แผนการสอนภาษาไทย ม ๓ เทอม ๒ ๖๓

๓๔๒ การวดั และประเมนิ ผล วธิ กี าร เคร่ืองมือท่ีใช เกณฑ ส่ิงทีต่ องการวัด/ประเมิน ตอบคาํ ถาม คาํ ถาม ผา นเกณฑการประเมิน รอ ยละ ๘๐ ดานความรู ปฏบิ ตั เิ ขียน แบบประเมนิ ผา นเกณฑก ารประเมิน การอานเพื่อเขยี นกรอบ กรอบแนวคิด รอ ยละ ๘๐ แนวคดิ สังเกตพฤติกรรม แบบประเมนิ ผานเกณฑคุณภาพระดบั ดานทกั ษะแลกระบวนการ คณุ ลกั ษณะ ๒ เขยี นกรอบแนวคิด อนั พงึ ประสงค ดานคุณลักษณะ ใฝเ รียนรู มงุ มน่ั ในการทํางาน

กลุม สาระการเรยี นรภู าษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๔๓ บันทกึ ผลหลังการสอน ผลการเรียนรู ....................................................................................................................................................... ปญหาและอุปสรรค ....................................................................................................................................................... ขอ เสนอแนะและแนวทางการแกไ ข ....................................................................................................................................................... ลงช่ือ ..................................................ผสู อน (...................................................) วนั ที่ .......เดอื น.....................พ.ศ. ....... ความคดิ เหน็ / ขอเสนอแนะของผูบรหิ ารหรือผูท่ีไดร ับมอบหมาย ....................................................................................................................................................... ลงชื่อ ..................................................ผูบรหิ าร (...................................................) วนั ที่ .......เดอื น.....................พ.ศ. .......

๓๔๔ ใบความรูเร่อื ง การอา นเพอื่ เขียนกรอบแนวคิด หนวยการเรยี นรูท่ี ๔ เรอื่ ง สรรคาํ นํามาใช แผนการจัดการเรียนรูที่ ๑ เร่ือง การอา นเพื่อเขียนกรอบแนวคดิ รายวชิ า พ้ืนฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ ชน้ั มธั ยมศึกษาปท ี่ ๓ การเขียนกรอบแนวคิด (Mind Map) คือ การเรียบเรียงขอมูล ความคิด องคความรูตาง ๆ แลว ถา ยทอดออกมาเปน กรอบความคดิ ดวยภาพ สัญลักษณ เสน โยงนาํ ความคิด ความสัมพนั ธระหวา งประเดน็ หลัก ประเด็นรองและประเด็นยอยอ่ืน ๆ ดวยการวางประเด็นหลักไวกลางหนากระดาษแลวลากเสน เชื่อมประเด็นหลกั ไปสูประเด็นรองและประเดน็ ยอยอีกทีหน่ึง แนวทางการเขยี นกรอบแนวคิด ๑. ศึกษาเนือ้ หาเร่ืองท่ีตองการนําเสนอ ๒. ศกึ ษาเอกสารขอ มลู ท่ีเก่ยี วของ ๓. ศกึ ษาวิเคราะหเ นือ้ หา พรอ มทัง้ พิจารณาแตกประเด็นความคิดหรอื ขอมูลที่คิดวาจะนําเสนอ ๔. เรยี บเรียงและจดั หมวดหมูค วามคิด รวมถงึ ตัดทอนประเด็นทีไ่ มจ าํ เปน ออก ๕. นาํ เสนอในรูปกรอบความคดิ ดังนี้ - วางประเดน็ หลักหรอื ประเดน็ สําคญั ไวต รงกลางหนา กระดาษ - เขียนประเด็นรองไวรอบประเด็นหลักแลว ลากเสนโยงนําความคดิ - เขียนประเด็นยอยของประเดน็ รองแตละประเดน็ ไวตามหัวขอ - พิจารณานําเสนอประเด็นตาง ๆ ดวยภาพหรอื สัญลกั ษณท ีเ่ กี่ยวขอ งกบั ประเด็นทนี่ ําเสนอ

กลมุ สาระการเรยี นรภู าษาไทย ช้นั มัธยมศกึ ษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๔๕ บัตรขอความ “กรอบแนวคิด”

๓๔๖ แนวคําตอบ กรอบแนวคดิ

กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๒ ๓๔๗ ตวั อยา งกรอบแนวคิดที่คนควาจากอนิ เทอรเ น็ต

๓๔๘ ใบงานเรื่อง การเขียนกรอบแนวคิด หนว ยการเรยี นรูที่ ๔ เรอ่ื ง สรรคาํ นํามาใช แผนการจัดการเรียนรทู ่ี ๑ เรื่อง การอานเพอื่ เขียนกรอบแนวคดิ รายวชิ าพื้นฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นที่ ๒ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๓ คาํ ชี้แจง ใหนักเรียนศกึ ษาขอมูลจากสื่ออนิ โฟกราฟกตอไปน้ี แลว เขียนกรอบแนวคิดใหถกู ตอ ง

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ช้นั มธั ยมศกึ ษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๔๙

๓๕๐ แบบทดสอบเรอ่ื ง การอา นเพ่อื เขยี นกรอบแนวคดิ หนวยการเรียนรูท่ี ๔ เรอ่ื ง สรรคํานาํ มาใช แผนการจัดการเรยี นรูท ี่ ๑ เร่ือง รายวิชาพื้นฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นที่ ๒ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ คาํ ช้ีแจง ใหนักเรียนอานเร่ืองตอไปนี้ แลวเขียนกรอบแนวคดิ ในที่วางขา งลาง กวีโวหาร หมายถึง ถอยคํา สํานวน และช้ันเชิงในการแตงคําประพันธของกวี ซึ่งมุงใหเกิด ประสิทธผิ ลทางอารมณแกผ ูอานและผูฟง กวโี บราณกลาวถึงกวโี วหารซ่ึงเปนกระบวนการแตงคําประพันธ ไว ๔ ประเภท ไดแก เสาวรจนี คือ การแตงบทประพันธใหมีเน้ือความทํานองชมโฉม หรือชมความงาม ดานกายภาพของบุรุษหรือสตรี, นารีปราโมทย คือการแตงบทประพันธใหมีเน้ือความทํานองฝากความรัก เพื่อแสดงความรกั ตอนางผูเปน ท่ีรักของตน, พโิ รธวาทงั คอื การแตง บทประพนั ธใหม ีเนื้อความทํานอง ตัดพอตอวา เสียดสีเหน็บแนม ประชดประชัน หรือเยาะเยย, สัลลาปงคพิสัย คือ การแตงบทประพันธ ใหม เี นอื้ ความทํานองคร่าํ ครวญ คะนึงหาหรอื รําพนั ถึงบุคคลอนั เปน ทร่ี ักเม่ือยามพรากจากกนั หรอื เม่ือ ไมสมปรารถนา

กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๕๑ เฉลยแบบทดสอบเรอื่ ง การอา นเพอื่ เขียนกรอบแนวคดิ หนว ยการเรียนรทู ่ี ๔ เรอ่ื ง สรรคาํ นาํ มาใช แผนการจัดการเรียนรทู ี่ ๑ เรอ่ื ง รายวิชาพ้นื ฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ ช้ันมัธยมศึกษาปท ี่ ๓ คาํ ช้แี จง ใหนักเรียนอา นเรอ่ื งตอไปน้ี แลวเขียนกรอบแนวคดิ ในทีว่ างขางลา ง กวีโวหาร หมายถึง ถอยคํา สํานวน และชั้นเชิงในการแตงคําประพันธของกวีซึ่งมุงใหเกิด ประสิทธผิ ลทางอารมณแกผ ูอานและผูฟง กวโี บราณกลาวถึงกวโี วหารซ่ึงเปนกระบวนการแตงคําประพันธ ไว ๔ ประเภท ไดแก เสาวรจนี คือ การแตงบทประพันธใหม ีเนื้อความทํานองชมโฉม หรือชมความงาม ดานกายภาพของบรุ ุษหรอื สตรี, นารีปราโมทย คือการแตงบทประพันธใหมีเนื้อความทาํ นองฝากความรัก เพอื่ แสดงความรักตอนางผูเปนทรี่ ักของตน, พิโรธวาทัง คือ การแตงบทประพนั ธใหมีเนื้อความทํานอง ตดั พอ ตอ วา เสียดสเี หน็บแนม โกรธ ประชดประชัน หรอื เยาะเยย, สลั ลาปง คพิสัย คอื การแตงบทประพันธ ใหม เี น้ือความทํานองคร่าํ ครวญ คะนงึ หาหรอื ราํ พันถึงบุคคลอันเปนท่รี ักเม่ือยามพรากจากกนั หรือเมื่อ ไมส มปรารถนา กวโี วหาร ความหมาย ประเภท ถอ ยคําสาํ นวน เสาวรจนยี  สัลลาปง คพิสัย ของกวี พโิ รธวาธัง นารี ปราโมทย สอเสียด โกรธ เยาะเยย ถากถาง ชมโฉม แสดงความรัก ชมความงาม ความยินดี ครา่ํ ครวญ คะนงึ หา (อยูในดลุ ยพนิ จิ ผสู อน)

๓๕๒ แบบสังเกตการตอบคําถาม ลําดับ พฤติกรรม/ ตอบคาํ ถามได ตอบคําถาม การ ที่ ระดบั คะแนน สนใจและต้งั ใจ ตรงประเด็น อยางสมํา่ เสมอ ประ รวมคะแนน เมิน ๑ ฟง คาํ ถาม ผล หมายเหตุ ๒ ๓ ช่ือ-สกุล ๓๒๑๓๒๑๓๒๑ ผาน ไม ๔ ผา น ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ เกณฑก ารประเมิน คะแนนต้ังแต ๔ - ๙ = ผาน ๘ - ๙ = ดี ๖ - ๗ = ปานกลาง ๔ - ๕ = พอใช คะแนนต่ํากวา ๔ ไมผ า น

กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๕๓ เกณฑการการประเมนิ ผลงาน รายการประเมนิ เกณฑการใหคะแนน ๑. ผลงานถูกตอ ง ๓๒๑ ตามสาระ ผลงานถูกตองตามหลัก ผลงานถูกตองตามหลัก ผลงานไมถ ูกตอ งตาม ๒. ความสะอาด วชิ า วิชาแตบกพรองในบาง หลักวิชา สวยงาม จดุ ๓. ทาํ งานตามข้นั ตอน มคี วามสะอาด สวยงาม มีความสะอาด สวยงาม มคี วามสะอาด สวยงาม เรียบรอย เรียบรอยเปนสวนใหญ เรยี บรอยเปนสวนนอ ย ๔. ความคดิ สรางสรรค การทาํ งานมีครบทุก การทาํ งานไมครบทุก การทาํ งานไมมีขัน้ ตอน ข้นั ตอน ข้นั ตอนและผดิ พลาด มคี วามผดิ พลาดตอง บา ง แกไ ข ผลงานแสดงออกถึง ผลงานแสดงออกถึง ผลงานไมแสดงออกถึง ความคดิ รเิ ริม่ สรา งสรรค ความคิดรเิ รมิ่ สรา งสรรค ความคดิ รเิ รมิ่ สรา งสรรค แปลกใหม เกิดจากการเลยี นแบบ เกณฑการตัดสินคุณภาพ หมายถึง ๐ (ปรบั ปรงุ ) ๐ – ๕ คะแนน หมายถึง ๑ (พอใช) ๖ – ๘ คะแนน หมายถงึ ๒ (ดี) ๙ – ๑๐ คะแนน หมายถงึ ๓ (ดีมาก) ๑๑ – ๑๒ คะแนน หมายเหตุ ระดับคุณภาพ ๐ ถอื วา ไมผาน

๓๕๔ แบบประเมนิ การเขียนกรอบแนวคิด ท่ี รายการประเมิน ดีมาก ระดับคณุ ภาพ ๑ การระบุใจความสาํ คญั และรายละเอียดของขอ มูล ดี พอใช ปรับปรงุ ทสี่ นับสนุนจากเรอื่ งทีอ่ าน ๒ การตคี วามและประเมินคุณคาแนวคิดทไ่ี ดจ ากงานเขียน ๓ การเสนอแนะแนวทางในการนําแนวคิดจากเรื่องไปใช แกป ญ หาในชีวติ ๔ ความถูกตอ งของการเขยี นกรอบแนวคดิ ๕ การใชภาษา ระดับคณุ ภาพ ๑๘ – ๒๐ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๑๔ – ๑๗ หมายถงึ ดี คะแนน ๑๐ – ๑๓ หมายถงึ พอใช คะแนน ต่าํ กวา ๑๐ หมายถงึ ปรับปรงุ คะแนน

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๕๕ เกณฑก ารประเมินการเขยี นกรอบแนวคิด ประเด็นการประเมิน ระดบั คุณภาพ ปรบั ปรงุ ๑. การระบุใจความ (ต่ํากวา ๑๐) สําคัญและรายละเอยี ด ดีมาก (๑๘-๒๐) ดี (๑๔-๑๗) พอใช (๑๐-๑๓) ของขอมูลท่ีสนบั สนนุ จากเร่อื งทีอ่ า น ระบุใจความสําคัญ ระบใุ จความสาํ คัญ ระบุใจความสาํ คัญ ระบใุ จความสาํ คญั ๒. การตีความและ และรายละเอยี ด และรายละเอียดของ และรายละเอียดของ และรายละเอียดของ ประเมินคุณคา แนวคดิ ของขอ มลู ท่ี ขอ มูลทีส่ นับสนนุ จาก ขอ มลู ที่สนบั สนนุ ขอมูลท่สี นับสนุน ที่ไดจากงานเขยี น สนับสนุนจากเรอื่ ง เร่ืองที่อานไดถูกตอ ง จากเรอื่ งท่ีอา นได จากเรือ่ งทอ่ี านได ๓. การเสนอแนะ ท่อี า นไดถูกตอ ง เปน สว นใหญ ถกู ตองเปน บางสว น ถูกตองเพียงเล็กนอย แนวทางในการนํา ตีความและ ตีความและประเมิน ตีความและประเมิน ตคี วามและประเมนิ แนวคดิ จากเรื่องไปใช ประเมินคุณคา คณุ คาแนวคิดท่ีได คุณคาแนวคดิ ท่ีได คณุ คา แนวคิดท่ีได แกปญ หาในชวี ติ แนวคิดท่ีไดจ าก จากงานเขยี นได จากงานเขยี นได จากงานเขียนได ๔. ความถูกตอ งของ งานเขยี นไดถูกตอง ถกู ตองเปน สวนใหญ ถกู ตองเปนบางสวน ถูกตองแตไมมี การเขียนกรอบแนวคิด มตี ัวอยา งชัดเจน ตัวอยางประกอบ เสนอแนะแนวทาง เสนอแนะแนวทางใน เสนอแนะแนวทางใน เสนอแนะแนวทาง ๕. การใชภ าษา ในการนาํ แนวคิด การนาํ แนวคิดจาก การนาํ แนวคดิ จาก ในการนาํ แนวคดิ จากเรื่องไปใช เรอื่ งไปใชแ กป ญ หา เรื่องไปใชแ กปญหา จากเรือ่ งไปใช แกปญ หาในชวี ิตได ในชีวติ ไดเ ปน สว น ในชีวิตไดเปน แกปญ หาในชีวิตได ไดอยางมีคุณภาพ ใหญ บางสวน แตไมมคี ณุ ภาพ วิเคราะหเ นื้อหา มขี อบกพรองใน มขี อ บกพรองใน มขี อ บกพรองใน เรยี บเรยี ง จัด การเขยี นกรอบ การเขียนกรอบ การเขียนกรอบ หมวดหมูเ น้ือหา แนวคดิ ๑ รายการ แนวคิด ๒ รายการ แนวคดิ ๓ รายการ วางประเด็นหลกั ไว กลางหนา กระดาษ เขียนประเด็นรอง ไวต ามหวั ขอ ใชภาษาถกู ตอง ใชภ าษาถูกตอง ใชภ าษาถูกตอง ใชภ าษาถูกตอง สละสลวย สละสลวย สละสลวย สละสลวย ไมส บั สน วกวน ไมส บั สน วกวน ไมสบั สน วกวน ไมสับสน วกวน อา นเขาใจงา ย อานเขาใจงาย อานเขาใจงาย อา นเขา ใจยาก เปน สวนใหญ เปน บางสว น เกณฑการตดั สนิ ๑๘ – ๒๐ หมายถึง ดมี าก คะแนน ๑๔ – ๑๗ หมายถึง ดี คะแนน ๑๐ – ๑๓ หมายถึง พอใช คะแนน ตา่ํ กวา ๑๐ หมายถึง ปรับปรุง คะแนน

๓๕๖ แผนการจัดการเรียนรทู ่ี ๒ เร่อื ง อานเชงิ วเิ คราะห วจิ ารณ เวลา ๑ ช่ัวโมง รายวิชาพน้ื ฐานภาษาไทย ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ี่ ๓ หนว ยการเรียนรูที่ ๔ สรรคํานํามาใช กลุมสาระการเรยี นรูภ าษาไทย กจิ กรรมการเรียนรู แหลงเรยี นรู ขอบเขตเน้อื หา ขั้นนํา ๑. หอ งสมุด ครนู าํ ตวั อยางภาพปริศนาจากอินเทอรเ น็ตมาใหนักเรียนทายวา ๒.อนิ เทอรเ น็ต ทกั ษะการอา นเชิงวิเคราะห วิจารณ ภาพดังกลาวคือภาพอะไรแลวรวมกันคิดวิเคราะหวาทําไมจึง จุดประสงคก ารเรยี นรู ตอบคําตอบเชน นัน้ ส่ือ ดา นความรู ขั้นสอน ๑. ตวั อยา งภาพปริศนาจากอินเทอรเ นต็ ๑. นักเรยี นศึกษาใบความรู เรือ่ ง “ทักษะการคดิ ” ๒. ใบความรูเรอื่ ง ทักษะการคดิ อา นเชงิ วเิ คราะห วิจารณ ๒. นักเรียนแบงกลุมทํากิจกรรมใบงาน เรื่อง ฝกสมองประลอง ๓. ใบงานเรื่อง ฝก สมองประลองความคิด ดา นทักษะและกระบวนการ ความคิด ๓. นักเรียนและครูรวมกันประเมินผลงานของนักเรียนแตละ ภาระงาน/ชน้ิ งาน ทักษะการคดิ กลุมพรอ มกับใหค ําชมเชยช้ีแนะและแกไขในสิง่ ที่บกพรอง - ดา นคณุ ลกั ษณะ ๑. ใฝเรยี นรู ๒. มุงม่นั ในการทํางาน ขั้นสรุป ๑. นกั เรยี นทําแบบทดสอบ เรือ่ ง ทักษะการคดิ ๒. นักเรียนและครรู วมกนั สรุปเรื่อง ทักษะการคิด

กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย ชน้ั มัธยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๕๗ การวดั และประเมนิ ผล วิธีการ เครอ่ื งมือทใ่ี ช เกณฑ ส่งิ ทต่ี องการวดั /ประเมิน การตอบคําถาม แบบประเมิน ผานเกณฑการประเมนิ ดา นความรู การตอบคาํ ถาม รอ ยละ ๘๐ อา นเชิงวเิ คราะห วจิ ารณ ผานเกณฑการประเมิน รอยละ ๘๐ ดานทกั ษะและกระบวนการ ทดสอบ แบบทดสอบ ผา นเกณฑคุณภาพ ทักษะการคิด สงั เกตพฤตกิ รรม ภาคปฏบิ ัติ ระดบั ๒ ดา นคุณลักษณะ แบบประเมนิ ๑. ใฝเ รียนรู คณุ ลักษณะ ๒. มงุ มน่ั ในการทาํ งาน อันพงึ ประสงค

๓๕๘ บนั ทกึ ผลหลังการสอน ผลการเรียนรู ....................................................................................................................................................... ปญ หาและอปุ สรรค ....................................................................................................................................................... ขอเสนอแนะและแนวทางการแกไข ....................................................................................................................................................... ลงช่ือ ..................................................ผสู อน (...........................................................) วันที่ .......เดอื น.....................พ.ศ. ....... ความคิดเห็น / ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผทู ไ่ี ดรบั มอบหมาย ....................................................................................................................................................... ลงชื่อ ..................................................ผบู ริหาร (...........................................................) วันท่ี .......เดือน.....................พ.ศ. .......

กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ชัน้ มธั ยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรียนที่ ๒ ๓๕๙ ตัวอยา งภาพปริศนาจากอนิ เทอรเ น็ต ประเทศไทย แปดเปอน อิดโรย ชมพทู วปี บขส ลพบรุ ี

๓๖๐ ใบความรูเรอ่ื ง ทักษะการคิด หนวยการเรยี นรทู ่ี ๔ เรอ่ื ง สรรคาํ นาํ มาใช แผนการจดั การเรียนรทู ี่ ๒ เรอื่ ง ทักษะการคดิ รายวชิ าพืน้ ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๓ \"ดร.เอ็ดเวิรด เดอ โบโน\" เปนผูริเริ่มแนวความคิดเรื่อง Lateral Thinking (การคิดนอกกรอบ) และเปนคนพัฒนาเทคนิคการคิดริเริ่มสรางสรรค และไดพัฒนาเปนแนวคิดท่ีเรียกวา \"Six Thinking Hats\" ซึ่งเปนวิธีคิดที่มีมุมมองแบบ \"รอบดาน\" ความคิดสรางสรรคถือเปนส่ิงสําคัญ และจําเปนสําหรับผูบริหาร เพราะนอกจากจะชวยสรางสง่ิ ใหม ๆ แลว ยังชว ยในการคดิ คนกลยุทธแกไขปญหาตาง ๆ ซึง่ \"เดอ โบโน\" พบวา ความคิดสรางสรรคเปนสิ่งท่ีทุกคนมีอยูหรือสรางข้ึนมาได แตจะตองมาฝกกระบวนการสรางความคิดดังกลาว ในแตละวันต้ังแตตื่นนอน ทุกคนยอมตองมีการคิดในเร่ืองตาง ๆ ดร.เอ็ดเวิรด เดอ โบโน จึงไดใหเทคนิค “๖ หมวกการคิด” เพื่อชวยจัดระเบียบการคิด ทําใหการคิดมีประสิทธิภาพมากขึ้น วิธีการดังกลาวไดมี การนําไปใชอยางกวางขวาง แมกระท่ังบริษัทขามชาติอยางเชนบริษัท ไอบีเอ็ม และเซลส เปนตน หมวกแตละใบ เปนการนําเสนอทางเลือกที่เปนไปไดตามมุมมองตาง ๆ ของปญหา โดยวิธีการสวมหมวกทีละใบในแตละครั้ง เพื่อพลังของการคิดจะได มุงเนนไปในทิศทางใดทิศทางหน่งึ เปนการเฉพาะ ซ่ึงจะทําใหความเห็นและความคดิ สามารถแสดงออกไดอยางอิสระ สามารถหลีกเลี่ยงความขัดแยงที่ไมจําเปนได และยังเปนการดึงเอาศักยภาพ ของแตละคนมาใชโ ดยที่ไมรูตวั Six Thinking Hats สูตรบริหารความคดิ ของ \"เดอ โบโน\" จะประกอบดวยหมวก ๖ ใบ ๖ สี คอื • White Hat หมวกสีขาว สีขาวเปนสีท่ีชี้ใหเห็นถึงความเปนกลาง จึงเกี่ยวของกับขอเท็จจริง จํานวน ตัวเลข เม่ือสวมหมวกสีน้ี หมายความวาที่ประชุมตองการขอเท็จจริงเทานั้น คือ ขอมูลเบื้องตนของ สง่ิ น้ัน ๆ ไมต องการความคิดเห็น • Red Hat หมวกสีแดง สีแดงเปนสีที่แสดงถึงอารมณและความรูสึก เม่ือสวมหมวกสีน้ี เราสามารถ บอกความรูสกึ ของตนเองวาชอบ ไมช อบ ดี ไมด ี ซง่ึ สวนใหญก ารแสดงอารมณจ ะไมม เี หตุผลประกอบ • Black Hat หมวกสีดํา สีดําเปนสีท่ีแสดงถึงความโศกเศรา และการปฏิเสธ เมื่อสวมหมวกสีนี้ ตอง พูดถึงจุดดอย อุปสรรคโดยมีเหตุผลประกอบ ขอท่ีควรคํานึงถึง เชน เราควรทําส่ิงน้ีหรือไม ไมควรทํา สง่ิ นหี้ รือไม เหมาะสมหรือไม ทําใหก ารคดิ มีความรอบคอบมากข้นึ • Yellow Hat หมวกสีเหลือง สีเหลือง คือสีของแสงแดด และความสวางสดใส เม่ือสวมหมวกสีนี้ หมายถึง การคิดถึงจุดเดน โอกาส สิ่งท่ีเปนประโยชน เปนขอมูลในเชิงบวก เปนการเปดโอกาสให พัฒนา สรา งสรรคส ิง่ ใหม ๆ • Green Hat หมวกสีเขียว สีเขียว เปนสีที่แสดงถึงความอุดมสมบูรณและการเจริญเติบโต เมื่อสวม หมวกสนี ้ี จะแสดงความคิดใหม ๆ เพ่ือการเปลีย่ นแปลงทดี่ ีขน้ึ การคดิ อยา งสรางสรรค • Blue Hat หมวกสีน้ําเงิน สีนํ้าเงินเปนสีท่ีใหความรูสึกสงบ จะเปนเหมือนทองฟา หมวกน้ีเก่ียวกับ การควบคุม การบรหิ ารกระบวนการคดิ หรือการจัดระเบียบการคิด

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๒ ๓๖๑ ใบงานเรอื่ ง ฝก สมองประลองความคดิ หนวยการเรียนรทู ่ี ๔ เรอื่ ง สรรคํานํามาใช แผนการจัดการเรียนรูท่ี ๒ เรือ่ ง ทักษะการคดิ รายวิชาพนื้ ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นมัธยมศกึ ษาปท ี่ ๓ คําชีแ้ จง ใหนักเรยี นอานคาํ ถามแลวทายใหถ กู ตอง คําศพั ทท่ขี ึน้ ตนดว ยคําวา “สุ” ขอ ที่ คําถาม คําตอบ ๑ หนา นว่ิ คว้ิ ขมวด ว่งิ พรวดเขา ไป เพยี งแคอ ดึ ใจ ย้ิมแตออกมา ๒ ละเอียดถถ่ี ว น นิ่มนวลประณตี รอบคอบสดุ ขดี ใชสมองตดั สนิ ๓ ความประพฤติชอบ ตอบแตเ รือ่ งจรงิ ซ่ือสตั ยอยางยง่ิ เช่ือถือไดด ี ๔ ไดแ กผ ลไม ชื่นใจไดด ม เกสรผสม ยางไมก็มี ๕ หมายถงึ ลกู สาว คราวแรกรนุ สวย หญงิ สาวอกี ดว ย เปนชอ่ื ผูหญงิ ๖ ผิดศีลขอหา ถาไปดม่ื เขา ขบั รถหามเมา คุมสติไมได ๗ ทาํ ศาสนกิจ ของอิสลาม ประชมุ ทกุ ยาม มุสลมิ สวดมนต ๘ เรือนารายณทรง ยงิ่ ยงเปน ครุฑ บินเกงท่ีสดุ อกี ชอื่ ส.ุ .... ๙ มเี ลบ็ ยาวสวย ชว ยขดุ ดินได เฝา บา นถูกใจ จงรกั ภักดี ๑๐ เปนชื่อจงั หวดั จดั เปนของแพง ซ้ือขายแทรกแซง บาทละหมนื่ กวา

๓๖๒ เฉลยใบงานเร่อื ง ฝก สมองประลองความคิด หนวยการเรียนรทู ่ี ๔ เร่อื ง สรรคํานาํ มาใช แผนการจัดการเรยี นรูท ่ี ๒ เรือ่ ง ทักษะการคิด รายวชิ าพ้ืนฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรียนท่ี ๒ ชนั้ มัธยมศึกษาปท ี่ ๓ คาํ ช้แี จง ใหน ักเรยี นอานคาํ ถามแลว ทายใหถกู ตอง คําศัพทที่ขนึ้ ตนดว ยคําวา “ส”ุ ขอ ท่ี คําถาม คําตอบ ๑ หนานว่ิ ควิ้ ขมวด ว่ิงพรวดเขา ไป สขุ า เพยี งแคอดึ ใจ ยิ้มแตออกมา สขุ ุม ๒ ละเอียดถี่ถว น น่มิ นวลประณตี สจุ ริต รอบคอบสดุ ขีด ใชสมองตัดสนิ สคุ นธ ๓ ความประพฤติชอบ ตอบแตเรื่องจรงิ สดุ า ซือ่ สัตยอยา งยิง่ เชอ่ื ถอื ไดดี สรุ า ๔ ไดแ กผลไม ช่ืนใจไดด ม สเุ หรา เกสรผสม ยางไมก็มี สบุ รรณ ๕ หมายถงึ ลกู สาว คราวแรกรุนสวย สนุ ขั หญิงสาวอกี ดวย เปนช่อื ผหู ญงิ สพุ รรณ ๖ ผดิ ศีลขอหา ถาไปดื่มเขา ขับรถหา มเมา คุมสติไมได ๗ ทําศาสนกจิ ของอิสลาม ประชุมทกุ ยาม มสุ ลมิ สวดมนต ๘ เรอื นารายณทรง ย่งิ ยงเปนครุฑ บินเกง ทส่ี ุด อกี ชื่อสุ..... ๙ มเี ลบ็ ยาวสวย ชว ยขดุ ดนิ ได เฝาบานถกู ใจ จงรกั ภักดี ๑๐ เปน ชอ่ื จังหวัด จัดเปนของแพง ซอื้ ขายแทรกแซง บาทละหมื่นกวา

กลมุ สาระการเรยี นรูภาษาไทย ชั้นมัธยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๖๓ แบบทดสอบเร่ือง ทกั ษะการคิด คาํ ชีแ้ จง ใหนักเรยี นอา นเรือ่ งแลว ตอบคําถามตอไปนีใ้ หถูกตอ ง เร่ือง ไขเลอื ดออกโรคราย ท่ีมียงุ ลายเปน พาหะ

๓๖๔ คําถามที่ ๑ บุคคลในขอใดมีโอกาสเปน ไขเ ลอื ดออกมากที่สดุ (๑ คะแนน) ๑. โตงเอาทรายอะเบทผสมน้ําตามอัตราสว นมาใสในภาชนะที่มนี ้าํ ขังหลงั จากไขเลอื ดออก ระบาดในชุมชน ๒. แตม สวมใสเสื้อผา ท่ีสามารถปกปดรา งกายใหม ากทีส่ ดุ ๓. ตมุ ชกั ชวนสมาชกิ ในบา นปด ภาชนะท่ีใสน ํา้ ทุกชนิ้ ใหมดิ ชิด ๔. ตองตดิ ตอใหเ จาหนา ที่ชุมชนนําสารเคมีมาฉีดพนตามบาน คําถามท่ี ๒ ขอใดไมใชก ลุมคํากริยา (๑ คะแนน) ๑. ดูอาการอยางใกลช ิด ๒. ไขเ ลอื ดออกโรคราย ๓. ใชส ารเคมคี วบคุม ๔. ตรวจเกลด็ เลอื ดและความเขมขนเลือด คาํ ถามที่ ๓ จากถอยความขางตน ขอ ความตอไปนเี้ ปนความจริงหรอื ไมเปนความจรงิ (๑๐ คะแนน) ขอความเปน ความจริง จงเขียนเครอื่ งหมาย √ ในชอ ง “ใช” ขอความไมเปน ความจริง จงเขยี นเครอื่ งหมาย √ ในชอง “ไมใช” ขอ ความ ใช ไมใช ๑. อณุ หภมู ปิ กตขิ องตัวเราคือ ๓๗.๐ องศาเซลเซียส ๒. ในแหลง นํา้ สาธารณะควรเลย้ี งปลาใหกนิ ลกู นํ้า ๓. อตั ราการเตนของชพี จร คือ จํานวนครงั้ ของความรสู กึ ที่ไดจ ากคลน่ื บนเสน เลือดแดง กระทบน้ิวหรือการฟง ท่ี apex ของหัวใจในเวลา ๑ นาที หนวยเปน ครง้ั ตอวินาที (bpm) ๔. ทรายอะเบท มีฟอสฟอรสั เปน องคประกอบสําคัญ ๕. พชื สมุนไพรท่ีใชไลยงุ ไดแก มะกรูด กะเพรา กระเทยี ม ตะไครหอม ๖. ยงุ ลายแพรพนั ธุก นั ในชวงฤดูฝน ๗. พาราเซตามอล คือ ยาที่ใชสาํ หรับรกั ษาอาการอาเจยี น ๘. โรงพยาบาลสง เสริมสขุ ภาพประจาํ ตาํ บล คือสถานีอนามยั ประจาํ ชุมชน ๙. ยากนั ยุงมเี ฉพาะชนิดท่ีเปน น้ํา ๑๐. การปองกนั ไขเ ลอื ดออกอกี วิธีหนึง่ คือ หาฝาปดปากภาชนะใสน ํา้

กลุม สาระการเรยี นรภู าษาไทย ช้นั มัธยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๖๕ คําถามที่ ๔ “ภมู ิปญญาพ้ืนบานไทย ใชปอ งกันไขเ ลือดออกได” (เขา ถงึ และคนคนื , สะทอ นและประเมินคา ) นักเรียนเหน็ ดว ยหรอื ไมก ับขอความขา งตน เพราะเหตุใด ใหใ ชเ หตผุ ลจากถอยความขางตน หรือแสดง ความคิดเห็นประกอบคําอธิบาย (๕ คะแนน) ๑. ใหเลอื กทําเครื่องหมายวงกลมลอ มรอบขอ ความขางลา งนเ้ี พียง ๑ ขอความ (๑ คะแนน) เห็นดว ย ไมเหน็ ดวย เหน็ ดว ยและไมเห็นดว ย ๒. ใหน กั เรยี นเขียนอธิบายเหตุผลจาํ นวน ๒ ขอ ท่ีสอดคลองกับความคิดเห็น ท่ีเลือกในขอ ๑ (๔ คะแนน) เหน็ ดว ย ไมเห็นดว ย คําถามท่ี ๕ ตอบแบบสน้ั (๓ คะแนน) ๑. อาการของผปู วยไขเลอื ดออก ไดแ ก ๒. ผปู วยทรี่ างกายขาดน้ํามาก ควรดม่ื ๓. ตับอยูบ รเิ วณชายโครงดา น

๓๖๖ เฉลยแบบทดสอบ เร่อื ง ไขเลือดออกโรครา ย ที่มียงุ ลายเปน พาหะ

กลุมสาระการเรียนรูภ าษาไทย ช้ันมธั ยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๖๗ คาํ ถามที่ ๑ บคุ คลในขอใดมีโอกาสเปนไขเ ลอื ดออกมากทสี่ ุด (๑ คะแนน) (เขาถึงและคน คนื ) ๑. โตงเอาทรายอะเบทผสมนํ้าตามอัตราสวนมาใสใ นภาชนะที่มีน้าํ ขังหลงั จากไขเลือดออก ระบาดในชมุ ชน ๒. แตม สวมใสเ สอ้ื ผาทส่ี ามารถปกปดรา งกายใหม ากท่ีสุด ๓. ตุมชกั ชวนสมาชิกในบานปด ภาชนะทใี่ สน ้าํ ทุกชิ้นใหม ิดชิด ๔. ตองติดตอใหเจา หนาทช่ี ุมชนนาํ สารเคมมี าฉีดพน ตามบาน คาํ ถามที่ ๒ ขอใดไมใชกลมุ คํากรยิ า (๑ คะแนน) (สะทอนและประเมนิ คา) ๑. ดอู าการอยา งใกลชิด ๒. ไขเ ลอื ดออกโรคราย ๓. ใชสารเคมีควบคุม ๔. ตรวจเกล็ดเลือดและความเขมขนเลือด คาํ ถามที่ ๓ จากถอยความขา งตน ขอ ความตอ ไปนี้เปน ความจริงหรือไมเ ปน ความจริง (๑๐ คะแนน) ขอความเปนความจรงิ จงเขียนเครือ่ งหมาย √ ในชอ ง “ใช” ขอความไมเปน ความจริง จงเขียนเครอ่ื งหมาย √ ในชอ ง “ไมใช” ขอ ความ ใช ไมใช ๑. อณุ หภูมิปกติของตวั เราคือ ๓๗.๐ องศาเซลเซยี ส (บูรณาการและตีความ) √ ๒. ในแหลง นาํ้ สาธารณะควรเลย้ี งปลาใหกินลูกนา้ํ (สะทอนและประเมนิ คา ) √ ๓. อัตราการเตนของชพี จร คือ จํานวนครัง้ ของความรสู ึกท่ีไดจากคลืน่ บนเสน √ เลือดแดงกระทบนิ้วหรือการฟง ท่ี apex ของหวั ใจในเวลา ๑ นาที หนว ยเปนคร้งั ตอ วนิ าที (bpm) (สะทอนและประเมินคา) ๔. ทรายอะเบท มีฟอสฟอรสั เปนองคป ระกอบสาํ คัญ (สะทอนและประเมินคา ) √ ๕. พชื สมนุ ไพรท่ีใชไลย ุงไดแกมะกรูด กะเพรา กระเทียม ตะไครหอม √ (สะทอนและประเมินคา ) ๖. ยงุ ลายแพรพันธุกันในชวงฤดูฝน (สะทอนและประเมนิ คา) √ ๗. พาราเซตามอล คอื ยาที่ใชสําหรบั รกั ษาอาการอาเจยี น (เขา ถึงและคน คืน) √ ๘. โรงยาบาลสงเสริมสุขภาพประจาํ ตําบล คือสถานีอนามัยประจําชมุ ชน √ (สะทอนและประเมนิ คา ) ๙. ยากันยงุ มเี ฉพาะชนิดทเี่ ปนนาํ้ (บรู ณาการและตีความ) √ ๑๐. การปองกนั ไขเ ลือดออกอกี วิธีหน่งึ คือ หาฝาปดปากภาชนะใสน้ํา (สะทอ น √ และประเมนิ คา คําถามท่ี ๔ “ภมู ิปญ ญาพนื้ บา นไทย ใชป องกนั ไขเ ลือดออกได” (เขาถงึ และคน คืน, สะทอนและประเมินคา ) นกั เรียนเหน็ ดว ยหรอื ไมก ับขอความขา งตน เพราะเหตใุ ด ใหใ ชเหตผุ ลจากถอ ยความขางตน หรือ แสดงความคิดเห็นประกอบคําอธิบาย (๕ คะแนน) ๑. ใหเลอื กทําเคร่ืองหมายวงกลมลอมรอบขอความขา งลา งน้เี พยี ง ๑ ขอ ความ (๑ คะแนน) เห็นดวย ไมเ หน็ ดวย เห็นดวยและไมเหน็ ดว ย

๓๖๘ ๒. ใหน ักเรียนเขยี นอธบิ ายเหตผุ ลจํานวน ๒ ขอ ทส่ี อดคลองกับความคดิ เห็นท่ีเลือกใน ขอ ๑ (๔ คะแนน) เหน็ ดว ย ไมเห็นดวย ๑. เลี้ยงปลาในบอ น้ําสาธารณะเพ่อื ชวย ๑. มุง เปนเคร่ืองใชท ่ีไมจ าํ เปนสําหรับบาน กินลกู น้าํ สมัยใหมท ่มี ีมงุ ลวด ๒. สวมใสเ ส้ือแขนยาว กางเกงขายาว ๒. มยี ากนั ยุงที่ทันสมยั ใชงา ย ปลอดภัย ๓. ใชก ล่นิ พืชสมนุ ไพรกันยงุ ๔. นอนกางมงุ ๕. ปดฝาภาชนะใสนํา้ คาํ ถามท่ี ๕ ตอบแบบส้ัน (๓ คะแนน) กระสบั กระสา ย มือเทาเย็น คลน่ื ไสอาเจียน ๔. อาการของผูป วยไขเลือดออก ไดแก ใจส่นั หนามดื (เขาถึงและคนคืน) นาํ้ เกลอื แร ๕. ผูปว ยท่ีรางกายขาดนํ้ามาก ควรดื่ม ซาย (เขา ถึงและคน คนื ) ๖. ตับอยูบรเิ วณชายโครงดา น (เขา ถึงและ คนคืน)

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๖๙ แบบประเมนิ ผลงานผูเ รียน ช่ือ - นามสกุล ................................................................................ชน้ั …………………........ หนว ยการเรยี นรทู ่ี ................................ กจิ กรรม ……………….………………...................... คาํ ชแี้ จง : ใหผ ูประเมนิ ขดี √ ลงในชอ งที่ตรงกบั ระดบั คะแนน ประเดน็ ที่ประเมิน ผปู ระเมิน ตนเอง เพือ่ น ครู ๔๓๒๑๔๓๒๑๔๓๒๑ ๑. ตรงจุดประสงคท ่กี ําหนด ๒. มีความถูกตองสมบรู ณ ๓. มีความคิดสรา งสรรค ๔. มีความเปนระเบยี บ รวม รวมทุกรายการ เฉลี่ย ผปู ระเมิน ...........................................................(ตนเอง) ผปู ระเมนิ ...........................................................(เพ่อื น) ผูป ระเมิน ...........................................................(ครู) ระดับคุณภาพ ๑๓ - ๑๖ หมายถงึ ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕-๘ หมายถงึ พอใช คะแนน ๑-๔ หมายถงึ ปรับปรุง คะแนน

๓๗๐ เกณฑก ารใหค ะแนนผลงาน ประเดน็ ท่ีประเมนิ ๔ คะแนน ๑. ผลงานตรงกับ ผลงานสอดคลอง ๓๒๑ กบั จดุ ประสงค ผลงานสอดคลอง ผลงานสอดคลอ ง ผลงานไม จุดประสงคท ่กี ําหนด ทกุ ประเด็น กบั จดุ ประสงค กบั จุดประสงค สอดคลองกบั ๒. ผลงานมีความถกู ตอง เนื้อหาสาระของ เปนสวนใหญ บางประเด็น จดุ ประสงค ผลงานถกู ตอง เน้ือหาสาระของ เน้อื หาสาระของ เน้ือหาสาระของ สมบรู ณ ครบถว น ผลงานถกู ตอง ผลงานถูกตองเปน ผลงานไมถูกตอ ง ๓. ผลงานมีความคดิ ผลงานแสดงออก เปน สว นใหญ บางประเด็น เปนสว นใหญ ถงึ ความคดิ ผลงานมีแนวคิด ผลงานมีความ ผลงานไมแสดง สรา งสรรค สรางสรรค แปลกใหมแ ตยัง นา สนใจ แตยัง ไม แนวคิดใหม แปลกใหม ไมเปนระบบ มแี นวคดิ แปลก ๔. ผลงานมคี วามเปน และเปนระบบ ระเบียบ ผลงานมคี วามเปน ใหม ระเบียบแสดงออก ถึงความประณีต ผลงานสว นใหญม ี ผลงานมีความ ผลงานสว นใหญ ความเปน เปน ระเบยี บแตมี ไมเ ปน ระเบยี บ ระเบียบแตย งั มี ขอบกพรอง และมขี อ ขอ บกพรอง บางสว น บกพรองมาก เล็กนอ ย เกณฑก ารตัดสิน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕-๘ หมายถึง พอใช คะแนน ๑-๔ หมายถงึ ปรบั ปรุง คะแนน

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ชน้ั มัธยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๗๑ หนว ยการเรียนรูท ่ี ๔ สรรคํานํามาใช แผนการจดั การเรียนรทู ่ี ๓ เร่อื ง สื่อความคดิ เวลา ๑ ชวั่ โมง กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย รายวิชาพื้นฐานภาษาไทย ชนั้ มัธยมศึกษาปท่ี ๓ ขอบเขตเนอ้ื หา ขั้นนํา แหลงเรยี นรู ทักษะการคิด ครูนําตัวอยางขอความที่เก่ียวกับทักษะการคิดมาใหนักเรียนอานแลวให ๑. หอ งสมุด จดุ ประสงคก ารเรยี นรู นกั เรยี นตอบคําถามจากเน้ือเรอื่ ง โดยใชทกั ษะการคดิ ในรูปแบบตา ง ๆ ดงั น้ี ๒. อินเทอรเ น็ต ดานความรู “ชาวนาคนหนึ่งจะขามแมน้ําจากฝงนี้ไปอีกฝงหนึ่งของแมน้ํา โดยจะนําเอาสุนัข การคิดในรปู แบบตา ง ๆ จิ้งจอก ขาวเปลือกหน่ึงกระสอบและไก ติดตัวไปดวย ปญหาคือ เรือขามฟาก สื่อ ดานทักษะและกระบวนการ สามารถบรรทุกไดเพียงชาวนากบั สัมภาระไดเพยี งหน่ึงอยางเทานั้น ย่งิ ไปกวานั้น ตัวอยา งขอความท่ีเกยี่ วกบั ทกั ษะการคิด ทักษะการคิด เคายังไมสามารถทิ้งสุนัขจ้ิงจอกไวกับไกได เพราะจะถูกกิน และยังไมสามารถ ดานคณุ ลักษณะ ท้ิงไกไวกับขาวเปลือกได เพราะขาวเปลือกจะถูกไกกิน แตขาวเปลือกจะไมถูก ภาระงาน/ชิน้ งาน ๑. ใฝเรยี นรู จ้ิงจอกกิน ดังนั้น จึงท้ิงจิ้งจอกไวกับขาวเปลือกได ถามวาชาวนาจะทําอยางไร สรางสถานการณเ กยี่ วกับการคิดในรปู แบบ ๒. มีมารยาทในการอาน ในการขา มฟากแมน ้ําน้ีโดยท่สี มั ภาระท้ังหมดไมม ีสิ่งใดเสยี หายเลย” ตาง ๆ ๓. มีความคดิ สรางสรรค แนวคาํ ตอบของครผู สู อน ชาวนาตองนําไกขามไปกอน แลวทิ้งสุนัขจ้ิงจอกไวกับขาวเปลือก จากน้ันขาม กลับมาเพ่ือนําสุนัขจ้ิงจอกขามไปยังฝงตรงขาม แลวนําไกท่ีพาขามไปตัวแรกน้ัน ขามกลับมาดวย (เพราะจะไดไมโดนสุนัขจ้ิงจอกกิน) เม่ือขามกลับมาแลว ชาวนา ตองนําขาวเปลือกขามมาดวย โดยท้ิงไกเอาไว จากน้ันสุดทายชาวนาคอยขาม กลับมาเอาไกดังเดิม ครูสนทนาและนักเรียนรวมกันแลกเปล่ียนความคิดในการ แกป ญหาคาํ ถามดงั กลาว ขนั้ สอน ๑. ครทู บทวนความรูเรื่อง ทักษะการคิด จากการเรยี นเม่ือชัว่ โมงท่ีผานมา ๒. นักเรียนแบงกลุม กลุมละ ๔–๕ คน ครูใหนักเรียนสรางสถานการณเก่ียวกับ การคิดในรูปแบบตาง ๆ พรอมนําเสนอใหกับเพ่ือนในชั้นเรียนไดมีสวนรวมใน การตอบคําถาม

๓๗๒ หนว ยการเรียนรทู ่ี ๔ สรรคํานํามาใช แผนการจัดการเรยี นรทู ี่ ๓ เร่ือง ส่ือความคดิ เวลา ๑ ชัว่ โมง กลุมสาระการเรยี นรภู าษาไทย รายวชิ าพ้ืนฐานภาษาไทย ช้นั มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๓ ๓. นักเรียนและครูรวมกันประเมินผลงานของนักเรียนแตละกลุมพรอมกับให คาํ ชมเชยช้ีแนะและแกไขในส่ิงทีบ่ กพรอง ขั้นสรุป ๑. นักเรียนและครรู ว มกนั สรปุ เรื่อง ทกั ษะการคดิ ๒. มอบหมายงานใหนักเรียนสํารวจปญหาชุมชนแลวเสนอแนะวิธีการแกไขท่ี สามารถปฏิบตั ไิ ด

กลุมสาระการเรียนรูภ าษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๗๓ การวดั และประเมินผล วธิ ีการ เคร่ืองมอื ท่ใี ช เกณฑ สิง่ ท่ีตองการวัด/ การตอบคาํ ถาม ประเมิน แบบประเมิน ผานเกณฑการประเมนิ การตอบคาํ ถาม รอ ยละ ๘๐ ดานความรู แบบทดสอบอตั นัย ผา นเกณฑการประเมิน การคิดในรปู แบบตาง ๆ รอ ยละ ๘๐ ดา นทักษะและ ทดสอบภาคปฏบิ ัติ กระบวนการ ทักษะการคดิ ดา นคณุ ลกั ษณะ สงั เกตพฤติกรรม แบบประเมิน ผา นเกณฑคณุ ภาพ ๑. ใฝเ รียนรู คุณลกั ษณะ ระดบั ๒ ๒. มมี ารยาทในการอาน อันพงึ ประสงค ๓. มีความคดิ สรางสรรค

๓๗๔ บนั ทกึ ผลหลังการสอน ผลการเรียนรู ....................................................................................................................................................... ปญ หาและอปุ สรรค ....................................................................................................................................................... ขอเสนอแนะและแนวทางการแกไข ....................................................................................................................................................... ลงช่ือ ..................................................ผสู อน (...........................................................) วันที่ .......เดอื น.....................พ.ศ. ....... ความคิดเห็น / ขอเสนอแนะของผูบริหารหรือผทู ไ่ี ดรบั มอบหมาย ....................................................................................................................................................... ลงชื่อ ..................................................ผูบริหาร (...........................................................) วันท่ี .......เดือน.....................พ.ศ. .......

กลุม สาระการเรียนรูภาษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๗๕ ตวั อยา งขอความท่ีเกย่ี วกบั ทักษะการคดิ ๑. “ชาวนาคนหนง่ึ จะขามแมน าํ้ จากฝงน้ีไปอกี ฝง หนงึ่ ของแมนาํ้ โดยจะนาํ เอา สุนัขจ้งิ จอก ขา วเปลือกหน่ึงกระสอบ และไก ติดตัวไปดวย ปญหาคือ เรือขามฟากสามารถบรรทุกไดเพียงชาวนากับสัมภาระไดเพียงหน่ึงอยาง เทาน้ัน ยิ่งไปกวานั้นเคายังไมสามารถทิ้งสุนัขจ้ิงจอกไวกับไกได เพราะจะถูกกิน และยังไมสามารถทิ้งไกไวกับ ขาวเปลือกได เพราะขาวเปลือกจะถูกไกกิน แตขาวเปลือกจะไมถูกจ้ิงจอกกิน ดังน้ัน จึงท้ิงจิ้งจอกไวกับ ขา วเปลอื กได ถามวา ชาวนาจะทําอยา งไรในการขามฟากแมนํา้ น้โี ดนท่ีสัมภาระทั้งหมดไมมสี ่ิงใดเสยี หายเลย” ตอบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒. มีสาวสวย ๓ คน ความจริงแลวคนหนึ่งเปน \"นางฟา\" คนหน่ึงเปน \"ปศาจ\" และอีกคนหนึ่งเปน \"มนุษย\" ซึ่งนางฟาจะพูดแตความจริงเสมอ สวนปศาจน้นั พูดแตความเท็จ และมนุษยจะพูดความจริงบาง ความเท็จบา ง ปรากฏวา หญิงสาวผมสดี ํา กลาววา \"ฉันไมใ ชนางฟา\" หญิงสาวผมสบี อรนซ กลา ววา \"ฉันไมใชมนษุ ย\" หญิงสาวผมสีทอง กลาววา \"ฉันไมใ ชปศ าจ\" สรุปแลวใครเปน นางฟา ปศ าจ มนษุ ย ตอบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓. คณุ ลมื ทิ้งเเฮมเบอรเกอรค รึง่ กอ นไวในรถยนต พอกลับมาเห็นมดเตม็ รถเลย คณุ จะทําอยา งไรดี ตอบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………

๓๗๖ เฉลยตัวอยา งขอ ความที่เก่ียวกับทกั ษะการคดิ ๑. ชาวนาตองนําไกขามไปกอน แลวทิ้งสุนัขจิ้งจอกไวกับขาวเปลือก จากน้ันขามกลับมาเพื่อนําสุนัขจ้ิงจอก ขามไปยังฝงตรงขาม แลวนําไกที่พาขามไปตัวแรกนั้นขามกลับมาดวย (เพราะจะไดไมโดนสุนัขจิ้งจอกกิน) เม่ือขามกลับมาแลว ชาวนาตองนําขาวเปลือกขามมาดวย โดยท้ิงไกเอาไว จากนั้นสุดทายชาวนาคอยขาม กลบั มาเอาไกด งั เดมิ ๒. สาวผมสดี าํ คือมนษุ ย สาวผมสีบรอนซคอื นางฟา สวนสาวผมสที องคอื ปศาจ การคดิ เร่มิ จาก หญิงสาวผมสีดาํ ตองไมใชน างฟาแน ๆ เพราะนางฟาจะพูดแตความจริง และหญงิ สาวผมสีดําก็ ไมใ ชป ศ าจดวย เพราะถาเปนปศาจ ก็ยอมจะไมพูดวา ช้ันไมใ ชน างฟา ซ่ึงเปนความจรงิ ดังน้นั หญงิ สาวผมสีดาํ จึงเปนไดอยางเดียวคือมนุษย ขอใหลองคิดแบบน้ีตอ ก็จะพบวา หญิงสาวผมสีบรอนซนอกจากมนุษยแลวก็ ไมนาจะใชปศาจ เพราะถาเปนปศาจก็จะไมพูดวาช้ันเปนมนุษย ดังน้ัน เธอคนน้ีคือนางฟา และสาวผมทอง ทเี่ หลอื คอื ปศ าจ ๓. หาน้ําตาลมาโปรยไวร อบ ๆ รถ มดก็จะลงมาจากรถกนั หมด

กลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย ช้ันมัธยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๗๗ ใบงานเร่ือง การคิด หนวยการเรยี นรูท ่ี ๔ เรอ่ื ง สรรคํานํามาใช แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ ๓ เรื่อง ส่ือความคดิ รายวชิ าพืน้ ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นที่ ๒ ชัน้ มัธยมศึกษาปที่ ๓ คาํ ชแี้ จง ใหนกั เรยี นแตล ะกลมุ สรางสถานการณเก่ียวกบั การคิดในรูปแบบตาง ๆ พรอมนาํ เสนอหนา ชนั้ เรยี น ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................

๓๗๘ ใบงานเรื่อง การคิดแกปญ หา หนวยการเรียนรูท ี่ ๔ เรื่อง สรรคาํ นาํ มาใช แผนการจดั การเรยี นรทู ่ี ๓ เรอื่ ง สื่อความคดิ รายวชิ าพื้นฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ่ี ๓ คาํ ชี้แจง ใหนกั เรยี นสาํ รวจปญหาชุมชนแลวเสนอแนะวิธกี ารแกไ ขทีส่ ามารถปฏิบตั ิไดจ ริง (๑๐ คะแนน) .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................

กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี ๓ ภาคเรียนที่ ๒ ๓๗๙ หนว ยการเรยี นรูที่ ๔ สรรคํานํามาใช แผนการจัดการเรียนรูท ี่ ๔ เรอ่ื ง การเขียนกรอบแนวคดิ เวลา ๑ ชั่วโมง กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย รายวชิ าพื้นฐานภาษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปท่ี ๓ ขอบเขตเน้อื หา หลักการเขียนกรอบแนวคิดจากเรอ่ื งทอ่ี าน กิจกรรมการเรยี นรู แหลง เรียนรู จดุ ประสงคการเรียนรู ๑. หอ งสมุด ดา นความรู ข้นั นํา ๒. อินเทอรเน็ต การเขยี นกรอบแนวคิด ๑. ครูนําผลมะละกอมา ๑ ผล แลวใหนักเรยี นแตละคนบอกสง่ิ ดานทักษะและกระบวนการ ท่ีเห็นจากผลมะละกอดังกลาว โดยคําตอบตองไมซํ้ากับเพ่ือน อา นและเขยี นกรอบแนวคิดจากเรอื่ งทอ่ี าน ในหอง สอ่ื ดานคณุ ลกั ษณะ (ผลสเี หลือง ผลสเี ขยี ว รสชาติหวาน มีเมลด็ ฯลฯ) ๑. ผลมะละกอ ๑. ใฝเ รยี นรู ๒. ครูทบทวนเร่ือง การเขียนกรอบแนวคิดจากท่ีนักเรียนเคย ๒. ใบความรู เรอ่ื ง มหศั จรรยแหงมะละกอ ๒. มงุ มัน่ ในการทาํ งาน เรียนมาแลว ภาระงาน/ชน้ิ งาน ขั้นสอน เขยี นกรอบแนวคดิ จากการอานเรื่อง มหัศจรรยแหงมะละกอ ๑. นักเรียนอานใบความรูเร่ือง มหัศจรรยแหงมะละกอ พรอมให นักเรียนบอกความรูท่ไี ดรบั จากเรื่อง ๒. นักเรียนเขยี นกรอบแนวคิดจากการอา นเร่ือง มหศั จรรยแหง มะละกอ ลงในสมุดสง ช่ัวโมงถัดไป ขัน้ สรปุ นักเรียนและครรู ว มกันสรปุ เรือ่ ง มหศั จรรยแหง มะละกอ

๓๘๐ การวดั และประเมนิ ผล วิธกี าร เครือ่ งมือที่ใช เกณฑ สงิ่ ท่ตี องการวดั / การตอบคําถาม ประเมิน คาํ ถาม ผานเกณฑการประเมิน รอ ยละ ๘๐ ดา นความรู การเขียนกรอบแนวคิด ดานทกั ษะและ ตรวจผลงาน แบบประเมนิ ผลงาน ผานเกณฑการประเมนิ กระบวนการ รอ ยละ ๘๐ อา นและเขยี นกรอบ แนวคิดจากเรื่องที่อา น ดา นคุณลกั ษณะ สังเกตพฤตกิ รรม แบบประเมิน ผานเกณฑคณุ ภาพ ๑. ใฝเ รียนรู คุณลกั ษณะ ระดบั ๒ ๒. มงุ มน่ั ในการทํางาน อันพึงประสงค

กลมุ สาระการเรยี นรูภ าษาไทย ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๘๑ บันทึกผลหลังการสอน ผลการเรียนรู ....................................................................................................................................................... ปญหาและอปุ สรรค ....................................................................................................................................................... ขอ เสนอแนะและแนวทางการแกไข ....................................................................................................................................................... ลงชอื่ ..................................................ผสู อน (...........................................................) วนั ที่ .......เดอื น.....................พ.ศ. ....... ความคิดเหน็ / ขอ เสนอแนะของผูบรหิ ารหรือผทู ่ไี ดรบั มอบหมาย ....................................................................................................................................................... ลงช่อื ..................................................ผูบรหิ าร (...........................................................) วนั ท่ี .......เดือน.....................พ.ศ. .......

๓๘๒ ใบความรเู รอื่ ง มหศั จรรยแ หงมะละกอ หนวยการเรียนรทู ่ี ๔ เร่ือง สรรคํานาํ มาใช แผนการจดั การเรียนรทู ี่ ๔ เร่ือง การเขยี นกรอบแนวคดิ รายวิชาพน้ื ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรียนท่ี ๒ ช้ันมัธยมศึกษาปท ่ี ๓ คาํ ชีแ้ จง ใหนกั เรียนเขยี นกรอบแนวคดิ จากเรื่องที่อานใหถูกตอ ง มะละกอเปนผลไมท่ีมีคุณคาทางโภชนาการและมีสรรพคุณทางยา มีช่ือเรียกทางวิทยาศาสตรวา Carica papaya Linn. มชี ่อื เรียกตามทอ งถิ่น ดงั น้ี ภาษาอสี าน เรียกวา บักหงุ ชาวเลย –นครพนม เรยี ก หมกั หุง ภาษาใต เรียกวา ลอกอ ชาวยะลา เรียก กวยลา ชาวปตตานี เรียก มะเตะ ภาษาเหนือเรียกวา มะกวยเตด นอกจากนี้ทุกสวนของมะละกอ มีสรรพคุณทางยา เชน เนื้อของผลสุก ชวยแกอาการรอนใน แกกระหาย บํารุง กระเพาะ บํารุงมาม แกปวดทอง ขับปส สาวะ เน้ือของผลดิบ ชวยแกพยาธิตัวตืด ตัวกลม นอกจากน้ีทุกสวนของมะละกอมีสรรพคุณทางยา เชน ใบ ใชพอกรกั ษาแผลและอาการปวดบวม เมลด็ ใชทารักษาโรค ผวิ หนงั ราก ใชด่มื ขับปส สาวะและขับประจาํ เดอื น ดอก ใชขบั ประจาํ เดอื น แกไขแ ละโรคดีซา น มะละกอเปน พชื ท่ีอุดมไปดว ยวติ ามนิ ตาง ๆ เชน วติ ามนิ เอชว ยบํารุงสายตา ผม ฟน สารเบตา แคโรทีน ชวยตอตานมะเร็ง วิตามินซี รักษาโรคหวัด และโรคลักปดลักเปด แคลเซียม ทําใหกระดูกและฟนแข็งแรง ฟอสฟอรัส ชว ยสรา งกระดกู และฟน และเหลก็ ชว ยบาํ รงุ เลือด

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นท่ี ๒ ๓๘๓ แบบประเมนิ ผลงาน รายการประเมิน ความคดิ สรุปผล ผลงาน ความ ทํางาน สรา งสรรค เลขที่ ชอ่ื นามสกุล ถกู ตอง สะอาด ตาม คะแนน ระดับ ผา น ไม ตาม สวยงาม ขั้นตอน รวม คณุ ภาพ ผาน สาระ (๑๒) ๑ (๓) (๓) (๓) (๓) ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐ ระดบั คุณภาพ ปรับปรุง ๐ – ๕ คะแนน หมายถึง พอใช ๖ – ๘ คะแนน หมายถึง ดี ๙ – ๑๐ คะแนน หมายถึง ดีมาก ๑๑ – ๑๒ คะแนน หมายถงึ

๓๘๔ เกณฑการประเมินผลงาน รายการประเมนิ ๓ เกณฑการใหค ะแนน ๒๑ ๑. ผลงานถูกตอง ผลงานถกู ตองตามหลัก ตามสาระ วิชา ผลงานถูกตองตามหลัก ผลงานไมถ ูกตองตาม ๒. ความสะอาดสวยงาม มคี วามสะอาด สวยงาม วชิ าแตบกพรองในบางจุด หลักวชิ า เรียบรอ ย มคี วามสะอาด สวยงาม มีความสะอาด สวยงาม ๓. ทํางานตามขนั้ ตอน การทาํ งานมีครบทุก เรียบรอยเปน สว นใหญ เรยี บรอ ยเปนสวนนอย ขน้ั ตอน การทํางานไมครบทุก การทํางานไมมขี ัน้ ตอน ขั้นตอนและผดิ พลาดบาง มีความผิดพลาดตอ ง ๔. ความคดิ สรางสรรค ผลงานแสดงออกถึง ความคดิ รเิ ริม่ สรา งสรรค แกไ ข แปลกใหม ผลงานแสดงออกถึง ผลงานไมแสดงออกถึง ความคดิ ริเรม่ิ สรางสรรค ความคดิ ริเร่ิมสรางสรรค เกดิ จากการเลยี นแบบ เกณฑการตัดสินคุณภาพ ปรบั ปรุง ๐ – ๕ คะแนน หมายถงึ พอใช ๖ – ๘ คะแนน หมายถงึ ดี ๙ – ๑๐ คะแนน หมายถึง ดมี าก ๑๑ – ๑๒ คะแนน หมายถึง หมายเหตุ ระดับคุณภาพ ปรับปรงุ ถือวา ไมผาน

กลมุ สาระการเรียนรภู าษาไทย ช้ันมัธยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๘๕ หนว ยการเรียนรทู ่ี ๔ สรรคาํ นํามาใช แผนการจดั การเรียนรทู ี่ ๕ เรอื่ ง การเขียนอธบิ าย เวลา ๑ ช่ัวโมง กลุมสาระการเรียนรภู าษาไทย รายวิชาพน้ื ฐานภาษาไทย ชั้นมธั ยมศึกษาปท่ี ๓ ขอบเขตเน้ือหา หลกั การเขียนอธิบาย กิจกรรมการเรียนรู แหลงเรยี นรู จดุ ประสงคการเรียนรู ๑. หอ งสมดุ ดานความรู ขั้นนํา ๒. อินเทอรเน็ต อธบิ ายหลกั การเขียนอธบิ าย ๑. ครูใหนักเรียนสงตัวแทนออกมากลุมละ ๑ คน เพื่อเลนเกม กลองปริศนา ดา นทักษะและกระบวนการ ในกลองจะมีส่ิงของท่ีครูเปนผูกําหนดแลวใหนักเรียนคนท่ีเปนตัวแทนจดจํา เขียนอธบิ ายจากเร่ืองท่ีกาํ หนดให รายละเอยี ดสิง่ ของดังกลาว แลว ใหนกั เรยี นคนอ่ืนสอบถามเพ่อื นท่เี ปนตัวแทน สื่อ ดานคณุ ลกั ษณะ ได ๕ คําถาม ๑. กลองปริศนา ๑. ใฝเรียนรู ๒. นักเรียนที่เปนตัวแทนอธิบายส่ิงของในกลองแตมีขอแมวาหามพูดถึง ๒. ใบความรู เร่ือง การเขียนอธิบาย ๒. มุง มนั่ ในการทาํ งาน คาํ ตอบทเ่ี กย่ี วกบั สิง่ ของน้ัน ภาระงาน/ชนิ้ งาน ๓. นักเรียนและครูรวมกันสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นหลังจากการทํา เขียนอธบิ ายเรื่อง อาหารท่ฉี นั ชอบ กิจกรรมดังกลาว ข้นั สอน ๑. ครูชี้แจงใหนักเรียนเห็นถึงความสําคัญของการอธิบายจากการเลนเกม กลองปริศนา วา พบขอบกพรองในการสือ่ สารในดานใดบา ง ๒. นักเรียนศึกษาใบความรู เรื่อง การเขียนอธิบาย และครูอธิบายเรื่อง ดงั กลาวประกอบ ๓. ครูมอบหมายใหนักเรียนเขียนอธิบายเรื่อง อาหารที่ฉันชอบ โดยบอกวิธี และขน้ั ตอนในการปรงุ อาหารดังกลา ว เปน การบา น ๔. นักเรยี นทําแบบทดสอบ เร่ือง การเขยี นอธิบาย ข้นั สรปุ ครูและนักเรียนรวมกันสรุปเรือ่ งการเขยี นอธบิ าย

๓๘๖ การวดั และประเมินผล วิธกี าร เครอื่ งมือทใี่ ช เกณฑ สิง่ ท่ีตองการวัด/ประเมิน ตอบคําถาม แบบประเมนิ การตอบ ผานเกณฑการประเมิน ดานความรู คาํ ถาม รอยละ ๘๐ อธิบายหลักการเขียนอธิบาย ดานทักษะและกระบวนการ แบบทดสอบอตั นัย ผานเกณฑการประเมิน เขียนอธบิ ายเร่ืองที่กําหนดให ทดสอบ รอยละ ๘๐ ดานคณุ ลกั ษณะ สังเกตพฤติกรรม แบบประเมินคณุ ลักษณะ ผานเกณฑคณุ ภาพ ๑. ใฝเรียนรู อันพึงประสงค ระดบั ๒ ๒. มงุ ม่นั ในการทาํ งาน

กลุมสาระการเรยี นรูภ าษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที่ ๓ ภาคเรียนท่ี ๒ ๓๘๗ บนั ทึกผลหลังการสอน ผลการเรียนรู ....................................................................................................................................................... ปญหาและอุปสรรค ....................................................................................................................................................... ขอ เสนอแนะและแนวทางการแกไข ....................................................................................................................................................... ลงช่อื ..................................................ผสู อน (...........................................................) วนั ที่ .......เดือน.....................พ.ศ. ....... ความคดิ เห็น / ขอ เสนอแนะของผูบริหารหรือผทู ีไ่ ดรับมอบหมาย ....................................................................................................................................................... ลงช่อื ..................................................ผบู ริหาร (...........................................................) วันท่ี .......เดือน.....................พ.ศ. .......

๓๘๘ ใบความรูเรือ่ ง การเขยี นอธิบาย หนวยการเรยี นรทู ่ี ๔ เร่ือง สรรคํานํามาใช แผนการจัดการเรียนรทู ่ี ๕ เรื่อง การเขยี นอธิบาย รายวชิ าพืน้ ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรียนที่ ๒ ชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ ๓ การเขียนอธิบาย คือ การเขียนเพื่ออธิบายความหมายใหกระจาง หรือขยายความใหมีรายละเอียดชัดเจนข้นึ หรือชี้แจงส่ิงตาง ๆ ใหชัดเจนยิ่งขึ้น งานเขียนที่มีลักษณะเปนการอธิบายน้ี ผูเขียนสามารถนําถอยคํามาเรียบเรียงได อยา งถกู ตอ งเหมาะสม และสละสลวย เพอื่ ใหผ ูอ่นื เขา ใจสง่ิ ตาง ๆ ไดตรงตามทีผ่ ูเขียนตองการ ๑. แนวทางในการเขียนอธิบาย มดี งั น้ี ๑.๑ การเขยี นอธบิ ายจากการสงั เกตสงิ่ แวดลอมในธรรมชาติ จําเปนตองฝกตนเองใหเปนคนชางสังเกต จดจําขอมูลใหแมนยําตองมีวิธีเขียนเปนไปตามลําดับ ไมสับสน รูจกั ใชถ อยคําท่เี หมาะสมดว ย จงึ จะทําใหง านเขียนชวนใหผูอื่นตดิ ตามสิง่ แวดลอมในธรรมชาตทิ ่ีนา สนใจมีอยู มากมาย ถาจะเขียนอธิบายสิ่งเหลานั้นตองสงั เกตดูวา อะไรเปนลักษณะเดนของส่ิงตาง ๆ แลวเลือกกลาวถึงลกั ษณะ สําคญั ที่เหน็ ไดช ัดเจนมาประมวลใหค รบถว น ตวั อยา ง การเขยี นอธบิ ายส่งิ แวดลอมในธรรมชาติ นกภูหงอนหัวน้ําตาแดง เปนนกที่มีขนาดเล็กมาก (๑๔ ซม.) หงอนขนบนหัวมีขนาดสั้น ลําตัวผอมบาง ดานบนลําตัวมีขีดลายสีขาว ขนบริเวณหูสีน้ําตาลแดงมีลายขัดสีขาว ขนปลายหางสีขาว และดานลางลําตัวสีขาว ในประเทศไทยพบในภาคเหนือ เชน ท่ีดอยอินทนนท จังหวัดเชียงใหม และในภาคกลาง เชน อุทยานแหง ชาติแมวงก เปนตน (วชั ระ สงวนสมบตั ิ) ๑.๒ การเขียนอธิบายจากการสังเกตพฤติกรรมของบุคคลเปนการเขียนอธิบายถึงความคิดที่สัมพันธกับ การกระทําตลอดจนวธิ ีทําส่ิงตาง ๆ ตวั อยา ง การเขียนอธบิ ายถงึ ความคิดท่สี มั พันธกบั การกระทาํ ขา วหนา ไกน่ึงกุนเชียงเหด็ หอม นาํ กระทะต้ังไฟใสน้ํามันพอรอน ใสต น หอมซอย กระเทียมสับผัดจนหอม นาํ ไก กนุ เชยี ง และเหด็ หอม นาํ ถวย ผสมนาํ้ ซปุ ไก นํ้าเหด็ หอม ซอี ิ๊วดาํ ซีอ๊วิ หอย นาํ้ มันงา พรกิ ไทยขาว เทลงในถวยขา ว แลวนาํ ไปน่งึ จนกระท่ังสกุ พอสุก นําถวยคว่ําลงเอาสวนที่มีไก กุนเชียง เห็ดหอมไวขางบน แตงหนาดวยผักชี ทานกับแตงกวา พริกชี้ฟาเขียวหั่น และ ตน หอม (หมกึ แดง เดลนิ ิวส ฉบับวนั ศกุ รท ี่ ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๗) ๑.๓ การเขยี นอธิบายเหตุผล การเขียนอธิบายเหตุผล จะพบในงานเขียนรูปแบบตาง ๆ กัน เชน เรียงความ บทความ คําปราศรัย โอวาท สุนทรพจน คําไวอ าลยั คาํ กลา วสดุดี ฯลฯ

กลุมสาระการเรยี นรูภาษาไทย ชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ ๓ ภาคเรียนที่ ๒ ๓๘๙ ตวั อยา ง การเขียนอธิบายเหตุผล คนฉลาด เมือ่ เราหาเงนิ หาทองได เรากค็ วรใชใหมันเปน ประโยชน ใชส าํ หรับตนบาง กินอยู เคร่ืองนงุ หม จดั บานจัดเรือน ตามสมควรแกฐานะ เหลือจากนั้นเราก็แบงสรรปนสวนบําเพ็ญสิ่งที่เปนประโยชนแกเพื่อนมนุษย ชวยสรางส่ิงท่ีควร สราง เชน โรงเรียน โรงพยาบาล สถานสงเคราะหค นชรา เปน ตน เราอยสู บาย มีทรพั ยส ินเงนิ ทองจับจายใชสอย เรากน็ ึกถงึ ความลําบากของคนเหลา นน้ั บาง โดยชว ยอนุเคราะห เก้ือกูลเขาตามฐานะ หรือวา เรามีปญญา มีสมอง มีเงนิ ทอง แทนทจี่ ะน่ังใหเ ขากูทาเดียว เรากเ็ อาไปหมนุ สรา งโรงงาน ประเภทตาง ๆ ก็เทากับสงเคราะหเพ่ือนมนุษยเหมือนกัน เพราะคนท่ียากจนจะไดเขาไปอาศัยเปนกรรมกรรับใชใน โรงงาน ทาํ ใหการเงินหมุนเวียน คนเหลานน้ั ไดกนิ ไดใชอยู เรากน็ อนสบายเพราะวา ทุกคนมงี านทาํ กนั ท่ัวถึง โจรผรู า ย กล็ ดนอ ยลงไป เราไมต อ งหวาดระแวง กลางคนื ก็นอนเปนสุข หลบั เปนสขุ อยางนีเ้ ปนการสงเคราะหทั้งเขาทั้งเรา รจู กั ใชส ง่ิ ท่เี รามใี หเ ปน ประโยชนแกเพอ่ื นมนษุ ย คนเหลานี้ เราเรยี กวา เปน คนฉลาดใชเ งนิ เปน พระธรรมโกศาจารย (ปญ ญานนั ทภกิ ขุ) ๒. มรรยาทในการเขียนอธบิ าย การเขียนท่ีสมั ฤทธผ์ิ ลนนั้ คือ การเขียนทผี่ ูอา นเขา ใจตรงตามท่ีผูเขยี นตองการ การใหเกิดความประทับใจ ในขอเขียนน้ันๆ การเขียนจึงตองอาศัยการฝกฝนและแบบอยางในการเขียน ผูเขียนจึงตองรูลักษณะของเร่ืองท่ีจะ เขยี น รูจักผอู า นและจุดมุงหมายของการเขยี น ดงั นน้ั ผูเขยี นควรตระหนักในขอ คดิ ทีใ่ สลงในงานเขียน มารยาทในการเขียน มขี อ ปฏบิ ตั ิ ดงั นี้ ๒.๑ เขียนใหถูกตองตามอักขรวิธี โดยใชสระ พยัญชนะ และวรรณยุกตใหถูกตอง การแบงวรรคตอน ควรระมดั ระวังใหมาก เพราะถา เวนวรรคผดิ อาจทาํ ใหผดิ ความหมาย ๒.๒ การนําขอความของผูอ่ืนมาเขียน ตองใหเกียรติเจาของของขอความน้ัน โดยอางอิงแหลงท่ีมา ใสเ ครื่องหมายอัญประกาศคลมุ ขอความทีย่ กมาอาง เชน \\\"(ขอความ)\\\" จากหนงั สือ \\\"(ชอ่ื หนงั สือ)\\\" ของ \\\"(ชอ่ื ผแู ตง )\\\" ๒.๓ ขอเขียนน้ันตองไมทําความเดือดรอน รําคาญใจ และเกิดความเสียหายแกผูอ่ืน เชน เขียนชื่อ- นามสกลุ ยศ ตาํ แหนง ไมถกู ตอ ง ใชภาษาที่ทาํ ใหเกิดความเขา ใจผิด หรอื มคี วามหมายถึงสงิ่ ไมดไี มงาม ๒.๔ ไมเขียนขอความพาดพิงใหผูอื่นเสียชื่อเสียง ซ่ึงอาจถูกฟองเรียกคาเสียหายในขอหาหม่ินประมาท ไมควรใชอ ารมณข องตนเองในการเขยี นวิจารณผ อู ่นื โดยปราศจากเหตุผล และขอเท็จจริง ๒.๕ เขียนสิ่งท่ีมีคุณคาและเปนประโยชนตอตนเองและสวนรวม ทั้งดานความรู ความบันเทิง เพื่อใหเกิด ความสามคั คี และความสงบสขุ แกสังคม และประเทศชาติ การเขียนอธิบายเปนวธิ ีการเขียนชี้แจงความรู ขอมลู ขา วสาร ใหเขาใจไดชัดเจน ดังนัน้ การเขียนอธิบายท่ีดี ยอ มทาํ ใหสามารถเขา ใจไดช ัดเจนมากข้ึน จงึ ควรพยายามเขยี นอธบิ ายใหด ี โดยการหมน่ั เขยี นและอานขอ ความที่เปน การอธิบาย เพื่อพัฒนาทักษะการเขียน และควรตระหนักถึงมารยาทในการเขียน เพราะจะชวยสงเสริมใหงานเขียน นนั้ มีคณุ คา

๓๙๐ ใบงานเรอ่ื ง การเขียนอธบิ าย หนว ยการเรียนรูท่ี ๔ เรื่อง สรรคํานํามาใช แผนการจัดการเรียนรูท ่ี ๕ เรือ่ ง การเขียนอธิบาย รายวิชาพืน้ ฐานภาษาไทย รหสั ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นท่ี ๒ ช้ันมธั ยมศึกษาปท ี่ ๓ คําช้ีแจง ใหน ักเรียนเขียนอธิบายอาหารที่ฉนั ชอบโดยบอกวิธีและขั้นตอนในการปรงุ อาหาร ……………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

กลมุ สาระการเรียนรูภาษาไทย ชัน้ มัธยมศึกษาปท่ี ๓ ภาคเรยี นที่ ๒ ๓๙๑ แบบทดสอบเรื่อง การเขยี นอธิบาย หนวยการเรียนรูท่ี ๔ เร่อื ง สรรคาํ นํามาใช แผนการจดั การเรียนรูท่ี ๕ เรอ่ื ง การเขยี นอธิบาย รายวชิ าพนื้ ฐานภาษาไทย รหัส ท๒๓๑๐๒ ภาคเรยี นที่ ๒ ช้นั มธั ยมศึกษาปท ี่ ๓ คําช้แี จง ใหนกั เรียนเลอื กเขยี นอธบิ าย เพยี ง ๑ เร่อื ง ๑. ขับขี่อยางปลอดภยั ๒. แหลงทองเทย่ี วท่นี า สนใจ ๓. ชว ยกนั ลดโลกรอน เรอ่ื ง.................................................. ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................... (การเฉลยใหอยใู นดลุ ยพนิ ิจของผูสอน)