แผนตัวอย่างวิชาภาษาไทย

พงั เพย และสภุ าษิต จากการลงขอ้ สรุปขอ้ มลู โดย เวลา 6 ช่ัวโมง เวลา 1 ช่วั โมง ยนแปลงของภาษา และพลงั ของภาษา ภมู ิปัญญาทางภาษา และรกั ษา ด และเสรจ็ ภายในเวลาท่กี าํ หนดเป็นผชู้ นะ

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 เกมตอ่ คาํ สุภาษติ ไทย 1. กรวดนา้ํ ......................... 3. กลนื ไม่เขา้ ...................... 5. ใกลเ้ กลือ............................. 7. ...................ขา้ งในเป็นโพรง 9. ....................ถากดว้ ยตา 11. คบั ท่.ี ...........คบั ใจ............ 13.จระเข.้ ..........อย่ถู า้ํ เดียวกนั .......... 15. ชา้ งตาย........เอาใบบวั ........ เฉลยเกมต่อคาํ สุภาษติ ไทย 1. กรวดนา้ํ ...คว่าํ ขนั ..... 3. กลืนไม่เขา้ ....คายไม่ออก... 5. ใกลเ้ กลอื .....กนิ ด่าง.......... 7. ...ขา้ งนอกสกุ ใส..ขา้ งในเป็นโพรง 9. ...ขุดดว้ ยปาก .ถากดว้ ยตา 11. คบั ท่.ี ..อย่ไู ด.้ .คบั ใจ....อยยู่ าก. 13.จระเข.้ .สองตวั อย่ถู า้ํ เดียวกนั .ไม่ได.้ . 15. ชา้ งตาย..ทงั้ ตวั เอาใบบวั ..มาปิด. 107

2. กงกรรม.......................... 4. กนิ ปนู ............................. 6. .....................คนงามเพราะแตง่ 8. .....................ออกตามประตู 10. ...................ลบดว้ ยเทา้ 12. งานหลวง..................งานราษฎร.์ ............... 14. จอดเรือ............ข่มี า้ ........... 2. กงกรรม.....กงเกวียน........ 4. กนิ ปนู .....รอ้ นทอ้ ง......... 6. ..ไก่งามเพราะขน..คนงามเพราะแตง่ 8. ..เขา้ ตามตรอก...ออกตามประตู 10. ..เขยี นดว้ ยมือ...ลบดว้ ยเทา้ 12. งานหลวง..ไมใ่ หข้ าด..งานราษฎร.์ ไมใ่ หเ้ สีย. 14. จอดเรอื .ไม่ดทู า่ ..ข่ีมา้ ..ไม่ดทู าง.

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 3. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคดิ เห็นเกี่ยวกบั ขอ้ ดีของการใชส้ ภุ าษิต 3.2 ขั้นจัดกระบวนการเรยี นรู้ 1. แบ่งนกั เรียนเป็นกลมุ่ 2. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ปฏบิ ตั ิกจิ กรรม ปรศิ นาสภุ าษิตไทย ช่ือกจิ กรรม ปริศนาสภุ าษิตไทย วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือสบื คน้ ลกั ษณะของสภุ าษิตเพ่ือการนาํ ไปใชใ้ นชวี อปุ กรณ์ บตั รประโยคสภุ าษิต ดงั นี้ 1. ตามใจปากมากหนี้ 2. รูไ้ วใ้ ช่ว่าใสบ่ ่าแ 4. ชกั ใบใหเ้ รือเสยี 5. ชกั แม่นาํ้ ทงั้ หา้ 7. ช่วั ช่างชี ดีช่างสงฆ์ 8. ขม่ เขาโคขนื ให วิธีการเลน่ 2.1 นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ รบั สภุ าษิต แผน่ ท่ี 1 พรอ้ มทงั้ ตอบคาํ คาํ ถามท่ี 1 สภุ าษิตดงั กลา่ วเป็นการเปรียบเทียบระห คาํ ถามท่ี 2 สภุ าษิตดงั กลา่ วเป็นการสอนใหท้ าํ หรือเ คาํ ถามท่ี 3 ผลดีหรอื ผลเสยี ท่อี าจเกิดขึน้ จากคาํ สภุ า โดยเขยี นคาํ ตอบลงในกระดาษ คาํ ถามละ 1 แผ่น 2.2 เม่อื ไดย้ นิ สญั ญาณหมดเวลา ใหน้ าํ กระดาษคาํ ตอบติดท 2.3 นกั เรียนรว่ มกนั พจิ ารณาคาํ ตอบ ดงั นี้ แนวคาํ ตอบ คาํ ถามที่ 1 เป็นการเปรยี บเทยี บระหว่าง ตามใจปาก หมายถงึ การตามใจ มากหนี้ หมายถงึ ทาํ ใหส้ นิ้ เปล 108

ตเป็นขอ้ คิดในชวี ิตประจาํ วนั วิตประจาํ วนั แบกหาม 3. นาํ้ ขนุ่ ไวใ้ นนา้ํ ใสไวน้ อก า 6. ชกั หนา้ ไม่ถงึ หลงั หก้ ินหญา้ 9. ความรูท้ ว่ มหวั เอาตวั ไมร่ อด าถามดงั นี้ หว่างสงิ่ ใดกบั สิง่ ใด เวน้ ไม่ใหท้ าํ าษิตดงั กลา่ ว ท่ีกระดานดาํ จการกนิ ลอื งมาก

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 คาํ ถามที่ 2 เป็นการสอนใหเ้ วน้ ไมใ่ หท้ าํ เพราะจะทาํ ใหเ้ กิดผลเสยี คาํ ถามที่ 3 ผลเสยี ทเี่ กดิ ขึน้ เช่น ตอ้ งเสยี ค่าใชจ้ ่ายทสี่ นิ้ เปลอื งมากเกินไป 2.3 กลมุ่ ท่ีตอบคาํ ถามไดถ้ กู ทงั้ 3 คาํ ถาม ไดร้ บั คะแนนสะสม 2.4 นกั เรียนแต่ละกลมุ่ รบั สภุ าษิต แผ่นท่ี 2-3 พรอ้ มทงั้ ปฏิบตั รูไ้ วใ้ ชว่ ่าใสบ่ ่าแบกหาม คาํ ถามท่ี 1 เป็นการเปรยี บเทียบระหว่าง การเรียนรู้ กบั คาํ ถามท่ี 2 เป็นการสอนใหท้ าํ เพราะจะทาํ ใหเ้ กิดผลดีต คาํ ถามมท่ี 3 ผลดีท่ีเกิดขึน้ เชน่ การไดร้ บั ความรูท้ ่ีหลา นาํ้ ขนุ่ ไวใ้ น นาํ้ ใสไวน้ อก คาํ ถามท่ี 1 เป็นการเปรียบเทียบระหว่าง ความพงึ พอใจ คาํ ถามท่ี 2 เป็นการสอนใหท้ าํ เพราะจะทาํ ใหเ้ กิดผลดีต คาํ ถามท่ี 3 ผลดีท่ีเกดิ ขนึ้ เช่น ไม่เสยี เพ่อื น 2.5 นกั เรียนแต่ละกล่มุ รบั สภุ าษิต แผน่ ท่ี 4-9 โดยเลือกกลมุ่ ละ นิทานท่ีสอดคลอ้ งกบั สภุ าษิตดงั กล่าว 2.6 สมาชกิ แตล่ ะกลมุ่ นาํ เสนอผลงานการปฏิบตั ิกิจกรรมดงั นี้ สมาชิกคนท่ี 1 นาํ เสนอผลการตอบคาํ ถามขอ้ ท่ี 1 สมาชิกคนท่ี 2 นาํ เสนอผลการตอบคาํ ถามขอ้ ท่ี 2 สมาชิกคนท่ี 3 นาํ เสนอผลการตอบคาํ ถามขอ้ ท่ี 3 สมาชิกคนท่ี 4 นาํ เสนอสถานการณท์ ่สี อดคลอ้ งกบั ส โดยสมาชิกกลมุ่ อ่ืนรว่ มแสดงความเห็นพอ้ งหรือโตแ้ ยง้ ไป 109

ม 1 คะแนน ติกิจกรรมในขอ้ 2.1-2.3 บ การออกแรงในการยกส่งิ ของ ต่อตนเอง ากหลาย จ กบั การแสดงออกทางพฤติกรรม ต่อตนเอง ะ 1 แผ่น เพ่ือตอบคาํ ถาม 3 คาํ ถาม พรอ้ มทงั้ ร่วมกนั หาเหตกุ ารณใ์ นขา่ วหรือ สภุ าษิตของกลมุ่ ปพรอ้ มดว้ ย

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 2.7 กลมุ่ ท่ีไดร้ บั คะแนนสงู สดุ ไดร้ บั สิทธิ์ในการถ่ายรูปติดท่ปี า้ ย 3.3.ขัน้ สรุปองคค์ วามรู้ นกั เรียนสรุปแนวทางการระบสุ ภุ าษิตจากสถานการณใ์ นชวี ติ จรงิ 3.4.ขั้นประยุกตใ์ ช้ นกั เรียนประเมินตนเองว่า พฤติกรรมใดท่ีสอดคลอ้ งกบั สภุ าษิต พรอ้ 4. สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. ตวั อยา่ งสภุ าษิตตา่ ง ๆ 2. เกมต่อคาํ สภุ าษิตไทย 3. กจิ กรรม ปริศนาสภุ าษิตไทย 4. พจนานกุ รม / แหลง่ เรียนรู้ เชน่ Smart Phone 5. การวดั และประเมนิ ผล วิธวี ดั เคร่อื งมือ แบบสงั เกตพฤติกรรม 1. สงั เกตพฤติกรรมการแสดงความคิดเหน็ เกี่ยวกบั ความสาํ คญั ของการใชส้ ภุ าษิตเพ่อื เตอื นใจ (A) 110

ยนเิ ทศ และไดร้ บั ยกย่องเป็น กลมุ่ ผรู้ อบรูเ้ ก่ียวกบั สภุ าษิตไทย อมทงั้ นาํ เสนอแนวทางการปฏิบตั ิตนท่ีควรปฏบิ ตั ิ/ไม่ปฏบิ ตั ิตามท่สี ภุ าษิตสอน เกณฑก์ ารประเมิน ม แสดงความคิดเห็นอยา่ งนอ้ ย 1 ขอ้

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 วธิ วี ดั เครื่องมือ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 2. ตรวจผลงาน “หลกั การสรุปขอ้ ความเป็น สภุ าษิต (K) 3. ตรวจผลงานการสรุปขอ้ ความเป็น เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน สภุ าษิตสาํ หรบั เตือนใจ (S) (ผลงานในขนั้ ประยกุ ตใ์ ช)้ 111

เกณฑก์ ารประเมิน ดี –ผลงานการ “หลกั การสรุปขอ้ ความเป็นสภุ าษิต” นาํ เสนอ ขอ้ ความต่อไปนี้ 1) การระบุประเด็นท่ีเปรยี บเทียบระหว่างส่งิ สองส่งิ 2) การพจิ ารณาว่าเป็นสงิ่ ท่ีสอนใหท้ าํ หรือเวน้ ไมใ่ หท้ าํ พอใช้ – ผลงานนาํ เสนอขอ้ ความท่ีกาํ หนด 1 รายการ ปรบั ปรุง – ผลงานท่นี าํ เสนอไมแ่ สดงขอ้ ความท่กี าํ หนด ดี – ผลงานแสดงคณุ ภาพต่อไปนีท้ กุ รายการ 1) สถานการณท์ ่นี าํ เสนอสอดคลอ้ งกบั ความหมายของ สภุ าษิตท่รี ะบุ 2) เขียนขอ้ ความของสภุ าษิตไดถ้ กู ตอ้ ง พอใช้ – ผลงานสอดคลอ้ งกบั เกณฑ์ 1 ขอ้ ปรบั ปรุง – ผลงานไม่สอดคลอ้ งกบั เกณฑท์ ่ีกาํ หนด

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สมรรถนะย่อยท่ี 2 ตีความความหมายโดยตรงและโดยนยั จากสาํ นวน คาํ พง หลกั ฐานสนบั สนนุ ความคิดไดอ้ ยา่ งนอ้ ยหนึ่งแหลง่ ขอ้ มลู แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ี 6 เรื่อง ปรศิ นาคาํ ทาย 1. มาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชีว้ ดั มาตรฐาน ท 4.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลี่ย ภมู ปิ ัญญาทางภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบ ท 4.1 ป. 4/6 บอกความหมายของสาํ นวน 2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 2.1 เห็นความสาํ คญั ของการใชป้ รศิ นาคาํ ทายเพ่ือฝึกเชาวป์ ัญญา (A) 2.2 บอกหลกั การเขียนขอ้ ความเป็นปรศิ นาคาํ ทายเพ่อื ฝึกเชาวป์ ัญญา ( 2.3 เขยี นขอ้ ความท่ีกาํ หนดใหเ้ ป็นปรศิ นาคาํ ทายเพ่ือฝึกเชาวป์ ัญญา(S) 3. ขัน้ จัดกระบวนการเรียนรู้ 3.1 ขน้ั เตรยี มความพร้อมและตัง้ ขอ้ สังเกตในการเรยี นรู้ 1. นกั เรยี นจบั ค่ปู ริศนาคาํ ทายในภาพใหถ้ กู ตอ้ ง ภายในเวลา 5 นาที 112

งั เพยและสภุ าษิต จากการลงขอ้ สรุปขอ้ มลู โดยระบุ เวลา 6 ช่ัวโมง เวลา 1 ช่วั โมง ยนแปลงของภาษา และพลงั ของภาษา บตั ิของชาติ (K) เฉลย จบั ค่ปู รศิ นาคาํ ทาย

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 2. นกั เรียนคนใดทาํ เสรจ็ ทนั เวลา และถกู ตอ้ งมากท่ีสดุ เป็นผชู้ นะ 3. นกั เรียนแสดงความคดิ เห็นเกี่ยวกบั การประโยชนข์ องการเลน่ ปริศ (แนวคาํ ตอบ ทาํ ใหเ้ กิดความสนกุ สนานเพลิดเพลนิ ทาํ ใหฝ้ ึกเชาวนป์ เพ่อื น เพ่ือสง่ เสรมิ ทกั ษะการคดิ ฯลฯ) 3.2 ขั้นจดั กระบวนการเรียนรู้ 1. แบ่งนกั เรียนเป็น 2 กลมุ่ 2. นกั เรียนแต่ละกลมุ่ รบั ปรศิ นาคาํ ทาย ดงั นี้ 113

ศนาคาํ ทาย ปัญญา เพ่อื สรา้ งปฏสิ มั พนั ธร์ ะหวา่ ง

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 เฉลย ปริศนาคาํ ทาย ผกั บงุ้ ตาํ ลงึ หวั ไชเทา้ มะระ แตงกวา ถ่วั ผกั ยาว 114

แครอท กะหล่าํ ปลี

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 2. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ พิจารณาลกั ษณะของปรศิ นาคาํ ทาย แนวคาํ ตอบ เป็นคาํ คลอ้ งจอง นาํ ลกั ษณะของสงิ่ ท่ีเป็นเปา้ หมายม 3. นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ เลือกปรศิ นาคาํ ทายกลมุ่ ละ 1 แผน่ พรอ้ มทงั้ พิจ 4. ตวั แทนกลมุ่ นาํ เสนอผลงานการปฏิบตั ิกจิ กรรมขอ้ ท่ี 3 โดยเปิดโอก 5.นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ปฏิบตั ิกิจกรรม “สรา้ งสรรคป์ รศิ นาคาํ ทาย” โดย 5.1 กาํ หนดหมวดส่งิ ของท่ีใชเ้ ป็นเปา้ หมายของการทาย 5.2 แตง่ ปริศนาคาํ ทายกล่มุ ละ 1 ขอ้ 5.3 เม่ือหมดเวลาใหต้ วั แทนนกั เรยี นผลดั กนั ทายปรศิ นาคาํ ทาย โดย เพ่ือใหก้ ลมุ่ ท่ีเป็นผูท้ ายตรวจคาํ ตอบ 5.4 สมาชกิ รว่ มกนั พิจารณาปรศิ นาคาํ ทายในประเด็นต่อไปนี้ 5.4.1 ความถกู ตอ้ งของคาํ คลอ้ งจองในปรศิ นาคาํ ทาย (ควรต 5.4.2 ความเหมาะสมของการเลือกใชล้ กั ษณะเดน่ ของคาํ ตอ ชดั เจน) 5.4.2 ปริศนาคาํ ทายท่ีนาํ เสนอสามารถตอบคาํ ตอบเป็นอยา่ โดยปรศิ นาคาํ ทายของกลมุ่ ท่ีมคี ณุ ภาพตามประเดน็ การตรวจสอ 5.5 นกั เรยี นกลมุ่ ท่ไี ดค้ ะแนนสงู สดุ เป็นผชู้ นะ ไดถ้ ่ายภาพตดิ ป้ายน 3.3.ขัน้ สรุปองคค์ วามรู้ นกั เรียนแตง่ ปรศิ นาคาํ ทายตามความสนใจ 1 ขอ้ 3.4.ขัน้ ประยกุ ตใ์ ช้ นกั เรียนนาํ เสนอเหตกุ ารณใ์ นการนาํ ปรศิ นาคาํ ทายไปใชใ้ นชีวิตประ (แนวคาํ ตอบ การใชป้ ริศนาคาํ ทายเก่ียวกบั การบอกความในใจแก 115

มานาํ เสนอ ไม่มคี าํ ท่ีเป็นคาํ ตอบอยใู่ นปรศิ นา จารณาลกั ษณะของปรศิ นาคาํ ทายตามกิจกรรมขอ้ ท่ี 2 กาสใหส้ มาชิกกลมุ่ อ่ืนแสดงความคดิ เห็นพอ้ งหรือโตแ้ ยง้ ยกาํ หนดใหน้ กั เรียนปฏบิ ตั ิกิจกรรมรว่ มกนั ดงั นี้ ยใหก้ ลมุ่ อ่นื เขียนคาํ ตอบในกระดาษแลว้ แสดงสญั ญาณใหช้ คู าํ ตอบพรอ้ มกนั ตอบว่ามีคาํ คลอ้ งจองท่ีถกู ตอ้ ง) อบมาเป็นคาํ ถาม (ควรตอบว่าใชล้ กั ษณะเด่นมานาํ เสนอเป็นปรศิ นาอย่าง างอ่ืนไดห้ รือไม่ (ควรตอบว่าไมไ่ ด)้ อบ ไดค้ ะแนนขอ้ ละ 1 คะแนน นิเทศ และไดร้ บั การยกย่องใหเ้ ป็น “นกั คิดปริศนาไทย” ะจาํ วนั พรอ้ มทงั้ บอกประโยชนท์ ่ไี ดร้ บั กเ่ พ่ือนหรอื บคุ คลในครอบครวั )

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 4. สือ่ และแหล่งเรียนรู้ เครอ่ื งมือ แสดงค 1. ตวั อยา่ งปรศิ นาคาํ ทาย แบบสงั เกตพฤติกรรม 2. กิจกรรม “สรา้ งสรรคป์ ริศนาคาํ ทาย” เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ดี –ผล ปัญญ 5. การวดั และประเมินผล เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน วิธวี ัด 1) ม 2) ใช 1. สงั เกตพฤติกรรมการแสดงความ 3) ไม คิดเห็นเกี่ยวกบั ความสาํ คญั ของการใช้ พอใช้ ปรศิ นาคาํ ทายเพ่ือฝึกเชาวป์ ัญญา (A) ปรบั ป 2. ตรวจผลงานการสรุปหลกั การเขยี น ดี – ปร ขอ้ ความเป็นปรศิ นาคาํ ทายเพ่อื ฝึกเชาว์ 1) มลี ปัญญา (K) 2) ใช 3) ไม 3. ตรวจผลงานการแต่งปริศนาคาํ ทาย พอใช้ เพ่อื ฝึกเชาวป์ ัญญา(S) ปรบั ป (ผลงานในขนั้ ประยกุ ตใ์ ช)้ 116

เกณฑก์ ารประเมิน ความคิดเห็นอย่างนอ้ ย 1 ขอ้ ลงานการสรุปหลกั การเขียนขอ้ ความเป็นปรศิ นาคาํ ทายเพ่ือฝึกเชาว์ ญานาํ เสนอประเดน็ ต่อไปนี้ มลี กั ษณะเป็นคาํ คลอ้ งจอง ชล้ กั ษณะเด่นของส่งิ นนั้ (คาํ ตอบ)มานาํ เสนอเป็นปรศิ นา ม่มีคาํ ตอบอยใู่ นปรศิ นา – ผลงานนาํ เสนอขอ้ ความท่ีกาํ หนด 1-2 รายการ ปรุง – ผลงานท่นี าํ เสนอไม่แสดงขอ้ ความท่ีกาํ หนด รศิ นาคาํ ทายท่ีนาํ เสนอแสดงคณุ ภาพต่อไปนี้ ลกั ษณะเป็นคาํ คลอ้ งจอง ชล้ กั ษณะเด่นของสิง่ นนั้ (คาํ ตอบ)มานาํ เสนอเป็นปรศิ นา ม่มีคาํ ตอบอยใู่ นปริศนา – ผลงานสอดคลอ้ งกบั เกณฑ์ 1 ขอ้ ปรุง – ผลงานไม่สอดคลอ้ งกบั เกณฑท์ ่ีกาํ หนด

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สมรรถนะยอ่ ยท่ี 2 ตีความความหมายโดยตรงและโดยนยั จากสาํ นวน คาํ พง ระบหุ ลกั ฐานสนบั สนนุ ความคดิ ไดอ้ ยา่ งนอ้ ยหนึง่ แหลง่ ขอ้ มลู แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ี 7 เรื่อง คาํ ขวัญ 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ชีว้ ัด มาตรฐาน ท 4.1 เขา้ ใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปลยี่ ภมู ิปัญญาทางภาษา และรกั ษาภาษาไทยไวเ้ ป็นสมบ ท 4.1 ป. 4/5 แต่งบทรอ้ ยกรองและคาํ ขวญั 2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 2.1 เหน็ ความสาํ คญั ของการใชค้ าํ ขวญั เพ่อื จงู ใจใหข้ อ้ คิด (A) 2.2 บอกหลกั การการใชภ้ าษาในการแตง่ คาํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิด ( 2.3 แตง่ คาํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิดในเรื่องท่สี นใจได้ (S) 3. ขัน้ จดั กระบวนการเรียนรู้ 3.1 ข้นั เตรยี มความพร้อมและตัง้ ข้อสังเกตในการเรยี นรู้ 1. แบง่ นกั เรียนเป็น 2 ฝ่าย ใหน้ กั เรียนแข่งกนั เรียงคาํ ท่กี าํ หนดใหใ้ นแ 1) จงคิด / มีพษิ / บหุ รี่ / เลกิ สบู (บหุ รี่ มพี ิษ จง 2) ตามหนา้ ท่ี / ความสขุ สนั ต์ / หากทาํ / ย่อมจะมี (หากทาํ ตามห 3) ผมู้ ีคณุ / ความเจรญิ / จะนาํ หนนุ / ตอบแทน (ตอบแทนผมู้ ีค 4) และจะทกุ ข์ / คบคนดี / เม่ือคบคนพาล / จะมีสขุ (คบคนดีจะมีส 117

งั เพยและสภุ าษิต จากการลงขอ้ สรุปขอ้ มลู โดย เวลา 6 ช่ัวโมง เวลา 1 ช่วั โมง ยนแปลงของภาษา และพลงั ของภาษา บตั ิของชาติ (K) แตล่ ะขอ้ ใหถ้ กู ตอ้ งตามความคิดของตนเอง ดงั นี้ งคดิ เลกิ สบู ) หนา้ ท่ี ย่อมจะมี ความสขุ สนั ต)์ คณุ จะนาํ หนนุ ความเจรญิ ) สขุ และจะทกุ ขเ์ ม่ือคบคนพาล)

