351 #MAKULAT: 1. Ақыл жəне ойлау арқылы түсінілуі жəне аңғарылуы мүмкін болған нəрселер. 2.Ақылға жəне логикаға сүйенген білімдер жəне ойлар. #MAKULAT-I SIRFE: Тек қана ақыл жəне ой арқылы түсінілуі мүмкін нəрселер. #MAKULE: Мақұл болған, ақылға қонымды болған. #MAKULİYET: Ақылға қонымдылық. #MAKULÜ'L-MANA: Мағынасы жəне себебі ғана ақылға түсінікті бола алады. #MAKÛS: Керісінше, теріс, қарама-қарсы, қайшы. #MAKÛSEN: Теріс болып, керісінше болып, қарама-қарсы болып, қайшы болып. #MA'KÛSEN MÜTENASİB: Кері пропорционал, бір-біріне керісінше өлшем болу (біреуінің артуы екіншісінің азаюына байланысты болған пропорционалдық, өлшемдік). #MÂLÂMÂL: Топ-толы, аузына дейін лық толы. #MALAYANİ: Пайдасыз, бос, керексіз. #MALAYANİYAT: Пайдасыз, бос жəне керексіз нəрселер. #MALAYANİYAT-I REZİLE: Масқара қылатын бос нəрселер, ұятқа қалдыратын орынсыз пікір мен сөздер. #MÂLÂYUTAK: Шыдай алмайтын, күш жетпейтін. #MAL-I HARAM: Харам мүлік, ислам дініндегі нақты тыйым салынған мүлік. #MAL-I MUKADDES: Киелі, қасиетті мүлік. #MAL-I MÜŞTEREK: Ортақ мүлік. #MÂLÎ: Толы. #MAL-I UMUMÎ: Жалпының мүлкі, əркімге тиесілі мүлік, баршаға қатысты мүлік. #MÂLİK: Ие, қожайын, мүлік иесі. #MÂLİKÎ: Менің ием, қожайыным. * Малики мəзхабынан. #MÂLİK-İ EBEDÎ: Мəңгі бар болған, əрбір нəрсенің иесі болған Аллаһ(жж), соңы болмаған жəне əрбір нəрсеге ие болған Аллаһ(жж). #MÂLİK-İ HAKİKÎ: Әрбір нəрсенің шынайы иесі болған Аллаһ (жж). #MÂLİK-İ KERİM: Жарылқауы, сыйлығы жəне жақсылығы көп болған (Kerim) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі болған Аллаһ (жж). #MÂLİK-İ MÜLK: Мүліктің иесі жəне əлемнің тек бір ғана билеушісі (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ RAHÎM: Өте мейірімді жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі болған Аллаһ (жж). #MÂLİK-İ RAHÎM-İ KERİM: Өте мейірімді (Rahim) жəне мол сыйлық, игілік жəне икрам иесі (Kerim), əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ YEVMİDDİN: Ақіреттегі есеп күнінің иесі (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ YEVMİ'D-DİN: Ақіреттегі есеп күнінің иесі (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ ZÎŞAN: Атағы өте жоғары (Zȋşan) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ ZÜLCELAL: Шексіз ұлылық жəне ұлылардың иесі (Zülcelal) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİK-İ ZÜLKEMAL: Шексіз жоғары жəне кемелділіктердің иесі (Zülkemal) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİKİYET: Иелік, қожайындық. #MÂLİKÜ'L-BİHAR: Теңіздер иесі. #MÂLİKÜ'L-MÜLK: Мүліктің иесі жəне əлемнің тек бір ғана билеушісі (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİKÜ'L-MÜLK-İ ZÜLCELAL: Шексіз ұлылық жəне ұлылардың иесі (Zülcelal) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MÂLİKÜ'L-MÜLKİ ZÜLCELAL: Шексіз ұлылық жəне ұлылардың иесі (Zülcelal) жəне əрбір нəрсенің шынайы иесі (Malik) болған (Аллаһ ж.ж.). #MALİYE: Қаражат. #MA'LUL: Ауру, дерт, сырқат, науқас, мүгедек, сал.
352 #MA'LULİYET: Негізгі себеп, бір себепке байланысты болып жарыққа шығу, себепке қатыстылық. #MALÛM: Мəлім, білінген, белгілі, анық. #MALÛMAT: Мəліметтер, мағлұматтар, білімдер. #MALÛMAT-I KALBİYE: Жүректегі білімдер, адам ішінде тыныштық тапқан ілімдер. #MALÛMAT-I SÂBIKA: Ескі ілімдер, бұрыңғы уақыттан қалған ілімдер. #MALÛMAT-I YAKÎNİYE: Күдікке орын қалдырмаған нақты жəне толық сенімді ілімдер. #MALÛME: Мəлім, білінген, белгілі, анық. #MALÛMİYET: Біліну, белгілі болу, анықтық. #MALÛM-U ÂLÎLERİ: Жоғары тұлғаныздың білгені секілді. #MALÛM-U FAZILANELERİ: Жоғары фазилетті (жоғары қабілетті) тұлғаныз жағынан білінген. #MALÛM-U FÂZILANELERİ: Жоғары фазилетті (жоғары қабілетті) тұлғаныз жағынан білінген. #MALÛM-U ÜSTADANELERİ: Қадірлі ұстаз тарапынан білінген. #MALZEME: Керек нəрселер, қажет құралдар. #MALZEME-İ CERRAHİYE-İ RUHİYE: Ота жасағандай рухтың терең жақтарына еніп науқас ойлардан ажырату керекті құралдар, (ауысп.) рухани жəне саналық жаңылыс ілімдер мен жаман ойлардан тазарту үшін керекті дұрыс ілімдер жіне қайнар көздер. #MALZEME-İ CİHADİYE-İ VAHDANİYE: Аллаһтың (жж) бірлігін қорғау үшін керекті құралдар, (ауысп.) дінсіздерге қарсы Аллаһтың (жж) бар екенін жəне бір екенін қорғау үшін керекті қуатты шайқалмайтын ілімдер жəне көзқарастар. #MALZEME-İ MÜBAREKE: Берекетті құралдар, (ауысп.) дін ақиқаттарын қорғау үшін Құранан шыққан қуатты жəне шайқалмайтын білімдер. #MÂMELEK: Мал мүлік түрінен ие болған нəрселер. #MAMHURAN: Шығыс Түркияда өмір сүрген тайпаның аты. #MAMO: Әкенің інісі. #MAMUL: Жасалған, өндірілген. #MAMULÂT: 1. Жасалған, дайындалған, өндірілген. 2. Өнім, бұйым, дайын зат. #MAMULÂT-I KUDRET: Аллаһтың (жж) құдіретінің туындылары. #MANA: Мəн, мағына. #MANA-İ REMZ: Рəміздік мағына; бір-екі ишаратпен түсінікті болатын мағына. #MANA-YI ASLÎ: Негізгі мағына. #MANA-YI ÂYET: Аяттың мағынасы. #MANA-YI DİNDAR CUMHURİYET: «Діндарлық республика» мағынасын алған ресбулика. #MANA-YI HAKİKAT: Ақиқат мағынасы. #MANA-YI HAKİKÎ: Ақиқи мағына, шынайы мағына. #MANA-YI HARFÎ: Әріптік мағына, бір нəрсенің өзінен бұрын жасаушысын танытқан жақпен беретін мағынасы, бір туындының немесе болмыстың, өзіне қатысты ерекшеліктерін емес те жасаушысының ие болған ерекшелік жəне сипаттарын шағылыстырған, шығарған мағына. #MANA-YI HİLAFET: Халифалықтың мағынасы, Ислам мемлекетінің басшысы. #MANA-YI İBADET: (бір немесе əрекеттің) ғибадат мағынасы. #MANA-YI İRŞADÎ: (бір сөздегі) иршадпен қатысты мағына, ескерту жəне тура жолды көрсетумен қатысты болған мағына. #MANA-YI İSMÎ: Бір туынды немесе болмыстың, жасаушысынан тыс түрде тек өзіне қатысты ерекшеліктерін баяндайтын мағына. (Бұндай мағына немесе көзқарас түрі; туындының немесе болмыстың жасаушыны танытатын жағын көрмеу, жасаушысын ешқандай есепке алмау, тақырыпты жасаушысынан тыс, өз алдына тəуелсіз болмыс немесе оқиға деп көру).
353 #MANA-YI İŞARÎ: Ишари мағына, ашық түрде емес кейбір астарлы түрде ишарат етілген мағына. #MANA-YI İŞARÎ-İ KÜLLÎ: Жалпылама ишара етілген мағына. #MANA-YI KELİMAT: Сөздердің мағынасы. #MANA-YI KEREM: Жомарттылық мағынасы. #MANA-YI KEREM VE LÜTFU: Жарылқау мен жомарттылық мағынасы; жасалған іс немесе туындының «мол сыйлық жəне жомарттық» үшін болғандығын баяндайтын мағына. #MANEN: 1. Мағынауи жақтан, рухани тұрғысынан, мағынауи түрде. 2. Мағына бойынша, мағына жағынан. #MANEND: Ұқсас. Теңдес. Сияқты, тəріздес, сықылды. #MANEND-İ BELÂBİL: Бұлбұлдар сияқты. #MANEVÎ: Мағынауи əлеммен қатысты, көрінбеген ішкі əлеммен байланысты, мағынамен қатысты, зат түрінде болмаған. #MANEVİYAT: Мағынауи болған, мағына əлемімен қатысты болған. #MANEVİYATEN: Руханият тұрғысынан, рухани құндылықтар жағынан. #MANEVİYAT-I KALBİYE: Жүректегі рухани сезімдер, жүрекке тəн рухани күштер, қабілеттер жəне икемділіктер. #MANEVİYE: Мағынауи. #MANEVRA: Маневра, сынақ, практика, тəжірибе үшін жасалған практика, əскери жаттығу. #MANEVRA-İ ULVÎ: Үлкен маневра, үлкен практика, үлкен əскери жаттығу. #MANGA: Шамамен он сарбаздан құралған кішкентай əскери бөлімше. #MANİ: Кедергі, тосқауыл. #MÂNİ: Кедергі, тосқауыл. #MANİALAR: Кедергілер, тосқауылдар. #MANİDAR: Мағыналы, мəнді. #MANİDARANE: Мағыналы түрде. #MANİE: Кедергіге, тосқауылға. #MANİYE: Кедергіге, тосқауылға. #MANİİ: Кедергіні, тосқауылды. #MANİ-İ AKLÎ: Ақыл қабылдайтын кедергі. #MANİ'-İ HERKEMAL: Әрбір кемелдікке жəне жоғары сипатқа кедергі. #MANİ-İ İSTİFADE: Пайдалануға кедергі. #MANSIB: Қызметшілік. * Мемлекеттік қызмет. #MANSUR: Жəрдем көрген, жəрдем қылынған. * Жеңімпаз, жеңген, жеңуші. #MANTIK: Логика, қисын, дұрыс ойлау жəне дұрыс нəтиже шығару қағидаларын зерттейтін ілім. #MANTIKEN: Логика, қисын тұрғысынан. #MANTIKÎ: Логика, қисынмен қатысты, қисынға сай. #MANYETİZMA: Гипноз; сендіру (ұйыту) арқылы бір түрлі жартылай ұйықтату жағдайына кірген адамды өзіндік тұлғалық ой еркінен ажырату жəне жасалған сендіруімен əрекет еткіздіру. #MANZAR: 1. Қарау немесе бақылау жері. 2. Көрініс. #MANZAR-I A'LÂ: Ең жоғары бақылау жері, ең жоғары қарайтын орын. #MANZUM: Ретті, тəртіпті, жүйелі. #MANZUMAT: Жүйелер, системалар, планеталар тобы. #MANZUMAT-I ŞÜMUSİYE: Ғарыштағы түрлі күн жүйелері. #MANZUME: 1. Жүйелі жəне шумақты өлең жолдары. 2. Система, жүйе. #MANZUME-İ HAKİKAT: Ақиқат манзумесі, бір жүйемен тұтасқан ақиқаттар (ақиқаттарды көрсеткен туындылар). #MANZUME-İ RAHMET: Аллаһтың (жж) кең мейірімділігімен жаратылған жүйелі, тəртіпті жəне жанды өнер туындысы. #MANZUME-İ ŞEMSİYE: Күн системасы, күнге байланған планеталар тобы. #MANZUR: Көрінген. #MANZUR-U ÜSTADANELERİ: Сіз Ұстазымыздың назарына.
354 #MARAZ: Науқастық, ауру, сырқат, дерт. #MARAZ-I ASABÎ: Жүйке ауруы. #MARAZ-I HAYALÎ: Қияли науқастық, қиялдарға берілу науқастығы. #MARAZ-I HAYAT-I İÇTİMAÎ: Қоғамдық өмірге қатысты дерт, қоғамдық өмірдегі бұзғыншылық. #MARAZ-I İÇTİMAÎ: Қоғамға тəн дерт, қоғамдағы бұзғыншылық. #MARAZ-I KALB: 1. Жүрек науқастығы. 2. (ауысп.) жүрекке орналасқан рухани науқастық; сенбеушілік, күдікшілдік секілді діннен жəне тура жолдан алыстататын ой мен көзқарас. #MARAZ-I KALBÎ: 1. Жүрек науқастығы. 2. (ауысп.) жүрекке орналасқан рухани науқастық; сенбеушілік, күдікшілдік секілді діннен жəне тура жолдан алыстататын ой мен көзқарас. #MARAZ-I MUZIR: Зиянды науқастық. #MARAZ-I RUHANÎ: Рухтағы науқастық, рухтың кемелденуіне жəне рухани дамуға кедергі болған (менменшілдік, мақам жəне беделді болуды жақсы көрушілік секілді) теріс ойларға жəне қалауларға берілу. #MARAZ-I RUHÎ: 1. Рухани (психикалық) науқастық. 2. (ауысп.) діннен жəне тура жолдан алыстататушы, рухтың мағынауи кемелденуі жəне дамуына кедергі жасайтын ойлар, көзқарас жəне сезімдердің ауытқуы. #MARAZ-I VESVESE: Күдік пен елестету науқастығы. #MA'REKE: Соғыс, айқас алаңы. * Айқас, соғыс, ұрыс. #MAREŞAL: Соғыста жеңімпаз генералдарға берілген лауызым. #MA'REZ: Көрме, көрініс жері. #MÂRIK: Дінсіз. #MÂRİC: От, жалын. #MARİFE: Белгілі, білінген. * Араб грамматикасында сөздің басында келген, сөзді айқын білінген жағдайға келтірген жəне \"harf-i tarif\" деп аталған \"elif пен lam\" қосымшасы. #MARİFET: Білу, тану. #MARİFET-AŞİNA: Tанып-білуге дағдыланған, танып-білуге бейім жəне хабарлы. #MARİFET-İ İLAHİYE: Аллаһты (жж) білу жəне тану. #MARİFET-İ İMANİYE: Иманға қатысты ілім, иман ілімі. #MARİFET-İ İSLÂMİYE: Ислам дініне қатысты ілім, ислам ілімі. #MARİFET-İ KÂMİLE: Толық білу жəне тану. #MARİFET-İ KUDSİYE: Киелі ілімдер, Аллаһты (жж) танумен қатысты ілімдер. #MARİFET-İ RABBANİYE: Раббани ілім, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһ (жж) жөніндегі ілім. #MARİFET-İ SÂNİ': Шебер жаратушы болған Аллаһты (жж) тану жəне білу. #MARİFET-İ TAKVA: Аллаһтан (жж) қорқып күнəлардан сақтануға бағыттайтын білім. #MARİFET-İ TAM: Толық білу жəне тану. #MARİFET-İ TAMME: 1. Аллаһты (жж) есім жəне сипаттарымен толық жəне кемшіліксіз түрде білу жəне тану. 2. Толық жəне кемшіліксіз, қатесіз білу. #MARİFET-İ TASAVVURİYE: Ойға сүйенген ілім, ақылда ойланылған ілім. #MARİFET-İ ZÜLCELAL: Шексіз ұлылық пен ұлықтылық иесі болған (Аллаһты (жж)) есім жəне сипаттарымен тура түрде білу жəне тану. #MARİFETNAME: Мағрифет кітабы жəне жазуы, Аллаһты (жж) танаттырған жəне білдірген жазу. #MARİFETULLAH: Аллаһты (жж) есім мен сипаттарымен білу жəне тану. #MARİZ: 1. Науқас. 2. Дертті. #MARÎZ: 1. Науқас. 2. Дертті. #MARUF: Танымал, белгілі, мəшһүр. #MARUFE: Білінген, танылған. #MARUFİYET: Білінгендік, танылғандық, мəшһүрлік.
355 #MARUF-U KERHÎ: Өлгеннен кейін Хз.Қызырдың (ас) өміріне жақын өмірге қол жеткізген жəне өлімі де өмірі сияқты болған, басқа өлілерден əлдеқайда күшті өмір мəртебесіне ие болған мəшһүр əулие. #MARUZ: Тап болған, душар болған жағдайда, нысана. #MARUZAT: Ұсынылғандар, білдірілгендер. #MARUZAT-I HUSUSİYE: Жекеше түрде ұсынылған білімдер, ойлар немесе тілектер. #MARUZ-U FENA: Жоқтыққа тап болған, аяқталуға нысана болу, көшіп кетуге душар болған жағдайда. #MARUZ-U TAGAYYÜR: Өзгеруге тап болған, аяқталуға нысана болу, көшіп кетуге душар болған жағдайда. #MARZÎ: Разы болатын, риза болатын, қабыл ететін, ризасы, ризашылығы. #MARZÎ-İ İLAHÎ: Аллаһтың (жж) ризасы, Аллаһтың (жж) ризашылығы. #MARZÎ-İ NEBEVÎ: Пайғамбардың (асм) ризасы, пайғамбарымыз Хз.Мұхаммедтің (асм) ризашылығы. #MARZİYAT: Разы болынғандар, разы болынған нəрселер, ұнатылған жəне разы болынған хал мен əрекеттер. #MARZİYAT-I İLAHİYE: Аллаһтың (жж) ризасына сай нəрселер (істер, əрекеттер, мінездер). #MARZİYAT-I RABBANİYE: Аллаһтың (жж) разы болған, ұнатқан жəне қабылдаған нəрселер, Аллаһ (жж) тарапынан ұнатылған ғибадат, іс жəне қылықтар. #MARZİYAT-I RAHMANİYE: Өте мейірімді болған Аллаһтың (жж) разылығына сай ғибадат, іс жəне қылықтар. #MÂSADAK: Сəйкес келген, сай болған нəрсе немесе тұлға. #MASARİF: Шығындар, шығыстар, жұмсаулар. #MASARİFAT: Шығындар, шығыстар, жұмсалынған қаражаттар. #MASARİF-İ TABİYE: Баспа шығындары, басылым шығыстары. #MASDAR: 1.Негіз, қайнар көз, бұлақ. 2.(ауысп.) жасаушы, іс жасаған, айыпкер. 3.(лек.) Етістікті білдірген сөз түбірі (жасау, оқу, бару т.б.). #MASDAR-I FEYZ: Фейіздің бұлағы, Құран жəне иманға қатысты ілімнің бұлағы. #MASDAR-I MERRE: (лек.) Істің (əрекеттің, қимылдың) бір рет жасалғандығын білдірген етістіктің түбірі. #MASDARİYET: Масдар болу жағдайы: 1. Қайнар көз болу, негіз болу. 2. (ауысп.) жасаушы болу, іс істеуші, бастауыш болу жағдайы. #MASDARLIĞA: Қайнар көз болуға, негіз болуға. #MASDUK: Расталған, дұрыстығы қабылданған. #MASİVA: Одан (Аллаһтан ж.ж.) басқа əрбір нəрсе. #MASİVAPERESTLER: Аллаһтан (жж) басқа нəрселерді илаһ орнына қойған, илаһ секілді табынған, тəуелді болған. #MASİVAULLAH: 1. Аллаһтың (жж) масивасы, Аллаһ (жж) тарапынан жаратылған əрбір нəрсе, Аллаһтан (жж) басқа əрбір нəрсе. 2. Бұл дүнияға қатысты əрбір нəрсе. #MASİVA-YI İLAHİYE: Аллаһтан (жж) басқа əрбір нəрсе, бұл дүнияға қатысты əрбір нəрсе. #MASİYET: Күнə, Аллаһқа (жж) қарсы бас көтеру немесе бағынбаушылық. #MASİYET-İ KÜFRİYE: Кəпірлік арқылы жасалған үлкен күнə жəне Аллаһқа (жж) бас көтеру. #MASKARA: Сайқымазақ, күлкі болу, масқара болу, күлдіргі, күлкілі. #MASKARA-ÂLÛD: Масқаралық аралас, күлкі араласқан. #MASKARACA: Масқараша, күлкі болу жағдайындағы. #MASKARALIKTAN: Күлкі болудан, масқаралықтан. #MASLAHAT: 1.Пайда, табыс, олжа. 2. Қайыр, игілік. 3. Мақсат, мүдде. 4. Керектірген себеп, сылтау. 5. Келісім, татуласу, тыныштық жəне тəртіптілік. 6. Іс, қайырлы іс.
356 #MASLAHATDAR: Пайдалы. #MASLAHATTAR: Пайдалы. #MASLAHATEN: Пайдалық тұрғысынан. #MASLAHAT-I ÂMME: Жалпы пайда, əркімге қатысты пайда. #MASLAHAT-I BEŞER: Адамның игілігі жəне пайдасы. #MASLAHAT-I BEŞERİYE: Адамзат игілігі жəне пайдасы. #MASLAHAT-I EZANİYE: Азанның оқылуындағы мақсат жəне пайда, азанның пайдасы. #MASLAHAT-I HAYAT-I İÇTİMAİYE: Қоғамдық өмірдің игілігі жəне пайдасы (тыныштығы). #MASLAHAT-I HÜKÛMET: Үкіметтің қалағаны, көздеген мүддесі жəне пайдасы. #MASLAHAT-I İÇTİMAİYE: Қоғамның игілігі жəне пайдасы. #MASLAHAT-I İHTİYAC-I BEŞERİYE: Адамның мұқтаждығын өтейтін игі жəне пайдалы істер. #MASLAHAT-I İRŞAD-I UMUMÎ: Әрбір уақыт əркімнің ескертілуі жəне тура жол көрсетілуіндегі мақсат жəне пайда. #MASLAHAT-I İSLÂM: Исламның көздеген игілік жəне пайда. #MASLAHAT-I İSLÂMİYE: Исламның көздеген игілік жəне пайда. #MASLAHAT-I MİLLET: Халықтың игілігі жəне пайдасы (тыныштығы). #MASLAHAT-I MÜRSELE: Алға қойылған пайда, (фикх) белгілі бір жағдайда не істеу керек екені Құран жəне хадисте ашық үкім болмаса, соған байланысты дін ғалымдарының шешімі немесе алынған шешімге сүйеніп жəне себеп қылып алға қойылған игілік жəне пайда. #MASLAHAT-I NURİYE: Рисале-и Нұрдың Құран жəне иманға қызмет мақсатына сай ісі. #MASLAHAT-I UMUMİYE: Әркім үшін ортақ игілік жəне пайда. #MASLAHATKÂRANE: Пайдалы түрде. #MASNU: Өнерлі жаратылған болмыс, өнерлі туынды, мақұлық. #MASNU': Өнерлі жаратылған болмыс, өнерлі туынды, мақұлық. #MASNUA: Өнерлі туындыға, өнерлі жаратылған болмысқа. #MASNUAT: Өнерлі туындылар, өнерлі жаратылған болмыстар. #MASNUAT-I CEMİLE: Әдемі өнерлі жаратылған болмыстар, өнерлі жаратылған əдемі болмыстар. #MASNUAT-I FÂNİYE: Фəни, келіп кетуші жəне өткінші өнерлі жаратылған болмыстар. #MASNUAT-I İLAHİYE: Аллаһтың (жж) өнерлі жаратқан болмыстары. #MASNUAT-I MUNTAZAMA: Тəртіпті жəне жүйелі болып жаратылған болмыстар. #MASNUAT-I RABBANİYE: Әрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) өнерлі жаратқан болмыстары. #MASNUAT-I SAĞİRE: Кішкентай өнерлі болмыстар, өнерлі жаратылған кішкентай болмыстар. #MASNUAT-I SAYFİYE: Жаз маусымында өмір сүре алатын түрден жаратылған болмыстар, жаздық жаратылыстар. #MASNUİYET: Жаратылғандық, өнерлі түрде жаратылу. #MASNUU: Өнерлі жаратылған болмыс, өнерлі туынды, мақұлық. #MASNU-U MÜNEVVER: Аллаһтың (жж) өнер сұлулығын шағылыстырған туынды. #MASNU-U VÂHİD: Өнерлі түрде жаратылған бір болмыс. #MASNUUN: Өнерлі болмысын. #MASNUUYUM: Өнерлі жаратқан болмысымын. #MASON: Дін жəне ұлтқа қарсы масондық ұйымның мүшесі. #MASONLUK: Өз мүдделері үшін өте зымияндық жасырын жоспарлармен адамдарды əртүрлі азғындықтарға, бүліктерге, бұзғындықтарға итермелеп озбырлыққа əрекеттенген жəне дінсіздікті, имансыздықты жаю үшін шұғылданған дінсіз, имансыз жасырын ұйым. #MASRAF: Жұмсау, шығындау. #MASRUF: Жұмсалған, шығындалған. #MASRUF-U LEHİ: Оған жұмсалған. #MASS: Ему.
357 #MASSEDEBİLMESİ: Еме алуы. #MASSEDER: Емеді. #MASSETMİŞ: Емген. #MASUM: Бейкүнə, күнəсіз. #MASUMANE: Күнəсіз түрде, күнəға былғанбаған. #MASUME: Күнəсіз əйел, күнəсіз əйел. #MASUMEN: Күнəсіз болып, күнəсіз түрде. #MASUMİYET: Бейкүнəлық, күнəсіздік. #MASUMİYET-İ ENBİYA: Пайғамбарлардың (ас) күнə істемеуі, пайғамбарлардың күнəдан сақталуы жəне таза болуы. #MASÛN: Сақтанған, сақталынған, қорғау астында болған. * Мықты, төзімді, берік. #MASÛNİYET: Сақтану, қорғаныста болу, сенімділік астында болу. #MÂŞÂALLAH: 1. Аллаһтың (жж) қалағаны секілді, Аллаһтың (жж) қалауы болады. 2. «Аллаһ қорғасын», «Аллаһ сақтасын» деген мағынаға келеді. #MAŞRABA: Сапты аяқ, су құйылатын ыдыс, су ішетін кішкентай ыдыс. #MAŞRIK: Шығыс. #MAŞRIK-I NURU: (Рухани) жарық көзі, нұрдың (рухани жарықтың) туған жері. #MAŞUK: Сүйікті, ғашық дəрежесінде сүйілген. #MAŞUKA: Сүйікті, ғашық дəрежесінде сүйілген. #MAŞUKASI: Сүйіктісі, ғашық дəрежесінде сүйгені. #MAŞUKU: Сүйіктісі, ғашық дəрежесінде сүйгені. #MAŞUK-U LÂYEZALÎ: #MAŞUK-U MECAZÎ: Ғашық болып сүюге себеп болған ерекшеліктерді Аллаһтың (жж) жарылқауы жəне жаратуы болғанын ұмытып сүйілген өлетін, фəни жаратылыс; шынайы жақсы көруге лайық болмаған сүйікті. #MAŞUKUM: Ғашығым, сүйіктім, өте жақсы көргенім. #MAŞUKUNDAN: Сүйіктісінен, ғашық болғанынан, ғашығынан. #MATARA: Әскерлердің қолданған кішкентай су құтысы. #MATBA': Баспахана, баспа үйі. #MATBAA: Баспахана, баспа үйі. #MATBAA-İ EBUZZİYA: Әбузия баспаханасы. #MATBAA-İ EVKAF: Фонд баспаханасы. #MATBAA-MİSAL: Баспахана сияқты, баспа үйі секілді. #MATBAH: Асхана. #MATBAHA-İ KUDRET: Құдірет асханасы, Аллаһтың (жж) шексіз құдіретінің асханасы. #MATBAHA-İ KUR'AN: Құран асханасы. #MATBAHA-İ MU'CİZNÜMA: Мұғжизалар көрсеткен асхана. #MATBAHA-İ MU'CİZ-NÜMA: Мұғжизалар көрсеткен асхана. #MATBAHA-İ RABBANİYE: Раббани асхана, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) асханасы. #MATBAHA-İ RAHMET: Рахмет асханасы, Аллаһтың (жж) мейірімділік асханасы. #MATBAH-I RABBANÎ: Раббани асхана, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) асханасы. #MATBU: Баспаханада басылған. #MATBU': Баспаханада басылған. #MATBUAT: Баспасөз. #MATBUAT ÂLEMİ: Баспасөз əлемі. #MATBUAT KANUNU: Баспасөз заңы. #MATBUAT LİSANI: Баспасөз тілі, баспасөз жолы. #MATBUATIMIZDA: Баспасөзімізде. #MATBUUN: Басылғанның, басылып шыққанның. #MATEM: Жылау, еңіреу, қайғы-қасіреттен зарлану, аза тұту. #MATEMHANE: Жылап-сықтау жері, аза тұту жері.
358 #MATEMHANE-İ UMUMÎ: Әркімнің жылап-сықтау, жалпының қайғы-қасіреттен жылап зарланған жері. #MATEMHANE-İ UMUMİYE: Әркімнің жылап-сықтау, жалпының қайғы-қасіреттен жылап зарланған жері. #MATEM-İ UMUMÎ: Әркім жылаған жер. #MATERYAL: Материал, керекті нəрселер. #MATERYALİST: Материалист, əрбір нəрсені материалмен бағалаған. #MATERYALİZM: Материалистік көзқарас. #MATİYYE: Мініс аты, көлік. #MATLA': Шығу жері, күннің шыққан жері. #MATLAB: Қалау, тілек. #MATLAB-I A'LÂ: Ең үлкен мақсат жəне талап-тілек. #MATLAI: Шығу жері. #MATLA'-I ŞEMS-İ FÜYUZAT: Фейіздер күнінің шығу жері, фейіздер берген күннің шыққан жері. #MATLA'IYLA: Шығу жерлерімен. #MATLA-I ŞEMS-İ FÜYUZAT: Фейіздер күнінің шығу жері, фейіздер берген күннің шыққан жері. #MATLA'-İ ŞEMS-İ FÜYUZAT: Фейіздер күнінің шығу жері, фейіздер берген күннің шыққан жері. #MATLA'LARI: Шығу жерлері. #MATLUB: Талап етілген, сұралған, керек болған. #MATLUBAT: Талап етілген, сұралған, керек болған. #MATMAH: Ашкөздікпен көз тігілген, қатты қалаумен жəне қызығумен назар аударылған. #MATMAH-I CİHANÎ: Бүкіл дүниянің ашкөздікпен жəне қатты қалаумен назар аударған нəрсесі, дүнияде қызыға жəне ашкөздене назар аударылған нəрсе. #MATRUD: Қуылған, шығарылған. #MATUF: Қатысты, тиісті, теріс қарап тұрған, бағытталған. #MA'TUF: Қатысты, тиісті, теріс қарап тұрған, бағытталған. #MAT'UMAT: Тағамдар, астар, тамақтар, желінетін нəрселер. #MATÜRİDÎ: Сенімде екі хақ мəзхаптан біреуі болған матруди мəзхабі. #MATÜRİDÎCE: Сенімде екі хақ мəзхаптан біреуі болған матруди мəзхабі бойынша. #MATVÎ: Бүгілген, иілген, майысқан, қайырылған, түрілген, бүктелген. #MAÛNET: Жəрдем, көмек. #MAÛNET-İ İLAHİYE: Илəһи жəрдем, Аллаһтың (жж) жəрдемі. #MÂÜ'L-HAYAT: Өмір суы, өмір үшін керек болған су, тіршілік үшін қажетті су. #MA'VENET: Жəрдем, көмек. #MA'VENET-İ İLAHİYE: Илəһи жəрдем, Аллаһтың (жж) жəрдемі. #MÂVERA: Арт жақ, арт, арғы жақ. #MÂVERA-İ ŞEVAHİK-I CİBAL: Таулардың биік шыңы, төбелерінің арғы жағы. #MÂVERASINA: Артына, арт жағына, арғы жағына. #MÂVERASINDA: Артында, арт жағында, арғы жағында. #MÂVERA-YI HAŞR-İ CİSMANÎ: Дене болып қайтадан тірілудің арғы жағы. #MÂ-VUDİA-LEH: Қалаған бағыт, қалаған жол. #MAVZER: Мылтықтың бір түрі, маузер. #MÂYE: Негіз, өзек, тірек, ұйытқы. * Ақша, мүлік. Күш, қуат. * Білім, ілім. #MÂYE-İ ERVAH: Рухтардың негізі, рухтардың өзегі. #MÂYE-İ HAYAT: Өмірдің негізі, өмірдің өзегі, өмірдің тірегі. #MÂYE-İ HAYATIMIZ: Өміріміздің негізі, өміріміздің тірегі. #MÂYE-İ İBRET: Ғибраттың тірегі, ойланып дəріс алынатын пайдалы негізгі ілімдер. #MÂYE-İ MASNUAT: Жаратылған болмыстардың негізі, өзегі, ұйытқысы.
359 #MÂYELİK: Негіздік, өзектік. #MAYİ: Сұйық, сұйықтық, ағатын, сұйқылтым. #MAYİ-İ NÂRÎ: От күйіндегі сұйықтық. #MAZANNE: Ойланылған жер, есептелген жер, саналған жер. #MAZARRAT: Зияндар, залалдар. #MAZARRAT-I AZÎME: Үлкен зияндар, ауыр залалдар. #MAZARRAT-I MEVHUME: Қияли зияндар, қиял-ойдың нəтижесі болып елестеген зияндар. #MAZARRAT-I MÜTEVEHHİME: Шынайы болмай елес түріндегі зияндар, қиял-ойдың нəтижесі болып елестеген зияндар. #MAZARRAT-I UMUMİYE: Жалпы зияндар, əркімге қатысты болған зияндар. #MAZBUT: Белгілі, анықталған, айқындалған. #MAZERET: Үзір, кешірім, сылтау, уəж. #MAZERET-İ KAT'Î: Нақты үзір, анық сылтау, айқын уəж. #MAZHAR: Ие болу, қол жеткізу, табу, алу, бөлену. * Көрініп байқалған жер, айна. #MAZHAR-I CÂMİ: Үлкен ауқымды айна, айқындалып көрінген ауқымды жер. #MAZHAR-I EKMEL: Ең кемшіліксіз толық айна, бəрінен жоғары жəне керемет көрінген жер. #MAZHAR-I ENBİYA: Пайғамбарлардың көрініп ортаға шыққан жері. #MAZHAR-I ESMA: Аллаһтың (жж) мүбарак есімдері көрінген жер, Аллаһтың (жж) есімдерінің айнасы. #MAZHAR-I ETEM: Нағыз толық айна, толықтай көрінген жер. #MAZHAR-I ETEMM: Нағыз толық айна, толықтай көрінген жер. #MAZHAR-I FEYZ VE KEMAL: Фейіз бен кемелдік иесі. #MAZHAR-I FEYİZ VE KEMAL: Фейіз бен кемелдік иесі. #MAZHAR-I HİSSİYAT: Сезімдердің айнасы, сезімдердің көрінген жері. #MAZHAR-I HİTAB: Сөйлесе алатын дəрежеге қол жеткізген, сөйлесу дəрежесіне жеткен. #MAZHAR-I İ'CAZ: Мұғжизаның байқалып көрінген жері. #MAZHAR-I İLHAM: Аллаһ (жж) тарапынан келген илхамдардың білініп көрінген жері. #MAZHAR-I KABUL VE TASDIK EDILMEK: Қабыл етілген жəне туралығына шешім берілген жағдайға жету. #MAZHAR-I RAHMET-İ ÂLEM: Аллаһтың (жж) бүкіл дүнияге деген кең мейірімділігінің үлгісі өз бойынан көрінген. #MAZHAR-I ŞEFAAT: Шапағат иесі. #MAZHAR-I TAHAVVÜLAT: Өзгеру сахнасы, өзгерістер байқалып көрінген жер. #MAZHAR-I TAKDİR: Бағаланған, бағаланып мəн берілген, аса қажет екені анықталған. #MAZHAR-I TECELLİ: Аллаһтан (жж) келген жəрдем жəне сыйлықтарға қол жеткізген. #MAZHAR-I VAHY: Уахи түскен, Аллаһтан (жж) өзіне уахи келген. #MAZHAR-I VAHİY: Уахиға бөленген, уахидың байқалып көрінген жері, Аллаһтан (жж) келген уахимен абыройға бөлену дəрежесін иеленген. #MAZHARİYET: 1.Жету, қолға түсіру. 2.Ие болу. 3.Себеп болу, себеп немесе дəнекер болу жағдайы. 4.Абыройлану, абыройға ие болу. 5.Жетістік. #MAZHARİYET-İ AZÎME: Үлкен абыройға бөлену, жоғары мəртебеге жету. #MAZHARİYET-İ ESMA: Аллаһқа (жж) тəн жəне Оны танытатын мүбарак есімдерді көрсетуге жəне танытуға себеп болу. #MAZHARİYET-İ ESMA-İ İLAHİYE: Аллаһқа (жж) тəн жəне Оны танытатын мүбарак есімдерді көрсетуге, танытуға себеп болу. #MAZHARİYET-İ MÜNKEŞİFE: Кемелденген айна секілді көрсететін жағдайға жету халі. #MAZHARİYET-İ ULYÂ: Жоғары жəне үлкен абырой жəне жетістік. #MAZİ: Өткен, өтіп кеткен, өткен заман. #MAZİYAT: Өткен замандар, өткендегілер.
360 #MAZLUM: Зұлымдық көрген, жəбірленген адам, əділетсіздікке тап болған. #MAZLUMANE: Зұлымдық көрген түрде, жəбірленген халде, əділетсіздікке тап болып. #MAZLUME: Зұлымдық көрген, жəбірленген. #MAZLUMEN: Зұлымдық қылынып, əділетсіздік түрде. #MAZLUMÎN: Зұлымдық көргендер, жəбірленгендер, əділетсіздікке тап болғандар. #MAZLUMİYET: Зұлымдыққа ұшыраушылық, əділетсіздікке тап болушылық. #MAZMAZ: (Ибранише) Хз.Ибраһимге (ас) жіберілген кітапта жəне Тəуратта, соңғы пайғамбар келетіндігі сүйіншіленген Хз.Мұхаммедтің (асм) аты. #MAZMAZA: Ауызды сумен толтырып шаю. #MAZMUN: Мағына, мəн, терең жəне жан-жақты мағына. #MAZMUNLARI: Мағыналарды. #MAZMUNUNU: Мағынасын. #MAZNUN: Күдікті, айыпталушы. #MAZNUNLARA: Күдіктілерге, айыпталушыларға. #MAZRUF: Қапталған, оралған, қоршалған, ішіндегілер. #MAZUR: Үзірлі. #MAZURİYET: Үзірлілік. #MAZURUM: Үзірлімін. #MEÂD: Ақірет, о дүния, қайтып баратын жер. #MEÂHİZ: Қайнарлар, қайнар көздер, бұлақтар, бастаулар. #MEAL: Мағына, мəн. #MEALCE: Мағына жағынан, мағына тұрғысынан. #MEALDE: Мағынада, мəнде. #MEAL-İ GAYBÎ: Ғайыпқа қатысты мағына, адамдардың біле алмайтын ақиқаттармен қатысты мағына. #MEAL-İ İCMALÎ: Қысқаша білдірілген мағына, қысқартылып берілген мағына. #MEAL-İ ŞERİFİ: Мүбарак мағына, қысқартылған мүбарак мағына. #MEÂNİ: Мағыналар. #MEÂSİR: Әдемі туындылар. Іздер, таңбалар. Нышандар, белгілер. #MEASİYE: Күнəларға. #MEAYİB: Айыптар, кемшіліктер. #MEBADİ: Бастаулар, кіріспелер. * Дəндер. * Ережелер, қағидалар. #MEBADİ-İ ULÛM: Ілімге бастамалар, ілімдерге кіріспе үшін негізгі білімдер. #MEBADİ-İ ZARURİYE: Қажетті кіріспелер, амалсыздан қабылдау қажеттігі болған басты ақиқаттар, бас кезінде керек болған қағидалар. #MEBADİLER: Бастаулар, кіріспелер, дəндер. #MEBADİSİ: Бастауларды, кіріспелерді, дəндерді. #MEBADİYE: Бастауларға, кіріспелерге. #MEBAHİS: Тақырыптар, бөлімдер. #MEBAHİSAT: Тақырыптар. #MEBAHİS-İ AZÎME: Үлкен тақырыптар. #MEBAHİS-İ ERBAA: Төрт тақырып, төрт бөлім. #MEBAHİS-İ ESASİYE: Негізгі тақырыптар. #MEBAHİS-İ KÜLLİYE: Күллі тақырыптар, ауқымы кең тақырыптар. #MEBDE: Бастау, кіріспе, бас жағы. * Түбір, түп, негіз, өзек, қайнар көз, бұлақ. #MEBDE': Бастау, кіріспе, бас жағы. * Түбір, түп, негіз, өзек, қайнар көз, бұлақ. #MEBDEE: Бастауына, түбірге, негізге, қайнар көзге. #MEBDEİ: Бастауы, қайнар көзі, түбі, негізі. #MEBDE'İ: Бастауы, қайнар көзі, түбі, негізі. #MEBDE-İ CİHAD: Жиһадтың кіріспесі, Аллаһ (жж) жолында соғыстың бастауы, кіріспесі.
361 #MEBDE'-İ EVVEL: Алғашқы бастау, алғашқы қайнар көз. #MEBDE-İ EVVEL: Алғашқы бастау, алғашқы қайнар көз. #MEBDE'-İ HAREKET: Әрекеттің бастауы, алғашқы əрекет. #MEBDE-İ HAREKET: Әрекеттің бастауы, алғашқы əрекет. #MEBDE-İ HAYAT: Өмірдің бастауы, өмірдің басталуы. #MEBDE-İ HİLKAT: Жаратылыстың бастауы, алғашқы жаратылыс. #MEBDE'-İ İNFİLÂK: Жарылудың бастауы, алғашқы жарылу. #MEBDE-İ İNFİLÂK: Жарылудың бастауы, алғашқы жарылу. #MEBDE'-İ NÜZUL: Түсудің бастауы, алғашқы түсу. #MEBDE-İ TEVKİF: Қамауға алудың бастауы, алғашқы қамауға алу. #MEBDE-İ ZUHUR: Көрінудің бастауы, алғашқы көріну. #MEBDEİNİZ: Бастауыңыз, қайнар көзіңіз, түбіңіз, негізіңіз. #MEBHAS: Бөлім, тарау. #MEBHUS: Айтылған, əңгімеге тақырып болған, əңгіме болған. #MEBHUS-U ANHA: Әңгіме болған, əңгімеге тақырып болған, айтылған. #MEBHUT: Сасқалақтаған, абдыраған. #MEBNİ: Сүйенген, құралған, жасалған. #MEBSUTEN TEZAYÜD: Үлкейіп арту, пропарционалды түрде, мөлшерлес болып арту. #MEBSUTEN: Үлкейіп, жайылып, кеңейіп, пропарционалды түрде, мөлшерлес болып. #MEB'US: Елші, Аллаһ (жж) тарапынан жіберілген, пайғамбар. * Депутат. #MEB'USAN: Депутаттар. #MEB'USLUK: Депутаттық. #MEB'US-U ÂLEM: Бүкіл əлемге келген елші, ғаламға жəне барша жаратылысқа жіберілген пайғамбар. #MEBZUL: Мол, аса көп, арзан. #MEBZULİYET: Молшылық, арзандық. #MEBZULİYET-İ MUTLAKA: Шексіз молшылық пен арзандық, шексіз молшылық пен арзандық. #MECAL: Күш, қуат. #MECALİS: Мəжілістер, жиналыстар. #MECALİS-İ MÜNEVVERE: Нұрлы мəжілістер, жиналыстар. #MECAZ: Бір сөздің сөздік мағынасынан басқа мағынада қолданылуы. Өз мағынасының тысында ұқсастық көзделіп басқа бір мағынада қолданылған сөз. #MECAZAT: Межаздар, ұқсастыққа байланысты өз мағынасының тысында қолданылған сөздер. #MECAZEN: Шын мағынаның тысында болып. #MECAZÎ: Шынайы болмаған. #MECBUR: Мəжбүрлі, шарасыз. #MECBUREN: Мəжбүр болып, амалсыз. #MECBURÎ: Мəжбүрлеп, амалсыздан. #MECBURİYET: Мəжбүрлік, амалсыздық. #MECBURİYET-İ KAT'İYYE: Нақты мəжбүрлік, кесімді амалсыздық. #MECBURİYET-İ KAT'İYE: Нақты мəжбүрлік, кесімді амалсыздық. #MECCANEN: Ақысыз, тегін. #MECDÜDDİN-İ FİRUZ ÂBÂDÎ: (Хиж.729-817) Иранда туған үлкен ғалым. Жеті жасында Құранды жаттап алған. Баязид заманында Бурсаға барған. Камус-үл Лүгат деген мəшһүр сөздікті жəне Әл-Миқияс деген танымал тəпсірдің авторы. #MECELLE: Кішкентай кітапша, журнал. #MECERRETÜ'S-SEMA: Аспандағы жұлдыздар тобы, шоғыры, галактика. Құс жолы. #MECHURE: Араб əліппесінде ашық оқылатын дауыссыз əріптер. Бұл əріптер ауыздан шықққанда дем бір жерде ұсталынып жəне əріп ашық оқылады.
362 #MECİD-İ SAİD: Киелікте, ұлылықта жəне айбындылықта шексіздікте болған, игілік жəне ұлылыққа ие, игілік жəне сыйлығы мол, хамдде, мақтауға лайық болған. #MECLİS: Мəжіліс, жиналыс. * Депутаттардың жиналатын ғимараты. #MECLİS-İ ÂLÎ: Жоғары мəжіліс, жоғары топ. #MECLİS-İ ÂLÎ-İ İSLÂMÎ: Ислам дінінің жоғары мəжілісі. #MECLİS-İ ÂLÎ-İ MİSALÎ: Мысал əлеміндегі (рухани дүниядағы) жоғары мəжіліс. #MECLİS-İ ÂLİYE: Жоғары мəжіліс, жоғары топ. #MECLİS-İ AZÎM: Үлкен мəжіліс, үлкен жиналыс. #MECLİS-İ HALVET: Жасырын топ, жасырын жиналыс. #MECLİS-İ İHVAN: Бауырлар тобы. #MECLİS-İ İLMİNİZDE: Ілім мəжілісінізде, ілім тақырыптарын талқылаған мəжіліс. #MECLİS-İ İLMİYESİNİN: Ілім адамдарының мəжілісі, ілім жиналысы. #MECLİS-İ İMTİHAN: Емтихан жері, сынақ жері. #MECLİS-İ MEB'USAN: Депутаттар мəжілісі, депутаттар тобы. #MECLİS-İ MEB'USAN-I MUKADDESE: Киелі халық өкілдерінің мəжілісі. #MECLİS-İ MESAHİF: Мүсхаптарды (басылған Құрандарды) зерттеу кеңесі. #MECLİS-İ MEŞVERET: Кеңесу, ақылдасу мəжілісі. #MECLİS-İ MİSALÎ: Мысал əлеміндегі жиналыс. #MECLİS-İ MUHTEŞEM: Өте үлкен жиналыс. #MECLİS-İ MÜNEVVER: Нұрани мəжіліс, өте нұрлы кеңес. #MECLİS-İ NEBEVÎ: Пайғамбарымыздың (асм) сахабаларымен бірге болған жиналысы. #MECLİS-İ NURANÎ: Нұрлы жиналыс жері, нұрлы кеңес. #MECLİS-İ RUHANÎ: Рухани жиналыс. #MECLİS-İ TEHLİL: «Лə илəһə илла Аллаһ» сөзін барлығы бірге айтып зікір еткен топ. #MECLUB: Ғашық, құштар, ынтық, құмар. #MECMA: Жиналатын жер, жиналу жері. * Бəрі, барлығы, баршасы, тегіс. #MECMA': Жиналатын жер, жиналу жері. * Бəрі, барлығы, баршасы, тегіс. #MECMA-I ÂLÎ: Жоғары жиналу жері. #MECMA'-I AZÎM: Үлкен жиналу жері. #MECMA-I AZÎM: Үлкен жиналу жері. #MECMA-I EKBER: Ең үлкен жиналу жері (махшар алаңы). #MECMA-I ENBİYA: Пайғамбарлардың жиналған жері. #MECMA-I HAŞİR: Қайтадан тірілумен жиналатын жер, қиямет жəне өлімнен кейін қайтадан тірілгендердің жиналу жері. #MECMA-I AHBAB: Достардың жиналу жері. #MECMA-I AHBAP: Достардың жиналу жері. #MECMA'-I ÂHER: Басқа бір кездесу (жиналу) жері. #MECMA-I ÂHER: Басқа бір кездесу (жиналу) жері. #MECMA-I ALEYH: Жөнінде бірлесіп келісілген, жөнінде бастары қосылған. #MECMA-I EKBER: Ең үлкен жиналу жері (махшар алаңы). #MECMA-I ENBİYA: Пайғамбарлардың жиналған жері. #MECMA-I GARAİB: Таңғалдыратын, таңдай қақтыратын нəрселердің жиналған жері. #MECMA-I HAKAİK: Ақиқаттардың (шындықтардың) жиналған жері. #MECMA-I KEBİR: Үлкен жиналу жері. #MECMA-I NÂS: Адамдардың жиналған жері. #MECMAÜ'L-KÜLL: Бүкіл баршаның жиналған жері. #MECMU: Бəрі, барлығы, түгел, жалпы, жиынтық. #MECMU': Бəрі, барлығы, түгел, жалпы, жиынтық.
363 #MECMUA: Жинақ. Әр түрлі тақырыпқа қатысты жазулардан, мақалалардан құралған кітап немесе журнал, таңдаулы мақалалардың реттеліп жинақталған жиынтығы. #MECMUACIK: Кішкентай кітап, кітапша. #MECMUA-İ DESATİR: Ережелер, қағидалар кітабы. #MECMUA-İ EŞ'AR: Өлеңдер кітабы. #MECMUA-İ HAKAİK: Ақиқаттар кітабы. #MECMUA-İ İŞARAT: Ишараттар кітабы, Рисале-и Нұрға қараған ишараттар болған кітап (Sikke-i Tasdik-i Gaybi). #MECMUA-İ KÂİNAT: Ғалам кітабы. #MECMUA-İ KAVANİN: Заңдар кітабы. #MECMUA-İ KAVANİN-İ ÂDÂT-I İLAHİYE: Ғаламда жəне жаратылыста үздіксіз қолданыста болған Аллаһтың (жж) қойған заңдар жүйесі. #MECMUA-İ KAVANİN-İ ÂDETULLAH: Ғаламдағы жаратылыстың əрекеттерінің реттелуінде үздіксіз қолданыста болған Аллаһтың (жж) қойған заңдар жиынтығы. #MECMUA-İ MEKTUBAT-I SÜBHANİYE: Сүбхан болған Аллаһтың (жж) хаттарының жинағы, əр түрлі кемшілік жəне нұқсандықтардан пəк болған Аллаһты (жж) хат сияқты таныттырған жаратылыстардың бəрі бірге тəртіпті түрде болған жері. #MECMUAN: Топталып. #MECMUATÜ'L-AHZAB: «Дұғалар жинағы», Шейх Ахмед Зияддин Гүмүшханеуидің жинақ түрінде үш томдық дұға кітабы. #MECMUA-YI AZÎME: Үлкен жəне маңызды кітап. #MECMUA-YI HAKAİK: (Құранға тəн) ақиқаттардан жиналған кітап. #MECMUA-YI VÂHİYE: Мағынасыз жəне қисынсыз кітап. #MECMUU: Барлығы, бүкілі, түгелі, жиынтығы. #MECMU'U: Барлығы, бүкілі, түгелі, жиынтығы. #MECMU'-U ADED: Қосынды сан, жалпы саны. #MECMU'-U ÂLEM: Әлемнің барлығы. #MECMU-U ÂLEM: Әлемнің барлығы. #MECMU-U ÂSÂR: Туындылардың жиынтығы. #MECMU'-U ÂYÂT: Аяттардың жиынтығы, аяттардың барлығы. #MECMU'-U ÂYETLERİ: Аяттарының жиынтығы. #MECMU-U CESED: Дененің бүкілі. #MECMU-U ENBİYA: Пайғамбарлардың баршасы. #MECMU'-U HAREKÂT: Әрекеттердің түгелі. #MECMU-U HURUFAT: Әріптердің барлығы. #MECMU-U KÂİNAT: Әлемнің барлығы, əлемнің тұтасы. #MECMU'-U KAVANİN: Заңдар жиынтығы, заңдардың бүкілі. #MECMU-U KAVANİN: Заңдардың жиынтығы, заңдардың бүкілі. #MECMU-U KAVANİN-İ İTİBARİYE: Бар екені жанама түрде білінген (itibari) заңдардың барлығы. #MECMU-U KELÂMIMI: Сөздерімнің бəрін, сөздерімнің түгелін. #MECMU'-U KUR'AN: Құранның түгелі, бүкіл Құран. #MECMU-U KUR'AN: Құранның бəрі, бүкіл Құран. #MECMU-U MAKASID: Мақсаттарының бүкілі, барлық мақсаттар. #MECMU-U MİLLET: Ұлттың бəрі, бүкіл ұлт. #MECMU-U SURE: Сүренің бүкілі, түгел сүре. #MECMU-U VAHŞET: Әртүрлі жабайылықтың барлығы. #MECMU-U ZİYA: Жарықтың түгелі, бүкіл жарық. #MECMUUN: Жиынтығын, бүкілін, барлығын, түгелін, бəрін. #MECNUN: Жынды, есалаң, жынданған. #MECNUNANEDE: Жынданып, жынданған түрде. #MECNUNLUK: Жындылық, есалаңдық. #MECRA: Жол, арық, арна, канал.
364 #MECRA-YI TABİÎ: Табиғи жол, жаратылысқа сай жол. #MECRUH: Жаралы, жараланған. #MECRUHLARI: Жаралыларды, жараланғандарды. #MECRUR: Арапшада соңғы əрпі (и, ы) болған сөз. (Бір сөздің соңғы əрпінің (и) дауысымен оқылуына жол ашқан шылауға (жалғауға) «harf-i cer» деп аталады). #MEC'UL: Жасалған. #MEC'ULDÜR: Мақлұқ (жаратылған болмыс) жағдайында болмаған жəне уажиб (ешбір нəрсеге сүйенбеген мəңгі болмыс) жағдайында болмаған. #ME'CUR: Ақысын алуға хақы болған, сыйлық алуға құқылы болған. #MECUSİ: Отқа табынушы. #ME'CÜC: Яжүж-Мəжүж. Қысқа бойлы болатындығы айтылған, Құранда айтылып кеткен, барлық дүнияны фитнеге мен анархияға тұншықтыратын қауымның аты. #MECZUB: Есінен танған, басқаның əсерімен əрекет еткен, Аллаһ (жж) сүйіспеншілігімен есінен танған. * Жынды, есі кеткен. #MECZUP: Есінен танған, басқаның əсерімен əрекет еткен, Аллаһ (жж) сүйіспеншілігімен есінен танған. * Жынды, есі кеткен. #MECZUB MEVLEVÎ: Аллаһ (жж) сүйіспеншілігімен есінен таңғандай айналатын маулави тариқатына кірген адам. #MECZUP MEVLEVÎ: Аллаһ (жж) сүйіспеншілігімен есінен таңғандай айналатын маулави тариқатына кірген адам. #MECZUBANE: Есінен танған түрде, жындылық түрінде. #MECZUBE: Есі кеткен əйел, жынды əйел. #MEÇHUL: Білінбеген, белгілі болмаған. #MEÇHULÜ'L-HAL: Хал, жағдайы білінбеген. #MEÇHULÜ'L-KEYFİYET: Ерекшеліктері білінбеген. #MEÇHULÜMÜZ: Білмегеніміз. #MED: Созу, ұзарту, тарту. #MEDAR: Себеп. * Орбита, əрекет шеңбері. #MEDAR-I ACZ: Әлсіздік себебі. #MEDAR-I AHKÂM: (діндегі) үкімдерге, заңдарға тірек жəне себеп. #MEDAR-I ARZ: Дүнияның əрекет шеңбері, дүнияның күннің айналасындағы əрекет шеңбері. #MEDAR-I AZAMET: Ұлылық себебі. #MEDAR-I BAHİS: Айту, сөз сөйлеу себебі, əңгіме тақырыбы. #MEDAR-I BAHS: Айту, сөз сөйлеу себебі, əңгіме тақырыбы. #MEDAR-I BEREKET: Берекетке себеп, молшылық себебі. #MEDAR-I BEYAN: Баяндау себебі, түсіндіру жəне ұғындыру тақырыбы. #MEDAR-I DİKKAT: Назар аудару себебі, ден қоюға тұратын, мəн беруге жəне ойландыруға себеп. #MEDAR-I ENVÂR: Нұрларға себеп, жарыққа қауышу себебі. #MEDAR-I EVHAM: Күдіктерге, шүбəларға себеп, уəсуəсалар, күмəндар себебі, сезік, үрейлерге себеп. #MEDAR-I EZVAK: Зауықтар себебі, лəззаттар көзі. #MEDAR-I FAHR: Мақтану себебі, мақтаныш көзі. #MEDAR-I FAHİR: Мақтану себебі, мақтаныш көзі. #MEDAR-I FAHR VE GURUR: Мақтану жəне өзін жақсы көру себебі. #MEDAR-I FAHİR VE GURUR: Мақтану жəне өзін жақсы көру себебі. #MEDAR-I FAHR-İ CİHAN: Дүниянің мақтаныш себебі. #MEDAR-I FAİDE: Пайдаға себеп. #MEDAR-I FAYDA: Пайдаға себеп. #MEDAR-I FETVA: Фəтуаға тірек. #MEDAR-I FEYZ Ü TERAKKİ: Рухани даму жəне кемелділіктің себебі. #MEDAR-I FEYİZ VE TERAKKİ: Рухани даму жəне кемелділіктің себебі. #MEDAR-I FÜYÛZAT: Фейіздерге себеп, рухани даму жəне кемелділіктің себебі.
365 #MEDAR-I GAFLET: Ғафлет себеп; Аллаһтан (жж), дүнияға келу себебінен жəне Ақіреттен хабарсыз қалу себебі. #MEDAR-I GAM VE ELEM: Қайғы жəне уайымның себебі. #MEDAR-I GAYRET: Қайрат-жігер себебі, əрекет қылып еңбектенуге себеп. #MEDAR-I GIYBET: Ғайбат айтуға себеп, біреудің сыртынан ұнамайтын əңгіме айтуға жəне сөз қылуға сылтау. #MEDAR-I GURUR: Тəкаппарлану себебі, мақтану мен көкірек көтеруге себеп. #MEDAR-I HAMD: Мадаққа себеп, шүкір себебі, шүкір етуге себеп. #MEDAR-I HAMD Ü ŞÜKRAN: Мадақ пен шүкір ету себебі. #MEDAR-I HAMD VE ŞÜKRAN: Мадақ пен шүкір ету себебі. #MEDAR-I HAYAT: Өмірге себеп. #MEDAR-I HAYRET: Жақсылық жасауға себеп. #MEDAR-I HÜSÜN VE CEMAL: Игілік пен əдемілік себебі. #MEDAR-I HÜSN-Ü MAİŞET: Күнкөрістің жақсы жəне рахат болуына себеп. #MEDAR-I İBRET: Ғибратқа себеп, дəріс алуға себеп. #MEDAR-I İ'CAZ: Мұғжизаға себеп; мұғжиза дəрежесінде көркем, тура, əсерлі жəне орынды сөз сөйлеу өнеріне себеп. #MEDAR-I İÇTİHAD: Жаңа үкімдерді шығаруға себеп, жаңа үкімдер шығару жері. #MEDAR-I İFTİHAR: Мақтанышқа себеп, мақтану себебі. #MEDAR-I İHTİLAF: Алауыздық себебі, түсініспеушілік себебі, бөліну себебі. #MEDAR-I İLTİBAS: Шатастыру себебі, жаңылысу себебі, шатасқандық жері. #MEDAR-I İMTİYAZ: Ерекшелік себебі, артықшылық себебі, өзгеше болу себебі, айырмашылығы болу себебі. #MEDAR-I İNKÂR: Жоққа шығару себебі, қабылдамау себебі. #MEDAR-I İNKİŞAFAT: Даму жəне көтерілуінің себебі. #MEDAR-I İNTİBAH: Оянудың себебі, сергектік себебі. #MEDAR-I İRTİCA: Артта қалушылық себебі. #MEDAR-I İSTİFADE: Пайдалану себебі. #MEDAR-I İSTİHRACAT: Мағыналар шығаруға себеп, мағыналар шығару жері. #MEDAR-I İSTİKAMET: Тура жолға себеп, туралық себебі, туралық жері. #MEDAR-I İSTİMDAD: Жəрдем сұрау себебі жəне жері. #MEDAR-I İSTİNAD: Сүйену жері, сүйеніш орны. #MEDAR-I İTHAM: Айыптау себебі, кіналау себебі. #MEDAR-I İTİRAZ: Қарсы болу себебі, қарсылық жері. #MEDAR-I İTTİHAM: Айыптау себебі, айыптауға себеп. #MEDAR-I KEMAL: Даму мен кемелдену себебі. #MEDAR-I KEMALÂT: Дамулар мен кемелденулер себебі. #MEDAR-I KERAMET: Кереметтің себебі, ғажайып жəне таңғаларлық жағдайдың себебі. #MEDAR-I KIYMET: Құндылық себебі. #MEDAR-I KUSUR: Кемшілік себебі. #MEDAR-I KUVVET: Күш-қуат себебі. #MEDAR-I LEZZET: Лəззат себебі. #MEDAR-I MAİŞET: Күнкөріс себебі. #MEDAR-I MEDİH: Мақтау, мадақтау себебі, дəріптеуге себеп. #MEDAR-I MERAK: Құштарлық, қызығушылық, алаңдаушылық себебі. #MEDAR-I MES'UL: Жауапты болу себебі. #MEDAR-I MES'ULİYET: Жауапкершілік себебі. #MEDAR-I MUHABBET: Махаббат себебі, сүйіспеншілік себебі, жақсы көруге себеп. #MEDAR-I MUHABERE: Хабарласу себебі, хабарласуға себеп. #MEDAR-I MÜNAKAŞA: Айтыс-тартыс себебі, дауласуға себеп. #MEDAR-I NAZAR: Назар аударуға себеп, қарауға себеп, қарап мəн беруге себеп, көз алдында болғызуға себеп.
366 #MEDAR-I NAZAR-I ŞEYH: Шейхтің (Абдүлқадир Гейланидің) назар аудару жəне мəн беруінің себебі. #MEDAR-I NECAT: Аман қалу себебі, құтылуға себеп. #MEDAR-I NİZA': Дау-дамайға себеп, тартысу себебі. #MEDAR-I NİZAI: Дау-дамайға себеп, тартысу себебі. #MEDAR-I ÖZÜR: Үзір себебі, ақталуға себеп. #MEDAR-I RAHAT: Рахаттылық себебі. #MEDAR-I RAHMET: Мейірімділік, аяушылық себебі. #MEDAR-I REKABET: Бақталастық себебі, қызғану себебі. #MEDAR-I RIZA: Ризашылық себебі, разы болу себебі. #MEDAR-I RIZIK: Ризық себебі. #MEDAR-I RIZK: Ризық себебі. #MEDAR-I RUBUBİYET: Аллаһтың (жж) əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болғандығын ең əдемі көрсететін жер (ақірет). #MEDAR-I RÜCHANİYET: Басымдылық себебі, жоғары көру себебі. #MEDAR-I RÜÇHANİYET: Басымдылық себебі, жоғары көру себебі. #MEDAR-I SAADET: Бақыт көзі. #MEDAR-I SAADET-İ DÜNYEVİYE: Дүния бақытына себеп. #MEDAR-I SENEVÎ: Жылдық əрекет шеңбері, бір жылда күннің төңірегінде айналу шеңбері. #MEDAR-I SIDK VE KIZB: Туралыққа жəне жаңылысқа жол ашқан себеп. #MEDAR-I SIHHAT: Денсаулыққа себеп, денсаулық себебі. #MEDAR-I SOHBET: Сұхбат себебі, əңгіме-дүкен себебі. #MEDAR-I SUAL: Сұрақ қоюға себеп, сұрауға себеп. #MEDAR-I SUÇ: Айып себебі, айыптау үшін айғақ жəне себеп. #MEDAR-I SÜRUR: Қуаныш пен шаттық себебі. #MEDAR-I ŞEAMET: Бақытсыздық себебі, жамандық себебі. #MEDAR-I ŞEFKAT: Мейірімділік себебі. #MEDAR-I ŞAKAVET: Қиыншылық пен жамандықтардың себебі. #MEDAR-I ŞEKAVET: Қиыншылық пен жамандықтардың себебі. #MEDAR-I ŞEMS: Күннің айналу шеңбері (орбитасы). #MEDAR-I ŞEMS VE KAMER: Күн мен айдың айналу шеңбері (орбитасы). #MEDAR-I ŞEREF: Абырой себебі. #MEDAR-I ŞEVK: Шабыт пен шаттық себебі. #MEDAR-I ŞÜBHE: Күмəн, шүбə себебі. #MEDAR-I ŞÜPHE: Күмəн, шүбə себебі. #MEDAR-I ŞÜKRAN: Шүкір ету себебі, шүкіршілік ету себебі. #MEDAR-I ŞÜKÜR: Шүкір себебі. #MEDAR-I TAACCÜB: Таңғалу себебі, аң-таң қалу себебі. #MEDAR-I TAAYYÜŞ: Тамақтану себебі, өмір сүру себебі. #MEDAR-I TAHAKKUK: Жүзеге асу себебі, орындалуға жол ашқан себеп. #MEDAR-I TAHAKKÜM: Қысым себебі. #MEDAR-I TEBRİK: Құттықтау себебі. #MEDAR-I TEDKİK: Зерттеу жəне байқап білу себебі. #MEDAR-I TEESSÜF: Қынжылу себебі, өкініш себебі. #MEDAR-I TEKLİF: Жауапкершілік жəне міндет жүктеушілік себебі. #MEDAR-I TENASÜB: Сəйкестік, үйлесімділік себебі. #MEDAR-I TENEVVÜR: Нұрлану себебі, жарықтану себебі. #MEDAR-I TENKİD: Сынау, мінеу себебі. #MEDAR-I TERAKKİ: Даму жəне жоғарылау себебі. #MEDAR-I TERCİH: Артық көру, жоғары санау себебі. #MEDAR-I TESELLİ: Жұбату, көңілін аулау себебі #MEDAR-I TEŞVİK: Құштарландыру себебі, шаттандыру мен шабыттандыру себебі. #MEDAR-I TEVAFUK: Сайкес келу жəне үйлесімділік себебі.
367 #MEDAR-I TEVECCÜH: Қошемет көрсету себебі, көңіл бөлу жəне назар аудару себебі. #MEDAR-I TİCARET: Сауда себебі. #MEDAR-I ZARAR: Зиян, залал себебі. #MEDAR-I ZEVK: Зауық, лəззат себебі. #MEDAR-I ZUHUR: Көріну себебі. #MEDARİKİNE: Түсіну жерлеріне, түсінген жерлерге, мағына шығарған жерлерге. #MEDARİS: Медреселер, дін ілімдері оқытылған жерлер. #MEDARİS-İ DİNİYESİNDEN: Діни медреселерден, дін ілімдері оқытылған жерлерден. #MEDAYİH: Мақтаулар, мадақтаулар, дəріптеулер. #MEDD: Созу, ұзарту, төсеу, жаю, салу. #MEDD VE CEZİR: Теңіз суларының көбеюі жəне азабы. #MEDDAH: Көп мақтаған, асыра мадақтаған. #MEDDE: Созған, ұзартқан. #MEDD-İ NAZAR: Көз жіберу, көз тігу, қарау. #MEDED: Медет, жəрдем, көмек. #MEDED-İ RUHANİYET-İ PEYGAMBERÎYE: Хз.Пайғарымыздың (асм) рухани жəрдемі. #MEDEDKÂR: Жəрдемші, жəрдем еткен. #MEDEDRES: Жəрдемші, жəрдем еткен. #MEDED-RES: Жəрдемші, жəрдем еткен. #MEDENÎ: Мəдени, өркениетті, адам баласына жарасатын қоғамдық өмір жағдайында болған. #MEDENÎCE: Европаның бұзық жəне арсыз қоғамдық өмірі түрінде. #MEDENÎ-İ BİTTAB': Табиғи болмысымен мəдени, жаратылысымен мəдени (мəдениетті). #MEDENİYE: Мəдинаға қатысты, Мəдинадағы. #MEDENİYET: Мəдениет, өркениет. Қалалық. Ілімде, ғылымда, өнерде дамыған қоғам өмірі. #MEDENİYET-İ AVRUPA: Европа мəдениеті, дінге сүйенбеген бұзық Европаның қоғамдық өмірі. #MEDENİYET-İ AVRUPAİYE: Европаның мəдениеті, дінге қайшы келген Европаның бұзық қоғамдық өмірі. #MEDENİYET-İ BEŞERİYE: Адамзат мəдениеті. #MEDENİYET-İ FUZLA: Ең ізгілікті мəдениет. #MEDENİYET-İ GARBİYE-İ HAZIRA: Қазіргі батыс мəдениеті. #MEDENİYET-İ HABÎSE: Бұзық, оңбаған жəне ұятсыз мəдениет. #MEDENİYET-İ HAZIRA: Қазіргі мəдениет. #MEDENİYET-İ HAZIRA-İ GARBİYE: Батыстың қазіргі мəдениеті, қазіргі батыс мəдениеті. #MEDENİYET-İ İNSANİYE: Адамзат мəдениеті, адамзат өркениеті. #MEDENİYET-İ İSLÂMİYE: Ислам мəдениеті. #MEDENİYET-İ KUR'AN: Құран мəдениеті, Құранның көрсеткен ақиқи мəдениет.#MEDENİYET-İ MAHZA: Нағыз мəдениет. #MEDENİYET-İ MUHAMMEDİYE: Хз. Мұхаммедтің (асм) əкелген жəне көрсеткен мəдениет. #MEDENİYET-İ SAKÎME: Бұзық мəдениет, ауру мəдениет. #MEDENİYET-İ SEFİHANE: Азғын мəдениет, харам ойын-сауықтар мен зауық, лəззаттарға əуес түрдегі мəдениет. #MEDENİYET-İ SEFİHE: Азғын мəдениет, лəззаттар мен ойын-сауықтарға əуес мəдениет. #MEDENİYET-İ ZALİME-İ HAZIRA: Қазіргі залым мəдениет. #MEDENİYETPEREST: Мəдениетке табынатындай дəрежеде əуес болған.
368 #MEDENİYET-PEREST: Мəдениетке табынатындай дəрежеде əуес болған. #MEDENİYETPERVER: Мəдениетті жақсы көрген, адамгершілікке жарасатын түрде қоғамдық өмірді бастан өткізу тілегінде болған. #MEDENİYET-PERVER: Мəдениетті жақсы көрген, адамгершілікке жарасатын түрде қоғамдық өмірді бастан өткізу тілегінде болған. #MEDER: Қиыршық тас. #MEDERR: Қиыршық тас. #MEDFEN: Жерленген жер, көмілген жер. #MEDFEN-İ MÜCEVHERAT: Асыл тастар мен əшекей заттардың көмілген жері. #MEDFUN: Жерленген, көмілген. #MEDH: Мақтау, мадақтау, дəріптеу. #MEDH Ü SENA: Біреудің жақсылықтары мен жақсы қасиеттерін айту жəне мақтау. #MEDH Ü SİTAYİŞ: Жақсылықтарын айтып мадақтау. #MEDİH VE SİTAYİŞ: Жақсылықтарын айтып дəріптеу. #MEDH Ü TENZİH: Мадақтап əр түрлі нұқсандықтардан пəк болғандығын айту, əр түрлі нұқсандықтардан пəк болғандығын айтып мақтау. #MEDİH VE TENZİH: Мақтап əр түрлі нұқсандықтардан пəк болғандығын айту, əр түрлі нұқсандықтардан пəк болғандығын айтып дəріптеу. #MEDHAL: Кіру, қатысы. #MEDHALDİR: Кіру жері. #MEDHALLERİ: Әсерлері, ықпалдары, араласулары, кіру жерлері. #MEDHİYE: Мадақ жазуы, мақтау жазба. #MEDİH: Мақтау, мадақтау, дəріптеу. #MEDİHA: Мадақ жазуы, мақтау жазбасы. #MEDİNE: Пайғамбарымыздың (асм) мешіті мен қабірі болған жəне Сауд Арабыстанның қасиетті, Мүбарак қаласы. * Қала. #MEDİNE-İ FÂZILA-İ EFLATUNİYE: Өте дамыған керемет дəуірдің ізгілікті жəне жоғары мəдениеті. #MEDİNE-İ MEDENİYET-İ İNSANİYE: Адамзаттың мəдениет қаласы. Ілім, ғылым, өнер жəне технология саласында дамыған адамдарға қатысты қала. #MEDİNE-İ MEDENİYET-İ MÜNEVVERE: Нұрлы мəдениет қаласы. Нұрланған өркениет қаласы. Ілім, ғылым, өнер жəне технология саласында жарқыраған қала. #MEDİNE-İ MÜNEVVERE: Нұрлы қала, нұрланған қала, жарқыраған керемет қала. #MEDLÛL: Дəлел келтірілген, дəлелмен көрсетілген, дəлелмен айғақталған. #MEDLÛLİYET: Дəлел келтіріліп көрсетілу, дəлелмен көрсетілу. #MEDLÛL-Ü MECAZÎ: Астарлы, тұспалды мағыналармен байланысты дəлелмен көрсетілу. #MEDRESE: Медресе, дəріс жасалған жер, дін ілімдері оқылған жəне оқытылған жер. #MEDRESE-İ HORHOR: Хорхор медресесі, Ван қаласындағы атақты медресе. Саид Нұрсидің 1910-1914 жылдарында шəкірттеріне дəріс берген мекен. #MEDRESE-İ İLMİYE: Ілім медресесі, дін ілімдерімен қатысты дəріс жері. #MEDRESE-İ İSLÂMİYE: Ислам медресесі, ислам ілімдерінің оқу орны. #MEDRESE-İ KUDSİYE-İ AHMEDİYE: Хз. Мұхаммедтің (асм) ашқан мүбарак жəне қасиетті Ислам оқу орны, Мəдинада Пайғамбар мешітінің тұтасып орналасқан «Суффа» деп аталған жатып оқитын жер. #MEDRESE-İ KÜBRA: Ең үлкен медресе. #MEDRESE-İ MANEVİYE: Рухани медресе. #MEDRESE-İ NURANÎ: Нұрлы медресе. #MEDRESE-İ NURANİYE: Нұрлы медресе. #MEDRESE-İ NURİYE: Нұр медресесі, Рисале-и Нұр шығармаларының оқылған жəне дəріс қылынған жері.
369 #MEDRESE-İ NURİYE-İ KÜBRA: Ең үлкен Нұр медресесі, Рисале-и Нұр дəрістерінің жасалған ең үлкен дəріс жері. #MEDRESE-İ UMUMÎ: Ортақ медресе, əрбір мемлекеттің адамдары келіп оқи алатын үлкен Ислам университеті. #MEDRESE-İ UMUMİYE: Ортақ медресе, əрбір мемлекеттің адамдары келіп оқи алатын үлкен Ислам университеті. #MEDRESE-İ YUSUFİYE: Хз.Юсуфтың (ас) медресесі болған түрме. Аллаһ (жж) Хз. Юсуфтың нақақ айыпталып кірген түрмені бір дəріс жеріне айналдырғандығы сияқты, нақақ жала жабумен Ұстаз жəне нұр шəкірттері кірген түрмелер. #MEDRESE-İ ZEHRA: Нұрлы медресе. Бəдиүззаман Саид Нұрсидің 1914-жылдан бұрын Ванда жасалуын жоспарлап іргетасын салған, əрі дін əрі жаратылыс ілімдері бірге оқытылатын ислам университетінің аты болып, кейін бұл ат Рисале-и Нұр шығармалары оқылған, жазылған, дəріс жасалған жерлерге атау болды. #MEDRESETEN: Медресе тұрғысынан, дəріс жері болып, дəрісхана болып. #MEDRESETÜ'L-VAİZÎ: Уағызшылар медресесі. Халыққа уағыз жəне насихат (үгіт) беретіндерді тəрбиелейтін дəріс жері. #MEDRESETÜ'Z-ZEHRA: Нұрлы медресе. Бəдиүззаман Саид Нұрсидің 1914-жылдан бұрын Ванда жасалуын жоспарлап іргетасын салған, əрі дін, əрі жаратылыс ілімдері бірге оқытылатын ислам университетінің аты болып, кейін бұл ат Рисале-и Нұр шығармалары оқылған, жазылған, дəріс жасалған жерлерге атау болды. #MEDRESETÜ'Z-ZEHRA-İ EKBER: Ең үлкен нұрлы медресе. #MEDRESETÜZZEHRA: Нұрлы медресе. Бəдиүззаман Саид Нұрсидің 1914-жылдан бұрын Ванда жасалуын жоспарлап іргетасын салған, əрі дін, əрі жаратылыс ілімдері бірге оқытылатын ислам университетінің аты болып, кейін бұл ат Рисале-и Нұр шығармалары оқылған, жазылған, дəріс жасалған жерлерге атау болды. #MEDRESETÜ'Z-ZEHRA: Нұрлы медресе. Бəдиүззаман Саид Нұрсидің 1914-жылдан бұрын Ванда жасалуын жоспарлап іргетасын салған, əрі діни, əрі жаратылыс ілімдері бірге оқытылатын ислам университетінің аты болып, кейін бұл ат Рисале-и Нұр шығармалары оқылған, жазылған, дəріс жасалған жерлерге атау болды. #MEDYUM: Испиртизмалық жолмен (гипноз арқылы) сендіріліп өлгендердің рухтарымен (негізінде жындармен) байланыс жасап хабар алғандығын идея қылған тұлға. #MEDYUMLUK: Гипноз арқылы сендіріліп өлгендердің рухтарымен (негізінде жындармен) байланыс жасау жолы. #MEDYUN: Борышты, қарыздар, біреуге міндетті. #MEDYUN VE MÜTEŞEKKİRİZ: Шүкір етуші борыштымыз. #MEDYUN-U SECDE-İ ŞÜKRAN: Шүкір сəждесіне борыштымыз. #MEDYUN-U ŞÜKRAN: Шүкір етуге борыштымыз. #MEDYUNUM: Борыштымын. #MEDYUNUZ: Борыштымыз. #MEFAHİM: Мағыналар, мəндер,түсініктер, ұғымдар. #MEFAHİM-İ MÜTEFAVİTE: Түрлі жəне өзгеше түсініктер немесе мағыналар. #MEFAHİR: Мақтаныш қылынатын нəрселер, мадақталынатын нəрселер. #MEFAHİR-İ HAKİKİYE-İ MİLLİYE: Ұлтқа тəн нағыз мақтаныш қайнарлары, ұлттық шынайы құндылықтар. #MEFAHİR-İ İRANI: Иранның мақтаныштары. #MEFAHİR-İ MİLLİYE: Ұлттық мақтаныштары, ұлттың мақтан тұтарлары. #MEFAHİR-İ TARİHİYE: Тарихтың мақтаныш көздері, мақтаныш беретін тарихи құндылықтар. #MEFASİD: Бұзғыншылықтар, жамандықтар, екіжүзділіктер. #MEFATÎH: Кілттер.
370 #MEFATÎHÜ'L-GAYB: «Ғайыптың кілттері» деген мағынадағы Имам Разидің тəпсірі. #MEFHAR: Мақтаныш себебі, мақтану себебі. #MEFHARET: Мақтаныш ету, мақтану. #MEFHAR-İ MEVCUDAT: Жаратылыстың мақтаныш себебі, жаратылыстың мақтану себебі, жаратылыстың мақтанғандығы. #MEFHUM: 1. Мағына, бір сөздің баяндаған мағына. 2. Таным, ұғым; бір-бірінен азды көпті өзгеше болмыстар, жағдайлар, байланыстар немесе оқиғалардың ортақ жəне ұқсас жақтарының ақылдағы жобасы. #MEFHUM-U İŞARÎ: Ишарат арқылы баяндалған мағына. #MEFHUM-U KELÂM: Сөздің мағынасы, сөздің əртүрлі дəрежедегі мағыналары (мағына мəртебелері). #MEFHUM-U MUHALİF: Керісінше мағына, керағар мағына. #MEFHUM-U MUVAFIK: Сөздің тура жəне ашық мағынасы. #MEFHUM-U SARİH: Ашық болған мағына. #MEFKUD: Жоқ, бар болудан шыққан, жоғалу. #MEFKÛRE: Ой, пікір, көзқарас, тұжырым. #MEFLÛÇ: Қозғала алмайтын, қимылдай алмайтын жағдайға келген, мүгедек. #MEFSEDET: Бұзықтық, бұзық. #MEFSUHA: Үкімсіз қалдырылған, күші жойылған. #MEFTÎHANE: (медреседе, мектепте) жаңа сабақты бастауда берілетін ас. #MEFTUHANE: (медреседе, мектепте) жаңа сабақты бастауда берілетін ас. #MEFTUN: Ғашық, құмар, ынтық, əуес. #MEFTUNİYET: Ғашықтық, құмарлық, ынтықтық, əуестік. #MEF'UL: 1.Жасалған, жасалған нəрсе, туынды. 2.(тіл.б.) бір сөйлемде бастауыш жəне етістік (жасалған іс немесе баяндауыш) тысында қалған жəне сөйлемнің мағынасын аяқтайтын есімдік немесе есім сөз немесе сөз жиынтығы (толықтауыш). #MEF'ULİYET: Жасалған, жасалу, істелу, əсерлену, əсер астында қалу. #MEĞER: Алайда, дегенмен, сөйтсе, егер де. #MEHABET: Айбындылық, айбаттылық, ұлылық. #MEHAFETULLAH: Аллаһтан (жж) қорқу. #MEHALİK: Қауіптер, қатерлер, қауіп-қатерлер. #MEHALİK-İ AZÎME: Үлкен қауіптер. #MAHARET: Ұсталық, шеберлік, іскерлік, ептілік, өнерлілік. #MAHARET-İ FEVKALÂDE: Кемелді шеберлік. #MAHARET-İ İLMİYE: Іліми шеберлік, ілім тұрғысында кемелділік. #MAHARET-İ SANAT: Өнердің шеберлігі. #MEHARİC-İ HURUF: Әріптердің ауыздан шығатын жері. #MEHASİN: Жақсылықтар, əдеміліктер, көркемдіктер, көркем мінез-құлық. #MEHASİN-İ AHLÂK: Мінез-құлықтың əдеміліктері, көркем ахлақ. #MEHASİN-İ AHLÂKIYE: Ахлаққа тəн əдеміліктер, көркем ахлақ жəне əдемі мінез-құлық. #MEHASİN-İ AHLÂKİYE: Ахлаққа тəн əдеміліктер, көркем ахлақ жəне əдемі мінез-құлық. #MEHASİN-İ AHVALİNİ: Хал-жағдайының əдемілігіні. #MEHASİN-İ ETVAR: Хал, жағдай жəне іс-əрекеттерінің əдеміліктері. #MEHASİN-İ HAKİKAT-İ MUHAMMEDİYE: Хз.Мұхаммедтің (асм) пайғамбарлық міндетімен əкелген ақиқаттың əдемілігі. #MEHASİN-İ İSLÂMİYET: Исламиеттің əдемілігі, ислам дінінің əдемілігі. #MEHASİN-İ KESÎRE: Көпетеген жақсылықтар. #MEHASİN-İ MADDİYE: Материалдық əдеміліктер, материалдан жасалған болмыстардағы сұлулықтар. #MEHASİN-İ MANEVİYE: Рухани сұлулықтар. #MEHASİN-İ MEDENİYE-İ KESÎRE: Көптеген мəдени жақсылықтар. #MEHASİN-İ MEDENİYET: Мəдениеттің əдеміліктері.
371 #MEHASİN-İ MEŞRUTİYET: Конституциялық басқару жүйесінің əдемілігі. Ислам мемлекетінің басшысының билігінің астында халық кеңесімен бірге мемлекеттік басқару жүйесінің жақсылықтары мен əдеміліктері. #MEHASİN-İ MÜCERREDE: Аллаһқа (жж) тəн бірден-бір сұлулық, жаратылған болмыстарда ешбір ұқсасы болмаған кемшіліксіз мағынауи сұлулық жəне игілік. #MEHASİN-İ RAHÎMİYET: Аллаһқа (жж) тəн рахимиеттің (мейірімнің) игілік жəне əдеміліктері. #MEHASİN-İ RUBUBİYET: Аллаһтың (жж) əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болу сипатының əдеміліктері мен игіліктері. #MEHASİN-İ SALTANAT: Аллаһқа (жж) тəн жалғыз жəне шексіз əкімдігінің əдеміліктері мен жақсылықтары. #MEHASİN-İ SAN'AT: Өнер əдеміліктері. #MEHASİN-İ SAN'AT-I RABBANİYE: Раббани өнердің əдеміліктері, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) өнерінің əдеміліктері. #MEHASİN-İ UBUDİYET: Аллаһқа (жж) құл болудың əдеміліктері. #MEHASİN-İ UHREVİYE: Ақіретке (о дүнияға) тəн əдеміліктер. #MEHASİN-İ YUSUFİYE: Хазрет-і Юсуфтың (ас) əдеміліктері. #MEHASİNİM: Жақсылықтарым. #MEHAVİF: 1.Қорқыныш беретін нəрселер. 2. Үрейлі, қауіпті жерлер. #ME'HAZ: Қайнар көз, көз, бұлақ. #MEHAZİN: Қазына, көмбе. Қойма, қамба. #MEHAZİN-İ MÂ': Су қоймасы. #MEHBİT: Қону, түсу жері. #MEHBİT-İ VAHY: Уахидың түскен жері, уахидың түскен адамы. #MEHBİT-İ VAHY-İ İLAHÎ: Аллаһтан (жж) келген уахидың түскен жері. #MEHCUR: Бөлектенген, бөлек кеткен, бөлінген. #MEHD: Бесік, қоректеніп өскен жер. #MEHDİ: 1.Тура жолға жеткен, тура жолды тапқан. 2.Адамдарға тура жол көрсеткен, адамдардың тура жол табуына себеп болған; тура жол жетекшісі. 3.Хз.Мұхаммед (асм) тарапынан қиямет жақындағанда келетіндігі хабар берілген, Мұсылмандардың көпшілігі Құран жолын ұмытқан уақытта немесе адамдардың көбісі адасқан уақытта Құран жəне иман жолын көрсету, Құран жəне иман жолын жаңадан жаңғырту, Мұсылмандардың имандарын жəне Исламға мойынсұнуларын жаңалау жəне күшейту, дін өмірін жаңадан жаңартумен мағынауи міндеттелінген, Хз.Пайғамбарымыздың (асм) тегінен шыққан, Оның рухани мирасқоры, күрескер, мүштеһид, мұжеддид, Аллаһтың (жж) əулие құлдарынан болған ұлы тұлға. #MEHD-İ UHUVVET: Бауырластық бесігі, (ауысп.) бауырмалдық орын, бауырластық əлемі. #MEHDİ-İ ABBASÎ: (Хж.: 126-170; мил.:744-785) Аббаси мемлекетінің үшінші халифасы: Мұхаммед əл Мəхди, Халифа əл Мансурдың ұлы. #MEHDİ-İ ÂL-İ RESUL: Хз.Пайғамбардың (асм) тегінен, ақырзаманда келетіндігі жəне дін дұшпаны Тажалды өлтіретіндігі білдірілген үлкен мəхди. #MEHDİ-İ RESUL: Хз.Пайғамбардың (асм) тегінен, ақырзаманда келетіндігі жəне дін дұшпаны Тажалды өлтіретіндігі білдірілген үлкен мəхди. #MEHDİ-MİSAL: Мəхди сияқты. #MEHDİYET: Мəхди болу, мəхди міндетіне жəне мақамына ие болу. #MEHENG: 1.Алтынның өлшемін білдіретін тас. 2. (ауысп.) өлшем, бір нəрсенің немесе біреудің құндылығын білуге жарамды өлшем. #MEHENK: 1.Алтынның өлшемін білдіретін тас. 2. (ауысп.) өлшем, бір нəрсенің немесе біреудің құндылығын білуге жарамды өлшем. #MEH-İ TÂBÂN: Жарқыраған ай. #MEHİB: Сұсты, қорқытқан, қорқынышты.
372 #MEHİR: Құн, төлем, ақы. #MEHMUSE: Оқылу жəне айтылуында тыныстың, демнің жүруіне бөгет болмаған əріптер.Бұлар \"kəф, син, шин, ха, һи, сə, сад, һə, тə, фə\" əріптері. #MEHTAB: Ай жарығы. #ME'HUZ: Алынған, шығарылған. #MEKADÎR: Мөлшер, өлшем, шама. #MEKAL: Сөз. #MEKALİD: Кілттер. #MEKALİD-İ İNKIYAD: Бағыныштылық кілттері. #MEKÂN: Жер, мекен, орта. * Үй. #MEKÂN-I ARZ: Жер мекені, жер жүзі кеңістігі, дүния делінген жер. #MEKÂN-I MUAYYEN: Белгілі, нақты жер. #MEKÂNÎ: Мекенмен байланысты, жермен қатысты. #MEKÂRİM: Игіліктер, жақсылықтар, əдеміліктер. * Көркем мінез-құлық. #MEKÂRİM-İ AHLÂK: Аллаһ (жж) жақсы көрген жəне ұнатқан көркем мінез-құлық, Хз.Мұхаммедтің (асм) көрсеткен мінез-құлығы. #MEKATI': Тоқтау жерлері, аяқталу жерлері, #MEKATİB-İ ÂLİYE: Жоғары оқу орындары, университеттер. #MEKATİB-İ ÂLİYE-Yİ RESMİYE: Ресми жоғары оқу орындары, мемлекеттік жоғары оқу орындары (университеттер). #MEKAYİS: Өлшеу, өлшем. #ME'KEL: Ас, тағам, тамақ. #MEKİK: Тоқыма қайығы, тігін машинасында ерсілі-қарсылы жүріп киім тоқитын қайықша. #MEKKÂR: Қу, алаяқ, айлакер, алдаушы. #MEKKE: Араб түбегіндегі қасиетті Қағба орналасқан жəне Хз.Мұхаммед (асм) дүнияге келген дүниянің ең қасиетті қаласы. #MEKKE-İ MÜKERREME: Мүкəррəм Мекке, жақсылықтар, игіліктер мен сый-сыяпаттар қаласы болған Мекке. (Хз.Мұхаммедтің (асм) пайғамбар болып ол жерден шығуы, ислам дінінің ол жерде келуі, Құранның ол жерде түсіп басталуы жəне қағбаның пұттардан тазаруы себебімен \"мүкəррəм \" аты берілген. #MEKKÎ: Меккеге қатысты, Меккелік. #MEKKİYE: Меккеге қатысты, Меккемен байланысты. #MEKNUN: Жасырын, құпия. #MEKNUZAT-I HİKMETPERVER: Мақсаттар мен пайдаларды жасырған жəне сақтаған қазыналар. #MEKNUZAT-I HİKMET-PERVER: Мақсаттар мен пайдаларды жасырған жəне сақтаған қазыналар. #MEKR: Айла, қулық, алдау, арбау, алаяқтық. #MEKREME: Сый-сияпат жəне сыйлық беру жері. Жомарттық. #MEKREME-İ UZMA: Ең үлкен сый-сияпат жəне сыйлық беру жері. #MEKR-İ İLAHÎ: Аллаһтың (жж) тұзағы. #MEKRİNDEN: Тұзағынан, қулығынан, айласынан, алдауларынан. #MEKRUH: Дінде ұнатылмаған, жасалуы жағымды қабылданбаған. #MEKSÛB: Кəсіп, (қалауы жəне еркімен) қолға түсірілген, ие болған. #MEKSÛBEDİR: Кəсібінен, (қалауы жəне еркімен) қолға түсірілген, ие болған. #MEKSÛBUDUR: Кəсібінен, (қалауы жəне еркімен) қолға түсірілген, ие болған. #MEKTEB: Мектеп. #MEKTEB-İ ÂLÎ: Жоғары оқу орны, университет. #MEKTEB-İ FÜNUN: Жаратылыстану ғылымдарының мектебі. #MEKTEB-İ HARBİYE: Әскери мектеп. #MEKTEB-İ HİSSİYAT: Сезімдер мектебі, сезімдер бірінші кезекке қойылып оқытылған жəне үйретілген жер.
373 #MEKTEB-İ İBTİDAÎ: Бастауыш мектеп, бастапқы білім беру мектебі. #MEKTEB-İ İDADÎ: Орта мектеп, орта білім беру мектебі (лицей). #MEKTEB-İ İMANÎ: Иманға қатысты мектеп, иман дəрістерімен байланысты мектеп. #MEKTEB-İ İRFAN: Ирфан мектебі, білім алу жəне кемелдену мектебі. #MEKTEB-İ MUSİBET: Қиыншылық мектебі; (ауысп.) адамға көп нəрсе үйрететін жəне дауына жол ашатын кесапатты оқиғалар жəне ауыр күндер. #MEKTEB-İ MÜLKİYE: Саяси ілімдер академиясы (оқу орны). #MEKTUB: Жазылған қағаз, мағлұматтар көшіріліп жазылған қағаз. #MEKTUBAT: Мағлұматтар көшіріліп жазылған қағаздар. #MEKTUBAT-I İLAHİYE: Аллаһтың (жж) хаттары, Аллаһтың (жж) өзін танытатын ерекшелікте жаратылған туындылар. #MEKTUBAT-I RABBANİYE: Раббани хаттар, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) хаттары (туындылары). #MEKTUBAT-I SAMEDANİYE: Самед болған Аллаһқа (жж) қатысты хаттар, өзі ешбір нəрсеге мұқтаж болмай, əрбір нəрсе оған мұқтаж болған Аллаһтың (жж) хаттары (туындылары). #MEKTUBATÜ'N-NUR: Рисале-и Нұр шығармаларынан Мектубат деген кітап. #MEKTUB-U AZÎMÜ'L-MEFHUM: Мағынасы өте терең хат. #MEKTUB-U HAKAİKNÜMA: Ақиқаттарды көрсеткен хат (жазылған шығарма, жаратылған туынды). #MEKTUB-U HAKAİK-NÜMA: Ақиқаттарды көрсеткен хат (жазылған шығарма, жаратылған туынды). #MEKTUB-U RABBANÎ: Раббани хат, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) хаты (жаратқан туындысы). #MEKTUB-U SADAKATMEDAR: Аллаһ (жж) үшін қарым-қатынас жасау жəне достықты баяндаған хат. #MEKTUB-U SADAKAT-MEDAR: Аллаһ (жж) үшін қарым-қатынас жасау жəне достықты баяндаған хат. #MEKTUB-U SAMEDANÎ: Самед болған Аллаһтың (жж) хаты, ешбір нəрсеге мұқтаж болмай əрбір нəрсе оған мұқтаж болған Аллаһтың (жж) хаты (жаратқан туындысы). #MEKTUM: Жасырын, құпия, астыртын. #ME'KULAT: Тамақтар, тағамдар, азық-түліктер. #ME'KULÂT: Тамақтар, тағамдар, азық-түліктер. #ME'KÛLÂT: Тамақтар, тағамдар, азық-түліктер. #MEL'AB: Ойын-сауық жері, көңіл көтеру жері. #MEL'ABE: Ойын-сауық пен көңіл көтеру құралы, ойыншық. #MEL'ABEGÂH: Ойын-сауық пен көңіл көтеру жері. #MEL'ABE-İ HEVESAT: Әуестіктер ойыншығы, зауықтар мен əуестік ойыншығы. #MELAHAT: Бет, жүз əдемілігі. #MELAİK: Періштелер. #MELAİKE: Періштелер. #MELAİKE-İ ARZİYE: Жердегі періштелер, жермен байланысты періштелер. #MELAİKE-İ İLAHÎ: Аллаһтың (жж) періштелері. #MELAİKE-İ İZAM: Үлкен періштелер. #MELAİKE-İ KİRAM: Мүбарак құрметті жəне ардақты періштелер. #MELAİKE-İ MUKARREBÎN: Аллаһқа (жж) өте жақын үлкен періштелер. #MELAİKE-İ MÜEKKEL: Қызметші періштелер, міндет жүктелген періштелер. #MELAİKE-İ RAHMET: Рақмет періштелері. #MELAİKE-İ SIYANET: Қорғаушы періштелер. #MELAİKE-İ SUAL: Сұрақ періштелері, өлгендердің қабірлерінде иман жəне ғибадат туралы сұраққа тартқан періштелер (Мұнкер жəне Нəкір періштесі). #MELAİKE-MİSAL: Періштелер сияқты. #MELAİKETULLAH: Аллаһтың (жж) періштелері. #MELÂL: Жан қинау, зерігу, іш пысу.
374 #MELÂMÎ: Мелами тариқатының кірген тұлға. #MELBES: Киім, киім-кешек. #MELBUSAT: Киімдер, киім-кешектер. #MELCE: Паналау жері, пана, сыйынатан жер. #MELCEİ: Паналау жерін, пананы, сыйынатан жерді. #MELCE'İ: Паналау жерін, пананы, сыйынатан жерді. #MELCEİNİZ: Паналау жеріңіз, панаңыз, сыйынатан жеріңіз. #MELE: Қалың топ, жамағат, көпшілік, қауым. * жамағаттың атақтылары. #MELE-İ A'LÂ: Үлкен періштелер əлемі. #MELEK: Нұрдан жаратылған, табиғаты, болмысы таза, пəк, күнəсіз мақлұқ. #MELEKÂT: 1.Қабілеттер. 2.Машықтандырулар, тəжірибелер, сынақтар мен тəжірибелер арқылы жеткен шеберлік, ұсталық, бір іске ептілік. #MELEKÂT-I AKLİYE: Ақылдың тəжірибелер арқылы тапқан білім оңайлығы мен машықтануы. #MELEKE: Тəжірибелердің жəне қайталаулардың нəтижесінде алынған білім мен қабілеттің дағдысы. #MELEKE-İ AMELİYE: Әрекет ету жəне іс жасау дағдысы. #MELEKE-İ FEYLESOFANE: Философ сияқты философияға қабілеттілік. #MELEKE-İ HASSASİYET: Сезімтал болу, байқағыш қабілеті. #MELEKE-İ İLMİYE: Білімге деген машықтық. #MELEKE-İ MARİFET-İ HUKUK: Құқық біліміне машықтық. #MELEKE-İ RÂSİHA: Жан-жақты қуатты жəне мықты білім машықтығы мен қабілеттілігі. #MELEKE-İ RİAYET-İ HUKUK: Құқыққа бағыну, құқықты сақтау əдеті. #MELEKE-İ SAN'AT: Өнер машықтығы. #MELEKE-İ TA'DİL-İ AHLÂK: Асыра сілтеуден аулақ жəне жақсы мінез-құлықты болу қабілеті. #MELEKÎ: Періштелер түрінен, періште сияқты, періштенің ұқсасы. #MELEK-İ İLHAM: Илхам періштесі. #MELEK-İ MÜEKKEL: Міндет жүктелген періште, өкіл етілген періште. #MELEK-İ NÂTIK: Сөйлескен періште. #MELEK-İ RA'D: Күн күркірету періштесі. #MELEK-İ SIYANET: Қорғаушы періште. #MELEK-İ SUAL: Сұрақ періштесі, қабірде сұрақ сұраған періште. #MELEKİYET: Періштелік. #MELEKÛT: Періштелер əлемі. Аллаһтың (жж) əмірі мен күшінің тікелей пердесіз өзін көрсеткен болмыс атаулының ішкі жағы. #MELEKÛTEN: 1.Мелекут жағы; материалдық жəне рухани ешбір себеп араға кірместен, тікелей Аллаһтың (жж) жаратушы жəне қалауына тəуелді болып. 2.басқару жағынан. #MELEKÛTÎ: Мелекут ерекшелігіне тəн; материалдық жəне рухани ешбір себеп араға кірместен, тікелей Аллаһтың (жж) жаратушы жəне қалауына тəуелді болған. 2.Періштелер жəне рухтар секілді мағынауи əлемге қатысты. 3.Материалдан басқа жəне рухани əлемге тəн. #MELEKÛTİYET: 1.Мелекуттік, мелекут ерекшелігіне ие болу; материалдық жəне рухани ешбір себеп араға кірместен, тікелей Аллаһтың (жж) жаратушы жəне қалауына тəуелділік. #MELEKÜ'L-BİHAR: Теңіздер періштесі. #MELEKÜ'L-CİBAL: Таулар періштесі. #MELEKÜ'L-EMTAR: Жаңбыр періштесі. #MELEKÜ'L-MEVT: Өлім періштесі, Әзрейіл (ас). #MELERDİK: Зарланып жылайтынбыз. #MELEZ: Аралас, араласқан, қоспа. #MELFUF: Оралған, ішінде болынған. #MELFUFAT: Ораулы болғандар. #MELFUFEN: Ораулы болып.
375 #MELFUZ: Оқылған, сөйленген, айтылған, делінген. #MELHUZ: Ойланылған, ойға келген, мүмкін, ықтимал. #MELİK: Патша, падишах, əмірші. #MELİK-İ KADÎR: Күшті əмірші, əр нəрсеге күші жеткен əмірші. #MELİK-İ KERİM: Игілік пен жомарттық иесі патша. #MELİK-İ YEMEN: Иемен падишахы. #MELİK-İ ZÎŞAN: Даңқты падишах, даңқы зор əмірші. #MELUF: Үйреншікті, дағдылы, əдеттегі. #ME'LUF: Үйреншікті, дағдылы, əдеттегі. #ME'LUFAT: Үйреншіктілер, дағдылы болғандар, əдеттегілер. #MELÛL: Жалыққан, мезі болған, зеріккен. #MEL'UN: Лағынеттелген, қарғысқа ұшыраған, қуылған. #MEL'UNANE: Лағынетті, пасық. #MELZUM: Қажетпен байланысты болған, бар бір нəрсемен болуы керекті болған. #MELZUM-U EHASS: Ерекше керекті болған, нəрсемен өте ерекше жақын байланысты болып бөлектенбеген. #MEMALİK: Мемлекеттер, елдер, туған жерлер, өлкелер. ﻚلاﻤﻣ (Memluk. C.)Құлдар. #MEMALİK-İ BÂRİDE: Суық өлкелер. #MEMALİK-İ HARRE: Ыстық өлкелер. #MEMALİK-İ İSLÂMİYE: Ислам елдері, өлкелері. #MEMALİK-İ İSLÂMİYE VE OSMANİYE: Ислам жəне Османлы елдері, өлкелері. #MEMALİK-İ OSMANİYE: Османлы елдері, өлкелері, Османлы билеген елдер, өлкелер. #MEMAT: Өлім. #MEMDUH: Мақталған, ұнатылған, жақсы көрілген. #MEMER: Өткел, өтетін жер. #MEMLEKET: Мемлекет, ел, өлке. #MEMLEKET-İ İSLÂMİYE: Ислам мемлекеті, мұсылман елі. #MEMLEKET-İ OSMANİYE: Османлы мемлекеті, османлы елі. #MEMLEKET-İ RABBANİYE: Раббани мемлекет, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) мемлекеті. #MEMLEKET-İ VASİA: Кең байтақ мемлекет,өлке. #MEMLÛ: Толы, мол. #MEMLUK: Құл, қызметші #MEMLUKİYET: Құлдық, қызметшілік. #MEMLUKLER: Құлдар, қызметшілер. #MEMLUKÜ: Құлы. #MEMLUKÜSÜN: Құлысың, қызметшісісің. #MEMNU': Тыйым, тыйым салынған, кедергі болынған. #MEMNÛ': Тыйым, тыйым салынған, кедергі болынған. #MEMNUİYET: Тыйылғандық, тыйым салынғандық. #MEMNUN: Риза, разы, ырза. #MEMNUNANE: Риза болып, ризашылықпен, ырзалықпен. #MEMNUNİYET: Ризашылық, разылық. #MEMNUNİYET-İ MUKADDESE: Киелі жəне кемшіліксіз ризашылық, разылық. #MEMSUH: Сиықсыз жəне ұсқынсыз түрге қайтып келген, мағынауи болмысы мен түрі бұзылып адам қатарынан шыққан. #ME'MUL: Үміт етілген, ойға келген. #ME'MULÜN: Үміт етілгеннің, ойлағанның. #ME'MUM: Ұйыды, бағынды. #ME'MUN: Аббаси халифаларының бірі. Әкесі халифа Харун Рашид жəне ағасы Әминден кейін патша болған. #MEMUR: Қызметкер, мемлекет істерінде қызметке тағайындалған.
376 #MEMURÎN: Қызметкерлер, мемлекет істерінде қызметке тағайындалғандар, мемлекеттік қызметтегілер. #MEMURÎN-İ ADLİYE: Заң қызметкерлері, сот қызметкерлері. #MEMURÎN-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) қызметшілері. #MEMURÎN-İ RABBANİYE: Раббани қызметшілер, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) əмірінің астында болған қызметшілер. #MEMURİYET: Қызметкерлік, мемлекет істерінің қызметкерлері. #MEMUR-U İLAHÎ: Аллаһтың (жж) қызметшісі. #MEMUR-U MAHSUS: Жеке арнайы қызметкер. #MEMUR-U MUVAZZAF: Міндет жүктелген қызметші. #MEMUR-U MUSAHHAR: Бағынышты қызметші, əмір астында болған қызметкер. #MEMUR-U MÜŞAHHAS: Тұлғасы белгілі, білінген қызметші. #MEMUR-U RABBANÎ: Раббани қызметші, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) қызметшісі. #MEMUR-U SİYASÎ: Саяси қызметкер, саясатпен байланысты міндет жүктелген. #MEMURUN-BİH: Әмір етілген нəрсе. #MEMZUC: Араласқан, біріккен, бір біріне кірген. #MEMZUÇ: Араласқан, біріккен, бір біріне кірген. #MEN: Кім, кім ғой, о біреу ғой. #MEN': Тыйым, кедергі, тосқауыл. #MEN ENE VEMA ENTE: Мен кіммін сен кімсің. #MEN KÀLE: Кім сөйлеген. #MEN' OLUNMA: Кедергі жасалу, тыйым салыну. #MEN RABBÜKE: Сенің Раббың кім. #MEN TALEBE VE CEDDE VECEDE: Кім қаласа жəне еңбектенсе табады. #MENABİ: Қайнар көздер, көздер, бұлақтар. #MENABİİ: Қайнар көздері, көздері, бұлақтары. #MENABİ-İ AŞERE: Он қайнар көз. #MENABİ-İ DİN: Діннің қайнар көздері, діннің бұлақтары. #MENABİ-İ DİNİYE: Дінге қатысты қайнар көздер, діннің бұлақтары. #MENABİ-İ İLMİYE: Ілімге қатысты қайнар көздер, ілімнің бұлақтары. #MENABİ-İ KUVVET: Күш-қуаттың қайнар көздері, бұлақтары. #MENABİ-İ KÜLLİYE: Кең де ауқымды қайнар көздер, бұлақтар. #MENABİ-İ SERVET: Байлық көздері, бұлақтары. #MENABİÜ'L-ENVAR: Нұрлардың қайнар көздері. #MENAFİ': Пайдалар, мүдделер. #MENAFİ'İ: Пайдалалар. #MENAFİ'-İ AZÎME: Үлкен пайдалар. #MENAFİ'-İ CÜZ'İYE: Шағын пайдалар, өткінші дүния өмірімен қатысты пайдалар. #MENAFİ'-İ EŞYA: Түрлі нəрселердің пайдалары, түрлі нəрселердің пайдалы жақтары. #MENAFİ'-İ ŞAHSİYE: Тұлғалық пайдалар, жеке адамның пайдалары. #MENAFİ'-İ UMUMİYE: Көпшіліктің пайдасы, əркімге қатысты пайдалар. #MENAFİ'İN: Пайдаларын. #MENAFİZ: Тесіктер, саңылаулар. #MENAHİC: Жолдар, бағыттар. #MENAHİC-İ HÜKEMA: Ілім жəне философиямен шұғылғандардың жолдары. #MENAM: Ұйқы. * Түс. #MENAMEN: Ұйқыда, түсте. #MENAR: Жол көрсетуші, жөн сілтеуші. #MENÂR: Жол көрсетуші, жөн сілтеуші. #MENAR-I İHTİDA: Хидаетке жол көрсетуші, тура жолға жөн сілтеуші. #MENAR-I NEYYİR: Нұрлы жол көрсетуші, жарығы бар маяк мұнарасы. #MENAT: Кері қайту жері, қайтып келу жері. #MENAZIR: Әсем көріністер, тамашалауға тұратын əдемі жерлер.
377 #MENAZIR-I NURANİYE: Нұрлы əдемі көріністер. #MENAZIR-I SERMEDİYE: Сəрмəди əдемі көріністер, Ақіретке қатысты мəңгі əдемі көріністер, о дүниямен байланысты шексіз қалатын əдемі көріністер. #MENAZİL: Жерлер, орындар. #MENAZİL-İ KAMERİYE: Айға қатысты жерлер, айдың тоқтайтын жерлері. #MENAZİL-İ LATÎFEDE: Ұнамды жəне əдемі тоқтау жерлерінде. #MENAZİLİNDE: Жерлерінде, орындарында. #MENBA: Қайнар көз, бұлақ. #MENBA': Қайнар көз, бұлақ. #MENBAA: Қайнар көзге, бұлаққа. #MENBA'A: Қайнар көзге, бұлаққа. #MENBAI: Қайнар көзі, бұлағы. #MENBA'I: Қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I ACAİB: Ғажайып, таңдандыратын қайнар көз, бұлақ. #MENBA-I ACAYİP: Ғажайып, таңдандыратын қайнар көз, бұлақ. #MENBA'-I AMÎKI: Терең, жан-жақты қайнар көзі, бұлағы. #MENBA'-I DAİMÎ: Әрдайым болған қайнар көз, бұлақ. #MENBA-İ DİNÎ: Дінге қатысты қайнар көз, бұлақ. #MENBA-I EDEB: Әдеп қайнар көзі, мінез-құлық пен тəрбие бұлағы. #MENBA'-I ENVÂR: Нұрлар бұлағы. #MENBA-I ENVÂR: Нұрлар бұлағы. #MENBA'-I FEVZ-İ NECAT: Құтылу мен жетістіктің бұлағы. #MENBA'-I FEYZ: Фейіздің қайнар көзі, молшылық пен берекет бұлағы. #MENBA-I FEYZ: Фейіздің қайнар көзі, молшылық пен берекет бұлағы. #MENBA'-I FEYZ-İ İMAN: Иман фейзінің қайнар көзі, иман ілімінің мол да берекетті бұлағы. #MENBA'-I FÜNUN: Пəндердің, білімдердің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA'-I FÜYUZAT: Фейіздер бұлағы, берекет пен молшылықтың қайнар көзі. #MENBA'-I GARAİB: Ғажайып нəрселердің қайнар көзі, таңданарлық нəрселердің бұлағы. #MENBA-I HAK: Хақ қайнар көз, тура жəне нағыз бұлақ. #MENBA-I HAKAİK: Ақиқаттардың қайнар көзі, шыңдықтардың бұлағы. #MENBA-I HAKİKAT: Ақиқаттардың қайнар көзі, бұлағы. #MENBA'-I HAKİKÎ: Ақиқи қайнар көз, бұлақ. #MENBA-I HAKİKÎ: Ақиқи қайнар көз, бұлақ. #MENBA-I HAYAT: Өмірдің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I HAYAT-I İÇTİMAİYE: Қоғамдық өмірдің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I HİDAYET: Тура жолдың (иман мен ислам жолының) қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I HURAFAT: Негізсіз , жалған нəрселердің бұлағы. #MENBA-I İNTİŞAR: Таралу жері, жайылу көзі (жері). #MENBA-I İSTİNAD: Сүйену жері. #MENBA-I İŞARAT: Ишараттардың қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I KEMALÂT: Кемелдіктер мен жоғары ерекшеліктердің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA'-I KEVSER: Кəусар бұлағы. #MENBA'-I KUVVET: Күш-қуаттың қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I KUVVET: Күш-қуаттың қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I MANEVÎ: Рухани қайнар көз, бұлақ. #MENBA'-I MU'CİZAT: Мұғжизалар бұлағы, мұғжизалар көрінген жер. #MENBA'-I NUR: Нұрдың қайнар көзі, Рисале-и Нұрдың (жазылу, оқылу жəне таралу) қайнар көзі жəне орталығы. #MENBA-I NUR: Нұрдың қайнар көзі, Рисале-и Нұрдың (жазылу, оқылу жəне таралу) қайнар көзі жəне орталығы. #MENBA-I NUR-U HAKİKAT: Ақиқат нұрының бұлағы, шындықты көрсеткен жарық көзі.
378 #MENBA'-I RİSALET: Пайғамбарлық бұлағы, қайнар көз болған пайғамбар. #MENBA'-I SAADET: Бақыттылықтың қайнар көзі. #MENBA-I TEFEYYÜZ: Берекеттілік жəне жетістіктің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I ULÛM: Ілімдердің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-I ULÛM-U ÂLİYE: Жоғарғы, жан-жақты ілімдер бұлағы. #MENBA-I VAHDET: Бірлік көзі, бұлағы. #MENBA-I VAHY: Уахидың қайнар көзі, Аллаһтан(жж) келген ілімдер мен əмірлердің бұлағы. #MENBA-İ DİNÎ: Дінге қатысты қайнар көз, бұлақ. #MENBA-İ ENVÂR: Нұрлардың қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-İ HAYATLAR: Өмірдің қайнар көзі, бұлағы. #MENBA-İ VAHY: Уахидың қайнар көзі, Аллаһтан (жж) келген ілімдер мен əмірлердің бұлағы. #MENBA-İ VAHİY: Уахидың қайнар көзі, Аллаһтан (жж) келген ілімдер мен əмірлердің бұлағы. #MENBAU'L-ENVAR: Нұрлар қайнар көзі, нұрлар бұлағы. #MENBİT: Көгал, жайылымды жер. #MENBİT-İ SUAL: Сұраққа себеп болған мəселе, тақырып. #MENCE: Құтылу жері, пана. #MENCE': Құтылу жері, пана. #MENDERES: 1950-1960 жылдар арасында Демократ партиясының төрағасы болып, Түркия үкіметінің басшысы болған Аднан Мендерес. #MENDUB: Дінде жасалуы ұнатылған жəне жақсы көрілген сауапты іс. #MENDUBİYET: Ұнатылған жəне жақсы көрілген сауапты іс болу. #MENEKŞE: Гүлдің бір түрі, шегіргүл. #MENFÂ: Жер аударылған адамның мекен жері. #MENFAAT: Пайда, кіріс. #MENFAATDAR: Пайдалы. #MENFAATTAR: Пайдалы. #MENFAAT-İ AZÎME: Үлкен пайда. #MENFAAT-İ HASİSE: Азғантай жəне құнсыз пайда. #MENFAAT-İ HAYATİYE: Өмірге қатысты пайда. #MENFAAT-İ İBADULLAH: Аллаһтың (жж) құлдарының пайдасы. #MENFAAT-İ İMANİYE: Иманға қатысты пайда. #MENFAAT-İ KAVMİYE: Қауымға қатысты пайда, халықтың пайдасы. #MENFAAT-İ MADDÎ: Материалдық пайда, заттай пайда. #MENFAAT-İ MADDİYE: Материалды пайда, заттай пайда. #MENFAAT-İ MÜŞTEREKE: Ортақ пайда. #MENFAAT-İ NEFS: Нəпсінің пайдасы, өзінің пайдасы. #MENFAAT-İ NEFSİYE: Нəпсіге қатысты пайда, өзіне қатысты пайда. #MENFAAT-İ ŞAHSİYE: Жеке басының пайдасы. #MENFAAT-İ UHREVİYE: Ақіреттік пайда, ақіретке қатысты пайда. #MENFAAT-İ UMUMÎ: Жалпының пайдасы, əркімге қатысты пайда. #MENFAAT-İ UMUMİYE: Жалпының пайдасы, əркімге қатысты пайда. #MENFAAT-İ AZÎME: Үлкен пайда. #MENFAAT-İ CİNSİYE: Нəсіл, текке қатысты пайда. #MENFAAT-İ DÜNYEVİYE: Дүниялық пайда, дүниямен қатысты пайда. #MENFAAT-PEREST: Пайдақұмар, дүнияқоңыз, пайдакүнем. #MENFAATPEREST: Пайдақұмар, дүнияқоңыз, пайдакүнем. #MENFAAT-PEREST: Пайдақұмар, дүнияқоңыз, пайдакүнем. #MENFAATPERESTLİK: Пайдақұмарлық, дүнияқоңыздық, пайдакүнемдік. #MENFAAT-PERESTLİK: Пайдақұмарлық, дүнияқоңыздық, пайдакүнемдік. #MENFADAN: Жер аударылған жерінен. #MENFALARINDA: Жер аударылған мекендерінде. #MENFAYA: Жер аударылған мекенінен. #MENFEZ: Тесік, саңылау, тесілген жер. #MENFÎ: Болымсыз, жағымсыз, теріс, қайшы. * Жер аудару.
379 #MENFÎCE: Болымсыз түрде, теріс түрде. #MENFÎLER: Жер аударулар. * Болымсыз, теріс нəрселер. #MENFÎLİĞİM: Жер аударылуым. #MENFUR: Жек көрілген, жеркенішті, жиренішті. #MENFURLARI: Жек көргендері, жиренгендері, жиіркенгендері, жақтырмағандары. #MENFUR-U UMUMÎSİ: Көпшіліктің жек көргендері, əрбіреуінің жақтырмаған жəне жек көргендері. #MENFURUM: Жек көргенім, жиіркенгенім, жақтырмағаным. #MENHİYAT: Ислам дініне гөре тыйым салынғандар, ислам дінінде харам болғандар. #MENHUS: Жаман, бақытсыздық, сорлы. #MENHUSE: Бақытсыз əйел, сорлы əйел. #MEN'İ: Тыйым салынуы, кедергі жасалынуы, тосқауыл қойылынуы. #MEN'-İ İŞTİRAK: Араласуды тыю, ортақтасуға кедергі болу. #MEN'-İ MUHAKEME: Сотты тоқтату. #MEN'İM: Тиылуым. #MEN'İNE: Тыйым салынуына, тосқауыл қойылынуына. #MENKIBE: Өмір хикаясы. #MENKUL: Айтылған, жеткен. #MENKULÂT: Айтылғандар, жеткендер. #MENKULE: Айтылғанға, жеткенге. #MENKÛR: Жоққа шығарылған, қабылданбаған. #MENKUŞ: Нақышталған, безендірілген, жасалған. #MENN: Борыштылық, қарыздарлық. #MENNAN: Көп сыйлық берген жəне мол нығмет сыйлаған Аллаһ (жж). #MENOLUNMA: Тыйым салыну, кедергі болыну. #MENSAB-I FETVA: Пəтуа мəртебесі, дін тұрғысында халықтың жүгінетін өкілеттілік дəреже. #MENSUB: Қатысты, байланысты. #MENSUBAT: Байланысты болғандар. #MENSUBÎN: Байланысты болғандар. #MENSUBÎNİNDEN: Байланысты болғандардан. #MENSUBİYET: Байланыстылық, қатыстылық. #MENSUC: Тоқылған, өрілген. #MENSUCAT: Тоқымалар, тоқылғандар. #MENSUCAT-I AMELLERİ: Амалдардың тоқымалары, істердің жəне əрекеттердің нəтижелері мен жемістері. #MENSUCAT-I EBEDİYE: Мəңгі жəне шексіз қалатын тоқымалар. #MENSUCAT-I GAYBİYE: Ғайби тоқымалар, көрінбейтін əлемге қатысты тоқымалар. #MENSUCAT-I RABBANİYE: Раббани тоқымалар, əр нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) тоқымалары. #MENSUCAT-I SAN'AT: Өнер тоқымалары. #MENSUCUDUR: Тоқымасы. #MENSUH: Үкімі жойылған, үкімсіз қалған, күшін жойған. #MENSUR: Шашылған,бытыраған. * Қара сөзбен жазылған жазу. #MENSURA: Шашылған, бытыраған. #MENSUS: Айқын да нақты түрде түсіндірілген, аят жəне хадиспен нақты да айқын түрде айту. #MENŞE: Қайнар көз, бұлақ. #MENŞE': Қайнар көз,бұлақ. #MENŞEİ: Қайнар көзі, бұлағы. #MENŞE'İ: Қайнар көзі, бұлағы. #MENŞE-İ AHZAN: Қайғы, мұңдардың қайнар көзі, бұлағы. #MENŞE-İ ASLÎ: Негізгі қайнар көз, бұлақ.
380 #MENŞE-İ HAYAT: Тірліктің қайнар көзі, өмірдің ортаға шыққан жері. #MENŞE'-İ İMTİYAZLARI: Айырмашылықтарының бұлағы. #MENŞE-İ MU'CİZAT: Мұғжизалар бұлағы, ұқсасы жасалмайтын ғажайып істердің қайнар көзі. #MENŞE-İ RIZIK: Ризықтар қайнар көзі, ризықтардың (көкөніс бен жемістер) шыққан жері. #MENŞE-İ VÜCUD: Болмыс, тіршіліктің қайнар көзі. #MENŞEİM: Қайнар көзім, негізім. #MENŞUR: Таралған, жайылған, хабарланған, жарияланған. *Патшаның əмірі. * Байрақ, ту. #MENŞUR U FERMAN: Жан-жаққа таралған бұйрық, жарлық #MENŞUR-U HAKİKAT-İ KUR'AN: Жан-жаққа таралған Құран ақиқаты. * Құран ақиқатының бұйрығы. #MENŞUR-U HAKİKAT: Жан-жаққа таралған ақиқатында. * Ақиқат бұйрығында. #MENŞUR-U KUR'AN: Құранның бұйрығы. #MENŞUR-U LÂYEZALÎ: Мəңгі бұйрық. #MENŞUR-U MUKADDES: Киелі бұйрық. #ME'NUS: Үйреншікті, дағдыланған, əдеттегі. #MENUT: Байланысты, қатысты, тəуелді. #MENVÎ: Көзделген, ниет етілген. #MENZİL: Жер, орын, мекен, бөлме. #MENZİLGÂH: Қонатын жер, тоқтайтын жер, қонақ үй. #MENZİLHANE: Қонатын жер, қонақ үй. #MENZİL-İ ÂLÎ: Үлкен де қадірлі жер, мекен. #MENZİL-İ BEKA: Мəңгілік мекен, шексіз қалатын жер. #MENZİL-İ DÜNYA: Дүния жері. #MENZİL-İ NAZ: Наздану жері, дұға жəне жалбарыну жері. #MENZİL-İ SAADET: Бақыт мекені, бақыттылық жері (Пайғамбарымыздың (асм) мүбарак үйі деген сөз). #MENZİL-NİŞİN: Отырған, үйде отырған. #MER'A: Көгал, шалғын, жайылым, малдардың жайылатын өрісі. #MERAK: Үйрену жəне білу қалауы * Уайымдау, қамығу, абыржу. #MERAKAVER: Қызығушылық беретін, қызықтыратын. #MERAK-AVER: Қызығушылық беретін, қызықтыратын. #MERAKÂVER: Қызығушылық беретін, қызықтыратын. #MERAK-ÂVER: Қызығушылық беретін, қызықтыратын. #MERAK-I UMUMÎ: Жалпының қызығушылығы, əркімнің қызығушылығы. #MERAKİB: Мініс аты, көлік #MERAKİZ: Орталықтар. #MERAM: Қалау, тілек, мақсат, ниет, ой. #MERASİM: Рəсім, салтанат. #MERATİB: Мəртебелер, дəрежелер, деңгейлер, сатылар, баспалдақтар. #MERATİBDE: Мəртебелерде, дəрежелерде. #MERATİBİ: Мəртебелері, дəрежелері. #MERATİB-İ BEŞERİYE: Адамға қатысты мəртебелер, дəрежелер. #MERATİB-İ DELALAT: Дəлел болу мəртебелері, дəрежелері. #MERATİB-İ DÜNYA: Дүния мəртебелері, дүния мақамдары мен дəрежелері. #MERATİB-İ ESMA: Есім мəртебелері, Аллаһтың (жж) есімдерінің дəрежелері. #MERATİB-İ GAFLET: Ғафлет мəртебелері, иман жəне ислам негіздеріне, қағидаларына деген бейқамдық дəрежелері. #MERATİB-İ HÂLIKIYET: Жаратушылық дəрежелері. #MERATİB-İ HAYAT: Өмір мəртебелері (дəрежелері). #MERATİB-İ İHSAN: Ихсан мəртебелері, жақсылық пен жəрдем дəрежелері. #MERATİB-İ İKTİDAR: Күш-қуат дəрежелері. #MERATİB-İ İKTİDAR VE KİBRİYA: Күш-қуат жəне ұлылық дəрежелері. #MERATİB-İ İLİM: Ілім мəртебелері, білім дəрежелері.
381 #MERATİB-İ İMAN: Иман мəртебелері, сенім дəрежелері. #MERATİB-İ İMANİYE: Иманға қатысты мəртебелер, сенімге қатысты дəрежелер. #MERATİB-İ KEMALÂT: Кемелділік мəртебелері, жоғарылық пен кемелдену дəрежелері. #MERATİB-İ KİBRİYA: Ұлылық мəртебелері. #MERATİB-İ KÜLLİYE: Күллі мəртебелер, кең ауқымды жəне көп жақты дəрежелер. #MERATİB-İ KÜLLİYE-İ ESMAİYE: Есімдердің күллі мəртебелері, Аллаһтың (жж) есімдерінің кең ауқымды жəне əр нəрсемен қатысты дəрежелері. #MERATİB-İ KÜLLİYE-İ RUBUBİYET: Рубубиеттің күллі мəртебелері, Аллаһтың (жж) əр нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болуының əр нəрсемен қатысты, кең ауқымды дəрежесі. #MERATİB-İ MANEVİYE: Мағынауи мəртебелер, дəрежелер. #MERATİB-İ MUHABBET: Махаббат мəртебелері,сүйіспеншілік дəрежелері. #MERATİB-İ MÜNKEŞİFE-İ MEŞHUDE: Көзбен көретін түрде ашылған жағдайлардағы дəрежелер. #MERATİB-İ MÜNKEŞİFE-İ MEŞHUDE VEYA MUTASAVVİRE: Көзбен көретін түрде ашылған немесе ақыл немесе қиял арқылы ойланылған жағдайлардағы дəрежелер. #MERATİB-İ MÜTEFAVİTE: Түрлі мəртебелер. #MERATİB-İ NİMET: Нығмет дəрежелері. #MERATİB-İ SAADET: Бақыттылық дəрежелері. #MERATİB-İ TERAKKİYAT: Даму жəне көтерілу дəрежелері. #MERATİB-İ TEVHİD: Тəухид мəртебелері, Аллаһтың (жж) барлығына жəне бірлігіне сенім дəрежелері. #MERATİB-İ TEVHİD-İ HAKİKÎ: Ақиқи тəухид мəртебелері, шынайы түрде Аллаһтың (жж) барлығына жəне бірлігіне сенім дəрежелері. #MERATİB-İ VELAYET: Әулиелік мəртебелері. #MERATİBİYLE: Мəртебелерімен, дəрежелерімен. #MERAYA: Айналар. #MERAYA-YI ESMA-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) есімдерін көрсеткен айналар. #MERAYA-YI MEVCUDAT: Жаратылыс айналары. #MERAYA-YI NAZİFE: Кіршіксіз, дақсыз тап-таза айналар. #MERAYA-YI SÜBHANİYE: Субхан болған Аллаһқа (жж) қатысты айналар, Аллаһтың(жж) кемшіліксіздігін жəне əр түрлі нұқсандықтардан пəк болғандығын көрсеткен айналар. #MER'AYI: Жайылым, егін-алқап. #MERBUT: Байланысты, қатысты, тəуелді. #MERBUTİYET: Байланыстылық, қатыстылық, тəуелділік. #MERBUTİYET-İ HÂLİSANE: Шын адал қарым-қатынас. #MERBUTİYET-İ KALBİYE: Жүрекпен байланыс. #MERC: Астан-кестеңін шығару, бұзылу, қирау. #MERCAN: Маржан тас, теңізден шығатын əдемі тас. #MERCİ: Жүгінетін жер, өтінішпен баратын жер, сиынатын жер, қайнар көз, қайтатын жер. #MERCİ': Жүгінетін жер, өтінішпен баратын жер, сиынатын жер, қайнар көз, қайтатын жер. #MERCİİ: Қайнар көзі, бұлағы. #MERCİ-İ HAKİKÎ: Шынайы жүгінетін жер, шын қайтатын жер, нағыз сиынатын жер. #MERCİ-İ MÜTEALLİKI: Байланыста болған қайнар көз. #MERCİÜ'L-HAS VE'L-ÂMM: Жеке жəне жалпы жағдайларда жеке адамдардың мен əркімнің жүгінетін жері. #MERCİİNE: Қайнар көзіне, жүгінетін жеріне. #MERCİİYET: Қайнар көз болу, жүгінетін жері болу.
382 #MERCÛDUR: Үміт етіледі. #MERCUH: Артық көрілмеген, жоғары саналмаған, басымдылық берілмеген. #MERD: Мəрт, сөзінде тұратын, батыл. #MERDANE: Мəрттікпен, батыл түрде. #MERDİVEN-İ TERAKKİ: Даму жəне көтерілу сатылары. #MERDUD: Қабылданбаған, кейін қайтарылған, қуылған. #MERDUD-U İLAHÎ VE PEYGAMBERȊ: Аллаһ (жж) жəне Пайғамбар (асм) тарапынан қуылған. #MERDUDÜ'Ş-ŞEHADET: Куəгерлігі қабылданбайтын болғандар. #MERDÜMGİRİZ: Адамдардан қысылған, көпшілікті жақтырмай жалғыздықты қалаған. #MERDÜM-GİRİZ: Адамдардан қысылған, көпшілік жақтырмай жалғыздықты қалаған. #MERDÜMGİRİZANE: Адамдардан қысылып. #MERGUB: Ұнатылған, жақсы көрілген, өте құнды, үлкен баға берілген. #MERHABA: «Хош келдіңіз» деген мағынадағы мұсылмандар арасындағы амандасу сөзі. #MERHALE: Дəреже, саты, деңгей, кезең, мезгіл, уақыт. #MERHAMET: Жаны ашу, аяу, мейірімділік қылу, жақсылық жəне жəрдем қылып қорғау. #MERHAMETEN: Мейірімділік қылып, жаны ашып. #MERHAMET-İ CÂMİA: Кең ауқымды мейірімділік. #MERHAMET-İ İLAHÎ: Аллаһтың (жж) мейірімділігі. #MERHAMET-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) мейірімділігі. #MERHAMET-İ KUDSİYE: Кемшіліксіз киелі мейірімділік. #MERHAMET-İ MUTLAKA: Шексіз мейірімділік. #MERHAMET-İ MÜTEKABİLE: Өзара мейірімділік, бір-біріне жаны ашу жəне жəрдем қылу. #MERHAMET-İ RABBANİYE: Раббани мейірімділік, əр нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) аяуы жəне жəрдем қылуы. #MERHAMET-İ ŞAHANE: Падишахқа тəн мейірімділік. #MERHAMETKÂR: Мейірімді, мейірімділік иесі. #MERHAMETKÂRANE: Мейірімділікпен, мейірімді түрде. #MERHEM: Дəрі, денеге жəне жараға жағатын дəрі. #MERHUM: Марқұм, өлген, қайтыс болған. #MERHUME: Марқұм болған əйел, өлген, қайтыс болған əйел. #MERHUN: Кепіл болған, кепілге қалдырылған. #MER'Î: Өтімді,күші бар, қолданыстағы. #MER'İYE: Көруге қатысты. Көрінген. Көзбен көрілген. #MER'İYET: Өтімділік, күшінде болу, қолданыста болу. #MERKAD: Қабір, мазар, мола. #MERKEB: Мініс аты, көлік. #MERKEB-İ SEYR VE TENEZZÜH: Қарау, бақылау жəне серуендеп демалу көлігі (құралы). #MERKEZÎ: Орталықпен қатысты. #MERKEZ-İ ARZ: Жердің ортасы. #MERKEZ-İ FAALİYET: Іс, əрекет орталығы. #MERKEZ-İ FEYZ: Фейіз орталығы, мағынауи пайдалану орталығы. #MERKEZ-İ HİLAFET: Халифалық орталығы, ислам елдерін басқару орталығы. #MERKEZ-İ HÜKÛMET: Үкімет орталығы, басқару орталығы. #MERKEZ-İ HÜKÛMET-İ İSLÂMİYE: Ислам үкіметінің орталығы, ислам елдерін басқару орталығы. #MERKEZ-İ İNTİŞAR: Жайылу орталығы, таралу орталығы. #MERKEZ-İ İRTİBAT: Байланыс орталығы. #MERKEZ-İ İSLÂMİYE: Ислам дінінің орталығы. #MERKEZ-İ KALB: Жүректің ортасы. #MERKEZ-İ KÜBRA: Ең үлкен орталық.
383 #MERKEZ-İ MANEVÎ: Рухани орталық. #MERKEZ-İ MENBA': Қайнар көз жағдайындағы орталық. #MERKEZ-İ SALTANAT: Билік орталығы, əкімшілік жəне басқару орталығы. #MERKEZ-İ ŞUUNAT: Қабілеттердің жəне істердің орталығы. #MERKEZ-İ TAASSUB: Фанатизм орталығы, кертартпалық жəне көр соқырлықпен бағынудың нағыз қуатты болған жері. #MERKEZ-İ TASARRUF: Басқару орталығы. #MERKEZ-İ VİLAYET: Өлке, облыс орталығы. #MERKEZ-İ VÜCUD: Дене орталығы. #MERKEZİYET: Орталық болу. #MERKEZİYET-İ İSLÂMİYE: Ислам дінінің орталығы болу, ислам елдерімен қатысты орталық болу. #MERKÛB: Мінілген, көлік. #MERKÛBUMUZ: Көлігіміз. #MERKÛZ: Тұрақты, орнықты. #MERMİ: Оқ, қорғасын. #MERMUZ: Ыммен түсіндірілген, анық көрсетпей күңгірт түсіндірілген. #MERSİYE: Біреудің өлімі туралы жазылған жəне қайғыны білдірген өлең. #MERT: Мəрт, сөзінде тұратын, батыл. #MERTEBE: Мəртебе, дəреже, баспалдақ, саты, шен, атақ, мақам, лауызым. #MERTEBE-İ ÂLİYE: Жоғары мəртебе, дəреже. #MERTEBE-İ ARŞÎ: Ең жоғары жəне кең ауқымды мəртебе (мақам). #MERTEBE-İ ASLÎ: Асыл мəртебе, негізгі дəреже. #MERTEBE-İ A'ZAM: Ең үлкен мəртебе. #MERTEBE-İ BELÂGAT: Шешендік мəртебесі, тыңдаушылардың жағдайына жəне көзделген мақсатқа сай орынды жəне тура, əсерлі жəне көркем сөз сөйлеу өнерінде ең жоғары дəреже. #MERTEBE-İ EMANET-İ KÜBRA: Ең үлкен аманат мəртебесі, берілген қабілеттер жəне өзіндік қасиеттермен ең жоғары дəрежеде Аллаһты (жж) тану мақамы. #MERTEBE-İ FEYZ-İ VÜCUD: Болмысқа ие болу фейізінің мəртебесі. #MERTEBE-İ FISK: Күнəға түсу жағдайы. #MERTEBE-İ FİKRİYE: Барған сайын дамыған жəне жоғарылаған ойлар баспалдағы. #MERTEBE-İ HAKKANİYET: Туралық пен шындық мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ HASBİYE: 1.мағынасы, «Аллаһ (жж) бізге жетеді, Ол бізгі қандай көркем өкіл», түрінде болған Құрандағы «хасбуналлаһи ниғмал уəкил» аятының (3:173), иман санасы жəне жарығымен түсінілетін жəне адамның рухани дүниясын нұрландырған терең мағына дəрежесі. #MERTEBE-İ HAŞİRLERİ: Хаширдің əртүрлі мəртебесі. #MERTEBE-İ HAYAT: Өмір мəртебесі. #MERTEBE-İ HAYATİYE: Өмірге қатысты мəртебе, өмірдің дəрежесі. #MERTEBE-İ HAYSİYET: Абырой мен қадір-қасиет мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ HAYSİYET VE ŞÖHRET: Қадір-қасиет пен атақ-даңқ мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ HUZUR: Хұзыр мəртебесі, əр сəт Аллаһтың (жж) бақылауының жəне басқаруының астында болғандығын білу, сезу дəрежесі. #MERTEBE-İ İLM: Ілім мəртебесі, білім дəрежесі. #MERTEBE-İ İLMİYE: Ілімге қатысты мəртебе, білімге қатысты дəреже. #MERTEBE-İ İMAN: Иман мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ İMANÎ: Иманға қатысты мəртебе, иманмен байланысты дəреже. #MERTEBE-İ İRŞAD: Иршад мəртебесі, тура жолды көрсету дəрежесі. #MERTEBE-İ İSMET: Исмет мəртебесі, күнəсіздік дəрежесі. #MERTEBE-İ İSTİNBAT: Аят жəне хадистерден мағына шығару дəрежесі. #MERTEBE-İ KAT'İYYET: Нақтылық, анықтық мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ KAT'İYET: Нақтылық, анықтық мəртебесі, дəрежесі.
384 #MERTEBE-İ KEMAL: Кемелділік мəртебесі, жоғарылық жəне кемеліне келу дəрежесі. #MERTEBE-İ KEMALÂT: Кемелділіктер мəртебесі, кемелденулер мен жоғары сипаттар дəрежесі. #MERTEBE-İ KUDSİYE: Киелі мəртебе, қасиетті де кемшіліксіз дəреже. #MERTEBE-İ KÜBRA: Ең үлкен мəртебе. #MERTEBE-İ KÜLLİYE: Күллі мəртебе, əр нəрсемен қатысты болған өте кең жан-жақты дəреже. #MERTEBE-İ KÜLLİYE-İ UBUDİYET: Құлшылықтың күллі мəртебесі, Аллаһқа (жж) деген құлшылықтың өте жоғары ең кең жан-жақты дəрежесі. #MERTEBE-İ LETAFET: Әдемілік, мөлдірлік, ұнамдылық мəртебесі. #MERTEBE-İ MANEVİYE: Рухани мəртебе. #MERTEBE-İ MARİFET: Мағрифет мəртебесі, Аллаһты (жж) білу жəне тану дəрежесі. #MERTEBE-İ MUVAFFAKIYET: Табысты болу мəртебесі, жетістікті жету дəрежесі. #MERTEBE-İ NÂRİYE: Отқа дəрежесі. #MERTEBE-İ NURİYE-İ HASBİYE: Рисале-и Нұрда түсіндірілген «хасбуналлаһи ниғмал уəкил» аятының иман санасы жəне жарығымен түсінілетін терең мағына дəрежесі. #MERTEBE-İ RIZA: Риза мəртебесі, Аллаһтың (жж) разылығын табу дəрежесі. #MERTEBE-İ RİSALET: Пайғамбарлық міндеті жəне дəрежесі. #MERTEBE-İ RUBUBİYET: Рубубиет мəртебесі, Аллаһтың (жж) əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болу дəрежесі. #MERTEBE-İ RUH: Рух мəртебесі. #MERTEBE-İ SÂDİSE: Алтыншы мəртебе. #MERTEBE-İ ŞEFKAT: Шəфқат мəртебесі, мейірімділік дəрежесі. #MERTEBE-İ ŞEHADET: Шахиттік мəртебесі. #MERTEBE-İ ŞUHUD: Көру мəртебесі, байқап қарау дəрежесі. #MERTEBE-İ TA'DAD: (бір нəрсені) санап шығудағы орын, қатар. #MERTEBE-İ TEVHİD: Аллаһтың (жж) бірлігіне иман етудің күмəн қалдырмайтындай мəртебесі. #MERTEBE-İ TEVHİD-İ RUBUBİYET: Әрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісінің (Аллаһтың ж.ж.) бірлігіне иман етудің күмəн қалдырмайтындай мəртебесі. #MERTEBE-İ ULUHİYET: Улуһиет мəртебесі, Аллаһтың (жж) əр нəрсені əмірінің астына алып өзіне құлшылық қылдыру дəрежесі. #MERTEBE-İ ULVİYE: Ұлы мəртебе, жоғары жəне басым дəреже. #MERTEBE-İ ULYÂ: Өте жоғары дəреже. #MERTEBE-İ ULYÂ-YI AKDES: Ең киелі жоғары мəртебе, ең қасиетті кемшіліксіз жоғары дəреже. #MERTEBE-İ UZMA: Ең үлкен мəртебе. #MERTEBE-İ UZMA-İ MÂLİKİYET: (Аллаһқа ж.ж. тəн) мадди жəне мағынауи əрбір болмыстың жəне əрбір нəрсенің иесі болу жəне басқаруын қолында ұстау түріндегі ең ұлы əкімдік мақамы. #MERTEBE-İ UZMA-YI TEVHİD: Аллаһтың (жж) бірлігіне иман етудің күмəн қалдырмайтындай ең жоғары мəртебесі. #MERTEBE-İ VELAYET: Әулиелік мəртебесі, дəрежесі. #MERTEBE-İ VÜCUB: Уəжуб мəртебесі; яғни, əзəли жəне əбəди бар болу жəне жоқ болуы еш мүмкін емес жəне еш ойланылмайтын болу жағдайы. #MERVÎ: Риуаят етілген, жеткізілген. #MERZUK: Рызықтанған, рызықтандырылған. #MERZUKIYET: Рызықтанған болу, рызықтандырылған болу. #MESABE: Дəреже, орын, есебі, жағдай, мəртебе. #MESABESİNDE: Дəрежесінде, орнында, есебінде, құндылығында. #MESACİD: Мешіттер, намаз қылынатын жерлер. #MESAFE-İ AZÎME: Үлкен қашықтық.
385 #MESAFE-İ BAÎDE: Ұзақ қашықтық. #MESAFE-İ MANEVİYE: Рухани алыстық. #MESAFE-İ TERAKKİ: Даму мəртебесі. #MESAĞ: Рұқсат. #MESAĞ-I ŞER'Î: Шариғи рұқсат, ислам дінінің рұқсаты. #MESAHA: Өлшеу, өлшену. #MESAÎ: Жұмыс, іс, еңбек, əрекет, қызмет. #MESAİB: Бəлелер, пəлекеттер, қасіреттер,кесапаттар. #MESAİBE: Бəлелерге, пəлекеттерге, қасіреттерге, қиындықтарға. #MESAİB-İ DEHR: Дəуірдің бəлелері, пəлекеттері, заманның қасіреттері, қиындықтары. #MESAÎ-İ DİNİYE: Діни қызмет, дінмен қатысты іс, əрекет. #MESAÎ-İ MANEVİYE: Рухани қызмет. #MESAÎ-İ NURİYE: Нұрға қатысты қызмет, Рисале-и Нұрмен байланысты іс, əрекет. #MESAİL: Мəселелер, тақырыптар. #MESAİLDE: Мəселелерде, тақырыптарда. #MESAİLİ: Мəселелері, тақырыптары. #MESAİL-İ AZÎME: Үлкен мəселелер. #MESAİL-İ AZÎME-Yİ SİYASİYE: Саясатқа қатысты үлкен мəселелер. #MESAİL-İ CÜZ'İYE-İ FER'İYE-İ HİLAFİYE: Қайшы болған екінші дəрежедегі аз ғана мəселелер, пікір қайшылығына тап болған егжей-тегжейлілікте қалған кішігірім тақырыптар. #MESAİL-İ DAKİKA: Терең мəселелер. #MESAİL-İ DİNİYE: Дінмен қатысты мəселелер. #MESAİL-İ DÜNYEVİYE: Дүниямен қатысты мəселелер. #MESAİL-İ FELSEFİYE: Филсофияға қатысты мəселелер. #MESAİL-İ FER'Î: Фəри мəселелер; негізгі емес, екінші дəрежеде қалған тақырыптар жəне мəселелер. #MESAİL-İ FER'İYE: Фəри мəселелер; негізгі емес, екінші дəрежеде қалған тақырыптар жəне мəселелер. #MESAİL-İ FÜNUN: Ғылым жəне пəн (технология) тақырыптары жəне мəселелері. #MESAİL-İ HİLAFİYE: Келіспеушілікке жол ашқан мəселелер, пікір қайшылығына тап болған тақырыптар. #MESAİL-İ İÇTİHADİYE-İ HİLAFİYE: Иштихадқа қатысты келіспеушілікке себеп болған мəселелер. #MESAİL-İ İLAHİYE: Аллаһқа (жж) иман мəселелері, дінмен қатысты тақырыптар. #MESAİL-İ İLMİYE: Іліми мəселелер, ілімге қатысты тақырыптар. #MESAİL-İ İMANİYE: Иманға қатысты мəселелер, иманмен байланысты тақырыптар. #MESAİL-İ İMANİYE-İ KELÂMİYE: Кəлам ілімінің имани мəселелері, Аллаһтың (жж) бар екенін жəне бір екенін дəлелдейтін ілім саласы. #MESAİL-İ İSLÂMİYE: Исламға қатысты мəселелер, ислам дінімен байланысты тақырыптар. #MESAİL-İ İSTİKBALİYE: Болашаққа қатысты мəселелер, болашаққа қатысты тақырыптар. #MESAİL-İ KEVNİYE: Ғалам мен жаратылысқа қатысты мəселелер, тақырыптар.#MESAİL-İ KUDSİYE: Киелі мəселелер, қасиетті жəне кемшіліксіз тақырыптар. #MESAİL-İ KUR'ANİYE: Құранға қатысты мəселелер. #MESAİL-İ MANTIKIYE: Мантықпен қатысты мəселелер, дұрыс ойлау жəне сөйлесу ілімімен байланысты тақырыптар. #MESAİL-İ MÜHİMME: Маңызды мəселелер, тақырыптар.
386 #MESAİL-İ MÜHİMME-İ HAKİKİYE: Негізгі маңызды мəселелер, тақырыптар. #MESAİL-İ MÜTEFERRİKA: Түрлі мəселелер, бөлек-бөлек тақырыптар. #MESAİL-İ NAHVİYE: Араб грамматикасында сөйлемдегі сөздердің ерекшеліктерін, бір-бірімен байланысын жəне сөйлемдегі орынын, жағдайын зерттейтін ілімнің тақырыптары. #MESAİL-İ NURİYE: Нұрға қатысты мəселелер, Рисале-Нұрдың тақырыптары.#MESAİL-İ SİYASİYE: Саяси мəселелер, саясатпен байланысты тақырыптар. #MESAİL-İ ŞERİAT: Шариғат мəселелері, ислам дінінің тақырыптары. #MESAİL-İ ŞER'İYE: Шариғатқа қатысты мəселелер, ислам дінімен байланысты тақырыптар. #MESAİL-İ VAHDANİYET: Уахданиет мəселелері, Аллаһтың (жж) бүкіл ғаламда көрсеткен бірлігінің тақырыптары. #MESAİL-İ YAKÎNİYE: Нақты күдіксіз мəселелер, нақтылықты керектірген тақырыптар. #MESAÎ-Yİ ŞER'İYE: Шариғи іс-əрекет, ислам дінімен қатысты іс-əрекет.#MESÂK: Мақсат. #MESÂK-I KELÂM: Сөздің бағытталған мақсаты, сөздің айтайын деген мақсаты. #MESÂKINA: Мақсатына. #MESAKİNİ: Міскінді; еңбек ете алмайтын жағдайда жəне өте пақыр адам. #MESALİH: Пайдалар, істер. #MESALİH-İ BEDEN: Денедегі пайдалар, денедегі пайдалы істер. #MESALİH-İ CÜZ'İYE-İ MÜTEFERRİKA: Әр түрлі жəне бөлек-бөлек болған азғантай, құнсыз пайдалар. #MESALİH-İ HAYAT: Өмір пайдалары, өмірге пайдалы істер. #MESALİH-İ HAYATİYE: Өмірге қатысты пайдалар, өмір үшін пайдалы істер. #MESALİH-İ KÜLLİYE: Күллі пайдалар, уақыт жəне мекен жағынан өте кең ауқымды, құнды пайдалар. #MESALİH-İ MÜRSELE: Құран жəне хадисте ашық жəне нақты əмірі жəне тыйымы болмаған тақырыптарда Ислам құқықшыларының бір үкім жəне қағида шығару үшін негіз жəне тірек ретінде шығарған игіліктер, пайдалар жəне мақсаттар. #MESALİH-İ UMUMİYE: Жалпы пайдалар, əркімге қатысты пайдалар. #MESALİK: Жолдар, бағыттар. #MESAMAT: Тесіктер, саңылаулар. #MESAME: Кішкентай тесік, терідегі өте көп кішкентай тесік. #MESANÎ: Бір нəрсенің қайталануы, екі, қос. #MESAVÎ: Жамандықтар, бұзықтықтар, зұлымдықтар. #MESAVÎ-İ MEDENİYET: Мəдениеттің жамандықтары мен бұзықтықтары. #MESBUK: Өткен. #MESCİD: Мешіт, намаз қылынатын жер, Аллаһқа (жж) сəжде қылынатын жер. #MESCİD-İ AKSA: Хз. Сүлеймен (ас) тарапынан жасалған, жеті жылда аяқталған Иерусалимдегі құлшылық орны. #MESCİD-İ A'ZAM: Ең үлкен мешіт, ең үлкен сəжде жері жəне намаз жері. #MESCİD-İ EKBER: Ең үлкен мешіт, ең үлкен намаз оқу жəне Аллаһқа (жж) сəжде ету жері. #MESCİD-İ HARAM: Меккедегі ішінде Қағба болған ең үлкен жəне киелі болған ғибадат жері. #MESCİD-İ KEBİR: Үлкен мешіт. #MESCİD-İ KEBİR-İ ÂLEM: Әлемнің үлкен мешіті, ғаламның үлкен мешіті, ғалам делінген үлкен мешіт. #MESCİD-İ MUKADDES: Қасиетті мешіт. #MESCİD-İ RAHMANÎ: Шесіз мейірімділік иесінің (Аллаһтың ж.ж.) туындысы болған мешіт (құлшылық орны), (ауысп.) əлем, дүния.
387 #MESCİD-İ SEYYAR: Қозғалмалы мешіт (жұлдыздар, планеталар). #MESCİD-İ ŞERİF: Мүбарак мешіт, Хз.Пайғамбарымыздың (асм) Мəдинада жасатқан алғашқы мешіті. #MESCİD-İ ŞERİF-İ NEBEVÎ: Хз. Пайғамбарымыздың (асм) Мəдинадағы алғашқы жасатқан мешіт. #MESCİD-İ ZİKİR: Зікір мешіті, Аллаһты (жж) үздіксіз еске алатын ғибадат жері. #MESCİDÜ'L-HARAM: Меккедегі ортасында Қағба болған дүнияның ең үлкен жəне ең қасиетті ғибадат жері. #MESCUD: Сəжде қылынатын. Өзіне сəжде қылынатын. #MESCU'N-NİSA: Үйленген. #MESEL: Мақал-мəтел, ғибратты кішкентай хикая, мысал айту, үлгі көрсету. #MESELÂ: Мысалы, мəселен, мысал қылып, үлгі ретінде. #MES'ELE: Мəселе, тақырып, шешілуі керек іс, маңызды іс. #MES'ELE-İ ÂHİRET: Ақірет мəселесі, о дүния тақырыбы. #MES'ELE-İ AKAİD-İ KELÂMİYE: Кəлам іліміне қатысты сенім мəселесі, кəлам ілімінде зерттелген ислам дінінің негізгі сенімдеріне қатысты мəселе. Ислам дінінің негізгі, басты қағидаларын табу жəне дəлелдеумен шұғылданған ілімнің сенім қағидаларының тақырыбы. #MES'ELE-İ ÂLİYE-İ ZÂTİYE: Біреудің жоғары тұлғасына (өзіне) қатысты болған мəселе жəне тақырып. #MES'ELE-İ DİNİYE: Дінге қатысты мəселе, дінмен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ DÜNYEVİYE: Дүнияге қатысты мəселе, дүниямен байланысты мəселе. #MES'ELE-İ FER'İYE: Ислам дініндегі негізгі емес мəселе, дінде екінші дəрежеде болған тақырып. #MES'ELE-İ HAŞR: Хашир мəселесі, өлгеннен кейін қайтадан тірілу тақырыбы. #MES'ELE-İ HAŞRİYE: Хаширге қатысты мəселе, өлгеннен кейін қайтадан тірілумен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ İÇTİHADİYE: Иштихат мəселесі; дінде ашық үкім (əмір немесе тыйым) болмаған бір тақырыпта, жаңа шарттар жəне мұқтаждықтарға жауап беру үшін, Құран жəне хадистерге сүйеніп дінге сай шешім табу үшін сол тақырыппен қатысты терең жəне ілім адамы болғандардың еңбектеріне қатысты мəселе. #MES'ELE-İ İHTİLAFİYE: Пікір-талас мəселесі. #MES'ELE-İ İMAMET: Халифалық мəселе, ислам елдерінің басқарылуы. #MES'ELE-İ İMANİYE: Иманға қатысты мəселе, сеніммен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ İNSANİYE: Адамға қатысты мəселе, адаммен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ KÂİNAT: Ғалам мəселесі, ғалам тақырыбы. #MES'ELE-İ KUDRET: Аллаһтың (жж) шексіз күш-құдірет тақырыбы. #MES'ELE-İ KUDSİYE: Киелі мəселе, киелі тақырып. #MES'ELE-İ MARİFETULLAH: Аллаһты (жж) киелі есім жəне сипаттарымен тура тану мəселесі (тақырыбы). #MES'ELE-İ MELAİKE: Періште мəселесі, періштелер тақырыбы. #MES'ELE-İ Mİ'RAC: Миғраж мəселесі, Пайғамбарымызды (асм) көкке көтеріп, ғаламды аралатқан кейін мекен мен уақыттың тысында Аллаһпен (жж) кездесу тақырыбы. #MES'ELE-İ Mİ'RACİYE: Миғраж қатысты мəселе, миғражбен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ MÜHİMME: Маңызды мəселе, тақырып. #MES'ELE-İ NAKLİYE: Дінде айтылған, ақылмен жету мүмкін болмаған жəне дінде айтылғандығындай қабылданған тақырып. #MES'ELE-İ NURANİYE: Нұрани мəселе, нұрлы тақырып. #MES'ELE-İ NURİYE: Нұрға қатысты мəселе, Рисале-Нұрмен байланысты тақырып.
388 #MES'ELE-İ SIRR-I İMAN: Иманның сырлы мəселесі, иманның терең де егжей-тегжейлі мəселесі. #MES'ELE-İ ŞERİAT: Шариғат мəселесі, ислам дінінің мəселесі (тақырыбы). #MES'ELE-İ ŞER'İYE: Шариғатқа қатысты мəселе, ислам дінімен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ TARÎKAT: Тариқат мəселесі. #MES'ELE-İ TEVHİD: Тəухид мəселесі, Аллаһтың (жж) барлығы жəне бірлігі тақырыбы. #MES'ELE-İ ÛLÂ: Бірінші мəселе, əуелгі мəселе. #MES'ELE-İ UMUMÎ: Жалпы мəселе, əркімді қызықтырған тақырып. #MES'ELE-İ UZMA: Ең үлкен мəселе. #MES'ELE-İ UZMA VE MÜNEVVERE: Өте нұрлы жарқыраған ең үлкен мəселе (тақырып). #MESELE-İ VAHDETÜ'L-VÜCUD: Аллаһ (жж) атынан ғаламды жəне жаратылысты жоққа шығаратын жəне сол арқылы Аллаһтың (жж) алдында əрдайым құзырды сақтаймыз дейтін сопылық көзқарас мəселесі. #MES'ELE-İ VÂHİDE: Бір мəселе. #MES'ELE-İ VATANİYE: Отанға қатысты мəселе, отанмен байланысты тақырып. #MES'ELE-İ ZEVKİYE: Зауық алу мəселесі, рухани лəззат алу тақырыбы. #MESELİ: Мысалы, үлгісі. #MESELLER: Ғибрат беретін қысқа оқиғалар, ойландыратын жəне ғибрат беретін нақыл сөз, мақал-мəтел. #MESERRET: Шаттық, қуаныш. #MESERRETBAHŞ: Шаттық сыйлаған, қуаныш берген. #MESERRET-BAHŞ: Шаттық сыйлаған, қуаныш берген. #MESH: Мəсих тарту. * ﺦﺴﻣ Бір нəрсенің түрін өзгерту, жаман түрге айналдыру, негізін өзгерту. #MESHEDİYOR: Бұзады, өзгертеді, жаман түрге айналдырады. #MESHEDİP: Мəсих қылып, қолын тигізіп. #MESHETMİŞ: Мəсих қылған, қолын тигізген. #MESHETTİ: Мəсих етті, қолын тигізді. #MESH-İ MANEVÎ: Рухани бұзу, негізін өзгертіп əлдеқайда төмен жəне жаман жағдайға əкелу. #MESHİN: Қолын тигізудің. #MESHOLMUŞLAR: Бұзылған, негізін жоғалтып жаман түрге айналған. #MESHUR: Сиқырланған, дуаланған. #MESİH: Бір нəрседе болған ерекшеліктерді жəне белгілерді жоқ қылу (Бұл есім: Хз.Мұсаның (ас) дініндегі бір бөлік қағидаларын жойғаны үшін Хз.Исаға (ас) берілгені сияқты, Християндықтың жəне ислам дінінің сенімі мен өмір салтына қатысты бірнеше қағидаларды бұзуға жəне жоюға əрекеттенгені үшін Тажалға да берілген.) #MESÎL: Ұқсас, теңдес. #MESÎL-İ GARAZ: Мақсатқа баратын жол. #MESÎL-İ NESLİN: Келешек ұрпақтың жолы. #MESÎLİNDE: Жолында. Ағыс жолында. #MESİRE: Серуендеу жəне тамашалау жері, қыдыру жəне демалу жері. #MESİREGÂH: Серуендеу жері, тамашалау жері. #MESKAT: Туған жер, дүнияге келген жер. #MESKAT-I RE'S: Туған жер. #MESKEN: Үй, пəтер, баспана, мекен, қоныс. #MESKENET: Бишаралық, кедейлік, жоқшылық, пақырлық. #MESKEN-İ EBEDÎ: Мəңгі мекен, шексіз жалғасатын мəңгі тұратын жəне қалатын жер. #MESKEN-İ HAKİKÎ: Негізгі мекен, мəңгі жер. #MESKEN-İ SEYYAR: Қозғалмалы мекен (планета). #MESKENİYET: Мекен болу, тұратын жəне қалатын жер болу.
389 #MESKÛN: Тұрып жатқандар мен қалып жатқандар болған жер. #MESLEKDAŞ: Бір жолда болғандар, үзеңгілес, дос, қызметтес. #MESLEKTAŞ: Бір жолда болғандар, үзеңгілес, дос, қызметтес. #MESLEK-İ ACZ: Әлсіздік жолы, өзінің əлсіздігін жəне күшсіздігін аңғарып, Аллаһтың (жж) шексіз күш-қуатына сыйыну жолы. #MESLEK-İ ÂLÎ: Ұлы жол, жоғары жəне құрметті тура жол. #MESLEK-İ ASKERİYE: Әскерлік сала, əскери қызмет. #MESLEK-İ BÂTILA: Бұрыс жол, негізі жоқ жалған жол. #MESLEK-İ BELÂGAT: Шешендік қағидасы; тыңдаушылардың жағдайына жəне көзделген мақсатқа сай орынды жəне тура, əсерлі жəне көркем сөз сөйлеу өнерінің тəсілдері жəне жолдары. #MESLEK-İ DALALET: Адасу жолы, иман жəне ислам жолынан ауытқу жолы. #MESLEK-İ EHL-İ SÜNNET: Әһл-и сүннет жолы, Құранның жəне хадистердің көрсеткен жолын толықтай сақтаған жəне жалғастырған жол. #MESLEK-İ ESASI: Асыл жол, негізгі бағыт. #MESLEK-İ FELSEFE: Философия жолы. #MESLEK-İ GAYR: Басқа жол, басқа бағыт. #MESLEK-İ HAKİKAT: Ақиқат жолы, ақыл мен жүректің бірігуімен болған мағынауи даму жолы. #MESLEK-İ HAYATIM: Өмір жолым. #MESLEK-İ İLMİYE: Ілім жолы, ілімге қатысты жол. #MESLEK-İ İMANİYE: Иман жолы, иманға қатысты жол. #MESLEK-İ KUDSÎSİ: Киелі жол, қасиетті жəне кемшіліксіз жол. #MESLEK-İ KUR'ANİYE: Құран жолы, Құранға қатысты жол. #MESLEK-İ KÜFRÎ: Күпірлік жолы. #MESLEK-İ MÜTEASSİFE: Адасқан жол, тура жолдан жəне туралықтан ауытқыған жол. #MESLEK-İ NURANÎ: Нұрани жол, нұрлы жол. #MESLEK-İ NURİYE: Нұр жолы, Рисале-и Нұр жолы. #MESLEK-İ RİSALE-İ NUR: Рисале-и Нұр жолы. #MESLEK-İ ŞİRK: Аллаһқа (жж) серік қосу жолы. #MESLEK-İ TEFEKKÜR: Тəфəккүр жолы. #MESLEK-İ TEVAFUKİYE: Тəуафук тəсілі, бір-бірбіріне сəйкестік жəне тең келу жолы. #MESLEK-İ TEVHİD: Тəухид жолы, Аллаһтың (жж) барлығына жəне бірлігіне сену жолы. #MESLEK-İ UHREVİYE: Ақіреттік жол, ақіретке қатысты жол. #MESLEK-İ VELAYET: Әулиелік жолы. #MESLEK-İ ZINDIKA: Дінсіздік пен имансыздық көзқарасы. #MESLEKTAŞ: Бір жолда болғандар, үзеңгілес, дос, қызметтес. #MESMU': Естілген, тыңдалған. #MESMUAT: Естілгендер. #MESMUATIMA: Естігендеріме. #MESMUUMA: Естігеніме, естуіме. #MESNED: Тірек, сүйеніш, сүйеу. #MESNED-İ RE'S: Негізгі сүйеніші, басты сенімді тірек жері. #MESNEVÎ: Қос жолмен жазылған өлең, бəйіттер (екі шумақты) түрінде жазылған өлең, екі шумақты өлең кітабы. #MESNEVÎ-İ ARABÎ: Арапша мəснəуи, Бəдиүззаман Саид Нұрсидің түпнұсқасы арапша болып кейін аудармасы жасалған Мəснəуи деген кітабы. #MESNEVÎ-İ ARABİYE: Арапша мəснəуи, Бəдиүззаман Саид Нұрсидің түпнұсқасы арапша болып кейін аудармасы жасалған Мəснəуи деген кітабы. #MESNEVÎ-İ NURİYE: Бəдиүззаман Саид Нұрсидің түпнұсқасы арапша жазылған жəне інісі Абдүлмəжид Нұрсидің түрікшеге аударған Рисале-Нұрдың кітабының аты.
390 #MESNEVÎ-İ ŞERİF: Мəулана Жəлалəддин-и Румидің түпнұсқасы парсыша болған мəшһүр кітабының аты. #MESNEVÎ-Yİ ARABÎ: Арапша мəснəуи, Бəдиүззаман Саид Нұрсидің түпнұсқасы арапша болып кейін аудармасы жасалған Мəснəуи деген кітабы. #MESNUN: Сүннет болған. #MESNUNİYET: Сүннет болу. #MESRUDE: Айтылған, баяндалған, жоғарыда айтылып өткен. Сөйленген. #MESRUR: Қуанышты, шат-шадыман, мəз-мəйрам, шаттықты. #MESRURANE: Қуанышты түрде, қуаныш ішінде, мəз-мəйрам болып, қуана-қуана. #MESRURİYET: Шаттық, қуану, қуаныш ішінде болу, шат-шадымандық. #MESRURİYET-İ KUDSİYE: Киелі шаттық, қастерлі де кемшіліксіз қуаныш. #MESS: Жабысу, тақалу, тию, тигізу. #MESS-İ NİSVAN: Әйелге қолы тию. #MEST: Естен тану, есін жоғалту, ақылынан айырылу, мас болу. #MEST VE HAYRAN: Таңғалудан естен тану. #MEST-İ GURUR: Тəкаппарлықтан естен тану, менмендіктен мас болу. #MEST-İ MÜSTAĞRAK: Естен танып кеткен. #MESTUR: Жабылған, бүркенген, жасырылған. #MESTURE: Жабылған, бүркенген, жасырын. #MESTURİYET: Жабулы, бүркенгендік, жасырын болу. #MES'UD: Бақытты. #MES'UDANE: Бақытты болып, бақыт ішінде. #MES'UDİYET: Бақыттылық, бақытты болу. #MESÛK: Жөнелтілген, жіберілген, алға жүргізілген #MESÛK-U LEHÜLKELÂM: Сөзді алға тартудағы мақсат, сөздің айтылу мақсаты. #MESUL: Жауапты. #MES'UL: Жауапты. #MES'ULİYET: Жауаптылық, жауапкершілік. #MES'ULİYET-İ MADDİYE: Материялдық жауапкершілік. #MES'ULİYET-İ MANEVİYE: Мағынауи жауапкершілік. #ME'SUR: Құранда немесе хадисте айтылған, жазылған. #MEŞAGİL: Шұғылданулар, айналысулар, істер, жұмыстар. #MEŞAGİL-İ DÜNYEVİYE: Дүниялік шұғылданулар, дүниялік істер, дүнияге қатысты жұмыстар. #MEŞAHİR: Мəшһүрлер, атақтылар, даңқы шыққандар, танымалдар, #MEŞAHİRE: Мəшһүрлерге, танымалдарға, атақтыларға. #MEŞAHİR-İ ENBİYA: Пайғамбарлардың мəшһүрлері (атақтылары). #MEŞAHİR-İ İNSANİYE: Адамдардың мəшһүрлері, адамзаттың атақтылары. #MEŞAHİR-İ SAHABE: Сахабалардың мəшһүрлері, Хз.Пайғамбарды (асм) көріп иман келтіргендің алда келгендері. #MEŞAHİR-İ SIDDIKÎN-İ SAHABE: Сахаба сыддықтарының мəшһүрлері, Хз.Пайғамбарды (асм) көріп иман келтіргендің туралықта, дінге берілгендікте даңқы шыққан жəне танымал болғандары. #MEŞAHİR-İ ULEMA-İ SAHABE: Сахаба ғұламаларының мəшһүрлері, Пайғамбарымызды (асм) көріп иман келтіргенден жоғары ілім иелері болғандардың атақтылары жəне танымалдары. #MEŞAİYYUN: Ескі Грецияның философы Аристотельдің ақылды негіз деп алған философиясын өзіне жақын тұтқан ағымына кіргендер. #MEŞAKK: Машақаттар, бейнеттер, қиыншылықтар, қысымдар. #MEŞAKK U MEZAHİM: Машақаттар пен бейнеттер, қиындықтар мен бəлелер. #MEŞAKKAT: Машақат, қиындық, бейнет, тауқымет, қиыншылық. #MEŞAKKAT-İ BEDENİYE: Денеге қатысты машақат, денеге қатысты қиындық, денемен байланысты бейнет. #MEŞAKK-I HAYAT: Өмір машақаттары, өмір азаптары мен қиындықтары.
391 #MEŞ'ALE: Жарық беретін құрал, лампа, шам, шамшырақ, ұшында от жанған таяқ. #MEŞALE-İ ADÎMÜ'L-MİSAL: Теңдессіз лампа, ұқсассыз лампа. #MEŞ'ALE-İ HİDAYET: Хидаят шамшырағы, тура жолды көрсеткен шамшырақ, иман мен ислам жолын көрсеткен шамшырақ. #MEŞ'ALE-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) шамшырағы (Құран). #MEŞ'ALKEŞİ: Шамшырақшы, жарықтандырушы. #MEŞARİB: Түсініктер, ұстанымдар, мінездер, іс-əрекеттер, #MEŞARİBE: Ұстанымдарына, мінездеріне, іс-əрекеттеріне. #MEŞARİB-İ EVLİYA: Әулиелердің көзқарастары жəне түсінік тəріздері. #MEŞAYİH: Шейхтар, шайқылар, пірлер. #MEŞAYİH-İ KİRAM: Қадірлі жəне ұлы шейхтар (əулиелер). #MEŞAYİHİNDEN: Шейхтарынан. #MEŞBU': Тойған, тоқ, толы, бос болмаған. #MEŞEGÂH: Еменді, емен ағаштарының орманы. #MEŞGALE: Шұғылдану, іс, жұмыс, қызмет. #MEŞGALE-İ KUR'ANİYE: Құранмен шұғылдану, Құранға қатысты қызмет. #MEŞGUL: Шұғылданған, айналысқан. #MEŞGULİYET: Шұғылдану, айналысу. #MEŞHER: Көрме, көрсету жері. #MEŞHERGÂH: Көрме жері, көрсету жері. #MEŞHERGÂH-I ARZ: Жер шары көрмесі. #MEŞHERGÂH-I SAN'AT: Өнер көрмесі, өнерді көрмеге қойып көрсету жері. #MEŞHER-İ ACAİB: Ғажайып көрме, таңғалдыратын көрме. #MEŞHER-İ ACAYİP: Ғажайып көрме, таңғалдыратын көрме. #MEŞHER-İ ÂSÂR-I SÜBHANİYE: Субһан (яғни, қай жағынан кемшіліксіз болған) Аллаһтың (жж) туындыларының көрмесі, жер шары, дүния, əлем. #MEŞHER-İ A'ZAM: Ең үлкен көрме. #MEŞHER-İ A'ZAM-I KÂİNAT: Ғаламның ең үлкен көрмесі. #MEŞHER-İ AZÎM: Ең үлкен көрме. #MEŞHER-İ EŞYA: Бірнеше нəрселердің көрмесі, бүкіл жаратылыстың көрмеге қойылған жері. #MEŞHER-İ KÂİNAT: Ғалам көрмесі. #MEŞHER-İ NUR: Нұр көрмесі, Рисале-и Нұр көрмесі. #MEŞHER-İ NURANÎ: Нұрани көрме, нұрлы көрме. #MEŞHER-İ RABBANÎ: Раббани көрме, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) көрмесі. #MEŞHER-İ SAN'AT: Өнер көрмесі. #MEŞHER-İ SAN'AT-I İLAHİYE: Аллаһқа (жж) қатысты өнер көрмесі, Аллаһтың (жж) өнер туындыларының көрмесі. #MEŞHER-İ SUN'-İ RABBANÎ: Әрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) жасаған əдемі істері мен туындыларының көрмесі. #MEŞHER-İ SUN'-U RABBANÎ: Әрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) жасаған əдемі істері мен туындыларының көрмесі. #MEŞHUD: Көрінген, көрілген. #MEŞHUDAT: Көрінгендер, көрілгендер. #MEŞHUDATÇA: Көрілгендер тұрғысынан. #MEŞHUDE: Көрінген. #MEŞHUDİYET: Көрінерлік. #MEŞHUN: Толы, толтырылған, топ-толы. #MEŞHUN-U MESÂR: Қуанышқа толы. #MEŞHUR: Мəшһүр, танымал, əркім таныған, атақты. #MEŞHUR-U ENAM: Халық арасында мəшһүр, халыққа танымал. #MEŞİET: Қалау, тілеу, қалағанын жасау. #MEŞİET-İ EZELİYE: Әзəли қалау, бастауы жəне соңы болмаған Аллаһтың (жж) қалауы.
392 #MEŞİET-İ HÂSSA: Ерекше қалау. #MEŞİET-İ HÂSSA-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) ерекше қалауы. #MEŞİET-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) қалауы. #MEŞİET-İ İNSANİYE: Адамның қалауы мен тілеуі. #MEŞİET-İ RABBANÎ: Раббани қалау, əрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың (жж) қалауы. #MEŞİET-İ RAHMAN: Рахманның қалауы, шексіз мейірімділік иесі болған Аллаһтың (жж) қалауы. #MEŞİET-İ SÜBHANİYE: Сүбхан болған Аллаһтың қалауы, əртүрлі кемшіліктерден жəне нұқсандықтардан пəк болған Аллаһтың (жж) қалауы. #MEŞİHAT: Дін істері орталығы. #MEŞİHAT-I İSLÂMİYE: Ислам дінімен байланысты істерді басқару орталығы. #MEŞK: Жазу үлгісі. Оқып-үйрететін жазу. #MEŞK EDEN: Жазған, ұзақ жазған. #MEŞK ET: Жаз, көшірмесін жаз. #MEŞKUK: Күдікті, күмəнді. #MEŞKÛR: Шүкірге лайық болған, бүкіл жаратылыс бойынша шүкір етілген. #MEŞMEŞİYE: Кейбір əулиелердің көріп білдірілген жəне əркімнің əдеттегі көзімен көрілмеген мағынауи əлемдерден бір əлем. #MEŞREB: 1.Көзқарас; түсінік тəрізі. 2.Ұсталынған жол, ұстаным жəне іс-əрекет. 3.Мінез, қылық, жаратылыс. #MEŞREBEN: Ұстаным жəне іс-əрекет тұрғысынан. #MEŞREB-İ AŞK: Аллаһқа (жж) ғашық болу жолы. #MEŞREB-İ EHL-İ FARK: Рух жəне мағынауи əлемдерге жүрек көзімен өтіп ол жерде көргендерін шынайы дүниядағылармен шатастырмаған, екеуінің арасындағы парықты білгендердің жолы. #MEŞREB-İ EHL-İ FARK VE SAHV: Рух жəне мағынауи əлемдерге жүрек көзімен өтіп ол жерде көргендерін шынайы дүниядағылармен шатастырмаған, екеуінің арасындағы парықты білгендердің жəне ояулы болғандардың жолы. #MEŞREB-İ HALİ: (соп.) Аллаһтың (жж) махаббатымен өмір сүрген халмен ақиқаттарды білу жолы; тілмен айта алмайтын, ақылмен түсіне алмайтын, бірақ сезе алатын рухани хал жолы. #MEŞRU: Шариғаттың қабылдағаны, ислам дініне сай. #MEŞRUBAT: Сусындар, ішетін нəрселер. #MEŞRUHAT: Түсіндірулер, ашықтаулар. #MEŞRUİYET: Шариғатқа (ислам дініне) сəйкестік, үйлесімділік. #MEŞRUT: Шартты, шартқа тəуелді. #MEŞRUTA-İ MEŞRUA: Ислам дініне сай түрде мемлекет басшысы жəне парламентпен басқару жүйесі. #MEŞRUTÎ: Мемлекет басшысы жəне парламентпен басқару жүйесі. #MEŞRUTİYET: Мемлекет басшылығы мен парламентке сүйенген билік түрі. #MEŞRUTİYET-İ MEŞRUA: Шариғатқа (жж) сай болып мемлекет басшысы жəне парламентпен басқару жүйесі. #MEŞRUTİYET-İ ŞER'İYE: Шариғатқа (ислам дініне) гөре мемлекет басшылығы жəне парламентпен басқару жүйесі. #MEŞRUTİYETPERVER: Мешрутиетті жақсы көрген. #MEŞRUTİYET-PERVER: Мешрутиетті жақсы көрген. #MEŞŞATA: Сүзген, елеген. #MEŞ'UM: Бақытсыздық, қырсық, сəтсіз, жаман, теріс. #MEŞ'UMANE: Жаман түрде,теріс түрде. #MEŞ'UR: Білінген, байқалған, анықталған. #MEŞVERET: Кеңесу, ақылдасу. Кеңесу, пікірлесу. Сөйлесіп түсінісу, келісу. #MEŞVERET-İ EFKÂR: Пікірлер түсіністігі, ой-пікірлер кеңесі.
393 #MEŞVERET-İ MEŞRUA: Шариғатқа (ислам дініне) сай түрде мəселелерді кеңесіп сөйлесу. #MEŞVERET-İ ŞER'Î: Шариғат (ислам дінінің) қағидаларына гөре кеңесіп сөйлесу жəне ақылдасу. #MEŞVERET-İ ŞER'İYE: Ислам дініне сай түрде кеңесу жəне ақылдасу. #META: Мүлік, тауар. #META': Мүлік, тауар. #META'A: Мүлікке, тауарға. #METAI: Мүлікті, тауарды. #META'I: Мүлікті, тауарды. #METÂ-I ÂLÎYE: Бағалы мүлік. #META-I ZEHR-ÂLÛD: У араласқан мүлік, уланған мүлік. #METAIYLA: Мүлкімен. #METAİYLE: Мүлкімен. #METALİ: Шығу уақыты жəне жері. #METALİB: Қалаулар, сұраулар, талаптар, керек болғандар. #METALİB-İ HİKMET: Хикметтің керектірулері, көзделген мақсат пен пайдалардың керек етулері. #METALİB-İ SEB'A: Жеті талап. #METANET: Мықтылық, беріктік, табандылық, ұстамдылық. #METANET-İ AHLÂKİYE: Ахлақ тұрғысынан мықтылық пен ұстамдылық. #METBU': Бағынылған, бағындырушы, мойынсұнылған, соңына ертуші. #METBUİYET: Бағынушылық, бағындырушылық, мойынсұнушылық, соңына ертушілік. #METİN: Мықты, берік, табанды, қатаң. #METİNANE: Мықты түрде, табандылықпен. #METN: Мəтін, текст, бір жазудың түгелі, жазудың түпнұсқасы немесе көшірмесі. #METN-İ EHADÎS: Хадистердің мəтіні, текстісі, хадистердің жазылған сөздері. #METN-İ HADÎS: Хадистің мəтіні, текстісі, хадистің жазылған сөзі. #METOD: Метод, əдіс, тəсіл, амал. #METRUKÂT: Қалдырылғандар, марқұмның артында қалдырған нəрселері, мұралар. #METTA: Хз.Юнустың (ас) анасының аты. #MEVACİD: Жүрекке лəззат берген халдер. #MEVADD: Материалдар, заттар, нəрселер. #MEVADDI: Материалдарды, нəрселерді. #MEVADD-I CAMİDE: Жансыз материалдар, заттар. #MEVADD-I FÂNİYE: Пəни материалдар, өткінші нəрселер. #MEVADD-I GIDAİYE: Қоректік материалдар, азықтық заттар. #MEVADD-I HAYATİYE: Өмір үшін керек болған материалдар, нəрселер. #MEVADD-I KANUNİYE: Заңның баптары, тараулары, статьялары #MEVADD-I MUZIRRA: Зиянды материалдар, нəрселер. #MEVADD-I MÜNASİBE: Жарасымды, сай, лайық нəрселер. #MEVADD-I SÜFLİYE: Құнсыз, сапасыз, бос нəрселер. #MEVADD-I ŞERİRE: Жамандыққа себеп болған нəрселер. #MEVADD-I VÂHİYE: Мағынасыз, мəнсіз, бос нəрселер. #MEVAİD: Дастархандар. #MEVAKIF: Тоқтайтын жерлер, аялдамалар. #MEVÂKİ': Жерлер, орындар. #MEVÂKİ'-İ MÜBAREKE: Мүбарак жерлер. #MEVALİD: Туылғандар, болмысқа келгендер. * Болмыстар. * Жанды тіршілік. #MEVALİD-İ SELÂSE: (топырақтан шыққан) үш түрлі болмыс (өсімдіктер, хайуандар, қазба байлықтар). #MEVALİD-İ TÜRABİYE: Топырақтан шыққандар.Топырақтан жаратылғандар.
394 #MEVAMİT: Хз. Мұхаммедтің (асм) Інжілдегі бір аты. #MEVANİ': Кедергілер, бөгеттер, тосқауылдар. #MEVANİİ: Кедергілерді, бөгеттерді, тосқауылдарды. #MEVASİM: Маусымдар. #MEVASİM-İ ERBAA: Төрт маусым (көктем, жаз, күз, қыс). #MEVAT: Жансыздар, өлілер. #MEVAZİN: Таразылар, өлшемдер. #MEVC: Толқын. #MEVCELEN: Толқынданған. #MEVCELER: Толқындар. #MEVC-İ TUFAN-I DALALET: Адасушылық топанының толқыны, Құран көрсеткен жолдан бас тартудың қорқынышты дауылының толқыны. #MEVCLER: Толқындар. #MEVCUD: Бар болған, болмыс, жаратылыс. #MEVCUDAT: Жаратылыстар. #MEVCUDAT-I ÂLEM: Әлемдегі жаратылыс. #MEVCUDAT-I ARZİYE: Жердегі жаратылыс. #MEVCUDAT-I BAHARİYE: Көктемдегі жаратылыс. #MEVCUDAT-I CİSMANİYE: Дене күйіндегі жаратылыс. #MEVCUDAT-I DÜNYEVİYE: Дүниялік жаратылыс. #MEVCUDAT-I HARİCİYE: Сыртқы болмыстар, əлемдегі болмыстар, жаратылған болмыс атаулы. #MEVCUDAT-I İLMİYE: Іліми болмыстар, Аллаһтың (жж) ілімінде бар болып, əлі жаратылмаған болмыстар. #MEVCUDAT-I LATÎFE: Әдемі жəне ұнамды жаратылыс. #MEVCUDAT-I MAZİYE: Өткен шақтағы жаратылыс. #MEVCUDAT-I MUHTELİFE: Түрлі-түрлі жаратылыс, бөлек-бөлек жаратылыс. #MEVCUDAT-I MUNTAZAMA-İ KÂİNAT: Әлемдегі тəртіпті жаратылыс. #MEVCUDAT-I MÜTEAVİNE: Бір біріне жəрдемдескен жаратылыс. #MEVCUDAT-I SEYYALE: Заманның ішінде ағып өткен жаратылыстар жəне оқиғалар. #MEVCUDAT-I SEYYARE: Қозғалмалы жаратылыс. #MEVCUDAT-I SÜFLİYE: Төмендегі жаратылыс, жер жүзіндегі болмыстар. #MEVCUDAT-I ZÂİLE: Келіп кетуші жаратылыс. #MEVCUDİYET: Бар болу, болмыс жағдайында болу. #MEVCUDİYET-İ İLAHİYE: Аллаһтың (жж) бар екені, бар болуы. #MEVCUDİYET-İ RABBANİYE: Әрбір нəрсенің иесі жəне тəрбиелеушісі болған Аллаһтың(жж) барлығы, бар болуы. #MEVCUD-U HAKİKÎ: Шынайы болмыс, бар болуы үшін ешбір нəрсеге, өзінен басқа ешбір сүйенішке мұқтаж болмаған, бар болуы əзəли жəне əбəди болған (Аллаһ ж.ж.). #MEVCUD-U HARİCÎ: Заттай бар болу, Аллаһтың (жж) ілімінен шығып əлемде заттық немесе рухани болмыстар дүниясында орын алған шынайы болмыс. #MEVCUD-U LEMYEZEL: Өткенші немесе өлімі болмаған болмыс (Аллаһ ж.ж.). #MEVCUD-U MANEVÎ: Мағынауи болмыс. #MEVCUD-U MEÇHUL: Білінбеген жəне көрінбеген болмыс, білінбейтін жаратылыс. #MEVCUD-U MÜZEYYEN: Әдемі, сəнді жаратылыс. #MEVDUDÎ: Пакистандық Ислам ғалымы Әбул-Ала əл-Мевдуди (1903-1979). #MEVEDDET: Достық, сүйіспеншілік, махаббат. #MEVFUR: Толық болған. #MEVHİBE: Сыйлық, сый, сый-сыяпат, тарту-таралғы. #MEVHİBE-İ İLAHİYE: Илаһи сыйлық, Аллаһтың (жж) сый-сыяпаты, Аллаһтың (жж) сыйлығы. #MEVHİBE-İ MUTLAKA: Нағыз жақсылық пен сыйлық, толық сый-сыяпат. #MEVHUBE: Берілген, сыйланған, сыйлық қылынған.
395 #MEVHUM: 1.Қияли, елес, күмəн-күдік, ақиқаттан тыс. 2.Бар екені қабылданған, негізі болмаған, қиялда ойланған. 3.(ауысп.) кліпкетуші болған, жалғасымды болмаған. #MEVHUMAT: Негізі болмағандар, елес нəтижелері, ақиқаттан тыс болғандар, күмəн-күдіктер. #MEVHUME: Негізсіз болған, ақиқаттан тыс болған, елес нəтижесі болған. #MEV'İD: Уəде ету, сөз беру. #MEV'İD-İ AHMEDÎ: Хз.Мұхаммедтің (асм) уəде қылғаны, Хз.Мұхаммəдтің (асм) сөз бергені. #MEV'İZE: Насихат, үгіт. #MEV'İZA: Насихат, үгіт. #MEVKEB: Қауым, қалың топ. #MEVKIF: Бөлім, үзіліс. #MEVKİ: Жер, орын, мекен, маңызы, мақам, күй, жағдай. #MEVKİB: Қауым, қалың топ, жамағат. #MEVKİB-İ İKBAL: Бақытты қауым. #MEVKİE: Жерге, орынға, мақамға, жағдайға. #MEVKİİ: Жері, орны, мақамы, жағдайы. #MEVKİ-İ ÂMME: Жалпы қызмет орны, əркімге қатысты жəне əркімге қараған қызмет орны, лауызым. #MEVKİ-İ FİİLE: Бір істі орындау алаңына, жүзеге асыру орнына. #MEVKİ-İ İÇTİMAİYE: Қоғамдағы орны жəне мақамы. #MEVKİ-İ İNTİŞAR: Жайылу жағдайы, əркімге таралу жай-күйі. Таралу жері. #MEVKİ-İ MAHSUSA: Бөлек жер. #MEVKİ-İ MER'İYETE: Қолданыста болу мақамы, жағдайы. #MEVKİ-İ MUALLÂ: Жоғары жəне артықшылық мақам (жер, орын). #MEVKİ-İ MÜBAREKE: Мүбарак жер. #MEVKİ-İ MÜNASİB: Орынды, үйлесімді, сəйкес жер. #MEVKİ-İ TATBİKE: Жүзеге асыру, орындау жеріне. #MEVKUF: Тұтқындалған, тоқтатылған. #MEVKUFEN: Тұтқындалып. #MEVKUFİYET: Тұтқындалу. #MEVLÂ: Аллаһ (жж), Раб, əрбір нəрсенің иесі, тəрбиелеушісі жəне ризықтандырушысы болған Аллаһ (жж). #MEVLÂNA CÂMÎ: Хижри 817-898 жылдарында өмір сүрген ұлы ислам ғұламасы. Көптеген құнды кітаптар жазған. #MEVLÂNA CELALEDDİN-İ RUMÎ: Хижри 672-де Белхде туды. Соңыра Конияға тұрақты орналасты. Ең құнды шығармасы парсыша жазылған Мəснəуи. Мəулави тариқатын құрушы. Аллаһтың (жж) əулие құлдарынан. #MEVLÂNA HÂLİD: Хижри 1192-1242 жылдарында өмір сүрген жəне өз ғасырының дін жаңартушысы, жаңғыртушысы. Хз. Османның (ра) тегінен. Шамда қайтыс болған. #MEVLÂ-YI AZÎM: Ұлы Аллаһ (жж). #MEVLÂ-YI KERİM: Өте жомарт жəне көп жақсылық жасаған, сыйлықтар берген Аллаһ (жж). #MEVLEVÎ: Мəулана хазреттерінің құрған тариқатына кірген. #MEVLEVÎ-MİSAL: Мəулави сияқты, мəвлеви тариқатына кіргенге ұқсайтын түрде. #MEVLEVÎVARİ: Мəулави сияқты, мəвлеви тариқатынан болғанға ұқсау. #MEVLİD: Туған жер * Хз.Мұхаммедтің (асм) дүния келгенін еске түсіретін өлең түріндегі шығарма. #MEVLİD-İ NEBEVÎ: Пайғамбарымызбен (асм) қатысты мəуліт. #MEVLİD-İ ŞERİF: Қасиетті мəуліт, Пайғамбарымызбен (асм) қатысты құрметті мəуліт. #MEVRUS: Мирас қылынған, мұраға қалған. #MEVRUSAT: Мирас қылынғандар, мұраға қалғандар.
396 #MEVSİM BE-MEVSİM: Маусымдан маусымға, мезгіл-мезгіл. #MEVSİM-İ A'SAR: Ғасырлар маусымы. #MEVSİM-İ ELÎMANE: Аянышты, қайғылы мезгіл. #MEVSİM-İ ERBAA: Төрт маусым. #MEVSİM-İ HAŞR-İ EKBER: Ең үлкен қайтадан тірілу мезгілі (уақыты). #MEVSİM-İ HAZÎNANE: Мұңды кезең, қайғы ояндырған кезең. #MEVSİM-İ ŞİTA: Қыс маусымы. #MEVSUF: Сипатталған, сипатталушы. #MEVSUF-U VÂCİBÜ'L-VÜCUD: Уажибул вужуд сипаты, бар болуы əзəли жəне əбəди болу жəне бар болуы үшін ешбір нəрсеге мұқтаж болмау, бар болуы қажетті деп баяндалған сипаттың иесі (Аллаһ ж.ж.). #MEVSUF-U ZÜLKEMAL: Кемал иесі болу сипатын тасыған; шексіз кемелділіктерге ие болу, əртүрлі кемшілік жəне нұқсандықтардан алыс болу сипатына ие болумен танылған жəне білінген (Аллаһ ж.ж.). #MEVSUKAN: Сенімді жəне сенуге болатын түрде. #MEVSULE: Біріккен, қосылған, жалғасқан. #MEVT: Өлім. #MEVT Ü ADEM: Өлім жəне жоқтық. #MEVT VE ADEM: Өлім жəне жоқтық. #MEVTA: Өлілер, өлгендер, жаназалар. #MEVT-ÂLÛD: Өлім аралас. #MEVTÎ: Өліммен қатысты. #MEVT-İ DÜNYA: Дүнияның өлімі. #MEVT-İ EBEDÎ: Мəңгі өлім, шексіз жалғасатын өлім. #MEVT-İ ZAHİRÎ: Сырттай өлім, сырт көріністегі өлім. #MEVT-İ ZEKAT: Зекеттің өлімі, зекеттің жүзеге аспай, жойылуы. #MEV'UD: Уəде қылынған, сөз берілген. #MEV'ÛD-U RİSALET: Пайғамбарымыздың (асм) уəде қылғаны, Пайғамбарымыздың (асм) сөз бергені. #MEVZİ: Жер, орын. #MEVZİ-İ MÜNASİB: Лайықты, өзіне сай жер, орын. #MEVZU: Тоқталған мəселе, тақырып. #MEVZU': Жалған, шын жəне тура болмаған. * Риуаяты жəне дəлелі болмаған хадис, қайдан алынғаны білдірілмеген жəне жазылмаған хадис. #MEVZUA: Тақырыпқа. #MEVZUYA: Тақырыпқа. #MEVZUBAHİS: Әңгіме тақырыбы, сөздің тақырыбы. #MEVZUBAHS: Әңгіме тақырыбы, сөздің тақырыбы. #MEVZUN: Өлшемді, өлшенген. #MEVZUNE: Өлшемді түрде. #MEVZUNEN: Өлшемді болып. #MEVZUNİYET: Өлшемділік. #MEVZUU: Тақырыбы. #MEVZU-U BAHİS: Әңгіме тақырыбы, сөз қылынған тақырып, сөздің тақырыбы. #MEVZUUBAHİS: Әңгіме тақырыбы, сөз қылынған тақырып, сөздің тақырыбы. #MEVZUUBAHS: Әңгіме тақырыбы, сөз қылынған тақырып, сөздің тақырыбы. #MEVZUUN: Тақырыптың. #MEYAN: Ара, аралық, орта. #MEYANDA: Арада, ортада. #MEYANIMIZDA: Арамызда, ортамызда. #MEYANINDA: Арасында, ортасында. #MEYDAN: Алаң, майдан, кеңістік, кең-байтақ жер. #MEYDAN-I BEDAHET: Ап-ашық алаң, көріну жəне біліну алаңы. #MEYDAN-I CEVELAN: Әрекет алаңы, кезу, шарлау кеңістігі. #MEYDAN-I EKBER: Ең үлкен алаң, ең үлкен кеңістік. #MEYDAN-I FEZA: Кеңістік алаңы.
397 #MEYDAN-I GALEBE: Үстем шығу (жеңу) алаңы. #MEYDAN-I GARAİB: Ғажайыптар алаңы, таңқалдыратын нəрселер болған жер. #MEYDAN-I GAZÂ: Соғыс майданы, соғыс алаңы. #MEYDAN-I HARB: Соғыс майданы, соғыс алаңы. #MEYDAN-I HAŞİR: Хашир майданы, қайтадан тірілу алаңы. #MEYDAN-I HAYAT: Өмір алаңы. #MEYDAN-I HÜRRİYET: Бостандық алаңы. #MEYDAN-I İBTİLA: Сынақ алаңы. #MEYDAN-I İLİM: Ілім алаңы, білім саласы. #MEYDAN-I İMTİHAN: Емтихан алаңы. #MEYDAN-I İMTİHAN-I İNS Ü CÂN: Адамдар мен жындардың емтихан, сынақ алаңы. #MEYDAN-I İNTİŞAR: Жайылу жəне таралу алаңы. #MEYDAN-I İSTİFADE: Пайдалану алаңы, кеңістігі. #MEYDAN-I KEBİR: Үлкен алаң. #MEYDAN-I KIYAMET: Қиямет алаңы. #MEYDAN-I MAİŞET: Күн-көріс алаңы, жері. #MEYDAN-I MEDENİYET: Мəдениет кеңістігі. #MEYDAN-I MUARAZA: Айтыс-тартыс алаңы, сөз таластыру алаңы. #MEYDAN-I MUHASEBE: Есеп беру, есептесу алаңы. #MEYDAN-I MÜBAREZE: Соғысу жəне шайқасу майданы, ұрыс-керіс алаңы. #MEYDAN-I MÜCADELE: Күресу, айқасу алаңы. #MEYDAN-I MÜDAFAA: Қорғану алаңы. #MEYDAN-I MÜNAKAŞAT: Талас-тартыс, пікір-талас алаңы. #MEYDAN-I MÜSABAKA: Жарысу алаңы. #MEYDAN-I TAYERAN-I ERVAH: Рухтардың ұшу алаңы, кеңістігі. #MEYDAN-I TECRÜBE: Тəжірибе алаңы. #MEYDAN-I ZUHURA GELEREK: Ортаға шығып, көрініп. #MEYELAN: 1.Іштен келетін қалау, ниет, пейіл, іштегі итеруші күш, бейімділік. 2.іштен келген жəне əрекетке бағыттайтын құштарлық, мұқтаждық немесе сезім (мотивация). 3.Қозғалысқа итеретін ішкі күш,ішкі энергия. #MEYELAN-I FITRİYE: Жаратылыстан ішкі түрткі, іштен келетін фытри күш, жаратылыстан келген қалау жəне сезім. #MEYELAN-I GIYBET: Ғайбат етуді қалау, біреуді сыртынан жамандағысы келу. #MEYELAN-I HAK: 1.Ақиқатқа жетуге құштарлық жəне сезім. 2. Тура жолға кіріп Исламға гөре өмір сүруді қалау. #MEYELAN-I HAYAT: 1.(дəн немесе жұмыртқадан) өмірге өту күші жəне ұмтылуы. 2.Өмірді қозғаушы. #MEYELAN-I HAYR: Іштен туындаған игілік жасау сезімі жəне құштарлығы. #MEYELAN-I İNBİSAT: (физ.) жылу əсерінен көлемі ұлғаю, кеңею, үлкею. #MEYELAN-I İNCİMAD: Қату бейімділігі. #MEYELAN-I MUHABBET: Шынайы махаббат. #MEYELAN-I NÜMÜV: Көгеріп өсу күші, мұрттану, өсу бейімділігі. #MEYELAN-I SA'Y: Еңбекке құштарлық, жұмыскерлік, еңбекқорлық. #MEYELAN-I ŞERR: Жамандыққа бейімделу, жамандыққа бет бұру. #MEYELAN-I ŞEVK-ENGİZ: Қуанып құштарлану, шаттанып ынталану. #MEYELAN-I TECHİL: Надан қылуға құмарлық. #MEYİL: 1.Пейіл, ыңғайлану, бейімделу. 2.Қалау, əуестік. 3. Іштен түрту, əрекетке құштарлық сезімі немесе мұқтаждық. 4.Жақсы көру, жақындық. 5.Сағыныш. 6.Жақтастық. 7.Ниет. 8.Мақсат, мүдде. #MEYL: 1.Пейіл, ыңғайлану, бейімделу. 2.Қалау, əуестік. 3. Іштен түрту, əрекетке құштарлық сезімі немесе мұқтаждық. 4.Жақсы көру, жақындық. 5.Сағыныш. 6.Жақтастық. 7.Ниет. 8.Мақсат, мүдде. #MEYL-İ ARZUSU: Қатты қалауы, өте бейім, өте құштар.
398 #MEYL-İ CİNSİYET: Жыныстық қалау, əйел немесе еркектің қарсы жынысқа құштарлығы. #MEYL-İ FITRÎ: Фытри бейімділік, жаратылыстан құштарлық, жан дүниясінің құмарлығы. #MEYL-İ HÂRİKULÂDE: Ғажайыптарды көргісі келу құштарлығы. #MEYL-İ İHSAN: Игілік жасауға ниет жəне құштарлық. #MEYL-İ İNCİZAB: Өзіне қарай тарту қалауы, жақын тарту, бауырластық сезім. #MEYL-İ İNSAF: 1.Ар-ұждан, ақыл жəне əділдік өлшемі ішінде əрекет ету сезімі жəне ниеті. 2.Бір жақты болмай, екі жақты тең ұстауға ниет, қалау. #MEYL-İ MERHAMET: Мейірімділік қылау қалауы . #MEYL-İ NEFRET: Жек көру сезімі, жақтырмауға бейімделу. #MEYL-İ NÜMÜV: Көгеріп өсу күші, мұрттану, өсу бейімділігі. #MEYL-İ SAADET: Бақытты қалау жəне іздеу. #MEYL-İ SAADET-İ EBEDİYE: Мəңгі бақыт қалауы жəне іздеуі, ақіретте мəңгі бақытқа жетуге құштарлық. #MEYL-İ SA'Y: Еңбек етуге құштарлық, еңбексүйгіштік. #MEYL-İ SEFAHET: Азғындыққа құштарлық, дін жағынан тыйым салынған зауықтар мен ойын-сауықтарға берілу. #MEYL-İ ŞEDİD: Қатты қалау. #MEYL-İ TABİÎ: Табиғи қалау, жаратылыстан келген қалау. #MEYL-İ TAHARRİ-İ HAKİKAT: Ақиқатты іздеу жəне табу құштарлығы. #MEYL-İ TAHRİB: Бұзуға деген ниет. #MEYL-İ TECEDDÜD: Жаңалықты қалау жəне іздеу. #MEYL-İ TEFEVVUK: Асып түсуге құштарлық, жоғары тұруға бейімділік. #MEYL-İ TEKEMMÜL: Кемелденуге деген құштарлық. #MEYL-İ TEVESSÜ': Кеңейткісі келу. #MEYLÜ'L-AĞALIK: Басшылыққа деген құмарлық. #MEYLÜ'L-ÂMİRİYET: Әміршілдікке құмарлық. #MEYLÜ'L-İSTİKMAL: Кемшіліксіз толық болу бейімділігі. #MEYLÜ'L-MÜBALAĞA: Асырып айтуға құмарлық, əсірелеп айтуды қалап тұру. #MEYLÜ'L-MÜCAZEFE: Мəселені үлкейтуге икемділік, болғанынан асыруға бейімділік. #MEYLÜ'R-RÂİC: Құнды жəне өтімді нəрсеге құмарлық. #MEYLÜ'R-RAHAT: Рахат құмарлық. #MEYLÜ'T-TAHADDÎ: Тайталасқа шығу құмарлығы. #MEYLÜ'T-TAHRİB: Бұзуға деген ниет. #MEYLÜ'T-TAHRİP: Бұзуға деген ниет. #MEYLÜ'T-TECAVÜZ: Шектен шығуға бейімділік, шектен шығушылық. #MEYLÜ'T-TEFEVVUK: Асып түсуге құштарлық, жоғары тұруға бейімділік. #MEYLÜ'T-TEFRİT: Қысқартуға жəне тарылтуға деген құштарлық. #MEYLÜ'T-TEKEMMÜL: Кемелденуге деген құштарлық. #MEYLÜ'T-TERAKKİ: Дамыттырғысы келу. #MEYLÜ'T-TEVESSÜ: Кеңейткісі келу. #MEYLÜ'T-TEVSİ: Кеңейткісі қалауы. #MEYLÜ'T-TEZEYYÜD: Арттырғысы келу. #MEYMENET: Бақыт, сəттілік, бақытты болу. Берекет. Берекетті, құтты болу. #MEYSUR: Оңай, жеңіл, оңай болған. #ME'YUS: Үмітсіз. #ME'YUSANE: Үмітсіз түрде, үмітсіздікпен. #ME'YUSİYET: Үмітсіздік. #MEYVE RİSALESİ: Миуа рисалесі, Жемістер рисалесі, Рисале-и Нұр шығармасынан \"Шұғалар\" кітабының \"он бірінші шұға\" бөлімі. #MEYVEDAR: Жемісті.
399 #MEYVE-İ ÂLEM: Әлемнің жемісі, əлемнің жаратылуында көзделген мақсат жəне нəтиже. #MEYVE-İ BÂKİ: Мəңгі жеміс, жұмақтың жемісі. #MEYVE-İ CENNET: Жəннат жемісі. #MEYVE-İ EKMEL: Ең кемелді жеміс. #MEYVE-İ HAK VE HAKİKAT: Хақ пен ақиқат жемісі, тура жəне шынайы нəтиже. #MEYVE-İ İMANİYE: Иманның жемісі, иманның нəтижесі. #MEYVE-İ KUDSİYE: Киелі жеміс. #MEYVE-İ Mİ'RAC: Миғраждың жемісі, мираждың нəтижесі. #MEYVE-İ MU'CİZE: Мұғжиза жемісі. #MEYVE-İ MÜNEVVER: Нұрлы жеміс, нұр шашқан жарқыраған нəтиже. #MEYVE-İ TEVHİD: Тəухид жемісі, Аллаһтың (жж) бірлігіне иманды күшейтетін дəлел. #MEYVE-İ ZÎŞUUR: Сана иесі жеміс, саналы жеміс. #MEYYAL: 1.Қатты қалайтын, өте құмар. 2.Бейімді, бағытталушы, бағытталған. 3. Сырғыған, тайғақ. #MEYYİT: Өлі, жансыз, өлген. #MEYYİTE: Өлі əйел, өлген əйел. #MEYYİT-İ GAYR-I MÜTEHARRİK: Қозғалмаған өлік, əрекетсіз өлі. #MEYYİT-İ MÜTEHARRİK: Әрекет еткен өлі. #MEZAHİB: Мазхабтар, түрлі діни көзқарастар; Құран жəне сүннетте ашық үкім болмаған мəселелерде, жетілген дін ғалымдарының əртүрлі көзқарастары жəне өмірге қолданыстары. #MEZAHİB-İ SÂLİKÎN: Саликтердің мазхабтары, тариқаттардың жоғары дамығандарынан болған үлкен əулиелер жəне ғалымдардың ортаға қойған көзқарастары. #MEZAHİM: Қиындықтар, машақаттар, азаптар, бəлелер, кесапаттар. #MEZAHİM-İ HAZIRA: Қазіргі қиындықтар, машақаттар, осы сəттегі азап, бəле мен кесапаттар. #MEZAHİR: Айналар, көрініс жері. #MEZAHİRİNDE: Айналарында. #MEZÂK: Зауық, лəззат, рухани зауық. * Тату. #MEZALİM: Зұлымдықтар, зорлықтар, əділетсіздіктер, озбырлықтар, қинаулар, азаптар. #MEZAR-I EKBER: Ең үлкен мола, мазар. #MEZAR-I MÜTEHARRİK: Қозғалмалы мазар. #MEZARİSTAN: Мола, мазар. #MEZAYA: Жоғары ерекшеліктер, өзіндік қасиеттер, айрықшалықтар. #MEZAYA-YI ÂHER: Басқа жоғары ерекшеліктер. #MEZAYA-YI ÂLİYE: Құнды жəне жоғары ерекшеліктер. #MEZAYA-YI FESAHAT: Дұрыс жəне мінсіз, анық жəне əдемі сөз сөйлеу ерекшеліктері. #MEZAYA-YI GALİYE: Өте құнды жəне жоғары ерекшеліктер. #MEZAYA-YI HAŞMET: Ұлылық пен ұлықтық ерекшеліктері. #MEZAYA-YI İNSANİYE: Адамға қатысты жоғары ерекшеліктер, өзіндік қасиеттер. #MEZAYA-YI MAÂNÎ: Мағына жағынан жоғары ерекшеліктер. #MEZBAHA: Мал сою жері. #MEZBELE: Қоқыс төгетін жер. #MEZBUR: Аты айтылған, сөз қылынған. #MEZC: Араластыру, қосу, бір-біріне араластыру. #MEZCÎ: Бір-біріне араластырумен, қосумен қатысты. #MEZELLET: Оңбағандық, қорлық, төмендік. #MEZHEB: Жол. * Ислам дінінде, басты қағидаларда бірлік жəне егжей-тегжейлікте өзгешеліктерді көрсеткен жол.
400 #MEZHEBEN: Мазхаб жағынан. #MEZHEB-İ A'ZAMÎ: Имам Ағзам Әбу Ханифаның мəзхабы, ханафи мəзһабы. #MEZHEB-İ BÂTIL: Теріс мазхаб, тура жолдан адасқан мазхаб, Ислам дініне қайшы болған мазхаб. #MEZHEB-İ EKSER: Көпшілік қабылдаған жол, дəлел жəне негіздері жағынан таңдалынған мазхаб (көзқарас). #MEZHEB-İ EKSER VE RACİH: Көпшілік қабылдаған жол, дəлел жəне негіздері жағынан таңдалынған мазхаб (көзқарас). #MEZHEB-İ EVVEL: Әуелгі көзқарас, алдыңғы көзқарас. #MEZHEB-İ HAK: Хақ мазхаб. #MEZHEB-İ HANEFÎ: Ханафи мазхабы. #MEZHEB-İ HANEFİYE: Ханафи мазхабы. #MEZHEB-İ HÂSS: Маңызды мазхаб, негізгі мазхаб. #MEZHEB-İ İ'CAZ: Мұғжиза дəрежесінде сөз сөйлеу жолы жəне тəсілі. #MEZHEB-İ İTİZAL: Мұғтизал мазхабы, Уасыф Ибн-и Атаның құрған теріс мазхаб. Әхли Сүннет мазхабынан айырылу мағынасында «итизал», Әхл-и Сүннет мазхабынан айрылғандар мағынасында «Мұтезели» делінді. #MEZHEB-İ MERCUH: Таңдауда алғашқы қатарда болмаған мазхаб, таңдалған мазхабқа (көзқарасқа) гөре екінші дəрежеде қалған мазхаб. #MEZHEB-İ RACİH: Бірінші дəрежеде ұсталған (таңдалған) мазхаб (көзқарас). #MEZHEB-İ SELEF: Әхл-и Сүннет мазхабынан болған сахаба мен сахабадан кейін келген жəне сахабаға ергендердің (табиғин) мазхабы; көзқарасы, жолы жəне тəсілі. #MEZHEB-İ ŞAFİÎ: Шафи мазхабы. #MEZHEB-İ ZAÎFİ: Әлсіз мазхаб, сүйенген дəлел жəне ақиқаттар жағынан əлсіз қалған көзқарас жəне жол. #MEZHER: Гүлзар, гүл бақшасы. #MEZHERE: Гүл бақшасы, гүлзар. #MEZÎD: Көбею, арту, ұлғаю, өсу. #MEZİYAT: Жоғары ерекшеліктер, жақсы жəне əдемі өзіндік қасиеттер. #MEZİYAT-I KELÂMİYE: Сөйленген сөзге қатысты жоғары жəне көркем сипаттар. #MEZİYET: Жоғары жəне көркем сипат. #MEZİYET-İ BELÂGAT: Шешендік ізгілік; көркем, əсерлі, орынды, тура, тақырып жəне тыңдаушылардың жағдайына сай сөз сөйлеу өнеріндегі жоғары ерекшелік. #MEZİYET-İ CEZALET: Сөз сөйлеу өнерінде тыңдаушылардың назарларын мағыналарға аудару жəне таңдалған сөздердің көзделген мақсаттарға жəне күтілген нəтижелерге сай болуын, сөздің санада орналасуын, ойланылып жақсы түсінілуін жəне қабылдануын қамтамасыз етілу үшін сөздің маңызды жерлерін алға шығару жəне мөрлену үшін қолданылған сөз өнеріндегі жоғары ерекшелік. #MEZİYET-İ DİNDARANE: Діндарлыққа жарасатын ерекшелік, діннің əмірлеріне жəне тыймдарына ояулы болу жəне керектіргеніндей əрекет ететіндерге жарасатын ерекшелік. #MEZİYET-İ İ'CAZİYE: Мұғжизамен байланысты жоғары ерекшелік, мұғжиза дəрежесінде көркем жəне өнерлі сөз сөйлеумен қатысты жоғары ерекшелік. #MEZİYET-İ MUKADDESE: Киелі ерекшелік. #MEZİYET-İ ZÂTİYE: Бір нəрсенің негізінде болған жоғары сипат (қабілет, ерекшелік). #MEZKÛR: Еске алынған, айтылған, баяндалған, көрсетілген. #MEZKÛRE: Еске алынған, айтылған, баяндалған, көрсетілген. #MEZMUM: Жамандалған, ғайбатталған айыпталған. #MEZRAA: Алқап, егістік.
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
- 364
- 365
- 366
- 367
- 368
- 369
- 370
- 371
- 372
- 373
- 374
- 375
- 376
- 377
- 378
- 379
- 380
- 381
- 382
- 383
- 384
- 385
- 386
- 387
- 388
- 389
- 390
- 391
- 392
- 393
- 394
- 395
- 396
- 397
- 398
- 399
- 400
- 401
- 402
- 403
- 404
- 405
- 406
- 407
- 408
- 409
- 410
- 411
- 412
- 413
- 414
- 415
- 416
- 417
- 418
- 419
- 420
- 421
- 422
- 423
- 424
- 425
- 426
- 427
- 428
- 429
- 430
- 431
- 432
- 433
- 434
- 435
- 436
- 437
- 438
- 439
- 440
- 441
- 442
- 443
- 444
- 445
- 446
- 447
- 448
- 449
- 450
- 451
- 452
- 453
- 454
- 455
- 456
- 457
- 458
- 459
- 460
- 461
- 462
- 463
- 464
- 465
- 466
- 467
- 468
- 469
- 470
- 471
- 472
- 473
- 474
- 475
- 476
- 477
- 478
- 479
- 480
- 481
- 482
- 483
- 484
- 485
- 486
- 487
- 488
- 489
- 490
- 491
- 492
- 493
- 494
- 495
- 496
- 497
- 498
- 499
- 500
- 501
- 502
- 503
- 504
- 505
- 506
- 507
- 508
- 509
- 510
- 511
- 512
- 513
- 514
- 515
- 516
- 517
- 518
- 519
- 520
- 521
- 522
- 523
- 524
- 525
- 526
- 527
- 528
- 529
- 530
- 531
- 532
- 533
- 534
- 535
- 536
- 537
- 538
- 539
- 540
- 541
- 542
- 543
- 544
- 545
- 546
- 547
- 548
- 549
- 550
- 551
- 552
- 553
- 554
- 555
- 556
- 557
- 558
- 559
- 560
- 561
- 562
- 563
- 564
- 565
- 566
- 567
- 568
- 569
- 570
- 571
- 572
- 573
- 574
- 575
- 576
- 577
- 578
- 579
- 580
- 581
- 582
- 583
- 584
- 585
- 586
- 587
- 588
- 589
- 590
- 591
- 592
- 593
- 594
- 595
- 596
- 597
- 598
- 599
- 600
- 601
- 602
- 603
- 604
- 605
- 606
- 607
- 608
- 609
- 610
- 611
- 612
- 613
- 614
- 615
- 616
- 617
- 618
- 619
- 620
- 621
- 622
- 623
- 624
- 625
- 626
- 627
- 628
- 629
- 630
- 631
- 632
- 633
- 634
- 635
- 636
- 637
- 638
- 639
- 640
- 641
- 642
- 643
- 644
- 645
- 646
- 647
- 648
- 649
- 650
- 651
- 652
- 653
- 654
- 655
- 656
- 657
- 658
- 659
- 660
- 661
- 662
- 663
- 664
- 665
- 666
- 667
- 668
- 669
- 670
- 671
- 672
- 673
- 674
- 675
- 676
- 677
- 678
- 679
- 680
- 681
- 682
- 683
- 684
- 685
- 686
- 687
- 688
- 689
- 690
- 691
- 692
- 693
- 694
- 695
- 696
- 697
- 698
- 699
- 700
- 701
- 702
- 703
- 704
- 705
- 706
- 707
- 708
- 709
- 710
- 711
- 712
- 713
- 714
- 715
- 716
- 717
- 718
- 719
- 1 - 50
- 51 - 100
- 101 - 150
- 151 - 200
- 201 - 250
- 251 - 300
- 301 - 350
- 351 - 400
- 401 - 450
- 451 - 500
- 501 - 550
- 551 - 600
- 601 - 650
- 651 - 700
- 701 - 719
Pages: