั ิไป็ เช่น งานมงคล สมรส งานฉลองควิาม สำาเร็จัขึ้องบุคคล เป็น็ ตน� ห้รอ่ เมอ�่ มกี ารจััดัเลย�ี งตา่ งๆ นิยมจััดัให้�มีวิงดันตรไี ทัยมา บรรเลง เชน่ วิงมโห้ร ี วิงเคร่�องสาย เป็็นต�น สำาห้รับงานมงงคลสมรสทัม�ี กี ารแห้่ขึ้ันห้มาก นยิ มใชว� ิงกลอง ยาวิและวิงแตรวิงบรรเลงนาำ คณุ ค่าและตามงามขั้องดันตรไี ทัยทัี�แสดังออกถูึงวิฒั นธิ์รรมขั้องไทัยจัำาแนกไดั้ 2 ดัา้ น คอ่ 1) ดัา� นร้ป็ธิ์รรม เคร่อ� งดันตรไี ทัยมีทั�งั เคร่�องดัดี ั เครอ�่ งสี เครอ่� งตี และเคร่�องเป็า่ เคร่อ� งดันตรี เห้ลา่ น�คี ร้ดันตรีใน อดัีตไดัใ� ช�ห้ลักการในการเล่อกเครอ�่ งดันตรใี ห้�มีควิามสอดัคล�องกนั เพั�อ่ ป็ระสมเป็น็ วิงดันตร ี 2) ดั�านนามธิ์รรม รสขึ้องเพัลงทัเ�ี ป็็นผลมาจัากทัำานองเพัลงไทัย ทัี�เกดิ ัจัการบรรเลง จันก่อให้เ� กิดัอารมณ์และควิาม ร�ส้ ้กวิา่ เพัลงนัน� มีควิามเสนาะ ไพัเราะ สนุกสนาน เพัลดิ ัเพัลินอารมณ ์ โศึกเศึร�า รายวิชิ า ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิกึ ษาตอนต้น 13

การเขึ้�าถุง้ คณุ คา่ และควิามงามขึ้องดันตรีไทัย การเขึ้�าถุ้งสนุ ทัรยี รสในดันตรีไทัย ย่อมทัำาให้�พับ คณุ คา่ และควิามงาม ขึ้องดันตรีไทัย ส�ิงน�ีมีส่วินสำาคัญทัี�ทัำาให้�คนไทัยเกิดัควิามร้�ส้กผ้กพััน การเขึ้�าถุ้งคุณค่าและควิามงามขึ้องดันตรีไทัยสามารถุ ทัำาไดั�โดัย 1) การศึก้ ษาและทัำาควิามเขึ้า� ใจัเร�อ่ งราวิและเนอ�่ ห้าสาระตา่ งๆ ขึ้องดันตรไี ทัย 2)การฟ้งั เพัลงไทัยดั�วิยควิามต�งั ใจั สัญลกั ษณ์ขั้องดันตรีไทัย ดันตรไี ทัยมเี อกลักษณ์พัจิ ัารณาไดั� 3 ป็ระการคอ่ 1.วิัสดัุทั�ีสร�าง เคร�่องดันตรีขึ้องทัุก ๆ ชาติในยุคเร�ิมแรกก็มักจัะใช�วิัสดัุทั�ีมีอย้่ในถุ�ินขึ้องตนมาสรรค์สร�างขึ้�้นแล�วิจัง้ ค่อยวิิวิัฒนาการต่อไป็ สมัยโบราญทัำาดั�วิยไม�ไผ่ ไม�เน�่อแขึ้็ง ห้นังและกระดั้กสัตวิ์ เช่น ซอดั�วิง ส่วิน กระบอกซอดั�วิงจั้ง ทัำาดั�วิยงาช�างซง�้ เป็็นสง�ิ ทัส�ี วิยงามมาก ซออ้� ซอสามสาย กะโห้ลกนนั� ทัำาดั�วิย กะลามะพัรา� วิ ระนาดัขึ้องไทัยทัำาดั�วิยไม�ไผ่ซง�้ มี เสียงไพัเราะนมุ่ นวิลกวิ่าทัำาดัว� ิยไม�เน�อ่ แขึ้็งมาก สว่ ิน กลอง ตวั ิกลองทัำาดัว� ิยไม�เน�อ่ แขึ้็งและขึ้ง้ ห้นา� ดั�วิยห้นังสตั วิ ์ เฉพัาะกลองทั�ี ขึ้้งห้นังสองห้น�าตร้งดั�วิยห้มุดัทั�ี เราเรียกกันวิ่า “กลองทััดั” นั�น จัีนไดั�เอาอย่างไป็ใช�แล�วิเรียกช่�อวิ่า “น่านตังก้” ซ้�งแป็ลวิ่า “กลองขึ้องชาวิ ใต�” ส่วินฆัอ� งทััง� ฆั�องโห้มง่ ฆัอ� งวิงทัาำ ดัว� ิยทัองเห้ลอ่ ง 2.รป้ ็ร่างลักษณะ ในการสรา� งสรรค์สิ�งต่างๆ ร้ป็รา่ งลักษณะทัจ�ี ัะเห้็นวิ่างดังามน�ัน ย่อมเป็น็ ไป็ตามจัิตใจั นิสัยและ สัญชาตญาณทัเี� ห้็นงามขึ้องชาตนิ �นั ๆ ชนชาติไทัยป็็นผ�ท้ ัี�มีจัติ ใจัและนิสัยออ่ นโยน มเี มตตากรณุ ายม�ิ แยม� แจัม่ ใส ศึิลป็ะตา่ งๆ ขึ้องไทัยจั้งมกั จัะเป็น็ ร้ป็ทั�เี ป็็นเส�นโค�งออ่ นชอ� ย ทั�จี ัะห้ักมมุ 45 องศึานน�ั น�อยทัี�สุดั และทักุ ๆสง�ิ มกั จัะเป็น็ ป็ลายเรียวิแห้ลม ขึ้อให้พ� ัจิ ัารณาดัศ้ ึลิ ป็ะตา่ งๆขึ้องไทัยเพัอ่� เป็รยี บเทัยี บ เชน่ บา� นไทัย จัวั� ิและป็น�ั ลมออ่ นชอ� ยจันถุง้ ป็ลายเรยี วิแห้ลม ชอ่ ฟ้า้ ใบระกา ขึ้องป็ราสาทัราชวิังและโบสถุว์ ิิห้าร ล�วินแต่อ่อนช�อยน่าชมสมส่วิน ลายไทัยซ�้งเต็มไป็ดั�วิย กระห้นกต่างๆ กระห้นกทัุกตัวิ จัะเป็น็ เสน� โคง� ออ่ น สลวิยและสะบดั ัสะบงิ� จันถุง้ ป็ลายแห้ลม เครอ�่ งแตง่ ตวั ิละครราำ เป็น็ ละครขึ้องไทัยแทั � มมี งกฎุ และชฎาเรยี วิ และยอดัแห้ลม อินทัรธิ์น้ทั�ีป็ระดัับบ่าก็โค�งและป็ลายแห้ลม ทั่ารำาขึ้องละครแขึ้นและม่อเม่�อจัะงอห้ร่อ จัะเห้ยียดัล�วิน เป็น็ เสน� โค�งตลอดัจันป็ลายนว�ิ ิม่อ ซ้�งอ่อนช�อยนา่ ดัม้ าก ทันี �มี าดั้ลักษณะร้ป็รา่ งขึ้องเครอ�่ งดันตรไี ทัย โทัน ระนาดัเอก ระนาดัทั�มุ สว่ ินสดั ัเป็น็ เสน� โค�งและม ี ป็ลายแห้ลมทัง�ั นั�น โขึ้นขึ้องฆั�องวิงให้ญ่และฆั�องเล็ก โอนสลวิยขึ้้�นไป็ คล�ายห้ลังคาบ�านไทัยส่วินโขึ้น ขึ้องคันซอดั�วิงทั�ีเรียกวิ่า “ทัวินบน” ก็โคง� อ่อนขึ้น้� ไป็จันป็ลายคลา� ยกบั โขึ้นเร่อพัระราชพัิธิ์ีขึ้องไทัยโบราณ น�คี อ่ ร้ป็ลกั ษณะขึ้องดันตรไี ทัย 3. เสยี งขึ้องดันตรไี ทัย 80 เครอ�่ งดันตรีไทัยทัสี� รา� งขึ้น้� มเี จัตนาให้ไ� พัเราะ ซง�้ เป็น็ ไป็ตามลกั ษณะนสิ ยั ขึ้องชนชาตไิ ทัย เสียงซอ เสียงขึ้ลุ่ย เสยี งป็ี เสยี งฆัอ� ง และเสียงพัิณ ล�วินเป็น็ สิง� ทั� ี มเี สยี งนุ่มนวิล มกี ังวิานไพัเราะอย่างอ่อนห้วิาน สรปุ เนอ�่ หา เรอ่� งทัี� 4 ประวิตั ิคุณคา่ ภมู ปิ ญ ญาขั้องดันตรไี ทัย ดันตรีไทัยเป็็นศึิลป็ะชั�นส้งแขึ้นงห้น้�งซ้�งอย้่ค้่กับคนไทัยมาตลอดัป็ระวิัติศึาสตร์และถุ่อวิ่า เป็็นมรดักทัางวิัฒนธิ์รรม อันทัรงคุณค่าทั�ีส่บทัอดักันมาจันถุ้งทัุกวิันน�ีเน�่องจัากดันตรีไทัยไม่มีการบันทั้กเป็็นตัวิโนต การเรียนดันตรีไทัยจั้งต�องเรียน ดัว� ิยการ “จัาำ ” เทั่านนั� ถุง้ แมว� ิ่าดันตรีไทัยจัะไมใ่ ช�ตัวิโนต สาำ ห้รับบรรเลงแตด่ ันตรไี ทัยกม็ ีโนต เห้มอ่ นดันตรสี ากลทั�วั ิไป็ เพัยี ง แตด่ ันตรไี ทัยมีแต่คยี เ์ มเจัอร์เทั่านั�น คอ่ คีย์ ห้ร่อ Am เพัราะดันตรไี ทัยไมม่ ีชาร์ป็ห้รอ่ แฟ้ลต ประโยชนข์ ั้องดันตรไี ทัย 1. เป็็นเคร�่องมอ่ ทัสี� ามารถุตอบสนองควิามต�องการในการป็ระเทัอ่ งอารมณ์กระตนุ� ควิามร้ส� ก้ ขึ้องเราอย่างมาก 2. ทัำาให้�มนษุ ยอ์ ย้อ่ ยา่ งมอี ารมณ์ ควิามร้�ส้ก มเี ครอ�่ งมอ่ ป็ระเทัอ่ งจัติ ใจั มคี วิามละเอียดัออ่ น และเกิดัควิามสขุ ึ้ควิาม สนุกสนาน 3. ทัำาให้�โลกมคี วิามสดัใส มีสีสนั 4. ทัำาให้�คนฟ้ังร้�ส้กผอ่ นคลาย จัิตใจัเบกิ บาน 14 รายวิิชา ศิิลปศิกึ ษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิึกษาตอนตน้

คณุ คา่ ในดันตรที ัี�เป็น็ มรดักทัางวิัฒนธิ์รรม และภ้มิป็ญั ญาไทัย 1.วิฒั นธิ์รรมทัางดันตรพี ัน�่ บา� นภาคกลาง ดันตรพี ัน�่ บา� นภาคกลางสว่ ินให้ญป่ ็ระกอบดัว� ิย เครอ่� งดันตรปี ็ระเภทัต ี และ เป็า่ เรียกรวิมเป็็นเครอ่� งตเี ป็่า ซ้ง� ถุอ่ เป็็นเคร�่องป็ระโคมดัง�ั เดัมิ ทัี�เก่าแก่ทั�สี ุดัและ พัฒั นาจันกลายเป็น็ วิงป็พี ัาทัย์ในป็จั ัจับุ ัน แต เดัมิ วิงป็พี ัาทัยน์ นั� ใชป� ็แี ละกลองเป็น็ ห้ลกั ตอ่ มาใชร� ะนาดัและ ฆั�องวิงและเพัมิ� เครอ่� งดันตรใี ห้ม� จี ัาำ นวินมากเพัอ�่ ให้เ� สยี งดังั ขึ้น้� การ บรรเลงวิงป็ีพ ัาทัยไ์ ม่นิยมบรรเลงเพัอ�่ ป็ระกอบการละเล่น ต่างๆ แต่นยิ มบรรเลงในพัธิ ิ์ีกรรม การแสดัง และการป็ระกวิดัป็ระชันเพั�อ่ ให้�เป็น็ ทัี�ยอมรับขึ้องคนในสงั คม เพัลงบรรเลงขึ้อง วิงป็พี ัาทัย์ ป็ระกอบดั�วิย เพัลงโห้มโรง เพัลงห้น�าพัาทัย์ เพัลงเร่อ� ง เพัลงห้างเครอ่� ง และเพัลงภาษา เพัลงบรรเลงทั�งั 5 ป็ระเภทัเป็น็ การบรรเลงทั�เี ป็น็ แบบแผน ไมว่ ิ่าจัะบรรเลงเดัีย� วิห้รอ่ ห้ม่ ้ ลว� ินแตใ่ ช�แบบแผนนท�ี ังั� สิ�นเพัอ�่ เป็น็ การอวิดัฝีมอ่ ขึ้องนกั ดันตรีนั�นเอง ดันตรีพั�น่ บ�าน ภาคกลางถุ่อเป็็นการถุ่ายเทัระห้วิ่างวิัฒนธิ์รรมราษฎร์กับ วิัฒนธิ์รรมห้ลวิง ซ�้งเป็็นการผสมผสานจันเกิดัเป็็นเอกลักษณ์ขึ้อง วิงดันตรีพั่น� บ�านภาคกลางทั�ีตา่ งจัากภาคอ่�นๆ 2.วิฒั นธิ์รรมทัางดันตรพี ัน่� บา� นภาคเห้นอ่ เครอ�่ งดันตรพี ัน�่ บา� นภาคเห้นอ่ ยคุ แรกสว่ ินให้ญจ่ ัะเป็น็ เครอ�่ งดันตรปี ็ระเภทั ตี แต่เดัิมเรียกวิ่าทั่อนไม�กลวิง ต่อมาจั้งมีการนำาห้นังมาหุ้�มจันกลายเป็็นกลอง และไดั�พััฒนาเป็็นเคร�่องดัีดัและสี ซ้�งเกิดัการ ป็ระดัษิ ฐธ์ ิ์นเ้ พัอ�่ เป็น็ เครอ่� งมอ่ ทัใี� ชใ� นการลา่ สตั วิ ์ โดัยการดัดี ัสายห้นงั ให้ล� ก้ ดัอกป็กั ลงไป็ในสงิ� ตา่ งๆ ตามทัตี� อ� งการ มนษุ ยจ์ ัง้ เกดิ ั การเลียนแบบเสียงขึ้องการดัีดัสายห้นังจันเกิดัเป็็นเคร�่องดันตรี เช่น พัิณเพัียะ สะล�อ ซ้ง ซอชนิดัต่างๆ เป็็นต�น จัากน�ัน มนุษย์ไดั�ป็ระดัิษฐ์เคร�่องเป็่า ขึ้้�น เช่น ขึ้ลุ่ยและป็ี ซ้�งเกิดัจัากการฟ้ังเสียงกระแสลมทัี�พััดัผ่านป็ากป็ล่องค้ห้าถุ�ำาห้ร่อเสียงลม กระทับทัวิ ิไผ ่ ต�นไม�ต่างๆเป็็นตน� 3.วิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีพั่�นบ�านภาคตะวิันออกเฉียงเห้น่อวิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีพั่�นบ�านภาคตะวิันออกเฉียงเห้น่อ แบ่งออกเป็็น 3 กลมุ่ ดังั น�ี - ดันตรกี ลุ่มวิัฒนธิ์รรมห้มอลาำ เป็็นคนกลุ่มให้ญท่ ัี�สุดัในภาคอีสาน มีการขึ้ับรอ� งและเป็า่ แคนป็ระกอบ พัณิ เป็น็ เคร�อ่ งดันตรีทั�ไี ดัร� บั ควิามนยิ มรองลงมา จันกระทััง� ป็จั ัจับุ ันนิยมเล่นโป็งลางกัน อย่างแพัรห่ ้ลายมากยง�ิ ขึ้�น้ - ดันตรกี ลมุ่ วิัฒนธิ์รรมกันตร้ม เป็น็ ดันตรขี ึ้บั รอ� งทัี�เรยี กวิ่า เจัรียง ซ้ง� เป็น็ เครอ่� งดันตรขี ึ้องชาวิสุรนิ ทัร์ บุรีรมั ย์ และ ศึรสี ะเกษ - ดันตรีกลุ่มวิฒั นธิ์รรมโคราช เพัลงโคราช เป็็นการแสดังเช่นเดัยี วิกับลเิ กขึ้องภาคกลาง ซง้ เป็็นการขึ้ับร�องโต�ตอบ กันระห้วิ่างห้มอเพัลงชายกบั ห้มอเพัลงห้ญงิ 4.วิฒั นธิ์รรมทัางดันตรีพั่�นบ�านภาคใต�วิฒั นธิ์รรมทัางดันตรีพั�่นบา� นภาคใต� ไดั�แก -วิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีทัีเ� กยี� วิกบั สิ�งศึกั ดัิส� ิทัธิ์ค�ิ วิามเช�่อเร่�องภต้ ผีป็ีศึาจั อำานาจัเร�นลบั เพัอ�่ ให้�เกิดัคุณป็ระโยชน์อยา่ ง ใดัอยา่ งห้น้�ง ไดัแ� ก่ การเล่นมะตอ่ รีในห้ม้่ชาวิไทัยมุสลมิ และการเลน่ ตะครม้ ในห้มช้่ าวิไทัยพัทุ ัธิ์ เป็น็ ต�น -วิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีทั�ีเก�ียวิขึ้�องกับป็ระเพัณี ในบ�ันป็ลายขึ้องชีวิิตเม�่อถุ้งแก่กรรมก็อาศึัย เคร�่องดันตรีเป็็นเคร�่อง ไป็สส้่ ุคติ ดัังจัะเห้็นจัากการเล่นกาห้ลอในงานศึพัเพัอ่� อ�อนวิอนเทัพัเจัา� ให้น� ำาร่าง ขึ้องผ�้เสียชีวิติ ไป็ส้่ภพัภ้มิทัีด� ั ี -วิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีทั�ีเก�ียวิขึ้�องกับการดัำารงชีวิิต ชาวิพั�่นเม่องภาคใต�นิยมป็ระโคมโพัน เป็็น สัญญาณบอกกล่าวิ แกช่ าวิบ�าน เพั่อ� ให้�ชาวิบา� นทัราบวิ่าทั�ีวิัดัมีการทัาำ เร่อพัระสาำ ห้รับใช�ชักลากในเทัศึ การชักพัระ -วิัฒนธิ์รรมทัางดันตรีทัี�เก�ียวิขึ้�องกับการเสริมสร�างควิามสามัคคี เช่น กร่อโตะและบานอ ชาวิบ�าน จัะรว่ ิมกนั ทัำาขึ้้น� มาเพั่�อใชเ� ล่นสนุกรว่ ิมกัน และใช�แขึ้่งขึ้นั กับห้ม่้บ�านอ�่น เป็น็ ต�น ให้น� กั ศึก้ ษาไดั�ศึก้ ษาเพัิ�มเติมจัากห้นงั ส่อแบบเรียน รายวิชิ าศึิลป็ศึ้กษา ทัช21003 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 15 ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนตน้

แบบทัดัสอบทั้าย บทัทัี� 2 ดันตรไี ทัย คาำ ชแี� จัง จังเลอ่ กคำาตอบทัถ�ี ููกต้องทั�ีสุดัเพัยี งขั้้อเดัียวิ 1. เสียงใดัใชข� ึ้บั ร�องเฉพัาะในทัางเสียงส้ง 6. ทัำานองเพัลงลาวิดัวิงเดัอ่ นมีกี�ทั่อน ก. เสียงเอย ก. 2 ทัอ่ น ขึ้. เสยี งเออ ขึ้. 3 ทัอ่ น ค. เสียงห้่อ ค. 4 ทัอ่ น ง. เสยี งออ่ ง. 5 ทัอ่ น 2. บริเวิณห้ลอดัคอ จัะแบ่งออเป็็นกีส� ว่ ิน 7. ป็จั ัจัยั สาำ คญั ในการขึ้บั รอ� งเพัลงไทัยสากล และเพัลงสากล ก. 2 ส่วิน ค่อขึ้�อใดั ขึ้. 3 สว่ ิน ก. ร้จ� ักั การใช�เสยี งอยา่ งถุ้กวิธิ ิ์ี ค. 4 สว่ ิน ขึ้. มคี วิามรด้� ั�านทัฤษฏีโนต� ง. 5 สว่ ิน ค. ร้�จัักใช�และควิบคุมลมห้ายใจัทััง� 3 ระดับั ง. ถุก้ ทัุกขึ้อ� 3. Vocal Cords ห้มายถุ้งขึ้อ� ใดั ก. ลาำ คอ 8. เพัลงบวั ิขึ้าวิ ป็ระพันั ธิ์์ทัาำ นองโดัยใคร ขึ้. สายเสียง ก. เอ่�อ สุนทัรสนาน ค. ชอ่ งป็าก ขึ้. แก�วิ อจั ัฉรยิ กลุ ง. รมิ ฝีป็าก ค. ม.ล.พัวิงรอ� ย สนิทัวิงศึ์ ง. ไม่มขี ึ้อ� ถุก้ 4. การบรรเลงดันตรีให้�มีพัยางค์ถุี�ขึ้้�นกวิ่าเน่�อเพัลงธิ์รรมดัา เรียกวิา่ อะไร 9. ในเพัลงล�อล�อล้กขึ้ดั ั พัวิกเครอ�่ งตามขึ้อ� ใดั ก. ค้่ ก. ขึ้ลุ่ย ขึ้. คลอ ขึ้. จัะเขึ้� ค. เกบ็ ค. ซออ้� ง. กรอ ง. ซอดัว� ิง 5. เสียงทั�ไี ม่ตรงกบั ระดับั ทัีถ� ุก้ ตอ� งทััง� เสียงรอ� งและดันตรี 10. การเป็า่ ขึ้ล่ยุ เพัยี งออ เป็ิดัร้ลา่ ง 2 ร้ให้ร� ะดัับเสยี งใดั เรียกวิ่าอะไร ก. มี ก. เพัีย� น ขึ้. ฟ้า ขึ้. สะบดั ั ค. ซอล ค. ลก้ ห้มดั ง. ลา ง. ล้กล�อลก้ ขึ้ัดั 16 รายวิชิ า ศิิลปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมัธั ยมัศิึกษาตอนตน้

บทัทัี� 3 นาฏศึลิ ป์ไทัย สรุปเนอ�่ หา เรอ่� งทั�ี 1 ควิามหมายและควิามเปนมาขั้องนาฏศึิลป์ไทัย นาฏศึิลป็์ไทัย ค่อ ศึิลป็ะแห้ง่ การรา่ ยราำ ทั�ีเป็น็ เอกลกั ษณ์ขึ้องไทัย จัากการส่บค�น ป็ระวิตั ิควิามเป็น็ มาขึ้องนาฏศึลิ ป็์ไทัย เป็น็ เร�่องทั�เี กี�ยวิขึ้อ� งและสมั พัันธิ์ก์ ับป็ระวิตั ิศึาสตร์ไทัย และวิัฒนธิ์รรมไทัย จัากห้ลกั ฐานทั�ยี ่นยนั วิ่านาฏศึลิ ป็์มีมาช�านาน เชน่ การส่บค�นในห้ลักศึิลา จัาร้กห้ลักทัี� 4 สมัยกรุงสุโขึ้ทััย พับขึ้�อควิามวิ่า “ระบำารำาเต�นเล่นทัุกวิัน” แสดังให้�เห้็นวิ่าอย่าง น�อยทั�สี ดุ ั นาฏศึลิ ป็ไ์ ทัย มอี ายุไม่นอ� ยกวิา่ ยุคสุโขึ้ทัยั ขึ้้น� ไป็ นาฏศึิลป์ไทัยมีควิามเปน มาอย่างไร สรปุ ทั�ีมาขั้องนาฏศึิลปไ์ ทัยไดัด้ ัังนี� 1. จัากการละเลน่ ขึ้องชาวิบ�าน ในทัอ� งถุิน� ซ้�งเป็น็ กิจักรรมเพัอ่� ควิามบนั เทังิ และควิาม ร่�นเริงขึ้องชาวิบ�าน ภายห้ลงั จัากฤดัก้ าลเก็บเกี�ยวิขึ้า� วิ แลว� ิ ซง�้ ไมเ่ พัียงเฉพัาะนาฏศึิลป็ไ์ ทัย เทั่าน�นั ทั�มี ีป็ระวิตั ิเชน่ น� ี แตน่ าฏศึลิ ป็์ทััว� ิโลกกม็ กี าำ เนดิ ัจัากการ ละเลน่ พั่น� เม่องห้รอ่ การละเลน่ ในทัอ� งถุิน� เม�อ่ เกดิ ัการละเล่นในทัอ� งถุนิ� การขึ้ับ ร�องโต�ตอบกันระห้วิา่ งฝา่ ยห้ญิงและฝา่ ยชาย กเ็ กดิ ัพัอ่ เพัลงและแม่เพัลงขึ้�น้ จัง้ เกิดัแม่แบบห้รอ่ วิิธิ์ีการทัพ�ี ัฒั นาส่บเน่อ� งต่อ ๆ กนั ไป็ 2. จัากการพัฒั นาการรอ� งราำ ในทัอ� งถุน�ิ สน่้ าฏศึลิ ป็ใ์ นวิงั ห้ลวิง เมอ�่ เขึ้า� สว่้ ิงั ห้ลวิงกม็ กี าร พัฒั นารป้ ็แบบให้ง� ดังามยง�ิ ขึ้น้� มีห้ลักการและระเบียบแบบแผน ป็ระกอบกับพัระมห้ากษัตริย์ ไทัย ยุคสุโขึ้ทััย อยุธิ์ยา และรัตนโกสินทัร์ ทัรงเป็็นกวิีและ นักป็ระพัันธิ์์ ดัังนน�ั นาฏศึิลป็์ไทัย จั้งมีลักษณะงดังามและป็ระณตี นาฏศึลิ ป์ไทัยมีองค์ประกอบอยา่ งไร องค์ป็ระกอบขึ้องนาฏศึิลป็์ไทัย เป็็นศึิลป็ะการแสดังทัมี� คี วิามอ่อนช�อยและงดังามเป็็น เอกลักษณ์ขึ้องชาตไิ ทัย ซ้ง� มี องคป์ ็ระกอบ ดัังนี � 1. การฟ้้อนราำ ห้ร่อลลี าการรา่ ยรำาอ่อนช�อย งดังาม และแสดังอารมณ์ เพั�่อถุ่ายทัอดั เร�อ่ งราวิขึ้องตัวิละคร และสอ่� ควิามห้มายในการแสดัง 2. เคร่อ� งแต่งกายมีควิามงดังาม และสอ�่ ถุง้ ควิามเป็น็ ไทัย มลี ักษณะแตกต่างกันไป็ ตามแตล่ ะบทับาทัขึ้องตวั ิละคร เชน่ เครอ�่ งแตง่ กายยน่ เคร่�อง การสวิมใส่จัะใชต� รง้ ดั�วิยดัา� ย แทันทัจี� ัะเยบ็ สาำ เรจ็ ัร้ป็ เป็น็ ต�น 3. วิงป็พี ัาทัยเ์ ป็็นดันตรที ั�ใี ชบ� รรเลงป็ระกอบการแสดัง ซ้ง� อาจัมแี ต่ทัาำ นองห้ร่อมบี ทัร�องผสมอย่้ 4. คาำ รอ� งห้รอ่ บทัร�องเป็็นคำาป็ระพัันธิ์์ ทัม�ี ีลกั ษณะเป็น็ กลอนแป็ดั สามารถุนาำ ไป็รอ� ง เพัลงช�นั เดัยี วิ หห้รอื่ สองช้นั� ไดดั้ ทักุ เพัลง คำารอ� งนี�ทัาำ ให้ผ� �้สอนห้รอ่ ผ้�รำากำาห้นดัทัา่ รำาไป็ตามบทัร�อง สรุปเน�อ่ หา เรอ�่ งทัี� 2 ประเภทัขั้องนาฏศึลิ ป์ไทัย นาฏศึลิ ป็ไ์ ทัยมกี ีป� ็ระเภทั นาฎศึิลป็์ไทัย เป็็นศึลิ ป็ะทัร�ี วิมศึิลป็ะทัุกแขึ้นงเขึ้า� ดัว� ิยกัน แบง่ ออกตามลักษณะขึ้อง ร้ป็ แบบการแสดังเป็็น 4 ป็ระเภทั ค่อ โขึ้น ละคร ราำ และระบาำ และการละเล่นพัน�่ เมอ่ ง โขั้น 1. โขึ้นมลี ักษณะขึ้องรป้ ็แบบการแสดังนาฏศึิลป็ไ์ ทัยอย่างไร โขึ้น เป็็นศึลิ ป็ะขึ้องการราำ การเต�น แสดังเป็น็ เร่อ� งราวิ โดัยมีศึลิ ป็ะห้ลายรป้ ็แบบ ผสมผสานกัน เอกลกั ษณ์ ค่อผ้�แสดังจัะต�องสวิมห้วั ิโขึ้น สิ�งสำาคญั ทั�ปี ็ระกอบการแสดังโขึ้น คอ่ บทัทั�ี ใช�ป็ระกอบการแสดังจัากเร�่องรามเกียรติ � การแต่งกายเลียนแบบเคร่อ� งทัรงขึ้อง พัระมห้ากษัตริยท์ ัี�เป็็นเครอ�่ งต�น เรียกวิา่ การ แตง่ กายแบบยน่ เคร่�อง เพั�อ่ บอกลกั ษณะสำาคญั ตวั ิละครมกี ารพัากย ์ เจัรจัา ขึ้ับร�อง และดันตรีบรรเลงดั�วิยวิงป็พี ัาทัย์ ยด้ ัขึ้นั� รายวิิชา ศิิลปศิกึ ษา (ทช21003) 17 ระดับั มัธั ยมัศิกึ ษาตอนต้น

ตอนการแสดังทัี � เป็น็ แบบแผนนยิ มจััดัแสดังในพัิธิ์ีสาำ คญั เชน่ งานพัระราชพัิธิ์ีตา่ ง ๆ 2. โขึ้นแบง่ ตามลกั ษณะการแสดังเป็็นกชี� นดิ ั โขึ้น แบ่งตามลกั ษณะการแสดังมี 5ชนดิ ั ไดัแ� ก ่ โขึ้นกลางแป็ลง โขึ้นนั�งราวิ โขึ้นโรงใน โขึ้นห้น�าจัอ และโขึ้นฉาก ซง�้ โขึ้นแต่ละชนิดัมีลกั ษณะทั�ีเป็็นเอกลักษณเ์ ฉพัาะตวั ิ 2.1 โขึ้นกลางแป็ลงมีลักษณะทัเ�ี ป็น็ เอกลักษณน์ าฏศึิลป็ไ์ ทัยอยา่ งไร โขึ้นกลางแป็ลง เป็็นโขึ้นทัีแ� สดังกลางสนาม ใชธ� ิ์รรมชาติ เป็็นฉากป็ระกอบ นยิ ม แสดังตอนทัี�มีการทัาำ ศึ้กสงคราม เพัราะจัะต�องใช�ตัวิแสดังเป็็นจัำานวินมาก และต�องการแสดัง ถุ้งการเต�นขึ้องโขึ้น การเคล่�อนทััพัขึ้องทั�ังสองฝ่าย การต่อส้� ระห้วิ่างฝ่ายพัระราม พัระลกั ษณ์ พัลวิานร กับ ฝา่ ยยกั ษ ์ ไดัแ� ก ่ ทัศึกณั ฑ์ 2.2 โขึ้นโรงนอกห้รอ่ โขึ้นนงั� ราวิมลี กั ษณะทัเ�ี ป็น็ เอกลกั ษณน์ าฏศึลิ ป็ไ์ ทัยอยา่ งไร โขึ้นโรงนอกห้รอ่ โขึ้นนงั� ราวิ เป็น็ โขึ้น ทัีม� วี ิิวิัฒนาการมาจัากโขึ้นกลางแป็ลงเป็ล�ยี น สถุานทัี�แสดังบนโรง มีราวิไม�ไผ่ขึ้นาดัให้ญอ่ ยด่้ ัา� นห้ลัง สำาห้รับตวั ิโขึ้น นั�งแสดัง รป้ ็แบบขึ้อง การแสดังดัำาเนินเร�อ่ งดัว� ิยการพัากยแ์ ละเจัรจัา 2.3 โขึ้นโรงในมีลักษณะทัี�เป็น็ เอกลักษณ์นาฏศึิลป็์ไทัยอย่างไร โขึ้นโรงใน เป็็นการนำาเอาร้ป็แบบการแสดังโขึ้นโรง นอก มาผสมผสานกับการแสดัง ละครใน ทัีม� กี ารขึ้ับร�อง และการร่ายรำาขึ้องผแ�้ สดัง ดัำาเนนิ เร่�อง ดั�วิยการพัากย์ เจัรจัา มีการ ขึ้ับรอ� ง ป็ระกอบทั่าราำ เพัลงระบำาผสมผสานอย้ด่ ัว� ิย 2.4 โขึ้นห้น�าจัอมีลักษณะทั�ีเป็็นเอกลักษณ์นาฏศึิลป็์ไทัยอย่างไร โขึ้นห้น�าจัอ ไดั�แก่ โขึ้นทัี�ใช�จัอห้นังให้ญ่เป็็นฉาก ป็ระกอบการแสดัง กล่าวิค่อ มีจัอห้นัง ให้ญ่เป็็นฉาก ทั�ีดั�านซ�ายขึ้วิาเขึ้ียนร้ป็ป็ราสาทั และพัลับพัลาไวิ�ทัั�งสองขึ้�างตัวิแสดัง จัะออก แสดังดั�านห้น�าขึ้องจัอห้นงั ดัาำ เนินเรอ่� งดัว� ิยการพัากย ์ เจัรจัา ขึ้ับรอ� ง รวิมทัั�งมกี ารจัดั ัระบาำ ฟ้อ้ นป็ระกอบ 2.5 โขึ้นฉากมลี กั ษณะทัี�เป็น็ เอกลกั ษณน์ าฏศึลิ ป็ไ์ ทัยอย่างไร โขึ้นฉาก เป็็นร้ป็แบบโขึ้นทัี�พััฒนาเป็น็ ลาำ ดัับสดุ ัทั�าย กลา่ วิค่อเป็็นการแสดังในโรงมกี าร จัดั ัทัาำ ฉากเป็ลีย� นไป็ตามเรอ�่ งราวิทัี�กำาลังแสดัง ดัาำ เนินเร�่อง ดั�วิยการพัากย์ เจัรจัา และ ขึ้บั ร�อง รา่ ยราำ ป็ระกอบคำาร�องมีระบำา ฟ้้อนป็ระกอบ ละคร 1. ละครมีลักษณะขึ้องร้ป็แบบการแสดังนาฏศึิลป็์ไทัยอย่างไร ละคร เป็็นศึิลป็ะการร่ายรำาทัี�เล่นเป็็นเร่�องราวิ มีพััฒนาการมาจัากการเล่านิทัาน ละคร มีเอกลักษณ์ในการแสดัง และการดัำาเนินเร�่องดั�วิย กระบวินลีลาทั่ารำา เขึ้�าบทัร�อง ทัาำ นองเพัลง และเพัลงห้นา� พัาทัยท์ ั�บี รรเลงดั�วิยวิงป็ีพัาทัยม์ ีแบบแผนการเลน่ ทั�เี ป็น็ ทัั�งขึ้องชาวิบ�านและขึ้องห้ลวิง 2. ละครไทัยมีกี�ป็ระเภทั ละครไทัยมีพััฒนาการมาตั�งแต่สมัยกรุงศึรีอยุธิ์ยาจันถุ้งป็ัจัจัุบัน ดัังน�ันละครไทัยจั้งมี รป้ ็แบบต่าง ๆ ซ�ง้ แบ่งออกไดั� 3 ป็ระเภทั ดัังนี � 2.1 ละครราำ 2.2 ละครรอ� ง 2.3 ละครพั้ดั ราำ และระบาำ 1. รำาและระบาำ มลี กั ษณะขึ้องรป้ ็แบบการแสดังนาฏศึิลป็์ไทัยอยา่ งไร รำาและระบาำ เป็น็ ศึิลป็ะแห้ง่ การ รา่ ยราำ ป็ระกอบเพัลงดันตร ี และบทัขึ้ับร�อง โดัย ไม่เล่นเป็น็ เร�อ่ งราวิ ราำ และระบำา มลี กั ษณะการแสดังแบบมาตรฐานทัีเ� นน� เรอ�่ งสวิยงาม ควิามพัรอ� ม เพัรยี ง ใชร� ะยะเวิลาการแสดังสัน� ๆ ชมแลว� ิไมเ่ กดิ ัควิามเบอ�่ ห้นา่ ย 2. รำามีควิามห้มายอยา่ งไร 18 รายวิิชา ศิิลปศิึกษา (ทช21003) ระดัับมัธั ยมัศิึกษาตอนตน้

ราำ ห้มายถุ้ง ศึลิ ป็ะแห้ง่ การร่ายรำาทั�ีมผี แ้� สดัง ต�งั แต ่ 1 - 2 คน เชน่ การราำ เดัย�ี วิ การราำ ค ้่ การราำ อาวิุธิ์ เป็น็ ต�น มี ลกั ษณะการแตง่ กายตามรป้ ็แบบขึ้องการแสดัง ไมเ่ ลน่ เป็น็ เรอ่� งราวิ อาจัมบี ทัขึ้บั รอ� ง ป็ระกอบการราำ เขึ้า� กบั ทัาำ นองเพัลงดันตรี มีกระบวินทัา่ รำา โดัยเฉพัาะการราำ ค้่ จัะต่างกับระบำาเน่�องจัากทั่ารำาจัะมีควิามเช�่อมโยงสอดัคล�องต่อเน�่องกัน และเป็น็ บทัเฉพัาะ สาำ ห้รบั ผแ้� สดังนัน� ๆ เชน่ รำาเพัลงช�าเพัลงเรว็ ิ รำาแม่บทั รำาเมขึ้ลา - รามสร้ เป็น็ ตน� 3. ระบำามีควิามห้มายอยา่ งไร ระบาำ ห้มายถุง้ ศึลิ ป็ะแห้่งการร่ายรำาทั�มี ผี ้�เล่นตง�ั แต ่ 2 คนขึ้�้นไป็ มลี กั ษณะการแตง่ กายคลา� ยคลง้ กนั กระบวินทัา่ ร่ายรำาคล�ายคล้งกัน ไม่เล่นเป็็นเร่�องราวิ อาจัมีบทัขึ้ับร�อง ป็ระกอบการรำาเขึ้�าทัำานองเพัลงดันตรี ซ้�งระบำาแบบมาตรฐานมัก บรรเลงดั�วิยวิงป็ีพัาทัย์ การแต่งกายนิยมแต่งกายย่นเคร่�องพัระนาง ห้ร่อแต่งแบบนางในราชสำานัก เช่น ระบำาสี�บทั ระบำา กฤษดัาภนิ หิ ้าร ระบำาฉิ�ง เป็น็ ตน� การละเล่นพั�น่ เมอ่ ง การละเล่นพั�น่ เม่อง เป็น็ ศึลิ ป็ะแห้่งการร่ายรำาทั�มี ีทัั�งราำ ระบาำ ห้รอ่ การละเล่นทัี�เป็น็ เอกลกั ษณ์ขึ้อง กลุ่มชนตาม วิัฒนธิ์รรมไทัยในแต่ละภ้มิภาค ซง�้ แบง่ ออกเป็็น 4 ภาค คอ่ 1. ภาคเห้นอ่ ไดัแ� ก ่ ฟ้้อนเล็บ ฟ้้อนเทัยี น ฟ้อ้ นสาวิไห้ม และฟ้อ้ นเจังิ 2. ภาคกลาง ไดั�แก ่ เต�นกำารำาเคยี วิ รำาโทัน ห้รอ่ ราำ วิง ราำ กลองยาวิ และราำ เถุิดัเทัิง 3. ภาคอสี าน ไดั�แก่ เซิง� บงั� ไฟ้ ฟ้้อนภไ้ ทั ลำากลอนเก�ยี วิ และลำาเต�ย 4. ภาคใต � ไดั�แก่ โนรา ห้นังตะลุง รองเงง็ และลเิ กฮู้ล สรปุ เน่�อหา เร�อ่ งทัี� 3 นาฏยศึพั ัทั์ นาฏยศึพั ัทั์ในนาฏศึิลป็์ไทัยห้มายถุง้ อะไร นาฏยศึัพัทั์ ห้มายถุง้ ศึัพัทั์เฉพัาะในทัางนาฏศึลิ ป็ ์ ซง�้ เป็็นภาษาทั�ใี ช�เป็็นสญั ลกั ษณแ์ ละ ส�อ่ ควิามห้มายกันในวิงการ นาฏศึิลป็์ไทัย นาฏยศึพั ัทั์ในนาฏศึลิ ป็ไ์ ทัย แบง่ ไดั�ก�หี ้มวิดั นาฏยศึพั ัทั ์ แบ่งออกเป็็น 3 ห้มวิดั ค่อ 1. ห้มวิดันามศึัพัทั์ ห้มายถุง้ ทั่าราำ ส�่อตา่ ง ๆ ทัี�บอกอาการขึ้องทั่าน�นั ๆ - วิง เช่น วิงบน วิงกลาง - จัีบ เชน่ จับี ห้งาย จับี ควิำา� จับี ห้ลัง - ทัา่ เทัา� เชน่ ยกเทัา� ป็ระเทั�า กระดัก 2. ห้มวิดักริ ศิ ึัพัทั์ ค่อ ศึพั ัทัท์ ัี�ใชใ� นการป็ฏบิ ัติอาการกิรยิ า แบ่งออกเป็น็ ศึัพัทั์เสริ และศึพั ัทั์เส่�อม - ศึัพัทัเ์ สริม ห้มายถุ้ง ศึพั ัทั์ทัีใ� ช�เสริมทัว่ ิงทัีให้�ถุ้กต�องงดังาม เชน่ ทัรงตัวิ สง่ มอ่ เจัยี ง ลกั คอ กดัไห้ล ่ ถุีบเขึ้า่ เป็น็ ตน� - ศึัพัทั์เส่�อม ห้มายถุ้ง ศึัพัทั์ทัี�ใช�เรียกทั่ารำาทัี�ไม่ถุ้กระดัับมาตรฐาน เพั�่อให้�ผ้� รำาร้�ตัวิและต�องแก�ไขึ้ทั่วิงทัีขึ้องตน ให้เ� ขึ้า� สร้่ ะดับั เชน่ วิงลา� วิงตัก วิงลน� รำาเล�อ่ ย รำาลน เป็็นต�น สรุปเน�อ่ หา เร่�องทัี� 4 รำาวิงมาตรฐาน ราำ วิงมาตรฐานมีวิวิ ิฒั นาการอย่างไร รำาวิงมาตรฐาน เป็็นการแสดังทั�ีมีวิิวิัฒนาการมาจัากรำาโทัน เป็็นการร่ายรำา ป็ระกอบการตีกลองชนิดัห้น้�งเรียกวิ่า รายวิชิ า ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 19 ระดัับมัธั ยมัศิกึ ษาตอนต้น

โทันและร�องเพัลงไป็ดั�วิย ร้ป็แบบขึ้องการรำาโทันไม่มี กฎเกณฑ์์ตายตัวิ สามารถุดััดัแป็ลงสร�างเพัลงและทั่ารำาให้ม่ ๆ ขขึ้ึน้� ไดดั้ เรอ�่ ย ๆ บง่ บอกถุง้ ควิามสนกุ สนาน ซง�้ แตเ่ ดัมิ ราำ โทันกเ็ ลน่ กนั เป็น็ วิง จัง้ เรียกวิา่ “ราำ วิง” แตเ่ ดัมิ ไม่มคี าำ วิา่ “มาตรฐาน” จัะเรยี ก กันวิ่าราำ วิงเทัา่ นั�น ตอ่ มาราวิสงครามโลกครั�งทั �ี 2 (พั.ศึ. 2482 –พั.ศึ. 2488) ไดัม� ีการ ป็รบั ป็รงุ การเลน่ ราำ โทันให้�งดังามตาม แบบขึ้องกรมศึิลป็ากร ทััง� การร�องทัี� เป็็นเพัลงทัมี� ีเน่อ� รอ� ง สุภาพัใช�คาำ งา่ ย ทัำานองเพัลงง่าย ม่งุ ให้�เห้็นวิฒั นธิ์รรมขึ้องชาตเิ ป็น็ สว่ ินให้ญ ่ เพัลงในราำ วิง มาตรฐานมีทััง� ห้มดั 10 เพัลง แต่ละเพัลงจัะบอกทัา่ รำาทัี�มีการป็ระดัษิ ฐ์ให้มใ่ ห้�เป็น็ มาตรฐาน 14 ทัา่ มกี ารกาำ ห้นดัเครอ่� งดันตรที ัีใ� ช�บรรเลงป็ระกอบการราำ มีระนาดั ฉิ�ง กรับพัวิง เพัม�ิ เขึ้า� ไป็ ไวิ�ให้พ� ัรอ� ม สำาห้รบั การแสดัง ซ้ง�ึ่ จจัะใช้ ผ้แ� สดังห้ญิงชายไม่นอ� ยกวิา่ 5 ค้ สรุปเน่อ� หา เรอ่� งทั�ี 5 การอนุรกั ษ์นาฏศึลิ ปไ์ ทัย นาฏศึิลป์ไทัยมีแนวิทัางในการอนรุ กั ษก์ �รี ปู แบบ แนวิทัางในการอนุรักษ์นาฏศึิลป็์ไทัยมี 2 ร้ป็แบบน�ี เพั่�อการส่บทัอดัและส่งเสริมให้� นาฏศึิลป็์ไทัย เป็็นมรดักทัาง วิัฒนธิ์รรมทั�แี สดังถุง้ เอกลักษณข์ ึ้องชาติและเป็น็ ศึิลป็์ทัี�มีคุณคา่ ควิร แก่การอนุรักษแ์ ละสบ่ ทัอดั 1. การอนุรกั ษร์ ้ป็แบบ ห้มายถุง้ การรักษาให้ค� งร้ป็ดัังเดัิม เช่น เพัลงพั่�นบ�านกต็ อ� ง รกั ษาขึ้�นั ตอนการรอ� ง ทัำานอง การแต่งกาย ทั่ารำา ฯลฯ ห้รอ่ ห้ากจัะผลิตขึ้�น้ ให้มก่ ็ให้�รกั ษารป้ ็ แบบเดัมิ ไวิ 2. การอนุรกั ษ์เน่�อห้า ห้มายถุง้ การรกั ษาในดัา� นเน�อ่ ห้าป็ระโยชนค์ ุณค่าดั�วิยวิธิ ิ์ีการ ผลิต การรวิบรวิมขึ้�อม้ลเพัอ�่ การศึก้ ษา เช่น เอกสาร และส่�อสารสนเทัศึต่างๆ แนวิทัางในการสง่ เสรมิ เพั�อ่ อนุรกั ษน์ าฏศึิลปไ์ ทัย ดังั นี� 1. จัดั ัการศึก้ ษาเฉพัาะทัาง สง่ เสรมิ ให้ม� สี ถุาบนั การศึก้ ษาดัา� นนาฏศึลิ ป็จ์ ัดั ัการเรยี น การสอน เพัอ่� สบ่ ทัอดังานศึลิ ป็ะ ดั�านนาฏศึลิ ป็์ เชน่ วิิทัยาลัยนาฏศึลิ ป็ ์ สถุาบันเอกชน องคก์ ร ขึ้องรฐั บางแห้่ง ฯลฯ 2. จััดัการเรียนการสอนในขึ้�ันพั่�นฐาน โดัยนำาวิิชานาฏศึิลป็์จััดัเขึ้�าในห้ลักส้ตรและเขึ้�า ส้่ระบบการเรียนการสอน ทัุกระดัับ ตามระบบทั�ีควิรจัะให้�เยาวิชนไดั�รับร้�เป็็นขึ้ั�นตอนต�ังแต่ อนุบาล – ป็ระถุมศึ้กษา มัธิ์ยมศึ้กษา และอุดัมศึ้กษา ตลอดัจันสถุาบันการศึ้กษาทัุกระดัับ จััดัรวิบรวิมขึ้อ� ม้ลต่าง ๆ เพั�่อป็ระโยชน์ ต่อการศึ้กษา ค�นควิ�า และบริการแก่ชุมชน ไดัด� ั�วิย 3. มีการป็ระชาสัมพันั ธิ์์ในร้ป็แบบส�่อโฆัษณาตา่ ง ๆ ทัั�งวิทิ ัยุ โทัรทัศั ึน์ และ ห้นังสอ่ พัมิ พั ์ โดัยนาำ ศึิลป็วิัฒนธิ์รรมดัา� น นาฏศึลิ ป็เ์ ขึ้�ามาเก�ยี วิขึ้อ� งเพัอ�่ เป็น็ การสร�างบทับาทั ขึ้องควิามเป็น็ ไทัยให้�เป็น็ ทั�ีรจ้� ักั 4. จััดัเผยแพัร่ ศึิลป็วิัฒนธิ์รรม ในร้ป็แบบการแสดังนาฏศึิลป็์แก่ห้น่วิยงานรัฐและ เอกชน โดัยทัั�วิไป็ทัั�งภายใน ป็ระเทัศึและตา่ งป็ระเทัศึ 5. ส่งเสริมและป็ล้กฝังมรดักทัางศึิลป็วิัฒนธิ์รรมภายในครอบครัวิ ให้�ร้�ซ�้งถุ้งควิามเป็็น ไทัยและอนุรักษ์รักษา เอกลกั ษณ์ไทัย ให้น� กั ศึ้กษาไดั�ศึ้กษาเพัิ�มเติมจัากห้นังสอ่ แบบเรยี น รายวิิชาศึิลป็ศึก้ ษา ทัช21003 20 รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนตน้

แบบทัดัสอบ บทัทั�ี 3 นาฏศึลิ ป์ไทัย คาำ ชี�แจัง จังเล่อกคำาตอบทัถ�ี ููกต้องทั�สี ดุ ัเพัียงขั้้อเดัยี วิ 6. ขึ้อ� ใดัค่อการแต่งการยทัใ�ี ชใ� นราำ วิงมาตรฐาน 1. ละครตะวินั ตกแบง่ เป็็นกก�ี ลมุ่ ก. แต่งกายแบบพั�น่ เมอ่ ง ก. 2 กลุ่ม ขึ้. แตง่ กายแบบสากลนยิ ม ขึ้. 3 กลมุ่ ค. แต่งกายแบบพัระราชนยิ ม ค. 4 กลุม่ ง. ถุ้กทัุกขึ้�อ ง. 5 กลุ่ม 7. เพัลงห้ญงิ ไทัยใจังามใชท� ั่ารำาทั่าใดั 2. ละครมาตรฐานแบง่ ไดั�ก�ปี ็ระเภทั ก. ทั่าย้งฟ้อ้ นห้าง ก. 2 ป็ระเภทั ขึ้. ทั่าพัรห้มสีห� ้นา� ขึ้. 3 ป็ระเภทั ค. ทั่าจันั ทัร์ทัรงกลดัแป็ลง ค. 4 ป็ระเภทั ง. ขึ้อ� ก. และ ขึ้. ถุ้ก ง. 5 ป็ระเภทั 8. ศึิลป็ะทัี�ผ้กเป็็นเร�่องราวิ ใช�การพัากย์ เจัรจัาป็ระกอบใน 3. ละครทัีม� าจัากควิามเกรงกลัวิ ค่อละครป็ระเภทัใดั การแสดังค่อการแสดังอะไร ก. ห้ัสนาฏกรรม ก. โขึ้น ขึ้. สขุ ึ้นาฏกรรม ขึ้. ละคร ค. โศึกนาฏกรรม ค. ระบำา ง. ไม่มีขึ้�อถุ้ก ง. ไม่มขี ึ้�อถุ้ก 4. รำาวิงมาตรฐานพัฒั นามาจัากการแสดังอะไร 9. โขึ้น กำาเนดิ ัมาจัากการแสดังอะไร ก. ราำ โทัน ก. ห้นงั ให้ญ่ ขึ้. ราำ พัาดัผา� ขึ้. กระบี�กระบอง ค. รำาวิงพัน�่ เม่อง ค. ชกั นาคดัก้ ดัำาบรรพั์ ง. ถุ้กทั�งั ขึ้�อ ก และ ค ง. ถุ้กทัุกขึ้�อ 5. ราำ วิงมาตรฐานสามารถุนำาไป็แสดังในงานใดั 10. พัระรามจัะแตง่ กายดัว� ิยเคร่อ� งแต่งกายสีใดั ก. วิันสงกรานต์ ก. สแี ดัง ขึ้. วินั ลอยกระทัง ขึ้. สีเขึ้ยี วิ ค. งานเลยี� งต�อนรบั ค. สเี ห้ล่อง ง. ถุ้กทักุ ขึ้อ� ง. สีม่วิงอ่อน รายวิชิ า ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 21 ระดับั มััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

22 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

แบบทัดัสอบหลงั เรียน คำาชี�แจัง จังเลอ่ กคาำ ตอบทัถ�ี ูกู ทัสี� ดุ ัเพัียงขั้้อเดัียวิ 6. เสียงทัไี� มต่ รงกบั ระดัับทั�ถี ุก้ ตอ� งทัั�งเสียงร�องและดันตร ี 1. ทัศั ึนศึลิ ป็์ (Visual Art)แบง่ ออกเป็็นกีป� ็ระเภทั เรียกวิา่ อะไร ก. 2 ป็ระเภทั ก. เพัย�ี น ขึ้. 3 ป็ระเภทั ขึ้. สะบัดั ค. 4 ป็ระเภทั ค. ล้กห้มดั ง. 5 ป็ระเภทั ง. ล้กล�อลก้ ขึ้ดั ั 2. ขึ้�อใดัคอ่ ป็ระเภทัขึ้องจัติ รกรรม 7. ทัาำ นองเพัลงลาวิดัวิงเดัอ่ นมกี �ีทั่อน ก. ป็ระเภทัทั�เี กดิ ัจัากวิสั ดัผุ สมนาำ� ก. 2 ทั่อน ขึ้. ป็ระเภทัทั�เี กิดัจัากวิัสดัผุ สมนำ�ามัน ขึ้. 3 ทัอ่ น ค. ป็ระเภทัทัเ�ี กิดัจัากวิสั ดัุผสมระห้วิ่างน�าำ กับนา�ำ มัน ค. 4 ทัอ่ น ง. ถุก้ ทัุกขึ้�อ ง. 5 ทั่อน 3. สถุาป็ัตยกรรมทัีเ� กี�ยวิกบั โบสถุ ์ วิหิ ้ารขึ้องไทัยมหี ้ลงั คา 8. ราำ วิงมาตรฐานพััฒนามาจัากการแสดังอะไร ซ�อนกันไมเ่ กินก�ชี นั� ก. รำาโทัน ก. ไมเ่ กนิ 3 ช�นั ขึ้. รำาพัาดัผา� ขึ้. ไมเ่ กนิ 4 ชัน� ค. รำาวิงพัน่� เมอ่ ง ค. ไม่เกนิ 5 ชัน� ง. ถุก้ ทัั�ง ขึ้�อ ก และ ค ง. กช�ี ัน� ก็ไดัไ� ม่จัาำ กัดั 4. เอกลักษณข์ ึ้องเจัดัยี ์ในสมัยรตั นโกสนิ ทัร ์ มีลักษณะอย่างไร 9. ศึลิ ป็ะทัผี� ก้ เป็น็ เรอ�่ งราวิ ใชก� ารพัากย ์ เจัรจัาป็ระกอบในการ ก. ทัรงจัอมแห้ แสดังคอ่ การแสดังอะไร ขึ้. ทัรงระฆังั ควิำ�า ค. ทัรงพัุ่มขึ้า� วิบณิ ฑ์์ ก. โขึ้น ขึ้. ละคร ง. ทัรงยอ่ มมุ ไมส� ิบสอบ ค. ระบาำ 5. Out line ห้มายถุง้ ขึ้อ� ใดั ง. ไมม่ ขี ึ้�อถุก้ ก. เสน� รอบวิง 10. โขึ้น กาำ เนดิ ัมาจัากการแสดังอะไร ขึ้. เสน� รา่ งโครงสรา� ง ก. ห้นังให้ญ่ ค. เส�นรายละเอียดัภายในภาพั ขึ้. กระบ�กี ระบอง ง. เส�นแสดังนำา� ห้นัก แสงเงาขึ้องภาพั ค. ชกั นาคดัก้ ดัำาบรรพั์ ง. ถุก้ ทักุ ขึ้�อ รายวิิชา ศิิลปศิึกษา (ทช21003) 23 ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนตน้

11.ละครตะวินั ตกแบง่ เป็็นก�กี ลมุ่ 17.เพัลงห้ญงิ ไทัยใจังามใชท� ั่ารำาทัา่ ใดั ก. 2 กลุ่ม ก. ทัา่ ยง้ ฟ้้อนห้าง ขึ้. 3 กลุม่ ขึ้. ทั่าพัรห้มสีห� ้น�า ค. 4 กลุ่ม ค. ทัา่ จัันทัรท์ ัรงกลดัแป็ลง ง. 5 กลมุ่ ง. ขึ้อ� ก. และ ขึ้. ถุ้ก 12. ละครมาตรฐานแบ่งไดั�กป�ี ็ระเภทั 18. ศึลิ ป็ะทัผี� ก้ เป็น็ เรอ�่ งราวิ ใชก� ารพัากย์ เจัรจัาป็ระกอบใน ก. 2 ป็ระเภทั การแสดังค่อการแสดังอะไร ขึ้. 3 ป็ระเภทั ก. โขึ้น ค. 4 ป็ระเภทั ขึ้. ละคร ง. 5 ป็ระเภทั ค. ระบาำ 13. ละครทั�มี าจัากควิามเกรงกลัวิ คอ่ ละครป็ระเภทัใดั ง. ไม่มขี ึ้�อถุก้ ก. ห้ัสนาฏกรรม 19. โขึ้น กำาเนดิ ัมาจัากการแสดังอะไร ขึ้. สขุ ึ้นาฏกรรม ก. ห้นังให้ญ่ ค. โศึกนาฏกรรม ขึ้. กระบ�กี ระบอง ง. ไมม่ ขี ึ้อ� ถุก้ ค. ชกั นาคดัก้ ดัำาบรรพั์ 14. ราำ วิงมาตรฐานพัฒั นามาจัากการแสดังอะไร ง. ถุก้ ทัุกขึ้�อ ก. รำาโทัน 20. พัระรามจัะแตง่ กายดั�วิยเคร่�องแต่งกายสีใดั ขึ้. รำาพัาดัผา� ก. สแี ดัง ค. ราำ วิงพัน่� เม่อง ขึ้. สเี ขึ้ียวิ ง. ถุ้กทั�ัง ขึ้�อ ก และ ค ค. สีเห้ล่อง 15. ราำ วิงมาตรฐานสามารถุนาำ ไป็แสดังในงานใดั ง. สมี ่วิงออ่ น ก. วิันสงกรานต์ ขึ้. วินั ลอยกระทัง ค. งานเลี�ยงต�อนรับ ง. ถุ้กทัุกขึ้�อ 16. ขึ้�อใดัคอ่ การแต่งการยทัใ�ี ช�ในรำาวิงมาตรฐาน ก. แต่งกายแบบพัน�่ เม่อง ขึ้. แต่งกายแบบสากลนิยม ค. แต่งกายแบบพัระราชนยิ ม ง. ถุ้กทัุกขึ้อ� 24 รายวิชิ า ศิิลปศิึกษา (ทช21003) ระดัับมัธั ยมัศิึกษาตอนตน้

เฉลยแบบทัดัสอบ บทัทัี� 1 ทัศั ึนศึิลปไ์ ทัย 1. ขึ้ 2. ง 3. ก 4. ค 5. ง 6. ก 7. ค 8. ง 9. ก 10. ง บทัทั�ี 2 ดันตรไี ทัย 1. ค 2. ขึ้ 3. ขึ้ 4. ค 5. ก 6. ขึ้ 7. ง 8. ค 9. ค 10. ก บทัทั�ี 3 นาฏศึิลปไ์ ทัย 1. ก 2. ก 3. ค 4. ง 5. ง 6. ค 7. ง 8. ก 9. ง 10. ก แบบทัดัสอบก่อน-หลงั เรียน 1. ขึ้ 2. ง 3. ค 4. ก 5. ก 6. ก 7. ขึ้ 8. ง 9. ก 10. ง 11. ก 12. ก 13. ค 14. ง 15. ง 16. ค 17. ง 18. ก 19. ง 20. ก รายวิชิ า ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) 25 ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

26 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

แบบบันทักึ การพัฒั นาทัักษะวิิชาการเพัอ่� ยกระดัับผลสมั ฤทัธิ์ิ�ผูเ้ รียนรายบุคคล การทัดัสอบกอ่ นเรยี นและหลงั เรยี น ระดัับมธั ิ์ยมศึกึ ษาตอนตน้ รายวิชิ า ศึลิ ปศึึกษา ทัช21003 ---------------------------------------------------------------------------------------- ชอ่� - สกุล.......................................................................... รห้ัสนักศึ้กษา.............................................. กศึน.ตาำ บล............................................ กศึน.อำาเภอ........................................... จังั ห้วิัดัขึ้อนแก่น จัากการทัีผ� เ�้ รยี นไดัศ� ึ้กษาเรียนร�จ้ ัากแบบเรียน และสรุป็เน่อ� ห้าจัากบทัเรยี นในรายวิิชาต่าง ๆ ตามเอกสาร เลม่ นี�แล�วิ ผเ�้ รียนสามารถุทัราบไดั�วิ่าทัาำ แบบทัดัสอบในรายวิิชาต่าง ๆ ถุก้ ต�องจัาำ นวินกข�ี ึ้อ� โดัยการบันทั้กในแบบบนั ทัก้ การ พัฒั นาทัักษะวิชิ าการผ�้เรยี นรายบคุ คลระดับั มธั ิ์ยมศึ้กษาตอนป็ลาย ดังั น�ี ทัี� วิิชา คะแนนเตม็ คะแนนทัีไ� ดั้ ผลการประเมนิ 1 แบบทัดัสอบก่อนเรยี น 20 2 แบบทัดัสอบห้ลังเรยี น 20 รวิมทัง�ั ส�ิน 40 เกณฑ์์การประเมินผลการพััฒนา แบบทัดัสอบก่อนเรียนและหลงั เรยี น ****************** เมอ่� ทัำาแบบทัดัสอบก่อนเรยี น และแบบทัดัสอบห้ลังเรียน ซ�ง้ มีแบบทัดัสอบ 20 ขึ้อ� ผ�้เรียนสามารถุทัราบ ไดั�วิา่ มีควิามรอ้� ย่้ในระดับั ใดั ดังั น�ี จัำานวินขั้อ้ สอบทั�ผี ู้เรยี นทัำาถููกตอ้ ง อยใู่ นระดับั หมายเหตุ 18 - 20 ขึ้อ� ดัีมาก 16 - 17 ขึ้อ� ดัี 14 - 15 ขึ้อ� ป็านกลาง 10 - 13 ขึ้อ� พัอใช � ต�าำ กวิ่า 10 ขึ้อ� ควิรป็รับป็รุง หมายเหตุ : ผลจัากการป็ระเมนิ ผ้�เรยี นสามารถุนำาไป็ป็รับป็รงุ ตนเองเพั�อ่ ให้เ� กิดัการพัฒั นาต่อไป็ รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 27 ระดับั มัธั ยมัศิึกษาตอนต้น

28 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

แบบบนั ทัึกการพัฒั นาทัักษะวิิชาการเพั่�อยกระดัับผลสัมฤทัธิ์ิผ� ู้เรยี นรายบคุ คล แบบทัดัสอบทัา้ ยบทัเรียน ระดัับมัธิ์ยมศึกึ ษาตอนต้น รายวิิชา ศึิลปศึกึ ษา ทัช21003 ---------------------------------------------------------------------------------------- ช�่อ - สกุล.......................................................................... รห้สั นักศึก้ ษา.............................................. กศึน.ตำาบล............................................ กศึน.อาำ เภอ........................................... จัังห้วิัดัขึ้อนแก่น จัากการทัีผ� ้�เรยี นไดัศ� ึก้ ษาเรยี นร�จ้ ัากแบบเรียน และสรปุ ็เน�อ่ ห้าจัากบทัเรยี นในรายวิิชาต่าง ๆ ตามเอกสาร เลม่ นีแ� ล�วิ ผเ�้ รยี นสามารถุทัราบไดัว� ิา่ ทัาำ แบบทัดัสอบในรายวิิชาต่าง ๆ ถุก้ ตอ� งจัำานวินกขี� ึ้�อ โดัยการบนั ทัก้ ในแบบบนั ทัก้ การ พัฒั นาทัักษะวิชิ าการผ้�เรยี นรายบุคคลระดับั มธั ิ์ยมศึ้กษาตอนป็ลาย ดังั น�ี ทั�ี วิชิ า คะแนนเต็ม คะแนนทัีไ� ดั้ ผลการประเมนิ 1 บทัทัี� 1 ทัศั ึนศึลิ ป็ไ์ ทัย 10 2 บทัทัี� 2 ดันตรไี ทัย 10 3 บทัทัี� 3 นาฏศึิลป็ไ์ ทัย 10 รวิมทัง�ั ส�นิ 30 เกณฑ์์การประเมนิ ผลการพััฒนา แบบทัดัสอบทั้ายบทัเรยี น เม่�อทัาำ แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี นในแตล่ ะบทัเรียน ซง้� มีแบบทัดัสอบบทัละ 10 ขึ้อ� ผ�้เรยี นสามารถุทัราบไดั�วิา่ มคี วิามร�อ้ ยใ่้ นระดัับใดั ดัังนี� จัำานวินขั้้อสอบทัผ�ี เู้ รียนทัำาถููกตอ้ ง อยใู่ นระดับั หมายเหตุ 9 - 10 ขึ้อ� ดัีมาก ดัี 8 ขึ้�อ ป็านกลาง 7 ขึ้อ� พัอใช � 6 ขึ้อ� ควิรป็รบั ป็รงุ ตา�ำ กวิ่า 6 ขึ้อ� หมายเหตุ : ผลจัากการป็ระเมนิ ผเ้� รยี นสามารถุนำาไป็ป็รบั ป็รุงตนเองเพัอ�่ ให้�เกิดัการพัฒั นาต่อไป็ รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 29 ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

30 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

บรรณานุกรม อดุ ัม อนุกล้ . (2561). ห้นังสอ่ เรยี นสาระทัักษะการดัาำ เนนิ ชวี ิติ รายวิิชาศึลิ ป็ศึ้กษา (ทัช21003) ระดัับมธั ิ์ยมศึ้กษาตอนต�น. กรุงเทัพัฯ : บริษทั ั เจั.ดั.ี แอสโซซิเอทั จัำากัดั. รายวิิชา ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) 31 ระดับั มััธยมัศิึกษาตอนตน้

32 รายวิิชา ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) ระดัับมััธยมัศิึกษาตอนต้น

คณะผจู้ ััดัทัาำ ทัป�ี รกึ ษา ผอ้� ำานวิยการสาำ นกั งาน กศึน.จัังห้วิดั ัขึ้อนแกน่ 1. นายถุาวิร พัลีดัี รองผอ�้ าำ นวิยการสำานักงาน กศึน.จัังห้วิดั ัขึ้อนแก่น 2. พั.อ.อ กฤชพัล พัรมล ี สงั กัดัสาำ นักงาน กศึน.จัังห้วิดั ัขึ้อนแกน่ 3. ผ�้อำานวิยการ กศึน.อำาเภอ คณะทัาำ งาน ผ้�อำานวิยการ กศึน.อำาเภอห้นองนาคำา 1. นางสาวิป็ระภาศึิร ิ สมวิงศึ์ษา ครช้ ำานาญการพัิเศึษ กศึน.อำาเภอเมอ่ งขึ้อนแกน่ 2. นางสาวิธิ์นั ยพััฒน ์ นเ้ ร คร้ กศึน.อำาเภอมญั จัาครี ี 3. นางสาวิภัชณภี รณ ์ บำารงุ ราษฎร์ คร ้ กศึน.อำาเภอชมุ แพั 4. นางสาวิกิตติมา ตง�ั จัติ เจัรญิ กจิ ั คร้ผ�้ช่วิย กศึน.อำาเภอมญั จัาครี ี 5. นายสมบร้ ณ ์ ยทุ ัธิ์ชยั คร้ผ�ช้ ่วิย กศึน.อำาเภอพัระย่น 6. นางสาวิพัณั ณ์ชติ า สนิทัชน ครผ้ ้�ช่วิย กศึน.อาำ เภอภ้เวิียง 7. นางสาวิกุลภานัน เช่อ� นิดั บรรณาธิ์ิการ รองผ้�อาำ นวิยการสาำ นกั งาน กศึน.จังั ห้วิัดัขึ้อนแกน่ 1. พั.อ.อ กฤชพัล พัรมลี ผ�อ้ าำ นวิยการ กศึน.อาำ เภอห้นองนาคำา 2. นางสาวิป็ระภาศึิริ สมวิงศึ์ษา ครช้ ำานาญการพัเิ ศึษ กศึน.อาำ เภอเมอ่ งขึ้อนแก่น 3. นางสาวิธิ์นั ยพััฒน ์ น้เร คร้ กศึน.อาำ เภอมญั จัาคีรี 4. นางสาวิภชั ณภี รณ์ บำารุงราษฎร ์ คร ้ กศึน.อาำ เภอชมุ แพั 5. นางสาวิกิตติมา ต�ังจัิตเจัริญกิจั พัมิ พั์/รปู เลม่ ครผ้ ้ช� ่วิย กศึน.อาำ เภอภ้เวิียง 1. นางสาวิกุลภานนั เชอ่� นิดั นกั จัดั ัการงานทั�วั ิไป็ 2. นายธิ์นกฤษ โคตรภักดัี นกั วิิชาการศึก้ ษา 3. นางวินั เพั็ญ ผานาค นักวิิเคราะห้น์ โยบายและแผน 4. นางสาวิยลดัา พัทุ ัธิ์สอน นกั วิิชาการศึก้ ษา 5. นายธิ์รี วิฒั น ์ ถุมห้นวิดั รายวิิชา ศิิลปศิกึ ษา (ทช21003) 33 ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

บันทัึก .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... 34 รายวิชิ า ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) ระดับั มััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

บนั ทัึก .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... รายวิชิ า ศิลิ ปศิกึ ษา (ทช21003) 35 ระดัับมััธยมัศิกึ ษาตอนต้น

บนั ทักึ .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................... 36 รายวิิชา ศิลิ ปศิึกษา (ทช21003) ระดับั มัธั ยมัศิกึ ษาตอนตน้

เอกสารพััฒนาทัักษะวิชิ าการ เพั�่อยกระดับั ผลสมั ฤทัธิ์�ิผเ้� รียนรายบคุ คล ระดัับมธั ิ์ยมศึึกษาตอนตน� รายวิิชา ทักั ษะการเรยี นร้� ทัร21001 หลักสต้ รการศึกึ ษานอกระบบระดัับการศึกึ ษาขั้�ันพั่น� ฐาน พัทุ ัธิ์ศึักราช 2551 สำานักงานส่งเสรมิ การศึกึ ษานอกระบบละการศึึกษาตามอัธิ์ยาศึยั จัังหวิดั ัขั้อนแก่น สำานักงานส่งเสริมการศึกึ ษานอกระบบและการศึึกษาตามอธั ิ์ยาศึยั สำานกั งานปลัดักระทัรวิงศึกึ ษาธิ์ิการ กระทัรวิงศึกึ ษาธิ์ิการ



คาำ นาำ เอกสารพัฒั นาทักั ษะวิชิ าการเพั�่อยกระดัับผลสมั ฤทัธิ์ิผ� ้เ� รียนรายบุคคล เล่มน� ี เป็็นเอกสารทั�จี ััดัทัำาขึ้้น� โดัย มีวิัตถุุป็ระสงค์เพั่�อให้�ผ�้เรียนไดั�ศึ้กษาเรียนร้�ดั�วิยตนเอง ให้�เกิดัการพััฒนาทัักษะทัางวิิชาการ และยกระดัับผลสัมฤทัธิ์�ิ ทัางการเรยี นในการเรยี นรต้� ามห้ลกั สต้ รการศึก้ ษานอกระบบระดับั การศึก้ ษาขึ้นั� พัน�่ ฐาน พัทุ ัธิ์ศึกั ราช 2551 เป็น็ การพัฒั นา ต่อเนอ�่ งจัากเอกสารพััฒนาทัักษะวิิชาการรายบุคคล มรี ายละเอยี ดัสรปุ ็เนอ�่ ห้าตามรายวิชิ าทัักษะการเรียนร� ้ ทัร21001 ระดับั มธั ิ์ยมศึก้ ษาตอนตน� แบบทัดัสอบห้ลงั เรยี นและแบบบนั ทัก้ การพัฒั นาทักั ษะวิชิ าการผเ้� รยี นรายบคุ คล เพัอ�่ ให้ผ� เ�้ รยี น ไดั�ป็ระเมินและพััฒนาตนเองอย่างต่อเน่�องให้�มีพั�่นฐานควิามร้�เพัียงพัอกับการศึ้กษาตามระดัับและมีควิามร้�เพัิ�มเติมใน การนาำ ไป็พััฒนาทักั ษะทัางวิิชาการให้�มผี ลสัมฤทัธิ์ทิ� ัางการเรยี นทัีส� ง้ ขึ้�น้ คณะผจ้� ัดั ัทัาำ ห้วิงั เป็น็ อยา่ งยง�ิ วิา่ เอกสารเลม่ นจ�ี ัะเป็น็ ป็ระโยชนต์ อ่ นกั ศึก้ ษา ในการศึก้ ษาเรยี นรต้� ามห้ลกั สต้ ร การศึก้ ษานอกระบบระดับั การศึก้ ษาขึ้นั� พัน�่ ฐาน พัทุ ัธิ์ศึกั ราช 2551 และขึ้อขึ้อบคณุ ทักุ ทัา่ นทัม�ี สี ว่ ินรว่ ิมในการทัำาเอกสาร เล่มนีใ� ห้�สาำ เรจ็ ั ลลุ ว่ ิงดัว� ิยดัี สำานกั งาน กศึน.จังั ห้วิดั ัขึ้อนแกน่



สารบญั คำานำา หนา� สารบญั 1 – 2 คาำ ชแี� จังการใชเ� อกสารพััฒนาทัักษะวิชิ าการเพั่อ� ยกระดัับผลสมั ฤทัธิ์�ผิ เ้� รียนรายบคุ คล 3 แบบทัดัสอบก่อนเรยี น บทัทัี � 1 การเรยี นร�ด้ ั�วิยตนเอง สรุป็เน�่อห้า แบบทัดัสอบทัา� ยบทัเรยี น บทัทั �ี 2 การใช�แห้ลง่ เรยี นร้� 4 – 6 สรปุ ็เน่อ� ห้า 7 แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี น 8 – 10 บทัทั �ี 3 การจัดั ัการควิามร้� 11 สรุป็เน่�อห้า แบบทัดัสอบทัา� ยบทัเรยี น บทัทั� ี 4 การคิดัเป็็น 12– 15 สรุป็เน�อ่ ห้า 16 แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี น บทัทั �ี 5 การวิจิ ััยอยา่ งงา่ ย 17 – 20 สรุป็เนอ่� ห้า 21 แบบทัดัสอบทั�ายบทัเรยี น บทัทัี� 6 ทัักษะการเรยี นร้�และศึกั ยภาพัห้ลกั ขึ้องพัน�่ ทั�ีในการพัฒั นาอาชีพั 22 – 24 สรปุ ็เนอ�่ ห้า 25 แบบทัดัสอบทัา� ยบทัเรียน แบบทัดัสอบห้ลังเรียน 26 – 27 เฉลยแบบทัดัสอบ 28 แบบบันทั้กการพััฒนาทักั ษะวิิชาการเพัอ่� ยกระดับั ผลสัมฤทัธิ์ิ�ผ�้เรยี นรายบคุ คล 29 แบบทัดัสอบกอ่ นเรยี นและห้ลงั เรยี น 30 แบบบันทัก้ การพััฒนาทักั ษะวิชิ าการเพั�อ่ ยกระดับั ผลสมั ฤทัธิ์ผ�ิ เ้� รียนรายบคุ คล แบบรรบณทัาดันสุกอรบมทัา� ยบทั คณะผ้�จัดั ัทัำา