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 2. นกั เรยี นฝ่ายท่ีตอบไดแ้ สดงความคิดในการเรยี งคาํ และ บอกขอ้ คดิ 3. นกั เรียนแสดงความคดิ เหน็ เกี่ยวกบั ประโยชนข์ องคาํ ขวญั ในการน (แนวคาํ ตอบ บอกขอ้ คิดในการปฏิบตั ิตน) 3.2 ขั้นจดั กระบวนการเรียนรู้ 1. นกั เรียนแบ่งกลมุ่ เป็น 4 กลมุ่ 2. นกั เรียนแต่ละกลมุ่ รบั บตั รคาํ ขวญั ดงั นี้ กลมุ่ ท่ี 1 หยุดซอื้ หยดุ ขาย หยดุ ฆ่า แกป้ ัญหา สตั วป์ ่าสญู พนั กลมุ่ ท่ี 2 ยาเสพติดจะพนิ าศ คนไทยทงั้ ชาติตอ้ งรว่ มมือกนั กลมุ่ ท่ี 3 เดก็ ดเี ป็นศรีแก่ชาติ เดก็ ฉลาดชาตเิ จรญิ กลมุ่ ท่ี 4 รูจ้ กั อดออมถนอมใช้ อนาคตสดใสไมอ่ บั จน 3. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั คาํ ขวญั ดงั นี้ 3.1 ลกั ษณะของคาํ ขวญั 3.2 อธิบายขอ้ คิดท่ีไดจ้ ากคาํ ขวญั 3.3 วนั สาํ คญั /เหตกุ ารณส์ าํ คญั ท่ีใชใ้ นการแตง่ คาํ ขวญั 4. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นาํ เสนอผลการปฏิบตั ใิ นขอ้ 3 โดยเปิดโอกาสให 5. นกั เรียนจบั ค่กู นั แลว้ ปฏิบตั กิ ิจกรรมดงั นี้ รอบท่ี 1 1.1 นกั เรียนช่วยกนั จบั คขู่ อ้ ความทางซา้ ยและขวาใหเ้ ป็นคาํ ขว 1) ประหยดั วนั นี้ ก. พรอ้ มใจไม่สบู 2) การดื่มสรุ า ข. จะสขุ ศรีปลอด 3) ควนั บหุ รีม่ ีภยั ค. จะช่วยนาํ สขุ ภ 118

ดท่ไี ด้ นาํ ไปใชใ้ นชีวิตประจาํ วนั นธ์ หส้ มาชกิ กลมุ่ อ่ืนแสดงความคิดเห็นพอ้ ง/โตแ้ ยง้ วญั ท่ีถกู ตอ้ ง บกนั ดหนีส้ ิน ภาพท่ีดี

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 4) บา้ นเมืองพงั พนิ าศ ง. ผิดศลี หา้ พาคว 5) ออกกาํ ลงั กายเป็นประจาํ จ. เพราะคนในช (แนวคาํ ตอบ (1 - ข) / (2 - ง) / (3 - ก) / (4 - 1.2 นกั เรียนรว่ มกนั เฉลยคาํ ตอบ พรอ้ มทงั้ บอกความหมายแ 1.3 นกั เรียนท่ีตอบถกู ตอ้ ง 3 ขอ้ ขึน้ ไปไดร้ บั คะแนนสะสม 1 คะ รอบท่ี 2 2.1 เรยี งคาํ ท่ีกาํ หนดเป็นคาํ ขวญั ในกระดาษ 1) ความวนุ่ วาย / ตามหนา้ ท่ี / ย่อมจะมี / ไม่ทาํ 2) จกั พาสขุ สนั ต์ / ระงบั ดบั เวร / การใหอ้ ภยั กนั 3) ตอ้ งรูจ้ กั ใช้ / ใหค้ มุ้ คา่ ยงิ่ / ทาํ จากตน้ ไม้ / กระดา 4) ตอ้ งไม่ใชล้ ิฟต์ / ชว่ ยโลกสขุ สนั ต์ / ขนึ้ ลง 1 ชนั้ 2.2 นกั เรียนรว่ มกนั เฉลยคาํ ตอบ พรอ้ มทงั้ บอกความหมายแ 2.3 นกั เรียนท่ีตอบถกู ตอ้ ง 3 ขอ้ ขึน้ ไปไดร้ บั คะแนนสะสม 1 คะ รอบท่ี 3 3.1 นกั เรียนแต่งคาํ ขวญั 1 คาํ ขวญั 3.2 เม่อื ไดย้ นิ สญั ญาณนกหวดี ใหน้ าํ คาํ ขวญั ไปติดท่กี ระดา 3.3 นกั เรียนรว่ มกนั กาํ หนดเกณฑใ์ นการตรวจสอบคาํ ขวญั (แนวคาํ ตอบ เป็นถอ้ ยคาํ สนั้ ๆ มีสมั ผสั คลอ้ งจอง มีค 3.4 นกั เรียนแต่ละคนู่ าํ ผลงานการแตง่ คาํ ขวญั ของเพ่ือน จาํ น 3.5 เม่ือไดย้ ินสญั ญาณนกหวดี ใหน้ าํ ผลงานดงั กลา่ วติดคืนท 119

ความเสื่อม ชาติขาดสามคั คี - จ) / (5 - ค) และขอ้ ควรปฏิบตั ิจากคาํ ขวญั ะแนน าษ และขอ้ ควรปฏบิ ตั จิ ากคาํ ขวญั ะแนน านดาํ ความหมายท่ีดี จงู ใจใหข้ อ้ คิดในเรื่องใดเรื่องหน่งึ ) นวน 1 ผลงานมาประเมนิ ตามเกณฑ์ โดยแสดงความคิดเหน็ ประกอบ ท่กี ระดานดาํ

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 3.6 นกั เรียนนาํ ผลงานการแต่งคาํ ขวญั ของตนเองคนื กลบั พร ตนเอง แลว้ นาํ ผลงานท่ปี รบั ปรุงแลว้ ไปติดท่ีปา้ ยนิเทศ 3.3.ขั้นสรุปองคค์ วามรู้ นกั เรียนเลือกคาํ ขวญั ท่ีเป็นผลงานของตนเองหรือของเพ่ือนจากป้าย อยา่ งไร 3.4.ขั้นประยุกตใ์ ช้ นกั เรยี นนาํ เสนอคาํ ขวญั ท่นี กั เรียนพบเจอบ่อยหรอื ในชวี ิตประจาํ วนั เพ่อื จงู ใจใหข้ อ้ คิดไดอ้ ย่างไร 4. สือ่ และแหล่งเรียนรู้ ตวั อย่างคาํ ขวญั บตั รคาํ 2.1 เห็นความสาํ คญั ของการใชค้ าํ ขวญั เพ่อื จงู ใจใหข้ อ้ คิด (A) 2.2 บอกหลกั การการใชภ้ าษาในการแตง่ คาํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิด ( 2.3 แต่งคาํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิดในเรื่องท่สี นใจได้ (S) 5.การวดั และประเมนิ ผล วธิ วี ัด เครอ่ื งม 1. สงั เกตพฤติกรรมการแสดงความคิดเหน็ เก่ียวกบั แบบสงั เกตพฤ ความสาํ คญั ของการใชค้ าํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิด (A) 2. ตรวจผลงานการสรุปหลกั การการใชภ้ าษาในการแตง่ คาํ เกณฑก์ ารใหค้ ขวญั เพ่อื จงู ใจใหข้ อ้ คิด (K) 120

รอ้ มทงั้ พจิ ารณาผลการประเมนิ จากเพ่ือนแลว้ ดาํ เนินการปรบั ปรุงคาํ ขวญั ของ ยนิเทศ จาํ นวน 1 คาํ ขวญั ท่ีช่ืนชอบพรอ้ มทงั้ ใหเ้ หตผุ ลว่าคาํ ขวญั ดงั กล่าวดี 1 คาํ ขวญั พรอ้ มทงั้ บอกดว้ ยว่าสอดคลอ้ งกบั เรื่องใด และสามารถนาํ มาใช้ (K) มอื เกณฑก์ ารประเมิน ฤติกรรม แสดงความคิดเห็นอยา่ งนอ้ ย 1 ขอ้ คะแนน ดี –ผลงานการสรุปหลกั การการใชภ้ าษาในการแต่งคาํ ขวญั เพ่อื จงู ใจใหข้ อ้ คิดนาํ เสนอประเดน็ ต่อไปนี้

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 วธิ ีวดั เครอ่ื งม 1. ตรวจผลงานการแต่งคาํ ขวญั เพ่ือจงู ใจใหข้ อ้ คิด เกณฑก์ ารใหค้ ในเรอ่ื งท่ีสนใจได้ (ผลงานในขนั้ สรุปบทเรียน) 121

มือ เกณฑก์ ารประเมิน คะแนน 1) เป็นถอ้ ยคาํ สนั้ ๆ 2) มสี มั ผสั คลอ้ งจอง 3) มีความหมายท่ีดี 4) จงู ใจใหข้ อ้ คิดในเรื่องใดเร่ืองหนง่ึ มลี กั ษณะเป็นคาํ คลอ้ งจอง พอใช้ – ผลงานนาํ เสนอขอ้ ความท่ีกาํ หนด 1-3 รายการ ปรบั ปรุง – ผลงานท่นี าํ เสนอไมแ่ สดงขอ้ ความท่ีกาํ หนด ดี – ผลงานการแตง่ คาํ ขวญั แสดงคณุ ภาพต่อไปนี้ 1) เป็นถอ้ ยคาํ สน้ั ๆ 2) มีสมั ผสั คลอ้ งจอง 3) มีความหมายท่ีดี 4) จงู ใจใหข้ อ้ คิดในเรื่องใดเรื่องหน่งึ มลี กั ษณะเป็นคาํ คลอ้ งจอง พอใช้ – ผลงานนาํ เสนอขอ้ ความท่ีกาํ หนด 1-3 รายการ ปรบั ปรุง – ผลงานท่ีนาํ เสนอไมแ่ สดงขอ้ ความท่กี าํ หนด

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สมรรถนะยอ่ ยท่ี 3. นาํ ขอ้ คดิ ของเรอื่ งไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ิตโดยใชถ้ อ้ ยควา ของการนาํ ไปใชเ้ ป็นกรอบความคดิ ในการนาํ เสนอบทสรุปของการนาํ ไปประ แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ี 8 เร่ือง พดู นําเสนอสาระสาํ คัญและขอ้ คิด 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชีว้ ดั มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลอื กฟังและดอู ยา่ งมวี จิ ารณญาณ และพ และสรา้ งสรรค์ ท 3.1ป.4/2 พดู สรุปความจากการฟังและดู 2. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. เห็นประโยชนข์ องการพดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และบอกขอ้ คิดไดอ้ ย่า 2. บอกแนวทางการพดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และขอ้ คิดจากการฟังและด 3. พดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และบอกขอ้ คิดจากการฟังและดไู ด้ (S) 3. กจิ กรรมการเรียนรู้ 3.1 ขน้ั เตรียมความพร้อมและตัง้ ขอ้ สงั เกตในการเรยี นรู้ 1) ครูสนทนารว่ มกนั นกั เรียน ดงั นี้ - ในชีวิตประจาํ วนั ของนกั เรียน นกั เรยี นรูจ้ กั การพดู แบบใดบ (แนวคาํ ตอบ : การพดู หนา้ ชนั้ เรยี น การพดู ระหว่างบคุ คล การพดู ในกลมุ่ การ - นกั เรยี นคดิ ว่า การพดู หนา้ ชนั้ เรยี นเป็นการพดู ในรูปแบบใด (แนวคาํ ตอบ : การพดู หนา้ ชนั้ เรยี นเป็นการพดู รายงาน) 122

ามจากสาํ นวน คาํ พงั เพย และสภุ าษิตเป็นบทสรุป เวลา 1 ช่วั โมง ะยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ จรงิ เวลา 1 ช่วั โมง พดู แสดงความรู้ ความคิด ความรูส้ กึ ในโอกาสต่างๆ อยา่ งมวี จิ ารณญาณ างมเี หตผุ ล (A) ดไู ด้ (K) บา้ ง รพดู ทางสอื่ มวลชน) ด

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 - ถา้ นกั เรยี นไดร้ บั คดั เลอื กใหอ้ อกมาพดู รายงาน นกั เรียนจะ (แนวคาํ ตอบ : ตอบตามความเขา้ ใจของนกั เรียน) 3.2 ขัน้ จัดกระบวนการเรยี นรู้ 1) นกั เรยี นชมคลิป ผปู้ ระกาศขา่ วรุน่ เยาว์ (https://www.youtube กิจกรรม โดยใหร้ ว่ มกนั แสดงความคิดเห็น ดงั นี้ - บคุ คลในคลิปใชว้ ิธีการพดู รูปแบบใด (แนวคาํ ตอบ : กา - บคุ ลกิ ภาพของผพู้ ดู ในคลิปเป็นอย่างไร (แนวคาํ ตอบ : พดู การนาํ เสนอท่ีน่าสนใจ ทาํ ใหเ้ ขา้ ใจเรื่องท่พี ดู ) - จากการนาํ เสนอข่าว เป็นเรือ่ งเกี่ยวกบั อะไร (แนวคาํ ตอบ : - เม่นแคระ มลี กั ษณะอย่างไร (แนวคาํ ตอบ : เม่นแคระเป็นโ - ใครท่เี ขา้ มาใหค้ วามชว่ ยเหลือเม่นแคระ และใหก้ ารช่วยเหล โดยการออกกาํ ลงั กาย) - เพราะเหตใุ ดเมน่ แคระจึงเป็นโรคอว้ น (แนวคาํ ตอบ : เกิดจ - สาระสาํ คญั จากเรือ่ งท่ีฟังและดจู ากคลิปคืออะไร (แนวคาํ ต ดงั นนั้ สตั วแพทยจ์ งึ นาํ มาเขา้ คอรส์ ลดนา้ํ หนกั โดยการออกกาํ ลงั กาย จากก อาหารท่ีมคี นนาํ มาเลยี้ งแมวจรจดั ตามชมุ ชนและสวนสาธารณะต่าง ๆ ทาํ ให - นกั เรียนไดร้ บั ขอ้ คดิ อยา่ งไรจากเร่ืองท่ีฟังและดคู ลิปดงั กลา่ สวนสาธารณะ ก็ถือว่าเป็นการแสดงความเมตตาตอ่ สตั ว์ แต่ทงั้ นกี้ ็ควรคาํ นึงถ 2) นกั เรยี นรว่ มกนั บอกลกั ษณะหรอื แนวทางในการพดู รายงานจ 123

ะมหี ลกั ในการพดู อยา่ งไร e.com/watch?v=9WgMt5xUhcY) เวลา 1.55 นาที และใหน้ กั เรียนปฏิบตั ิ ารพดู รายงานข่าว , การนาํ เสนอข่าว) ดเสียงดงั ฟังชดั ใชถ้ อ้ ยคาํ ท่ีสภุ าพ มกี ารสบสายตากบั ผฟู้ ัง มภี าพประกอบใน : เมน่ แคระ ช่ือ เซลลแ์ มน) โรคอว้ น เน่อื งจากมีนาํ้ หนกั ตวั มาก) ลืออย่างไร (แนวคาํ ตอบ : สตั วแพทย์ โดยใหเ้ มน่ แคระเขา้ คอรส์ ลดนา้ํ หนกั จากอาหารท่ีคนนาํ มาเลยี้ งแมวจรจดั ตามชมุ ชนและสวนสาธารณะต่างๆ) ตอบ : เม่นแคระ ช่ือ เซลลแ์ มน เป็นโรคอว้ น เน่ืองจากมนี า้ํ หนกั ตวั มาก การวนิ จั ฉยั ของสตั วแพทย์ พบว่า ท่ีเม่นแคระมีนาํ้ หนกั ตวั มาก เน่ืองจาก หเ้ ม่นเหลา่ นกี้ นิ อาหารเขา้ ไปดว้ ย) าว (แนวคาํ ตอบ : การนาํ อาหารมาเลีย้ งสตั วจ์ รจดั ตามชมุ ชนและ ถงึ ผลกระทบในดา้ นต่าง ๆ ดว้ ย) จากกจิ กรรมดงั กลา่ วขา้ งตน้

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 (แนวคาํ ตอบ : การพดู รายงานความรูจ้ ากผลการศกึ ษาคน้ คว เพ่ือใหผ้ ฟู้ ังเขา้ ใจในเรือ่ งท่ีพดู ซ่งึ ผพู้ ดู ควรพดู เฉพาะประเดน็ สาํ คญั ตรงประเด 3) นกั เรียนแบ่งกลมุ่ ๆ ละ 4 – 5 คน ตวั แทนกลมุ่ รบั บทอา่ น เร่อื ง พะยูน” ตาํ นานนาง หากใครเคยไปเท่ยี วท่ีศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาอา่ วคงุ้ กระเบน จ.จนั ทบรุ ี อาจแปล เสน้ ทางเดินศกึ ษาธรรมชาตปิ ่าชายเลนของศนู ยศ์ กึ ษาฯ เน่ืองจากครงั้ หน่งึ ในอดีต บรเิ มากมาย ดงั ขอ้ มลู การสาํ รวจยอ้ นหลงั ไป 60 ปีกอ่ นระบวุ ่า มีรายงานการพบเหน็ พะ ฝงู ใหญ่กว่า 20 ตวั หากินในบรเิ วณปากนา้ํ ประแส จ.ระยอง อีกดว้ ย ดงั จะเหน็ ไดจ้ ากก พะยนู อาศยั จาํ นวนไมน่ อ้ ยใน จ.ระยอง แตใ่ นเวลาตอ่ มา สภาพแวดลอ้ มชายฝ่ังทะเลเ ลดนอ้ ยถอยลงไป โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ เม่อื มนษุ ยม์ คี วามเช่ือผิดๆ ในการนาํ เขีย้ วพะยนู การลกั ลอบล่าพะยนู เป็นจาํ นวนมาก แมว้ ่าพะยนู จะถกู เลือกใหเ้ ป็นสตั วป์ ่าสงวนมาตง โดยเฉพาะทะเลในฟากฝ่ังตะวนั ออก ท่ีมบี นั ทกึ วา่ พะยนู ไดส้ ญู หายไปจากนา่ นนา้ํ ยา่ น จนเม่ือวนั ท่ี 2 พ.ค. 63 ท่ผี า่ นมา ซ่งึ อย่ใู นช่วงสถานการณป์ ิดเมอื งในวกิ ฤตกิ ารแ หนา้ หาดสวนสน เกาะเสม็ด ใกลเ้ ข่อื นกนั คลื่นท่าเรือบา้ นเพ จ.ระยอง จึงนบั ไดว้ า่ เป็นข กล่าววา่ อาจเป็นเพราะการหยดุ Lockdown ทาํ ใหก้ จิ กรรมทางทะเลของมนษุ ยล์ ดนอ้ จากการสาํ รวจของกรมทรพั ยากรทางทะเลและชายฝ่ังในปี 2562 พบวา่ มีจาํ นว ทะเลภาคตะวนั ออก 20 ตวั และจงั หวดั สรุ าษฏรธ์ านี 4 ตวั ) การพบเหน็ พะยนู ในครงั้ น แถบภาคตะวนั ออก ทาํ ใหเ้ รายงั พอมคี วามหวงั ว่าสกั วนั หน่งึ เราอาจไดเ้ ห็นพะยนู กลบั ม ครงั้ นใี้ หเ้ ป็นโอกาสอนั ดใี นการอนรุ กั ษ์พนั ธสุ์ ตั วห์ ายากกเ็ ป็นได้ หนว่ ยงานท่ีเก่ียวขอ้ งค คมุ้ ครองพืน้ ท่อี าศยั สาํ หรบั การดาํ รงชวี ติ ของพะยนู ในอนาคต เพอ่ื มิใหเ้ หลอื เพยี งรูปป ฐานขอ้ มลู ความรูท้ างทะเล 124

วา้ อย่างเป็นระบบ โดยนาํ เสนอขอ้ มลู ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น รูปภาพ แผนภมู ิ ด็น กระชบั และชดั เจน) ง “พะยนู ” ตาํ นานนางเงอื กแห่งทอ้ งทะเล ดงั นี้ งเงอื กแห่งทอ้ งทะเล ลกใจไมน่ อ้ ยท่ีไดเ้ จอกบั รูปปั้นพะยนู ตงั้ โชวไ์ วอ้ ย่างเงยี บเหงาในมมุ หนงึ่ ภายใน เวณนเี้ คยเป็นแหลง่ หญา้ ทะเลอนั อดุ มสมบรู ณแ์ ละเป็นท่ีอยอู่ าศยั ชนั้ ดีของพะยนู ะยนู มากกวา่ 40 ตวั ท่ีอ่าวคงุ้ กระเบน และเม่อื 20 - 30 ปีท่แี ลว้ ยงั เคยพบพะยนู การตงั้ ช่ือ “หาดพยนู ” ไวเ้ ป็นท่รี าํ ลกึ ถงึ สถานทอ่ี นั เป็นท่กี ลา่ วขานกนั ในอดตี วา่ เคยมี เร่มิ ถกู คกุ คามดว้ ยกจิ กรรมท่เี พม่ิ ขึน้ ของมนษุ ยอ์ ย่างรวดเรว็ ทาํ ใหจ้ าํ นวนพะยนู เร่มิ นไปทาํ เครื่องรางของขลงั นาํ กระดกู ไปทาํ ยาโป๊ ว นาํ นาํ้ ตาพะยนู ไปทาํ ยาเสนห่ ์ ทาํ ใหม้ ี งั้ แตป่ ี พ.ศ. 2535 ก็ตาม แต่พวกเขาก็ยงั ถกู ไล่ล่าจนเกือบสญู พนั ธไุ์ ปจากทะเลไทย นนมี้ าเป็นเวลานานหลายปีแลว้ แพรร่ ะบาดของโรค COVID-19 มผี พู้ บเห็นพะยนู แม่ลกู รวม 2 ตวั เขา้ มาหากนิ บรเิ วณ ขา่ วดใี หค้ นไทยไดช้ ่ืนหวั ใจในชว่ งวิกฤตกิ ารแพรร่ ะบาดของไวรสั โคโรน่าเช่นนี้ บา้ งก็ อยลง พะยนู จงึ กลา้ เขา้ มาเลม็ หาหญา้ ทะเลกินใกลพ้ นื้ ท่ีชายฝ่ังมากขึน้ วนพะยนู ในประเทศไทยทง้ั หมด 261 ตวั โดยในอ่าวไทยพบเพยี ง 24 ตวั เทา่ นนั้ (พบใน นจี้ งึ ถือเป็นสญั ญาณดีของทะเลไทยท่สี ะทอ้ นถงึ ดชั นีชวี้ ดั ความอดุ มสมบรู ณข์ องทะเล มาชกุ ชมุ เหมอื นในอดตี อนั ท่ีจรงิ แลว้ เราอาจเปล่ียนวิกฤติ COVID-19 ควรตอ้ งกลบั มาทบทวนนโยบายท่ตี อ้ งดาํ เนนิ การเพ่อื อนรุ กั ษพ์ นื้ ท่หี ญา้ ทะเลและ ปั้นไวใ้ หล้ กู หลานดอู ย่างท่ีผา่ นมา (Marine Knowledge Hub)

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 5) นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั ปฏิบตั ิกิจกรรม โดยกาํ หนดสถานการณ ของ “พะยนู ตาํ นานนางเงอื กแห่งทอ้ งทะเล” ดงั นี้ - ศกึ ษาบทความท่ีกาํ หนดให้ - สรุปสาระสาํ คญั และขอ้ คิดท่ีไดร้ บั จากบทอา่ น - วางแผนการพดู นาํ เสนอข่าวของพะยนู โดยกาํ หนดใหส้ ร นาํ เสนอ - นกั เรียนอดั คลิปวิดโี อโดยใชโ้ ทรศพั ท์ 6) นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ สง่ คลิปการรายงานข่าวของกลมุ่ โดยใหส้ มาชิกใ บอกขอ้ คิดจากการฟังและดู 3.3 ขน้ั สรุปองคค์ วามรู้ นกั เรียนรว่ มกนั สรุปบทเรียน โดยสามารถตอบไดว้ า่ การพดู นาํ เสนอ และเหมาะสม (แนวคาํ ตอบ : 1) ศึกษาเร่ืองท่ีจะพดู ใหเ้ ขา้ ใจ แจม่ แจง้ 2) กลา่ วนาํ ใหต้ ่อเน่อื งสมั พนั ธก์ นั 4) พดู ออกเสยี งใหช้ ดั เจน มีมารยาทในการพดู 5) รกั ษ 3.4 ขน้ั ประยกุ ตใ์ ช้ นกั เรยี นสบื คน้ เรื่องท่ีสนใจ 1 เรื่อง พรอ้ มทงั้ อดั คลิปการพดู นาํ เสนอ นาํ เสนอผา่ นไลนข์ องหอ้ งเรียน 4. ส่อื และแหลง่ เรยี นรู้ 4.1 คลิป ผปู้ ระกาศขา่ วรุน่ เยาว์ (https://www.youtube.com/watch?v 4.2 บทอา่ น เรื่อง “พะยนู ” 4.3 กระดาษชารท์ 125

ณใ์ หน้ กั เรียนแต่ละกลมุ่ เป็นนกั ขา่ ว ในทอ้ งถ่ิน มบี ทบาทในการรายงานขา่ ว รุปขอ้ ความโดยใชส้ าํ นวน คาํ พงั เพย หรือสภุ าษิตท่ีเหมาะสมประกอบการพดู ในชนั้ เรียนรว่ มกนั ประเมนิ ความสามารถในการพดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และ อสาระสาํ คญั และบอกขอ้ คิดจากการฟังและดคู วรปฏบิ ตั อิ ย่างไรจึงจะถกู ตอ้ ง า ทกั ทาย และแจง้ จดุ ประสงค์ 3) พดู รายงานตามลาํ ดบั เนือ้ หาท่ีเตรยี มไว้ ษาเวลาในการพดู และ 6) กลา่ วสรุปเม่อื พดู จบ) อสาระสาํ คญั และบอกขอ้ คิด ท่ีไดร้ บั จากการฟังและการดู โดยให้ v=9WgMt5xUhcY)

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 5. การวดั และประเมนิ ผล เคร่ืองมอื วัด วธิ ีวดั แบบประเมนิ การ สงั เกตพฤติกรรม 1. (A) สงั เกตพฤติกรรมการแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั เกณฑก์ ารประเม ประโยชนข์ องการพดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และบอก ขอ้ คิดไดอ้ ยา่ งมีเหตผุ ล 2. (K) บอกแนวทางการพดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และ ขอ้ คิดจากการฟังและดไู ด้ 3. (S) พดู นาํ เสนอสาระสาํ คญั และบอกขอ้ คดิ จากการ เกณฑก์ ารประเม ฟังและดไู ด้ 126

เกณฑก์ ารประเมิน ร แสดงความคิดเหน็ อย่างนอ้ ย 1 ประเดน็ ม มิน ดี – ผลงานท่นี าํ เสนอแสดงประเด็นสาํ คญั ต่อไปนี้ -มกี ารกลา่ วนาํ ทกั ทาย และแจง้ จดุ ประสงคข์ องการพดู -พดู รายงานตามลาํ ดบั เนือ้ หาท่ีเตรียมไวใ้ หต้ ่อเน่ืองสมั พนั ธก์ นั -นาํ เสนอใจความสาํ คญั ความรูแ้ ละขอ้ คดิ จากบทอา่ น -พดู ออกเสยี งชดั เจน มมี ารยาทในการพดู -รกั ษาเวลาในการพดู -กลา่ วสรุปและกลา่ วลาเม่อื พดู จบ พอใช้ – ปรากฎขอ้ ผิดพลาด 1 – 3 รายการ ปรบั ปรุง - ปรากฎขอ้ ผดิ พลาด 3 รายการ ขนึ้ ไป มิน ดี – ผลงานการพดู แสดงคณุ ภาพตอ่ ไปนีท้ กุ รายการ มกี ารกลา่ วนาํ ทกั ทาย และแจง้ จดุ ประสงคข์ องการพดู -พดู รายงานตามลาํ ดบั เนือ้ หาท่ีเตรียมไวใ้ หต้ ่อเน่ืองสมั พนั ธก์ นั -นาํ เสนอใจความสาํ คญั ความรูแ้ ละขอ้ คิดจากบทอ่าน -พดู ออกเสียงชดั เจน มมี ารยาทในการพดู -รกั ษาเวลาในการพดู -กลา่ วสรุปและกลา่ วลาเม่อื พดู จบ พอใช้ – ปรากฎขอ้ ผิดพลาด 1 – 3 รายการ ปรบั ปรุง - ปรากฎขอ้ ผดิ พลาด 3 รายการ ขนึ้ ไป

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สถานการณเ์ พื่อการสอบ : แผนท่ี 9 – 10 เร่อื งสถานการณเ์ พ่อื การส ช่อื ผลลพั ธก์ ารเรยี นรู้ : สาํ นวนชวนคิด สมรรถนะประจาํ หน่วย : อา่ นเรอ่ื งจากส่ือตา่ ง ๆ แลว้ ตงั้ คาํ ถาม ตอบคาํ ความหมายโดยตรงและโดยนยั จากสาํ นวน คาํ พงั เพย และสภุ าษิต จากการ ไดอ้ ย่างนอ้ ยหนึ่งแหลง่ ขอ้ มลู พรอ้ มทงั้ นาํ ขอ้ คิดของเรอ่ื งไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีว เป็นบทสรุปของการนาํ ไปใชเ้ ป็นกรอบความคิดในการนาํ เสนอบทสรุปของกา สถานการณเ์ พือ่ การสอบ ช่วั โมงท่ี 1 1. ครูกาํ หนดใหน้ กั เรียนเลือกเรื่องท่ีตนเองสนใจท่มี คี วามยาว 2 - 3 ห 1.1 อ่านเร่ือง เพ่ือทาํ ความเขา้ ใจเนือ้ เรอื่ ง หาใจความสาํ คญั ขอ้ คดิ 1.2 นาํ เสนอบทสรุปของเรือ่ งโดยการนาํ เสนอดว้ ยสาํ นวน คาํ พงั เพย สาํ คญั ทาํ ใหเ้ กิดเป็นสาํ นวนท่ีเลือกเพ่อื นาํ มาประกอบการนาํ เส 1.3 แต่งคาํ ขวญั ท่ีแสดงถงึ ขอ้ คดิ ของเรือ่ ง 1.4 ออกแบบการพดู สรุปเรอ่ื งท่ีอ่าน พรอ้ มทงั้ นาํ เสนอขอ้ มลู รายกา น่าสนใจ กาํ หนดเวลา ในการนาํ เสนอ 2-3 นาที 2. ครูเป็นผอู้ าํ นวยความสะดวกในการสืบคน้ ผ่านแหลง่ เรียนรูต้ า่ ง ๆ ไดแ้ ก พรอ้ มทงั้ เป็นท่ปี รกึ ษาในชว่ งท่นี กั เรียนสืบคน้ และออกแบบการการนาํ เสนอ สถานการณเ์ พื่อการสอบ ช่วั โมงท่ี 2 1. นกั เรยี นเตรียมความพรอ้ มในการนาํ เสนอ 2. ครูและนกั เรียนทาํ ความเขา้ ใจกติกาในการนาํ เสนอ ในประเด็นต่อไ - สญั ญาณการเรม่ิ นาํ เสนอและสนิ้ สดุ การนาํ เสนอเร่อื ง - มารยาทในการพงั และการพดู นาํ เสนอ 127

สอบ : ปฏิบตั ิผลลัพธก์ ารเรียนรู้ เวลา 2 ช่ัวโมง าถาม จบั ใจความสาํ คญั สรุปความรูแ้ ละขอ้ คิด ตีความ เวลา 1 ช่ัวโมง รลงขอ้ สรุปขอ้ มลู โดยระบหุ ลกั ฐานสนบั สนนุ ความคิด วติ โดยใชถ้ อ้ ยความจากสาํ นวน คาํ พงั เพย และสภุ าษิต ารนาํ ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตจรงิ หนา้ จาํ นวน 1 เร่ือง แลว้ ดาํ เนนิ การคือ ดท่ีไดจ้ ากเรื่อง ย สภุ าษิต พรอ้ มทงั้ นาํ เสนอเนือ้ หาในเรื่องท่ีเป็นส่วน สนอ ารท่ี 1.1-1.4 โดยมีสอ่ื ประกอบการนาํ เสนอเรื่องให้ ก่ หอ้ งสมดุ โรงเรียน หอ้ งคอมพิวเตอร์ มมุ หนงั สอื ฯลฯ เวลา 1 ช่ัวโมง ไปนี้

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 - เกณฑก์ ารใหค้ ะแนนการพดู นาํ เสนอ - กาํ หนดใหน้ กั เรียนพจิ ารณาผลงานการนาํ เสนอเรอื่ งของเพ่อื น พร และ “ประเด็นท่ีทาํ ใหน้ กั เรยี นสนใจการพดู นาํ เสนอของเพ่ือน” 3. นกั เรียนนาํ เสนอผลงาน “การนาํ เสนอเรอื่ ง” โดยครูประเมนิ คณุ ภ พดู ของเพ่อื นตามขอ้ ตกลง 4. นกั เรียนและครูรว่ มกนั สรุปวา่ สาํ นวน สภุ าษิต คาํ พงั เพย เหลา่ น ทกุ คนตอ้ งเลือกนาํ มาใชใ้ หถ้ กู ตอ้ งและสอดคลอ้ งกบั การดาํ เนินชวี ิตของตนเ พดู ไพเราะน่าฟังมากขนึ้ หรอิ นาํ มาเขยี นในบทความหรือขอ้ ความต่างก็จะไพ บางเร่ืองจะยาวเกนิ ไป แตเ่ ราใชส้ าํ นวนแทนก็จะกระชบั เขา้ ใจงา่ ยขึน้ 7. สื่อและแหล่งการเรียนรู้ประจาํ หน่วยการเรียนรู้ 1. หนงั สอื พิมพ์ 2. หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน ภาษาไทย ชดุ ภาษาเพ่ือชวี ิต ภาษาพาที ชนั้ 3. แถบประโยค 4. คลิปวิดโี อ https://www.thairath.co.th/video/news/topnews/hotclip/5 5. บทอา่ น 6. ตวั อย่างสาํ นวนต่าง ๆ 7. พจนานกุ รม 8. ตวั อย่างคาํ พงั เพยต่าง ๆ 9. เกม “ฝึกสมองประลองคาํ พงั เพย” 10. ตวั อย่างสภุ าษิตต่าง ๆ 128

รอ้ มทงั้ บนั ทึก “เร่อื งท่ีเพ่อื นนาํ เสนอ” “ขอ้ คิดท่ีไดร้ บั ” ภาพผเู้ รยี นตามเกณฑ์ และเพ่อื นพจิ ารณาผลงานการ นีม้ ปี ระกฎอย่ใู นการดาํ เนนิ ชีวิตของคนเราตลอดเวลา เอง เพราะการนาํ สาํ นวนมาพดู มาเขียนกจ็ ะทาํ ใหก้ าร พเราะสละสลวยชวนอ่านมากขึน้ หรือบางครงั้ การพดู ถงึ นประถมศกึ ษาปีท่ี 4 595200

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 11. เกมต่อคาํ สภุ าษิตไทย 12. เกม “ปรศิ นาสภุ าษิตไทย 13. ตวั อย่างปริศนาคาํ ทาย 14. ตวั อย่างคาํ ขวญั บตั รคาํ 15. สถานการณจ์ าํ ลองเรื่อง “ใครเอาไป” 16. หอ้ งสมดุ 8. การวดั และประเมินผล สมรรถนะประจาํ หน่วย ประเดน็ การประเมนิ อ่านเรือ่ งจากสอ่ื ตา่ ง ๆ แลว้ 1. ความรูแ้ ละขอ้ คดิ ความรูแ้ ละข เป็นใจความ ตงั้ คาํ ถาม ตอบคาํ ถาม จบั ท่ไี ดจ้ ากบทอา่ น อา่ น ใจความสาํ คญั สรุปความรู้ (ท1.1ป.4/6) ผลงานแสดง และขอ้ คิด ตคี วาม (สมรรถนะย่อยท่ี 1) 1.สาํ นวน/คา ท่นี าํ เสนอสอ ความหมายโดยตรงและ 2. การใชส้ าํ นวน ความรูแ้ ละข โดยนยั จากสาํ นวน คาํ พงั เพย ประกอบการนาํ เสนอ และสภุ าษิต จากการลง (ท 4.1ป.4/6) ขอ้ สรุปขอ้ มลู โดยระบุ หลกั ฐานสนบั สนนุ ความคดิ ได้ (สมรรถนะย่อยท่ี 2) 129

การประเมนิ ปรบั ปรุง ระดบั คณุ ภาพ ความรูแ้ ละขอ้ คิดท่ี นาํ เสนอเป็นรายละเอียด ดี พอใช้ ของเร่อื ง ขอ้ คิดท่นี าํ เสนอ ความรูแ้ ละขอ้ คิดท่ี มสาํ คญั ของบท นาํ เสนอเปน้ ใจความ รองของบทอา่ น งคณุ ภาพดงั นี้ แสดงคณุ ภาพท่กี าํ หนด ผลงานไมแ่ สดงคณุ ภาพ าํ พงั เพย/สภุ าษิต 1 รายการ ตามท่ีกาํ หนด อดคลอ้ งกบั ขอ้ คิดของบทอ่าน

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สมรรถนะประจาํ หน่วย ประเดน็ การประเมิน อย่างนอ้ ยหน่ึงแหลง่ ขอ้ มลู 2. แสดงขอ้ ค พรอ้ มทงั้ นาํ ขอ้ คิดของเร่ืองไป สนบั สนนุ ให ประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตโดยใชถ้ อ้ ย พงั เพย/สภุ า ความจากสาํ นวน คาํ พงั เพย นนั้ และสภุ าษิตเป็นบทสรุปของ การนาํ ไปใชเ้ ป็นกรอบ ผลงานแสดง ความคดิ ในการนาํ เสนอ 1.คาํ ขวญั มลี บทสรุปของการนาํ ไป -เป็นถอ้ ยคาํ ประยกุ ตใ์ ชใ้ นชวี ิตจรงิ -มีสมั ผสั คลอ -มีความหมา 3. การแตง่ คาํ ขวญั -จงู ใจใหข้ อ้ ค สาํ หรบั จงู ใจใหข้ อ้ คิด 2.คาํ ขวญั ท่ีน (ท 4.1ป.4/5) สอดคลอ้ งก (สมรรถนะย่อยท่ี 2) 130

การประเมนิ ปรบั ปรุง ระดบั คณุ ภาพ ดี พอใช้ ความในบทอ่านท่ี หร้ ะบสุ าํ นวน/คาํ าษิตหรือคาํ ขวญั งคณุ ภาพตอ่ ไปนี้ แสดงคณุ ภาพ 1 ผลงานไม่แสดงคณุ ภาพ ลกั ษณะดงั นี้ รายการ ตามท่ีกาํ หนด าสน้ั ๆ อ้ งจอง ายท่ดี ี คิดตามบทอา่ น นาํ เสนอ กบั บทอ่าน

แผนการจดั การเรยี นรู้ วชิ าภาษาไทย ประถมศกึ ษาปีที่ 4 สมรรถนะประจาํ หนว่ ย ประเดน็ การประเมนิ 4. การพดู สรุปความ ผลงานการพ จากบทอา่ น อา่ นแสดงคณุ (ท 3.1ป.4/2) -มีการกลา่ ว (สมรรถนะย่อยท่ี 3) แจง้ จดุ ประส -พดู รายงาน เนือ้ หาท่เี ตร สมั พนั ธก์ นั -นาํ เสนอใจค ความรูแ้ ละข อา่ น หรอื ตา กาํ หนดในกา -พดู ออกเสยี มารยาทในก -รกั ษาเวลาใ -กลา่ วสรุปแ พดู จบ 131