สง่ิ ทค่ี ณุ เปรมสนใจมากกวาํ ลกู และกวาํ อะไรทง้ั หมด กด็ เู หมอื นจะไดแ๎ กมํ า๎ คณุ เปรมไมเํ คยมที ที าํ วาํ จะรกั การโลด โผนมาแตกํ อํ น แตพํ อผลัดแผํนดนิ ใหมํ โปรดใหต๎ ้ังกองเสอื ป่าและเสือมา๎ ขน้ึ คณุ เปรมก็เขา๎ เป็นเสือม๎า แตแํ รกพลอยกเ็ ห็น ด๎วย และดีใจทีค่ ณุ เปรมเป็นเสอื มา๎ เพราะพลอยเห็นวําการสนองพระราชนยิ ม เปน็ สิ่งที่คุณเปรมควรจะทํา และเคร่อื งแบบ เตม็ ยศเสือม๎านนั้ ก็จะดสู วยงาม มสี งาํ กวําเสอื ป่าเหลาํ อนื่ ๆ แตกํ ารเขา๎ เป็นเสอื ม๎า มาสะกดิ เอาบางอยาํ งทีเ่ คยซอํ นอยํูในตวั คุณเปรม ใหป๎ รากฏออกมา บางทีคณุ เปรม จะไมเํ คยไดโ๎ อกาสท่ีจะไดม๎ สี ่ิงที่ตนรัก และสนใจจรงิ ๆมาแตํกํอน พอไดเ๎ ปน็ เสือ ม๎าไมนํ านนกั คุณเปรมกข็ ยายโรงม๎า ทเี่ คยเล้ียงเทยี มรถที่อยูํในบ๎าน แล๎วซ้ือม๎าเทศมาสองตวั จ๎างคนเลี้ยงดูแลม๎าเหลาํ น้นั เป็นพิเศษ วนั ไหนที่คณุ เปรมกลับบ๎านแตวํ ัน คณุ เปรมกม็ กั จะข้ึนมา๎ ออกไปฝกึ แตเํ ชา๎ มดื ทุกวัน ควบขับไปไกลๆ ตอนแรก พลอยก็มไิ ดร๎ ๎ูสกึ หวํ งใยเทําไรนัก เพราะนึกไมถํ งึ วําจะมีอนั ตรายอยํางใดบา๎ ง แตํวันหนึง่ คณุ เปรมกลบั บ๎าน มรี อย ถลอกปอกเปิกและฟกชํา้ ดาํ เขียวหลายแหงํ และแขนเดาะไปขา๎ งหน่ึง ตง้ั แตนํ นั้ มา พลอยกเ็ รมิ่ ไมํสบายใจ รส๎ู กึ เป็นหวํ งทุก ครั้งทคี่ ุณเปรมข่มี ๎าออกจากบา๎ น แตถํ งึ แม๎พลอยจะเตือนคณุ เปรมใหร๎ ะมดั ระวงั ตวั คุณเปรมกก็ ลบั หัวเราะเห็นเปน็ เรอ่ื ง ขบขนั และมักจะคยุ ใหพ๎ ลอยฟังถึงวธิ ขี ่มี ๎าโลดโผนตาํ งๆ ทาํ ให๎พลอยต๎องเพ่ิมความรู๎สกึ หวาดเสยี วย่ิงขึ้นไปอกี พลอยนง่ั ดลู กู ของตนโตขน้ึ ทกุ วนั วชิ าความรท๎ู เ่ี รยี นจากโรงเรยี น ถงึ จะไมเํ กงํ กวาํ เดก็ อน่ื กน็ บั วาํ อยใํู นขน้ั ดี วนั หนง่ึ ตกบาํ ยพลอยนัง่ อยูํทีส่ นามหน๎าตกึ เดก็ ๆวง่ิ เลนํ กนั จนเหนือ่ ยแลว๎ กม็ านงั่ ลอ๎ มกนั อยํรู อบตัว พลอยถามลูกๆข้ึนวํา \"ตาอน๎ ตาอนั้ บอกแมํสักหนอํ ยเถดิ วํา โตขน้ึ อยากจะเป็นอะไร\" \"อน๎ อยากเปน็ ทหาร\" ตาอ๎นตอบทนั ทดี ว๎ ยน้ําเสียงทแี่ นใํ จ \"เอาอกี แล๎ว !\" พลอยนกึ อยแํู ตํในใจ \"อยากเป็นทหารแลว๎ โตขึน้ กต็ อ๎ งออกจากบ๎านจากชอํ งไปอยูํไกล\" ปากนน้ั พดู กับตาอ๎นวํา \"ทาํ ไมถึงอยากเปน็ ทหาร\" \"อน๎ ชอบ\" ตาอน๎ ตอบ \"เป็นทหารหัดแถวยิงปืน แตงํ ตัวสวย บางทีกจ็ ะได๎ขีม่ า๎ อยาํ งคุณพอํ \" พลอยถอนใจใหญํ หนั ไปทางตาอน้ั แลว๎ ถามวาํ \"อัน้ ลํะ อยากเปน็ อะไร\" ตาอน้ั นง่ิ คดิ แลว๎ ตอบวาํ \"อน้ั ไมอํ ยากเปน็ ทหาร ครทู โ่ี รงเรยี นบอกวาํ อนั้ พดู เกํงเถียงเกงํ ควรจะเปน็ หมอความ อน้ั อยากเป็นหมอความ\" พลอยถอนใจใหญอํ กี ครง้ั หนง่ึ นกึ ในใจวาํ \"หมอความ ! หากินตามโรงตามศาล ครกู ช็ าํ งไปเอาอะไร มาพูดกบั เดก็ ไมํ นําเลย แตกํ เ็ อาเถิดยังดกี วาํ เป็นทหาร !\" พลอยหนั ไปทางตาออ๏ ดแลว๎ ถามวํา \"ออ๏ ดไดย๎ ินพ่ีเขาพูดแล๎ววาํ โตขนึ้ เขาอยากเปน็ อะไร แล๎วออ๏ ดเลาํ อยากเป็นอะไรบ๎าง\"
\"ออ๏ ดไมอํ ยากโต\" ตาออ๏ ดตอบแล๎วหวั เราะ \"ออ๏ ดไมํโตเปน็ ผใ๎ู หญํ แล๎วก็ยังไมตํ ๎องเปน็ อะไร ออ๏ ดอยากอยํูกับแมํไป อยํางน้ี\" พลอยตอ๎ งหวั เราะ เมอ่ื ไดย๎ นิ ตาออ๏ ดพดู แตแํ ลว๎ กต็ อ๎ งอธบิ ายใหต๎ าออ๏ ดฟงั วาํ \"ไมโํ ตไมํได๎หรอกอ๏อด คนเราเกดิ มาแลว๎ กต็ ๎องเปน็ เดก็ กอํ น แล๎วก็ตอ๎ งโตเปน็ ผใู๎ หญํ เปน็ ผูใ๎ หญํแลว๎ กต็ ๎องทํางาน ตอ๎ งทํามาหากนิ ...\" \"ออ๏ ดร๎ูแล๎ว\" ตาออ๏ ดพูดสอดข้ึน \"เป็นผูใ๎ หญตํ อ๎ งทาํ งาน ออ๏ ดไมํชอบทาํ งาน ออ๏ ดจะเปน็ เด็กไปเรือ่ ยๆ\" พลอยหมด ปญั ญา ไมรํ ู๎จะพูดอะไรอกี ตอํ ไป เสยี งประไพพูดขนึ้ วํา \"ไพอยากโต อยากโตแล๎วสวยเหมือนแมํ\" ทําให๎พลอยตอ๎ งหันไปอม๎ุ ประไพมากอดไว๎ และร๎สู กึ วํา ตนเองมีความสุข มาก ความสขุ ทพ่ี ลอยไดร๎ บั จากลกู ๆนน้ั มมี ากมายสดุ ทจ่ี ะประมาณ พลอยเคยนกึ หวนกลบั ไปถงึ ความหวาดหวน่ั พรน่ั พรงึ ตาํ งๆทเ่ี คยมี เมอ่ื รูต๎ ัววําจะต๎องแตงํ งานกับคณุ เปรม แล๎วก็ก็ตอ๎ งย้มิ กับตัวเองทกุ คร้ัง พลอยร๎ูตัววาํ ตนน้นั โชคดีเปน็ หนกั หนา จรงิ อยํูความรูส๎ ึกทพี่ ลอยมีตํอคณุ เปรมน้ัน มิใชคํ วามรูส๎ ึกทพี่ ลอยเคยนึกวํา จะมีตอํ ผูช๎ ายท่ีตนรกั แตํเมอื่ มาอยูํ ด๎วยกนั นานปี พลอยกม็ ีความรูส๎ กึ วํา คุณเปรมน้นั เป็นสํวนหน่ึง ที่แยกออกไปไมํได๎ แตคํ วามสขุ ทพ่ี ลอยไดร๎ บั จากลูกๆน้ัน มากมาย เกนิ กวําท่พี ลอยได๎คาดฝนั เอาไว๎ ความทุกขค๑ วามวิตกกังวล ตลอดจนความเหนด็ เหน่ือยจากการเลีย้ งลกู น้นั ก็มี อยํูเสมอ ตาอ๎นเหยยี ดตะปู แล๎วเกิดเป็นพิษท่บี าดแผล เท๎าบวมเปน็ ไข๎ตวั รอ๎ น ร๎องไหก๎ วนท้ังกลางวันกลางคืน ตาอั้นเปน็ อีสกุ อีใส ตาออ๏ ดเป็นคางทมู ประไพเปน็ หดั ทกุ ครงั้ ท่ีพลอยตอ๎ งนัง่ รกั ษาพยาบาล ไมํเป็นอนั หลบั อนั นอน กวําลกู แตลํ ะคน จะหายเจ็บตัวพลอยเองก็แทบจะล๎มเจ็บลงไปตาม ตลอดเวลาท่ีลูกคนใดเจ็บปว่ ยลง พลอยก็อยากจะรบั เอา ความไข๎ ทั้งหมดมาใสตํ วั ถา๎ หากจะทาํ ได๎ ทุกคร้ังท่ีลูกคนใดร๎องขน้ึ ดว๎ ยความเจบ็ ปวด พลอยก็ต๎องสะด๎งุ เหมือนกับ รู๎สึกในความ เจบ็ ปวดนน้ั ดว๎ ยตัวเอง เคราะห๑ดีทพี่ ลอยมหี ลวงโอสถของคณุ เชยไวเ๎ ป็นทพี่ งึ่ ในยามทเี่ ด็กๆปว่ ยไข๎ หลวงโอสถเปน็ คนที่ไมํ มีลูกของตวั เอง เพราะฉะน้นั จงึ เป็นคนท่ีรกั เด็ก และถงึ แมว๎ าํ จะเปน็ หมอ ซง่ึ ตามปกตเิ ดก็ ๆ จะต๎องกลัว หลวงโอสถกม็ วี ิธที ํา ให๎เด็กๆนนั้ หายกลัวได๎ โดยพูดจาเลนํ หวั หยอกลอ๎ กับเด็ก และตามใจเดก็ เสมอ ไมเํ ครํงครดั จนเด็กทุกคนรกั เรยี กวาํ \"คุณ ลงุ หมอ\" และถา๎ คนใดเจบ็ ไข๎ลง ทกุ คนกจ็ ะพากันดีใจ เพราะเปน็ โอกาสทีจ่ ะไดพ๎ บปะกบั คุณลงุ หมอไดบ๎ อํ ยๆ หลวงโอสถไมเํ คยเรยี กคาํ ยาหรอื คาํ รกั ษาเลย ลกู ของพลอยคนใดเจบ็ หลวงโอสถกห็ มน่ั มาเยย่ี มเยอื น รกั ษาพยาบาลจนกวําจะหาย และเมื่อหายแล๎วก็แล๎วกัน ไมํเคยเอํยถึงเร่อื งคาํ รักษา วนั หน่งึ พลอยอดรนทนไมไํ หว ตอ๎ ง ออกปากพดู กบั คุณเชยข้นึ วาํ \"คณุ เชย คุณหลวงของคุณเชยมารกั ษาหลานๆหายเจบ็ ไปตั้งหลายหนแลว๎ เรือ่ งคําหยกู คํายา ไมํเคยพดู กนั เลย จะวาํ อยาํ งไรกัน\"
\"แมํพลอยจะใหฉ๎ ันวําอยํางไรเลาํ \" คุณเชยถาม \"ฉนั เห็นวาํ ควรจะคิดกนั เสียบา๎ ง จะให๎กนั เปลําๆเร่ือยไป ก็ดกู ระไรอยํู เร่อื งนม้ี นั เกย่ี วกบั การทํามาหากิน ถา๎ เป็น ลูกคนอื่นเขาๆกค็ งจะให๎อะไรบ๎าง เดก็ พวกนี้เปน็ ลกู ฉันจะรกั ษาเปลาํ ๆ ฉนั ก็ไมํสบายใจ คุณเชยลองพดู กบั คุณหลวงดบู ๎าง\" \"ฉันพดู ไมไํ ดห๎ รอกแมพํ ลอย\" คุณเชยตอบเรียบๆ \"ถ๎าฉันพูดเขากค็ งโกรธฉนั มาก แตถํ า๎ ฉนั เป็นแมํพลอย ฉนั ก็จะไมํ พูดกับเขาเอง เพราะถ๎าแมพํ ลอยพูด เขาก็จะเสียใจ ทาํ ใหค๎ นโกรธหรอื ทาํ ให๎คนเสียใจนน้ั ฉันเหน็ วาํ ทําให๎คนเสยี ใจ จะไมํ นาํ ทาํ ย่งิ กวําทาํ ใหเ๎ ขาโกรธ\" \"ฉันไมสํ บายใจจรงิ ๆนะคณุ เชย\" พลอยพูดพลางถอนใจใหญํ \"ถา๎ ฉันยากจนกแ็ ลว๎ ไปเถิด แตนํ ่อี ฐั ฬส ฉันกพ็ อมี จะ มานงั่ ทําใหก๎ นั เปลาํ ๆอยาํ งนี้ ฉนั ไมํชอบ\" \"แมพํ ลอย\" คณุ เชยพดู ข้นึ เบาๆ หลังจากทไี่ ดม๎ องหนา๎ พลอยอยํนู าน \"แมพํ ลอยอยําลืมวําเราเปน็ พน่ี อ๎ งกนั แมํ พลอยคดิ ดูให๎ดีๆเถิด ถึงอยาํ งไรฉนั กเ็ ป็นพี่แมํพลอย ลกู แมํพลอยก็เปน็ หลานของฉัน เมอ่ื เป็นหลานของฉัน กเ็ ปน็ หลานคุณ หลวงโอสถ ธรรมดาคนเราพ่นี อ๎ ง ลูกหลานเจบ็ ไข๎กต็ อ๎ งรักษาพยาบาล เงนิ ทองน้นั มันไมเํ ก่ยี วหรอก แมํพลอย ถ๎าแมํพลอย ยากจนฉนั ก็คงชํวยเหลือให๎เปลาํ ๆ แตํถงึ แมพํ ลอยจะม่งั มี แมพํ ลอยก็ยังเป็นพนี่ ๎องกบั ฉันอยูํ เงนิ ทองมนั ไมํทาํ ให๎เปลี่ยนไป ได๎ ฉันก็ยังชํวยเหลอื แมพํ ลอยอยูํน่นั เอง เพราะเราชํวยกนั ดว๎ ยใจรัก ไมํได๎ชํวยกันเพราะเงินทอง ถา๎ ฉนั รับเงนิ จากแมพํ ลอย กเ็ ทํากบั วาํ ฉันกบั แมพํ ลอยเปน็ คนอืน่ ไมํใชญํ าติกัน ฉนั ทําไมํได๎ ถ๎าพน่ี อ๎ งคนไหนจนแล๎วฉนั ไมํนบั ญาติ แมํพลอยกค็ งจะวาํ ฉันไมดํ ี แตํถ๎าพี่นอ๎ งคนไหนมั่งมี แล๎วฉนั กลับมาคดิ เล็กคิดน๎อย ก็เทํากับวาํ ฉันไมนํ ับญาติ ไมดํ เี ทําๆกนั เพราะคนเราท่เี ปน็ พน่ี ๎องกันนัน้ จะมีจนอยํางไรก็ยงั คงเป็นญาตกิ นั ถ๎าไปเอาเงนิ มานับด๎วยเมอื่ ไร ญาตกิ ็ขาดกนั ไป ฉันพดู อยาํ งนี้แมพํ ลอยคิด ดู ใหด๎ ีๆเถดิ เพราะพี่รักแมพํ ลอยมาก พ่จี ึงไดก๎ ลา๎ พดู \" นานๆ คณุ เชยจะเรยี กตวั เองวาํ พส่ี กั ครง้ั เมอ่ื พลอยไดย๎ นิ แลว๎ กต็ อ๎ งนง่ิ ลงทนั ที และคาํ พดู ของคณุ เชยนน้ั ซง้ึ เขา๎ ไปใน หวั ใจ ทําใหพ๎ ลอยไดค๎ ิด และไมํพดู เร่ืองเงินทองกบั คุณเชยอกี ตํอไป เพราะพลอยรูเ๎ สียแลว๎ วํา ระหวํางคณุ เชยกับตน เงิน เปน็ ของทสี่ ําคญั น๎อยทส่ี ดุ ระยะเวลาตอนตน๎ ของแผนํ ดนิ ใหมํ พลอยครองเรอื นมาโดยปกติ จะมที กุ ขม๑ สี ขุ กอ็ ยแํู ตใํ นบา๎ น เหตกุ ารณภ๑ ายนอก พลอยมิได๎ไปเกี่ยวข๎องดว๎ ย วันหนงึ่ คุณเปรมถามขน้ึ ลอยๆวาํ \"แมํพลอย อยาํ งฉันน้ถี า๎ จะเลํนโขน จะเปน็ ตัวอะไรดี\" พลอยหวั เราะกก๊ิ แลว๎ รอ๎ งวาํ \"ตายแลว๎ คณุ เปรม ! คณุ เปรมจะไปเลนํ โขนที่ไหน\"
\"อ๎าว ! จริงๆนะแมํพลอย ฉนั วาํ ฉนั จะหัดโขน\" คุณเปรมตอบหนา๎ เฉยๆ \"อะไรกนั น่คี ุณเปรม\" พลอยถามอยาํ งไมเํ ชอ่ื หู \"คุณเปรมจะหัดโขนหดั ละครไปทาํ ไม\" \"ในหลวงทาํ นโปรด\" คุณเปรมตอบส้นั ๆ คาํ อธบิ ายของคณุ เปรม ทาํ ใหพ๎ ลอยตอ๎ งยอมจาํ นนดว๎ ยเหตผุ ล เพราะพลอยรส๎ู กึ ดวี าํ เปน็ หนา๎ ทข่ี อง ขา๎ ราชการใน พระราชสาํ นัก จะตอ๎ งปฏบิ ัติให๎ต๎องพระราชนิยม และพลอยก็เคยไดร๎ บั การอบรมมา ในทางท่จี ะตอ๎ งคดิ วํา พระราชนิยม นน้ั เปน็ ของถูกต๎องเสมอไป คนเชนํ พลอยไมอํ ยใูํ นฐานะ ท่จี ะแสดงความคิดเหน็ อยํางไรได๎ คําอธิบายส้นั ๆของคณุ เปรม จึง เปน็ คําอธิบายทเี่ พยี งพอ ไมํจาํ เป็นตอ๎ งซักถามอยาํ งไรตอํ ไปอกี ถงึ พลอยจะรสู๎ ึกกระดากอยํบู ๎าง เมอ่ื นกึ ถึงคุณเปรมจะตอ๎ ง ไปเลํนโขนเลนํ ละคร แตคํ วามร๎ูสกึ เชํนนน้ั กลบั กลายเปน็ อาการตกตะลึง เมอ่ื ได๎ยนิ คณุ เปรมพดู ตอํ ไปวํา \"แผนํ ดนิ นไี้ มํเหมอื นแผนํ ดินกํอนดอกแมํพลอย ทํานโปรดอะไรคนละอยาํ ง เรอ่ื งโขนละครน้ีทํานโปรดมาก อยําวํา คนอยํางเราๆเลย แมแ๎ ตใํ นหลวงทํานกย็ ังทรงละคร คนโปรดคนปรานสมัยนี้ เขารําละครกนั สวยๆทงั้ นนั้ \" พลอยตอ๎ งสะดง๎ุ ตกตะลงึ เมอ่ื ไดย๎ นิ วาํ ในหลวงออกทรงละครดว๎ ยพระองคเ๑ อง ใจนน้ั หวนกลบั ไปถงึ งาน รบั เสดจ็ กลบั จากยุโรป เพียงแตํคุณจอมมารดาบางทาํ น ออกรําละครสนองพระเดชพระคณุ กย็ ังถือกนั วาํ เป็นเรอ่ื งใหญํ ตอ๎ งปดิ บังเลนํ ในทีร่ โหฐาน มิให๎คนนอกได๎เขา๎ ไปเห็น แตถํ ึงคราวน้ี ในหลวงออกทรงละครเอง พลอยยงั ไมสํ ามารถทําความเขา๎ ใจ กับการ เปล่ยี นแปลงในประเพณที ก่ี ๎าวหน๎า ออกไปไกล และโดยรวดเรว็ ถึงเพยี งนั้นได๎ จะออกปากซักถามคณุ เปรม ก็เกรงวําจะ เป็นเรือ่ งตา่ํ สงู พลอยจึงไดแ๎ ตํนงิ่ แตพํ ลอยไดร๎ บั ความโลงํ ใจขน้ึ บา๎ งในภายหลงั เมอ่ื ไดพ๎ ดู กบั คณุ เปรมเรอ่ื งหดั โขนละครแลว๎ ระหวาํ งนน้ั คณุ เปรมกไ็ มํ พดู ถึงเร่ืองนี้อีก พลอยกเ็ ขา๎ ใจเอาเองวาํ คณุ เปรมคงจะไดเ๎ รมิ่ หดั จรงิ ตามคาํ พดู แตพํ อเดือนหนง่ึ ใหห๎ ลัง คณุ เปรมกป็ รารภ ข้นึ เองวํา \"แมพํ ลอย ฉันดๆู ไปแล๎ว กเ็ หน็ จะไมสํ าํ เรจ็ เรอ่ื งจะไปหดั โขนละคร เพราะฉันมนั แกํเกนิ ไปเสียแลว๎ คนอน่ื ท่เี ขายงั หนํมุ แนํน เขาก็พอไปได๎ แตกํ ไ็ มเํ ปน็ ไรดอก ฉนั เหน็ ทาํ นทรงละครพดู อยํูมากเหมอื นกัน ถ๎าอยํางนี้ ฉนั กพ็ อจะไปได๎\" \"ละครพดู น่ีเป็นอยํางไรกนั \" พลอยซกั ถาม เพราะเคยดูแตลํ ะครร๎องแบบปรีดาลยั ละครทเี่ รยี กวาํ ละครพูดนน้ั ยัง ไมํเคยดูสกั คร้ัง \"เอาไวว๎ นั หลงั ฉันจะพาไปดู\" คุณเปรมตอบ \"ละครพดู นั้น ตวั ละครออกมาแสดงเหมือนคนจรงิ ๆ เลนํ เป็นฉากๆจน จบ ไมํมีร๎องไมํมรี าํ และไมตํ อ๎ งรดั เคร่อื งใสชํ ฎาอะไรเลย\" \"แลว๎ จะสนุกหรือคุณเปรม\" พลอยพดู \"เทาํ ทฉ่ี ันฟงั ดู เหมือนกบั เวลาเราเป็นเด็กๆ แลว๎ เลํนทําเหมือนผู๎ใหญํ คน โนน๎ เปน็ นี่ คนนเี้ ป็นนนั่ ....\"
คณุ เปรมหวั เราะแลว๎ ตอบวาํ \"แมพํ ลอยน่ีอยูบํ า๎ นเสยี จนไมํทันสมัย เป็นคนโบราณไปแลว๎ ละครพดู นั้น ถ๎าดเู ปน็ กส็ นุกอยูเํ หมอื นกนั เอาไวว๎ นั หลังกอํ นเถิดจะรไู๎ ปเอง\" \"ดคู ุณเปรมสิ มาหาวําฉนั เป็นคนโบราณ\" พลอยพูดพลางหวั เราะ \"ทไี่ หนจเหมอื นคุณเปรมละํ ยิง่ ดไู ป กย็ ่งิ หนํุมข้นึ ทุกวนั \" คณุ เปรมยม้ิ กบั พลอย ดว๎ ยสายตาทท่ี าํ ใหพ๎ ลอยนกึ ถงึ ระยะเวลาทแ่ี ตงํ งานกนั ใหมๆํ แลว๎ พดู ขน้ึ วาํ \"จริงๆหรือแมํพลอย แมพํ ลอยเห็นฉันหนํุมข้ึนจรงิ ๆหรือน่ี\" \"อยากรูไ๎ ปทาํ ไมนะคุณเปรม\" พลอยสัพยอก \"ถ๎าเปน็ คนอื่นพดู ฉันก็คงไมถํ ามเซา๎ ซี้\" คณุ เปรมตอบ \"แตเํ มอื่ แมพํ ลอยพดู ขึ้นมาเอง ฉันก็ตอ๎ งเห็นวาํ สาํ คัญมาก เพราะแมํพลอยเป็นคนสําคญั คนเดยี วสําหรบั ฉนั \" คุณเปรมพูดพลางเอื้อมมอื มากาํ แขน ของพลอยไว๎ \"เหน็ ไหมลํะคณุ เปรม\" พลอยพดู ขึน้ อีก \"แม๎แตจํ ะพดู จาก็ยงั มเี ราะราย เหมอื นคนหนํมุ ๆ\" \"ฉนั อยากให๎แมพํ ลอยเหน็ ฉนั เปน็ หนํมุ ตลอดไป\" คณุ เปรมพดู เหมือนกับรําพึงความในใจ \"ถ๎าจะให๎ฉันพดู จรงิ ๆ ฉนั กย็ อมรบั วาํ ฉันกลัวแกํ บางทีรว๎ู าํ ตัวแกลํ ง ก็นึกทอ๎ ถอยไมํอยากจะทําอะไร แตถํ ๎าฉนั ยังมีแมํพลอยอยูํคนหนึ่ง ทยี่ งั เหน็ วํา ฉันยงั หนุมํ อยูเํ สมอ ฉันก็พอจะมกี าํ ลงั ใจ พอสบายใจขึ้นได๎ ถามจริงๆเถิดแมํพลอย แมพํ ลอยยงั เห็นฉนั เปน็ หนมํุ จริงๆหรือ\" \"ก็จริงๆนะํ สิ\" พลอยพดู กระฟัดกระเฟียด เหมือนเมอ่ื ยงั เปน็ สาว \"ฉันจะไปประจบคณุ เปรมทาํ ไม ท่พี ดู ไปก็ เพราะวาํ จรงิ มแี ตฉํ นั คนเดียวเทํานน้ั แหละ ท่แี กํลงทกุ วัน\" มอื ของคณุ เปรมทจ่ี บั แขนพลอยอยนํู น้ั บบี แนนํ ขน้ึ คณุ เปรมอมยม้ิ มองดหู นา๎ พลอย แลว๎ พดู วาํ \"ไมจํ รงิ ดอกแมพํ ลอย สาํ หรับฉันแล๎วแมํพลอยยังสาวอยํเู สมอ และดูสวยกวาํ แตกํ ํอนดว๎ ยซ้ําไป\" พลอยรส๎ู กึ เหมอื นมนี าํ้ เยน็ มาชโลมหวั ใจ คาํ พดู ของคณุ เปรมสองสามคาํ สามารถขจดั ความสงสยั กนิ แหนงแคลงใจ ท้งั หมดใหห๎ ายไปไดส๎ น้ิ ชวี ิตในบ๎านดงู ดงาม มสี สี ันข้ึนทันที และด๎วยความร๎สู กึ เชนํ น้ัน ชวี ติ ของพลอยก็ดาํ เนนิ ตํอไปอีก ตามวถิ ีทางทไี่ ด๎ถูกกําหนดไว๎จากเบือ้ งบน บทที่ ๓ (หน๎าท่ี ๑) ตง้ั แตเํ จา๎ คณุ พอํ ถงึ แกกํ รรมนน้ั ถา๎ จะนบั เวลากเ็ ปน็ เวลาหลายปมี าแลว๎ พลอยมไิ ดท๎ ราบขาํ วของคณุ อนํุ และคนอน่ื ๆ ท่บี ๎านคลองหลวงบํอยนัก ทง้ั ทพี่ ลอยกน็ ึกถงึ อยูเํ สมอ จริงอยํคู ุณอุนํ ไดเ๎ คยทาํ ใหพ๎ ลอย ต๎องเจบ็ ชาํ้ นาํ้ ใจมามาก แตํพลอย
เป็นคนท่มี ีนิสยั ไมพํ ยาบาทอาฆาตใคร เม่ือเวลาลวํ งเลยไปนานเขา๎ ความรู๎สกึ ในทางไมํดที ่ีมีตอํ คุณอนุํ น้ันก็จางหายไป แตํ มีความรู๎สึกวาํ คุณอนํุ เปน็ พ่สี าวรวํ มบิดาอีกคนหนึง่ ท่ีตนมไิ ดต๎ ิดตํอดว๎ ย แตกํ ย็ ังมีความสนใจอยูํเสมอวาํ ชีวติ คุณอนํุ จะเปน็ ประการใด คุณเชยเคยเลาํ ให๎ฟงั วาํ ได๎พบคุณอํุนครั้งเดียวทง่ี านศพคุณหญงิ ผเู๎ ป็นมารดาทอี่ มั พวา คณุ หญิงนน้ั ถึงแกกํ รรม หลังจากเจา๎ คณุ พอํ ราวๆ สามปี คุณเชยบอกวําเมื่อพบกันนั้น คณุ อํุนมิไดท๎ ักทายปราศรยั ด๎วยเลย สวํ นคณุ เชยเองกไ็ ปเผา ศพมารดา เพือ่ ทาํ หนา๎ ทขี่ องลูก แตํพยายามหลกี คณุ อนุํ ให๎ไกลท่ีสดุ ที่จะทําได๎ เม่อื คณุ หญงิ ผ๎ูเป็นมารดาถึงแกํกรรมแลว๎ คุณอนํุ กเ็ ปน็ อสิ ระแกํตัวยงิ่ ขน้ึ ปกครองบา๎ นคลองหลวงโดยสทิ ธิ์ขาดแตผํ เ๎ู ดียว มีคณุ ชิตและครอบครวั ของคณุ ชิต อยูํใน บา๎ นนัน้ ดว๎ ย คณุ ชติ เองต้ังแตํเจา๎ คณุ พํอตายแลว๎ พลอยกม็ ไิ ดม๎ โี อกาสพบปะ พลอยเดาเอาวาํ เห็นจะเปน็ เพราะ คณุ ชิตไมํ ขาดแคลนเร่อื งเงนิ ทองอีกตอํ ไป ถึงพลอยจะเตอื นตวั เองอยูํเสมอวาํ หนทางท่ีดีท่ีสดุ สาํ หรับตนน้นั กค็ ือไมํเขา๎ ไปเก่ยี วขอ๎ ง กับเรอื่ งราวของคณุ อนํุ และคุณชิต แตใํ นใจจรงิ ของพลอยน้นั ก็ยงั อดนกึ ถึง คนทง้ั สองคนนีอ้ ยํไู มไํ ด๎ วนั หนง่ึ พอํ เพม่ิ มาเยย่ี มทบ่ี า๎ นในตอนบาํ ย พลอยกต็ อ๎ นรบั หาของวาํ งและสม๎ สกู ลกู ไมใ๎ หก๎ นิ ตามเคย พอํ เพม่ิ นอน เอกเขนกอยํูท่ีระเบียงหน๎าตกึ คยุ กบั น๎องสาวอยาํ งสบายใจ สวํ นมากของเรื่องทีค่ ยุ นัน้ ก็เกยี่ วกบั เรอ่ื งทางบ๎านของพอํ เพม่ิ เอง พํอเพมิ่ สรรเสรญิ ภรรยาของตนวํา เป็นคนทํามาคา๎ ขายเกํง และเปน็ คนใจดีไมํหวงกัน นอกจากจะค๎าขายเกงํ แล๎ว การ บา๎ นเรอื นก็ดูแลไดเ๎ รียบรอ๎ ยทกุ อยาํ ง พลอยนงั่ ฟังพํอเพมิ่ คยุ กร็ ูส๎ กึ ดีใจ ท่เี ห็นพ่ีชายของตนมีความสุข ถงึ จะไมํฟมุ่ เฟอื ยนกั กย็ ังเรียกไดว๎ ําดีกวาํ แตํกํอน เพราะพอํ เพ่ิมมีการงานทํา เปน็ หลักฐาน มบี รรดาศักด์เิ ป็นคณุ หลวง และมชี วี ิตครอบครวั ที่พํอ เพิม่ พอใจ เปน็ ธรรมดาทพ่ี น่ี อ๎ งคยุ กนั ในทส่ี ดุ เรอ่ื งทค่ี ยุ กนั นน้ั กต็ อ๎ งหนั เขา๎ หาความหลงั เมอ่ื ครง้ั ยงั เปน็ เดก็ ๆ อยดํู ว๎ ยกนั และ จะตอ๎ งพดู กนั ตํอไปถึงเรอื่ งพ่ีนอ๎ งคนอ่นื ๆ ทเี่ คยอยบํู ๎านเดยี วกนั พํอเพมิ่ เปน็ คนปรารภขึ้นกอํ นวาํ \"คดิ ดเู รือ่ งเกําๆ ก็เหมือนกบั วําเมือ่ วานซนื นเี้ อง แตทํ ่ีไหนได๎ พอหนั มาดตู ัวพวกเรากอ็ ายุมาก ไปตามๆกนั แลว๎ รู๎สกึ เหมือนกับวาํ ยงั ว่ิงเลนํ กนั อยเูํ มือ่ เร็วๆนีเ้ อง แมํพลอยก็อายสุ ามสิบกวําเขา๎ ไปแลว๎ ฉันกับคุณเชยก็ยาํ งเขา๎ ส่ีสบิ คุณชติ อายสุ ี่ สิบกวํา คุณอํนุ เธอก็รวํ มห๎าสิบเขา๎ ไป แตํละคนก็มลี กู หลานออกเต็มไป คิดดกู แ็ ปลก\" \"คณุ หลวง\" พลอยเรยี กพอํ เพ่ิมวาํ \"คุณหลวง\" เสมอเพราะรสู๎ กึ วาํ พอํ เพิ่มชอบใหเ๎ รยี กเชํนน้นั \"คุณหลวงได๎ขาํ วจาก ทางบา๎ นคลองบางหลวงบ๎างหรือเปลาํ \" \"ได๎ขําวประปรายอยูเํ สมอแหละแมพํ ลอย\" พอํ เพิ่มตอบ \"แตขํ าํ วทไี่ ดน๎ ้นั ไมํเหน็ เป็นขําวดสี ักที\" \"ฉันไมํรเู๎ รื่องรู๎ราวอะไรเลยทเี ดียว\" พลอยพูด \"ทค่ี ณุ หลวงวาํ เป็นขําวไมดํ ีนั้นมีอะไรบา๎ ง\" \"คณุ เชยกับฉนั บ๎านอยํูใกลๆ๎ กนั คยุ กนั อยํูเสมอแหละ แตํฉันเห็นวํามนั เปน็ เร่ืองรกหู เลยขเ้ี กยี จเอามาเลาํ ใหแ๎ มํ พลอยฟงั \" \"คณุ อุํนเธอเปน็ อะไรหรอื คุณหลวง\" พลอยถาม
\"เธอไมเํ ป็นอะไรหรอกแมพํ ลอย\" พํอเพ่มิ ตอบ \"กเ็ พราะเธอยงั เป็นคณุ อุํนคนเกําอยูนํ นั่ แหละ ฉันถงึ กลัววํา เธอ จะต๎องลําบากทหี ลงั \" \"ทาํ ไมเลําคุณหลวง\" \"โฮย๎ ! เรื่องมนั มากละแมพํ ลอย\" พอํ เพมิ่ พูดอยาํ งออํ นใจ \"บําวทบี่ ๎านท่ีมันยงั ไปมาหาสฉํู ันบา๎ ง กับคณุ เชยบา๎ ง มัน เลําให๎ฟังวํา คณุ อุนํ เธอตามใจคณุ ชิตน๎องของเธอราวกบั เทวดา พอคุณเชยออกจากบา๎ นมาแล๎ว ไมเํ ทาํ ไร คณุ ชิตก็บอกวาํ อยากไดท๎ นุ รอนจะเอาไปค๎าขายต้ังเนอื้ ตั้งตัว เธอก็ทมํุ เทเงนิ ให๎ไปเป็นกอง\" \"แล๎วยังไง\" \"มนั ก็หมด\" พํอเพ่ิมเลาํ ตอํ \"คนอยํางคณุ ชิตใช๎เงนิ เทาํ ไรก็ไมํพอ เพราะคณุ ชติ เขาท้งั กินทัง้ เลํน ได๎เงนิ มาวันนน้ั ก็ ข๎ามฟากมาโรงบอํ น แล๎วกห็ มดในวันเดียวกนั หมดแลว๎ เขากก็ ลับบ๎าน เพราะถา๎ ไมํหมด เขากค็ งไมกํ ลับ พอกลับไปถึงบา๎ น ก็ปดิ ไมํใหค๎ ณุ อนํุ รู๎ แตํจะไปปิดบังไดน๎ านสักเทาํ ไร นานเขา๎ เรอ่ื งกแ็ ตก คณุ อนุํ เธอกเ็ อด็ ตะโรไปพกั หนง่ึ แลว๎ เธอก็ใหเ๎ ขาอกี \" \"คณุ อนุํ เธอรวยออกจะตายไป\" พลอยพูดเชิงออกความเห็น \"นอ๎ งของเธอมีเหลอื อยคูํ นเดยี ว เธอกต็ ๎องเลีย้ งกนั ไป จะไปเป็นอะไรกันนักหนา\" \"ไมแํ นนํ กั หรอกแมํพลอย\" พํอเพม่ิ พูด \"มนี ๎องอยํางคุณชติ คนเดียว กเ็ ทํากับมีคนจะตอ๎ งเลีย้ งสกั ร๎อยคน เพราะคุณ ชิตเธอมอื เติบ ฉันไดข๎ าํ ววําคณุ อํนุ เธอขายนาของเจา๎ คุณพํอไปแล๎วเกือบหมด เดย๋ี วนี้กเ็ รม่ิ ขาย เครือ่ งเพชรเครื่องทองอยไูํ มํ เวน๎ แตลํ ะวนั เขาวาํ เด๋ียวนค้ี ุณชิตดไุ ดว๎ าํ ไดร๎ าวเดก็ ๆ อยากไดอ๎ ะไรกก็ นิ เหลา๎ ใหเ๎ มา แลว๎ ก็ขึ้นไปขูํเอา คุณอุํนเธอกลัวเธอก็ ตอ๎ งให๎ทกุ ที ถ๎าเป็นอยํางนเี้ รอื่ ยๆไป ก็คงหมดตัวเขา๎ วันหน่งึ \" พลอยถอนใจใหญํ เพราะไมรํ ว๎ู าํ เรอ่ื งราวจะไปกนั ถงึ เพยี งนน้ั ฟงั พอํ เพม่ิ เลาํ กแ็ ทบไมเํ ชอ่ื หวู าํ คณุ อนํุ ผซ๎ุ ง่ึ ครง้ั หนง่ึ เคย เป็นใหญใํ นบา๎ น มคี นกลวั เกรงจะต๎องมาตกอยํูใต๎อํานาจคณุ ชิต พลอยไดย๎ นิ เรอ่ื งของคณุ อนํุ ทพ่ี อํ เพม่ิ เลาํ ใหฟ๎ งั แลว๎ แทนทจ่ี ะดใี จหรอื พอใจ วาํ คนทค่ี รง้ั หนง่ึ เคยประกาศตน เปน็ ศตั รู โดยเปดิ เผย กาํ ลงั จะประสบความหายนะในชวี ติ พลอยกลับมีความรส๎ู ึกไปในทางตรงกันข๎าม เรื่องที่ได๎ยินน้ัน กลบั ทําให๎ พลอยมองคณุ อนํุ ไปในแงํดีไปกวาํ เกาํ เพราะแตํกอํ นพลอยเคยนกึ แตํวํา คุณอุํนเปน็ คนทีม่ ีนาํ้ ใจเหีย้ มเกรียมเหน็ แตกํ ับตวั และจะยอมอุปการะเฉพาะแตํคนทีป่ ระจบสอพลอ ยอมอยํูใต๎อํานาจบงการ แตํข๎อความท่ีพํอเพมิ่ เลาํ ดเู หมือนจะชีใ้ ห๎เหน็ ไปในทางท่ีวํา คุณอํุนนั้นยงั มีความรกั ความเมตตาตอํ คนๆหนึ่ง คือคุณชิตผ๎ูเปน็ น๎องชายแท๎ๆ และพร๎อมท่จี ะใหโ๎ อกาสแกํ คุณชติ อยํเู สมอ ถ๎าคณุ ชติ เปน็ คนดี คุณชิตก็คงจะต้ังตัวได๎ แตเํ ป็นกรรมของคณุ อนํุ ทไี่ ปเลือกเมตตาคนผดิ ผ๎ูทมี่ กี รรมน้ัน จึงเป็นคนท่ีนาํ สงสาร และยง่ิ ได๎รู๎จากปากพํอเพิม่ วาํ คณุ อนํุ ในวยั สูงอายุ เป็นผหู๎ ญิงคนเดียว ถกู น๎องชายท่เี หลือ อยํูใกล๎ชิด อกี คนเดยี ว ผู๎เปน็ นกั เลงเหลา๎ นักเลงฝนิ่ นกั เลงการพนนั ขูเํ ขญ็ เรยี กรอ๎ งเงนิ ไปถลุง เพ่อื ปรนปรือความช่ัวของตน พลอยก็ ยิง่ นึกสงสารคุณอนุํ จบั ใจ เพราะพลอยเชอื่ วํา คนท่เี คยมเี งนิ ทอง ใช๎สอยบริบูรณ๑ เคยแตไํ ดร๎ ับคาํ ยกยํองเอาใจน้ัน ถา๎ หาก
วําเคราะห๑กรรมบนั ดาลให๎ต๎องตกอยใูํ นฐานะยากจน และต๎องถกู บังคับขเูํ ขญ็ จากผู๎อน่ื ความทกุ ข๑ทบ่ี ุคคลน้ันจะไดร๎ ับ ก็ ยํอมจะมากกวําคนทเ่ี คยยากจน หรือเคยถูกกดขบี่ งั คบั มาแลว๎ เชนํ พลอยเอง คุณอํนุ เป็นบคุ คลเชํนน้ี พลอยจงึ นกึ สงสาร มากกวําท่ีจะนึกสมนา้ํ หนา๎ และยิง่ รตู๎ ัววาํ ในขณะน้นั ตนอยํูในฐานะทด่ี กี วาํ มคี วามกังวลตาํ งๆในชวี ติ นอ๎ ยกวํา พลอยกย็ ง่ิ เหน็ ใจคณุ อนํุ มากข้นึ ไปอกี เสียงพอํ เพิ่มเลําตํอไปวํา \"เขาเลาํ วาํ คุณชิตเดี๋ยวน้ีมเี มียอีกต้ังหลายคน ลูกก็มอี อกมาเร่ือยๆเต็มบา๎ นทเี ดียว จนเกือบจะไมรํ วู๎ ํา ใครเป็นใคร\" \"แลว๎ แมพํ วงเมียคนแรกหายไปไหนเสยี เลาํ \" พลอยถาม \"เขาก็ยังอยูํในบา๎ นนัน้ แหละ แตกํ เ็ ห็นจะไมเํ ปน็ ไรหรอก ครั้งหน่งึ เคยเล้ยี งเปน็ บาํ ว ชอบใจกย็ ก ขึ้นมาเป็นเมีย เด๋ียวนีไ้ ด๎เมยี อื่นมาใหมํ กค็ งจะลดกลบั ไปเป็นบําวอีกกระมัง\" \"โธกํ รรมเวรแท๎ !\" พลอยรําพงึ ออกมาดังๆ \"แตเํ พยี งลกู เมียมันไมเํ ปน็ อะไรหนกั หนาดอกแมํพลอย\" พอํ เพ่มิ พดู ตํอ \"เขาวาํ ตอนหลงั นี่ คุณชิตเขาชอบเลย้ี งคน แปลกๆ มีสมนุ เปน็ พวกนักเลงหวั ไม๎ พวกขย้ี า พวกโรงบํอน เขาชอบไปเท่ียวอยาํ งนัน้ พบกนั ถกู ใจ เขากเ็ อาตัวมาเลีย้ งไว๎ เป็นเพอ่ื น เย็นลงก็เมาเหลา๎ กันคร้นื เครง เขาวําทบี่ า๎ นเราเวลาน้รี าวกบั ซอํ งโจร\" \"แล๎วคณุ อุํนเธอไมวํ าํ กลาํ วบา๎ งหรอื \" \"เธอก็วําเหมอื นกันในตอนแรกๆ แตเํ มือ่ วําแลว๎ เขาไมํฟัง เธอกเ็ ลยกลายเป็นกลวั เขาไป เพราะเขาเอาสมุนแกํนๆ เข๎ามาไว๎เตม็ บา๎ น เธอเป็นผห๎ู ญิงคนเดียวจะไปสร๎ู บตบมอื อะไรไหว ไดแ๎ ตํซอํ นตัวเงยี บ อยบํู นตึก เขากไ็ ด๎ทํายิง่ ขเํู อาใหญํ\" \"คณุ เชยร๎ูเรื่องเหลําน้แี ล๎ววําอยํางไรบ๎าง\" พลอยถาม \"ก็แมพํ ลอยจะให๎คณุ เชยวําอยํางไรเลาํ \" พอํ เพ่ิมถามกลับมา \"กเ็ ธอเป็นพ่นี อ๎ งแท๎ๆ เธอไมํคิดจะเขา๎ ไปเก่ยี วขอ๎ งบา๎ งหรือ พ่นี ๎องกนั จะไปตดั กันขาดไปอยํางไร\" พอํ เพม่ิ หวั เราะหๆึ แลว๎ ตอบวาํ \"คุณเชยเธอบอกกับฉนั วํา ถ๎าเธอเข๎าไปตอนน้จี ะย่ิงลําบากไปใหญํ เพราะคณุ อํุนเธอกจ็ ะไดว๎ าํ คณุ เชยซานเข๎าไป หา เพ่อื จะไปปอกลอก ทําใหค๎ ุณชติ ไดท๎ ําปอกลอกคุณอนํุ มากขึน้ ไปอีก เพราะกลวั คณุ ชย จะเข๎าไปแยงํ \" \"เป็นอันวาํ คุณเชยเองก็ทาํ อะไรไมไํ ด๎อยํางนน้ั หรือ\" พลอยถาม \"กอ็ ยํางน้ันกระมัง\" พํอเพิ่มตอบ \"เธอบอกกับฉันวาํ เธอกเ็ ปน็ หวํ งเหมือนกนั แตํเมือ่ ทาํ อะไรไมไํ ด๎ กต็ อ๎ งอุเบกขา เพราะถึงจะเปน็ พี่น๎องกนั กโ็ ตๆด๎วยกนั แลว๎ คุณอนํุ เธอกเ็ ปน็ พ่ี คุณเชยเป็นแตเํ พียงนอ๎ ง พวกญาตทิ างเจ๎าคุณพอํ ทีร่ ๎เู รื่อง
ทาํ นกพ็ ดู กับคุณเชยใหไ๎ ปตักเตือนกนั เสยี บ๎าง แตํคุณเชยก็ได๎แตนํ ่งิ เธอบอกกับฉันวาํ คณุ อนุํ นน้ั ใครสอนกไ็ มไํ ด๎ ใครเตือนก็ ไมไํ ด๎ เธอจะย่งิ ซ้ํารา๎ ยไปใหญํ มที างเดียว ปลํอยให๎เธอรับกรรมไปจนกวาํ เธอจะร๎ตู ัว\" \"ถ๎าจะมัวปลํอยกันอยอูํ ยาํ งนี้ กวําถั่วจะสกุ งาก็ไหม๎\" พลอยพูดอยาํ งหนกั ใจ \"ฉนั ก็วําอยํางนน้ั เหมือนกนั \" พํอเพิ่มหวั เราะ \"แมํพลอยลองไปเตอื นเธอดูบา๎ งซี\" \"ไฮ๎ ! ฉันจะไปทาํ ไดอ๎ ยํางไร !\" พลอยรอ๎ งเสยี งหลง พอํ เพม่ิ หวั เราะอยาํ งสนกุ \"พูดกนั ไปพดู กนั มา กเ็ หมือนนทิ านเรอื่ งหนูตัวไหนทจี่ ะเอากระดิง่ ไปผกู คอแมว\" ซ่ึงทาํ ให๎ พลอยต๎องหัวเราะไปด๎วย เพราะเหน็ จริงในคําพูดของพํอเพมิ่ \"แมํพลอย\" พอํ เพ่ิมพดู ตํอไป \"ทีค่ ณุ เชยกับฉันไมคํ ํอยพดู ถึงเรอ่ื งอะไรกบั แมพํ ลอย กเ็ พราะรูว๎ าํ แมํพลอย เป็นคนรกั พรี่ กั น๎อง ชอบไปเก็บเอาเรอื่ งของคนอ่ืนมาทกุ ขร๑ ๎อน แตเํ ผอิญวันน้ีแมพํ ลอยถามขนึ้ มากํอน ฉนั ก็เลาํ ใหฟ๎ งั ตามจรงิ เทําทีร่ ๎ู แตํเร่อื งพีน่ ๎องของเราน้ัน ถา๎ จะให๎ดีเราอยํเู ฉยๆดีกวาํ ทําตัวเราใหด๎ ีๆไว๎ อยําให๎เสยี หายกพ็ อ อยาํ งฉนั เองเวลาน้ี ถงึ จะชวํ ย ใครกค็ งชวํ ยไมํได๎ แตํฉนั กส็ บายใจอยูํอยาํ ง ท่ีไมตํ อ๎ งไปพง่ึ ใคร นอกจากเมยี ของฉันเอง พดู ข้นึ มาแลว๎ กค็ ดิ ถงึ เดย๋ี วตอ๎ งรีบ กลบั ไปหาเสยี หนอํ ย ฉนั ไมํไดก๎ ลบั บ๎านมาสามวนั แล๎ว\" \"ดคู ุณหลวงซี !\" พลอยรอ๎ ง \"หายไปไหนตง้ั สามวัน ไมกํ ลบั บ๎านกลบั ชํอง !\" \"กเ็ ท่ยี วไปตามบ๎านเพอื่ นฝูง\" พํอเพิม่ ตอบ \"ใครเขาชวนนอนทีไ่ หนก็นอนทนี่ นั่ แตํไมํเป็นไรหรอก เมยี ฉนั เขาไมวํ ํา เขาเรยี กฉนั วาํ 'พอํ นกขมิ้นเหลอื งออํ น' เพราะนอนไหนก็นอนได๎ กลบั ไปถึงบ๎านทีไร ก็มีสาํ รบั ขา๎ วคอยไวใ๎ หก๎ นิ เสมอ ไมํเคย พลาด\" พลอยรส๎ู กึ ขนั พช่ี ายของตนอยคํู รนั ๆ ความจรงิ พอํ เพม่ิ มคี วามสขุ ในชวี ติ ไดอ๎ ยาํ งแปลกประหลาด และหาความสขุ ได๎ ในเร่อื งงํายๆ และดว๎ ยนสิ ัยทเ่ี ป็นคนไมํเอาเรื่องเอาราวกบั ใคร พํอเพิม่ จงึ มเี พ่ือนฝงู ไดม๎ าก จริงอยเูํ พื่อนฝงู ของพํอเพิ่มนั้น เปลี่ยนชุดกนั ไปเรื่อยๆ เพ่ือนฝงู คนใดท่ีเจริญรงํุ เรืองในการงาน เปน็ ผใ๎ู หญํกวาํ พอํ เพม่ิ ไป เพอ่ื นฝูงคนนน้ั ก็หาํ งเหนิ แตํพํอ เพม่ิ กไ็ มํเคยนกึ เดือดรอ๎ น หรือนึกโกรธ หรือไมํพอใจ คณุ เปรมเป็นเพอ่ื นของพํอเพ่ิมคนหนึง่ ท่ีมไิ ด๎อยูนํ อกเหนือไปจาก ขอ๎ เทจ็ จรงิ นี้ เพราะแตแํ รกคุณเปรมและพอํ เพ่ิม ตํางก็รักใครสํ นิทสนมกันดีอยํู แตํเมอื่ ตอํ มาตํางฝา่ ยตาํ งกม็ งี าน และคุณ เปรมกไ็ ด๎รบั พระราชทานบรรดาศกั ดิ์ สงู ขึ้นไป ความสนิทสนมทีเ่ คยมี กล็ ดนอ๎ ยลง โดยมไิ ดม๎ ีเรือ่ งอะไรที่จะต๎องบาดหมาง กันเลย แตํพํอเพมิ่ น้นั เอง เร่ิมเรียกคณุ เปรมวํา \"คุณพระ\" ใชส๎ รรพนามแทนคุณเปรมวาํ \"ทาํ น\" และเวลาท่ีพบกนั พอํ เพ่ิมก็ พูดจาตํอคณุ เปรม ดว๎ ยความเคารพตอํ ฐานะ คณุ เปรมและพํอเพ่ิมก็หํางกนั ออกไปทุกที มีฐานะเปน็ ญาติ เกยี่ วดอง มากกวําเพ่อื น แตํพลอยกร็ ดู๎ ีวาํ พํอเพิ่มคงไมมํ คี วามร๎ูสึกในเรอื่ งนแี้ ตํอยํางใด เพราะเม่ือหํางกับคุณเปรม ไปคนหนงึ่ พอํ เพ่ิมก็ไปหาเพ่อื นได๎อกี หลายคน แตํละคนก็คงเป็นเดก็ กวํา หรอื ผู๎ใหญทํ ม่ี ไิ ดใ๎ หญํโตอะไรนกั \"คณุ หลวงเดย๋ี วนย้ี ังมีเพ่ือนฝงู มากอยูหํ รอื \" พลอยถามขึ้น
\"มากกวําแตกํ ํอนเสียอีกแมํพลอย\" พอํ เพ่ิมตอบ \"ฉันมนั เปน็ คนยงั ไงกไ็ มรํ ๎ู ไมํวาํ จะไปทางไหนก็ได๎แตํเพอื่ น\" \"กค็ ุณหลวงเปน็ คนรักเพอ่ื นฝูงน่ี\" พลอยชํวยอธิบาย \"บางทีฉันเหน็ วาํ คณุ หลวงรกั เพ่ือนฝงู มากกวําลูกเมยี ทาง บา๎ นเสยี อีก\" \"เมยี ฉันเขาไมํวําหรอกแมํพลอย\" พํอเพมิ่ พดู แก๎ \"เราเขา๎ ใจกันมาแตแํ รกแล๎ววํา เพอื่ นฝงู ของฉนั เปน็ อีกเรื่องหนงึ่ เขาก็ไมเํ ขา๎ มายุํง และเขากร็ ด๎ู ีวํา ถึงฉนั จะหายไปสกั ก่ีวนั ๆ ฉนั กค็ งจะกลับบา๎ นวนั หนง่ึ ไมํเห็นจะแปลกอะไร แล๎วกด็ เี สยี อกี ทฉ่ี ันไมพํ าเพอ่ื นมาบา๎ น พามาทไี รเขาก็ตอ๎ งทาํ กับข๎าวเล้ียงยังกับมีงาน ไมํตอ๎ งทาํ มาหากินอะไรกนั \" \"คุณหลวงเคราะห๑ดที ่ไี ด๎เมยี เอาใจ\" พลอยพดู \"ถา๎ ได๎เมยี คนอ่ืน เขาอาจไมชํ อบกไ็ ด๎\" พลอยพดู แลว๎ ก็นกึ ถงึ ตัวที่ ต๎องร๎ูสึกน๎อยใจอยบูํ ํอยๆ ถา๎ คณุ เปรมไมํกลบั บ๎าน \"มนั ไมํใชํเรื่องเอาใจหรอื ไมเํ อาใจหรอกแมํพลอย\" พอํ เพ่ิมตอบ \"ฉันวาํ มนั อยูทํ ี่เรอ่ื งรูใ๎ จกันมากกวาํ เมยี ฉันเขารูด๎ ีวํา เพือ่ นมันแคํเพอื่ น ถงึ ฉนั จะไปเทยี่ วสนกุ สนานกบั เพอื่ นนานเทาํ ไร ฉันก็ต๎องเห็นวําเมยี ดีกวํา อยํนู น่ั เอง เขาจึงไมํขัดใจ เพราะเขาอยากใหฉ๎ ันสบายใจ เม่ือฉนั ได๎กบั เขา ใครๆก็พากันวาํ ๆฉันได๎เมยี ต่าํ กวําตวั แตํฉันไมํฟงั ใคร เพราะเหตุนฉ้ี ันจึงได๎ สบายไมํเดือดร๎อน ถา๎ ได๎เมยี เทาํ ๆกบั ตวั เขาก็คงจะเรียกอะไรตอํ อะไร ทฉ่ี ันไมมํ ีจะให๎ หรือถ๎าได๎เมยี ทม่ี ีช่อื วาํ รวย ฉนั กจ็ ะ ถูกหาวาํ เกาะเมยี กนิ เสยี ชอื่ เปลําๆ สอู๎ ยาํ งนไ้ี มํได๎ ไมยํ งํุ ดี\" \"ฉนั กด็ ีใจทีค่ ุณหลวงสบายใจ แตฉํ ันถามจริงๆเถอะ คุณหลวงทําอะไรกับเพอ่ื นฝูงทีมเี ป็นกาํ ยเป็นกอง\" \"พูดกนั คยุ กัน\" พอํ เพิ่มตอบ \"ใครพดู ถกู ใจกนั กค็ บกันได๎ มที ุกขร๑ อ๎ นอะไรก็ชํวยเหลือกัน มอี ะไรตอํ อะไร กห็ ามาสํู กันกนิ แล๎วก็คยุ กันไปจนดกึ ดึกนกั กเ็ ลยนอนค๎างอยดํู ว๎ ยกันตํอไป\" \"อะไรตอํ อะไรทห่ี ามากนิ กันนัน้ อะไรบา๎ งคุณหลวง\" \"ก็มีเหล๎ามแี กลม๎ \" พอํ เพ่ิมหัวเราะ \"มนี ดั กนั ไวเ๎ สมอ ถึงไมมํ กี ไ็ ปมาหาสกูํ ันได๎\" \"แล๎วคุณหลวงมเี รอ่ื งอะไรท่คี ุยกนั ไดท๎ กุ วัน\" \"พอํ เพม่ิ หวั เราะรอ๎ งวํา \"แมํพลอยก็ชาํ งซักเสยี จรงิ !\" แลว๎ กพ็ ูดตอํ ไปวาํ \"มถี มเถไปเรือ่ งทจ่ี ะคยุ กนั ได๎ แตํกํอนฉันเลํนไมด๎ ดั กค็ ยุ กันเรื่องไมด๎ ดั ไอ๎เร่อื งไมด๎ ดั นี่แปลก เคยเหน็ ผ๎ใู หญํ ทาํ นเลนํ เม่อื เดก็ ๆ ไมํเคยเห็นนําดูเลยสักนิดเดียว พอมีอายุเข๎ากลับเห็นดีเหน็ นาํ ดไู ปได๎ ฉนั หาไว๎ไดม๎ ากแล๎วทบ่ี ๎าน เวลาน้ีเพ่ือนๆเขา ชวนเลํนนกเขา ฉันกเ็ ลยจับเลนํ บ๎าง มอื ขน้ึ เสียจรงิ ๆ มีนัดสูก๎ นั เมื่อไรละก็ ของฉันเปน็ ชนะ ของคนอ่นื ทุกนดั \" \"โธํบาปกรรม !\" พลอยร๎องข้ึน \"เอานกไปตชี นะกนั นําสงสาร\"
พอํ เพม่ิ หวั เราะชอบใจแลว๎ กลาํ ววาํ \"ไมํไดต๎ สี กั หนอํ ย แมพํ ลอยกเ็ อะอะไปได๎ นกเขานั้นเขาสู๎กันดว๎ ยคารม ขนั ประชัน กนั ตาํ งหาก บอํ นนกเขาอยํูแถววดั สระเกศ ถงึ วันนดั ของใครๆกเ็ อาไป เอากรงแขวนให๎มนั สู๎คารมกัน เทาํ นนั้ เอง ไมเํ หน็ จะ บาปกรรมตรงไหน\" \"ออ๎ ! ฉันไมํรู๎น่ี\" พลอยพดู \"แล๎วจะร๎แู พร๎ ช๎ู นะกันได๎อยํางไร\" \"อ๎าว ! รซ๎ู ีแมพํ ลอย พอแขวนกรงแล๎ว ตํางฝา่ ยตํางกข็ นั ฉนั วาํ มันคงดาํ กันภาษานก ไอต๎ วั ไหนท่ใี จเยน็ ๆ ไมํโกรธ งาํ ย และมคี ารมดๆี มันก็ขันไดน๎ าน ตวั ไหนทสี่ ๎คู ารมไมํได๎ ก็เกิดโมโห ด้ินตีกรงจะมาตไี อต๎ ัวท่มี นั ขันดีกวํา รูแ๎ พร๎ ๎ชู นะกันตรง น้ีแหละ ตัวไหนโกรธกํอนตีกรงกแ็ พไ๎ ป ฉนั ดูๆไปแลว๎ มนั ก็เหมือนคน ถ๎ามีเร่ืองจะตอ๎ งสูก๎ ันแล๎ว ฝ่ายทีโ่ กรธกอํ นเปน็ ตอ๎ งแพ๎ เสมอ ส๎ูคนใจเย็นไมํโกรธไมํได๎ เพราะคนทีโ่ กรธนั้น ประเดี๋ยวกต็ อ๎ งทาํ อะไรผิดๆ แพไ๎ ปเอง\" \"คณุ หลวงนีด่ ีเสียจริง\" พลอยหัวเราะ \"ชน้ั แตํจะเลํนนกเขา ก็ยงั มีคติ\" \"ทกุ อยาํ งมันมีคติท้ังนั้น\" พอํ เพิม่ พดู อยาํ งใจเยน็ \"สาํ คญั ทเี่ รามีตาจะดหู รอื ไมํตาจะดู ถ๎ามองให๎ดีๆกเ็ หน็ นากเขา มันก็สัตวม๑ ีชวี ติ แตตํ ัวมันเล็กอยใํู นกรง เราเลย้ี งมนั มาเรากเ็ ห็นไดง๎ าํ ย และนกมันโกหกไมํเปน็ ทาํ กระบิดกระบวนไมํเปน็ จึงเห็นไดง๎ าํ ยกวําคน แตถํ ึงจะเป็นคนเป็นนก กเ็ ปน็ สัตว๑เหมอื นกนั ดไู ปดมู า มนั กค็ ตอิ ันเดยี วกันทัง้ นั้น\" \"คณุ หลวงพดู อปุ มาอุปไมยราวกบั พระเทศน๑ เขา๎ วดั บา๎ งหรอื เปลํา\" \"เขา๎ เหมอื นกนั \" คณุ หลวงตอบ \"แตไํ มํไดไ๎ ปฟังเทศน๑หรอก ไปคุยกับพระทํานเรือ่ งไม๎ดัด ทาํ นรู๎เรือ่ งมากกวําเรา และไมํหวงวชิ า บอกเคลด็ ให๎ได๎เสมอ\" บทที่ ๓ (หนา๎ ที่ ๒) พลอยศกึ ษาประวตั พิ น่ี อ๎ งของตน ตลอดจนนสิ ยั ใจคอตง้ั แตยํ งั เปน็ เดก็ มาจนถงึ เปน็ ผใ๎ู หญํ กเ็ กดิ ความคดิ ขน้ึ วาํ นิสัยใจคอตํางๆน้นั บางทีอาจถกู ถํายทอดลงมาจนถงึ ลกู ของตน และถา๎ พลอยไดด๎ ูชวี ติ ของพ่ีน๎อง ตลอดจนตัวของตัวเอง ใหด๎ ีๆ บางทพี ลอยกอ็ าจพยากรณช๑ ีวิตของตนไดถ๎ ูก และถ๎าหากวาํ มีสิง่ ใดท่ีไมดํ ี พลอยก็อาจปอ้ งกนั แก๎ใขได๎ เมอื่ คดิ ได๎ดงั น้ี พลอยกห็ ันเข๎ามองดูเดก็ ๆเหลาํ น้ัน ดว๎ ยความสนใจ ส่ิงท่ไี ด๎เห็นน้ัน บางทีก็ทาํ ใหพ๎ ลอยสบายใจ บางทีกท็ าํ ใหพ๎ ลอยต๎อง ประหวั่นพรั่นพรึง ตาอ๎นนั้นออกจะไมํมปี ญั หา เพราะมิใชเํ ปน็ ลกู ของพลอย ถงึ พลอยจะพยายามดตู าอ๎นจากด๎านเดยี ว คอื ดวู ําจะเหมือนคุณเปรมบ๎างหรือไมํ พลอยก็มองไมอํ อก เพราะถงึ ตวั คุณเปรมเอง ก็ยงั หลายคร้งั หลายคราวทพี่ ลอยนกึ วาํ ไมํ รจู๎ กั ตาอั้นทาํ ใหพ๎ ลอย ตอ๎ งไมํสบายใจอยํูบํอยๆ เพราะนิสยั ทอี่ ยากมีอะไรแตคํ นเดยี วน้นั ทําใหพ๎ ลอยอดนึกถงึ คณุ อํนุ ไมไํ ด๎ และบางครั้งบางเวลาอยํดู ๎วยกันกบั พลอยพร๎อมกบั พนี่ ๎องอืน่ ตาอั้นกม็ กั จะแสดงกริ ยิ ากดี กันคนอนื่ อยากจะผูกขาด ความ รักความสนทิ สนมของมารดาแตผํ ู๎เดยี ว ทาํ ใหพ๎ ลอยตอ๎ งดตุ าอนั้ ท้ังๆท่ีไมอํ ยากทาํ ตาออ๏ ดมนี สิ ยั ใจคอ ท่ที าํ ใหพ๎ ลอยทั้ง สบายใจ และทงั้ เปน็ ทกุ ข๑ เพราะตาอ๏อดเหมือนพํอเพ่มิ จนพลอยเองประหลาดใจ ตาออ๏ ดเปน็ คนไมํเอาเรอ่ื ง หาเร่ืองสนุก
สบายได๎งํายๆ ไมตํ อ๎ งการอะไรมากนกั และไมํหวงกนั ใคร เปน็ ธรรมดาท่พี ลอยต๎องอยากใหต๎ าอ๏อดประสบความรุงํ เรืองใน ชวี ติ แตเํ มือ่ ดนู ิสัยของตาอ๏อดทีต่ รงกบั พอํ เพ่มิ หลายอยาํ ง และไดศ๎ ึกษาชวี ติ ของพอํ เพ่มิ มาแล๎ว พลอยกร็ ๎ูตัววาํ จะหวังอะไร มากไมํได๎ แตํกย็ ังนึกสบายใจอยูวํ าํ เม่อื พอํ เพ่มิ เปน็ คนไมมํ ที ุกข๑ บางทตี าออ๏ ดโตขึ้น ก็จะเป็นคนไมมํ ที ุกขเ๑ ชนํ เดยี วกัน สาํ หรับประไพนน้ั เด็กเกนิ ไป ท่ีจะสังเกตนสิ ัยใจคอไดถ๎ ูก แตกํ อํ นนเ้ี มอ่ื นกึ ถงึ อนาคตครง้ั ใด พลอยกต็ อ๎ งนกึ ถงึ ตวั กอํ นเสมอ แตเํ ดย๋ี วนอ้ี นาคตเปน็ เรอ่ื งของลกู พลอยใชเ๎ วลา วนั หนง่ึ ๆไมํน๎อย นง่ั คดิ ถึงการณ๑ข๎างหน๎า กําหนดอนาคตแหํงชีวิตของลูกทกุ คน เทําที่ตวั จะทาํ ได๎ บางครัง้ พลอยกน็ ึกแนใํ จ วํา การตระเตรียมของตน เพือ่ อนาคตของลกู น้นั จะไมํผดิ พลาด แตํบางครั้งก็ลังเลใจ หมดทพี่ งึ่ เขา๎ จรงิ ๆ กห็ ันเข๎าหาหมอดู คณุ นย๎ุ มีหมอดูจีนตาบอดคนหนึง่ ซึง่ คณุ นุย๎ เรยี กวําซนิ แส ให๎ไปรับมา ดโู ชคชาตาและพยากรณก๑ ารณข๑ ๎างหน๎าอยเํู สมอ วํา ดหี รือรา๎ ย เม่อื มาอยบํู า๎ นคุณเปรมใหมํๆ คุณนยุ๎ กเ็ คยแนะนํา ให๎พลอยดหู มอจีนคนนี้ แตพํ ลอยก็มไิ ดส๎ นใจเทาํ ไรนัก เพราะ คําพยากรณ๑กม็ แี ตํวําพลอยจะสุขกายสบายใจ บริบูรณ๑ดว๎ ยทรัพยส๑ มบตั ิ ซึ่งกเ็ ป็นความจรงิ ที่ร๎กู ันอยูํแล๎ว วนั หนง่ึ หมอจนี มาถงึ ขณะทเ่ี ดก็ ๆอยพํู รอ๎ มกัน ประกอบกบั เวลานน้ั พลอยกําลงั ลงั เลใจ พลอยจึงพาเด็กๆขน้ึ ไปดหู มอพรอ๎ มๆกนั ตาอ๎น เป็นคนดกู อํ น หมอถามวนั เดอื นปเี กิด เอามอื คลาํ ใบหน๎าใบหูแล๎วก็สาํ ยหน๎า ถอนใจใหญํพูดวาํ \"อคี งนีโ้ ตขนึ้ ตอ๎ งลําบาก\" พลอยใจหายวาบแทบจะเลกิ ดเู สยี ทเี ดยี ว แตกํ ถ็ ามหมอวาํ \"ลาํ บากอยํางไร ซินแส\" \"เฮ๎อ ! อาไลอาไล เงนิ ทองอีกม็ ี\" ซินแสตอบ \"แตํอีแข็งเกงิ ไป ต๎องติดติราง แล๎วกอ็ อก ออกมาแลว๎ กซ็ บิ าย\" พลอยใจคอไมสํ บายเสยี เลย ตาอน๎ ไมมํ นี สิ ยั สอํ ใหเ๎ หน็ วาํ จะเปน็ โจรไดส๎ กั นดิ แตทํ าํ ไมหมอจงึ พยากรณว๑ าํ จะตอ๎ งตดิ ตาราง ความเลือ่ มใสในซนิ แสของคุณนุ๎ย ชกั จะลดน๎อยถอยลงไปมาก ถงึ คราวตาอน้ั เขา๎ ดู หมอกห็ วั เราะทาํ นายวาํ \"อคี งนต้ี ํอปายจะลีมาก อจี ะเป็งใหญํโต เป็งเจ๎าคงนายคงมีชือ่ เสยี ง\" \"คอํ ยยังชวั่ หนอํ ย\" พลอยนกึ ในใจ เสยี งซนิ แสพดู ตอํ ไปวํา \"เสยี อยํางเลียว อีจะตอ๎ งโกดกับพี่นอ๎ ง แตํกไ็ มํนาน โกดแลว๎ กล็ กี ันลาํ ย\" สาํ หรบั ตาออ๏ ดหมอมไิ ดพ๎ ยากรณท๑ ง้ั ทางดที างรา๎ ย บอกแตเํ พยี งวาํ ตาออ๏ ดจะมพี อกนิ พอใช๎ และอายไุ มยํ นื นกั สวํ น ประไพนัน้ คณุ นยุ๎ บอกวาํ ไมํตอ๎ งดู เปน็ ผห๎ู ญงิ แลว๎ ก็ยงั เด็กเกนิ ไป พลอยลงมาจากเรอื นคณุ นย๎ุ ตาอน้ั กเ็ รม่ิ ขบั ตาอน๎ เรอ่ื งหมอดู ตาอน๎ เรม่ิ หนา๎ เสยี ทาํ ใหพ๎ ลอยสงสาร ตอ๎ งบอกวาํ อยาํ ไปถอื สาคําพูดเหลํานน้ั วาํ เปน็ ความจรงิ เพราะหมอดนู นั้ ตามปกติกด็ ูผิดๆ คนเราจะดีจะช่วั ก็อยูํทบ่ี ญุ ท่กี รรมของตนเอง
มากกวาํ อยาํ งอ่นื แตํทงั้ ท่ีปากพดู อยํูอยํางน้นั ใจของพลอยกไ็ มสํ บายใจนกั นึกสงั หรณ๑อยูํวําคาํ พูดของซนิ แสนั้น อาจ กลายเป็นจรงิ ก็ได๎ และทาํ ใจไวว๎ ําจะตอ๎ งพยายามทกุ ทาง เพ่ือปกป้องตาอน๎ มใิ หเ๎ ปน็ ไปตามคําทํานาย แตโํ ชคชะตาของคนนน้ั อยเํู หนอื ความพยายามของพลอยทจ่ี ะแกไ๎ ข และความปรารถนาของพลอยนน้ั บางทกี ไ็ ดผ๎ ล บางทีกไ็ มํได๎ ท้ังที่พลอยไมํอยากใหต๎ าอน๎ เปน็ ทหาร ตาอ๎นก็ดน้ิ รนอยากจะเป็นทหาร จนความร๎ถู ึงคุณเปรม ซึง่ เห็นดว๎ ยกับ ความคิดของตาอน๎ ทําให๎พลอยต๎องหมดเสยี งลงไป ตํอมาคุณเปรมกพ็ าตัวตาอน๎ ไปเข๎าโรงเรยี นนายรอ๎ ยชัน้ ประถม ไปอยํู กินนอนทน่ี ่ัน จะไดก๎ ลบั บ๎าน กเ็ ฉพาะแตํวนั เสาร๑อาทติ ย๑ ความสุขความดีใจ ท่ปี รากฏบนใบหน๎าของตาอน๎ ในครั้งแรกที่ได๎ แตงํ เครอื่ งแบบนักเรียนนายร๎อย ทาํ ใหพ๎ ลอยลมื ความไมพํ อใจของตนเองเสียสิน้ เมอ่ื จดั การกบั ตาอน๎ ใหไ๎ ดเ๎ ปน็ นกั เรยี นนายรอ๎ ย สมความปรารถนาแลว๎ คณุ เปรมกห็ นั เขา๎ ปรกึ ษากบั พลอย เรอ่ื งตา อ้ันกบั ตาออ๏ ด \"เรอื่ งอา๎ ยอน๎ ฉันก็ตามใจมัน เพราะมันอยากเป็นทหารจริงๆ ให๎มนั ลองดไู ปกอํ น\" คุณเปรมพดู \"แตํเรื่องตาอน้ั กบั อ๏ อดนฉี่ นั กย็ งั ไมํแนํใจ แมพํ ลอยคิดอยาํ งไรบ๎าง\" \"ตาอน้ั แกบอกกบั ฉันวาํ แกอยากเป็นหมอความ ฉนั ก็ไมอํ ยากใหแ๎ กไปเทย่ี วหากินตามตนี โรงตนี ศาล สํวนตาอ๏อด พูดเลอะเทอะ บางทจี ะยังเด็กไป ไมรํ ๎ใู จตัวกเ็ ปน็ ได๎\" \"ฉันวําเปน็ หมอความกด็ เี หมอื นกนั เดก็ พวกนีต้ อํ ไปก็จะตอ๎ งดูแลทรัพย๑สมบัติท่เี ราหาไวใ๎ ห๎ มหี มอความสักคนหน่ึง จะได๎ไมํมใี ครโกงมนั ได๎\" คุณเปรมพดู \"ก็ตามใจคุณเปรมฉนั ไมขํ ดั ขอ๎ งอะไร เพราะใจเดก็ รกั ทางไหน ก็ให๎ไปทางนั้นดีกวํา\" พลอยคลอ๎ ยตาม \"แมํพลอยพดู ตรงกับใจฉันทเี ดยี ว\" คุณเปรมพดู อยํางโลํงอก \"ใจฉันอยากใหเ๎ ด็กๆมันเลือกเอาเองวาํ จะหาวิชา อะไรใสตํ ัว แตมํ นั ตดิ อยทํู ีเ่ มืองไทยเรา วชิ าความรย๎ู งั มีน๎อย เด็กๆไมมํ อี ะไรจะเลอื ก สมยั น้ีเขานิยมสงํ ลกู ไปเรียนนอกกัน ฉนั กอ็ ยากสํงอน้ั กบั ออ๏ ดไปเรยี นนอกบา๎ ง กลบั มาจะไดช๎ ํองทางเข๎ารับราชการ มีหนา๎ มตี ากวําคนท่ไี มไํ ด๎ไป\" พลอยใจหายวาบหนา๎ เสยี ลงไปทนั ที เมอ่ื ไดย๎ นิ คาํ พดู ของคณุ เปรม เพราะใจพลอยนน้ั อยากเกบ็ ลกู ไวใ๎ กลๆ๎ ตวั ไมํ อยากให๎จากไปไกล เมอ่ื แตํกํอนเคยรู๎เร่ืองทลู กระหมํอมฟาั และพระเจา๎ ลกู เธอ เสด็จไปศกึ ษาในตํางประเทศ พลอยกเ็ ข๎าใจ เพราะทาํ นเปน็ ลกู เจา๎ แผํนดนิ จะต๎องกลับมาครองแผนํ ดินตอํ ไป บางทีทาํ นก็อาจจําเปน็ ต๎องไปเลําเรยี นไกลๆ แตํลกู ของ พลอย ดจู ะไมํมคี วามสาํ คัญถึงเพยี งน้นั คณุ เปรมจะคิดไกลไปสักหนอํ ยก็ไมํรูไ๎ ด๎ กบั คุณเปรมนน้ั พลอยพูดวาํ \"จะตอ๎ งจําเป็นถึงเพยี งนนั้ เทย่ี วหรอื คณุ เปรม\" \"จาํ เปน็ อยบูํ ๎างแมพํ ลอย\" คณุ เปรมตอบ \"ฉันก็เห็นใจแมํพลอยมาก ที่จะตอ๎ งจากลูกเข๎าวันหน่งึ แตํถ๎าเรารักลูกเรา ก็ต๎องคดิ ถึงลกู มากกวาํ คิดถงึ ตวั อะไรท่จี ะเปน็ ความเจริญของเดก็ เรากไ็ มคํ วรไปขัดขวาง ทกุ วนั นบี้ ๎านเมอื งเจรญิ ขนึ้ ทกุ วนั
แมพํ ลอยกย็ อํ มร๎ู คนไมํมีความรสู๎ ูงจรงิ ๆ กต็ ํอไปนาํ กลวั จะไปไมรํ อด แม๎แตฉํ นั เอง บางเวลาก็อึดอัด ในหลวงทํานรับสัง่ ภาษามังคาํ คนอ่นื เขาหัวเราะกนั เกรียวกราว ไอเ๎ ราก็ได๎แตตํ หี นา๎ เป็นเบื้อ จะไปหวั เราะกบั เขาบ๎าง เด๋ียวทํานรับส่งั ถาม ขนึ้ มา เกดิ ไมรํ ๎ูเรอื่ งก็อายเขา\" \"ฉนั เหน็ วาํ ลกู ยงั เลก็ เหลอื เกนิ ไปนอกไปนาจะเลี้ยงตวั เองอยาํ งไรไหว\" พลอยพดู อยาํ งแขง็ แรง เพราะใจนั้นยังไมํ ยอมแพ๎คณุ เปรม \"กใ็ ครวําจะใหแ๎ กไปแตเํ ด๋ียวน้ีละํ แมํพลอยก็\" คณุ เปรมตอบ พลอยใจชน้ื ขน้ึ มากเมอ่ื ไดย๎ นิ คณุ เปรมพดู เพราะอยาํ งนอ๎ ย คณุ เปรมกจ็ ะยงั ไมพํ รากลกู ไปอยาํ งกระทนั หนั พลอย ถามคุณเปรมวาํ \"คุณเปรมกะวําจะใหไ๎ ปสักเมือ่ ไร\" \"ก็กะไว๎ใหโ๎ ตอีกสกั หนํอย\" คณุ เปรมตอบ \"อีกสองสามปกี ็คงจะยงั ทนั ระหวาํ งน้ฉี นั กอ็ ยากจะใหแ๎ กเรียน ภาษาให๎ ดเี สียกอํ น คดิ ไว๎วําจะเอาไปฝากเขา๎ โรงเรยี นบาทหลวง ใหเ๎ รยี นภาษาฝร่ังทัง้ สองคน\" \"ตายละคณุ เปรม !\" พลอยร๎องเสียงหลง \"ลูกฉนั มิไปเข๎ารีตเปน็ ฝรัง่ ไปหมดหรือ\" คณุ เปรมหวั เราะตอบวาํ \"อยําวิตกไปถงึ เพียงนน้ั เลยแมํพลอย ถ๎าเราสอนให๎ลกู เราเข๎าใจเสียวํา เราสํงแกไปเรียนเอาแตวํ ชิ าความรู๎ แกกค็ ง ไมแํ หกคอก ทง้ิ ศาสนาของพอํ ของแมํไปเสียหรอก เรอ่ื งนี้แมพํ ลอยอยทํู างบ๎าน ก็ต๎องคอยอบรมแกไป ถ๎าอยํางไรฉันกจ็ ะ ชํวยอีกแรงหนึง่ \" ตง้ั แตนํ น้ั มา ตาอน้ั และตาออ๏ ดกย็ า๎ ยจากโรงเรยี นไทย ไปเขา๎ โรงเรยี นฝรง่ั คงเหลอื แตปํ ระไพเปน็ ลกู คนเดยี ว ทอ่ี ยกํู บั พลอยทง้ั วัน วนั หนง่ึ ชอ๎ ยนงํุ ดาํ หมํ ดาํ เดนิ เขา๎ มาหาพลอยทบ่ี า๎ น ดว๎ ยหนา๎ ตาอนั เศรา๎ หมอง พอเหน็ หนา๎ พลอย ชอ๎ ยกท็ รดุ ตวั ลงนง่ั รอ๎ งไห๎ แลว๎ พูดวํา \"พลอย คณุ พอํ ฉันตายเสียแลว๎ \" \"โธํชอ๎ ย !\" พลอยรอ๎ งขึน้ นํ้าตากลบลกู ตาข้นึ มาทนั ที เพราะคณุ หลวงพอํ ของชอ๎ ย เป็นผูใ๎ หญทํ ีพ่ ลอยรกั มากท่ีสดุ คนหนงึ่ ถงึ ในตอนท๎ายน้จี ะหํางเหินไปบ๎างกต็ าม \"ทํานเจ็บไขเ๎ ป็นอะไรเมอ่ื ไหรํ ทําไมฉนั ไมํร๎บู า๎ งเลย\" \"ฉันเองกไ็ มรํ ู๎\" ชอ๎ ยบอก \"อยูํๆแมกํ ใ็ หค๎ นว่ิงเข๎ามาบอกวํา พํอเป็นลมตาย ฉนั ตกใจแทบจะส้นิ สติ จะบอกคณุ อาก็ ไมํกลา๎ กลัวจะตกในเป็นอะไรไปอกี คนหนง่ึ ตอ๎ งปดิ แลว๎ หลอกวําคุณพอํ เจ็บ ฉนั จะออกไปเยี่ยมท่บี า๎ น\"
\"แลว๎ ชอ๎ ยจะทําอยํางไรตอํ ไป มอี ะไรท่ีฉันจะทาํ ให๎ได๎บา๎ ง อยําเกรงใจเลย\" \"ไมมํ ีอะไรหรอกแมพํ ลอย ฉนั มาบอกให๎รเ๎ู ทํานนั้ เอง เพราะญาตพิ ่นี อ๎ งอื่นกไ็ มํมีใครอกี เพราะน้ีก็เก็บศพไว๎ท่ีบา๎ น วนั พฤหัสหน๎านี้ก็จะทําบุญเจด็ วนั พลอยไปเอาตอนนัน้ ก็แลว๎ กนั \" \"ฉันต๎องไปแนทํ ีเดยี ว\" พลอยตอบ \"แลว๎ แมํชนั้ เปน็ อยํางไรบา๎ ง\" \"กไ็ ดแ๎ ตนํ ่งั รอ๎ งไห๎ น่ีบอกฉนั วาํ เผาคณุ พอํ แลว๎ จะเขา๎ มาอยํูกับฉันในวงั \" \"อ๎าวแล๎วทางบา๎ นเลํา\" \"เหน็ บอกวําจะให๎เขาเชาํ เก็บคําเชํากนิ ไปวนั หน่งึ ๆ\" \"แล๎วพเี่ นอื่ งเขาไมํทําอะไรบ๎างหรือ\" \"เวลานเี้ ขาก็มาอยทูํ บ่ี า๎ น\" ชอ๎ ยห๎วนๆ \"ฉนั กไ็ มคํ ํอยจะรเ๎ู รือ่ งเขาหรอก แตํเห็นแมํบอกวํา เขาเชือ่ เมียเขา มากกวํา เช่อื แมํพ ฉันก็จนปัญญา\" \"ฉนั ก็ไมํเหน็ จะเก่ียวอะไรกบั เมียพ่เี นอ่ื งนช่ี อ๎ ย\" พลอยพูดอยํางสงสยั \"ธรรมดาลูกชายคนเดียว เม่ือพํอแมแํ กํกต็ ๎อง เปน็ ทพี่ ง่ึ อุปการะกนั ไปตามเรอื่ ง\" \"แมแํ กไมชํ อบลูกสะใภ๎\" ชอ๎ ยตอบห๎วนๆ \"ไมชํ อบมาต้งั แตแํ รกแลว๎ เลยสายตาไมํกนิ กันมาเรอ่ื ยจนบัดนี้ เวลานเ้ี ขา ก็มีลกู มีเตา๎ เป็นกอง เขาจะมามเี วลาดูคนแกอํ ยาํ งไรได๎ ใหแ๎ มเํ ข๎ามาอยเํู สยี ในวังก็ดีแลว๎ ฉันจะไดไ๎ มตํ ๎องหวํ ง วิง่ ไปว่ิงมา ระหวาํ งคุณอาทางหนึ่ง กบั แมํอีกทางหน่ึง คุณอายง่ิ แกํลงย่งิ ยงุํ ยากขน้ึ ทกุ ที ตอ๎ งคอยดกู นั เหมอื นเด็กๆ แตํแมไํ มเํ ป็นไร หรอก คงเลยี้ งงํายกวําคุณอา ฉนั ก็พอจะดูไหว\" พลอยสงสารชอ๎ ยจบั ใจ แตไํ มสํ ามารถจะชวํ ยเหลอื อะไรได๎ ชอ๎ ยเคยเปน็ เดก็ และเคยเปน็ สาวมากบั พลอย ไดใ๎ ชช๎ วี ติ ไดผ๎ ํานการอบรมมาอยาํ งเดยี วกันไมํมผี ิด แตํโอกาสในชวี ิตของชอ๎ ยกับของพลอย เหตไุ ฉนจงึ แตกตาํ ง ไกลกันหนกั หนา ขณะนพ้ี ลอยรู๎ตวั อยวํู าํ มฐี านะดี มีสามีทํางานเป็นหลักฐาน มีเงนิ ทองใชส๎ อย ภาระของพลอยทีม่ นี ั้นกค็ ือลกู ๆ ซึ่งจะตอ๎ ง เลี้ยงดอู บรมใหเ๎ ปน็ คนดีตอํ ไป แตํการเลี้ยงลูกให๎ได๎ดนี ้นั ถึงจะเป็นภาระอันหนัก กย็ งั มีความหวัง ที่จะได๎ผลตอบแทนใน ภายหน๎า เปน็ ความปีตภิ าคภมู ิใจ สํวนช๎อยน้ัน ดเู หมอื นจะต๎องนงั่ เล้ียงคนแกํ ซึ่งนบั วนั แตจํ ะเสอื่ มลง ทั้งกําลงั ในกาํ ลังกาย ไมํมีอะไรจะตอบแทนได๎ นอกจากจะตายใหเ๎ ผา และในทสี่ ดุ ช๎อยกจ็ ะถกู ทอดท้ิงอยูคํ นเดียว \"วันนีฉ้ ันขอนั่งคุยนานๆหนอํ ยเถอะแมํพลอย\" ช๎อยพดู ขึ้น \"หมูํนฉ้ี นั มีแตํเร่อื งกลุม๎ ใจ นง่ั คุยกบั แมพํ ลอยใหน๎ านๆ บางทีจะสบายใจขึ้นบ๎าง\" \"ช๎อยกร็ อู๎ ยูแํ ลว๎ วาํ จะอยนํู านเทาํ ไรกไ็ ด๎ ฉันไมวํ าํ และกลับจะดใี จเสยี อีก\" พลอยบอก
ชอ๎ ยเชด็ นาํ้ ตาแหง๎ แลว๎ แตบํ นใบหนา๎ ยงั มรี อยโศกตดิ อยํู ชอ๎ ยหยบิ หมากมากนิ แลว๎ พดู ขน้ึ วาํ \"ฉันนี้เกดิ มากบั เขาชาติหนง่ึ มกี รรมเสียแลว๎ พลอยเอ๐ย อยํกู บั คนแกํมาจนกลายเป็นคนแกไํ ปเอง วันหนึง่ ๆก็ไมตํ อ๎ ง ทําอะไร ได๎แตํนง่ั เลี้ยงคนแกํ ไมํทาํ ให๎ก็ไมํได๎ สงสาร ฉันแกํลงใครจะมาเลีย้ งฉันบ๎างก็ไมํรู๎\" \"ฉันเลีย้ งเองชอ๎ ย\" พลอยพดู ตง้ั ใจจะปลอบ \"ดดั จริต\" ช๎อยพูดด๎วยสาํ เนยี งคร่งึ เลํนครงึ่ จรงิ อยํางทพี่ ลอยรู๎จักดี \"ตวั จะมาเล้ียงเขาไดอ๎ ยํางไร อายุกพ็ อๆกนั เดย๋ี วน้ีกลับมาทําสาวกวํากันไปเสียแลว๎ กวาํ เขาจะแกํ ตวั กค็ งหงําพอๆกนั นะํ แหละ คนแกํเลย้ี งคนแกํ สนกุ ตายละ\" พลอยตอ๎ งหวั เราะในคาํ พดู ของชอ๎ ย และนกึ สบายใจทช่ี อ๎ ยยงั ไมทํ ง้ิ อารมณส๑ นกุ ทม่ี มี าแตเํ ดมิ เสยี งชอ๎ ยพดู ตอํ ไปวาํ \"จริงๆนะพลอย บางเวลาฉันกอ็ ยากจะไปไหนเสยี ใหม๎ นั พน๎ ๆ แตมํ นั กไ็ ปไมํรอด ทเี่ บอื่ แสนเบอ่ื กค็ ือในวัง เรามัน เคยอยูสํ มยั รุงํ เรื่อง ดูอะไรกด็ ีงาม นาํ สนุกไปหมด เด๋ียวนีน้ บั วนั กแ็ ตจํ ะทรดุ ลงไป ไมมํ ใี ครเหลียวแล เหมือนกบั กลอนทีเ่ ขา วาํ 'ถงึ เดย๋ี วนมี้ ีแตพํ ระปรางคเ๑ ปลํา พระผาํ นเกล๎านิพพานนานหนักหนา ' เจา๎ นายที่ทาํ นยังประทับอยํู กม็ เี หลอื น๎อยพระองค๑ ที่ทาํ นพอจะออกไปได๎ ทํานกไ็ ปอยํูสวนอยวํู งั ข๎างนอกกนั หมด ใครทเ่ี ขาหาดี เขากเ็ ทย่ี วซอกซอน ฝากเนื้อฝากตวั กนั ไป ไอ๎ ฉันมนั ทาํ ไมเํ ป็น กเ็ ลยตกค๎างอยทํู เี่ กํา ตาํ หนกั เสดจ็ กป็ ดิ เงียบเหมือนกบั ตกึ ร๎าง บางทกี ล๎มุ ใจจะเป็นบา๎ คดิ อะไรกใ็ หว๎ ติ ก ไปหมด เห็นไมํเทีย่ งไมํจีรงั อยาํ งในวังนี้ ถา๎ สมเด็จพระพันปยี งั ประทบั อยํู ก็คงไมรํ า๎ งเรว็ แตทํ ํานก็เสด็จไปอยเํู สยี วังพญา ไท\" \"เออ ! ฉันได๎ขาํ ววาํ สมเด็จพระพนั ปีประชวรไมํใชหํ รอื \" พลอยถามข้ึน เพราะไดย๎ นิ ใครพูดถึงขาํ วน้นั อยํู เมื่อสอง สามวนั มานี้เอง \"ทํานก็ประชวรอยูํเปน็ ประจาํ เสมอ\" ช๎อยบอก \"ตงั้ แตใํ นพระบรมโกษสวรรคตมา ฉันกไ็ ดข๎ าํ ววาํ ทาํ นหมดน้าํ พระทัยทจ่ี ะทรงทําอะไร ชัน้ แตจํ ะทรงพระดาํ เนนิ ก็ไมไํ ด๎ ต๎องพยงุ บ๎างตอ๎ งประทับรถเขน็ บ๎าง เด๋ียวน้รี ๎มู าวาํ ประทับอยํูแตใํ น พระวสิ ูตร เสวยกใ็ นน้ัน บรรทมกใ็ นนั้น ใครจะไปเฝา้ แหน กเ็ ข๎าไปเฝ้าในน้ัน\" \"พระเจา๎ อยํหู ัวแผนํ ดนิ นี้ ทํานไมํเข๎าไปประทับในวังบ๎างเลยทีเดยี วหรือ\" \"เหน็ จะไมหํ รอกแมพํ ลอย ทํานโปรดประทับวงั อื่น เวลานเี้ สด็จเขา๎ มาแตเํ วลามีงาน เสด็จงานแลว๎ กเ็ สดจ็ กลบั เม่อื ผลดั แผํนดินใหมํๆ ทํานเคยเสดจ็ มาประทับทหี่ ๎องขาวที่บน เกิดเรือ่ งตื่นเตน๎ กันทขี่ ๎างใน สนกุ จะตาย\" \"เร่อื งอะไรๆ ฉนั ไมรํ ๎เู ลย\" พลอยถาม \"อ๎าว ! กเ็ รอ่ื งคณุ มหาดเลก็ ทต่ี ามเสดจ็ เขา๎ นะํ ซี\" ช๎อยตอบ \"ตอนเชา๎ ๆ เขามาเยย่ี มพระบญั ชรทบี น แอบดูผู๎หญงิ ขา๎ งใน ถงึ พยักพะเยดิ กนั สนกุ ออก ฉนั ยงั ไปเตรแํ ถวนัน้ ดเู ขาเลย\"
\"ช๎อยนี่ก็ซนไมจํ บ\" พลอยพดู แล๎วกห็ ัวเราะ ช๎อยคยุ เร่อื งเกําๆ อยจํู นบาํ ยแล๎วก็กลบั ไป พลอยรู๎สกึ วาํ ชอ๎ ยมีอารมณ๑ ดี สบายใจขนึ้ จริงๆ ความตายของคณุ หลวง เปน็ เคร่ืองเตือนใจ บอกระยะทางแหํงชวี ิตให๎กับพลอย อกี ครง้ั หนึ่งวาํ ของที่ ตนไดเ๎ คยรู๎จักเคยพบเห็นน้นั กําลงั จะหมดไปทุกวัน และของใหมทํ ตี่ นไมรํ จู๎ กั ไมคํ ๎นุ เคย กําลังจะเขา๎ มาแทนที่ และกาํ ลัง กา๎ วยํางใกล๎ตวั เขา๎ มาทุกวนั โดยทพ่ี ลอยไมสํ ามารถจะขัดขวาง หรอื หลกี เล่ียงได๎ บทท่ี ๔ (หน๎าท่ี ๑) ขาํ วสาํ คญั ตาํ งๆ เกย่ี วกบั โลกภายนอกในระยะน้ี พลอยไดย๎ นิ บา๎ งไมไํ ดย๎ นิ บา๎ ง โดยมากคณุ เปรม กเ็ ปน็ ผบ๎ู อกเลาํ ให๎ ฟงั และพลอยกร็ ับฟังดว๎ ยใจเปน็ กลาง เหมือนกับวําเรือ่ งเหลํานัน้ มิไดเ๎ กยี่ วข๎องกับตวั โดยตรง แตํก็มบี างเรื่องที่พลอยตอ๎ ง ใหค๎ วามสนใจมาก เพราะปฏิกิริยาท่เี กดิ แกตํ วั คณุ เปรมในเรื่องบางเร่ืองนั้น คํอนขา๎ งจะแปลกประหลาด ความสนใจในตัว คณุ เปรม เป็นเหตุให๎พลอยสนใจในเร่ืองเหลาํ นน้ั ไปดว๎ ย พลอยไดร๎ เ๎ู รอ่ื งสงครามโลกครง้ั ท่ี ๑ ก็จากคุณเปรม ในตอนแรกพลอยก็มไิ ด๎สนใจหนักหนา ถือเสยี วาํ เป็นเรือ่ งฝรั่งรบ กัน และกร็ บกันถึงในยุโรปไกลกวําตวั มาก ไมํใชเํ รอ่ื งท่ีจะต๎องสะด๎ุงสะเทือน หรือตระหนกตกใจ อยาํ งไร ในตอนแรกๆน้นั ผลของการสงครามมิได๎มีใครรู๎สกึ เลย แตํเมอื่ สงครามดาํ เนินตอํ ไป พลอยกร็ สู๎ กี วาํ ของตาํ งๆเร่มิ มรี าคาสงู ขน้ึ โดยเฉพาะ สินค๎าทีม่ าจากภายนอก แตใํ นตอนหลังของท่ีทาํ ในเมืองไทยน้เี อง ก็มีราคาแพงไปตาม เป็นต๎นวําของกนิ และขา๎ วสาร พลอยมหี น๎าทคี่ ุมรายจาํ ยทางบ๎าน ก็ได๎แตนํ ง่ั ดูรายจาํ ย ทส่ี งู ข้ึนดว๎ ยความหนกั ใจ ของทกุ อยํางดูจะมคี าํ มากกวาํ เกําไป หมด คล๎ายๆกบั วาํ บ๎านเมอื งกาํ ลงั จะเขา๎ ยุค ขา๎ วยากหมากแพง เหมือนท่ีผ๎ใู หญเํ คยเลาํ ใหฟ๎ งั มาแตํกํอน พลอยเคยไดย๎ ิน คุณสายเลําใหฟ๎ งั วํา สมัยเมอ่ื คุณสายยงั เป็นสาว ปลาทนู ึ่งเคยขายเขงํ ละฬล และในเขงํ นนั้ ก็มีปลาทเู รยี งกันถึงสามช้นั ขณะทีค่ ณุ สายเลําเรื่องนน้ั พลอยจาํ ได๎วาํ ปลาทมู รี าคาเขงํ ละไพ ซงึ่ คณุ สายบํนวําแพงนกั แพงหนา แตใํ นขณะน้ี ปลาทูขึ้น ราคาไปถึงเขงํ ละ ๖ สตางค๑ คอื สองไพ และในเขํงมีปลาทูไมกํ ี่ตวั พลอยกช็ กั วิตกถึงรายจํายภายในบา๎ น วนั หนง่ึ พํ ลอยถามคณุ เปรมวาํ \"คณุ เปรม หมูํนี้ของทําไมแพงเสียจริงๆ\" \"เพราะฝรั่งรบกัน\" คุณเปรมตอบ \"ฉันกลม๎ุ ใจคาํ นเี้ สยี จรงิ ๆ ทีเดียว\" พลอยบํน \"เวลาน้ีไมวํ าํ จะไปทางไหน มแี ตพํ ูดกันเรอื่ งฝรั่งรบกนั ๆ จนชัน้ ข๎าวแพง ของแพง กอ็ า๎ งวาํ เพราะฝร่งั รบกัน ราวกะวาํ ฝรั่งมารบกันอยใูํ กลๆ๎ \" \"อ๎าว ฉนั บอกใหจ๎ รงิ ๆ กลบั ไมเํ ชือ่ \" คุณเปรมหัวเราะ \"จริงๆนะแมํพลอย เพราะฝร่งั รบกนั ของนอกมันกต็ ๎องแพง ของในนีม้ นั ก็แพงไปตาม เพราะคนไทยเราใช๎ของนอกกันมาก แตํแมพํ ลอยอยาํ วติ กไปเลย เงนิ ทองเราเวลานีก้ ห็ าได๎
มากกวําแตกํ อํ น ฉันกย็ ังไมไํ ด๎บอกแมพํ ลอยไว๎ จะใชส๎ อยทางบ๎านเทาํ ไรกใ็ ชเ๎ ถิด เพราะทางค๎าขายของฉนั หาเงินได๎คลํอง พอถวั กันไป\" \"นนั่ มันคนละเรอ่ื งคณุ เปรม\" พลอยตอบ \"ทํามาหาได๎มากมนั ก็เปน็ ของดี แตํตอ๎ งจํายมากฉนั ก็ไมํสบายใจ วัน หน่งึ ๆได๎แตํนั่งดูเงนิ ไหลออกจากบ๎าน ผู๎คนที่ต๎องเลี้ยงกห็ ลายปากหลายท๎อง ฉนั อดใจหายไมไํ ด๎\" \"แมํพลอยอดใจเอาหนอํ ยเถดิ \" คณุ เปรมตอบ \"ฉันวํารบกนั ไปไมํนานหรอก อกี หนํอยเยอรมันก็ชนะ\" \"คุณเปรมร๎ูด๎วยหรอื วําใครจะชนะ\" พลอยถามอยํางสงสยั \"ทําไมจะไมํรู๎ ฉนั ฟังขําวอยํูทกุ วนั \" คุณเปรมตอบอยาํ งเตม็ ภาคภูมิ \"คราวน้เี ยอรมันชนะแนํ คอยดไู ปเถิด อังกฤษ ฝร่งั เศส จะแยคํ ราวน้ีแหละ ฉันเอาเยอรมนั เปน็ ตอํ ทีเดยี ว\" \"คุณเปรมพดู เหมอื นยงั กับเข๎าขา๎ งเยอรมัน\" พลอยพดู \"กเ็ หน็ จะจรงิ \" คณุ เปรมยอมรบั แลว๎ กห็ ัวเราะพูดวาํ \"องั กฤษฝร่ังเศสมนั ใหญํโตมานานแลว๎ เคยเลนํ รงั แกเรา มา ดว๎ ย เยอรมนั เสียอีก เขาไมเํ คยทําอะไรเลย คราวนีจ้ ะได๎เหน็ กันละ\" คณุ เปรมทาํ ตวั เปน็ ฝา่ ยเยอรมนั ไปเรอ่ื ยๆ ทกุ ครง้ั ทพ่ี ดู กนั เรอ่ื งสงคราม คณุ เปรมจะตอ๎ งยกยอํ ง ฝา่ ยเยอรมนั วาํ เกํงกาจตํางๆ รบก็เกํงกวําฝา่ ยพนั ธมติ ร อาวุธก็ดกี วําฝ่ายพันธมิตร เยอรมนั ตเี มอื งอะไรได๎บา๎ ง คณุ เปรมก็ต๎องเกบ็ มาบอก จนพลอยขี้ครา๎ นจะจดจํา เพราะชอ่ื ตํางๆเหลาํ นน้ั สาํ หรับพลอย ฟงั หนเดยี วกล็ มื คณุ เปรมเป็นฝา่ ยเยอรมนั อยูํนาน แตํแล๎ว กค็ อํ ยเสียงเบาลงไป จนพลอยผดื สงั เกต วนั หนง่ึ คณุ เปรมกลบั มาบา๎ นแตวํ นั พอมาถงึ บา๎ นคณุ เปรมกย็ งั ไมผํ ลดั เสอ้ื ผา๎ แตรํ บี มาหาพลอย แลว๎ พดู ขน้ึ วาํ \"แมํพลอย เมอื งไทยเราประกาศสงครามแลว๎ !\" คุณเปรมพดู ด๎วยทําทางแสดงความสําคญั เหมอื นกับวาํ ตัวคณุ เปรมเองเป็นคนไปประกาศสงคราม \"งน้ั หรือคุณเปรม\" พลอยพูดอยํางงงๆ เพราะไมรํ ค๎ู วามสําคญั ของคาํ วาํ ประกาศสงคราม \"แลว๎ ยงั ไงลํะ\" พลอย ถามตํอ คณุ เปรมเองไดย๎ นิ พลอยถามกช็ กั จะงงเหมอื นกนั แตกํ ต็ อบวาํ \"อ๎าวก็เขา๎ สงครามยโุ รปคราวนดี้ ๎วยนํะซิแมํพลอย\" \"เข๎าขา๎ งไหน\" พลอยถาม \"เขา๎ ขา๎ งฝ่ายพนั ธมติ ร\" คณุ เปรมตอบ \"เมื่อคืนตาํ รวจออกจับพวกเยอรมนั กันทั้งคนื นี่เขาคมุ ตวั ไว๎หมดแลว๎ ทรัพย๑สนิ เยอรมันเขาก็ยึดหมด อยํางห๎างบีกรมิ และเรือเยอรมันอกี ตั้งหลายลํา\"
\"อ๎าว กไ็ หนวาํ กนั วําเยอรมนั จะชนะอยํางไรลํะคณุ เปรม\" พลอยพูดอยํางสงสยั เต็มที \"ไปเขา๎ ขา๎ งองั กฤษ ฝร่งั เศสจะ มิพลอยแพ๎ไปด๎วยหรือ\" คณุ เปรมเหลยี วดขู า๎ งหลงั เหมอื นกบั กลวั วาํ มใี ครจะมาแอบฟงั แลว๎ พดู วาํ \"พูดเหลวไหลกนั ไปทงั้ เพ...ใครๆ ก็รวู๎ าํ พนั ธมิตรเขาต๎องชนะ เพราะเขาเปน็ ฝา่ ยถกู เยอรมนั เป็นฝา่ ยผิดก็ต๎องแพไ๎ ปเอง คอยดไู ปเถดิ \" คณุ เปรมหยดุ น่ิงครูํหนงึ่ แล๎วก็พดู ขนึ้ วํา \"ทีนีแ้ มพํ ลอยอยําไปพดู อยํางเม่อื ก้ีให๎ใครเขาไดย๎ ินเปน็ อันขาดเทีย่ วนะ จาํ ไว๎วาํ เยอรมันเปน็ ขา๎ ศึกของเรา ใคร เขา๎ ขา๎ งข๎าศกึ เป็นเสียคนแนํ\" ตง้ั แตนํ น้ั มา คณุ เปรมกท็ าํ ตวั เปน็ ฝา่ ยพนั ธมติ รอยาํ งแขง็ แรง พดู ถงึ เรอ่ื งสงครามครง้ั ไร กม็ แี ตฝํ า่ ยพนั ธมติ ร จะตอ๎ ง ชนะเด็ดขาด บางทกี ็มีขําวพํายแพข๎ องเยอรมนั มาเลาํ ให๎ฟงั เพือ่ สนับสนนุ ความเหน็ ของตน เวลาพูดถึงเยอรมัน คณุ เปรมก็ ใชถ๎ ๎อยคาํ รนุ แรงเรียกวาํ \"อ๎ายศตั ร\"ู บ๎าง \"อา๎ ยข๎าศกึ \" บา๎ ง หรือเรียกวาํ \"อา๎ ยฮ่ัน\" บ๎าง ซ่ึงคําหลังนี้ คณุ เปรมแปลให๎ฟงั วาํ เปน็ คนป่าชนิดหน่ึง มีความโหดรา๎ ยทารุณ ปราศจากศลี ธรรมของมนษุ ย๑ เหมือนกับพวกเยอรมนั สมยั นี้ เมอ่ื ทางราชการประกาศเรยี กทหารอาสา จะสงํ ไปสงครามยโุ รป คณุ เปรมกต็ น่ื เตน๎ อกี พกั ใหญํ พดู ถงึ เรอ่ื งทไ่ี ทยจะไป รบดว๎ ยสายตาเปน็ ประกาย ถงึ กับปรารภวาํ \"แมํพลอย ฉนั เสยี ดายจริงๆ ท่ีฉนั มนั แกเํ สียแลว๎ ถา๎ เปน็ เด็กหนํมุ แนํนเหมือนเม่อื กอํ น ฉนั ต๎องอาสาไปรบ ด๎วยคน เป็นแนๆํ ทเี ดียว\" พลอยอดรนทนไมไํ หวตอ๎ งขดั คอคณุ เปรมขน้ึ วาํ \"คุณเปรมนีฉ่ นั ตามไมํทนั หรอก เดี๋ยวกแ็ กํเดย๋ี วก็หนมุํ นกึ จะแกํเอาตามใจ บทจะหนุํมก็หนมุํ ข้นึ มาเฉยๆ พิลกึ ละ\" คณุ เปรมหวั เราะเรย่ี ๆไมโํ ตต๎ อบวาํ อยาํ งไร แตคํ วามตน่ื เตน๎ ของคณุ เปรมกม็ ไิ ดเ๎ บาบางลงไป วนั ทท่ี หารอาสาจะไป นอก คุณเปรมก็หายไปท้ังวนั กลับมาตอนดกึ ไดค๎ วามวาํ ไปสงํ ทหารอาสา และชวนพลอยคุย ถึงเร่อื งไปทัพจบั ศึก เร่อื งพธิ ี ปฐมกรรมตัดไมข๎ มํ นาม ท่ตี นไดเ๎ ห็นมา คณุ เปรมเลาํ ใหฟ๎ งั วาํ พระเจ๎าอยหํู วั เสด็จออก ทรงเครอ่ื งแดงถือพระแสงแบบ โบราณงามนกั งามหนา เลอื ดนักรบเกิดรอ๎ นระอขุ ึน้ มาในตวั คุณเปรม อยาํ งท่พี ลอย มิได๎เคยร๎เู ห็นมาแตํกํอน ทาํ ใหพ๎ ลอย ทง้ั ขันทั้งราํ คาญ ในใจนน้ั นกึ แชงํ ใหพ๎ ันธมติ รเป็นฝ่ายแพ๎ เพราะอยากจะดูวาํ คุณเปรมจะตีหน๎าอยํางไร มไิ ด๎คดิ อะไรเกนิ ไป กวาํ นน้ั แตพํ อทหารอาสาออกจากเมอื งไทยไปไมกํ เ่ี ดอื น คณุ เปรมกห็ นา๎ บานกลบั บา๎ นแตวํ นั วนั หนง่ึ ตะโกนเรยี กพลอยเสยี ง เอะอะมากจากข๎างลาํ ง ทีแรกพลอยตกใจนกึ วํามเี รอ่ื งอะไร แตเํ สียงของคณุ เปรมนั้น ร่ืนเริงเบกิ บานกวาํ ปกติ \"แมํพลอย ! แมพํ ลอย !\" คุณเปรมข้นึ กระไดพลางร๎องเรยี ก พอเห็นหน๎าพลอยก็พดู วํา \"ฉันวําแล๎วไหมลํะ\"
\"อะไรกันคณุ เปรม\" พลอยรอ๎ งถาม \"สงครามเสร็จแลว๎ !\" คุณเปรมตอบ \"เยอรมันแพร๎ าบคาบอยาํ งฉันวําไมํมผี ิด\" พลอยรส๎ู กึ โลงํ อกเมอ่ื ไดท๎ ราบขาํ ว เพราะประการแรกเมอ่ื สงครามเสรจ็ ลง บางทขี า๎ วของจะถกู ลงบา๎ ง และประการท่ี สอง คณุ เปรมจะได๎หายตื่นสงครามเสียที สงครามคราวนี้ทาํ ใหพ๎ ลอยร๎ูนสิ ัยคุณเปรมขนึ้ ดีกวาํ เกํา คณุ เปรมเปน็ คนมีความ คิดเห็นรุนแรงเสมอ แตคํ วามคิดของคณุ เปรมน้นั เปลี่ยนได๎งาํ ยตามกาลสมัย และเม่อื เปลีย่ นไปแล๎วคุณเปรมกล็ ืมความคดิ เดมิ เสียสน้ิ พูดจาแสดงความคิดเห็นอยํางใหมํ เหมอื นกบั วําเป็นความคิดของตนมาแตดํ ั้งเดิม อยาํ งเรอื่ งเยอรมันแพ๎ สงครามนเ้ี ปน็ ต๎น แตแํ รกคุณเปรมกเ็ ขา๎ ข๎าง เยอรมันจรงิ ๆ แตํตอนหลงั เมอื่ คณุ เปรมรูแ๎ นํวาํ พระเจ๎าอยํูหวั จะทรงประกาศ สงครามกับเยอรมัน คณุ เปรมก็เปลย่ี น ความคิดตามเสด็จ และจงเกลียดจงชังเยอรมันเอาจรงิ ๆ เมอ่ื เยอรมันแพใ๎ นทส่ี ดุ คุณเปรมก็ยนิ ดดี ๎วยความจรงิ ใจ จะได๎เสแสรง๎ ทาํ ก็หาไมํ พลอยดๆู คณุ เปรมแล๎วก็หวนไปนกึ ถึงกลอนสน้ั ๆ ท่ีเคยได๎ยนิ มา แตใํ นวังวํา \"เจา๎ วาํ งามกต็ ๎องงามไปตามเจา๎ หรอื ใครเลาํ จะไมงํ ามตามเสดจ็ \" แตคํ ณุ เปรมมดี อี ยอํู ยาํ งหนง่ึ ทป่ี ากกบั ใจตรงกนั คอื เมอ่ื ปกั ใจวาํ จะตามเสดจ็ แลว๎ ในใจกเ็ หน็ ดเี หน็ งาม เอาจรงิ ๆ มใิ ชํ สกั แตวํ าํ พดู ดว๎ ยปากเทาํ นั้น สงครามเสรจ็ ไปแลว๎ ไมนํ าน คณุ เปรมกเ็ รม่ิ ตน่ื เตน๎ ทหารอาสาตอํ ไปอกี วนั หนง่ึ ๆกม็ แี ตคํ ยุ เรอ่ื งทหารอาสา ไปสวน สนามท่โี นนํ ที่น่ี พอทหารอาสากลบั ถึงเมืองไทย คุณเปรมกต็ ๎องวนุํ วายดว๎ ยการรับรองทหารอาสา จนไมํมีเวลาไปทาํ อ่ืนได๎ เสรจ็ งานทหารอาสาไปแลว๎ คุณเปรมกม็ เี รือ่ งทจ่ี ะต๎องต่ืนเต๎นตอํ ไปอกี คราวนี้เปน็ เรือ่ ง เร่ียไรเงินซอ้ื เรือรบ คณุ เปรมติดเขม็ ราชนาวอี ยาํ งภูมใิ จ เขม็ น้ีมีแถบสแี ดงกบั ขาว กลางเป็นเขม็ เงินโปรํง เปน็ รปู ชา๎ งน่ังชูงวง เป็นเครื่องแสดงใหเ๎ หน็ วําได๎ออก เงนิ ไปแลว๎ นอกจากตวั เอง คณุ เปรมก็ออกเงินในช่อื ของพลอยและลกู ๆทกุ คน และเอาเข็มมาแจกคนละอนั พร๎อมกับ คาํ ส่ังให๎ตดิ ไปด๎วย เวลาจะไปไหนมาไหน \"ทําไมจะตอ๎ งตดิ เงนิ เรากอ็ อกไปแลว๎ \" พลอยถาม \"ตดิ ใหค๎ นเขารว๎ู ําเรารักชาติ คนอืน่ เขาจะได๎ทําตาม ชวํ ยกนั ออกเงนิ ซื้อเรอื รบ เรอื ลาํ น้ีจะใหญํโตกวาํ ท่ีเราเคยมี คราวนล้ี ะ เมืองไทยจะได๎เทยี มหน๎าประเทศอ่ืนเขาบา๎ ง\" \"ทําไมคนอืน่ เขาไมํชํวยกันซื้อเข็มดอกหรอื \" พลอยถามตอํ ไปอีก \"เขาก็ซอ้ื เหมือนกันแตเํ ราต๎องชํวยกนั ชักชวน\" คุณเปรมตอบ แลว๎ ก็พูดแถมท๎ายตํอไปวาํ \"อยําวําแตํคนเลย ยาํ เหล ยงั ชวํ ยออกเงนิ คราวน้ี\"
\"ยาํ เหล\" พลอยพูดอยํางไมเํ ขา๎ ใจ \"หมาของในหลวง\" คุณเปรมอธิบาย \"ทํานโปรดยิง่ กวําคนบางคนเสยี อกี มนั เกิดในเรอื นจํานครปฐม ทาํ นเสด็จไป ท่นี ัน่ เหน็ นาํ เอน็ ดู เจา๎ ของเขาเลยถวาย เดีย๋ วน้ีโตแลว๎ รเ๎ู หลือเกนิ ละแมํพลอย อยาํ งฉันเวลาเข๎าเฝา้ เฉียดใกลเ๎ ข๎าไปหนอํ ย เดยี ว มนั กัดเสยี ผา๎ ขาด แตํพอลบั หลังทํานเวลามนั มาเท่ียวขา๎ งลาํ ง พบกับฉันจงั ๆหนา๎ ฉนั เงอ้ื จะเลํนเอาบา๎ ง มนั กระดิก หางเข๎ามาหาดีอกดีใจ ราวกะรู๎จกั กันมานาน เลยใจออํ นทําไมลํ ง ทํานก็นาํ จะโปรด ของทาํ นหรอก เพราะมนั รู๎จริงๆ\" พลอยฟงั คารมของคณุ เปรมแลว๎ กร็ ด๎ู วี าํ ตอํ ไปคณุ เปรมกจ็ ะมเี รอ่ื งสนใจตอํ ไปอกี เรอ่ื งหนง่ึ คอื เรอ่ื งซอ้ื เรอื รบ ซง่ึ ความ คาดหมายของพลอยนน้ั ก็ไมผํ ดิ เพราะคณุ เปรมออกเงินสวํ นตวั ไปแลว๎ กย็ งั ไมํพอ คุณเปรมยังชักชวนเพ่อื นฝงู บรรดาที่ร๎จู ัก ให๎ชวํ ยออกเงนิ อยทูํ ุกวัน พลอยดๆู ผูช๎ ายที่ตนร๎ูจัก เชนํ คุณเปรม และพอํ เพิ่มหรอื คนอ่นื ๆแลว๎ ก็กําหนดมตไิ ว๎ในใจวาํ ผ๎ูชาย น้นั ถงึ จะเตบิ โตเป็นผ๎ใู หญํแลว๎ อยํางไร กย็ งั ไมํทงิ้ นสิ ัย ที่เปน็ เดก็ คอื ต๎องมขี องเลนํ มีเร่ืองอะไรเลนํ อยูเํ ป็นประจําขาดเสยี มิได๎ พอํ เพ่มิ เลนํ ไมด๎ ดั นกเขา และมเี พ่อื นเลํนมากมาย สํวนคณุ เปรมน้ันเลนํ ม๎า เลนํ หดั ทหารเปน็ เสือปา่ และเมอ่ื มเี รอื่ ง ใหมอํ ะไรเกิดขน้ึ คุณเปรมกต็ นื่ เต๎นเหมอื นกับเดก็ ๆได๎ของเลํนใหมํ แตภํ าพเชนํ นมี้ ิไดม๎ อี ยูํแตใํ นตวั คนท่ีพลอยร๎จู กั ดเี ทํานน้ั ถึงแม๎คนอนื่ ๆ ท่ีพลอยไมํร๎ูจกั คน๎ุ เคย เชํนเพือ่ นฝงู ในกระทรวงเดยี วกับคุณเปรม พลอยก็สังเกตเหน็ วาํ ตํางคนก็หาเรอื่ งสนกุ กนั อยูทํ ้ังสน้ิ สิ่งทพ่ี ลอยนกึ ไปไมํถึงก็คอื ในระยะเวลาต๎นรชั กาลท่ี ๖ นนั้ เมืองไทยกาํ ลงั อยใูํ น สมยั ทีส่ มบรู ณพ๑ ูนสุขอยาํ ง ยอดเย่ยี มสมัยหนง่ึ หลังจากการทํางาน การกํอราํ งสรา๎ งตัวมาแตํแผนํ ดนิ กอํ นๆ ผลดตี าํ งๆ ทพ่ี ึงจะเกิดขนึ้ จากความ อุตสาหะพากเพียรของคนแตกํ ํอน ก็มาตกแกคนในยคุ นัน้ ความสงบเรยี บรอ๎ ย ของบ๎านเมอื ง ทรัพยส๑ มบตั ขิ องบ๎านเมือง และของเอกชนท่ีไดส๎ ะสมเอาไว๎ ตํางมารวํ มกันกํอให๎เกดิ ความสขุ กายสบายใจ และชีวิตที่ไมมํ กี ังวลแกคํ นเปน็ จํานวนมาก ความแนํนอนแหํงชวี ติ ทงั้ ในปัจจบุ ันและอนาคต เปน็ ปญั หาทไ่ี มํมใี ครคาํ นึงถึง ทกุ คนมองชวี ิตดว๎ ยความแนํใจ เหน็ แตํ ความหรหู ราโอํอํา และคนทอ่ี ยใํู นโลกเดยี ว กบั พลอยในขณะนั้น เกือบจะเรียกไดว๎ าํ มีปัญหาอยูอํ ยํางเดยี ว คอื ปัญหาทีว่ าํ ใครจะหรูหรากวาํ กัน แตถํ งึ ความสขุ สบายจะมอี ยมํู ากมายเพยี งไรกต็ าม ความทกุ ขก๑ ต็ อ๎ งเทย่ี วแอบแฝงอยบํู า๎ งเปน็ ธรรมดา พลอยรด๎ู วี าํ คนบางคนทใ่ี กลช๎ ิดกบั ตนเชํนคุณเชยและชอ๎ ย มีทุกข๑อยํูเป็นประจํา เนอ่ื งจากความแร๎นแค๎น ในการครองชพี ความทกุ ข๑ ของคนทพี่ ลอยรักเปน็ เคร่ืองเหน่ียวรง้ั มิให๎พลอยระเรงิ ไปในความสขุ ท่ีมีอยูํรอบดา๎ น และมีเรือ่ งอีกเร่ืองหนึ่งเกิดขน้ึ ซึ่งทาํ ใหพ๎ ลอยเหน็ ความไมเํ ทีย่ งของสรรพสงิ่ ท้งั ปวงแนํชดั ข้นึ บทท่ี ๔ (หนา๎ ท่ี ๒) วนั หนง่ึ ตอนกลางวนั พลอยนง่ั อยคํู นเดยี วในหอ๎ งนอน เอาเสอ้ื กางเกงของลกู ๆ ทข่ี าดชาํ รดุ ออกมาซอํ ม เดก็ ผห๎ู ญงิ คนใช๎คนหน่งึ คลานเข๎ามาหาแล๎วพูดวํา \"คุณเจา๎ คะ มีใครก็ไมทํ ราบมาหาคณุ \"
\"ผห๎ู ญงิ หรอื ผช๎ู าย\" พลอยถามอยํางไมํสนใจเทําไรนกั \"ผห๎ู ญงิ เจา๎ คํะ เขาบอกวําเป็นพ่คี ณุ \" \"ไฮ๎ไมจํ รงิ กระมัง\" พลอยรอ๎ งขึน้ \"ฉนั ไมมํ พี ่ีน๎องที่ไหนอกี เขาอยํูที่ไหน\" \"นง่ั อยหูํ น๎าตึกเจ๎าคะํ \" พลอยเกบ็ ของทก่ี าํ ลงั ทาํ อยํู ลกุ เดนิ ไปขา๎ งหนา๎ ตกึ ดว๎ ยความสงสยั ผห๎ู ญงิ สงู อายคุ นหนง่ึ นง่ั อยทํู ่ี เฉลยี งใหญหํ นา๎ ตกึ นงุํ ผ๎าพน่ื สีเขียวแกํ และหมํ ผา๎ แพรสเ่ี หลย่ี มสีเทา กระเปา๋ หมากเลีย่ มนากทถี่ ือมากิน วางอยขูํ ๎างๆตัว เม่ือพลอยโผลํจาก ประตูหอ๎ งออกไปนน้ั หญิงนัน้ กําลงั ยกมอื ขน้ึ เอาข้ผี ึ้งสีปาก กริ ิยาทําทาง ทพ่ี ลอยไดเ๎ หน็ น้ัน เป็นส่ิงทร่ี จู๎ ักดีมาตงั้ แตเํ ดก็ พอ ได๎เห็นอกี คร้ัง ก็รสู๎ กึ วาํ ตัวเองเล็กลงไปถนัดใจ ในหนงึ่ น้ันอยากวิ่งหนี แตํกร็ ูส๎ กึ วาํ แข๎งขาอํอนไปไมรํ อด พลอยทรดุ ตัวลงน่ัง แลว๎ ยกมอื ไหว๎ พดู ออกมาไดค๎ าํ เดยี ววาํ \"คณุ พ่ี !\" คณุ อนํุ เหลยี วมาดพู ลอย แลว๎ ยม้ิ ดว๎ ยเปน็ ครง้ั แรกในชวี ติ พดู ขน้ึ วาํ \"คุณพลอย พ่ไี มํได๎พบเสียนาน คิดถึงอยเํู สมอ สบายดีหรอื \" \"สบายดเี จ๎าคะํ พลอยตอบตะกุกตะกัก เหมือนกบั เมื่อยงั เป็นเด็ก ใจหนง่ึ ก็ต๎องขอ๎ สังเกตไว๎วาํ คุณอนุํ เปน็ พ่นี อ๎ งคน แรก ทเี่ รยี กตนวาํ \"คุณพลอย\" แตํสําหรับพลอยนนั้ ถงึ จะนึกคุณอํนุ ในแงไํ รกต็ าม ความนึกคดิ นัน้ กเ็ ป็นไปลับหลังคุณอํนุ พอพบกนั เขา๎ จังหนา๎ ก็มีแตํความกลวั มากกวาํ ความคิดอ่ืนๆทุกครง้ั ไป \"คณุ พลอยเขา๎ มานั่งใกลๆ๎ กบั พ่ีหนอํ ย\" คณุ อนุํ พดู ขึ้นอกี \"ไมํได๎พบกนั นาน พี่อยากดหู นา๎ เธอให๎เห็นชดั ๆ\" พลอยคลานเขา๎ ไปนง่ั ใกลต๎ ามคาํ สง่ั คณุ อนํุ ยม้ิ มองดทู ว่ั ตวั แลว๎ กพ็ ดู ตอํ ไปวาํ \"ไมํเปลี่ยนไปเลย ยงั สวยอยํางไรก็อยาํ งน้ัน มลี กู มเี ตา๎ แล๎ว ยง่ิ ดูเปน็ นํา้ เปน็ นวลขึ้นกวําเกาํ เธอสวยมากนะ คุณ พลอย สวยยิ่งกวําเมอื่ ยังเป็นสาวรํนุ ๆเสียอีก\" \"คุณพีม่ ธี รุ ะอะไรหรือเจ๎าคะ\" พลอยแขง็ ในถามออกไปในท่สี ดุ \"เปลาํ ไมํมีธุระอะไรหรอก\" คุณอนุํ ตอบ \"พ่คี ดิ ถงึ เธอก็มาเยยี่ ม เรามพี น่ี ๎องดว๎ ยกนั ไมํก่ีคน ยังหนมํุ ยงั สาวตํางคนตาํ งมธี รุ ะกห็ ํางเหนิ กันไป เดี๋ยวนแี้ กตํ ัวลง กค็ ิดถงึ น๎องๆ อยากจะพบปะใกล๎ชดิ เหมอื นแตกํ ํอน คณุ พระยงั ไมกํ ลบั จากทํางานหรอื หลานๆหายไปไหนหมด เธอมีลูกกี่ คนแลว๎ \"
พลอยพดู เบาๆ เลาํ จาํ นวนลกู ของตนใหค๎ ณุ อนํุ ฟงั พรอ๎ มกบั บอกเดก็ ใหไ๎ ปตามประไพมาหาคณุ ปา้ อกี สกั ครํู ประไพกอ็ อกมายงั ทๆ่ี พลอยนง่ั คยุ อยกํู บั คณุ อนํุ พลอยนกึ วาํ ประไพจะตอ๎ งรส๎ู กึ เกรงกลวั หรอื กระดากอาย เพราะครงั้ น้ีเปน็ คร้ังแรกท่ีประไพไดพ๎ บคณุ อํุน แตํประไพกค็ ลานเข๎าไปหาคณุ อํนุ เมื่อคุณอํุนเรียก และยอมให๎คุณอนุํ กอด จบู อยาํ งสนิทสนม ไมํหนกี ลับมาหาพลอย ทําให๎พลอยต๎องอศั จรรย๑ในอยํคู รนั ๆ \"สวยเหมอื นคณุ แมํ\" คณุ อํนุ ชมหลานสาว \"สวยจริงๆด๎วย โตขึน้ อกี หนํอยเถิด จะสวยถึงลือทีเดียว หลานฉันคนน้ี\" พลอยนง่ิ ไมตํ อบ เพราะยงั ไมทํ าํ ตวั ใหย๎ นิ ดยี นิ รา๎ ยในคาํ พดู ของคณุ อนํุ ได๎ แมแ๎ ตจํ ะใหป๎ ลงใจเชอ่ื วาํ ทค่ี ณุ อนํุ มาคราว น้ีนั้น มาเพอื่ เยี่ยมเยอื นด่ังท่คี ณุ อนํุ บอกไว๎แตํแรก พลอยกย็ ังไมํสามารถจะทําใจใหเ๎ ชือ่ ได๎ \"พอํ เพมิ่ ยงั ไปมาหาสคูํ ุณพลอยหรอื เปลํา\" คุณอุนํ ถามข้นึ \"ก็ยงั ไปมาแตนํ านๆครัง้ \" พลอยตอบ \"แล๎วแมเํ ชยเลํา\" \"อิฉันกไ็ ดพ๎ บเป็นครง้ั เป็นคราว เวลาเจ็บไข๎กเ็ ยี่ยมเยือนกนั ถา๎ สบายๆไมํมีเร่อื งก็ตํางคนตาํ งอยูํ\" \"คุณพลอยเคราะหด๑ ี ยงั พบปะพ่นี อ๎ งเสมอ\" คณุ อนํุ พูด \"ฉนั เสียอกี ไมํคํอยได๎พบปะกบั ใคร มีน๎องเหลืออยํคู นเดยี ว ก็เอาเป็นทพ่ี ึง่ ไมไํ ด๎ มเี รื่องให๎ต๎องรําคาญใจเสมอ\" คณุ อํุนพดู เหมอื นกบั วาํ เรื่องราวท้ังหมดเปน็ ความผิดของคนอื่น ฝ่าย คณุ อุนํ เสียอีกเป็นผตู๎ ๎องรับเคราะห๑กรรม \"มาคราวนฉี้ ันก็มเี ร่อื งมากวนใจเธอ\" คุณอนํุ พูดตํอไป \"คณุ พ่มี ีเร่ืองอะไรใช๎สอยอฉิ นั กอ็ ยํางเกรงใจเลย\" พลอยรีบตอบ รสู๎ ึกโลํงอกวําอยํางนอ๎ ยคุณอนุํ กม็ ธี รุ ะ มิใชวํ ําจะ มาเยี่ยมเฉยๆ ซงึ่ พลอยไมํเขา๎ ใจ \"อฉิ นั ยนิ ดีรับทําให๎ทกุ อยําง\" \"เรื่องที่มามันก็ยากอยํบู ๎าง\" คุณอุนํ พดู \"พ่ีกอ็ ดเกรงใจเธอไมไํ ด๎\" \"คุณพอี่ ยาํ เกรงใจเลย บอกอิฉนั เถิด\" พลอยรบี พูดกํอนที่คณุ อนํุ จะออกตัวตอํ ไปอกี คณุ อนํุ กม๎ หนา๎ ดกู ระดานนง่ิ ๆอยพํู กั หนง่ึ แลว๎ กถ็ อนใจใหญํ พดู ขน้ึ เบาๆวาํ \"พเ่ี องก็ไมํเคยมเี รือ่ งมรี าว อะไรหรอก พอํ ชติ น่นั แหละเป็นคนชอบทําเร่ืองใหต๎ อ๎ งรอ๎ นใจบอํ ยๆ คราวนีก้ ็ไปทําหนี้สนิ ไวม๎ าก พก่ี ็หมดปัญญาจรงิ ๆ จึงต๎องบากหนา๎ มา พ่งึ เธอ เจา๎ หนีเ้ ขาเรงํ รดั เขา๎ ทกุ วัน ถา๎ เธอไมํชวํ ยก็เห็นจะขายหน๎าเขา\" \"เรือ่ งเปน็ อยํางไร คุณพี่ยังไมํไดเ๎ ลําใหอ๎ ิฉนั ฟังเลย\" พลอยเตือนข้ึน
\"เร่อื งทบ่ี า๎ นคลองบางหลวง\" คณุ อนํุ ตอบ \"พอํ ชิตเขามาบอกพ่วี าํ เพอื่ นเขามาชวนไปคา๎ ไม๎ท่หี ัวเมอื ง เขาจะเอาเงนิ ไปทําทนุ ตอนนั้นพ่ีกไ็ มํมีจะให๎เขาๆบอกให๎พีเ่ อาบา๎ นไปจาํ นาํ พีก่ ็ยอมเพราะรกั น๎อง แตแํ ล๎วคา๎ ขายขาดทนุ เงินทองก็หมด ไป เจ๎าหนี้เขาเรํง ถา๎ หาไปไถเํ ขาไมไํ ด๎ เขาก็จะเอาเปน็ หลดุ ลาํ พงั ตัวพ่เี อง อยูํท่ไี หนกไ็ ด๎ แตมํ าเห็นวําบ๎านน้ันอยํกู ันมาแตํ ปู่ยําตายาย ถา๎ ปลํอยใหห๎ ลุดไปเปน็ ของคนอ่ืน ก็ขายหนา๎ เขามาก พีอ่ ยากเอาบา๎ นมาไว๎กับเธอ\" \"คุณพ่ีต๎องการเงนิ สกั เทาํ ไร\" พลอยถาม \"ถา๎ ไดส๎ กั แปดพนั ก็พอจะใช๎หน้สี ินไดห๎ มด และพ่จี ะเอาบ๎านมาทาํ จาํ นําไว๎กบั เธอทีเดียว ทงิ้ เอาไวเ๎ ฉยๆ พี่ก็ไมํไว๎ใจ ทีหลังกจ็ ะต๎องไปจํานาํ คนอนื่ เขาอกี แล๎วเร่อื งกจ็ ะกลบั เป็นอยํางเกาํ ไมํมีจบส้ิน\" \"เรื่องเงนิ นน้ั คุณพอ่ี ยําวติ กเลย\" พลอยพดู แล๎วก็ตดั สินใจพูดตํอไปวํา \"อฉิ ันพอจะหามาชํวยได๎คราวนี้ แตํอฉิ ันเอง กลับวติ กเรือ่ งคณุ พ่ี คณุ พ่ีอยูตํ ัวคนเดยี วฟากข๎างโนน๎ นานเขา๎ กจ็ ะย่งิ ลาํ บากเขา๎ ทุกวัน\" คาํ พดู ของพลอยทร่ี บั ปากวาํ จะชวํ ยนน้ั ทาํ ใหค๎ ณุ อนํุ โลงํ อก แตคํ าํ พดู ทแ่ี สดงความหวํ งใยนน้ั ดหู มอื นจะสะกดิ ความรู สกึ ในใจบางอยํางของคุณอุํน คณุ อุนํ มองดูหน๎าพลอยอยาํ งลังเล ไมทํ ราบวําจะทาํ อยํางไรดี กับคนทไ่ี มํถอื โกรธ และไมมํ ี ความพยาบาทอาฆาตติดอยใูํ นสนั ดานเสียเลย นํ้าตาคณุ อุํนเร่ิมไหลรินๆ แล๎วกเ็ พม่ิ ปริมาณมากข้นึ จนในท่ีสุดคณุ อนุํ ก็ ร๎องไห๎สะอ้นื ใหพ๎ ลอยได๎เหน็ เปน็ ครง้ั แรก คําพดู ของคณุ อนุํ ตํอไป เปน็ คําพดู ท่พี ลอยรสู๎ กึ วาํ มาจาหวั ใจ เพราะคุณอุํนกลับ พูดอยาํ งธรรมดาท่เี คยมาแตํกอํ น มิได๎ยกยํองใช๎คําวํา \"คุณพลอย\" อยํางในตอนแรก \"พผ่ี ดิ ไปแล๎ว\" คณุ อุํนเริ่มพดู \"ผิดไปมากทีเดยี ว แมพํ ลอยยกโทษให๎พีเ่ สียเถดิ แตํพี่ทํากับแมํพลอยมามาก ถงึ แมํ พลอยจะโกรธเคืองพี่ก็ไมวํ าํ อะไร ยอมรบั ผิดทกุ อยาํ ง พ่ีเป็นคนมกี รรม เหน็ ผดิ เปน็ ชอบ เอาแตํใจตัว กวําจะได๎คดิ มนั ก็ช๎าไป เม่ือครงั้ พํอแมยํ งั อยํู พ่กี ็ไมํรู๎สกึ เพราะบารมีทํานคม๎ุ กนั ไว๎ ย่ิงพํอแมตํ ามใจ พนี่ อ๎ งกลัวเกรง ก็ย่งิ แตจํ ะเอาตามใจตัว ใครเขา ยกยอปอปัน้ ก็เชื่อถอื คนนั้น สิ้นบุญพํอแมํแลว๎ กม็ แี ตํความลาํ บาก แมพํ ลอยไมรํ ห๎ู รอกวาํ พํอชิตเขาทาํ กบั พ่ีสักแคํไหน ที แรกก็เปน็ เพยี งขอ ตอนหลังขอไมไํ ด๎ เขาก็ขูเํ อาเขญ็ เอาจนได๎ พหี่ มดตวั กเ็ พราะนอ๎ งคนนี้ ให๎เขาเทําไรกไ็ มมํ ีพอ พก่ี ็ขายไปที ละอยํางสองอยาํ งจนหมด เหลอื แตํถว๎ ยชามลายนาํ้ ลายทอง เขายงั มาเคียวเขญ็ ให๎พ่ขี ายเอาเงินให๎เขา พ่ไี มยํ อมเขากก็ ิน เหลา๎ เมาขึน้ มาบนตกึ เขา๎ ไปในห๎องไวถ๎ ว๎ ยชาม ยกขวา๎ งหน๎าตาํ งทีละเขํง จนแตกปน่ ปี้หมด ดเู อาเถิดแมพํ ลอย เขาทํากบั พี่ ถงึ เพยี งนี้\" พลอยนง่ั ตกตะลงึ จะพดู จาปลอบโยนคณุ อนํุ อยาํ งไร กพ็ ดู ไมอํ อก ครง้ั นเ้ี ปน็ ครง้ั แรกทค่ี ณุ อนํุ ปรบั ทกุ ข๑ กบั พลอย และปรบั ทกุ ขอ๑ ยํางเปิดอก รอ๎ งไห๎อยํางไมอํ าย คุณอํุนคนท่ีน่งั อยูตํ รงหนา๎ พลอย ณ บดั น้ี มใิ ชํคุณอํนุ คนเกําท่เี คยไวย๎ ศ และ ชอบแสดงอาํ นาจขมํ ขคํู นอ่ืนใหต๎ ๎องเกรงกลวั และชอบทําใหค๎ นอื่นตอ๎ งชอกชา้ํ ใจ แตํคณุ อุนํ คนทพ่ี ลอยเหน็ อยูํ ณ บัดน้ี เป็น เพยี งผ๎ูหญิงสูงอายุคนหนึ่ง ท่ีตอ๎ งผดิ หวงั มามาก ต๎องประสบความชอกช้าํ ในมามาก และหญิงนั้นกําลงั ระบายความในใจท่ี เกบ็ ไว๎กบั ตวั มานาน ขอแตํเพยี งใหไ๎ ด๎ มีใครอีกคนหน่ึงสงสารไดเ๎ หน็ ใจ มไิ ดข๎ ออะไรมากไปกวําน้ัน
\"คุณชิตเด๋ยี วนอ้ี ยทูํ ไี่ หน\" พลอยถามข้ึนถึงต๎นเหตทุ ท่ี าํ ใหค๎ ณุ อุํนตอ๎ งมาน่งั ร๎องไหอ๎ ยํตู ํอหน๎า \"แตกํ อํ นเขาก็อยํทู บ่ี ๎าน\" คุณอํนุ ตอบ \"แตํเด๋ียวน้เี ขามาแตนํ านๆคร้ัง ท้งิ แตนํ างพวงเมยี คนแรก กับลูกอีกสองคนให๎ อยํูที่บ๎าน เขาไปได๎เมยี ใหมํท่โี นํนบา๎ งทนี่ ี่บา๎ ง เขากเ็ ท่ยี วไปนอนตามบ๎านเมยี จะมากแ็ ตเํ วลาทีอ่ ยากไดเ๎ งิน แตเํ ดยี๋ วน้ีเขารู๎ วาํ พไ่ี มํมีอะไรจะให๎ เขาก็ไมํมานานแล๎ว\" พลอยโลงํ อก เมอ่ื ไดย๎ นิ คณุ อนํุ บอกวาํ คณุ ชติ เรม่ิ จะหาํ งเหนิ ไปเอง ปากนน้ั ถามคณุ อนํุ วาํ \"คณุ พี่อยคูํ นเดยี วทบ่ี า๎ นไมลํ าํ บากหรอื เจ๎าคะ\" คณุ อนํุ นง่ิ ไมตํ อบอยนํู าน แตใํ นทส่ี ดุ กพ็ ดู ขน้ึ วาํ \"ถา๎ จะวําลําบากก็ลาํ บากมากแมํพลอย บําวไพรทํ ่เี คยเล้ียงมนั มา มนั ก็ทอดท้ิงไปเสียเกอื บหมด เหลอื แตํยายปรกิ คนของพีค่ นเดียว แตํแกกแ็ กมํ ากแล๎ว หลงๆเลอะๆ เด๋ียวนบ้ี างวนั ก็ต๎องหุงขา๎ วกินเอง คนทอ่ี ยูใํ นบา๎ น เขาเป็นคนของพอํ ชิต ใชส๎ อยไมไํ ด๎ มาจากบา๎ นไหนบ๎างก็ไมรํ ๎ู แตกํ ็ชํางเถิด พก่ี ็ร๎ตู วั วํา เป็นคนหาความลําบากใสํตัว ถึงจะตอ๎ งมาลาํ บากเม่ือแกํก็ ไมํเปน็ ไร บางทีนกึ อยากจะตายเสียให๎พน๎ ทกุ ข๑ไปสักที\" คณุ อนํุ พดู แลว๎ กก็ ม๎ หนา๎ ลงรอ๎ งไหต๎ อํ ไปอกี พลอยเกดิ มคี วามคดิ พลงํุ ขน้ึ ในหวั ใจ ถา๎ พลอยคดิ จะชวํ ยเหลอื คณุ อนํุ ให๎ ได๎ผลจรงิ จัง กต็ ๎องชวํ ยใหไ๎ ด๎รอดจากคณุ ชิต เป็นทางเดียวเทํานน้ั ทีค่ ณุ อนํุ จะมคี วามสขุ กายสขุ ใจได๎ การใหเ๎ งินคุณอนํุ ไปใช๎ หนี้เกํา เพอื่ มิใหบ๎ ๎านคลองบางหลวงต๎องหลุดไปเปน็ ของคนอ่นื นั้น เปน็ การชวํ ยเหลอื เปน็ ครงั้ คราว ซง่ึ จะไมยํ ั่งยนื เพราะ คุณชติ จะกอํ ปญั หาใหมํ ให๎ตอ๎ งแก๎ไขไมํมีที่ส้ินสดุ ตราบใดท่คี ณุ อนุํ ยังอยํู ที่บ๎านคลองบางหลวง ไมมํ ีใครดแู ล คณุ อนุํ ก็ จะตอ๎ งตกอยํใู นฐานะทค่ี ณุ ชติ จะรบกวน และขํมขูํไดต๎ ลอดไป แตถํ ๎าคุณอํนุ ออกมาเสียจากบา๎ นน้นั และไปอยเํู สยี กับพน่ี ๎อง อน่ื มีคนคอยดหู ลายตาดว๎ ยกัน บางทีคณุ ชติ จะไมํกล๎า ทําอยํางท่ีเคยมาแตํกํอน คณุ อนุํ กจ็ ะคํอยมคี วามสขุ ขน้ึ บา๎ ง พลอย เห็นคุณอุํนนัง่ รอ๎ งไหอ๎ ยํางคนมที กุ ข๑หนกั ก็มแี ตคํ วามสงสาร ความเจบ็ ชํา้ นาํ้ ใจท่เี คยไดร๎ บั มาแตํกอํ นนน้ั ละลายหายไปส้นิ นกึ แตํวําคุณอนํุ เป็นคนแกํ ทอ่ี าภัพคนหนง่ึ เป็นผูห๎ ญิงดว๎ ยกัน และถงึ คณุ อุํนจะมิใชํพส่ี าวแมํเดยี วกนั กับตน คณุ อุนํ กย็ งั เป็นลกู ของเจ๎าคณุ พํอ หากพลอยได๎ชวํ ยเหลือคณุ อํนุ คราวนี้ ถา๎ เจ๎าคุณพอํ สามารถร๎ูไดด๎ ว๎ ยทางใดๆ ทาํ นกค็ งจะพอใจ และ ถ๎าหากแมํมที างรู๎ด๎วย แมกํ ็อาจหวั เราะสมนาํ้ หนา๎ คณุ อํุน แตํแมํก็คงจะดใี จท่พี ลอยไมทํ อดท้ิงพนี่ ๎องในยามทุกข๑ เพราะ พลอยร๎วู าํ แมเํ ป็นคนทใ่ี จดี ชอบชํวยเหลือคนอนื่ ทไี่ ด๎รับทกุ ขไ๑ มํน๎อยไปกวําตน ปญั หาที่เหลอื อยจํู งึ มอี ยํูวาํ จะเอาคณุ อํุน ออกจากบา๎ นคลองบางหลวง แล๎วไปฝากไว๎กับใคร พลอยนกึ ถงึ คุณเชยเป็นคนแรก แตกํ ร็ ทู๎ ันทีวํา ไมมํ ีประโยชน๑อะไร เพราะคุณเชยไมํอยํใู นฐานะท่จี ะเป็นที่พํานกั แกพี่นอ๎ งได๎ ถึงแมค๎ ุณเชยสามารถจะรบั คณุ อนํุ ไปอยูดํ ๎วยได๎ คุณอนํุ กย็ งั ไมํ พน๎ จากการรังควานของคณุ ชิต เพราะคณุ เชยเปน็ นอ๎ งแท๎ๆของคุณชติ ย่ิงกวําน้นั คุณอํุนเองจะเป็นเคร่อื งชักนําคณุ ชติ ให๎ เขา๎ บา๎ นคุณเชย ทาํ ให๎คณุ เชยต๎องเดือดรอ๎ นไปดว๎ ย พอํ เพิม่ น้นั พลอยร๎ดู ีวํา ไมมํ ีปญั หาจะต๎องนึกถงึ เพราะพอํ เพิ่มไมํอยใํู น ฐานะที่จะชํวยคณุ อํนุ ไดเ๎ ลย และถึงพํอเพมิ่ จะชํวยได๎ คุณอนํุ เองก็จะไมํยอมไป คนทจ่ี ะเป็นทีพ่ งึ่ ทพ่ี าํ นกั แกคณุ อุํนไดใ๎ น ยามนี้ ก็คอื ตัวพลอยเอง พลอยมบี ๎านชอํ ง ทใี่ หญํโตพอที่จะใหค๎ ณุ อนุํ อาศยั อยํูได๎อยํางเป็นสุขและอสิ ระ มีผูค๎ นมากพอทจี่ ะ
เจียดใหไ๎ ปคอยปฏิบตั ิดูแล และคณุ ชติ นน้ั ไมํสนิทสนมกบั พลอยมากนกั อาจมคี วามเกรงใจหรือละอายใจไมํมารบกวน นอกจากนั้น บารมขี องคณุ เปรม อันเกิดจากตําแหนงํ ฐานะราชการ อาจทําใหค๎ ุณชติ เกรงอยูํ ไมกํ ลา๎ ตามเขา๎ มารกุ รานถงึ ใน บา๎ น พลอยตรกึ ตรองดแู ลว๎ กเ็ หน็ วาํ เปน็ หนา๎ ทข่ี องตนทจ่ี ะตอ๎ งชวํ ยเหลอื คณุ อนํุ และรใ๎ู จตวั เองอยาํ งแนนํ อนวาํ ถา๎ หากตน ไมํย่ืนมือเข๎าชวํ ยเหลือเสียแตํเดย๋ี วนี้ ตนเองก็จะตอ๎ งได๎รับความไมํสบายใจไปตลอด เพราะถึงพลอย จะถูกคณุ อํุนทาํ ให๎ ชอกช้าํ นํา้ ใจมาอยํางไรแตกํ ํอนกต็ าม พลอยกย็ ังเปน็ คนคนเดยี วทคี่ ุณอนํุ บากหน๎ามาหา เมอื่ ยามทุกข๑ หมดทพี่ ง่ึ \"คุณพ่อี ยําร๎องไหร๎ อ๎ งหมํ ไปเลย\" พลอยพดู ปลอบใจคณุ อนํุ \"เรอ่ื งหนี้สินทคี่ ณุ พพ่ี ูด อิฉันรับจะจัดการให๎เอง ไมใํ ห๎ ขายหน๎าเขาได๎ แตอํ ฉิ ันมาวติ กเรื่องตัวคุณพีเ่ ทาํ น้ัน คุณพ่จี ะอยํทู บ่ี ๎านนัน้ ไปอยํางตัวคนเดียวกระไรได๎ พี่น๎องก็อยํูหาํ งกัน มี แตแํ มํพวงเขาก็คงทาํ อะไรไมํได๎ เห็นแตแํ มํหวานอีกคนก็เป็นผ๎ูหญงิ ...\" \"หวานเขาออกจากบา๎ นไปนานแล๎ว\" คุณอนํุ บอก \"พอเจา๎ คณุ พํอเสียได๎สักหนอํ ย แมเํ ขากบ็ นํ วํา อยากกลับบ๎าน พอแมํเชยออกมาเสียอีกคน เขากเ็ ลยไปอยกํู ับแมเํ ขา เดีย๋ วนไ้ี ดข๎ ําววํามีเรือนไปแล๎ว\" \"ก็เพราะอยํางนอ้ี ฉิ ันจงึ ได๎เป็นหํวง\" พลอยตอบและพูดตํอไปวํา \"คุณพ่กี ็อายุมากเขา๎ ทุกวัน ยายปริกคนของคุณพแ่ี กก็แกเต็มที ถา๎ เจ็บไข๎ลงไปก็จะลาํ บาก ทําไมคณุ พ่ี ไมํมาอยํู เสยี กบั น๎อง บ๎านชํองทีน่ ก่ี ใ็ หญํโต พอทีจ่ ะอยูํได๎สบาย\" คณุ อนํุ เหลอื บดพู ลอยเหมอื นกบั ไมเํ ชอ่ื หู แลว๎ พดู อยาํ งสงสยั วาํ \"แมํพลอย น่เี ธอพูดจรงิ ๆหรือ\" \"ก็จริงๆสิคะ ฉันไปหลอกคุณพีท่ ําไม\" พลอยยมิ้ ตอบ \"แมํคุณแมทํ ูนหัวของพี่ ทาํ ไมแมถํ ึงดีอยํางนี้\" คุณอนํุ พูดดว๎ ยความประหลาดใจ เพราะนึกไมถํ ึง คาํ พดู ของคณุ อนํุ ทาํ ใหพ๎ ลอยนกึ ถงึ ชอ๎ ยขน้ึ มาทนั ที ครง้ั หนง่ึ ชอ๎ ยเคยพดู ดว๎ ยถอ๎ ยคาํ อยาํ งเดยี วกนั เสยี งคณุ อนํุ พดู วํา \"เธอจะไปทนพีไ่ หวหรอื คนแกํยงุํ ออกจะตายไป เดย๋ี วก็เจบ็ ๆไขๆ๎ เดี๋ยวกจ็ ะเอาโนํนเอาน่ี\" พลอยดหู นา๎ คณุ อนํุ แลว๎ ยม้ิ อยาํ งมคี วามหมายตอบวาํ \"อิฉันคดิ วําจะทนไหว คุณพอี่ ยําวติ กไปเลยในขอ๎ นน้ั \"
พลอยพดู กบั คณุ อนํุ แลว๎ กอ็ ดเมนิ หนา๎ ไปยม้ิ กบั ตนเองไมไํ ด๎ ชอ๎ ยเคยมาบนํ วาํ ตกเปน็ ภาระจะตอ๎ งเลย้ี งคนแกํ คราวน้ี ก็จะต๎องถึงตาพลอยบ๎าง แตคํ ุณอํนุ เมือ่ สาวๆนน้ั รา๎ ยสกั เพียงไร พลอยกเ็ คยทนมาได๎ คุณอํนุ เมื่อตอนแกํ หมดเขย้ี วหมด เล็บแลว๎ ก็คงจะไมํส๎กู ระไรนกั หนา พลอยพูดตอํ ไปวาํ \"คุณพี่มาอยํูกับอฉิ ันเสยี ท่ีนี่เถดิ เรือนยงั วํางมีอยํูหลายหลัง อฉิ ันจะจดั ให๎\" \"แมํพลอยอยาํ ลําบากลาํ บนใหม๎ ากนกั เลย\" คณุ อุํนตอบตกลง \"พี่แกํแลว๎ อยํูคนเดยี วท่ไี หนกไ็ ด๎ ขอแตํให๎พ๎นความ ราํ คาญ พอไดอ๎ ยํสู งบกับเขาบา๎ ง ไมมํ คี นรบกวนใจเทําน้ัน\" คณุ อนํุ ตกลงกาํ หนดวนั ทจ่ี ะมารบั เงนิ ไปไถบํ า๎ นคลองบางหลวง และตกลงทจ่ี ะยา๎ ยมาอยบํู า๎ นเดยี วกนั กบั พลอย โดยเร็วท่สี ุด เทําท่ีคุณอุํนจะเกบ็ ของได๎ทนั กํอนทจี่ ะย๎ายมาอยํกู บั พลอยนน้ั คณุ อํนุ บอกวํา จะไมยํ อมใหใ๎ ครรู๎เลย แตขํ าํ วเรอ่ื งนป้ี ดิ ไมมํ ดิ เพราะพอคณุ อนํุ ออกจากบา๎ นไปแลว๎ นางพศิ กเ็ ดนิ โขยกเขยกขน้ึ มาบนตกึ ลงนง่ั หอบหายใจ แลว๎ ถามข้ึนวาํ \"คณุ พลอย เมื่อก้เี ขาลือกนั ที่ครัววาํ พีส่ าวคุณมาหาหรือ\" เม่อื พลอยพยกั หน๎ารบั นางพิศกถ็ ามขึ้นวาํ \"พีส่ าวคนไหนกนั บาํ วไมเํ หน็ มีท่ีไหนอกี นอกจากคณุ เชย\" \"ก็คุณอํุนไงละํ พศิ \" พลอยตอบ นางพศิ ยกมอื ขน้ึ ทวํ มหวั แลว๎ ปรารภขน้ึ กบั ดนิ ฟา้ อากาศทว่ั ไปวาํ \"เจ๎าประคูน๎ ! เกิดมาไมนํ ึกวําจะพบกไ็ ดพ๎ บ ไมํนกึ วาํ จะเหน็ กไ็ ด๎เห็น คณุ อํุนมาทาํ ไม\" \"เธอมาเย่ยี มฉันอยาํ งนั้นแหละพศิ \" พลอยตอบอยาํ งบํายเบยี่ ง \"ฉันเห็นเธอแกํแลว๎ สงสาร อยูํคนเดยี วทางโน๎นไมํมีใครดู เปน็ อะไรไปกจ็ ะลาํ บาก ฉันเลยชวนเธอ มาอยูํเสยี ที่น่ี\" นางพศิ อา๎ ปากคา๎ ง แลว๎ รอ๎ งถามวาํ \"โอ๎โฮ ! คุณพลอย นค่ี ุณพดู จริงๆหรอื หลอกบาํ วเลํน\" \"พดู จรงิ ๆสพิ ิศ\" พลอยตอบ \"เฮอ !\" นางพศิ ถอนหายใจเหมือนกบั จะเปน็ ลม แลว๎ ซักตํอไปวํา \"\"แลว๎ เธอวําอยํางไร\"
\"เธอก็รบั จะมาอยํูด๎วยกัน\" พลอยบอก แลว๎ สงั่ ตอํ ไปวํา \"พิศชํวยดใู ห๎เด็กๆมนั ปดั กวาดเรอื นตาอ๎น ไวใ๎ ห๎ดว๎ ย อกี ส่ี หา๎ วนั เธอกค็ งขนของมา\" \"ลําพงั คณุ อนุํ นะํ บาํ วไมวํ ําอะไรหรอก เพราะถึงอยาํ งไรเธอกเ็ ป็นพข่ี องคุณ\" นางพศิ พดู \"แตํอีปรกิ คนโปรดเธอนะํ จะมาด๎วยหรือเปลาํ อีคนนแ้ี หละตัวสาํ คัญนกั ชํางยุชาํ งยงอยเูํ สมอ\" \"กเ็ ห็นเธอบอกวําจะเอามาดว๎ ย พิศกย็ กใหเ๎ ธอเสียบา๎ งเถดิ ผค๎ู นของคณุ อํุนเด๋ียวนไี้ มํมีแล๎ว เหลือแตํยายปรกิ คน เดยี ว\" \"ฮะ !\" นางพิศร๎อง \"กํอนจะยกใหบ๎ าํ วกต็ อ๎ งสอนนางปริกเสยี บา๎ ง ย่งิ แกๆํ ยงั ง้ี จะได๎สอนได๎เรว็ ดนี กั อปี รกิ เอ๏ย ! กรรมของเอง็ จะมาถึงคราวนล้ี ะ\" วาํ แลว๎ ยางพศิ กเ็ ดินบํนตบุ ๆตบั ๆ เดนิ จากเรอื นหายไป อกี สองวนั คณุ เชยกม็ าหาพลอยถงึ บา๎ น พอเหน็ หนา๎ พลอย คณุ เชยกถ็ ามขน้ึ กอํ นอน่ื วาํ \"แมพํ ลอย จริงหรือนี่ ท่เี ขาลือกนั วําคณุ อนุํ จะมาอยกูํ ับเธอ\" \"จริงคุณเชย\" พลอยตอบสัน้ ๆ \"แมพํ ลอยกาํ ลงั เลํนกับไฟ รูต๎ ัวบ๎างไหม\" คณุ เชยเตือน \"ถึงจะไฟ ก็มอดแล๎วละคณุ เชย ไมํมีรอ๎ นมอื หรอก\" คณุ เชยหัวเราะแล๎วกต็ อบวาํ \"ฉนั ก็เหน็ ใจแมพํ ลอยเหมอื นกนั ถา๎ เปน็ ฉันๆกต็ อ๎ งทําอยาํ งนัน้ เพราะคณุ อนุํ เธอบากหนา๎ มาหาทงั้ ที ใครจะไปตดั เธอได๎ลงคอ ที่ฉนั กลัวก็แตํคุณชิตจะพลอยตามมาดว๎ ยเทํานั้น\" \"ฉนั กก็ ลัวเหมือนกันแหละคุณเชย แตเํ รื่องนฉี้ นั เหน็ จะต๎องทาํ ใจแข็ง ถ๎าหนกั หนาก็ต๎องเอาคณุ เปรมออกขูํ\" \"นัน่ นํะสิ\" คณุ เชยเหน็ ด๎วย \"ถา๎ ได๎คุณเปรมชํวยคม๎ุ กนั เห็นจะไมํสก๎ู ระไรนัก เอาเถิดแมพํ ลอย ฉันกเ็ หน็ วํา แมพํ ลอย กาํ ลังจะทํากุศล ฉันขออนุโมทนาด๎วย พอเธอมาอยทูํ นี่ ่เี รียบรอ๎ ยแล๎ว ฉันจะมาดกี ับเธอเอง ตํอไปจะได๎ชํวยแมํพลอยอกี แรง หน่งึ \" พอํ เพม่ิ ไมแํ สดงความประหลาดใจอยาํ งไรเลย เมอ่ื ทราบเรอ่ื งวาํ พลอยรบั คณุ อนํุ เขา๎ มาอยใํู นบา๎ น \"ปา่ นนแ้ี มํแกไปนั่งหัวเราะอยใูํ นเมืองผีแล๎ว\" พอํ เพิ่มพูดตดิ ตลก \"แตฉํ นั ไมแํ ปลกใจเลย แมพํ ลอยเปน็ คนใจดี เสยี จนเป็นกเิ ลสใครๆก็ร๎ู\" \"ดูคณุ หลวงซี !\" พลอยรอ๎ ง \"มาวําฉันเปลําๆปลๆี้ ใจดกี ห็ าวํเปน็ กเิ ลส !\"
\"ไมํได๎วําอะไรหรอกนะํ \" พอํ เพ่ิมตอบอยํางอารมณเ๑ ย็น \"ผหู๎ ญงิ อนื่ เขาเลํนไพํ เลํนเครอ่ื งเพชรแล๎วก็สบายใจ แมํ พลอยเลํนคน เหน็ ใครลําบากกช็ อบชํวยเหลือ แลว๎ กส็ บายใจ ฉันวํามันกพ็ อๆกนั นํะแหละ\" เมอ่ื พลอยเลาํ เรอ่ื งคณุ อนํุ ใหค๎ ณุ เปรมฟงั และบอกใหร๎ ว๎ู าํ ตนตกลงจะชวํ ยเหลอื คณุ อนํุ ทางการเงนิ และขอใหค๎ ณุ อนํุ มาอยูํดว๎ ยกันทบ่ี า๎ น คุณเปรมมองภรรยาของตนอยํางภูมิใจ แล๎วพดู วาํ \"แมพํ ลอยทาํ ถูกแลว๎ ฉันวาํ ไว๎แล๎วไหมลํะวํา แมํพลอยไมตํ ๎องทําอะไรหรอก น่งั อยํูเฉยๆในบา๎ นนีแ้ หละ แลว๎ คุณอุนํ เธอก็จะต๎องเดินเข๎ามาหาเองสกั วนั หน่งึ น่กี เ็ ป็นความจริงไปแล๎ว\" บทที่ ๕ (หนา๎ ที่ ๑) เมอ่ื คณุ เปรมไดบ๎ อกพลอยไวเ๎ มอ่ื สองสามปกี อํ นนน้ั วาํ คณุ เปรมจะสงํ ตาอน้ั กบั ตาออ๏ ดไปเรยี นนอก พลอยกม็ ไิ ดน๎ กึ วาํ เวลาสองปีนนั้ จะลวํ งเลยไปเรว็ แตเํ มื่อเผลอตัวไปไดส๎ กั ครเํู ดียวในความรสู๎ ึก เวลาน้นั กม็ าถึง โดยไมํรูต๎ วั คุณเปรมยกเอา เร่ืองน้ีขึน้ มาพดู อีก ในวันหนึง่ \"แมํพลอย\" คุณเปรมพูด \"ฉนั เห็นวําถึงเวลาแล๎วทจ่ี ะสํงลกู ไปเมืองนอก เพ่อื นฉันเขาจะออกไปราชการ ที่เมอื ง องั กฤษในเวลาส่หี รอื หา๎ เดือนข๎างหน๎านี้ ฉนั วาํ จะฝากอั้นกับอ๏อดไปกับเขา มฉิ ะนัน้ กอ็ าจตอ๎ งรออีกนาน กวาํ จะมีผ๎ูใหญํท่ี ไวใ๎ จไดจ๎ ะเดินทางไปอีก\" พลอยใจหายไมอํ ยกํู บั เนอ้ื กบั ตวั เมอ่ื ไดย๎ นิ คณุ เปรมพดู รต๎ู วั อยเํู หมอื นกนั วาํ ถงึ ทดั ทานอยาํ งไร คณุ เปรมกค็ งไมฟํ งั แล๎วกอ็ ดไมํไดท๎ ีจ่ ะพดู ออกไปวาํ \"คุณเปรม รอไปอีกสักหนอํ ยจะไมํดีหรอื ลกู ยังเล็กนัก\" \"แมพํ ลอยหกั ห๎ามใจเสียบ๎าง\" คุณเปรมตอบ \"ฉนั กร็ ๎แู ละเห็นใจวาํ แมพํ ลอยรักลกู แตลํ กู เรานัน้ ย่งิ รักเทาํ ไร กย็ ง่ิ ควรจะหาวชิ าความร๎ใู หไ๎ ว๎ ท้ังอัน้ และออ๏ ดเดยี๋ วนี้กอ็ ายุสิกวําขวบแลว๎ ท้ังคํู ไมํใชํเด็กเลก็ ๆ พอจะเลย้ี งตวั เองไดแ๎ ลว๎ ทางโน๎น กม็ ีผูป๎ กครองคอยดูแล ฉันฝากฝังเขาไว๎แลว๎ แมพํ ลอยทําใจเสยี ใหด๎ ี ถ๎าไมํสงํ ไปเสียแตํเดี๋ยวนี้ เด็กกจ็ ะเสียเวลาไปทกุ วัน ย่ิง นานเข๎ากจ็ ะยิ่งสํงไปยาก และถา๎ ไปโตแลว๎ จะรา่ํ เรยี นอะไร ก็ไมํสะดวก สํงไปยงั เด็กจะได๎ร๎ูภาษาชา่ํ ชอง\" คาํ พดู ของคณุ เปรมมเี หตผุ ลมากเกนิ กวาํ ทพ่ี ลอยจะลบลา๎ งได๎ พลอยกไ็ ดแ๎ ตยํ อม แตกํ ไ็ ดข๎ อรอ๎ งคณุ เปรมวาํ ในระยะ ส่ีหา๎ เดือนท่จี ะต๎องตระเตรียมตวั น้ี ขออยําใหเ๎ ด็กทงั้ สองคนตอ๎ งไปโรงเรียน แตํให๎อยํทู ่บี ๎าน เพื่อให๎พลอยมีโอกาสอยูใํ กล๎ชิด ลูกทัง้ สองคนมากทส่ี ดุ กํอนทีจ่ ะตอ๎ งจากกนั ไปไกล คณุ เปรมกย็ อมตามใจ
ตาอน้ั ดเู หมอื นจะตน่ื เตน๎ ดใี จ ทจ่ี ะไดไ๎ ปเรยี นตอํ ทเ่ี มอื งนอก ไมเํ แสดงกริ ยิ าอาการวาํ จะรส๎ู กึ หวํ งใยทางบา๎ น เรอ่ื งทต่ี า อ้นั พูดคุยในระหวาํ งนั้น เปน็ เรื่องเกียวกับการท่จี ะไปนอกเกอื บทั้งหมด สวํ นตาออ๏ ดน้นั ดูเฉยๆอยูํ ไมกํ ระตือรอื ร๎นเทําไรนกั พลอยลองถามดวู าํ ดใี จหรอื ไมํ ทีจ่ ะได๎ไปนอก ตาออ๏ ดก็ตอบวํา \"ก็ยังงั้นแหละคณุ แมํ พอี่ นั้ เขาดีใจเสียมากพอแลว๎ อ๏อดเลยอยูเํ ฉยๆไมํตอ๎ งไปชํวยเขาดใี จ กเ็ หน็ จะได๎ ทาํ ไมคุณแมํ ไมํสํงพีอ่ น๎ ไปนอกบ๎าง\" พอออ๏ ดถามถงึ ตาอน๎ พลอยกอ็ กึ อกั มริ จ๎ู ะตอบอยาํ งไรถกู เพราะเรอ่ื งนพ้ี ลอยเคยถามคณุ เปรมแลว๎ เหมอื นกนั ดว๎ ย ความปรารถนาท่ีจะไดเ๎ หน็ ตาอ๎นมโี อกาสเทําๆกบั ลูกของตน แตํคุณเปรมก็ตอบวํา \"ฉันอยากให๎ด๎นเรยี นโรงเรยื นนายร๎อยจนจบ เพราะแกอยากเปน็ ทหาร เรยี นในเมืองไทยหรอื เมอื งนอก ก็เทํากัน ถ๎าจบแล๎วมที างจะไปเรียนตํอได๎ กค็ ํอยพูดกนั ใหมํ\" และเมอ่ื พลอยถามตาอน๎ เองถงึ เรอ่ื งไปนอก ตาอน๎ กต็ อบวาํ \"อ๎นไมอํ ยากไปนอกหรอกคณุ แมํ อยากจบโรงเรยี นออกเป็นทหารเร็วๆมากกวํา แลว๎ เมอ่ื อน้ั กับออ๏ ด เขาไปนอก แล๎ว อน๎ จะได๎อยํูเป็นเพ่ือนคุณแมํ ไมหํ ายหนา๎ กันไปหมด\" คาํ พดู ของตาอน๎ ทาํ ใหพ๎ ลอยรส๎ู กึ ทง้ั รกั ทง้ั สงสาร ความจรงิ ถงึ พลอยจะไมเํ คยพดู เรอ่ื งตาอน๎ เปน็ ลกู ใคร เดก็ ๆทกุ คนกร็ ๎ู กันแล๎วจากปากคนอื่นวํา ตาอ๎นมใิ ชลํ กู แทข๎ องพลอย และถึงความรู๎น้จี ะยงั ไมํทําใหค๎ วามสัมพนั ธ๑ ระหวาํ งเดก็ ๆ เปลยี่ นแปลง แตํตาอน๎ ก็เจียมตวั เป็นพิเศษในทุกกรณี ไมเํ คยทําตวั ใหเ๎ ทําเทยี มกบั พนี่ อ๎ งอน่ื ๆ ยง่ิ เหน็ คณุ เปรมตระเตรยี มการทจ่ี ะสงํ ลกู ไปนอก พลอยกย็ ง่ิ ใจแหง๎ ลง คณุ เปรมพาเดก็ ทง้ั สองคนไปถาํ ยรปู เพอ่ื ทาํ หนังสือเดินทาง และในโอกาสเดยี วกนั กพ็ าพลอยและลกู คนอนื่ ๆ ไปถํายรปู หมรํู วํ มกันไวเ๎ ปน็ ท่ีระลกึ หีบใสขํ องโตๆสองใบ วางอยบํู นตกึ เปน็ เครือ่ งเตือนใจ ให๎พลอยระลกึ อยํูเสมอวํา ลกู จะต๎องจากไปสองคน ในเวลาไมํนานนัก ระหวาํ งนัน้ คณุ เปรมก็พาลูกไปตดั เส้ือผา๎ ท่หี า๎ งแบดแมน ขึ้นห๎างยอนแซมสนั ซือ้ เส้อื นอน และของใชต๎ าํ งๆบรรจุลงในหบี เมื่อเด็กท้งั สอง คนแตํงกายแบบฝรง่ั ให๎เหน็ เปน็ คร้ังแรก พลอยกย็ ิง่ ใจหาย เหน็ วาํ ลกู ของตนนนั้ โตขนึ้ ถนัดใจ เกือบๆจะเปน็ หนุํม เดก็ เล็กๆ สองคนทเ่ี คยนํารักนาํ เอน็ ดู อมุ๎ มากอดมาจูบได๎น้นั หายไปเสียแลว๎ ไมมํ ีวันจะกลับมาอีก กลุม๎ ในหนกั เข๎า พลอยกห็ าเรื่อง มาทาํ แก๎กลม๎ุ จา๎ งเจ๏กตอํ หีบไม๎ใบใหญํ ทําของกินบรรจุใสขํ วด มีหมูหยอง มะขามฉาบ ลูกบัวผัด ลูกไมแ๎ ชํอ่ิมตาํ งๆ เอาลง หบี สาํ หรบั ลูกจะได๎ไปกนิ ในเรอื กลางทาง คณุ เปรมอธบิ ายใหพ๎ ลอยฟงั วาํ ในขน้ั แรกนจ้ี ะสงํ เดก็ สองคน ใหไ๎ ปเรยี นดว๎ ยกนั ทอ่ี งั กฤษกอํ น แตตํ อํ ไป จะสงํ ตาอน้ั ไปเรียนกฎหมายทีฝ่ รั่งเศส สํวนตาออ๏ ดนัน้ จะให๎เลือกวิชาเรยี นจนจบในองั กฤษ ปญั หาเหลาํ น้ี พลอยมิไดส๎ นใจนกั เพราะ มวั หมกมนุํ อยูแํ ตวํ าํ ลกู จะตอ๎ งจากไปไกลแสนไกล ไปอยูกํ บั คนอื่น ทย่ี ุโรปนั้น เคยไดย๎ ินเขาเลาํ วําหนาวนัก จะไปตกระกํา
ลาํ บากอยาํ งไร กส็ ุดท่ีจะคาดคะเนได๎ พลอยได๎แตสํ งั่ แลว๎ สั่งอกี ให๎ลูกท้งั สองมจี ดหมายสํงขําวคราวมาบํอยๆ อยาํ ให๎ขาด ได๎ ในทส่ี ดุ วนั ทก่ี าํ หนดไวว๎ าํ จะออกเดนิ ทางกม็ าถงึ เดก็ ๆจะออกเดนิ ทางดว๎ ยเรอื กลไฟไปสงิ คโปรแ๑ ตเํ วลาตสี ่ี ของเชา๎ วนั หนงึ่ และไปขนึ้ เรอื ใหญํเดินทางตํอจนถงึ ยุโรปจากสิงคโปร๑ คนื นั้นทั้งคืนพลอยนอนไมหํ ลับ พลิกซ๎ายพลิกขวา ทําใจ อยํางไรกไ็ มสํ ามารถหลบั ลงได๎ เหลียวดูคณุ เปรมทนี่ อนอยูํขา๎ งๆตัว ก็เหน็ คุณเปรมหลบั สนทิ พลอยลุกจากเตยี งนอน เดนิ ยํองผาํ นห๎องกลาง เหน็ ข๎าวของหีบจดั เตรยี มไว๎ พร๎อมท่จี ะออกเดินทางไดว๎ างไว๎ พลอยเดินเบาๆเขา๎ ไปในหอ๎ งนอนทล่ี ูกๆ นอน แสงไฟทส่ี ํองจากขา๎ งนอกแรงพอ ทําให๎พลอยแลเหน็ ตาอน้ั และตาอ๏อดนอนหลบั อยาํ งสบาย พลอยเดนิ เข๎าไปจนใกล๎ ตาน้ันจบั อยํูทหี่ นา๎ ลกู ท้ังสองคน ยืนดอู ยคํู รํหู น่ึง แล๎วพลอยก็ยกเก๎าอีม้ าตัง้ ลงเบาๆ หยํอนตวั ลงนั่งบนเก๎าอีอ้ ยํางระมดั ระวงั มใิ ห๎มเี สยี งดงั ตัง้ ใจวํา จะน่ังดูลกู จนกวาํ จะถงึ เวลาที่จะต๎องจากกัน แตํพอนัง่ ไปไดส๎ กั ครํู ตานนั้ ก็มองไมํคอํ ยจะเหน็ หน๎าลกู เพราะนาํ้ ตา ท่เี ริ่มไหลออกมารินๆ ทําให๎ถาพทเี่ ห็นนั้นพรําพรางไป พลอยนง่ั อยอํู ยาํ งนน้ั นานเทาํ ไรกไ็ มรํ ต๎ู วั เสยี งนาฬกิ าเรอื นใหญใํ นหอ๎ งกลาง ดงั อยเํู ปน็ จงั หวะ บอกใหร๎ ว๎ู าํ เวลากาํ ลงั เลือ่ นใกลต๎ ัวเขา๎ มาทุกที เสยี งสนุ ัขเหําและหอนใกลบ๎ า๎ งไกลบา๎ งเป็นครัง้ คราว เสยี งไกํขันยาม บอกให๎พลอยรูว๎ าํ เวลา ลวํ งเลยจากยามดึกเขา๎ ไปหารงํุ อรุณ อากาศทร่ี ๎อนอบอา๎ วอยเูํ ม่อื ตอนหวั คา่ํ เปลีย่ นเป็นเย็นลง จนพลอยรูส๎ ึกสะท๎าน ดงึ เส้ือ ตัวหลวมๆทใี่ สํอยํูนน้ั ใหเ๎ ข๎ามากระชบั ตวั ตาออ๏ ดพลิกตัวขณะหลบั หันหนา๎ มาทางพลอยนัง่ แลว๎ ก็ลมื ตาข้ึนข๎างหนง่ึ พอ เข๎าใจจับความได๎วาํ แมมํ าน่ังอยํใู กลๆ๎ เตยี งนอน ตาออ๏ ดกล็ ุก ออกจากม๎งุ ยอํ งมายังท่ๆี พลอยน่ัง แลว๎ ตาออ๏ ดกเ็ ลอ่ื นตวั ขน้ึ มานง่ั บนตกั เอาหนา๎ ซบไว๎กับไหลํข๎างหนึ่งของพลอย ในทาํ ทต่ี าอ๏อดเคยชอบน่ังเม่อื ยังเป็นเด็กเล็กๆ พลอยรีบยกมอื ข๎าง หนง่ึ ข้ึนเชด็ นาํ้ ตา ไมํอยากให๎ลกู เหน็ กลวั จะเป็นลาง แขนอกี ขา๎ งหน่งึ ก็โอบรอบตวั ตาอ๏อดให๎เขา๎ มาชิด และพยายามนัง่ อยูํ ในทาํ น้ันใหน๎ านทส่ี ุด เหมือนกับจะดดู ดืม่ เอาความอบอุํนจากตัวลูก เขา๎ มาไวใ๎ นตัวของตัวให๎ลึกท่ีสุด เพ่อื ความอบอํุนนั้น จะไดฝ๎ ังอยํู ตลอดระยะเวลาทจ่ี ะต๎องจากกนั ตาออ๏ ดดเู หมอื นจะงบี ไปในทาํ นน้ั อกี พกั ใหญํ และพลอยกป็ ลอํ ยตวั เขา๎ สภํู วงั ค๑ มารส๎ู กึ ตวั อกี ครง้ั หนง่ึ เมอ่ื คณุ เปรม ยํองมายืนอยํูขา๎ งๆ เอื้อมมือมาแตะทหี่ วั ไหลํ แลว๎ พูดเบาๆเป็นกระซิบวาํ \"ได๎เวลาแล๎วแมํพลอย ใหเ๎ ด็กๆแตํงตัวเสียเถดิ เดี๋ยวจะไดไ๎ ปกัน\" พลอยคอํ ยๆเลอ่ื นตวั ตาออ๏ ดลงใหย๎ นื กบั พน้ื รส๎ู กึ วาํ แขง๎ ขาชาเปน็ เหนบ็ คณุ เปรมเดนิ ไปปลกุ ตาอน้ั ใหล๎ กุ ขน้ึ แลว๎ ก็ เดนิ ไปปลกุ ตาอน๎ ให๎ลุกขนึ้ แตํงตวั ไปสํงน๎อง พลอยลุกขึน้ ยนื กวาดสายตาดูลูกๆ ท่ีกาํ ลงั ตนื่ ข้นึ อยาํ งงัวเงีย อีกครง้ั หนง่ึ แล๎ว ก็หกั ใจเดินกลบั ไปลา๎ งหนา๎ แตงํ ตัวท่ีหอ๎ ง เมอ่ื รถทน่ี ง่ั มาดว๎ ยกนั นน้ั เลย้ี วเขา๎ ประตทู าํ เรอื ทถ่ี นนตก ฝนกเ็ รม่ิ ปรอยลงมา ทาํ ใหบ๎ รเิ วณรอบๆเฉอะแฉะ เบอ้ื งหนา๎ น้นั มเี รือกลไฟใหญํ พรอ๎ มทีจ่ ะเดินทางมีควนั ข้นึ กรนํุ จากปลอํ ง แสงไฟหลายดวงบนเรือนั้น สํองทะลุความมดื ชํวยให๎พลอย เหน็ คนแปลกหนา๎ หลายคน เดนิ ไปมาอยํบู นเรอื กล่ินน้ํามัน กลิ่นควันถํานหนิ โปรยมาเขา๎ จมูก ปัน้ จนั่ อันใหญกํ าํ ลงั ดงึ
สรรพสินค๎าจากเรอื บรรทุกที่มาจอดอยขํู ๎างๆ แล๎วเอาหยํอนหายไป ในทอ๎ งเรอื พลอยยืนจบั มือลกู ไวค๎ นละขา๎ ง จ๎องมองดู เรอื สีดํามดื ท่ีจอดพํนควันพนํ ไอนาํ้ อยํูตรงหน๎า เหมือนกับเรอื ลําน้นั เปน็ สตั ว๑รา๎ ย ที่จะพรากเอาลกู ของตนไป คุณเปรม จัดการกับของท่ีจะต๎องขนึ้ เรือเสร็จแล๎ว ก็เดินนาํ หน๎าพาพลอยและลกู ๆข๎ามสะพานเล็กๆ ทีท่ อดจากตล่ิงข้นึ ไปบนเรือ ชาย อายุรํุนราวคราวเดยี ว กับคุณเปรม แตํอ๎วนกวําและเตย้ี กวาํ คนหนึ่ง เดนิ ย้ิมตรงเขา๎ มาหา \"น่ไี งแมํพลอย คุณพระสรรคท๑ ่ีรับจะพาเดก็ ไปสงํ ถึงองั กฤษ\" คุณเปรมแนะนาํ ชายนัน้ ให๎รู๎จัก พลอยรบี ยกมอื ขน้ึ ไหวท๎ นั ที ไมมํ กี ารคารวะนอบนอ๎ มใดๆ ทจ่ี ะมากเกนิ ไป สาํ หรบั คนทค่ี อยดแู ลลกู ของตน ใหด๎ ี \"อิฉนั ฝากกับคุณพระดว๎ ยเถิดเจ๎าคํะ\" พลอยพูดเสียงส่ันๆ \"ยังเด็กนักชวํ ยสั่งสอนให๎ด๎วย ผดิ พลาดอยาํ งไร ก็ดุวาํ เอาเถดิ เจ๎าคํะ อยํางเกรงใจเลย นึกวําเป็นลกู หลานของคุณพระเถดิ \" \"ไมเํ ปน็ ไรขอรบั ไมเํ ป็นไรยินดมี าก\" พระสรรคพ๑ ูดอยาํ งอารมณ๑ดี \"ลกู คณุ พระก็เหมือนลกู ผม ไปด๎วยกัน กต็ อ๎ งไมํ ท้ิงกัน มีอะไรบอกกนั ได๎ ตวั ก็ไมํเลก็ แล๎ว เผลอนิดเดียวก็จะเป็นหนํมุ ด๎วยกันทั้งสองคน หนา๎ ตากใ็ ช๎การได๎ ทงั้ คูํ\" คณุ พระ สรรค๑หนั ไปพดู กบั เด็กๆ ซงึ่ ยงั ยืนอยขูํ า๎ งๆพลอย คณุ เชย หลวงโอสถ และพอํ เพม่ิ เดนิ ขน้ึ เรอื มารวมกลมํุ อยดํู ว๎ ย หลวงโอสถใหพ๎ ระเลย่ี มแกเํ ดก็ คนละองค๑ พรอ๎ มกบั สง่ั วาํ ใหร๎ ักษาไวใ๎ ห๎ดี อยํามีวนั ลืมคุณพระจะได๎คม๎ุ กนั ตวั ได๎ คุณเชยตรงเข๎ากอดหลานคนละที ตหี นา๎ เบ๎ เหมือนกับจะ ร๎องไห๎แลว๎ สํงหํอให๎ บอกวาํ เป็นขนมทรี่ ู๎วําหลานชอบ ให๎เก็บไว๎กินกลางทาง พอํ เพิม่ ตบหวั ลบู หลงั หลานคนละทีสองที แลว๎ แจกตะกรดุ สาลิกาทองคนละตัว บอกวําดนี กั ทางเมตตา โตอกี หนอํ ย แหมมํ จะต๎องติดกันกราว เสยี งคณุ เปรมพดู ขน้ึ วาํ \"นหี่ อ๎ งหับเขาให๎อยูํกนั ทางไหน\" \"ทางนี้ ทางนี้\" คณุ พระสรรคบ๑ อก \"ผมเทย่ี วสาํ รวจดทู ัว่ แลว๎ อยูตํ ิดกบั ห๎องผมเองนอนดว๎ ยกนั สองคนทางนี้\" แลว๎ คณุ พระสรรคก๑ ็ออกเดินนําหนา๎ ไปทางดาดฟา้ เรอื ไปหยดุ อยูตํ รงประตูสขี าวประตหู นง่ึ \"ห๎องนีแ้ หละ\" คณุ พระสรรค๑บอกพลางช้ีมือท่ปี ระตู คุณเชยโผลํหนา๎ เข๎าไปดูในห๎องกอํ น แลว๎ ก็ถอยออกมา ยกมือ ขึน้ ลบู อก อุทานวาํ \"ต๐าย ! เลก็ เทําแมวด้นิ ตาย นําอัดใจแทน\" พลอยโผลหํ นา๎ เขา๎ ไปดบู า๎ งแลว๎ กใ็ จหาย กลวั ลกู จะตอ๎ งลาํ บาก ใหห๎ อ๎ งนน้ั มที น่ี อนทาํ เปน็ หง้ิ ตดิ อยขํู า๎ งฝา ซอ๎ นกนั สองที่ มีอาํ งล๎างหน๎าตดิ อยขํู า๎ งฝาอกี ทหี นงึ่ หีบทขี่ นขน้ึ ไปจากขา๎ งลํางวางอยํูในหอ๎ ง กินทีเ่ สียเกือบหมด หากปิดประตูหอ๎ ง นัน้ แล๎ว ทางท่ีลมจะเข๎าได๎กม็ อี ยํทู างเดยี ว คือทางรกู ลมๆเลก็ ๆข๎างฝา คณุ เปรมเห็นพลอย ทําหนา๎ ไมดํ ีกร็ บี พูดแก๎ข้นึ วํา
\"อยูํในเรอื น่ีไมํกวี่ นั หรอกแมํพลอย พอถึงสิงคโปรแ๑ ล๎วกเ็ ปล่ยี นเรอื เรอื ลําทีจ่ ะไปจรงิ ๆใหญํกวาํ นี้เป็นไหนๆ ห๎องหับ เขาสบายออก เด็กๆขี้เกียจจะสนกุ ไปเสยี อีก\" \"จริงขอรับ จรงิ \" พระสรรคช๑ วํ ยพดู ยนื ยนั อกี คน \"เรอื ลําจากสงิ คโปรน๑ ้นั ใหญโํ ต วิ่งกนั ไมํหวัดไมไํ หว\" ดหู อ๎ งแลว๎ ทกุ คนกย็ นื จบั กลมํุ กนั อยบํู นดาดฟา้ เรอื ขณะนน้ั เรอื บรรทกุ สนิ คา๎ เขา๎ ทเ่ี สรจ็ แลว๎ เสยี งเอะอะ ทไ่ี ดย๎ นิ เมอ่ื ตอนแรกน้นั เงียบลง \"ออ๏ ดอยาํ ซนให๎มากนักนะ\" พลอยกระซบิ ลูก เพราะไมมํ ีอะไรจะพูด คอนัน้ ตนื้ ตันไปด๎วยอาลยั \"อยาํ ไปปีนลกู กรง เรือเป็นอันขาด เด๋ยี วพลาดพลัง้ ตกทะเล อน้ั คอยดนู ๎องดว๎ ย\" ตาออ๏ ดพยกั หนา๎ รบั คาํ สวํ นตาอน้ั ยนื ทาํ ตาปรบิ ๆ ดหู นา๎ คนโนน๎ ทหี นง่ึ คนนท้ี หี นง่ึ พยามยามกลน้ั นาํ้ ตา มใิ หร๎ อ๎ งไห๎ เสยี งหวดู เรอื ดงั ขน้ึ โดยกระทนั หนั สองครง้ั ทาํ ใหพ๎ ลอยตอ๎ งสะดง๎ุ สดุ ตวั คนเรอื คนหนง่ึ เดนิ เทย่ี วบอก ผท๎ู ม่ี าสงํ ผู๎โดยสารใหล๎ งจากเรอื พลอยใจหายแทบจะทรงกายไว๎ไมํอยํู ยนื เกาะลูกกรงเรอื ทแี่ คมเรอื ปลํอยใหค๎ นอ่ืนรา่ํ ลาจนเสร็จ พลอยเข๎าไปกอดจบู ลกู เป็นคนสุดท๎าย เนื้อตัวยงั อุํนๆ แตจํ ะต๎องจากกันไปไกล เหมือนกบั ใครมาเดด็ เอาหวั ใจไปไวท๎ ่อี ่ืน \"อ๏อดรกั ษาตัวใหด๎ ีๆ เรียนหนังสอื ใหเ๎ ร็วๆ แล๎วรบี กลบั มาหาแมํ\" พลอยกระซบิ สัง่ แล๎วรวบตาอ้นั เข๎ามาชิด สง่ั ตํอไป วาํ \"อ้ันเป็นพีช่ ํวยดูนอ๎ งให๎ดีๆ อยไํู กลพอํ แมตํ อ๎ งรักกัน อยาํ ทอดทงิ้ กันเปน็ อนั ขาด\" คณุ เปรมเออ้ื มมอื มาแตะํ ทแ่ี ขนเบาๆ เปน็ สญั ญาณใหล๎ งจากเรอื พลอยแขง็ ใจผละจากลกู กา๎ วเทา๎ เดนิ ออกไป ข๎างหนา๎ คณุ เปรมเอามือแตะแขนไวข๎ า๎ งหนึง่ คณุ เชยเดนิ เขา๎ ขนาบขา๎ ง พอํ เพ่ิมและหลวงโอสถ เดนิ รนุ มาขา๎ งหลังติดๆกนั คณุ เชยเองน้นั ถึงจะพยายามทาํ ใจแข็ง เพื่อจะไดเ๎ ป็นตัวอยาํ งแกนํ ๎องสาว ก็ยังต๎องยกผา๎ เชด็ หนา๎ ขึ้นซบั ทใ่ี กล๎ๆลกู ตา และ สัง่ นํา้ มกู อยบํู อํ ยๆ พลอยลงมายนื แหงนหนา๎ ดลู กู ทท่ี าํ เรอื ขา๎ งลาํ ง ตาอน๎ เขา๎ มายนื อยชํู ดิ ตวั พลอยเออ้ื มมอื ไปจบั มอื ตาอน๎ กาํ ไวแ๎ นนํ เรือลําน้นั ถอนสมอเสรจ็ แลว๎ เสยี งใครร๎องสง่ั การจากสะพานข๎างบนเรือเป็นภาษาฝร่งั เสยี งลูกเรืออีกคนหนึง่ รอ๎ งรับอยทํู ี่ ดาดฟา้ ข๎างลาํ ง ท่ีลกู กรงขา๎ งเรือใต๎โคมไฟฟ้าสีสลวั ดวงหน่งึ พลอยเห็นลกู ทัง้ สอง ยนื เกาะลูกกรงเรอื มองทางทางตน มพี ระ สรรค๑ยนื หัวเราะโบกไมโ๎ บกมอื อยูํขา๎ งๆ เมอ่ื ดจู ากที่ตํ่าไปหาทสี่ งู พลอยกเ็ ห็นวาํ ลูกของตนท้ังสองคนน้นั ตัวเลก็ นดิ เดียว ยงั เลก็ เกนิ ไป ทีจ่ ะไปพน๎ อกบดิ ามารดา แตํพลอยกไ็ มมํ ที างท่ีจะป้องกนั ขดั ขนื มใิ ห๎จากไปไดเ๎ สยี แลว๎ เพราะขณะนั้นหวูดเรือ ดังสนนั่ ขน้ึ อกี ครงั้ หนึ่ง แลว๎ เรอื ก็เคล่ือนที่ออกจากทาํ ช๎าๆ เสียงกระดงิ่ สัญญาณ ดังเป็นกังวาน ใบจักรทที่ า๎ ยเรือเรมิ่ หมุนตี นํ้าแตกเปน็ ฟองฝอย เรือนัน้ เคลอ่ื นออกไปลอยลาํ อยูกํ ลางท๎องนํา้ แล๎วแลํนไกลออกไปอีก จนในทสี่ ดุ กห็ ายไปในความมดื มองไมเํ ห็นอะไรนอกจากสีเขยี วแดงสองสามดวง และแม๎แตไํ ฟน่ันเองก็หายลับไปจากสายตาในทส่ี ดุ พลอยหนั หนา๎ กลับจะ ขึน้ รถ น้าํ ตากลบลูกตา จนแทบจะมองไมํเหน็ ทาง ถึงแม๎วําฝนท่ีตกพราํ อยูํนนั้ จะทาํ ใหเ๎ ส้ือผ๎าทีใ่ สไํ ปชํมุ ชืน้ แตํในลําคอของ พลอยนัน้ แหง๎ ผากเหมือนกับมีใครเอาขีเ้ ถ๎าไปโรยไว๎
พลอยนกึ ไมอํ อกวาํ ตนดาํ รงสงั ขารอยไํู ดอ๎ ยาํ งไร ในระยะเวลาสบิ หา๎ หรอื ยส่ี บิ วนั ตอํ มา ทกุ อยาํ งในบา๎ น ดจู ะแหง๎ แลว๎ ไปสิน้ ทกุ ครัง้ ทแ่ี ลเห็นสง่ิ ทีล่ กู เคยกินพลอยก็ต๎องใจหาย เห็นเตียงท่ลี ูกเคยนอน และเสอื้ ผ๎าเกาํ ๆ ที่ลูกเคยใสํ พลอยกต็ ๎อง นั่งร๎องไห๎อยํูคนเดยี ว คนท่อี ยูํในบ๎านดว๎ ยกนั ก็ไมเํ ปน็ ที่พึง่ บรรเทาความคดิ ความอาลยั ลงไปได๎ ตาอน๎ สงํ น๎องๆแล๎วก็ตอ๎ ง รีบกลบั ไปโรงเรยี น ประไพก็ยง่ิ เพ่มิ ความคดิ ถงึ ให๎พลอยมากขึ้นไปอีก คุณนุย๎ ก็ไดแ๎ ตํร๎องไห๎คดิ ถึงหลานทุกครั้งทเี่ หน็ หนา๎ พลอย คณุ อุนํ ก็ได๎แตคํ ยุ เร่อื งของตนเอง ซ่งึ ขณะน้นั พลอยไมํมีแกใํ จจะฟัง สํวนคุณเปรมนัน้ เมอ่ื หมดภาระสงํ ลูกไปนอกแลว๎ กห็ นั ไปสนใจกับเรอ่ื งมา๎ ยง่ิ กวาํ เกาํ และบทจะพดู จาปลอบใจพลอย ก็พดู ซํ้าๆซากๆ จนพลอยตอ๎ งนกึ ราํ คาญอยบูํ ํอยๆ ทกุ ครั้งท่ฝี นตกฟ้าร๎องมีพายุ พลอยกไ็ ด๎แตไํ มํสบายใจ เป็นหํวงลกู ที่อยํูกลางทะเล กลัวภยั อันตรายไปตาํ งๆ วนั หนง่ึ บรุ ษุ ไปรษณยี ก๑ เ็ ดนิ เขา๎ มาในบา๎ น และเดก็ นาํ เอาไปรษณยี บตั รขน้ึ มายน่ื ใหพ๎ ลอยใบหนง่ึ ไปรษณยี บตั รนน้ั ปิดดวงตราไปรษณียท๑ พี่ ลอยไมํเคยเหน็ มากอํ น ดา๎ นหนง่ึ เปน็ รปู ตกึ ใหญํ และอกี ดา๎ นหนง่ึ จําหนา๎ ถึงคณุ เปรม มลี ายมอื ตา อัน้ เขียนไว๎อยาํ งเรียบร๎อยวํา \"กราบเทา๎ คณุ พอํ คณุ แมทํ ร่ี ักและเคารพ ลกู มาถงึ สงิ คโปรแ๑ ลว๎ โดยเรยี บรอ๎ ย รปู ขา๎ งหนา๎ นค้ี อื รปู โฮเตล็ ทล่ี กู พกั อยํู พรงํุ นจ้ี งึ จะลงเรอื ใหญํ เดนิ ทางตอํ ไป คณุ พระพาลูกขึน้ รถดบู า๎ นเมอื ง เหน็ ตกึ ใหญๆํ มาก หวงั วาํ คณุ พอํ คณุ แมํคงจะสขุ สบายดี ลูกคิดถมึ ากๆ อน้ั \" และตอํ ทา๎ ยลงไปมลี ายมอื ตาออ๏ ดเขยี นตวั โยเ๎ ยอ๎ กี สองบรรทดั วาํ \"แมํจ๐า ลกู เหน็ ปลาฉลามแลว๎ สองตวั คนเรอื เขาชใ้ี หด๎ ู พอ่ี น้ั มาดไู มทํ นั มนั ดาํ นาํ้ ไปเสยี แลว๎ เมอื งนร้ี อ๎ นจงั เจก๏ มากกวาํ ทบ่ี า๎ น เราเสยี อีก แตํพูดไทยไมไํ ด๎สกั คน แปลกไหม\" ถอ๎ ยคาํ ของเดก็ ๆ เขยี นอยาํ งเดก็ ๆ แตเํ ปน็ เหมอื นนาํ้ ทพิ ยม๑ าชโลมหวั ใจ ตง้ั แตนํ น้ั มา พลอยกไ็ ดแ๎ ตนํ ง่ั คอยเชา๎ คอย เย็น เผื่อจะได๎รับขําวจากลูก เสียงใครเดินหนา๎ บ๎านกต็ อ๎ งชะเงอ๎ ดู เผอ่ื วาํ จะเปน็ บุรษุ ไปรษณยี ๑ ซึง่ พลอยดใี จทุกคร้งั ท่ีไดเ๎ หน็ และดใี จเสยี ย่งิ กวําไดเ๎ หน็ หน๎าญาติ แตํจดหมายขําวคราวแตลํ ะฉบับกวําจะมาถึงกน็ านพอดู พอพลอยเรมิ่ จะคดิ ถึงลกู ใจ จะขาดอีก ก็มีจดหมายมาถึงอกี ฉบับหน่งึ เปน็ ลายมือตาอ๏อดเปน็ ความวํา
\"แมํจ๐า พีอ่ น้ั เมาคล่นื ใหญํ พอออกจากสิงคโปรก๑ น็ อนหนา๎ เหลืองมาในเรือ ไมกํ นิ อะไร กนิ แตํส๎มกบั นาํ้ แตเํ ดีย๋ วนี้ หายแลว๎ บอกวาํ ยงั เพลยี อยํู ออ๏ ดไมํเมาคลน่ื เลยเขียนจดหมายมากํอน เมืองนเ้ี ขาเรียกวําโคลมั โบ มแี ตแํ ขกดาํ เต็มไปทงั้ เมอื ง เหมน็ สาบด๎วย พดู เอะอะร๎องตะโกนล่นั ไป กปั ตันเขาบอกใหป๎ ิดประตู หนา๎ ตาํ งห๎องในเรอื เพราะพวกนมี้ นั ขโมยเกงํ พอเรอื จอดมันปนี ขึน้ มาราวกบั มดกับปลวก สงํ เสยี งเอะอะ ฟงั ไมํรู๎เรือ่ ง คณุ พระบอกวํามนั จะชวนใหไ๎ ปเทยี่ วกับมนั บา๎ ง ให๎ ซ้ือของมนั บ๎าง คณุ พระใจดีมาก สอนให๎ลูกกินโตะ๏ แบบฝรั่ง แมรํ ู๎หรอื เปลาํ วาํ ฝร่งั เขาตกั แกงออกจากตวั ถา๎ ใครตักเข๎าตัว เขาวาํ หยาบคาย เมื่อคืนวานในเรือเขาใหก๎ นิ เนื้อแกะ เหม็นสาบจะตาย ลูกจะเอามสั ตาร๑ดใสํดบั กลนิ่ คุณพระหา๎ มไมใํ หท๎ าํ บอกวาํ อังกฤษเขาถือ พลิ ึกละ อ๏อด\" จดหมายของลกู แตลํ ะฉบบั พลอยอาํ นแลว๎ อาํ นอกี จนจาํ ขอ๎ ความไดท๎ กุ ตวั อกั ษร แมแ๎ ตรํ อยขดี ฆาํ มอี ยทํู ต่ี รงไหน พลอยก็จําได๎ ตงั้ แตตํ าอน้ั และตาออ๏ ดจากไป พลอยกห็ ันเขา๎ หาตาอน๎ มากกวําแตกํ ํอน ทกุ เสาร๑อาทิตยท๑ ี่ตาอน๎ กลบั บ๎าน พลอยกร็ ส๎ู ึกวาํ บา๎ นน้นั อบอุนํ ขึน้ เตม็ บรบิ ูรณ๑ขน้ึ ไมมํ อี ะไรขาดหาย อยาํ งในเวลาท่ีตาอ๎นไมอํ ยํู ทง้ั นเ้ี ห็นจะเปน็ เพราะตาอ๎น เป็นลกู ผ๎ชู ายคนเดียวที่เหลืออยํู ตาอน๎ เปน็ ลกู ในขณะที่พลอยยงั ไมมํ ีลูก และขณะทลี่ ูกของตนเองแท๎ๆหายไปจากบา๎ น ตา อ๎นกเ็ ปน็ ลกู ผช๎ู ายคนเดียว ท่ียังเหลืออยํู บางครั้งพลอยก็นึกขอบใจคณุ เปรม ท่ยี งั ไมไํ ดส๎ งํ ตาอน๎ ไปนอกเสียดว๎ ยกันในคราว นี้ แตํบางคร้งั ก็นึกเคอื งท่ีคณุ เปรมไมํสนใจในตวั ตาอ๎นมากเทําทีค่ วร ตั้งแตนํ อ๎ งไปนอกเสยี สองคน ตาอ๎นกด็ ูเหมือนจะเปน็ ผู๎ใหญํ ขึน้ กวาํ เกํา พยายามเอาใจพลอยทุกทางที่จะทําได๎ ขาํ วคราวจากตาอน้ั และตาออ๏ ดนน้ั ทยอยเขา๎ มาเรอ่ื ยๆ จากเมอื งทาํ ตาํ งๆทเ่ี รอื ผาํ น ในทส่ี ดุ พลอยกไ็ ดร๎ บั จดหมาย จากองั กฤษ ตาอั้นเลาํ ให๎ฟงั วาํ ต๎องไปอยํูกบั ครอบครัวคนอังกฤษกอํ น แล๎วจึงจะไปเขา๎ เรียน เมอ่ื รู๎ภาษาดพี อแล๎ว จดหมาย จากตาอนั้ ทุกฉบับเปน็ การเปน็ งาน ทําให๎คณุ เปรมพอใจมาก อํานแล๎วบางทกี ็เอาติดตัวไปอวดเพ่ือนฝงู ท่กี ระทรวง แตํ จดหมายของตาอ๏อดน้นั ถูกใจพลอยทกุ ครั้งไป เพราะตาออ๏ ดพรรณนาถึงสงิ่ ทีพ่ ลอยอยากรู๎ เปน็ ตน๎ วําในจดหมายท่ตี าอ๏อด เขียนมาจากอังกฤษ ตาออ๏ ดพรรณนาถึงความมดื ความหนาว และเลาํ ถึงอาหารการกินทไี่ ดร๎ บั ในครอบครัวคนองั กฤษ \"ถงึ วนั อาทิตย๑เขากซ็ อ้ื เนื้อมายาํ งขาหน่งึ \" ตาออ๏ ดเขยี นมาเลําให๎ฟัง \"แล๎วกก็ นิ เน้อื ขานั้นไปอกี หกวัน ร๎อนบา๎ งเยน็ บ๎าง ถงึ วันเสาร๑กย็ ังเลาะเอาเนื้อติดกระดกู มาสบั กนิ ได๎ พอถึงวนั อาทติ ย๑ก็เรมิ่ อีกขาหน่ึง มาเมืองนอกนมี่ ันกด็ ีเหมอื นกนั เพราะทาํ ใหอ๎ ๏อดร๎วู ําเมอ่ื อยํทู บี่ ๎านนนั้ เคยสขุ สบายอยํางไร แตแํ มํอยําวติ กถงึ ลูก เพราะความจริงน้นั เขาเอาใจใสํดแี ละอยูํ สุขสบายมาก ชั่วแตอํ ดคดิ ถึงแมํไมํไดจ๎ รงิ ๆ\" จดหมายของตาออ๏ ดทาํ ใหพ๎ ลอยไดห๎ วั เราะเปน็ บางครง้ั แตบํ างครง้ั กท็ าํ ใหต๎ อ๎ งรอ๎ งไห๎ คณุ เปรมบนํ บอํ ยๆ วาํ ตาออ๏ ด เขียนหนงั สอื เลอะเทอะ อํานไมํเขา๎ ใจ ส๎ตู าอนั้ ไมํได๎ ทําให๎พลอยตอ๎ งออกรบั ทกุ คร้ังไป เพราะตาออ๏ ดพดู ว๎ ยภาษาที่พลอย เขา๎ ในมากกวาํ คนอื่น
จะเปน็ เพราะคณุ เปรมอยากจะใหพ๎ ลอยคลายความคดิ ถงึ ลกู หรอื จะเปน็ เพราะกาลสมยั เปลย่ี นไปกต็ าม แตพํ ลอย สังเกตวาํ ตั้งแตลํ ูกไปนอกแล๎ว คุณเปรมก็เร่มิ ชักชวนพลอยใหอ๎ อกไปเที่ยวเตรํนอกบา๎ น มากขนึ้ กวําแตํกํอน และในระยะ หลังน้พี ลอยกเ็ ริ่มจะได๎เห็นโลกภายนอกทก่ี ว๎างขวางขึน้ เพราะความกงั วล ในเรอ่ื งเล้ียงลูกน้ันมนี อ๎ ยลงกวาํ แตํกอํ น คุณ เปรมเริม่ พาพลอยออกไปพบเพื่อนฝงู คนทร่ี จู๎ ัก และไปตามการงานตํางๆ ทุกครัง้ ทมี่ ีโอกาส วนั หนง่ึ คณุ เปรมนง่ั ดพู ลอยอยํู แลว๎ กป็ รารภขน้ึ วาํ \"แมํพลอย ฉนั อยากขออะไรแมํพลอยสักอยํางจะได๎ไหม\" \"อะไรเลาํ คณุ เปรม คณุ เปรมขออะไรฉนั กไ็ มํเคยขัดสักที อยากได๎อะไรก็บอกมาเถิด\" \"ในหลวงทาํ นไมโํ ปรดผหู๎ ญิงไว๎ผมสนั้ ฉันอยากขอใหแ๎ มพํ ลอยเริ่มไวผ๎ มสักที เวลาเข๎าเฝ้าแหน จะได๎ถกู พระทัย\" \"ไฮ๎ ! ไมเํ อาละ ฉนั แกแํ ล๎ว\" พลอยพดู ปฎิเสธ \"ไมํจริงหรอกแมํพลอย\" คณุ เปรมหวั เราะ \"คนอายรุ นํุ ราวคราวเดียวกนั กบั แมพํ ลอย เขาก็ไวผ๎ มยาวกนั มากแล๎ว แมํ พลอยจะมานัง่ ทําตวั เป็นคนโบราณอยูํทาํ ไม ฉนั วาํ แมพํ ลอยทําตวั ให๎แกํ ใจกเ็ ลยแกํไปตาม ถ๎าไว๎ผมยาวเสียกจ็ ะสาวขึ้นอกี มาก\" พลอยชกั จะใจออํ นอยากจะตามใจคณุ เปรม แตกํ พ็ ดู เยา๎ คณุ เปรมวาํ \"คณุ เปรมอยากได๎เมียผมยาว ทาํ ไมไมหํ าเอาใหมอํ ีกสักคน เลือกดทู เี่ ขาสาวๆ สวยๆ ดีกวําฉัน ฉนั ไมวํ าํ หรอก\" คุณ เปรมหวั เราะตอบวาํ \"ไมํเอาละแมํพลอย ฉนั ข้ีเกยี จยุงํ แมํพลอยกด็ แี ตพํ ูด ถ๎าฉนั ไปหาเข๎าจรงิ ๆ ก็ขี้เกยี จจะหงึ บา๎ นแตกไปเสียอกี แตถํ งึ แมํพลอยจะไมํหึง ฉันก็ไมํหา ฉันอยากไดแ๎ มพํ ลอยนี่แหละเปน็ เมยี ใหมขํ องฉัน ถา๎ ไวผ๎ มยาวให๎ทนั สมัยสักหนํอยละก็ แมํ พลอยจะสาวขน้ึ อกี และสวยขน้ึ อกี หาน๎อยไมํ เทํากบั ฉันได๎เมียใหมํอีกทง้ั คน โดยไมํตอ๎ งลําบากไปหาเอาใหมเํ ลย\" พลอยหวั เราะแตนํ ง่ิ ไมพํ ดู เพราะยงั ไมกํ ลา๎ รบั ปาก เผอ่ื วาํ ในทส่ี ดุ จะไมสํ ามารถปฏิบตั ติ ามคาํ รอ๎ งขอ ของคณุ เปรมได๎ ใจหน่งึ ของพลอยก็อยากจะตามใจคุณเปรม แตอํ กี ใจหนง่ึ ยงั กระดาก เพราะพลอยเคยเหน็ แตํเด็กๆ ที่ไวผ๎ มยาว แตํพอโต ขน้ึ เป็นสาว ก็ตดั ผมสัน้ ทกุ คนไป แตํคณุ เปรมกพ็ ดู ตรงตํอความจรงิ วํา คนเดยี๋ วนี้ไวผ๎ มยาวกนั มาก พลอยก็สังเกตเห็นวํา หนาตากวาํ แตํกอํ น เม่ือไมํรู๎จะตดั สนิ ใจอยาํ งไรถกู พลอยก็หนั เข๎าปรึกษาคุณเชย คณุ เชยมองหนา๎ นอ๎ งสาวอยาํ งพจิ ารณาแลว๎ พดู วาํ \"วาํ ท่จี รงิ ฉันกเ็ ห็นวาํ แมพํ ลอยควรจะไว๎ผมยาวเหมือนกัน เพราะอายุยงั ไมมํ าก ถึงจะไวก๎ ็ไมนํ าํ เกลยี ด\" \"คณุ เชยกไ็ มแํ กํกวําฉันก่ีปี ทําไมไมไํ วบ๎ ๎างเลาํ \" พลอยถามยอ๎ นเอากบั ตวั คุณเชย
\"ชํางฉันกอํ นเถิด\" คณุ เชยตอบ \"แมพํ ลอยลองไวด๎ กู อํ น ถา๎ เขา๎ ทีฉันจะได๎ตาม\" ตง้ั แตนํ น้ั พลอยกป็ ลอํ ยผมใหย๎ าว และเกบ็ เนอ้ื เกบ็ ตวั อยกํู บั บา๎ นไมไํ ปไหน จนผมนน้ั ยาวเกลา๎ ได๎ อกี วนั หนง่ึ คณุ เชย มานอนพังพาบคุยอยูํในหอ๎ ง พลอยนง่ั ทาํ ผมอยูทํ กี่ ระจก คุณเชยพูดขน้ึ วาํ \"แมพํ ลอยฉนั รแู๎ ลว๎ ละ แมํพลอยไวผ๎ มแลว๎ กต็ อ๎ งทาํ อะไรอกี อยาํ งหนึง่ จงึ จะครบ\" \"ทําอะไรอกี ละํ คุณเชย\" \"ตอ๎ งขัดฟนั ขาว\" คณุ เชยตอบอยํางแนํใจ \"ไว๎ผมยาวแลว๎ ฟันดํา หน๎าตาเป็นบา๎ ไมํเขา๎ กนั ดมู ันปรําๆชอบกล มานี่ มานง่ั ตรงน้ี ขดั ฟนั เสยี ใหข๎ าวเสียเด๋ยี วน้แี หละ ฉนั จะชวํ ย\" \"จรงิ หรือนีค่ ณุ เชย\" พลอยถามจากกระจก \"ขดั ฟันแล๎วหนา๎ จะไมํจดื ไปหรือ\" \"ไมจํ ืดหรอก\" คุณเชยตอบ \"ไว๎ผมยาวแลว๎ ปลอํ ยฟนั ดาํ ดเู ป็นแหมํมฟันดําอยาํ งไรก็ไมรํ ู๎ สกปรกออก ขดั ฟันเสียเถดิ แมํพลอย\" เหน็ คณุ เชยคะยน้ั คะยอหนกั เขา๎ พลอยกต็ กลงทาํ ตามความเหน็ ของคณุ เชย วนั นน้ั ตอ๎ งนง่ั ขดั ฟนั กนั อยทํู ง้ั วนั และ ขัดฟันให๎พอดขู าวได๎แตเํ ฉพาะฟนั หน๎า พลอยกไ็ มํรูว๎ าํ ฟนั ของตน จะมหี ินปูนจบั อยูมํ ากถงึ เพยี งนน้ั เมื่อเห็นฟันขาวเป็น รูปรํางแล๎วกป็ รารภขึน้ วาํ \"ขัดเข๎าหนหนง่ึ แลว๎ มิตอ๎ งขัดกันเรอื่ ยไปหรือคณุ เชย กนิ หมากเขา๎ ไปมันก็ดําอกี \" \"หม่นั ขดั หมนั่ แปรงไมเํ ปน็ ไรหรอก\" คณุ เชยตอบ \"เขาบอกฉนั วาํ คนทขี่ ดั ฟนั ขาวแล๎ว ไมํคอํ ยอยากกินหมากเทําไร นกั \" คณุ เชยพดู แลว๎ ก็ชํวยเหลือนอ๎ งสาวให๎ขดั ฟนั ตํอไป เยน็ ลงคณุ เชยกลบั ไปแลว๎ พลอยอาบนาํ้ แตงํ ตวั เกลา๎ ผมเรยี บรอ๎ ย นง่ั คอยรบั คณุ เปรมอยทํู บ่ี า๎ น คณุ เปรมกลบั มาถงึ บา๎ นก็อาบนํา้ ผลัดเครอ่ื งแตงํ ตัวลงไปดูมา๎ ที่คอก ไมํทนั จะไดพ๎ ูดจากบั พลอยวําอะไร แตํพอตกค่ําคณุ เปรมน่งั กนิ ขา๎ ว พลอยนั่งอยํขู า๎ งๆ คณุ เปรมกเ็ หลอื บมองหนา๎ พลอยสองสามคร้งั กพ็ ดู ข้ึนวํา \"วันน้แี มํพลอยไปทําอะไรมา ดูหนา๎ ตาเปล่ียนไปชอบกล\" \"เปลยี่ นไปอยํางไร\" พลอยถาม \"ไมรํ ู๎ซ\"ี คุณเปรมมองดูหน๎าพลอยอยาํ งพจิ ารณา แลว๎ กพ็ ูดตํอไปวาํ \"ฉันวําแมพํ ลอยหน๎าตาอํอนลงกวาํ เกาํ จะวาํ เพราะผมกไ็ มใํ ชํ เพราะฉนั ค๎ุนอยูํแล๎ว จะเปน็ เพราะอะไรฉันนึกไมอํ อก\" แทนคาํ ตอบ พลอยกห็ วั เราะใหเ๎ หน็ ไรฟนั คณุ เปรมกร็ อ๎ งขน้ึ วาํ
\"โอ๎โฮ ! แมํพลอยขดั ฟนั เสยี ขาวทเี ดยี ว มนิ าํ ละํ จึงดูสาวกวาํ เกํา และสวยกวําเกาํ เปน็ กอง\" \"คณุ เปรมชอบไหม\" พลอยถามอยาํ งอายๆ \"โธถํ ามได\"๎ คุณเปรมตอบ \"แมํพลอยสวยออกอยํางนี้ ใครจะไมชํ อบ\" ความสนใจของคณุ เปรมในระยะน้ี ประกอบกบั ความกงั วลในเรอ่ื งทางบา๎ นเกย่ี วกบั ลกู มนี อ๎ ยลง ทาํ ใหพ๎ ลอยเรม่ิ สนใจในตวั เอง ทางด๎านการแตงํ กายประดับกายมากกวําแตํกอํ น คณุ เปรมจะพาไปเท่ยี วนอกบ๎านทางไหน พลอยก็มกั จะ แตงํ กายให๎งดงาม เป็นทพี่ อใจคณุ เปรมทกุ ครง้ั ไป บทท่ี ๕ (หนา๎ ท่ี ๒) งานทอ่ี อกหนา๎ ออกตาทส่ี ดุ ในเวลานน้ั กค็ อื งานออกรา๎ นทว่ี ดั เบญจมบพติ ร ซง่ึ มมี าตง้ั แตแํ ผนํ ดนิ กอํ น เพอ่ื หารายได๎ บํารงุ พระอารามท่ีทรงสรา๎ งขึ้น พลอยเคยเทีย่ วงานน้ีมาตง้ั แตํอยํใู นวัง และเหน็ วาํ เป็นงานหรูหราทีส่ ดุ เทาํ ทจ่ี ะนกึ ฝันได๎ แตํ พอผลดั เปลยี่ นแผํนดินใหมํ ไดไ๎ ปเทย่ี วงานวดั กบั คุณเปรมในตอนหลงั พลอยก็รู๎ดวี าํ สิง่ ตํางๆ ท่ตี นเคยเห็นวําหรหู รามาแตํ กอํ นนัน้ ความจริงก็ไมเํ ทําไรนัก เพราะงานในแผํนดนิ น้ี หรูหรากวาํ ทีเ่ คยเห็นมา จนแม๎แตํพลอยเอง ซ่งึ รตู๎ วั วําเปน็ ผ๎ใู หญํ แลว๎ ก็ยังอดทจี่ ะตืน่ ตาตน่ื ใจมิได๎ คนทไี่ ปเทยี่ วงานกร็ ๎ูสึกวาํ ไปด๎วยจิตใจทร่ี ่ืนเรงิ ใช๎เงินไปอยํางไมเํ สยี ดาย จาํ นวนคนท่ไี ป เท่ียวเตรํ ก็ดูเบยี ดเสียดออกมากกวาํ แตํกอํ น ทงั้ หญงิ และชายทเี่ ดนิ ปะปนกนั อยํางไมกํ ระดากขวยเขินอยํางแตกํ อํ น ร๎าน รวงท่มี าออกในงานนั้น แตํงอยาํ งโอโํ ถง ประดับไฟสตี ํางๆ ดตู ระการตา มีงานครัง้ หนึ่ง พลอยจะไปกบั คุณเปรมเพียงคืน หรอื สองคืน แตคํ ณุ เปรมน้ัน ถือวาํ เปน็ หน๎าท่ตี อ๎ งไปทกุ คนื และกวําจะกลับกแ็ สงทองข้ึน พลอยรู๎ดีวําคุณเปรมใชเ๎ งินคืนละ มากๆ แตํเม่อื เงินทง้ั หมดเปน็ ของคณุ เปรม พลอยก็เกรงใจไมกํ ล๎าหา๎ มปราม ราชสาํ นกั แผนํ ดนิ ใหมยํ งั เปน็ เรอ่ื งของผช๎ู าย ไมมํ ผี ห๎ู ญงิ เขา๎ ไปเกย่ี วขอ๎ งอยํู จนสมเดจ็ พระพนั ปหี ลวง สวรรคต ถวาย พระเพลงิ พระบรมศพสมเดจ็ พระพนั ปหี ลวงแล๎วไมนํ าน สมเดจ็ พระอนุชาธิราช ผ๎ูทรงเป็นรชั ทายาท อยูํในขณะนั้นกท็ วิ งคต ลง ขณะเสด็จไปสงิ คโปร๑ ทุกครงั้ ท่ีสวรรคตหรอื ทวิ งคต พลอยกต็ ๎องไวท๎ กุ ข๑ ตามคุณเปรมไป เพราะคณุ เปรมเป็นข๎าราช สํานัก แตํพลอยกย็ งั ไมํรสู๎ กึ วาํ มอี ะไรเปล่ียนแปลงไป จนเสรจ็ สงครามแลว๎ และงานตอ๎ นรับทหารอาสา กลบั จากเมอื งไทย เสรจ็ ไปแลว๎ พลอยกไ็ ด๎ยินขาํ วใหมํ จากปากคณุ เปรมเองวาํ พระเจา๎ อยํหู วั จะได๎ทรงหม้นั กบั หมํอมเจา๎ หญิงพระองคห๑ นึ่ง ซึ่งจะทรงอภิเษกสมรส เปน็ พระบรมราชนิ ตี่ อํ ไป ขาํ วน้ียอํ มจะตอ๎ งทาํ ใหพ๎ ลอยตนื่ เต๎นเปน็ ธรรมดา และในเวลาไมํนานนัก พลอยก็ได๎ยินแตํคนพูดถึงพระวรกัญญาฯ กันทั่วไป รา๎ นถาํ ยรปู ทุกแหํงจะต๎องมีพระรูปพระวรกัญญาฯ ไวข๎ าย และบรรดา สตรที ้งั สาวและไมํสาว ก็เริ่มแตงํ กายไปตามแบบทีพ่ ระวรกญั ญาฯ โปรดทรง แบบนั้นก็คือ นุงํ ผ๎าโจงกระเบน ใสถํ งุ เทา๎ รองเท๎าและเสอ้ื รดั เอว ปลอํ ยชายยาวลงมาเหมอื นกระโปรง เกือบจะคลมุ ผ๎านุํงน้ันมดิ ดแู ตํไกลๆกเ็ หมือนกระโปรงแหมมํ อยาํ งส้ันๆ ใครทไี่ ว๎ผมยาวกเ็ กลา๎ มวย แล๎วใช๎แถบกาํ มะหยหี่ รือแพร รัดท่ีหน๎าผาก ผ๎ูหญงิ คนใดทแ่ี ตํงตวั กันอยาํ งน้ี กน็ ับวํา ทนั สมยั เปน็ ท่ีสุด
ขาํ วพระวรกญั ญาฯ เปน็ ขาํ วตน่ื เตน๎ กนั มาก บรรดาภรรยาขา๎ ราชการทม่ี โี อกาสจะเขา๎ เฝา้ ได๎ เปน็ ตอ๎ งเขา๎ เฝา้ เกอื บทกุ ตวั คน คณุ เปรมถามพลอยวันหนึง่ วาํ \"แมพํ ลอย ไมํคดิ เข๎าเฝา้ ถวายตัวพระวรกัญญากบั เขาบา๎ งหรอื \" \"อยาํ เพ่ิงเลยคณุ เปรม\" พลอยตอบ \"ฉนั เคยเห็นของอยาํ งน้มี ามาก รอๆไว๎กอํ นเถดิ \" คณุ เปรมสน่ั หวั ชา๎ ๆ มองดหู นา๎ พลอยแลว๎ กพ็ ดู ขน้ึ อยาํ งหนกั ใจวาํ \"แมพํ ลอยนีท่ าํ ไมชอบเปน็ คนขนื โลกเสยี จรงิ \" \"ไมํใชฉํ นั ขนื โลกหรอกคณุ เปรม\" พลอยตอบอยาํ งอารมณ๑เยน็ \"แตฉํ นั ไมํชอบคนหัวประจบ เม่ือไมชํ อบแล๎ว ก็ไมํ อยากทําเอง คนท่วี ่งิ เขา๎ ประจบผู๎มีบญุ วาสนานนั้ ฉันเคยเหน็ มาแล๎วหนกั ตอํ หนัก แตํฉนั รว๎ู าํ ไมมํ คี วามจริงใจอะไร เวลามี บญุ ก็เขา๎ หา หมดบญุ ก็หายหนา๎ ไปตามๆกัน คนทจี่ ะมาเป็นพระมเหสเี ทวตี อํ ไปนั้น ถึงอยํางไรคนอยาํ งคุณเปรม อยํางฉันก็ จะต๎องเป็นขา๎ ทาํ นอยูวํ นั ยังค่าํ เพราะเราไมํไดเ๎ ปน็ ขา๎ แตํตัว แตเํ ปน็ มาตั้งแตํพอํ แมปํ ่ยู ําตายาย เมอ่ื เราเป็นขา๎ ในหลวง เราก็ ตอ๎ งเป็นข๎าลูกเมยี ของทาํ น ฉันยังไมเํ ห็นจําเปน็ จะตอ๎ งเขา๎ ไปถวายตัว เป็นขององคน๑ ้ันองค๑นี้แตํเจ๎าของเดยี ว\" \"แผนํ ดนิ นที้ าํ นเหน็ จะมแี ตํองคเ๑ ดียวหรอกแมํพลอย\" คณุ เปรมพูด \"ทํานไปเรียนเมอื งนอกเมืองนา แตํทรงพระเยาว๑ ผ๎ูดีอังกฤษเขาไมํมเี มยี กนั หลายคนหรอก\" \"กฉ็ นั ไปวาํ อะไรลํะ\" พลอยตอบ \"ทาํ นอาจมีองค๑เดยี วจรงิ อยาํ งคุณเปรมวาก็ได๎ ถ๎าอยํางน้ันจรงิ ฉันก็ย่ิงเห็นวําไมํ ต๎องถวายตวั เลย ถ๎ามีหลายองค๑เสียอีก บางทจี ะตอ๎ งเลือกวําจะถวายตัวองค๑ไหนดี แตนํ นั่ แหละ ฉนั มันคุ๎นกบั พระมเหสี หลายองคม๑ าแตอํ อ๎ นแตํออก คิดดแู ล๎วก็ยงั ไมํไว๎ใจ และในใจจริงฉนั เองก็ยังเห็นวํา พระมเหสอี งคเ๑ ดียวนนั้ ดูหลอนๆไป ไมํ เตม็ ทเ่ี ต็มทาง\" คณุ เปรมหวั เราะแลว๎ กต็ อบวาํ \"ฉนั ยอมแพ๎ละแมพํ ลอย เรื่องบางเร่อื งบทแมพํ ลอยจะยอมกย็ อมเอางาํ ยๆ บทจะไมํ ยอมก็ไมยํ อมเอาจริงๆ ยิ่งอยดูํ ว๎ ยกนั ไป ก็ย่งิ มองไมอํ อก\" \"กค็ ณุ เปรมไมํมองฉนั ใหด๎ ๆี น่ี\" พลอยพ๎อ \"ไมมํ องแล๎วจะไปดฉู นั ออกอยาํ งไร\" แตภํ ายในเวลาไมนํ านนกั ตอํ มา คณุ เปรมกก็ ลบั มายอมแพพ๎ ลอยโดยราบคาบ คณุ เปรมพดู ขน้ึ เองวนั หนง่ึ วาํ \"แมํพลอย ทแ่ี มพํ ลอยไมํเขา๎ ไปเฝ้าถวายตวั นนั้ ฉันดๆู ไปก็เหน็ วาํ ดีแล๎ว\" \"อา๎ ว !\" พลอยอทุ านอยาํ งสงสยั \"ทาํ ไมถึงเปลี่ยนความคิดเร็วนกั ละํ คุณเปรม\" \"ฉนั ไดเ๎ ห็นอะไรมาบา๎ ง มันให๎นกึ ตะขดิ ตะขวงชอบกล\" คุณเปรมตอบแล๎วก็เลาํ ตอํ ไปวาํ \"ฉนั ไปเห็นมาด๎วยตาเมอ่ื วานซนื นี้เอง คนเข๎าเฝา้ กนั เตม็ ไปหมด ไมํรว๎ู าํ ลกู ใครเมียใครบ๎าง กํอนเสดจ็ ลงมา กเ็ สยี งแตํคุยอวดกันวาํ เคยเปน็ ขา๎ หลวง
เดมิ บ๎าง เคยอุ๎มมาแตยํ ังทรงพระเยาว๑บา๎ ง พอเสดจ็ ลงก็แหํกันเขา๎ ไปเฝา้ บางคนก็ทูลวาํ ปลืม้ ปตี ิจนนํา้ ตาไหล เขากเ็ กํง หรอกเพราะเขาบีบนํ้าตาออกมาได๎จริงๆ ฉันดๆู แลว๎ กข็ นลกุ เห็นจรงิ กบั ท่ีแมพํ ลอยพูดไว๎\" \"แล๎วพระวรกัญญาทํานรบั สั่งวําอยาํ งไรบ๎าง\" พลอยซกั เพราะสนใจอยเูํ หมอื นกัน \"ทํานกไ็ ดแ๎ ตยํ มิ้ ๆ ทาํ นจะไปรับส่งั วาํ อยาํ งไร ถงึ จะรบั สงั่ ฉันก็คงไมไํ ดย๎ นิ เพราะเสยี งเพด็ ทลู เสยี งนํ้าตารวํ ง เพราะ ความปีตดิ งั ขรมไปหมด\" พลอยหวั เราะขนั คาํ พดู ของคณุ เปรม แลว๎ ถามตอํ ไปวาํ \"คณุ เปรมนกึ วําทาํ นทรงเช่ือหรือเปลาํ \" \"ฉันวาํ ทํานไมเํ ชื่อหรอก\" คณุ เปรมตอบ \"เพยี งแตํอยํางตาเรามอง ยังเห็นออกโต๎งๆ พระเนตรทํานสงู กวาํ เรา ทาํ ไม ทาํ นจะมองไมเํ หน็ แตทํ ํานจะไปทรงทาํ อะไรได๎ ทาํ นเปน็ เจา๎ เปน็ นาย เขามาเฝ้ากต็ ๎องเสดจ็ ออกให๎เฝ้า เขาจะเพ็ดทลู อยาํ งไร ทาํ นกไ็ ด๎แตํทรงย้ิมฟัง อยาํ งเราเสียอกี สบายกวาํ ทํานเปน็ ไหนๆ ไมํชอบใครก็แสดงออกนอกหน๎าได๎ อยํางทาํ นจะ ไมํโปรดก็ตอ๎ งเกบ็ เอาไว๎ แตฉํ ันวําทํานคงทรงทราบดเี ทําเรา หรอื มากกวําเราดว๎ ยซ้ําไป\" \"ฉนั ดีใจจรงิ ทไี่ มํไดเ๎ ขา๎ ไปกับเข๎าบ๎าง\" พลอยพูดอยํางโลงํ อก \"ขนื เขา๎ ไปคุณเปรมคงคอํ นฉันตาย\" \"ฉันคอํ นนน้ั ไมสํ ู๎กระไรหรอกแมพํ ลอย\" คุณเปรมพดู \"ที่ฉนั มาดใี จวาํ แมพํ ลอยไมํเขา๎ ไป กเ็ พราะเกรงวํา ทํานจะเหน็ วาํ แมํพลอยก็เป็นคนอยาํ งเดียวกับพวกทแ่ี หกํ ันเข๎าไปเฝ้า ถ๎าเจา๎ นายทํานทรงนึกวาํ เมียฉันเหมือนคนพวกน้ัน ฉันจะรส๎ู กึ ขายหน๎ามากทเี ดียว\" \"คณุ เปรม\" พลอยพดู ขึ้น \"ฉันบอกอะไรใหส๎ กั อยําง อยาํ หาวําฉันบ๎านะ\" \"บอกมาเถิด แมพํ ลอย\" คณุ เปรมหัวเราะ \"ถงึ จะเหน็ วาํ บา๎ ฉนั กจ็ ะน่งิ เสียไมํบอกให๎รตู๎ ัว\" \"ใจจริงฉันเองก็อยากเขา๎ ไปเหน็ เหมือนกนั ต้ังแตรํ ๎วู าํ ในหลวงจะทรงอภิเษกกับพระวรกัญญา ฉนั กอ็ ดสนใจไมํได๎ ดี ใจกด็ ีใจ แลว๎ กใ็ หอ๎ ยากเหน็ หน๎าเสียจริงๆ ทีไ่ มเํ ขา๎ ไปกเ็ พราะกลัวจะถกู หาวาํ หัวประจบเทาํ น้นั \" \"อยากเหน็ นะํ เห็นจะไดห๎ รอกแมพํ ลอย\" คณุ เปรมตอบ \"ทํานจะทรงละครทั้งสององคเ๑ รว็ ๆน้ี ฉันจะไปซอ้ื ตัว๋ พาแมํ พลอยไปดู\" \"ใครทรงละคร ซ้ือตว๋ั อะไร\" พลอยถามอยาํ งงงๆ \"กใ็ นหลวงกับพระวรกญั ญานํะสิ ทํานจะทรงละครเปน็ ตัวพระเอกนางเอกเสียด๎วย สวํ นตว๋ั ที่ตอ๎ งซ้ือนัน้ ก็เพื่อเกบ็ เงนิ บาํ รุงเสอื ปา่ \"
พลอยยกมอื ขน้ึ ลบู อกดว๎ ยความประหลาดใจ พระเจา๎ อยหํู วั จะออกทรงละครในทส่ี าธารณะ ใครๆกไ็ ปดไู ด๎ และมกี าร ขายต๋วั เกบ็ เงิน เหมือนกับละครตามวิก ก๎าวใหมอํ ีกกา๎ วหนึ่ง ซ่ึงจะดไู กลเกินไปนกั สาํ หรับพลอย ความจรงิ พลอยกท็ ราบมากอํ นแลว๎ วาํ แผนํ ดนิ นโ้ี ปรดทรงละคร แตวํ าํ ตง้ั แตผํ ลดั แผนํ ดนิ มา กร็ แ๎ู ตวํ าํ ทรงแตํ ในท่ี รโหฐานระหวํางหมูํมหาดเลก็ การแสดงน้ันกเ็ ปน็ ครัง้ คราว เพือ่ ถวายสมเด็จพระพนั ปที อดพระเนตรบ๎าง หรอื เนือ่ งในงาน อ่ืนเป็นการภายในบา๎ ง คนภายนอกมิได๎มีโอกาสเขา๎ ไปชม แตเํ ทาํ ท่ไี ดย๎ นิ คราวน้ีจะทรงออกโรง ให๎คนภายนอกเขา๎ ไปชมได๎ พลอยก็ได๎แตนํ ึกอึกอักไมํสบายใจ เพราะการอบรมทีไ่ ดร๎ ับมาแตกํ อํ น บังคบั ให๎นึกไปเชนํ นนั้ สาํ หรบั พลอยนน้ั พระเจา๎ แผํนดนิ เป็นของสงู แม๎จะเสดจ็ พระราชดาํ เนนิ ไปทางไหน หรือประทับอยํู ณ ที่ใด กไ็ มํบังควรที่ใครจะไปมองตรงๆอยูํแล๎ว จําต๎องหลบสายตาลงต่าํ ครั้งนี้จะออกทรงละคร ซึ่งเปน็ ของท่ตี ๎องจอ๎ งต๎องมอง พลอยยังนกึ ไมํออกวําตนจะดไู ดอ๎ ยํางไร เหตุผลทีว่ าํ จะทรงละคร เกบ็ เงินบาํ รุงเสือปา่ น้ี พลอยฟังไมํออกเลย สนิ ทรพั ย๑หรอื กาํ ลังสวํ นใดทค่ี นท้งั แผนํ ดนิ เป็นเจ๎าของ รวมกนั ชวํ ยกันบาํ รงุ รกั ษาน้นั พลอยยงั นึกไปไมถํ ึง นกึ ได๎แตํเพียงวาํ พระเจา๎ อยํหู วั ทรงมีพระราชทรพั ยอ๑ อกมากมาย สดุ ที่ จะประมาณได๎ ถ๎ามพี ระประสงค๑จะบาํ รงุ สิ่งใด ก็สกั แตจํ ะมพี ระราชโองการ ทุกอยํางก็จะเปน็ ไปตามน้ัน เหตไุ ฉนจะต๎อง ทรงออกเลํนละครเก็บเงิน จะโปรดให๎โขนหลวง ละครหลวงออกแสดง ก็ดูจะพอเหลอื พออยูแํ ล๎ว แตํเพยี งเทาํ น้กี ็หนกั ใจ มากอยแูํ ล๎วสาํ หรับพลอย แตํคณุ เปรมยังบอกวํา พระวรกัญญาฯ จะออกทรงละครด๎วย อีกพระองค๑หนึ่ง พอนกึ ถงึ พระวรกญั ญาฯ พลอยกต็ อ๎ งหยดุ กลนื นาํ้ ลาย ครง้ั นเ้ี ปน็ ครง้ั แรกทพ่ี ลอยไดย๎ นิ วาํ ผห๎ู ญงิ และผช๎ู าย จะออก เลํนละครรํวมกัน แตกํ ํอนพลอยเคยดแู ตํละครผู๎หญงิ ท่ีในวงั กม็ ีแตํละครผ๎หู ญิงลว๎ น ละครเจา๎ คุณมหินทรฯ๑ ละครปรดี าลยั ท่เี คยดูก็มีแตํผู๎หญิงท้ังนัน้ ถ๎าจะมผี ชู๎ ายบ๎างก็เปน็ ตลก ละครผ๎ูชายท่ีเคยเห็นกเ็ ปน็ ละครนอก ผู๎ชายล๎วนๆทัง้ ตัวพระตวั นาง คราวน้ีผูช๎ ายกบั ผ๎ูหญงิ จะเลํนรวํ มกัน และผู๎หญงิ ทจี่ ะเลนํ นัน้ ก็คอื พระวรกญั ญาฯ ซึ่งตอํ ไปจะเป็นมเหสี \"ตายแล๎ว !\" พลอย นกึ ในใจแล๎วนกึ ตํอไปถึงเมือ่ ครั้งตนยงั เลก็ ข๎างในตอ๎ งเดินฉนวน จะไปไหนก็ต๎องมีโขลน จาํ กรมวังควบคมุ แขง็ แรง ข๎างใน สมัยนอ้ี อกเลนํ ละครรํวมกบั ผูช๎ ายใหค๎ นดู ยง่ิ คิดกย็ ิ่งงง ความร๎ูสึกอึดอดั เหมอื นกบั จะหายใจไมอํ อก พลอยแข็งใจถามคุณ เปรมออกไปวํา \"คุณเปรม ทํานจะทรงละครเร่ืองอะไร\" \"เร่อื งโพงพาง\" คณุ เปรมตอบอยํางเฉยๆ ไมํเห็นเป็นของแปลก \"แลว๎ กนั \" พลอยนกึ \"แมแ๎ ตชํ อ่ื เร่ืองก็ดูแปลกประหลาดเสียเตม็ ที ละครอะไรชอ่ื โพงพาง เกิดมาเป็นตวั ยังไมเํ คยได๎ ยนิ ต๎องลองถามคุณเปรมดอู ีกที\" \"ละครอะไรชอื่ โพงพาง\" พลอยถามออกมาดงั ๆ \"ฉนั ยงั ไมํเคยได๎ยนิ เลย\" \"ละครพดู \" คุณเปรมตอบ \"ในหลวงทาํ นทรงพระราชนพิ นธเ๑ อง วํากันวาํ สนกุ นกั \"
พลอยมองดหู นา๎ คณุ เปรมแลว๎ กแ็ ปลกใจ เพราะคณุ เปรมพดู ถงึ เรอ่ื งเหลาํ นด้ี ว๎ ยอารมณเ๑ รอ่ื ยๆ เหมอื นกบั วาํ เปน็ ของ ธรรมดาทป่ี ฏิบัตกิ ันมาแลว๎ จนเคยชิน คณุ เปรมเคยพูดวาํ พลอยเปน็ คนล๎าสมยั บางท่ีกจ็ ะจรงิ อยํางคุณเปรมวาํ ถงึ คนื วนั ทจ่ี ะไปดลู ะครหลวงกบั คณุ เปรม พลอยกแ็ ตงํ ตวั เสยี เตม็ ทเ่ี หมอื นกบั จะเขา๎ เฝา้ ซง่ึ ความจรงิ กเ็ ปน็ ความเหน็ ทถ่ี ูก เพราะละครนัน้ แสดงในพระราชฐาน คือวังพญาไท อนั เป็นท่ปี ระทับในขณะน้นั หลงั จากสมเดจ็ พระพันปีสวรรคตแลว๎ คุณเปรมมองดภู รรยาตนทแี่ ตํงตวั เสร็จแล๎วอยํางพอใจ แล๎วก็ชวนขึน้ รถยนต๑ ออกจากบา๎ นแลนํ ตรงไปวงั พญาไท เมอ่ื พลอยไปถงึ นน้ั คนดมู านง่ั รอทโ่ี รงละครมากแลว๎ โรงละครนน้ั ประดบั ไฟฟา้ สตี าํ งๆ และยงั เปดิ ไฟสวาํ ง ทางดา๎ นท่ี น่ังคนดู ทาํ ให๎พลอยแลเหน็ คนท่ีไปชุมนุมกนั น้ันไดถ๎ นดั ทางดา๎ นหนา๎ ออกไปมีเจ๎านายประทับอยํู หลายพระองค๑ ถัดไปอีก ทางหน่งึ เปน็ ชาวตํางประเทศกลุํมหนง่ึ คณุ เปรมกระซิบบอกวําเป็นพวกทตู ตํอจากนั้นมา กม็ ขี า๎ ราชการผใ๎ู หญํ และสตรี บรรดาศกั ดม์ิ ากหน๎าหลายตา ตลอดจนถึงพํอค๎าที่เป็นจนี และแขก พลอยกวาดสายตา ไปดรู อบๆแล๎วก็ใจหายต่นื คน คอํ ยๆยอํ งตามคณุ เปรมไปยังท่นี ั่ง ทุกคนท่ีอยูใํ นทน่ี ี้ พูดจากนั ดว๎ ยเสียงกระซบิ บรรยากาศไมผํ ดิ กบั ในทีช่ ุมนุมในงานหลวง เมื่อกํอนถึงเวลาเสดจ็ ออก ในใจของพลอยเองกย็ ังไมเํ หน็ วํา เปน็ การมาดลู ะคร แตยํ งั เห็นวําเปน็ การเขา๎ เฝ้าอยนํู ัน่ เอง พลอยนง่ั รออยนํู านพอดู ในทส่ี ดุ ไฟตาํ งๆภายในโรงกด็ บั ลง ทง้ิ คนดใู หน๎ ง่ั อยใํู นความมดื คงสวาํ งอยแํู ตไํ ฟทห่ี นา๎ เวที อีกสกั ครกํู ไ็ ดย๎ นิ เสียงใครกระทง๎ุ พืน้ โรงด๎วยของแขง็ เป็นสัญญาณดงั ปังๆอยูํสามคร้ัง มํานหน๎าโรงนนั้ ก็คํอยๆเผยออก เหน็ ฉากภายในโรงที่ตกแตํงไว๎เหมือนของจริงไมํมีผิด พลอยรบี กวาดตารอบเวที แลว๎ ก็ถอนหายใจโลํงอก เพราะบนเวทนี น้ั ยัง ไมํมใี นหลวง แตพํ ลอยกโ็ ลงํ อกไปไดไ๎ มชํ า๎ ไมนํ านนกั เพราะในเวลาอกี ไมกํ น่ี าที พระเจา๎ อยหํู วั กป็ รากฏพระองคบ๑ นเวที ในบทบาท พระเอกของเรือ่ ง พอคนดไู ดเ๎ ห็นกม็ เี สียงดังเหมอื นเสียงอทุ านเบาๆ ท่ัวไปทง้ั โรงละคร พลอยใจหายวาบเมอ่ื แลเห็นพระองค๑ ความเคยชินซงึ่ ติดอยูใํ นนสิ ัย บังคบั ให๎ยํอตวั ลงในทําหมอบทนั ที โดยเอาแขนพาดลงบนตักท้งั ท่ีน่งั อยูบํ นเก๎าอ้ี แตแํ ลว๎ พลอยก็ร๎ูสึกตัว คํอยๆเหลอื บมองดูคนทีน่ ่ังกนั อยํโู ดยรอบ ไมเํ หน็ มีใครทําอยาํ งตน ทุกคนนง่ั ดลู ะครหวั เราะตอํ กระซกิ กนั อยํางเบิกบาน เคราะหด๑ ีทีไ่ มํมีใครสนใจ เหลียวมามองพลอยทอี่ ยใํู นทาํ ประหลาด พลอยคํอยยดื ตวั ตรงขึน้ ในทํานั่ง มใิ ห๎ ใครสังเกตเห็น แลว๎ พยายามจับตาดลู ะครตํอไป แตํถึงแม๎วําจะพยายามดูเพือ่ เอาเรื่องเอาราว ใหร๎ ๎วู ําละครเรือ่ งน้นั เก่ยี วกับ อะไร หรือเปน็ มาอยาํ งไร พลอยกไ็ มสํ ามารถรวบรวมสมาธิให๎อยูทํ เ่ี รอ่ื งละครได๎ คงมตี าอยํูเฉพาะแตํพระเจ๎าอยูํหวั \"ชํางงามสงําอะไรอยํางนี้\" พลอยนึกอยํแู ตใํ นใจ \"แลดูสวํางไปทง้ั องค๑ เหมือนกบั มไี ฟอะไร ฉายออกมาจากข๎างใน ผิดกบั มนษุ ย๑ธรรมดาสามัญอนื่ ๆ\" บางเวลาทที่ รงแสดงบทถึงตอนทีต่ ๎องเบือนพระพกั ตร๑ ชายพระเนตรมาทางคนดู พลอยก็ ตอ๎ งหลบสายตาลงต่ํา มิกลา๎ มองเต็มพระพักตร๑ เพราะพระพักตร๑ที่เบอื นมาน้นั ดจู ากท่ไี กลและในท่แี สงสวาํ งของเวที แลดู ละม๎ายคล๎ายคลงึ พระพกั ตรส๑ มเด็จพระพันปี ทําให๎พลอยตอ๎ งสะด๎ุง หลายครั้งด๎วยความหวาดเกรง เพราะเคยเกรงมํแตํยงั ทรงเป็นสมเดจ็ ที่บน สมเด็จรเี ยน็ ต๑ สมเด็จพระบรมราชนิ ีนาถ สมเดจ็ พระพนั ปหี ลวง ถึงแมจ๎ ะสวรรคตไปแลว๎ พลอยกย็ งั เกรงขามทุกคร้งั ทน่ี กึ ถงึ สาํ หรบั ใจคนอน่ื ที่ดูละครอยํู ในคืนวันน้นั จะเปน็ อยํางไรพลอยไมรํ ูด๎ ว๎ ย แตํสําหรับใจพลอยเองน้ัน ถงึ แมว๎ าํ พระเจา๎ อยหูํ วั จะทรงพยายามแสดงบทของคนธรรมดาในเรื่อง อยํางสนทิ สนมสกั เพียงใดกต็ าม ความรู๎สกึ ของ
พลอย ก็ไมํสามารถจะคล๎อยตามได๎ ยังคงเห็นพระเจ๎าอยํูหัวเป็นพระเจา๎ อยํหู วั เป็นส่ิงศักดส์ิ ทิ ธทิ์ ่ีสดุ ควรแกํการเคารพยํา เกรงเป็นทีส่ ดุ อยนํู น่ั เอง ทกุ คร้ังทคี่ นอนื่ ๆทแ่ี สดงละครเรอ่ื งนั้น เดินเข๎ามาใกล๎ชดิ พระองค๑ และยืนพูดจาดว๎ ยอยํางคน ธรรมดา พลอยกต็ อ๎ งสะเทอื นใจ หวาดเกรงแทนเขาเหลาํ น้ันวาํ จะต๎องจญั ไร มอี นั จะเปน็ ไปตาํ งๆ คณุ เปรมเออ้ื มมอื มาสะกดิ ทเ่ี ขาเบาๆ เมอ่ื สตรคี นหนง่ึ ปรากฏออกมากลางเวที พลอยรไ๎ู ดท๎ นั ทวี าํ สตรผี น๎ู น้ั คอื พระวร กัญญาฯ มิใชใํ ครอ่ืน พลอยชะเงอ๎ มองดดู ว๎ ยความสนใจ เพราะมิไดเ๎ คยเห็นมาแตํกอํ น \"ก็งามดหี รอก\" พลอยนึกในใจ ขณะเดียวกนั ก็อดนึกไปไมํไดว๎ ํา ตนเคยเหน็ เจ๎านายข๎างในบางพระองค๑ ที่งามกวํานั้น งามขนาดน่งั พิศดูเทาํ ไรกไ็ มเํ บอื่ แตํ พลอยก็บอกตัวเองทนั ที มใิ หค๎ ดิ ฟุ้งซําน เพราะตาของตน จะเห็นอยาํ งไรนน้ั ไมํสาํ คัญเลย แมแ๎ ตจํ ะนกึ เปรียบเทยี บความ งามพระวรกญั ญาฯ กบั เจ๎านายพระองคอ๑ นื่ ก็ไมํบังควร พลอยนงั่ นกึ ชมพระวรกัญญาฯ อยูํในใจวํา ทรงแสดงบทบาทละคร พดู ได๎ตลอดไป ไมํมขี วยเขิน ถา๎ เป็นคนอนื่ เชํนพลอย อาจต๎องตวั สนั่ ขาสัน่ ไมสํ ามารถจะกา๎ วออกมากลางโรงได๎ทีเดียว แตํ ความร๎สู กึ อลเวง ในหวั ใจนนั้ ย่ิงเพิม่ ขึ้นอกี เมื่อได๎เห็นพระวรกัญญาฯบนเวที เพราะพลอยปักใจเสียแลว๎ วํา พระวรกัญญาฯ เปฯ็ \"ข๎างใน\" ฉะน้นั ทุกคร้งั ทีท่ กุ คนที่เป็นผ๎ชู ายเดนิ เฉยี ดเขา๎ ไปใกลบ๎ ๎าง หรือยืนพดู จาดว๎ ยบา๎ ง พลอยกใ็ จหายใจควํ่า อยากจะรอ๎ งเตือน หรอื เวลาผช๎ู ายเดนิ ใกล๎พระองค๑เขา๎ ไปหนอํ ย กอ็ ยากจะร๎อง \"โอย๏ ๆ !\" ให๎สมกบั ความตกใจ ตอ๎ งคอยกล้ัน อยูตํ ลอดเวลา ภาพทต่ี ดิ ตาพลอยอยไํู มมํ วี นั ลมื กค็ อื ตอนกอํ นปดิ มาํ นตอนจบ พระเจา๎ อยหํู วั ทรงสวมกอดพระวรกญั ญาฯ ตอํ หนา๎ คนท้ังปวงทีน่ ่ังดอู ยํู เสยี งพระวรกญั ญาฯ รับส่งั ขึ้นวํา \"คุณรักฉันมาตัง้ แตเํ ม่ือไร\" \"รักมาตงั้ แตวํ ันทไ่ี ด๎เห็นในงานประกวดรูปภาพทีบ่ างปะอิน\" เปน็ พระราชดาํ รสั ตอบ ละครปดิ มาํ นแลว๎ เสยี งดนตรเี ลนํ เพลงสรรเสรญิ พระบารมี พลอยยงั นง่ั ตกตะลงึ อยกํู บั ท่ี คณุ เปรมสะกดิ ใหพ๎ ลอยลกุ ข้ึนยนื พลอยยนื ขึน้ ตาม จากน้นั ก็ต๎องเบียดกบั คนดู ท่ตี ํางพากันกลับ และต๎องยนื หนาว อยูทํ หี่ นา๎ โรงละครอีกนาน จนคุณ เปรมหารถได๎ จงึ ไดข๎ น้ึ รถกลับบ๎าน พลอยนง่ั นง่ิ มาในรถ มอื กอดอกกระชบั ตวั เพราะความหนาวของอากาศตอนดกึ \"เปน็ อยาํ งไรบ๎างแมํพลอย\" คุณเปรมถาม \"หนาวหนอํ ย\" พลอยตอบ \"ฉนั หมายถงึ ละครคืนนี้\" คุณเปรมพูดเบาๆ \"กส็ นุกด\"ี พลอยตอบบํายเบ่ยี ง ไมํยอมเผยความในใจ \"แตํฉันไมเํ คยดูมากํอน ยังดไู มํคอํ ยรู๎เรอ่ื ง แล๎วผูค๎ นก็ มากมายเสยี เหลอื เกิน ฉนั เมาคนแทบจะเปน็ ลม\"
พลอยไมกํ ลา๎ บรรยายความรส๎ู กึ ทแ่ี ทจ๎ รงิ ของตนตอํ คณุ เปรม เพราะกลวั คณุ เปรมจะหาวาํ ไมทํ นั สมยั แตกํ น็ กึ ไวแ๎ ตใํ น ใจวํา จะต๎องพูดเรอื่ งนีก้ บั ใครสักคนหนึ่ง ทีจ่ ะเขา๎ ใจตัวดกี วําคุณเปรม คนๆนน้ั ก็ต๎องเปน็ ช๎อย เพราะเคยเหน็ อะไรมา ดว๎ ยกนั \"ฉันวาํ สนุกออก\" เสียงคณุ เปรมพูดเม่อื กอํ นรถเล้ยี วเข๎าบ๎าน \"ในหลวงทาํ นทรงละครดกี วําใครๆทัง้ หมด ไมํเหน็ ใคร จะสูท๎ ํานได๎สกั คน\" บทที่ ๖ (หนา๎ ที่ ๑) ความเคยชนิ เปน็ พรอนั ประเสรฐิ ทธ่ี รรมชาตใิ หไ๎ วแ๎ กมํ นษุ ย๑ เมอ่ื กอํ นทล่ี กู สองคนจะไปเรยี นนอก พลอยรอ๎ู ยวํู าํ จะตอ๎ ง จากกันไปนานเป็นจํานวนหลายปี กํอนทล่ี ูกจะเรียนเสรจ็ กลบั บา๎ น และนึกไปถึงวําในระยะเวลา ทตี่ อ๎ งจากกันน้นั ตนจะ ทนทานไปได๎อยํางไร เมอ่ื ลูกออกจากบ๎านไปใหมๆํ ความาอาลัยความคิดถงึ นั้น กเ็ กิดขนึ้ อยาํ งยิง่ ยวด แตํพอนานเขา๎ กเ็ คย ชนิ ตอํ ภาวะที่ตอ๎ งอยูํหํางกนั กบั ลูก และถึงแมว๎ ําความคิดถงึ จะยงั คงมอี ยํเู ปน็ ประจํา ความคดิ ถงึ น้นั กม็ ิไดเ๎ กดิ ขึ้นดว๎ ย อาการอนั รนุ แรง บีบรดั หัวใจอยาํ งแตํกอํ น และดว๎ ยเหตนุ เ้ี วลาที่วาํ งเปลําไมํมีลกู สองคนอยํูท่บี ๎าน จงึ ผํานไปโดยไมํช๎านัก พลอยเผลอๆไปหนํอยน้ัน ก็ลวํ งเลยไปหลายปี ตาอน้ั ไปอยรํู วํ มกบั ตาออ๏ ดทอ่ี งั กฤษในราวๆปเี ศษ ทางผป๎ู กครองนกั เรยี น กแ็ นะนาํ ใหย๎ า๎ ยไปเรยี นตอํ ทฝ่ี รง่ั เศส เพอ่ื จะไดเ๎ รียนกฎหมายจนจบทน่ี ัน่ แตํในข๎อท่ลี ูกสองคนตอ๎ งแยกกันอยํูคนละประเทศนน้ั มไิ ด๎กอํ ใหเ๎ กิดความวติ กแกพํ ลอย อยาํ งไร เพราะจะเป็นอังกฤษหรอื ฝร่ังเศส สาํ หรบั พลอยกเ็ ปน็ เมืองนอกดว๎ ยกัน และถา๎ จะวําไปจริงๆ พลอยก็ไมรํ ๎ูวาํ เมอื ง องั กฤษกับเมอื งฝรงั่ เศสน้นั หาํ งไกลกันเพยี งใด และแตกตํางกันอยาํ งไร คงยงั เช่อื อยํูในใจวาํ ตาอ้นั และตาอ๏อดน้นั ยังอยํู ใกล๎ๆกนั ตาอน้ั นน้ั ยง่ิ จากบา๎ นไปนานเขา๎ กย็ ง่ิ ดจู ะเปน็ คนเอาการเอางาน และคงแกเํ รยี นขน้ึ ทกุ วนั จดหมายของตาอน้ั ทกุ ฉบบั เปน็ จดหมายสัน้ ๆ บอกให๎รูท๎ ุกขส๑ ุขโดยไมมํ ีรายละเอียด รายละเอยี ดนัน้ ถา๎ หากจะมี กเ็ ปน็ รายละเอยี ดเกยี่ วกบั การ เลําเรยี น ซึ่งพลอยอาํ นไมเํ ขา๎ ใจ แตมํ คี ุณเปรมเปน็ คนท่ีสนใจอยขํู ๎างเดียว จดหมายของตาออ๏ ดนน้ั เปน็ ไปในทางตรงกนั ข๎าม เต็มไปดว๎ ยรายละเอียดเกยี่ วกบั ชีวิตความเป็นอยํู บางครั้ง ตาออ๏ ดกอ็ ธิบายเรอื่ งธรรมชาตดิ นิ ฟา้ อากาศทีพ่ บเห็น จนพลอย รู๎สกึ เข๎าใจ เหมอื นกบั ไดไ๎ ปเห็นดว๎ ยจรงิ ๆ ตาอ๏อดเปน็ เดก็ ทม่ี คี วามจําในเร่ืองเลก็ ๆนอ๎ ยท่ลี มื ไปแลว๎ แตตํ าออ๏ ดก็ยกเอาเรื่อง ทผี่ ํานไปแล๎วน้ัน กลับมาอุปมาอปุ ไมยเทยี บกับของใหมทํ ไี่ ด๎พบเห็น จนพลอยเข๎าใจได๎ เมอ่ื ถงึ คราวหนา๎ หนาวแรกทต่ี าออ๏ ดไปพบในองั กฤษ ตาออ๏ ดเขยี นจดหมายมาเลาํ ใหฟ๎ งั วาํ \"ลกู ได๎เหน็ หมิ ะเปน็ ครัง้ แรกในวันนเี้ อง กอํ นท่ีมันจะตกลงมาน้ัน หนาวกระดูกแทบจะแตก ท๎องฟา้ กม็ ืดครม้ึ ไปหมด แตพํ อหิมะตกเสียแล๎ว ก็คํอยยงั ช่วั หนาวข้นึ เวลามันตกลงมาน้นั ไมเํ หมอื นฝน มนั คอํ ยๆรวํ งลงมา แมํจําตน๎ งว้ิ ใหญํ ท่ขี ึน้ อยํู
ขา๎ งบา๎ นเราได๎ไหม วันที่ลกู งวิ้ แตกเปน็ ปุยเต็มตน๎ แลว๎ แมนํ ่งั อยํูกับลูกทขี่ า๎ งตึก พอมพี ายฝุ นกําลังจะมา ปุยงิ้วกห็ ลดุ จากต๎น ปลิวออกเตม็ ไป สีมนั ขาวๆ ขบั กบั ทอ๎ งฟ้าทม่ี ืดอยขูํ า๎ งหลัง เวลาหิมะตกก็ดเู หมอื นอยาํ งนน้ั \" เมอ่ื ตาอน้ั ขา๎ มไปอยฝํู รง่ั เศสเสยี แลว๎ ตาออ๏ ดกเ็ ขยี นมาวาํ พอ่ี น้ั เขาขา๎ มไปอยฝํู รง่ั เศสแลว๎ เมอ่ื สองอาทติ ยก๑ อํ น พอเขาไปไดไ๎ มกํ ว่ี นั ลกู กต็ อ๎ งมาเขา๎ โรงเรยี น แมนํ กึ ไมอํ อกหรอ กวาํ โรงเรยี นฝร่งั นมี้ นั กันดารอยํางไร หนาวกเ็ ทาํ นน้ั ไฟจะผิงก็ไมมํ ี แล๎วกย็ ังมรี ะเบยี บ ขอ๎ บังคับอ่ืนๆอีกมากมาย ใครทําไมํ ถกู กต็ อ๎ งถกู ทาํ โทษ ลกู มาถึงใหมํๆ ฝร่ังมันลอ๎ เสยี แยไํ ปเลย แตํอยูํไปเหน็ ลูกไมถํ ือ มนั ก็เลกิ ไปเอง ถา๎ พีอ่ นั้ มาอยํูจะลาํ บาก เพราะพอี่ ัน้ เขาเป็นคนเอาจรงิ ไมํชอบลอ๎ กันเลํน เรอื่ งอาหารการกินนั้นดูไมํไดท๎ เี ดียว กนิ กันหวิ ไปวันหนงึ่ ๆเทาํ นั้น วนั หนงึ่ กินสองม้อื กบั ข๎าวเหมอื นกนั ทกุ วัน ตอนแรกลกู เกอื บกินไมํลง แตตํ อนหลงั หวิ เข๎าก็กนิ ลงไปเอง เคราะหด๑ ีท่มี ันให๎มากกิน เทําไรกไ็ ด๎ ทีล่ ูกเลาํ มาให๎ฟัง เพอ่ื แมจํ ะไดร๎ ๎ูไว๎ แตแํ มํอยาํ วติ กไปเลย เพราะลูกไมลํ ําบากอะไร ถึงจะลําบากบา๎ งก็ดเี สียอกี เพราะลูกจะได๎รวู๎ าํ แมเํ คยเลยี้ งลูกดีอยํางไร ถ๎าไมํได๎มาเมอื งนอกค็ งไมํร๎ู เม่อื กํอนเขา๎ โรงเรยี นลูกคิดถึงบา๎ นบอํ ยๆ คดิ ถึงที ไรก็คิดถงึ เอามากๆ แตมํ าอยํโู รงเรยี นนด้ี ไี ปอยํางหน่งึ คอื ไมมํ ีเวลาเป็นของตวั เองที่จะมานั่งคิดถงึ บา๎ น วนั หนึ่งๆเขาบงั คบั ใหท๎ ําโนนํ ทาํ นอี่ ยูํตลอดเวลา ไมํมเี วลาวํางเลย ถ๎าไมเํ ขา๎ โบสถส๑ วดมนตก๑ ็เรยี นหนังสอื เลกิ เรียนหนงั สือ ก็ต๎องเลํนกฬี า ใคร ไมเํ ลนํ ไมไํ ดน๎ อกจากปว่ ย เลิกเลํนกีฬาพออาบนํา้ เสร็จสักครํหู นง่ึ ก็ตรี ะฆังใหท๎ าํ การบา๎ นๆ เสร็จกส็ วดมนต๑นอน พอเขา๎ เตยี งนอนกต็ ๎องรีบหลับ เพราะเขาสัน่ ระฆงั ปลกุ แตเํ ชา๎ มดื พอตน่ื เช๎าก็ต๎องอาบนํ้าเยน็ กอํ นอ่นื มาอยูํแรกๆ แทบแยทํ เี ดยี ว นกั เรยี นทน่ี เ่ี ขาใหแ๎ ยกกนั อยเํู ปน็ บา๎ นๆ บา๎ นหนง่ึ กม็ คี รคู มุ คนหนง่ึ คอยดแู ลนกั เรยี นทอ่ี ยใํู นบา๎ น และมนี กั เรยี นทค่ี รู ตง้ั เปน็ หวั หนา๎ สองสามคน ไวค๎ อยดแู ลความประพฤติ นักเรียนที่เขาเปน็ หัวหน๎าน้นั มอี าํ นาจบงั คับบญั ชานักเรียนอื่นๆ และลงโทษนกั เรียนอ่ืนๆได๎ วิชาทเี่ รียนนนั้ ไมยํ ากอะไร วชิ าเลขลกู เรยี นมา จากเมอื งไทยหมดแล๎ว ภาษาอังกฤษเดยี๋ วนกี้ พ็ อ รูเ๎ รื่อง ไปยากอยูทํ ภ่ี าษาลาตนิ ซึ่งไมํเคยเรยี น และต๎องเรียนให๎ทันฝร่งั ภาษาอะไรกไ็ มํร๎บู า๎ เหลือเกิน อยํางคําวําโตะ๏ ถา๎ พดู ถงึ โต๏ะเฉยๆ กเ็ รียกไปอยํางหนง่ึ ถา๎ ทบุ โต๏ะกเ็ รียกไปอีกอยํางหน่งึ และถ๎าเดินไปทโี่ ต๏ะ หรอื เดนิ มาจากโตะ๏ กเ็ รยี กไปอกี อยาํ ง หนึง่ ที่ลูกเห็นขนั นําหวั รอํ กค็ อื ถ๎าเราจะพดู วํา \"โตะ๏ เอ๐ย !\" เขากอ็ ตุ สําหส๑ อนให๎รวู๎ ิชาที่จะเรยี กโตะ๏ วําอยํางไร ถา๎ ลูกกลบั มา บา๎ น แลว๎ นง่ั พดู กบั โต๏ะ แมํกอ็ ยํานึกวําลูกบา๎ ไปเสยี แล๎วก็แล๎วกนั เพราะภาษาลาตินนัน้ มีคําทีจ่ ะพูดกบั โต๏ะได๎ ลกู มาาอยทํู างนร้ี ส๎ู กึ วาํ เวลาผาํ นไปไมนํ านนกั แตพํ อมานบั ดเู ขา๎ จรงิ ๆ กเ็ หน็ วาํ นานโขอยแํู ลว๎ ลกู เลยดใี จ เพราะจะได๎ กลับมาหาแมํเรว็ ๆ หวังวําแมจํ ะคิดถงึ ลกู บ๎าง แตํอยําใหม๎ ากเกินไปนัก เดยี๋ วจะไมสํ บาย\" คณุ เปรมอาํ นจดหมายจากตาออ๏ ดแลว๎ กต็ หี นา๎ ชอบกลทกุ ครง้ั ไป และมกั จะบนํ วาํ \"ลกู แมพํ ลอยคนนมี้ นั แปลก บางทีฉนั ไมเํ ข๎าใจจริงๆวาํ มนั พูดเรื่องอะไรของมัน\"
ถงึ แมว๎ าํ ตาออ๏ ดจะไดส๎ ง่ั มาในจดหมายวาํ ไมใํ หพ๎ ลอยวติ กในเรอ่ื งความทกุ ขส๑ ขุ แตพํ ลอยกย็ งั อดวติ ก วจิ ารณไ๑ ปเอง ไมไํ ด๎ ทว่ี ิตกน้ันมอี ยูํสองเร่อื ง เรือ่ งหนึ่งนั้นเก่ยี วกับศาสนา เพราะตาออ๏ ดบอกมาวําต๎องเขา๎ โบสถ๑ สวดมนตท๑ ่โี รงเรยี น อีก เรื่องหนึ่งกค็ อื เรือ่ งอาหารการกิน เพราะตาออ๏ ดบอกมาวํากินข๎าวไมอํ รอํ ย แตํเมื่อมจี ดหมายไปถาม ตาออ๏ ดตอบวาํ \"เรือ่ งศาสนานั้นแมํอยาํ คิดให๎มากไปเลย ท่โี รงเรียนเขาบังคับให๎เขา๎ โบสถท๑ กุ คน เราไมไํ ด๎ถือของเขาก็จริง แตคํ น อ่นื เขาเข๎ากันหมด จะให๎ลกู ไปนงั่ อยํูนอกโบสถ๑คนเดยี วก็ดูกระไรอยํู เวลาเข๎าโบสถเ๑ ขาจะสวดจะรอ๎ งเพลง ลูกก็ตามเขาไป บางทขี องเขากเ็ พราะดีเหมอื นกนั และไดร๎ ู๎ไดเ๎ ห็นวาํ ฝร่งั เขาสวดมนตก๑ นั อยาํ งไร แตํใจของลกู ก็ยงั เปน็ พุทธ พระทีค่ ณุ ลงุ หลวงให๎มาลูกกเ็ ก็บไวท๎ ห่ี วั นอน กํอนจะนอนกส็ วดมนต๑ อยาํ งท่แี มํเคยสอนต้ังแตํเดก็ ๆ แมคํ วรจะดใี จเสยี อกี เพราะถ๎าลูก เป็นอะไรไป จะมีสวรรคข๑ ้นึ ได๎ถงึ สองแหํง สวรรคไ๑ ทยกไ็ ด๎ สวรรค๑ฝร่งั ก็ได๎... ทแ่ี มบํ อกไวว๎ าํ จะสงํ ของกนิ มาใหจ๎ ากเมอื งไทยนน้ั ดเี หมอื นกนั แตตํ อ๎ งคอยเวลาโรงเรยี นหยดุ จะทาํ ทโ่ี รงเรยี นไมไํ ด๎ เมอ่ื ลกู ยังอยกํู ับเพอื่ น เคยลองทํากบั ขา๎ วไทยเหมอื นกัน เคราะหด๑ ที ี่ลกู ชอบอยํกู ับแมํเสมอ เวลาทาํ กับข๎าว จงึ ร๎วู ิธพี อถไู ถไป ได๎ ถ๎าหากจะมีตดิ ขัดกอ็ ยํูที่เรื่องของกิน มักจะหาได๎ไมํครบเหมอื นทบี่ ๎านเรา แตขํ า๎ วสารนน้ั มีขาย ฝรง่ั มันซ้ือมาทําขนมกนิ อาทิตยล๑ ะครง้ั เอามาตม๎ กับนมกบั น้าํ ตาลกินไมลํ งคอเลย เวลาฝรง่ั เขาซอ้ื ขา๎ วสาร เขาซอ้ื กันทลี ะน๎อย เพยี งหยิบมือเดยี วก็ พอ แตพํ อลูกกับพอี่ นั้ ไปซื้อมาถงุ หนึง่ มันตกใจกันใหญํ ไมํร๎ูวาํ เราจะไปกินกนั อยาํ งไรหมด ทแี รกเรากท็ ํากบั ขา๎ วงํายๆ ไขํ เจียวบา๎ ง หมหู วานบา๎ ง แกงบะชํอบ๎าง ตอนหลงั เลยกําเรบิ ถึงแกงเผ็ดเนอื้ ววั ประดกั ประเดดิ เตม็ ที มะพรา๎ วก็มีแตมํ ะพร๎าว แห๎ง สําหรับทําขนม เวลาจะใช๎ตอ๎ งชงด๎วยนํ้าร๎อน พอคน้ั กะทริ ๎อนมือแทบพอง จาํ ตําน้ําพริกแกง หวั หอมกระเทยี มนน้ั หาได๎ ผิวมะกรูดเอาผิวมะนาวแทน กะปิต๎องใชก๎ ะปิฝร่งั ท่ีเขาทาขนมปังกิน เรยี กวําแอนโซว่ี ขาํ ไมมํ ีไมํเป็นไร เคร่อื งเทศมยี หี่ รํา พริกใชพ๎ รกิ ป่น ท่ขี าดมากกค็ ือตะไคร๎ ลูกไปซือ้ นํ้ามันตะไคร๎จากรา๎ นขายยา มาใสํลงสองสามหยด แกงเกือบสุกแล๎วพ่ีอน้ั มาดู บอกวําไมเํ ห็นเหมอื นของจริงเลย เพราะไมมํ ีมะเขือพวง ลกู เลยเอาถั่วกระป๋องใสลํ งไป ให๎มนั ดูคลา๎ ยๆ เสรจ็ แลว๎ ก็กิน กนั อรอํ ยเตม็ ท่ี จะวาํ เหมอื นแกงเผ็ดกไ็ มไํ ด๎ เพราะมนั ไมเํ หมอื นกัน แตํมนั ก็เป็นอะไรเผ็ดๆ ทกี่ นิ กับขา๎ วไดด๎ ีกวาํ ของฝรง่ั พวกฝรั่งทีอ่ ยํบู ๎านเดียวกันมามองๆดู ถามวาํ อะไร ลกู กบ็ อกวาํ กบั ข๎าวไทย มันขอกนิ ก็ให๎มนั กนิ หน๎าตามันแดงไปหมดบอก วําเผ็ดร๎อนราวกับไฟ แตํมันก็ยงั ปากแขง็ วาํ อรํอย หน๎าหนาวคราวท่ีแลว๎ ลกู เหน็ ฝร่งั เอาพรกิ ชีฟ้ า้ สีเขียวสแี ดงมาขายแยะ เขาซื้อไปประดบั บา๎ นเวลาตรษุ ฝรัง่ ลูกซอื้ มากนิ มนั ตกใจใหญํ บอกกนั วาํ ท๎องเราถา๎ จะทําด๎วยทองแดง เรอ่ื งกบั ขา๎ วไทยนน้ั ถา๎ ไมทํ าํ กนิ เองกพ็ ออาศยั กบั ขา๎ วเจก๏ ได๎ แตรํ า๎ นขายกบั ขา๎ วเจก๏ มอี ยใํู นลอนดอน เขาไมคํ อํ ยให๎ ลูกได๎ไปอยูํ จะมีกแ็ ตเํ วลาเดินทางผํานเทํานนั้ อยูบํ า๎ นนอกจึงต๎องทํากินเองเสมอ เรื่องกับข๎าวไทยนี้ เสียอยูอํ ยํางเดียว เทาํ น้ัน ท่เี มอื่ กนิ แล๎วเหมน็ กระเทยี ม ทาํ อยํางไรกแ็ ก๎ไมหํ าย ฝรง่ั มนั เหม็นเสียจรงิ ๆทเี ดยี ว ไดก๎ ล่ินเขา๎ ทําหน๎าไมดํ จี นเราแล เหน็ ได๎ กระเทียมสดๆน้นั ไมสํ กู๎ ระไรนกั ถ๎าใสํกลีบสองกลีบกเ็ หมน็ อยไํู มนํ าน ท่ีเหมน็ มากและเหม็นนานก็คือพรกิ เผา และ ขา๎ วเมาํ หม่ี ทีแ่ มทํ ํามาให๎จากบา๎ น กินเข๎าไปแล๎ว กลิน่ มันออกทกุ ขุมขน จะลา๎ งปากอมอะไรดบั กล่ินก็ไมํหาย เพราะมันออก ทางอื่นดว๎ ย พอ่ี นั้ กับลกู กนิ น้ําพริกเผาทาขนมปงั แลว๎ ไปดูหนัง คนท่นี ง่ั ใกล๎ๆ ท้งั ข๎างๆ ข๎างหลงั และข๎างหน๎าลุกหนกี นั หมด
เสียงมนั บํนพึมพําวํา เหมน็ อะไรกไ็ มรํ ู๎ ขากลับลงนั่งรถใต๎ดินกอ็ กี ฝรั่งไมํกลา๎ มานง่ั ใกลเ๎ ลย ถา๎ มนั จะกลวั กลิน่ คิดไปก็ดี เหมอื นกัน ไมํตอ๎ งเบยี ดคน กบั ขา๎ วฝรง่ั นน้ั เดย๋ี วนล้ี กู คน๎ุ เขา๎ ชกั จะกนิ อรอํ ยไปเอง เมอ่ื มาจากเมอื งไทยใหมๆํ เนอ้ื แกะเหน็ วาํ เหมน็ กนิ ไมลํ ง เดย๋ี วนีก้ ลับอรํอย เพราะมันมกี ลิ่นอยาํ งน้ัน เนยแขง็ นน้ั ตอนแรกๆ พอได๎กลน่ิ ก็ต๎องยกมอื อดุ จมกู แตํเดย๋ี วนีก้ ลบั กลายเปน็ ของหอมนาํ กนิ ลกู คดิ วาํ ฝรง่ั ท่ีเขาวาํ เหม็นกะปินา้ํ ปลาน้ัน ถา๎ ไปอยํเู มอื งไทยนานๆเข๎า ก็คงหอมกนิ ได๎ อยํางเรือ่ งเหมน็ กระเทยี ม ถ๎ากนิ กันทุกคนอยาํ งในบา๎ นเรากไ็ มํได๎กล่นิ เพราะตาํ งคนตํางเหม็นเสียแลว๎ แตถํ ๎าเราไปกนิ อยํูคนเดียวในหมํูคน ทเ่ี ขาไมํไดก๎ นิ ก็เหม็นแยไํ ปเลย ถา๎ แมจํ ะสงํ ของกนิ มาใหล๎ กู กข็ อใหส๎ งํ พวกเครอ่ื งแกง ขาํ ตะไครใ๎ บมะกรดู อะไรพวกน้ี เพราะทางนห้ี าไมไํ ด๎ นาํ้ ปลา นั้นสาํ คัญมาก ถา๎ จะทาํ กบั ข๎าวไทยแล๎วไมมํ นี ํา้ ปลา ดูขาดรสหมดเร่ืองทีเดียว ลกู เคยเอาปลา มาหมกั ในเกลอื ดูทหี นึ่ง นึก วํามันจะเปน็ น้าํ ปลา แตํมันก็ไมเํ ป็น ทงิ้ ไวต๎ ง้ั นาน พอเปดิ ข้ึนมาเหม็นสามบา๎ นเจด็ บา๎ น พวกคนท่ีอยบูํ ๎านขา๎ งๆ มนั มาตบ ประตเู อะอะ นกึ วาํ เราท้ิงอะไรใหเ๎ นําอยํใู นบา๎ น ตอ๎ งขุดหลมุ ฝังแทบตาย\" จดหมายของตาออ๏ ดฉบบั นท้ี าํ ใหพ๎ ลอยดใี จ เพราะตาออ๏ ดบอกมาแนนํ อน วาํ ตอ๎ งการของชนดิ ใดบา๎ ง พลอยรบี ตระเตรียมของแหง๎ ของเคม็ ตํางๆ เหมอื นกบั จะใหค๎ นกนิ ไดเ๎ ปน็ รอ๎ ยๆ มีผูค๎ นเด็กเล็กในบ๎านเทาํ ไร เรียกกันมาชวํ ยห่ันชวํ ย ตากชํวยทาํ บางคนื กน็ งั่ ทาํ ของท่บี รรจขุ วด สงํ ไปให๎ลกู กนิ ท่เี มอื งนอกจนดึกด่นื คนที่คอยชํวยพลอยในการน้มี ากอีกคน หนึง่ กค็ อื คุณอํุน นบั ตง้ั แตคํ ณุ อนํุ มาอยกํู บั พลอยทบ่ี า๎ น คณุ อนํุ ไดท๎ าํ ใหพ๎ ลอยไดร๎ บั ความประหลาดใจหลายครง้ั ครง้ั แรกทเี ดยี วท่ี พลอยต๎องแปลกใจ กค็ ือในวันท่คี ุณอุนํ ขนของมาถึงบ๎าน พลอยเคยไดย๎ ินวาํ คณุ อุํนถูกปอกจนหมดตัว แตไํ มเํ คยเข๎าใจวํา คําวําหมดตัวนั้นมคี วามหมายวําอยาํ งไร จนไดม๎ าเห็นกบั ตาตนเอง เมื่อคณุ อนํุ ขนของเขา๎ บ๎าน พลอยเคยเห็นแตเํ มอ่ื ยังเปน็ เด็กวาํ คณุ อํนุ เคยน่ังอยใํู นกองสมบตั ิ หีบเหลก็ และตู๎ ที่เรยี งรายอยูํรอบตัวน้ันเตม็ ไปด๎วยของมีคาํ แตํเม่ือคณุ อุํนเขา๎ มาอยํู ดว๎ ยน้ัน มเี พียงท่นี อนหมอนมง๎ุ และหีบใสํของ ไมํก่ีใบ คร้นั พลอยถามวํา ยังมีของสง่ิ ใดเหลืออีกบา๎ งทยี่ งั ขนมาไมหํ มด หาก จะตอ๎ งการใช๎ จะได๎ใหค๎ นไปชํวยขนมาให๎จากบา๎ น คณุ อํุนกต็ อบอยํางหน๎าเศร๎าๆวํา \"ไมมํ ีหรอกแมพํ ลอย ทงั้ เนือ้ ท้ังตวั ฉนั มเี หลือแตเํ พียงเทาํ นแี้ หละ... ทีเ่ ปน็ ของตวั เอง\" ซึ่งทําให๎พลอยตอ๎ งใจแห๎งเพราะความสงสาร ตั้งใจวํา จะหาความสขุ ให๎แกํ คุณอุนํ ในยามชรา ใหม๎ ากท่สี ดุ เทําทจ่ี ะทาํ ได๎ แตเํ มอ่ื อยดํู ว๎ ยกนั ไป พลอยกต็ อ๎ งประหลาดใจอกี คาํ รบสอง เมอ่ื รไ๎ู ดแ๎ นชํ ดั วาํ คณุ อนํุ ไมตํ อ๎ งการอะไรมาก ในชวี ติ ความสขุ ท่ีคุณอุนํ ตอ๎ งการน้นั ดเู หมือนจะเป็นวาํ ขอใหไ๎ ด๎อยกํู บั ตวั ของตวั เองมากทสี่ ุด โดยไมํมีใครรบกวน เมือ่ พลอยยก เรอื นในบา๎ นใหค๎ ุณอุนํ อยหูํ ลังหนึ่ง รวํ มกับยายปริกที่เปน็ คนใช๎ พรอ๎ มกับสงํ เดก็ ผ๎ูหญงิ ให๎ไปดแู ลอกี คน คณุ อนุํ ก็พอใจท่ีจะ อยํบู นเรือนนัน้ อยาํ งสงบ ไมํออกมารบกวนใคร จนบางครงั้ พลอยลืมไปวาํ มีคุณอํนุ อยใูํ นบา๎ น ทุกคร้งั ทีพ่ ลอยข้ึนไปเย่ียม เยยี นบนเรอื น คุณอํนุ ก็ต๎อนรับดว๎ ยความดีใจ และแสดงความเป็นกนั เอง โดยเรียกให๎น่งั ด๎วยตรงทค่ี ณุ อํนุ นงั่ อยํู แตบํ างครัง้
ท่ีคณุ เปรมติดตามขึ้นไปเย่ยี มด๎วย คณุ อุนํ ก็ตอ๎ นรับอยํางรับแขก เรยี กใหเ๎ ด็กเอาพรมมาปูท่รี ะเบยี งเรือน และชงนํา้ ร๎อนน้าํ ชา เอาหมากพลูบุหรม่ี าตงั้ คณุ อุํนเองนัง่ คุยกบั คุณเปรม ซง่ึ คณุ อนํุ เรยี กวาํ \"ทําน\" อยํางสงบเสงีย่ ม หลายครั้งเขา๎ คุณเปรม ก็ชกั จะเก๎อ ปรารภกบั พลอยวํา \"แมํพลอย พส่ี าวใหญขํ องแมพํ ลอยน่เี มื่อไรจะรบั ฉนั เป็นน๎องเขยสกั ที ฉนั ไปทไี ร เธอรบั ฉนั ราวกะเปน็ เจ๎าพระเดช นายพระคุณ จนฉนั เก๎อเตม็ ทแี ล๎วละ\" \"คุณเปรมไมํชอบหรอื \" พลอยสัพยอก \"ไดพ๎ ่เี มียที่ยกยอํ ง คอยนง่ั ประนมมืออยาํ งนี้\" \"แมํพลอยกพ็ ูดเป็นเลนํ ไปได๎\" คุณเปรมตอบ \"เราเห็นเธอเป็นผใ๎ู หญํ เคยไหว๎เคยกราบ เด๋ียวนี้เธอกลับมาประนม มอื เอาฉันเขา๎ ฉันไมเํ อาละ กลัวอายุจะสัน้ เสยี เปลําๆ แมํพลอยเตือนเธอเสียบา๎ ง ไมไํ ด๎หรอื \" \"คุณเปรมกอ็ ยาํ ไปถอื คนแกํก็แล๎วกัน\" พลอยพดู เบ่ียงบาํ ย เพราะในใจจรงิ นน้ั ก็นึกไมอํ อกวํา จะไปเตอื นคณุ อํนุ วํา อยํางไร เทาํ ทพ่ี ลอยดคู ณุ อนํุ เทาํ ทป่ี ฏิบตั กิ บั ตนกบั คณุ เปรมและคนอน่ื ๆในบา๎ นกค็ ดิ วาํ เดย๋ี วนค้ี ณุ อนํุ ถอดเขย้ี ว ถอดเลบ็ หลายเป็นคนดีท่ีรส๎ู กึ ตวั วําได๎ผิดไปแลว๎ และพยายามทําทกุ อยํางทีจ่ ะลบล๎างความผดิ ของตนในอดีต แมแ๎ ตนํ างพศิ เอง ซง่ึ คอยรบั มอื อยแํู ตํแรก กข็ ้ึนมาหาพลอย ยกมอื เชด็ นํา้ ตาแลว๎ พดู วํา \"คุณพลอยทนู หวั ของพิศ คุณทําคณุ แกํคนแกหํ มดที่พงึ่ ไดบ๎ ุญเป็นหนักหนา บาํ วเห็นคณุ อํนุ แล๎วใจออํ น ทาํ อะไร ไมํลง คิดไปเธอกเ็ ปน็ ลูกนาย ขึ้นไปกราบตนี เธอบนเรอื น เธอก็พูดดว๎ ยดเี หมือนกบั ไมํเคยมเี ร่ือง บางทีบาํ วเองจะเปน็ คนไมํ ดี เมือ่ แตํกอํ นเธอจะดําวํามาบา๎ ง กช็ าํ งเถอะบําวยกใหห๎ มดแลว๎ \" ถา๎ หากวาํ ความเขา๎ ใจของพลอย วาํ คณุ อนํุ เปลย่ี นไปกวาํ แตกํ อํ นจะมคี วามจรงิ อยบํู า๎ ง กเ็ ปน็ ความจรงิ เฉพาะ บคุ คล บางคนเทาํ น้นั เอง เมื่อคณุ เชยมาถงึ บ๎าน เพือ่ จะมาดีกับคณุ อนุํ ตามที่ไดบ๎ อกพลอยไว๎ พลอยก็พาคุณเชย ข้ึนไปหาคุณอนุํ ถึงบนเรอื น คณุ อนํุ นง่ั ปอกผลไมอ๎ ยทํู ร่ี ะเบยี งเรอื น มปี ระไพซง่ึ คณุ อนํุ รกั มากเปน็ พเิ ศษนง่ั อยขํู า๎ งๆ คอยกนิ ผลไม๎ ทค่ี ณุ อนํุ ปอก พอพลอยขนึ้ เรอื นไป มคี ณุ เชยตามหลังไปตดิ ๆ คุณอนุํ เหลยี วมาดแู ล๎วกย็ ้ิมพูดดว๎ ยวํา \"แมพํ ลอยมาพอดที ีเดยี ว พว่ี าํ อีกประเดี๋ยวจะสํงมะปรางรวิ้ ขน้ึ ไปให๎บนตึก นกี่ าํ ลงั ปอกใหป๎ ระไพเขา ดูไปกอํ น จะ ใหล๎ องปอกบา๎ งก็ยังไมไํ ว๎ใจ กลัวมดี บาดมือ\" คณุ อนํุ พดู จาเปน็ ปกตแิ ตไํ มแํ ลเหน็ คณุ เชย ซง่ึ ทรดุ ตวั ลงนง่ั ไหวอ๎ ยาํ งนอบนอ๎ ม พลอยสงั เกตดตู าคณุ อนํุ แลว๎ ตวั กเ็ ยน็ วาบ ร๎ูได๎ทันทีวาํ คุณอนุํ กย็ งั เปน็ คุณอํุนคนเกําอยํูนั่นเอง และคณุ อนํุ คนเกาํ นั้น ยงั มไิ ด๎ยกโทษใหค๎ ณุ เชย เลยแม๎แตํน๎อย \"คณุ เชยบอกวาํ จะมาหาคณุ พ่ี\" พลอยแข็งใจพูดขึ้น \"อฉิ นั ก็เลยขนึ้ มาด๎วย\"
\"ฉันมนี ๎องเหลอื แตแํ มํพลอยคนเดียว\" คุณอํนุ พูดโดยไมเํ งยหน๎าจากมะปรางร้วิ ท่กี าํ ลังปอกอยูํ \"คนอนื่ เป็นพีต่ าํ ง ทอ๎ งนอ๎ งตาํ งไส๎ บางทีเขาอยากจะมาดูฉันให๎สมนํา้ หน๎าสะใจกระมงั \" \"โธํ ! คณุ พี่ก\"็ คุณเชยร๎องข้นึ \"ฉนั ตั้งใจมาหาจริงๆ พดู กบั แมพํ ลอยเขาไวน๎ านแลว๎ \" พูดแลว๎ คุณเชยก็หนั มา มอง หนา๎ พลอย ทําหน๎าเหมอื นกบั จะร๎องไห๎ \"เรอื นหลังน้ีแมพํ ลอยยกให๎ฉนั อยํู\" คณุ อนํุ พูดตํอไปด๎วยสําเนียงปกติ \"ฉันกอ็ ยํูพอดตี วั แตบํ างเวลา เมอื่ มคี นเขา ใหญํโต มีบญุ วาสนาข้นึ มาบนเรือน ฉนั ก็รส๎ู ึกวํามนั แคบไปบ๎าง ไมํมีที่จะรับรอง อยาํ งแมํพลอยไมเํ ปน็ ไร เพราะเป็นพ่เี ป็น น๎องกนั ยากดมี จี นฉนั กไ็ มํตอ๎ งอาย\" คณุ เชยนง่ั กม๎ หนา๎ นง่ิ พลอยเองกร็ ส๎ู กึ ตวั เองวาํ เลก็ ลงไปเปน็ กอง ความรส๎ู กึ เหมอื นกบั วาํ คณุ เชยกบั ตน เปน็ เดก็ ๆทไ่ี ป คบคิดกันทาํ ผิดอะไรมา จงึ ต๎องถูกคุณอํุนท่เี ปน็ ผใ๎ู หญํดุวาํ พลอยลืมไปเสียนานแล๎ววาํ ตนเองกับคุณเชยเม่ือยังเป็นเดก็ ๆ วงิ่ เลํนอยดํู ๎วยกันท่ีบา๎ นน้ัน เคยกลวั คณุ อํุนเพียงไร แตคํ วามรู๎สกึ เกรงกลัวน้นั กลับมาอีกครง้ั หนงึ่ พร๎อมบรบิ ูรณ๑ พลอยนกึ ดว๎ ยความประหลาดใจวํา คณุ นัน้ ถึงจะอาภัพอบั โชคอยํางไรในปัจจุบัน ก็ยังคงเป็นผใ๎ู หญํท่ีนําเกรงขามอยํู และเป็นพส่ี าว ใหญํของพลอยและคุณเชยอยูํนัน่ เองไมํมปี ัญหา \"ประไพดใู หด๎ ๆี \" คณุ อุนํ หันไปพูดกบั ประไพเหมือนกับไมมํ ีอะไรเกดิ ขน้ึ \"โตขนึ้ จะได๎ปอกมะปรางรวิ้ ไดส๎ วยๆ ตอ๎ ง ทาํ อยํางนี้ ปา้ จะทําใหด๎ ู ตะแคงมดี แลว๎ กดแตพํ อดี ใหก๎ นิ แตผํ ิวอยาํ ใหแ๎ รงนัก แล๎วปอกออกจากตัวอยาํ งนีเ้ ห็นไหม\" คณุ เชยเหลยี วมาดหู นา๎ พลอยอกี หนหนง่ึ แลว๎ ตดั สนิ ใจ คลานเขา๎ ไปถงึ ทๆ่ี คณุ อนํุ นง่ั ลงกราบทเ่ี ทา๎ คณุ อนํุ แลว๎ กพ็ ดู วาํ \"อิฉันขอขมาคุณพเ่ี สยี เถดิ ถ๎าหากวําไดท๎ ําส่งิ ใดให๎คุณพี่ต๎องผดิ พ๎องหมองใจ กข็ อไดอ๎ โหสิให๎แกอํ ฉิ นั ด๎วย คณุ พจ่ี ะ ดําวําอยํางไร อิฉนั ก็ยอมทุกอยาํ ง ขอแตอํ โหสิใหแ๎ กํอฉิ ันเสียที จะได๎ไมํเปน็ เวรเปน็ กรรมกนั ตอํ ไป\" นง่ิ เงยี บไมมํ เี สยี งตอบจากคณุ อนํุ แมแ๎ ตนํ อ๎ ย คณุ อนํุ นง่ั ปอกมะปรางรว้ิ ใหห๎ ลานดตู อํ ไปเปน็ ปกติ คณุ เชยเหลยี วมาดู หน๎าพลอย เหมือนกบั จะขอความชํวยเหลอื พลอยก็รีบพูดข้ึนวาํ \"คณุ พ่ีอยาํ โกรธเคอื งคณุ เชยตํอไปอีกเลย นึกวาํ ยกใหอ๎ ฉิ นั เสียเถดิ อิฉนั ขอละ อิฉันเองกไ็ มํมพี ่นี ๎อง อยํดู ๎วยกันก่คี น อยากให๎รักใครปํ รองดองกัน\" คณุ อนํุ เงยหนา๎ ขน้ึ มองดพู ลอย นง่ิ อยคํู รหํู นง่ึ แลว๎ กพ็ ดู ขน้ึ วาํ \"เม่ือแมํพลอยออกปากขอทั้งทฉี ันก็ยกให๎ แตํฉนั จะตอ๎ งขอบอกใหร๎ ว๎ู าํ เม่อื พํอแมตํ ายลง ฉนั ก็ถือวํา เป็นหน๎าที่ จะต๎องปกครองนอ๎ งๆตอํ ไป แมํพลอยเองกค็ งเคยเกลียดฉันมามาก แตํกไ็ มํเคยทาํ ใหฉ๎ นั อบั อายขายหน๎า แมพํ ลอยทาํ ตัว ถกู ตลอดมา ฉนั จะดุวําหรอื อาธรรมอยาํ งไรกบั แมํพลอย คําน๎อยแมํพลอย ก็มไิ ด๎เคยมาปริปากโตเ๎ ถียงให๎ฉนั เจบ็ ช้าํ นํ้าใจ เพราะแมพํ ลอยทําตัวดี ฉนั จงึ เหน็ ความดีของแมํพลอย และบากหน๎ามาหา เพราะในใจจริงน้นั ไมเํ คยตัดขาดจากพ่ีนอ๎ งกับ
แมพํ ลอย แตํคนทเ่ี ขากลําววาํ ตัวเขาเปน็ พ่นี อ๎ ง ในไส๎ฉนั นั่นเสียอกี เขากลับลุแกํโทสะ เอาแตใํ จตัว นึกจะข้ึนเสยี งทมุํ เถียงฉี นอยาํ งไร เขากท็ ําได๎ไมไํ ว๎หนา๎ แตํเร่อื งนน้ั กพ็ อจะทําเนา ตอนทีเ่ ขาหนตี ามผู๎ชายไปนส่ี ิ ทําให๎ฉนั ตอ๎ งอับอายขายหน๎ามาก หนา๎ ฉนั คนเดียว กไ็ มํเป็นไรหรอก แตํมันเสยี ไปถงึ พํอแมํวงศ๑ตระกลู ฉนั จึงเสียใจนัก ตงั้ ใจไว๎วาํ ชาตินจี้ ะไมดํ ผู กี นั แตํแมํ พลอยมีพระคุณตอํ ฉัน เมือ่ แมพํ ลอยออกปากขอทงั้ ทกี ็เอาเถิด ฉนั จะอโหสใิ ห๎ ไมถํ อื โกรธอีกตอํ ไป\" คณุ อนํุ เหลยี วดคู ณุ เชยทน่ี ง่ั กม๎ หนา๎ อยแํู ลว๎ กพ็ ดู วาํ \"น่ังเสียตามสบายเถิดแมเํ ชย เปน็ อนั เลิกแลว๎ ตอํ กันไปที ฉันไมโํ กรธแมเํ ชยอีกตํอไป ทนี ีจ้ ะไปมาหาสกํู นั กไ็ ด๎\" พลอยหายใจโลงํ อก เหมอื นกบั วาํ มใี ครมายกเอาของหนกั ทก่ี ดอยนํู น้ั ออกไปใหพ๎ น๎ ทรวงอก เมอ่ื คยุ กนั ดว๎ ยเรอ่ื งอน่ื ๆ ไปได๎สักครูํ พลอยกข็ ยบิ ตาชวนคุณเชยลากลบั เม่อื ลงจากเรือนคุณอุนํ กเ็ ดนิ กลบั ไปบนตกึ คณุ เชยก็แลดูตาพลอยแลว๎ ก็ หัวเราะพดู วํา \"เปน็ ยงั ไงแมพํ ลอย ฉันนเี่ ป็นน๎องสาวทดี่ คี นหน่งึ เทียวนะ\" \"นน่ั นะํ ซคี ุณเชย\" พลอยหาั เราะตอบ \"ฉันใจหายใจควาํ่ กลวั คุณเชยจะไปอาละวาดกบั เธอเขา๎ แตคํ ณุ เชยทาํ ดแี ลว๎ หมดเรือ่ งกนั ไปที\" \"เฮอ๎ !\" คณุ เชยรอ๎ ง \"นี่แหละเขาเรยี กวําเสอื ไมทํ ิ้งลายละ\" \"แล๎วเรากย็ ังกลัวเสอื ดว๎ ยกันทั้งสองคนจริงไหมคุณเชย\" คณุ เชยหวั เราะกก๊ี ตอบวาํ \"จรงิ ทีเดียวแมํพลอย พอเธอหันมาทําตาเขียวฉันแทบจะมดุ กระดานหนี นกึ เหมอื นกบั วาํ ตัวเองยังอายุเพียง สบิ ขวบ แลว๎ ไปทําอะไรซุกซนมาเธอจบั ได๎\" \"ฉันก็เหมือนกัน\" พลอยตอบแล๎วก็พาคณุ เชยขน้ึ ไปนง่ั คยุ กันตํอบนตกึ ตงั้ แตนํ นั้ มาคุณเชยกไ็ ปมาหาสูํ กับคณุ อํุน เปน็ ปกติ บทท่ี ๖ (หน๎าท่ี ๒) พลอยสงั เกตดกู ารกระทาํ ของคณุ อนํุ ตอํ ไป กร็ ด๎ู ว๎ ยความประหลาดใจอกี ประการหนง่ึ วาํ คณุ อนํุ นน้ั ตอ๎ งมี ใครคนหนง่ึ ไว๎เป็นทีร่ ัก สาํ หรบั พะนอตามใจจึงจะมคี วามสุข เม่อื ยังอยูทํ ีบ่ ๎านคลองบางหลวง คนท่คี ุณอนุํ ตามใจ จนเสียกค็ ือคณุ ชิต แตพํ อมาอยูทํ ีบ่ า๎ นเดยี วกับพลอยได๎ไมํนานนัก คณุ อํุนกเ็ ริ่มยดึ ถือเอาประไพไปเป็นกรรมสทิ ธ์ิ สําหรบั ตามใจ พลอยจะหา๎ ม ปรามกไ็ มไํ ด๎ ไดแ๎ ตนํ ัง่ ดูอยํูด๎วยความวติ ก
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 505
- 506
- 507
- 508
- 509
- 510
- 511
- 512
- 513
- 514
- 515
- 516
- 517
- 518
- 519
- 520
- 521
- 522
- 523
- 524
- 525
- 526
- 527
- 528
- 529
- 530
- 531
- 532
- 533
- 534
- 535
- 536
- 537
- 538
- 539
- 540
- 541
- 542
- 543
- 544
- 545
- 546
- 547
- 548
- 549
- 550
- 551
- 552
- 553
- 554
- 555
- 556
- 557
- 558
- 559
- 560
- 561
- 562
- 563
- 564
- 565
- 566
- 567
- 568
- 569
- 570
- 571
- 572
- 573
- 574
- 575
- 576
- 577
- 578
- 579
- 580
- 581
- 582
- 583
- 584
- 585
- 586
- 587
- 588
- 589
- 590
- 591
- 592
- 593
- 594
- 595
- 596
- 597
- 598
- 599
- 600
- 601
- 602
- 603
- 604
- 605
- 606
- 607
- 608
- 609
- 610
- 611
- 612
- 613
- 614
- 615
- 616
- 617
- 618
- 619
- 620
- 621
- 622
- 623
- 624
- 625
- 626
- 627
- 628
- 629
- 630
- 631
- 632
- 633
- 634
- 635
- 636
- 637
- 638
- 639
- 640
- 641
- 642
- 643
- 644
- 645
- 646
- 647
- 648
- 649
- 650
- 651
- 652
- 653
- 654
- 655
- 656
- 657
- 658
- 659
- 660
- 661
- 662
- 663
- 664
- 665
- 666
- 667
- 668
- 669
- 670
- 671
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 550
- 551 - 600
- 601 - 650
- 651 - 671
Pages:
