tripitaka_87

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 201 หทยวัตถุ เปน ปจจยั แกขนั ธท ง้ั หลายที่สหรคตดว ยอุทธจั จะ และโมหะ ดวยอํานาจของอัตถิปจ จัย. [๙๘๗] ๑๒. ทัสสเนนปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทัสสเนน-นภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปนปจ จัยแกทัสสเนนปหาตัพพเหตกุ -ธรรม ดว ยอํานาจของอัตถิปจ จยั มี ๒ อยา ง คือทเี่ ปน สหชาตะ และสหชาตะ รวมกบั ปุเรชาตะ ทีเ่ ปน สหชาตะ รวมกับ ปเุ รชาตะ ไดแก ขนั ธ ๑ ทเี่ ปน ทัสสเนนปหาตพั พเหตุกธรรม หทยวัตถุ และโมหะเปนปจจัยแกข นั ธ ๓ ดว ยอํานาจของอัตถิปจจยั ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ. ทเ่ี ปน สหชาตะ ไดแก ขันธ ๑ ท่ีสหรคตดวยวิจกิ จิ ฉา และโมหะ เปนปจจยั แกข นั ธ ๓ ดวยอาํ นาจของอัตถิปจ จัย ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ. [๙๘๘] ๓. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนน-นภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปน ปจ จยั เเกเนวทัสสเนนภาวนาย-ปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ มี ๕ อยา ง คือ สหชาตะ,สหชาตะ รวมกับ ปุเรชาตะ, ปจ ฉาชาตะปจ ฉาชาตะ รวมกบั อาหาระ และรวมกบั อนิ ทรยิ ะ ทเ่ี ปน สหชาตะ ไดแ ก ขนั ธท ีเ่ ปน ทสั สเนนปหาตัพพเหตกุ ธรรม ท่ีเกดิ พรอ มกนั และมหา-ภตู รปู ทงั้ หลาย เปน ปจ จยั แกจ ิตตสมฏุ ฐานรูปทั้งหลาย ดวยอาํ นาจของอัตถ-ิปจจยั .

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 202 ทีเ่ ปน สหชาตะ ไดแก ขนั ธท งั้ หลายทีส่ หรคตดวยวจิ ิกิจฉา ทเ่ี กดิ พรอ มกนั และโมหะ เปนปจ จัยแกจิตตสมฏุ ฐานรปู ทั้งหลาย ดวยอํานาจของอตั ถิปจ จัย. ทเี่ ปน สหชาตะ รวมกบั ปเุ รชาตะ ไดแ ก ขันธท ง้ั หลายทีส่ หรคตดวยวจิ ิกจิ ฉา ที่เกิดพรอ มกนั และหทยั วตั ถุเปนปจ จัยแกโ มหะ ดว ยอํานาจของอตั ถปิ จจยั . ทเี่ ปน ปจ ฉาชาตะ ไดแก ขันธท ั้งหลายท่ีสหรคตดวยวจิ ิกิจฉา ทเี่ กดิ ภายหลงั และโมหะ เปนปจจัย แกก ายน้ีทเี่ กดิ กอ น ดว ยอาํ นาจของอตั ถิปจ จยั . ทเี่ ปน ปจฉาชาตะ รวมกบั อาหาระ ไดแ ก ขันธท ั้งหลายทเ่ี ปนทสั สเนนปหาตัพพเหตกุ ธรรม และกวฬีการาหารเปน ปจ จยั แกก ายน้ี ดว ยอาํ นาจของอตั ถิปจ จัย. ทเี่ ปน ปจ ฉาชาตะ รวมกับ อนิ ทริยะ ไดแ ก ขันธท้ังหลายทีเ่ ปนทสั สเนนปหาตพั พเหตกุ ธรรม ที่เกดิ ภายหลงั และรูปชีวิตินทรีย เปนปจจัยแก กฏัตตารปู ทัง้ หลาย ดวยอํานาจของอัตถปิ จจัย. [๙๘๙] ๑๔. ทสั สเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสส-เนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปน ปจจัยแกทัสสเนนปหาตพั พ-เหตุกธรรม และเนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม ดวยอํานาจของอตั ถิปจ จัย

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ที่ 203 มี ๒ อยา ง คอื ที่เปน สหชาตะ และ สหชาตะ รวมกับ ปเุ รชาตะ ท่เี ปน สหชาตะ รวมกับ ปเุ รชาตะ ไดแก ขนั ธ ๑ ที่สหรคตดวยวิจิกิจฉาทเี่ กิดพรอ มกัน และหทัยวตั ถุ เปนปจจัยแกขนั ธ ๓ และโมหะ ดวยอํานาจของอัตถิปจจัย ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ. ทเี่ ปน สหชาตะ ไดแก ขนั ธ ๑ ทีส่ หรคตดวยวจิ ิกิจฉาทเ่ี กิดพรอมกัน และโมหะ เปนปจจัยแกข ันธ ๓ และจติ ตสมุฏฐานรปู ท้ังหลาย ดวยอาํ นาจของอตั ถิปจ จยั ฯลฯขันธ ๒ และโมหะ ฯลฯ [๙๙๐] ๑๕. ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั สเนน-นภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปน ปจจยั แกภ าวนาย ฯลฯ พงึ แจกเปน๓ วาระ โดยนยั แหงทัสสเนนะ พึงกําหนดเอาอุทธัจจะ. ๒๒. นตั ถิปจ จัย ฯลฯ ๒๔. อวคิ ตปจจัย เปน ปจจัยดวยอํานาจของ นตั ถิปจ จัย ดวยอาํ นาจของ วคิ ตปจ จยัดว ยอํานาจของ อวคิ ตปจจยั . การนับจํานวนวาระในอนโุ ลม สุทธมลู กนยั [๙๙๑] ในเหตปุ จจยั มี ๑๑ วาระ ในอารมั มณปจ จยั มี ๒๑ วาระในอธิปติปจ จัย มี ๑๐ วาระ ในอนนั ตรปจจยั มี ๑๗ วาระ ในสมนนั ตร-

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 204ปจจัย มี ๑๗ วาระ ในสหชาตปจจยั มี ๑๗ วาระ ในอัญญมัญญปจ จยั มี๑๑ วาระ ในนิสสยปจ จัย มี ๑๗ วาระ ในอปุ นิสสยปจ จัย มี ๒๑ วาระ ในปุเรชาตปจจัย มี ๕ วาระ ในปจ ฉาชาตปจจยั มี ๕ วาระ ในอาเสวนปจ จัยมี ๑๗ วาระ ในกัมมปจจยั มี ๗ วาระ ในวิปากปจ จยั มี ๑ วาระ ในอาหาร-ปจจยั มี ๗ วาระ ในอนิ ทรยิ ปจ จยั มี ๗ วาระ ในฌานปจ จยั มี ๗ วาระ ในมัคคปจ จัย มี ๗ วาระ ในสัมปยตุ ตปจจัย มี ๑๑ วาระ ในวิปปยตุ ตปจจยัมี ๙ วาระ ในอัตถปิ จจยั มี ๑๗ วาระ ในนัตถปิ จ จัย มี ๑๗ วาระ ในวิคต-ปจ จัย มี ๑๗ วาระ ในอวคิ ตปจจัย มี ๑๗. พงึ นับอยางน้.ี อนโุ ลม จบ ปจ จนยี นยั การยกปจจยั ในปจ จนยี ะ [๙๙๒] ทสั สเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เปนปจ จยั แกทัสส-เนนปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดว ยอํานาจของอารมั มณปจ จัย เปนปจจัยดวยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย เปนปจ จยั ดว ยอํานาจของอุปนิสสยปจ จยั [๙๙๓] ๑. ทัสสเนนปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปนปจ จยั แกเ นว-ทสั สเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ดวยอาํ นาจของอารัมมณ-ปจจัย เปนปจจยั ดวยอํานาจของสหชาตปจ จยั เปนปจจยั ดว ยอาํ นาจของอปุ นิสสยปจจยั เปนปจจยั ดวยอาํ นาจของปจ ฉาชาตปจจัย เปนปจ จยั ดวยอํานาจของกัมมปจ จัย.

พระอภิธรรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 205 [๙๙๔] ๒. ทัสสเนนปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปนปจ จยั แกทัสส-เนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พ-เหตกุ ธรรม ดว ยอาํ นาจของอารมั มณปจ จยั เปน ปจ จยั ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย เปน ปจ จยั ดวยอํานาจของอุปนิสสยปจ จัย. [๙๙๕] ๓. ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปนปจ จัยแกภ าว-นายปหาตัพพเหตกุ รรม ดว ยอาํ นาจของอารัมมณปจจัย เปนปจจัย ดวยอาํ นาจของสหชาตปจ จยั เปน ปจ จยั ดวยอํานาจของอุปนิสสยปจ จยั . [๙๙๖] ๔. ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปน ปจจัยแกท สั ส-เนนปหาตัพพเหตกุ ธรรม ดวยอํานาจของอารัมมณปจจัย เปน ปจ จยัดว ยอาํ นาจของอปุ นิสสยปจ จัย [๙๙๗] ๕. ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม เปน ปจจยั แกทสั ส-ทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดวยอํานาจของอารัมมณ-ปจ จัย เปนปจ จยั ดว ยอํานาจของสหชาตปจ จัย เปนปจจัย ดวยอาํ นาจของอปุ นิสสยปจจัย เปนปจ จยั ดว ยอํานาจของปจฉาชาตปจ จยั . [๙๙๘] ๖. ภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปนปจ จยั แกท สั ส-เนนปหาตพั พเหตกุ ธรรม และเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตพั พเหตุก-ธรรม ดวยอํานาจของอารัมมณปจจยั เปน ปจ จยั ดวยอํานายของอุป-นสิ สยปจ จยั . [๙๙๙] ๗. ภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปน ปจ จยั แกภ าว-นายปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุก-

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 206ธรรม ดวยอาํ นาจของอารัมมณปจ จยั เปนปจ จัยดวยอาํ นาจของสห-ชาตปจ จยั เปน ปจจัย ดว ยอํานาจของอปุ นสิ สยปจจยั . [๑๐๐] ๘. เนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปนปจ จัยแกเ นวทสั สเนนภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดวยอํานาจของอารัมมณปจ จัย เปนปจ จัย ดวยอํานาจของสหชาตปจ จยั เปนปจจยัดว ยอํานาจของอปุ นสิ สยปจ จยั เปนปจ จัย ดวยอาํ นาจของปุเรชาต-ปจ จยั เปนปจ จัย ดวยอาํ นาจของปจ ฉาชาตปจจยั เปน ปจจัย ดว ยอํานาจของกมั มปจจัย เปน ปจจยั ดวยอํานาจของอาหารปจ จยั เปน ปจจยัดวยอาํ นาจของอนิ ทรยิ ปจ จยั . [๑๐๐๑] ๙. เนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปนปจ จัยแกท สั สเนนปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดวยอาํ นาจของอารมั มณ-ปจ จัย เปน ปจ จัย ดวยอาํ นาจของสหชาตปจจยั เปน ปจจยั ดวยอํานาจของอุปนิสสยปจ จยั เปนปจ จัย ดวยอาํ นาจของสปุเรชาตปจจยั . [๑๐๐๒] ๑๐. เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรมเปนปจจยั แกภ าวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดวยอาํ นาจของอารัมมณปจจัย เปน ปจ จยั ดวยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย เปนปจจยั ดว ยอํานาจของอปุ นิสสยปจ จัย เปน ปจ จยั ดว ยอํานาจของปเุ รชาตปจจัย. [๑๐๐๓] ๑๑. เนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรมเปน ปจจัยแกท ัสสเนนปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั สเนนนภาว-นายปหาตัพพเหตกุ ธรรม ดวยอาํ นาจของอารมั มณปจ จยั เปน ปจ จัย

พระอภธิ รรมปฎก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 207ดว ยอํานาจของสหชาตปจจัย เปน ปจ จยั ดวยอํานาจของอปุ นสิ สย-ปจ จัย เปนปจจัย ดว ยอํานาจของปุเรชาตปจจัย. [๑๐๐๔] ๑๒. เนวทสั สเนนนภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรมเปน ปจจัยแกภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาว-นายปหาตพั พเหตุกธรรม ดวยอาํ นาจของอารมั มณปจจัย เปนปจ จยัดวยอํานาจของสหชาตปจ จยั เปน ปจจัย ดวยอํานาจของอุปนสิ สย-ปจจัย เปน ปจ จยั ดวยอาํ นาจของปเุ รชาตปจ จยั . [๑๐๐๕] ๑๓. ทสั สเนนปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั ส-เนนนภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปนปจจัยแกท สั สเนนปหาตัพพ-เหตุกธรรม ดวยอาํ นาจของอารัมมณปจจัย เปน ปจ จัย ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย เปน ปจจยั ดว ยอํานาจของอปุ นสิ สยปจ จยั . ในขอ นี้ สหชาตปจจยั ปุเรชาตปจจัย เจอื ปนกนั มอี ยู พงึ กระทําตามในบาลี เพือ่ ทีจ่ ะนับ พงึ ใครค ราญแลว จงึ นบั . [๑๐๐๖] ๑๔. ทัสสเนนปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั ส-เนนนภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรมเปนปจ จัยแกเนวทสั สเนนนภาว-นายปหาตัพพเหตกุ ธรรม ฯลฯ มี ๕ อยาง คือท่ีเปน สหชาตะ ปเุ รชาตะ ปจ ฉาชาตะ อาหาระและ อนิ ทรยิ ะ แมในขอนี้ เพราะอารัมมณปจจยั เพราะอุปนิสสยปจ จยั กม็ อี ยู แตในบาลีไมม ี เมือ่ จะนับ พึงใครค รวญแลวจึงนบั .

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 208 [๑๐๐๗ ] ๑๕. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสส-เนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปนปจ จัยแกทัสสเนนปหาตพั พ-เหตุกธรรม และเนวทสั สเนนนภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม ดว ยอํานาจของอารมั มณปจจยั เปนปจ จัย ดวยอาํ นาจของสหชาตปจ จัยเปน ปจ จยั ดว ยอาํ นาจของอุปนิสสยปจจยั . ในขอ น้ี สหชาตปจ จยั ปเุ รชาตปจ จยั มีหัวขอ ปจ จยั เจือปนดวยปจจัยใดมีอยู ปจจัยนั้นกพ็ งึ กระทาํ ตามในบาล.ี [๑๐๐๘] ๑๖. ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทัสสเนน-นภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม เปนปจจยั แกทัสสเนนปหาตัพพ-เหตกุ ธรรม ดว ยอาํ นาจของอารมั มณปจ จัย เปน ปจจยั ดวยอํานาจของอุปนสิ สยปจจยั . [๑๐๐๙] ๑๗. ภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม และเนวทสั สเนน-นภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม เปน ปจ จยั แกภ าวนายปหาตพั พเหตกุ -ธรรม ดวยอํานาจของอารมั มณปจจัย เปนปจจยั ดวยอํานาจของสหชาตปจ จยั เปนปจจยั ดวยอํานาจของอุปนสิ สยปจ จัย. แมใ นขอน้ี สหชาตปจ จยั ปเุ รชาตปจ จยั มหี วั ขอ นีป้ จจยั เจือปนดวยปจ จยั ใดมอี ยู. [๑๐๑๐] ๑๘. ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั สเนน-นภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปน ปจ จยั แกเนวทัสสเนนนภาวนาย-ปหาตัพพเหตกุ ธรรม ฯลฯ

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 209 มี ๕ อยาง คือ สหชาตะ ปุเรชาตะ ปจ ฉาชาตะ อาหาระ และอนิ ทริยะ แมใ นขอ น้ี อารมั มณปจจยั อุปนิสสยปจ จยั กม็ ี. [๑๐๑๑] ภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม และเนวทสั สเนน-นภาวนายปหาตพั พเหตุกธรรม เปนปจจัยแกทัสสเนนปหาตัพพ-เหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดวยอํานาจของอารมั มณปจจยั เปนปจ จยั ดว ยอํานาจของอุปนสิ สยปจจัย [๑๐๑๒] ภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม และเนวทัสสเนน-นภาวนายปหาตพั พเหตกุ ธรรม เปนปจ จัยแกภ าวนายปหาตัพพเหตุก-ธรรม และเนวทสั สเนนนภาวนายปหาตัพพเหตกุ ธรรม ดวยอํานาจของอารัมมณปจ จยั เปนปจจยั ดว ยอาํ นาจของสหชาตปจ จัย เปนปจจยัดวยอาํ นาจของอุปนิสสยปจ จัย. แมในขอ นีก้ ม็ ี สหชาตปจ จัย ปุเรชาตปจ จยั วาระนั้นใดทีไ่ มไ ดเขยี นไว วาระเหลา นั้นเม่อื นนั้ ในบาลี ยอ มไมเสมอกนั โดยพยัญชนะ วาระที่ไมไดเขียนไวใหบ าลีเหลานนั้ จํานวนปรากฏแลว ถา เกดิ สงสยั พึงพิจารณาดูในอัตถปจ จัย ในอนุโลม. การนับจาํ นวนวาระในปจจนียะ [๑๐๑๓] ในนเหตปุ จจัย มี ๒๑ วาระ ในนอารมั มณปจจยั มี ๒๑วาระ ในนอธปิ ติปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนอนันตรปจจยั มี ๒๑ วาระ ใน-นสมนันตรปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนสหชาตปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนอัญญ-

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 210มญั ญปจจัย มี ๒ วาระ ในนนสิ สยปจจัย มี ๒๑ วาระ ในนอุปนสิ สยปจ จัยมี ๒๑ วาระ ในนปเุ รชาตปจ จยั มี ๒๑ วาระ ในนปจ ฉาชาตปจจัย มี ๒๑ วาระในนอาเสวนปจจยั ๒๑ วาระ ในนกมั มปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนวิปากปจ จยัมี ๒๑ วาระ ในนอาหารปจ จัย มี ๒๑ วาระ ในนอินทรยิ ปจจยั มี ๒๑ วาระในนฌานปจจัย มี ๒๑ วาระ ในนมคั คปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนสมั ปยตุ ต-ปจจยั มี ๒๑ วาระ ในนวิปปยตุ ตปจจยั มี ๒๑ วาระ ในโนอัตถิปจจัย มี๒๑ วาระ ในโนนัตถปิ จ จัย มี ๒๑ วาระ ในโนวิคตปจ จยั มี ๒๑ วาระ ในโนอวิคตปจ จัย มี ๒๑ วาระ. ทั้งหมด พงึ นบั อยางนี้. ปจ จนยี นัย จบ อนโุ ลมปจ จนียนยั การนบั จาํ นวนวาระในอนุโลมปจ จนียะ [๑๐๑๔] เพราะเหตปุ จจัย ในนอารัมมณปจ จยั มี ๑๑ วาระ...ในนอธปิ ติปจจยั มี ๑๑ วาระ ในนอนนั ตรปจ จยั มี ๑๑ วาระ ในนส-นนั ตรปจ จยั มี ๑๑ วาระ ในนอัญญมัญญปจ จัย มี ๓ วาระ ในนอุปนสิ สย-ปจจยั มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปจ จัย มี ๓ วาระ ในนปจ ฉาชาตปจจัยมี ๓ วารในนอาเสวนปจ จยั มี ๓ วาระ ในนกมั มปจจยั มี ๓ วาระ ในน-วิปากปจ จยั มี ๓ วาระ ในนอาหารปจ จัย มี ๓ วาระ ในนอินทรยิ ปจ จัยมี ๓ วาระ ในนฌานปจจัย มี ๓ วาระ ในนมคั คปจ จัย มี ๑๑ วาระ ในน

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 211สมั ปยุตตปจจยั มี ๓ วาระ ในนวิปปยตุ ตปจจยั มี ๕ วาระ ในโนนตั ถปิ จ จยัมี ๑๑ วาระ ในโนอวิคตปจ จยั มี ๑๑ วาระ. พงึ นบั อยา งนี้. อนุโลมปจ จนยี ะ จบ ปจ จนียานุโลม การนับจาํ นวนวาระในปจจนยี านโุ ลม [๑๐๑๕] เพราะนเหตปุ จจยั ในอารมั มณปจ จัย มี ๒๑ วาระ...ในอธิปติปจ จยั มี ๑๐ วาระ ในอนนั ตรปจจัย มี ๑๗ วาระ ในสมนนั ตรปจจยัมี ๑๗ วาระ ในสหชาตปจ จยั มี ๑๗ วาระ ในอัญญมญั ญปจ จยั มี ๑๑ วาระในนิสสปจจัย มี ๑๗ วาระ ในอุปนสิ สยปจ จยั มี ๒๑วาระ ในปุเรชาตปจ จยั มี ๕ วาระ ในปจฉาชาตปจ จัย มี ๕ วาระ ในอาเสวนปจ จยั มี ๑๗วาระ ในกมั มปจ จัย มี ๗ วาระ ในวปิ ากปจ จัยมี ๑ วาระ ในอาหารปจ จยัมี ๗ วาระ ในอินทรยิ ปจ จยั มี ๗ วาระ ในฌานปจ จยั มี ๗ วาระ ใน-มคั คปจจัย มี ๗ วาระ ในสัมปยตุ ตปจ จัย มี ๑๑ วาระ ในวิปปยุตตปจ จยัมี ๙ วาระ ในอตั ถิปจ จัย มี ๑๗ วาระ ในนัตถปิ จจัย มี ๑๗ วาระ ใน-วคิ ตปจ จัย มี ๑๗ วาระ ในอวคิ ตปจจัย มี ๑๗ วาระ. พงึ นับอยา งน้.ี ปจจนยี านุโลม จบ ทสั สเนนปหาตพั พเหตกุ ตกิ ะ ที่ ๙ จบ

พระอภิธรรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 212 อรรถกถาทัสสเนนปหาตัพพเหตกุ ตกิ ะ ใน ทสั สเนนปหาตพั พเหตุกติกะ ผูศึกษาพงึ ทราบการจาํ แนกธรรมทม่ี เี หตอุ นั พึงละดว ยทัสสนะ โดยนัยท่ที า นกลาวไวใ นอรรถกถากัณฑ (ในธัมมสงั คณีบาลี) โมหะทสี่ หรคตดวยวิจกิ ิจฉาและอุทธัจจะ จดั เขา ในหมวดท่ี ๓เพราะไมมเี หต.ุ ในอธิการนี้ธรรมเหลา ใดมีเหตุท่ีพงึ ละดวยทสั สนะและภาวนาดังกลา วมาแลวนั้น ธรรมเหลา น้นั ชื่อวา มีเหตุที่พงึ ละ. ธรรมเหลา ใดไมม เี หตุธรรมเหลานนั้ ชือ่ วาไมม ีเหตทุ ่ีพงึ ละดว ยทสั สนะและภาวนา ผศู กึ ษาพึงทราบวภิ าคแหง ปหาตพั พเหตกุ ธรรม และ นปหาตพั พเหตกุ ธรรม ดงั นแี้ ลวพึงทราบคําทเี่ หลอื ตามแนวแหงลักษณะทแี่ สดงไวในทสั สเนนปหาตัพพติกะและกสุ ลตกิ ะ. อรรถกถาทัสสเนนปหาตัพพเหตุตกิ ะ จบ

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 213 ๑๐. อาจยคามิติกะ ปฏจิ จวาระ อนุโลมนยั ๑. เหตุปจจยั [๑๐๑๖] ๑. อาจยคามิธรรม อาศยั อาจคามิธรรม เกดิ ข้นึเพราะเหตปุ จ จัย คือ ขนั ธ ๓ อาศยั ขนั ธ ๑ ทเ่ี ปน อาจยคามิธรรม ฯลฯ ขันธ ๒ อาศัยขันธ ๒. ๒. เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม อาศยั อาจยคาม-ิธรรม เกิดขนึ้ เพราะเหตุปจจัย คอื จติ ตสมฏุ ฐานรูป อาศัยขนั ธท ั้งหลายทีเ่ ปนอาจยคามิธรรม ๓. อาจยคามธิ รรม และเนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรมอาศยั อาจยคามธิ รรม เกดิ ขึ้น เพราะเหตุปจจัย คอื ขนั ธ ๓ และจติ ตสมฏุ ฐานรูป อาศยั ขันธ ๑ ท่เี ปนอาจยคาม-ิธรรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศยั ขนั ธ ๒. [๑๐๑๗] ๔. อปจยคามธิ รรม อาศัยอปจยคามธิ รรม เกดิ ข้นึเพราะเหตุปจจยั

พระอภิธรรมปฎก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 214 คอื ขนั ธ ๓ อาศัยขนั ธ ๑ ที่เปน อปจยคามธิ รรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ อาศยัขนั ธ ๒. ๕. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศยั อปจยคาม-ิธรรม เกดิ ข้นึ เพราะเหตปุ จ จัย คอื จติ ตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธทั้งหลายท่เี ปนอปจยคามธิ รรม ๖. อปจยคามธิ รรม และเนวาจยคามนิ าปจยคามิ-ธรรม อาศัยอปจยคามธิ รรม เกิดขึ้น เพราะเหตปุ จจัย คือ ขนั ธ ๓ และจิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธ ๑ ที่เปนอปจยคามธิ รรมฯลฯ ขันธ ๒ และจติ ตสมุฏฐานรูป อาศยั ขันธ ๒. [๑๐๑๘] ๗. เนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรม อาศยั เนวาจยคามิ-นาปจยคามธิ รรม เกิดขนึ้ เพราะเหตปุ จ จยั คือ ขันธ ๓ และจติ ตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ ๑ ที่เปน เนวาจยคามินา-ปจยคามิธรรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ. ในปฏสิ นธิขณะ ขนั ธ ๓ และกฏัตตารปู อาศยั ขนั ธ ๑ ทีเ่ ปนเนวาจย-คามินาปจยคามิธรรม ฯลฯ. หทยวัตถุ อาศยั ขันธท ้ังหลาย, ขันธทัง้ หลายอาศยั หทยวัตถ.ุ มหาภูตรูป ๓ อาศัยมหาภูตรปู ๑ ฯลฯมหาภูตรูป ๒ อาศยั มหาภตู รปู ๒. จิตตสมุฏฐานรปู กฏตั ตารปู ที่เปน อปุ าทารูป อาศัยมหาภตู รูปทง้ั หลาย.

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 215 [๑๐๑๙] ๘. เนวาจยคมนิ าปจยคามธิ รรม อาศยั อาจยคามิ-ธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม เกดิ ขึ้น เพราะเหตุปจจยั คือ จิตตสมฏุ ฐานรูป อาศัยขนั ธทีเ่ ปน อาจยคามธิ รรม และมหาภูต-รูปทงั้ หลาย. ๙. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยอปจยคาม-ิธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม เกิดข้ึน เพราะเหตปุ จ จัย คอื จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธท ี่เปนอปจยคามธิ รรม และมหาภูต-รูปท้งั หลาย. ๒. อารมั มณปจ จยั [๑๐๒๐] ๑. อาจยคามิธรรม อาศจั อาจยคมิธรรม เกิดข้ึนเพราะอารัมมณปจ จัย คอื ขนั ธ ๓ อาศัยขนั ธ ๑ ทเ่ี ปนอาจยคามธิ รรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ. [๑๐๒๑] ๒. อปจยคามิธรรม อาศัยอปจยคามธิ รรม เกดิ ขนึ้เพราะอารมั มณปจจัย คือ ขนั ธ ๓ อาศัยขนั ธ ๑ ทเี่ ปนอปจยคามธิ รรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ ฯลฯ. [๑๐๒๒] ๓. เนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรม อาศยั เนวาจยคาม-ินาปจยคามธิ รรม เกดิ ขน้ึ เพราะอารัมมณปจจัย

พระอภิธรรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 216 คือ ขันธ ๓ อาศยั ขนั ธ ๑ ทเ่ี ปน เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม ฯลฯอาศยั ขนั ธ ๒. ในปฏสิ นธิขณะ ขนั ธทั้งหลายอาศยั หทยวตั ถุ. ๓. อธปิ ตปิ จ จัย [๑๐๒๓] ๔. อาจยคามิธรรม อาศยั อาจยคามิธรรม เกดิ ข้นึเพราะอธปิ ติปจจัย มี ๓ วาระ (วาระ ๑ - ๓) ๔. อปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะอธปิ ตปิ จ จัย มี ๓วาระ (วาระ๔- ๖) ๗. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศยั เนวาจยคามิ-นาปจยคามิธรรม ฯลฯ มี ๑ วาระ ปฏิสนธิ ไมม ี. คือ มหาภตู รปู ๓ อาศยั มหาภตู รูป ๑ ฯลฯ จติ ตสมุฏฐานรปู ทเี่ ปนอุปาทารูป อาศัยมหาภูตรูปทง้ั หลาย. ๘. เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม อาศยั อาจยคามธิ รรมและเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม เกดิ ขึ้น เพราะอธปิ ติปจ จัย คอื จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขนั ธท่ีเปนอปจยคามธิ รรม และมหาภตู -รูปท้ังหลาย. ๙. เนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศยั อปจยคามิ-ธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะอธิปตปิ จจัย คือ จิตตสมฏุ ฐานรปู อาศยั ขนั ธเปน อปจยคามิธรรม และมหา-ภตู รปู ทงั้ หลาย.

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 217 ๔. อนนั ตรปจ จัย ฯลฯ ๒๓. อวคิ ตปจจัย [๑๐๒๔] อาจยคามิธรรม อาศัยอาจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะอนนั ตรปจจยั เพราะ สมนันตรปจจยั เพราะ สหชาตปจจยั พึงกระทํามหาภูตรูปทงั้ หมด. เพราะ อัญญมัญญปจ จยั จิตตสมฏุ ฐานรูปก็ดี กฏตั ตารปู กด็ ีอุปาทารูปกด็ ี ไมม ี. เพราะ นสิ สยปจจัย เพราะ อุปนิสสยปจ จัย เพราะ ปเุ รชาต-ปจจัย เพราะ อาเสวนปจ จัย เพราะ กัมมปจจัย เพราะ วปิ ากปจจัยเพราะ อาหารปจ จยั เพราะ อินทรยิ ปจ จัย เพราะ ฌานปจ จัย เพราะมคั คปจจยั เพราะ สมั ปยตุ ตปจจยั เพราะ วปิ ปยตุ ตปจจยั เพราะอัตถปิ จจยั เพราะ นัตถิปจจัย เพราะ วคิ ตปจ จัย เพราะ อวิ คิ ตปจจยั . การนบั จาํ นวนวาระในอนโุ ลม [๑๐๒๕] ในเหตุปจ จยั มี ๙ วาระ ในอารัมมณปจจยั มี ๓ วาระในอธิปตปิ จ จยั มี ๙ วาระ ในอนันตรปจ จัย มี ๓ วาระ ในสมนนั ตรปจจยัมี ๓ วาระ ในสหชาตปจ จัย มี ๙วาระ ในอัญญมัญญปจจยั มี ๓ วาระในนิสสยปจ จัย มี ๙ วาระ ในอุปนสิ สยปจ จยั มี ๓ วาระ ในปุเรชาตปจ จัยมี ๓ วาระ ในอาเสวนปจ จยั มี ๓ วาระ ในกมั มปจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปจ จยั มี ๑ วาระ ในอาหารปจจยั มี ๙ วาระ ในอินทรยิ ปจจยั มี ๙ วาระในฌานปจ จยั มี ๙ วาระ ในมคั คปจจยั มี ๙ วาระ ในสัมปยตุ ตปจ จัย มี

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 218๓ วาระ ในวิปยุตตปจจยั มี ๙ วาระ ในอัตถิปจจัย มี ๙ วาระ ในนตั ถิปจ จยั มี ๓ วาระ ในวคิ ตปจจยั มี ๓ วาระ ในอวิคตปจ จัย มี ๙ วาระ. พึงนับอยางนี.้ อนโุ ลม จบ ปจจนยี นัย ๑. นเหตุปจจัย [๑๐๒๖] ๑. อาจยคามธิ รรม อาศัยอาจยคามธิ รรม เกิดข้ึนเพราะนเหตุปจ จยั คือ โมหะ ทส่ี หรคตดวยวิจกิ จิ ฉา ท่ีสหรคตดวยอุทธจั จะ อาศัยขันธทงั้ หลายทีส่ หรคตดว ยวจิ ิกจิ ฉา ทสี่ หรคตดวยอุทธจั จะ. [๑๐๒๗] ๒. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยเนวาจยคาม-ินาปจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะนเหตุปจ จยั คือ ขันธ ๓ และจิตตสมฏุ ฐานรปู อาศยั ขันธ ๑ ท่เี ปนเนวาจยคาม-ินาปจยคามิธรรม ซึ่งเปนเหตกุ ะ ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ. ในอเหตุกปฏิสนธขิ ณะ หทยวัตถุ อาศยั ขันธทงั้ หลาย, ขนั ธท ัง้ หลายอาศัยหทยวัตถ.ุ มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ พาหิรรปู .. .อาหารสมุฏฐานรปู ...อุตุสมฏุ ฐานรปู ฯลฯ สวนอสญั ญสตั วท้ังหลาย ฯลฯ อาศยั มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ.

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 219 ๑. นอารมั มณปจจัย [๑๐๒๘] ๑. เนวาจยคมนิ าปจยคามิธรรม อาศยั อาจยคาม-ิธรรม ฯลฯ เพราะนอารมั มณปจ จัย คอื จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขนั ธทงั้ หลายทเ่ี ปนอาจยคามธิ รรม. ๒. เนวายคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศยั อปจยคามิ-ธรรม ฯลฯ เพราะนอารมั มณปจ จยั คือ จติ ตสมุฏฐานรปู อาศัยขนั ธท ั้งหลายทีเ่ ปน อปจยคามธิ รรม. [๑๐๒๙] ๓. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศยั เนวาจยคาม-ินาปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนอารัมมณปจจัย คือ จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธท ้ังหลายท่ีเปน เนวาจยคามินาปจยคามิ-ธรรม. ในปฏิสนธขิ ณะ หทยวัตถุ อาศยั ขนั ธท้งั หลาย. มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ พาหริ รปู . . . อาหารสมฏุ ฐานรูป . . . อุตสุ มุฏฐานรูป ฯลฯ. สว นอสัญญสตั วท ้ังหลาย ฯลฯ. [๑๐๓๐] ๔. เนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศัยอาจคามิ-ธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนอารัมมณปจจยั คอื จิตตสมุฏฐานรูป อาศยั ขันธท่ีเปน อาจยคามธิ รรม และ.มหาภตู รูปท้ังหลาย.

พระอภธิ รรมปฎก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาท่ี 220 [๑๐๓๑] ๕. เนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรม อาศัยอปจยคาม-ิธรรม และเนวาจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนอารัมมณปจจัย คอื จิตตสมฏุ ฐานรูป อาศัยขันธทเ่ี ปนอปจยคามิธรรม และมหาภูตรูปท้ังหลาย. ๓. นอธปิ ตปิ จจยั [๑๐๓๒] ๑. อาจยคามธิ รรม อาศยั อาจคามธิ รรม เกิดขึ้นเพราะนอธิปติปจจยั มี ๓ วาระ ๔. อปจยคามิธรรม อาศยั อปจยคามธิ รรม เกดิ ขนึ้เพราะนอธิปตปิ จ จัย คือ อธิปติธรรมทเี่ ปน อปจยคามธิ รรม อาศยั ขันธท ง้ั หลายท่ีเปน อปจย-คามธิ รรม. ๕. เนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศัยเนวาจยคาม-ินาปจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะนอธิปติปจจัย คอื ขันธ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขนั ธ ๑ ทเ่ี ปนเนวาจยคามินา-ปจยคามธิ รรม ฯลฯ ขันธ ๒ ฯลฯ. ในปฏสิ นธขิ ณะ หทยวัตถอุ าศัยขนั ธทง้ั หลาย, ขันธทัง้ หลายอาศยัหทยวัตถ.ุ มหาภูตรปู ๑ ฯลฯ พาหริ รปู ... สวนอสญั ญสัตวท งั้ หลาย มหาภูตรปู ๑ ฯลฯ.

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ที่ 221 [๑๐๓๓] ๔. เนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศยั อาจยคาม-ิธรรม และเนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนอธิปติปจ จัย คอื จิตตสมุฏฐานรปู อาศยั ขนั ธท ีเ่ ปน อาจยคามธิ รรม และมหาภูตรปูทั้งหลาย. ๔. นอนนั ตรปจ จัย ฯลฯ ๙. นปจ ฉาชาตปจจยั [๑๐๓๔] เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศยั อาจยคามิธรรมฯลฯ เพราะนอนันตรปจจยั เพราะนสมนนั ตรปจจัย เพราะนอญั ญ-มญั ญปจ จยั เพราะนอปุ นสิ สปจจยั เพราะนปเุ รชาตปจ จัย มี ๗ วาระ เหมอื นกับ กุสลตกิ ะ. เพราะนปจ ฉาชาตปจจยั (มี ๙ วาระ) ๑๐. นอาเสวนปจจยั [๑๐๓๕] ๑. อาจยคามิธรรม อาศัยอาจยคามธิ รรม เกดิ ขนึ้เพราะนอาเสวนปจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๓) ๔. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยอปจยคามิ-ธรรม เกดิ ข้ึน เพราะนอาเสวนปจ จยั คอื จติ ตสมฏุ ฐานรูป อาศัยขันธท้ังหลายท่ีเปน อปจยคามธิ รรม. ๕. เนวจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยเนวจยคามิ-นาปจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะนอาเสวนปจ จัย มี ๑ วาระ พงึ กระทาํ มหาภูตรูปท้ังหมด.

พระอภิธรรมปฎก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 222 [๑๐๓๖] ๖. เนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศัยอาจยคาม-ิธรรม และเนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนอาเสวนปจจัย คอื จติ ตสมุฏฐานรปู อาศัยทเี่ ปน อาจยคามิธรรม และมหาภูตรูปท้ังหลาย. ๗. เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม อาศัยอาจยคามิ-ธรรม และเนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรม เกดิ ขึน้ เพราะนอาเสวน-ปจจัย คอื จติ ตสมุฏฐานรูป อาศยั ขันธที่เปน อปจยคามธิ รรม และมหาภูตรปูทง้ั หลาย. ๑๑. นกมั มปจจยั [๑๐๓๗] ๑. อาจยคามธิ รรม อาศัยอาจยคามธิ รรม เกดิ ขน้ึเพราะนกัมมปจ จยั คือ เจตนาท่ีเปน อาจยคามิธรรม อาศัยขนั ธท ้ังหลายทเ่ี ปน อาจยคาม-ิธรรม. ๒. อปจยคามธิ รรม อาศยั อปจยคามธิ รรม ฯลฯเพราะนกมั มปจ จัย คอื เจตนาที่เปนอปจยคามธิ รรม อาศัยขันธทั้งหลายทเี่ ปนอปจยคาม-ิธรรม. ๓. เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม อาศยั เนวาจยคา-มินาปจยคามธิ รรม ฯลฯ เพราะนกัมมปจ จยั

พระอภิธรรมปฎ ก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนาที่ 223 คอื เจตนาท่เี ปน เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศัยขันธทง้ั หลายท่ีเปนเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม. พาหริ รปู ... อาหารสมฏุ ฐานรปู ... อตุ ุสมฏุ ฐานรปู ฯลฯ มหา-ภตู รูป ๑ ฯลฯ ๑๒. นวปิ ากปจจยั ฯลฯ ๒๐. โนวคิ ตปจจยั [๑๐๓๘] ๑. อาจยคามธิ รรม อาศยั อาจยคามิธรรม เกดิ ข้ึนเพราะนวปิ ากปจ จยั พึงใสใหเต็ม. ปฏิสนธิ ไมมี ฯลฯ. เพราะนอาหารปจ จยั เพราะนอินทรยิ ปจ จยั เพราะนณาน-ปจ จยั เพราะนมัคคปจ จยั เพราะนสมั ปยตุ ตปจ จัย เพราะนวปิ ปยตุ ต-ปจจยั มี ๓ วาระ. เพราะโนนตั ถิปจ จัย เพราะโนวคิ ตปจจยั . การนบั จาํ นวนวาระในปจ จนียะ [๑๐๓๙] ในนเหตปุ จจัย มี ๒ วาระ ในนอารัมมณปจ จยั มี ๕ วาระในนอธิปติปจ จยั มี ๖ วาระ ในนอนนั ตรปจ จัย มี ๕ วาระ ในนสมนันตร-ปจจัย มี ๕ วาระ ในนอญั ญมัญญปจ จัย มี ๕ วาระ ในนอุปนิสสยปจ จยัมี ๕ วาระ ในนปุเรชาตปจ จยั มี ๗ วาระ ในนปจฉาชาตปจ จัย มี ๙ วาระในนอาเสวนปจจยั มี ๗ วาระ ในนกมั มปจ จัย มี ๓ วาระ ในนวปิ ากปจจัย

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ที่ 224มี ๙ วาระ ในนอาหารปจ จยั มี ๑ วาระ ในนอนิ ทริยปจจยั มี ๑ วาระในนฌานปจ จัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปจจยั ๑ วาระ ในนสัมปยุตตปจ จัย มี๕ วาระ ในนวิปปยุตตปจจัย มี ๓ วานะ ในโนนัตถิปจจยั มี ๕ วาระ ในโนวิคตปจ จัย มี ๕ วาระ. พึงนับอยา งนี้. ปจ จนยี นัย จบ อนุโลมปจ จนียนยั การนับจาํ นวนวาระในอนุโลมปจจนยี ะ [๑๐๔๐] เพราะเหตปุ จ จยั ในนอารัมมณปจ จัย มี ๕ วาระ ในนอธิปตปิ จ จยั มี ๖ วาระ ในนอนันตรปจ จยั มี ๕ วาระ ในนสมนันตร-ปจจัย มี ๕ วาระ ในนอัญญมัญญปจ จัย มี ๕ วาระ ในนอปุ นิสสยปจจัย มี๕ วาระ ในนปุเรชาตปจ จัย มี ๗ วาระ ในนปจฉาชาตปจจัย มี ๙ วาระในนอาเสวนปจจัย มี ๗ วาระ ในนกมั มปจจัย มี ๓ วาระ ในนวปิ ากปจ จัยมี ๙ วาระ ในนสัมปยตุ ตปจจัย มี ๕ วาระ ในนวิปปยตุ ตปจ จัย มี ๓ วาระในโนนตั ถิปจจัย มี ๕ วาระ ในโนวิคตปจจัย มี ๕ วาระ. พึงนบั อยา งนี้. อนุโลมปจ จนียนยั จบ

พระอภธิ รรมปฎ ก ปฏ ฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 225 ปจ จนยี านโุ ลม การนับจาํ นวนวาระในปจจนยี านโุ ลม [๑๐๔๑] เพราะนเหตปุ จจยั ในอารมั มณปจ จยั มี ๒ วาระ...ในอนันตรปจจัย มี ๒ วาระ ในสมนันตรปจจยั มี ๒ วาระ ในสหชาตปจ จยัมี ๒ วาระ ในอญั ญมัญญปจ จยั มี ๒ วาระ ในนิสสยปจจยั มี ๒ วาระ ในปเุ รชาตปจจยั มี ๒ วาระ ในอาเสวนปจจัย มี ๒ วาระ ในกัมมปจจัย มี ๒วาระ ในวปิ ากปจ จัย มี ๑ วาระ ในอาหารปจจัย มี ๒ วาระ ในอนิ ทรยิ -ปจ จยั มี ๒ วาระ ในฌานปจ จยั มี ๒ วาระ ในมคั คปจ จยั มี ๑ วาระในสมั ปยตุ ตปจ จยั มี ๒ วาระ ในวปิ ปยตุ ตปจจัย มี ๒ วาระ ในอตั ถิปจจัยมี ๒ วาระ ในนตั ถิปจ จยั มี ๒ วาระ ในวคิ ตปจ จยั มี ๒ วาระ ในอวิคต-ปจจยั มี ๒ วาระ. พึงนบั อยา งน้.ี ปจ จนยี านโุ ลมนยั จบ ปฏิจจวาระ จบ สหชาตวาระ เหมอื นกบั ปฏิจจวาระ. ปจจยวาระ อนโุ ลมนัย ๑. เหตปุ จ จัย [๑๐๔๒] ๑. อาจยคามธิ รรม อาศัยอาจยคามธิ รรม เกดิ ขึ้นเพราะเหตปุ จ จัย

พระอภธิ รรมปฎก ปฏฐาน เลม ๗ ภาค ๓ - หนา ท่ี 226 คอื ขนั ธ ๓ อาศัยขนั ธ ๑ ท่ีเปน อาจยคามธิ รรม ฯลฯ ขนั ธ ๒ อาศัยขนั ธ ๒. ๒. เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม อาศยั อาจยคามิ-ธรรม ฯลฯ เพราะเหตุปจจยั คอื จติ ตสมุฏฐานรปู อาศยั ขันธท ้ังหลายท่เี ปน อาจยคามิธรรม ๓. อาจยคามิธรรม และเนวาจยคามนิ าปจยคามิธรรมอาศัยอาจยคามิธรรม คอื ขันธ ๓ และจติ ตสมุฏฐานรปู อาศัยขันธ ๑ ทเ่ี ปน อาจยคามิ-ธรรม ฯลฯ อาศยั ขันธ ๒ ฯลฯ ๔. อปจยคามธิ รรม อาศัยอปจยคามธิ รรม มี ๓ วาระ. [๑๐๔๓] ๗. เนวาจยคามินาปจยคามธิ รรม อาศัยเนวาจยคา-มินาปจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะเหตุปจ จัย คอื ขันธ ๓ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ ๑ ที่เปนเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม ฯลฯ อาศยั ขนั ธ ๒ ฯลฯ ในปฏสิ นธขิ ณะ หทยวัตถอุ าศยั ขนั ธท ั้งหลาย, ขนั ธทงั้ หลาย อาศยัหทยวัตถ.ุ ฯลฯ อาศยั มหาภูตรูป ๑ ฯลฯ ฯลฯ ขนั ธท้งั หลายทเ่ี ปนเนวาจยคามนิ าปจยคามธิ รรม อาศัยหทยวัตถุ ๘. อาจยคามิธรรม อาศัยเนวาจยคามินาปจยคามิธรรม ฯลฯ เพราะเหตุปจจัย